VERİ TABANI VE

YÖNETİM SİSTEMLERİ

 Veri Tabanı Nedir?

 Veri Tabanı Yönetim Sistemleri (VTYS)
 Veri Tabanı Yönetim Sisteminin Yararları
 Veri Tabanlarının Kullanım Yerleri

19/02/2007
Veri Tabanı Nedir?

Bir işletmenin, günlük faaliyetlerini sürdürebilmesi için,

işletmenin çeşitli konuları ile ilgili ve aynı zamanda işlet-
menin büyüklüğü ile de orantılı olarak, çok miktarda bilgi
depolanması gerekebilir. Bilgilerin sadece depolanması
yeterli değildir. Bu bilgiler arasındaki ilişkilerinde saklan-
ması gerekecektir. Çok büyük sayıdaki bilgilerin klasik
dosya sistemi ile depolanması tutulması mümkün
olmadı-ğı gibi veriler arasındaki ilişkilerin belirlenmesi de
çok zordur.

Veritabanı; Bir okuldaki öğrencilerin sınıflarını, derslerini,

notlarını, öğrenci basarisini, devam veya devamsızlığını
izleme, müşteri siparişlerini takip etme veya bir adres
defteri oluşturma gibi belirli bir konu veya amaçla ilişkili
olan bilgiler toplamıdır.
2
Veri Tabanı Nedir?
Örneğin, tedarikçilerinizin telefon numaralarının çeşitli yerlerde
kayıtlı olduğunu varsayalım: bir dosya dolabındaki ürün bilgileri,
postalama listesindeki müşteri adresleri, sipariş bilgilerini içeren
bir elektronik tablo ve tedarikçilerin telefon numaralarının yazılı
olduğu kart dosyası. Bir tedarikçinin telefon numarası değiştiğin-
de, üç yerde de bilgileri güncelleştirmeniz gerekebilir. Oysa bir
veritabanında bilgileri sadece tek bir yerde güncelleştirmeniz
yeterlidir; tedarikçinin telefon numarası, veritabanında bu
numarayı her kullandığınız yerde otomatik olarak güncelleştirilir.

3
Veri Tabanı Nedir?

En temel anlatımıyla Veritabanı; Düzenli listelenmiş

bilgilerin bilgisayardaki (Elektronik ortam) karşılığıdır.

Genel olarak bu bilgiler aşağıdaki çalışanlar tablosunda

olduğu gibi ortak bir konu yada amaca yönelik olmalıdır.

4
Veri Tabanı Yönetim Sistemleri (VTYS)

Veri Tabanı Yönetim Sistemleri,

fiziksel hafızada bilgileri çeşitli
özelliklerine göre gruplandırıp
şekillendirdikten sonra saklayan
programlardır.
VTYS, saklanan bu veriyi, Yapısal
Sorgulama komutları ile insan-
ların istekleri çerçevesinde işler,
yeniden şekillendirirler. Yani,
Veritabanı Yönetim Sistemi’nin
bir ucunda, bilgisayar diskinde
saklanan düzenlenmiş veriler,
diğer ucunda ise bir kullanıcı
(genellikle insan) veya istemci
vardır.
5
Veri Tabanı Yönetim Sisteminin Yararları

- Aynı veri değişik kişilerin PC’lerinde veya değişik

bilgisayarlarda tekrar tekrar tutulmaz; Veri Tekrarı
(“Data Redundancy”) azaltılır ya da yok edilir.

- Veri Tutarlılığı (“Data Consistency”): Aynı verinin

değişik yerlerde birkaç kopyasının bulunması “bakım”
zorluğu getirir: bir yerde güncellenen bir adres bilgisi
başka yerde güncellenmeden kalabilir ve bu durum
veri tutarsızlığına (“Data Inconsistency”) yol açar.

- Veri Paylaşımı / Eşzamanlılık (“Concurrency”):

Veri tabanı yönetim sistemi (VTYS) kullanılmadığı
durumlarda veriye sıralı erişim yapılır. Yanı birden çok
kullanıcı aynı anda aynı veriye erişemez. Bir VTYS’de
ise aynı veritabanlarına saniyede yüzlerce, binlerce
erişim yapılabilir.

6
Veri Tabanı Yönetim Sisteminin Yararları

- Veri Bütünlüğü (“Data Integrity”): Bir tablodan bir

öğrenci kaydı silinirse, öğrenci var olduğu diğer tüm
tablolardan silinmelidir.

- Veri Güvenliği (“Data Security”): Verinin isteyerek

ya da yanlış kullanım sonucu bozulmasını önlemek için
çok sıkı mekanizmalar mevcuttur. Veri tabanına
girmek için kullanıcı adı ve şifreyle korumanın yanı
sıra kişiler sadece kendilerini ilgilendiren tabloları ya
da tablo içinde belirli kolonları görebilirler.

- Veri Bağımsızlığı (“Data Independence”):

Programcı, kullandığı verilerin yapısı ve organizasyonu
ile ilgilenmek durumunda değildir. VERİ BAĞIMSIZLI-
ĞI, VTYS’lerinin en temel amaçlarındandır.

7
Veri Tabanlarının Kullanım Yerleri

Veritabanı programlama ile bir çok proje geliştirilebilir.

Bir İngilizce-Türkçe sözlük bu yolla kolayca yazılabilir. Bir
kütüphane takip otomasyonu, bir hastane otomasyonu,
muhasebe programları ve daha bir çok otomasyon
programı temelde veritabanı projesidir.

Günlük hayatta veritabanı programlama telefon şirketleri

tarafından yoğun olarak kullanılır. Konuşmaların süreleri
ay boyunca veritabanlarında saklanır ve ay sonu geldi-
ğinde istemci programlar tarafından her bir abonenin
telefon faturası teker teker hesaplanır. Günde yüz
binlerce abonenin birbirini aradığı bir durumun içinden
başka hangi yolla çıkılabilir ki?
8