KTABU TEVHD SEMNER

;-=,- Q-=,- = ;~-

-'=- '' _'= --=- ',- - --= _'= '- '- ,-''' ---='
,-=
Hamd Allaha, salt ve selm Resulne, tahir ashabnn
zerine olsun. Kitabu tevhid seminerimize balamadan
nce; siz deerli kardelerime mmetin byk mceddidi
ve muvahhidi deerli lim eyh Muhammed b.
Abdulvahhab (r.h.) tantmaya alacam.

Bu limi tantmak boynumun borcu oldu. Neden mi?
nk Kuran ve Snnetten bir kar ayrlmayan bu mazlum
lime byk iftiralar atlmakta, haksz karalamalar
yaplmakta, gzden drme kampanyalar yaplmaktadr.
Bende gen neslimize onu tantmak, sevdirmek, hakl
davetini duyurmak i,,n bu ksa almay yaptm.

eyh Muhammed b. Abdulvahhab (r.h.) mazlum bir
limdir. Hakknda yazlan olumsuz ne varsa hepsi iftiradan
baka bir ey deildir.

Onu neslimizin ve milletimizin gznden drmek
isteyenler bilsinler ki; eyh Muhammed b. Abdulvahhab
(r.h.) slami ve tarihi roln kyamete kadar srdrecek,
fakat iftira atanlarsa ne tarihte ne baka bir yerde asla
anlmayacaklar ve unutulup gideceklerdir.

Bir limi ancak yazd eserinden tanrz. Eer samimi
ve objektif bir aratrmac ve ilim talebesiysek onu kendi
szlerinden ve yazdklarndan tanmamz gereklidir.

Bu nedenle; hakknda yazlan aslsz iftiralar ve
uydurma bilgileri doru gibi hibir kritere tabi tutmadan
okumak, kt sz sylemek, iftira atmak, hem slami hem
insani kimliimize yakmaz. Sonra bu ilmi ve adil bir karar
deildir. Sz fazla uzatmadan ksa da olsa hayatn
yazmaya altm almamla sizleri ba baa brakaym.

eyh Muhammed b. Abdulvahhabn (r.h.) asl ad
Sleyman et-temimidir. Necd blgesinin Uyeyne ehrinde,
Hicri 1115 (Miladi 1703) senesinde dodu.

lk dersini Uyeynede babasndan ald. Babas da
byk bir ilim adamyd. Sonra, 2 defa hicaza ilim tahsil
etmek iin yolculuk etti, orada byk limlerden ders ald.

Muhaddis Muhammed Hayat Sindi rahimehullahdan
hadis ilmi rendi. Sonra Irakn ilim merkezi Basrada
an en byk Selef limlerinden akide, fkh, tefsir, hadis
ilmi ald.


Basra, o gnlerde irkin ve bidatin kol gezdii cahiliye
ehrini andran bir ehirdi. eyh Muhammed b.
Abdulvahhab (r.h.) bidat ve mnkerlere kar mcadele etti.
Basrann sapk bidatileri faziletli lime ald tavrdan
dolay eziyet etti ve Basradan kovdu. Basra bu gzel
limin davetine tepki verdi, bidat ve mnkere devam dedi.

Basradan zlmen kovulan eyh Muhammed b.
Abdulvahhab (r.h.) Necde yerleti. Bir mddet sonra da
doduu ehre Uyeyneye geri dnd. Tevhid ve Snnet
davetini ilk defa bu ehirde ilan etti. Bu ehir kendi
ehriydi. Halkn tanyordu, iinde ailesi, yaknlar,
akrabalar vard. Onlara daveti sevdirmek daha kolayd.
stelik bu metodu nebevi bir metottu zira Peygamberimiz
ilk davetini kendi ehrinde Mekkede ailesine, akrabasna
yapmt.

eyh Muhammed b. Abdulvahhab (r.h.); Kuran ve
Snnet yoluna byk muhabbet duyuyor, herkesin bu yola
icabet etmesini istiyordu. Hicri 1140 ylnda irke, bidate,
kfre kar davetini halka alenen duyurmaya balad.

Uyeyne emiri/valisi davetini iitince, ona destek verdi,
yardm etti. Bu yardm sayesinde Muhammed bin
Abdulvehhab ehirde intiar etmi irki, kfr, bidati,
mnkeri, hurufat ksa zamanda kaldrd yerine Allahn
eriatn tatbik etti. Bu erevede; hadleri uygulad, zina
edenlere recm cezas verdi, snnetin sancan yceltti,
birok ehirlerden ilim talebeleri davetine icabet etti, ondan
ilim almaya balad.

Ksa zamanda daveti her ehirde iitildi, kabul
grmeye balad. Allahn vechini arayan lim elbette
davetinde baarl olacakt. Basrallar, onu kovmutu ancak
Uyeyneliler ise barna basmt.

Gnler, aylar, yllar getike Tevhid ve Snnet daveti
yaylmaya balad. Davetini iiten slamdan uzak irki,
bidati, hurafeci yneticiler ve szde limler-ilim talebeleri
hased ederek tepki vermeye balad.

Baz emirler (Uyeynenin bal olduu Ahsa emiri)
kendisine bal emirlere eyh Muhammed b.
Abdulvahhabn ldrlmesi iin ferman verdi, ldrmeyen
emirin de kafasn uuracan vaad etti.

Ahsa emiri ok iyi bir mslmand. Ferman iitir
iitmez eyh Muhammed b. Abdulvahhaba seni ldrmem
istendi ama ben bunu yapmak istemiyorum u an bask
altndaym hemen ehirden k ve kurtul dedi.

Bir Alim lm fermanyla tehdit edildi. Davetine
dmanlk gsterildi. Oysa eyh Muhammed b.
Abdulvahhab Kuran ve Snnetten ayr bir ey
sylemiyordu. Tm Resuller ve Nebiler gibi eyh
Muhammed b. Abdulvahhabda srgn, kovulma, tehdit,
lmle yz yze geldi. Bu durum ise onun hak bir yol zere
olduunu apak bir ekilde ispat eder.

Bu ehirden kan eyh Muhammed b. Abdulvahhab
(r.h.) Muhammed bin Suud emirliinde ki Diriye (Suudi
Arabistann ilk bakenti) ehrine yneldi. Muhammed bin
Suud, onu sevgiyle, hrmetle, gler yzle karlad, davetini
dorulad, ona destek verdi. Muhammed bin Suud, mevcut
kraln dedelerindendir. Suudi Arabistan ismi de bu adil
emirden gelmektedir.

eyh Muhammed b. Abdulvahhab (r.h.) Diryyeye hicri
1150de geldi ve oray mesken edindi. Artk davetini kabul
eden gvenilir adil bir emri vard.

eyh Muhammed b. Abdulvahhab (r.h.) limler ve
talebelerle ittifak ederek tevhid ve snnet davetine yeniden
balad. Bu davet esnasnda Muhammed bin Suud ld,
yerine olu Abdlaziz emir oldu ve bu emir eyh
Muhammed bin Abdulvahhabn (r.h.) talebesiydi.

Bu emirin glgesinde Tevhid ve Snnet daveti daha da
glendi. Suud emirlii her ehre nfus etti. Selefi davet
yaylp glenince, irke ve bidate gnl veren cahiller ve
dmanlar; sinsi bir tuzak kurarak, muvahhid Emir
Abdlazize suikast tertipledi ve ehit etti.

Emir Abdlazizin yerine Suud bin Abdlaziz
emirlie getirildi. Bu yeni emirde, eyh Muhammed bin
Abdulvahhabn(r.h.) talebesiydi.

Dmanlar; bu davetin nn kesmeye altysa, bir
trl baarl olamad. Gne, artk her yeri aydnlatyor,
tevhid ve snnet her kapdan girerek kalpleri
aydnlatyordu. Her yer tpk Nebiyullahn Mekkede ilk
davet ettii gn gibiydi.

eyh Muhammed bin Abdulvahhab (r.h) kap kap,
ehir ehir, geziyor mektuplar yazyor, alimlerle gryor,
talebelere dersler veriyor, ayet ve hadis nda Kurana ve
Snnete davet ediyordu.

Selefi Davet, uzun bir mcadele sonunda Suudun
hemen hemen her ehrinde iitilmi, kabul grmt. Suud
bin Abdlazizin emirliinde ki Suud Devleti sayesinde
Davet daha da glendi, ulamas gereken her hedefe doru
ulat.

eyh Muhammed bin Abdulvahhab (r.h.) bu emirin
dneminde iken; 1206 (miladi 1791) ylnda vefat etti.

eyh Muhammed bin Abdulvahhab (r.h.) ldnde
geriye bir slam Devletiyle tertemiz selefi bir davet brakt.
Allah, ihlsndan dolay tevhid zerine kaim bir devletle,
byk bir selefi davet yolu nasip etti. Binlerce alim eserini
okudu, erh etti, ezberletti, dnyann her kesine ulat.
Kitaplar her dile tercme edildi.

eyh Muhammed bin Abdulvahhabn(r.h.) Akidesi,
eserini okuyunca da aka greceksiniz Selefi Salihin
Akidesidir.

eyh Muhammed bin Abdulvahhab (r.h.) Rasulullahn,
ashabn, halifelerin, tabiinin iman ettii akide ve amel zere
yaamtr.

eyh Muhammed bin Abdulvahhab (r.h.) eserlerinde ve
mcadelesinde; Tevhide, Snnete Davete arlk vermitir.
yilii emretmeyi, ktlkten sakndrmay, batla kar
cihad, mriklere kar tavrn asla deitirmemitir.


Rabbim onu sevsin, balasn, davetini mbarek klsn.
Allah slama ve mslmanlara kazandrd hayrlardan
dolay raz olsun. Salt ve selam son Resul Muhammed
sallallahu aleyhi ve sellemin zerine olsun.

eyh Muhammed bin Abdulvahhabn Akidesi, (eserini
okuyunca da aka greceiz) Selefi Salihin Akidesidir. lk
dnem Rasulullahn, ashabn, halifelerin, tabiin yaad
iman ettii akide ve ameli rnek almtr. Tevhide, Snnete
davet eden, irk ve bidatleri tantan, iyilii emreden,
ktlkten sakndran, batla kar savaan, mriklere
kar cihad eden tevhid ve snnete dayal bir islam devleti
tesis eden bir kimliktir.

Bu seminerimizde ok nefis bir eseri erh etmeye alacaz,
bu gzel eser/risale hem ilk yazld anda, hem gnmzde
byk ilgi grm, yaad her asrda kymetini korumu
ok nemli bir eserdir.

Eserin ad bildiiniz gibi Kitabu Tevhiddir. Mellifi ise
eyh Muhammed bin Abdulvehhabtr. Gemite olsun
gnmzde olsun binlerce lim, bu nefis eseri okutmu,
erhini yapm, metnini ezberletmitir.


Bu Bu Bu Bu eser okunmas vacip olan bir eserdir. eser okunmas vacip olan bir eserdir. eser okunmas vacip olan bir eserdir. eser okunmas vacip olan bir eserdir. Hibir ilim talebesi,
bu eserden mstani olamaz. Bu eseri okumayan kimse
byk kaypta ve ilmi noksanlktadr. Allahtan bizi bu
amelimizde baarl klmasn diler yardm ondan isteriz.

mam Muhammed b. Abdulvehhab eserini, tevhidin
esaslarn aklamak, onu bozan durumlar retmek,
tevhide muhalif gr ileri srenlere cevap vermek, hicaz
topraklarnda zuhur eden irk ve bidatleri temizlemek,
tevhidi bozan kk olsun byk olsun tm gnahlar
tantmak iin kaleme almtr.

eyh nefis eserinde Rububiyyet, Uluhiyyet, sim ve Sfat
tevhidine arlk vermi, balklar koymu, her baln
altnda ayet ve hadisler zikretmi, kendisinden sonra gelecek
limlerin erhine katk salamtr.

Bu kitab okurken; Bu kitab okurken; Bu kitab okurken; Bu kitab okurken; ilkin konunun baln okuyacaz,
sonra baln anlamn kavrayacaz, sonra o baln iini
dolduran ayet ve hadisleri greceiz, sonra bu nasslar
aklayacak, en sonda da ilgili meseleler altnda konuyla
alakal mellifin kartt maddeleri ileyeceiz.



Baz limler Baz limler Baz limler Baz limler bu gzel eseri erh yaparak bu gzel eseri erh yaparak bu gzel eseri erh yaparak bu gzel eseri erh yaparak mmete yol
gstermitir. rnein Fethul Mecid erhu kitabit Tevhid-
yine -Kavlul Mufidi erhu Kitabit Tevhid- bu erhlere
rnektir.

eyh Muhammed b. Abdulvehhab eserine mukaddime eyh Muhammed b. Abdulvehhab eserine mukaddime eyh Muhammed b. Abdulvehhab eserine mukaddime eyh Muhammed b. Abdulvehhab eserine mukaddime
zikretmeden zikretmeden zikretmeden zikretmeden Besmeleyle- balamtr. mam Buharide
Mehur sahihine mukaddimesiz -Ameller ancak niyete
gredir- hadisiyle balamtr.

eyh konunun nemine binaen eyh konunun nemine binaen eyh konunun nemine binaen eyh konunun nemine binaen -Kitabu Tevhid- diyerek
eserine adm atmtr. Bunun sebebi u olabilir; Faziletli
lim Allah ve Resulnn kelamn zikretmeden nce, kendi
kelamn zikretmeyi kerih grm olabilir. te bu yce
ahlak ve stn davran, vlmeye deer bir davrantr.
Zira szlerin en gzelini Allah ve Resul sylemitir.

- -= ' : ;-=,- Q-=,- = ;~- ": --=;-- '- :"
Me Me Me Mellif (r.h.); Bismillahirrahmanirrahim: Kitabut Tevhid llif (r.h.); Bismillahirrahmanirrahim: Kitabut Tevhid llif (r.h.); Bismillahirrahmanirrahim: Kitabut Tevhid llif (r.h.); Bismillahirrahmanirrahim: Kitabut Tevhid

Mellif Mellif Mellif Mellif Bismillahirrahmanirrahim Bismillahirrahmanirrahim Bismillahirrahmanirrahim Bismillahirrahmanirrahim- -- - demekle; demekle; demekle; demekle; Rabbinin
adn, sfatn, izzetini yceltip ona dayanmakta, yazd
eserinde ona gvenmektedir. Mslman her eyinde
besmeleyle balar iinde Rabbinin adn yceltir.

Resulullah sallallahu aleyhi ve sellem ve ashab
risale/mektup yazmadan nce besmeleyle balard,
limlerde, onlara uyarak Allahn adn anarak balamtr.

Kitap demek; Kitap demek; Kitap demek; Kitap demek; yazlacak konuyla alakal bablarn bir araya
getirilerek toplanarak oluturulan eser demektir. Bir araya
cem edilen bilgilerin topland eyin adna kitap deriz.

Tevhid Latta; Tevhid Latta; Tevhid Latta; Tevhid Latta; -Vahhede Yuvahhidu-Tevhiden- kknden
gelen bir mastardr. Tevhid bir eyi teklemektir-birlemektir.
eri Dilde Tevhid ise; Allah ksmda birlemektir. lki
Rububiyyetinde, ikincisi Ulhiyetinde, ncs sim ve
sfatnda birlemektir.

Rububiyyetinde Tevhide gelince; Rububiyyetinde Tevhide gelince; Rububiyyetinde Tevhide gelince; Rububiyyetinde Tevhide gelince;
Allah fiillerinde birlemektir. Ne demektir fiillerinde
birlemek? Yaratmasnda, rzk vermesinde, mlknde,
dzenlemesinde birlemektir. Zira yaratmak, rzk vermek,
dzenlemek, meydana getirmek, diriltmek, ldrmek,
yeniden diriltmek konular Rabbimizin fiilleridir. Bu fiilleri
hak eden sadece Allahtr. Bir kimse ben de diriltirim,
yaratrm, derse Allaha Rububiyyetinde irk komu olur.

Allah hlk ondan baka Hlk yoktur, Allah Rzk ondan
baka Rzk yoktur, Allah, Har ondan baka har edecek
yoktur, Allah mdebbirdir ondan baka yeryz eviren
yoktur. te bu szler onu Rububiyyetinde birlemektir. Bu
tevhidin ilk ksmdr.

Eer bir insan; Allahtan baka Hlk-Rzk-Mudebbir
olarak bakasna inanrsa, Rububiyyetinde irk komutur.
Bu irk eidi, Firavunun ve Nemrutun iledii irktir, zira
Firavun yle demiti -Ben sizin en yce Rabbinizim-
Nemrut ise brahim(a.s.) karsnda -Bende ldrrm,
bende diriltirim Bu iki sz aka irktir. Hangi eit
irktir? Allahn ldrme ve yaratma hakkna ortak
olduklarn iddia ederek iledikleri rububiyyette gerekleen
irktir.

Gnmzde bu irk eidi; en ok sofilerde Gnmzde bu irk eidi; en ok sofilerde Gnmzde bu irk eidi; en ok sofilerde Gnmzde bu irk eidi; en ok sofilerde ve tasavvuf ve tasavvuf ve tasavvuf ve tasavvuf
erbabnda grlr. erbabnda grlr. erbabnda grlr. erbabnda grlr. Bu kimseler, bal olduklar tarikatn
efendisini, lemde tasarruf-mudebbir-dzenleyici-idare edici
olarak tasavvur eder.

Bu kimseler; evliyalarn lemde ileri evirdiine inanr. Bu kimseler; evliyalarn lemde ileri evirdiine inanr. Bu kimseler; evliyalarn lemde ileri evirdiine inanr. Bu kimseler; evliyalarn lemde ileri evirdiine inanr. te
bu tarikatlardan kimileri; efendilerinin yamur
yadrdna, imekler aktrdna, lm def ettiine,
kazalar giderdiine, ifa verdiine inanr. imizde bunlar
bizzat iiten dostlarmz vardr.


te bu inan sahipleri, Rububiyyette irke dmtr. te bu inan sahipleri, Rububiyyette irke dmtr. te bu inan sahipleri, Rububiyyette irke dmtr. te bu inan sahipleri, Rububiyyette irke dmtr.
Tevhid dini onlarn sand gibi deildir. Bu inanlar
batldr, kfrdr, irktir. Bu kimseler kadar cahil bir
topluluk yoktur. Bu tarikatlarn ve sofilerin sorunu; tevhid
ve ilim sorunudur. Allahn kendilerine ykledii tevhidi
bilmemeleri, ilimden uzak kalarak hurafe ve bidatler
karmalardr. Bu kimseler irkten tevhide dnmeden,
hurafelerden ve bidatlerden snnete sarlmadan doru yola
ermeleri mmkn deildir.

lemde ileri eviren ve dzenleyen yalnz Allahtr. lemde ileri eviren ve dzenleyen yalnz Allahtr. lemde ileri eviren ve dzenleyen yalnz Allahtr. lemde ileri eviren ve dzenleyen yalnz Allahtr. Garip
olan Mekkeli mrikler bile bu tevhid eidini
kabullenirken sofiler tevhidin bu ksmnda irke dmtr.
Mrikler, ldrenin, diriltenin, yaratann, rzk verenin,
tasarruf sahibinin Allah olduunu itiraf ederdi, ancak
gnmzde ki tarikatlar; bu saydklarmz kabullenmekle
beraber efendilerini de bunlara ortak koarak irke
dmektedir. Buda onlarn mriklerden bile cahil
olduklarn ispat eder.

sim ve Sfat Tevhidine gelince; sim ve Sfat Tevhidine gelince; sim ve Sfat Tevhidine gelince; sim ve Sfat Tevhidine gelince; Allah ve Resulnden gelen
Allahn isim ve sfatlarn -Selefin iman ettii gibi- kati bin
imanla (Ttil-Temsil-Tekyif-Tahrif-Tebih-Tecsim-Tevil)
etmeksizin dorulamaktr.


sim ve sfat konusunda Selefin menhecinde iman etmek ve
dorulamaktr. Bu tevhid eidinde meydana gelen irk;
ttil, temsil, tekyif, tebih, tevil, tecsim, tahrifte
gerekleir.

Kble ehli arasnda bu konuda byk ilmi savalar olmu,
bu nedenle de kalemden kllar kuanlmtr. Sapk
frkalar; dtkleri irke gre isim almtr.

rnein; Muattla isim ve sfat inkar ettii iin muattla,
Muebbihe ilahi sfatlar beere benzettii iin muebbihe,
Mucessime ilahi sfatlar cisimletirdii iin mucessime,
Mumessile de temsile gittii iin mumessile ismini almtr.
Bu sapk frkalara ynelik; en mmtaz, en nefis eserleri
eyhulislam mam bn Teymiyye(r.h.) kaleme almtr.
Konumuz imdi bu olmad iin ileride onlara deineceiz.

Ulhiyet tevhidine gelince; Ulhiyet tevhidine gelince; Ulhiyet tevhidine gelince; Ulhiyet tevhidine gelince; Bu tevhid Allah ibadet de
birlemektir. Yani tm ibadet eitlerinde -ibadet ancak
Allaha- yaplr gereini dorulamaktr. Hangi eit olursa
olsun ibadet ancak Allaha yaplr. Duada, yardmda,
snmada, tevekklde, kurban kesmede, korkuda, umutta,
namazda, hkmde, kanun koymada, helal ve haram
belirlemede ancak ona dnlr ona ibadet edilir. Bu tevhid
her kulun maksad olmaldr. Gnderilen her Resul ve
indirilen her kitap bu tevhid eidine davet etmitir.
Resullerle kavimlerin arasn aan, savalara srkleyen,
kllarn kuanmasn salayan tevhid eidi Uluhiyyet
tevhididir. Rasulullah sallallahu aleyhi ve sellem bu tevhid
eidi iin mriklerle savat, kanlarn helal grd, bu
tevhid Resullerin gnderili ve geli gayesidir. Bu tevhidi
kabul etmek tm beerin maksad olmaldr. Bu tevhid eidi
kabul olunmadan necat ve cennet elde etmek mmkn
deildir. Kavimler; Allahn Rab olduunu bilir ancak lah
gereini bilmezdi. eyh Muhammed b. Abdulvahhabn
yazd Kitabut Tevhid eseri tevhidin bu eidini
retmektedir. Herkes La Rabbe lallah demekten ekinmez
ancak L lhe lallah demeye ekinirdi. Zira bu szle
hayatlarnn her sahasnda hkmedecek olann Allah
olacan ok iyi bilirlerdi bu nedenle reddederlerdi. Mekkeli
mriklerin irke dt tevhid eidinin asl bu tevhiddi.
Zira gnmzde insanlarn en cahil kaldklar
aratrmadklar tevhid eidi budur. eyhin bu eseri
yazmasnn gayesi insanlarn ve cinlerin yaratlmasnn
hikmeti olan tevhidin bu eidini tahkik, takrir, teybin
etmek iindir.

eyhulislam mam bn Teymiyye(r.h.) talebesi bn
Kayym(r.h.) Tevhidi iki eit olarak taksim eder. Biri
tevhidul marifeti ve ispat, dieri de tevhidul kasdi ve
taleb. Birinci eidi; Allahn fiillerini ve isim sfatn bilmek
ve ispat etmek olarak tanmlar. kincisini ise; ibadette
yalnz Allah kastetmek, ona tevecch etmek, yalnz ona
ynelmek ve ondan istemek olarak tanmlar. hls suresi
birinci eit tevhidin delilidir, zira iinde Allahn marifeti,
isim ve sfatnn ispat, ilmi aklamas bulunur. Kafirun
suresi de ikinci eit tehdidin delilidir. Zira surede kfirlerin
putlarna tapmama, ibadet etmeme yalnz Allaha ibadet
etmeyi kabullenme bulunur. O halde bu iki sure bu iki
tevhid eidini iermitir. Rasulullah sallallahu aleyhi ve
sellem bu yzden sabah namazlarn ihlsla balar kafirunla
bitirirdi. te Nebi hayata sabaha ilkin tevhidle balar
gnn tevhidle bitirirdi.

_-'- = ;- " : Q = - ~ - - = ' - - - - - ' - Q -( " ) ',-' :
56 (

Allah yle buyurur: Ben cinleri ve insanlar ancak bana Allah yle buyurur: Ben cinleri ve insanlar ancak bana Allah yle buyurur: Ben cinleri ve insanlar ancak bana Allah yle buyurur: Ben cinleri ve insanlar ancak bana
ibadet etsinler diye yarattm. ibadet etsinler diye yarattm. ibadet etsinler diye yarattm. ibadet etsinler diye yarattm.
1 11 1


Bu ayet insann ve cinlerin yaratl hikmetini ifade eden en
kapsaml ayettir. Ayette - - - - fiilinde yer alan Lam;
Lamil Talildir- Manas ibadet etmek iin/gayesi-amac iin
demektir.


1
Zariyat-56
Mellif bu ayeti zikretmekle; insann bu dnyada grevi,
ykml olduunu haber vermektedir. Ayet ihlsla ibadet
etmeyi, ona irk komamay, ibadet hakknn sadece Allaha
ait olduunu bildirir. Baz mfessirler ayette yer alan
ibadet etsinler ibadet etsinler ibadet etsinler ibadet etsinler- -- - lafznn anlamn birlesinler birlesinler birlesinler birlesinler- -- -olarak tefsir
eder. O zaman anlam u ekilde olur: Ben cinleri ve
insanlar ancak beni birlesinler (irk komasn yalnz bana
ibadet etsinler diye) yarattm.

O halde kardeim Tevhid; insanlarn ve cinlerin yaratlma
gayesidir. nsanolunun ilk bilmesi gereken asldr.
Hayatta bulunmann ve yaamann amac tevhiddir. Sen
onsuz deersizsin. nsanolu bugn bu sorununun cevabn
bulmak zorundadr.

Kfirler olsun, mslmanlar olsun, yaadmz ada niin
yaratldna dair gerei sormuyor, cevabn aramyor, dinin
aslndan uzak duruyor, ahireti iin en gerekli iman
aratrmaktan geri kalyor.

Oysa nsann ilk sorusu bu olmaldr. Ben bu dnyaya niin
geldim? Neden gnderildim? Niin yayorum? Dnyada
sorumluluum nedir? Bana yklenen bir emir var m yok
mu? Neden nefes alyorum, bu nefesin karlnda ne
yapmalym? Yeryznde her varln bir grevi var peki
benim grevim nedir? Her ey bu dnyada bir sorumluluk
yklenmi. Peki, benim sorumluluum nedir? te bu sorular
mutlaka sorulmaldr.

Deerli kardeim! Allah, yaratt kulundan sadece ibadet
bekliyor. Allah; Rzk veriyor, hayat veriyor, yaaman iin
gerekli tm her eyi sana salyor, her tr nimeti shhati,
hayr cretsiz veriyor, kullar yine de ona ibadet etmekten
uzak kalyor.

Neden kardeim? Tevhidi ve onun anlamn bilerek,
dnyaya geli gayemizi aratrmyor, yaratl hikmetimizin
dorultusunda yrmyoruz.

badet; Allah ve Resul badet; Allah ve Resul badet; Allah ve Resul badet; Allah ve Resulnn sevdii ve raz olduu bilinen nn sevdii ve raz olduu bilinen nn sevdii ve raz olduu bilinen nn sevdii ve raz olduu bilinen
ve bilinmeyen sz ve amellerin btndr. ve bilinmeyen sz ve amellerin btndr. ve bilinmeyen sz ve amellerin btndr. ve bilinmeyen sz ve amellerin btndr. badetin temel
iki rkn vardr; biri muhabbet dieri ise zillet. Yani
Allaha gayet byk bir iten sevgi duymak, onu her eyden
daha ok sevmektir. Bununla beraber; sevdiin-ycelttiin
Rahmann emrine/hkmne/kanununa boyun emektir.

te bu muhabbet ve zillet olmadan, Allaha ibadeti
gerekletiremezsin. badet bir gemi gibidir, gemi bu iki
rkn olmadan gemi hkmn alamaz, ayrca hareket
etmez, gemiyi hareket ettiren, bu iki rkndr, doru rotay
belirleyen izen ise; Resulullah sallallahu aleyhi ve sellemin
emirleri ve direktifleridir. Eer onun emrettiine tutunur,
nderliine raz olur, uygulamasnda seyredersen hedefe
ularsn. Aksi halde gemi yerinde sayar ve sahih rotadan
saparsn. Unutma; ibadete ve snnete sarlmak doru
istikamet zere seyretmektir.

badetin etrafnda dnd daire heva-arzu-nefsi bak
deil Nebevi Snnettir. Eer bir kimse kulluunda snneti
rota olarak kabul etmezse, hevasn ve akln rota grr,
bylece bidat kartr, amelini boa gtrr. badette,
snnete bal kalmak imann ve ihlsn gzelliidir.

-;- " : ; - - - = -- - - - V; ~ - J - ' - - - - - -
; -' =- " J=-- : ) -7 36 36 36 36 (
Allah yle buyuru Allah yle buyuru Allah yle buyuru Allah yle buyurur: Biz her mmete Allaha ibadet r: Biz her mmete Allaha ibadet r: Biz her mmete Allaha ibadet r: Biz her mmete Allaha ibadet
etmelerini ve tauttan saknmalar etmelerini ve tauttan saknmalar etmelerini ve tauttan saknmalar etmelerini ve tauttan saknmalarn emreden Resuller n emreden Resuller n emreden Resuller n emreden Resuller
gnderdik. gnderdik. gnderdik. gnderdik.
2 22 2


Ayet, Resullerin dinin tek olduunu, sadece Tevhide davet
ettiklerini, tauttan sakndrdklarn haber verir. Resuller;
sorumlu olduklar halklarn bir ve tek olan Allahn
birlenmesi gerektiine davet etmitir. Ayette iki konu
vurgulanr biri ibadet hakknn sadece Allaha ait olduu
hususu, dieri de Tauta iman ve ibadet etmekten
saknmak. Bu ikisinden birinin gereklemesi insan; iki

2
Nahl-36
konumdan birine -ya mslman ya kfir- konumuna
drr.

Taut; tuyan kknden gelen haddi amak-snr tamak
demektir. Araplar su mecrasnda tanca -tel M- su tat
der. te burada suyun mecrasndan hududundan tamas
tuyanlktr yani haddi amaktr. er anlamda ki tauta
gelince; Allahn dnda taplan aa, ta, mabud, itaat
olunan, gaibden haber verdiine inanlan, kendine ibadete
davet eden, her varlktr.

: .
bn Kayym yle tanmlar: Taut kulun tapt ilah,
izledii lider, itaat ettii ynetici hakknda haddi amasdr.
Taplan varlklar putlardr, uyulan khinler ve sihirbazlar,
itaat olunan ise yneticilerdir. Bunlara gnahta uymak ve
haddi amaktr.

Tautun inkr tevhidin artdr. Taut inkr edilerek; bir
ve tek olan Allahn ibadeti ve birlii itiraf edilir. Taut;
insan Allaha kulluktan alkoyan her varln ad da
olabilmektedir. Mellif; ilkin kulluk hikmetini sonra da
saknlmas gereken en byk eytan ve kfr tantt. lk
ayette tevhidin ibadet olduunu ikinci ayette ise onun
azametini ve bykln ispat etti. Baknz faziletli eyh
tevhidi en byk mesele olarak ele ald ve ona davet etti.

-;- " - - - ; -' - -' - ' - - - - ' - 4- _ ~ - '-' ~ = Q "
) ,~V : -7 Q- 23 23 23 23 ( . .. .
Rabbin ancak kendisine ibadet etmene ve anne babana Rabbin ancak kendisine ibadet etmene ve anne babana Rabbin ancak kendisine ibadet etmene ve anne babana Rabbin ancak kendisine ibadet etmene ve anne babana
iyilik iyilik iyilik iyilikte bulunmana hkmetti. te bulunmana hkmetti. te bulunmana hkmetti. te bulunmana hkmetti.
3 33 3


Ayette haber verilen hkmetmekten maksad; eri
hkmetmesidir, Biliyorsunuz birde Allahn kinatta
hkmetmesi vardr ki buna kevni hkmetme deriz, bu
hkmetme; yaratt varlklara hkmetmesidir, lemi,
dalar, vadileri, semay yaratmas onlara emretmesidir.
Ancak; buradaki ise eri hkmetmesidir, yaplmas gereken
emirler vermesidir. rnein ancak Rabbinize ibadet edin,
namaz kln, zekt verin, ilim renin, anaya babaya
iyilikte bulunun gibi tm bunlar eri emirdir. Yukardaki
ayette yer alan _ ~ - emretti-hkmetti anlamndadr.

Mellif bu ayeti; Allah kullarna yalnz kendisine ibadet
etmeyi emrettiini delillendirmek iin getirmektedir. Ayrca
ana ve baba hakk, Allaha kullukla birlikte zikredilerek
nemi vurgulanmtr. Mslman asla ana babasna kar
zlmetmeyecektir.



3
sra-23
-;- " '- - ~ - ; , ~ - V -- - - - " ) '~-- : -7 Q- 36 36 36 36 (
Allah yle buyurur: Allaha Allah yle buyurur: Allaha Allah yle buyurur: Allaha Allah yle buyurur: Allaha ibadet edin ona hibir eyi irk ibadet edin ona hibir eyi irk ibadet edin ona hibir eyi irk ibadet edin ona hibir eyi irk
komayn. komayn. komayn. komayn.
4 44 4


Allah ayetinde kullarn ibadete davet etmekte ve irkten
sakndrmaktadr. Mellif bu ayetleri tevhide davet etmek,
irkten sakndrmak, ibadeti sadece Allaha yapmak
gerektiini hatrlatmak iin yazmtr. Bu ayet insann niin
yaratld gayesini aka bildirmektedir.

" '- - ~ - ; , ~ - ' - ; - - - - ; - - , = ' - J - ; -' - J - " ) '-V :
-7 Q- 151 151 151 151 '-7
Allah ayette yle buyurur: De ki; Gelin size Rabbinizin Allah ayette yle buyurur: De ki; Gelin size Rabbinizin Allah ayette yle buyurur: De ki; Gelin size Rabbinizin Allah ayette yle buyurur: De ki; Gelin size Rabbinizin
haram kld haram kld haram kld haram kldn haber vereyim n haber vereyim n haber vereyim n haber vereyim Ona hibir eyi ortak Ona hibir eyi ortak Ona hibir eyi ortak Ona hibir eyi ortak
komayn. komayn. komayn. komayn.
5 55 5


Allah haramlarn en by olarak irk komay hatrlatt,
bylece kullarn sakndrd. irk en byk kebairdir. Zira
irk amelleri boa gtrmektedir. Allah ayetinde yle
buyurur:


4
Nisa-36
5
Enm-151
- = - - - 4 - - - Q = - = - - ~ , ~ Q - - 4 - - - Q - Q- - - _ - 4 -
) -' : (
Allah sana ve senden nceki Resullere eer irk koarsan Allah sana ve senden nceki Resullere eer irk koarsan Allah sana ve senden nceki Resullere eer irk koarsan Allah sana ve senden nceki Resullere eer irk koarsan
a aa amelin boa gider diye vahyetti. melin boa gider diye vahyetti. melin boa gider diye vahyetti. melin boa gider diye vahyetti.
6 66 6


Baknz ayet aka; irk koulduu takdirde amellerin
bouna gideceini haber vermektedir.

; ~ - Q - ' - : --- = _-~ - - = - - ~ _ - , = - - Q -
_ -' - -; - , - - - - - -' = ' ) - - - - - ;-~ : " , = ' - J - ; -' - J -
- ; , ~ - ' - ; - - - - ; - - '- - ~ " " '-V : -7 Q- 151 151 151 151 " _ -
-; - : " '-- - - ~ - = , ~ - " " '-V : -7 Q- 153 153 153 153 "

bn Mesud rivayet eder: zerinde mhr olan Peygamberin bn Mesud rivayet eder: zerinde mhr olan Peygamberin bn Mesud rivayet eder: zerinde mhr olan Peygamberin bn Mesud rivayet eder: zerinde mhr olan Peygamberin
vasiyetine bakmak isteyen u ayeti okusun: vasiyetine bakmak isteyen u ayeti okusun: vasiyetine bakmak isteyen u ayeti okusun: vasiyetine bakmak isteyen u ayeti okusun: De ki; Gelin De ki; Gelin De ki; Gelin De ki; Gelin
size Rabbinizin haram kldn size Rabbinizin haram kldn size Rabbinizin haram kldn size Rabbinizin haram kldn haber vereyim Ona hibi haber vereyim Ona hibi haber vereyim Ona hibi haber vereyim Ona hibir r r r
eyi ortak komayn. eyi ortak komayn. eyi ortak komayn. eyi ortak komayn.
7 77 7
ve u ayete kadar ve u ayete kadar ve u ayete kadar ve u ayete kadar - -- -phesiz bu, benim phesiz bu, benim phesiz bu, benim phesiz bu, benim
dosdoru yolumdur. dosdoru yolumdur. dosdoru yolumdur. dosdoru yolumdur.
8 88 8
Bu eser zayftr. Bu eser zayftr. Bu eser zayftr. Bu eser zayftr.
9 99 9


Bu eserin isnad zayftr, mam Elbani zayf kabul etmi,
Tirmizinin zayflar adl eserinde zikretmitir.

6
Zmer-65
7
Enm-151
8
Enm-153
9
snad zayftr, Elbani-Zafus Sunenit Tirmizi

= Q - ' - Q - J - - - - -- ~ - = _-~ - -- ~- ~ - ' -
_ - - -- _ = ' - - - ' - ' - - ' - - ' - = _ - - ;-~ ---
' - ; - - -; ~ -- ~ - - -- _ - - ' - - _ = ' - ' - - _ =
_ - - ' - - _ = ' - - ~ - ; , ~ - ' - - - - - ' - - _ - - --
, ~ - ' - - -- ; ~ ' - ~ - - ' - - ~ - , ~ - ' - Q - - - ' - --
- - ; , ~ - - ' - ' - ' -- ; - - - . ) Q - =- = ~- - -' = , = .(

Muaz bin Cebel (r.a.) rivayet ediyor; Bir merkep zerinde Muaz bin Cebel (r.a.) rivayet ediyor; Bir merkep zerinde Muaz bin Cebel (r.a.) rivayet ediyor; Bir merkep zerinde Muaz bin Cebel (r.a.) rivayet ediyor; Bir merkep zerinde
peygamber sallallahu aleyhi sellemin arkasnda peygamber sallallahu aleyhi sellemin arkasnda peygamber sallallahu aleyhi sellemin arkasnda peygamber sallallahu aleyhi sellemin arkasnda
oturuyordum. oturuyordum. oturuyordum. oturuyordum. Ban ey M Ban ey M Ban ey M Ban ey Muaz uaz uaz uaz Allahn Allahn Allahn Allahn Kullar Kullar Kullar Kullar zerindeki zerindeki zerindeki zerindeki
hak hak hak hakk kk k ve ve ve ve kullarn kullarn kullarn kullarn Allah Allah Allah Allah zerindeki zerindeki zerindeki zerindeki hakk nedir bi hakk nedir bi hakk nedir bi hakk nedir biliyor liyor liyor liyor
m mm mu uu usun? sun? sun? sun? Dedi. Dedi. Dedi. Dedi. Ben Allah ve Resul Ben Allah ve Resul Ben Allah ve Resul Ben Allah ve Resul daha iyi bilirler dedim daha iyi bilirler dedim daha iyi bilirler dedim daha iyi bilirler dedim
yle buyurdu: Allahn kullar yle buyurdu: Allahn kullar yle buyurdu: Allahn kullar yle buyurdu: Allahn kullar zerindeki zerindeki zerindeki zerindeki hakk ona hakk ona hakk ona hakk ona ibadet ibadet ibadet ibadet
etmeleri hibir etmeleri hibir etmeleri hibir etmeleri hibir eyi ortak ko eyi ortak ko eyi ortak ko eyi ortak komamal mamal mamal mamala aa ardr rdr rdr rdr kullarn kullarn kullarn kullarn Allah Allah Allah Allah
zerindeki hakk ise zerindeki hakk ise zerindeki hakk ise zerindeki hakk ise kendisine kendisine kendisine kendisine hibir eyi ortak hibir eyi ortak hibir eyi ortak hibir eyi ortak ko ko ko komayana mayana mayana mayana
azab etmemesidir. azab etmemesidir. azab etmemesidir. azab etmemesidir. Ey Ey Ey Ey Allahn Resul insanlara bu haberin Allahn Resul insanlara bu haberin Allahn Resul insanlara bu haberin Allahn Resul insanlara bu haberin
mjdesini vermeyeyim mi? dedim. Onlar mjdeleme ki mjdesini vermeyeyim mi? dedim. Onlar mjdeleme ki mjdesini vermeyeyim mi? dedim. Onlar mjdeleme ki mjdesini vermeyeyim mi? dedim. Onlar mjdeleme ki, ,, ,
( (( (sadece buna sadece buna sadece buna sadece buna) )) ) gvenmesinler buyurdu. gvenmesinler buyurdu. gvenmesinler buyurdu. gvenmesinler buyurdu.
10 10 10 10


Bu hadis sahihtir. Bu hadisten u hususlar anlalmaktadr;
Allahn kullar zerindeki hakk, kullarn onu birlemesi,

10
Buhari-Muslim
ona ortak komams, birlikte asla ona ortak edinmemesidir.
te buras mellifin delil olarak ispat etmek istedii
noktadr. Kul, Allah birlerse azaptan kurtulmaktadr.
Hadisin sonunda uyar yaplmakta mjdeleme yapmamas
istenmektedir nk insanlar zahiren buna gvenerek salih
amelden uzak kalabilirlerdi. Rasulullah sallallahu aleyhi ve
sellem bu sakndrmayla salih amele davet etmitir.


J -'~- - - :
_-V : Q-( Q =- _- = - -- =- .
Meseleler: Meseleler: Meseleler: Meseleler:
1 11 1- -- -Cin ve insanlarn yaratlndaki hikmet. Cin ve insanlarn yaratlndaki hikmet. Cin ve insanlarn yaratlndaki hikmet. Cin ve insanlarn yaratlndaki hikmet.
Nedir hikmeti peki ibadet etmek irk komamaktr.

--'-- : - - -; ~ =- V -- =; -- ' - - .
2 22 2- -- -badet ancak tevhiddir. nk husumet(Resullerle ve badet ancak tevhiddir. nk husumet(Resullerle ve badet ancak tevhiddir. nk husumet(Resullerle ve badet ancak tevhiddir. nk husumet(Resullerle ve
kavimleri arasnda ki ekime) onun hakkndadr. kavimleri arasnda ki ekime) onun hakkndadr. kavimleri arasnda ki ekime) onun hakkndadr. kavimleri arasnda ki ekime) onun hakkndadr.
Yani ayet ve hadislerin beyanna gre, ibadet tevhiddir
Allahn emrettii ibadet tevhiddir. Husumet ise Resullerin
ve kavimlerin tevhid hakknda ki ekimesidir. Resuller
Uluhiyyet tevhidine davet edince ekime balam kavgalar
bymtr. Mellif bu szyle sofilere reddiye
vermektedir. Zira onlar tevhidi sadece rububiyyet ksmayla
tanmlyorlard.

- -' -- : -; - _ - - - - - -- - - - ; - - ' - ; - Q - " ; -- ' -
- - - ' - - -' - " ) ,-'-- : 3 33 3 (
3 33 3- -- -Tevhidi gerekletirmemi kimse ibadet etmemi Tevhidi gerekletirmemi kimse ibadet etmemi Tevhidi gerekletirmemi kimse ibadet etmemi Tevhidi gerekletirmemi kimse ibadet etmemitir. Bu tir. Bu tir. Bu tir. Bu
sz sz sz szn nn ne delil olarak u ayet verilir e delil olarak u ayet verilir e delil olarak u ayet verilir e delil olarak u ayet verilir- -- - Sizde benim taptma Sizde benim taptma Sizde benim taptma Sizde benim taptma
ibadet ibadet ibadet ibadet edecek deilsiniz. edecek deilsiniz. edecek deilsiniz. edecek deilsiniz.
11 11 11 11

Burada kiinin getiremedii nedir? tevhiddir, kim Uluhiyyet
tevhidini sz ve amelinde tahkik etmezse/gerekletirmezse
ibadet etmemitir. O halde ey kardeim ihlsla Rabbini
birlemediin mddete ibadet etmi saylmyorsun. O zaman
badetin kabul art tevhiddir, tevhid olmadan ibadet
olmaz. Kafirun suresindeki anlam ise yledir; ey mrikler
topluluu ihlsla putlardan-talardan kurtulmadan Allaha
ibadet etmi olmayacaksnz onu birlemi
saylmayacaksnz.

- ,- : J ~ ,- ' ~ - - - = - .
4 44 4- -- -Resullerin gnderiliindeki hikmet. Resullerin gnderiliindeki hikmet. Resullerin gnderiliindeki hikmet. Resullerin gnderiliindeki hikmet.
Peki Resullerin gnderili hikmeti nedir? Bir ve tek olan
Allahn birliine/tevhide davet etmektir. Bu szn delili
nedir, -Biz her mmete Allaha ibadet etmelerini ve
tauttan saknmalarn emreden Resuller
gnderdik.
12
ayetidir.

11
Kafirun-3
12
Nahl-36

~ -' = - : - J ~ - - -' ~ ,- .
5 55 5- -- -Peygamberlerin gnderilmesi her mmeti iermitir. Peygamberlerin gnderilmesi her mmeti iermitir. Peygamberlerin gnderilmesi her mmeti iermitir. Peygamberlerin gnderilmesi her mmeti iermitir.
Yani Allah her mmete yarn hccet olmalar iin Resuller
gndermitir. Delili: -Biz her mmete Allaha ibadet
etmelerini ve tauttan saknmalarn emreden Resuller
gnderdik.
13
ayetidir.

~ ' ~- : - = ' - - - ' - Q- .
6 66 6- -- -Tm peygamberlerin dini birdir. Tm peygamberlerin dini birdir. Tm peygamberlerin dini birdir. Tm peygamberlerin dini birdir.
Bu szden maksad udur; tm peygamberlerin davet ettii
din tevhid demektir. Tm nebilerin akidesi tevhid akidesidir
ancak muhatap olduklar eriatlar ise muhteliftir. Zira her
birinin kavmine farkl farkl emriler ve yasaklar
indirilmitir.

, - - -' - ' - J ~ = - ' - -- ' - - ,- - - - - ' ~ - - : -' ~-
Q -; - ; -' =-' - , - - - Q - -" :_ -' - -; - _ - - - - - ; -' =-' -
( :--') "-7... --' -
7 77 7- -- -Meselelerin en by udur: Allaha ibadet anc Meselelerin en by udur: Allaha ibadet anc Meselelerin en by udur: Allaha ibadet anc Meselelerin en by udur: Allaha ibadet ancak ak ak ak
Tautun inkaryla gerekleir. Allah bu anlamda yle Tautun inkaryla gerekleir. Allah bu anlamda yle Tautun inkaryla gerekleir. Allah bu anlamda yle Tautun inkaryla gerekleir. Allah bu anlamda yle

13
Nahl-36
buyurur buyurur buyurur buyurur Kim tautu inkar eder Allaha iman ederse sapa Kim tautu inkar eder Allaha iman ederse sapa Kim tautu inkar eder Allaha iman ederse sapa Kim tautu inkar eder Allaha iman ederse sapa
salam bir salam bir salam bir salam bir kulpa yapmtr. kulpa yapmtr. kulpa yapmtr. kulpa yapmtr.
14 14 14 14



O halde taut inkr edilmeden ibadet kabul
saylmayacaktr. Eer bir insan Allaha iman ettim dese
bununla beraber baz tautlarn fayda ve zarar verdiine
kanun belirleme ve kartma haklar olduuna inansa, helal
ve haram belirmelerini dorulasa ibadeti batldr. Ayet iki
art gereklemeden ibadetin makbul olmayacan vurgular.
Biri tautun inkr dieri de Allaha imandr. Diyelim ki;
Biri bir tan-boncuun-aacn-kabrin-uzaktaki bir
efendinin fayda ve zarar verdiine inansa bu inanlan ey
tauttur. Bu kimse, Allahtan baka bir varla ibadet
etmitir. te bu tautlar inkr edilmeden tevhid
gereklemez. Kabirler nnde secdeler ve yalvarmalar terk
edilmeden tevhid gereklemez. Diyelim ki; bir insan
Allahn helal ve haram belirleme hakk gibi yneticinin de
haram ve helal koyma yetkisi olduuna inansa, eriatn
haram kldn helal edebilir diyerek inansa bu yneticiyi
taut edinmi ona ibadet etmitir.

- -' -- : -- Q - - - - ' - J - ' - ; -' =- .
8 88 8- -- -Taut, Allahtan baka taplan her varl ierir. Taut, Allahtan baka taplan her varl ierir. Taut, Allahtan baka taplan her varl ierir. Taut, Allahtan baka taplan her varl ierir.

14
Bakara-256
Taut tanmna eytanla beraber her varlk girer. nsan
Allahtan baka varlklara ibadet etmeye ynelten her varlk
taut hkmndedir. eytan da bir tauttur. Onun dnda
kalan varlklarda tauttur.

~' -- : - - - ' - ' - ; ~ - ' - - = - - ' -' ' - -- ' ~ ; = -
' )- - ~ - ~- , ~- Q - ) -- ' ) - J -' ~ - , ~ - .
9 99 9- -- -Enm suresinde yer alan mezkur ayet selef Enm suresinde yer alan mezkur ayet selef Enm suresinde yer alan mezkur ayet selef Enm suresinde yer alan mezkur ayet selefi salihin i salihin i salihin i salihin
nez nez nez nezd dd di ii inde gerekten stn bir neme sahiptir. Bu ayette nde gerekten stn bir neme sahiptir. Bu ayette nde gerekten stn bir neme sahiptir. Bu ayette nde gerekten stn bir neme sahiptir. Bu ayette
10 mesele bulunur Bunlarn en banda irkin yasaklanmas 10 mesele bulunur Bunlarn en banda irkin yasaklanmas 10 mesele bulunur Bunlarn en banda irkin yasaklanmas 10 mesele bulunur Bunlarn en banda irkin yasaklanmas
gelir. gelir. gelir. gelir.
Bu ayet Enm suresinin 151153 ayetlerdir. Bu ayet
zerinde durduk bahsi geen rivayetin de zayf olduunu
hatrlattk.

, ~' - : , ~ - -' - - ' )- - , ~ ' - ; ~ - ' - - = - - ' -! -
-; - - -- ' - - - ' ~ - " " - J = - ' - ' -; -- - - - - - , =' ' ) - --
' - - = - " ) ,~( : ( -;-- ')--= " : ' ) - -- - J = - ' -
; =- - ' -; - - ; - ) = - _ - - - - , =' " ) ,~( : 39 39 39 39 (
= '-)-- - -'=-~ - _-'- -;-- J-'~-- -- '~ ;=- _-- :
" - - = - Q - 4 - 4 - - _ = ' - - 4 - " ) ,~( : 39 39 39 39 (
sra suresinde yer alan muhkem ayetlerde 18 mesele
bulunur. Onlar unlardr. Allah ile birlikte baka bir ilah
edinme. Sonra knanm ve terk edilmi olarak oturup
kalrsn.
15
ayetiyle balayp Allah ile birlikte bir baka ilah
edinme. Sonra knanm kovulmu olarak cehenneme
atlrsn,
16
ayeti ile son vermitir. Bu meselelerin ne derece
byk neme sahip olduklarn bildirmek iin yle
buyurur:-Bunlar rabbinin sana vahyettii
hikmetlerdendir.
17


Allah bu ayetlere ilkin irkten sakndrarak sonra yine
irkten uzak kalmaya Allah ile birlikte baka ilah edinme-
davet ederek bitirmitir. Bylece Allah bu iki ayetin arsnda
kalan amellerin kabul ancak ona irk komakla kabul
olacan bildirmitir.

, ~ - - ' = - : , ~ - ; - = - -' _ - ~ - - - ' ~ -- ; ~ -'
-; - - _ -' - -- ' - - " '--~ - ;,~- V = --- " "" " ) '--'
: 36 (
11 11 11 11- -- -On hak ayet ad verilen ve haklardan bahseden Nisa On hak ayet ad verilen ve haklardan bahseden Nisa On hak ayet ad verilen ve haklardan bahseden Nisa On hak ayet ad verilen ve haklardan bahseden Nisa
Suresi Suresi Suresi Suresindeki ayeti kerimeye Allah: ndeki ayeti kerimeye Allah: ndeki ayeti kerimeye Allah: ndeki ayeti kerimeye Allah: - -- -Allaha ibadet edi Allaha ibadet edi Allaha ibadet edi Allaha ibadet edin ona n ona n ona n ona
hibir eyi irk komayn hibir eyi irk komayn hibir eyi irk komayn hibir eyi irk komayn
18 18 18 18
buyurarak balamtr. buyurarak balamtr. buyurarak balamtr. buyurarak balamtr.

15
sra22
16
sra29
17
sra39
18
Nisa-36
Allah bu ayetlerine ilkin bu gzel ayetle balam kulunu
her tr iren irkten sakndrmtr.

, ~ - - -' -- : ;-~ --- = _-~ -- ; ~ - ~ _ - - - - - --
-; - - - - .
12 12 12 12- -- -Rasulullahn lrken verdii vasiyetine tembihte Rasulullahn lrken verdii vasiyetine tembihte Rasulullahn lrken verdii vasiyetine tembihte Rasulullahn lrken verdii vasiyetine tembihte
bulunulmutur. bulunulmutur. bulunulmutur. bulunulmutur.
Bu eserin zayf olduunu syledik. Zira Peygamberin en son
vasiyeti -Namaz Namaz birde elinizdeki cariyeler-
19
ite
bu sahih vasiyettir.


, ~ - - -' -- : ' - - - - -- _ = - , - .
13 13 13 13- -- -Allahn zerimizdeki hakknn bilinmesi Allahn zerimizdeki hakknn bilinmesi Allahn zerimizdeki hakknn bilinmesi Allahn zerimizdeki hakknn bilinmesi
Peki nedir Allahn hakk ona ibadet etmek ve irk
komamaktr.


, ~ - - ,- : - _ = - , - - = - - - ' - .
14 14 14 14- -- -Yce Allah Yce Allah Yce Allah Yce Allahn hakkn yerine getiren kul n hakkn yerine getiren kul n hakkn yerine getiren kul n hakkn yerine getiren kull ll la aa arn Allah rn Allah rn Allah rn Allah
zerindeki haklarnn neler olduu. zerindeki haklarnn neler olduu. zerindeki haklarnn neler olduu. zerindeki haklarnn neler olduu.
Bu kul ibadet ederse Allahn vaad ettii cenneti hak eder.


19
Musned Ahmed sahih ligayrihi
, ~ - ~ -' = - : - , - ' - - ' ~ - - - - -' = ~- , - ' ) .
15 15 15 15- -- -Hadiste tevhid karlnda elde edilecek mkfatn Hadiste tevhid karlnda elde edilecek mkfatn Hadiste tevhid karlnda elde edilecek mkfatn Hadiste tevhid karlnda elde edilecek mkfatn
birok sahabi tarafndan bilinmiyor olmas birok sahabi tarafndan bilinmiyor olmas birok sahabi tarafndan bilinmiyor olmas birok sahabi tarafndan bilinmiyor olmas
Muaz bunu lm annda haber vermitir. Bu durumda bir
ok sahabinin bu gerei bilmediini retir.

, ~ - ~ ' ~- : ; = = - ~ - - - ; - - ' - - .
16 16 16 16- -- -Maslahat gerei ilmin gizlenmesi Maslahat gerei ilmin gizlenmesi Maslahat gerei ilmin gizlenmesi Maslahat gerei ilmin gizlenmesi
Buradaki maslahat tevekkl etmeye ve ameli terk etmeye
ynelik ilenecek korkusuyla ilmi gizlemektir. Belli
zamanda belli kiilere ilmi gizlemek merudur caizdir.
rnein bir toplulukta grdn sz ve amellerdeki irkler
basiretsiz bir tutumla anlatlrsa, hayr yerine er getirip
nefret kazandrabilir. Bu durumda ilkin kalpleri yumuatan
bir konuyla balamak merhale merhale hakk beyan etmek,
tevhide davet etmek, irkten sakndrmak daha hayrldr.
Burada maslahat gerei tevhide daveti ertelemek sakncal
deildir.

, ~ - -' ~- : - , ~ - ' - - ; - ~ - - ' ~ - ' - = - ~ .
17 17 17 17- -- -Muazn yapmak istedii gibi Mslman sevindirecek Muazn yapmak istedii gibi Mslman sevindirecek Muazn yapmak istedii gibi Mslman sevindirecek Muazn yapmak istedii gibi Mslman sevindirecek
mjdeli haberleri vermenin mus mjdeli haberleri vermenin mus mjdeli haberleri vermenin mus mjdeli haberleri vermenin mustehab olmas. tehab olmas. tehab olmas. tehab olmas.
Muazn mslmanlara fayda veren salih bir ameli
mjdeleme hrs hayr bakasna istemek gerektiini de ispat
eder. Kardei mjdelemenin meru olua da delildir.

, ~ - - -' -- : - = ~ _ - - ' - -' - Q - ; = - -- .
18 18 18 18- -- -Allahn rahmetindeki genilie dayanp gvenmekten Allahn rahmetindeki genilie dayanp gvenmekten Allahn rahmetindeki genilie dayanp gvenmekten Allahn rahmetindeki genilie dayanp gvenmekten
dolay endie beslemek. dolay endie beslemek. dolay endie beslemek. dolay endie beslemek.
Allahn rahmetine gvenmek salih ameli terk etmeye sebep
olabilir. Bu durum farz ibadetlerde geveklie ve tembellie
iter. Bu durum daha byk zararlara sebep olur.

, ~ - ~' -- : ; - - ' - ' - - ; - ~ - - ; - " ; - - -; ~ -- ."
19 19 19 19- -- -Cevabn bilmedii bir s Cevabn bilmedii bir s Cevabn bilmedii bir s Cevabn bilmedii bir soruya muhatap olan Allah ve oruya muhatap olan Allah ve oruya muhatap olan Allah ve oruya muhatap olan Allah ve
Resl Resl Resl Resl daha iyi bilir der. daha iyi bilir der. daha iyi bilir der. daha iyi bilir der.
Sahabinin Allah ve Resul karsnda edebi bu idi. Ancak
unu bilmeli; dini ilerde Allah ve Resul demek caizdir
fakat dnya ilerinde Allah en iyi bilir demek yeterlidir.
rnein Nazmn artlar nelerdir? u helal mi haram mdr?
Gibi sorarlarsa karlk, Allah ve Resul bilir denilir ancak
filan nerededir? Denilse, Allah bilir demek gerekir, zira o
kimsenin yerini ancak Allah bilir, vefat etmi nebinin
bilmesi mmkn deildir. Gaiple alakal bilgiler ancak Allah
tarafndan bilinir.

, ~ - : - ; - -' - ' -- - - ~ = - ; = .
20 20 20 20- -- -Bilgileri insan Bilgileri insan Bilgileri insan Bilgileri insanlarn genelinden gizleyerek onlardan larn genelinden gizleyerek onlardan larn genelinden gizleyerek onlardan larn genelinden gizleyerek onlardan
sadece bazlarna vermenin caiz oluu. sadece bazlarna vermenin caiz oluu. sadece bazlarna vermenin caiz oluu. sadece bazlarna vermenin caiz oluu.
Rasulullah bilgiyi yalnz Muaza vermiti bu durum ilmi
bazlarna vermeyi bazlarna vermemeyi meru klar. Bu
durumda ok ilmi olan itihad ok olacaktr.

- - ' = - , ~ : ' - = - ; , - ;-~ --- = _-~ ~ ; -
- - - ' - - .
21 21 21 21- -- -Pey Pey Pey Peygamber sallallhu aleyhi ve sellemin merkebinin gamber sallallhu aleyhi ve sellemin merkebinin gamber sallallhu aleyhi ve sellemin merkebinin gamber sallallhu aleyhi ve sellemin merkebinin
arkasna bakasn bindirmesi ile alakgnlll. arkasna bakasn bindirmesi ile alakgnlll. arkasna bakasn bindirmesi ile alakgnlll. arkasna bakasn bindirmesi ile alakgnlll.
Arap liderleri ve kabile nderleri bir binein arkasnda asla
kimseyi tamazlar arkalarna kimseyi bindirmezlerdi.
Genler, ocuklar, kadnlar binein nnde veya arkasnda
giderdi. Rasulullah da Araplarn en soylusu ve en ereflisi
idi. Ancak o onlar gibi deildi bineine herkesi bindirirdi,
fakir zengin fark etmezdi. Muazda ite onlardan biriydi.
Bu durum Nebinin tevazusunu ispat eder.

, ~ - - -' -- : - -- _ - - ' - ; = .
22 22 22 22- -- -Hayvann terkisine birisinin alnarak iki kii birden Hayvann terkisine birisinin alnarak iki kii birden Hayvann terkisine birisinin alnarak iki kii birden Hayvann terkisine birisinin alnarak iki kii birden
binile binile binile binilebilecei. bilecei. bilecei. bilecei.
Rasulullah sallallahu aleyhi ve sellemin bu tutumu bu iin
caiz olduuna iaret eder.

, ~ - - -'-- : J - = Q - ' - -- ~ - .
23 23 23 23- -- -Muz b.Cebel radyallhu anhn fazileti. Muz b.Cebel radyallhu anhn fazileti. Muz b.Cebel radyallhu anhn fazileti. Muz b.Cebel radyallhu anhn fazileti.
Rasulullah sallallahu aleyhi ve sellemin Muaza gsterdii
ilgi ve ilimle donatmas sevgi ve tevazu duymas onun
faziletini ispat eder.

, ~ - - -' -- : - ' ~ - - - - ' ~ ; = - .
24 24 24 24- -- -Bu meselenin ne derece byk bir nem sahip olduu. Bu meselenin ne derece byk bir nem sahip olduu. Bu meselenin ne derece byk bir nem sahip olduu. Bu meselenin ne derece byk bir nem sahip olduu.
Yani hangi meselenin? Tevhid meselesinin, Allahn
birlenmesi en byk vaciptir. Allahn hakkdr. Kul ibadet
ederse azaptan kurtulmaktadr. Bu nedenle Peygamber
Muaza bunu emretti.

; - -- Q - , - - - ' - -- =; -- J ~ - ' - :
TEVHDN FAZLET VE GNAHLARA KEFARET TEVHDN FAZLET VE GNAHLARA KEFARET TEVHDN FAZLET VE GNAHLARA KEFARET TEVHDN FAZLET VE GNAHLARA KEFARET
OLMASI BABI OLMASI BABI OLMASI BABI OLMASI BABI
Bu balkta da grld gibi, tevhid tm gnahlara
kefarettir. Yani eer insan ihlsla tevhidi gerekletirirse,
tevhid gnahlarn ve hatalarn affeder. Mellif bu nedenle
ayet ve hadis delil getirerek tevhidin gnahlar rttn,
sildiini bildirmitir. Ebu Yla rivayet eder, Adamn biri
peygamberimize gelerek ben her gnahmla geldim aff olur
muyum? Peygamber sen kelime-i tevhid getiriyor musun evet
dedi o zaman o gnahlarna kefarettir buyurdu. te bu
rivayet aka bal dorular.

Tevhid; kiiye hidayet, gven, saadet, huzur verir tm
gnahlarn affolunmasna sebep olur. Kalbinde tevhid olan
kimse irk dnda hangi gnahla gelirse gelsin Allah dilerse
affeder. Yine tevhid Allahn rzasn kazanmada temel
ibadettir. Kim tevhidle gelirse efaatte layk olur. Tevhid
kuvvetlendike salih amelde kuvvetlenir sabr artar, hayrlar
oalr, umutlar byr. Tevhid salih amele tevik eder
gnahtan sakndrr. nsan klelikten kartr, Allaha kle
eder. Allah tevhid ehlini ver ve dman nnde destekler,
kalbini geniletir, ahirete balar.

; - _ -' - -- : " ; - = - ; ) -' -- ; ~ - - - ; - ; - -' Q- - -
.. -7 " ) '-V : ( " "" "

Allah yle buyurur: man edenler ve imanlarna bir zulm Allah yle buyurur: man edenler ve imanlarna bir zulm Allah yle buyurur: man edenler ve imanlarna bir zulm Allah yle buyurur: man edenler ve imanlarna bir zulm
bulatrmayanlara gelince ite gv bulatrmayanlara gelince ite gv bulatrmayanlara gelince ite gv bulatrmayanlara gelince ite gven onlarndr ve doru en onlarndr ve doru en onlarndr ve doru en onlarndr ve doru
yolu bula yolu bula yolu bula yolu bulanlar da onl nlar da onl nlar da onl nlar da onlardr. ardr. ardr. ardr.
20 20 20 20

Bu ayet indiinde ashab anlamn kavrayamad,
Peygambere gelerek ya Rasulullah bizden kim nefsine
zulmeder dedi? Sahabi zulm genel anlamda kavrad zira
zlm nefse, kardee, zulmle irk komakla eittir

20
Enm-82
onlar ilk iki anlamda kavrad. Mellif bu ayeti getirmekle,
imanlarna irk kartrmayarak Rablerine kavuanlarn
kurtulacan, gvende olacaklarn haber vermektedir.
Tevhidle gelen kimsenin hatalarnn affolunacan
bildirmektedir. Tevhid gven ve kurtulu salar. Yeter ki
kul; Allaha tevhidle kavusun, bylece Allah onun
hatalarn tevhidin sayesinde affeder.




~ -' ~- Q - ' - - Q - - - - = ~ - _-~ = ; ~ ' - ' -
;-~ --- = ": - 4- , ~ ' - - - = = ' - - '- - ) ~ Q -
' ' - - - - - -; ~ = - - - _ ~- - -; ~ - - - - - - = -
' - _ - - - = - = - = _ = ' -- _ = - = - - - ; -, - _ -
J - - Q - ' " ) -' = , = (

Ubde b. Smit Ubde b. Smit Ubde b. Smit Ubde b. Smit (r.a.) rivayet eder: Rasulullah sallallahu (r.a.) rivayet eder: Rasulullah sallallahu (r.a.) rivayet eder: Rasulullah sallallahu (r.a.) rivayet eder: Rasulullah sallallahu
aleyhi ve sellem yle buyurur: Her kim tek ve orta aleyhi ve sellem yle buyurur: Her kim tek ve orta aleyhi ve sellem yle buyurur: Her kim tek ve orta aleyhi ve sellem yle buyurur: Her kim tek ve orta
olmayan Allahtan baka ilah olmadna, Muhammedin de olmayan Allahtan baka ilah olmadna, Muhammedin de olmayan Allahtan baka ilah olmadna, Muhammedin de olmayan Allahtan baka ilah olmadna, Muhammedin de
onun kulu ve Resul olduuna, sann Allahn kulu, onun kulu ve Resul olduuna, sann Allahn kulu, onun kulu ve Resul olduuna, sann Allahn kulu, onun kulu ve Resul olduuna, sann Allahn kulu,
resul ve Meryeme emrettii kelimesi ve kendisinde resul ve Meryeme emrettii kelimesi ve kendisinde resul ve Meryeme emrettii kelimesi ve kendisinde resul ve Meryeme emrettii kelimesi ve kendisinden bir n bir n bir n bir
ruh olduuna ahitli ruh olduuna ahitli ruh olduuna ahitli ruh olduuna ahitlik eder, C k eder, C k eder, C k eder, Cennet ve cehennemin hak ennet ve cehennemin hak ennet ve cehennemin hak ennet ve cehennemin hak
olduunu kabul ederse, Allah onu hangi amel zere b olduunu kabul ederse, Allah onu hangi amel zere b olduunu kabul ederse, Allah onu hangi amel zere b olduunu kabul ederse, Allah onu hangi amel zere bulursa ulursa ulursa ulursa
bulsun cennetine koyar. bulsun cennetine koyar. bulsun cennetine koyar. bulsun cennetine koyar.
21 21 21 21


Bu hadisin iinde yer alan
Her kim tek ve orta olmayan Allahtan baka ilah Her kim tek ve orta olmayan Allahtan baka ilah Her kim tek ve orta olmayan Allahtan baka ilah Her kim tek ve orta olmayan Allahtan baka ilah
olmadna, Muhammedin de onun kulu olmadna, Muhammedin de onun kulu olmadna, Muhammedin de onun kulu olmadna, Muhammedin de onun kulu ve Resul ve Resul ve Resul ve Resul
olduuna, olduuna, olduuna, olduuna, ifadesi Tevhidin Uluhiyyet boyutunu ve
Rasulullaha uymada birleme konusunu aklkla ifade
ediliyor.

sann Allahn kulu, resul ve Meryeme emrettii kelimesi sann Allahn kulu, resul ve Meryeme emrettii kelimesi sann Allahn kulu, resul ve Meryeme emrettii kelimesi sann Allahn kulu, resul ve Meryeme emrettii kelimesi
ve kendisinden bir ruh olduuna ve kendisinden bir ruh olduuna ve kendisinden bir ruh olduuna ve kendisinden bir ruh olduuna ifadesi ise Ehl-i Kitaba
reddiye niteliklidir, Nebinin bu mbarek sz -Allahn
ocuk edinmediini- ispat etmekte, her tr beeri
yaktrmadan uzak olduunu haber vermektedir. sa(a.s.)
tapan ve onun Allahn olu olduunu syleyen bylece irk
koan Ehl-i Kitap atetedir. Peki saya(as.) tapmalar
say(a.s.) taut eder mi? Asla etmez zira sa(a.s.) kendisine
taplmasna raz olmamtr. Bir Resuln byle bir eye raz
olacan dnmek ne eran ne aklen mmkndr.

Cennet ve cehennemin hak olduunu kabul ederse, Allah Cennet ve cehennemin hak olduunu kabul ederse, Allah Cennet ve cehennemin hak olduunu kabul ederse, Allah Cennet ve cehennemin hak olduunu kabul ederse, Allah
onu hangi amel onu hangi amel onu hangi amel onu hangi amel zere bulursa bulsun cennetine koyar. zere bulursa bulsun cennetine koyar. zere bulursa bulsun cennetine koyar. zere bulursa bulsun cennetine koyar. Yani
Allah cennet ve cehennem gibi iman edilmesi gereken
esaslara iman ederse, yapt ameli kadar ecirle onu

21
Buhari-Muslim
cennetine koyar. Eer gnah varsa gnah kadarn atete
eker, sonra itaati kadaryla da cennete girer. Tabi Allah
dilerse sorgusuz sualsiz cennetine de koyabilir, dilerse
gnahndan dolay cezalandrr sonra cennetine koyar. Zira
bu kimse Rabbine tevhidle kavumutur. limler Allah onu Allah onu Allah onu Allah onu
hangi amel zere bulursa bulsun cennetine koyar hangi amel zere bulursa bulsun cennetine koyar hangi amel zere bulursa bulsun cennetine koyar hangi amel zere bulursa bulsun cennetine koyar lafzndan
irkin dndaki her gnahn affolunacan syler. Bu sz
dorulayan Kurann u ayetidir:

" ' - , - ' = ' ' - - , - - , - , ' ' '' "
Allah kendisine irk koulmasn affetmez dilediinden de
irkin dndaki gnah affeder.
22


' - - - ~- - = - ' - ) - ": ' - - ' - ' - Q - ' -- _ - - , = = ' -
= = 4 - - - - - - = .
Yine ikisi tarafndan rivayet edilen tbn hadisinde Yine ikisi tarafndan rivayet edilen tbn hadisinde Yine ikisi tarafndan rivayet edilen tbn hadisinde Yine ikisi tarafndan rivayet edilen tbn hadisinde
Rasulullah sallallahu aleyhi ve sellem yle buyurur: All Rasulullah sallallahu aleyhi ve sellem yle buyurur: All Rasulullah sallallahu aleyhi ve sellem yle buyurur: All Rasulullah sallallahu aleyhi ve sellem yle buyurur: Allah ah ah ah
la ilahe lallah diyen ve bununla da Allahn vechini arayan la ilahe lallah diyen ve bununla da Allahn vechini arayan la ilahe lallah diyen ve bununla da Allahn vechini arayan la ilahe lallah diyen ve bununla da Allahn vechini arayan
kimseye cehennemi haram klar. kimseye cehennemi haram klar. kimseye cehennemi haram klar. kimseye cehennemi haram klar.
23 23 23 23


Bu hadisin iki aklamas bulunmaktadr.
1-Cehennemi haram klar- demek, Allah; Rabbine tevhidle
kavuan kimseye velev ki gnahlar da olsa -ebedi

22
Nisa-48
23
Sahih:Buhari(425) Muslim(33) Ahmed(5/449)
cehennemi- haram klar demektir, dilerse Allah
gnahlarndan dolay cezalandrr sonra cennetine koyar.

2--Cehennemi haram klar- demek, eer daha ilk anda
Allahn vechini kazanmak iin la lahe lallah diyen
kimseye Allah ebedi cehennemi haram klar. Zira tevhid bu
kimseyi itaate tevik eder, gnahtan sakndrr.

- = - -- ~ - Q - - - - = ~ - = _-~ = ; ~ Q -
' - ;-~ --- ": ' - > ~- - - - _ ~; - ' - ! ' - - ~ - - - -
J - ' - - ; - , ' - ' - = ' - - ' - _ ~; - ' - ! J
_ ~; - ' - ' - - ; -; - - ' - - ! Q , -' - - ~- ; - ~- ; -
Q- ~ ' - , - -
- - - ~- " = ' - - ' - " Q ) - ~ -' - - - = ' - - ' - - -- -
; ' = - ' - = Q - -
= = ~ .
Ebu Sad el Hudr (r.a.) rivayet eder Rasulullah sallallahu Ebu Sad el Hudr (r.a.) rivayet eder Rasulullah sallallahu Ebu Sad el Hudr (r.a.) rivayet eder Rasulullah sallallahu Ebu Sad el Hudr (r.a.) rivayet eder Rasulullah sallallahu
aleyhi ve sellem yle buyurur: Musa aleyhi ve sellem yle buyurur: Musa aleyhi ve sellem yle buyurur: Musa aleyhi ve sellem yle buyurur: Musa (a.s.): Ya Rabbi! (a.s.): Ya Rabbi! (a.s.): Ya Rabbi! (a.s.): Ya Rabbi!
Kendisiyle seni zikredeceim, sana dua edeceim bir ey Kendisiyle seni zikredeceim, sana dua edeceim bir ey Kendisiyle seni zikredeceim, sana dua edeceim bir ey Kendisiyle seni zikredeceim, sana dua edeceim bir ey
ret ba ret ba ret ba ret bana deyince, Allah: Ey Musa, L lhe lallah de na deyince, Allah: Ey Musa, L lhe lallah de na deyince, Allah: Ey Musa, L lhe lallah de na deyince, Allah: Ey Musa, L lhe lallah de
buyurdu, Musa (a.s.): Ya Rabbi! Btn kullarn bunu buyurdu, Musa (a.s.): Ya Rabbi! Btn kullarn bunu buyurdu, Musa (a.s.): Ya Rabbi! Btn kullarn bunu buyurdu, Musa (a.s.): Ya Rabbi! Btn kullarn bunu
sylyor deyince, Allah: Ey Musa! Yedi kat gkler ve sylyor deyince, Allah: Ey Musa! Yedi kat gkler ve sylyor deyince, Allah: Ey Musa! Yedi kat gkler ve sylyor deyince, Allah: Ey Musa! Yedi kat gkler ve
benim dmda oray enlendiren tm varlklar ile yedi kat benim dmda oray enlendiren tm varlklar ile yedi kat benim dmda oray enlendiren tm varlklar ile yedi kat benim dmda oray enlendiren tm varlklar ile yedi kat
yerler bir kefeye, L ilhe lallah da d yerler bir kefeye, L ilhe lallah da d yerler bir kefeye, L ilhe lallah da d yerler bir kefeye, L ilhe lallah da dier bir kefeye ier bir kefeye ier bir kefeye ier bir kefeye
konulsa, L lhe lallah ar basar buyurdu. konulsa, L lhe lallah ar basar buyurdu. konulsa, L lhe lallah ar basar buyurdu. konulsa, L lhe lallah ar basar buyurdu.
24 24 24 24


Bu eserin shhati konusunda ihtilaf bulunmaktadr kimi
alimlere gre sahih iken baz alimlere gre ise zayftr. Bu
sebeple kimi ilim ehli bu hadis hakknda talik bile
yapmamtr. Yine her eye ramen, eserde L lhe
lallahn fazileti ve ycelii aka beyan ediliyor.



;-~ --- = _-~ = ; ~ ~ - ~ Q - Q - - ~ = - -, -- -
' - ; - - ' Q - ' - _ -' - = ! = = ' - , - - - - - -' ; - ; - ' -'
, - - ' ) - , - - 4 - - - ' - ' - - ~ - , ~ - ' - - -- - - .
Tirmizinin hasen olduunu syleyerek naklettii bir Tirmizinin hasen olduunu syleyerek naklettii bir Tirmizinin hasen olduunu syleyerek naklettii bir Tirmizinin hasen olduunu syleyerek naklettii bir
rivayette Enes (r.a.) rivayet eder, Rasulullah sallallahu rivayette Enes (r.a.) rivayet eder, Rasulullah sallallahu rivayette Enes (r.a.) rivayet eder, Rasulullah sallallahu rivayette Enes (r.a.) rivayet eder, Rasulullah sallallahu
aleyhi ve sellem yle buyurur: Yce Allah: Ey demolu, aleyhi ve sellem yle buyurur: Yce Allah: Ey demolu, aleyhi ve sellem yle buyurur: Yce Allah: Ey demolu, aleyhi ve sellem yle buyurur: Yce Allah: Ey demolu,
e e e eer bana irk komadan yeryzn dolduracak kadar er bana irk komadan yeryzn dolduracak kadar er bana irk komadan yeryzn dolduracak kadar er bana irk komadan yeryzn dolduracak kadar
gnahla gelmi olsan bende sana yeryznn dolusu kadar gnahla gelmi olsan bende sana yeryznn dolusu kadar gnahla gelmi olsan bende sana yeryznn dolusu kadar gnahla gelmi olsan bende sana yeryznn dolusu kadar
mafiretle gelirim. mafiretle gelirim. mafiretle gelirim. mafiretle gelirim.
25 25 25 25



24
Sahih:bnHibban(6218) Hakim sahih kabul eder(1936) Zehebide muvafakat etmitir, Nes
Kbrda(10670-10980) Ebu Yla Musnedinde(13993)
25
Hasen:Tirmizi(3540) Darim(2788) Ahmed(5/148, 154, 172) bn Hibbn(226) Hakim(7605)
Elbn Silsiletus sahihada Hasen olduunu sylemitir.
Bu Kutsi hadisin isnad hasendir. Bu hadis her gnahkrn
balanma umudunu ve emelini artryor. Hadis dnya
dolusu gnahla gelinse de tevhid olduka Allahn
balayacan haber veriyor. Tevhid gnahlar byle imha
ediyor.

: J -' ~ - - -
_ - ' - : -- J ~ - ~ .
MESELELER: MESELELER: MESELELER: MESELELER:
1 11 1- -- -Allahn fazlnn genilii Allahn fazlnn genilii Allahn fazlnn genilii Allahn fazlnn genilii
Bu szn delili hadiste gelen -Allah onu hangi amel zere
bulursa bulsun cennetine koyar-lafzdr. Bu szde Allahn
ikramn, yce ban gryoruz.

- -' -- : -- - - - -- =; -- ; - , - .
2 22 2- -- -Allah katnda tevhidin sevabnn bolluu. Allah katnda tevhidin sevabnn bolluu. Allah katnda tevhidin sevabnn bolluu. Allah katnda tevhidin sevabnn bolluu.
Bu szn delili hadiste gelen -L ilhe lallah da dier bir
kefeye konulsa, L lhe lallah ar basar-lafznda geer.
Ancak bu eser zayftr.

- -' -- : ; - -- - 4 - - - ,- - - - .
3 33 3- -- -Her eye ramen tevhid gnahlara kefarettir. Her eye ramen tevhid gnahlara kefarettir. Her eye ramen tevhid gnahlara kefarettir. Her eye ramen tevhid gnahlara kefarettir.
Bu szn delili hadiste gelen -Ey demolu, eer bana irk
komadan yeryzn dolduracak kadar gnahla gelmi
olsan bende sana yeryznn dolusu kadar mafiretle
gelirim- lafzdr. Tevhid; gnahlar siler.

- ,- : ' - ' - ; ~ - - - -! - ,- ~ - - .
4 44 4- -- -Enm Suresindeki ayetin tefsiri. Enm Suresindeki ayetin tefsiri. Enm Suresindeki ayetin tefsiri. Enm Suresindeki ayetin tefsiri.
Sz konusu ayet -Allah yle buyurur: man edenler ve
imanlarna bir zulm bulatrmayanlara gelince ite gven
onlarndr ve doru yolu bulanlar da onlardr- ayetidir.
Ayette yer alan zulmden maksad irktir.

~ -' = - : - - ~- - = - - ; -- Q - = - J - ' - ' .
5 55 5- -- -Ubde b. Smitin (r.a.) hadisinde geen be konu iyi Ubde b. Smitin (r.a.) hadisinde geen be konu iyi Ubde b. Smitin (r.a.) hadisinde geen be konu iyi Ubde b. Smitin (r.a.) hadisinde geen be konu iyi
dnlmelidir. dnlmelidir. dnlmelidir. dnlmelidir.
Bu be konu unlardr
1- Allahtan baka ilah olmad gerei
2- Muhammed sallallahu aleyhi ve sellem hem Allahn
Resul, hem Allahn kuludur.
3- sa (a.s) Allahn Resul, kulu, Meryeme emrettii
kelimesidir.
4- Cennet ve cehennem haktr
5- Kim tevhid zere lrse hangi amel zere olursa olsun
affolunur.

~ ' ~- : 4 - Q - - - - - - ' - ' - - - ~- - = Q- - - - - ~ - = 4 -
; - _ - - " - ' - -- ' - " Q- , - - ' = = 4 - Q - - - .
6 66 6- -- -Ubde b. Smit ile tbn hadisleri ve sonraki rivayetler Ubde b. Smit ile tbn hadisleri ve sonraki rivayetler Ubde b. Smit ile tbn hadisleri ve sonraki rivayetler Ubde b. Smit ile tbn hadisleri ve sonraki rivayetler
birleltirildiinde birleltirildiinde birleltirildiinde birleltirildiinde L lhe lallah L lhe lallah L lhe lallah L lhe lallah- -- - sznn anlam senin sznn anlam senin sznn anlam senin sznn anlam senin
iin iyice akla kavuur ve yanlgya den marurlarn iin iyice akla kavuur ve yanlgya den marurlarn iin iyice akla kavuur ve yanlgya den marurlarn iin iyice akla kavuur ve yanlgya den marurlarn
hatasn aka anlars hatasn aka anlars hatasn aka anlars hatasn aka anlarsn. n. n. n.
Bu szde ki marurlar u sz syleyenlerdir- Kim l lhe
lallah derse cennete girer velev ki amel etmese de- Oysa
Rasulullah sallallahu aleyhi ve sellem -Allahn vechini
kazanmak iin sylerse- art getirmi, ihlsl olmay
zorunlu klmtr. te bu ihlas kiiyi itaate tevik eder
gnahtan sakndrr.

-' ~- : ' - - - ~- - = - - - , ~- - - - - -- .
7 77 7- -- -tbn (r.a.) hadisindeki art zerinde durulmas gereken tbn (r.a.) hadisindeki art zerinde durulmas gereken tbn (r.a.) hadisindeki art zerinde durulmas gereken tbn (r.a.) hadisindeki art zerinde durulmas gereken
hususlarndandr. hususlarndandr. hususlarndandr. hususlarndandr.
O art-Allahn vechini talep etmek-artdr.

-- - -' : J ~ - _ - - - - - -- - ; =' - = - ' - - - ' - ; -- ' - - ' - .
8 88 8- -- -L ilhe lallahn fazileti hakkndaki uyarya L ilhe lallahn fazileti hakkndaki uyarya L ilhe lallahn fazileti hakkndaki uyarya L ilhe lallahn fazileti hakkndaki uyarya
peygamberlerin de ihtiya duyduklar. peygamberlerin de ihtiya duyduklar. peygamberlerin de ihtiya duyduklar. peygamberlerin de ihtiya duyduklar.
Bu szde zayf esere dayanmakta naklettik.

~' -- : - - -- Q - - ,- - - ' -; - = - - - - = - ' ) -' = = , - -
- ,- - ~ = - ' ) -; - - .
9 99 9- -- -zerinde zerinde zerinde zerinde dnlmesi gereken bir dier eyde dnlmesi gereken bir dier eyde dnlmesi gereken bir dier eyde dnlmesi gereken bir dier eyde L ilhe L ilhe L ilhe L ilhe
lallah kelimesi btn yaratlmlardan daha ar olmasna lallah kelimesi btn yaratlmlardan daha ar olmasna lallah kelimesi btn yaratlmlardan daha ar olmasna lallah kelimesi btn yaratlmlardan daha ar olmasna
ramen birok insann terazisinde ramen birok insann terazisinde ramen birok insann terazisinde ramen birok insann terazisinde hafifi gelecektir. hafifi gelecektir. hafifi gelecektir. hafifi gelecektir.
Bu szde zayf esere dayanmaktadr.

, ~' - : ; - ~-' - ~ Q- ~ ' - _ - - -- .
10 10 10 10- -- -Yerlerinde gkler gibi yedi kat olduunun bildirilmesi. Yerlerinde gkler gibi yedi kat olduunun bildirilmesi. Yerlerinde gkler gibi yedi kat olduunun bildirilmesi. Yerlerinde gkler gibi yedi kat olduunun bildirilmesi.
Bu szde ayn ekilde zayf rivayete dayanmaktadr. Geri
baka rivayetler yerin yedi kat olduunu teyid etmektedir
, ~ - - ' = - : ' - - Q ) - .
11 11 11 11- -- -Gklerin meleklerle enlendirilip olmas. Gklerin meleklerle enlendirilip olmas. Gklerin meleklerle enlendirilip olmas. Gklerin meleklerle enlendirilip olmas.
Bu sz haber veren eser zayftr. Buna ramen gklerin
meleklerle, yerlerinde insanlar ve cinlerle enlendirildii
bilinmektedir.

, ~ - - -' -- : - , ~ ' - - ' -' - = ' - ~- ' - - .
12 12 12 12- -- -Earilerin aksine Allahn sfatlarnn ispat. Earilerin aksine Allahn sfatlarnn ispat. Earilerin aksine Allahn sfatlarnn ispat. Earilerin aksine Allahn sfatlarnn ispat.
Ehl-i snnet sfatlar ispat eder Eariler ise inkr eder,
Hadislerde Allahn vechi/yz ve kelimesi/kelam geldi.

, ~ - - -' -- : ~- - = - -; - ~ - , - Q - ~- - = ~ - , - 4 -
' - - - 4 - - - - - - -- ' - - ' - ' - Q - ' -- _ - - , = -- ' -
-- = ) '=-- _-=~ ( - -- - , - ' ~ --' - ')-; - Q - - , ~- .
13 13 13 13- -- -Enesin(r.a.) hadisini kavrandn takdirde, tbnn Enesin(r.a.) hadisini kavrandn takdirde, tbnn Enesin(r.a.) hadisini kavrandn takdirde, tbnn Enesin(r.a.) hadisini kavrandn takdirde, tbnn
(r.a.) hadisindeki (r.a.) hadisindeki (r.a.) hadisindeki (r.a.) hadisindeki - -- -L lhe lallah diyen ve bununla L lhe lallah diyen ve bununla L lhe lallah diyen ve bununla L lhe lallah diyen ve bununla
Allahn vechini talep eden kiiye Allah cehennemi haram Allahn vechini talep eden kiiye Allah cehennemi haram Allahn vechini talep eden kiiye Allah cehennemi haram Allahn vechini talep eden kiiye Allah cehennemi haram
klar klar klar klar- -- - sznden irkin terk edilmesinin sadece ke sznden irkin terk edilmesinin sadece ke sznden irkin terk edilmesinin sadece ke sznden irkin terk edilmesinin sadece kelime lime lime lime- -- -i i i i
tevhidin dille sylenilmesiyle gereklemiyor. tevhidin dille sylenilmesiyle gereklemiyor. tevhidin dille sylenilmesiyle gereklemiyor. tevhidin dille sylenilmesiyle gereklemiyor.

Bu sz unu demek istiyor, L lhe lallah diyen kimse
sadece dille sylemekle yeterli deildir mutlaka dille
sylerken ihls ve Allahn vechi aranmaldr. Bu ikisi
olmazsa kelime-i tevhidin kymeti yoktur.


, ~ - - ,- : -- - - - - - = - _ ~- - ; Q - - - = - J - ' -
- -; ~ .
14 14 14 14- -- -sa(a.s.) ve Muhammed sallallahu aleyhi ve sellemin sa(a.s.) ve Muhammed sallallahu aleyhi ve sellemin sa(a.s.) ve Muhammed sallallahu aleyhi ve sellemin sa(a.s.) ve Muhammed sallallahu aleyhi ve sellemin
Allahn kulu ve Resul olduklarnn birlikte zikredilmesi Allahn kulu ve Resul olduklarnn birlikte zikredilmesi Allahn kulu ve Resul olduklarnn birlikte zikredilmesi Allahn kulu ve Resul olduklarnn birlikte zikredilmesi
zerinde dnlmelidir zerinde dnlmelidir zerinde dnlmelidir zerinde dnlmelidir. . . .
Bu szde aka yine sa(a.s.) bir kul ve Resul olduu itiraf
bulunuyor. Zira Ehl-i kitap byle inanmyor.

, ~ - ~ -' = - : = - - -; - - _ ~- - ' ~ - = - , - .
15 15 15 15- -- -sa(a.s.) hususi olarak yce Allahn kelimesi olarak sa(a.s.) hususi olarak yce Allahn kelimesi olarak sa(a.s.) hususi olarak yce Allahn kelimesi olarak sa(a.s.) hususi olarak yce Allahn kelimesi olarak
anlm anlm anlm anlmtr. tr. tr. tr.
Allah, sa aleyhi ve selam babasz olarak Kun- ol
kelimesiyle emriyle yaratmtr. Adem ve Havva dnda ki
tm insanlar anne ve babadan yaratld.

, ~ - ~ ' ~- : - - ' = -; - , - .
16 16 16 16- -- -Yine sa aleyhi ve selamn Allahn Yine sa aleyhi ve selamn Allahn Yine sa aleyhi ve selamn Allahn Yine sa aleyhi ve selamn Allahn bir ruhu olduu. bir ruhu olduu. bir ruhu olduu. bir ruhu olduu.
Yani Allah yaratt ruhtan onu yaratmtr.

, ~ - -' ~- : ' -- - = -' - ' -- ' - J ~ - - , - .
17 17 17 17- -- -Cennete ve Cehenneme inanmann fazileti. Cennete ve Cehenneme inanmann fazileti. Cennete ve Cehenneme inanmann fazileti. Cennete ve Cehenneme inanmann fazileti.
Zira cennete ve cehenneme iman etmek imann esaslardr.
Tevhid ehli cennete kfr ehli ise cehenneme girecektir.


, ~ - - -' -- : J - - Q - ' ' - _ - - -; - - , - .
18Allah hangi amel zere olursa olsun cennetine koyar 18Allah hangi amel zere olursa olsun cennetine koyar 18Allah hangi amel zere olursa olsun cennetine koyar 18Allah hangi amel zere olursa olsun cennetine koyar
sznn bilinmesi. sznn bilinmesi. sznn bilinmesi. sznn bilinmesi.
Allah tevhidle Rabbine kavutuu mddete kulunu hangi
amel zere olursa olsun affedecektir. Ancak tevhid art
gereklidir. Tevhid olmazsa aff mmkn deildir.

, ~ - ~' -- : ' - - - ,- - - - , - .
19 19 19 19- -- -Ahiretteki amel terazisi Ahiretteki amel terazisi Ahiretteki amel terazisi Ahiretteki amel terazisi - -- -Mizann Mizann Mizann Mizann- -- - iki kefesinin iki kefesinin iki kefesinin iki kefesinin
bulunduunun bilinmesi. bulunduunun bilinmesi. bulunduunun bilinmesi. bulunduunun bilinmesi.
Bu szn delili ola eser zayftr.

, ~ - : = ; - , - , - .
20 20 20 20- -- -Allahn vechi olduunun bilinmesi. Allahn vechi olduunun bilinmesi. Allahn vechi olduunun bilinmesi. Allahn vechi olduunun bilinmesi.
Bu sfat hadiste gelmiti, zikrettik zerinde durduk, yz
sfat Rabbimizin celaline, azametine layk asla beeri bir
veche benimsemeyen sfattr.


' ~ = , - - - = - J = -- =; -- _- = Q - ' -
TEVHD GEREKLETREN KMSENN TEVHD GEREKLETREN KMSENN TEVHD GEREKLETREN KMSENN TEVHD GEREKLETREN KMSENN
HESAPSIZ CENNETE GRECE BABI HESAPSIZ CENNETE GRECE BABI HESAPSIZ CENNETE GRECE BABI HESAPSIZ CENNETE GRECE BABI
Kuran ve Snnet nasslar tevhidi gerekletiren kimsenin
hesapsz ve azapsz olarak cennete gireceini belirler.
Tevhid kulun sz ve amelinde gereklemeden cenneti elde
etmesi mmkn deildir. Tevhidin iki boyutta
gerekletirilir, biri vacip boyutta, dieri ise mendup
boyutta.

Tevhidin tahkikinde Tevhidin tahkikinde Tevhidin tahkikinde Tevhidin tahkikinde Vacip Vacip Vacip Vacip boyut boyut boyut boyut; ;; ; Bu boyut; Tevhidi
irkten-bidatten-gnahtan arndrmak ve temizlemektir.
Bunu gerekletirenler ise; ashab yemindir. Bu makam
yemin ashabnn makamdr. Onlar ki; vacipleri yapan ve
haramlar terk edenlerdir. Emrolunan yapan yasaklananlar
terk eden kimselerdir. Vacibin boyutunun tamamlanmas
iin, kk irkten, bidatten, gnahtan arnmak gerekir,
yoksa tevhid noksan kalr.

Tevhidin tahkikinde Tevhidin tahkikinde Tevhidin tahkikinde Tevhidin tahkikinde Mendub Mendub Mendub Mendub boyut boyut boyut boyut: :: : Bu boyut;
mukarrebin/Allaha yaknlarn gerekletirdiidir. Bu
kimseler; Mustehab fiilleri yapan ve mekruhlar terk
edenlerdir. Bu kimseler; vacip ehlinden daha ndedir zira
bunlar en hafif hatalara-basit gnahlara bile ynelmeyenler,
irkten bidatten-gnahtan ciddi boyutta saknan,
ruhlarn Allaha eviren, kalple sadece Allaha ynelen, tam
bir hidayet zere olanlardr.

O halde tevhidin tahkiki demek; O halde tevhidin tahkiki demek; O halde tevhidin tahkiki demek; O halde tevhidin tahkiki demek; Allahtan bakasna
tapmamak, irkten uzak kalmak, harama dmemek, gnah
terk etmek, bidate dmemekti. bn Kayym der ki; Birin
yolunda Bir iin birle, ne demek bu? Birin yolunda (Yani
Allahn dini yolunda), Bir iin (Yani Rahman ve Rahim
olan Allah iin) birle (Yani ibadette-duada-her tr emirde
tevhidle.)


_ -' - -- ; - : " Q - 4 - ; - '-- - = - - '- -' - - ' ;- , -
Q- , ~ - - " ) J=-- : 120 120 120 120 (
brahim bal brahim bal brahim bal brahim bal bana bir mmet idi, Allaha boyun een ve bana bir mmet idi, Allaha boyun een ve bana bir mmet idi, Allaha boyun een ve bana bir mmet idi, Allaha boyun een ve
han han han hanifi idi. Hi bir zaman mriklerden olmad.(Nahl ifi idi. Hi bir zaman mriklerden olmad.(Nahl ifi idi. Hi bir zaman mriklerden olmad.(Nahl ifi idi. Hi bir zaman mriklerden olmad.(Nahl 120) 120) 120) 120)

- Yani insanlarn irk kotuu devirde yardmcs ve iman
edeni olmad halde tek de olsa tevhide tutunan bal
bana bir mmetti demektir. brahim(a.s.) yaad
dnemde tek bana iman eden muvahhid idi. Hatta Msra
eiyle girerken yle diyordu sen ve benden baka mslman
yoktur. nsanlarn iinde tek bana mslman olmak byk
bir itir. te bu imamlktr nderliktir. evrene bakyorsun
irk, kfr, gnah, iki, zina, kumar, zlm, yalan,
ksaca slama aykr ne varsa her ey bulunmakta,
bunlara ramen; sen bunlara iltifat etmeden, tuzaklara
dmeden, nefsine yenilmeden, onurlu bir direnile
sabrederek tevhid ve snnet zere yayorsun ve ona davet
ediyorsun, ite bu brahim gibi tek bana mmet olmaktr
ve nderliktir.

'- " : ; , ~ - V ; ) - , - ; Q- - - " ) ;--;-- : 59 59 59 59
Onlar ki Rablerine irk komazlar(Muminun Onlar ki Rablerine irk komazlar(Muminun Onlar ki Rablerine irk komazlar(Muminun Onlar ki Rablerine irk komazlar(Muminun 59) 59) 59) 59)
Allah ayetinde mminlerin irk koamadn ve imanlarn
muhafaza ettiini bildiriyor. te burada tevhide deer
verdikleri zuhur eder. irk koamdan rabbine kavuan kimse
de cennetini elde eder.

' - - , - - = Q - -- ~ - - - ~ - ' - Q - = ,- - - - Q - Q - ~ = Q -
~ - - - = ' - - - - - - ~ ; - - ; - - ; - - ' - ~ - - ; - ' -
' - - ' - ~ - - - ~ - - ~ - ~ ' - - ' - ~ - - - - - - ' - ~ - Q
~ - - ; - - - = ' - ' - - ~- -' - - - = ~- - = ~ - - 4 - _ - - 4- - =
- - , - Q - ' - - - = ~ - ~ = - Q - - = Q - - Q - ' - - - ' - ' - -
- ~ ' - _ - _ ) - - Q - Q ~ = - - ' - ' - - - = Q - - - -- - - -- Q - ' - -
' - - ;-~ --- = _-~ ": -- ~ - , - ; - ' - - - ~ ~ , - -
- Q - - - -- ' - = ,- J = ,- - - -- = ,- -
_ ~; - - - J- - - - - ; ) - ~ - -= - ;- = - ; ~ - - - =
J- - - ;- = - ; ~ ' - , = - - -;- ; - ~ ; ) - 4 - - - - -
- , - - J = - - ) - ; - - - ' - '~ = , - - - = - ; - =- - ' - -
4 - - - ' -- ' = - - ; ~ ; - = ~ Q- - - ; ) - - - ; ) ~ - ' - -
--- = _-~ -- - - - Q- - - ; ) - - - ; ) ~ - ' - ;-~
; ~ ; ) - - - , = - ' - ~ , ' - - ~ -- ' - ; , ~ - ; - - ' - ~ ' -
' - - - , - = ' - ;-~ --- = _-~ -- ' - ; -, - ~ - ' - Q- - - ;
; - ; - - ; ) - _ - - , - = - - ' - ; - - - Q - ~' - - ' - -
' - - ; ) - - - - = - -- ' - - Q ~ = - ; ) - - ~ - " ' - ; -
- ; ) - - - - = - -- ' - - , =' J = ' - ~' - - ' ) - 4 - - ~ "
) ,'= --- ( .
Huseyn b. Abdurrahman yle anlatmaktadr: Said b.
Cubeyrin yanndaydm Dn gece den yldz kim grd?
Diye sorunca ben (grdm) dedim. Sonra da Namaz klyor
deildim, beni bir ey sokmutu.dedim. Ne yaptn? Dedi.
Rukye yaptm dedim seni buna sevkeden nedir?diye sordu
Bize abinin tahdis ettii hadistir. Dedim Ne tahdis etti
size? Dedi.Bize Bureyde b. Husaybn yle dediini tahdis
ettidedim:Rukye ancak nazar ve zehirlenmeye karm
yaplabilir. Bunun zerine (Said b.cubeyr)yle dedi:
ittiini uygulayan ne gzel etmitir. Fakat bize bn
Abbas radyallhu anhum Peygamber sallallhu aleyhi ve
sellem in yle buyurduunu tahtis etti. Bana mmetler arz
edildi. yle peygamber grdm yannda on kiiden daha az
sayda bir grup insan bulunmaktayd. Baka bir
peygamberin yannda bir iki kii vard. Bir baka
Peygamberin yannda hi kimse yoktur. Byk bir kalabalk
bana gsterildi. Kendi mmetim sandm Bu Musa ve
kavmidir denildi. Daha sonra Ufka bak! Denildi. Bir de
baktm ki olduka Byk bir kalabalk ite bu senin
mmetindir denildi beraberlerinde hesap ve azap grmeden
cennete girecek yetmi bin insan bulunmaktadr. Daha
sonra kalkt ve evine girdi. Gerideki insanlar hadiste
bahsedilen yetmi bin kii hakknda konumaya balad.
Kimisi: Bunlar Rasulullahn ashabdr dedi. Kimisi de
slamda doup yce Allaha hibir eyi ortak komam
olan insanlardrdedi. Baka eyler de dile getirdiler.
Ardndan Rasulullah yanlarna kt. Aralarnda
konutuklarn ona da anlatlar. Bunun zerine (Onlar
kendilerine rukye yaplmasn talep etmeyen dalama
yntemiyle tedavi yapmayan, uursuzlua inanmayan
yalnzca rablerine tevekkl edenlerdir.)buyurdu. kkae b.
Mhsan radyallhu anhu kalkp Allaha dua et de beni
onlardan klsn! dedi. Peygamber sallallahu aleyhi ve sellem
ona sen onlardansn. Buyurdu. Baka bir adam da kalkarak
Beni de onlar arasna katmas iin Allah a dua et!dedi.
Rasulullah da (kkae senden nce davrand ve seni
geti.)buyurdu.

J -' ~ - - - :
_ - ' - : -- =; -- - ' -- ~ - , - - , - .

1 11 1- -- -Tevhid konusunda insanlarn mertebelerinin bilinmesi Tevhid konusunda insanlarn mertebelerinin bilinmesi Tevhid konusunda insanlarn mertebelerinin bilinmesi Tevhid konusunda insanlarn mertebelerinin bilinmesi
Yani insanlar tevhidde farkl derecelerde olduu iin
kimileri hesapsz ve azapsz cennete girecek kimileri ise
gnahn ekecek sonra cennete girecektir.

- -' -- : -- - = - _ - - ' - .

2 22 2- -- -Tevhidin tahkikinin gereklemesi. Tevhidin tahkikinin gereklemesi. Tevhidin tahkikinin gereklemesi. Tevhidin tahkikinin gereklemesi.
Bahsi geen bu mevzu aka ayetler ve hadislerde
grlmektedir.

- -' -- : -; - - ;- , - _ - - -' = - ~ - ' - - Q- , ~ - - Q - 4 - ; - .

3 33 3- -- -Allahu Teala brahim(a.s.) mriklerden olmad diyerek Allahu Teala brahim(a.s.) mriklerden olmad diyerek Allahu Teala brahim(a.s.) mriklerden olmad diyerek Allahu Teala brahim(a.s.) mriklerden olmad diyerek
vmektedir. vmektedir. vmektedir. vmektedir.
Allahn brahimi vmesi tevhidi rnek gstermesi onun
tavrn mmete model sunmasdr, brahim tek bana
tevhidin nderidir.

- ,- : ' - - , ~- Q - ; ) - -' - ~ - ' - - ' - ' ~ _ - - - .

4 44 4- -- -Yce Allah veliler hakknda irkten uzak kalmalar Yce Allah veliler hakknda irkten uzak kalmalar Yce Allah veliler hakknda irkten uzak kalmalar Yce Allah veliler hakknda irkten uzak kalmalar
sebiyle vgde bulunmaktadr. sebiyle vgde bulunmaktadr. sebiyle vgde bulunmaktadr. sebiyle vgde bulunmaktadr.
Allah kendine dost olan velilerinin irkten uzak kalmalar
dolaysyla vmektedir.

~ -' = - : -- =; -- _- - = - Q - - - - - ,- , - ; .

5 55 5- -- -Rukye ve dalamann terk edilmesi Tevhidin Rukye ve dalamann terk edilmesi Tevhidin Rukye ve dalamann terk edilmesi Tevhidin Rukye ve dalamann terk edilmesi Tevhidin
gereklemesine dhildir. gereklemesine dhildir. gereklemesine dhildir. gereklemesine dhildir.
Bu kmil tevhidin tahkiki iin uygun grlm bir ameldir.
Bu durumda kul her eyde Allaha mkemmel dayanr.


~- ~ ' : J ; -- ; ' ~ = - 4 - - - -' = - ; .

6 66 6- -- -Tevekkl hasletine bu hasletleri toplayanlar sahiptir. Tevekkl hasletine bu hasletleri toplayanlar sahiptir. Tevekkl hasletine bu hasletleri toplayanlar sahiptir. Tevekkl hasletine bu hasletleri toplayanlar sahiptir.
Yani rukyeyi, dalanmay, uursuzlua inanmay terk eden
kimse tevekkl eden kimsedir.

-' ~- : ' = ~- ; - - _ - - J - - ' - 4 - ; -' - - ; - ; ) - ; )- - , - - - .

7 77 7- -- -lgili mertebeye ancak amel ilemekle ulaabileceklerini lgili mertebeye ancak amel ilemekle ulaabileceklerini lgili mertebeye ancak amel ilemekle ulaabileceklerini lgili mertebeye ancak amel ilemekle ulaabileceklerini
iyice kavram olan sahabenin ne denli ilmi derinlik sahibi iyice kavram olan sahabenin ne denli ilmi derinlik sahibi iyice kavram olan sahabenin ne denli ilmi derinlik sahibi iyice kavram olan sahabenin ne denli ilmi derinlik sahibi
olduklar ortaya kmaktadr. olduklar ortaya kmaktadr. olduklar ortaya kmaktadr. olduklar ortaya kmaktadr.
nsan en salih ecre ancak amele ular sahabi amel etmeden
ecre eremeyeceini biliyordu

- -' -- : , - = - _ - - ; ) ~, = .
8 88 8- -- -Ashabn hayr ilemeye dknl. Ashabn hayr ilemeye dknl. Ashabn hayr ilemeye dknl. Ashabn hayr ilemeye dknl.
Ashab yle hayra dkn ki, soruyor reniyor merak ediyor
o ameli ilemek iin aba sarf ediyordu.

~' -- : ~ - - - - - - - - - -' - - ' - - - -- .

9 99 9- -- -Hem keyfiyet hem kemmiyet bakmndan mmetin Hem keyfiyet hem kemmiyet bakmndan mmetin Hem keyfiyet hem kemmiyet bakmndan mmetin Hem keyfiyet hem kemmiyet bakmndan mmetin
stnl. stnl. stnl. stnl.
Musa(a.s.) kavmi daha az ama Muhammed (a.s.) mmeti
ufukta byk bir karart olarak geliyordu bu ise mmetin
dier mmetlere stnln ispat eder.

, ~' - : _ ~; - ' = ~ -- ~ - .

10 10 10 10- -- -Musa (a.s.) Musa (a.s.) Musa (a.s.) Musa (a.s.) ashabnn ashabnn ashabnn ashabnn fazileti. fazileti. fazileti. fazileti.
Maherde baz nebilerle bir veya iki kii gelir, bazlaryla da
kimse gelmez, ama Musa(a.s.) ashab kalabalk olarak gelir,
bu durum onlarn stnln gsterir.


, ~ - - ' = - : - - - ; - ' - , - - ' - ~- ' - ~- - - - -
11 11 11 11- -- -Btn mmetlerin peygambere arz edilecei. Btn mmetlerin peygambere arz edilecei. Btn mmetlerin peygambere arz edilecei. Btn mmetlerin peygambere arz edilecei.
Bu durum peygamberimizin erefini belirler, tm mmetler
ona arz edilir nnden geilir, ite bu en gzel bir
makamdr.


, ~ - - -' -- : ' ) - - - - ' - = , ~ = - - J .
12 12 12 12- -- -Her bir mmetin ayr ayr ve kendi peygamberleri ile har Her bir mmetin ayr ayr ve kendi peygamberleri ile har Her bir mmetin ayr ayr ve kendi peygamberleri ile har Her bir mmetin ayr ayr ve kendi peygamberleri ile har
edilecek olmas edilecek olmas edilecek olmas edilecek olmas
Her mmet kendi peygamberiyle hesaba ekilir ve birlikte
cennete girer. Hibir mmet birbirine karmayacaktr.

, ~ - - -' -- : ' - - - ' - - ' = - ~ Q - - - .
13 13 13 13- -- -Peygamberin davetine o Peygamberin davetine o Peygamberin davetine o Peygamberin davetine olu lu lu lumlu karlk verenlerin azl mlu karlk verenlerin azl mlu karlk verenlerin azl mlu karlk verenlerin azl
Hayatlar boyu tevhide davet etmiler ancak ok az iman
eden olmu hatta bir kii bile iman etmemitir. Peygamberler
baarsz m olmutur imdi? Hatam etmitir, asla en gzel
yolla davet etmilerdir ancak kimse icabet etmemitir.


, ~ - - ,- : - - = - ' - - = - = - ; - Q - .
14 14 14 14- -- -Davetine hi icabet edilmemi nebilerin mahere tek Davetine hi icabet edilmemi nebilerin mahere tek Davetine hi icabet edilmemi nebilerin mahere tek Davetine hi icabet edilmemi nebilerin mahere tek
bala bala bala balarna gelmeleri rna gelmeleri rna gelmeleri rna gelmeleri
Sahih hadiste gelir Maherde kimi nebilere icabet edilmedii
halde gelir buyrulur. Allahn huzuruna tek balarna
gelecek nebiler ne mazlum nebiler. Onlara Allah neden size
icabet etmediler, neden kimseyi iman ettiremediniz, neden
davette baarl olamadnz? Neden kimse size inanmad
denilmeyecek, aksine onlara cennete girin, zira siz grevinizi
yerine getirdiniz denilecektir Ey mslman kardeim sen
baardan okluktan deil davetten sorumlusun

, ~ - ~ -' = - : - - , - - - - , - - -' - , - -' - - - ; ; -
- - - - - ,- .

15-Bu bilginin faydas ise udur okluk ile aldanmamak ve
azlk yznden yalnzla ekilmemek gerekir.
Peygamberler oklukla vnmezler azlkla da yalnzla
ekilmezlerdi. Diyelim ki kimse sana icabet etmedi netice de
sen hemen kovuuna m ekileceksin

, ~ - ~ ' ~- : - = - Q - - Q - - - ,- - ~ =,- .
16 16 16 16- -- -Nazar ve zehirlenmeler karsnda Rukye yaplmasna Nazar ve zehirlenmeler karsnda Rukye yaplmasna Nazar ve zehirlenmeler karsnda Rukye yaplmasna Nazar ve zehirlenmeler karsnda Rukye yaplmasna
ruhsat tannmas ruhsat tannmas ruhsat tannmas ruhsat tannmas
Evet sahih hadisler buna izin vererek ruhsat vermitir.


, ~ - -' ~- : ~ - ~- ; - - _ - - ; _ - _ ) - - Q - Q ~ = - - -; - -
-' -- ~ -' = - ' - ' - ~- - = - ; - - - - Q - - - ~ ' - .
17 17 17 17- -- -it it it ittiini uygulayan ne gzel iitmitir. Fakat sznden tiini uygulayan ne gzel iitmitir. Fakat sznden tiini uygulayan ne gzel iitmitir. Fakat sznden tiini uygulayan ne gzel iitmitir. Fakat sznden
anlald gibi selefin ne kadar derin bir ilme sahip olduu anlald gibi selefin ne kadar derin bir ilme sahip olduu anlald gibi selefin ne kadar derin bir ilme sahip olduu anlald gibi selefin ne kadar derin bir ilme sahip olduu
ve birinci hadisin ikincisine muhalif olmad ve birinci hadisin ikincisine muhalif olmad ve birinci hadisin ikincisine muhalif olmad ve birinci hadisin ikincisine muhalif olmad
Rukyenin meru olan kuran ve snnet uygun olandr caiz
olmay ise irke dayal rukyedir.
, ~ - - -' -- : - - Q - - ' - - ' ~ - ' - - - Q - ~ - ~- - - .

18 18 18 18- -- - nsanda bulunmayan bir meziyetten dolay onu nsanda bulunmayan bir meziyetten dolay onu nsanda bulunmayan bir meziyetten dolay onu nsanda bulunmayan bir meziyetten dolay onu
vmekten vmekten vmekten vmekten Selef Selef Selef Selefin uzak kal. in uzak kal. in uzak kal. in uzak kal.
Sahabi uyankt zira namaz iin deil akrep sokmasndan
dolay idi ite bu durumda selef kiide olmayan halden
dolay vmezdi.

, ~ - ~' -- : ; ) - - ~ - -; - - -- - ; - -- ' - - Q - ; - - .

19-Sen onlardansn sznn peygamberliine delil olmas.
Peygamberin kkeenin hesapsz azapsz cennete gireceini
sylemesi nebi oluunun ak delilidir.

, ~ - : ~' - - -- ~ - .
20 20 20 20- -- -kkeenin fazileti kkeenin fazileti kkeenin fazileti kkeenin fazileti
Zira o cennete hesapsz giriyor.

, ~ - - ' = - : - ' - - ' - - ~ .
21 21 21 21- -- -st kapal szler kullanlmas st kapal szler kullanlmas st kapal szler kullanlmas st kapal szler kullanlmas
Peygamber kkeenin cennete gireceini syleyince sahabi
de bana da dua et bende gireyim deyince-sen onlardan
deilsin demedi yle dedi: kkae seni geti. Bylece
kalbini krmadan st kapal sz syledi.

, ~ - - -' -- : ;-~ --- = _-~ - - = Q ~ = .

22 22 22 22- -- -Rasulullah Rasulullah Rasulullah Rasulullahn gzel ahlak. n gzel ahlak. n gzel ahlak. n gzel ahlak.
Peygamberin sen onlardan deildir demeyip kkae seni
geti demesi onun gzel ahlakn ispat eder.

, ~- Q - ; = - ' -
RKTEN KORKMA BABI
Bu babn bal peygamberin u hadisinden alnmtr,-
Sizin iin korktuum en byk korku irktir- Peygamber
irkten korkmutur. Allah ayetinde , ~ - , - - V --
- Allah kendisine irk koulmasna raz olmaz.
Mslman irke dmekten korkmal saknmaldr.
Mellifte bu hususta bizi korkmaya davet etmektedir.

_-'- -- ; - : " 4 - ' - , - - - , ~ - ,- - V --
' ~ - Q - - " ) '~-- : -7 Q- 48 48 48 48 .(
Allah kendisine irk koulmasn asla balamaz bundan Allah kendisine irk koulmasn asla balamaz bundan Allah kendisine irk koulmasn asla balamaz bundan Allah kendisine irk koulmasn asla balamaz bundan
bakasn(gnahlar) diledii kimse iin balar. (Nisa bakasn(gnahlar) diledii kimse iin balar. (Nisa bakasn(gnahlar) diledii kimse iin balar. (Nisa bakasn(gnahlar) diledii kimse iin balar. (Nisa- -- -4 44 48) 8) 8) 8)
Allah ayetinde irk koulmasn asla balamayacan,
irkin dndaki gnahlar da diledii kimseden
balayacan haber vermektedir. irk en byk gnahtr o
halde mslman korkmaldr, saknmaldr.


~- - = - - ": - - ' = ' - ; = - - J - ~ - , ~ ' - , ~- ; - -
' - - " ' - ,- ). =--- - V _-=~- '= -'= Q~= ~--= (