13:42:36

DERSNKODUKREDSVEER
TAKIMTEZGAHLARI(2 TAKIMTEZGAHLARI(200)2
y Murat Kyak
Yrd.Do.Dr. Makina Malzemesi ve malat Teknolojisi Anabilim Dal web
e-mail

0653355/0655322/0654331
Takm Tezgahlarnn Snflandrlmas Konstrktif ve Yardmc Elemanlar Tezgah Tahrik ve Kullanlan Mekanizmalar Tezgahlarda G ve Verim Talal ekillendirme Tezgahlar

: http://www.yildiz.edu.tr/~kiyak
: kiyak@yildiz.edu.tr

0655322-0654332

TAKIM TEZGAHLARI

YRD.DO.DR. MURAT KIYAK

MAL USULLER II

YRD.DO.DR. MURAT KIYAK

Takm Tezgahlar Grup 3 Bahar 2011 Pazartesi 09.00-10.50

TAKIMTEZGAHLARI
G3PAZARTES09.0011.50A305 G3PAZARTES09.00 G2CUMA14.0015.50A207 G2CUMA14.00 G6CUMA16.0017.50A201 G6CUMA16.00 G5CUMA18.0019.50A305 G5CUMA18.00
MAL USULLER II YRD.DO.DR. MURAT KIYAK 3

retim yesi:

Yrd. Do. Dr. Murat Kyak, kiyak@yildiz.edu.tr - http://www.yildiz.edu.tr/~kiyak Yardmc: Ar. Gr. Bora ener, borasen@yildiz.edu.tr

Not:

gruplar ile alakal bilgi ve duyurulara http://www.yildiz.edu.tr/~kiyak/ sitesinden ulaabilirsiniz. Ders kitab zorunlu deildir. Anlan dersin genel erevesinde Trke basl 10dan fazla kitap olup, bunlardan sadece 3 basks devam eder ekilde kitaplarda bulunabilmektedir. Ancak, ders ieriinin detaylarna bakldnda ierie bire bir uyan bir kitap bulunmamaktadr. Bu bakmdan konuyla ilgili olarak ulusal-uluslararas yaynlardan yararlanlarak derleme olarak ders notlar oluturulmutur. Ders notlar herhangi bir fotokopiciye verilmemitir, bu bakmdan g p y , dersin takibi kuvvetle tavsiye edilir. Dersler esnasnda; en az iki baar lm (vize snav) yaolacaktr. Geerli mazeretler (05.02.1998 tarih ve 1998/4 sayl toplant ile niversite Senatosu karar) belgelenmek kaydyla ylii snavna katlamayan renciler iin 15. Hafta ders saati dnda mazeret snavlar yaplacaktr. Ylii baar lt olarak gerekletirilecek olan ylii snavlarnda szel arlkl ve/veya saysal arlkl sorular olabilecektir. rencilerin, snav esnasnda yanlarnda hesap makinesi bulundurmalar gerekmektedir. Snavlar, sorularnn niteliine gore 45 dakika ile 70 dakika arasnda srebilecektir. Snav balangcndan itibaren ilk 20 dakika snav salonundan kmak yasaktr. Yukarda bahsi geen ynetmeliin ilgili maddesine gore her ders esnasnda yoklama alnacak olup, gerekli ve yeterli devam salayamayanlar desrden baarsz kabul edilecektir. MAL USULLER II YRD.DO.DR. MURAT KIYAK 4

Dersin

Takm Tezgahlar Grup 3 Bahar 2011 Pazartesi 09.00-10.50 retim yesi: Yrd. Do. Dr. Murat Kyak, kiyak@yildiz.edu.tr http://www.yildiz.edu.tr/~kiyak Yardmc: Ar. Gr. Bora ener, borasen@yildiz.edu.tr

Takm Tezgahlar Grup 3 Bahar 2011 Pazartesi 09.00-10.50 retim yesi: Yrd. Do. Dr. Murat Kyak, kiyak@yildiz.edu.tr - http://www.yildiz.edu.tr/~kiyak Yardmc: Ar. Gr. Bora ener, borasen@yildiz.edu.tr

Dersin Amalar: Amalar:

Takm Tezgahlar sektr hakknda bilgi sahibi olmalarn salamak. Talal imalat proseslerine gre en uygun ve en ekonomik tezgah seim kriterlerini belirlemek k it l i i b li l k Tezgah konstrktif yapsna bal olarak tahrik sistemi ve mekanizmalarn tasarlamak leme kalitesine ynelik tezgah ve ilgili donatmlarnn seimi yapabilmek. Takm tezghalarn yakndan tanmak, ilevlerini net ekilde anlamak, kullanm yerelerini bilmek.

DersKitab

TalaKaldrmaBilimiveTeknolojisiCNCTakm TezgahlarveretimOtomasyonuProf.Dr. MustafaAkkurt 60%YliiSnavlarvedev(%25I.Ylii,%25II. Ylii,%10dev) 40%FinalNotu

Notlandrma:

MAL USULLER II

YRD.DO.DR. MURAT KIYAK

MAL USULLER II

YRD.DO.DR. MURAT KIYAK

13:42:36

Dersin renme ktlar (Kazanlan Yetkinlikler):

Bu dersi baar ile tamamlyan renciler: Takm tezgahlar konusunda ulusal ve uluslararas dzeyde yaplanlar (tasarm-retim-kullanm) (tasarm-retimkonusunda bilgi sahibi olmak. Standartlarda belirtildii ekilde tezgah kontrollerini yapabilmek. Malzeme, i paras formu ve imalat bilgilerinin sentezi ile uygun talal ekil verme yntemini belirleyerek bu konuda en uygun tezgah seebilme. tezgahlar, Torna tezgahlar, Freze tezgahlar, Testere tezgahlar, Matkap tezgahlar, Brolama tezgahlar, Talama tezgahlar, tezgahlar, tezgahlar, tezgahlar, tezgahlar, tezgahlar, Dili ark tezgahlar, ok nce ileme tezgahlar hakknda detayl bilgi sahibi olmak, ilem iin tezgahlar, en uygun tezgah, g ve zaman analizlerini de yaparak seebilmek Herhangi bir firmada tezgah yatrm yaplmas esnasnda yurtii yurt d tm muadilleri arasnda kullanlacak ie en uygun ve en verimli tezgah belirleyebilme ve atl yatrm yaptrmama kabiliyeti kazanmak. k k Tezgaha uygun kesici takm ve tutucular ile tehiz ettirebilme kabiliyeti kazanmak. Herhangi bir tala kaldrma proseseinde kullanlacak takm tezgahn beklenen performans, ve verimlilii salayacak ekilde seme, gelitirme ve tasarlama becerisi kazanmak. Takm tezgahlar konusunda gncel ve ada konularna ilikin bilgiyi takip edebilme yetenei kazanmak. ncelikle i paralarnn ilenecek ksmlarna (yzeylerine) gore imalat prosesine karar verebilmek ve beklenen/istenen ileme kalitesine gre tezgah tipini belirleyebilme yeteneine sahip olmak. Tala kaldrma ilemleri esnasnda, minimum enerji ile maksimum fayda salayabilecek ekilde gerekli tezgah seimi yaparak, fikir yrtebilme, karar verme ve uygulatma becerisi. Ayrca, tezgah ve donatmlarn, uygulama aamasnda uygulayc (operatr) baznda, parameter belirleme, ayarlama ve ilem gerekletirme aamalarnda operatrlere yardmc olabilecek yol gsterebilecek dzeyde pratik bilgilere sahip olmak

TAKIM TEZGAHLARI
malat yntemlerinde en byk gelimeler, zellikle ngilterede 18. yzyln ortalarnda gelien Sanayi Devrimi srasnda gzlemlenmektedir. Sanayi devrimi ile, toplumlar hzla yaygnlaan bir makinelemeye ynelmitir ynelmitir. Bu srete, teknolojik bulular, retimi artrrken retim iin harcanan fiziksel abay giderek azaltmtr. zellikle buhar makinesinin bulunmas imalat sanayinde teknolojik anlamda devrim niteliini tamaktadr. Bu dnemde insan gcnn yerini makineler almtr.

TAKIM TEZGAHLARI Takm tezgahlar genel olarak;

Tala kaldran takm tezgahlar, Tala kaldrmayan takm tezgahlar (presler vs.), Plastik malzemelerin ilenmesinde kullanlan tezgahlar (ekstruderler), Fiziksel ve kimyasal (allmam) yntemlerle malzeme ileme tezgahlar

TAKIM TEZGAHI TANIMI

Talal ekillendirme yntemiyle imalatta kullanlan makinelere Takm Tezgah ad verilmektedir. Bunun yan sra zellikle; Bir modele veya y y teknik resme uygun olacak ekilde, eitli malzemeleri, bir veya birka kesici takm kullanarak, istenilen ekil ve boyutlara getiren makinelere Takm Tezgah denmektedir.

olmak zere drt ana grupta snflandrlabilir.

TALALI EKLLENDRME VE TAKIM TEZGAHLARININ

TARHSEL GELM
1569 1769 1774 1798 1800 1850 1875 1905 1946 1949 1960 1962 1969 198..

Vida ama tornas (Jaques Benson)

ERK
(James Watt)

Buhar Makinesi

Delik frezesinin gelitirilmesi (J.Wilkinson) Silah paralar iin freze tezgahnn gelitirilmesi (E.Whitney) Delik ileme, Tornalama, Vida ama Planyalama, Kopya Tornalama Taretli Torna, niversal Freze, Kademeli Torna Tezgah, Otomatik Vida Tezgah

0655322/0654332 TAKIM TEZGAHLARI (2-0-0) 2 (2-

Takm Tezgahlarnn Snflandrlmas

Tezgah Tahrik ve Kullanlan Mekanizmalar Tezgahlarda G ve Verim Konstrktif ve Yardmc Elemanlar Talal ekillendirme Tezgahlar

malatta Bilgisayar Kullanm

(Electronic Numerical Integrator And Computer)

Elektoerozyon (Lazerenko) Plaketli Kesici Takm retimi

lk Endstriyel Robot
Tel Erozyon (Swiss-Agie)

Modern malat Yntemleri

13:42:36

TAKIM TEZGAHLARININ SINIFLANDIRILMASI Tala kaldran takm tezgahlar;

paralarnn geometrik ekline gre paras s s s saysna gre Tezgah fonksiyonlarna gre Kontrol tiplerine gre

TAKIM TEZGAHLARININ SINIFLANDIRILMASI

Paras Geometrisine Gre
Dnel paralarn ilenmesinde Dzlemsel yzeylerin ilenmesinde Delik ama ileme amacyla Profil ilenmesinde

Paras Saysna Gre

Basit niversal

Tezgah Fonksiyonlarna Gre

Kontrol Tiplerine Gre

Manuel Otomatik Mekanik NC

Torna Freze Matkap Planya Testere Talama Brolama nce ileme Dili ama Vida ama

Prodksiyon zel Transfer NC

snflandrlabilir.

Testere Tezgah

Tezgahlarn Genel Yaps

Daire Testere Tezgah

erit Testere

Torna Tezgah

Freze Tezgah
Dey freze tezgah

Yatay freze tezgah

13:42:36

Matkap Tezgah
Stunlu Matkap tezgah

Talama Tezgah

Radyal Matkap Tezgah

Brolama Tezgah

ASSOCIATIONS IN MACHINE TOOL SECTOR AT ABROAD

TAKIM TEZGAHLARININ

Avrupa Takm Tezgahlar thalatlar Birlii European Liaison Comittee of Machine Tool Importers (CELIMO)
European Comittee for Cooperation of the Machine Tool Industries

www.celimo.com www.cecimo.be www.eamtm.org www.amdta.org www.jmtia.gr.jp www.tami.org www.komma.org

DNYADA
DURUMU

Avrupa Takm Tezgahlar malatlar Birlii (CECIMO)

Avrupa Takm Tezgahlar Tccarlar Dernei European Association of Machine Tool Merchants (EAMTM) Amerikan Takm Tezgahlar Distribtrleri Dernei American Machine Tool Distributors Association (AMDT)

VE

LKEMZDEK

Japon Takm Tezgahlar thalatlar Dernei Japan Machine Tool Importers Associaton (JMTIA)
Tayvan Makina Endstrisi Dernei Tawan Association of Machinery Industry (TAMI) G.Kore Takm Tezgahlar reticileri Dernei Korea Machine Tool Manufacturers Association (KOMMA)

13:42:36

MakinamalatlarBirlii(MB)
www.mib.org.tr

TakmTezgahlarSanayiciveAdamlarDernei
(TAD)

www.tiad.org

SekizinciBeYllkKalknmaPlan(20012005) (2001
(DPT)UzmanRaporu

(www.ekutup.dpt.gov.tr/plan/viii/plan8.pdf) www.ekutup.dpt.gov.tr/plan/viii/plan8.pdf)

RETM E M

DokuzuncuBeYllkKalknmaPlan(20072013) (2007
(DPT)UzmanRaporu (www.ekutup.dpt.gov.tr/plan/plan9.pdf) www.ekutup.dpt.gov.tr/plan/plan9.pdf)

TAKIM TEZGAHI RETM

TAKIM TEZGAHI RETM

TAKIM TEZGAHI HRACATI

HRACAT H

13:42:36

TAKIM TEZGAHI HRACATI

TRKYEDE TAKIM TEZGAHLARI HRACATININ RN GRUPLARINA GRE DAILIMI

TAKIM TEZGAHI THALATI

THALAT H L

TAKIM TEZGAHI THALATI

TRKYEDE TAKIM TEZGAHLARI THALATININ RN GRUPLARINA GRE DAILIMI

13:42:36

TRKYEDE TAKIM TEZGAHLARI THALATININ LKELERE GRE DAILIMI

Serbest blgelerde imal edilip ihra edilen takm tezghlarn da dikkate alan Makina malatlar Birliinin (MB)verilerinegreise,2009da357.8milyondolarolan Trkiye takm tezgahlar ihracat, 2010 ylnda 381 milyon dolarolarakgerekleti. AvrupaBirliiKomisyonuncahazrlatlan,takmtezghlar sektrnnrekabetgcnanalizedenveKasm2011de g yaynlanan rapora gre Trkiye 2010 ylnda Almanya, Trkiye; talya, svire, Avusturya, spanya ve Fransadan sonra Avrupann en byk 7nci takm tezgh imalats konumuna geldi. Gardner Publication tarafndan yaynlananraporagreise,Trkiye gerekimalatvegerekse Trkiye ihracatbakmndandnyada15incisrada bulunuyor. dnyada15incisrada
0655322-0654332 TAKIM TEZGAHLARI YRD.DO.DR. MURAT KIYAK

TAKIMTEZGAHLARI
REFERANSYAYINLAR