Bor yak tl araba motoru nas l al r?

Arabayla ha r ne ir olan hemen herkes en az ndan bir kere araban n kaputunu a p iine bakm t r. lk bak ta araba motoru kafa kar t r c metal, boru ve kablolardan olu mu karma k bir yap d r.

Bu makalede motorun ard ndaki temel fikir ve performans artt r p hatalar gidermek iin baz ayr nt l bilgiler verilecektir. Benzinli motorlar n temel amac benzini hareket enerjisine evirmektir. Benzini harekete evirmenin gnmzdeki en kolay yolu, benzinin bir motor iinde yak lmas d r. Bu yzden araba motorlar iten yanmal motorlar olarak bilinir. Burada not olarak d lmesi gereken iki ey vard r : - ten yanmal motorlar n iki farkl ekli vard r. Bunlar dizel motorlar ve benzinli motorlard r. - Eski buharl motorlar kullanan tren, buharl gemi gibi makinalardaki motorlar d tan yanmal motorlard r. Buharl motorlarda, buhar olu turulabilmesi iin kmr, odun, petrol vb yak tlar motorun d nda yak l r. ten yanmal motorlar d tan yanmal motorlara gre daha verimlidir. Bunun yan s ra iten yanmal bir motor d tan yanmal e de erine gre olduka ufak boyutlara sahiptir. ten Yanma Benzin gibi yksek enerjili bir yak t ok az miktarda kullanarak, ufak ve kapal bir bo lu a koyup ate lenirse genle mi gaz formunda inan lmaz bir enerji a a kacakt r. Bu enerjiyle bir patatesi 150 metre uza a f rlatabilirsiniz. Bylece yanma enerjisi patates zerinde hareket enerjisine dn trlm olur. Bu i lemin belli bir dng iinde ve dakikada bunun gibi

yzlerce patlama yapacak ekilde yap lmas araba motorunun temelini olu turur.

Gnmzde aralar n o unda 4 zamanl benzinli motorlar kullan l r. 4 zamanl motor uygulamalar mucidi Nikolaus Otto yu onore etmek iin Otto Dngs olarakta isimlendirilir. Drt zamanl motorun i lem ad mlar - eri yak t alma - S k t rma - Yakma - Egzoz Bu rnekte patates silah ndaki patatesin yerini pistonun ald grlmektedir. Piston ba lant ubu uyla krank miline ba l d r. Krank mili dnd nde pistonu bo altma i levi grr. Dngs boyunca motorda meydana gelen olaylar : 1- Piston en tepede ba lar, yak t ieri alma vanas a l r. Piston motor silindirinin hava ve benzin ile tam olarak dolmas iin a a iner. Bu olaya ieri yak t alma zaman denir. 2- Yak t al nd ktan sonra piston eski yerine hareket eder ve hava/benzin kar m n s k t r r. S k t rma patlamay daha iddetli hale getirir. 3- Piston tepe noktas na ula t nda ate leme nitesi benzini ate ler. Silindir iinde depolanm benzin patlama yapar ve pistonu a a iter. 4- Piston bir kez en alt noktas na arpt egzoz borusuna gnderir. nda egzoz vanas a l r ve silindirin iindeki egzozu

Art k motor bir sonraki dng iin haz rd r. Bu bir dng halinde devam eder. Ancak burda iten yanmal motorda meydana gelen hareketin dairesel, patates zerinde meydana gelen hareketin ise do rusal oldu u unutulmamal d r. Araba motorunda pistonlar n lineer hareketi krank mili sayesinde dairesel harekete dn trlmektedir.

Temel Motor Paralar Motorun ekirde ini silindir ve silindir iinde yukar a a hareket eden pistonlar olu turur. Yukar da rnek verilen motor tek silindirlidir. Ancak birok arata 4-6 ve 8 silindir bulunmaktad r. ok silindirli motorlar genellikle dizili lerine gre s ral , V ve flat olmak zere e ayr l rlar.

S ral silindirler

V tipi silindirler

Flat tip silindirler De i ik konfigrasyonlar farkl avantajlar ve dezavantajlar getirmektedir. Araca uygun seim yap lmal d r. Baz temel motor paralar incelenecek olursa : Ate leme : Bu nite hava/yak t kar m n n yanmas iin ate ler. Daha dzgn bir al ma iin k v lc m do ru anda akmal d r. Vanalar : Yak t giri ve egzoz vanalar kendi zamanlar nda a l p kapanarak hava ve yak t n girmesini ve d ar at lmas n sa larlar. Bu iki vanada s k t rma ve yanma zamanlar nda kapal d r. Piston : Piston silindir iinde yukar a a hareket eden silindir bir parad r.

Piston Halkalar : Piston halkalar pistonun alt ve st k elerinden s zma olmas n engeller. Ba lant ubu u : Bu ubuk pistonu krank miline ba lar. Krank Mili : Krank pili pistonun do rusal hareketini dairesel harekete dn trr. Alt Karter : Krank milini evreler. ten yanmal motoru ya lamak iin ya n pompaland ve devir daim iin tekrar geri dnd depodur. Motor Problemleri Motorla ilgili ortaya kan problemler 3 ana sorundan biri olabilir. - Kt yak t kar m - S k t rma eksikli i - Ate leme eksikli i Bunun yan nda binlerce tali neden problem yaratabilir. Bu 3 temel problemin motor zerindeki etkilerini inceleyelim Kt Yak t Kar m : Bu problem birok farkl ekilde ortaya kabilir. - Benzin bitmi tir, dolay s yla motor hava alabilir ancak benzin alamaz. - Hava alma vanas t kanm olabilir - Yak t sistemi ok fazla yada ok az yak t veriyor olabilir. Bu yzden tam do ru bir yanma gerekle emez. - Yak tta kirlilik olabilir ( rne in yak t tank nda su olmas ). Yak ttaki bu kirlilik yak n yanmas n nleyebilir.

S k t rma Eksikli i : E er hava ve yak t kar m do ru bir ekilde kar t r lamazsa yanma i lemi olmas gerekti i gibi olmayacakt r. S k t rma eksikli nedenden kaynaklanabilir : - Piston halkalar y pranm olabilir - k ve giri vanalar s zd rma yap yor olabilir - Silindir zerinde delik olabilir Silindirler zerinde en s k grlen delik silindir kafas olarak bilinen yerde grlr. Genellikle silindir ve silindir kafas iyi bir s zd rmazl k sa lamak iin contayla birbirlerine tutturulurlar. E er conta k r l rsa silindir ve silindir kafas aras nda kk bo luklar olu abilir. Bu delikler kaa a neden olacakt r.

Ate leme Eksikli i : Ate leme baz nedenlerden dolay ya yetersiz olabilir yada hi olmayabilir. - E er ate leme bujisi eskimi se ate leme gerekle mez. - E er kablo ba lant s kopmu veya unutulmu sa ate leme gerekle mez. - E er ate leme istenen zamandan nce veya sonra yap l rsa yak t do ru zamanda ate lenemeyecektir. Kar la abilinecek di er belli ba l sorunlar : - E er ak bitmi se motor a lamaz - E er valfler do ru zamanda a lmazsa veya kapanmazsa hava giri i ve k olmayaca ndan motor al maz - E er egzoz borusuna bi eyler s k t r lm sa egzoz duman d ar kamayaca ndan motor al mayacakt r - E er ya bitmi se pistonlar silindir iinde yukar a a motoru yava latacakt r. zgrce hareket edemeyecek ve a n rsa krank mili dnemeyecek

- E er krank milinin rahata dnmesini sa layan mil yata dolay s yla motor al mayacakt r.

Motor Valfleri ve Ate leme Sistemleri Birok motor alt sistemi farkl teknolojiler kullan r. phesizki en iyi teknolojilerin kullan m motorun performans n artt racakt r. Modern motorlardaki bu alt sistemlerin incelenmesine valf dizilerinden ba lanabilir Valf dizileri valfler ve bunlar n a l p kapanmas n sa layan mekanizmalardan olu ur. Bu a lma ve kapanma sistemlerine eksantrik mili de denmektedir. Ekstantrik milinde yukar ve a a hareket etmesini sa layan yuvarlak blmler vard r.

Birok modern motor endirekt millere sahiptir. Bu eksantrik milin yukar da grld gibi vanalar n alt na yerle tirildi i anlam na gelir. Mildeki mil dirse i valfleri ok k sa bir ba lant yla do rudan aktive eder. Eski nesil motorlarda ise eksantrik mil krank milinin yan nta bulunan alt karterde bulunurdu. Bu uygulama mil dirse inin hareketini yava latmaktayd . Zamanlama kemeri veya zamanlama zinciri krank mili ile eksantrik mili aras nda ba lant yapar ve valflerin pistonlarla senkronize al mas n sa lar. Birok yksek performansl motor silindir ba na 4 valf bulundurur. Bu valflerin ikisi giri iin ikisi k iin kullan lr. Bu dizilim silindir ba na iki eksantrik mili kullan m gerektirir. Ate leme sistemi yksek voltajl bir elektrik olu turur ve bunu buji ile ate leme teline ula t r r. Elektrik ilk olarak distribtre gider. Distribtr merkezden giden bir kablo v d ar dan distribtre giren 4-6 veya sekiz tel vard r ( silindir say s na gre ). Bu ate leme

kablolar herbir bujiye elektrik arj gnderir.

Motor So utma Sistemi Birok arabada so utma sistemi olarak radyatr ve su pompas bulunmaktad r. Su silindirler etraf ndaki dar geitten geer. Daha sonra radyatrden geerek so utulur. Motorsiklet, im bime makinas ile pek az arabada hava so utma kullan lmaktad r. Hava so utma motoru hafifle tirir ancak motor daha s cak olacakt r. Buda motor performans n ve mrn azaltacakt r.

Birok araban n normalde bir havaland rmas vard r. Yani hava ak m hava filtresinden geerek do rudan silindirlere gider. Yksek performansl motorlar turbo arjl veya super arjl d r. Bu havan n motorlara en ba ta bas nl olarak geldi i anlam n ta r. Bylece herbir silindire daha fazla hava yak t kar m s k t r labilir ve motorun performans artt r labilir. Turbocharger lar egzoz borusuna ba l kk bir trbin kullan rlar. Bylece gelen havayla s k t rma trbini al r. Supercharger ise kompresrn al mas iin do rudan

motora ba lanmaktad r.

Arabay al t ran sisteme ba lang sistemi denir. Bu sistem bir elektrik starter motoru ve starter selonoidinden olu ur. Araba anahtar evrildi inde ba latma motoru dnmeye ba lar. Birka dnmeden sonra yak t yakma i lemi ba layabilir. Ba lang motoru a a dakilerin stesinden gelmelidir : - Piston halkalar ndan kaynaklanan tm srtnmelere - Herhangi bir silindirim s k t rma bas nc na - Eksantrik milini a p kapamak iin gerekli enerji - Motora ba l su pompas , ya pompas , alternator vb. her eye Aralar 12 volt elektrik sistemi kulland klar iin ok fazla enerjiye ihtiya vard r. Voltaj d k oldu u iin amper yksek olmal d r. Bu yzden starter motorundan yzlerce amper ak m akar. Araba anahtar a ld nda bu motora g sa lamak iin selonoidi aktif hale getirir. Motorun Ya , Yak t, Egzoz ve Elektrik Sistemleri Motorun yak t sistemi benzini benzin tank ndan pompalar ve havayla kar t r r. Bylece do ru hava/yak t kar m silindirlere gidebilir. Yak t 3 temel yolla gtrlebilir. Bunlar carburetion, port fuel injection ve direct fuel injectiondur. - Carburetion ynteminde karbratr isimli cihaz havayla benzini birle tirir. - Yak t enjekteli motorlarda ise do ru miktarda yak t silindirlere ayr ayr enjekte edilir. Ya n nemli bir grevi vard r. Ya lama sistemleri motor iindeki hareketli paralar n daha rahat hareket edebilmelerini sa lar. Pistonlar, krankmili ve eksantrik mil gibi hareketli

paralar ya lamaya ihtiya duyar.

Egzoz sistemi egzoz borusu ve susturucudan olu ur. Susturucu olmadan egzoz borusundan gelen binlerce kk patlaman n sesi duyulacakt r. Susturucu sesleri bast r r. Egzoz sistemi ayr ca katalitik kovertr ierir. Modern arabalardaki emisyon kontrol sistemleri sensr ve aktuatrlerden olu an katalitik konverter ierirler. Her ey bilgisayar kontroll ve ayarl d r. rne in katalitik konvrter bir katalist ve oksijen kullanarak kullan lmam yak t ve di er kimyasallar n yanmas n sa lar. Egzoz zerindeki oksijen sensrleri gerekli lmleri yaparak ihtiyaca gre ayarlamalar yapar. Elektrik sistemi ak ve alternatrden olu ur. Alternatr motora bir kay ile ba lanm t r ve aky yeniden arj eder. Ak arac n ihtiya duydu u 12 volt elektri i sa lar. Daha Fazla Motor Gc Elde Etmek Tm bu bilgiler incelendi inde motor performans n artt rmak iin birok farkl yol oldu u grlr. Araba reticileri a a daki de i kenlerle oynayarak motor performans n ve/veya yak t ekonomisini sa larlar. Yerde i tirmeyi Artt rmak : Daha fazla yerde i tirme daha fazla g anlam na gelecektir. nk motorun dngs s ras nda daha fazla benzin yak labilir. Yerde i tirme silindirler daha byk yap larak veya daha fazla silindir eklenilerek artt r labilir. S k t rma Oran n Artt rmak : Daha yksek s k t rma oran retilen gc artt racakt r. Hava yak t kar m n n bas nc artt r ld nda ate leme olmadan bile parlama yapabilir. Yksek oktanl benzinler erken ate lemeyi engeller. Bu yzden daha fazla g elde etmek iin yksek bas n kullanan st dzey performansl aralar genelde yksek oktanl benzine ihtiya duyarlar.

Silindirlere Daha Fazla Madde Giri i : E er silindirlerin iin daha daha fazla hava/yak t kar m doldurulabilirse elde edilen gte artacakt r.

Gelen Havay So utmak : Havan n s k t r lmas s cakl n artt racakt r. Bununla beraber silindirler iinde s cak havadan ziyade so uk havan n olmas tercih edilir. Bu yzden birok turbo arj ve super arjl aralar intercooler a sahiptirler. ntercooler s k t r lm havan n silindirlere girmeden so utulmas n sa layan zel bir radyatrdr. Havan n Daha Kolay Girmesini Sa lamak : Pistonlar a a do ru hareket etti inde hava direnci motor gcn azaltabilir. Hava direnci herbir silindirde iki adet kullan larak nemli lde azalt labilir. Daha byk hava filtreleride hava ak n artt rabilir. Egzozun Kolayca k n Sa lamak : Hava direnci nedeniyle silindirden kan egzoz k yava larsa motor performans d ecektir. Hava direnci herbir silindire ikinci egzoz valfi eklenerek azalt labilir. E er egzoz borusu ok k saysa veya susturucuda ok fazla hava direnci varsa bu geriye do ru bask uygulayaca ndan motor performans n d recektir. Her eyi Daha Hafif Yapmak : Hafif paralar motor performans n artt racakt r. Pistonun her yn de i tirmesinde piston durmak iin bir enerji harcayacakt r. E er paralar hafif olursa bu i lem iin daha az enerji tketilecektir. Yak t n Enjeksiyonu : Yak t enjeksiyonu yak t n herbir silindire hassas bir lmle gnderilmesini sa lar. Bylece yak t performans ve yak t ekonomisi artacakt r. Bor yak tl otomobil motorlar : Bor elmasa yak n bir sertli e sahip, k ran bir elementtir. Atom numaras 5 tir ve B sembol ile gsterilir. Do ada serbest olarak bulunan bir element de ildir. Bor elementi uygun ko ullar sa land nda yksek seviyede yan c , patlay c zellikler gsterdi i bilinmeketir. D ar s yayan bu kimyasal reaksiyon sonucu bir gaz emisyonu da olmamaktad r. Bu yzden bor elementinin alternatif yak t olarak kullan lmas zerine yo un al malar yap lmaktad r. Gnmzde bor elementinin yak t olarak kullan ld teknik olarak yeterli motorlar geli tirilmesine ra men yksek maliyetler nedeniyle u an iin gnlk kullan ma inmemi tir. Bor Yak tl Motor Sistemlerinin Temel Bile enleri Yak t olarak boru kullanan motorlarda ortak olarak bulunan paralar :

- Yakma hcresi - Piston kolu - Yak t besleme nitesi - Saf oksijen elde etme filtresi - Saf oksijen besleme filtresi - Yakma sonucu ortaya kan at klar zerinde i lem yapan birim

Bor Yak tl Motorun al ma Prensibi Safla t r lm bor uygun miktarda saf oksijenle birlikte yanma hcresinin iine al n r. Pistonun s k t rmas yla elde edilen 100 bar bas n oksijen ve borun egzotermik bir reaksiyona girmesine ve bu reaksiyon sonucunda da patlama yaparak pistonu yukar itmesini sa lar. Bor motorun al ma prensibi temel olarak buna dayanmaktad r. Bor motor sisteminde sistemin girdileri saf bor ile %99-100 safl k derecesinde oksijendir. Borun oda s cakl nda herhangi bir yan c veya patlay c zelli i yoktur. Sadece belli miktar oksijenle belirli bir bas n alt nda birle tirildi inde yanma veya patlama gerekle tirerek iten yanmal motorlar n al mas iin gerekli olan itme kuvvetini olu turur. Saf bor, boroksitin paralanmas yla kolayca eldeedilebilir. Saf oksijen ise arac n nne yerle tirilecek gm filtrelerin ara giderken havada %21 oran nda bulunan oksijeni filtre etmesiyle bulunacakt r. Bor yak tl motorlar n at cams bir s v yap s na sahip diboron trioksittir. Bu at k so utularak veya preslenerek kle halinde saklanabilir ve yeniden safla t r larak yak t olarak kullan labilir. Bor motorlar n klasik yak tl motorlara gre birok avantaj bulunmaktad r. - Bor yak t kolayl kla yanmayan bir yap da oldu u iin gvenli i di er yak tlara gre daha yksektir. Yanma, k v lc mlanma vb riskleri yoktur. - 1 birim hidrojenin yapt i i 2.2 birim bor yapabilmektedir. Ancak ayn birim hacimdeki borun a rl hidrojenin a rl ndan 11 kat daha kktr. Yani ayn a rl ktaki hidrojen bora gre 11 kat fazla hacim kaplamaktad r. Buda depolama a s ndan bora ok byk bir avantaj

sa lamaktad r. Bunun d nda bor iplik eklindeki yap s yla bir makarada yer alacakt r, hidrojen iin ise kal n ve so utulmu bir tank ierisinde saklanmal d r. - Bor yak tlar bir yak t tank nda de il iplik halinde bir makara zerinde korunur. Uuculuk zelli i olmad iin y llarca kullan lmasa da herhangi bir eksilme olmayacakt r. - Bor zaten do ada bulunan bir element oldu u iin do ada kirlenmeye neden olmayacakt r. Zaten yanma sonucu herhangi bir gaz emisyonu gerekle meyecektir.
Tarih: Aral k 24th, 2008 Yazar: admin Yorum yok | Kategori Rzgar gne temiz enerji

Biyodizel Nedir? Nas l al r ?

Biyodizel Nedir? Biyodizel, kolza - kanola, ayiek, soya, aspir gibi ya l tohum bitkilerinden elde edilen ya lar n veya hayvansal ya lar n bir katalizatr e li inde k sa zincirli bir alkol ile ( metanol veya etanol ) reaksiyonu sonucunda a a kan ve yak t olarak kullan lan bir rndr. Evsel k zartma ya lar ve hayvansal ya lar da biyodizel hammaddesi olarak kullan labilir. Biyodizel Nas l al r ? Artan petrol fiyatlar ve petrol tabanl yak tlar n evreye verdi i zararlar nedeniyle daha evreci yak tlar ve yeni enerji kaynaklar bulmak iin yap lan ara t rmalar yo unla m ve h zland r lm t r. Bu seeneklerden biri de biyodizeldir. Benzinli arabalara alternatif olarak elektrikli ve hidrojenli arabalar d nlmektedir. Ancak u anki teknoloji bu arabalar n gnlk hayatta verimli bir ekilde kullan mlar n n nnde engel te kil etmektedir. Bu gei dneminde biyodizel yak tl arabalar iyi bir tercihtir.

Biyoyak tlar yak t fosil yak tlar n tersine biyolojik ieriklerden olu ur. Bu biyolojik ieriklerin temel maddesi m s r, soya fasulyesi, hayvan ya vb. olabilir. Bu makalede en yayg n biyoyak tlardan olan biodiesel daha yak ndan incelenecektir. Genel olarak anlatmak gerekirse biyodizel standart dizel yak t na alternatif veya ek olarak kullan labilecek, petrol yerine biyolojik ierikten yap lm bir yak tt r. Biyodizel e itli kimyasal reaksiyonlardan geirilmi bitki ya lar veya hayvan ya lar ndan retilir. Bu iki

kaynakta toksik de ildir ve yenilenebilir.

Biyodizel gvenlidir ve dizel motorlarda ya ok kk bir de i ikli e ihtiya duyarak yada hibir de i ikli e ihtiya duymadan kullan labilir. Biyodizel saf olarak kullan labilmesine ra men genelde standart dizel yak tla kar t r larak kullan l r. Kar m Bxx k saltmas yla gsterilir. xx kar mdaki biyodizel yzdesini verir. rne in en yayg n kullan lan kar m B20 dir. Bu kar mda %20 biyodizel vard r. B100 saf biyodizeli gstermektedir. Ya ve Biodiesel Biyodizelin en ilgin ve dikkat eken yan e itli do al kaynaklardan retilebilmesidir. Hayvansal ya larda kullan labilmesine ra men genellikle bitkisel ya lar tercih edilir. Bilimadamlar ve mhendisler soya fasulyesi, kanola, hurma, ayie i, kolza, pamuk ekirde i, yer f st n biyodizel retmek iin kullanmaktad rlar. Biyodizel kullan lm yemeklik ya dan bile retilebilmektedir. Biyodizel kaynaklar n n ortak noktas hepsinde e itli formlarda ya bulunmas d r. Bitkisel ya lar oda s cakl nda s v haldeki ya lard r. Bu ya lar trigliseridler olarakta isimlendirilirler. Karbon, hidrojen ve oksijen atomlar n n birbirine ba lan p kendilerine has bir dizilime sahip olmas ndan olu maktad rlar. Trigliseroller olduka yayg nd r. Evde kullan lan bitkisel ya lar n yan nda tereya ve domuz ya nda da bulunmaktad r. Trigliseroller E harfiyle grselle tirilebilir. E nin yatay ekli gliserol molekl olarak bilinir. Gliserol sabun, kozmetik rnler ve ila yap m nda s ka kullan lan bir bile iktir. Bu gliserol omurgas na karbon,oksijen ve hidrojenden olu an 3 uzun zincir eklenirse olu an

yap ya ya asidi denir.

Peki trigliseroller aralarda al acak duruma nas l gelirler ? Biyodizeller saf bitkisel ya lar de ildir. Daha nce saf bitkisel ya kullan m denendiyse de bu motorlarda problemlere yol am t r. Saf bitkisel ya yak t haline gelmesi iin bir tak m kimyasal reaksiyonlara sokulur. Biyodizel yap m iin bir ka farkl yol olmas na ra men birok retim tesisi transesterification denilen bir i lem uygularlar. Bu i lemde ya ncelikle ar nd r l r ve sonra alkolle reaksiyona sokulur. Alkol olarak genellikle methanol ( CH3OH) veya ethanol (CH3CH2OH) , katalizr olarakta potasyum hidroksit (KOH) veya sodyum hidroksit (NaOH) kullan l r. Bu i lemden sonra trigliserol esterler ve gliserole dn r. Esterler biyodizel olarak tan mlayaca m z eyi olu turur. Biyoyak t n Tarihi Biyoyak t fikri a lacak derecede eskidir. Diesel motorun mucidi Rudolf Diesel bitkisel ya lardan yak t elde etmeyi d nen ilk ki idir. lk defa 1900 y l nda Paris teki dnya fuar nda motorunu yerf st ya yla deneyerek sunmu tur. Ayn ekilde Henry Ford, Model T arabas n bir m s r rn olan ethanol ile al t rm t r. Sonu olarak Diesel ve Ford un bu al malar petroln o zamanki artlar iin daha mant kl bir yak t olmas nedeniyle

durmu tur.

1970 ve 1980 li y llarda biyolojik yak t kavram Amerika Birle in Devletlerinde tekrardan ele al nm t r. zellikle evre kirlili i, ozon deli i vb. gibi eyler bu al malar n tekrar ba lamas nda etkili olmu tur. 1973-1974 teki Arap petrol ambargosu, 1978-1979 daki ran Devrimi petrol fiyatlar n iki kat artt rm t r. Petrol fiyatlar ndaki art ara t rmac lar n ba ka kaynaklara ynelmelerine neden olmu tur. A ustos 1982 Birinci Uluslararas Bitki ve Sebze Ya lar kongresinde de bitkisel ya lardan yak t retimi konusunda durulmu tur. Avantajlar Biyodizelin birok nemli avantaj bulunmaktad r. - evre dostudur - D kaynakl petrol ba ml l n azalt r

- Motorun kendini ya lamas n sa lar, bylece a nmay azalt r - Hibir de i iklik yapmadan veya ok ufak de i ikliklere her dizel motorda kullan labilir - Geleneksel dizelden daha gvenlidir Biyodizelin tercih edilmesindeki en nemli etken evre dostu olmas d r. Biodizel standart dizel yak ttan daha az at olmaktad r. Ayr ca biodizel yenilenebilir bir enerji kayna d r. Emisyonlar biodiesele gei tart malar n n merkezini olu turmaktad r. Bilimadamlar , kanun koyucular ve m teriler taraf ndan zellikle dikkat edilen baz zararl emisyonlar vard r. Slfr ve buna ba l baz at klar asit ya murlar na neden olmaktad r. Karbonmonoksit kuvvetli bir zehir olarak bilinmektedir. Karbondioksit sera etkisi yaratmaktad r. Bunlar n d nda az bilinen ba ka baz zararl at klarda vard r. Polisilik Aromatik Hidrokarbonlar ( PAHs), kansere neden olmaktad r. Parac k halinde dola an at klar sa l k zerinde negatif etki olu turmaktad r. Yanmam hidrokarbonlar ise dumanl sise ve ozon tabakas n n delinmesine yol amaktad rlar.

Biyodizel tehlikeli emisyonlar azalt r.

lave olarak sylemek gerekirse B100 karbondioksit emisyonunu %78 ve dizel yak tlar n neden oldu u kanserojen etkileri %94 oran nda azalt r. Biyodizelin di er bir zelli i geridn ml olmas d r. Bakteri gibi do al etkilerle ayr t r labilir. Biyodiel geleneksel dizel yak ta gre 4 kat daha h zl bir ekilde ayr t r labilir. Biyodizel lkemizin petrol ihtiyac n n artt dnemde byk nem arzetmektedir. ancak dnyadaki petrol retiminin azald bir

Biyodizel ayr ca motorun ya lanmas n da sa layacakt r. Bylece motor daha rahat hareket edebilir. Biyodizel bir zc gibi davran p motor iinde t kanmaya sebep olabilecek tortular da sprr. Sadece %1 lik biyodizel kar m bile yak t n ya lanma seviyesini %65 artt r r. Biyodizel ayr ca daha gvenlidir. Biyodizel zehirli de ildir. Yanma noktas klasik dizele gre daha yksektir. Yksek yanma noktas kazara meydana gelen yanmalar azalt r. Buda motorun stabilitesini ve hareketini kolayla t r r. Biyodizelin Dezavantajlar Hibir ey kusursuz olmad iin biyodizelinde zay f yanlar vard r.

Problemlerden biri biyodizel emisyonlar nda artan nitrojen oksittir. Dizel yak t retiminde genellikle emisyondaki kat parac klar azalt ld nda buna ba l olarak nitrojen oksit miktar nda art olur. Nitrojen oksit oran n azaltmak iin al malar hala srdrlmektedir. Di er bir problem ise biyodizelin bir zc olarak davranmas d r. Bu zellik iki taraf keskin k l gibidir. Baz eski model dizel aralarda ( 1992 den nceki ) yksek konsantrasyonlu biyodizel kullan m motorda t kanmaya yol aabilir. Biyodizel reticileri yksek konsantrasyonlu biyodizel kullan m na geildikten sonra yak t pompas n n de i tirilmesini nermektedirler. Ayr ca baz motorlarda hem yak t ekonomisini hemde elde edilen gc ok kk bir miktar d rr. Gte ortalama olarak %10 bir d ya an r. Di er bir de i le 1.1 galon biyodizel, 1 litre standart dizele e ittir.

Biyodizelin u anki en byk dezavantaj ise fiyat d r. rne in B20 standart dizelden galon ba na 30-40 sent daha maliyetlidir. Di er bir nemli dezavantaj ise ula labilirliktir. Biyodizel yak t, standart dizel yak tlar gibi heryerde bulunamamaktad rlar.
En ok incelenen makaleler sizin de ilginizi ekebilir. Ltfen ilgilendi iniz yaz n n zerini t klay n z. AKILLI EVLER, X10 TEKNOLOJ S LE EV OTOMASYONU D J TAL GVENL K S STEMLER EV GVENL K C HAZLARI, KABLOSUZ ALARM CCTV KAPALI DEVRE KAMERA S STEMLER YEN LENEB L R TEM Z ENERJ KAYNAKLARI YKSEK TEKNOLOJ S STEMLER HAKKINDA B LG LER NETWORK SWITCH NED R? NASIL ALI IR EL KAMERASI NED R? NASIL ALI IR? UZAK MASA ST PROGRAMI LE B LG SAYARI UZAKTAN YNETME ELEKTR K EBEKES ZER NDEN A OLU TURMA TELEFON HATTI ZER NDEN NETWORK KURULUM D G TAL FOTOGRAF MAK NES NED R? NASIL ALI IR? B YOMETR K S STEMLER NED R? NASIL ALI IR? IP KORUMA SINIFI NED R? RFID NED R? RADYO FREKANSIYLA TANIMLAMA TEKNOLOJ S KABLOSUZ ELEKTR K ENERJ S LET M DEPREME DAYANIKLI AKILLI EV TEKNOLOJ S MOBESE EH R ZLEME GVENL K KAMERASI S STEM CAM LERE GVENL K KAMERALARI YZ TANIMA NED R? YUZ TANIMLAMA S STEMLER

Tarih: Aral k 20th, 2008 Yazar: admin Yorum yok | Kategori Rzgar gne temiz enerji

Gne Pilleri Yeni Teknoloji : nce Film Solar Panel

Solar paneller en popler yenilenebilir enerji ikonlar ndan biridir. Evlerin at lar nda, tarlalarda , bozk rlarda kurulmu siyah camlar olarak uzun y llard r grlmekte ve kulan lmaktad rlar. Ancak 1,7m x 0,8m x 5 cm boyutlar ndaki solar paneller art k tarih olabilir. nk yeni nesil daha verimli ve ekonomik gne panelleri retilmeye ba land . Yeni nesil ince-film fotovoltaik hcrelerin 2010 y l nda dnya genelinde 3700 megawatt elektrik retmesi beklenmektedir.

2010 y l ndan sonra ince-film solar paneller tm dnyada yayg nla arak kullan lacakt r. Bu makalede ince-film solar panellerin geleneksel panellerden neden daha ucuza retilebildi i, neden daha verimli oldu u ve neden daha esnek bir yap ya sahip oldu u incelenecektir. nce-Film Solar Hcre Nedir ? E er gne enerjisiyle al an bir hesap makinas kulland ysan z ince-film teknolojisiyle tan m s n z demektir. Hesap makinas ndaki bu kk hcre byk bir yap da de ildir. Genelde 2.5 cm uzunlu unda ve 0,6 cm geni li indedir. Hcrenin inceli i teknoloji karakteristi ini belirtir. Silikon levhalardan farkl olarak k emici tabakalar 350 mikron kal nl ndad r ve ince-film gne hcreleri 1 mikron kal nl nda k emici tabakalar ta r. 1 mikron metrenin milyonda biridir. nce-film gne hcrelerinin 3 temel e idi bulunmaktad r. Bunlar kullan lan yar iletkene gre farkl l k gsteren amorf-silisyum (a-Si), kadmiyum tellrid (CdTe) ve bak r indiyum galyum deselenid (CIGS). Amorf silisyum basite geleneksel silisyum hcrelerin inceltilmi i olarak d nlebilir. Bu yzden en s k kullan lan e it a-Si dir. a-Si solar hcrelerle ilgili en byk problem silisyumun herzaman kolayl kla ve ihtiya kadar bulunamamas d r. a-Si solar hcreler verimsiz de ildir. Ancak gne e kar korunmas z b rak ld klar nda k glerinin nemli bir k sm n kaybederler. Daha ince a-Si hcreler bu sorunun zerinden gelir ancak ince katmanlar n k emme kapasiteleri azal r. Tm bu faktrleri inceledi imizde a-Si hcrelere hesap makinas vb gibi kk apl uygulamalar iin idealdir. nce-film Solar Hcrelerin Yap lar Gne enerji hcrelerinde yap ve al ma birbiriyle ok ili kili oldu u iin nas l al t klar n incelemek gerekir. Fotovoltaik hcreler yar iletken olarak bilinen materyalden yap l rlar. Yar iletkenler saf halde yal tkand rlar. Ancak s t ld klar nda veya ba ka bir maddeyle kar t r ld klar nda

iletken konuma geebilirler. Yar iletken fosfor gibi bir elementle birle ti inde a a fazladan elektronlar kar. Bu tip yar iletkenlere n-tipi yar iletken denir. Yar iletken boron gibi ba ka bir materyalle kar t r l rsa elektron kabul edebilen delikler a l r. Bu tip yar iletkenlere ise ptipi yar iletken denir. PV hcre n-tip ve p-tip materyallerin birle iminden olu ur. Bu materyallerin birle me noktas na junction denir. I k yokken bile ok az miktarda elektron n-tip ten p-tip e junction blgesinden geerek ula r. Bu gei az miktarda voltaj olu mas na neden olur. Ortamda k varsa elektronlar n bu gei i daha fazla olacak ve olu acak ak m elektrikli cihazlarda kullan labilecek bykl e ula acakt r. Geleneksel solar hcreler n-tip ve p-tip katmanlarda silisyum kullanmaktad r. Ancak yeni jenerasyon ince-film hcreler kadmiyum tellrid veya bak r galyum deselenid kullan r. CIGS gne hcrelerinin iki temel konfigrasyonu vard r. CIGS-on-glass hcresi daha etkili bir elektrod olu turmak iin molibden katman ndan yap lm t r.

Bu ekstra katman CIGS-on-foil hcrelerde gerekli de ildir. nk folyo zaten elektrolid grevi grmektedir. inko oksit (ZnO) katman CIGS hcresinin di er bir elektrodu i levini grr.

Yar iletken malzeme ve kadmiyum sulfid katmanlar bu iki elektrod katman n aras nda yer al r ve n-tip, p-tip malzeme olarak davran rlar. Bu n-tip ve p-tip katmanlar sayesinde elektron hareketlerinden ak m olu turulabilir. CdTe gne hcreleri benzer bir yap ya sahiptir. Bir elektrod bak r a l karbon katman ndan olu ur, di er elektrod ise kalay oksid (SnO2) veya kadmiyum stanat (Cd2SnO4) olu ur. Bu tip gne hcrelerinde ise yar iletken kadmiyum tellrid olur (CdTe). CdTe hemen yan ndaki kadmiyum slfat (CdS) ile n-tip ve p-tip katmanlar olu turur.

nce-film gne hcrelerini geleneksel gne hcrelerinin verimlerini kar la t rmak gerekirse ; teorik olarak silisyum tabakal geleneksel gne pilleri %50 enerji verimlili i sa lar. Bu zerine d en gne enerjisinin sadece yar s n elektrik enerjisine evirdi i anlam na gelir. Gerekte ise silisyum tabakal geleneksel gne pilleri ancak %15 ~ %25 verimlili e ula abilir. Son teknolojik geli melerle beraber ince-film gne hcrelerinin verimleride geleneksel gne hcreleriyle yar abilir hale gelmi tir. CdTe gne hcrelerinin verimi %15, CIGS gne hcrelerinin verimi ise %20 ye ula m t r. Bununla beraber kadmiyum kullan m sa l k a s ndan sak ncal d r. nk kadmiyum yemek zincirine kar abilecek yksek derecede zehirli civa maddesinden olu ur. nce-film Solar Hcrenin retimi Maliyetlerin bykl gne enerji teknolojisinin yayg nla mas n n nnde bir bariyer olarak durmaktad r. Klasik silisyum gne hcrelerinin retimi karma k, ok zaman alan bir i lemdir. Bu da watt ba na retim maliyetini artt r r. Silisyumdan yap lmayan ince-film gne hcrelerinin retimi ise ok daha kolayd r ve bu zelli ide retim engellerini ortadan kald r r.

1- Bir alminyum folyo topu byk bir pres iine srlr. Elde edilen alminyum folyo birka metre geni li inde ve bir ka kilometre uzunlu unda olabilir. Bu zelli i rnn birok farkl uygulamaya adapte olabilmesini sa lar. 2- A k hava artlar nda al an bir yaz c alminyum tabaka zerine yar iletken mrekkepten olu an bir tabaka olu turur. Bu retim ekli bir devrim yaratm maliyetleri ve retim sresini nemli lde d rm tr. 3- Ba ka bir pres CdS ve ZnO katmanlar olu turur. ZnO k yans tmaz bir tabakad r. Al nan tm gne n n yar iletken tabakaya ula mas n sa lar. 4- Son olarak haz rlanan folyo hcreler halinde kesilerek kullan ma haz r hale getirilir.

Tarih: Kas m 7th, 2008 Yazar: admin Yorum yok | Kategori Rzgar gne temiz enerji

Uzay Kaynakl Enerji retim Yntemleri

nsanl k on y llard r temiz enerji kaynaklar konusunda ara t rmalar yapmaktad r. Bir enerji kayna tam testi geecekken hemen nemli bir kusuru ortaya kmaktad r. Nkleer, rzgar, solar, ve hidroelektrik enerjilerin hepsinde baz kusurlar vard r. rne in gelenekel nkleer fizyon ile nkleer enerji ok risklidir, rzgar enerjisi istikrarl de ildir, gne bulutlardan herzaman gemeyebilir ve hidroelektrik barajlar do al evreyi bozmaktad r. Tam olarak al abilen bir zm bize birka k y l uzakta olabilir. Baz ara t rmac lar enerji ihtiyac m z n y ld zlardan sa lanabilece ini d nmektedirler. Ara t r lan kaynaklardan birisi de helyum-3 nkleer fzyon reaksiyonunda kullanmakt r. Nkleer fizyonda atom ekirde i ikiye blnrken, fzyon reaksiyonunda atom ekirde i enerji retmek iin biraraya toplan r. Nkleer fzyon reaksiyonu hidrojen izotoplar olan dteryum ve tirityum ile denenmi tir ve bu reaksiyonlar sonucu sahip oldu u enerjinin byk o unlu unu radyoaktif ntronlar olarak verebilmi tir. Ayr ca gvenlik ve retim verimlili i artm t r.

Di er bir yandan Helyum-3 te mkkemmel derecede gvenlidir. Herhangi bir kirlilik veya radyoaktif at k olu turmaz. Helyumun izotopu olan helyum-3, 2 proton ve sadece bir ntron ta r. Yksek s cakl kta s t l p dteryumla birle tirildi inde inan lmaz llerde enerji a a kar r. 1 kilogram helyum-3 ile 0.67 likogram dteryum 19 megawatt/y l enerji retebilir. Kabaca 25 ton helyum-3 Amerikan n 1 y ll k enerji ihtiyac n kar layabilir. As l problem 25 ton helyum-3 dnyada do al yollarla bulamamakt r. Ancak bilim adamlar n n hesaplamalar na gre helyum-3 elementi ayda 1 milyon ton civar nda bulunmaktad r. Bu kadar helyum elementi dnyada bulunan tm fosil yak tlardan 10 kat daha fazla enerji retecektir. E er bu kadar yak t para ile ifade edecek olursak u anki petrol fiyalar na gre tonu yakla k 4 milyar dolar olacakt r. Geriye bu helyumu karmak ve ince ayarl bir fzyon i leminden geirmek gerekmektedir. Gnmzdeki fzyon reaktrleri elektrik retmek iin gerekli yksek s cakl klara ula may tam olarak ba aramam lard r ve ay yzeyinden al nan topraktan helyum-3 ay klamak iin yo un rafine i leminden gemesi gerekmektedir. Bu da u anki mevcut teknoloji ile helyum-3 n potansiyelinden tam olarak yararlanamayaca m z anlam na gelir. En ok gelecek vaadeden uzay-temelli eneji kaynaklar ndan biri de gne enerjisidir. Uzaya yerle tirilecek gne panelleri, ya mur, bulut,mevsimsel farkl l klar gibi olumsuz etkilerden etkilenmeyeceklerdir. Uzay Gne Enerjisi ( SSP - Space Solar Power ) geleneksel gne enerji sistemleriyle ayn ekilde al r. Tek fark uydular veya ay zerine kurulmas d r. retilen elektrik mikrodalgalara evrilir ve yeryzne do ru yollan r. Yeryznde do rultucu antenler vas tas yla bu mikrodalgalar toplan r ve tekrar elektri e evrilir.

Asl nda bu yntemin benzerini haberle me uydular cep telefonu gr melerini iletirken yapmaktad r. Mikrodalga transfer ynteminin ok uzun y llard r tm detaylar yla bilinmesi, gne panellerinin ilk zamanlar na gre 3 kat daha verimli olmas sebebiyle uzay tabanl gne enerji sistemlerinin dikkate al nmas gereken bir yntemdir. Bu konuyla ilgili ilk proje 1970 li y llarda ortaya at lm t r. yerden 36.000 kilometre yksekli e yerle tirilecek olan gne panelleri yeryzne gre sabit konumda duracak ve 5 km ye 10 km boyutlar nda olacakt r. Bu byklkteki bir gne enerji paneli y ll k retim kapasitesi 400 milyon kW/saat olan Amerikadaki Hoover baraj ndan iki kat daha fazla enerji retecektir. Bu proje ekonomik a dan imkans z oldu u iin uygulanamam t r. Son y llarda ise geli en teknoloji ile farkl sistemler zerinde d nlmeye ba lanm t r. Bu projelerden biri dnya evresinde dnen ve daha kk oldu u iin ynetimi daha kolay olan gne enerji sistemleri kullanmakt r. Bu uydular yerden 540 km yksekli e yerle tirilecek ve yakla k 300 metre boyutlar nda olacakt r. Bu byklkte bir gne paneli 1000 evin elektrik ihtiyac n kar layabilir.
Tarih: Kas m 6th, 2008 Yazar: admin Yorum yok | Kategori Rzgar gne temiz enerji

Gne Enerjisi Nedir, Solar Enerji Sistemi

Gne enerji sistemleri en popler do al enerji sistemlerindendir. Yukar da bir gne enerji sisteminde bulunan en temel elamanlar ema halinde sunulmu tur. Gne ten enerji elde etmek iin ihtiya duyulan gce e de er gne paneli, gne panellerinden elde edilen enerjiyi depolamak iin bataryalar, bataryalar n arj olmas n kontrol etmek iin arj kontrolerler, Bataryalardan al nan enerji k n ev aletlerimizde kullan lacak seviyeye getiren inverterler kullanmak gereklidir. Solar Paneller

Gne enerjisini elektrik enerjisine eviren sistem paras d r. Bir gne enerji sistemi olu tururken ncelikle ihtiya duyulan g hesaplan r ve buna uygun byklkte gne enerji panelleri seilir. arj Kontrolrler Bataryalarda arj a m olmas n nler. Do ru bir ekilde arj edilmesi bataryalar n zarar grmesini nleyecek, performans n ve kullan m mrn artt racakt r. nverter Gne enerji sisteminin en nemli paralar ndan biridir. Gne panellerinden elde edilen 12 volt DC gerilimi 220 volt AC gerilime dn trr.Batarya

Elektrik gcnn bir kimyasal reaksiyon formunda sakland blmdr. Depolama yap lmad taktirde gne enerji sistemlerinden sadece gne varken enerji elde edilebilir. Gne Panelleri : evre Dostu Elektrik reteci Gne panelleri gne nlar n herhangi bir zehirli at k sal n m yapmadan ve bak m gerektirmeden elektri e dn trr. Gne enerji sistemlerinin en utaki eleman d r. Birbirinden ba ms z silikon hcrelerin birle iminden olu ur. Gne nlar bu hcreler zerine d t nde elektronlar hareket ettirerek elektrik ak m olu mas n sa larlar. Sadece bir silikon hcresi 0.5 volt elektrik retebilir. rne in 40 cm e 80 cm standart bir 12 volt panel birbirine seri ba l 36 hcre ierir ve k tepe de eri 17 volt civar nda olur. Yk alt nda bu k 12 - 14 volt seviyelerine iner. E er iki solar panel 24 volt k al nacak ekilde konfigre edilmek istenirse bu iki gne panelini seri ba layabiliriz. Bylece 72 hcreden olu an 24 volt k l bir sistem elde edilebilir. Birden fazla solar panel paralel ba lanarak ak m kapasiteleri ( dolay s yla daha fazla g ) artt r labilir. Gne paneli sistemlerinden yksek voltajl k almak ak m d rce inden retilen elektrik enerjisinin daha kk apl kablolarla ta nabilmesini sa lar.

e it gne paneli vard r. Monokristal solar panel : Polikristal gne panelleri : Amorf solar paneller : Gne Panelleri zerinde Glge Olu umu : Solar panellerin kurulum yap laca yeri seerken zellikle gn saatlerinde ( 09:00 ile 16:00 aras ) paneller zerine herhangi bir glge d medi inden emin olunmal d r. Glge sadece k gcn azaltmakla kalmayacak ayn zamanda paneller zerinde hasarlara da neden olabilecektir. Baz reticiler glgeye kar dayan kl rnler retselerde gne panellerinin glge grmemesine zen gsterilmelidir. S cakl k ve Havaland rma : Bir nceki ba l kta incelendi i gibi gne panelleri direkt gne gren ve glge almayan bir yere kurulmal d r. Ancak s ykselmesi de verimi d ren di er bir problemdir. nk solar panellerin verimi s s ykseldike d ecektir. Paneller monte edilirken herbir panel aras nda yeterli havaland rman n olaca ekilde bo luk b rak lmal d r.

Aralar ndaki bu bo luk sayesinde rzgar rahatl kla dola abilecek ve do al so utma sa lanacakt r. Neden arj Kontrolr Gereklidir ?

Gne li bir gnde gne panelleri daha fazla voltaj retecektir. Voltajdaki bu a r art bataryalara zarar verebilmektedir. arj kontrolr bataryadaki arj dzeyini kontrol eder ve herhangi bir a m durumunda arj dzenleyerek bataryalar n zarar grmesini engeller Modern ok evreli arj kontrolrBirok kaliteli arj kontrolrde bilinen 3 arj seviyesi vard r. Bunlar : Bulk : So urma : Rlanti : Maksimum G Noktas zleme ( MPPT - Maximum Power Point Tracking ) : Yayg n olarak kullan lan birok eski nesil ok seviyeli arj kontrolr PWM ( Pulse Width Modulation - Darbe geni lik modlasyonu ) kullan l r. Ak m ve gerilimin bu 3 seviyedeki durumu a a daki gibidir.

Ancak yeni nesil MPPT kontrolrler daha iyi sonular vermektedir. Solar panellerin g k lar n bataryan n voltaj ile e le tirip maksimum arj garanti etmektedir. rne in 100 watt l k bir gne panelinden batarya optimum voltajda olmad ka 100 watt g k al namaz.

rne in bataryalardaki gerilim 12.4 volt olsun ve klasik arj kontrolrlerden biri kullan ls n. 100 watt bir gne paneli kullan l yorsa bu panel 6 amper ak m ve 16.5 volt ( 16.5 volt x 6 A = 100 watt ) de erlerine sahiptir. Bataryadaki gerilim 12.4 volt oldu undan 6 amper ak mla sadece 12.4 volt x 6 A = 75 watt enerji depolanabilir. Bu da panelin k gcnden %25 kay p oldu u anlam na gelir. MPPT kontrolrler ak m artt rarak bataryalar n solar panelden kan tm gc depolayabilmesini sa lar. arj kontrolrler gn panelleri ile bataryalar aras na konumland r l r. zet : E er 4 adet 75 - 80 watt aras nda bir solar panel kullan l yorsa 40 amper de erinde bir arj kontrolr kullan lmal d r. Her bir panel 6 amper de erine sahiptir. Bunlar n toplam k 6 A x 4 = 24 A olmaktad r. arj kontrolrn daha yksek bir ak mda seilmesinin sebebi gne n n bulut yans ma etkisi sebebiyle k 24 A olmas gereken panellerden 32 A k a sebep olabilmesidir. nverter

Bataryalarda depolanan elektri in gnlk hayatta kullan lan cihazlar al t rmas planlan yorsa inverter niteleri kullanmak gereklidir. Power inverter gne enerji sisteminin kalbidir. Sadece 12 volt DC voltaj 220 volt AC ye evirmekle kalmaz ayn zamanda elektrik hatt na ba l ysa bataryalar da arj edebilir. Kare Dalga nverter : En ucuz ve en az tercih edilen inverterdir. Kare dalga verimsizdir ve birok cihaz al t ramaz. Bu tip inverterlerin 500 watt ve daha d k de erde olan modelleri genelde ok ucuzdur ve otomobillerde kullan lmaktad r. Ancak ev uygulamalar iin ok uygun de ildir. Dzeltilmi Sins Dalga nverteri : Belkide en ok kullan lan ve en ekonomik inverter e ididir. Gerek sinsle kare dalga aras nda bir AC dalga formu k verir. Fiyatlar greceli olarak ucuzdur ve istisnalar olmakla birlikte elektrikli aletler ve bilgisayarlar n o unu al t rabilir. Ancak motor h z kontrol, zamanlay c gibi uygulamalar dzeltilmi sins dalga ile iyi bir ekilde al mayabilir. Bu tr inverterler zellikle kk uygulamalar iin tavsiye edilir. Gerek Sins Dalga nverteri : Bu inverter gerek bir sins dalga k sa lar. Bu k o u zaman normal elektrik ebekesinden daha temiz bir g k verecektir. Here it AC uygulamayla beraber al r ve en pahal inverter modelidir. Gerek sins dalga inverteri ile cihazlar daha az enerji harcayarak daha verimli bir ekilde al r. ebeke Destekli nverter : Kullan lan ebeke gerilimine ilave olarak gne enerji sistemi kullan lacaksa kullan labilir. Bu sistemde gne enerji sisteminden elde edilen enerji

ebekeden ekilen enerjiyi azaltacak hatta gne enerji panellerinden retilen enerji ihtiyatan fazla ise retilen fazla enerji elektrik irketine geri sat labilecektir. Bu sistemde yedek enerji kayna olarak elektrik ebekesi kullan laca ndan byk bir batarya sistemi kurmaya gerek yoktur. Giri Voltaj : 12 - 24 - 48 volt inverterlerden hangisini kullanmal y m ?: Giri voltaj na karar verirken solar paneller ile batarya bankas aras ndaki mesafe gznnde tutulmal d r. Yksek voltaj kullan ld nda d k amper ve buna ba l olarak kk apl kablo kullan m mmkn olur. Ayr ca solar panel, inverter ve bataryalar n ayn voltaj de erine sahip olmalar gereklidir. Birden Fazla nverter Kullan m : ki inverter bir arada kullan labilir ve bylece daha fazla g veya daha yksek voltaj elde edilebilir. E er iki uyumlu inverter seri olarak ba lan rsa k voltaj iki kat na kacakt r. E er paralel ba lan rsa g iki kat na kacakt r. Bataryalar : Bataryalar gne enerji sisteminin yak t tank d r. Bataryalar olmaks z n sadece gne oldu u zaman elektrik elde edilebilir. Ancak bataryalar kullan ld nda gn nda elde edilen enerjinin fazlas depolan r ve gne ten elektrik elde edilemeyen gece, bulutlu gn gibi dnemlerde kullan l r. 4 temel batarya e idi vard r.

1- RV / Marine Tip : 2- Sulu Tip Batarya : 3- Jel Tipi : 4- AGM : : AGM bataryalar gne enerji sistemleri iin en iyi batarya seimidir. Kur un plakalar aras nda cam yn benzeri bir malzeme vard r. S zd rmazd rlar ve arj s ras nda gaz a a salmazlar, st dzey performans gsterirler. Jel tipiyle ayn avantajlara sahiptir. Bunun d nda daha yksek bir kalite sunar, voltaj dengesi daha iyidir, kendi kendine de arj daha yava t r ve daha uzun mrldr. Uaklarda, hastanelerde, baz istasyonlar nda vb yerlerde kullan l r. Kur un plakalar aras nda koyu k vaml jel halinde asit vard r. S zd rmazd rlar bu nedenle jel bataryalar n gaz k yoktur. Gaz k olmad ndan i ortamda rahatl kla kullan labilir. ortamda kullan labilmesi bataryalar n daha sabit bir s cakl kta muhafaza edilmesini sa lar tabiki bu da bataryalar n performans n artt r r. Bu akde kur un plakalar aras nda s v asit bulunur, bu bataryalara dzenli olarak su eklemek gerekir. Uygun fiyatl d r ve uzun al ma mr vard r. Btn sulu tip bataryalar arj oldu unda d ar ya gaz k yapar. Bu yzden bu bataryalar i ortamda kullan lamaz. E er bir muhafaza iine kurulmu sa bir havaland rma sistemi ierideki gaz n d ar ya kmas n sa lamalad r nk a a kan gaz yan c -patlay c zellik ta r. RV veya marine tip olarak isimlendirilen bu bataryalar en basit anlamda tekne, kamp lar ve di er ok kk uygulamalar iin kullan l r. zellikle kk uygulamalar iin kullan labilir. Ancak devaml arj de arj dngs alt nda uzun y llar al amaz. So urma zaman getikten sonra voltaj rlanti de erine d er ( genellikle 13.4 volt - 13.7 volt ) ve ak mda di er dng zaman na kadar d k seviyeye iner. Sistem Bulk voltaj seviyesinde belirli bir zaman ( yakla k 1 saat ) al t nda ak m ad m ad m d meye ba lar. arj n bulk faz nda voltaj a amal olarak 14.4 volt - 14.6 volt olan bulk seviyesine ykselir, bataryalar maksimum ak m eker. Bulk seviyesine eri ildi inde so urma evresine geilir.

Gerek kristal de ildirler. Metal veya cam gibi bir materyalin zerinin ince bir silikon tabakas yla rtlmesi sonucu olu uturulurlar. Verimleri ve fiyatlar bu yzden daha d ktr. Monokristal veya Polikristal gne panelleriyle ayn enerji kt s n vermesi iin onlardan 4 kata daha fazla alan n kaplanmas gerekir. zellikle at vb kapmalama uygulamalar nda kullan l r. Multikristal paneller olarakta isimlendirilir. Monokristal panellerden biraz daha ucuzdur ve verimleri biraz daha d ktr. Monokristal yap gibi tek bir kristal zerine de il bir kristal blo u zerine yap land r l rlar. Bu da gne panellerine k r k cam grnts verir. Di er retim a amalar monokristal yap ile ayn d r. En verimli ve pahal gne panelleridir. Monokristal hcreler ile yap l r. Bu gne hcreleri ok saf silikonun tek bir kristalin zerine yap land r lmas yla elde edilir. Uzun silikon ubuklar 2 - 4 mm kal nl kta disk eklinde kesilir ve herbiri ayr bir hcre olacak ekilde i leme tabi tutulur. Bu hcreler birbirine ba lant lanarak solar panel olu turulur.