Namaz (Cemalnur Sargut.

)
Sn. Zahide lk Bakiler'in, Cemalnur Sargut ile Namaz hakk nda yapt a Radyo, 05.03.2002 mlkat.

Z..B.- 05.03.2002de sizlerle birlikteyim. De erli dinleyenler dn anons etmi tim bugnk konu um Cemalnur SARGUT han mla her ay bir gn mutlaka tasavvuf erevesinde hayat m z ilgilendiren bir konuyu konu uyoruz. Cemalnur Han m dn ben programdan sonra anons edince eve gitti imde annem ilk nce bana Cemalnur Han m yar n hangi konuyu anlatacak diye sordu demek ki art k insanlar bunu ciddi ekilde bekliyorlar. Biz de burada bulunman zdan eref duyuyoruz. ok te ekkr ediyorum her eyden nce.

C.S.- O eref bana ait efendim esta furullah, ltuf bana, hizmet f rsat Allah raz olsun.

Z..B. A k dedik, sab r dedik, kader dedik btn bunlar hayat m z n iine ne kadar ok yer etti ini syledik ve btn ya ant m z ele ald m zda, bir insan olarak vazifelendirildi imiz eyi konu aca z bugn ibadet diyece iz. Ama ibadetin de bir ba tac var: Namaz. Namaz zahir ve bat n ynleriyle anlatmaya al aca z. Elbette sizin ok gzel kaynaklardan o kendinize zel o harikulade slubunuzla ilminizi bizimle payla may in allah en gzel ekilde gerekle tirece iz. badetler hayat m z n hemen hemen hepsini kaps yor asl nda. Ya ant m za bir ibadet olarak bakt m zda bunu sylemek yanl olmaz de il mi? badet nedir? nce d anlam yla nedir? Kuranda bu kadar anlat lan Efendimizin bize srekli syledi i herhangi bir insan- kamilden duydu umuz ibadet, ibadet diyebildi imiz geneli sylersek neler anlataca z dinleyicilerimize.

C.S.- ok te ekkrler ediyorum, bir arifibillaha ait bir hikayeyle ba lamak istiyorum msaade ederseniz. Bir arif camide vaaz dinliyormu hoca efendi cehennem hakk nda bilgi veriyormu . nsan n gnahlar ndan dolay nas l yanaca n uzun uzun anlat nca arif zlerek hocaya demi ki: Ey hocam Allah bunlar bize sormayacak, sadece bir tek ey soracak btn bir mrn boyunca ben seninleydim kulum sen kiminleydin?. te ibadet ben seninleydim dedirten hal ve hareketlerin tmdr. nsan n sevgilisiyle bir ve beraber olmak iste inden do an bir hal bu, fakat neticede suretle de yap lan btn hareketlere ve hallere ibadet ad veriliyor.

Hz. Mevlana buyuruyor ki Takva yani ibadet ate i cihan masivallah yakt sonra da tecelli im e i akt , takvay da yakt buyuruyor. te bu ok nemli bir noktad r. mutlaka takvayla ba lar, ne demek? Burada derece anlat l yor. Takvan n, ibadetin ilk derecesinde Allah n yapma dediklerini yapmamak nemlidir. nsan a k olur, sevgilisi iin nelerden vazgeer, nelerden, btn sevdi i eyleri terkeder yle de il mi? Ya Allah a k insana gelirse onun iin namaz k lmak bile ok basit bir hareket olarak kalmaz m e er ekliyle k l yorsan. O

halde takva, ibadetin ekli k sm insan nce Allah n yapma dedi i ve eri kaidede haram denen eylerden uzakla t r r. E er gerekten bu uzakla ma sa lan rsa a k artar, a k art nca bu sefer Allahtan ba ka her eyden uzakla r insan. Sak n yanl anla lmas n bu hal dnyadan el etek ekmek de ildir. Hay r btn gzellikleri grr ve o gzelli in iinde Allah n bulur. T pk benim Hocam n buyurdu u gibi:

Hsn mutlak de il midir Allah Niin tema a- hsn olsun gnah, Her hsn bir delil-i kudrettir Onun tema as aynen ibadettir.

te insan bu hale geldi i zaman Allahdan ba ka bir ey yok.. Onu Allahtan al koyan her eyi terk eder, daha sonra yle bir a k olu ur ki Allah n lutfu bu a k o alt r. Bu tecelli yz suyu hrmetine ortada hibir ey kalmaz ekil de kalmaz yani Allahla bir ve beraber olur insan bu hale Hz. Mevlana isti rak hali diyor ben orada yap lan tarifi acizane ok kullan yorum, seviyorum ve insan kamilin tarifi gibi geliyor bu bana. Hz. Mevlana diyor ki: Bal kpnn iine ar y bat r art k ar n n kendine ait hibir hareketi kalmaz hareketi bal n hareketiyledir o halde hareket eden bald r ar de il ama ar da ahsiyetini kaybetmemi tir sadece hal ve hareketini kaybetmi tir i te insan bu hale gelir ondan konu an Allah, ondan gren Allah, ondan i gren Allah olur fakat dikkat ederseniz bu hale gelebilmek iin kullukla ba lad i e, yoklukla ba lad . te namaz btn bu hareketlerin hal diliyle Allaha seni seviyorum hitab d r ve btn bu hareketlerin iinde kurban, tevhid, mirac ve zekat; halin zekat , vaktin zekat akl n za gelebilecek btn ibadetler gizlenmi tir. Onun iin namaz ibadetlerin en nemlisidir.

Namaza ba lamadan nce taharet denen temizlenme olay vard r. nsan sevgilisini grmeye giderken nas l makyaj yaparsa Allah n n, en sevdi inin huzuruna da o abdestle kar, ekilcilik de ildir bu ve ok nemlidir. Bir insan p r l p r l tertemiz banyodan km dahi olsa e er namaza ba layacaksa tekrar o banyoya girer ve niyet ederek abdestini al r. Abdestin d manas ; azalar kirlerden temizlemektir fakat birok i manas oldu u iin temiz de olsak tekrar almak gerekir.

imdi i manalar n s ralarsak; azalar n gnahlar n temizlemek iin yap lan taharet hayrat ve hasenatt r. Bir insan ne kadar faydal ise evreye haliyle, paras yla, puluyla, mal yla, mlkyle, s hhatiyle, her eyiyle kendisini feda etmi se o lde azalar gnahtan temizlenir.

Nefsin tahareti nefsin temizlenmesiyse Allah n ahlak yla ahlaklanmak, Peygamberin manas n idrak etmek, ahlak n ya amak demek ya da devrin mr idinin manas n ya amak demek ve bolca tvbe etmekle gerekle ir.

S rr n taharetine gelince, Allah d ndaki masivay tamamen terketmekle olur. Demek ki insan namazda abdest al rken btn bunlar yapar ve btn bunlar yaparken de arifibillah u szlerle kendine bunlar yapmas gerekti ini hat rlat r, bilmiyorum hi byle abdest alan var m ama i in esas budur;

Ellerimizi y karken: Ellerimizi hayra alet et Ya Rabbi deriz. A z m z y karken: Bana Kevser arab n iirt Ya Rabbi deriz. Sonra burnumuzda: Burnumu cennetin kokular yla tatyib et deriz. Sonra yzm: Sevgililerinin yzlerini nurland rd n gibi benim de yzm nurland r Ya Rabbi. Sa kolda: Beni tvbekar kullar ndan, Sol kolda: Beni isti far edenlerden k l Ya Rabbi deriz. Sonra ba ta: Bana havf (korku) ve hzn olmayan kullar ndan olmay nasip et. Ayaklarda: Ayaklar m mnaf klar n ayaklar n kayd rd n gn s rat nda mstakim eyle diye y kar z.

Ve Ament duas n okuruz.

imdi yukar da say lan btn taharet konular n kendimize bylece hat rlatt ktan sonra.

Z..B.- Asl nda bu bir hat rlatma de il mi?

C.S.- Tamamen hat rlatma.

Z..B.- Madem ki bulu maya gidiyoruz, madem ki i in iinde bir randevu var o zaman en gzel ekilde gidiyoruz ve her azam zla bu istekleri de ifade etmeye haz rl yoruz.

C.S.- Evet, bunu kendimize hat rlat yoruz yani vcudumuzu, nefsimizi, akl m z yabanc lardan ar t yoruz, ar tt ktan sonra...

Z..B.- Bir filtre grevi gryor sanki de il mi abdest Cemalnur Han m.

C.S.- ok do ru kendi kendimize, zaten namazda ayetleri okurken ne ok k s k sesli ne de ba rarak oku buyuruluyor, her an kendi kendimize hat rlatma var nk, Muhiddin-i Arabi hazretleri buyuruyor ki: badete kul olarak ba la ki Allah senden tecelli edebilsin. Kul olarak ba lamazsan bu tecelli zuhur etmez. Onun iin biz kul olarak namaza ba l yoruz mesele bundan ibaret.

Akl m za belki niin namaz k lmam z gerekti i gelebilir. ok iyi bildi iniz gibi Bismillahirrahmanirrahim Allah buyuruyor ki: Biz sana Kevseri verdik. imdi burada verilen Kevser bize bir lutf verdi ini hat rlatmak iindir. Tabii ltfun idraki yine Cneydi Ba dadi hazretlerinin buyurdu u gibi: Suyun rengi ta yan kaba ba l d r derler. Ltfun idraki de onu ta yan kaba ba l d r ama hangi ltuf? Biz sana Peygamberden zuhur eden Kevser arab n n sarho lu unu ve mestli ini nasip ettik, biz sana manam zdan mana aktard k, biz senin ruhunu ayd nlatt k, gnl vas tas yla Allaha olan irtibat n sa lad k. O kadar ok ey anla l r ki ve en sonunda zetlersek Biz sana A k verdik Peki ne yap, ne yap bunu hat rlamak iin ve te ekkr iin Secde et ve kurban kes diyorlar.

imdi geldik secde et ve kurban kese; secde et den maksat, ben olarak ba lad n namazda hi olma seviyesine ykselmektir. nki Allah secdede de bizi al nlar m zdan yakalar. Bir insan hili ini idrak ederse, hi olmay bilen akl ndan Allah onunla irtibat kurar.

Namaz n iinde kurban da var zaten de il mi? O halde bir kere namaz ve kurban yan yana an l yor yani ikisi bir arada olmas gerekiyor. O halde kurbandan esas maksat nefsi kurban etmektir tabii namaz nas l ekliyle k l p i manas n idrak ediyorsak, kurban da ekliyle kesip sonra nefsi kurban etmek daha do rudur. Fakat i manas ve esas manas nefsin hazlar n kurban etmek demektir. E er bunu yapmazsan ebter olursun yani Allah korusun soyun sopun, manan, her eyin kesilir diyor. imdi burada bize ok mesaj var birincisi: Bunlar yap ve bunlara devam et mesaj var, bunlar yap ki bu mana zuhur etsin. Yani Kevserin kesiksizli i namazlad r, namaz n manas da nefsin hazlar n kurban etmekledir, bu ikisi ok i ie. Peki nefsin hazlar n kurban ne demek oray biraz inceleyim. Diyor ki Allah Sen iki ba l k l c nla -Hz.Alinin zlfikar - o iki ba l k l c n bir ba muhalefet yani hayat n boyunca kar na engeller kacak, fikirlerine kar gelinecek,bunlar n seni yolundan alakoymas na msaade etmeyecek ve mcadele edeceksinyani seni sevmeyen, be enmeyen olacak ki senin nefsinin hazlar kesilsin, k l c n bir ba budur- ikinci ba gayrettir. Sen btn bunlara ra men Peygamberin yapt gibi gayrete devam edersen i te bu iki ba l k l senin nefsinin hazlar n keser ve sen o hale gelirsin ki etin kendine de faydal olur t pk kurbandan eve ald m z gibi- evredeki manevi yoksullara da faydal olur.

Bu kesme hadisesinde ey rol oynar; eriatin k l c , tasavvufun edebi yani her yerde Allah grme kabiliyeti- bunlarla nefsin isteklerini kesti inde ortaya kan o muazzam gzellikte evreye rnek insan olman sa lar diyor Hac Suresi.

Z..B.- O zaman Hz. Alinin manas n anlam oluyoruz biraz de il mi? Hz. Ali bo yere Ben dnyadan bo and m demiyor.

C.S.- Hz. Alinin k l c hilim k l c d r, ftvvet k l c d r. Asl nda Hz. Ali Allah n aslan d r ve sava m t r yalan de il buras ama biliyorsun yzne tkrld zaman k l c b rakan bir Allah aslan d r. Tkren ki i o nurla mslman olmu ve Niye ba m kesmedin Ya Ali diyince Ben senin nefsinin arzu ve isteklerini hilmimin ve ilmimin k l c yla kestim, bak ne hale geldin buyurmu tur. Onun iin bu k l , bu zlfikr asl nda nefsi kurban eden k l t r, Hz. Ali bunun manas d r. nk Peygamber (s.a.v.)Ben ilmin ehriyim Ali kap s d r buyuruyor. Biraz sonra Kbeye gelece iz hacda, Kbenin kap s Hz. Alidir, kendi gnlmzdeki Allah bulmak iin Hz. Aliye ihtiyac m z var.

Namaz n iinde kurban, hac, mirac, zekat ve tevhid var.

imdi geldik huzura, biliyorsunuz namaz n iki zelli i var: Bir huzurlu olarak namaz k lmak. Huzurlu olarak k lmak demek huzurda k lmak yani kendini Allah n huzurunda hissetmek, insan ancak yle huzurda olur, Allah grmyoruz ki o halde iki ey yapabiliriz ya madem ki bize sz veriliyor mirac namazdad r greceksin diye henz grme devresine gelmemi sek yani ay ksak o zaman ben olarak namaza ba lar z ve Allah n bizi grd n d nrz i te o zaman da huzurda oluruz.

Byk sufilerden Ebu Said Harras hazretlerine namaza nas l durulur diye sormu lar. O da: K yamette Allah n huzuruna k p duraca n gibi. yle bir duru ki senin ile onun aras nda tercman bulunmayacak. O sana bakacak ve soracak, sen Ona cevap vereceksin. Ve yle bir Padi ahlar Padi ah n n huzurunda bulundu unu bileceksin ki i te zevkten mest olacaks n diyor.

kincisi: Allah n ondan tecelli etti i bir gerek insan d nerek namaz k lar z ki o insana Ademe secde et(Bakara,34) emri gelmi olsun, o kadar yce bir insan olsun i te bu olaya huzur deniyor. Haz r olan n nnde durmak o insan huzurlu k lar rahat ve mutlu k lar.

Namaz bir ok yerde Kuran- Kerimde salat olarak geiyor, salat s ladan ayr olmak demektir. S la biliyorsun do du un yer elest aleminden ayr olmak demektir esasen insan iin namaza ba lama vakti yedi ya t r nk eriat ehli der ki yedi sene do du u yerden ayr olan insan hastalan r,iini s la zlemi sarar, i te insana namaz do du u yeri hat rlatan ve onu huzura kavu turan tek mana oldu u iin de ok nemlidir.

imdi mam e li inde namaza ba larken Allahu Ekber diyoruz ok iyi bildi in gibi bunun manas udur; Allah m ben senin huzurunda nefsimi kurban ederim; bunu yapabilmek iin ellerimizi iki yana kald r yoruz dnyay ve ahireti terk ediyoruz orada yaln z ben, kul ve Allah var. Bu yle bir devirdir ki biraz sonra in allah Elham n manas nda grece iz. Ahmed, Mahmud, Muhammed, Mustafa halidir. te bu namaz yakin olan ikilik hali ile ba l yor. Hamd edilmesi en yce olana hamd edilir. Muhammed yani yakin olarak devam eder, secdede Peygamberin hakikati ortaya kar (Ahmed). Mahmud olarak biter. Ve en sonunda seilmi olman n zevkini ya ar (Mustafa)

te insan n ben olarak girip manas ile k larsa seilmi olarak kt Allaha yakin derecesine ula r.

tek ibadet namazd r. Kul

Sonra kurban keserken Allahu Ekber dersin i te ldrlmeye lay k olan nefsi kurban ederken de bu szleri sylersin, o esnada beden smail, can da Halil brahim gibidir, can bu semiz bedenin heva ve hevesini kesmek iin Tekbir getirir. Beden de ehvet ve h rslardan kurtulur bu aradan Subhaneke okunur. Subhaneke tenzihtir o yceli i.

Z..B.- Cemalnur Han m biz btn konu malar m zda mutlaka Peygamber efendimizden bahsediyoruz bahsetmemek de olmaz elbette ba m z n tac , gzmzn nuru, Onun da gznn nuru olan namaz var de il mi asl nda. Namazla ilgili pek ok ayet oldu u gibi namazla ilgili ok fazlas yla hadis de var. te Bakara Suresinin ilk be ayeti ittika sahiplerinin vas flar n sayarken, gayba iman ederler, namazlar n k larlar ve infak ederler, diyor. Demek ki muttaki olan n da esas art ndan bir tanesi namaz. Di erlerini de inceleyece iz tabii ama efendimizin gznn nuru olmas ndan biraz bahsedelim dilerseniz.

C.S.- Bildi iniz gibi hadis-i erifte Peygamber (s.a.v.) buyuruyorlar ki; Bana dnyan zdan ey sevdirildi. Kad n, koku, gzmn nuru namaz. ki di i articlel kelimenin aras na erkek article ihtiva eden koku kelimesi girmi tir. Bu normalde Arapa gramere uymayan bir dizili tir. Bu dizili bu szn tamamen Allah taraf ndan Peygambere sylettirildi i en kul halinde sylettirildi i ve Allah n dizi i oldu unu a ikar eder nk Arapa gramere uymay ve o grameri ok gzel kullanan Peygamber Efendimizin di er hadisleriyle de ba da may bunu gsterir. imdi siz bana soracaks n z sanki di er hadislerde farkl m diye? Mutlaka ki di er hadisler de ayn fakat bu gayba iman n bir i aretidir, bu dizili . Burada yarad l bir ekilde anlat l yor yani nce Allah kendi ruhundan ruh fleyerek erke i sonra onun paras olan onun e i olan onun yar s olan kad n yaratt . Bu Allah n varl ondan sonra erkek yarad l ondan sonra da kad n n yarad l n Arapa olarak anlatan bir dizili tir. Fakat as l enteresan burada di iyle anlat lan nefistir, ki bu ok kitaplarda, ve Allah n kitaplar nda di i vas f nefsi anlat r. Nefis ruh makam na eri me gcne sahip olan vcuttaki en nemli k s md r ve insan n ahsiyetini belirler. Nefsi hazlardan temizlersek nefs iken ad Barik Allah oldu Ruh haline gelir. Onun iin nefis ok yce bir makamd r, Zleyha makam d r.

Z..B.- Evet, demek ki Zleyhan n tekml mmkn oldu u gibi kad nda da bu potansiyel gcn fazlas yla oldu unu gryoruz.

C.S.- Attar bir iirinde diyor ki: Zleyha Yusufun geece i yere oturdu ve Yusufu grnce yle bir ah etti ki, Yusuf at n n zerindeydi, elindeki kam o ahtan alev ald ve Yusuf kam y ta yamad att . At nca Zleyha ba rd Ey Allah m u hale bak! O Yceler Ycesi Peygamber, ben bir garip kad m ama benim gnlmde ta d m ate in zerresi onun eline intikal edince ta yam yor, at yor. Ondan sonar Attar buyuruyor ki: te devrin Zleyhalar olmasa Yusufun k ymetini kim bilecek. Onun iin Peygamber olmasa Allah n manas nas l a ikar olacak demektir. Hatta Anne Marie Schimmel adl ok sevdi im Hz. Mevlana uzman o mbarek han mefendi de Ruhum Bir Kad nd adl eserinde Samiha Ayverdiye ithaf etti i bu eserinde diyor ki: Ruhun A k makam d r. O halde demek ki bu manada kad n nefsi temsil eder. Peygamber bir kere nefsi sevdirdi demekle nefsin lzumunu nefis olmazsa tekamln olmayaca n bize anlatm t r. Kokudan maksat herkesin kokusu onun me rebidir.

Z..B.- Buras ok nemli de il mi? Hani kad n anlayabiliyoruz namaz da anlayabiliyoruz ama koku da ince bir ayr nt var, ok gzel anla ld bu kavram.

C.S.- ok ince bir ayr nt var, me reptir. Me rep sevilmezse ho gr olmaz yani Allah n yaratt her me rebin, her manan n lzumlulu u idraki geli mezse insanlara ho gr olmayaca iin tevhid yani birli e gitmekte ok zorlan r insan. te bunlar yapabilmek iin de namaz gereklidir diyor Peygamber Efendimiz nk ancak namazda btn bunlar n manas ayd nlan r, gzn bunlar grmeye ba lar namaz miract r.

Z..B.- slam n da manas bu de il mi asl nda kelime manas na da bakt m zda teslim, mslim, seleme kknden gelen bir mana ile birlikte o zaman slamda her eyden nce teslimiyet var.

C.S.- ok nemli nk nefsi kurban etmede ok nemli bir nokta var, hep ka r yoruz. Hz. brahimin muazzam gzelli i yani karar veri i fakat o lunun da baba sen emrolundu un zere hareket et demesi nefsin bu kesili e, bu ac ve zd raplara haz r oldu unu ve yle olmazsa miraca k lmayaca n anlat r yani nefis haz r olmal . Hani bir psikiyatriste gidersiniz ilk sorusu budur henz hastal nla ba edecek durumda m s n, hastal n kabul ediyor musun, itiraf ediyor mu nefis hastal i te Allah bu itiraf istiyor orada bizden. Ondan sonra ykselme ba lar.

Tekbir namaz k lan halk dnyaya ait d nceden meneder, nefsin ehvetini haram eder, hakikat ehline ise masivay haram k lar. Namazda tekbirin manas ben Senin huzurunda kurban oldum demektir. Yukar da d nd mz gibi yani Hz. smailin teslimiyeti nefsin ruha teslimiyetini gsterir. Ancak o zaman vcut h rslardan kurtulur. Namaz k lmayanlarda bu teslimiyet olamaz. Namaz k lanlar ise temizlenmi kurbanlar gibidir diyor arifi billahlar. Onun iin namaz k lman n nemi ok fazla. imdi gelelim Bismillahirrahmanirrahimi dedikten sonra, Allah n namaz bir tek onunla dahi k labilirsiniz dedi i o muazzam Fatiha Suresine.

Z..B.- Evet Fatihaya geece iz ama Cemalnur Han m benim burada size sormak istedi im bir ey var. Dinleyicilerimize tevhidden bahsediyoruz tasavvuf erevesinde anlat yoruz ve asl nda gnl, gnlmz konu turmaya al yoruz. Gnln sylediklerini anlatmaya al yoruz ve btn bunlar d nrken yzy llard r varolan de i ik me repleri sevmek gerekti inden bahsettiniz. Kokudaki incelik budur dediniz. Tabii ki her me rebe sayg duymam z gerekiyor ama ibadetler konusu bilhassa tasavvufta ok etrefilli mevzulardan bir tanesi. zellikle namaz konusunda Haluk Nurbakinin syledi i bir ey benim akl ma tak ld Siz de onun kaynaklar ndan fazlas yla istifade ediyorsunuz onu tekrar sormak istiyorum namaz gzmn nuru diyor Peygamber Efendimiz ve madem ki biz imam olarak Efendimizi kendimize rehber ediniyorsak o halde O namaz k ld halde biz namaz bitirdik diyebilme hakk na sahip miyiz? Haluk Nurbaki diyor ki: Allaha a k olup da namaz k lmay reddedenlerden daha m az acaba a kt ki Fahri Kainat Efendimiz ha a o namaz k lmaya btn mr boyunca devam etti. Buradaki a ktan maksat ne acaba?

C.S.- A k imamd r bize gnl cemaat, k blemiz dost yz daimdir namaz m z daim olabilmesi iin insan n bu hale gelebilmesi, hatta bu halde sabit kalabilmesi iin Peygamber dahi olsa sevgilisine vcutla ibadete mecburdur diyor Allah. Suretin ibadeti bu halin devam d r, ehlullah namaz e itli ekillerde k lm lard r. Ama benim arifibillah olarak acizane grp tan d m ki ilerden hi namaz terkeden olmad . Devrin sahibi bilakis namaz n artt rm t r, Peygamberin sabahlara kadar namaz k ld n biliyorum. Benim hocam gecede 100 rekat namazla 1 ya na kadar olan btn namazlar n eda etmi ler. Dolay s yla burada namaz sevgiliyle olan irtibat n sadece manevi olmad n maddiyata da ihtiya oldu unu gsterir. Zahir bat n n ayn d r.

Z..B.- Bat nda namaz k labilmek iin zahiren de namaz k lmak gerekiyor demek ki?

C.S.- bn-i Arabi diyor ki; nsandan zuhur eden Allaht r ama o zuhurun olabilmesi iin nce ben kulum diye bar bar ba rmas laz md r, bu da namazd r. Vahdeti vcut anlatm , insanda Allah n tecellisini anlatm bir Sultan iin namaz bu kadar nemliyse biraz sonra namaz da anlat rken nerelerden geti imiz hangi makamlara geldi imizi grece iz. A k n Sultan olan Hz. Mevlanan n sabahlara kadar namaz k ld n biliyoruz. Hatta sabahleyin secdede ok uzun kald iin, sakal ndan donmu vaziyette -ok so uk Konya malumcaminin yerine yap t n ve s cak suyla at klar n sylerler. Byle Sultanlar namaz

b rakmam sa bizim ha a namaz b rakmam z abes, bir de Ben daim olan namaz severim diyor Allah. Bakara Suresinin bu ayetini yle de yorumluyorlar; kalp namaz , gnl namaz do ru, esas budur ama Allah istikrar seviyor, s rat seviyor, istikrars z kendine gre hareketi sevmiyor. O zaman bize Kuranda yle bir emir gelirdi derdi ki sen bu salt yap ne zamana kadar? Gnln daim olarak namaz k lana kadar. Ondan sonra b rak derdi, var m Kuranda yok. O halde Peygamberin halinde de buna katiyen aksi bir ey yok devrin Kutblaktab nda da buna ters bir ey gremiyorsun.

Burada bir ey anlatmak istiyorum. Annem benim ok arif bir han mefendidir. Bir eyhle kar la yorlar. eyh anneme olan tevecchn, eserlerini ok be endi ini anlatt ktan sonra diyor ki; K z m niye namaz k l yorsun? namaz k larken bir sen bir de Allah var. Sanki sen ayr , O ayr gibi ona ibadet ediyorsun, bak ikilik ettin diyor. Annemin cevab ola anst diyor ki; ok hakl s n z ama sizin gzlerinizde de demin sohbette ya grdm. Siz Allaha a ks n z, bir a k bir de ma uk var. Bir sen, bir de Allah o halde insan kendi kendine a k olur mu, niye a l yorsunuz i te i in esas bundan ibarettir. O birlik, ikilikle zuhur eder. kilik olmazsa birlik olmaz. Kesret olmasa, vahdet olmaz.

Fatihan n ilk ayeti, besmeledir. Bismillahirrahmanirrahimdeki B harfi, Allah n isim ve s fatlar n n bir vcutta tecelli etmesidir. Hangi vcutta? Peygamberin vcudunda. B vcuttur ve zulmani harftir. E er Bden geersek, Hz. Peygambere (s.a.v.) ayette dendi i gibi Att n zaman sen atmad n ama Allah att denecek kadar maddi varl m zdan temizlenirsek bnin alt ndaki nokta oluruz. Bu Hz. Nokta bismillah n manas n bize idrak ettiren Ali makam d r. te elhamda bu makama hamd ediyoruz. Bu makam reticidir, bizi tefekkre gtrr. Allah peygamberi ile Rahman ya muru ve Rahim tecellisi ile 1 olur. Rahim tecellisi Peygamberin manas n hal edip o manan n iinde korunmakt r. Bu korunma sanki dnya iinde ahirette ya amak gibidir.

Elhamdlillahi Rabbilalemin; Fatihan n s rlar ndan bir tanesi bu kelimenin iindedir. Bir kere Alemlerin Rabbine hamd, hamdla ba l yor i . Yani asl nda burada bana hamd ret diye bir niyaz var. Hamdda ok nemli iki nokta var hamd krn daha stnde bir makam.

Hamd ac , s k nt , bela, Allahtan her gelenden memnun olma halidir. Ben her gelenden memnun oldum, ey Sevgilim diyor Allaha ama Allah n hangi ismine diyor Rab s fat na diyor.

Z..B.- Evet terbiye edene diyor?

C.S.- Hamd kelimesi Allahtan Allaha oldu u iin, Allah n manas ile Rab s fat aras ndad r. nk hamd bizim tek ba m za becerebilece imiz bir hal de ildir. nsan n ac ve s k nt y gnl ile ho grmesi hatta bunu s k nt ve ac olarak hissetmemesi ancak Allah n o insanda tecelli etmesiyle mmkn olabilir. Mesela hastal na iyi gelecek ac bir ilac imek rahman tecellisi, fakat bundaki ac y hissettmemek veya ifam iin lz md r demek rahim tecellisidir. O yzden burada hamd n kendinden kendine oldu unu, bu hale eri menin ise Ademe yani insan- kamile secdeden geti ini bize retir.

Gene Muhittin-i Arabi diyor ki Ayakta k l nan namazda btn duvarlar n, a alar n sevab n al rs n nk onlar da namaz k larlar halleriyle -i te bu ekili tir- rukuya vard nda drt ayakl hayvanlar n ibadetinin, yere kapand nda srngenlerin ve nebatlar n, bitkilerin ibadetinin manas sana zuhur eder ve btn onlar n sevab n -bak bir namaz sresince- btn halin ibadetini yklenirsin diyor. O halde rahman i te bu s fatt r. Her eyin ibadet etti i, her eyin ona ekildi i, fark nda olarak veya olmayarak o manan n zuhurudur.

Z..B.- Evet tek nokta etraf ndaki cazibe de il mi?

C.S.- Biz ilimde afinite, ekim gc diyoruz, makro ve mikro btn alemde Rahman tecellisi yani a k ve cezbe vard r. Demirle oksijenin birbirine ekilmesi de Rahman tecellisidir. Bu ekili ten asl nda sadece hareketten ibaret olan bu alem zuhur ediyor. Ve Rahim ortaya k yor niye k yor? A k zuhur etti Rahmanla,A kla yaratt n Rahim iinde korumaya alan Allah dnya ve alemi koruma alt nda tutar bu s fatla. Ama bu s fattaki koruma hissini yaln z hamd edenler hissedebilirler, ben korunuyorum diye hissederler. Onun iin rahim hamdedenler iin zel bir ayr cal kt r, ok yce bir s fatt r, ana kuca d r, Allah n bize at ana kuca d r, a k n kuca d r rahim. Onun iin O Rahman ve Rahimdir diye Allah kendine ait ve Peygamberinde tecelli eden bu iki hakikati bize hat rlat yor, Fatiha yle bir sure ki yar s Allah n a z ndan yar s kulun a z ndan. Allahla kulun ortakla a payla t klar bir sure.

Z..B.- Evet muhte em bir ey.

C.S.- Evet geldik din gnnn sahibine. Din gnnn sahibi olan Allah hangi gnn sahibidir? K yametin sahibidir. K yam nedir? Aya a kalkt n and r, huzura durdu un and r. K yam Allah n manas n n sende zuhur etti i and r. Benden zannetme, onun sahibi benim diyor Allah, bizi uyar yor. ok nemli bir noktad r evet sorguya ekilecek olan da biziz bize soracak sana el ve ayak verdim, ziraat yapt n m , vcudundan ziraat yapt n m , mana zuhur ettirdin mi, mana cevherini ortaya kard n m , o gnn sahibiyim ben diyor. Ama o gn hangi gndr. O gn bu dnyada da ya anabilir o gn insan n ben himi im her ey Oymu dedi i gndr. te o ancak benim lutfumla olur diyor Allah, O gnn sahibi benim diyor burada iddetle bize kendi manas n hat rlatmas var. Buradan sonra ok nemli bir noktaya geiyoruz.

Z..B.- Kul konu maya ba lar.

C.S.- Evet. Fatihan n iersinde eriat, tarikat ve hakikat bu cmlelerde gizli dikkat edersen. Diyor ki Yaln z sana kulluk ederim, buras eriattir, yani bir ben var m bir de sen vars n, ben sana ibadet ediyorum benden zannederek ben olarak ibadet ediyorum ama senden yard m isterim oras tarikat ya da tasavvuf yoludur. Ne diyor aa ben tek ba na hibir ey de ilmi im, Senden yard m gelirse ancak ben o kullu u yapabilirim diyor. Burada kamil insanlar tir tir titrer. Zira yaln z senden yard m isterim dedi imizde bir de hat rlar z ki s k ld m zda bir ok yarad lm a mracaat etmi iz. te o zaman yalanc l m z ortaya kar. nsan- kamil bu korkuyla titrer.

yyakena bd ve yyakenesteinde diyorlar ki: Allah o kula ey dil benim huzurumda oldu unu sylyorsun, benden imdat istiyorsun, bana ibadet etti in sylyorsun halbuki seni vekil eden azalar iftira ediyorlar, onlar benden gafildirler, sen ancak sana ibadet ederiz, ancak senden yard m isteriz diye bana yalan sylyorsun diye yzne vurunca arifi billah bu noktaya geldi inde tir tir titrermi . Namaz n bu noktas bize kendimizi hat rlatma noktas d r acaba namaz m z yalan sylyorsun diye yzmze arp lacak m diye arif olanlar dleri koparlarm , kendilerini toplay p ihtinass ratelmstakime geebilirlerse ook bahtiyar addederlermi kendilerini. Muhittin Arabi bununla dilin namazda gze, kula a, el, aya a, kar na, kalbe ve btn vcuda tercman oldu unu belirtiyor. Arifler bu sebeple namaz n bu devresini son derece tehlikeli olarak addediyorlar. nsan namaz n bu devresinde huzurlu ise btn mevcudiyeti ile Rabbine dner, dilin dedi i gibi btn varl yla ona ynelirse bu devrede o zaman namaz mmin iin i te Mirac oluyor diyor arifi bilah. E er buray atlar da di er noktaya gelirsek s rat mstakime o zaman zaten mstakim s ratta olan bizi devral yor ve i kolaya do ru ynleniyor, miracta o demek.

Beni s rat nda mstakim eyle, buras hakikattir. imdi s rat mstakim herhangi bir s rat de ildir, mstakim devam eden s ratt r. Dnya hayat na bakarsan insan n s rat mstakim zre olmas ancak mr idinin, peygamberinin ahlak yla ahlaklanmas yla mmkndr, mstakim bu demektir. kincisi istikrar mucizedir diyor arifler sabit kadem olmak, yani vazgememek, adam olamad m ben vazgeeyim, yapam yorum dememek gayret k l c n elden b rakmamak, bu s rat mstakimdir ve sonu tevhiddir. O yzden Peygamberin s rat- mstakimi tevhiddir. Allah bunu nasip etsin.

Ve sonra biliyorsunuz Fatiha suresi kendilerine nimet verilenlerin yolu ve yan lm lar n yolu de il diye rica ediyor.Burada dallin h riztiyanl k makam yani insan tevhide ula amadan yaln z a kta kal rsa, ilmi bir kenara b rak rsa ekli putla t r r.Ya da musevi makam gibi sadece ilme dnp a ks z ilimde tak l r kal r ki bu da ma dubindir.

imdi bundan sonra da rukya var r insan. Ruku Ben sizi nas l plak yaratt msa, size ak l ve idrak verdim ise ya siz bana ne getirdiniz sorusunun insan taraf ndan alg lan ve utanc ndan, e ili idir Hz. Mevlana byle anlat yor. Gzya lar n neye ak tt n z, hayat neye sarfettiniz, size beden topra ndan mahsul karman z iin el ve ayak apas verdim ne ziraat ettiniz diye Allah bize sorar, biz iki bklm oluruz. Ve subhane rabbiyel azim deriz kere sylenen bu muazzam hitapta birincisinde Allah tm kavramlardan tenzih ediyoruz, sen azimsin bizim kafam zda olu an kavramlar gibi de ilsin ikincisi benzetti imiz s fatlardan tenzih ediyoruz, ncs tenzih ve tesbih ediyorum diyoruz. Hem tenzih ediyoruz hem tesbih ediyoruz. Yani tm zanlardan uzaks n sen diyoruz. Peki ama Allah iin bir hayal kurmayacak m y z? Tabii kuraca z i te namaz bizim gzmzle, bizim kab m zla Allah n hayalidir, sadece onu bir ekle oturtup onu tek olarak gstermekten edeb ederiz. Onu sonsuzlu un iinde d nrz bu an yle bir and r ki edeb an d r nk ruk vard r. te o Peygamber Efendimizin Allahla benim aramda k l kadar bir ey yoktu dedi i and r.

O halde bu rku an nda kul bu gzelli i tekrarlad ktan sonra Allah n bykl n kendi yoklu unu itiraf ettikten sonra Allah ba n yukar kald r der hamdet diye ba r r. Burada yaln z hakiki namaz k lanlar rabbena lekel hamd: hamd senin iindir derler, aya a kalkarlar fakat kudretleri olmad ndan yzst d erler ve Allah n rahmetine nail olmay dilerler. Secdeye var rlar ve kere subhane rabbiyel ala okurlar birincide s fatlardaki gzelliklerin tmnden ala Rabbimizi tenzih ederim der -tenzih bu sefer tarz de i tirmi tir- ikincide bildi im, kavrad m gzelliklerin tmnden de gzel olan Allah m tenzih ederim der, ncde sezi teki gzellik kavramlar n n tmnden de yce olan Allah m tenzih ederim der. Yani kendini yok hisseder bu e ili te ve Allah ona ey kulum sana nimet verdim hani kazanc n der i te bu halde yani oturdu u yerde bu hitapla kar la r ve e er Mirac yapm sa (secdede yoklu unu idrak etmi se o zaman ettehiyyaty manas ile okur)

Ettahiyyat nedir? Btn bu duydu umuz zevklerden dolay , btn bunlar bize idrak ettiren Peygamberin manas n anmak, hat rlamak, kretmektir. Ettehiyyatde cmle ok nemlidir birinci cmle ruhtan sylenmi bir cmledir yani ruh taraf ndan sylenir yahut ruha sylenir, ruh Allah n nefesidir, emridir. kinci cmle Peygambere yani gnle hitapt r. nc cmle nefsimizle sylenmi tir art k bizi dnyaya do ru eken cmledir. imdi dnyaya ekildik yani namaz gzellikle k ld ysak ne mutlu bize ama sorulara cevap veremediysek diyor Hz.Mevlana -ki k yamettir namaz diyor Mesnevideki bir blmde- o zaman orada kul ba n sa a evirip evliya ve enbiyadan yard m diler kul evliya da ona der ki e er bu dnyadaysa tamam yard m m var, bana selam verdin, ald m kabul ettim, seni ahirete dndrdm o miractan, fakat k yamet an ndaysa o zaman dnyada yard m istemeliydin ok ge kald n der. O zaman sola dner ona kendini retenlerin hepsinden yani dnyada tapt her eyden yar d m diler onlar da e er dnyada ise senin vefana te ekkr ederiz ama biliyorsun ki biz sana faydal olamay z derler. Ahirette ise hi sana faydal olamay z, bize tapt n da ne oldu dnyada derler. O zaman kul gene Allah yla ba ba a kal r, ellerini kald r r ve duaya ba lar. Anl yoruz ki secde kendini hkmdar mevkiinde tutan nefse ba e dirmektir. Kendini hakimi mutlak zanneden nefse secde ba e dirir. Secde kendini be enen ve ilah edas yla fertleri ve cemiyeti de hizmetkar eden nefsin vcudu mutlak nnde e ilmesi, y k lmas d r. Secdeden murat insan n kendi yoklu unu idrak etmesi ah Hakikinin tecellisine mazhar olan stad kamili bulmas d r.

imdi secdeyi anlat rken iki secdeden bahsedece iz. Msaade edersen buradan tabii Hz. Adem meselesine girmek istiyorum. ok iyi bildi iniz gibi dinleyenlerin de ok iyi idrak ettikleri gibi Hz. Adem Allah n ltfuna sahip bir insan oldu u iin onda A k cevheri vard ve yasaklanan A k elmas n yedi, hata yapt hatas yznden ekti i ac dan peygamber makam na erdi fakat hatas n czzn hatas olarak grd ve Allaha benim, kulunun hatas d r dedi i te bunun iin Peygamberlikle ereflendirildi. eytana ise Allah, Ademe secde et emri vermi ti. Ama eytan ben ate ten yarat ld m, o ise topraktan. Ate topraktan stndr. O halde ben niye secde edeyim dedi, k yas yoluna gitti ve reddedilenlerden oldu. Sonra da Allaha bende bir g ve kuvvet yoktur, yapan yapt ran sensin, isteseydin beni secde ettirirdin diyerek sulad .

Ak lla idrak Allah n manas n ve emrini anlamaya yetmez. O halde idrak mutlaka edeble birlikte olmal d r. Edeb, Allah n manas n btn yarad lm larda grebilmek demektir. eriat ve tasavvuf birlikte olmazsa mana zuhur etmez.

Namaz ki inin haddini bildi i and r. eytan gibi diyebiliriz ki namaza ne lzum var isteseydin yapt r rd n ben seni seviyorum nikaha ne lzum var byle ili kimizi gtrelim gibi, nk namaz nikaht r . Namazda biz haddimizi bilip kuluz diyoruz gzel olan taraf da bu. Onun zerine btn melaike Ademe, devrin sahibine secde ettiriliyor, bu secde de ilk secde emrin secdesidir. Et emri ile hibir ey d nmeden, melaike Ademe secde ederler ilk secdenin manas d r sonra ba lar n kald r rlar ve Ademin aln nda nuru grrler bir daha secde ederler bu ikinci yani hal secdesidir. Birincisi eriat ikincisi hakikat secdesidir, ruhlar n bir k sm birincide emri dinlemediler fakat nuru grdler ikinci secdeyi yapt lar bunlar nce Allah n eriat n reddeden, inanmak istemeyen gruptur. kincisi birinci secdeyi yapm eriatta kalm eklini yapm manay hi anlamam Ademin yznde o nuru gremedi i iin secde etmemi onlarda namaz grme makam na erdirmemi demektir. ncs her iki secdeyi yapanlard r. Arifi billah evliya ve enbiyad r ne mutlu onlara Allah onlar n yan nda olmay nasip etsin bize. O halde namazdaki secde bize taa kabu beladan beli deyi imizi hat rlat r. Gryorsunuz ki namaz n iinde tevhid secde ve elest bezmindeki beli s rr var, hepsinin hat rlan .

Z..B.- Evet elesti ya yoruz o zaman. Siz nce secdeden bahsederken ne kadar nemli oldu unu sylediniz ve asl nda biz namaz k larken sadece kendimiz namaz k lm yoruz etraf m zdaki a alar hatta bulundu umuz mekandaki duvar bile bizimle birlikte namaz k l yor dediniz. Secde her toplumda en nemli ey de il mi? Eski tarihe bakt m zda biz Allaha secde ediyoruz ama onlar da tapt klar na bir ekilde mutlaka secde ediyorlar o halde namaz n ve hayat m z n ben teslimim demenin k sacas smail olman n ilk kural secde sadece secde insanlara da zg de il malumaliniz Nas Suresi 48. ayette Allah n yaratt eylerin glgelerinin dahi nas l sa dan, soldan srnp Allaha secde ederek dnd n grmediler buyuruluyor. Ayr ca gklerde ve yerde bulunan canl lar n meleklerin hepsi Allaha secde ederler, onlar asla byklk taslamazlar o zaman secdenin manas na dnd mzde hani

nas l namazda nefsi trplyoruz kendimizi kurban ediyoruz bir anlamda o halde secde de insan n ba na en byk belalar ren o yedi byk beladan birini kibri ldryor muyuz?

C.S.- Mesela bir artist beyefendinin geen gn bir konu mas n dinledim o da diyor ki ben namaz sadece Allah indinde yoklu umu anlatmak ve secdyeyi yapmak iin k lar m diyor ok ho uma gitmi ti ne gzel bir idrak evet secde bu hatta namaz terkedenler iin i te demin senin buyurdu un gibi btn dinlerde secde edenden de daha a a bir mevkiye d t ve onlar n Allah n indinde bilmeden dahi secde etmi olsalar bir puta dahi secde etmi olsalar o terkedenlerden daha makbul olaca n anlatan bir arifi billah szyle de kar la t m bu al may yaparken.

Z..B.- Evet siz az nce program ba lar nda namaz n ne kadar nemli oldu undan bahsettiniz ve biz grm olduk ki zaten biliyoruz gn namazla ba lay p namazla bitiyor, namaz n ekli taraf na geti imizde bir de bizim ok nemli gnlerimizin namazla ba lamas dikkat ekici geliyor bana iki bayram m z ve iki bayram, bayram varken bir de namazla ayr ca bayram oluyor bunu biraz a klayal m m neden bayramlarda biz namaz k l yoruz?

C.S.- Bayramlarda k l nan a k n namaz d r, te ekkr namaz d r. nk ben vazifemi yapt m imdi de vazifemi yapman n neticesi olarak sana a k m ilan ediyorum namaz d r. Sohbetlerde, bayram namazlar nda yani cemaatin olu turdu u ibadetlerde A k ate i insandan insana geer. Mesela bir hadisi erif okumu tum eldivensiz el s k n z, rendim ki avucun iinden geiyor a ka ait manaya ait kalbe giden damarlar. te A k ehli biriyle el s k t n zaman Allah n a k geiyor sana oradan. Ama e er sen hakikaten bunun iin s km san eli o zaman ne kadar nemli . Cami de de namaz k larken saflar s kla t r n hadisini tekrarlarlar. Bu da o ibadet zevkinin o manan n birbirine gemesi demektir ve daha yava k larak imama tbi olarak o zevki birlikte ya amak demektir. Onun iin bayram namazla kar lamak bayram gibi ayd nlanma gnlerini, kandilleri, namazla kar lamak ok nemli.

Ettehiyatden sonra namaz bitirmeden unu da sylemek istiyorum. Ettehiyyatde ilahi selam mmetimin zerine olsun dile inin neticesi olarak kul manas ile namaz k l yorsa raziye ve merdiye makamlar na erer diyor insan- kamil. Raziye ve merdiye nedir? Raziye bizim Allahtan raz oldu umuz, her verdi ine kr etti imiz, bunun kar l nda da merd hale geldi imiz yani Allah n da bizden raz oldu u makamlard r. Cenab Hak bu sefer Ey kulum raz ve merd oldu un halde bana gel hitab nda bulunur. Kul yine al maya devam eder bak al ma namazd r i te ok nemli- Efal yani imdi d n her ey olmu kul en st dereceye ermi , raz olmu , merd olmu o zaman Efal yani fiil mertebesinde tevhide ula yorsa burada kendinden zuhur eden btn i ve szler Allah n oluyor ve btn mevcudat Hakk n s fatlar yla tan yor, s fat mertebesine eri iyor ve devam ederse al maya Zat tecelli ediyor e er byle olursa Ey kulum ben senden raz y m, sen de benden raz m s n szyle kar la yor ve eskisinden daha ok al yor i te namaz bu demektir.

Z..B.- ok te ekkr ediyorum gerekten ok gzel bir konuydu. imdi sizi mest edece ine inand m z, hepimizin akl nda kalan, hareketlerimize yn verece ine inand m z Mesneviden hikayeler dinleyece iz. Kendi ad ma syleyeyim sizin konuk olaca n z program ben iple ekiyorum ve bekliyorum ok te ekkrler. Benim elime Osman KEMAL Efendinin Divan geti at mda 124. sayfada birdenbire bana hitaben diyor ki Zahida Hakk ararsan Hakka burhand r gnl, Ara bul Hakk gnlde beyti rahmand r gnl.

C.S- Hz. Ali Grmedi im Allaha tapmam diyor ya i te Allah grmek kabiliyeti namazda zuhur eden bir kabiliyettir. Ve Hz. Mevlana buyuruyor ki: Namaz kalpte bir nurdur isteyen onunla ayd nlans n ve cennetin kap s n aan anahtar namazd r, namaz dinin dire idir kim onu terkederse dinini ve iman n terketmi olur, kim onu ikame ederse dinini takviye edip ahirete mmin olarak gider. Kuran- Kerim Huzur ve hu u ile namaz k lanlar dnya ve ahirette felah bulurlar buyuruyor ,Namaz n muhafaza edenler kurtulu a ererler diye de mjde veriyor. Yine Kuran- Kerimde ok iyi bildi in gibi Allah buyuruyor ki Ben sana namaz k l p k lmad n iin derece vermem, ben seni belalarla imtihan ederim ama Peygamber Efendimizin bir mjdesi var Namaz k lanlara ben efaat edece im bu mjdeden daha byk bir mjde olmaz o zaman biz k yamette ba m z evirdik mi k ld k efendim diyebilece iz. imdi Peygamber Efendimiz O Yceler Ycesi Sultana sorduklar zaman ne dersiniz namaz iin dediklerinde diyorlar ki: Bir kap n n nnde bir nehir olsa ve gnde be kere o nehirde y kansan bedeninde kir kal r m ashab Hibir kir kalmaz efendim diyor Resuli Ekrem: te be vakit namaz da buna benzer Allah Teala namazla gnahlar siler buyuruyor.

Sonra namaz vakit olarak da ok nemli insan Allaha davet eder.Sabah vakti insana btn maddi ve manevi glerin hediye edildi i and r o ana te ekkr iin kalkar insan, kalk yorum, halim var, gcm var sana ibadet ediyorum, bana ekli g vermi sin, bir de mana gcyle yklemi sin der, kalkar ve sevgilisiyle birle ir. te o an ok zevkli bir and r, belki de namazlar n en nemlisi olan sabah namaz Peygamberin o muazzam s k nt ve belalar iinde zuhur etti i ana da krdr. Ayn zamanda beni karanl klar n gafletlerin iinden manaya kard n an ona krdr bak neler hat rlat yor bir sabah namaz .

Namaz n ekil olarak ne kadar i tah at n , haz m yapt n d nrsek o adeta Bernard Shaw o ngiliz me hur yazar 21. yzy l n reetesi olarak de erlendiriyor namaz o adeta insan kahvalt ya haz rlayan, gne haz rlayan kuvvettir, len o muazzam al man n iinde dur, yolcu nereye gidiyorsun, bu yapt n i ler, al malar, seni bir yere gtrecek mi, hizmet iin yap yorsan ne mutlu, kendin iin yap yorsan vah sana dedirten hat rlatmad r. kindi iin deniyor ki namaz n ortas d r ve ok nemlidir, ikindi tam Allahtan insan n mahrum kalmaya ba lad , gaflete vard and r.

Yorgunsun, g verilecek sana i te o an kendine hat rlatan bir Allah. Sonra ak am art k kararacak zorluklar ba layacak ona haz rl k g gelecek k sa bir ak am namaz . Yats da i te ben art k yatmaya haz rlan yorum ama beni o yatak iinde seninle beraber k l, ruhumu elest aleminde manana a ikar k l gibi bir duayla gne son veriyoruz byle bir program hat rlatan

bir namaz, peki bu namaz k larken neye dikkat etmeli? yle olmamas na Hz. Pirin Mesnevinin II. Cildinden bir yalvar Allah m namazda gnlm tam manas yla sana vermezsen ben bu namaz namaz saymam, ben yzm senin a k ndan tr k bleye evirdim, yoksa bana sensiz usan veren namaz , k bleyi ben ne yapay m, ben bu riyal namazdan ok utan yorum, utanc mdan gnlme inemiyorum, seni bulam yorum, asl nda gerek namaz k lan n melek s fatl , melek huylu olmas gerekir, halbuki ben hala bir canavar m. Bir kimse zerindeki elbisesini kpe e de dirse oras n temizlemedike namaz k lamaz ben ise nefis kpe ini kolumda ta y p duruyorum benim namaz m ne olur kabul et, benim namaz k lmaktan maksad m odur ki namazda seni gnlmle yle bulay m, seninle yle beraber olay m ki ayr l k derdinden art k hi bahsetmeyeyim yoksa namaz olur mu seninle oturay m da yzm mihrabda gnlm ar pazarda olsun. te bu namaz bize telkin eder arifi billahlar hani adam n bir tanesi camiye girmi sultan namaz k l yor, merhaba sultan m, demi , sultan son derece k zm demi ki, namazdaki birine hitab edilmeyece ini bilmiyor mu bu arif, fakat adam hi oral de il, namaz bitmi , sultan selam vermi , ey gafil demi namazda kimseye hitap edilmeyece ini bilmiyor musun, a namazda olsayd n z size de etmezdim demi arif ama namaz esnas nda saray n duvarlar n ne renge boyayaca n z d nyordunuz kendinize gelin diye hat rlatay m dedim, nk namaz insan n en ok eytanla kar la t yerdir ama kendi kendiyle ba ba a kald , eksikli ini, kullu unu hili ini gryor musun bak ne derecedeyim, halbuki d ar da ahkam kesiyorum, herkese, her eyi ben retmeye kalk yorum ama bak urada namazda dahi Allahla bir birlik kuram yorum dedirten makamd r o bak mdan da ok nemli.

Hani eytan cami kap s nnde bekliyormu , adam n biri gelmi tan m , ya eytan demi ne i in var burada, urada namaz k lan kand raca m, demi eytan ama giremiyorum, neden, urada uyuyan ariften korkuyorum demi . te namaz k larken namaz gibi de il de o uyuyan arifin hali gibi k labilirsek o zaman namaz bizde hal halinde geiyor. Muhiddin-i Arabi buyuruyor ki: Namaz eklen k lmak derece kazand r r dnya iin, ama manen k lmak yak nl k Mustafa derecesine erdirir i te as l mesele o derecenin nasib olmas demektir ben bunu ok soruldu unda kendi mesle imle yle anlat yorum: Bir retmen gn gnne dev yap p da dersi anlamayan rencisine ac r ve s n f geirtir o zaman diyorum ki bari haliyle k lam yorsak her an manas n idrak edemiyorsak ekliyle k lal m ki ruzi mah erde evet manas na eremedim ama devimi tam yapt m ben devini yapanlar n hepsine ac d m geirdim sen de beni geir Ya Rabbi diyecek gc kendimizde bulal m in allah. Yani imdi konu tuka derinli i artan bir ibadet anlatmaya al t k Allah beni affetsin eksiklerimden dolay ve bana da hallettirsin in allah namaz ve cmle slama, mslmanlara hallettirsin. Son bir ey sylemek istiyorum yaln z stanbul yle bir yce ehirdir ki iki k bleyi birlemi tir biliyor musun? stanbuldan Kabeye do ru namaz k lmaya durdu unda Mescid-i Aksadan geiyor yol ve bu ikisini ayn anda birlemek yaln z stanbula nasiptir, Allah bunun idrakini de bize nasip etsin in allah.

Z..B.- Biz namaz k larken Kabeye dnyoruz Cemalnur Han m dnyan n neresinde olursak olal m bir tek ynmz var son olarak biraz da bundan bahsedelim mi?

C.S.- ok nemli, asl nda Kabe biliyorsun manas yla tabii ki ekli iin Kabeye dnyoruz o anda Kabeye dnemiz de ok nemli nk hakikaten kim ne derse desin birbirimizin gnlne secde ediyor, kr oradaki Kabeye dnmek cemaatle namaz k lmak manas ndad r onun iin ok nemli. Fakat i manas na gelirsen asl nda daim namaz Bakara Suresi Ben daimi namaz severim diyor Allah, daimi namaz gnl namaz d r. Gnl namaz n n k blesi ise mr idi kamildir yani sana manay retenin gnldr burada demek isteniyor ki namaza durdu un zaman Kabeye dnd n gibi mr idi kamilin nnde de secde et ki vefa borcunu demi olas n. Allah bu devirde aksettiren O Sultana da secde et ki, Ademe secde emrini hat rla ki vefa borcunu demi olas n, buras ne olur yanl anla lmas n secde etti imiz bir adam de ildir insan olursa putperestlik olur, secde etti imiz manad r o kck bedenden zuhur eden aslan n manas d r, o manaya secde ediyoruz. Ona secde ediyorsak edelim etmiyorsak insan olarak gryorsak etmeyelim o zaman kfre gtrr bizi, Allah nasip etsin in allah. Ademe secdeden maksat nnde e ilmek de il, sylediklerine iman edip, yap dediklerini yapmak yapma dediklerini yapmamakt r.

Z..B.- ok te ekkr ediyorum efendim kat ld

n z iin, gerekten byk bir keyifti.

C.S.- Szlerimi u iki m sra ile bitirmek istiyorum, namaz iki cmleyle zetlenirse:

Gh var olup cemale dururum, Gh yok olup cemalin olurum.

Allah bu hali bize nasip etsin in allah.