You are on page 1of 102
ee Lgges Ebngn Boh ln wo pent Gow dutiga 4 Alphonse de cient ve ISTANBUL | YAZILARI egitim amagh cogattidmistit icinpeKiven Onste — Gabe Golersoy 1 ‘A. de Lamertine'n hayat hiktyest — oli Golersoy . Dod Yoloulugu eseriaden letanbul seyfler Gevin: Nurullah BOF sewennntnn “Yen! Dojia Yolouufuende Istanbul — (Goviri + Nurllah Bork 138 7 Ulusalkitaphigimizin on buyk bir bogluu, bay yabancite ‘in haklamzda yazdiklan ind dona tutmu szorerin gov Gsrip bir bisimde, bunlardan bugine kadar Tk dine ve AigUncesine aktanianlann seyist ikiyl - Up gocmemistin, Gcolkte 1, yozyidan bu yarn sayin artan vo. yogunlok ozanan bu eserlerdon, bahse Kon etter Tk teplum dei oo kitaplan dgdnmls vo yazmg olan dig nya ve biedon 4 ‘mi tarihelorhaberld Haldamedaki bu yep dojuran nedler, Kimt zaman, esamisteld Tile sosyetesinin dogerierin, gizelik ve tetinluie lerine duyulan som bir dostuk vo hayrantikte, km! zaman de, Doguyu sémirme gelisinindoki emporyslizme’ hizmet ames Ie, Bis iso, her zaman, bu her tk kaynakl fk Grnerint bikmeke ‘island bulunmuguzdur. Ya bizim iyiligiiz igi, ya da kend faker hosabina, distros ve yszmasin bien bu zibinterin ‘alemindon dokdlen sayflard, dalma kendine kapal bie dnyeda Yasayan toplumumuzun dgrenmest gereken didatler ve bilgiler gGmtli klmte. Gola yabanciann bize baka bu eserterin doldurduga br basa nomi bopluk ie, sosyal hayatimtinyieylae boyurea a ‘ig Blginlrai, ice yorum, nea eGitim amach cogaltiimigtir Biting gibi ken tathkaynaktznimzn homen hepsi, cole rox goreokle hayalint kargtran Eliya bir yana, sadaco saray entelkalanm ve askerlicolaylarm voir. Onlar da, eazim conk ‘ldue diye bir tyce Bzetleyerek. ‘Trkiyode gebitlorin ve tabla gGrniimlor, apie koe ralterlen, bu gergevelorin iglerindoldaran insanlarintipler, ‘uylat, iyimler, titel aklande ond kaynaklarimela bir sey hulemazsin, Bu zongin bile! blze, yabanclarin ve del (0k da yabanct gezginlrin yandigtezerer voryor. Ayn Konular- ald on nomi Bir bagka materyal olan gravirert vo tblolrt da yabanedaraborcly okdjurmu gi. Edebiatlaressamliin gorlp bie ghist var Bisim eskt edebiyat vo tarth kaynatdanmr, insan'in derin- lovin, haraktorere, sosyeteye, tabla edit duru, hep bell temalariglomitir ve dslabu da menotondr, eng bitbirine ben zor. Rosim sanatimir ifade eden minyatrler de pla © edebiyat ‘i perspeltif!olmaysn, toplomu ve poyzaan dayurmaktan ‘zak, deriniess, birbi Getine fat dling ve konugmayan eh- tilordir. Bu dighncanin, eskiye gz kapalt bag Kinilerinin ho- tuna gitmeyecedi edylonsbilr ve las yok tt minyatrterin do bir aill yard, onlar da bie goylo aniatirar.Fakat ne kadar tok Yyinlli ve. yizoysel, Sodece minyatirlore agli kalsayiik, feeketyonor "kigllerimisin de 0 kadar sovilklee! eski _ko- faklar vo yahlarmmi,onfar yosun ve Kiremit renklerin, est Tayikir ve arabalanmizin mor kadifeden dBgemeleint ve sisleriny, eoki sokaKlanmtzn Ustine tutunmus eflatun safkmlsr hve igerlerde kaybolapgidenderlllderial, meydanlan dolduran bin ron lr glyimleugarn dinyosibiebitecel: miei? Torte ‘mizdoki nk edamlon, yalandan yizlerile, bitin aniamlant ve iidersle tamyablecok iva atid io, insanlert bln yénler le ole alan, toptomlan ba tn Kaen, zayifian ve glclor ilo olestiren, tabla olanca 2 Zong le sflra yan, yan yell ve gomeah_ oe into, eGteladandsklon vo slr Langa kestanelr it erlo oymagan bicek diinyasin', géllerde akisleri dinlenen nefti- "Wo gama ts boyoyen gra alatanjayen eaptun bir odebiat var Resim ene da ay gee tial tine ‘metstgtimeye baa. an assam esrino he lade Maton do, botnn taal grvterne, Yer tn Bouton ve ste, tual bitin rere! ve dey, a lami blslaryi blbiits, Dogon mniyatirrindo ner Sir sz Vn hklamdald bu sinesinden, bie sadoco biriki micevher alias, Kaplan nolerdediine‘eiin. ‘medon, kimi grovirlersagda sold kellantmstr. Halbut table. lav vo gravirer,ashnda balm halted bir fk hazinesign zartlar ve kaplar gibiislor ve acl eserlrin, yoni bulustar, dl fate, benetmeler ve fer Oar lan Ktptr tay nxaen base, Ose ygarion, yo isin bi zat ve ory ya on i ners Lett ‘le amen ve sacoce amin Utne Ysa se tele, Bolen tse da aval, natin we lst Slnyasndan tr sya, ek etl mole et nes ‘snlrdn sone, shal topumumira soma atm’ fate fin Alphonse de Lamartine'in Hayat Hikayesi amartine'nlotenbuls ait sayfslannin gevrisinin bagina hae Yat hikdyesiin konulmss, Bnce, bizden bahseden yezarin kim ldugnu tanmak ve biimek gibt dogel br Uhtiyac: karan. Tor fade dehe nce Lamartingtentan bi at, gonig ir yeyin ya ‘rimemi9 oldugundan, onun hakkimvzda yazdiKlerin) enltyeiine. ‘iz, dederlendrebilmemiz vo kendi stem igindakt yorne otur. {abiimemi icin kendisni iyi tarmale ve kisligine big voren \iguncelerin’ ve duygulann bilmelegereklde. Lamartine'i fe yt! vo osererine alt bir yez, bundan begka nedenloragienden as yates ve gerokit bulunuyor. Onun hayats Istanbul ait oser ‘rake olan birgok yazar vo gezpnlernkt gibt diz ve basit bit Iikiye olmemstt. Lamarine hem duygul, hem do Ar dolu bie hayat yapamig ve ddgdnceler lo 20. yUzydl Batt Avrupesin hes xrlayan bie gsigime Oncdltk etmigtr. Yan} bizden hig bakwet. ‘momip ve letanbula, Tarkiyeye bie yakinlige olmanng bulunaa bie Je, dzallike yeximsga ve okunmaga deger bir rol oynamgt ha. Yat. Kifer, onun en Higng vo ghee! seerinin, hayat olan Boylortar. (1). Ayrca onut yagadii 19, ylzil basi ve ortasinde: ‘a Franes tle, gondmiz Tuklyesinin birgok ona yan ve bons Zeller vardir Xi, bu hikye, kimilrini bu sorurlar Utne dl ‘ndartmekeepiindan da lgingte, (© dowd Hoot: Laat, hore ols, Le Monde 22/5/88 egitim amagh gogaltiimistir Alphonse Morie Louie Lamertine 10 Ekim 17003 dofdu {Gok ek bir kokten golen vo alloyo oti bir hayat olan dedes, XV. Loule'n givalyeorinden, Moncoau ve gevresinin senydrl, Louis Frangois de Lamartine‘ar. Bu toprak soylueu, Monceau'ée- ‘i malikinesinde botinsilest ila yagamaktedir. Og ofl var. En yaslist, slik durumundan doleyt evlenmemis (ve buna raf mon, yahut bundan dolay: yz yagi yaklapacok kadar yepayacok tian) Louls Frangols, arancest rahiplic aslegino giren Jean Beptiste'd. Detnodd Kralin svar alayindan Plerre de Lamor- tine, ya da bagka bir adyla Chovaler de Prat, yazarimzin ba: beatdie Lemartne'in dogumundan az &nce Fransa‘da 1789 daveimt ‘olmuptur ve oleyler durmamigtr. Svalye, kralins_desteklemek lzore Paris's harokot eder, Tulleciee Saray savunmacinds y= relanr,kurtlur. Macon's @&ner ve oglu dnyaya gel. Alle bagiik vo gerapetide maggulken 1791 Haziraninda fat Parisdon kacmaga kalkigie ve bilindi gibt yolda tutulur. Halk ayakéenmacrgiddotonir. litle Mcon'da cony6r boyd bobanin gatosune ds beserar. 2h asian gOvalyoyi, Kans, Hl ojlunu ve kenny gtd, Antun beplsheneslne kapatrla. Che valor de Pratz' da, bilnmayon bir nedente, turdugu evin kare sindeki Ureuines menastina koyartar 24 Ocak s790'e Kral idam edi. Uaun bir yaratlamadan son- ra Lamartina'in babaei da allesnin yenina naldedimipken, aicedo bir cine sosyal brig gerceldosince hops! serbest bisa 4701 ve 1702%e bieoryil ara lle boyOkanne ve. byakbobo ‘tale Yaka blr mires kalirsa da, devin bir goleneine uysrek ‘agaboysi lene gOvalye mirasdan gokile ve bitin corvet, Ik pul ile 0p Kekardeg arasinda bélogOI0r. Lamrtine ile anne ve bubaet ize ken halinde blr eve geile: Mil. urada govre zongin ble tablet dokoradur. Yesll ve eles laren, yaar ve dlr kar, Sqio, ge ve trom er, {epiriuglar,buradal Insatern dstend. Gocuk marine bu sinafor ign yar, Eon uy, tyler ih etn tr ea, taunpantalon vo Yom aya to. Fak cain i pees ent ve faye ran gi ir pyre eras sul, ier vo rina kayengate Bes da ypons bat. Baian, ta mayo Siler ya av ah, y Se Nona Setonundalt NG Mone Colt Setosundek econ ooaying der: Kg Lamarne txde olde zomanar sme! ie beep Ae ie ht Stag as eet severe rari Ge Sat Hare fo aon Sooiea fenton hayr, OBfnn ert ofordon Seyfaier oko Lamerne'n tye man xargs parley rye yen sid seu vo nce hoy ames cl Ota oes ve poll oly lo Bi tole Dre Halos pay, Pane glare vo Sarco tim Franc ar sie, ere Groner we Masog tard evans Peeapis Siemon yon yrs Cctv ts, bet gl el voPaealars "ioe Tar” sone airton17ofe Over Hine tur se bo dt Snap etre car lale ve Arne Jor ‘res debe yma Bel Kavli Bu olaylar Fransayt ve Avripey!ealkalarken, bang igindekt Millyde kite Lamartine’e 10 yasina gence ézel bir hoce tu {wure Rahip Dumont. Bu, din sdamiiindan ook, av, akerlQi, {bia seven, bapibog rublu garip bir kip. EB ocular ddan daha gok, keto! lla uirapirakgama kadar. Olalundan kagmak serbesttr. Lamartne’s de higbir dsp. ‘wyoulamedan ana din ve Itincoyogcetir. Isler iy gitmektedi. Fekat 1 yapindat high Wk gdodl macerasina kapiinesallede rm aller’ gar, émealar bie araya glir va ennesinin menery 1 agit cogaltilmisti egitim am:

You might also like