NAMAZ SRELERNN Trke Terceme ve TEFSR

Diyanet leri Bakanl Yaynlar/22 Kaynak Eserler/4

Tashih aban zbudak smail Derin

Grafik-Tasarm Recep Kaya Hseyin Dil

Bask Aydodu Ofset Tel: (0312) 395 81 44

06-06-Y-0003-22 ISBN: 975-19-0191-X

Diyanet leri Bakanl Dini Yaynlar Dairesi Bakanl Derleme ve Yayn ubesi Mdrl Tel: (0312) 295 73 06 295 72 75

DYANET LER BAKANLII YAYINLARI

NAMAZ SRELERNN Trke Terceme ve TEFSR

18. Bask

A.Hamdi AKSEK

ANKARA 2006

Bu kitap, Din leri Yksek Kurulu'nun 01.04.1965 tarih ve 340 sayl Kararyla baslmtr.

N SZ Kurn- Kerm, insanlar iin bir fazilet, bir hidayet ve saadet kaynadr. O, insan karanlklardan, dallet ukurlarndan karr; nra, felha ve selmete ulatrr. nsan, Kurn ne kadar dikkat ve ne derece sayg ile okursa, rhu ve kalbi zerinde o nisbette tesir yapar ve insan Allahna yaklatrr. Kendisine mahsus usul ve kaidelere riyet edilerek okunan bir Kurnn, sade sayg ile dinleyenler zerinde bile yapt esiz tesiri her vakit mahede etmekteyiz. Bunu her insan kendi nefsinde deneyebilir. Mnsn bilen de, bilmeyen de Ondan muhakkak ki kendine ve irfan derecesine gre bir feyiz ve nasip alr; Onun nru ile kalbini aydnlatr. Fakat mnsn anlayan ve zerinde durarak okuyanlar iin bu feyiz elbette daha derin ve daha ulvdir. te bunu dnerek her mslman iin namazda okunmas gerekli olan Ftiha sresi ile namaz sreleri dediimiz ksa srelerden 10unu bu ufack kitaba alarak, onlarn melen tercmelerini ve ksaca tefsirlerini de yaptm. Bu suretle hi olmazsa isteyenler her namazda okunacak olan sreleri derli-toplu, bir arada bulacak5

lar, hem de ksaca da olsa onlarn mnlarn anlayarak onlar zerinde durup tefekkr edebileceklerdir. manl bir mslman iin bu kadar da byk bir kazantr. Bu mnasebetle namaz iinde okunan Salvat- erfe ile dular da mnlaryla birlikte buraya koydum. Bu suretle bunlarn kolayca ezberlenmeleri de salanm oluyor. Tevfik ve hidyet Allahtandr. A. Hamdi AKSEK 19/8/1949

FTHA SRES

Hamd (vmek, vlmek); O, lemlerin Rabbi, O Rahmn, Rahm, O, hiret gnnn mliki Allhn (hakk)dr, Ona mahsustur. lhi! Yalnz Sana ibdet ve kulluk ederiz, sade Senden yardm dileriz. Bizi doru yola hidyet eyle. Kendilerine bol bol nmet verdiin bahtiyarlarn yoluna, ki onlar ne azp sapm, ne de gazabna uramlardr. (Dumz kabul eyle Allhm!) Bu sre yedi yettir. Kurn, bununla balar. Buna Ftiha, El-Hamdlillh sresi denir. Be vakit namazn her rekatnda bu sreyi okumak vciptir. Bu bakmdan her namazc mslman, bu sreyi gnde krk kere, hi deilse on yedi kere okuyacak demektir.(1) Bu sre, bize Allh sfatlary(1) Snnetler de dahil olmak zere be vakit namaz, krk rek'at eder. kindi ve yatsnn snnetlerini saymazsak otuz iki olur. Yalnz farzlar nazar- dikkate alrsak on yedi rek'at eder.

la bildiriyor. Allha nasl man ve ibdet etmek lzm geldiini tlim ediyor. Bizi dnya ve hiret sadetine gtrecek yolu gsteriyor. imdi bu yetlerin mnlarn ksaca zah edelim: El-Hamd; hamd vmek demektir. Allh, btn keml sfatlar kendisinde toplanm, eksik sfatlardan r, her varln yaratcs olan VciblVcddur. Rabb, burada Allhn sfatdr; yaratklarn terbiye eden, besleyip byten, istedii gibi kalptan kalba geiren, onlara yap, yapma diye tekliflerde bulunan, bazan sevindiren, bazan korkutan ve yava yava yetitirip kemle erdiren... Ksaca: Terbiyenin btn lzmlarna mlik olan en kuvvetli ve en mkemmel bir mrebb demektir. lemn: lemler; canl cansz, grdmz ve grmediimiz btn varlk lemi demektir. Rahmn, burada Allhn ikinci sfat olup pek merhametli, sonsuz ve umm rahmet sahibi demektir. Baka bir deyile Rahmn; her mevcda yaradlnn icab ettirdii gayeye gre birtakm kabiliyetler veren, ahsnn ve nevinin yaamas iin gereken her eyi hepsine birden -bunlarn isteyip istemediine, alp almadna, manl veya mansz olduuna bakmayarak- vermi olan ezel, geni, sonsuz rahmet sahibi demektir. Binenaleyh, Rahmn olmas bakmndan, Allhn rahmeti o kadar geni ve ummdir ki, hi8

bir mevcut onun dnda kalamaz. lemde her eyin ilk olarak varl da, varln beks da yalnz Allah iledir. Her eye varlk veren ve varln devam ettirecek nice nice nmetler balayan Odur. Bunlar verirken canly canszdan, manly manszdan ayrt etmemitir. Yaratt her mevcda, yaamas iin gereken eyleri daha nceden vermitir. nk Allah, Rahmn sfatyla muttasftr. Rahmn, Onun Esm-i Hsnsndandr. Rahm; ok merhamet edici demektir. Bu da, Allhn nc sfatdr. Bu da ok merhametli mnsna ise de bu, daha huss bir mahiyettedir. Allhn Rahm sfatyla muttasf olmasndan unu anlyoruz ki: Akl ve iradeye, iyiyi ktden semek kudretine malik olarak yaratm olduu insanlara, Allhn sonraki nmetleri bir deildir ve bir olmayacaktr. Allhn bu nimetlerine kavumak iin her eyden evvel, insann iradesini sarf ederek almas, Allhn gsterdii yoldan yrmesi arttr. Herkes kazancna baldr. Amma Allh isterse, onun bir amelini bin bir mkft ile de karlar. Bu da Rahm sfatnn muktezsdr. Mliki yevmid-dn: Allh, Din Gnnn Mlikidir. Bu da Sre-i cellede Allhn drdnc sfatdr. Din Gn, cez ve mkfatn tahakkuk edecei son gn, yani hiret gn demektir. Ftihann banda mek, lmek yalnz lha mahsustur denildikten sonra, Allhn drt sfatnn bylece arka arkaya getirilmesi, yksek sayg ile tzimin, en cidd bir menin Albu en ne9

den dolay Allha has olduunun hikmet ve mnsn da aka gstermektedir. imdi mn u demek olur: En yksek hrmet ve tzim, mek ve lmek yalnz Allhn hakkdr. nk O, Rabbul-lemndir. nk O, Rahmndr, Rahmdir. nk O, Din Gnnn Mlikidir. Din Gnnn Mlikidir: Mliki yevmid-dn yet-i cellesi, unu da haber veriyor ki; Allhu Tel insann yapt her iyi ii mutlaka hirette mkfatlandrr; fakat gnh ileyenlere de isterse ad ile muamele ederek cez verir, isterse ltfuyla muamele ederek cezlandrmaz. nk Allah, mutlak Mlik ve Hkimdir; kendisine kar ilenen bir gnah affetmek hususunda adlet kaydyla bal deildir. te Ftihann ilk ksmnda Allhn: Rabb, Rahman, Rahm, Din Gnnn Mliki olduu bylece haber verildikten sonra byle bir Allh karsnda kulun ne yolda hareket etmesi gerektii de yle tlim olunuyor: yyke nabd ve iyyke nestan: lh! Yalnz Sana ibadet ve kulluk ederiz, ancak Senden yardm isteriz. Bizi doru yola, nmetine eren, azp sapmam ve gazabna uramam olan o bahtiyarlarn yoluna hidayet et, o yolda gtr. Ftihann bu yeti, insana tam bir istikll ve hrriyet rhu telkin etmektedir. Demek ki; hakik bir mmin, yalnz Allhna ibadet edecek, yalnz Ondan yardm isteyecek, baka hibir kimsenin kulu klesi olmayacaktr. nsann, kendisi gibi insanlara kulluk etmesi, kendi gibi bir insan putlatr10

mas, onlardan merhamet dilenmesi insanlk asletine yakmayan bir zillettir. Ftihann bu yeti bunu en beli, en veciz bir ifade ile telkn etmektedir. Bu yetlerin tertibi de dikkate deer: Allhm! Yalnz Sana ibdet ederiz, ancak Senden yardm isteriz denilmekle Allhtan yardm istemenin evvel irdesini sarf ederek Allha ubdiyet ve kulluunu yaptktan sonra olabilecei anlatlm oluyor. Demek ki, Allhn nmetlerinden tamamyla faydalanabilmek, Onun gsterdii yolda yrmekle olabilecektir. Y Rabb! Yalnz Sana ibdet ve kulluk eder ve yalnz Senden yardm isteriz demekle evvel Onun yolunda yryerek alacamza sz vermi ve bu almamzda yardm istemi oluyoruz. hdinas-srtal-mstakm: Y Rab! Bizi doru yola hidyet et, ilet. Bu yetle bundan sonraki yet, Allhtan isteyeceimiz yardmn ne olduunu ve ne iin yardm istediimizi beyan ediyor, aklyor. Bunlardan anlalyor ki: Allhtan istenilecek en byk yardm, Allhn nmetlerine eren mesut kimselerin yrdkleri dmdz ve dosdoru yolu bize buldurmasdr. Bize o yolu gstermesi ve o yoldan yrtmesidir. Allhn birliine ve Ondan baka ibdete lyk bir lh olmadna inanm olan bir mmin Allhtan daima kendisini bu doru yola hidayet etmesini isteyecektir. nk Allhn nmetlerinden dnya ve hiret sadetinden kymetli ve daha yksek bir ey yoktur. Bunlar da ancak bu doru yolda yrmekle elde edilebilecektir. Bu doru yolun
11

Kurn, slm ve Peygamberin gsterdii yol olduu sylenmitir. Grlyor ki; bu yetler bizi hayat yoluna irad ediyor, Allhn nmetlerine nasl eriebileceimizi anlatyor. lim, sanat, irfan, medeniyet ve servet, bunlardan hepsi, bu dnyada insanlarn can attklar nmetlerdendir ve ite btn bunlar, Allhn gsterdii doru yoldan hi sapmadan yrmekle elde edilebilecektir; bu yetlerden anlalan hakikat budur. imdi Ftiha Sresinin genie bir melini, mnsn verelim: mek, lmek, en yksek sayg ve tzim, yalnz Allhn hakkdr, Ona mahsustur. O Allah ki, grnen ve grnmeyen, bilinen ve bilinmeyen, canl ve cansz btn varlk lemini yoktan var ederek terbiye eden, yava yava ykselten, besleyip byten ve bylece her eyi kemline eritiren mutlak kudret shibidir. O Allh ki, Rahmndr; ok merhametlidir. Yarattklarnn hepsine ahsn ve nevini muhafaza edecek her trl kabiliyetleri, varln devam ettirebilmek iin muhta olduu her eyi evvel hepsine msv olarak vermitir. Bunlar verirken aklly aklszdan, manly manszdan, alan almayandan ayrt etmemitir. Her bir mevcut, istemeden ve kendi almas olmadan hayat nmetine ve o nmeti devam ettirecek dier vastalara bavurmutur. O Allh ki, Rahmdir; akl ve irade ile bakalarndan stn kld insanlara, sonraki ve hele
12

hiret nmetlerini herkesin almasna, kazancna, man ve ameline balamtr. O Allah ki, dnyada hayr yolunu tutanlar hirette hayr ile mkfatlandrmak; buyruklarna aykr olarak er yolunu tutanlar da cezalandrmak kudretine sahiptir; hirette herkesi, dnyadaki ameline gre cezlandrmaktan ciz deildir. Kendisine kar gelmi olanlarn gnahlarn affetmek de elindedir. te Allh, byle bir Allhtr. Ey bu sfatlarla muttasf olan Allhm! Sen birsin; yalnz Sana ibdet ve kulluk ederiz ve ilerimizde ancak Senden yardm isteriz. Bizi doru yola, nmetine eren, azp sapmam ve bylelikle Senin gazabn zerine ekmemi olan o bahtiyar ve mesut insanlarn yoluna hidyet et, o yola ilet, o yoldan yrt. (Dumz kabul eyle Allhm!)

13

14

FL SRES

Grmedin mi, nasl etti Rabbin Fil sahiplerine? Fendlerini, tedbirlerini (kt dncelerini) bozup bsbtn perian klmad m? zerlerine sert talarla at eden, sr sr kular sald da, hemen onlar bir yenik hasl (gve yiyip tanesiz kalm ekin yapra, saman) gibi klverdi. Bu sre, byk bir olay hatrlatmaktadr. Mldn 570inci senelerinde Habeistann Yemen Vlisi Ebrehe, Sanada byk bir kilise yaptrarak Araplarn yalnz en byk mbet olarak bu kiliseyi tanmalarn ve her yerden buray ziyarete gelmelerini salamaya alm ise de, onlar Mekkedeki Kbeden bir trl evirememiti. Bunun zerine Kbeyi ykp yerini belirsiz etmeye karar verdi. Fillerle de kuvvetlendirdii byk bir
15

ordu ile Mekkeye yrd ve bir gn Mekkenin yaknlarnda kararghn kurdu. Bunu gren ve maksadn anlayan Mekkeliler, dalara ekildiler. nk kar koyacak hibir kuvvetleri yoktu. Ebrehe ordusu yrd. Mekkeye yaklanca birdenbire muhtelif cihetlerden alay alay, blk blk kular peyda oldu ve gkyzn kapad ve bunlar Ebrehenin askeri zerine sert talarla at ettiler. Bu kularn attklar talar kime demi ise vcudu delik deik bir hle gelmi ve bylece Ebrehe ordusu neye uradn bilmeyerek perian olmu, vdiler le ile dolmu ve Kurnn tasvir ettii gibi Ebrehe ordusu yenik bir hasl gibi olmutur. Bylece Ebrehe ordusu iin Mekkeye girmek nasip olmad, kendileri yok oldu, fakat Kbe yine dimdik durdu ve kyamete kadar da ylece duracaktr. te bu srenin hatrlatt olay, bu lh mcizedir. Peygamber Efendimiz de bu yl domutu. brahim Peygamberden beri Tevhd mbedi olan Kbe, sonradan putlarla dolmutu. Fakat bu lh mbed, Hazret-i Muhammed Mustaf eliyle yine eski mevkiini alacak, Tevhd dninin ve Mslmanln kblesi, ba mbedi olacakt, Allah byle dilemiti. Ebrehe ise, burasn yok ederek sapklk dnini, putperestlii daha kuvvetli bir srette yaatmak istiyordu. Onun iin Tevhd dnini btn dnyaya yayacak olan Hazret-i Muhammedin doduu sene Cenb- Hak lh bir mcize ile Ebrehe ordusunu yok ediverdi. Allhn iradesine aykr olan bu kt dnceleri, kendi felketlerini hazrlam olmaktan baka ie yaramad.
16

Bu olaydan krk sene sonra Hazret-i Muhammed Mustaf Peygamber oldu ve evvel Kureyi dne dvet etti. Kbeyi putlardan temizlemek istedi. Fakat Kurey, bunu kabul etmedikleri gibi fazla olarak Ona birok eza ve cefa da yaptlar. O zaman Mekkelilerden bu olay gzleriyle grm olanlar da vard. te, Cenb- Allah, Peygamberine indirmi olduu Fil Sresi ile bu gerei onlara hatrlatmak istemitir. imdi bu srenin geni mns u demek oluyor: Y Muhammed! Grmedin mi? Gznle grm gibi gerekten bilmiyor musun? Kbeyi ykmak iin filleri ile Mekkeye yryen orduyu senin Rabbin nasl bir anda ve hatra gelmeyen bir ekilde mahvetti. Onlarn tedbirlerini, kt dncelerini, fendlerini, dzenlerini, kurduklar tuzaklar nasl altst edivermi ise, kudret ve kuvvetlerine gvenen koca bir orduyu kimsenin dnemeyecei bir ekilde nasl yok etmi ise sevgili Peygamberim, bugn sana tuzak kurmay, seni yok etmeyi dnen, Tevhd dnini, Mslmanl ortadan kaldrmak iin birok tedbirlere, eytan fikirlere bavuran kimselerin plnlarn ve tedbirlerini de ylece ters evirmeye kadirdir. Senin Rabbin, hiret azbndan baka dnyada dahi kurumlar bozup datmaya kaadirdir. Buna inanmayanlar, Kbeyi ykmak isteyen ordunun bana geleni dnsnler de ondan ibret alsnlar ve azgnlklarndan vazgesinler! Allhn sana olan inyeti Kbeye inyetinden daha ziyadedir. Bunu anlamak istemeyenlerin bana gelecek fe17

lket, Filli ordunun bana gelenden daha hafif olmayacaktr. Bu sre ile Peygamberimiz Muhammed Mustafa sallallhu aleyhi ve sellem Efendimize dmanlk yapanlarn, Ona kar kt niyet besleyenlerin erinde gecinde yok olacaklarna iaret olunmu ve nasl ki yle de olmutur.

18

KUREY SRES

Kureyin birbirleriyle veya bakalaryla andlamas, anlamas iin; hele yaz ve k seferlerine (faydalandklar) andlamas iin, onlar (Kurey) bundan byle bu evin (Kbenin) sahibine (Allha) ibdet etsinler; O (sahip) ki, onlar byk bir alktan kurtard ve mthi bir korkudan emin kld. Kurey, Araplarn en asl kabilesi ve Hazret-i Peygamber Efendimiz de bu kabileden idi. Kbeyi gzetleyip koruyan da bunlard. Araplar, Kbenin koruyucular olmalarndan tr, Kureye ok sayg gsterirlerdi. Kurey, yaz ve k seyahatlerinde de Kbenin yz suyu hrmetine kimseden bir zarar grmezler; herkesle anlamalar, andlamalar yaparak serbest serbest seyahat ederler ve bylece hem madd hem de mnev nfuzlarn koruyarak emniyet iinde yaarlard. Yaknlarndaki memleketlerde halk trl vahet ve ekavet iinde vurulup arp19

lp dururken Kurey kabilesi Mekke ve etrafnda emniyet iinde yaadklar gibi, Yemen, Tif ve Habe gibi memleketlere yaptklar ticaret seferlerinde de sayg gryorlar, emniyetle gidip geliyorlard. Mekkenin ve Kurey kabilesinin kazand bu yksek nfuz, bu emniyet ve itibar phe yok ki orada bulunan ve Allah tarafndan byk bir eref kazanm olan Kbenin yz suyu hrmetine idi. Btn bunlar Kbeye ve bunun sahibi olan Allha borlu idiler. Sonra bu mukaddes ev, iine putlar doldurulsun diye deil, bir tek Allha ibdet olunsun iin kurulmutu ve Allhn onu Ebrehe ordusunun taarruzundan korumas da ileride gelecek olan Peygamber Hazret-i Muhammed (aleyhis-selm)in o evi putlardan temizleyerek Tevht dninin merkezi yapaca iindi. Ve yarm asr evvel Filli ordunun bana neler geldiini de Kurey pekl biliyordu. O hlde Kureye yaraan, Kbe niin kurulmu ise, o maksat ve gayeyi belirtmesi iin onu temizlemek zere gnderilmi olan Hazret-i Muhammed (aleyhis-selm)e inanmak ve ona arka kmakt. Allhn birliine man ile Tevhd dnine ilk nce onlarn sarlmas gerekti. Hlbuki Kurey byle yapmad. Hazret-i Muhammed (aleyhis-selm)in Allhn birliini iln etmesine kar putperestlikle srar etmek isteyerek ilk nce kfr ve isyana kalkan, dmanlk gsteren onlar oldu. Bu ise bir nankrlk idi. te bu srede Cenb- Hak, Kbe yznden Kureyin grd bu nmetlere ve bunlara kar nankrlk etmenin byk bir ceza ve felketle karla20

acana iaret buyurduktan sonra; yle ise aklnz banza aln da sizi bu mukaddes evin yz suyu hrmetine felketlerden kurtaran, alktan koruyan, korkulardan emin klan bir Allha ibadet ve kulluk edin! Putlara tapmayn, Allhn size verdii bu kadar nmete kar nankrlk etmeyin! buyurmutur. Bu sreden unu da anlyoruz ki, grd nmetlere, iyiliklere kar nankrlk etmek insanla yakmayan en baya bir eydir. Kadri kymeti bilinmeyen nmet de gnn birinde elden kar. Sonra, her nmet ba Allhu Tel olduu iin her insann birinci vazifesi, Allh tanmak ve yalnz Ona ibadet etmektir. Ondan baka ibadete lyk yoktur.

21

22

MN SRES

Grdn m o, dne (ceza gnne ve hirete) inanmayan? te hak dne ve ceza gnne inanmayan, o kimsedir ki: ksz itip kakar, resizin ve yoksulun yiyeceine dair tevikte bulunmaz; ne kendisi doyurur, ne de bakalarnn doyurmas iin kayrr. Vay o namaz klanlarn hline ki, onlar namazlarn gerei gibi cidd bir vazife olarak yapmazlar. Onlar ki gsteri iin yaparlar ve yardml saknrlar (kimseye bir damla ey vermek istemezler.) Bu sre bize unlar bildirmektedir: nsanlar, yaptklar iyilik veya ktln karl olarak mkfat veyahut ceza greceklerdir. Herkesin bir gn olup da ettiklerini bulmalar Allh Telnn inanlmas gerekli kesin kanunu, hak dnidir.
23

Buna inanmayp da Dnin asl yoktur; ldkten sonra ettiklerimizin mkfatn veya cezsn greceimiz de yalandr diyen adamlarn bulunmas alacak eylerdendir ve dncesizliktir. hirete, cez gnne inanmayanlar yle kimselerdir ki: Onlar ksz itip kakar; kendisinde Allah korkusu olmad iin yrei katdr; zayflara insaf ve merhamet etmeyerek onlar kaktrr; onlara hakaretle bakar; kovar ve azarlar. Bu, onlarn detlerindendir. Demek ki bu huylar, hirete manszlk almetlerindendir. Sonra byleleri, aresizlerin ve yoksullarn hline, yiyeceklerine dair bakalarna bir tevikte de bulunmazlar. Bunlar hi dnmezler. Ne kendileri doyurur, ne de vakti hli yerinde olanlarn bakp gzetmeleri iin kayrr, tavsiye ve yardmlarda bulunur. Hibir suretle fakir ve dknlerin hlini dnmez, bylelerine bakmaz ve baklmasna taraftar olmaz. te bu gibi insafszlklar dne ve hirete inanmayan kimselerin huyudur. Bu kt huylar onlar iin tabidir. Fakat asl alacak ey, dindar grnenlerin bu kt huylarla huylanmalardr. Bu sre bize unu da tlim ediyor ki: Dnin rhu, Allhn buyruklarna stn bir sayg ile balanmaktr. Namaz da dnin direidir. Namaz klmak, Allhn huzurunda durmaktr. Byle yksek bir huzurda olduunu dnmeyerek, namazn nemini takdir etmeyerek batan savma yapmak, yahut Allh iin ve temiz bir niyetle klmayp dnyev bir fayda dncesiyle ve
24

bakalar grsn diye klmak; malnn zektn vermemek ve hatt kimseye bir yardmda bulunmamak ve nekeslik etmek, Allh yannda byk bir cezya sebeptir. Bunlarn bu hlleri, dinsiz ve mansz olanlarn, yetimi itip kaktrmasndan, fakirlere, dknlere yardm etmemesinden daha ziyade ktdr ve yazk bu gibilere.

25

26

KEVSER SRES

Biz verdik sana (Y Muhammed) hakikatte Kevser. Sen de Rabbin iin namaz kl ve kurban da kesiver. Dorusu, asl ebter sana buz eden (hn besleyen, di bileyen)in kendisidir. Kurnda lfz bakmndan en ksa, mn cihetinden ok geni sre budur. Mekkede nazil olmutur. Mslmanlar ilk devirlerinde hem azlk, hem de fakir idiler. Peygamber Efendimizin erkek ocuklar da o sralarda lmt. Arap putperestleri bunlar Mslmanlk iin birer kusur sayarak onlarla alay ederlerdi. Eer Muhammed hak Peygamber ve getirdii din de lh bir din olsayd herkes bu dne giriverirdi. Ve Muhammedin arkasna adn andracak bir erkek evld kalrd. Adn sann yaatacak bir evld bile yok! diyerek halk Mslmanlktan soutmaya alyorlard. (Arkasna erkek evld kalmam olanlara Araplar ebter derler ki, gdk kald, arkasndan adn anacak kalmad, demektir) te btn bunlarn birer dedikodudan ibaret olduunu bildirmek iin Allhu Tel bu s27

reyi inzal buyurdu ve bununla Peygambere ve mslmanlara byk bir mjde verdi. Allhu Tel buyuruyor ki: Y Muhammed! Muhakkak ki biz sana Kevser verdik. Sen bundan dolay Allha kret, ibadet et... Acaba Kevser ne demektir? Bunun pek ok mnlar vardr. Birkan burada gsterelim: Kevser, bitmek tkenmek bilmeyen sadet ve hayr kaynadr. Kevser, getii her yere, kupkuru bir l dahi olsa, taze bir hayat salayan, orann ksrln, yoksulluunu feyiz ve berekete eviren Cennet rmadr. Kevser, btn dnyaya feyiz ve bereket getirecek, dnyay batanbaa yenileyecek bir ilim, hikmet, fazilet deryasdr. Kevser, btn beeriyet iin bir sadet ve selmet kayna olan Peygamberlik rtbesidir. te Kevserin byle birok mnlar vardr. Btn bu mnlar gz nnde tutarak bu srenin mnsn yle izah edebiliriz: Habbim! Ben sana yle bir rtbe, yle bir din verdim ki: O, ln ortasndan fkran ve rastgeldii her eye yeni, taze, ebed bir hayat veren suyu bol bir rmak gibidir. Bu mnevi ve lh kaynaktan fkran feyiz ve bereket, hayr ve fazilet hi kesilmeden akacak ve snrlarn genileterek beeriyetin vicdann l ksrlndan kurtaracak, onu yepyeni bir hayata kavutu28

racak ve kyamete kadar hibir engel onun akn durduramayacaktr. Bylece senin adn, sann da her zaman ve her yerde sylenecek, kalplerde yaayacak, dnin dnyaya yaylacaktr. Dnyada olduu gibi hirette de Kevser nmeti, Kevser rma sana verilecektir. Onun sahibi sen olacaksn ve ondan kana kana ienler mesut ve bahtiyar olacaklardr. unu kesin olarak bil ki: Gdk kalacak, sonu gelmeyecek, ad san unutulacak olan sen ve senin dnin deil, asl sana ve senin dnine dman olanlarn kendileridir. Onlarn soyu sopu kalmayacaktr. yle ise bu byk nmeti sana veren Rabbin iin, evet yalnz Onun iin namaz kl, ihls ve tam bir ballk ile ibadet et, kurban da kes; kulluunu gster. te bu lh hitap, daha ortada bir ey yok iken Mslmanln dnyaya nasl yaylacan, onun nasl bir sadet ve fazilet kayna olduunu, bu dne dman olanlarn her zaman ve her yerde ebter ve gdk kalacaklarn, dnyada nam ve nianlar kalmayacan haber veriyor ve Peygamberin de kymete kadar adnn anlacan, dnyada olduu gibi hirette de Kevser nmetinin kendisine verildiini mjdeliyordu. Nasl ki yle olmutur ve yle olacaktr. Bu tkenmek bilmeyen nmete kar Cenb- Hakkn namaz ve kurban badetleri ile emir buyurmas, bu ibdetlerin Allah yanndaki yksek mevkilerini ve nemini gsterir.

29

30

KFRN SRES

De ki: Ey kfirler! Tapmam o taptklarnza. Siz de tapanlardan deilsiniz benim Mabudum (Allah)a. Hem ben tapc deilim sizin taptklarnza. Hem de siz tapc deilsiniz benim ibdet ettiim (Allah)a. Size dniniz, bana da dnim. Bu sreye, Kfirn sresi denir. De ki buyruu, Peygamberimizedir. Mekke devrinde nzil olmutur. Peygamber Efendimiz Allhtan ald buyruklar, ok yumuak bir ekilde sylemee memur idi. Hlbuki bu sreyi tebli ederken, Ey kfirler? diye en ar bir vasfla balamas iin emir alyor. nk bu srede kendilerine Ey kfirler! diye sylenilen kimseler hakka kar besledikleri kinlerini, gayzlarn ve fkelerini bir trl gideremeyen, tuttuklar kt yoldaki inatlarndan vazgemeyen ve mana gelmeyecekleri, Allhn katnda belli bulunan kimselerdir ki kfr bunlar iin deimez bir va31

sftr. Binenaleyh, buradaki kfirlerden maksat, Kureyten muayyen kimselerdir. Peygamber Efendimiz slm dvsn, bir tek Allha man ve ibdet etmek akdesini ortaya atp da; Ey insanlar, bu putlara tapmay brakn, Allhn bir olduuna man ve yalnz Ona ibdet edin, Ondan baka ibdete lyk bir lh yoktur dedii zaman, Kurey Ona yle kar koydular: Biz, dedelerimizden kalan putlarmz brakamayz. Biz, onlara tapmak suretiyle asl Allha, yeri g yaradana yaklaabileceiz. Atalarmzn yolundan ayrlp da senin peinden gidemeyiz. Allha birtakm ortak isnat eden, Allh brakp da kendi elleriyle yaptklar putlara tapan bu mrikler fikirlerinde o kadar inat ve srar ettiler ki, kendilerini doru yola aran Peygambere ve Ona man edenlere yapmadk eziyet brakmadlar. Peygamber Efendimiz de hi durmadan ve ylmadan vazifesine devam ediyordu. En sonra Kureyin azllarndan be on kii Peygamberimize gelerek yle bir teklifte bulundular: Sen bu dvdan vazge, biz sana istediin kadar mal verelim, seni kendimize reis yapalm. Eer buna da raz olmazsan seninle bir uzlama yapalm: Sen bzan bizim putlarmza tap, biz de ara sra senin Allhna tapalm. Bylece hayr ve selmet hangisinde ise ona hepimiz kavumu oluruz. Kalbleri kararm olan bu zavalllar Peygamberlik ne demek olduunu bir trl anlayamyorlard. Bilmiyorlard ki: Hazret-i Muhammed (aleyhis-selm)
32

bu ilh dvsndan, bu hak yolundan asla dnemezdi. Hibir sebep ve menfaat Onu yolundan eviremezdi. nk O, madd bir menfaat, bir hret peinde komuyordu. O, Allahn bir elisi idi ve Onun namna hareket ediyordu. te mriklerin byle sylemeleri zerinedir ki, Allah bu sreyi Peygamberine indirdi ve onlara verilecek cevap, bu sreyi okumak olduunu bildirdi. Peygamber Efendimiz de onlarn yukardaki ahmaka tekliflerine cevap olarak bu sreyi okudu. Bununla onlara bir kere daha anlatt ki: Ey Allha inanmayan ve Ona ortaklar yapan ve putlara tapan kfirler! Ben Allhn Peygamberiyim; sizi hak yoluna armaya memurum; bu benim kendi dvam deildir. Size ancak Allhn emirlerini sylyorum. Allhtan nasl alm isem ylece size tebli ediyorum, bildiriyorum. Sizin teklifiniz, cahilce, ahmaka, kfirce bir tekliftir. nk ben, sizin lh diye tapp durduunuz ve benim de baz kere tapmam istediiniz o putlara ne gemite, ne imdi, ne de bundan sonra bir an bile tapmadm, tapmayacam ve tapmam. Ben, yalnz ve yalnz Rabbl-lemin olan tek Allha ibdet ederim. Esasen siz de benim ibdet ettiim hak mbuda, Allhu Telya ibdet edicilerden deilsiniz. Bugne kadar Ona ibdet etmediiniz gibi imdi de Ona tapmyorsunuz ve bu hlinizle Ona tapc ve tapacak da deilsiniz. nk Onun birliine ve ibdetin yalnz Ona olacana, Ondan bakasna tapmann irk ve kfr olduuna man etmediniz ve etmiyorsunuz.
33

(Bzan putlarmza, bzan da Allha tapalm) demek, Allhn bir olduuna inanmamaktr. Binenaleyh sizin taptnz, benim ibdet ettiim Allh olmad gibi, ibdetiniz de benim ibdetim deildir. Ben yeri g yaratan bir Allha, Onun emrettii gibi ibdet ediyorum; siz ise kendi elinizle yaptklarnza tapyorsunuz. Madem ki yledir ve madem ki sizde hakk duymak istidad yoktur; artk sizin olsun dniniz ve taptklarnz; hak slm Dni de benimdir. Bu sreden unlar da reniyoruz: Allha kulluun art tam bir man ve ihlstr. Her eyden nce Onun bir olduuna, sonsuz ve kll kudretine; her tasarruf Onun elinde olduuna, ei ve benzeri olmadna inanmak lzmdr. Fakat bu kadar yetmez. Bundan sonra da Ona z yrekle ibdet etmek, ibdetin de yalnz Ona olacana inanmak ve ibdette Ona bakasn erik yapmamak, canl cansz, ne suretle olursa olsun baka birine tapmamak, tapnr derecede gnl vermemek gerektir. Yoksa hem Allha ibdet, hem de bizi Allha yaklatrsn niyetiyle bakasna tapmak ve Allhtan istenilecek eyleri ondan istemek, manszlktan baka bir ey deildir. Sonra man demek, bir eye smsk sarlmak demektir. Bugn bir trl, yarn baka trl, her gn renkten renge girmek man deildir. Bu srenin sonunda Sizin dniniz size, benimki de bana buyurulmas mriklerle bir mtareke yapmak deil, onlara tam bir meydan okumaktr.

34

NASR SRES

Allhn (vaad eyledii) yardm geldii ve zafer kazanld (Mekkenin fethi ile slma fthat kaplarnn ald); ve insanlarn fev fev, kme kme Allhn dnine girdiklerini grdn zaman artk Rabbini verek ann ycelt ve Allhtan mafiret iste. nk O, tvbe ile kendisine dnenleri kabul eder. Mslmanlar ilk devirlerinde hem az, hem fakir idiler. Dmanlarn saylar, kuvvet ve kudretleri ise onlarla llemeyecek kadar oktu. Bundan tr her vakit dmanlarn madd ve mnev ezici tazyiklerine uruyorlar ve bu yzden kalpleri hep znt ve sknt iinde geiyordu. Bir taraftan mminlerin bu hli, dier taraftan gne gibi parlayan bu ak hakikat grmeyerek Kureyin kendisini yalanlamas Peygamberimize de i sknts veriyordu. Peygamber de mminler de yle istiyorlar ki: Hak btla tam bir galebe alsn.
35

Peygamberin gtt dv, Allhn yardmyla bir an evvel kesin bir zaferle neticelensin. Allhn vaad buyurduu bu zafer getike kalplerindeki sknt, znt ziyadeleiyordu. Mutlak keml, yalnz Allha mahsus olduundan vaad olunan bu zaferin ne zaman ve nasl olacan bilmiyorlard. Efendimiz, bu zaferin er ge tahakkuk edeceini biliyordu amma, onun bir an evvel tahakkukunu da istediinden, bunun gecikmesi yznden kalbine gelen eyleri Allha kar bir gnah gibi grr ve ondan Allha istifar ederdi. te bu sre btn bunlara cevap olmak zere indirilmi ve Peygambere de yle mjde verilmitir: Y Muhammed! Bir gn, seni Peygamber ve eli gnderen, senin yegne Mbudun olan Allhn tam yardm gelecek ve Allah seni dman zerine stn klacak, Mekke fetholunacak: Mekkenin fethi ile kalpler slma ve slm kaps da btn insanlara alarak(1) slm Dni intiar edecek ve insanlar kme kme, alay alay slm Dnine girecek ve sen bu byk muvaffakiyeti greceksin. te sen, Allhn sana vaad eyledii bu yardm ve fthat ve insanlarn byle fev fev Allah dnine girmeye baladklarn grdn vakit, artk sana bu byk nmetler veren Rabbinin byk ltuf ve ihsanna mazhar olduundan dolay Ona lyk her trl sayg ve tzimat ile hamdet; Onu erek anna yaramayan, ek(1) Bu srenin Hayber fethinden sonra ve Mekke'nin fethinden evvel nzil olduunu syleyenler oktur.

36

siklii andran her trl eylerden Onu tenzih ve takdise daha ziyade devam et! Ve nce hatrnza gelen skntlardan dolay da gerek kendin ve gerek mmetin iin Allhtan mafiret dile. Btn kalb temizliiyle Allha dn. Zira Cenb Hak, tertemiz kendisine dnenleri affeder. Bu sre, Peygamberimiz sallallhu aleyhi ve sellemin nihayet byle mansur ve muzaffer olarak kendisine fthat kaplar ald ve halkn alay alay, akn akn Allah dnine girmee baladklarn grd ve bu suretle din tekml edip de dnya kendisine tevecch eyledii zaman bu muvaffakiyetlerden, bu byk zaferden dolay Allha krederek dnyay mmetine brakp btn temizliiyle Allha dnmeyi istemesine de iaret ediyordu. Onun iin Mekkenin fethinden sonra insanlarn blk blk slm Dnine girdiini ve Haccetl-Vedda da yz binden ziyade mslmann Arafat danda toplandn grdkten sonra Cenb- Peygamber Mevlsna kavumasnn yaklatn sylemiti. nk bu sre onu haber veriyordu. Bu sreden unu da anlyoruz: nsan hayatta elde ettii baarlardan, kazand zaferlerden dolay daima Allha kretmeli; onlar Allhn bir ltfu sayarak hi marmamal ve Allh unutmamaldr. Allh unutarak btn baary kendisine mal etmek, lh kudretle beer aczi bilmemekten ileri gelir ki byk bir gaflettir.

37

38

TEBBET SRES

Eb Lehebin iki eli kurudu, kendisi de (helk oldu!). Ne mal fayda verdi ona, ne de kazand. O, (dnyada benzeri grlmemi) bir alevli atee yaslanacak. Gerdannda hurma liflerinden bklm bir iple odun tayan kars da! Bu srede bahis konusu Eb Leheb, Peygamberimizin z amcasdr. Fakat ne yazk ki bu, slmn en azl dmanlarndan idi. Peygamber Efendimiz, yaknlarn slma dvet etmek, slmn esaslarn onlara anlatmak zere Allhtan emir ald zaman hepsini bir yere toplad ve onlara kendisini nasl bildiklerini, syleyecei eye inanp inanmayacaklarn sordu. Onlar da: Seni ok doru ve emin biliriz, ne sylersen doru sylersin dediler. Bunun zerine Peygamber Efendimiz: Biliniz ki Allah beni size eli gnderdi, en ya39

knlarma kendi emirlerini sylememi ve dinlemeyenleri, hiretin azb ile korkutmam emir buyurdu. Geliniz, evvel Allhn birliine, Ondan baka lh olmadna ve benim hak Peygamber olduuma ve hiret gnne man ediniz. Putlardan yz eviriniz. Bylece man ederseniz selmete erersiniz, kurtulursunuz. Allh brakp da, birok tanrlara ve putlara tapmak insanl alaltmaktan, varln sflletirmekten baka bir ey deildir. nsan yalnz Yaradana tapar, yalnz Ondan yardm ister. Eer byle yapmaz ve beni dinlemezseniz sizin iin Allhn azabndan kurtulu yoktur dedi. Peygamber Efendimizin z amcas Eb Leheb de bu toplantda hazr bulunuyordu. Kendisi ok mteassp bir mrik ve putperest idi. Peygamber Efendimizin bu tlerini iitir iitmez, son derece fkelendi ve ayaa kalkalarak Yuh sana, bizi bunun iin mi topladn? dedi ve orada bulunan cemaati datt; hepsini Peygamberin aleyhine kkrtt; Kurey kavmini ondan souttu. Bu kadarla da kalmayarak ondan sonra da, bir taraftan kendisi, bir taraftan kars var kuvvetleriyle mslmanlar aleyhine almaya baladlar. Peygambere yardm edecei yerde Onun aleyhinde fitne ve fesat ateini alevlendirmek iin ne lzmsa yaptlar. Sihirbaz olduunu, deli olduunu sylediler. Bylece slmn yaylmasna, karanlklar iinde gidecek bir yol arayan insanlarn doru yolu tutup gitmelerine engel olmaya altlar. Hele Peygamberin ahsna ve mslman olanlara ne eziyetler yaptlar!..
40

Fakat bunlarn bu almalar, bu didinmeleri nasl bir netice verdi? te bu sre onu t nceden haber veriyordu: Eb Lehebin Mslmanlk aleyhine alan iki eli kuruyacak, kendisi de yok olacak; sde dnyada deil, hirette de muradna ermeyecek, onun ve karsnn btn uramalar boa kacak ve Mslmanlk her tarafa yaylacak, kkleecek, yayacak. Karsna bin Eb Leheb ksa yine botu. Ona kar alan azlar gnn birinde kapanacak, Ona kar kalkan eller kuruyacak ve o ellerin sahipleri en fec bir lmle yok olacakt. Bu iki kere iki drt edercesine kesin idi. nk Tebbet sresi bunu, daha olmadan, oldu diye haber veriyordu. Gelecekte olacak eyi oldu diye ifade etmek ok beli bir ifadedir. Onun muhakkak surette olacann kesin bir delilidir. Hakikaten Eb Leheb, muradna ermeyerek, hsran ile ld. Bedir harbinde mslmanlarn muzaffer olduunu duyunca, kt bir hastala tutularak kahrndan ld. Hastalnda ile efradndan bile kimse yanna yaklaamam, ls gn kalm ve kokmu idi. Demek ki, Kurnn daha evvel haber verdii dnyada iken gereklemiti. Sde Eb Leheb deil, onun benzerleri de hep ayn kbete urad. slmiyeti ykmak iin uraanlarn elleri kurudu, sesleri ksld ve sonunda hepsi helk oldular. Ne mallar, ne kazanlar, ne hretleri, ne mevkileri kendilerine fayda vermedi; lyk olduklar kbeti nleyemedi. nk Eb Leheb lugat bakmndan, alev babas demek olduundan bundan maksat, yalnz onun ahsn sylemek ol41

mayp, vasfna ve bu vasfta ona benzeyenlerin, yani Peygambere ve slma kar ate pskrmek isteyenlerin, hllerine de bu srede iaret edilmi oluyordu. Binaenaleyh bu sre, Eb leheb ile o tynette olanlarn kibetlerini nceden nasl haber vermi ise, dnyada ylece olmu ve dndklerine muvaffak olamamlardr. Dnyaya kt adlarndan baka bir ey brakmamlar, hirette de alev saan cehennemlere yaslanmak suretiyle cezlarn ekeceklerdir. Eb Lehebin karsna gelince: Bu kadn Hz. Peygamber Efendimizin geecei yollara geceleyin dikenli aalar ve dallar koymak suretiyle Ona eziyet eder ve kocasnn kt ilerine bu da katlrd. Bunun iin Kuran bunu odun tayc diye tavsif eder. Odun taycnn bir mns da kundaklk yapmak, fesat karmak demektir. Gerekten bu kadn Mslmanlk ve Peygamberimiz aleyhine kundaklk yapmakta idi. Demet demet dikenleri toplar, iplerle balar ve karanlk gecelerde Peygamberin yolu zerine yard. Peygamberimiz aleyhinde kundaklk ederdi. yette bunun bu kt hli, gerdannda ip diye ok beli bir ekilde ifade olunmutur. Fakat bu uramalar da hep boa gitti ve bu yzden kendileri de kahrolup gittiler. Tebbet sresi Eb Lehebin iki eli kurudu demekle bu tynette olan kimselerin hem dnyada, hem de ahirette kbetlerinin ok fec olacan nceden haber vermiti. Bunlarn dnyadaki kbetlerini adalar grdler veya iittiler, hiretteki kbetlerini de herkes grecektir.
42

Tebbet sresinin verdii byk ders ksaca udur: slma, hak ve hakikate dman olan ve bunu sndrebilmek iin kundaklk yapan kimseler, baka deil, kendileri iin kt bir kbet hazrlarlar ve kendi elleriyle kendi ukurlarn kazarlar ve kendilerini saracak ve yakacak olan Cehennem ateinin yaktlarn hazrlam olurlar. Hibir kuvvet onu sndremez ve onun nne geemez. te grnte Eb Leheb denilen ahs ile onun karsndan bahseder sanlan bu sre, bize byle yksek bir ders vermektedir.

43

44

HLS SRES

De ki: O, Allah, birdir. Allah, her ynden eksiksizdir ve her dilein merciidir, her ey kendisine muhtc olan anl, Uludur. O, dourmad ve dourulmad. Ona hibir ey denk de olmad. Bu sreye hls ve Kul Hvallh Ehad sresi denir. Bu sre, Mslmanln temeli olan Allhn birlii akidesini en gzel ve en ak bir ekilde beyan eder ve Allhu Tely herkesin anlayaca bir surette anlatr. slm tikadna aykr olan bozuk itikatlar da apak anlatr. Sahih rivayetlere gre, mriklerle yahudilerden bir cemaat, Peygamber Efendimize gelerek: Seni bize eli gnderen ve kendisinden bakasna ibdet olunmamasn isteyen Allah nasl bir eydir? Onu bize vasflar ile anlat, belki sana man ederiz demeleri zerine bu sre nazil olmu ve bununla Allhu Tel en gzel, en iyi bir ekilde kendi ztn, birliini, dier itikadlarn yanlln anlatmtr. Cenb- Hak, bu srede buyuruyor ki: Hab45

bim! Sen onlara de ki: Beni size eli gnderen ve kendisine man vacib olan Allh, her bakmdan birdir, birlii mutlaktr. Ondan baka taplacak yoktur, her eyi yaratan, dzene koyan Odur. Varlk lemindekilerin hepsi Ondandr, Ona muhtatr ve Onunla durmaktadr. O ise, bunlardan hibirine muhta deildir. Btn varlklarn sknt grd, darda kald zaman bavurduu, aman diye ard araca yalnz Odur. lk ve son Odur. Ne evveli var, ne de sonu. htiyalarn temin edilmesi iin yalnz Ona mracaat olunur ve yalnz Ondan istenir. nk her eye kadir olan yalnz Odur. O, dourmad ve dourulmad; byle eylerden tamamyla uzaktr. Oullar ve kzlar var demek irktir. Hibir ynden ne ztnda, ne sfatlarnda, ne iinde hibir suretle benzeri, ei, orta, dengi, rakibi yoktur. hls sresi, evvel Allhn mutlak birliini anlatarak Allha ortak katan, Allhtan baka ilhlar kabul eden dinlerin btl olduklarn bildirmi ve teslis (Allh tr) akdesinin bozuk olduunu da takrir etmi oluyor. kinci yet, Allhn Samed olduunu yani hibir eye muhta olmayp her ihtiyata kendisine bavurulan en yce varlk olduunu anlatarak varlk lemindekilerin hepsi Ona muhta olduunu, Onsuz hibir ey var olmayacan anlatarak madde ve rhun, Rhl-Kuds, madde ve kuvvetin bir yaratcya muhta olmad itikadn da rtm oluyor.
46

nc yette Hristiyanlk gibi Allh baba, oul, Ruhl-Kuds diye uknmdan mrekkep ve hepsini Allhlk itibariyle bir sayan; Mekke putperestleri gibi, meleklere Allhn kzlar diyen dinlerin de bozuk olduklar bildiriliyor. Drdnc yette hull, yani Allhn insan vcduna girdii kdesini tayan, insan ilhlatran dinlerin bozuk olduklar anlatlyor. Bundan baka irk yani Allha denk ve msav ilhlar tanmak bahsi drt ekildedir: lhlarn taadddne, baz eylerin Allha ait olan sfatlar hiz olduuna, herhangi eyin Allha nisbet olunabileceine, Allah tarafndan yaplacak eyleri bir bakasnn yapabileceine inanmak. te bu drt yet, bu drt eit irki, bu eit bozuk tikatlar da reddediyor. Bu srede Allha isnad edilen birlik mutlaktr. Vahdetin en son kemlini bulmu olan birliktir. Ondan ekmel vahdet tasavvuruna imkn yoktur. Binaenaleyh birinci ve ikinci yetler, Allhn mutlak birliine mugayir olan ve bakasna ihtiyac andran her eyi reddettii gibi, Hristiyanlktaki bir , bir; akdesini de rtmektedir. nk bu srede trif edilen vahdet, gerek ilhlarn birden fazla olmas akdesini, gerek baba, oul, Rhl-Kuds gibi teslis itikadn tamamyla skp atmaktadr. nc ve drdnc yetler de Meleklere Allhn kzlardr diyenleri ve insan ilhlatrp, Allha denk yapanlar reddetmektedir. Hlsa: Drt ksa yetten ibaret olan bu sre bi47

ze talim ediyor ki: Allh birdir, Allhn ne zatnda ne sfatlarnda, ne de ilerinde, orta, dengi, benzeri ve hibir eye ihtiyac yoktur. Bakas ise hep Ona muhtatr. Ondandr ve Onunla durmaktadr. Bunun aksine olan, buna aykr den her tikat, her fikir rktr, yanltr. te mslman tikad budur. Drt ksa yetten ibaret olan hls sresi hem slm tikadnn temelini, hem de ona aykr olan rk ve bozuk tikatlar esiz bir surette beyan etmitir.

48

FELK SRES

De ki: Yaratlmlarn errinden, karanlk kt zaman gecenin errinden, dmlere fleyenlerin errinden ve haset edenin, iindeki hasedini darya vurduu vakit, errinden; afak aydnlnn Rabbine (Allha) snrm. Felk sresi, bize drt eyden korunmay ve bunlarn errinden Allha snmay tlim ve emrediyor: 1 Yaratlm ve dnyada mevcut olan herhangi bir eyden, herhangi bir vakit ve zamanda gelecek her trl er, zarar ve ktlklerden. Allhn yaratt eylerin hibirisi biztihi kt ve er deildir. Hepsi Allhn yaratt bir ey olduundan dolay, hayrdr, iyidir. nk varlktan, lh hikmete gre, mukadder olan yerini ve nasibini almtr. Bununla beraber herhangi bir ey kendi hilkati
49

bakmndan hayr olduu hlde, bize olan zarar bakmndan bizim iin er olabilir. Zehirli ve yrtc hayvanlar da kendi zatlar bakmndan er ve kt deildirler. Bunlardaki er ve zarar nisbdir. Binaenaleyh bize zarar dokunacak, bize ktlk getirecek eylerden bizi korumas iin daima Allha snmak ve Ona yalvarmak ve korunmasn bilmek lzmdr. O cihet bize den bir vazifedir. 2 Gece, gndze bakarak bir vahettir, korkuntur. nsana korku verir. Fakat gecenin bir de tam karanl kt, kapkara, zindan gibi, gz gz grmez dediimiz ok korkun zaman vardr. Gece bu hli ald vakit, insana er ve ktlk daha kolay ekilde gelebilir. Yolcu yolundan kar ve nereye gideceini arr, dman da byle bir zaman kollar. te byle bir gecenin errinden, byle bir zamanda insana gelebilecek zararlardan da Allaha snmak lzm olduunu yine bu sre bize tlim etmektedir. Demek ki gecenin bu hli de bilhassa korunulmay ve Allaha snlmay icap ettirmektedir. nsanlarn hak ve hakikat klarndan mahrum bir duruma dmeleri de byle karanlk iinde kalmaya benzer. Bu da her trl ktlklere sebeptir. Byle bir duruma dmekten de Allha snmak lzmdr. Byle zamanlarda gelebilecek olan erleri, ktlkleri, dnya ve hiretle ilgili zararlar ancak Allah grr ve O nleyebilir. Byle bir duruma dmekten korumas iin de daima Allha yalvarmak lzm olduu bu yetten anlalmaktadr.
50

3 pliklere dmler balayarak onlara, unun bunun hesabna fleyen, efsun yapan, yahut insanlara kt ve aldatc telkinler yapan birtakm bycler ve kt ruhlu insanlar vardr ki bunlar, yakaladklar kimseleri karanlklar iinde kvrandrrlar ve hakikat grmelerine engel olurlar. Kendilerini birer kurtarc ve her eyi bilir gibi gsteren ve aldatc muskalarla veya telkinlerle insanlar saptan bu sahtekrlar, aile ve insanlar arasnda sevgi balarn zerler. Bunlarn tuzana dmek, aslanlarn penesine, ylanlarn zehirli dilerine yakalanmaktan daha korkuntur. te bunun iindir ki, bunlarn errinden de Allha snmak ve kendisini bu gibi kimselere kaptrmamak lzm olduunu Kurnn bu sresi bize tlim ediyor. 4 Bakalarnn elindeki nmeti kskanan, nmeti ekemeyen herhangi bir hasedcinin ruhunu sarm olan kskanlk atei darya vurduu zaman, haset ettii kimseye kar elinden gelen fenal yapmaktan ekinmez. Onu hibir ey memnun etmez. Bylelerinin errinden de Allha snmaldr. te yukardan beri saym olduumuz bu ktlklerden, fenalklardan insan, her vakit iin Allhna yalvarmaldr. Bu sre bize bu gerekleri tlim etmektedir. Her insan daima bunlardan korunma arelerini aramal ve Allha snmaldr; bunlardan gelebilecek eylerden ve zararlardan kendisini korumas iin Allha yalvarmaldr. Du ibdetin zdr; dindarln iliidir. Asl du, Allha snp Ona do51

rudan doruya yalvarmak ve dusna bakalarnn tavassutunu istememektedir. Allh, bu sre ile btn erlerden, dorudan doruya kendisine snmamz emreylemitir. Bana du ediniz, er ve ktlklerden bana snnz diye duann kabul edilecei kaplar herkese am, herkesi o kapdan ieri girmeye armtr. Binaenaleyh dorudan doruya Allha iltica ve du etmeyerek du telll aramak ve unun bunun efsunlarndan, yapaca bylerden medet ummaa kalkmak diyanetin icab deil, cahiliye detidir ve en byk gnahtr. Esasen byclk ve efsunculuk byk gnahlardandr.

52

NS SRES

De ki: Snrm Rabbine nsn. Melikine nsn. lhna nsn; errinden o sinsi vesvsn. Ki, fiskos eder sinelerinde(1) nsn; gerek cinden (olsun o sinsi) gerekse insden. Bundan evvelki, sre her eyin, gece ve gndz, her zaman insana rz olabilecek ak erlerinden Allha snmak lzm olduunu bildiriyordu. Bu srede ise, gzle grlmeyen, elle tutulmayan gizli erlerden ve gizli kuvvetlerden de korunmak ve Allha snmak lzumu bildiriliyor. zah edelim: Ns, insan demektir. Rabb, duygusu olmayan maddenin canl insanlar yaratp onlar birok nimetleriyle terbiye eden, hlden hle geirip yetitiren, besleyip byterek kemle erdiren ulu yaratc
(1) Kalplerinde, gslerinde, ilerinde.

53

(Allah) demektir. Melik; kemle eren insanlarn hepsini hkm altnda tutan, hayat ilerini kudreti ile tedbir eden, onlarn zerinde hkmlerini, iradelerini diledii gibi yrten, yaratan, rzk veren ve ldren hkim demektir. lh, sonsuz kudreti ve bykl ile insann kalbinde yaayan ve kendisinden bakasna tapmak ciz olmayan hak Mabud, Allhu Tel Hazretleridir. Binaenaleyh Rabb, Melik, lh her nden maksat Allhu Teldr. Her biri insann muhtelif hline nazaran ayr mnlara irettir. Allah yalnz insanlarn deil, her eyin Rabbi, Meliki ve lhdr. Fakat bunun byle olduunda aran ve saptan yalnz insanlar olduu iin, nsn Rabbi, nsn Meliki, nsn lh denilmitir. Binaenaleyh nsn tekrar olunmasnda yksek bir hikmet ve belgat vardr. Vesvs; vesvese veren, insann iine kt eyler getiren, barnda yava yava ktlk fsldayan, fiskos eden demektir. Hanns; geri geri ekilip sinen, aldatmak ve hak yolundan geriletip fenala srklemek iin sinsi sinsi alan, sinerek frsat kollayan vesvese kayna demektir. Cin; gizli olan ve gze grnmeyen mahlktur. ns de bildiimiz insanlar demektir. Bunlarn her ikisinin vesvese ve fiskosundan Allha snmak lzm geldii bize talim olunmutur.
54

imdi srenin mnsn yle geniletebiliriz: Habbim de ki: ster gze grnmeyen varlklardan, ister insanlardan olup da aldatmak, hak yolundan geriletip fenala srklemek iin insana gizli gizli vesvese veren; insann iinde fiskos eden, hep fenaya aran sinsi, geriletici ve ktlk kaynann errinden insanlar yaratp terbiye eden; hlden hle geirip kemle erdiren; onlarn hepsi zerinde mutlak hkim olan, sonsuz kudret sahibi hak lh, Allhu Telya snrm. Rabbim! Senin iraden dnda hibir ey yoktur ve olamaz. Beni bunlarn errinden, bunlarn dediklerine uymaktan, ardklar kt yollara gitmekten koru! Bundan evvelki srede korunulmas lzm gelen ve erlerinden Allha snlmas emir olunan drt ey, grnr eylerdendi. Bu srede korunulmas emir olunan ey gze grnmeyen ve insann iine atlan bir vesvesedir. nsann iine sokulan gizli bir fiskostur. Fakat, bunun tehlikesi daha byktr. nsan, hayatnn her dakikasnda bundan korunmak zorundadr. Dardan gelecek olan bir er, bir fenalk ne kadar byk zarar doursa, insana ne kadar ac, elem ve ztrap verse yine sebebiyet vermedike, onun ruhunu kirletemez. Allh yannda sorumluluu icap ettiremez. nk isteyerek yapt bir ey deildir. manna, tikadna, ibdetine bir eksiklik vermez; Allah yolundan geriletemez. Fakat kt arkadalar, eytanlar ve nefsan ar55

zular yznden urayacamz zararlar byle deildir. Gerek insan eytan, gerek gze grnmeyen eytanlar ve nefsan meyiller yava yava, sinsi sinsi kalbe soktuklar kt htralarla, vesvese ve fiskoslaryla insann ruhunu kirletir, insan hak yolunda ilerlemekten alkor. Akln ve fikrini elerek man ve tikadn bozar, srf hayvan ve geici zevklerle oyalar. Bunlar, fertlerin gnllerinde, insan cemiyetlerinin aralarnda, yahut Allh unutanlarn gslerinde, sezilir sezilmez, fiskos eder gibi, yavacadan gcklayarak kt telkinler yapar, fena fena temayller uyandrr ve bylece akl ve fikrini eler, trl trl fenalklara drr. Allah yoluna gitmekten, insanlk gayesine ermekten alkor, nihayet din ve mandan karr, ebed helke srkler. Gerek grnerek ve gerek hi grnmeden insanlarn kalbine vesveseler atan, ktlkler telkin eden bu eylerin errinden Allha snmak ve iimize byle kt bir hatra ne taraftan gelirse gelsin ona uymamak, o sesin ard tarafa gitmemek ve o aldatc fiskoskalara uymaktan kendisini korumas iin daima Allha yalvarmak gerekir. te bu srenin bize talim eyledii gerek budur.

56

YETL-KRS

Allh, O Allhtr. O, yegne hak mbuddur ki Ondan baka lh yok, yalnz O; daima yaayan, duran, tutan, her an btn hilkat zerinde hkim, Hayy Kayyum ancak Odur. Ne gaflet basar Onu, ne uyku. Gklerde, yerde ne varsa hepsi Onundur. Kimin haddine ki izni olmakszn Onun yannda efaat edebilsin? Allah, yarattklarnn ilediklerini, ileyenlerini, gemilerini, geleceklerini bilir. Onlar ise Onun bildiklerinden yalnz diledii kadarn kavrayabilir; baka bir ey
57

bilemezler. Onun krss, ilmi btn gkleri ve yeri kucaklamtr ve bunlarn koruyuculuu, bunlar grp gzetmek kendisine bir arlk da vermez. O, yle Ulu, yle byk ve ycedir... Peygamberimizin Mbarek Szlerinden Kurnda en byk yet, yetl-Krsdir. Bu yet bir evde okunursa, oraya otuz gn eytan yaklaamaz. Her kim her namazn arkasnda bunu okursa, lnce doru Cennete gider. ocuklarnza, ilenize ve komularnza bu yeti retin. (Peygamber Efendimiz yatana yatnca, bu yeti ve bununla birlikte hls, Felk ve Ns srelerini okur, eline fler ve vcudunun her tarafn svazlard.)

58

Her Namaza Baladmzda Okunacak Dua

Allhm! Sen eksik sfatlardan pk ve uzaksn. Seni dima byle takds eder ve verim; Senin adn mbarektir, azamet ve cellin yksektir. Seni mek ycedir ve Senden gayr lh yoktur. u da Sbhnekenin manzum bir tercmesidir: Eksik sfatlardan r Allhm, Seni tesbih eder verim dim. Adn mbarektir Senin, o koca, Varln her eyden stndr yce, Senden baka tanr yoktur tapacak, Ben Sana ibadet ederim ancak. Kmil Miras

NOT: Metindeki "Ve celle senke" kelimeleri yalnz cenaze namazlarnda okunur.

59

Bu duy namazlarn her iki rekatndan sonra oturunca okuruz.

Dil ile, beden ve mal ile olan ibdetlerin hepsi yalnz Allhu Telyadr. Ondan bakasna ibdet olmaz. Ey mertebesi yce olan Neb Muhammed! Allahn rahmeti ve bereketleri ile selm ve selmetlik Sana olsun! Selm ve selmetlik bizim zerimize ve Allhn iyi kullarna olsun! ahadet ederim ki: Allhtan baka lh yoktur; yine ahadet ederim ki; Muhammed Onun kulu ve resl elisidir.

60

Allhm! Muhammede ve Onun evlt ve etbana (yaknlarna), brahime ve line rahmet ettiin gibi, rahmet et. Muhakkak ki Sen lm, lmeye lyk ve anlsn.

Allhm! Muhammedi ve lini, brahimi ve etban mbarek kldn gibi mbarek kl. phe yok ki, lm yalnz Sensin, gerekten an ve eref sahibi de Sensin!

Ey bizim Rabbimiz! Bize dnyada da iyilik ve gzellik, hirette de iyilik, gzellik ver ve bizi, ey merhameti ok bol olan Allhm, rahmetinle ate azabndan koru.

61

Ey bizim Rabbimiz! Herkesin hesabna bakld gn beni, anam ve babam ve mminleri yarla; gnahlarmz affet. KUNUT DULARI Bu dular Vitir namaznn son rekatnda yetten sonra okunur.

Allhm! Biz Senden yardm isteriz, gnahlarmz rterek bizi rsvay etmemeni isteriz; rz olduun eylere bizi hidyet etmeni isteriz. Allhm, Sana man ederiz, tvbe edip Sana dneriz; ilerimizde Sana dayanr ve Sana gveniriz; Seni veriz, btn hayrlarn Sende olduunu ikrar ederiz; verdiin bunca nmetlerden dolay Sana krederiz ve nankrlk yapmayz. Sana kar nankrlk eden fcirleri brakr ve
62

ondan ayrlrz, onunla olan rabtamz keseriz.

Allhm! Biz ancak Sana ibdet ve kulluk ederiz, ancak Senin iin namaz klarz ve Sana yalvarrz, yalnz Sana secde eder, yalnz Sana koar ve Sana yaklatracak eyleri kazanmaya alrz. bdetini sevinle yaparz, rahmetini ve ihsannn devamn ve ok olmasn dileriz. Yasak ettiklerini yapamaz ve azabndan korkarz. phe yok ki, azabn kfirlere ular.

63

NDEKLER n sz . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .5 . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .7 . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .19 . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .23 . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .27 . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .31 . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .35 . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .39 . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .45 . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .49 . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .53 . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .57 . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .59 . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .60 . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .61 . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .62 . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .15

Ftiha Sresi Fil Sresi Mn Sresi Kevser Sresi Kfirn Sresi Nasr Sresi Tebbet Sresi hls Sresi Felk Sresi Ns Sresi yetl-Krs Sbhneke Et-Tehiyyt Salevatlar Du Kurey Sresi

. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .62

Kunut Dular

64