ANAHTAR BECERİLER

(Sözel)
GİRİŞ VE DÜŞÜNME BECERİLERİ - 1
BLMYO 1
GİRİŞ
 İnsanın öğrenmesi gereken bilgi miktarı
sürekli artmaktadır.

 Bilimsel bilgi her on yılda bir ikiye

katlanmaktadır.

 Bazı meslekler ortadan kalkarken, bazıları

da sürekli eğitim almayı gerektirmektedir.
BLMYO 2
GİRİŞ
 Bireyler:

 çağdaş gelişmeleri yakından izlemeli,

 kendi yaşamlarında gerekli uyarlamaları

yapabilmeli.

BLMYO 3
GİRİŞ
 Bunlar için gerekli bilgi, tutum ve beceriler ise:
 uyum sağlama,
 iletişim kurma,
 doğru bilgiye ulaşma,
 karar verme,
 sorumluluk alma,
 Yaratıcılık gösterme,
 iş birliği yapma,
 sorun çözme,
 karmaşık sistemleri algılama ve
 kendini geliştirmedir.
BLMYO 4
GİRİŞ
 Günümüzde "Meslek öğrenenler iş bulabilirler"
varsayımının geçerliliği kalmamıştır.

 Meslek öğrenmek istihdam edilmenin gerek

şartıdır, fakat yeter şartı değildir.

 Mesleğin yanı sıra yukarıda sözü edilen ortak

becerilerin de kazanılması gerekmektedir.

BLMYO 5
Düşünme Becerileri
 Düşünme Nedir?

 Duyu organları
yoluyla alınan
uyarımların sinirler
vasıtasıyla

 beyne aktarılması,
 kodlanması,
 çevrilmesi ve
 anlamlı hâle
dönüştürülmesidir.
BLMYO 6
Düşünme Becerileri
 Düşünme Nedir?

 Dış dünyadan ve iç
dünyadan gelen
uyarımların

 kavramlar,
 fikirler,
 varsayımlar,
 yorumlar,
 inançlar,
 mantıksal tasarımlar
hâline getirilmesi.
BLMYO 7
Düşünme Becerileri

Akademisyenler (Presseisen (1985))

düşünme becerilerini "temel
işlemler, problem çözme, karar
verme, eleştirel düşünme ve
yaratıcı düşünme" olmak üzere
aşamalı bir biçimde ele almışlardır.
8
 Düşünme Becerileri

 Eleştirel Düşünme

 Yaratıcı Düşünme

9
BLMYO
Eleştiri (fel.)

 Özellikle bilginin (konu, görüş, varsayım)

temellerini ve doğruluk durumunu
inceleme, sınama, yargılama

10
Dogma

 Belli bir konuda ileri sürülen bir görüşün

sorgulanamaz, tartışılamaz gerçek olarak
kabul edilmesi.

11
Eleştirel Düşünme

 mutlak bir sonuca varmak yerine, alternatif açıklamalar

olabileceğini de düşünmektir.

 Gerçeği nesnel şekilde algılama sürecidir...

 Bilgiye dayalı akıl yürütme sürecidir...

 Gerçek her zaman göründüğü gibi olmayabilir

 Görünen ve görünmeyen tüm yönlerini araştırıp yargıya
varmak gerekir

BLMYO 12
Neden Eleştirel Düşünme?
 21. yüzyılın işletmelerinde ve
organizasyonlarında çalıştırılmak için
aranan kişilerin, artık sadece
söylenenleri yapan değil eleştirel
düşünme ve karar verme becerilerini
kullanarak inisiyatif alan kişiler olmaları
istenmektedir.

13
Eleştirel Düşünme
 Eleştirel düşünmenin beş
temel özelliği vardır:
 Aktif olmak

 Bağımsız olmak

 Yeni Düşüncelere Açık

olmak

 İleri sürülen düşüncelerin

sebep ve kanıtlarını
açıklayabilmek

 Organize düşünmek

BLMYO 14
Eleştirel Düşünme
 Eleştirel Düşünceye
İlişkin Yanlış
İnanışlar:

 Bütün fikirleri eleştiren

 Yerine hiçbir şey

koymayan

 Tamamen olumsuz bir

süreç
BLMYO 15
Eleştirel Düşünme
 Saplantısız
 Nesnel
 Derinlemesine
düşünme

BLMYO 16
Varsayım
 Bir önermedir, öngörüdür, tespittir
 Belirsizlik altında, eldeki kısıtlı bilgilerle
kişinin gelecekle ilgili fikir yürütmesidir

17
Eleştirel Düşünme
 Eleştirel Düşünmeden Yoksun
İnsanlar:

 Kendilerine öğretilenleri
 Olduğu gibi,
 Sorgulamadan,
 Körü körüne kabul ederler

 Ticari propagandalara ve
reklamlara kolayca inanırlar

 Politikacıların söylediklerinin
çoğunun doğru olduğunu
düşünürler

 Kitaplarda ve gazetelerde
yazılan her şeye inanırlar.

BLMYO 18
Eleştirel Düşünme
 Eleştirel Düşünme Yeteneğine Sahip Bireyin
Özellikleri:

 Doğru savunucusu: Her zaman en doğru ve en iyi

bilgiyi almaya ve vermeye isteklidir.

 Açık fikirli: Farklı fikirlere tolerans gösterir, kendi ön

yargılarının farkındadır.

 Analitik düşünür: Bir durumun dayanaklarını ve

kanıtlarını öğrenmek ister.

 Sistematik düşünür: Organize davranmayı tercih

eder.

 Öz Güven: Kendi yeteneklerine güvenir ve kendini iyi

bir düşünür olarak görür.

 Sorgulayıcı: Her zaman için merak ettiği konularda

bilgilenmek ister.

 Bilişsel Olgunluk: Başkalarını yargılama veya onlar

hakkında hüküm vermede ihtiyatlı davranır. Bir
konuda bir çok çözüm olabileceğini kabul eder.
19
BLMYO
 Branch (2000) bireylerin eleştirel düşünme
becerilerini kullandıklarını ortaya çıkaran
yedi özelliğini
 "meraklı olma, açık görüşlü olma,
sistematik olma, çözümleyici olma,
entelektüel olgunluk, özgüven sahibi olma
ve doğruyu arama"
şeklinde listelemiştir.

20
Eleştirel Düşünme
 Eleştirel Düşünmeyi Gösteren Bazı Soru Örnekleri

 Bir örnek verir misiniz?

 Sizin buradaki temel noktanız şunlar mı?

 Bunun garanti olacağını nasıl bilebilirsiniz?

 Bunun doğru olup olmadığını nasıl anlayabiliriz?

 Bunu çürütecek bir deliliniz var mı?

 Diğer insanlar buna nasıl tepki verir?

 Onları ne etkiler?

 Bu konuda aynı görüşü paylaşmayan insanlar bu

olayla ilgili ne söyleyebilirler?

 Bu durumun ne gibi etkileri olabilir?

 Bu soruyu cevaplayabilmek için, önce hangi

soruları cevaplandırmamız gerekir?
21
BLMYO
Eleştirel Düşünme

 Kasparov’un
satranç maçında
bilgisayara
yenilmesi aslında
insan zekâsının
yapay zekâya
olan yenilgisidir.

22
BLMYO