Termik Santraller- 2010 Haluk Direskeneli

TMMOB Makina Mhendisleri Odas

ZET Bu bildiride yurdumuzda ilerde yaplmas planlanan ve ciddi boyutlara varan kmr yakacak Termik santral yatrmlar deerlendirilmi, yenilenebilir enerji santralleri potansiyeli, mevcut yerli linyit kmrle, yerli teknoloji kullanarak en verimli, en iyi, en ucuz nasl yaklabilecei, mevcut yakma sistemlerin tantm, uygulanabilirlii, iletme sorunlar ve yeni teknolojiler aklanmtr. Anahtar kelimeler: Kmr/IGCC/CFB/ Plverize

TMMOB Makina Mhendisleri Odas

GR TMMOB Makina Mhendisleri Odas Ankara ubesi Konferans salonunda 7 Nisan 2010 aramba gn mevcut ve planlanan Fosil ve Yenilenebilir Enerji Kaynaklarnn ve Uygulama Teknolojilerinin deerlendirilecei, bilimsel bilgilerin yeni teknolojik uygulamalarla ve aratrmalarla aklayacamz, ncelikle MMO yelerimize ynelik bir konferans/ sylei dzenlenledik. Bu konferansta; ncelikle yelerimizin ve enerji ile ilgilenen herkesin katlmyla, lkemiz ve kamu yarar gzetilerek enerji konularnda bilgi paylamnn salanmas, sorunlarn tespiti ile zm nerilerinin sunulmas ve kamuoyu ile paylalmas amaland. Bizce abartl ekilde ortaya kan, zellikle ithal kmr santralleri konusuna dikkati ekmek, termik santraller konusunu inceleyerek kamuoyuna son durumu sunmak amac ile bu sunumu hazrladk.

TMMOB Makina Mhendisleri Odas

Konumacnn zgemii Haluk Direskeneli, ODT Makina Mhendislii 1973 mezunu olup, mezuniyetinden itibaren, kamu, zel sektr ve ABD Trk yabanc ortaklklarda (B&W, CSWI, AEP) arlkl olarak termik santral temel/ detay tasarm, imalat, pazarlama, teklif, sat ve proje ynetimi konularnda alm, bugne kadar termik santral tasarm yazlmlar konusunda yerli piyasaya, mhendislik firmalarna, yatrmclara ve niversitelere danmanlk vermitir.

TMMOB Makina Mhendisleri Odas

Trkiyenin Enerji Politikas nedir? Diyeceksiniz ki, "Bu soruya cevap, kiiden kiiye, kurumdan kuruma deiir, devlet icin, ETKB, EPDK, niversite retim yeleri, yatrmclar, alanlar, TMMOB, MMO icin deiik olabilir." Peki Sizce nedir?? Bence nce ne olmamaldr, onu anlataym. Turkiye'nin enerji politikasi, bugn ynetimin ve kamu kurumlarnn sahiplendigi ve uygulad, "Ne pahasna olursa olsun daha ok enerji yatrm, daha ok enerji retim santralleri inaas" olmamaldr. Bence Trkiye'nin enerji politikas, evreye saygl, yerli yaktlara uyumlu tasarmlar yerli mhendislik ile yaplm, yerli mteahhit, yerli igc ile inaa edilmi uygun yerlerde konumlandrlm, daha cok enerji santrali ve daha ok enerji retimi olmaldr. Mhendislerin grevi, termik santrallere kar olmak deil, termik santrallerin nasl, hangi teknolojik tasarmlarla, en iyi nerelerde yaplabileceini ortaya koymak, topluma yn vermek, toplum karlarna sahip olmaktr.

TMMOB Makina Mhendisleri Odas

Kmr yakan Yeni Termik Santral Yatrmlar. Yerli ve ithal kmrlerin termik santrallerde yaklarak elektrik retimi uygulamalar iin burda beraber bir deerlendirme yapalm. Yeni ve planlanan santrallerin son durumlarn deerlendirelim; thal kmr yakan sken A..nin Sugz Termik Santralnin al 2004 ylnda yapld. Santralin lkemiz enerji ihtiyacnn yzde 6sn karlad belirtiliyor. Santral, Alman Steag ve RWE firmalar tarafndan 1210 MW kurulu gcnde ina edildi. Saha montajn yerli mteahhit firmalar yapt. imdi Alman Evonik %51, Oyak %49 sahip oldular. 2007 ylnda Sugz Santralndan yaplan elektrik retimi, 9 milyar kWhi buldu.

TMMOB Makina Mhendisleri Odas

Ayn gurup, Ayas Enerji retim ve Ticaret A.. olarak yeni thal Kmr/Termik Santral bavurusu yapt. 600Mwe kapasiteli 3. nitenin yapmn anahtar teslimi olarak CMEC firmasna verdi. Adana Tufanbeyli Santral temelinin 2010 yl iinde atlmas planlanyor. Adana Tufanbeyli ilesinde, 450 MW gcnde enerji santral kurulmasna ynelik yrtlen almalarda, son aamaya gelindii belirtiliyor. Adana-Tufanbeyli Termik Santralnn kmr ihtiyacnn blgedeki mevcut yerli kmr yataklarndan salanaca akland. Termik Santraln enerji retiminin yansra yreye istihdam asndan da nemli katk salayacak. Santraln ylda ortalama 3 milyar kWhe kadar elektrik enerjisi retecei akland. Santraln ylda 6 milyon ton kmr tketecei ve yaklak 650 bin ton kmr rezervini ileyecei kaydedildi.

TMMOB Makina Mhendisleri Odas

zel sektr olarak gerekletirmek zere Adana-Tufanbeyli Termik Santralnn yapmna ynelik lisans alan ve uluslararas ihale aan Yatrmc Gurup, baz mteahhit mhendislik firmalar ile fiyat ve kontrat mzakereleri yapyor. Yatrmc Gurup, son olarak AdanaTufanbeyli Projesinin sondaj almalar dahil, her trl kurulu hazrlklarnn tamamlandn aklam, artk yatrm iin szleme safhasnda bulunduklarn, teknik ve ticari mzakereler sonucunda en ksa zamanda projelerini yapm safhasna geireceklerini umduklarn belirtmiti. En son Itochu, Hyundai, SKEC ile gryorlar.

TMMOB Makina Mhendisleri Odas

Ayn Yerli Yatrmc Holding ve Avusturyal Verbund ortakl ile enerji sektrnde faaliyet gstermek amac ile kurulan Enerji irketinin Balkesir-Bandrmaya yapm olduu ikinci doalgaz santral bavurusu iin Trkiye Elektrik letim A..den (TEA) sistem balant gr bekleniyor. Yeni santraln kurulu gc, 1025 MWm / 1000 MWe olurken, santraln doalgaz yaktl, termikkombine evrim santral olarak ina edilmesi planlanyor. Bandrma Doalgaz Kombine evrim Santral yatrmnda Mitsubishi Heavy Int. (MHI) grubunca imal edilen gaz ve buhar trbinlerinin teslim edildi ve 1.025 MWlk santraln Austos 2010da iletmeye girmesi hedeflendi.

TMMOB Makina Mhendisleri Odas

Antalya Kovanl blgesindeki baka bir yatrmcya ait proje byk miktarda evre tarm arazisinin suyunu kullanyor. Geri dnte ar snan suyu ne yapyor? Proje iki ayr etabta GT ler ile yryor. 1150 Mwe lik bir Kombine evrim Santrali iin yaplacak tasarm iin nce 4x GE LM6000 GT kondu. Sonra 2x SGT4000F Siemens ve 2 GE ST konuyor. Yakn gelecekte 1200 Mwe kapasite ilavesi gndemde tutuluyor. Alman RWE %70, ve yerli ortak %30 payla Denizli Kaklk kynde 900 Mwe kapasiteli Kombine evrim santrali yatrmna baladlar. Ana mteahhit Yunan Metka firmas seildi. Santralin yeri iletim ve doalgaz hatlarna yakn, ancak ayn zamanda Denizli uluslararas ardak havaalanna yakn ve uu pisti stnde olmas dndrc.

TMMOB Makina Mhendisleri Odas

Diler Elektrik retim A..nin Termik-Konvansiyonel/thal Kmr (Fuel-Oil) tipindeki 606,8MWm / 600,1 Mwelik, Beysu Enerji retimi A..nin thal Kmr / Termik-Akkan Yatak karakteristiindeki 135 MWm/119,23 Mwelk, Hakan Madencilik ve Elektrik retim Sanayi Ticaret Anonim irketinin thal kmr / Termik konvansiyonel tipindeki 110 MWm / 100 Mwelik ve IC ta Elektrik retim A..nin Termik-Konvansiyonel/thal kmr tipindeki 606 MWm/600 Mwelk santral bavurular halen incelenmeye alnd. Bilgin Enerjiye bal Sarp Elektrikin Adana Yumurtalk blgesine yapt 1.215 MWlk ithal kmr bavurusu var, dier bavurunun ise Filiz Enerji Madencilik tarafndan anakkale Lapseki blgesine yaplan 600 MWlk ithal kmr bavurusu oldu. Park Elektrik, Mersin Merkezde kurulmak zere 887 MWlk doal gaz kombine evrim santral projesi gelitiriyor.

TMMOB Makina Mhendisleri Odas

Aksa Gynk Enerji retim A.. firmasnca 270 MWlk yerli linyit kmr santrali Bolu ili Gynk ilesinde kurulmasnn hedeflendi. 300 gn iinde ED Olumlu Raporunu almas istenecek. alk Holdinge bal GAP Petrol Gaz firmas, Krkkale ili, Yahihan ilesine yapt 1200 MWlk kombine evrim santral bavurusunu Kzlrmak Elektrik retim A.. olarak deitirdi. Gama Enerji, Krkkaledeki mobil santralini skt, Iraka tayor, yerine 400Mwe kapasiteli GE-Frame -9FB Gaz Trbini kullanacak yeni kombine evrim santrali yatrm almalarna balad. Akkk Holding Grubuna bal Akenerji A..nin ek firmas CEZ ile yapm olduu ortakl sonrasnda elektrik retiminde ilk yatrm projesi olacak Hatayn Erzin ilesinde kurmay planlad 900 MW gcndeki Doalgaz Santral iin bir sre nce anahtar teslim yapm kontratna (EPC Kontrat) ynelik teklifler topland.
TMMOB Makina Mhendisleri Odas

Projenin inaatnn 2010 ylnn ikinci yarsnda balamas hedeflendi. Hatay-Erzin Projesi iin yaplan fizibilite raporuna gre, en yksek teknoloji ile kurulacak 900 MWlk Kombine evrim Doalgaz Projesinin yaklak yatrm tutar 1 milyar Dolar olarak belirleniyor. Hema A..nin Ereli ve Amasraya ynelik toplam 2.400 MWlk iki yerli ta kmr santral iin TEAtan sistem balant gr alnd. Ereliye ve Amasraya 1.200 MW olmak zere toplam 2.400 MWlk iki yerli ta kmr santral kurmak zere bavuru yapt. Ayrca, Zonguldakda 50 MWlk, Amasrada 1.100 MWlk kmr santral yapmak zere lisans bulunuyor. Anadolu gurubu Gerze Sinop YAYKIL kynde 1200 Mwe kapasiteli ithal kmr kullanacak bir yeni termik santral iin almalara balad. Eren Holding ait atalagz ithal kmr esasl 1360 Mwe kapasiteli santralin yapm devam ediyor.
TMMOB Makina Mhendisleri Odas

Borasco (OMV) Avusturyal yatirimci firma Samsun Terme Kozluda 800 MWE kapasiteli Kombine evrim yatrm planlad. Yerel ynetim Mimarlar Odas Samsun ubesinden onay istedi. Alartes Enerjinin Denizlinin Honaz ilesi Denizli OSB snrlar iinde yapt 400 MWlk Doalgaz/Termik-Kombine evrim Santral bavurusu inceleme-deerlendirme aamasna alnd. Yataan Termik Santral Deslfrizasyon Sisteminin garanti sresi tamamland.- Alman Bischoff firmasnn talebi ile kesin kabul almalarnn Mays ay iinde balamas bekleniyor. Mukavele 1995 ylnda Alman Bischoff ile 78 Milyon Dolar olarak imzaland. Ancak taraflar arasndan kan itilaf nedeni ile sz konusu mukavele 2005 ylnda yrrle girdi.

TMMOB Makina Mhendisleri Odas

Yeniky Termik Santral Deslfrizasyon Projesinin geici kabul ilemlerinin balatlmas iin sistemde yrtlen iyiletirme almalar devam ediyor. 2010 ylnn yaz aylarnda almalarn tamamlanmas ile performans testleri yaplacak. Mukavele, Alman Lentjes BischoffPasiner konsorsiyumu ile 1998 tarihinde imzalanmt. Avrupa Yatrm Bankas kredisi ile finanse edilen projenin mukavelenin toplam bedeli 51.3 milyon ABD Dolar oldu. Akfen Enerjinin Hatay ili iin yapm olduu 450 MWlk termik santral bavurusu, Bakanlk ve EPDKda deerlendiriliyor. ukurova Elektrik A..ye (EA) ait arazinin daha nce Bakan oluru ile EAa verildiini hatrlatan ayn kaynaklar, iletim, datm ve retim irketlerinin bu arazi ile ilgili olarak belli talepleri olduunu ve konunun hukuki boyutunun bulunduunu bildiriyorlar.

TMMOB Makina Mhendisleri Odas

Bize ithal kmr santralleri de lazm. Elektrik ihtiyacnn karlanmas iin ncelik yerli ve yenilenebilir kaynaklara verilmekle birlikte enerji arz iinde ithal kmr santrallerinin de, makul bir payla yer almas bizce de uygundur. Umarz yatrmc firmalar kendi yerli mhendislik kapasitelerini ve yerli igcn sonuna kadar kullanrlar, ve yatrm zamannda bitirirler. Baz Yerli Yatrmc Guruplar, hisselerinin yarsn yabanc bir ortaa sattktan sonra mhendislik konularn ortaklarna brakm grnyorlar. Bu kadar teslimiyet doru mu? Enerji konusunu bilen bilmeyen bu kadar ok firmaya ithal termik santral yapma lisansn nasl veriyoruz? Bu iin bir snr yokmu? evreye saygs olmayan, projesinde Trk mhendisini ve Trk igcn kullanmayan yatrmcnn uzun vadede her trl kanuni engelle karlamas olasdr.

TMMOB Makina Mhendisleri Odas

En Derin Sayglarmzla. Haluk Direskeneli, ODTU Makina1973, MMO 6606 MMO Ankara, 7-Nisan 2009 aramba 19:00-19:50 HalukDireskeneli@gmail.com

TMMOB Makina Mhendisleri Odas