PSKANALTK KURAM AISINDAN DUYGUSAL GELM ve BEDEN

Yavuz Erten 4 Eyll 2006 Malatya Gz Okulu

 nsan varolua, dnyaya belli bir hayret ve

aknlkla bakar ancak unutulmamaldr ki, onun varoluu ve dnyas ncelikle bedenidir ocuk srekli olarak bedeni ile d dnya arasnda balar kurmaya alr. Her nesnede organlarn ve onlarn etkinliklerini arar. Dnyay bedenselliinin bir yansmas olarak grr. (Ferenzci, 1950)

BEDENE SAHP OLMAK BEDEN OLMAK

Beden ne kadar bendir? Ne kadar
tekidir?

Elimde deil

nkar Kabul kilemindeki Ayrmlar

Ben ve teki Ayrm Cinsiyet Ayrm Kuak Ayrm lmllk

nsanlama Serveni
htiya - Arzu
gd Drt Drtnn ruhsal yap dzeyindeki iki
ifadesi: Affekt (Duygulanm) Temsil (Representation)

Bilginin Dzeyi
Fizik, Kimya (Nesnel Dnya)
Biyoloji (Fizyolojik Sreler) Psikanaliz (Temsiller)

Beden ve Ruhsallk likisi

O balatt
Yenidoann insanlama sreci bedeninin
dinamikleri iinden konuan, hikayesi olan, znelii ve znellii olan bir ruhsall dourmasdr

Dil ete saplanm Tanrdr (Valry)

 Ego hereyden nce bir beden-egodur (Freud,1923)

Egonun ilk oluum basama=Beden-ego Yaamn balangc somatopsiiktir ve iki bedenin youn temas annesel zelliklerin ocua geiini salar. Yetikin psiesinin temeli anne-bebek btnl ve etkileimidir (Pine,2006) Ego (beden) birincil ve ikincil narsizmler arasndaki geitir (Safouhan, 2000)

 Deri-ego (Bick, 1968 ; Anzieu, 1974)

Ruhsalln en ilkel halinde blmler arasnda hibir balant olmad, paralarn edilgen olarak bir arada bulunduu ve burada derinin snrlayc zelliinin birletirici bir rol oynad dnlr. Ancak kendiliin paralarn bir arada tutmak iin gerekli olan isel kapsayclk (containing) ilevini yerine getirebilmek iin ncelikle bu ilevi tam olarak yerine getirebilen bir d nesnenin (anne veya ilk bakc) iselletirilmesi gerekmektedir.Sonrasnda nesnenin bu ilevi ile yaplan zdeleme sonucunda btnlememi dnem sona erer ve isel-dsal alan kavramlarnn geliimi hz kazanr.

 Nihayetinde ego bedensel duyumlardan,

zellikle de bedenin yzeyinden kaynaklananlardan ortaya kar. Bylelikle ego, beden yzeyinin ruhsal bir yansmas olarak grlebilir; ayn zamanda () ruhsal aygtn yzeyini temsil etmektedir (S. Freud, Ego ve Id, 1923)

 Nesnenin uygun olmayan yaklamlar ya

da nesneye ynelik dlemsel saldrlar derinin ilk ilevinin kesintiye uramasna yolaabilir. Bu da gven/gvenlik yaratan nesnenin ie-almn (introjection) engeller. lk deri ilevinin bozulmas ikinci deri oluumu ile sonulanabilir.

 kinci Deri
Sahte bamszlk, davran bozukluklar, drtsellik

PSKOSEKSEL DEVRELER
Oral Anal Fallik Gizil Erinlik Ergenlik Genlik Olgunluk-reme Yallk

ORAL DNEM (Yaamn lk Yl)

Bir Olma Deneyimi Incorporation (Kendine Katma) selletirme zdeleme yi Nesne Edinme Temel Gven ve Gvenlik Balanma ekli Yeme-Yenme Fantezileri Oral Dnemin iki Safhas

ANAL DNEM (2-3 Yalar)

Tuvalet terbiyesi Benliin/bedenin snrlar erisi/dars; znel/nesnel ayrmas zneliin, znelliin temelleri likideki iddet, saldrganlk, tepkime Ayrlma, tekrar yaknlama
(rapproachment)

FALLK DNEM (3-6 Yalar)

Cinsellik ve cinsiyet Cinsiyet Fark Rekabet ve kskanlk Nihai sosyal zdelemeler retim, yaratm, kendine gven

GZL DNEM (6-11 Yalar)

Cinsel arzu ve atmalarn bastrlmalar Bedenin bir bekleyi yaamas
Frtnadan nceki sessizlik Okul yaants, akran ilikileri

ERNLK / ERGENLK (12-18 Yalar)

kincil cinsiyet zelliklerinin ortaya k
(Dier cinsiyeti kaybetme) Bedenin hzl deiikleri Bedenin btnlk ve dzenine ciddi tehditler Cinsel ve saldrgan drtlerin ar uyarmlar Anal dnem ve tekrar yaknlama dinamiklerinin tekrar ortaya klar

Winnicott
Zihin-beden kartlnn patolojik bir sreci
yansttn dnr (1949)

Zihin-Psie/Soma Ayrm Psikosomatik Birlik Gerek Kendilik Sahte Kendilik Ayrm

Psienin Taban, Dncenin Temeli=Bedensel Dlemler

Beden ncelikle annenin bedenidir (veya
anne ile ortak bedendir) Bu beden ocuun tm dnyas, alan, arenas, maarasdr. O d dnyaya yerlemeden bu bedenle etkileim, alveri, pazarlk halindedir (Bedene Yerleme Kavram)

 Yetikin Ruhsall bu etkileimleri bilind

dlemler olarak tar. ocuun bedeni nasl annenin bedeninden douyorsa,ilk dlemleri de annenin bilind dlemlerinden doar (Bionun Reverie kavram)

Psikosomatik Tp
Kreisler (1989)
Psikosomatik tp fiziksel hastalklarn gerekirciliinde ve geliiminde ruhsal ve atmasal geleri kabul ve dahil eden bir doktrinal ve patojenik kavramlatrmadr

Psikosomatik Psikanalizde ki Farkl Yaklam

Histerik Konversiyon Modeli Melanie Klein Okulu ikago Okulu
Psikosomatiin Konversiyondan farkl Olduunu Savunan Model Paris Psikosomatik Enstits (IPSO)

Psikosomatik Psikanalizin Geliim Sreci (Parman,2005)

Georg Groddeck (1866-1934)
Baden-Baden sanatoryumunda alan Alman hekim Id terimini ilk kullanan kii Groddecke gre id hasta eder, ancak hekimle anlarsa iyi de eder. Hastaln bir amac vardr. Id hastalk yoluyla doyuma ulamaya alyordur. Hastalk ktnn iyisidir. Spinozac bir bakla (materialist monism) bedensel ve ruhsal hastalklar ayrmn kabul etmez. Beden ve Ruh bir btndr. Ben bedeninden hasta hi kimse tanmadm

Sandor Ferenczi (1873-1933)

Macar Hekim ve Psikanalist Gncel Nevroz-Psikonevroz ayrm Hastaln narsistik bir yatrm olmas Organ nevrozu kavram
Nrasteni,astm,sindirim sistemi bozukluklar, migren

Wilhelm Reich (1897-1957)

Alman Romantik Tp Akmnn izleyicisi
Rousseau taraftar Tm Bedensel ve ruhsal hastalklarn temelinde toplumsal zorlanma ve yanl eitim vardr Psikanalizi biyofizik olarak grr Tek kozmik enerji cinsel drtlerde bulunandr Orgazm yaamsal enerjileri dzenler Engellenen cinsellik biyolojik dengeyi bozar nsann karakter zrh engellenen cinselliklerine kar bir savunmadr

Felix Deutsch (1894-1963)

Bir sre Freudun zel hekimliini yapmtr Organik hastalarn psikanalizle tedavi
edilebileceini ilk dnenlerdendir Ona gre psikosomatik terimi insan btnnde ele alan tbbn addr ABDye g ettikten sonra Boston Psikanaliz Cemiyetini kurmutur

Franz Alexander (1891-1964) ve ikago Okulu

Tm almalarn hastalklar ve kiilik tipleri arasnda balantlar
kurmaya yneltmitir (Alexander, 1930,1932 & 1934) zgn Psikodinamik Yaplanmalar Kavram Bunlar i atmalar yeniden canlandran baz durumlar karsnda ortaya kan temel tepkilere dayanrlar. Her temel heyecansal durumun karl olarak belli bir bedensel deiim sendromu vardr. Bunlar glme, alama,derinin kzarmas,kalp ritminin deiimi gibi psikosomatik tepkilerdir Alexandera gre tm hastalklar psikosomatiktir

Klein Okulu ve Angel Garma (19001993)

Klein okulundan etkilenen Arjantinli psikanalist Angel

Garma psikosomatik psikanalizde ne kan bir kuramcdr Temel aklama dzenei histerik konversiyona benzer bir kavrama dayanr Bedenin tm ruhsal aygt gibi atmalar simgesel olarak da vurmaya elverilidir rnein mide lserinin temelinde iselletirilmi pregenital kt anne vardr Ba arlar sadomazohistik cinsel eylemin yerine geerler

Paris Psikosomatik Enstits (IPSO)

Marty, De MUzan ve Fainin katklaryla 1960larda kurulur. Marty ve De MUzan ilemsel dnce Zihinselletirme (mentalisation) yoluyla boalma olana
bulamayan drtsel gler bedenselletirmenin (somatisation) yolunu semek zorunda kalrlar olasdr (Marty,1990)

Bedensel ilevlerin btnl ruhsal ileyiin kalitesi ile

Gerilimlerin boalmnn yolu (Marty, 1976)

Bedensel Eylem, davran Temsil, dnce
Bedenselden dnsele evrimleme u yolu izler: eyin kendisi eyin Temsili Kelime Temsili

Zihinsel Yaplanmaya Olgu Engel Olabilir (Parman, 2003)

Temsillerin fakirlii. Yaamn balangcndaki bakc
bebek etkileimleri ve bunlarn bellenmesindeki yetersizlikler sebep olur Travmalar sonucu ar uyarmlar ortaya kmas ve temsillerin duygusal ve simgesel deerlerinden ayrmas Dncelerin basklanm (supression) olmas. Bu savunma, uyarmlar ve onlarn temsilleri arasnda bir yarlma yaratr

 Zihinselletirme ruhsal aygtn igdsel,

drtsel, libidinal ve saldrgan enerjilerinin dzenlenmesi iin kulland simgesel ilemlerinin tmdr Zihinselletirmede nbilin katman ok nemli bir ileve sahiptir

 Histerik Bozukluk bir atmann

davurumudur Psikosomatik Bozukluk basklanan drtlerin ve duygulanmlarn bedensel sonucudur Beden histerik iin bir alettir oysa psikosomatik hasta iin bir kurbandr Birincisi bedeniyle konuur, ikincisi bedeniyle ac eker (Lon Kreisler, 1989)