You are on page 1of 295

NGLZCE-TRKE KIT VE KITILIK TERMLER SZL

Abrasion Number. Andrma deeri. Kil, lignin gibi

maddelerin elekteki andrma derecesini belirten say.


Valley Abrasion Tester ile llen belli bir rnekteki
arlk kaybn temel alan deerdir.

A(X). Kt veya kartonlarda, ISO 216 tarafndan

Abrasion Resistance. Andrma direnci. Kt veya karton

belirlenmi, kt ebat llendirme sistemi. (Baknz; B(X)

yzeyinin anmaya kar gsterdii diren.

ve C(X)). A0 boyutundaki kt, her seferinde tam ortadan

Abrasive Fiber. Zmpara taban kd. Kt zmparalarda

eit olarak blnerek A1, A2, A3 ve dier A serisi ktlar

taban kd olarak kullanlmak zere retilen, vulkanize

elde edilmektedir. A serisi ktlarda ebat lleri Ek. 1 de

kt trlerinden biri. Taban kd, altta kullanlan kt

verilmektedir.

anlamna gelmektedir. Kue ktlarda, karbonlu ktlarda,

A/M. Otomatik/manuel. Operatre elle veya otomatik

duvar ktlarnda veya laminasyon yaplacak ktlarda bir

olarak ilemi yrtebilmesi iin pano veya ekran zerinde

taban kd zerinde ilemler yaplmaktadr.

grlebilen seenek.

Abrasiveness. Andrclk. Kdn, dolgu maddeleri,

Abaca Pulp. Abaka. Saman sellozu. Manila keneviri

lignin veya kaplama maddeleri gibi maddelerle kazand

denilen bir bitkiden elde edilen selloz. Kda samanl bir

andrma zellii.

grnm vermektedir.

Abrasive Papers. Zmpara ktlar. Kenevir veya

ABCD Scheme. ABCD emas. ngilterede ortaya atlm,

kimyasal sellozdan yaplan ve bir taraf korundum tr

kdn iinde hangi tip hurda kttan ne kadar

zmpara tozuyla kaplanan, taban kd. Zmpara yapmnda

kullanldn gsteren, ematik bir tasnif sistemi, emada

kullanlan kt.

drt grup bulunmaktadr:

Abrasivity. Andrclk. Kd meydana getiren elyaf,

A Birinci hamur olarak kabul edilen, kt fabrikasnn

dolgu maddeleri ve yabanc maddelerin andrma zellii.

iinde oluan dkntler,

Andrclk, kt makinesi ve kt ileyen matbaa

B Matbaadan veya konfeksiyon firmalarndan dnen,

makineleri gibi makineler zerinde etkili olur. Kt

basksz birinci hamur hurdalar,

kendinden sert olan elmas andrabilmektedir. Elekteki

C Son kullancdan (evler ve ofisler) gelen baskl birinci

anma, birim yzeyde meydana gelen arlk kaybyla

hamur hurdalar,

llr. (Valley Abrasion Tester).

D Baskl ikinci ve nc hamur ktlar (gazete


ktlar gibi).

Absolute. Mutlak. Evrensel sabite gre llen.

Geri dnml olabilmesi iin, toplam elyaf iindeki geri

Absolute Humidity. Mutlak nem. Birim hava hacmi iinde

dnm orannn % 50 den az olmamas gerekmektedir.

bulunan suyun arlna denir (m3/gr). (Baknz Relative

ABC Titration of White Liquor. Beyaz likrn ABC

Humidity).

titrasyonu. Beyaz likrn slfit deerini, kostiklendirme

Absolute Manometer. Mutlak manometre. Mutlak basnca

derecesini ve etkin toplam alkalilii tayin etmeye yarayan

gre lm yapan manometre.

bir yntem.

Absolute Temperature. Mutlak scaklk. Mutlak sfr

Abhesive. Yapmaz. Yapma zellii olmayan.

noktas temel alnarak yaplan scaklk lm. Kelvin

Abietic Acid. Abiyetik asit. am reinesi asidi.

(-273,15 C)

Ktlkta, reine tutkal yapmnda kullanlan bir asit.

Absolute Pressure. Mutlak basn. Manometrelerin

Abrasion. Andrma ilemi. Kt veya karton yzeyini bir

gsterdii basn deerine atmosferik basn deeri

baka cisimle kazyarak, andrarak farkl bir kda

eklenerek bulunan basn deeri.

dntrme ilemi.
1

NGLZCE-TRKE KIT VE KITILIK TERMLER SZL


Absolute Viscosity. Mutlak vizkozite. Vizkozite.

Absorptivity. Emicilik. Siyah bir gvdeye gre, belirli bir

Viskozitenin SI birimi ( ) paskal-saniyedir (Pas).

scaklkta, herhangi bir cisim zerine den n emilme

Absolute Vacuum. Mutlak vakum. Mkemmel vakum.

oran.

inde madde olmayan vakum.

Absolute Pressure. Mutlak basn. Tam vakuma gre bir

Absolute White. Mutlak beyaz. Teorik olarak gne n

sistemin basnc. Manometre basncna atmosfer basncnn

tamamen yanstan ve referans beyaz olarak alnan beyaza

eklenmesiyle hesaplanr.

verilen isim.

Accelerated Aging. Hzlandrlm yalanma. Kdn bir

Absorbable Organic Halogen, (AOX). Emilebilir organik

frnda 110C scaklkta stma ilemiyle yalandrlmas.

halojen. Atk su ierisinde, zlebilir organik maddelerle

Amac, laboratuvarda kdn ksa srede yalanmasn

ba yapan klor miktarn belirten bir tanm.

izlemektir. Bu ilem sonucu ktta mevcut zellikler geri

Absorbance. Sourma. rnek zerine belirli bir dalga

dnlemeyecek noktaya gelir.

boyunda den n yansyan miktarnn rnek iinden

Accelerating Agent. Katalizr. Hzlandrc.

geen a oranyla bulunan deer.

Acceleration. vme. Hzlanrken hzdaki deiim oran.

Absorbancy. Emicilik. Kdn svy veya suyu emme

Acceleration Ratio. vme oran. Svlarn mekanii ile ilgili

zellii. Sv kt iindeki gzeneklerde tutulur. Bunun

bir terim. Bir svnn veya hamurun, boru iinde hareket

iin eitli lm yntemleri bulunmaktadr. Belirli srede

ederken, eperdeki hznn merkezdeki hza gre farkl

emilen sv miktar, svya daldrlan bir eridin slaklnn

olmasyla ortaya kan ivme oran.

ykselme oran, belirli srede slanan alandaki byme

Accept. Kabul gren. Makbul. Kabul edilmi rn. Aksept.

miktar, kdn tamamen doyuncaya kadar ald sv

Elek ve temizleyicilerde ilem grm, kabul edilebilir

miktar bunlardan bazlardr. Emicilik zellii zellikle

zellikteki hamur. Kabul grmeyen ksma Reject

temizlik ktlarnda nemlidir.

denilmektedir.

Absorbent Core. Emici z. Hijyenik rnlerde, ocuk

Acceptance Protocol. Kabul tutana. Bir makinenin

bezleri ve kadnlarn kulland tamponlarda, sv emici

altnn, belirlenen bir sre sonra, kabul amacyla,

olarak grev yapan, polimer dolgulu ksm.

imalat ve satn alan kiilerin birlikte dzenledii kabul

Absorbent Papers. Emici ktlar. Kurutma ktlar.

tutana.

Yzey tutkallamas yaplmam, yumuak dokulu, kee

Acceptance Sampling. Kabul rneklemesi. Maln istenilen

grnml, yksek derecede su emici kaba ktlar. Filtre

zelliklerde olduunu test etmek iin alnan rastgele

ktlar ve temizlik ktlar bu gruptandr.

rnekleme.

Absorptance. Emicilik. Belirli bir yzeye den

Acceptance Test. Kabul testi. Satn alnan bir rnn, satn

yzeyin emebilme yetenei.

alan tarafndan kabul grr olduunu belirlemek iin,

Absorption. Emilim. Yzeyden bir yol bularak ie geme.

reticisi tarafndan yaplan deneme testleri. (Baknz;

Absorption Time. Emilim sresi. rnek kdn bir svya

Factory Acceptance Test).

daldrldktan sonra, slanmay tamamlayana kadar geen

Accepted Stock. Kabul grm hamur. Bir ilem sonucu

sre.

kabul grd iin bir sonraki aamaya ynlendirilen

Absorbtive Capacity. Emme kapasitesi.

hamur.

Absorbtiveness. Emicilik. Kdn su emicilii. Burada

Access Hatch. Giri kapa. Adam giri kapa. (E

COBB deeri ile emicilik belirlenmektedir. (Baknz;

anlaml: Manhole Door) Buhar silindirlerinde ve kapal

Bibilous)

tanklarda bulunan insanlarn bakm ve kontrol amacyla


giri iin kulland giri kapa.
2

NGLZCE-TRKE KIT VE KITILIK TERMLER SZL


Accessibility. Eriebilirlik. Ulaabilirlik. Kimyasallarn

Acid-Base Neutralization. Asit-baz ntrletirme ilemi.

sellozla reaksiyona girebilme ls.

Bir bazla bir asitin ntrletirilmesi.

Accident. Kaza. kazas. Gerekli zen gsterilmedii iin

Acid Colours. Asidik boyalar. (Baknz; Acid Dyes)

oluan, planlanmam ve nceden grlememi kt olay.

Acid Detergent Fiber (ADF). Asitle ykanm selloz

Accommodation. Barnma. Konaklama. Geici olarak bir

elyaf. Asidik ortamda, znemeden kalan elyaf.

yerde barnma.

Acid Dyes. Asidik boyalar. Boya asitlerinin, sodyum tuzlar

Accordion Fold. Akordiyon katlama. Kdn akordiyon

eklinde olmalar nedeniyle bu ad alan, anilin boyalar.

eklinde katlanmas. Harita ve bror basmnda kullanlan

Daha fazla znmelerine karlk, bazik boyalara gre

bir katlama yntemidir. Katlamada dayankllk, ktta

daha az mrekkep deerine, yani boyama zelliine

aranan nemli zelliklerinden biridir.

sahiptirler. Fakat boyama dzgnl asndan, bazik

Account Book Paper. Muhasebe defteri ktlar. Dzgn

boyalara gre daha iyidirler. Bu nedenle, kt yzeyini

yzeyli, pamuk sellozu katkl, yksek yrtlma

boyamada kullanlrlar.

mukavemeti olan, muhasebe kaytlarnn elle tutulduu

Acid Free Paper. Asitsiz kt. (1) Ambalajlamada

defterlerin yapmnda kullanlan arivlik ktlar. (Baknz;

kullanlan ve kdn bnyesinde oksitlenmeye yol aacak

Ledger Paper).

asit iermeyen ktlar. (2) Ktphanelerde yalanmaya

Accounts Payable. denecek hesaplar. Alnm fakat

kar zel ilemle asitsizletirme ilemi yaplm, basl

demesi yaplmam mal ve hizmetlerle ilgili hesaplar.

ktlar.

Accounts Receivable. Alacak hesaplar.

Acid Grinding. Asidik tme. Odunun tlmesinde,


tme enerjisini azaltmak iin sisteme asit verilmesi.

Accoustical Board. Ses yaltm kd. naatlarda hem ses,

Acid Hydrolysis. Asidik hidroliz. Asidik ortamda

hem de s yaltmnda kullanlan kt.

paralanma. Selloz, niasta veya yar sellozik maddeleri,

Accuracy. Doruluk. lmlemede kabul edilmi

asidik (Mineral asitleri ile) zeltilerle paralamak ve

standartlara gre uygunluk.

polisakkaritleri basit ekerlere evirmek iin kullanlan

Acetate. Asetat. Asetik asidin bir alkolle yapt ester. Yar

yntem.

sellozlarda bulunan asetatlar, Kraft sellozu retimi


Acidification. Asitlenme.

srasnda yeniden asetik aside dnrler.

Acidimetry. Asidimetri. Asit lm. Verilen bir rnekteki

Acetate Pulp. Asetat sellozu. Asetik asit, asetik anhidrit

asit miktarn titrasyonla tayin eden analitik yntem.

ve slfrik asit iinde znen, suni asetat ipei veya asetat

Acid Insoluble Ash. Asitte znmeyen kl. (Baknz;

kd yapmnda kullanlan selloz.

Ash). Sellozda andrc zellikte olduu iin istenmeyen

Acetate Proof. Asetat prova basks. Asetat zerine baslan,

ve lmle bulunan kl.

renk dorulama basks.

Acidity. Asidite. Hidrojen (H+) iyonlarnn, hidroksil (OH)

acfm. (Baknz; Actual Cubic Feet per Minute), scfm

iyonlarndan fazla olmas durumu.


Achromatic. Renksiz. Siyah-beyaz. Siyahla beyaz
Acid Migration. Asit g. (1) Kuvvetli asitlerin,

arasndaki gri tonlarda olan.

bulunduu ortamdan, daha zayf veya ntr ortama doru

Acicular Shape. nemsi ekil. Suda znm kalsiyum

hareketleri. (2) Ntr olan ktlarn atmosferik

karbonat paracklarnn kirelenmeye neden olan inemsi

kirleticilerden veya kendisiyle temas eden dier ktlardan

ekli.

asit almas. Asit, dier ortama yaptrclardan,

Acid Alum. Asidik alum. Alminyum slfat ve slfrik asit

kartonlardan, kt kaplardan veya boya gibi, asidik sanat

karm. (Baknz; Alum).

malzemelerinden geebilir.
3

NGLZCE-TRKE KIT VE KITILIK TERMLER SZL


Acid Number. Asitlik says. inde asit olan bir maddenin

Acoustical Absorption Coefficient. Akustik emilim

ntr hale getirilebilmesi iin birim arlna verilen KOH

katsays. Ses emilim katsays. Bir maddenin eitli

miktar. Miligram cinsinden ifade edilir.

frekanslarda ses emebilme zelliini gsteren bir tanm.

Acid-Proof Paper. Asit geirmez kt. Asidik bileiklerle

Gzenekleriyle ses emilimi artmakta ve bir tr ses filtresi

temasnda rengi bozulmayan, boyas etkilenmeyen ambalaj

olumaktadr. (Sound Absorbtion Coefficient).

kd veya endstriyel kt.

Acoustical Board. Akustik karton. Binalarda tavanda ve

Acid Resistant Paper. Aside direnli kt. (1) Asitli

duvarlarda kullanlan, sesi emebilen odun, saman, eker

ortamdan veya asit buharndan etkilenmemesi iin zel

kam kspesi tr, uzun elyafl sellozlardan retilen

olarak ilenmi ktlar. (2) Aside veya asit buharlarna

levhalar.

diren gstermesi iin boyanm kt. Bu tr ktlar

Acoustical Transmittivity. Ses aktarcl. Ses

zellikle Manila keneviri veya urganlk kenevirden

geirgenlii.

yaplrlar.

Across the Grain. Grene kar. Makine enine. (Baknz;

Acid Resisting Felt. Aside direnli kee. Asidik sulu

Against The Grain).

ortamdan etkilenmemesi iin, beton zerine veya ahap

Acrylate Resins. Akrilat reineleri. Tutkallarn, UV

yzeylere kaplanan, asfalta doyurulmu karton.

mrekkeplerin ve kaplama maddelerinin formllerinde

Acids and Acid Groups. Asit ve asit gruplar. Suya

kullanlan kopolimer.

hidrojen (H+) iyonu veren organik ve inorganik bileikler.

Acrylic Latexes. Akrilik lateks. Karton yzeyin su

Acid Size/Sizing. Asit tutkal. Asidik tutkallama.

geirgenliini nlemek iin kullanlan, suda znebilen

Svlatrldnda sabunlamayan bir reine tutkal ve bu

polimer esasl parlaklk salayan tutunucu bir madde.

tutkalla yaplan i tutkallama.

Acrylics. Akrilikler. Bir grup sentetik tutkal. Pigment ve

Acid Soluble Iron. Asitte znebilen demir. Kt

elyaflara ok iyi tutunarak birbirlerine balanmalarn

bnyesindeki demirin, hidroklorik asitle znen ksm. Bu

salar.

ksm, kimyasal anlamda reaktif zelliktedir. Kalan demir

A.C. Streaming Current. Alternatif srklenme akm. Bir

ise aktif deildir. Testlerde kt iindeki demire bal kl,

silindir iinde pistonla ileri geri itilen, iinde elektrik ykl

asitle kt bnyesinden alnr.

paracklar bulunan bir svnn yaratt, elektrotlarla tespit

Acid Stable Size. Aside dayankl yzey tutkal. Asidik

edilebilen alternatif akm. Elektrik akmn hareket eden

ktlara uygulandklarnda, phtlamayan yzey

ykl paracklar retmektedir. Bu deer llerek,

tutkallama parafinleri veya parafin zeltileri.

hamurun elektrik yknn anyonik, katyonik veya ntr

Acid Sulfite Process. Asit slfit ilemi. Yksek oranda

durumda olduu belirlenir.

kkrt dioksit ieren, asidik ortamda odun elyaflarn

Act. (1) . Eylem. (2) Yasa. (3) Akit. (4) Sahne.

paralama ilemi.

A.C.T. (Associative Cellulosic Thickeners). Sellozik

Acid Wash. Asidik ykama. Kt veya kt hamurunun

kvam arttrclar. Kaplama boyalarnn viskozitesini

iindeki kostik benzeri alkali maddelerin asit ile

arttrmak iin kullanlan sellozik kkenli kvam arttrclar.

ntrletirilmesi ilemi.

Activate. Etkinletirmek. Aktif hale getirmek. alr hale

Acknowledgement. (1) Teekkr. (2) Onay bildirgesi.

getirmek. Aktifletirmek.

Mutabakat. (Baknz; Order Acknowledgement).

Activated Carbon. Aktif karbon. ok yksek derecede

A.C. Motor. Alternatif akm motoru. Endstride kullanlan

gzenekli karbon granlleri. Bir gramnda 500-1500 m2

en yaygn motor tr. Hz kontrol yaplabilen ve basit

yzeye sahip, hava, gaz ve svlar filtrelemede kullanlan

yapda, bakm kolay olduklar iin tercih edilen motorlar.

karbon granller.
4

NGLZCE-TRKE KIT VE KITILIK TERMLER SZL


Activated Sludge. Aktif amur. Atk sularda dibe ken ve

Microturbulance). (2) Kimyasal reaksiyon. (3) Alkali likr

iine oksijen verildiinde bakteri ve dier organizmalarn

piirmede aktif alkalinin toplam alkaliye blnmesiyle else

yaayabildii, organik artklar paralamada kullanlan

edilen oran.

amur. Atk sularn temizlenmesinde kullanlr.

Act of God. Doal afet. Allahn takdiri olan i. nsanlarn

Activated Sludge Loading. Aktif amur yk. Artma

kontrol dndaki iler. Genellikle, sel, deprem, tsunami

sisteminde, organik maddelerin paralanmas iin bir gn

gibi doa olaylar.

iinde birim arlk amur iin gerekli oksijen miktar.

Actual Cubic Feet per Minute (acfm). Bir dakikadaki

Activated Sludge Treatment/Process. Oksijenli artma.

gerek (hava) miktar. Kompresr veya fan emilerinde

Aktif artma. Atk suyun re ve znr fosfat gibi

ortam koullarnda emilen bir dakikadaki hava hacmi.

besinlerle ve oksijenle bakteri reterek ilenmesi.

(Baknz; scfm)

Activated Solids. Aktifletirilmi kat maddeler. Aktif hale

Actual Production. Gerek retim. Iskartalar ktktan

getirilmi artma amuru.

sonra kalan fiili retim miktar.

Activation. Harekete geme. Aktif hale gelme veya

Actual Production Time. Fiili alma sresi. Net alma

getirme.

sresi. Duru, arza ve molalardan sonra, retimde geen

Active Alarm. Aktif alarm. Halen geerli olan alarm.

net sre.

Active Alkali (AA). Aktif alkali. Selloz retiminde

Actual Salable Product. Satlabilir net rn. Mteri

kullanlan kostik (NaOH) ve sodyum slfat (Na2S) karm.

tarafndan, kalite bozukluu nedeniyle reddedilmeyecek

Na2O cinsinden ifade edilir.

rn.

Active Alkali to Wood Ratio. Aktif alkalinin oduna oran.

Actual Weight. Gerek arlk. (1) Gramaj ve ls belli

Bir ton kuru odun iin kullanlan aktif maddenin oransal

olan, 500 adetlik bir top kdn veya kt toplarnn,

miktar.

terazideki gerek arl. (2) Gerek gramaj.

Active Clorine. Aktif klor. Hipoklorit tr aartclarda

Actuator. Tahrik dzenei. (Baknz; Valve Actuator) Bir

bulunan klor.

mekanizmay harekete geiren mekanik dzenek. Hareket

Active Fiber. Aktif elyaf. Sulu bir ortamda dier elyaflar la

iin gerekli enerjiyi, elektrikli, hidrolik veya pnmatik


kaynaklardan salar.

temasta olan ve aa dhil olan elyaf.

Acutance. Keskinlik. Bask kalitesi asndan grnt

Active Packaging. Aktif ambalajlama. Ambalajn, iinde

kenarlarndaki keskinlik.

saklanacak rn korumak iin aktif olarak rol almas.


Bunlar anti bakteriyel olmas ve temizleyici zellii olmas

Acute Toxicity. lmcl zehirleyicilik. Zehirli bir

gibi zelliklerdir. (Benzer; Smart Packaging)

maddenin etkisiyle ciddi fonksiyon kayplar yaratan, hatta

Active Sulfur. Aktif kkrt. Kdn iinde hidrojen slfite

lme kadar gtren zehirleme etkisi.

dnebilecek kkrt ve kkrt bileikleri. Kdn

A.C. Variable-Frequency Drive System. AC frekans

metallerle temasnda, onlar karartaca iin lmlenen ve

eviricili tahrik sistemi. Kt makinesini dndren

kontrol edilen slfr bileikleri. (Baknz; Reducible

motorlarn hzn deitirebilmek iin, elektronik frekans

Sulfur).

dntrc kullanan tahrik sistemi.

Active Surface Area. Aktif yzey alan. Yzey tutkallamas

Adding Machine Paper. Hesap makinesi kd. Hesap

sonucu oluan hidrofobik alanlar ktktan sonra kalan kt

makinelerinde kullanlan rulo kt.

yzeyinin ilenebilir emici ksm.

Addition Polymers. Polimer katk maddeleri. Kt

Activity. Aktivite. Hareketlilik. (1) Elekte drenaj elemanlar

hamurunda kullanlan uzun zincirli bileikler.

nedeniyle oluan hamur trblanslar. (Baknz;


5

NGLZCE-TRKE KIT VE KITILIK TERMLER SZL


Additive Colors. Katk renkleri. Rengi oluturan ve

Adhesive Migration. Tutkal gemesi. Srlen yzey

kartrlarak kullanlan ana renkler. Krmz, yeil, mavi.

tutkalnn istemedii halde kt iine ilemesi.

Additives. Katk maddeleri. Kt hamuruna eitli

Adhesiveness. Yapkanlk. ki kt arasna srlen

amalarla katlan maddeler. Kimyasal ve dolgu maddeleri

tutkaln yaptrma gcn gsteren bir terim.

gibi maddeler.

Adhesive Paper. Tutkall kt. Yapkan kt. Bir yz

Additive Systems. Katk sistemleri. Kt hamuruna elyaf

tutkalla kaplanm kt.

kkenli olmayan kimyasal ve dolgu maddeleri gibi katk

Adhesive Ratio. Tutkal oran. Kue hamurunda pigmenti

maddelerini eklemek iin kurulan, kartrclar, tanklar,

balayabilecek tutkal oran. 100 para pigmenti balayacak

pompalar, ak metreler, kontrol vanalar ve dozajlama

miktarda tutkaln arl.

nitelerinden oluan ve otomatik olarak deien tonaja gre,

Adhesives for Coating. Kue tutkallar. Kaplamada

katk maddelerini besleyen sistem.

kullanlan tutkallar. Sadece kue yapmnda deil fakat

Address Label Paper. Etiket kd. Posta zarflarnn

duvar kd yapmnda da kullanlan tutkallar.

zerine adresin yazlmas iin kullanlan, arkas yapkan

Adiabatic. Adiyabatik. Is geirmez. Yaltlm. Bir srecin

ktlar.

sl anlamda mkemmel yaltlm bir ortamda

Addressograph Rolls. Adres kd. Adres yazcsnda,

gereklemesi iin salanan evre koullar. Is transferinin

adres etiketlerini yazmak iin kullanlan rulo ktlar.

sfr olduu durum.

(Baknz; Address Label Paper).

Adjust. Ayarlamak. Elle veya otomatik olarak bir makineyi

Adhere. Tutturmak. Yaptrmak. Bir tutkal kullanarak bir

veya cihaz ayarlamak.

eyi dierine tutturmak.

Adjustible Speed Drives (ASD). Ayarlanabilir hzl

Adhesion. Tutunma. Yapma. Farkl molekllerin

tahrikler. Kt makinesi tahrik sistemleri gibi hz

birbirlerine ekim gcyle tutunmalar. (Baknz;

ayarlanabilir tahrikler.

Cohesion)

Adjusting Color. Dzetici boya. Ayar boyas. Dier

Adhesion Test. Tutunum testi. Baskda mrekkep tutunum

boyalarla ve pigmentlerle kartrlarak, istenilen rengi

testi. Mrekkebin kda tutunumunu belirleyen test.

salamak iin kullanlan boya. (Baknz; Additive Colors).

Adhesive. Tutkal. Yapkan. Sv tr, nesneleri birbirine

Adjusting Rod. Ayar mili. Hamur kasas cetvel aznn st

yaptrmada kullanlan tutkallar.

dudan blgesel olarak ayarlamakta kullanlan, ayar

Adhesive Binding. Tutkall ciltleme. Amerikan ciltleme.

milleri.

Isl ciltleme. Kitap srtna scak tutkal srlerek ip

Administration. Ynetme. Sevk ve idare. alanlar belirli

kullanlmadan yaplan ciltleme tr. Buna daha deiik

amaca veya amalara ynlendirme ii.

adlar da verilmektedir. (E anlamllar; Cut-Back Binding,

Administrative Expense. dari harcama. dari gider.

Perfect Binding, Thermoplastic Binding, Threadless

cretler, kira giderleri, ofis harcamalar, denetim giderleri,

Binding).

kanuni harlar gibi harcamalar btn.

Adhesive Felt. Mukavva. Gri karton. Genellikle gri renkli,

Admixture. Harman. Karm. Bir katk maddesinin

kitap ciltlemede deri veya vinil kaplanarak kullanlan,

ilavesiyle, farkl zellik kazanm yeni hamur karm.

karton veya mukavva.

Genellikle makine btesindeki hamur harman.

Adhesive Glassine Tape. Yapkan effaf kt bant. rt

Adsorbable Organic Halogen (AOX). Emilebilen organik

band. Yal kttan yaplan, iz brakmadan yapan bir

halojen. Atk sularda, znebilen organik maddelere

kt bant tr.

tutunan klor miktar. (E anlaml; Absorbable Organic


Halogen).
6

NGLZCE-TRKE KIT VE KITILIK TERMLER SZL


Adsorbent. Tutucu. Yzeyi tutan. Yzeyi tutunma zellii

Aerobic Biological Oxidation. Aereobik biyolojik

gsteren veya yzeyinde tutunma meydana gelen madde.

oksitlendirme. Oksijenli ortamda, bakteri kullanarak yaplan

Adsorban madde. (Baknz; Adsorption)

artma ilemi.

Adsorption. Emme. Emilim. Yzeye tutunma. Sourma.

Aerobic Decomposition. Aerobik bozuma. Aerobik

Adsorpsiyon. Molekl veya askdaki paracklarn kat

ayrma. Byk molekllerin oksijenli ortamda daha basit

yzeylere tutunmas. Kt yapmnda kullanlan,

molekllere ayrlmas.

kimyasallarn, tutkaln veya boyann elyaf yzeyine aracsz

Aerobic Digestion. Oksijenli paralama. Bakteriyel

tutunmas. ap gibi maddeler tutunma zellii kazandrrlar.

sindirim. Hava ve bakteri kullanlarak, askdaki organik

Maddenin kendi yapsal zellii nedeniyle tutucu olmas.

maddelerin paralanmas.

Adsorptivity. Emicilik. Fiziksel veya kimyasal bir etki

Aerobic Process. Oksijenli sre. Srecin devam

olmakszn emme yeteneinde olma.

edebilmesi oksijene ihtiya duyulan herhangi bir sre.

Adulterant. Safl bozucu madde. stenmeyen katk

Aerobic Treatment. Oksijenli artma. Hava kullanlarak

maddesi.

yaplan kk aptaki artma ilemleri.

Advancing Colors. Yaknlatran renkler. Sar ile krmz

Aerodiynamic Dry Forming. Hava hareketiyle kuru

arasndaki tonlarda, bakana kendisine yaklayormu hissi

formasyon. Gl hava vererek su kullanmada elek

veren boyalar.

zerinde safiha retme teknii

Advance Payment. Peinat. Kapora. Avans demesi.

Aerogramme. Hava mektubu. Bir taraf zarf grnmnde

Advance Payment Guarantee Letter. Avans demesi

baslm, fakat arkasna yaz yazlan, zarf eklinde

banka teminat mektubu.

bklerek yaptrlan kt. Hem zarf, hem de kt.

Advanced Waste Treatment. Gelimi atk su artma.

A.F.H. (Away From Home). Ev d. zellikle temizlik

Sekonder artma, fiziksel-kimyasal artma veya biyolojik-

ktlarnda ev dnda, kurumlarda kullanlan ktlar.

fiziksel artma gibi, daha yksek kalitede artma yapmas

A.F.I. American Forest Institute kelimelerinin

iin tasarlanm atk su artma sistemleri. Bu sistemlerin

ksaltlm. 1993 den sonra A.F.&P.A. (American Forest

artt sular yeniden kullanlabilir.

and Paper Assosiation) Amerikan Orman ve Kt

Aerate. Hava vermek. Havalandrmak. (1) Bask srasnda,

rnleri reticileri Birlii.

ktlar havayla aralamak. (2) Artma nitelerinde suya

Affinity. Cazibe. Cezbe. ekim gc. Hamur iinde elyaf

kartrclarla havann oksijenini kazandrmak.

ve katklarn birbirlerini ekme gc.

Aerated Lagoon/Pond/Basin. Havalandrma havuzu.

A-Flute. A-Dalga. Dalga, oluklu mukavvalarda, oluklarn

Biyolojik havuz. Havalandrma gleti. Atk suya eitli

yksekliini ve 1 metredeki oluk saysn tanmlayan bir

yntemlerle oksijen kazandrlmas amacyla, biyolojik

ifadedir. A dalga (iri dalga) olukluda, oluk ykseklii 4,8

artma sistemlerinde kullanlan havuz veya glet. (E

mm ve oluk says 110 dur. B dalga, C dalga, D dalga, E

anlaml; Aeration Lagoon/Basin).

dalga ve K dalga trleri de vardr. reticilere gre dalga

Aeration. Havalandrma. Oksijen kazandrma.

zellikleri kk aralklarla deimektedir. (Ek.5).

Aerators. Aeratrler. Havalandrclar. Hava vericiler.

After Dryers. Son kurutma ksm. Tutkal presten sonraki

Aerobic. Oksijenli. Aerobik. Havann serbest oksijenini

kurutma blmleri.

kullanan.

Against the Grain. Grene kar. Suyoluna kar. Makine

Aerobic Bacteria. Aerobik bakteri. Oksijenli ortamda

enine olan. Kd makine, suyolu veya gren izi ynne dik

yaayabilen mikroorganizmalar.

ayla kesmek, katlamak veya ilemek. Makine eninde

NGLZCE-TRKE KIT VE KITILIK TERMLER SZL


ilem yapmak. lemler srasnda matbaaclar ve ambalaj

Ahmedabadi. Abadi. Hindistan'n Devletabad ehrinde

fabrikalar tarafndan dikkate alnmaktadr. (Ek. 6).

halen imal edilen ak saman renginde, ipekten yaplan,

Agalite. Agalit. Magnezyum silikat. Ktta kullanlan, gri

sperkalenderlenmi, muhasebe defterlerinde kullanlan,

renkli lifli bir dolgu maddesi. Talk tr olmasna ramen,

yar mat, kalnca tr yaz kd

talka gre daha az sabunsudur. (E anlaml: Asbestine)

Aim. (1) Hedef. Ulalmas istenilen hedef noktas. (2)

Agate. (Damarl) Akik. Agat. (1) Ebrulu. Mermerli

Hedef almak.

grnmde olan kt. (2) Elde cilt yapmnda, kitap

Air. Hava.

kenarlarn dalgal renkli grnmesini iin yaplan boyama

Air Assisted. Haval. Hava destekli. Beraberinde hava

teknii.

kullanarak yaplan iin etkinliini arttran sistemler. rnek

Agate Marble Paper. Mermerli kt. Ebru desenli kt.

olarak Air Assisted Doctor (Baknz; Air Doctor)

Agat desenli kt.

Air Balance. Hava dengesi. Havbe veya fabrika iine giren

Age. Ya. mr. Yalandrmak. Kda uzun zaman nce

ve kan havann eitlenmesi.

yaplm grnm vermek.

Air Bells. Kpk izi. Kt yzeyinde minik dairesel leke.

Age Hardening Stainless Steels. (Baknz; Precipitation

(E anlaml; Bubble Mark)

Hardening Stainless Steel)

Air Blower. Hava fan.

Ageing. (ng)Yalanma. Kdn zelliklerinin deer

Air Blue. Gk mavisi. Ak mavi.

kaybetmesi ve geri dnemeyecek hale gelmesi. (Aging)

Airborne. Havayla. Haval. Havayla tanan.

Agglomerate. Bir araya gelme. Ylma. Topak. Kme.

Airborne Particles. Havayla tanan paracklar. Hava

Agglomeration. Ylma. Parackl bir sspansiyonda

hareketiyle uuan elyaf tozlar.

parack yzeyine yeni bir ykn ( + ) yklenmesi.

Airborne Web Drying. Havayla kurutma. Hava ak

Floklamadan fark yklenmedir.

yaratarak uygulanan, eski bir kt kurutma yntemi. Kzl

Aggregate. Kmelenmek. Topaklanm pigment

tesi kurutma nitesinden sonra yerletirilen haval kurutma

paracklar. Agrega.

sistemi.

Aggregates. Agregalar. Kmelenme zelliinde olan

Air Brush Coater. Haval kueleme. Basnl hava ile kt

pigmentler grubu.

yzeyine kaplama yapan kue sistemi. (Baknz, Air knife

Aging. (Amerikan ng.) Yalanma. Zamana bal olarak,

Coater).

selloz veya kdn zelliklerinde meydana gelen

Air Bubble. Hava kabarc. (1) Hamurun iine, kartrma

bozulma. Yalanan sellozda suda znme oluur.

hareketi veya dorudan hava verilmesi nedeniyle giren ve

(Ageing)

safihaya kadar gelen hava kabarcklar. (2) Bu kabarcklarn

Agitate. Kartrmak. Kt hamurunu mekanik kartrc

safihada braktklar iz. (Baknz;Air Entrainment)

veya hava ile kartrmak.

Air Caps. Hava kapsl. Hava tneli. (1) Havbe. 425C

Agitation. Kartrma.

scaklkta ve 100 metre/saniyenin zerindeki bir hava

Agitator. Kartrc. Btelerde kullanlan pervaneli hamur

akmyla, kt kurutulmasnda kullanlan bir havbe tr.

kartrcs.

Yanki silindirli makinelerde kullanlmaktadr. (2) Kee


kurutma amacyla kullanlan hava kapsl.

Agricultural Residue Fiber. Yllk bitki art elyaf.


Saman, linter gibi yllk bitkilerin artklarndan elde edilen

Air Change Rate. Hava deiim says. Bir kapal alanda,

selloz.

bir saat iindeki hava hacminin deiim says. Bir kt


fabrikasnda, makine salonunda ileme olmamas iin, bir

Agro Residue. (Baknz; Agricultural Residue Fiber)


8

NGLZCE-TRKE KIT VE KITILIK TERMLER SZL


saatte salon hacminin 5-12 kat arasnda hava deiimi

arasndaki rutubet durumunu belirtir. (Bone Dry, kemik

salanmaktadr.

kuruluu).

Air Cleaner. Hava temizleyici. Filtre ile hava temizlemeye

Air Dry Basis Weight. Hava kuruluundaki gramaj.

yarayan, hava kanal iine yerletirilen modller.

Atmosferik artlarndaki kdn gramaj.

Air Compressor. Hava kompresr. Basnl hava temin

Air Drying. Ak havada kurutma. El yapm ktlarda

etmek iin retilmi, pistonlu veya vidal trleri olan hava

kullanlan, bir kt kurutma yntemi.

kompresr.

Air Dried Board. Havada kurutulmu karton. El yapm

Air Content. Hava hacmi. Hava doygunluk oran. Bir

kartonlarn ak havada kurumas.

hamur iindeki hava hacminin, hamur hacmine gre yzde

Air Dried Paper. Havada kurutulmu kt.

cinsinden oran.

Air Dried Writings. Havada kurutulmu yaz kd.

Air Conveying. Havayla tama. Havayla nakil. Bobin

Air Dry Pulp. Havada kurutulmu selloz.

makinesi kenar skartalarn, makine alt pulperine


Air Entrainment. (1) Hava tutunumu. Hamura, btede

gnderen, hava fanl tama yntemi.

kartrma srasnda hava karmas ve hamur iine

Air Cooled. Hava soutmal. Fanla cebri olarak veya evre

hapsolmas. (2) Hava srklenmesi. Mal sarcda, ktla

havasyla kendiliinden yaplan soutma ilemi.

birlikte hz etkisiyle cep oluturarak srklenen ve tampon

Air Curtain. Hava perdesi. Bir fan araclyla verilen

iinde, sarm srasnda sorun yaratan hava.

havayla iki ayr blge yaratan sistem.

Air Exhaust. Hava k. Nem ykl havann havbeden,

Air Cushion. Hava yast. Titreim nlemek iin

vakum pompalarndan veya makine salonundan dar

kullanlan iirilmi lastik tampon. (E anlaml; Air Pad)

atlmas. Genellikle hava fanlaryla yaplmaktadr.

Air Cushioned Headbox. Hava yastkl hamur kasas.

Air Filter Paper. Hava filtresi kd. Hava filtreleri

Haval hamur kasas. Hava ile hamur kasas iinde basn

yapmnda kullanlan bir kt tr. (Aralarda ve elektrik

oluturarak, hamur jeti yaratan hamur kasas tr. (E

sprgelerinde vs. kullanlan filtreler).

anlaml; Air Pad Headbox)

Air Float Clay. Hava yzdrmesiyle seilmi kaolin.

Air Deckle. Safiha kenar. ereve kenar. Uzun elekli

Ktta kullanlaca yere gre tane irilii hava kullanlarak

veya dner elekli makinelerde, safihann elek zerindeki

seilmi/elenmi kaolin kili.

hava ile kesilmi kenar. (Baknz; Jet Deckle).

Air Float Dryer. Hava yzdrmeli kurutucu. Hava flemeli

Air Density Separator. Pnmatik seperatr. Haval ar

kt kurutucu. Kuelemede kullanlan kurutma sisteminin

rejek ayrcs. Yonga iindeki ar yabanc cisimleri,

bir paras.

arlklar nedeniyle yer ekimi etkisiyle ayrmaya yarayan

Air Flow. Hava ak. Vakumlarda ve kurutma

pnmatik seperatr.

blmlerinde cebri olarak yaratlan hava ak.

Air Doctor. Haval raspa. (1) Yanki kurutucuda kullanlan

Air Foil Threading. Haval erit verme. Kurutma

krepleme raspas. (2) Preslerde kullanlan, raspalama

blmnde, safihann balanmas srasnda oluturulan

sonras verdii hava ile deliklerin iindeki suyu basnl

eridi, basnl hava ile bir ndeki silindire aktarma.

hava yardmyla boaltan raspa sistemi. (3) Kue kaplamada

Air Forming. Haval formasyon. Kuru elyaflarn cebri hava

kullanlan raspa. (E anlaml; Air Assisted Doctor)

ile savrularak, eit ekilde datlmas sonucu

Air Doctor Mottle. Raspa izi. Kue hamurundaki sorun

gerekletirilen safiha oluturma yntemi. zellikle sentetik

nedeniyle kaplamada kalan iz.

elyaflarda kullanlan yntem. (Baknz; Nonwovens).

Air Dry, (A.D.). Havadaki kuruluk. Atmosferik artlardaki


rutubete gre kdn kuruluu. Genellikle ktta % 7-10
9

NGLZCE-TRKE KIT VE KITILIK TERMLER SZL


Air Impacter. Haval datc. Kueleme srasnda kaplama

Air Pad. Hava yast. Hamur kasas iinde hamurun

zeltisini hava ile baksz syran ve datan mekanizma.

zerindeki basnl hava. (E anlaml; Air Cushion)

Air Impingement Drying. Haval kurutma. Kue kdn

Air Pad Headbox. Hava yastkl hamur kasas. (Baknz,

veya safihann cebri hava arptrlarak kurutulmas esasna

Air Cushined Headbox)

dayal, bir kt kurutma yntemi.

Air Pad Rectifier Roll. Hava yastkl stvane. Hava

Air in Stock. Hamurdaki hava. Genellikle ar

yastkl rektifiye valsi. Hava yastkl hamur kasalarnn

kartrmayla, hamura giren hava kabarcklar.

iinde kullanlan, delikli, dner boru.

Air Intake. Hava girii.

Air Permeability. Hava geirgenlii. ki levha arasna

Air Jet. Hava jeti. Haval bak. (Air Knife)

sktrlan kuru kdn hava geirgenliinin tespit


edilmesiyle belirlenen, hava geirgenlii. Elyaflarn belirli

Air Knife Coater. Haval Kueleme makinesi. Kue

blgelerde skmas sonucu geirgenlik deimektedir.

zeltisini kt zerine, raspayla syrmak yerine hava

Air Permeance. Hava geirgenlii. Kdn iki tarafnda

jetiyle yayan sistem.

basn farkll yaratarak yaplan testle llen hava

Air Knife Coating. Haval Kueleme. Kue srasnda fazla

geirgenlii. Birimi m/Pa s dir.

olan kaplamay, hava jetiyle syran ve ll kaplama

Air Pollution. Hava kirlilii. Kt fabrikas evresinde,

salayan Kueleme yntemi.

fabrikadan yaylan baca gazlar ve kimyasal madde

Air Knife Mark. Haval raspa izi. Kue kaplamada,

buharlarnn yaratt kirlilik.

kaplamann incelii yznden effaf grnen ksmlar.

Air Pollution Abatement. Hava kirliliini azaltma.

Air Laid, Air Laid Sheet. Hava formasyonlu kt/safiha.

Genellikle kanunlar tarafndan verilen deerleri yakalama.

Elyaflarn sulu ortam yerine kuru ve serbest halde


ekillendii ve formasyona urad kt. Elyaflar su

Air Port. Hava delii. (1) Basnl hamur kasalarnda fazla

yerine havayla tanarak formasyon blgesine gelir.

basncn atld k delii. (2) Soda kazanlarnda hava

(Kart; Wet Laid)

giriinin saland delik.

Air Leakage. Hava kaa. (1) Habbe iinde sfr basn

Air Pumping. Hava pompalama (zellii). Kurutma

blgesinin, safihann giri ve k yapt aklklarn

keelerinde, kurutma verimi asndan keeden beklenen

stnde kalmas nedeniyle, makine salonuna nemli havann

hava geirgenlik zellii.

kamas. (2) Basnl hava hatlarnda meydana gelen hava

Air Quality. Hava kalitesi.

kaaklar. Bu tr kaaklar, nerede olduklarna baklmakszn

Air Quality Standards. Hava kalite standartlar. Kanuni

verimsizlikte temel faktrlerdir.

anlamda konulmu ve almamas gereken, atk hava

Air Load. Hava yk. Havann yapt bask, basn.

kalitesiyle ilgili snr deerler.

Air Loaded. Hava tahrikli. Hava ile tahrik edilen. Hava

Air Release Valve. (Baknz Air Relief Valve).

basncyla ykleme.

Air Relief Valve. Hava tahliye valfi. Hava purjr. Bir

Air Mail. (E anlaml; Air Mail Paper).

sisteme karan ve sistemde istenmeyen havay otomatik

Air Mail Paper. Hava posta kd. Zarf yapmnda

olarak tahliye eden valf.

kullanlan, dk gramajl, ince olmasna ramen zarfn

Air Resistance. Hava direnci. Kdn hava geirgenlik

iini gstermeyecek ekilde opakla sahip, iyi kalitede, elle

direnci. Gurley yntemiyle llen (T460 om-11) hava

yazma salayan, mrekkep datmayan bir kt tr.

direnci.

Air Makeup. Taze hava takviyesi. Makine salonuna ortam

Air Saturated. Doymu hava. Havann belli bir scaklkta

artlarn dzeltmek amacyla (Scaklk, nem gibi) alnan

tutabilecei maksimum su buhar. %100 bal neme

ksmi temiz hava.

karlk gelmektedir. (E anlaml; Saturated Air)


10

NGLZCE-TRKE KIT VE KITILIK TERMLER SZL


Air Shear Burst. Hava yrt. Hava patla. retim

de kaplanmaktadr. Dijital basklarda gm halid

srasnda, mal sarcda, kt tabakalar arasnda hava

bunlardan biridir. Bu tr ktlar albm dnda, kartpostal

skmas sonucu, kdn makine ynnde yrtlp,

ve tebrik kartlarnda da kullanlmaktadr. (2) Albm

kopmas.

imalinde kullanlan kaln karton.

Air Showers. Hava fskiyeleri. zellikle kalenderin veya

Alcohol. Alkol. Bnyesinde bir veya daha ok hidroksil

kurutma keelerinin zerine monte edilen hava fleme

(OH-) grubu bulunduran organik molekller. Selloz ve

fskiyeleri.

yar sellozlar da alkoller gibi hidroksil gruplar bulundurur.

Air Supply. Hava beslemesi. Hava kayna. Genellikle

Aldehyde. Aldehit. CHO gruplarn bulunduran organik

kompresr araclyla yaratlan hava.

bileikler. Selloz ve yar selloz zincirlerinde grlrler.

Air System. Hava sistemi. Kt fabrikalarnda havay

Aldehyde Starch. Aldehit niastas. Bnyesine aldehit

salayan kompresrler hava kurutucular, borular ve

grubu eklenmi, ya dayanm arttrc niastalar.

vanalardan oluan hava besleme sistemi.

Alfa. Alfa bitkisi. Esparto. Gney spanyada yetien bir

Air Way Bill (AWB). Hava konimentosu. Hava yolu

bitki. Bu bitkinin elyaflar ksa ve ktlar kitap yapmnda

senedi. Hava yolu tamaclnda hava yolunun

kullanlmaktadr. Bu bitkiye Esparto da denilmektedir.

gndericiye verdii teslim alnd belgesi.

Algae. Alg. Kt fabrikas sularnda yaayan bitki kkenli

Aisle. Koridor. Makine salonunda tahrik taraf veya

en ilkel yaam tr.

operatr tarafndaki koridorlar belirtir. Gerekte fabrika

Algicides. Alg ldrcler.

iindeki yrmeye elverili yollar.

Aligning Paper. Harita kd. Harita yapmnda

AKD (Alkyl Ketene Dimers). AKD. Kt hamurunda i

kullanlan, pamuk kkenli bir kt tr.

tutkallama kimyasal olarak kullanlan bir madde. ASA

Alignment. Mekanik ayar. Kaplin ve valslerde, makinenin

dier bir i tutkallama kimyasaldr.

titreimsiz ve tahribatsz almas iin yaplan ll,

Alabaster. Kaymak ta. Alabaster. Su mermeri.

mekanik ayarlar.

Gnmzde volkanik kalsiyum slfat yani volkanik alta,

Alignment Jig. Ayar klavuzu. Mastar. Bir montajn veya

gemite ise volkanik kalsit (Oniks) iin kullanlan bir

toplanan ekipmann lsnde olmasn salayan mastar.

terim.

Alignment Roll. Ayar valsi. Regle valsi. Kee veya elein

Alabaster Paper. Al kd. Kurun asetat kristalleri ile

yanlara kamasn nlemek iin, zerinde pnmatik ayar

kaplandktan sonra al grnmn alan kt.

dzenei bulunan vals.(E anlaml; Guide Roll)

Albion Press. Albiyon bask. Ta bask. Kollu bir el presi

Alizarin (Dyes). Alizarin. Kk boya Trk krmzs

ile elde yaplan eski bir bask tr. Halen sanat eserlerinin

(Ribura Tinctorum) rengine alternatif olarak asidik

basmnda ta bask adyla kullanlmaktadr.

ortamda elyaf boyamak iin retilen sentetik krmz boya.

Album Board. Fotoraf albm kartonu. Albm yapmak

Daha ok yn hal ipleri boyamak iin kullanlmtr. (E

amacyla retilmi karton.

anlaml; Anthraquinone Dyes)

Albumen Plate. Albmin kalp. Ia hassas bir bileikle

Alkafide Process. Alkafide sreci. Selloz retim

(albminle) kaplanm esnek alminyum veya inkodan

srelerinden biri. Bu srete hidroslfit kullanlmaktadr.

yaplma ta bask kalb.

Alkali. Alkali. Bazik. pH deeri 7.0 den byk.

Albumen Paper. (Baknz; Album Paper).

Bnyesinde hidroksil (OH-) bulunduran bileikler. Bazen

Album Paper/Board. (1) Fotoraf taban kd. Yzeyine

sadece sodyum hidroksit veya potasyum hidroksit iin

albmin (yumurta beyaz) ve amonyum klorit kaplanan,

kullanlr.

fotoraf taban ktlar. Kt yzeyi daha farkl maddelerle


11

NGLZCE-TRKE KIT VE KITILIK TERMLER SZL


Alkali Blue. Alkali mavi. Refleks mavi. Karbon siyah

Alkaline Sizing. Alkali tutkallama. Ktta alkali ortama

iinde kullanlan ve parlakl arttrmaya yarayan bir

(pH deeri 7.0 den byk) uygun bir tutkalla yaplan i

pigment.

tutkallama. Ntr veya asitsiz tutkallama diye de

Alkali Celullose. Alkali selloz. Kostikle (NAOH)

adlandrlr. Tutkallamada AKD, ASA gibi sentetik tutkallar

sellozun yapt her tr bileik. Rayon retim

kullanlr.

aamalarndan biri.

Alkaline Sulphite. Sodyum hidroksit ve sodyum slfit

Alkali Cellulosates. Rayon. Alkali selloz rayonlar.

ortamnda selloz retim sreci.

Sodyum ve potasyum metoksit gibi maddelerle yaplan

Alkalinity. Alkalilik. Baziklik. Alkalinite. Hidroksil (OH-)

selloz rayonlar.

iyonlarnn Hidrojen (H+) iyonlarndan fazla olmas. pH

Alkali/Alkaline Extraction. Alkali ortamda

deerinin 7.0 den byk olmas.

ligninsizletirme. Selloz aartma ncesinde veya

Alkali Proof. (Baknz Alkali Resistance).

esnasnda, ligninin alnarak sellozun ilenmesi. Genellikle

Alkali Reactive Binder. Alkali balayc. Alkali ortamda

ilem, oksijen, hidrojen peroksit gibi maddelerle

kullanlabilen i tutkal.

glendirilir.

Alkali Resistance. Alkali direnci. Kdn alkali ortamda

Alkali Lignin. Alkali lignin. Alkali odun zeltisinin asitle

veya sabun ve tutkallar gibi alkali bir cisimle temas

ilenmesiyle elde edilen lignin.

halinde, renk zelliklerini korumas. Alkali maddelere kar

Alkaline Fillers. Alkali dolgu. Sulu bir ortamda alkali

kdn gsterdii bozunma direnci.

reaksiyon veren veya asitlerle reaksiyona giren kt dolgu

Alkali Resistant Paper. Alkali direnci yksek kt.

maddeleri.

Alkali Solubility. Alkalide znebilirlik. Sellozun alkali

Alkaline Paper. Alkali kt. Alkali ortamda (pH deeri

zclerde znebilen ksmlar.

7.0 den byk) retilen ktlar.

Alkali Staininig. Alkali kirlenme. Alkali ortamda bulunma

Alkaline Paper Making. Alkali kt yapm. Alkali

nedeniyle, ktta leke oluumu.

ortamda yaplan kt retimi. Alkali ktlarn yalanmaya

Alkalization. Alkalizasyon. Alkali (NaOH)ekleme.

kar direnleri yksektir. Bu nedenle harita basm veya

Topaklamasn nlemek iin tutkallara sodyum hidroksit

arivleme gibi amalar iin retilen bu ktlar dayanm

ilavesi.

asndan tercih edilir.


Alkenyl Succinic Anhydride, (ASA). Alkenil sksinik
Alkaline Peeling. Alkali paralanma. Alkali znme.

anhidrit. Ktta i tutkallama amacyla, ntr veya alkali

Kraft piirme srecinde dk scaklklarda oluan bir

ortamda kullanlan sentetik bir tutkal. Kdn dayanmn

reaksiyon sonucu karbonhidratlarn indirgenmesi.

arttrrken, retim aamasnda kt kopmalarnn nne

ndirgeme sonucu oluan asitlere kar Alkali tketimi artar.

geer. Ayrca, ktta bask srasnda boyut kararll

Alkaline Process. Alkali sre. Selloz elde etmek iin

salar.

dzenlenmi alkali piirme sreci. (Baknz; Alkaline

Alkyd Group. Alkid grubu. Boya retiminde kullanlan bir

Pulping)

reine grubu.

Alkaline Pulping. Alkali selloz retimi. Alkali ortamda

Alkyd Resin. Alkid reine. Yala modifiye edilmi

kostik ve/veya sodyum slfit zeltileriyle sellozun elde

polyester reine. Boya ve mrekkep retiminde

edilmesi. Sodyum slfit katlmadan yaplan ileme, soda

kullanlmaktadr.

sreci denir. Sodyum slfit katlan srece ise Kraft sreci


Alkyl Ketene Dimer (AKD). AKD. Alkil keten dimer.

veya slfat sreci denilmektedir.

Ntr veya alkali ortamda kullanlan sentetik bir kt i


tutkal.
12

NGLZCE-TRKE KIT VE KITILIK TERMLER SZL


All Directional Stretch. Her yne uzama. Tuvalet kd

Alpha Writing Paper. Alfa yaz tab kd. Alfa

gibi krepli ktlarn her yne uzamas.

(Esparto)bitkisinden elde edilen sellozla yaplan kt.

Allege. ddia etmek. leri srmek.

znemeyen Alfa sellozuyla isim benzerlii


bulunmaktadr. Bu nedenle kartrlmamaldr.

Allien Substances. Yabanc maddeler. Selloz bnyesinde

Alteration. Deiiklik. Tadilat. Bir ey zerinde yaplan

bulunan polisakkaritler, yalar ve parafin benzeri maddeler.

deitirici eylem.

Allochroic. Renk deitiren. Rengi d etkilerle deiebilen

Alternative Fibers. Alternatif elyaflar. Aalar dndaki

maddelere verilen genel ad.

yllk bitkilerden elde edilen dier elyaflar.

Allowable Cut. Msaade edilebilir aa kesimi. Kanunen


msaade edilen miktarda ve msaade edilen alanda aacn

Alum. Alum. Alminyum slfatn eitli karmlarna

kesilmesi.

verilen genel ad. ap kelimesi sadece bunlardan birisini


ifade eder. Buna ramen ap genel anlamda da bunlardan

Alloy. Alam. Farkl metallerin eitli oranlarda

herhangi biri iin de kullanlmaktadr. Kimyasal bir ift

karmalaryla meydana gelen ve yeni rne farkl zellikler

tuz. Alminyum potasyum slfat veya potasyum

kazandran alamlar.

alminyum slfat da denilen ve doada bulunan veya

All Rag Paper. Tam paavra kd. Selloz olarak % 100

sonradan yaplan karmlar. Asidik alum, bazik alum gibi

orannda paavradan elde edilen sellozun kullanld

eitleri vardr. Kt retiminde hamura katlan boya ve

paavra kd. Paavra ktlarnda % 25 e kadar pamuk

kimyasallarn elyafa tutunmasn salar. Mordan madde

sellozu oran drlebilmekte ve ismi pamuklu veya

diye de adlandrlr. (E anlaml; Alunite)

paavra kd olarak gemektedir. O nedenle tam paavra

Alum Spot. ap lekesi. zlmemi apn ktta brakt

terimi % 100 paavra iin kullanlmaktadr.

iz.

All Risk Insurance. Tm risklerin sigortas. Olas her riske

Alumina. Almina. Alminyum oksit. (Al2O3).

kar yaplan sigortalama tr. Genellikle montaj

Alminyum, refrakter ve andrc retiminde kullanlan

aamasnda ngrlemeyen pek ok riske kar makineleri

saf bir alminyum kayna.

korumak amacyla yaplr. Kapsam risklere kar daha dar

Aluminates. Alminatlar. Kt hamuruna katlan ve

veya daha geni olabilir.

ortama alminyum salayc katk maddeleri.

Alpha Cellulose. Alfa sellozu. znmeyen selloz. 20oC


de, % 17.5 kostik (NaOH, Sodyum Hidroksit) zeltisinde,

Aluminum Chloride. Alminyum Klorr. Hamurda slfat

selloz hamurunun zlmeden kalan ksm. Buna

iyonlarn azaltp tutkaln balama gcn arttran kimyasal

znmeyen selloz da denilmektedir. znen ksma ise

madde.

gama sellozu denilmektedir. (E anlaml; Bone Fiber)

Aluminium Coated Paper. Alminyum kapl kt. Folyo

Alpha Printing Paper. Alfa yaz tab kd. Alfa

kaplamadan fark alminyum pigment ve balayclarla

bitkisinden elde edilen sellozla yaplan bask ktlar.

kt yzeyin kaplanmasdr.

znemeyen alfa sellozuyla isim benzerlii

Aluminum Foil Lamination. Alminyum folyo kaplama.

bulunmaktadr. Bu nedenle kartrlmamaldr.

Sarld gda maddelerini rutubete kar korumak iin, bir

Alpha Protein. Soya proteini. Ktta yzey tutkallama ve

kdn alminyum folyo ile kaplanmas. Ayrca

kaplama malzemesi olarak kullanlan, soya fasulyesinden

alminyumun da stne polietilen kaplanarak, daha etkili

elde edilen bir protein.

bir koruma salanr.

Alpha Pulp. Alfa sellozu. inde alfa selloz bulunduran

Alumina Hydrate Pigments. Alminyum hidrat pigmenti.

selloz.

Bir tr kt kaplama hamurunda kullanlan pigment.

13

NGLZCE-TRKE KIT VE KITILIK TERMLER SZL


Aluminum Paper. Alminyumlu kt. Alminyum

Ammonia Paper. Amonyakl kt. Proje basmnda

pigmenti ile kaplanm kt. (Baknz; Aluminium Coated

kullanlan amonyakl ozalit kd.

Paper)

Ammonium Bisulfite. Amonyum bislfat. (NH4) HSO4

Aluminum Resinate. Alminyum resinat. Reine sabunu

formlyle ifade edilen bir kristal. Suda znebilen,

tutkalyla, apn reaksiyonu sonucu oluan kelti. Pozitif

koruyucu olarak veya selloz yapmnda kullanlan bir

yk nedeniyle, hamurda elyafn tutunumunu arttrr.

madde.

Aluminum Trihydrate. Alminyum trihidrat. Ktta

Ammunition. Mhimmat.

dolgu olarak kullanlan, parlaklk salayc ve alev almazlk

Ammunition Paper. Mhimmat kd. Dayankll ve

salayan bir madde.

uzun mrl olmas nedeniyle mhimmat sarmnda

Alum Spots. ap lekeleri. Kdn retimi srasnda

kullanlan kt. Fiek kd da denir.

kullanlan ve hamurda tam znmedii iin, ktta gzle

Amorphous. ekilsiz. Amorf. Kristal yapda olmayp,

grlebilen ap kristallerinin oluturduu lekeler.

farkl ekillerde olan.

Alunite. ap (Baknz; Alum)

Amorphous Cellulose. Amorf selloz. Hcre duvarlarnn

Amberlith. Amberlit kd. Turuncu maskeleme kd.

dzensizlii nedeniyle kmelenmi yapdaki ekilsiz

Turuncu renkli, maskeleme amacyla kullanlan,

selloz.

kaplamas istee gre kaldrlabilen, k geirmez kt.

Amorphous Regions. Amorf blge. ekilsiz selloz

Ambient. Ortam. evre. Etrafmz kuatan evre.

dizilmi alanlar.

Ambient Air. Ortam havas

Amorphous Silicates. Amorf silikatlar. zellikle gazete

Ambient Air Monitoring. evre havasn izleme. evre

ktlarnda kullanlan dolgu maddeleri.

havasn analitik cihazlarla srekli olarak lme ve

Amortization. Amortisman. mr net olarak bilinen

sonular deerlendirme.

varlklar iin tespit edilen anma pay. (Benzer;

Ambient Conditions. Ortam koullar. evre koullar. Bir

Depreciation)

ekipman veya lmleme iin temel alnacak basn

Amphiphilic. Amfifil. Hem suyu seven, hem de ya seven

scaklk, bal nem gibi evre artlar. Bu artlar zel olarak

maddelerden oluan karm. Yzey aktif maddelerin bir

hazrlanm artlar deildir. Mevcut koullar altndaki

zelliidir. (Benzer; Amphipathic)

durumdur.

Amphipathic Molecule. Amfipatik molekl. Hem suyu

Ambient Noise Level. Ortam grlt seviyesi. Kt

eken, hem de suyu iten bir molekl yapsna sahip olan

fabrikas ortamnda, dzensiz ve kontrol edilememi,

bileikler. Reinelerde olduu gibi, hem suyu eken bir

kendiliinden olumu grlt seviyesi.

karboksil grubunu, hem de suyu iten bir hidrokarbon

Ambient Pressure. evre basnc.

grubunu bnyesinde barndran bileikler.

Ambient Sampling. evresel rnek. Genellikle havadan

Amphoteric/Amphoteril Starchs. Amfoterik niastalar.

alnan rnek. (Baknz; Source Sampling).

Katyonik ve anyonik gruplar bnyesinde bulunduran


niastalar.

Amines. Aminler. Sv tutkal reineleri. Ayni zamanda ya

Amplify. Glendirmek. iddetini arttrmak. Kimyasal

dayanm arttrc olarak hamura ilave edilir.

olarak iddetini arttrmak.

Ammonia Base. Amonyum baz.

Amylopectin. Amilopektin. Yksek molekler arlktaki

Ammonia Based. (1) Amonyum bislfatl selloz likr.

katyonik niastalarda bulunan molekler yap.

(2) Amonyum tabanl.

Amylose. Amiloz. Glikoz polimeri. Niasta moleklnn


glukan zinciri bulunduran paras.
14

NGLZCE-TRKE KIT VE KITILIK TERMLER SZL


Anaerobic Biological Treatment. Anaerobik biyolojik

Anemometer. Rzgr ler. Anemometre. Havbe iindeki

artma. Atk su iindeki organik maddeleri, oksijensiz

veya makine salonundaki hava hareketlerinin hzn

ortamda bakterilerle, metan, karbon dioksit ve hidrojen

lmeye yarayan alet.

slfre dntrerek suyun artlmas ilemi.

Angiosperms. Kapal tohumlular. eker kam, pamuk

Anaerobic Digester. Anaerobik rtc. Oksijensiz

gibi, tohumlar, tohum kesesinde gelien bitkiler.

rtc.

Angle. A. ki izgi veya dzlemin kesimesiyle aralarnda

Anaerobic Process. Oksijensiz sre. Oksijensiz ortamda

oluan a.

organik maddeleri rtme sreci.

Angle Cut. Al kesim. Matbaalarda, kdn makine yn

Anaerobic Reactor System. Anaerobik reaktr sistemi.

dnda kesilerek ilenmesi. Kdn makine ynnde ve

Bir seri reaksiyonla atk su iindeki organik maddeleri

makine eninde benzer zellikler gstermemesi nedeniyle,

metan gaz ve karbon dioksite dntren reaktr sistemi.

zellikle zarf retiminde uygulanan kesim teknii.

(Baknz; Anaerobic (Biological) Treatment, Anaerobic

Angle Cutting. Al kesme. Kdn gren

Process)

ynn/suyolunu dikkate alarak kesme. (Baknz; Angle

Analysis. Analiz. Sistemli bir yntem kullanarak sorun

Cut).

aratrmas.

Angle Hair. Melek ty. Baskda, mrekkebin kttan

Analytical Filter Paper. Analitik filtre kd. Laboratuvar

kopard ince iplikikler.

analizlerinde kullanlan filtre ktlar. Yksek filtreleme

Angle of Contact. Temas as. Sarma as. (1) Kurutma

zellikleri yannda son derece kk paralar tutma

keelerinin veya safihann silindir veya valsle yaptklar

zelliindeki ktlar. Hidroklorik asit ve hidroflorik asitle

temas as. (2) Ktla herhangi bir uygulama valsinin

ykandklarndan, son derece dk kl oranna sahiptirler.

temas srasnda, aralarnda oluan a. Mrekkep tutkalnn

Analyzer. Analizr. Metodik olarak bir btn paralarna

veya kue tutkalnn ktta elyaflar balayan kuvvetten

ayrp birbirleriyle olan ilikilerini aratran cihazlara

byk olmas durumunda yolunma yaanmamas iin temas

verilen ortak isim.

asnn kk tutulmas hedeflenir.

Anatase. Anataz. Titanyum dioksit mineralinin bir tr.

Angle of Outflow. k as. Hamur kasas cetvel

Dierleri Brookite ve Rutile dir.

azndan kan hamur jetinin, elek yz ile yapt a.

Anchor. Sabitlemek. Tutturmak. Ekipmanlar hazrlanan bir

Angle of Slide. Kayma as. Eimi arttrlan bir dzlemde,

zemine tutturmak.

cismin kaymaya balad a. Oluklu mukavva kutularda,

Anchor Bolts. Ankraj cvatalar. Ankraj saplamalar.

eik zeminde kayma as.

Makine veya ekipman zemine sabitlemede kullanlan

Angle valve. Ke vanas.

balant paralar.

Angle of Wrap. Sarma as. Elek veya keenin vals veya

Anchoring. Ankrajlama. Makineyi kaide zerine cvatalarla

silindir yzeyiyle yapt sarma as. (E anlaml; Angle of

sabitleme.

Contact)

Anchor Pin. Ankraj pimi. Beton dbeli.

Angular. Asal. A ile llen. Genellikle dnme hareketi

Anchor Plate. Ankraj plakas. Taban plakas. Makine veya

sonucu a ile llen hareket miktar.

ekipmann zerine sabitlendii, betona gml montaj

Anhydrate. (Baknz; Anhydrite)

plakas. (E anlaml; Sole Plate)

Anhydrite. Kalsiyum slfat. Alabaster. Su mermeri.

Ancillary Equipment. Yardmc ekipman. Kt makinesi

Kaymak ta. Susuz al ta.

yardmc ekipmanlar.

Aniline. Anilin. Boya ve ila yapmnda kullanlan organik


bir bileik.
15

NGLZCE-TRKE KIT VE KITILIK TERMLER SZL


Aniline Dyes. Anilin boyalar. Kmrn damtlmasyla elde

Anionic Demand. Anyonik talep. Anyonik ihtiya. Bir

edilen katran boyalar. Benzenden de elde edilir. Akkan ve

sistemdeki anyonik polimerleri ntrletirecek kimyasal

abuk kurular. Baskda kullanlrlar.

miktar.

Aniline Printing. Anilin bask. Bask iin anilin boyalarn

Anionic Direct Dyes. Anyonik dorudan boyalar. Kt

kullanld dnemlerde Fleksografik bask iin kullanlan

hamurunu boyamada kullanlan, kullanm kolayl

terim. Bu baskda birbirine temas eden iki valsten biri

salayan ve en ok kullanlan boya tr. Suda znen ve

mrekkeple temas ederken, uygulama valsi ile alnan

slfo gruplarn bnyesinde barndran, azo boyalarn

mrekkep mumlu kda aktarlr.

sodyum tuzlar.

Anilox Coater. Aniloks kaplama. Traml merdaneli

Anionic Dispersants. Anyonik datclar. Anyonik gruplar

kaplama nitesi. Traml merdane kullanarak hassas kaplama

tarafndan emilerek kelme temayln azaltan maddeler.

yapan makine.

Kt kalitesini arttrarak, makinenin altrlmasna

Anilox Roll. Traml merdane. Hazne merdanesinden ald

yardmc olan, kelme nleyici maddeler.

mrekkebi bask silindirine aktaran, krom veya seramikle

Anionic Starch. Anyonik niasta. Negatif ykl modifiye

kapl, metalden yaplm, zerinde lazerle oyulmu eit

niastalar.

derinlikte gzenekler bulunan merdane. ok hassas

Anionic Trash. Anyonik atk. Anyonik maddeler. Beyaz su

derinliklerde olduu iin temiz bask elde edilir.

sisteminde, su sisteminin kapallna bal olarak miktar

Animal Parchement. Hayvan parmeni. Parmen.

deien, anyonik oligomerler veya polimerler gibi zararl

Hayvan derisinden yaplan, yaz yazmak iin kullanlan

maddeler.

ilenmi deri. Daha sonralar, kttan yaplan benzerlerine

Anisotropy. Anizotropi. Yne baml olma. (Baknz;

de parmen denilmitir.

Isotropic)

Animal Size. Hayvan tutkal. Hayvann kan, kemii,

Annex. Ek. Bir dokmann eki. Genellikle kontratlarda

jelatini gibi ksmlarndan elde edilen ve ktta kullanlan

sona eklenen dokman/dokmanlar.

tutkal trleri. Altn yaldz ilemede (tezhip) kullanmaktadr.

Announcements. Davetiye kartlar. ar yapmak amacyla

Animal Sized Paper. Hayvan tutkalyla yaplm kt. El

hazrlanm ve kendi cinsinden zarf olan zel matbaa

yapm ktlarn dayanm zelliklerini deitirmek iin,

rnleri.

kt hamuruna veya kt yzeyine, hayvanlardan elde

Annual Crop Fibers. Saman elyaf.

edilen tutkallarn uygulanmas yoluyla retilmi veya

Annual Net Sales. Yllk net sat tutar. Fatura edilen yllk

ilenmi kt. Tutkal olarak Jelatin kullanlmaktadr.

sat toplam.

Animal Tub Sized Paper. Hayvan tutkalyla (Jelatin)

Annual Report. Yllk faaliyet raporu. Ylsonunda irket

yzey tutkallamas yaplm kt.

ynetiminin dzenledii ve irketin o ylki durumunu

Anion. Anyon. Negatif ykl iyon. (Zt anlaml; Cation)

gsterir rapor.

Anion Exchance Resins. yon deitirici reineler.

Annual Ring. Yllk halka. Ya halkas. Aa kesitinde

Gzenekli boncuk taneleri eklinde ve boluklarnda

grlen ve her yl bir yenisi oluan dairesel byme

iyonlar yakalama zellii olan reineler grubu. En yaygn

izgileri.

ve iyi bilineni tuzla rejenere edilen su yumuatma

Annual Vegetable Fiber. Yllk bitki elyaf. Kt

reinesidir.

yapmnda kullanlan buday ve pirin saplar gibi, yllk

Anionic. Anyonik. Negatif elektrikle ykl iyon parac.

bitkilerden elde edilen selloz.


Anodic Protection. Anodik koruma. Katodik korumann
yeterli olmad bazik veya asidik ortamlarda uygulanan ve
16

NGLZCE-TRKE KIT VE KITILIK TERMLER SZL


korozyonu nlemeyi amalayan koruma yntemi. Metalin

Antifalsification Paper. Gvenlikli kt. Yaz zerinde

paslanma potansiyeli, metal ters ynde polarize

tahrifat yaplmas nlenmi kt. Kt zerindeki

edilerek/elektrikle yklenerek pasifletirilir.

kaytlarn kasten deitirilmesini nlemek amacyla

ANPA (American Newpaper Publishers Assosiation).

retilmi ktlar. (Baknz; Safety Papers).

Amerikan Gazete Yaymclar Birliinin ksaltlm.

Antifoaming Agent. Kpk kesici madde. Svnn yzey

ANSI (American National Standards Institute).

gerilimini azaltarak kpk oluumunu nleyen maddeler.

Amerikan Ulusal Standartlar Enstits. Teknik alanlarda

Antifriction. Srtnmesiz. Yataklarda srtnmeyi azaltan

Amerikadaki standartlar belirlemek ve gelitirmekle

her tr oluum/yap.

grevli resmi kurulu.

Antimony Oxide. Antimuan oksit. Halojenlerle birlikte

Antacid Manila Paper. Asitsiz Manila kd. Elektrik

kullanldnda alev geciktirici kt retilmektedir. Boyaya

izolasyonunda kullanlan ve Manila bitkisinden elde edilen

kartrldnda daha az pigmentle daha koyu renkler elde

sellozla yaplan bir kt.

edilebilir.

Anthraquinone (AQ). Antrakinin. Alkali piirmede, beyaz

Antioxidant Board. Antioksidan karton. Sebze ve

likre katlan, lignin almn hzlandran ve enerji verimi

meyvelerin raf mrn uzatmak iin, karton kutu yapmnda

arttran kinin tr boyar madde. Alizarin gibi sentetik

kullanlan karton. Bu kartonlarda kullanlan kimyasallar

boyalarn yapmnda da kullanlmaktadr. Doada baz

insan salna zararszdr.

mantarlarda ve bceklerde bulunmaktadr.

Antirust Paper. Pas nleyici kt. Ambalaj kd olarak

Antiblocking Agents. Bloklamay nleyen maddeler.

kullanldnda, stne sarld metalleri rmeye kar

Ktlarn birbirlerine veya baka bir cisme yapmasn

koruyan ktlar.

nleyen, kue zeltisine katlan maddelere verilen genel

Antique. Antik. Esparto sellozundan yaplma ktlar.

ad.

Antique Book Paper. Antik kitap kd. Doal ve kaba

Antiblow Box. Emici kasa. Ters fleme kasas. Kurutma

grnml ve baz kitaplarda zel olarak kullanlan kee izi

keesinin arkasna konulan ve keenin safihadan kolayca

verilmi kt.

ayrlmasn salayan, dk vakumlu kasa.

Antique Bristol. Antik Bristol. Kalenderlenmemi kaba

Antichlor. Antiklor. Klor kart. Serbest kloru veya

grnml Bristol kd.

Hipoklorit kt hamurunda yok eden sodyum slfat/slfit

Antique Cover Paper. Antik kapak kd.

tr kimyasallar.

Kalenderlenmemi kaba grnml kapak yapmnda

Anti-Counterfeighting Packaging. Gvenlikli ambalaj.

kullanlan kt.

Kalpazanla/korsanla kar ambalaj. Filigranl, gofrajl

Antique Eggshell Paper. Antik yumurta kabuu kt.

ve zellikli ktlar kullanlarak yaplan ambalajlama.

Antik perdahl kt. Yzeyi yumurta kabuu gibi przl,

Bunlara kt d, elektronik etiketleme ve hologramlar da

kalenderlenmemi kt.

dhildir.

Antique Finish. Antik perdahl. Kt yzeyinin

Anti-Counterfeighting Paper. Gvenlikli ktlar.

kalenderlenmemi kee izleriyle kapl, kaba ve doal

Kalpazanla/korsanla kar ktlar. Filigranl, gofrajl ve

grnts. Kitaplara antik grnm vermek iin kullanlan

zellikli ktlar.

bir yntem.

Antideflection Roll. Yzen vals. Yksek hzlarda ve geni

Antique Glazed Paper. Bir yz dzgn ve parlak, dier

makine eninde, kalenderlerde oluan istem d sapmalar

yz antik grnml kt.

telafi etmek amacyla kullanlan valsler. (Baknz;


Antique Laid. Antik desenli. nceleri elekteki paralel

Swimming Roll)

izgileri yzeyine gemi olan ktlar belirtmek


17

NGLZCE-TRKE KIT VE KITILIK TERMLER SZL


amacndayken, sonralar kaba kee izli ktlara verilen

API. 1993 den nce var olan (American Paper Insttute)

genel isim.

Amerikan Kt Enstits. 1993 den sonra AFI ve API

Antique Paper. (Baknz; Antique Finish).

birleerek AF&PA (American Forest and Paper


Assosiation) adn almtr. (Amerikan Orman ve Kt

Anti Rust Paper. Antipas kt. ine sarlan metal

reticileri Birlii).

malzemeyi paslanmaktan koruyan kt. Genellikle ntr

Apparent Bulk Density. Grnr yn younluu. Kt

pH deerinde retilirler.

ynnn hacmi ve arl baz alnarak hesaplanan kt

Antislime Agent. laym nleyici madde. Kt

younluu. Aradaki hava boluklar da lme dhildir.

fabrikalarnda, su devrelerinin kapatlmas sonucu ortamda


reyen bakteriler, adacklar oluturduundan, kt

Apparent Density. Grnr younluk. (gr/cm3) llen

kalitesini hem koku, hem de safihada delikler yaratarak

kaba kt kalnl (m) ve gramaj (g/m2) baz alnarak

bozarlar. Bu amala bakterileri yok etmede kullanlan

bulunan kt younluu. Bu kelimenin zt anlamls Bulk

kimyasallara verilen ortak isim.

kelimesidir. (cm3/gr)

Antistatic Abrasive Paper. Anti statik zmpara kd.

Apparent Specific Volume. Grnen zgn hacim.

letkenliinin yksek olmas nedeniyle srtnme sonucu

Kdn birim arlnn, llen hacmi.

elektrik yk oluturmayan zmpara ktlar.

Apparent Thickness. Zahiri kalnlk. Grnr kalnlk.

Antistatic Agents. Anti statik katk maddeleri. Kdn

Yzey kabal nedeniyle gereinden daha byk llen

elektriklenmesini ve bu nedenle toz gibi baka cisimleri

kalnlk. (Baknz; Intrinsic Thickness)

hatta bask srasnda dier ktlar beraberinde ekmesini

Apparent Viscosity. Grnen viskozite. Grnen

nlemek iin kullanlan maddeler.

yapkanlk. Reometrelerle llerek hesaplanan vizkozite.

Antistatic Coating. Anti statik kaplama. letkenlii yksek,

Appearance. Grn. D grn. Kdn d grn

elektrostatik arjlar zerinde biriktirmeyen kaplama trleri.

zelliklerinin tamam.

Antistatic Paper. Anti statik kt. Hamuruna anti statik

Appendix. Ek. lave. Kitap veya dokman sonuna eklenen

katk maddesi katlm, yksek iletkenliklii olan kt. (E

tablolar gibi aklayc ekler.

anlaml; ESD Paper).

Apple and Pear Wraps. Elma ve armut sarma kd.

Antitarnish Board. Matlatrmaz karton. Pas nleyici

Elma, armut, limon gibi meyveleri korumak iin, sarglk

karton (Baknz; Antitarnish Paper).

olarak kullanlan ince pelr ktlar.

Antitarnish Paper. Matlatrmaz kt. Metal para, gm,

Applicable. Uygulanabilir. Bir fikrin veya projenin

kurunlu cam eyalar sarmak ve kararmalarn nlemek

gerekletirilebilir olmas.

iin kullanlan bir kt. Bunun iin kt hamuru ntr

Application. Uygulama. Bir amaca veya hedefe uygun

zelliktedir ve bnyesinde kkrt bileiklerini

hareket.

bulundurmaz. Yapmnda bazen bakr bileikleri inhibitr

Applicator Roll. Uygulama valsi. Aktarma merdanesi.

olarak kullanlr.

Tutkal preste veya basmdaki gibi, iki valsli sistemlerde,

Antitarnish Tissues. Matlatrmaz pelr. Metalleri

kt yzeyine tutkal veya mrekkebi dzgn bir dalmla

matlamaya kar korumak iin kullanlan, dk gramajl,

yayan vals. kinci valse, kar vals (Backing Roll) veya

ambalaj amal retilen pelr kd.

destek valsi denir.

Anvil. rs. Tezgh. Altlk. Sehpa. zerinde, kalpla kt

Approach Flow (A.F.). Yaklam blgesi. Makine

veya karton kesimi yaplan, bak kesimine uygun altlk.

yaklam blgesi. Fan pompas ile hamur kasas cetvel az

APA (American Pulpwood Assosiation). Amerikan

arasndaki blm. Genel amac, kimyasallarn hamura

Sellozcular Birlii.

verilmesi, kesafetin hamur kasasna uygun hale getirilmesi


18

NGLZCE-TRKE KIT VE KITILIK TERMLER SZL


ve dzgn safiha yaratacak ekilde hamurun elee

Aqueous Coating. Su bazl kaplama. Basm sonras vernik

verilmesidir.

yerine kullanlan, su bazl, hzl kuruyan maddelerle yaplan

Approval. Onay. Kabul onay. Bir rnn, projenin veya

kaplama.

iin istenilen zelliklere uygun olduunu onaylama.

Aqueous Extracts. Sulu ekstreler. Bitkilerden sklarak

Appurtenance. Aksesuar. Eklenti. Bir makinenin ana

elde edilmi ve suyu alnmam ekstreler.

fonksiyonlarna etki etmeyen, onu tamamlamayan

Aquaeous Process. Sulu sreler. Ykama, temizleme,

eklentiler.

mrekkep giderme gibi sulu ortamda yaplan sreler.

Apricot Paper. Kays kd. (Baknz; Apple and Pears

Aqueous Sodium Hydroxide Solution. Sulu sodyum

Wraps).

hidroksit zeltisi. Sulandrlm kostik.

A Printing. A bask. A serisi (A1, A2 .. ) ebat ktlardan

Aqueous Solvents. Sulu zcler. zc olarak su

birine yaplan bask.

kullanlan ortam.

Apron. Apron. Gslk. Fordriniye eleklerde, hamur

Arabinose. Arabinoz. Xylan ve mannan odun yar

kasas cetvel aznn elek zerine gs valsine doru

sellozlarnn hidroliziyle ortaya kan, be karbonlu

uzanan alt duda. (Baknz; Apron Board)

monosakkarid.

Apron Board. Apron levhas. Yuvarlak elekli makinelerde

Arab Paper. Arap kd. Semerkantta bulunan, paavra

kullanlan, tekne iindeki statik basnc arttrmaya yarayan

sellozundan niasta tutkalyla yaplan ilk yaz kd

seperatr levha.

trlerinden.

Aqua Blue/Green. Su mavisi. Su yeili. Ak yeil-mavi.

Aragonite. Aragonit. Kristal haldeki kalsiyum karbonat.

Aquarelle Board. Suluboya kartonu. Ntr zellikli,

Yksek kapatma gc ve opaklk nedeniyle kue

solmaya ve su nedeniyle ebat deitirmeye kar dayankl

hamurunda kullanlr.

ktlar.

Arbitration. Hakemlik. Mahkeme kontrata uymayan

Aquatic Environment. Sulu ortam. Su ortam. Su ve sulak

durumlarda, hakeme/mahkemeye bavurma.

alanlardan oluan bitki ve hayvanlar iin yaam ortam

Arching. Kpr oluturma. Yongalarn yonga silosunda

oluturan yerler.

kpr oluturarak akmaz hale gelmesi. (E anlaml;

Aquatint. Bakr bask. Bakr yzeyi kazyarak, bask kalb

Bridging)

hazrlayp, yzeyine mrekkep srerek, bask yapma

Archival Paper. Ariv kd. Kaytlarn uzun sre

teknii. Bir tr, gravr basks benzeri bask teknii.

dayanmas iin zel olarak retilmi ktlar.

Aquatone Printing. Akuaton basm. inko plaka zerine

Area Brushing. Fral yzey perdah. Kartonun fral

jelatin kaplama yaplarak, serletirilen zeminle, fotorafn

dner bir valse 180 derece sarlarak yaplan perdahlama

transfer edildii bir ofset bask teknii.

ilemi.

Aqueous. Sulu. Sulandrlm. zc olarak su kullanlan

Area Responsible Person. Alan sorumlusu. Kt

ortam.

fabrikasnn bir blgesinin sorumluluunu stlenen kii.

Aqueous Acidic Compounds. Sulu asidik bileikler.

Yangn gibi konularda belirlenen alanda iin sorumluluunu

Sulandrlm haldeki asidik bileikler.

stlenen kii.

Aqueous Alkali. Sulandrlm alkali. pH deeri 7 nin

Armature Paper. Presbant. Bobinaj kd. zolasyon

zerinde olan sulu zeltiler. Bu tr ortamlarda selloz

kd. Elektrik motorlarnn ve trafolarn sarmnda

bozumaya urar.

kullanlan ve sac oyuklara yatrlan, bobin teliyle metal


gvde arasnda izolasyonu salayan kt. (Baknz
Insulation Paper).
19

NGLZCE-TRKE KIT VE KITILIK TERMLER SZL


Aromatic Compounds. Aromatik bileikler. Benzen ve

Art Parchment. Sanat parmeni. ok yksek oranda

tolen gibi kokulu bileikler.

tutkallanan ve diploma tr belgelerin basmnda kullanlan,

Arsenical Paper. Arsenik kd. Bcek kapan olarak

gramaj yksek, pamuk kkenli sellozdan yaplan

kullanlan zehirli kt.

parmen.

Art. (Baknz; Art Board)

Art Poster Board. Poster kartonu. Reprodksiyon kartonu.


Sanat resimlerinin basmnda kullanlan sert karton.

Art Board. Tual kartonu. Resim kartonu. Ressamlarn


kulland, zerinde sanat faaliyetlerinin yapld ktlar

Art Printing. Sanatsal bask. Yksek kaliteli kda,

ve kartonlar, ounlukla pamuk sellozu harmanyla

yksek kalitede ofset bask ile sanat kitaplar basm.

yaplrlar.

Art Printing Paper. Sanatsal bask kd. Her iki yz de

Art Cover. Sanatsal kapak kd. Dekoratif kapak kd.

son derece kaliteli kuelenmi (C2S) ktlar

Davetiye ve tebrik kartlarnda kapak olarak kullanlan

Art Vegetable Parchment. Bitkisel resim karonu.

dekoratif ktlar.

Yapmnda pamuun veya benzeri bir yllk bitkilerin

Articulating Paper. Dii kd. Zehirli olmayan, mum

kullanld parmenler. (Baknz: Art parchment).

tr maddelerle kaplanm, diilerin di izlerini grmek

Art Vellum. Sanat parmeni. Dk gramajl kitap kapa

iin kulland kt.

veya i kapa.

Artificial Leather Paper. Salpa. Suni deri. Deri artklarnn

ASA Sizing (Alkenyl Succinic Anhydride). ASA

tlmesiyle ve selloz ilavesiyle yaplan ktlar.

tutkallama. Ya dayanm arttrmak iin hamurda ASA

Artificial Paper. Suni kt. Selloz d maddeler

kullanlarak yaplan i tutkallama. AKD ye gre daha

kullanlarak retilen ktlar. rnek; Rock Paper.

reaktiftir.

Genellikle patentli rnlerdir. malat sreleri reticiye

ASAM Process (Alkalie Sulfite-Anthraquinone and

gre deimektedir.

Methanol Process). ASAM sreci. Antrakinin ve metanol

Artificial Parchment. Suni parmen. tlm kimyasal

kullanlan, alkali selloz retim sreci.

selloz ve baz polimerlerin karmyla ya geirmez hale

Asbestine. Asbestsi. Asbeste benzer bir madde olan

getirilmi, parmen grnml kt. Suni iek

Magnezyum silikat. Agalit de denir.

yapmnda yaygn olarak kullanlmaktadr.

Asbestos. Asbest. Eyafs zellikleri olan magnezyum silikat

Artists Illustration Board. Resim kartonu. zerinde kara

kristalleri. Isl direnleri vardr. (E anlaml; Chrysolite)

kalem resim yapmak zere retilmi, zel bir Bristol kd.

Asbestos Cement Board. Asbestli beton levha. (Baknz;

Artists Papers and Boards. (Baknz; Artists Illustration

Asbestos Lumber). Trkiyedeki ticari ad Atermittir.

Board).

Asbestos Diaphgram Paper. Asbestli zar kd. Amyant

Art Lined Envelope. Desenli zarf. Renkli ve zel

membran. Uzun asbest liflerinden yaplan ve membran/zar

desenlerle tasarlanm, kaliteli ktlardan yaplm zarf.

olarak kullanlan kt.

Arto Printing. Bask yzeyi olarak jelatinle kaplanm

Asbestos Electrical Insulation Paper. Amyantl yaltkan

metal veya camn kullanld bask teknii. (E anlaml;

kd. Asbestli elektrik yaltkan kd. Taban kd

Collotype Printing.)

olarak asbest kd kullanlmak suretiyle, laminasyonla

Art Paper. Resim kd. Tual kd. ok dzgn bir

elektriksel ve mekanik dayanmn arttrlm kt levha.

yzeye sahip, karakalem ve sulu boya almalara uygun,

Asbestos Felt. Asbest kee. Asbestten yaplma kee. Daha

ressamlarn kulland ktlar. Bir veya iki yz birden

nceleri havbelerde yaltkan maddesi olarak

kaplamaldr.

kullanlmaktayd. Yangn battaniyesi. Halen kaynaklar


kaynak sonras sert metallerin souyup atlamasn nlemek
20

NGLZCE-TRKE KIT VE KITILIK TERMLER SZL


iin battaniye olarak kullanrlar. Asbest elyaflarn

Ash Coloured. Kl renginde.

kullanld kda benzer bir retim sreci vardr.

Ash Content. Kl Miktar. Kt 900 C de yakldktan

Asbestos Fiber. Asbest elyaf.

sonra, kalan kln arlnn, ana ktleye gre yzde

Asbestos Lumber. Asbest levha. Basn altnda imento ve

olarak oran. (ISO 2144)

asbestle yaplan levhalar.

Ash Free. Klsz. (E anlaml; Ashless)

Asbestos Millboard. Asbest karton. Dolgu malzemeleri de

Ashless. Klsz. Analitik filtre ktlar gibi, yandklarnda

kullanlarak asbestten retilen, eitli gramajlardaki karton

geriye kl brakmayan baz kt trleri.

levhalar.

Ashless Filter Paper. Klsz filtre kd. inde selloz

Asbestos Paper. Asbest kd. Dk gramajlarda,

d maddeler olmadndan szme srasnda szlen svya

asbestten retilen elektrik yaltkan ktlar. Mukavemet

znebilen yabanc maddeleri aktarmayan ktlar.

arttrc eitli tutkallar kullanlmaktadr.

Ashless Paper. Klsz kt.

Asbestos Roll Board. Asbestli kondit. Isdan etkilenmesi

Ash Retention. Kl tutunumu. Ktta tutunan kln,

istenmeyen kablo tr deme alt malzemelerini korumak

hamur sistemindeki toplam kle oran. Ktta, mineral

iin retilmi kk apl (3-5 mm) asbest borular.

kkenli dolgu maddelerinin elyafa tutunum durumunu

Asbestos Roofing Felt. Asbestli at kaplamas. Zift

belirlemek iin testler yaplmaktadr. Fotokopi ktlarnda

emdirilmi su geirmez asbest levha.

tutunum sayesinde kt yzey dzgnl artar.

Asbestos Slaters Felt. Asbestli at levhas.

Assymetrical Fold. Asimetrik katlama. Kdn simetrik

Asbestos Wallboard. Asbest duvar levhas. Asbest ve

olarak tam ortadan katlanmad katlama tr.

imento ile yaplm, inaatlarda duvar kaplamas olarak

Davetiyelerde kullanlmaktadr.

kullanlan levhalar. Yerini Betopan almtr.

Asphalt. Zift. Asfalt. Kdn su geirimini nlemek iin

Asbestos Waterproofing Felt. (Baknz; Asbestos Roofing

kullanlan emprenye maddesi.

Felt).

Asphalt Emulsion. Asfalt zeltisi. Asfalt, su ve kil

As-built Projects. Uygulama projesi. Montaj sonras

karm halinde, Kraft ktlarn i tutkallamasnda

izilen ve uygulama sonrasn gsteren asl projenin

kullanlan zel bir karm.

gncellenerek revize edilmi hali.

Asphalt Felt. Bitml karton. atlarda su geirimsizlii

Aseptic Grade Board. Aseptik trde karton. Bir yz kille

iin kullanlan, zift emdirilmi karton.

kaplanan ve gravr yapmnda veya flekso baskda

Asphalting Paper. Bitml kt. (Baknz; Asphalt Felt).

kullanlan bir kt tr.

Asphalt Laminated Paper. Asfalt lamine kt. Suya ve

Aseptic Packaging. Aseptik ambalaj. Steril ambalaj.

kimyasallara diren salamak iin, iki Kraft kdnn

Buzdolab dnda, yiyeceklerin saklama mrn uzatan

arasna asfalt srlerek yaptrlm ok katl kt.

ambalaj tr. Kt zerine kaplanan eitli laminasyonlarla

Asphalt Papers. Bitml ktlar. Asfalt emdirilmi

retilir. (Tetrapak ktlar gibi).

ktlarn ortak ad.

Ash. Kl. Kdn yanmasndan sonra kalan inorganik

Asphalt Sheating Paper. Bitml at kaplama kd.

artklar. Bunlar arasnda kalsit gibi dolgu maddeleri, selloz

Gazete ktlarnn ziftle doyurulmasndan elde edilen ziftli

retiminden kalma tuzlar ve inorganik kimyasallar

kt.

bulunmaktadr.

Asphalt Slaters Felts. (Baknz; Asphalt Felt).

Ash, Acid Insoluble. Asitte znmeyen kl. Kdn

Aspirator Hole. Aspiratr delii. Makine salonuna konulan

yanmasndan sonra kalan kln, hidroklorik asitle

aspiratr montaj boluu.

muamelesi sonucu geriye znmeden kalan kl.


21

NGLZCE-TRKE KIT VE KITILIK TERMLER SZL


Assets. Varlklar. Mevcutlar.

buharlar gibi zehirli patlayc zellikteki maddelerin

Assignable. (1) Devredilebilir. (2) Aklamas yaplabilir.

oranlarn lme. Kt fabrikalarnda yangn ve

Kontratlarda kullanlan ve bir hakkn, bir rnn veya

patlamalara kar korunma amacyla kullanlan bir

faaliyetin devredilebileceini belirten terim.

yntemdir.

Assimilative Capacity. zmseme kapasitesi. Sindirme

Atomic Absorption Spectrometry. Atomik emilim

kapasitesi. Atk bir suyun ynetmeliklerde belirtilen snr

spektrometresi. Bir rnek iindeki metal younluunu tayin

deerlere ulamas iin, iine konulan temiz su miktar.

etmeye yarayan, analitik bir laboratuvar cihaz.

Assist Drive. Yardmc tahrik. Kt makinesinde, zellikle

Atomizer. Atomizr. Atomizer. Pskrtc.

elekte ve preslerde, ayn yk paylaan, ana tahrik

Atramentaceous/Atramentous. Mrekkep renginde.

motoruna yardmc olan ve onun komutlarna uyan tahrik

Mrekkep gibi kara olan.

nitesi. (Baknz; Helper Drive).

Attenuation. Zayflatma. Etkisini azaltma. iddetini sre

Association Colloids. Kmelenmi asltlar. Miseller.

iinde azaltma. zellikle k ve ses etkisi gibi dalga

Koloidal bir zeltide dalm bulunan yzey-aktif

eklindeki fiziksel etkilerde meydana gelen azalma.

molekllerin kmelenmesidir.

Attapulgite Clay. Atapulgit kili. Magnezyum alminyum

Associative Cellulosic Thickeners. Asosiyatif sellozik

silikat. lkemizde retimi olmayan, ancak jeolojik olarak

koyulatrc. Suyu iten veya suyu seven paralardan oluan,

eitli yrelerimizde bulunmas muhtemel bir kil minerali.

boya kvamn arttrc maddeler.

Attemperator. Buhar artlandrma vanas. Buhar hatlarnda

ASTM (American Society for Testing and Materials).

buhar basncn drrken buhar scakln da kondensat

Merkezi Amerika Birleik Devletlerinde bulunan ve teknik

ilavesiyle dren vana.

standartlar gelitirip yaynlayan kurulu. Ktla ilgili

Attrition Mill. tc deirmen. Kyc. Paralayc.

standartlar da bulunmaktadr.

Attrition Type Repulper. Bakl dknt pulperi.

Atlas Paper. Atlas kd. Harita ve atlas yapmnda

indeki syrc bakl pervanesi araclyla, altndaki

kullanlan pamuk kkenli zel bir kt. Bask kalitesi ok

szgeci syrarak, dknty paralayan makine alt pulperi.

yksek ktlar.

Audible. Duyulabilir. Sesli. Kulan duyaca frekans

Atmospheric. Atmosfere ak. Atmosfer basnc dnda ek

aralklarnda olan ses.

bir basn altnda olmayan.

Audible Alarm. Sesli uyar/alarm. Operatrleri ve

Atmospheric Curl. Atmosferik kvrlma. Havann iindeki

alanlar tehlike veya hataya kar uyarmak iin verilen

nem nedeniyle kdn kvrlmas.

sesli uyar.

Atmospheric Peroxide Bleaching. Atmosfere ak

Auditing. Denetim. Belirli bir ii veya sistemi daha nce

peroksitli aartma. Bir pompay kartrc olarak kullanan,

belirlenmi olan ltlere gre, tarafsz gzle, sistematik

bir taraftan sellozu bir taraftan peroksidi alan aartma

olarak inceleme.

sistemi.

Austenitic Stainless Steels. stenitik paslanmaz elik.

Atmospheric Pressure. Atmosferik basn. Mutlak basn

Dk (%0,15) karbonlu ve % 16 nn zerinde krom ve

zerine bask yapan ak hava basnc.

nikelden oluan 304, 316 gibi 300 serisi paslanmazlar.

Atmospheric Screen. Atmosfere ak temizleyici. Dikey

Genellikle kt fabrikalarnn kulland tr eliklerdir.

konumda iindeki helezon ve elekle temizleme yapan kk

Authority. (1) Yetki. (2) Yetkili kii. Otorite.

kapasiteli temizleme elekleri.

Authorized Representative. Yetkili temsilci. Bir irket

Atmospheric Testing. Atmosfer testi. Bir cihazla havann

veya kurum adna yetkilendirilmi kii veya irket.

iindeki, oksijen, zehirli gazlar, yanc gazlar veya solvent


22

NGLZCE-TRKE KIT VE KITILIK TERMLER SZL


Autochrome Printing Paper. Kroma kt/karton. ok

Automobile Panel Board. (Baknz; Automobile Board).

renkli baskya olanak tanyan bir bask kd.

Automobile Tire Roll. Oto lastii sarg kd. (Baknz;

Autocaustisizing. (Baknz; Borate Autocaustisizing).

Automobile Tire Wrap). Su geirimsiz bir kt tr.

Autographic Register Paper. Form kd. Birden fazla

Automobile Tire Wrap. Oto lastii sarg kd.

kopyas olan ve genellikle elle doldurulan formlar

Autonomous Maintenance. Bamsz bakm. letme

retmede kullanlan, ince gramajl bask ktlar.

operatrlerinin baz bakm ilerini stlendikleri bakm

Auto Guide Roll. Regle valsi. Kendi konumunu elei

teknii.

veya keeyi ekseninden karmamak iin pnmatik olarak

Auto Slice. Otomatik cetvel az.

ayarlayan sevk valsi.

Auto Tire Wrap. Oto lastii sarg kd.

Autohydrolysis. Otohidroliz. znr selloz retiminin

Autotype Paper. Srekli form kd. Kendinden kopyal

ilk aamalarnda ham maddeye verilen buhar veya scak su

kt. ok nshal irket ii formlarda kullanlan, kendinden

ile yaplan selloz paralama ilemi.

kopya zellii olan ktlar.

Auto/Manual Control. Otomatik/el kontrol. Hem

Auxiliary Equipment. Yardmc ekipman. Yalama

otomatik hem de el ile kontrol seenei olan sistem.

nitesi, Havbe fanlar gibi kt makinesi yardmc

Automatic Control. Otomatik kontrol. Daha nce

ekipmanlar.

belirlenmi bir manta uygun olarak hareket eden, buna

Available Chlorine. Kullanlabilir klor. Serbest klor.

uygun altyaps olan sistemlerin yapt iler btn.

Beyazlatmada asit uygulamasyla ba yapan klor.

Automatic Packaging System. Otomatik paketleme

Availability. Yararlanlabilirlik. Kullanlabilirlik.

sistemi. Bant tr otomatik olarak alan ambalajlama

Yararlanma imkn. retime hazr bir kt makinesinin

sistemi.

veya bir ekipmann, kaynaklar olduu srece ve retim

Automatic Switch. Otomatik anahtar. Bir sistemin

yapma msaadesi verildii sre iinde, fiili retimde

otomatikte almas iin konulmu altrma anahtar.

bulunduu toplam sre. (Baknz; Unavailability).

Automatic Tail Feeding System. Otomatik erit verme

Availability Ratio. Yararlanlabilirlik oran. Yararlanma

sistemi. Kt makinesinde, kdn balanabilmesine

oran. Fiili retimde kalnan srenin, retime ayrlan sreye

yarayan erit verme sistemi.

blmyle bulunan oran. retime ayrlan sre kesintiler

Automatic Trip. Otomatik ama. Otomatik olarak devrenin

nedeniyle tam olarak kullanlamaz.

almas veya enerjinin kesilmesi.

Average. Ortalama. (E anlaml; Mean) Matematikte bir

Automatic Wire Guide Roll. Regle valsi. Elein yanlara

dizi saynn toplamlarnn dizideki eleman saysna

kamasn nleyen vals.

blnmesiyle elde edilen say.

Automatic Wood Charging. Otomatik ktk besleme

Average Fiber Lngth. Ortalama elyaf uzunluu. Elyaflarn

sistemi. Ktkleri yonga makinesine sevk eden otomatik

ortalama boy uzunluunu belirten ve bir rneklemeyle

sistem.

bulunan elyaf uzunluu.

Automation. Otomasyon. Operatrn elle yapt ilemleri

Axis. Eksen. Dnme ekseni.

ve kulland mant, verilen yazlm mantna gre

Axial. Eksenel. Bir dn ekseni zerinde bulunan ve ayni

otomatik olarak yapan sistem.

zellikleri tayan.

Automobile Board. Otomobil kartonu. Otomobillerin

Axial Fan. Aksiyel fan. Pompalarda ve aspiratrlerde

iinde panellerde ve demelerde st kaplanarak

kullanlan bir merkez etrafna yerlemi ak tip kanatlar

kullanlan, bazen gofrajl, ar gramajl bir karton tr.

olan fan.
23

NGLZCE-TRKE KIT VE KITILIK TERMLER SZL


Axial Flow. Eksenel ak. Boru eksenine paralel ak.
Trblans yaratmayan ak tr.
Axial Flow Mixer. Eksenel akl kartrc. Aadan
yukarya doru hamuru hareket ettiren kartrc tipi.
Axial Force. Eksenel kuvvet. Dnme eksenine paralel, itme
veya ekme kuvveti.
Axial Load. Eksenel yk. Dnme eksenine paralel, itme
veya ekme eklindeki yk.
Axial Thrust. Eksenel itme. Eksene paralel itme kuvveti.
tme srasnda baklara ve mile gelen eksenel itme
kuvveti. Pompalarda da pompa fanna doru olan hidrolik
itme kuvveti.
Azo. Azo. Petrolden retilen bir grup boya veya pigment.
Su bazl boyar maddeler.
Azoic Dye Stuff. Azo boyar maddeler.
Azure. Akdeniz mavisi. Ak mavi. Gk mavisi. Azur.
Azure Laid. Ak mavi izgili yaz kd.
Azure Wove. Ak mavi izgisiz yaz kd.

24

NGLZCE-TRKE KIT VE KITILIK TERMLER SZL


Back Flow. Geri ak.

Background. Arka plan. Gemi.


Backing. Srt geirme. Ciltlemede srt geirme.

B. (1) izim ktlarnda, kt yzeyinin kabalk derecesi.

Backing Away From Fountain. Baskda mrekkebin

B kaba, BB iki kat daha kaba. (2) Tam aartlmam odun

yeterli miktarda gelmemesi nedeniyle dzensiz mrekkep

sellozundan retilen ktlarda, ikinci snf ifade eden

ak.

tanm. Samanl kt.

Backing Board. Srt kartonu. Ayna ve resimlerin arkasna

B.B. Note Paper. Samanl defter kd.

konulan gramaj yksek ve kaba karton.

B.F. Ratio. (Burst Factor Ratio). Patlama faktr oran.

Backing Paper. Srt kd. Taban kd. Dier ktlar

Patlama mukavemetinin (g/cm), kt gramajna (g/m)

glendirmek iin, arkalarna destek olarak konulan kt.

blnmesiyle elde edilen deer.

Backing Roll. Kar vals. Destek valsi. Uygulama valsinin

B(X). Kt veya kartonlarda ISO 216 tarafndan

veya syrc ban karndaki destek valsi.

belirlenmi kt ebat llendirme sistemi. (Baknz; A(X)

Backing Up. Arkaya basma. nyz baslm bir kdn

ve C(X)). B0 lsndeki kt her seferinde tam ortadan

arka yzne de bask uygulama.

eit olarak blnerek B serisi dier (B1, B2,..) ktlar elde

Backing Wire. st elek. Uzun elekli makinelerde st elek.

edilmektedir. B serisi kt lleri Ek 2 de verilmitir.

(E anlaml; Top Wire)

Babbitt Bearing. Babit yataklama. Kaymal bir yatak tr.

Back Liner. Alt layner (tabaka). Oluklu mukavvalarda, alt

eitli oranlarda kurun, kalay, bakr ve Antimuan

yzeyde kullanlan layner kt. Oluklu mukavvalarda,

elementlerinden bir kann alam ile yaplm yataklama

ortadaki dalgal ksm iin fluting kt ve stte daha

malzemesi.

dayankl trler olan Kraft, kraftlayner, beyaz layner veya

Baby Drier. Kk kurutma silindiri. Dier kurutma

dubleks kue ktlar kullanlmaktadr.

silindirlerine gre daha kk apl ve kurutma grubunun

Back Lining. Srt bezi. Ciltlerde dmlerin almamas

ilk silindiri. (E anlaml; Lead Dryer)

iin srta yaptrlan kt veya bez bant.

Baby Press. Bebek pres. Silindir karton makinelerinde

Back Lining Paper. Srt kd. Ders kitaplar retiminde,

kullanlan n silindir.

kitaplarn srtnda veya arka kapaklarnda kullanlmas iin

Back. Arka/Alt. Srt. (1) Matbaada kdn przl olan

retilen, yksek gramajl, krepli veya gofrajl, imitasyon

yzne denir. st/n ise daha dzgn yzne denir. (2) Bu

kraftlayner ktlar. (Baknz; Book Back Liner).

ifade retimde kdn elekle temas ettii ve elek izlerinin

Backlog. Birikmi iler. eitli nedenlerle yaplamam,

bulunduu taraf iin kullanlr.

fakat srada bekleyen iler.

Back Bone. Cilt srt. (E anlaml; Spine).

Back Mark. Srt izi. (1) Ya kdn kurumaya brakld

Back Cover. Arka kapak. Cildin arka kapa. (E anlaml;

zeminde, yerle veya askdaysa iple temas eden yzeyinde

Reverse Cover.)

oluan eitli izler. (2) Elek izi.

Back End. Makine sonu. Makine arkas. Kt makinesinde

Back Mount Mash Paper. Mozaik taban kd. Cam veya

kurutma blmnden sonra gelen mal sarc, bobin

seramik cephe mozaiklerinin yaptrld Kraft kd.

makinesi gibi blmler topluluu.

Backoff Water. Geri pskrtme suyu. Tkankl amak

Back Fall. Eimli rampa. Hollender dvcde elyaflar

iin kullanlan basnl su.

tambur baklaryla arasna alarak onlarn tlmesini

Back Order. Eski sipari. Yerine getirilmemi sipari.

salayan eimli rampa.

Teslim sresi gecikmi sipari.


25

NGLZCE-TRKE KIT VE KITILIK TERMLER SZL


Back Pressure. Kar basn. Geri tepme basnc. Akn

Bacteria. Bakteri. Kt fabrikalarnda dngl sularda

yaratt geriye doru iten basn kuvveti.

yaayan basit yaam trleri.

Back Pressure Evaporator. rk buharla alan

Bacterial Celulose. Bakteri sellozu. Bakteriler tarafndan

buharlatrc. Selloz fabrikalarnda likr

oluturulmu selloz. Bnyesinde lignin ve yar sellozlar

buharlatrclarndan nce kullanlan bir tr n

bulunmamaktadr. Selloz lifleri daha uzundur. l tipi

buharlatrc. Trbin rk buharyla alt iin bu ad

ortamlarda geliirler. (E anlaml; Microbial Celulose )

almtr.

Bacterial Count. Bakteri says. Belirli bir rnekteki

Back Pressure Turbine. Kar basnl trbin. alma

bakteri ve organizmalarn says.

annda buharn tamamn kullanmad iin egzozundan

Bacteria Level. Bakteri seviyesi. Kue boyalarnda, makine

basnl rk buhar karan buhar trbinleri. Kt

alma performansn etkiledii iin lm yaplan bakteri

fabrikalarnda egzoz buhar kurutma ksmnda kullanlarak

miktar.

kondensata dntrlr. Bu durum trbin verimini

Bacterial Nonocellulose. Bakteriyel nanoselloz.

arttrmaktadr.

Bakteriler tarafndan retilmi nanoselloz.

Backs. Tabanlk. ift katl Fordriniye elekli makinelerde alt

Bactericides. Bakteri ldrcler.

katta kullanlan geri dnml hamur.

Badami Paper. Badami kd. Hurda kttan retilen bir

Back Side. (1) Arka taraf. Tahrik taraf. Kt makinesinde

Hindistan kd.

n tarafa salon taraf veya operatr taraf, arka tarafa da


Bad Core. Bozuk mihver boru.

tahrik taraf denilmektedir. (Baknz; Drive Side, Tender

Bad Splice. Bozuk ek yeri. Kt bobinlerde, retim

Side, Front Side). (2) Ktta elee temas eden taraf. (3)

srasnda oluan ve baskda kesiklik yaratan ek yeri

ki yzl ktlarda, kdn elek tarafna gelen yz. Bu

bozukluu. (Baknz; Mill Splice).

yzde elek izleri grlebilmektedir.

Baffle. Perde. Blme. Saptrma plakas. Ak nleyen,

Back Tender. Kt makinesinde kurutmadan sonraki

kstlayan cisim.

ksma bakan operatr. (Baknz; Machine Tender?

Baffle Aerator. Blmeli aeratr. Trblans nlemek

Back to Back. Arkal nl. (1) Kdn her iki yzne de

amacyla, iinde saptrma blmeleri veya plakalar bulunan

yaplan basm. (2) Srt srta. Ayni salona tahrik taraflar

havalandrc.

ortada kalacak ekilde monte edilen iki kt makinesinin

Baffle Board. stvane. Hamur kasas iinde kullanlan,

veya benzer ekipmann montaj durumu.

topaklanmay nleyen, ak dzenleyen, dner ahap para.

Backtrap Mottle. Harelenme. Baskda bir nceki rengin

Baffles. Dalgakran paralar. Aka dik yerlemi ak

blankete temasyla kendini yenileyen bask hatas.

sakinletirici paralar.

Back Washing. Ters ykama. Temizlik amacyla tersten su

Bag. Torba. anta. Kt veya plastik maddelerden yaplan

verilerek yaplan filtre temizlii.

ticari rnleri paketlemede kullanlan torba ve antalara

Back Water. Depo suyu. (1) Kt fabrikasnda kullanm


amacyla depolanan tm sular. (2) Geri dnm su.

verilen ortak ad.

Artlm su. Geri dnml su. Artmada temizlenerek

Bagasse. eker kam kspesi. Bagas. eker kamndan

geri dndrlen depolanm su.

eker alndktan sonra geriye kalan elyafl posa.

Bacon Paper. Kasap kd. Parafin gibi kaplama

Bagasse Fiber. Bagas sellozu. ekeri alnm kam

maddeleriyle su geirimi azaltlm, et rnlerinin sarld

kspesinden elde edilen selloz.

ktlar.

Baggy. Gevek. Potlu. Poturlu. Bombeli. Kt


bobinlerinde ama srasnda grlen, dzgn saramama
26

NGLZCE-TRKE KIT VE KITILIK TERMLER SZL


veya tam ortada kaliper bozukluu veya rutubet profili

Bald Cypress. Bataklk servisi. Selloz retilebilen, uzun

bozukluu nedeniyle oluan potluk.

elyafl bir aa.

Baggy Paper. Gevek kt. Rutubet profili veya kaliperi

Balance Quality Grade. Balans kalite derecesi. Balans

bozuk kt.

alnm dner bir parada, (rnein bir valste veya aftta)

Baggy Roll. Bombeli bobin. Bobin alrken kdn

alnamayan balanszl gsteren deer. G deeri ile

dzensiz ve salgl almas nedeniyle, bu tr bobinlere

gsterilir. Deer kldke balansn kalitesi artar. Eksenel

verilen ad. retimde kaliper bozukluu veya bobin sarm

kakln mm olarak deeri ile bir saniyedeki dn

sorunlar nedeniyle kalite bozukluunu ifade etmektedir.

saysnn arplmasyla elde edilir.

Bag House. (1) Kt torba filtre. Elektrik sprgelerinde

Bale. Balya. Saman, selloz veya hurda kdn hidrolik

kullanlan, hava geirgenlii yksek, kttan yaplan torba

preste sktrlmasyla oluan balya, denk.

filtreler. (2) Torbal baca filtreleri.

Bale Conveyor. Balya konveyr. Pulpere balya tayan,

Bag in Box. Kutu ii torba. Biskviler, tahllar ve dayankl

paletli tayc.

stler gibi gdalarn paketlemesinde kullanlan, ikili

Baled Pulp. Balyal selloz.

ambalajlama yntemi. ambalaj genellikle daha ince ve

Baled Waste Paper. Balyal atk kt.

yal bir kttan yaplr. D kutu ise kartondandr.

Bale Press. Balya presi. Balya yapmak iin kullanlan

Bag Liners. Torbalk layner kt. Kt anta retiminde

hidrolik pres.

kullanlan, yzeyi kue kapl ktlar. (Baknz; Liners).

Bale Weigher. Balya kantar. Genellikle konveyr

Bag Paper. Torbalk kt. imento torbalar gibi

ayaklarndaki yk sensrleri (Load Cell) ile oluturulan ve

torbalarn yapmnda kullanlan, ok dayankl Kraft kd.

kesikli pulpere giren balya arlklarn toplayarak len

Bakelite Paper. Bakalit kd. Reine emdirilmi levha

balya kantar.

kt.

Bale Weighing System. Balya tartma sistemi. (Benzer

Bakers Wrap. Frnc kd. Fazla kaln olmayan, beyaz

anlaml; Bale Weigher)

sellozdan yaplan ve makine izi veya filigran uygulanm

Bale Wire. Balya teli. Selloz veya hurda kt balyalarn

zel ktlar.

balamada kullanlan tel.

Baking. Frnlama. Kt yzeyindeki kue tabakasnn

Bale Wire Cutter. Balya teli kesicisi. Balya tellerini kesen

kurutulmas.

dner bakl ekipman.

Balance. (1) Balans. Titreim asndan dengede olma. (2)

Bale Wire Wrapper. Balya teli sarcs. Kesilen balya

Terazi. Arl len alet. (3) Denge. Aritmetiksel dalm

tellerini yumak hale getirerek hacmini azaltan presli sistem.

anlamnda dengede/dengeli olma. (4) Kalnt. Bakiye. Bir

Baling. Balyalama. Balya yapma. Hurda kd presleyerek

eitlii dengeleyen kar deer.

balya haline getirme.

Balance Sheet. (1) Bilano. Bir kuruluun belirli bir

Baling Paper. Balya kd. Balyalk kt. Genellikle

tarihteki ekonomik varlklarn, pasif borlarn ve z

selloz balyalarn sarmak iin retilen ambalaj kd.

sermayesini gsteren tablodur. Aktif ve pasiften ksmdan

Baling Plant. Balyalama nitesi. Hurda kt ileme tesisi.

oluur. Bilanonun aktifinde kuruluun mevcut deerleri,

Fabrika iinde hurda ktlarn balyaland blm.

alacaklar ve varsa zarar bulunur. Pasif tarafnda ise, z

Ball Bearing. Balyal rulman. ki konsantrik bilezik iinde

sermayesi bulunur. Bylece, bilanonun aktif ve pasif

dnen bilyalardan oluan metal bir yataklama eleman.

taraflar daima birbirlerini eitler. (2) ok katmanl reine


emdirilmi kt. zerine bilano yazlp duvara aslmas

Balloon Paper. Balon kd. Scak balon yapmnda

iin retilmi karton plaka.

kullanlan gzenekli bir kt.


27

NGLZCE-TRKE KIT VE KITILIK TERMLER SZL


Ball Valve. Kresel vana. Doksan derece hareket ederek

Bank Paper. Banka kd. Bono ve ek kdna gre

tam kapaldan tam aa gelebilen ak kesme vanas. Ama

daha dk gramajl, fakat ayn kalitedeki ktlar.

kapama elemannn ortas delik bir kre olmas nedeniyle

Bank Stock. Banka hisse senedi. Hisse senedi yapmnda

bu ad almtr. V-port (= V yarkl) veya Segmented (=

kullanlan kt.

paral) gibi kre kesitiyle oynayarak yaplm eitleri

Barbed Needle. Kee inesi. Ucu kancal keeyi eklemede

vardr.

kullanlan, ipsiz diki yapabilen bir ine. Kurutma ve pres

Balsam Fir. Kanada kknar. Kanada balsam. Pelesenk.

keelerinin eklenmesinde kullanlan ine tr.

Selloz retiminde kaynak olarak kullanlan bir aa.

Barcode. Barkod. Optik alglayclarla okunabilen,

Balstons Paper. Balston kd. Bir izim kd tr.

ubuklardan oluan, elektronik rn kodlama sistemi.

Balston 1733 de kurulmu bir kt firmasdr. Firma izim

Barium Carbonate. Baryum karbonat. Kue kaplamada

ktlar ve filtre ktlar retmitir ve 1955 de

beyaz pigment olarak kullanlan kimyasal bir bileik.

kapanmtr.

Barium Chromate. Baryum kromat. Baryum sars. Kalc

Bamboo. Bambu. Asyada yetien ve elyaflarndan kt

olan ak sar bir renk. Baryum sars olarak da adlandrlr.

yaplan, saz tr bir bitki.

Fotoraf ktlarn kaplamada beyaz pigment olarak

Bamboo Pulp. Bambu sellozu. Bambu saplarndan

kullanlr.

kimyasal yntemle elde edilen selloz.

Barium Sulfate. Baryum slfat. Ktta kaplama ve dolgu

Band Conveyor. Bant konveyr. Lastik tama bantl

maddesi olarak kullanlan kimyasal bir bileik.

konveyr.

Bark. (1) Aa kabuu. (2) Aa kabuu renginde.

Banding. (1) emberleme. elik veya plastik erit

Aalarn en dnda, i ve d kabuk olmak zere iki tabaka

emberlerle bobinlerin sarlmas, korumaya alnmas. (2)

halinde bulunan tabaka. D tabaka canszdr ve selloz

Bantlama. Bobini yapkan bantla sarp, korumaya alma.

bulunmaz. Tayc zellii yoktur. Dut ve al tr abuk

Band Mill. Yonga deirmeni.

srgn veren aalarn i kabuklarndan kt

Band Saw. erit testere. Hzar makinesi.

retilebilmektedir.

Band Stock. Hur kd. Elbise korumak iin retilmi

Bark Cloth. Tapa. Kabuk kuma. Afrikada ekvator

hur kd.

eridinde, bir aacn kabuunu, paralamadan btn olarak


soyduktan sonra, kaynatp, dverek elde edilen kee veya

Banding. ki kenar kapatma. Bobinin yan yzlerini

gderi tr bir kuma. Tapa adyla da anlmaktadr.

korumak iin yaplan ambalajlama teknii.

Barker/Debarker. Kabuk soyucu. Selloz fabrikalarnda,

Bank Book. Banka hesap czdan. Hesap hareketlerinin

ktklerin kabuunu soymak iin kullanlan makine.

ilendii hesap czdan.

Barking. Kabuk soyma. Selloz retiminde sre

Banking Book. Banka muhasebe defteri. Banka kaytlarnn

ktklerin kabuklarn soyarak balar ve yongalamayla

tutulduu defter.

devam eder.

Banknote or Currency Paper. Para kd. Para basmnda


kullanlan dayankl ve pamuk sellozundan yaplan, zel

Barking Drum. Kabuk soyma tromeli.

gvenlik korumal ktlar.

Bark Specs. Kabuk lekesi. Kt iinde sellozdan gelen,


gzle grlebilen aa kabuu kalntlar.

Banknote Paper. Banka kd. Bankalarn bast bono,


ek, hisse senedi ve kymetli evraklarn basld zel

Bark Steam Boiler. Kabuk (buhar) kazan. Selloz ve

ktlar. Yksek kaliteli, dayankl ve uzun mrl, gofraja

sunta fabrikalarnda, kabuklar yakarak buhar elde edilen

uygun ktlar.

buhar kazan.
28

NGLZCE-TRKE KIT VE KITILIK TERMLER SZL


Bark Waste. Atk kabuk. Selloz fabrikalarnda ktklerin

enine grlen bant eklindeki dalgalar. Bunlar kaliperdeki

soyulmasndan sonra geriye kalan ve yakt olarak kullanlan

bozulma iaretidir.

aa kabuklar.

Barring Amplitude. Dalgalanma bykl. Dalga

Barograph Paper. Kayt cihaz kd. Takograf kd.

bykl. Kaliper dalgasnn en tepe deeri ile en dk

Bir taraf parafinle kapl, ok ince ve opak bir kt.

deeri arasndaki fark.

Mrekkepli kayt cihazlarnda kullanlmaktadr.

Barring Gear. ark dilisi. Bobin makinesinde tamponu

Barometric Condenser. Barometrik youturucu. Siyah

bir tur dndrerek elle kd beslemeye yarayan motorlu

likr younlatrclarnda vakum altnda alan bir blm.

dzenek.

Barometric Drop Legs. Barometrik vakum ayaklar.

Bars. Dalgalar. Kt zerinde dalgal veya periyodik

Vakum kasalarndan su seperatrlerine kadar uzanan

grlen bozukluklar.

borular. Boru mesafesi vakumun yer ekimine kar

Bartel Truck. Bartel arabas. Bobini tek tarafndan, mihver

koyamayaca ve seperatrden suyu ememeyecei kadar

boru iine bir mil sokarak tayan patentli bir ara.

uzun tutulmaktadr.

Baryta Paper. Barita kd. Ia hassas baryum slfat

Barometric Legs. (Baknz; Barometric Drop Legs)

bileii ile kapl, fotoraf bask ktlar.

Barometric Pressure. Barometrik basn. Atmosferik

Baryte. Baryum slfat. Blanc Fixe olarak da adlandrlan

basn. Atmosfer tarafndan bir cismin birim alanna yaplan

baryum slfat. Kalc beyazlk salayan bir Kueleme

kuvvete Barometrik basn denilmektedir ve atmosferik

pigmenti.

basn olarak da adlandrlr.

Base. (1) Baz. pH deeri 7 nin zerinde olan alkali

Barrel Liner. Varil kd. F layner kd.

maddeler (2) Taban. Astar. Taban kd. zeri kaplanacak

Nakliyecilerin kulland, mihver boru teknii ile yaplan

kt.

fakat daha byk apl kt varilleri yapmak zere retilen

Base Alum. Baz alum. Alminyum slfat. Alminyum

Kraft kd.

slfatn eitli trde ift tuzlar vardr. Potasyum, sodyum,

Barrier. Bariyer. Su, ya gibi maddelerin kda gemesini

krom ve amonyum tuzlar ve slfrik asit ile birlikte olan

nleyen maddeler.

bunlardan bazlardr. Bunlar, srasyla Potash Alum, Soda

Barrier Coat. Geirimsiz kaplama. Kdn baskl

Alum (ap), Krom Alum, Amonyum Alum, Acid Alum)

olmayan tarafna uygulanan ve opakl arttrarak yaznn

dur. Ktta tutkaln veya boyann elyafa tutunmas iin

arkadan grnmesini engelleyen kaplama.

kullanlr.

Barrier Material. Geirimsiz madde. Bariyer maddesi.

Base Board. Taban kartonu. Yzeyine kaplama, Kueleme

Tecrit maddesi. Kdn su, buhar, ya veya gaz geirimini

veya dekoratif yz geirmeyle yeni bir yz kazandrlacak

nlemek iin kullanlan, kaplama veya laminasyon

astar kartonu.

malzemeleri.

Base Flow. Ana ak. Santrifj temizleyicilerde kabul gren

Barrier Paper. Geirimsiz kt.

temizleyicinin stnden alnan hamur. (Baknz; Overflow,

Barrier Properties. Geirimsizlik zellikleri.

Underflow, Accept)

Barrier Separation. Elekle eleme. Byk paracklarn

Base Liner. Alt layner. Taban kd. Oluklu kutularda alt

geemeyecei elekle eleme. Fiziksel eleme trlerinden biri.

kat olarak kullanlan kt.

Barium Sulfate. Baryum slfat (Baknz; Barytes ve Blanc

Base Material. Taban malzemesi. Baskda veya

Fixe).

Kuelemede kullanlan zemin malzemesi. Astar malzemesi.

Barring. Dalgalanma. Kaliper dalgalanmas. Elek zerinde

Basement. Zemin kat. Makine alt kat. Kt makinesinin

veya kalender sonrasnda, salnmlarn getirdii makine

oturduu katn altnda bulunan kat.


29

NGLZCE-TRKE KIT VE KITILIK TERMLER SZL


Basement Enclosure. Makine alt kapatmas. Tam kapal

Bast. Sak. kabuk. St, dut, kenevir, jt gibi odunumsu

havbelerde alt katta bulunan makine alt kapatmas.

bitkilerin selloz yaplan i kabuu.

Base Paper. (1) Taban kd. Daha sonra kue veya baka

Bast Fibers. Sak sellozu. St, dut, kenevir, jt gibi

bir yz kaplama rnyle kaplanacak zemin kd. (2) Baz

odunumsu bitkilerin i kabuundan elde edilen selloz.

kt. rn haline getirilecek kt.

zellikle otantik el yapm ktlarda kullanlan sellozlar.

Base Plate. Taban plakas. Kt makinesini monte etmek

Bastard Size. l d. Standart llerde olmayan kt

iin, beton iinde braklan montaj plakas. (E anlaml;

ls. Genellikle matbaa artklarndan deerlendirilmek

Sole Plate).

zere kesilmi ktlar.

Base Sheet Forming. Baz kt formasyonu. Makine

B.A.T. (Best Available Technology). En uygun mevcut

zerindeki ya temizlik kd.

teknoloji. evreye uygunluk asndan en uygun olan

Base Speed. Baz hz. Kt bal iken kt makinesinde

teknoloji.

salanan en dk alma hz.

Batch. Be. Kesikli. Doldur boalt retim. Srekli olmayan

Base Stock. Taban hamuru. Ktle hamuru. Ana gvde

retim ekli.

hamuru. ok katmanl ktlarda, alt katman olarak

Batch Coloring. Be boyama. Partiler halinde boyama.

kullanlan ve asl gramaj oluturan hamur.

Pulpere veya bteye boya konularak yaplan hamur boyama

Base Wad. Kurusk kd. Fieklerde barutun arka

yntemi. Renk sapmalarna msait, kontrol edilmesi

tarafnda bulunan kt dolgu maddesi.

mmkn olmayan bir boyama teknii.

Base Wad Paper. (Paer Base Wad) Fiek kad. Av

Batch Control. Kesikli kontrol. Rutin bir ilevi, format

tfeklerinin fieklerinin yapmnda kullanlan fiek kad.

iinde yapp tekrar baa dnen kontrol yntemi. Kesikli


kontrol, kesikli srelerde kullanlmaktadr.

Basic Colour. (Baknz; Basic Dye)

Batch Cooking. Kesikli piirme. Selloz retiminde,

Basic Dye. Bazik boya. Renkli bir bazla, renksiz kuvvetli

doldur boalt usul yaplan piirme yntemi.

bir asidin kartrlmasyla oluan tuzlar. Anilinden


tretilmi, suda znmeden pigment halinde dalan,

Batch Digester. Kesikli piirici. (Baknz; Batch Cooking).

elyafta tutunumu yksek boyalar. (E anlaml; Basic Dye

Kimyasal selloz retiminde kullanlan, yonga ve likr

Stuffs)

karmnn reaksiyona girdii reaktrler.

Basic Engineering. Avan mhendislik almalar.

Batch Process. Kesikli sre. Srekli olmayan, kesikli olan

Detaylar olmayan n mhendislik almalar. Detayl

retim sreleri. Doldur boalt tarz sreler.

mhendislik almalarnda kullanlmak zere hazrlanm

Batch Pulping. Kesikli Pulperlemede. Pulperin her

temel prensipleri gsteren mhendislik almalar. Avan

seferinde doldurularak elyaflarn aldktan sonra

projeler ve ekipman listeleri bunlardan bazlardr. (Baknz;

boaltlmas yntemi.

Detail Engineering).

Batch System. Be retim sistemi.

Basic Sizes. Standart kt lleri. Yaplacak bask ve

Batik. Batik. Kuma veya kdn baz blgelerinin

kdn cinsine gre standart hale gelmi kt lleri.

parafinle kaplanarak, ebruli bir grn elde edilen boyama

Basic Weigth. Baz arlk. ngiliz ve Amerikan

teknii.

standartlarna gre, belirli llerde bir top kdn (500

Bathroom Tissues. Tuvalet ktlar. Temizlik amal

yaprak) libre (libre=pound=453 gr) olarak arl.

kullanlan tuvalet ktlar ve kt havlular.

Basis Weight. Gramaj. Metrik sistemde, kdn bir

Battery Board. Ak kartonu. Ak retiminde, kurun

metrekaresinin arl. (ISO 536). Amerikan sisteminde

plakalarn arasna konulan seperatr kartonu.

pound/1000 ft2. (E anlaml; Basis Mass)


30

NGLZCE-TRKE KIT VE KITILIK TERMLER SZL


Baume Hydrometer. Bomemetre. Sv younluu len

Beater Additive. Dvc katklar. Niasta, reine gibi,

alet.

kt kalitesini olumlu ynde etkileyecek ve dvlme

BCT (Box Compression Test). Sktrma direnci testi.

aamasnda hamura katlan katk maddelerine verilen ortak

Kutu sktrma testi. Yaptrlm bo bir kutunun

ad.

karlkl yzeyleri arasnda, uygulanan kuvvete kar

Beater Adhesive. Dvc tutkal. Dvlme aamasnda,

dayanma direncinin lm. Bu diren, kutular st ste

hamura katlan i tutkal.

istiflendiklerinde ezilmeye kar kutunun mukavemetini

Beater Bar. Hollender ba. (E anlaml: Beater Knife)

belirler.

Beater Chest. Pulper btesi. tc btesi.

BCT ( Best Conventional Pollutant Control

Beater Colored. Dvcde boyanm. Dvlme

Technology). En iyi klasik kirlilik kontrol teknolojisi.

aamasnda hamurun boyanmas.

(Benzer anlaml baknz; Best Available Technology)


Beater Drive. Dvc motoru.
Beading. Kenar katlama. Kenar kvrma. Kdn kenarn

Beater Dye. Dvc boyas. Hamura rifaynerde/pulperde

katlayarak, kenarda mukavemet/dayankllk salama. Su

veya hollendede eklenen boya.

barda gibi kt rnlerde kullanlan bir teknik.

Beater Dying. Dvcde boyama. Pulperde veya

Beaker. Beherglas.

tcde boya kartrma. (Baknz; Beater Loading)

Beam. (1) In. (2) Kiri. Putrel. Makinede ase olarak


Beater Filling. Dvcde dolgu ekleme. Pulperde veya

kullanlan arlk tayc destek elamanlar.

tcde dolgu maddesi ekleme. (Baknz; Beater

Beaming Board. Masura kd.

Loading)

Bear. Katlanmak. Tahamml etmek. Dayanmak. Bir

Betaer Knife. Hollender ba.(E anlaml; Beater Bar)

gl veya arl tayabilmek.


Beater Loading. Dvcde ykleme. Dolgu maddelerinin
Bearing Housing. Rulman yata. Rulmann temiz bir

pulperde veya tcde hamura katlmas.

ortamda kalmasn ve yalanmasn salayan yatak.

Beater Roll. Dvme ark. Dvme ark. Bir tambur

Bearings. Yatak. Bur. Dner paralarn dnteki

zerine yerletirilmi baklardan oluan ve hollenderlerde

srtnmelerini minimuma indiren yatak sistemlerinin genel

kullanlan dvme valsi.

ad.

Beater Sizing. Dvcde tutkallama. Tutkaln hollenderde

Beatability. Dvlebilme (zellii). Kda istenilen

hamura katlmas

mukavemeti verebilmek iin sellozu aabilme ve

Beater Tackle. Hollender aksam. Hollenderin tahrik ksm,

tebilme.

baklar, ark gibi teknesi dndaki aksam.

Beater. Dvc. tc. Elyaf amak ve tmek iin


Beating. (1) Dvme. tme. Elyaf ama, ezme,

kullanlan, Hollender tr ekipman. Burada elyafn hem

liflendirme ve tme ilemini birlikte yapma. Hollenderde

almas, hem de dvlerek tlmesi ayni anda

sellozu ileme. Bu ilem Hollender dnda, tc ve

yaplmaktadr. Gerekte elyaf alm pulperde, tme ise

pulper tarafndan birlikte yaplmaktadr. (2) Kdn elle

tcde iki aamal olarak yaplr. Gnlk kullanmda

yapld gnlerden kalma, saman veya yllk bitkileri

bazen pulperlere veya tclere tek bana beater

selloz retimi iin tokmakla ezmek iin kullanlan tanm.

denildiine sklkla rastlanmaktadr. Oysa gerek dvme

Beating Degree. tme derecesi. tlebilme derecesi.

ilemi, ama, liflendirme, ezme ve tmeyi birlikte kapsar

(Baknz; Beatabilty)

ve hollenderlerde veya elde tahta tokmakla olduu gibi e

Beating Rate. tme hz. Kda istenilen en iyi

zamanl gerekleir.

zellikleri kazandran tc hz. Bu zellikler, serbestlik


31

NGLZCE-TRKE KIT VE KITILIK TERMLER SZL


derecesi, patlama mukavemeti, kopma mukavemeti, gerilme

Belt Filter Press. Bant pres. Bant filtre. Hamurdan veya

mukavemeti gibi dayanm zellikleridir.

amurdan suyu ayrmak iin kullanlan, ift elekli teksif

Beating Time. tme sresi. stenilen serbestlik

elei.

derecesine erimek iin gereken tme sresi.

Belt Press. (1) Elekli filtre presi. (E anlaml: Belt Filter

Beaver Board. Kontrplak tr patentli bir rn.

Press). (2) Sonsuz dnen bask kayl makine.

Bed Knife. Hollender ba. Bir ark zerine srayla

Belt Shifter. Kay kaydrc. Tek tahrikli kt

dizilmi baklardan biri.

makinelerinde konik kasnaklar zerinde bant tr kaylar


ileri geri hareket ettirerek hz ayar yapabilen kay

Bed Load. ark yk. Hollenderde elyaf tmek iin

kaydrma sistemi.

baa gelen yk. ark hzyla deitirilebildiinden,

Belt Tension. Kay gerginlii. Kay-kasnak sistemlerde,

istenilen tme yk/kuvveti ayarlanabilir.

alma verimi asndan kaymay nlemek iin nemli olan

Bedstead Paper. Yataklk kt. Mobilya ve yataklar

kayn gerginlii.

sarmak iin kullanlan 49 gr/m2 olarak retilen Kraft kd.

Benchmark. Temel l. Kabul grm kalite ls.

Beech. Kayn aac. Kayn. Selloz kayna olarak

Bench Storage. Rafta depolama. Deeri yksek olan

kullanlan bir aa tr.

rnlerin raflarda etiketlenerek depolanmas.

Beer Filter Paper. Bira filtre kd. Santrifj seperatr


iine yerletirilen, uzun elyaftan yaplma, bira filtre

Bend. Bklm. Bklm. Kdn mihver boruya yakn

edilmesinde kullanlan, ykanabilir filtre kd.

ksmlarnda grlen bklm durumu.

Beer Mat Board. Bira bardakalt kartonu. Bira

Bender. (1) Krma makinesi. Pilyaj makinesi. (2) Krml

bardaklarndan szlen sular emebilecek, kaln karton.

kutu. Pilyaj nedeniyle katlanarak oluan mukavva kutu.

(Baknz; Coaster Board).

(Pilyaj: Katlama yerlerinin dzgn ve kolay katlanmas iin


yaplan iz verme ilemidir.)

Bekk Smoothness. Bekk dzgnl. Bekk cihazyla


llen kt yzey dzgnl.

Bending Boxes. Pilyajl karton kutu.

Bellmer Bleacher. Bellmer aartcs. inde aartma

Bending Chip. Pilyajl mukavva. Hurda harmandan yaplan

ileminin yapld ve helisel vidas bulunan boru eklindeki

ve pilyajlanarak kutu yapmnda kullanlan karton.

beton kartrc. Bir tr helezon gibi alr. Basnla

Bending Curvature. Bklme eimi. Kvrlma eimi.

aartc kimyasallar enjekte edilen giri delikleri bulunur.

Kdn krlmadan bklebilecei eim. Eim apla ters

Bells. Kabarck. Hava cebi. (E anlaml; Bubbles). ki

orantldr (1/r). Eimin bykl kdn esnekliine

katman arasnda tutkallamayan blgelerde oluan hava

baldr.

cepleri.

Bending Number. Katlama/Katlanma says. Katlama

Belt Conveyor. Bant konveyr. Roleler zerinde dnen,

kutularda, bkm yerlerinin dayanm kalitesini belirlemek

yaptrlarak ular kapatlm kauuk bantl konveyr.

iin kullanlan bir l. Pilyaj yerlerinin krlmadan ka kez

Selloz fabrikalarnda yongalar silodan alp n stma

katlanabileceinin gstergesi. (E anlaml; Bending

nitesine tayan konveyr.

Quality)

Belt Drive. Kay tahrik sistemi. ki afta monte edilmi

Bending Quality. Katlama kalitesi.

kasnaktan oluan bir yapy dndrebilmek iin kullanlan

Bending Resistance (Flexural Stifness). Katlama direnci.

kayl tahrik sistemi. Hareketin aktarlmas kaylarn

Oluklu kutularn ykseklii boyunca ezilmeye kar direnci.

srtnme kuvveti sayesinde olmaktadr.

Bending Roller. Dndrme valsi. Kda yn deitirten


merdane veya vals.
32

NGLZCE-TRKE KIT VE KITILIK TERMLER SZL


Bending Stiffness. Katlanma sertlii. (Baknz; Bending

Bible Paper. ncil kd. amua kt. Kutsal kitap kd.

Resistance)

ncil ve Kuran gibi kutsal kitaplarn basld, kemik renkli,

Bentonite. Bentonit. Ktta dolgu maddesi olarak

dk gramajl olmasna ramen dayankl ve opak bir

kullanlan doal bir kil tr.

kt.

Benzoate Paper. Benzoatl kt. Hamuruna sodyum

Bibulous. Emici. Kdn su emme zellii. (Kart;

benzoat kartrlarak retilen ve asit oluumunu nledii

Nonbibulous)

iin metal aksamn sarld ktlar.

Bibulous Paper. Kurutma kd. Emicilii yksek bir

Beta Celulose. Beta selloz. Sellozun alkali ortamda

kt.

znebilen ksm. Alfa selloz tayininde kullanlr.

Bill. Fatura. Sat fii. Satta verilen ve rnn fiyatn

Beta Gage/Beta Gauge. Beta ler. Kdn gramajn

gsteren ticari belge.

belirlemek iin kullanlan ve beta nlar kullanan

Billhead Paper. Antetli kt. Fatura ve senet gibi elle yaz

radyoaktif l cihaz. Bir kaynak ve bir alcdan oluur.

yazmaya uygun, baslm kt.

Kaynakla alc arasna giren kt, nlarn bir ksmn

Billing Machine Paper. Yazar kasa kd. Isl yaz yazma

emer. Kdn gramaj arttka emilim oransal olarak artar

zelliine sahip ktlar.

ve arkaya geen sinyal azalr. Bu sayede lineer bir gramaj

Bill Paper. (Baknz; Billhead Paper).

lm salanr.

Bill Poster Blanking Paper. Fon kd. Poster ve ilan

Beta Radiography. Beta radyografi. Beta nlarn

tahtalarnda fon olarak kullanlan kt ve kartonlar.

kullanarak, kdn gramajnn younluunun ve

Bills of Exchange. Ticaret senedi. Senet. Bir firmann dier

kalnlnn llmesi iin kullanlan teknik. (Baknz; Beta

firmaya verdii ve zerinde yazl tarihte demenin

Gage).

yaplacan belirten belge.

Bevelled Gear. Konik dili. Ayna mahruti dili.

Bills of Lading. rsaliye. Konimento. eki listesi. Bir

Bevelled Gear Drive. Ayna mahruti tahrik. Konik dili

nakliye srasnda nelerin, ne kadar miktarda tanmakta

tahrik.

olduunu gsterir belge.(Baknz; Shipping Documents)

Bewoid Mill. Bewoid deirmeni. Bewoid srecinde

Bill Straps. Para deste kd. Para destelerini evrelemek

kullanlan ekipman.

iin, eritler halinde kesilerek kullanlan Kraft kd tr.

Bewoid Process. Bewoid sreci. Bewoid prosesi. Bir

Billy Stick. Baston. Asa. Sopa. Bobine vurarak onun sarm

miktar alkali ortamda kazein kullanarak i tutkal reinesinin

gevekliini anlamak amacyla kullanlan sopa.

daha homojen dalmasn, topaklanmamasn salayan

Bimetal Plate. Bimetal kalp. Bakr-krom veya bakr-nikel

patentli (1930) bir sre.

gibi, ift tabakal metal ofset kalb.

Bewoid Size. Bewoid tutkal. Bewoid sreciyle retilmi

Bin. Silo. Yonga depolamak iin kullanlan alt konik kap.

bir i tutkal.

Bin Box. Karton kutu. Oluklu mukavva veya kartondan

BF (Boldface). Kaln yaz. Ksaltlm olarak Bold diye

yaplma kutu.

kullanlr.

Binder. Balayc. Ktta elyaflarn balanmasn,

B-Flute. B-Dalga. nce dalga. Dalga, oluklu mukavvalarda,

kaplama maddelerinin tutunmasn, laminasyonun

oluklarn yksekliini ve bir metredeki oluk saysn

yapmasn salayan maddeler. Ktta niasta tutkal bu

tanmlayan bir ifadedir. B dalga (ince dalga) olukluda, oluk

amala kullanlmaktadr.

ykseklii 2,4 mm ve oluk says 150 dir. A dalga, C dalga,


D dalga, E dalga ve K dalga trleri de vardr. (Baknz; AFlute)
33

NGLZCE-TRKE KIT VE KITILIK TERMLER SZL


Binder Migration. Balayc g. Kaplama srasnda

Bioenergy. Biyoenerji. Organik maddelerin bozunmalar

oluan bir kusur nedeniyle, kt yzeyinin grnnn

srasnda ortaya kan gazlardan elde edilen enerji.

bozulmas. Kaplamada noktal grnt.

Bioethanol. Biyoetanol. Bitki artklarndan elde edilen etil

Binders Board. Cilti kartonu. Cilt kartonu. Mukavva.

alkol. Bilinen alkol olmakla birlikte yakt olarak

Binder Specks. Balayc benekleri. Mrekkebin

kullanlmaktadr.

balaycsnda bulunan kusur nedeniyle baskda oluan

Biofilm. Biyofilm. Mikro organizmalarn metal veya beton

lekeler.

yzeylerde tutunarak oluturduu katman. Kt

Binder Waste. Cilt art. Matbaalarda kitap kenarlarnn

fabrikalarnda yzeylerde birikintiye yol aan oluum.

kesiminden sonra ortaya kan krpnt ktlar.

(Baknz; Deposits)

Binding. (1) Ciltleme. Bir kapak iinde fasiklleri dikerek

Biofilm Formation. Biyofilm oluumu.

cilt yapma. (2) Balama. Ba yapma. Tutkalla veya

Mikroorganizmalarn yzeye tutunarak film tabakas

mekanik olarak elyaflar birbirine balama.

oluturmas.

Binding Agent. Balayc madde. (Baknz; Binder).

Biofuels. Biyoyakt. Atklarn iindeki organik maddelerin

Kurumak suretiyle pigmentleri birbirine balayan uucu

bozunmalar srasnda ortaya kan yanc gazlar ve siyah

madde. Tutkal.

likr, aa kabuklar, atklardan elde edilen yanc


maddeler. (E anlaml; Biomass, Lignocellulose).

Binding Offset. Ciltleme marjini. Ciltlemede kullanlmak

Biological Conversion. Biyolojik dnm. Endstriyel ve

zere braklan yazsz ksm.

evsel atklarn mikroorganizmalar tarafndan dnme

Binding Paper. Yapkan kt bant.

uratlmas.

Binding Tape. Yapkan (kt) bant.

Biological Control. Biyolojik kontrol. Endstriyel ve evsel

Bio Based Adhesives. Lignin trevi tutkallar. (E anlaml;

atklarn iindeki zararllar yok etmek iin baka biyolojik

Lignin Based Adhesives)

canllar kullanlmas.

Biochemical Oxygen Demand (BOD). Biyokimyasal

Biological Effluent Treatment. Biyolojik su artm.

oksijen ihtiyac (BO). Aerobik koullarda

Biological Oxygen Demand (BOD). Biyolojik oksijen

mikroorganizmalarn atk sudaki organik maddeleri

ihtiyac (BO)

ayrtrmalar iin gerekli oksijen miktar. BO atk suyun


20C lik, karanlk ve dardan ek oksijen alamayaca bir

Biological Wastewater Treatment. Biyolojik atk su

ortamda 5 gn sresinde tketecei oksijen miktardr.

artm. Atklarn iinde bulunan dengesiz durumdaki

Biocide. Biyosit. Biyolojik yaam ldrc. Kt retimi

organik maddelerin oksitlenmesi ve sindirilmesi iin,


bakterilerle yaplan bir dizi ilemler.

srasnda, kapal dng nedeniyle oluan biyolojik yaam

Biomass. Biyoktle. Bitki artklar ve bitkisel

ekillerini yok etmek iin kullanlan kimyasal.

organizmalarn oluturduu yanc maddeler. E anlaml;

Biodegradable Waste. ryebilir atk. Biyobozunur atk.


Biyolojik ortamda, karbon dioksit ve suya dnerek

Biofuels, Lignocellulose).

bozulmaya urayan organik madde atklar.

Biomass Boiler. Biyoktle buhar kazan. Selloz retimi


iin kullanlan aalarn ve artma nitelerinin artklarnn

Biodegradation. rme. Biyobozunma. Organizmalar

yakld buhar kazan. Yonga kazan. (Baknz; Hogged

tarafndan organik maddelerde gerekletirilen rme

Fuel Boiler).

faaliyeti.

Biopulping. Biyolojik yonga paralama. Biyolojik tm.

Biodispersants. Biyozcler. Kt fabrikalarnda

Selloz retiminde yongalarn piirme ncesi mantarlar

yzeylere tutunan biyofilm tabakalarn zmede kullanlan

tarafndan paralanmas. (E anlaml; Biorefining)

kimyasallar. Beraberinde mikrop ldrcler kullanlr.


34

NGLZCE-TRKE KIT VE KITILIK TERMLER SZL


Biosludge. Biyoamur. Biyolojik artma srasnda havuz

Black and White Paper. Siyah-Beyaz fotoraf kd.

tabanna ken amur.

Barita, reine veya polyester ile kaplanarak kullanlan

Biostat. (E anlaml; Biocide).

fotoraf ktlar.

Biplex. ki katl. Testlayner gibi yaken iki katl olarak

Black Ash. Baca kurumu.

retilen ktlar. (Benzer anlaml; Multiply)

Blackbody. Kara cisim. Gvdesi kara olduu iin

Birch. Kayn aac.

mkemmel bir k emici olarak grlen referans yzey.


Ik emicilii nedeniyle termal amal da kullanlmaktadr.

Birch Pulp. Kayn sellozu. Sert aa sellozu

Black Box. Kara kutu. indekilerden ok, girdiler, ktlar,

trlerindendir.

transferler gibi konularn zerinde durulduu ara veya

Birefrigence. iftkrlm. Krlm iftlemesi. Bir n

sistemlerin sembol hale getirilmii.

girdii ktle iinde ikiye ayrlarak iki farkl n meydana


getirmesi. Niasta granlleri zerine den n krlarak

Black Centered Board. skambil kd. skambil

ikiye ayrlmas sonucu koyu blgelerin olumas.

retiminde kullanlmak amacyla tasarlanm ok katl


kt.

Biscuit. Dar ebatl skarta bobin. Bobin makinesinde


kombine kesim srasnda ortaya kan dar ebatl genellikle

Black Cook. Esmer piirme. Slfitle odunun piirilmesiyle

skarta olarak geriye dnen bobin.

esmer elyaf elde edilen sre. Buna yank piirme de denir.

Bisulfate Pulp. Bislfat hamuru. Bislfit likr

Blackening. Esmerleme. Yanklama. Kalendereleme

kullanlarak, bislfat piirme yntemiyle elde edilen hamur.

sonucu, kt yzeyinde opakln yer yer azalmasyla


meydana gelen renk deiimi. Kalenderin veya sper

Bisulphite Pulp. Bislfit hamur. Kkrt dioksit ve

kalenderin ar basnc, kt iindeki rutubeti hapsederken,

kalsiyum slfit (sodyum, magnezyum slfit) karm iinde

havay atmakta ve opakln azalmasna ve esmerlemeye

yongalarn piirilmesiyle elde edilen kimyasal hamur.

neden olmaktadr. (Baknz; Tracing Paper).

(Baknz; Sulphite Pulp)

Black Line Paper. Siyah izgili kt. izgili kt. Yaz

Bite. Di izi. (Baknz; Tooth). Dili. Resim ktlarnn

yazmada kullanlan, matbu, siyah izgili ktlar.

yzeyine kee tarafndan safihaya yaken verilmi grenli

Black Liquor. Siyah likr. Kraft srecinde, yongalarn

yap.

kimyasallarla piirilip ykanmasndan sonra geride kalan ve

Bitokoshi. Japonyaya zg bir yaz kd tr. ok dk

kimyasallar, lignin ve birtakm karbonhidratlarn

gramajl kaplanm, odunsuz kt.

karmndan oluan esmer renkli sv.

Bitumen. Bitm kd. Asfalt emdirilerek yaltm

Black Liquor Burning/Firing. Siyah likr yakma. Siyah

malzemesi retmek zere yaplm kt.

likr iindeki lignini yakarak, sodyum slfit ve sodyum


Bitumen Coating Machine. Bitm kaplama makinesi.

karbonat gibi tuzlar geri kazanmak iin, siyah likrn soda

Bi-Winder. kili bobin sarma makinesi. Ayni anda iki

kazannda yaklmas.

bobini birden saran makine.

Black Liquor Evaporation. Siyah likr buharlatrma.

Black. Siyah. Bir zeminin tm nlar emdii iin ortaya

Siyah likr yakmak amacyla suyunu uurma.

kan renk.

Black Liquor Evaporator. Siyah likr buharlatrcs.

Black Album Paper. Siyah albm kd. Ar gramajl

Black Needle Paper. Siyah ine kd. ne paketlemede

kapaklk olarak da kullanlabilecek trde ilenmi ve yzeyi

kullanlan, siyah renkli ve paslanmay nleyici zellikte bir

grenli ktlardr.

kt tr. (Baknz; Needle Paper).


Black Photo Paper. Siyah film kd. Ia duyarl
filmleri saklamak iin kullanlan, siyah renkli, gzeneksiz
35

NGLZCE-TRKE KIT VE KITILIK TERMLER SZL


ve iinde saklanan filme zarar verecek kimyasallar

Blank or Black Box. Karton kutu. Kara kutu. Bo kutu.

bulunmayan bir kt tr.

Katlanmam ambalaj kutusu.

Black Positive Paper. Siyah pozitif kd. Ia duyarl

Blanket. Kauuk vals kaplamas. Blanket. Ofset bask

fotoraflar saklamak iin kullanlan, siyah renkli bir

valslerinin yzeyini kaplamak iin kullanlan lastik ve bez

paketleme kd tr.

karm kaplama.

Black Print Paper. (Baknz Black Line Paper).

Blanket Accumulation. (Baknz; Blanket Buildup)

Black Printer. Siyah bask. Siyah kalp. Fotorafta,

Blanket Buildup. Blanket birikintisi. Blanket zerinde

renklerin ayrt etmek iin, siyah-beyaz tonlarda yaplan,

biriken kt tozlar, mrekkep ve dier kirlilikler.

siyah kalp.

Blanket-to-Blanket. Valsten valse. ki yzl bask.

Black Waterproof Paper. Siyah bitml kt. Kraft veya

Kdn iki yzn basabilmek iin kdn valsten valse

jt kkenli, ziftle doyurularak su geirimsizlii salanan bir

aktarlmasyla yaplan bask sistemi.

kt tr.

Blanket Smash. Blanket atlamas.

Black Wrapping Papers. Siyah paketleme kd. Kraft

Blanket Wrap Angle. Blanket sarm as. Blanketin

kd veya jtten yaplan, paketlemede veya dekorasyon

ktla yapt a.

amal kullanlan, eitli gramajlardaki ktlar.

Blanking Paper. Fon kartonu.

Blade. Bak. Raspa.

Blanks. Basksz kt. Bo kt veya karton. zerine

Blade Coater. Bakl/raspal kue makinesi. nce, kt

bask yaplmam kt veya karton.

yzeyine kue zeltisi srerek fazla kaplamay bakla

Blasting Paper. Patlayc kd. Neme kar ok dayankl

veya raspayla syran kue makinesi.

olan, dinamit, fiek gibi patlayclarn ambalajland

Blade Coated Paper. Raspayla kuelenmi kt.

ktlar. Bu ktlardan kapsl ve kovan yaplarak, patlayc

Blade Coating. Raspal Kueleme. (E anlaml; Knife

maddeler iine konulmaktadr.

Coating, Knife Over Coating, Gap Coating).

Bleach. Beyazlatc. Aartc. Hipoklorit tr beyazlatc

Blade Crease. Bak izi. Kue kaplamada, makine ynnde

maddeler. Kt hamurunun beyazlatrlmas iin

grlen bak izi.

kullanlan maddeler.

Blade Cut. (1) Raspa kesii. Bakla kesilmi gibi olan (2)

Bleachability. Beyazlaabilirlik. Aartla bilirlik.

Bak kesimi. Giyotinde yaplan kesim.

Genellikle kimyasal sellozlar aartlabilir zelliklerdedir.

Blade Marks. Bak/raspa izi. Kue zeltisini raspayla

Mekanik sellozlar ise doal renklerindedir.

syrlrken, baz blgelerin ar syrlmasyla alt katmann

Bleach Demand. Aartc ihtiyac. Belli bir beyazlk

grnd dalgal grnt.

deerine ulamak iin gerekli aartc miktar.

Blade Scratch. Raspa syr iz.

Bleached Board. Beyaz karton. Aartlm kimyasal

Blade Type Consistency Transmitter. Bakl tip kesafet

sellozdan yaplan karton.

transmitteri. Hamur hatt zerine taklan ve bir lama zerine

Bleached Corrugating Material. Beyaz layner.

hamurun yapt kuvveti len kesafet lcs.

Beyazlatlm ve oluklu mukavva yapmnda kullanlan

Blade Wrinkle. Raspa krkl. Kuelemede raspa

layner ktlar.

bann kd sktrarak st ste katlamas.

Bleached Packaging Paperboard. Beyaz Kraft kartonu.

Blanc Fixe. Baryum slfat. Kue zeltisinde kullanlan

Aartlm Kraft sellozu arlkl kutu kartonu.

beyaz pigment.

Bleaching. Beyazlatma. Aartma. Sar veya esmer elyafa,

Blank Book Paper. izgisiz defter kd.

gerekli parlaklk ve k zelliinin kazandrlmas ilemi.


36

NGLZCE-TRKE KIT VE KITILIK TERMLER SZL


Bleaching Agents. Beyazlatma kimyasallar. Aartma

kalabilme zellii. zellikle ambalajlarda ve peetelerde,

kimyasallar. Selloz veya dnml ktlarn

basknn sala zarar vermemesi iin aranlan, tanmlanm

aartlmasnda kullanlan kimyasallar.

boya zellii.

Bleaching Auxiliaries. Aartma yardmc maddeleri.

Bleeding. Boya brakma. Boya zlmesi. Kdn

Selloz veya dnml elyaflarn aartlmasnda

zerindeki bask mrekkebini almamas, d etkilerle

kullanlan stabilizatrler, enzimler veya alkali maddeler gibi

boyann anmas, solmas veya nem yznden lekelenmesi.

yardmc kimyasal maddeler. Bunlarn dorudan aartma

Bleed Through. Arkaya geme. Kdn veya mrekkebin

zellikleri yoktur, ortam hazrlarlar.

zellii nedeniyle, bask srasnda mrekkebin arkaya

Bleaching Liquor. Aartma svs. inde aartma

gemesi.

kimyasallar ve yardmc kimyasallarn bulunduu sv.

Bleed Trim Size. Kesim ls. Bask alan olarak

Bleaching Powder. Aartma tozu. Kalsiyum hipoklorit.

belirlenen son l.

Klor kokulu aartmada kullanlan beyaz toz madde.

Blend. Kartrmak. Karm. Harman. (E anlaml; Mix).

Bleaching Sequences. Beyazlatma (ilem) basamaklar.

eitli elyaf trlerinin kartrtlmas ile oluan son hamur

Aartma ilemleri. Kt hamurunun beyazlatrlmas iin

karm.

yaplan ilemler. Ksaltlm CEHH dir. (Chlorination,

Blend Chest. Karm btesi. Harmanlama btesi. eitli

Extraction, Hypochlorite, Hypochlorite).

elyaf trlerinin harmanland bte. (E anlaml; Mixing

Bleaching Stages. Aartma kademeleri. (Baknz;

Chest).

Bleaching Sequences)

Blender. Kartrc.

Bleaching Time. Aartma sresi. Aartmada batan sona

Blending. Kartrma. Harmanlama. (E anlaml; Mixing).

tm aamalar kapsayan sre.

Sadece selloz harmanlamas iin deil, farkl malzemeler

Bleaching Yield. Aartma verimi. Aartma ncesi selloz

iinde geerli olan karm hazrlama ilemi.

miktaryla aartma sonras selloz miktar arasnda yzde

Blend Point. Karm noktas. Hamurla eitli maddelerin

cinsinden verim. Kimyasallar ve ykama srasnda oluan

bulutuu nokta.

kayplar belirleyen bir lttr.

Blind Drilled Roll. Kr delikli vals. Pres valslerinde, vals

Bleach Plant. Beyazlatma nitesi. Aartma blm.

yzeyinde deliin dier tarafa gemeyecek ekilde

Hamurun beyazlatma ileminin yapld fabrika nitesi.

delinmesi sonucu oluan oyuklu yzey yaps. Kr delikler

Bleach Resistant Paper. Aarmaz kt. zellii

preste sklan safihadan kan suyun uzaklatrlmasnda cep

nedeniyle, aartclarla rengi bozulmayan para ktlar gibi

olarak kullanlr.

ktlar.

Blind Drilled-Grooved Roll Cover. Kr delikli-kanall

Bleach Requirement. Aartc ihtiyac. Aartc talebi. (E

vals kaplamas. Kt makinesi bask valslerinde, su alma

anlaml; Bleach Demand)

kapasitesini kr delikli valslere gre daha fazla

Bleach Scale. Aartc lekesi. Kt zerinde znmemi

arttrabilmek iin, kr deliklerin birbirleriyle kanallar

toz aartclarn brakt lekeler.

araclyla balanmas sonucu oluan yzey kaplama


yaps.

Bleed. (1) Tra pay. Bask srasnda kenar kesimini de


dikkate alarak, kenarda braklan kesim pay. (2) Tutkal

Blind Drilled Roll Cover. Kr delikli vals kaplamas. Pres

kusmas. Oluklu kutu imalatnda karlalan bir sorun. (3)

valslerinde, safihadan su alma kapasitesini arttrmak

Suyla temas sonucu renk akmas.

amacyla, valsin kaplamas zerinde braklan kr delikler.

Bleed/Bleeding Fastness. Boya hasl. Bask sonrasnda,

Blind Emboss. Kr bask. Gofraj. zerine mrekkep veya

boyann suda veya alkol gibi svlarda znmeden

yaldz bask yaplmam Gofraj.


37

NGLZCE-TRKE KIT VE KITILIK TERMLER SZL


Blind Flange. Kr flan. Kullanlmayan boru hatlar

Blocking. Bloklama. Kt katmanlarnn, rutubet, basn

zerine, ak geiini engellemek iin konulan para.

veya tutkal gibi nedenlerle birbirine yapmas ve ktle

Blind Folio. Kr sayfa. Basksz bo sayfa. Kitaplarda sayfa

oluturmas. Kalenderlerde de ar basn nedeniyle

olarak numaralandrlmasna ramen, zerine bask

bloklama oluabilir.

yaplmam sayfa.

Blocking Resistance. Bloklama direnci. Bloklamaya

Blind Headline. Kr balk. Baskda kullanlan bir kavram.

kar oluan diren. (Baknz; Blocking)

Okuyucu iin anlam net olmayan veya belirsiz olan balk.

Block Valve. Blok vana. eitli vanalarn tek gvde

Genellikle reklamlarda kullanlan net olmayan cmleler.

zerinde birlemesinden oluan vanalar topluluu. ok

Blind Image. Kr ekil. Ta baskda, bir blgede mrekkep

ynl el vanasdr. Tek bir hamle ile baz vanalar

almama eklinde oluan bask bozukluu.

kapanrken bazlar alr.

Blinding. Krelme. Kreltme. Deliklerin tkanarak ilevini

Bloodproof Paper. Kasap kd. Kan geirmez kt.

yapamamas.

Kdn kan ve et suyunu geirmeyecek ekilde


parafinlenmesi sonucu ortaya kan mumlu ktlar.

Bliss Machine. Oluklu kutu makinesi. Oluklu mukavvadan


kutu yapmada kullanlan bir makine.

Blood Resistance. (Baknz Bloodproof Paper).

Blister. Hava cebi. Kabarck. gzenek. Gz. (1) Kt

Blotting Board. Kurutma kd. Smen kd. Kaln

yzeyinde, laminasyon srasnda kalan hava cebi. (2) Ar

gramajl ve slak imzann mrekkebini emmek iin

scaklk veya fazla mrekkep nedeniyle, bask srasnda

kullanlan, tutkallanmam kt.

kt iinde buharlama sonucu oluan hava cebi.

Blotting Paper. Kurutma kd. Papye kd. Smen

gzenek.

kd. Emici, yzeyi tutkallanmam kt.

Blister Cut. Gzenek patla. Kalenderde, valsle kt

Blow. Blf. Basnla fleyerek hava, buhar veya gaz salma.

arasnda skan hava cebi nedeniyle ktta oluan

Blow Back. Geri fleme. Tkanmalarda tkankl amak

yarlma/patlama.

iin arkadan verilen basnl buhar, su veya hava.

Blistering. Kabarma. Gz gz olma. Kt yzeyindeki

Blow Back Valve. Geri fleme vanas.

kaplamann kabarcklanmas.

Blow Box. fleyici kasa. Kt makinesinde, preste veya

Blister Pack. Balonlu ambalaj. Balonlu poet. Hava

kurutma blmnde safihann stlmas iin kee tarafna

kabarcklar oluturularak nakliyede tampon grevi yapan

konulan ve nozullarla iine scak hava verilen kasa. Scak

ambalaj malzemesi tr.

havay preslerde fabrika iinden, kurutmada blmnde ise,

Blister Resistance. Gzenek direnci. Bask srasnda

kuru havbe ii havasndan almaktadr.

kdn ani scaklkla karlamas, iindeki rutubetin

Blow Down. Tahliye. Boaltma. Blf ilemi. Basnl bir

buharlamasna neden olur. Kdn st kue tabakas ile

kabn iindeki havann, gazn veya buharn boaltlmas

mrekkep katman arasndan oluacak hava kaa gzenek

ilemi.

oluumunu nler. Baz tr ktlarda hava cebi direnci

Blow Down Apparatus. Blf aygt. (1) Kazanlarda

yksektir.

kullanlan blf sistemi. (2) Selloz retiminde piirme

Blister Test. Gz testi. (Baknz; Blister Resistance)

srasnda kullanlan blf sistemi. Bu ilem elle veya

Blockage. Tkanma. Tkama. Temizleyici konilerinde veya

otomatik olarak yaplmaktadr. (Baknz; Blow Tank).

ince kesitli hatlarda meydana gelen skma ve tkanmalar.

Blower. Fan. fle.

Block. Bask blou. Tipo bask srasnda, kullanlan rlyef,

Blow Heat. Blf scakl.

yaz ve ekillerin bulunduu bakr veya inko plakalar.


Block Bin. Ham madde silosu.
38

NGLZCE-TRKE KIT VE KITILIK TERMLER SZL


Blow Heat Recovery System. Blf buhar s geri kazanma

Blue Dye. Mavi boya. ivit boya. Kd beyaz gstermek

sistemi. Selloz retiminde, blf edilen buharl sellozun

iin, hamura az miktarda katlan mavi boya.

enerjisini geri kazanmaya yarayan sistem. (Baknz; Blow

Blue Laid. Mavi izgili.

Tank).

Blue Plaster Board. Duvar kaplamas olarak kullanlan

Blow Line. Blf hatt.

ak mavi karton. Al panel kaplama kartonu.

Blow Line Refining. Blf hattnda tm. Selloz piirme

Blueprint. (1) Taslak kopya. ahit bask. Bask kontrol

sonras blf tankna gelirken selloz zerinde yaplan

yapmak iin baslm ahit bask kopyas. (2) Teknik

mekanik tme ilemi.

izimlerin basl olduu projeler. (E anlaml; Blueprint

Blow Liquor. Blf likr. Blf tanknda sellozdan szan

Paper)

likr.

Blueprint Paper. Ozalit kd. Teknik izimleri

Blow Off. Blf. Emniyet vanasnn amas sonucu oluan

kopyalamada kullanlan kt.

ani tahliye. Emniyet amas.

Blue Reflectance Factor. Mavi yanstma faktr. ivit

Blowout. Fkrtma. Boyann ya safiha zerine

kullanlm ktlarda llen beyazlk deeri.

damlatlarak yaplan renk testi.

Blue Rosin Sheating Paper. Mavi renkli kaplama kd.

Blow Pit. Blf tank. (E anlaml; Blow Tank)

Hurda kttan retilen, youn tutkall, mavi boyal sert

Blow Point. Blf zaman.

karton. Rulo olarak pazarlanmakta ve kaplama kd olarak


kullanlmaktadr. (Baknz; Red Rosin Sheating Paper).

Blow Pressure. Blf basnc.

Blue Spots. Mavi leke. Kt hamuruna beyazlatma

Blow Roll. Blf valsi. Elekle pres arasnda safihay

amacyla katlan ve znmemi olarak kalan ivit lekeleri.

destekleyen vals.

Blue Tracing Paper. Mavi aydnger kd.

Blow Tank. Blf tank. Piiricide piirme ilemi sonunda,


pimi olan yongann, likrn ve basnl buharn dzenli

Blur. Bulank. Baskda grntdeki bulanklk.

olarak iine boaltld tank.

Board. Mukavva. (1) Kartonun 500 gram/m ve zerinde

Blow Time. Blf sresi.

olan. (2) Katmanlar olan kartonlara verilen genel ad. Bu


tanmlar kullancya gre deiebilmektedir.

Blow Through Drying Process. Hava flemeli kurutma.


Bu yntem temizlik ktlar ve sentetik safihalarda

Board Caliper. Mukavva kalnl.

kullanlr. Elektrikli stcdan ynlendirilen scak hava,

Board Converting Machine. Kutu makinesi.

safiha zerinden emilir veya safihaya doru flenir. Is

Board-Leather Pulp. Salpa harman. Suni deri yapmak

dorudan safihaya geer ve nemli hava uzaklatrlr.

amacyla, yars selloz dier yars tlm deri

Blow Unit. Blf nitesi. (E anlaml: Blow Valve)

artklarndan harman yaplarak elde edilen hamur.

Blow Valve. Blf vanas. Odun piirici kndaki tahliye

Board Liner. Kaplama kartonu. Oluklu mukavva

vanas.

retiminde kullanlan d yzeydeki kt (Baknz; Board

Blow Zone. Blf blgesi.

Lining).

Blue Angel. Mavi melek. Almanlarn verdii, kdn

Board Lining. Kaplanm karton. (1) Deersiz trdeki

evreci olduunu gsteren bir isim. Bu isim altndaki

kartonlarn grnn deitirmek ve dayanmlarn

ktlar % 100 hurda kttan retilmektedir.

arttrmak iin yaplan kaplama ilemi. (2) Bu trde


kaplanm karton.

Blue Carpet Wrap. Mavi hal sarma kd. Hal ambalaj


olarak kullanlan mavi kt. Mavi renk genellikle
dnml ktlarda kullanlan ambalaj rengidir.
39

NGLZCE-TRKE KIT VE KITILIK TERMLER SZL


Board Glazing Calendar. Karton perdahlama kalenderi.

Bogus Pasting Paper. kinci kalite kaplama kd. Dier

Ar gramajl ktlarda yzey dzgnl bozulmaktadr.

ktlara veya kartonlara destek olmas iin yaptrlan,

Kalenderleme yzeye dzgnlk salamaktadr.

ikinci snf ktlar.

Board of Directors. Ynetim kurulu. irket faaliyetlerini

Bogus Saturating Paper. Dnml kaba kt.

yatrmc adna denetlemek iin seilmi veya atanm

mitasyon ktlarn, doyuncaya kadar zift gibi maddeler

kiilerden oluan kurul.

emdirilerek, baka tr ktlara dntrlmesi amacyla

BOD (Biological Oxygen Demand). Biyolojik oksijen

retilen, emici ktlar.

ihtiyac (BO). Atk sulardaki organik maddeleri

Bogus Screenings. kinci kalite kt. Orijinalinin

paralamak iin biyoorganizmalara belirli srede gereken

hurdasndan yaplan dnml ktlar.

znm oksijen miktar.

Bogus Tag. Dnml etiket kartonu. kinci kalite etiket

BOD Load. BO yk. Birim zamanda gerekli ve arlk

kartonu.

cinsinden ifade edilen biyolojik oksijen ihtiyac

Bogus Wraping. Dnml ambalaj kd. Dnml

Body Paper/Stock. Taban kd. Astar kd. Kaplama

ktlardan 50-70 gr/m2 arasnda retilen ambalaj ktlar.

yaplacak kt veya kt hamuru. (Baknz; Base Stock).

Boiler. Buhar kazan. Buhar retiminde kullanlan kazanlar.

Bogus. (1) Dnml kt. (2) Dk kaliteli, ikinci snf

Boiler Blackout. Slfat geri kazanma kazannda besleme

kt. (3) Deerli bir kdn, daha dk kalitedeki

yetersizlii nedeniyle kimyasal ilemin kesintiye uramas

imitasyonu. Fluting ve gri karton bir Bogus kttr.

ve enerji retiminin durmas.

Bogus Back Lining. Astarlk karton. Hurda kttan

Boiler Blowdown. Tahliye. Boaltma. Blf ilemi. Basnl

yaplan, oluklu mukavvann alt yz olarak kullanlan

bir kabn iindeki havann, gazn veya buharn boaltlmas

karton. Testlayner.

ilemi. (E anlaml; Blow Down)

Bogus Bristol. mitasyon Bristol. Yuvarlak elekli

Boiler Drum. Kazan domu. Dom.

makinede, kark harmanla yaplm Bristol.

Boiler Efficiency. Kazan verimi.

Bogus Corrugating Medium. Dnml fluting kt.

Boiler Feed Pump. Kazan besi suyu pompas.

Oluklu mukavvada oluklandrlarak i ksmda kullanlan,


Boiler Feed Water. Kazan besi suyu. Kazandan eksilen

dnml kttan retilen fluting kt.

suyu yerine koymak amacyla geriye dnen kondensat ve

Bogus Drawing Paper. mitasyon resim kd. Pamuk

zel olarak artlandrlm yumuak su.

sellozu yerine, kimyasal sellozla retilen resim ktlar.

Boiler Tubes. Kazan borular. Kazana iinde bulunan ve

Bogus Dublex. mitasyon dubleks. Kalenderde tek taraf

suyun buhara dnt ince borular.

boyanarak retilen, bu nedenle dupleks gibi grnen karton.

Boiler Water Treatment. Kazan besi suyunu artlandrma.

Bogus Kraft. mitasyon Kraft. Kraft kd alternatifi

Boiling Point. Kaynama noktas. Maddelerin sv halde

olarak, Kraft hurdalarndan yaplan kt.

olabildikleri son scaklk derecesi. Bu dereceden sonra

Bogus Lining Paper. Testlayner. Hurda kttan retilen

buharlama hzlanarak madde sv halden buhara dnr.

oluklu mukavvalarda d yzeyde kullanlan ktlar.

Bolts. Tralanm kt kenar. Kdn tralanm

Bogus Manila. mitasyon Manila kd. nc hamur

kenarlar.

samanl kt. Manila bitkisi yerine amann kullanld

Bonded Area. Balanma blgesi. Selloz elyaflarnn ba

kt.

yapabilecekleri d yzeyi.

Bogus Paper. kinci kalite kt. Ciltli form veya makbuz

Bonding. Balanma. Mekanik veya kimyasal yollarla

gibi rnlerde arka kapa olarak kullanlan, Kraft d her

oluan balanma.

tr kt. (Baknz Book Back Liner).


40

NGLZCE-TRKE KIT VE KITILIK TERMLER SZL


Bonding Agent. Balayc. tutkal maddeleri. Hamura

Book Basis. Kitap standard. (1) Kitaplk kt lleri. (2)

ilave edilen ve elyaflarn balanmalarn salayan katk

Bir top kttaki, kt says.

maddeleri.

Book Binders Paper. Cilt ktlar. (Baknz; End Leaf

Bonding Mechanism. Balanma mekanizmas. Ktta

Paper).

elyaflarn birbirine balanma trlerini aklayan

Book Binding Board. Cilt kapak kartonu.

mekanizma.

Book Block. Kitap blou. Kitabn, ciltlenmi fakat kapa

Bonding Strength. (1) Balanma mukavemeti. Balanma

taklmam hali.

kuvveti. Bir ktta, selloz elyaflarnn birbirlerine

Book Board. Kapak kartonu.

balanma kuvveti. (Internal Bonding Strength) (2) Bir

Book Bulk. Top kalnl. Belirli bir basnta, belirli

kaplamann veya laminasyonun, yzeye tutunma kuvveti.

saydaki kdn kalnl. (Baknz; Bulking Number)

(3) Kdn veya kaplamann, gevemeden bir btn olarak

Book Cover Paper. Kitap n kapak kd. Genellikle

durabilmesini ve yzeyde yolunmay engelleyen kuvvet. (4)

Bristol tr n kapak kartonlar.

Bir tutkaln katmanlar arasnda ba yapma mukavemeti.


Bond Paper. Deerli kt. Basmlk kt. Bono, senet,

Book End Paper. Kitap arka kapak kd.

ek ve hisse senetlerinin basld pamuk sellozundan

Book Face. Kitap yz. Tasarlanm kapak yz.

yaplan filigranl ve kee izli ktlar. Dayankl, gramaj

Book Fashion Inspection. Ktlarn toplar haline getirilip,

yksek ve dzgn dokulu ktlardr. Hafif ve ekici

tek tek, gzle kusurlarnn incelenmesi. Bir hava fanyla

tonlarda i boyama yaplabilir. nceleri srf resmi

ktlar birbirinden ayrlmaktadr. Kusurlu kdn olduu

evraklarda kullanlrken daha sonralar yaz amal

yere, erit etiketle iaret konulmakta veya kusurlu kt

kullanm yaygnlamtr.

oradan alnmaktadr. (E anlaml; Fly Finish)

Bond Strength. Ba mukavemeti. ok katmanl ktlarda

Book Jacket. miz kapak. Cilt kapa zerine geirilen

katmanlar aras ba mukavemeti. (Dier anlamlar iin

kue cilt ceketi.

baknz; Bonding Strength)

Bookkeeping Machine Paper. Hesap makinesi rapor

Bonedried Paper. Kemik kuruluundaki kt. Sfr

kd. (Baknz; Statement Ledger)

rutubetli kt.

Booklet. Kitapck.

Bone Dry (B.D.). Rutubetsiz. Sfr rutubetli. Kemik

Book Lining. Kitap kapak kd.

kuruluunda. Frn kuruluunda. (E anlaml; Ovendry)

Book Match Board. Kibrit kartonu. Kibrit p yapmnda

Bone Dry Weight. Kemik kuruluundaki gramaj. Kdn

kullanlan karton.

% 100 kuru ve rutubetsizken arl veya gramaj.

Book Mill. Defter fabrikas.

Bone Fiber. Kemik elyaf. Alfa selloz elyaf. Sellozun

Book Paper. (1) Kitap kd. Bask kd. ok geni bir

kimyasal olarak znemeyen ksmndaki elyaflar. (E

yelpazede retilmektedir. Her tr sellozdan yapld gibi,

anlaml; Alpha Cellulose)

gramajlar deiken, kaplamal veya kaplamasz olabilir.

Bone Glue. Kemik tutkal. tutkallardan biri.

Yzeyleri istenilen etkiyi yaratacak ekilde retilirler. ok

Book Back Liner. Kitap arka kapak kartonu. Ders kitab

iyi formasyona sahip kaba ve baskda sorun karmazlar.

retiminde, belirli standartlara gre kitaplarn arka

Her tr baskda ve krtasiyede kullanlabilirler. (2) Defter

kapanda kullanlmas iin retilen, krepli veya gofrajl

ktlar

Kraft kd. (Baknz; Back Lining paper)

Book Shavings. Kitap krpntlar. Matbaa artklar.

Book Backing Paper. (Baknz; Book Back Liner).

Genellikle basksz, kitap kenarlarnn kesiminden kan


artklar.
41

NGLZCE-TRKE KIT VE KITILIK TERMLER SZL


Book Style Box. Kitap tr kutu. Kapa ciltli bir kitap gibi

Bottle Labeling Paper. ie etiket kd. Rutubete

alan kutu tr.

dayankl ve arkasna tutkal srlebilen zel bir kt tr.

Book Stock. Dnml matbaa kd. Mrekkep giderme

Bottle Neck. Darboaz. Sreci veya sistemi tkayan yer.

ilemiyle beyazlatlm, baskda kullanlan dnml

Kaynaklarn yetmedii nokta.

kt.

Bottle Wrapping Paper. ie paketleme kd.

Book Value. Bilano deeri. Yatrm deerinden anma

Bottom Couch Roll. Alt gau valsi. Elek sonundaki delikli

pay dldkten sonraki bedeli.

vals.

Book Wrapper. miz kapak. Cilt ceketi.

Bottom Felt. Birinci pres keesi.

Boom. Bariyer. Baraj. Nehirle tanan ktklerin bir yerde

Bottom Felt Press. Birinci pres. Safihann girdii ilk pres.

birikmeleri iin yaplm baraj.

Bottom Layer. Alt tabaka. Alt kat. Katmanl ktta, alt

Booster. Takviye. Gerilimi ykseltmek iin araya giren

ksmda kalan tabaka. ( Baknz; Top Layer).

takviye.

Bottom Liner. Alt layner. Oluklu mukavvada alt yzey

Boot Board. Ayakkab kartonu. Ayakkab taban kartonu.

olarak kullanlan, ste laynere gre daha dk gramajl

Salpa.

kt. (Baknz; Top Liner).

Borate. Borat. Sodyum borat. Kazeinle birlikte kt

Bottom Press Roll. Birinci pres valsi.

kaplamasnda kullanlr.

Bottom Side. Kdn alt taraf. Matbaaclar iin ters

Borate Autocaustisizing. Borat kostiklendirme sreci.

taraf. Kt retiminde elek taraf. (Baknz; Top Side).

Alkali borat ortamnda yaplan, selloz retim sreci. Ticari

Kdn alt ve st taraflarnn farkl zelliklerde olmas

bir uygulamas yoktur. Bu srete kostik kendiliinden

nedeniyle verilen tanmlardr. (Ayrca baknz; Double

olutuundan, ayrca kostik kullanmna gerek bulunmaz.

sided, Even Sided)

(Benzer anlaml; Self Caustisizing).

Bouguers (Lamberts) Law. Bouguer yasas. Birbirine

Borax. Boraks. Kazeini zmede sodyum borat olarak

edeer yzeyler eit miktarda k aks emerler.

kullanlr. Birlikte kaplama maddelerinde kullanlrlar.

Bound Water. Bal su. Bal su. Kt bnyesinde,

Border Embossing. Kenar kabartmas. Temizlik

serbest suyun dndaki bal su. Hcre duvarndaki mikro

ktlarnda zellikle peete kenarlarnda uygulanan

gzeneklerde bulunur. (Baknz; Free Water)

kabartma ilemi.

Bowed Roll. Kambur vals. Bobini amada kullanlan ama

Boreal Forest. Tayga orman (Yakuta). Boreal orman.

valsi. Genellikle sabit bir ada monte edilerek tahriksiz

Kuzey kutbuna yakn Kanada, skandinavya ve Sibiryada

kullanlr. zerindeki segmentler dner.

bulunan ormanlk alanlar. Selloz retiminde nemi

Bowl Glazing. Kaydrmal perdahlama. Sert yzeyi olan

yksektir.

ktlarn, birbirinden farkl hzlarda dnen souk iki

Bored Roll. Delikli vals.

kalender valsi arasndan geirilmesiyle, kt yzne

Borohydrides. Bor hidrr. Bir aartma kimyasal.

deiik bir grnm kazandrma.

Boss. Koruyucu. Muhafaza. Bir blgeyi darbelere kar

Bow Wave Finish. Dalgal perdah ilemi. Kdn biri

korumak iin yaplm kapatma.

blgesel bombeli iki vals arasndan geirilmesiyle elde

Bottle Cap Board. ie az kd. ie azlarna, ieden

edilen, kalnln ve rengin dalga boyunca deitii

imeyi salkl klacak ekilde kaplanan, rutubet almaz bir

perdahlama ilemi. Perdahlama sonucu, kt kalnlnn

kt tr.

inceldii yerlerde grnt daha esmer olmaktadr.

42

NGLZCE-TRKE KIT VE KITILIK TERMLER SZL


Box. Kutu. Nakliyede kullanlmak zere kartondan retilen

Box Lining. Kutu kaplama kd. Deersiz trdeki kutuluk

eitli kaplar.

kartonlarn kaplamasnda kullanlan, daha deerli kaplama

Boxboard. Kutuluk karton. Genellikle kutu yapmnda

kd.

kullanlan kartonlara verilen ortak isim. Bu terim oluklu

Box Machine. Kutu makinesi. Otomatik kutu yapan

kutularda birden fazla kt trn anlatmaktadr. Oluklu

makine.

kutularda kullanlan d ktlar, esmer testlayner, Kraft,

Box Paper. Kutu kd.

kue, beyaz testlayner, laminasyonlu beyaz kartonlar, ortada

Box Stay Tape. Kutu takviye band. Kutularn kenarlarn

fluting ve alt yzeyde altlayner olarak, gerek gramaj

korumak amacyla kullanlan takviye band.

ynnden, gerekse kalite ynnden ok farkl trlerdedir.


BPT (Best Practicable Technology Currently Available).

Kt hamurunda, trne gre eitli dolgu maddeleri de

Mevcut en iyi uygulanabilir teknoloji.

kullanlmaktadr.

Braille Paper. Kr kd. Grme engellilerin

Boxboard Cuttings. Mukavva krpnts. Oluklu mukavva

okuyabilmesi iin retilmi ve noktal gofraja uygun,

kutu fabrikalarnda, kenar kesimleri srasnda kan

dayankl ktlar.

krpntlar. ok temiz geri dnml kt atklarndandr.

Brake. Fren. Bobin makinesinde bobini frenleyen sistem.

(E anlaml; Box Clippings)

Brake Generator. Fren jeneratr. Kurutma ksmnda ve

Box Clipings. Kutu krpntlar. Kutu imalat srasnda

bobin makinelerinde, frenleme srasnda aa kan

kenarlardan kesilen skartalar. (E anlaml; Boxboard

enerjiyi ebekeye geri basan motor yol vericileri.

Cuttings).

Braking. Frenleme. Kt makinesinde hz snrlayan

Box Compression Test (BCT). Kutu sktrma testi.


Skma direnci testi. Yaptrlm bo bir kutunun, karlkl

etkiler.

yzeyleri arasnda uygulanan kuvvete kar direncinin

Bread Bag Paper. Ekmek torba kd. Kese kd. Dk

lm. Bu diren, kutular st ste istiflendiklerinde,

gramajl ve ekmekler iin kese kd yapmnda kullanlan,

ezilmeye kar kutunun mukavemetini grmeyi amalar.

zel bir kt tr.

Box Corner Stay. Kutu ke koruyucu. Kutu kelerini

Bread Label. Ekmek etiket kd. Ekmeklerin zerine,

ezilmekten korumak iin konulan ilave karton paralar.

reticinin adn gstermek iin yaptrlan zel kt


etiketler.

Box Cover Paper. Kutu kaplama kd. Hediyelik ambalaj

Bread Wrappers. Ekmek sarma kd. Ekmek sarmak iin

kd.

kullanlan frnc kd.

Boxed Writings. Paketlenmi yaz kd. Paketlenmi


fotokopi kd. Desteler haline getirilerek paketlenmi,

Break. Kopma. Kt kopmas. retim veya ileme

yaz ve mektup ktlar.

srasnda, kdn eitli nedenlerle makine zerinde


kopmas.

Box Enamel Paper. Kutuluk kue kt.

Break Detector. Kt koptu alglaycs. (E anlaml;

Box Flaps. Kutu kanatlar. Oluklu kutuda pilyaj verilmi,

Break Sensor)

katlanabilir yan kanatlar.

Breakdown. Arza. Makine arzas.

Box Liners. Ambalaj ktlar. Kasap ktlar. Yiyecek


ambalajlarnn i kaplamas olarak kullanlan bir kt

Breakdown Maintenance. Arza bakmcl. Arza

trleri. Bunlar arasnda parafinli ktlar, Kraft ktlar, su

olduunda makineyi durdurup bakm yapma.

geirimsiz ktlar bulunmaktadr.

Break Duration. Kopma sresi. Makine verimlii


asndan nemli parametrelerden biri.

43

NGLZCE-TRKE KIT VE KITILIK TERMLER SZL


Breaker. Krc. Paralayc. Kt yapmak amacyla

Bridging Aggregation. Kpr oluturan kmelenme.

toplanan kt veya paavray paralayarak, Hollenderin

Polimer verilen elyafl atklarda, elyaflarn kmelenerek

ileyebilecei bykle dren makine. Bir tr

atk su yzeyinde ba yapmas.

paralayc.

Bridging Flocculation. (E anlaml; Bridging

Breaker Bars. Paralayc baklar.

Aggregation).

Breaker Roll. Krc vals. Sifon valsi zerine binen bask

Brightening. Optik beyazlatma. Kt hamuruna optik

valsi. (E anlaml; Lump Breaker Roll)

beyazlatc katlmas.

Breaker Stack. Ya kalender. Kaplama srasnda araya

Brightener. Optik beyazlatc. Floresan bir boyadr.

konulan ve rutubet yksekken (%15) presleme yapan

Kdn beyaz grnmesini salar. (E anlaml; Optical

kalender. (E anlaml; Wet Calender)

Whitener)

Break-Even Chart. Baaba grafii. Toplam gelirlerin,

Brightness. Parlaklk. Beyazlk. Ak mavi bir k

toplam maliyeti karlad denge noktasn gsteren grafik.

gnderilen kt yzeyinin, bu k karsnda grnmnde

Bu noktada kar veya zarar sz konusu deildir.

meydana gelen parlama. Gnderilen n yzdesi

Break-Even Point. Baa ba noktas. Denge noktas.

cinsinden ifade edilir. TAPPI beyazl 457 nm kta


llr. Tappi R-457. (E anlaml; Lightness). ISO

Breaking. (1) Kenar krma. Krm. Kdn kenarlarn

beyazl iin ISO 2470.

kvrlmaya ve yarlmaya kar korumak iin yaplan, tutkall


katlama ilemi. (2) Serbest krpnt ynn su skarak

Brightness Ceiling. Beyazlk tavan deeri. retim

keltme.

kademeleriyle ve aartclar kullanlarak elde edilebilecek


en st beyazlk deeri.

Breaking Length. Kopma boyu. Kendi arlyla kdn

Brightness Develeopment. Beyazln gelimesi.

kopabilecei uzunluk. Genellikle metre cinsindendir.

Beyazlatma aamalarnda llen ve giderek artan beyazlk

Breaking Strain. Kopma gerilimi.

deeri.

Break in Work. Acil i. Planlanm ileri durduran i.

Brightness Drop. Beyazlk kayb. Yalanmaya bal

Break Point Chlorination. Klorlama denge noktas. Suya

olarak, beyazlk deerindeki oransal d. (E anlaml;

klor katldnda sudaki bileikler kloru sfrlayacak ekilde

Brightness Reversion, Brightness Loss.)

tketir. yle bir nokta vardr ki ondan sonra klor suda

Brightness Gain. Beyazlk kazanc. eitli aa trlerine

llmeye balar. Bu nokta denge noktasdr.

ve selloz trlerine gre deien beyazlk art deeri

Break Sensor. Kt kopma sensr. Kdn koptuunu

Brightness Level. Beyazlk deeri. lm sonucu elde

bildiren ve retim hattnda eitli ekipmanlar durduran

edilen kalite deeri.

alglayc gz. (E anlaml; Web Break Sensor).

Brightness Loss. Beyazlk kayb. Gne nlar ve scaklk

Breast Roll. Gs Valsi. Kt makinesinde, uzun elekte

nedeniyle oluan sararma. (E anlaml; Brightness Drop,

hamur kasasndan sonraki, hamuru gsleyen ilk vals.

Brightness Reversion)

Breast Roll Movement Mechanism. Gs valsi hareket

Brightness Reversion. Beyazlk kayb. (E anlaml;

mekanizmas.

Brightness Drop, Brightness Loss.)

Breast Roll Showers. Gs valsi fskiyeleri.

Brightness Stability. Beyazlk kararll. Beyazlk hasl.

Bridge Crane. Kpr vin. (E anlaml; Overhead Crane).

Brightness Test. Beyazlk testi. Laboratuvarda yaplabilen

Bridging. Kpr oluumu. Yongalarn yonga silosunda

sellozun, safihann veya kdn beyazln len test.

kpr oluturarak akmaz hale gelmesi. (E anlaml;

Bristle Marks. Fra izi. Frayla yaplan kue kaplamas

Arching)

srasnda, kt yzeyinde kalan fra izleri.


44

NGLZCE-TRKE KIT VE KITILIK TERMLER SZL


Broke Box. Dknt arabas. Dkntnn iine dolduu ve

Bristol Board. Bristol karton. ok kaliteli ve bir ka


katmandan oluan lamine karton. Genellikle 150 gr/m nin

dolum tamamlannca ekilip gtrlebilen tekerlekli

zerindedir.

rmork.

Bristols. Bristol karton trleri. lk kez ngilterede Bristol

Broke Handling System. Dknt aktarma sistemi.

ehrinde de retilen, sert ve pamuk sellozu katkl, yksek

Makine alt dkntlerini yeniden kullanlabilir hamura

gramajl bir karton tr. Gnmzdeki Bristol kartonlar

dntren konveyr, pulper, pompa ve ekipmanlar btn.

birka katmandan oluur. En st katman kimyasal

Broke Hole. Dknt akl. Dknt delii. Bobin ve

sellozdan retilir. Kue kaplama yoktur. Genellikle 150-

mal sarc artklarn alt kata gndermek iin zel olarak

200 gram/m civarnda ve kalenderden geirilerek

zemin betonuna alm yark.

retilirler.

Broken. Bozuk. Cihazlar iin arzal anlamna gelen ifade.

Britt Dynamic Drainage Jar. Britt dinamik drenaj kab.

Broken Carton. Dk ll karton. lsnden

Hamurda su szlmn veya su tutunumunu lmek iin

kesilmi, tam ebatta olmayan karton.

gelitirilen bir laboratuvar cihaz.

Broken Edge. Yrtk kenar. Hasarl kt veya bobin

Brittle. Krlgan. zellikle ar kurumu ktlarda,

kenar.

esneklii kaybetme sonucu bir gerilme/stres etkisi altnda

Broken Ream. Krk/eksik top. indeki kt says 500

kolayca krlabilme zellii.

den veya belirlenen top standardndan az olan kt topu.

Brittleness. Krlganlk. ok az bklmeye kar dayanm

Broken Solids. Bask krkl. Baskda mrekkep kesiklii.

olmama, krlgan yapda olma. Genellikle yalanmayla

Broken White. Krk beyaz. Mrekkebi tam alnamam,

ortaya kar.

iinde mrekkep art olan beyaz.

Broad Fold. Geni katlama. Suyolu kdn geni ksmda

Broke Pit. Dknt btesi. Dknt pulperi. Kt

veya uzun ksmnda kalan kt katlama biimi. Buna uzun

makinesinde ortaya kan dkntleri yeniden hamur haline

katlama da denir.

getiren ve zerinde baklar olan bteler veya makine alt

Broadleafs. Geni yaprakllar. Aalarda yapraklar geni

pulperleri.

olanlar. Dier trleri, ine yaprakllar olarak adlandrlr.

Broke Pulper. Dknt pulperi. Makine alt pulperi.

Sert aalardr. Akasya, Tik. Okalipts gibi aalardr.

(Baknz; Broke Pit).

Broadside. Geni bask. Byke baslm ve zarfa

Bromide Photographic Paper. Fotoraf astar kd.

katlanarak konan, basl kt.

Genellikle, sonradan gm bromidle kaplanan fotoraf

Brocade Paper. Rlyef kd. Kitap kapaklarnda ve

ktlar.

erevelerde kullanlm, altn kaplama grnts veren,

Bronze. Bronz. Bakr, kalay alam. Yatak malzemesi

ar gofraja uygun el yapm bir karton tr. (18. yzyl)

olarak kullanldndan nikel gibi baka metaller de alam

Brochure. Bror. Kitapk.

iinde yer alabilir. Ak yatakl eski kt makinelerinde

Broke/Broken. Dknt. eitli nedenlerle kt

kurutma blmlerinde kullanlmaktayd. Paslanmayan bir

makinesinde ortaya kan ve geri dntrlen safiha

madde olduundan pompa kanatlarnda da kullanlmtr.

artklar. Ya ksmda kanlara ya dknt (Wet Broke),

Bronze Crepe. Bronz krapon kd. Bronz renkle

kuru ksmda ve bobin makinesinde kanlara kuru dknt

kaplanm/boyanm krapon kd.

(Dry Broke) denilmektedir.

Bronze Color. Bronz renkli.

Broke Beater. Dknt Hollenderi.

45

NGLZCE-TRKE KIT VE KITILIK TERMLER SZL


Bronze Fleck. Bronz lekesi. (Baknz; Bronze Specks)

dzgnletirmeye yarayan eski bir kalender tr. Yerini

Kdn preslenmesi esnasnda, bronz pres valsinden

Soft Calenderler almtr.

kaynaklanan bronz renkli lekeler.

Brush Coated Paper. Fral kue kd. Dner fra ile

Bronze Paper. Yaldz kaplama kt. Varakl kt.

makinede kue yaplm kt.

Bronze Specks. Bronz lekesi. (Baknz; Bronz Fleck).

Brush Coating. Fral kaplama. Dner fra ile yaplan

Bronzing. Bronzlama. Bronzlatrma. zel bir

kaplama uygulamas.

mrekkeple, bask yapldktan sonra metalik etki

Brush Enamel Paper. Fral enamel kaplama kt.

uygulamas yapma.

Perdahlama ncesi, fra ile enamel uygulanm kt.

Bronzing of Ink. Mrekkepte bronzlama. Mrekkebin

Brush Finish. Fral kaplama ilemi. Hzl dnen bir

metalik bir grnt almas.

tambur zerine yerletirilmi fralarla yaplan kaplama

Brookite. Titanyum dioksit mineralinin bir tr.

ilemi.

Anatase, Rutile dier mineral trleridir.

Brush Glazing. Fral parlatma. Kdn st kaplamasn

Brown. Esmer. (1) Aartlmam selloz rengi. (2) Kraft

fralarla parlatma ilemi.

renginde olan.

Brushing. (1) Tellendirme. Saaklandrma. tcde

Brown Groundwood. Esmer selloz.

elyaf ezerek yaplan, liflendirme ilemi. (2) Fralama


ilemi.

Brown Mechanical Pulp. Esmer mekanik selloz. Esmer

Brushing Kraft. Fralama raft. Fide Kraft. Sera

odun sellozu.

fidelerini rzgra kar korumak iin kullanlan ve

Brown Mixed Pulp Board. Esmer kimyasal ve mekanik

tutturmak iin, tutkall fra kullanlmas nedeniyle bu ismi

selloz karmndan retilen karton.

alm kraft kd.

Brown Print Paper. Esmer bask kd. Genellikle pamuk

Brushing Out. riletirme. Saaklandrma. Elyaflarn

sellozundan veya kimyasal sellozdan yaplan, ozalitte

dvlerek hcre zarlarnn ipliksi yapya dntrlmesi.

kullanlan, negatiflerin basld, dk gramajl bir kt.

Elyaf elyafa tutunmay kolaylatrr.


Brown Pulp. Esmer selloz. Kraft sellozu. Genellikle
Brush Marks. Fra izi. Kue kaplama srasnda, kullanlan

ambalaj ktlar yapmnda kullanlan, aartlmam

frann yzeyde brakt izler.

selloz.

BTMP (Bleached Chemi-Thermo Mechanical Pulping).

Brown Stock. Esmer selloz. Aartlmam selloz.

Beyazlatlm yar kimyasal yar mekanik selloz retimi.

Selloz fabrikalarnn kulland bir terim.

BTU (BTu, British Thermal unit). But. Isl enerji birimi.

Brownstock Washer. Esmer selloz ykayc. Selloz

Bir pound(lb) arlndaki su ktlesinin scakln bir F

fabrikasnda esmer sellozu ykayan bir makine.

arttran enerji miktar.

Brown Wrapping Paper. Esmer sarglk kt. Krafttan

Bubble. Hava kabarc. Habbe. eitli nedenlerle arada

yaplma ambalaj kd.

kalm hava cebi.

Bruising. (1) Renk deitirme. Kalenderde ar bask

Buble Coating. Kabarckl kaplama. Uygulama sonras

sonucu kdn renk deitirerek esmerlemesi. (2)

kk hava kabarc izleri grld iin bu ad alan,

fibrilleme. Dvlme ilemi sonucu elyaf lifinin ezilerek

kazeinle yaplan bir kaplama tr.

kendi iinde fibrillemesi. Dardan fibrilleme (Brushing)

Bucket Conveyor. Koval konveyr. Kmr gibi paral

ise l elyaf kaybna yol aar.

yapdaki maddeleri ileriye doru tamada kullanlan

Brush Calender. Fral kalender. Kt kalnln

konveyr tipi.

deitirmeden yzeyini dner fral valsle


46

NGLZCE-TRKE KIT VE KITILIK TERMLER SZL


Bucket Elevator. Koval elevatr. Kmr gibi paral

Building Paper. naat kd. Organik veya inorganik

yapdaki maddeleri yukarya tamada kullanlan elevatr

maddelerden retilen, binalarda tavanda veya deme

tipi.

altnda kullanlan kt trleri.

Bucket Steam Trap. Koval tip kondensata. (Baknz;

Built in Strain. gerilim. Kdn kurutma ilemi

Inverted Bucket Steam Trap)

sonunda, iinde kalan gerilme kuvveti. (Baknz; Built in

Buckle. Bukle. Kvrm. Kdn silindirik bir yzeye sk

Stress, Dried in Strain).

sarlmas sonucu oluan bukleli grnt.

Built in Stress. gerilim. (Baknz; Built in Strain, Dried

Buckling. (1) Buklelenme. Mihver boruya bobin sarm

in Strain).

nedeniyle ktta oluan dzgnlk kayb. (2) Kvrlma.

Bulge. Potluk. Keede hamur ylmasyla oluan gevek

Bklme. Oluklu mukavva kutunun bir kuvvet etkisiyle

blge.

kvrlp bklmesi.

Bulk. (1) Kaba. Ktta hacimce fazla, younluka az olan.

Buckram. Cilt bezi. Tela. ok fazla tutkallanarak cilt

Kabark. (2) Dkme. Ambalaj iinde olmayan, uval veya

kaplamasnda kullanlan bir bez tr.

tankerle tanan nakliye biimi.

Budget. Bte. Harcamalar ve kazanlar gsteren mali

Bulk (Index/Factor). zgl hacim. Kabalk endeksi. Birim

plan.

kuru arln hacmi. rnein bir gramnn hacmi.

Buff Copying Paper. Ten rengi pelr kd. Ak sar bir

Younluun tersi olarak alnmaldr.

kopya kd tr. Bu ktlar daktilolarda, ikinci, nc,

Bulk Handling. Hacimli ilem. Hacimli maddeleri bir

hatta drdnc yaprak olarak, st ste konularak yazlrd.

araya getirme, depolama ve nakletme ilemleri toplam

Bu nedenle, hem ince olmalar, hem de kanc yaprak

Bulkhead. Perdeli blme. Hamur depolarnda/silolarnda

olduklarnn bilinmesi iin, renkli olmalar istenirdi.

perdelerle ayrlm blmler. Bu blmlere giri

rnein sar yaprakl nsha belirli bir dosyada saklanmak

kapaklarna da ayni isim verilmektedir.

zere veya arivlenmek zere dzenlenirdi.

Bulkiness. Hacimlilik. Kabalk. Younluun dk olmas.

Buffer. (1) Tampon. ok emici.(2) Tampon zelti.

Bulking Board. Kaba karton. Kalenderlenmemi karton.

Buffer Capacity. Ara depolama kapasitesi. Bir sistemin

Dk younluklu karton.

veya btenin hamur depolama kapasitesi.

Bulking Book Paper. Kaba kitap kd. Dk

Buffering. (1) Ntrleme. Kt hamurunun asidini alkali

younluklu kitap kd. Baz kitaplarn basmnda

maddelerle, kalsiyum karbonat veya magnezyum karbonatla

kullanlan ve karton gibi grnmesine ramen, dk

ntrletirme. Asitsizletirme ilemi. (2) Hamurdan stok

gramajl kaba ktlar.

oluturup depolama. Yedekleme.

Bulking Dummy. Hacim modellemesi. Baslacak kitabn

Buffing Paper. Su zmparas kd. akmakta tozlaryla

sayfa says kadar bo kd rnek alarak oluturulan

veya kumla yaplan ve ahap parlatma amacyla kullanlan

model.

bir kt zmpara tr.

Bulking Number. Hacim says. Bir in kalnlktaki ktta

Buffer Tank. Ara tank. Ara depo. Ek olarak yaplm su

bulunan yaprak says.

veya hamur btesi.

Bulking Paper. Kaba kt. (Baknz; Bulking Book

Building Board. naat kartonu. Organik veya inorganik

Paper).

maddelerle retilen, binalarda duvar kaplamas, ses

Bulking Pressure. Hacim test basnc. Kdn hacimlilii

izolasyonu veya dolgu amal kullanlan karton trleri.

llrken uygulanan basn.

47

NGLZCE-TRKE KIT VE KITILIK TERMLER SZL


Bulking Thickness. Hacim kalnl. Bir top kdn

Bunched Plating. Toplu kaplama. Birden fazla kdn,

kalnln, toptaki kt saysna blerek bulunan kalnlk

ayni anda, iki tarafl kaplanmas.

deeri.

Bunch Plater Finish. Mengene perdah. El presi ile

Bulk of Pulp. zgl hacim. Bir yaprak kdn kalnln

perdahlama. Bir el mengenesinde inko kapl dz plakalar

(mikrometre cinsinden), kdn gramajna blerek bulunan,

arasnda bir demet kda uygulanan, bir tr perdahlama

grnr zgl hacim.

ilemi. Kalenderlenmemi ktlara uygulanr. Mengene

Bulk Product. Dkme rn. Kk ambalajlar yerine

az kadar dar ktlara uygulanr.

tankerle veya uvalla tanan ve kullanlan rn.

Bunched Plated. Demet halinde preslenmi.

Bulk Softness. Yn yumuakl. Temizlik ktlarnn

Bunched Plating. Demet halinde presleme.

elde sklmas sonucu hissedilen yumuaklk duygusu.

Bundle. Tomar arl. Palet arl. 50 libre gelen bir

Bulk Storage. Dkme silolama. Yn tarz silolama. Balya

arlk ls birimi. (Bir libre 453 gr.).

yerine ak ekilde dkme kdn silolanmas.

Bungs. Mihver boru tkalar/takozlar. (E anlaml; Core

Bulk Water. Gvde suyu. Hcre duvar iinde byk

Plugs)

gzeneklerde bulunan hcre suyu.

Buoyancy Force. Yzdrme kuvveti. Kaldrma kuvveti.

Bulky. Kaba, hacimli, kabark, ikin. Kdn

Bir svnn iindeki baka bir maddeye uygulad kaldrma

Kalenderlenmemi olmas nedeniyle kaba grnmesi.

kuvveti.

Bulky Mechanical Paper. Kaba, ikinci hamur kt.

Burlap. uval.

Genellikle marketlerde satlan, ucuz roman kitaplarnda

Burlap Finish. uval desenli perdahlama. zli kalenderde

kullanlan Kalenderlenmemi ktlar.

veya mengenede plakalar arasna bir yaprak kt ve uval

Bulky Printing Paper. Kaba bask kd. Hacimli bask

konularak yaplan iz verme ilemi. (E anlaml; Cordtone)

kd.

Burlap Lined Finish. uval deseni ileme. Genellikle

Bull Screen. Sarsak elek. Mekanik titreimli bir motorla

sarglk Kraft ktlarna uygulanan bir iz verme ilemi.

alan elek. (E anlaml; Vibrating Screen)

Burning of Chips. Yonga yan. Kimyasallar veya ar

Bull Screen Rakers. Sarsak elek trm. Sarsak elein

scaklk nedeniyle yongann renk deitirmesi.

zerinde kullanlan ve birikintileri ekmek iin kullanlan

Burnished Finish. Perdahlama. Kda parlaklk

trmk.

kazandracak bir tr perdahlama ilemi.

Bulls Eye. Manda gz. Eksiz bobin veya tampon.

Burnisher. Talama makinesi. Parlatma amacyla

Bumpless. Darbesiz. Bir durumdan dier duruma geerken

kullanlan bir alet.

darbe yaratmayan.

Burnout. Yanma. Kdn ar kurutulmas sonucu oluan

Bumpless Transfer. Darbesiz aktarma. Kontrol

renk atmas.

devrelerinde elden otomatie veya otomatikten ele geerken

Burnt Cook. Kavurma. Yakma. Odunun slfitle ar

sistemin darbesiz gei yapmas gerekir. Bunun iin vanaya

pimesi sonucu ortaya kan ok koyu renkli selloz.

el konumunda gnderilen kontrol deeri ile otomatik

Burnt Paper. Yank kt. Esmerlemi, krlgan kt.

konumda gnderilen kontrol deikenlerinin birbirine eit

Burnt Pulp. Yank selloz. Kararm selloz.

olmas istenir.

Burr. apak giderici. Talama. Trp. Ee. Deirmen veya

Bump Rotor. Darbeli rotor. Sepetli eleklerde kullanlan bir

selloz tm baklarn bilemede kullanlan alet.

rotor tr. (Dierleri, Step Rotor, Foil Rotor)

Burr Holder. Talama sabitleyici. Talama makinesini


tutan mekanizma.
48

NGLZCE-TRKE KIT VE KITILIK TERMLER SZL


Burr Impressor. Talama izi. Ee izi. Talama

Bush Roll. z valsi. Kt yzeyinde apakl bir iz

makinesinin talanan yzeyde brakt izler. (E anlaml;

oluturmak iin kullanlan, iz desenli pres veya kalender

Burr Pattern)

valsi.

Burring. (1) Talama. Eeleme. Selloz tc

Bus. Elektrik baras. Yksek akmlar tayabilen bakr

deirmeninde talama. (2) Anma. Elein srtnme

lama.

kuvvetiyle anmas.

Business Communications Papers. letiim ktlar.

Burr Lead. Ee di as. Talama makinesi dilerinin

Business Form. Matbu form. Basl form. Belirli

dizilim as. (E anlaml; Burr Teeth Angle)

formatlarda hazrlanm ve ie ynelik kullanlan formlar.

Burr Number. Talama yzeyinde bir cm2 deki di says.

Business Plan. plan. Bir hedefe ulamak iin kaynaklar

(zmparalarda kum says gibi)

ve sreyi gsteren beyanname.

Burr Pattern. Talama izi. (E anlaml; Burr Impression)

Business Process. sreci. Bir rn veya hizmeti bir

Burr Teeth Angle. Talama eesi di as. (E anlaml;

mteri iin salarken yaplan faaliyetler btn.

Burr Lead)

Business Process Modelling. sreci modellemesi.

Burst. Patlama. (1) Kttaki balaycln ortadan

Ynetim anlamnda ii kontrol edilebilir srelere

kalkarak, kuru kdn orta yerden yarlmas. (kenardan

dntrme.

deil) (2) Kt makinesinde, retim srasnda, zellikle

Butchers Dry Finish. Kasap kd. Kuru haldeyken

kurutma blmlerinde, ya kdn salg gibi eitli

parafin kaplanm ktlar.

nedenlerle kopmas.

Butchers Manila. Samanl kasap kd. Ya haldeyken

Burst Factor. Patlama faktr. Patlama mukavemetinin

kaplanm saman renkli kasap kd.

(g/cm), kt gramajna (g/m) blnmesiyle elde edilen

Butchers Paper. Kasap kd. Yal kt. Etin suyu ve

deer.

kann emmeyecek zelliklerdeki kaplanm kt.

Burst Index. Patlama endeksi. Patlama mukavemetinin

Butchers Wrap. Kasap paketleme kd. (Baknz;

(kilo Pascal) kt gramajna (g/m) blnmesiyle elde

Butcher Paper)

edilen deer.

Butt. Ekleme. U uca birletirme. U uca yaptrma. Bobin

Bursting Disc. Patlama diski. Toz niasta tank veya kapal

srasnda kopuk noktada iki kdn boydan boya

tanklarda dk basnta delinerek basn ykselmesini

yaptrlmas.

nleyen plaka. (E anlaml: Rupture Disc)

Butted Joint. Birleim yeri. (1) U uca yaptrlm

Bursting Strength. Patlama mukavemeti. Kdn birim

ktlarn birleim yeri. (2) Kazan borularnda aln

alannn, basn altnda patlamasna/yarlmasna kar

kaynann yapld yer.

koyduu maksimum kuvvet (kPa, gr/cm2). Bu basn

Butted Splice. Kt ularnda bantla ve katlamadan

kuvvetinin tesinde kt paralanmaktadr. (ISO 2758)

yaplan birletirme ilemi.

Burst Ratio. Patlama oran. Patlama mukavemetinin

Butter Bag Paper. Ya paketleme kd. Dk gramajl

(lb/inch), kt gramajna (lb/top) blnmesiyle elde edilen

olmasna ramen dayankl ve yal bir kt tr.

deer.

Butter Box Liner. Ya paketleme kd. Ya emme

Burst Resistance. Patlama direnci. Ktta belirli bir

zellii olmayan ince ktlar.

basnta, patlamaya kar var olan diren.

Butter Chip Board. Yaprak ya kd. Lokantalarda

Burst Tester. Patlama test cihaz.

tereyan ince yapraklar haline getirmek ve mteriye bu


haliyle sunmak iin kullanlan bir kt tr.
49

NGLZCE-TRKE KIT VE KITILIK TERMLER SZL


Butterfly Valve. Kelebek vana. Genellikle dk basnl
hamur ve su hatlarnda kullanlan bir vana tr.
Butter Paper. Tereya paketleme kd. Yal yapda
ince sarglk kt.
Butter Parchment Paper. Tereya paketleme kd.
Butter Wrappers. Tereya paketleme kd.
Butterfly Valve. Kelebek vana. Kt fabrikalarnda su
hatlarnda veya dk kesafetli hamur hatlarnda kullanlan
kesme vanalar.
Button. Dme. Leke. Kt iinde imalattan gelen byk
lekeler.
Button Board. Dnml kttan fazla temizlenmeden
yaplm kirli karton. Astar olarak kullanlan dk kaliteli
bir kartondur.
Button Specs. Dme lekeleri. Paavradan yaplan
ktlarda, krlan dme paralarnn, ktta brakt
izler.
Butt Welds. Aln kayna. Eanjor borularnda borunun
aynaya kaynatlmas.
Buyer. Alc. Mteri. Kontratlarda ivereni ticari ismi
yerine basitletirerek ifade eden terim.
By Pass. Yan gei. Baypas. Hatlarda bakm annda vanay
yaltarak sklmesini salayan yandan gei hatt.
By Product. Yan rn. retim srasnda ortaya kan yan
rn. Kimyasal selloz retiminde lignin ve likr yan rn
olarak kar.

50

NGLZCE-TRKE KIT VE KITILIK TERMLER SZL


Cake. Pasta. Kek. Filtre preslerde elekten geemeyen kat

paracklarn oluturduu katman tabakas.


Cake Board. Pasta kutusu kartonu. Pasta ambalaj olarak
kesilerek kullanlan karton.
Cake Pan Liner Paper. Kek taban kd. (Baknz; Pan

C (X). Kt veya kartonlarda, ISO 216 tarafndan


belirlenmi kt ebat llendirme sistemi. (Baknz A(X)

Liner).

ve B(X)). C0 ebadndaki kt her seferinde tam ortadan

Cake Wrapper Paper. Kek kd. effaf renkli, ince ve

eit olarak blnerek C serisi dier ktlar elde edilir. C

yal ktlar.

serisi kt lleri Ek 3 de verilmitir.

Calcined Clay. Frnlanm kil. (Baknz; Calcined

C1S. Tek taraf kuelenmi kt. (Coated One Side)

Kaolin).

C1S Label. C1S Etiket kartonu. Tek taraf kue kttan

Calcined Kaolin. Frnlanm kaolin. Kda beyazl

yaplma etiket.

daha iyi vermek iin, 1000 C de frnlanm toz kaolin. (E


anlaml; Calcined Clay).

C1S Litho. C1S Litografik bask kartonu Tek taraf kue

Calcium Carbonate (CaCO3). Kalsiyum karbonat. Kire

bask kartonu.

ta, mermer, tebeir, kalsit, aragonit, farkl zelliklerde

C2S. ift tarafl kuelenmi kt. ki yzne de kue

olmalar nedeniyle deiik adlar alan kalsiyum karbonat

kaplanm kt. (Coated Two Side). Bu ktlara sanatsal

trleridir. Doada, suda eriyerek kelen trlerine kalsit

ktlar da denir. (Baknz; Art Printing Paper)

denilmektedir. Beyaz olan kalsitler, gnmzde kt


CV (Valve Sizing Capacity). Kapasite faktr. Vana

sanayiinde dolgu ve kaplama maddesi olarak

kapasite faktr. Bir vanada 1 PSI basn dm

kullanlmaktadr. Kristal yapda olan sar ve pembe trlerine

olduunda vanadan geen su miktarnn galon olarak

aragonit denir. Kalsitle aragonitte karbonat dizilimi

ls.

farkldr. Bu nedenle farkl maddelermi gibi grnrler.

CAA (Clean Air Act). Temiz hava kanunu.

Tebeir, kalsiyum karbonat trlerinden biridir. Kiretann

Cable Insulating Paper. Kablo yaltma kd. Elektrik

aksine gevek bir ba yaps vardr ve deniz kabuklularnn

kablolarnda, i yaltkan tabakas olarak kullanlan ince bir

kalntsdr. Mermer, kiretann kristal yapl olandr.

kt tr.

indeki katk maddeleri nedeniyle pek ok sayda renkli

Cable Marking Paper. Kablo markalama kd. Kablo

mermer bulunmaktadr.

damarlarnn numaralarn belirlemek iin her damara

Calcium Soap. Kalsiyum sabunu. Sabun. Ya asitlerinin

sarlan kt.

kalsiyumla yapt tuzlar. (1) Dnml kt retiminde,

Cable Spinning Paper. Kablo sarma kd. Kablo

mrekkep giderme aamasnda kullanlr. (2) Selloz

damarlarn saran numaralandrlm kt.

retiminde reineler ve kalsitle birlikte suda znemeyen

Cable Paper. (Baknz; Cable Insulating Paper).

kalntlar olutururlar. Suda znnm sodyum


sabunlaryla gerekleir. (E anlaml; Lime Soap, Baknz;

Cable Yarn. Kt ip. Elyaf ip. Genellikle Kraft


ktlarnda dilinerek, ip haline getirilen kt ip.

Sodium Soap)

Torbalarda sap olarak ve rlerek demelik kuma halinde

Calcium Sulfate (CaSO4). Al. Kalsiyum slfat. Suda ok

kullanlmaktadr. Pelr ktlarndan yaplanlar ise eitli

az znen ve ktta dolgu maddesi olarak kullanlan bir

renklerde ve el rg ilerinde kullanlmaktadr.

bileik. Suda bulunduunda geri dndrlemeyen


talamaya veya kirelenmeye sebep olur. Doada anhidrit

Cadmium Yellow. Kadmiyum sars. Kadmiyum slfit ve

(CaSO4) ve alta (CaSO4, 2H20) olarak bulunur.

kadmiyum selenitten yaplan bir pigment.


51

NGLZCE-TRKE KIT VE KITILIK TERMLER SZL


kelmi kalsiyum slfat, kaplama dolgusu (Crown Filler)

Calender Crushed. Kalenderde ezilmi. Silindirle ezilmi.

veya inci dolgusu (Pearl Filler) olarak adlandrlr.

Kalender valsleri arasnda ezilerek ilem grm.

Calcium Sulfite (CaSO3). Kalsiyum slfit. Ktta dolgu

Calender Crush Finish. Kalenderde ilenmi.

ve kaplama maddesi olarak kullanlan bir bileik.

Calender Cuts. Kalender kesii. Kalender kesik izi.

Calendar Back Board. Takvim arka kartonu. Dk kalite

Kalender valsleri arasndan geerken, kvrlmalar nedeniyle

kark sellozdan retilen karton tr.

oluan, kesikler ve eitli izler.

Calendar Board. Takvim kartonu. Tek yaprak takvim veya

Calender Dyed. Kalenderde boyanm. Kalender valslerine

ilan panosu olarak kullanlmak zere retilmi ok sert

boya uygulayarak tek tarafl veya ift tarafl yaplan yzey

karton.

boyama.

Calendar Pad Bond Paper. Blok masa takvimi kd.

Calendered Paper. Kalenderlenmi kt. (Baknz;

Calendar Papers. (Baknz Calendar Stock).

Calendered Finish).

Calendar Stock. Takvim kd. Ofset baskda kullanlmak

Calendered Finish/Finished. Kalender ilemeli. Kt

zere, belirli gramajlarda retilmi, kue kt.

yzeyinin kalenderlerde bask ve nemle ilenmesi.

Calender. Kalender. Kd baskyla daha dzgn ve

Calender Friction Glazing. Kalenderde srtnmeli ileme.

youn hale getiren, st ste valslerden oluan bask ve

Biri byk apl biri kk apl iki silindiri olan bir

perdah makinesi. Silindir kelimesinden tremitir.

kalenderle kt yzeyinin ilenmesi. Kk apl vals daha


hzl dnerek alr. Buna ramen ok az hz fark

Calender Barring on Marks. izgili Kalender izi.

nedeniyle kt yzeyi srtnme etkisiyle perdahlanr.

Kalender valsindeki bir kusur nedeniyle kda geen


pijamal grnt.

Calendering. Kalenderleme. Kalenderde ilemden geirme.

Calender Blackened. Kalenderde esmerlemi. Kalenderde

Calender Marks/Marked. Kalender izi. Kalenderde ilem

bask srasnda, ezilme sonucu kdn esmerlemesi.

yaplrken, kt yzeyinde oluan esmerleme ve dier

(Baknz; Calender Crushed).

kalite bozukluklar. (E anlaml; Calender Barring).

Calender Bowl Paper. Kalender sarg kd. Kalender

Calender Pad Bond Paper. Kalender bono kd.

bombeli valsi yzeyine sarlan ince kt. (E anlaml;

Kalenderde ilenmesi iin kaba olarak retilen bono kd.

Calender Roll Paper)

Calender Paper Shaft. Kalender kt valsi. Granit (ta)

Calender Broke. Kalender dknts. Kalenderde, kdn

valslerin hzl makinelerde kullanlamamas nedeniyle

kopmas sonucu ortaya kan dknt ve skartalar.

gelitirilmi, kt sargl/dolgulu valsler.

(Baknz; Broke).

Calender Roll Paper. Kalender kaplama kd. Baz

Calender Colored. Kalenderde boyanm. (Baknz;

kalenderlerde ve baz Gofraj makinelerinde valslerden biri

Calender Dyed). Yzey boyama tekniklerinden biri. Bunun

kt kaplamadr. Bu tr kaplama ktlar, tutkalsz ve

alternatifi ktle boyamadr. (Mass Colouring)

yumuak yapdadr. Vals yzeyine yksek basnlarla


sarlr.

Calender Crease. Kalender katlanma izi. Kalenderde


nadiren oluan, kttaki krlma izi. Genellikle

Calender Rolls. Kalender valsleri. Kt makinesinin

kalenderdeki bu tr katlanmalar ezilme izgisinden

sonunda kullanlan kalenderlere ait valsler.

kopmayla sonulanr. nce ktlarda kalender yzeyine

Calender Scabs. Kalender bask izi. Kalender valslerinden

yapan bir kt paras delinme eklinde izler brakr.

birinin zerine yapan bir para kdn veya pigmentin

(Baknz; Calender Scabs). Katlanma izi kdn eit

safihada brakt periyodik izler.

ekilde gerilmemesi nedeniyle meydana gelen potluklar

Calender Scales. Kalender bask izi. (Baknz; Calender

sonucu oluur.

Scabs).
52

NGLZCE-TRKE KIT VE KITILIK TERMLER SZL


Calender Section. Kalender blm. Kt makinesi

Calorie. Kalori. Isl enerji birimi olan bir kalori bir gram

blmlerinden biri. Kalenderin kurulu olduu kurutma

suyun scakln bir derece arttran s miktardr.

nitesi sonunda, mal sarcdan nceki blm.

Calorific Value. Kalori deeri. Bir birim arlndaki kat

Calender Sizing. Kalenderde yzey tutkallama. Kalender

yaktn yandnda verecei s miktar.

valslerini tutkal pres gibi kullanarak yaplan yzey

Calorimeter. Kalori ler.

tutkallama ilemi. Bu tr kalenderlere ya kalender

Camber. (1) Kambur. Vals kamburu. (2) Valsin ta ksm.

denilmektedir ve n kurutma blmnden sonra, son

(E anlaml; Crown).

kurutma blmnden nce kullanlr.

Camber Angle. Kamburluk as. Bombe as. Ta as.

Calender Spots. Kalender izi. Kalenderde muhtelif

Ta valsin talama as. Kamburluk ls olarak

nedenlerle oluan, nokta grnml izler.

genellikle kosins cinsi bir ayla ifade edilir.

Calender Stack. Yn kalender. ok nipli kalender. st

Camber Roll. (1) Kambur vals. (2) Ta vals.

ste pek ok valsten ve nipten oluan kalender tr.

Camber Roll Grinding Machine. Ta vals talama

Calender Stack Craumbs. Kalender bask izleri. Ya

tezgh.

kalenderde oluan izler.

Cambium. Kambiyum. Byten doku. Aacn d

Calender Staining. Kalenderde boyama. Ya kalenderde

kabuuyla i gvdesi arasnda bulunan ve yeni hcreler

yaplan boyama. (Benzer anlaml; Calender Sizing)

reterek kalnlamay salayan doku tabakas. Bu sayede

Calender Streaks. Kalender izgileri. Hatal kalender valsi

ya halkalar oluur. ok yllk, ift enekli bitkilerde

ayar nedeniyle, ktta oluan esmer renkli izgiler.

bulunur.

Calender Vellum Finish. Parmen ii Kalenderleme. ok

Cambric Finish. Patiska desenli (kt). Kt yzeyini

ince bir kd kalenderleyerek, parmene benzetme

kumaa benzetmek iin yaplan, kaplama ve Gofraj ilemi.

ilemi.

Cambridge Bible Paper. Cambridge ncil kd. Kutsal

Calf Paper. Suni deri.

kitap kdnn bir tr.

Calibration. Ayarlama. l ayarlama. Doruluu bilinen

Cambridge India Paper. Cambridge Hint kd. Kutsal

bir cihazla, doruluu bilinmeyen bir cihaz mukayese

kitap kdnn bir tr.

ederek, aradaki fark dzeltme.

Campaign Paper. Seim kampanyas kd. Seimler

Calico Paper. Basma desenli kt. Bir duvar kd tr.

srasnda kullanlan, pankartlar, afiler ve kartpostallar iin

Caliper. Kalnlk. Milimetre (mm) veya mikrometre (m)

retilmi bir kue kt tr. Bir tr, kueli Bristol kd.

cinsinden llen kt kalnl. Kalnlk Birleik Devletler

Can. (1) Karton varil. Tekstilcilerin, kimyasal madde

de puan anlamna gelen Point veya Mil ile ifade edilir.

satanlarn ve nakliyecilerin kulland kartondan yaplma

Bir puan, bir in in binde biridir. (E anlaml; Thickness)

variller. Daha ince apllar gdada ambalaj kutusu, proje

(ISO 534)

saklama kutusu, hatta byk apllar beton kolon kalb

Caliper Gauge. Kalnlk gstergesi. Kadranl mikrometre.

gibi ilerde kullanlmaktadr. Mihver boru veya masura

Caliper Shear Burst. Kalnlk profili bozukluu nedeniyle

retim tekniiyle retilmektedir. (2) Kurutma silindiri.

kopma. Kt kalnlndaki deikenlik nedeniyle, mal

Canadian Standard Freeness. Kanada standart serbestlii.

sarc veya bobin makinesinde sarm srasnda meydana

Kt hamurunun su brakma zelliini belirten bir lm

gelen kt kopmas. Kt kalnl, pres veya kalender

yntemi.

valslerindeki performans bozukluuna bal olarak, makine

Canary Writing. Sar defter kd. Kanarya kd.

eni boyunca blgesel olarak deiebilir.

Renginin sar olmas nedeniyle bu isimle anlan, odun


sellozundan yaplma, okullarda not tutmada kullanlan
53

NGLZCE-TRKE KIT VE KITILIK TERMLER SZL


samanl kt. Trkiyede gemite okullarda matematik

sellozdan ve dzgn elyaf dalml, iletkenlikleri dk

defteri olarak kullanlmt. Halen sar bloknot defteri olarak

olarak retilirler.

kullanlmaktadr.

Capacity. Kapasite. Kt fabrikalarnn gnlk veya yllk

Can Board. Mihver boru kartonu. Karton varil kd. 300

olarak, belirli bir sre iinde, kaynaklar elverdii lde

gram/m civarnda gramaj olan Kraft kd.

yaplabilen retim miktardr. (Baknz; Ideal Capacity.

Candle Paper. Mum kd. Ya, parafin gibi kendi

Practical Capacity. Normal Capacity, Expected Actual

kendine yanmay srdrebilen maddelerin retiminde

Capacity, Operating Capacity, Design Capacity).

kullanlan dk gramajl bir kt. Sigara kd benzeri.

Capacity Planning. Kapasite planlamas. Deiik rnlerin

Candle Wrapping. Mum paketleme kd. Koyu mavi

retildii makinelerde, retim kapasitesini azami lye

renkli mum paketlemede kullanlan bir kt.

getirmek iin yaplan planlama.

Candy Bag Paper. ekerleme torba kd.

Capacity Utititazion Rate. Kapasite kullanm oran.


Tasarlanan kapasiteye gre, fiili olarak gerekleen retim

Candy Bar Wrappers. ubuk eker kd. Mumlu ve ince

miktar. Baz durumlarda retimdeki verimlilii kastetmek

bir kt tr.

amacyla da kullanlr. Kapasitenin yzdesi (%) cinsinden

Candy Box Dividers. ekerleme kutusu seperatr kd.

belirtilir.

ekerleme ve ikolata kutularnda, aralara konulan

Cap Board. Kapak kartonu. Kenarlarna teneke destek

seperatr ktlar.

geirilerek, silindirik kutu veya kapak yapmak iin retilmi

Candy Box Liner. ekerleme kutu kartonu.

kartonlar.

Candy Cup Paper. ekerleme kd. Kap kek kd.

Capilary. Klcal. Kapiler. Mikro aptaki kanal olan.

Candy Slab Paper. ekerleme kutusu taban kd.

Selloz elyaflar arasndaki hava kanallarnn yaps.

Candy Twisting Tissue. ekerleme sarg kd. ok ince

Capillary Electrophoresis. Kapiler elektroforez.

yal bir kt tr.

Elektrolitle dolu Kapiler bir tp iinde, trleri elektrik

Candy Wrappers. ekerleme sarg kd.

yklerine gre ayran tekniktir.

Canister. Karton ay kutusu. Tenekeyle desteklenmi tm

Capillary Flow/Action. Klcal ak. Klcal hareket. Kapiler

karton kutu trleri.

borularda svnn, yer ekiminin aksine, yukarya doru

Cannabis. Kendir. Saplarndan bir tr pamua benzer

trmanma eilimi sonucu oluan ak/hareket.

selloz elde edilen bitki. (E anlaml; Hemp)

Capillary Forces. Klcal kuvvetler. Kapiler kuvvetler.

Cantilever Force. Manivela gc. Topal vin kaldrma

Klcal ortamda suyun yer ekimini yenerek yukarya doru

kuvveti. Elek kee deiimi srasnda elek ve pres valslerini

hareketini salayan kuvvetler. Bu kuvvetler, ayn zamanda

tek taraftan askda tutan bklme kuvveti. Bu kuvvet

hamurdaki elyaflar bir arada tutmaktadr.

binann temellerinden destek ald iin, inaat srasnda

Capillary Suction. Kapiler emi. Klcal emi. Kapiler

zel temel kaidesi gerekmektedir.

kuvvetlerin etkisiyle yaplan emi hareketi.

Canvas Board. Keten yzeyli karton. Yzeyi

Capillary System. Klcal a. Kapiler sistem. Aalarda

perdahlanarak kanavie grnm verilmi karton.

grlen hava veya suyla dolu, klcal kanallardan oluan

Caoutchouc. Kauuk. Doal kauuk.

yap.

Capacitor Paper. Kondansatr kd. Kondansatr

Capilary Tube. Kapiler tp. Mikro apl hava tp.

ktlar yal veya kuru kullanma gre farkl zelliklerde

Capital Asset. Sabit sermaye. Sermaye varl. retim

retilirler. Genellikle slfat, kenevir veya pamuk

amal sahip olunan kaynaklar.

sellozundan retilirler. eitli kalnlklarda, son derece saf


54

NGLZCE-TRKE KIT VE KITILIK TERMLER SZL


Capital Ratio. Sermaye-sat oran. Sermayenin sat

Carbonless. Karbonsuz. Karbon d maddelerle yaplan

rakamna oran. (Baknz; Capital Asset)

otokopi ktlar. (E Anlaml; Noncarbon)

Capital Turnover. Sat-sermaye oran. Sat rakamlarnn

Carbonless Copy Paper. Karbonsuz kopya kd. Karbon

sermayeye oran. Capital Rationun tersidir. Sermayenin i

kaplamasz kopya kd. (Baknz; Carbonless Paper,

grmeye yeterli olup olmad asndan nemlidir.

NCR Paper).

Cap Paper. ie kapak kd. Merubat, bira, arap gibi

Carbonless Paper. Karbonsuz kt. Otokopi amacyla, bir

ieceklerin teneke kapa zerine sarlmak iin retilmi

yzne karbon yerine vaks veya kimyasallar srlm

kt.

kt. Basn altnda alttaki sayfaya kopya karmaktadr.

Capsheet. Ziftli tavan kd.

Carbon Monoxide (CO). Karbon monoksit. Zehirli bir gaz.

Capstan. Kuyruk sarc. Kuyruk halat sarc. Pulper

Kazanlarda yanma srasnda oksijen yetersizliinden ortaya

iindeki naylon, bez ve ipleri toplayan kuyruk halatnn

kar.

sarcs. (E anlaml; Ragger)

Carbon Paper. Karbon kd. Kopyalamada kullanlan bir

Captive Generation. Kstl enerji retimi. Satma amac

yz karbon kapl kt.

olmayan, kendine gerekli olan enerji retimi.

Carbon Spots. Karbon lekeleri. Hurda kt kullanlarak

Carbohydrate. Karbonhidrat. C,H,O dan meydana gelen,

retilen ktlarda sk grlen siyah lekeler. Yanm kt

bitkilerden sentezlenen organik bileikler grubu. C m(H2O)n

artklar veya siyah boya kalntlarnn tam


temizlenememesiyle hamurda kalr ve kda geer.

Carbonate Paper. Karbonat kd. Kue kt. Dergi


basmnda kullanlan, kalsitle kue kaplamal, dk

Carbon Steel. Karbon elii. Buhar kazanlarnn ve

gramajl kt. (E anlaml; LWC).

borularnn yapld karbon katkl elikler.

Carbonates. Karbonatlar. Alkali kkenli, kalsit tr kt

Carbonyl Group. Karbonil grubu. Oksijenle ift ba yapan

dolgu maddeleri.

karbon bileikleri.

Carbon Black. Karbon siyah. ini mrekkebi. Petrol

Carborundum. Korindon. Zmpara tozu. Alminyum

rnlerinin oksijensiz yanmas sonucu ortaya kan isten

oksidin syla ilem grerek sertletirilmi bir trevi.

elde edilen ve renklendirmede kullanlan siyah pigment.

Carborundum Paper. Zmpara kd. Demir zmparas

Farkl trleri bulunmaktadr. Baca isi, lamba isi, mum isi ve

kd. Karborundum zerreleriyle kapl zmparalarda

asetilen siyah bunlar arasndadr.

kullanlan kt.

Carbon Black Paper. Siyah kt. Siyah renkli, a kar

Carboxy Group. (Baknz; Carboxyl Group).

koruma salayan ve leke kaldran ambalajlama ihtiyalar

Carboxyl Group. Karbonik asitler grubu. Sellozun

iin kullanlan kt ve kartonlar.

retimi ve aartlmas srasnda, oksitlenmeyle oluan

Carbon Coating. Karbon kaplama. Karbon kopya kd

karbonik asitler grubu. (E anlaml; Carboxy Group).

yapmnda uygulanan, kaplama ilemi.

Carboxymethylcellulose (CMC). Karboksi metil selloz.

Carbon Fixing/Fixation. Karbon balanmas. Havann

Selloz atsn oluturan bir selloz trevi. Niasta yerine

karbondioksitini canllar tarafndan kullanlarak baka

tutkal olarak ve kvam kazandrc olarak kullanlmaktadr.

maddelere dntrlmesi. Fotosentez ve kemosentez buna

Carcinogenicity. Kanser yapclk. Kimyasal maddelerde

rneklerdir.

aranan olumsuz zellik.

Carbonized Forms. Karbonlu form kd. Arkas

Cardboard. Mukavva. Yksek gramajl ktlara verilen

karbonlu srekli form kd.

genel ad. Avrupada genellikle ok katmanl ve 500 gr/m2

Carbonizing Base Paper. Karbonlu astar kd. Bir

nin zerinde eitli gramajlarda retilen mukavvalar. Temel

yzne karbon siyah srlmek iin retilmi astar kd.

zellii bklmez olmasdr. Hamur harmanlar da sabit


55

NGLZCE-TRKE KIT VE KITILIK TERMLER SZL


tanml deildir. Amerikada ise 0,3 mm hatta 0,15mm nin

tanmas. (2) Piirme srasnda kan sellozla birlikte

zerindeki kartonlara denilmektedir. (Baknz

likrn srklenmesi. Buna Pull Over da denmektedir.

Paperboard).

Car Sign Board. Trafik ikaz levhas. Kartondan yaplm

Cardboard Finish. Mukavva ii. Kartonlarn st ste

ve baslm trafik iaretlerini gsteren levhalar.

yaptrlmasyla elde edilen mukavva.

Cartography Paper. Harita kd Harita basmnda

Cardboard Linings. Tek yz kue gri karton.

kullanlan kt.

Cardboard Middles. Mukavva ara kartonu. ok katmanl

Carton. (1) Karton katlanr kutu. (2) Kartondan yaplm

karton retiminde, daha deerli kartonlarn altna veya

tm kutulara verilen isim. Genellikle ambalaj olarak

arasna konulan dolgu kartonu.

kullanlan karton kutuya verilen isim.

Card Index Bristol. Seperatr kartonu. (Baknz; Index

Cartonboards. Ambalaj kartonu. Genellikle hamuruna

Bristol).

bakmakszn kueli olmak artyla tm karton trlerine

Card. (1) Kart. Kartvizit. (2) Kesilmi karton paras.

verilen ortak isim.

Card Liner. Kraft kartonu. Kraftlayner. Oluklu mukavva

Carton Labels. Kutu etiketi. Karton kutularn zerine

st yzeyinde kullanlan kraftlayner.

yaptrlan etiketler.

Carload Lot. Kamyon yk. (1) stiap haddi snrlar

Carton Liner Paper. Kutu takviye kartonu. Kutularn iine

iindeki bir kamyon kt. Nakliye kurallarna uyacak

destek amacyla konulan kartonlar.

kamyon yk. (2) Bir partide sevk edilebilir kt/karton

Carton Compact. Karton levha. Gramaj 1000 gr/m2 ve

miktar.

zerindeki levhalar.

Carpet Brown. Deme alt kartonu. Hal ve deme altna

Carton Sealing Paper. Koli yaptrma bant kd.

serilen kaba, yumuak karton. (Baknz; Carpet Felt,

Carton Stock. Kutuluk karton.

Carpet Lining).

Cartridge Paper. Fiek kd. Fiek yapmnda kullanlan

Carpet Felt. (Baknz; Carpet Brown, Carpet Lining).

gramajl bir kt tr.

Carpet Lining. (Baknz; Carpet Brown).

Cascade. Seri. Ardk. Kaskat. Birinin kts dierine girdi

Carpet Underlay Paper. Hal alt kd. Zeminle hal

olan sreler.

arasna konulan, zemini dzlemeyi amalayan gramajl

Cascade Connection. Ardk balant. Kaskat balant. (1)

karton

Temizlik kademelerinde, bir nceki kademenin rejeklerini,

Carpet Yarn. Bkml kt ip. (Baknz; Twisting

bir sonraki kademede ileyen boru balant yaps. (2)

Paper).

Kurutma silindirlerinde bir nceki grubun kullanmad

Carrier Rope. Sevk ipi. Kt makinesinde, kd kurutma

rk buhar, baka bir gruba gnderen boru balant

blm boyunca tayarak, mal sarcya ulatran ip.

sistemi.

Carry. (1) Tamak. Sevk etmek. (2) Yklenmek. Bir ii

Cascade Control. Ardk kontrol. Kaskat kontrol. ki

zerine almak.

kontrol nitesiyle yaplan kontrol. Ana (Master) kontrol


nitesinin rettii k sinyalinin, altta (Slave) alan

Carrying Cost. Stok maliyeti. Elde tutma maliyeti. Bir

kontrol nitesi set deerini kontrol etmek iin kullanan

rn stoklamak iin harcanan toplam maliyet.

sistem. Master-Slave kontrol sistemi diye de adlandrlr.


Carriying Roll. Sevk valsi. Motorla tahrik edilmeyen ve

Lineer olmayan kontrol deikenlerini, hzl ve doru olarak

safiha, kee veya elei tayan, destek olan vals.

dzeltebilmek iin kullanlan bir kontrol yntemidir.

Carry Over. Tanma. Srklenme. Bir yerden baka bir


yere gitme. (1) Vakum hatlarnda suyun damlacklar halinde
56

NGLZCE-TRKE KIT VE KITILIK TERMLER SZL


Cascade Evaporator. Ardk buharlatrc. Kademeli

Casket Paper. Tabut kd. Tabut imalatnda aa veya

buharlatrc. Siyah likrn yanmadan nce suyunun

metal yerine kullanlan karton.

buharlatrlmasnda kullanlr.

Cassie Paper. Bir top ktta en alt ve en st yapraklar.

Cascade Feedforward Control. Ardk ileri besleme

Kusurlu olabilecekleri dncesiyle kullanlmazlar.

kontrol. Kt makinesinde gramaj kontrol yapabilmek

Cast Coated Paper. Kroma karton. Bir yz yksek

iin kullanlan kontrol sistemi. Hamur kasas ile mal sarc

parlaklkta, ar kue kaplanm ve scak olarak

arasndaki uzun sreli zaman fark nedeniyle kullanlan

preslenmeden kurutulmu, ayna parlaklnda karton.

kontrol tekniidir.

Cast Coater. Kroma kaplama makinesi. Kroma karton

Cascade Feedforward System. Ardk ileri besleme

makinesi.

sistemi. Temizleme kademelerinde, ikincil elein rejei,

Cast Coating. Kroma kaplama.

ncl elee gelir. Hem ikincil elein k, hem de

Cast Funtional Layer. Reineli vals kaplamas. Pres ve

ncl elein k birleerek ilerler. ncl elein

kalenderlerde reine dkm ile elde edilen kaplama.

rejei ise tcye dner.

Castings. Dkm. Dkm paralar. elik alamlardan

Cascading. Ardklama. Pe pee dizilme. Kt

dklerek retilmi, pompa ve vana gvdeleri gibi rnler.

makinelerinde 300 metreden sonra, buhar silindirleri

Castor Oil Test. Ya emilim testi. Yal mrekkeplerin

iindeki kondensatn srklenmeye balad ve elaleleme

kt tarafndan emilimini lmek iin yaplan test.

zellii gsterdii dnem. (E anlaml; Rimming)

Catalogue Paper. Katalog kd. Dk gramajl bir kue

Case. Karton Kasa. Karton kutu.

kt.

Case Bound Book. Sert cilt kapakl kitap.

Catalyst. Katalist. Katalizr. Sreci hzlandran katk

Casein. Kazein. Kt yzeyinde ve iinde tutkallama

maddesi.

amacyla kullanlan st proteini.

Categorize. Snflandrmak. (E anlaml; Classify)

Case Labels. Karton kutu etiketi.

Category. Snf. Kategori.

Case Liner. Su geirimsiz torba veya ambalaj.

Cathode. Katot. Negatif kutup.

Case Lining Paper. Kutu ii ambalaj ktlar. Kutu iinde,

Cathode Ray Tube (CRT). Katot tp. Katot nlarnn

paketleme ve koruma amacyla kullanlan ambalaj ktlar.

floresan ekrana drld ekran tp.

(E anlaml; Carton Liner Paper).

Cation Exchange Process. Katyon deiim sreci.

Case Lot. Bir palet kt veya karton.

Artmalarda katyonlar (tuzlar) uzaklatrmak iin

Cash Flow. Nakit ak. Belirli bir dnemde kasaya giren

kullanlan bir sre. Su yumuatma nitelerinde de

net nakit para. Alacaklar olmasna ramen elinde nakit

kullanlmaktadr.

deme gc bulunmayan firmalar iin iflasa srkleyecek

Cationic Demand. Katyonik talep. Sistemin katyonik

bir kavram.

polimerleri ntrletirme kapasitesi.

Cash Register Paper. Yazar kasa kd.

Cationic Dyes. Katyonik boyalar. Bazik boyalar.

Casing. (1) Kutu. (2) Gvde. Pompa gvdesi gibi. (3)


Youn yzey tutkall aartlmam sellozdan yaplma

Cationic Direct Dyes. Katyonik direk boyalar. Direk

ambalaj kd.

boyalar gibi zellikleri olan katyonik boyalar. Selloz


elyaflarna tutunma zellikleri ok yksektir.

Casing Paper. Kutu kd. Kutu imalatnda kullanlan

Cationic Rosin Size (CRS). Katyonik reine tutkal. Kt

karton.

retiminde hamura yaken ilave edilen i tutkal.

57

NGLZCE-TRKE KIT VE KITILIK TERMLER SZL


Cationic Starchs. Katyonik niastalar. Pozitif arjla

CD Curl. Makine enine kvrlma. Kdn makine eni

yklenmi, daha iyi tutunum saladklarndan i

ynnde kvrlmas.

tutkallamada kullanlan modifiye niastalar.

CD Profile. Enine profil. Kdn enine doru olan gramaj

Cat Walk. Kedi yolu. Dar ve uzun iletmelerde yer darl

veya rutubet gibi llebilen zelliklerinin dalm.

nedeniyle kullanlan kprl yol.

Cedarized Paper. Sedir yal kt. indeki maddeyi

Caustic. Kostik. Kostik soda. Sodyum hidroksit (NaOH).

haerata kar korumak iin, sedir ya emdirilmi ambalaj

(E anlaml; Lye)

kd.

Caustic Extracted Kappa Number. Kostik ekilme

Ceiling Boards. Tavan kartonu. Ses emici akustik

aamasndan sonra llen Kappa says. Aartlacak

zellikleri olan karton trleri.

sellozdaki lignin miktar Kappa saysdr. Terim

Celery Bleaching Paper. Kereviz aartma kd. Sap

sellozdan kostik ekilir ekilmez llen lignin miktarn

kerevizler byrken, saplarnn beyaz kalmas amacyla

tanmlamaktadr.

kullanlan sarglk bir kt tr. Ar gramajl Kraft kd

Caustic Extraction. Kostik ekme ilemi. Selloz aartma

tr veya ziftle kapl kt tr.

srecinde klorlamadan sonra alkali zeltiyi ortamdan

Celery Wrappers. Kereviz sarma kd. (Baknz; Celery

uzaklatrma ilemi.

Bleaching Paper).

Causticity. Kostisite. Selloz retim aamalarnda sodyum

Cell Body. Hcre gvdesi. Flotasyon nitelerindeki

hidroksit miktarnn aktif toplam alkaliye orandr. Oransal

hcrelerin gvdesi.

yazlm (NaOH/(NaOH+Na2S))*100 eklindedir.

Cellobiose. Selobiyoz. ki D glikoz moleklnden oluur.

Caustic Soda. Kostik soda. Sodyum hidroksit (NaOH). (E

Sellozun hidroliziyle elde edilir.

anlaml; Caustic, Lye)

Cellophane. Selofan. Sellozun re jenerasyonuyla elde

Caustisizing. Kostikletirme. Yeil likrn beyaz likre

edilen, gda paketlemesinde kullanlan effaf madde.

dntrlmesi. Sodyum karbonatn, sodyum hidroksite

Cellophane Coating. Selofan kaplama. Selofan olsun

dntrlmesi.

olmasn ktlarn plastik film ile kaplanmas.

Caustisizing Efficiency. Kostikletirme randman.

Cellular Board. Oluklu Mukavva.

Cavitation. Kavitasyon. Oyulma. Pompa emiinin kslmas

Cellular Structure. Hcreli yap. Yaps hcrelerden

sonucu, vakum altnda gelien pompa emi ksmndaki

olumu.

oyulmalar.

Celluloid. Selloit. Nitroselloz ve kfur bileii effaf

CC Roll. (Baknz; Crown Controled Roll).

plastik bir madde. Ticari bir marka.

CCT (Corrugated Crash Test). Dalga ezilme testi. Oluklu

Cellulosates. Selloz trevleri. p yapmnda kullanlan

mukavvada, dalga ksmnda yaplan ezilmeye kar

selloz trevleri. Sodyum, potasyum, lityum kkenli

dayankllk testi. Oluklu kutularda, kenarlardaki ezilme

bileiklerle yaplan selloz trevleri.

dayanmn belirlemeye yarar.


Cellulase. Sellaz. Bakteri, mantar veya termitler
CD (Cross Direction). Makine eni. Kdn makine

tarafndan sellozu hidroliz etmek iin salglanan enzimler.

enindeki yn. Makine enine ve boyuna olan ynlerde,

Genellikle kt fabrikas atk sularnn iindeki selloz

kdn fiziksel zellikleri deiebildiinden, matbaalarda

artklarn paralamada kullanlrlar.

ve kt rnleri yapanlarda dikkate alnan kt kullanm

Cellulose. Selloz. Bitkileri oluturan ve kt yapmnda

yn. Bu fiziksel zellikler, boyuttaki deimeler,

kullanlan ana elyaf kayna. Ar molekll bir

kvrlmalar, dayanmdaki makine ynne gre olan

polisakkarit.

farkllklardr.
58

NGLZCE-TRKE KIT VE KITILIK TERMLER SZL


Cellulose Chain. Selloz zinciri. Birbirine bal selloz

Cellulose Products. Selloz rnleri. Selloz kkenli olan

moleklleri.

rnler. Bunlar arasnda, kt, karton, selofan, Rayon,

Cellulose Chain Scissions. Selloz zincirindeki

viskoz, nitroselloz, CMC gibi maddeler bulunur.

blnmeler/paralanmalar.

Cellulose Purity. Selloz safl. Selloz yandnda kl

Cellulose Content. Selloz oran. Bitkilerin bnyelerinde

olarak geride kalanlarla belirlenen saflk derecesi.

bulunan selloz oran. Bu oran genelde % 33 oranndadr.

Celluluse Powder. Toz selloz. Emici madde olarak

Pamuk gibi bitkilerde % 90 a kmaktadr.

kullanlan toz selloz, plastiklerde, toz halindeki kozmetik

Cellulose Degradation. Selloz bozumas.

maddelerde, ipek bcei yemi olarak ve suni deri


yapmnda da kullanlmaktadr.

Celulose Fiber. Selloz elyaf. Bitkiler hcrelerin yan yana


gelip ligninle yaptrlmas sonucu bir btn olutururlar.

Cellulose Paper. Sellozdan retilmi kt. Dnml

Elyaf, bitki hcrelerinin paralanm halidir.

elyaftan retilmemi kt. (Baknz; Virgin Fiber)

Cellulose Film. Selloz film. Cams sellozik film tabakas.

Cellulose Structure. Selloz yaps. Selloz uzun molekl


zinciri eklinde olduundan dizilii iki erevede

Cellulose Filament. Selloz ipii. Odun elyaflarndan

deerlendirilir. Birincisi yar kristalsi yapdr. kincisi

mekanik olarak elde edilen uzun selloz ipikleri. Yksek

polimorfik/ok biimli kristal paralar eklindedir.

mukavemetleri nedeniyle sellozdan retilen ktlara,


plastik rnlere, dokumalara, kaplama malzemelerine

Cellulose Wadding. (1) Kt yara bezi. Kttan yaplma

katlan bir rndr.

hijyenik yara tamponu. (2) Selloz dolgu kd.


Ambalajlamada kullanlan, krepli, boluk doldurucu dolgu

Cellulose Grafting. Selloz alama. Selloza sentetik

kd.

polimer moleklleri balama.

Cellulose Viscosity. Selloz viskozitesi. znm

Cellulose Lacquer. Sellozik vernik. Sellozik lake.

sellozun viskozitesi.

Selloz trevi olan vernikler.

Cellulolysis. Selloziz. Sellozun suda enzimler

Cellulose Matrix. Selloz dizeyi. Sellozun matrise

kullanlarak hidrolizi sonucu paralanmas.

benzeyen dizilmi yaps.

Cell Wall. Hcre duvar. Bitki hcrelerini evreleyen eper.

Cellulose Microfibrils. Selloz mikro iplikikler. Hcre


duvarnn iinde bulunurlar. Hcre suyu aldnda ier,

Cement Sack Paper. imento torba kd. Belirli bir

mikro iplikikler sayesinde hcre duvar imeye kar

gramajda ve imento torbas yapmnda kullanlan, son

dayanm kazanr.

derece dayankl Kraft kd.

Cellulose Molecular Weight. Sellozun molekl arl.

CEN (Comit Europen de Normalisation). Avrupa

Sellozun kimyasal formlndeki her atomun arlnn,

Standartlar Komitesi. Ktla ilgili standartlar

atom saysyla arplp alt alta toplanmasyla bulunur.

bulunmaktadr.

Cellulose Nanofibril. Selloz nano iplikik. Son yllardaki

Center. Mihver boru. Bobin gbei.

denemelerde Testlayner gibi dnml ktlarn yzeyine

Centralized Maintenance. Merkezi bakm. Bakm ilerinin

hamur iinde czi miktarda verilerek i dayanm kuvvetini

datlmayp tek merkezden yrtld yntem. Bamsz

arttran nano elyaflar. Gzeneklilii drp elekte

bakma (Autonomous Maintenance) imkan vermeyen

serbestlie olumsuz etki etmesine ramen preslerde kuruluk

bakm ynetimi. Toplam verimli bakmn ynetim olarak

deeri arttrlmaktadr.

benimsenmedii yerlerde kullanlr. (Zt anlaml;

Cellulose Napkin. Kt peete. Yemek masalarnda

Decentralized Maintenance)

kullanlan baskl veya basksz, bazen amblemli ve gofrajl


kt peeteler.
59

NGLZCE-TRKE KIT VE KITILIK TERMLER SZL


Centralized Stock. Merkezi stoklama. Koltuk ambar

Cereal Box Liners. Tahl gevrei kartonu. Saklama kab

anlaynn kullanlmad tek merkezden datm yapan

kartonu. Kahvaltlk tahl gevreklerinin ambalajnda

yedek para stok sistemi.

kullanlan karton tr.

Center Drive. Merkezden tahrikli. Yeni mal sarclarda,

Cereal Straw Fiber. Saman elyaf. Tahl saplarndan

tambur merkezine bal bir aftla, motordan dorudan

retilmi selloz.

yaplan tahrik ekli.

Cereal Box Wrappers. Tahl saklama kab.

Center Roll. Merkez vals. Kombi preslerde veya valsli

Certificate of Origin. Menei ahadetnamesi. Kken

sistemlerde ortadaki vals.

belgesi. thal edilen bir rnn hangi lkede retildiini

Centres. Mihver boru. Gbek rulosu.

gsteren dokman.

Center Stock. katman. ok katl kartonlarda, orta ksma

Certification. Onay belgesi verme. Belgelendirme.

konulan dk deerli harmandan oluan ksm.

Certified Supplier. Yetkili satc.

Centricleaners. (Baknz; Centrfugal Cleaners).

CFCs (Chlorofluorocarbons). Kloroflorokarbonlar.

Centrifugal Cleaners. Santrifj temizleyiciler. Kt

Karbon, klor ve flordan oluan organik bileikler.

hamuru iindeki istenmeyen younluu ar paracklar

C-Flute. C dalga. C-Dalga. Orta dalga. Dalga, oluklu

temizlemede kullanlan merkezka temizleyiciler. (E

mukavvalarda, oluklarn yksekliini ve bir metredeki oluk

anlaml; Centricleaners, Dynamic Cleaners, Cyclonic

saysn tanmlayan bir ifadedir. C dalga (orta dalga)

Cleaners).

olukluda, oluk ykseklii 3,6 mm ve oluk says 130 dur. A

Centrifugal Cleaning. Santrifj temizleme. Merkezka

dalga, B dalga, D dalga, E dalga ve K dalga trleri de

kuvvetle, ar cisimleri aaya doru iten hamur temizleme

vardr.

yntemi.

Chadless Paper Tape. Delikli erit kd. Delikli bellek

Centrifugally Cast Shell. Savurma dkm gvde. Savurma

eridi. Eski CNC tezghlarda ve tekstil makinelerinde

tekniiyle dklm vals gvdesi.

bellek olarak kullanlan kt erit. (Baknz; Punch Card).

Centrifugal Pump. Salyangoz pompa. Santrifj pompa.

Chads. Konfeti. Renkli ve ekilli kk kt paralar.

Salyangoz tipli bir gvde iindeki dner bir fanla hamur

Chain Conveyor. Zincirli konveyr. Balya konveyr.

veya su basan pompa tr. Ak fanl yapsyla, kt

Chain Length. Zincir uzunluu. Molekl zincirinin

fabrikalarnda kullanlan en yaygn hamur pompas trdr.

uzunluu.

Centrifugal Screens. Santrifj elekler. Kt hamurunu

Chain Lines. Zincir filigran. El yapm ktlarda, safiha

temizlemede kullanlan sepetli elekler.

zerinde grlen birbirine paralel elek alt italarndan

CEPI, Confederation of European Paper Industries.

kaynaklanan kaln izler.

Avrupa Kt Sanayileri Konfederasyonu.

Chain Marks. (Baknz; Chain Lines).

Ceramic Coating. (E anlaml; Ceramic Cover).

Chain Scission. Zincir paralanmas. Molekl zincirlerinin

Ceramic Cover. Seramik kaplama. Baz valslerde,

balarndan ayrlp paralanmas.

anmaya kar yzeye yaplan seramik kaplama.

Chain Scissions Number. Zincir para says. Molekl

Ceramic Transfer Paper. Seramik transfer kd.

paralanmas sonucu oluan para says.

Seramik bir yzeyle, bask transfer ileminde kullanlan

Chain Termination. Zincir oluumunun sonlanmas.

kt. (Baknz Decalcomania Paper).

Herhangi bir nedenle zincir oluumunun sona ermesi.

60

NGLZCE-TRKE KIT VE KITILIK TERMLER SZL


Chalk. Tebeir. Olduka temiz, deniz kabuklularnn

Charge Rate. (1) Yklenme oran. Doluluk oran. (2) cret

kalnts olan bir kalsiyum karbonat eidi. Gzenekli ve

tarifesi.

yumuak yapl bir kalsit tr.

Chart Paper. (1) Harita kd. Pamuk sellozundan veya

Chalking. Tozama. (1) Kt yzeyindeki balaycnn

benzeri sellozlardan yaplan, harita basmnda kullanlan,

zayflamas nedeniyle oluan elyaf veya dolgu maddelerinin

dayankl ktlar. (2) Kaydedici cihazlarda kullanlan kt.

tozamas. (2) Baskda bunun yaratt mrekkep dalma

Check Board. ek defteri kapak kartonu.

sorunu.

Check Book Cover. ek defteri kapak kartonu.

Chalk Overlay Paper. Tebeir kapl kt. ok dk

Check List. Denetim izelgesi. Kontrol listesi. lgili blm

gramajl olmasna ramen zerine kalsitle youn kaplama

tarafndan dzenlenmi, ekipmanlar, alma koullar,

yaplm kt. Gemite fotokopi ve fakslarda

izlenmesi gereken noktalar gibi konular listeleyen denetim

kullanlmaktayd.

izelgesi.

Chalk Paper. Tebeir kd. Tebeir paketlemede

Check Paper. ek defteri kd. Dayankl ve silmeye

kullanlan renkli ve yumuak dokulu ktlar.

kar duyarl bir kt tr.

Chalk Transfer Paper. (Baknz; Chalk Overlay Paper).

Check Valve. ek valf.

Chalky Appearance. Tebeir grnml. Kaplama

Cheese Manila. Peynir paketleme kd. Peynir

maddeleri nedeniyle, kdn mat grnts.

ambalajlarnda, d kt olarak kullanlan dk

Challenge. (1) Zorluk. Uralmas gereken i. zlmesi

kaliteli/samanl kt tr.

gereken sorun. (2) Meydan okumak.

Cheese Wrappers. Peynir sarma kd. Peyniri sarmada

Chamois Paper. amua kt. Kemik renkli (doal selloz

kullanlan yal kt.

renginde, pigment kullanlmam) ince ve kutsal kitap

Chelants. elatlar. Kskalayclar. (Baknz; Chelating

basmnda kullanlan kt. (E anlaml; Bible paper)

Agents)

Change Management. Deiim ynetimi. Bir kurumda,

Chelates. Kskalanm maddeler. Maskelenmi maddeler.

mevcut kurumsal yapdan hedeflenen yeni yapya gemek

Kskalanarak ba yapm olan maddeler. (Baknz;

amacyla uygulanan ynetim tarz.

Chelating Agents)

Channeling. Kanallama. Kartrcl bir tank iinde

Chelating Agents. Kskalayan maddeler. Metalleri

kartrc kanatlarn, hzl hareket ederek kartrma yerine

balayc maddeler. Maskeleme kimyasallar. Selloz veya

oyulma yaratmas.

kt hamurunda bulunan ar metallerle ba yaparak

Charcoal Book Paper. Karakalem izim kd. Grafitli

(kskaca alarak), aartma kimyasallarnn etkinliini arttran

kalemle resim yapmada kullanlan bir tr resim kd.

maddeler. (E anlaml; Chelants, Sequestrants)

Charcoal Drawing Paper. (Baknz; Charcoal Book

Chelation. Kskalama. EDTA gibi organik bileiklerin

Paper).

metallerle ba yapmas.

Charcoal Kraft Paper. Mangal kmr torba kd.

Chemical Bag Paper. Kimyasal madde torba kd. Kraft

Charge. (1) Yk. (2) Yklemek. Doldurmak.

torba kd.

Charge Decay. Yk zayflamas. Zamana bal olarak,

Chemical Bonding. Kimyasal balama. (1) Temizlik

zeta potansiyelde meydana gelen deer kayb.

ktlarnda ok katl yapy salamak iin kimyasallar

Charge Neutralization. Yk ntrletirme. Belirli bir

(genellikle tutkallar) kullanlarak yaplan balama ilemi.

elektrik ykyle yklenmi ( + ) ortamn zt ynde

(2) ki maddenin atom veya molekllerinin kimyasal olarak

yklenerek, yk deerinin sfrlanmas.

balanmas.
61

NGLZCE-TRKE KIT VE KITILIK TERMLER SZL


Chemical Cleaning. Kimyasal temizleme. Elek ve keeleri

Chemical Pulp. Kimyasal selloz. Yongalarn

kimyasal maddelerle temizleme.

kimyasallarla piirilmesi yoluyla elde edilen selloz. Bu

Chemical Coagulation. Kimyasal topaklatrma. Ham

ilemler srasnda sellozun lignin miktar azaltlr.

sularn kimyasal maddelerle, renginin ve bulanklnn

Chemical Reactivity. Kimyasal re aktivite. Bir maddenin

giderilmesi.

kimyasal reaksiyonlara kar eilim dzeyi.

Chemical Debarking. Kimyasal kabuk soyma. Kimyasal

Chemical Recovery. Kimyasal geri kazanma. Selloz

kullanarak ktklerin kabuklarn soyma. Genellikle zehirli

retiminde, ligninin alnmas iin kullanlan sodyum

kimyasallar kullanlmaktadr.

tuzlarn geri kazanma sreci. Siyah likr nce

Chemical Fiber Paper. Kimyasal selloz. Yongalarn

buharlatrlarak suyu azaltlr. Sonra da bu ie zel kazanda

kimyasallarla piirilmesi sonucu elde edilen selloz.

yaklarak dier kalntlar uurulur. Geriye kimyasal kl

Chemical Ghosting. Kimyasal kopyalama. Baskda

kalr.

mrekkebin kdn arkasna geerek hayalet grnt

Chemical Recovery Plant. Kimyasal geri kazanma tesisi.

yaratmas.

Selloz fabrikalarnda sodyum bileiklerini geri kazanma


amacyla kurulan nite.

Chemical Loss. Kimyasal madde kayb. Bir ilem srasnda


geri kazanlabilecek kimyasallarn kaybolmas. Toplam geri

Chemical Release. Kimyasal salm. Kimyasal atk.

kazanlabilecek kimyasaln yzdesel oranyla hesaplanr.

zellikle evreye zarar verecek olan kimyasal atklar.

Bir rnei selloz retiminde kimyasal geri kazanma

Chemicals. Kimyasallar. Kt kimyasallar.

frnlarndaki kayplardr.

Chemical Showers. Kimyasal fskiyeleri. zellikle hurda

Chemical Manila Writing. Manila yaz kd. Manila

kt veya ar dolgu maddeli hamur ileyen makinelerin

kenevirinden, kimyasal yolla retilen sellozla yaplan

pres keelerinde kimyasal madde ile temizlik iin kullanlan

kt.

fskiyeler.

Chemical Oxygen Demand (COD). Kimyasal oksijen

Chemical to Wood Ratio. Kimyasaln oduna oran. Selloz

ihtiyac (KO). Atk sularda kimyasal oksitlenmeyi

retiminde kullanlan kimyasallarn arlnn kuru odun

salayacak yeterlilikteki oksijen miktar. ( Baknz;

arlna oran.

Biological Oxygen Demand, BOD).

Chemical Wood Pulp. Odun yongalarnn kimyasallarla

Chemical Precipitation. (1) Kimyasal keltme. Asltl

piirilmesiyle elde edilen selloz.

svlara kimyasal maddeler katarak kat paracklar

Chemigroundwood. Kimyasalla tlm selloz.

keltme ilemi. yonlar kar iyonlar verilerek znr

Odunun sodyum slfit ve sodyum karbonat zeltisinde ok

olmaktan karlr. zellikle metalik katyonlar iin

yksek scaklklarda ve basnta muamele edilerek

kullanlr. (2) Kire veya karbonatla suyun yumuatlmas

tlmesiyle elde edilen selloz. Kimyasallarla tme

sreci.

birlikte yaplmaktadr.

Chemical Preparation. Kimyasal hazrlama. Kt

Chemi-Washer. Kimyasal ykayc. Selloz iindeki

retiminde kullanlan kimyasallar belirlenen prosedrlere

kimyasallar ykayarak szen bir ekipman.

gre hazrlama.

Chemi-Thermo Mechanical Pulp, CTMP. (E anlaml;

Chemical Preparation Unit. Kimyasal hazrlama nitesi.

Chemo-Thermo Mechanical Pulp)

Kimyasal hazrlama birimi.

Chemo-Thermo Mechanical Pulp, CTMP. Yongalarn

Chemical Properties. Kimyasal zellikler. Bir kimyasal

nce sodyum slfit ve buhar kullanarak ilenmesi ve

reaksiyon srasnda veya daha sonrasnda ortaya kan

ardndan mekanik tme yoluyla elde edilen selloz. Yar

zellikler.

kimyasal, yar mekanik hamur.


62

NGLZCE-TRKE KIT VE KITILIK TERMLER SZL


Cheque Paper. ek kd. Deerli ktlarn basld

Chipboard. Gri karton. Hurda kttan yaplm kaln ve

kimyasal sellozdan yaplma dayankl bir kt tr.

kaba karton.

Gvenlik amacyla filigranl veya fosforlu krll gibi

Chip Charge. Yonga arj. Be tr piiriciye gre

zellikleri olabilir.

beslenen yonga miktar.

Cherry Picker. Sepetli kaldra. Fabrika iinde yksek

Chip Conditioner. Yonga artlandrcs. Selloz

noktalara eriimi kolaylatran i arac.

retiminde siyah likrn yonga bnyesine daha iyi geip

Chest. Bte. Tank. Hamur btesi.

verimliliin arttrlabilmesi iin kullanlan, dili iki valsten

Chestnut Board. Kestane kartonu. Kestane aac

oluan ekipman.

sellozundan yaplma karton. Son yllarda, sert aalarn

Chip Crusher. Yonga ezici. Byk boyutlu yongalar

odunlarndan yar kimyasal yntemlerle retilen, esmer

ezerek klten ezici.

selloz hamurundan yaplma kartonlar.

Chip Decay. Yonga rmesi. Selloz yaplacak

Cheviot. (1) Krll kt. Hamurun iine baka renklerde

yongalarn, siloda mantarlaarak rmesi.

az miktarda elyaf kartrlarak retilen krll ktlar. (2)

Chip Digger. Pnmatik yonga taycs.

Pastel tonlarda retilmi antik grnml karton kaplamada

Chip Feeder. Yonga besleyici. Dner besleyici. Basnl

kullanlan ktlar.

ortama kar altndan cepleri olan devasa dner bir

Chili Wrapper. Drm kd. Hamburger kd. Yal

vanadr. Serbest haldeyken zerindeki silodan cebe ald

grnmde, ayakst satlan yiyecekleri sarmada kullanlan

yongalar basnl blgeden piiriciye boaltr. Buhar

kt.

kan nleyecek szdrmazl salanmtr.

Chill. Soumak. Soutmak.

Chip Filling. Yonga ykleme. Be tr piiricilerde

Chill Cast Roller. Souk dkm merdane.

yongay piiriciye ykleme.

China Clay. Seramik kili. Kaolin. Doada alminyum

Chip Meter. Yonga ler. Hacim lme yoluyla iinden

silikat (Al2, SiO4) minerallerine balanm, su moleklleri

geen yongalar lp ekrana aktaran dzenek.

ve silis kumu karm olarak bulunan ve saf olanlar

Chip Packing. Yonga ayrma. Havayla tanan yongalarn

kavrularak, ktta dolgu ve kaplama maddesi olarak

havadan ayrlmas.

kullanlan madde.

Chip Pile. Yonga yn. Ak havadaki yonga silosu.

China/Chinese Grass. in als. in keneviri. Rami de

(Chip Silo)

denilen bir al. Yapraklar dut yaprana benzer ve ipek

Chipper. Yongalayc. Yonga makinesi. Odun yongalayc.

bcei besini olarak kullanlr. Bu bitkiden elde edilen rami

Chips. (Baknz; Chip)

elyaf pamukla kartrlarak para kd yapmnda

Chip Screens. Yonga elekleri. Bunlar dner tamburlar,

kullanlr. Pamuk elyafndan 5 kat daha gl elyaflar

eimli sarsak elekler eklinde eitli ekillerdedir.

vardr. (Baknz; Ramie).

Chip Seperator. Yonga ayrc. Dili disklerden oluan ve

China Paper. (Baknz; Chinese Paper)

yongalarn dilerin arasndan gemesiyle ayrld/elendii

Chinese Paper. in kd. En eski el yapm

ekipman.

ktlardandr. indeki eski mezarlarda rnekleri bulunan,

Chip Silo. Yonga silosu. Ktklerin yonga haline geldikten

bambu elyafndan yaplma bir kt tr.

sonra yld silo

Chip. (1) Yonga. Kylm odun. (2) Kark hurda

Chip Storage. Yonga silolama.

ktlardan yaplan bir karton tr. (Chipboard)

Chlorate. Klorat. (CIO3)-. Hidroklorik asidin tuzlar.

Chip Bin. Yonga silosu. Yonga konteyneri. (Chip Silo)


63

NGLZCE-TRKE KIT VE KITILIK TERMLER SZL


Chlorid Photographic Paper. Fotoraf taban kd.

Chlorine Process. Klorlama sreci. Samandan yksek

Gm klorit ile kaplanmak zere retilen, fotoraf taban

kalitede selloz elde etme aamalarndan biri. Buna Pomilio

kd.

Sreci de denilmektedir. Bu sre drt aamaldr: (1)

Chlor Free Paper. (Baknz; Clorine Free Paper).

Samann alkali ortamda piirilmesi. (2) Ortama klor


verilmesi. (3) Klorun ve bileiklerinin uzaklatrlmas iin

Chlorination. Klorlama. Hidrojen atomlaryla yer

alkali ykama. (4) Hipoklorit ile ek aartma.

deitirmek zere, bir organik bileie klor verilmesi.

Chlorine Requirement. Hamurun klor ihtiyac. Klor talebi.

Chlorination Stage. Klor verme aamas. ok kademeli

Aartma iin gerekli klor miktar.

aartma srecinde klorun verildii aama. (C aamas)

Chlorine Tower. Klorlama kulesi. Beyazlatma amacyla

Chlorinator. Klorlayc. Suya ll klor veren donanm.

hamura klorun verildii kule.

Chlorine. Klor gaz.

Chloro Bromide Paper. Fotoraf taban kd. Gm

Chlorine Consumption. Klor tketimi. Aartma srecinde

klorikle ve bir miktar gm bromidle kaplanmak zere

bir ton kuru bazda selloza verilen kg lsnde klor

retilen fotoraf taban kd. (Baknz; Chlorid

miktar.

Photographic Paper).

Chlorine Demand. Klor talebi. rneklenen bir suyun veya

Chock. Takoz. Tahta takoz. Bakm srasnda sklkla

atk suyun iindeki canllar yok edecek miktardaki klor

kullanlan ve valslerin altna destek olarak konulan takozlar.

deeri. Bu arada suda klor bileikleri meydana gelir.

Chocolate Dipping Paper. ikolata alt kd. ikolata

Tketilen klor ise klor talebidir. Verilen klorla suda kalan

imalat sonrasnda, zerine ikolatann konduu yal ve

klor arasndaki fark lmlenerek bulunur.

ince kt.
Chlorine Dioxide (ClO2). Klor dioksit. Sellozun
Chocolate Dividers and Layer Board. ikolata seperatr

aartlmasnda kullanlan bir madde. (Burada klor +4

kartonu. ikolata kutular iinde, aralara blme olarak

deerliklidir). Havadaki younluu hacimce % 4 n zerine

konulan kartonlar.

ktnda patlar.

Chocolate Wrapping Papers. ikolata sarg kd. Her

Chlorine Dioxide Delignification. Klor dioksitle lignin

bir ikolatay sarmak iin kullanlan ince ve yal ktlar.

giderme. Kraft srecinde kullanlan bir ligninsizletirme

Chromaticity. Kromatik. Parlaklk. Daha kromatik olan

ilemidir.

daha parlaktr.

Chlorine Dioxide Stage. Klor dioksit aamas. ok aamal


aartma srecinde selloza klor dioksit vererek reaksiyon

Chromatic Paper. Parlak ambalaj kd. Hediyelik

salanan sonrasnda ykama yaplan aama. D aamas.

ambalaj kd. zerinde eitli renklerde bask yaplm,

Chlorine Evaporator/Gassifier. Klor buharlatrc. Kloru

parlak bir ambalaj kd.

selloz aartma nitesine nakletmek iin kullanlan

Chromatograph. Kromatoraf. Karmlarn bileenlerini

buharlatrc.

ve oranlarn bulmaya yarayan bir laboratuvar cihaz.

Chlorine Free Paper. Klorsuz kt. retimi srasnda,

Chromatographic Paper. Kromatoraf kd. Filtre

klor ve klor bileikleri ile ilem yaplmam, selloz ve bu

kd. Kt kromatorafisinde kullanlan bir filtre kd

sellozdan yaplm ktlar.

tr.

Chlorine Mixer. Klorlama kartrcs. Selloza klor

Chromatography. Kromotorafi. Karmlarn kimyasal

verildikten sonra kartrmak iin kullanlan kartrc.

analizi.

Chlorine Number. Klor Says. 25 C de 15 dakika sreyle

Chromium. Krom. Vals kaplamalarnda ve paslanmaz

100 gram kuru bazda sellozu aartmak iin kullanlan klor

alamlarda kullanlan bir metal.

gaznn, gram cinsinden deeri.

Chromium Coating. Krom kaplama.


64

NGLZCE-TRKE KIT VE KITILIK TERMLER SZL


Chromo. Kroma. Kue kaplama yaplm.

CIM (Computer Integrated Manufacturing). Bilgisayar

Chromo Board. Kroma karton. Kue kaplamal, gofraja

destekli retim.

uygun, ofset bask yaplabilen kartonlar.

Cinder Specs. Karbon lekesi. Kt zerinde grlen kk

Chromo Dublex Board. Kroma dupleks karton. ki katl

siyah noktalar. Kalite bozukluu anlamna gelmektedir.

krom karton

Circuit. Devre. Su devresi, hamur devresi gibi devreler.

Chromolux Board. Kromelks karton. Tek taraf ok

Circuit Closure. Devre kapatma. Dng oluumu salama.

yksek parlaklkta kuelenmi karton.

Kt fabrikalarnda su devrelerinde, kapal dng

Chromo Paper. Kroma kt. Kue kaplanm kt. Etiket

yaplarak, atk su k minimuma indirilmektedir.

ve ambalajda kullanlr.

Circular Cutter. Dairesel bak. (1) Bobin makinesi veya

Chromophores. Renk veren molekller. Bitki hcrelerinde

dilici ba. (2) Bir aft zerine yerletirilmi bak veya

renkten sorunlu olan molekller. Sellozun renginde nemli

baklardan oluan, dner kt kesme ekipman. (3)

rol oynarlar.

Laboratuvarda belirli apta kt veya oluklu mukavva


rnei almak iin kullanlan dairesel bak. (Baknz; Disk

Chromo Triplex Board. Kroma tripleks karton. katl

Cutter).

krom karton

Clad Steel Plate. elik kapl levha. Siyah sacn zerine

Chronic Problem. Kronik problem. zlememi ve

paslanmaz elik kaplanm levha.

srekli olarak tekrarlayan problem.

Claflin. Konik tc. Bir konik tc markas ve bu

Chute. Oluk. Kanal. ut.

nedenle konik tcler bu adla anlmaktadr.


CIE (Commission Internationale de l'Eclairage). Renk
Clamp Marks. Mengene izi. Giyotinde, kt kesimi

tanmlarn yapan uluslararas bir kurulu.

srasnda, kdn kaymasn nlemek iin kullanlan


CIELAB Coordinates. (Baknz; Color Space).

mengenenin brakt di izleri.

CIE Whiteness. CIE beyazl. Renk uzaynda beyazl

Clarifier. ktrme havuzu. Artma nitelerinde, amurun

tanmlayan renk deeri. (ISO 2470)

keltilerek suyun berraklatrld havuz.

Cigar Band Paper. Puro bant kd. Purolarn zerine

Classification. Snflandrma. Kt trlerinin

erit eklinde sarlan, gofrajl, tek taraf altn kaplamal, ince

snflandrlmas.

ve dayankl ktlar.

Clay. Kil. Kaolin. Ktta yzey kaplamas ve hamurda


Cigar Box Paper. Puro kartonu.

dolgu maddesi olarak kullanlan kaolin.

Cigrette Filter Paper. Sigara filtre kd. Sigaralarda,

Clay Coated Blanks. Kue kapl kt.

filtre yapmnda kullanlan, krepli ve esnek zellikli kt.

Clay Coated Boxboard. Kue karton.

(Baknz; Cigarette Mouthpiece Paper).

Clay Coated Craft (CCK). Kue kraft kad.

Cigarette Mouthpiece Paper. Sigara azlk kd.


Sigaralarda filtre yapmnda kullanlan krepli ve esnek

Clay Coated Solid Bleached Sulfate. (Baknz; Clay

zellikli kt. (Baknz; Cigarette Filter Paper).

Coated Boxboard).

Cigarette Paper. Sigara kd. ok dk gramajl,

Clay Filled Paper. Kaolin dolgulu kt. Beyazlatmak

tutkalsz, yanmay kontrol etmek iin yksek oranda dolgu

amacyla kaolinle selloz harmanndan retilen kt.

maddesi kullanlm, hava gzenekleri ok olan ve sigara

Clay Lump. Kil topa. Kue zeltisinde znmeden

sarmnda kullanlan kt.

kalm kil topa.

Cigar Labels. Puro etiket kd. (Baknz; Cigar Band

Clay Sack Paper. Kil torba kd. imento torba kd.

Paper).

Dayankl bir Kraft kd.


65

NGLZCE-TRKE KIT VE KITILIK TERMLER SZL


Cleaner Cone. Temizleyici konisi. Temizleyicilerin sk

Closed Draw. Kapal eki. Destekli eki. Safihann bir

anan alt paralar.

silindirden dier silindire kee desteiyle gemesi. (Zt

Cleaners. Temizleyiciler. Sudan ve hamurdan daha ar

anlaml; Open Draw).

paracklarn ayrtrlmasnda kullanlan ekipmanlar. Kum

Closed Filter System. Kapal filtre sistemi. Paralel alan

tutucular. Konik santrifj temizleyiciler.

ve otomatik ykamayla temizlenen kapal filtre sistemleri.

Clean Flow. Temizleyesiye boaltma. Tank, pulper veya

Closed Headbox. Kapal hamur kasas. Basn ve seviye

btenin boalmas.

kontroll hamur kasas.

Cleaning. Temizlik. (1) Elek ve keelerde yaplan

Closed Loop. Kapal dng. Otomasyonda deiken

temizlikler. (2) Hamurun iindeki yabanc maddelerden

deerin srekli olarak llp dzeltici hareketin yapld

temizlenmesi.

geri beslemeli sistem.

Cleaning Chemicals. Temizlik kimyasallar. Elek ve

Closed System. Kapal sistem. (1) Szdrmazl olan

keeleri temizlemede kullanlan kimyasallar.

makineler. (2) D dnyaya atk brakmayan kapal olan

Cleaning Paper/Tissue. Temizlik kd.

sreler ve sistemler.

Clean Proof. Hatasz ahit sayfa. (Matbaa terimidir.)

Closed (Web) Transfer. Kapal safiha transferi. Kapal


safiha aktarm. Elekten prese safiha aktarmnn el yerine

Cleansers. Temizlik maddeleri.

kapma (Pick-up) valsiyle yapld yntem.

Cleansing Tissue. Silme kd. Makyaj temizleme, gzlk

Closed Water System. Kapal su sistemi. Darya atk su

silme gibi ilerde kullanlan kt rnler. ok ince ve

vermeyen, az sayda kt fabrikasnda kullanlan sistem.

yumuak dokulu temizlik ktlarndan, yz ve gzlk

Close Formation. Kapal formasyon. Gzeneksiz kt

temizlii iin retilmi kttan yaplma rnler.

yzeyi. Gzenekler kapand iin dzgn grnl olma.

Clear. Temiz. Temizlenmi.

Closure Limits. Kapama snrlar. Kt retiminde sorun

Clearance. (1) Aklk. Aralk. (2) Temizlik. Tasfiye. (3)

yaanmadan, su devrelerinin ne kadar kapatlabileceini

Kurs aral. Mil veya pistonlarda milin hareket aral.

belirleyen snrlar. Bir ton kt retimi bana kullanlan

Clear Water. Temiz su. Temizlenmi su. Elyaflar alnm

suyun miktar olarak ifade edilir. Tam olarak kapal olan

su.

sistemler olsa da, su tahliyesi genellikle birka tonlara

Climatic Chamber. klimlendirme odas. rnek bir kt

drlebilmektedir. Tam kapal sistemlerde bile, kttan

parasn nem ve scaklk altnda izlemek iin yaplm

buharlatrlan suyun takviyesi iin taze su ihtiyac

laboratuvar aleti.

domaktadr.

Clipper Seam. Ek yeri. Keelerde keenin iki u kenarnn

Clot. Dm. Elyaflarda oluan kmelenme.

eklendii diki yeri.

Cloth Binding. Bez ciltleme. Bez cilt.

Clog. Tkanmak

Cloth Centered Paper. Bezli kt. Orta tabakas bez veya

Closed Centrifugal Pump Impeller. Kapal tip santrifj

kuma olan lamine kt.

pompa fan. Su hatlarnda yksek basnlarda kullanlan

Cloth Finish. Bez grnml. Kt yzeyine kuma

pompalardaki fan yaps

grnm verme.

Closed Cycle Bleaching. Kapal su dngl aartma.

Clothing. Giysi. Kt makinesi giysileri. Kt retiminde

Closed Cycle Mill. Kapal su dngs olan kt fabrikas.

kullanlan elek veya kee tr sentetik kumatan yaplma

Darya sfr dzeyde atk su gnderen kt fabrikas.

rnler.
Clothing Changes. Giysi deiimi. Elek veya kee
deiimi.
66

NGLZCE-TRKE KIT VE KITILIK TERMLER SZL


Cloth Liked Feel. Kuma benzeri dokunma hissi. Temizlik

polimerlerle balanma salanrken, koaglasyon srasnda

ktlarna dokunulduunda hissedilmesi beklenen bir

tuzlar kullanlr. Bu szck Agglomeration kelimesiyle

konfor ifadesi.

e anlaml olmasna ramen artmalarda Coagulation

Cloth Lined Board. Bez astarl karton.

kelimesi kullanlr. Kt hamurunda ise Agglomeration


kelimesi kullanlr. Bir fark da hamurda Zeta potansiyel

Cloth Lined Paper/Cloth Paper. Bez astarl kt.

sfrdan farkl iken artmalarda sfrdr.

Cloth Winding Board. Kuma masura kartonu. Kumalar

Coagulation Basin. Koaglasyon havuzu. Artma

rulo hale getirmek iin ortaya konulan masurann yapld

nitelerinde kullanlan bir havuz.

kartonlar.

Coal Fired. Kmrle alan (kazan).

Cloud Box Covering. Ebrulu ambalaj kd. Renginin


Mermerli gri olmas nedeniyle verilmi zel isim.

Coal Specks. Kmr lekeleri. Kt yzeyinde grlen ok

Cloud Effect. Bulut grntl. Kt grntsnn dalgal

kk siyah lekeler.
Coal Wrap Paper. Kmr torbas kd. Bir tr ince ve

olmas.

dayankl kraft kt.

Cloud Finish. Ebru ii. Ebru desenli. Bulut grnts veren

Coarse Board. Kaba karton. Sanayi amal kullanlan ve

yzey ileme.

test deerleri kritik olmayan kartonlar.

Clover Leaf Press. valsli pres. ki nipli pres. (Binip


Pres) Orta vals ayni eksende olmad iin yandan yonca

Coarse Fiber. Kaba elyaf. Arzu edilen kalitede elyaftr.

yapra gibi grnen iki nipli pres. Elekten hemen sonra

Uzun ve arl olan elyaflardr. (Baknz; Coarseness)

birinci ve ikinci presler olarak kullanlrlar.

Coarseness. Kabalk. Birim uzunluktaki elyafn arl ile

Clupacking. (Patentli bir isim) Krepli kt.

llendirilen elyaf zellii. rnein 100 adet elyafn


toplam uzunluunun miligram cinsinden ifade edilmesi

Clutch. Fren. Bobin makinelerinde hz drmek iin,

(mg/100m) Kaba elyaflar daha ar olan elyaflardr. Burada

balya konveyrlerinde ve vinlerde ise yk askda tutup

arla etki eden hem elyaf uzunluu, hem de apdr.

boalmay nlemek iin kullanlan motor freni.

Kaba olmayan elyaflara (Fine) elyaflar denir.

CMC (Carboxy Methyl Cellulose). CMC. Bir tr niasta

Coarse Papers. Kaba ktlar. Kltrel ktlar diye

tutkal. Ktta yzey kaplamada balayc ve kvam

adlandrlan basm ve yaz tab ktlar dndaki, genel

kazandrc olarak, hamurda i mukavemet artrc olarak

kullanm amal ktlar. (Baknz, Cultural Papers).

kullanlan bir rn.

Coarse Screen. Kaba elek. Hamurun iindeki dk

CMMS (Computerized Maintenance Management

younluklu paralar ayrmaya yarayan metal elekli

System). Bilgisayarl bakm ynetimi sistemi. Bakm

ekipman.

faaliyetlerini bilgisayarla planlayan, yrten, veri toplayan

Coarse Screening. Kaba eleme. Hamurun iindeki dk

ve bunlar ileyen bakm ynetimi.

younluklu paralar kaba elekte ayrma.

CMT (Corrugated Medium Test). Dalga ezilme testi.


Laboratuvarda zel koullarda yaplan, oluklu mukavvann

Coaster Board. Bardakalt kartonu. Odun sellozundan,

ortasndaki fluting kttan oluklu para hazrlanarak

ar gramajl, emici zellikte, yaken bozulmayan, silindir

yaplan dayanm testi.

eleklerde retilen ve bardakalt rts olarak kullanlan

CMYK (Cyan, Magenta, Yellow, Key Black). Fotoraf

mukavva.

basksn oluturan ana renkler. Mavi, krmz, Sar, Siyah.

Coated. Kue kapl.

Coagulation. Koaglasyon. Topaklama. Phtlama. Aslt

Coated Art Paper. Kue kaplamal sanat ktlar. Yksek

bulunduran svlarda, paracklarn iyonik ( + )

vasfl ve basld sanat eserlerinin renklerini doru

zelliklerinin deitirilmesi. Floklama srasnda

gsteren parlak kue ktlar.


67

NGLZCE-TRKE KIT VE KITILIK TERMLER SZL


Coated Blanks. Kue karton. Ebat kesilmi kue karton.

Coated Seconds. kinci kalite kue. Mkemmel olanlardan

Coated Blotting Paper. Bir taraf kue karton, dier taraf

seerek ayrlm, fakat kullanlabilir 2. kalite kue.

kaba kttan, ok katmanl bir kitap kapa kd.

Coated Tag. Kue etiket kartonu.

Coated Board. Kue karton.

Coated Tough Check. ki taraf kue etiket kartonu.

Coated Bond Paper. Kue bono kd. Dzgn yzey ve

Coated Unbleached Kraftboard (CUK). Kue esmer

salam yap gerektiren durumlarda kullanlmak zere

Kraft kartonu.

retilmi, kue kaplanm senet ve tahvil ktlar.

Coated White Top Liner. Kue oluklu karton. Oluklu

Coated Book Paper. Kue kitap kd.

kutularda st kat olarak kullanlan beyaz kue karton.

Coated Book Stock. (E anlaml; Coated Book Paper).

Coating. (1) Kueleme. Yzeye kaolin tr pigmentler ve

Coated Box Covering Paper. Kue kutu kapa kd.

balayc kullanarak, kt veya karton yzeyinin


zelliklerini deitirme ilemi. (2) Kaplama. Laminasyon

Coated Chromolitho Paper. Kroma litho bask kd.

kaplamalar. (3) Temizlik ktlarnda krepleme ncesi

ok renkli Litografik baskya uygun Kroma kt.

uygulanan kimyasallar ve tutkal karmlar.

Coated Chromotype. Paper. Kroma bask kd.

Coating Agent. Kaplama maddesi.

Litografik baskya uygun olmayan kroma kt.

Coating Base. Kue taban kd. Kue kaplamada taban

Coated Cover Paper. Kue kapak kd. Her iki taraf da

olarak kullanlan, herhangi bir kt veya karton tr.

kapldr.

Coating Clay. Kueleme kaolini. Kue kaplamada

Coated Glassine. (1) Folyo kapl aydnger kd. (2) Scak

kullanlan, son derece beyaz renkli ve ok iyi tlm

tutkal kapl effaf kt.

kaolin.

Coated Bristol. Kue Bristol. Kue kartpostal kartonu.

Coating Compound. Kue zeltisi. inde pigmentler,

Coated Index Bristol. Kue Bristol kartonu. Bristole gre

polimer dispersiyon maddeleri, balayclar ve su bulunan,

daga ince ve daha ekonomik bir bask kad.

kue karm. (E anlaml; Coating Mixture, Sauce)

Coated Lithograph Paper. Kue litografi kd. Litografi

Coating Color. (1) Kue boyas. Kue kaplamada, kaolinle

ktlar ok renkli baskya uygundur.

kartrlarak, birlikte uygulanan boya. Ayrca bu karmn

Coated Magazine Paper. Kue dergi kd. (Baknz;

iine balayclar, su ve eitli e balayclar da ilave

Light Weight Coated, LWC).

edilmektedir. (2) rtc boya. Kt yzeyinin komple

Coated Mottle. Mermerli kaplama.

boyanmas.

Coated Natural Kraftboard. Kue Kraft kartonu.

Coating Color Kitchen. Kue boya mutfa. Kue

Coated Newsback (CNB). Kue gazete kad. Dk

boyasnn hazrland blm. Mutfak terimi, kt

gramajl kil kaplanm gazete kad. (Baknz; LWC)

fabrikalarnda bir yardmc madde iin, dozajlama,

Coated Offset Paper. Kue ofset kd.

kartrma, stma, sulandrma tr hazrlklarn yapld


ekipman grubunu veya blmn anlatmaktadr. Benzer

Coated Paper/Paperboard. Kue kt/karton. Yzeyinde

ekilde, tutkal hazrlama iin de tutkal mutfa terimi

minimum 5 gr/m2 pigmentli kue hamuru bulunan kt

kullanlmaktadr.

veya karton. Bir yz veya iki yz birden kue hamuruyla

Coating Grade Clay. Kue kalitesinde kaolin. Rafine

kaplanm olabilir.

kaolin. Kue yapmak iin kullanlacak kalitede, son derece

Coated Postcard Stock. Kue kartpostal kartonu.

beyaz ve ince tlm rafine kaolin.

Coated Recycled Chipboard (CRB). Kue gri karton.


Hurda gazete kdndan yaplm, kaln kueli kartonlar.
68

NGLZCE-TRKE KIT VE KITILIK TERMLER SZL


Coating Ingredients. Kue katk maddeleri. Kue

Cobb Size Test. (Baknz; Cobb Test).

zeltisini meydana getiren, boya veya beyaz pigmentler,

Cobb Test. Kob testi. Kdn yzey tutkalnn kalitesini

kaolin, dispersiyon maddeleri, balayclar ve su.

veya su emi miktarn lmeye yarayan bir test. Tappi

Coating Lump. Kue topa. Kaplanm kt yzeyinde,

T441 a gre belirli sre iinde, belirli bir yzeyin emecei

Kueleme srasnda kalm kil topa.

su miktarn tayin eden test. 30 saniyede, 60 saniyede, 120

Coating Kitchen. Kue mutfa. Kue svsnn hazrland

veya belirlenen daha uzun srede, kt tarafndan emilen

fabrika blm. Mutfak terimi kt fabrikalarnda, bir

suyun, gram cinsinden miktarnn lld test.

yardmc madde iin dozajlama, kartrma, stma,

Co-binder. E balayc. Yardmc balayc. Kullanm

sulandrma tr hazrlklarn yapld ekipman grubunu

srasnda, kue pigmentlerinin viskozitesini ve su

veya blmn anlatmaktadr.

tutunumunu ayarlayan maddeler. Bunlar asl balayc

Coating Machine. Kue makinesi. Kueleme ilemini,

maddelere destek olarak kullanlr.

kt retildikten sonra, kt makinesi dnda yapan

Cock. Konik vana.

makine.

Cockle. Buruuk. Dalgal. Dzgn olmayan kt dokusu.

Coating Mixture. Kue karm. (Baknz; Coating

Dzensiz ekme kuvvetleri nedeniyle oluan dalgallk.

Compound)

Cockle Cut. Kvrm kopuu. Gerilme veya potluklar olan

Coating Mottle. Kue oynamas. Tonlanma. Kue

bir kdn, kalenderden geirilirken katlanarak kopmas.

grnmnn, kalender sonrasnda dalgal bir ekle

Cockle Finished. Dalgal ilenmi. (1) Bilerek buruuk tarz

dnmesi. Gerekte dzgn grnm, istenilen sonutur.

ilenmi kt. (2) Makine artlar sonucu gerilerek

Coating Pick. Kaplamada yolunma. Kue tabakasndan,

kurutulduu iin, dalgal retilmi.

kalenderde veya bask srasnda oluan kopmalar.

Cockling. Bklme. Kvrlma. Kt yzeyinin d ortam

Coating Pigments. Kueleme pigmentleri. Kaolin ve boya

neminin dkl nedeniyle ar kurumasyla oluan

pigmentlerinin genel ad.

kvrlma. Kuruma kenarlardan balayacandan anak

Coating Piling. Kue ylmas. Kue rmesi. Ofset bask

grnm oluur.

srasnda, bask valsi zerinde kueli yzeyden kopan

Coefficient of Friction. Srtnme katsays. Ktlarn

paracklarn birikmesi.

birbiri zerinden srtnerek kaymalarn nleyen diren.

Coating Pits. Kue gzenekleri. Kue yzeyinde, Kueleme

Coffee Bag Paper. Kahve torbas kd. Kue kaplanm

srasnda kalan, mikro dzeydeki kk hava boluklar.

son derece dayankl, iyi bask veren bir kt tr.

Coating Raw Stok. Kuelenecek taban kd.

Coffee Filter Paper. Kahve filtre kd. Dk gramajl,

Coating Skip. Kue sekmesi/atlamas. Yzey kaplamas

ya dayanm yksek ve gzenekli bir filtre kd tr.

srasnda, baz ksmlarn kaplanmadan geilmesi.

Kimyasal olarak pasif/ntr ktlardr.

Coating Splash. Kue yaylmas. Kue rmesi. Kaplama

Cogeneration. Kojenerasyon. Elektrik ve buhar birlikte

yzeyinde ar kaplama birikimi sonunda meydana gelen

reten enerji santral.

dalma ve yaylma. Bunun sonucu ortaya kan lekeli

Cohesion. Tutunma. Ayni tr molekllerin birbirlerini

grnt.

ekerek tutunmalar. (Baknz: Adhesion)

Coating Shower. Kaplama fskiyesi. Yanki silindirlerde

Coil. (1) Makara. (2) ap eninden geni olan kt bobini.

yzey kaplamas temizliinde kullanlan fskiye.

(3) Yazar kasa rulolar. (4) Motor bobini. (5) Bobin.

Coat Weight. Kue arl. Kaplama arl. Kt

Coiled Tubes. Serpantin borular. Eanjor borular.

yzeyine kaplanan maddenin, bir metre kareye ka gram


olduunu belirten deer.
69

NGLZCE-TRKE KIT VE KITILIK TERMLER SZL


Coin Wrap. Bozuk para sarma kd. Marketlerde

Cold-Set Inks. Reineli mrekkepler. Kurutma

kasalarda kullanlan bozuk paralar, belirli saylarda sararak,

gerektirmeyen mrekkepler. Kat halde olduklarndan,

demet yapmada kullanlan Kraft ktlar.

stlarak svlatrlan ve baskda souma sonucu donan

Cold Alkaline Extraction. Soukta alkali ekme. Selloz

mrekkepler. zc kullanlmadan stlarak uygulanan

retim aamalarnda selloz saflatrma amacyla uygulanan

mrekkepler.

bir kostik azaltma yntemi. (Baknz; Caustic Extraction)

Cold Soda Pulp. (Baknz; Cold Caustic Pulp). Saman

Cold Blow. Souk fleme. Piiriciden, selloz hamurunun

sellozu.

piirme sonras 100 C nin altndaki scakla siyah likrle

Cold Spot Carbonizing Ink. Souk bask karbon

soutularak atlmas. Elyaflarn ani oklanmasn ve sonuta

mrekkebi. Souk olarak uygulanan siyah mrekkep.

hasarlanmasn nlemek amacyla uygulanan ilem.

Matbu form ktlarnn arkasna, karbonlu kt yapmak

Cold Caustic Pulp. Souk kostik sellozu. Saman

iin uygulanan mrekkep.

sellozu.

Cold Steep Bleaching. Souk aartma. % 20 kesafette

Cold Caustic Pulping. Souk kostikle selloz retimi.

selloz hamuru zerine hidrojen peroksit sklarak ve 45

Samandan selloz retimi. Oda artlarnda n souk kostik

derecede uzun sre bekletilerek yaplan aartma ilemi.

verme ilemi yaplm, selloz retim aamas. Mekanik

Cold Wax Board. Souk parafinlenmi karton. Erimi

selloz retiminde, yongalarn kostikle n ilemden

parafinle, karton yzeyine uygulandktan sonra, souk suya

geirilerek elde edilen selloz aamas.

daldrlarak yaplan bir karton kaplama ilemi.

Cold Condensate. Souk kondensat. Enerjisini tamamen

Collage. Kolaj. eitli desen, renk ve cinste kd keserek,

yitirip youmu buhar veya gaz.

yeni bir resim oluturmak iin bir kt veya kanvas zerine

Cold Caustic Extraction. Souk kostik ekme. Selloz

yaptrlarak yaplan Fransz kt sanat.

aartma ilem aamalarndan biri.

Collapse. kme. Oluklu mukavva kutularn zerindeki

Cold Flow. Souk krepleme. retim sonras zel

arla dayanamayp kmesi.

makinelerle yaplan krepleme ilemi. Kt makinesi

Collar Circles. Yaka kartonu. Balen kartonu. malat

dnda yaplan krepleme ilemi.

sonras, gmlek yakalarnn iine dzgn grnm

Cold Glue. Souk tutkal. Souk halde uygulanan tutkal

amacyla oturtulan karton erit.

trleri.

Collate. Sraya koymak.

Cold Grinding. Souk tme. Su ile scakln

Collection Rate. Toplama oran. Kullanlan kt miktarna

drlerek kontrol edildii, odun tme ilemi. Mekanik

gre, o lkede toplanan hurda kdn oran.

selloz hazrlama aamalarndan biridir.

Colloid. Karm. Koloit. Parackl homojen karm. Bir

Cold Pressed. Souk preslenmi. Souk iz verilmi. Kt

maddenin, bir sv iinde dzgn dalm salayacak ekilde

retildikten sonra, pres valsleri ile darda yaplan iz verme

kartrlmas sonucu ortaya kan karm. Dolgu maddeleri

ilemi. Souk iz verme, kdn grntsne zenginlik

katlm kt hamuru karm bir koloit oluturur.

kazandrmak iin, boya kullanmadan, muhtelif desenli

Colloidal Particles. Koloidal paracklar. Asltl

souk pres valsleri altnda, orta dereceli grnt deitirme

paracklar. Boyutlar 10 nanometre ile 1 mikron arasndaki

ilemidir.

asltl paracklar.

Cold Pressed Finish. Souk iz ilemi.

Colloidal Retention. Parack tutunumu. Kt

Cold Sealing Paper. Souk conta kd. Scaa dayankl

hamurundaki Asltl paracklarn, elyaflara tutunarak kt

olmayan kt conta.

bnyesinde kalmas.

70

NGLZCE-TRKE KIT VE KITILIK TERMLER SZL


Colloidal Stability. Koloidal denge. kelme ve

Colored Kraft. Renkli Kraft. Hamurunda boya kullanlm

birikmeleri nleyecek ekilde, askdaki paracklarn askda

Kraft ktlar ve kartonlar.

kalmay srdrd denge durumu.

Colored Label. Renkli etiket kd. Yzeyi boyanm

Colloidal System. Koloidal sistem. En azndan biri Asltl

etiket kd.

parackl yapda, iki maddenin birlemesiyle meydana

Colored Pigments. Renkli pigmentler. Suda znmeyen

gelen karm.

renkli paracklar. Yzey boyalarnda kullanlrlar.

Colloid Mill. Koloit kartrcs. Homojenletirici. Mikser.

Color Fastness. Boya hasl. Boyann kalcl. Boyann

Bir maddenin bir sv iinde dzgn dalm salayacak

solmazl. Boyann sabitlii.

ekilde kartrlmasn salayan makine.

Color Fast Papers. Solmaz ktlar. Has boyal ktlar.

Colloid Titration. Koloit titrasyonu. Bilinmeyen bir

Colorfulness. Renklilik. X-Y renk dzleminde, bir rengin

polielektrolitin, younluu ve yk bilinen bir

gri renk ile arasndaki renk farkll.

polielektrolitle titrasyonu.

Colorimeter. Renk ler. Bir rengin, renk uzayndaki

Colloid Titration Ratio (CTR). Koloit titrasyon oran. Bir

yerini ve parlakln rakamsal deerlerle veren cihaz.

rnein anyonik ihtiyacnn katyonik ihtiyacna oran.

Colorimetric Purity. Renk safl. Renk doygunluu. Renk

Collotype Paper. Jelatinli kt. Rutubete dayankl bir

derinlii.

kt.

Colorimetry. Renk lm. Bir rengin, renk uzayndaki

Collotype Printing. Jelatin bask. Jelatin veya jelatin kapl,

rakamsal deerinin bulunmas.

bir cam veya metal plakann yzeyine yaplan bask eidi.


Coloring Pigment. Boya pigmenti.

(E anlaml; Arto Printing)

Color Lake. Redi toz boya. Lake boya. Toz boya. Bir

Colophon. Kolofon. Bitirici ekleme. Kdn ok pahal

boyann almina veya kaolin ile kartrlarak

olduu dnemde, el yazmalarnda balk sayfas veya kapak

kurutulmasyla elde edilen ve sonra tlen suni

kullanmak yerine, yaznn sonuna satr halinde eklenen,

pigmentler.

yazarn kendisince konulan iaretler, kelimeler ve simgeler.

Color Lump. Boya birikimi. Kt yzeyinde grlen ar

Colophony. Kolofan reinesi. am reinesi.

boyal noktalar.

Color(Colour). (1) Renk. (2) Boya. (ISO 5631)

Color Management. Renk ynetimi. Dijital baskda bir

Colorant. Renklendirici. Boya. Kdn rengini veya renk

rengin yeniden retilebilmesi iin yaplan denetim

tonunu deitiren maddeler.

ynetimi. Ayni zamanda farkl cihazlar arasndaki renk

Color Brightness Tester. Renk parlaklk test cihaz. Renkli

tutarlln korumay amalar. Tarayc ile ekran arsnda

bir yzeyden, n yansmasn len cihaz.

ounlukla renkler uyumaz. Baskya geince bambaka bir

Color Density. Renk younluu. Baskl alann optik

resim ortaya kabilir.

younluu. Optik younluklerle yansyan k llerek

Color Match. Renk uyuumu. ki rnek arasnda,

younluk miktar bulunur. rnekler birbirine gre

llebilen renk farkllnn olmamas.

mukayese edilir.

Color Progression. Renk sralamas. Baskda renklerin

Color Depth. Renk derinlii. Piksel saysndaki younluk.

basm sras.

Krmz, yeil, mavi ana renklerinden her birinin, rnein 8

Color Proof. Renk dorulama testi. Bask ncesi renk

bitle (25610=111111112) ifade edilen tonu zerinden, ana

kontrol.

renk iin milyonlarca renk tonunun elde edildii renk

Color Reversion. Renk atmas. Yalanma veya

farkll (E anlaml; Bit Depth)

kimyasallarla rengin orijinalliini kaybetmesi.


71

NGLZCE-TRKE KIT VE KITILIK TERMLER SZL


Color Saturation. Renk doygunluu. Renk younluu.

Combined Cycle Technology. Kombine evrim

Renk doygunluu kaybolduka soluk grnt ortaya kar.

teknolojisi. Enerji verimini st dzeye karabilmek iin,

Color Separation. Renk ayrtrma. Bir rengin, optik

atk baca gazndan enerji elde eden sistemler.

filtrelemeyle bileenlerine ( ana renge) ayrtrlmas. Bir

Combined Deinking. Tam mrekkep giderme. Flotasyon

rengi oluturan ana renklerin ortaya karlmas.

ile birlikte, ykamann (Washing) yapld mrekkep

Color Sheets. Renk katalou. Renk kartelas.

giderme ilemi.

Color Space. Renk uzay. In renklerini matematiksel

Combo Bin. Dev kutu. ok fazla arlk tayabilecek

olarak tanmlayan boyutlu L.a.b. sistemi. XYZ

ekilde retilen oluklu kutu. (Jumbo Box)

boyutlu uzay sistemine gre, X ekseni ay, Y ekseni byi, Z

Combustible. Tutuucu. Yanc. Bir s kaynana maruz

ekseni Lyi temsil etmektedir. L, parlakl (Lightness),

kalan bir maddenin yanabilir zellikte olmas ve yanmas.

a krmz-yeil eksenini, b sar-mavi eksenini

Kt ve selloz yanc maddelerdendir.

belirtmektedir. Bunlara CIELAB (Commission

Combustible Paper. Yanc kt. Tututuunda sonuna

Internationale de L'clairage) koordinatlar da

kadar kontroll ekilde yanabilen kt. Nitratla emprenye

denilmektedir.

edilmi ktlardr. Bir rnei sigara kddr.

Color Specification. Renk zellikleri. Renk tanm. Bir

Combustion Control. Yanma kontrol. Otomatik olarak

rengin dalga boyunu, safln ve k yanstma zelliklerini

dzenlenen kazanlardaki yanma kontrol.

X,Y,Z ekseninde rakamlarla ifade etme.

Comment. Yorum. Bir konu hakknda yaplan szl veya

Color Spots. Renkli benekler. Benek.

yazl aklama.

Color Strength. Boyama kuvveti.

Commerce. Ticaret. Alm ve satm tr iler.

Color Variation. Renk deiimi. Baskda renk

Commercial. (1) Ticari. (2) Sra mal. zel olmayan.

younluunun dalgalanmas.

Herhangi bir kdn, kltr amal bir kt olmadn,

Color Wheel. Renk tekeri. Renk ark. Tm renk tonlarn

fabrikalarda kullanldn belirten bir tanm. Sradanl

bir daire iinde gsteren resim. ok eitli renk tekerleri

ifade etmektedir. Burada kt eidi, kt kalitesi ve

olmasna ramen, genellikle renkler birincil (mavi, krmz,

gramaj ok geni aralklardadr. zel trler bu kapsama

sar), ikincil (yeil, turuncu, mor) ve ncl (Krmz-

girmemektedir.

turuncu, krmz-mor, Sar-Turuncu, sar-yeil, mavi-mor,

Commercial Blotting. Ticari amal emici ktlar.

ve mavi-yeil) diye 12 ana grupta toplanr. Renklerin says

Commercial Invoice. Fatura. Naklye dhil tm

arttka 24 veya 256 renk tonu ortaya kar.

masraflarn gsterildii fatura.

Column Strength. Kolon mukavemeti. Kartonun yk

Commercial Match. Ticari benzerlik. Bir kdn baka

tama mukavemeti.

firma tarafndan retilmi, kabul edilebilir benzeri.

Combination Board/Paperboard. Katmanl karton. ok

Commercial Wove Enveleope. Dz zarfa. Genellikle

katmanl ve tabanda daha dk kalitede hamur kullanlarak

zellii olmayan her trl zarf.

silindir elekli makinelerde retilen kartonlar.

Commercial Register. Ticari tescil. Ticari olarak yaptrlan

Combined Board. Katmanl karton. st ste katmanlar

renk ve tr tescili.

olan, silindir makinelerde retilmi kartonlar.

Commercial Tissue. Sarglk pelr kd. Limon sarma

Combined Cycle. Kombine evrim. Atk baca gazlarndaki

kd.

sy da geri kazanan evrim santral. (Baknz; Simple

Commercial Wove Envelope. Zarf ktlar. Kuesiz

Cycle)

herhangi bir zarf kd.


72

NGLZCE-TRKE KIT VE KITILIK TERMLER SZL


Commercial Writings. Genel amal yaz tab kd.

Compressibility. Sktrla bilirlik. (1) Kdn belirli bir

Ofislerde yaz amal kullanlan kt trleri.

kuvvetle sktrldnda, kalnln azaltabilmesi. (2)

Comminution Pulp. (1) Dvme selloz. (2) Selloz

Kdn sktrldktan sonra, eski durumuna dnebilmesi.

pamuu. (3) Bu sellozdan yaplan ve kiisel temizlik

(Baknz; Surface Compressibility).

rnlerinde dolgu olarak kullanlan yumuak dokulu

Compressing. Sktrma. tm srasnda elyaflar

selloz. (Baknz; Fluff Pulp).

sktrarak younlatrma.

Committee. Komite. Kurul. Heyet.

Compression Index. Skma katsays. Kdn kuruduka

Commissioning. letmeye alma. Bir kt fabrikasn, bir

veya slandka sktrma mukavemetinde meydana gelen

sitemi veya bir niteyi devreye alma.

deime oran.

Commodity Papers. Emtia ktlar. Ticari ktlar.

Compression Resistance. Sktrma direnci. Kartonun

Vasfsz ktlar. (E anlaml; Commercial Papers)

deforme olmadan dayanabilecei azami kuvvet.

Communication Papers. Haberleme ktlar. (1) Eskiden

Compression Strength. Sktrma mukavemeti. Bir

telgraf, teleks makineleri gibi haberleme cihazlarnda

sktrma kuvvetine kar dayanma yetenei. Oluklu

kullanlan rulo ktlar. (2) Gnmzde faks ve yazc

kutularda aranlan dayanm deeri.

ktlar iin kullanlmaktadr.

Compression Strength Resistance. Sktrma dayanm

Compacting. Sktrma. Kda esneklik vermek iin

direnci. (Baknz; Stiffness). Sktrma kuvveti karsnda,

lastik valsler arasndan ezerek geirme. Bu bir krepleme

karton kutunun dayanma direnci. Oluklu kutu yapmnda

ilemi deildir.

kullanlan kt veya kartondan rnek oluklu elde edilerek,


enine, boyuna, dzken veya kenarlar arasnda ezilmesiyle

Compartment Paper. ATM ktlar. ATM kulbelerinde

anlalan llebilir deerler. Kdn makine eni veya

kullanlan erit rulo ktlar.

boyu dikkate alnarak yaplan ezilmeye kar diren

Completion of Job. bitirme. Yklenicinin iini

lmleri.

tamamlamas.

Compression Wood. arpk aa. Kambur aa. Burulma

Compliance. Uygunluk. Uyumluluk. Belirlenen artlara

veya eilme sonucu aacn baz blgelerinin sertlemesi

uygun olma.

nedeniyle oluan bol ligninli aa yaps. (Benzer anlaml;

Complementary Colorr. Tamamlayc renkler. Birbiriyle

Reaction Wood, Tension Wood).

kartrldnda beyaz renk veren renk ikilisi.

Compressive. Sktrc. Sktrma. Sktrma. Karton

Composite Can. Kompozit kutu. Teneke ve karton (farkl

kutular iin sktrc etki.

malzemeler) kullanlarak yaplan saklama kutular.

Compressive Collapse. Skarak kme. Karton kutunun

Composite Container. Kompozit kutu. Farkl malzemeler

st ste istiflenmesiyle skarak kmesi.

kullanlarak yaplm kutular. rnein ortas karton alt ve

Compressive Strength. Sktrma dayanm. Karton

st kapaklar metal silindir ambalajlar.

kutunun sktrma dayanm.

Composite Fuel. Kark yakt. Kompozit yakt.

Compressor. Kompresr. Hava basncn ykselten

Composite Roll Cover. Kompozit vals kaplamas. Birden

mekanik donanm.

fazla maddenin karmyla retilen vals kaplamas.

Computer Controlled. Bilgisayar kontroll.

Composition. Karm. Harman

Computer Output Paper. Srekli form kd. Form

Composition Book Paper. Bloknot kd. (Baknz;

kd.

Tablet Paper).

Computer Printout Paper. Srekli form kd. Form


kd.
73

NGLZCE-TRKE KIT VE KITILIK TERMLER SZL


Conbur Test. arpma mukavemet testi. Bir kutu tabannn,

Condenser. Younlatrc. Youturucu. Kondensata

eik dzlemde kayarak arpmas sonucu oluan hasar len

eviren.

test.

Condenser Paper. Kondansatr kd. Kondansatr

Concertina Fold. Akordiyon katlama. Kdn akordiyon

imalatnda kullanlan yksek gzenekli ve ya emebilen

eklinde ardk katlanmas. Srekli formlardaki katlama

kt.

teknii.

Condensing Load. Kondensat yk. Buhar silindirlerinde

Concora/Compression Liner Test (CLT). Layner skma

kondensat oluum miktar. (Ton/saat)

testi. Oluklu mukavva kutularn sktrlma mukavemetini

Condition Based Maintenance. Durum tabanl bakm.

nceden belirlemek iin testlayner zerinde yaplan

Ekipmann durumu gz nne alnarak, arza olmasna

dayanm testi.

olanak tanmadan yaplan bakm. Ekipman son ana kadar

Concrete. Beton. imento kum ve su karm.

altrmak iin durum izleme sistemlerine ihtiya bulunur.

Concrete Curing Paper. Beton krletirme kd. Beton

(Baknz; Condition Monitoring)

dkldkten sonra, betonun havayla irtibatn kesen ve

Conditioned Paper/Board. artlandrlm kt/karton.

kurumasn, yani krlemesini dzenleyen su geirmez

(Baknz; Conditioning).

ktlar.

Conditioning. artlandrma. Kdn kullanm yerinde,

Concurrent. E zamanl. Ayni anda yaplan. Bir projede

zellikle nemini oda artlarna getirme veya getirene kadar

veya srete, e zamanl yapld iin ie hz kazandran

bekleme. Bu ilem bask kalitesini uygun deere getirmeyi

paralel davranlar. (Kart anlaml; Sequential)

amalar. Bobinlerde zel bir odada bobini yeniden sararak

Condebelt Drying. Condebelt kurutma. Yaygn olmayan,

artlandrma yaplr.

biri elik dier plastik iki elek arasnda ve 5 bara kadar

Condition Monitoring. Durum izleme. letme iinde

basnc olan buharla yaplan kt kurutma yntemi. st

belirli bir ksm, alglayclar ve veri ileme yntemleri

elik elee buhar, alt plastik elee soutma suyu

kullanarak izleyen bilgisayarl sistemlerin genel ad.

verilmektedir. Kt dayanmlar yksek olan bir kurutma

(Baknz; Condition Based Maintenance)

yntemidir.

Conditions of Contract. Kontrat artlar. Kontrat

Condensate. Kondensat. Su buharnn youmasyla oluan

kapsamnda satc ve alc arasnda birlikte oluturulmu ve

sv.

imzaya alnm artlar. Uyulmamas durumunda eitli

Condensate Evacuation. Kondensat boaltm. Kt

yaptrmlar da belirler.

makinesi buhar silindirlerinde grlen kondensat boaltm.

Conduction. letim. Is veya elektrik akmn iletme.

Condensate Header. Kondensat balants. Kondensat

Conductive Heat Transfer. letimli s aktarm. Isnn bir

k balants. Buhar silindirlerindeki kondensat k

bedenden dierine temas yoluyla aktarm.

balants.

Conductivity. letkenlik. l rneinde, bir cm

Condensate Recovery System. Kondensat geri kazanma

uzunluktaki iletkenlik deeri olarak llr ve birimi mili

sistemi. Kazandan kan buharn kurutma grubunda

Siemenstir (mS). Enerji retiminde kondensat iindeki

kullanlp kondensata dnmesi ile biriken kondensat

iletkenlik deeri llerek, sistemin korozyona ve

kazana geri gnderen pompa, seperatr, tank ve kontrol

kirelenmeye kar korunmas amalanr.

sistemi gibi donanmn tamam. (E anlaml; Condensate

Conductivity Measurement. letkenlik lm.

Removing System.)

Kazanlarn ve buhar hatlarnn paslanmasna kar

Condensate Removing System. Kondensat uzaklatrma

kondensat rneinde yaplan iletkenlik lm.

sistemi. (E anlaml; Condensate Recovery system)


74

NGLZCE-TRKE KIT VE KITILIK TERMLER SZL


Conductor Insulation Paper. letken yaltm kd. ki

Consistency. Kesafet. Hamur iindeki, kuru elyaf

iletken arasnda kullanlan yaltkan kt. Presbant.

miktarnn arlk olarak yzdesi.

Cone. Koni. Konik. Temizleyici konisi. Temizleyicilerin

Consistency Control. Kesafet kontrol. Kesafeti suyla

konik olan u ksm. (Cleaner Cone)

drerek istenilen deere getirme. Kesafeti ykselterek

Cone Paper. Konik masura kd. Tekstilde iplerin

yaplan bir kontrol ilemi yoktur.

sarld masuralarn imalatnda kullanlan kt.

Consistency Control Valve. Kesafet kontrol vanas.

Confectioners Paper. ekerleme ktlar.

Kesafeti drmede kullanlan su kontrol vanas.

Configuration. Dzenleme. Yaplama.

Consistency Transmitter. Kesafet transmitteri. Kesafeti


lerek bildiren cihaz. Bakl, motorlu, mikro dalga gibi

Confined Space. Kapal alan. Ancak iine zorunlu

ok eitli trleri bulunmaktadr.

nedenlerle girilen ve alrken zel tedbirlerin alnmas


gereken alanlar. Bte ve tank ileri, kurutma silindirlerinin

Consolidation. Elyaf yerlemesi. Elek zerinde elyafn

ii, Pulperin ii, kanallar ve hendekler gibi.

yerlemesi.

Conformability. Ortama uygunluk. Esneklik.

Consolidation Zone. Elyaf yerleme blgesi. Su aynas


blgesi. Elek zerinde elyafn yer deitirebildii ve

Conforming Order. Sipari teyidi. (E anlaml; Order

kendine yer bulabildii alan ifade eder.

Conformation)

Constant Level Box. Sabit seviye kasas. Fan pompas

Conical. Koni eklinde. Konik. tc ve siklon

emiine verilen hamurun basncn sabit tutan seviye kasas.

temizleyici alt paralarnda grlen yap.

Constraint. Darboaz. Kstlama. Kst.

Conical Refiner. Konik tc. Claflin tc. Uzun


elyafl sellozlar mekanik olarak tmede kullanlan

Construction Paper. naat kd. naat srasnda eitli

tc tr. Elyaf uzunluuna bal olarak koniklik

nedenlerle, tavanlarda ve deme altnda ya da yaltkan

deimektedir.

amacyla kullanlan ktlar.

Conifer. am.

Consultant. Danman. Belirlenen konuda fikir danlan


kii.

Coniferous. ne yaprakllar. Kozalakllar. am trleri.


Meyveleri konik olan ine yaprakl aa trleri.

Consumer. Tketici. Kullanc.

Connection. Balant. rtibat.

Consumables. Sarf malzemeleri. And veya eskidii

Connection Parts. Balant paralar. Ekipmanlarda

iin srekli yenilenen malzemeler.

kullanlan paralar.

Consumer Demand. Tketici talebi. Tketici beklentisi.


Mterinin bir maldan veya hizmetten beklentileri.

Cons. Dezavantajlar. (Pros and Cons eklinde kullanlr)

Contact Angle (). Temas as. Kt yzeyini kaplamak

Consensus. Mutabakat. Dnce birlii. Fikir birlii.

iin hazrlanan karmn bir damlasnn, kt yzeyinde

Consequential. zleyen. ncesine bal olan. Bir olayn

ktla yapt a. Bu a karmn kda azami lde

ardndan sonu olarak gelen.

gemesi iin gerekli deikenlerden biridir. Damlacn

Consequential Damages. Dolayl hasarlar. nceki

kt yzeyine yaylmas durumunda a llemez. Buna

nedenlere bal olan hasarlar.

slatma (Wetting) denir. (Tappi-558)

Consignment. Konsinye. Mlkiyeti satlana kadar mal

Contact Bed. Temas tabakas. Su geirimsiz bir atk su

elinde bulundurana ait olmayan mal.

havuzunda, mikro organizmalara yaam ortam oluturmak

Consignment Stock. Konsinye stok. Bakas tarafndan

iin hazrlanm ve kaba maddelerden oluan geni, suni

stoklanmasna ramen faturalanmad iin mlkiyeti dier

dolgu tabakas.

birine ait olan mal.


75

NGLZCE-TRKE KIT VE KITILIK TERMLER SZL


Contact Fraction. Temas srtnme oran. Kt yzeyinin

Continuous Forms Paper. Srekli form kd.

dzgnlk derecesini belirten tanmlardan biri. Referans

Bilgisayarlarda kt almak iin kullanlan, belirli aralklarla

dz bir yzey ile kdn yzeyi arasndaki temas oran (%).

perfore edilmi yazc kd.

(Baknz ; Surface Volume, Surface Pit Distribution,

Continuous Laid Dandy. Srekli iz valsi. Srekli izli

Mean Seperation).

egtr valsi. Kt makinesi elek ksmnda, su izi vermede

Contact Print. Kontak bask. Ia hassas bir yzeyi,

kullanlan, izleri kt a tutulduunda grnen, birbirine

negatif bir yzeye temas ettirerek yaplan bask ilemi.

paralel izgiler halinde devam eden, metal elek tellerinden

Contact Stabilization Process. Yeterli temas sreci. Aktif

zel olarak yaplm egtr valsleri. Bu valslerin arma

amurlu artma sistemlerinin kapasitesini arttrmak iin

desenlileri ve bo desenlileri de bulunmaktadr. Arma

gelitirilmi bir sre. Bu srete artlacak su, emilim

desenli olanlar zel yazma ktlarnn yapmnda, bo

yoluyla znm biyolojik oksijen ihtiyacn ve askdaki

izlileri de kt yzeyinde dzgnlk yaratma ilerinde

kat madde miktarn azaltmak iin, bir saat kadar yksek

kullanlmaktadr.

konsantarasyonlu bir aktif amurla temas ettirilmektedir.

Continuous Measuring. Srekli lm. zleme ve kayt

Contacts/Fiber. Bir elyafn dier elyaflar ile kesime

amal lm.

ortalamas.

Continuous Pulper. Srekli pulper. Srekli olarak hamur

Container. Koli. Nakliyede kullanlan kutular.

ama ileminde kullanlan pulper. Kesikli tarzda almayan


pulper.

Container Board. Koli kartonu. Oluklu karton koli


imalatnda kullanlan kartonlar. (Baknz; Corrugated

Continuous Pulping. Srekli piirme. Odun hamurunun

Board).

piiricide kesiksiz olarak piirilmesi yntemini kullanan

Container Liner. Koli kartonu. Oluklu koli yapmnda, d

selloz retimi.

yzeyde kullanlan kartonlar. Test layner ve Kraft layner

Continuous Stationery. Srekli form ktlar. 40 ile 90

gibi farkl hamurdan yaplm olanlar vardr. (Baknz;

g/m2 arasndaki birinci hamur ktlardandr.

Linerboard).

Contract. (1) Bzlmek. ekmek. Kdn kururken her

Contaminants. Kirlilikler. Safszlklar. Kt hamurunda

yne olan bzmesi. (E anlaml; Shrinkage) (2) Kontrat.

bulunan ve kt kalitesini dren, elyaf d zararl

Mukavele. Szleme.

maddeler. Bunlar arasnda, metal paralar, plastik paralar,

Contractual. Szlemeden doan. Szlemeyle ilgili.

folyolar, tutkal artklar, cam paralar, kuma paralar ve

Contract Maintenance. Szlemeli bakm. Taeron

kum bulunmaktadr. (Baknz; Detrimental Substances).

firmalar araclyla yaplan bakm ynetimi biimi.

Continuous. Srekli. Kesikli olmayan.

Contract of Sales. Sat szlemesi.

Continuous Coloring. Srekli boyama. Kt hamuruna

Contract Price. Kontrat fiyat. Kontrat artlar gz nne

srekli olarak lml boya verilmesi.

alnarak, kontrata ilenen fiyat.

Continuous Control. Srekli kontrol. A-kapa veya kesikli

Contractor. stlenici. Yklenici. Mteahhit.

kontrole gre, kontroln daha kaliteli yaplabilmesi

Contractual Documents. Kontrat dokmanlar. Kontrat ve

amacyla gelitirilen kontrol yntemi.

eklerini oluturan dokmanlar topluluu.

Continuous Cooking. Srekli piirme. Kimyasal selloz

Contraries. Kirlilikler. Yabanc maddeler. Hurda ktta

retiminde kullanlan ve ham maddenin piiriciye srekli

gzle grlebilen, cam, kum, ip, metal paralar, plastik gibi

beslendii ve siyah likrn geri alnd piirme yntemi.

elyaf d yabanc maddeler.


Contrast. Kontrast. Bir resimde, koyu ve ak alanlar
arasndaki farkllk.
76

NGLZCE-TRKE KIT VE KITILIK TERMLER SZL


Contrast Ratio. Kontrast oran. Baskda elde edilebilen,

dntrlmesi. rnein kue kaplanmas, bir yzne tutkal

beyaz rengin siyah renge olan oran. Orann ykseklii

kaplanmas veya kutu yaplmas. Kaplama, bask, anta ve

hedeflenir.

kutu imalatlar, kt krtasiye rnleri, dntrme

Control Box. Kumanda kutusu. Ekipman altrmak iin

ilemleri sonucu yaplm rnlerdir.

kullanlan kumanda panosu.

Conversion Coating. Dntrc kaplama. Kt

Control Chart. Kontrol grafii. statistiksel sre

makinesi dnda, dier makinelerle yaplan kaplama ilemi.

kontrolnde kullanlan kontrol grafikleri.

Conversion Cost. leme maliyeti. Ham maddeleri bir

Controllability. Kontrol edilebilirlik. Bir srecin kontrol

rne dntrme maliyeti.

edilme zellii.

Converter. (1) Kt ileme makinesi. retilmi bir kt

Controlled Value. Kontrol edilen deer. Seviye, kesafet,

bobinini ileyerek baka rnler reten makine (2)

scaklk veya debi gibi kontrol edilmesi istenilen deikenin

Dntrc. Alternatif akmda 50 Hz. i kullanarak baka

llen deeri.

frekanslara dntren elektronik nite.

Controlled Variable. Kontrol edilen deiken. Debi,

Converting. leme. Kt ileme. (1) retilmi kttan

scaklk, kesafet gibi, srelerdeki kontrol edilmek istenilen

kt rnler elde etme. (2) Dnm amacyla hurda

deikenler.

kttan yeni kt retme. (E anlaml; Conversion)

Controller. Kontrolr. llen sre deikenlerini belirli

Genellikle Converting tercih edilmektedir.

bir set/hedef deere gre mukayese ederek gerekli dzeltici

Converting Machine. Kt ileme makinesi. Bunlar

sinyalleri reterek srecin kontrol edilmesini salayan

arasnda ok eitli makineler bulunmaktadr. rnein kutu

kontrol nitesi.

makinelerinden zarf makinelerine, krtasiye rnlerinden


ambalaj ve paketleme malzemelerine kadar yelpaze olduka

Control Loop. Kontrol devresi. Genellikle geri beslemeli

genitir.

tarzda oluturulan kontrol dngs.

Converting Mill. Dnml kt reten fabrika. Selloz

Control Panel. Kontrol panosu. Operatr tarafndan

retimi olmayan kt fabrikas. Entegre olmayan

kullanlan pano.

dnml kt fabrikas.
Control Roll. Kontrol rulosu. Bir ekin sahte olup
Converting Paper. Dnml kt. (Baknz; Paper

olmadn anlamak iin edinilmi, o ekin yapld

Converting)

kttan rnek kt rulo.

Converture Ordinaire. Sradan Testlayner. Atk kttan

Control Stability. Kontrol kararll. Kontrol edilen

yaplan Testlayner.

sistemin hedeften sapmadan istikrar iinde almas.

Conveyor. Tayc. Konveyr. (Baknz; Bale Conveyor)

Control System. Kontrol sistemi. Kt makinesinde veya


belirli nitelerinde bulunan sreleri kontrol eden

Conveyor Belt. Sevk band. Tayc bant. zerine sonsuz

otomasyon sistemleri.

dner bir bant geirilmi mekanik aksam.

Control Valve. Kontrol vanas. Sre deikenimi kontrol

Conveyor System. Konveyr sistemi. Tartm kantar, alt

eden ve bir merkezden komut alarak otomatik olarak alan

platformu ve sonrasnda eimli bir konveyr bulunan

vana.

sistem.

Convective Heat transfer. Tanml s aktarm. Isnn

Cook. Piirme. (1) Odun yongalarn veya selloz

sv veya gaz ktlesi iinde kartrma veya baka bir tama

retilecek genelde her trl ham maddeyi basn ve scaklk

yoluyla aktarlmas.

altnda piirme. Bunlar yonga, paavra, saman gibi iinde


selloz barndran maddelerdir. Digester denilen

Conversion. Dntrme. Kdn zel ilemlerden

piiricide yaplr. (2) Niasta piirme. Niastann uzun

geirilerek, baka tr ktlara veya rnlere


77

NGLZCE-TRKE KIT VE KITILIK TERMLER SZL


molekller halinde tutkallamas iin yaplan piirme

Copper Engraving. Bakr kalp. Bakrdan yaplma bask

ilemi. Cooker denilen piiricide yaplr. (3) Selloz

kalb.

piirme ustasna verilen ad. A,

Copper Number. Bakr says. Elyaf bozunmasnn bir

Cooked Ham Wrapper. (1) Domuz piirme kd. (2)

lt. 100 gr sellozun, bakr indirgeme yoluyla iki

Pimi domuz paketleme kd.

deerli bakra dntrmesi sonucu gerekli, gram cinsinden

Cooker. Piirici. Niasta piirme nitesi.

bakr arl.

Cookery Parchment. Frn kd.

Copper Paper. Bakr kd. (1) Bakr renkli kt. (2)


Bakr bobin sarma kd.

Cooking. Piirme. (1) Kt selloz ham maddesini, basn


ve scaklk altnda kimyasallarla ileme. (2) Niastann

Copper Plate Board. Bakr kapl karton.

piirilerek tutkallatrlmas.

Cop Tube Paper. Masura kd.

Cooking Liquor. Piirme likr. inde piirme

Copying Paper. (1) Kopya kd. (2) Fotokopi kd.

kimyasallar olan piirme svs.

Copying Tissue. Pelr kopya kd. Patron kd. Mulaj

Cooking Time. Piirme sresi. Be tr piiricide srecin

kd. Dk gramajl olduu iin yar effaf zelliinden

balamasyla bitii arasnda geen sre.

tr altna konan resmin veya cismin zerinden karakalem

Cooler. Soutucu.

kopyalama yaplan kt.

Cooling Drum. Soutma tamburu. Safihann soumasna

Cord. Ba. Tomar. Bir kt ambalaj ls. Kenarlar 4 ft.

olanak salayan su soutmal silindirler.

X 4 ft. X 8 ft. olan ve toplamda 128 ft (= 3,624 m3


hacimdeki kt tomar. Bir baka tanma gre 2,5 m. X

Cooling Fan. Soutma fan. Bir mekn veya ekipman

1,25m. X 1 m ebadnda 3,125 m3 hacminde kt tomar.

soutma amal kullanlan fanlar.

Cordtone. uval desenli kt. (E anlaml; Burlap)

Cooling Roll. Soutma valsi. Safihann soumasna olanak


salayan iine su verilerek safihay soutan vals. Bu valsler

Cord Reinforced Paper. p takviyeli kt. Dayankllk

rutubet profilini eit olarak yayar ve kda boyutsal

kazandrmak iin, ip veya seyrek kumala takviye edilmi

kararllk salar. (E anlaml; Seat Roll)

kt.

Cooling Tower. Soutma kulesi. Vakum pompalarnn

Core. Mihver boru. Bobin sarmnda kullanlan ve

kulland szdrmazlk suyunu, kapal evrimle ya

merkezde kdn zerine sarld mihver boru. ok

termometre scaklna dren kule.

dayankl imal edilmi, et kalnl yksek olan, byk apl

Cooling Unit. Soutma nitesi.

kt masura.
Core Board. Mihver boru kartonu. Mihver boru yapmnda

Cooling Water. Soutma suyu. Radyatr suyu. Kurutma

kullanlan karton.

silindir yataklarnda dolaan yan soutulmasnda


kullanlan, temiz ve souk su. Benzer su soutmalar,

Core Burst. Gbekten patlama. Bobinin almas veya

vakum pompalarnda, bobin makinesi frenlemesinde,

sarlmas srasnda mihver boru veya masura zerinde veya

preslerin hidrolik nitelerinde de bulunur.

bobinin kendi iinde kayarak dnmesi sonucu oluan

Coordination. Koordinasyon. Egdm.

kopma.
Core Cards. Bobin sevk etiketi. Bobin etiketi. Her parti

Copier. Fotokopi makinesi.

iin, retim bilgilerinin ve sevk bilgilerinin zetlendii,


Copier Paper. Fotokopi kd.

bobin zerine yaptrlan bilgi kart.

Cop Paper. Masura kd. p sarmnda kullanlan kt

Core Chuck. Mihver kavramas. Bobin makinesinde

masuralarn yapld kt.

mihver boruyu iki ucundan kskaca alan kavramalar.


78

NGLZCE-TRKE KIT VE KITILIK TERMLER SZL


Core Curl. Gbek kvrm. Mihver boruya yakn olan

Cornstalk. Msr sap. Gemite mekanik sellozlar % 25

yerlerdeki kt kvrlmas.

orannda dier sellozlara kartrlarak gazete kd elde

Core Damage. Mihver boru hasar. Mihver borunun

edilen bitki art.

ularndaki ezilmeler ve ovallikleri belirten kusurlar. Bu

Corporation. Kurum. Tzel kii.

kusurlar nedeniyle mihver boru u takozlarnn

Corrective Action. Dzeltici faaliyet. Tespit edilmi bir

aklamamas veya bobinin retim amacyla kavramaya

kusuru ortadan kaldrmak iin yaplan faaliyet.

alnamamas, alndnda ise salg yapmas sz konusudur.

Corrective Maintenance. Dzeltici bakm. Arza olduktan

Coreless Roll. Mihversiz bobin. Ortasnda mihver

sonra yaplan dzeltici bakm. Plansz bakm.

boru/masura olmayan bobin. Temizlik ktlarnda veya

Corrective Measures. Dzeltici tedbirler. (E anlaml;

kk kt rulolarda rastlanabilen sarm tr.

Corrective Actions)

Core Plug. Mihver boru takozu. Tka. Mihver boru

Correspondence Envelope. Mektup Zarf.

ularnda hasar meydana gelmemesi iin, borunun her iki


Correspondence Papers. Mektup ktlar.

ucuna aklan, plastik, dkme kt, metal veya tahtadan

Corrosion. Paslanma. rme. Ktta kullanlan

yaplm konik takozlar.

kimyasallarn, kt fabrikasnda metal aksamda neden

Core Slippage. Mihver kaymas. Kt bobininin,

olduu paslanma.

merkezde bulunan mihver borudan kurtularak kullanlamaz

Corrosion Control. Paslanma kontrol. Paslanmay

hale gelmesi.

nlemek iin alnan planl ve kontroll nlemler.

Core Stock. Mihver boru kartonu.

Corrosion Prevention. Paslanmay nleme. Pas nleme.

Core Waste. Mihver dknts. (1) Bobin haldeki kt

Corrosion Preventives. Pas nleyiciler. Paslanmay

kullanmnda, mihver boruya yakn yerlerde sarmn kt

nlemek iin kullanlan kimyasallar, boyalar.

kalitesi nedeniyle kullanlmadan kalan ve krkl


nedeniyle kullanlmas mmkn olmayan ktlardan

Corrosion Preventive Papers. Korozyon nleyici kt.

kaynaklanan zayiat. (2) Bobin kullanmndan sonra geriye

Rulman gibi, metal paralar sarmak iin kullanlan, yal

kalan kullanlm mihver boru.

ve rutubet geirmez kt trleri.

Corewood. Aa z. Odun z. Aacn veya odunun

Corrugated Base Paper. Alt layner. Oluklu mukavva alt

merkezindeki koyu renkli ksm.

kd. kattan meydana gelen oluklu mukavvada, alt


yzeyde kullanlan kt. (Baknz; Corrugated Board).

Cork Paper. (1) Kapon kd. arap ielerinde mantar


saran kt. (2) Mantarl kt. Sigara filtresinin dndaki

Corrugated Board. Oluklu mukavva ktlar. Oluklu

mantar desenli kt.

mukavva kartonu. Oluklu kutu yapmnda kullanlan ve


fluting ve testlayner diye adlandrlan ktlar. Fluting kt

Corner Marks. Ke iaretleri. Baslm ktta kesim

kutu retiminde i ksmda ondle yaplarak kullanlr. Test

snrlarn belirten iaretler.

layner ise onulal ksm kapatan alt ve st yzeylerde

Corner Stay. Ke koruyucu. Kutularn kelerini

kullanlr. stte kullanlan kda st layner (Top Liner) ve

ezilmeye kar korumak iin konulan, zel karton paralar.

alttaki kda alt layner (Base Liner) denir. (E anlaml;

Corner Stub. Ke koan. Karbon ktl srekli

Corrugated Fiberboard/Cardboard)

formlarda, karbon kdnn kolayca asl kttan


Corrugated BoardDouble Wall. ift kat oluklu

ayrlmasn salayan, formun bir kesine uygulanm

mukavva. ki ondle ve laynerden meydana gelen oluklu

perforasyon.

mukavva. (Ek.4).
Corn Starch. Msr niastas. Ktta dayanm arttrc
olarak kullanlan niasta trlerindendir.
79

NGLZCE-TRKE KIT VE KITILIK TERMLER SZL


Corrugated BoardSingle Face. Tek yzl oluklu

Cosmetic Tissues. Kozmetik amal pelr ktlar. Makyaj

mukavva. Bir ondle ve bir layner ktla yaplan oluklu

temizleme kd.

mukavva. (Ek.4).

Cost. Maliyet.

Corrugated BoardSingle Wall. Tek katl oluklu

Cost Accounting. Maliyet muhasebesi.

mukavva. Bir ondle ve iki laynerden yaplan oluklu

Cost Center. Harcama merkezi. Masraf merkezi. Eski

mukavva. En yaygn kullanlan oluklu mukavva tr.

gre gre bakm ve onarm harcamalar gibi masraflar

(Ek.4).

nedeniyle bakm blm masraf merkezi olarak

Corrugated Board Box. Oluklu mukavva kutu. (Ek.4).

adlandrlmtr. Yeni gre gre ise bakm ve onarm

Corrugated Cap. Oluklu mukavva. Tek veya ift yzl

ileri krlla katks nedeniyle kr merkezi olarak

oluklu mukavva. (Ek.4).

grlmektedir.

Corrugated Cardboard. Oluklu mukavva.

Cost Intensive. Maliyetli. Yksek maliyetli. Maliyeti

Corrugated Container. Oluklu mukavva kutu.

yksek.

Corrugated Fiberboard. Oluklu mukavva.

Costless. Maliyetsiz.

Corrugated Medium. Fluting kt. Oluklu mukavvann

Cost of Acquisition. Edinme maliyeti. Satn alma

dalgal ksmn oluturan kt.

aamasnda yaplan tm harcamalar.

Corrugated Roll. Tek yzl oluklu mukavva. Bir oluklu ve

Cost of Capital. Sermaye maliyeti. Bir proje veya

bir layner kdndan meydana gelen ve paketlemede dolgu

yatrmda harcanan z kaynaklar ve borlanmalarn tamam.

olarak kullanlan oluklu mukavva. (Baknz; Corrugated

Cost of Quality. Kalite maliyeti. Kalite amal yaplan

Board Single Face).

harcamalarn tamam.

Corrugated Sheet. Oluklu levha. eitli amalar iin

Cost of Sales. Sat maliyeti. Bir rnn mteri eline

kullanlan oluklu mukavva paras.

geene kadar olan tm maliyetler toplam.

Corrugated Shipping Container Board. Oluklu mukavva.

Cotton. Pamuk. Kt yapmnda kullanlan, selloz ham

Corrugated Wrapping. Oluklu kt. Ondleli kt.

maddesi.

Sadece oluklandrlm ve ambalajda dolgu olarak

Cotton Batting Paper. Pamuk ambalaj kd. Pamuk

kullanlan darbe emici kt. Mukavva haline getirilmemi,

ambalajlamada kullanlan, ak mavi renkli bir kt.

yzsz ve oluklandrlm kt.

Cotton Content Paper. Pamuklu kt. Harmannda pamuk

Corrugating. Oluklu. Oluklandrma.

sellozu bulunan kt. Pamuklu kt olabilmesi iin

Corrugating Material. Oluklu mukavva i kd. Fluting

minimum % 25 pamuk sellozundan yaplmas gerekir.

kt.

Kt harmannda, bu deere eit veya bunun zerinde


pamuk sellozu bulunduunu ifade etmektedir.

Corrugating Media/Medium. Fluting kt. (E anlaml;


Corrugated Medium, Fluting Media).

Cotton Fiber. Pamuk elyaf. Uzun elyafl pamuk sellozu.

Corrugation. (1) Oluk verme. (2) Oluklanma. Mihver boru

Cotton Linter. Pamuk linteri. Pamuk rrlarndan elde

zerine sarlan kdn mihver boruya yakn ksmlarndaki

edilen selloz. Linter sellozu. Ksa elyafl pamuk sellozu.

Oluklanma izleri.

Cotton Paper. Pamuklu kt. (Baknz; Rag Paper)

Corrugator. Oluk makinesi.

Harmannda % 25 in zerinde pamuk sellozu bulunan


ktlar.

Corrugator Roll. Ondle merdanesi. Oluklu vals. Oluklu


kutu makinelerinde bulunan Oluklandrma merdaneleri.

80

NGLZCE-TRKE KIT VE KITILIK TERMLER SZL


Cotton Sampling Paper. Pamuklu numune kd. Kraft

Counter Ejector. Saya enjektr. Enjektr. Kt

sellozundan yaplan ve alnan pamuk rneklerini sarmak

enjektr. Ebat kd sayarak, istenilen sayya

iin kullanlan kt.

ulaldnda, araya belirtici erit atan makine. (E anlaml;

Cotton Straw. Pamuk sap.

Counter Shooter).

Cotton Wipe Test. Pamuk kayma testi. Yzey

Counter Board. Ayakkab taban kartonu. Salpa.

dzgnln kabaca alglayan bir deney. Bu testte yzeyin

Counter Check Paper. Saym kontrol kd. Saym

zerine braklan bir tutam pamuktan yzeyin przlerine

srasnda toplarn arasna bir enjektrden atlan kt.

taklanlar sayarak yzeyin dzgnl hakknda bilgi

Counter Current Washing. Ters akml ykama. Sellozun

sahibi olma.

kt ynden verilen temiz suyla yaplan ykama ekli.

Couch. (1) Aktarmak. (2) Gau. Sifon valsi. Kt

Counter Roll Paper. Yazar kasa rulo kd.

makinesinde elekten keeye safihann aktarld blm.

Coupling. Kaplin. G aktarmnda iki ayr aft birbirine

Coucher. Aktarc. El yapm ya kd elekiden

balayan dzenek.

(Vatman) alarak, bir pres keesi zerine aktaran kii veya

Coupon Paper. Bilet kd. Gvenlikli ktlar

mekanizma.

snfndandr. Taklit edilmemesi iin retimde zel nlemler

Couching. (Presleyerek suyunu alma amacyla) Elekten

alnmtr.

preslere aktarma. El yapm ktlarda kullanlan bir

Cover Board. Kapak kartonu. Kitap kapa kartonu.

yntem. Elle prese verme.


Cover Cap Board. Bardak kapak kartonu. Bardak
Couch Jacket. Gau vals ceketi. Gau valsi kaplamas

kapatmak iin retilmi kt.

yerine kullanlan, ynden yaplma, gau valsi zerine

Cover Paper. Kapak kd. Kitap kapa kd.

geirilen kee. (Baknz; Jacket).

CPM (Critical Path Method). Kritik yol metodu. Bir

Couch Marks. Sifon valsi izleri. Sifon izleri. Kt

projede gerekli olan faaliyetlerin birbiriyle olan ilikilerini

zerinde gzle grlen, sifon valsindeki dzensiz su

gsteren, srasn, sresini ve kaynaklar gsteren proje

szlm nedeniyle oluan, delik yerlerinin grlebildii

planlama tekniidir.

kalite bozukluu. (E anlaml; Shadow Marks).

CPPA (Canadian Pulp and Paper Association). Kanada

Couch Pit. Gau btesi. Elek alt dknt btesi. Kt

Kt ve Selloz Birlii.

makinesi elek blm sonunda, preslerden nce alt katta

Crack. Krlma. atlama. (1) ok katl ktlarda, katlama

bulunan ve kenar dkntlerinin ve ya dkntlerin akt

tabakasnn ayrlmas. (2) Kartonda bklme sonucu

hamur btesi. (E anlaml: Hog Pit). Bazen beyaz su btesi

krlma. (3) Metal yorgunluu nedeniyle, metal malzemede

iin de kullanlr.

oluan atlak.

Couch Pit Agitator. Elek alt bte kartrcs.

Crack at Fold. Katlama srasnda krlma.

Couch Roll. Gau valsi. Aktarma valsi. (1) Kt makinesi

Cracked Edge. (1) Kenar atla. Kt kenarnda grlen,

elek blmnde, ounlukla tahrik motorunun bal olduu,

katlanma yerindeki atlak. (2) Elek kenarnda yrtlma.

kdn elekten prese aktarld son vals. Kapasitesi yksek


makinelerde, vakum baland iin adna sifon valsi de

Cracker Box Divider. Biskvi ara kd. Biskvi

denilmektedir. (2) Silindir makinelerde formasyon

kutularnda, aralara konulan yal seperatr ktlar.

valsinden hemen sonraki vals.

Cracker Box Liner. Biskvi kutusu kartonu. Byk ebatl

Count. Say. Adet. Saylan rakam. Bir toptaki kt says.

biskvi kutusu kartonu.

Counter. Saya. Sayc. Yaprak sayc. Ebat kesimi

Cracker Caddy Board: Biskvi saklama kab kartonu.

yaplrken belirli sayya ulaldn gsteren saya.

Kk ebatl biskvi kutusu kartonu.


81

NGLZCE-TRKE KIT VE KITILIK TERMLER SZL


Cracking. (1) Krma. atlatma. Kullanm srasnda kd

Crease Retention. Katl kalabilme. Kdn veya kartonun

krma. (2) Krlma. atlama. Kue kaplamann bkm

katlanma sonras almadan kalabilme zellii.

srasnda krlmas.

Crease Stifness Tester. Bklme sonras kdn dzelme

Cracking Test. Krlma Testi. Kartonun bklerek kue

deerini len alet

katmannn test edilmesi. (DIN 55437)

Crease Strength. Katlama dayanm. Belirli bir kuvvetle

Crackle. Hrt. Kdn buruturulmas srasnda kan

katlanmasna ramen, aarak ekildiinde, kopmaya kar

ses.

mukavemetinde azalma olmamas.

Craddle. Bobin yast. Bobin makinesinde, sarlm bobini

Creasing. Pilyaj. Krma. Bakla katlama izi verme.

indirirken bobini kucaklayan yastklayc palet.

Creaters. Kraterler. Kue kt yzeyinde grlen

Crash Finish. Yzey atlatma ilemi. Kt yzeyinin

ukurluklar.

atlak grnml hale getirilmesi. Bir tr Gofraj ilemi.

Creep. Krep. Kdn elastik ve emici olmas iin yaplan

Crash Perforation. Koan perforasyonu. Bir top kada

krepleme ilemi. Bu tr ktlara kuvvet uygulandnda

uygulanan perforasyon ilemi.

uzama yaparlar ve kuvvet kalktnda eski durumlarna

Crate Liners. Kasa kartonu. Kfe kartonu. Kasa veya

dnerler. zellikle temizlik ktlarnda Yanki silindire

konteyner yapmnda kullanlan ve kfenin rne temasn

bask yapan bir raspa ile salanan krep.

kesmek iin araya konulan kt/karton.

Creeped. Krepli. (Baknz; Creep)

Craters. Kraterler. Oyuklar. Kaplanm kt yzeyinde,

Creeped Dublex Kraft Paper. Krepli dupleks Kraft kd.

kaplanamam olarak kalan oyuklar.

(Baknz; Creep)

Crawl Speed. Srnme hz. Kt makinesini bakm,

Creeped Kraft Paper. Krepli Kraft kd. (Baknz;

temizlik, elek ve kee deiimleri gibi durumlarda elle

Creep)

altrmay salayan en dk dn hz. Genellikle 10-25

Creeped Wadding. Krepli tampon kd. (Baknz;

m/dakikadr. Byle durumlarda alma mant ve i

Creep)

gvenlii makine kontrol yerine operatr tarafndan

Creeped Waterproof Kraft Paper. Krepli su geirimsiz

belirlenir.

Kraft kd. (Baknz; Creep)

Crayon Paper. Tebeir izim kd. Tebeirle resim

Creep Finish. Krepleme ilemi. Krepleme yapma ilemi.

yapmak zere yaplm, kaba grnml kt.

(Baknz; Creep)

Creasability. Katlana bilirlik. Bkle bilirlik. Krlmaya

Creep Machine. Krep makinesi. (Baknz; Creep)

kar dayankl olma. z brakmadan bklme yetenei.

Creep Ratio. Krep oran. Krepleme ncesi ve sonras, kt

lgili bir kelime olan Foldability iz brakarak

uzunluunda meydana gelen deimenin oran. (Baknz;

bklebilmeyi tanmlar.

Creep)
Creasibility Tester. Bkme test aleti.

Creepe Paper. Krapon kd. Kreplenmi kt.

Crease. Katlanma. Bklme. Krlmadan bklme.

Creping. Krepleme. (Baknz; Creep)

Crease Carton. Pilyajl karton. Bilinli olarak

Creping Doctor. Krepleme raspas. Yanki silindirlerin

bklebilmesi iin iz verilmi karton.

knda kullanlan krepleme raspas. (Baknz; Creep)

Crease Recovery Resistance. Bklmenin dzelmeye kar

Creping Tissue. Krepli pelr kd. Krepli hijyenik kt.

direnci. Kdn veya kartonun bklme sonras dzelmeye

(Baknz; Creep)

kar gsterdii diren. (Baknz; Crease Stifness Tester.)

Creosol. Katran ruhu. s kokulu, katrandan elde edilen,


effaf veya ak sar renkli, yas sv.
82

NGLZCE-TRKE KIT VE KITILIK TERMLER SZL


Crevice Corrosion/Crevice Corrosion Cracking. Klcal

Crop Fibers. Saman elyaf. Tek yllk bitki artklarndan

korozyon atla. Buhar silindirlerinde ve Yanki

elde edilen selloz.

silindirlerde grlen sinsi bir korozyon trdr. Zamanla

Cropping. Krpma. Kenarlar tralama.

geliir ve sonunda gvde ile baln birbirinden

Cross. Ha. stavroz. Ha eklinde olan. (1) Elde yaplan

ayrlmasyla sonulanr.

byk ebatl ktlar, askya koymak veya askdan almak

Crib Sheet. Yatak rt kd. Hasta yatak kd. Kt

iin kullanlan T biimli tahta alet. (2) stavroz mafsal. Bir

alez.

Kaplin ekli. Kardan aft. Preslerde kullanlan ve tolerans

Crill. Toz paralarndan daha kk ebatta elyaf. (Baknz;

yksek bir balant ekli.

Fines) Fines olarak ifade edilen toz paracklarndan

Cross Cutter. Arzani makas. Ebat kesim makinesi.

daha kk ebattaki paracklar.

(Baknz; Sheeter).

Crimp. Katlamak. Kreplemek.

Cross Cutting Knife. Arzani makas ba. Ebat kesim

Crimping. Katlama.

ba.

Crimp Wrapping. Termoform ambalaj. Kenarlar

Cross Direction (CD). Makine eni. Suyolunun tersi olan

katlanarak sl ilemle yaptrlm ambalaj.

kt yn.

Crinkled. Kreplenmi. Krepli gibi grnt verilmi.

Cross Direction Basis Weight Control. Makine enine

Criteria. Kriter. lt. Baz alnacak deer.

gramaj kontrol. Hamur kasasnda blgesel sulandrma ile

Critical Asset. Kritik varlk. Hasarlanmas durumunda

makine enine olan gramaj profilini dzelten kontrol sistemi.

ciddi sonular yaratacak mal.

Cross Direction Caliper Control. Makine enine kalnlk


kontrol. Kalenderde blgesel bask ayarlaryla yaplan ve

Critical Angle. Kritik a. Imann 90o lik a ile

enine olan kalnlk profilini dzelten kontrol sistemi.

krlmasn salayan geli as.

Cross Direction Gloss Control. Makine enine parlaklk

Critical Delamination Energy. Kritik kat ayrma enerjisi.

kontrol. Kalenderde blgesel s, rutubet ve bask

Yksek scaklkta kat ayracak bykle erimi, eik

ayarlaryla yaplan ve enine olan parlaklk profilini dzelten

enerji deeri.

kontrol sistemi.

Critical Delamination Temperature. Kritik kat ayrma

Cross Direction Moisture Control. Makine enine rutubet

scakl. Kat ayracak eik scaklk derecesine ykselmi ve

kontrol. Buharla veya fskiyelerle makine enine olan

bundan sonra kat ayracak vals scakl.

rutubet profilini dzelten kontrol sistemi.


Critical Load. Kritik yk. Bir ekosistemde dengeyi
Cross Direction Permeability. Makine enine geirgenlik

bozmayacak en yksek eik kirlilik yk.

(k). Hava veya svnn safiha gzeneklerinden geii. Belirli

Critical Spare. Kritik yedek. Olmamas durumunda

blgelerde gzeneklerin skmas nedeniyle hem makine

iletmeyi durduracak yedek ekipman veya yedek para.

boyuna hem de enine geirgenlik deiebilmektedir.

Critical Speed. Kritik hz. Dner paralarda kritik hzdan

Cross Directional (CD) Warp. Makine enine

daha yksek hzlarda titreim oluur.

kamburlama. Oluklu mukavvada retim aamasnda layner

Critical Temperature. Kritik scaklk. Saf bir svnn

kdn nem emerek enine doru dzensiz ebat deitirmesi

belirli bir scaklk aldnda, sv halden kt scaklk.

sonucu meydana gelen kamburlama. Kamburluk layner

Critical Value. Kritik deer. Eik deer.

kttaki i gerilimin tutkaln veya havann nemiyle serbest

Crocking. Boya karma. Kt yzeyini silerek boyay

kalmasndan kaynaklanmaktadr. (Baknz; Warp Level)

karma.

Cross Flow Distributor. Aka kar datc. Hamur kasas


iinde giren hamuru yanlara doru ynlendiren datc.
83

NGLZCE-TRKE KIT VE KITILIK TERMLER SZL


Cross Grain Fold. Grene kar katlama. Makine eninde

Crown Roll. Bombeli vals. Ta vals. Orta ksm bombeli

katlama. Suyoluna dik olarak yaplan kt katlama

olan pres valsleri. (Ta vals Granite Roll ile

yntemi.

kartrlmamaldr).

Cross Laminated. apraz laminasyon. Kt tabakalarnn

Crush. Ezmek.

birini makine enine, dierini makine ynne dizerek yaplan

Crushed. Ezilmi. Ezik.

dupleks laminasyon. Amac her iki yne dayanm

Crushed Core. Ezilmi mihver boru. Ezilmi masura.

eitlemek ve genel dayanm ykseltmektir.

Crushed Finish. Ezilmi grnm verme. Ya veya kuru

Cross Linked. apraz bal. Zincir bal. Polimerlerde, bir

halde kda verilen yzey etkisi.

molekl yandaki molekle, kimyasal balarla balama.

Crushed News. Preslenmi gazete kd.

Cross Linking. apraz balanma. Farkl zellikler

Crushed Roll. Ezik bobin. eitli nedenlerle darbe alm

kazandrmak iin, bir polimer zincirini dierine aprazlama

veya ezilerek dairesel grnmn kaybetmi kt bobini.

balama yntemi veya balanma ekli.

Crushing. (1) Ezme. tcde ama zellikle hollenderde

Cross Machine Direction. Makine ynne kar. Makine

elyaflarda gzlenen ezme ilemi. lk dnemlerde tahta

enine. Kt makinesinde safihann akt yne, makine

tokalarla elyaflar ezilirdi. (E anlaml; Beating) (2)

yn ve makinenin enine olan yne, makine enine yn

Ezilme. Kdn valslerden geerken zerinde meydana

denilmektedir.

gelen darbe izleri.


Cross Machine Shrinkage. Makine enine doru ekme.

Crushing Strength. Ezilme dayanm. (Baknz;

Kdn kuruma srasnda enine doru ekerek daralmas.

Compression Strength).
Cross Perforations. Enine perforasyon. Srekli formlarda

Crystaline Cellulose. Kristalize selloz. Elyafn bir

yapraklar ayran delikli izgiler.

blmnn kristalleerek boyutlu bir yap oluturmas.

Cross (Chemical) Recovery. apraz geri kazanm. Birinci

Crystallinity. Kristalleme derecesi.

srete kazanlan kimyasal ikinci srete kullanma ve

Crystallite. Kristalit. Elyaf hcre duvarlarnn kristallemi

ikinci srete kazanlan da birinci srete kullanma.

ksmlar.

Selloz retiminde slfit ve slfat srelerinde

Crystallization. Kristalleme. Kurumu bir mrekkebin,

uygulanmaktadr.

zerine uygulanan yeni mrekkebi almamas.

Crown. Bombe. Ta. Ta gibi grnen. Bir valsin orta

Crystallography. Kristalografi. Maddelerin kristal yapsn,

tarafnn kenarlara gre ikin olmas.

yani atomlarn dizililerini inceleyen bilim dal. Kt

Crown Control. Bombe kontrol. Ta kontrolu.

sanayiinde sellozun yapsn inceleyen bilim dal.

Crown Controlled Roll. Bombe kontroll vals. Kontroll

CSF (Canadian Standard Freeness). Kanada yntemi

ta vals. Beloit tarafndan bulunan ve vals iinde nip

serbestlik lm. Hamurun serbestlik yani suyu brakma

boyunca hareketli bir mekanizma ile nip basncn ve vals

derecesini lme yntemlerinden biri.

bombeliini yerel olarak dzenleyen vals sistemi.

CTMP (Chemi Thermo Mechanical Pulp). Yar kimyasal

Crown Face. Bombe yzeyi. Bombeli yzey uzunluu.

yar mekanik hamur. Yongalarn nce sodyum slfit ve

Crown Face Centerline. Bombe merkezi. Gerekte

buhar kullanarak ilenmesi ve ardndan mekanik tme

makinenin enine olarak tam ortasdr.

yoluyla elde edilen selloz.


Crown Filler. Al tozu. Kt hamuruna dolgu maddesi
Cull. Iskarta. Ret rn.

olarak kartrlan kalsiyum slfat. Buna kalsiyum klorr ve

Culled Paper. Iskarta kt. (1) retim skartas kt. (2)

sodyum slfat da eklenmektedir.

Giyotin art kt.


84

NGLZCE-TRKE KIT VE KITILIK TERMLER SZL


Cultural Papers. Kltrel ktlar. Yaz tab ktlar. Hem

Curling. Kvrlma. (1) Ktta rutubet etkisiyle kenarlardan

yazma, hem de basma uygun ktlar. Kaba olmayan

balayan ve ie doru gelien dnme hareketleri. (2)

ktlar. Zt anlaml; Coarse Papers).

Kvrcklama. tcde elyafn kvrlarak helisel hale

Cunit. 2,83 m odun. Bir hacim birimi ile ifade edilen odun

gelmesi.

miktar. Orijinali 100 ft dr.

Curl Tendency. Kvrlma eilimi. Kdn kvrlmaya olan

Cup Board. Bardak kartonu. Spiral sarm yntemiyle,

yatknl.

bardak yapmnda kullanlan karton.

Curl Test. Kvrlma testi. Bir para kd su yzeyine

Cupboard Lining. Raf kd. Dolap raflarna serilen

brakarak kvrlan kenarlar grmek iin yaplan test.

ktlar.

Kvrlma ekseni makine ynn gsterir.

Cup Paper. Bardak kd. Bardak yapmnda kullanlan

Currency Paper. (1) Para kd. Kt para yapmnda

kt. Youn tutkalldr.

kullanlan zel bir kt. ok dayanml olmas, bask


kalitesi, filigranl olmas, metal gmme eritli olmas,

Cupram. (Baknz; Cuprammonium Hydroxide)

krll olmas gibi stn zellikleri bulunmaktadr. Pamuk


Cuprammonium Hydroxide. Kupramonyum hidroksit.

sellozundan, znmez bir tutkalla yaplr. (2) Deerli

Schweitzer zeltisi. Sulu amonyum hidroksit iindeki iki

ktlara verilen ad.

deerli bakr hidroksit eriyii. (Cu (NH3)4 , (OH)2).

Currency Straps. Para destesi kd. Para destelerini

Sellozu zmeye yarayan ve zeltinin viskozitesini

evrelemek iin, eritler halinde kesilerek kullanlan Kraft

lerek sonuca giden bir kt kalite kontrol kimyasal.


znen selloz, rejenere selloz adn alr ve piyasada

kd.

viskoz rayonu (suni ipek) diye adlandrlr.

Curtain Coating. (1) Perdeli Kueleme. Bir yarktan, altta


gemekte olan ebat kda, kue zeltisinin perde eklinde

Cupramonium Viscosity. Kupramonyum viskozitesi.

aktlarak kaplanmas yntemi. (2) Perde kaplama. Plastik

znm sellozun ortalama molekler arln lmede

kaplama/laminasyon.

kullanlan bir lt.

Cushion Board. Oluklu karton. Duvarlar olmayan, sadece

Cupriethylenediamine Hydroxide. Kuprietilendiyamin

oluklandrlm ambalaj dolgu kartonu.

hidroksit. Vizkozite testlerinde kullanlan bir selloz

Cushioning. Yastklama. Zayf elyaflar gl elyaflara

zc. Ksaca CUENE denilmektedir.

desteleyici yap oluturma.

Cupriethylenediamine Viscosity. Kuprietilen diamn


viskozitesi. znm sellozun ortalama molekler

Custom Clearance. Gmrk ilemlerini tamamlama.

arln tespit etmede kullanlan lt.

Gmrkten mal ekme.

Cupstock. Bardak kd. Plastik kapl bardak kd.

Custom Duty. Gmrk vergisi.

Cure. Sertlemek. Krlemek. Bir polimerin apraz

Customer Centered Maintenance. Mteri merkezli

balarla balanarak sertlemesi.

bakm. rnde kaliteyi arttrmak amacyla yaplan bakm

Curable. Sertleebilen. Krleebilen

faaliyetleri ynetimi.
Cut Back Binding. Tutkalll ciltleme. Amerikan ciltleme.

Curing Box Liner. Marinasyon kutu kartonu. Et

Kitap srtna scak tutkal srlerek yaplan ciltleme tr.

marinasyonunda kutu yaplarak kullanlan karton.

Buna deiik adlar da verilmektedir. (E anlamllar;

Curl. Kvrm. Dalga. Ktta oluan kvrlma eilimi.

Adhesive Binding, Perfect Binding, Thermoplastic

Curl Index. Kvrlma endeksi. Selloz elyafndaki kvrlma

Binding, Threadless Binding).

miktarn belirten tanm. (E anlaml; Form Factor).

Cut Cards. Bilet kartonu. Trenlerde kullanlan, delinerek


kontrol edilmitir onay verilen biletlerin yapld karton.
85

NGLZCE-TRKE KIT VE KITILIK TERMLER SZL


Cutlery Paper. atal bak sarma kd. Bir tr,

Cycloidal Vacuum Pump. Siklon vakum pompas. Emme

paslanmaya kar zellii olan kt.

basma tarznda alan bir vakum pompas tr.

Cut-off Doctor. Kesme raspas. Yanki silindirlerin

Cyclon. Siklon.

knda bulunan safiha kesme raspas.

Cyclone/Cyclonic Cleaners. Siklon temizleyiciler. (E

Cut-off Point. Kesime noktas. ki zt durumu birletiren

anlaml; Centrifugal Cleaners, Dynamic Cleaners,

ortak nokta.

Centricleaners)

Cut-off Squirts. Kesici fskiye. Elekte safiha enini

Cyclone Evaporators. Siklon buharlatrc.

ayarlayan kenar fskiyeleri.

Cyclostyle Process. Stensil kopyalama ilemi.

Cut Scored. Bak izi. Pilyaj izi. Kartonu katlamak

Cylinder. (1) Silindir. Kt makinesi kurutma blmnde

amacyla yzeyine bilinli olarak verilen iz.

kullanlan, kurutma silindirleri. (2) Yuvarlak elekli

Cut Sheet. Ebat kt.

makinelerde yuvarlak elek tamburu.

Cut Size. Kesim ls.

Cylinder Board. Yuvarlak elekte retilen karton. Genel

Cutter. Makas. Kesici. Ebat kesici. Giyotin.

katman dizilii (Ek: 7) de verilmitir.

Cutter Broke. Makas art. Kesim art. Kesim sonras

Cylinder Board Machine. Yuvarlak elekli karton

kalan dknt.

makinesi.

Cutter Dust. Kesim tozu. Elyaf tozu. Kdn kesilmesi

Cylinder Bristol. Yuvarlak elekte retilen Bristol.

sonras grlen, kaolin ve selloz paralarndan oluan toz.

Cylinder Dried. Silindir de kurutulmu. Kurutma

Cutter Set. Set kesim. Birden fazla bobinin ayn anda

silindirlerinde kurutulmu kt veya karton. Serbest

alarak, st ste bindirilmesi yoluyla yaplan, oklu kesim

kurutulmam.

teknii.

Cylinder Gap. Silindir boluu. Bask srasnda bask

Cutting. (1) Kesme. Ebat kesme. (2) Kesilme. tcde

plakalar arasndaki boluk.

elyafn blnmesi.

Cylinder Grinding. Silindir yzey talamas.

Cutting Machine Knife. Giyotin ba.

Cylinder Kraft Liner. Yuvarlak elekte retilmi Kraft

Cutting Pipe. Kenar kesici fskiyesi. Elekte safiha enini

layneri. Yuvarlak elekte retilmi ve oluklu mukavvada d

belirleyen kesici fskiyeler.

katman olarak kullanlan Kraft kd.

Cut to Register. Su izine gre kesim. Filigranl ktlarda

Cylinder Machine. Yuvarlak elekli karton makinesi.

filigrana dikkat edilerek yaplan kesim. Her kt

Cylinder Mold (Mould). Yuvarlak elek.

parasnda, filigrann ayn noktada olmasn salayan kt

Cylinder Mold (Mould) Machine. Yuvarlak elekli karton

kesimi.

makinesi. (Baknz; Multi Cylinder Machines).

Cut Water. Su jeti. Boru ve tank klarnda kprlemeyi

Cylinder Paper. Yuvarlak elek kd. Yuvarlak elekli

ve tkanmay amak iin kullanlan su jeti.

makinede retilmi kt.

CWA (Clean Water Act). Temiz su kanunu.

Cylindrical Casting. Silindirik dkm. Kurutma

Cyan. Ak mavi.

silindirlerinin dkm teknii.

Cyano Paper. Mavi ozalit kd.

Cylindrical Refiners. Silindirik tc. Silindirik

Cycle. Saykl. Periyot. Alternatif akmn kendini

rifayner.

tekrarlayan en kk paras.
Cycle Counting. Periyodik saym. Dnemsel saym.
86

NGLZCE-TRKE KIT VE KITILIK TERMLER SZL


Dandy Mark. Etr izi. Egtr valsiyle kt yzeyin

verilen, filigran maksatl olmayan izler.


Dandy Pick. Egtr yolma izi. (Baknz; Dandy Mark).

D65 Whiteness. D65 beyazl. ISO tarafndan belirlenmi

Dandy. (Baknz; Dandy Roll).

ortamda, 467 nm k altnda llen, rnek kadn

Dandy Blister. (Benzer anlaml; Dandy Mark) Egtr

yanstma faktr.

valsinin baz deliklerindeki tkanma nedeniyle halka

DADMAC. (Baknz; Poly-DADMAC).

eklinde olan istenmeyen iz.

DAF(Dissolved Air Floatation). znm haval

Dandy Crush Marks. Egtr ezme izleri. Egtr valsine

flotasyon nitesi.

ar su almas nedeniyle safihann zlmesi sonucu


oluan izler.

Dahlgren. Dahlgren bask sistemi. Veb ofset bask. Bask


preslerinde, daha ok alkol (%25) va daha az su kullanan ve

Dandy Roll. Egtr valsi. Kt makinesinde, elek

bobin haldeki kda srekli bask yapan bir sistem.

zerinde, safiha yzeyindeki grnm (formasyonu)


dzelten, ii bo ve ince metal elekten yz geirilmi vals.

Daily Allowance. Gnlk harcirah. Gnlk msaade edilen

Bu valslerin desenlileri ya iz vermede (filigran)

deer. Kontratlarda belirtilen kiisel gnlk harcama tutar.

kullanlmaktadr.

Damage. Hasar.

Daphne. Defne. Nepal kd diye adlandrlan kdn

Damask Paper. am kd. Kuma benzeri bir kt tr.

yapmnda kullanlan, selloz elde edilen, zeytin benzeri

Desenli duvar kd yapmnda kullanlan bir taban kd.

defne aac.

Dampen. Snmlemek. Titreimi azaltmak.

DAS (Dialdehyde Starch). Dialdehit niasta. Doal buday

Dampeners. Islatc. Ta baskda, slakl bask plakas

niastasndan elde edilen, modifiye bir niasta tr.

yzeyine datan merdane.

Data. Veriler.

Dampening. Islatma. Ta baskda, slatma maddesinin,

Data Base. Veri taban. Dzenlenmi bilgilerin topluluu.

bezli ve lastik kaplamal merdanelerle, bask plakasna

Data Collector. Veri toplayc. Veri toplayan saha cihaz.

srlmesi.

Dative Bond. (Baknz; Dipolar Bond).

Dampers. (Baknz; Damping Rolls).

DBH (Diameter at Breast Height). Gs hizas ap.

Damping. Islatma. Ta bask plakalarnda, bo alanlara

Aata gvdenin insan gsne gelen yerdeki llen ap.

mrekkep itici slatma svsnn srlmesi.

Yaklak olarak 130 cm ykseklikteki aa ap. Sellozluk

Damping Roll/Roller. (1) Islatma merdanesi. (2) Kt

aalarn kesimlerinde bu l kullanlmaktadr.

makinesinde en sonda kuelemeden nce kd soutan

DC Motor. Doru akm motoru.

vals.

DCS (Distributed Control System). Datlm proses

Damping Strech. Ya boyut deiimi. Bask srasnda,

kontrol sistemi. Bilgisayarl kt retim sistemi.

slanan kdn llerinin deimesi.

Dead Band. l bant. l blge. Kontrolrlerde geri

Damp Sheet. Ya kt.

besleme sinyalinin alnmasndan eyleme gemek iin

Damp Streaks. Ya izleri. Dzensiz presleme veya

dzeltici sinyalin kna kadar geen sre. (E anlaml;

dzensiz kuruma nedeniyle, ktta grlen izler.

Time Lag)

Dancer Rolls. Oynak vals. Bobin sarm srasnda bobin

Dead Beaten. Yal hamur. Ar tlm, bu nedenle

zerine binerek arlk yapan ve gevek sarm nleyen

yal hissi veren jlelemi hamur.

oynak vals. Bobin stne oturduu iin, binici vals (Rider


Roll) olarak da adlandrlr.
87

NGLZCE-TRKE KIT VE KITILIK TERMLER SZL


Deadening Felt. Ses emici karton. Duvarlarda ses

Decalcomania Paper. kartma kd. Transfer kd.

emilimini arttrmak iin kullanlan, kaba bir karton tr.

Pamuk sellozundan retilen, emici bir kt tr. Seramik

435-815 gr/m aralnda retilir.

rnlerde, girintili kntl yzeye bask transferinde

Dead Finish. Mat grnm verilmi.

kullanlmaktadr.

Dead Spots. l noktalar. Kt yzeyinde, ilenme

Decantation. keltme. Asltlar keltme. Yeil ve beyaz

sonrasnda kalm, hatal bo yerler.

likr iindeki asltlar keltme.

Dead Steam. rk buhar. Kullanld iin ilevini

Decelerator. Hz kesici. Tamponun dn hzn frenleyen

kaybetmi buhar. Trbin eksozlarndan kar.

sistem.

Dead Time. l zaman. Kontrolrlerde dzetici sinyalin

Decentralized Maintenance. Datlm bakm. Bakm

kndan eylemin balayaca zaman kadar geen sre.

ilerinin bakm ve retim birimlerince paylalmas.

Dead Weight. Dara. Bo arlk.

Decision Making. Karar alma. Bir politika veya analiz

sonucu yaplan eylem program.

Dead White. Ntr beyaz. Mrekkepsiz veya boyasz


haldeki doal beyaz. Fildii beyaz.

Deciduous. Yapraklarn dken bitkiler. Geni yaprakllar.

Dead Zone. l blge. Eylemsizliin olduu blge.

Deciduous Trees. Geni yaprakl aalar. Yapraklarn

Hareketli olmayan blge.

dken aalar.

Deaeration. Hava alma. Hava giderme. Hamurun iindeki

Decker. Dner filtre. Teksif elei.

dalm havay alma.

Deckle. (1) El yapm kt retiminde kullanlan el

Deaerators. (1) Hava alclar. Kue zeltisindeki havay

eleinin, tahtadan yaplm erevesi. (2) Kt

alan ekipman veya kpk sndrc tipi maddeler. (2)

makinesinde, elein kenarnda bulunan ve hamurun elekten

Degazr. Kazanlarda besleme suyu iindeki oksijeni alan

kamasn nleyen yan ita. Destekleyici ereve. Safiha

tank. (3) Vakum seperatr.

destekleyicisi. (3) Safihann eni.

Dealkalization. Alkali giderme. Kazan besi suyundan

Deckle Board. ereve. Kenarlk. Formasyon kasasnda

karbonat ve bikarbonatlar temizleme.

hamurun aaya akmamasn salayan koruma duvar.

Debarker. Kabuk soyucu.

Deckle Edge. (1) Safiha kenar. Kt makinesi zerindeki


safihann kenar. ereve kenar. (2) Tralama kenar.

Debarking. Kabuk soyma.

Saakl kenar kesimi. zel giyotin ba ile yaplan saakl


Debarking Drum. Kabuk soyma tamburu. Ktklerin iine

kt kenar.Baz kitaplarda kullanlmaktadr. (3) El yapm

konularak kabuklarnn soyulduu byk dner silindir.

ktlardaki elek erevesine gelen ince ve saakl kenar.

Debarking Resistance. Kabuk soyulma direnci.

Decle Edge/Edged Board. Saakl karton. Kenar kesimi

Debenture Paper. Bono kd. Deerli kt basmnda

yaplmam makineden olduu gibi kan karton. Kenarlar

kullanlan, dayankl bir kt tr.

ince ve saakl, orta ksmlar kaln olan karton. Bu tr

Debonding Agent. Ba zc madde. Kraft sellozu

kenar kesimi yapabilen giyotin makaslar yaplmaktadr.

ilenirken, ortama ilave edilen ba zc kimyasal.

Deckle Edge/Edged Paper. Saakl kt. zellikle el

Debossing. ukur gofraj. Metal veya plastik kalpla kt

yapm ktlarda retilen ve kenarlar tralanmam zel

yzeyine, zellikle cilt kapaklarna yaplan ve yzeyi

grnml kt. Giyotinde de bu tr kesimler yaplarak

ukurlatran bask ilemi. (Zt anlaml; Embossing)

kitaplar baslmaktadr.

Debris. Kirlilik, rejek, tala.

Deckle Fill. ereve eninde kt. Makine eninde kt.

Debris Passage Ratio. Kirlilik gei oran. Sepetli

Kenarlar tralanmak kaydyla, bir makinede retilebilecek

eleklerde kirliliin temiz hamurda kalma oran.

en geni ene sahip kt.


88

NGLZCE-TRKE KIT VE KITILIK TERMLER SZL


Deckle Frame. Kenar erevesi. El eleinin kenar itas.

Deep Embossing. ukur gofraj. Girintili olarak yaplan

Deckle of Suction Box. Sifon valsi kenarl. Sifon valsi

gofraj.

iinde safiha enini belirleyen snrlayc kenarlk.

Deep Etch Offset. Tiftdruk. Rotogravr. ukur bask.

Deckle Slip. Elek alt itas. El eleinde, elek telini alttan

Derin ofset.

destekleyen italar.

Defect. Kusur. zr. Kt grnmnde tespit edilen

Deckle Stain. Saaklar boyal. Sadece kenarlar boyal

belirgin hata.

kt.

Defective. Kusurlu. zrl

Deckle Straps. Kenar itas. Kenar klavuzu. Kenar band.

Defective Mill Splice. zrl ek yeri. Fabrikada bobinlere

Decomposition. Bozunma. Mikroorganizmalar tarafndan

kopma sonucu oluan, kusurlu ek yeri.

kimyasal btnln paralanarak deimesi.

Defective Slitter Edge. Kusurlu dilme kenar. Bobin veya

Decorated Blotting. Desenli dekor kd. (Baknz; Decor

dilme makinelerinde, bak hatas veya krl nedeniyle

Paper).

kt kenarnda grlen dzensiz grnm.

Decorated Board. Desenli karton. (Baknnz: Decor

Deferred Maintenance. Ertelenmi bakm. Ekipmanda

Paper).

sorun kmakszn bakmn baka tarihe ertenmesi.

Decorated Building Paper. Desenli duvar kd. Duvar

Defibering. Elyaf ama. Elyaflarna ayrma.

kd.

Defiberizing. Elyaflandrma. Elyaflarna ayrma. Kt

Decorated Cover Paper. Desenli cilt kapa kd.

hamurundaki elyaf kmelerini paralayarak, bamsz elyaf


taneleri haline getirme ilemi. Defibratrden veya

Decorated Sheathing Paper. Desenli duvar kd.

deflakerden geirme.

Decorative. Dekoratif. Dekorasyon amal. Desenli.

Defiberization. Sellozsuzlatrma. Lignini sellozdan


Decorative Corrugated Board. Dekoratif oluklu mukavva.

arndrma.

Decorative Laminate. Dekoratif kaplama. Dekoratif

Defibrated Pulp. Elyaflandrlm hamur. Defibratrde

laminant. Desenli ktlara, formaldehit reineleri

mekanik olarak elyaflarna ayrlm hamur. Defibratrden

emdirilerek, sert levhalarn yapld kaplama tr.

km hamur.

(Baknz; Decor Paper)

Defibration. Elyaflarna ayrma.

Decor Paper. Dekor kd. zerine desen verilerek, reine

Defibrator. Elyaf ac. Defibratr.

veya lak emdirilen ve desenli masa yzeyi, mutfak dolab


veya mutfak tezgah yapmak amacyla retilmi bir kt

Defibrator Vat. Alm elyaf havuzu.

tr. Desenli MDF laminant kd.

Deflake. Elyaflarna ayrma. Dmlerinden kurtarma.

Decoupled. Birbiriyle ban koparm. Birbirlerini

Deflaker. Elyaf ac. Elyaf kmelerini scaklkla datan

olumsuz ynde etkilememeleri iin, bamsz hale

ekipman. Deflaker.

getirilmi sre veya sistemler.

Deflection. Salg. Bel verme. ki destek arasna

Deculator. Deklatr. Hava alc. Kt hamurunda

yerletirilmi kartonun ortasna uygulanan arlkla bel

znm veya askdaki havay, vakumla alan bir ekipman.

vermesi. (Baknz; Flexural Resistance).

Genellikle temizleyici knda kullanlmaktadr.

Deflection Controlled Press Roll. Salg kontrollu pres

Deed Paper. Senet kd. Tapu senedi, szlemeler gibi

valsi. Pres valslerine zel ta ekli vermede kullanlan bir

uzun sre saklanmas gereken deerli dokmanlarn

yntem. (Benzer anlaml; Crown Roll)

basmnda kullanlan kt. Genellikle pamuk esasl ve


yzey tutkalldr.
89

NGLZCE-TRKE KIT VE KITILIK TERMLER SZL


Deflocculation. Dalma. Topak znm. Topaklanm

Degree of Polymerization (DP). Polimerleme derecesi.

elyaf kmelerinin, elyaf tanelerine ayrlmas. Paracklarn

Bir selloz zinciri moleklndeki ortalama polimerlemi

birbirlerini iterek salanan bir durum.

glukoz birimlerinin says. Genellikle vizkozite testiyle

Deflocculation Agent. Datc madde. Topak zc

lmlenir.

madde.

Degree of Polymerization Distribution (DP).

Deflour. nce temizleme. Toz alma. Hamur iindeki dolgu

Polimerleme derecesinin dalm. Bir selloz rneinde,

maddesi tr unsurlar alma ilemi.

molekler byklklerin dalm.

Defoamer. Kpk sndrc. Kt retiminde, elek alt

Degree of Refining. tme derecesi. Szlme veya su

suyunun kpklenmesini nlemek amacyla kullanlan

tutunumuyla deerlendirilen tme kalitesi.

kimyasal madde. Yalar, kpk sndrmede kullanlan en

Degree of Substitution (D.S.). Birim selloz miktar

eski maddelerdir. Bentonit gibi maddeler de kullanlmtr.

bana, yer deitiren hidroksil (OH-) grubu says.

Defoliation. Erken yaprak dkm. Aalarda ve

Dehumidify. Nemini almak. Bnyesindeki su miktarn

bitkilerde, eitli nedenlerle meydana gelen erken yaprak

azaltmak.

dkm.

Dehydration. Su kayb. Hamurun su kaybetmesi. Kuruma.

Degassifier. Degazr. Buhar kazanlarnda, besi suyunu

Deinkability. Mrekkebi alnabilirlik. Mrekkep

buharla 104C ye starak, znm havay ve oksijeni

giderilebilirlik. Hurda ktlarda, ileme sonucu

alan ve kazan borularnda paslanmay nleyen sistem.

mrekkebin alnabilir olmas.

Degradable. Bozuabilen. (1) Zaman iinde atomlara ve

Deinked Pulp (DIP). Mrekkebi alnm selloz.

kk molekllere ayrlabilen. (2) Yalanabilen.

Deinked Paper Stock. Mrekkebi alnm kt hamuru.

Degradation. Bozuma. (1) Byk kimyasal molekllerin

Deinking. Mrekkep giderme. Hamura hava ve mrekkep

paralanarak, daha basit atomlara ve molellere ayrlmas.

gidericiler verildikten sonra, mrekkep paracklarnn,

(2) Yalanma. rnde zelliklerini kaybetme.

flotasyon nitelerinde yzdrlerek ortamdan alnmasn

Degree of Crystalinity. Kristalleme derecesi. Odun

salayan yntem.

sellozlarnda, kristalleme derecesinin ls.

Deinking Agents. Mrekkep giderme maddeleri. Sabun

Degree Day. Derece gn. Bir gnn scakl ortalama

gibi yzey gerilimini azaltan (surfaktantlar) kimyasal

olarak 65 F kabul edilmitir. Bu deerin altndaki veya

maddeler.

stndeki ortalama farkllklar, stma veya soutma

Deinking Losses. Mrekkep giderme kayplar. Mrekkep

anlamnda derece gn olarak adlandrlr. rnek 72 F

giderme srasnda, zellikle ykama aamasnda oluan

ortalama scaklk iin bu gnlerde soutma gerektiinden

elyaf kayplar.

buna (7 F) 7 soutma derece gn denilmektedir. Bina


Deinking Sludge. Mrekkep giderme amuru. Matbaa

havalandrma ve stma-soutma sistemleri hesabnda

atklarnn hamurlatrlmas sonrasnda, mrekkebin

dikkate alnmaktadr.

giderilmesi nedeniyle ortaya kan, mrekkep paracklar,

Degree of Incombustibility. Alevalmazlk derecesi. Kt

l elyaf, kalsit ve balayclar gibi dier kaplama

veya kartonun alev almadan dayanabilecei scaklk

maddelerinden oluan amur.

derecesi.

Deionization. yon giderme. Kazan besi suyunda bulunan

Degree of Noncombustibility. (E anlaml; Degree of

kalsiyum gibi iyonlarn ortamdan reinelerle alnmas. (E

Incombustibility)

anlaml; Demineralization)

Degree of Nan-combustibility. (E anlaml; Degree of

Deknotting. Dm alma. Selloz retimi srasnda,

Incombustibility)

piirilmeden kalan odun artklarnn ortamdan alnmas.


90

NGLZCE-TRKE KIT VE KITILIK TERMLER SZL


Delaminated Clay. Tabakalam kil. Doada ince

Demand Flow. Talep bazl i ak. Mteri taleplerine gre

tabakalar halinde keldii iin, kuelemede daha etkili

ham maddeleri, dier kaynaklar ve i srelerini harekete

olan kaolin killeri

geirme.

Delamination. Tabakalara ayrlma. Katlara ayrlma.

Demineralization. Mineral giderme. Kazan besi suyunun

Delaminasyon. (1) Dupleks kartonlarda katmanlarn

iindeki mineralleri giderme. (E anlaml; Deionization)

birbirinden ayrlmas. (2) tcde (Rifayner) tm

Demy (Size). Standart bask ls olarak kabul edilen

srasnda elyafn d eperinin soyularak elyaflarn

(17.5 x 22/22,5 in, ngiltere) (16 x 21 in ABD) kt.

katmanlarna ayrlmas. (External Delamination)

Demi Octavo (Size). Standart dergi kd ls. (5,5 x

Delicatessen Paper. arkteri kd. Kasap kd. Et

8,75 in giyotine girmeden nce) Demy Sizen sekizde

veya arkteri rnleri paketlenirken i ksma konulan ince

biri.

ve yal kt.

Demi Quadro (Size). Byk ebatl dergi kad ls.

Delignification. Ligninsizletirme. Sellozun dnda

(8,75 x 11 in giyotine girmeden nce) Demy Sizen drtte

bulunan lignin tabakasnn kimyasallarla alnmas ilemi.

biri.

Kimyasal selloz retiminde bir aama.

Demi Scale. Standart bask kadnn arln lmede

Deliquescent. Nemle svlaan. Havadan nem kaparak

kullanlan kadranl terazi.

svlama zelliine sahip madde. Tuz buna rnek bir

Denim Rag. Kot paavras. Pamuk sellozu yapmnda ham

maddedir.

madde olarak kullanlmaktadr. Tekstil art veya eski kot

Deliteur Dispenser. Mineral pigment kartrcs. Kue

giysi artklar kullanlr.

zeltisilerinde kullanlan, mineral kkenli pigmentlerin

Dennison Wax. Denisson yzey yolunma mumu. Kt

zeltide dzgn dalmn salayan kartrc.

yzeyinin bask srasnda yolunmas istenmez. Yzeyin

Delivery. Teslimat.

mukavemeti, yapkan ve eitli mukavemet deerlerine

Delivery Limits. Teslimat snrlar. Teslimat netletiren

ayarl stlm zel mumlarla test edilir.

malzeme ve hizmetin snrlar.

Densified Liners. Younlatrlm Layner. Kalenderlenmi

Delivery List. Teslimat Listesi.

layner kd.

Delivery Receipt. Teslimat makbuzu.

Densimeter. Younluk ler. Dansimetre. Ktta

Delivery Standards. Teslimat artlar.

gzeneklilii analiz etmeye yarayan cihaz.

Delivery Table. k tablas. Ebat kesim makinelerinde

Densitometer. Renk younluu ler. Fotoraf ve

kesim sonunda yapraklarn zerinde istiflenerek top haline

resimlerde renk younluunu lmeye yarayan cihaz.

geldii tabla.

Density. Younluk. (1) Arln hacime blnmesiyle

Demand. Talep. stek. Talep etmek. Hak iddia etmek.

bulunan birim hacmin arl. (2) Bask younluu.

Demand Absorption Rate. Emilim hz. Belirli bir test

Dentated Disc. Dili disk. Yonga ayrc disklerinden biri.

kadnn birim zamanda emdii su miktar (gr/sn.).

Department Store Tissue. nce sarglk kt.

Demand Factor. Talep faktr. Bir iletmede ekilen

Deposit Control. Birikinti kontrolu. (Baknz; Deposits)

maksimum enerjinin kurulu gce oran. Toplam kurulu g,

Deposits. Birikinti. Birikim. kelti. Depozit. Kt

iletmede yedek motorlar hari almas dnlen tm

fabrikalarnda her tr yzeyde tutunduklar iin gzle

motorlarn toplam gcdr. (Baknz; Load Factor)

grlebilen canl veya cansz organik veya inorganik


birikintiler.

91

NGLZCE-TRKE KIT VE KITILIK TERMLER SZL


Depreciation. Anma pay. mr net olarak bilinmeyen

gelecekteki maliyetleri bu yntemle imdiden ynetmeye

fakat tahmin edilebilen varlklar iin ayrlan anma pay.

alan bir ynetim anlay.

Amortization, mr net olarak bilinen varlklar iin

Desorption. Nem verme. (Zt anlam; Sorption).

kullanlan bir kelimedir.

Destratified. Dzgn dalml. E dalml.

Deresination. Reinesizletirme. Sellozun reinesini

Tabakalamam. Alt baka st baka olmayan karmlar

azaltmak amacyla, yongadan piirme ncesi reine

iin kullanlr. (= Uniform)

alnmas.

Detachment. Ayrlma. Terk etme. Safihann silindir veya

Descaling. Kire giderme. Kire zme. Kazanlarda oluan

valsi terketmesi.

kirecin giderilmesi.

Detail Drawing Paper. Eskiz kd. Ressamlarn taslak

Descaling Chemicals. Kire giderme kimyasallar. Kire

almalarnda kulland kt.

zcler.

Detail Engineering. Detayl mhendislik almalar. n

Descender. Harf kuyruu. Bir harfin (y, g, , p, q gibi)

mhendislik almalar zerinden yola karak, detaylar

yazm izgisi altnda kalan ksm.

ortaya koyan mhendislik almalar. boyutlu ve

Description. Tanm. Tasvir.

llendirilmi grntler bu almalara rnektir. (Baknz;

Descriptive Statics. Betimsel istatistik. Ortalama, standart

Basic Engineering).

sapma, dalm gibi kalite zelliklerini aratran istatistik

Detect. Alglamak. Ortaya karmak.

alan.

Detector. Alglayc. Sensr.

Desensitize. Duyarln azaltma. Hassasiyeti azaltma. Bir

Detector Papers. Dedektr ktlar. Test ktlar.

kt yzeyinin mrekkep emiciliini azaltma.

Ortamdaki kimyasal gaz veya buhar tespit etmeye yarayan

Design Capacity. Tasarm kapasitesi. Azami kapasite.

zel maddeler emdirilmi ktlar.

Mhendislik kapasitesi. Bir kt makinesinin veya bir

Detergency. Temizleme gc. Mrekkep gidermede

blmnn, verimlilik dikkate alnarak, ideal koullarda

kullanlan kimyasallarn temizleme gc.

yapabilecei azami retim miktar. Mhendislik olarak

Detergents. Deterjanlar. Kiri yzeyden kimyasal olarak

tasarland kapasite.

temizleyen, yzey aktif maddeler.

Design for Coast. Maliyet iin tasarm. Maliyetleri tasarm

Deterioration. Bozulma. Yalanma. Fiziksel etkenler

yoluyla minimuma ekmeyi hedefleyen ynetim anlay.

sonucu ekilde meydana gelen bozulma ve deime.

Design Paper. Desenli kt.

Detrimental Substances. Zararl maddeler. Kt

Design Printing. Desenli bask. Hediye paketlerini sarmak

fabrikalarnda, dngdeki sularda znm olarak biriken

iin, kd renkli bir eriyie batrdktan sonra, deseni

ve kdn kalitesini bozan zararl maddeler.

bulunan silindirler arasndan geirerek, kda eitli

Developing Paper. Developman kad. Amonyakl ozalit

grnmler kazandrma ilemi.

kd.

Design Speed. Tasarm hz. Azami hz. Bir kt

Development. Gelime.

makinesinin bakm yaplmak artyla, sorunsuz


Deviation. Sapma. Hedeften sapma.

alabilecei dnlen azami hz. Burada tahrik

Devil. Paralayc. ifanoz. Garnet. Paavra sellozu

sisteminin, tasarm hzn verebilecei varsaylmaktadr.

yapm ncesi, paavralar paralayarak tozu ve kiri alan

(Baknz; Operating Speed).

makine.

Design to Cost. Tasarmdan maliyete. Bir rnn nihai

Dewatering. Su alma. Su giderme. (1) Safihadaki suyu

maliyetine etki eden, retim sisteminin ve retim

elekte ve preslerde alma. (2) Hamurdaki suyu teksif

srelerinin tasarm yoluyla srekli gelitirilmesini neren,


92

NGLZCE-TRKE KIT VE KITILIK TERMLER SZL


eleklerinde, ikiz eleklerde ve vidal preslerde alma. (3) Atk

Diaphragm Actuator. Diyaframl tahrik bal. Kontrol

iindeki suyu filtre preslerde veya dner eleklerde alma.

vanalarnda kullanlan ve pnmatik olarak alan vana

Dewatering Agent. Szlme arttrc maddeler. Su

bal.

szlmn arttrc polimerler. (Baknz; Drainage Aids).

Diaphragm Paper. Diyafram kd. Asbestli filtre kd.

Dewatering Aid. (E anlaml; Dewatering Agent)

Diaphragm Screen. Diyafram elek. Dz elek. Ardk

Dewaxed Weight. Parafinsiz arlk. Kdn kaplama

delikli levhalardan oluan hamur elei.

ncesi gramaj.

Diatomaceous Earth. Filtre topra. Szme amuru.

Dewaxing. Parafin giderme.

Artmalarda kullanlan bir filtre topra.

De-wiring. Tel kesme. Balya tellerini kesme ve ayrma.

Diatomaceous Silica. Kizelgur. Diyatomit. Tek hcreli su


canllarndan kalan, anorganik iskelet kalntlar. Kt

Dew point. ileme noktas. Rutubetli ortamlarda,

hamuruna konulan, kaolin benzeri bir dolgu maddesidir.

scaklk dne bal olarak yzeyde ilemenin

Gzenekli yaps nedeniyle filtrelemede de

balad scaklk derecesi. Makine salonu ve havbe ii

kullanlmaktadr.

ortam asndan nemlidir.

Diazo. Diyazo. Ia duyarl bir madde. Kt kaplama

Dew-point Temperature. ileme scal. (Baknz,

maddesi olarak kullanlmaktadr.

Dew-point)

Diazotype Base Stock. Diyazo kaplama kd. (Baknz;

DEZ (Diethyl Zinc Process). DEZ sreci. Ktphanelerce

Diazo)

kitaplara uygulanan bir tr asit giderme sreci.

Diazotype Paper. Diyazo kaplanm kt. (Baknz;

Dextrin. iri. Dekstrin. Niastann asidik ortamda


kavrulmasyla elde edilen, toz tutkal. Niastadan ok daha

Diazo)

fazla yaptrma zellii olan ve gda tzklerine uygun

Die. Kalp. (1) Bask kalb. (2) Kesim kalb.

olduu iin ambalaj yaptrma maddesi olarak kullanlan

Die Cut. Kalp kesimi. elik bir kalp ba ile kdn

tutkal.

ekilli kesilmesi. elik bakl presle yaplan kesim

Diagnosis. Tan. Tehis.

Die-Cut Paper. Kalp kesim kd.

Diagonal Warp. Diyagonal arplma. Oluklu mukavvada

Die Cuttability. Kalp kesimine uygunluk.

retim aamasnda layner kadn enine ve boyuna doru

Die Cutter. Kalp kesim makinesi.

dzensiz ebat deitirmesi sonucu oluklu mukavvada

Die Cutting. Kalp kesimi. Erkek ve dii bak kalplar

meydana gelen kamburlama. Kamburluk Layner kttaki

kullanarak, kdn istenilen ekilde kesilmesi.

i gerilimden kaynaklanmaktadr. (E anlaml; Twist

Die Embossing. Kalpl gofraj. Scak veya souk artlarda

Warp) (Baknz; Warp Level)

presleme yoluyla kalp kullanlarak yaplan gofraj ilemi.

Diagram Paper. Kaydedici analitik cihaz kd.


Die Injection. Boya enjeksiyonu. Boya zerketme. Boru
Dialdehyde Starch. Modifiye niasta. Dialdehit niastas.

veya tanka yaplan boya dozajlamas.

Niastann okside olmasyla elde edilen bir niasta trevi.

Die Stamping. Kalpl gravr basks. Bakr veya elik

Niastaya gre daha yapkan olduundan, kt

bask kalb kullanlarak yaplan, gravr bask ilemi.

hamurunda, zellikle temizlik ktlarnda ya dayanm

Dielectric Constant. Yaltkanlk sabiti. Dielektrik sabiti.

arttrmak iin i tutkallama maddesi olarak

Elektromanyetik anlamnda yaltkan bir kdn, yaltkanlk

kullanlmaktadr.

derecesini gsteren bir lt. Kondansatr ve trafo

Diameter. ap. Bobin ap. Silindir ap.

ktlarndaki nemli ltlerden biri.

93

NGLZCE-TRKE KIT VE KITILIK TERMLER SZL


Dielectric Loss. Yaltm kayb. Yaltkan olduu dnlen

oluturarak, bir resmin baka bir yzeye aktarlmas iin

bir kadn zerinden geen elektrik akm nedeniyle

kullanlan bir reprodksiyon teknii.

oluan, kayp miktar. Her yaltkanda grlen kayp.

Diffusion Transfer Base Stock. Difzyon transfer taban

Dielectric Paper. Yaltkan kt. zolasyon kd.

kd.

Presbant. Trafo, motor ve kondansatr retiminde

Diffusion Washer. Ykama difzr. (Baknz; Diffuser)

kullanlan yaltkan ktlar.

Digest. (1) Dergi. (2) Sindirmek. Piirmek

Dielectric Strength. Yaltm direnci. Elektrik yaltm

Digest Size. Dergi ebad. 5,5 in x 8,5 in llerindeki

zellii olan ktlarn, elektrik akm geiine gsterdikleri

dergi basm ebad. (E anlaml; Demi Octavo Size)

diren.

Digested Sludge. Olgunlam atk amuru. Kompost.

Die Wiping Paper. Kalp silme kd. Bask kalplarnn

Bakteriler tarafndan sindirilmi atk amuru.

yzeyini temizlemek iin kullanlan, temizlik kd.

Kurutulduunda, dolgu topra olarak kullanlan artma

Differential Pressure. Fark basn. Buhar hatlarnda, buhar

rn. (Baknz; Flesh Sludge).

silindirlerinde, dirseklerde ve daralan blgelerde meydana

Digester. Piirme kazan. Odun yongalarnn, selloz

gelen, buharn giri noktas ile k noktas arasndaki hat

yaplmas iin, kimyasallarla beraber piirilerek reaksiyona

kayb veya souma nedeniyle oluan basn farkll.

alnd kazan. Bu kazanda ligninler paralanarak

Differential Pressure Transmitter. Fark basn

alnmaktadr.

transmitteri. Fark basncn bir sinyal olarak lp, geri

Digester Blow Valve. Piirici blf vanas.

bildiren cihaz.

Digester Capping Valve. Piirici besleme vanas. Dner

Differential Steam Pressure. Buhar fark basnc. Kurutma

vana. Dner cepli yonga besleyen szdrmaz vana. Rotary

silindirlerinde, silindire giren buhar basncyla, kan buhar

Valf. Rotary Vana.

basnc arasndaki basn fark.

Digester Cover. Piirici kapa. Be tr piiricilerde dner

Differential Vacuum Gauge. Fark vakum gstergesi.

vana yerine kullanlan kapak. (E anlaml; Digester Head)

Elekte iki farkl vakum blgesi arasndaki vakum farkn

Digester Head. Piirici kapa. Piirici besleme kapa.

gsteren gsterge.

Digester House. Piirme nitesi. Piirme blm.

Differential Winder. Farkl aplardaki bobinleri dilileri

Digester Liquor. Piirme likr. Piirme srasnda

ayarlayarak ayni izgisel hzda sarabilen bir bobin makinesi

kullanlan kimyasal ierikli sv.

tr.

Digester Neck. Piirici boynu. Be piiricilerde kapan

Diffuse Porous Woods. Dank gzenekli aalar. Sert


aalarn bir kolu. (Baknz; Ring Porous Woods, Semi

zerindeki uzun baca.

Ring Porous Woods, Semi Diffuse Porous)

Digester Relief. Piirici eksozu. Piiriciden kan gazlarn


tamam.

Diffuser. Difizr. (1) Piirici svsn selloz hamurundan


ayran taban elekli bir tank. (2) Taze suyla ykanm

Digester Side Relief. Piirici yan k. Piiriciden likrn

sellozun suyunun szld tank.

kt st k.

Diffuser Tubes. Datc borular. Hamur kasasna girite,

Digesting. Piirme. Sindirme.

manifoldu hamur kasasna balayan datc borular.

Digital Printing. Dijital bask. Dijital grnt verilerinin,

Diffusion. Yaylma. Molekl veya iyonlarn, yksek

kt zerine aktarlmas. Bilgisayarl bask sistemi.

younluktan dk younlua doru geii, yaylmas.

Digital Printing Machine. Dijital bask makinesi.

Diffusion Transfer. Difzyon transferi. Yaylml aktarma.

Digital Printing Paper. Dijital bask kd.

Yzeyi a hassaslatrlm bir kda, negatif


94

NGLZCE-TRKE KIT VE KITILIK TERMLER SZL


Digital Proof. Dijital prova. Bask ncesi rengin

Dioxin. Dioksin. Sellozu beyazlatma srasnda, ortamdaki

bileenlerine ayrlarak, dijital veriye dntrlmesi ve

klorla dier katk maddelerinin yaptklar zehirli bileikler

basm ncesi yaplan renk dorulamas.

grubu.

Dilatancy. Hacimsel genileme. Sv ve toz karmlarnda,

DIP, Deinked Pulp. Mrekkebi giderilmi hamur.

kartrma etkisiyle vizkozitede ve hacimde meydana gelen

Mrekkebi giderilmi dnml kt hamuru.

art. Kue hamurunda kartrmayla birlikte gzlenen,

Dip Dyeing. Daldrma boyama teknii. Aslnda boyann bir

arasna sv girmi dolgu paracklarnn birbirlerinden

vals yzeyinden kada aktarld boyama yntemi.Yzey

uzaklamalar sonucu oluan, hacimsel genleme ve birlikte

tutkallamada da kullanlan fabrikasyon teknik.

kvamda meydana gelen koyulama. Reynolds tarafndan

Diploma Paper. Diploma kd.

1885 de bulunmu bir olay. (Baknz; Shear Thickening).

Diploma Parchment. Diploma parmeni.

Dilute. (1) Seyreltmek. Bir svnn iine su katmak. (2)

Dipolar Bond. Dipolar ba. ki polar ba. Kovalent

Seyreltik. ine su katlm

balanmada, bir atomun balardaki tm elektronlar

Diluted. Seyreltilmi. Seyreltik. Sulandrlm.

salarken, dier atomun bo bir orbital vermesi. Su

Dilute Fiber Suspension. Seyreltik elyaf sspansiyonu.

molekl ve selloz molekl polar ba yaparken, kendi

Sulu hamur.

iinde atomlar aras polar balarnn olmas rneindeki

Dilution. Seyreltme. Sulandrma. Kesafetini drme.

gibi, iki farkl polar ba bulunmas. (Baknz; Dative

Dilution Factor. Sulandrma faktr. Selloz ykamada her

Bond).

kuru bazda selloz miktarna konulan sulandrma suyu

Dipped. Daldrlm. El yapm ktlarda, kada yzey

oran.

tutkal yapabilmek iin gelitirilmi tutkallama tekniidir.

Dilution Pump. Sulandrma pompas. Kesafet drme

Aslnda tutkal kada tutkallanm bir yzeyden transfer

pompas.

edilir.

Dimensional Stability. Boyutsal kararllk. Kdn nem

Dipped Paper. Yzey tutkall kt. Transfer yntemiyle

almas sonucu llerini ne lde koruduunu veya

yzey tutkallama yaplm el yapm kt.

deitirdiini gsteren lt.

Dipper. Sifon. Kurutma silindirleri iindeki kondensat

Dimensioning. llendirme.

atmada kullanlan boru.

Dimer. Dimer. ki molekln birlemesiyle meydana gelen

Dipping. Daldrma. Boya, tutkallama veya kue

bileik.

uygulamalarnda kullanlan taransfer teknii.

Dimethyl Sulfide. Dimetil slfit. (CH3)2S. Slfat sellozu

Direct Contact Heater. Degazr. Kazan besi suyundaki

elde edilirken yaylan kokulu renksiz, zehirli bir gaz.

gazlar uzaklatrmak iin kullanlan stc.

Dimethyl Sulfoxide (DMSO). Dimetilslfoksit.

Direct Contact Heat Exchanger. Dorudan temasl s

(CH3)2SO. Slfit sellozu retiminde ortaya kan beyaz

eanjr. Canl buharl eanjr.

renkli sv bir yan rn. la sanayiinde kullanlmaktadr.

Direct Cooking. Dorudan piirme. Kesikli selloz

DIN (Deutsches Institut fr Norming). Alman Standartlar

retiminde, piiriciye buharn dorudan verilmesi.

Ensitits. Ktla ilgili standartlar bulunmaktadr.

Direct Countercurrent Washing. Kademeli kar akml

DIN 6738. Kadn en az 100 yl zelliklerini kaybetmeden

ykama. ok aamal selloz ykamada aamalardan

dayanacan garanti eden uluslararas standart.

birinden kan suyun bir nceki aamada kullanld


yntem.
Direct Current. Doru akm.
95

NGLZCE-TRKE KIT VE KITILIK TERMLER SZL


Direct Drive. Dorudan balantl tahrik. Redktr veya

Dirty Air. Filtre edilmemi hava. Kirli hava. Kompresrden

kasnak kullanlmadan kaplinle balantl tahrik sitemi.

km, nemli ve yal iletme havas. Cihazlarn

Direct Dyes. Direk boyalar. Boya asitlerinin sodyum

almasna uygun olmayan hava.

tuzlar. Boyann sabitlenmesi iin, herhangi bir yardmc

Dirty Blow. Kirli blf. Yonga piiriciden pimemi

maddeye ihtiya duyurmayan ve dorudan elyafa tutunan,

yongalarn blfle birlikte gelmesi.

boya hasl yksek anilin boyalar.

Dirty ID (Induced Draft) Fan. Cebri ekili pis hava fan.

Direction. Yn. (Baknz; Machine Direction, Cross

Disable. Devre d brakmak. Devreye giremeyecek

Direction).

duruma getirmek. Otomasyonla alan makinelerde

Directional Blue Reflactance Factor. Optik

makinenin kazara devreye girmesini nlemek adna onu

beyazlatclarn kullanld beyazlk lmnde 457 nm

pasif duruma sokmak.

mavi n 45 ayla kt yzeyine drlerek llen

Disaccharide. Diskkarit. ki monosakkaritin kovalent bala

yanstma faktr.

balanmas sonucu ortaya kan eker. Selozda bulunan

Directionality. Ynllk. Ktta elyaf diziliminin

karbonhidratlardandr.

(formasyonun) makine ynne veya makine enine olmas.

Discharge. Dearj. Tahliye. Boaltm.

Baskda etkili bir unsur.

Discharge Coefficient. Dearj katsays Tam ak bir

Directionality Paper. Ynl kt. Fiziksel baz zellikleri

vanadan geebilecek azami ak belirleyen birimsiz bir

kdn enine ve boyuna gre deien ktlar. Ktta

katsay. Vana imalatlar tarafndan verilmektedir.

fiziksel zellikler asndan makine boyuna yn, makine

Discharge Head. Basma basnc. Pompa k basnc.

enine yn ve kalnl nedeniyle Z yn olarak yn

Discharge Manifold. k manifoldu. Eksoz manifoldu.

bulunmaktadr. (Baknz; Ek. 6).

Vakum pompalarnn iki kn birletiren balant

Direct Lithography. Dorudan litografi. Dorudan ta

dzenei.

bask.

Discoloration. Renk atmas. Solma.

Direct Losses. Dorudan kayplar/hasarlar. Bir sigortaclk


Disc Saveall. Disk filtre. Beyaz suyu filtre eden filtre.

terimi olarak dorudan bir kaza sonucu oluan hasarlardr.


rnek olarak yangn dorudan bir hasarken, yangn sonucu

Dish Board. Tabak kartonu.

oluan duman veya is dolayl hasarlardandr. (Zt anlaml;

Dished. anaklam. Ortas ukurlam, km kt

Indirect Losses)

veya karton.

Directory Paper. Telefon rehberi kd.

Dishing. Tabaklama. kme. Tabak gibi ukurlama.

Direct Process Paper. Diazo bask kd.

Disinfection. Mikrop ldrme. Dezenfeksiyon. Dezenfekte

Direct Steamed Digester. Dorudan stmal piirici.ine

etme.

buharn dorudan verildii yonga piirme kazan.

Disintegration. Selloz ama.

Direct Type Duplicator. Fotokopki, yazc gibi bask

Disintegrator. (1) Selloz ac. Selloz pulperi. (2)

oaltclar. (Baknz; Spirit Duplication).

Paralayc. Ufalayc. Krpnt makinesi.

Dirt. Kir. Yabanc madde. Kt bnyesindeki elyaf d

Disintegration Resistance. Paralanma direnci. Hamurun

maddeler. Kalite bozukluuna yol aan, yabanc maddeler.

dalma direnci.

Dirt Build up. Kir birikimi.

Disk Cutter. Dairesel bak. Bir aft zerine yerletirilmi,


dnerken kd kesmeye yarayan bak. Bobin makinesi

Dirt Count. Leke says. Kir parac says. Kt

dilici baklar. (Baknz; Circular Cutter).

yzeyinde, belirli alanda grlen, ortalama leke says.


96

NGLZCE-TRKE KIT VE KITILIK TERMLER SZL


Disk Filter. Disk filtre. Birbirine paralel yerletirilmi disk

Dispersion. Datma. Tokatlama. (Baknz; Hot

eleklerden oluan ve kt fabrikalarnn dngdeki veya

Dispersion).

atk sularnda bulunan elyaflar geri kazanmak amacyla

Dispersion Adhesive. Dispersion tutkal. Kutu yaptrma

kullanlan filtre. Elyaf geri kazanma elei.

tutkal.

Disk Refiner. Disk rifayner. Disk tc. Biri sabit dieri

Dispersion Coating. Dispersiyon kaplama. Su bazl tm

dner, dairesel baklar arasna ald hamurdaki elyaflarn

kaplama trleri.

boyunu ksaltmaya yarayan ekipman. Bu ilem elekte

Displacement Bleaching. Deplasmanl aartma. Dinamik

formasyon dzgnlne katkda bulunmaktadr.

aartma. Aartma svsnn selloz iinden geirilmesiyle

Dismantling. Makine skm. Demontaj.

yaplan aartma ilemi. (E anlaml; Dynamic Bleaching)

Disperger. Datc. Disperger. Tokatlayc. Biri sabit

Displacement Dewatering. Deplasman tr su alma.

dieri dner, iki dili tabla arasna scak ve yksek kesafetli

Safiha mekanik bask altndayken basnl hava veya

kt hamurunun gnderilerek, tokatlanmasyla, hamuru

buharla safiha iindeki suyu iterek uzaklatrma. Bu sayede

elyaflarna ayran ekipman. Buradaki ilem hurda kt

kesafet % 65 lere kadar ykselmektedir. (E anlaml;

hamurunda bulunan almam elyaf topaklarn amak ve

Dispalcement Pressing)

tm yabanc maddeleri, ktta grnemeyecek kklkte

Displacement Pressing. (E amlaml; Displacemet

paralarna ayrma ilemidir.

Dewatering)

Disperging. Datma. Tokatlama. Hamur elyaflarn

Dispalacement Ratio. Deplasman oran. Selloz ykama

datma ve yabanc maddeleri kk paracklara datma

suyunun verimini lmede kullanlan bir tanm. Kazanlan

ilemi.

kimyasal orannn miktaryla llr. Sellozdaki giren

Dispersal. Dalma. Paralarna ayrlma.

kimyasal miktar ve kalan kimyasal miktarna baklr.

Dispersants. Datma maddeleri. (1) Hamurdaki dolgu

Displacement Washing. Deplasman ykama. Selloz

maddelerinin laymn veya topaklanmann datlmas iin

ykama suyunun sklarak alnmas.

kullanlan maddeler. (2) Kuelemede kue karmn

Display Board. lan kartonu. lan tahtas. Men.

oluturan, parackl maddelerin bir araya gelmelerini,

Display Paper. lan kd.

topaklanmalarn nleyen ve onlarn askda kalmalarn

Display Type. Dikkat ekici tipte. Grnr tipte. Bir

salayan maddeler.

sayfada dikkati ekecek tipte hazrlanm grn biimi.

Disperse. Datmak.Dalarak grnmemesini salamak.

Disposal. Ortadan kaldrma. Fabrika atklarn yakma, arazi

Dalm.

doldurma, gbre yapma gibi yntemler kullanarak, ortadan

Dispersed Air. Dalm hava. Hamur iindeki hava

kaldrma.

kabarcklar ve znm dier gazlarn genel

Disputes. Anlamazlklar. Kontrata uymyan anlamazlk

adlandrlmas.

maddeleri.

Dispersed Rosin Size. Toz reine tutkal.Kt hamurunda

Dissolution. znme. Erime.

kullanlan bir i tutkal maddesi.

Dissolved Air Floataion (DAF). znm haval

Disperse Viscosity. Dalm vizkozitesi. Bir sv iinde

flotasyon nitesi.

dalan selloz elyaflarnn vizkozitesi.

Dissolved Charge. znm yk. Kt hamuru iinde,

Dispersing. Datma. Kirlilik ve yapkan maddelerin,

znm polielektrolitlere tutunmu elektrostatik yk.

mrekkep paracklarnn ktta grlmemesi iin

Dissolved Oxygen. znm oksijen.

boyutunu kltme ilemi.


Dispersing Agent. (Baknz; Dispersant).
97

NGLZCE-TRKE KIT VE KITILIK TERMLER SZL


Dissolving Pulp. znebilir selloz. Genellikle pamuk

Doctor Holder. Raspa duda. Raspa hamisi. Raspann

sellozundan yaplan, selloz trevleri hazrlamaya

zerine basan ve onu koruyan destek paras.

yarayan, olduka saf selloz. Asetat elyaf, selofan, fotoraf

Doctor Marks. Raspa izleri. Preslerde, raspa tarafndan

filmi ve suni ipek (rayon) yapmnda kullanlmaktadr.

kaplama zerinde oluturulmu syrk izleri. Bunlar pres

Distance Guarding. Mesafeli koruyuma. Bobin makinesi

basksyla birlikte kda transfer olur.

gibi makinelerin etrafn itle evirerek insanlarn gvenlii

Doctor Ridges. Raspa izleri. (Baknz; Doctor Marks).

amacyla yaplan koruma nlemi.

Documentation. Kayda alma. Verileri dokman haline

Distortion. Bozukluk. Bklme. Kt yzeyinde

getirip saklama.

dalgallk. Basm veya kue srasnda, kt biiminde

Document Paper. Dokman kd. Yksek dayanml ve

meydana gelen bozulma.

yalanma zellii az olan fligranl kt trleri. Diploma

Distribution of Data. Veri dalm.

gibi belgelerin basmnda kullanlr. Pamuk veya hemp

Distribution/Distributor Roller. Datma valsi. Mrekkep

sellozundan yaplr. Yzeyinde hyvansal tutkallar

transfer merdanesi. Baskda mrekkebi alp, dzgn

kullanlr.

dalmn salayan merdane veya vals. Uygulama valsi.

Document Parchment. Dokman parmeni. (Baknz;

(Baknz; Applicator Roll).

Document Paper).

Disturbance. Bozucu etki. Bozanetken. Kontrol

Dodger. El ilan.

sistemlerinde, kontrol deikenini bozan her tr etki.

Dog Ear. Kpek kula. Kdn kesinde ilem srasnda

Dividers. Seperatr. Blme amal kullanlan karton veya

meydana gelen katlanma nedeniyle, zellikle giyotinde

kt paralar.

kesim sonras ortaya kan kulak.

DLVO (Derjaguin, Landau, Verwey, Overbeek) Theory.

Dog Hairs. Kpek kl. Kaplama sonras kt yzeyinden

DLVO teorisi. Sv bir ortamda, paracklar arasndaki

sarkan elyaf.

ekme ve itme kuvvetleriyle ve onlar arasndaki mevcut

Doily Paper Stock. Jumbo bobin. Byk kt bobini. Dev

gerilimle ilgili teori. Kt elyafna kimyasallarn ve

kt bobini. Byk bobinler halinde satlan ve baka bir

paracklarn tutunumu konusunda bir aklama

rne dnm amal kullanlan eitli tr kt bobinler.

getirmektedir.

Dominant Wavelength. Baskn dalga boyu. Hakim dalga

Doctor. Raspa. Syrc. Yzey temizlemek amacyla,

boyu.

syrma ileminde kullanlan ince, metal veya plastik

Domino Paper. Domino kd. Bir duvar kd

kkenli erit eklindeki syrc. (E anlaml; Doctor Blade)

deseninden kaynaklanarak, kendini tekrarlayan desenlere


Doctor Blade. Raspa ba. (Baknz; Doctor).

sahip olan duvar ktlarna verilen ortak ad.

Doctor Body. Raspa hamili. Raspay ve raspa dudan

Dope. Lak. Sellozik vernik. Kt yzeyini kaplamada

tayan ana gvde.

kullanlan bir selloz zeltisi.

Doctor Board. Raspa kartonu. Hamuru ynlendirme

Dosage. Dozaj. Belirlenen miktardaki katk maddesini ana

amacyla kullanlan savak.

ktleye ilave etme.

Doctor Broke. Raspa kopuu. Kdn raspada syrlarak

Dosage Point. Dozaj noktas. Dozajlamann yapld yer.

kopmas.
Dosing. Dozajlama. Dozlama.
Doctor Dust. Raspa tozu. Raspann silindir yzeyini

Dot Gain. Nokta kazanc. stenilen tondan daha koyu

kazmasyla ortaya kan ve raspa yzeyinde biriken tortu

tonlarda olan veya daha geni alana yaylan bask hatas.

tabakas. Bazen koparak kda yapp tampona kadar

Litografik baskda noktalardaki ton art.

ular.
98

NGLZCE-TRKE KIT VE KITILIK TERMLER SZL


Dot Matrix Printing. Nokta matriks bask. Tm

ve st yzeyi farkl renklerde boyanarak iki yz de

karakterlerin noktalardan olutuu elektronik bask teknii.

kullanlabilen kt.

Noktal yazcda basma.

Double Felted. ift keeli. Preslerde ve kurutma

Dots Per Inch (DPI). n bana nokta says. Noktal

gruplarnda alt ve st keelerin bulunmas.

yazclarda, bir in uzunluunda saylan nokta says.

Double Felted Nip Press. ift keeli pres.

Rakam ykseldike znlrllk artmaktadr.

Double Fold. ki tarafa katlama testi. Kdn katlanmas

Double Calendered. ift kalenderlenmi. ift kalenderden

durumunda, krlganln test etmeyi amalayan test.

geirilmi kt.

zellikle para ktlar, ozalit ktlar ve ktk

Double Cap. ift kapak. 17" x 28" ebadnda ls olan

kaytlarnn sakland ktlarda, katlama dayanmn

kt.

belirleyen ve kdn bir kesini bir ileri bir geri bkerek,

Double Coated. ift kat kuelenmi. ift kaplamal. ki kez

kt kopana kadar yaplan test. leri geri katlama saysnn

kuelenmi kt.

bykl, dayanm belirlemektedir.

Double Coating. ift kat kueleme.

Double Imprint Unit. ift tarafl bask nitesi. ki sra


bask silindiri bulunan bask nitesi.

Double Creeped. ift krepli. ki ayr ilemle yaplan


krepleme. (Baknz; Creep)

Double Manila Lined Chipboard. ift katmanl, samanl

Double Deckle. ift kenarl. Makinede retilmi, fakat her

karton.

iki kenar tralanmam kt.

Double T Slot Sole Plate. ift T yarkl taban plakas.


Kt makinesi altna kaide plakas olarak konulan ve

Double Decomposition. ift bozulma.

zerinde iki adet T eklinde yark olan plaka.

Double Deflector. kili saptrma levhas. Register

Double Sidedness. ift yzllk. Kdn alt ve st

valslerinin iki yanna konulan ve sramalar engelleyen

yzeylerinin ayni zelliklerde olmas. (E anlaml; Even

levhalar.

Sidedness, Two Sidedness).

Double Dilution of Stock. ki kademeli hamur

Double Sizing. ift tutkallama. (1) Kt yzeyinin iki kez

sulandrma. Yksek kesafet deerli hamurun kesafetinin

tutkallanmas. (2) ki yzeyin de tutkallanmas.

drlmesinde kullanlan iki aamal sulandrma yntemi.


Dk kesafetlerde tek kademeli sulandrma yntemi

Double Strength Corrugated Board. ift katmanl oluklu

kullanlr.

mukavva. (Baknz; Double Wall Corrugated Board).

Double Disk Refiner. ift tarafl disk rifayner. ki farkl

Double Tier Drier Section. ift sra silindirli kurutma

blgesinde ayn anda tme yapan tc.

blm. Kurutma grubunda silindirlerin altta ve stte ayr


keeler kullanlarak dizilmesi.

Double Duty Sisal Tape. ift tutkall sisal bant. (Baknz;

Double Thick Cover Paper. Dupleks kitap kapa. Ekstra

Sisal Tape).

kaln kapak.

Double Embossed. ift kabartmal. Temizlik ktlarnda

Double Vat Lined. ift katmanl layner. Yuvarlak elekte

iki ayr ilemle yaplan kabartma ilemi.

farkl zellikte iki katmanl olarak retilmi layner kartonu.

Double Faced Corrugated Board. ift yzl oluklu


mukavva. Alt ve st yzeyde ayn tr layner kullanlm

Double Wall Corrugated Board. ift dalgal oluklu

oluklu mukavva.

mukavva. ki dalgal ve layner kdndan meydana


gelen iki sra oluklu grnml mukavva. (Ek. 4).

Double Faced Paper. ift yzl kt. Alt ve st yzeyi


ayn zelliklere sahip kt. Elek yzeyi ile st yzeyi

Double White Patent-Coated Board. ift beyaz patent

birbirine benzeyen, ikiz elekli makinede retilmi kt. Alt

kapl karton. Yuvarlak elekli makinede, deersiz bir hamur


99

NGLZCE-TRKE KIT VE KITILIK TERMLER SZL


zerine iki katman halinde, beyaz hamur uygulamasyla

Drag Spots. Dm yerleri. Elyaf dmlerinin belirgin

retilmi karton. Kueleme sz konusu deildir.

olarak grnmesi nedeniyle oluan lekeler.

Doubling. iftleme. Baskda bir grntnn kayarak st

Drain. (1) Szlme. Boalma. Boaltma. (2) Ormandan,

ste iki kez baslm gibi grnmesi.

kesilme nedeniyle, eksilen orman hacmi.

Doughnut Bag Paper. Hamurii kd. Yal ve ince

Drainage. Szlme. Drenaj. Suyun elekte safihadan

gramajl lokma ve tatl tr, pastahane rnlerini elde

szlmesi.

yemek iin sarlan kt.

Drainage Aids. Szlme kimyasallar. Szlmeye yardmc

Down Comers. ni borular. Kazanda domdan kp aa

maddeler. Drenaj yardmc maddeleri. norganik tuzlar ve

doru demet halinde uzanan borular.

polielektrolitler bu tr maddelerdir. Toz halindeki

Down Cycling. Aaya dnm. Deerli bir rn daha

paracklarn elyaf zerine tutunmalarna ve gzenekliliin

deersiz bir rne dntrme. (Zt anlaml; Up Cycling)

artmasna yardmc olurlar.

Down Curl. Geri kvrlma. Baskda kadn arkaya doru

Drainage Factor. Szlme faktr. Zamana kar, eitli

kvrlmas. (Baknz; Up Curl)

hamur trlerindeki szlme miktarlarn gsteren, grafik


eim deerleri.

Downflow Digester. Aa akl piirici. Yongann


yukardan beslenip sellozun aadan alnd piirme

Drainage Foils. Drenaj folyolar. Elein altnda suyun

yntemi.

szlmesine yardmc olan paralar.

Downflow Tower. Aa akl kule. Aa akl

Drainage Time. Laboratuarda, hamurun suyunu brakarak,

retansiyon kulesi.

bir safiha olumas iin geen sre.

Downgraded. Red rn. Kalitesiz rn. Kalite d.

Drainer. Szge. Szc. Hamurun birka gn bekletilerek


suyunun szld kaplar.

Downpass. ni geidi. Ardk iki yanma odas arasnda

Drainer Stock. Szlm hamur. Delikli bir kapta, alttaki

gaz geiini salayan geit.

deliklerden suyunu brakarak, geride kalan kesif hamur.

Downstream. Ak. leriye doru ak.

Drain Valve. Tahliye vanas. Bte, tank ve boru hatlarnda

Downtime. Duru sresi. Kt makinesinde tr deiimi

sistemi boaltamaya yarayan vana.

veya arza nedeniyle meydana gelen duru sresi.

Drapability. rtclk. Temizlik ktlarnn bir cisim

Draft. (1) Srklenme. Basn farkllklar nedeniyle hava

zerindeki kuma gibi yaylma ve onu rtebilme zellii.

veya gazn bulunduu ortamda srklenmesi. (2) Taslak.

Drapers Cap. Manifaturac kad. ok ince, kahverengi

Eskiz.

renkli ambalaj kd.

Drafting Paper. izim kd. Eskiz kd.

Draw. eki. (1) Kt makinesinde, bamsz makine

Draftsman. Teknik ressam. Proje tasarmcs.

blmleri arasndaki hz farkll nedeniyle oluan gergi.

Drag. ekme. Srkleme. (E anlaml; Rush). Elek hznn

Kurutma nedeniyle oluan enine daralmayla birleince kt

jet hzndan yksek olmas.

iinde eitli gerilimlerin hapsolmasna neden olur. (2)

Dragload. ekme kuvveti. ekme yk. Elekte hamurdan

Makasta/giyotinde kadn kaln bak az tarafndan

su szlmesi srasnda elei ekecek kuvvet veya bu

ekilerek ezilmesi.

kuvvetteki art miktar. Bir kaynaa gre sabit paralarn

Draw Control. eki kontrolu. Kt makinesinde, hz

yaratt srtnme kuvveti ile hareketli paralarn yaratt

arttrp gererek veya hz drp geveterek kt

srtnme kuvvetlerinin arpmyla elde edilir. Bir baka

kopmalarnn nne geen tahrik kontrol zellii. Draw

kaynaa gre elekte ekilen gcn makine hzna

Speed Control da denir.

blnmesiyle elde edilir.


100

NGLZCE-TRKE KIT VE KITILIK TERMLER SZL


Drawdown Tanks. eki tanklar. Selloz piirme sonras

Driers. Kurutma silindirleri

kan siyah ve beyaz likr tanklar.

Drift out of Tolerance. Tolerans dna kma.

Drawdown Test for Ink. Mrekkep emilim testi. Syrma

Srklenme.

testi. Bir mrerekkebin veya kaplama svsnn, kt

Drilled Roll. Delikli vals.

yzeyine srlp bakla syrlarak yaplan kalite testi.

Drill Method. Delme yntemi. Sondaj yntemi. Kt veya

Bask ncesi yaplan, kaplamann veya mrekkebin

hurda kt rutubetini tespit etmek iin, sondaj yaparak

tutunumunu veya dalmn grmeye yarayan test.

rnek alma yntemi.

Mrekkep kalitesini dorulamak amacyla ska yaplmas


Drinking Cup Paper. Bardak kd.

gereken testlerdendir.

Drinking Straw Paper. Pipet kd. Bu ktlar odun

Drawing Board. izim kartonu.

sellozundan retilir. Pipet boru spiral sarml olarak

Drawing Cartridge. izim kd. izimde kullanlan

yaplr, son derece kaliteli ve olduka dayankl ktlardr.

asitsiz ve ok kaliteli bir kt tr.

Pipet yapmnda ayrca parafinleme ilemi yaplr.

Drawing Paper. izim kd. ok dzgn bir yzeye

Driography. Kuru bask. Ta bask benzeri, kuru bask

sahip, karakalem resim ve izimlerde kullanlan ktlar.

sistemi.

Birinci hamurdan retilirler. Dk opaklkta, silgiden

Drip Ash. Crf. Kmr crufu. Yksek scaklkta oluan

etkilenmeyen ktlardr.

kl ktlelemesi.

Draw Speed Control. (Baknz; Draw Control)

Drip Pump. Kondensat pompas. Damlayarak biriken

DRC (Double Creeped Celulose). ift krepli safiha. Uzun

kondensat kazana geri gnderen pompa

ve gl odun elyaflarnn lateksle balanp, iki kez

Drive. Tahrik. Harekete geiren yap.

kreplemeden geirilerek elde edilen kuma tr rn.

Drive Roll. Tahrik valsi. Elek ve preslerde, motora bal

Dregs. Tortu. kelti. Selloz likrlerinde ve artma

olan o nedenle sistemin dnmesini salayan valsler.

nitelerinde dibe ken amur.

Drive Shaft. Tahrik mili. Tahrik aft.

Dregs Well. kelti kapan. p kapan. Pulper iindeki

Drive Side. Tahrik taraf. Arka taraf. Kt makinesinde

ar rejekleri iine alan kapan. (E anlaml; Junk Trap,

salon taraf veya operatr taraf, n taraf diye geer.

Junk Seperator)

Makinenin arka tarafnda, tahrik sisteminin bulunmas

Dressing. (1) Talama. tc deirmenini aletle talama.

nedeniyle, tahrik taraf adn alr. (Baknz; Back Side,

(E anlaml; Burring, Jigging) (2) Toparlama. Drt

Front Side, Tender Side).

tarafndan evreleyerek karton demetini dzeltme. Hizaya

Drive System. Tahrik sistemi. Kt makinesini dndren

sokma.

motorlar, dililer, aftlar, kaplinler ve hz kontrol

Dried in Strain. Gerilimli kurumu (kt). Gerilimi

nitelerinden oluan sistem. Bunun alt paralarna isim

alnmadan kurumu kt. Zaman iinde havann nemiyle

verilirken, nne ilgili para ismi getirilerek anlmaktadr.

gerilim azalacaktr. (Baknz; Built in Strain, Built in

(Elektrikli tahrik sistemi, mekanik tahrik sistemi vs.)

Stress, Dried in Stress).

Drop Leg. Vakum aya. Vakumla elekten emilen sular

Dried in Stress. Stresli kurumu. gerilimli olarak

seperatre balayan barometrik boru paras. inde,

kurumu. (Baknz; Dried in Strain).

vakumu yenerek elee geri dnmesini engelleyecek kadar

Drier. Daha kuru. (Not; Dryer balklarna baknz. Bu

su seviyesi bulunmasna izin verecek uzunluklarda

szck gerekte bir isim deil sfattr. Dry kelimesinden

yaplrlar.

tremitir.)
Drier Hood. Havbe. Kurutma blmn kapatan yap.
101

NGLZCE-TRKE KIT VE KITILIK TERMLER SZL


Drop Marks. Damlama izi. Elek zerindeyken, safihann

Dry Back. Kurumada ekme. Baskda kuruma sonras

zerine damlayan veya srayan sularn, ktta brakt

meydana gelen ebatta ve kalitede deime.

izler.

Dry Bottom. Kazan dip crufu.

Drop Off. ndirme. Drme. (1) Ebad daraltma. Kt

Dry Break. Kuru kopma. Kurutma ksmnda meydana

enini keserek daraltma. erit kadar dar dar bobin. (2)

gelen kt kopmas. (Baknz; Wet Brake).

Safihay veya dknty makine altna indirme.

Dry Broke. Kuru dknt. (1) Kttan, bobin kesimi

Drop Out. Drmek. Baskda ton drmek.

srasnda, kenar kesimleri veya kopuk paralar nedeniyle

Drop Test. Dme testi. Dolu kutularda yaplan serbest

ortaya kan skartalar. (2) Kurutma blmnde, kalenderde

dme testi.

veya mal sarcdaki kopmalar nedeniyle oluan dkntler.

Drubber. tc. Yonga tc.

Bunlar ya makine sonu pulperinde, ya da hamur


hazrlamada yeniden hamura dntrlr.

Drug Bond Wrapping. la ambalaj kd. Hediyelik

Dry Bulb Temperature. Kuru termometre scakl.

paket kd.

Gerek hava scakl. Kuru bir termometre ile llen hava

Drum. Tambur. Silindir. Tromel. Yatay-dner silindir.

scakl. (Baknz; Wet Bulb Temperature).

Dram.

Dry Coating. Kuru kaplama. Kuru kueleme. Kt

Drum Debarker. Kabuk soyma tamburu. Kabuk soyma

yzeyine tutkal srlerek, kaplama maddelerinin kuru

tromeli.

olarak uyguland kaplama yntemi.

Drum Driers. Kurutma tamburu. Kurutma amacyla

Dry Content. Kuru madde miktar. Ktta rutubet

kullanlan, kurutma tamburu.

ktktan sonra geriye kalan net madde miktar.

Drum Filter. Tambur filtre. Dner filtre. Teksif elei.

Dry Cook. Ham pimi aartma. Mrkkebi alnamayack

Drumhead Manila. Davul manilas. Davul ipi kd.

kadar kt ilemden gemi aartma faaliyeti.

Manila kenevirinden yaplma, sellozdan retilen ve

Dry Creep. Kuru krep. (Baknz; Dry Creeping)

davullarn gerilmesinde kullanlan ipin yapld kt.

Dry Creping. Kuru krepleme. Yanki makinede, % 85-%98

Drum Pulper. Tambur pulper. Silindirik pulper. Yatk

rutubette raspayla yaplan krepleme ilemi. (Baknz;

pulper. Yatay silindir eklinde ve elyaf paralama ve eleme


blmlerinden oluan pulper tr. Keasafet deeri,

Creep, Wet Creep)

paralama aamasnda % 28 lere kadar kabilmektedir.

Dry End. Kuru ksm. Kt makinesinde kadn kuru


olduu ksmlar. Kalender ve mal sarcnn bulunduu

Drum Saveall. Teksif elei.

blmler. (Baknz; Wet End).

Drum Screen. Teksif elei. Tanbur elek. Dnml

Dryer. Kurutucu. Kurutma. (Drier kelimesi sfat

ktlarda hafif pulper rejeklerini elyaftan ayrmak iin

olduundan isim olarak kullanlmamaktadr.)

kullanlan dner elek. (E anlaml; Tail Screen, Drum

Dryer Bar. Kurutma silindiri baras. Kurutma silindirinin

Saveall)

iine, bir utan dier uca yerletirilen, kondensatn silindir

Drum Test. Tambur testi. Nakliyede kullanlacak kutularn,

iindeki hareketini dzenleyen ve s transferini

dner bir tambur iine konularak yaplan dayankllk testi.

kolaylatran ubuklar.

Kutunun ald darbe says dikkate alnarak hasar tespiti

Dryer Condensing Rates. Buhar youma oranlar.

yaplr.

Kurutma silindiri iindeki youmalarn, eitli ktlara

Drum Tickener. Teksif elei. Dner teksif elei. Hamurda,

gre miktarlar. Her kt trnde veya makine yapsna

kesafet ykseltme amacyla kullanlan, zerine elek sarl,

gre, bir ton kt iin harcanan buhar tonaj deerleri.

dner tamburu olan teksif elei.


102

NGLZCE-TRKE KIT VE KITILIK TERMLER SZL


Dryer Configuration. Kurutmann dzenlenmesi. Kurutma

Dry Felt. Kee kd. Zift emdirilmek iin retilmi, kaba

konfigurasyonu. Kurutma grubundaki silindirlerin

ve emici kt trleri.

gruplandrma, dizili ve kee dzenleri.

Dry Finish. Kuru ilem/ileme. Kt veya karton

Dryer Cylinder. Kurutma silindiri.

yzeyinin, kalenderde veya eitli iz valslerinde kuru olarak

Dryer (Air) Deflector. Hava perdeleyici. Kurutma

ilenmesi.

keesinin hareketiyle oluan hava hareketini nleyici

Dry Finish Butchers Wrap. Kuru ilenmi kasap kd.

saptrclar.

Kuru olarak, makine dnda parafin emdirilmi kasap

Dryer Diagnostic System. Kurutma tan sistemi. Kurutma

kd.

blmnde kullanlan buharn verimliliini ve kurutma

Dry Finish Screening. Kuru ilenmi grnml kt.

sorunlarn gsteren sistem.

Elekte ilenmesine ramen, yzeyi makine dnda ilenmi

Dryer Fabric. Kurutma keesi. Kt makinesi kurutma

grmndeki ktlar.

ksmnda, safihay kurutma silindirine basarak, daha iyi

Dry Finish Slfite Paper. Kuru ilenmi slfit kd.

kurumasn salayan sentetik kuma. (E anlaml; Dryer

Slfit sellozundan yaplma ve kuru ilem grm ktlar.

Felts).

Dry Forming. Kuru formasyon. Elyaflar kuru haldeyken

Dryer Fabric Cleaning. Kurutma keesi temizlii. Duruta

cebri hava ile tayarak, safiha oluturma.

elle veya alrken otomatik olarak yaplan kee temizlii.

Drying. Kurutma. Ktta suyun alnd son aama. Kt

zellikle hurda kt ilenirken, birinci kurutma grubunda

makinesi kurutma gruplarnda yaplan su buharlatrma

oluan, zift birikiminin temizlenmesi.

ilemi.

Dryer Fabric Roll. Kurutma keesi sevk valsi.

Drying Cracks. Kuruma atlaklar. Kue kaplamas

Dryer Fabric Tension. Kurutma kee gergisi.

zerinde, ar kurumadan kaynaklanan atlaklar.

Dryer Felts. Kurutma keeleri. Kurutma silindirlerinde,

Drying Cycles. Kurutma aamalar. Kadn kurutulmas

safihay basarak buharlamay hzlandran sentetik esasl

srasnda gelien aamalar.

keeler.

Drying Loft. Kurutma odas. Kurutma alan. El yapm

Dryer Felt Marks. Kurutma keesi izi. Kt yzeyinde

ktlarn kurutulduu havalandrmal oda.

kurutma keesi tarafndan yaplm hasar veya kusur izi.

Drying Paper. Kurutma kd.

Dryer Hood. Havbe. Kurutma blmn kapatan ve

Drying Rate. Kurutma oran. eitli ktlara gre,

kurutma sonucu ortaya kan buhar uzaklatran oda.

kurutma lmleriyle ortaya kan, mukayeseli buhar

Dryer Pick Marks. Kurutma keesi yolma izleri. Kurutma

harcama deerleri.

gruplarnda, kt yzeyinden veya kaplamasndan

Dry Lake. Kuru toz pigment. Kuru pigment. Makyaj

koparlan paracklar nedeniyle, kt yzeyinde grlen

malzemelerinde kullanlan tlm mineral pigmentler.

yolunma izleri.

Suda znmezler. Son derece boya doygunluuna

Dryers. Kurutma silindirleri

sahiptirler. Ya ile sv hale getirilirler ve boya adn alrlar.

Dryer Screen. Kurutma elei. Sentetik yerine metal

Dry Lay Nonwovens. Sentetik dokunmam kuma/kee.

malzeme ile yaplm, kurutma keesi ilevini gren elek.

Temizlikte kullanlmak amacyla kuru ve sentetik

Dryer Section. Kurutma partisi. Kurutma blm. Kt

elyaflardan, havayla formasyon verilerek yaplm kee tr

makinesinde, kdn kurutulduu silindirlerden oluan

bezler.

blm.

Dry Line. Kuru hat. Ayna izgisi. Elekte su aynasnn, yani


suyun parlaklnn bittii yerde kuruluun balangcn
gsteren izgi.
103

NGLZCE-TRKE KIT VE KITILIK TERMLER SZL


Dry Mass Distribution. Kuru madde dalm. Ktta

Dry Test. Kuru test. Ekipmanlara hamur vermeden yaplan

rutubet d maddelerin birim alandaki dalm.

yn kontrolu, titreim izleme gibi montaj sonras yaplan ilk

Dry Mounting Tissue. Kuru montaj kd. Kdn

altrma testi.

arkasna tutkal srlerek, sadece t ve scak pres gibi

Dry Waxed Paper. Mumlu kt. Merdane ile kt

scaklkla yaptrlabilen ktlar. zellikle bu tr retilen,

yzeyinin parafinle kaplanmas ile elde edilen ktlar.

krepli ince ktlardan yaplma, ift taraf yapkan montaj

Dry Wrinkles. Kuru krklklar. Kt kuru iken,

bantlar.

katlanma sonucu oluan krklk izgileri.

Dry Nip. Kuru nip. Kalenderde bask srasnda oluan, iki

Dual Distributor. kili bayilik. Hem yaz tab ktlarn

vals arasndaki bask izgisi. (Baknz; Nip).

(kltr ktlar) hem de ambalaj ktlarn (endstriyel

Dry Offset. Kuru ofset bask. Kuru rlyef bask.

ktlar) datan/satan bayi.

Dry Printings. Kuru bask. Hzl kuruyan kt.

Dual House. kili ticarethane. ki farkl tr rn grubunu

Dry Proofing Paper. n bask kd. Deneme bask

pazarlayan iyeri.

kd.

Dual Merchant. kili tccar. ki farkl tr kt grubunu

Dry Pulp. Kuru selloz. Levha selloz.

satan tccar.

Dry Rub. Tozama testi. (E anlaml; Dusting (Test))

Dual Polymer Systems. kili polimer sistemleri. Dk


molekl arlkl ve yksek yk olan katyonik

Dry Rub Resistance. Tozama direnci. (Baknz; Wet Rub

polielektrolitle, yksek molkl arlkl ve dk yk olan

Resistance).

anyonik polimerin tutunum arttrc olarak kullanld

Dry Run. Souk test. Makinenin montaj sonras sorunlar

sistemler.

grmek iin bota dndrlmesi.

Dual Press. kili pres. st ste valsten oluan pres

Dry Scrubber. Kuru baca gaz artma sistemi. Baca gazn

grubu.

susuz temizleyen sistem.


Ductility. Sneme zellii. Kopmadan uzatlabilme
Dry Size. Toz tutkal. Suda kolayca znebilen toz tutkal.

zellii.

Dry Solid. Kuru madde.

Ductor Roller. Aktarma valsi. Aktarma merdanesi.

Dry Steam. Kuru buhar. inde kondensat olmayan buhar.

Aplikatr merdanesi. Bask srasnda mrekkep

Genellikle doyma scakl zerine kldnda veya basn

merdanesinden sonraki vals grubunun ilk valsi. Aniloks

drme ilemi sonras grlen buhar hali.

vals de denilmektedir.

Dry Strenght. Kuru dayanm. Kuru mukavement. Kuru bir

Due Date. Termin tarihi. Bir mal veya hizmetin hazr

kdn, ekme, yrtlma ve katlanma ynnden mekanik

olduu tarih.

mukavemeti.

Dull Coated. Mat kueli. Parlaklk testlerinde % 55 in

Dry Strenght Additives. Kuru dayanm arttrc

altnda parlaklk deeri olan kue.

kimyasallar. Katyonik niastalar ve reineler gibi, kt

Dull Finish. Mat perdahl. Parlaklk deeri ok dk olan

hamuruna katlarak kdn dayanmn arttran kimyasallar.

yzey kaplamas ilemi.

Dry Strength Resins (DSR). Kuru mukavemet arttrc

Dummy. Bo taslak. Bo Prova. Baslm olanlara

reineler. Poliakrilamid ve Polivinilformamid/Polivinilamin

benzeyen, fakat yazs olmayan ve rnek olarak saklanan

reineleri (PVF/PVam). Ktta, kopma mukavemeti,

yaprak veya kitap. Bu taslakda yaznn puntosu, genilii,

yrtlma mukavemeti, katlanma dayanm, bklme direnci,

resimlerin yerleri gibi detaylar bulunur.

patlama ve ktrma direnlerini arttran maddelerdir.

Dummy Text. Taslak mizampaj.


104

NGLZCE-TRKE KIT VE KITILIK TERMLER SZL


Dump. ndirme. Boaltma.

Duplexed. ift katl Dupleks. Ayni anda iki yze de

Dump Chest. ndirme btesi. Pulper boaltma btesi.

yaplm bask.

Dump Cycle. ndirme periyodu. Pulperi boalmadan

Duplex Enamel Book. Dupleks enamel kt. Bir taraf

boaltmaya geen sre.

koyu renkli, dier taraf ona uyan mrekkeple kapl kdn,


katlandnda zel grnm vermesi nedeniyle tasarlanm

Dumpers. Hidrolik platformlar. Ykleme boaltma

kt.

ilerinde kullanlan aralar.

Duplex Finish. Duplex ilemeli. Her iki tafn farkl

Dunnage (Bag). Dolgu yast. Tampon yast. Havayla

ilendii teknik.

iirilen, lastik kapl kraft kdndan yaplan, tr


nakliyesinde yklerin arasn desteklemek iin tampon

Duplex Foil Backing. Dupleks folyo astar kd. Kt

amacyla kullanlan yastk.

makinesinde, elek yz (alt taraf) ok dzgn olarak


retilmi, st yz ise antik grnml, slandnda ya

Dunnage Paper. Dolgu kd.

dayanm fazla olan yumuak dokulu, ince astar kd.

Duotone. ift tonlu. Tek bir renkten elde edilen iki farkl

Duplex M.F. Litho. Dupleks ta bask kd. Bir yz

ton.

kaba, dier yz dzgn ta bask kd.

Duotone Finish. ift tonlu ileme. Bask ilemi srasnda,

Duplex Mill Wrappers. Dupleks fabrikasyon ambalaj

farkl blgelere farkl basn uygulayarak, iki farkl tonda

kd. Yksek gramajl ve hamuru alta ve ste ayr renkte

renk elde edilen ileme teknii.

boyanm, ift katl ve ift renkli ambalaj ktlar.

Duplex. ift katl. Dupleks. Alt ve st katlar olan ve

Duplex Offset Blotting Paper. Dupleks ofset kurutma

katman zellikleri farkl olan silindir elekle retilmi

kd. Bir kat ofset baskya uygun, dier taraf emici

ktlar.

ktla, ift kat hale getirilmi kt.

Duplex Asphalt Paper. ift katl bitml kt. Dupleks

Duplex Paper. Dupleks kt. Alt ve st yzeyi farkl renk

ziftli kt.

ve dokulardaki ktlar.
Duplex Bag. Dupleks torba
Duplex Photographic Film Paper. Dupleks fotoraf

Duplex Blotting Paper. ift katl kurutma kd. Farkl

kd. Alt ve st hamur kasalar olan, uzun elekli

renklerde iki kurutma kdn yaptrarark elde edilen yeni

makinelerle retilen fotoraf ktlar.

kt.
Duplex Sheating. Dupleks rt kd. Tek taraf veya her

Duplex Board. Dupleks karton. ift katl karton.

iki taraf benekli boyanm, inaatlarda malzemeleri rtmek

Duplex Boxboard. Dupleks kutu kartonu. Duplex karton.

iin kullanlan kt.

Duplex Bristol. Dupleks bristol. ift katl bristol.

Duplex Stainless Steel. Dupleks paslanmaz elik. Demir

Duplex Coated Bristol. Dupleks kue bristol. Bir yz

kristallleri ve onun farkl dizilmi bir allotropu olan

beyaz veya renkli, dier yz kue bristol.

stenitin, yar yarya kartrlmasyla oluturullan, kristal

Duplex Coater. Dupleks kue makinesi. Bir kdn her iki

yapl elik alam. Krom katkl paslanmaz elie gre

yzeyini de ayni anda kue kaplayan makine.

daha ucuz ve hijyenik olan bir alam.

Duplex Coating. Dupleks kueleme. Bir kdn veya

Duplex Super. Super kalenderlenmi dupleks kt. Sper

kartonun, ayni anda iki yzeyinin de kue kaplanmas.

kalenderde bir yz souk vals, dier yz scak valse

Duplex Colors. Dupleks renkli. Her iki taraf farkl renkli.

temas ederek, farkl iki yz yaratlan ktlar. Scak valse


temas eden yzeyde daha dzgn grn elde

Duplex Cutting. Dupleks kesim. Ayni anda iki farkl

edilmektedir. (Baknz; Double Face).

uzunlukta yaplan kt kesimi.


105

NGLZCE-TRKE KIT VE KITILIK TERMLER SZL


Duplex Texture. Dupleks dokulu. ki farkl hamurla,

Dutch Paper. Holanda kd. Hollandada elde elekle

makinede ift katl ve her kat farkl zellikte retilmi

retilen ktlar.

kt.

Dwell. Durma. Kalma. Bekleme. Temas.

Duplex Varnishing Litho. Dupleks vernikli ta bask

Dwell Time. Kalma sresi. Temas sresi. Bir yerde

kd. Tek taraf verniklenmi, arka taraf ilenmemi

bekleme veya oyalanma sresi. Kadn valse girmesi ve

olarak braklm kt.

kmas arasnda geen sre.

Duplex Wallpaper. Dupleks duvar kad.

Dye. (1) Boya. Boyama zellii olan renkli znebilen

Duplicating Note Paper. Karbonlu kt.

kimyasal bileikler. (Baknz; Acid Dyes, Basic Dyes). (2)

Duplicating/Dublicator Paper. Teksir kd. Fotokopi

Boyamak.

kd.

Dye Based Ink. Boya kkenli mrekkep.

Duplicating Stencil Paper. Stensil kd. Yl kaplamal,

Dyeing. Boyama.

yksek dayanml stensil kd.

Dye Lake. Boya lak. Boya ve mordan maddenin

Duplicating Tissue. Kopyalama pelr. El yazmalarnn

bulumasyla ortya kan iri boya parac. Elyafa hzla

slak kopyalarn retmede kullanlan pelr kad.

tutunur.

Duplicator. Plan kopya makinesi. Ozalit makinesi.

Dyeline Paper. Ia hassas pastel renkli mrekkeplerle

Duplicator Paper. Ozalit kd.

izim yaplan kt.

Durability. Dayankllk. Ktta orijinal kaliteyi koruma

Dye Stuffs. Boyar maddeler. Asidik boyalar, bazik boyalar,

zellii.

dorudan boyalar ve pigmentler gibi boyayc maddelerin

Dust. Toz. Kt ilenmesi srasnda ortaya kan dolgu

tm.

maddeleri ve l elyaf paracklar.

Dynamic Accuracy. Dinamik doruluk. Ykte doruluk


deeri. Hareket halindeyken ve yklyken llen doruluk

Duster. rpc. Paavra veya imento torbalarndan tozu

deeri.

temizleyen ekipman.

Dynamic Balance Grade. Dinamik balans derecesi.

Dust Explosion. Toz patlamas. Elyaf tozlar veya niasta

Mkeanik paralarn balansnda, dinamik artlarda, hangi

paracklarnn havada belli bir younlua erimesi sonucu,

toleranslarda alldn gsteren derecelendirme. G2.5,

kk bir kvlcmla meydana gelen toz patlamas.

G6.3 gibi G deeri dtke balans hassasiyeti artan ISO

Dusting. (1) Tozama. Tozlanma. Kue kt kesilirken,

llendirme sistemi. (Baknz; Balance Quality Grade).

kaolin ve l elyaf gibi paracklarn ortaya kmas. (2)

Kt makinelerinde G2.5 deeri seilmektedir.

Tozama testi. Kue kaplama kalitesini lmek iin yuaplan

Dynamic Balance Speed. Dinamik balans hz. Makinenin

test. (E anlaml; Dry Rub)

tam yknde titreimsiz alac balans hz.

Dusting Paper. Toz alma kd. Bir tr mobilyada

Dynamic Bleaching. Dinamik aartma. Aartma svsnn

parlatma ilevi gren kt.

selloz iinden geirilmesi yntemi.

Duties. Vergiler. Bir maln temini aamasnda denen tm

Dynamic Braking. Dinamik frenleme. Hz kontrolu yaplan

resmi vergiler. Bunlar ithalat, ihracat, TV, KDV gibi

bir elektrik motorunda frenleme srasnda ortaya kan

vergilerdir.

enerjiyi emerek tketen direnli sistem.

Dutch Mordant (Acid). Hollanda mordan. Rotogravr

Dynamic Cleaners. Dinamik temizleyiciler. (E anlaml;

bask iin, bakr veya inko bask plakalar hazrlanrken

Centrifugal Cleaners, Cyclonic Cleaners)

kullanlan andrc, sulandrlm hidroklorik asit.

106

NGLZCE-TRKE KIT VE KITILIK TERMLER SZL


Dynamic Drainage Jar. Dinamik szlm cihaz.
Hareketli bir ortamda, kt hamurunda kullanlan dolgu
maddelerinin elyafa tutunumlarn belirlemeye yarayan
cihaz. Hzl kt makinelerinde, ok hareketli ortamda,
dolgunun elyafa turunumu nemli hale gelmektedir.
Dynamic Seal. Dinamik salmastra.
Dynamic Sheet Former (DSF). Dinamik safiha elei.
Kt makinesinde yaplm gibi zelliklere sahip safiha
yapabilen laboratuvar dzenei.
Dynamite Paper. Dinamit kd. Mukavemeti ok yksek
olan ve neme kar dayankl olan, patlayc muhafazas
olarak kullanlan bir kt. Bu kttan, kapsl yaplarak
dinamit iine konulmaktadr.
Dynamite Shell Paper. Dinamit kapsl kd. (Baknz;
Dynamite Paper).
Dynamo. Dinamo.

107

NGLZCE-TRKE KIT VE KITILIK TERMLER SZL

Edge Crush Resistance (ECR). Kenar ezilme direnci. Dik


ezilme direnci. Belirli ebatta hazrlanm oluklu mukavva
levhann, dikine konularak uygulanan dayanm testi deeri.
Sktrma mukavemeti (Compression Resistance) ile

Early Wood. Bahar ahab. Bahar kerestesi. Aacn

dorudan ilkisi bulunmaktadr.

baharda byyen odun ksm. Bir aacn ya halkalarnn


yaklak %15 ile %25 lik ksm bahar dneminde hzl

Edge Crush Test (ECT). Kenar ezilme testi. Dik ezilme

gelien blgelerden oluur. Bu blgeler dier blgelere gre

testi. Belirli ebatta hazrlanm oluklu mukavva levhann,

daha ak renkli ve dk younluktadr. (E anlaml;

dikine konularak uygulanan dayanm testi.

Spring Wood). Kalan ksmlar yaz aac veya ge aa

Edge Cutter. Kenar kesici (fskiye). Uzun elekli kt

diye adlandrlr. (Summer Wood, Late Wood)

makinelerinde, elein son blgesinde, hem makine

Ear Plug. Kulak tkac. Kula sese kar korumak iin,

arkasnda, hem de makine nnde, safihann kenarlarndaki

kt fabrikalarnda kullanlan kulak tkac.

ince ve istenmeyen tabakay tralamak iin kullanlan


fskiyeli su jeti. Ayrca safiha enini daraltmak veya

Earthing. Topraklama. letme, koruma veya elektro statik

ayarlamak iin de kullanlmaktadr. (E anlaml; Pisser,

boalma (ESD) amacyla kurulan, elektrik ykn topraa


aktaran elektrik alt yap tesisat. Kt makinesinde

Edge Squirts)

srtnmeden kaynaklanan elektrik yklerini topraa

Edge Embossing Knurling. Kenar kabartmal. Bir temizlik

aktararak kdn mknatslanmasn nleyen tesisat.

kadnn kenarlarnda yaplan kabartma veya ondlal


kesim teknii. Kenar ilemesi makine ynnde

Easy Beating Pulp. Kolay dvlen selloz. Grece daha

yaplmaktadr.

ksa zamanda dvlen ve dayanm deerlerine ulaan

Edge Length. Bak az uzunluu. tcde baklarn

selloz.

az uzunluklar toplam. Metre cinsinden dikkate alnr.

Easy Bleaching. Kolay aartma. Dorudan piirilerek

(m)

yaplan aartma.

Edge Nail Strength. Kenar ivi mukavemeti. Kenarlarna

EBA (Equivalent Black Area). Edeer leke alan. Ktta

ivi aklan fiber levhalarn, yanal hareketlere kar yrtlma

0,02-3mm arasnda alan olan lekelerin hem bykln,


hem de zeminle ztlk derecesini dikkate alan ve Tappi

direnci.

tablolarndan yararlanlarak, leke miktarn belirleme

Edge Protector. Kenar koruyucu. Bobinlerin yan

yntemi.

yzeylerine konulan ve kenarlar ezilmeye kar koruyan

Economic Aspect. Ekonomik bak as. Ekonomiyi ne

mukavvalar.

alan bak tarz.

Edge Squirts. Kenar kesici fskiyeler. Elekte bulunan kenar


kesici fskiyeler. (E anlaml; Edge Cutters, Pissers)

Economic Order Quantity. Ekonomik sipari miktar.


Stokta tutulan her tr maln stok maliyetini drmek

Edge Tearing Resistance. Kenar yrtlma direnci. Kenar

asndan belirlenmi olan sipari miktar. Maln temin

yrtlma mukavemeti. Kt kenarlarnn, yrtlmann

sresi, belirli bir dnemde kullanm miktar, raf mr gibi

balamasna kar gsterdii gram cinsinden kuvveti ifade

ltlere gre belirlenen sipari miktar.

eden direnci. Buna ilk yrtlma direnci de denir (Initial


Tearing Resistance). yrtlma direnci (Internal Tearing

Economics. Ekonomi.

Resistance) yrtlma baladktan sonra llen, daha dk

Economi(s)zer. Ekonomizer. Buhar kazanlarnda, baca

deerli yrtlma direncidir.

gazndan s geri kazanm salayan boru donanm.

Edgewise Compressive Strength. (Baknz; Edge Crush

ECS (Edge Crush Strength). (Baknz; Edge Crush

Resistance, ECS).

Resistance).
108

NGLZCE-TRKE KIT VE KITILIK TERMLER SZL


EDTA (Ethylene-Diamine-Tetraacetic Acid). Etilen-

Egg Case Flats. Yumurta koli kartonu. Yumurta kolilerinin

diamin-tetraasetik-asit. Kt ve selloz retiminde hidrojen

iinde, seperatr olarak kullanlan mukavva.

peroksidin metal iyonlaryla etkileime girmesini nlemede

Egg Shell Book Paper. Kaba kitap kd. Yumurta kabuu

kullanlmaktadr.

deseni gibi przl yzeyi olan kitap kd. Ucuz market

E.F (English Finish). ngiliz tarz ileme.

kitaplarnda kullanlan bir kt tr.

Effect. (Baknz; Multiple Effect Evaporator)

Egg Shell Finish. Yumurta kabuu deseni verilmi karton.

Kaskat/Kademeli buharlatrma kademelerinden biri.

Egtr valsi kullanlmadan retilen kaln kartonlardaki

Effective Alkali. Etkin alkali. Alkali selloz retiminde,

yzey grnts. Bazen sanat ktlarnda istenilen bir

likr olarak kullanlan kostik (NaOH) ve sodyum slfit

zellik.

(Na2S) karmna verilen isim. Gerek alkali miktar olan

Ejection. Frlatma. Atma.

(Na2O) cinsinde ifade edilir.

Ejector Pump. Enjektrl pompa. Dner bir paras

Effective Heat. Etkin s. Kt ve selloz fabrikasna

olmayan, su jetiyle sifon/vakum yaparak atk basan pompa.

verilen hava scakl ile bina ii scakln arasndaki farka

Venturi prensibiyle alr.

baml olan i grr s miktar.

Elasticity. Esneklik. Elastikiyet. Vals yzey kaplamalarnda

Effective Thermal Diffusivity (of Roll Coating). Etkin s

yzey esneklii.

yayma gc. Vals kaplamalarnda sy yayma zellii

Elastic Modulus. Esneme modl. Esneme sabiti. Ktta

(m /s).

birim alana uygulanan kuvvetin deimesiyle, boyca

Effectivity. Etkinlik.

uzamadaki deiim orann gsteren sabit terim. (Youngs

Efficiency (). Randman. Verim. Yaplan iin harcanan

Modulus).

enerjiye blmyle bulunan oran.

Elastic Strength. Esneme gc.

Effluent. Atk. evre asndan kirlilik yaratan her tr

Elbow. Dirsek. Boru dirsei.

madde.

Election Bristol. Seim Bristol. Seimlerde pankart

Effluent Free. Atk vermez. evreye kapal.

yaplmak zere retilmi bir bristol karton tr.

Efflux Ratio. Ak oran. Jet-elek hz oran. Hamur

Electrical Cable Filling Paper. Elektrik kablosu dolgu

kasasndan kan hamur hznn elek hzna oranyla

kd.

bulunan deer. (E anlaml; Jet/Wire Ratio, Rush/Drag

Electrical Connections. Elektrik balantlar.

Ratio)

Electrical Conductivity. Elektriksel iletkenlik.

E-Flute. F-Dalga. Mikro dalga. Dalga, oluklu

Electrical Double Layer. Elektrikli ift katman. Elektrikle

mukavvalarda, oluklarn yksekliini ve bir metre

ykl bir paracn svya konmas durumunda meydana

uzunluktaki oluk saysn tanmlayan bir ifadedir. E-dalga

gelen, ift katmanl (art ve eksi) elektrik yk olumu

(mikro dalga) olukluda, oluk ykseklii 1,2 mm ve oluk

yap.

says 290 dr. A dalga, B dalga, C dalga, F dalga, ve K


Electrical Drive System. Elektrikli tahrik sistemi.

dalga trleri de vardr.

(Baknz; Drive System).

Egg Carton Board. Yumurta viyol. Hurda gazete

Electrical Fibre. Presbant. Elektrik yaltm kd.

kdndan yaplan, yumurta ambalaj olarak kullanlan,

Electrical Grade Paper. Elektriksel kt tr.

zel kalplanm karton.

Electrical Insulating Material. Elektriksel yaltm

Egg Case Board. Yumurta koli kartonu. Yumurta

maddesi. zolasyon malzemesi.

kolilerinin iinde seperatr olarak kullanlan mukavva.


Egg Case Filler Board. Yumurta koli dolgu kartonu.
109

NGLZCE-TRKE KIT VE KITILIK TERMLER SZL


Electrical Insulating Paper. Elektriksel yaltm kd.

Electro-Polishing. Elektro polisaj. Paslanmaz paralarn

Presbant.

elektrik akm ile Anodik akm altnda, kimyasal bir

Electrical Insulation Fibre. (1) Vulkanize elyaf.

ortamda, yzeyinden mikron mertebesinde skmeler

Elektriksel yaltm olan elyaf. (2) Bu elyaftan yaplan

yaparak parlatlmas ilemidir. Hamur kasalarnn i

Presbant.

eperinde yaplan elyaf tutunumunu nleyici ilem.

Electrical Pressboard. Presbant. Elektriksel yaltm

Electrostatic Assist. Elektrostatik destekli. Baskda kt

kartonu.

ve gravr silindiri arasndaki elektrostatik yk farkllnn


arttrlarak, mrekkep transferinin glendirilmesi.

Electric Board. Presbant.

Electrostatic Attractions. Elektrostatik cazibe. Elektrik

Electric Cable Paper. Elektrik kablo kd.

yk nedeniyle, paracklarn kendi aralarnda yaratt


Electrician. Elektrik teknisyeni.

hareketlilik.

Electroconductive Poymer. Elektriksel iletkenlii olan

Electrostatic Charge. Elektrostatik yk.

polimerler.
Electrostatic Copy Base Stock/Paper. Faks kd.
Electrodialysis. Elektrodiyaliz. Elektrikli membran

Kaplama yaplm ve eskiden kullanlan fotokopi ve faks

filtreleme. Svda bulunan askdaki ykl paracklarn, bir

ktlar.

d elektrik alannn etkisiyle bir membran iinden geerek

Electrostatic Copy Paper. Fotokopi kd. (Xerocopy

hareket etmesi, yer deitirmesi. Elektroforezden


(Electrophoresis) fark membran olmasdr.

Paper).

Electro Photography. Fotokopi. Lazer bask. (Xerocopy).

Electrostatic Discharge (ESD) Paper. Anti statik kt.


(E anlaml; Antistatic Paper).

Electrokinetic Charge. Elektro kinetik yk. Bir sv iinde

Electrostatic Precipitator (ESP). Elektrostatik baca gaz

hareket eden, ykl bir paracn yaratt durum.

filtresi. Baca gazlarnn iindeki toz paracklarn

Electrolyte. Elektrolit. Suda zndnde, elektrik

elektriklendirme yoluyla yakalayp, baca tabannda toplayan

akmn iletecek ortam yaratan bileikler.

bir filtre sistemi.

Electrolytic Capacitor Paper. Yal kondansatr kd.

Electrostatic Printing. Elektrostatik basm. Faks, yazc ve

Electrolytic Paper. Kondansatr kd. Asbestli bir

fotokopi makinelerinde yaplan basm.

kttr.

Electrostatic Stabilization. Elektrostatik dengeleme. Kue

Electromagnetic Flowmeter. Manyetik ak ler.

hamurundaki pigmentleri elektrikle ykleyerek, onlarn

Gvdesindeki elektrik bobininin yaratt manyetik alann

askda kalmalarn salayan yntem.

iinden geen svnn iletkenlii ile kk bir jeneratr gibi

Element. Eleman. Srecin paralarndan biri olabilecei

gerilim reterek debi lm yapan cihaz.

gibi, bir ekipman veya cihaz olabilir.

Electronic Printing. Elektronik basm. Elektronik

Elemental Chlorine Free (EFC). Klorsuz kt.

makinelerle yaplan basm. Fotokopi, yazc, faks gibi

retiminde klor dioksit gibi klor trevleri kullanlmasna

makinelerle yaplan basm ii.

ramen, iinde veya bnyesinde bamsz klor elementi

Electrophoresis. Elektroforez. Svda bulunan askdaki

bulunmayan kt. Tam klorsuz ktlarda klor kullanlmaz.

ykl paracklarn, bir d elektrik alannn etkisiyle

(Baknz; Clorine Free).

hareket etmesi, yer deitirmesi.

Elevating Truck. stifleme arac. zel atamanl forklift.

Electrophoretic Mobility. Elektroforetik hareketlilik. Bir

Elmendorf Test. Yrtlma direnci testi. (E anlaml:

d elektrik alannn etkisiyle, sv iinde askda bulunan

Tearing Resistance Test)

ykl paracklarn birbirlerine gre hareket etmeleri.


110

NGLZCE-TRKE KIT VE KITILIK TERMLER SZL


Elongation. Uzama. Ktta boyca uzama. Kopma anndaki

tozu. Alminyum oksidin kavrulmasyla elde edilen sert

uzama miktar balangtaki boyun yzdesel oranyla

madde.

tanmlanr. (ISO1924-2) (E anlaml; Stretch).

Emery Paper. Zmpara astar kd. Zmpara kd. Kt

Elongation at Rupture. Kopma uzamas. Kopma noktasna

zmpara yapmak iin olduka dayankl olarak retilmi

kadar uzama.

Kraft kd.

Elutriation. (1) Ykamal artm sreci. Ykama suyu

Emission. Emisyon. Salm. evreye kirletici parack

kullanarak atk amurundaki kimyasal kullanmn azaltan

gnderme. (Immission kelimesinin yaygn ekilde yazlan

bir sre. (2) Siklon temizleyicilerde alttan su vererek

hali)

dk younluktaki rejekleri yukar itme.

Emission Factor. Salm faktr. Emisyon faktr. Birim

Emanete. Yaylmak. Ortama yaylmak.

retim bana ortaya kan ortalama atk miktar.

Embossed. Kabartmal. Gofrajl. Souk veya scak

Emission Standards. Salm standartlar. Emisyon

merdane ile presleyerek, kda kabartma verilmi.

standartlar. Kanunen belirlenmi, azami atk oranlar.

Embossed Blotting. Gofrajl kurutma kd. Gofraj veya

Emissivity. Salma deeri. Belirli bir scaklkta bir yzeyden

kabartma uygulamas iin kdn yumuak dokulu ve

emilen radyan enerjinin, kara cismin ayni scaklkta emdii

patlamayan yapda olmas gerekir. Ayrca kabartma zerine

radyan enerjiye oran.

yaldz boya veya dier kaplama teknikleri kullanldndan,

Empirical. Tecrbeye dayal. Tecrbi. Ampirik.

kdn yzey tutkallamasnn yaplmam olmas, yani bir

Employee. alan. Bir iveren tarafndan ii yapmas iin

tr kurutma kd zelliinde olmas gerekir. Bu nedenle

tutulmu cretli.

Blotting kurutma kd ad gemektedir.

Employer. veren. Ticari veya imalat tr bir ii alanlar

Embossed Cover Paper. Gofrajl kapak kd.

tutarak yrten kii veya onun temsilcisi.

Embossed Glassine. Gofrajl aydnger kd. Dekoratif

Empowerment. Yetkilendirme. Glendirme.

amal kullanlan bir kabartma yntemi.

Emulsification. Emlsifikasyon. Sv ztm. Ofset

Embossed Paper. Gofrajl kt.

baskda, mrekkeple bask svsnn birbirine karmas ve

Embosser. Gofraj makinesi. Kabartma makinesi.

sv bir ztm oluturmas.

Embossing. (1) Gofraj. (2) Kabarma. Kabarklklar

Emulsified Fuel. Su ve fueloil karm yakt. (Baknz;

olumas.

Emulsion)

Embossing Calenders. Gofraj kalenderleri. Gofraj

Emulsifier. Emlgatr. Sv paracklarn dier bir sv

merdaneleri. Kda kabartma desen veren presler.

iinde askda tutan maddelerin ortak ad. Karma, faz

Embossing Tendency. Kabarma eilimi. Bask nedeniyle,

yaptrmayan yzey aktif maddeler. (E anlaml;

sert olmayan kt yzeyinin gofrajl, izli grnmesi.

Emulsifying Agent)

Embrittlement. Gevrekleme. Kdn zamanla krlgan

Emulsifying Agent. (Baknz: Emulsifier)

hale gelmesi.

Emulsion. Emlsiyon. Birbirine karamayan iki svnn

Emergency. Acil. Yaplmas iin bekleme zaman olmayan.

paracklara dalarak bir arada bulunmalar durumu.

Emergency Spare. Acil yedek. Acil durumda kullanlmak

Bunlara koloitler yani asltlar da denilmektedir. Ya

iin ayrlan yedek.

iindeki su veya su iindeki yalar rnek gsterilebilir. Bir


arada olabilmeleri iin bir svnn paracklar haline gelip

Emery. Korindon tozu. Zmpara tozu. Kt zmpara

dier svda dalmas gerekir. Bu nedenle faz oluturma

yapmnda kullanlan ve kt yzeyine kaplanan zmpara

eilimleri vardr.
111

NGLZCE-TRKE KIT VE KITILIK TERMLER SZL


Emulsion Coating. Emlsiyon kaplama. Kdn

Konik rulmanlar kullanlarak tolere edilebilen itme hareketi.

emlsiyon haldeki plastik veya reineyle kaplanmas.

zellikle pompa ve disk tipi tclerde araya giren

Emulsion Polymers. Emlgatr polimerler. Paracklar

sellozun skmas sonucu milin geri tepmesi.

askda tutmaya yarayan, yksek molekl arlkl

End to End. Utan uca. Bir utan teki uca. Boydan boya.

polimerler.

End User. Son kullanc. Son tketici.

Enable. Etkinletirmek. Aktif duruma getirmek. Faal hale

Energy. Enerji. yapabilme yetenei.

getirmek. Makineyi alacak duruma getirmek. Bir takm

Energy Balance. Enerji dengesi.

n koullarn salanmas sonras makineyi alacak

Energy Consumption. Enerji tketimi. Yaplan ie karlk

duruma getirmek. Otomasyonu olan sistemlerde artlarn

harcanan enerji.

gerekletiini ve makinenin hazr olduunu operatre


ekran aracl ile bildiren durum bildirisi. (Bunun kart;

Energy Conversation. Enerji tasarrufu.

Disable)

Energy Distribution. Enerji datm. Fabrikaya gelen


elektrik enerjisinin, trafolarla fabrika iindeki datm.

Enamel. Enamel. Sr. Mine. Srl kt veya srl kaplama

Energy Efficiency. Enerji verimlilii. Daha az enerji

iin kullanlan genel terim.

harcayarak belirlenen ii yapma.

Enamelled (Enameled). Kueli. Srlanm. Mineli. Srl.


Enamelled Blotting. Kue kurutma kd. Tek taraf su

Energy Efficient. Tasarruflu. Enerji ynnden verimi olan

geirimsiz hale getirilmi kurutma kd.

ekipman veya makine.

Enamelled Board. Kue karton. Mineli karton.

Energy Interruption. Enerji kesintisi. Fabrika iinden veya


dardan kaynaklanan enerji kesintisi.

Enamelled Book Paper. Kue kitap kd.

Energy Loss. Enerji kayb. Harcanmasna ramen,

Enamelled Card. Kue karton.

gcnden yararlanlamayan kayp enerji.

Enamelled Paper. Kue kt.


Energy Management System. Enerji ynetim sistemi. Bir
Enamelled Postcard. Kue kartpostal.

ekran araclyla kontrol edilen elektrik ebekesindeki

Enclosed Hood. Kapal havbe. Makine alt da dhil

enerji retimi ve enerji tketimini en uygun deere

Kurutma ksmn kapatan, d ortamdan soyutlayan havbe.

getirmeye alan sistem.

Encumbrance. Harcama. Masraf. Yaplanlardan doan

Energy Plant. Enerji santral. Elektrik ve buhar elde edilen

harcamalar.

nite veya blm.

End Bands. Yan kapamalar. Bobinlerin yan yzeylerini

Energy Recovery. Enerji geri kazanm. Yaplan i

ezilmeden ve kirlenmeden korumak iin konulan kt veya

srasnda atlan enerjiyi geri kazanma.

karton koruyucular.

Energy Requirement. Enerji ihtiyac. Bir ekipmann

End Groups. U gruplar. Selloz molekllerinin sonunda

alabilmesi iin gerekli gerilim, frekans ve g ihtiyac.

bulunan ve zincirdeki halkalara benzemeyen gruplar.

Energy Saving. Enerji kazanc. Enerji tasarrufu. Yaplan i

End Leaf Paper. Kapak ii kd. Ciltlemede kapakla

srasnda alnan nlemlerle yaplan enerji tasarrufu.

kitap arasna konulan, ince ve desenli ktlar.

Energy Transmission Line. Enerji nakil hatt. Fabrikaya

End Point. Son nokta. Titrasyonla renk deiiminin olduu

elektrik enerjisini getiren hava veya yeralt hatt.

an.

Enforcement. Yaptrm. Kanun veya kurallara uyar hale

End Stage. Son kademe.

getirme.

End Thrust. Geri tepme. Dner ekipmanlarn bazlarnda

Engineered Capacity. Mhendislik kapasitesi. Tasarlanan

eksen boyunca milin hareket etmesiyle oluan itme kuvveti.

kapasite. Azami kapasite. Kt makinelerinde verimlilii


112

NGLZCE-TRKE KIT VE KITILIK TERMLER SZL


dikkate alarak, belirli bir sre iinde ve ideal alma

Entrainment Seperators. Saptrma plakas. Siyah likr

artlarnda salanabilen, azami retim miktar.

iinde srklenen buharn likrden ayrlmasn salayan

Engineering. Mhendislik almalar. Projelendirme,

paralar.

teknik dokman retimi, devreye alma gibi alt dallar olan

Entropy. Entropi. Dzensizlik boyutu. Termodinamiin

faaliyetler btn.

ikinci yasas ile aklanan bir sistemin dayankllnn,

Engine Sizing. tutkallama. Kt hamuruna niasta veya

dzensizliinin ls. Bir sisteme verilen enerjinin i

reine tutkal katlmas.

yapmayan veya yararlanlamayan ksm olarak da


tanmlanr.

English Finish. ngiliz tarz ileme. Dayankl, dzgn


eperli ve kalenderden geirilerek, kitap ve yaz kd iin

Envelope Lining Tissue. Zarf ii pelr. Dekoratif olmas

yaplm ilemler btn. Sperkalenderlemenin bir altnda

ve zarfn k geirgenliini azaltmak iin, i yzeyde

kalan ilemler.

kullanlan pelr kd.

Engravers Bristol. Gravrc Bristol. Gravr basm iin

Envelope Manila. Manila/samanl zarf. Kraft zarf. Renk ve

retilmi yksek kaliteli bir bristol tr.

doku olarak Manila keneviri kdna benzetilerek, saman


sellozu ve Kraft selloz karmyla yaplan zarf ktlar.

Engravers Proving Paper. Gravrc prova kd. Kalp


amacyla kullanlan ve test amacyla n bask yaptklar,

Envelope Paper. Zarf kd. Zarf yapmnda kullanlan

yksek kaliteli kue kt.

eitli ktlarn ortak ad.

Engraving. Metal veya sert levha yzeylerinin kaznarak,

Envelope Paper, Kraft. Kraft zarf kd. Byk torba zarf

bask kalb hale getirilmesi. Gravr yapm.

yapmnda kullanlan dzgn yzeyli Kraft kd.

Enquiry. Soruturma. Tetkik.

Envelopes. Zarf trleri. Zarflar.

Enrichment. Zenginletirme. Kimyasallara doygun hale

Envelope Shape. Zarf eklinde. Poete benzemeyen, zarf

getirme.

grnmnde olan.

Entalpy. Entalpi. Kapal bir sistemin i enerjileri toplam.

Envelope Stuffer. Zarf doldurucu. (1) Evraklar zarfa

Basn altndaki kapal sistemlerde, s transferini

koyacak kii. (2) Evraklar zarfa sokmaya yarayan para

hesaplamaya yarayan, suni bir termodinamik tanm.

karton.

Enterprise Asset Management. Kurumsal varlk ynetimi.

Environment. evre.

Bir kurumun elindeki mallarn deerini en stte tutmaya

Environmental Aspect. evresel bak as. evreyi

ynelik IT sistemi.

dikkate alan bak as.

Enterprise Resource Planning (ERP). Kurumsal kaynak

Environmental Consequences. evresel sonular.

planlamas. Kurumsal apta, iletmelerde mal ve hizmet

Environmental Factors. evresel faktrler. evre

retimi iin gereken igc, makine, malzeme gibi

tarafndan yaratlan ortam koullar.

kaynaklarn verimli bir ekilde kullanlmasn salayan

Environmental Impact Statement. evre etki

btnleik ynetim sistemlerine verilen genel ad.

deerlendirme raporu. ED raporu. Yapnn evre

Enthalpy. Entalpi. sel enerji. Maddenin iinde depolanan

mevzuatna uygunluunu onaylayan resmi rapor.

her tr enerji.

Environmentally Preferable Paper (EPP). evreci kt.

Entrained Air. Srklenen hava. Hamur iinde, elyaflara

zel baz evre koullarn salayan ktlar. Bunlarda

tutunarak sistemde dolaan, ok kk hava kabarcklar.

dnm oranlar, kendisinin dnme uygunluu,

Entrainment. Akntya kaplma. Srklenme. Hamurun

tamamen klorsuz retilmi olmas, ham sellozdan retilmi

iinde hava kabarcklarnn srklenmesi, egzoz gazyla

ise menei ile ilgili belgesi bulunmas, bask yaplmsa

veya ykama suyuyla elyaf srklenmesi.


113

NGLZCE-TRKE KIT VE KITILIK TERMLER SZL


mrekkebinde soya ya kullanlm olmas gibi koullara

Equivalent Black Area (EBA). Edeer kara blge. 0,02-

baklmaktadr.

3mm arasnda alan olan lekelerin hem bykln, hem

Enzymatic Hydrolysis. Enzimle paralama. Selloz veya

de zeminle kontrast derecesini dikkate alan ve Tappi

niastann enzimle daha kk molekllere veya molekl

tablolarndan edeeri bulunarak yaplan bir leke belirleme

zincirlerine ayrlmas.

yntemi.

Enzyme. Enzim. Modifiye niasta retiminde, niasta

Equivalent Steam (Staem Equivalent). Edeer buhar.

molekl zincirlerini paralamada ve Kraft sellozunu n

Buhar edeeri. 100oC de suyun 100oC de buhar haline

aartmada kullanlan proteinler. (Xylanase enzymes).

gelmesi iin gerekli s miktar.

Enzyme Bleaching. Enzimli aartma. Oksijenle selloz

Equivalent Weight. Edeer arlk. Kt toplarnda ebat

aartma ileminde, son aamada enzimle yaplan ek

ve gramaja bal olarak, muhtelif ktlarda yaplan arlk

aartma ilemi.

eletirmesi.

Enzyme Converted. Enzimle modifiye edilmi. Enzim ile

Erasability. Siline bilirlik. Kdn silgi ile silinebilir

yaps deitirilmi niasta.

olmas, silinirken elyaflarnn yzeyden kopmamas ve


silinen yere yeniden yaz yazlabilmesi.

Epilimnion. Epilimniyon. Suyun st ksm. Alt ksma gre


daha scak olduu iin younluu az fakat k nedeniyle

Erasable Parchment Bond. Silinebilir parmen kd.

canllarn yaamasna imkn veren oksijeni bol ksm.

Daktiloda yazm sonras, hatal yerleri silerek kolayca


dzeltilebilen, bir yaz kd tr.

Epoxidized Polyamid Resin. Epoksili poliyamid reine.

Erasing Quality. Silme kalitesi. Yaz tab ktlarnda,

Sv halde bulunan ya dayanm arttrc bir reine.

birinci yazm sonras ikinci yazda mrekkebi datmama

Equal Percentage. (1) Eit arlk. Eit yzdelik. (2) Eit

asndan aranan zellik.

yzdelikte. Lineer. Vanalarda yzdesel aklk deiimine


kar, akn ayni yzdeyle deimesi.

Erection. Montaj. Kt makinesi montaj. (E anlaml;

Equations. Eitlikler. Ktta kullanlan formller ve

Installation).

denklemler.

Erection Supervisor. Montaj spervizr, Montaj

Equilibrium. Denge. Eitlenme. Kimyasal denge.

denetisi.
Erector. Montaj eleman.

Equilibrium Moisture Content. Rutubet denge deeri.


Atmosferik artlarda kdn bnyesine geen ve bir sre

Ergonomics. Ergonomi. alann ihtiyalar ve rahatn

sonra ortam rutubetiyle dengeye gelerek daha fazla

dikkate alan tasarm bilimi.

artmayan rutubet deeri. Normal oda artlarnda % 10

ESD Paper. (Baknz; Electrostatic Discharge Paper).

rutubete karlk gelmektedir.

Esparto. Esparto. Gney spanyada ve Hindistanda

Equilibrium Relative Humidity. Denge rutubeti.

yetien bir bitki. Dier ad alfadr.

evreden rutubet almayan ve evreye rutubet vermeyen

Esparto Paper. Esparto kd. Antik kt. Hint kd.

dengeli durum.

Esparto bitkisi sellozundan yaplan kt. Bu bitkinin

Equipment. Ekipman. Donanm. Bir ite retim amal

yapraklar selloz olarak kullanlr. (E anlaml; Antique)

kullanlan fiziksel varlklarn genel ad. Bunlara rnek

Esterification. Esterletirme. Alkol ve asitler gibi ikili

olarak, makineler, aletler, aralar gsterilebilir.

maddelerle ester oluturan ilem. Sellozun asitlerle

Equipment Audit. Ekipman denetimi. Elektrikli veya

muamelesi sonucu ester elde edilmesi.

mekanik ekipmanlarn durumlarn ve iyeri standartlarna

Ester Number. Ester says. Reineyle tutkallamada,

uygunluklarn, bakm ihtiyalarn denetleme.

laboratuvarda llen sabunlama saysyla asit says


arasndaki fark.
114

NGLZCE-TRKE KIT VE KITILIK TERMLER SZL


Etching. Gravr. Asitle veya mekanik olarak bir yzeyin

Evensided Paper. ki yzl. Her iki taraf da ayni zellikte

andrlmas yntemini kullanarak, bask kalb elde etme.

olan ktlar. Elek yzeyi ile kee yzeyi birbirine

Etching Paper. Gravr bask kd. Baz sanatkrlar

benzeyen.

tarafndan kullanlan bir gravr kd. Bask plakas olarak

Even Sidedness. ki yzllk. Kdn alt ve st

zerine gravr kaznm metal bir levha yzeyi kullanlr.

yzeylerinin ayni zelliklerde olmas. (E anlaml; Double

Ethers Pulp. Eter sellozu. Yksek kaliteli sellozlardandr

Sidedness, Two Sidedness).

ve bu sellozun eitli kimyasallarla modifiye edilenleri

Evergreen. Yaprak dkmeyen aalar.

selloz eterleri adn alr. CMC gibi olanlar, kue zeltisi,

Eye Protector. Gz koruyucu. gvenlii asndan

di macunu, ketap, ampuan gibi rnlerde kvam

giyilen gzlk trleri.

kazandrc olarak kullanlmaktadr.

Excelsior Tissue. Pelr krpnts. ok ince kylm ve

Eucalyptus. Okalipts. Uzun elyafl lifleri selloz

dolgu olarak kullanlan dknt kt.

retiminde kullanlmaktadr.

Excelsior Wrapper. Excelsior marka ambalaj kd.

Evaluation. Deerlendirme. eitli almalarla yaplan

Ticari bir markann pelr tr ambalaj kd.

durum deerlendirmesi.

Excess Air. Fazla hava. Ortama gereinden fazla verilen

Evaporation Factor/Efficiency. Buharlama faktr.

hava.

Buharlama verimi. Kdn kurutulmas srasnda

Excess Shrinkage. Ar daralma. Bask srasnda kdn

buharlatrlan suyun arlnn kullanlan buhar arlna

eninde oluan ar l kayb.

oran.

Excitation. Uyartm. Elektrik akmyla manyetik alan

Evaporation Plant. Buharlatrma nitesi. Siyah likrn

yaratmak suretiyle rotora hareket salama. Genellikle doru

suyunu uurarak, brlr kazannda yakmak iin hazrlayan

akm motorlarnda grlr.

nite.

Excitation Purity. Uyartm arl. Renk uzaynda beyaza

Evaporation Load. Buharlama yk. Kurutma grubunun

olan bal mesafenin deeri.

gnlk su buharlatrma kapasitesi.


Exercise Book Paper. Karalama kd. Karalama defteri
Evaporation Pond. Buharlatrma gleti. Atk suyun

yapmnda kullanlan ikinci snf kt.

depoland ve doal artlarda suyunu kaybettii toprak

Exhaust Air. Atk hava. Egzoz havas. Vakum

havuz.

pompalarndan, makine salonundan, havbeden dar atlan,

Evaporative Cooler. Cebri haval soutucu. Soutma

nemli hava.

kulesi.
Exhaust Steam. rk buhar.
Evaporator. Buharlatrc. Siyah likr koyulatrmakta

Exhaust Duct. Hava tahliye kanal. Havbeden atlan nemli

kullanlan buharlatrc.

ve scak havann, makine salonundan d atmosfere

Evaporator Capacity. Buharlatrma kapasitesi. Siyah

tand kanallar.

likrden suyu uzaklatrabilme kapasitesi.

Exhauster. Aspiratr. Elekte dk vakum salayan emici

Evener Roll. Rektifiye valsi. Dzeltme valsi. stvane

fan.

valsi. Hamur kasas iinde, ak dzensizliklerini dzelten

Exhaust Leak. Egzoz kaa. Havbedeki egzoz kanallaryla

ii bo delikli vals. (E anlaml; Rectifier Roll, Holey Roll)

veya vakum pompalarnn klarndan atlmas gereken

Evenside. ki yzl. Her iki yz ayni zellikte olduu iin

havann, makine salonuna szmas.

baskda tercih edilen kt.


Existing. Mevcut. Var olan. Eldeki.

115

NGLZCE-TRKE KIT VE KITILIK TERMLER SZL


Expandable Paper. Esnek kt. Uzayabilen kt.

Extended Nip. Geni nip. Kalenderlerde ve preslerde pabu

Genileyebilen kt. (Baknz; Expansion).

tr bask nipleri.

Expansion. Genileme. Ktta neme bal boyut

Extended Size. Gl tutkal. %50 si kat tutkal ve % 50 si

deitirme. Genellikle makine enine doru olan genileme.

ntrletirilmi reine asidi ve reden oluan tutkal

Expected Actual Capacity. Beklenen gerek kapasite.

karm.

Planlanan kapasite. Talepler dikkate alnarak, retim

Extended Warranty. Uzatlm garanti (sresi). Bir rn

yaplmas dnlen sre iinde gerekleen fiili retim

veya hizmetin garanti sresinin kontratla uzatlm olmas.

kapasitesi.

Extender. Dolgu maddesi. Dolgu pigmenti. Maliyeti

Expediting. Hzlandrma. emirleri ve satn alma

dren katk maddesi. Kt hamuruna veya kaplama

srelerini hzlandrarak teslim sresini ksaltma.

karmna pahal bir dolgu maddesiyle birlikte, ayn ama

Expense. Harcama. Gider. Masraf. Bir kontratta belirtilen

iin katlan, daha ucuz bir katk maddesi.

ve kimin tarafndan denecei belirtilen nakliye, barnma,

Extensibility. Esneyebilme. Uzayabilme. Genileyebilme.

yolluk ve yeme-ime gibi harcamalarn tamam.

Krepleme nedeniyle ortaya kan l deitirme zellii.

Expense Part. Envanterden dm para. Koltuk

Extensible Kraft. Esnek Kraft. Yaklak % 6 Kreplenmi

ambarnda bulunan ve envanter kaytlarnda grnmeyen

ve dayankl Kraft sellozundan yaplm ktlar.

para.

Extensible Paper. Esnek kt. Genileyebilir kt.

Exploded Fibers. Patlatm elyaf. Yongalar scak buharda

Genellikle Kreplenmi kt trleri. Genellikle temizlik

basn altnda tutup, aniden basncn kaldrlmasyla elde

ktlarnda bulunan bir zellik.

edilen elyaf. Bu tr elyaflar baz sunta fabrikalarnda levha

Extension of Time. Sre uzatm. Bir projenin gecikmesi

yapmnda kullanlmaktadr.

nedeniyle ortaya kan cezal veya cezasz. Sre uzatm.

Explosion. Patlama.

External Fibrillation. D saaklanma. D fibrilleme.

Explosive Atmospheres. Patlayc ortamlar. Hava iinde

(Fibril selloz hcrelerinin zardr.) Elyaf hcrelerinin d

yanc gazlarn, tozlarn veya solvent buharlarnn

zarlarnda fibrilleme yaratan tme tr.

bulunduu ortamlar. Kt fabrikalarnda, kue ve

External Setup. n hazrlk. Duru ncesi yaplan duruta

laminasyon tipi retimlerde havaya solvent buhar

kullanlacak paralar montaja hazrlama.

karmas, doal gazla allan ortamlarda gaz kaaklar,

Extraction Plate. k elei. k szgeci. Pulper ve

niasta tozunun havada askda olmas ve artma niteleri ve

tokatlaycda bulunan delikli hamur k elekleri. Tek

Btelerde hamurun beklemesi nedeniyle zehirli H2S gaz

paradan olabilecei gibi byk aplarda paral

olumas sonucu patlayc ortam oluur.

(Segmented) olabilirler. Hurda kt iin delikler 9-10 mm

Export Packing. hracat ambalaj. Uzun sreli yolculua,

civarndadr.

uzun sreli beklemelere ve farkl tama aralarna

Extractive. Ekstre. Bitki ekstresi. Bitkilerin ilenmesiyle

yklemeye ve boaltmaya uygun ambalaj tr.

elde edilen, selloz d kimyasallar.

Express Paper. Ekspres kd. Yksek gramajl ve plastik

Extractor. Teksif elei. Hamur kesafetini arttran makine,

kaplama amacyla retilen bir kt tr.

donanm.

Extended Cooking. Uzun sreli piirme. Lignini azaltmak

Extra High Bulk Book Paper. Ar kaba dokulu kitap

iin odun yongalarnn daha uzun srede piirilmesi. Lignin

kd. Gramaj yksek ve dokusu kaba olan kitap kd.

kayb fireye neden olduu iin selloz kalitesi artarken,

Extras. Fazlalklar. Bir top ktta, olmas gereken sayy

verim dmektedir.

aan ktlar.
116

NGLZCE-TRKE KIT VE KITILIK TERMLER SZL


Extra Strong. ok dayankl. Kraft ktlar iin
kullanlmakla birlikte, emprenye edilmi dier ktlar iin
de kullanlmaktadr.
Extruder. ekme makinesi. Bodinoz. Ekstruder. Plastik
film, boru, hortum lastik kaplamalar gibi retim srasnda
paray scaklk ve basnla iterek alan makine trleri.
Extruder Coating. Yarkl Kueleme. Solvent bazl
kaplama malzemesini basnl bir yarktan veren kaplama
yntemi. (E anlaml; Extrusion Coating, Slot Coating).
Extrusion. ekme.
Extrusion Coating. Dkme Kueleme. Aktma Kueleme.
Kue zeltisinin, bir yarktan basnla verildii Kueleme
yntemi. (E anlaml; Slot Coating).

117

NGLZCE-TRKE KIT VE KITILIK TERMLER SZL


Fade. Solma. Renk kayb.
Fade Resistance. Solma direnci. Kadn solmaya kar

gsterdii davran.
Fabric. Dokuma. Tekstil. Elek-kee. Makine giysisi.

Fading. Solma. Renk atmas. Zaman iinde yava gelien

Formasyon elekleri, pres ve kurutma keeleri gibi, sentetik

renk bozulmas.

malzemelerden dokunan ve kt retiminde kullanlan zel

Fail Close. Arzada kapanan (vana). Enerji kesilmesi gibi

kumalar. Konfeksiyon rnleri.

sinyal kesikliklerinde kapatma yapan kontrol vanas.

Fabric Change. Elek-kee deiimi. Kt makinesinde,

Elektrik kesildiinde, akn kesilmesi istendiinde

kullanm sonucu eskiyen elek veya keelerin yenisiyle

kullanlr. rn kaybn nler.

deitirilmesi.

Fail Open. Arzada aan (vana). Enerji kesilmesi gibi

Fabric Cleaning. Elek-kee temizlii. Kt retimi

sinyal kesikliklerinde ama yapan kontrol vanas. Basn

srasnda, hamurdan veya safihadan geen kirliliklerin,

ykselmesini veya skmasn nler.

kostikli deterjanla manuel veya otomatik olarak

Failsafe. Enerjiliyken kapal/kilitli. alma ortamnda

temizlenmesi.

srekli kapalyken, tehlike annda alarak tahliyeyi

Fabric Forming. Elekte form verme (kt iin).

salayan sitem. rnein yangn annda elektrikler

Fabric Press. Keeli pres. Preslerin valslerinin kee ile

kesilecei iin alan kaplar gibi. (Baknz; Failsecure)

kapl olduu pres blm.

Failsafe Operation. Gvenli alma.

Fabric Press Roll. Keeli pres valsi.

Failsecure. Enerjiliyken ak/kilidi ak. alma ortamnda

Fabric Purge. Kee su tahliyesi. Pres keelerinde tutulan

srekli akken, tehlike annda kapanarak gvenlii

ve vakumla emilen su.

salayan sitem. rnein hrszla kar koruma

Fabric Shrink Sleeve Pres. Kee gmlekli pres. Kauuk

durumularnda. (Baknz; Failsafe)

vals kaplamas zerine, su alma kapasitesini attrmak iin

Failure. Arza. Bozulma. Mekanik veya elektriksel olarak

gmlek olarak keenin geirildii presler.

para deiimi ve tamirat gerektiren trde arzalar.

Fabric Shrink Sleeve Purge. Kee gmlekle su tahliyesi.

(Baknz; Minor Stoppages).

Fabric Strecher. Elek gergisi. Elek gerginliini elle veya

Failure Analysis. Arza analizi. Arzann olu eklini

otomatik olarak ayarlamaya yarayan mekanizma.

aratrma.

Fabric Tension. Elek-kee gergisi. Elek veya keenin

Failure Evaluation Mode Analysis. Arza tipi

llen gerginlii.

deerlendirme analizi. Her ekipmanda belirli bir arza


tipinin daha sonra ne gibi sorunlara neden olacan

Facial Tissue. Yz silme kd. Kutu mendil. Yz

deerlendiren analiz.

temizliinde kullanlan, kutulu pelr ktlar ve makyaj

Failure Management Policy. Arza ynetimi politikas.

temizleme ktlar.

Arza tiplerine kar nelerin yaplmas gerektiini

Facing. (1)Yz kaplamas. (2) Yz geirme.

belirleyerek, buna uygun hareket eden ynetim politikas.

Facing Paper. Kaplama kd. Bir karton astar zerine

Failure Mode. Arza tipi

kaplanan, dekoratif grnml ve dk gramajl ktlar.

Failure Mode and Effect Analysis (FMEA). Arza tipi ve

Factory Acceptance Test (FAT). Fabrika kabul testi. Satn

etki analizi. Arza tiplerini nceden belirleyerek, potansiyel

alnan bir rnn veya makinenin kabul grr olduunu

arzalar nlemek iin yaplan almalar. Kt

kantlamak iin, retici tarafndan, alcnn huzurunda,

fabrikalarnn arzalarn azaltmay ve verimli almalarn

imalat alannda yaplan test. (Baknz; Acceptance Test).


118

NGLZCE-TRKE KIT VE KITILIK TERMLER SZL


salamak iin kullanlan bakm teknii. Kt kalite

Fastener. Balant eleman. Civata, Somun, Perin gibi

sorunlar iin de kullanlabilir.

balant elemanlarnn genel ad..

Failure Rate. Arza oran. Arza skl.

Fastness. Solmazlk. Haslk. Boyann sabitleme zellii.

Failure to Danger. Tehlikeli arza. gvenliini tehlikeye

(Baknz; Color Fastness).

sokan arza.

Fast White. Sabit beyaz. nci beyaz. Baryum slfatla elde

False Bottom. Sahte deme. Ykseltilmi deme. (1)

edilen beyazlk.

Genellikle tanklarn zerinde operatrn duraca zgaral

Fatigue. Yorgunluk. Malzeme yorulmas.

zemin. (2) Otomasyon odalarnda alttan geen kablolar

Fatigue Failure. Yorulma arzas. Malzeme yorgunluu

kapatmak iin kullanlan sahte deme. (E anlamllar;

sonucu oluan makine krlmas.

False Floor, Raised Floor)

Fatty Acid. Ya asidi. eitli karboksil asitlerinden

False Floor. (Baknz; False Bottom)

tretilen, doymu veya doymam ya asitleri.

False Pressure. Sahte basn. Piiricide youamayan

Fault. Hata. Makinenin ilevini yerine getirmesini

gazlarn birikmesiyle oluan ve buhar giriini keserek

engelleyen durum. Otomasyon sistemlerine ait bir tanmdr.

piirmeyi engelleyen basn.

Bir arzadan (Failure) kaynaklanabilecei gibi, basit

Fan. Fan, Hava fan.

temizlik ilerinin yaplmam olmas veya belirli bir

Fan Duster. Toz rpc. Paavra veya imento

artn/koulun yerine getirilmemi olmas gibi, dikkatsiz

torbalarndaki tozu rpan paralayc bakl fan.

kullanm sonucu da oluabilir. ounlukla operatr


tarafndan dzeltilebilecek trde sorunlardr. Arzada ise bir

Fancy End. Ciltci kd. Kaln cilt kapaklarn kitaba

bakmcya ihtiya duyulur. Operatrn bakmc gerektirip

balayan ve kapak altna yaptrlarak kullanlan, dekoratif

gerektirmediini anlamas iin kendi iini ok iyi biliyor

grnml ktlar. (Baknz; End Leaf Paper).

olmas gerekir.
Fancy Gift Wrapping Paper. Hediye paketleme kd.
Feather Edge. Tyl kenar. ereve kenar. (1)

Ho grnl ve hediye paketlerini sarmada kullanlan

Tralanmam kt kenar. Kdn tyl ince kenar. (2)

ktlar.

Tornalanarak tylendirilmi kenar.

Fan Drying. Fanl kurutma. Safihann havbesiz, cebri hava

Feather Edged Board. Tyl kenarl karton. (1) ereve

hareketiyle kurutulmas yntemi.

kenar kesilmemi karton. Kenarlar retim srasnda

Fan Fold. Srekli form kd. Srekli yazc kd.

kesilmemi, trtkl karton. (2) Tornalanarak tylendirilmi

Fanning. Fanlama. Fan tutma. Hava fan kullanarak, kt

karton kenar.

topundaki her yapra kenarndan kaldrmak suretiyle,

Feather Edged Decle. Tyl ereve kenar. Tyl kenar.

yaplan kalite kontrolu.

Feathering. Tylenme. Kllanma. Saaklanma. Mrekkebin

Fan Out. Boyut deitirme. Bask sonras kt boyutunda

kt zerinde saakl dalm.

meydana gelen deime.

Featherweight. Ty siklet. ok dk gramajl kt.

Fan Pump. Fan pompas. ok yksek debili, dk basma

Featherweight Book Paper. Gramajsz kitap kd. nce

basnc olan ve hamur kasasna hamur basan iletme


pompas. letmedeki en yksek debili ve darbesiz alan

pelr kd.

hamur pompasdr.

Featherweight Coated Paper. Pelr kue kd. ok


dk gramajl, kue dergi ktlar. (Baknz; Light

Fascicle. Fasikl.

Weight Coated Papers).


Fast Color. Solmaz boya. Sabit boya. Has boya. Solmaz
FCT (Flat Crush Test). Dz ezilme testi. Oluklandrlm

renk. D etkilerden etkilenmeyen boya veya renk.

kdn, oluklar zerine bask uygulanarak yaplan ezilme


119

NGLZCE-TRKE KIT VE KITILIK TERMLER SZL


testi. Bu test, oluklu kda 23C de % 50 nemli ortamda ve

Felt Cleaning. Kee temizlii. Pres kee temizlii.

24 saat belirli bir bask uygulanarak yaplmaktadr.

Kimyasallar ve deterjanlarla yaplan kee temizlii.

Feculose/Fecule. Patates niastas. Ktta i tutkal olarak

Felt Cleaning Compounds. Kee temizleme maddeleri.

kullanlan bir niasta tr.

Deterjan ve kimyasallar kartrlarak yaplan pres keesi

Feed. Beslemek.

temizleme svs.

Feedback Control. Geri beslemeli kontrol. Bir srete,

Felt Conditioner. Kee artlandrc. Vakum altnda pres

sistem kndaki deiken deeri lerek, sistem

keelerinin temizlenmesini salayan, gzeneklerinin su

giriinden dzeltmeye alan sre kontrol teknii.

tama kapasitesinin arttran yap.

rnein pompa kndaki kesafeti lerek, pompa emiine

Felt Conditioning. Kee artlandrma. Keeyi slatarak

su veren kesafet kontrol sistemi gibi.

srnme hznda iletmeye hazrlama.

Feeder. (1) Besleyici. Bir sisteme mal besleyen besleyici.

Felt Dryer. Kee kurutucu. Kurutma grubunda, iine buhar

(2) Elektrik sistemlerinde enerjinin geldii nokta. Fider.

verilerek keenin iinde hapsolmu rutubetin atlmasn

Feeding. Besleme.

salayan silindir.

Feedforward Control. leri beslemeli kontrol. Deiken

Felt Finish. Kee grnml. Kee izli. Kt makinesi

deeri lmeden, sistemin matematiksel medelini

preslerinde, kda ya izler vererek yaplan retim.

kullanarak sistemi kontrol etmeye alan kontrol sistemi.

Felt Guide. Kee klavuzu. Kee reglesi. Keenin

Sistemi bozacak etkileri ok iyi hesaplayarak kontrol

kamasn nleyen pnmatik klavuz.

ilemini yapar.

Felt Guide Roll. Kee Regle valsi. Kee altnda bulunan

Feedstock. Hamur beslemesi. Bir siteme giren hamur/ham

ve keenin saa sola kamasn nleyen hareketli vals.

madde.

Felt Hairs. Kee tyleri. Kt yzeyinde grlen kopmu

Feed Water. Besi suyu. Kzan besleme suyu.

kee tyleri.

Feedwater Heater. Besi suyu stcs. Kazana giren suyu

Felting. Keeleme. Tylerin veya safihada elyaflarn

rk buharla stan sistem.

birbirine girmesi.

Feel. His. Dokunma hissi. Kada dokunarak, onun kalitesi

Felt Mark. Kee izi. Preslerde retim srasnda bilinli

ve yaps hakknda edinilen bilgi.

olarak veya sorunlar nedeniyle oluan izler.

Felt. (1) Kee. Sentetik iplerden dokunmu ve

Felt Marking. Kee izi verme.

keeletirilmi veya keeletitirilmeden, preslerde ve

Felt Paper. Kaba karton.

kurutma gruplarnda kullanlan, safihay tayc veya suyu

Felt Roofing. (1) Tavan kartonu. (2) Kartonla tavan

emici, tahliye edici zellikleri olan kumalar. (2) Karton.

yaltm yapma. Tavana bitml karton serme.

Kaba grnml, kimyasal veya zift emdirilmesi iin emici


Felt Roll. Kee valsi. Kurutma grubunda kee valsleri

zellikte retilmi gramajl kartonlar.

Felt Roll Doctor. Kee vals raspas. Preslerde son nipten

Feltt Air Supply Unit. Kee hava besleme nitesi. Kee

sonra kee valsine konulan, amac safiha kalntlarn

kurutucu.

syrmak olan vals raspas.

Felt Applicator. Kee aplikatr. Kee temizliinde


Felt Run. Kee dzeni. Kurutma grubunda keelerin yn

kullanlan aparat.

ve dzeni.
Felt Board. Kee kartonu. Kee.
Felts Deadening (Deadening Felt). Ses emici karton. Ses
Felt Brown. Ambalajlk kraft. Esmer renkli, sarglk

snmleyici karton kee. Duvarlarda ses emilimini

ktlar.

arttrmak iin kullanlan bir karton.


120

NGLZCE-TRKE KIT VE KITILIK TERMLER SZL


Felt Side. Kee yz. Kee taraf. Safihann keeye temas

Fiber Axis Ratio. Elyaf eksen oran. Elyaf boyunun apna

ettii taraf. Elekte ise kdn st taraf. Genellikle daha

olan oran. Bir elyafn boy ve en eksenlerinin birbirine

dzgn olan st yzey. Matbaaclar tarafndan bask yzeyi

oran. Bu oran deeri elyafta performans zelliklerindendir.

olarak adlandrlr.

Fiber Binding. (Baknz; Fiber Bonding)

Felt Sided. Kee yzl. Kee yz. Kee izli taraf.

Fiberboard. (1) Duralit. Elyaf levhas. Odun yongalarnn

Felt Sided Paper. Kee izli kt. Ya ksmda, pres keesi

elyaflara ayrlmasyla oluturulan levhalar. (2) Karton

izi olumu veya zel iz verilmi kt.

levha. Hurda ktlardan yaplan kartonlar.

Felt Stretcher. Kee gerici. Kee gergisi.

Fiberboard Sheating. Kaplama levhas. Levha.

Felt Tension. Kee gerginlii. Kurutma keesinin

Fiber Bonding. Elyaf ba. Elyaflarn birbirine hidrojen

gerginlii.

balaryla, tutkalla veya mekanik baka yntemlerle

Felt Transfer Roll. Kee sevk valsi.

balanmas. (E anlaml: Fiber Binding)

Felt Whipper. Kee temizleyici. Pres keesini nce

Fiber Can. Karton varil. Tekstilde ve nakliyede kullanlan

dverek arkasndan basnl suyla temizlemek iin keenin

karton variller. Varil alt ve st kenarlar metalle

dna monte edilen sistem.

desteklenmitir.

Female Thread. Dii di. Dii dileri olan. Bir boru

Fiber Classification. Elyaf snflandrmas. Elyaflarn

balant parasnda manon gibi dileri ieride olan. Nipel

uzunluklarna gre elekte snflara ayrlmas. (E anlaml;

gibi dileri darda olanlara erkek di denilmektedir.

Fiber Sorting, Fractionation).

Ferritic Stainless Steels. Ferritik paslanmaz elikler.

Fiber Coarseness. Elyaf bykl. Elyaf cssesi. Elyaf

Dk nikel alaml, paslanmaya kar dayanksz, bazen

kabal. Birim elyaf uzunluunun, ap nedeniyle deien

kurun ieren Molibden, Aluminyum, Titanyum alaml

arl. Genellikle miligram/100 metre olarak ifade edilir.

paslanmaz elik.

Fiber Collapse. Elyaf kmesi. Hcre duvarnn soyulmas

Ferro Prussiate Paper. Anilin sreciyle a hassas hale

sonucu elyaf apnn azalmas.

getirilmi mavi grnt veren ozalit kd.

Fiber Composition. Harman bileenleri. Elyaf

Fertilizer Bag Paper. Gbre torba kd. Kraft kdnn

kompozisyonu. Bir hamurun iindeki farkl elyaflarn yzde

bir tr.

olarak oranlar.

Festoon Drying. Askl kurutma. Safihann direkler arasna

Fiber Container. (Baknz; Container).

gerilen iplere aslarak bir kamarada kurutulmas.

Fiber Cut. Elyaf kopuu. Elyaf kesii. (1) Kalendere veya

F-Flute. F-dalga. Dalga, oluklu mukavvalarda, oluklarn

prese giren safihann, elyafn uzun veya dml olmas

yksekliini ve 1 metredeki oluk saysn tanmlayan bir

nedeniyle kopmas. (2) Bobin makinesinde, kenar kesimi

ifadedir. F dalga (mikro dalga) olukluda, oluk ykseklii

srasnda uzun bir elyaf nedeniyle, kdn kenardan

0,7 mm ve oluk says 350 dir. A dalga, B dalga, C dalga, E

yarlarak kopmas.

dalga ve K dalga trleri de vardr.

Fiber Damage. Elyaf hasar. tme srasnda elyafn

Fiber (Fibre). (1) Elyaf. pliksi selloz hcreleri. (2) Genel

kesilmesi, ar imesi, blnmesi ve tozlamas.

anlamda nadiren selloz kelimesi yerine kullanlr.

Fiber Debris. Rejek. Elyaf pislii. Hamur iindeki elyaf

Fiber Analysis. Elyaf analizi. Alnan rnekte, istenilen

d istenmeyen maddeler.

zellikteki elyafn, tm rnee gre, sayca veya arlka,

Fiber Dispersion. Elyaf datma. Disperger denilen

yzde cinsinden orann tayin etme.

ekipmanlar kullanarak, stlm elyaf kmelerine darbeler


vurarak elyaf tanelerine ayrma ilemi.
121

NGLZCE-TRKE KIT VE KITILIK TERMLER SZL


Fiber Distribution. Elyaf dalm. (1) Safihadaki

Fiber Puffing. Elyaf kabarmas. Is uygulanan baskda,

elyaflarn dalm. (2) Hamur iindeki elyaflarn

mekanik kkenli elyafla yaplm ktlarda elyaflarn

uzunluklarna gre oransal dalm.

imesi sonucu oluan dzensiz grenli grnt.

Fiber Drum. Karton varil.

Fiber Recovery. Elyaf geri kazanma. Kt makinesi beyaz

Fiber Flexibility. Elyaf esneklii. (Zt anlaml; Fiber

su uzun dngsnde elyafn geri kazanlarak, beyaz suyun

Stiffness).

iindeki elyaflarn alnmas.

Fiber Floc. Elyaf kmelenmesi. Ktta yzey bozukluuna

Fiber Saturation Point. Elyaf doyum noktas. Kurutma ve

yol aan, elyaf topaklanmas.

slatma aamasnda, selloz hcrelerinin iinin kuru, fakat


hcre duvarlarnn sulu olmas durumu.

Fiber Flocculation. Kt hamurunda, askdaki elyaflarn

Fiber Sorting. Elyaf snflandrma. Uzunluklarna gre

kmelenmesi.

elyaf bir elekle ayrma. (E anlaml; Fiber Classification).

Fiber Fractionation. Elyaf seme. Elyaf snflandrma.


Hamur iindeki elyaflar uzunluklarna gre ayrma. Boy

Fiber Stiffness. Elyaf sertlii. Elyafn bklmeye kar

seimi yapma.

mukavemeti.

Fiberizer. Elyaf ac. Trbo seperatr veya

Fiber Ultrastructure. Mikroskobik elyaf hcre duvar

tokatlayc/deflaker tr, pulperden almam olarak kan

yaps. Odun hcrelerinin duvarndaki katmanl yap.

elyaf topaklarn datmaya yarayan elyaf aclar.

Fibre (Fiber). Elyaf.

Fiberizing. Dm ama. Elyaf kmelerini aarak

Fibrage. Fibraj. Hollender veya tcde elyaflarn

elyaflarn dalmasn salama.

kesimi srasnda bak yznde meydana gelen s tste

Fiber Length. Elyaf uzunluu.

dzenli ekilde katmanlam elyaf tabakas. (Fr.)

Fiber Length Index. Elyaf uzunluu endeksi. Elek

Fibril (Fibrillae). Fibril. plikik. Elyaflarn hcre

zerinde kalan elyaflarn yzdesi.

zarlarnn paralanmasyla meydana gelen iplikikler.

Fiber Lifting. Elyaf kalkmas. Scak ve sulu bir ortamda

Fibrillation. Fibrilleme. Tylenme. Elyaflarn konik

yaplan bask ilemi srasnda, kt yzeyinden elyaf

tcde veya hollenderlerde, dvlerek, hcre zarlarnn

kalkmas.

paralanp daha ince ve saakl hale getirilmesi, elyaflarn


birbirine balanmasn glendiren bir yapya

Fiber Loading. Elyaf yklenmesi. Elyafn zerinde oluan

kavuturulmas. Buna Brushing Out fralama da

kalsiyum karbonat yklenmesi.

denilmektedir.

Fiber Loss. Elyaf kayb. retim srasnda hamur hazrlama

Fibrous Materials. Elyafl maddeler. Bir ve ok yllk

ksmnda ortaya kan kayplar.

bitkilerin elyafl ksmlar.

Fiber Network. Elyaf a. Elyaf dokusu. Elyaflarn kuruma

Field Cabelling. Saha kablolamas. Ekipman dnda

srasnda hidrojen bayla balanarak, dayankl safiha

fabrika ii kablolama.

oluturmas.

Field Device. Saha cihaz. letme ekipmanlar, borular ve

Fiber Orientation. Elyaf dizilimi. Elek zerinde elyaflarn

tanklar zerine taklan l ve kontrol cihaz.

hamur kasasndan k hz ile elek hz arasndaki farka


gre, elyaflarn ynlenmesi. Elek hzl ise, elyaflar boyuna

Field Piping. Saha borulamas. Saha borular. Ekipmanlarn

dizilirler, yavasa frenleme etkisiyle enine doru dizilirler.

kendi borular dnda kalan fabrika ii borulama.

Ktta enine ve boyuna dayanmlar belirleyen temel

Field Tests. Saha testleri. Fabrika ortamnda yaplan testler.

faktrdr. deal artlarda dizilim dzenli bir dalm

Field Works. Saha ileri.

gstermelidir.

File Back Paper/Board. Dosyalama kd. Ariv kd.


122

NGLZCE-TRKE KIT VE KITILIK TERMLER SZL


File Copy Tissues. Pelr kopya kd. Daktilo ile yazlan

makinelerde kaplama yapld iin kaba bir yzeyi

evraklarda, ikinci ve nc yaprak olarak konulan, karbon

bulunmaktadr.

kdyla ana sayfann kopyaland ince yapraklar.

Film Press. Film pres. Film kaplamada kullanlan pres.

File Folder. Dosya klasr. Klasr.

Filter. Filtre.

Files. Zerrecikler. Paracklar. Hamur iinde bulunan toz

Filter Aids. Szme amuru. Filtreleme yardmclar.

eklindeki maddeler.

Filtrelemeye yardmc maddeler. rnein Kizelgur.

Fill. Tam en. Azami en. Bir kt makinesinde, sorunsuz

Filter Paper. Filtre kd. Hava geirgenlii dikkate

olarak retilebilecek azami kt eni.

alnarak retilmi, toz filtrelerinin yapmnda kullanlan

Filled Board. Dolgulu karton. Genellikle ok katl olarak

ktlar.

yuvarlak elekli makinelerde retilen ve alt katmanlar st

Filtrate. Ykama veya filtreleme sonucu kan sulu ksm.

kata gre farkl harmandan retilmi kartonlar.

Teksif eleklerinden kan su.

Filled Bristol. Dolgulu Bristol. Yuvarlak elekli makinede,

Filtration. Filtreleme.

alt kat st kata gre farkl hamurdan retilmi Bristol

Filtration Rate. Filtreleme oran. Birim filtre yzeyinin

karton.

geirecei/filtre edebilecei miktar.

Filled Rolls. Dolgulu valsler. Kalenderlerde kullanlan,

Filtration Retention. Elekte tutunma. Paracklarn elyafa

yzeyi zel ktla kapl valsler.

tutunmasn salama.

Filler. (1) Dolgu maddesi. Hamura katlan kalsit, kaolin

Filtration Water Removal. Filtreli su alma.

tr maddeler. Ktta yzey dzgnl salamaya


Final Acceptance. Kesin kabul. Kati kabul.

yaramaktadr. (2) ok katl ktta, gramaj salayc alt

Final Disposal. Son imha ilemi. Atklarda en son

katmanlar.

uygulanan yok etme ilemi. Bunlar arasnda, enerji retmek,

Filler Board. Dolgu kartonu. Dupleks kartonlarda, alt kata

arazi doldurmak, tula veya imentoya kartrmak, gbre

konulan kartonlar.

yapmak veya biyolojik dnmler n planda gelmektedir.

Filler Clay. Kaolin. Dolgu kili. Kt hamuruna dolgu

Fine. Krnt. Ksa ve arl olmayan elyaf. Krnt. ap

maddesi olarak katlan kil.

dar, boyu ksa olan ve arl nemsiz olan elyaf. (Zt

Filler Content. Dolgu oran. Ktta dolgu maddelerinin

anlaml; Coarse Fiber)

arlka selloza gre yzde miktar.

Fine Bubble Diffuser. Mikro kabarckl difizr. Atomik

Filler Paper. Kolej yedei. Dosya kd. Dosyalamaya

difizr. Artmalarda kullanlan ve ok kk hava

hazr, yedek dosya kd.

kabarcklar reterek ortama oksijen transferini st seviyeye

Fill Factor. Doluluk faktr. Yonga beslemede belli

karan difizr tr.

arlktaki yongann kaplad hacim veya alan.

Fine Grit. nce toz. nce kum.

Fill-in. Boluk. Baskda koyu renklerde keskinliin

Fineness of Grind. tm incelii. Pigment veya kue

olmamas.

hamuru katk maddelerinde aranan incelik.

Film Coated. Film kapl. ok ince tabaka kaplama

Fine Papers. Birinci hamur kt. Baskya uygun, yzey

yaplm dzgn yzeyli grafik kd.

dzgnl salanm, % 100 kimyasal sellozdan retilen,

Film Coated Offset (FCO). Film kapl ofset ktlar.

dolgulu ktlar. Mekanik sellozla retilen kaba ktlar

Dergi ve katalog yapmnda kullanlan ve dk gramajl

bu tanm dndadr. (Baknz; Semi Fine)

kue ktlara (LCW) alternatif bir kt tr. Nipsiz

Fines. l elyaf. Toz elyaf.

123

NGLZCE-TRKE KIT VE KITILIK TERMLER SZL


Fine Screen. nce elek. Hamur iindeki boyutlar ok kk

Fire Lane. Yangn yolu. Yanabilir kt balyalarnn

olan, elyaf d esnek maddeleri ayrmaya yarayan metal

parsellere ayrlarak yangna mdahale amacyla evresinde

elekli ekipman.

ve aralarda braklan gvenlik yollar.

Fine Screening. nce eleme.

Fireproof. Atee dayankl. Uygun kimyasallarla ve

Finish. lem. leme. Bitim. (1) Kdn yzeyinde kue

inorganik elyaflar la atee ksmen dayankl hale getirilmi

kaplama, iz verme gibi eitli etkiler yaratmak iin yaplan

ktlar. norganik bile olsa, her elyafn atee dayanm

ilem veya ilemler btn. (2) Fiziksel grn zellikleri

belirli dzeydedir. Bu nedenle Fire-Resisting ifadesi

yaratma.

daha dorudur.

Finishing. leme. Tamamlama. Sonlandrma. zerinde

Fireproof Crepe. Atee dayankl Kreplenmi kt.

eitli ilemler yapma. Kesme, sarma, tralama, sayma,

Fireproof Paper. Atee dayankl kt.

paketleme gibi ilemler btn.

Fire Protection. Yangndan korunma.

Finishing Area. kmal salonu. Sonlandrma blgesi.

Fire-Resistant Construction. Yangna dayankl gvde.

Finishing Broke. Matbaa art. Matbaalarda, kt

Herhangi bir kap veya konteyner veya tankn, yangna

zerinde yaplan ilemler sonucu ortaya kan dknt kt

belirli bir sre dayanacak ekilde yaplm olmas.

paralar.

Fire Resisting. Atee dayankl. (Baknz; Fireproof).

Finishing Paper. Zmpara taban kd. nce diili zmpara

Fire Safety. Yangn gvenlii.

kd. Son zmpara kd.

Fire Supervisor. Yangn spervizr. Fabrikada yangnla

Finishing Room. lem odas. Kt ile ilgili imalat

ilgili ekipmanlar ve prosedrlerin gereklerini takipten

ilemlerinin yapld atlye.

sorumlu kii.

Finishing Waste. Matbaa art.

Fire Tubes. Alev borular. Kazanlarda alevin iindeki

Finish Points. Bitim puan. 50 pound (22,7 kg)

borular.

arlndaki, 25X40 veya 26X38 ebadnda (1000 in)

Fire Watch. Yangn gzetmeni. Kaynak ve ateli ilerin

kdn, inin binde deeri zerinden kalnlk deeri. Bir

yaplmas srasnda faaliyetleri izleyen ve yangn

in uzunluk 1000 puandr.

kmamas, kan yangnn sndrlmesi gibi grevleri olan

Finish Variations. lem deiiklii. lem bitiminde, kt

kii.

yzey dzgnlnde veya parlaklnda, gzle farkna

Fireworks Paper. Havai fiek kd. Dk gramajl ve

varlan deiiklikler.

tutkall ktlar. Dayanmlar iin zel deerler

Fir. Kknar. ne yaprakllar ailesinden ve selloz

bulunmamaktadr.

retiminde kullanlan bir aa. Bu tr aalar daha ge

Firing Hood. Klhan.

byrler. (Baknz; Softwood).

First Aid. lk yardm.

Fire Alarm System. Yangn alarm sistemi.

First Effect. lk kademe. ok kademeli buharlatrclarda

Firecracker Paper. Fiek kd. Kenarlar tralanmam

ilk kademe.

ve tyl braklan, fiek sarmnda kullanlan, sarm sonras

First In First Out (FIFO). lk giren ilk kar. Stoklarda

tyl kenarlarnn kolay alev almas nedeniyle tercih edilen

tarihe gre ilk giren stokun ncelikli olarak stoktan kmas.

ktlar.

First Pass Retention. lk gei tutunumu. lk tutunum.

Fire Extinguisher. Yangn sndrme cihaz. inde

Hamurun elek zerinden ilk kez geiinde, elek zerinde

kimyasal toz, kpk veya su bulunan yangn sndrme

kalan hamurun, elee verilen toplam hamura oran.

tp.

Safihada kalan elyaflarn ve elekten szlen paracklarn


124

NGLZCE-TRKE KIT VE KITILIK TERMLER SZL


miktarlarn grmek asndan nemlidir. Bu deer hamur

Flag. (1) Bayrak. Kt bobininde, kdn kopuk olduu

kasasna verilen hamurun kesafeti ve elek alt suyunun

yere konulan ve kopuun varln ve yerini belirten kt

(beyaz su) kesafeti ile de hesaplanabilir. Bu deer %50 ile

paras. (2) Bayrak atmak. Bobine ek yerini belirten iaret

%90 arasndadr.

koymak.

First Stage Biochemical Oxygen Demand. Birinci kademe

Flake. Pul. Pul eklinde olan. Reinelerde pul eklindeki

oksijen ihtiyac. Karbonca zengin maddelerin oksitlenmesi

grnt.

iin gerekli, biyolojik oksijen ihtiyac. lk aamada

Flaked Dryer. Askdaki kd alttan fleyerek kurutan

karbonca zengin maddeler oksitlenirler. Daha sonra, ikinci

eski bir yntem. Buradaki Flaked yufka anlamnda elde

kademede azota zengin maddeler oksitlenirler.

yaplma safihadr.

Fiscal Manuscript Cover. Mali defter kapak kd.

Flaking. Pullanma. Kue kaplamann pul pul olup

(Baknz; Manuscript Cover).

dklmesi.

Fish Eyes. Balkgz. laym veya baka kimyasallar

Flame Proof. Aleve dayankl. Belirli lde yanmaz kt.

nedeniyle, kt zerinde grlebilen yuvarlak lekeler.

Flame Resistance. Alevlenme direnci. Yanmann alev

Fish Paper. Presbant kd. Balk kd. Yeil ve dalgal

kararak iddetlenmesine kar diren.

rengi ve parlakl nedeniyle, balk derisi desenine

Flame Resistant Paper. Alev almaz kt. Kraft kdnn

benzedii iin bu isimle anlan kt.

ilenmesiyle elde edilen ve yandnda alev karmayan

Fish Wrapper. Balk sarma kd. Koku ve nemi

kt. Atee dayankl deildir, fakat yangn krklemez.

geirmeyen mumlu kt.

Flange. Flan. Boru hatlarna borular birbirine balamak

Fitter. Tesisat ustas: Montajc.

iin kullanlan para.

Fittings. Boru balant paralar.

Flange Mounting. Flan balantl.

Five Whys. Be neden. Bir sorun karsnda be kez arka

Flash Drying. Fla kurutma. Damlack eklindeki selloz

arkaya neden sorusunu sorarak kk nedene inen sorgulama

paracklarnn bir hava fan nnden dklerek

teknii.

kurutulduu bir mekanik selloz kurutma teknii.

Fixative. Sabitleyici. Tutunum salayc. Elyafa boya veya

Flashing. Fkrma. Pskrme. Selloz retiminde, blf

niastann balanmasna yarayan maddeler.

tank iinde meydana gelen ve basntan kurtulmann

Fixed Point Measurement. Sabit nokta lm. Kt

etkisiyle oluan, ksa sreli patlama benzeri olay.

kalitesini len QCS sistemlerinde, l kafasn

Flash Mixing. Fla kartrma. Atk su sistemlerinde zel

sabitleyerek yaplan lme teknii. Ktle boyamas yaplan

olarak yaplan kartrclarda ok hzl yaplan kartrma

ktlarda renk lmleri bu yolla yaplmaktadr. Dier

ilemi.

kt parametreleri iin tarayc tr lm teknikleri

Flash Steam/Vapor. Fla buhar. Kondensat tanklarnda

yaygndr.

basn dm sonucu kondensatn ani buharlamasyla

Fixing Agents. Sabitleme maddeleri. (1) Hurda kt

oluan ikincil buhar. Canl buhar kaaklaryla

ilemede, kapal su dngleri yaratldnda, su iinde

kartrlmamaldr.

zararl maddeler giderek artar. Bunlarn kda balanarak

Flash Tank. Fla tank. Blf tank. Buhar sistemlerinde,

yok edilmesini salayan maddelere sabitleme maddeleri

blf srasnda kan buharn tehlike yaratmamas iin

denir. (2) Boyann elyafa balanmas iin kullanlan

kullanlan tank.

maddeler.

Flat. Dz. Katlanmam.

Fixture. Aydnlatma armatr.

125

NGLZCE-TRKE KIT VE KITILIK TERMLER SZL


Flat Boxes. Vakum kasalar. Elek altnda bulunan, vakumla

Flat Writings. Dosya kd. Kolej yedei. Paketlenmi

su emiini salayan kasalar.

dosya kd.

Flat Bundle. Dz paketleme. Ebat ktlarn top olarak

Flaw. Klcal atlak. Dkm malzemelerde grlen

paketlenmesi.

atlaklar.

Flat Crush Resistance. Dz ezilme direnci. (Baknz; Flat

Flax. Keten. Kendir. Bu tr odunsu bir yllk bitkilerin

Crush of Corrugated Board).

sellozu.

Flat Crush Test. Dz ezilme testi. Tek duvarl oluklu

Flax Board. Keten kartonu. Keten bitkisinin saplarndan

mukavvann dz olarak yatrlp, zerine basn

elde edilen sellozdan retilen kaba kartonlar.

uygulanmasyla yaplan dayanm testi. (Tappi T808 veya

Flexible Cover. Esnek kapak kartonu. Kitap kapaklarnda,

T825).

krlgan olmad iin kullanlan bir karton tr.

Flat Drinking Cup Stock. Bardak kd. Ebat halinde

Flexible Fiber. Esnek elyaf. Elyaflarn vulkanize

satlan bardak ktlar.

edilmesiyle elde edilen esnek elyaflar. Genellikle conta,

Flat Drayer. Konveyr kurutucu. Kaplanm ktlar

salmastra gibi ilerde kullanlan elyaflar.

kurutmak iin kullanlan bir yntem.

Flexographic Ink. Flekso bask mrekkebi. Oluklu

Flat Finish. Sade yzeyli. Parlak olmayan, dzgn ve

mukavvalarda bask iin kullanlan bir mrekkep

desensiz yzeyli ilenmi kt.

Flexographic Printing. Fleksografik bask. Flekso bask.

Flatness. Dzlk. Dzgnlk.

Tipo bask. Eski ad anilin bask olan, birbirine temas eden

Flat News. Ebat gazete kd. Ebat kesilmi gazete kd.

iki valsten biri mrekkeple temas ederken, dieri uygulama


valsi olarak, mrekkebi kda aktaran bask yntemi.

Flat Paper. Ebat kesim kt. Bobin halinde olmayan ebat

Oluklu mukavvalarda kullanlan bir bask yntemi.

kesilmi ktlar.

Flexography. Fleksografi. Flekso bask. Dner bir vals

Flat Plate Orifice Testing. Dz orifis plaka testi. Vakum

zerine sarlm esnek kauukla veya polimer plakalarla

pompalarnda kapasite belirleme amacyla kullanlan test

yaplan rlyef bask tr.

dzenei.

Flex Resistance. Bklme dayanm. Bir ucu destekli dier

Flat Ream. Top kt. Paket kt. Ebat kesilerek 500 l

ucu bota olan kartonda, orta ksma yaplan baskya kar

paketler haline getirilmi kt topu.

koyma direnci.

Flat Rolls. Ezik kt bobinleri.

Flexural Resistance. Esneme dayanm. Bir kartonda her

Flat Screen. Dz elek. kna levha halinde ince delikli

iki ucundan destekli ve orta ksma arlk uygulanarak

elek konulmu ve iindeki diyaframlarla darbeler yaratarak

yaplan dayanm testi. Bu test cilt kartonlarnda

hamur eleyen elek.

yaplmaktadr.

Flattening (of Paper Surface. Mhreleme. Yzey

Flexural Rigidity. Bklme sertlii. Oluklu mukavvann

dzletirme. Ktlardaki kaba/dili grnm akik, metal

esneme mukavemeti. Kutularn dayanmn nceden

veya cam kresel bir parayla perdahlama.

belirlemeye yarayan, test sonucu laboratuvarda elde edilen

Flats. Kolej yedekleri. Blok ktlar.

mukavemet deeri. (Tappi T566).

Flat Suction Boxes. (Baknz; Flat Boxes).

Flexural Stifness. Bklme sertlii. (E anlaml; Flexural

Flat Wallet. Kese kd.

Rigidity)

Flat Wrappers. Dkme ambalaj kd. Top halinde satlan

Flint Backing Paper. Zmpara taban kd. Zmpara

yapraklardan oluan kt tomar.

yapmnda, zeri akmakta tozuyla kaplanarak kullanlan


kt.
126

NGLZCE-TRKE KIT VE KITILIK TERMLER SZL


Flint Glazed Box Cover Paper. Perdahl kaplama kd.

Flooded Nip Coated. Tamal (nip) kaplama. Kaplama

akmakta tozuyla zeri kaplanarak elde edilen ve kutu

hamurunun silindir zerinden aktlarak nip arasnda yaplan

kartonlarnn st kaplamas olarak kullanlan dzgn

kaplama.

yzeyli cams kt.

Flooding Shower. Ykama fskiyesi. Keeyi dk basnta

Flint Glazing. Mhreleme. Perdahlama. Zmparalama.

yksek debide slatan fskiye. Keedeki su dalmn

Kt veya karton yzeyinin perdahlanarak, cams

dzenler. Yksek basn fskiyesinden sonra, emici kasadan

grntye kavuturulmas.

nce kullanlr.

Flint Paper. Zmpara kd. Zmpara yapmnda zeri

Flooring Felts. Deme kd. Zemin rt kd.

andrc tozlarla kaplanarak kullanlan kt.

Floor Storage. Zemine depolama. Palet zerinde fabrika

Flints. Perdahl ktlar.

zeminine, koridora depolama.

Flip Flop Box. Oynak kapakl kutu. Kartondan, sigara veya

Florist Boxboard. ieki kartonu. iek ambalajlamada

sakz kutularndaki gibi, kapak ksm oynak olarak

kullanlan dupleks karton.

hazrlanm kutular.

Florist Crepe Paper. ieki krapon kd. Krapon

Flitting. Uuma. ki vals arasnda geveyerek safihann

kd. iekilerin buket yapmak iin kulland renkli

salnmas.

krapon ktlar.

Float. amandra.

Florist Parchement Paper. ieki parmeni.

Floating Drier. Avara silindir. Yzer kurutma silindiri.

Florist Tissue. ieki pelr.

Kreplemede, krep raspas arkasndaki ilk kurutma silindiri.

Flotasyon. Yzdrme. Su yzeyinde durma/tutma.

Floating Roll. Yzer vals.

Flotation Aid. Flotasyon yardmc maddeleri.

Float Steam Trap. amandral kondenstop. amandral

Flotation Cell. Flotasyon hcresi. Flotasyon nitesi.

buhar kapan.

Flotasyonlu mrekkep gidermede kullanlan ana ekipman.

Float Type Level Controlled Headbox. amandra tipi

Flotation Deinking. Flotasyonlu mrekkep giderme.

seviye kontroll hamur kasas.

Mrekkep paracklarnn elyaf yzeyinden sktrlerek

Floc. Flok. Sv iindeki jlemsi paracklar.

yzdrme yoluyla uzaklatrlmas.

Flocculant. Kmeletirici. Floklatrc. Atk sularda

Flotation Dryer. Yzer kurutucu. Temassz olarak bir

bulunan askdaki kat paracklarn, topaklamasn

havbe iinde kurutma veya Kueleme yapan sistem.

salayan polimer tr maddeler.

Flour. l elyaf . Elyaf tozu.

Flocculation. Topaklanma, Kmeleme. Atk sularda

Flour Sack Paper. Un torbas kd.

bulunan askdaki paracklarn, polimer kullanlarak bir

Flow. Ak. Debi.

araya toplanmas.

Flow Box. (1) Sabit seviye kasas. (2) Hamur kasas. Ak

Flock. (1) Krl. Krll doku yaratmakta kullanlan elyaf.

kasas. (Baknz; Headbox).

(2) Topak. Sv iinde oluan topaklama.

Flow Chart. Ak emas. Akm emas. Faaliyet

Flocking Tissue. Yumak pelr. Tekstilde rnn dzgn

basamaklarn ve mantksal tercihleri gsteren ema.

grnmesi iin, rnn iine yumak yaplarak konulan ve

Flow Coefficient (Cv). Ak katsays. Ak faktr. 16 C

tylenmeyen trde pelr kd.

de, bir dakikada bir galon olarak akan ve vana zerinde bir
Flong/Flong Paper. Matris kd. Kalp kartonu.

PSI basn dm yaratan suyu ifade eden katsaydr.

Stereotipide dkm iin kullanlan kartondan yaplan dii

Katsay olmasna ramen birimi vardr. Birim olarak (GPM)

kalp.

(PSI) (Baknz; Flow Factor) Cv=1,156.Kv


127

NGLZCE-TRKE KIT VE KITILIK TERMLER SZL


Flow Control. Debi kontrol.

yolla elde edilen selloz. Kalan ksm Kraft sellozudur.

Flow Distributors. Ak datclar. Hamur kasasna gelen

Yumuak ve uzun elyaflardan retilir.

hamuru, bir manifoldla hamur kasasna veren sistem.

Fluid Head. Sv basnc.

Flower Pot Covering Paper. Vazo sarma kd. Krapon

Fluidity. Akkanlk. Viskozitenin tersi.

kd.

Fluidized Bed. Akkan yatakl. Kazanlarda, hava gcyle

Flower Pot Paper. Vazo kd. Yal bir tr kt.

yanc paralar yzdrerek yakan sistem.

Flow Evener. Ak dzenleyici. Hamur kasas iinde,

Fluidizers. Svlatrclar. ncelticiler. Akkanlk

hamurun dzgn ve eit akn salayan mekanizma.

salayclar. Boyalarda kullanlrlar.

Flow Factor (Kv). Ak faktr. Ak katsays. 16 C de,

Flumes. Nakliye kanallar. Tomruk yzdrme kanallar.

bir saate bir metrekp olarak akan ve vana zerinde bir bar

Fluorescence. Floresan. Ald k enerjisini karanlkta

basn dm yaratan suya karlk gelen katsaydr.

yayarak parlama zellii.

Katsay olmasna ramen birimi vardr. Birim olarak

Fluorescent Brightners. (E anlaml; Fluorescent Dye)

(m3/saat) (bar) (Baknz; Flow Coefficient) Kv=0,865.Cv


Fluorescent Dye. Optik boya. Floresan boya. Fosforlu
Flow Measurement. Debi lm. Ak mihtar lm.

boya. Kt hamurunda parlakl (beyazl) arttrmak iin

Flowmeter. Debi ler. Debimetre. (E anlaml; Flow

kullanlan floresansa renkli, mor kta parlayan boyalar.

Transmitter).

Fluorescent Inks. Grnmez mrekkep. Kda

Flow Nozzle. Ak nozulu.

yazldnda gzle grlemeyen, fakat mor kta kendini

Flow on Coating. Kt makinesinde kaplama. Kt

gsteren gvenlik amal kullanlan mrekkepler. Boya

yaken uygulanan kaplama teknii.

haslklar olmadndan zamanla yalanarak yok olurlar.

Flow Rate. Ak miktar. Debi.

Fluorescent Paper. Floresan kt. inde optik/floresan

Flow Sheet. Ak emas.

boyalar kullanlm ktlar. ok beyaz kt.

Flow Spreader. Ak yayclar. Hamur kasasna gelen

Fluorescent White. (1) Renksiz floresan boya. effaf

hamuru, bir manifoldla hamur kasasna veren sistem.

floresan boya. (2) Floresan boya kullanlm kt.

Flow Switch. Ak svici. Ak alglayan kontakl anahtar.

Fluorescent Whitening Agent. Optik beyazlatc. Kt


hamuruna katlarak, kdn daha beyaz ve canl

Flow Transmitter. (E anlaml; Flowmeter).

grnmesini salayan kimyasal bileikler.

Flow Velocity. Ak hz. Genellikle bir pompann ve bazen

Fluorocarbon Size. Florokarbon tutkallama. Florokarbon

yerekiminin etkisiyle bir boru iinde akan su veya

bileikleri kullanarak yaplan, i veya yzey tutkallama. (E

hamurun hz (m/sn). Havbe ve havalandrma kanallarda

anlaml; Fluorochemical Sizing).

hava ak olarak ta karlalmaktadr.

Fluorochemical Sizing. Florlu tutkallama. Ya itici bir

Flue Gas. Baca gaz.

tutkallama tr. Uygulama sonras, ya damlasnn ktla

Flue Gas Scrubber. Sulu baca gaz filtresi. Su iinden baca

temas as 90 olmaktadr. Bu tutkallamada selloz

gazn geirerek filtreleme yapan, kuleli baca sistemi.

zincirindeki hidrojenler florla ba yaparak, fiziksel bir

Fluff. (1) Toz elyaf. Hav. Kav. (2) Tl kd.

bariyer olutururlar.

Fluffing. Selloz pamuu. Hav. Kav. (Baknz; Fluff Pulp).

Flute(s). Dalga. Oluk. Oluklu mukavvalarn iindeki

Fluff Pulp. Selloz pamuu. Hav. Kav. Hijyenik pedlerde

ondla. Ondlalarn byklne ve birim uzunluktaki

ve ocuk bezlerinde kullanlan emici zellikte selloz

saysna gre A, B, C, E ve F dalga gibi adlarla

pamuu. % 90 n zerinde yumuak odundan kimyasal

snflandrlrlar.
128

NGLZCE-TRKE KIT VE KITILIK TERMLER SZL


Fluted. Oluklu. Oluklandrlm.

Foam Marks. Kpk izleri. Kt hamurundaki kprmeye

Fluted Edge Crush. Oluklu kenar ezilme testi. (Tappi T

bal olarak, kt yzeyinde grlen lekeler.

824).

Foam Removal. Kpk uzaklatrma. Kpk alma.

Fluting. Fluting. (1) Oluklanma. Onulal kt. Oluklu

Flotasyon nitelerinde, hava kabarcklarnn, mrekkep ve

mukavva kutu yapmnda kullanlan kartonlarn arasnda

elyaf paracklarn su yzne tamas ve oluan kpn

kullanlan ve genellikle eski oluklu ktlarndan retilen

ortamdan syrcyla alnmas.

dk gramajl karton. (2) Bask srasnda scaklk

Foam Spots. (Baknz; Foam Marks)

nedeniyle ktta meydana gelen dalgallk.

Foam Stability. Kpk dengesi.

Fluting Media. Fluting kt. (E anlaml; Corrugating

FOB (Free on Board). Gemide teslim. Bordada teslim.

Media)

Satcnn mal mterinin belirledii limanda ona teslim

Fluxing. Arndrma. Artma. Kimyasal olarak zerek veya

ettii ve bu aradaki riskleri kendisinin stlendii teslimat

eriterek temizleme.

biimi.

Fly Ash. Uucu kl.

Fodder Pulp. Yemlik selloz. Selloz fabrikas likrnden

Fly Finish. Kt toplarn bir hava jetiyle aralayarak,

elde edilen ve hayvan yemi olarak kullanlan, proteince

kusurlu olan ktlar ayrmak iin yaplan fabrikasyon

zengin madde.

ilemlerden biri.

Fog. Sis.

Flying Bridge. Asma kpr. Seyyar gverte. Ya ksmda

Fogging. Sislenme. Hamur kasas ve elek zerinde grlen,

operatrn zerine karak gidiat izledii seyyar gverte.

scak hamurla souk havann bulumasyla oluan,

Flying Dutchman. Yanki makinesi. Temizlik ktlar ve

fskiyelerle younluu artan sis oluumu.

pelr ktlar reten makine.

Fogra Method. Fogra yntemi. Ktta ofset ilemleri

Flyleaf. Bo sayfa. Kitap sonlarndaki bo sayfa.

tamamlandnda olmas gereken artk mukavemeti

Fly Paper. Sinek kd. Bir tarafna yapkan madde

(Residual Strength) lme yntemi.

srmek ve sinek avlamak iin retilmi ktlar.

Foil. (1) ita. (Hydrofoilin ksaltmas). Elek blmnde,


elek altna yerletirilen su alma elemanlar. (2) Folyo.

Fly Roll. Uar vals. Tahrik edilmeyen kurutma valsi. Sevk

Foil Angle. ita as. Elek ile alttaki itann srtnmesi

valsi.

sonucu meydana gelen anma as.

Foam. Kpk. Hamur zerinde grlen kartrma sonucu

Foil Mounting Board. Folyo kaplama kartonu.

hamura giren hava kabarcklar. (E anlaml; Froth)

Laminasyon yaplmas amacyla retilmi, karton trleri.

Foam Agents. Kpk kesiciler. Kpk sndrcler. Kt


retimi srasnda, kullanlan su dngsnde ve hamurda

Foil Mounting Paper. Folyo kaplama kd. Metalik

meydana gelen kprmeyi nleyen svlar. Kprmenin

laminasyon yaplmas amacyla retilmi, gda

alnmamas durumunda, l elyaflar, mrekkep paracklar

ambalajlamasnda oka kullanlan kt trleri.

ve toz kirlilikler kpk tarafndan toplanarak, ktta lekeler

Foil of Hydrafoil. (Baknz; Foil).

ve delikler meydana getirirler.

Foil Paper. Metal folyolu kt.

Foam Breaker. Kpk krc. Likr tank zerinde likr

Foil Pitch. ita adm. Elek altndaki italarn arasndaki

kpn mekanik olarak paralayan donanm.

mesafe. Adm mesafesi ksal elekten su szlmesini

Foam Inhibition. Kpk sndrme. Kpk sndrclerle

kolaylatrr.

kpn yok edilmesi.

Foil Polish. Ikta oluan kt parlamas. Ayna yansmas.

129

NGLZCE-TRKE KIT VE KITILIK TERMLER SZL


Foldability. Katlana bilirlik. Pilyaj (iz vererek) ilemiyle

Folio. Yaprak. Tabaka. Folyo. Ebat kesilmi tek bir kt

katlama yaplabilir.

tabakas veya yapra.

Folded. Katlanm.

Foodboard. Gda kartonu. Gda paketlemesinde kullanlan

Folded News. Satlmam gazete.

kartonlarn genel ad.

Folded Writings. Katlanm evrak.

Food Shop Paper. arkteri kd. (Baknz; Delicatessen

Folder. Katlanm bror. Dosya.

Paper).
Footage. Metraj. Bobin halindeki ktlarda, uzunluu veya

Folder Stock. Dosya imalat kartonu.

alan belirten, ayak feet cinsinden ifade edilen uzunluk.


Folding. (1) Katlama. Katlanma. (2) Esneme. Esnek.
Foot-Candle. Aydnlk dzeyi. Birim alan bana den

Folding Box. Katlanr kutu.

aydnlatma miktar. (lm/ft2)

Folding Boxboard. ok katl kutuluk karton. Alt ve st

Foot Mounting. Ayaklarndan balantl montaj. zellikle

katlar beyaz slfat sellozu ve orta kat odun hamurundan

elektrik motorlarnda balant tipini ifade eder. Baz

yaplma, ift kueli, pilyaj/iz yerlerinden kolayca katlanr

motorlar flanl olarak balanr.

kutularn yapmnda kullanlan karton. Sigara

Forced Air Dryer. Cebri hava kurutucusu. Scak havay bir

ambalajlarnda olduu gibi koku geirmez ve istifleme

fanla kapal bir alana basarak kt kurutmas yapan sistem.

dayanm yksek, baskya uygun, gsterili kartonlardr.

Forced Draft Fan. Cebri ekili fan. Hava emii pozitif

Folding Bristol. Katlanr Bristol. Esnek Bristol. Esnek

olan fan. Yksek emili taze hava fan.

olmas nedeniyle bu isimle anlmaktadr.

Force Majeure. Fors majr. Zorunlu nedenler. Mcbir

Folding Carton. Katlanr karton kutu. Kutu

sebepler. Doal felaketler, afetler, savalar, kanun

oluturulabilecek ekilde kesimi yaplarak katlanm ve

deiiklikleri gibi elde olmayan nedenler. Kontratlarn,

kullanc tarafndan, gerektiinde kutu haline getirilecek

cezaya girmeden askya alnmasna neden olan durumlar.

karton kutu. (Baknz; Folding Paper Box).

Foreign Particles. Yabanc paracklar. Kt hamurunda

Folding Enamel. Esnek enamel karton. Kitap kapa olarak

boyutlar 0,02 mm2 den byk olmayan elyaf d

kullanlan krlmaz kue karton.

paracklar.

Folding Endurance. Katlanma dayanm. Katlanma says.

Forest Genetics. Orman genetii. Orman aalar zerinde

Esneklik deeri. Harita gibi katlanr rnlerde kttan

alma yapan bilim kolu.

beklenen, kullanm srasnda katlama yerlerinden kdn


yrtlmamas zellii. Bu nedenle, kdn ka kez

Forest Residues. Orman artklar. Aa artklar.

katlanarak kullanlabileceine baklmaktadr.

Yongalama srasnda ortaya kan kabuklar, talalar.

Folding Paper Box. Katlanr karton kutu. Kutu

Forest Stewardship Council (FSC) Certification. FSC

oluturulabilecek ekilde kesimi ve bkm izi/pilyajlamas

setifikasyonu. Selloza evre sertifikas veren kurulu.

yaplarak katlanm ve kullanc tarafndan kutu haline

Forest Tree Improvement. Orman aalar slah. Orman

getirilecek kutuluk karton. (Baknz; Folding Carton).

aalarnn genetik yaplarn iyiletirmeye alan

Folding Stock. Katlamal karton. Esnek karton. Uzun

uygulamal bilim alan.

elyafl sellozlardan yaplan, kue kaplamas yaplarak

Forestry. Ormanclk.

kullanlan, krlmaz zellikli karton.

Forged. Dvme. Dvlm. Demir veya eliin dvlmesi

Folding Strength. (Baknz; Folding Endurance).

ve paslanmaya kar diren kazandrlmas.

Folding Translucents. Esnek yar effaf ktlar. Aydnger

Fork Lift. Forklift. atal kaldra.

trnde, fakat bozulmadan katlanabilen ktlar.


130

NGLZCE-TRKE KIT VE KITILIK TERMLER SZL


Formaldehyde. Formaldehit. Metanol buharnn havann

Fountain Roller. Fskiye merdanesi. (1) Mrekkebi

oksijeni ile oksitlenmesinden elde edilen, reine retimde

hazneden alarak aktaran merdane. (2) Ofset baskda

kullanlan renksiz, yanc ve son derece reaktif bir ara

mrekkep almamas gereken alanlar fskiye svsyla

madde.

kaplayan merdane.

Formation. Eper. Formasyon. Kdn iindeki elyaflarn

Fountain Solution. Fskiye svs. Islatma svs. Baskda

dzgn dalm ile ilgili ve elyaflarn safiha oluturma

mrekkep almamas gereken yerlere verilen mrekkep itici

kalitesini gsteren bir kavram.

sv.

Formation Aids. Formasyon dzeltici katk maddeleri.

Four Color Printing Process. Drt renkli bask. Mavi

Formation Quality. Eper dzgnl. Formasyon kalitesi.

(Cyan), Krmz (Magenta), Sar (Yellow) ve Siyah


(Black) renk noktacklarn kullanarak dier renkleri

Formazin Turbidity Unit (FTU). Su bulanklk birimi.

oluturan bask sistemi. (CMYK).


Form Board. Maket kartonu.
Fourdrinier Board. Fordriniye kartonu. Uzun elekli

Form Bond. Form kd. Srekli formlar gibi irket ii

makinede retilmi karton.

uygulamalarda kullanlan formlarn yapld kt tr.

Fourdrinier Bristol. Fordriniye Bristol kartonu. Uzun

Former. Elek. Safiha oluturucu.

elekli makinede retilmi Bristol kartonu.

Form Factor. ekil faktr. Kvrlma endeksi. Selloz

Fourdrinier Machine. Fordriniye makine. Modern

elyafnda deformasyonu belirten deer. (E anlaml; Curl

makinelerin ilki olan ve bulan kiinin adyla anlan kt

Factor).

makinesi. (Ek.9)

Forming. Formasyon oluturma. Safiha oluturma.

Fourdrinier Wire. Uzun elek. Fordriniye elek. Kt

Forming Analyser. Formasyon analizr. Elek zerinde

makinesinde safihann olutuu yatay konumlu, dner,

annda formasyonla ilgili bilgileri toplayp analiz eden

sonsuz elek.

cihaz.

Fourdrinier Yankee Machine. Uzun elekli Yanki

Forming Board. Formasyon kasas. Hamur kasas cetvel

makinesi.

azna en yakn olan, elein altna yerletirilmi su alma

Foxed. Tilkilemi kt.

eleman.

Foxing. Tilkileme. Ktta yalanmaya bal olan ve kzl

Forming Fabric. Elek. Formasyon elei. Sentetik iplerden

kahverengi tilki rengini andrd iin byle adlandrlan

retilen dokuma formasyon elei.

lekeler. Kt bnyesindeki demirin oksitlenmesiyle ve

Forming Section. Elek blm. Kt makinesinde,

kdn mantarlamasyla olumaktadr.

safihann olutuu elek blm.

Foxy. Tilkilemi kt. (Baknz; Foxing)

Fortified Rosin Sizing. (E anlaml; Fortified Size).

fpm, (Feet per minute). Dakikadaki feet says. Genellikle

Fortified Size. Glendirilmi tutkal. Modifiye reine

kt makinesinin hzn sylemek iin kullanlan bir ngiliz

tutkal. Hamurda mevcut kullanlmakta olan tutkala ek

ls.

olarak kullanlan reine tutkal.

Fraction. Fraksiyon. Snf. Bir karmdan belirli zellikleri

Forwarders Certificate of Receipt (FCR). Nakliyeci

nedeniyle ayrlabilen ksm.

makbuzu.

Fractionation. Fraksinasyon. Snflandrma. Elyaflarn

Foundation. Temel. Makine temeli. Makine kaidesi.

uzunluklarna gre ayrtrlmas.

Foundation Bolts. Ankraj cvatalar. Temel kaidesi

Fractionator. Fraksinatr. Snflandrc. Elyaflar ksa ve

cvatalar.

uzun olarak ayran elekli ekipman.


131

NGLZCE-TRKE KIT VE KITILIK TERMLER SZL


Frame. skelet. Gvde. ase. Makine gvdesi.

French Fold. Fransz usul katlama. Tek yznde yaz olan

Frame Bundle. Dkme kt. Paletli kt balyas.

bir kdn, yazs dta kalacak ekilde katlanmas.

emberli kt balyas. Ebat kesilmi kt ynn, altna

French Folio. Fransz pelr. Birden fazla yapra olan, i

ve stne dz palet koyup, emberle balayarak yaplan

ve yazma formlarnda, alt yapraklar olarak kullanlmak

balyalama yntemi.

zere retilmi, st yapraktan daha dk gramajl ince

Free Chlorine. Serbest klor. Selloz veya kt

kt.

hamurundaki serbest halde bulunan fazla klor.

French Writing Paper. (Baknz; French Folio).

Free Air Delivery (FAD). k debisi. Efektif debi.

Frequency. Frekans. Sklk. (1) Belirli aralklarla ortaya

Kompresr knda, atmosferik artlardaki debi. (m3/dak.)

kma. (2) Periyodik hareketlerde birim zamandaki tam tur

Free Drainage. Serbest szlm. Serbest drenaj. Elekte,

says. (2) statistikte belirli aralktaki lm says.

suyun hamurdan yer ekimi ivmesiyle szlmesi. Elein ilk

Frequency Converter. Frekans dntrc. Hz kontroll

blmlerinde su kendi haliyle szlr. Daha sonra vakum

motor yol vericilerinden bir tr.

etkisiyle szlmeye yardmc olunur. (Baknz; Vacuum

Fresh Sewage. Taze atk su. Fabrikadan kan, beklememi

Drainage).

atk su.

Free Draw. Serbest eki. Safihann silindirle temasnn

Fresh Sludge. Taze atk amuru. Henz ilem grmemi

olmad durum. Safihann bir valse veya silindire temas

atk amuru. (Baknz; Digested Sludge).

etmeden, belirli aralkta serbest durumda olmas. Bu

Fresh Water. Taze su. Kullanlmam su. Fabrika ii

durumda rutubet safihay silindirlerin dnda terk eder.

kullanlan su eitlerinden biri. (Baknz; Clear Water,

Freeness. Serbestlik. Hamurun serbestlii. Kt

White Water).

hamurunun elekte suyu szme derecesi. (Baknz;

Friction Calender. Srtnmeli kalender. Genellikle

Canadian Standard Freeness, Shopper Riegler).

valsten oluan, en alt ve st valslerin souk sert dkmden

Free of Charge. Bedelsiz. Denemek amacyla veya garanti

yapld, orta valsin pamuk dolgulu olduu ve st valse

kapsamnda satcnn verdii bedelsiz hizmet veya rn.

buhar verilen kalender tr. Kt kalenderden esmer

Gmrk vergisi uygulamas olan rnlerde, gmrk

grnml ve yzeyi parlam olarak kmaktadr. Oyun

beyannamelerinde vergi dememek adna zellikle

ktlarn parlatmada kullanlmaktadr. (Baknz; Friction

bulunmas gereken ifade.

Glazed).

Free Replacement Warranty. Bedelsiz deitirme

Friction Factor. Srtnme katsays. Oluklu kutularda,

garantisi. Genellikle kontratlarda belirtilen ve alcnn

kutunun zeminle yapt srtnme kuvvetini grmek iin

satcdan bekledii garantilerden biridir.

llen deer.

Free Rosin. Serbest reine. tutkallamada kullanlan

Friction Glazed. Srtnmeli cila. Kdn sert yzeyi olan

sabunlamayan reine.

birbirinden farkl hzlarda dnen souk iki vals arasndan

Free Sheet. (1) Serbest kt. inde mekanik odun sellozu

geirilmesiyle salanan cams grnts.

bulundurmayan, yksek su geirgenlii olan kt. (2) Su

Frisket Paper. rt kd. Malzemelerin zerini rtmek

geirimi yksek ktlar.

iin kullanlan kt tr.

Free Stock. Serbest hamur. tlmemi hamur. Suyu

Front Side. (Kt makinesinde) n taraf. Salon taraf.

hemen brakan, tcden geirilmemi hamur.

Operatr taraf. (E anlaml; Tender Side).

Free Water. Serbest su. Safihada elyaflar ve byk

Frosted Kraft Paper. Kar desenli Kraft kd. Desenli

gzenekler arasnda bulunan su.

Kraft. zerine farkl renklerde elyaf lekeleri vererek, kt


makinesinde retilen bir Kraft kd tr.
132

NGLZCE-TRKE KIT VE KITILIK TERMLER SZL


Froth. Kpk. (E anlaml; Foam)

bask kalitesini iyiletirmeyi amalarlar ve kue adn

Froth Spots. Kpk lekeleri. Hamurun kpklenmesiyle

alrlar.

oluan ve kda geen lekeler.

Functional Guarantees. levsel garantiler. Amaca

Frozen Foods Paper. arkteri kd. Kasap kd. Gda

uygunluu garanti eden artlar.

sarmada kullanlan, nem geirmez yal kt trleri.

Functional Layer. levsel kaplama tabakas. Vals

Frozen-In Strain/Stress. Donma gerilimi. Kuruma

kaplamalarnda kda zellik kazandran yzey kaplamas

gerilimi. Ktta kuruma srasnda oluan i gerilim.

tr. Kalender ve ya iz preslerindeki vals kaplamalar,


parlaklk salama ve zel izler yaratma amacyla yaplrlar.

Frozen Smelt. Talam cevher/cruf. Selloz


fabrikalarndaki soda kazanlarnn tabannda birken ve

Functional Layout. levsel yerleim. Ekipmanlar faaliyet

metal rmesine yol aan kimyasal kalnt katman.

sralamasna gre yerletirme.

Fruit Bag Paper. Kese kd.

Functional Maintenance. levsel bakm. Pompa bakm


gibi rutin yaplan bakmlar.

Fruit Wraps. Meyve sarma kd.

Functional Safety. levsel gvenlik. Kt makinesi

Fuel Air Ratio. Yakt hava oran. Kazanlarda salkl ve

kontrol sisteminin eksiklii veya sistemdeki bir hata

verimli yak salamak iin gereken yakt hava oran

nedeniyle oluacak risklere kar ilevi olan gvenlik

Fuel Bed. Kmr yn. Kmr yata.

nlemi. rnek; kt makinesinin alma ncesi sesli uyar

Fuels. Yakt. Her tr yakacak.

vermesi veya kee kopmasnda srnme hzna dmesi

Fuel Sack Paper. Kmr torba kd.

gibi.

Fugitive Colors. Solan renkler. Boyandnda abuk solan

Fungi. Mantar.

renkler.

Fungicides. Mantar ldrcler.

Fugitive Sizing. Kalc olmayan tutkallama. retim

Funnel. Huni. Laboratuvar hunisi. Svlar bir kaptan dier

sonrasnda, tutkallamann etkisinin hzla kaybolduu

kaba boaltrken kullanlan huni.

tutkallama yntemi.

Furnace. Frn. Yakmada, piirmede veya kimyasal geri

Fugitivity. Geicilik. Kalc olmamam durumu.

kazanmada kullanlan frnlar.

Full Body Harness. Parat tipi gvenlik kemeri.

Furnish. (1) Harman. Hamuru oluturan elyaflarn ve katk

Fulling. Sabunlu suyla keeyi ykama.

maddelerinin karm. Katk maddeleri arasnda

Fully Bleached Pulp. Tam aartlm selloz. Elde

pigmentler, dolgu maddeleri, boyalar ve eitli kimyasallar

edilebilir en yksek aartma deerine sahip selloz.

bulunmaktadr. Makine btesindeki karm. (2) Giydirme

Fully Cooked Pulp. Tam pimi selloz.

elemanlar. Donanm. Tekstil rnlerinden yaplma elek ve


kee gibi giydirme elemanlar.

Fume. s. Duman paracklarnn birikimi.

Furnish Composition. Harman bileimi. zellikle selloz

Function. Fonksiyon. lev.

harman iindeki farkl sellozlarn arlka yzdesel

Functional Chemicals. levsel kimyasallar. Ktta

miktarlar.

istenilen zellikleri ve talepleri salamak iin kullanlan

Furnish Layer. Harman tabakas. Karmadan kalm ayni

kimyasallar. Boyalar, niastalar, balayclar, beyazlatclar

tr elyaflardan oluan tabaka.

gibi. (Baknz; Process Chemicals).


Functional Coat. levsel kaplama. Karbon ktlar ve sl

Furnish Srinkage. Kee bzlmesi/ekmesi. Keenin

ktlarda uygulanan zel kaplamalar. Bunun dndakiler,

enden ve boydan ekmesi.

133

NGLZCE-TRKE KIT VE KITILIK TERMLER SZL


Furniture Bogus Paper. mitasyon mobilya sarma kd.
kinci snf selloz veya dnml kttan yaplma
mobilya ambalaj kd.
Furniture Paper. (Baknz; Furniture Wrapping Paper).
Furniture Polishing Paper. Ahap zmpara kd.
Marangozlarn kulland kum zmparalarnda kullanlan
taban kd.
Furniture Wrapping Paper. Mobilya ambalaj kd.
Nakliye srasnda mobilyalar sarmak iin battaniye yerine
kullanlan yksek gramajl bir sarg kd.
Fuse. Sigorta. Elektrikte sigorta.
Fuse Paper. Fnye kd. Kibrit kd. Yanc maddeler
emdirilerek, kibrit yapmnda kullanlan ar gramajl
karton.
Fusion Point. Ergime scakl. Akma scakl.
Fuzz. Hav. Ty. Kt yzeyinden yetersiz tme veya i
tutkal sorunlar nedeniyle u veren, kta kt yzeyine
yatay bakldnda grlebilen saaks selloz iplikikleri.
Benzerleri keskin olmayan bakla kesim yapldnda kt
kenarlarnda grlmektedir. Bunlarn kopmu olanlarna
Lint denilmektedir.

134

NGLZCE-TRKE KIT VE KITILIK TERMLER SZL


Gangue. Deersiz atk. Elyaf geri kazanmadan kan ie

yaramaz kat madde.


Gangways. Aralk. Geit. Bobin veya balya istifleri
aralarndaki yol veya geitler. Yangn emniyeti veya eriim

Gage (Gauge) Pressure. Manometre basnc. Manometre

kolayl salamak iin braklan parsel aras yollar.

ile llen basn deeri. Bu deere atmosferik basn da


dhildir. Atmosferik basn kartlrsa mutlak basn elde

Gantry. Kpr vin. ift kirili gezer kprl vin.

edilir. Gage kelimesi yaygn deildir, onun yerine Gauge

Gap Coating. Bakl Kueleme. Raspal Kueleme. (E

kullanlmaktadr.

anlaml; Blade Coating, Knife Coating).

Galactan. Galaktan. Galaktoz ekerinden hidroliz yoluyla

Gap Former. kiz elek. Former elek. Hamurun, hamur

elde edilen bir polimer. Galaktoz st ekeri diye bilinir ve

kasasndan iki elek arasndaki bolua basld bir

glikozdan daha az tatl bir eker trdr.

formasyon elei tr.

Galactomannan. Galaktomannan. Galaktoz ve mannoz

Garbage Bag Paper. p torbas kd. Kraft tr bir

ekerlerinden hidroliz yoluyla elde edilen bir polimer.

kt.

Galactose. Galaktoz. Yumuak aalarn hem

Garment Bag Paper. Elbise torbas kd. Kraft tr bir

sellozlarnda bulunan st ekeri.

kt.

Galley Proof Paper. lkdizgi kd. Dizgi sonras basky

Garnet Paper. Garnet kd. Garnet (Lal ta)

kontrol etmek amacyla kullanlan bir kt. Harf dizgisinin

paracklarnn andrc olarak kullanld zmparalarn

elle yapld dnemden kalma bir deimdir. Galley dizgi

yapld kt.

teknesi anlamndadr. lk bask bu tekne iine yatrlan uzun

Gas Bubbles. Gaz kabarcklar.

bir kt erit zerine yaplrd.

Gas Burner. Gazl brlr.

Galvanically Isolated. Galvanik olarak izole edilmi.

Gas Contact Evaporation. Gaz temasl buharlatrc.

Elektrikle fiziksel balants kesilmi fakat onun yerine k

Selloz retiminde soda kazanndan nce likr suyunu

veya elektromanyetik etkileim yoluyla birbirine

buharlatrma yntemlerinden biri.

balanabilen elektriksel devreler. Topraklamalarnda farkl

Gas Heating. Gazl stma. Vals ve silindirlerde uygulanan

gerilimler olabilecei endiesiyle, iki devrenin

stma yntemlerinden biri.

birbirlerinden soyutlanarak arzalanmadan ortak

Gas Igniter. Gazl akmak. Ar yaktl brlrlerde atein

almalarn salamak iin kullanlrlar.

kesiklie uramamas iin takviye olarak kullanlan devaml

Galvanic Corrosion. Galvanik paslanma. Bir metalin,

yanan gazl yardmc brlr.

farkl baka bir metale temas etmesi sonucu, aralarnda


oluan galvanik gerilim nedeniyle akan akmn yaratt

Gasket. Conta.

paslanma. (E anlaml; Contact Corrosion)

Gasket Paper. Conta kartonu. zel olarak conta yapm


iin retilmi emici zellikte, slandnda ien karton.

Galvanized Appearence. Galvaniz grnml. Galvanizle

Gas Off. Gaz alma. Selloz piirme srasnda ortaya kan

kaplanm gibi, kristalsi metal grnm.

ve youturulamayan atk gazlarn piiriciden

Galvanized Steel. Galvanizle kaplanm elik.

uzaklatrlmas.

Gamma Celulose. Gama sellozu. Sellozun alkali

Gas Phase Bleaching. Gaz fazl aartma. Selloz aartma

ortamda znen ksm. znmeyen ksmna alfa sellozu

ileminin kimyasal gaz kullanlarak yaplan bir eidi.

denilmektedir. (Baknz; Alpha Celulose).

Gas Phase Chlorination. Gaz fazl klorlama. Aartlmam

Gampi. Gampi. Japonyada yetien, maki tr bir bitki.

sellozun klor gazyla muamele edilerek aartlmas sreci.

kabuklarndan el yapm ktlar retilmektedir.


135

NGLZCE-TRKE KIT VE KITILIK TERMLER SZL


Gas Scrubber. Gaz temizleyici. Su paracklar

Geared Motor. Dili motor. Motor ve redktrn akuple

kullanlarak gaz temizleyen sistem.

olmu durumu.

Gate. Srg. Sabit seviye kaslarnn iini blen ve

Gear Reducer. Redktr. Hz drc mekanik ekipman.

ykseklii ayarlanabilen blme paras.

GE Brightness. GE parlakl. General Electric

Gatefold. Akordiyon katlama. Basl bror veya mzik

tarafndan gelitirilmi, fakat halen pek kullanlmayan, kt

albm gibi rnlerde iki veya daha fazla sayda yaplan

parlaklk lm ve birimi.

paralel katlama teknii. Bu teknikte ilk ve son kanat daima

Geiger Counter. Gayger sayac. Radyasyon younluunu

ieriye doru bir kap gibi kapanr.

len cihaz.

Gate Roll Size Press. Gei (ara) valsli tutkal pres. Bir film

Gel. Jel. Jle. Pelte. Phtlam madde. Niasta ve pektin

pres tr. ki vals grubunun ortasna konulan bir ara valsiyle

gibi yar sellozlarn sulu ortamda stldklarnda

safihann her iki yzne tutkallama yapan bir tutkal pres.

oluturduklar polimerik maddeler.

Gate Valve. Srgl vana. iber vana. Hamurda kullanlan

Gelatin. Jelatin. Renksiz ve kokusuz, hayvan deri veya

eidine Bakl vana denilmektedir.

kemiklerinden elde edilen, kt yzeyinde ve hamurunda

Gauch Roll. Sifon valsi. Elekteki safihann suyunu emen,

tutkal olarak kullanlm jlemsi bir madde.

emici vals.

Gelatin Duplicating Process Paper. Jelatin teksir kalb

Gauch Pit. Elek alt btesi. Elek sonunda ve alt katta

kd.

bulunan dknt btesi.

Gelatin Dupplicator. Teksir makinesi.

Gauge. (1) l aleti. (E anlaml; Measuring

Gelatinization. Pelteletirme. Jelatinletirme. Phtlatrma.

Instrument). (2) Gey 1/100.000 in karl uzunluk

Niastann suda piirilerek pelteletirilmesi.

birimi. Kt veya plastik safihada kalnlk birimi olarak

Gelatinization Temperarture. Jelatinleme scakl.

kullanlmaktadr. Bu terimin yaygn olmayan kullanm

Niastann jelleme scakl

biimi Gage dir

Gelatin Paper. Teksir kalb kd.

Gauge Pressure. Manometre basnc. Gsterge basnc.

Gelatin Plate Paper. Jelatin kalp kd. Jelatin kapl

Hava basnc dikkate alnmadan, manometre ile okunan

bask plakasyla, baskda kullanlmak zere retilmi

basn.

ktlar.
Gauges. l aletleri. l cihazlar.

Gelatin Printing Paper. Jelatin bask kd. (Baknz;

Gauge Vacuum. Vakum metre ile llen vakum deeri.

Gelatin Plate Paper).

Gsterge vakum deeri.

Gel Temperature. Jelleme scakl. Niasta piirilirken

Gauging System. Kalibrasyon sistemi. lm standardn

jellemenin balad scaklk derecesi. Niasta bu

belirleyen sistem. l sistemi.

scaklktan sonra tutkallamaya balar. Oluklu mukavva

Gauntlet. eldiveni.

tutkallar hazrlanrken dk jelleme scakl olan

GCC. (Baknz; Ground Calcium Carbonate).

tutkallar tercih edilir.

Gear. Dili. Hareket aktaran makine eleman.

General Description. Genel bilgiler.

Gear Box. Dili kutusu. Redktr.

Generator. Jeneratr. Mekanik gc elektrik gcne

Gear Drive. Dili tahrik sistemi. Bir tarafnda motor ve

dndren rete.

dier tarafnda dili bulunan bir milden/afttan meydana

Genuine Vegetable Parchement. Hakiki bitkisel parmen

gelen hareket aktarma sistemi.

kd. Pamuk veya kimyasal sellozdan yaplm kdn,


slfrik asitli ortamda banyo edilmesiyle elde edilen,
136

NGLZCE-TRKE KIT VE KITILIK TERMLER SZL


hayvan derisinden yaplma parmene benzedii iin bu

Glassine Lined Board. Lamine aydnger kd. Aydnger

isimle anlan kt.

kdnn eitli katmanlarla lamine edilmi olan.

Genuine Watermark. Hakiki su izi. Kt makinesinde

Glassine Paper. nce aydnger kd. Sper kalenderlerden

retim srasnda safiha yaken verilmi, kta grlebilen

geirilmi, ok kaliteli kimyasal sellozlarn, yksek

ve gvenlik amal kullanlan zel ekiller veya yazlar.

derecede tlmesiyle elde edilen, effaf ktlar. Kraft

(Baknz; True Watermark) Gofraj veya bask

kd trlerinden biridir.

yntemleriyle, matbaada oluturulan izlerden ayrmak

Glass Paper. Cam elyaf kd.

nedeniyle gerek su izi ismi verilmektedir.

Glass Transition Temperaure. Camlama scakl.

Geometry. Greceli dizili. Renk lm srasnda rnek,

Plastikleen ligninin donarak camlama noktas

k kayna ve lm yapann doru sonucu alabilecek

Glazed. Parlak. Cilal. Lakeli.

ekilde konumlar.

Glazed Casings. ki yz kueli ktlar. Her iki yzeyi

Ghosting. Glgelenme. Baskda kalite bozukluu nedeniyle

parlak ktlar.

oluan mrekkep dalgalanmas.

Glazed Coated Book Paper. Parlak kitap kd.

Gift Wrapping Paper. Hediye ambalaj kd.

Glazed Imitation Parchment. Parlak imitasyon parmen.

Gilling. Taraktan geirme. Perdahlama. Kt yzeyini


Glazed Paper. Parlak kt.

parlatmak amacyla srterek ovma. Bunu yapan makineler

Glazing. Parlatma. Kt yzeyinin kalenderden

ifonoz trdr Gill Box

geirilerek, cilalanarak parlak hale getirilmesi. Yzeyine

Gin Motes. rr tozu. Pamuk tozu. Linter sellozu olarak

seici yanstc zellii kazandrlmas.

kullanlr.

Glazing of Fabric Surface. Kee yzeyinin parlaklamas.

Ginning. rr makinesinden geirme.

Scaklk sonucu bask keesi yzeyinin parlaklamas ve

Gland Seal. Salmastra. Pompalarda ve kartrclarda

geirgenlik zelliini kaybetmesi.

svnn milden darya akmasn nleyen yal ip veya

Gleaming. Ikta parlayan.

kmrden yaplma szdrmazlk eleman. (lgili; Stuffing

Globe Boiler. Kresel piirme kazan. Paavra piirmede

Box)

kullanlan basnl kresel dner tank.

Gland Water. Salmastra suyu. Salmastrann yanmasn

Globe Digester. Kresel piirici. (E anlaml; Globe

nleyen ve salmastra yatana verilen temiz su.

Boiler)

Glare. Parlak. Przsz (kt yzeyi iin). (Eanlaml;

Globe Valve. Glop vana. Tkal vana. Genellikle buhar

Gloss).

hatlarnda kullanlan vanalar.

Glass Fiber Felt. Cam elyaf levha/kuma. Sentetik

Gloss. Parlak. Przsz. Perdahl. Yksek oranda

tutkallarla balanarak levha/kuma haline getirilmi elyaf

yanstan. Kue kaplamada kalitenin bir ltdr. (ISO

rn.

8254-1 DIN), (ISO 8254-2 Tappi)

Glass Flake. Pul cam. Paralanm belirli ebada getirilmi

Gloss Agents. Yzey dzgnlk maddeleri. Parlaklk

cam film. Kt hamuru iine katlarak zel ktlarn

maddeleri. Kue maddeleri. Yzeyin parlak grnn

yapld dayanm arttrc madde.

arttrmak iin, kue svsna katlan maddeler.

Glass Paper. (1) Silis kumlu zmpara kd (2) Cam


elyafndan yaplma kt.

Glossary. Szlk.

Glassine. Sperkalenderlenmi, gzeneksiz, ya geirimsiz

Gloss Calender. Perdah kalenderi. Parlatma kalenderi.


Kue kda parlaklk ve yzey dzgnl salamak iin

bir kt.
137

NGLZCE-TRKE KIT VE KITILIK TERMLER SZL


kullanlan, bir valsi ok scak, dier valsi lastik kaplama

Glycosidic Bond. Glikozidik ba. Karbonhidrat

olan kalender.

molekln baka bir gruba balayan ba grubu.

Gloss Measurement. Parlaklk lm. Kda vuran

Gmelina (Gmelina Arborea). Gmelina. Mine ieine

ktan, yansyan nlarn lm.

veya tik aacna yakn bir bitki. (Alman botanikisi

Gloss Metter. Yzey parlaklk lm cihaz.

Gmelin'in adndan alnma). Elyaflarndan selloz


retiminde yararlanlan sert bir aa tr.

Gloss Mottle. Lekeli parlaklk. Kt yzeyinde


kalitesizlii anlatmak iin kullanlmaktadr. Genellikle

Goal. Ama. Hedef.

kta kdn yn deitirilerek grlebilir.

Go Devil. Klavuz. Kdn zerinde arlk yaparak onu

Glucan. Glukan. Glikozun hidroliziyle elde edilen

bir yne doru ynlendiren karton klavuz.

polisakkarid.

Goggles. gzl. Emniyet gzl.

Glucomannan. Glukomannan. Glikoz ve mannozdan

Gold Announcements. Altn yaldzl davetiye kd.

oluan odun kkenli yar selloz.

Goldbeaters Tissue. Varak kd. Altn levhalarnn

Glucose. Glikoz. Aa ve dier bitkilerde grlen

arasna, varak yapmak iin konulan ince kt.

polimerlemi, alt karbonlu monosakkarid.

Golden Brown. Altnms kahverengi. Kraft rengi. Ak pas

Glucuronic Acid. Glukronik asit. Yaps glikoza benzeyen

rengi. Doal Kraft ktlarda sklkla grlen ve bu nedenle

karboksilik asit.

imitasyon Kraftlarda taklit edilmeye allan sarya alan

Glue. Zamk. Yaptrc. (Kt retiminde tutkal kelimesi

kahverengi renk.

hamur iine veya safiha yzeyine srlen niasta tr

Gold Mailing Paper. Altn yaldzl yaz kd.

maddeler iin kullanlmaktadr. Basit yaptrma amal

Gold Paper. Varakl kt. Altn yaldzl kt. Altn renkli

kullanlan trler ise zamk (Glue) olarak gemektedir.

olmas nedeniyle, imitasyon varak olarak kullanlan ince

Glue Coated Paper. Zamk kaplama kt. Kaplama

kt.

maddesi olarak zamkn kullanld ktlar.

Gold Rotogravure Paper. Altn renkli rotogravr kd.

Gluebility. Zamk emme zellii. Kue ktlarda, yzeyin

Metalik bronz rengiyle boyanm veya kaplanm bask

tutkal emebilme zellii.

kd.

Glue Lap. Yaptrma yeri. Bindirme yeri. Ek yeri. Zamkn

Goniophotometry. Asal k lm. Bir yzeyden

srld yer. Kdn st ste bindii ek yeri.

yansyan n asal dalmn lme teknii. Kue

Glue Lap Adhesive. Ekleme yaptrcs. Oluklu mukavva

ktlarda kullanlmaktadr.

kutularn yaptrlmasnda kullanlan ve izgisel olarak

Grabber. Kska. Kskal kaldra. Kavrayc. Pulperlerin

uygulanan tutkal.

zerinde bulunan ve pulper iinden p kavrayp almada

Glue Machine. Yaptrma makinesi.

kullanlan alet.

Glue On Roll Edge. Bobin sonu yaptrma ucu. Sarlm

Grab Sample. rnek hamur. Hamur rnei. Laboratuvarda

bir bobinin almamas iin, kt bantla yaptrlan u

test iin, kt hamurundan alnan ll rnek.

ksm. Kullancda zayiat arttrmamak ve dnmde sorun

Grab Truck. Bobin atamanl forklift.

olmamas iin yaptrma ilemi kt bantla yaplmaktadr.

Grade. Tr. (1) Ktta gramaj, renk, hamur harman,

Gluing. Yaptrma. Yaptrc srme.

kullanlan dolgu malzemesi, kullanm yeri veya tutkallama

Glycerine Paper. Gliserinli kt. Yal kt. Gliserin

farkllklar yaratarak, birbirine gre deiik zelliklerde

emdirilmi, nem almas istenmeyen rnleri sarmak iin

retilen ktlar. (2) Matbaaclkta ayni trde retilmi

kullanlan kt.
138

NGLZCE-TRKE KIT VE KITILIK TERMLER SZL


olsalar bile ebad, gramaj veya makine yn (gren yn)

Grains. Gren. Bir arlk ls. 7000 gren= 1 lb.= 453

deiik ktlar.

gram.

Grade Change. Tr deiimi. Farkl bir tr kt retimine

Grain Short. Gren yn ksa kenar. Bir ktta ksa kenarn

geilmesi.

gren ynnde olmas. (E anlaml; Short Grain).

Gradient. Deiim. Belirli bir eim/eilim gsteren

Grain Size. Parack bykl.

deiim.

Grainy. Kumlu. Yzeyinde elek veya kee tarafndan

Graft. A. (Baknz; Grafting).

yaplm kumlu veya tahl grnts olan kt ve

Graft Copolymer. A polimerleri. (Baknz; Grafting).

kartonlar.

Grafting. Alama. Selloz molekllerine sentetik polimer

Grainy Edges. Grenli kenarlar. Kenar grn

molekllerini balama yntemi.

zelliklerinin ieriye gre daha kaba olmas.

Grain. (1) Gren. Makine yn. Ktta makinenin retim

Grammage. Gramaj. Bir metrekare kdn gram cinsinden

yn. (2) Elyaflarn bu yne paralel dizilmi olmas

arl. Buna kdn taban arl da denilmektedir. (E

durumu. (Baknz; Grain Direction)

anlaml; Basis Weight).

Grain Direction. Gren yn. Suyolu yn. Makine boyuna

Granite. Granit desenli. Granitli. Pastel renklerde veya ak

olan yn. Genellikle elyaflarn dizili yn. Baskda

renklerde ve zerinde kk farkl renklerde krllar

zellikle dikkat edilen gren yn nemlidir. (Baknz;

grlen kt veya karton. Granit grnl ktlar veya

Grain Long , Grain Short). rnein 250 cm eninde

kartonlar.

bobinden B0 ebad kesilecek ise bobin ikiye dilinir ve

Granite Note. Granit desenli bloknot kd.

birinin eni 144,14 cm dierinin eni 100 cm olur. Bir

Granite Roll. Ta vals. Granit vals. Preste st vals. Burada

bobinden 100X144,14 cm ebadnda, dier bobinden ise

valsin kaplamasndan ok, valsin tamamnn granitten

144,14X100 cm ebadnda yaprak kesilebilir. Her iki yaprak

yaplmas sz konusudur.

gren ynne baklmaz ise eit ebatlarda yani B0 ebadnda

Granule. Granl. Parackl yapda olan.

olacaktr. Oysa gren yn dikkate alndnda biri Grain

Garaphic Panel. zerinde ak emas olan operatr

Short B0 dieri Grain Long B0dr. Bask yaplmak

kontrol paneli.

amacyla mteriye gnderilen kt paketleri gren ynleri

Graphics Package. Janjanl kutu. ok renkli gz alc kutu.

belirtilmelidir.

Graphite Paper. Karbon kd.

Grained Board. Desenli karton. Matbaada boyamayla veya


preslerde kumlu veya dokuma grnm vererek retilmi

Graph Paper. Grafik kd. Kaydedici cihazlarda grafik

karton.

kaytlar tutmak iin retilmi ktlar. Sismograf ktlar

Grained Paper. Desenli kt.

gibi.
Grate. Izgara. Kazan zgaras.

Graininess. (1) Grenli grn. (2) Renk tonu olan.

Grate Combustion. Izgaral yanma. Izgaral kmr kazan.

Graining. Desenli grnm verme.

Gravity Deckers. Teksif elei. Atk artmalarda kullanlan

Grainless Plate. Grensiz bask kalb. Yzeyi kimyasal

dner tamburlu elek.

yollarla grensiz hale getirilmi bask kalplar.

Gravity Flow. Serbest ak. Yksekten alaa doru yer

Grain Loading. Parack/tanecik yk. Kirletici kaynaktan

ekimi cazibesiyle oluan ak.

salnan belirli bir hacimdeki tanecik miktar.

Gravity Tickener. Statik elek. zerine serbest halde akan

Grain Long. Gren yn uzun kenar. Bir ktta uzun

hamurun suyunu szen eimli elek.

kenarn gren ynnde olmas. (E anlaml; Long Grain).


139

NGLZCE-TRKE KIT VE KITILIK TERMLER SZL


Gravity System. Yer ekimi cazibesiyle alan sistem.

Greasy. Yal. Ar tlm ve su szlmn

Pompaya gerek duymadan bir akkann yksek bir

kaybetmi kt hamuru.

noktadan daha aa bir yere transferini salayan sistem.

Greasy Long Wet Stock. Yal uzun elyaf

Gravure. (1) Gravr bask. Dk viskozitedeki

hamuru/sellozu. Genellikle dayankl dokman ktlar

mrekkeple yaplan, dk kaliteli bask teknii. (2) Oyma

retiminde kullanlr. ok yksek kesafette ve geni aralkta

bask kalb.

hollenderde elyaflar kesilmeden saaklatrlarak elde edilir.

Gravure Coating. Gravr kue. zerinde oyuklar bulunan

Bak aral aldka dvme sresi uzatlr.

bir valsin tekneden ald kue malzemesini, kda aktaran

Greasy Short Wet Stock. Yal ksa elyafl selloz/hamur.

Kueleme teknii.

Genellikle parmen ve ambalaj gibi dk gramajl effaf

Gravure Paper. Gravr kd. Gravr baskya uygun,

ktlarn yapmnda kullanlr. Dk kesafette ve ok dar

dzgn yzeyli bir kt.

aralkta elyaflar kesilerek ksaltlr.

Gravure Printing. Gravr bask. Oyma bask kalb ile

Green. Ya. yi kurumam kt.

yaplan bask teknii.

Green Bond Strength. Ya balanma mukavemeti. lk

Gray Board. Gri karton. Eski gazete ktlarndan retilen

balanma mukavemeti. Bir tutkaln kurumadan veya

kartonlar.

krlenmeden nceki balanma mukavemeti. Oluklu


mukavva retiminde tutkallanm ve hareket halindeki

Gray Chipboard. Gri karton. Eski gazete hurdalarndan

rnn tutkalnn yaken balanty brakmamas beklenir.

yaplm, kaln, gri karton.

Greenfield Mill. Krsal blgelerdeki kt fabrikalar.

Gray Express. Sarglk gazete kd. Mekanik sellozdan

Green House Gases. Sera gazlar. Atmosferdeki gne

veya onun hurdalarndan retilen kaba ambalaj kd.

nlarn tutan ve kresel snmaya neden olan gazlar.

Gray Rosin Sheating Paper. Gri, reineli kaplama kd.


Hurda kttan retilen, youn tutkall, sert gri karton. Rulo

Green Liquor. Yeil likr. Selloz fabrikalarnda kimyasal

olarak pazarlanmakta ve kaplama kd olarak

geri kazanma kazannda yaklan, siyah likrden geriye

kullanlmaktadr. (Baknz; Red, Blue Rosin Sheating

kalan sodyum slfat, sodyum karbonat ve dier

Paper).

kimyasallarn suda znm hali.

Grease. Yal leke.

Green Liquor Clarification. Yeil likr artm. Yeil


likrn iindeki askda bulunan paracklarn keltme

Grease Lubricated. Gresle yalamal. Yalamada gres

yoluyla temizlenmesi.

ya kullanan.

Green Paper. Ya kt. artlandrlmas henz

Greaseproof Board. Ya geirmez karton. Ya

tamamlanmam kt.

emmeyecek ekilde retilmi karton.

Green Wood. Ya odun.

Greaseproof Coating. Ya geirmez kaplama.

Greeting Card Bristol. Tebrik kartlk Bristol. Tebrik kart

Greaseproofness. Ya geirmezlik.

retmek iin retilmi Bristol karton.

Greaseproof Paper. Ya geirmez kt. Ya emmeyecek

Greeting Card Parchment. Tebrik kartlk parmen.

zellikte kt.

Tebrik kart retmek iin retilmi parmen kd.

Grease Resistant Paper. Ya geirmez kt. (E anlaml;

Hayvan derisi taklit edilerek retilmi k geirgen bir kt

Greaseproof Paper)

tr.

Grease Spots. Ya lekesi. Kt zerinde grlen ya

Greeting Card Stock. Tebrik kartlk karton. Tebrik kart

lekeleri. Kdn daha az elyafl formasyonu bozuk

yapmak iin retilmi, yksek gramajl karton trlerinden

blgeleri (Baknz; Greasy).

herhangi birisi.
140

NGLZCE-TRKE KIT VE KITILIK TERMLER SZL


Greyboard. Gri karton. Gazete kdndan retilen karton

Groundwood Free. Mekanik olmayan. Harmannda

veya mukavva.

mekanik odun hamuru bulundurmayan kt veya karton

Grid Method. Izgara yntemi. Selloz elyaf boylarn ve

trleri iin kullanlmaktadr.

kabaln lmek iin bir kestirim makinesi ile milimetrik

Groundwood Mill. Mekanik odun sellozu fabrikas.

kareli cam yzey zerinde yaplan lm sistemi.

Groundwood Papers. 3. hamur ktlar. Mekanik odun

Grinder. tc. Odun tc. Deirmen. Odun

sellozundan yaplma ktlar.

deirmeni. Mekanik odun sellozu retmek iin kullanlan,

Groundwood Printing Papers. Teksir kd. 3. hamur

aa ktklerinin btn olarak girdii ve tala halinde

yaz ktlar. Mekanik odun sellozundan yaplma ktlar.

kt bir makine.

Groundwood Pulp (GW). Mekanik odun sellozu.

Grinder Stones. Deirmen talar. Odun deirmeni talar.

Groups. Gruplar. Kt makinesinde kurutma gruplar.

Grinding Machine. Talama tezgh. Vals talama tezgh.

Group Start. Grup altrmas. Bir grup ekipmann,

Grinding of Rolls. Vals talama.

ardk olarak devreye girmesi iin verilen al komutu.

Grinding Paper. Zmpara kd. Zmpara yapmak iin

Grout. Har. Beton. abuk donan, bzmeyen, akc ve

retilmi taban kd.

ok gl ekipman Ankraj saplamalarn sabitlemede

Grit. (1) ri taneli kum. 325 me elekte kalan iri tanelerin

kullanlan, montaj betonu.

toplam ktleye oranyla ifade edilir. (2) Odun tcde

Guarantees. Garantiler. Mekanik ve performans garantileri.

deirmen talarndan kopan paracklar.

Guarantee Period. Garanti sresi. Garanti dnemi. Bir

Grooved Roll. Yivli vals. Kanall vals. Yivli rejister valsi.

rnn garantisi iin imalatnn verdii sre.

Hamur kasas knda elek altnda su syrc olarak alan

Guarantee Run. Garanti almas. malat tarafndan

valsler.

garanti edilen makine deerlerini dorulamak iin yaplan

Grooved Table Roll. (Baknz; Grooved Roll)

retim almas.

Gross. (1) Byk. (2) On iki dzine, (12X12= 144 adet).

Guard. Muhafaza. Korkuluk.

(3) Brt.

Guard Board. Korkuluk plakas. Sifon valsi kenarlarnda

Gross Domestic Product (GDP). Gayri safi milli hsla.

kullanlan hamur sramalarn nleyen plakalar.

Bir lkede belirli bir dnemde brt olarak retilen tm rn

Guar Gum. Guar zamk. Guar bitkisi (bir bakla tr)

ve hizmetler toplam.

tohumlarnn tlmesiyle elde edilen ve ktta

Gross Heating Value. Brt Kalorifik deer. Yaktlarda

yaptrmada veya kuru dayanm arttrc olarak kullanlan

laboratuvarda kalorimetreyle llen Kalorifik deer.

doal bir zamk tr.

Gross Paper. Karton. 150-250 gram/m arasndaki

Guide Edge. Klavuz kenar. Kdn, baskda veya kesim

kartonlar.

ilemi srasnda klavuzluk yapan kenar.

Gross Weight. Brt arlk. Paketleme ve ambalaj

Guide Roll. Ynlendirme valsi. Regle valsi. Elek ve

malzemeleri dahil arlk.

keelerde kamalar nleyen kontroll valsler.

Ground Cacium Carbonate (GCC). tlm kalsiyum

Guide Sheet. Klavuz kt. Kt makinesinde kamalar

karbonat. tlm kire ta. Ktta dolgu ve kaplama

grmek iin klavuzluk olarak kullanlan kt.

maddesi olarak kullanlmaktadr.

Guillotine. Giyotin. Kt toplarnn kenarlarn kesmek

Ground Water. Kuyu suyu.

iin kullanlan bir matbaa makinesi.


Guillotine Cut. Giyotin kesimi. Giyotinde kesilmi ktlar
iin kullanlan i tanm.
141

NGLZCE-TRKE KIT VE KITILIK TERMLER SZL


Guillotine Dust. Giyotin kesim tozu. Giyotinde kesim

Gypsum Board. Al levha. Yzeyleri kartonla kapl al

srasnda ortaya kan kt tozu.

levha.

Gum. Zamk. Yaptrc.

Gypsum Lath. Al levha.

Gummed Cloth Tapes. Yapkan bez bant.

Gypsum Sheating. Al levha.

Gummed Corrugators Tape. Koli band.


Gummed Flat Paper. Yapkan etiket kd.
Gummed Paper. Yapkan kt.
Gummed Reinforced Paper Tape. Yapkan Kraft bant.
Koli bantlamada kullanlan dayankl yapkan bant.
Gummed Sealing Tape. Yapkan bant.
Gummed Sisal Tape. (Baknz; Gummed Reinforced
Paper Tape).
Gummed Stay. Yapkan destek. Koli kelerine konulan,
yapkan koruyucu para.
Gummed (Paper) Tape. Yapkan bant.
Gummed Veneer Tape. Yapkan marangoz band. Tutkal
srlm kaplamay suntaya sabitlemek iin, ikence yerine
kullanlan bantlar.
Gummed Water Resistant Tape. Yapkan su geirmez
bant.
Gumming. Zamklama. Kda zamk srme.
Gumming Paper. Etiket kd. Arkasna zamk srlerek,
etiketleme yapmak amacyla retilmi ktlar.
Gum Rosin. Tutkal reinesi.
Gun. Brlr lans.
Gun Wadding. Kovan kd. Fiek kartonu.
Gurley Porosity. Gurley geirgenlii. Ktta hava
geirgenliini lmek iin kullanlan bir yntem. (Tappi T
536).
Gurley Stiffness. Gurley mukavemeti. Ktta mukavemeti
lmek iin kullanlan bir yntem.
Gusset Enveleope. Kutu zarf. Torba eklinde de olabilen
cepli zarf trleri.
Gusset Stock. Kebent kartonu. Ar gramajl kebent ve
contalk kraft kartonu.
Gymnosperms. Ak tohumlu bitkiler.
Gypsum (CaSO4, 2H2O). Al. Kalsiyum slfat.
142

NGLZCE-TRKE KIT VE KITILIK TERMLER SZL


Hammer Mill. ekili deirmen. Yonga retiminde

kullanlan bir deirmen tr.


Handbill Paper. El ilan kd.

Hair Cut. Kl kesii. Kdn keelerin kllar veya

Hand Control. Elle kontrol. Otomatik olmayan kontrol

hurdayla gelen elyaf d tyler nedeniyle bask altnda

tipi. Operatr tarafndan belirli bir mantk kullanlarak

kesilmesi.

yaplan ilem. (E anlaml; Manual Control)

Half Fine Metalic Papers. Yar metalik ktlar. Belirli

Hand Dyed. Elde boyanm.

aralklarla safihaya bakr veya aluminyum folyo

Hand Held. El tipi. Elde tanabilen (cihazlar iin).

yerletirilerek retilen ktlar.

Handhole. El girme delii. Ekipmanlarda el ile kontrol

Half Plate Paper. Rlyef kalp kartonu. Yumuak dokulu

imkan salayan kapakl delik.

ve rlyef bask kalb hazrlamada kullanlan dzgn

Handkerchief Paper. Mendil kad.

yzeyli karton.

Handle. Elleme. Tue. Elleme yoluyla, kdn yumuakl

Halfstuff. Yar ilenmi paavra. Pamuk sellozu

veya sertlii gibi zelliklerine bakma.

retiminde, hollandere konulmaya hazr hale getirilmi,

Handling. Elleleme. Aktarma. Bir yerden baka bir yere

pimi ykanm paralanm ve yar ilenmi paavralar.

aktarma. zerinde ilem yapma.

Halftone. Yarm ton. Bir resmin piksel veya noktalara

Handling and Transit Waste. Aktarma ve nakliye

ayrlarak, nokta saysyla ve byklyle oynamak

kayplar.

suretiyle elde edilen eitli renk tonlarndaki kopyalar.

Handmade Felt. (1) El yapm grnts veren kee. (2) El

Halftone Blotting Paper. Yar emici kt. Dzgn

yapm karton.

yzeyli, emicilii ayarlanm kt. Yzeyin ilenmesiyle,

Handmade Finish. Elde ilenmi kt. Elyapm

baskda mrekkebin dalmamasnn saland emici

grnts verilmi kt.

ktlar.

Handmade Paper. El yapm kt. El eleinde yaplma

Halftone Paper. Yarm ton bask kd. Yarm ton resim

ktlar.

basksna uygun kt.

Hand Mold. El eleinde yaplm.

Halogenated Organic Compounds. Halogenli organik

Hand of Machine. Makine alma yn. Kt

bileikler. Bnyelerinde halogen atomlar bulunduran

makinesinin saa veya sola doru ak ynn belirten

organik polimerler. Kt fabrikalar atk sularnda

tanm. (Left Hand Machine, Right Hand Machine).

bulunurlar.

Hands. Kt makinesinde alanlar.

Halogens. Halojenler. Periyodik tabloda flor, klor, brom,


iyot, astatinden oluan yksek reaktif zellikli maddeler.

Handsheet. El kd. Laboratuarda elle yaplan kt.

Genellikle bileikler halinde bulunurlar.

Serbest elyaflarn yzd bir hamurun suyunun szlmesi

Ham Jackets. Domuz rts. Domuzun frnda piirilmesi

yoluyla elde edilen safiha. Genellikle laboratuarda hamurun


denenmesi iin yaplan katksz rnek safiha.

srasnda yalarnn etrafa sramamas iin zerine rtlen

Handsheet Former. El elei. Laboratuarda rnek safiha

suni parmen kd.

yapmak iin kullanlan elek. eitli tipleri olmakla birlikte

Hammering. ekileme. Ko darbesi. Buhar hatlarnda

TAPPI tipi el elei yaygndr.

kondensat bulunmas nedeniyle oluan sesli eki darbesi.


Buhar hattn darbelerden korumak iin kondenstop

Hand Towel. El havlusu. Kt tuvalet havlusu. (Baknz;

kullanlr.

Kitchen Towel)
Hand Wheel. Volan. Vana simidi.
143

NGLZCE-TRKE KIT VE KITILIK TERMLER SZL


Hanging Paper. (1) lan kd. Kaplama amacyla yzeyi

Sudaki kalsiyum ve magnezyum miktarnn ls. (3)

kaba braklm kt. (2) Duvar kd olarak kullanlan

Selloz piirme miktar/derecesi. (4) Vals kaplamasnn

kt. Dier ad ham kttr. (Raw Stock).

sertlii. (5) Metallerin anmaya kar direnci.

Hanging Raw Stock. (Baknz; Hanging Paper).

Hardness Grade. Sertlik derecesi. Sertlik snf. eliklerde

HAPs (Hazardous Air Pollutants). Tehlikeli hava atklar.

serliin ifade edildii standart snflandrma snf. GG 25


gibi uzantlarla ifade edilir.

Haptic Feel. Dokunsal his. Temas hissi. Temizlik


ktlarnda temas annda yumuakln arand konfora

Hardness Range. Sertlik aral. eliklerde belirli bir tr

ynelik bir tanm.

iin, sertliin lld alt ve st limit aral.

Hard Beating. Ar tme. Paavradan yaplma

Hard Paper. Sert kt. Genellikle kraft kd.

sellozun, gerekli zellikleri kazanmas iin, doas gerei

Hard Pulp. Sert selloz. Yksek ligninli sellozlarn genel

ar tlmesi.

ad.

Hard Bleaching Pulp. Zor aartlan selloz. Yksek

Hard Sized Papers. Ar tutkall kt. Su geigenliini

Kappa saysna sahip lignini yksek aartlamam selloz.

azaltmak iin, hamuruna ar utkal konmu ktlarn genel

Hardboard. Duralit. MDF benzeri fakat daha dayankl,

ad.

lignini bol elyaflardan preslenerek elde edilen akap kkenli

Hard Stock. Paavra sellozu. Odun d bitkilerden elde

levha. HDF (High Density Fiberboard) olarak da

edilen tm zor sellozlar.

adlandrlr.

Hardware. Donanm.

Hard Cook. Az pimi. i. Selloz d maddelerin

Hard Waste Cuttings. Krpnt. Giyotin art.

yeterince alnamad, selloz piirme ilemi.

Hard White Envelope Cuttings. Birinci hamur zarf

Hard Copy. Basl kopya.

krpnts. zerinde bask mrekkebi olmayan matbaa art.

Hard Fiber. Sert karton. Sert olan tm karton trleri iin

Hard White Shaving. Matbaa art krpnt. zerinde

kullanlan genel isim.

bask olmayan 1. hamur beyaz kt ve karton krpnts.

Hard Flocs. Sert topak. Kpr oluturacak topaklar.

Hardwood. Sert aa. Geni yaprakl ve iek aan aa

Hard Fold. Sert katlama. Ktlarn ezilerek katlanmas.

trleri. Sert aalar, ine yaprakl yumuak aalara gre

Katlama izi grlebilir. (Baknz; Soft Fold).

daha hzl byrler fakat daha ksa elyaflar bulunur. Gerek

Hard Gate. Cebri boru vanas. Trbinlerde su giriini

anlamda aacn sertliini belirtmemektedir.

kapatan srgl vana.

Hardwood Pulp. Sert aa sellozu. Birinci hamur

Hard Hardwood. Sert aalarn, sert olanlar. Sar hu,

sellozu.

kayn gibi aalar. (Baknz; Soft Hardwood) Sert aalar

Hardwood Chemical Pulp. Kimyasal sert aa sellozu. 1.

tanm aacn sertliini belirtmez. Bir snflandrmadr.

hamur sert aa sellozu. Sert aa trlerinden kimyasal

Yumuak trleri bulunduu iin bu tanm yaplmaktadr.

yolla elde edilen sellozlar. Kimyasal sellozlarda, selloz

Hard Paper. Kraft kd. Bol reineli yrtlmas zor kt.

hcre duvarlarn oluturan ligninler paraland iin daha


kaliteli, daha yumuak dokulu ve daha beyaz sellozlar elde

Hard Pulp. Az pimi selloz. i selloz. (Baknz; Hard

edilir. Mekanik tme yoluyla ise lignini bol samanl

Cook)

grnmde dk kaliteli, esmer sellozlar retilir.

Hard Metal Coatings. Sert metal kaplamalar. Gei

Hard Wrinkels. Sert krklklar. retim veya dnm

metallerinden olan karbitler, nitritler ve boritlerden oluur.

srasnda, kt yzeyinde katlanma sonucu oluan

Hardness. Sertlik. (1) Kt yzeyinin bir cisimle

krklklar. Bunlar, safiha kuru veya yaken olumalarna

izilmeye veya yaralanmaya kar koyma zellii. (2)

gre Wet Wrinkels ve Dry Wrinkels diye ayrlrlar.


144

NGLZCE-TRKE KIT VE KITILIK TERMLER SZL


zel katlama amal olmayan, arzu edilmeyen kalite

Heads. st ksm. Siyah likr buharlatrclarndaki buhar

bozukluklardr.

faz. (Baknz; Hearth)

Hard Writing Finish. Karbon kd.

Head Tilt Measurement/Test. Balk salg lm. Balk

Harper Machine. Harper kt makinesi. Bu makine, yanki

yalpalama testi. Yanki silindirlerde balkla gvde arasnda

makineler gibi uzun elekli (fordriniye) makinelerin bir

balayan klcal atlak korozyonuna (Baknz; Crevice

trevidir. Dk gramajl kt retiminde kullanlmaktadr.

Crack Corrosion) bal silindir mrn ksaltan oluumu

Yaygn deildir.

tespit iin gelitirilmi lm/ test.

Harvesting. Bime. Aa kesme.

Hearing Protector. Kulak tkac. Kulak koruyucu.

Hatch. Kapak. Tank veya silo kapa.

Hearth. Taban ksm. Siyah likr buharlatrcsnda dipte


biriken sertlemi zift tabakas. (E anlaml; Smelt)

Haul. (1) ekme. Tama. (2) Tama mesafesi. Ktk


nakliyatnda ktklerin bir yerden bir yere tanmas veya

Heartwood. Odun z. Odunun merkezindeki koyu renkli

tama mesafesi.

ve l blge.

Haying. Dknt toplama. Desteleme. Kt retimi

Heat Ageing. Isyla yalandrma. Laboraturada 105 C

srasnda dklenlerin toplanmas.

scaklkta 18 saate kadar sreyle yaplan ve sonunda


sararma lmnn yapld test.

Hazardous. Tehlikeli.

Heat Balance. Is dengesi. Bir srete belirli bir zaman

Hazardous Air Pollutant. Tehlikeli hava kirletici. Asbest,

aralnda giren snn kan sya gre mukayesesi.

berilyum ve civa tehlikeli hava kirleticiler olarak ilan


edilmilerdir. Bunlardan asbest, bir dnem kt hamurunda

Heat Capacity. Bir cismin birim arlnn scakln 1C

kullanlmtr.

arttrmak iin gerekli s enerjisi. (E anlaml; Specific Heat


Capacity)

Hazardous Area. Tehlikeli alan.

Heat Constant. Is sabiti.

Hazards. Tehlikeler. gvenliini bozan tehlikeler.

Heat Content. Is miktar. Entalpi.

Hazchem. (Ksaltma; Hazardous Chemical). Tehlikeli

Heated Press Rolls. Istmal pres valsleri. Kt makinesi

kimyasal madde. (Avusturalya kkenli bir terim)

preslerinde safihay n stma yapmak amacyla kullanlan

Head. Basma ykseklii. Sv stununun birim taban alana

vals tr.

yapt basn.

Heat Exchanger. Is dntrc. Eanjr. Bir boru demeti

Head Box. (1) Hamur kasas. Uzun elekli makinelerde,

ve onu evreleyen kapal kaptan oluur ve borunun dndan

makinenin en bandaki hamur akn dzenleyen ksm.

geen scak veya souk akkan boru iinden geen akkan

Kullanlan, fakat daha az yaygn olan adlar Flow Box

soutur veya str. (Baknz; Direct Contact Heat

(Ak kasas) veya Breast Box (Gs kasas) dr. (2)

Exchanger)

Silindir makinelerde hamur ak miktarn dzenleyen kasa.

Heat Extraction. Is alm. Is ekme. Sistemin scaklk ve

Head Box Slice Opening. Hamur kasas cetvel az. Hamur

basncn drme.

kasasndan elee, hamurun dzgn akmasn salayan

Heating Coil. Istma serpantini. Yal veya buharl stma

aklk.

serpantini. Salon stma niteleri iinde bulunan serpantin.

Head Box Slice Opening Lips. Hamur kasas cetvel az

Heat Input. Is girdisi. Kimyasal geri kazanma srecinde

dudaklar.

toplam s girdisi.

Header. Kollektr. Boru balantlarnn yapld ana boru.

Heat of Combustion. Yanma ss. Birim miktar yakttan

Head Loss. Basma kayb. Hat kayplar nedeniyle basma

elde edilebilen enerji.

yksekliinin azalmas. Basn kayb.


145

NGLZCE-TRKE KIT VE KITILIK TERMLER SZL


Heat of Condensation. Younlama ss. Buhar fazndan

Heat Transfer Paper. Scak bask kd. Is transfer

ayni scaklkta kondensata dnrken ortaya kan enerji

kd. Sblimasyon transfer kd. Is etkisiyle bask

miktar. (E anlaml; Latent Heat of Condensation)

yaplan kt trleri. Scaklkla bask transferi yapan pek

Heat of Reaction. Raksiyon ss. Reaksiyon srasnda

ok makine bulunmaktadr. Lazer yazclar da bunlardan

emilen veya alnan enerji miktar.

biridir. O nedenle tanm ok geneldir. Yazcda elde edilen


negatif grnt, cam, kuma, seramik gibi cisimlerin

Heat of Vaporization. Buharlama ss. Kaynayan bir

zerine (t gibi) s ile aktarlmaktadr.

cismin 1 gramn, buharlatrmak iin gerekli enerji. (E

Heat-up. Isnma. (1) Isnma amacyla ktlede yava gelien

anlaml; Latent Heat of Vaporization)

bir scaklk art. (2) Safihann veya buhar silindirlerinin

Heat Output. Is kts.

snmas.

Heat Pipe Effect. Serpantin etkisi. inde dolaan akkan

Heat up Time. Isnma sresi. Srelerde sistemin snma

ile s transferi yapan boru sistemi.

sresi.

Heat Recovery. Is geri kazanma. Atk snn geri

Heavy/Wet Creep. Ya krepleme.

kazanlmas. Havbeden atlan scak buharn iindeki s

Heavy (Black) Liquor. Koyu Likr. Kaln likr. Siyah

enerjisinin, havbeye verilen havay stmada kullanlmas.

likrn suyunun % 60 ile % 80 arasnda uurulmasyla elde

Heat Release Rate. Is salm hz. Birim miktarda yaktn

edilen, kimyasal geri kazanma kazanlarnda ilenmeye hazr

birim zamanda tamamen yanamas sonucu verdii s

likr.

miktar

Heavy Metals. Ar metaller. Younluuna baklmakszn

Heat Seal Temperature. Scak yaptrma scakl. Kuru

metalik zellik gsteren tm metaller. Suda ve havada

tutkaln syla yaptrma zellii kazand scaklk

kirlilie neden olduklarndan istenmeyen maddelerdir.

derecesi.

Heavy Spar. Baryum slfat. Blanc Fixe olarak bilinen,

Heat Sealing Paper. Scak yaptrma kd. Yzeyine

doal Baryum slfat. (E anlaml; Barytes).

tutkal uygulanm ve s verilerek yaptrlabilen kt.

Heavy Weights. Kartonlar. Ar gramajllar. Ar gramajl

Scak kaynak yapmaya uygun kt.

kartonlarn ortak ad. Kapak kartonlar iin dupleks

Heat Set. Isyla sabitleme. Bask sonras mrekkebin syla


kurutulmas.

kartonlar.

Heat Setting. Termofiksaj. Isyla birletirme. Scak

Hectograph. Teksir makinesi.

yaptrma. Uzun elekte ek yerini syla birletirme yntemi.

Hectograph Paper. Teksir kd.

Heat Stress. Scak arpmas. Kt fabrikas gibi ok scak

Heliograph Paper. Fotoraf kd. lk fotoraf bask

ve nemli bir ortamda, zellikle havbe iinde, scaklk

ktlarndan.

nedeniyle insanlarda grlen su kayb, bilin kayb, ba

Heliogravure. Fotogravr. Bakr bir plakann a duyarl

ars gibi sonular olan salk sorunu.

jelatinle kaplanarak, gravr bask kalb olarak hazrland,

Heat Transfer. Is transferi. Is aktarm. Isnn temas

foto-mekanik bask yntemi.

yoluyla, havada yaylma yoluyla veya aktarma yoluyla

Heliogravure Paper. Fotogravr kd.

nakledilmesi. Hem siyah likrn zenginletirilmesinde, hem

Helper Drive. Yardmc tahrik. Kt makinesi tahrik

de kdn kurutulmasnda, snn scak bir kaynaktan souk

sisteminde, zellikle eleklerde ve preslerde, ana tahrik

bir ortama aktarlmasndan yararlanlr.

grubuna destek olan ve onun kurallarna uyan, birlikte ayni

Heat Transfer Coefficient. Is transfer katsays. Is

yk paylaan yardmc tahrik niteleri. (Baknz; Assist

transferi hesaplarnda kullanlan katsay.

Drive).
146

NGLZCE-TRKE KIT VE KITILIK TERMLER SZL


Hemicellulose. Yar selloz. Hemiselloz. Hcre

Hideout. Konak. Konaklam birikinti. Kazanlarda biriken

duvarlarnda bulunan eker monomerleri. Rifaynerde suyla

silika tortusu. Ulalamayacak kadar beklenmedik yerlere

ierler.

kt iin konaklayan kelimesi ile adlandrlmtr.

Hemp. Kendir. Elyaflar el yapm ktlarda kullanlan

High Bulk Book Paper. Kaba ve gramajl kitap kd.

selloz bitkisi. Kendirden olmasa bile kendire benzeyen

Genellikle marketlerdeki hacimli grnmesi istenilen

elyaflarndan selloz elde edilen baz bitki isimlerinin

kitaplar basmak iin kullanlan ktlar.

sonuna getirilerek kullanld da grlr. rnek Sisal

High Consistency (HC). Yksek kesafet. Grece olarak,

Hemp veya Manila Hemp. (E anlaml; Cannabis Saliva)

kesafeti ilenme deerine gre yksek olan. rnek olarak

Hemp Bast. Kendir sellozu.

hamur kasasnda %1 ve zeri yksek kesafet kabul

Hemp Hurds (Hards). Kendir sap. Kendirin selloz ham

edilirken, pulperlerde % 15-18 kesafet yksek olarak kabul

maddesi olan ksmlar. (E anlaml; Hemp Stalk)

edilmektedir. Elek knda ise % 20 kesafetin alt dk


kabul edilmektedir. (Baknz; Consistency).

Hemp Paper. Kendir kd. Kendir bitkisinin


sellozundan retilmi kt.

High Consistency Pulper. Yksek kesafet pulperi. %18

Hemp Stalk Pulp. Kendir sap sellozu. Kendir sap

lere kadar kesafette hamur aan pulperler.

kabuundan elde edilen selloz.

High Consistency Refining. Yksek kesafetli tm. %


35 kesafette tm. Termomekanik selloz retiminde

Herbarium Paper. Bitki kolleksiyon kartonu. zerine

kullanulan tm ekli.

kurutulmu ve preslenmi bitkilerin yerletirilmesi iin,


kolleksiyonculara zel olarak yaplm bristol karton.

High Density. Yksek younluk.

Herein. (Baknz; Hereinafter)

High Density Cleaners. Cam, kum metal paralar gibi,


hamura gre younluu fazla olan maddeleri temizleyen

Hereinafter. Bundan sonra. Aada. (Szlemelerde


kullanlmaktadr)

siklon temizleyiciler.

Heterocoagulation. Hetero koagulasyon. Farkl zellikteki

High Density Fiberboard (HDF). Duralit.

mineral paracklarnn biraraya gelmesi.

High Density/Consistency Pump. Yksek kesafet


pompas.

Heteroflocculation. Hetero flokulasyon. Hamurdaki dolgu


maddelerinin ve dier farkl paracklarn kpr oluturmak

High Density Stock. Yksek kesafetli hamur. Grece

zere biraraya gelmeleri.

olarak kesafeti yksek olan hamur.

H Factor. H faktr. Selloz piirme sresini bir btn

High Density Storage. Yksek kesafette depolama.

zaman toplam olarak gren ve her aamasn dilimlere

Genellikle aartma ilemleri sonrasndaki selloz depolama.

ayrarak toplandnda piirmenin hangi aamada olduunu

High Embossing. Yksek gofraj. Kabartma tr

gsteren bir tanm.

ykseltilmi motiflerle yaplan gofraj.

Hi-Brite. (=High Brightness). Yksek beyazlkta.

High Finish. Yksek derecede ilenmi. Bask kalitesini

Hickey (Hickies). (1) Bask boluu. Bask kusuru. Kdn

arttrmak amacyla, kt yzeyinin dzgn grnmesi iin

mrekkep almamas nedeniyle oluan, dz beyaz yuvarlak

zel ilem yaplm ktlar.

lekeler. (2) Manivela. Levye. Boru veya elikten g almak

High Free Rosin. Yksek seviyede reineli tutkallama.

iin kullanlan uzatma paras. (E anlaml; Persuader)

inde % 30-40 civarnda reinesi olan tutkalla yaplan i

Hidden Failure. Grnmez arza. Tespit edilememe sonucu

tutkallama.

ortaya kan arza.

High Grade. Yksek trler. CEPI EN 643 standardyla


belirlenmi bir hurda kt grubu. Bu gruba sellozdan
retilen baskl, birinci hamur hurda ktlar girmektedir.
147

NGLZCE-TRKE KIT VE KITILIK TERMLER SZL


Bunlar arasnda yazc ktlar, cilt artklar ve kitaplar,

High Velocity Convection Drum Drier. Yksek hzl

yazma ktlar, bilgisayar formlar, baskl ok katmanl

konveksiyonel tambur kurutucu. Bu kurutucu trnde safiha

kartonlar, matbaa artklar ve aartlmam kartonlar

s kaynana temas etmez. Uzaktan konveksiyonel olarak

girmektedir. Kilit szck sellozdur.

kurutma salanr. Genellikle kue ktta, kt

High Hazard Areas. Yksek tehlikeli alanlar. Yanc,

kaplamasnn yaken hasar grmemesi iin kullanlan bir

patlayc, zehirli maddelerin bulunduu ortamlar.

makinedir.

High Heat Washing. Yksek scaklkta ykama. Srekli

High Weight Coated Paper (HWC). Yksek kue arlkl

selloz piiricinin alt blmnde seyreltik siyah likrle

kt. Kaplama arl ve taban kd arl fazla olan

kar akm prensibine gre yaplan scak ykama.

kue ktlar (100-135 gr/m2).

High Intensity Pressing. Yksek ykte presleme. Ya pres

High Yield. Yksek verimli. Selloz retiminde veya

uygulamasnda ar ykle presleme. Genellikle pabu

aartmada grece verimi yksek olan.

preslerle uygulanr.

HI-LO Pulper. ift rotorlu bir pulper tr. Geni

Highlight Tones. Ak tonlarda. Bask yzeyindeki

makinelerde makine altnda da kullanlrlar. Rotorlar

mrekkebin alann % 25 inden azn kaplad bask rnei.

yanlara monte edilmitir. Rotorlardan birisi yksek hzda


paralama yaparken dieri dk hzlarda kartrma ilevi

High Loaded. Yksek ykl. Preslerde valslerin ar

grr. Beloit ve Black Clawson firmalar tarafndan ska

baskda olmas.

retilmitir.

High Pressure Feeder. Yksek basnl besleyici. Basn

Hinged. Menteeli. Mafsall.

kullanarak yonga veya sellozu basnl bir tanka/piiriciye

Hinged Ledger. Mafsal kd. Ciltlenecek tarafta, kdn

besleyen zel bir vana dzenei veya dze.

3 cm kadar bir blgesinin erit halinde dk gramajl

High Pressure Interlock. Yksek basn kilitlemesi.

braklmasyla krlmadan alma kolayl salayan ve

Yksek basnc alglayp sistemi emniyete alan kilitleme

ktk deflerinde kullanlan zel ktlar.

sistemi.

Historical Data. Gemi tarihli veriler. Otomasyon

High Pressure Shower. Yksek basnl fskiye. Kee

sistemlerinde veya iletme kaytlarnda gemite olan

fskiyesi. Pres keelerini temizlemede kullanlan fskiye.

kaytl veriler.

High Pressure Water Jet System. Yksek basnl su jeti

Hivac. Yksek vakum kasas. Elekte yksek vakum

sistemi. Mal sarcda tampon deiiminde kullanlan kt

blgesinde kullanlan vakum kasas.

kesme sistemi.

Hog Fuel. Kabuk yakt.

High Temperature Bleaching. Yksek scaklkta aartma

Hogged Fuel Boiler. Kabuk (buhar) kazan. Selloz

aamas. Selloz aartma aamalarndan biri.

fabrikas aa artklarn yakan, buhar kazan.

High Temperature Chlorination. Yksek scaklkla


klorlama. Selloz aartma aamalarndan biri/birincisi.

Hog Pit. Elek alt dknt btesi.

High Temperature Pressing. Yksek scaklkta presleme.

Hoisery Insert Paper. orap ii kartonu. oraplarn

Safiha scakln 100C nin stne kararak yaplan

dzgn grnmesi iin kesilerek kullanlan bir ambalaj

presleme ilemi.

kartonu.

High Test Liner. Gramajl testlayner karton. Oluklu

Hoisery Paper. orap paketleme kd. ok ince,

mukavva yzeyinde kullanlan, gramaj yksek karton.

oraplarn kulland pelr kd.

High Vacuum. Yksek vakum. Elekte su almada

Hoist. Ceraskal. Ekipmanlarn zerindeki tavana veya

uygulanan, grece en yksek vakum.

duvara monte edilerek skm ilerinde kullanlan kk


kaldra.
148

NGLZCE-TRKE KIT VE KITILIK TERMLER SZL


Holdout. Mrekkep almaz. Mrekkep emme direnci olan

ileriye doru ynlendirildii, rejeklerin sondan kt,

kt yzeyi.

istenilen sellozun ise alta getii dner bir elek tr.

Hold to Run. El konumunda altrma. Kt makinesi

Horizontal Chest. Yatay bte. Dk tavanl bir bte tr.

kontrol sistemlerinde, yazlm dna klarak, makinenin el

Horizontal Porosity. Yatay gzeneklilik. Yatay porozite.

konumunda bir butona baslarak altrlmas. Bu sre

Kt yzeyine paralel durumdaki gzenekler. (E anlaml;

iinde tm koruma sistemleri devre d olmaktadr. Elek ve

Lateral Porosity, Transverse Porosity)

kee deiimlerinde veya bakm amal kullanlr.

Horizontal Size Press. Yatay valsli tutkal pres. Valsleri

gvenlii ortadan kalktndan, hayati nemi olan bir

yatay eksen zerinde yan yana olan tutkal ve safihann

kavramdr.

dey dorultuda aralarndan getii tutkal pres.

Hole. Delik. Kt yzeyinde grlen ve muhtemelen

Horizontal (Log) Splitter. Yatay ktk dilici. Selloz

hamurdaki kpk veya l elyaf birikintisi nedeniyle,

fabrikalarnda kullanlan bir ktk dilici tr.

retim srasnda safihada boluk kalm blge.

Hornification. Kemikleme. Kraft sellozunda kuruma

Holley Roll. Delikli vals. Rektifiye valsi. stvane valsi.

sonras ba yapmay olumsuz ynde etkileyen sertleme.

Dzeltme valsi. Hamur kasas iinde elyaf topaklanmasn


Horsepower (hp). Beygir gc. Bir kg (litre) suyu bir

nlemek ve ak dzenlemek iin kullanlan dner, ii bo,

saniyede 74,57 metreye karabilen g. 0,7457 kw gce

metal ve gzenekli silindirik vals. Saylar 2 ile 5 arasnda

edeerdir. Pompa hesaplamalarnda bu tanm kullanmak ve

olabilir. (E anlaml; Rectifier Roll, Evener Roll)

belli pompa verimi dikkate alnmak kaydyla pompa seimi

Hollander. Hollander. Hamur dc ve tc. zellikle

yaplabilir.

paavra sellozlarnda kullanlan, hem paralama, hem de

Horsepower-Day per Ton. Ton bana gnlk beygir gc.

tme iini birlikte yapan, son derece dzgn elyaf ileyen

zgl enerji tketimini belirten bir tanmlamadr.

bir makine. Hem pulper, hemde rifaynerin yapt ii

Muhayese yapmaya olanak verir. Selloz retiminde veya

birlikte yapan ekipman.

tmnde bir ton selloz iin 24 saatte harcanacak enerji

Hollow Journal. i bo mil ba. Ortas delik olan aft

miktar ifade eder. Selloz trne gre farkl deerler elde

ucu. Buhar silindirlerinin buhar giri tarafndaki mil ba.

edileceinden verimlilii tanmlayan bir yn vardr.

Holocellulose. Holoselloz. Selloz ve yarsellozlarn

Hose. Hortum.

toplam.

Hose End Valve. Hortum ucu vanas. letme iinde

Hood. Havbe. Kt makinesinin kurutma blmnde

kullanlan hortumlarn ucuna taklan, kullanm kolayl

bulunan, kurutma esnasnda kttan kan scak buharn

salayan vana tr.

uzaklatrld ve atk snn geri kazanld kapal

Hose Wrap Paper. Hortum sarma kd. Hortum, kablo

kurutma odas.

gibi rulo hale getirilen rnleri sararak ambalajlamak iin


Hood Cap Paper/ Board. St iesi kapak kd veya

kullanlan erit hale getirilmi kraft kd.

kartonu.

Hoshin Kanri. Hedefleri st ynetim tarafndan konulan ve

Hopper. Ak hunisi. Oluk. Kanal. Elek tavalarnn k

lmlendirilen sre.

hunileri veya oluklar.

Hosiery Insert Paper. orap ii kd. zellikle bayan

Horizontal Belt Washer. Yatay elekli ykayc. Bir selloz

oraplarnn iine destek olarak konulan gramajl

ykayc tr.

kt/karton.

Horizontal Centrifugal Screen. Yatay santrifj elek.

Hosiery Paper. orap kad. Genellikle orplarn

tlm odun sellozunun bir taftan girdii ve kanatlarla

mbalajnda kullanlan dk gramajl ktlar.


149

NGLZCE-TRKE KIT VE KITILIK TERMLER SZL


Hot Acid Hydrolysis. Scak asit hidrolizi. Kraft sellozu

Hot Spot. Scak nokta. Elektrik balantlarnda oluan kt

elde edilirken ortaya kan Hexenuronic Acidin

temas nedeniyle meydana gelen ar snm nokta. Termal

uzaklatrlmas iin uygulanan ilem.

kameralarla tespit edilmektedir.

Hot Alkaline Extraction. Scakta alkali ekme. Selloz

Hot Stamping. Scak bask. Bez veya deri cilt kapaklarna

retim aamalarnda selloz saflatrma amacyla uygulanan

uygulanan, scak bask teknii. Bu teknikte altn yaldz

bir kostik azaltma yntemi. (Baknz; Caustic Extraction)

kabartma harfler ve ekiller ortaya kar.

Hot Blow. Scak blf. Pimi sellozun piiriciden blf

Hot Tapping. Scak delik ama ilemi. Kaynatmak,

tankna soutmadan alnmas.

alomayla delmek veya canavar tayla keserek, almakta

Hot Condensate. Scak kondensat. Enerjisi kullanlabilir

olan veya basn altnda olan bir hatta veya kapta ilem

kondensat.

yapmak. gvenlii asndan ateli iler izin belgesi


dzenlemesi gereken iler grubu.

Hot Dispersion. Scak datma. Scak tokatlama. Scak


dispersiyon. % 20- %30 aras yksek kesafetteki scak

Hot Waxed Board. Scak parafinli karton. zerine syla

hamurun, dispergerde tokatlanarak datlmas.

eritilmi parafin kaplanm karton trleri.

Hot Embossing. Scak gofraj. Kda kabartma desen

Hotwell. Scak su kazan.Youturucu tabannda biriken

vermek iin kullanlan scak presleme yntemi.

scak kondensat tutan kap.

Hot Glue. Scak tutkal.

Hot Work. Ateli iler. Kaynak, alomayla kesme, talama


gibi alev ve kvlcma neden olan iler.

Hot Grinding. Scak tme. Mekanik selloz retilirken,


tc deirmeninde ortamn 50-90 C arasnda tutulduu

Hot Work Permission. Ateli iler izni. Kaynak, alomayla

tme yntemi. Souk tme de yaplmaktadr. (Baknz;

kesme, talama gibi alev ve kvlcma neden olan ileri

Cold Grinding).

yapmak iin dzenlenen zel izin kad.

Hot Groundwood Pulp. Scak tlm selloz.

Household Roll. Ev rulosu. Tuvalet kd ve havlu gibi

(Baknz; Hot Grinding).

temizlik ktlarnda perfore edilmi rulolar.

Hot Melt. Scak reine tutkal.

Hosehold Papers. Ev ktlar. Evlerde temizlikte


kullanlan ktlar. (E anlaml; Hygiene Paper, Sanitary

Hot Melt Coating. Scak reine kaplama. Son derece


dayankl ve parlak bir kt/karton kaplama yntemi.

Paper )

Hot Oil Heating. Scak yal stma. Ya stlarak pres

Household Towel. Ev havlusu. Mutfak veya tuvalette


kullanlan kt el havlular.

veya kurutma yapan sistem.

Housekeeper. Meydanc. Temizlik ileri yapan hizmetli.

Hot Pressed. Scak preslenmi. Kdn scak preste

Housekeeping. Temizlik. Meydanclk hizmeti. Fabrika ii

stlarak perdahlanmas.

ve evre temizlii.

Hot Rolling. Scak merdaneleme. Kalenderde veya


sperkalenderde scak valsle ileme.

House Sheating Paper. Mantolama kd. Bitml karton.

Hot (Stock) Screening. Scak eleme. Hamuru yksek

Housing. Pompa gvdesi.

scaklkta eleme. Eleme plastik, tutkall elyaf dmleri, ip

HTP Press. HTP pres. Beloit tarafndan gelitirilmi, pabu

paralar gibi hamurda kt zelliklerini bozacak

preste scak presleme yapan sistem.

paracklar, metal sepetli basnl eleklerle ayrma

Hue. Renk derecesi. Renk tonu. Nans

ilemidir.

Hull Fiber. (1) Linter sellozu. Pamuk rrndan elde


edilen selloz. (2) Hindistan cevizi elyaf.
Human Error. nsan hatas.
150

NGLZCE-TRKE KIT VE KITILIK TERMLER SZL


Human Factors. nsan faktr. nsanlarn i srasndaki

Hydraulic Headbox. Hidrolik hamur kasas. inde belirli

sonuca etki eden davranlar.

miktarda hamuru, hava yast olmadan srekli belli basn

Humidifier. Nemlendirici. artlandrc. Kd veya

ve seviyede tutarak, kasaya giren ve elee dklen hamur

kdn bulunduu odann rutubetini arttrmaya yarayan

miktarn sabitlemeyi amalayan hamur kasas tr.

alet, cihaz.

Hydraulic Press. Hidrolik pres. Basksn hidrolik gten

Humidify. Nemlendirmek. Havann nem miktarn

alan silindirler.

arttrmak.

Hydrolic Pressure. Hidrolik basn.

Humidity. Nem, rutubet.

Hydraulics. Svlarla ilgili.

Humidity Measurement. Nem lm. Havbe iinde

Hydraulic System. Hidrolik sistem. Kt makinesi

yaplan, ortamdaki nemi grmeye yarayan lmleme.

kalender ve pres blmnde bulunan, hidrolik basn

Humidity Rooms. Nem odas. artlandrma odas. Kd

reterek bask salayan nite.

nemlendirmek iin zel olarak artlandrlm oda.

Hydraulic Oil Leakage. Hidrolik ya kaa. Hidrolik ya

Humus. Humus. rm bitki art.

kaa.

HVAC. (Heating Ventilating Air Conditioning). Istma

Hydrein Roll. Bir nipkofleks pres tr.

havalandrma ve hava iklimlendirme.

Hydrocelluloses. Hidrosellozlar. Sellozun asidik ortamda

HVAC Air Coils. Klima serpantini. Klima petei.

hidroliziyle elde edilen ve suda znmeyen jlemsi trde


selloz trevleri. Bunlardan merserize, vizkon ipei gibi

Hybrid Former. Hibrit elek. Uzun elein stne ikinci bir

rnler yaplmaktadr.

elek ilavesiyle, safihaya hem alttan hem de stten temas

Hydrocyclone. Hidrosiklon. Konik siklon temizleyici.

eden elek sistemi.

Kt hamuru iindeki kum gibi sudan ar paracklar

Hydra-Nip Drying. Hidranip kurtma. Lastik kapl presle

temizlemek iin kullanlan, yaratlan anaforla paracklar

yaplan kurutma. (GL&V/Black Clawson-Kennedy)

dibe gnderen temizleyici tr.

Hydrapulper. (Baknz; Hydropulper)

Hydrodynamic Lubrication. Hidrodinamik yalanma.

Hydrate. Hidrat. Yapsna su ilave edilmi.

Odun tmnde deirmen ta ve odun lifleri arasnda

Hydrated Stock. Yal hamur. Uzun sre mekanik ilem

grlen ve ilemin yeterli lde yapldn kantlayan

grd iin jellemi o nedenle bnyesinde su tutan

yalanmlk olay.

selloz hamuru.

Hydrofoil. Hidrofolyo. Folyo. ita. (Ksaltlm Foil). Su

Hydrating. Islatma. Islanma. Elyafn su almas. (E

alma elemanlar. Elek ksmnda, elek altna yerletirilen ve

anlaml; Wetting)

elekten szlen suyu uzaklatran syrma paralar.

Hydration. (1) Su tutunumu. (2) Elyaflarn dvlerek,

Hydrofoil Boxes. Hidrofolyo kasalar. Elek blmnde

onlara bnyesinde su tutabilme yetenei kazandrlmas.

vakum olmadan suyun yer ekimiyle szld, elei alttan

Hydraulic. Hidrolik. Hidrolik basnla alan.

bir grup itayla destekleyen kasalar.

Hydraulic Barker. Hidrolik kabuk soyucu. Ktk

Hydrogen Bond. Hidrojen ba. Hidrojen atomunun dier

kabuklarn soyan, hidrolik olarak alan bir makine.

atom veya gruplarla elyaflarda yapt gl ba.

Hydraulic Cooking. Hidrolik piirme. Basnl kaplarda

Hydrogen Ion Concentration. Hidrojen-iyon younluu.

yaplan buharsz selloz piirme ilemi.

Bir litrelik sv iindeki hidrojen (H+) iyonlarnnn saysal

Hydraulic Cylinder. Hidrolik silindir. Ya veya suyla

deeri. (pH) deeriyle de ifade edilebilir.

alan silindir.

Hydrogen Sulfide/Sulphide. Hidrojen slfit. H2S olarak


bilinen renksiz, yanc, ok zehirli ve rk yumurta
151

NGLZCE-TRKE KIT VE KITILIK TERMLER SZL


kokusundaki gaz bileii. Artma nitelerinde, bakterilerin

Hydroxo Linkages. ki aluminyum iyonunu paylaan, iki

organik kirlilikleri paralamas sonucu kan kokulu gaz.

hidroksil iyonu ile oluturulan, polar olmayan zincir balar.

Hydrogen Peroxide (H2O2). Hidrojen peroksit. Kt

Hydroxyl Group. Hidroksil grup. Bnyesinde (OH-)

sellozunu aartmada kullanlan bir kimyasal.

bulunduran gruplar.

Hydrogen Peroxide Bleaching. Hidrojen peroksitli

Hygiene Paper. Hijyenik kt. Kiisel temizlik ktlarna

aartma. Selloz retiminde klor kullanmn azalatan bir

verilen baka bir ad. (E anlaml; Sanitary Paper,

aartma yntemi.

Household Paper)

Hydrolysis. Hidroliz. Karmak molekllerin suyla

Hygroexpansion. Rutubetle genleme. Kdn rutubetli

reaksiyona girerek, daha kk molekllere paralanmas

ortamda kalarak, ebat deitirmesi.

Hydrolytic Degradation. Sulu ortamda bozuma.

Hygroexpansion Coefficient. Rutubet genleme katsays.

Sellozun sulu ortamda bozumas.

Bal rutubette meydana gelen yzdelik deiimle, ebatta

Hydrolized. Hidrolize olmu. Bnyesine su alarak, zayf

meydana gelen deiim miktar.

asitleri veya zayf bazlar oluturmu. (Baknz;

Hygroexpansivity. Rutubetli genleirlik.

Hydrolysis).

Hygroscopic. Nem ekici. Bulunduu atmosferik

Hydrophilic. Hidrofilik. Suyu seven. Yapsna su alan.

ortamdaki nemi eken. Ktlarn ou iin geerlidir.

Kolayca lanabilen maddelerdir.

Hygroscopicity. Nem ekicilik.

Hydrophobic. Hidrofobik. Suyu iten. Yapsna suyu

Hygro Stability. Nem kararll. Kadn nemli ortamda

almayan plastiklemi veya plastik tr maddeler.

ebat deitirmeme zellii.

Islatlamayan paracklar.

Hymnal Paper. lahi kd. ok dayankl, k

Hydrophobic Colloid Systems. Hidrofobik asltl

geirmeyen ve ilahilerin baslmas iin retilmi ktlar.

sistemler. Suda veya kt hamurunda, askda kat

Hyper Filtration. Hiper filtreleme. Basn altnda yar

paracklar bulunduran sistemler.

geirgen membranlarla yaplan filtreleleme ilemi.

Hydrophobic Pulping. Hidrofobik selloz retimi.

Hypoclorite Bleaching. Hipokloritli aartma. Selloz

Hidrofobik zeltide yaplan selloz retimi.

retiminde hipokloritle yaplan aartma ilemi.

Hydrophobic Alkali Swellable Emulsions. Hidrofobik

Hysteresis. Histeresiz etkisi. Bir sistemin imdiki artlara

alkali iebilen svlar. (Baknz; Associative Cellulosic

olduu kadar gemiteki artlara bal olmas durumu. Bir

Thickeners).

set deere, bir sre deikenini deitirerek, aadan ve

Hydropower. Hidroelektrik. Su gcyle retilen elektrik.

yukardan yaklaldnda llen deerlerin eit olmasna

Hydropulper. Hidropulper. Selloz veya hurda kd

ramen, ortamdaki dier artlarn farkl olmas durumu.

suyla paralayp hamur hale getiren ekipman.

rnein havadaki dk bal nem ykselerek % 50 ye

Hydrotropic Pulping (Process). Hidrotropik selloz

geldiinde, kdn bnyesinde tuttuu nem ile, yksek

retimi. Kimyasallar suya meyilli hale getirerek selloz

bal nem aaya doru, derek % 50 bal neme

piirme. Piirme kimyasallarndan suda znmeyenleri

gelindiinde, kdn bnyesindeki nem deerlerinin farkl

suda znr hale getirerek yaplan piirme yntemi.

olmas. Her iki durumda da ortamdaki nem % 50 olduu


halde kadn gramaj farkl llr.

Hydrous. Sulu.
Hydrous Kaolin. Sulu kaolin. Bnyesinde su bulunan
kaolin. (Baknz: Calcined Kaolin).

152

NGLZCE-TRKE KIT VE KITILIK TERMLER SZL

Illustration Board. Resim kartonu. Ebat kesilerek,


suluboya resim yapmak zere retilen karton tr.
Image Analysis. Grnt analizi. Kt, selloz ve
kartonlarda bnyedeki kirlilikleri lmede kullanlan bir

IAEA (International Atomic Energy Agency).

yntem.

Uluslararas Atom Enerji Ajans.

Imbibed Water. Emilmi su. Elyaf tarafndan emilmi su.

Ice Blanket Paper. Buz saklama kd. Bir yllk bitki

Imbibition. Emme. 1. Elyafn imeden su almas. 2.

sellozlarndan yaplan, soukta sertlemeyen trde, buzun

Kapiler vakum yoluyla su emilmesi.

erimemesi iin zerine rtlen veya sarlan kt.

Imitation Art Paper. Reprodksiyon kd. Hamuruna

Ice Board. Buzlu karton. Youn tutkallamadan sonra,

seramik kili katld iin, yzey kalitesi son derece dzgn

yzeyinin kaplanarak buzlu grnm verilmi karton.

ve sanat resimlerini basmak zere retilmi kt trleri.

Ice Cream Board. Dondurma kartonu. Dondurma sarmak

Imitation Decle Edge. mitasyon ereve kenarl kt.

iin, parafinle ilenerek kullanlan, nem geirmez bir karton

zel giyotin bayla kenarlar el yapm kt kenarna

tr.

benzetilen kt. (Baknz; Deckle Edge)

Ice Cream Brick Wrapper. Baton Dondurma paketleme

Imitation Drawing Paper. mitasyon resim kd. Sulu

kd. Parafin kapl nem geirmez bir kt tr.

boya resim yapmaya ve silgiyle silmeye uygun dayankl

Ice Paper. Buzlu kt. Youn tutkall bir kt. (Baknz;

kt.

Ice Board).

Imitation Glassine. mitasyon aydnger kd. Yksek

Ideal Capacity. deal kapasite. Verimlilii dikkate alarak,

tutkall ve bir miktar su geirimsizlii olan kt tr.

belirli bir sre iinde ve ideal alma artlarnda

Imitation Greaseproof Paper. mitasyon ya geirimsiz

salanabilen, azami retim miktar. Buna teorik kapasite,

kt. Hamuru ok iyi tld iin yal grnm alm,

mhendislik kapasitesi, azami kapasite veya tasarm

yksek i tutkall, ya geirgenlii biraz azalm fakat

kapasitesi de denilmektedir.

Blister testinden (Gzeneklilik testi) geemeyecek ktlar.

Ideal Pigment. deal pigment. Kue yapm iin uygun,

Imitation Handmade. mitasyon el yapm kt.

dk zgl arl olan pigment.

Makinede yapld halde, elde yaplm grnts verilmi

Idle Mode. Botaki durum. (1) Makinenin almad

ktlar. Genellikle makinede ereve kenarlar saakl

durum. (2) Makine bota ve dk hzda dnerken ki

braklarak, yzeye sonradan bask ile kabartma desenler

durum.

oturtulmaktadr.

Idler Roll. Sevk valsi. Avara vals.

Imitation Handmade Printing. mitasyon el yapm

IEA (International Energy Agency). Uluslararas Enerji

kaligrafi/yaz kd. (Baknz; Imitation Handmade).

Ajans.

Imitation Handmade Writings. mitasyon el yapm

Ignitor. Brlr akma. Ateleyici.

mektup kd. (Baknz; Imitation Handmade).

IGT Test. Yzey yolunma testi. Bask srasnda, kdn

Imitation Japan/Japanese Paper. mitasyon Japon kd.

baskya kar davrann belirlemek amacyla, kt yzey

Japon el yapm ktlarn grnn ve dayanmn

mukavemetini belirleyen bir test yntemi. (ISO 3783)

vermek iin, kendir sellozundan yaplan ktlar.

Illustrated Letter Paper. Resimlik mektup kd. Bono

Imitation Japan/Japanese Vellum. mitasyon Japon

kd trnde, tek taraf resim yapmak iin zel yzeyli,

parmeni. Japonyada hayvan derisinden yaplan

arka taraf yaz yazmaya uygun bir kt tr.

parmenlere benzetilerek retilmi parmen ktlar.


153

NGLZCE-TRKE KIT VE KITILIK TERMLER SZL


Imitation Kraft Paper. mitasyon Kraft kd. Hurda

Impeller. (1) Pompa fan. (2) Kartrc pervanesi.

Kraft ktlardan, Kraft rengine boyanarak retilen Kraft

Imperfect Repair. Kusurlu tamirat. Kusurlu bakm.

alternatifi ktlar.

Impervious. Geirimsiz. Dayankl. Nem, ya veya

Imitation Parchment. mitasyon parmen. Pamuk gibi bir

kimyasallara kar geirgenlik dayanm olan.

yllk bitki sellozundan retilen hayvansal parmenlerin

Impingement Drying. Haval kurutma. Yksek hzl

yerine, kimyasal odun sellozundan retilen parmen

havayla kd kurutan bir yntem.

benzeri ktlar.

Impingement Scrubber. Tepsili baca gaz ykaycs. Kire

Imitation Presboard. mitasyon Presbant. Yksek baskyla

ocaklarnn baca gazlarn temizleyen/ykayan ardk

Kalenderlenmi, sert ve kitap kapa yapmnda, ayakkab

delikli tepsilerden oluan sistem. (e anlaml; Tray

altnda kullanlan kartonlar. Genellikle pres bantlar elektrik

scrubber)

yaltma kartonlar olarak kullanlrlar. mitasyon olanlar

Import. thal etmek.

yaltma amal kullanlmazlar.

Import Declaration. thalat beyannamesi. Mal ithal edenin

Immersion Coating. Daldrma tipi Kueleme. Kdn

mal ve deeri hakknda gmre verdii beyanname.

kue veya boya zeltilerine daldrlarak yaplan kaplama

Impregnated Board. Emprenye karton. Vernik emdirilmi

yntemi.

karton. Vernikli karton. zolasyonu salamak amacyla,

Immiscible. Karmaz. Kartrlamaz. Birbirine

vernik svanarak kurutulmu karton.

karamayan yalar ve su gibi svlar iin kullanlan bir

Impregnating Paper. Emprenye kt. Vernikli kt.

terim. Bu tr svlar emlsiyon olarak paracklara ayrlarak

Vernik emdirilmi kt.

faz oluturmadan bir arada tutulabilirler.

Impregnation. Emdirme. Emprenye etme. (1) Kdn

Immission. Atk salma miktar. Emisyon. evreye kirletici

iine baz sv kimyasallar veya reineyi emdirme ilemi.

parack gnderme. (Emission kelimesinin deiik ekilde

(2) Elyafa kimyasal madde emdirme. Buna

yazlm hali)

Preimpregnation da denilmektedir.

Impact. Etki. Bask. Darbe. Sktrma etkisi.

Impress. Basmak. Bask. Bas. Baslm olan.

Impact Analysis. Etki analizi. Sorunlar sonularna ve

Impressed Watermark. Gofraj. mitasyon filigran. Bask

etkilerine gre snflandrarak ele almak iin yaplan i

yntemiyle kda filigran benzeri desen vermek (Baknz;

analizi.

Watermark).

Impact Paper. Karbon kd. Otokopi kd. Mekanik bir

Impression. (1) Bask. Basma amacyla uygulanan kuvvet.

etkiyi, alttaki kda geirme zellii olan ktlar.

(2) Basl kopya. (3) Bir yzeyden dier yzeye mrekkep

Impact Resistance. Darbe mukavemeti. (Baknz; Conbur

transferi yaparak bask elde etme.

Test) 45 kg dan ar kutularn, eik dzlemle arasndaki

Impression Cylinder. Bask merdanesi. merdaneli

srtnmeye ramen kayarak arpmas sonucu oluan hasar

bask sistemlerinde, bask yaplacak metin kalp

direnci.

merdanesine (Baknz; Plate Cylinder) ilenir. Kalp

Impact Strength. Skma dayanm. Vals yzeylerinin

merdanesi ald mrekkebi Blanket merdanesine (Baknz;

bask altnda gsterdikleri atlama dayanm.

Blanket Cylinder) aktarr. nc merdane ise botur.

Impedance. Empedans. Elektrik akmna kar koyan

Baslacak kt bo merdaneyle Blanket merdanesi arasna

etmenlerin toplam.

girerek bask elde edilir.

Impeding Device. Fiziksel engelleyici. gvenlii

Impression Paper. Transfer kd.

asndan ulam/eriimi engellemek iin zel olarak


konulmu, bariyer tr engellerin tmne verilen ortak ad.
154

NGLZCE-TRKE KIT VE KITILIK TERMLER SZL


Impression Tolerance. Bask tolerans. Kdn bask

Inclined Screw Washer. Eimli vidal ykayc. Mrekkebi

srasnda daha az veya daha ok bask kuvvetine kar

ykanmas iin hamurun alttan verildii ve stten alnd

tolerans.

bir ykama elei.

Impression Watermark. (Baknz; Impressed

Inclined Size Press. Eik tutkal pres. Valsleri 45o a ile

Watermark).

birbirine basan tutkal pres. (Baknz; Horizontal Size

Impulse. Darbe. Vuru. Preslerde bask miktar ile bask

Press)

sresinin arpmndan oluan deer. Ayni zamanda nip

Inclined Tube Digester. Eimli tp piirici.

basn deerinin makine hzna blnmesiyle de elde edilir.

Inclined Wire. Eimli elek. ok dk makine hz ve

(MPas).

hamur kesafetiyle alan eimli elek.

Impulse Drying. Darbeli kurutma. oklamal kurutma.

Inclined Wire Save Alls. Eimli elek tepsileri. Elek altnda

Kt makinesi pres ksmnda (pabu pres), iki vals

beyaz suyu bteye tayan eimli paslanmaz tepsi ve

arasnda, yksek bask altnda valslerden birinin

kanallar.

stlmasyla yaplan kurutma.

In Crown. Tal. Tal valsleri dz valslerden ayrmak iin

Impulse Pressing. Scak pabu presle presleme. Pabu

tek bana kullanlan terim.

presin zel kaplamal valsine scaklk uygulamas yaplr.

In the Flat. Dz. Ebat kesilmi. Tabaka halinde olan kt

Bu sayede ktta yzey dzgnl artarken, younluk

veya karton.

art grlr.

Indented. Dili. Dml. (1) Bozuk eperli. Kt veya

Impulse to Rupture. Darbeli patlama testi. Darbe yaratarak

karton yzeyinin hamurun ok iyi tlmemesi nedeniyle

kt veya kartonun patlama dayanmn lme. Burada

oluan przl yaps. (2) Paketleme kd olarak

uygulanan kuvvetle patlama anna kadar geen sre

kullanlmas iin zellikle dml grnmde retilmi

belirlenmektedir.

kt.

Impurities. Safszlk. Kirlilik. Hurda kt iindeki yabanc

Indented Board. Dili karton. Dml karton.

maddeler.

Ambalajlama amacyla kullanlan, hurda kttan yapld

Inactive. Pasif. Faal olmayan. almayan.

iin, dml yzey grnts olan karton.

Inactive Fiber. Pasif elyaf. Sulu bir ortamda dier

Indented Packing Paper. Dml ambalaj kd. Bozuk

elyaflardan ayr olan ve aa dhil olmayan elyaflar.

eperli ambalaj kd. (Baknz; Indented Board).

Inactive Inventory. Hareket grmemi stok.

Independent Container Manufacturer. Oluklu mukavva

Inch-Hour. n-saat. Santimetre-saat. Kt retiminde, tr

dnda kutu yapan retici.

deiimleri ve sipari zellikleri nedeniyle, kt enini

Index. Fihrist. Dizin.

temel alan bir retim miktar kavram. retim sresi ile

Index Board. (Baknz; Index Bristol).

retilen kdn enini arparak bulunan bir performans


Index Bristol. Fihrist Bristol kartonu. Seperatr kartonu.

lmleme yntemi.

Ayra kartonu.
Inching. Srnme hznda alma. Kt makinesini el
Index Card. Fihrist kartonu.

konumuna alarak srnme hznda altrma. (Baknz;

Index Paper. Fihrist kd. Dk gramajl, fakat kaln

Crawl Speed, Jogging)

grnml ayra kd.

Incineration. Yakma. Kontroll yakma.

Index Pressboard. Fihrist kartonu. ok sert olduu iin

Incinerator. Atk yakma frn. Selloz fabrikalarnda

kitap kapa veya dosyalamada ayra olarak kullanlan

bulunan, atk yakma ve emisyon drme aralarndan biri.

karton.
155

NGLZCE-TRKE KIT VE KITILIK TERMLER SZL


India Bible Paper. Hint ncil kd. Hindistanda yapld

Industrial Papers. Endstriyel ktlar. Kltr ve temizlik

iin bu ad alan ncil kd.

amac yerine, ambalaj ve inaat sektrlerinde kullanlan

India Proof Paper. Hint prova kd. Samanl ve i

ktlarn genel ad.

tutkalsz, basky grmek iin kullanlan bir transfer kd.

Industrial Power Boiler. Sanayi tipi buhar kazan.

India Tint. Hint mrekkebi. Ak mavi mrekkep.

Industrial Utilization. Endstriyel kullanm. retimde

India Transfer Paper. Hint transfer kd. (Baknz;

deerlendirme.

India Proof Paper).

Industrial Wastes. Endstriyel atklar.

Indicating Gauge. Gstergeli l aleti.

Industrial Wipes. Endstriyel temizlik ktlar. Evde

Indicator Paper. Turnusol kd. Test kd.

kullanm dnda, fabrikalarda, alveri merkezlerinde ve i


yerlerinde kullanlan temizlik ktlar. (Baknz; Hygiene

Indirect Air Heater. Endirekt hava stcs. Istlacak


ortama dorudan temas ettirmeden tp iinden scak hava

Paper)

geirerek yaplan ortam stcs. Hava serpantinli stc.

Industrialization. Endstrileme.

Indirect Coating. Film presli kaplama. Kaplama

Inert. Soy. Asil. Kimyasal reaksiyonlara girmeyen.

maddesinin filme pres aracl ile uyguland kaplama

Inertial Force. Atalet kuvveti.

yntemi.

Infeed System. Besleme sistemi.

Indirect Cooking. Endirekt piirme. Yongay ve siyah

Infiltration Air. Hava sznts. Kaak hava.

likr buhar serpantinleriyle starak yaplan piirme

Influent. Atk sv. Artmaya gnderilen her tr sv.

yntemi.
Information Retrieval. Bilgi tarama. Belirli bir konuda
Indirect Cost. Dolayl maliyet.

gemi ve mevcut verilerin taranmas.

Indirect Heated Digester. Endirekt stlan piirici.

Information Systems. Biliim sistemleri. Kt

(Baknz; Indirect Cooking)

fabrikalarnda, retim aamasnda tampon baznda verilerin

Indirect Losses. Dolayl kayplar/hasarlar. Bir sigortaclk

toplanmasnda, kt kalitesini arttrmak iin retim

terimi olarak dolayl oluan hasarlardr. rnek olarak

srelerinde, gvenilir retimin srdrlmesiyle ilgili

yangn dorudan bir hasarken, yangn sonucu oluan

bilgiler edinilmesinde ve veri analizinde kullanlmaktadr.

duman, is veya yangn sndrmek iin kullanlan suyun

Infrared Detectors. Kzltesi alglayc. Gramaj

yaratt hasarlar, dolayl hasarlardandr. (Zt anlaml;

lmnde, radyoaktif kaynak kullanm yerine, kzl tesi

Indirect Losses)

n kullanan QCS alglayclar.

Induced Draft Fan. Cebri ekili fan. Emi fan. Emdii

Infrared Dryers (Driers). Enfraruj kurutucu. Kt

hava taraf negatif basnta olan fan. (Zt anlaml; Forced

kaplamasn kzl tesi nla kurutan kurutma sistemi.

Fan)

Infrared Heating. Enfraruj kurutma. Kzltesi stma.

Induction Heating. Endksiyonla stma. Vals mili

Infrared Ray. Kzltesi n. Enfraruj stc.

yzeylerinin, elektrik akmnn yaratt manyetik alanla

Infrared Spectroscopy. Enfraruj spektroskopi. Kzl tesi

(Eddy Current) stlmas. Rulman deiiminde kullanlr.

spektroskopisi. Bileiklerin yaydklar radyasyonlar analiz

Induction Motor. Endksiyon motoru. Alternatif akmla

eden, spektroskopinin alt alan.

alan motor.

Infringement. Anlamay bozma.

Industrial Boiler. Sanayi kazan. Genellikle bir buhar

Infusorial Earth. Kizelgur topra. ok kk kabuklu

trbinine buhar salayan kazan.

hayvanlarn kalntlar olan silisli maddeler.


156

NGLZCE-TRKE KIT VE KITILIK TERMLER SZL


Ingrain. Granit desenli. Granit grnml. Kt veya

zellikleri de nemlidir. yi tutunumda parlak ve keskin

karton yzeyinin granit desenli grnts.

renkler oluur.

Ingrain Art Paper. Grenli resim kd. Karakalem

Ink Lay Down. Mrekkep yaylm. Mrekkebin bask

almalarnda kullanlan przl yzeye sahip resim

srasnda kttaki yaylm.

kd.

Ink Jet Paper. Ink jet yazc kd. Suyu seven bir yzey

Inhalation. Soluma. Teneffs.

yaps olan, pskrtlen mrekkepte net grnt verebilen

Inhibitive Tissue. Koruyucu pelr kd. nce Kraft

ktlar. Bu nedenle, yzeyine silika jel, PVA veya CMC

kdndan yaplma, alminyum levhalar lekelere ve

kaplama uygulamas yaplr.

oksitlenmeye kar koruyucu tabaka olarak kullanlan pelr

Ink Jet Printing. nkjet bask. Mrekkep paracklarnn

kd.

kt yzeyine pskrtlmesi yoluyla, kdn mrekkep

Initial Tearing Resistance. lk yrtlma direnci. lk yrtlma

vericisine temas etmedii bask teknii.

balangcnda, kdn gsterdii gram cinsinden yrtlma

Ink Mileage. Mrekkep tketim deeri. Kdn bask

direnci. Buna Edge Taering Resistance da

esnasnda birim alan bana hesaplanan mrekkep tketim

denilmektedir. Internal Tearing Resistance yrtlma

deeri.

baladktan sonra llen ve gram cinsinden ifade edilen

Ink Mottle. Mrekkep dalmas. Baskl yzeyde,

yrtlma direnci deeridir.

mrekkep younluu ve renkte meydana gelen dzensiz

Injection Cooking. Enjeksiyonlu piirme. Kraft piirme

grnt.

yntemlerinden biri. Piirme srasnda alkali ortam sabit

Inkometer. nkometre. Bask sonras mrekkebin kt

tutmak iin beyaz likr enjeksiyonuyla sre srdrlr.

bnyesine tutunumunu len cihaz.

Injury. Yaralanma. kazas sonucu meydana gelen

Ink Proof. Mrekkep denemesi. Oluklu kutularda yaplacak

yaralanma.

bask iin mrekkebi kk bir rnekle deneme.

Ink. Mrekkep. Baskda kullanlan pigment, pigment

Ink Receptivity. Mrekkep emilimi. Yal mrekkeplerin

tayc ve belirli katk maddelerinden oluan boyar

kt tarafndan emilimini lmek iin Castor Oil Testi

maddeler. Bask tipine gre yal, sulu gibi seenekleri

yaplmaktadr.

bulunmaktadr.

Ink Repellence. Mrekkep iticilik. Kdn su emiciliinin

Ink Absorption. Mrekkep emilimi. Bir kdn mrekkebi

kt olmasna bal bir zellik.

emmeye kar gsterdii davran. Kdn i ve yzey

Ink Rub-off. Srtnerek mrekkep bulamas. Basl

tutkallamasna bal olarak deikenlik gsterir. Bu zellik

kttan srtnme yoluyla ele mrekkep gemesi.

sreyle llr.

Ink Set-off. Mrekkep bulamas. Bask sonrasnda, ya

Ink Coverage. Mrekkep doluluk oran. Basl bir sayfada,

mrekkebin dier ktlara gemesi.

mrekkepli alann tam sayfaya oran. Bu deer sayfa,


Ink Strike-through. Mrekkebin derinlemesine gemesi.

alannn yzdesi cinsinden ifade edilir. Yazc kartularnda

Bask srasnda mrekkebin kdn iine gemesi.

bask says % 5 doluluk oran zerinden hesaplanr. Youn

Ink Tack. Mrekkep tutunumu. Tutunumun ls

baskl sayfalarda bu oran % 40 lara kar. Renkli

mrekkebin yzeyden koparlma kuvvetiyle llmektedir.

fotoraflarda ayn alana st ste birden fazla renk

Ink Transfer. Mrekkep transferi. Mrekkep film

uygulandndan, rakam % 400 lere kmaktadr.

tabakasnn, bask amacyla bir yzeyden dier yzeye

Ink Holdout. Mrekkep tutuculuu. Mrekkebin kt

aktarlmas.

yzeyine tutunma zellii. Mrekkep kadar kdn

157

NGLZCE-TRKE KIT VE KITILIK TERMLER SZL


Inlet. Giri. Emi. Pompa veya ekipmanlarda svnn giri

Inspection Hatch. Bakm kapa. Ekipman zerinde

ksm.

bulunan kontrol kapa.

In Mill. Fabrika ii. eitli ilerin fabrika iinde yapldn

Installation. Tesis. Kurulum.

veya bu alanla snrl kaldn belirtmede kullanlan bir

Installation Cost. Kurulum bedeli. Montaj maliyeti.

terim. Fabrika ii dkntler gibi.

Installation Documents. Montaj dokmanlar.

Innerframe Stock. Alminyum folyolu kt. Sigara

Instrument. Cihaz. Enstrman. Otomasyon amal

paketlerinde ve ikolatalarda, kutu iinde kullanlan lamine

kullanlan l aletleri.

bir kt tr.
Instrumentation. (1) Cihazlar. (2) l aleti kullanma
Innersole Board. Ayakkab i taban kartonu. Salpa.

veya monte etme.

Inorganic. norganik. Hidrokarbon gruplarndan olmayan.

Instrument Shop. Enstrman atlyesi. Cihazlarn

Inorganic Deposits. norganik birikintiler. Kt

bakmnn yapld atlye.

fabrikalarnda dolgu maddeleri, znebilir tuzlar ve

Insulating Blanket. Yaltm kartonu. rt kartonu.

kalsiyum gibi kelebilen ve birikintilere yol aan madde

naatlarda malzemelerin zerini rtmek iin kullanlan

kmeleri.

esnek yapl ve genellikle folyo kapl kartonlar.

Inorganic Scale Deposition. norganik tartar birikimi. Boru

Insulating Board. Alpanel kartonu. Yaltm levhas

ve tanklarn iinde biriken ve talaan kalsiyum karbonat ve

kartonu. duvar kaplamas olarak kullanlan al veya

kalsiyum slfat kalntlar.

beton levhalarn zerine kullanlmak iin retilmi su

INP. (Improved Newsprint). Gelitirilmi gazete kd.

emicilii azaltlm kartonlar.

(ISO) 68 beyazlkta ve 48,8 gram/m den yukarda retilmi


2

Insulating Lath. Yaltm levhas. zolasyon levhas.

gazete kd. Yksek gramaj nedeniyle opaktr.

Insulating Materials. Yaltm malzemeleri. ok genel bir

Input. Girdi. (1) Veri girdisi. (2) Giri noktas. (3)

tanmdr. Isl yaltm malzemeleri, elektrik yaltm

Srelerde srece giren madde/nesne veya eylem.

malzemeleri, ses yaltm malzemeleri, bunlarn ana

Insect Resistant Paper. Bceksavar kt. Bcek zehiri

balklardr. Alt balklarda ok sayda malzeme

emdirilmi kt veya karton.

bulunmaktadr.

Insect Repellent Paper. Gvelenmeyen kt. retim

Insulating Sheating. Yaltm rts. Yaltm tabakas.

srecinde hamuruna kurtlanmay/gvelenmeyi nleyici

zolasyon kaplamas olarak kullanlan kt ve kartonlarn

Pyrethrine veya Piperonyl Butoxide gibi kimyasallar

genel ad.

kartrlm kt. (Baknz; Insect Resistant Paper).

Insulating/Insulation Paper. Presbant. Elektrik yaltm

Insert. Ara kd. Ek yaprak. Sokuntu. Bir dergi, gazete

kd. Elektrik yaltm kd. Elektrik motorlar ve

veya kitabn yapraklar arasna konulan, farkl zellikte olan

trafolarda, bobin sarm srasnda bobin telinin metal

tek yaprak.

gvdeye temasn kesen yaltkan kt.

Insider Liner. layner kartonu. Oluklu mukavvalarda ite

Insulating Tissue. Elektrik yaltm pelr. Kablo

(altta) kullanlan layner kartonu. (Ek.4).

damarlarn izole etmek amacyla, bir zamanlar kullanlan

Insoluble. znmez. Sellozun asitte znmez ksm.

pelr kd tr.

Insolubilizer. znmezlik salayan maddeler. Suya kar

Insurance. Sigorta.

diren yaratan maddeler. PVC kaplamasnda olduu gibi,

Insurance Charge. Sigorta gideri. Sigortalama gideri.

su emiciliini azaltan maddeler.

Insurance Expert. Sigorta eksperi.

Inspection. Denetim. Kontrol etme. Muayene.


158

NGLZCE-TRKE KIT VE KITILIK TERMLER SZL


Intaglio. Oyma bask. Derin ofset. Rotogravr. Kalp

birbirinin iine geecek ekilde katlanarak ambalajlanm

yzeyinde kk oyuklar yaratarak mrekkep tutunumunun

temizlik ktlar. (E anlaml; Interlapped Tissues).

saland bask tr.

Interior Boards. Al levha. Duvar kaplamada

Intaglio Paper. Ofset bask kd.

kullanlmaktadr.

Intaglio Printing. Rotogravr. Derin ofset. Tifdruk.

Interior Packings. Ambalaj ii elemanlar. Bunlarn

Intake. Giri. Emi az

arasnda tampon ktlar, ara blme kartonlar, mukavemet


salayc destek paralar bulunur.

Integral Control. Entegral kontrol. Kontrolr k


sinyalinin zamana gre entegralinin alnarak son kontrol

Interior Wraps. Ambalaj ii sarg ktlar.

elemanna gnderildii kontrol modlarndan biri.

Interlapped. ie gemi. ie gekili. Katlamal.

Integrated Pulp and Paper Mill. Entegre kt fabrikas.

Ambalajlamada veya hediye paketlenirken, bir kt

Odundan selloz reterek, kt, karton ve enerji reten

kanadnn dieri zerine gelecek ekilde, katlanarak

fabrikalar.

kapatlmas. (E anlaml; Interfolded).

Integrated System. Entegre sistem. Pek ok kontrol

Interleaving Blotting. Ara Smen kd. Yeni baslm

sistemini iinde barndran st sistem.

ktlarda, ya mrekkebin dier kda bulamamas iin,


araya konulan ok ince kurutma kd.

Intellectual Property. Entelektel mlkiyet. Fikri

Interleaving Paper. Ara kd. Albmlerde fotoraflarn

mlkiyet. Projeden doan fikir mlkiyeti.

arasna konulan ve eitli amalarla yapraklarn arasna

Intelligent System. Akll sistem.

veya tekstil rnlerinin arasna konulan, ok ince pelr tr


Intense Writing Finish. Karbon kd.

ktlar. (Baknz; Interleaving Blotting, Interleaving

Intensity. Younluk. Geni amal, younluk, iddet,

Tissue).

kesafet, parlaklk, gibi anlamlar olan bir tanm.

Interleaving Tissue. Ara pelr kd. Seperatr olarak

tcdeki zel anlam; Uygulanan net enerjinin bak

kitaplarda kullanlan pelr ktlar.

az uzunluuna (Edge Length) blnmesiyle elde edilen

Interlocking. Kilitleme. Sre aamalarnda belirlenen

deer. (Wat Sn./m). (E anlaml; Specific Edge Load)

mantk srasnn takip edilmesini salamak amacyla yaplan


Intent. Niyet.

elektriksel dzenleme.

Intercelular Layer. Hcre eperi. Lignin tabakas. Odunda

Intermittent. Kesikli (retim).

hcrelerin arasnda bulunan ve onlar birbirine balayan

Intermittent Board Machine. Kesikli karton makinesi.

lignin tabakas.

Yuvarlak elekli ve elek zerindeki safihann yeterince

Interconnected. Birbirine bal. Birbirine bal (sistemler).

kalnlamas durumunda, durarak safihay kesmek suretiyle,

Interface. (1) Ara yz. ki farkl yapdaki sistemi birbirine

elekten ayran basit yapl, atlye tipi kt makinesi.

balayarak uyum iinde almalarn salayan nite. (2)

Internal Bond. ba. Bir kt veya kartonun

ok yaprakl kt tomarnda tutkalla balanma noktas.

bnyesindeki elyaflar ve dolgu maddelerini birbirine

Interfering Substances. Karan maddeler. Her yere giren

balayan kuvvet.

maddeler. Anyonik kller bu trdendir.

Internal Bonding Strength. balanma kuvveti.

Interfiber Bonding. Elyaflar aras balanma. tme

balanma mukavemeti. Elyaflar bir arada tutan kuvvet.

sonucu elyaflarn kazand balanma zellii.

Bask srasnda kdn veya kartonun yzeyinin yolunmaya

Interfolded Tissue. Katlanm temizlik ktlar.

kar gsterdii mukavemet. (Tappi T 569) (E anlaml;

Kutulanm temizlik ktlar. Mendil ve peete gibi

Scott Bond)

159

NGLZCE-TRKE KIT VE KITILIK TERMLER SZL


Internal Broke. Fabrika ii dknt. kincil elyaf kayna

Inventory. Stok. Envanter.

olarak grlmeyen ve retim srasnda ortaya kan geri

Inventory Turnover. Envanter dnm says/oran. Bir

dndrlebilir dkntler.

ylda stoklarn ka kez dndn gsteren say.

Internal Fibrillation. Liflenme. Fibrilleme. tme

Inverform. nverform. ok katl kt retiminde,

sonucu elyaflar arasndaki i balanma mukavemetinin

Fordriniye (uzun elekte) elekte, alt elek yerine st elekte

ortadan kalkmasyla, elyaf iindeki fibrilleme.

suyun szld bir elek yerleim dzeni.

Internal Revenue Stamp Paper. Damga vergisi pulu

Inversion. Tersinme. Souk hava katmannn, scak hava

kd.

katman tarafndan hapsedilmesi. Hava kirliliini arttrc

Internal Setup. Son hazrlk. Fabrika iinde duru srasnda

bir atmosferik olay.

yaplan hazrlklar. (Baknz; External Setup)

Inverted Bucket Steam Trap. Ters koval kondenstop.

Internal Sizing. tutkallama. Kt hamuruna balayc

Ters koval buhar kapan.

niasta veya reine katlmas. (Baknz; Engine Sizing).

Inverter Duty Motor. nvertrden alan motor. Kt

Internal Tearing Resistance. yrtlma mukavemeti.

makinesi tahrik ksmnda kullanlan zellikli motorlar.

Yrtlma direnci. Yrtlmaya balayan ktta, yrtlmann

Invoice. Fatura.

srdrlmesi iin uygulanan, gram cinsinden kuvvet. Bunun

Invoicing. Faturalama.

balang yrtlma mukavemeti (Initial Tearing

Inward Flow Screen. eriye akl dner elek. Makine

Resistance) veya kenar yrtlma mukavemeti (Edge

sonunda dkntlerin paralanmas sonras, yabanc

Tearing Resistance) ile kartrlmamas gerekir.

maddelerin karmas ihtimaline kar, hamurun elekten

Internal Thread. di. Bir somunun dileri. Dii tabir

ieriye akt, rejeklerin darda kald dner elek.

edilen di yaps.

Ion. yon. Elektrik ykl atom veya grup.

Internal Treatment. artlandrma. Kazan besi suyunu

Ion Exchange Cellulose. yon deitirici selloz. Anyon

reineyle yumuatma yerine kimyasallar kullanarak kirecini

katyon deiimleri yapabilecek zellik kazandrlm ve

keltme.

iyon deitirici kt yapmnda kullanlan selloz.

International Atomic Energy Agency (IAEA).

Ion Exchange Paper. yon deitirici kt. Bir zeltiden

Uluslararas Atom Enerjisi Kurumu. QCS sistemlerindeki

iyonlar yklerine gre seici olarak alma zellii bulunan

radyoaktif maddelerin kullanmna ve iletilmesine onay

kt. Selloz fosfat kd.

veren Trkiye Atom Enerjisi Kurumunun bal olduu st

Ion Exchange Reaction. yon deitirme reaksiyonu.

kurum.

Elyaftaki anyonik yzey ykleri ile ortamdaki katyonlar

International Organization for Standardization (ISO).

arasndaki reaksiyonlar.

Uluslararas Standartlar Kurumu.

Ionic Compounds. yonik bileikler. Suda iyonlarna

International Paper and Board Sizes. Uluslararas kt

ayrlan bileikler.

ve karton lleri. (Baknz; Ek 1, Ek 2, Ek 3).

Iridescent Paper. Parlak kt. Sedefli kt.

Interpretation. Yorum. Aklama.

IR Imaging. Enfraruj grnt. Kzl tesi grnt. Termal

Intrinsic Thickness. Gerek kalnlk. Yzey kabal

kameralarla tespit edilen grnt.

ortadan kalktnda llen, gerek kt kalnl. (Baknz;

Iron, Acid Soluble. Asitte znen demir. Kt

Apparent Thickness).

bnyesinde olup da, hidroklorik asitte znen ve kimyasal

Intrinsic Viscosity. zgn viskozite. zgn adallk.

reaksiyon zellii bulunan demir. Kimyasal oksijen ihtiyac

Sellozun yalanmasn deneysel olarak bulmaya yarayan

yaratan demir.

bir test. Viskoz ipei veya asetat yapmnda da kullanlr.


160

NGLZCE-TRKE KIT VE KITILIK TERMLER SZL


Iron Free Alum. Demirsiz ap. inde demir bileikleri
bulunmayan ve fotoraf ktlarnda balayc olarak
kullanlan ap.
Iron Specks. Pas lekesi. Bnyesinde bulunan demir
nedeniyle, ktta grlen pas lekeleri.
Irreversible Raections. Tersinmez reaksiyonlar. Geriye
dn olmayan tek ynl reaksiyonlar.
ISO (International Organization for Standards).
Uluslararas Standartlar Kurumu.
Isobaric. E basnl. Sabit basnta yrtlen sre.
ISO Brightness. ISO parlakl. Standart koullarda,
laboratuvarda kt veya karton rneinin 457 nanometre
dalga boyundaki mavi kta llen parlaklk deeri. (ISO
2470)
Isoelectric Point. E yklenme noktas. Asltl bir
sistemde, paracklarn manyetik alan etkisiyle hareket
etmedikleri pH deeri.
Isolating Valve. Kesme vanas.
Isotropic. E ynllk. Her yne doru ayni zellikleri
gsterme. (Baknz; Anisotropic)
Isotropic Sheet. E ynl kt. Elyaflarn her yne eit ve
geliigzel daldklar ve yalnz laboratuvarda, dk
kesafette elde edilebilen safiha.
Item. Tr. Kalem. Poz. Belirli bir rnekte yaplm,
kesilmi, belirli arlkta ve renkte kt.
Ivory. Fildii. Kemik rengi.
Ivory Board. Fildii karton. Davetiye basmnda kullanlan,
zel renkli ve yzeyli karton.
Ivory Bristol. Fildii Bristol kartonu. Davetiye yapmnda
kullanlan, zel yzeyli Bristol karton.
Ivory Ledger. ok iyi kalite beyaz bask kd.

161

NGLZCE-TRKE KIT VE KITILIK TERMLER SZL


Japanese Vellum. Japon parmeni. Japonyadaki bitki

sellozlarndan retilen, kaln dokulu sertifika basmnda


kullanlan karton.
Japan. Japon kad. Franszlarn Japon parmeninden

Jack. Kriko.

zenerek yaptklar ktlara verilen ad.

Jack Bolt. Ayar civatas. ektirme civatas.

Japan Papers. (Baknz; Japanese Papers)

Jacket. Ceket. (1) Vals kaplamas olarak kullanlan ve

Jelly Gum. Jle. Kt yzeyini kaplamada kullanlr.

taklp sklebilen trde keeler. (2) Kitaplarda koruyucu d

Jelly Protectors. Jle koruma kad. Jle zerini veya

klf.

kavanozlu reel, tereya tr rnlerin stn rtmek iin

Jack Screw. Vidal kriko. Kriko trlerinden biri.

retilmi youn parafinli ince gramajl ktlar.

Jacquard Board. Jakar kartonu. zel kraft kdndan

Jet. Jet. Cetvel azndan kan basnl hamur.

yaplma ve elektronik hafza niteleri kmadan nce, jakar


makinelerinde bir tr hafza verilerinin saklanmasn ve

Jet Applicator. Jet kaplama nitesi. Hzl makinelerde,

komutlarn tekrarlanmasn salayan karton. Jakar kart

yzey kaplamasn pskrtme ile salayan kaplama nitesi.

kartonu.

Jet Cooker. Hzl piirici. Modifiye niasta piirme ve

Jacquard Card. Jakar kart.

hazrlama nitesi.

Jacquard Paper. Jakar kad. Jakar makinelerinde,

Jet Cooking. Jet piirme. Srekli ve hzl modifiye niasta

kttan delikli erit hafza yapmak iin retilmi dayankl

piirme sistemi.

ktlar. Bunlara Verdol kd da (Verdol Paper)

Jet Deckle. Su jeti kesimli ereve kenar. ereve kenar.

denilmektedir.

Uzun elekli veya silindir elekli makinelerde ereve

Jogging. Srnme hz. Kt makinesinde dnebilecek en

kenarnn su jeti ile kesilerek ekillendirilmesi. (Baknz;

dk hz. Bu hzda elle bakm amal altrma yaplr.

Air Deckle). Bu ilemler giyotin kesimi yerine biraz

(E anlaml; Crawl Speed, Inching)

przl bir kt kenar yaratr. Baz sanat kitaplarnda bu


kenarlar dtan grnecek ekilde ciltlenir.

Janus Calender. Janus kalender. Voith tarafnda retilen,

Jet Dryers (Driers). Jet kurutucu. (1) Yksek scaklktaki

ilk ok nipli makine kalenderi.

hava jetiyle ya ktta kurutma yapan sistem. (2) Baskda

Japan Art Paper. Japon sanat kd. Ressam ve gravr

mrekkep kurutmada kullanlan bir yntem.

sanatlar tarafndan kullanlan zel kartonlar.

Jet/Wire Ratio. Jet to Wire Speed Ratio. Jet-elek hz

Japanese Copying Paper. Japon pelr. ok ince ve elde

oran. Kt retiminde, hamur kasasndan kan hamurun

yaplan, sellzleri dut aac veya Mitsumata trnde uzun

hz ile elein hz arasndaki farkllktan kaynaklanan oran.

elyafl bitkilerden elde edilen ktlar.

Bu orann deimesi safihadaki elyaf dizilimini

Japanese Decorating Paper. Japon dekoratif ktlar.

etkilediinden, gren ve grene kar denilen terimler ortaya

Sulu boya ile desen verilmi, ssleme amal ktlarn

kmtr. Bu orann deimesiyle kdn enine ve boyuna

genel ad.

davan farkllklar olumaktadr. Jet hz elek hzndan

Japanese Paper. Japon kad. Japonyada yetien yerel

fazlaysa, elyaflar frenleme etkisiyle makine enine doru

bitki sellozlarndan retilmi kt (Baknz; Japan Art

dizilirler. Elek hz jet hzndan fazlaysa, elyaflar makine

Paper).

ynne dizileceklerdir. Bu nedenle dzgn formasyon ve

Japanese Parchment Paper. Japon parmeni. Japanese

ebat ls kararll iin elek ve jet hzlar birbirerine

Vellum da denilen kt tr.

mmkn olduunca yakn olmaldr. (E anlaml; Efflux


Ratio, Rush/Drag Ratio)
162

NGLZCE-TRKE KIT VE KITILIK TERMLER SZL


Jet Velocity. Jet hz. Hamur kasasndan kan basnl

ekme aamasn atlayarak, bir sonraki aamadan kan

hamurun hz.

suyla bir nceki aamada ykama yapan ykama yntemi.

Jevellers Bristol. Kuyumcu bristol. Mcevherci bristol.

Junior Carton. Kk karton paket. Normal paketten

Jevellers Tissue. Mcevherci pelr. Oksitlenmeyi nleyici

blnerek hazrlanm, daha az sayda karton bulunduran

bir tr pelr kd.

paket.

Jevellery Card Bristol. Kuyumcu bristol. zerinde

Junk. p. (E anlaml; Dregs)

mcevheri tehir etmek iin kullanlan ak pembe renkli

Junk Remover. p vinci. Pulper zerine monte edilen

bristol karton.

biriken hafif pleri pulper yzyinden uzaklatran koval

Jib Crane. Topal vin. Tek ayak zerinden uzanan kirie

kaldra. Kum vinlerine benzemektedir.

monte edilmi vin sistemi.

Junk Seperator. p ayrc. p kapan. Pulpere bal

Jigging. Talama. tc baklarn talama.

olarak alan ve ar ktleleri tutan sistem. (E anlaml;

JIT. (Baknz; Just in Time)

Junk Trap, Dregs Well).


Junk Trap. (Baknz: Junk Separator).

Job. .

Jury Rig. Geici tamirat. O an kurtarmas iin elde mevcut

Job Card. kart.

imkanlar kullanarak yaplan bakm ileri.

Job Lot. (1) Parti mal (retim). (2) Spot. Devam olmayan

Just in Time. Tam zamannda. Stok tutmadan, tam

trde rn.

zamannda yaplan teslimatlarla srdrlen retim

Jog. (1) Kesikli alma modu. (2) Elle kt destesini

planlamas.

hizaya sokmak. Ktlar eliyle destelemek.

Jute. (1) Jt. Hint keneviri (sellozu). (2) Hurda kt

Joint. Eklem. Ek yeri. Ktta yapma yeri.

sellozu.

Jordan. (Baknz; Jordan Refiner).

Jute Bag Paper. Torbalk jt kd.

Jordan Refiner. Konik rifayner. Konik tc. (Jordan

Jute Board. (1) Jt kartonu. Dayankl nakliye kautusu

marka) Bak olarak bir dizi lama elik kullanan, aralarna

kartonu. (2) Dner elekli makinede retilen ok katmanl ve

tahta takoz aklm, konik rotoru olan tc. Burada

ok harmanl karton. Katmanlardan bir Kraft dier gazete

ama elyafta hollender etkisi yaratmaktr. Elyaflar hem

hamuru olabilir.

ezilir, hem de ksaltlr.

Jute Bristol. Jt bristol. Jtten yaplma bristol karton.


Joule. Jul. (1) Bir enerji birimi. Bir saniyede bir wat gcn
harcad enerji (wsn.). (2) Moment anlamnda bir Newton

Jute Envelope Papers. Jt zarf kd.

kuvvetin bir metre uzunlua uta yapt kaldra etkisi

Jute Liner. Jt layneri.

(Nm).

Jute Linerboard. Jt layneri.

Journal. Mil ucu. Valslerde yataklanan mil ksm.

Jute Paper. Jt kd. Jtten yaplma ktlarn genel ad.

Jumbo Box. Byk kutu. ok ar rnleri paketlemede

Jute Pattern. Jt desenli kt.

kullanlan oluklu kutu (E anlaml; Combo Box)

Jute Pulp. Jt sellozu.

Jumbo Roll. Byk bobin. Jumbo bobin. Byk kt

Jute Wrapping. Jt ambalaj kd.

bobini. Fabrikadan kd alarak baka rnlere dntren

Juvenile Wood. Gen aa. Olgunlamam aa. Bu tr

firmalarn talep ettikleri, byk kt bobinler.

aalarn sellozlar genellikle ksa elyafl ve clz

Jump Stage Counter Current Washing. Atlama kademeli

olmaktadr.

kar akml ykama. ok kademeli selloz ykamada, su

163

NGLZCE-TRKE KIT VE KITILIK TERMLER SZL


bir sre iindeki alma performansn gsteren ana

gstergeler. rnein, bir ay iinde satlabilir kt retim


toplam, iade rn toplam gibi.
Kid Finish. Bebek teni tarz ilenmi. Gderi tarz iilik

Kady Mill Dispenser. Kady pigment kartrcs. Metso

yaplm. ocuk tenine benzeyecek ekilde, yumuak

patentli bir kue zeltisi ve pigment kartrcs.

dokulu kt ileme teknii. Bu ktlar krtasiye trdr ve

Kaizen. Kayzen. Srekli iyiletirme. gc araclyla

mektup yazma ve davetiye basm gibi ilerde

ileri kk deiimlerle daha iyiye gtrmeyi hedefleyen

kullanlmaktadr.

Japon i anlay.

Kid Weddings. ocuk davetiye ktlar. (Baknz; Kid

Kamyr Digester. Kamir piirici. Srekli tarzda selloz

Finish).

piiriren kule tipi piirici.

Kier. Kresel selloz piirici. Paavra sellozu retmede

Kaolin. Kaolin. Ktta, yzeyde ve hamurda dolgu olarak

kullanlan basnl kre. Kot kuma artklarnn boyasn

kullanlan, aluminyum silikat eklindeki beyaz seramik kili.

skmede de kullanlr.

Kappa Number. Kappa says. Sellozda kalan lignin

Kiln. Kire oca. Selloz fabrikalarnda kire retiminde

miktarn belirten derecelendirme sistemi. Bu deer kdn

kullanlr.

aartlmas iin, gerekli kimyasal miktarn belirlemede

Kindling. Tutuma. Alev alma. gvenlii asndan,

nemlidir. Normal artlarda bir gram kemik kuruluundaki

kimyasal maddelerin ambalajlarnda belirtilmesi gereken

sellozda tketilen potasyum permanganatn, gramn onda

zelliklerden.

bir seviyesinde deerle ifade edilmesidir. kan sonular 1

Kinematic Viscosity. Kinematik vizkozite. Dinamik

ile 100 aralnda olmaktadr. (ISO 302-2004).

vizkozitenin akkann younluuna blnmesiyle bulunur.

Karaya Gum. Karaya zamk. Karaya sakz. Hindistanda

(Dinamik vizkozite. Bir svnn akmaya kar i direnci.)

yetien bir aacn salgsndan elde edilen zamk. Hamurda

(m2/s).

elyaf floklamasn nler.

Kinetic Friction. Kinetik srtnme. Kt ve kartonlarda

K-B Board (Keyboard Board). K-B kartonu. Panel

birbirleriyle olan srtnme ekli.

kartonu. Aralarda gslk diye anlan panellerin

King Roll. Kral vals. Kalenderde tahrik edilen en alt vals.

yapmnda, taban kd olarak kullanlan patentli bir karton

lk vals de denir. kinci valse de Kralie vals (Queen Roll)

tr.

denir.

K-B Sheating. K-B rt kd. K-B kartonu yntemiyle

Kinking. irme. Burkma. Burma. Bkerek evirme.

retilen patentli kt.

Rifaynerde, elyaf bnyesinde mikro skmalar ve yer

Kenaf. Kenaf. Gvdesinin kabuklarndan elde edilen

deitirmeler yaratma.

sellozlar kt yapmnda kullanlan, uzun elyafl yllk bir

Kieselguhr. Kizelgur. Filtre kumu. Kabuklu kk

bitki.

hayvanlarn kabuklarnn kalntlarndan elde edilen silis

Kerosene. Gaz ya. Eleklerde zift ve katran temizlemede

kumu.

kullanlan petrol trevi.

Kiss Dye Cut. Dudak temas kalpl kesim. Arkas yapkan

Kettle. Piirme kazan. Ceketli niasta piirme kazan.

etiketlerde olduu gibi, kalpla sadece st katmann

Keyboard Paper. Steno kd. Steno klavyesinde, harfleri

kesilmesi.

delerek ilemek iin retilen bir kt tr.

Kiss Impression. Dudak temas bask. Mmkn olan en az

Key Performance Indicators. Ana performans

bask kuvveti ile yaplan basm.

gstergeleri. Bir iletmenin veya onun bir biriminin belirli


164

NGLZCE-TRKE KIT VE KITILIK TERMLER SZL


Kitchen Towel. Mutfak havlusu. Kt mutfak havlusu.

Kozo. Dut (kd). Japonyada dut aacnn kabuklarndan

(Benzer; Hand Towel) (Baknz; Kitchen Wipes)

elde edilen sellozla, elde yaplan bir kt tr. Dut aac

Kitchen Wipes. Mutfak temizlik ktlar. Silme iinde

i kabuu sellozlar ok uzun elyafldr. Bu nedenle

kullanlan kt havlular.

dayankl ktlar retilmesini salar.

Kite Paper. Uurtma kd.

Kraft. Kraft ktlar. Slfat sreci ile elde edilen dayankl


esmer renkli kt trlerine verilen genel ad.

Kitting. Takm hazrlama.

Kraft Bag Paper. Kraft torba kd.

K-M Model. (Baknz: Kubelka-Munk Model)

Kraft Bitumen Paper. Kraft bitml kt. retildikten

K.Number. (Baknz; Kappa Number)

sonra bitmle kaplanan kraft kd.

Kneader Pulper. Ya dknt pulperi.

Kraft Board. Kraft kartonu. Oluklu mukavvada d

Kneading Disperger. Yourucu disperger. Helezon

yzeyde kullanlan kraft karton.

disperger. Kt hamurunu helezon iinde skarak ve

Kraft Butchers. Kraft kasap kd. nce ve parafin kapl

yourarak elyaflar aan disperger sistemi.

kraft kd.

Knife Barker. Bakl kabuk soyucu. Ktk kabuklarn

Kraft Corrugating Medium. Kraft oluklu kartonu. Kraft

dner baklaryla soyan bir kabuk soyucu tr.

kartonu.

Knife Coating. Raspal kueleme. Bakl kueleme. Bir

Kraft Envelope. Kraft zarf kd. Byk zarf yapmnda

raspayla, fazla miktardaki kaplama maddesinin syrld

kullanlan kraft ktlar.

kueleme yntemi. (E anlaml; Knife Coating, Gap

Kraft Grades. Kraft trleri. CEPI EN 643 standardyla

Coating).

belirlenmi bir hurda kt grubu. Genellikle kahverengi

Knife Edge. Bak kenar. Bakl kesimde ban kestii

aartlmam sellozdan retilmi kttan yaplm

taraf.

rnlerin atklardr. Uzun elyafldr, testliner ve imitasyon

Knife Over Coating. (E anlaml; Knife Coating, Gap

kraft yapmna uygundur.

Coating).
Kraft Liner. Kraft layner. Oluklu mukavva yapmnda d

Knives. Baklar. Kt kesiminde, giyotinde, konik

yzeyde kullanlan kraft kartonu.

tclerde kullanlan baklar.

Kraft Linerboard. Kraft layner. (Baknz; Kraft Liner).

Knock-off Shover. Yksek basn fskiyesi. Pres

Kraft Manila. Manila kraft. Manila sellozundan retilmi

keelerinin temizliinde kullanlan fskiyeler.

grnts verilmi, herhangi bir kraft kd. (Baknz;

Knot Drainer. Dm elei. Hamur iindeki almam

Manila Paper).

elyaflar ayran elek. (E anlaml; Knotter)

Kraft Paper. Kraft kd. Slfat sellozundan yaplma,

Knots. Dmler. Kt hamurunda almam elyaf

esmer renkli ve ok dayankl ktlar.

kmeleri.
Kraft Process. Kraft sreci. Slfat sreci. Alkali kostik ve

Knotter. Dm ayrc. Selloz retiminde, az pitii iin

sodyum sulfit zeltileriyle, odundan selloz elde edilme

dm halinde bulunan paracklar ayrmada kullanlan

sreci.

sarsak elekler veya basnl elekler. (E anlaml; Knot

Kraft Pulp. Kraft sellz. Kraft sreciyle elde edilen

Drainer)

kimyasal slfat sellozu.

Knotter Pulp. Dml selloz. Dm ayrcnn ayrd

Kraft Recovery Cycle. Kraft geri kazanma aamas. Kraft

rejekler. (Baknz; Knotter).

retim srecinde kullanlan kimyasallarn likrden geri

Knurling. Trtk ama. Temizlik ktlarnda, kenarlarda

kazanlmas aamas.

makine boyuna uygulanan desenli trtk ilemi.


165

NGLZCE-TRKE KIT VE KITILIK TERMLER SZL


Kraft Sack Paper. Kraft torba kd. Kraft sellozundan
retilen ve genellikle imento torbas gibi torbalar
yapmada kullanlan kt.
Kraft Test Liner. Kraft testlayner. Oluklu kutu yapmnda
d yzeyde kullanlan kraft kartonu.
Kraft Twisting. Kraft ip kd. Bklerek anta sap
yapmnda, ip gibi kullanlan kraft ktlar. (Baknz;
Twisting Paper).
Kraft Waterleaf. Emici kraft kd. Tutkallama
yaplmam kraft kd.
Kraft Waterproof. Su geirimsiz kraft kd. Parafinle,
ziftle kaplanm veya ar tutkallanm kraft kd.
Kraft Wrapping. Kraft ambalaj kd.
Kubelka-Munk Model. Kubelka-Munk Model. Kadn ve
kue gibi opak cisimlerin yanstclk zelliklerini
tanmlayan matematiksel bir yntem.
Kster Roll. Bombe kontroll ta vals. (E anlaml;
Profile Roll)

166

NGLZCE-TRKE KIT VE KITILIK TERMLER SZL


Laid Lines. Nervrl elek izgileri. Etr valsinin kt

yzetindeki sk ve paralel izgili grnts.


Laid Mold. El eleinde retilmi. Yzeyinde elek izleri
grlen el yapm kt.

Label. Etiket. Yafta.

Laid Papers. (1) Elek kad. Safiha oluturmak amacyla

Label Cloth. Bezli etiket kd.

elein kullanld ktlar. (2) Dz kt. Dz filigranl

Label Manila Paper. Samanl etiket kd.

kt. Dz desenli egtr valsi kullanlarak retilmi


zerinde elek izleri grlen kt.

Label Papers. Etiket kd.

Laid Wires. Egtr elei. Egtr valsi zerine kaplanan

Labor. . Emek. gc.

metal elek teli.

Laboratory. Laboratuar. Kt testleri laboratuar.

Laid Writing. Nervrl yaz kad. Dz filigranl yaz

Laboratory Climatization. Laboratuar iklimlendirme.

kd. Egtr valsi kullanlarak retilmi zerinde elek

Laboratuar belirli scaklk ve nem koullarna getirme.

izleri grlen yaz kd.

Labor Cost. gc maliyeti.

Lake. Lake boya.

Lace Paper. Dantel kd. Bardak veya pasta altl

Lambert. Aydnlatma birimi. Bir cm2 ye den bir lmen

yapmnda kullanlan, dk gramajl kalp kesimine uygun

k miktar.

ktlar.
Lamellae. Katman. Selloz lifi katmanlar.

Lacquer. Lak. Cila. Sentetik reine vernii.

Laminated. Kaplanm. Lamine.

Lacquered Paper. Lakl kt.

Laminated Base. Lamine taban kd. ok emici,

Lacquering. Laklama. Kt yzeyini lakla kaplama.

zellikle sentetik reine emdirilmek zere retilmi, ahap

Ladle Dryer. Tepsili kurutma. Dz tepsiler zerinde

kaplama ktlar.

kurutma.

Laminated (Liner) Board. Lamine karton. ki veya ok

Lag. Gecikme. Gelen sinyale ge cevap verme.

katl mukavemeti arttrlm karton.

Lagoon: Glet. Artma gleti.

Laminated Glassine. Lamine aydnger kd.

Laid. Egtr desenli. Nervrl. Egtr valsiyle kt

Laminated Paper. Lamine kt. Akap grnts vermek

yzeyinde birbirine paralel kabark izgi deseni grnm

iin kullanlan dekor kd. Emicilii kaybetmeden, youn

verilmi olan. (Baknz; Laid Dandy Roll).

i tutkallamasyla ya dayanm mukavemeti arttrlm

Laid Antique. Antik yzeyli. Nervrl antik kt. Egtr

ktlardr.

valsi ile yzeyi antika grnmnde nervrl ilenmi

Laminated Web. ok katl temizlik kad. Havlu ve

kt.

tuvalet kd gibi temizlik ktlarnda ok katl yap. (E

Laid Dandy Roll. Egtr valsi. Matal elekli vals. Kt

anlaml; Multiply Web)

makinesi elek blmnde, kartona dzgn yzey

Laminating. (1) ok katl hale getirme. (2) ok katl

kazandrmak iin kullanlan vals. Bunun sonucu, yzeyde

Lamination. Kaplama. Laminasyon.

elek tellerinin paralel izgileri grlr. Bu valsler, Dandy


Roll diye geen, filigran (ya iz) vermek iin kullanlan

Laminator. Laminasyon makinesi. Kaplama makinesi.

gren desenli ve arma desenli valslerin en basit yapda

Lampblack Paper. Karbon kd. sli kt.

olanlardr.

Lampshade Bristol. Abajur kartonu. Abajurlarda

Laid Finish. Elek izli. Elek teli izi verilerek el yapm

kullanlan dzgn yzeyli bristol karton.

grnts verilmi.
167

NGLZCE-TRKE KIT VE KITILIK TERMLER SZL


Lance. Lans. Kurum fleme borusu. Kazanlarda kurum

Lateral Porosity. Enine doru gzeneklilik. Kt enine

fleme amacyla kullanlan sabit veya elektrikle tahrikli

doru dizilmi gzenekler. (E anlaml; Horizontal

boru.

Porosity).

Landfill. Moloz alan. p alan. plk.

Latex. Lateks. Doal veya sentetik kauuun zeltisi.

Landfilling. p dkme. Pek ok plkte yaplan dolgu

Latex Board. Lateks kapl karton.

ve dzleme ilemi.

Latex Trated Papers. Lateks kapl ktlar.

Language of Contract. Szleme dili.

Latewood. Ge odun. Yaz odunu. Yllk odun halkalarnda

Lanyard. Emniyet halat.

daha youn ve ksa elyaflarn bulunduu yazn byyen

Lapped. Bindirmeli. Ambalajlamada kenarlarn st ste

koyu ksmlar.

getirilerek kapatlm olmas.

Lath. Levha. Panel. (Baknz; Gypsum Lath).

Lapping. Bindirmeli katlama. Sellozu, pres sonrasnda

Laundry Paper. amarhane kd. Ykanm

bindirmeli ekilde katlama.

amarlarn boyalarnn birbirine gememesi iin retilmi,

Laps. Ya selloz. Ya olarak pres sonrasnda katlanm ve

yal veya ar tutkall, nem geirmez ktlar.

bu ekliyle sevke hazr selloz.

Lawbook Cover. Kanun kitap kapa kartonu. Bir kapak

Lard Paper. Kasap kd. Parafin emdirilmi, domuz

kartonu tr.

etinin koku emmemesi iin ambalaj kutusu iine

Lawn Finish. Kuma dokulu kt yzeyi.

yerletirilen kt.

Lay Boy. Sehpa. Kesilen ktlarn st ste destelendii

Large Scale. Byk lekli.

platform.

Laser Paper. Fotokopi kd.

Layer. Katman. ok elekli veya silindirli makinelerde

Laser Printing. Lazer bask.

retilen ktlarda/kartonlarda grlen ve birbirinden


ayrlmayan katmanlar. (E anlaml; Ply)

Last In First Out. Son giren ilk kar. Stoa son giren

Layer Board. Ara kartonu. Seperatr kartonu. Kutu iinde,

rnn stoktan ncelikli olarak kmas.

rnlerin arasna konulan kartonlar.

Latency. Gizli stres. Mekanik selloz retiminde, tme

Layer Insulation Paper. Trafo presbant. Trafolarda sac

sonras elyaflarda oluan deformasyona bal kvrlma.

paketin bobinle elektriksel temasn kesen karton trleri.

Latency Chest. Stres giderme btesi. Termomekanik


tme sonucu elyafta oluan stresi gidermek iin belirli bir

Layout. Yerleim.

scaklkta bir sre hamurun bekletildii depo. Bu ilem

Lay-up Maintenance. Koruyucu bakm. Bakml yedekleri

sonucu elyaflar dzleirler.

stoklayarak gerektiinde mevcutla deitiren bir bakm

Latent Heat. Gizli s. Bir maddenin scakln

yntemi.

deitirmeden, onun fiziksel zelliini deitiren s.

Lazy Steam. Tembel buhar. Serbest buhar. Akta sis

Donma ve buharlama noktalarnda kullanlan veya aa

eklinde grlen buhar.

kan s.

Lazy Steam Showers. Tembel buhar fskiyesi. Safihada n

Lateral Dimension. Enine boyut. Selloz elyafnn en

stma veya profil dzeltme gibi ilerde kullanlan buhar

ls.

fskiyeleri.

Lateral Permeability. Enine geirgenlik. Safihada makine

Leachate. Sznt su. plerden szlen su.

enine olan geirgenlik

Leaching. Szma. Topran derinliklerine kirleticilerin


szmas.

168

NGLZCE-TRKE KIT VE KITILIK TERMLER SZL


Lead. Kurun. Ar metallerden. Suda ve havada zehirli

restorasyon teknii. Bu teknikte cilt sklp, yapraklar tek

madde olarak bulunmaktadr.

tek ayrlr ve iki tayc kt arasnda jelatine gmlerek

Lead Dryer. lk kurutma silindiri. Genellikle ap kk

yaprak yeniden elde edilir.

olan ve kurutma grubunun en bana konulan kurutma

Lengthwise Cut. Boylamasna kesim. Dilme. Kad uzun

silindiri. (E anlaml; Baby Dryer)

dilimler halinde kesme. Genellikle bobin makinelerinde

Leading Roll. lk silindir. Kurutma gruplarnn ilk

yaplan kesim ekli.

sislindirleri.

Lens Tissue. Gzlk silme kd. Temizlik ktlar

Lead Pencil Paper. Kara kalem izim kd.

trnde kutuyla satlan pelr ktlar.

Lead Time. Teslim sresi. Sipari anndan teslim anna

Letter Copying Paper. Mektup kopyalama kd. Bir

kadar sreyi kapsayan teslim sresi.

mektubun birden ok kopyasn almak iin retilmi kt.

Leaf Fiber. Yaprak sellozu. Manila, ananas gibi bitkilerin

Letter of Intent. Niyet mektubu.

yapraklarndan elde edilen selloz.

Letter Paper. Mektup kd. Mektup amal kullanma

Leakage. Kaak. Su, ya, gaz veya buhar kaa.

hazr hale getirilmi ebatta kt.

Leak Test. Kaak testi. Boru hatlar ve ekipmanlara yaplan

Letterpress Printing. Rlyef bask. Kabartma bask.

kaak testi.

Level. Seviye.

Lean. Yaln. Minimum miktarda kaynak kullanan i

Level Box. Seviye kasas. (Constant Level Box)

sreleri.

Level Control. Seviye kontrolu.

Leatherboard (Paper). Salpa. Suni deri. Deri artklarndan

Levelling. Tesviye etme.

retilmi ve ayakkab tabanlarnda kullanlan mukavva.

Levelling Screw. Tesviye civatas. Seviye ayar vidas.

Taban astarnn, zerine dier paralarn eklendii temel


Level Measurement. Seviye lm.

parasdr.

Level Transmitter. Seviye transmitteri. Seviye len ve

Leatherette. Deri kd. Deri grnm verilmi, cilt

geri bildiren saha cihaz.

kapaklarnda kullanlan kt.

LFL (Lower Flammable Limit). Tutuma alt limiti.

Ledger Grades. (Baknz; Ledger Paper).

Genellikle hacmin yzdesi olarak ifade edilir. Bir solvent


Ledger Paper. Kayt defteri kd. Muhasebe defter

buharnn belirli bir scaklk ve basnta hava iindeki

kd. Dzgn yzeyli, pamuk sellznden yaplm,

tutuabilir konsantrasyonudur. Bu deerin altnda tutuma

yksek yrtlma mukavemeti olan, ktk kaytlarn elle

gereklemez.

yazmak iin kullanlan dayankl ktlar.


Liable. Sorumlu. Mesul.
Left Hand Machine. Kt ak yn sola doru olan

Liability.Ykmllk. Kontratta belirtilen, alc veya

makine. (Baknz; Hand of Machine, Right Hand

satcya ait ykmllkler.

Machine).

License. zin. Lisans.

LEL (Lower Explosive Limit). Patlama alt limiti. Yanc

Lick Coating. Yalama tarz kaplama. Tutkal preste yaplan,

bir gaz buharnn, bir kvlcm olmas durumunda patlamaya

dk gramajl, mineral dolgulu yzey kaplamas.

yol aaca en dk konsantrasyon. Hava/gaz karm

Lick up Couch. Dudak valsi. Elekten prese safiha

yzdesel olarak alnr.

aktarmakta kullanlan ve genellikle bir kauuk valsle

Leipzig Paper Splitting Technique. Leipzig kt ayrma

birlikte grlen yarkl metal vals.

teknii. Ar hasar grm deerli kitaplar kazanmak


amacyla, Almanyada elle yaplmaya balayan bir
169

NGLZCE-TRKE KIT VE KITILIK TERMLER SZL


Lick up Felt. Dudak keesi. Dudak valsi ile kauuk vals

ktlara yaplan kaplama tr. Uygulanan kue miktar 7-

arasna konulan safiha tayc kee. (Baknz; Lick up

10 gr/m dir.

Couch)

Light Weight Coated Papers (LWC). Hafif kueli

Lien. potek. Alacak.

ktlar. Kaplama gramaj dk olan kue ktlar.

Life. mr. Ekipman mr.

Light Weight Paper. Dk gramajl kt. Gramaj dk

Life Cycle Assessment (LCA). mr boyu

olarak retilmi ktlar. Genellikle 25-40 gr/m

deerlendirmesi. Bir rnn ortaya konmasnda kullanlan

aralndaki ktlara verilen genel isim. Szlklerde ve

tm kaynaklarn, evreye olan etkilerini denetleme ve

kutsal kitaplarda kullanlmaktadr.

deerlendirme. Belirli aralklarla bir liste zerinden yaplan

Light Weight Printing Paper. Dk gramajl yaz

ve asl amac evreyi koruma olan denetleme ve

ktlar.

deerlendirme program.

Lignin. Lignin. Odunda hcre eperininin iinde bulunan

Life Cycle Cost. mr boyu maliyet. Bir ekipman veya

ve hcreye dayanm salayan, bunun yannda hcreleri

rnn planlama, tasarm, ambalajlama, nakliye, sigorta,

birbirlerine imento gibi balayan madde. Selloz

iletme, bakm ve yedek para stok maliyetleri dahil, toplam

retiminde paralanarak ortamdan uzaklatrlr. Amorf ve

maliyeti.

apraz bal polimerlerdir. Yumuak aalarda %26-%32

Lifetime. mr boyu. mr sresi. Bir kt rnn mr

aras lignin bulunurken, yumuak aalarda %20-%25 aras

sresi.

lignin bulunur.

Lift. stif. Deste. Belirli sayya ulam ve nakle hazr kt

Lignin Based Adhesives. Lignin tutkllar. Ligninden elde

veya karton destesi.

edilen tutkallar. (E anlaml; Bio Based Adhesives)

Lifting Equipment. Kaldrma aralar.

Lignin Recovery. Lignin geri kazanma. Selloz reiminde


ligninin tutkal yapmnda kullanlmak amacyla geri

Lift off Lid (LOL). Kapakl karton kutu. Ayakkab

kazanlmas. Ahap levha yapmnda kullanlan fenol

kutularnda olduu gibi, kapa alp alnabilen, iki paral

formaldehit reineleri yerine lignin tutkal kullanlmaktadr.

kutu. Bunun bir tr ekerleme kutulardr. Kapak bir

Lignocellulose. Lignoselloz. Kurumu bitki art. (E

faturaya oturur. (Shouldered Box with Lift off Lid).

anlaml; Biomass)

Lift Trucks. Forklift.

Lignosulfonate. Lignoslfonat. Selloz retimi srasnda

Lightfastness. Ik hasl. Boyal kdn kta solma

ligninle kkrt bileiklerinin oluturduu yan rn. Betonda

sresiyle ilgili llendirme.

akkanl salamada kullanlmaktadr.

Lightness. Aydnlk. Parlaklk. (E anlaml; Brightness).

Like-Sided. E yzl. Kdn elek ve kee yzeylerinin

Light Scattering Coefficient. Ik salm katsays

zelliklerinin birbirine benzemesi.

Light Weight. Dk gramajl. Kdn veya kaplama

Lime (CaO, Ca(OH)2). Kire. Genellikle havann rutubeti

maddesi gramajnn yaygn bilinen deerlerin altnda

nedeniyle snm kire durumundadr.

olmas.

Lime Kiln. Kire oca.

Light Weight Chip. Tek yzl oluklu mukavva. (Baknz;

Lime Milk (Ca (OH)2). Kire st.

Ek 4).

Lime Mud (CaCO3). Kire amuru. Kire ta keltisi.

Light Weight Coated (LWC). Dk gramajl kaplama.

Selloz retiminde yan rnlerden biri. Yongalar, lignini

Dk gramajl kue. Kt yzeyinin ok az bir kaplama

alnmas iin kostikle (Sodyum hidroksit, NaOH) piirilir.

maddesiyle kaplanmas. Genellikle dergilerde kullanlan

Bu srete sodyum hidroksit sodyum karbonata dnr.


Sodyum hidroksitin geri kazanlmas iin iine kire ilave
170

NGLZCE-TRKE KIT VE KITILIK TERMLER SZL


edilir. ken kalsiyum karbonata kire ta keltisi veya

ikiye ayrlr. (2) Bir seri iki katmanl retilen d yzeyde

kire amuru denir. Kire ta keltisi iinde bir miktar

kullanlan kt eitlerine verilen ortak ad.

magnezyum karbonat ve baz mineraller bulunur.

Lines Per Inch (LPI). n bana izgi says. Bir resmin

Lime Mud Filter. Kire amuru filtresi.

veya ekrann znlrln tanmlayan ifade.

Lime Mud Thickener. Kire amuru teksif elei.

Line Shaft (Drive). Tek afttan tahrikli. Tek bir tahrik

Lime Slaking. Kire sndrme. Kireci (CaO) suyla (H2O)

motorunun, bir aftla, birden fazla noktay tahrik ettii

reaksiyona sokup kalsiyum hidroksit (Ca(OH)2) elde etme.

sistem. Eskiden kullanlan kt makinesi tahrik yntemi.


(Baknz; Multi Sectional Drive veya Sectional Drive)

Lime Sludge/Sludge. (Baknz; Lime Mud).

Linoleum Liner Felt. Linol kartonu. Muamba kartonu.

Lime Soap. (Baknz; Calcium Soap).

Kaplanarak yer demesi yapmnda kullanlan kartonlar.

Lime Stone (CaCO3). Kire ta. Kaya kalsiyum karbonat.

Linoleum Lining. (Baknz; Linoleum Liner Felt).


Lincrusta Paper. Kanvas kd. Kanvasa benzemesi
Linoleum Printing. Linol bask. Kalp olarak linoln

nedeniyle onun alternatifi olarak retilen ve kullanlan

oyularak kullanld bask.

ktlar. Genellikle resim ve duvar ktlar snfndandr.

Linoleum Underfelt Board. Linol alt deme kartonu.

Linear Laid. izgili kt. Yaz yazmak iin retilmi


defter veya mektup kd. izgiler ya safihada elde edilir.

Linoleum Underfelt Paper. Linol alt deme kd.

Linear Pressure. izgisel basn. Preslerde, bask

Lint. Toz elyaf. Kt yzeyinden, yetersiz i tutkallama

niplerinde uygulanan basn (kg/cm).

veya ar tme nedeniyle kopan elyaflar.

Lined Board. (1) Kue karton. Gri kt zerine beyaz kue

Linter. Linter. Koza zerinde kalan ve elle alnamayan ksa

kaplanm karton. (2) Silindir elekte farkl iki hamurla

boylu pamuk elyaf.

yaplan kt.

Linter Pulp. Linter sellozu. (Baknz; Linter).

Linen. (1) Linter sellozu. Pamuk tohumlarndan elle

Linting. Tylenme. Havlanma. Kt yzeyinin kt

ayrlamayan, ksa boylu pamuk elyaflarndan retilen

tutkallama nedeniyle tylenmesi.

selloz. (2) Pamuklu paavra sellozu.

Lintless Blotting. Tylenmeyen smen kd.

Linen Faced Paper. (Baknz; Linen Finish).

Lip. Dudak. Cetvel. Hamur kasas knda jet ynn ve

Linen Finish. Keten desenli kt. Keten kuma grnm

akl ayarlayan alttaki kenar.

verilmi kt. Bir ketenli bezle birlikte dz kadn bask

Lips. Dudaklar. Hamur kasas cetvel azna ait alt ve st

silindirleri arasndan geirilmesiyle elde edilen yzey

dudaklar.

ilemesi.

Lipophilic. Ya seven. Odunda bulunan ve ya seven baz

Linen Papers. Pamuklu ktlar. Linter sellozu veya

ekstreler, kt ve selloz retiminde topaklanarak zift

paavradan retilen ktlarn ortak ad.

(Pitch) eklinde birikintilere neden olurlar. (Organik

Linens. Pamuklu ktlar.

soventlerde zlrler.

Linerboard. Layner karton. Oluklu mukavva yapmnda alt

Lipophobic. Ya sevmeyen. Hurda ktla kt

ve st yzeyde kullanlan kartonlar. Test Layner ve Kraft

fabrikasna gelen, kt retiminde topaklanarak sakz

Layner gibi farkl hamurdan yaplm olanlar vardr.

(Sticky) eklinde birikintilere neden olurlar.

Liners. (1) Layner karton. zellikle testlayner. Oluklu

Liquefiers. Svlatrclar. Tutkala katlp (zellikle

mukavvalarda d yzeyde kullanlan ktlarn ortak ad.

hayvansal tutkallar) onun jelleme scakln dren katk

Bazen d yzeyde dayanm arttrc veya grsel eitli

maddeleri.

kaplamalar yaplr. Bu nedenle alt layner ve st layner diye


171

NGLZCE-TRKE KIT VE KITILIK TERMLER SZL


Liquidated Damage. Maktu tazminat. Cezai Meyyide.

Litho Blanks. Litografik bask kartonu. Kue

Daha nceden belirlenmeyen, ortaya ktnda tespiti

kartonlardandr.

yaplabilen ve tazminat gerektiren durum. Kontrat

Litho Coated Paper. Litografik bask srasnda kullanlan

terimlerindendir.

bir taraf su geirmemesi iin kapl kt.

Liquid Board. (Baknz; Liquid Packaging Board)

Lithograph Book. Litograf bask kd. (E anlaml;

Liquid Chlorine. Sv klor. Hamura verimeden nce syla

Lithograph Paper).

buharlatrlan tplerde tanan klor.

Lithographers Plate Wiper. Litograf temizlik kd.

Liquid Dye. Sv boya.

Litograf bask plakas temizleme kd. Dk gramajl

Liquid Packaging Board. ecek kartonu. ok katl olarak

temizlikte kullanlan bir pelr kd.

retilen meyva suyu ve st gibi rnlerde ie olarak

Lithographic Masking Paper. Litograf bask maskeleme

kullanlan karton.

kd. Litograf baskda, plakay maskelemek iin

Liquid Packaging Board (LPB). Sv ambalaj kartonu. st

kullanlan, bir veya her iki yzeyi de su geirimsiz kt.

kat beyaz, alt kat beyaz veya esmer selloz ve orta kat

Lithographic Process. Litografik bask sreci.

beyaz veya esmer ve odun hamuruna dayal iki/ kez

Lithograph Label Paper. Litograf bask etiket kd.

kueli karton

Lithograph Paper. Litograf bask kd.

Liquid Penetrant Test. Sv geirgenlik testi. Emici sifon

Lithography. Litografi. Yal yzeylerin mrekkebi ekme

valsleri retimi sonrasnda yaplan sv geirgenlik testi.

ve suyu itme zelliinden yararlanlan, dz plakalarla

Liquor. Likr. Selloz retiminde kullanlan svlatrlm,

yaplan bask teknii.

zelti haline getirilmi kimyasallar. Beyaz likr, siyah

Lithogravure. Litogravr. Derin ukurlu bask. Tabask.

likr, yeil likr ve aartma likr bunun rnekleridir.

Litho Paper. (Baknz; Lithograph Paper).

Liquor Droplets. Likr lekeleri.

Lithopone. Litofon. Kt endstrisinde i dolgu

Liquor Flash Tank. Likr fla tank. Piirici knda

malzemesi olarak kullanlan, inko slfr ve baryum

bulunan, scak ve basnl likrn pskrd tank.

slfatn karm.

Liquor Spray Guns. Likr tabancas. Kimyasal geri

Litmus Paper. Test ktlar. Laboratuar test ktlar.

kazanma frnna likr basmak iin kullanlan pskrtme

Live. Canl

tabancas.

Live Bottom. Kullanlabilir tank dibi.

Liquor/Chip Ratio. Likr/yonga oran. Piiriciye

Live Steam. Canl buhar. Kazandan gelen basnl buhar.

gnderilen yongaya katlacak likr miktarnn sabit olmas

Load. Yk. Bask yk. (1) Kt testlerinde uygulanan

istendiinden yonga miktarna gre likr oran ayarlanr.

yk. (2) Preslerde ve kalenderlerde uygulanan bask

Listing Card Bristol. Dosya seperatr bristol. Etiket

kuvveti. (3) Kda retim aamasnda katlan dolgu

bristol.

maddeleri. (Baknz; Loading)

Lithco Process. Lithco Sreci. Kitap ve basl deerli

Load Deformation. Ykleme deformasyonu. Testlerde

rnlerin asidini gidermek ve kda dayankllk salamak

kdn ar yklenmesiyle oluan bozulma.

iin ktphanelerce gelitirilmi tekniklerden biri.


Litho. Lito bask. Dz bir yzey zerine baslacak ve

Loader. Ykleyici. Besleyici.

baslmayacak alanlarn kimyasallarla belirlendii bask

Loading. Ykleme. (1) Kt hamuruna dolgu maddeleri

teknii. Genellikle ya bazl ok renkli ofset bask.

gibi, kdn zelliklerini deitirecek ve dzeltecek kalsit


veya kaolin gibi maddeleri verme. Pigmentler bu snfa
172

NGLZCE-TRKE KIT VE KITILIK TERMLER SZL


girmez. (2) Basnc arttrma. Preslerde ve kalenderlerde

Log Splitter. Ktk dilici.

basnc arttrma.

Log Transportation. Ktk nakliyat.

Load Factor. Yk faktr. Kullanlan ortalama enerjinin

Loin Paper. Fleto kad. Kasap kd.

azami ekilen enerjiye oran. (Baknz; Demand Factor)

Long Circulation. Uzun dng. Kt makinesinde ksa

Load Sharing. Yk paylam. Elek ve presler gibi ykn

dngden artan sularn ve dier sularn toplanp, hamur

birden fazla motorla tahrik edidii noktalarda ykn

hazrlamada kesafet sulandrma gibi ilerde kullanlmas.

motorlar tarafndan paylalmas.

Elyaf geri kazanma ve su artma ilemleri bu dngde

Load Shedding. Yk atma. Elektrikte veya buhar

yaplr.

santrallerinde kullanlan kurtarc bir ilem.

Long Direction. Uzun yn. Makine yn. Gren yn.

Loan Paper. Bor senedi kd. Saf pamuk sellozundan

Kdn makine retim yn.

retilen dzgn yzeyli ktlar.

Longetivity. Uzun mrllk. Dayankllk.

Localized Watermark. Blgesel su izi. Blgesel fligran.

Long Fiber. Uzun elyaf. Grece olarak uzun elyaf.

irket yazma ktlarnda veya kt paralarda, ebat

Long Free Stock. Uzun elyafl serbestlii yksek hamur.

kesiminden sonra, filigrann hep ayn yerde olmas.

Havlu gibi emici ktlarn retiminde kullanlr.

Yazma ktlarnda kdn tam ortasnda bulunur.


Long Fold. Gren ynnde katlanm. Makine ynnde
Locker Paper. Derin dondurucu kd. Kasap kd. Et

katlanm.

rnlerinin buzlukta suyunu kaybetmemesi iin kullanlan,

Long Grain. Gren yn uzun kenar. Bir ktta uzun

su geirmez yal kt.

kenarn gren ynnde olmas. (E anlaml; Grain Long).

Locking. Kilitlenme. Birbirine tutturma.

Long Stock. Uzun elyaf. tme sonrasnda uzun elyaf.

Lockout. Kilitleme. Bir ekipmann bakm amacyla


Long Ton. 2240 libre. 1016,047 kg.

enerjisini kesme.

Look Through. nceleme. Kd a tutarak formasyon

Locust Bean Gum. Keiboynuzu ekirdei zamk.

hakknda bilgi alma.

Lodging Expences. Konaklama masraflar.


Loop. Devre. Dng.
Loft Drying. Sererek kurutma. El yapm ktlar bir seki

Loop Drying. Askl kurutma. Kdn direklere ve iplere

zerine sererek yaplan, doal kurutma yntemi.

aslarak kurutulmas. (Baknz; Festoon Drying, Loft

Log. Tomruk. Aa gvdesi.

Drying)

Log Driver. Ktk srcs. Nehirle sevk edilen ktkleri

Loose Coating. Gevek kue. Kda iyi tutunmam kue

ynlendiren eleman.

kaplama.

Log Driving. Ktk srme. Ktkleri nehir yoluyla tama.

Loose Leaf Filler. Dosya yedei. Kolej yedei.

Log Flume. Ktk yzdrme kanal. Ktk nakliyesinde

Loose Leaf Ledger Paper. Kaliteli dosya yedei/kd.

kullanlan su dolu kanal sistemi.

Dzgn yzeyli, pamuk sellozundan yaplm, yksek

Logger. Kayt tutucu. Ktk kaytlarn/verileri tarihine

yrtlma mukavemeti olan, elle yazarak uzun sre saklamak

gre saklayan defter, bilgisayar vs. gibi ortam.

iin kullanlan dosya ktlar.

Logging. Aa kesmek. Aa keserek tomruk haline

Lost Time. Kayp sre. Yararlanlr zaman iinde arza ve

getirmek.

kopmalar gibi nedenlerle oluan kayp sreler toplam.

Logic. Mantk.

Lot. Lot. Ayni tr selloz balyasnn says. (ISO 801)

Log Pond. Ktk gleti.


173

NGLZCE-TRKE KIT VE KITILIK TERMLER SZL


Lottery Paper. Piyango bileti kd. Kopyalama, zerine

Luminuos Reflectivity. Lminesan yanstclk. Fosforlu

silerek yazma gibi zellikleri bulunmayan ktlar.

yanstclk.

Loudspeaker Cone Paper. Hoperlr kd. Hoperlrlerde

Lump. Elyaf kmesi. Topak.

titreim salayan, olduka hava geirgenlii yksek olan

Lump Breaker Roll. Ezme valsi. Sifon valsine bal

kt.

alan ve sifon valsinin vakum etkisi srasnda safiha

Louver. Panjurlu klepe. Hava geiini ayarlamakta

zerinde kk bir pres gibi ilevi olan yardmc bir vals.

kullanlan damperli yap.

Elekte su alnmasna olumlu katks olan yumuak

Lovac. Sifonlu vakum kasas. Elekte vakum blgesinde

kaplamal bir vals. Genellikle layner kt retiminde

kullanlan sifon etkisiyle dk vakum yaratan kasalar.

kullanlr.

Low Angle. Dk al. (Konik Jordan rifaynerlerde, koni

Lunch Roll Paper. Kumanya sarma kd.

asnn dkln belirtir.)

Luster. (1) Parlak grntl. Prlt.

Low Angle Gloss. Dk ada (yatayla 15de) llen

LWC (Light Weight Coated) Papers. Dk gramajl

parlaklk.

kue ktlar. Dk gramajl kue kaplanarak retilmi

Low Count. Dk sayl. Eksik. Bir paket kdn standart

ktlar.

saynn altnda (500 ad.) olmas.

Lye. Kostik. Kostik soda. Sodyum hidroksit (NaOH). (E

Low Efficiency. Dk verim.

anlaml; Caustic)

Lower. Aa indirmek. ndirmek. Alaltmak.

Lyocell. Liyosel. znm sellozdan elde edilen,


rejenere selloz elyaf.

Lower Explosive Limit. (Baknz; LEL)

Lyophilic Colloid Systems. Sv sever aslt sistemleri.

Lower Flammable Limit. (Baknz; LFL)

Niasta gibi, suya konulduunda toz halde olup, daha sonra

Low Finish. Kaba ili. Kdn tam parlak veya tam mat

suyu emerek ien ve ortamda dzgn dalm veren

olmad durum.

yaplar.

Lubricants. (1) Yalandrclar. Kuelemede, kt ile

Lyophobic Colloid Systems. Sv sevmeyen asltl

makine arasndaki akcl salayan maddeler. (2)

sistemler. Suya brakldklarnda dengesiz bir durum

Yalayclar. Yalamada kullanlan yalar.

oluturan ve tabana kerek, bozuk dalm veren sistemler.

Lubricating Shower. Yalama fskiyesi. Keeyi vakum

Dolgu maddelerinin davran biimi.

kasas (Uhle Box) ncesi anmasn diye dk basnta,


ok az bir suyla slatan fskiye.
Lubrication. Yalama.
Lubrication Route. Yalama gzergah. Yalama
elemannn dzenli olarak izledii rota.
Lumen. Lmen. Odun elyafnn ortasndaki boluk.
Luminescent Pigments. Lminesan pigmentler. Fosforlu
pigmentler
Luminescent. Lminesan. Fosforlu.
Luminosity. Lminesanlk. Fosforluluk.
Luminous Paper. Lminesan kt. Fosforlu kt.

174

NGLZCE-TRKE KIT VE KITILIK TERMLER SZL


elemanlar ve yazlmdan oluan kontrol sistemi. Proses

kontrol ile fark makine zerindeki alglayclar kullanarak


bir PLC ile bir ka mili saniye gibi aralkta ok hzl
almasdr. zellikle elekte, preslerde, tutkal preste ve mal
sarcda youn kontrol devreleri bulunur. (Baknz; Safety

M.(Say) Bin (Romen rakam). 500+500 adetlik iki top

Related Machine Control System)

kt. 1000 adet kt.

Machine Crepe. Makinede Kreplenmi. Kt makinesinde

M (Arlk). 1000 adetlik herhangi tr iki top kdn

(retim srasnda), Yanki silindirde krepleme yaplm

arl.

ktlar.

M (Alan). 1000 ft2

Machine Creped. (Baknz; Machine Crepe).

Macaroni Paper. Makarna kd. Makinede lacivert renkli

Machine Creping. (Baknz; Machine Crepe).

olarak retilen veya sonradan bu renge dntrlen,

Machine Deckle. Makine erevesi. ki kenar arasndaki

makarna paketlemesinde kullanlan kt.

makine eni.

Maceration. Yumuatma. Islatarak yumuatma. Yongalarn

Machine Direction (MD). Makine yn. Makinede

veya hurda kdn slatlarak yumuatlmas.

safihann hareket ettii yn. Buna gren yn de

Machine Broke. Makine dknts. Kt retimi

denilmektedir. Ktta buna dik olan dier yn, makine

srasnda ya veya kuru olarak, kopma sonucu ortaya kan

enine olan yndr ve grene kar da denilmektedir. (Ek. 6).

dkntlerle, bobin makinesi artklar.

Machine Direction Control. Makine ynne kontrol.

Machine Calender. Makine kalenderi. Kt makinesinde

Makine ynne yaplan, gramaj, rutubet veya kalnlk

retim hattnda kullanlan kalender.

kontrol.

Machine Chest. Makine btesi. Kda dnmeden

Machine Directional (MD) Warp. Makine ynne

nceki, en son yksek kesafetli ve tam harmanlanm hamur

kamburlama. Oluklu mukavva retiminde layner kdn

btesi. (E anlaml; Stuff Chest)

boyuna doru dzensiz ebat deitirmesi sonucu oluklu

Machine Clothing (Paper Machine Clothing). Makine

mukavvada meydana gelen kamburlama. Kamburluk

tekstilleri. Kt makinesinin eitli blmlerinde

Layner kttaki i gerilimden kaynaklanmaktadr.

kullanlan, genellikle sentetik iplerden zel ebatlarda

(Baknz: Warp Level)

dokunmu ve dikilmi tekstil rnleri. Bunlar arasnda

Machine Dried. Makinede kurutulmu. Buhar

elekler, keeler ve zel tambur ceketleri bulunmaktadr.

silindirleriyle kurumu ktlar.

Elek, pres keeleri ile kurutma keeleri kullanm yerine ve

Machine Drive. Makine tahriki. Kt makinesini dndren

amaca gre farkl zelliklerdedir.

tahrik grubu. Bunlar motorlar, redktrler, aftlar ve

Machine Coated. Makinede kuelenmi. Kt retimi

kaplinlerden oluur. (Baknz; Sectional Machine Drive).

srasnda kaplanm ktlar.

Machine Efficiency. Makine randman.

Machine Coated Board. Makinede kuelenmi karton.

Machinery Breakdown Insurance. Makine krlmas

Machine Coated Paper. Makinede kuelenmi kt.

sigortas.

Machine Condition Monitoring. Makine durum izleme

Machine Fill. Makine eni. Gerek anlamda makine tasarm

sistemi. Makine blmlerinde, titreim verilerini toplayp

eni. Makinede elde edilebilecek, kenar skartas ktktan

analiz eden sistem.

sonraki net en.

Machine Control System. Makine kontrol sistemi. Kt

Machine Finish. Makinede ilenmi. (1) Yzeyi, makinede

makinesinin ilevselliini salayan alglayclar, kontrol

retildii haliyle sunulan ktlar. (2) Yanna kdn tr


175

NGLZCE-TRKE KIT VE KITILIK TERMLER SZL


eklendiinde o tre zellikleri olarak ok yaklam, o

Machine Pit. Elek alt btesi.

amala kullanlan rnlerden biri anlamna gelmektedir.

Machine Posting Index. Klasr ayra kartonu. Bu tr

Machine Finish Book Paper. Makinede ilenmi kitap

kartonlarn genel ad.

kd. Makineden km ve hi bir ilemden gememi,

Machine Posting Ledger. Kayt defteri kd. Dzgn

kitap basmnda kullanlan ktlar. Kitap kd olabilecek

yzeyli, pamuk sellozundan yaplm, yksek yrtlma

ktlarn herhangi biri.

mukavemeti olan, ktk kaytlarn elle yazmak iin

Machine Finish Cover Paper. Kapak kd. Makineden

kullanlan, dayankl ktlarn ortak ad.

km ve hi bir ilemden gememi, kitap kapa olarak

Machine Room. Kt makinesi salonu. Makine salonu.

kullanlan kartonlarn herhangi biri.

Machine Room Ventilation. Makine salonu

Machine Finished (MF). (Baknz; Machine Finish).

havalandrmas.

Machine Finished Specialities (MFS). Makinede retilmi

Machine Runnability. Makinede altrlabilme. Makine

zel ktlar. ok eitli olmakla birlikte zellikle gazete

alma koullarnn iyi olmas. Baskda sorun karmama.

ekinde verilen ve gazete kdna gre daha dolgun ve

Ekipmann kendisindeki yapsal nedenler, ham maddenin

hacimli 3. hamur ktlar.

yapsal zellii, iklim koullar veya aksamayan retim

Machine Frame. Makine gvdesi. Makine asesi. ase.

temposu gibi faktrlerin, kt makinesi veya bask

Machine Glazed (MG). Perdahl. Makinede perdahlanm.

makinelerinde uygun olmas.

Makinede (retim srasnda), Yanki silindirde, tek tarafnda

Machinery. Makine. Kt makinesi.

yzey dzgnl kazandrlm veya parlatlm

Machine Speed. Makine hz. Kt makinesi veya bask

ktlardan herhangi biri.

makinesinde, birim zamandaki retim hz veya bask adedi.

Machine Glazed Litho. Perdahlanm Litografik bask

Machine Speed Reference. Makine hz referans.

kd. M.G. (Yanki) silindirde tek taraf parlaklatrlm

Genellikle elek valsi motoruna ait hz sensrnden alnan

Litografik baskda kullanlan kt veya karton trlerinden

hz bilgisi. Makineye hz vermek iin kullanlr.

herhangi biri. (E anlaml; M.G. Litho)

Machine Stack. Makine kalenderi.

Machine Glazed Poster. (Baknz; Machine Glazed

Machine Tender. Makine sorumlusu. Makine operatr.

Litho).

Genellikle kt makinesi sorumlusu. (Benzer; Back

Machine Hood. Havbe. Makinede, kurutma gruplarn

Tender)

kapatan zel oda.

Machine Treated Buchers Paper. Makinede ilenmi

Machine Imprinted. Filigranl. Makinede fligran verilmi

kasap kd. Makine dnda parafinleme ilemi yerine,

her hangi bir kt. (Baknz; Watermark).

kt makinesinde yaplan yzey kaplamas.

Machine Loading. Makinede ykleme. Makinede

Machine Width. Makine eni. Makine genilii. Genellikle

Kueleme. Makinede tutkallama. Yzeye uygulanacak

mal sarcdaki net safiha eni.

maddeleri kt makinesinde verme.

Machine Wire. Makine elei. Elek.

Machine Made Deckle Edge. Makinede ereve kenar

Macromolecule. Byk molekl. Polimer molekl. (E

verilmi (kt). Kdn ereve kenarlarnn su jeti ile

anlaml; Polimer Molecule).

kesilmesi sonucu hafif trtkl kenar grnts. Bu grnt

Macroscopic. ri lekli. Byk lekli.

sanat ktlarnda elde yaplm kt hissi verir.

Magazine Cover Paper. Dergi kapak kd. Kue dergi

Machine Mark Stripes. aret izgileri. Kt kenarna

kapak kd.

yaken verilmi ve rnn belirli partiden veya fabrikadan


olduunu gsteren, gmrk amal izgiler.
176

NGLZCE-TRKE KIT VE KITILIK TERMLER SZL


Magazine Paper. Dergi kd. ok geni anlamda dergi

Maintenance Cost. Bakm maliyeti.

basmnda kullanlan kueli veya Kuesiz ktlar. Bask

Maintenace Crew/Team. Bakm ekibi.

kalitesi asndan kaliteli ktlardr. Sper Kalenderli ve

Maintenance Error. Bakm hatas.

dk gramajl kue ktlar (LWC) bunlardan nemli

Maintenacefree. Bakm gerektirmeyen.

olanlardr.

Maintenace Instructions. Bakm talimatlar.

Magazine Stock. Dergi sellozu/hamuru. Eski kitap ve

Maintenance Period. Bakm aral. Bakm skl

dergilerin, matbaa atklarndan elde edilen, mrekkebi


giderilmi hamur.

Maintenance Strategy. Bakm stratejisi.

Magnefite Process. Magnefit sreci. Magnezyum sreci.

Maintenance Tools. Bakm gereleri. Takmlar.

Selloz retiminde, magnezyumun geri kazanlmas kolay

Main Unit Processes. Ana temel sreler. Hamur

olduu iin kullanlan, magnezyum Bislfit bazl sre.

hazrlama blgesinde yrtlen, besleme, pulperleme,

Patentli bir sretir.

eleme, temizleme, datma, tme gibi sreler.

Magnesium Base. Magnezyum baz. Zayf bir baz tr.

Major Repair. Majr tamirat. nemli tamirat. Zorunlu ve

Magnesium Bisulfite. Magnezyum Bislfit. Magnezyum

byk tamirat

bazl selloz retiminde kullanlan kimyasal.

Major Shutdown. nemli duru. Fabrikann byk arzalar

Magnetic Ink Character Recognation. Manyetik slak

gibi zorunlu nedenlerle yapt plansz durular.

imza tanma. Manyetik mrekkep karakter tanma.

Makaroni Wrapping Paper. (Baknz; Makaroni Paper).

Bankalarca kullanlan, manyetik olarak el yazs imza tr

Make and Hold Order. ret ve beklet tarz sipari. ret ve

karakterleri tanma yntemi.

sevkiyata hazrla anlamna gelen sipari yntemi. Sipari

Magnetic Particle Testing (MT). Manyetik parack testi.

zerine retilen maln sevkiyat iin, gerekli talimat

Bu testle ferromanyetik malzemelerde yzeydeki veya

bekleme zerine kurulu retim plan.

yzeyin altndaki atlaklar ve kesiklikler tespit edilir.

Make or Buy Decision. Onarma veya yenisini alma karar.

Tahribatsz test yntemlerinden biridir.

Makeready Tissue. Prova pelr. Prova bask pelr.

Main Frame. Ana kasa. Bilgisayarn ana kasas.

Bask hazrlnda, son aamada durumu grmek iin

Main Mineral Fillers. Ana dolgu maddeleri. Kt

yaplan, baskda kullanlan pelr kd.

hamuruna katlan, kaolin, tlm kalsiyum karbonat,

Makeready Waste. Deneme bask atklar.

talk ve kelmi kalsiyum karbonat iin kullanlan genel

Make up. Takviye. Ek. Eklenen. Eksileni tamamlayan.

terim.

Make up Alkali. Slfat sreci iin hazrlanan ve kullanlan

Main Pigments. Ana pigmentler. Kue zeltisine katlan,

kimyasal.

tlm kalsiyum karbonat, kaolin ve kelmi kalsiyum

Make up Chemical. Kimyasal geri kazanma srecinde ek

karbonat.

olarak ilave edilen sodyum tuzlar veya bileikleri.

Main Press. Ana pres. Sifon presi. Silindir makinede sifon


Make up Salt Cake. Siyah likre eklenen susuz sodyum

presi.

slfat.

Main Squirt. Ana fskiye. Kenar kesici ve safiha enini

Make up Water. Takviye su. lave su. Kapal sistemlerde

ayarlayan fskiye.

eitli nedenlerle eksilen suyu tamamlamak, suyun

Main Steam. Ana buhar. Fabrikaya gelen canl buhar.

kalitesini dzeltmek veya suyun scakln drmek iin

Maintainable. Bakm yaplabilir. Tamir edilebilir.

kullanlan su.

Maintenance. Bakm.
177

NGLZCE-TRKE KIT VE KITILIK TERMLER SZL


Making Order. Sipari retimi. Hazr stoktan teslim

Manila Hemp. (Baknz; Manila Fiber, Abaca).

yerine, zel alnm retim siparii.

Manila Paper. Manila kd.

Male Thread. Erkek di. Cvatalarda olduu gibi darya

Manila Rope Paper. Manila keneviri kd.

bakan dileri olan.

Manila Rope Shipping Sack Paper. Manila torba kd.

Malleable Iron. Dvme demir. elik dvme.

Manila uval kd.

Management. Ynetim.

Manila Tag. Manila etiket kd.

Management Information Systems (MIS). Ynetim

Manila Wrapping. Manila ambalaj kd.

biliim sistemleri. DCS zerinde kaytl verileri ynetime

Manila Writing. Manila yaz kd.

veya yetkisi olanlara raporlayan sistem.

Mannogalactan. Manogalaktan. emen tohumu gibi baz

Mandatory. Zorunlu. Mecburi.

bitki tohumlarnda bulunan bir karbonhidrat. Kt

Mandrel. Mandrel. Malafa. Bir eksen etrafnda rulmanl

hamurunda kullanlan bir i tutkal. (Baknz; Guar Gum).

yatak ile dnen merkezleyici para.

Manual. Manuel. Klavuz. El kitab.

Manhole. Adam delii. Ekipmann, buhar silindirlerinin

Manual Backup. Elle kontrol. Kontrolr zerinden yaplan

veya kapal kaplarn iine girebilecek apta braklan

elle dzeltici eylem.

kapakl insan girme delii. (E anlaml; Manway)

Manual Control. Elle kontrol. (E anlaml; Manual

Manifest. Beyanname. Manifesto.

Backup, Hand Control)

Manifold. Manifold. Datc boru takm. Hamur kasas

Manufacturers Joint. Diki yeri. malat ek yeri. Oluklu

ncesi, ak datmak iin konulmu hamur kasasna

kutularda fabrikada yaplan tel zmbal birletirme yerleri.

borularla balanan Manifold.

(Baknz; Seam).

Manifold Copying Paper. oklu kopyalama kd.

Manufacturing Order. Sipari emri. retim emri.

Daktiloda ikinci ve nc yapraklar olarak kullanlan pelr

Manuscript Binder. (Baknz; Manuscript Cover).

kd. oklu karbon kopya kd.

Manuscript. El yazmas. Taslak. Msvedde.

Manifold Distributor. Ak datc. Hamur akn hamur

Manuscript Cover. Elyazmas kapak kd. Elyazmas

kasas iinde, makine eni boyunca dzgn bir ekilde

dosyalarda kapak olarak kullanlan dk gramajl

datan, ok borulu ve kendi iinde basn dengelemeli

koruyucu bir kt.

hamur giri borusu. (E anlaml; Manifold)

Manway. Adam delii. (E anlaml; Manhole)

Manifold Paper. oklu kopyalama kd. Karbon kopya

Maple. Akaaa. nara benzeyen yapraklar olan, Kuzey

kd. (Baknz; Manifold Copying Paper).

Amerikada yetien, selloz kayna bir aa.

Manila. (1) Manila keneviri (2) Manila keneviri

Map Litho Paper. Litho bask iin harita kd. Yksek

sellozundan yaplma kt. (Baknz; Manila Paper).

tutkall dayankl bir kt tr.

Manila Bristol. Manila keneviri sellozundan yaplma

Map Paper. Harita kd. Pamuk sellozundan yaplma,

Bristol.

katlama dayanm olan, kolay eskimeyen kt.

Manila Color. Manila rengi. Sar saman rengi.

Marbled Paper. (Baknz, Marble Paper).

Manila Drawing Paper. Manila sellozundan yaplma

Marble Paper. Mermerli kt. Dekoratif grn

izim kd.

nedeniyle, kitap kapaklarn kaplamakta kullanlan mermer

Manila Fiber. Manila sellozu. (E anlaml; Abaca).

desenli kt. Ebrulu ktlar.

Manila for Oiling. Yal kt yapmnda kullanlan


Manila taban kd.
178

NGLZCE-TRKE KIT VE KITILIK TERMLER SZL


Marbling. Ebru deseni verme. Mermerli grnt vermek

Mass Flowmeter. Ktle ak ler.

amacyla hamura baz maddeler ekleme.

Mass Sizing. Ktle tutkallama. tutkallama. Ya

Margarine Wrapper. Margarin ambalaj kd. Yal bir

tutkallama. Hamura tutkal verme. (Baknz; Surface Sizing)

kt tr.

Mat. (Baknz; Matrix Board).

Mark. z. Filigran veya Gofraj izi.

Mat Board. Kee kartonu. Dz veya desenli bardakaltl

Market Pulp. Pazar sellozu. Sat amal selloz. Pazar

veya ilan panosu yapmnda kullanlan ok sert ve kaln

mal selloz. Selloz olarak satlmak zere retilmi

karton.

genellikle her tr kda uygun elyaf cinsi.

Match Book Cover Board. Kibrit-kitap kapak kd.

Marking. Markalama. Etiketleme.

Kibrit kutular ve kitap kapaklarnda kullanlan karton.

Marking Felt. z keesi. Preste, kda zel iz vermek iin

Match Box Board. Kibrit kutusu kartonu. Kibrit kutusu

kullanlan kee.

yapmnda kullanlan esnek yapl bir karton.

Marking Press. z presi. (1) z keesi taklarak kda iz

Match Stem Stock. Kibrit p kartonu. Kimyasallar

verilen pres. (2) zerine iz ilenmi kauuk kapl pres valsi.

emici zellikte yaplm, sert dokulu kibrit p yapmnda

Marking Roll. z valsi. Desenli pres valsi. Kee veya

kullanlan ve ou kez boyanan karton.

egtr valsi kullanmadan, desenli pres valsi yzeyindeki izi

Material Balance. Madde balans. (Mass Balance).

ya kda aktaran iz valsi.

Material Cost. Malzeme maliyeti. Nakliye, sigorta, rn

Martensitic Stainless Steels. Martensitik paslanmaz

bedeli gibi, rn kullanlana kadar yaplan tm harcamalar

elikler. ok dk korozyon direnli, ilenmesi zor, sl

toplam.

ilemle sertletirilen, manyetik zellikli paslanmaz elik.

Material Handling. Malzeme aktarma/ykleme.

Masking. Maskeleme. Bask kalbnda, n gemesinin

Material Safety Data Sheets. Malzeme gvenlik bilgi

istenmedii alanlar kapatma.

formu. Bir maddenin zelliklerini belirten form.

Masking Paper. Maskeleme kd. Genellikle krepli pelr

Matrix. Matris. (1) Stereotipide kullanlan dii kalp. (2)

kd zelliinde, boyanacak yzeyde boyanmas

Hcreler arasn dolduran madde. Odun matrisinde lignin,

istenmeyen alanlar kapatmakta kullanlan kt.

yar sellozlar ve bitki ekstreleri bulunur.

Masking Tape. Maskeleme band. Boyac band.

Matrix Board. Matris kd. Stereotipide kullanlan dii

Masonary Works. naat ileri.

kalp kartonu.

Mass. Ktle.

Mat Stock. Kaln karton. eitli trde elyaflardan yaplan,

Mass Balance. Ktle balans. (E anlaml; Material

kapak olarak kullanlan karton.

Balance).

Matt. Mat.

Mass Colouring. Ktle boyama. Hamur haldeyken yaplan

Matte Finish. Mat yzeyli. Kt veya karton yzeyine mat

boyama ilemi. Bunun alternatifi yzey boyamadr.

grnt verilmesi.

(Baknz; Surface Colouring)

Matte Art Paper. Mat yzeyli resim kd.

Mass Deacidification. Ktle asitsizletirme ilemi.

Mature. Olgun. Mevsiminde.

Ktphanelerde, ayni anda birden ok kitaba uygulanan

Maturing. Olgunlatrma. Arzu edilen zelliklere getirme.

asitsizletirme sreci. Tek bir yaprak yerine, topluca bir


Maximum Capacity. Azami kapasite. Mhendislik

grup kitaba uygulanmas nedeniyle, ktle kelimesi

kapasitesi. Tasarlanan kapasite. Verimlilii dikkate alarak

kullanlmaktadr. (Baknz; Single Sheet Method).

belirli bir sre iinde ve ideal alma artlarnda

Mass Distribution. Ktle dalm. Elyaf dalm.

salanabilen azami retim miktar.


179

NGLZCE-TRKE KIT VE KITILIK TERMLER SZL


Maximum Deckle. Azami genilikte (safiha). Kenar

Measurement. lme. lm. Bir cihaz veya aletle yaplan

italarnn en ak olduu durumdaki makine eni.

byklk belirleme ilemi.

Maximum Practical Capacity. Azami pratik kapasite.

Measurement Head. l bal. QCS lerde kullanlan,

retim kayplarn ve verimlilii dikkate alarak, pratikte

tarayc zerinde bulunan l nitelerinden her biri.

yaplabilecek en fazla retim miktar. Buna pratik kapasite

Measuring Element. l eleman. len eleman.

de denilmektedir.

llecek noktaya monte edilen alglayc.

Maximum Trimmed Width. Azami genilikte tralanm

Measuring Instruments. l aletleri. (Baknz; Gauge).

en. Kt makinesinden kabilecek kenar kesimleri

Measuring Tanks. l tanklar. Kesikli piiricilerde

yapldktan sonraki en byk en. Bir makineden kacak,

piirici zerine yerletirilmi ve kimyasallar ll olarak

satlabilir en geni kt eni. Kt makinesinde elee

veren tanklar.

verilen safiha eni mal sarcda % 3 ile % 10 arasnda daralr.

Measuring Tape Paper. Mezura kd. Kraft kdndan

Bobin makinesinde kenar kesimleri de yapldnda kt

erit metre yapmak iin retilen uzamaz yapl kt.

eni biraz daha azalr. Bu deerler zerinden kt makinesi


kapasitesi hesaplanr.

Meat Wrapper. Et sarma kd. Kasap kd.

Maximum Width. Azami en. Mal sarcdaki en geni kt

Mechanical Aerator. Mekanik aeratr. Suya mekanik


yntemlerle hava kazandran kartrcl ekipman.

eni.

Mechanical Bonding. Mekanik balama. Temizlik

MC (Medium Consistency). Orta kesafet. Bir ilem iin

ktlarnda ok katl yapy mekanik bask yoluyla

tespit edilen kesafetin, orta derecede olmas. Grece bir

salayan balama yntemi.

tanm olduu iin, ilem yaplan blgeye gre deeri

Mechanical Deckle Edge Paper. Mekanik ereve kenarl

deikendir.

kt. Makine dnda eitli yntemlerle (giyotinde veya

MCC (Motor Control Center). Motor kontrol merkezi.

talayarak) trtkl ereve kenar grnts verilmi kt.

Motorlarn yol vericilerinin bulunduu elektrik panolar.

Mechanical Degradation. Mekanik paralanma. Sellozun

MCC.

mekanik yntemlerle paralanmas ve bozumas.

MCS (Machine Control System). Makine kontrol sistemi.


Sadece kt makinesini altrabilmek iin dzenlenmi ve

Mechanical Drive. Mekanik tahrik. Tek aftla birden fazla

hzl kontrol imkn salayan, alglayclar, yazlm ve

yk eviren tahrik sistemi. (E anlaml; Line Shaft)

kontrol elemanlarndan oluan sistem.

Mechanical Energy. Mekanik enerji. Hareket eden

Meally. Ebru desenli. Mermerli desenli. Ebruli. (Baknz;

cisimlerin yaratt veya tkettii enerji.

Mottled).

Mechanical Guarantees. Mekanik garantiler. malattan

Mean. Ortalama. Averaj. Aritmetik ortalama.

kaynaklanan kusurlara kar, imalat tarafndan mteriye

Mean Seperation. Ortalama uzaklk. Kdn yzeyinin

verilen garantiler.

dzgnlk derecesini belirten tanmlardan biri. Referans

Mechanical Interlocking. Mekanik kilitleme. Safiha

dz bir yzeyle, kdn yzeyi arasndaki boluun

elyaflarn kalenderde ezerek birbirine balama.

ortalama mesafesi (m). (Baknz; Roughness).

Mechanical Paper. Mekanik odun sellozu kd.

Mean Time Between Failure/Repair (MTBF/R). ki

Termomekanik ve yar kimyasal mekanik hamur

tamirat/arza aras geen ortalama sre.

harmanndan yaplma, kaba dokulu ktlar. Gazete


ktlar ve gri kartonlar gibi ikinci hamur ktlar.

Measured Variable. llen deiken. Bir kontrol

Mechanical Properties of Paper. Kdn mekanik

evriminde lm cihazndan gelen deer.

zellikleri. Kdn dayankllk ve direnciyle ilgili


180

NGLZCE-TRKE KIT VE KITILIK TERMLER SZL


zellikler. Bunlar arasnda, gerilim altndaki davran,

Medium Grade. Vasat trler. Orta kaliteli trler. CEPI EN

gerilim giderme srasndaki davran, viskoelastik

643 standardyla belirlenmi bir hurda kt grubudur. Bu

davran, uzamas, kopma dayanm, patlama dayanm,

snfa, kullanlmam gazete ktlar ve dnml olmak

katlanma dayanm, bklme sertlii, i yrtlma direnci,

kaydyla baskl matbaa artklar, seilmi ofis artklar,

kenar yrtlma direnci, yzey mukavemeti ve elyaf

renkli mektup ktlar, kitaplar, renkli magazinler ve

balanma mukavemeti bulunmaktadr.

srekli formalar girmektedir.

Mechanical Refining. Mekanik tme. Dvc veya

Medium-Weight Coated (MWC). Orta arlkta kueli

tc makinelerden geirme.

ktlar. Dk kue arlkl (LWC) kt snfndan

Mechanical Seal. Mekanik salmastra. Elyaf yerine grafit

olmakla birlikte Bir miktar kue arl fazla olan ktlar.

veya seramikten yaplma salmastra.

Medium Writing Finish. Karbon kd.

Mechanical Vibration. Mekanik titreim. Ekipmanlarda

Melamine Formaldehyde Resin. Melamin formaldehit

grlen bozulmaya balama belirtisi.

reinesi. Kt hamurunda ya dayanm arttrc olarak

Mechanical Wood Pulp. Mekanik odun sellozu. Odunun

kullanlan bir reine tr.

mekanik olarak tlmesiyle elde edilen lignini bol

Melamine Resin-Acid Colloid. Melamin reinesi-asit

selloz.

aslts. Melamin formaldehit reinesinin sulandrlm asit

Mechanics. Mekaniki. Mekanik bakm teknisyeni.

ortamnda yapt koloidal zelti. Kt hamurunda ya


dayanm arttrmada kullanlmaktadr.

Mechanization. Makineleme.

Membrane Filtration. Membran filtreleme. Bir

Mechanosorptive. Mekanik emicilik. Gerginlik nedeniyle

membrandan gei direnleri farkl olan maddeleri filtre

ktta oluan nem emicilii.

etmeye yarayan dzenek.

Mechanosorptive Creep. Mekanik emicilik krkl.

Memo Covers. Hesap czdan kapak kartonu.

Basn veya gerilme etkisiyle, kdn nem alarak


kreplenip, krmas.

Memory. Hafza. Bilgi depolayan birim.

Medieval Laid. Antik grnml. Eskiden kalm

Menu Bristol. Men kartonu.

grnts olan.

Mercaptan. Merkaptan. Gaz halindeki kkrtl organik

Medio Board. Fotojelatin Bristol. Fotoraf kd

bileiklerin ortak ad. rk yumurta kokulu gazlar.

yapmnda kullanlan, yzeyine jelatin iinde gm

Mercerization. Merserizeletirme. Pamuk elyaflarnn

tuzlarnn srld Bristol kd.

alkali ortamda ksa sreli tutularak, daha byk apl, daha

Medium. Dalgal ksm. Orta tabaka. Oluk tabakas. Oluklu

youn, daha mukavemetli ve boya tutar hale getirilmeleri.

ktta ortadaki dalgal ksm.

Merchant Brand. Fason marka. Ktlarn fabrika ismi

Medium Consistency. Orta kesafet. Grece olarak yksek

yerine, satn alan tccarn kendi verdii isimle anlmas.

ve dk kesafette olmayan. Genellikle kesafeti %6 ile %15

Merchants Stock Order. Ticari kt siparii.

arasnda olan.

Mercury Porosimetry. Cval gzenek lm. Kue

Medium Density Fiberboard. MDF. Basnl ve scak

ktlarda, gzeneklerin byklk dalmnn lm iin

ortamda, orta younluklu selloz elyaf ve reine

kullanlmaktadr.

karmndan yaplma levhalar.

Mesh. Me. Bir in uzunluktaki (25,4 mm) elek gz says.

Medium Finish. Vasat grnml. Yar ilenmi

Mesh Mount Tile Paper. Mozaik taban kd. Cam veya

grnml. Grnt olarak, ne ok dzgn, ne de kaba.

seramik mozaiklerin yaptrld Kraft kd.

181

NGLZCE-TRKE KIT VE KITILIK TERMLER SZL


Metachromatype. Metakromatip. Scaklk ve rutubet gibi,

znerek jel oluturur. Gda ve kozmetik rnlerde kvam

fiziksel evre koullar deitiinde rengi deien boyal

arttrc olarak kullanlr.

ktlar.

Metrication. Metrikletirme. ngiliz l sisteminden

Metalization. Metal kaplama. Scak galvaniz. Erimi

metrik sisteme dntrme.

galvanizle, paslanmaya kar oluturulan metal kaplama

Metric System. Metrik sistem. Uluslararas l sistemi

uygulamas. Metalic Coating kelimesiyle ilikisizdir.

olarak kabul edilmitir.

Metallic Blotting. Metalik kaplanm emici kt. (Baknz;

Metric Ton. 1000 kg. Bir ton. 2204 lb. (Baknz; Short

Metallic Coating).

Ton)

Metallic Coating. Metalik kaplama. Kt veya karton

Meyer Rod. (E anlaml; Metering Rod).

yzeyini alminyum, bakr gm tozu gibi metal

Mezzanine. Ara kat. Kt makinesi salonunda, tahrik

paracklaryla kaplama.

tarafnda bulunan ara katlar.

Metallic Paper. Metalik kt. (Baknz; Metallic

Mezzotint. Bakr klie bask.

Coating).

M.F. (Machine Finished). Makine ii. Kt makinesinde

Metal Transfer Paper. Metalik transfer kd. (Baknz;

Kalenderlenmi, dzgn yzeyli kt.

Metallic Paper, Transfer Paper)

M.G. (Machine Glazed). Perdahl. Kt makinesi kurutma

Metamerism. Metamerizm. Belirli bir kta ayni renkte

blmnde Yanki (M.G. Cylinder) silindir kullanlarak tek

grnrken, eitli k kaynaklar karsnda, farkl

taraf parlak olarak retilmi kt.

renklerde grnme.
M.G. Cylinder. Yanki silindir. Perdahlama silindiri.
Metering. lmleme.

Kdn tek tarafn perdahlamak iin kullanlan Yanki

Metering Blade. l raspas. Ayar raspas. Tutkal preste

silindiri. Oluklu ve temizlik ktlar reten makinelerde

veya kue makinelerinde kaplama miktarn ayarlamada

kurutma gruplar arasnda kullanlr.

kullanlan raspa.

M.G. Litho. Perdahl Litografi kd.

Metering Equipments. l ekipmanlar. Yzey

M.G. Sulfite Wrapping Paper. Perdahl slfit pelr kd.

tutkallamada tutkal veya baskda mrekkebi ayarlayan

Patron kd. Tekstil rnleri sarmak, meyve sarmak iin

sistemler. lmleme sistemleri.

kullanlan tek taraf parlak pelr ktlar. Trkiyede bir

Metering Rod. l mili. Ayar mili. zerine helezon

sre dudak kd olarak lokantalarda bardak iinde peete

eklinde tel sarl ve kue kalnln veya yzey tutkaln

olarak kullanld.

syrarak ayarlamaya alan dner mil. (E anlaml; Meyer

M.G. Violet Poster Paper. Perdahl mavi pelr kd.

Rod).

Kibrit paketlerinin ambalaj olarak eskiden kullanlrlard.

Metering Rod Coating. l milli Kueleme. (Ksaltlm;

Egtr valsi izleri verilmi olanlar yaygnd.

Rod Coating).

Mica Paper. Mika kd. Tek yz tlm mika ile

Meter Paper. Grafik kd. Takograf, sismograf gibi

kaplanan, duvar kd veya davetiye kartlar basmnda

izgisel kaydedici cihazlarda kullanlan ktlar. Kullanm

Gofraj yaplarak kullanlan bir kt.

ncesi lekli bask yaplr.

Micelles. Molekler kmeler. Miseller. Molekllerin ve

Methyl Mercaptans (CH3SH). Metil Merkaptan.

zerreciklerin bulunduu Asltl sv ortamlarda oluan,

Metantiyol diye de adlandrlr. Slfat sellozu retimi

askdaki molekl ve zerrecik birikintileri.

srasnda ortaya kan kkrt kokulu bileikler.


Methyl Cellulose. Metil selloz. Sellozdan treme
kimyasal bir bileik. Suyu seven beyaz bir tozdur. Suda
182

NGLZCE-TRKE KIT VE KITILIK TERMLER SZL


MICR (Magnetic Ink Character Recognation) Paper.

Microfiltration. Mikro filtreleme. 0,02 ile 2 arasndaki

Manyetik karakter tanma kd. Islak imzal ktlar.

paracklarn membran filtrelerde filtrelenmesi.

ek/senet ktlar.

Micro Kappa Number. Mikro Kappa says.

Microbial Celulose. Bakteri sellozu. Bakteriler tarafndan

Laboratuvarda elde edilen selloz iindeki lignin miktarn

oluturulmu selloz. Bnyesinde lignin ve yar sellozlar

gsteren Kappa says.

bulunmamaktadr. Selloz lifleri daha uzundur. l tipi

Micrometer. Mikrometre. Kt, karton veya mukavva

ortamlarda geliirler. (E anlaml; Bacterial Celulose )

kalnln lmek iin kullanlan bir l aleti.

Microbiocids. Mikrop ldrcler. Kt fabrikalar su

Micronised. Mikronize edilmi. ok iyi tlerek

dnglerinde grlen ve mikrobiyolojik birikintilere neden

Mikronize edilmi talk, kalsit gibi maddeler.

olan mikroplar ldrmede kullanlan kimyasallar.

Microorganisms. Mikroorganizmalar. Kt retim

Microbiological Analysis. Mikrobiyolojik analiz. Bir

sisteminde sorunlara yol aan mikroskobik yaam trleri.

rnekteki mikroorganizmalarn tiplerini ve saylarn

Microparticle Retention Systems. Mikroskobik

belirleyen analiz.

paracklarn tutunabildii sistemler. Silika veya Bentonit

Microbiological Slime. Mikrobiyolojik laym. (Baknz;

paracklar ile polimerlerin veya niastalarn bir arada

Slime).

bulunduu sistemler.

Microbiological Survey. Mikrobiyolojik inceleme. Kt

Micro Paper. Mikro kt. Yksek kaliteli bir yaz kd.

fabrikasnda, belirlenen hamur hatlarnda, sistematik alnan

Manyetik mrekkeple zerine yaz yazlan ktlar.

rneklerle yaplan biyolojik testler ve analizler.

Micro-Polishing. Mikro parlatma. Hamur kasas ve

Micro-compression. Mikro skma. (1) Elyaf tlrken,

borularnda uygulanan przszlk yaratmay amalayan

tc tarafndan elyafa uygulanan kk sktrmalar.

yzey parlatma ilemi (Baknz; Electro-Polishing)

(2) Kurutma srasnda elyaflarda meydana gelen minik

Micro-Turbulance. Mikro trblans. Hamur kasasndan

skmalar. Genel toplamda, ktta daralmayla sonulanr.

kan jetin, safiha yerleene kadar elek zerinde yaratt

Microcrystalline Cellulose Pulp. Mikro kristal selloz.

kk trblanslar.

ok saf ve ila endstrisinde tabletlerde katk maddesi

Mid. Ortadaki.

olarak kullanlan zerrecikler halindeki znmeyen alfa

Middle Lamella. Orta lamel. Odun elyaflarnn arasnda

sellozu.

bulunan ve onlar birbirlerine balayan lignince zengin

Microcrystalline Wax. Mikro kristal parafin. Mikro kristal

katmanl blge. (E anlaml; Intercelular Layer)

yapda petrol yan rn.

Middles. Ara ktlar. katl ktlarda orta tabaka

Microelectrophoresis. Mikro elektroforez. Kt

olarak kullanlan ktlar.

sanayiinde sk kullanlan bir Zeta potansiyel lm metodu.


Midfeather Stock Chest. Perdeli hamur btesi. Byk bte
Microfibril. Mikro iplikik. Mikrofibril. Hcre duvarnda,

yapmnda kullanlan, eliptik ekli ile ortada bir perde

ikincil katmanlarda grlen selloz iplikiklerinden oluan

oluturarak yapy bir kanala dntren bte. Kartrma

ksmlar.

kanal iinde srekli dnen hamur ktlesi eklindedir.

Microfibril Angle (MFA). Mikro iplikik as. kincil

Midton. Orta tonda bask. Yzeyin %25 ile %75 aras

hcre duvarnda bulunan iplikiklerin dizili alar.

mrekkepli olduu bask rnei.

Mekanik ve fiziksel elyaf mukavemeti asndan nemlidir.

Mil. Bir inin binde biri. Kt kalnlnda l birimi

Microfibrilated Cellulose. Mikrofibril selloz. (E

olarak kullanlr. (E anlamls; Point).

anlaml; Nanocellulose)

Milk. Kire st. Sulandrlm kire.


183

NGLZCE-TRKE KIT VE KITILIK TERMLER SZL


Milk Bottle Caps. St iesi kapak kartonu. Szdrmaz

Mill Heads. Fabrikasyon ambalaj kd.

zellikli bir kt.

Mill Line. Markal rn yelpazesi. sim haklar alnm

Milk Can Gasket. St kutusu kapak kd. Szdrmaz

fabrikasyon rn eitleri. (retim hattyla

zellikli st kutularnda conta ilevi gren karton.

kartrlmamal).

Milk Cap Board. (Baknz; Milk Bottle Caps).

Mill Roll. Tampon. Kt makinesi zerinde sarlmakta

Milk Carton Board. Dayankl st kartonu. eitli

olan veya sarlm km olan dev kt makaras.

katmanlardan oluan dayankl stlerin sata sunulduu

Mill Sized. Fabrikasyon tutkall. retim srasnda

ambalaj tr. (Tetrapak ticari adlarndan biridir).

tutkallanm kt veya karton. Sonradan yzey ilemle

Mill. (1) Kt fabrikas. Kt fabrikas (Papermill) yerine

tutkallanmam.

kullanlan ksaltlm kelime. Selloz tme deirmenleri

Mill Splice. Fabrikasyon ek yeri. Kt bobinlerinde, retim

dneminden kalma, gnmzde halen kt fabrikalar iin

srasnda kt kopmas nedeniyle oluan ve eklenen yer.

deirmen anlamndaki kelime. (2) Arkasndan gelen

(Baknz; Bad Splice).

kelimeye orijinal veya fabrikasyon anlam ykleyen

Mill Study. Fabrika etd. Bir kt fabrikasnda yaplan ve

kelime

raporlanan ett.

Mill Blanks. Fabrikasyon karton. Genellikle yuvarlak elekli

Millwide. Kt fabrikas apnda. Fabrika apnda.

makinelerde retilen ok katl layner kartonlar.

Fabrikann tm birimlerini iine alacak ekilde.

Laminasyonla makine dnda ok katllk verilmemi

Mill Wrapper. Fabrikasyon sarglk ktlar.

anlamnda kullanlmaktadr.
Mimeo Bond. Teksir kd.
Mill Boards. Fabrikasyon karton. Orijinal Karton.
Mimeograph. Teksir makinesi.

Kalnln silindir makinede salam, gramaj yksek ve

Mimeograph Paper. ablonla oaltma kd. Stensil

defalarca Kalenderlenmi kartonlar. Cilt kapa ile maket

kd.

kartonlar.

Mimeotype Stencil Paper. Stensil kd. ablon baskda

Mill Brand. Markal. Fabrika markas olan. Fabrikann

kullanlan kt.

sata kendi adyla sunduu kt veya kartonlar. Fason

MIMIC Diagram. Mimik diyagram. Pano zerine ilenen

olmayan kt markalar.

sembolik ak emas.

Mill Bristol. Fabrikasyon Bristol. Gerek Bristol. Kt


makinesinde, M.G. (Yanki) silindirde perdahlanm Bristol

Mineral Acid. norganik asit. Anorganik asit. Hidroklorik

karton.

asit, slfrik asit gibi inorganik veya anorganik asitler.

Mill Broke. Fabrika dknts. retim srasnda ortaya

Mineral Filler. Mineral dolgu maddeleri. Kaolin ve kalsit

kan dkntler.

tr, kt hamuruna katlan, kt yzeyine dzgn


grnt kazandran maddeler.

Mill Count. Fabrikasyon ambalajl. Fabrikasyon paketli.

Mineralization. Paralanma. Organik maddelerin su ve

Dkme alnp paketlenmemi.

karbondioksite dnmesi.

Mill Cut. Fabrikasyon kesim. lleri tam olan kesim.


Matbaada giyotin kesiminde, kelerde asal hatalar ve

Mining Nozzles. Bte temizleme fskiyesi.

ebatta l hatalar oluur.

Minor Repair. Kk tamirat. Yarm vardiyay gemeyen

Mill Edge. ereve kenar. Tampondaki kenar. Makinedeki

tamiratlar.

kt kenar. Makineden ktndaki kenarlara sahip, bobin

Minor Stoppage. kincil Durular. Hata duruu. Herhangi

makinesinde kenar kesimi yaplmam kt veya karton

bir arza giderme ilemi yaplmamasna ramen, temizlik

kenar. (Baknz; Machine Made Deckle Edge).


184

NGLZCE-TRKE KIT VE KITILIK TERMLER SZL


veya tkanmalar gibi nedenlerle yaplan ve retim kaybna

Modified Natural Ground Calcium Carbonate. Modifiye

yol aan durular.

doal ve tlm kalsiyum karbonat. Doal ve tlm

MIS (Manufacturing Information System). retim

kalsiyum karbonatn modifiye edilerek, morfolojisinin ve

biliim sistemi. Ynetimin ihtiya duyduu retim verilerini

zelliklerinin deitirtilmesiyle elde edilen pigment.

toplayp, karar vermede kulland sistem.

Modified Starches. Modifiye niastalar. Fiziksel, biyolojik

Misalignment. Yanl ayarlama.

veya kimyasal ynden farkllatrlm niasta trevleri.


Svlar koyulatrmak iin kullanld kadar yzey tutkal

Miscellaneous. Muhtelif.

yapmnda da kullanlr. Normal niastaya gre abuk

Misregister. Bask kakl. Baskda meydana gelen

hazrlanr ve etkisi glendirilmitir.

kaklk.

Modulus of Elasticity. Esneklik katsays. Elastiklik


Mist Board. Hur kartonu. Elbiseleri neme, toza ve gveye

modl. Bir kuvvete kar bir cismin gsterdii

kar korumak iin kullanlan kutularn/sandklarn yapld

deformasyon ls.

karton. Gri karton trndendir.


Moist Pulp. Ya selloz.

Mist Gray Board. (Baknz; Mist Board).

Moisture Barrier Building Paper. Rutubet geirmez kt.


Mitscherlich Pulp. Mitscherlich sellozu. Yksek miktarda

naat srasnda duvar katmanlar arasna konulan, rutubeti

hem selloz oranna sahip, aydnger kd yapmnda

engelleyen kt.

kullanlan slfit sellozu.

Moisture Content. Rutubet miktar. Kt bnyesinde

Mitsumata. Mitsumata als. Kabuklarndan elde edilen

bulunan su arlnn, toplam arln yzdesi cinsinden

sellozlar el yapm ktlarda kullanlan, Japonyada

deeri. Kt makinesinden kta rutubet, arln % 6-7

yetien bir al. Bu sellozdan yaplan kt.

si arasndadr. Normal oda artlarnda evrenin rutubetiyle

Mix Box. Hamur kasas (Silindir makinede)

% 10 a kar.

Mixed Papers. (Baknz; Mixed Wastes).

Moisture Control. Rutubet kontrol. Kt makinesi

Mixed Wastes. Kark hurda kt. Toplanp, cinsine gre

zerine kurulu, rutubet len tarayc ile yaplan ve buhar

ayrlmam her tr kt.

sistemine komut vererek rutubeti ayarlayan kalite kontrol

Mixing. Kartrma. (1) Dzgn bir hamur karm elde

sistemi (QCS).

edebilmek iin, hamurun bir kartrc ile kartrlmas. (2)

Moisture Measurement. Rutubet lm. Laboratuvarda

Harman yapmak amacyla, eitli fabrika ii hatlardan gelen

veya QCS araclyla yaplan kttaki nemin llmesi.

hamurlarn, dolgu maddelerinin ve kimyasallarn

Moisture Proofness. Rutubet geirmezlik. Rutubete kar

kartrlmas.

yksek dirence sahip olma.

Mixing Chamber. Hamur kasas (Silindir makinede) (E

Moisture Ratio, Dry Basis. Rutubet oran, kuru bazda.

anlaml; Mixed Box)

Kt iindeki su arlnn frn kuruluundaki kt

M.M. Romen rakamyla 1000 e 1000 anlamnda. 25X 40

arlna oran.

(=1000 in) ebadnda 1000 adet kdn arlyla ifade

Moisture Ratio, Wet Basis. Rutubet oran, ya bazda.

edilen kt gramaj sistemi. M Latincede 1000 demektir.

Kt iindeki su arlnn, kdn arlna oran.

M.O. (Making Order). Sipari verme.

Moisture Regain. Sonradan alnm rutubet. Kdn

Modification. Tadilat. Deiiklik. Dzeltme.

retim sonrasnda bulunduu ortamdan ald rutubet.

Modified Aeration. Modifiye havalandrma. Aktif amurlu

(Baknz; Moisture Content).

artmada, aktif amur miktarn yksek tutup, havalandrma

Moisture Resistant. Rutubete direnli. Su alma zellii

sresini ksa tutan alternatif bir yntem.

olmayan kt.
185

NGLZCE-TRKE KIT VE KITILIK TERMLER SZL


Moisture Welts. Nem izi. Kabarma. Kdn nem

Moment of Inertia. Atalet momenti. Bir cismin harekete

nedeniyle oluan dalgal grnts.

kar gsterdii diren. Ktleye ve hzn byklne bal

Mold (Mould). Elek. zerinde kdn olutuu elek. Bu

olan deer.

elekte belirli hacimdeki seyreltik hamur szlerek istenilen

Monitor. (1) Ekran. (2) Ekranda izlemek.

kalnlkta kt elde edilir. Bir tr kalplama anlamna gelen

Monitoring. Bilgisayarda izleme. Bilgisayar ortamnda

Mold veya Mould kelimeleri kullanlmtr. Ayrca

kaydederek yaplan lm ilemi.

kullanlan elein ad da eklenerek Cylinder Mold,

Monoblister (Clamshell). eitli effaf plastik levhalarn

Hand Mold, Sheet Mold diye elek tr de

(PP, PE) scak ekillendirilmesiyle oluturulan ambalaj

belirlenmektedir.

rnleri.

Moldability. ekillenebilme. Kalplanabilme. Ambalaj

Monoflament. Tek damarl. Tek telli. Misina gibi tek

kd tr ktlarda, kdn katlandnda, almadan

damarl. Elek ve keelerde kullanlan sentetik, atk veya

katlanm olarak kalabilme zellii.

zg ipleri.

Molded Pulp Packaging. Kalplanm ambalaj. Viyol tr

Monorail Conveyor. Monoray tayc. Tavanda veya

kt hamurunun vakumla ekillendirilmesiyle yaplan

zemin zerinde bobin sevk eden tayc yap.

ambalaj.
Monosaccharides. Monosakkaritler. En az 3 karbon
Molded Pulp Products. Kalplanm kt rnler.

atomuna sahip, genellikle 6 karbon atomlu, aalarda besin

Yumurta viyol, kt tabak gibi kalplanm kt rnleri.

olarak retilen karbonhidrat.

Molding Machine. Kalplama makinesi. Yumurta viyol,

Monosulfite Pulp. Mono slfit sellozu. Genellikle ntr

kt tabak gibi kalplanm rnleri reten makine.

slfit sreciyle retilmi selloz. Sert aa trlerine daha

Mold Machine. Yuvarlak elekli kt makinesi. (E

uygundur.

anlaml; Cylinder Mold)

Monotype Paper. Monotip kd. Makine dizgi kd.

Mold Made Paper. Yuvarlak elekte yaplm kt.

Makine dizgisinde delikli erit eklinde kullanlan beyaz,

ereve kenar el yapm gibi braklarak, yuvarlak elekte

kalnca kt.

retilmi ve elek zerinde ebat kesimi yaplm, el yapm

Mordant. Mordan madde. Renk sabitleyici. Boyama veya

grnts verilmi ktlar.

tutkallama ncesi elyaflar kaplayan ve boyann veya

Mold Resistant. Kalba direnli. Kalplanamayan.

tutkaln elyafa tutunumunu arttran ap ve benzeri maddeler.

Mold Resistant Paper and Boards. Kalba direnli kt

(E anlaml; Fixative)

ve kartonlar. ine konulan katk maddeleri nedeniyle,

Morphological Properties of Fibers. Elyaflarn morfolojik

retim srasnda kalplanamayan kt ve kartonlar.

zellikleri. ekil ve yapsna bal olan selloz zellikleri.

Molecular Structure. Molekl yaps.

Bunlar arasnda, ortalama elyaf uzunluklar, hcre eperi

Molecular Weight. Molekl arl. Bir bileikte kendini

kalnlklar, elyaf eitleri, fibrilleme alar, elyaf

oluturan atomlarn, atom arlklarnn toplam.

byklkleri (Coarsness) ve zgn yzey zellikleri


bulunmaktadr.

Mollier Diagram. Moliyer diyagram. Scaklk artyla,


hava iindeki doymu rutubet miktarndaki art gsteren

Morphological Structure. Morfolojik yap. ekilsel yap.

diyagram. Bu diyagram ileme scakln grmede ve

Morse Paper. Telgraf kd. Mors alfabesi ile telgraf

havann rutubet tama kapasitesinden yararlanmada

metninin zerine yazld, erit hale getirilmi kt.

kullanlan bir diyagramdr.

Mother of Pearl Paper. Sedefli kt. zeri sedef


grnm verilmi, kaplama ktlar.
Motor. Motor. Elektrikli, haval veya hidrolik motor.
186

NGLZCE-TRKE KIT VE KITILIK TERMLER SZL


Motor Control. Motor kontrol. Motorun yol vericiyle

Mulch Paper. Zirai rt kd. Sera kd. Ziftlenerek

altrlmas.

bitkileri veya topra scaa, soua kar battaniye gibi

Motor Control Center (MCC). Motor kontrol panosu.

rtmesi iin retilen kt.

Tm motorlarn altrld merkez.

Mullen. Mullen mukavemeti. Patlama mukavemeti. Kt

Motor Cooling Air. Motor soutma havas.

veya kartonda patlama mukavemetini len, adn Mullen


tipi cihazdan alan test. (E anlaml; Burst/Bursting Test)

Motor Drive. Tahrik motoru. Kurutma blm


motorlarndan biri.

Mullen Burt Tester. (Baknz; Mullen)

Motor Shaft. Motor mili.

Multichannel Headbox. ok kanall hamur kasas. ok


girili hamur kasas. ok katl kt retiminde bir hamur

Motor Starter. Motor yol vericisi.

kasas tr.

Mottle. (1) Mermerli. Ebruli. Kt hamuruna deiik


renklerde karm hamur veya su nedeniyle oluan ebruli

Multicolored Crepe. Renkli krapon kd.

desen. Boyal hamurun tam karmamas nedeniyle oluan

Multicylinder Drier Section. ok silindirli kurutma

dalgal, alacal grnt. (2) Harelenmi. Mrekkebi

partisi.

dalm. Mrekkebin kttaki emicilik ve przllk

Multicylinder Machine. ok silindirli kt makinesi.

nedeniyle dzgn dalmamas sonucu oluan grnt

Multifourdrinier. ok katl uzun elekli makine. ki katl

bozukluu. (Baknz; Backtrap Mottle)

Fordriniye makine.

Mottled. Mermerli. Mermerli kt veya karton. (Baknz;

Multigrade Machines. ok tr kt reten makine.

Mottle).

Genellikle kk kapasitesi nedeniyle birden fazla kt

Mottled Color. (1) Mermerli renk. Ebruli. (2) Dzensiz

trn retebilen makine.

boyand iin mermerli gibi grnen renkli kt.

Multigraph. Mltigraf. oaltma makinesi.

Mottled Finish. Mermer dokulu ilenmi.

Multigraph Paper. Mltigraf oaltmada kullanlan kt.

Mottle Test. Harelenme testi. (Baknz; Mottle (2))

Multilayer Paper/Board. ok katl kt veya karton.

Mottling. (1) Ebruli olma (2) (Dzensiz) Mermerli boyama.

Harmanlar farkl olan hamurlardan ok katl olarak

Mould. Mould ile balayan tm kelimeler iin baknz;

retilmi Ktlar. Esmer ve beyaz testlayner tipik

Mold bal.

rneklerdendir.

Mount Hope Roll. Ama valsi. Kambur vals. Pres keesini

Multilayer Web Forming. ok katl kt retimi. ok

katlanmamas iin, safihann ise krkln dzeltmek iin

elekli sistemlerde birden fazla safihann tek bir safiha haline

kullanlan eri/kambur vals.

dntrlerek yaplan karton retimi. Burada


ktta/kartonda i katmanlardan sz edilir. (E anlaml;

Mounting. Montaj.

Multilith. Mltilit. Ofiste kullanlacak kadar kk ofset


Mounting Board. Maket kartonu. Montaj kartonu.

makinesi

Mourning Paper. Yas kd. Matem kd. lm


nedeniyle, tandklara yasta olunduunu bildirmek zere

Multilith Paper. Mltilit ofset kd.

hazrlanan, pamuk sellozu kkenli, matbaada siyaha

Multimetal Plate. Mlti metal bask kalb.

boyanarak desen verilmi kt.

Multipass Headbox. ok geili hamur kasas. Hamurun

Mulberry. Dut. Dut aac. Bir yllk taze srgnlerin

bir saptrc etrafnda dnerek akt hamur kasas.

kabuklarndan el yapm ktlar retilen selloz kayna.

Multipass Inlet. ok geili giri. Silindir elekli


makinelerde, iinde olduka uzun ynlendirici ve datc
levha bulunan hamur kasas.
187

NGLZCE-TRKE KIT VE KITILIK TERMLER SZL


Multiple Branching Manifold. (Fordriniye elekli

Multiwall Corrugated Board. ok dalgal oluklu

makinede) manfoldlu hamur datcs.

mukavva. Birden fazla oluu ve ikiden fazla layner

Multiple Effect Evapotrator. Kaskat/Kademeli

kullanlm oluklu mukavva trleri. (Baknz; Ek. 4)

buharlatrc. Kaskat evaporatr. ok kademeli evaporatr.

Multiwall Paper Sack. ok katl kt torba. imento veya

Bir dizi evaporatrden oluan, seri bal ve yksek verimli

un torbalar gibi birden fazla kattan oluan torbalar.

buharlatrma sistemi.

Multizone. ok blgeli. Blgelere ayrlm. Kalenderlerde

Multiply. ok katl. Dupleks anlamnda olmayan, Tuvalet

ve hamur kasalarnda blgesel denetim salamak amacyla

kad gibi ok katl olmasna ramen katmanlar yaptrma

uygulanan paral yap.

olmayan, makinede retilmi kt ve karton trleri iin

Munition Board. Fiek kartonu. Av tfei fieklerinde

kullanlan genel amal kelime.

kullanlan karton.

Multiply Board Machine. ok katl karton makinesi.

Munition Paper. Fiek kartonu. Av tfei fieklerinde

Birden fazla elei olan ve sonunda ok katl karton reten

kullanlan karton.

makine. Kartonda ok katlln makinede saland bir

Music Cover. Albm kapak kartonu. Mzik albmlerinin

yntem.

kapa olarak kullanlan karton.

Multiply Formers. oklu elekler. Genellikle alt ve st

Music Lithograph Paper. Solfej kd. Mzik notalarnn

katlar farkl hamurdan kt retiminde kullanlan, birden

yazld/basld ktlar.

fazla elei olan kt makineleri. Hem uzun eleklerde, hem

Music Paper. (Baknz; Music Lithograph Paper).

de yuvarlak eleklerde ok katl kt retimi, elek

Music Roll Paper. Otomatik piyano/org kd. Org veya

kademelerine farkl hamur gndererek mmkn olmaktadr.

piyanonun belirli bir paray piyanist olmadan, otomatik

Multiply Paper Making Process. ok katl kt retim

olarak almas iin, delikli hafza eridi yapmnda

sreci. (Baknz; Multiply Board Machine).

kullanlan kt.

Multiply Web. ok katl kt. Temizlik ktlarnda


Myriameter. Mirametre. 10 kilometre. Kilometrenin 10

uygulanan ok katl yap. (E anlaml; Multiplay,

kat. Metrenin 10000 kat.

Laminated Web)
Multiply Web Forming). Not: Multiply Web ok katl
temizlik ktlar iin de kullanlmaktadr. Fakat bu durum
makine dnda gerekletirilir ve ok katllk retilmi
ktlarn sonradan st ste getirilmesiyle salanr.
Multiply Web Forming. (Baknz; Multilayer Web
Forming).
Multi Sectional Drive. ok paral tahrik. Kt makinesi
gruplarnn ayr ayr tahrik edildii sistem.
Multistage Bleaching. Kaskat aartma. ok kademeli
aartma. Bir selloz aartma sreci.
Multistage Cooking. ok kademeli piirme.
Multistage Process. ok kademeli sre. Aartma ilemi
gibi ardk ilemler dizisi.
Multiwall Bag Kraft Paper. imento torba kd. ok
katl torba ktlar.
188

NGLZCE-TRKE KIT VE KITILIK TERMLER SZL


Natural Dyes. Doal boyalar. Bitkiler, hayvanlar,

minerallerden elde edilen pigment ve boyalar.


Natural Purification. Doal temizlenme. Sularn doal
yolla oksijen kazanarak bakterilerce temizlenmesi.

Nacreous Paper. Sedefli kt. (E anlaml; Mother of

Near Miss. Kysndan dnlm. Planlanmam ve kazann

Pearl Paper).

eiinden dnlm olay.

Nail Strength. ivi mukavemeti. ivi aklan fiber

Needle Paper. ne kd. Paslanmay nleyici ve diki

levhalarn, yanal hareketlere kar dayanm direnci.

inelerini paketlemekte kullanlan, siyah renkli kt.

(Baknz; Edge Nail Strength).

Needle Punching. neli diki. Elek ve keelere uygulanan

Nanocellulose. Nanoselloz. Nano yapdaki selloz. Eni 5-

el dikii.

20 nanometre, boyu birka mikron olan selloz lifi. Bir

Needled Felt. (Kee inesi ile) dikilmi kee. Ucu balk

araya geldiklerinde jel halde bulunur, akkandr. nceleri

oltas gibi olan bir ine ile keenin ip/diki kullanlmadan

viskozitesi yksekken zaman iinde vizkozite der. Ar

elyaflarnn birbirine geirilmesi. Kurutma ve pres

tme sonucu oluur.

keelerinde uygulanan bir yntem.

Nano Crystalline Cellulose (NCC). Nano kristal selloz.

Needling. Dikme. Kt makinesinde kullanlan, kurutma

Boyu nanosellozlardan daha ksa, bir mikronun altnda

keesi gibi tekstil rnlerini ucu kancal zel bir kee inesi

boylar olan ve elyafn asit hidroliziyle muamelesi sonucu

ile ekleme ilemi. (Barbed Needle)

elde edilen sert, kristalimsi madde. Gda, kozmetik gibi pek

Negative Crown. Negatif ta (valsi) Orta ksm kenarlara

ok alanda katk maddesi olarak kullanlmaktadr.

gre daha dk kesitte olan vals tr. (Baknz; Crown)

Nanofiltration. Nanofiltreleme. Membran filtrelerde, ap

Negative Heliographic Papers. (E anlaml; Negative

0,002 nun altndaki paracklarn filtre edilmesi.

Paper).

Nano Whiskers. Nanoselloz paracklar.

Negative Paper. Negatif kd. Fotoraflkta negatiflerin

Napkin. Peete. Kt peete.

basld kt.

Napkin Papers. Peete ktlar. Temizlik ktlar

Negative Photographic Paper. (E anlaml; Negative

grubundan, Yanki silindirli makinelerde krepli olarak

Paper).

retilen, su emici, yumuak dokulu, ok dk gramajl ve

Negligence. hmal. Savsaklama.

ok katl ktlar.

Net Positive Suction Head (NPSH). (Baknz; NPSH)

Native Cellulose. Yerli selloz. O blgede veya o lkede

Network. A. Elyaflardan oluan a.

yetien bitkilerden elde edilen selloz.

Nepal Paper. Nepal kd. Defne aac sellozundan, elde

Natural Boiler Water Circulation. Kazan suyu doal


dolam. Scaklk nedeniyle oluan younluk farkllklar

retilen kt.

nedeniyle kazan iindeki suyun hareketi.

NPSH (Net Positive Suction Head). Net pozitif emme


ykseklii. Bir pompann kayplar ktktan sonra (net) ka

Natural Colored. Doal renkli. ine boya katlmam,

metre aadan emi yapabileceini gsteren deer. Bu

sellozun kendi rengi olan kemiksi beyaz renkli ktlar.

deerden sonra pompa emi yapamayacandan Kavitasyon

Natural Draft. Doal eki. Baca gaznn baca uzunluu

nedeniyle pompada delinmeler yaanr. Azami NPSH

sayesinde oluan alt ve st noktalardaki scaklk farkll

deeri ideal artlarda/kaypsz 9,81 metredir. Pompalar bir

ile kendiliinden kmas. Aksi takdirde cebri fanlar

miktar aadan veya yukardan emi yaparken bir miktar

kullanlr.

189

NGLZCE-TRKE KIT VE KITILIK TERMLER SZL


da daha yukarya basarlar. Pompa hesaplamalarnda emi

tanmdr. Standard Newsprint tabiri bildiimiz gazete

basnc/ykseklii dikkate alnmaldr.

ktlarn tanmlar.

Net Refining Load. Net tme yk. tcde harcanan

Newsprint Sheets. Ebat kesimli gazete kd. Ebat olarak

enerjiden, trblans kayplar iin harcanan enerji

gazete basm iin kesilmi kt. Dz bask preslerinde

karldktan sonra kalan enerji deeri.

dk bask sayl gazete basm iin, paket halinde satlan

Net Weight. Net arlk.

gazete ktlar.

Network Flocculation. ebeke oluturma. Kprleme. ki

News Vat Lined Chip. Gri karton. Yuvarlak elekte eski

veya daha fazla polimerin etkileimiyle, artma nitesi

gazete ktlaryla retilmi gri karton veya kt.

havuzlarnda, elyaflarn polimer a yaratarak meydana

Newtonian Fluid. Newton akkan. Deformasyon hznn

getirdikleri kitleleme. (Baknz; Bridging Flocculation).

kayma gerilimiyle doru orantl olduu akkanlara

Neutral Gummed Electrical Papers. Ntr tutkall

Newton tipi akkanlar denir

elektrik yaltm kd. Elektrik yaltm dayanm ve kt

Ninepoint Corrugating Material. Dokuz puanlk fluting

mukavemeti ok yksek, Ntr ortamda retilen bobinajda

kt. Amerikan normlarnda kalnl 0,009 in (=0,22mm)

yaltma amal kullanlan ktlar. Presbant ktlarnn bir

gelen fluting kt. Avrupa normlarnda bu tr

tr.

ktlar/kartonlar gramajla llendirilir. Daha geni

Neutral Kraft. Ntr Kraft kd. Tekstilciler tarafndan

aklama iin Point balna baknz.

rnlerde leke brakmad ve renk bozulmalarna neden

Ninepoint Semichemical Board. (Baknz; Ninepoint

olmad iin kullanlan, ntr ortamda retilmi, asit veya

Corrugating Material).

baz zellii gstermeyen Kraft kd.

Ninepoint Strawboard. Dokuz puanlk saman fluting.

Neutral Size. Ntr tutkal. Asidik veya bazik zellik

Amerikan normlarnda kalnl 0,009 in (=0,22mm) gelen

gstermeyen (pH deeri 7 olan) mukavemet kazandrmas

saman sellozundan retilmi fluting kt.

iin kt hamuruna katlan ya dayanm tutkal.

Ningbo Fold. Kueli Bristol. Tek taraf kue bir Bristol.

Sabunlam reine tutkal.

Nip. Nip. Kdn iki vals arasnda preslendiinde oluan

Neutral Sulfite Pulp. Ntr slfit sellozu. Piirme

bask alan. Dry Nip kalenderdeki kuru nipi, Wet Nip

srasnda sodyum slfitin kullanld, sonradan sodyum

preslerdeki ya nipi ifade etmek iin kullanlr.

karbonatla ntrletirilen sellozlar.

Nip Guard. Nip muhafazas. Bobin makinelerinde, sarma

News. Gazete.

valsleriyle bobin yast arasnda bulunan ve bobin iin

Newsboard. Gri karton. Eski gazete ktlarndan, ambalaj

koruyucu muhafaza ilevi gren para.

amal retilen gri kartonlar.

Nip Impression. Nip basks. Preste nip basksnn nip

News Bogus Paper. Dnml gazeteden yaplma kt.

boyunca dalm karbon kd ile test edilerek belirlenir.

Eski gazete ktlarndan yaplma ktlar.

nce statik olarak bir rnek alnr. Daha sonra dinamik

News Lined Board. (E anlaml; News Vat Lined Chip).

olarak test rnei alnr. Testin amac her iki durumda da


pres valslerinin nip boyunca eit bask uyguladn

Newspaper Wraps. Gazete ambalaj kd. Kraft


sellozundan yaplan, son derece dayankl, gazeteleri

grmektir.

ambalajlamak iin kullanlan ktlar.

Nip Load. Nip yk. izgisel bask yk. Pres ve


kalenderlerde, bir milimetre uzunlua Newton cinsinden

Newsposter. Afi kd. lan kartonu.

yaplan bask kuvveti.

Newsprint. Gazete kd. Gazete basm iin retilmi

Nipple. Nipel. Meme ucu.

mekanik selloz kkenli muhtelif ktlar. Genel bir

Nip Pressure. Nip basnc.


190

NGLZCE-TRKE KIT VE KITILIK TERMLER SZL


Nitrating Paper. Nitrat kd. ok saf pamuk

Noncarbon. Karbonsuz. (E anlaml; Carbonless).

sellozundan retilen, ok yksek dzeyde nitrat sellozu

Noncombustible Paper. Alev almaz kt. Alevlenmez

ierdii iin bu ad alan, temiz grnml ktlar.

kt. Sigara kd gibi, yand zaman alev karmayan

Nitration Pulps. Nitrat sellozu. Pamuk sellozlarnn,

ktlar.

nitrik asitle muamele edilmesiyle elde edilen sellozlar.

Noncondensibles. Younlatrlamaz gazlar.

Nitrogen Dioxide. Azot dioksit. Azot oksidin havayla

Younlamayan gaz maddeler.

temasnda ortaya kan ldrc gaz.

Noncontact Evaporators. Temassz buharlatrc.

Nitrogen Emission. Azot emisyonu. Azot salm. Azotlu

Endirekt stmal buharlatrc.

bileikleri evreye/havaya salma.

Noncorrosive Greaseproof Wrapping. Paslandrmaz-ya

Nodules. % 35 kuru maddeli ya sellozlarn genel ad.

geirmez ambalaj kd. Su, buhar, ya veya gaz

Nakliye amacyla bu deerde retilirler.

geirimini nlemek iin kullanlan, zel olarak kaplanm

Nodulizing. % 35 kuru maddeli selloz hazrlama.

veya lamine edilmi ambalaj ktlar.

No Draw Drier. ekisiz kurutma. Bu anlama gelen

Noncurling Gummed Paper. Kvrlmaz reineli kt.

Single Tier Drier tek sra silindirli kurutma blm

Kvrlmaz kt. Rutubet aldnda dalgallk gstermeyen

tasarm, ok hzl kt makinelerinde, safihann alt ve st

reine kapl ktlar.

sra silindirler arasndaki geiini nlemek, yani

Nondestructive Control (NDC). Tahribatsz kontrol.

kopmamasn nlemek iin gelitirilmitir.

Kestirimci bakmda, donanma zarar vermeden, durumunu

Noisless Paper. Sessiz kt. Hrtsz kt. Kt sesinin

kontrol etmek iin gelitirilmi yntemler.

duyulmasnn istenmedii, tiyatro, opera, radyo gibi

Nondestructive Inspection (NDI). Tahribatsz kontrol.

ortamlarda elde dolaan basl ktlar.

Kestirimci bakmda kullanlan, herhangi bir tahribatsz

Noiseless Program Paper. (Baknz; Noisless Paper).

lm yntemi

No Load Power. Ykszken ekilen g. tcde

Nondestructive Tests (NDT). Tahribatsz test. Kestirimci

baklar kapanmadan, iinden hamur geerken ekilen g.

bakmda kullanlan, donanma zarar vermeden, durumunu


test etmek iin gelitirilmi yntemler. (Benzer anlaml;

Nominal. Etiketinde yazlan. Anma. (E anlaml;Rated).

Nondestructive Inspection, Nondestructive Control).

Nominal Mass. (1) Nominal arlk. 500 veya 480 adetlik

Nonfading Poster. Solmaz poster kartonu. Ofset bask ile

bir top belirli ebat ve gramajdaki kdn net arl. (2)

afi ve poster baslan kartonlar.

100 veya 144 adetlik bir top belirli ebat ve gramajdaki


kartonun net arl.

Nonfibrous Additive. Elyafs olmayan katk maddesi.

Nominal Weight. Nominal kt arl. 500 veya 1000

Genellikle mineral kkenli dolgu maddeleri ve kimyasallar.

adetlik bir top kdn arl. Amerikan standartlarnda

Nonfilterable Residue. Filtre edilemeyen kalnt.

kt trlerinin gramaj iin kullanlan tanmdr.

Genellikle erimi veya askdaki organik ve inorganik

Uluslararas standartlarda bir metrekare kdn gram

kkenli maddeler. Gr/L olarak ifade edilirler.

cinsinden arl belirleyicidir.

Noninductive Load. Endktif olmayan yk. Bobin devresi

Nominate. Aday gstermek.

bulundurmayan yk. Akmn, gerilimden geride kalmad

Nonbender. Bklmeyen (karton). Krlgan. Bkldnde

ykler.

krlarak kopan, esnek olmayan karton.

Nonintegrated Mill. Entegre olmam fabrika. Sadece kt

Nonbibulous . Emici olmayan. Kt iin kullanlan ve su

veya selloz reten fabrika.

emiciliinin olmadn gsteren bir terim.

Nonionic Compound. yonlamayan bileik. Suda


iyonlarna ayrlmayan ve ykleri olmayan bileikler.
191

NGLZCE-TRKE KIT VE KITILIK TERMLER SZL


Nonnewtonian Fluid. Netwona uymayan akkan.

Nordic Turn-up Reeling. skandinav tr tampon alma

(Baknz; Newtonian Fluid)

yntemi. retimi aksatmadan, dolu tamponu mal sarcdan

Non Operating Personel. letme yetkisi olmayan kiiler.

almak amacyla kullanlan, en eski tampon alma yntemi.

Operatr dndaki kiiler. Bu kiiler iletmenin baka

Dnen dolu tampon kelepelerden ayrlarak hzn

blgelerinden sorumlu bile olabilirler.

kaybeder. Dnerken oluan vakum, kd yeni dnmeye


balam olan bo tampona sarmaya balar ve kt iki

Nonpasted Blanks. ift katl karton. Kt makinesinde

tampon arasndan kopar.

katmanl olarak retilmi karton. Patent Coated Board


olarak da bilinen, makinede ift katl olarak retilen

Normal Capacity. Normal kapasite. Yllar iinde tecrbe

kartonlar.

edilmi tm olumsuz koullar iinde bulunduran ortalama

Nonporous Woods. Gzeneksiz aalar. Yumuak

retim kapasitesi.

aalardr.

Normally Closed Valve. Normalde kapal vana. Enerji


yokken kapal vana.

Nonrust Paper. Paslanmaz kt. Kimyasal olarak iinde

Normally Open Valve. Normalde ak vana. Enerji yokken

demir olmayan kt.

kapal vana.

Nonrattle Paper. Hrtsz kt. Noiseless Paper


olarak da adlandrlan, buruturulduunda ses karmayan

No Sulphur Pulping. Kkrtsz selloz retimi.

ktlar.

Notebook Paper. Not defteri kd. Genel olarak defter

Nonreturnable Core. Geri dnmsz mihver boru.

yapmnda kullanlan ktlar.

Nonselective Flotation. Seici olmayan Flotasyon. Sudan

Note Paper. Not kd.

her tr kat paracn ayrtrlmas iin kullanlan ve

Notify. Uyarmak. Bildirmek. Uyarda bulunmak.

Flotasyon nitelerinde gerekleen ayrtrma ilemi.

Notion Bag Paper. Tuhafiyeci torba kd. ok kk

Selective Floatation ileminde, sadece belirlenen baz

rnleri paketlemek iin mini torba yapmnda kullanlan

tr paracklar ayrtrlmaktadr.

ktlar.

Nontarnish Paper. Leke yapmayan kt. indeki

Nowel News. Cep roman kd. Gazete kd trnde,

kimyasallarn lekeye neden olmad kt.

ucuz cep romanlar basmak iin kullanlan ktlar.

Nontest Chip. Sra karton. Hi bir teste gerek duymadan

Nowel Paper. Roman kd. Gazete kd. Ucuz market

kullanlan vasfsz dolgu kartonlar.

romanlar kd.

Nonwetting Felt. Islanmaz kee.

NOX. Azot oksitler. Atmosferdeki oksijen ve azotun yksek

Nonwood Fibers. Aa d sellozlar. Saman, pamuk,

scaklkta yanmasyla meydana gelen azot oksitler.

kendir, bambu gibi bir yllk bitkilerden elde edilen,

Noxious Gases. Zehirli baca gazlar.

sellozlar.

Nozzle. Fskiye memesi. Elek blmndeki fskiyelerde

Nonwood Pulp. Odunsuz selloz. Odun d bitkilerden

kullanlan ve suyu eitli zelliklerde pskrtebilen

elde edilen selloz. (Baknz; Nonwood Fibers).

memeler.

Nonwovens. Keeler. Dokunmam kumalar. Kee tr

Nozzle Headbox. Nozul tipi hamur kasas.

uzun elyaflarn birbirine balanmasyla oluan kt veya

Nozzle Slice. Nozul tipi cetvel az akl.

kumalar.
NSSC (Neutral Sulfite Semi-Chemical). Ntr slfit-yar
Nonwoven Fabric. Kee. Dokunmadan, uzun elyaflarn

kimyasal selloz.

keeletirilmesiyle oluan tekstil rn.

Nuclear Gauges/Gages. Radyoaktif kaynakl lm cihaz.

Nonwoven Felts. Dokunmam keeler.


192

NGLZCE-TRKE KIT VE KITILIK TERMLER SZL


Number 1 Manila. 1 numara Manila. Sar saman renkli
kimyasal Manila sellozu.
Number 2 White Manila. 2 numara Manila. Beyaz renkli
Manila sellozu.
Nutrients. Besleyici maddeler. Gdalar.

193

NGLZCE-TRKE KIT VE KITILIK TERMLER SZL


Off Center. Merkezden kak. Kak merkezli.

Off Color. Bozuk renkli. Rengi eldeki rnee veya


artnameye uymayan kt veya karton.
Offcut. Kesim fazlas kt. Kesim art kt. Kesim

Oak. Mee.

yapldktan sonra kalan ve kullanlabilecek ebattaki kenar

Oatmeal Paper. Yulafl kt. Hamuruna tala

skartalar. Bunlar, geri dnme gnderilen matbaa kenar

kartrlmas nedeniyle, lifli ve kaba bir grn olan

krpntlarndan farkl olarak kp blok, bloknot veya kitap

kt.

ayrac gibi kk ebatl rnlere dntrlebilir.

OBA (Optical Brightening Agent). Optik beyazlatma

Off-Machine. Makine d. Ktla ilgili ilemin kt

maddesi.

makinesinden baka bir makinede yapldn belirten ifade.

Obligation. Ykmllk. Zorunluluk. (Szleme)

Off-Machine Coating. Makine d Kueleme. Mstakil

Obstetrical Sheet. Alez kd. Su geirmez yatak

Kueleme. Kt makinesi yerine mstakil makinelerde

koruyucu kt.

Kueleme.

OCC, Old Corrugated Cardboard. Eski oluklu mukavva.

Off-Machine Creping. Makine d krepleme. Mstakil

OCC, Old Corrugated Container. Eski oluklu mukavva

krepleme. Yanki silindir yerine, retim hatt dndaki

kutu. Dnml kt ve karton retiminde ana

makinelerde krepleme.

hammaddesi olarak kullanlan, hurda kutu atklar.

Off Quality. Kalite d. retim srasndaki kusurlar

OCR (Optical Character Recognition) Paper. Optik

nedeniyle kalite kontrol tarafndan reddedilmi rn.

karakter tanma kd. Ya imza kd. Bankaclkta ek

Offset. (1) Ofset bask. Mrekkebi kalptan blankete oradan

ve senetlerde kullanlan, elle yaz yazmaya uygun ktlar.

kda aktararak yaplan bask. (2) Kayma. Kontrol

Octopus Distributor. Ahtapot datc. Hamur kasas

devrelerinde dzeltici eylemden sonra, hedef deerden sabit

giriinde hamuru datan ahtapot grnml sistem.

ekilde meydana gelen sapma.

Odd. Kusurlu (Kt). l, renk, gramaj ve yzey

Offset Blotting. Emici ofset kd. Bir taraf kue ktla

grnts olarak standartlara uygun olmayan ktlar.

dupleks hale getirilmi mrekkep emici ktlar.

Odor/Odour. Koku.

Offset Bristol. Ofset baskya uygun Bristol kt/karton.

Odor Abatement. Koku azaltma. Selloz fabrikalarnda

Offset Cartridge. Ofset baskya uygun kaset kartonu.

uygulanan koku azaltma yntemleri.

Offset Lithography. Ofset bask. (E anlaml; Offset

Odor Control. Koku kontrol. (1) Kt veya kartonda, su

Printing)

devrelerinden veya bekleyen hamurdan kaynaklanan,

Offset Paper. Ofset kd. Kitap ve dergi ktlar olarak

belirgin olan kokularn giderilmesi iin mekanik veya

da bilinir. Mukavemetli ve boyutsal kararll olan, birinci

kimyasal anlamda yaplan faaliyetler. (2) Artma

hamur, dzgn yzeyli ktlar. Yksek gramajlarda karton

sistemlerinde ortaya kan, hidrojen slfr gaznn kontrol.

olarak retilirler.

Odor Threshold. Koku eii. nsan burnuyla duyulabilecek

Offset Postcard. Ofset kartpostal. Ofset posta kartna

en dk seviyedeki koku. Kokusuz bir suyun iine ardk

uygun kartonlar. Bristol karton.

olarak kokulu rnek maddeden ilave edilir. Kokunun

Offset Printing. Ofset bask. Web ofset bask. Bobin

duyulmasyla test sona erer.

halindeki kd kullanarak, kesiksiz yaplan ofset bask.

OEM(Original Equipment Manufacturer). Orijinal

Offshade. stenilen renkte olmayan. Sonuna kt ismi

ekipman reticisi. Ambalajsz dkme satn alnan rnlerin

getirilerek, renginin bozuk olduunu belirten ifade ekli.

markal olduunu gstermek iin kullanlr.


194

NGLZCE-TRKE KIT VE KITILIK TERMLER SZL


Offspec. Spesifikasyon d. Spek d.

Old Corrugated Container (OCC). Eski oluklu mukavva

Offsquare. Bozuk kesim. Kak kesim. Giyotinle kesimde

kutu.

ortaya kan kelerin 90 derece olmamas kusuru.

Old Corrugated Cardboard (OCC). Eski oluklu

Ohm. Elektriksel diren. zerinden bir amper geen iletken

mukavva.

zerinde bir volt gerilim dmne neden olan diren

Old Magazine (OMG). Eski dergi.

deeri.

Old Newspapers (ONP). Eski gazete kd.

Oil. (1) Ya. (2) Petrol kkenli yakt.

Oligosaccharides. Oligosakkaritler. le on arasnda

Oil Absorbency. Ya emicilii. (Baknz; Absorbency). Su

monosakkaridin balanmasyla oluan sakkaritler.

emicilii (COBB) testinde kullanlan yntem burada da

One Hundred Sheet Sealed. 100 l paket. Yz adet ebat

kullanlmaktadr. (ISO 535, 1991)

kesilmi ve paketlenmi kt veya karton.

Oil Burner. Yakt brlr.

One Piece Case. Tek paral kutu. Kutu haline gelebilen

Oiled. Yal. Yal kt. Su emiciliini azaltmak iin,

nceden kesilip hazrlanm karton.

emici bir kda ya emdirilmesiyle elde edilen ktlar.

One Sidedness. Tek yzllk. Kdn her iki yznn

Oiled Manila. Yal kt.

farkl zelliklerde olmas.

Oiled Offset Paper. Yal ofset kd. Yeni baslan

One Side Finish. Tek yz ilenmi. Tek tarafnda boya

ktlarn arasna basky korumak iin konulan, yal Kraft

veya ssleme yaplm kt.

kd.

One Time Carbon Paper. Tek kullanmlk karbon kd.

Oiled Paper. Yal kt. Gda paketlemesinde kullanlan

Sadece bir kez kullanldktan sonra atlan karbon kd.

benzer tr ktlarn genel ad.

One Zone Rolls. Tek blgeli valsler. Tek blge kontroll

Oiled Stencil. Yal Stensil kd.

kalender valsleri.

Oiled Tracing Paper. Aydnger kd. Yal kt.

Onionskin Paper. Kopya kd. Pelr kd. Tl kd.

Oil Film. Ya filmi. Ya tabakas.

ok ince olduu iin, matbu formlarda alt nsha olarak


kullanlan, ikinci ve nc nsha ktlar.

Oil Free Air. Yasz hava. inde ya olmayan hava.

On-Line Control. Bilgisayarl kontrol. retim srasnda

Oiling Roll. Yalama valsi. Kt yzeyinin yala

yaplan ve ekran zerinden yaplan kontrol ilemi

kaplanmasnda kullanlan vals.

On Machine Coating. Kt makinesinde Kueleme.

Oil Level. Ya seviyesi.

Makine ii Kueleme.

Oil Lubrication System. Yalama sistemi. Kt makinesi

On-Of Control. A-kapa tipi kontrol. Termostat tr basit

kurutma silindirlerinin ve preslerin yataklarn yalama

anahtarlarla yaplan kontrol teknii.

amacyla kullanlan sistem.

On-Off Valve. Ama-kapama vanas. Pompalardan nce

Oil Penetration. Ya geirgenlii.

kullanlan, kelebek, srgl vana veya kresel vana.

Oil Proof Paper. Ya geirmez kt.

Aldnda orta konumda braklmayan, kontrol amal

Oil Spots. Ya lekeleri.

olmayan vana trleri.

Oil Wettability. Yalanabilirlik. Ya emebilir.

ONP, Old Newspapers. Eski gazete kd. Gazete kd

O.K. Sheet. Prova bask onay belgesi.

hurdas.

Old. (1) Eski. (2) Atk kt. Kullanlm ve mrn

Opacified Bond Paper. Opak yaz kd. El yazsnda

doldurmu kt iin kullanlmaktadr.

kullanlan, arkaya k geirmez ktlar.

195

NGLZCE-TRKE KIT VE KITILIK TERMLER SZL


Opacified Book Paper. Opak bask kd. Kitap dergi

safihann giri k yapt ksmlar. (3) Kt makinesi

basmnda kullanlan, arkadan basks grnmeyen ktlar.

salonunda bulunan, tampon veya malzeme tamak

Opacifiers. Opaklatrclar. Kda opaklk kazandrmak

amacyla inaatta braklan zel aklklar ve merdiven

iin, kt hamuruna kartrlan maddeler.

boluklar. (4) Makine blmleri arasndaki boluklar.

Opacimeter. Opaklk ler.

Open Mouth Sacks. Ak azl uval. Kimyasal madde


satnda uygulanan bir ambalajlama yntemi.

Opacity. Opaklk. Matlk. Kdn k geirgenlik ls.

Open Transfer. Ak safiha sevki. Ak geili (Open

Baskda nemli parametrelerden biridir. (ISO 2471)

Draw) makinede safihann elekten prese elle aktarlmas

Opacity Book Paper. Opak bask kd. Kutsal kitap


ktlar ve benzeri trde ince olmasna ramen, kta

Open Washing. Akta ykama. ok kademeli selloz

arkasn gstermeyen bask ktlar.

aartma kademelerinden biri. Ykama suyunun serbeste


szlerek atld ykama ilemi.

Opacity Paper. Opak kt. Ikta arkasna k geirmeyen


kt.

Operating Capacity. alma kapasitesi. retim

Opaline. Opalin kt. ok dzgn yzeyli, bol kaolin

kapasitesi. Belirli bir dnem iindeki hedeflenen gnlk,


haftalk, aylk veya aylk kapasite.

dolgulu mat kt.

Operating Expenses. letme giderleri.

Opaque. Opak. Ik geirmez.

Operating/Operation Instructions. altrma talimatlar.

Opaque Circular Paper. Opak sirkler kd. Normal

Operating Speed. alma hz. Kt makinesinde, bir

opakln tesinde, ar opak kt.

dakikada alnan metre cinsinden yol. Kdn trne gre

Opaque Paper. Opak kt.

2500 metre/dakikaya kadar klabilmektedir.


Opak Wrapping. Opak ambalaj kd.
Operating Surface Topography (OST). (alma
OPCO (Ontario Paper Company) Process. OPCO sreci.

anndaki safiha) yzeyi yaps. Yanki silindirlerle retim

TMP srecinde basnl n tmeden sonra, selloza

yaplrken ortam artlar annda, kdn yzey zellikleri.

sodyum slfit verilerek yeniden tlmesi. Sellozun

Operation Principles. alma artlar. alma

zelliklerini daha iyiletirdii iin gelitirilmitir.

prensipleri.

Open Consistency Regulator. Ak kesafet ayarlaycs.


Silindir makinelerde giren kan ve geri dnen hamura gre

Operations. Operasyonlar. Faaliyetler.

kesafet ayarlayan dzenek.

Operator. Operatr. Makinenin bir blmn altran.

Open Draw. Ak gei. Safihann makine blmleri

Operator Care. Operatr gzetimi. Operatr sorumluluu.

arasn desteksiz serbeste gemesi. Genellikle bamsz

Operator Rounds. Operatr turlar. Operatrn kendi

pres blmleri ve presle kurutma arasndaki geiler.

sorumluluunda olan blgede ekipmanlarn durumunu ve

(Baknz; Closed Draw).

srecin gidiatn iyiletirmek amacyla yapaca planl

Open Ended Questions. Ak ulu sorular. Kim, ne, neden,

turlar. Bu turlarda nelere dikkat etmesi gerektii konusunda

nasl gibi kelimelerle balayan sorular.

elinde bir kontrol listesi olabilir. Bu liste operatrden


beklenen asgari izleme noktalarn gsterir. Turlar operatre

Open Headbox. Ak hamur kasas.

verilen talimatlarn bir parasdr.

Open Hood. Ak havbe. Davlumbaz tr kurutma havbesi.

Opportunity Cost. Frsat maliyeti. Birinci seenek uruna,

Open Impeller Pump. Ak fanl pompa. Kesif hamuru

vazgeilmek zorunda kalnan ikinci en iyi seenein

basmak iin kullanlan salyangoz pompa tiplerinden biri.

maliyeti.

Openings. Aklklar. Boluklar. (1) Vakumla emi yaplan


kt makinesi elek blgelerindeki aklklar. (2) Havbede
196

NGLZCE-TRKE KIT VE KITILIK TERMLER SZL


Optical Bleaching/Brightening. Optik beyazlatma. Optik

kark ktlar ve kartonlar, gri kartonlar, kark gazete ve

aartma. Ultraviyole kta grlebilen ve adeta effaf rengi

dergi ktlar, oluklu mukavva kartonlar ve seilmi

olan bir sv ile hamura beyaz grnts kazandrma. Mor

mrekkepli ktlar bulunmaktadr.

k altnda kolayca fark edilebilir.

Ordnance Paper. Mhimmat kd. Nem, gaz gibi

Optical Brightening Agents (OBA). Optik beyazlatclar.

maddeleri geirmeyen, mhimmat sarmnda kullanlan

Kd gerekte beyazlatmak yerine, hamura kartrlarak

ktlar. (Baknz; Barrier Material).

kt yzeyinde floresan parlaklk kazandran kimyasal

Organic Deposits. Organik birikintiler. Kt

boyalar.

fabrikalarnda hamur iinde grlen, sellozun bnyesinden

Optical Brightening Agents (OBA) Carriers. Optik

gelerek birikmelere yol aanlarna zift (pitch), hurda ktla

beyazlatc tayclar. Optik beyazlatclarla ba yaparak

gelen zamk kalntlarna yapkan (Stickies) denir.

onlar sabitleyen maddeler.

Organic Felt. Organik kee. Paavra sellozu, odun

Optical Brightness. Optik beyazlk.

sellozu veya kt/karton keeler. Asbest gibi mineral

Optical Density. Optik younluk. Krlma endeksi de

kkenli keeler grubundan olmayan.

denilmektedir.

Organic Fiber Felt. Organik elyafl kee.

Optical Measurement. Optik lm. Grnt analizinde

Organizing. rgtlenme. Organize olma.

kullanlan lmler.

Orifice Plate. Delikli plaka. Buhar debisi lmlerinde, hat

Optical Properties. Optik zellikler. Beyazlk (ma),

zerine fark basn yaratmas iin taklan, ortas basnca

opaklk, effaflk gibi kda den k altndaki grnt

gre hesaplanm lde delikli daralma paras. Bu

zellikleri,

parann nnde ve arkasnda oluan basn farkllnn

Optical Whitener. Optik beyazlatclar. (E anlaml;

karekk, debi ile doru orantldr. (Baknz; Differential

Optical Brightening Agents, Brightener, Optical

Pressure).

Bleaching Agents).

Origami. Kt katlama sanat.

Optical Characteristics. Optik zellikler. Renk parlaklk,

Orsat Apparatus. Orsat cihaz. Baca gaz bileenlerini

opaklk ve beyazlk gibi kda has zellikler.

len cihaz.

Optimization. Optimizasyon. Bir ekipman grubunun veya

Oscillation. Salg. Salnm. Mal sarcda veya bobin

bir srecin performansn en etkili ve ekonomik duruma

makinesinde dnen tamponda grlen salg hareketi.

getirme.

Oscillator. Osilatr. Salnml dzenek. Hareketli

Orange Peel. Portakal kabuu. Yzeyi portakal kabuu

mekanizma. Fskiye veya raspalarda retim srasnda ileri

gibi przl olan ktlar.

geri hareket edebilen, pnmatik veya motorlu alan

Order. Sipari.

dzenek.

Order Acknowledgement. Sipari onay bildirgesi.

Osmosis. Ozmos. Bir svnn az youn ortamdan ok youn


ortama, yar geirgen bir diyaframdan geme eilimi.

Order Blank Paper. Abonmanlk bavuru kd.


Dergilerin iinden kan ve abonmanlk mracaat iin

OST. (Baknz; Operating Surface Topography)

hazrlanm form ktlar.

Outcome. kt. Sonu.

Order Conformation. Sipari teyidi.

Outdoor Sign Paper. D saha ynlendirme kd. Pankart

Ordinary Grade. Alelade trler. CEPI EN 643

kd. Afi kd.

standardyla belirlenmi bir hurda kt grubudur. Bu gruba

Outfall. k az.

ksa elyafl hurda kt trleri girmektedir. Bunlar arasnda,

Outlet. k. Pompa veya ekipman k.


197

NGLZCE-TRKE KIT VE KITILIK TERMLER SZL


Out of Round. Ezik. Oval. Salgl. Silindirik zelliini

Overdried. Ar kuru. Kt makinesinde, kdn fazla

ezilerek kaybetmi bobin. Kullanmda ar salg yaratarak

kurutularak krlgan hale gelmesi.

hz kaybna neden olur.

Overfire Air. Yakma havas. Kazanda zgara zerine

Output. kt. rn. Mteriye verilmek zere retilen

gnderilen hava.

hizmet mal veya bilgi.

Overfull. Ar dolu. Takan veya tepsilerde ar miktarda

Outside Chip Storage (OCS). Ak alan yonga silosu.

hamur veya su tanmas.

Outsourcing. D kaynak kullanm. Taeronlardan hizmet

Overhaul. Tamir-bakm. Bir ekipmann daha iyi almas

alm.

iin yaplan kontrol, bakm, tamirat gibi iler btn.

Outthrows. Yabanc maddeler. Hurda ktta grlen,

Overhead. Genel gider.

kt d, cam, kum, tahta paras, zmba teli gibi maddeler.

Overhead Crane. Tavan vinci.

Outturns. Numuneler. rnekler. Bir kt fabrikasnda

Overheating. Ar snma. Tahrip edici snma.

retilen ve mterilere rnek olarak sunulan A4 ebadnda

Overissue News. Bask fazlas gazete. Sata sunulmayan

kesilmi kt ve karton trleri.

baslm gazete. Bu tr rnler dnmde verimlilik

Outturn Samples. (E anlaml; Outturns, Outturn

saladklarndan tercih edilirler.

Sheets).

Overlay. (1) Transfer kd. zerindeki eklin dier

Outturn Sheets. (E anlaml; Outturns, Outturn

kda gemesi iin kullanlan effaf transfer kd. (2)

Samples).

Yayg kd. rt kd.

Outward Flow Screen. Ak yn ieriden darya doru

Overlay Paper. Kaplama kd. rt kd. Lamine

olan sepetli elek.

parke tr rnlerde, dekoratif st yzey olarak retilen,

Ovendry. Rutubetsiz. Frn kuruluunda. Kemik

reineyle kaplanarak kalplanan kt.

kuruluunda. (E anlaml; Bone Dry).

Overload. Ar yklenme. Ar zorlanma.

Ovendry Moisture Content. Rutubet oran frn

Overpressure. Ar basn.

kuruluunda olan. Frnda 105 C (+/- 2) de kurutulmu.

Overproduction. Ar retim.

Overall Equipment Efficiency (OEE). Toplam ekipman

Overrun. 1) retim fazlas. Bir sipari srasnda, sipari

verimi.

miktarndan fazla retilen ve stoklanan kt veya karton. 2)

Overall Machine Efficiency (OME). Toplam makine

Gemek. Bir limiti amak.

verimi. Toplam ekipman verimi (OEE). Kt makinesi iin

Oversize. Byk. ls byk. Kenar kesimleri

Toplam Makine Verimlilii olarak ifade edilen terim.

dnlerek byk tutulmu veya l d kesilmi kt.

Kesintiler ktktan sonra, toplam fiili retim sresinin,

Overvoltage. Ar gerilim.

yaralanlabilir retim sresine oran.

Overweight. Ar. Belirlenen gramajn zerinde.

Overall Retention. Toplam tutunum. Kda dnen kuru

Spesifikasyonda belirtilenden daha ar.

maddenin, kt makinesine verilen kuru maddeye oran.

Overwrap. Ar sarlm. Olmas gerekenden fazla

Overcook. Ar piirme. Selloz retiminde, sreyi,

sarlm.

kimyasallar, scakl ve dier retim parametrelerini

Owner. Mal sahibi.

aarak yaplan piirme.

Oxford Bible Paper. Oksford ncil kd. Oxford da

Overcurrent. Ar akm.

retilen bir ncil kd tr.

Overdosing. Ar ykleme. Dozaj karma.

Oxford India Paper. (E anlaml; Oxford Bible Paper).


198

NGLZCE-TRKE KIT VE KITILIK TERMLER SZL


Oxidation Pond. Havalandrma havuzu. Atk artma
nitelerinde, ilenmi atk suya oksijen kazandrmak iin
kullanlan son havuz. Buradan sonra ilenmi atk su
darya gnderilir.
Oxidation Lagoon. (Baknz; Oxidation Pond)
Oxidation Reaction Potential (OPR). Ykseltgeme
indirgeme gerilimi. Ykseltgeme ve indirgeme
reaksiyonlar srasnda oluan elektrik gerilimi.
Oxidation Treathment. Oksijenli artma. Biyolojik
artmann yeterli olmad, boyal tekstil ve kt atk sular
gibi ortamlarda kullanlan, gelimi bir yntem.
Oxidative Degradation. Oksijenle bozuma. Oksijen
alarak, sellozun CO2 ve H2O ya dnmesi.
Oxidation Treatment. Oksijenli artma.
Oxidizing Agents. Oksitleyici maddeler. Bata oksijen
olmak zere, hidrojen peroksit, ozon gibi oksijence zengin
olan maddeler.
Oxidizing Compounds. Oksitleyici bileikler. (Baknz:
Oxidizing Agents)
Oxygen Balance. Oksijen dengesi. Bir ortamdaki
znm oksijen seviyesi.
Oxygen Bleaching. Oksijenli aartma. Selloz
aartlmasnda kullanlan, doaya zararsz yntemlerden
biri.
Oxygen Delignification. Oksijenli lignin giderme. Oksijen
ve sodyum hidroksit kullanlarak yaplan, lignin giderme
sreci.
Oxygen Demand. Oksijen ihtiyac. Belirli koullarda, bir
atk suyun ihtiyac olan oksijen miktar.
Oxigen Scavenger. Oksijen tketici. Kazan besleme
suyuna ilave edilen oksijeni yok eden madde.
Ozone (O3). Ozon. oksijen atomundan oluan reaktif
bir gaz.
Ozone Bleaching. Ozonla aartma. Sellozun
aartlmasnda ozonun kullanld bir yntem.
Ozone Paper. Ozon kd. Laboratuvarda test amal
kullanlan bir kt.

199

NGLZCE-TRKE KIT VE KITILIK TERMLER SZL


Pallet. Palet. Tahta veya hafif malzemeden yaplan, zerine

kt yn konulan nakliye platformu.


Palletization. Paletleme. Byk ebatl kt ve kartonlarda
yaplan, ambalajlama yntemi

PAA (Poly Acryl Amide). PAA reinesi. Kt hamurunda

Pamphlet Cover. Bror kapak kartonu.

mukavemet artrc olarak kullanlan bir reine tr.

P&I Diagram. Proses ve enstrman emas.

Package. Ambalaj.

Panel Board. Gslk kartonu. Otomobil

Package Life. Ambalaj mr. Market koullarndaki

gslklerinde, eskiden kalplanarak kullanlan kartonlar.

ambalajn mr.

Pan Liner. Frn piirme kd. zellikle pastanelerde

Packaging. Paketleme. Ambalajlama. rnleri d

kuru pasta veya kek tabanna konulan, tutuma derecesi

etkilerden korumak, nakletmek depolamak, satmak ve

yksek ktlar.

kullanmak amacyla bir koruyucu iine alma teknolojisi.

Paper. Kt. Sellozdan yaplma, safiha oluturularak

Packaging Industry. Ambalaj sanayii. Ambalajlamayla

kurutulmu rnlerin genel ad.

ilgili endstri kolu.

Paper Additives. Kt katk maddeleri. zel mteri

Packaging Machine. Ambalaj makinesi. Paketleme

taleplerini karlamak zere, kt veya karton hamuruna

makinesi.

katlan dolgu ve kimyasallar, (ya dayanm arttrclar,

Packaging Materials. Ambalaj malzemeleri. rnleri d

laym nleyiciler, alevlenmeyi nleyiciler, su iticiler,

etkilere kar koruma ilevi gren malzemelerin genel ad.

plastikletiriciler, antioksidanlar gibi).

Packaging Paper. Ambalaj kd. Testlayner ve fluting

Paper Bag Liners. Torbalk layner ktlar.

gibi oluklu kt trlerinin genel ad.

Paper Based. Kt kkenli. Kttan yaplma. Kda

Packaging Tape. Koli band.

dayal.

Packed Gland Seal. Paket salmastra.

Paper Based Packaging. Kda dayal ambalaj.

Packers Oiled Manila. Kasap kd. Et paketlemesinde

Paper Base Laminates. Laminasyon ktlar. Tahta,

kullanlan samanl yal kt.

sunta, MDF, laminat parke gibi rnleri kaplamada

Packet. Paket. (E anlaml; Package)

kullanlan ve reineyle kaplanan desenli ktlar.

Packing. Paketleme. Ambalajlama.

Paper Base Plastics. (E anlaml; Paper Base Laminates).

Packing Box. Salmastra yata.

Paperboard. Karton. ISO standartlarna gre, gramaj 224


g/m nin zerinde olan fakat kullanm dilinde 150 gram/m2

Packing List. eki listesi. Bir ambalajn iindekileri

nin zerindeki kartonlar. Tek katl ve ok katl retilirler.

gsteren liste.

Ambalaj sektrnde kullanlanlara kutuluk karton

Packing Paper. (E anlaml; Packaging Paper).

(boxboard) denilmektedir. Oluklu mukavva retimi

Packless Mat. Matris Kartonu. (E anlaml; Matrix

bunlarn banda gelmektedir.

Board).

Paper Calender. Kt kalenderi. Kd ezerek dzletiren

Pad. (1) Tampon. Ambalajlamada dolgu ve tampon olarak

ve sklatran pres. Perdahlama iini yapan pres.

kullanlan ktlar. (2) Bloknot.

Paper Carrying Roll. Kt sevk valsi.

PAE (Poly Amide Epichlorohydrin). PAE reinesi. Kt

Paper Cartridge. Kt kovan. Tfeklerde kullanlan

hamurunda ya mukavemet artrc olarak kullanlan bir

kttan fiek kovan. Yanmaya baladnda sonuna kadar

reine tr.

yanar. Tabancalarda da kullanlmtr.


200

NGLZCE-TRKE KIT VE KITILIK TERMLER SZL


Paper Clay. Kt kili. Kaolin. Seramik kili.

Papermill. Kt fabrikas. Selloz retiminin deirmenle

Paper Cloth. Kt elbise. Kttan bkml ip yaparak

yapld dnemlerden kalma bir terim.

rg yoluyla veya dorudan kttan kesilerek yaplan

Paper Mulberry. Dut. Kt dutu. Kabuklarndan selloz

elbise.

elde edilen dut aac.

Paper Converting. Kt ileme. Kd dntrme.

Paper Napkins. Kt peete. Yanki makinelerde retilen,

Kd baka bir rne dntrme. Kutu fabrikalar, anta

temizlik ktlar gurubundan, emici zellikli, krepli

imalatlar gibi kttan yeni rnler retme.

ktlar.

Paper Craft. Kt el ii. Kt sanat. eitli ekillerde

Paper Permanency. Kt kalcl. Zamana kar kdn

ktla yaplan el ileri.

dayanm.

Paper Cut. Kt kesii. Kdn keskin kenar tarafndan,

Paper Preservation. Kd koruma. Zamann kd

bak gibi, insan bedeninde alan kesikler.

yalandrmasna kar alnan nlemler.

Paper Deacidification. Kdn asitsizletirilmesi.

Paper Sizes. Kt ebatlar.

Ktphanelerce uygulanan, deerli kitaplarn

Paper Specks. Kt lekeleri. Geri dnml kt

dayanklln arttrmaya ynelik srelerden herhangi biri.

yzeyinde grlen yabanc paracklarn oluturduu

Paper Deterioration. Kdn bozulmas. Yalanma ve s,

lekeler.

k, basn gibi evre faktrlerinin etkisiyle, ktta oluan

Paper Stock. Hurda kt. Atk kt. Atk ktlarn

bozulmalar.

selloz kayna olarak kullanlmas. (E anlaml; Paper

Paper Finish. Kt yzey iilii. Kt yzeyinde yaplan

Waste).

eitli ilemlerin her biri. Gofraj, Kueleme ve deri gibi

Paper Tape. Kt erit. Delikli hafza eritleri yapmnda

baka maddelere benzetme ilemleri.

kullanlan, dilinmi kt.

Paper Grades. Kt trleri. Snflandrlm kt trleri.

Paper Textiles. Kt kumalar. Kttan yaplm iplerle

Paper-Ink Affinity. Kdn mrekkep emii. Mrekkebin

dokunan kaln dokulu kumalar. Hasr anta ve apka

kt tarafndan emilmesi.

yapmnda kullanlan dokunmu kt hasr.

Paper Mache/Papier Mache. (1) Tutkall kt hamuru.

Paper Textile Spools. Kt masura. Kuma sarlan,

Kalplanarak kullanlr. (2) Vernikli dkme kt.

kartondan yaplm masuralar.

Paper Machine. Kt makinesi. Yuvarlak elekli, uzun

Paper Towel. Kt havlu. Yanki makinelerde retilen,

elekli, Yanki silindirli gibi, tm kt makineleri.

temizlik ktlar grubundan, emici zellikli, krepli ve

Paper Machine Auxilaries. Kt makinesi yardmc

genellikle ok katl ktlar.

donanm.

Paper Trade. Kt ticareti.

Paper Machine Clothing. (E anlaml; Machine Clothing)

Paper Twine. Kt ip. Kk paketleri sarmak iin,

Papermaker. Kt. Kt yapan.

kttan erit eklinde bklerek, ip haline getirilmi bir

Papermakers Felt. Kt keesi. Kt keesi.

rn.

Papermaking. Kt retimi.

Paper Valley. Kt vadisi. ABD de bulunan Wisconsin


eyaletindeki (Appleton) kt fabrikalar blgesi.

Papermaking Additives. Kt katk maddeleri. Hamur

Paper Wasp. Kt ars. Eek ars. Yuvasn kuru

harmanna katlan, elyaf d maddeler.

aalardan toplad sellozla yapar. Tutkal olarak kendi

Paper Micrometer. Komparator. Kt kalnln len

salgsn kullanr. Salgs bir tr proteindir.

mekanik l aleti.

201

NGLZCE-TRKE KIT VE KITILIK TERMLER SZL


Paper Waste. Kt at. Hurda kt. (E anlaml; Paper

Parchment Bond. Parmen yaz kd. Parmene

Stock).

benzetilerek retilmi yaz ktlar. Bond kelimesi bono

Paper Web. Kt safiha. Bobin halden alm kt. Ebat

anlamna gelmektedir. nceleri bono basm iin retilirken

kesilmemi bobin kt.

daha sonralar yaz yazma n plana kmtr.

Papaterie Box. Mektupluk kt kutusu. Mektupluk

Parchment Deed. Parmen belge (kd).

ktlarn satld ssl karton kutu.

Parchment Finish. Parmen grnl. Parmen ii.

Papeterie Paper. Mektup kd. Az sayda ebat

Parchmentizing. Parmenletirme. (1) Pamuklu ktlarn

Mektupluk kdn kutu iinde satld, pamuk kkenli,

slfrik asitle ilenmesi sreci. (2) Yeterli srede sellozun

filigranl ve gofrajl ok zel mektup ktlar.

dvlmesiyle dayankl kt retme sreci.

Papier Mch. Kt hamuru. (1) Kt hamurundan

Parchmentizing Paper. Parmenletirilmi kt.

yaplm objeler. (2) Kt paralarnn slatlarak bir kalp

Parchment Paper. Parmen kd. Pamuk sellozundan

zerine tutkalla yaptrlmas.

yaplan, imitasyon parmen kd. (Gerek parmen eski

Paprican (The Pulp and Paper Research Institute of

alarda, terbiye edilen deriden yaplmaktayd.)

Canada). Kanada Selloz ve Kt Aratrma Enstits.

Parchment Repoues. Dvme parmen. ekileyerek

Papric Counter. Leke sayc. Kir sayc.

dvlm grnts verilmi parmen.

Papyrus. Papirs. Gerekte kt cinsi olarak kabul

Parchment Tracing Paper. effaf parmen. Slfrik

edilmeyen, hasrdan rlerek dvlm, kt yerine

asitte effaflatrlm parmen kd.

kullanlan levha.

Parchment Vellum. Deri parmen.

Paraffin. Parafin. Mum. Petrolden elde edilen ve kda

Parchment Writing. Parmen yaz kd. Pamuk

emdirilerek, su geirmez kasap ktlarnn yapld, mum

sellozundan yaplma parmen grnml yaz ktlar.

ana maddesi.

Parenchyma. zek doku. nce eperli, zel grevi bulunan,

Paraffin Paper. Mumlu kt.

aktif veya aktif olmayan metabolik maddeleri depolayan

Parallel Laminated. Paralel lamine edilmi. Gren yn

bitki hcreleri. Bu maddeler arasnda, niasta, yalar,

birbirine paralel yaptrlm ktlar.

reineler tanenler, alkaloitler bulunur.

Paralellism. Paralellik. Kt makinesi valslerinde ayarla

Parent Reel. (Baknz; Parent Roll)

salanan, birbirine gre paralel konumda olma.

Parent Roll. 1) Tampon. 2) Jumbo bobin. Sarlm tampon.

Parallel Refining. Paralel tme. Tek tcnn

Parent Size. Byk ebat. 70X100 cm gibi byk ebatl

yetmedii durumlarda birden fazla tcde yaplan

ktlar.

tme.

Pareto Analysis. Pareto analizi. Problem zmede

Parallel Transmittance. Paralel geirgenlik. Kt

kullanlan bir tekniktir. Nedenlerin % 20 si sonularn % 80

yzeyine paralel veya paralele yakn gelen n arkaya

ini yaratr.

gemesi. Aydnger kd gibi effaf ktlarda, effafln

Partial Order. Ksmi teslimat. Bir parti maln paralar

ls olarak kullanlmaktadr.

halinde gnderilmesi.

Parameter. Deiken. Parametre.

Partial Pressure. Ksmi basn. Bir gaz karmnda

Parchment. Parmen. ncelikle hayvan derisinden

gazlardan birinin yaratt ve toplam basncn bir paras

yaplan, daha sonralar sellozdan yaplan dayankl

olan basn.

ktlar.

202

NGLZCE-TRKE KIT VE KITILIK TERMLER SZL


Particle Board. Tala levha. MDF, HDF, laminat parke ve

Paste Downs. Kapak ii kd. Ciltlemede kullanlan,

kontralit gibi trleri bulunan ve talan reineyle tutkallayp,

kapakla, ciltlenecek kitabn arasna konulan ince ve desenli

preslenmesiyle elde edilen orman rnleri.

ktlar. (E anlaml; End Leaf Paper).

Particle Charge. Parack yk. Paracklarn elektrik

Pasted Wedding Bristol. Dupleks davetiye kartonu.

yk.

Paster. Dupleks makinesi.

Particle Morphology. Parack morfolojisi. Paracklarn

Paste Size. Reineli yzey tutkallama.

ekilleriyle ilgilenen bilim alan. Ktta, zellikle dolgu

Pasting. Yaptrma. Dupleks yapma.

maddelerinin ekilleriyle ilgilenir.

Pastings. Yaptrma ktlar. Dupleks yapmak iin

Particle Size Disribution. Para bykl dalm.

retilmi ktlar.

Dolgu maddelerinde, paralar byklne gre ayrp,

Patching Coagulation. Paral kmelenme.

arlklarnn yzdesel olarak ifade edilmesi.

Patch Mark. (1) Yama izi. Elekteki veya egtr valsindeki

Particulate. Parack. Kat veya sv parack. Toz, sis,

kusurlu blgenin yamanmas nedeniyle safihaya geen

duman gibi grnen paracklar.

yama izleri. (2) Desen izi. Egtr valsi zerine bilinli


Partition Chipboard. Seperatr kartonu. Seperatr olarak

olarak eklenmi desen izi.

kullanlmak zere retilmi gri karton.

Patch Stock. Destek kartonu. Hurda kttan yaplan ve bir

Parts per Million (PPM). Milyonda bir. Kirlilik

kdn arkasna destek amal konan kartonlar.

gstergelerinden biri olarak tanmlansa da belli bir


Patent. Patent. Tescil belgesi.

bykl ifade etmez. ok seyreltik sv zeltileri iin


kullanlr. Eser miktarda denilebilecek durumlar iin

Patent Coated. Patent kapl. Beyaz layner. Layner.

kullanm yaygndr. Bunun dnda milyarda bir (PPB),

Yuvarlak elekli veya uzun elekli makinelerde, katmanlardan


biri beyaz hamur olan ift katl karton. Burada kue sz

katrilyonda bir (PPQ) gibi kullanmlar da sz konusudur.

konusu deildir.

Passe Partout. Paspartu. Kt erit. (1) Kt ereve

Pattern Board. ablon kartonu. ablon yapmada kullanlan

yapmak iin arkas zamkla kaplanan erit eklinde dilinmi

karton.

renkli kt. (2) erit eklindeki yapkanl ssleme kd.

Pattern Carbon. ablonlu karbon kd. Matbu i

Passivation. Pasifletirme. Reaktif olmayan bir duruma

formlarnda, belirli yerleri karbonlu olan kt.

getirme.

Pattern Fibre. Patron kd. Mulaj kd. Elbise kalb

Passivity. Pasiflik. Oksitlenmeye kar direnli olma.

hazrlamak iin kullanlan, lleri eitli etkilerle

Past Due. Vadesi gemi. Teslimat gecikmi.

deimeyen trde, vulkanize elyaftan yaplan kt veya

Pasted. Katl yaptrlm. Dupleks. Katl yaptrma.

karton.

Birden fazla kt yaptrlarak daha kaln ve mukavemetli

Pattern Paper. ablon kd.

karton haline getirilmi. Dupleks yaplm.

Pattern Tissue. Patron kd. Evlerde patron kd olarak

Pasted Board. Dupleks karton.

kullanlan pelr kd.

Pasted Bristol. Dupleks Bristol kartonu.


Payment. deme.
Pasted Chipboard. Dupleks gri karton.
PCB (Poly Chlorinated Bi-pheniyl). Poli klor bifenil.
Pasted Cover Paper. Dupleks kapak kartonu.

PCB adyla anlan bir grup kimyasal bileik.

Pasted Indeks Bristol. Dupleks dosya ayra Bristol.

PCC (Precipitated Calcium Carbonate). (Baknz;


Precipitated Calcium Carbonate).

203

NGLZCE-TRKE KIT VE KITILIK TERMLER SZL


Peak Power. G tepe deeri. Belirli sre iinde ekilen

Penetration. ine ileme. Nfuz etme. Kdn emicilii

azami elektrik gc.

nedeniyle, mrekkebin kt iine gemesi.

Pearl Filler. Dolgu als. Kt hamuruna dolgu olarak

Pentosan. Pentozan. Odun hcrelerinde bulunan

kartrlan, toz kalsiyum slfat.

polisakkarit gruplarndan herhangi biri.

Pearl Hardening. Al tozu. Kt hamuruna dolgu

Peptization. Peptinletirme. Asltl duruma getirme. Sudan

maddesi olarak kartrlan, toz haldeki kalsiyum slfat.

korkan paracklarn, su sistemlerinde elektrolit kullanarak

Pearl Starch. Granl msr niastas. Kt hamurunda i

topaklamasn veya kmesini nleme.

tutkal olarak kullanlan bir niasta.

Peptizing Agent. Datc madde. Aslt salayan maddeler.

Pearl White. nci beyaz. Baryum slfat.

Disperse ediciler.

Pear Wraps. Armut sarma kd. Meyve sarma kd.

Percent Active (Time). Kapasite oran. Faaliyet oran.

Limon kd. Meyve sarmak iin kullanlan pelr kd.

Faaliyet yzdesi.

Peat. Turba, Torf. rm bitki artklarnn oluturduu

Percent Points. Yzdelik deeri. Gerek test sonucunu,

bataklk kmr. Bir ara atk kda kartrlarak kt

kdn gramajna blp, 100 ile arparak elde edilen deer.

retilen madde.

Pecent Solids in Black Liquor. Siyah likrdeki kat madde

PE (Polyethylene). Polietilen. Kt kaplamada kullanlan

oran.

plastik madde.

Percent Wet Tensile. Ya mukavemet yzdesi. Tam olarak

Peeled Wood. Soyulmu ktk. Selloz retiminde, ilk

suya doymu kdn, oda kuruluundaki kda gre

ilem aamas ktn kabuklarnn soyulmasdr.

mukavemet oran.

Peeling (Wood). Kabuk soyma. Aa ktklerinin

Perfect. Mkemmel. Kusuru olmayan kt.

kabuklarn alma ilemi.

Perfect Binding. Amerikan ciltleme. Tutkall ciltleme.

Peeling (Paper). Yolunma. Kt yzeyinde yolunma.

Fasiklleri dikme yerine, yapraklarn srtn tutkallayarak


yaplan ciltleme. Son yllarda romanlarda ve ders

Peel Strength. Ayrlma mukavemeti. Katmanl layner

kitaplarnda kullanlmaktadr. Buna deiik adlar da

ktlarda, katmanlar birbirinden ayrmak iin uygulanan

verilmektedir. (E anlamllar; Adhesive Binding, Cut Back

kuvvet. (Tappi UM 808).

Binding, Thermoplastic Binding, Threadless Binding).

Peel Test. (1) Soyulma testi. Kt yzeyinin mukavemet

Perfecting Press. Dupleks bask. Arkal nl, ayn anda

testi (2) Kabuk atma testi. Kaplamann kalmasn kontrol

yaplan bask.

eden test. (3) Katman ayrma testi. ok katmanl ktlarda

Perfect Reflecting Diffuser. Tam yanstc yzey. Tam k

katmanlama kalitesini grmeye yarayan test.

yanstc beyaz yzey. deal bir durumu ifade eder.

Pelleting. Peletleme. Bir maddeyi pelet hale getirme.


Pencil Carbon Paper. Karbon kd. Kalemle yaz

Perforated Plate. Delikli plaka.

yazarken birden fazla kopya karmak amacyla kullanlan

Perforated Roll. Delikli vals. (1) Hamur kasas iinde ak

karbon kd.

dzenleyen stvane valsi. (E anlaml; Rectifier Roll). (2)


Elek ve pres valslerinden vakumlu olanlarndaki valsler.

Pencil Paper. Defter kd. Kolej yedei.

Perforating. Delik ama. Perforasyon. Kk delikler

Pencil Point. Konik masura. Kalem ucuna benzeyen konik

aarak, dzgn yrtma izi verme.

kt masura.

Perforating Paper. Perfore kt. Perforasyon yaplm

Pencil Tablet Paper. Not defteri kd.

kt.
Penetrants. Nfuz edici maddeler.

204

NGLZCE-TRKE KIT VE KITILIK TERMLER SZL


Perforation Length. Perforasyon uzunluu. Havlu ve

100 yln zerinde dayanacak trde ktlar. Eskiden

tuvalet ktlarnda iki Perforasyon aras uzunluk.

retilmi ktlarda yaplan incelemelerde, doal olarak

Perforations. Perforasyon.

yalanma sresinin uzamas, selloz saflna, ap oranna,


alkali karbonat miktarna, jelatin ieriine ve Ph deerine

Perforation Strength. Perforasyon dayanm. Perfore

baldr.

edilmi temizlik ktlarnda Perforasyon yrtlma


dayanm. (ISO/FDIS 12625-12.)

Permanent Record Paper. Dayankl ariv kd.

Perforator. Delgi. Delik ama makinesi.

Permanent White. Zamanla sararmayan beyaz. Baryum


slfat beyaz.

Perforator Tape. Perforatr kd. Delikli hafza kd.

Permanganate Number (K Number). Permanganat says.

Rulo olarak kullanlan delikli hafza ktlar.

Kappa saysnn ilk atas olan, sellozdaki ligninin ne

Performance. Performans. Verim. in yapl yntem ve

kadarnn alnabileceini anlamaya alan test yntemi.

aralarndaki verimlilik. Uygulama verimlilii.

Permeability. Geirgenlik. Bir kdn gaz veya svy

Performance Evaluation. Performans gelitirme.

geirebilme zellii.

Performans arttrma adna yaplan iler.

Pernicious Contraries. Zararl maddeler. Atk kt iinde

Performance Guarantees. Performans garantileri. Kt

bulunabilecek, grlmesi, tespiti ve uzaklatrlmas zor,

makinesinin istenilen hzda, tonajda ve kapasitede,

retimi, dngdeki suyu ve kt yapsn bozucu maddeler.

satlabilir retim yapacana dair, makine reticisi

imento tozlar, iplik paralar, zamk kalntlar, reineler,

tarafndan verilen garantiler.

mrekkep paracklar, organik artklar gibi maddeler.


Performance Guarantee Letter. Performans teminat

Dngdeki sularda bulunanlarna Detrimental

mektubu.

Substances ad verilmektedir.

Performance Indicators. Performans gstergeleri. Bir

Peroxide Bleaching. Peroksitli aartma. Sellozun hidrojen

sistemin iyi altn gstermek iin belirlenen gsterge

peroksitle (H2O2) aartlmas.

parametreleri.

Peroxide Bleaching Stage. Peroksitli aartma sreci.


Performance Indices. Performans endeksleri. Bir
Personal Protective Equipment. Kiisel koruyucu

makinenin mhendislik asndan performansn belirleyen

ekipman.

ltler.

Persuader. Kaldra kolu. Levye.

Performance Tests. Performans testleri. Kt


fabrikalarnda kullanlan makinelerde yaplan, reticinin ve

pH Adjustment. pH ayar. Kt hamurunda istenilen pH

alcnn katld verimlilik testleri

deerini salama.

Pergamyn. Aydnger kd.

pH Value. pH deeri. Hidrojen iyonlarnn ve hidroksil


iyonlarnn, ortamdaki miktarn belirleyen ve bir svnn

Periodicals. Sreli yaynlar. Gazete dergi gibi belirli

asitlik veya bazlk (alkali) derecesini ifade etmede

aralklarla kan yaynlar.

kullanlan l. 0-6,99999 aras asidik, 7 ntr. 7,00...1

Periodical Publishing Paper. Kue dergi kd.

ile 14,00 aras bazik ortamdr. (ISO 6588)

Permanence. Kalclk. Dayanm. Zamana kar ktta

Pharmaceutical Paper. la paketleme kd. Eczane ve

meydana gelen, zellikle bozulma ynndeki deimelere

parfmeri satclarnn kulland renkli, gofrajl, ssl

kar, kdn gsterdii dayanm.

ktlar.

Permanency. Kalclk. Zamana kar dayankllk.

Phase Change. Faz deiiklii. Bir termodinamik fazdan

Permanent Paper. Dayankl kt. Zamanla bozulmaya

dier faza geme. Buhardan kondensata geme gibi.

kar dayankl kt. Arivlerde kullanlmak zere retilmi


205

NGLZCE-TRKE KIT VE KITILIK TERMLER SZL


Phenolic Sheet. Fenolik kt. Reine emprenye edilmi ve

Photogravure Paper. Rotogravr kd. Rotogravr bask

scak preslenmi kt.

amacyla kullanlan ktlar.

Phloroglucinol. Florogusinol. Fenol tr bir madde,

Photogravure Printing. Rotogravr bask.

sellozdaki lignini pratik olarak kantlayan ve rengini

Photolith. Fotolitografi. Fotografik yntemle grntnn

pembe krmzya dntren kimyasal.

bask kalbna ilenerek yaplan bask. (E anlaml;

Phloroglucine. Floroglisin. Selloz iinde mekanik selloz

Photolithography).

kark olduunu ortaya karan kimyasal.

Photolithography. Fotolitografi. Foto ofset. Fotografik

Pholem. Soymuk doku. Sitoplazma ve ekirdekleri olan

yntemle grntnn bask kalbna ilenerek yaplan bask.

byk kofullu hcreler. Bitkilerde besin tama ilevi

Photolitho Paper. Litografi kd.

grrler.

Photomount Board. (Baknz; Photomount Stock).

Phosphorescent Paper. Fosforlu kt. Hamuru optik

Photomount Folder. Fotoraf albm kartonu. (Baknz;

boyalarla boyanm ktlar.

Photomount Stock).

Photo Album Paper. Fotoraf taban kd. Yzeyine

Photomount Stock. Fotoraf fon kartonu. Gri karton

albmin (yumurta beyaz) ve amonyum klorit kaplanan,

kkenli ve Gofraj yaplm fon kartonu olarak kullanlan

fotoraf taban ktlar. Kt yzeyi eitli maddelerle de

renkli kartonlar.

kaplanmaktadr. Dijital basklarda gm halid bunlardan

Photo Offset. Foto ofset. (Baknz; Photolithography).

biridir. Bu tr ktlar albm dnda, kartpostal ve tebrik

Photosensitive Coating. Ia duyarl kaplama. Ia

kartlarnda da kullanlmaktadr.

kimyasal, elektriksel veya dier ynlerden tepki gsteren

Photocopying Paper. Fotokopi kd.

kaplama tr. Fotoraf ktlarn kaplamada

Photodegradation. Ikta bozunma. Ik etkisiyle bir

kullanlmaktadr.

organik maddenin kendisini meydana getiren alt


Photostat Paper. Fotokopi kd. Fotografik yntemlerle

bileenlerine ayrlmas.

kopyalamaya yarayan kt.


Photoelectric Process Base Paper. Fotokopi kd. Eski
Photosynthesis. Fotosentez. Bitkilerde karbondioksit, su ve

fotokopi makinelerinde yzeyi fotoiletken bir maddeyle

kla karbonhidrat retimi.

kapl ktlar.

Physical Properties. Fiziksel zellikler. D grn ve

Photogelatin Bristol. Fotojelatin bask Bristol. Cam

fiziksel yapyla ilgili, llebilen zellikler.

yzeyine jelatin srlerek, buradan kopya oaltmak iin

Physico-Chemical Mechanism. Fiziksel ve kimyasal

kullanlan bristol karton.

mekanizmalar. Fiziksel deiime yol aan kimyasal

Photogelatin Paper. Fotojelatin bask kd. Cam

tepkimeler.

yzeyine jelatin srlerek, buradan kopya oaltmak iin

Physico-Chemical Wasre Treatment. Fiziksel kimyasal

kullanlan kt.

atk artma.

Photographic Backing Paper. Fon kartonu. Renkli ve

Pick. (1) Yolmak. (Baknz; Picking). (2) Yolunmu toz

fotoraf tehirinde kullanlan fon kartonlar.

elyaf.

Photographic Blotting Paper. Fotoraf kurutma kd.

Picking. Yolma. Yolunma. Bask srasnda kt

Islak ilemde, fotoraflarn kurumas iin zerine konulan

yzeyindeki kuenin veya elyaflarn kopmas.

emici kartonlar.

Picking Resistance. Yolunma direnci. Elyaflarn veya

Photographic Paper. Fotoraf kd. Yzeyi a

kaplamann, bask srasnda bir arada kalma yetenei.

hassaslatrlm ktlar. (Baknz; Photo Album Paper,


Album Paper).
206

NGLZCE-TRKE KIT VE KITILIK TERMLER SZL


Pick Out. Mrekkep kalkmas. Mrekkebin kmas. Bask

Piling on The Blanket. Blanket kirlenmesi. Blanket

preslerinde balanma kuvveti zayf olan kt ve

zerinde birikme. Baskda kttan kopan veya yolunan toz

kartonlarda mrekkebin kalkmas ve bask blanketine

paracklarnn blankete yaparak oalmas. Bask

geerek yeniden kda yapmas.

kalitesini bozan bir unsur.

Pick Resistance. (Baknz; Picking Resistance).

Pilot Dryer. Pilot kurutma silindiri. Son rutubet taraycs

Pick Strength. (Baknz; Picking Resistance).

ile birlikte alan kurutma silindiri.

Pickup Deckle. Pikap grubu asesi.

Pilot Paper Machine. Pilot kt makinesi. Test ve eitim


amal kullanlan dar enli kt makineleri. Enleri bir

Pickup Felt. Kapma keesi. Pikap keesi. Safihay elekten

metrenin altndadr.

alan pres keesi.

Pilot Work. Pilot alma. Belirli sonucu elde etmek iin,

Pickup Lifting Device. Kapma valsi kaldrma dzenei.

kt fabrikasnda veya onun belirli bir blmnde yaplan

retim balangcnda, kapma valsini elee yaklatran

deneme almas.

sistem. Fan pompas durduunda, kapma valsi elekten

Pin Adhession Test (PAT). Yapma dayanm testi. Oluklu

uzaklaarak bekleme konumuna dner.

mukavvada layner kdn fluting (dalgal) kda

Pickup Press Section. Pres pikap ksm.

yapmasn grmek iin yaplan test.

Pickup Roll. Kapma valsi. Pikap valsi. Safihay elekten

Pinch Analysis. Pinch analizi. letmeyi bir sreler btn

alan, keenin zerinde dnd vals.

olarak grr. Srelerde hedefler belirleyerek ve hesaplar

Picture Mat Board. Fon kartonu. Fotoraf taklan arka

yaparak enerji tketimini ve maliyetleri drmeyi

kartonu.

amalayan bir yntembilimidir. Sonunda s geri kazanma

Pie Fed Paper. Test fon kd. Otomatik olarak ebat

sitemlerini optimize eder. Process integration, heat

kesilmi ktlarn srayla zerine beslendii ve burada gz

integration, energy integration veya pinch

kontrolnn yapld zemin kd.

technology gibi isimlerle de anlr. Kt fabrikalarnda

Pie Plate Board. Servis altl. Servis ncesi masa zerine

ska kullanlr.

konulan ve zerinde yemek yenilen kt veya kartondan

Pin Chips. stenmeyen yonga. Elek alt yonga.

yaplma baskl servis altl.

Pinch Points. Skma noktalar. Darboazlar. Hareketli

Pie Tape. Pasta (veya kek) taban kd. Kremann veya

alanlarda, makine zerinde veya trafikte skma

yan ele bulamamas iin pasta veya kek altna konulan

yaanabilecek noktalar. letme iinde bu gibi yerlerde, i

krepli kt.

gvenlii iin zel kurallarn getirilmesi gerekir.

Pigment. Pigment. Boya moleklleri veya paracklar.

Pinch Valve. Esnek vana. indeki esnek bir mekanizma ile

Hamura kartrlarak genellikle beyazlk veya renk

proses ortamn vana gvdesinden soyutlayan vana tr.

kazandran katk maddeleri.

Pine. am. Sellozundan yararlanlan yumuak elyafl aa

Pigment Coating. (Baknz; Pigmentizing).

tr.

Pigmentizing. Pigment Kueleme. Kt yzeyine opaklk

Pine Tar Paper. Katranl kt. Bcekleri kokusuyla

ve dzgn grn kazandrmak iin yaplan yzey

karmak iin kullanlan, am katran emdirilmi kt.

kaplamas.

Pin Holes. ne delii. Gzenek. Kdn presten veya

Pigment Transfer Paper. Pigment transfer kd.

kalenderden geirilmesi srasnda, hamurunda kalan kum

Piling. Birikme. Birikinti. Ylma. Blanket zerindeki

paracklar nedeniyle oluan delikler.

birikme.

Pin Paper. ne kd. ne sarmak iin kullanlan,


paslanmay nleyici siyah renkli kt.
207

NGLZCE-TRKE KIT VE KITILIK TERMLER SZL


Pin Register. neli kayt. Bask ncesinde iki veya daha

Plain Press. Dz bask kalb.

fazla resmi, ine ile bir kt zerinde ayarlayarak

Plain Press Roll. Desensiz pres valsi. Su gidermede

tutturmak ve baskya hazrlamak.

kullanlan lastik kaplamal pres valsi. (Baknz;

Pin Studs. Balant pimi.

Watermark Press Roll).

Pipe. Boru.

Plain Settling Tank. kelme havuzu. kelme tank.

Pipe Bend. Dirsek. Boru dirsei.

Planchette Paper. Planetli kd. Konfetili kt.

Pipe Friction Loss. Boru srtnme kayb.

Sahtecilie kar gvenlik amacyla, bir kdn bnyesi


iine, kdn imalat srasnda rastgele aralklarla

Piping. (1) Boru aksam. (2) Borulama. Sarm srasndaki

gmlm, kt a tutulduunda fark edilen kk

potluk nedeniyle kdn borulamas kusuru.

yuvarlak renkli Konfetili ktlar.

PIRA (Paper Industries Research Association). Kt

Planned Capacity. Planlanan kapasite. Umulan gerek

sanayi aratrma birlii.

kapasite. Talepler dikkate alnarak, retim yaplmas

Pisser. Kenar kesici fskiye. (E anlaml; Edge Cutter,

dnlen sre iinde gerekleen fiili retim kapasitesi.

Edge Squirts)
Planning. Planlama.

Piston Actuator. Pistonlu vana bal. Silindirli balk.

Planographic Printing. Dz bask. Bask merdanesi

Genellikle ama ve kapama amal, hava ile alan

yerine, dz levha kalpla yaplan bask teknikleri.

vanalarda kullanlr.

Plan Paper. Harita kd. Plan kd. Dayankl ve

Pit. Havuz. ukur. Elek alt havuzu. Elekten szlen beyaz

katlamaya uygun pamuk sellozundan yaplma bir kt.

suyun biriktii havuz.

Plantation. Ekme. Ekim.

Pitch. Zift. Suda znmeyen, sellozdan gelen reine

Plant Capacity. Fabrika retim kapasitesi. Azami ton/gn

kkenli maddeler. (Baknz; Organic Deposits, Stickies)

esasl kapasite deeri.

Pitch Control. Zift kontrol. Kt hamurundaki ziftin


artmamas veya kaliteyi bozmamas iin kontrol altnda

Plant Cap Paper. Bahvan kd. Sera kd. Bahelerde

tutulmas. Bu tr maddeler zifti elyafa balayarak alrlar.

belirli dnemlerde bitki filizini gne ndan korumak


iin kullanlan kt.

Pitch Deposits. Zift birikimi. Zift topaklamas.

Plant Drier. Bitki kurutma kd. Kurumu bitki ve iek

Pitch Spots. Zift lekeleri. Kt hamurundaki reine

elde etmek iin kullanlan gri renkli rutubet emici kt.

paracklarnn veya tutkallarn bir araya gelerek


oluturduklar topaklarn, kt yzeyinde yaratt siyah

Plant Factor. Fabrika faktr. Ortalama retim deerinin

lekeler.

(ton/gn) azami retim kapasitesine oran.

Pith. Odun z.

Plant Layout. Fabrika yerleimi. Ekipmanlarn yerleim


dzeni.

Pit Ventilation. Elek alt havalandrmas. Elek altna


verilen taze hava.

Plant Reliability. Fabrika gvenilirlii.

Pivot. Pivot. Mil. Belli eksenler arasndaki mil veya aft.

Plant Protector Paper. (Baknz; Plant Cap Paper).

Placemat Paper. Servis altl kd. zellikle

Plasterboard. Al levha.

lokantalarda kullanlan servis kd.

Plaster Sack Paper. Al torbas kd. imento torbas

Plaid Finish. Ekose bezli servis kd. ki karton arasna

kd.

bez konulmu bardakalt kartonu.

Plastic. Plastik. ok geni kapsaml polimer maddeler.

Plain. (1) Dz. Sade. Tekdze. (2) Basksz. (3) Tek cins
sellozdan yaplma.
208

NGLZCE-TRKE KIT VE KITILIK TERMLER SZL


Plasticizer. Plastikletiriciler. Kt hamuruna, kda

Plates. (1) Bask kalplar. (2) tc baklar. (3) Tepsi.

yumuaklk ve esneklik kazandrmak iin konulan

Plaka.

maddeler.

Plate Wiping Paper. Kalp temizleme kd. Bask

Plastic Pigments. Plastik pigmentler. Kt Kuelemede

kalplarn temizlemede kullanlan az Kreplenmi, emici bir

kullanlan plastik esasl pigment trleri. Bo kre veya

kt.

boncuk eklinde yaplar bulunur.

Plating. Kalenderleme. Presleyerek veya valsler arasndan

Plastisol. Plastisol. nce film tabakas halinde yzeye

geirerek yaplan safiha ezme ilemi.

uygulanarak kaplamada kullanlan svlatrlm plastikler.

Platinum Paper. Platin kd. Platin tuzlaryla a

Mrekkep yapmnda da kullanlmaktadr.

hassaslatrlm fotoraf kd.

Plate. Disk plaka. Plaka. tc ba. Disk

Player Piano Paper. Otomatik olarak alan piyanolarn

tclerde kullanlan, disk eklindeki tek paradan

hafza kd.

oluan veya paralarn (segment) birlemesiyle disk haline

Playing Card Board/Stock. skambil kartonu. skambil

gelen tme baklar.

kd yapmnda kullanlan dayankl karton tr.

Plate Board. Tabak kartonu. Kalp kesim yaplarak

PLC (Programmable Logic Controller). Programlanabilir

sertletirilen ve plastik kaplanan kartonlar.

lojik kontrolr. Genellikle kk apl retimde otomasyon

Plate Clearance. Bak akl. Diskli tclerde

ilerinde kullanlan ve dijital sinyalleri ok iyi ileyebilen

baklar arasndaki ayarlanabilir aklk.

kontrol sistemi.

Plate Count. Plak says. Bir rnekteki oalabilecek

Pleating Paper. Pileleme kartonu. Terzilerin pileleme

bakteri plaklarnn says.

ilerinde kullandklar karton paralarn yapld dayankl

Plate Finish. Preste ilenmi. Dzgn yzeyli pres levhalar

ve sert kartonlar.

arasnda ekillenmi.

Pleating Tissue. Pileleme pelr. Yar krepli, eitli

Plate Finish Paper. Preste perdahlanm (herhangi bir)

gramajlarda kuma pilelemede kullanlan pelr ktlar.

kt.

Plenum Chamber. Basn odas. evre basncna gre

Plate Glazed. (Baknz; Plate Finish).

daha yksek i hava basncnda olan kamara.

Platen Drier. Pres kurutucu. Kt makinesi dnda

PLI (Pounds per Linear Inch). Bir in uzunlua

yaplan kurutma ilemlerinde kullanlan, kd scak iki

uygulanan basn miktar. Preslerdeki izgisel basnc

levha arasnda presleyen kurutucu tipi.

gsteren ifade biimi. Halen kN/m kullanlmaktadr.

Plate Heat Exchangers. Plakal s Eanjor. Kanall

Pliabilty. Bkle bilirlik. Krlmadan kartonun bkle

levhalardan oluan ve contalar sayesinde kanallarn

bilirlii.

birbirinden ayrld paket eanjrlerdir. Borulu eanjrlere

Plucking. Yolma. (Baknz; Picking).

gre verimi daha yksektir ve az yer kaplar.

Plug. (1) Tapa. Takoz. Bobinlerde mihver borunun iine

Plate Paper. Resim kd. Kaln ve yumuak, yksek

aklan, borunun ezilmesini nleyen tahta veya plastik tapa.

kaliteli, mat bask kd.

(2) Tka. Vanalarda vana yatana basan kapama paras.

Plater. Plater. Dz plakal kt presi. Plate Finish

(3) Konik rotor. Jordan tcnn konik rotoru.

ilemi yapan en eski kt presidir.

Plunger Chip Feeder. Konik yonga besleyici. Yongay

Plater Vellum Finish. Plater parmeni. Platerde ilenmi

hem gtren hem de sktran yonga konveyr

parmen kd.

Ply. Kat. Katman. (1) Bir kt makinesinde, birden fazla


hamur eidini, farkl eleklerden vererek elde edilen
209

NGLZCE-TRKE KIT VE KITILIK TERMLER SZL


safihalar veya katmanlar. Bu katmanlar daha sonra

testinde llen deerin, kt gramajna blnmesiyle elde

birleerek tek bir safiha olutururlar. Alt ve st katmanlar

edilmektedir.

farkl zelliklerdedir ve ayrlamazlar. (2) Dupleks

Poisson Effect. Poisson etkisi. Bir madde bir yne doru

kartonlardaki katmanlardan biri. Yaptrlarak ok katl

sktrldnda, kuvvetin geldii eksene dik dier eksenlere

hale getirilirler. (3) ok katl ktlarda her bir kat. Tuvalet

doru genilemek ister.

ve havlu ktlarndaki katlardan biri. Yaptrma sz

Polar Bonds. Polar balar. Birbirine bal iki atomda, eit

konusu deildir. (Baknz; Layer, Multiply).

ekilde paylalmayan elektronlarn bulunduu balar.

Ply Adhesion. Kat balanma mukavemeti. ok katl

Polarity Paper. Polarite kd. Kutup test kd. Elektrik

kartonlarda, katmanlarn kendi aralarndaki balanma

yknn pozitif veya negatif olup olmadn test etmek

kuvveti. (J Tappi 19-02-2000).

amacyla kullanlan, zel madde emdirilmi test kd.

Ply Adhesion Tester. Kat balanma mukavemeti test

Pole Drying. Asarak kurutma. El yapm ktlar amar

cihaz.

ipine asarak kurutma yntemi.

Ply Bonding. Kat balama. ok katl temizlik ktlar

Pole Mark. Ask izi. Asarak kurutmada, ask ipinin, ktta

retiminde katlar iki yntemden biriyle birbirine balama.

brakt iz. (Baknz; Pole Drying).

(Baknz; Chemical Bonding, Mechanical Bonding)

Policy Paper. Polie kd. Dayankl ve dzgn yzeyli,

Ply Bond Strength. Kat balanma mukavemeti. Oluklu

sigorta polieleri basmak iin retilmi kt tr.

kutularda katmanlar aras balanma mukavemeti.

Polish. ok parlak. Cilal. Kt yzeyi iin

Ply of a Tissue Paper. Temizlik kd kat. ok katl

kullanlmaktadr.

temizlik ktlarnn her bir kat.

Polished Drum Coating. Tamburlu Kueleme. Kromdan

Ply Seperation. Katman ayrlmas. ok katl kartonlarda

yaplma parlak ve scak bir tamburla yaplan ve

balanma kuvvetine bal olarak katmanlarn ayrlmas.

Kalenderleme gerektirmeyen bir Kueleme ilemi.

Pneumatic Actuator. Hava tahrikli vana bal.

Polished Surface. Parlatlm yzey. Hamur kasas ve

Pneumatic Chip Conveyor. Pnmatik yonga konveyr.

balantlarnn parlatlm i yzeyi.

Haval yonga tayc.

Pollutant. Kirletici.

Pneumatics. Pnmatik. Hava ile ilgili.

Pollution. Kirlilik. Kirletme.

Pocket Enveleope. Cepli zarf.

Pollution Abatement. Kirlilik azaltma.

Pocket Humidity. Cep rutubeti. Kurutma silindirleri

Pollutional Index. Kirleticilik endeksi. Bir atk suyun

arasndaki ceplerde oluan rutubet.

kirleticiliinin ls.

Pocket Ventilation. Cep havalandrmas. Kurutucular

Pollution Load. Kir yk. Bir atk sudaki kirleticilerin

arasndaki cep kanallar araclyla yaplan havalandrma

toplam etkinlii.

ilemi.

Poly Coated Papers. Poliolefin kapl ktlar. Kraft

Pocket Ventilators. Cep havalandrclar. Kurutma

sellozundan bir veya iki yz makine zerindeyken

silindirleri arasna konulan havalandrma fanlar.

kaplanm ktlar.

Point. Puan. Bir in uzunluun binde biri. Kt

Polycrome Paper. Kroma kt. Kue kaplanm renkli

kalnlnda kullanlan Amerikan l birimi. Yaklak 25,4

ktlar. (E anlaml; Chromo Paper).

mikrometreye karlk gelmektedir. (E anlaml; Mil).


Polydisc Filter. ok diskli filtre. Bir dizi disk elek
Points Per Pound. Libre bana puan deeri. Patlama

kademelerinden olumu, elyaf geri kazanma nitesi.

mukavemeti iin kullanlan bir Amerikan tanm. Patlama


210

NGLZCE-TRKE KIT VE KITILIK TERMLER SZL


Polyelectrolyte. Polielektrolit. Anyonik ve/veya katyonik

Pomilio Sreci. Soda klor sreci. Samandan yksek

gruplarla sonlanm, uzun polimer zincirleri.

kalitede selloz elde etme srelerinden biri. Buna

Polyester Felt. Polyester kee. Polyester iple yaplan pres

Chlorine Process de denilmektedir. Bu sre drt

ve kurutma keeleri.

aamaldr: (1) Samann alkalik ortamda piirilmesi. (2)


Ortama klor verilmesi. (3) Klorun ve bileiklerinin

Polyethylene (PE). Polietilen. Kt kaplamada kullanlan

uzaklatrlmas iin alkali ykama. (4) Hipoklorit ile biraz

plastik madde.

aartma.

Polyetiethylene Oxide (PEO). Polietilen oksit. Dk

Ponding. Gllenme. 300 m/dakikaya kadar olan makine

anyonik yke sahip bir polimer.

hznda buhar silindirleri iindeki kondensatn durumu.

Polymer. Polimer. Organik karbon bileikleri. Selloz da

Poor Core Start. Bozuk bobin gbei. Bobin sarmnda

dhil olmak zere karbon ieren organik kimyasallar. Dier

geveklik nedeniyle dzgn kenar yaps vermeyen sarm.

rnekleri naylon, viskoz, liyosel, poliolefinler ve


polisitirenlerdir.

Pope. (Baknz; Pope Reel)

Polymer Adsorbtion. Polimer tutunumu. Polimerle elyaf

Pope Reel. Mal sarc. Kt retimi srasnda, kdn

arasndaki ekim nedeniyle oluan balanma.

koparlmadan uzun sre sarlmasn ve tampona


dnmesini salayan makaral sarc.

Polymer Binders. Polimer balayclar.


Polymer Charge Density. Polimer yk younluu.

Poplar. Kavak.

Anyonik veya katyonik polimer yk miktar.

Pop Strength. (E anlaml; Bursting Strength).

Poymeric Sizing Agents (PSA). Polimer tutkallama

Poor Core Start. Kt mihverle balama. Bobin sarmna

maddeleri. PSA. tutkallamada kullanlan bir kimyasal.

kt mihver boru kullanarak balama.

Polymerization Degree. Polimerleme derecesi. Bir selloz

Pop (Safety) Valve. Emniyet vanas. Ani aan ve sistemi

zinciri moleklndeki ortalama polimerlemi glikoz

yksek basntan kurtaran vana.

birimlerinin says. Genellikle vizkozite testiyle lmlenir.

Pope Reel. Mal sarc. Tampon sarc.

(E anlaml; Degree of Polymerization).

Pore. Gzenek. Sellozun yapsnda ve ktta bulunan

Polymer Molecular Weigth. Polimer molekl arl.

gzenekler.

Polyolefins. Poliolefin. Basit olefinden retilen polietilen

Porosity. Gzeneklilik. Ktta hava geirgenlii zellii.

gibi polimerler.

Kdn boluklarnn hacminin toplam kt hacmine

Polypropylene (PP). Polipropilen. Kt kaplamada

oran.

kullanlan polimer bir petrol rn.

P.O.S. (Point of Sale) Paper. Pos kd. ok nshal pos

Poly Pulp. Temizlik bezi.

makinesi kd.

Polysaccharides. Polisakkaritler. Onun zerinde

Positioner. Konumlayc. Pozisyoner. Kontrol vanalarnda

monosakkaridin balanmasyla oluan polimerler veya

gelen sinyale gre vana akln belirleyen ve vanann

karbonhidratlar. (Baknz; Oligosaccharides,

hangi konumda olduunu geri bildiren nite.

Monosaccharides).

Positioning System. Konumlama sistemi. Bobin

Polyurethane Roll Covers. Poliretan vals kaplamas.

makinelerinde, baklarn yerini bilgisayarla ayarlayan

Preslerde kullanlan yumuak kaplama.

sistem.

Polyvinyl Alcohol (PVA). Polivinil alkol. Renkli kuede

Postage Stamp Paper. Posta pulu kd.

boya balaycs olarak kullanlan, suda znebilen,


sentetik polimer tutkal.
211

NGLZCE-TRKE KIT VE KITILIK TERMLER SZL


Postal Money Order Paper. Posta eki kd.

Poultry Head Bands. Tavuk kesim kd. Kesim sonras,

Postanelerde kullanlan, nakit para karlnda verilen, zel

kann etrafa bulamasn nlemek iin boyun ksmna

gvenlikli dayankl bir kt.

sarlan kt.

Postcard Board. Kartpostal kartonu.

Poultry Wrapper. Tavuk paketleme kd.

Postcard Bristol. Kartpostal Bristol. Kartpostal kartonu.

Pouncing Paper. (1) ablon kd. Harf ve rakamlar

Postcard Paper. Posta ktlar. Mektupluk, davetiye veya

oyularak ablon olarak kullanlan bir tr aydnger kd.

kartpostal yapmnda kullanlan matbaa ktlar.

(2) Zmpara kd. Kt veya kee apkalar


zmparalamada kullanlan ktlar.

Post Consumer Waste. Son kullanc atklar. Tketici


atklar. retim aamalarndan kaynaklanmayan, tamamen

Pounds Per Point. Younluk (Libre/0,001in). Kdn

kullanclarn rettikleri kt atklar. Bunlar genellikle

veya kartonun gramajnn, kalnlna blnmesiyle ortaya

evlerden ve ofislerden kan kt atklardr.

kan deer.

Poster. Poster

Powder(ed) Paper. (1) Barut kd. Belirli miktarda


barutu sarmada kullanlan kt. (2) Pudra kd. Makyajda

Poster Board. Poster mukavvas. Poster asmak iin

kullanlan hazr pudral kt.

kullanlan mukavvalar.

Powdering. Tozlama. Kdn ilenmesi srasnda ortaya

Poster Paper. Poster kd. Poster basmnda kullanlan

kan toz. (E anlaml; Dusting)

dayankl ktlar

Powder Pocket. Toz torbas. imento ve un gibi rnleri

Poster Parchement. Posterlik parmen kd.

paketlemede kullanlan Kraft kdndan yaplma ve zel

Posting Bristol. (Baknz; Postcard Bristol).

tasarlanm paket.

Posting Ledger Paper. Fasit kd. (E anlaml;

Power Boiler. G santral. Elektrik retmek amacyla

Bookkeeping Machine Paper).

buhar retimi yapan buhar kazan.

Post-print. Bask sonras.

Powered Relief Valve. Elektrikli emniyet vanas.

Pothcer Washer. Tamburlu ykayc. Dner bir elein iine

Power Factor. G faktr. (1) Trafo ve bobinajda

srekli hamur gnderilerek ykama suyunun darya

kullanlan yaltkan ktlarda, kdn dielektrik kaybnn

alnd selloz ykama elei.

bir gstergesi. (2) Gerek gcn zahiri gce oranyla

Pottery Tissue. mleki pelr. mlek zerine transfer

bulunan deer.

bask yapabilmek iin retilmi transfer kd. (E anlaml;

Power Furnace. Buhar kazan.

Decalcomania Paper).
Power Pump. G pompas.

Poultry Bag Paper. Tavuk torba kd. Kmes

Power Requirements. G ihtiyalar. G gereksinimi.

hayvanlarnn kolilenmesinde, kutu dna sarlan Kraft

ebekeye balanabilmesi iin gerekli elektriksel zellikler.

kd.

Power Supply. G kayna. Elektrik temini.

Poultry Band. Tavuk knye kd. Kmes hayvanlarnda


kesim sonras ayak bileine taklan, erit eklindeki kimlik

PP (Polypropylene). Polipropilen. Kt kaplamada

kd. Ya dayanm mukavemeti yksek ve olduka su

kullanlan polimer bir petrol rn.

geirmez bir kt.

Ppb (Parts per billion). Milyarda bir. Herhangi bir

Poultry Box Liner. Tavuk koli layneri. Ya dayanm

karmda, toplam madde miktarnn milyarda 1 birimlik

yksek veya parafinle yal hale getirilmi layner kd.

maddesine 1 ppb denir.


PPM (Parts Per Million). Milyonda bir. Herhangi bir
karmda, toplam madde miktarnn milyonda 1 birimlik
212

NGLZCE-TRKE KIT VE KITILIK TERMLER SZL


maddesine 1 ppm denir. 5000 g etanol iinde 5 mg Metanol

maddeyle kaplanarak veya belirli kalnlkta kek tabakas

varsa, etanoln iinde 1 ppm deerinde Metanol vardr.

oluturarak filtreleme ilemine balanr.

PPS Roughness. PPS przll. PPS kabal. Bir kt

Pre-commissioning. Devreye alma ncesi. letmeye alma

yzeyinin, mutlak ideal olarak bilinen bir yzeyden

ncesi.

geometrik olarak sapma miktar. Kt yzeyi ile mutlak

Pre-consumer Waste. Tketici ncesi kayplar. Kt

dz bir yzey arasndan geebilen hava miktaryla llr.

retildikten sonra, matbaada veya kutu fabrikalarnda, baka

Hava miktarndaki art kabal gsterir. (ISO 8791-4)

rne dntrlrken oluan, son kullancya ulamadan

Practical Capacity. Pratik kapasite. retim kayplar ve

nceki kayplar. Bunlara Pulp Substitutes selloz

verimsizlik yaratmadan, yeterli ham madde ve kaynak

muadili elyaflar da denilmektedir.

salanarak, pratikte yaplabilecek en fazla retim miktar.

Predictive Maintenance. Kestirimci bakm. ngrc

Buna azami pratik kapasite de denilmektedir. E anlaml;

bakm. lm teknikleriyle arza zamann ngren ve arza

Maximum Practical Capacity veya Practical Maximum

olmadan mdahale eden bakm teknii. Toplam verimli

Capacity).

bakm ynetiminin kulland aralardan biridir.

Prayer Book Paper. ncil kd. Dua kitab kd.

Pre-dilution. n sulandrma. n kesafet drme. Tambur

Pre-assemble. n montaj. malatnn kt makinesini

pulperlerde kesafetin drlmesi aamas.

gndermeden nce makineyi atlyesinde toplamas.

Pre-feeder. n besleyici.

Precipitate. Kat kelti. Genellikle kimyasal reaksiyonla

Pregelatinized Starch. n piirimli niasta. Daha nce

oluan keltiler.

piirilerek pelteletirilmi, kurutulmu ve yeniden toz haline

Precipitated Calcium Carbonate (PCC). kelmi

getirilmi niasta. Bylece scak su yerine, souk suyla

kalsiyum karbonat.

yeniden pelteletirilebilen kullanma hazr niasta. Modifiye

Precipitating Agent. ktrme kimyasal. znm sv

niastalar ile niastalar arasnda bir gruptadr.

karmna katldnda kelti yaratan maddeler.

Pre-heating. n stma. Presleme ncesi safhann buhar

Precipitation Hardening Stainless Steel. kelim

fskiyeleriyle stlmas.

sertlemeli paslanmaz elikler. Yksek mukavemetli ve sl

Pre-hydrolysis. n piirme. Sulandrlm asidik ve

ilemden gemi zamanla serleen paslanmaz elikler.

basnl ortamda, odun yongalarna uygulanan n piirme

Precipitator. kelticiler. Hava kirlilii kontrolnde, atk

ilemi.

hava veya gaz iindeki toz paracklarn, elektriksel veya

Preimpregnation. Emdirme. Elyafa kimyasal madde

mekanik olarak tutmaya alan ekipmanlar.

emdirme. (E anlaml: Impregnation)

Precision Recording Paper. Hassas l kd. Harita

Prepared Roofing. Hazr at kaplamas. Kda reine

ktlar trnden, ebat kararll olan, milimetrik

veya zift emdirilerek yaplan ve zerine kum kaplanan hazr

llendirmeye uygun ktlar.

at levhalar.

Precision Sheeting. Hassas ebatlandrma. Hassas ebat

Pre-print. Bask ncesi.

kesimi.

Preservatives. Koruyucu maddeler. Organizmalarn

Precoat. Astar. n astar. Son kue kaplamas ncesi kt

gelimesini nleyen kimyasal katk maddeleri.

zerinde yaplan astar kaplama.

Press. Pres. ki veya daha fazla valsten oluan, bakyla su

Precoat Filter. n kaplamal filtre. Selloz fabrikalarnda

giderme nitesi.

kire zeltisini filtre etmek iin kullanlan dner elekli

Pressate. Presat. Preslemeden geirildiinde, sv-kat

filtre. Filtre kuma alma ncesi Kizelgur gibi bir

ayrm yaplabilen, kt hamuru trnde sv maddeler.


213

NGLZCE-TRKE KIT VE KITILIK TERMLER SZL


Pressboard. Presbant. Presle sktrlarak levhalatrlm

Pressure Couch Roll. Basnl gau valsi. Kt makinesi

karton.

elek blmnde, ounlukla tahrik motorunun bal olduu,

Press Copy Paper. Kopya kd.

kdn elekten prese aktarld son vals olan gau valsi ve


zerine basan bask valsi ikilisi.

Press Drying. Presli kurutma. 100 C nin zerinde scak bir


yzey kullanlarak, kurutma sresi boyunca Z ynnde

Pressure Joint. Buhar bal. Kurutma silindirlerinde

dk basn uygulamasyla presle kurutma.

kullanlan silindir mil ucuna balanan buhar ieri verirken


kondensat dar alan basnl balant eleman.

Press Felt. Pres keesi. Kt makinesi pres blmnde, su

Pressure Loss. Basn kayb. Boru hatlarnda ve vanalarda

emici zellii nedeniyle kullanlan, su alma keeleri.

meydana gelen srtnme sonucu baslan akkann

Pressings. (1) Bask ktlar. (2) Makinede perdahlanm,

basncnda meydana gelen kayp.

kapak ktlar.

Pressure Powered Pumps. Basnla alan pompa.

Press Marks. Pres izi. (1) zellikle desen vermek iin

indeki kondensat basnla kondensat tankna gnderen,

hazrlanm lastik kapl iz valsleriyle verilen makine gofraj.

yeni tip kondensat pompalar.

(2) Kusurlu pres valsi kaplamas veya pres keesi nedeniyle

Pressure Pulp Washer. Basnl elek. Basnl selloz

kt yzeyinde oluan izler.

ykayc. Basn altnda ykama yapan tamburlu elek.

Press Nip. Pres nipi. Pres bask izgisi. ki pres valsinin


birbirine temas ettii bask temas izgisi. Preslerde safiha

Pressure Reducing Valve. Basn drme vanas.

slak olduundan, ya nip Wet Nip olarak da adlandrlr.

Pressure Roll. (1) Bask valsi. Pres valsi. Yanki

Extended Press Nip olarak geen tanmda ise, pres bask

silindirlerde safihay silindire basan vals. (2) Oluklu

izgisi, su giderme sresini uzatabilmek asndan

makinelerinde kullanlan bask merdanesi.

geniletilerek, pabu preslerde olduu gibi bask alan

Pressure Screen. Basnl elek. Kt hamurunu basnla

haline dntrlmtr.

eleyen elek sistemi.

Presspahn. Presbant. Trafo ve bobinajclkta kullanlan

Pressure Sensitive Paper. Basnca hassas kt. Bir

elektriksel yaltkan kartonu.

tarafna yapkan, tutkal srlm ve basnla yapan etiket

Press Part. Pres partisi. Kt makinesinde, preslerin

kd.

bulunduu blm. Elekle kurutma blmleri arasnda

Pressure Sensitive Tape. Yapkan bant. zerine baslarak

bulunur. Press Section olarak ta anlmaktadr.

yaptrlan bant.

Press Pulper. Pres alt pulperi. Kt makinesi alt katnda,

Pressure Transmitter. Basn transmitteri.

pres dkntlerini ileyen pulper.

Pressure Switch. Basn anahtar. Presostat.

Press Roll. Pres valsi. Pres blmlerinde kullanlan,

Pressurized Groundwood Pulp (PGW). Basnl mekanik

preslemeye yarayan valsler.

odun sellozu. Ktklerin basn altnda buharla piirilmesi

Press Trimming. Giyotin kesimi. Kdn istenilen ebada

ve sonra tlmesiyle elde edilen, mekanik odun sellozu.

getirilmesi iin giyotinde baskya alnarak kesilmesi.

Pressurized Headbox. Basnl hamur kasas. Elek zerine

Pressure. Basn. Birim alana etki eden kuvvet.

cetvel azndan dzenli ve elek hznda hamur jeti

Pressure Control. Basn kontrol. Buhar hatlarnda ve

verebilmek iin oluturulmu, kapal hazne.

preslerdeki hidrolik basnc kontrol eden dzenek.

Pressurized Refiner Mechanical Pulp (PRMP). Basnl

Pressure Drop (p). Basn dm. Bir ekipmann

tcde tlerek retilmi selloz.

giriiyle k arasndaki basn fark.

214

NGLZCE-TRKE KIT VE KITILIK TERMLER SZL


Pre-Start Alarm. alma ncesi alarm. alma alarm.

Priming the Pump. Havasn alma. Pompa iini akkanla

Kt makinesinin almaya balayacan 20 veya 30

doldurarak almaya hazr hale getirme.

saniye nceden haber veren uyar sinyali.

Printability. Basla bilirlik. Kdn zelliklerinin basma

Presteaming. n buharlama ilemi. rk buharla yonga

uygun olmas.

iindeki havann atlmas.

Printed Box Cover. Basklk kutu kapa kd. Kutu

Pretreathment. n artma. Atk artma nitelerinde artm

kapan kaplamak iin hazrlanm baskl veya dz, dk

ilemine gemeden nce yaplan, kaba ayrma ilemleri.

gramajl kt.

Preventive Maintenance. Koruyucu bakm. Planl yaplan

Printed Gummed Tape. Baskl koli band. zerine bask

temizlik, ayar ve lmlemeyi hedefleyen bakm.

yaplm kt koli bantlar.

Primary. Birinci. Primer.

Printed Opacity. Baskl opaklk. Kdn basm sonras,

Primary Arm. Birinci kol. Primer kol. Mal sarcda

baskl ve basksz yzeyleri arasndaki opaklk farkll.

tamponu tayan ana kol.

Printed Waste. Baskl atk kt.

Primary Black Liquor Heater. Ana siyah likr stcs.

Printer. Yazc.

Primary Bonding Forces. Temel balanma kuvvetleri.

Printer Rolls. (1) Yazc merdaneleri. (2) Yazc/faks kt

Atomlar molekller ve bileikler halinde tutan, kovalent

rulosu.

veya iyonik balarn kuvvetleri.

Printing. Basm. Bask. Basma. Kt yzeyine mrekkepli

Primary Clarifier. Birinci ktrme havuzu. Artma

bask uygulamas.

nitelerinde, suyun ilk geldii ve iindeki kat maddelerin

Printing Bristol. Basm Bristol. Basm ilerinde

keldii havuz.

kullanlmak zere retilmi Bristol karton.

Primary Cleaners. Birinci kademe temizleyiciler. ok

Printing Cylinders. Bask merdaneleri.

kademeli hamur temizleme sistemlerinde kullanlan, birinci

Printing Ink. Bask mrekkebi.

kademede dizilen santrifj temizleyiciler.

Printing Manila. Manila grnml bask ktlar. kinci

Primary Fine Screen. Birinci ince elek. Selloz

veya nc hamur kt.

fabrikalarnda kullanlan ince elek.

Printing Opacity. Bask opakl. Kdn arkasna tam

Primary Press. Birinci pres. Dk bask uygulayarak

siyah bir kaplama yapldndaki opakl ile kendi opakl

elekten gelen sulu safihay skan ilk pres.

arasndaki fark. Kitaplarda, okuma srasnda sayfann

Primary Sludge. Birincil amur/laym. Artmalarda birinci

kaldrlmadan ve kaldrldnda oluan opaklk fark.

ktrme havuzundan kan amur.

Printing Papers. Basm kd. Ktlarn byk

Primary Residual. Birincil atklar. Birinci ktrme

ounluunu kapsayan genel tanm. Bunlar arsnda gazete

kademesinden kan atklar.

ktlar, dergi ktlar, kitap baslan ktlar, ofislerde

Primary Treathment. Birinci ktrme ilemi. (Baknz;

kullanlan ktlar, grafik bask ktlar, fotokopi ktlar

Primary Clarifier).

bulunmaktadr.

Primary Wall. Primer eper. En dtaki hcre eperi.

Printing Plates. Bask kalplar.

Primer Paper. Fnye kd. Fiek kd.

Printing Press Matbaa bask makinesi. Bask presi.

Priming. Kprme. Kaynama. Kabarma. Kazan suyunun

Printing Processes. Basm sreleri. Drt farkl basm

buhar ve kirliliklerle birlikte srklenmesi sonucu oluan

yntemi. (1) Rlyef bask. (2) Gravr bask. (3) Ofset bask.

kabarma.

(4) pek bask.

215

NGLZCE-TRKE KIT VE KITILIK TERMLER SZL


Printing Proof. Prova basks. Bask ncesi yaplan

kontrolr ve bir son kontrol elemanndan meydana gelir.

deneme basks.

Birbirleri arasnda sinyalleme devreleri kapal dng

Printing Opacity. Bask opakl. (Baknz; Printed

oluturur. Basit rnei kesafet kontroldr. Kesafet

Opacity).

alglaycs kesafet deerini (sre deikeni) kontrolre


gnderir. Kontrolr istenilen set deeri ile gelen deeri

Printing Quality. Bask kalitesi.

mukayese ederek kontrol vanasna (son kontrol eleman)


Printings. Birinci hamur ktlar.

dzeltici sinyali gnderir.

Printing Smoothness. Bask dzgnl.

Process Design. Sre tasarm. Srecin ak, girdilerin

Print on Coating. Matbu kaplama. Bask yntemi ile

miktarlar, ktle balans gibi hesaplamalarn yaplmas,

kd boyama veya kaplama.

ekipmanlarn seimi gibi konularda sre tasarm

Priority. ncelik.

yaplmas.

Proactive Maintenance. leriye ynelik bakm. Arzalar

Process Equipment. retim ekipmanlar.

nlemek iin yaplan ve genellikle Kestirimci tr bakm

Process Flowchart. Sre ak emas. retim srecindeki

faaliyetleri.

ilem basamaklarn gsteren ak emas.

Probability Seperation. statistiki ayrma/eleme.

Processing Aids. letme yardmc kimyasallar. Kt

Paracklar belli bir dizili ekline gre ayrma.

hamuruna katlan tutunum arttrc kimyasallar.

Process. Sre. Girdilerden, hedef kt elde etmek iin zel

Process Lag. Sre gecikmesi. Sre kontrolnde, srece

olarak dzenlenmi ilem basamaklar.

dzeltici yn verildikten sonra ilk tepkinin alnmasna kadar

Process Activated Sludge. Biyolojik artma. (Baknz;

geen sre. Tepki bir iki saniye iinde gelirse sistem hzl,

Activated Sludge Process).

sre uzunsa sistem yava demektir.

Process Automation. Sre otomasyonu.

Process Monitoring. Sre izleme. Alglayclar,

Process Chemicals. Sre kimyasallar. Yardmc

kaydediciler, alarm dzenekleriyle ve ekran araclyla

kimyasallar. Kt zelliklerine dorudan katks olmayan,

sreci izleme.

kpk sndrcler, dispersanlar, temizlik kimyasallar,

Process Optimization. Sre optimizasyonu. Srecin

flokunlalar, tutunum kimyasallar gibi rnler. (Baknz;

veriminin optimum hale getirilmesi.

Functional Chemicals).

Process Specialist. retim uzman.

Process Coated Paper. Kt makinesinde Kueleme.

Process Upset. Srete bozulma. Kontrol edilen srete

Makine kuesi.

hedef deerden uzaklaarak kontrol edilmekten uzaklama.

Process Color. Sre (tipi) boyama. ok renkli ve tonlu

Bu durumda manuel kontrole geilerek, dzelmeden sonra

boyama teknii. (CYMK) renklerini kullanarak boyama.

sistem yeniden otomatie geirilir.

Bunun alternatifi Spot Color= Solid Color) seeneidir.

Process Variable. Sre deikeni. Ak, scaklk gibi

Process Condition Monitoring. Sre durum izleme

srecin kontrol edilen deikenleri.

sistemleri. QCS, titreim sensrleri, elek ve keelerden

Process Water. retimde kullanlan su. lenerek bir dng

gelen verileri gsteren ve ileyen sistemler. Bu sistemler

iinde yeniden kullanlan su. (Baknz; Fresh Water,

periyodik olarak ortaya kan kalite sorunlarn analiz

White Water).

etmede kullanlrlar.

Product. rn.

Process Control. Sre denetim. retim srelerinde,

Product Codes. rn kodlar. Kare kod. Ticari rnlerde

kapal dngl geri besleme sistemleriyle yaplan otomatik

takibi salamak amacyla dzenlenmi elektronik kodlama

kontrol. Otomatik kontrol sreci len bir eleman bir

sistemi.
216

NGLZCE-TRKE KIT VE KITILIK TERMLER SZL


Production. retim. malat.

Promoter. Promotor. Niastann veya boyann tutunumunu

Production Capacity. retim kapasitesi. (Baknz;

arttrc ve gelitirici polimerler.

Capacity. Ideal Capacity. Practical Capacity. Normal

Proof Paper. Prova kd.

Capacity. Expected Actual Capacity. Operating

Propeller. Pervane. Fan pervanesi.

Capacity. Design Capacity).

Property. zellik.

Production Control. retim kontrol. Raporlama

Proportioning. Dozajlama.

teknikleriyle yaplan retim kontrol.

Proportioners. Dozaj ayarlayclar. Harman dozaj

Production Cost. retim maliyeti.

ayarlayclar. Verilen harman oranlarna gre elyaf

Professional Towels. Mesleki havlular. Profesyonel

miktarlarn ayarlayan dzenek sistemi.

alanlar tarafndan kullanlan kt havlular.

Proprietary Cleaning Agents. Sanayi tipi temizleyiciler.

Profile. Profil. Kdn enine olan kesiti.

Elek kee temizliklerinde genel amal kullanlrlar.

Profile Cross Section. (Baknz; Profile).

Proprietary Mill Brand. Sanayi/Fabrika markal ktlar.

Profile Paper. (1) Paspartu kd. Resim erevelerinde

Pros. Avantajlar. (Pros and Cons)

kullanlan kt. (2) Milimetrik kt.

Protective Apparel. Koruyucu giyecek.

Profile Roll. Profil (kontrol) valsi. Bombe kontrol

Protective Clothing. Koruyucu elbise.

yaplabilen ta vals. Bu sayede safihadaki kaliper profil


Protective Coating. Koruyucu kaplama. Galvanizleme

bozukluklar dzeltilebilmektedir. Kster valsi de

dhil, boyama yntemleriyle malzemeyi ve ekipmanlar

denilmektedir.

paslanmaya kar korumaya yarayan yntemler.

Profiling. Profil dzeltme. Buhar veya enfraruj syla

Protective Colloid. Aslt koruyucu. Dispersan. Asl

safihay starak rutubet profilini dzeltme.

paracklar sararak kelmekten alkoyan maddeler.

Profiling Steam Shower. Profil dzeltme buhar fskiyesi.

Protective Paper. (1) Koruyucu kt. Taklit edilemeyen

Profilometer. Profil metre. Kt yzey dzgnln

kt. zerinde tahrifat yaplamayan gvenlik ktlar. (2)

detayl olarak lmek ve incelemek iin kullanlan hassas

Koruyucu herhangi bir ambalaj kd.

cihaz.

Protocol. Protokol. Bir a zerindeki bilgisayarlar ve

Proforma Invoice. Proforma fatura. n fatura.

elemanlar arasndaki iletiimi yneten kurallar kmesidir.

Programmable Controller (PC). Programlanabilen

Provision. Temin etme. Salama.

kontrolr.
Provisional Acceptance. Geici kabul.
Program Paper. Program kd. Opera, bale ve
PSA (Polymeric Sizing Agent). Polimer i tutkal.

tiyatrolarda kullanlan ve hrt sesi karmayan kt

Psychrometer. Psikrometre. Hava iindeki nem miktarn

trlerinin genel ad.

len alet.

Progressive Proof Sheets. Prova kd. ok renkli

Psychrometric Chart. Psikrometrik grafik. Nemli hava

baskda her renk iin ayr olarak baslan prova kd.

grafii. Sabit basntaki (Genellikle deniz seviyesi)

Proof Paper. Prova kd.

scakla gre hava iindeki rutubet deiimini gsteren

Proofing Paper. Prova kd.

izelge. Havbe ve makine salonu havalandrma

Project Planning. Proje planlama. Bir projenin veya

hesaplamalarnda kullanlr.

yatrmn srecindeki aamalar, sreleri, kaynaklar

PT (Total Particulates). Toplam paracklar.

gsteren planlama.
PTFE (Polytetraflouroethylene). Teflon.
217

NGLZCE-TRKE KIT VE KITILIK TERMLER SZL


Publishing Papers. Matbaa ktlar. Bask ktlar.

Pulp Lap. Ya selloz. Ya olarak pres sonrasnda

Pucker. Krk. Kurutma srasndaki kt yzeyinde

katlanm ve bu ekliyle sevke hazr selloz.

oluan lokal krklklar.

Pulp Sheet. Selloz mukavva. Levha olarak satlan selloz.

Puddle. Havuz.

Pulp Stone. Selloz deirmeni. Selloz tcde

Puddle Size Press. Havuzlu tutkal pres. Tekneli tutkal pres.

kullanlan deirmen ta.

Puddling. Gllenme. Havuzlama. Buhar silindirlerinde

Pulp Substitutes. Selloz muadili. Selloz ikamesi. Selloz

kondensatn silindir iinde gllenmeye balad devre. 300

yerine kullanlan matbaa artklar. (Baknz; Pre Consumer

m/dakikaya kadar makine hzlarnda sz konusudur. (E

Wastes).

anlaml: Ponding)

Pulpwoods. Sellozluk aalar.

Pug Mill. Ezme deirmeni. Kire topaklarn ezmak iin

Pulsation. Darbe. Vuruntu. Kt makinesi fan

selloz fabrikalarnda kullanlan deirmen.

pompalarnda, pompa kanatlarnn hamur kasasnda

Pull Collars. Kar kesim kalb. Kalpl kesimde bak

yaratt darbe etkisi. (Frekans 5-100 Hz) Bu etki nedeniyle

karsna konulan hareketli yaka.

elee gelen hamur ak darbeli veya dier bir deile


dalgal olmaktadr. Sonuta makine ynnde gramaj

Pulley. Makara. Kaldra makaras.

dalgalanmalar olmaktadr. Kue pompalarnda da benzer

Pull Over. Srklenme. Piirme kazan tahliyesinden

darbeler grlr.

likrn srklenmesi.
Pulsation Damper. Darbe emici. Dalgalanma nleyici.

Pulp. (1) Selloz. (2) Kt hamuru.

Hamur kasas iinde oluabilecek darbeleri veya vuruntular

Pulp and Paper. Kt ve selloz.

emen sistem.

Pulpboard. Karton. (E anlaml; Paperboard).

Pumice Stone Paper. Ponza kd. Ponza tozu ile yaplan

Pulp Color. Hamur boya. Pasta kvamndaki pigment

kt zmpara.

boyalar.

Pump. Pompa. Kt hamurunu veya suyu ileriye basmak

Pul Content. Elyaf miktar. Bir kt veya karton rneinde

iin kullanlan ekipmanlar.

yaplan analiz sonucu belirlenen elyaf miktar. Dolgu

Pump Efficiency. Pompa verimi. Pompann bir ii

maddeleri dndaki elyaf miktar.

yaparken harcad enerji verimi.

Pulper. Pulper. Elyaf ac. Hamurlatrc. Selloz, eski

Punch Board. Tombala kartonu. Kaz kazan kartonu.

kt veya dknt/skarta ktlarn sulu ortamda elyaflara

Deliklerin ktla kapatlp, kaznan deliklerden srpriz

ayrld, bakl kartrcs olan tank. (Baknz;

hediyelerin kt oyun kartonu.

Hydropulper).

Punch Board Paper. Kaz kazan kd. Kaz kazan

Pulper Stock. Pulper hamuru. Pulperde alm hamur.

kartonundaki delikleri kapatan ince ve opak kt.

Selloz fabrikas olmayan yerlerde, pulper de alan hamur.

Punch Card. Delikli kart. Bilgisayarl sistemlere veri

Pulp Felt. Kee. Pres keesi.

girmekte kullanlan yksek kaliteli karton.

Pulp Grinder. tc. Odun tc. Deirmen. Odun

Punched Tape. Delikli hafza band.

deirmeni. Mekanik odun sellozu retmek iin kullanlan

Puncture. Delik. (Delik) delme. (Baknz; Puncture

aa ktklerinin, btn olarak girdii ve tala halinde

Resistance).

kt bir makine. (E anlaml; Grinder).

Puncture Resistance. Delinme direnci. Kt veya

Pulping. Hamurlatrma. Elyaflar sulu ortamda mekanik

kartonun delinmeye kar direnci.

kuvvetle ama.

218

NGLZCE-TRKE KIT VE KITILIK TERMLER SZL


Pure. Saf. Katksz. inde mekanik odun sellozu olmayan
kimyasal selloz.
Purchased Energy. Satn alnan enerji.
Purchaser. Satn alan. Alc. Mteri.
Purge. Havayla temizleme. Biriken patlayc gazlara kar
kazan iini taze hava vererek temizleme. Sprme.
Puritan Filler. Kalsiyum slfat. Al tozu. Kt
hamurunda dolgu olarak kullanlan bir madde.
Purity. Saflk. Renk safl.
PVA. Polivinil alkol.
PVOH. Polivinil alkol.
Pyrolysis. Piroliz. Isl bozunma.
Pyrometer. Pirometre. Temassz scaklk ler.
Pyrometry. Uzaktan yksek scaklk lm. Temassz
scaklk lm.
Pyroxylin Coated Paper. Proksilin Lakl kt. znm
bir selloz lak ile kaplanm kt.
Proxylin Paper. Proksilin Lakl kt. Su geirmez kt
trlerindendir.

219

NGLZCE-TRKE KIT VE KITILIK TERMLER SZL


Quilted. Havl. Kadifelemi. Temizlik ktlarnda havl

yap.
Quire. Yirmide bir. Bir topun yirmide biri kt. 500 l

QCS (Quality Control System). Kalite kontrol sistemi.

kt toplar iin 25 yaprak kt. Kt toplar genellikle

Kt makinesinde, tutkal pres ncesi ve kalender sonras

500 l, nadiren 480 lidir. Bu nedenle iki dzine olan 24 adet

gibi, eitli gei noktalarna konulan, zerinde tarayc l

kt yapran bir Quire olarak ifade edilii de dorudur.

cihazlar yerletirilmi, bilgisayarla izlenebilen ve lt

Quired. Katlanm. Katl. Fasikl hale gelmi. Katlanp

parametreleri istenirse kontrol edebilen, kalite kontrol

fasikl hale getirilmi kt demeti. Ciltlemede 4 adet

sistemleri. Rutubet ve gramaj lm ve kontrol en yaygn

byk ebatl yapran katlanmasyla 16 sayfalk fasikller

kullanlan trlerdir.

olumaktadr. Franszca Quaier 4 l set anlamna gelen

Quadrafos. Sodyum tetra fosfat n dier ad. Pigmentli

kelimeden tremitir, fakat kullanmda saysal anlamda

zeltilerin yapkanln azaltmak ve ktta/kartonda

belirsizleerek, katlanm kt demeti veya saysna

yzeyde kullanlmaktadr. Yapkanln azaltlmas

baklmakszn, herhangi bir fasikl haline dnmtr.

slatcln arttrlmasna ve kda daha iyi pigment

Quadrant Scale. Kadranl kt terazisi. Kt gramajn

tutunmasna neden olur.

anlamada kullanlan terazi. Terazi kadran gr/m2 cinsinden

Quadrille Finish. Kareli/drtgen ilemeli. Kdn

taksimlendirilmitir.

basksz, filigran veya Gofraj yntemiyle kareli hale

Quality Control System (QCS). (Baknz; QCS)

getirilmesi.
Quality Control. Kalite kontrol. stenilen kalite seviyesinin
testlerle dorulanmas.
Quality Manual. Kalite el kitab.
Queen Roll. Kralie vals. Kalenderlerde ilk valse Kral vals
(King Roll), ikincisine kralie vals denilmektedir.
Quench Circulation. Sndrc dolam. Kamir tipi
piiricide likrn kar akm yntemiyle reaksiyonun sona
erdii yere tanmas. Bu ilem soumaya neden
olacandan reaksiyonlarn srmesini engeller.
Quench Extraction. Sndrc tahliye. Kamir tipi
piiricide reaksiyonu sona eren selloz ve likrn ortamdan
uzaklatrlmas.
Quick Opening. Ani aan. Vanalarda ani ama
mekanizmas olan.
Quick Acting Control Valve. Ani aan/kapatan kontrol
vanas. Giri/k hatlarnda kullanlan ve enerji
kesilmelerinde hemen ama veya kapatma yapan kontrol
vanas.
Quick Set Inks. abuk kuruyan mrekkep.
Quilling. Makara yapma. Bobin yapma. Kt eritlerini
gevek bobinler haline getirerek yaplan bir kt sanat.
220

NGLZCE-TRKE KIT VE KITILIK TERMLER SZL

Rag Content Paper. Paavra kkenli kt. Genellikle


harmannda % 25 ile % 100 arasnda paavra sellozu
bulunan ktlar.

Raceway. (1) Kablo kanal. Elektrik datm kanal. (2) Su

Rag Cutter. Paavra paralayc. Selloz yaplmak iin

datm kanal.

seilmi paavralar kk paralara ayrmak iin kullanlan

Racking Strength. Rzgr yk. Rzgr mukavemeti.

bir paralayc tr.

Karton levhalarn erevelenerek duvar veya tavan

Rug Duster. Toz rpc. Paavra iin toz temizleyici.

kaplamasnda kullanldnda, rzgra kar koyduklar

Ragger. Kuyruk. Pulpere sarktlan p toplayc halat.

mukavemet.

Ragger Rope: Kuyruk halat. Pulpere sarktlan p

Radial. Radyal. Merkezden da.

toplayc halat

Radial Flow Mixer. Radyal akl mikser. Merkezden da

Rag Index Bristol. Paavra sellozlu/pamuklu endeks

doru hamuru kartran mikser tipi. Aartma

Bristol.

kimyasallarnn sellozla kartrlmasnda kullanlr.

Rag Papers. Paavra ktlar. Pamuklu ktlar.

(Baknz; Axial Flow Mixer)

Harmannda paavra sellozu kullanlm ktlar. Paavra

Radial Force. Da doru kuvvet. Radyal kuvvet.

sellozu, kimyasal sellozla kartrlarak banknot kd,

Radial Thrust. Da doru itme. Byk apl dner

harita kd ve son derece dayankl ariv ktlar

paralarda oluan merkezden da doru olan itme.

retilmektedir.

Radial Wrapping. Radyal sarm. Bir plastik veya kt

Rag Plate Paper. Pamuklu kitaplk kt. Paavra

eridin, silindir veya bobin zerine dnerek spiral ekilde

sellozundan yaplm, Sperkalenderlenmi, kitap kd.

sarlmas. Ambalajlamada kullanlan bir sarm teknii.

Rag Printing Paper. (E anlaml; Rag Book).

Radiant Drier. Radyan stc. Inml stc. Elektrikli

Rag Pulps. Paavra sellozu. Linter sellozu dhil, pamuk

veya gazl enfraruj stc.

kkenli tm sellozlar kapsamaktadr. Tanm yllar iinde

Radiant Heat Transfer. Inmla s transferi.

deimektedir. Son yllarda odun d tek yllk bitki

Elektromanyetik dalgalar yoluyla snn bir gvdeden

sellozlar iin de kullanlmaya balamtr.

dierine aktarlmas.

Rag Trasher. Paavra rpc/silkici. (E anlaml; Rag

Radiant Superheater. Radyan kzdrc.

Duster)

Radiation Degradation. Radyasyonla bozunma. Gne

Railroad Board. Tren bileti kartonu. Bilet kartonu. Kue

yla sellozun bozunmas.

kaplanm veya kaplanmam olarak kullanlmaktadr.

Radiography. Rntgen. Kaynak yerlerinde yaplan rntgen

Raise. Ykseltmek. Kaldrmak.

testi.

Raised Band. Ykseltilmi bant. Cilt srtlarnda eskiden

Rag. Paavra. Kt yapmnda ham madde olarak

kullanlan, cildi salamlatran ykseltiler.

kullanlan, pamuk kkenli kot kuma gibi kumalarn,

Raised Floor. Ykseltilmi deme. Sahte deme. (E

eskileri veya pamuklu tekstil artklar.

anlaml: False Bottom, False Floor)

Rag Book. Paavra kd. Paavra sellozundan yaplm

Ramie. in keneviri. Selloz retiminde kullanlan bir

veya iinde paavra sellozu kark kitap basm kd.

bitki.

Dayankl kt olmas tercih edildiinde kullanlr.

Range. Aralk. statistikte llen en byk ve en kk

Rag Content. Paavra oran. Harman iinde kullanlan

deerler arasndaki fark.

paavra sellozunun oran. %25 ile %100 aras bir

Rated. Anma deeri. Nominal deer. Etiket deeri.

deerdedir.
221

NGLZCE-TRKE KIT VE KITILIK TERMLER SZL


Rate of Set. Yapma sresi. Donma sresi. Tutkaln iki

olduklarndan selloz retimine uygun deillerdir. (Benzer

kt arasnda balanma sresi.

anlaml; Compression Wood, Tension Wood).

Ratio. Oran.

Reactive Energy. (Baknz; Reactive Power).

Ratio Control. Oran kontrol. Fraksinatrde elyaf

Reactive Power. Kr g. Zahiri g. Reaktif g. Elektrik

uzunluunu kontrol etme.

bobini olan makinelerde, elektrik akmyla gerilimin e

Rattle. Kt hrts. Kt sesi.

zamanlln kaybetmesinden kaynaklanan, aktif sayalarca


kaydedilmeyen g harcamas. Elektrik akm ekilmesine

Raw Cook. Az pimi. Az pimi selloz. (E anlaml;

ramen, ie dnmeyen vektrel g paras. Sistemlerde

Hard Cook).

kapasite kaybna neden olmaktadr.

Raw Effluent. lenmemi atk su.

Reactivity. Reaktiflik. Yksek derecede aktiflik. Tepkime

Raw Material. Ham madde. rne dntrlecek

zellii yksek olma.

ilenmemi madde.

Ream. Top. Kt topu. 480-500-1000 yapraklk kt topu.

Raw Stock. lenmemi kt. Ham kt. Yzeyinde

Amerikan sisteminde gramaj hesab yaplrken bazen

yaplacak kaplama ilemleri iin kaba yzeyli olarak

Pound/Ream ifadesi kullanlr. O durumda bir toptaki

retilmi ktlar. Duvar kd veya elle yaplan resimli

yaprak says da verilir. Genellikle 500 yaprak bir toptur.

afi ktlar olarak kullanlrlar.

Ream Label. Kt paket etiketi. Kt topunun paketi


Raw Water. Ham su.

zerine yaptrlan ve topun zelliklerini belirten etiket.

Raw Weight. Kue ncesi gramaj. Kuelenecek kdn

Ream Markers. Saya kd. Ebat kesimi srasnda, her

gramaj.

500 kdn arasna konulan kt erit.

Ray Cells. zn hcreleri. Aata yllk byme

Ream Mass. Top arl. Paket arl. Bir paket kadn

halkalarn bir arada tutan, merkezden darya doru

arl.

uzanan ksa boylu hcreler.

Ream Sealed. Top kt. 500 adet olarak paketlenmi kt

Rayon Rejects. Rayon skartas. Kalite d Rayon elyaf.

topu.

RCFA (Root Cause Failure Analysis). Kk neden arza

Ream Weight. Top arl. Ktta gramaj anlatan bir

analizi.

Amerikan tanm. 500 adet bir top ebat kdn (libre-pound

RCM (Reliability Centered Maimtenance). Gven

cinsinden) arl. (Baknz; Ek. 8)

merkezli bakm. Sistemin gvenilirliini ne alarak bakm

Ream Wrapped. (Baknz; Ream Sealed).

ve duruun maliyeti minimumda tutmak amacyla

Ream Wrapper. (1) Kt paketleme makinesi. (2) Kt

hesaplamalara dayal bakm ynetimi.

paketlemede kullanlan ambalaj kd.


RCT (Ring Crush Test). Halka ezilme testi. Kttan
Rear. Arka. Arka taraf. Tahrik taraf.

belirli llerde silindir yaplarak, bir test cihaznda


silindirin tavan ve taban arasnda yaplan ezilme testi.

Rebuild. Yeniletirme. Revizyon. Kt makinesinde

(Tappi T 818).

yaplan yeniletirme ileri.

Reaction. Reaksiyon. Tepkime.

Recaustisizing. Yeniden kostik verme. Yeil likrn


selloz retimi srasnda azalan kostiini telafi etmek iin

Reaction Paper. Test kd.

iine snm kire ilave ederek, yeniden kostik kazandrma.

Reaction Wood. arpk aa. Buruk aa. Rzgr gibi d

Receiving Waters. Alc sular. Dere, nehir, deniz gibi atk

etkilerle asimetrik gvdeli olarak byyen, bu nedenle sert

sularn gnderildii sular.

odun hcreleri ar gelien aalar. Ligninli yapda

222

NGLZCE-TRKE KIT VE KITILIK TERMLER SZL


Receptivity. Alclk. Ktta mrekkebi, parafini veya

Recovery. Geri dnm. Geri kazanma. Hurda ktlar

yzey kaplamalarn tutabilme zellii.

yeniden ileme.

Recesses. Boluk. Kt iinde kalan boluklar. (E anlaml;

Recovery Boiler. Soda kazan. Kraft sellozu retiminde,

Voids)

siyah likrn lignin gibi karbonlu parasn yakarak uuran

Rechipper. Yeniden Yongalayc. Eleme sonunda byk

ve sodyum tuzlarn geri kazanan, ayn zamanda enerji

olan yongalar yeniden daha kk yongalar haline getiren

reten buhar kazan. (E anlaml; Recovery Furnace).

makine.

Recovery Fiber. Dnml elyaf. malat art kt

Recipe. Reete. Malzeme listesi. Belirli tr kd

elyaf. (E anlaml; Reclaimed Paper).

retebilmek iin kullanlacak kimyasallar, selloz oranlar

Recovery Fiber Pulp. Geri dnml kt elyaf.

ve dier katk maddelerini miktarlaryla gsteren liste.

Toplama hurda kt. (E anlaml; Reclaimed Paper Pulp).

Reciprocating Pump. Pistonlu pompa.

Recovery Furnace. Soda kazan. Siyah likrn karbonunu

Record Book. Kayt defteri. Elek ve keeler iin kullanlan

yakarak uuran ve sodyum tuzlarn geri kazanan, ayn

kayt defteri

zamanda enerji reten kazan.

Recirculation. evrim. Kapal dng. Devridaim. Kapal

Recovery Plant. Kimyasal geri kazanma nitesi. Soda

bir dng iinde alma. Bir ksm veya tamam kapal

kazannn da iinde bulunduu fabrika.

dngde olan.

Recovery Rate. Geri dnm oran. Geri dnmle

Reclaimed Fiber. Dnml elyaf. Temiz imalat art

toplanan kt tonajnn, kt tketimine oran. Tketilen

kt hurdas. (E anlaml; Recovered Paper).

kdn hangi oranda geri dndn belirleyen oran.


(Baknz; Utilization Rate)

Reclaimed Paper Pulp. Dnml kt. Hurda kt. (E

Rectifier Roll. Rektifiye valsi. stvane valsi. Hamur

anlaml; Recovery Fiber Pulp).

kasas iinde ak dzensizlii nlemek ve trblans

Recorder Paper. Kaydedici cihaz kd. Analitik

yaratmak suretiyle elyaflarn topaklamasn nlemek iin

cihazlarn kaytlar srasnda kullanlan kt.

kullanlan delikli vals.(E anlaml; Evener Roll, Holey

Recording Instrument Paper. (E anlaml; Recorder

Roll)

Paper).
Rectify. Dorultmak. Bozuk kt topunu dzeltmek.

Recording Paper. (E anlaml; Recorder Paper).

Tamamlamak.

Record Paper. Ktk kd. Kayt defteri kd.

Recto. Sa sayfa. (Baknz; Verso). (1) Ak bir kitapta

Recoverable Recourses. Dntrlebilir kaynaklar. Kt

sadaki ilk sayfa. (2) n sayfa. (3) Posatcnn adres defteri.

hurdas, atk su gibi daha nce kullanlm ve yeniden

Recycled Fiber. Geri dnml elyaf. (E anlaml;

kullanlabilir maddeler.

Recovered Fiber, Reclaimed Fiber).

Recovered Paper. Geri dnml kt. eitli

Recycled Paper. Geri dnml kt. (E anlaml;

kaynaklardan toplanan hurda kdn ilenmesiyle elde

Recovered Paper, Reclaimed Paper).

edilen kt.
Recycled Fiber Pulp. Geri dnml elyaf. (E anlaml;

Recovered Paper Grades. Dnml kt trleri.

Recovered Fiber Pulp, Reclaimed Fiber Pulp).

Toplanan hurda kdn cinsine gre ayrlan farkl

Recycled Laid. Geri dnml dz filigranl kt. % 75 i

trlerdeki ktlar ve karonlar.

hurda kttan % 25 i pamuk sellozundan yaplan ktlar.

Recovered Paper Utilization Rate. Dnml kt

Recycling. Yeniden dnm. Geri dnm.

kullanm oran. Kt endstrisinde, lke apnda, retilen


kdn iindeki hurda kt oran.
223

NGLZCE-TRKE KIT VE KITILIK TERMLER SZL


Recycling Rate. Geri dnm oran. retilen kt

Reel Samples. Tampondan alnan rnekler. Tampon

iindeki, geri dnml kt oran.

rnekleri. ndirilen dolu tampondan alnan test rnekleri.

Red Patch Paper/Board. Krmz yama kartonu. Ham

Reel Spool. Tampon makaras. Mal sarc makaras.

sellozdan yaplan ve destekleyici para olarak dier kt

Reel Spool Brake. Tampon freni. Dolu tamponun kzak

rnlerinde kullanlan karton.

zerinde, yksek momenti nedeniyle uzun sre dnmesini

Red Rosin Sheating Paper. Krmz renkli yaltm kd.

engelleyen fren sistemi.

Hurda kttan silindir makinede retilen, youn tutkall,

Reel Spools Stand. Tampon makara kaidesi. Bo

sert karton. Rulo olarak pazarlanmakta ve neme kar

makaralarn istiflendii kaide. Makine zerinde olabilecei

yaltm malzemesi olarak kullanlmaktadr. (Baknz; Blue

gibi makine salonunun bir kenarnda da olabilir.

Rosin Sheating Paper).

Reel Spool Starter. Makara balatcs. Yeni sarm iin bo

Reducer. (1) Hz drc. Redktr. Gear Reducer

makaray mal sarc hzna getiren mekanizma.

kelimesinin ksa kullanm. (2) Redksiyon. Borularda ap

Reel Spool Stopper. Makara durdurucu. Dolu tamponu

daraltmak iin kullanlan konik para.

kzak zerinde durduran takozlar.

Reducible Sulfur. Aktif slfr. Kdn iinde asidik

Refiner. tc. Rifayner. Hamur veya selloz tc.

ortamda hidrojen slfite dnebilecek kkrt ve kkrt

retilecek kt trne gre, mekanik olarak elyaflar

bileikleri. Kdn metallerle temasnda, onlar karartacak

inceltilip saaklandrarak veya kesip ksaltarak, kt

slfr bileikleri. (Active Sulfur).

retimine uygun hale getiren bakl ekipman.

Reducing Agents. ndirgeyici maddeler. Kolay elektron

Refiner Bleaching. tcde aartma. Yonga veya

vererek indirgenen maddeler.

selloz ileyen mekanik tcye aartc ilave ederek

Reduction Efficiency. ndirgeme verimi. Soda kazannda

tm ilemi yapma.

kkrdn sodyum slfite (Na2S) dnme verimi.

Refiner Efficiency. tc verimi. Rifayner verimi. Net

Redundancy. Yedekleme. Otomasyon ve kontrol

tme gcnn, motor etiket gcne blmyle elde

sistemlerinin hatasz alabilmesi iin yaplan fiziksel

edilen oran. Burada motor etiket gc, motordan tme

sistem yedeklemesi. ift kullanlan g kaynaklar ve

iin beklenen azami g.

iletiim kablolar gibi donanm yedeklemesi.

Refiner Groundwood. Mekanik tc sellozu.

Redundant. Yedek. Fazla. Fazladan olan.

Refiner Mechanical Pulp (RMP). Mekanik selloz.

Red Wallet. Krmz cep kd. Zarflarda, zarfn iinde

Atmosferik artlarda mekanik tme yoluyla elde edilen

cep olarak kullanlan kt.

selloz.

Reed. Saz. Bataklk saz. Selloz ham maddesi olarak

Refiner Plate Intensity. tc plaka younluu.

kullanlan bataklk bitkisi.

Rifayner plaka younluu. Wat-saniye/m birimiyle ifade

Reel. Mal sarc. Tampon sarc. retilen kd srekli

eden Rifayner plakasnn i yapabilme yetenei. Baklarn

olarak bir makaraya saran makine.

birim uzunluu bana harcanan enerji miktaryla

Reel Brokes. Mal sarc dkntleri.

llmektedir.

Reel Drum. Mal sarc tamburu.

Refiner Plates. Rifayner baklar.

Reeling. Tampon sarm. Mal sarcda tampon sarm.

Refining. tme. nceltme. Elyafn eklini, boyunu ve


yzeyinin yapsn mekanik olarak deitirmek iin yaplan

Reel Pulper. Mal sarc pulperi. Kt makinesi alt katnda,

ve elyaflarn balanma zelliini deitiren ve gelitiren

mal sarc dkntlerini ve bobin makinesi kenar kesim

ilem.

artklarn ileyen pulper.


224

NGLZCE-TRKE KIT VE KITILIK TERMLER SZL


Refining Agents. tme katk maddeleri. tme

Regular Number. Standart say. 50 libre arlnda, 25 X

kalitesine katk salayan ve tme ncesi selloz

40 (in) llerindeki kt demetinde bulunmas gereken

hamuruna eklenen maddeler.

teorik kt says.

Reflectance. Reflektans. Yanstma deeri. Bir referans

Regular Size. Standart ebat ls. Kt ebadnn kabul

yzeyin yanstma miktarna gre, rnek kt

grm ls. rnein A4 fotokopi kdnda, normal

yzeyinin yanstma deerinin oran.

ebat ls 210 X 297 mm dir. Bu deerlerden sapma

Reflective Copy. Yansmal kopya. effaf olmayan kopya.

olmas durumunda l d kabul edilir.

Reflectivity. Yanstclk. Baz olarak alnan bir kt

Regular Weight. Standart gramaj. Trn normal kabul

yzeyinin /enerjiyi yanstma yetenei.

edilen gramaj deeri. rnein fotokopi ktlarnda normal

Reflex Blue. (Baknz Alkali Blue).

gramaj 80 gr/m dir.


Regulating Box. Sabit seviye kasas. Beraberinde kesafetin

Reflex Copy. (E anlaml; Reflective Copy).

de dzenlendii kasa.

Refractive Index. Krlma endeksi. In vakum

Regulations. Ynetmelikler.

ortamndan verilen rnee geerken yapt krlma as.

Regulator. Ayarlayc. Kt retiminde genellikle bir vana

Refractiveness. Krclk. Ik saptrma zellii. Kt

olan ve kontrolrn gnderdii sinyale gre kesafet,

yzeyinin saptrma ls. Deerin bykl,

scaklk, basn gibi bir sre deikenini ayarlayan son

krcln fazla olduunu gsterir, bu ise bask sonrasnda

kontrol eleman. (Baknz; Process Control)

daha parlak, net ve detayl bir grnt verir.

Regulatory Measures. Kanuni ller. Kanuni nlemler.

Refrigerator Paper. Buzdolab kd. Buzdolab

Bir rnn retilmesi srasnda uyulmas gereken kanuni

duvarlarnn iine konulan yaltkan kt.

zorunluklar.
Refund. Geri deme.
Reinforced Building Paper. Glendirilmi inaat kd.
Regenerative Braking. Rejeneratif frenleme. Elektrik

Ziftli ve camyn iplerle glendirilmi karton.

retebilen frenleme. Kt makinesi veya bobin makinesi

Reinforced Filler Paper. Glendirilmi dolgu kd. ok

yavalarken, ona bal olan motorlar frenleme etkisiyle

katl ktlarda katmanlardan biri olarak kullanlan ve

jeneratr durumuna geerler ve bu arada ebekeye elektrik

laminasyon veya sentetik elyaflar la salamlk

baslr. (Baknz; Dynamic Braking)

kazandrlm kt.

Register. (1) Bask hiza ayar. Kdn her iki yzeyinde,

Reinforced Paper/Board. Glendirilmi kt/karton.

basl metnin tamadan, st ste oturmas. (2) ok renkli

Herhangi bir yntemle glendirilmi kt/karton trlerine

baskda renklerin tamadan yerlerine oturmas.

verilen genel isim.

Register Bond. Yazc/bilgisayar kt kd.

Reinforcement. Glendirme. Kdn baka elyaf

Register Paper. kt kd. Dk gramajl ikinci nsha

tabakalaryla sonradan glendirilmesi.

kd. (E anlaml; Register Bond).

Reinforcement Pulp. Glendirici selloz. Kt


Register Rolls.

mukavemetini arttrmak iin kt hamuruna kartrlan

Register Test Sheet. Bask prova kd. Patron kd.

dayankl Kraft sellozu.

(Baknz; Register).

Reject. Reddedilen. Kabul grmeyen. Rejek. Elyaf veya

Registration. Bask ayar. Baskda resimlerin parlaklk,

hamur iindeki kirlilikler.

netlik gibi zelliklerini birbirine uygun hale getirme.

Reject Dewatering. Rejek suyunu alma. Pulper rejeklerini


tanabilir hale getirmek iin eimli bir vidal konveyr ile
yaplan su alma ilemi.
225

NGLZCE-TRKE KIT VE KITILIK TERMLER SZL


Reject Handling. Rejek aktarma. Temizleme

Relief Paper. Rlyef bask kd. Genellikle kue kaplama

kademelerinden kan rejekleri uzaklatrma.

kt.

Reject Rate. Rejek oran. Hamurda temizlik elei sonras

Relief Printing. Rlyef bask. (E anlaml; Relief).

kan rejein temizleyiciye giren miktara oran.

Relief Valve. Tahliye vanas.

Rejects Refiner. Rejek tcs. Eleklerden rejek olarak

Relocate. Yer deitirme. Tama. Bir ekipmann yerini

atlan dml elyaflar ten tc.

deitirme.

Relative Bonded Area. Grece balanma alan. Kda

Remedy. zm. are.

k tutularak ve yaylan n miktarn lerek bulunan

Remote Control. Uzaktan kumanda.

elyaflarn kendi aralarndaki balanma miktar. Grece

Remote Set-Point. Uzaktan ayarlanan set deeri. Bir

olmas, referans bilinen bir deerle, rneklenen kdn

kontrol nitesinde set deerin operatr yerine baka bir

mukayese edilmesinden kaynaklanmaktadr.

kontrol nitesinden almas.

Relative Enthalpy. Bal Entalpi. Is miktar.


Renewable Energy Sources. Yenilenebilir enerji
Relative Humidity. Bal nem. Herhangi bir scaklkta,

kaynaklar. Gne, rzgr, gelgit ve gbre gibi, enerji elde

havann ierdii gerek su buhar basncnn, ayni

edilen kaynaklar.

koullarda ierebilecei azami su buhar basncna oran.

Repeatibility. Tekrarlana bilirlik. Yeniden denendiine

(Baknz; Absolute Humidity). (Tappi 502)

ayni sonucu verme.


Relative Surface Topography. Grece yzey yaps. Yanki

Rep Finish. Nervr/fitil desenli kt. Preste safiha yaken,

silindirlerde, kt retimi srasnda yzeyde birden fazla

keeyle fitilli/nervrl grnm verilmi ktlar. Keenin

lm yaparak, bunlarn bileimiyle elde edilen yzey ekli.

dokuma izleri kda getiinden bu ad almtr.

(Baknz; Operating Surface Topography)

Replacement. Yenileme. Eskime ve anma sonucu

Release Agents. Kayganlk salayclar. Sabun, glikol gibi

kullanlamaz duruma gelenleri yenileme.

maddeler. (E anlaml; Release Aid)

Report. Rapor.

Release Aid. Kayganlk salayan kimyasallar.

Reprint Paper. Yeniden bask kd. Tpkbasm kd.

Tutunma/yapma nleyici kimyasallar. Hidrofobik zellik


kazandrarak serbest kalmay/yapmamay salayan

Reproducibility. Tekrar retilebir. Tekrarlanabilir.

kimyasallar. Kurutma silindirlerinin yzeyine yapmay

Yinelenebilir. Bilimsel deneylerde tekrarlanabilir.

nleyen kimyasallar. Srtnme azaltc zellie sahiptirler.

Reproduction Paper. Tpkbasm ktlar.

Release Papers. Yapmaz ktlar. Silikon veya ya tr

Reproduction Process. Tpkbasm. Kopya bask

yzey kaplama maddeleriyle yapma zellii kaldrlm

srelerinden herhangi biri.

ktlar.

Reprographic Paper. Fotokopi kd.

Relief. (1) Basntan kurtarma. Tahliye etme. Bunu

Reprography. Kopyalama. Ofiste kullanlan belge

yaparken bir tank iine fazla basnc boaltarak rahatlama.

kopyalama yntemlerinin genel ad.

(2) Rlyef. Kabartma klielerle yaplan bask tr. Dier

Reptissue. Gofrajl pelr veya temizlik ktlar. Merdane

bask trleri ofset bask (dz klie), tifdruk bask (ukur

ile desen verilmi temizlik ktlar.

klie) ve ipek baskdr.

Repulper. Pulper. Dnml kt pulperi.

Relief Gas. Tahliye gazlar. Selloz piiricide youamayan

Repulping. Yeniden pulperleme. Dnml ktlarn

gazlar. Tahliye edilerek dzgn piirme salanr.

veya fabrika ii dkntlerin yeniden hamur hale

Relief Embossing. Rlyef Gofraj. Kademeli kabartmalar


olan gofraj. boyutlu grnt veren gofraj tr.
226

NGLZCE-TRKE KIT VE KITILIK TERMLER SZL


getirilmesi. Sellozun hamur hale getirilmesi, pulperleme

Response Time. Tepki sresi. Bir srete bir deiim

olarak tanmlanmaktadr.

talebine kar, ilemde deiimin balamasna kadar geen

Reservoir. Rezervuar. Havuz, tank gibi su depolar.

sre.

Residue. Kalan. Kullanm sonras kalan.

Restricted Data. Snrl veri. statistikte belirli bir


mteriye giden belirli rnleri temsil eden veriler.

Residual. Kalnt. Artk. Bakiye.

(Baknz; Unrestricted Data)

Residual Fiber. Kalnt elyaf. Selloz retim aamalarnda

Retention. Tutunum. Hamura verilen dolgu maddelerinin

ortaya kan elyaf artklar.

ve kimyasallarn ktta kalma ls. Eleklerde 10

Residual Strength. Artk mukavemet. Ofset bask srasnda

mikronun altndaki dolgu maddeleri ve l elyaflar elek

kda uygulanan ilemler sonucu tahribatn olmas iin

altna geerler. Bu nedenle, onlarn elyaflara tutunumuna

ktta bulunmas gereken ek mukavemet. Ek mukavemet

yardmc olacak kimyasallar kullanlr.

0,67 kN/m den yukarda olmaldr. (Fogra Method) ile

Retention Aid. Tutunum artrc kimyasallar. Elek altna

llr.

geecek paracklarn elyafa tutunmasn salayan yardmc

Resiliency. Esneklik. (1) Bir kdn esneme zellii.

kimyasallar.

zerine uygulanan yk nedeniyle rnek bir kdn ekil

Retention Time. lem sresi. Bir maddenin srece girii

deitirmesi ve uygulanan kuvvet kalktnda yeniden

ile sreten k arasnda geen sre.

hacim kazanmas. (2) Vals kaplamalarnda vals yzeyinin

Retractable Soot Blower. Vargelli kurum fleyici. Kazan

hasarlanmadan esnemesi.

verimini ve kurum temizleme periyodunu arttran bir tr

Resin. Reine. Doadan veya suni olarak elde edilen, suda

kurum fleyici.

znmeyen, zclerle zlebilen, kt tutkallamada

Retree. Dk deerli. Kusurlu veya hasarl kt. malat

kullanlan maddelerin ortak ad.

srasnda ortaya kan, eitli kusurlar olan dk deerli

Resin Emulsions. Sv reine karmlar. Ya dayanm

ktlar. (likili; Seconds)

arttrc sv reineler.

Retrogradation. Geriye dnm. Pimi ve jlelemi

Resin Impregnating Blotting Paper. Vernik emici kt.

niastann paralanp kelti vererek tekrar kristalsi

Ahap yzeyini kaplamada kullanlan, daha sonra reine

yapsna dnmesi.

emdirilerek verniklenen emici ktlar.

Revalorization. Yeniden deerlendirme. Atklarn yeniden

Resinous. Reineli.

deerlendirilmesi. Ligninin yeniden deerlendirilmesi.

Resistance Properties. Diren zellikleri. Kdn su

Reverse Roll Coating. Ters valsli Kueleme. Destek valsi,

geirimine kar direnci. Tutkallama direnci.

uygulama valsi ve ayar valsinden oluan, kt ak

Resistance to Penetration by a Liquid. Sv geirme

ynnn tersine dnen bir uygulama valsiyle yaplan kue

direnci.

ilemi. Bu valsle kt arasnda sadece kaplama zeltisi

Resistance to Wear. Anma direnci.

bulunmakta ve bu nedenle vals ile kt arasnda srtnme

Resistivity (Electricity). Direnlilik. Bir kdn elektrik

olmamaktadr.

akmn geirmeye kar direnci.

Reverse Sizing. Ters tutkallama. tutkallamada nce

Resolution. znrlk. Grnt ileme sistemlerinde

reine, sonra ap vererek uygulama srasn ters yapma.

grnt kalitesi.

Normalde nce mordan madde olan ap verilerek, reinenin

Resource Recovery. Evsel atklarn geri kazanlmas.

tutunumu arttrlr.

227

NGLZCE-TRKE KIT VE KITILIK TERMLER SZL


Reverse Wrap. Geriye sarma. Ters sarma. Tampon

Right Hand Machine. Kt ak yn saa doru olan

deiimi srasnda, bota kalan kdn, frenlenen tampona

makine. (Baknz; Hand of Machine, Left Hand

ters ynde sarlmas.

Machine).

Reversible Reaction. Tersinir reaksiyonlar. Tersine

Right Side of Paper. Doru taraf. Kdn doru taraf.

dndrlebilen kimyasal reaksiyonlar. Oksijenle hidrojenin

Filigrann doru okunduu veya grld taraf. Kt

su molekln oluturmas gibi, yeniden kendini meydana

makinesinde kee yzne karlk gelmektedir. El yapm

getiren ana maddelerin elde edilebildii reaksiyonlar.

ktlarda ise elek yzdr. Rigid Boxes. Svama kutular.

Reweting. Yeniden slanma. Presleme srasnda preslenen

Rigidity. Sertlik. Bklmezlik.

safihann yeniden su emmesi.

Rim. Halka. Kasnak. Halka eklindeki tabaka.

Rewetting Agents. Islaklk arttrclar. Kt havlularda

Rimming. Tabakalama. Halkalanma. Buhar silindirleri

emicilii arttrc yzey aktif maddeler.

iindeki kondensatn yksek hzlarda epere yaparak

Rewinder. (1) Dilme makinesi. Bobinden dilme yapan

dzgn bir tabaka (halka) oluturmas.

makine. Burada ama, bobinin daha dar ebatlara ve kk

Ring. Salmastra.

bobinler eklinde kesilmesidir. (2) Bazen tampon

Ring Compression Resistance. Ezilme mukavemeti veya

sarmndan sonra bobin saran Winder kelimesi iin,

direnci. Buna Ring Stiffness de denilmektedir. (Baknz;

yeniden saran anlamnda kullanlmaktadr.

Ring Crush Test)

Rewinding. Yeniden sarma. Tampon sarm birinci sarm

Ring Crush Test (RCT). RCT testi. Silindir eklinde

olarak alndnda bobin makinesinde yaplan yeniden

bklm belli aptaki kdn ezilme mukavemetini len

sarma ilemine denilmektedir. Bobinden sonraki yeniden

test. (Tappi T818).

sarmda ise en daha da klmekte ve bu ileme dilme

Ringelman Chart. Ak geriden koyu griye kadar 5 tonda

denilmektedir. (Baknz; Rewinder, Slitter).

dzenlenmi bir renk kartelas. Kdn emdii duman

Reynolds Number. Reynolds says. Belirli artlar altnda

miktarn gstermek amacyla kullanlmt. 1 Numara %20

bir akkann atalet momentinin akmazlk kuvvetine

kirlilii gstermektedir.

oranyla elde edilen birimsiz bir sabit.


Ring Grinder. Eksantrik deirmen. Mekanik selloz
Rheology. Reoloji. Ak bilimi. Maddenin eitli kuvvetler

yaparken kullanlan bir deirmen. Kt deirmen tana

altndaki, ak, vizkozite ve deformasyon gibi davranlarn

dairesel hareketlerle, srterek alr.

inceleyen bilim alan.

Ring Marks. Halka izleri. Pigment boyal ktlarda

Ribbing. Fitilli yzey ileme.

kpklerin patlamas sonucu grlen halkal izler.

Ribbon Paper. Kurdele kd.

Ring Porous Woods. Halka gzenekli aalar. Mee gibi,

Rice Paper. Pirin kd. (1) Pirin saplarndan elde edilen

halka eklinde dizilmi gzenekleri olan sert aalar.

sellozun, baka sellozlarla kartrlmasyla retilen

(Diffuse Porous Woods).

ktlar. (2) Japonyada pirin niastasyla tutkallanan

Ring Stiffness. Ezilme mukavemeti. RCT mukavemeti.

ktlar.

RCT testinde llen dayanm deeri.

Rider Roll. Svari valsi. Binici vals. Bask valsi. Bobin

Ring Water. Salmastra suyu. Halka suyu. Vakum

makinesinde, bobin zerine oturarak arl ile sarm

pompalarnda veya kartrclarda szdrmazl salayan

sklna katks olan oynak bask valsi.

su.

Ridges. Balon. ime. Vals yzeyinde grlen bir kusur.

Ripple Finish. Dalgal yzey grnml. Desenli bir presle


elde edilen grnt.
228

NGLZCE-TRKE KIT VE KITILIK TERMLER SZL


Rise Time. Ykselme sresi. Kesikli selloz piirmede

Roll Discharger. Bobin indirici. Bobin makinesinde sarm

ortamn istenilen scakla ykselme sresi.

biten bobini indiren hidrolik veya pnmatik dzenek.

Risk Assessment. Risk takdiri. Risk deerlendirmesi.

Roll Doctor. Vals raspas. Vals yzeyini temizleyen raspa

Risk Management. Risk ynetimi. Olas arza ve

veya syrc para.

felaketleri nceden irdeleyerek, olmamalar iin yaplan n

Rolled. Kalenderlenmi. Kalender valslerinden geirilmi.

almalar.

Rolled Edges. Kvrlm kt kenar. Kalenderleme sonucu

Road Map. Yol haritas. Bir amaca ulamak iin hazrlanan

kalkk kt kenar.

rehber.

Roll Edge Damage. Vals kenar kusuru. Ktta vals

Roe Chlorination Number. Roe klorlama says.

kenarndaki bozukluklardan kaynaklanan kusurlar.

Laboratuvarda llen rnek sellozun ne kadar gaz halde

Roll Ends. Bobin yan kapatmalar. Bobin yan yzne

klor emdiini gsteren deer. Ayni zamanda beyazlamann

konulan daire kesitli kesilmi kt veya karton levhalar.

bir ls kabul edilir. (Baknz; Roe-Genberg Chlorine

Roller Back. Trpleme. kntlar alma. Ktk

Number)

apaklarn deirmen tanda dzletirme.

Rock Paper. Ta kt. ki polietilen katman arasna toz

Roller Bearings. Rulman.

kalsit yerletirilerek yaplan kt alternatifi rn. (E

Roll Grinding. Vals talama.

anlaml; Stone Paper)

Roll Handling. Bobin sevk ilemleri.

Rod Coater. (Baknz; Metering Rod Coating).

Roll Head. (1) Vals ba. Bir valste, yataklanan vals aft ve

Rod Mill. ubuklu deirmen. Aslnda metalurjide

valsle aft kaynakla birbirine balayan yan ayna takm. (2)

kullanlan, fakat selloz tmede de kullanlm bir

Bobin yan.

deirmen tr.

Roll Heading. Bobinin yan yzeylerini kapatma.

Roe-Genberg Chlorine Number. Klor Says. 100 gram

Roll Identification. Bobin kimlii. retim bilgilerinin yer

kuru bazda sellozu aartmak iin kullanlan klor gaznn

ald bobin etiketi.

gram cinsinden ifade edilmesi. (E anlaml; Chlorine

Rolling Scores. Bobin Patla. Bobinde sarm srasnda

Number).

meydana gelen kopmalar.

Roll. (1) Bobin. (2) Vals. (3) Rulo.

Roll Number. Bobin numaras.

Roll Coater. Valsli kue makinesi.


Roll Coating. Valsli Kueleme. Kue hamurunu valsle

Roll Out Table. Roleli konveyr.

kda aktaran Kueleme sistemi.

Roll Paper. Kt rulo.

Roll Covering. Vals kaplamas.

Roll Protector. (Baknz; Roll End).

Roll Conveying. Bobin sevk sistemi.

Roll Set. Sarm kalplamas. Kt bobininde sk


sarlmadan kaynaklanan kalplama ve bu nedenle kdn

Roll Conveyor. Bobin sevk konveyr.

eri durmas.

Roll Core. Bobin mihveri. Bobin merkezinde kullanlan

Roll Stands. Tampon kaideleri. Tamponlar iki batan

mihver boru.

yataklayan kaideler.

Roll Crown. Vals Bombesi. Vals tac. Pres valslerinde ar

Roll Ticket. Bobin etiketi. Bobin zerine yaptrlan,

basn dikkate alnarak, vals merkezinin bombeli olmas.

retim bilgilerinin ve bobinin kimlik kaydnn bulunduu

Bombe as talama makinelerinde belirli bir fonksiyonla

etiket.

(kosins) ilenir.
Roll Density.Vals younluu.
229

NGLZCE-TRKE KIT VE KITILIK TERMLER SZL


Roll Tissue. Dev temizlik kd bobini. Jumbo Roll

Rope Manila Paper. Kendir kd. Urganlk kendirden

adyla pazarlamaclara satlan ve kk bobinlere

yaplan Manila kd. Manila kd.

dntrlerek pazarlanan, byk bobin halindeki temizlik

Rope Manila Sand Paper. Kendir zmpara kd. Kendir

ktlar.

Manila zmpara kd.

Roll Tracking. Bobin izleme. Kayt yntemi ile bobinlerde

Rope Marks. Halat rgs deseni. Nervr deseni. Kt

izlenebilme.

yzeyinde retim sonrasnda grlen, retimdeki eki

Roll Weight. Bobin arl.

hatalar nedeniyle oluan baklava kesimi deseni veya halat

Roof. at.

rgs deseni eklini alma.

Roof Air Supply. Tavan aras/at havalandrma. Kt

Rope Paper. Kendir kd. Manila kd.

fabrikasnda at ile asma tavan arasna skan ve youan

Rope Sack Paper. Kendir torba kd.

nemli havann uzaklatrlmas iin taze hava verme.

Rope Stretcher. p gerdirici. Sevk ipindeki gevemeyi alan

Roof Exhaust. at egzozu. Makine salonundaki nemli

mekanizma.

havay atan egzoz sistemi.

Rope Tag. Manila etiket kartonu.

Roofing Felt. at kaplama kartonu. ngl. Emici zellikte

Rope Wrapping. Kendir ambalaj kd. Manila ambalaj

retilen daha sonra zift gibi eitli kimyasallar

kd.

emdirildikten sonra at kaplamas olarak kullanlan su

Roping. Ktta halat rgs deseni olumas. (Baknz,

geirmez karton.

Rope Marks).

Roofing Paper. (E anlaml; Roofing Felt).

Rosin. am reinesi. Doal olarak veya am odununun

Roofing Rags. at kaplamada kullanlan paavra kartonu

damtlmasyla elde edilen, ktta i tutkal ve emprenye

veya keesi. (E anlaml; Roofing Felt).

tutkal olarak kullanlan reine.

Roofing Shingles. ngl. (Baknz; Roofing Felt).

Rosin Emulsion. Sv am reinesi.

Roofing Wrappers. Ziftli karton ambalaj kd. Genellikle

Rosin Size. (1) Reine tutkal. (2) Reineli tutkallama.

Kraft kdndan yaplan ambalaj kd.

Rosin Sized. Reine tutkall ktlar.

Roof Insulating Board. (E anlaml; Roofing Felt).

Rosin Sized Sheating Paper. Reine tutkall kaplama

Root Cause Failure Analysis (RCFA). Kk neden arza

kd. Mavi veya krmz renkte olduklarndan bu ekilde

analizi

de adlandrlan (Red Rosin Sheating Paper, Blue Rosin

Rope. Halat. Urgan. Eski halatlar selloz yapmnda da

Sheating Paper) at deme alt kaplama ktlar.

deerlendirilirler.

Rosin Soap Size. Reine sabunu tutkal. Reine asitlerinin

Rope Armature Paper. Kendir Presbant. Kendir

kostikle yapt sabun tutkal.

sellozundan yaplan elektrik yaltm kartonu.

Rosin Specks. Reine lekeleri. Kt yzeyinde grlen,

Rope Bag Paper. Kendir torba kd. Kendir sellozundan

tutkallama iin kullanlan, iyi dalmam/znmemi

yaplma torba kd.

reine lekeleri.

Rope Bristol. Kendir kartonu. Kendir Bristol.

Rotameter. Ak metre. Dey bir boru zerine monte

Rope Carrier. p sevk sistemi. Kurutma blmnde safiha

edilen ve klapesindeki hareketi taksimlendirilmi bir

eridini ileriye doru sevk etmede kullanlan ip ve makara

camdan izlenebilen debimetre.

sistemi. Makinede salon tarafnda bulunur ve iki iplidir.

Rotary Consistency Transmitter. Motorlu tip kesafet

Safiha iki ip arasna skarak ileriye doru tanr.

transmitteri.

230

NGLZCE-TRKE KIT VE KITILIK TERMLER SZL


Rotary Die Cutter. Dner kalp ba. Dner kalpl

Rotational Speed. Dn hz. Dakikadaki dn says.

kesici.

(Benzer anlaml; Rotation per minute, rpm)

Rotary Digester. Dner tip selloz piirici. Bir

Rotoformer. Dner elek. Silindir elek.

tambur/silindir veya kresel basnl tank. Beslemesi kesikli

Rotogravure. (E anlaml; Rotogravure Printing).

trdedir ve iine buhar verilir.

Rotogravure Paper. Rotogravr kd.

Rotary Drainer. Dner elek. Pimi selloz iindeki suyu

Rotogravure Printing. Tifdruk. ukur bask.

szmeye yarayan dner elek.

Rotoprint. Rotaprint. Ufak apl ofset makinesi.

Rotary Filters. Dner filtre. Teksif elei.

Rotor. Rotor. Dner makinelerde bir aks ve mil etrafnda

Rotary Joint. Dner balant. Buhar balklarnda

hareket eden ana para.

kullanlan, buhar silindirinin dnmesine karn sifonu ve

Rotor Dynamics. Rotor dinamii. Rotorun titreim

kondensat k borusunu sabit tutan balant ekli.

davranlarn inceleyen dal.

Rotary Lime Kiln. Dner kire frn. Selloz

Rough. Kaba dokulu. Dili. Yzey grnm kaba olan,

fabrikalarnda beyaz likrden kelen kalsiyum karbonat

Kalenderlenmemi ktlar. Karakalem veya kmrle resim

(CaCO3) geri kazanmak adna yeniden snmemi kire

yapmaya uygun dili ktlar iin kullanlan tanm. (Zt

(CaO) haline getiren dner kire frn.

anlaml; Smooth)

Rotary Machines. Dner makineler. Motor ve jeneratr

Rough Finish. Kaba dokulu. Dili grntl. Yzey

tr dner makineler.

grnm kaba olan.


Rotary Neswprint. Veb ofset gazete basm. Bobinden

Roughness. Kabalk. Dililik. Kdn yzeyinin dili

gazete basm.

olmas. Referans dz bir yzeye gre yzeydeki sapmalar.

Rotary Photogravure Printing. Rotogravr bask.

Dz yzey ile kdn yzeyi arasndaki ilikiye gre,

Rotary Printing Paper. Rotatif bask kd.

eitli tanmlar yaplmaktadr. (Contact Fraction. ki yzey

Rotary Pressure Joint. Dner buhar bal. Kurutma

arasndaki temas alannn, kt alanna oran (%). Surface

silindirleri dnerken iine buhar girmesini salayan ve

Volume. Temas eden iki yzey arasndaki boluun hacmi

kondensat darya alan balk sistemi. (Baknz; Rotary

(cm3/m2). Surface Pit Distribution. ki yzey arasndaki

Syphon)

boluklarn dalm. Mean Seperation. ki yzey

Rotary Screen. Dner elek.

arasndaki boluun ortalama uzunluu (m). (ISO 8791-4)

Rotary Shear. Dner giyotinde kesme.

Roundness. Yuvarlaklk. Anarak yuvarlaklama.

Rotary Slitter. Dilme makinesi. Bobin dilici.

Roundwood. Ktk. Aa kt. Kesilip ktk haline


getirilmi aa gvdesi. (E anlaml; Log)

Rotary Syphon. Dner sifon. Buhar balklar araclyla


buhar silindirlerine balanan ve kondensat tahliye eden

Royalty. Telif hakk. Bir patent iin, patent sahibine denen

dner sifon. 250 metre/dakika hzdan sonra nerilmektedir.

telif creti.

(Baknz; Rotary Pressure Joint)

Rpm. Dakikadaki tur says. (= Round per Minute)

Rotary Vakuum Filter. Vakumlu dner elek. Elei ok

Rubber Covering. Kauuk kaplama. Valslerin kauukla

ince gzenekli olduunda vakum ihtiyac doar. zerine

kaplanmas.

biriken amur pastas tabakasyla tam verimli alr.

Rubber Gasket. Lastik conta.

Rotation. Dn.

Rubber Mark. Vals izi. Kauuk kapl iz valsi ile verilmi

Rotation per Minute (rpm). Dakikadaki dn says.

ya izler.

231

NGLZCE-TRKE KIT VE KITILIK TERMLER SZL


Rubber Spots. Lateks izi. Dnml kt hamurunda
bulunan yapkan bantlardan kan ve scaklkla birbirlerine
yaparak byk paracklara dnen lateks lekeleri.
Rubber Stamp Mark. Ya bask izi. Kdn slatlarak izli
kauuk valsler arasndan geirilmesiyle elde edilen, makine
d veya dorudan retim srasnda iz verme ilemi.
Rub Resistance. Srtnme direnci. (1) Mrekkep
paracnn bask srasnda bir baka mrekkep paracna
kar veya bask sonras srtnmeye kar gsterdii diren.
(2) Karton kutularda, birbirleri arasnda veya zeminle kutu
arasnda oluan srtnme direnci.
Rub Tester. Srtnme direnci test cihaz. (Baknz; Rub
Resistance)
Ruling and Writing Qualities. Yazma izme kalitesi.
zellikle, kalemle yaz ktlarnda yazma ve silme
srasnda tylenmemeyi anlatan, son kullanc
zelliklerinden biridir. Teknik olarak yazma uygulamas
dnda bir lm cihaz gerektirmez.
Runnability. alabilirlik. letilebilirlik. Bir safihann
kt makinesinden veya kdn son ilem aamalarndan,
sorunsuz geme zellii. Ayni talep son kullanclardan ve
imalatlardan da gelmektedir. Bu durum, kdn
mukavemetine, boyutsal kararllna, elyaflarn balanma
kuvvetine ve su emme direncine baldr. (Baknz;
Machine Runnability).
Rupkari. Yksek basnla Kalenderlenmi resmi
evraklarda kullanlacak kt trlerinden biri. Terim
Hinteden gemitir.
Rupture Disc. (Baknz: Bursting Disc.)
Rush. ekme. Srkleme. Elekte elek hznn jet hzndan
byk olmas. (E anlaml; Drag.).
Rush/Drag Ratio. tme/ekme oran. Hamur jeti hznn
elek hzna oran. (Baknz; Jet/Wire Ratio, Efflux Ratio)
Rutile. Rutil. Ktta dolgu ve kaplama maddesi olarak
kullanlan titanyum dioksit mineralinin bir tr. Anatase,
Brookite dier iki trdr.

232

NGLZCE-TRKE KIT VE KITILIK TERMLER SZL


Safety Gate. Gvenlik geii. Gvenlik kaps.

Safety Glass. Emniyet gzl. (E anlaml; Goggles).


Safety Harness. Parat tip emniyet kemeri

Sack. Torba. uval. anta veya kese kdndan daha

Safety Paper Base Stock. Gvenlik taban ktlar.

dayankl ve byk hacimli, kttan yaplma kap.

Gvenlikle ilgili harici yzey ilemleri yaplmas iin

Sack Kraft Paper. Kraft Torba kd. (Baknz; Sack

retilmi ktlar.

Paper)

Safety Papers. Gvenlik ktlar. zerindeki yazlarda

Sack Paper. Torba kd. Torba yapmnda kullanlan

tahrifat yaplmasn nlemek iin kt hamurunda veya

herhangi bir kt.

kt zerinde eitli gvenlik ilemleri alnarak retilmi,


zellikle pamuk sellozundan retilen dayankl ktlar.

Sack Paper Shipping. (Paper Shipping Sacks). Kt

Bunlar arasnda kt zerinde yaplan eitli filigran izleri,

nakliye torbas. ok katmanl hatta arasna polietilen film

izli ya pres keesi kullanmak veya izli pres valsi

tabakas yerletirilmi Kraft torba.

kullanmak gibi Watermark denilen izler makinede ya

Sad Colors. karartc renkler. Siyah, kahverengi, gri,

ksmda uygulanr. Ya izler ok zel tasarml amblem ve

lacivert gibi koyu ve adal renkler. Gerekte, insandan

ekillerle yapldndan, taklit edilmeleri ancak bir kt

insana deiecei iin, net bir tanm deildir.

makinesinde mmkndr. Kt hamurunda ise eitli

Safe Access. Gvenli eriim. Emin eriim. Merdivenli i

renkli elyaflar kartrlarak, kdn krll olmas salanr.

platformlar kullanarak ve fiziksel nlemler alarak bir yere

Hologram uygulamas veya iine metal erit veya renkli

i yapmak amacyla erime. Havbe ii temizlii veya

kt gmlmesi, alnan dier gvenlik nlemleridir. Kt

makine salonu tavan aydnlatmalar bakm gibi ilerde

kuru iken yzeyde yaplan gvenlik ilemleri ise,

alnan gvenlik nlemleri btn.

matbaalarda yaplr ve kolay taklit edilir ilemlerdir. Bu

Safe Designated Area. Gvenli blge. Ateli iler izni

nedenle matbaada retilen ktlarn isimleri gvenlik

gerektirmeyen blge.

ktlar olsa da, gvenli ktlar deildir.

Safe Entry. Emin giri. Gvenli giri. Kapal alanlarda i

Safety Paper Base Stock. Bono/tahvil kd. zerine

yapabilmek iin gvenlik nlemleri altnda yaplan giri.

bask yntemiyle gvenlik ilemleri uygulanmak zere

Safeguard. Korkuluk. Gvenlik amal yaplm, kay ve

retilmi dayankl ktlar.

Kaplin muhafazalar.

Safety Related Machine Control System. Gvenlik

Safe System of Work. Gvenli Sistemi. Bir iin gvenlik

tabanl makine kontrol sistemi. gvenliini, risk

iinde yaplabilmesi iin dzenlenmi ve ii yapacaklara

deerlendirme kstaslar iinde kabullenerek, kt

uymalar gereken kurallar gsteren izlek.

makinesini kontrol eden sistem.

Safety. Gvenlik.

Safety Rules. Emniyet kurallar.

Safety Bristol. Gvenlik zellii olan Bristol. (Baknz;

Safety Ticket Paper. Gvenlik zellikli bilet ktlar.

Safety Papers).

(Baknz; Safety Papers).

Safety Check Paper. Gvenlik zellikli ek kd.

Safety Valve. Emniyet vanas.

(Baknz; Safety Papers).

Saleable Mass. Satlabilir arlk. Kantar arlnn kuru

Safety Coupon Paper. Gvenlik zellikli kupon ktlar.

madde oran ile ortalama rutubet orannn birbirine

(Baknz; Safety Papers).

blmnden kan deerle arpmyla elde edilen arlk.

Safety Fuctions. Gvenlik ykmllkleri. Makine

(rnek; Kuru madde oran % 92 olan bir ton kt ve

kontrolnde i gvenliine ynelik ykmllklerin tamam


233

NGLZCE-TRKE KIT VE KITILIK TERMLER SZL


olmas gereken ticari standart kuru madde miktar % 94 ise

S. and S.C. (Sized and Super Calendered). Tutkall ve

satlabilir arlk 1000*0,92/0,94=978,72 kg)

sper Kalenderlenmi kt.

Saleable Tonnage. Satlabilir tonaj. Net retim miktar.

Sandwich Paper. Sandvi kd. Hamburger kd.

Kt fabrikalarnn toplam retiminden sonra, kenar

Sandvi veya hamburger paketlemesinde kullanlan ince ve

skartalar ve kalitesizlii nedeniyle reddedilen ktlar

yal kt.

ktktan sonra kalan, ambara giren, onaydan gemi kt

Sanitary Landfill. Tbbi atk alan.

miktar. Gnlk, haftalk veya aylk olarak hesaplanabilir

Sanitary Papers. Hijyenik ktlar. Temizlik ktlar.

net retim deerleri.

Tuvalet ktlar, kt mendiller, makyaj temizleme

Sales Book Manila. Samanl makbuz kd. kinci hamur

ktlar ve kt peete trndeki Kreplenmi evlerde

makbuz/irsaliye kd.

kullanlan ktlarn ortak ad. (E anlaml; Hygiene

Sales Book Paper. rsaliye/makbuz kd. Koan kd.

Paper.)

ok eitli trlerde sat srasnda tutulan makbuz ve

Sanitary Tissue. (E anlaml; Sanitary Papers).

irsaliye tr ktlar.

Sanitary Wallpapers. Desenli duvar ktlar.

Sales Book Tissue. Pelr koan kd. Karbon kopya ile

Sauce. Sos. Kue karm. (Baknz; Coating Compund)

birka nsha olarak dzenlenen koanlarda alt nshalarda


Sap. Bitki z suyu.

kullanlan dk gramajl ktlar.

Saponification. Sabunlama. Alkali ortamda ya asitlerinin

Salt Cake. Sodyum slfat (Na2SO4). Sodyum kaybn

sabuna dnmesi.

karlamak iin siyah likre katlan sodyum tuzu.

Saponification Number/Value. Sabunlama says. Bir

Salt Cake Makeup. Sodyum slfat takviyesi. Siyah likre

gram ya sabunlatracak miligram cinsinden (NaOH)

sodyum slfat (Na2SO4) ekleme.

kostik miktar.

Salt Cake Mixing Tank. Sodyum slfat hazrlama tank.

Sap Wood. Katman doku tabakas. zsuyu tabakas.

Salting Out. Tuzla kelme. Slfat siyah likrnde

Aata z suyu tayan ksm. Kabuun altnda, odunun

buharlama sonucu, tuzun artmas ve beraberinde reine ve

yzeyine yakn ve odunun znn zerini kaplayan dar bir

yan sabun eklinde tabakalaarak kelmesi. Bu srete

ksmdr.

molekller daha byyerek znrlk azalr ve

Satchel Bag. Omuz antas. Kttan katlanarak yaplan bir

buharlatrc tpleri tkanr.

anta tr.
Sample Cards. rn kartelas. rnlerin zelliini

Satin Finish. Saten grnml. Saten tarz perdahlama.

belirtmek zere kesilip hazrlanm, rn serisini gsteren

Dz, yar parlak yzey grnm verilmi kt veya

karton ve kartelalar.

Bristol karton.
Sampling. rnekleme. Numune alma. Laboratuvar analizi
Satin Folding Bristol. Saten Bristol kartonu. Siyah saten

iin geliigzel bir grup rnei seme.

grnmnde boyanm veya kaplanm, davetiye

Sampling Paper. rnek sarma kd. Alnan rnei sarma

yapmnda veya katalog basmnda kullanlan kartonlar.

kd.

Satin Paper. Satenli kt. Mica Paper mika kd

Sand Paper. Zmpara kd.

diye de adlandrlan, tek yz tlm mika ile kaplanan,

Sand Table. Kum kapan. Dk kesafetli hamur iindeki

duvar kd veya davetiye kartlar basmnda gofraj

kum ve dier ar rejekleri ktrmek iin ak hatt

yaplarak kullanlan bir kt.

zerinde kullanlan kapan. (E anlaml; Sand Trap)

Satin White. Saten beyaz. Hamurunda, alminyum

Sand Trap. Kum kapan. (Baknz; Sand Table)

slfatn dolgu olarak kullanld ktlarn rengi.


234

NGLZCE-TRKE KIT VE KITILIK TERMLER SZL


Saturated Air. Doymu hava. Neme/suya doymu hava.

Scale Paper. Skalal kt. Milimetrik ktlar gibi, zerine

Saturated Felt. Doymu karton. Asfalt emdirilmi kaba

llendirme/derecelendirme yaplm, kayt cihazlarnda

karton.

kullanlan ktlar.

Saturated Steam. Doymu buhar. Belirli scaklkta iindeki

Scalenohedral Calcium Carbonate. Kristal kalsiyum

fazla buhar younlatrmaya balayan buhar durumu.

karbonat. Kristalsi yapsnda gen yzeylerin bulunduu,

Soumayla birlikte kondensat veren durum.

ok yaygn grlen kalsiyum karbonat tr.

Saturating Felt. Emici karton. Asfalt emdirilerek

Scaling. Kire balama. Kr olumas. Kazanlarda sert su

kullanlan karton.

nedeniyle kire oluumu.

Saturating Papers. Emici ktlar. Kimyasal emdirme

Scandinavian Style Forestry. skandinav yntemi

ilerinde kullanlan ktlarn genel ad.

ormanclk.

Saturating Properties. Emicilik zellikleri. Emprenye

Scanning Measurement. Taraycl lm. Kt makinesi

ilemlerinde kullanlan ktlardan beklenen emicilik

zerine kurulan bir ereve ile tarama yaparak l alan,

kapasitesiyle ilgili zellikler.

kalite kontrol sistemi (QCS).

Saturation. Doyma. (1) Emici ktlarda, kontroll

SCAN Test Methods (Scandinavian Pulp and Paper

doyuma ulama noktas. (2) Rengin doyma derecesi. (3)

Testing Methods). skandinav kt ve Selloz Test

Hava buhar karmnda, havann daha fazla nemi

Yntemleri.

alamayacak noktaya erimesi.

Scars. izikler. Yzeyde meydana gelen izikler.

Saveall. (1) Geri kazanma. (2) Geri kazandran donanm.

Scattering Power. Ik datma gc. Kt yzeyinin,

Beyaz sudan elyaf geri kazandran her tr donanm.

den datma veya sama gc.

rnein teksif elekleri.

Scenario. Senaryo.

Saveall Reclaim Stock. Geri kazanlan hamur.

scfm. (Baknz; Standard Cubic Feet per Minute), acfm

Savealls. Geri kazanma tavalar. Elek altnda ve arkasndaki

Scheduled Maintenance. Planl bakm. Belirli srelerle

beyaz su geri kazanma tavalar.

yaplan bakm yntemi.

Sawtimber. Kesimlik aa. Gs hizasndaki ap 30 cm

Scheduled Shutdown. Planl duru. Belirli ileri yapmak

ye ulam, ticari kesimlik aalar.

amacyla fabrikay planl durdurma.

SC. (Supercalendered). Sper Kalenderlenmi

Scheduling. Program yapma. lere gre zaman ve

kelimesinin ksaltlm.

kaynaklar belirleme.

SC-A. Sper Kalenderli A snf kt.

School Flats. Kolej kd. Dosyalamaya uygun kolej

SC-B. Sper Kalenderli B snf kt.

yedei.

Scabbing. Kabuklama. Kalender yzeyinde yabanc

Scholl Drawing Paper. Resim kd. Resim defteri kd.

maddelerin birikmesi. Raspa ile syrlarak temizlenir.

School Flats. Okul kartonlar. Kesilmi ve ebat hale gelmi

SCADA (Supervisory Control and Data Acqusition).

eitli trde kartonlar.

Veri tabanl kontrol ve izleme sistemi.

School Papers. Okul ktlar. eitli trde krtasiye

Scaffold. skele.

ktlar.

Scaffolding. skele kurma.

Schopper Riegler (SR). oper. Hamurda suyun serbestlik

Scale. Kire tortusu. Tartar. Kirelenme.

derecesini belirleyen bir test yntemi. Alman serbestlii

Scale Accumulation. Kire ta birikimi. Zaman iinde

veya yntemi de denilmektedir (ISO 5267/1). Burada


llen deer, kdn dayanklln belirleyen, tmn

gelien kirelenme.
235

NGLZCE-TRKE KIT VE KITILIK TERMLER SZL


gstergesidir. Bir dier yntem Kanada serbestlii olarak

Screenings. Elek dkntleri. Elekten geemeyen

bilinmektedir. (ISO 5267/2).

hamurdan yaplan, kaba ktlar.

Schweizers Reagent. Schweitzer eriyii. Kupramonyum

Screenings Board. Dknt kartonu. Kt rnleri

hidroksit. Sellozu Rayon ve selofan yapm iin eritmede

ambalajlamada kullanlan, sarglk karton.

kullanlan bir kimyasal.

Screening Wrapper. Elek dknt kd. Elekten

Scissor Hoist. Makasl kaldra.

gemeyen rejeklerle yaplan, ambalaj kd.

Scope. Kapsam.

Screen Printing. pek bask. Serigrafi.

Scope List. Kapsam listesi. Szlemelerde belirtilen

Screen Residue. Elek art. Rejek. Kt hamuru

teslimatla ilgili liste.

elendikten sonra geride kalan rejekler.

Scope of Supply. Teslimat kapsam. Verilenlerin kapsam.

Screen Room. Elek blgesi. Hamur hazrlama nitesinde

Score. Pilyaj. Karton kutu yapmnda, krlmay nlemek

eleklerin bulunduu alan.

iin katlama yerlerinin nceden izle belirlenmesi.

Screw Chip Feeder. Vidal yonga besleyici.

Score Break. Pilyajdan kopma. Pilyaj yerinden kopma.

Screw Compressor. Vidal kompresr. Pistonlu

(Pilyaj, zel bakla verilen bkme izi).

kompresrlere gre daha az sorunlu ve havaya daha az ya

Score Crack. Pilyajdan atlama. Pilyaj yeri yaknnda

kartran basnl hava kompresr.

oluan hatal krlma izi.

Screw Conveyor. Vidal konveyr. Ksa mesafede selloz

Score Cutter. Pilyaj ba.

hamuru veya yonga sevke etmeye yarayan helezon tayc.

Scoring. Pilyaj ilemi. Katlama yerlerinde pilyaj bayla

Screw Press. Vidal pres. Skma presi. Kesafet arttrmada

iz verme ilemi. Bu ilem kartonun krlmadan dzgn

kullanlan pres.

kvrlmasn salar.

Screw Pump. Vidal pompa. Monopomp. Yksek basnl

Score Line. Pilyaj izgisi.

ve tkanmayan bir pompa trdr. Kue hamurunu, artma


amurlarn ve yksek basnl fskiye sularn basmak iin

Scott Bond. Elyaf balanma testi. Kttaki elyaflarn

kullanlr.

birbirinden ayrlma kuvvetini lmek amacyla gelitirilmi


bir Tappi test yntemi. (Tappi T 569) (Baknz; Internal

Scribbling Paper. Karalama kd. rencilerin

Bonding Strength)

kulland alma kd.

Scrap. Spek d mal. Kullanlmayan para.

Scrim. Bez takviyeli temizlik ktlar.

Scrapbook. El ii fotoraf albm. eitli ktlardan

Script. Yaz tab kd. Yaz kd.

yaplan el ii fotoraf albm.

Scrubber. Baca gaz artma sistemi. Baca gazn temizleyen

Scrap in Roll. Bobin ii skarta. Bobin iine sarm srasnda

sistem.

girmi kt paras.

Scrubbing. Baca gaz artma.

Scratted Paper. (1) (lk retilen) duvar kd. (2) kinci

Scuffing. Havlanma. Tylenme. Srtnmeyle kt

kalite duvar kd. Ucuz duvar kd.

yzeyinde oluan elyaf kalkmas.

Screen. Elek. Basnl elek. Hamur iindeki yabanc esnek

Scuff Resistance. Srtnme direnci. Kolilerin srtnme

paracklar ve topaklar ayrmaya yarayan donanm.

karsnda gsterdikleri diren.

Screen Basket. Basnl elek sepeti. Metalden yaplm,

SCT. (Baknz; Short Span Compressive Test)

elek sepeti.

Seal. Salmastra. Szdrmazlk contas.

Screening. Eleme. Hamur iinden esnek yabanc


maddelerin veya hamur topaklarnn ayrlmas ilemi.
236

NGLZCE-TRKE KIT VE KITILIK TERMLER SZL


Sealability. Szdrmazlk zellii. Kt veya kartonun

Secondary Colors. kincil renkler. Krmz, sar ve mavi

yaptrma sonras geirgenlik zellii.

renklerden ikisinin karmyla elde edilen renkler.

Sealing Papers. Ambalaj ktlar. Sarglk ktlar.

Secondery Creeping. kincil krepleme. Makine dnda

Sealing Tape. Szdrmazlk band.

krepleme. Kd slatlarak pres valsleri arasnda krepleme.


Gerek krepleme, kt makinesinde retim srasnda

Sealing Wrapper. Ambalaj ktlar. Sarglk ktlar.

olmaktadr.

Seal Pit. Salmastra suyu deposu. Vakum pompalarnda

Secondary Fibers. kincil elyaflar. Hurda kt elyaf.

salmastra suyu olarak kullanlan suyun, kanal ve buna bal

Secondary Headbox. kinci hamur kasas. st hamur

deposu.

kasas. ki katl kt retiminde st elee hizmet eden

Seal Tank. Vakum seperatr. Vakum ayaklarndaki

hamur kasas.

szdrmazlk tanklar.

Secondery Pulp. (E anlaml; Secondary Fibers).

Seal Water. Szdrmazlk suyu. Halka suyu. Vakum


pompalarnda, pompa iine szdrmazlk salamas

Secondary Stock. kincil hamur. retim srasnda ortaya

(vakumun krlmamas) iin verilen su.

kan dkntler kadar hurda kttan elde edilen

Seam. Diki. Kutulardaki zmbal ek yeri.

sellozlar.
Secondary Treatment. kincil artma. Sekonder artma.

Seaming Cord. Diki fitili. Kt ip.

Kat maddeleri kabaca ayran birincil artma ilemlerinden

Seamless. Dikisiz. (1) Borularda ekme yntemiyle

sonra yaplan, biyolojik artma ilemleri.

gvdede ek yeri bulunmadan yaplan retim. (2) Uzun

Secondary Wall. kincil hcre duvar. Hcre duvarnn

elekte diki yaplmadan, grnmeyen ekilde yaplan

daha Elyafs ve sellozu oluturan ksm.

birletirme ilemi.

Secondary Wastewater Treatment. (Baknz; Secondary

Seamless Display Paper. Eksiz vitrin kd. Fon kd.


Masuraya rulo yaplarak satlan vitrin demede kullanlan

Treatment).

kt.

Second Hand Machine. kinci el makine.

Seaming Cord. Diki ipi. Demecilikte kullanlan Kraft

Seconds. (1) Kombine art ktlar. eitli nedenlerle

kdndan yaplma bkml ip.

talep edilmedii iin depolarda kalan, imalat kusuru


olmayan fakat dk fiyatla satlabilen ktlar. (2) kinci

Seasoning. artlandrma. Kt bobinlerini veya toplarn

kalite ktlar. (E anlaml; Retree Papers)

atmosferik ortam koullarna getirme.

Second Pres. kinci pres. l pres grubunda ikinci nipi

Seat Roll. Profil dengeleme valsi. Soutma valsi. Kurutma

oluturan pres.

blm silindirleri sonuna eklenen iine su verilerek rutubet


profilinin dzgn yaylmasn ve bu sayede boyutsal

Second Sheets. kinci nsha ktlar. Karbon kdyla

kararll dzenleyen/oturtan vals. (E anlaml; Cooling

ikinci ve nc kopyalar elde etmek iin kullanlan pelr

Roll)

ktlar.

Secondary Black Liquor. kincil siyah likr. Slfat

Sectional Linen Finish. Bez deseni izi verilmi kt.

kazannda siyah likr pompas ile siyah likr dzeleri

Sectional Drive. Blnm makine tahriki. Kt

arasndaki stc sistemden geen likr.

makinesini dndren tahrik grubunun, her blm ve grup

Secondary Bonding Forces. kincil balanma kuvvetleri.

iin ayr ayr olmas. Bunlar motorlar, redktrler, aftlar ve

Atomlar birbirine balayan daha dk enerjili balanma

kaplinlerden oluur. Line Shafta alternatif olarak ortaya

kuvvetleri.

kmlardr. (Baknz; Machine Drive, Multi Sectional


Drive, Line Shaft Drive, Single Shaft Line).

Secondary Clarifier. Son ktrme havuzu.


237

NGLZCE-TRKE KIT VE KITILIK TERMLER SZL


Sectional Linen Finish. Ksmi keten desenli. ki keten

Selective Control. Seici kontrol. Pek ok kontrol cihaznn

desenli kdn arasna konulan dz kdn bask

tek bir deikeni, eitli aralk deerlerinde kontrol ettii

silindirleri arasndan geirilerek hafif keten deseni elde

kontrol sistemi.

edilmesi.

Selective Floatation. Seici yzdrme. Hamurdan elyaf

Sectional Paper. Milimetrik kt.

iindeki farkl yzey zelliklerine sahip, (hidrofobik)

Security Alarms. Gvenlik alarmlar.

slatlamayan paracklarn yzdrmeyle ayrtrlmas


ilemi.

Security Papers. Gvenlik ktlar. (Baknz; Safety

Self Adhesive Paper. Kendinden yapkanl kt. Baskyla

Paper).

yapabilen, srt tutkall etiket ve karma ktlar.

Sediment. kelti. Dibe km.

Yapkan ksm kullanm anna kadar bir yal ktla

Sedimentation. keltme. Artma sistemlerinde kat

kapal tutulur.

maddelerin keltilmesi.
Self Colored. Doal renkli. Kendi renginde.

Sedimentation Basin. keltme havuzu. Artma

Self Cover. Kendinden kapakl. Kapa ve yapraklar ayni

sistemlerinde kat maddelerin keltildii havuz.

tr kda baslm kitap.

Sedimentation Tank. keltme tank.

Self Generated Energy. Kendi rettii enerji. Satn

Sediment Concentration. kelti younluu. Sediment

alnmadan bir iletmenin kendi tesisinde rettii enerji.

konsantrasyonu. kelen kat madde konsantrasyonu. Bir

Self Sealing Paper. (E anlaml; Self Adhesive Paper)

rneklemede su iinde birbiriyle ba yaparak tabanda

Self Sealing Wrapper. Kendinden yapan ambalaj kd.

safihay oluturan elyaflarn minimum younluk deeri.

Her iki tarafna da tutkal uygulanm ve basnla

Sediment Value. kelme deeri. Kat madde deeri.

yapabilen ambalaj ktlar.

Elyaflarn uzunluuna ve cinsine bal olan kat madde

Self Sizing. Doal tutkallama. Tutkal kullanlmad halde,

deeri.

retimden sonra kdn dayanmnn zaman iinde

Seed Bag Paper. Tohum torba kd. ok dayankl ve

kendiliinden artmasyla gelien durum.

Sperkalenderlenmi bir kt tr.

Self Skinnig Rolls. Yapmaz vals. Mikro gzenekli,

Seed Fibers. Tohum elyaflar. Pamuk gibi tohumu korumak

neopren kapl, kd kolayca kaydrabilen yapda

iin bir selloz yata oluturan bitkiler.

kaplamas olan valsler.

Seed Germinating Paper. Fide kd. Seralarda, iinde

Seller. Satc. Kontratlarda mal veya hizmet satan taraf. (E

fideleri imlendirmek iin kullanlan, emici olduu halde su

anlaml; Vendor)

szdrmaz, mavi renkli dayankl kt.

Semialkaline Pulp (SAP). Yar alkali selloz. Hafif alkali

Segmented Ball Valve. V yarkl kresel vana. Ama

ortamda piirildii iin, ok dayankl yaz ktlar retilen

aklna gre akn lineer hale getirildii kresel vana.

slfit sellozlar.

Seidlitz Paper. la ambalaj kd. Seidlitz tozu denilen ve

Semibleached Pulp. Yar aartlm selloz. Beyazl

suda eriyen tbbi toz ilac sarmada kullanlan mavi ve beyaz

(Brightness) orta derecede olan sellozlar.

kt.

Semichemical Board. Yar kimyasal selloz kartonu.

Selection. Seme. Hurda ktta cinse gre ayrma. Bir

Genellikle oluklu ktlar.

rnekte belirli zellikte olanlar ayrma.

Semichemical Corrugating Material. Yar kimyasal

Selection Criteria. Seme kstas. Seme lt.

oluklu ktlar.

238

NGLZCE-TRKE KIT VE KITILIK TERMLER SZL


Semichemical Corrugating Medium. Yar kimyasal

Sensor. Alglayc. eitli sre deikenlerini veya

oluklu ktlar.

lleri alglayan elemanlar. Basn sensr, ak sensr,

Semichemical Mechanical Pulp (SCMP). Yar kimyasal

yaklam sensr gibi.

mekanik selloz. 100 oC nin zerindeki scaklkta

Seperating Tissue. Seperatr pelr kd. Genellikle mavi

kimyasalla n ilemden gemi ve mekanik olarak

renkli, kuma toplarnn veya tekstil rnlerinin arasnda

tlerek elde edilmi selloz.

seperatr olarak kullanlan dk gramajl ktlar.

Semichemical Pulp. Yar kimyasal selloz. Orta derecede

Septate Fiber. Paral elyaf/lif. Lignin ierisinde elyafn

kimyasal piirme ilemi sonunda, mekanik olarak (CMP)

tek para yerine paral/blnm yapda olmas.

tlen ve NSSC sellozu diye de anlan sellozlar.

Sequential. Ardk. Birbiri ardna yaplan. (Kart anlaml;

Semichemical Pulping Process. Yar kimyasal selloz

Concurrent)

retim sreci. (Baknz; Semichemical Pulp)

Sequestrants. Kskalayclar. Kskaca alclar. (Baknz;

Semi Concentrated Black Liquor. Yar konsantre siyah

Chelating Agents).

likr. Kat madde oran en az %50 olan siyah likr.

Sequestering Agents. Ayrc maddeler. zelti iindeki

Semicreped. Yar Kreplenmi. Tam krep verilmemi.

iyonlarn evresini sararak ayran ve onlar kimyasal

Semicrepe Tissue. Yar Kreplenmi temizlik kd.

reaksiyon dnda tutan maddeler. Suyun kirecini tutan veya

Genellikle peetelerde tam kreplemeden yaplan ve uzamas

aartma srasnda demiri tutan maddeler gibi. (E anlaml;

ve gerilmesi tam kreplemeye gre daha az olan dk

Chelating Agents, Sequestrants).

gramajl ktlar.

Serpentine Paper. Serpantin kd. erit eklinde rulo

Semi Diffuse Porous Woods. Yar dank gzenekli

olarak hazrlanm ss kd.

aalar. Sert aalar snfndandr. (E anlaml; Semi Ring

Set. (1) Ayarlamak. Takmak. Yerletirmek. (2) Takm.

Porous Woods)

Set Change. Set deiimi. Bobin makinesinde yeni bir

Semidull Finish. Yar mat perdahlanm.

sarma balama.

Semi Fine. kinci hamur kt. inde %5 den fazla

Setoff. Ofset.

mekanik selloz bulunan selloz harman veya ondan

Set Point. Set deeri. Sre deikenini istenilen deerde

yaplm kt,

tutmaya yarayan ve kontrolr zerinden ayarlanan deer.

Semi Open Centrifugal Pump Impeller. Yar ak

Setting. Ayarlama.

santrifj pompa fan.

Settleable Solids. kelebilir kat maddeler.

Semi Ring Porous Woods. Yar halka gzenekli aalar.

Settlement of Disputes. Anlamazlklarn halli.

Sert aalar snfndandr. (E anlaml; Semi Diffuse

Setup Box. Katlanr kutu. Pasta kutusu trnde kesilmi,

Porous Woods)

katlama izgileri olan ve son anda kullanma hazr hele

Sensible Heat. Hissedilen s. Bir maddenin scakln

getirilen kutular. (E anlaml; Folding Box).

deitirebilecek miktardaki s.

Setup Drinking Cup. Katlanr kt bardak.

Sensitized. Ia hassas. Hassas yzeyli. eitli


Severity. nem. Vahamet. Durumun ciddiyeti.

kimyasallarla yzeyi a kar hassas hale getirilmi kt.

SGW Pulping. Mekanik odun sellozu retimi.

Sensitized Paper. (Baknz; Sensitized).

Shade. 1. Renk. Kdn rengi. (ISO 5631) (E anlaml;

Sensitizing Papers. Ia hassas kt. Ia hassas

Color) 2.Glge. Ayn renkte dalgalanma.

ktlarn tm. Fotoraf ve ozalit ktlar gibi ktlar.

Shade Craft Watermark. Glgeli fligran. ukur yzeyli


ekillerle donatlm, egtr valsi ile elyafn daha youn
239

NGLZCE-TRKE KIT VE KITILIK TERMLER SZL


olarak toplanabildii ve daha opak ekiller elde edilen

Sheating Paper. Deme ktlar. naatlarda deme

filigran tr.

kartonlaryla birlikte, onlarn altnda kullanlan ktlar.

Shade of Paper. Kdn rengi.

Sheave. Oluklu kasnak. V Kay kasna.

Shade Reversion. Renk kayb.

Sheet. (1) Yaprak. Tek bir yaprak. (2) Safiha. (3) eitli

Shading. Boyanma. Boyama. ivitle sarl kapatacak

zelliklerde ktlarn genel ad. (4) Ebat kesmek. Yaprak

boyama. (E anlaml; Tinting).

halinde kesmek.

Shadow Marks. Glge izleri. Sifon valsi izleri. (E

Sheetage. Sayfa toplam. (1) Belirli arlktaki bobinden

anlaml; Couch Marks).

elde edilecek yaprak says. (2) Belirli arlktaki


kdn/kartonun yzey alan.

Shaft. (1) aft. Tahrik mili. Mil. (2) Mihver boru.

Sheet Calendered. Kalenderlenmi kt.

Shaft Head. Mil bal. Bobin makinelerinde mihver


boruyu kavrayan ve aplar mihver boru apna gre

Sheet Fed Gravure. Kt beslemeli rotogravr bask.

deien balk.

Bask kalitesinin son derece iyi olduu, yapraklar halinde


yaplan bask.

Shake. Sarsma. Sallama. alkalama.

Sheet Fed Printing. Kt beslemeli bask.

Shaker. Sarsak. Dk hzl makinelerde, elekte elyaf


yerleimini hzlandrmak iin kullanlan sarsma

Sheet Formation. Kt formasyonu. Safiha oluumu.

mekanizmas.

Sheeter. Arzani makas. Bobinden ebat kesen makine.

Shavings. Kesim artklar. Matbaalarda ortaya kan,

Sheeting. Ebat kesme.

yazsz kitap ve dergi kenar skartalar. Bunlara selloz

Sheet Lined. Karton srt geirilmi. Kartondan srt

alternatifi elyaflar da denilmektedir.

geirilmi/yaptrlm.

Sheehan Rope. Sheehan sevk ipi sistemi. Kt

Sheet Lining. Srt geirme.

balandktan sonra devre d olan sevk ipi sistemi.

Sheet Mold. El yapm kt. Elde kalplanm.

Shear. (1) Srtme. Srtnme. Bime. Rifayner bak

Sheffield Porosity (Test). Sheffield gzenek (testi). Kt

aznn yapt ilem. (2) Makas

yzeyinin dzgnln, yzeye hava akm vererek len

Shear Force. Srtme gc. Srtnme gc. Bime gc.

bir yntem.

ki paray birbirinden ayrma kuvveti.

Shelf Life. Raf mr. Termal ktlar gibi hassas ktlarn

Shearing. Srtnme. tcde birbirine bitiik iki elyafn

kullanlmadan nceki mr sresi.

birbirlerine eksenel olarak srterek kaydrlmas.

Shelf Lining Paper. Raf kd. Raf kaplama kd.

Shearing Strength. Srtnme dayanm. Elyaf, kd

Shelf Paper. Raf kd.

veya kartonu tahrip edecek, srterek ayrlmalarna yol

Shell. 1) Kovan. Gvde. Yanki silindirlerde kdn

aacak kuvvet.

kuruduu gvde/kovan. 2) Bo tampon makaras. Mal

Shear Thickening. Srtnmeyle kvam verme. Kartrma

sarcda kullanlan bo haldeki tampon makaras.

srtnmesiyle oluan kvam art. Kue karmnda,


Shell and Slide Box. Srgl kutu. ekmeceli kutu. Kibrit

kartrmayla birlikte meydana gelen vizkozite art.

kutularnda olduu gibi kaymal kapa olan kutu tr.

Shear Type Agitator. Kyc tip kartrc.

Shell Flaw. Gvde hatas. Yanki silindirlerde gvde

Sheating. naat deme kaplamas. Duvar, tavan veya

yzeyinde tespit edilen hata.

taban kaplamas.

Shell Packing Paper. Fiek kd. Kovan kd.

Sheating Boards. Deme kartonlar. naatlarda duvar

Shell Paper. Kovan kd. Fiek kd.

altnda ve tavanda kullanlan demelik kartonlar.


240

NGLZCE-TRKE KIT VE KITILIK TERMLER SZL


Shift. Vardiya.

Shortening. Ksaltma. tcde elyaf boylarn ksaltma.

Shiner. Dm. (1) Selloz topa. Selloz retiminde, tam

Short Fiber. Ksa elyaf. Ksa elyafl aalarn sellozu.

pimemi, parlak renkli elyaf topa. (2) Kalendere kadar

Short Free Stock. Ksa ve serbestlii yksek selloz

gelen ve ezilebilen herhangi topaklam madde.

hamuru.

Shipping Container. Koli. Kartondan nakliye kutusu.

Short Grain. Gren yn ksa kenar. Bir ktta ksa kenarn

Oluklu mukavva kutu. Tama ileri amacyla kullanlan

gren ynnde olmas. (E anlaml; Grain Short).

karton kutular.

Short Sheets. Sipari miktarndan az stok kt.

Shipping Documents. Sevk irsaliyesi. Konimento.

Short Span Compressive Test, SCT. Dar aralkta

Shipping Sack. Kt torba. Nakliye/Tama torbas.

sktrma testi. Testlayner veya fluting ktta, boyuna ve

Shipping Sack Kraft Paper. Torbalk Kraft kd.

enine ynlerde sktrlmaya kar mukavemeti

Shipping Weight. Nakliye arl. rsaliye arl.

belirlemekte kullanlan test yntemi. 15 mm lik bir kt

Rutubet azalmas nedeniyle arlk deimesi kabul

eridini 0,7 mm aralkta lmeye alr.

edilebilir dzeyde (% 01) olmaldr. Konimento arl.

Short Stock. (1) Ksa elyaf. tld iin ksalm elyaf.

(Baknz; Bill of Lading)

(2) Sert aalarn elyaf. Ksa elyaf.

Shirt Board. Gmlek ii kartonu. Tekstilcilerce kullanlan

Short Ton. 2000 Libre. 907 kg. (Baknz; Metric Ton)

gmlek paketlemede kullanlan, gmlei dzgn gsteren

Shot Shell Top Board. Tfek tapas kartonu.

karton.

Shot Shell Tube Paper. Fiek kd.

Shive. Kymk. Dm. Almam elyaf. Kt yzeyinde

Shower. Fskiye. Elekte ve keelerde temizlik amacyla

kendini gsteren iyi tlmemi sar-kahverengi aras

kullanlan, basnl su fskiyeleri.

tonlarda elyaf paras.

Show Through. (1) effaf. Ik geirgen. (2) Baslm bir

Shock Absorber. Amortisr. ok emici.

kt zerine konulan baslmam bir kdn zerinde

Shock Drying. ok kurutma. Safihann ar scaklkla

llen mrekkep younluu.

kurutulmas.

Shredded Tissue. Ambalajlamada dolgu olarak kullanlan

Shoe Board. Salpa. Ayakkab i taban kartonu. Deri dhil

dilinmi pelr kd.

eitli artklarn tlmesiyle elde edilen karton.

Shredder. Mekanik paralayc. Hurda kt paralayc.

Shoe Counter Stock. (E anlaml; Shoe Board).

Shreds. Dilinmi kt paralar. Matbaa artklar.

Shoe Press. Pabu pres. Nipi geniletilmi pres. (E

Shrink. Daralma. Kdn kuruma srasnda en kaybederek

anlaml; Extended Nip Press)

daralmas.

Shoe Press Sleeve. Pabu pres vals gmlei. zerinde

Shrinkage. (1) Bzlme. Daralma. retim srasnda,

yarklar bulunan ve bant eklinde pres valsi zerine

kdn kururken, eninde meydana gelen daralma. (2) Ebat

geirilen sentetik gmlek.

ktta bask srasnda lnn daralmas. (E anlaml;

Shopper Riegler. (Baknz; Schopper Riegler).

Contract)

Shopping Bag. Pazar torbas/antas.

Shunt. nt diren.

Shopping Bag Paper. Pazar torba kd.

Shutdown. Duru. Fabrikann belirli bir sre iin

Shops. Fabrika iindeki eitli alanlar.

durmas/kapanmas.

Short Circulation. Ksa dng. Kt makinesinde elekten

Shute off Valve. Kesme vanas.

szlen suyun, hamur kasasna verilecek hamuru


sulandrmak iin kullanlmas.
241

NGLZCE-TRKE KIT VE KITILIK TERMLER SZL


Shute Wire. Atk. Elekte kuman enine doru olan ipleri.

Silencer. Susturucu. (1) Eksoz susturucusu. (2) Vakum

Bir dokuma atk ve zglerden (Warp Wire) meydana

sisteminde su seperatr olarak kullanlan tanklara verilen

gelir. (Baknz; Warp Wire).

dier isim. yapsnda saptrma plakalar bulunduundan

SIC (Standard Industrial Classification). Standart

susturucu gibi de almaktadr.

endstriyel snflandrma.

Silent Paper. Sessiz kt. Ses karmaz kt. Opera ve

Side Cut. (1) Kombina art bobin. (Baknz; Side Run).

balelerde programlarn basld veya mzik eserlerinin

(2) Kenar skartas. Kdn tampondan bobine, kesimi

canl performansnda notalarn basld ses karmayan,

srasnda ortaya kan, ok dar, erit eklindeki kesim

yumuak dokulu, gramajl ktlar. (E anlaml; Noiseless

skartas.

Paper).

Side. Taraf. Kdn st veya alt taraf. Matbaaclkta buna

Silent Program Paper. Sessiz program kd. (E anlaml;

kdn doru veya yanl taraf da denilmektedir. Kt

Silent Paper, Noiseless Paper).

retiminde ise kee taraf veya elek taraf denilmektedir.

Silica. Silisyum dioksit. Silisyum dioksit ve onun eitli

Side Hill Decker. Teksif elei. Odun sellozunda rejek

formlar. (SiO2).

kesafetini arttrmak iin kullanlan elek.

Silicate. Silikat. inde silisyum bulunduran bileikler.

Side Entry Mixer. Yandan girili kartrc. Bte duvarna

Ktta sodyum silikat. Cam suyu.

yandan balanan kartrc.

Silicated Paper. Cam suyu ile kaplanm kt.

Side Relief. Yan tahliye. Blf.

Silicone Coated Paper. Silikonlu kt. Her iki yz de

Side Run. (1) Kombine art bobin. Kdn mteri

silikonla kaplanarak su geirimsizlii salanm ktlar.

taleplerine gre kesilmesi srasnda ortaya kan dar enli

Bir tr inaatlarda su yaltm amacyla zift kaplanm

bobin. (2) Ya kenar skartas. Elekte su jetiyle kenar kesimi

ktlarn yerine kullanlmaktadr. Frn ktlar, yara

srasnda verilen kenar skartas.

bantlarnn ve etiketlerin alt ktlar dier rneklerdir.

Side Run News. Gazete kd kenar skartas. Standart

Silk Protection Paper. pekli gvenlik kd. Taklit

gazete kd lsne getirmek iin yaplan kenar kesimi.

edilmemesi iin hamuruna ipek iplik paralar kartrlm

Sides. Taraflar. Kdn alt ve st taraflar. Safihann elek

gvenlik ktlar.

ve kee taraflar.

Silk Screen Paper. Serigrafi kd. pek bask kd.

Sienna. Boz, Koyu kahverengi. Demir hidrat rengi.

Silk Wrapper. pek ambalaj kd. Bir taraf tamamen


beyaz renkli, dier taraf mavi veya yeil olarak retilen ve

Sieve Analysis. Elek analizi. Farkl elyaf boylarnn

ipek kumalar sarmada kullanlan dupleks ktlar.

oranlarn belirleyen, eitli gz byklndeki eleklerle


yaplan analiz.

Silver Express. Gm posta kd. Gri renkli posta

Sieve Test. Elek testi. Yonga bykln elekle test etme.

kolilerini paketleme kd.


Silver Label Paper. Gm etiket kd. Gm renkli

Sight Glass. Gzetleme cam. Kapal kaplarn zerinde

etiket kd. Alminyum folyo kapl veya boyal kt.

bulunan ve ierinin gzlendii cam aklk.

Silver Nitrate Paper. Gm nitrat kd. Gm nitrat

Signature. mza blm. Kitap veya dergide, ba ksmda

emdirilmi test kd. Metallerde fosfor aramak iin

bulunan belirli sayfalardan oluan blm.

kullanlan test kd.

Sign Board. aret levhas. Kartondan yaplm ve baslm,

Silver Tissue. Gm pelr. Gmn kararmasn

eitli uyar levhalar.

nlemek iin kullanlan, sarglk pelr kd. inde

Sign Paper. aret ve ikaz levhalar. Poster kd. Ak

kimyasal bulunmayan hamurla retilir.

havada kullanlan suya direnli basl ilan ve uyar ktlar.

Silver Wrapping Paper. (E anlaml; Silver Tissue).


242

NGLZCE-TRKE KIT VE KITILIK TERMLER SZL


Simili Paper. Simili kd. Bir Japon kd tr. Yaz

Single Ply. Tek katl. Kt makinesinde tek katmanl

amal kullanlan fazla parlak olmayan bir kt tr.

olarak retilmi ktlar. Oluklu kutularn d yz kartonlar

Simple Cycle. Basit evrim. Atk sdan yaralanmadan

dnda pek ok kdn genel zellii.

yaplan enerji retimi. (Baknz; Combined Cycle)

Single Shaft Line Machine Drive. Tek aftl tahrik sistemi.

Simplex Cutter. Kt makas. Masa st kollu kt

Kt makinesinde tek bir aft zerine dizili eitli aplarda

makas.

kasnaklarla tm gruplar tahrik etme. Blnm makine


tahriki daha sonra ortaya kmtr. (Baknz; Machine

Simulated Felt Mark. mitasyon kee izi. z keeleriyle


verilen izleri taklit etmek iin, keelerin kullanlmasnn

Drive, Sectional Machine Drive).

mmkn olmad, son derece hzl makinelerde kullanlan

Single Sheet Cut. Tekli kesim. Bir bobinden her seferinde

izli pres valsleriyle verilmi izler.

tek bir yaprak halinde yaplan kt kesim yntemi.

Single Coated. Tek katl kue. Sadece bir kez, bir yze

Single Sheet Method. Tek yaprak yntemi. Bir yaprak

veya her iki yze kue kaplamas yaplm.

kda uygulanan asitsizletirme ilemi. (Baknz; Mass


Deacidification).

Single Cylinder Machine. (1) Yuvarlak elekli makine. (2)

Single Sheet Tickness. Bir kdn veya kartonun iki

Yanl kullanlmakla birlikte Yanki silindirli makine.

yzeyi arasndaki kalnlk.

Single Dilution of Stock. Tek kademeli hamur


sulandrma. Dk kesafet deerli hamurun kesafetinin

Single Stack Calender. Tek nipli kalender. (Baknz;

daha da drlmesinde kullanlan sulandrma yntemi.

Calender Stack).

Yksek kesafetlerde iki kademeli sulandrma yntemi

Single Stage Centrifugal Pump. Tek kademeli salyangoz

kullanlr.

pompa.

Single Faced Corrugated Board. Tek yzl oluklu

Single Thick Cover. Tek kat kapak. Tek katl ve dupleks

mukavva. (Baknz; Ek 4).

olmayan kitap kapa.

Single Faced Roll. Tek yzl rulo oluklu mukavva.

Single Tier Dryer. Tek sra silindirli kurutma. ekisiz

Kesilmeden rulo halinde sarlm tek yzl oluklu mukavva.

kurutma. Bu tr kurutma tasarm, ok hzl kt

(Baknz; Ek 4).

makinelerinde, safihann alt ve st sra silindirler arasndaki

Single Grade Machine. Tek tr kt reten makine.

farkl keelere gei yapmadan, salkl retim salamas

Kapasitesi ok fazla olduundan verimsizlie neden

nedeniyle gelitirilmitir. No Draw Drier ile ayn

olmamas iin tek tr kt reten hzl ve byk makine.

anlamdadr.

Single Lined Board. Katmanl layner. ki farkl hamur

Single White Vat Lined Chipboard. Silindir makinede tek

kullanlarak silindir makinede ok katl olarak retilmi

katl retilmi karton.

karton.

Sintering. Sinterleme. Kt hamuruna katlan ap ve

Single Line Diagram. Tek hat emas.

reinenin, retim srasnda scaklkla birbirine balanmas.

Single Log Barker. Tekli kabuk soyucu. Ktk kabuklarn

Siphon. Sifon. Kurutma silindirleri iindeki kondensat alan

teker teker soyan makine.

dzenek.

Single Motor Paper Machine Drive. Tek motorlu makine

SIS (Standardiserinskomissionen i Sverige). svire

tahrii. (E anlaml; Single Line Shaft Drive)

Standartlar Komisyonu. Ktla ilgili standartlar


bulunmaktadr.

Single Nip Rolls. Tek nipli pres valsleri. ki valsten oluan

Sisal. Sisal bitkisi. Palmiye tr, tropikal bir bitki.

bir pres.

243

NGLZCE-TRKE KIT VE KITILIK TERMLER SZL


Sisal Tape: Sisal band. Sisal ve palmiye tr bitkilerin

Skating. Kayma. Cetvel azndan kan hamurun elek

yapraklarn nakliye srasnda bantlamak iin kullanlan ok

zerinde yanlara doru hareketi.

gl yapkan bant.

Sketching Paper. Karalama kd. Eskiz kd.

Site. (1) Saha. (2) Makinenin bulunduu yer veya blge.

Skid. 4 tekerli ykseklii ayarlanabilir sehpa. El arabas.

Site Facilities. Yerel imknlar.

Skidder. Kzakl tayc. Ktkleri ekmede kullanlan bir

Six Sigma. Alt sigma. Operasyonlarda mkemmelliin

ekici tr.

salanmas amacyla iletmelerde srelerin tanmlanmas,

Skillet. Mukavva. Karton levha.

llmesi, analiz edilmesi, iyiletirilmesi ve kontrol iin

Skim. nce kaplama kd.

kolay ve etkili istatistik aralarnn kullanld bir ynetim

Skin. (E anlaml; Skim).

stratejisi.

Skin Coat. Film kaplama.

Size. (1) Tutkal. Ktta hamur halde ve yzeyde kaplama

Skin Contact. Deri temas. Dokunma. Baz kimyasal

eklinde kullanlan tutkal. Bunlar arasnda, reine-ap,

maddelerde i gvenlii amacyla yasaklanan dorudan deri

niasta, hayvansal zamklar, jleler, lateks, AKD, ASA

temas.

bulunmaktadr. (2) l. Ebat.

Skin Parchment. Deri parmen.

Sized and Supercalendered. Tutkall ve

Skipped Coating. Atlamal kaplama. Sekmeli kaplama.

Sperkalenderlenmi ktlar.

Yzey kaplama ilemi srasnda, baz blgelerin

Sized Paper. Tutkall kt. Kdn su emicilii

kaplanmadan geilmesi.

ayarlanm, yzey tutkall kt.

Slabbing. Katlanma. Kdn katlanmas.

Size Pick up. Tutkal tutunumu.

Slack. Gevek. Geveme. Kurutma ksmnda ktta

Size Precipitant. Tutkal keltici. Mordan maddeler. Kt

meydana gelen sarkma. (Baknz; Slack Take out, Slack

hamuruna katlan ve tutkaln elyafa tutunumunu salayan,

Take up)

ap ve benzeri kimyasallar.

Slack Edges. Gevek kenarl. Yzey kaplamas srasnda,

Size Press. Tutkal pres. Kda yzey tutkal uygulamak

kdn kendi arl ile sarkmas.

iin kullanlan donanm. Yzey tutkal (niasta tutkal) kt


yzeyindeki gzenekleri presle tutkal doldurma ilemidir.

Slacked Sized. Az tutkall. Yzey tutkal yeterli dzeyde

Bu ilem kt yzeyini dzgnletirirken, kdn

olmayan.

su/mrekkep emme zelliini kontrol eder.

Slack Take out. Sarkmay alma. Germe. Kt makinesinde

Sizes of Paper. Kt ebatlar.

geveyen veya sarkan safihay, ndeki gruplara hz vererek

Size Specks. Tutkal lekeleri. Yzey tutkal uygulamas

dzeltme.

srasnda tutkal topaklamas nedeniyle, kt yzeyinde

Slack Take up. Gevetme. Sarktma. Kt makinesinde

grlen effaf lekeler.

gerilen safihay, ndeki grubun hzn drerek dzeltme.

Size Tub. Tutkal teknesi. Yzey tutkallamada, daldrma

Slack Roll. Gevek sarlm bobin.

yntemi tutkallama iin kullanlan tutkal teknesi.

Slack Sized Papers. Zayf tutkall ktlar. Az derecede

Sizing. (1) Tutkallama. veya yzey tutkallama. (2)

yzey tutkallamas yaplm ktlar. Genellikle ofset

llendirme.

baskya uygun yzey tutkallamas yaplm ktlar. Yzey


tutkal yaplmamas, matbaada kt zerinde mrekkebin

Sizing Accelerators. Tutkallama hzlandrclar. AKD nin

dalmasna ve tozlamaya neden olur. Ar tutkallama ise,

selloza tutunumunu hzlandran maddeler, (HCO3-).

mrekkebin kda gememesine ve kt yzeyinde


kurumamasna yol aar.
244

NGLZCE-TRKE KIT VE KITILIK TERMLER SZL


Slaker. Kire sndrme tank. Kire teknesi.

Slime. laym. Bozunmu elyaf tortusu. Hamur sisteminde

Slaking. Kire sndrme. Su ile kireci (CaO) birletirerek

grlen, kaygan yapda, bakteri adac.

snm kire {Ca(OH)2} elde etme.

Slime Control. laym kontrol. Hamur ve su sisteminde,

Slag Tank. Cruf teknesi. Kazanda alta dklen cruflar

bakteri oluumunu kontrol altna almak.

iinde toplayan, su dolu tekne.

Slime Deposits. laym birikintisi. (Baknz; Slime).

Slat Drying. ital kurutma. Kd italara asp scak

Slime Holes. laym delii. Kt beyaz suyundaki laym

havayla kurutma.

oluumu nedeniyle, ktta grlen, kenarlar kahverengiye

Slaters Paper. at kaplama kd. Bitml kt.

dnm delik. laym bakteri adac olduundan, hacim


kaplamasna ramen, bnyesinde salkl elyaf

Sleeve. Gmlek. Vals gmlei. Genellikle pabu pres valsi

bulundurmaz.

gmlei.

Slime Spots. laym lekesi. Hamurla birlikte kpk eklinde

Slender Fibers. nce elyaflar. Zayf elyaflar. nce hcre

geldii iin, delik yerine leke brakan laym izi.

duvar olan elyaflardr ve ktta youn ve dzgn yzey


salarlar.

Slime Toxicants. laym ldrc. (E anlaml; Slimicide)

Slenderness Ratio. Slandernes oran. Mikron cinsinden

Slimicide. laym nleyici/ldrc. Mikrop ldrc bir

elyaf uzunluunun elyaf apna oran. Bu oran elyaf

kimyasal.

esnekliinin veya elyafn dvlebilir olmasnn

Slip. (1) Sulu mleki kili. Kil ve su karm gibi yar kat

gstergesidir.

maddeler. (2) Kt paras.

Slice. Cetvel az. Kt makinesinde, hamur kasas

Slippage. Kayma. (1) Fren balatalarnda fiziksel kaymay

knda, hamurun dzgn akn salayan aklk.

ifade eder. (2) Asenkron motorlarda ise senkron hzla

Slice Lip. Cetvel az duda. Cetvel aznn ayarlanabilen

gerek hz arasndaki fark belirtir.

duda.

Slipped Roll. (Gbekten) kaym bobin. Sk sarld iin,

Slice Marks. Cetvel az izleri. Cetvel aznn yanl ayar

ek yerinden veya mihver borudan kaym kt bobini. (E

nedeniyle oluan, bozuk profilli safiha grn.

anlaml; Telescoped)

Slice Opening Jack. Cetvel az ayar krikosu. Hamur

Slip Sheet Paper. Ara kd. Bask srasnda, kurumam

kasas st dudan indirip kaldran ana kriko.

mrekkebin dier kda gemesini nleyen, bu nedenle her

Slice Setback Jacks. Cetvel az ayar krikolar. Hamur

yapraktan sonra araya konulan kt.

kasas st dudan lokal olarak indirip kaldran ayar

Slip Sheet Board. Ara kartonu.

mikrometresi olan krikolar.

Slitter. Dilici. Bobin haldeki kd, daha dar ve kk

Slick Finish. Dz perdah.

ebatl rulolar haline getiren dner bakl makine.

Slide Angle. Kayma as. Oluklu kutularda, kutu tabannn

Slitter Dust. Dilici tozu. Dilme ilemi srasnda,

eimli yzeyde srtnme kuvvetini yenerek, kaymaya

baklardan kan elyaf ve dolgu maddesi tozlar.

balama as.

Slitter Edges. Dilici kenar. Bak kenar. Bak kesimiyle

Slide Box. Srgl kutu. ekmeceli kutu. Kibrit kutusu

oluan kenar. Tampondaki kt kenar, ereve kenardr

eklindeki srgl kutular.

(Deckle Edge). Bu kenar su jeti ile kesildiinden, saakl


grnr. Kt tampondan bobin haline getirilirken, yeniden

Slide Gate Valve. Srgl hamur vanas.

kenar kesimi yaplr. Bu kesim bakla yapldndan net ve


Slide Resistance. Kayma direnci. Bir kolinin/kutunun

dzgn grnmdedir.

iindeki ykle birlikte llen kayma direnci.

245

NGLZCE-TRKE KIT VE KITILIK TERMLER SZL


Slitter Knives. Dilici baklar. Yuvarlak disk eklindeki

Sludge Handling. amur aktarma/ileme. Artmadan kan

baklar.

amurun suyunu alarak, daha az hacimli nakledilebilir bir

Slitter Winder. Dilici. (E anlaml; Slitter).

yapya kavuturma ilemi.

Slitting. Dilme. Kullanm amacyla istenilen ebada

Sludge Thickening. Atk amur koyulatrma.

getirerek bobin halinde dilme. Kt kesiminde bobin veya

Sluicing Shower. Ykama fskiyesi.

rulo yapmann dnda ebat kesimi de yaplr. Buna

Slurry. (1) Kue hamuru. Kue zeltisi. Kue kaplama

Sheeting denilmektedir.

amacyla hazrlanm kaolin, balayc, pigmentler ve sudan

Slitting Paper. Dilinecek kt. Dilinecek ve bobin halime

oluan dzgn karm. (2) Sulu hamur karm. Her tr

getirilecek tampon zerindeki kt.

katk maddesi ilave edilmi, kullanma hazr hamur.

Sliver. Kymk. Odunun iyi piirilip tlmemesi

Slush. Kt hamuru. Kesafeti % 1 ile % 6 arasndaki

nedeniyle, sellozda grlen sert para.

pompalanabilir hamurlar.

Slot. Yark. Dikdrtgen grnml, dar ve uzun yarklar.

Slushed Paper Stock. Pulperdeki hamur. Islak hurda kt.

Slot Coating. Yarkl Kueleme. Kue malzemesinin bir

Pulperde slatlm kt.

yarktan basnla sklarak verildii Kueleme yntemi. (E

Slushed Pulp. Selloz fabrikasndan kt fabrikasna

anlaml; Extrusion Coating).

pompalanan hamur.

Slot Paper. Makaron kd. Anku kd. Presbant.

Slushing. Hamurlatrma. Selloz veya hurda kd, su ile

Yksek elektrik direnci nedeniyle, motorlarn stator

slatarak hamur elde etme

yarklarna konulan ve iletkenlerden gvdeye elektrik

Smart Technology (Self-Monitoring, Analysis and

atlamasn nlemek iin kullanlan sya dayankl ktlar.

Reporting Technology). Akll teknoloji. Kendini veri

Slotted Basket. Yarkl sepet. Yarkl elek sepeti. Eleklerde

bozulmasna kar yenileyebilen sistemler ve teknolojiler.

kullanlan yarkl sepetler.

Smart Packaging. Akll ambalajlama. Ambalajn iindeki

Slotted Container. Yarkl/Krml koli/kutu. Kullanc

durumu, evresel faktrleri, alglayarak bunlar uyaran

tarafndan, ihtiya halinde kutuya dntrlen, kesim ve

ambalaj yaps. (Benzer; Active Packaging)

pilyaj yaplm levhalar.

Smashed Bulk. Preslenmi kt destesi. Arasnda hava

Slot Width. Yark genilii. Elekte talar arasndaki

kalmayacak ekilde preslenmi ktlar.

mesafe. Sepetli temizleyicilerde yark aral.

Smelt. Ergiyik. Geri kazanma kazanndan elde edilen,

Slowness. Yavalk. Su tutunumu. Su szlndeki

ergimi haldeki inorganik kimyasallar.

yavalk. Serbestliin (Freeness) tersi olan davran biimi.

Smelt Dissolving Tank. Ergimi kimyasal tank. Slfat geri

Slow Sheet. (1) Su tutunumu yksek safiha. (2) Su

kazanma frnnn altna konulan kimyasal biriktirme tank.

tutunumu yksek olan hamurdan yaplma kt.

Smelt Spout. Ergiyik oluu. Kimyasal geri kazanma frn

Slow Stock. Su tutunumu yksek olan hamur. Elekte

kna konulan ve kimyasaln alnd soutma ceketli

kendini belli eden, su szlm ge olan kt hamuru.

oluk.

Sludge. Artma amuru. Balk. Su artma sisteminde

Smoke Stack. Baca. Duman egzozu.

ayrlan veya kelen kat paracklardan oluan amur.

Smooth. Dz. Przsz. Perdahlanm.

Sludge Dewatering. amur susuzlatrma. amurun

Smoothered/Smothered Watermarks. Dz filigran. Tam

suyunu azaltma.

filigran. Kt yzeyinin tamamn kaplayan, egtr valsiyle

Sludge Dewatering Polymer. amur susuzlatrma

verilmi filigran tr. (E anlaml; Laid)

polimeri. amurdaki suyu azaltan polimer.


246

NGLZCE-TRKE KIT VE KITILIK TERMLER SZL


Smooth Finish. Dz yzeyli. Perdahl. Kalenderlenmi

Soda Process. Soda prosesi/sreci. Kostik zeltisiyle

yzeyli kt.

selloz elde edilme sreci.

Smoothing Press. Dzeltme presi. Keesiz ve safihay

Soda Pulp. Soda sellozu. Yksek scaklkta, kimyasal

dzgnletirmeye yarayan kurutma ncesi presi.

olarak, kostikle odunun paralanmas sonucu elde edilen

Smoothness. Yzey dzgnl. Ktta basm iim aranan

selloz.

zelliklerden biri. Hava akm veya optik yntemlerle

Soda Pulping. Soda sreciyle selloz retimi.

llmektedir. lm yntemi iin (ISO 879/-2/3 ve ISO

Soda Straw Paper. Samanl kt. Uzun elyafl kam veya

5627)

saman sellozundan elde edilen kt.

Smoothness Test. Yzey dzgnlk testi.

Sodium Aluminate. Sodyum aluminat. (Na2Al2O4). (1)

Smut Sheet. Ara kd.

Ktta i tutkallamada kullanlan bir kimyasal. (2) Hamur

Snailing. Kabarcklanma. Hamur kasas cetvel az

pH n kontrol etmek amacyla kullanlan kimyasal.

knda veya egtr valsi knda oluan baloncuklarn

Sodium Bisulfite. Sodyum Bislfit. (NaHSO3). Slfit

brakt izler.

sellozu elde etmek iin kullanlan bir tuz.

Snap. Dzelme. Eski haline dnme. Bklen bir kdn ilk

Sodium Carbonate. Sodyum Karbonat. (Na2CO3). Soda

haline dnmesi.

kl.

SO2 (Sulfur Dioxide). Kkrt dioksit.

Sodium Chlorate. Sodyum klorat. (NaClO3). Gl bir


oksitlendirici. Selloz aartmada kullanlr.

SOx (Sulfur Oxides). Kkrt oksitler.


Soacking Zone (SZ). Emme blgesi. Selloz piiricide

Sodium Chloride, (NaCl). Tuz. Sodyum klorr. Sofra

yongalarn likr emdii ilk blge.

tuzu.

Soap. Sabun. Doymu veya doymam ya asitlerinin

Sodium Chlorite, (NaClO2). Sodyum klorit. Selloz


aartmada kullanlan bir klor bileii.

bazlarla yapt tuzlar.


Soap Size. Sabun tutkal. Sodyum tuzlar ve reine

Sodium Hydrosulfite, (Na2S2O4). Sodyum hidroslfit.

asitlerinin oluturduu sabunlarn kullanld tutkallama.

Sodium Hydroxide, (NaOH). Sodyum hidroksit. Kostik.

Soap Stone. Sabun ta. Talk ta. Magnezyumca zengin bir

Sodium Hypochlorite, (NaOCl). Sodyum Hipoklorit.

talk minerali. (E anlaml; Steatite)

Selloz aartmada kullanlan bir kimyasal madde.

Soap Wrapper. Sabun kd. Sabun paketlerinin iinde

Sodium Loses. Sodyum kayplar.Na2O cinsinde ifade

veya dnda kullanlan ambalaj ktlar ve kartonlar.

edilen alkali sreteki sodyum kayplar.

Socket Paper. Makaron kd. Yksek elektriksel dirence

Sodium Makeup. Sodyum takviyesi. Alkali selloz

sahip ktlar.

retiminde srece dengeyi salamak amacyla ilave edilen


her tr sodyumlu kimyasal madde. Na2O edeeri olarak

Soda. (1) Sodyum karbonat. (2) Soda sellozu. (3) Sodyum


tuzlarnn Na2O cinsinden ifade edilmi hali.

ilave edilir.

Soda Ash. Soda kl. Susuz sodyum karbonatn ticari ad.

Sodium Peroxide, (Na2O2). Sodyum peroksit.


Sodium Recovery. Sodyum geri kazanma. Soda frnnda

Soda Clorine Process. Soda klor sreci. ok basamakl,

geri kazanlan sodyum.

samandan selloz hamuru elde edilen bir sre. Saman,


nce alkali ortamda bir n ilemden geer. Sonra klorlama

Sodium Recovery Index. Sodyum geri kazanma endeksi.

yaplr. Alkali ortamda ykanr ve son olarak Hipoklorit

Slfat srecinde verilen toplam sodyumun zlme oran.

aartlr.

247

NGLZCE-TRKE KIT VE KITILIK TERMLER SZL


Sodium Silicate. Sodyum silikat. Cam suyu. Kd

Soft Pulp. Yumuak selloz. Ar pimi odun sellozu.

kaplamada kullanlan bir bileik. Soda (Na2O) ile Silisyum

Soft Roll. Yumuak vals. Yzeyindeki dokunun sert

oksidin (SiO2) yapt her orandaki bileik.

olmamasndan kaynaklanan yumuak dokunulu vals.

Sodium Soap. Sodyum sabunu. Selloz retiminde deterjan

Soft Sized. Az tutkall (kt)

ilevi grerek, suda znmeyen maddelerin znmesini

Soft Starter. Yumuak yolverici. Motoru zorlanmadan

salar.

kaldran elektronik yol verici.

Sodium Soap Grease. Sodyum sabun gresi. Dk kaliteli,

Software. Yazlm.

yatak yalamada kullanlan gresler.

Soft White Shavings. Beyaz matbaa art. Matbaalarda

Sodium Sulfate, (Na2SO4). Sodyum slfat. Kraft srecinde,

kenar kesimi sonunda kan beyaz kt artklar.

sodyum hidroksitle kullanlan bir kimyasal. Srece bu

Softwood. Yumuak aalar. ne yaprakllar ailesinden ve

nedenleslfat sreci denir.

selloz retiminde kullanlan aalar. Bu tr aalar daha

Sodium Sulfide, (Na2S). Sodyum slfit.

ge byrler. Yumuaklk aacn sellozu ile ilgili deildir.

Sodium Thiosulfate, (NaS2O3). Sodyum tiyoslfat. Fazla

am, kknar tr ine yaprakl aalar.

kloru ntrletirmede kullanlan bir tuz.

Softwood Pulp. Yumuak aa sellozu. (Baknz;

Soft. Yumuak (kt) .

Softwood).

Softboard. Kt kee. Yumuak dokulu karton.

Sol. zelti. (Baknz; Solution).

Soft Calender. Yumuak kalender. Fazla bask yapmayan

Solar Bromide, Photographic Paper. Gm bromid

makine kalenderi. (E anlaml; Soft Nip Calender).

kapl, siyah beyaz fotoraf ktlar.

Soft Cook. ok pimi selloz.

Solar Chloride, Photographic Paper. Gm klorit kapl,

Softening Agents. Yumuatc maddeler. Kt hamuruna

siyah beyaz fotoraf ktlar.

katlan ve kda dokunulduunda yumuaklk hissi

Sold Energy. Satlan enerji. Bir kt fabrikasnn satt,

uyandran kimyasal maddeler.

tketim kapasitesi fazlas enerji

Softening Point. Yumuama noktas. Kt reinelerinde

Sole Binder. Tek balayc. Kue zeltisinde tm

yumuama scakl.

balayc zelliklerine sahip olduu iin yardmc

Soft Flocs. Yumuak flok. Krlgan yapda, kolay

balaycya gerek duyurmayan balayc.

dalabilen Floklama tr.

Solenoid Valve. Elektrikli valf. Elektrik bobininin

Soft Fold. Rulo yapma. Yumuak katlama. Krmadan

mknatslanma etkisiyle alp, kapanan valf.

katlama. Nakliye amacyla byk ebatl kdn rulo

Sole Plate. Taban plakas. Kt makinesini monte etmek

yaplarak, bozulmadan ebadnn kltlmesi. Baknz;

iin, beton iinde braklan montaj plakas. (E anlaml;

Hardfold).

Base Plate).

Soft Hardwoods. Sert aalarn grece olarak yumuak

Solid Bleached Bristols. Kaln aartlm Bristol trleri.

olanlar. Kavak, manolya gibi geni yaprakl aalar.

Yksek gramajl matbuat kartonlar.

Softner. Yumuatc. (1) Sonuta kdn yumuak

Solid Bleached Sulphate (SBS). Kueli beyaz slfat

olmasn salayan maddeler. (2) Su sertliini gideren

kartonu.

maddeler.

Solid Board. Mukavva. Som karton. Birden fazla katmanl

Softness. Yumuaklk. Kda dokunulduunda hissedilen

olarak, bir kerede, makinede retilen kaln karton.

yumuaklk. Temizlik ktlarnda aranan temel zellik.

Yaptrma olmayan mukavva. Maket kartonu.

Soft Nip Calendar. Yumuak nipli kalender.


248

NGLZCE-TRKE KIT VE KITILIK TERMLER SZL


Solid Board Frame. Tahta ereveli ambalaj. Kt

Sontara. Sontara. Elyaftan yaplan patentli bir tr

ynnn alt ve stne tahta levha veya palet kapatarak

temizlik bezi.

yaplan ambalaj tr.

Soot. Baca kurumu.

Solid Bristol. Kaln Bristol. Bir kerede, makinede yksek

Soot Blower. Kurum fleyici. Kazanlarda alevle boru

gramajl olarak retilen Bristol.

demetinin temasn kesmemek iin borularn aralarn ve

Solid Felt. Kaln yaltm kartonu.

bacann iinde biriken kurumu fleyen donanm.

Solid Fiber Board. Kaln karton. Genel olarak kaln

Sorption. Emme. Emilme. Elyafn veya kdn su emmesi.

kartonlara verilen ad.

(Zt anlaml; Desorption).

Solid Fiber Shipping Container Board. Kaln koli

Sorting. Seme. Ayklama. (1) Elle veya mekanik olarak,

kartonu.

ebat ktlarn kusurlu olanlarnn seilmesi. (2) Kark

Solid Fraction. Kat katk maddeleri. Kt hamuruna

hurda ktlarn, trlerine gre ayrlmas ve ayklanmas.

katlan kalsit gibi kt d maddeler. Oransal olarak ifade

(3) Bir tr iinde daha kaliteli zellikleri olan hurda kdn

edilirler.

veya sellozun belirlenmesi.

Solid Index Bristol. ok katl endeks Bristol. Kt

Sound Absorption Coefficient. Ses emilim katsays. Bir

makinesinde retilen dosya seperatr kartonu.

maddenin eitli frekanslarda ses emebilme zelliini


gsteren bir deer. Gzeneklerle ses emiliminin artt

Solid Unbleached Sulphate Board. ok katl,


aartlmam slfat kartonu. Makinede ok katl olarak

bilinmektedir.

retilen esmer slfat kartonu.

Sounding the Reel. Tampon sesini dinleme. Operatrn


tampona elle vurarak sesini dinlemesi ve sarm skln

Solid Waste Management. Kat atk ynetimi. Atk

anlamas.

retimini, toplanmasn, nakliyesini, ayrlmasn,


ilenmesini, geri dnmn ve kalanlarn

Sound Level. Ses seviyesi. Grlt seviyesi. Bir ekipmann

deerlendirilmesini planl bir ekilde ele alan ynetim

kard sesin desibel cinsinden deeri.

sistemi.

Sound Transmittivity. Ses aktarm. Ses geirgenlii.

Solid Wastes. Kat atklar. Kt hamurundan kan kat

Sorcerer Image Analyzer. Grnt analiz sihirbaz. 10

maddeler.

mikronun altnda ap olan lekeleri grmeye ve analiz

Solid Waste Stream. Kat atk ak.

etmeye yarayan bir video leke belirleme cihaz.

Soluble Glass. Cam suyu. Sodyum silikat.

Sour. Asitle temizlemek. Elek veya egtr valsini asitle


temizlemek.

Solubility. zngenlik. znebilirlik.

Source Sampling. Kaynaktan alnan rnek.

Solubility Product. znebilirlik dengesi. znecek


madde ile sv arasnda oluan, znme miktarn

Source Seperation. Kaynanda ayrma. Atklarn

belirleyen denge.

retildii yerde cinsine ve trne gre ayrlmas.

Solution. zelti. znm madde.

Sour Coated Paper. Eki kt. Kazeinle kapland iin,


kazeinin bozulmasndan dolay eki koku yayan bir kt.

Solvent Based. Solvent bazl. Solventle zlebilen.

Soya Flour/ Soybean Flour. Soya unu. Soya fasulyesinin

Solvent Sizing. zgenli tutkallama. Solventli tutkallama.

tlerek, ya alndktan sonra geriye kalan kalan

Reinenin uucu alkollerde znerek, kt hamurunda

kspesi. % 45 i protein ve kalan ksm yar selloz olan

tutkal olarak kullanlmas. Kurutma srasnda alkol uarak

madde.

buharlar.

249

NGLZCE-TRKE KIT VE KITILIK TERMLER SZL


Soybean Protein. Soya fasulyesi proteini. Ktta i tutkal

Specialty Papers. (Baknz; Specialities).

ve yzey kaplamasnda kullanlan, soya fasulyesinden

Specialty Pulp. zel sellozlar. Kt retiminde

yaplma bir rn.

kullanlan, bilinen sellozlarn dnda, dier bitkilerden

Spanish Grass. spanyol imi. Esparto. Bahelerde havuz

elde edilen, nadir bulunan sellozlar.

kenarlarnda ss bitkisi olarak kullanlmaktadr. Sellozu,

Specific Edge Length. Spesifik kenar uzunluu. tcde

elde kt yapmnda kullanlmaktadr.

bak az uzunluu toplam.

Spar Drying. (Baknz; Slat Drying)

Specific Edge Load. Spesifik bak yk. tcde az

Spare Part Management. Yedek para ynetimi.

uzunluunun harcanan tme enerjinse blnmesiyle

Spare Parts. Yedek paralar.

hesaplanan birim uzunluk bana harcanan enerji. (Ws/m)

Spares. (E anlaml; Spare Parts).

Specific Energy. zgn enerji. Spesifik enerji. Bir ton kuru


bazda selloz iin harcanan tme enerjisi. Kilovat

SPC (Statistical Process Control). statistiksel sre

saat/ton kuru madde iin kullanlr. Gerekte bu terim

kontrol.

fabrikadaki her ilem iin kendine zgn kullanlmaktadr.

Special Food Board. zel yiyecek kartonu. Gda

Elde edilen veya verilen deer, kurutmada, tmede,

ambalajlamasnda kullanlan kartonlarn ortak ad.

dispergerde, pulperde, elekte, preslerde, mal sarcda,

Special Grades. zel trler. CEPI EN 643 standardyla

kalenderde yaplan iin etkinlii ve verimliliini belirlemek

belirlenmi bir hurda kt grubu. Bu gruba seilmesi

asndan bilgi vermektedir.

ekonomik olmayan trlerin tamam girmektedir. Genellikle

Specific Energy Consumption. zgn enerji tketimi.

ok katmanl kartonlarda orta tabakada kullanlrlar.

(Baknz; Specific Energy).

Special Lawbook Paper. Kanun kitab kapak kartonu.

Specific Filtration Resistance. zgn filtreleme direnci.

Special Marking Order. zel sipari emri. Mterinin

Specific Gravity. zgl arlk. zgn yerekimi. Bir

belirledii zel Spesifikasyonda retilmesi istenilen, genel

cismin arlnn hacmine blnmesiyle elde edilen deer.

retim spesifikasyonlarna uymayan sipari emri. Filigranl

Specific Heat. zgl s. Sabit basn ve scaklkta, birim

gvenlik ktlar gibi ktlarn siparileri.

arlktaki bir cismin scakln 1C arttrabilen s.

Special Pigments. zel pigmentler. Kue zeltisine

(cal/gC veya Btu/lbF).

katlan, talk, al, plastik pigmentler, baryum slfat ve

Specific Inductive Capacity. zgn Endktif kapasite.

kalsiyum slfo aluminat.

Baklan rnekte, iki plaka arasndaki Endktif kapasite

Special Pulps. zel elyaflar. Tekstil retiminde kullanlan

deerinin, havann, ayn iki plaka arasndaki kapasite

elyaflar. Kimyasal sellozlardan zlerek kullanlrlar.

deerine gre oran.

Specialities. zel ktlar. (1) zellikleri bilinen ve yaygn

Specific Surface Area. zgl yzey alan. Birim

retilen ktlardan farkl olan kt trleri. zel harmanlar

arlktaki elyaf veya dolgu maddesinin yzey alan.

ve kimyasallar gerektirirler. Gvenlik ktlar, pamuklu

Genellikle m2/gram cinsinden ifade edilir. Azot emdirme

ktlar, filigranl ktlar gibi deiik zellikleri olan

yntemiyle llr. Genellikle ktta 4-12 m2/gr yzey

ktlar. (2) O fabrika iin farkl bir rn olarak retilen

alan olan dolgu maddeleri kullanlr. ok zel durumlarda

kt. (E anlaml; Speciality Papers).

70-80 m2/gr olanlar kullanlmaktadr.

Speciality Coating Pigment. zel kue pigmenti.

Specific Surface Load (Refining). zgl yzey yk.

Specialaity Cover Paper. zel kapak kd. Kue kapl,

tcde harcanan enerjinin, tc bandaki kesme

dzgn yzeyli veya gofrajl kt ve kartonlar.

ubuklarnn uzunluu toplamna blm. (Vat-san./m).

Special Tool. zel alet. Bir ekipmana ait zel alet.


250

NGLZCE-TRKE KIT VE KITILIK TERMLER SZL


Specific Volume. Spesifik hacim. zgl hacim. Birim

Splicing. Ekleme.

ktlenin kaplad hacim. Kdn kalnl (Caliper, m) ve

Splicing Tissue. Kesme band. Kendinden yapan, safihay

gramaj (gr) ile elde edilen hacim deeri. (ISO 534)

yapt yerden dzgnce kesmek iin kullanlan kt

Specimen. rnek. Numune. Test rnei.

bant.

Speck. Benek. Kt veya sellozda, gzle grlen yabanc

Splint Stock. Kibrit kartonu. Kibrit yapmnda kullanlan

paracklar.

emici zellikli karton.

Spectral Reflectance. Spektral yansma. Bir yzeyden

Split Colored Paper. Tek yzeyi boyal kt.

yansyan eitli dalga boylarndaki klarn toplamnn,

Splitting. Blme. (1) Kt topunu aradan blme. (2)

yzeye den k miktarna oran.

tcde elyaf blme.

Spectral Reflectivity. Spektral yanstclk.

Spongy. (1) Kaba karton. (2) Tutkallanmam kaba kt.

Specular Gloss. Ayna parlakl.

Spool. Bo tampon makaras.

Specular Reflection. Ayna yansmas.

Sporadic Problem. Dzensiz sorun. Ara sra, rastgele

Speed. Hz. Genellikle makine hz.

zamanda meydana gelen sorun.

Speed Encoder. Hz enkoderi. Hz kontrol yaplan

Spot Coating. Ksmi kaplama. Kt yzeyinde paral

motorlarda, motor aftna balanan hz alglaycs.

Kueleme.

Speed Regulated Drive. Hz kontroll tahrik. Kt

Spot Crown Paper. Kapak kd. ie kapa olarak

makinesinde genellikle hz kontrol yaplan motorlar

kullanlan kue kt.

kullanlr.

Spot Order. Nokta sipari. Alcsna belirli bir gn iinde

Spent Liquor. Kullanlm likr. Piirme sonras geri

teslim edilmesi gereken sipari.

kazanlm likr.

Spouting Velocity. Jet hz. Fkrma hz. Hamur kasas

Spherical Boiler. Kresel piirici. Kier diye de

cetvel azndan kan hamurun k hz.

adlandrlan basnl selloz veya paavra piirme kab.

Spray Coating. Pskrtmeli kaplama. Hava tabancal

Spherical Valve. Kresel vana.

kaplama.

Spine. Cilt Srt. (E anlaml; Back Bone).

Spray Dyeing. Hava tabancasyla boyama.

Spinning Paper. p kad. Bklerek rgde kullanlr.

Sprayer. Fskiye.

Spinning Parchement. p parmeni. Bklerek ip yapmak

Spread Coating. Daldrma yntemi kaplama. Bir valsin,

zere retilmi parmen kd.

reine gibi kaplama maddesi dolu bir tekneye daldrlarak

Spiral Laid. Spiral desenli egtr valsi.

kaplanmas ve kda baka bir valsle aktarlmas yoluyla


yaplan kaplama.

Spiral Winding. Spiral cilt.

Spreader Roll. Ama valsi. Yayma valsi. Kd

Spiral Wound Dandy. (E anlaml; Spiral Laid).

merkezden yanlara doru aarak krmadan sarlmasn

Spiral Wound Tubes. Spiral sarml kt masura.

salayan izli vals.

Spirit Duplication. Teksir bask. Teksir makinesinde

Spreader Stoker. Yayc zgara.

oaltma.

Spreading Roll. (Baknz; Spreader Roll)

Splice. Ekleme. Kopmu iki kd, bobin sarm srasnda

Spring. Yay

yaptrarak, srekliliini salama.

Springback. (1) Zaman iinde kdn kalnlamas. (2)

Splice Tag. Ek yeri etiketi. Bobinde ek yerini gsteren

Esneme. Bklen kdn yeniden dzlemesi.

kt etiket.
251

NGLZCE-TRKE KIT VE KITILIK TERMLER SZL


Springback Binder. Yayl cilt. Yaptrma teknikleri

Stabilized. Dengeli. artlanm. Kararl. Ortam rutubetine

kullanmadan, yayl mekanizmas bulunan bir cilt kapana,

erimi kt.

ktlar sktrarak yaplan ciltleme.

Stabilizer. Dengeleyici. Sabitleyici. Kararl hale getiren.

Spring Loaded. Yay baskl.

Topaklanmay nleyici kimyasallar.

Spring Roll. Yayl vals. Yataklama ksmlarndaki yaylarla,

Stack. (1) Yn. Demet. Paket. Tomar. stif. (2) Baca.

kda yastklama yapan bir vals eidi. Bir tr Dancing

Kazan bacas.

Roll.

Stack Calender. Yn kalender. Paket kalender. st ste

Springwood. Bahar ahab. Bahar kerestesi. Yeni ksilem

pek ok valsten oluan kt makinesi zerine monte edilen

hcreleri. Ya halkalarnn baharda gelien, hzl byyen

kalender tr.

ak renkli, yumuak dokulu, uzun boylu elyaflardan oluan

Stack Economizer. Paket tip Ekonomizer. Atk enerjiyi

ksmlar. (E anlaml; Early Wood)

kullanabilmek amacyla imal edilmi Ekonomizer tr.

Spruce. Ladin.

Stack Effect. Baca etkisi. Baca gazlarnn scaklk etkisiyle

Squared. (1) Kareli defter kd. (2) Kare eklinde

yer deitirmesi.

kesilmi kt.

Stacking. stifleme. st ste koyma.

Squared Paper. (E anlaml; Squared).

Stacking Unit. stifleme nitesi. Ebat kesim sonras

Squared Sheet. Enine ve boyuna zellikleri eit olan kt.

ktlarn st ste istiflenmesini salayan nite.

Squaring. Drtgenletirme. Drt ke asn da 90o kesme.

Stacking Strength. stifleme mukavemeti. Oluklu mukavva

Giyotin kesimde a oynamas olmamas.

kutularn st ste istiflendiklerinde dayanabilecekleri limit

Squeeze Rolls. Ezme valsleri. ok katl temizlik

deer.

ktlarnda kullanlan sktrma valsleri.

Stack Sampling. Baca gaz numunesi.

Squirrel Cage Induction Motor. Sincap kafesli

Staging. skele. iskelesi

endksiyon motoru. Yaygn olarak kullanlan ve rotor

Stained Paper. (1) Lekeli kt. Yzeyinde boya lekeleri

diren ubuklar sincap kafesi gibi birbirine ularda ksa

olan veya boyalar dalgal olan kt. (2) Boyal kt.

devre yaplm alternatif akm motoru.

Makine dnda boyanm kt.

Squirt Trim. Fskiye kesicisi. Yksek basnl kenar kesici

Stalk. Sap. Bir yllk bitkilerin selloz yapmnda kullanlan

fskiye.

saplar. Pirin veya buday saplar.

SS (Staianless Steel). Paslanmaz elik. Bu kelimeden sonra

Stamper. Tahta toka. Tahta balyoz. Selloz dvme

paslanmaz malzemenin tr belirtilmelidir. SS 304, SS 316

ileminde kullanlan tahtadan yaplm toka.

gibi.

Stamping. Basma. Presleme.

SS 304 Plated. SS 304 kaplama. Elek ksmndaki ase

Stamp Paper. Pul kd. Pul basmnda kullanlan kt.

ounlukla paslanmaz 304 ince sacla kaplanm ve

Stand Alone. Bamsz. Tek bana. Kontrol sistemlerinde

kaynakla szdrmazl salanm malzemedir.

baka bir sisteme balanmayan.

S.S.C. (Sized and Supercalendered). Tutkall ve sper

Standard Atmosphere. Standart atmosfer basnc. 760 mm

Kalenderlenmi ktlar.

cva basnc.

Stability. Dengelilik. Kdn eitli d etkiler karsnda


Standard Brown Kraft Wrapping Paper. Kraft ambalaj

kararl yapsn bozmama zellii. rnein termal ktlarn

kd.

bask sonras bozulmadan durabilmesi.

252

NGLZCE-TRKE KIT VE KITILIK TERMLER SZL


Standard Cover Paper. Standart kapak kd. Yaygn

Starch Conversion. Niasta dnm. Niastaya,

olarak zarf, men, bror yapm gibi pek ok yerde

kullanm amacyla farkl bir zellik kazandrlmas. rnein

kullanlan ktlar.

akclk salanmas veya dekstrine dntrlmesi gibi

Standard Cubic Feet per Minute (scfm). Dakikadaki

ilemler.

standart hava hacmi. Standart koullarda (Basn, scaklk)

Starch Gelatinization. Niasta jellemesi. Pelteleme. Su

bir dakikada kompresr veya fan emiinden feet kp

ve scaklkla niasta granllerinin plastikleerek

biriminde ekilen hava hacmi. Metrik lde metrekp

effaflamas.

cinsinden bir dakikada emilen hava.

Starch Kitchen. Niasta mutfa. Niasta tutkal hazrlama

Standard Deviation. Standart sapma. Sigma () ile

amacyla dzenlenmi ekipman grubu.

gsterilir. Ktta gramaj ve rutubet profili iin

Starch Paper. Niasta test kd. Genellikle i ve yzey

kullanlmaktadr. Ortalamadan ne kadar sapldn belirler.

tutkallamas yaplmadan, emici zellikte retilen ve sv

Standard English Ton. 2220 Libre.

ortamda niastann varln renk deiimiyle ortaya karan

Standard Moisture. Hava kuruluunda. Atmosferik

kt.

artlardaki kt rutubeti.

Starred Roll. Yldzl bobin. e kerek yandan gbek

Standard Newsprint. Adi gazete kd. 3. Hamur gazete

ksmnda bzlm grnt veren bobin. Gevek sarm

kd.

sorunu nedeniyle kt bobininin ie kmesi.

Standards. Standartlar. Teknik ltleri, sreleri,

Starting Burners. Ateleme brlr. Alev snmesini

prosedrleri, yntemleri ve uygulamalar iine alan

nleyen yardmc brlr

dokmanlar topluluu.

Start-up. Devreye alma. Kt makinesi ve yardmc

Standard Test Conditions. Laboratuvar koullar.

ekipmanlarn devreye alma.

Laboratuvar iin belirlenmi scaklk, nem gibi hava

Statement Ledger. Daktilo kd. Hesap raporu kd.

koullar.

Bankalarda daktilolar iin retilmi ve hatal yaznn

Standby. almaya hazr. Yedek.

makinede dzeltilmesi srasnda, kdn bozulmasn


nleyecek dayanklla sahip ktlar.

Standby System. almaya hazr sistem. Yedek sistem.

Static Electricity. Statik elektrik. Srtnme ve ar

Standpipe. Borutank. Sabitleme borusu. Genellikle basnc

kurumaya bal olarak safihada gelien elektrik yk

veya seviyeyi sabitlemede kullanlan, borudan dey

birikimi. Makine topraklamas ile zlebilen,

konumda retilerek yere sabitlenen bir tr boru eklindeki

zlmediinde bask srasnda iletme sorunlar yaratan

sabit seviye tank.

elektriklenme olay.

Stand Rolls. Jumbo kt rulosu. Tketici tarafndan

Static Friction. Statik srtnme. Yzeyler aras srtnme.

kullanlan byk kt bobin. Sanayi amal retilmi

Stationary Syphon. Sabit sifon. Buhar silindirlerindeki

byk kt bobinler.

kondensat atmak iin kullanlan sabit sifon. 400

St. Annes Former. St. Anne elei. Bir tr yuvarlak elekli

metre/dakika hza kadar olan makinelerde kullanlr.

makine blm.

Stationery. Krtasiye. Krtasiye tr kt rnleri.

Staple Resistance. Zmbalama direnci. Kartonlarda


zmbalamaya kar llen diren.

Statistical Analysis. statistiksel analiz.

Starch. Niasta. mukavemeti arttrmak veya kt

Statistical Limits. statistiksel snrlar. Prosedrler

yzeyinin mrekkep emiciliini ayarlamak iin kullanlan

tarafndan belirlenmi snrlar.

tutkal. Yar kristalsi granllerden meydana gelir (kristal ve

Statistical Methods. statistiksel yntemler.

amorf karm).
253

NGLZCE-TRKE KIT VE KITILIK TERMLER SZL


Statistical Process Control (SPC). statistiksel sre

Steaming. Buharlama. Halama. Selloz retimi ncesi

kontrol. Srelerin kontrolnde istatistiksel aralarn

yongalarn buhara tutulmas.

kullanlmas.

Steam Jacket. Buhar ceketi. Niasta piirme tank gibi

Statistical Quality Control (SQC). statistiksel kalite

tanklarda, kondensatn kesafeti deitirmemesi iin

kontrol. Rastgele alnm bir kt rneinin, istenilen

kullanlan bir yntem. Buhar dtaki ceketten stma yapar.

kalite artlarn tayp tamadna bakarak, srecin

Steam Joint. Buhar bal. Kurutma silindirlerinin buhar

gidiat hakknda sonular karan yntem.

girii.

Statistics. statistik.

Steam Leak/Leakage. Buhar kaa.

Status Report. Durum raporu.

Steam Pressure. Buhar basnc.

Stay Tape. Yapkan Tela. Balen band. Arkas yapkan

Steam Pressurized Refining. Buhar basnl tm.

olan tekstilde yaka ve kol ksmlarnda dik durmay

Termomekanik selloz retiminde buhar basnc altnda

salayan karton bant.

vidal presle tcye selloz verilerek yaplan tm.

Steak Interleaving Paper. Biftek ara kd. Pirzola ve

Steam Seasoned. Buharl artlandrma.

bifteklerin arasnda birbirlerine yapmamalar iin

Steam Shower. Buhar fskiyesi.

kullanlan, yal kasap kd.


Steam Stripping. Buharla temizleme. kelti temizlemede
Steam and Condensate System. Buhar kondense sistemi.

kullanlan bir yntem.

Steam Blister. Buhar kabarc.

Steam Trap. Kondenstop. Buhar kapan. (Bucket type,

Steam Boxes. Buhar kasalar. Elekte veya preslerde safiha

Thermostatic type, Float type)

yzeyini dorudan buharla stmak iin kullanlan ekipman.

Steam Turbine. Buhar trbini. Elektrik retiminde buhar

Bu sayede pres niplerinde daha fazla su alnmas

gcnden yararlanlmak amacyla retilmi kanatl rotor.

salanmaktadr.

Steel Engravers Paper. elik bask gravr kad.

Steam Calendering. Buharl perdahlama. Ktta yzey

Genellikle kartvizit ve davetiye ktlar trnde elik

dzgnln arttrmak iin, nce buhar verilerek,

baskya dayankl pamuk kkenli ktlar.

arkasndan Kalenderleme.

Steel Engraving. elik bask gravr. Bask plakas olarak,

Steam Chest. Buhar kamaras. Buhar silindiri.

bakr yerine eliin kullanld gravr teknii. (Baknz;

Steamed Mechanical Pulp. Buharl mekanik selloz

Die Stamping).

(retimi). tm ncesi buharla odunun ilem grmesi ve

Steel Interleaving Paper. elik sac ara kd. elik sac

bu ilem sonunda elde edilen odun sellozu.

retiminde eliklerin arasna konulan ntr zellikli Kraft

Steam Exploded Wood. Buharla alm selloz. Selloz

kd.

yapm ncesi yongalar buhar basnc altnda tutularak,

Steel Plate Paper. elik bask plakas kd. Gravr

aniden basn ortadan kaldrlr. Bu etkiyle yongalar

baskya uygun dzgn yzeyli ktlar. (Baknz; Steel

elyaflara ayrlarak dalrlar.

Engravers Paper).

Steam Finish. Buharl perdahlama. Buharl tleme. (E

Stem Fibers. Sap/saman sellozu. Geni anlamda

anlaml; Steam Calendering).

kullanlan aa, saman, pirin gibi bitkilerin sap veya

Steam Header. Buhar balants. Buhar bal. Kurutma

gvdelerinden elde edilen sellozlar.

silindirlerindeki buhar balants.

Stencil. ablon bask. Stensil. Harf veya ekilleri bakla

Steam Heated Cylinder. Buharl kurutma silindiri. Buharl

oyulmu ablonlar araclyla, oyuklara mrekkep srerek

silindir.

yaplan bask teknii.


254

NGLZCE-TRKE KIT VE KITILIK TERMLER SZL


Stencil Backing Sheet. Stensil bask kd. ablon baskya

Stiffness. Sertlik. Kt veya kartonun dardan uygulanan

uygun karton levha.

kuvvete veya kendi arlyla oluan bklme kuvvetine

Stencil Board. ablon kartonu. ablon baskda, ablonlar

kar gsterdii mukavemet. Bask srasnda rahat

hazrlamada kullanlan sert ve dayankl, genellikle reine

alabilmenin gstergesidir. (ISO 5628)

emdirilmi karton.

Stippling. Noktalama. Kt yzeyinin parlamasn

Stencil Cushion Sheet. ablon kesim altl. ablon

nlemek iin bask valsleriyle yaplan makine d gofraj

yastklama kartonu. ablon keserken altta kullanlan kaln

uygulamas.

karton mukavva.

Stipulate. Taahht etmek

Stencil Duplicators. ablon kd. ablonla oaltmada

Stitch Bonding. Dikili balant.

kullanlan ktlar.

Stock. (1) Hamur. Kt hamuru. (2) Ambar stoku. (3)

Stencil Paper. Stensil kd. ablon amal kullanlan

zerinde ilem yaplacak veya baslacak kt veya karton.

kt.

Stock Activity. Hamur hareketlilii. Elek zerindeki

Stencil Tissue. Stensil pelr. ablon pelr. Mimeograf

hamurun hareketlilii. Formasyona etkisi nedeniyle belirli

kd.

aralklarda kameralarla lm yaplr.

Steno Paper. Steno kd. (Baknz; Keyboard Paper).

Stock Agitator. Hamur kartrcs.

Steneotype Paper. Steno kd. Rulo halde sata sunulan

Stock Blending. Harmanlama. Hamur kartrma. Bu ilem

steno kd.

iki veya daha fazla sayda farkl hamurun belli bir oranla

Stenographers Notebook Paper. Stenograf defter

kartrlmasdr. (E anlaml; Stock Proportioning.)

kd.

Stock Chest. Hamur btesi. Hamur tank.

Stereo Backing. Matris kalp kartonu.

Stock Cutting. Hamur kesme. tclerde veya

Stereotype Backing. Matris kartonu.

hollanderde elyaf uzunluunu azaltma.

Steric Stabilization. Yapsal denge salayc. Yapsal

Stock Entry. Hamur girii.

dengeleyici. Asltl ortamlarda kelmenin eitli

Stock Flow. Hamur ak.

kimyasallarla nlenmesi.

Stock Order. Stoktan sipari. Standart retilen ve depoda

Sterilization. Sterilizasyon. Niasta hatlarnda yaplan

bulunana ktlar iin verilen sipari.

temizlik ilemi.

Stock Prep. Hamur hazrlama. (Ksaltlm; Stock

Stevens Former. Yuvarlak elek.

Preparation)

Stick Mark. ubuk izi. Kuelemede uygulama

Stock Preparation. Hamur hazrlama. Pulperden

valsinin/itasnn brakt izler.

balayarak makine btesine kadar olan ksm.

Stickies (Sticky). Yapkan maddeler. Hurda kttan kt

Stock Proportioning. Harmanlama. Hamur kartrma.

retiminde ortaya kan lateks gibi organik tutkal

Belirli oranlara iki veya daha fazla hamurun kartrlmas.

birikintileri. (Baknz; Organic Deposits, Pitch)

(E anlaml; Stock Blending)

Sticking Point. Yapma scakl. Ya safihann preste

Stock Pump. Hamur pompas.

veya kurutma silindirlerinde yzeye yapmaya balad

Stock Sizes. Standart kt ebatlar.

scaklk deeri.

Stock Weights. Standart kt gramajlar.

Stiffener Bristol. Destek kartonu. Zarflarn iine konulan

Stone Ground Wood (SGW). Ta deirmende tlm

ve zarfn bozulmamasn salayan karton paras.

odun sellozu.
255

NGLZCE-TRKE KIT VE KITILIK TERMLER SZL


Stone Paper. Ta kt. ki polietilen katman arasna toz

Stretch. Uzama. Gerilme. Gergi sonucunda ktta oluan

kalsit yerletirilerek yaplan kt alternatifi rn. (E

uzama. (E anlaml; Elongation).

anlaml; Rock Paper)

Stretchable Paper. Uzayabilir kt. Krepli ktlar.

Stopwatch. Kronometre.

(Baknz; Extensible Paper).

Storage. Depolama.

Stretch/Strecher Roll. Gerdirme valsi. Kt makinesinde

Storage Chest. Hamur btesi. Hamur depolama btesi.

elek ve keeleri germede kullanlan ayar valsleri.

Storage Cost. Stok maliyeti.

Strike. Grev.

Storage Tower. Hamur depolama btesi/kulesi. Selloz

Strike In. lemek. ine ilemek. Bir svnn, genellikle

nitesinden gelen veya pulperden gelen hamuru depolayan

mrekkebin kt bnyesine gemesi.

kule eklindeki bte.

Strike Through. Kusmak. Arkasna gemek. Mrekkebin

Strain. Gerilme. Deformasyon. Bir kuvvetin etkisiyle

ar emilerek kdn arkasndan grlebilen bir lekeye

oluan bozulma.

dnmesi.

Strain at Break. Uzayarak kopma. Kopmaya yol aan

String Inserted. p takviyeli kt. ple glendirilmi

deformasyon.

kt. (Benzer anlaml; Reinforced Paper).

Strainer. Pislik tutucu.

Strip Chart Paper. Takometre kd. Takometre benzeri


kaydedici cihazlarda kullanlan kt.

Strain Injury. Kas yorulmas sonucu oluan i kazas.

Stripe Coated. Tam kaplanmam. Kesikli kaplanm.

Strain Ratio. Bozulma oran. Uzama oran. Uzayan


kdn, gerek kt boyuna oran.

Stripe Coated Carbon. Kesikli kaplanm karbon kd.

Straw. Saman.

Strong Black Liquor (SBL). Gl siyah likr. Kat


madde miktar % 50 nin zerinde olan siyah likr.

Strawboard. Samanl karton. Saman sellozundan retilen

Strong Black Liquor Oxidation (SBLO). Gl siyah

kartonlar.

likrn oksitlendirilmesi. Siyah likrn yaklmasndan nce

Straw Paper. Samanl kt. nc hamur kt.

slfr kokusunun alnmas amacyla yaplan oksitlendirme


Straw Pulp. Saman sellozu.

ilemi.

Streak. Yol. z. izgi. Kt zerindeki dalgalanmalar

Structure. Yap. naat.

nedeniyle oluan yollar.

Structural Fiber Insulation Board. Yaltm kartonu.

Streaking. z oluumu.

naat halindeki konutlarda ses ve s yaltmnda kullanlan

Stream. Ak.

karton.

Streaming Potential. Ak gerilimi. Zeta potansiyel

Structural Properties. Yapsal zellikler. Kdn mekanik

deerini hesaplamada llen gerilim deeri.

zellikleri.

Street Ell/Elbow. Kuyruklu dirsek. Bir ucu dii, dier ucu

Stub Roll. zmarit bobin. (1) Artk bobin. Kullanmdan

erkek boru dirsei.

sonra kalan kk apl bobin. (2) Test amacyla

Strength. Mukavemet. Kdn veya kartonun mekanik

hazrlanm kk bobin.

kuvvetlere kar davran.

Stuck Web. Yapm bobin. Su veya tutkal gibi bir d

Stress. Yk. Gergi yk. Kda uygulanan gerilme

etkiyle yapm ve alamayan bobin.

kuvveti.

Stuff. Hamur. (E anlaml; Stock)

Stress Relaxation. Stresten kurtulma. Kdn d etkilerle

Stuff Box. Seviye kasas. (Baknz; Constant Level Box).

stresten kurtulmas.

Stuff Chest. Makine btesi. (E anlaml; Machine Chest)


256

NGLZCE-TRKE KIT VE KITILIK TERMLER SZL


Stuff Pump. Hamur pompas.

Suction Press Roll. Vakumlu pres valsi.

Stump Wood. otuk. Kesilen aacn darda kalm konik

Suction Pump. Vakum pompas.

ksm.

Suction Roll. Sifon valsi.

Sub Contractor. Alt taeron.

Suction Roll Mark. Vakum izi. Ar vakum nedeniyle

Subjective Gloss. Subjektif parlaklk.

safihada oluan izler.

Subprocess. Alt sre. Ana srecin altnda yrtlen, kendi

Suede Paper. Kt gderi. Kt toz bezi. (E anlaml;

girdi ve sonular olan faaliyetler topluluu.

Velour Paper).

Substance. Gramaj. (E anlaml; Basis Weight,

Sugar Bag Paper. eker torba kd.

Grammage)

Sugar Wrap Paper. Kp eker sarg kd.

Substance Number. Gramaj deeri. Resmi evraklarda

Suit Board. Elbise kutusu kartonu.

gramaj gsteren rakam.

Suitcase Board. Valiz kartonu. Preslenmi ve youn

Substantive Dye. Direk sv boyalar.

tutkallanm, su geirmez, kalplamaya uygun karton.

Substantivity. Sv olma durumu. Svlk.

Sulfamic Acid. Slfamik asit. (NH2HSO3). Alev

Substitution. kame etme. Yerine koyma. Asl rn

durdurucularda kullanlan kimyasal bir madde.

bulunmadnda baka birini onun yerine kullanma.

Sulfate Board. Kraft kartonu. (E anlaml; Kraft Board).

Substrate. Taban kd. Kaplama veya bask yaplacak

Sulfate Liner. Kraft layner. (E anlaml; Kraft

kt.

Linerboard).

Sub-Supplier. Alt taeron.

Sulfate. Sulphate.

Sub-System. Alt sistem.

Sulfate/Sulphate Paper. Kraft kd. (E anlaml; Kraft

Suction Apron. Vakumlu tabla. Kesim srasnda ktlar

Paper).

zerindeki deliklerden hava emerek sabit tutan tabla.

Sulfate Process. Kraft sreci. Alkali kostik ve sodyum

Suction Blanket Mark. Emici kasa izi.

slfit zeltileriyle selloz hamurunun odundan elde

Suction Box. Emici kasa. Vakum kasas. (Uhle Box)

edilmesi ilemi.

Suction Box Marks. Emici kasa izi. Emici kasann

Sulfate Pulping. Kraft selloz retimi. Kraft sreciyle elde

dengesiz vakum nedeniyle safihada brakt delik izleri.

edilen selloz.

Suction Couch Roll. Gau vals. Emici sifon valsi. (E

Sulfite Bag Paper. Slfit torba kd. Aartlm odun

anlaml; Couch Roll).

sellozundan yaplan torbalk kt.

Suction Deckle Edge. Vakumlu ereve kenar. Elek

Sulfite Bond. Slfit kd. Aartlm odun sellozundan

blmnde safihann vakumla alnmas srasnda safihada

yaplan ktlarn genel ad.

oluan kenar yaps.

Sulfite Manila Tag. Slfit Manila kartonu. Etiket veya ilan

Suction Dusting. Toz emme. Kt toplarndan kan

tahtas olarak kullanlmak zere aartlm Manila

tozlar vakum emiciyle temizleme.

sellozundan yaplm kartonlar.

Suction Feed. Vakumlu besleyici. Ktlar vakumlu

Sulfite Pulp. Slfit sellozu. Aartlm odun sellozlar.

vantuzlarla alarak baskya veren sistem.

Sulfite Pulping. Slfit selloz sreci. Asit sreciyle selloz

Suction Hinge. Vakumlu ask.

elde edilmesi. Piirme likrnde bol miktarda SO2 bulunur.

Suction Manifold. Emi manifoldu. Vakum pompalarnn

Sulfur. Kkrt. Sar renkli sanayide ok kullanlan element.

iki emiini balayan balant dzenei.

Sulfur Burner. Karpit lambas.


257

NGLZCE-TRKE KIT VE KITILIK TERMLER SZL


Sulfur Dioxide. Kkrt dioksit. Kkrdn yaklmasyla

Supercalendered (SC). Sperkalenderli. Sper

elde edilen, suda zldnde slfrik aside dnen,

kalenderden geirilmi ktlar.

renksiz, kokulu bir gaz.

Supercalendered Cover Paper. Sperkalenderli kapak

Sulfuric Acid, (H2SO4). Slfrik asit. Kd

kartonu.

parmenletirme ileminde kullanlmaktadr.

Supercalendered Craft (SCK). Sperkalenderli Kraft.

Sulfur Impregnated Board. Kkrt emdirilmi karton.

Supercalendered Finish. Sperkalenderli perdahlama. nce

Kd sertletirmek ve aside dayankl hale getirmek iin

perdahl.

kkrt emdirilmi kt.

Supercalendered Paper. Sperkalenderli kt.

Sulfur Trioxide, (SO3). Kkrt trioksit. Kkrdn

Supercalendering. Sperkalenderleme. Kdn sper

katalizrle yaklmasyla elde edilen bir gaz bileii. Suyla

kalenderle ilenmesi.

slfrik aside dnr.

Super Finish. Sperkalenderlenmi.

Sulphamic Acid. Slfamik asit. Selloza alev aldrmazlk

Superglazed Finish. Yksek derecede perdahlanm.

kazandran kimyasal.

Superheated Steam. Kzgn buhar. Buharn iinde daha

Sulphate Pulp. Slfat sellozu. Sodyum hidroksit ve

fazla enerji tutmas iin stlmas sonucu elde edilen buhar.

sodyum slfit karmndaki bazik bir ortamda elde edilen

Buhar trbinlerine gnderilerek enerji elde edilmekte

kimyasal selloz.

kullanlr. ine su verildiinde scakl derek kuru buhar

Sulphidity. Slfitlik. Sodyum slfit miktar.

durumu devam eder. Doymu buhar oluana kadar su

Sulphite Pulp. Slfit hamuru. Odun yongalarnn kkrt

ilavesi mmkndr.

dioksit ve kalsiyum slfit (magnezyum Bislfit, amonyum

Superheater. Kzdrc.

Bislfit veya kalsiyum Bislfit) ile piirilmesi sonucu elde


Super News. Sperkalenderli gazete kd. Dzgn

edilen selloz.

yzeyli gazete kd.


Sulphonated Chemimechanical Pulp (SCMP). Slfonat

Super Patent Coated Board. ift katl kutuluk karton.

kimyasall mekanik selloz. Yongalara Slfonat

Makinede, bir kat beyaz, alt kat gri olarak iki katl

emdirildikten ve iki aamal tmeden sonra elde edilen

retilmi kutuluk karton. (Baknz; Patent Coating).

selloz.

Superstandard News. Sper kalite gazete kd.

Sulphuric Acid. Slfrik asit.

Rotogravr iin gazete kd.


Summer Effect. Yaz etkisi. Geri dnml beyaz kt
Supervision. Denetleme. Gzetme.

atklarnda snn mrekkep giderme zerine etkisi.

Supervisor. Denetmen. Gzetmen. Spervizr.

Summer Ventilation. Yaz havalandrmas. Makine


salonunda yazn altrlan havalandrma sistemi. Bazen

Supervisory. Denetsel.

ekipman azaltmak iin mevcut havalandrma sistemi daha

Supplementary Insurance. Sigorta zeyilnamesi.

hzl altrlr.

Supplement Paper. Gazete ek kd. Gazete eki

Summerwood. Yaz odunu. Yllk odun halkalarnn yazn

basmnda kullanlan ktlar.

byyen ksm.

Suppleness. Esneklik. (E anlaml; Flexibility,

Supercalender. Sperkalender. Bir yn kalender tr.

Conformability).

Kt makinesinin son ksmnda kullanlan elik ve elyaf

Supply Chain. Tedarik zinciri. Lojistik a. rn ve

valslerden kurulu, yksek parlaklk ve yzey dzgnl

hizmetlerin, tedarikiden mteriye doru olan hareketleri

salayan bir kalender.

srasnda kullanlan insanlarn, aralarn, yaplan


faaliyetlerin btn.
258

NGLZCE-TRKE KIT VE KITILIK TERMLER SZL


Support. Destek.

Surface Pit Distribution. Yzey boluu dalm. Kt

Support Legs. Destekleyici ayaklar. Pulper gibi ar

yzeyinin dzgnlk derecesini belirten tanmlardan biri.

ekipmanlaraki ayaklar.

Referans dz bir yzeye gre, kdn yzeyi arasndaki


boluklarn dalm. (Baknz; Roughness).

Supramolecular Structure. ok molekll yap. Selloz


yaps ok molekll, zincirli bir yapdr.

Surface Properties. Yzey zellikleri.

Surface Absorbtivity. Yzey emicilii.

Surface Roughness. Yzey kabal. Yzey dzgnl.


Kue kartonlarda ve basm ktlarnda beklenen yzey

Surface Active Agent. Kpk sndrc. Yzey gerilimini

zellii.

azaltmada kullanlan maddeler. Kat ile sv, sv ile sv,

Surface Sized. Yzey tutkall. Aharl. Kt makinesinde,

sv ile havann arasna girebilen maddeler.

yzey tutkallamas yaplm kt veya kartonlar. Yzeyin

Surface Activity. Yzey aktiflik. Yzey faal. Yzey

mrekkep emii ayarlanm veya rutubete kar

gerilimini azaltma.

dayankll arttrlm ktlar.

Surface Bonding Strength. Yzey balanma mukavemeti.

Surface Sized Paper. (E anlaml; Surface Sized).

Kt yzeyinin yolunmaya kar mukavemeti.

Surface Size Press. Tutkal pres. Kt makinesinde, n ve

Surface Charge. Yzey yk. Kt hamurundaki

son kurutma blmleri arasna konulan ve yzey tutkallama

paracklarn yzeylerindeki elektrik yk.

amacyla kullanlan blm.

Surface Coated. Kue kapl.

Surface Sizing. Yzey tutkallama. Aharlama. Kt

Surface Colouring. Yzey boyama. Kt yzeyinin

makinesinin tutkal pres ksmnda kt yzeyine

makine dnda, matbaada boyanmas. Alternatifi ktle

tutkal/niasta verilmesi. (Baknz; Mass Sizing)

boyamadr. (Baknz; Mass Colouring)

Surface Smoothness. Yzey dzgnl. Baskda

Surface Compressivity. Yzey sktrla bilirlii. Kt

kullanlan ktlarda beklenen yzey dzgnl.

yzeyinin bask nipi veya gofrajda aranlan

Surface Speed. Yzey hz. Makine hz.

zelliklerindendir. Kt sktrldnda, yzey


dzgnlnde meydana gelen deiim, llerek

Surface Stained. Yzey boyal. (E anlaml; Surface

deerlendirilir.

Dyed, Surface Colored).

Surface Contact Area. Yzey temas alan. Kt yzeyinin

Surface Strength. Yzey mukavemeti. Yolunma

tamamen dz bir yzeye temas sonucu, iki yzey

mukavemeti. Yzeyin parack kopmasna kar olan

arasndaki temas eden alan. Kt yzey kabaln lme

mukavemeti.

yntemlerinden biri.

Surface Strength Test. Yzey yolunma mukavemet testi.

Surface Contour. Yzey grnm. Yzeyin yapsn

(Tappi T 459). Cihazlarla yaplabildii gibi, basit olarak,

belirten zellikler.

yapkan zellikleri belirlenmi ve derecelendirilmi


mumlarla da yaplmaktadr.

Surface Dyed. Yzeyi boyal. Matbaa boyal.

Surface Tension. Yzey gerilimi. Svlardaki yzey

Surface Energy. Yzey enerjisi. Kt yzeyindeki

gerilimi.

elyaflarn balanmalar sonucu ortaya kan enerji.

Surface Treatment. Yzey ileme. Kt veya karton

Surface Finish. Yzey dzgnl. Malzemelerdeki yzey

yzeyinde yaplan tutkal veya kue kaplama ilemleri.

ii.

Surface Volume. Yzey hacmi. Kdn yzeyinin

Surface Lifting. Yolunma. Yzeyin kalkmas.

dzgnlk derecesini belirtmede kullanlan tanmlardan

Surface Peeling. Kue atmas. Kuenin dklmesi.

biri. Referans dz bir yzeye gre, kdn yzeyi


arasndaki boluun hacmi (cm3/m2). (Baknz; Roughness.
259

NGLZCE-TRKE KIT VE KITILIK TERMLER SZL


Surface Pit Distribution). ki yzey arasndaki boluklarn

Swivel Head Grab. Dner balkl bobin ataman.

dalm. Mean Seperation. ki yzey arasndaki boluun

Vinlere taklabilen ve bobini, skartalar veya balyalar

ortalama uzunluu. (m)

alabilmesi iin bir eksen zerinde kolayca dndrlebilen

Surfactants. Yzey aktif maddeler. Svlarn veya katlarn

ift eneli ataman tr. Genellikle enelerin kapanmas

yzey zelliklerini deitiren maddeler. Bunlar arasnda

hidrolik gle salanr.

kpk sndrcler, slatclar, dispersiyon maddeleri

Symbols. Semboller.

bulunmaktadr.

Synchronous Machine. Senkron makine. Besleme

Surge. Tant. Takan.

geriliminin frekansna, kaymadan tam uyan elektrikli

Surge Tank. Tant tank

makine.

Surgical Dressing Paper. Tbbi ambalaj kd.

Synchronous Motor. Senkron motor.

Sterilizasyon scaklna dayankl zellii olan, yal kt

Syndet. Sentetik deterjan. Sabun d deterjan. Yzey aktif

trleri. Tbbi paralar sarmada kullanlmaktadr.

maddesi olarak kullanlmaktadr.

Surplus. Arta kalan. htiya fazlas. Bakiye.

Synergistic Effect. Sinerjik etki. birliinin sonucu oluan

Survey. Etd. Tetkik.

etki glenmesi.

Surveying. Ett etme.

Synthetic Fiber. Sentetik elyaf.

Suspended Solids. Askdaki kat maddeler. Atk su iinde

Synthetic Paper. Sentetik kt. Sentetik elyaflardan

bulunan askdaki kat maddeler. Filtreleme veya

yaplan ktlar.

kertmeyle ayrlabilen trde maddelerdir.

Synthetic Resin. Sentetik reine.

Suspension. Aslt. kelmeyen sv karm. Genellikle su

Synthetic Size. Sentetik tutkal. AKD ve AKA gibi kt

iindeki askda elyaflardan oluan kt hamuru.

hamuruna katlan sentetik tutkallar.

Suspension Jet. Hamur kasasndan kan hamur jeti.

Synthesis. Sentez.

Sustainable. Srdrlebilir.

Syphon. Sifon. Buhar silindirlerinde kondensat tahliye

Sustainably Harvested Virgin Fiber. Srdrlebilir

eden sifon.

tarmsal sellozlar. Doadan elde edilebilen selloz trleri.

System Integrator. Sistem entegratr. Bir sistemin alt

Sweat Drier. Souk silindir. Terli silindir. Kt

elemanlarn temin ederek onu btnleyip pazarlayan kii

makinesinde, amac ar scak kdn scakln drmek

veya kurulu.

olan ve iine buhar yerine souk su verilen, zerinde

Systems Engineering. Sistem mhendislii.

nemden dolay buulama gzlenen silindir.

System Stability. Sistem dengesi. Sistem kararll.

Sweetener Stock. Seyreltik hamur. Tatlandrma hamuru.

System Tuning. Sistem ayar. Sistemin dzgn almas

Teksif eleklerine veya disk filtrelere ileme balarken

iin alt paralarn senkronize edilmesi.

verilen ve amac ilk elyaf tabakasn oluturmak olan, dk


kesafetli hamur. Kartrma btesindeki hamur.
Swelling. ime. Elyafn su alarak imesi.
Swimming Roll. Yzen vals. Hzl ve geni makinelerde
kullanlan kalenderlerde, istem d vals sapmalarn
nlemek ve hatalar dzeltmek iin kullanlan valsler.
Swirl. Girdap. Elek zerinde hamurda meydana gelen
dngl hareket.
260

NGLZCE-TRKE KIT VE KITILIK TERMLER SZL

Tag Blanks. Etiket kd.


Tag Board. Etiket kartonu. Bklebilme zellii olan ve
zarf zerine yaptrlan kaln kt.
Tagout. Etiketleme. Uyar levhas asma. Bir ekipmann

T4S (Trimmed 4 Sides). Drt kenar kesilmi.

bakm amacyla enerjisinin kesilmesinden sonra,

Taber Stiffness. Taber sertlii. Firmasnn adyla anlan

altrlmamas iin elektrik panosuna aslan uyarc levha.

sertlik lme yntemi.

Tag Paper. Etiket kd. Etiket ve zarf yapmnda

Table Rolls. Rejister valsleri. Elei destekleme yannda,

kullanlan gramajl ve dayankl kt tr.

yaratt trblansla su srkleme/alma zelliine sahip

Tag Stock. Etiket kd.

kk apl valsler. Bazen 500 metre/dakikann altndaki

Tag Washer Manila Paper. Manila fon kartonu. Baka

kt makinelerinde kullanlrlar. Genellikle hzl

yazl bir kd desteklemekte kullanlan sert ve dayankl

makinelerde ital ya kasalar kullanlmaktadr.

karton.

Tablet Back Board. Fon kartonu. Sert olduu iin

Tail Carrier Rope. Kuyruk sevk ipi. Kt makinesinde,

resimlerin arkasnda kullanlan para kartonlar.

kt eridi makine boyunca tayan ip. (Kuyruk=Dar bir

Tablet Blotting. nce fon kartonu. Ebat kesilerek fon

erit halindeki safiha)

kartonu gibi satlan, kutu ilerinde rastlanlan

Tail Cutter. (1) Kuyruk kesici. Pulper iinde, halata sarlan

tutkallanmam daha ince ktlar.

plerin oluturduu kuyruu kesen hidrolik giyotin. (2)

Tablet Bristol. Bristol fon/kapak kartonu. Ebat kesilerek,

erit kesici. Elek zerinde safiha enini ayarlayan kenar

krtasiyelerde satlan Bristol kartonlar.

kesici.

Tablet News. Teksir kd. Karalama amal kullanlan

Tail Screen. Kuyruk elei. Dnml ktlarda pulper

teksir kd.

rejek knda kullanlan elyaf pten ayran dner elek.

Table Top Paper. Masa rts kd. Masa yzeyinde

(E anlaml; Drum Screen)

laklanarak kalc olarak kullanlan ve baskya uygun Kraft

Tail Transfer. Kuyruk aktarma. erit verme. Safihann

kd.

kaln ve ar olduu durumlarda nce eridin elekten prese

Tablet Paper. Kolej kd. Kolej yedei. Yapraklar

aktarlmas ve sonra geniletilmesi gerekir. (E anlaml;

halinde kullanlan dosyalamaya hazr delikleri olan ktlar.

Tail Treading)

Tablet Writing Paper. (E anlaml; Tablet Paper).

Tail Treading/System. erit verme/sistemi. erit verici

Tabulating Board. izelge kartonu. Yazclarda kullanlan

sistem.

kartonlar.

Tailings. Rejek. Rejek hamur. Hamur halde son elee kadar

Tabulating Card Stock. (E anlaml; Tabulating Board).

gelen rejek birikintisi.

Tachometer. Takometre. Devir ler.

Tailing Screens. Rejek elei. Son elek kademesi. Son

Tack. Yapkanlk. Tutuculuk. Mrekkebin kda tutunma

kademede bulunan ve kendinden nceki eleklerden gelen

zellii. (E anlaml; Stickiness).

rejekleri eleyen elek.


Taint. Bozuma. Kokuma.

Tackle. tc ba. Deitirilebilen trde bak. Jordan


tclerde kullanlan akma tr baklar. Bir ahap be bir

Talc. Talk. Kt yapmnda dolgu ve kaplama maddesi

lama bak eklinde dizilerek konik rotor zerinde dizilirler.

olarak kullanlan beyaz pigment.

TAD. (Baknz; Through Air Drying)

Tall Oil. am sakz. am aalarndan elde edilen bir


rn.

Tag and Folder Stock. Etiket ve dosya kartonu.


261

NGLZCE-TRKE KIT VE KITILIK TERMLER SZL


Tamale Wrapper. Frn kd. Yal ve sya dayankl

Target Value. Hedef deer. retim aamalarnda ve

kt tr.

hizmetlerde ulalmas gereken deer.

Tandem Thermomechanical Pulping (Tandem TMP).

Tariff Paper. Tarife kd. Otobs, tren, vapur ve metro

Tandem Termomekanik selloz retimi. Yongalarn iki

tarifelerini basmakta kullanlan kt.

aamada basnl buharla yumuatlarak tlmesi sonucu

Tarnishproof Board. Pas nleyici karton.

retilen selloz.

Tarnishproof Paper. Pas nleyici kt.

Tank Inventory. Tank stoklar. Tanklardaki stoklar.

Tar Paper. Bitml kt.

Tannin. Tanen. Bitkilerin, kk, odun, kabuk, yaprak ve

Tarred Brown Paper. Ziftli Kraft kd. Ambalaj olarak

meyvelerinde bulunan amorf bileik.

kullanlan siyah yal kt. Mekanik paralarn

Tanning Paper. Zmpara kd.

sarlmasnda kullanlr.

Tapa. Tapa. Ekvator blgesi insanlarnn, aalarn i

Tarred Felt. Ziftli karton.

kabuunu dverek elde ettikleri kee tr kuma.

Tarred Sheating. Bitml at kaplamas.

Tape Paper. Kt bant.

Tarred Slaters Felt. Bitml at alt kaplama kartonu.

Tapered inlet manifold/header. Konik giri

Tarred Thread Felt. Ziftli ve bezli karton.

manifoldu/balants. Hamur kasas giriinde, konik ve

Tarrif Paper. Yolcu tarife kd.

giderek incelen, silindirik boru eklindeki, hamur giri

Task. Grev. Vazife.

manifoldu/balants. (Baknz; Manifold Distributor).

Tax. Vergi.

TAPPI (Technical Association of the Pulp and Paper


Industry). Kt ve selloz sanayi teknik birlii.

Tea Bag Paper. ay poet kd.

TAPPI Brightness. Tappi parlakl.

Tea Cartridge. ay paketleme kd.

TAPPI Dirt Chart. Tappi kirlilik tablosu. Ktta

Teal. rdek. Dar ebatl ve koniklemi bobin skartas.

noktacklar halindeki kirlilikleri llendirmeye yarayan bir

Biscuit olarak bilinen dar ebatl skartadan fark, ebat

yntem. (Tappi T213 ve T437) Bu iki testte kirlilikler

geniliinde teleskopik kntlarn bulunmas ve son halinin

edeer siyah alan toplam{Equivalent Black Area

rdee (angut tr rdee) benzemesidir. Kt

(EBA)} olarak belirlenir.

makinesinde eni daraltrken ebatla oynama yannda, mal


sarcda tamponun ilk sarm blgelerinde kayma nedeniyle

TAPPI Norms. TAPPI teknik standartlar.

bu tr hatalar ok grlmektedir. Bobin makinesinde da bu

TAPPI Opacity. Tappi opakl. Tappi nin nerdii

tr kenar skartalar makinenin alma performansn

yntemle yaplan opaklk lm.

drmektedir.

Tar. Katran. Zift.


Tea Paper. ay paketleme kd.
Tar Board/Paper. Bitml karton.

Tear. Yrtlma.

Tare Weight. Dara arl. Bo kap arl.


Teardown Time. Skm sresi.
Target. Hedef. Ulalacak nokta.

Tear Factor. Yrtlma direnci. Gram cinsinden bir kt

Target Paper. Hedef kd. Nian kd. Silah

iin bulunan yrtlma deerinin 100 e blnmesiyle elde

denemelerinde hedef olarak kullanlan kurun geerken

edilen deer.

kolay delinen ve ok temiz delik yeri brakan kt.

Tear Index. Yrtlma endeksi. Yrtlma kuvvetinin (mili

Target Patchs. Hedef kd. (E anlaml; Target Paper).

Newton) gramaja blnmesiyle elde edilen deer.

Target Posters. (E anlaml; Target Paper).


262

NGLZCE-TRKE KIT VE KITILIK TERMLER SZL


Tear Outs. rnek kt paralar. rnek almak amacyla

Temperature Transmitter. Scaklk transmitteri.

kesilen A4 ebatl kt paralar.

Template Paper. ablon kd.

Tear Ratio. Yrtlma oran. Kdn makine enine ve

Templet Board. ablon kartonu.

makine boyuna yrtlma deerlerinin birbirine gre oran.

Tem-Sec Press. Kombi preslerde ortadaki valsi buharla

Tearing Resistance. Yrtlma direnci. lmnde iki

starak (80-100C) safihay presleyen sistem.

yntem kullanlr. (1) yrtlma direnci. (2) Kenar yrtlma

(GL&V/Black Clawson-Kennedy)

direnci. Kenarlarda yrtlmann balamas iin daha fazla

Tender. Dk dayanml kt veya karton.

kuvvet gerekmektedir. Yrtlma baladktan sonra i

Tender Side. Operatr taraf. n taraf. Salon taraf. Kt

ksmlarda bu deer dmektedir. (ISO 1974)

makinesinde operatrn bulunduu taraf. (Baknz; Front

Tear/Tearing Strength. Yrtlma mukavemeti.

Side, Back Side).

Technical Nomeclature. Teknik kavramlar.

Tensile. Gerilme. Gerilerek kopacak hale gelme.

Technological Guarantee. Teknolojik garanti. malat ve

Tensile Breaking Strength. Kdn kopmadan nce

tasarm hatalarna kar alnan garanti.

ulat azami gerilme miktar.

Telautograph Paper. Telgraf kd.

Tensile Energy Absorption (TEA). Gerilme enerji

Telegraph Blanks. Telgraf kd.

emilimi. Gerilmeye maruz kalm kt rnei tarafndan

Telegraph Manila. Telgraf kd. (Manila cinsi).

emilen enerji miktar. zellikle torbalk ktlarda llen

Telegraph Paper. Telgraf kd.

bir deiken. (ISO 12625-4:2005)

Telegraph Tape Paper. Telgraf kd.

Tensile Failure Stress. Kopma dayanm. Birim genilik ve


birim kalnla etki eden azami kuvvet. (Pa, N/m2)

Telegraph Writing. Telgraf mesaj kd.

Tensile Index. Gerilme endeksi. Birim genilik ve

Telephone Directory Paper. Telefon rehberi kd. 3.

gramajda kda etki eden azami gerilme kuvveti. Bundan

Hamurdan yaplan ve gazete kdna gre daha dk

sonra kt kopar. (Nm/kg).

gramajl bir kt.

Tensile Stiffness. Gerilme eimi. Kda uygulanan kuvvet

Telephone Memo Paper. Bloknot kd. Telefon yannda

karsnda kt mukavemetinin grafikle gsterimi. (lgili;

bulundurulan not alma kd.

Tensile Strength, Compression Strength, Breaking

Teleprinter Roll. Faks kd.

Strain).

Telescoped. Gbekten kaym. Bobinin sk sarm

Tensile Strength. Gerilme mukavemeti. Kopma direnci.

nedeniyle teleskobik kayma yapmas. (E anlaml; Slipped

Birim uzunluktaki kda etki eden azami kuvvet. Bu

Roll).

kuvvetten sonra kt kopar. Bobinle allan retim ve

Teletype Paper. Faks kd.

bask sistemlerinde, kdn almas srasnda kopma

Teletype Perforator Tape. Srekli form

olmamas iin art koulan deer. (N/m). (ISO 1924-2)

Teletype Tape. Telgraf kd.

Tensiometer. Gergi ler. (1) Gergi len kt makinesi

Teller Rolls. ATM kt rulosu. Banka ilemlerinin

zerindeki vals dzenei. (2) Elek ve kee gergilerini

yapld makinelerde kullanlan kt rulo.

lmede kullanlan el aleti.

Temperature. Scaklk.

Tension. Gerilme. Gergi. Kdn gerilmesi.

Temperature Control. Scaklk kontrol.

Tension Control. Gergi kontrol. Kurutma blmnde,

Temperature Measurement. Scaklk lm.

tutkal pres sonras slanan safihadaki geveme nedeniyle


oluan gergi bozukluunu kontrol eden sistem. Tayc

Temperature Switch. Termostat.


263

NGLZCE-TRKE KIT VE KITILIK TERMLER SZL


valslerden birinin altna yerletirilen alglayclarla llr,

Theme Paper. Sunum kd. dev kd. Okullarda

hz deiiklii ile kontrol edilir.

rencilerin kulland sunum ktlar.

Tension Wood. Gerilimli aa. eitli evre koullar

Theoretical Capacity. Teorik kapasite. Verimlilii dikkate

nedeniyle ya halkalar dairesel olmayan aalar. (Benzer

alarak belirli bir sre iinde ve ideal alma artlarnda

anlaml; Compression Wood, Reaction Wood). Ar

salanabilen azami retim miktar. Buna mhendislik

lignin oluturduklarndan selloz retimine uygun

kapasitesi, azami kapasite veya tasarm kapasitesi de

deildirler.

denilmektedir.

Termination. Sonlandrma. bitirme. Bir ii bitirme.

Theoretical Commercial Dryness. Teorik ticari kuru

Terminology. Terim bilim.

madde miktar. Kt veya sellozda standartlarda veya


szlemelerde belirtilen kuruluk oran.

Terms of Payment. deme koullar.

Thereof. Bunlarla ilgili. Bunlar ilgilendiren. Bir kontrat

Tertiary Treatment. nc kademe artma. leri artma

szc.

teknii olarak bilinmektedir. Atk su ilenirken, ilk iki


aamaya ek olarak, fosfor ve azotun alnmas ilemlerini

Therm. 100.000 Btu luk s birimi.

kapsar.

Thermal Compression Evaporation. Sktrmal

Test Board. Oluklu mukavva.

buharlatrma. Basn altnda brakarak svlatrma


yntemiyle su alma. Bir svy buharlatrma srasnda

Test Equipment. Test dzenei. Laboratuvar ekipman.

kullanlan buhar tketimini azaltmak iin termokompresr

Test Facilities. Test alanlar.

kullanarak uygulanan bir su uurma ilemi.

Test Liner. (Baknz; Test Linerboard).

Thermal Conductivity. Isl iletkenlik. Bir maddenin temas

Test Linerboard. Testlayner. Oluklu mukavvada en i ve

yoluyla sy iletebilme zellii. [Btu/h (ft2) F/ft; cal/s

d yzeyde kullanlan kt trleri. Genellikle iki katmanl

(m2) C/cm].

olarak retilirler.

Thermal Convection. Isl aktarm. Bir sv ktlesi iinde,

Test Methods. Test yntemleri.

eitli blgelerdeki scaklk farkllklar nedeniyle oluan

Text Papers. Test ktlar. ve d tutkallamas

younluk deimeleri sonucu meydana gelen hareketlilik.

yaplmadan kurutma kd zelliinde retilen ve kimyasal

Thermal Conversion. Isl dnm. Scaklk etkisiyle

emdirilerek test amal kullanlan ktlar. En yaygn

oluan fiziksel deiim.

kullanlanlar turnusol ktlardr.

Thermal Cycle. Is dngs. Kazanda sudan buhar elde

Test Sheet. Laboratuvarda yaplan rnek kt.

edilmesi, iletmede kullanlmas ve kondensat olarak

Text Finishing. Tekstil grnml yzey ii. Kuma veya

kazana geri dnmesiyle oluan dng.

deri grnm verilmi yzey ileme yntemi.

Thermal Degradation. Scaklkla bozunma. Selloz ve

Text Paper. Kaliteli basklk kt.

niastann scaklk etkisiyle bozunmalar ve paralanmalar.

Textile Papers. Tekstil ktlar.

Thermal Diffusivity. Isl geirgenlii. Vals kaplamasnn

Textile Wrapper. Tekstil paketleme kd.

sty yayma zellii. (m2/s). Scak valslerin kaplamalar

Text Paper. Yaz tab kd.

iin aranan zelliklerden biri.

Texture. Doku. Yzey dokusu. Grnt ve dokunula

Thermal Efficiency. Is verimi.

belirlenen kt zellikleri.

Thermal Mass. Isl ktle. Is deiikliklerine kar ktlenin

The Commitment of Management. Ynetimin taahhd.

gsterdii atalet.(E anlaml; Thermal Flywheel Effect)

(ISO 9001:2008 Madde 5.1)

Thermal Paper. Termal kt. Isya hassas ve scaklk


artnda grnt verebilen ktlar. Faks ktlar.
264

NGLZCE-TRKE KIT VE KITILIK TERMLER SZL


Thermal Pollution. Is kirlenmesi. Scaklk etkisiyle suyun

Thermo Mechanical Pulp (TMP). Termomekanik selloz.

snmas. Byle durumlarda soutma kulesi kullanlarak

Yongalarn nce buharla stldktan sonra, mekanik olarak

veya bir miktar scak su atlrken yerine taze su kartrlarak

tlmesiyle elde edilen selloz.

su scakl drlr.

Thermometer. Termometre. Isler.

Thermal Radiation. Is yaylm. Elektromanyetik dalgalar

Thermoplastic Binding. Amerikan ciltleme. Tutkall

yoluyla snn nakledilmesi.

ciltleme. Fasiklleri dikme yerine, yapraklarn srtn

Thermal Refiner Mechanical Pulp (TRMP). tcde

tutkallayarak yaplan ciltleme. Son yllarda romanlarda ve

yongalar starak elde edilen odun sellozu.

ders kitaplarnda kullanlmaktadr. Buna deiik adlar da

Thermal Shock Resistance. Is oklama direnci. Is

verilmektedir. (E anlamllar; Adhesive Binding, Cut Back

deiimlerine kar malzemenin gsterdii diren.

Binding, Perfect Binding, Threadless Binding).

Thermal Softening. Isyla yumuama. Selloz, yar selloz

Thermostatic Staem Trap. Termostatik kondenstop.

veya lignin stldnda (165-230 C) amorf polimerde

Termostatik buhar kapan.

cams yapdan lastiksi yapya doru meydana gelen

Thick Black Liquor. Kvaml siyah likr. Kat madde

deime.

miktar en az %50 olan siyah likr. (E anlaml; Strong

Thermal Transfer Printing. Termal transfer kd.

Black Liquor, Semi Concentrated Black Liquor.)

Thermistor. Termistr. Scaklkla diren deeri deien s

Thickener. Teksif elei. Hamur iindeki ar suyu almaya

alglayc. Genellikle motor bobinleri arasnda motor gvde

yarayan dner filtre.

scakln alglayan ve motorun ar scaklktan yanmasn

Thickening Water Removal. Kesafet arttrc su alma.

nleyen sl eleman.

Szerek su alma yntemi.

Thermobonding. Isyla balanma. Isl birleme. Is

Thickness. Kalnlk. Kaliper. ki dz levha arasna konulan

kullanarak birbirine balanmasn salama. Balanma iin

kt kalnl. (ISO 534) (E anlaml; Caliper)

bir balayc kullanlabilecei gibi, varsa malzemelerden

Thick Pulp. Kesif hamur. Kesafeti % 10 ile %16 arasndaki

birinin veya her ikisinin syla ba yapabilme zelliinden

hamur. (E anlaml; Thick Stock)

de yararlanlr.

Thick Stock. Kesif hamur. Greceli olarak kullanm

Thermocompressor. Termokompresr. rk buhar

alanna bal bir tanm. Normalinin zerinde kesafeti olan

kurutma silindirlerinden uzaklatrmak iin kullanlan bir

hamur. (E anlaml; Thick Pulp)

gere. Dk basnc yksek basnca evirir.

Thick Stock Valve. Kesif hamur vanas.

Thermocouple. Isl ift. Termokupl. ki farkl metalin

Thin Black Liquor. Seyreltik siyah likr. indeki kat

birletikleri u noktasnda scaklk artnda oluan

madde miktar (%15 in altnda) dk olan siyah likr.

elektriksel gerilimin llmesi prensibine dayal scaklk

Thin Paper. nce kt. Genellikle sigara kd veya kutsal

ler.

kitaplarda kullanlan ktlar. Temizlik ktlar bu tanma

Thermography. Termografi. Ofset veya tipo baskda ya

girmez.

mrekkebin kurumas iin basl metnin zerine reine tozu


Thinner. Tiner. Seyreltici.

serpilmesi.

Thinning. Seyreltme. Ormanda aa skln azaltma.

Thermogravimetric Analysis (TGA). Termogravimetrik

Third Party. nc parti. Alc ve satc dndakiler.

analiz. Kue zeltisi iindeki bileenleri tespit etmek


amacyla kullanlan bir analiz yntemi. Scakla veya

Kontrat szcklerinden biri.

zamana bal olarak kue zeltisindeki bileenlerin

Third Press. nc pres. Pres vals gruplarndan

miktarlarndaki deiimi inceler.

sonuncusu. lk kurutma grubu ncesinde yer alr.


265

NGLZCE-TRKE KIT VE KITILIK TERMLER SZL


Thixotrophy. Tiksotropi. tme srasnda zamana bal

kazanlarda ve barajlarn seviye kontrolnde D seenei

olarak viskozitedeki azalma. Ar tme sonucu kesme

de davran biimlerine eklenmektedir.

kuvvetinin ortadan kalkmasyla, yani sellozun jellemesi,

Three Way Valve. yollu vana. Akn iki kola ayrlmas

viskozitenin zaman iin dmesiyle sonulanan durum.

veya iki farkl akkann karmas istendiinde kullanlan

Thrasher. rpc. Toz rpcs.

vana tipi.

Thrashing. rpma. zel bir makinede, kd veya

Throttle. (1) Ksc. (2) Ksmak.

paavray paralayarak tozunu alma. (E anlaml; Dusting).

Throttling. Ksma.

Threaded Felt. p takviyeli karton.

Throttling Valve. Ksma vanas. Ak elle kontrol

Threading the Paper. Kt balama. Sevk ipini

edebilen ve debiyi azaltmak iin kullanlan el vanas.

kullanarak makinede kd tampona kadar getirme.

Genellikle pompa knda kullanlr.

Threadless Binding. Amerikan ciltleme. psiz ciltleme.

Through Air Drying (TAD). Havayla kurutma. Temizlik

Tutkall ciltleme. Fasiklleri dikme yerine, yapraklarn

ktlarnda gzenekli bir tamburun iinde scak hava

srtn tutkallayarak yaplan ciltleme. Son yllarda

gnderilerek, zerinden geen ya safihann kurutulmas

romanlarda ve ders kitaplarnda kullanlmaktadr. Buna

ilemi.

deiik adlar da verilmektedir. (E anlamllar; Adhesive

Throughput. (1) retim hacmi (2) retimde kullanlan

Binding, Cut Back Binding, Perfect Binding,

malzeme hacmi.

Thermoplastic Binding).

Throwing the Seam. Bkerek dikme. Kurutma keesi eni

Threatened Species. Tehdit altndaki trler. Yok olma

geni geldiinde kenardan katlayarak dikme. Kee uzayarak

tehlikesi geiren aa/canl trleri.

eni daraldnda yeniden dikiten alarak kullanlr.

Three Layer Paperboard. katl karton. Yuvarlak elekli

Ticker Paper. Borsa ilemlerinin kaydedildii dar eritten

makinelerde retilen ve her kat farkl hamur harmanndan

kt. Yerini kayan yazlar almtr. (E anlaml; Ticker

meydana gelen karton. Orta katmanda, dk kaliteli

Tape)

harman kullanlmaktadr.

Ticker Tape. (1) Borsa ilemlerini uzaa gnderen cihaz.

Three Pocket (Hydraulic) Grinder. cepli (hidrolik)

(2) Bu cihazda kullanlan kt rulo. (E anlaml; Ticker

deirmen. Her blmesine ktn elle beslendii,

Paper).

blmeden oluan ve su basncyla kt deirmen tana

Ticket Bond. Bilet kd. Bilet yapmak amacyla retilen

basan bir mekanik tc.

dayankl ve zellikli ktlardan.

Three Stage Bleaching. kademeli (selloz) aartma.

Ticket Board. (Baknz; Ticket Bristol)

Birinci aamasnda klorlama yaplr. kinci aamasnda

Ticket Bristol. Bilet kartonu. Bilet Bristol.

kostik uzaklatrlr ve nc aamasnda Hipoklorit

Tickler Refiner. Gdklama tcs. Dokunma

verilir.

tcs. Makine btesinden sonra son bir kez hamuru

Three Term Controller. terimli kontrolr. PID

datmak iin kullanlan tm kapasitesi dk tc.

kontrolr. Bir sre deikenini salkl kontrol edebilmek

Kapasitesi tm hamura gre seilir.

iin gelitirilmi ve kontrolr k sinyaline nasl

Tighth Contact. Sk temas. Kurutma keelerinin safihaya

davranmas gerektiini belirleyen davran biimleri

yapt sk temas.

bulunmaktadr. Bunlar (Proportional) oransal, (Integral)


entegral ve (Derivative) Trev eklindedir. Genellikle PI

Tile Hanging. Duvar kd. Kabartma desen basmaya

kontrol seenei srelerin ounda kullanlmaktadr.

uygun ktlar.

Kapasitesi ok byk sistemlerde rnein kmrl


266

NGLZCE-TRKE KIT VE KITILIK TERMLER SZL


Tile Liner. Mozaik kd. Cam veya seramik duvar

Tinted White. ivitli beyaz. ivit konularak beyaz

mozaiklerini duvara yaptrlana kadar bir arada tutan Kraft

grnm glendirilmi, gerekte gzn fark edemeyecei

kd. (E anlaml. Back Mount Mash Paper).

kadar ok ak mavi kt.

Tile Mounting Paper. (E anlaml; Tile Liner, Back

Tinting. ivitle beyazlatma. (E anlaml; Shading).

Mount Mash Paper).

Tinting Dyes. Beyazlatma boyalar. ivit tr

Tile Stock. Duvar kd. Duvar kd yapmak iin

beyazlatclar.

retilmi dayankl kt.

Tipping Fee. evre vergisi. Kat atk vergisi. Atklar

Tiling. Demelik. Deme kd.

belirlenen bir yere atabilmek iin yerel ynetime denen

Timber. Kereste. Aa.

vergi.

Time. Sre. Zaman aral.

Tire Wrapper. Otomobil lastii sarg kd.

Time Card Bristol. izelge kartonu. izelge Bristol.

Tissue. (1) Pelr kd. (2) Temizlik ktlar. (3) Krepli


veya krepsiz ktlar. (4) Dk gramajl ve 40 gram/m nin

Time Lag. Zaman gecikmesi. Bir etkinin yapld andan,

altndaki ince ktlar. (E anlaml; Tissue Papers).

etkinin sonucu grlmeye balad ana kadar olan sre.


Buna l zaman da denilmektedir (E anlaml; Dead Band)

Tissue Papers. (E anlaml; Tissue).

Time Measurement. Sre lm.

Titanium Diokside (TiO2). Titanyum dioksit. Kuede


beyazlk kazandran ve baskda kdn k geirgenliini

Time Schedule. Zaman izelgesi. Btn bir iin alt

ortadan kaldran rtc pigment.

paralarn ve paralarn gerekleme srelerini gsteren

Titration. Titrasyon. Bir svnn iine, renk deitirene

izelge.

kadar ll baka bir svy verme eklinde yaplan bir

Time Sharing. Zaman paylam. Ayni zamanda iki veya


daha fazla ii zaman paylaarak yapma. Bilgisayar veya

laboratuvar analiz yntemi.

PLC kontrol sistemlerinde tek ilemcilerde kullanlan bir

Tobacco Papers. Sigara kd. Ttn sarma kd.

yntem. Kullanc fark edemeyeceinden birden fazla

Toggle Switch. Kollu anahtar. Basmal buton yerine

ilemciyle yaplan ve kullancya e zamanl (Multi

elektronik cihazlarda enerjiyi ap kapatmada kullanlan

Tasking) gibi grnen yntem.

zerinde minik bir manivela kol bulunan anahtar.

Time Table Bristol/Paper. izelge kartonu. izelge

Toilet Paper. Tuvalet kd. (E anlaml; Tissue).

Bristol.

Tolerance. Tolerans. Standartlardan msaade edilen

Time Weighted Average (TWA). Zaman arlkl

derecede sapma.

ortalama. llen deerin belirli bir zaman aralndaki

Toluene. Tolen. Elek temizliinde lateks tr maddeleri

ortalama deeri.

temizlemede kullanlan kimyasal madde. Yerine ksilen de

Tinctorial Strength. Mrekkep gc. Mrekkebin boyama

kullanlmaktadr.

gc.

Toluidine Blue. Toluidin mavisi. Aslt ile son bulan

Tinctorial Value. Mrekkep deeri. Mrekkebin boyama

titrasyon ynteminde indikatr olarak kullanlan boya.

gcn ifade eden deer.

Ton (Tonne). Metrik ton. 1000 kg. (Baknz; Long Ton,

Tint. Mrekkep. eitli renklerde baskda kullanlan renk

Standard English Ton, Short Ton).

verici boyalar.

Toner. Toz mrekkep. Fotokopi makinelerinde kullanlan

Tinted. ivitli. Boyal. Beyaz grnmesi iin ok ak

toz mrekkep.

maviye boyanm kt.

Tongue and Groove Construction. Lamba zvanal yap.


Birbirine erkek ve dii balant yaps olan gemeli yap.
267

NGLZCE-TRKE KIT VE KITILIK TERMLER SZL


Havbe duvarlarnn iinde iylemeyi nleyici ok paral

Total Active Alkali (TAA). Toplam aktif alkali. Na2O

ve birbirine gemeli lambri tr duvar yaps.

cinsinden ifade edilen, NaOH ve Na2S bileenlerinden

Tons per Day. Gnlk tonaj. Bir gnde yaplan retim

meydana gelen alkali miktar (gr/lt).

kapasitesi.

Total Air. Toplam hava. Kazanlarda dzgn bir yanma

Tooth. Di. Dili grnm. El yapm resim ktlarnda,

salayabilmek iin kullanlan hava arl.

kt yzeyinin kaba yaps.

Total Alkalinity (TA). Toplam alkalite. (1) Su iinde ppm

Top. (1) st taraf. Kdn kee yz. Elek izlerinin

cinsinden ifade edilen toplam baz konsantrasyonu. (2)

bulunduu ksm alt olarak ifade edilir. (2) Kdn dzgn

Slfat srecindeki toplam alkali. (3) Sodal selloz

olan yz.

retimindeki toplam alkali.

Top Blow. Piiricinin stnde aniden basnc drerek

Total Charge. Toplam yk. Toplam elektrik yk.

yongann adeta patlamasn veya paralanmasn salayan

Total Chemical. Toplam kimyasal. Sodal selloz

yntem.

retiminde kullanlan tm sodyum tuzlar toplam.

Top Layer. st tabaka. st kat. ki katmanl layner ktta

Total Chemical Loss in Alkaline Pulping. Alkali selloz

st ksmda kalan tabaka. (Baknz; Bottom Layer).

retiminde toplam sodyum tuzu kayb.

Top Layner. Oluklu mukavvada stte kullanlan daha

Total Cost. Toplam maliyet. Toplam ekonomik retim

dayankl ve baskya uygun kt. (Baknz; Bottom Liner).

maliyeti.

Topping Turbine. Younlatrcsz trbin. Enerji retimi

Total Dissolved Solids (TDS). Toplam znm kat

sonras kan rk buhar bir kt makinesine gnderen

madde. Bir litre svda toplam znm organik veya

buhar trbini.

inorganik madde miktar.

Top Side. st taraf. Kee yz. Ksaca Top

Total Dynamic Head. Toplam dinamik basn. Emme be

denilmektedir.

basma hatlarn dikkate alan pompa basnc.

Top Sizing. Yzey tutkallama. Kt makinesinde, retim

Total Effective Alkali. Toplam etkin alkali. Piirme

srasnda uygulanan, yzey gzeneklerini azaltan ve su

likrndeki kullanlabilir alkali miktar.(gr/lt)

geirimini dren, niasta ile yaplan tutkallama. n ve

Total Head. Toplam basn. Basnl bir tank tabanndaki

son kurutma gruplar arasnda yer alr.

basn deeri.

Top Wire. st elek. Uzun elekli makinelerde, iki katl kt

Total Indicated Runout. Toplam llen anma.

yapmnda, kda ikinci katman veren elek.

Valslerde veya kt tekstil (elek/kee) rnlerinde llen

Top Wire Former. st elek. Fordriniye (uzun elekli)

toplam anma miktar.

makinelerde iki katl kt retilirken altrlan st elek.

Totally Chlorine Free. Tam klorsuz. retim aamalarnda

Torn Decle. Saakl kenarl. Kt kenarlarna retim

klor ve klor bileiklerinin hi kullanlmad ktlar.

sonrasnda uygulanan ve kenar kesimi yaplmam duygusu

(Baknz; Elemental Chlorine Free (ECF), Chlorine

veren saakl grnm. El yapm ktlarn tipik zellii

Free).

olduu iin taklit edilmektedir. zel zmpara uygulamasyla

Totally Enclosed Fan Cooled (TEFC) Motor. Tam kapal

yaplmaktadr.

fan soutmal motor. Kt fabrikalarnda kullanlmas

Torn Sheet. Yrtk yaprak.

gereken standart motor tipi.

Torque. Moment. Dndrme kuvveti.

Total Poductive Maintenance (TPM). Toplam verimli


bakm. retim verimini ne karan bakm ynetimi.

268

NGLZCE-TRKE KIT VE KITILIK TERMLER SZL


Total Reduced Sulphur (TRS). Toplam indirgenmi

Trailing Blade Coating. Raspal Kueleme. Syrc bir

kkrt. Slfat sellozu fabrikalarnn baca gazlarndaki

raspa ile fazla kue kalnln ayarlayan Kueleme yntemi.

toplam kkrt bileikleri.

Training. Eitim.

Total Solids (TS). Toplam kat madde. Atk su iindeki

Transducer. Sinyal dntrc. Geni aralkta bir giri

znm veya askdaki kat madde.

sinyalini belirli aralkta kullanlabilir standart sinyale

Total Suspendid Solids (TSS). Toplam askdaki kat

dntren ara eleman.

madde miktar.

Transfer Marble Paper. Mermerli transfer kd.

Total Titratable Alkali (TTA). Toplam titrasyon alkalilii.

Transfer of Ownership. Mlkiyetin devri. Mal sahibi

Bir ortamda bulunan ve bir asit yardmyla etkinlii ortadan

deiiklii. (Kontrat dilinde)

kaldrlabilen fazla alkali miktar

Transfer Paper. Transfer kd. Karbon kd gibi syla

Total Transmittance. Toplam k geirgenlii. Kt

veya basnla bnyesindeki pigmenti veya metal tozlarn,

yzeyine den n arkaya geen ksm.

kardaki kda aktaran ktlar.

Total Volatile Solids. Toplam uucu kat madde miktar.

Transfer Press. Aktarma presi.

Hamurda bulunan ve stlnca uan kat maddeler.

Transfer Roll. Aktarma valsi. Sevk valsi.

Touch Paper. Alev almaz kt. Nitrat tuzlaryla yanma

Transformer. Trafo. Kt fabrikasn veya bir blmn

zellikleri kontroll hale getirilmi kt. zellikle sigara

besleyen elektrik trafosu.

ve fiek ktlar trndeki ktlar.

Transformer Board. Trafo pres bantlar. Metal trafo

Tough Check. Sert mukavva. Karton mukavva.

gvdesi ile bobinleri yaltan akm geirmez karton.

Towelling. Havluluk kt. (E anlaml; Towel Paper).

Transformer Coil Winding Paper. Makaron kd.

Towel Paper. Kt havlu. Havlu kd.

Transients. Geici olaylar. zellikle elektrik ebekesinde

Toxics Release Inventory. Zehirli madde salm envanteri.

yldrm veya motor kalk gibi nedenlerle oluan geici

Traceability. zlenebilirlik. Bir rnn/ktnn tedarik

bozulmalar. Benzer bozulmalar hamur aknda da meydana

zincirinde belgelerle izlenebilir olmas.

gelir.

Tracing Paper. Aydnger kd. Sellozun slfrik asitle

Transient State. Deiim an. Bir srete deiimin olduu

ykanarak kurutulmas sonucu jelatinlemesi ile elde edilen

durum.

effaf ktlar. Saf selloz gerekte k geirgendir.

Translucency. Yar saydam. Matla effaf aras.

Sellozlarn arasndaki hava boluu onu matlatrr. Bunun

Translucent Bristol. (Baknz; Translucents).

dnda ok iyi dvlm ve havas alnm hamurdan elde

Translucent Drawing Paper. Aydnger kd.

edilen safihann sper Kalenderleme ile iindeki kalan hava

Translucent Master Paper. effaf aydnger kd. Ana

atlrken, rutubet ieride hapis kalr, kt opakln

kopya olarak saklanmak zere kullanlan ozalit ktlar.

kaybeder, effaflar ve esmerleir. Bu sayede alttaki bir

Translucents. Her iki yz de pigmentle kaplanabilen,

resim stten izlenerek kopyalanabilir.

baslarak kitap kapa, kartma veya pencere ss olarak

Tracheid. Odun hcresi. Botanik dilinde yumuak

kullanlan aydnger ktlar.

aalarn gvdedeki hcreleri.

Transmittence. Arkaya geen k. In arkaya geen

Tracing Tissue. Patron kd. nce aydnger kd.

ksm.

izimde kopyalamak iin kullanlan aydnger kd.

Transmitter. Sre deiken leri. Bir sre deikenini

Trading Stamp Paper. ndirim kuponu kd.

lerek, standart sinyal haline dntren ve kontrolre

Traditional. Geleneksel.

gnderen kontrol devresi eleman


269

NGLZCE-TRKE KIT VE KITILIK TERMLER SZL


Transparency. effaflk. Ik geirgenlii.

Tray Scrubber. Tepsili baca gaz filtresi. Kire ocaklarnn

Transparency Ratio. effafln bir ls. Paralel k

bacalarnda kullanlan filtre tr. (E anlaml:

geirgenliinin, toplam k geirgenliine oran.

Impingement Scrubber)

Transparent. effaf.

Tray Water. Beyaz su. Elek alt suyu. Tava sular. Kt

Transparent Cellulose. (1) Selofan. (2) Aydnger kd.

makinesinde elekten szlen, elyafa ve kimyasalca zengin


su.

Transparent Manifold Paper. Yar effaf srekli form

Treading. erit verme. Kuyruk verme. Kt

kd. Tl kd. Bilgisayar kts olarak kullanlan

makinelerinde, ilk aamada safihann tam ende makineye

srekli formlarda alttaki ince kt. Manifold adn

verilmesi mmkn olmadndan, ncelikle 20-25 cm kadar

katlamal oluundan alr.

genilikte kuyruk veya erit tabir edilen safiha makineden

Transparent Paper. Aydnger kd.

geirilir. Bu ileme kuyruk verme veya erit verme denir.

Transport. Nakliye. Tama. Bir yerden bir yere nakletme.

Safiha eni daha sonra geniletilir. eridin makinede

Transportation Lag. Ulam gecikmesi.

silindirden silindire geirilmesinde hava gcnden veya

Transport Packaging. Nakliye ambalaj. Tama srasnda

sevk ipinden yararlanlr.

kullanlan ambalaj.

Treated Butchers Paper. Yal kasap kd.

Transverse Cut. Enine kesim. Bobinden ebat kesiminde

Treated Paper. lenmi ktlar. zel ilem grm

bobin eni ynnde yaplan kesim.

ktlar.

Transverse Permeability. apraz geirgenlik. Kdn

Treated Waste Water. Artlm atk su.

makine aprazna olan geirgenlii.

Tree Farm. Aa iftlii. zel mlkiyette bulunan, orman

Transverse Porosity. apraz gzeneklilik. Makine

rnleri retiminde kullanlan ormanlk arazi.

aprazna doru dizilmi gzenekler.

Tree Wrap Paper. Aa sarma kd. Fidan halindeki

Trash. p.

aalar zararl bceklerden korumak iin sararak kullanlan

Trash Removal System. p alma sistemi. Pulpere bal

ziftli kt.

olarak alan kaba p alma sistemi.

Trickling Filter. Damlatmal filtre.

Travelling Grate Stocker. Hareketli zgaral besleyici.

Trial Run. Deneme almas. Montaj sonras yaplan

Hareketli kmr besleyici.

makineyi deneme almalar.

Travelling Work Platform. Seyyar alma platformu.

Trim. Kenar kesimi. (1) Elek ve bobin makinesinde,

zerinde gvenle i yapabilmek iin gelitirimi i/alma

safihann kenarndan, gramaj ve kenar kesici fskiyenin

platformu. Kt makinesinde sabit merdivenlerin uygun

yaratt dzensiz grnm nedeniyle yaplan kesim,

olmad yerlerde, yksekte alabilmek iin hazr tutulan

tralama, kenar kesimi. (2) Ebat kesmek.

platformlu merdiven.

Trim Chute. Iskarta kanal. Kenar skarta kanal.

Tray. (1) Tava. Metalden yaplma elek kenar tavalar. (

Trimetal Plate. Mlti metal bask kalb. (Baknz;

Eanlaml; Savealls). (2) Kapaksz karton kutu. Az ak

Multimetal Plate).

olarak kullanlan tepsi eklindeki kutular.

Trim Handling System. Kenar skarta sevk sistemi. Bobin

Tray Board. (1) Kutu kartonu. (2) Tepsi veya tabak

makinesinde kesilen kenar skartalarn paralayp skarta

kartonu.

pulperine gnderen sistem. Bakl bir fan ve hava

Tray Clarifier. Tepsili temizleyici.

kanalndan olumaktadr.
Trim Losses. Kenar skarta kayplar. Bobin makinesinde
retilmi olan kdn kenarlarndan kesilen skartalar
270

NGLZCE-TRKE KIT VE KITILIK TERMLER SZL


nedeniyle oluan retim kayb. Matbaalarda ebat kesimi

Tube. nce boru. Boru. Tp.

nedeniyle oluan kayp.

Tube Board. Masura kartonu. Mihver boru kartonu.

Trimmed. Kenar kesimi yaplm.

Tubed. Masura yaplm. Boru haline getirilmi.

Trimmed Size. Ticari ebat. Satlabilir llerdeki kesim.

Tube Expander. Makineto. Kazan ve eanjrlerde delik

Trimmed Splice. Dzgnce kesilerek yaptrlm ek yeri

aplarn ve borularn u ksmlarn ezerek geniletmeye

Trim Squirts. Kenar kesici fskiyeler. (E anlaml Edge

yarayan svama aparat.

Squirts)

Tube Paper. Masura kd.

Trimmed. Kesimli. Giyotinde ebat kesilmi. Bobin

Tub Liners. Kasap kd. Daldrma yntemiyle

makinesinde kenarlar kesilmi.

parafinlenmi kt.

Trimmed Splice. Kesimli ek yeri. Bobin sarma srasnda

Tub Sized. Daldrma yntemiyle yzeyi tutkallanm.

kopuk yerin dzgnce kesilerek yaptrlm durumu.

Tub Size Press. Daldrma yntemi kullanan yzey

Trimmer Press. Giyotin.

tutkallama presi.

Trimmings. Kenar skartas ktlar.

Tub Sizing. Daldrma yntemiyle tutkallama. Tutkal

Trim Width. Kesimli kt genilii. Makinede salanan

banyosu ile yaplan yzey tutkallama. Ktta ar

azami genilik.

tutkallama ve slanma yarattndan tercih edilmeyen bir

Triple Paper. l kt. tabaka olarak kullanlan

yzey tutkallama yntemi.

kt.

Tuning. nce ayar. Dzgn almay salamak iin yaplan


hassas ayar ilemlerinin tamam.

Triplex (Board). katl karton. Yaptrma ile elde edilen

Tunnel Drier. Tnel kurutucu. ok katl arabalara konulan

katl karton.

ya karton paralarnn kurutulduu tnel tipi kurutma

Tripper. Konveyr zerindeki yongay siloya boaltan

nitesi.

arabal donanm.

Turbidity. Bulanklk. Ar kartrma ve trblans

Trouble. Sorun. Aksaklk.

etkisiyle berrakln kaybolmas.

Troubleshooting. Arza tespiti. Arza bulma.

Turbine Meter. Trbin tipi debi ler.

Trough. Nakliye oluu. Ktk nakliye kanal.

Turbine Pump. Trbopomp.

Truing. Dorulama. Odun tme deirmenlerinde iki

Turbulance. Trblans. Elek zerine dklen hamurun,

deirmen ta arasndaki merkez kakl bir alet

ge yerlemesi nedeniyle oluan hareketlilik.

kullanarak dorulama.

Turned Edge. Kvrk kenar.

Trunk and Case Fiber. Vulkanize elyaf. Presbant


yapmnda kullanlan elyaf. Kaynaklarn kulland

Turn-off. Kapama. Enerjisini kesme.

koruma bal, valiz ve zel kutularn yapmnda kullanlan

Turn-on. Ama. Enerji verme.

karton.

Turn Over. Katlanma. Safihadaki kenar yrtnn

Trunk Wrapper. Valiz sarma kd. Bir tr Kraft kd.

kvrlarak katlanmas.

TSP (Total Suspended Particulates). Toplam askdaki

Turn up. Turu tamamlamak. Bobin sarmn bitirip, yeni

paracklar.

bobin sarmna gemek.

TSS (Total Suspended Solids). Askdaki toplam kat

Turpentine Recovery. Terebentin geri kazanma sreci.

maddeler.

Damtmayla, piirmeden kan gazlarn geri kazanlmas

Tub Cooring. Daldrma yntemiyle boyama.

ilemi.
271

NGLZCE-TRKE KIT VE KITILIK TERMLER SZL


Turpentine Test. Terebentin testi. Ya geirmez

asndan nemlidir. Kdn elek yz ile kee yz

ktlarda, terebentinin gei sresini lmek iin

ounlukla farkl zellik gsterir.

gelitirilmi bir yntem.

Two Term Controller. ki terimli kontrolr. PI kontrolr.

Twill Weave. Elek dokumasnda bir dokuma biimi.

Two Way Valve. ki ynl vana. Kesme vanas.

Diyagonal fitilli.

Tympan Paper. Mumlu kt. Elle yaplan rlyef baskda,

Twin Wire Former. ift elek. kiz elek. Burada

kalpla baslacak kt arasna konulan mumlu bir kt.

Multiply sz konusu deildir. Her iki elek de ayni

Typewriter Paper. Daktilo kd. Dzelme ve silmelere

safihann n ve arka yz formasyonunda kullanlr. Her iki

uygun retilmi kt.

yzdede dzgn yzey formasyonu elde etmek iin

Typewriter Tissue. Pelr kd. Daktilo ile yazarken

kullanlan bir yntemdir. Bu sayede alt ve st yzeylerde

ikinci ve nc kopyalarn baslabilmesi iin kullanlan

farkllk nlenmi olur.

ince daktilo ktlar.


Twin-Wire Machine. kiz elekli makine. (Baknz; Twin

Typography. Tipografi. Dizgi sanat. Baslacak elerin

Wire).

grsel, ilevsel ve estetik dzenlemesiyle ilgili tasarm

Twin Wire Paper. kiz elekli makinede retilmi kt.

anlay.

Twisting. Bklme. tcde elyaflarn spiral hale


gelmesi.
Twisting Paper. p kd. Bklen ve ip haline getirilen
kt. Genellikle dayankl Kraft ktlar kullanlmaktadr.
Bunlar torba saplar olarak kullanlmakla birlikte eitli
renklerde boyanarak hasr eklinde demelik dokumalar
elde edilmektedir.
Twisting Tissue. p pelr. (Baknz; Twisting Paper).
Twist Warp. Diyagonal kamburlama. Oluklu mukavva
retiminde layner kdn enine ve boyuna doru dzensiz
ebat deitirmesi sonucu oluklu mukavvada meydana gelen
kamburlama. Kamburluk Layner kttaki i gerilimden
kaynaklanmaktadr. (E anlaml; Diagonal Warp)
Twitching. At araclyla ktk nakletme.
Two Drum Winder. ki valsli bobin makinesi. ki vals
zerinde bobin saran bobin makinesi.
Two Piece Lambert. ekmece eklinde kutu. Kibrit kutusu
trnde yaplm kutular.
Two Roll Press. ki valsli pres. Tek nipli pres.
Two Sided Evaporation. ki tarafl buharlama. Serbest
eki blgesinde kalan safihann iki tarafnda birden
meydana gelen buharlama.
Two Sidedness. ki yzllk. Kdn her iki yzeyinin
dzgnlk asndan farkl zellik gstermesi. Basm
272

NGLZCE-TRKE KIT VE KITILIK TERMLER SZL


Uncalendered. Kalenderlenmemi. Kalenderde

preslenmeden km.
Uncalendered Paper. Kalenderlenmemi kt. Kaba
grnml kt.

Uhle Box. Vakum kasas. Preslerde vakum blgesinden


geen keenin iindeki suyu emerek temizleyen vakum

Uncoated. Kaplanmam. Kue yaplmam.

kasas.

Uncoated Blanks. Kaplamasz karton.

Ultrafiltration (UF). Ultrafiltreleme. Membran filtrelerde

Uncoated Cover Paper. Kaplamasz kapak kartonu.

ap 0,002 ile 0,02 arasndaki paralarn filtrelenmesi.

Uncoated Free Sheet. Birinci hamur kt. Yaz tab

Ultrafine. Son derece kk (paracklar iin).

ktlar.

Ultra High Yield Pulp. ok yksek verimli selloz. Yar

Uncoated Mill Blanks. Kaplanmam layner kad.

kimyasal selloz retiminde verimin %85 ile %95 arasndan

Uncoated Playing Card Stock. Kaplanmam iskambil

olmas.

kd.

Ultra High Yield Sulphite Pulp. ok yksek verimli slfit

Uncoated Postal Card Stock. Kartpostal kartonu.

sellozu.

Uncoated Printing Paper. Yaz tab kd.

Ultrasonic. Ultrasonik. 20 kHz in zerindeki sesler.

Uncoated Weight. Kaplanmam kt gramaj.

Ultrasonic Flowmeter. Ultrasonik debi ler. Gnderdii

Uncrepped Tissue Paper. Kreplenmemi temizlik kd.

ses dalgasnn gidii ve dn arasndaki zaman lerek


Undercoating. Astar kaplama.

aslnda svnn hzn bulan ve bu deerle debiyi hesaplayan

Undercooked Chips. Az pimi yonga. (E anlaml;

cihaz.

Underdigested Chips)

Ultrasonic Tests. Ultrasonik testler. Yksek frekansl ses

Underdigested Chips. Az pimi yonga. Piiricide tam

titreimlerini kullanarak yaplan (1) ktta kalnlk testleri

pimeden kalm yonga.

(2) mekanik bakm test ilemleri.

Underestimation. Eksik deerlendirme. Deerini dk

Ultrasound. Ultrason. (Baknz; Ultrasonic Tests)

tahmin etme.

Ultrastructure. Hcre duvarnn mikroskobik lekli

Underfire air. Kat yaktl kazanlarda alttan zgaralar

yaps.

arasndan verilen ve bir manifolddan datlan kontroll

Ultraviolet Radiation. Mor tesi ma.

yakma havas.

Ultraviolet Spectrometer. Mor tesi spektrometre.

Underflow. Alt ak. Rejek. Santrifj temizleyicilerde

Unavailability. Yararlanamama. Yararlanlamama. retim

alttan kan rejek hamur.

hedefi ve retim kaynaklar bulunmasna ramen, kt

Underlay. Destek kd. Baslacak kdn altna seviye

kopmas ve arzalar gibi eitli nedenlerle, bir kt

ayarlamak iin konulan kt paras.

makinesi veya bir ekipmandan yararlanamama.

Underliner. Taban layneri. Oluklu mukavvada alt tabaka

Unbeaten Pulp. Dvlmemi selloz hamuru.

olarak kullanlan layner kd.

Unbleached. Aartlmam. Kimyasallar kullanlarak

Under Liner. Alt katman. Kartonda tabanda kullanlan

aartma ilemi uygulanmam selloz veya kt hamuru.

katman.
Unbleached Kraft Pulp. Esmer Kraft sellozu. Aartma

Underpressure. Dk basn.

ilemi yaplmam Kraft sellozu.

Under Runs. (1) Eksik retim. (2) Eksik retim nedeniyle

Unbleached Pulp. Aartlmam selloz. Rengi doal olan

yaplan eksik teslimat.

selloz.
273

NGLZCE-TRKE KIT VE KITILIK TERMLER SZL


Underslice Showers. Cetvel az fskiyeleri. Gs valsi

Unloading. (1) Boaltma. Kamyondan indirme. (2) Ykten

fskiyeleri. Cetvel az ile hamur jeti arasna su vermek

boaltma. Preslerde basnc drerek yk ortadan

amacyla kullanlan fskiyeler. Amac elein slatlmasdr.

kaldrma.

(E anlaml; Breast Roll Showers)

UNO Cylinder. Vakum silindiri. Kurutma blmnde

Undertension. Dk gergi.

birinci grupta kullanlan vakum silindirleri.

Undervalue. Kmsemek. Yanl deerlendirmek.

Unoxidized Black Liquor. Oksitlenmemi siyah likr.

Undervoltage. Dk gerilim.

Hava veya oksijenle temas etmemi siyah likr.

Unexpected Start. Beklenmedik alma. Beklenmedik

Unreduced Salt Cake. Likr iindeki ilenmemi sodyum

devreye girme. Makinenin tehlike yaratacak ekilde devreye

slfat.

girmesi.

Unrefined Pulp. tlmemi selloz.

Uneven Profile. Dzgn olmayan kt profili. Kdn

Unrestricted Data. Snrsz veri. eitli mterilere

elyaf veya rutubet dalmndaki dzensizlik. Genellikle

gnderilen belirli bir rnle ilgili, belirli zaman aralnda

enine profildeki dzensizlik.

elde edilen veriler topluluu.

Unfinished Paper. lemleri tamamlanmam kt.

Unscheduled Maintenance. Plansz bakm. Arza

Unglazed Paper (UG). Kalenderlenmemi kt.

bakmcl.

Uniformity. Homojenlik. Tekdzelik. Yeknesaklk.

Unsized. Tutkalsz. Hamurunda veya yzeyinde tutkal


kullanlmam.

Uninterruptible Power Supply. Kesintisiz g kayna.


Fabrika otomasyonunu ve bilgisayarlar enerji kesilmesinde

Unsized Paper. Tutkalsz kt. Kurutma kd trnde

ksa sre besleyebilen, akl elektrik kayna.

emici zellikte ktlar.

Union. (1) Oynar/oynak bal rakor. Boru balantsnda

Untrimmed Machine Width. Kenar kesimi yaplmam,

kullanlan balant paras.(2) Sendika.

tampondaki en geni kt eni.

Union Kraft. Lamine Kraft. Su geirimsiz hale getirilmi

Untrimmed Size. Kenar kesimi yaplmam kt ls.

Kraft kd.

Unvulcanized Electrical Bond. Vulkanize edilmemi

Union Paper. Yaptrlm kt.

elektrik yaltm kartonu.

Unit Operations. Temel ilemler. Kimya mhendisliinde

Up Curl. Yukarya kvrlma. Bask srasnda kt

retimde kullanlan temel ilemler. Krma, eleme, tme,

kenarlarnn yukarya doru kalkmas.

nakliye, stma, kurutma gibi ilemlerin genel ad.

Upcycling. Deerli rne dntrme. Deersiz bir rn

Unit Processes. Temel sreler. Kimya mhendisliinde

daha deerli rne dntrme.

retimde kullanlan temel sreler. Kimyasal reaksiyonlarn

Upflow Bleaching. Yukar akl aartma ilemi. Aartcda

yer ald sreler topluluu.

sellozun aadan yukarya doru hareket ederek

Units of Measurement. l birimi.

aartlmas.

Unit Slaker Causticizer. Kire sndrme ve kostikleme

Upflow Clarification. Yukar akl temizleme.

nitesi. Her iki ilemi ayni anda yapan bir nite.

Upflow Digester. Yukar akl piirici.

Universal Stationary Syphon. Universal sabit sifon. ok

Uptime. alma zaman. allan fiziki saat toplam.

dk fark basnta (0,2-0,25 bar) 300 metre/dak hzn

Up to Date. Gncel. Gncellenmi.

zerinde alabilen sabit silindir sifonu.

Urban Forest. ehir orman. Selloz kayna olarak

Unlined Corrugated Paper. Fluting kt.

kullanlan ehir ii yeil alanlar.


274

NGLZCE-TRKE KIT VE KITILIK TERMLER SZL


Urea Formaldehyde Wet Strength Resin. re formaldehit
ya dayanm reinesi.
Urethane. retan.
Usable Fiber. Kullanlabilir elyaf. l elyaf ve kayp elyaf
dndaki elyaf. Seim kriterleri dnda kalan elyaf.
Utilization Rate/Ratio. Kullanm oran. (1) retimde
kullanlan geri dnml kt toplamnn, retim
toplamna oran. (2) Kapasite kullanm oran.
U Tube Manometer. U borulu manometre. Buhar
hatlarnda manometre ile basnc llecek ortam arasnda
kullanlan, ii kondensatla dolu ve bu sayede souk
kalabilen, U eklinde bklm bir boru paras, ineli vana
ve buna bal manometreden oluan takm.
UV Coating. Mor tesi kaplama. Ultraviyole kaplama.
Polyester veya polyakrilatlar ile kdn kaplanmas sonras
mor tesi kla kurutulmas.
UV Ink. Mor tesi mrekkep. Mor tesi kta abuk
kuruyan bir mrekkep eidi.

275

NGLZCE-TRKE KIT VE KITILIK TERMLER SZL


Valuable Paper Kymetli kt.

Valuation. Deer bime. Deerlendirme


Value. Deer.
Value Chain. Deer zinciri. Kurum dnda rne katma

Vacuum. Vakum.

deer katan faaliyetler zinciri.

Vacuum Assist. Vakum yardmyla. Vakum destekli.

Value Stream. Deer ak. Bir rn ortaya karmak iin

Safiha zerinde Z ynnde vakum yardmyla yaplan profil

kaynaklarn hareketi.

dzeltici iler.

Valve. Vana. Ventil.

Vacuum Boxes. Vakum kasalar. Elek blmnde,

Valve Actuator. Vana tahrik dzenei. Vana bal.

safihadaki suyu vakumla emen ve elei folyolarla alttan

Kontrol vanalarn harekete geiren vana bal.

destekleyen su alma kasalar.

Valved Sacks. Vanal uval. Kimyasal maddelerin

Vacuum Drainage. Vakum altnda szlme. Kt

tanmasnda kullanlan uvallarda sadece rn doldurmak

makinesi elek ksmnda, vakumla su alnmas ilemi.

iin az braklm tip.

(Baknz; Free Drainage).

Valve Positioner. Vana pozisyoneri. Vana konumlaycs.

Vacuum Enhancement. (Baknz; Vacuum Assist)

Kontrol vana milinin yerini belirleyen ve durduu noktay

Vacuum Evaporator. Vakum buharlatrc. Vakum

kontrolre geri bildiren vana dzenei.

altnda, dk scaklkta buharlatrma yapan ekipman.

Valve Seat. Vana yata. Vana oturma yzeyi.

Vacuum Filters. Vakum filtreleri. Teksif elei trnde,

Valve Sizing Capacity (CV). Kapasite faktr. Vana

fakat vakumla filtre ilemi glendirilmi elek sistemi.

kapasite faktr. Bir vanada 1 PSI basn dm olduu

Vacuum Filtration. Vakum filtreleme. Vakumla filtreleme.

anda vanadan geen su miktarnn galon olarak ls.

Vacuum Foils. Vakum italar. Vakum kasalarnda

Vapor/Vapour. Buhar

kullanlan italar.

Vapor Absorbtion System. Buhar cepleri. Kurutma

Vacuum Gauge. Vakum metre. Vakum pompalarndaki

blmnde safihadan buharlaan suyu yakalayan dzenek.

vakum deenini len kadranl tr vakum metre.

Vapor Compression (VC) Evaporator. Buhar sktrmal

Vacuum Pickup. Vakumlu pikap. Elekten safihay

su evaporatr.

vakumla kaparak prese aktaran sistem.

Vapor Permeability. Buhar geirgenlii. Kdn buhar

Vacuum Pump. Vakum pompas.

geirme zellii.

Vacuum Roll. Vakumlu vals. Sifon valsi. Vakumlu elek

Vapor Phase Corrosion. Hava nemiyle paslanma. Hava

veya pres valsi.

artlar nedeniyle paslanma. Buhar faz korozyonu.

Vacuum Save all. Vakumlu filtre. Dner bir silindirin i

Havadaki nemin %70 in zerine kmas ve metal

tarafna uygulanan vakumla, beyaz sudan elyaf ayran

yzeylerde youmasyla oluan paslanma.

teksif elei.

Vapor Phase Inhibitor. Pas nleyici.

Vacuum Transfer Press. Vakumlu transfer valsleri.

Vapor Phase Inhibitor Paper. Pas nleyici kt. Pas

Presten prese safihay vakumla aktaran valsler.

nleyici emdirilmi kt.

Vacuum Washer. Vakumlu temizleyici. Vakumlu hamur

Vapor Phase Pulping. Buhar fazl selloz piirme.

temizleyici.

Vapor Pressure. Buhar basnc. Genellikle svlar

Valley Abrasion Tester. Valley andrma test cihaz.

zerindeki buhar faznn basnc.

Elekte anma miktarn len bir cihaz.


276

NGLZCE-TRKE KIT VE KITILIK TERMLER SZL


Vaporproof. Buhar geirmez.

Vat Machine. Yuvarlak elekli makine. Silindir makine.

Vapor Recompression Evaporator (VRE). Yeniden

Vatman. Eleki. El yapm kt retiminde, teknede el

sktrmal evaporatr. Sktrlarak suyu alnan ve hala

elei ile safihay oluturan kii.

scak olan likrn buharlatrma amacyla s kayna olarak

Vat Papers. (1)Yuvarlak elekte retilmi ktlar.(2) Elde

evaporatrn d eperinde yeniden kullanlmas.

retilmi ktlar.

Vapor Recovery System. Buhar geri kazanma sistemi.

Vat System. Tekne sistemi. Srekli devridaimle eksilen

Kullanldktan sonra l hale gelen buhar atklarnn ve

hamurun eklendii tekne sistemi.

egzozlarn toplanarak geri kazanlmas.

V Belt. V kay. Kasnakl tahrik sistemlerinde, kasnak

Vaporizers. Buharlatrclar. Termostatik kontroll ve

kanalna oturarak ykn evrilmesine katkda bulunan

iinde klor gibi svlar kullanlabilir gazlara dntren

kay. Ykn byklne gre eni deiebilir ve says

tanklar.

birden fazla olabilir.

Vaporproof. Buhar geirmez.

V Board. Kebent kartonu. Nakliye srasnda ambalaj

Variable Height Trolley. Ykseklii ayarl tayc.

kenarlarn korumak iin retilen ve su emme zellii

Variable Pitch Sheave. Kasnak. V kay kasna.

olmayan kartonlar.

Variable Speed Drive. Hz kumandal tahrik. Hz

Vee Ball Valve. V yarkl kresel vana. Kresel vanalara

deitirilebilen makine tahriki.

ak kontrol edebilme zellii kazandrmak iin yaplm

Variable Stroke Metering Pump. Deiken kurslu dozaj

bir yenilik.

pompas. Dozaj ayarlamak iin bulunmu mekanik

Vegetable Crate Liner. Bitkisel parmen kd. Bir

dzenekli bir pompa.

yllk bitkilerden retilen Kraft tr ve yal, kasa rtmede


kullanlan ambalaj ktlar.

Variance. Sapma. Varyans. Uyumazlk.

Vegetable Parchement Paper. Bitkisel parmen kd.

Variation. Deiim. Farkllk. Varyasyon.

Pamuk veya kimyasal sellozdan yaplm, kdn slfrik

Variator. Varyatr. Hz mekanik olarak deitirilebilen

asitli ortamda banyo edilmesiyle elde edilen, hayvan

Redktr.

derisinden yaplma parmene benzedii iin bu isimle

Varnish. Vernik.

anlan kt.

Varnishability. Verniklenebilir.

Vehicle. Tayc. Tayc ortam. Mrekkebin balayc,

Varnished Wallpaper. Vernikli duvar kd.

zc, yalar gibi akkanlk ilevi gren sv ksm.

Varnish Label Paper. Vernikli etiket kd.

Vellum. (1) Parmen. Hayvan derisinden yaplma ve cilt

Vascular Plant. Damarl bitki. Selloz retilebilecek

kapaklarn kaplamada kullanlan bir parmen veya bu

bitkiler.

parmene benzeyen ktlar. (2) Antik veya yumurta

Vat. (1) Tekne. Kvet. El yapm ktta kullanlan hamur

kabuu grnml ilenmi ktlar. (3) Aydnger ktlar.

teknesi. (2) Elde yaplma kt. (3) Yuvarlak elekli

Vellum Drawing Paper. Aydnger kd.

makinede hamur teknesi. (4) Tutkallama teknesi. (5) Teksif

Vellum Finish. Parmen tr yzeyi ilenmi (ktlar).

elei teknesi.

Velocity. Hz.

Vat Cylinder. Yuvarlak elek.

Velocity Head. Akma basnc. Basma basnc. Bir svnn

Vat Dyes. Daldrma boyas.

baslmasna veya akmasna yetecek basn deeri.

Vat Liner. Yuvarlak elekte retilmi farkl hamur


katmanlar olan layner kd.
277

NGLZCE-TRKE KIT VE KITILIK TERMLER SZL


Velour Covers. Velr kapak ktlar. Pamuklu kuma

Vertical Pump. Dikey pompa.

veya kadife hissi veren trde ilenmi, kitap kapaklarnda

Vertical Size Press. Dey valsli tutkal pres. Valsleri dey

kullanlan ktlar.

eksende, st ste olan tutkal pres.

Velour Paper. Velr kd. Temizlikte kullanlan kt toz

Vertical Slice. st dudak. Hamur kasas cetvel aznn

bezi. (E anlaml; Suede Paper).

aa yukar hareket edebilen st duda.

Velvet Finish. Kadife tr perdahlanm kt.

Vertical Stationary Digester. Kule tipi selloz piirici.

Velvet Printings. Velr yaz kd.

Vertice. Ke noktas. Hamur hareketinin olmad kr

Vendor. Tedariki. Mal veya hizmet satan.

noktalar.

Veneer. Kaplama kd veya kartonu. Duvar ve tavan

Vessel. Damar. Bitkilerde boru eklindeki sv besin tayan

kaplamasnda kullanlan karton levhalar.

hcreler.

Veneer Paper. Duvar kaplama kd. Arkas yapkan

V Fold. V katlama. kiye katlama.

kaplama ktlar

Vibrating Screen Sarsak elek. Vibrasyonlu elek.

Veneer Tape. Yapkan kt bant. rt band.

Vibration. Titreim. Ekipmanlarda grlen ve arzaya

Vent. (1) Basncn almak. Gazn almak. (2) Egzoz.

gtren titreim.

Tahliye.

Vibration Analysis. Titreim analizi. Titreim iindeki

Vented Nip Press. Yivli pres valsi. Alt vals olarak

frekanslar analiz yoluyla bulma yntemi. Titreimin

kullanlan ve yivleri ile fazla suyu atabilen pres valsi.

kaynan bulmaya alr.

Ventilating Hood. Havalandrma davlumbaz. Davlumbaz.

Vibtration Monitoring. Titreim izleme. Titreim lm

Ventilation. Havalandrma.

yoluyla, titreimlerin gidiatn izleme.

Vent Stack. Gaz bacas. Baca.

Vibrator. Sarsak motor. Vibratr. Asimetrik bir arl

Vent Tank. Blf tank. Blf srasnda atlanlarn evreye

evirirken titreimler yaratarak maln bir koniden aa

dalmamas iin kullanlan tank. Tahliye tank.

akmasn salayan sarsak motoru.

Venturi Flume. Venturi borusu. Venturi ak leri. Konik

Vibrator Chip Screen. Sarsak yonga elei.

bir boruda konik parann giri ve klar (n ve arkas)

Vibratory Stock Screen. Sarsak hamur elei. Atk kt

arasndaki fark basnca bakarak debiyi lme yntemi.

hamurundaki pleri ayran elek.

Venturi Scrubber. Venturi baca gaz ykayc. Venturi

Vinyl Fibres. Sentetik elyaf.

ykayc.

Virgin Fiber. Ham selloz. Daha nce kullanlmam elyaf.

Venturi Tube. Venturi borusu.

(E anlaml; Virgin Pulp)

Verdol Paper. Verdol kd. Jakar makinelerinde, delikli

Virgin. Ham. Daha nce ilenmemi.

erit hafza yapmnda kullanlan kt.

Virgin Forest. El dememi orman.

Verify. Dorulamak.

Virgin Pulp. (E anlaml; Virgin Fiber)

Verification. Dorulama. Bir rn, hizmet veya sistemin

Virgin Stock. Selloz. Daha nce hi kda dnmemi

uygunluunu kontrol ederek ortaya karma.

selloz.

Verso. Sol sayfa. Ak bir kitapta soldaki sayfa. (Baknz;

Viscose/Viscouse. Viskoz. znm selloz.

Recto).

Viscous Force. Akmazlk kuvveti. Vizkozite kuvveti.

Vertical Agitator. Dikey kartrc.


Vertical Bleacher. Dikey aartc.
278

NGLZCE-TRKE KIT VE KITILIK TERMLER SZL


Viscous Heat Dissipation. Viskoz s yaylm. Akmazlk

Vulcanizing. Vulkanize etme. inko kloritle elyaflarn

s yaylm. Preslerde yan Akmazl (viskozitesi) ve

yzeyini jelatinletirip, sonra bu ksm alarak geriye yar

basn nedeniyle ar snmas ve ktleye yaylmas.

sert ve youn bir elyaf brakma ilemi.

Viscouse Pulp. Viskoz sellozu. Viskoz yaplmak zere

Vulcanizing Paper. Vulkanize kt. Vulkanize elyaf

znm saf selloz.

yapmak iin vulkanize edilmi kt.

Viscosity. Viskozite. Yapkanlk. Bir svnn aka kar


gsterdii i diren. Niasta tutkal vizkozite lmnde
Stein Hall kab kullanlmaktadr.
Vision. Vizyon. Gr.
Visual Appearance. D grn. Grnen grn. Bask
sonras kdn grnt kalitesi.
VOCs (Volatile Organic Compounds). Uucu organik
bileikler.
Void Fraction. Boluk oran. Bir kdn gzenek
boluklar toplamnn, toplam brt hacmine oran.
Voids. Boluklar. Kt iinde kalan hava boluklar.
Void Volume. Boluk hacmi. Pres valslerinde, preste alnan
su kapasitesini etkileyen kr delik ve yarklarn toplam
hacmi.
Volumetric Composition. Hacimsel bileim.
Vortex. Anafor. Girdap. Dk kesafetli pulperlerde,
ban dnme hareketiyle oluan ve hamuru baa doru
eken girdap. Siklon temizleyicilerde ar paracklarn
aaya ynlenmesini salayan anafor.
Vortex Beater. Anaforlu pulper.
Vortex Meter. Vorteks metre. Trblansla ak cm
yapan cihaz.
Vortrap Cleaner. Vorteksli temizleyici.
V.P.I. Paper. (Vapor Phase Inhibitor Paper). Pas
nleyici kt. Paslanma nleyici maddelerle ilenerek, pas
nleyici zellii kazanm kt.
V Port Ball Valve. V delikli kresel vana.
VSD (Variable Speed Drive). Hz kontroll tahrik. Hz
kontrol yaplan tahrik
Vulcanized Fiber. (1) Vulkanize elyaf. Selloz elyaflarnn
vulkanize edilmesiyle elde edilen elektriksel geirgenlii
azaltlm elyaflar. (2) Vulkanize kt. Elektriksel direnci
artrlm vulkanize ktlar.
279

NGLZCE-TRKE KIT VE KITILIK TERMLER SZL

Warranty Period. Garanti sresi.


Washable Wallpaper. Silinebilir/Ykanabilir duvar kd.
Washboarding. (1) Kasisleme. (2) Baklava iesi gibi
grnme. (Baknz; Washboard Marks)

Wadding. Kt tampon. Kat dolgu malzemesi.

Washboard Marks. (1) Bakalava deseni. Bobinde, kaliper

Ambalajlarn iine boluklar doldurmas iin tklan kat

bozukluu sonucu yumuak kalan blgelerde, ekme

dolgu.

nedeniyle oluan baklava deseni. (Benzer; Chain Marks).

Wad Stock. Fiek kartonunda astar olarak kullanlr..

(2) Kasis. Oluklu mukavvada laynerin ekmesiyle oluan

Walk Way. Yrme yolu. Elek veya bir ekipmann

birbirine paralel kasisler.

evresinde ykseltilmi deme eklinde oluturulan,

Washburn Equation. Washburn eitlii. Adn Edward W.

operatr yrme yolu.

Washburnden alan, gzenekli yaplarda kapiler ak

Wall Base Paper. Duvar kaplama ktlar. Bu tr

dinamiklerini aklayan fizik forml. Islanan ktta veya

ktlarn genel ad.

bitkilerde suyun yukarya doru trmann aklamaktadr.

Wall Board. (1) Duvar kaplama levhas. (2) Genel anlamda

Washer. Ykayc. Selloz ykayc. Sellozun

elyaf kaplama levhas.

kimyasallarn ykayan ekipman. Elei olan vakumlu bir

Wallpaper. Duvar kd. Mekanik sellozdan retilirler.

nitedir.

Bazen st katman olarak birinci hamurla kaplanrlar.

Washer Room. Ykama blm. Selloz veya hamurun

Wallpaper Base Stock. lenmemi duvar kd.

suyla ykanarak, piirmede kullanlan kimyasallardan

Kaplanarak duvar kd yaplacak taban kd.

temizlendii fabrika blm.

Wall Thickness. Et kalnl. eper kalnl. elik

Washi. Geleneksel Japon elde kt yapma sanat.

tanklarda ve elik kaplarda llen duvar kalnl.

Washing. Ykama. ok kk kat paracklarn ve

Warehouse. Ambar. Depo

kimyasallarn hamurdan ayrtrlmas ilemi.

Warm Colors. Scak renkler. Krmz, sar ve turuncu.

Washing Deinking. Mrekkep giderme. Mrekkep


giderme nitesinde ykayarak mrekkebin alnmas.

Warning Indicia. Gizli yaz endikatr.

Washing Up. Ykama. Kat makinesinin ya ksmndaki

Warning Labels. kaz levhalar.

tm donanm temizlik amacyla suyla ykama.

Warp. zg. Elekte zg ipleri.

Wash Roll. Ykama valsi. Elekte safihay brakp

Warping. Kvrlma. Kamburlama. Dzgnl kaybetme.

dndkten sonraki ilk vals. Elekte kalan paracklarn

Warp Level. Kamburluk seviyesi. Oluklu mukavva

ykand vals.

retiminde layner kadn dzensiz ebat deitirmesi

Washups. Temizlik. Ykama.

sonucu oluklu mukavvada meydana gelen kamburlama

Wash Water. Ykama suyu.

seviyesi. Kamburluk Layner kttaki i gerilimden

Waste Energy. Atk enerji. Baca gazlaryla veya scak

kaynaklanmaktadr.

sularla geri kazanlmadan atlan enerji.

Warp Profile. Kamburlama profili. Oluklu mukavvada

Waste Heat Boiler. Soda kazanndan kan gazlar yakarak

kamburluun profili.

alan bir kazan.

Warp Wire. zg. Elekte kuman boyuna doru olan

Waste Paper. Atk kt. Kullanm sonras ortaya kan ve

ipleri. (Baknz; Shute Wire).

geri dntrlebilir kt veya kartonlarla, onlardan

Warranty. Garanti.

yaplm rnler.

Warranty Bond. Garanti senedi. Teminat senedi.


280

NGLZCE-TRKE KIT VE KITILIK TERMLER SZL


Waste Sheet. Bo kat. rt kad. Ciltcilikte, cildin

Water Hyacinth Pulp. Su smbl sellozu. Afrika ve

stne ve altna konulan onu koruyan bo yaprak.

Asyada ar reyen bir su bitkisi olduu iin remesini

Waste Water. Atk su.

kontrol etmek amacyla selloz retiminde


kullanlmaktadr. El yapm ktlar yaplmaktadr. effafa

Waste Water Treatment. Atk su artma.

yakn grnmyle parmene rakiptir.

Waste Water Treatment Plant. Atk su artma nitesi.

Waterleaf (Paper). Temizlik kd.

Waste Water Treatment System. Atk su artma sistemi.

Water Lined. Dz filigranl. (Baknz; Watermark).

Watchmakers Tissue. Saati pelr. Kk paralar sarp

Water Lined Paper. Dz filigranl kt.

saklamak iin kullanlan pelr kad.

Water Lubricated. Su ile yalamal. Baz yataklarn

Water Absorbance Capacity. Su emilim kapasitesi. Belirli

yalamada su kullanmas.

artlar altnda rnek kadn birim ktlesinin emebilecei su

Watermark. Filigran. Ya iz. Kt iinde, safiha yaken,

miktar. (ISO/DIS 12625-8:2009)

egtr (Dandy Roll) veya pres valsi ile yaplan ve kt

Water Absorbent. Su emici. Tutkallanmam, bu nedenle

a tutulduunda grlebilen izler. irketler kendi

su emme zelliinde olan ktlar.

amblemlerini gvenlik amacyla kda ilettirmektedir.

Water Absorbtion (COBB). Su emme. Detaylar (ISO

Ayrca, kt paralarda gvenlik amal olarak

535:1991) de anlatlan su emicilii.

kullanlmaktadr.

Water Based. Su bazl. Suda znebilen.

Watermarked Bonds. Filigranl hisse senedi ktlar.

Water Based Coating. Su bazl kaplama. (E anlaml;

Watermarking Dandy. Filigran valsi. Egtr valsi

Dispersion Coating)
Watermark Laid Dandy. Dz desenli vals.

Water Bleeding. Su kusma. Ar su emerek artk su

Watermark Press Roll. Desenli iz valsi. Ya ksmda iz

alamayacak duruma gelme.

vermede kullanlan desen ilenmi lastik kaplamal vals.

Water Box. Su deposu. Su tank. Kalenderde safihaya su

Watermark Wove Dandy. Desenli filigran valsi.

veya tutkal vermek iin konulan tank.

Water of Hydration. Su hidrasyonu. Su katma ilemi.

Water Color Paper. Sulu boya resim kartonu.

Water Permeability. Su geirgenlii. Safihann

Water Cook. Sulu piirme testi. Scak test. Yeni yaplan

gzeneklerinin su geirme zellii. Pres valslerindeki

piirme kazanlarnn suyla test edilmesi.

performansn ltlerinden biridir.

Water Cooled Spring Roll. Su soutmal vals. Safihay

Water Pollution. Su kirlilii.

soutma amacyla kullanlan vals.

Waterproof. Su geirmez. Yzeyine reine, parafin veya

Water Content. Rutubet. Ktta bulunan su miktar.

zift emdirilerek su geirimsiz hale getirilmi kt ve

Water Creped. Sulu kreplenmi. Kt retildikten sonra

kartonlar.

slatlarak yaplan krepleme ilemi.

Waterproof Paper. Su geirmez kt. (Baknz;

Water Finish. Sulu kalenderlenmi. Kt yzeyi

Waterproof).

slatlarak Kalenderlenmi kt.

Waterproof Sheating. Bitml tavan kd.

Water Finished Paper. (Baknz; Water Finish).

Waterproof Tag. Su geirmez etiket kd.

Water Flow. Su ak.

Water Removal. Su giderme. Su alma. Safihadan suyun


Water Glass. Cam suyu. Sodyum silikat.

uzaklatrlmas.

Water Hardness. Su sertlii.

Water Resistance. Su direnci. Kt yzeyinin suya kar


gsterdii diren.
281

NGLZCE-TRKE KIT VE KITILIK TERMLER SZL


Water Resistant Paper. Suya direnli kt.

Waxed Tissue Excelsior. Parafinli, renkli pelr kd.

Water Retention Value (WRV). Su tutunum deeri.

Dekoratif ktlardandr.

Kdn su tutabilme zelliini derecelendiren deer

Wax Emulsion. Sv parafin.

sistemi. Test, genellikle 900 gr kuru bazda ktla 30 dakika

Waxes. Mum, parafin, balmumu cinsinden maddeler.

sresince yaplmaktadr.

Waxing. Parafinleme. Kt veya kartonun parafinlenmesi.

Water Run. Scak test. Sulu test. Suyla yaplan makine

Waxing Manila. Parafinlenecek manila.

kontrol testi. (E anlaml; Wet Run)

Waxing Paper. Parafin kd. Parfinlemek zere retilen

Water Streaks. Su izgileri. Kt a tutulduunda

ktlar.

grlebilen dalgal grnt.

Waxing Tissue. Parafin pelr. Parafinlenmesi amacyla

Water Treatment. Su ileme. Su artma. Suyun kalitesini

retilmi pelr kd.

istenilen dzeye getirmek iin yaplan ilemler btn.

Wax Pick Test. Mumla yaplan yzey mukavemet testi.

Water Tubes. Kazan su borular. Buhar hale gelmeden

Kt yzeyinin yolunma zelliini belirlemek iin eitli

nceki su borular.

yapkanlkta hazrlanm mumlarla yaplan test.

Water Vapor Permeability. Su buhar geirgenlii. Oluklu

Wax Size. Parafinli tutkallama.

mukavva kutularda, kutunun neme kar davrann

Wax Sized Paper. Parafinle tutkallanm kt.

belirleyen deer.

Wax Spots. (1) Tutkal lekeleri. Hurda kt hamurunda

Water Vapor Transmission. Su buhar iletimi. Oluklu

bulunan ve hamurdan ayrlamad iin kt yzeyine

mukavva kutularda, su buharn i ksmlara geirme

geen yapkan maddelerin yaratt lekeler. (2) Parafin

zelliini belirleyen deer.

damlacklarnn yaratt lekeler.

Wave/Waviness. Dalgalanma. Rutubet nedeniyle kt


Waybill Manila. 3.hamur tren bileti.

kenarlarnda balayan kvrlma.

Waybill Paper. Tren bileti.

Wavy Edges. Dalgal kt kenar. (Baknz; Waviness)

W Board. (1) Mukavva. (2) Ondlal kat. Ambalaj iine

Bask sonras katta slanmann getirdii dalgal grnt.

yerletirilen oluklu mukavva.

Wax Coating. Parafin kaplama. Kasap ktlar yapmnda

Weak Black Liquor. Zayf siyah likr. Konsantrasyonu

kullanlan ilem.

dk siyah likr. Kat madde miktar % 50 nin altndadr.

Wax Coating Machine. Parafinleme makinesi. Kasap

Wear. Anma. Srtnme nedeniyle oluan kalnlk kayb.

kd yapma makinesi.

Wear Rate. Anma oran.

Waxed Board. Parafinli karton.

Wear Resistance. Anma direnci. Srtne sonucu oluan

Waxed Butchers. Parafinli kasap kd.

kalnlk kaybna kar gsterilen yzey direnci.

Waxed Continuous Household Rolls. Frn kad. Rulo

Wear Scar. Anma izii. Kadn andrma zellii

frn kad.

nedeniyle oluan izikler.

Waxed Glassine. Parafinli aydnger kd.

Weave Dandy Roll. Desenli egtr valsi.

Waxed Kraft. Parfinli kraft kd.

Web. (1) Safiha. Kdn makine zerindeki hali. (2)

Waxed Paper. Parafinli kt.

lenmemi tampondaki kt

Waxed Stencil Paper. Parfinli aydnger kd.

Web Break. Kt kopmas. Safiha kopmas. Kt

Waxed Tissue. Parafinli pelr kd. Margarin veya

makinesinde oluan kopma.

tereya ambaj olarak kullanlmaktadr.


282

NGLZCE-TRKE KIT VE KITILIK TERMLER SZL


Web Break Sensor. Kt koptu sensoru. (E anlaml;

Welding. Kaynak ilemi. Birletirme.

Break sensor).

Welding Ends. Kyanak kenarlar.

Web Calendering. Safiha kalenderleme.

Welding Paper. Kaynak kad. Kaynak srasnda

Web Consolidation. Safiha yerleimi. Elek zerinde

evredeki ekipmanlar ve yanc maddeleri korumak ve

elyaflarn sulu ortmada yerlemesi. (E anlaml; Web

rtmek iin kullanlan yanmaz battaniye kd.

Formation)

Well Closed Formation. Dzgn formasyon.

Web Embossing. Bobin haldeki kda gofraj yaplmas.

Well Sized. yi tutkall. ok tutkall.

Web Formation. Safiha oluumu. Elek zerinde elyaflarn

Welts. erit eklinde izler. Makine boyunca, bir kenardan

skarak safihann meydana gelmesi.

dier kenara kadar ulaan, uzama sonucu olumu

Web Glazing. Bobinden perdahlama.

deformasyon atlaklar.

Web News. (Baknz; Web Offset).

Wet Brake. Ya kopuk. Ya ksmda oluan kt kopmas.

Web Offset. Veb ofset bask. Bobinden basm. Srekli

(Baknz; Dry Brake).

bobinden basm.

Wet Broke. Ya dknt. Elek ve pres sonunda meydana

Web Offset Paper. Veb ofset kd.

gelen kopma nedeniyle oluan dkntler ve kenar

Web Paper. Srekli baskya uygun bobin haldeki kt.

dkntleri.
Wet Bulb Temperature. Ya termometre scakl. Islak

Web Printing. Veb bask.

bir termometre ile llen ortam scakl. Termometre


Web Sizing. Bobinden tutkallama.

yzeyinde buharlama etkisiyle ortam scaklndan daha

Web Tension. Safiha gerginlii.

dk bir deer okunur. Soutma kulelerinde, bu scakln

Web up. Safihay elle vermek. Kd elle vermek

bir iki derece stne kadar soutma yaplabildiinden,

Web Width. Safiha eni. Kt makinesi sonuna doru

soutma sistemlerinde bilinmesi gereken bir deerdir.

daralarak giden en.

Blgeye ve havann scaklna gre deiiklik gsterir. Yaz

Web Width at Press. Preslerdeki safiha eni.

gn scaklk deerleri baz alnr.

Web Width at Reel. Mal sarcdaki safiha eni.

Wet Calender. Ya kalender. Kurutma gruplar arasnda


yksek rutubet deerinde ( %15) bask yapan kalender.

Web Width at Wire. Elekteki safiha eni.

(E anlaml; Breaker Stack)

Wedding Bristol. Davetiye bristol.

Wet Creep. Ya krepli. Klasik makinelerde kt yaken

Weddings. Davetiye kt ve kartonlar.

kurutma silindirlerinden birinde krepleme yaplarak, daha

Wedge Sampling. Yarma yntemiyle rnek alma. Ya

sonra dier silindirlerde kurutma yoluyla elde edilen

selloz beinden veya balyasndan rutubet belirlemek iin

Kreplenmi kt.

gen dilimler eklinde alnan rnekler.

Wet Draw. Ya eki. Ya ksmda gruplar arasndaki hz

Weft Wire. Atk iplii. Dokumalarda kullanlan atk iplii.

farkll.

Weight. Gramaj.

Wet End. Ya ksm. Kt makinesinde suyun

Weight Tolerance. Gramaj tolerans.

uzaklatrld elek ve pres blmlerini kapsayan ilk

Weir. Su kanal. Tomruklar yzdrerek tamada

ksmlar. Hamur kasas ile kurutma ksm aras.

kullanlan su kanal.

Wet End Additives. Ya ksm katk maddeleri.

Welded Pipe. Dikili boru.

Wet End Chemicals. Ya ksm kimyasallar.

Welder. Kaynak.
283

NGLZCE-TRKE KIT VE KITILIK TERMLER SZL


Wet End Finish. Ya ksmda ekillendirme. Ya ksmda

Wet Strength Paper. Ya dayanm yksek kt. re

iz verme. Kda ya ksmda grnt verme. Bunlar

formaldehit reineleri gibi, hamuruna ya dayanm

arasnda preste yaplan, yumurta kabuu deseni, antik

maddeleri verilmi, yaken yksek yrtlma mukavemeti

grnm ve eitli desenler yaygndr.

veren ktlar.

Wet Felts. Pres keeleri. Ya keeler. (Baknz; Dry Felts).

Wet Strength Resin. Ya dayanm reineleri. re

Wet Laid. Ya formasyonlu. Safihann sulu ortamda

formaldehit veya melamin formaldehit tr reineler.

olutuu kt. Genellikle ktlarn ok byk blm iin

Wettability. Islanabilirlik.

geerli olan hamurdan kt elde etme yntemi.

Wet Tensile Strength. Ya kopma mukavemeti.

Wet Lapped. Ya katlanm. Pres sonrasnda, kurutma

Wetter Spray. Fskiye. Kalenderde slatma fskiyesi.

blm olmayan makineden katlanarak alnm, ya

Wet Test. Ya test. Ekipmanlara hamur veya su verilerek

selloz.

yaplan montaj sonras test.

Wetlay Process. Ya serme yntemi. Safiha oluturmada

Wetting. Islanma. (1) Kt yzeyine damlatlan kue

kullanlan serme yntemi.

zeltisinin kt yzeyine yaylmas. Damlann yzeyle

Wet Machine. Ya makine. Kurutma blm olmayan,

yapt kontak asnn sfr olmas. (Baknz; Contact

sellozun pres sonrasnda katlanarak alnd makineler.

Angle). (2) Rifaynerde elyafn imeden su almas.

Wet Machine Board. Ya makine kartonu. (Baknz; Wet

Wetting Agents. Islatma maddeleri. Kpk sndrc gibi

Machine).

yzey aktif madde olmalar nedeniyle, slakl arttran

Wet Mullen. Ya patlama mukavemeti.

maddeler.

Wetness. Serbestlik. Safihann veya hamurun su szme

Wetting Down Wood Plies. Odun slatma. Odun

zellii.

ktklerinin kurumamas iin slatlmas.

Wet Nip. Ya nip. Preslerde ve ya kalenderlerde bask

Wetting out a Felt. Kee slatma. Keenin su ile ykanarak

srasnda oluan iki vals arasndaki bask izgisi. Baknz;

temizlenmesi ve almaya hazrlanmas.

Nip).

Wet Waxed Paper. Parafinli kt. Erimi parafinle

Wet on Dry Printing. ok renkli baskda bir mrekkep

kaplanp, su iine daldrlarak soutulmu ktlar.

kuruduktan sonra dier mrekkebi uygulama.

Wet Web. Ya safiha. Ya kt

Wet on Wet Printing. ok renkli baskda bir mrekkep

Wet Web Strength. Ya safiha dayanm. Pres kndaki

kurumadan dier mrekkebi uygulamak.

safiha dayanm.

Wet Press. Ya pres. Kt makinesi ya ksmnda bulunan

Wet Weight. Ya gramaj.

su alma presleri.

Wet Wrinkle. Ya krklklar. Kt yaken oluan

Wet Roll. Ya bobin. Rutubeti yksek bobin.

katlama ve krma izleri.

Wet Rub. Ya srtnme mukavemeti.

W.F. (Water Finish). Yaken yzeyi ilenmi.

Wet Rub Resistance. Ya srtnme direnci. (Baknz; Dry

Wheat Straw. Buday saman.

Rub Resistance).

White. Beyaz.

Wet Scrubber. Sulu baca gaz artma sistemi. Baca gazn

White Box Cover. Beyaz kitap kapa. Beyaz karton.

suyla temizleyen sistem.


White Dextrin. Beyaz dekstirin.
Wet Steam. Ya buhar. inde kondensat bulunan buhar.

White Fiber Sheating. Beyaz elyafl deme kartonu.

Wet Strength. Ya mukavemet. Safihann ya dayanm.


Wet Strength Broke. Ya dayanm yksek dknt.
284

NGLZCE-TRKE KIT VE KITILIK TERMLER SZL


White Lined Chipboard (WLC). Beyaz laynerli kueli

Wicking. Mrekkep kusmas.

karton. Alt ve st katlar beyaz sellozdan ve orta kat eski

Width. En. Kat eni. Safiha eni.

kt veya odun hamuruna dayal kueli karton

Wild. Vahi. Formasyonu bozuk kt.

White Liquor. Beyaz likr. Kraft srecinde piirme iin

Williams Freeness. William serbestlii.

kullanlan sodyum hidroksit ve sodyum sulfat karm.

Willesten Paper. Willesten kd. Kupramonyum

White Liquor Clarification. Beyaz likr berraklatrma.

hidroksitle ilenmi parmen kd. Bcek savar olarak

Kostikli likrden kalsiyum karbonatn ve dier safszlklarn

at ve duvar kaplamalarnda kullanlmaktadr.

alnmas.

Windbox. Kazanlarda yanma havasn dzenli ekilde

White Liquor Mud. Beyaz likr amuru. Beyaz likrn

datan ve hava fanna bal rzgarlk.

tortu ksm.
Winder. Bobin makinesi.
White Manila Paper. 3. hamur kt.
Winder Drum. Bobin makinesi valsi.
Whiteners. Beyazlatc.

Winder Welts. Bobin makinesi izleri. Ktta, ya

Whiteness. Beyazlk. Gerekte, kttan yaylan mavi

ksmlarn bobin sarm srasnda gerilip, atlayarak

n dalga boylarnn llmesiyle belirlenen, zahiri beyaz

braktklar izler.

grnt.
Winder Wrinkles. Bobin makinesi atlak izleri. Bobin
White Paper. Beyaz kt.

mekinesinde gergi hatasyla oluan izler.

White Pitch. Beyaz zift. Kt hamurunda grlen beyaz

Winding. Bobin sarma.

tutkal birikintileri.
Winding Roll. Sarma valsi. Bobin makinelerinde bobinin
White Shavings. Mrekkepsiz matbaa art.

sarld vals/valsler.

White Top Liner. Beyaz st layneri. Oluklu mukavva

Window Envelope Paper. Pencereli mektup zarf kd.

kutularda st yzeyde kullanlan, alt kat esmer, st kat


Winshield Towel. Cam silme kd.

beyaz olan iki katl layner kd.

Windshield Wiping Paper. Cam silme kd.

White Vat Lined Chip. Kesimli kutu kartonu.

Winterizing. Ka hazrlama. Ekipmalar dona kar

White Waste. Beyaz atk kt.

hazrlama.

White Water. Beyaz su. Sulu hamurdan szlen, iinde


Wipe off Paper. Temizlik kd.

kimyasallar ve toz elyaflarn bulunduu yeniden

Wiping off Paper. Temizlik kd.

kullanlabilir su. Elekten alta geen su.

Wiping Paper. Temizlik kd.

White Water Loop. Beyaz su dngs. Beyaz su devresi.

Wiperoll. Islak merdane. Flekso bask merdanesi.

White Water Pit. Elek alt beyaz su tank.

Wire. (1) Elek . Kt makinesinde safiha oluumun

White Water System. Beyaz su sistemi. Beyaz su dngs.

gerekletii blm. Baz makinelerde uzun elek,

Whitener. Beyazlatc.Hamura kartrlan optik

bazlarnda ise yuvarlak elek eklindedir. (Baknz;

beyazlatclar veya ivit boyalar.

Fourdrinier Wire, Cylinder Mould). (2) Tel. Balya teli


Whiteness. Beyazlk.
Wire Drive Roll. Elek tahrik valsi.
Whiting. Toz kalsiyum karbonat.

Wire Changing. Elek deitirme.

Whole Stuff. Hollander kndaki hamur.


Wire End. Elek blm.
Whole Wood Fibre. Tam odun sellozu. Katk maddesi

Wire Guide Roll. Elek regle valsi. Elek altnda bulunan

kullanmadan odunun tlmesiyle elde edilen selloz.

ve elein saa sola kamasn nleyen hareketli vals.


285

NGLZCE-TRKE KIT VE KITILIK TERMLER SZL


Wire Hole. Elek delii. Elekteki bir delik nedeniyle,

Wire Wrapper. Tel sarc. Balya tellerini yumak hale

safihada meydana gelen periyodik delikler.

getiren ekipman.

Wire Life. Elek mr.

Wire Wrap Paper. Makaron kd. plak elektrik

Wire Life Extenders. Elek mrn uzatan tedbir, kimyasal

tellerinin zerine izolasyon amacyla sarlan yaltkan kt.

ve tm nlemler.

Wiring. Kablolama.

Wire Lines. Elek izgileri. Elekte oluan bir sorun

Wiring Diagram. Kablo emas. Balant emas.

nedeniyle meydana gelen izgiler. Bunlar arasnda Chain

Witherite. Doal baryum karbonat. Kt kueleme

Lines, Laid Lines, Wire Marks bulunmaktadr.

kullanlan bir pigment.

Wire Loading. Elekte ykleme. Uzun elekli makinelerde

Wood Chips. Odun yongas.Yonga. Selloz retiminde

safihaya elek zerinde dolgu maddesi verilmesi.

odunun yongalanmasyla elde edilen odun paracklar.

Wire Marks. Elek izleri. Kt makinesinde elek veya

Wood Containing Paper. kinci hamur kt. Odun

etr valsi tarafndan verilen izler.

kd.

Wire Pit. Elek alt su deposu.

Wood Cut. Tahta bask kalb. Bir ahap zemin zerinde

Wire Return Rolls. Elek geri dn valsleri. Elein en alt

falatayla oyularak yaplan bask kalb.

ksmnda bulunan kk apl valsler.

Wood Derived. Aa kaynakl. Aacn yapsndan gelen.

Wire Roll Doctors. Elek vals raspalar.

Selloz retimi srasnda sellozun bnyesinde kalm

Wire Side. Elek taraf. Kdn alt taraf. Matbaaclara

maddeler.

gre, dzgn yzeyli olmad iin yanl taraf diye anlan

Wooden Plug. Takta tka. Bobinin ortasnda bulunan

kt yzeyi. (Baknz; Top side, Bottom Side, Double

mihver boru ularna yuvarlakl ve dzgnl korumak

Sided, Even Sided, Felt Side, Wire Side).

iin aklan tahta tkalar.

Wire Spots. Elek izleri. (Baknz; Wire Marks).

Wood Fiber.Odun sellozu. kinci hamur sellozu.

Wire Table Length. Elek tablas uzunluu. Gs valsi

Wood Flour. Odun tala. Odun unu. Pratikte dolgu

ekseninden sifon valsi eksenine olan yatay elek dzlemi

maddesi olarak kullanlan odun tala.

mesafesi.

Wood Free. Odunsuz. Birinci hamur. Harmannda mekanik

Wire Tension Roll. Elek gergi valsi. Elei belirli

odun hamuru bulundurmayan selloz. Kimyasal selloz.

gerginlikte tutmay salayan ve elek uzadka gerginlii

(Baknz; Wood Pulp).

ayarlayan vals.

Wood Free Coated (WFC). Birinci hamur kue ktlar.

Wire Transfer Rolls. Elek sevk valsleri. Elen altnda, onu

Dk, orta ve ar gramajl ktlardr. Amerikan

tayan kk apl valsler.

derecelendirmelerine gre harman ve beyazl dikkate

Wire Turning Roll. Elek tahrik valsi. Elei dndren

alnarak alt snflar bulunmaktadr. Premium (>88), #1 (

motorun bal oladuu vals.

85-88), #2 (83-85), #3 (79-83), #4 (73-79),

#5 (<73).

Avrupa derecelendirmelerinde edeer ktlarda

Wire Width. Elek genilii.

beyazlklar daha yksektir.

Wire Wound Rod Coating. Ayar milli kue kaplama. l

Wood Free Paper. Odunsuz kt. Birinci hamur kt.

milli kue kaplama. Kue kaplamada, kt yzeyinde

Harmannda mekanik odun hamuru bulundurmayan,

kaplamay belirli kalnlkta yaymaya yarayan, helezon

sellozden yaplma kt. (Baknz; Wood Pulp).

eklinde tel sarl dner mille yaplan kueleme yntemi.


(E anlaml; Metering Rod Coating, Meyer Rod
Coating).
286

NGLZCE-TRKE KIT VE KITILIK TERMLER SZL


Wood Free Uncoated (WFU). Birinci hamur kuesiz

Worm Roll. zli vals. Helisel izli vals. Kee veya safihay

ktlar. Fotokopi ktlar gibi ktlarla daha dk

yanlara doru almaya zorlayan yayc bir vals tr.

gramajl benzer ktlar tanmlayan bir tasnif ekli.

(Spreader Roll)

Wood Free Writing and Printing Paper. Birinci hamur

Wound Roll. Sarlm bobin. Bobin.

yaz ve bask ktlar. (Baknz; Wood Pulp).

Wove. Elek izli kt. Yzeyi dzgn grnmeyen kaba

Wood Pulp. Odun sellozu. kinci hamur sellozu. Pek ok

kt.

selloz odundan yaplmasna ramen bir ksm kimyasal

Wove Dandy. Dzleme valsi. Egtr valsi. Kt yzeyinin

ilemle lignininden ayrld iin adna kimyasal selloz

dzgnln salamak iin kullanlan vals.

denilmektedir. Odun sellozunda ise mekanik tmeyle

Wove Envelope. Zarf kd. Zarf yapmnda kullanlan

selloz retilir ve sert olan lignin alnamaz. Bu nedenle

sradan ktlar.

odunun % 90 ndan fazlas selloza dnr. Buradaki odun

Woven. Dokunmu. rlm. Elek veya kee gibi

kelimesi daha ok lignine ve mekanik tme dnk

dokunmu.

tanmlamadr.

Woven Fabric. Dokuma kt kumalar. Elek ve kee

Wood Pulp Board. kinci hamur karton. (Baknz; Wood

kumalar.

Pulp).

W.P. (Water Proof). Su geirmez.

Wood Rosin. Odun reinesi.

Wrap. Sarma. Sarmak. Paketlemek.

Woodyard. Ktk sahas. Selloz fabrikasnda ktklerin

Wrapper. Ambalaj kd.

bulunduu alan.

Wrapping. Sarg. Sarma.

Wood Vat Lined Chipboard. kinci hamur karton.

Wrapping Crepe. Sarglk krapon kd. Krapon ambalaj

Yuvarlak ekeli makinede retilmi, ikinci hamur karton.

kd. Yanki makinelerde krepleneek retilen sarglk

Wood Wool. Aa yn. Sellozla tala karmndan

ktlar.

oluan ve zifli levha yapmnda kullanlan bir madde.

Wrapping Manila. nc hamur ambalaj kd. Samanl

Woolen Paper. Yns kt. inde selloz d hi bir

ambalaj kd. Manila ad zel bir bitkiden gelmekle

katk maddesi bulunmayan ve kalender valslerine sarlarak

birlikte samanl ktlara verilen genel isim.

kullanlan bir kt.

Wrapping Paper. Sarglk ktlar. Paketlemede kullanlan

Work. . alma.

ambalaj ktlar.

Work Flow. ak.

Wrapping Tissue. Sarglk pelr kd. Pelr ambalaj

Working Conditions. alma koullar.

kd. Yanki makinelerde retilen dk gramajl ambalaj

Work Measurement. lm.

ktlar

Work Order. emri. (E anlaml; Work Request)

Wrinkle. Krk. Ktta skma sonucu ortaya kan

Work Place. yeri. Kt fabrikas.

grnt. Bu grnty ktta zel olarak yaratmak

Work Request. emri. talebi. (E anlaml; Work

suretiyle, kda verilen efekt.

Order)

Writing Bristols. Yaz tab bristol kd. Genelde kitap

Work Study. etd. analizi.

kapa olarak kullanlan bristol kartonlarn, dk gramajl

Work Table. alma masas. Tezgah.

ve yaz yazmak iin kullanlanlar.

World Class. Birinci snf. Dnya kalitesinde.

Writing Paper. Yaz tab kd. Yaz yazmada kullanlan


ve genel olarak bu tr ktlara verilen ortak isim.

287

NGLZCE-TRKE KIT VE KITILIK TERMLER SZL


Writings. Yaz tab kd. Ksaltlm olarak yaz tab
ktlarna verilen ortak isim.
Wrong Side. Ters taraf. Kdn alt yz. (Baknz; Right
Side).
Wrought Iron. Dvme demir. Dvlerek paslanmaya kar
diren kazandrlm demir. (E anlaml; Forged)

288

NGLZCE-TRKE KIT VE KITILIK TERMLER SZL

X
Xerocopy Paper. Fotokopi kd. Fotokopiyi bulan
firmann adyla anlmaktadr.
Xerographic/Xerography Papers. Fotokopi ktlar.
Fotokopi makinesini bulan Xerox firmas adnn kullanclar
tarafndan tm fotokopi ktlarna verilmesi nedeniyle
ortaya km isim.
Xerography. Fotokopi. Fotokopi makinesine onu bulan
retici tarafndan 1937 de konulan ve genel olarak daha
sonra tm fotokopi makinelerine verilen ortak isim.
X Paper. ablon kd. Oyularak yaz veya resim ablonu
hazrlamak iin kullanlan kt.
Xylan. Ksilan. Aata, hcre duvarlarnda bulunan
polisakkaritler.
Xylanase. Ksilanaz. Ksilan n paralanmasnda kullanlan
bir enzim.
Xylem. Odun doku. Ksilem. Bitkilerde kk veya gvdede
bulunan odunsu hcreler.
Xylene. Ksilen. Elek temizliinde lateks tr maddeleri
temizlemede kullanlan kimyasal.

289

NGLZCE-TRKE KIT VE KITILIK TERMLER SZL

Y
Y Wye. Y boru balant paras.
Yankee Cylinder. (Baknz, Yankee Dryer. MG
Cylinder).
Yankee Dryer. Yanki kurutma silindiri. Byk apl ve
buharl kurutma silindiri. Genellikle tek yz parlak pelr
ktlar ve temizlik ktlar retiminde kullanlrlar.
Yankee Machine. Yanki makine. Elekten sonra tek ve
byk bir kurutma silindiri olan makine. Temizlik ktlar
reten makine.
Yard. (1) Saha. Alan. Avlu. Yonga veya ktklerin
depoland ak hava alanlar. (2) 3 fit uzunluk.
Yardage. Uzunluk. Metraj. ngiliz l biriminde kdn
uzunluunu belirten ve metraj kelimesine karlk gelen
tanmlama.
Yarn. plik. (1) Kt makinelerinde kullanlan elek ve
keelerde kullanlan iplikler. (2) Kttan yaplma iplikler.
Yellow Copying. Sar kopya kd. Dnml veya
ikinci hamurdan retilmi, fotokopi veya teksir amal
kullanlan ktlar.
Yellowing. Sararma. Sarlama. Yalanmaya bal olarak,
kdn k etkisiyle beyazlnn sar renge dnmesi.
Laboratuvarda Ultraviyole kta sararma salanmaktadr.
(DIN 6167)
Yellow Pulp. Sar selloz. (1) Saman sellozu. (2)
Aartlamam ham selloz.
Yellow Straw Paper/Board. Samanl kt/karton
Yellow Waybill Copying Tissue. Bilet alt nsha pelr
kd. Mekanik odun sellozundan retilmitir.
Yield. Randman. Verim. Selloz retiminde elyaf verimi.
Yield Value. Randman deeri. kt miktarnn, girdi
miktarna gre yzdesel deeri.
Youngs Modulus. Elastiklik katsays. rnek kt eritte
birim alana uygulanan kuvvete (Stres) karlk, kttaki
deformasyon yani ekil deiikliinin orandr. E harfi ile
ifade edilir.
290

NGLZCE-TRKE KIT VE KITILIK TERMLER SZL


Zeta Potential. Zeta potansiyel. Ykl paracklarn askda

olduu sistemlerde, ters ykl tabakalar arasnda oluan


elektriksel gerilim. Ya ksmda, elek alt suyunda/beyaz

Z-Axis. Z yn. Ktta ve oluklu mukavvada kalnl

suda llen ve kimyasallarn elyafla ve kendi aralarnda

belirten eksen.

ekme gcn belirleyen elektriksel byklk.

Z-Axis Bonding Strength. Z ekseninde balanma kuvveti.

Zig Zag Folding. Zikzak katlama.

Oluklu mukavvann kalnl ekseninde ekilmeye kar

Zig-Zag Trajectory. Zikzakl yrnge. QCS taraycsnn

gsterdii mukavemet (TAPPI T541)

safiha zerindeki hareket izdm.

Z-Direction. Z yn. Kt dzlemine dik eksen. Bir kt

Zinc Finish. (1) inko kaplama. inko kapl kt. Kdn

tabakas ince olmasna ramen boyutludur. Kdn eni

a hassas inko oksitle kaplanm olan.

boyu ve kalnl vardr. Kt kalnl boyunca oluan

Zinc Hydrosulfite. inko hidroslfit. Mekanik odun

nc eksen.

sellozunu aartmada kullanlan bir kimyasal.

Z-Direction Tensile Strength. Z ynndeki kopma

Zinc Liner. inko kaplanm kt. inko folyo ile lamine

dayanm. Kdn nc boyutu olan kalnl ynndeki

edilmi ktlar.

azami kopma dayanm. Burada kat ayrarak kopma sz

Zincs. inko levha. inko kaplamada kullanlan inkonun

konusudur. O nedenle i balanma mukavemeti (Internal

folyo hale getirilmesiyle retilmi levhalar.

Bonding Strength) ile dorudan ilikilidir. (Tappi T 541)

Zinc Sulfide. inko slfit. (ZnS). Bir Kueleme pigmenti.

Z-Fold. Z katlama. paral paravana tipi katlama.

Saf halindeyken Kuelemede titanyum dioksit yerine

Mektup ve brorlerde grlen snrl saydaki zikzak

kullanlmaktadr.

katlama.

Zink White. inko beyaz (ZnO). inko oksit. Pigment

Zein. Zein. Msr bitkisinde bulunan, alkolde znebilen

olarak kullanlan oksitlenmi inko tozu.

bir protein. Ktta tutkallamada ve yzey kaplamada


kullanlr.
Zeolite. Alkali alminyum silikat. (Na2O, Al2O5, (SiO)X,
H2O). Su yumuatmada kullanlan bir reine.
Zeroing. Sfrlama. Gstergeli cihazlarda yaplan, ibrenin
kadran zerinde bir ayar mekanizmas yardmyla sfra
getirilmesi.
Zero Elevation/Supperssion. Sfrn ykseltme/drme.
Transmitter ayarlarnda, l kollarndaki sv seviyesinden
kaynaklanan lm hatalarn ortadan kaldrabilmek iin
uygulanan gsterge deki sfrn ykseltilmesi veya
drlmesi ilemi. Terazilerdeki dara alma ilemi benzeri
sfr noktasn deitiren bir yntem.
Zero Span Tensile Strength Test. Sfr aralkl kopma
testi. Balangta birbirine temas eden, sfr aralkl
enelerin arasna konulan ktla yaplan, kopma dayanm
testi. (TAPPI T 231)

291

NGLZCE-TRKE KIT VE KITILIK TERMLER SZL

Ksaltmalarn listesi

CMMS

Computerized Maintenance
Management System

AA.

Active Alkali

CO2.

Carbon Dioxide

A.C.

Alternating Current

CPM.

Critical Path Method

A.C.T.

Associative Cellulosic Thickeners

CSF.

Canadian Standard Freeness

AD.

Air Dry

CTMP.

Chemi-Thermomechanical Pulp

A.F.

Approach Flow

CTR.

Colloid Titration Ratio

A.F.I.

American Forest Institute

CWA.

Clean Water Act

AKD.

Alkyl Ketene Dimers

DAF.

Dissolved Air Floatation

A.N.P.A.

American Newpaper Publishers

D&B.

Dun and Bradstreet Marketing Index

Assosiation

DCS.

Distributed Control System

A.N.S.I.

American National Standards Institute

DEZ.

Diethyl Zinc Process

A.P.A.

American Pulpwood Assosiation

DIN.

Deutsches Institut fr Norming

API.

American Paper Insttute (1993 den

DIP.

Deinked Pulp, Deinking Plant

DOC.

United States Department of

nce)

Commerce

AQ

Anthra Quinone

ASA.

Alkenyl Succinic Anhydride

D.S.

Degree of Substitution

ASAM.

Alkalie Sulfite-Anthraquinone and

EBA.

Equivalent Black Area

Methanol

ECR.

Edge Crush Resistance

BAT.

Best Available Technology

ECS.

Edge Crush Strength

BCT.

Box Compression Test

ECT.

Edge Crush Test

BCT.

Best Conventional Pollutant Control

EDTA.

Ethylene-Diamine-Tetraacetic Acid

Technology

EF.

English Finish

BF.

Boldface

EFC.

Elemental Chlorine Free

BOD.

Biological Oxygen Demand

EHS.

Environmental, Health and Safety

BPT.

Best Practicable Technology Currently

EIS.

Environmental Impact Statement

Available

EPA.

U.S. Environmental Protection Agency

CAA.

Clean Air Act.

ERP.

Enterprise Resource Planning

CaCO3.

Calcium Carbonate

ESD.

Electrostatic Discharge

CaO.

Calcium Oxide

ESP.

Electrostatic Precipitator

CaSO3.

Calcium Sulfite

FAO.

The Food and Agriculture

CaSO4.

Calcium Sulfate

CD.

Cross Direction

FAT.

Factory Acceptance Test

CEN.

Comit Europen de Normalisation

FBB.

Folding Boxboard

CEPI.

Confederation of European Paper

FCO.

Film Coated Offset Paper

Industries

FCT.

Flat Crush Test

CFCs.

Chlorofluorocarbons

FIFO.

First In First Out

CIELAB.

Commission Internationale de

FMEA.

Failure Mode and Effect Analysis

lEclairage L,a,b

fpm.

Feet per Minute

ClO2.

Chlorine Dioxide

FTU

Formazin Turbidity Unit

CMC.

Carboxymethylcellulose

FSC.

Forest Stewardship Council

Organization of the United Nations

292

NGLZCE-TRKE KIT VE KITILIK TERMLER SZL


GCC.

Ground Calcium Carbonate

NPSH.

Net Positive Suction Head

GDP.

Gross Domestic Product

O3.

Ozone

GW.

Groundwood Pulp

OBA.

Optical Brightening Agent

HAPs.

Hazardous Air Pollutants (CAA)

OCC.

Old Corrugated Containers

H2O2.

Hydrogen Peroxide

OCR.

Optical Character Recognition

H2SO4.

Sulfuric Acid,

HWC.

High Weight Coated Paper

IAEA.

International Atomic Energy Agency

IEA.

International Energy Agency

OEE.
OEM
OME.
OMG.

Overall Equipment Efficiency


Original Equipment Manufacturer
Overall Machine Efficiency
Old Magazine

ISO.

International Organization for

ONP.

Old Newspapers
Operating Surface Topography
Poly Acryl Amide
Poly Amide Epichlorohydrin
The Pulp and Paper Research Institute

LPB.

Liquid Packaging Board

OST.
PAA.
PAE.

LPI.

Lines Per Inch

Paprican.

LWC.

Light Weight Coated Paper

MC.

Medium Consistency

PAT.

Pin Adhession Test

MCC.

Motor Control Center

PCB.

Poly Chlorinated Bi-pheniyl

MCS.

Machine Control System

PCC.

Precipitated Calcium Carbonate

MD.

Machine Direction

PGW.

Pressurized Groundwood Pulp

MF.

Machine Finished

PLC.

Programmable Logic Controller

MFS.

Machine-Finished Specialties

PT.

Total Particulates

MG.

Machine Glazed

PVA.

Polyvinyl Alcohol

M.O.

Making Order

QCS.

Quality Control System

MTBR.

Mean Time Between Repair

RCFA.

Root Cause Failure Analysis

MWC.

Medium Weight Coated Paper

RCT.

Ring Crush Test

NaCl.

Sodium Chloride

Rpm.

Round per Minute

NaClO2.

Sodium Chlorite

SBS.

Solid Bleached Sulfate Board

NaHSO3.

Sodium Bisulfite

SC.

Super Calendered

Na2S.

Sodium Sulfide

SCAN Test.

Scandinavian Pulp and Paper Testig

Na2S2O4.

Sodium Hydrosulfite

Na2SO4.

Sodium Sulfate

SCT.

Short Span Compressive Test

NaS2O3.

Sodium Thiosulfate

SIC.

Standard Industrial Classification

NaOH.

Sodium Hydroxide

SIS.

Standardiserinskomissionen i Sverige

NaOCl.

Sodium Hypochlorite

SR.

Schopper Riegler

Na2O2.

Sodium Peroxide

SO2.

Sulfur Dioxide

NBSK.

Northern Bleached Softwood Kraft

SOx.

Sulfur Oxides

NDC.

Nondestructive Control

SPC.

Statistical Process Control

NDI.

Nondestructive Inspection

SQC.

Statistical Quality Control

NDT.

Nondestructive Tests

SSC.

Sized and Supercalendered

NO2.

Nitrogen Dioxide.

SUS.

Solid Unbleached Sulfate Board

NOx.

Nitrogen Oxides

TAD

Through Air Drying

NOI.

Notice of Intent

Standardization

of Canada

Methods

293

NGLZCE-TRKE KIT VE KITILIK TERMLER SZL


TAPPI.

Technical Association of the Pulp and


Paper Industry

TD.

Telephone Directory

TEA.

Tensile Energy Absorption

TiO2.

Titanium Dioxide

TMP.

Thermo-Mechanical Pulp

TOC.

Total Organic Carbon

TSP.

Total Suspended Particulates

TSS.

Total Suspended Solids

UV.

Ultra Violet

VPI.

Vapor Phase Inhibitor

VOCs.

Volatile Organic Compounds

WF.

Water Finish

WFC.

Woodfree Coated

WFU.

Woodfree Uncoated

WLC.

White Lined Chipboard

WRV.

Water Retention Value

294

NGLZCE-TRKE KIT VE KITILIK TERMLER SZL

Yararlanlan kaynaklar
1.

The Dictionary of Paper. American Paper


Institute, Inc. 1980.

2.

Handbook of Pulp & Paper Terminology. Gary


A. Smoke, Angus Wilde Publications, 2001

3.

Handbook for Pulp and Paper Technologists.


Gary A. Smoke, Angus Wilde Publications, 1992

4.

Handbook of Paper and Board. Herbert Holik,


Willey VCH, 2006

5.

Principles of Wet End Chemistry. Glossary,


Willam E. Scott, TAPPI PRESS, 1996

6.

TIPs. TAPPI Technical Information Papers,

7.

Selloz ve Kt. James P. Casey 3 Cilt. SEKA


Genel Mdrl,

8.

ngilizce Trke Szlk. TDK, 2 Cilt, 1999

9.

Trke Szlk. TDK, 2 Cilt. 1998

10. mla Klavuzu. TDK, 1996


11. Glossary of Terms Used in Paper Trade and
Industry, Indian Standard 4661: 2005

295

You might also like