T.C.

MLL ETM BAKANLII

MEGEP
(MESLEK ETM VE RETM SSTEMNN GLENDRLMES PROJES)

TESSAT TEKNOLOJS VE KLMLENDRME

ARMATR VE AKSESUAR MONTAJI

ANKARA 2006

Milli Eitim Bakanl tarafndan gelitirilen modller; Talim ve Terbiye Kurulu Bakanlnn 02.06.2006 tarih ve 269 sayl Karar ile onaylanan, Mesleki ve Teknik Eitim Okul ve Kurumlarnda kademeli olarak yaygnlatrlan 42 alan ve 192 dala ait ereve retim programlarnda amalanan mesleki yeterlikleri kazandrmaya ynelik gelitirilmi retim materyalleridir (Ders Notlardr). Modller, bireylere mesleki yeterlik kazandrmak ve bireysel renmeye rehberlik etmek amacyla renme materyali olarak hazrlanm, denenmek ve gelitirilmek zere Mesleki ve Teknik Eitim Okul ve Kurumlarnda uygulanmaya balanmtr. Modller teknolojik gelimelere paralel olarak, amalanan yeterlii kazandrmak koulu ile eitim retim srasnda gelitirilebilir ve yaplmas nerilen deiiklikler Bakanlkta ilgili birime bildirilir. rgn ve yaygn eitim kurumlar, iletmeler ve kendi kendine mesleki yeterlik kazanmak isteyen bireyler modllere internet zerinden ulalabilirler. Baslm modller, eitim kurumlarnda rencilere cretsiz olarak datlr. Modller hibir ekilde ticari amala kullanlamaz ve cret karlnda satlamaz.

NDEKLER
AIKLAMALAR................................................................................................................ii GR ..................................................................................................................................1 RENME FAALYET1 ................................................................................................3 1. MUSLUK BALANTISI YAPMAK...............................................................................3 1.1. Musluklar .................................................................................................................3 1.1.1. Ara Musluu......................................................................................................4 1.1.2. Rakorlu Musluk (amar Musluu) ..................................................................7 1.1.3. Dz (Adi) Musluk..............................................................................................9 1.2. Musluk Balant Elemanlar....................................................................................13 1.2.1. Musluk Rozeti .................................................................................................13 1.2.3. Uzatmalar ........................................................................................................14 1.3. Musluk Balants Yapma .......................................................................................15 UYGULAMA FAALYET...........................................................................................18 UYGULAMA FAALYET...........................................................................................19 LME VE DEERLENDRME.................................................................................21 RENME FAALYET2 ..............................................................................................22 2. BATARYA BALANTISI YAPMAK ..........................................................................22 2.1. Bataryalar ...............................................................................................................22 2.1.1. Lavabo Bataryalar...........................................................................................22 2.1.2. Bide Bataryalar...............................................................................................24 2.1.3. Eviye Bataryas................................................................................................25 2.1.4. Banyo Bataryalar ............................................................................................25 2.1.5. Fotoselli Bataryalar..........................................................................................27 2.2. Batarya Balants Yapmak.....................................................................................31 2.2.1. Duvar Tipi Batarya Balantsnn Yaplmas ....................................................32 2.2.2. Ankastre Batarya Montaj ................................................................................33 2.2.3. Fotoselli Batarya Montaj.................................................................................36 UYGULAMA FAALYET...........................................................................................38 UYGULAMA FAALYET...........................................................................................40 LME VE DEERLENDRME.................................................................................41 MODL DEERLENDRME...........................................................................................42 CEVAP ANAHTARLARI .................................................................................................44 KAYNAKA ....................................................................................................................45

AIKLAMALAR AIKLAMALAR
KOD ALAN DAL MODL MODLN TANIMI SRE N KOUL YETERLLK 582YIM034 Tesisat Teknolojisi ve klimlendirme Istma ve Shhi Tesisat Armatr ve Aksesuar Montaj Musluk ve bataryalarn standartlara ve tekniine uygun olarak balanabildii materyalidir. 40 / 32 Vitrifiye 2 Modln alm olmak. Musluk ve bataryalar tanyarak montajn yapmak. Genel Ama Gerekli ortam salandnda standartlara ve tekniine uygun olarak armatr montajn yapabileceksiniz. MODLN AMACI Amalar Gerekli donanm kullanarak standartlara uygun musluk balants yapabileceksiniz. Gerekli donanm kullanarak standartlara uygun batarya balants yapabileceksiniz.

ETM RETM ORTAMLARI VE DONANIMLARI

Ortam; Snf, atlye, laboratuar, iletme, ktphane, ev, bilgi teknolojileri ortam ( Internet ) vb. kendi kendinize veya grupla alabileceiniz tm ortamlar. Donanm; Musluk, kendir, teflon bant, bezir ya, su terazisi, metre, batarya, tornavida, kurbaack, iki azl anahtar. Modln iinde yer alan herhangi bir renme faaliyetinden sonra, verilen lme aralar ile kendi kendinizi deerlendireceksiniz. Modl sonunda retmeniniz tarafndan teorik ve pratik performansnz lme teknikleri uygulayacaksnz. Modl uygulamalar ile kazandnz bilgi ve becerileri lerek deerlendirileceksiniz.

LME VE DEERLENDRME

ii

GR GR
Sevgili renci,
Bu modlde shhi tesisatn en u noktasnda su almakta kullandmz armatrleri renecek ve bunlarn montajn yapabilmek iin gerekli bilgi, beceri ve deneyime sahip olacaksnz. Canllarn yaamlarn srdrebilmesi iin su, hava ve topraa ihtiyac vardr. Doann bu temel esi, dier yaam kaynaklarn da beraber getirir. Hava ve toprak doada bamsz olarak bol miktarda bulunur. Su ise snrl miktardadr ve her yerde bulunmaz. Bu nedenle insanlar yaam alanlarn su kenarlarna kurmular ya da suyu yerleim alanlarna getirmilerdir. Suyu en iyi ekilde kullanabilmek iin eitli yntemler gelitirmilerdir. lk zamanlar aa kabuklar, yapraklar, amur, ta gibi nesnelerle oluk biimli kanallar yaparak suyun hareketine yn vermiler. Daha sonralar teknoloji gelitike kurun, bakr ve demir borularla suyu yerleim alanlarna getirmiler ve kullanmlardr. lk zamanlarda suyun akn kontrol iin suyun nne bir engel koymular, suyun akn durdurmular veya azaltmlardr. Daha o zamanlarda suyun akn kontrol etmenin ne kadar nemli olduunu anlamlardr. Zamanla suyun akn kontrol eden eitli yntemler kullanlarak gnmze kadar gelitirilmitir. Gnmzde suyun kontroln yapan birok yntemler ve kontrol elemanlar bulunmaktadr. Bu modlde yerleim alanlarmza kadar gelen suyun akn kontrol eden elemanlara genel adyla armatr dediimiz, shhi tesisat elemanlarn renecek ve montajn yapabileceksiniz. nsanlarn devaml yaamlarn srdrdkleri her ortamda, zellikle ev ve iyerimizde mutlaka bir armatr olacan, bu armatrlerin montaj iin shhi tesisatya ihtiya duyulacan unutmayalm.

RENME FAALYET1 RENME FAALYET1

AMA
Uygun ortam salandnda standartlara ve tekniine uygun olarak armatr ve aksesuar montajn yapabilecek bilgi, beceri ve deneyime sahip olabileceksiniz.

ARATIRMA
Evinizde veya evrenizde bulunan armatrleri inceleyiniz. Shhi tesisat armatrleri satan iyerlerini gezerek armatrler hakknda sorular sorunuz. Bu iyerlerinde hazrlanm shhi tesisat montaj stantlarn inceleyiniz. Blgenizdeki shhi tesisatlar ve doal gaz tesisatlarn gezerek armatr montajnn nasl yapldn aratrnz. Aratrma konusunda sanal ortamda ve ilgili sektrde kaynak taramas yapnz. Topladnz bilgi ve dokmanlar rapor haline getiriniz. Hazrladnz raporu atlyede tartnz.

1. MUSLUK BALANTISI YAPMAK

1.1. Musluklar
Tesisat borularndan ve kaplardan istenilen miktarda akkan almak iin kullanlan armatrlere musluk denir. Musluklar kullanlaca akkan cinsine gre (gaz, souk ve scak su gibi) retilir ve kullanlr. reneceimiz modl Istma ve Shhi Tesisat, Armatr ve Aksesuar Montaj olduu iin, burada su kontroln yapan musluklardan bahsedilecektir. Musluk yapmnda genellikle bakr ve inko alam olan pirin malzeme kullanlr. Gnmzde bakr ve kalay alam olan bronz (tun), polipropilen (Pp) plastik olan musluklar da yaplmaktadr. Pirinten yaplan musluklarn d yzeyleri krom nikel alamyla kaplanr. Kaplanan musluk gze ho grnr. Kullanm temiz ve mr uzun olur. Musluklar TS 6ya gre standart hale getirilmitir.10 mm ile 50 mm arasnda deien anma aplarnda retilir. 16 bar ve daha yukar basnlarda kontrol edilirler. alma basnlar ise kontrol basncnn yaklak 2/3 katdr. Musluklar tesisat sistemlerinin ularnda kullanlr. Musluun olduu nokta akkann tesisat terk ettii yerdir. Bir ksm musluklar dorudan su kullanlan malzemelere (lavabo gibi) ak verirken, bir ksm da bir baka armatrn akkan kontroln yaptrmak (ankastre bataryalarda olduu gibi) iin kullanlr.

Shhi tesisatta kullanlan musluklar kullanma yerine gre, eitli tip ve biimlerde yaplr. Ama ve biimlerine gre adlandrlr. Piyasada yaygn olarak kullanlan musluklar genel isimleriyle unlardr: Ara musluu Rakorlu (amar) musluu Dz (adi) musluk

1.1.1. Ara Musluu

Ankastre tipteki armatrlerden, klozet, pisuvar ve rezervuardan nce balanr. Kendisinden sonra armatr veya tesisat malzemesi olduu iin ara musluu adn alr. Giri ve k ular boru dilidir. Kendisinden sonra balanan shhi tesisat malzemesinin montaj, deitirilmesi veya tamiri srasnda suyu kesmeye yarar. Ana vanay kullanmaya gerek kalmaz. Ara musluunun eidi ne olursa olsun prensip olarak iyaplar birbirine benzer. eitlerinin birbirinden fark, yardmc paralarn eklenmesinden kaynaklanr. Ara musluklar gvde, salmastra grubu ve balk ad verilen ana paradan oluur. Gvde dier paralar zerinde tar. Boru tesisatna ara musluunun balants iin kullanlr. Balant az (15 mm) dir. Su k az ise 3/8 (10 mm) ve (15 mm) somun balantl yaplr. Salmastra grubu akkann yolunu kapatp amaya yarar. zerinde bulunan klape, gvdede bulunan klape yuvasna oturarak akkan yolunu aar kapatr. Klapenin hareketini ise bala bal olan mil salar. Balk ara musluunun mili zerindedir. Bir ksm ara musluklarnda volan, bir ksmnda ise kapak vardr. Volan ama kapama iin gerekli olan hareketin salmastra grubuna aktarlmas iin kullanlr. Kapak ise salmastra grubunun zerini kapatarak yaplan su ayarnn gelii gzel kullanm nlemek iin konulur.

1. 2. 3. 4. 5. 6. 7. 8.

Gvde Salmastra grubu Balk (volan) Vida Conta Rondel Konik bilezik Somun

ekil 1.1: Ara musluu paralar

Ara musluklar eitli tip ve biimlerde yaplr. Kullanma yerine, filtre, byklk ve su k azna gre eitlendirilebilir.

1.1.1.1. Kullanma Yerine Gre Ara Musluklar

Shhi tesisat u malzemeleri olan lavabo, hela ta, klozet ve pisuvar gibi malzemeler su kullanma malzemeleridir. Kullanlacak malzeme cinsine gre ara musluu kullanlr. Kullanma yerine gre ara musluklar pisuvar, taharet, normal (rezervuar ve armatr iin) ara musluu olarak adlandrlr.

a) Pisuvar musluu

b) Taharet musluu

c) Normal ara musluk

Resim 1.1: Kullanma yerine gre muhtelif ara musluu eitleri

1.1.1.2. Filtre Durumuna Gre Ara Musluklar

Kullanma sular iinde asl ve akla hareket edebilen yabanc maddeler bulunur. Bunlarn bir ksm suyla birlikte gelen ta, kum ve kire tortular, bir ksm da tesisat iilii srasnda boru iine kaan metal apa, keten ve inaat art gibi maddelerdir. Bu maddeler baz armatrlerin kapama disk veya klapelerine zarar verebilir. Bu nedenle ara musluklar filtreli ve filtresiz olarak iki tipte yaplr. Filtre olarak gzenekli tel veya plastikten, ara musluunun iine uygun biimde yaplr. Su akyla gelen yabanc maddeleri filtre tutarak ara musluundan sonra balanan armatre gemesini engeller. Zamanla filtre sklerek temizlenir. Filtreli ara musluunun kullanld malzemeler genellikle seramik diskli bataryalardr. Dier malzemelerde de kullanlabilir. Filtresiz ara musluklar ise su iinde bulunan yabanc maddelerden etkilenmeyen malzemelerin akkan kontrolnde kullanlr. Filtresiz ara musluunun kullanld malzemeler basit ankastre bataryalar, klozetlerin taharetleri ve rezervuarlardr.

a) Filtreli

b) Filtresiz

Resim 1.2: Filtre durumuna gre muhtelif ara musluklar

1.1.1.3. Byklk Durumuna Gre Ara Musluklar

Ara musluunun bykl, uzunluudur. Ara musluunun boru balant di bitimiyle su k az arasdr. Balant yerine gre bu mesafenin az veya ok olmas gerekebilir. Bu nedenle de ara musluklar da uzun veya ksa yaplr.

a) Uzun

b) Ksa

Resim 1.3: Byklk durumuna gre ara musluklar

1.1.1.4. Su kna Gre Ara Musluklar

Su kullanma yerlerinin konumlar duvara paralel veya dik olur. Ara musluunun su k da 90 dnl ve ayn eksenli kl yaplr. Kullanma yeri konumuna gre uygun ara musluunu kullanmak gerekir. 90 dnl ara musluunun su k az, musluun su giri azna 90 yaplr. Duvara paralel su girili malzemelerin montajnda kullanlr. Ayn eksen kl ara musluu su k az, musluun su giri azyla ayn dorultudadr. Duvara dik su giri azl malzemelerin montajnda kullanlr. Gnmzde retilen malzemelerin su giri azlar genellikle duvara paralel olacak biimde retilmektedir. Bu nedenle dz ara musluklar yerini, dik ara musluklarna brakmtr.

a) 90 Dnl

b) Ayn eksenli kl

Resim 1.4: Su k azna gre ara musluklar

1.1.2. Rakorlu Musluk (amar Musluu)

amar ve bulak makineleri, bahe ve hortum balants yaplmas gereken yerlerde kullanlr. Tesisat balant az (15 mm) ve (20 mm) olarak retilir. Gvde su k ucu dili olup somunludur. Rakor somunlu ucuna hortum balant adaptr taklr. Rakorlu musluk gvde, salmastra grubu, volan ve adaptr gibi ana paralarndan oluur. ekilde bir rakorlu musluk paralarnn isimleri verilmitir. nceleyiniz.

1. 2. 3. 4. 5. 6. 7. 8.

Gvde Nipel Salmastra grubu Volan Volan vidas Oring Adaptr Rakor

ekil 1.2: Para sral rakorlu musluk

Yaygn olarak rakorlu musluklara amar ve bahe musluu da denir. Rakorlu musluklar kullanldklar yere, ama kapama dzeneine ve byklne gre eitlendirilir. Bu musluklarn hemen hepsi, her tr hortum balants yaplacak yerde kullanlr. Aslnda amacna uygun yerlere montaj edilmesi musluun kullan ve mrnn uzun olmasn salar. eitleri aadaki gibidir.

1.1.2.1. Kullanma Yerlerine Gre Rakorlu Musluklar

Rakorlu musluklar amar ve bulak makinesi balantlarnda, bahe sulama ve eitli temizlik amal olarak kullanlr. Tesisat boru sisteminin u noktalarna balanr. Rakor balant ucuna su kontroln yapaca malzemenin hortum balants yaplr. Rakorlu musluklarnn bir ksm hortum balant adaptryle birlikte retilir. amar ve bulak makinelerini balamak amacyla yaplanlarda adaptr yoktur. Adaptrl olanlar makinelerde kullanlacaksa adaptr kartlarak yerine makine balant hortumunun somunu sklr.

a) Genel amal
rakorlu musluk

b) Bahe musluu

c) amar musluu

Resim 1.5: Kullanma yerlerine gre muhtelif rakorlu musluklar

1.1.2.2. Ama Kapama Dzeneine Gre Rakorlu Musluklar

Rakorlu musluklarn ama kapama ilemini salmastra grubu yapar. Bir ksm musluklarn ama kapama dzenei lastik contal olurken, bir ksm da kresel metal yapl olarak retilir. Lastik contal rakorlu musluklarda su ak yandaki ekilde olduu gibi S yaparak musluu terk eder. Ama kapama ilemi daha uzun srede ve volann tur dnyle yaplr. Suyun aknn S yapmas ak hzn dorudan etkiler. Kresel rakorlu musluklarda su ak yn deitirmeden musluktan akar. Kk hareketle musluun tam ak salanabilir. Aadaki ekilde grld gibi suyun yn deitirmemesi nedeniyle musluun basn kayb yok denecek kadar azdr. Muhtelif rakorlu musluk tipleri aada gsterilmitir. Paralarn srasyla incelemeniz konuyu anlamanza yardmc olur.

ekil 1.3: Kresel ve contal musluun i yaps

1.1.2.3. Byklne Gre Rakorlu Musluklar

Su kullanma yerlerinin konumuna gre musluun boyu uzun veya ksa olmas gerekir. Bu nedenle boylar uzun veya ksa yaplarak musluun kullanmn kolaylatrr. Aada grlen uzun ve ksa kresel musluu gzlemleyiniz.

Resim 1.6: Kresel rakorlu musluk

1.1.3. Dz (Adi) Musluk

Dz musluk, su tesisatndaki basnl suyun istenilen miktarda ve dorudan su kullanma yerlerine aktlmas amacyla kullanlr. Su ak musluk iinden S yaparak geer. Tesisat sisteminin u noktasna balanr. Kendisinden sonra her hangi bir armatr kullanlmaz. Farkl bir zellii olmad iin adi musluk da denir. Aadaki ekilde bir dz musluun iyaps grlmektedir.

ekil 1.4: Dz musluk kesiti

Dz musluklarn eviye, ankastre lavabo, bkmeli, perlatrl ve standart musluk olarak eitleri vardr. Bu musluk eitlerini inceleyelim.

1.1.3.1. Eviye Musluu

Scak su tesisat olmayan ve sadece souk su kullanlmas gereken eviyelere su aktmak iin kullanlr. Duvara veya tezgaha monte edilir. Su k az dner boruludur.

Dner borusu dik ve yatk yaplr. k aznn hareketli olmas bulak ykamay kolaylatrr.

+
a) Dik borulu b) Yatk borulu Resim 1.7: Dik ve yatk dner borulu eviye musluklar

1.1.3.2. Ankastre Lavabo Musluu

Ankastre gizli anlamndadr. Buradan da anlalaca gibi musluk balant ucu lavabo iinde kalarak gizlenir. Su k dner bir borudan olur. Dner boru kullanm kolaylatrmak iin uygun ykseklikte yaplr. Musluk gvdesi ve salmastra grubu dier musluklar gibidir. Aadaki ekilde montaj sral bir musluk ekli verilmitir.

Resim 1.8: Muhtelif ankastre lavabo musluu

10

1. 2. 3. 4. 5. 6. 7. 8. 9. 10. 11. 12. 13. 14. 15. 16. 17. 18.

19.

Gvde Nipel Salmastra grubu Volan Volan vidas Rozet Conta Conta Conta Somun Salmastra Rondel Somun Boru Conta Szge Somun 15, 16, 17 grubu 11, 12, 13, 14 grubu

ekil 1.5: Montaj sral ankastre lavabo musluu

1.1.3.3. Bkmeli musluk

Bkmeli musluk estetiin nemli olmad yerlerde kullanlr. Sokak emelerine ve su tama amal kapal kaplara da taklabilir. Pirin malzemenin yzeyi sinterlenerek parlatlr. Yaps basittir. zerine herhangi bir kaplama yaplmad iin ucuzdur. Ky ve kasaba gibi kk yerleim yerlerinde ok kullanlan bir musluk trdr.

Resim 1.9: Muhtelif bkmeli musluklar

11

1.1.3.4. Perlatrl Musluk

Perlatr kartrc olarak kullanlr. Perlatr ayn zamanda suyun knda filtre grevi de grr. Perlatrl musluk suyun akna hava kartrr. Suya karan hava musluk knda suyun akn yumuatr. Ayn zamanda suya hava kartrld iin suyun lezzeti artar. Montaj yerine gre boylar uzun ve ksa yaplr. Aadaki ekilde montaj sral perlatrl musluun paralar gsterilmitir. Siz de bir musluk zerinde paralarn sralamasn yapabilirsiniz.

9 8 7 6 5 4

1. 2. 3. 4. 5. 6. 7. 8. 9. 10.

Somun Filtre Conta Gvde Musluk ii nipeli Salmastra grubu Vida Volan Kapak 1, 2, 3 perlatr grubu

3 2 1
ekil 1.6: Montaj sral perlatrl musluk

10

1.1.3.5. Standart Musluk

En yaygn olarak kullanlan musluk eididir. Gvde, salmastradan baka teferruat yoktur. Duvara monte edilir. Uzun ve ksa boylarnda retilir. Bir ksm standart musluk azlarna plastik szge konulur. Plastik szge basnl suyun akn dzenleyerek az da olsa filtreleme yapar.

a) Uzun

b) Ksa

Resim 1.10: Uzun ve ksa standart musluklar

12

1.2. Musluk Balant Elemanlar

Musluklarn amacna uygun kullanlabilmeleri iin montaj tamamlayan yardmc elemanlarla birlikte taklr. Bu elemanlar musluk eidine gre deiik tip ve biimlerde yaplr. Bunlar musluk rozeti, spiral balant hortumu ve uzatma paralardr.

1.2.1. Musluk Rozeti

Musluun monte edildii boru az kenarlar duvar boluudur. Musluun rahat taklabilmesi iin az da olsa bu boluun olmas gerekir. Musluk yerine takldktan sonra bu boluklar irkin grnr. Bu kt grnty kapatmak iin musluk rozeti kullanlr. Musluk rozetine musluk aynas da denir. Musluk rozeti yzeyi krom kapl ve estetik grnmldr. Paslanmaz sacdan preslenerek yaplr. Montaj delik ap, musluk d ap kadardr. Musluk rozeti kuralna uygun taklmaldr. Uygun taklmayan musluk rozetinin grnm de kt olur. Montaj srasnda rozetin ezilmemesine dikkat edilir. Slen boya, bezir ya gibi maddelerin rozet yzeyine bulamamasna dikkat edilir. Bu tr kirlenmeler hemen temizlenmelidir. Rozet yzeyinin izilmemesine zen gsterilir. Yoksa izilen yer abuk karararak grnt bozukluu meydana getirir.

Resim 1.11: Musluk rozeti

1.2.2. Spiral Balant Hortumu

Ara musluklarnn akkan kontroln yapaca tesisat malzemesi arasndaki balanty salayan ara montaj elemandr. Shhi tesisat sistemleri basnl tesisatlar olduu iin spiral hortumlar yksek basnca dayankl olmas gerekir. Bu hortumlar dayankl kauuk iinde elik tel olaca gibi ip takviyeli veya kauuk zerine paslanmaz molibden alaml elik tel rg yaplarak retilir. Kauuk iine tel veya ip rgl olanlar estetik deildir. retimi kolay ve ucuzdur. Daha ok gzden uzak olan yerlerde (rezervuarlarda) kullanlr. Kauuk zerine molibden alaml tel rg yaplm hortumlar basnca daha dayankl ve grnleri daha iyidir. -40C Shhi tesisatta her tr ara balant eleman olarak kullanlabilir.

13

elik rg 3/8 metal

Kauuk 3/8 metal

kauuk

plastik

somu
a) elik rg muhafazal

somu
b) Naylon ip takviyeli kauuk

Resim 1.12: elik rg muhafazal balant hortumu

Spiral balant hortumlar muhtelif boy ve aplarda yaplr. En ok 3/8 (10 mm), (15 mm) ve (20 mm) llerindeki hortumlar kullanlr. Her iki ucu ayn apl (1/2-1/2 gibi) veya farkl apl (3/8-) olarak retilir. Shhi tesisat malzemelerinin balantsnda daha ok 3/8-1/2 apnda olan hortumlar kullanlr. Spiral balant hortumlarnn montajnda unlara dikkat edilmelidir. Hortumlarn krlmas nlenmeli, Hortumlarn imento, al veya sva ile temas nlenmeli, Hortumlarn esnek yerlerinden anahtar ile tutulmamal,

Resim 1.13: Spiral balant hortum montaj ilemlerinde doru-yanl kyaslamas

1.2.3. Uzatmalar
Shhi tesisat borular sva ve fayans yapmndan nce denir. Musluk taklacak azlar sva ve fayans yapldktan sonra derinde kalr. Armatrlerin balant yaplabilmesi iin braklan tesisat azlarnn bitmi duvar yzeyiyle ayn seviyede olmas gerekir. te bu seviyeyi ayarlamak iin uzatma paralar kullanlr. Uzatmalar pirin malzemeden yzeyi krom nikellenerek retilir. Piyasada ve aplarnda imal edilir. Boylar 101520253040-50 mm llerinde bulunur.

14

Resim 1.14: Boy srasna gre uzatma paralar

1.3. Musluk Balants Yapma

Musluklar gnlk hayatmzda srekli kullanld iin kuralna uygun montaj yaplmas gerekir. Uygun balanmayan bir musluk dzgn almaz, estetik olmaz ve kullanan kiiyi srekli rahatsz eder. Musluklarn montajnda nce, retici firmalarn istedii montaj lleri gz nnde bulundurulmaldr. Montaj iin belirli bir montaj ls art aranmad zaman, bilinen montaj lleri kullanlr. Bilinen ve yaygn olarak kullanlan montaj lleri, normal bir insann armatr rahat kullanabilmesinden ortaya kan yaklak deerlerdir. Bu deerler musluk ve kullanma yerine gre montaj lleri aada verildii gibidir. Lavabo iin adi musluun yerden ykseklii 105110 cm dir. Genellikle 110 cm tercih edilir. Ankastre lavabo ve eviye musluunun balants iin ara musluunun yerden ykseklii 4155 cm dir. Pisuvar musluunun yerden ykseklii 110 mm dir. Rezervuar iin ara musluunun yerden ykseklii 210225 cm dir. Alaturka hela ta taharet musluunun yerden ykseklii 1520 cm dir. Klozet taharet musluu 40 cm, rezervuar musluu 15 cm ykseklikte taklr.

Musluklarn montajnda unlara dikkat edilir:

Musluk yzeylerinin izilmemesine zen gsterilir. Musluk yzeyi temiz tutulmal ve montajda oluan bezir ya, slen boya gibi madde artklar hemen temizlenmelidir.

15

Musluklarn sklmasnda dili anahtar kullanlmaz. G yettiince elle sklr. Anahtarla sklmas gerekiyorsa plastik azl kurbaack armatr montaj anahtar kullanlr.

Musluk diine sarlan kendir ve teflon bant liflerinin borunun iine kamasn nleyiniz. Musluk yzeyi yumuak bezle lk sabunlu su ve sirkeyle temizlenir. Asit ieren sv ve toz temizleyiciler kullanlmaz.

Musluk montaj yapabilmek iin belirli bir ilem srasn takip etmek gerekir. lem srasna uyulmad takdirde balant iinde zorlanlr. Yaplan ilemler aksayarak tekrar baa dnlr. Musluk balant ilemleri aadaki gibidir.

Resim 1.15: Muslua teflon sarm

Musluk vida dilerinin trtl kontrol edilir. Di yzeyleri parlak ve kaygan olduu iin kendir tutmaz. Daha sonra su kaa yapabilir. Bir ksm reticiler vida dilerini entikli, bir ksm ise entiksiz retir. Musluk dii trtrl deilse eski bir testere lamasyla trtllanr. Musluk rozeti dili ksma taklr.

16

Resim 1.16: Yerine montaj edilmi musluk

Musluk diine kendir sarlarak bezir ya veya slen boya srlr ya da kendir yerine teflon bant sarlr. Musluk su k az yer dzlemine dik olacak biimde elle sklr. Musluk temiz bir bezle silinerek temizlenir.

17

UYGULAMA FAALYET UYGULAMA FAALYET

lem basamaklarn takip ederek, ekilde verilen musluu paralarna ayrarak srasyla taknz.

1. 2. 3. 4. 5. 6.

Ara ve gereler Musluk 12 mm allen anahtar Boru mengenesi Kurbaack anahtar boru paras manon

ULAMA FA

1LEM BASAMAKLARI
Takmlar hazrlaynz.

NERLER
nlnz giyerek alma masanz hazrlaynz. Kullanacanz ara gereleri hazrlaynz. Musluu geici olarak mengeneye bal manonlu bir boru ucuna balaynz. Uygun takm kullanarak musluu paralarna ayrnz. Musluk gvdesi iinde suyun ak yolunu inceleyiniz. Sktnz paralar inceleyerek grevlerini syleyiniz. Musluk paralarn temizleyiniz. Paralar srasyla taknz. Uygun takm kullanarak sknz. ii Dili anahtar kullanmaynz. i zamannda bitiriniz. temizlemeyi

Musluu paralara ayrnz.

Musluk paralarn inceleyiniz.

Paralar srasyla taknz. Uygun takm kullanarak zamannda bitiriniz.

Kullandnz ara ve gereleri alma alannz yerlerine koyunuz. unutmaynz.

18

UYGULAMA FAALYET UYGULAMA FAALYET

ekli verilen musluk balantsn ilem srasn takip ederek yapnz.

TEMRNDE KULLANILACAK ARA VE GERELER

Musluk Kendir eki 12 mm allen anahtar Keski U Bezir ya veya slen boya Musluk rozeti (aynas) Lastik azl kurbaack anahtar Uzatma

19

YGULAMA FAALYET1

LEM BASAMAKLARI
Musluun dilerini trtllaynz.

NERLER
nlnz giyerek alma masanz dzenleyiniz. Yapacanz i parasnn eklini inceleyiniz. Temrin malzeme listesine gz atnz. Depo sorumlusundan gerekli malzemeleri alnz. Musluk dilerini eski bir testere lamas veya ee ile trtllayabilirsiniz. nce musluk rozetini taknz. Kendiri dilerin gidi ynnde musluk ucundan gvdeye doru skca sarnz. Sarlan kendire zarar vermeden kendirle ayn yne doru bezir yan srnz. Bezir ya kullanmanz tavsiye edilir. Montaj az ile musluun ayn eksende olmasna dikkat ediniz. Montaj azn eki ve keski kullanarak temizleyiniz. Musluun montaj az ieride kalyorsa uygun uzatma paras kullanarak muslukla duvar arasndaki mesafeyi ayarlaynz. Musluu skmak iin kesinlikle boru anahtar gibi musluu izecek dili takm kullanmaynz. Musluu evirmek iin ar bir kuvvet harcamaynz. Kuvvetiniz yetmiyorsa lastik azl kurbaack anahtar kullannz. Musluu taktktan sonra dzgnln gznzle kontrol ediniz.

Musluun sarnz.

dilerine

kendir

Kendir sardnz musluun dilerine bezir ya veya slen boya srnz.

Musluu temiz su borusuna elle skarak taknz.

Musluu temizleyiniz.

Temizleme ileminde kuru bez kullannz.

20

LME VE VE DEERLENDRME LME DEERLENDRME

BOLUK DOLDURMALI TEST Bo olan ksmlar doldurunuz. Cevaplarnz cevap anahtarndan kontrol ediniz.

1.

Tesisat borularndan ve kaplardan istenilen miktarda akkan almak iin kullanlan armatrlere . denir. Ankastre armatrn akkan kontroln yapan ve tesisat borusuna dorudan balanan muslua .. . denir. Ara musluunu ankastre armatre balamak iin kullanlr. Musluklarn ama kapama ileminde musluk .. elle dndrlr. Musluun duvarla arasndaki kt grnty kapatmak iin kullanlr. Musluklar ve .... anma aplarnda retilir. Musluk montajnda musluun yerden ykseklii . mm olmaldr. Musluklarn montajnda kesinlikle dili anahtar .

2.

3. 4. 5. 6. 7. 8.

DEERLENDRME
Cevaplarnz cevap anahtar ile karlatrnz. Doru cevap saynz belirleyerek kendinizi deerlendiriniz. Yanl cevap verdiiniz ya da cevap verirken tereddt yaadnz sorularla ilgili konular faaliyete dnerek tekrar inceleyiniz. Tm sorulara doru cevap verdiyseniz dier faaliyete geiniz

21

RENME FAALYET2 RENME FAALYET2

AMA
Standartlara ve tekniine uygun olarak armatr ve aksesuar montajn yapabilecek bilgi, beceri ve deneyime sahip olabileceksiniz.

ARATIRMA
Shhi tesisat armatrleri satan iyerlerini gezerek armatrler hakknda sorular sorunuz. Bu iyerlerinde hazrlanm shhi tesisat montaj stantlarn inceleyiniz. Blgenizdeki shhi tesisatlar ve doal gaz tesisatlarn gezerek armatr montajnn nasl yapldn aratrnz. Evinizde veya blgenizde bulunan inaatlardaki armatrleri inceleyiniz. Aratrma konusunda sanal ortamda ve ilgili sektrde kaynak taramas yapnz. Topladnz bilgi ve dokmanlar rapor haline getiriniz. Hazrladnz raporu atlyede tartnz.

2. BATARYA BALANTISI YAPMAK

2.1. Bataryalar
Shhi tesisat sistemlerinden scak ve souk suyu istenilen oranlarda kartrarak aktabilen armatrlere batarya denir. Gerektiinde sadece souk veya scak su aktlabilir. Bataryalar kullanldklar yerlere gre lavabo, banyo, eviye, du, bide bataryas adlarn alr. Bataryalar Trkiyede TS 325 ile standart altna alnmtr. Tek gvdeli ve ift gvdeli olarak imal edilir. Duvara veya zemine monte edilen duvar tipi ve ankastre tipi bataryalar vardr. Su k borusunun durumuna gre dner borulu veya sabit borulu da olabilir.

2.1.1. Lavabo Bataryalar

Lavabolarda kullanlan sabit borulu bataryalardr. Montaj ekline gre duvar tipi ve ankastre tipi olmak zere iki eittir. Scak su ile el ve yz ykanmas gereken yerlerde kullanlr. rnein hastaneler, laboratuarlar, yemekhaneler, boyahaneler gibi yerlerde rahatlkla kullanlabilir.

22

2.1.1.1. Ankastre Lavabo Bataryalar

Lavabo st zeminine monte edilen batarya trdr. Montaj edildikten sonra batarya balant gvdesi lavabo iinde kalr. Batarya su k borusu ve volanlar grnr durumdadr. Bu nedenle estetik olurlar. El ykamakta kullanlan lavabo bataryalar ok farkl biimlerde yaplr. Lks olanlar gze ho grnr. Genel olarak tek gvde ve ift gvde olarak iki gruba ayrlabilir. Tek Gvde Ankastre Lavabo Bataryas Ama kapama dzenei su k borusu zerine konulmu lavabo batarya eididir. Konulaca lavaboya tek batarya delii alarak montaj edilir. Su k borusu el ykama ykseklii kadardr. Baka amal su kullanma ileri iin uygun deildir. Volanl ve kumanda kollu olarak eitleri vardr. Sifon boaltma suyunun kontrol iin sifon kumandal ve kumandasz retilirler.

Resim 2.1: Muhtelif tek gvde lavabo bataryalar

ift Gvde Ankastre Lavabo Bataryas Su k borusu ve ama kapama dzenekleri ayr paralardan yaplm bataryalardr. Scak su solda, souk su sada olacak ekilde k borusu ortaya konulmutur. Bataryann dier paralar lavabo altnda kalr. Lavaboya delik alarak montaj edilir. Sifon kumandal ve kumandasz olarak ok eitli biimlerde retilir.

a) Kumandasz

b) Kumandal ekil 2.1: ift gvde ankastre lavabo bataryas

23

2.1.1.2. Duvar Tipi Lavabo Bataryalar

Lavabo stne, duvara montaj edilen bataryalardr. Montaj sonunda bataryann hemen tamam grnr. Balant az eksenleri yerden 1100 mm ykseklikte monte edilir. Lavabo yerden 800-850 mm ykseklie montaj edildiine gre lavaboyla arasnda 100-150 mm boluk vardr. Ankastre bataryaya gre lavaboyla arasnda yeterli boluk olduu iin el, yz ykamann yannda kk hacimli kaplara su doldurma ilerinde de kullanlabilir. Bataryalar, su giri azlar aras 153 mm standartta retilir. Bu tip bataryalar dorudan tesisat boru azlarna baland iin montaj lsn tutturmak zordur. Bu nedenle eksantrik nipeller kullanlr. Eksantrik nipeller montajda 15 mm kadar l tolerans kolayl salar.

a) Dner borulu

b) Sabit borulu

Resim 2.2: Duvar tipi lavabo batarya eitleri

2.1.2. Bide Bataryalar

Klozet yanlarna konulan bidelere monte edilir. Genel olarak tuvalet sonras belden aa temizlik amacyla kullanlr. Bide zerine ankastre montaj edilir. Tek gvde ve ift gvde olarak eitleri vardr. Tek gvde bide bataryalar, ankastre lavabo bataryalarna benzer. Fark oynar perlatr ulu olmasdr.

Resim 2.3: Tek gvde bide bataryas ve llendirmesi

24

ekil 2.2: ift gvde bide bataryasnn para adlandrmas

2.1.3. Eviye Bataryas

Mutfaklarda eviyelere montaj edilerek bulak ykama amal kullanlr. Dner borulu yaplr. Boru balantlar dir. Duvar tipi ve ankastre olarak iki tipte yaplr. Duvar tipi eviye bataryalar, eviyenin stnde yerden 85 cm ykseklie monte edilir. Montajnda eksantrik nipeller kullanlr. Ankastre eviye bataryalar mutfak tezgh zerine, su eviye iine akacak biimde yaplr. Su k borusu dner veya spiralli boruludur. Spiral boru kullanm kolayl salar.

a) Duvar tipi dner borulu

b) Ankastre spiralli

Resim 2.4: Duvar tipi ve ankastre spiralli eviye bataryalar

2.1.4. Banyo Bataryalar

Banyolar iin scak ve souk sudan istenilen oranda ayarlayarak kullanlan armatrlere denir. Ankastre ve duvar tipi olarak 2 eittir.

25

Banyolarda genelde kvet ve du teknesi kullanlmaktadr. Kvetlerin gvdelerinde ankastre batarya montajlar iin yerler vardr. Eer yok ise Kvet kenarlarna konan fayans veya mermer zerlerine de ankastre batarya montaj yaplabilir. Du teknelerinde duvar tipi bataryalar daha uygundur. Bu bataryalara taklan du ahizeleri ile du almak daha pratik ve kolaydr.

2.1.4.1. Ankastre Banyo Bataryas

Banyolarda kvet zerine ya da kvet kenarna yaplan zeminlere monte edilen batarya trdr. Montajdan sonra ama kapama volanlar, su k borusu ve du akta kalr. Dier balant aksamlar grlmedii iin estetik olur.

Resim 2.5: Ankastre kvet bataryas

2.1.4.2. Duvar Tipi Banyo Bataryas

Banyoda duvara monte edilen batarya eididir. Du teknelerinde kullanmaya elverilidir. Kvetlerin yan veya ayak tarafna monte edilir. Sva st ve ankastre montaj edilenleri vardr. Sva st bataryalarn gvdeleri tamamen aktadr. Duu askya aslarak kullanlr.

Resim 2.6: Duvar tipi sva st banyo bataryas

Duvar tipi sva alt ankastre bataryalarnn sadece su karm k borusu, volanlar, du bal ve su ynlendirme kollar aktadr. Asl gvdeyi oluturan balant boru ve paralar sva altnda kalr.

26

a) Montaj sonras resmi b) Duvar iinde boru balants Resim 2.7: Duvar tipi ankastre banyo bataryas

2.1.5. Fotoselli Bataryalar

Sinyal reten ve sinyal alan iki gz arasna giren bir cismin sinyali kesmesiyle belirli scaklkta ayarlanm suyun akn kontrol eder. Dk gerilimli elektrik enerjisiyle alr. Genellikle 6-9-12 voltluk gerilim yeterlidir. Gereksiz su tketimi yapmad iin tasarruf salar. 0.5-0.8 bar aralnda basnla alr. Maksimum su scakl 70 C' dir. Su kullanmnn bitmesinden 30 saniye sonra kendini kapatr. Ara musluu ve batarya aras balant elik rgl spiral hortumla yaplmaldr.

2.1.5.1. Fotoselli Batarya eitleri

Fotoselli bataryalar daha ok lavabolarda el, yz ykamak iin kullanlr. Fotosel kumandas gerilim kaynana gre pilli ve elektrikli olmak zere iki eittir. Fotoselli Pilli Bataryalar Sinyal retimi g kayna drt adet 1,5 voltluk pillerle alan bataryalardr.

Resim 2.8: Fotoselli pilli lavabo batarya ve llendirmesi

Fotoselli Elektrikli Bataryalar Sinyal retimi g kayna, 220 ehir elektriinden alarak birlikte montaj edilen adaptr yardmyla alan bataryalardr. Batarya adaptr 220 volt alternatif akmn 12 voltluk doru akma drr. ehir elektriinin kesilmesi durumunda fotosel grevini yapamaz.

27

Resim 2.9: Fotoselli elektrikli batarya ve balants

2.1.5.2. Fotoselli Bataryalarn zellikleri ve Kullanlmas

Fotoselli Bataryalarn zellikleri Ikla uyar sistemi vardr. Pilli fotoselli armatr eidine gre 69 volt alkalin pille (mr 2 yl) alr. Elektrikli fotoselli armatr 12 volt elektrikle alr. 0,58 bar aralnda alr. Sinyal alglama mesafesi 0130 mm kadardr. Maksimum su scakl 70oC kadardr. Armatr 30 saniyelik kullanm sonunda, herhangi bir objenin alglama gzn kapam olma ihtimaline karlk kendini otomatik olarak kapatr. Bataryay bloke eden bu cisim kaldrldnda, armatr tekrar alacaktr. Armatr, pilleri bitince veya akm kesilince su ak yapmaz.

Fotoselli Bataryalarn Kullanlmas Eller k ucunun altna tutulduunda yaklak 5 sn' lik su ak balar.

28

Armatrn yan yzeyindeki kumanda kolu istenilen scakl elde etmek iin kullanlr.

Uzun sre kullanlmayan armatrde ge alglama olur. Eller ekildiinde su ak otomatik olarak kesilir.

Eller ekilde grld gibi alglayc gze 30 mm uzaklkta 2 sn sre ile tutulursa su ak 30 sn kesintisiz olarak srer.

Fotoselli Bataryalarn Bakm Temizlik srasnda n kapatlmaldr. Alglayc gzn n herhangi bir bezle kapatldnda zamanlayc almaz.

Fotosel gzleri temiz tutulmaldr.

29

Armatr yumuak bez ve sirkeyle temizlenmelidir. Asit ieren temizleme maddeleri kullanlmamaldr. Sert ve izici maddelerle temizlenmemelidir. Kutusundan kan orijinal filtreli ara musluu ile kullanlmaldr.

Periyodik filtre ve perlatr temizlii yaplmal. Pilli fotoselli armatrn pilinin deimesi gerektii, alglayc gz iindeki krmz n yanp snmesi ile anlalr. lk uyardan itibaren birka gn iinde pil deitirilmelidir.

Armatrn alkalin pil tketimi olduka azdr. Alkalin pillerin her durumda iki senede bir deitirilmesi tavsiye edilir. Fotoselli armatrlerin direk gne alan bir yere montajndan kanlmaldr.

almama Durumunda Yaplacaklar Bataryadan su ak yoksa:

30

Alglama blgesinde bir obje olup olmad kontrol edilir. Alglama gzlerinin temiz olup olmad kontrol edilir. Krmz k uyar sistemi kontrol edilir. Ara musluklarn ak olup olmad kontrol edilir. Sularn kesik olup olmad kontrol edilir. Pillerin bo olup olmad ve/veya doru taklp taklmad kontrol edilir. Eer armatr almyorsa ara musluklar kapatlr ve servis arlr.

2.2. Batarya Balants Yapmak

Bataryalar nceden ekilmi shhi tesisat boru ularna monte edilir. Boru ular bitmi duvar yzeyine sfr ve eksenleri dik olmaldr. Boru ucunun duvar yzeyinden az veya ok olmas, rozetin ezilmesine veya bota kalmasna neden olur. Boru eksenleri dik olmazsa batarya ularnn kasmasna neden olur. Kasan bir batarya kaak yapar, zorland zaman balant somunu dibinden krlr. Boru ular eksenleri ayarlanarak uzatma paralaryla duvar yzeyi sfrlamas yaplr. Bataryalar seramik tesisat malzemesi zerine veya duvara monte edildikleri iin, montaj lleri dikkate alnr. Montaj llerinde, varsa nce retici firmann montaj lleri dikkate alnr. Yoksa bilinen montaj lleri uygulanr. Bataryalarda yaygn olarak kullanlan montaj lleri unlardr. Eviye ve lavabo iin duvar tipi bataryann yerden ykseklii 1100 mm dir. Banyo iin duvar tipi bataryann yerden ykseklii 750 mm dir. Bide iin ankastre batarya ara musluunun yerden ykseklii 150 mm dir. Lavabolar iin ankastre batarya ara musluklarnn yerden ykseklii 410-550 mm dir.

31

2.2.1. Duvar Tipi Batarya Balantsnn Yaplmas

Duvar tipi bataryalarn montaj aadaki ilem sras takip edilerek yaplr. Deveboynuna kendir veya teflon bant Bataryann su alma azna montajnda sardktan sonra su alma azna sknz ve kullanlacak olan deveboyunlarn alarak batarya rozetini geiriniz. dilerini trtllaynz

Rakor contalarn kontrol ediniz. Bataryay elinize alnz ve deveboynunun dilerine yaklatrnz.

Her iki deveboynuna da bataryay dayaynz. Batarya rakorlarnn her birini birer tur eviriniz.

Her iki rakorun da dilerinin nipellere kavradndan emin olunuz. Rakorlar karlkl olarak elinizle sknz.

Bir kurbaack anahtar veya akazl anahtar kullanarak rakorlar iyice sktrnz.

Dzgnln gzle ve su terazisi ile kontrol ediniz. Suyu aarak sznt olup olmadn kontrol ediniz.
Resim 2.10: Duvar tipi batarya montaj ilemleri

32

2.2.2. Ankastre Batarya Montaj

Ankastre bataryalarn montaj aadaki ilem sras takip edilerek yaplr.

Montajn yapacanz bataryay inceleyiniz.

Batarya balant aparatlarn kontrol ediniz.

Lavabonun batarya deliini kontrol ediniz.

Tespit somununu vidasndan sknz.

Tespit vidasn bataryaya monte ediniz

Esnek scak su hortumunu balaynz.

33

Esnek souk su hortumunu balaynz.

Her iki hortumun da skln kontrol ediniz

Batarya st contasn batarya zerine koyunuz. Hortumlar batarya deliinden geiriniz.

Bataryay dzgnce yerletiriniz.

Bataryann altndan hortumlar kontrol ediniz.

Alt contay taknz.

34

Conta zerine bask rondelsn yerletiriniz.

Tespit somununu taknz.

Tespit somununu pense veya lokma anahtar ile sktrnz.

Tespit somunlar geni azl tornavidalarla da sklabilir

Elinizle alttan kuvvet uygulayarak kontrol ediniz.

Hortumlar ara musluklara monte ediniz. Hortum rakorunun contasna dikkat ediniz.

35

Elinizle bir mddet sktrnz.

Akaz anahtar veya kurbaack anahtar ile sktrnz.

Resim 2.11: Ankastre batarya montaj ilemleri

2.2.3. Fotoselli Batarya Montaj

Tesisattaki mevcut ara musluklar, armatrle beraber verilen ara musluklarla deitirilir. Filtreli ara musluk tesisata balanr.

Armatr lavaboya monte edilir. Pilli Fotoselli Armatrlerde, pil kutusu contasnn somunu sklr ve kablo buradan kutunun iine sokularak conta iyice sklr. Kablo pil yuvasna balanr. Pil yuvasna, kutuplarna dikkat ederek 4 adet 1,5V'luk LR6 AA alkalin pil yerletirilir.

Pil kutusunun duvara montaj iin kendinden yapkanl bir levhas ve vida ile tutturmak iin ite 2 delii mevcuttur. Her iki montaj eklinde de, kablo knn aaya doru bakmas salanmaldr.

36

Pil kutusunun, pil deiikliinin rahata yaplabilecei bir yere yerletirilmesi gerekir.

Son olarak, armatr altrlr ve ara musluklar yardmyla tesisattan gelecek su debisi ayarlanr.

37

UYGULAMA FAALYET

UYGULAMA FAALYET

ekilde verilen duvar tipi lavabo bataryas balantsn, ilem basamaklarn takip ederek yapnz.

TEMRNDE KULLANILACAK ARA VE GERE LSTES

Duvar tipi batarya Kendir eki 12 mm allen anahtar Bezir ya veya slen boya Musluk rozeti (aynas) Kurbaack anahtar Keski

38

LEM BASAMAKLARI
Bataryann taklaca scak ve souk su borusunun lye uygunluunu ve dzgnln kontrol ediniz. Batarya zerindeki deveboyunlarn skerek rozetlerini karnz. Deveboyunlarnn dilerini trtllayarak kendir sarnz.

NERLER
nlnz giyerek alma masanz dzenleyiniz. Yapacanz i parasnn eklini inceleyiniz. Temrin malzeme listesine gz atnz. Depo sorumlusundan gerekli malzemeleri alnz. Bataryay takacanz yeri kontrol ediniz. Mmkn olduu kadar el ile alnz. Batarya gvdesinin izilmesini nleyiniz. Kendiri dilerin gidi ynnde utan gvdeye doru sarnz. Kendire bezir ya srnz. Akazl anahtar veya kurbaack anahtar kullannz. Batarya delik merkezleri aras 153 mm ldedir. Deveboyunlar bu l civarnda olacak biimde ayarlaynz. Elinizle evirerek duvara deene kadar sknz. Bataryann rakorlarnda bulunan contalar dzgnce yerletiriniz. ki azl anahtar veya kurbaack anahtar kullannz. Gereinden fazla g uygulamaynz. alma alannz unutmaynz. temizlemeyi

Deve boyunlarn bataryann balant uclar arasndaki 153 mm lik lye gre yeterince sknz.

Rozetleri deveboynuna geiriniz.

Rakor contalarn koyunuz.

Batarya teraziyle ediniz.

rakorunu sktrarak dzgnln kontrol

Kullandnz ara yerlerine koyunuz.

ve

gereleri

39

UYGULAMA FAALYET

UYGULAMA FAALYET
ekilde verilen ift gvde bataryay montaj srasna gre lavabo zerine monte ediniz.

TEMRNDE KULLANILACAK ARA VE GERELER

ift gvde batarya Lavabo nce ulu eki 24 akaz anahtar 32 mm L anahtar Tornavida

LEM BASAMAKLARI
e hazrlnz yapnz. Bataryay lavaboya taknz.

NERLER
nlnz giyerek alma ortamnz hazrlaynz. Yapacanz i parasnn eklini inceleyiniz. Depo sorumlusundan gerekli malzemeleri alnz. Bataryay ana paralarna ayrnz. Lavaboda batarya delii yoksa sivri ulu ekile anz. Batarya gvdelerini lavaboya takarak somunlarn sknz. Gvdeler aras balant borularn taknz. Batarya azn lavabo eksenine gelecek biimde ayarlaynz.

Bataryay montaj etmeye hazrlamak.

40

LME VE DEERLENDRME

LME VE DEERLENDRME
BOLUK DOLDURMALI TEST LME VE DEERLENDRME

1. 2.

Bo olan ksmlar doldurunuz. Cevaplarnz cevap anahtarndan kontrol ediniz. ..scak ve souk suyu aktabildiimiz shhi tesisat armatrdr. istediimiz oranlarda kartrarak

3. 4. 5.

Lavabo zerine montaj edilen bataryalara batarya denir. Bataryann mavi renkli volan .gsterir. Bataryann duvara montajnda eksen mesafesini ayarlamak iin .. kullanlr. Elimizi yaklatrdmzda .denir. suyun akmasn

6.

salayan

bataryalara

7.

Ankastre bataryalar ara musluklarna balamak iin . hortumlar kullanlr. Ankastre bataryalar zemine montaj iin .kullanlr. Bataryann d yzeyleri gze ho grnmeleri iin - . kaplanmtr.

8. 9.

DEERLENDRME
Cevaplarnz cevap anahtar ile karlatrnz. Doru cevap saynz belirleyerek kendinizi deerlendiriniz. Yanl cevap verdiiniz ya da cevap verirken tereddt yaadnz sorularla ilgili konular faaliyete dnerek tekrar inceleyiniz. Tm sorulara doru cevap verdiyseniz modl deerlendirmeye geiniz.

41

MODL DEERLENDRME MODL DEERLENDRME

Tek gvde ankastre bataryann montajn ekilde grld gibi yapnz.

TEMRNDE KULLANILACAK ARA VE GERELER

Su terazisi 32 mm L anahtar 24 mm akaz anahtar Metre Batarya Kendir veya teflon bant Batarya rozeti(aynas) Bezir ya veya slen boya Tornavida Kurbaack anahtar Boru anahtar ki azl anahtar Deveboynu (Eksantrik nipel) Lavabo

42

PERFORMANS DEERLENDRME

KONTROL LSTES DEERLENDRME KRTERLER

1. 2. 3. 4. 5. 6. 7. 8. 9. 10. Resmi iyice anladnz m? Ankastre bataryann ne olduunu biliyor musunuz? Bataryann tespit vidasn sktnz m? Spiral balant hortumlarn takabildiniz mi? Bataryay lavaboya takabildiniz mi? Hortumlar ara musluklarna uygun takabildiniz mi? inizi zamannda bitirebildiniz mi? inizi yaparken arkadalarnzdan yardm aldnz m? altnz alan temizlediniz mi? Kullandnz takmlar temizleyip teslim ettiniz mi?

Evet

Hayr

DEERLENDRME
Bu faaliyet srasnda bilgi konularnda veya uygulamal i paralarnda anlamadnz veya beceri kazanamadnz konular tekrar ediniz. Konular arkadalarnzla tartnz. Kendinizi yetersiz gryorsanz retmeninize dannz. Yeterli gryorsanz dier modle geiniz. Tebrikler modl baardnz.

43

CEVAP ANAHTARLARI CEVAP ANAHTARLARI

RENME FAALYET 1 CEVAP ANAHTARI
1 2 3 4 5 6 7 8 Musluk Ara musluu Spiral balant hortumu Volan Rozet (ayna) (15mm) (20mm) 1100mm Kullanlmaz

RENME FAALYET 2 CEVAP ANAHTARI

1 2 3 4 Batarya Ankastre Souk suyu Eksantrik nipel (eksantrik uzatma, deve boynu) Fotoselli batarya Esnek (spiral ) balant Tespit vidas Krom-nikel

5 6 7 8

44

KAYNAKA KAYNAKA
ZKARA Hamdi, Metal leri Meslek Teknolojisi 2, lksan Matbaaclk, Ankara, 1996. KADIOLU Hsn, Doalgaz Yetkili Tesisatnn El Kitab. gda yayn, stanbul, 1996. KUMRAL Sabri, Tesisat Teknolojisi ve lem Yapraklar 10. Snf, Yayn Eitim Enstits Matbaas, Ankara, 2003. KUMRAL, Sabri Tesisat Teknolojisi ve lem Yapraklar 9.Snf, Yayn Eitim Enstits Matbaas, Ankara, 2003.

45