KAMU EKONOM S PUBLIC ECONOMICS

Dr. Yusuf Tu rul KARAASLAN Dumlup nar niversitesi

KAMU MAL YES PUBLIC FINANCE

1. 2. 3. 4. 5. 6. 7. 8. 9. 10. 11. 12. 13. 14. Maliye Teorisi (Public Finance Theory) Kamu Giderleri Analizi (Public Expenditures) Kamu Gelirleri Analizi (Public Revenues) Kamu Borlanmas (Public Debt) Kamu Btesi (Public Budget) Maliye Politikas (Fiscal Policy) Vergi Hukuku (Tax System) Trk Vergi Sistemi (Turkish Tax System) Kamu Giri imcili i (Public Entrepreneurship) zelle tirme (Privatization) Kamu Mali Ynetim Yap s (Fiscal Management) Mali Denetim: Say tay (Public Audit) Kamu Harcamalar Analizi Kamu Mallar Mlkleri Analizi (Public Properties)
15. 16. 17. 18. 19. 20. 21. 22. 23. 24. 25. 26. 27. 28. Kamu Hizmetleri Analizi (Public Services) E itim Ekonomisi (Education Economics) Sa l k Ekonomisi (Health Economics) Sosyal Gvenlik Ekonomisi (Social Security Economics) Savunma Ekonomisi (Defence Economics) Enerji Ekonomisi (Energy Economics) Ula t rma Ekonomisi (Tansportation Economics) leti im Ekonomisi (Telecommunication Economics) Reglasyon Ekonomisi (Regulation Economics) Kent Ekonomisi (Urban Economics) evre Ekonomisi (Environmental Economics) Ar&Ge Ekonomisi Research & Development [R&D] Economics) Te vik Ekonomisi (Economics of Incentives) Osmanl Maliyesi (Ottoman Public Finance)

KAMU MAL YES (Kamu Ekonomisi)

Kamunun tm iktisadi faaliyetlerinin analizi. Analysis of all activities of the government Devlet ve zel sektr birlikte hareket eder. Public and private sectors collaborate Nihai toplum ihtiyalar na hizmet ederler. Serves in sake of the societies needs MAL YE: Devletin toplumun ihtiya duydu u hizmetleri yapmak amac ile harcama yapmas ve bu harcamalar n finansman . Aralar: Vergi, harcama, borlanma, bte. Analysis of taxes, public expenditures, debt and budget.

FONKS YONEL DEVLET TEOR S

DEVLET N TEMEL GREVLER MAJOR FUNCTIONS OF THE GOVERNMENT (KAMU EKONOM S RASYONEL ) Economic Rationale of Public Intervention

Richard MUSGRAVE

1.Kaynak Tahsisinde Etkinlik: Askeri mal & zel mal (Efficiency in Resource Allocation) 2.Gelir Da l m nda Adalet: Lorenz e risi (Fairness in Income Distribution) 3. ktisadi stikrar (Economic Stability) a. Tam istihdam (Full Employment) i. Makro (Genel Anlamda): Tm retim faktrlerinin (production factors) retim srecinden kendilerine d en pay almalar 1. gc (labor): cret (Wage) 2.Toprak(Nature): Rant(Rent) 3.Giri imci (Entrepreneurship): Kar (Profit)4.Sermaye( Capital): Faiz (Interest) ii. Mikro (zel Anlamda): i gcnn tam istihdam . b. Fiyat istikrar (Price Stability) c. demeler Bilanosunda Denklik (Balance of International Payments) 4. ktisadi Byme ve Kalk nman n Sa lanmas ( Economic Growth and Development)

GEL R DA ILIMI TRLER

Birincil (fonksiyonel) Gelir Da l m : retim faktrlerinin her birinin retim srecinden sonra kendilerine d en pay almas d r. kincil Gelir Da l m : Devletin toplumun tm kesimlerinin elde etti i geliri, gelir da l m nda adaleti sa lamak amac ile vergileme ve destekleme politikalar ile yeniden da tmas d r. Ki isel Gelir Da l m : Bireyler aras gelir da l m Blgesel Gelir Da l m : Blgeler aras ndaki gelir da l m Sektrel Gelir Da l m : Farkl sektrler aras gelir da l m

DEVLET TRLER
1. Tarafs z, liberal, zgrlk, jandarma devlet: 2. Sosyal, mdahaleci devlet: 1929 krizi sonras 3. Organik devlet: sosyalizm, fa izm, nazizm Devlet iin birey 4. Mekanik devlet: Minimal, sosyal demokrat, muhafazakar Birey iin devlet 5. Leviathan devlet: herkesin kendi kar n maksimize etti i devlet modeli

KT SAD S STEMLER
1. Sosyalist Sistem: Mdahalecilik, Merkezi planlama, Kumanda Ekonomisi, Komnizm, Mlkiyet Yok, Giri im yok, Halk ad na iktisadi kararlar devlet al r. Rusya (1917 Ekim devrimi), in, Kba, Kuzey Kore, Gei Ekonomileri 2. Kapitalist Sistem: Liberalizm, Serbest Piyasa, Mlkiyet, Giri im, Tam Rekabet, zgrlk, Fiyat, ABD, ngiltere 3. Karma ktisadi Sistem: Trkiye, Fransa , talya, spanya, Almanya, Japonya KT SAD REJ MLER 1. Serbest Piyasa Rejim 2. Mdahaleci Rejim

KT SAD BYME TRLER

Byme: Ki i ba na d en gelirdeki sreklilik arz eden reel art . Kalk nma: Ki i ba na d en gelirdeki reel art a ilaveten, sosyokltrel yap daki olumlu de i me. Ekstansif (yayg n) byme: miktara dayal ntansif (yo un) byme: verimlili e dayal sel byme (otar i): lkenin sadece kendi kaynaklar n kullanarak bymesi Uzun dnemde byme h z n art r r. Fiziki sosyal sermaye sabit yat r mlar : Altyap , Telekomnikasyon, Ula m Be eri sermaye yat r mlar : E itim, Sa l k, sosyal gvenlik

LORENZ E R S (LORENZ CURVE)

Gelir Dilimi Bir lkedeki gelir da l m n n ne lde adaletli oldu unu len e ridir. lkedeki Nfusun % 20 sinin lkedeki gelirin ne kadar ndan pay ald n gsterir. Gini katsay s ile llr. 0<Gini Katsay s <1 (0 ile 1 aras ndad r) Mutlak e itlik do rusundan % 10 uzakla ld ka gelir da l m %5 bozulur. Gini= 1 Mutlak e itlik do rusuna yakla t ka gelir da l m dzelir. Gini= 0

Gini=0

Gini=0,5 Gini=1

% 20

% 20

Nfus

TOPLUMSAL HT YALAR
KAMUSAL HT YALAR ZEL HT YALAR ZEL MAL P YASA MEKAN ZMASI

KAMUSAL MAL S YASAL KARAR ALMA MEKAN ZMASI

ARZ VERG

S YASAL TALEP BTE SREC

ARZ

P YASA TALEB F YAT ZEL EKONOM

KAMU EKONOM S KIT KAYNAKLAR

KAMU KES M N N ZEL KES MDEN FARKLARI

Kamusal mal ve hizmet sunar. Kamusal mal ve hizmetleri brokrasi sunar. Finansman zorunlu (cebri) vergilerle sa lan r. Sunulacak mal ve hizmet miktar siyasal karar alma mekanizmas belirler. 5. Ama sosyal faydan n maksimizasyonudur. (azamile tirme=enokla t rma) 6. Sosyal maliyetin minimizasyonu (azgarile tirme) 1. 2. 3. 4.

KAMU KURUMLARININ ZELL KLER

1. 2. 3. 4. 5. 6. 7. 8. Tzel ki ilikleri vard r. Alanlar nda uzman personeller al r. Kendilerine zel mal varl klar vard r. Ayr bteleri vard r. Vesayet denetimine tabidirler. Devletin i leyi ini sa layan kurumlard r. Brokrasi sreleriyle ynetilirler. zerk yap dad rlar (i i lerinde ba ms z, d i lerinde ba ml )

KAMU MAL YES LE LG L YAKLA IMLAR

Kurumsal Yakla m : devlet faaliyetlerin hukuki ve idari bak a s ndan incelemektedir. Vergilerin uygulamaya konulmas , sal nmas ve toplanmas ile ilgili dzenlemeler yan nda kamu fonlar n kullan m da ele al nmaktad r. Yap sal Yakla mlar: kaynak da l m nda ve kullan m nda etkinlik, devlet faaliyetlerinin etkinli i ve alternatif maliyetler De i im Yakla m : vergileri kamu hizmetlerinin bedeli olarak kabul etmektedir. Gelir Yakla m : devlet faaliyetinin milli geliri artt r c etkileri incelenmektedir. Refah Yakla m : toplum refah n n maksimize edilmesini ngrmekte olup kimsenin durumundan fedakarl k yap lmaks z n toplum refah n n artt r lmas amalanmaktad r. Hukuki Yakla m: Devlet toplumsal refah iin ekonomiyi dzenler. ktisadi Yakla m: Kamusal faaliyetlerin sat n alma gc tketim, tasarruf, gelir ve servet da l m ile yat r mlar zerindeki etkilerinin analizi

MERKANT L ZM
16 yy ve 18. yy aras nda Avrupa da hakim d nce Maliye kelimesini ilk defa kullanm lard r. K ymetli maden stokun art r lmal d r. D ticareti ve ihracat te vik edilmelidir. D ticaret fazla vermelidir. Endstri devlet taraf ndan desteklenmelidir. Devlet zenginlik iin yollar yapmal d r. Gl ulusal deniz ticaret filolar kurulmal d r. Yerli hammadde kullan lmal d r. Hammadde ihracat yasaklanmal d r. thalat gmrk vergileri ile korunmal d r.

F ZYOKRATLAR
18. yy da Fransa da geli mi tir. Turgot ve F. Quesnay iktisadi tablo. Liberal kapitalizm=physiocracy Toplum 3 s n ft r: 1.Toprak sahipleri 2. tar mda kirac lar 3. K s r s n f tccar ve zanaatkarlar Tccarlar ve zanaatkarlar verimsizdirler. retken tek kaynak tar m ve toprakt r. Tek Vergi tar mdan al nmal d r. Devlet borlanamaz. Do al dzene mdahale edilmemelidir. Devlet i-d gvenlik, diplomasi ve alt yap sa lamal d r.

KLAS K KT SAT
Laissez Faire= b rak n z yaps nlar b rak n z gesinler= serbesti= liberalizm Sadece koruyucu temel hizmetler: i-d gvenlik, diplomasi ve alt yap . Jandarma devlet. Ekonomide tam rekabet geerlidir. Ekonomi tam istihdamda dengededir. Her arz kendi talebini yarat r. Mahreler yasas , Say yasas (Malthus, Mill) Ekonomide do al dzen vard r. Ekonomi grnmez el (invisible hand) ile hep dengeye gelir. Devlet ekonomiye mdahale etmemelidir. Yat r mlar her zaman tasarruflara e ittir. cretler, fiyatlar ve faizler ESNEKT R (elastic). Paran n miktar teorisi. Para arz (Money) enflasyonu (Price)art r r. Mv=PQ (v ve Q sabittir) Klasiklerin tarafs z (ntr) maliyeyi savunurlar. Tarafs z vergi politikas Devlet harcamalar d k olmal d r. Devlet btesi denk olmal d r. Borlanmamal d r. Crowding-out= D lama Etkisi Devlet borlanmas zel sektr d lar. Crowding-in: Devlet yat r mlar n n zel yat r mlar zerindeki olumlu etkisi.

KEYNESYEN KT SAT
Maliye ilmi John Maynard Keynes ile ba lam t r. (John Neville Keynes babas d r). 1929 y l nda ABD de borsa k ile ba layan byk ekonomik buhran ile ortaya kt . Keynes e gre krizden kurtulmak iin devlet ekonomiye mdahale etmelidir. Tarafl vergiler iktisadi ve sosyal ya am dzenlemek amac ile uygulanabilir. Kamu harcamalar arpan ve h zland ran mekanizmas ile geni letici etki do urur. Devletin yapt 1 birimlik harcaman n kendisinden birka kat fazla etki do urmas . Her talep kendi arz n yarat r. Ekonomi eksik istihdamda dengeye gelebilir. cret, fiyat ve faizler tam esnek de ildir. Sendikalar cretlerin d mesine msaade etmez. Yat r mlar ve tasarruflar her zaman birbirine e it de ildir. Kamu borlanmas gereklidir. Y ll k mali dengeden feragat edilebilir. Konjonktrel iktisadi denge nemlidir. Yani devlet btesi birka y ll k dnemler halinde kriz ortadan kalk nca dengelenebilir.

KEYNES KAR ITI GR LER

1. MONETAR ZM: Milton Friedman, para arz =%5 art r lmal d r. Para politikas etkin, do al i sizlik vard r. 2. RASYONEL BEKLENT LER (Rational Expectations): bireyler kamu politikalar n n fark ndad rlar ve bu politikalar etkinsiz k labilirler. 3. ARZ YNL KT SAT (Suplly Side Economics): A. Laffer, kamu harcamalar azalt lmal , vergi oranlar indirilmelidir. bn-i Haldun Mukaddime adl eseri. 4. ANAYASAL KT SAT (Constitutional Economics): Devletin para basma, borlanma ve vergileme yetkileri anayasada s n rland r lmal d r. Buchanan, Tullock, Niscanen

P YASA BA ARISIZLIKLARI (Market Failure) ve DEVLET N EKONOM K RASYONEL

1. 1. 2. 3. 4. 5. 6. 7. Tam rekabetin geerli olmamas (Imperfect competition) Kaynak da l m nda etkinsizlik Gelir da l m nda adaletsizlik D sall klar Sosyal mallar Ortak havuz mallar: Meralar, bal k yataklar , gller lek Ekonomileri (Scale Economics): Do al tekeller (Azalan maliyet): telekom, elektrik, gaz, su Yksek bilgi edinme maliyeti: Asimetrik bilgilenme

DEVLET BA ARISIZLI I GOVERNMENTAL FAILURE

1. Politikada Tam Rekabetin Geerli Olmamas Bilgisizlik (ignorance), ilgisizlik (irrelevance), depolitizasyon (depolitization), dezenformasyon (disinformation), propaganda, a r bilgi ykleme 2. Politik Miyopluk (Political Myophia) 3. Politik D sal Ekonomiler (yanda l k, rant kollama) 4. Politik Negatif lek Ekonomileri 5. Hizmet Kay rmac l 7. Kamuda Gizlilik ve sraflar (extravangancy)

KAMU POL T KASI ARALARI

A. PARA VE KRED POL T KASI (Monetary Polciy) 1. A k piyasa i lemleri politikas (Open Market Operations) Merkez Bankas tahvil al p satarak ekonomiyi dengeler. Central Bank sells and buys bonds and stabilize the economy) 2. Iskonto ve reeskont politikas (Rediscount policy) 3. Munzam kar l klar politikas 4. Kantitatif ve kalitatif kredi politikas B. DI T CARET POL T KASI (Foreign Trade Policy) 1. Tarifeler 2. Miktar k s tlamalar 3. Kambiyo rejimi ve kambiyo denetimi 4. Anla mal ticaret 5. hracat n te viki C. MAL YE POL T KASI (Fiscal Policcy) 1. Kamu Gelirleri Politikas (Vergi Politikas ) 2. Kamu Harcamalar Politikas 3. Borlanma ve Bor daresi Politikas (Debt Management Policy) 4. Bte politikas (Budget Policy) D. REGULASYON VE KONTROLLER POL T KASI (Regulation and Controls Policy)

TAM KAMUSAL MALLAR PURE PUBLIC GOODS

Sadece devlet taraf ndan sunulabilen ve zel sektrn sunamad mal ve hizmetlerdir. gvenlik(emniyet, polis), d gvenlik(askeriye, savunma), adalet, diplomasi gibi mal ve hizmetler tam kamusal mald r. 1.Blnemezler. (Indivisiblity) 2.Pazarlanamazlar. 3.Birlikte tketilirler. (joint consuption) 4.Faydas ndan kimse mahrum b rak lamaz. (non exclusion) 5.Tketiminde rekabet yoktur. (non rivalness) 6.retimi devlet taraf ndan gerekle tirilir. 7.D sall k yayarlar (ba kalar da fayda sa lar) 8. sel Ekonomiler olu tururlar: Do al tekel 9.Fiyat n demeyenler de yararlanabilirler: Bedavac l k (Free rider): Vatanda lar n kamusal mallara olan taleplerini a klamak istememeleri 10.Talebi Zorunludur: Askerlik, ilk retim (Forced Rider) 11.Yksek hacimlerde retilirler.

YARI KAMUSAL MALLAR QUASI PUBLIC GOODS

Blnebilir, bedeli yararlananlara dettirilebilir. E itim, Sa l k, Ula t rma, Sosyal gvenlik Yar kamusal mallar n finansman o unlukla harlarla sa lan r. S k kl maliyeti: yar kamusal mallar kullanan birey say s artt ka o kamu mal nda yararlanman n zorla mas d r. Tatil dn otoyollar n kilitlenmesi. Parklarda yer bulunamamas . ERDEML (MERIT) MALLAR Halk ekmek, a lama, ilkokulda st da t m , renci burslar , ye il kart, ya l kart, sosyal konutlar, ocuk esirgeme kurumu, kre ler, yurtlar, ya l ve kimsesizlerin bak m ve himayeleri ERDEMS Z (DEMERIT) MALLAR Sigara, alkoll iki, uyu turucu

ZEL MALLAR SPECIAL GOODS

Ekmek Su Telefon Masa Ula m zel mallar isel fayda (internal benefit)sa lar. Sadece birey istifade eder. Kamusal mallar d sal fayda (external benefit) sa lar. Tketimde do rudan bulunmayan di er ki iler de dolayl olarak istifade eder.

KLP MALLARI CLUB GOODS

Faydas ndan sadece belirli bir grubun yelerinin yararland mal ve hizmetler. Polisevleri Orduevleri retmen evleri Dinlenme tesisleri

ORTAK HAVUZ MALLARI COMMON POOL GOODS

Faydalar herkese a k olan mallard r. Sahipsizdir. Tkenmeleri sz konusudur. A r kullan m durumu sz konusudur. mrlerinin uzamas iin devlet mdahalesi Ortak mallar trajedisi (tragedy of commons) Meralar, su kaynaklar , vah i hayvanlar, bal klar

DO AL TEKELLER NATURAL MONOPOLIES

Ancak bir i letmenin faaliyette bulunmas na imkan veren sektrlerdir. lek gre artan getiri vard r. lk yat r m maliyetleri ok yksektir. Sabit masraflar zamanla azal r. Telekomnikasyon, elektrik, su, do al gaz, demiryolu, ehir ii otobsler

MAL VE H ZMETLER AYRIMI

TAM KAMUSAL MALLAR Adalet, Diplomasi, -D Gvenlik TAM ZEL MALLAR Ekmek, Araba, Kalem, Kitap YARI KAMUSAL MALLAR E itim, Sa l k, Sosyal Gvenlik DO AL TEKEL MALLARI Elektrik, Gaz, Su, Telefon ORTAK HAVUZ MALLARI Derin bal klar, Madenler -BLNMEZL K -DI LANMAZLIK -BLNEB L RL K -DI LANAB L RL K -DI SAL EKONOM LER - SEL EKONOM LER -BLNEB L RL K -TKET M MAL YETL

MER T MALLAR Kre , Bak mevi, Huzurevi, Yurt -POZ T F DI SALLIK DEMER T MALLAR Alkol, Sigara, Uyu turucu -NEGAT F DI SALLIK

KRESEL KAMUSAL MALLAR GLOBAL PUBLIC GODDS

Kalk nman n sa lanmas ve yoksullu un azalt lmas a s ndan nemli olan, Sunumu ok say da lkenin i birli ine ihtiya duyan S n r a an d sall klara sahip olan hizmetlerdir. evre sorunlar : kresel s nma, ozon tabakas n n delinmesi, hava, su, toprak, grlt kirlili i atmosfer, okyanus, rejimler, bar , istikrar, internet, kutuplar

DI SALLIKLAR EXTERNALITIES
lk defa Knut Wicksell incelemi tir. Kar l ks z ve kendili inden ortaya kan ta ma etkisidir. (spill over) Pazarlanamazlar. Piyasa d d r. Kaynak da l m n bozabilir. D sall k: Bir iktisadi birimin retim veya tketim faaliyeti sonucunda ba ka bir iktisadi birimin retim veya tketim fonksiyonunda meydana gelen olumlu veya olumsuz de i imlerdir. D sall k Trleri: 8 tr vard r (+/ -) 1. reticiden reticiye olan d sall klar: bal retimi 2. reticiden tketiciye olan d sall klar: fabrika at klar 3. Tketiciden reticiye olan d sall klar: rk elmalar 4. Tketiciden tketiciye olan d sall klar: alt n ilek Marjinal - inframarjinal d sall klar Parasal (yalanc : Baumol-Quates) - teknolojik d sall klar

DI SALLIKLARIN SELLE T R LMES ORTADAN KALDIRILMASI

selle tirme: Kamusal mallar n yayd d sall klardan bedel demeden yararlananlara bedel dettirilmesidir. Vergilendirme yolu ile. 1. D sall klar nlemede Kamu zmleri 1. Pigouvian vergiler: Dzenleyici vergiler 2. Coase yakla m : sbvansiyon, te vikler, uzla ma (mlkiyet haklar ) 3. O mal n retimini k s tlama, durdurma veya yasaklama 4. D sall k yayan firmaya ceza verme 2. D sall klar nlemede Piyasa zmleri 1. Kaldor-Hicks yakla m : denkle tirme, tazminat 2. Scitovsky yakla m : taraflar pazarl k ile anla r. Olumlu d sall klarda marjinal sosyal maliyet marjinal zel maliyeti a ar. Olumsuz d sall klarda marjinal sosyal fayda marjinal zel fayday a ar.

SEL EKONOM LER

Olumlu isel ekonomiler (zel sektr) letme bykl veya retim le indeki art nedeniyle i blm artar, verimlilik artar, pazarlama ve da t m maliyetleri d er. Olumsuz isel ekonomiler (kamu sektr) retimdeki a r byme maliyetleri art r r.

KAMUSAL KARAR ALMA PUBLIC DECISION

Politikac lar: Oy (vote) maksimizasyonu Brokratlar: Bte maksimizasyonu (maa , personel) Semenler: Fayda maksimizasyonu (dner+kontr) kar ve bask gruplar (interest and pressure groups): Rant maksimizasyonu Romer-Rosenthal modeli: hem ehricilik brokratlar n memleketlerindeki halk daha ok kamu hizmeti talep etmeleri konusunda ikna etmeleri. Parkinson Hastal (disease): Gizli i sizlik, kart memur Kamusal organizasyonlarda i hacminde bir art 1. 2. 3. 4.

KAMU H ZMETLER NDE OPT MAL SUNUM

Lindahl: Kamu hizmetlerinden sa lanan fayda kadar vergi denmesi Bowen: Herkes ayn miktarda mal ve hizmet tketmedi i iin tketicilerin talepleri toplanamaz. Wicksell: Oybirli i , tm kat l mc lar n onay (konsenss= % 100) sa lanamad iin nisbi oybirli i (%51) olan nitelikli o unluk gereklidir. Pigou-Dalton: Mali rant: Kamu harcamalar n n sosyal faydas n n vergilerin sosyal maliyetinden byk olmas . Az vergi ile ok fayda Mali smr (exploitation): Kamu harcamalar n n sosyal faydas n n vergilerin sosyal maliyetinden kk olmas . ok vergi ile az fayda Pareto Optimumu: kimsenin refah n azaltmadan ba kalar n n refah n n art r lmas . kinci en iyi teorisi: Aksak rekabet dolay s ile vergi ve sbvansiyon politikalar ile optimal kaynak da l m na ula lmaya al lmas . Paul Samuelson: Devlet, zel sektrn yeterli olmad alanlarda tamamlay c d r. Selingman: gelir da l m nda adalet devlet grevi de ildir. Ancak bu farkl l a devlet neden olmamal d r. Jackson Brown: devletin temel grevi reglasyondur. Breton yakla m =temsili hkmet McKean: Hkmetin grnmez eli. Zararlar devlet tazmin eder.

OYLAMA YNTEMLER
Arrow paradoksu: Bireysel tercihlerle toplumsal tercihler tutars zd r. Black: Tek doruklu tercihte oylamada ortanca seenek kazan r. Downs=demokrasinin imkans zl : Hkmetler seim kazanmak iin ortanca semeni hedefler. Poplizm Niskanen=brokrasi: Kamunun a r bymesi kaynak tahsisinde etkinsizli in en byk sebebidir. Buchanan, Tullock: Karar alma maliyeti + d sal maliyet Puanl oylama: En ok puan alan tercih kazan r. Borda kural : En yksek toplam puan alan kazan r. Taraf tutma: Koalisyonlar Oy ticareti: Pazarl klar, Logrolling (oy takas ) Oylama paradoksu: Tek bir seene in seimi kazanamamas Condorcet lt: Oylama paradoksunu gidermek iin seeneklerin iki er iki er oylamaya sokulmas .

KAMU G R

MC L

Ekonomik byme sa lamak Tekelleri devlete i letmek zel sektrn ba aramayaca i leri yapmak Ekonomiye yn vermek ve dzenlemek zel sektre nclk etmek (bebek endstriler[infant industries] tezi) Gelir da l m n dzenlemek K T: Ticari zel mal reten kamu kurumlar d r. KT SAD DEVLET TE EKKL( DT) Sermayesinin tamam devlete ait, iktisadi alanda ticari esaslara gre faaliyet gstermek zere kurulan kamu iktisadi te ebbsdr. aykur, Ziraat, Halkbank, KAMU KS TAD KURULU U(K K): Sermayesinin tamam devlete ait olan ve tekel niteli indeki mallar ile temel mal ve hizmet retmek zere kurulan kamu hizmeti niteli i a r basan kamu iktisadi te ebbsdr. TCDD, Devlet Hastaneleri Messese : sermayesinin tamam bir iktisadi devlet te ebbsne ait olup ona ba l i letmeler toplulu una messese denir. Ba l Ortakl k : Sermayesinin % 50 sinden fazlas KT K K ait olan i letme veya i letmeler toplu undan olu an anonim irketlerdir. tirak: DT K K veya ba l ortakl klar n sermayelerinin en az % 15 en ok %50 sine sahip bulunduklar anonim irketlerdir.

ZELLE T RME
Kamusal mallar n zel sektr eliyle sunumu Kupon: D k gelirli kesimlerin devletin cretsiz da tt kuponlarla ihtiyalar n gidermeleri. G da, giyecek, yak t Ynetim szle mesi: Kamu giri iminin belirli bir sre zel sektre b rak lmas . Kiralama: kamu giri iminin kiraya verilmesi. p toplama, limanlar, ula m Yap-i let-devret: Kamunun zel sektrle tesis kurup, i letip kendisine devretmesi iin anla mas . Havalimanlar , enerji altyap s mtiyaz: hizmet sunma hakk n n zel firmaya verilmesi. Altyap Kamu-zel sektr ortakl : devlet ve zel firma aras nda mlkiyet, ynetim ve finansman konusunda i birli i Enerji santralleri kurulumu, iletimi, da t m , demiryollar

 Kapsam ekonomisi: lek ekonomisi gere i tek bir firman n piyasadaki tm talebi kar lamas n n daha etkin olmas d r. apraz sbvansiyon: letmelerin bir endstride u rad zarar ba ka bir sektrde elde etti i kar ile kapatmas d r. Postac l ktan u ran lan zarar n telekomnikasyon ile kapat lmas . Zirve talep fiyatlamas : letmelerin yksek talep durumunda yksek talep , d k talep durumunda d k talep uygulamalar d r. Otellerin eyllde en d k, temmuzda en yksek fiyat uygulamas . Havayolu firmalar n n sefer zaman yakla t ka fiyat ykseltmeleri

Kamu Dzenlemeleri
REGLASYON : Devletin iktisadi ve sosyal tm sektrlerde uygulamaya koydu u dzenlemelerdir. rn etiketleme zorunlu u, ierik denetimleri, orjin ve kaynak belirtme DEREGLASYON: Devletin koymu oldu u dzenlemelerin ortadan kald r lmas d r. SERBESTLE T RME: Devlet kendi tekelinde olan sektrleri zel sektrn rekabetine amas d r. REREGLASYON: Devletin daha nce kendi tekelindeyken serbestle tirerek zel sektrn rekabetine at sektrlerde yeniden daha etkin rekabeti tesis edici dzenlemeler koymas d r. Havayolu sektrnn zel sektr rekabetine a larak etkin i leyecek piyasa kurallar n n olu turulmas d r.