LST BOX (LSTE KUTUSU)

List Box elemanlar listelemek, sralamak gibi zellikler sunan genel amal bir kontroldr. DirectoryListBox, DriveListBox, FileListBox gibi trevleri vardr. Component Palette ara ubuunda bulunan List Box kontroln seili duruma getirip formun zerine tklama yaplr ve formun stne Liste Kutusu nesnesi eklenmi olur.

PROPERTIES ITEMS
Liste kutusunda bulunmas istenen elemanlar tasarm zaman yklenecei gibi alma zamannda da Items zelliinin metotlar ile yaplr. Alacak listede bulunmas istenilen elemanlar listeye tasarm annda eklenmesi Object Inspector penceresinden Items zelliine ift tklayarak gelen pencereden kolaylkla yaplabilir. Items zelliinin nemli Alt Blmleri: Items.Add(eleman): Bu zellik ile listenin sonuna yeni elemanlar eklenebilir. ListBox1.Items.Add (istanbul); ListBox1.Items.Add (ankara); Items.Insert(SatrNo,Eleman): Add metodu verilen eleman sona eklenir. Araya eklemek iin Insert yntemi kullanlr. rnein; ikinci satra izmir elemann eklemek iin: ListBox1.Items.Insert(1,izmir); lk elemann numaras 0 olduu iin bir eksii kullanlr. Items.Count: Listede ka eleman olduunu verir. ListBox1.Items.Count; Items.Delete(Index): Index numaras verilen eleman listeden karr. ListBox1.Items.Delete(0); Items.Strings[ElemanNo]: Listedeki ElemanNo numaral eleman renmeye ve deitirmeye yarar. lk elemann numaras 0dr. Satr numaras verilen eleman yoksa ilem yaplmaz. ListBox1.Items.Strings[SatrNo] satr ve Listbox1.Items[SatrNo] satr ayn ilemi yapar. ListBox1.Items.Strings[3] := bursa; Items.ExChange(Eleman1,Eleman2): ki elemann yerini deitirir. rnein; birinci ve ikinci elemann yerini deitirmek iin: ListBox1.Items.Exchange(0,1); Items.Move(Index,YeniIndex): Index ile verilen eleman YeniIndex ile verilen satra tar. rnein; ikinci eleman beinci satra tamak iin: ListBox1.Items.Move(1,4);

Items.IndexOf(Eleman): Verilen elemann listede kanc eleman olduunu bulur. Verilen eleman yoksa geriye 1 dner. Bu zellik ile bir elemann listede olup olmad kontrol edilebilir. Items.SaveToFile(dosyaad): Listedeki elemanlar dosyaya satr-satr kaydeder. ListBox1.Items.SaveToFile(okul.txt); Items.LoadFromFile(dosyaad): verilen dosyadaki satrlar listeye ekler. ListBox1.Items.LoadfromFile(okul.txt);

TOPINDEX
Bu zellik listenin o anda ekranda grlen ksmnda en stteki elemann Indexini renmeye ve deitirmeye yarar.

SORTED
Bu zellik True ise listedeki elemanlar alfabetik sraya dizilir. Listeye eklenen elemanlar sona deil alfabetik sraya gre dizilir. Ancak bu sralama ilemi saylar zerinde doru etkiyi gstermez. nk alfabetik olarak 10 says 2 saysndan nce gelir.

COLUMNS
Bu zellik ile liste kutusu birka satr yaplabilir. 0 ise: Liste kutusu tek stundur ve listenin ekranda grlen ksmnn dolmasyla listeye dikey scrollbar eklenir. 0 deilse: Listenin genilii verilen sayda blnr ve bir stunun dolmasyla ikinci stuna geilir. Listenin grlen ksmndaki stunlarn dolmasyla listeye yatay scrollbar eklenir.

MULTISELECT
Bu zellik True ise liste iinde birden fazla eleman seilebilir. SELCOUNT,SELECTED[INDEX] SelCount zellii List Box iindeki seili olan eleman saysn verir. Selected zellii de Index nolu elemann seili olup olmadn bildirir.

EXTENDEDSELECT
MultiSelect zellii True ise listeden birden fazla eleman seilebilir. True ise: Windowsun Dosya yneticisi Explorer programndaki gibi deiik ekillerde listeden eleman seilebilir. (Shift + yn tular ile veya Ctrl + click v.b.)

STYLE
Bu zellik List Box kontrolnn verileri nasl gstereceini belirtir. u deerleri alabilir; IbStandard: Btn veriler string ve ayn ykseklikte olur. IbOwnerDrawFixed: List Boxtaki verilerin ykseklii ayn olmak artyla ItemHeight zelliiyle ayarlanr. IbOwnerDrawVarible: List Boxtaki verilerin ykseklii birbirinden farkl olarak ayarlanabilir.

METHODS CLEAR
Listedeki tm elemanlar bir kerede silmek iin bu metot kullanlr.

COMBO BOX (AILAN LSTE KUTUSU)

2

Aa doru alabilen bir liste kontroldr. Component palette ara ubuunda bulunan Combo Box kontroln seili duruma getirip formun zerine tklama yaplr ve formun stne Alan Liste Kutusu nesnesi eklenmi olur. Combo Box normalde ekrana tek satr halinde gelir. Genellikle, deerleri daha nceden belli olan elemanlarn seimi iin kullanlrlar. Liste kutusuna benzer fakat listedeki elemanlardan sadece seileni ekranda grntler. Combo box balangta herhangi bir eleman iermez.

Combo Box Kontrolne Eleman Ekleme:

alma annda combo boxta listelenmesi istenilen bilgiler Object Inspector penceresinde Items zelliinden yaralanlarak belirlenir. Items zelliine ait metin kutusunun sonuna eklenilen dmede tklama yaplrsa, ekrana String List Editr diyalog kutusu aracl ile listelenecek seeneklerin girii yaplr. Items.Add(eleman) Bu zellii kullanarakta listenin sonuna yeni eleman ekleyebiliriz. ComboBox1.Items.Add (STANBUL); ComboBox1.Items.Add (ZMR); gibi.

Combo Box Kontrolnden Eleman Silme:

Items.Delete(Index) Index numaras verilen eleman listeden karr. ComboBox1.Items.Delete(0); // Listedeki ilk eleman sil. ComboBox1.Items.Delete(ComboBox1.ItemIndex); // Seili eleman sil

PROPERTIES
Style Aadaki deerlerden birini alarak Combo Boxn stilini belirler. csDropDown: Aaya doru alabilen bir Combo Box oluturur. Kullanc bilgi girii yapabilir. Kutudaki tm veriler ayn yksekliktedir. csDropDownList: Aaya doru alabilen bir Combo Box oluturur. Kullanc bilgi girii yapamaz. Kutudaki tm veriler ayn yksekliktedir. csSimple: Aaya doru almayan bir Combo Box oluturulur. Kullanc bilgi girii yapabilir. Aaya doru almad iin kullanc yukar ve aa tular ile bir seim yapabilir. csOwnerDrawFixed: Aaya doru alabilen bir Combo Box oluturulur. Kullanc bilgi girii yapamaz. Kutudaki verilerin ykseklikleri ItemHeight zelliiyle deitirilebilir. Bu tipteki Combo Boxlar grafik nesnelerde ierebilir. DriveComboBox kontrol bu tip Combo Boxa rnek olarak verilebilir. csOwnerdrawVariable: Aaya doru alabilen bir Combo Box oluturulur. Kullanc bilgi girii yapamaz. Kutudaki verilerin ykseklikleri farkl olabilir. Bu tipteki Combo Boxlar grafik nesnelerde ierebilir. DropDownCount: Bu zellik Combo Box aaya doru alrken gsterilecek olan eleman saysn belirtir. Eer herhangi bir deer belirtilmezse varsaylan deer 8dir. MaxLength: csDropDown, csSimple tipindeki Combo Boxlara kullanc bilgi girii yapabilmekteydi. Bu zellikle, istenirse kullancnn giri yapabilecei karakter says snrlandrlabilir yada 0 verilerek snr kaldrlr.

EVENTS
OnClick (Sender:TObject): Kullancnn kutudan bir eleman semesi ile bu olay meydana gelir. 3

OnChange (Sender:TObject): Kullancnn kutudan bir eleman semesi veya kutuya bir ey yazmas ile bu olay meydana gelir.

CHECK BOX (ARET KUTUSU)

Kullancnn bir seenei aktif veya pasif duruma getirmesi iin kullanlan bir kontroldr. Bu kontrol durumdan birinde bulunabilir: Checked: aretli UnChecked: aretsiz Grayed: Bu durum temsil ettii eyin belirsizliini gsterir.

PROPERTES CHECKED
Bu zellik CheckBox kontrolnn iaretli mi, iaretsiz mi olduunu renmeye ve deitirmeye yarar. Seili ise: CheckBox 1.Checked:= true; Seili deil ise: CheckBox 1.Checked:= false; Grayed durumu iinde State zellii kullanlr.

STATE
Checked zellii gibi CheckBoxn durumunu renmeye yarar. Tek fark Grayed durumuna da getirilebilir. CheckBox 1.State:= cbChecked; CheckBox 1.State:= cbUnChecked; CheckBox 1.State:= cbGrayed;

ALIGNMENT
Bu zellik caption zellii ile belirlenen yaznn, iaretin sana m soluna m yazlacan belirler. CheckBox 1.Alignment:= taLeftJustify; CheckBox 1.Alignment:= taRightJustify;

RADIO BUTTON (SEENEK KUTUSU)

Radio Button kontrol Check Boxtan farkl olarak birka seenekten birini seme imkan veren bir kontroldr.

PROPERTES CHECKED
Checked zelliinin True olmas Radio Button dmesinin seili olmas demektir.

RADIO GROUP
Bu kontrol Radio dmelerini gruplamak iin deil istenen sayda Radio dmesini alma zaman oluturmak iin kullanlr.

PROPERTES ITEMS
Bu zellik ile yeni dmeler eklenebilir. List Boxn Items zelliiyle ayndr.

ITEMINDEX
4

Seili olan elemann numaras bu zellikle renilebilir.

COLUMNS
Bu zellik dmelerin ka stunda gsterileceini belirler.

EVENTS
OnClick (Sender:TObject): Radio Group nesnesinin Click olay erevenin tklanmas ile deil iindeki bir dmenin tklanmasyla meydana gelir. Hangi dmenin tkland ise ItemIndex zellii ile renilebilir.

PANEL KONTROL ELEMANI

Bu kontrol eleman ierisine kontrol elemanlar yerletirilebilir. Yani Group Box gibi dier kontrolleri gruplamak iin kullanlabilir. Farkl ise boyutlu grnm ayarlanabilen bir kontroldr. Genelde Toolbar gibi kontrolleri gruplamak iin kullanlr.

PROPERTES BEVELINNER, BEVELOUTER

ve d erevelerin boyutlu grnm bu iki zellikle belirlenir.

BEVELWIDTH, BORDERWIDTH
Bu iki zellikle boyut efekti salayan erevelerin genilikleri belirlenir.

CAPTION
Panelin iindeki yaz bu zellikle belirlenir.

GROUP BOX (GRUPLAMA KUTUSU)

Bu kontrol tek bana deil dier kontrolleri gruplamak iin kullanlr. Bu ereveler iine konan kontroller, ereveye bamldrlar ve konumlar bu ereve dna taamaz. rnein; birka kontrol birden grnr veya grnmez yapmak iin hepsinin Visible zelliini tek tek deitirmek yerine erevenin Visible zellii deitirilerek sorun halledilir. Kontroln tek bana kullanlmas anlamszdr. Birka seenekten birini seme imkan veren bir kontrol oluu iin en az iki tane birlikte kullanlmaldr. Gruptaki Radio dmelerinden biri seildiinde dieri pasif olur. Ayn anda bir grupta iki tane iaretli dme bulunmaz.

ALEV PARLAR 11/A 49