Slow Food Hareketi talya da ba layan ve tm lkelerde yayg nla an slow food hareketinin iki temel i levi vard

r; yok olma tehlikesindeki hayvan say lar n , bitki e itlerini ve tar msal yntemleri korumak ve lezzet yetene ini geli tirmektir. G dalar m z; do a-hayvan-bitki e itleri ve sa l m z n srdrlebilirli ine uygun olmal d r. Bio-e itlilik, lezzetlerin standarla mamas , tketicinin bilinlenmesi, gastronomik geleneklerin srdrlebilmesi zerinde durur. Weborgan k Yava yava ... keyifle ve tad na vararak... nereden, nas l geldi ini gemi ini bilerek, fark na vararak... ke federek...

Ad n n aksine dnyada h zla yay lan Slow Food hareketi, yiyecek kltr hakk ndaki bilinci yaymay ve geli tirmeyi amal yor, tar msal miras n koruyucusu olmak, i leme tekniklerini ve g dayla ilgili gelenekleri savunmak iin al malar yap yor. Sembol, yava l n timsali olan kk ve temkinli smklbcek; koklay p tat almak iin fazla sab rs z, az nce mideye indirdikleri eyin ne oldu unu hat rlamak iin fazla agzl olan insanlar n karga as na ve huzursuzlu una kar bir t ls m..

"HERKES N 'tat alma hakk ' vard r ve her yiyecek, hcrelerinde tad yla birlikte, ritelleri ve eski retim yntemleriyle birlikte tarihini de bar nd r r." Bu kelimeler, 12 y l nce Paris'te do an ve tm dnyada h zla yay lan bir hareketin felsefesinin temelini olu turuyor. H zl ya am n tekdzele tirici etkisine kar koyarak yerel mutfaklar n zenginli inin yeniden ke fi iin al an ve "Fast Food" kltrne kar geli en Slow Food hareketi, bugn 45 lkedeki 65 bin yesiyle birlikte yiyecek kltr bilincini yaymak iin aba gsteriyor.

1989 y l nda Paris'te ba layan Slow Food, 1995'te svire'de, 1998'de Almanya'da ve 2000'de New York'ta artarda kurulan ofislerle k sa srede uluslararas bir hareket oldu. Paris'te de yeni bir ofis a lmak zere. Bugn 45 lkede 560 yerel convivia* halinde organize olarak 65 bin yeye ula an Slow Food hareketinin sadece talya'da 35 bin yesi bulunuyor. Merkezi talya'n n kuzeyindeki Bra, Piedmont'da bulunan hareketin liderli ini Cario Petrini srdryor.

Dnya ap ndaki convivia, Slow Food hareketinin anahtar ve yerel dzeyde hareketin felsefesini yorumluyor ve temsil ediyor. Her hareketin ba nda bulunan covivium lideri, yelerin ve merkez ofisin katk s yla yiyecek ve arap etkinlikleri organize ediyor, dostlu u peki tirip rnlerin profilini geli tiriyor, yerel esnaf ve arap imalat lar n tan t yor. Ayr ca tatma kurslar ve toplant lar dzenleyerek yiyecek ve arap konusundaki geli melerle di er blgelerdeki rn ve mutfak bilgilerini aktar yor. Slow Food'un btn faaliyetleri "tat alma hakk " ilkesine dayan yor. Slow Food yeleri bir yandan yiyecek kltr hakk ndaki bilinci yaymay ve geli tirmeyi (her rn dnyan n e itli tatlar n , ritelleri ve eski retim yntemlerini bar nd r r) amalarken, di er yandan da tar msal miras n koruyucusu olmak, i leme tekniklerini ve g dayla ilgili gelenekleri savunmak iin al malar yap yor.

Convivium lideri, tat alma konusunda e itim al malar srdryor ve h zl ya am n tekdzele tirici etkisine kar koyarak yerel mutfaklar n zenginli inin ve aromalann n yeniden ke fi iin al yor.

Uluslararas hareketin sembol, yava l n timsali olan smklbcek yani kk, kozmopolit ve temkinli bir hayvan. Smklbcek, modern dnyan n tak nt s olan h za; koklay p tat almak iin fazla sab rs z, az nce mideye indirdikleri eyin ne oldu unu hat rlamak iin fazla agzl olan insanlar n karga as na ve huzursuzlu una kar bir t ls m hat rlat yor.

Hareketin yay n organ , Slow dergisi ayda bir, talyanca, Frans zca, ngilizce ve Almanca olarak yay mlan yor. Yiyecek ve tketim e ilimleri, arap ve kltr, tat ve teknoloji gibi konular n bilim, tarih, sosyoloji, gazetecilik ve edebiyat gibi e itli bak a lar ndan ele al nd dergi, btn yelere gnderiliyor.

Slow Food hareketi Trkiye'de de giderek yayg nla yor. Trkiye'ye 1960 y l nda gelen Frank Marciano Bodrum'da aktif bir convivium'a sahip. Trk yemeklerine ve kltrne olduka hakim olan Marciano, srekli olarak yelere bilgi verici bir blten da t yor ve her ay tatma geceleri dzenliyor. Bu convivium Trkiye'nin her yerinden yeni yelerin kat l m na a k.

*'Convivia, eski Yunan dilinde dallar, ubeler anlam na geliyor.

SLOW FOOD ETK NL KLER

Tat geidi: Btn dnyadan nitelikli yiyeceklerin derlendi i ilk Slow Food Tat Geidi 1996 y l nda talya'n n Torino kentinde dzenlendi. Bu etkinli in ncs, 2000 y l n n Ekim ay nda, dnyan n e itli yerlerinden gelen 130 bin ziyaretinin kat l m yla gerekle tirildi.

Tat Gemisi: Bu yeni Slow Food giri imi, unutulmu tatlar ve tehlike alt ndaki "hazineleri" ke fetmeyi, derlemeyi ve tan tmay hedefliyor. Kendilerine has niteliklerini yal t lm l klar na; dik yamalar, susuzluk gibi zor artlara uyum sa lama gereklili ine borlu olan etler, peynirler, tah llar, sebzeler ve yerel ekmekler.

Uluslararas Slow Food dl: Her y l dzenlenen uluslararas bir etkinliktir. Geen sene Trkiye'den aday nerildi; Rize'den nadir bir bal reticisi Veli Glas, Dalyan'dan havyar reten Dalkyo kooperatifi ve Trakya'dan bir butik arap imalat s Melen. Bay Glas dnya ap nda en byk dl

alan be ki iden biri oldu. Dalkyo ise ikincilere verilen yedi dlden birini ald . Bu da Trkiye'deki rnlerin benzersizli inin onaylanmas anlam na geliyor.

leti im iin: frank@efes.net.tr www.slowfood.com

YEREL SLOW FOOD : SEFERTASI HAREKET

Sefertas Hareketi, Siow Food'dan esinlenerek Mart 99'da gazeteci mit Sinan Topuo lu ve Karaky Gllo lu'nun sahibi Nadir Gll taraf ndan ba lat ld . A lar Birli i Derne i, Diabet ve Beslenme Derne i, Gezginler Kulb, Tketiciyi Koruma Derne i gibi birok kurulu un deste ini alan hareket, evrensel bir fikri benimsemi olsa da uluslaras bir organizasyon iinde yer almay d nmyor. "H zl de il, hazl hayat" slogan n kullanan hareketin ncelikli amac ; "fast food"un olumsuz etkilerine kar toplumun uyar lmas ve bu etkilerin azalt lmas ynnde kamuoyu olu turmak. Geleneksel olarak yresel ve etnik yemekler sunan lokantalar , nicelikten ok niteli e nem veren ve insan sa l n gzeten g da reticilerini, mevsiminde ve do al artlarda yeti mi sebze, meyve, tah l satan yerleri ve ekolojik tar m yapan iftlikleri "fast food'un olumsuz etkilerinden sak nmay sa layan s naklar" olarak kabul eden Sefertas Hareketi, bunlar n geli mesini ve o almas n te vik etmeyi de amalar aras nda gsteriyor. Sefertas Hareketi, amalar n gerekle tirmek ve kamuoyuna ula mak iin Sefertas adl bir dergi karman n yan s ra, de i ik semtlerde halka a k sokak etkinlikleri ve paneller dzenliyor.