You are on page 1of 19

TALA KALDIRMA YNTEMLER VE MAKNA TAKIMLARI

1. 2. 3. 4. 5. 6. Tornalama ve ilgili ilemler Delme ve ilgili ilemler Frezeleme Tala kaldrma merkezleri ve Tornalama merkezleri Dier tala kaldrma yntemleri Yksek hzl tala kaldrma

EUT 231 RETM YNTEMLER


Do.Dr. Murat VURAL T Makina Fakltesi

EUT 231 retim Yntemleri Do.Dr.Murat VURAL (T Makina Fakltesi)

Tala Kaldrma
stenen para geometrisinin oluturulmas iin mekanik olarak malzeme uzaklatran kesici bir takm kullanlan malzeme uzaklatrma yntemi En yaygn uygulamalar: metal paralar ekillendirmek iin Yksek doruluk ve kesinlikte geometrik zellikler salama ve para geometrilerinin dzeltilmesi kapasitesi bakmndan tm imalat yntemlerinin en uygunu Dkm de geni bir ekil yelpazesini oluturabilir, ancak doruluk ve kesinlik bakmndan tala kaldrmadan geridir
3

Tala Kaldrlm Paralarn Snflandrlmas


Dnen silindirik veya disk ekilli Dnmeyen (prizmatik de denen) - blok benzeri veya levha benzeri
EUT 231 retim Yntemleri Do.Dr.Murat VURAL (T Makina Fakltesi)

EUT 231 retim Yntemleri Do.Dr.Murat VURAL (T Makina Fakltesi)

ekil 22.1 Tala kaldrlan paralarn snflandrlmas: (a) dnen, veya (b) dnmeyen. (Burada blok veya yass paralar gsterilmitir.)

Tala Kaldrma lemleri ve Para Geometrisi


Her bir tala kaldrma yntemi, iki faktr nedeniyle belirli bir para geometrisi oluturur: 1. Takm ve para arasndaki izafi hareket retme para geometrisi, kesici takmn ilerleme yolu tarafndan belirlenir 2. Kesici takmn ekli ekillendirme para geometrisi, kesici takmn ekli tarafndan belirlenir
retilen ekil = silindir

ekil retme
retilen ekil = koni retilen yzey

EUT 231 retim Yntemleri Do.Dr.Murat VURAL (T Makina Fakltesi)

EUT 231 retim Yntemleri Do.Dr.Murat VURAL (T Makina Fakltesi)

retilen ekil = dzlem Para

Para

retilen ekil

ekil 22.2 ekil retme: (a) dz tornalama, (b) konik tornalama, (c) snr tornalama, (d) yzey frezeleme, (e) profil frezeleme.

Biim Vermek in ekillendirme


ekillendirilen yzey

ekillendirme ve retme

T-kanal frezeleme aks


EUT 231 retim Yntemleri Do.Dr.Murat VURAL (T Makina Fakltesi) EUT 231 retim Yntemleri Do.Dr.Murat VURAL (T Makina Fakltesi)

Form verilen yzey

Para

ekillendirilen yzey

Para

Para

ekillendirilen yzey

Bro

ekil takm

Para

Di ama takm

Form verilen yzey

ekil 22.3 Biim vermek iin ekillendirme: (a) ekil tornalama, (b) delme, ve (c) brolama.

ekil 22.4 Oluturulacak formun ekillendirilmesinin ve retilmesinin birleimi: (a) bir tezgahta di kesme, ve (b) kanal frezeleme.
8

Tornalama
Dnen bir paradan bir silindir retmek zere malzeme kaldran tek ulu kesici takm (kalem) Torna olarak adlandrlan bir tezgah zerinde yaplr Bir torna tezgahnda yaplan tornalama ilem trleri: Aln tornalama ekil tornalama Pah krma Kesme Di ama
Para (orijinal yzey)

Tornalama
Yeni yzey

EUT 231 retim Yntemleri Do.Dr.Murat VURAL (T Makina Fakltesi)

EUT 231 retim Yntemleri Do.Dr.Murat VURAL (T Makina Fakltesi)

Tala Tek noktal takm

ekil 22.5 Tornalama ilemi.


10

Tornalama lemi

Aln Tornalama
Takm radyal olarak ie doru ilerler

EUT 231 retim Yntemleri Do.Dr.Murat VURAL (T Makina Fakltesi)

Titanyum nitrr kaplanm bir karbr kesici insert kullanlarak elik zerinde tornalama ileminin yakndan grn
11

EUT 231 retim Yntemleri Do.Dr.Murat VURAL (T Makina Fakltesi)

lerleme

ekil 22.6 (a) aln tornalama


12

ekil Tornalama
Takm, dnme eksenine paralel ilerleme yerine, dorusal olmayan ve bylelikle bir ekil oluturan bir yol izler

Pah Krma
Kesici u, bir pah oluturmak zere, silindirin kesinde bir a keser
EUT 231 retim Yntemleri Do.Dr.Murat VURAL (T Makina Fakltesi)

EUT 231 retim Yntemleri Do.Dr.Murat VURAL (T Makina Fakltesi)

lerleme

Deiik ilerlemeler mmkndr ekil 22.6 (e) pah krma


14

ekil 22.6 (c) ekil tornalama


13

Kesme
Takm, dnen parann ucunu kesmek zere belirli bir konumdan ie doru ilerler
EUT 231 retim Yntemleri Do.Dr.Murat VURAL (T Makina Fakltesi) EUT 231 retim Yntemleri Do.Dr.Murat VURAL (T Makina Fakltesi)

Di Ama
Sivri ulu takm, byk bir ilerleme hznda parann dnme eksenine paralel olarak dorusal ilerleyerek di oluturur

lerleme

ekil 22.6 (f) kesme

lerleme
15

ekil 22.6 (g) di ama


16

Motorlu Tezgah
Kafa Ayna
EUT 231 retim Yntemleri Do.Dr.Murat VURAL (T Makina Fakltesi)

Parann bir Tezgahta Tespit Yntemleri


Paray merkezler arasnda tutma Ayna Kolet Aln plakas

Hz kontrolleri

lerleme Takm arabas Gezer punta

lerleme kontrolleri

ekil 22.7 Motor tahrikli bir torna tezgahnn, temel bileenlerini gsteren diyagram

Araba kza Araba Tayc Ana vida (dili) Yatak


17

EUT 231 retim Yntemleri Do.Dr.Murat VURAL (T Makina Fakltesi)

18

Parann Merkezler Arasnda Tutulmas


ene (ene plakalar tarafndan tahrik edilen, paraya tutturulan)
EUT 231 retim Yntemleri Do.Dr.Murat VURAL (T Makina Fakltesi)

Ayna (Kavrama)
eneler (3), (paray tutmak zere ayarlanabilir)
EUT 231 retim Yntemleri Do.Dr.Murat VURAL (T Makina Fakltesi)

Para Merkez (gezer punta ucundaki dier merkez)

Para

ene plakas (tezgah aynas tarafndan tahrik edilen)

ekil 22.8 (a) bir ene kullanarak parann merkezler arasna monte edilmesi
19

ekil 22.8 (b) eneli ayna

20

Kolet
Paray sktrmay salayan yarkl kolet
EUT 231 retim Yntemleri Do.Dr.Murat VURAL (T Makina Fakltesi)

Aln Plakas
Aln plakas (aynaya tutturulur)
EUT 231 retim Yntemleri Do.Dr.Murat VURAL (T Makina Fakltesi)

ubuk para

Tornalanan yzey

Klf (koleti sktrmak zere ilerler)

Para eneler (4)


ekil 22.8 (d) silindirik olmayan paralar iin aln plakas

ekil 22.8 (c) kolet

21

22

Taret Torna Tezgah


Gezer punta, alt adet takm tutan taret ile yer deitirmitir Takmlar taretin iaretlenmesiyle hzl ekilde eyleme geer Takm tutucusu, drt takm tutmak iin drt kenarl taret ile yer deitirmitir Uygulamalar: parada belirli bir kesme sras gerektiren yksek retim ileri

Kavrama Makinas
Paray tutmak iin iinde kavrama kullanr Gezer punto yoktur; bu sayede paralarn merkezler arasna yerletirilmesi gerekmez Kesici takm hareketleri, otomatik olarak kontrol edilir Operatrn ii: paray takmak ve karmaktr Uygulamalar: ksa, hafif paralar

EUT 231 retim Yntemleri Do.Dr.Murat VURAL (T Makina Fakltesi)

23

EUT 231 retim Yntemleri Do.Dr.Murat VURAL (T Makina Fakltesi)

24

ubuk Makinas
Kavrama makinasna benzer ancak uzun ubuklar ayna iinden besleyebilmek iin kolet yerine kavrama bulunur Tala kaldrma evriminin sonunda bir kesme ilemi yeni paray ayrr Yksek seviyede otomatikletirilmitir (dier ad: Otomatik ubuk makinas) Uygulamalar: dnen paralarda yksek verimlilik

Otomatik Vida Makinas


Otomatik ubuk makinasna benzer ancak daha kktr Uygulamalar: vidalar ve benzeri hrdavat paralarnn ok sayda hzl retimi

EUT 231 retim Yntemleri Do.Dr.Murat VURAL (T Makina Fakltesi)

25

EUT 231 retim Yntemleri Do.Dr.Murat VURAL (T Makina Fakltesi)

26

ok Kafal ubuk Makinalar


Birden fazla kafas vardr; bu sayede ok sayda para, oklu takmlarla ayn anda ilenir rnek: alt kafal otomatik ubuk makinas, bir seferde alt para iler Her bir tala kaldrma evriminden sonra, kafalar (kolet ve para ubuklar dahil) bir sonraki pozisyona dndrlr

ok Kafal ubuk Makinas


ekil kalemi Puntalama yzeyi Matkap

EUT 231 retim Yntemleri Do.Dr.Murat VURAL (T Makina Fakltesi)

EUT 231 retim Yntemleri Do.Dr.Murat VURAL (T Makina Fakltesi)

Torna kalemi

Pah krma kalemi

Kesme kalemi

ubuk blok

Stop

Bitmi para

27

ekil 22.9 (a) Alt kafal bir otomatik ubuk makinasnda retilen para; ve (b) paray retmek iin ilemler sras: (1) parann durdurucuya kadar itilmesi, (2) ana apa tornalama, (3) ikinci apn ve spot yzeyinin oluturulmas, (4) delme, (5) pah krma ve (6) kesme. 28

Borlama
Borlama ve tornalama arasndaki fark: Borlama, mevcut bir deliin i ap zerinde gerekletirilir Tornalama, mevcut bir silindirin d ap zerinde gerekletirilir Borlama, bir i tornalama ilemidir Borlama makinalar Yatay ve dikey makina kafasnn dnme ekseninin ynn ifade eder

EUT 231 retim Yntemleri Do.Dr.Murat VURAL (T Makina Fakltesi)

EUT 231 retim Yntemleri Do.Dr.Murat VURAL (T Makina Fakltesi)

ekil 22.11 Deitirilebilir Semente Karbr (WC-Co) insertler kullanlan bir borlama kalemi
30

29

Dikey Borlama Frezesi

Delme (Matkaplama)
Parada yuvarlak bir delik oluturur Mevcut bir delii sadece genileten borlama ile karlatrnz Kesici takmlar matkap olarak adlandrlr Makina takm: matkap presi Matkap

EUT 231 retim Yntemleri Do.Dr.Murat VURAL (T Makina Fakltesi)

Yan kolon Takm kafas Para tablas Yan takm kafas

EUT 231 retim Yntemleri Do.Dr.Murat VURAL (T Makina Fakltesi)

apraz ray

lerleme hareketi (takm)

Para
ekil 21.3 (b) delme

Tezgah kaidesi

ekil 22.12 Bir dikey borlama frezesi byk, ar paralar iin.

31

32

Tam Delikler ve Kr Delikler


Tam delik matkap ucu parann dier tarafndan kar Kr delik parann dier tarafndan kmaz
EUT 231 retim Yntemleri Do.Dr.Murat VURAL (T Makina Fakltesi) EUT 231 retim Yntemleri Do.Dr.Murat VURAL (T Makina Fakltesi)

Raybalama
ap zerinde daha iyi tolerans ve artan yzey kalitesi elde etmek zere bir deliin hafife bytlmesinde kullanlr

U as

U as

ekil 22.14 Delmeyle ilgili tala kaldrma ilemleri: (a) raybalama


34

ekil 22.13 ki delik tr: (a) tam delik, ve (b) kr delik.

33

Konik Di Ama
Mevcut bir deliin zerine i vida dii amakta kullanlr Takm rayba olarak adlandrlr

Ters Borlama
Bir delik iinde kk delikten sonra byk delik olacak ekilde, kademeli bir delik oluturur

EUT 231 retim Yntemleri Do.Dr.Murat VURAL (T Makina Fakltesi)

ekil 22.14 (b) raybalama


35

EUT 231 retim Yntemleri Do.Dr.Murat VURAL (T Makina Fakltesi)

ekil 22.14 (c) ters borlama


36

Matkap Presi
Deme zerinde duran dikey matkap presi Tezgah matkap da buna benzer ancak daha kktr ve tezgaha veya bir masaya yerletirilir
Ayarlanabilir kafa Takm tutucu Tabla

Radyal Matkap
Byk paralar iin tasarlanm byk matkap presi

Kafa (g)
EUT 231 retim Yntemleri Do.Dr.Murat VURAL (T Makina Fakltesi)

EUT 231 retim Yntemleri Do.Dr.Murat VURAL (T Makina Fakltesi)

Kolon

Taban (kaide)

ekil 22.15 Dikey matkap presi

ekil 22.16 Radyal matkap presi


38

37

Matkap Presleri iin Para Tutma


Matkaplamada para tutma, aadaki yollardan herhangi biriyle yaplabilir: Mengene iki eneli genel amal para tutucu Fikstr genellikle belirli paralar iin tasarlanm para tutucu aparat Delme jigi fikstre benzer ancak delme srasnda takmn klavuzlanmasn da salar

Frezeleme
Parann, oklu kesici kenarlar olan bir kesici takma doru ilerledii tala kaldrma yntemi Dnen takm ekseni ilerlemeye dikeydir Dz bir yzey oluturur ak yolu veya eklini deitirerek baka geometriler de oluturulabilir Dier faktrler ve terimler: Kesintili kesme ilemi Kesici takm, freze aks olarak adlandrlr; kesme kenarlarna ise di denir Makine, freze tezgah olarak adlandrlr
40

EUT 231 retim Yntemleri Do.Dr.Murat VURAL (T Makina Fakltesi)

39

EUT 231 retim Yntemleri Do.Dr.Murat VURAL (T Makina Fakltesi)

ki Frezeleme Tr
Hz hareketi ak
EUT 231 retim Yntemleri Do.Dr.Murat VURAL (T Makina Fakltesi) EUT 231 retim Yntemleri Do.Dr.Murat VURAL (T Makina Fakltesi)

Kenar Frezeleme ve Aln Frezeleme


Kenar frezeleme ak ekseni tala kaldrlan yzeye paraleldir Kesme kenarlar bak evresinin dndadr Aln frezeleme ak ekseni, frezelenen yzey eksenine diktir Kesme kenarlar ban hem u ve hem de d evresi zerindedir

Hz hareketi

ak Derinlik

Derinlik

lerleme

Para Para lerleme

ekil 22.17 ki frezeleme tr: (a) yzey frezeleme, ve (b) aln frezeleme.

41

42

Ktk Frezeleme
ak geniliinin, parann her iki tarafndan dar tat, temel yzey frezeleme ekli
EUT 231 retim Yntemleri Do.Dr.Murat VURAL (T Makina Fakltesi) EUT 231 retim Yntemleri Do.Dr.Murat VURAL (T Makina Fakltesi)

Kanal Ama
ak genilii, iinde bir kanal oluturduu para geniliinden daha kktr

ekil 22.18 (a) ktk frezeleme


43

ekil 22.18 (b) kanal ama


44

Yzey Frezeleme Trleri


aknn dn yn aknn dn yn

Geleneksel Yzey Frezeleme


Bak, parann her iki yzeyine temas eder
EUT 231 retim Yntemleri Do.Dr.Murat VURAL (T Makina Fakltesi)

EUT 231 retim Yntemleri Do.Dr.Murat VURAL (T Makina Fakltesi)

Tala boyu

Para lerleme yn

Para

Tala boyu lerleme yn

ekil 22-19. 20 dili bir freze aks ile (a) zt ynl frezeleme, ve (b) e ynl frezeleme
45

ekil 22.20 (a) geleneksel aln frezeleme


46

U Frezeleme
Kesici ap para geniliinden daha kktr ve bu sayede para iinde bir kanal oluur

EUT 231 retim Yntemleri Do.Dr.Murat VURAL (T Makina Fakltesi)

EUT 231 retim Yntemleri Do.Dr.Murat VURAL (T Makina Fakltesi)

Dndrlebilir insertler kullanan yksek hzl bir aln frezeleme

ekil 22.20 (c) u frezeleme


48

47

Profil Frezeleme
Dz parann d yzeyinin kesildii, bir u frezeleme tr
EUT 231 retim Yntemleri Do.Dr.Murat VURAL (T Makina Fakltesi) EUT 231 retim Yntemleri Do.Dr.Murat VURAL (T Makina Fakltesi)

Parmak Frezeleme
Dz paralarda s boluklarn frezelenmesinde kullanlan dier bir u frezeleme tr

lerleme
ekil 22.20 (d) profil frezeleme
49

ekil 22.20 (e) Parmak frezeleme

50

Yzey ekli Oluturma


Bilya ulu ak, boyutlu bir yzey ekli oluturmak zere, dar aralklarda bir eri hat zerinde ileri geri hareket eder

Yatay Freze Tezgah


st kol
EUT 231 retim Yntemleri Do.Dr.Murat VURAL (T Makina Fakltesi)

EUT 231 retim Yntemleri Do.Dr.Murat VURAL (T Makina Fakltesi)

Bak tutucu Para tablas ak Kolon Hz hareketi Destek Kzak lerleme Kaide ekil 22.23 (a) yatay kzak ve kolonlu freze tezgah.

ekil 22.20 (f) yzey ekli oluturma

51

52

Dikey Freze Tezgah


Hz hareketi Kafa
EUT 231 retim Yntemleri Do.Dr.Murat VURAL (T Makina Fakltesi)

Talal malat Merkezleri


Yksek seviyede otomatik takm, ok snrl insan mdahalesi gerektiren bir kurulumla CNC kontrolnde oklu tala kaldrma ilemleri yapabilir Tipik ilemler frezeleme ve delmedir , drt veya be eksenli olabilir Dier zellikleri: Otomatik takm deitirme Palet mekikleri Otomatik para konumlama

Kolon Para tablas ak Destek Kzak lerleme Kaide ekil 22.23 (b) dikey kzak ve kolonlu freze tezgah
53

EUT 231 retim Yntemleri Do.Dr.Murat VURAL (T Makina Fakltesi)

54

EUT 231 retim Yntemleri Do.Dr.Murat VURAL (T Makina Fakltesi)

ekil 22.26 niversal talal imalat merkezi; yksek seviyede otomatik, ok snrl insan mdahalesi gerektiren bir kurulumla bilgisayar kontrolnde oklu tala kaldrma ilemleri yapabilir

EUT 231 retim Yntemleri Do.Dr.Murat VURAL (T Makina Fakltesi)

55

ekil 22.27 CNC 4-eksenli tornalama merkezi; tm bilgisayar kontroll olmak zere, tornalama ve ilgili ilemleri, ekil tornalama ve otomatik takm dndrme yapabilir.

56

Freze-Torna Merkezleri
Tornalama, frezeleme ve delme yapabilen yksek seviyede otomatik makine takm Genel ekli bir torna merkezine benzer Silindirik bir para, belirli bir ada konumlandrlabilir; bylece kesici takm (rnein freze ba) parann d yzeyinde istenen ekli oluturabilir Geleneksel torna merkez, paray belirli bir ada tutamaz ve dnen takm tutuculara sahip deildir

Bir Freze-Torna Merkezinin lemleri

EUT 231 retim Yntemleri Do.Dr.Murat VURAL (T Makina Fakltesi)

EUT 231 retim Yntemleri Do.Dr.Murat VURAL (T Makina Fakltesi)

Torna kalemi

Freze ba Matkap

Kesme kalemi

57

ekil 22.28 Bir freze-torna merkezinin ilemleri: (a) tornalanm, frezelenmi ve delinmi yzeyleri olan rnek rnek para; ve (b) bir freze-torna merkezinde ilemlerin sras: (1) ikinci apa tornalama, (2) programlanm a pozisyonda yzey frezeleme, (3) ayn programlanm pozisyonda parada delik ama, ve (4) keserek ayrma. 58

Vargelleme ve Planyalama
Benzer ilemler Her ikisi de paraya gre lineer hareket eden tek kesici ulu bir kesici takm kullanr
EUT 231 retim Yntemleri Do.Dr.Murat VURAL (T Makina Fakltesi) EUT 231 retim Yntemleri Do.Dr.Murat VURAL (T Makina Fakltesi)

Planyalama ve Vargelleme
Her iki ilemde de, dz, yass bir yzey elde edilir Aralkl kesme Takm paraya girdiinde darbeli yklemeye maruz kalr Balama-durma hareketi nedeniyle dk kesme hzlar Tipik takmlar: yksek hz eliinden tek ulu takmlar

Hz hareketi (lineer, takm lerleme hareketi (aralkl, para) Yeni yzey lerleme hareketi (aralkl, takm)

Para (a) Planyalama

Hz hareketi (lineer, takm) (b) Vargelleme

Para

ekil 22.29 (a) Planyalama, ve (b) Vargelleme.

59

60

Planya Tezgah
Hz Takm tutucu
EUT 231 retim Yntemleri Do.Dr.Murat VURAL (T Makina Fakltesi) EUT 231 retim Yntemleri Do.Dr.Murat VURAL (T Makina Fakltesi)

Vargel Tezgah
Ko Kzak Kolon Takm tutucu Kolon Para Tabla

lerleme

Para Tabla

Kzak

Hz

Kaide
ekil 22.30 Bir planya tezgahnn bileenleri.
61

Kaide
ekil 22.31 Ak kenarl vargel.
62

Brolama
ok dili bir kesici takm, takm ekseni ynnde, paraya gre dorusal olarak hareket eder
Hz
EUT 231 retim Yntemleri Do.Dr.Murat VURAL (T Makina Fakltesi) EUT 231 retim Yntemleri Do.Dr.Murat VURAL (T Makina Fakltesi)

Brolama
stnlkleri: yi yzey kalitesi Dar toleranslar Deiik para ekilleri ilenebilir Kesici takm bro olarak adlandrlr Karmaklna ve ou kez basit ekilli geometriye sahip olmasna ramen, takm oluturma pahaldr

ekil 22.33 Brolama ilemi.

63

64

Brolama
Bir deliin i yzeyine uygulanr Strokun balangcnda brou sokabilmek iin parada bir balang deliinin olmas gerekir

Testere ile Kesme


Parada, birbirine yakn yerletirilmi bir seri diten oluan bir takm tarafndan dar bir yark oluturulur Takm, Testere ba olarak adlandrlr Yaygn uygulamalar: Bir paray iki paraya ayrr Parann istenmeyen ksmlarn keserek uzaklatrr

EUT 231 retim Yntemleri Do.Dr.Murat VURAL (T Makina Fakltesi)

ekil 22.34 brolama ile kesilebilen para ekilleri; apraz taral blgeler, brolanan yzeyleri gstermektedir.
65

EUT 231 retim Yntemleri Do.Dr.Murat VURAL (T Makina Fakltesi)

66

Motorlu Testere

Bantl Testere

EUT 231 retim Yntemleri Do.Dr.Murat VURAL (T Makina Fakltesi)

Kesme stroku

Motor tahrii

EUT 231 retim Yntemleri Do.Dr.Murat VURAL (T Makina Fakltesi)

lerleme

Bak yn

lerleme

Testere dii

Geri dn stroku

ekil 22.35 (a) motorlu testere testere dilerinin paraya gre ileri geri dorusal hareketi.

ekil 22.35 (b) bantl testere (dikey) bir kenarnda dileri olan, sonsuz esnek bir bant eklinde olan, bantl testere bann lineer srekli hareketi.

Testere ba

67

68

Dairesel Testere

Yksek Hzl Tala Kaldrma (HSM: High Speed Machining)


Geleneksel tala kaldrma ilemlerinde kullanlanlara gre ok daha yksek hzlarda kesme Talal ilemenin tarihi boyunca temel eilim, kesme hzlarnn srekli daha yksek deere karlmas olmutur Gnmzde daha hzl retim, daha ksa ilem sreleri ve daha dk maliyete ynelik potansiyeli nedeniyle HSM tekrar gncel hale gelmitir

Testere ba
EUT 231 retim Yntemleri Do.Dr.Murat VURAL (T Makina Fakltesi)

Hz hareketi
EUT 231 retim Yntemleri Do.Dr.Murat VURAL (T Makina Fakltesi)

lerleme

ekil 22.35 (c) dairesel testere dnen testere ba, paradan geen takmn srekli hareketini salar.
69

70

Yksek Hzl Tala Kaldrma


Geleneksel ve yksek hzl tala kaldrma
Deitirilebilir takmlar (yzey freze)
EUT 231 retim Yntemleri Do.Dr.Murat VURAL (T Makina Fakltesi) EUT 231 retim Yntemleri Do.Dr.Murat VURAL (T Makina Fakltesi)

Dier HSM Tanmlar DN Oran


DN oran = Maksimum ayna hz (dev/dak) ile ayna boluu apnn (mm) arplmas Yksek hzl tala kaldrma iin, tipik DN oran 500,000 ile 1,000,000 arasndadr Daha kk ayna boluklarna gre daha dk dn hzlarnda alsalar dahi, HSM ilemleri aralnda olacak daha byk apl ayna boluklarna izin verirler

Para malzemesi Alminyum Dkme demir, yumuak Dkme demir, snek elik, alaml

Geleneksel hz m/dak 600+ 360 250 210

Yksek hz m/min 3600+ 1200 900 360

71

72

Dier HSM Tanmlar HP/Dev/Dak Oran


hp/dev/dak oran = BGnin maksimum ayna hzna oran Geleneksel tezgah takmlar genellikle HSM ile donatlmlara oranla daha yksek hp/dev/dak oranna sahiptir Geleneksel tala kaldrma ile HSM arasndaki ayrc izgi, 0.005 hp/dev/dak civarndadr Bu nedenle, HSM, 30.000 dev/dak (0.0005 hp/dev/dak)da dnebilen 15 hp aynalara sahiptir

Dier HSM Tanmlar


Vurgulama: Daha yksek retim hzlar Daha ksa skme takma sreleri Ayna hzlarnn fonksiyonlarnn artm nemli kesme d faktrler: abuk enine hzlar Otomatik takm deiimiAutomatic tool changes

EUT 231 retim Yntemleri Do.Dr.Murat VURAL (T Makina Fakltesi)

73

EUT 231 retim Yntemleri Do.Dr.Murat VURAL (T Makina Fakltesi)

74

Yksek Hzl Tala Kaldrma Koullar


Yksek dev/dak iin tasarlanm zel yataklar Yksek ilerleme hzlar kapasitesi (rn., 50 m/dak) CNC hareketi, eksik paso veya fazla paso takm yolundan kanmak zere, ne bak ile kontrol eder Dengelenmi kesme takmlar, takm tutucular ve aynalar, titreimi en aza indirir Soutucu akkan, geleneksel tala kaldrmaya gre daha yksek basnlar salayan sistemler oluturur Tala kontrol ve uzaklatrma sistemleri, ok daha byk metal kaldrma hzlar mevcuttur
75

Yksek Hzl Tala Kaldrma Uygulamalar


Uak endstrisi, byk alminyum bloklardan byk ereve bileenlerinin talal ilenmesi ounlukla freze tezgahyla daha fazla metal uzaklatrma Otomotiv, bilgisayar ve tbbi bileenleri imal etmek zere, alminyum zerinde oklu tala kaldrma ilemleri abuk takm deiimleri ve takm yolu kontrol nemlidir Kalp ve takm endstrisi Sert malzemelerden karmak geometrilerin imalat
76

EUT 231 retim Yntemleri Do.Dr.Murat VURAL (T Makina Fakltesi)

EUT 231 retim Yntemleri Do.Dr.Murat VURAL (T Makina Fakltesi)

You might also like