MLL ETMDE EMPERYALST KUATMA MAHYE MORGL

Deerli Okur, Gzmzn nnden kayp giden o kadar ok ey var ki. ou insan kendi bulunduu noktadan bir ksmn grebilmekte ancak olanlara bir anlam verememektedir. Yaplanlar kanlmazm gibi ve iyi bir eymi gibi sunulmakta, ok iyi perdelenmektedir. 36 yldr ekmek yediim, ocuklarm bytp birok rencimi de bu meslee kazandrdm mzik retmenlii mesleimin yok olup gitmekte olduunu fark ettike yazmaya baladm. Kendime bir kural koydum; haberim yoktu diyen kalmamalyd. Herkes bir ta koyarsa biz bu seli nleriz dedim; gazetelere, dergilere ve internet sitelerine yazdm. Pilot okullara gnderilen yeni ders programn yzlerce oaltp Ankara metrosunda dattm. 7.Blmde, gn gn nasl kuatldmz, nasl uygulamaya getiklerini, eitimin nasl sektrletirildiini gnlk yazlar halinde bulacaksnz. (Bu ke yazlarm yerel Zmrt Rize Gazetesinde yaymlanmtr.) anakkalede bir siper kazyorum, dene kadar devam edeceim; benden sonra gelenler hazr kazlm bir siper bulmal. Glerek syledii Risk almadan vatan kurtulmaz szn hep iimde duyarak yazdm, sevgili Necip Hablemitolu arkadama; yi ki yaadn. Elini her zaman omzumda hissettiim sevgili Bertan Onaran aabeyime; yi ki varsn. Sevgiyle, kardelikle yaayn. Mahiye Morgl indekiler:

1.BLM ETMDE EMPERYALST KUATMA

1. 2. 3. 4. 5. 6. 7. 8. 9. 10. 11. 12. 13. 14.

Trk Milli Eitimine ABD zerinden Kuatma Trk Milli Eitimine AB zerinden Kuatma AB lkelerinde Benzer Sorunlar Temel Eitime Destek Raporunda Anahtar Szckler Eitim Konferanslarnda ve Kurslarda Yabanclar Bilgi Toplumu Olmak Oynatlan iviler Programn Basnda Yer Alma ekli ABDde En tibarsz Meslek retmenlik ABDde Temel Eitim Zorunlu Deil Trk Milli Eitimin Amalar Asndan Baknca ocuk Haklar Asndan Baknca Resim-, Mzik, Beden Eitimi Dersleri Kaldrlyor Din Kltr Dersi Paralanarak Kaldrlyor 2.BLM PYASAYA GRE ETM MODEL Talep Varsa Ders Var Paralanm Zihin Dalm Be Duyu Akl Dlanyor Mesleki Btnlk Paralanyor retmenliin Deeri Drlyor Okullar Boaltlyor i Bo Mfredat Temel Eitim Fiilen 3 Yl Oluyor renme Stilleri renci Merkezli Dersler

1. 2. 3. 4. 5. 6. 7. 8. 9. 10. 11.

12. Geriye Dn Sinyalleri 3.BLM PISA 2004 RAPORU Raporun Basnda Yer Alma ekli ABDde Yaanan Sre Almanyada Sre liyor Trkiyede Sre PSA Raporlar 4.BLM PYASAYA GRE ETM MODELNN SYLEM Kavramsal Aralar tibarl Hak Kavramlar tibarszlatrlm Kavramlar erii Deitirilen Kavramlar Yanlsatma Kavramlar Eitimde Deiim Programnn Gerek Nedeni

1. 2. 3. 4. 5.

1. 2. 3. 4. 5. 6.

5.BLM ZHNN DOASI 1.Zihinsel Glerimiz 2.Eitimin nsan Doasna Uygunluu 3.Dengeli Beslenme - Dengeli Eitim 4.Hareket-Ritim-Denge 5.Temel Derslerin Doayla ve Zihnin Doasyla Balants 6.Zihnin Doas Nasl Bozulur 6. BLM KLTR-SANAT YAZILRI 1.Sanatta Kresel Kirlenme / Postmodern sanat 2.Dnya Mzik Eitimcileri Konferansndan 3.Macar airi Yusuf Atilla 4.10.Yl Marnda Tahrifat 5. Abidin Dinonun Gerilla Desenleri Ankarada 6. 11.Avrupa Filmleri Festivali 7. Yal Kltr Biterse Yatr kltr Balar 8. Altnda Devlet Tiyatrosunda Yunan Bayrakl Oyun 9. Macar Arkadamla Trkleri Konuuyoruz 7. BLM KE YAZILARINDAN 1.Birlikte ark Sylemeye Son mu? 2.Sesimi Duyan Yok mu? 3.19 Mays ve Mzik retmenleri 4.Anya Manya Mamanya 5.alg Semek Hevesiyle 6.Mzik retmenleri Ne Olacak 7.TRT Kanallar Sata Hazrlanyor 8.Sayn Denktala ODTde Buluma 9.Mzik ve Resim retim yelerine 10.Bir Eitimci ye Yant 11.1933 niversite Arndrmasndan Bugne 12. Drama Pedagojisi ve renme Stilleri 13. Giresuna ki Kere Gemi Olsun 14. Anadoluda Ulusal Bahar Balad

15. Harb Akademilerinde Sempozyum 16. Bilkent Hazrlk Okullar in Yasa Deiiklii 17. Rahat Uyu Cihan Eren 18. Devlet Tiyatrolarna Atlan Misket Bombasdr 19.Sivil taatsizlie Altrlyoruz 20. i Bo Okullar Dnemi Balyor 21.zelletirme Devletsizletirmedir 22.AB Krtleri de letiyor 23.Batnn Bana Ka Tuza 24.Okullarda Tam Gn retimin teki Yz 25.Atatrkn lm Sirozdan Deil! 26.Devletletirilen zel Vatan Mhendislik 27.Ryamda Atatrk Grdm 28.Decentralisation Geliyor 29.Milli Eitim Bakanl Kendini Lavediyor! 30.24 Kasm retmenler Gn 31.Nev York Mektubu 32.Kimlik Bilgilerinizi Asla nternete Girmeyin, Girdirmeyin! 33.Okullarda Silahl zel Gvenlik Birimi! 34.Buyruk; Van niversitesi Ykla! 35.Beyin Cimnastii Yapabilmek 36.Ailesiyle Birlikte Kayp ocuklar 37.Lozan Yine Delindi; Yabanc zel Okula zin 38.Halkmza Arz Olunur Kaynaka Ekler

1.BLM ETMDE EMPERYALST KUATMA

ETMDE EMPERYALST KUATMA Cumhuriyet devrimleriyle elde edilmi olan tm kazanmlarn yerle bir edildii ok hzl bir sre yaamaktayz. Eitim programlar deitirilmekte, yaplan yeni programlar toplumda tartmaya dahi almadan uygulamaya konulmaktadr. Dnyann en deerli eitimcilerini yetitirmi ve rnek eitim sistemlerini yaratm olan lkemizin eitim birikimi bir kenara itilmekte, Atlantik tesinden model getirtilmektedir. Eitim programlarmz deitirilirken yabanc irketleri dorudan i banda grmekteyiz. Beri yandan yaplan deiikliin iyi ynde olduuna inandrma gayreti iindedirler. Eitim ordusunun nnde yrmesi gereken aydn retim yelerinin bir ksm deiimin iyi ynde olduuna inandrlm grnmektedir.

Trk Milli Eitimi iki ayr kanaldan ayn anda kuatlmtr. Biri ABD zerinden dieri AB zerinden gelen bu dayatmalara biraz dikkatle bakldnda her ikisinin de ABD kaynakl olduu fark edilecektir.

Trk Milli Eitimine ABD zerinden kuatma: YK ierisinde bulunan Dnya Bankas temsilcilii tarafndan yrtlmekte olan bu kuatma ile Amerikan eitim modeli lkemize dayatlmaktadr. deolojik klf, Amerikal H.Gardnerin siparile yazm olduu oklu Zek kuramdr. Eitimi piyasa kurallarna gre dzenlerken (eitimi zelletirirken/sektrletirirken) beynin paral olduunu kabullendirmekle balar, daha sonra bundan hi sz edilmez. Bilinen almalar balkta toplanabilir: Eitim Faklteleri: Eitim fakltelerinde verilen dersler ve retmen adaylarnn Amerikanc mantkla yetitirilmesi bu birimden ynlendirilmektedir. Okullarn serbest piyasa ekonomisine kazandrlmasn hedefleyen oklu Zek Kuram (neo liberal dnya grnn eitimdeki karldr) retmen adaylarna ders olarak okutulmaktadr. Gen retmenler bu mantkla yetitirilir. Eitim fakltelerinde yaplan doktora ve yksek lisans tezleri H.Gardnerin kuramyla balatlmazsa onay alamaz. Tezler, besmeleyle balar gibi Gardner diyor ki zeka sekiz paraldr; cmlesiyle balar. SPAN Danmanlk irketi: SPAN irketi Talim ve Terbiye Kurulunun zerinde tam yetkili olarak almaktadr. irketin verdii direktifler TTK tarafndan yerine getirilir. irket, Paul Vermeulen, Johan Gademan, Theo Savelkouls ve Marjan Vernooy imzasyla Temel Eitime Destek Program ad altnda bir rapor hazrlad (30 haziran 2004). Mfredatn hafifletilmesi ve ulusal niteliklerinin trplenmesi, ders kitaplarnn buna gre yazdrlmas gibi iler YK tarafndan Hollandal bu irkete ihaleyle(!) verildi. irketin paras Dnya Bankas tarafndan denmektedir. Bu para 20 yl vadeli bor hanemize yazlmaktadr. irketin hazrlam olduu sz konusu raporda Hkmetin kararll ve plnlanm almalar (1.2) bal altnda bu direktifler sralanmaktadr. 100 pilot okulda yeni uygulama, ders materyallerini 2005 Eyllne kadar hazrlama, 2005 Eyllnden itibaren tm yurtta bu programa geme, kamuoyunu hazrlama gibi yaplmas istenen her i bu raporda belirtilmitir. Raporun alt bal Eitim Materyalleri in Esaslar ve Taslak ereve, Ankara 27 Temmuz 2004dir. Bu rapor zel yaynevi sahipleriyle yaplan toplantda datlm, yaynevlerinden 2005 Ekiminde tm okullarda kullanlacak olan ders kitaplarn bu erevede yazmalar istenmitir. Rapor bir eviri metnidir ve metnin sonunda SPAN Danmanlar tarafndan evirmenlere teekkr edilmektedir. CarlBro irketi: Danimarka irketidir. SPAN irketinin nerdii tantm, bilin oluturma, basn, yayn, konferans gibi ileri dzenler. ABye bal alan Ulusal Ajansla birlikte organizasyonlar yapar. Masraflar Dnya Bankas tarafndan denmekte ve yine 20 yl vadeli bor hanemize yazlmaktadr. Trk Milli Eitimine AB zerinden kuatma: AB kanal ulusal mfredatlar proje (etkinlik tasarm) karlnda para vererek krmaktadr. yle ki; proje sahibi Ulusal Ajans adl Babakanlk Devlet Planlama Tekilat, Avrupa Birlii Eitim ve Genlik Programlar Merkezi Bakanlna ba vurur, onay ister. AB, onay alan projeye mali destek verir. Proje saysna bal olarak snrsz mali destek vardr (bkz.internet sitesi: ua.gov.tr). Bununla ABnin istedii etkinlii yaparsan para alrsn denilmektedir. Bu yolla okullar mali olarak darya balanmakta ve ulusal mfredat dna kartlmaktadr. AB zerinden gelen organizasyonlarn birer zel isimleri vardr.

1-Sokrates: Genel Eitim; 7 den 77 ye toplumun tm birey kurum ve kurulularn kapsar. 2-Leonardo da Vinci: Mesleki Eitim 3-Youth: Genlik Sokrates genel eitim programlar kendi iinde u alt balklar iermektedir: Grundtvig: Yetikin Eitimi; belediyeler, dernekler, vakflar, halk eitim merkezleri, sendikalar, meslek rgtleri, niversiteler, hapishaneler, ktphaneler, mzeler, resim galerileri, cezaevleri. raklk ve yaygn eitim kurumlar, Pratik Kz Sanat Okullar, Olgunlama Enstitleri, yetikinler Teknik Eitim Merkezleri, Halk Eitim Merkezleri, zel Kurslar ve zel Dershaneler, zel Eitim Merkezleri, Ak retim ve Ak Lise retmen ve rencileri, gece renimi yapan okullarn retmen ve rencileri, okul aile birlikleri, kurumsal ya da bireysel bavurabilmektedir. Bu programda baz faaliyetler Avrupa Merkezli kabul edilmekte ve Brksel Teknik Yardm Brosuna bavuru yaptrlmakta, ayrnt iin internet adresi socleoyouth.be verilmektedir. Minerva: Ak ve Uzaktan renim ile Bilgi letiim alanna ynelik programdr. Ak renim Lisesi, Ak lkretim Okulu ve Meslek Lisesi, Teknik Ak retim Okullar. Eurydice: Avrupa Eitim Bilgi ann addr. Merkezi Brkseldedir. Tm Avrupa lkelerinde bu programlarn nasl uygulandn gzlemek zere kurulmutur. Comenius: Hizmetii eitim kurslar (Okul eitim personelinin eitimi.) Arion ve Lingua (Dil retimi ve renimi) alt faaliyetleri vardr. Brksel merkezli alr. Ana snfndan liseye kadar olan okullar ynelik alr. Erasmus: niversiteler aras renci ve retmen deiimi, hareketlilik yapar. TBTAKla ibirlii iindedir. Belirlenmi konularda birlikte proje retmeyi hedefler. rnein gelir dzeyi ile balantl AIDS, stma ve tberkloz hastalklar. Erasmus programn eletiren Ege niversitesi Tp Fakltesi retim yesi Prof. Dr.Ramazan Bier, 20.3.2005 tarihli Cumhuriyet Bilim Teknik dergisinde yle demektedir: Proje yap, para kap. Sistem byle iliyor. Proje iin bir Avrupal e bulunacak, sonuta proje Avrupann olacak. Yani bilgi Avrupasna katkda bulunmu olacaz. Ancak iin bir baka boyutu ise; bizleri yoksulluk iinde yetitiren halkmza hareketlilik salamayan Avrupa, biz eitimlilerin hareketliliini niin desteklemektedir? Bundan batya beyin g anlalmyor mu? Bu projelerden kylerde kurulan sosyal yardm vakflarnn da yararlanmas tevik edilmektedir. AB fonlarndan yararlanmak isteyen vakflardan biri olan Krksrakllar Sosyal Yardmlama ve Kltr Vakfnn bavurusunda yle denilmektedir: Hedef gruplar: Sarz ve civar kylerdeki ilkretim okullarnn 6,7,8. snf rencileri ile lise rencisi genler, ii genler, isiz genler, yredeki genlere hizmet eden kurumlar. Projenin amac: Sarz ve civar kylerde yaayan 14-25 ya aras genlerde Avrupa btnlemesi srecinin yararlar konusunda bir aydnlatma faaliyetidir. Avrupa-Trkiye ilikilerinin geliimine sivil toplum dzeyinde olumlu bir etki yapmak ABnin tannmasna kendi yremizden katkda bulunmak projemizin temel ekseni olacaktr. Yrede yaptmz anketin sonucuna gre pek ok gen Trkiyenin ABne katlmasn istememektedir. Bu genlerin zihnindeki danklk bilgi eksikliinden kaynaklanmaktadr. Projeden sonra ile genelinde llebilir dzeyde bilgi art beklenmektedir. Bu bilgi art ABnin grnrlnn kendi blgemizden artrlmasna vesile olacaktr Ana etkinlikler: Konferanslar, dokman hazrlanmas ve datm, film gsterimleri, fotoraf sergisi, basn blteni, yaz kamp, yaz okulu, internet sitesi. te yandan yetkililer tarafndan ska dile getirilen Havuza koyduumuz para boa gitmesin ifadesini amak gerekir. AB fonuna yatrlm olan bir para vardr. Buna havuz denilmektedir. Proje karlnda alnacak olan para gerekte kendi

paramzdr. Bunun anlam kendi ulusal mfredatn kendi paranla delmek ya da kendi ipinle aslmaktr. AB lkelerinde benzer sorunlar: Sokrates program 25 AB lkesi ve aday lkelerini kapsamakta ve bu lkelerde ulusal mfredatlar krmaktadr. O zaman sorulmas gereken sorular vardr: - Sermayenin serbest dolamnn (kresellemenin) nnde Avrupada da engeller mi var? - Bu lkelerde eitim iyiydi de niin deitirilmeye allyor? - Alman okullarnda kuzey-gney farkn nasl halledecekler? - Portekizde devlet okullarnda mzik dersi yok, spanyada Andaluza blgesine hi mzik retmeni atanmyor, Hollandada mzik dersi yok. Bu lkelerde Avrupa standard nedir? - Laik eitim yaplan Fransa ile dier lkelerin bir sorunu mu var? - Avrupa okul mfredatlarnda Trk Milli Eitimindeki gibi ulusal zellikler mi var? -Tm Avrupada ve Trkiyede ulusal mfredatlar sermayenin serbest dolam nnde engel mi oluturuyor? -Macaristanda mzik ders kitaplarndan ulusal marlar ve kahramanlk arklar kartlp yerine Kilise arklar neden konuyor? Temel Eitime Destek raporunda anahtar szckler: -oklu Zek Kuram (Zek ok paral olarak kabul ediliyor.) -renme stilleri (Duyular paralanyor.) -renci merkezli eitim (Bireyci ve yalnz insan yetitiriliyor.) -Az olan iyidir. (Okullar diplomal cahilleri mezun ediyor) -Davran yaklam bitti. (Eitim yok, sadece renme var.) -Her ocuk tek bir alanda baarl olabilir.(9 yandaki ocuk ders semek zorunda.) -Yeni neslin ders kitaplar. (Daha geri bir nesil yeni nesil olacak.) -Endstri toplumundan bilgi toplumuna getik. (retim ve tasarm bitti, bilgiyi internetten al!) -Konstraktif yaklam. (Eitimde birlik bitiyor, ocuk okul dna ynlendiriliyor.) -Yerel renme.( Kulpler, sivil toplum rgtleri, dernekler vb okul d kurumlar renci zerinde etkili hale getiriliyor.) -Bilgi teknolojisi (Bilgisayar kullanm ve satlar hedefleniyor.) SPAN Raporunda konstraktif yaklam ile yerel renme kavram birlikte gemektedir; Konstrktivist / Yaplandrmac(!) eitim materyallerinin, eitli bireysel farkllklar olan rencilere hitap etmesi; renmenin gerekletirilecei yerel ve bireysel renme ortamnda farllklardan akllca yararlanmas gerekecektir (age. S.10). Buna uygun bir karar gerekleti; 18.3.2005 tarihinde rehberlik retmeni olarak okullarda alan psikologlarn okul dnda bir merkeze alnacaklar akland. Bir sonraki adm, bu retmenlere gidin bro an, salk ve emeklilik sigortanz kendiniz yatrn olacaktr.Talep varsa hizmet var, parasn veren aile isterse bu hizmeti okul dnda alr piyasa kural gerei bu hizmetin nce okul dna kartlm olmas gerekmektedir. Tebliler Dergisinin ubat 2005 saysnda Eitsel Kollar Ynetmelii yrrlkten kaldrld, yerine kulp ve sivil toplum kurulularyla proje alma ve danman retmenlik getirildi. Pilot okullara Mart 2005de retmenler iin diz st bilgisayarlar (paras maalarndan kesilmek zere) gnderildii akland. Daha sonraki adm retmeni evinde bilgisayar ve internet kullandrarak altrmaktr; ngiltere rneinde bu yaanmtr. Eitim konferanslarnda ve kurslarda yabanclar:

Sokrates program erevesinde gerekletirilen konferanslara yabanc konumaclar katlmaktadr. rnein, TED stanbul Kolejinde 7 Kasm 2004de dzenlenen Eitimde Avrupa Boyutu konulu konferansa katlan 3 TTK yesinin yannda 4 yabanc (ngiltere, Belika, Fransa, Brksel) konumac yer ald. TED Ankara Kolejinin 2000 ylnda matematik, Trke, Fen Bilgisi ve Mzik derslerine zel mfredat yaptrm ve bu mfredatlar TTK tarafndan onaylamt. Bununla TED Trk Milli Eitim Mfredatn kran, Eitimde birlik ilkesini delen ilk kurum olmutur. Sokrates program kapsamnda en fazla etkinlik yapan okul olma zellii devam etmektedir. Ankara TEDin Mzik mfredat nce Kanadal bir mzik eitimcisine cret karl balatlm, onun yarm braktn daha sonra Nezihe entrk (GGEF Mzik Bl..yesi) tarafndan cret karlnda tamamlamtr. Bu mfredat deiikliinin 2000 ylnda TTKdan gemi olmas ilgintir! Bilgisayarl okullarda retmenlere verilmekte olan ntel Gelecek in Eitim Kursu (Aralk 2004, Ankara), daha nce MEB bilgisayar retmenleri tarafndan verilmi olan programlarn ayns olduu halde, merkezi Hollandada bulunan NTEL adl bir irketin elemanlar tarafndan yeniden verilmektedir. irketin paras da Dnya Bankasnn 20 yl vadeli bor hanesinden denmektedir. Bilgi toplumu(!) olmak: Endstri toplumundan bilgi toplumuna getik (age s.4). Bu sz artk retmeyen ve tasarlamayan insanlar yetitireceiz demektir. Bu, sadece internet zerinden sunulmu hazr bilgiye erimeyi renmek (renmeyi renmek) bilgiye ulamak iin yeterlidir almn ierir. Oysa insan retim ve tasarmdan dlamak onu alar gerisine dndrmektir. Bu nedenledir ki retim ve tasarmn dorudan kullanld sanat eitimi derslerinin kaldrlmas kresellemenin gndemindedir. ocuu 4. snftayken ilgi istek ve becerisine gre alg renmeye yneltmek, ocuu toplu mzik dersinden mahrum etmek, insann insanla bulutuu ve bu srada en kutsal alg olan kendi sesini kulland ortam yok etmektir. Ki, tm alglar insan sesine elik etmek iin vardr. Buna gre ocuk herhangi bir algnn zel (yerel ve bireysel) dersini ald taktirde okulda toplu mzik dersi almas gerekmeyecektir. Yani ulusal ark daarcna sahip olmas, stikll Marn sylemesi, kendi arklarn birlikte sylemesi gerekmeyecektir. Bu durumda mzik retmenlerine gerek yoktur ve bu blmler kapatlmaldr ve sadece pedagojik formasyon dersi alan algclar yetitirilmelidir. (ABD, ngiltere ve Hollandada bizde olduu gibi dorudan mzik retmenlii blmleri yoktur, alg blmleri vardr.) niversitelerimizde bu yolda yaplanmaya doru admlar balamtr. Mzik ve resim blmlerinden alnan renci saysnn 60tan 40a dmesi, mezun olan 60 kiiden sadece 5 tanesinin tayin edilmesi, te yandan alg retiminin mzik retmenliinden daha nemli konuma getirilmesi vb durumlar neyle izah edilebilir? Doaldr ki toplu mzik dersi ilkretim okullarnda bitirildiinde buraya retmen yetitiren lisans programlarna talep decek ve er ge bu blmler kapatlacaktr. Sanat derslerini semeli paral hale getirmek bu derse retmen yetitirmemeyi birlikte getirir. Resim, mzik ve beden eitimi retmenlii meslek olarak yok olma srecine girmitir. retim ve tasarmn bitmesi insanolunun insanlama serveninin bitmesi demektir. nsanolu buna raz gelmeyecektir ve kreselletik diyenler bu noktada yanlmaktadrlar. Oynatlan iviler: MEB tarafndan alnan baz kararlar okullara ulatka tepeden inme deiiklikler birer birer karmza kmaktadr. 21.9.2004 tarihli, pilot illerde (Ankara, Antalya, zmir, Bursa, Gaziantep, Samsun, Van) bulunan ilkretim okullarna gnderilen yazda bran retmenleri tarafndan okutulacak derslerin tanm yle deitirildi:

lkretim okullarnn 4.ve 5. snflarnda okutulan zel bilgi, beceri ve yetenek isteyen Beden Eitimi, Resim-i, Mzik, Din Kltr ve Ahllk Bilgisi, Y.Dil, Eitimi ve Bilgisayar derslerinin bran retmenlerince okutulmas... 80 yldan beri temel ders olan resim, mzik ve beden eitimi dersleri bir yaz ile zel bilgi beceri ve yetenek isteyen ders oluverdi. Bunun bir sonraki adm bu dersleri ilgisi ve paras olan ocua gre dzenlemektir. Bu dersler okulda retilmeyecek, isteyen okul dnda bu bilgiye ulaacaktr. Trk Dili Edebiyat dersi kendi iinde paralanarak semeli dersler haline getirilmekte, ana direin, yani Trkenin ivisi oynatlmaktadr(11.12.2004 Cumhuriyet). Trkesiz okul, Trk ulusunu dilsiz brakmaktr. retim ve tasarm derslerinden biri olan Eitimi dersinin ilevsel olmad gerekesiyle kaldrldn da bu yazdan reniyoruz. Ancak bu ders 2005-2006 ders ylnda bu yla mahsus olmak zere zorunlu semeli 3 saatlik ders olarak brakld. Bir sonraki yl kaldrlaca bellidir. Ayn gazete haberinde Drama ve dier sanat dersleri semeli olacak ifadesi yer ald. Dier sanat dersleri; Resim ve Mzik, bir de varsa Sanat Tarihidir. lkemizde drama retmeni yetitiren bir okul bile yokken bu dersi kt zerinde semeli ders yapmak, var olan 80 yllk resim mzik derslerinin ivisini skmektir. retim ve tasarm buradan da bitiriliyor. Din Kltr dersinin semeli hale getirilmesi ile Aleviler iin Din Dersi kitab yazdk basn aklamasn birlikte dndmzde, rencileri dini inanlarna gre ayr snflarda veya ayr okullarda toplamaya doru gidileceini grmek mmkndr. Dersler paralanrken toplumu paralama beraberinde gelmektedir. Bir ivi de bu ekilde oynatlmaktadr. 15 ubat 2005 tarihli resmi yazyla eitsel kol faaliyetleri kaldrld, yerine kulpler ve sivil toplum rgtlerinin faaliyetlerine katlma getirildi. Kulpler parasn veren ocuun ye olduu okul d yerlerdir. Sivil toplum rgtleri de okulun denetimi dndaki yerlerdir. ocuklarmz denetimi Milli Eitimin elinde olmayan kurum ve kurululara teslim edilecektir ; bu da ulusal mfredatn krlmasnda yeni bir yol olarak karmza kmaktadr. Okullarda bulunan rehberlik servisleri okul dna kartlarak bir merkezde toplama karar alnd (18 Mart 2005 Cumhuriyet). Danman retmen sistemine doru geilirken bu hizmetin kaldrlmas kanlmazd. Rehber psikologlara zel rehberlik merkezleri amak zere yetki karar kartlacak ve rencilere buralarda paral hizmet verilecektir ; talep varsa ders var mant bunu gerektirir. Grld gibi, renci her alanda okul dna, yani piyasaya doru ynlendirilmektedir. Programn basnda yer alma ekli: TEDP raporunda deiim programnn iyi hazrlanm bir basnla tantlmas Bilin Oluturma bal altnda yer almaktadr. Haziran 2004de TRT 4den canl yaynlanan egitim semineri bilin oluturmann rnei idi ; soru sormak isteyen telefonlar balanmad, destekleyen telefonlar baland vb. O tarihten sonra gazeteler deiim programna ska yer verdi. 11 Aralk 2004 tarihli Cumhuriyet gazetesinde yer alan MEBden rkten rapor; Ezber ok yorum yok balkl haber incelendiinde yaplacak deiiklii iyi bir eymi gibi sunma hazrl hissedilmektedir. Ad geen gazetede rkten Rapor yazsnn st ksmnda levsel olmayan ders ve konular elenecek deniyordu. Kim neye gre belirlemiti ilevsel olmayan dersleri ? Zaten sertifikal diplomallk yoluyla okullarn ii de boaltlacaktr. Bylece okullar iki kere boalm olacaktr. Ayn sayfada zel okullarda iyi eitim verildii mesaj fotorafl olarak yer almaktadr. rnek okul ise Fevziye Mektepleridir. Bu okulun on gn sonra (21 Aralk 2004) yeniden ayn sayfada resimli haber yaplmas bir tesadf olabilir mi? Bu yntem devlet okullarndan midi kestirip zel okullar kurtarc olarak gstermek programn bir paras olarak grnmektedir. Gazetenin okuyucusu, lise

programnda yaplan deiiklii bu zel okul reklam ve sfr ekilen snav haberiyle birlikte dnsn istenmektedir. Benzer ekilde Trk Eitim Derneinin basn aklamalar eitimde felaket senaryolarnn bir kopyas niteliindedir ve bu demelerde zm olarak zel okullar gsterilmektedir. Basnda, Trk Dili ve Edebiyat dersinin snf geme zorunluluunun kaldrlacandan, kendi iinde paralayarak (iir, ada edebiyat, divan edebiyat, yk, roman vb) her birinin semeli ders haline getirilerek bitirileceinden hi sz edilmemektedir, oysa bu ders paralanarak bitirilecektir. ABDde en itibarsz meslek retmenlik: ABDnin Vaington eyaletiyle Trk hkmeti arasnda yaplan anlamaya gre bu eyaletin matematik retmeni a Trkiyeden karlanacaktr (13 Mart 2005, Ulusal Kanal Ana Haberleri). imdilik 15 matematik retmeni gnderilecekmi. Tablo olduka dndrcdr. ABDnin, yani bize rnek gsterilen lkenin eitim sistemi retmen a vermektedir. En zengin eyaletlerden biri olan Vaingtonun varolarnda, yoksul zencilerin, kck evde 15 kiinin yaad varolardaki devlet okullardr sz edilen okullar. ABDde devlet okulu 4 ana dersin retmenini devletin verdii, dier dersler iin ocuun para dedii okul demektir. stelik matematik dersi mfredat en hafife indirilmi derstir, ABDde iki ile ikiyi toplayamayan ocuklara diploma verilir. nk her ocuk bir alanda baarl olur denilmektedir; renci asgari baar iin bile zorlanmaz, istemiyorsa renmek zorunda deildir. retmenlik ylesine ayaa drlmtr ki artk retmenlie talep dmtr. Orada, bize imdi getirilen liyakat sistemiyle terfi ve szleme yaplmaktadr ; parasn veremeyip de yksek lisans yapamayan retmen karn tokluuna altrlr, sigorta cretini bile deyemez. Bu nedenle retmenlik meslei ABDde en itibarsz meslektir. Bize dayatlan modelin ne olduunu anlamak iin ABD eitim sistemine bakmak yeterlidir. 2005-2006 ders ylnda 10 aylk slemeli yiri bin retmen alnmas ilk rnektir. Bu szlemenin imdilik bakanlk tarafndan yaplaca akland; gelecekte yerel ynetimlere ve okullara braklacak demektir. ABDde temel eitim zorunlu deil : ABDde 30 milyon okuma yazma bilmeyen, 50 milyon okuduunu anlamayan insan yaamaktadr. Sadece Los Angeles ehrinde 50 bin ocuk eitli nedenlerle okula gitmemektedir. Temel eitim herkese eit ve parasz olmaktan kartlnca kendiliinden zorunlu olmaktan da kmtr. Bizde de byle olmas istenmektedir. Paran varsa eitim hakkn var olacaktr. 2005 ylnda hl Dnya ocuk Haklar Szlemesini imzalamam olan ABD hkmetleri ocuklarn eitimsiz brakmakta bir saknca grmemekte, byle bir nedenle kendilerine BM tarafndan her hangi bir yaptrm uygulanmamaktadr. Benzer ekilde Kanada ilkretim programnda ocuklar okulda oyalanmakta, sanat dersleri verilmemekte, bu yzden Trkiyeden giden gmenler ocuklarn orada okutmak istememektedir. Trk Milli Eitimin Amalar asndan baknca : Trk Milli Eitiminin Amalar 14.6.1973 tarihli ve 1739 sayl Milli Eitim Temel Kanunuyla dzenlenmitir. Genel amalar (Madde 2) blmnden ; 1. ...demokratik, laik ve sosyal bir hukuk devleti olan Trkiye Cumhuriyetine kar grev ve sorumluluklarn bilen ve bunlar davran haline getirmi yurttalar olarak yetitirmek ; Eitimin amac istendik davranlar kazandrmak yerine bilgi renmeyle snrlandrlnca bu ama nasl gerekleecek ?

2. ...gerekli bilgi, beceri, davranlar ve birlikte i grme alkanl kazandrmak suretiyle hayata hazrlamak... ; Davran kazandrmak amac olmayan, bilgiyi depolayan, renci merkezli bireysel renmeye dayal bir eitim modeliyle birlikte i grme alkanl nasl kazandrlr? 3. ... Eitimde hi bir kiiye, aileye, zmreye ve snfa imtiyaz tannamaz. Talep varsa ders var mant ile yola klan bir sistemde paras olmad iin talepte bulunamayan ocuklar ne olacak ? Semeli paral dersler koymak, seemeyen ocuklar eitimden mahrum brakmak olacaktr. Bu, paras olan ocuklarn daha iyi eitim alma imtiyazna sahip olduu anlamna gelir ; toplumda atlama ve atma, eitimsiz ynlar ve kendini eitilmi ayrcalkl bulanlarn dierleri zerinde egemenlik kurmalar sonucunu yaratr. Bu durum, 1.maddede sz edilen demokrasiye ve sosyal hukuk devletine olan inanc sarsar, insanlar demokrasi d araylara yneltir. 4. Milli eitim hizmeti... Trk toplumunun ihtiyalarna gre dzenlenir. (Madde 5) Eitimi serbest piyasa ekonomisine gre dzenleyen yeni sistem bu maddeyle de eliir. niversite bahelerinde kurulan teknokentler buna rnektir ; niversiteler, bilim adam deil irketlere teknisyen yetitirmeye gemitir. Bir dier rnek ; toplumun sanat ihtiyac vardr (Sanatsz kalan bir milletin hayat damarlarndan biri kopmu demektir. Cumhuriyetin temeli kltrdr. M.Kemal Atatrk) ve piyasa ekonomisi sanat okullarna eleman siparii vermez, sadece szmona sanaty sokaktan yartrarak toplar ve bu srada da para kazanr. Bu nedenle piyasa mantnda okullarda sanat dersleri olmasa da olur, parasn veren varsa alsn demektedir. 5. Eitim Hakk : lkretim grmek her Trk vatandann hakkdr. (Madde 7) lkretim 8 yldr ve ancak baz ocuklar 4.snftan itibaren ilkretimin baz derslerini ve temel bilgilerini alabilecektir. Byk ocunluk bundan mahrum kalnca kanunun bu maddesiyle eliecektir. 6. Frsat ve imkn eitlii : ... herkese frsat ve imkn eitlii salanr. (Madde 8) Paras ok olann daha ok frsat ve imkn bulaca bir yaplanmada eitlik maddesi ihll edilmi olacaktr. Milli Eitim Temel Kanunu ile elien btn bunlarn yannda bilinmesi gereken bir husus daha vardr ; eitimin zelletirilmesi demek olan okullarn yerel ynetimlere devri er ge gndeme yeniden getirilecektir. Yaplmakta olan tm deiikliklerin tam olarak uygulanabilmesi iin okullarn yerel ynetimlere devredilmesi gerekecek ve bu dorultuda bir yasa deiikliine gitmek zorunda kalnacaktr. te o zaman gerekten ulusal eitim paralanacak, eitimde birlik ortadan kalkacaktr. Yaplmakta olan ynetmelik ve mfredat deiiklikleri eitimin yerel ynetimlere devredilmesinin ncesinde bitirilmesi istenen ilerdir. Bu nedenle sz konusu yasann tamamen iptal edilmesi ulusal bir grev olarak nmzdedir. ocuk Haklar asndan baknca : Henz dokuz yandayken, geliimini daha tamamlamadan, kendisi iin neyin daha iyi olacana karar veremeyecei kadar kk bir yata renci merkezli eitim ad altnda ocukluk kaprislerine gre bir ocuk ders semek zorunda braklrsa, bu durum ocuun aleyhine ileyen bir sre olacaktr. Yeni yaplanmada aile karar verme srecine etkince katlmaktadr. zellikle okul dnda yerel renme, konstraktif yaklam olarak sz edilen konu aileyi ilgilendirmektedir ; kulpler, bireysel dersler, kurslar gibi. Bir ok aile bu srece katlmay maddi veya manevi eitli nedenlerle red edebilir. ocuun eitimi toplumun gelecei asndan ailesine braklmayacak kadar nemlidir.

Okul dndaki kurumlara ocuu ynlendirmek ona iyilik deildir. Piyasa canlansn, para dnsn derken kaybettiimiz ocuklarmz yani lkemizin gelecei olacaktr. Yeni program ocuklar okul dna iterken sokan tehlikelerine kar savunmasz brakacaktr. Bu durum ocuk haklarna aykrdr. Bir dier yanl da ocuk pedagojisine aykr olarak getirilen harften balayan okuma yazma retimidir. Bu yntem onlar zorlayacak, okuldan soutacak, daha baarsz hale getirecektir. ocuklar savunmasz varlklardr, tepkilerini renmeyi ve okulu reddederek belli ederler.

Resim-i, Mzik ve Beden Eitimi dersleri kaldrlyor : Pilot okullardan biri olan Ankara -Yenimahalle -Demetevler Emin Salamer lkretim Okuluna TTKdan gelen bir resmi yazda (Mart 2005) yeni mfredata gre derslerin dalm yer ald (bkz.Ek.Talim ve Terbiye Kurulunun nerisi). Bu izelgeye gre 4-8. snflarda artk mzik dersi yaplmayaca, sadece ilkokul 1.2.3. snfta snf retmeni tarafndan okutulan mzik dersi saati programa konulaca belirtilmektedir. Buna ilikin bir gr isteniyor, ama sadece snf retmenlerinden gr isteniyordu. Mzik retmenlerinin artk ad yok. Yeni yazya gre; Trke ders saati 6dan 4e indirilip ngilizce ile eitlendi. Pilot okulun Trke retmenlerine gre dilbilgisi konular ilkokul snflarnda kaldrld. Harften balatlan okuma yazma retimi pilot okullarnda ders yl bandan beri uygulanmaktadr. zelgede ana semeli dersler ad altnda 3 ders grnmektedir. Bilgisayar: lkolul 1,2,3 (1 saat) ve 4,5,6,7,8. snf (3 saat) Sanat Etkinlikleri (Drama, Tiyatro, Halk Oyunlar, Enstrman, Resim, Fotoraflk, Heykel vb.): 1,2,3 (1 saat) ve 4,5,6,7,8. snf (3 saat) Spor Etkinlikleri (Gre, Futbol, Basketbol, Satran vb.) Saatleri yukardakilerle ayn. Grld gibi ilkretim andaki ocua gre dersi getiriliyor. Bu ana semeli dersten birini alan dierlerini alamaz denilmektedir. Yani 3 saat bilgisayar dersine giren ocuk sanat ve spor etkinliklerinin hi birini alamaz. Enstrman szcne aklk getirelim; bireysel semeli alg dersi kastedilmektedir, toplu yaplan mzik dersi bitti demektir. ocuk istedii algnn dersini okul dnda alabilecektir. Tebliler Dergisinin ubat 2005 saysnda eitsel kollarn kaldrld, yerine Sivil toplum rgtlerinin kulp faaliyetlerine katlma geldii duyurulmutu; bununla okulda koro ve orkestra gruplar oluturmak da bitmiti. Peki ulus genlii ne olacak? Atatrk arklarn Cumhuriyet marlarn kim syleyecek? 1968 mfredatnda mzik dersinin amalar blmnde Ulusal ark daarc oluturmak yazard, bu bilinle retmenlik yaplrd. Vandaki ocukla Edirnedeki ocua ayn arklar retilirdi, bir araya geldiklerinde birlikte syleyecekleri ortak arklar olsun istenirdi. Artk ulusal ark daarc olumayacak.; stikll Mar, 10 Yl Mar, Genlik Mar, Atatrk Genleri, 23 Nisan arklar, trklerimiz, evrensel ocuk arklar... Cumhuriyetimizin ve ulusal birliimizin temelinde mzik retmenlerinin harc vardr, emei vardr. Bu har yok edilmek istenmektedir. Din Kltr dersi paralanarak kaldrlyor : DN KLTR ve AHLAK BLGS Dersi paralanarak kaldrlacak, yerine semeli Halk Kltr/Kltrel Deerler Dersi getirilecek Talim ve Terbiye Kurulu Bakanl tarafndan 2005 Eyllnden itibaren lkretim Okullarnn 4.snfnda balatlmak zere nerilen ders programnda Halk Kltr/Kltrel Deerler adyla yeni bir semeli ders yer almaktadr. TTK Bakan Ziya Selcuk, Gazi niversitesinde verdii konferansta Kltrel Deerler adnda bir ders koyduk ama iini neyle dolduracamz biz de bilmiyoruz eklinde talihsiz bir aklama yapmt (28 Mart 2005).

Ayn gnlerde Ankara Dil Tarih ve Corafya Fakltesine bal Halk Bilimleri blm rencilerine retmenleri tarafndan mjdeli bir haber verilmi; lkretim okullarnda zorunlu semeli ders olarak Halk Kltr Dersi konuluyor, siz bu dersin retmeni olacaksnz denilmiti. Hatta, TTK Bakanl, blm retim yelerinden dersin kitabn yazmalarn istemiti, komisyon kurdurmutu. Ancak, kitabn ieriiyle ilgili bir anlamazlk domu olmal ki kurulan komisyon kitab yazmadan datld. Bu bilgiyi bir kenara not ettikten sonra dnelim okullarda KLTR szcnn gemekte olduu tek bir derse; Din Kltr ve Ahlk Bilgisi dersine. lgin bir zamanlamayla, yabanc bir irket olan SPAN Danmanlar tarafndan hazrlanan Temel Eitime Destek Programnn 5 Eyll 2005den itibaren yrrle girmesine birka ay kala, Alevi Bektai Federasyonu ve Avrupa Alevi Birlikleri Konfederasyonu tarafndan Zorunlu Din Dersine Hayr kampanyas balatlmtr. Bu iki sivil kurulu yaynladklar ortak imzal bir kitapkta demekte ve eylemlerini 12 Eylle kadar srdreceklerini belirtmektedirler. Talim ve Terbiye Kurulunun gelecek yl uygulanmasn istedii ders programnda zaten paralanarak kaldrlacak olan bu ders, Alevi ve Bektai dernekleri tarafndan da kaldrlsn istenilmektedir; zamanlama dikkat ekicidir. Austos 2004den itibaren lkretim Okullarna giden resmi yazlardan adm adm bu dersin kaldrlacana doru iaretler vard. nce baz derslerin tanm zel bilgi, beceri ve yetenek isteyen dersler haline getirildi. Bu tanm sz konusu dersleri semeli hale getirmenin ilk admyd. lkretim okullarnn 4 ve 5 inci snflarnda okutulan ZEL BLG, BECER ve YETENEK STEYEN Beden Eitimi, Resim-, Mzik, Din Kltr ve Ahlk Bilgisi, Yabanc Dil, Eitimi ve Bilgisayar derslerinin bran retmenlerince okutulmas Uygulamann sonularna gre yaygnlatrlmas planlandndan uygulamayla ilgili olarak birinci ve ikinci dnem sonunda hazrlanacak raporun lkretim Genel Mdrlne gnderilmesi. Bu yazdan be ay sonra (Tebliler Dergisi, ubat 2005) eitsel kollar kaldrld, bunun yerine Kulp Faaliyetlerine ve Sivil Toplum rgtlerinin faaliyetlerine katlma getirildi. Yukardaki tanmda yer alan zel bilgi beceri ve yetenek isteyen ders ifadesi hedefini bulmutu; isteyen varsa gider parasn verir bu dersi bireysel olarak alr Bu srada resim, mzik ve beden eitimi retmenlerinin kol faaliyetleri resmen kaldrlm oluyordu. Ayn tanma sdrlan Din Kltr dersi iin nasl bir yol izlenecei merak konusuydu. Semeli dersler arasna yeni katlan Halk Kltr/Kltrel Deerler Dersi bu noktada dikkatleri stne ekiyordu. Yine semeli, yine istee bal ama bu sefer istedii etnik veya dinsel grubun kltrn almak bu yolla mmkn olacakt. ok demokratik grnyordu, ancak 4.snftaki ocuu ayrtrmak m yoksa kaynatrmak m gerektii hi konuulmuyordu. ocuun ocuk olduu gz ard ediliyor ve ocuk bireydir deniyordu. Bu srada bir baka belgede yer alan nsan biyolojik, psikolojik, sosyal, kltrel ve duygusal varlktr tanm akla geliyor. nsan tanmna kltrel ve duygusal varlktr gibi bugne kadar olmayan iki tanm daha ekleniyordu. Bu tanmn derse yanstlmas nasl gerekleecekti? te bu noktada Halk Kltr/Kltrel Deerler Dersinin alm karmza kmaktadr; her ocuk ait olduu etnik veya dinsel grubun kltrn veya duygusal nedenlerle ilgi duyduu baka bir kltr (yabanc mezhep, tarikat, vb) renmek isteyebilecektir. Dikkat edilmesi gereken nokta, ocuun kltrel seim yapmak zorunda kald yan 9 olduudur. Sorulmas gereken bir ok soru vardr. Bu derste yabanc lkelerdeki din dersleri de istee bal olarak seilebilecek mi? Bu dersler uzman retmenlerince verilir ifadesine bal olarak lkemizde misyonerlik yapmakta olan papazlar okullarmzda ders verir hale gelecek mi? Din Kltr dersini gerekte kim kaldryor? Toplumumuzda farkllklar derinletirmek kimin iine gelir? 2005-2006 ders yl banda datlan ilkretim okullarnn ders izelgesinde yer alan semeli dersler ierisinde Halk Kltr adyla bir ders yer ald. Yukarda sz

edilen program zerinde ufak tefek oynamalar yapld, kamuoyunda gsterilen tepkilerin yumuatlmaya alld anlalmaktadr. Yeni ders izelgesinin ekinde semeli derslerin gelecek yldan itibaren yrrle girecei ek madde olarak yer ald. Baz siyasi liderlerin basnda yer alan lahiyat Fakltelerinin kaldrlaca, lahiyat Hatip Meslek Liselerinin kurulaca yolundaki aklamalardan anlalaca gibi, din bilgini yetitirmenin de n kesilmek istenmektedir. Mevlit okuyucu, cenaze levazmats, mezarlk hizmetleri, Kuran okuyucu gibi i kollarna ayrlan meslek lisesinden mezun olanlar kendi ilerini yapp kendi sigortasn yatrp devlete yk olmayacaklar. Yani, piyasaya gre eitim modeli dini btn insan da istemiyor. Bu srecin bir dier boyutu da ben daha iyi cenaze ykarm, ben daha iyi mevlit okurum gibi piyasada yaran din iileri dnemini balatmak olacaktr. Bu yolla din hizmetlerinde birlik bitecek, bu hizmet kolunda alanlarn dayanmas da kalmayacaktr.

2.BLM PYASAYA GRE ETM MODEL

PYASAYA GRE ETM MODEL 23-27 Haziran 2004 tarihleri arasnda Talim ve Terbiye Kurulu Bakanl tarafndan TRT 4 televizyonu araclyla retmenlere ynelik bir eitim semineri verildi. Bu seminerde yaplmakta olan deiiklikten sz edildi. Konumalarda altn izdiimiz baz ifadeler oldu: Artk eitimi piyasa belirleyecek. Braknz yapsnlar dnemi bitti. Eitim toplumun ihtiyacna gre deil piyasann ihtiyacna gre dzenlenecek. Piyasaya gre eitim modeline geiyoruz. Tm derslerde mfredat hafifletiyoruz. Bu kadar ok bilgi batda niversitelerde veriliyor. Bilgisayar ve ngilizce arlkl olacak. Tm dnyada mfredat ve eitim yeniden dzenlenirken Trkiye bunun dnda kalmamal. imdiye kadar dnyada yaplm olan eitim reformlarn skaladk, bu kez baaracaz. Byk bir projenin kk bir parasdr bu anlattmz. Byk fotorafta olanlar grmek lazm. Metodolojileri deitiriyoruz. Bildiiniz btn dorular deiiyor. renci merkezli eitim getiriyoruz. Grsel, iitsel, kinestetik ve dokunsal renme stillerinin kullanld etkinlik rnekleri hazrladk. lkretimde semeli ders sistemi getiriyoruz. Ortaretimde sertifikal diplomallk getiriyoruz. renci birikmi sertifikalarn getirip puan karl diploma alacak. Performans (retmenin baars anlamnda kullanlm) lme ve deerlendirme, maa zamm, terfi ve derecelendirme deiiyor. Tefti sistemi deiiyor, tefti kurulu kalkyor. retmen snfta tefti edilmeyecek Herkes birbirinin gzetleyeni olacak. Veli, renci, mdr, belediye bakan ve evrenin ileri gelenleri sicil verecek retmen evresiyle iyi iliki ierisinde olacak. Terfi ve dllendirme iin snav, liyakat ve sicil puanlar belirleyici olacak. Btn bu ifadelerin ne anlama geldiini biraz aalm: Talep varsa ders var:

Braknz yapsnlar sylemi kapitalizmin serbest rekabeti dneminine aittir. Artk eitimi piyasa belirleyecek. Braknz yapsnlar dnemi bitti demek, tekelci sermayenin mutlak egemenliini iln etmektir; zgrlkler bitmitir. Artk hangi derslerin okutulacan piyasa belirleyecek. Veli ocuunun hangi dersleri almasn istiyorsa o dersin parasn verip dersi satn alacak. Velinin talebi piyasadr. Dier bir deyimle, veli, paras kadar bilgi satn alabilir.

Paralanm zihin: Eitimde deiim programlar Gardnerin ok paral zek (Multiple Intelligence) teorisine dayandrlmaktadr. Daha bugne kadar zeknn tanm bile yaplamamken, Gardner, Her ocuun farkl renme zeks vardr diyor ve zeky sekize blyor. Bu bir retim metodu da deildir, sadece teoridir. Snfta uygulanabilirlii olmadn fark eden retmenler var, ancak onlar da sadece snfta uygulanamadn dile getirmektedirler, yanl bir kuramdr demiyorlar. Oysa kuram, insan doasna aykr bir ekilde beyni paralayp piyasa canavarna teslim etmeyi tasarlyor. Piyasa ekonomisine uygun olarak ok k bir ambalaj ierisinde oklu Zek Kuram adyla sunulan teori, semeli paral derse geiin ideolojik klfdr. Dersleri de kendi erisinde paralara ayrp her bir paray bireysel renme, - renci merkezli renme adyla sata kartacaktr (ABD ve ngiltere rnei) . evirisi de hataldr; Trkede oklu-azl gibi szckler yoktur. Belli ki oklu demekle zeknn paralanm olduu imaj gz ard edilmek istenmektedir ocuun zihinsel fiziksel ve ruhsal geliimini destekleyen eitimden artk sz edilmiyor, ocuu sosyal varlk olarak tanmlama bitiyor. ocuun tm zihinsel glerinin gelitirilmesi grevi bitiyor, ocuun ilgi istek ve yetenei dorultusunda ad altnda ve her ocuk tek bir dalda baarl olabilir savyla dier dallarda temel eitim almadan yetitirilebilecek zannediliyor.

Dalm be duyu: Seminerde renme stillerinden sz edildi; grsel, iitsel, kinestetik ve dokunsal yoldan renme. Her ocuk bir baka yoldan renme zelliindedir, retmen snfndaki ocuklar bu zelliklerine gre gruplara ayrlmal, onlara bu zelliklerine gre materyal sunmaldr denildi. imdiye kadar bilinen, Tam renme be duyunun devreye sokulmas ile gerekleir sylemine ters den bir durumla kar karyayz. ocuun bir duyusunu kullanp dierlerini devre d brakmak insann doasn bozmaktr. Duyularn altrlmas ve gelitirilmesi diye bir konular yok. Pedagojik formasyon dersleri bunun iin verilir. Zaten dikkat edilirse terimler ocuun geliimi ve eitimi zerine oturtulmuyor, sadece renmeden sz ediliyor. Oysa bu gne kadar kme almas yapmakta olan bir retmen ocuklar alglama dzeylerini dengeleyerek ortalama gruplar oluturmaktayd. Dorusu da budur. Drama yntemini bilen bir retmen snma ile derse balarken zellikle ayrnty fark ettirmek zere iitme, grme ve dokunma duyularn altran oyunlar oynatr. Koklama ve tatma duyularn da olabildiince devreye sokar. te sz konusu teoride drama eitimcilerinin kabul etmedii hususlardan biri de budur; be duyu paralanyor ve balantsz hale getiriliyor. Beyni paralayan bir kuram duyular paralamadan edemezdi elbette. Duyularn paralanmas dorudan para kazanmak hesabyla aklanamaz. Grnen odur ki insanolunun doasyla oynanmaktadr Akl dlanyor:

Doada her ey birbirine bamldr ve birbirinin devamdr, bu holistik yap insann biyolojik yaps iin de, insann beyni iin de geerlidir. Doada milyonlarca ylda oluan ekolojik denge vardr ve halkann biri koparsa dierleri de yok olur. nsan beyni de byle olumutur, paralar ayrlr koparsa hi biri oluamaz. Paralardan her biri dierlerinin varlna baldr. ok paral zek teorisine gre daha byme andayken ocuk zeknn sadece bir paras ile muhatap edilmektedir. Her ocuk bir alanda baarl olabilir denilmekte ve dierleri yok kabul edilmektedir. Bu kuramla, olaylar arasnda ba kurabilme yetisi, yani akl dlanmaktadr. Byle bir eitimin sonunda btn alglamayan, olaylar arasnda ba kuramayan insan olunur. Akln kullanamayan kle ruhlu insanlar yetitirmek ise ortaaa dntr. Mesleki btnlk paralanyor: Her retmen hak etse bile terfi edemeyecektir. %10 baretmen, %20 uzman retmen, gerisi aday ve retmen olur deniyor. Ayn ii yapan retmenler arasnda ast st ilikisi getirecek olan bir anlay retmenler arasnda gereksiz i ekimelere, mesleki dayanmann yok olmasna neden olacaktr. Terfi iin ayr deerlendirme esas alnyor; snav, liyakat ve sicil. Snav: Szlemesi yenilenecek retmen snava girmi olmal. Szleme konusundan seminerde sz edilmedi, ancak biliyoruz ki sz edilen byk fotorafta bu var. retmenlii i gvencesi olmayan meslek yapmak onu bugne kadar kazand tm haklarndan geri gtrmektir. Beri yandan, resim mzik ve beden eitimi gibi derslerin retmeni baarsn kat zerinde nasl ispatlar? (Snfta tefti bitiriliyor.) Liyakat: Eitim fakltelerinde yksek lisans ve doktora yapmaktan sz ediliyor. ngilizce bilen, yabanc dergide makalesi yaynlanan tek tip bilim adaml(!) getiriliyor. lkemizde ka retmen bunu gerekletirebilir? Tarada alacaksn, iyi derecede ngilizce reneceksin, n snav alacaksn, sana yksek lisans iin kadro aan faklte bulacaksn, o ehre tanacaksn, oluk ocuk geindireceksin, 2004 fiyatyla 2,5 milyar yksek lisans ders creti yatracaksn, iyi derecede ngilizce renmek iin iyi para harcayacaksn, doktora iin 10 milyar harcayacaksn ve yine de sana alm kadro bulursan 150 milyon maa fark iin usta retmenlie terfi edeceksin. Bir terfi uruna mr boyu para harcamaya, yaam boyu eitim gibi yaldzl bir isim de konuldu. Aldn paray srekli harca ki piyasa ekonomisi canl kalsn demek. Ya da, ok paras olan ok harcasn ve sadece onlar terfi etsin demek gibi. Sicil: Herkes herkesin gzetleyeni olacak, st ast, retmeni veli, renci, mdr, belediye bakan ve evrenin ileri gelenleri(!) gzetleyecek ve puan verecek. Ne korkun! retmen ayaklar altnda, toplumun en aasnda. retmenin itibar hi bu kadar drlmedi. Sicil puan retmeni el etek pmeye yneltecektir. retmenin sicil puannda belirleyici olmak zere bakanlka yrtlen etik deerleri belirleme komisyonlarnn elindeki anketlere baklrsa, etik deerler, olmas gereken Cumhuriyet deerlerine sahip olma zerine oturtulmamaktadr. rencisinin etnik ve dier farkllklarn dikkate alp almad koul olarak getirilmektedir. retmenin Atatrk devrimlerine ball, ulusal birlik, ortak lk, ortak deer yarglar, ulusal daarck, yurttalk bilinci verme, bilimi yol gsterici kabul etme ve bu hususlarda sosyal etkinlikler yapma gibi abalar onun art puan olmayacak, tam tersine olumsuz sicil almasna neden olacaktr. nk onlara gre okul/irket bilimsel almaktadr ve bilimsel almalarn iinde Kemalizmin yeri yoktur. retmenliin deeri dyor: Trk retmeni Cumhuriyetle birlikte ycelmiti, saygn bir yere oturtulmutu. Eer retmen bu kadar aalanyorsa, aalanan gerekte Cumhuriyettir. Bunu

biraz amak ve retmenliin meslek stats kazand Fransz devrimine kadar gitmek gerekir. Bizim Cumhuriyet devrimimiz bir ok bakmdan Fransz devrimini rnek alr. Fransz devriminin dnyamza getirdii en byk kazanm akln zgrletirilmesi ve laiklik kavramdr. nk demokrasi, zgr akln egemenliidir. Fransz devriminden sonra retmenlere devrimi halka anlatma ve kazanmlarn koruma grevi dmt. retmenlie meslek stats o zaman verildi ve greve balarken devrime ballk yemini yaptrlrd; laiklii koruma ve savunma grevi retmenlerindi. Bu arada laik kime denir noktasna bir aklk getirelim. Eski Yunanllarda snf vard; askerler (kral ve ordusu), papazlar (ruhban snf) ve laikler. Laikler, asker ve papazlarn dndaki tm halk oluturanlara denilirdi. Yani, ifti, tamirci, dokumac, ii, tccar, yani halk. Halk iktidar laiklerin egemenlii demekti. Akln zgrletirilmesinin nndeki en byk engel ruhban snf ve krallard. Bunlar siyasetin dnda brakmak bir gereklilikti; din, devletin ve okullarn dna kartld. Bu nedenle retmenler laiklerden yana olmakla meslek stats kazanmlard. Laik olmak halkn iktidarn savunmak, zetle cumhuriyeti olmakt. Egemenliini yitiren feodal beyler, efendiler ve papazlar laikleri asla affetmedi, laiklerin ncs olan retmenlere hep saldrd. Akln zgrletirilmesi, Mustafa Kemalin devriminde En byk yol gsterici bilimdir eklinde ifade bulur. nk bilim duraan deildir, srekli ilerler. Yine, Yeni nesil sizin eseriniz olacaktr sz ile Mustafa Kemalin retmene verdii grev aktr. 40l yllarda, Ky Enstitleri projesi ile retmenler demokratik devrimin makinisti konumuna getirildi. 1950lerde ksm kar devrimi yaadk ve tarikatlara dayal siyaset dnemi balad. retmenler Anadoluda kar devrimin boy hedefi oldu, mesleki itibarlarn yitiri sreci balad. Devrimden uzaklama ile paralel bir durum. 1970 ve 1980 askeri ynetimlerinde retmenlerin zerinden buldozerle geildi. Mesleki itibar sfr noktasna geldi. Cumhuriyet devriminin kazanmlarn savunan retmen ve retim yeleri byk aclar yaad. Artk retmenlik eksilerde 2005-2006 ders ylnda yirmi bin szlemeli retmen alnd. 10 aylk szlemeli retmenlik dnemi balatld; yzlerce yllk emek mcadelesi eksiye drld. alanlarn en zavalls retmen oluverdi. Szlemeli retmenin i gvenlii yoktur ve sendikal olmas da mmkn deildir. Okullar boaltlyor: Ortaretimde sertifika toplayarak diploma almaktan sz edildi. Genler okul dnda gidecekleri paral kurslardan toplayacaklar sertifikalarla lise diplomas alacak. Bu kurslarn ne kadar denetim altnda olaca tartma konusu olacaktr. Herkes cannn istedii kursta bilgi edinme yoluna giderse eitimde birlik / ortak kltr nasl salanr? Bylece renci piyasann kucana atlacak, devlet bir ok bran (resim mzik ve beden eitimi vb) iin retmene maa dememi, emeklilik ve salk sigortasna para ayrmam olacak. te yandan devlet kurslardan vergi toplayacak. ocuuna bu dersler okulda verilsin isteyen veli o zaman parasn demelidir; darda bunu bedava alabilecek miydiniz? yant hazrdr.. lk rnek olarak rehberlik servisleri okulun dna kartld(Mart 2005). Piyasa mant geerlidir, paran varsa rehberlik hizmeti var. Benzer durum resim mzik ve beden eitimi blmleri iin sz konusudur. ngiltere ve ABD rneinde olduu gibi resim mzik drama, beden eitimi gibi semeli derslere retmenlik talebi decek ve eitim fakltelerinde bu blmler kapanmaya balayacaktr. Aklamas basit; piyasa bu, talep yok.

i bo mfredat: Tm derslerde mfredat hafifletiyoruz denildi ve verilen rnekte Matematik dersinden havuz problemlerini kaldryoruz aklamas yapld. Matematik dersinin fen bilimleriyle, jeoloji, deprem bilimi, mimarlk, inaat, fizik, kimya, biyoloji, gda gibi tm mhendislik blmleriyle ilk ban kuran havuz hesaplardr. Olaylar matematiksel dnme mant verir. 4.snfta balatlan Cumhuriyetimizin kuruluu ile ilgili bilgiler 6.snf Vatandalk Bilgisi dersine aktarlyor. teleniyormu, kaldrlmyormu!. Oysa ki 6.snftan itibaren derslerin semeli ders haline getirilmesiyle bu ders fiilen kaldrlacaktr. te yandan Vatandalk kitabnn kapanda da grld gibi ocuklarmz kendi tarihinden kopartlp Amerikan tarihiyle yaknlatrlmaktadr. Yeni ngilizce ders kitaplarnda Atatrk olmasayd da Trkiye Cumhuriyeti kurulurdu ifadesi yer almaktadr.(Oktay Akbal, Atatrk Yok Etmek, Cumhuriyet, 14 Ekim 2004 Perembe) Bir ok snf retmeni yeni mfredatla birlikte retecek konu bulamamaktan ikayet etmektedir. lkretim fiilen 3 yl oluyor: 8 yllk temel eitim, herkese eit anayasal hak olmaktan kartlmaktadr. Bu noktada yasalarn ihlalinden sz etmek gerekir. Trk Milli Eitim Temel Kanunu ortadan kaldrlmaktadr. Kendisi iin neyin daha iyi olacana karar veremeyecek bir yata olan 9 yandaki ocuk ders semek zorunda braklmaktadr. 3.snftan sonra ders seimi sisteminin anlam temel eitimi 3 yla indirmektir. lkretim zorunlu olmaktan kartlyor: 2004-2005 ders ylnda devam zorunluluunun da kaldrlmasyla birlikte ilkretim fiilen zorunlu olmaktan kartlmtr. Velisinin bilgisi dahilinde ocuk diledii kadar devamszlk edebilir ifadesi kullanlmaktadr. Bu nedenle ay devamszl olan ilkretim okulu rencilerine bile snf geirilmitir. renme stilleri: ocuklar snfta renme stillerine(!) gre ayrarak oturtmak neriliyor. Grerek renen bu masada, iiterek renen o masada, kinestetik yolla renen ocuklar teki masada retmen onlarla nasl baa kacana kafa yormakla dersi bitirecektir. nk kinestetik renme stili(!) olan ocuklar hareketli, hatta hiperaktif ocuklardr ve yeni yaklam onlar bir grupta toplamay nermektedir. Snf retmenleri hakl olarak bunun uygulanmasn mmkn grmemektedir. ocuklar duyularna gre gruplandrmak ocuun dier duyularn altrmamak demektir. Zeky paralamakla yetinmeyen Gardner ve ardllar bir de insann duyularn paraladlar ki bu durum insann doasna aykrdr; gz var grmez, kula var duymaz, elleri var dokunmaz bir insan olmak insandan uzaklatrlm bir yaratk demektir. renci merkezli dersler: renci merkezli eitim ile anlatlmak istenen, ocuun seip parasn verdii dersi okul dnda da alabilmesidir. Bununla toplu eitim bitirilmektedir. Eitim bu yolla okul dna tanm olacaktr. Ad Konstraktif Yaklamdr. Yaplandrmac evrimiyle kullanlyor. Almnda bilgiyi okul dnda bireysel yolla (kendi paranla) almak vardr; retmen yok retici vardr, pedegojik formasyon gerekmez, ustarak eklinde de renilebilir. Okul dnda kurs veya zel ders sisteme dahil ediliyor. Mzik dersi kendi iinde ok paraya blnerek alg derslerine, beden eitimi dersi spor derslerine, resim dersi heykel, grafik vb derslerine dnecektir. rencinin bu yolla ald paral derse renci merkezli demektedirler. Geriye dn sinyalleri:

Paralanm zek kuramn uygulayan lkelerde geriye dn sinyallerinden sz edilmektedir. Beynin geri geri yrme komutlar vermemeye balad, beyin kas koordinasyonunda nemli gerileme gzlendii tp kongrelerinde dile getirilmektedir. lkemizde beden eitimi retmenleri her yl daha geri dzeyde ders yapmak zorunda kaldklarn, Gardnere gre syleyecek olursak kinestetik zeknn giderek gerilemekte olduunu gzlemektedirler. Televizyon, bilgisayar, hazr paket oyuncaklar; sonuta, insan geriye dn yolunda Bir de ocuun hi beden eitimi dersi almayacan dnmek ok rpertici! ngilterede eski smrgelerinden gelen genler en yksek puanl blmlerde okurken ngiliz anneler Bizim ocuklarmz mhendislik fakltelerine giremiyor, ngiliz ocuklar bu kadar aptal m? diye soruyor. ABDde son otuz yldan beri hi sanat dersi almadan liseyi bitirmi genlerin oran %95 olarak aklanmaktadr. 2004 Dnya Mzik Konferansnda ABDli retim yelerinin bu konuda verdii yantlar maalesef yle, verecek cevabmz yok, zgnz olmutur. 2002 ve 2004 PSA raporlar piyasaya gre eitim modelini uygulayan ilk lke olan ABDde ocuklarn giderek nasl daha geri sralara dtn gstermektedir 2003 ylnda geirilen bir yasayla ABD halk okullar asker devirme ve hapishane endstrisine sulu yetitirme yuvalar haline getirilmi, ordunun Asker Devirme Merkezinin hazrlad 2004 yl raporunda bu yl hedeflenen saynn zerine ktklar aklanmtr.

3.BLM PISA 2004 RAPORU

PISA 2004 RAPORUNUN DNDRDKLER

PISA 2004 Raporu aklandndan beri zerinde konuulmaya devam ediliyor. OECDye bal 40 lkede yaplan uluslar aras kyaslamal snav sonularna gre matematikte Trkiye 34, ABD 28 ve Almanya 19. srada yer ald. Finlandiya, Hong Kong ve Japonya gibi lkelerin ilk sralar ald bu raporda nedense Trkiyenin rnek ald ve tm eitim sistemini benzetmeye kalkt ABDnin neden 28. olduu zerinde hi durulmamakta, Trk eitim sistemi hakknda felket senaryolar yazlmaktadr. te yandan Trk lkretim Mfredatnn dnyann en nde gelenlerden biri olduu UNESCO tarafndan bilinmektedir. Trkiyede yetien bir ilkokul 2. snf rencisi ABDye gittiinde 5. snfa alnmakta, ABDde 5. snf okuyan bir renci Trkiyeye getirildiinde ise 2. snfa alnmaktadr. Keza Almanyada 4.snf okuyan bir renci Trkiyede 2. snfa alnmaktadr. Trkiyede ilkretim 7. snf okuyan bir ocuk (dil sorunu olmayan) Almanyada sper liseye alnmakta, snf atlayarak yatlarndan nce Alman niversitelerine gidebilmektedir. Almanyada yaayan ve bunu bilen pek ok Trk ailesi ocuklarn ilkretim anda Trkiyeye yollam, 7.snftan sonra Almanyaya gtrm ve en iyi liselere yazdrmtr. Trkiyede 1980den beri giderek hafifletilen 1968 mfredat hl bir ok ynden deerlidir. ocuun doasna uygun olan Tmden Gelim yntemiyle okuma yazma retimi ve hayat bilgisi dersini merkeze oturtan Mihver Ders (Finlandiya ve dier baarl lkelerde kullanlan) kavram, ortalama seviye gruplar oluturarak kme almas yapmak gibi pek ok pedogojik dorular iermektedir. Resim, mzik ve beden eitimi dersleri ABDdeki gibi zel bilgi beceri dersi haline getirilip semeli ders olarak deil, her ocuun almas gereken temel ders olarak mfredatta yer almaktadr. Raporun basnda yer alma ekli: 2004 raporunun tartma konusu olmas doald; sralamada sonlardaydk. Ayrca niversite snavlarnda sfr eken gen says da fazlayd. Basnmz, baarszln nedenlerini irdelemek yerine daha ok baarszln kendisiyle ilgilendi. Gerekten bu kadar vahim durumda mydk? Yoksa birileri felket tellll m yapyordu? zellikle 1980den beri giderek artan bir hzla halk-devleti eitim politikalarn terk ettiimizden kimse sz etmedi. Bir AB dayatmas olan Sokrates programnn tantmnda yer alan Amac ulusal mfredatlar krmaktr ifadesinden kimse sz etmedi. Ulusal mfredatlar krmann yolu okullar uluslar aras snavlarda baarsz gstermekten geerdi. Basn adeta dardan ynlendirilmi gibi baarszl manetten verdi. te yandan devlet okullarnn KTlerle olan benzerlii ortadadr. KTlerde, eski makineler yenilenmez, teknik destek verilmez ve sonunda Zarar ediyor, satalm denir. Okullar iin de Bakn byle olmuyor dedirtmek gerekirdi; Paras olana eitim hakk getirdik, ulusal mfredat deitirdik demek pek kolay deildir. Ulus tesi tekelci sermayenin Trkiyede istedii eitim modelini getirmesinin bir baka n art daha olmaldr; eitimin ulusal niteliklerinden arndrlm olmas. Bu noktada metropol lkelerdeki eitim sisteminden farkl dmekte olduumuz gereini onlar da bilmektedir. Kamuoyuna bu deiiklii hakl gstermek, ileriye ynelik bir deiim olarak alglanmasn salamak ve bunu halkn isteiyle yapyor grnmek kolay olmasa gerek. Kamuoyunu deiime hazrlamak iin en uygun yol uluslar aras kyaslamal snav sonularn tartmaya amakt; bu snava gre felket ortadadr, ocuklarmz baarszdr. Psikolojik hazrlk tamamlanmtr. Kamuoyu bundan sonra kurtarcy beklemeye balayacaktr. Benzer bir sre ABDde 1980lerde yaand. ABDde yaanan sre:

ABDde 1981de ulusal eitimin ne durumda olduunu saptamak zere 26 kiilik Eitimde Mkemmellik Ulusal Komisyonu adyla bir komisyon kuruldu. Bakan Utah niversitesi Rektr David P. Gardnerdi. Komisyon iki yl alt ve TEHLKEDEK ULUS adyla bir rapor hazrlad. Gardner, 26 Nisan 1983de ABD Eitim Bakanna verdii bu raporun giriinde yle der: Ulusumuz tehlikede. Ticaret sanayi, bilim ve teknolojik yenilik alanlarnda bir zamanlar rakip tanmayan stnlmz dnyadaki rakipler tarafndan devralnyor... Dman tavrl d gler bugn varolan baya eitim performansn Amerikaya empoze etmeye alsayd bunu pekala bir sava olarak kabul edebilirdik Bu rapor Eitim Bakanl iin hazrlanm bir rapor olduu kadar Amerikallara hitap eden bir mektuptur da. Gereken bilgileri edinen Amerikallarn kendi ocuklar iin ve gelecek nesiller iin doru olan yapacana gvenimiz tamdr Raporda, 1982de ABD bakan Reagann halkn eitim alndan sz ettii konumas da yer alr. Halkn Devlet Okullarna Kar Tutumu balkl Gallup anketinden sz edilir, aileler zel okullara ynlendirilir. Bu rapordan iki yl sonra 1985de Howard Gardner bir kuram ortaya att; Multiple ntelligence (ok Paral Zek Kuram). Eitim sistemi buna gre yeniden ekillendirildi; eitim piyasann ihtiyacna cevap verecekti, talep varsa ders var mant geerliydi. Dersler kendi iinde paralara ayrlacak, alcsna gre yeni dersler semeli ders olacak, veli isterse okul dndan ders aldrtabilecekti. Okul dnda renmenin ad da konuldu; konstraktif yaklam ya da renci merkezli eitim. Bu kurama itiraz olanlara basn hi yer vermedi. nk kreselleme srecine girilmi, basn sermaye gruplarnn eline gemi, zgr basn bitirilmiti. Uygulamaya ve kurama itiraz olan bilim adamlar sorumluluk duygusuyla kendi kitaplarn yazdlar; kitaplar grmezlikten gelindi. New York Polytechnic ve Industry Engeneering retim grevlilerinden Gldal Sakman ve Sabahattin Sakman gidiin ktye doru olduunu fark edenlerdendi. Birlikte Eitim Prensipleri, New York 1995 adl bir kitap yazdlar. Kitapta bilinen dorular eitimle ilgili insanlara anmsatmak istediler. ABDde tek doru Gardnerin kuramym gibi hareket edildi. Ya da piyasa mantna gre dnrsek, bu kuram Gardnere sipari verildi. Bugn gelinen noktada Amerikan eitim sistemi ikiyle ikiyi toplayamadklar iin Japonlarn alay konusu olmutur.

Almanyada sre iliyor: Senaryonun uygulanmaya baland bir dier lke Almanyadr. Spiegel Dergisi 2002 ylnda kard zel ekini buna ayrd. Ek, Alman Eitim Sisteminin k Nedenleri ve zm nerileri bal ile verildi. lk sayfada gze arpan PISA raporuna gre Almanya dnya sralamasnda 21. olmutu. Spiegelin zel ekinden baz blmler: Son aylarda Almanyadaki ebeveynler, retmen ve politikaclar Alman eitim sistemindeki baarszln okunu yayorlar. Nedeni ise 32 lkeyi kapsayan uluslar aras PISA aratrmas sonucuna gre, Alman rencilerin Polonya ve talya gibi lkelerin rencileriyle listedeki son sralar paylayor olmas. Bu kt sonular derginin yan rn olan Spiegel Specialin bu konuyu ele almasna neden oldu. Sonuta anaokulundan niversiteye kadar Almanyadaki ac eitim manzaras ortaya kt, ama ayn zamanda gelecekteki eitim dzeyini ykseltecek ncelikler, modeller ve projeler de aratrld.

lke snrlarnn dna gz atldnda ise, Alman profesr ve niversite rencilerini kskanlk kaplyor. Sekiz milyar dolar geen servetleri, dnyaca nl profesrleri, st dzeyde motive olmu zeki rencileri ile ABDdeki eitim seviyesini Alman yksek eitimcileri hayal bile edemiyorlar Bu paragrafta rnek alnmas istenilen lkenin ABD olduu aka ve hatta Alman profesrleri aalanarak verilmektedir. PISA sonularna gre ocuklar on-onbir yandayken kabiliyetlerine gre ayran Alman sistemi kkten yanl. Zayflara en kt davranan sistem rencilerin liseye devam 4. snfta kararlatrldndan, veliler yetersiz grdkleri ocuklar iin daha 2.snftan itibaren zel ders alyorlar. zel ders gnmzde bir sektr haline gelmitir Anaokulu retmenleri faklte mezunu deillerdir, ocuklar ehliyetsiz retmenlerin ellerindedir gibi, eletiriler yaplmaktadr. Dergide, Alman eitim sistemi ile dnya sralamasnda birinci olan Finlandiya ve ilk ona giren sve gibi devleti eitim politikalar uygulayan kuzey komular kyaslanyor. Finlandiya ve svete baar nedenleri olarak tam gn eitim, genel lise, 7.snftan itibaren karne verme, okulda cretsiz le yemei, hibir ocuu dlamama, proje yntemiyle ders ileme gibi faktrler sralanyor. Buna ramen dergide bu lkeler rnek olarak nerilmemekte, okuyucu Kaliforniyadaki Stanford niversitesine ynlendirilmektedir. Spiegelin zel eki burada belirgin bir eliki iindedir. ABDde rnek verilen okul bir niversitedir. Almanyada baarszlkla sulanan alan ise ilk ve orta retim kurumlardr. Dergiye gre, Almanyann gney eyaletlerinde baar yksektir. Burada devlet okullar yaygndr ve bu okullarda ii ailelerinin ocuklar okumaktadr. Kuzey Almanyada nemli lde zel okullar vardr, kendi deyimleriyle ocuun her trl kaprisi ona zgrlk adna yerine getirilmektedir; aileler ocuk merkezli olmutur ve baar dktr. Buna ramen dergi gneydeki okullar kuzeyde yaygnlatrmay nermemektedir. Dergide, Finlandiyadaki temel eitim okullarnda kullanlan proje ynteminden vgyle sz edilmekte, ancak bu yntem Alman eitim sistemine nerilmemektedir. Bu yntem Trkiyede 1968 mfredatnda yer alm olan Mihver Ders kavramnn karldr. OECD raporlarnn kapsamad eskiden sosyalist olan lkelerde ve Orta Asya Trk Cumhuriyetlerinde proje yntemi halen kullanlmaktadr. Almanyada iki yl nce yaplan bu felket tellll u an nereye vard bilemiyoruz, ancak Trkiyede Gardnercilerin bir hayli yol ald ortadadr.

Trkiyede sre: 1981den beri adm adm gelinen noktada 2001den itibaren admlar sklatrlm, son olarak yabanc irketler dorudan iin bana getirilmitir. Bu sreci aadaki gibi sralamak mmkndr. 1. On yldan beri tm eitim fakltelerinde Gardnerden alnt yapan tezler itibar grmektedir. retmen adaylarnn beyinleri bu kuramla doldurulmaktadr. 2. Talim ve Terbiye Kurulunun stnde tam yetkili olarak alan SPAN Danmanlk irketi eitimde deiim programn yrtmektedir. CarlBro adndaki bir dier yabanc irket deiim programna teknik hizmet vermektedir. 3. SPAN ve CarlBro irketlerine bu i YK tarafndan ihale ile verilmitir. haleye Trkiyeden katlan bir baka irket yoktur. niversitelerden yardm istenmemitir. Yabanc irketlerin paras Dnya Bankas (WB) tarafndan denmekte olup bor hanemize yazlmaktadr. 4. Talim ve Terbiye Kurulunun bana ok Paral Zek kuramn savunan ve bir zel ilkretim okulu olan Ziya Seluk getirildi.

5. Alt ilde 100 pilot okulda mfredat hafifletildi, harften balayan okumayazma retimine geildi. Dier yandan getirilmekte olan konstraktif yaklamla Mihver Ders kavram da kendiliinden kaldrlacaktr. 6. Hafifletilmi mfredata gre yeni ders kitaplar yaynevlerine yarma eklinde sipari verilmi, 2005 Eyllnden itibaren tm Trkiyede uygulanmak zere hazrlklar hzlandrlmtr. 7. Sokrates program ilkretimden niversiteye kadar uygulanmaya balanm, okullar proje baznda mali destek almak zere tek tek ABye balanmtr. 15 ubat 2005te okullara gnderilen resmi yazyla, AB Eitim Programlarna (Sokrates/Genel Eitim, Leonardoda Vinci/Meslek Eitim, Youth /Genlik) ilikin her okulun mutlaka en az bir faaliyetle yer almas istenmi, proje bavuru adresi olarak Babakanlk Devlet Planlama Tekilat, Avrupa Birlii Eitim ve Genlik Programlar Merkezi (Ulusal Ajans) gsterilmitir. 8. Okullarda yrrlkte olan eitsel kollar kaldrld (ubat 2005 tarihli Tebliler Dergisi /MEB internet sayfas). Yerine kulplerin (para veren ocuk kulbe ye olabilir) ve sivil toplum rgtlerinin okullarda faaliyet gstermesi getirildi. Bu yolla denetimi Milli Eitim Bakanlnda olmayan bir takm odaklarn okullara girmesine ve mfredat krmasna olanak yaratld. 9. Okul ynetimleri okul evresinden varlkl insanlarn okula katkda bulunmas iin srekli uyarlmakta, okul ynetimlerinden bununla ilgili srekli rapor istenmektedir. Bu istek okullar sata hazrlamak, ngiltere rneindeki gibi yoksul mahallelerdeki okullar yar yarya zelletirerek mtevelli heyetleri oluturmak, retmen szlemelerini ve okutulacak derslerin seimlerini onlara yaptrmak iin n admdr. Bu yolla, ulusal mfredat okul okul paralamaya zemin hazrlanmaktadr. 10. Bizzat TTK Bakan tarafndan konferanslar verilmekte (28 Mart 2005, GGEF), deiim in gerekeleri anlatlmaktadr. Kreselleme rzgarna katlmayan uluslar yok olurlar, FKR HR RFANI HR, VCDANI HR NESLLER CN DEM gibi ifadelerle Atatrk de buna alet edilmektedir. Ulusal olanla kresel olann atmas deiimin nndeki engel olarak gsterilmekte, ulusal direnme noktalarnn krlmas gerektii anlatlmaktadr. TTK bakan bu toplantda kendisine SPAN irketinin raporunu aynen anlatmakta olduu sylendiinde bu irketi tanmadn ifade etmitir. Felaket haberlerinin belli kurumlar tarafndan basnda gndemde tutulmasnda Nisan 2004 boyunca Trk Eitim Dernei bakan tarafndan verilen demeler dikkat ekti. zmn okullar zelletirmek olduunu nermesi ilgin benzerlikti.

PSA Raporlar PSA raporlar lkemizde yaplmakta olan mfredat deiikliine psikolojik destek iin gndeme getirilmektedir. Eitimin yerel ynetimlere devredilmesiyle birlikte okullar hzla sata kacaktr. Ancak bundan sonra her okul kendi mtevelli heyetinin semi olduu dersleri ve istedii mfredat uygulayabilecektir. Eitimde birlik o zaman tamamen ortadan kalkacaktr. u anda yaplmakta olan deiiklikler yerel ynetimlere devredilmeden nce yaplmas gereken ilerdir. Trkiye bu noktaya 1980den beri adm adm getirildi. Serbest olan sadece kuran kurslar deildi; be yl kullan at ders kitaplar, popler kltrn mfredata girii, 1402likler olarak anlan aa alnm retmenlerin zel dershanecilie kaydrlmas, zel dersin sektr haline getirilmesi, devlet okullarnda snf mevcutlarnn seksene vardrlmas, ngilizcenin Trkeden daha itibarl hale getirilmesi, retmen ihtiyacnn ehliyetsizlerden karlanmas, zel okul amaya devlet destei gibi daha nice yollarla eitim sistemimize bombalar yadrld. Dnyada eitim harcamas en yksek olan lke ABDdir ve buna ramen 2002de 19, 2004de 28. sradadr. Gardnerin zihinsel gleri misket bombas gibi datan ok Paral Zek Kuram kendi lkesinde denenmitir ve sonular ortadadr. Uluslar st sermaye, onu acmasz yapan tek kural, Ykarken para

kazan, yaparken bir daha kazan! kuraln hem kendi lkesinde hem dier lkelerde uygulamaktadr. Bunu kresellemenin gerei olarak yapmaktadr. Bugn sz edilen baarszln nedenlerini ortadan kaldrmayan, tam tersine, baarszln koullarn daha da arlatran bir eitim sistemi reete olarak nmzdedir. Basnda tartlmas gereken budur ve hi tartlmadan uygulamaya konulmaktadr. Eitimin piyasaya gre dzenlenmesi ile ok paral zek kuram birlikte nmze getirilmitir. Yaplanlardan ve resmi duyurulardan anlaldna gre bir hayli mesafe kat edilmi durumdadr. Yetitirilmek istenen nesil btn gremeyen, paralar arasnda iliki kuramayan, yapt iin sosyal boyutuyla ve insanla ilgilenmeyen, bireyci, yalnzlam ve beceriksiz bir nesil olacaktr. Ders programlar hafifletilirken, tefti sistemi deiirken ve eitim sistemi piyasaya uyarlanrken kaybettiimiz eyler piyasann kazanaca paradan ok daha deerli eyler olacaktr. Tehlike sadece ulusumuz iin deil tm insanlk iin gndemdedir. Yenilik diye getirilen yaklamlarda insanolunun doasna aykrlklar ve alglama sisteminde milyonlarca ylda geldii noktadan geriye dnn iaretleri vardr. On yllk bir uygulamann sonularn telafi etmek iin bile birka on yl gerekecektir. Tehlike grndnden daha byktr. retmenlerin ve anne babalarn, durumun farknda olmas tehlikeyi bertaraf etme asndan nemli bir adm olacaktr. Eski mfredatlar atmayalm, eski ders kitaplarn birer hazine gibi saklayalm; tekrar gerekecektir.

4.BLM PYASAYA GRE ETM MODELNN SYLEM

Kavramsal Aralar Kreselleme srecinde ulus devletlerin kar karya olduu bir sorun da ulusal mfredatlara dardan mdahale edilmesidir. Bat bu mdahaleyi yaparken bilinen kavramlar kullanamazd. nce kendisi gibi dnen insanlar yetitirmesi gerekiyordu, bu da yeni kavramlar gerektiriyordu. Bunun iin bir yandan yeni kavramlar retildi, dier yandan bilinen kavramlarn ierii deitirildi, bir yandan da oturmu eitim kavramlar kullanmdan uzaklatrlarak hafzalardan silinme yoluna gidildi. Bat aslnda bu yanlsatma tekniklerini daha nce de kullanmt. rnein 1.Dnya Paylam Savanda cepheye srecei askerleri Demokrasi in savatklarna inandrmt. Bir dier rnek Anzaklar eklinde dilimize giren szcktr. Hepimizin hafzasna zavall Avustralya ve Yeni Zelandann yerli halk gibi bir armla yerletirilen ANZAK askerleri, gerekte paral asker altran bir irketti ve irketin ad Australian and New Zeland Army Company szcklerinin ba harfleriydi.

Aradan 90 yl getiinde gryoruz ki anakkale Arburnu koyunun ad Anzak Koyu olarak haritalara girmi. Ayn Bat bugn 3.Dnya Paylam Savan Demokrasi in yalanyla ve yine Avustralya ve Yeni Zelandadan asker alarak balatm, bedelleri hkmetlerine denmitir. Trk askerini Korede cepheye srerken de sylem aynyd ve askerimizin bedeli 15 kuru (25 sent) idi. Geen yzyldan rnekler kukusuz oaltlabilir. Eitime dnecek olursak; beyinleri esir almann yolu kendi kavramlaryla dnen insanlar yetitirmekten geerdi. Eitim fakltelerinde 1990l yllardan beri yaplan dersler bu kavramlar zerine oturtuldu. Gen retmenler bu kavramlarla dnmeye balamt ve artk 2004 ylna gelindiinde sra bu kavramlar kamuoyuna mal etmeye gelmiti, nk yeni program baka trl anlatmalar mmkn grnmyordu. retmenlere ynelik hizmet ii eitimler ve pilot okul almalar hep bu kavramlar yerletirmek zere yapld. hale yoluyla (baka katlan irket olmad) lkemizde eitim sistemini tmden deitirmeyi gerekletirmek zere i alan SPAN Eitim Danmanlk irketinin 24 Haziran 2004 tarihinde Ankarada yaynevi sahipleriyle yaptklar bir toplantda dattklar brorde bu kavramlar ska kullanlmakta ve danmanlarn isimleri yer almaktadr. 47 sayfalk metnin sonunda bu danmanlar evirmenlere iyi bir i baardnz, teekkr ederiz diyerek bitirmektedirler. mza sahipleri; Paul Vermeulen, Johan Gademan, Theo Savelkous, Marjan Vernooy. (Temel Eitime Destek Program, Eitim Materyalleri iin Taslak Esaslar ve ereve - Rapor. Tarih: 30 Haziran 2004). Demek ki bu program bir eviri metnidir. Yaynevi sahipleriyle yaplan toplantnn ve kendi deyimleriyle bilin oluturma konferanslarnn dier bir baka Batl irket olan CarlBro tarafndan dzenlendiini yine bu brorden reniyoruz. nmze konulan ve 2005 Eyllnden itibaren tm Trkiyede yrrle girecek olan eitimde deiim programn hazrlayanlar kresellemenin sylemini ve kavramlarn kullanmaktadr. Bu nedenle bildiri metnimizde, SPAN irketi tarafndan hazrlanan, Trkeye evrilerek Talim ve Terbiye Kurulu Bakanl tarafndan bastrlm olan 47 sayfalk bu kitapktan ska sz edilecektir. Bu kavramlarn alm yapld zaman, kavramlarn ocuu/aileyi piyasadan bilgi almaya ynlendirmek zere ortaya atld, eitimin toplumun ihtiyacna gre deil, piyasa ekonomisinin istedii talep varsa ders var mantna gre dnld anlalmaktadr. Kreselleme sevdasna tutulan Bat, bu uurda ocuun/insann doasyla oynamaktan ekinmemektedir. oklu Zek: Beyne atlan bombadr. Paralara ayrr, sonular on yl sonra grlmeye balar. Olaylar arasnda ba kurmay engeller. Her ocuk tek bir alanda baarl olabilir ifadesini kullanr. ocuun beynini paralayp velisine satma amac vardr. Bu yolla daha 4.snftayken ocuk tek bir alan seerek dier alanlarda hi bir ey renmeden niversiteye kadar gidebilir. rnein 4. snftaki bir ocuk gre kulbne ye olmusa, dier derslerde asgari lde de olsa baar gstermesi gerekmemektedir. Bu yolla okuma yazma renmeden niversite diplomas bile alnabilecektir. Bu durum SPAN brornde ema ile gsterilmektedir (age. s.9, ema:2-6200) . renme stilleri: Duyular paralar. Snfta ocuklarn grme iitme zelliklerine gre ayr ayr oturtulmasn nerir. ocuun/insann doasyla oynar; rnein, grd ile iittii ey arasnda iliki kurmay, yani tam renmeyi engeller. Oysa Tam renme be duyunun kullanlmasyla gerekleebilmektedir. Konstraktif yaklam: Dersleri paralar, ocuu okul dna iter. Okulu ocuun sosyalletii yer olmaktan kartr. Eitim sz burada geerliliini yitirir. Bilgiye ulamak iin okul art deildir, bilgi bilenden alnr. Hatta sertifikal diplomallkla birlikte kurs veren her yerden gidip sertifika karl bilgi alnr. Okul dndaki bu kurslar ve kulpler retmen olmayan insanlar tarafndan da altrlabilir.

Almnda bireysel renme, yerel ve bireysel olanaklar kullanma ifadeleri vardr. ocuk yalnzlamaya itilir. Syleminde ocuk okul dnda da bilgiye ulaabilir vardr. Dier bir sylemi renmeyi renmek olarak geer. Brorde sz edilen Davran modelden konstrktivist modele gei szyle anlatlmak istenen de budur. Bireysel renme: Yine brorde geen Konstrktivist eitim materyallerinin, eitli bireysel farkllklar olan rencilere hitap etmesi; renmenin gerekletirilecei yerel ve bireysel renme ortamnda farllklardan akllca yararlanmas gerekecektir(age.s.10, 2.prg.). ifadesiyle, ocuu okul dna/piyasaya ekmeye klf yaratlmaktadr. Yerel renme: Spor Kulpleri, sivil toplum rgtleri ve dernekler gibi okul d kurumlar renci zerinde etkili hale getiriliyor. Ulusal eitim mfredatnn dnda olan bu kurumlarn devreye girmesiyle eitimde ulusal birlik bir kez daha paralanr. Bu kurumlar Milli Eitim Bakanlnn denetimi dndadr. Mfettilik sisteminin kaldrlma gerei de buradan domutur; ocuun okul dnda bilgiye ulamasn denetlemenin anlam yoktur!... ocuk parasn istedii bilgiye verir, bunun iin mfettiten onay almas onun zgrlne engeldir!... Okullar renme yerine dnecek : Okullarn eitim yeri olduundan artk sz edilmiyor. Eitim yerine renme kavram kullanlyor. Eitimin bilinen tanmnda renciye istendik davranlar kazandrmak vard, bunun yerine Davranc yaklam terk ediyoruz ifadesiyle karlayoruz. Sertifikal diplomallk: Okul kavram deiti, orta retimde sertifikal diplomallk kavram getirildi. Bu yolla okullarn ii boalacaktr. renci, okul dndan ald sertifikalar okula getirip diplomasn alabilecektir; ald bilgi deil, getirdii belge itibar grecektir. Bu durumda rencinin hangi eitsel davranlar kazandn test etmenin gerei yoktur; nk davran model terk edilmitir. Diplomal cahil yetitirme yolu almaktadr. rnein bir spor kulbne giden rencinin dier derslerden baarl olmasna gerek kalmayacak, okuma yazma bilmeden niversiteye kadar gidebilecektir. renci merkezli eitim: retmen merkezli eitime kar duruu ifade iin kullanlr. Bireysel renmeyi tevik eder. Oysa ocuk yetikinlerin ona sunduu ve geliimini destekleyen bir ortamda eitilir. Yani renme retmen merkezli olmak durumundadr. ocuk bireydir: 9 yandaki ocuu ders semeye ynlendirmek iin bu bir tuzaktr. Bu ifadeyi ocuu yalnzlatrmak iin kullanr. Oysa ocuk ocuktur, birey deildir. Birey olduu anda seme ve seilme yana gelmi demektir. Bir lkenin gelecei 9 yandaki ocuun kaprislerine gre ekillendirilemez. 9 yanda ders semeye balatan bir eitim sistemi temel eitimi 3 yla indirmi demektir. Oysa, ocuk bireydir ama toplum ierisinde bireydir, yani ocuk sosyal varlktr. Eitimciler bilmelidirler ki; doada her ey birbirine baml ve birbirinin devamdr. Bu durum aa ile orman ilikisine benzer. Yalnz bir aa her trl d tehdide ve erozyona aktr. Yeni neslin ders kitaplar: i boaltlm bir nesildir sz konusu. Daha iyi eitilmi bir nesil yetitirilecekmi gibi arm yapmas hedeflenir. Mfredat hafifletmek: Dsturumuz az olan iyidir! ifadesini kullanr. Derslerin ve okul kavramnn iini boaltr. Sanat dersleri kaldrlr, fiilen ilkretim 3 yla indirilir. ocuklar gelecee hazrlamak deil o gn ocuun ne istedii dersi belirler. lk 5 ylda dilbilgisi kaldrld, matematikten havuz hesaplar kaldrld. Oysa havuzun iinde su vardr, matematiin fen bilimleriyle ban kurar. Bu temel bilgiyi almayan ocuk ileride fen derslerine ve mhendislie ilgi duyamaz. atma stratejileri: niversitelerde atma Ynetimi Stratejileri lei balyla yaplan anketlerde kullanlan bir kavramdr. Amac retim yeleri arasnda grlebilecek gr ayrlklarn derinletirmektir. Birlikte alan insanlarn ayrmasn amalar. Anket sorular bu amaca ynelik kastl sorulardr. Alan almalarn iermez.

Sorunlarma bak: ocuklara uygulanan szde problem tarama anketlerinin addr. Bu anketlerde yer alan sorularla ocuk ailesiyle, arkadalaryla ve retmeniyle bark yaamayacak ekilde ynlendirilmekte, yaad sorunlar zme deil derinletirme hedeflenmektedir. Okullardan rehberlik hizmetlerinin kaldrlmas ve bu anketlerin yaplmas ayn srete grlr. Yeni test sistemi: atma stratejilerinden birini ierir. Sorularla ocuu bunalma sokmay hedefler, sorunlara/atmaya zm retmez, sorunu derinletirir. Bireyler arasndaki ilikilerin yeniden dzenlenmesi (SPAN Bror, s.4) eklinde alm vardr. Yeni test sisteminin bir dier rnei oklu zek anketleridir. retmenler tarafndan doldurulur. Veliye ulatrlmaz. Bir eit fileme yoludur. nternet ortamna kaydedilen bu bilgilerle birlikte ocuun kimlik numaras ve kan grubu da kaydedilir. Okullar ileride belediyelere devredildiinde n ilemler imdiden tamamlan olmaldr; baarsz ve sorunlu aile ocuklarn ileride askeri kamplara ve hapishaneye gtrebilmek iin 6 yandan itibaren ocuklar filenmeye balanr. Baary lme yerine baarszl lme ve disiplin sularn affetmeyerek bunlar fileme esastr. Liselerin 4 yla kartlmalarnn arkasndaki bir neden de budur. ABDdeki uygulamasnda, cezasz su kalmayacak, hibir ocuk arkada kalmayacak sylemi kullanlmaktadr. Asker devirme subaylar belediyelerde grev yapar, asker kamplarna ocuk devirmek zere liselere giderler, ocukla yz yze grp onu devirme zaman geldiinde okul mdr devirme subayn geri evirme hakkna sahip deildir, aksi halde belediyeden okula verilen para kesilir. Trkiyede belediyelerin Dnya Bankasna baland dnldnde byle bir durumda ocuklarmzn ve okul ynetimlerinin karsna yarn Dnya Bankas kabilecek demektir. leride ABDnin Trk liselerinden asker toplamasna olanak salayacak yasal deiikliklerin yaplma ihtimali vardr. nk, ordunun sektr haline getirilmesi her an gndeme alnabilir grnmektedir. Bilgi toplumuna getik: Bilim anlay deiti, endstri toplumundan bilgi toplumuna getik ifadesiyle karmza kar. nsan insan yapan retim ve tasarm sreci bitti, hazr bilgiyi kullanma dnemi balad denilmektedir. Sanat eitimi derslerinin kaldrlmas bu balamda zel nem arz etmektedir. Dnen ve reten insan yetitirme, toplumun ihtiyac olan yaratc insanlar yetitirme artk eitim programlarndan dlanmaktadr. Eitim toplumun ihtiyacn deil piyasann ihtiyacn karlamak zere yeniden ekillenmekte, tketici insan yetitirmeye odaklanmaktadr. Toplam kalite: zel yetenekli ocuklar ve stn zekl ocuklar sylemine ok itibar eder. Bu amala ayrtrlm ve ayrcalkl okullarda eitim gren ocuklar yaratlr. Kaliteyi artran unsurlar bir araya getirilir, dierlerinin ne olaca kimsenin umuru deildir. Bu durum seilmiler-dkntler gibi bir ayrmla ileride toplumda kastlarn yaratlmasna neden olaca hi sorgulanmaz. Oysa seilmi ocuklar henz geliimini tamamlamam olan dier ocuklardan ayrlrsa, onlarn geliimi daha da yavalayacaktr; ocuklar birlikteyken birbirini ileriye doru tarlar, birbirine g verirler, glerini birletirerek zayf olanlarn hzla ilerlemesine katk verirler. zetle toplam kalite, birilerini dlama pahasna bir avu ocuu palazlandrmak demektir; ocuu sosyal varlk kabul eden 1968 Trk Milli Eitim lkretim program ve Finlandiya eitim program dnyann en ileri programlarndandr. Bilin oluturma: Brorde retmenler, okul ynetimleri ve veliler deiiklikler zerinde bilgilendirilmelidir ifadesiyle alm bulmaktadr. Btn bunlar iin dikkatli bir giri hazrlanmaldr. yi planlanm bir medya (gazete ve televizyon) kampanyas balatlabilir denilmektedir (age. S.6). Haziran 2004den beri yetkililerin verdii tm demeler, TRT 4den yaplan retmenlere ve velilere ynelik hizmet ii eitim seminerleri ve bir ok gazete haberi SPAN irketinin istei dorultusunda gerekletirilmitir. 2005 ylnn ilk

aylarnda TED dernek bakan tarafndan basna yaplan aklamalarn da bu kapsamda dzenlenmi olduu anlalmaktadr. tibarl Hak Kavramlar Kreselleme srecinde ulus ve yurttalk bilincinden yoksun olan, etnik ve dinsel balarn ne kartan, reten yerine tketen insan roln yklenen insan modeli gndemde tutulur. Entelektel bilgi ls bu haklardan sz edebilen insanla zdetir. Toplumsal ve sosyal kavramlar geri itilerek unutturulur. nsana nemli olan sensin denilmektedir. nsanlar bu role hazrlayan bir takm haklardan sz edilir. Tketici haklar: Kresellemeyle birlikte dnyada retici haklar hie saylrken tketici haklar diye bir kavram itibar grmeye balad. Defolu mal satn almaynz demek ister, oysa piyasay canl tutmaktr asl maksat. retici haklar unutturulmutur, hatta kylnn tarlasn bo brakmas tercihleridir. nsan haklar: Etnik, kltrel ve dinsel ayrmcl krklemek zere ortaya atlm bir hak trdr. Oysa insan sosyal varlk yapan zellii retim ilikisi ierisindeki yeridir. alan insan kendi snfndan ayr drmek ve bu dorultuda dncesini ekillendirmek zere ortaya altm bir kavramdr. Almanyada 2.Dnya savandan sonra ska dillendirildii grlmtr. Amac, sosyalist lkelerde insanlarn zgr olmadn, lke dna kmalarnn yasak olduunu yaymak ve bu nedenle batya kamak isteyenlere yardm etmek, onlara i ve ev vermekti. Daha sonra bu kavram emperyalist blok dnda kalan dier bamsz lkeleri paralamak amacyla kullanlmaya baland. Kresellemenin en itibarl kavramdr; insan toplumdan soyutlamak, bireye indirip yalnzlatrmak iin etkin bir silahtr. Yeni programla birlikte okullarda ders olarak okutulmas gndeme getirildi; Ben Trkm demek, Trk olmayanlara saygszlk olarak kabul edilecek kadar ileri gidildi, Arkadalarnn temel hak ve zgrlklerine saygszlk etmek eklinde bir almla davran bozukluklar arasnda sayld. Davran bozukluu ifadesi ierisinde bir baka pedagojik yanl daha yaplmaktadr; Hatal davrann dzeltilmesi biiminde bir yaklam getirilmesi gerekirken, ocuun kiiliini hedef alan Davran Bozukluu Gsteren ocuk st bal kullanlmaktadr. Oysa, yanl olan ocuk deildir, davrandr. Eer ocuk davran bozukluu(!) ierisinde ise onun iyiletirilecei yer psikologun danmanlk brosudur; getirilen modelde ocuk bu merkezlere (piyasaya) gnderilmek zere kurgulanmaktadr. Rehberlik retmenlerine verilen hizmet ii eitim seminerleri buna ynelik bilgilerle doludur. Davranm Bozukluu gibi arpk bir tanm da kullanlmaktadr. Kltrel haklar: nsan biyolojik, psikolojik ve sosyal varlktr tanmna insan kltrel ve duygusal varlktr szckleri eklendi. ( Mzik retmeni Alan Yeterlikleri, MEB retmen Yetitirme Gnl.Mdrl, Austos 2004, Ankara) Bu eklemeyle birlikte insan haklar kavramnn ierii geniletildi. Ulusal mfredatn eitimde birlik ilkesi buradan yola karak delindi; ocuk kltrel varlktr, kendi kltrnn dndaki bilgileri, arklar, oyunlar, dersleri almaya zorlanamaz eklinde yoruma ak hale getirildi. nsanlar arasnda kltrel farkllklar derinletirerek paralamay hedefler. Kadn haklar: Cinsiyet ayrmcln ne kartr. Kadn-erkek ayrmcln krklemek, bu yolla da toplumda dayanma ruhunu geriletmek, sanal dmanlar yaratarak insanlarn dikkatini kresel saldrlardan uzaklatrmak ister. Gerekten alan veya isiz annelerin haklaryla ilgilenilmez. alan kadnlarn sosyal haklar, ocuuna st iirme hakk, ocuklarnn temel besinlerini kolaylkla bulma hakk onlarn ilgi alan dndadr. ocuk haklar: Kresel saldrlardan en ok yara alanlarn ocuklar olduunu gzden uzaklatrmak zere ortaya atlm kavramdr. ocuklar tketici yapmann

yollarn amak zere ortaya atlmtr. ocuun sosyal varlk olduunu unutturmak, birey olarak var olduunu gndemde tutmak ister. ocuk haklarndan sz edenler gerekte ocuklarn eitimde piyasa canavarna teslim edilirken urad zararlar ve doasyla oynandn grmezler. ocuk, yetikinler tarafndan korunmak ve eitilmek zorundadr. Halk ve devleti politikalarn olmad toplumlarda ocuklar her zaman birilerinin smrsne maruz kalacaktr. Aznlk haklar: Ulus devletlerin dalmasn hzlandrmak, halkn dayanmasn zayflatmak ve toplumu etnik ve dinsel olarak olabildiince kk paralara ayrmak zere ortaya atlmtr. Kreselleme srecinde dnyamz tek kltre doru, kullan at z cmlesinde ifadesini bulan tketim toplumuna doru srklenirken aznlk haklarnn szde kalaca gerektir. ok kanall televizyonda sunulan birbirinin kopyas programlar tek kltre gidiin ak rneidir. Dnyada, kresel merkezlerden yaylan pop kltrn egemenlii altnda hem klasik sanatlarn hem de halk kltrlerinin yok olmakta olduu aka grlmektedir. Dnya halklar bir kresel asimilasyonla kar karya getirilmiken onlara aznlk haklarndan sz eden ayn Bat, iki yzl davranmaktadr. tibarszlatrlm Kavramlar Kamu: Halkn ad yoktur, cemaat ve etnik gruplar, aznlklar vardr. Kamu yararna yaplacak bir ey de yoktur, varsa bu iler kamuya ak vakf ve dernekler tarafndan yaplr. Ulusal Egemenlik: Adeta unutturulmutur. Ulus devletler paralanp bitirilirken, egemenlik ulus tesi glere devredilirken ulusun egemenliine itibar edilemezdi. Efendi kle ilikilerini insanlarn beynine yerletirmek varken z gveni ykselten, kendi kendinin efendisi olma fikrini yayan bir szck kullanm dna ekilmek durumundayd. Kreselleme srecinde bu nedenlerle Ulusal Egemenlii onurlandran milli bayramlar enliklere ve ticareti canlandrmak zere pop arkc konserlerine dntrlr. Sosyal snflar: Demokrasinin zerinde oturduu, haklarn gzetmek zorunda olduu emekiler, iiler, kyller, emeiyle geinen kitleler artk yoktur, onlarn yerine etnik kimlik arayndaki insan gruplar vardr. Sosyal snflar rk din dil ayrm gzetmeyen, retim ilikileri ierisindeki insann yerini belli eden kavramlardr ve birlik olmay, dayanmay artrrlar. Oysa kresel sermayenin istedii, insanlar olabildiince paralama ve ayrtrma, bu yolla dayanmalarn nlemektir. Aksi halde dnya zerinde egemenlik kuramaz, kreselleemez. Bu nedenle snf ekseninde gl birlikler yerine etnik kk gruplar olmay krkler. Sosyal haklar: Bireyi n plana kartrken onun sosyal bir snfa ait olduu unutturulur. Bireyin sosyal haklar olmaz, parasn verdii srece her hakk vardr Yani insan tketici olduu kadar hakka sahiptir; paran kadar salk, paran kadar eitim gibi. Bamszlk: Kreselleen dnyada ulus devletler paralanrken bamsz olunmamalyd. Ekonomiler dardan ynetilirken bamsz kararlar alnmamalyd. Bamsz olmay aklndan geirmek bile kmsenecek bir durum haline getirildi. Milli: Kreselcilere gre eitim ve bilim evrenseldir, yleyse bunlarn milli olmasnn ne gerei vardr? Hatta uluslar aras antlamalara gre kararlar alp uygulandna gre milli olmas gereken bir ey kalmamtr. Sosyal devlet: Devletin halk kucaklamas ve eitimi toplumun ihtiyalarna gre planlamas artk gereksiz kabul edilmektedir. Onlara gre birey kendi ihtiyalarn karlamal, paras kadar ve talep ettii kadar hizmet almaldr. Eitim ve salk zelletirilmeli, yk devletin srtndan kalkmaldr.

Devletin bu sosyal ilevi sona erdikten sonra ortada devlet diye bir ey kalmayaca kesindir. Bu hizmetleri devletten almayan toplum doal olarak bir yandan zlme-dalma srecine girerken, dier yandan airet, tarikat, ete vb. menfaat gruplar gibi a d birliklere ynelecektir, merkezi otoriter bir ynetime kaylacaktr. Kreselleme bu noktada merkezi egemenlikte kendisini grmektedir.

erii Deitirilen Kavramlar Demokrasi: Kresellemenin syleminde demokrasi tanm bilerek arptlr, ulusal egemenlik kavramndan uzakta ve sadece kendini ifade zgrl hakk olarak snrlandrlr. Etnik, dinsel ve kltrel farkll n plana karmann ad ifade zgrl olur. Dnce zgrl bununla snrlandrlr ve ad demokrasi olur. Ne kadar ok farkl grup varsa o kadar demokratik bir toplum olunaca zannedilir. Demokrasi adna, demokratikleme ad altnda toplumda yatay ve dikey paralanma hedeflenir, sosyal snflarn temsilcisi olmas gereken partiler etnik ve dinsel gruplarn temsilcisi haline getirilir. Dier yandan hemeri derneklerinden hobi derneklerine, hak derneklerinden demokrasi(!) vakflarna kadar toplum yatay olarak yzlerce kere blnr. Sivil toplum rgtleri bu demokrasinin vazgeilmez paralar olur. Bu kurumlar bir eit rehabilitasyon klinikleriydi, insanlar orada rahatlayarak evlerine dnyor, iktidara olan tepkileri yumuatlyordu. Demokrasi adeta yle bir eydi; Ynetimi deitirmeye kalkmadn srece her eyi konuabilirsin, demokratik(!) olarak sorunlarn dile getirebilirsin. Oysa demokrasi, zgr akln egemenliidir ve cumhuriyet bu egemenliin ynetim eklidir. Demokratikleme ise, zgr akln nnde engel tekil eden aalk, krallk, derebeylik, eyhlik, dedelik gibi gerici kurumlar ve tm ulusun zgrce karar almasn engelleyen emperyal gleri tasfiye etme srecine denir. zetle toplumun a d kurumlardan temizlenmesidir demokrasi. Ki ou zaman bunu gerekletirmek iin devrim yapmak gerekir. Bu nedenle bamszlk ile demokrasinin birlikte alglanmas gerekmektedir. Devlet: Modern devlet tanm terk edilir, yerine reglatr devlet tanm getirilir. Toplumun ihtiyacna gre ileri planlayan sosyal devlet, yani halk kucaklayan devlet artk devrini kapatmtr, devlet para piyasasn dzenlemekle grevlidir. Bunun iin Reglatr devlet tanmn kullanrlar. Oysa kreselleme srecinde devlet reglatr bile olamamaktadr. nk uluslar aras serbest piyasa ekonomisine ulus devletlerin mdahale yetkisi snrldr; belirleyici olan ulus tesi para piyasasdr. Ulus devletler kresel efendilere boyun emedikleri zaman terrist devlet ilan edilirler, iddetle cezalandrlrlar; ambargo, kota, dlama, aalama, tecrit ve yalnzlatrma, provokasyonla sulu duruma drme, eski defterleri kartrp durma, uluslar aras kamuoyunda mahkm etme, sudan bahanelerle bombalama ve sava gibi cezalarla hizaya getirilmek istenir. Kreselleme: Kresellemenin eitimde kulland sylem bildirimizin ana konusudur. Kreselleme, kendi bak asn yerel dzeyde daha kolay kabul edilecek bir sylem kullanr; kreselleme enternasyonalizmdir, yapsal yeniden dzenlemedir, demokratiklemedir, gibi. Bizzat kresellemenin kendisi iyi bir eymi gibi alglansn istenir. yi yanlar gsterilir, bilginin her yere annda ulamasndan sz edilir. Gerek tanm tek kutuplu bir dnyaya doru sermayenin nndeki engellerin sava dahil her yntemle ortadan kaldrlmasdr. zgrlk: TTK Bakan Ziya Selukun TRT4 den Haziran 2004de yaynlanan ve Haziran 2005de de yinelenen seminer konumasndan rendiimize gre Braknz yapsnlar dnemi bitmitir. Bylece zgrlklere yeni tanmlarn yklendii dneme getiimiz anlalmaktadr.

Kreselleme srecinde insan tketici yapmak iin zgr insan kavramn deitirmeye gerek vard; retmede zgrlk bitti, tketmede zgrlk dnemi balad. Mesaj udur; tketici olarak cep telefonu, bireysel sigorta, banka kredi kart vb para harcadn srece ve ulus tesi tekellerin mallarn kullandn srece her yerde snrsz zgrln vardr. Vatann zgrln savunmak hari retmek ve almak zgrln hari zgrln ulus devletteki karl ulusal egemenliktir. Bireysel zgrlkler bu tanm ykmak iin bugn n plndadr. Ulusun zgrln ulustesi irketlere devretmesi iin de zgrlk tanmnn deitirilmesine gerek vardr. rnein, Soros Vakf tarafndan finanse edilen ve Tarih Vakf tarafndan yaplan Mevcut ders kitaplarnda insan hakk ihlalleri konulu bir alma raporunda (2005) ulusal marlarmz insan hakk ihlali olarak grlmektedir. Ders kitaplardan atlmas nerilen baz blmlerden rnekler: Birlik ve beraberlii bozmak Vatan iin fedakrlk yapmak.. Trk askeri vatan iin seve seve cann verir Raporda Yurtseverlik, milliyetilik gibi kavramlar, Mili Gvenlik Dersi, Mehmet Akif, ahin Bey, St mam gibi vatansever kahramanlar ve bamsz bir lke kurmann onurunu artran insan haklar ihlallerinden saylmaktadr. Bu kavramlar Trk olmayanlarn, ki burada Trk olmak etnik bir temele dayandrlmaktadr, temel hak ve zgrlklerini ihll saylmaktadr. Bu balamda ulusal ark ve marlarn ders kitaplarndan kartlmas nerilmektedir. Temel hak ve zgrlkler tanmnn ierii deitirildii iindir ki rencilerin hatal davranlar aklanrken arkadann temel hak ve zgrlklerine sayg gstermeyen ocuklar diye yeni su tanmlar getirilmektedir. Byle ocuklar DAVRANI BOZUKLUU gsteren ocuk olarak belirlenip psikolojik danmanlk hizmeti almas gereken ocuk olarak Rehberlik Merkezlerine gnderileceklerdir. Bu durum eitimde ocuun hatal davrannn dzeltilmesi yaklamnn terk edilmesi ve bunun yerine ocuun kiiliini hedef alan Davran bozukluu ierisindeki ocuk tansyla psikologun zel brosuna gnderilmesine yol aan yeni ve geri bir yaklamdr. Reform:Toplumu daha ileriye tayp tamadna baklmakszn yaplan her deiiklie reform ad verilmektedir. Kamu reformu, Salk reformu, Eitim reformu ad altnda yaplan deiiklikler eer insanlar sosyal gvenceden yoksun, halk ocuklarn okulsuz ve temel eitimin iini boaltarak 3 yla indiriyorsa bu deiimin geriye doru yaplyor demektir. Reform szc bu durumda deiimin ileriye doru olaca duygusunu vermek zere kullanlmaktadr. Devrim: Piyasaya gre dzenlenen her yasa, halk ve devleti dzenlemeleri ortadan kaldran her program bir devrim olarak sunulmaktadr. Gerekte kar devrim olarak kabul edilmesi gereken her eye devrim yaftas taklmaktadr. Benzer ekilde devrim kavram gerici ayaklanmalarn tanm olarak kadife devrim olarak karmza kabilmektedir. Kadife devrimleri(!)ne insanlar hazrlamak zere sivil itaatsizlik eylemleri d destekli olarak devleti zayflatmakla balatlmaktadr. Yanlsatma Kavramlar Yeni program kamuoyunda kabul edilir hale getirmek zere yaplan konferanslarda ve pilot okullara gnderilen ynetmelik deiiklii yazlarnda ska yanlsatma yoluna gidildii grlmektedir. Halk deyimiyle kandrma, Atatrkn Genlie Hitabesinde kulland ifadeyle syleyecek olursak hileyle, bir ok tanm, kavram ve zl sz bilerek arptlm, Batya hizmet edecek armlara dntrlmtr. Deiim: Bilin oluturma konferanslarnda ska kullanlmaktadr. yle bir cmlenin ierisine yerletirilir ki o cmle asl anlamndan uzaklarken saygnln bu

yeni arma devreder. Bu yolla yanlsatma yaplmaktadr. Deiimin ileriye doru olacan anlatmak ister. Talim ve Terbiye Kurulu bakan Ziya Seluk tarafndan verilen Bilin Oluturma konferanslarnda Atatrkn ok nemli bir sz Fikri hr irfan hr vicdan hr nesiller iin deiim art! haline getirildi. Bu cmle araclyla kendi istedikleri mesaj verilmekte, aka yanlsatma yaplmaktadr. Dier yandan Atatrkn szne anlam deitirtmek etik olarak yanltr. Ayn konferanslarda kullanlan Masa banda olmayan bir deiim! ifadesi de yine bir yanlsatma rneidir. renmeyi reniyorum: ocuk ne renmek istediine kendisi karar verince bilgiyi nereden alacana da kendisi karar verir denilmektedir. Satran istiyorsa istedii kursa gider, istedii insandan renir, ii bilen herkes retebilir, ocuk da kimden isterse ondan renir gibi bir alm vardr. alg istiyorsa kursuna gider, basket istiyorsa kulbe gider. ocuun renmek istedii ey iin para demesidir nemli olan, bilgiyi kimden ald nemli deildir, bu insann pedagojik eitim alm bir retmen olmas gerekmemektedir. Ezberci eitime son: Yaplan deiikliin ezberci olmayacan alglamaya ynelik ska bavurulan bir kavramdr. te yandan mfredatn ii boaltlmakta, temel eitim 3 yla indirilmektedir. Getirilen Yabanc Dil arlkl program tamamen ezbercilie dayanmak zorunda olacaktr. Bir yandan da duyular paralayan, olaylar arasnda ba kurmayan bir sistemde ocuk ezber bile yapamaz hale gelecektir. Trke okuma yazmay harften balatan bir program konuan ocuu kekeletecek, okuma hzn da kaybettirecektir. Yaam boyu eitim: Eer iinde ykselmek, terfi etmek ve maa art istiyorsan, kendini srekli eitmelisin demek ister. Ancak bu eitim iin yabanc dil renmeye, internet kullanmaya, hazr bilgileri indirip dosyalamaya, btn bunlar iin para demeye ve ayrca bir yksek okula da para demeye mecbursun. alanlara hizmet ii eitim verilmez. Szlemeli personel olmak iin kresellemenin hazr bilgi depolarndan parayla bilgi almalsn, kazandn bunun iin harcamalsn. Gndz alan insan akamlar eitim almaldr, kendine ayracak zaman kalmamal, her an birilerine para kazandrmaldr. Para harcamyorsan insan deilsin mant burada da egemendir, para harcamyorsan terfi edemezsin. zel bilgi, beceri ve yetenek isteyen dersler: Baz temel derslerin tanmlar deitirildi. Talim ve Terbiye Kurulu Bakanlnn 10.9.2004 tarih ve 8947 sayl yazsna ve 119 sayl kararna (Tebliler Dergisi Austos 2004 -2563) atfen pilot illere gnderilen 21.9.2004 tarihli yazda yle denilmektedir: lkretim okullarnn 4 ve 5 inci snflarnda okutulan ZEL BLG, BECER ve YETENEK STEYEN Beden Eitimi, Resim-, Mzik, Din Kltr ve Ahlk Bilgisi, Yabanc Dil, Eitimi ve Bilgisayar Derslerinin bran retmenlerince okutulmas Ad geen derslere yeni bir tanm getirilmi, bu yolla insanlar bir sonraki adma hazrlamak zere yanlsatma yaplmtr; bu yazdan be ay sonra eitsel kollar kaldrlm ve resim, mzik ve beden eitimi dersleri 4.snftan itibaren semeli ders haline getirilmitir. Artk ilkretimin 8 yl olmas da bir yanlsatmadr. nk 3. snftan sonra ders semeye balanan bir eitim sisteminde temel eitim 3 yl demektir. Din Dersinin yanna kltr szcnn eklenmesiyle bir baka yanlsatmann yaplm olduu yeni programla ortaya kt. Din Kltr ve Ahlk Bilgisi dersinin yeni tanm onu istee bal semeli ders yapabilecekti. nk getirilen semeli dersler arasnda HALK KLTR/KLTREL DEERLER adl bir ders vardr ve Din Kltr dersi paralanarak kaldrlacaktr. Etnik ve mezhepsel farkllklar semeli Kltr Deerler dersi ad altnda verilebilecektir. nsan kltrel ve duygusal varlktr: Bilinen nsan biyolojik, psikolojik ve sosyal varlktr tanmna, kreselleme dneminde insan kltrel ve duygusal varlktr tanm eklendi. Ulusal birlii bozmak amacyla icat edilmi bir tanmdr. Bu tanm aznlk haklar kavramyla ba kurularak dnldnde toplumda etnik ve

mezhepsel ayrlklarn derinlemesini 9 yanda ve okulda/snfta balatmay hedefledii grlr. Bu yolla yabanc lkelerdeki din dersleri de istee bal olarak seilebilecek, bu dersler bran retmenleri tarafndan verilir ifadesine bal olarak lkemizde misyonerlik yapmakta olan papazlar okullarmzda ders verebilecektir. Finlandiya modeli: Bilin Oluturma toplantlarnda yaplan yanlsatmann en u rnei ise, PSA dnya birincisi Finlandiyann eitiminden vgyle sz edip, Biz de Finlandiya modelini uygulayacaz! denilmesidir. Oysa bize dayatlan modelin ABD ve ngilterede uygulanan piyasaya gre eitim modeli olduu herkes tarafndan bilinmektedir. Burada, Finlandiyann birinciliiyle kendisini zdeletirme yanlsamasndan medet umulmaktadr. te yandan Finlandiyada dlanan tek bir ocuk yoktur, sosyal devlet hl geerlidir, le yemei okulda her renciye paraszdr, tmden gelim yntemi ve 1968 Trk Milli Eitim Mfredatnda olduu gibi MHVER DERS uygulamas vardr. Liselerde bile Genel Lise uygulanmaktadr, ayrtrma niversiteye giderken ve snavsz geile lise retmenlerinin kararyla olmaktadr. Bylece retmen merkezli eitim niversiteye kadar devam etmektedir. Kresel savrulma: Yine TTK Bakan tarafndan verilen Bilin Oluturma konferanslarnda Kresel savrulmaya kendini brakmayan uluslar yok olurlar ifadesi kullanlmaktadr. Oysa kresellemenin ulus devletleri paralayarak yok etmekte olduu bilinen bir gerektir. Burada aka yanlsatma vardr. Bilin Oluturma konferanslarnda Ulusal Diren Noktalarnn krlmas amacyla bu yola bavurulduu anlalmaktadr. TTK Bakannn, kitapn bastrd SPAN irketini tanmadn sylemesi ak bir yanlsatma rneidir. Ulusal Ajans: AB zerinden gelen dayatmalarn koordinasyon merkezinin addr. Babakanla bal bu merkez, 7den 77ye Sokrates programlarna katlmak isteyenlerin bavurularn inceler ve hangi projenin kabul edildiini belirler, karde! okullar buluturur. Hedefi ulusal mfredatlar krmak olan AB Sokrates programnn merkezine ulusal szcn eklemek bu szc asl anlamndan uzaklatrmak ve insanlar yanlsatmaktr. Benzer ekilde ulustesi kurumlarla birlikte yaplan organizasyonlara ULUSAL adnn verildiine eitim alannn dnda da rastlanmaktadr. Uluslarn kaderlerini tayin hakk: Cmlenin ierii deitirilmi, Halklarn birbirinden paralanarak ayrlma hakk olarak alglanmas salanmtr. Balangta emperyalist sistemden kopmak isteyen uluslarn smrlmeden yaama hakkn ifade eden bu nl sz, kreselleme srecine girildiinde bir ulusu oluturan kaynam karde halklarn ayrmasn artrr hale getirildi. Bu yolla halklar zayf, gsz ve yalnzlatrmak, srekli paralayarak kolay yutulur lokmalar haline getirmek, kresel krallarn egemenliini glendirmek iin gerekliydi. Bu durumu tanmlayan taktie Bl, parala, ynet denir. Eitimde Deiim Programnn Gerek Nedeni Brorde Deiime duyulan ihtiya bal altnda deiimin kresellemenin bir gerei olduu anlatlmaktadr. Dnyadaki bu deiimle birlikte eitim sistemlerinin de deiime uratlmakta olduu brorde aka dile getirilmektedir (age.s.4./2.1). Yani eitimde deiim program kresellemenin dayatt bir programdr. Rapordan alntyla bu deienlerin neler olduuna bakalm: -Bilgi kavram deimekte, bilim anlay da deimektedir. -Demokrasi ve ynetim anlaylar ve metotlar deimektedir. -Globalleme endstri toplumundan bilgi toplumuna doru deiimi getirmitir. -Bu deiimle ilgili glkler yaanmaktadr.

Son cmleden anlaldna gre kresellemenin nndeki glklerin almas iin eitimde deiime gerek duyulmaktadr. Deiimin asl gerekesi ite bu cmlede almn bulmaktadr. Gerekte sosyal devletlerin bitirildii, her eyin piyasann ihtiyacna gre dzenlendii bir srece girildiini gzden karmak iin deiim bir ihtiyam gibi sunulmaktadr. Evet, bu deiim bir ihtiyatr, ancak toplumun ihtiyac deil, kresel sermayenin ihtiyacdr. Kresellemenin ekil verdii alan sadece ulusal eitim mfredatlar deildir. - Yiyeceklerimize ekil veriliyor; hayvan ve bitkilerin genetiiyle oynuyor. - Bilim kurumlarna mdahale ediyor, onlar siyasallatryor. - Uluslara yeniden ekil veriyor; paralyor. - Medyaya ekil veriyor; tekelleiyor, kalitesizlik evlerin iine kadar giriyor. - Devlete ekil veriyor; kltlyor, halka hizmetten uzaklatryor. - Sanata ekil veriyor; klasik sanatlar kaybolurken postmodernizm egemenleiyor. - Sanatya ekil veriyor; sokaktan sanat topluyor. - Konser repertuarlarna ekil veriyor; ahlak zlmeyi destekliyor, dllendiriyor. - dlleri ekillendiriyor; sanatnn siyasi duruuna gre veriyor. -Bilim adamna ekil veriyor; onlar irketlere teknisyeni yapyor.

5.BLM ZHNN DOASI

Zihinsel Glerimiz: nsan, doann kendisine bahettii zihinsel glere sahiptir. Bu gleri doru kullandnda ona akll, akln hzl kullandnda ona zeki denir. Akln bir dier tanm olaylar arasnda ba kurabilme yeteneidir. Zeknn dorudan bir tanm yoktur, ancak gstergeleri vardr; akln kullanabilme becerisi veya akln kullanabildii kadar zeks olduu kabul edilir. nsann zihinsel glerini konuma-dil, matematik, resim, mzik ve bedensel hareket olarak be temel yetenee ayrabiliriz. Bunlar doutan getirilir. Her bir yetenek dieriyle birlikte vardr ve dierleriyle i iedir. Zek bunlarn hepsine birden kumanda eder; zek tektir, dierleri yetenektir. Doada hibir canlnn mutlak zgrl yoktur. Tm varlklarn birbirine olan bamllklar ve i ie olular insan doasnda da karmza kar. nsan, doann devam ve kopyasdr. Bu nedenle insann ve zihnin doasn tanmlarken doadan rneklendirmek doru bir yaklam olacaktr. Zihinsel glerimizin birbiriyle olan ilikisini aklarken doa kurallar bize yardmc olur. Aa ile orman ilikisi ok belirgin rnektir. Aa tek bana vardr, ancak orman varsa aa vardr. Tek bana bir aa kendini yaatmaya yetmez, hayatn zorluklarna direnemez, havay nemlendirip bulutlar getirmeye gc yetmez, tr oluturmaz vb. nsan da tek bana vardr ama toplum iinde vardr. Sz konusu ocuk ve onun eitimi ise onun sosyal varlk olduu ok daha nem kazanr; onun tek bana hayat gslemesi ok daha uzun ve zahmetli bir sreci gerektirmektedir. Bahemde i yaparken doa kurallarn rayna oturtmak iin bunlar yaptm dnrm. iekleri basmasn diye otlar ayklarm, birbirinin gneini kesen dallar budarm, dzenli sularm, topra eeler havalandrrm vb. Bu eylemlerin gzel sanatlarla benzerliini dnrm. ieklerim daha canl aarken ben de gzel duygularla beslenirim, yeniden can bulurum, hayata daha gl olarak devam ederim, yaam enerjisiyle dolarm; onlara verdiim can dnp bana ular. Onlar koklarken, tazeliini iime ekerken, onlara dokunurken ruhumun yceldiini hissederim; gzel sanatlarn ilevi de zaten bu deil midir? Bunlar yaparken bedenimi kullanrm, bedensel hareket gcm artar, zindeleirim. Bahemizdeki ieklerin serpilip bymesi iin nasl ki belli bir aba harcamak isterse, insann zihinsel glerini gelitirmek iin de onlar beslemek, emek vermek ister. Bu eitimdir. iei kendi bana brakmak onu ayrk otlarnn basmasna, susuz ve gnesiz kalmalarna frsat vermek demektir. ocuk iin de byledir. yleyse zihnin doasn bilmek eitimcilerin ilerini doru yapmalar iin n koul olmak durumundadr. Gnmzde ocuklar her gn daha fazla iddet ieren film izlemekte ve iddet ieren bilgisayar oyunlar oynamaktadr. iddet oyunlar oynamann insan beynini iddete koullandrd, beyinde bu devreleri glendirdii, benzer bir durum karsnda saldrgan tepki verme ynnde eittii artk bilinmektedir. ocuun beynine iddet tohumu ekilmesi ve bu tohumlarn her gn beslenmesi insanolunun doasyla oynamaktr. Benzer ekilde her gn pop mzik / kirli mzik bombardman altnda olan ocuklarmzn beynini ayrk otlar kaplamaktadr. iddet ve kirlilik tohumlarnn yerletii bir beyinde zihinsel glerin ve yeteneklerin zayflamas kanlmazdr. Sosyal yaamlar bozulan bakterilerin yaamad gibi, uygun koullar yaratlmazsa bir canlnn bir baka ortamda yaayamayaca gibi zihnin doas bozulduunda zihinsel glerin yok olma riski hep vardr.

Eitimin nsan Doasna Uygunluu: Bilinen tanmlarn dnda bir yaklamla Eitim doutan getirdiimiz zihinsel glerin desteklenmesi eylemidir diyebiliriz. Eitimin hedefi, ocuun kendini glendirmesi ve hayatn zorluklarn akllca amas iin onu hayata hazrlamaktr. Yani eitimin merkezinde hayatn deitirilmesi vardr, yani ocuun yaratcln kullanabilmesi, akln kullanabilmesi vardr. Yani ocuk doutan getirdii tm yeteneklerini glendirmeli, onlar tanmal, onlar koordineli bir ekilde kullanabilmeli ve onlara kumanda edebilmelidir. Bu noktada yeteneklerine kumanda edebilme gcne zek demekte bir saknca yoktur. Deiik alanlar arasnda ba kurabilme gc arttka ocuun zeks da artacaktr. Bu balamda eitim, ocuun temel alanlarda bilgi ve beceriyle donatlmas etkinliidir de denilebilir. Eitimin bilinen bir tanmnda yle der; Hayat problem zme srecidir, eitim bu problemleri zmek iin vardr. Bu tanmda hayat ve problem zme, doru bir sunumla, birlikte yer almaktadr. 36 yllk mzik retmenliim boyunca rencilerime unu vermeye altm; Hayat problem zme srecidir ve gzel sanatlar bu problemlerin arasnda soluk aldmz, yeniden g kazandmz anlardr. Kimi veliler bilmeden bir doruyu syler; ocuumuz mzik / resim / beden eitimi dersinde bir nefes alyor. Snf retmeni bu dersi neden yapmyor? Veliler, snf retmenine bir sitem olarak bu eletiriyi yapmakta hakldrlar. Bu derslerin insann ve zihnin doasyla ilikisini bilmeden retmen olunuyorsa burada retmen yetitirmede de bir eksiklik var demektir. Eitim sistemindeki bir yanln gstergesi olarak, hayatta baarl olmakla okulda baarl olmak ou zaman farkl eyler olarak karmza kabilmektedir. Akln kullanma, zihinsel glerini gelitirmeyle doru orantl bir ekilde problemlerin stesinden gelme baarsdr. Eer okulda verilen eitim, baary Amerikan eitim sisteminin dnyaya pazarlad ezberci test sistemi ile lyorsa, daha batan yanl yola girilmi demektir. Temel derslerin bir ksm test zmeye ayrlyorsa, retmen ocuun testteki puanlarn kendi baars olarak gryorsa, bu retmenin kendisi snfta kalm demektir. nsan, bedenini kullanmadan akln kullanabilme zelliinde deildir, ikisi birbiriyle srekli balant halindedir; akldan geeni beden yapar, bedenin yaptn akl bellee kaydeder, bu bilgiyi ileride yeniden kullanmaya hazr tutar. Olaylar arasnda ba kurabilme, yani akln kullanlmas, bellee kaydedilmi bu bilgilerin sentezlenerek yeniden eyleme dntrlmesi ilemidir. Zihnin btnselliini gzeterek bunu temel alan eitim sistemlerinin yerine paral zihin teorisini temel alan eitim modelinin belli bir merkezden dnyaya adeta dayatlmakta olduu 2000li yllar, eitim tarihinde ilkel topluma dn yllar olarak ve insann doasn bozan yllar olarak anlacaktr. Bu tehlikeli sreci 30 yldan beri yaamakta olduumuz iindir zihnin doasn ve eitim kurallarn yeniden dillendirmek gerei duyulmaktadr. Dengeli Beslenme - Dengeli Eitim Geliim anda temel besinlerden bir ksmn hi almam olan bir ocuk fiziksel olarak bunun ac sonularyla karlar. Benzer ekilde, temel eitimde baz dersleri hi almam olan ocuk da bunun ac sonularn grr. Dengeli beslenme, temel besinlerin tm eitlerinden belli miktarda ve belli sklkta (ritmik) alnmasyla doru orantldr. Benzer ekilde temel derslerin de belli miktarda ve belli sklkta alnmas gerekir. Buna dengeli eitim diyebiliriz. Dengeli eitim, ocuun zihinsel glerini eit ve dengeli bir ekilde gelitirmeyi hedefler. Temel dersler, ocuun zihinsel, fiziksel ve ruhsal geliimine cevap veren matematik, dil (konuma-okuma-yazma), resim, mzik ve beden eitimi dersleridir. Bu dersler ocuun olmazsa olmazlardr. Bu derslerin doayla ban kurmaya alalm:

Evrende yaamn devam onun ritmik hareketine baldr. Etrafmzda belli bir ana ritme bal alt ritimler yuma vardr, biz insanlar bu ritimler yumann bir noktasnda ortaya kmzdr. Bir ritmin durduu yerde ona bal tm alt ritimlerin yaam biter. Btn bilimler evrendeki yaamn ritmik kurallarn aratrmak iin vardr ve bilimsel abalarla bu ritmik dengenin devam iin neriler gelitirilir. Bu ritmi durdurmaya ynelik, yani doann dengesini bozmaya ynelik yaplan iler insanla aykr iler olarak kabul edilir, reddedilir ve yasal nlemler alnr. nk doann dengesi bozulduunda neler olaca bilinmektedir. nk doa, ritmini yok edeni yok eder. Bu kural doann deimez kuraldr. Bilimsel aratrmalarda ulalan sonular bir doa kural olarak bir yere not dlr, bu notlar artk kullanlmaya hazr bilgilerdir. Bu notlardan biri de udur; nsan beyni ritmik olmayan eyleri alglayamama zelliindedir. Dz cmleye evirirsek, insan beyni ritmik olan eyleri alglayabilme zelliindedir. Somut bir rnek; arpm tablosu bir ritim tablosudur. Dnyamzdan rnek verelim; dnyann kendi etrafnda dn hareketini gzleyerek bir gn 24 saattir diye bir saptama yaplm ise, bu her gn dnya 24 saatlik bir ritimle dnyor demektir. Bu saptamadan sonra insanolu ertesi gne ve sonraki gnlere ait varsaymlar, hesaplar, matematikler yapabilmektedir. Eer bir gn 25 saat, br gn 30 saat olsayd burada yaam olmazd. Bir kerecik olsun bu ritim bozulursa dnyada yaam biter ve buna bal tm dier alt ritimler ve yaamlar da biter. Demek ki hareket yaamn temelidir ve hareketin ritmik olmas da onun devam iin zorunludur. Zihnin doasnda ritmik olan eyleri alglayabilme zellii varsa bunun glendirilmesi, beslenmesi gerekir. te bu noktada ritim eitimini dorudan veren mzik ve beden eitimi dersleri temel ders olmak durumundadr. Bu nedenledir ki ilkretimin genel amalar ierisinde Ritim duygusunu gelitirme maddesi yer alr. Evrende hareketin ritmik olmas bir baka eyi daha beraberinde getirir; DENGE. Hareket-Ritim-Denge: Evrendeki hareket-ritim-denge lemesi tm alanlarn ortak paydasdr. Bu lemenin olaanst uyumu, insana, insann beenilerine kadar her eye ekil verir. Gzel dediimiz ey gerekte iindeki bu lemenin varl kadar gzeldir. nsanolu bu lemeyi sezme yeteneine sahiptir. Sanat eitimi dersleri bu sezgiyi glendirmeye ynelik derslerdir. nsan bedeni ve yaam iin dengenin ne anlama geldii matematiksel olarak da karln bulmaktadr; bir denklem iki tarafn dengelenmesiyle sonulanr. Drama eitimcileri snma almalarnn ierisine bilerek denge hareketleri koyarlar; nk insan, bedenini dengede tutabildii lde yaantsn kolaylatrabilir. Salkl yaamn temelinde denge vardr; omurlarn dizilii, ban boyun zerinde duruu, doru oturu, kaslarn doru altrlmas vb snma almalar hep denge kazanmak iindir. Denge eitimi beden eitimi dersinin alanna dorudan girmektedir. Dengesini bulamayan bir beden ritmik hareket edemeyecektir, ritmik hareket etmedike denge kurulamayacaktr. Bu, evrendeki hareket-ritim-denge lemesiyle rten bir durumdur. Halk danslarn hareket-ritim-denge asndan ele aldmzda mkemmel sonular grlr. Yoga gibi baz bireysel beden altrma teknikleri de denge hareketleri zerine kurulmutur. Bunlara spor denilmez, bunlar yarma iin yaplmayan kltr fizik hareketleridir. Bu tr kltr fizik hareketlerinin felsefesinde denge insan mutlu eden eydir ifadesi geer. Mzikte denge dil ile dorudan balantldr; arklar, hecelerin uzunlukksalklarnn matematiksel toplamlar eit olan llerle yaplr. Vuru saylar denk mzik cmleleri defalarca yinelenir, bu srada binlerce kez ritmik nabz atlar beyne nakedilir ki bu da ritmik alglamay besleyen en gl eitim olmaktadr.

Mzik-Dil-Matematik balants bilinen en gl zihinsel balantlardr. Dildeki ritim, ezginin ayaklar stnde dengede durmasn salarken, ayn szn anlamn kendi ses telleri araclyla ezgileyerek da vurmak ve bu yolla iletiim kurmak zihinsel faaliyetin en st noktada gerekletii anlardr. ark sylemenin bir dier zellii de insana ycelme duygusu tattrmasdr ki iyiletirici yan kukusuz ar basar. Ycelme duygusunu insana yaatmak kadar eitimin baka ne amac olabilir ki! Birlikte ark sylemekse, insan beynini kirlilikten ve ayrk otlarndan temizleyen en byk arndrc etkinliktir. Keza bir mzik aleti almak, bedeni dengeli tutmay, iki eli balantl ve dengeli altrmay ve tm duyular birlikte altrmay beraberinde getirdii iin btnsel bir zihinsel faaliyettir. Bir algya kumanda etmek keza otokontrol gelitiren ve iyiletirici yan olan bir durumdur. nsanolunun kendini insanlatrma serveninde mziin ve dier sanatlarn yeri bu kadar akken sanat eitimi derslerini temel ders olarak dnmemek insann kendine saygsn yitirmesi anlamna gelir. Temel Derslerin Doayla ve Zihnin Doasyla Balants: Evrendeki ritmin; saylarla ifadesi MATEMATK, konuarak ifadesi DL, seslerle ifadesi MZK, izim ve renklerle ifadesi RESM, bedensel hareketle ifadesi BEDEN ETM derslerinin alann belirler. Bu dersler insann doayla uyumundan ortaya km alanlardr; her biri dierini besler, birinin gelitirilmesiyle dieri de geliir, birinin eksik kalmasyla dierleri olumsuz etkilenir. Hepsi de insann doutan getirdii yeteneklerdir. Matematik ne kadar yetenekse mzik de o kadar yetenektir, dil de o kadar yetenektir, resim de Matematik dersi alan bir ocuk nasl ki matematik profesr olacak demek deilse, mzik dersi alan bir ocuk da mzisyen olacak demek deildir. Dil dersi alan bir ocuk nasl ki romanc, air, yazar olacak demek deilse, resim eitimi alan bir ocuk ressam, beden eitimi dersi alan bir ocuk da sporcu olacak demek deildir. Btn bu dersler ocuun doal temel gereksinimleridir. Bu derslerin ortasnda bunlarn bileeni olan bir ders daha vardr ki ad HAYAT BLGS dersidir. Tm dersler ocuu hayata gl bir ekilde hazrlamak iindir. ocuk Hayat Bilgisi dersinde okulda ald bilgilerin hayatla ban kurar, olaylar arasnda ba kurmay renir, kendini gelecek yaantsna hazrlar. (Bu noktada, gelecek yaantdan kastedilen eyin yalnzca para kazanmak zere yaplan i hayatnn olmad, tm yaam srelerini kapsad bilinmelidir.) Temel derslerin doayla ve zihnin doasyla ban kurmaya resim dersiyle devam edelim. Daha be yandayken ocuk eline kalemi aldnda bir eyin resmini izmeye alr. Demek ki ocuun doasnda resim yapmak var. Peki ocuk bu resmi yaparken zihinsel olarak hangi ilemleri gerekletirmektedir, bunu analiz edelim: 1. Byk bir nesneyi klterek kda aktarmaktadr; mhendisin matematik bilgisiyle ve alet kullanarak izdii projeyi o bilmeden zihinsel matematik yaparak kltm, zihinsel orant kullanmtr. 2. Ayrnty gzlemi ve gzlemini kda indirmitir. 3. Beyin kas koordinasyonu kurmu, eline kumanda etmitir ve tamamen kendi gcyle bir ii baarmtr. 4. Uzun, ksa, ne kadar uzun, ne kadar ksa, yuvarlak, kare, dik, gen, silindir, yatk, eri, dz, geni, dar a, geni a, oran, simetri vb tm geometrik ve mantksal ilemi zihinsel olarak yapm ve bunu somut olarak gstermitir. 5. ocuun beynine ekilen resim kltr sayesinde ileride bu kltrn zerine ekilecek fen bilgilerini onun beyni orada tutmaya hazr hale gelir. nk bilgi, uygun kltr ortam olmadan zihinde kk salamamaktadr. Tpk tohum-toprak ilikisi gibi; sert bir zemine ekilen tohum topraa karamaz, orada kk salamaz. Topran havalandrlm olmas, kltr, tohum iin n kouldur. Resim dersinin temeli izimdir; ressamlk eitimi srasnda buna desen denilmektedir. izimin renklerle yaplmas resim sanatdr, renkler ise doann bir

baka uyumunu iselletirmektir ki doadaki uyum insana huzur verir. Doadaki dengeyi resimle ifade etmek insann i dengesini bulmasna zemin hazrlar, hayat anlaml ve keyifli hale getirir. ocuu hayattan zevk alr hale getirmek onun ileride yaayaca problemlerinin stesinden gelmesine en byk yardmdr. nk hayat gzelletirmek hayat kolaylatrmann, problemlerin stesinden gelmenin yoludur. Zihnin Doas Nasl Bozulur? Dnyamzn hzla kirlendii bir dnemde doa nasl ki acmaszca yok ediliyorsa, doann dengelerine insan eliyle nasl ki mdahale ediliyorsa, ayn ekilde zihnin doasna da insan eliyle acmaszca mdahale edilmektedir. Bir yandan genetiiyle oynanm yiyeceklerle insann beslenme ekli deitirilirken buna paralel olarak zihnin doasna aykr biimde eitim sistemleri deitirilmektedir. Bu konuda metropol lkelerde bir hayli mesafe kat edilmitir. Ayn eitim program paketler halinde dier lkelere gnderilmektedir. Eitim sistemine mdahale ok sistematik bir ekilde gn gn birer maddesi kamuoyuna aklanarak uygulanmaktadr. Her bir aklama bir sonrakini gzden uzak tutmak zere ustaca hazrlanm grnmektedir. Kimsenin itiraz edemeyecei ekilde, iyi bir eymi gibi yaldzl ambalaj ierisinde sunulmaktadr. Tm insanln nne konulan bu ilkel eitim programnda belli yanllardan yola klmaktadr: a- lk adm zihnin paral olduunu savunmakla balyor; Multiple Intelligence / Paral zek. Her bir yetenein ayr bir zek olduunu syler. b- Duyular paralar ve her ocuun farkl renme stili olduunu syler. Duyularn btnselliini yok eder. rnein, grd ile iittiinin arasnda zihinsel ba kurmay engeller. c-Dersleri paralar ve her ocuk tek bir alanda baarl olabilirmi gibi daha dokuz yandayken ders seme balatr. Derslerin birbiriyle ba ve hayatla ba kopartlr. Ayrca bu yolla eitimde birlik bozulur, belli bir konuda ortak fikrin olumas engellenir. d- Okul dndaki kurslarda renmeye ynlendirir, bunu yerel olanaklardan yararlanma / Konstraktif yaklam ad altnda getirir. Okul eitim kurumu olmaktan kartlr, okulun iini boaltlr. Bu yolla ocuun hi bir sosyal grubun yesi olmasna frsat vermez, ocuk yalnzlatrlr. e- retmeni eitimin plnlaycs olmaktan uzaklatrr. Bilgisayar renmenin en etkili arac kabul eder. f- Temel dersler kendi iinde paralara blnerek semeli ders eidi oaltlr; temel derslerin btnsellii yok edilir. g-Getirilen szde semeli dersler paket programlar halinde belli dnemlere ayrlarak bir daha paralanr; eitimde sreklilik ve ritmik tekrar kural bir daha inenir. Bylece temel dersler hem dikey hem de yatay olarak iki kere blnr. h- Az bilgi iyidir diyerek temel derslerin ii bir daha boaltlr. Fen bilimlerine temel oluturan, fen bilimleri kltrn eken niteler ayklanr, atlr. Tarih bilinci oluturulmaz; birbiriyle balantsz olaylar stelik tarihsel sralama yaplmadan verilir. i- Balang eitiminde okuma yazma retilirken harften renme yaptrlr; tmden gelim pedagojisi kaldrlr. Konuarak okula gelen ocuk kekelettirilir, bylece hzl okuma engellenir, harfleri grmeye almaktan szcn anlam kaybettirilir. Dildeki ak, matematik, ritim ve duygu yk (ezgiye karlktr) yok edilir. j- Yabanc dil renme ana dilden daha nemli hale getirilir, kendi ana dilinde dnme ve zihinsel faaliyet yavalatlr. k- Her ocuk bir alanda baarl olabilir diyerek daha dokuz yandaki bir ocuun rnein setii bir spor dalnda niversiteye kadar gidebilmesi iin dier derslerin hi birinde baarl olmas istenmez. Bylece ocuun olaylar arasnda ba kurabilme gc iyice zayflatlr. l- ocuk bireydir der. ocuu ocuk olarak ve sosyal varlkolarak kabul etmez. Kald ki birey olmak, bamsz karar verebilmeyle ve empati kurabilme olgunluuna erimeyle ilgili bir durumdur.

Btn bunlardan sonra ocuun eline verilen diploma bo bir kt paras olacaktr ve ancak niversitede yksek lisans yapma ans bulabilen az saydaki ocuk (elit tabakann ocuklar iin okullar zinciri getirilir) bir i sahibi olabilecektir. imdi nmze bir mfredat program geliyor ve orada diyor ki: - ocua soralm neyi renmek istiyor? Ne yiyeceini ocua soralm m? -Baz dersler yetenek-ilgi-istek dersidir, ocuk bunlarn iinden sesin. Tahl, sebze, meyve, et ve stten oluan temel gdalarn bir grubunu istee bal yiyecekler diye ayrmak olur mu? -Setii alg dersini 3 ay alsn, sonraki 3 ay isterse grsel sanatlar dersi alsn. ocua 3 ay peynir, sonraki 3 ay da yumurta verilir mi? Bu ders resim dersinin yerine getirildi; bilgisayarda animasyon yoluyla yaplm insansz filmler iin teknisyen yetitiren gya sanat dersi. Elektronik mzik ne kadar mzik sanatnn karl ise grsel sanatlar da o kadar resim sanatnn karldr. -Bilgisayar dersini seen ocuk sanat ve spor etkinliklerine katlmak zorunda deildir. ocuun nne ikolata koyup dier yemekleri yemesen de olur denir mi? -ocuk bireydir, kendisiyle ilgili kararlar kendisi almaldr. Hangi besinlerle beslenmesi gerektiini ocuk nasl bilebilir? Bu beslenmeyle salam ocuun beden saln ne kadar koruyabilirsek, bu eitimle onun zihinsel saln da o kadar koruyabiliriz. imdi sorular deitirelim: Kt beslenmenin ocuunuzda at zararlar fark ettikten sonra ne kadar srede bunu dzeltebileceinizi dnrsnz? Bu ekilde bozulmu bir saln dengesini yeniden bulmas sizce ka yl srer? Diyelim ki salkl domu bebeinizi bir doktora danarak bytyorsunuz ve o size yukardaki beslenmeyi neriyor, ne yapardnz? Ayn tepkiyi zihin sal yerinde domu ocuunuza yukardaki eitimi vermek isteyen eitimcilere de gsterir miydiniz? Doann bozulan dengesini bulmas sizce ka yz yln iidir? Doas bozulmu bir zihnin yeniden dengesini bulmas sizce ka yl srer? Son soru: ZHNN DOASI BOZULSUN MU? ocuklar ieklerimizdir, onlarn eitimi biz yetikinlerin iidir. Onlar tek balarna neyin kendisi iin daha iyi olduuna karar veremezler. Onlarn doasn bilecek ve doasn bozmadan onlara bu destei vereceiz. 6.BLM KLTR-SANAT YAZILARI

SANATTA KRESEL KRLENME (Postmodern Sanat) Tm sanat dallarnda dikkati ekecek dzeyde hzl bir kirlenme gzlenmektedir. Kirlenmenin temelinde Kullan at, hzla tket ekonomi anlay vardr. Bu ekonominin ad neo liberal ekonomidir ve son otuz yldan beri bat kapitalizmi buna gre programlanmtr. Neo liberal ekonominin sanattaki ideolojisi postmodernizmdir. Modern tesi demek olan postmodern szcne aklama getiren kimi eletirmenler, ii bo anlamnda fosmodern benzetmesini yapmakta hakl gzkmektedirler. nk artk kalc olan modern sanat eserlerinin yerini

postmodern-ii bo eserler almaktadr. Fest fud adyla dilimize giren ayakst beslenme gibi ayakst tketilen sanat rnlerine mteri olmamz istenmektedir. 20.Yzyln iki devrim nderi olan Atatrk ve Leninin sanatn ne olduu zerine grlerinden yola karak duruma aklk getimeye alalm. Mustafa Kemal, kendisiyle tantrlan Nzm Hikmete Gayeli iir yazn der. Rus devriminden sonra yazarlar Lenin ile bir grme yapar ve ona derler ki; Artk ezilen ii snfnn aclarn yazacaz. Lenin onlara Eer edebiyat aclar yazmaksa, adliye arivleri bu aclarn yazld dosyalarla doludur. Aln, kitap yapn. Edebiyat bu olmasa gerek der. Neyin sanat eseri olup olmad zerine iki nemli ipucunu burada grmek mmkndr; gayeli ve edebi anlatm olan eser. Gnmzde sanatta kirlenme u ekillerde ortaya kmaktadr: Eseri yozlatrma, arptma. Sokak kltrn sanatn iine sokma. ini boaltma. Sanaty teslim alma. Sanat piyasasn ele geirme. TV kanallarn pop kltrle doldurma. Klasik sanatlara talebi azaltma. Ulustesi tekellerin egemenlii. Teknolojiyi insann nne geirme. Kullan at piyasa ekonomisini egemen klma. Etik deerlerin inenmesi. Kavramlar tketim ekonomisine hizmet edecek ekilde deitirme. Klasik sanatlar sokaa indirme. Edebiyatta: Edebiyatlar, postmodern rnlere "Omurgasz eser, ba sonu birbirine balantsz roman, sokak dilini edebiyat sanmak, szck oyunlaryla anlamsz diyaloglar, estetik sezgiden ve estetik doyumdan uzak bireyci bunalm iiri, kalemin gittii yeri bilmeyen kurgusuz anlatmlar, sanatsal formlarn krld denge oluturulmam eser" gibi aklama getiriyorlar. Bu tr eserlerin, gnlk tketime ynelik olduunu, kalc olmayacaklarn ve bu nedenle postmodern yazarlarn ayn zamanda poplist olduklarn rahatlkla syleyebiliriz. Dildeki kirlenmenin rneklerini sanat dnyasndan vermek gerekirse, ngilizce hakimiyetine rnek Fazl Sayn son CDsine Black Earth adn verdii Kara Toprak trksdr; o imdi Siyah Yer kabuu oldu. Erovizyon ark yarmasna ngilizce katlmak gibi. Karlo Domeniconinin Koyunbabas, Gilbert Biberyann Haydar Haydar gibi rnekler ise bu alanda etik durular sergilemektedir. Resimde: Ressamlar, postmodernizmin resimdeki karlnn, klasik bir eserin kalplarn krarak ondan yeni bir eser meydana getirmek olduunu ifade ediyorlar ve soyut resimle kartrlmamas gerektiini ekliyorlar. Sanat adna estetik beeniden uzak rnler verilmesinden yaknyorlar. Son stanbul bienalinin ne kadar estetikten uzak olduu basnda yer ald. Klasik sanatlarn katlmad bu bienalde yeni kuak renciler arlktayd. O eserler iin eser denilebilir mi, tartld; gelecee kalmayacak, o gn iin yaplm, bir baka sanat ortamnda bir daha sergilenmeyecek olan rnlerdi. te yandan stanbul Beyolu resim galerileri kapanm durumda. Resimde postmodernizm, bo bir tablonun camna konan sineklerin brakt pislii ada sanat olarak sunmaya kadar varabiliyor. Krmz bo bir tablo ada sanat eseri saylabiliyor. an gerei budur yutturmacas bo ereveleri sanat eseri diye sattryor. Almanyada Modern Sanatlar Mzesinde, ziyaretilerin en beendikleri eyalarn duvara frlatp paralamas isteniyor. Duvara frlatma iini yapan bir makine

sanat eseri olarak sunuluyor. (Cumhuriyet, 31.1.2004) Makineye dost atei adn vermiler. Bu deyim, Irakta Amerikan askerlerinin yanllkla ngiliz askerlerini vurduklar durumlarda kullanlyordu. Neoliberal ekonominin ideolojik bombardman sanat mzelerine kadar girmi durumda. Eitim programlarnda resim dersini kaldrp yerine bilgisayarda animasyon izimini getirmeyi hedefleyen mfredat deiiklii dnemi resim sanat bitiriliinde son aama olarak grnmektedir. Mimaride: Mimaride kirlenme tarihsel olarak dier sanatlardan nceye rastlar. Postmodernizme ilk isyan edenler mimarlar olmutur. ehirlerin evresini kuatan gecekondular, daha sonra bu gecekondularn ortasnda ykselen gkdelenler gibi. Sahilleri kaplayan beton bloklar, doayla uyumsuz binalar. rnein Mersin sahillerindeki ok katl yazlk siteler, denizden gelen nemli rzgar kestii iin arkada kalan limon ve narenciye bahelerini perian etmitir. Byk ehirlerde, ana caddelerde on katl binalarn hemen bir arka sokanda 4 kattan fazlas yasaktr. ehir planlamada mimarlarn rolleri sfrlanm, kap kac mteahhitlere teslim edilen ehirler estetikten uzak beton ynlarna dnmtr. Konyada yklan binada ve depremlerde yklan pek ok binada grld gibi betonun ii de boaltlmtr. Bir kez sanatn ii bolamaya balad m malzemenin de ii boalr, bunu grdk. Binay giydirme adyla yaplan inaatlarn binalar insanszlatrma olduu grlmektedir; bina dardan simsiyah korkuluk gibi durmakta ve iinde insan olduu hissettirilmemektedir. Bu postmodern binalar insana korku duygusu vermekte, dardaki insan bu binann iine ulaamaz duygusuna sevk etmektedir. Sanat insandan soyutlama, teknolojiyi insann nne geirme taktii burada karmza kmaktadr. Karikatrde: Karikatr sanatnda son yllarda grlen serseri tipler, sapklar, cinsel imajlar, argo, bozuk Trke, izgiden ok konuma, alt kltr ne karma, dndrmek yerine alay etme, bayalama, laf cambazl, vb. poplist yaklamlar egemendir. Operada: Operada sanatn iini boaltma ou zaman eseri bugne uyarlama adna yaplabilmektedir. rnein; 2000 ylnda Ankarada sahnelenen, C.F.Gounodnun Faust adl operasnda oyuncularn giysileri Doktor Faustun yaad dnemin giysileri deildi. Sahnede bugn sokakta giyilen blucinler, penye gmlekler, pijamalar vard. Dinlediimiz aryalar, koro arklar aynen duruyordu. Mimikler, ark syleme biimleri de duruyordu. Ortada giysileri bugnn, giysi dndaki her eyi ikiyzyl ncesinin olan bir oyun vard. zlerken bizimle dalga m geiyorlar diye dnyor insan. Estetik btnlk yok, uyum yok. Rejisr "Faust bugn yaasayd" dncesinden yola kt diye aklanyordu. zmirde sahnelenen, Karmen operasnda da ayn ey yaand. Yine "Karmen bugn yaasayd"dan yola kld. Bugne uyarlanm giysilerin yannda, Karmenin sevime sahnesinde pornoya kald, zerindeki giysiler tek tek kartlarak magazin basnnn ilgisini ekecek bir sevime sahnesi canlandrld. Oysa opera estetik boyutun en yukarda tutulduu sanattr. Klasik bir operay bugne uyarlamak, halk trksne piyano elii yazmak gibi deildir. Tm sanatsal gelerin klasik formda olmasn gerektirir. Bir trky opera tarznda sylemek, trky evrensel sanat ortamna tar ki bu adalktr, insana yakan bir durumdur. Klasik bir eseri, alt kltrn malzemesi yapmaksa ona katk deil, onu yozlatrmak, bozmak, deerini drmektir, poplizm yapmaktr. nl opera sanats Pavorotti dev hoparlrlerle meydan konserleri verdi ve bu operay halka indirmek ad altnda yapld. Pavorottinin rencisi olan Hakan Aysev de onun yolunda; Operay yz binlere dinletmek iin Pavorotti gibi stadyumlarda sylemek istiyorum dedi. (16.2.2004 TRT2 Kent Yaam) Pop opera, rok opera, caz

opera ve imdi yeni albmnde de Trk Mzii ile birlikte opera yaptn sylyor. Opera sanatyla popularn terimi olan albm (kullanp atlacak bir deste ark) bir araya geldi. Gzel sanatlarn bu en gzide olan kaset piyasasna byle hizmet eder hale getirildi. Unutulan bir husus; operalardan seilmi aryalar solo sylemek opera deildir. Opera bir eserin btndr; libretto, drama, koro, orkestra, bale, dekor, kostm, reji, koreografi gibi sahne sanatlarnn tm zelliklerini bir arada bulundurmay ve salonda dinlemeyi gerektirir. Salondan ycelmilik duygusu ile kmak ister. Opera sanatnn dinleyiciye verecei ruh gzelliine, sokak konserinde sakz ineyerek, yanndakiyle akalaarak ulalamaz. Pavorotti, mzik teknolojisinin dev tekellerine iyi para kazandrd ve imdi sesini kaybetmi durumda opera sahnesini terketmek zorunda kald. Yani onu kullanp attlar. (Mikrofonda sylemekten iitme eii ykseldi ve sonunda giderek ses telleri yprand) Operann srtndan meydanlarda para toplayanlar, iki yzl bir ekilde operaya dinleyici ekeceklerini sylediler. Sonuta, nce opera sanatnn ii boaltld, sonra opera salonlar. Reklamlarda: Reklamlarda her trl arptma var. Trkeyi bozuk kullanma, reklam oyunun ierisine sokma, kadn aalama (lker biskrem), Genlik Mar gibi ulusal bayramlarn repertuarna girmi milli ve tarihsel deeri olan bir ezgiyi kr iin kullanma, bayalatrarak ve szlerini bozarak syleme (Cola Turca reklamnda) kt karmza. zgr kadn imajn cep telefonuna ykleyerek zgrlk kavramnn iini boalttklarn grdk. Sanatn dnya tekellerinin hizmetine gemesiyle birlikte etik deerlerin inendiini gryoruz. Yakn zamana kadar radyoda, televizyonda, oyun ierisinde kullanlan bir rnn ad reklam olmasn diye gsterilmez, benzer bir rn satan dier reticiye hakszlk olmasn diye ad gizlenirdi. Bu yerlemi bir kurald. Herkesin eit olduu bir retim anlay etik deer olarak topluma yerlemiti. Bir televizyon dizisi ierisinde cep telefonu reklam yapmak etik deildir. Oyundaki ocuk oyuncuya cep telefonu reklam yaptrlyor. Ayn reklamda kullanlan rep mziin ierisinde dilin kirlenmesini de gryoruz. Tiyatroda: Tiyatro yerine gsteri sanatlar deyimi kullanlmaya baland. Gsteri sanatlarnda Tolk ov gibi sanatsal olmayan bir tre tank olmaktayz. Meddah ya da tek kiilik oyunla hi ilikisi olmayan bu konuma gsterisi, tiyatro sanatn yozlatrmaya rnektir. Oyun demek mmkn deil; batan sona bir konu veya metni olmayan, kopuk kopuk, belli bir konuya younlama gerektirmeyen, izleyici ile alay eden, aalayan, derinlii olmayan sradan magazinletirme, hereye glp geilen bir ey. TVdaki gsteri programlarnda son rnekte, dil nemini yitiriyor ve konuma zrl bir erkek oyuncu komedi yaptn sanyor. Hem tiyatronun ii boalm hem dilin. Ki, dilde yaanan kirlenmenin tm sanatlara yansd ortadadr. Benzer ekilde sadece nane szcn defalarca tekrarlayarak ark yaptn zannedenlere ekranda yer verilebiliyor. Tiyatroda empati kurabilmeyi salayan evrensellik gesi kaldrlyor. rnein 2005-2006 sezonunda Ankara Altnda Tiyatrosunda oynayan te Hayat adl oyunda Yunan bayra uzun sre sahnede tutuluyor. Oyunda batnn AB zerinden dayatmas olan bir talep ne kartlmakta, tiyatro sanatnn ocuk msameresine indirildii grlmektedir. Televizyonda:

Televizyonun kendisi kirlenmenin arac olarak sahneye kyor. Kresellemenin en byk arac olan televizyonun kanal saysndaki art ve zaplama, programlardaki kalitenin drlmesiyle birlikte ortaya kt. Zaplama, hzl tketimin rndr. Hzl tketilen teknoloji beraberinde insann doal yapsn bozma tehlikesini yaratt. Bylece neo liberal ekonominin istedii insan modeli yaratld. Zaplama teknolojisinin insan zerindeki olumsuz etkilerini aratrmak zere yaplan bir almada ilgin sonulara ulald. ( Kiisel Zamann Belirleyicisi Olarak Medyatik Zaman , Denis Carot, Agon Tiyatro Dergisi s.10 Paris 1997) Fransada yaplan bu aratrmaya gre, birok kanal arka arkaya izlememizi, yni zaplamamz isteyen teknoloji, insann dikkat younlatrmasn ortadan kaldrmaktadr. Zaman blerek kullanma, haberin reklam, reklamcln nfuzu, keserek anlatma, sansasyonelletirme, sunucuyu starlatrma, yapay bilgi aktarm, analiz yokluu ve benzeri durumlar aratrlm ve bunlarn gnlk yaantmza aadaki ekillerde yansd saptanmtr: 1. Toplumda atlama ve dalma 2. Tecrit ve yalnzlama eilimi. 3. Dikkat younluu kayb. ABDde gnde 500 kanal ayn anda izleme deneyleri yaplyor. Bilgi aknda dev otobanlar tasarlanyor. Bu teknoloji ile beyni boaltlm robotlar yetitirme ii hzlandrlacaktr. Televizyon haber kanallar insanlar yanltmaya ve korku psikolojisine sokmaya yneldi. Bu yolla silah satlarnda art ve en son teknolojinin rn silahlar kullanmaya piyasa yaratld. Krfez savanda olduu gibi, savalarn canl yaynlarna kadar bu silah reklamlar yapld. Fze kalkan projeleri yaama geirildi, medeniyetler atmas teorileri gelitirildi ve ikiz kulelerin yklnda olduu gibi, ktalar aras fzelerin satn artran provokasyonlar canl yaynlarla verildi. Irak sava srasnda, falan marka bomba dnce yzde ka patlamad oranlar yaynland. Televizyon, en kt amalarla insann varln tehdit eden, insann en temel hakk olan yaama hakkn elinden alan savan arac olarak kullanld. Postmodern filmlerde insanlara sunulan senaryolar birer birer gerek yaamdan grntlere dntrld. Televizyon haberleri arkas yarnlatrld; nlletirilmi kiilerin kirli yaamlar yarn bakalm ne olacak dizilerine dnt.

Sinemada: Sinemada bilimd kurgular, aksiyon filmleri egemenlii dnemi yaanyor. Bilgisayarda retilen insansz filmler dnemi balad. Teknoloji insan iin olmaktan uzaklat, insana kar teknolojiye dnt. ABDli yetkililer, silah sanayisine harcadklar kadar film sanayisine harcadklarn sylemektedirler. Bu filmler iddet iermektedir. Hayali bir dman yaratlp onunla son model silahlarla savalmaktadr. yi ile ktnn kavgas ilenirken iyinin elinde bir ha iareti hep grntye getirildi. Efendiler-kleler temas gndemde tutuluyor. Kadndan efendi bilim d filmleri bizde de taklit edilmeye geildi; kadn aa dizileri balad. Brezilya dizilerinin yerini bunlar ald; ev kadnlarna ninni filmleri. Pembe dizileri Yugoslavyaya sokamayan Amerika, Gney Afrikadan siyah dizi getirip soktu. Sinema insanlar uyutmak zere ara edildi. Sinema sanat burada da insana kar. Hep sava ve dmanlk kavramlaryla byyen bir kuak yaratld. Dostluk, kardelik, bar iinde birlikte yaama kavramlar unutturuldu. Batl inanlar, bilimd kurgular, Hristiyan ve Yahudi kktendinci tarikatlarn efsaneleri medeni batnn ada sinema senaryolar olarak insanlara sunuldu, CIA planlar film senaryolarnn ana malzemesi oldu. Postmodern zellikler tayan bu senaryolar, Amerikadan dnyaya pazarland ve dnya sinemasnn %93 n kaplad. nsansz sinema dnemi balad. Teknolojiyi insann nne geirmeye bir baka rnektir; Yzklerin Efendisi gibi, bir blm bilgisayar ortamnda retildi, animasyon

sinemaya girdi, hayali kahramanlar oyuncu olarak sunuldu. Oyunda kiminle empati kurulaca belirsiz, bilimd kurgular. Dini hi bir aklamas olmayan, insanst bir takm varlklarn insanlara hkmettii filimler. Dev sanayisi var. Aksiyon filimleri ile mehur ettikleri birisini vali de yapabiliyorlar; Vurdu krd Arnold Schwardzeneger gibi. Son sava filmi rnei Truva filminin ynetmeni NTVde aka syledi; nmzdeki yllar byk savalarn olaca yllardr, insanlarn savaa almas iin bu filmi ektim. Filmi izleyen film boyunca kafasnn zerinde arpan ak ak klpala sesleri duyar, filmin mzii budur. Teknolojiyi insann nne geirme: Sony firmas, Orio adl bir ef robot, Toyota firmas da trompet alan robot yapt. Orio adl robotun Tokyo Filarmoni orkestrasn ynettii gazetelerde yer ald. (14 mart 2004, Cumhuriyet, Z.Oraln yazs.) Robotun gzlerinin iine kamera ve notalar yerletirilmi, btn ritimler, tempolar oraya kaydedilmi. Bu haberi televizyonda izleyen 10 yandaki bir rencim; Sanki kemanclar robot efi ynetiyordu, ka kere ard batan aldlar dedi. ocuk gzyle ayrnty seziyor, kral plak diyordu. Bir robot ne kadar insani duygularla ynetebilir ve mzisyenler onunla ne kadar iletiim kurabilir? Kreselleme dneminde, sanatla insan ilikisini biraz daha zele indirelim. Fazl Sayn drt el iin dzenlemi olduu piyano eserine gelelim. Elektronik kayttan piyanonun biri alyor, ikinci piyanoyu ise kendisi alyor. Birincisini de kendisinin kaydetmi olmas, mziin teknoloji rn olmasn engellemiyor. Dinlerken iki piyanisti de karnzda grmek istiyorsunuz. alan karnzda grmediiniz iin empati kuramyorsunuz. Yni orada dlanmsnz. ki piyanistin birbiriyle iletiiminden yoksun bir yorum ortaya kyor ve Fazl ov izliyorsunuz. Fazl monolog oynuyor, sanatnn biri sanal. O zaman, Fazl tek bana oynamak istiyor diye dnyor, poplist bir yaklam hissediyor ve rahatsz oluyorsunuz. Fazl Sayn stanbul Yedikulede Mercan Dede ile almas giderek poplerleme gsterdiinin iaretidir. Mercan Dedenin teknolojiyi ok iyi kulland bir gerek. Ama teknoloji insann nne geiyorsa burada bir yanl var demektir. Kimin neyi ald grlmediinde, kan sesle insann varl arasnda bir kopukluk yaanr. Dinleyici kendisinin dlandn hissetmeye baladnda kalkp gitmek ister ki yle de oldu. Sanat, kendini insandan ve toplumdan koparmaya baladnda, yapt sanat tartlmaya balanr. Fazl Say, politik grn kresel sermayenin gryle birletirdiini aka sylemeye baladndan beri, sanat izgisi doruk noktasndan aaya doru bir d gstermektedir. Bu durum, klasik mzik sanatnda postmodernizmin ve poplizme kaymann rneini oluturmaktadr. Artk, insana ramen teknoloji kavram kullanlmaktadr. Sinema salonlar buna rnektir; bir buuk saat boyunca ok yksek derecede ses bombardman altnda kalnmaktadr. Yksek ses, i kulaktaki ince seslere duyarl sinir ularn kreltmektedir. Benzer ekilde dev hoparlrl konserler ve kulaklkla kaset dinlemek de bu sonucu yaratmaktadr. Tiz seslere duyarlln yitirenler baz mesleklere giremiyor; hava kuvvetleri veya hava alanlar iletmelerinde, deniz altnda, radyo ve televizyon ses kayt stdyolarnda olduu gibi. Dahas, i kulakta nlamalar balamakta, bu nlamalar tedavi edilememekte ve gen yata intihar vakalarna rastlanmaktadr. itme eiinin ykselmesi sonucu ses tellerinde tahribat ve ark syleyememe sonular grlmektedir. Sanaty teslim alma: dllerle, konser imkanyla, mehurlatrma. Fazl Sayn, Newyorktaki piyano yarmasnda, kendisini yedi dakika dinleyen jrinin dier yarmaclar krk dakika dinlemesine armamasn baka neyle aklayabiliriz? Kendi ifadesiyle daha Avrupa yarmasndayken jri, kendisi hakknda karar vermi imi. Kendisini birinci semek zere hazrlanm bir yarmay neden protesto etmedi? Paris Yahudi lobisinin

kendisini parlataca vaadini neden nemsedi? Baka piyanistlerle eit olmayan bir meydan greine neden kt? Ki, Nevyorkta daha once byle bir yarmann hi yaplmad, daha sonra da yaplmad, bir kereye mahsus yapld belli iken. Almanyada, piyano konseri vermeye giden Ankara Devlet Konservatuar retim yelerinden tannm bir piyanistimize yaplan ahlksz teklif kirlenmenin bir baka boyutunu gsterir. Salonun doldurulmas karlnda gazetecilere vermesi istenen PKK bir realitedir demeci anlamldr. Piyanistimizin reddetmesi zerine az bir dinleyiciye konser verilmi ve basnda baarsz bir konser olarak yer almtr. Almanyada Almanca yk yazan Aysel zakn gibi Trk yazarlara dller verilmesi de sanaty dllerle teslim almann bir baka rneidir.

Mziin iini boaltma: Elektronik mzikte dnyann nemli isimlerinden John Cagein 4.33 adl eseri postmodern mzik rneidir. Bu eseri(!) iki kez konser programna alm bir festival konserini izledikten sonra zerinde dnme ve bu mzii irdeleme gerei duydum. Sanatn iinin nasl boaltldn grdm. Eserde hi mzik yok. Drt dakika otuz saniye salondaki sessizlii dinliyorsunuz. Salondaki ksrk, tksrk, nefes alma, hrt, her ey o ann doalama bestesi kabul ediliyor. Peki bu bir eserse nerede bestecinin emei, doaya katt enerjisi nerede, sanatnn mdahalesi nadir, neyi ekillendiriyor? Kocaman bir hi. Hilik ise insanolunun kabullenemedii tek eydir. Bu bir eserse gelecee kalmak zere kayt yaplabilmelidir, notas yazlabilmelidir. Yazlamaz, kayt bile yaplamaz. Dinleyici sadece bekliyor, sanat da sahnede ylece bekliyor. Ortada yaratlan hibir ey yok. Eseri arptma: Klasik mzik eserinin fon mzii olarak kullanld baz yerlerde bilerek yaplm bir yapayla veya arptmaya rastlayabiliyoruz. Buna postmodern montaj da diyebiliriz. rnein 9.Senfoni bu tr arptmaya en ok urayan eserdir. Bar ve kardelik amacnn dnda kullanld her yerde asl anlamn unutturma ve deer kaybna uratma sz konusudur. Byle bir arptma rnei 9.Senfoninin ikiz kulelerin yklna fon mzii yapldr. Orada tam bir postmodern montaj yaplmtr. Eser, Avrupada feodal krallklarn ykln devrimci bir ruhla destekleyen Ludvig van Beethovenin bestesidir. Shillerin zgrle vg iirinden esinlenilerek yazlmtr. Trkeye Neeye ark olarak evrilmitir. lkemizde 1980 sonras Seluk Yldrm ve Salih Akka (G Gazi EF, Mzik Bl. Bk.) yazarl mzik ders kitaplarnda olduu gibi, szlerinde yaplan tahrifat bestesinde de yaplm, eser katledilmitir. Bu durum lkemize has bir yozlatrma rnei olabilir. Ancak, ABD TV kanallar tarafndan, 11 Eyll i darbesinde yklan ikiz kulelere fon mzii yaplmas asla affedilmeyecek bir arptma ve eserin ieriini boaltma rneidir. Klasik eserleri poplatrma: Geleneksel mziklerimizin pop mzik haline getirilip kaset piyasasnn hizmetine sunulmas, poplerletirilip hzla tketilmesi lkemizde yaanan bir baka kirlenme rneidir. Pop mzik ad stnde, gnlk kullan at anlamndadr. Pop demek, popcorn (patlam msr) gibi oyalan, karnn doymasn demektir. Postmodern rnlerin zellii de budur. Pop mzik alannda nasl bir kirlenmenin yaand bilinmektedir. Kirlenme, kalite dkl, sokak dilini ark sz yapma, argo, kfr, etik deerlerin kayboluu, cinsel sapmalarn n plana kartl, poplerleme uruna magazin basnnda manet olma kavgalar, reklam iin her yol mbah, vb. ortak zellikleridir. Bugn, arabesk, halk mzii ve geleneksel Trk mzii pop mziin potasnda birlemitir. .

Kullan at teknolojisine paralel bir mzik sanayisi bu alanda egemendir ve bu yolla evlerimiz kaset, CD plne dndrlmektedir. (Beyaz eyada on yllk mr snrlandrmas yapld gibi.) Ayda bir deien ok satan kasetler dnemi yaanyor. Yeni albmnze bol ans radyo ve TV programlar yaplyor. Radyo ve TV programlar konularn ve konuklarn piyasadan alyor. Pop mzik 1980 askeri ynetimi dneminde mzik dersi retim programna ve ders kitaplarna girmitir. Yani, ocuklarn pop mzik tketicisi olmasn kitaplara soktuk. Kalc olmayan, kullan at mzii ile insan eitimi olmaz. Bir sonraki nesille ortak ark daarc pop mzikle oluturulamaz.

Popler ocuk arks: TRT ocuklar Korolar iin Popler ark yarmas dzenlendi. 1993de bir dl de benim oldu. Ancak bu arklar eitim mziine ynelik szlerle yapld, nk yarmaya katlan besteciler pop mzik bestecisi deildi. Bu arklar poplatrmak iin Garo Mafyan vb. pop aranjrlerine cstakl, birbirinin kopyas stdyo elikleri yaptrld. Bizde tutmad, nk radyo ocuk korolar sylyordu arklar. Oysa pop arky koro sylemez, pop azyla bir solist syler. Pop mzik dlleri: dl en iyi ark syleyene deil, en fazla satan kasetlere verildi. Belli mzik tekelleri istedii imaj yayan pop arkclara bu dlleri vermektedir. Bu yolla tekeller dnya genliine istedikleri ynde "Siz de byle olun kalplar sunmaktadr. Ecinsele, tacizciye, kadn dmanlarna dller yamaktadr. En byk dller sanatsal ltlere gre deil, irketlere en ok para kazandrana verilmektedir. rnein, 2004 Grammy dl treninde Gsn aan kadn mesaj ve ynlendirmesi yaplm, gelecek yl dllerin buna gre verileceinin iareti verilmitir. Athena grubunu 2004 Erovizyona hazrlayan Avrupa ve Amerika mzik marketleridir. (Sertap Erenerin televizyon konumasndan, ATV ubat 2004). Mzik marketleri unu satacam, ona gre mzik yapn diyor. Yani beenileri piyasa belirliyor, tpk moda rengi boya sanayisinin belirlemesi gibi. Sinema dlleri: dllerde skandallar dnemi balad. Kirli ilikilerle mehurlama yollar ald. Sanki dl verilmeden nce pornocu olduklar bilinmiyormu gibi davranld. Oysa asl oyun, dlden sonra filmin manette kalmas iin gemii bilinen birilerini starlatrma oyunuydu. Aka kirli ilikilere prim verilmekte, genlerimiz kirli yollara zendirilmektedir. Senfonik Pop: Yeni trler dodu. Pop mziin klasik sanatlarla ilikiye getiine, onlar deforme ettiine rastlyoruz. Mozart Msrda kaseti gibi, stdyo ortamnda deforme edilmi klasik eserler retildi. Pop opera, senfonik rok gibi melez trler dodu. Evin lyasolu gibi usta sanat kalemler Artk senfoniler lyor mu, dinleyici bulmak iin melezlemek zorunda m, nerde senfonik mzik bestecilerimizin o gzelim eserleri? diye yazyor. Pop mzikteki virtik bulac hastalklar tm dier trleri tehdit etmekte, etkisi altna almakta, tketmektedir. Pop kltrn egemenliine doru hzl bir gidi vardr. Klasik mzik bestecilerinin nn kapatma: Ulustesi mzik lobileri tarafndan Sizde yok benden al anlayyla klasik mzik alannda hakimiyet kuruldu.

Trk bestecilerinin n kesilmek istenmektedir. Sezonda en az %20 orannda Trk eseri almak zorunluluu varken, son yllarda senfoni orkestralarmzda alnan Trk eseri says giderek dmtr. Bir senfoni orkestrasnda, bir sezonda alnan toplam eser says ortalama 7580dir ve ierisinde 20 civarnda Trk bestesi olmak durumunda iken durum yledir: Cumhurbakanl Senfoni Orkestras: 1999-2000de 14 2002-2003de 7 2003-2004de 4 CSOda 2002de yaplan Amerikan Haftasnda 5 Yahudi Amerikal besteciye yer verildi ve gereke olarak Onlar bizden telif creti almyor denildi. Cumhurbakanmz Ahmet Necdet Sezere Makedonya ziyareti srasnda Trk kkenli bir besteci tarafndan armaan edilmi olan Atatrk Senfonisi bizzat cumhurbakanmz tarafndan orkestra mdrne iletildii halde verildii gnden beri repertuara alnmamtr. stanbul Devlet Senfoni Orkestras: 2001-2001de 2 2002-2003de 1 2003-2004de 4 zmir Devlet Senfoni Orkestras: 2003-2004de 6 Trk eseri. (3 tanesi Hikmet imeki anma haftasnda.) ukurova Devlet Senfoni Orkestras: 2003-2004de 4 Trk eseri. Fransada yayn yapan Klasik Mzik kanalnda kippal efin pervaszl gibi grntler rahatsz edici boyuttadr. Lobi halinde alma dikkati ekmektedir. Belli lobilerin ef ve solistleri hemen btn senfoni orkestralarnda alan kapatm gibidirler. te yandan Londrada Cats mzikali bitti. Berlinde 7 senfonik orkestra kapand. ABDde senfoni orkestralar oktan kapsna kilit ast. Kt mziklerin TV kanallarn doldurmas: Bu yolla klasik mzie talep azaltld. Oysa klasik sanatlar salon kltrn beraberinde getirir, pijama terlikle sanat bir arada olamaz. Sanatnn emeine sayg o salona kadar zahmet edip gitmeyi gerektirir. Televizyon dizilerinden de bu arada sz etmek gerekir. Elendir oyala dizileri, arkclar oynatma, sokaktan alp mehurlatrlan birilerini dizide oynatma, emeksiz sanat tacirleri dnemi getirildi. Bu dnemde szde yarmalar, gzetleme evlerinde aylarca tutulan kiilerin s yaantlar bir dizi film gibi izlettirildi; artk ne sanat eitimine, ne senaryo yazmaya gerek kald, adeta fareyi koy kapana her ann izle denildi. Sokaktan arlan anneli-oullu gelinli-kaynanal bol dedikodulu, kavgal, dl ve evlendirme vaadli gnlk programlar yannda, kiiyi sokaktan alp tepeye kadar trmandrp orada intihar ettirip ya da ldrtp mezara koyana kadar gsterip en ok izlenme rekorlar yaratmak Korku filmini canl ekranda yaatan televizyonculuk anlay moda oldu. Btn bunlarla gerek yaamdan kopuk izleyici kitlesi yaratld. Okullarda sanat derslerini yok etme: ABD ve ngilterede resim, mzik ve drama dersleri, paral ve semeli ders haline geldi. Son 30 ylda, ABDde hi sanat eitimi almadan mezun olma oran %90dr. ok az bir varsl grup bu eitimi alabilmektedir. Eitimsiz ve parasz genler uyuturucu ve pop kltr bombardman altnda savunmasz braklmtr. Sonu olarak klasik sanatlarn eitimi yaplan derslere talep olmaynca bunlarn retmeni olmaya da talep azald, sanat retmeni yetitiren yksek okullar kapanma aamasndadr. Sanatsz, duyarsz, estetik beenisiz, seici olamayan, iyiyi gzeli ayrdedemeyen, srletirilmi bir genlik yaratld.

Ayn program lkemizde 2005 ylndan itibaren uygulanmak zere hazrlklar yapld. Okullarda devam zorunluu kaldrld, velinin bilgisi dahilinde ocuk diledii kadar okula devam hakk getirildi (2003-2004). lkretim zorunlu olmaktan fiilen kartlm oldu. Bu anlamda okullar postmodern okula, rencisiz okula dnme yolu ald. Talep varsa ders var mant ile derslerin paralanarak yok edilmesi sreci balatld (2005). Konser salonlarn kirletme: Sakzn konser ve tiyatro salonlarna girmesi ile belirginleti. Sakz kullan at ekonomisinin ve pop kltrn simgesidir. ine ilk giden ABD bakan parkta ocuklara sakz datmt, oradan balyorlar. Tketimde dllendirme yada rvet imaj verir. Sakzn iinde bir oyuncak rvet vardr, bununla daha ok tketirsen daha ok kazanrsn fikri alanr. Liberal ekonominin en byk yalandr bu. Sponsor olan irketlerin reklamlar mimariye uyumsuzluklarna ve izleyicinin konsantrasyonunu bozduklarna bakmadan tarihi mekanlarn en arpc duvarlarn kaplad. Opera sanatlar isiz dururken pop arkclar klasik eserlerde solist yapld. Toplumcu iir ve arklarn iini boaltma:. Nzm, 100. ylnda yaplan gsterilerde aklaryla ve Akrep gibisin iiriyle ne kartld. O duvar iiri unutturuldu. Ankarada sahnelenen Nazm adl balede dans sahneye inen bir projektr gibi seyircinin yzne tuttu ve bu srada Akrep gibisin iirini okudu. Bu, seyirciyi akrep yerine koymakt. Aalanm bir seyirci olarak oyuna dnmek zordur. Benzer ekilde tek kiilik mzikli bir baka oyunda sanat sahnede srt dnk dururken aniden ban evirip akrep gibisin dedi seyirciye. Seyirci aalanma duygusu yaad ve uzun sre hi bir tabloyu alklamad. Yine Ben Bir nsan tiyatrosunda Akrep gibisin iiri ark olarak sylendi. arkda iirin ieriindeki sitemi deil aalamay pekitirmek zere vurgular yaplyordu. te yandan Bella av, Yiidim aslanm burda yatyor gibi nice toplumsal dayanma arklar barlarda tketildi. Oralarda 1980 sonrasnda, erozyona uratlmayan neredeyse tek bir klasik ark kalmad. Pop mziin bizdeki seyir defteri: Pop mzik deyimi sanld gibi popler kltrden, yani halk kltrnden gelme deildir. Patlam msrdan, POPCORNdaki pop taksndan gelir. Yani balon gibi ii bo, iirilmi, sakz gibi patlayan, gazoz, karn doyurmayan, oyalayan, o an yaanlp bitirilen, kalc olmayan, geici olan anlamndadr. Pop mzik bugn tm dier mziklerin alann daraltm durumdadr. Gemite arabeskin en yaygn olduu cangllarda bile egemen olabilmektedir. Arabeskle beeni dzeyi drlm insanlara pop mzii kabul ettirmek zor olmamtr. Mzik sanatnda kirlenme, nceleri arabeskle, yoksullatrlma ve kyden kente gle balad. Temelinde tarmn kertilmesi vardr. O dnemde televizyon bu kadar yaygn deildi. Pop mziin pompalanmas medyada kartellemeyle birlikte geldi. TSM, arabesk, pop, ve halk mzii pop ritimleri eliinde elence mziine dnmeye, klasik sanat yaplarndan kopmaya balad. Trlerin belirgin zellikleri kaybolmaya ve poplamaya baladlar. Ayn sanat hem arabesk, hem halk mzii hem klasik Trk mzii sylemeye balad. Bunlar, tek kltre doru gidi iaretidir. Kullan at, yenisini al, gelecee bir ey kalmasn kltr olan pop kltrdr. lkemizde arabeskten pop mzie gei sreci ile liberal ekonomiye gei sreci ayndr. 1970lerde balayan bu srete grdmz kirlenmeyi yle sralayabiliriz: - Polis radyosu nclnde arabesk yayn; ilk zel radyo yayn.

- ocuk arkclarn srtndan para kazanma dnemi, ocuklarn yoksul ailelerini geindirmek iin gazinolara tanmas. - Daha fazla soyunan kadnlar dnemi. - Transsekseller dnemi. - Ecinseller dnemi - ark szlerinde ierikten yoksunluk, sokaktan sz alma, dilde kirlenme, - Dnyada Eminem rneindeki gibi kadn dman arkclar dllendirme ve onursuz arklara dl verme, Sertap Erenerin birinci olduu ark gibi. Yeter ki gel de, ne istersen yaparm dnemi. Athena 2004 arksnda; sen ne istersen ben senin istediinden fazlasn yapacam gibi ABye girmeyi isteyenlerin sylemlerine paralel szler. Kendini aalayan onursuz arklar dnemi. (2004) - Umut tacirlii, popstar dnemi: ABD medyasna paralel ortaya kan irkinlikler. Atlar da Vururlar rnei yarmalar. Yarma deil, ltleri belirsiz, her trl aalanmay kabullenme. nsanlarn ruh sal ile oynama. Yarmann irkinliine izleyiciyi ortak etme, kiri paylama dnemi: Cep telefonu irketine para kazandrma tuzaklar, kitleleri oyalama, beyinlere kalitesizlii doldurma.

Sonu olarak: Deforme edilen, kullanlp atlan bir meta haline getirilen bir kltr ve sanat, yok edilme tehlikesini yayor demektir. Dnya bu yolla tek kltre, kltrszle doru gitmektedir. Neo liberalizm, iki yzl bir ekilde herkese zgrlk derken, kendi kltrn /kltrszln dayatmakta, dier kltrleri erozyona uratmaktadr. Bu da adalkm gibi sunulmaktadr. Postmodernizm, insanln asrlarca emek vererek yaratt tm klasik sanatlar tehdit etmekte, deer kaybna uratmakta ve gnlk kr hesaplaryla tketmektedir. Tm klasik sanatlarn korunmas ve yaatlmas insanolunun kendine saygs gereidir. Bu nedenle postmodern rnlerin ve poplist yaklamlarn tehir edilmesi tehlikenin bertaraf edilmesi asndan nemlidir. Sanat toplumun dnda deildir ama yeri toplumun ndr. Toplumdaki deer yarglarnn yeni dnya dzeni ile birlikte deimesi, sanatta da beenileri deitirmitir. Deiimin geriye doru olduu su gtrmez. Oysa sanatn ve sanatnn toplumun beenilerini, estetik dzeyini yukar ekmek diye bir grevi vardr. zellikle insan yceltme ve erdem sahibi yapma ilevi olan sanatlarn, insan dlayan, insan aalayan kresel kirlenme karsnda durularn koruyabilmeleri nemlidir. nsann kirletilmesi, sanatn ve sanatnn kirletilmesinden ayr dnlemez. Sanat, kresellemenin bir avu aznla sunduu nimetlerden yararlanmak uruna, gnlk poplist hesaplarla postmodern rnler verirse rnleri gelecee kalmayacak, pe gidecektir. Cumhuriyet ve sanat: Cumhuriyet tarihimizde, devrimlerin ykseldii dnemlerde her alanda kalc modern sanat eserleri verilmitir. Burada iki nemli dnemi grrz. Birincisi Cumhuriyetin kurulu yllar, ki devrimlerin pepee sraland dnemdir. Modern Trk devletinin kuruluu ile modern sanatlar atba yrmtr. kincisi ise, 1960l yllar. Ksm devrim olarak da tanmlanr. lkemiz zgrlk bir anayasaya kavumu, sosyal devlet anlay getirilmi, planl kalnma hedefleri tutturulmaya balanm, sendikal zgrlkler, toplumsal bar, toplumcu dnya gr 15 milletvekili karacak kadar atlm ierisindedir. 1960l yllar hem lkemizde, hem dnyada nemli yllard. Vietnam savann protestolar Amerika ve bat lkelerinden protest mziklerle ortaya kyor ve bunun bizde yansmalar grlyordu. lkemizde toplumcu dnce hzla yaylrken toplum iin mzik, tiyatro, iir, edebiyat, resim, sinema gibi her alanda kalc sanat eserleri

ortaya kyordu. Gerek eitim mziinde gerek halk mziinde, gerek klasik mzik trlerinde en fazla ve kalc eser bu dnemlerde retildi, besteci ve sanatlar yetiti. Rahatlkla diyebiliriz ki lkemizin devrim srecine girdii dnemlerde kalc eserler ortaya kmtr. Liberal ekonomiye teslim olduumuz, 1980 sonras kreselleme srecinde ise elimizde olan da yitirme noktasna geldik. Bugn, teknolojiye hakim olan g mzik sanayisine ve medyaya hakimdir. Bu yolla kirlilik bilgisayar virs gibi her lkeye ayn anda yaylmaktadr. Sanatn kirletilmesi insan ruhunu kirletmektir, insanlarn beynini ple doldurmaktr. Su bedenimizi ykar,temizler, sanat beynimizi ykar temizler. Sanatsz insan kle ruhlu insandr. Insanolu yalnzca tketerek insan olamaz. nsann fark retmek, daha iyiye daha gzele doru aba ierisinde olmak, yaratmak, kalc sanat rnleri var etmektir. nsann retim dnda braklmas, insanolunun geleceini de tehdit etmektedir. Var olmak, retmekle, var etmekle, yaratmakla e anlamldr. nsanolunu, genetii bozulmu tahl ve sebzeyi, genetii bozulmu eti tketmeye mahkm eden kresel krallar kendi rettikleri ucube sanat rnlerini tketmemiz iin sava dahil en acmasz yntemleri kullanmaktadr. Bu g, insanolunun bugne kadar rettii, tayp getirdii ne varsa pe atmak istemektedir ve yerine koyduu kalc hi bir ey yoktur. Ayn kresel g tarafndan, modern devlet yerine postmodern devlet konulmaktadr. Sosyal devleti yok ederek, retimi dlayarak, devletin kendi halknn karnn doyurma grevi olduunu unutturarak ulus devletleri yok ederken, btn bunlar farkedemeyecek insanlar olmalar iin insanlar sanattan yoksun brakmaktadr. Bilim ve topya, Haziran 2004 (ekler; 2005)

DNYA MZK ETMCLER KONFERANSINDAN

11-16 Temmuz 2004 tarihinde spanyann Kanarya Adalarnda, Uluslararas Mzik Eitimcileri Dernei ISMEnin 50.yl kutlamalar kapsamnda bir dnya konferans yapld. Konferansa bu yl 44 lkeden 250 kadar bildiri/poster/atlye almas ve 1000 kadar izleyici katld. Dernein 50.yl nedeniyle bayrak seramonisi vard. Trkiye ilk kez bayrakla katlyordu ve yine ilk kez bir atlye almas yapyordu. Orada bayramz dalgalandrma onuru benim oldu. Atlye almamn konusu, Ana tema zerine varyasyonlar / Koral metodla yeniden yaratma teknikleriydi. Yanmda geleneksel ritim alglarmzdan tahta kaklar ve kendi yaptm frtna sesi veren yayl davul gtrdm. Bu konferanslara gelenlerin hemen hepsi niversite retim yesiydi. Byk ounluu kariyer dosyasna bir belge eklemeye, turlara katlp gezmeye geliyordu. Akamlar yaplan konserlerde dinleyici grmek bile zordu. Zaten kongre turizmi denilen bir gerek vard. Kanarya Adalarnn Santa Kruz adl bu ehri tamamen kongre turizmine gre dzenlenmi, sahildeki dolgu zerine dev bir oditoryum ina edilmiti. Oditoryumda onlarca toplant salonu, alma odalar, iki byk konser salonu, poster sunum salonu, ayakst sohbet alanlar ve tantm reyonlar iin bolca ak alan vard. Bu konferansn bence en gzel yan, resmi olarak dzenlenmemiti ve bu nedenle katlmclar isterse kendi adna zgrce eletirilerini yapabiliyordu. Bir Amerika ryas: Rusyadan Natalya Skokova ve ABD Florida niversitesinden Donald DeVito ile daha havaalannda beklerken arkada olmutuk. Natalya ngilizcesini ilerletmek ve telaffuzunu dzeltmek peinde, durmadan Donalda bir eyler anlatyordu. Bir gn Amerikaya yerlemek niyetindeydi ve ivesinden nereli olduu anlalmasn istiyordu. Natalya, Viyolonsel aldn, aykovski ekolnden yetitiini, koro altrdn, zrllerle ok zel tekniklerle altn anlatyordu. Amerikada bu teknikleri retebilirim diye dnyordu. Donald ona gerei apak syledi; Bir Amerikal ile evlenmeden yerlemen ok zor ve bizde sradan bir mzik retmeni kk bir devlet memurundan daha aadadr. Yksek lisans ve doktoran yoksa i bulman zor. te bu noktada ABD ryas bitiverdi; ne kadar baarl mzik yapan bir eitimci veya mzisyen olursan ol, senin baarn lmenin yolu kt zerinde yksek lisans ve doktorayd. Seni ynetenlerin onaylayaca tezlerle terfi edebilirsin. (imdilerde bizim nmze konulan retmen terfi sistemi de buydu.) Donalda ABDdeki eitim sistemiyle ilgili sorularm oldu. lkenizde 30 yldan beri genler hi resim, mzik, beden eitimi ve drama dersi almadan mezun oluyorlar. Bu doru ve maalesef yle. Artk mzik retmeni olmak istemiyorlar, keman saksafon bile almak isteyen yok dedi. Peki retim yeleriniz burada mzik retmeni bilgisayar nasl kullanr, antasnda hangi kitaplar olmaldr gibi konularda bildiri sunuyorlar. Okullarnzda mzik dersi alan ocuk yok. Sizinkiler bal sadece tavada grm. ocuksuz mzik eitimi konuuyorlar dediimde kaderci bir ekilde aresizim der gibi avularn at, dudaklarn srd. Daha sonra bal tavada grme deyimimi ve bununla yaptm eletiriyi bir ok arkadana anlatt. te Amerikada retim yesi buydu; sistemin paras olmu, ona boyun emi, aresizliini iln ediyordu. lkesinde sadece yz ocuktan sadece be tanesi mzik eitimi alma ansna sahipti ve byk teorileri dnyaya pazarlayan bu lke bunu bir sorun olarak ele almyordu. Hatta bu sonucu kendi sisteminin yarattn bile fark edemiyorlard. Donaldn blm bakan da oradayd ve bildiri sunacakt. Donald ile ast-st ilikisini gzleme ansm oldu; Blm bakanm da burada derken sesinde ondan ekindii ifadesi vard. Blm bakannn eli hep cebinde ve konuurken gzleri tepelerde dolayordu. Yrrken en nde tek bana ve birileri hep onun biraz gerisinden gidiyordu. Donald akam konserlerine gelemiyordu, nk blm

bakannn programna uymak zorundayd, hep ceket kravatl, her an yaknnda ve onun emrinde hissini vererek. Blm bakan Mzik retmen adaynn portfynde neler bulunmal konulu ve bence bir profesr iin sradann ok altnda bir bildiri sunmutu. Donald bu blme bal olarak alm olan engelliler okulunun mdr idi. Ast posterde grlen fotoraflara baklrsa engelli ocuklara bir hayli mzik yaptrmt. Benim gibi dorudan ocuklarla alarak mzik retiyor, yeni eyler kefediyordu. Birbirimize destek veriyorduk. Blm bakanna onun posterini verek anlattm, sevindi. Donaldn 70lik babas akamlar otelin barnda attryor, hi bir konsere gelmiyordu. Her sohbetimizde bana Para biriktir, uzaya gideriz diyordu. nceleri aka gibiydi, Ben retmenim ve benim rencilerimin olmad yerde ben yokum, ben uzaya gitmeyeceim dedim. Oradan geldiine inananlardand, srar ediyordu. Sonunda ona dedim ki Btn dnyada masal ocuklara anlatrlar, sadece Amerikada masal byklere anlatyorlar. Bir daha konuyu amad. Donalda Mzik Nasl retilir adl kitabm gsterdim. Kitaptaki fotoraflar ve grafik izimler yeteri kadar ipucu veriyordu, bakt ve Bu evrensel dzeyde bir kitap, ngilizce olarak bastrn, biz de yararlanalm. Hem de Amerikada ktphanelerde byle Trk yazarl mzik eitimi kitab yok, sadece geleneksel mziklerinizin baslm notalar var. dedi. Bunu bana syleyen ilk kii deildi. Ankarada yaplan bir uluslararas seminerde Macaristan Kodaly Enstitsnden gelen Prof.Carlos Miro da ayn eyi sylemiti. Hatta o, Bunu dnya dillerine evirmeli demiti. Kitabmdan bu haliyle Trke konuan lkeler de yararlanabilir diye dndm ve dner dnmez, tek tek bykeliliklerine giderek, zbekistandan Moldavyaya kadar 9 lkenin milli ktphanesine kitabm armaan verdim. Donald benim atlye almama katld; derse hazrlktan itibaren bir saat boyunca ilginin kesintisiz devam etmesine, snma ve oyundan 3 sesli mzie, valsden be sekizllik ritme, kaklarla ritim eliinden halk ritmiyle kanon yapmaya, elindeki ifonlarla dans yaratmaya, basitten karmaa aama aama geilerdeki akn mkemmelliine, vb. atlyede yaptm her eye hayranlk duyduunu almamn sonunda yazarak elime verdi ve.kutlad. Bu almay kendi niversitesinde yapmak zere beni davet ettireceini syledi. Donaldn niversitesinde Ankara Konservatuarndan yksek lisans iin oraya giden Dilek Gktrk adnda bir kzmz varm. Dilek MEBdan bursluymu. Ancak Amerikal bir arkada varm, evlenip dnmeyecekmi, burs parasn devlete deyecekmi. Dedim ki; Burs parasn geri demek yetmez. Dilek Trkiyede keman renirken okula ve retmene para demedi. O dnecek, kendisini yetitiren retmenleri gibi baka keman rencileri yetitirecek, vicdani borcunu o zaman deyebilir. Donald buna inanamad. Trkiyede mzik eitiminin parasz olduunu bilmiyordu. Azerbaycanda her evde bir piyano olduunu, kz ocuklarn doduu zaman eve piyano alndn ve evlenirken eyiz olarak gtrdn sylediimde bir kat daha ard. Her eyi parayla len, tketim toplumu olmayan lkelerin sanat da yapamayacaklarn sanan Amerikan mantnn esiriydi onlar. Sonra bana Amerikan mantn anlatt. Bir Amerikal Beyaz Saraya bakarken Ka para eder? diye dnrm. Bence de kendilerini iyi anlatyor. Trkiyeye dndkten sonra Mzik Nasl retilir adl kitabm, ederi kadar posta gideri deyerek Donalda gnderdim. spanyol retmenler: spanyol retmenler ounluktayd ve izleyiciydiler. Onlarla lkelerindeki mzik eitimi zerine sohbet ettik. 20 yl nce cunta ykldktan sonra mzik dersi konmu. 15 yldan beri mzik retmeni tayin ediliyor. (Bizde ise1924de temel ders olarak girdi ve 1924den beri mzik retmeni yetitiren okullarmz vard.)

Portekizde ise hl mzik retmeni atamas yaplmyor, sadece zel okullarda istee bal olarak mzik dersi veriliyor. ngilterenin orta blgesinden gelen bir retim yesi blmlerinin kapanmak zere olduunu, bu konferansa sadece izleyici olarak katldn sylyordu. niversitelerde mzik blmlerine bavuran retmen aday da kalmamt. Beni rencilerim olduu iin ansl gryordu. Duyduklarm bana yabanc deildi. 1998de ngilterede grdklerimle rtyordu; evinde kaldm bayan snf retmeni, okulunda mzik dersi koymas iin mdrne yalvarmalar sonusuz kalm, dier snf retmeni arkadayla takas usl ders deitiriyor, resim ve mzik derslerini daha iyi yapabilenler birbirinin dersine giriyordu. ABD ve ngiltere 1980lerde piyasaya gre eitim modeline geilmi ve bununla rten ok paral zek teorisi retilmiti. Bayrak seramonisi: Dernek seimlerinin yapld salonda ellerimizde bayraklarla toplu resimlerimiz ekildi. (Bu fotoraf dernein isme.org/article sitesinde yaynlanmaktadr) Bayraklarmzla otobse binip ehir turu yaptk ve zrller okulunda bizim iin verilen kokteyle gtrldk. Elinde krmz bayrak olan Asyallar kendiliinden bir araya geldik ve heyecan yaadk. Bu srada ilgin bir ey gzledim, Afrikallar ve Asyallar dierlerinden farkl ekilde bayra yukarda ve dik tutarak yryorduk. ehir turundan Nijeryal gen bir piyano retmeni belleime kazld. Ugandal arkadayla konuuyor bana bakmamaya alyorlard. Bindiimiz otobste sadece ikisi Afrikal idi. Ounla konumak istiyordum, nk elindeki piyano metodu ilgimi ekmiti. Sordum, Olum iin, iki aylk henz dedi. Kutladm. Sonra ilk insan poplasyonunun orta Afrikada olutuunu (ikincisi Orta Asyadr) syledim. Gzleri parlad, birbirimize akrabaymz gibi bakmaya baladk. Bunu herkese syler misiniz? dedi. Afrikada 60 bin yl nceki volkanik patlamalardan sahil boyu kaarak Hindistana oradan Akdeniz ve Avustralyaya g edildiini, glerin yzlerce yl srdn, bunu bir belgeselde izlediimi syledim. Piyano retmeni bu Afrikal arkadam hayatnn en mutlu haberini duymu gibi bakyordu gzlerime, kartn kard verdi. Otobsten inerken elimdeki Trk bayran sallyordum, Avanti poppolo diye talyanca bir ark dklverdi dilimden. O anda otobsn ofr benimle birlikte sylemeye balamaz m? Scack baktk. Onunla da akraba oluvermitim. Yolun tam karsnda bir siyah yontu vard ve nnde 1935 i savanda bu adada ldrlen on Cumhuriyeti kahramann ad yazyordu. ofre bakarken o kahramanlarn bouna lmediini grdm. Malezyallarla: Gelecek konferans 2006da Malezyada yaplacakt ve oradan bir mzik grubu kapan konseri iin buradayd. Grubun elemanlarndan solist Sabiha ve davulcu brahim ile dost olduk. brahim stanbul Yldz Sarayda konser vermiti. Malezyann balamaya benzer algsyla avluda alarken bizim trklerimizdeki nakaratlar gibi le le ley..li bir ark sylyordu. Kak alarak ona katldm, birlikte leylim ley syledik. Asya kltrleriyle ne kadar ortak yanmz olduunu grdm. Singapurlularla: Ak alanda yerli vurmal alglarn satyorlard ve bu srada telli alglaryla tantm konseri veriyorlard. Sattklar tahta ift ubuk, 15 santimlik cetvel gibi ve her iki elin avu iine ift yerletiriliyordu. Yanatm ve benzer bir alg olan tahta kaklarm avu iinde almaya baladm, onlarn mziinin iine doalama girdim. ok duygulu bakmalarmz oldu. ki Asya lkesinden byle akraba iki ritim algsn uyum iinde kullandmza mutlu olarak ... Bayram gstererek birlikte resmimizi aldlar.

Avu iinde alnan ift tahtay elinde tutan dansnn resmedildii bir Osmanl gravr anmsadm; bu Asyal arkadalarmz geleneksel resim sanatmzn iindeydiler. Kaklar elimden aldlar ve denediler. Ben de onlarn tahtalarn denedim. Bu srada 12-13 yalarnda bir grup kr ocuk, onlar dolatran rehberleriyle birlikte yanmza geeldi. ocuklar alglara dokundurdular, kaklar avularna yerletirip aldrdm. Frtna davulunu salladlar, ellediler, aldlar. Hi bir alma zorluu olmayan bu tr alglarla zrl ocuklarn kolaylkla mzik yapabildiklerini biliyordum. Rehberleri frtna davulumun resmini ekti, onlara nasl yapldn anlattm. Posterler: Posterler blmnde ylesine aslm yazlarn yannda artk materyallerden yaplm eitim alglarn sunanlar vard. Bunlara elimde kak ve frtna davulu ile yanatka ilgileri daha artyordu. Grdm ki, benim rencilerimle yaptm ok daha nitelikli alglar var ve ben saysz konferansa bu ekilde katlabilirim. srailli bi retmen kk ocuklar iin kendi yazd piyano kitabn tantyordu. nceledim. srail yazs Arapa gibi sadan sola yazlrken nota yazs soldan saa idi. Alt yazy hecelere ayrarak soldan saa yerletiriyorlard. ocuklar iin ok karmak bir durum olmalyd. Sordum ve Evet haklsnz, zorlanyorlar yantn aldm. Atatrk hayran Brezilyal Helena Oliveira: 6 yl nce ngilterede ortak arkadamz Gilbert Biberyann yaz okulunda Helena ile tanmtk. Orada beni ISMEye ye yapmt. 82 yandaki Brezilyal opera sanats Helena Oliveira ile burada yine beraber olmaktan ikimiz de mutluyduk. Ayn otelde kalyorduk, kahvaltdan akam konserlerine kadar beraberdik, her yere birlikte gidiyorduk. O, Atatrk ok seviyordu, ben Atatrk dedike Helena Kemal Paa, Kemal Paa, ne devrimler yapt o! diye sz alyordu, anlatacak ok eyi vard. ki kez de stanbula gelmiti. Benim atlyeme katld, sonra herkese anlatt. Yanmda gtrdm kitabm ona armaan ettim. nk arka kapandaki zgemiimde ondan sz ediyordum. Bu konferansa Polonya Festivalinden gelmiti. O festivalde izledii bir Mevlevi dansn sordu bana. aman geleneinden geldiini, gk cisimlerinin birbirine arpmadan dndklerini tasvir ettiini anlattm. Durdu ve gzleri parlad, Peru, Mayalar, tpk onlar gibi dedi. Doru balantyd kurduu. Mayalar da Orta Asya kkenliydi. Kemal Paa ayn tesbiti yapm, 1930da Meksika bykelimize bunu aratrma grevi vermiti. Ben de ona bunu anlattm. Adalarn yerel mzii: Tenerife adasndan konservatuar encilerinin bir konserini dinledik. alanlarn tm balarndan aa beyaz glgelik ve beyaz bedevi giysisi iindeydi. Konser srasnda sinevizyonda Ali Baba ve Sinbad grntleri veriliyordu. lkokul kz ocuklar da rakkase oldular. ok ardm, bize adeta msamere izletiyorlard. Yerel mzikleri buymu gibi tanttlar. Hafta boyunca bir kere olsun spanya Flamenko danslarn ve mziini dinlememitik. Yerel komiteye sordum; ikisi Bilmiyorum, bayan olan ncs omuzunu silkeleyerek Biz bakayz yant verdi. Kanarya Adalar Araptr demeye getiriyorlard. Fasta srailin nemli rol olduunu duymutum, demek BOP Kanarya Adalarndan balyordu, Fastan deil. (11 Eyll 2001den sonra Bush ile Blair ilk demeci bu adadan birlikte vermilerdi. ) spanyaya ait bu adalarda spanya mzii dinletilmedik. Oysa iki yl nce Antalya Festivalinde yine burann bir dier adas olan Firtiveradan gelen bale grubundan bir ky direniinin arkl dans tiyatrosunu izlemitim. spanyada seller yeniden bulank akyor demek ki!. Laguna gezisi:

Bir yarm gn botuk ve volkanik llerin olduu 2500 metre yksekteki Laguna dana gezi yaptk. Sahili bayr ve kayalk olan Santa Kruzdan 1500 metre yukar trmandmzda dev am ormanlarna rastladk. Ormandan sonra tekrar volkanik kayalar vard. Bu ormanlar Kanarya kularnn ilk yaad yermi ve dnyaya oradan yaylmlar. Yanmdaki Japon i Buoya sordum, onlarda da kanary adyla geiyor ve arks varm. srailden Eva, onlarda kanarit dendiini syledi ama arks yokmu. Bizde Kanaryam gzel kuum diye bir ak arks vard. Geziden dnerken i Buo ile ben otobstekilere kanarya arklar syledik. Avustralyadan yeni onursal bakanmz 70 yandaki Graham Bartle mikrofonu ald ve Kookaburra adl komik bir karga arks syledi. Bu arky biliyordum ve okul koroma 3 sesli kanon olarak syletmitim. Ben de onunla birlikte syleyince ho oldu. Meer aslen Avustralya ocuk arks imi. Bu arada Graham beyin kaynbiraderinin Trabzon/Beikdzne yerlemi olduunu kendisinden rendim. (Kaynbirader szc, farkl mason localar arasnda kullanlan bir yaknlk terimidir) Bana Fndk yiyor musun? Kaynbiraderim Avustralyaya her geliinde bize de getirir dedi. Gezinin rehberi Dominik hanm benim Trk olduumu anlaynca, kendi tatillerini Trkiyede geirdiini, Nemruta bile ktn, o dalarn burdan gzel olduunu gzleri parlayarak anlatt. Oditoryumda masa stnde piyano kitaplarn satan Avustralyal bir kar koca da buraya Kadan gelmiti. Her yl Kaa giderlermi. Avustralyaya Polonyadan giden Yahudi asllydlar ve Kada ev almay dnyorlard. Meydanda bir akam yemei: Gezinin akam Santa Kruz meydanndaki ak lokantalarda gezideki grupla bulutuk. Bu yemekte Japon profesr bayan i Buonun ynetim kuruluna seilmesini ve Graham beyin onursal bakanln kutluyorduk. Sofraya adalarn yerli ikisi meyveli arap geldi. ine her trl meyve doranmt. Balktan adn bilmediim istakozlu yemeklere kadar eit masada vard. Ben ve Japon arkada spagetti istedik, en ucuzu oydu. Garson benimkini geciktirince, spann gidip de gelmeyiine uyduunu fkra yaptm. Kanadal Eric de kendi adnn Trke bir meyve olduunu orada rendi. Eric, Kanadada Trk lokantalarnda ok kebap yediini ve rak itiini anlatt. Kanada Kltr Bakanlnda Grsel Sanatlar dairesinde yneticiydi. Kanadal Yahudilerin Trk lokantalarna gittiini ve Trk mzii dinlediklerini orada yaayan mzisyen yeenimden biliyordum. Yemek srasnda Antalya niversitesinden posterle bu konferansa gelen Prof.Abdullah Uz arkadam geldi. Trkiyeden tek poster sunumu onundu. Katld turdan o saatlerde dnyordu. Graham Bartle ile onu tantrdm. Oteli uzaktayd, yemee kalmad. (Konferans boyunca, benimki dahil hi bir sunumu izlememi, sadece elinde kamerasyla turlara katlmt. Dn yolunda stanbul havaalannda bavulu kayboldu ve ektii btn gezi filmleri gitti.) Yemekten sonra hesabn Yahudi usl nasl dendiini rendim. Bizde kendine gvenen ne atlr. yle olmad. Bir kii gelen listeyi yksek sesle okumaya balad, okunan yemei kim yediyse peeteye hesab tutuldu. Meyveli arap eit blld. Sonunda herkes kendi yedii kadarnn parasn karp uzatt. Finlandiyal Suzanna Kraly Sanrm soyad kral olmalyd, ayni dil ailesinden geliyorsak byle okunmalyd. lk gn merdivenlerde gelip yanma oturuvermiti. Olduka rahatt. Ne kadar da bizden demitim. Krk yllk ahbapmz gibi bana organizasyondan ikyetlerini anlatt. Programda adn grememiti. Ben ilk kez katldm iin kyaslama yapamyordum ama erken bavuranlardan biri olduum ve hatta bayrak getirmemi kendileri istedii halde program kitapnda atladklarndan biri de bendim. Bu

nemli bir kusurdu, ancak byle byk bir organizasyonda bunlar olabilirdi. Tm yazmalar internet zerinden yrtlyor. Kolay deildi. Beni srarla sunumuna davet etti. Byle izleyici toplandn anladm. Gerekten byle yapmayanlarn oturumlarnda konferans sineklere anlatyordu. Onu dinlemeye gittim. 10 kii kadar gelen vard ve ou spanyoldu. Byle olunca da sunumunu spanyolca yapmaya karar verdi. Bana da kalkp gitmek dt. Zaten hatr iin gitmitim, yapt i mzik bilgilerini bilgisayar ortamna yerletirmekti. Finlandiyal doent Suzanna, iri yapl, yuvarlak yzl ve ekik gzlyd. Ayrlrken havaalannda yine karlatk. 2006da Malezyaya gelmemi istiyordu. Bildirisini sunduktan sonra bir Japon yanna yaklap ona Japon olup olmadn sormu.. Suzan bunu bana anlatrken dedikodu yapar gibi anlatyordu. Japonun bilgisizliinden, Finlerin orta Asya kkenli olduunu bilmiyor oluundan sz ediyor gibiydi. Yine Ne kadar da bizden dedim iimden. 2006 Malezya konferansnda da ayn bildiriyi sunacan syledi. Yutkundum. O bir doentti. Kendisinin solfa.net sitesi vard ve bir yl nce Japonyada sitesinin tantm iin konferans vermiti. Trkiyede olsam byle durumlarda Memleketimden insan manzaralar derdim, ama burada Dnyamzdan insan manzaralar demem gerekecekti! Kresellemenin yaratt fotokopya insancklar olmaya balamtk. Temmuz 2004

MACAR AR YUSUF ATLLA Macaristann Kekemet ehrinde, Kutay Enstits tarafndan dzenlenen seminerdeydim (Temmuz 2005). lk kez katldm bu seminer benim iin srprizlerle doluydu. Seminerde aldm bilgiler kadar dier lkelerden gelen mzik eitimcileriyle paylatmz konular ve Macar halknn tad deerleri tanmak nemliydi. Hi Macarca bilmediim halde air Yusuf Atilladan ok etkilendim. iirlerinin etkisinde kaldm. Tesadfen tandm bu Macar airin bir kitabn ve iirlerinin okunduu bir younalar satn aldm, yanmda getirdim. Yusuf Atillay lkemde iir severlere anlatmak istiyorum. Onu nasl tandmla balayaym. Kaldm otelde akamlar izlediim Macar TVnin bir ka yl nce yapt bir kayt tekrar gsteriliyordu. Programda eli yz dzgn ocuk, gen, yal birileri ezbere iir okuyorlard. Bandn al karelerinde bir kar manzarasnda kendini kar frtnasnda paltosuyla korumaya alan bir erkein sisli grnts altnda kocaman JOZSEF ATTLA yazyordu. Dinledike bylendim. Ertesi akam ayn program bir daha verdiler, ayn ilgiyle bir daha izledim. iirlerin ritmi ve ahengi bir ark gibi iime doluyordu. Hi bilmediim bir dilde sanki Nzm Hikmet iirleri dinliyordum. O anda bu airi tanmaya karar verdim. Bu program bir video bandyd, belki de bu band satn alabileceim bir yer vard. Ertesi gn otel sahibini kz Kristinaya Yusuf Atillay sordum. Ekonomi rencisi Kristina benden iyi ngilizce biliyordu, kolej okumutu. Evet dedi,O ok nl bir airimizdir ve okul yllarmzda onun iirlerini iir okuma yarmalarnda hep okurduk. Benim dllerim de var lise yllarmdan. Kristinaya Nzm Hikmeti

sordum, bilmiyordu. zlediim bu band deil ama younalarn bulabileceimi syledi. Bu Kristina akll bir kzd ve onunla daha sonra da geleneksel Macar kltr ve Trk kltr zerine sohbetlerimiz oldu; kendilerine aittir dedii bir ok davran biiminin aynen bizde de olduunu rendike aramzdaki iletiim farkllamaya balad. len aras kitap aramaya baladm. Derse girdiimiz tarihi binann nnde bir park vard ve bu parkta zeri muamba rtl bir ak alanda sabit masalar zerinde satran oynayan orta yal erkekler vard. Onlar seyrederek hemen onlarn arkasndaki seyyar kitapya yanatm. ngilizce bilmiyordu ama Yusuf Atillann kitabn istediimi anlamas zor olmad. Kendisinde yoktu, bana iaret diliyle kar kaldrm takip etmemi nerdi. Kaldrmn sonunda kocaman camekanl bir kitap vard, girer girmez tezgahtar kza yanatm ve Yusuf Atilla dedim. egen dedi, bu evet demekti. Bir ka kitabn nme koydu. Pek k ciltli olanlar vard, pahal olur diye onlar ayrdm. Ucuz olan hangisi diye sordum ve birini aldm. Satc kza akam televizyonda Yusuf Atillann iirlerini dinlediimi, varsa kasetini almak istediimi sylemeye alrken orta yal bir bayan mteri Ben size yardmc olaym biraz ngilizcem var dedi. Ona Yusuf Atillay Nzm Hikmete benzettiimden sz ettim. Evet, doru sylyorsunuz, benzerler. Burada herkes Nzm bilir dedi sevinli bir glmsemeyle. Geliigzel bir sayfadan ona sesli okumaya baladm, gzleri parlad. Beni younalarlarn olduu tarafa gtrd. Ne kadar anslydm; seslendirilmi iirlerini ve iindeki iirlerin okunduu kitab birlikte bulmutum. Kitap da younalar da seme iirlerinden yaplmt. iirlerin altnda yazld tarihler vard; 1930lu yllarda yazlm iirlerdi, Nzmla ayn dnem saylrd. Akama oturduk Kristinayla younalardaki 26 iirin hangisi kitabn hangi sayfasnda, onlar iaretledik. Birlikte okuma denemeleri yaptk. Alfabelerimiz birbirine yaknd, bizdeki gibi kkten tretilmi szckler ses uyumu kural iinde yazlmaktayd. Latin alfabesi kullandklar halde var olan hibir sesi yok etmemiler, tam 43 harfleri var. rnein Erzurum ivesindeki her sesi bir harfle gsterecek olursak byle bir alfabe ortaya kar. Kitapta ilgimi eken Yediler balkl iir oldu. Rondo formunda yazlmt. iirin belli bir kalb vard, blmler aras balantlara kadar mkemmel grnyordu. Onu bana evirmesini istedim. iirde belli bir durumda yedi ey yaarsn diyordu air. Her bir blm hayatn bir baka alannda yedi tane olan anlar anlatyordu, iirin yaps ok salam kurulmutu. rnein bir air eer ya ekmeye balarsa unlar bir kere yaar; bir kere alklanr, bir kere elini skarlar, bir kere yzne glerler, gibi iirin son blmnde gmlrken insann son kez yaad yedi ey anlatlmaktayd. Kesinlikle Trke yaynlanmal bu iir diye dndm. teki bir iirde Anam ve Atam diyordu air. Atam Volgadr, Anam Tuna Tunann kysnda gen kzlar amar ykar Tunann amurlar Trk Kokar, Roman Kokar, Tatar kokar, Mohacar kokar iir belki de aynen bunlar sylemiyordu ama ben byle anlyordum, en azndan yaklam olduumu dnyorum. Anyam szc ne kadar da ok geiyor iirlerinde. Ne scak szcktr anam demek. Bunu sylerken sanki annesi kk kzn sever gibi duyuluyor. Anyam diye yazyor ve yle de okuyorlar. Anladm ki Macarca ile stanbul Trkesi ancak birka szckte rtebilir. Oysa yresel iveyle konutuumda daha fazla beraberlik yakalyordum. Elmaya alma dersen Macarca elma demi oluyorsun; ite Kars, Idr ivesi. rnein kk kz ocuuna kiln diyorlar ve bu szck Rize ivesiyle benim kulama hi yabanc gelmiyor. nk benim ocukluumdan bildiim, 8-10 aylk kz bebeini dizinde zplatrken annenin syledii arkda bu sesler vard: Kium kium kimn

Kiumi vidum Rivn Rivn odun geturu Kium hatun oturu Bu bebek oynatma ezgisi pentatonik bir ezgidir. Enstitde Dnya Kltrleri dersinin retmeni ilili Dr.Carlos Miro benden annesi ocuunu oynatrken syledii ninni rnei istediinde ona bunun notasn verdim. O zaman anladm ki bebek oynatma arklarmz bu iki kltr arasndaki bir dier ortak zelliimizdir. Bu konuya baka bir yazmda ayrca yer vereceim. Yusuf Atillann Mama balkl iirinin ilkokul ocuklar tarafndan ok sevildiini, airin annesinin lm zerine yazd bu iirin kendi ocukluunu, anneocuk ilikisini ok gzel anlatmas, annesinin meyve sepetini atya karrken isterim diye tutturup tepindii gnleri anlatan szlerinde ocuklarn da tepinerek buray okuduu, iirin sonunda te bu iiri de bana sen yazdrdn anne diyerek bitirii bu iirin ocuklar tarafndan en ok okunan iir olmasna nedenmi. yle dedi Kristina. Mama iirindeki aklda kalcl salayan ritmik eyi ve yap salamln buna eklemek gerekir. Macar iirinde Mendil Ritelleri: Yusuf Atillann iirlerinde mendilden sz ediliyordu. Bir mendil sohbeti balattk Kristinayla, buba (baba) da katld bu sohbete, yani babas. Macar halk arklar ve iirlerinde mendilden oka sz edildiini anlattlar. Bizde de byledir; ktibim skdara giderken bir mendil bulur, iine lokum doldurur. Sevdiinin ad mendiline ilenir lk sohbetlerimizde Bize okulda hangi szcklerin Trkeden geldiini rettiler demiti Kristina. Ben de Kltrel akrabalk sadece szcklere dayandrlamaz, bunun bir de davran benzerliklerinin olmas gerekir demitim. Mendil ite bu noktada imdadma yetiti. nk bizim foklormzde mendilin ok zel yeri ve ritelleri vardr. Halk mziimizin ayn kkten geldii Zoltan Kodaly ve Bela Bartok gibi Macar mzikologlarca aklanmsa, halk mziinin teki aya olan deyimler, szel anlatm, kavramlar, riteller ve armlar da ayn kkten geliyor olmalyd. Eer Macarlarn da bizim gibi gezici halk airleri, ozanlar, masal anlatclar, uzun halk hikayelerini ve efsaneleri destanla anlatma gelenekleri varsa (btn bunlar derlemiler, yazmlar, ders kitaplarna koymular, bunlarla yarmalar yapmlar, operalar bu destanlardan bestelemiler) daha fazla benzerliklerimiz olmalyd. Kahve evlerinde kahvenin yannda bir bardak su getirmek, masaya oturan mteriye nce bir para ikolata ikram etmek gibi misafir arlama ritellerindeki ortak yanmz sonradan alnm olabilirdi. Ama mendil ritelleri daha eskiye, Asya yllarna dayanyor olmalyd. Yusuf Atillann iirinde mendil geiyorsa bunun arkas vardr diye dndm ve yanlmadm. Bu arada kendime yeni grevler yklyordum; bir gn halk trklerindeki mendil zerine kurulmu szleri ve manileri derlemek gibi. Bana mendilin Macaristanda iki gen arasnda hangi anlamlara geldiini sralar msn? dedim Kristinaya. alacak eyler oldu. Aslnda ben armadm, Asya kkenli olduumuzdan ben mahcup deildim, sadece birka szck ortak yanmz var diyen oydu, o ard. Birinde igan derken Rize ivesiyle cigan dediimde Ayn bizim gibi, duydun mu baba? diyerek babasna bakmt. Her gn biraz daha fazla yaknlatmz fark ettik ve baba-kz bir de ben bir aile gibi olmaya baladk. Son hafta beni babasnn piirdii zel akam yemeine davet ettiler, bir daha ispatlam olduk kk beraberliimizi. nk hamur paralarn kaynatarak piirdii yemek bizim mantdan bakas deildi. Adna da pasta yani hamur diyorlard. Yourtla yenilen lahana dolmasna ne denir? Bir et, bir soan bir patlcan dizilen i kebabna ne denir? Sucuk yapmann da, kurutulmu et yemenin de kk Asyadayd. Ger yaantsnn yemekleriydi kurutulmu etler. Dnelim bizim ortak mendil ritellerimize: - Gen kz yrrken mendili arkaya drrse arkasndan gelen delikanlya Gnlm sende der.

verir. ister.

- Gen kz kendi adnn ve sevdiinin adnn ba harflerini mendiline iler. - Gen kz iledii mendili sevdii delikanlya boynuna balamas iin armaan - Ayrlrken mendil sallanr. - Mendilin ucunu yakp yarine yollarsa senin akndan yanyorum demek

- Mendilin iine lokum-eker koyup yare yollanr. - Oyal mendil geri yollanrsa kstm demektir. - Mendili arkada saklayan ocuk oyunu (Ya satarm) . - Halk dansnda oyun bann elinde mendil vardr. Oyuncularn boynunda mendil vardr, ortada yaplan solo dansta mendil gsterisi vardr. Halk danslarndaki dier zellikler ve ortak malzemeler aratrmaya deer niteliktedir. rnein Hemin tulumu gibi bir alglar var, sopalarn kullanld Gaziantep Barak halk oyunlar gibi danslar var, vb. Yusuf Atilla Metodoloji Dersimizde: Metodoloji dersimizin retmeni Sarolta Platthy (Budapete Radyo ocuk Korosunun uluslar aras dll efi, 57 yanda) 2.hafta bir dersini Yusuf Atillaya ayrd. Bu benim iin srpriz bir armaan oldu. Yusuf Atillann iirlerinin scak, duygu ykl ve zengin halk deyileriyle dolu olduunu anlatt arolta. Bu tr iirleri ark bestelemek isteyen bestecilere neriyordu, Yusuf Atillann iirlerinden yaplm koro ve solo arklar vard. Yusuf Atillann iirlerinden yaplm solo arklarn notalarn datt bize. Akustik tonalitede yaplm ezgileri inceledik ve younalar kaydn dinledik. Dinlerken arolta retmenin bize datt kttan arknn szlerini yani Yusuf Atillann iirlerinden blmleri takip edebiliyorduk. Macarca yazlm iirlerin ayn sayfada ngilizce evirileri vard. Bela Bartok. Eer bir ark sz yazacak ve besteleyecekseniz halk iirinden sz aln demi. (Bartok 1936da Ankara Halkevi tarafndan Trkiyeye davet edilmi, burada halk mzii ve ocuk tekerlemeleri derlemi, notaya alm ve bir ok eserinde bu ezgileri kullanmtr. Yahudi asll bu Macar besteci 2.Dnya sava yllarnda ABDye yerleti.) Burada zerinde durulan nokta, iirdeki ifade zenginliinin, dildeki akcln ve duygu derinliinin iyi bir mzik iin besteciye salam malzeme olacayd. Bu salam malzeme bolca halk iirinde var deniyordu. Sultan Kutayn metodu da mzik eitimini ocukluk a oyun tekerleme ve arklarndan balatmaktadr ki bu noktada Yusuf Atilla ile bu metod bulumaktayd. Doru bir airin izinde olduumu anladm. Eer bir mzik derin anlatma dayal bir iirden bestelenmise, o mzik o szn duygu derinliine uygun olabilirdi. Bu yzden Macar besteciler halk mziinin ve halk iirinin yaamasn istediler, eski destanlar derleyip yazl hale getirdiler ve bunlar bestelediler, opera yaptlar, koro mzii yaptlar. Bu sayede evrensel kltrde yerlerini aldlar. Bugn globallemenin pop mzik dayatmasnn karsnda direnen en salam kalelerden birisi olarak ve uluslararas bir ekol olarak ayakta kalmay baarabilmektedir. Macar ulusal ekolnn zerindeki global tehlikeyi fark eden arolta gibi retmenler giderek nasl gerilediklerini endieyle dile getirdiler: Otuz yl nce biz komnist bir lkeydik. Kendi airlerimizi, halk iirlerimizi, efsanelerimizi, oyunlarmz, masallarmz topluyor ocuklarmza retiyor, bunu bir ulusal onur kabul ediyorduk. Bugn mzik okullarnda okuttuumuz kitaplar o zaman yazld ve basld. lkokullarmzda her sabah mzik dersi vard. 1989da mzik derslerimiz haftada iki saate indirildi. Zoltan Kodalynin 1948de baslan ders kitab 1989da yeniden basld, iine kiliseden sz eden arklar girdi. 1994de bir daha basld, iinden marlar ve Macar tarihiyle ilgili arklar kartld. Elinizde grdnz bu kitap, 3. basksdr. Bugn halk okullarnda mzik dersi bir saate inmi durumdadr ve mzik retmeni tayinleri yaplmamaktadr, mzik dersinin kaldrlaca konuulmaktadr.

arolta retmen de bizimle ayn endieleri tamaktayd. Sadece mzik dersi deildi yok edilmekte olan, bir kltr btnyle tehdit altndayd. Ders knda ona ayn endieleri paylatmz sledim, dnnce bunlar yazacam syledim. Gzleri parlad, Yaz bunlar, syle herkese, anlat, daha yksek sesle anlat dedi. Eer Yusuf Atillann iirleri dilimize evrilirse umudum odur ki bize hi de yabanc olmayan tanmlar ve anlatmlar bulacaz iinde. Onunla edebiyatmz zenginleecektir. Macar ulusal mzii ve biz: Macarlar vnerek nmz salammza deil Kutay ve Bartoka borluyuz. ABdeki ayrcalmz da bundan geliyor diyorlar. Onlar 50-60 yl nce ne yapmlar diye baktmzda gryoruz ki Mustafa Kemalin 1936de syledii gibi yapmlar. Ulusal ince deyileri bir an nce derleyip evrensel musiki kurallarna gre ilemek gerekir. Trk mzii ancak bu sayede evrensel musikideki yerini alabilir demiti Mustafa Kemal. Ayn tarihte Bela Bartok Ankara Halkevinin davetlisi olarak Ankaradadr. Bartok da ayn eyleri savunuyor ve iki halkn ayn kkten geldiini mzik yoluyla ispatlyordu. Trkiyede derledii notalar (Karacolan, Dadalolu, atlar, uzun ve krk havalar) melodik yapsyla inceledikten sonra 14 noktada ortak zellik saptadn raporunda belirtmiti. Macar halkyla benzerliimiz zerine bu kadar elle tutulur bilgiler varken neden Atatrkn lmyle birlikte bu iliki kesildi? Macaristanda olduum srece bu soru kafamda dolat durdu. Belki imdi yarm kalan bu ilikiye bir katkm olabilir diye anlarm tazeyken bunlar yazaym istedim. Macar kardelerimizin kltrnden kopuk ama bizimle hi ba olmayan Anglosakson kltre ne kadar yapk hale getirilmiiz 20.8.2005

10.YIL MARINDA TAHRFAT Cumhuriyet Bayramn ocuklar gibi heyecanla beklerim. O gece uyku tutmaz, sabah erken kalkar ocuklardan nce okula varrm. elenk iin gtrdm kasmpatlar, glleri, kadife ieklerini resim retmenine veririm. Bu yl iki okulda koro altryorum, iki okulda ayr iki program hazrlyorum. Bu daha yorucu oluyor ya, ocuklardan aldm heyecan bana yaam veriyor, gayrete geliyorum. Bir okulumda u lgn Trkler kitabndan 242.sayfay canlandryoruz ve arkasna tpk kitapta yazld gibi sevinle Sar Zeybek syleyip oynuyoruz. Tm snflar buna hazrlanyoruz ki koroyla birlikte hepimiz oynayacaz. Dier okulumda drt ktasyla 10.Yl Marn ve Cumhuriyet arklar retiyorum. Gr sesli bir rencimiz marn szlerini iir olarak syleyecek, yani mar kendi iirine fon yapyoruz. Bu srada vurmal alglarla elik var, yerinde sayma devinimi var. Ak alanda yaplan trenlerde koronun hareket halinde olmas ve ritim alglar kullanmas grsel boyut da katyor, gzel oluyor. 10 Yl Marnn drt ktas mzik kitaplarnn hi birinde yok, deftere yazdrmaya zaman kaybetmemek iin ocuklara birka fotokopi verdim, daha sonra birbirinden yazsnlar istedim. Meer Belirli Gn ve Haftalar adl kaynak kitaplarda varm. ocuklar bu kitaptaki szlerini okuyunca ortaya kt ki 4. ktann 2. satrnda tahrifat var. Dorusu yle: rnektir milletlere atmz yeni iz mtiyazsz snfsz kaynam bir kitleyiz

Uyduk grte bilgi gidite lkye biz Tersine dnse dnya yolumuzdan dnmeyiz Belirli Gn ve Haftalar kitabnda marn 2 satrnda kaynamaz bir ktleyiz yazmyor mu! Kaynamayan madde ktleleri olmuuz?! O cnm airlerin, Behet Kemal alar ve Faruk Nafiz amlbelin ruhunu szlatan, marn iini boaltan bir tahrifat. Bu deiikliin iml hatas olma ans yok. Yaynevine baktm; zyrek Yaynlar/stanbul yazyordu. Sonra ilkokul snflarnda bu kitaplarn kaynak olarak kullanldn rendim ve 5.snf retmeninden bir tane dn istedim. Bana rencilerinden alp verdi, bu da baka bir yaynevininkiydi. Baktm o da kaynam ktleyiz diyor. Demek her yaynevi kendince bozuyor. Peki de bu kitaplar Talim ve Terbiye Kurulunda incelenmeden, tavsiye karar almadan kaynak kitap olamaz ki! Durumu duyarl eitimci dostlarma e-postayla ilettim. Ayn gn mzik retmeni Erturul Kltan ve Burcu Balkandan beni dorulayan yantlar geldi. stelik www.cemalresitrey.com sitesinde de yanl yazlm. Deiik yaynevleri tarafndan baslm Belirli Gn ve Haftalar kitaplarn inceledim. simlerini ve aratrma sonucunu aaya alyorum. 1. Bar Yaynclk, Ankara 1993 (ada nite Dergilerinin cretsiz eki): mtiyazsz snfsz kaynamaz bir ktleyiz (yanl) 2. Mustafa Koyuncu, Ankara Yldrm Datm, ISBN:975-6830-01-8 : mtiyazsz snfsz kaynam bir kitleyiz (doru) 3. Zbeyde Kl, Tutku Yaynclk, Ankara (Tarihsiz) mtiyazsz snfsz kaynam bir kitleyiz (doru) 4. Oktay Yivli, Gnce Yaynevi, Ankara (Tarihsiz) mtiyazsz snfsz kaynam ktleyiz; (yanl) 5. Motif Matbaaclk- Ankara 2004 mtiyazsz snfsz kaynamaz ktleyiz (yanl) 6. Aziz Sivaslolu, Salan Yaynlar, stanbul 2000 mtiyazsz snfsz kaynam bir ktleyiz (yanl) Yukarda adn verdiim zyrek Yaynlarn da eklersek yedi kitaptan beinde yanl yazlm olduunu grrz. Benzer bir tahrifatn 9. Senfonide yapldn anmsadm. Beethoven de vurgun yemiti. Bozulan ark en nl evrensel arklardan biridir; Beethovenin Neeye ark (9.Senfoni Ana Temas) adl arks. Bu arksyla Beethoven, Fransz devriminin kazanmlarn desteklemi, krallarn saltanatna kar duruunu mzik tarihine yazm, Avrupada feodal beyliklerin ykln mziiyle alklamtr. Yani bu eser Avrupa aydnlanma devriminin mziidir. Senfoninin lkemizde tahrif edilmesinin yks 1980li yllara rastlar; askeri darbeyle neoliberal/zelletirmeci ekonomiye geme hazrlklarnn balad gnler. 20 yl geriye gidince bugnlere nasl getirildiimiz daha iyi anlalacaktr. Yeni kuak retmenlerin yaanan sreci alglamas iin bu tarihsel balar kurmakta yarar var. 12 Eyll 1980 askeri darbesiyle birlikte 24 Ocak 1981 ekonomik kararlar uygulamaya konuldu ve devletin ders kitab basmas bitirildi, siparile yazlan be yl kullan at kitaplarna geildi. Yenisi baslana kadar eskisinin kullanlmasna da izin verilmedi ve birka yl hi mzik kitab baslmad. Flt metodunu ders kitab olarak kullandk. Piyasada, Seluk Yldrm-Besim Akkuun yazd, bir de Saadettin naln yazd, iki flt metodu vard. Ders kitab baslmyor ama iki flt metodu nmze kadar getiriliyordu. Mzik ders kitab 5 yl hi baslmad. Hepimiz flt aldryorduk, bunu da mzik dersi zannediyorduk. Farkna varmadan ocuklarmzn azlarn fltle kapattk, ark sylemelerini engelledik. O gn bu durum mzik retmenlerinin iine geldi; ders malzemesi ktl vard, ileri kolaylamt, ancak pedagojik hatann kimse farknda deildi.

Dier yandan ayn yaynevinin yaptrd fltleri ocua kendimiz satyorduk. ocukla aramzda bir para ilikisi balatlmt, buna srklenmitik. Bu srete soruturma geirenlerimiz oldu. Bu bir srek avyd, zel okullarda almaya veya dershane amaya ynlendiriliyorduk. Bunlardan biri de bendim; Saadettin nal bakanla Seluk Yldrmn flt metodunu satan retmenleri ikayet etti, nk S.Yldrm mzik retmeni ad vererek bayiliklerini ilan vermiti. Soruturma geirdim. Mzik mfettii bana stifa edin, bir zel okulda alabilirsiniz, aksi halde bu soruturmann sonunda sizi retmenlikte atacaz dedi ve istifay tercih etmek zorunda kaldm (1984). Bir kez istifa ettikten sonra devlet okuluna dnmek ok zorlatrlmt, yeni balayanlar gibi kura ekiliyor, Ayrlmasaydnz, imdi neden dnyorsunuz? deniyordu. Ana konuya dnersek; ite o flt metodunun yazar Seluk Yldrma bakanlk tarafndan mzik ders kitab sipari verildi. Belli ki mzik eitiminde irketleme yaratlyordu, bu bir yana. Nihayet mzik kitab elimize geldiinde grdk ki bir ok yanl var. En nemlisi 9.Senfoni tahrif edilmi haldeydi. Doru szleri yledir: Karde olun ey insanlar bunu ister Tanrmz Bu dnyada her ey geer en son sana dost kalr nsanla dorulua gsn a korkmadan Hr domutur insanolu hr yaamak hakkdr Burada, 3.satrda yer alan gsn a korkmadan szleri deitirilmi, gnln a korkma sakn olmutu. Gsn korkmadan amak ile gnln korkmadan amak arasnda hibir anlam beraberlii yoktu. Gs korkusuzca alrsa bu karanla ve insanlk dmanlarna kar duruu ifade eder; istenmeyen buydu. Asla kadn gsn artrmayan bir sz baka neden kaldrlsn ki! Yaplan sz deiiklii ile yetinilmemi, bir de mziiyle oynanm; 9. Senfoninin nl uzatma ba yok edilmiti. Bu yolla, hr hecesine verilen vurgu mzikal tahrifatla yok ediliyordu. Bu deiiklik bugn de aynen bir ok mzik kitabnda devam etmektedir ve yeni retmenler bu deiikliin farknda bile deillerdir. 9.Senfoninin ok deerli szleri olan dier iki ktas da artk unutturulmutur. Bu arada, 9.Senfonide yaplan bu tahrifata kar kt iin Talim ve Terbiye Kurulunun inceleme komisyonundan uzaklatrlan arkadalarmzn olduunu belirtmek isterim. Kim bilir ka komisyon yesi retmen de 10.Yl Marndaki tahrifata kar kt iin iinden srgn edilmitir. nanyorum ki Cumhuriyet Devriminin ylmaz bekisi olan mzik eitimcilerini, ki bizler ona lokma borlu olduumuzun bilincindeyizdir, bizi sindirmek yle sanld kadar kolay deildir. (abece Dergisi, Aralk 2005)

ABDN DNONUN GERLLA DESENLER

LK KEZ ANKARADA Hafta sonu Ankara Galeri Nevde Abidin Dino'nun 1942de izdii, baz gazetelerde Direni Desenleri olarak sz edilen Gerilla Desenleri sergisini grdm. lk kez gn na kyor, yani ilk kez sergileniyordu bunlar. Muhteem desenler. Sergiyi gezerken, Nazilere kar direnen kzl erkekli Rus direniilerin arasnda hissettim kendimi. Desenlerinden yaylan bir enerji kaplyor insan, inanlr gibi deil. Nasl canl figrler yaratm Dino! Sergi kitapnda bu desenleri gn na karan Abidin Dinonun yeeni sevgili Rasih Nuri leri aabeyimizin nsz var. Son cmlesinde tek zntm daymn 64 yl sonra da olsa, umut kestii sergiyi grememesinde. Ben ise o umut ve mcadele dolu yllar yeniden yaayabileceim. Trk-Sovyet ilikilerinin samimi dostluk temelinde yaand 1930lu yllardan sz ediyor Rasih Nuri bu nszde. nk, o dnemi bilmeden Dinonun bu desenlerini anlamak olanakszdr. 1933 ylnda Atatrkn ad Gazi Mustafa Kemal Paa idi ve Cumhuriyetin onuncu yldnm byk bir coku iinde, o zamanki Trk-Sovyet dostluunun havas iinde kutlanyordu. Sovyetler Birlii kutlamalara dnemin st dzey yneticilerinden Voroilov ve Budiyenin ile katlmaktayd. imdiki kuaklara bugn elikili gzkebilecek o zamanki durumun bir simgesi de Taksim alanndaki abidede grlmektedir. Heykelin sivil kiileri kapsayan grubunda Atatrkn az arkasnda kasketli bir kii bulunmaktadr. O da stikll Savamzn nl Sovyet bykelisi Araloftan bakas deildir. nl Sovyet sinema ynetmeni Yutkevi yoldan evirdii Ankara Trkiyenin Kalbidir filmi bayram gnlerinde byk bir coku ile izleniyordu. Bu olaydan yl nce 17 yandaki gen ressam Abidin Dinonun izdii ve Gazi Mustafa Kemal imzasn tayan Atatrkn resmi, Yarn gazetesinde yaymlanmt. Resim hl bendedir. Sovyet ynetmenin evirdii film Atatrk o derece etkilemi olacak ki, kendisi Yutkevie bir Trk gencini yetitirmesine olanak olup olmadn sormu ve olumlu bir yant almtr. unu da ekleyeyim ki bayram cokunluunda stikll Marmzn yan banda o zaman Sovyet milli mar olan Enternasyonalin alnmasn hi kimse garipsemiyordu. te bu noktada durup bir soluk aldm. Bu gn ka mzik retmeni biliyor o dnemde sylenen arklar ve marlar? Peki neydi Enternasyonalin anlam ki stikll Marmzla birlikte 10.Yl kutlamalarnda birlikte alnyordu ve Musik Muallim Mektebi rencilerinin korosu mar Trke sylyordu? Uyan artk uykundan uyan, uyan esirler dnyas Zulme kar hncmz volkan, bu lm dirim kavgas Ykalm bu khne dzeni biz baka alem isteriz Bizi hie sayanlar bilsin bundan sonra her ey biziz Bu kavga en sonuncu kavgamzdr artk Enternasyonalle kurtulur insanlk Tanr paa bey aa sultan nasl bizleri kurtarr Bizleri kurtaracak olan kendi kollarmzdr Krkle isyan ateini zulm rzgrlara savur Kollarnn btn gcyle tav gelen demire vur Bu kavga en sonuncu. te Korkma snmez bu afaklarda yzen al sancak ile rten szler bunlar. kisi de emperyalist kapitalist yamaclara kar direniin/korkusuzluun arks. 13.11.2005

11. AVRUPA FLMLER FESTVAL(!) Gezici bir festival bu, imdi Ankarada. Kltr Bakanlmz da parasal desteiyle festivalin sponsorlar arasnda. Al bir bayapt olan Potemkin Zrhls filmiyle yapld. Bakent Akademik Orkestras filme canl mzik yapt. Bu nemliydi, nk orijinali sessiz filmdi. O dnemde sahnenin kenarnda canl mzik alnrd. Bakent Orkestrasnn efi Ertu Korkmaz (ayn zamanda bestecidir) byk ykn altna girmi, ana temay bozmadan onu zenginletirmi, byk bir orkestra eseri haline getirmi ve bunu da iki hafta gibi ksa bir srede gerekletirmiti. Filmi Operet Sahnesinde orkestra ukuruna yerleen bu baarl orkestra eliinde izlemek ayr bir gzellikti. Filmin ypranm baz yerleri Almanyada tamir edilmi ve bu arada zrhlnn direindeki kzl bayrak krmzya boyanm haldeydi. Sovyet devriminin bu tarihi belgeselini ilk kez 1967de, son ekliyle de 2005de izlemi oldum. Byle baarl ve gzel bir film klasiinden sonra festivaldeki dier filmleri de grmek istedim. Kalktm ertesi gn Porselen Bebek filmine gittim. Tantmnda Macaristan halk hikayelerini anlatt yazyordu. Macarlar biraz daha tanma frsat bulurum diye dndm. Yanlmm. Filmde Macar deil Hristiyan misyoner televizyonlarnda yaynlanan Tanrnn Mucizeleri trnden masallara gncel montajlar yaplm, sanki 2.Dnya sava yllarnda yk geiyormu gibi anlatlyordu. Birinci yknn sonu yle: Delikanl olu Nazi kurunuyla lm anne, olunun cesedini yalaa yatrm ykyor, bir sre sonra kurun yaralar birer birer kapanyor, olan canlanyor, kurunlar aznn iinde saklanm gibi birer birer dar frlatyor. (Mantk d iler.) kinci yknn sonunda 6 yanda porselen bebek gibi gzel kz ocuunun canlanacana inanyorlar ve mezar alp kartlyor ki ocuk rmemi uykuda. Bir erkek bir yal iki kiinin daha lmediini dnp kartyorlar. mumya ortada dururken bir frtna esiyor (bu Tanr oluyor), mumyalar o anda ryor, kyde her ey uuyor. Bu tr ykler zellikle Evangelist Protestanlarda yaygndr, onlar Tanrnn varln mucizelerle anlatrlar. Yani batl itikat deimiz bu akl d imajlar kullanrlar. Bunlara halk hikayesi diye klf uydurmular. Ben de Ferhat ile irin ya da Kerem ile Asl gibi destanlam halk hikayeleridir zannediyordum. Bir de bana "nazilerle atma yapan gen" gibi postmodern montajlar konulmu. Potemkin Zrhls filmi yem olarak kullanlm demek ki. 3.hikaye balarken sylene sylene dar ktm. Hristiyan misyoner hikayelerini bir de festival filmi diye getiriyorlar. Misyoner filmi izlemek istesem TVde zel kanallar var, aar izlerim. Bu organizasyonun ne olduu belli oldu. Potemkin Zrhlsna bakp aldandm. Adam kandryorlar Dardaki genler bana hak verdiler, "doru drst bir tane film yok, buna da Avrupa festivali diyorlar" diye beni desteklediler. Sesimi duyan Byl Fener sinemasnn mdr odasndan kt, "Ama bu filmler Kltr Bakanlnn denetiminden geti " demez mi? Kltr Bakanlnn danmanlar her kimler ise, Macar halk hikayesi ile misyoner hikayelerini birbirinden ayrt etmeyi bilmiyorlar. Bizim dinsel hikayelerimizde bile Tanrnn belirtisi bir ermi kiidir, darda olan insana Hzr gibi yetiir, insanlara iyilik yapar. Anlarz ki Tanr bu kuluna yardm ediyor. te temel fark buradadr. Mslmann Tanrs kuluna iyilik yapar, Hristiyann Tanrs kuluna ceza verir, ya da akl d mucizeler yapar. Kltr fark buradan balyor, filmin dinsel e tayp tamadn anlamazsan halk hikayesi diye byle yuttururlar. Kabahat kimde; alanda m satanda m?

Kremizde film sanayisi kimin elindeyse onlarn istedii filmlerle beynimiz ykanyor. Artk film sanat da yok. Eskilerden bir filmi ne, arkasna verdikleri uyduruk dll sanatsal hibir yan olmayanlar koyup tezgh ayorlar. Yani nasl desem, kendi paramzla deviriliyoruz, adamlar bunun ustas! Zihin cimnastii iin bir neri: Dou/Arap masallarnn Sihirli Lamba s m bize daha yakndr, yoksa batl Evangelistlerin Byl Fener i mi? Sizce sinema salonunun ad Byl Fener olursa srf bu adn tantm olsun diye Avrupa film festivali iin bu salon desteklenebilir mi? Uan Sprge de ayn yerden gelmiti ve irket ad olmutu, lezbiyen kadn filmleri festivali yapmt, anmsayalm. Kltrel yozlamann birinci sponsoru Kltr Bakanlmz nasl olabiliyor? Bakanln danmanlar kimlerdir? 13.11.2005

YALI KLTR BTERSE YATIR KLTR BALAR Sevgili mahalle komum Hseyin Ekinin Zmrt Rize Gazetesindeki Bu Bizim Kavak Ald Ban Gidiyor yazsn okuduktan sonra bu konuda bir yaz da benim yazmam gerektiini dndm. Rize merkez Portakallk mahallesindeki bizim yalnn yal kavana geceleri dilek tutmaya dua etmeye gelenler varm. Eski bir yal kz olarak benim de syleyeceim eyler var. Yazy okuyunca bir trk dilimden dkld: Yal boyu kavaklar At yeil yapraklar Ben sana doyamadm Doysun kara topraklar Hadi kzm yandan yandan Biz korkmayz ondan bundan Birincisi sahilde kavak demek yal demektir, yalnn olmazsa olmaz kavaktr.

Yalda kavak nedir? nsanlarn glgesinde oturup dinlendikleri, sohbet ettikleri, tavla oynadklar, ay itikleri yerdir. Yani altnda mezar var diyenlere ilk cevap u; altnda oturmak iin insanlar mezarn stne kavak dikmezler. Bu kavak yz deil belki be yz yllktr. Bizim yaldaki yeni caminin mr ka yllktr ki! Ben eski camiyi hatrlyorum, yazlar elif ba renmeye giderdik, tarihi bina deildi. Etrafnda mezarlk vard. imdiki yeni cami o mezarln zerindedir. Eski caminin nnden geen yolun deniz tarafnda kalrd kavak aac, denize sfrd. ounlukla yal erkeklerin oturduu hasr iskemleler olurdu altnda. Biz ocuklar dier yanda kalan dallarnn altndan geerek Glbahar lkokuluna giderdik. El ele tutarak etrafn ka kiiyle sarabiliriz diye oynardk; yedi sekiz ocukla ancak. Yukar doru bakar, gnein koca dallar arasndan szan bakr renkli k demetlerini seyre dalardk. Kavan dallar yolu ap mezarln zerine kadar uzandnda, dallarn bu uzak noktasnda, tam altnda bir selvi aac vard ve selvinin altnda benim Hafz Sadk dedem yatyordu. Bylece diyebilirim ki kavak aacna en yakn mezar benim dedeminkiydi. Demek benim dedeme yatr diyorlar imdi. imdi dedemi anlataym: Bir Osmanl kadsnn seyis ba olan byk dedemle birlikte Arabistanda dolam, Kahirede bulunduu genlik yllarnda El Ezher niversitesinde okumu, bu yzden iyi Arapa bilirdi. Sesi de gzeldi ve btn eski hafzlar gibi (merakls bilir; Hafz Burhan, Mnir Nurettin Seluk gibi) hem gzel Kuran okur, hem gzel gazeller, arklar bilirdi. Arapa bilgisiyle, bakasnn okuduu dualarda yanllar fark eder, yanln da okuyana sylerdi. rnein, Tebbet duasnn lnn arkasndan okunmamas gerektiini, bunun bir dua deil bir beddua olduunu sylerdi. Dedem 18 yanda Rizeye dndnde onu kkl bir aile olan Yanbeylerin Mahmut Aann kz Mahiye ile evlendirmiler. Yaa ninem byk olduu halde kltrne denk dt iin onunla evlendirilmi. Dedem apknm da, Kahirede bir evlilik yapm ve bir iki ocuu da orada varm. Dedem caminin hocasyla arada takrm, nk yanllarn bulur yzne sylermi. Bu hocann arkasnda namaza durulmaz diyerek camiye de gitmezmi. Bu karlkl kzgnlk dedem lene kadar srm. Dedem bu arada ikinci bir evlilik daha yapm, oullar olduu halde yukar kylerden bir kadn kuma getirmi Mahiye nineme. Ninem ok saygn bir kadnm. Nineme ve ailesine yaplm bir hakaretti bu; mahalleli de hoca efendi de dedeme bu yzden ok kzmlar. Dedem ldnde hoca efendi bu kzgnlkla dedemin camiden uzakta gmlmesini istemi. Bylece caminin uzanda ve bu yal kavan hizasnda dedemi gmmler. Zamanla kavan dallar elbette mezarnn zerine kadar gelmi. Kavan altndaki ilk mezar ite bu benim dedemin mezardr. Demek imdi yatr diye ona geceleri duaya geliyorlar; kavak aacndan su sesi geliyormu, kavak geceleri inliyormu Ta Artvinlerden birileri dilek tutmaya gece yarlar dolmularla geliyorlarm! Bir; kavak aacn putlatrdklarnn farknda deiller. ki, altnda yatr falan yok. ; kavaklar rzgrda ark syleyen tek aatr. Yapraklarnn titreiminden kan ses mziktir, su sesi gibi aldayarak sesi verir. Yanltc olan budur. Neden geceleri duyuyorlar bu sesi, ok basit. Gndz evre sesleri baskn gelir, esinti sesi duyulamaz, ancak gecenin sessizliinde duyulabilir. Eer tenha bir ova kynde olsanz gndz de bu sesi duyarsnz. Bu kavan imdi denizle arasnda drt eritli dolgu sahil yolu var, dibinde trlar kamyonlar aralar vzr vzr Yal aacn dallar o kadar geni alana yayld ki, iinde adeta ses odacklar olutu. Bu u demektir, ses titreimleri odacklarda byme zellii gsterir. En yukardaki titreim yanklanarak/byyerek aaya kadar gelebilir. Bir de ana dallarn iinde oyuklar olumaya balamsa tpk bir kaval gibi ses aacn iinde ilerleyebilir; kaval inleyen algdr. Ayrca, eskiden denize sfr olan bu aa imdi sahil doldurulunca dalgalardan 300 metre uzakta kald. Bu ne demektir? Eskiden Karadenizin hrn dalgalarndan

gelen kuvvetli ses gece gndz duyulurdu ve bu ses kavan esinti sesini bastrrd. imdi dalgalar kayalar 300 metre uzakta dvyor, yaprak hrtsn bastramyor. Bu arada bir sosyal olgu olarak yal kltrn anmsatmak isterim. Yal demek stanbuldaki gibi lks sahil evi demek deildir. Yal, sahil boyunca birka yz metre arayla olumu yerleim alanlarnn addr. Yalnn olmazsa olmazlar vard; glgesinde oturulacak bir byk aa, bir bakkal, bir ayhane, bir balk barna ve etrafnda nispeten birbirine yakn birka ev ve bir cami. te sahillerdeki bu yerleim yerlerinin her biri yaldr. Bir vakitler Sizin yal, bizim yal, teki yal vard, mahalle adlar sylenmezdi. Yal boyu kavaklar trks ite byle bir yal kltrnn trksdr. ayelinden teye giderum yali yali derken, gerekten bir yaldan dierine yrmeye baladnzda greceiniz ilk ey bu koca kavaklardr. Ah, unutuyordum, sahillerimiz doldurulup kylarmz katledilirken kavaklarn da katledildiini, bir anlamda yal kltrnn bitirildiini az daha unutuyordum. Yok edilen yal kltrnn yerini imdi yatr kltr almaya balad... Yani, birileri kalkar sahili yok ederse ve o birileri ayn zamanda yatr kltrne k yakanlarsa, bizim birka asrlk kavan yerinde baka ne yeerecekti? Hem ki yatr kltrnn yeerdii beyinlerde sahil yamasna itiraz edecek kimse kalmaz, iler de tkrnda gider, deil mi ya? Yz elli yldan beri ngiliz emperyalizmi hep aalarla, airet beyleriyle, Arap eyhleriyle ve de zellikle tarikatlarla bouna ibirlii iinde olmad Not: Rizede bizim yal kava dediimiz aa gerekte ulu nar aacdr. Anadolu kltrnde ok zel bir yere sahip olan gerek kavak aacnn bir baka kltr ve yks vardr, onu da yeri gelince yazalm. 14.11.2005

ANKARA DEVLET TYATROSUNDA YUNAN BAYRAKLI OYUN Oyunu izleyen arkadam A.G. anlatyor: Sahne alyor, yer Simirna. Oyunun sonuna kadar zmir Simirna olarak telaffuz ediliyor. Srekli geri dneceiz ifadeleri tekrarlanyor. Yunan bayra bir buuk perde boyunca sahnede dalgalanyor. Sahnenin sol tarafnda gerek boyutlarda bir yunan bayra, arka plan zmir saat kulesi yannda eski hkmet kona, iki Rum kadn denizin yaknnda kk bir mekanda ark syleyerek geimini salyor. kinci perdenin sonlarna doru zmir yanyor seslerinin ardndan Trk bayra ekiliyor. Giritten mbadele ile gelen bir Mslman!Trk kadn sahneye kara araflar iinde geliyor zntl. Sahneler Rum kadnlar limandan ayrlmak zereyken Mslman Trk kadn bir mendil uzatyor iinde vatan topra zmirin topra var iinde bu arada oyun iinde len birisinin banda papazlar ellerinde ttslkleri uzunca merasim yaplyor vs. Her ayrnts hesaplanarak yazlm, sergilenme biimi son derece rahatszlk verici ve insan derinden dndrc, nereye gidiyoruz! nsanlarda Yunanllara kar acma duygusu uyandran ve ilerde bir ekilde Yunanllarla bir mesele ktnda onlar bizim topramzn insan deyip kucaklarn atracak derecede duygu ykl! Hani kurbaay suyun iine koyup yava yava stp tepkisiz hale getirmek ve yok etme hikayesi gibi, bunu gerekletirmek mi istiyorlar diye insann aklna taklyor. Oyun hakknda: Yer: Altnda Tiyatrosu/Ankara (09.12.2005) Oyunun ad: TE HAYAT

Yazar: Funda zener Rejisr: Vacide kszc Brorden:zmirli iki Rum kadn; Eleni ve Lenann aklar, sevdalar, yaam savamlar ve hznleri ekseninde mbadeleyi konu alyor. Oyunda Anadoluda ve Yunanistanda evlerinden uzaklamak zorunda kalan insanlarn dram, bu durumu yanstan acl mzikler eliinde gzler nne sererken, bir yandan da savan tohumlar zerinde brakt kalc izler sorgulanyor. Arkadam anlatacaklarn bitirince bunu okuyucularmla paylamaya karar verdim. Nasl moral bozuyorlar? Devlet tiyatrolar da devletin ve devlet kendini devrediyor, bu her alanda sinsice yaplmakta. Gzmzden kamyor ve kahroluyoruz. Aka hepimize meydan okuyarak her yeri aldklarn ilan ediyorlar... Geen yl AKN sahnesinde oynayan oyunu anmsadm; Atlar da Vururlar filminden aynen uyarlanm oyundu, ok baarl oynadlar, batan sonlara kadar Amerikan bayra vard yukardan sarkan, sona doru bu bayrak indiriliyordu, yani Amerikan vahetini indirmek gerekir der gibi. ok dndm, onca saat bamzn stnden sarkmal myd, gzmze sokarcasna orda neden durdu ki? Ya da orda durmas konu Amerika'da getii iin dayatlmt da, oyuncular bir yolunu bulup bayra sanki rol gerei imi gibi indiriyordu... Bir gizli sava her yerde var anladm. Bu oyunda Yunan bayra neden gerekti ki, insanlar konuma ivesiyle veya aksesuarla ne rolnde olduklarn seyirciye verirler, neden bayrak kullanlsn? Belli ki poplizm yapmak gibi amal abartl sahneler var. Oyun gerei olamaz bu bayrak, nk gerek yaamda insanlar elinde bayrakla komuluk yapmazlar. Drama sanat asndan da yanl; seyirci sahnedeki oyuncuyla empati kumaldr, oysa kendini igal etmeye gelmi yakp ykm bir ulusun bayran sahnede grmek seyircinin oyuna yabanclamasna ve empati kuramamasna neden olur. Bylece oyunun evrensellii kaybolur; sanat adna byk yanltr. Bu anlamda postmodern tiyatrodur; gnlk kullan at hesaplaryla yaplm demektir. imiz atsn diye gzmze sokana kadar kullanyorlar bayraklarn. 11.12.2005

Macar Arkadamla Trkleri Konuuyoruz Yeni bir mektup arkadam var, ad Timea Baksa. Kendisi Macar, Trke reniyor, Rusa ve ngilizce retmeni olarak alyor. Alt ay nce yazdm Macar airi Yusuf Atilla balkl yazm bir yerden okumu, etkilenmi ve bu nedenle bana ulat. Yazm yle bitirmitim; Belki de Mustafa Kemalin istedii dorultuda olan bu almalardan, iki halkn yaknlamasndan birileri rahatsz olmutu. Neden bize bu kadar yakn ve akraba bir kltrn edebiyatn tanmyoruz? Onlardan kopuk ama bizimle hi ba olmayan Anglosakson kltre ne kadar yapk hale getirilmiiz Mektubuna bu szlerimden etkilendiini belirterek balyordu. Sayn Mahiye Hanm, Jozsef Attila hakknda yazdklarn okudum ve beni ok etkiledi. Ben Macarm ve sizin gibi neden bize bu kadar yakn ve akraba bir kltrn edebiyatn tanmyoruz? diye dnyorum Zaten Macarlar da Trkiyeyi hi bilmez Osmanl zamanlar bilir sadece, Trkiyede tatil yaparken aryorlar

Allaha kr Trkiyeyi seven insanlar var bizde ve bu grubun says her gn byyor. Biz de Trk kltrn Macarlara tantmak istiyoruz. Ben genellikle mzik seviyorum, Trk mziini Macaristana getirtmek iin alyorum. Sitemiz var, orada buluuyoruz. Size teekkr etmek istedim, yazdklarnz iin, Macar edebiyatn sevdiiniz iin. Ltfen hatalarma bakmayn, sadece bir yldr Trke reniyorum. Sayglarmla. Ona yazdm aadaki uzunca mektup-makaleyi okurlarmla paylamak isterim. Sevgili Timea, Seninle paylamak istediim ne ok konu var. Sana sorularm da olacak. rnein, Macar opera sanats Trk Erzsebetin okunuunu Trke yazmak istesem nasl yazmalym? Bir Trk ad olduu belli. Onun bir CDsini almtm Kekemetteyken. Bu CDyi snflarmda kullanyorum, mziinden nce adnn yazln gsteriyorum rencilerime. Akraba kltrleri bilsinler diye. Okunuu Ercebe, Ereve gibi sanyorum. B harfinin bizde yerel okunuunda bazen V olarak ktn bilirim. harfinin Rize ve Erzurum civarnda Azeriler gibi, sizde de yle olduunu grdm, ile C nin arasnda bir ses olarak ktn biliyorum. rnein, igan deil cingane oluyor. Hatta, ilk n yi ve sondaki e yi duyamazsnz bile. Sevgili Timea, senin adndaki ses kaynan merak ettim. Timur ile kk benzerlii olabilir. Timur, tarihte bir Fars (ran) imparatorudur, ama o bir Trk idi. Bizde bu isim yaygndr. Sonundaki r harfini sanki gibi veririz, adeta r yok olur. R harfini yok etme sizde de yaygndr, zellikle sondaki r ler duyulmaz. Bizde Ege blgesinde r hemen hi kullanlmaz. Bi du deriz yaramazlk yapan ocua, oysa yazarken bir dur yazarz. Kar yazarz, ama konuurken ka kar. Yamur yazarz, ama konuurken hem , hem r yi atar, yamu kartrz, Var m yazar, va m diye kartrz. Biliyorum ki dnyada dil zerinde en ok alanlar Macar dilcileri olmutur, ses bilimcilerle, mzikologlarla birlikte almlar, kartlan seslerin hi birini yok etmemilerdir. Bu nedenle Macar dili fonetik olarak beni ilgilendirmektedir. Rizeliyim ve Rize ivesi Trkeye en uzak ive gibi grnr, oysa uzak olduu nokta stanbul Trkesidir, Macar Trkesi deildir, bunu fark ettim. Bu fikre bebek nazlatmalar zerine yaptm derleme ve aratrma srasnda ulatm, bunu da nazlatmalar zerine yazdm makalemde belirttim. (8.9.2005 tarihinde bir dileke yazarak nerdiim nazlatma szc, Trk Dil Kurumu tarafndan kabul edilmi ve bu durum 19.12.2005 tarih ve142/5258 sayl yazyla tarafma bildirilmitir.) rnein, Rizede Orta Asyadan, Turfandan gelen szcklerimiz bile vardr. Uygur blgesindeki Turfanda su kanallarnn ad olan Karz ok yakn olarak Rizede keriz (e harfi a ya eimlidir, k harfi de karmldr) vardr. Sadece szck olarak deil, bizzat ilevsel olarak aynen vardr. Benim bydm evin bahesinde topran iki metre kadar altnda, baheyi verevine geen bir keriz vardr. levi udur; Rize ok ya alr, bahe gllenmesin diye bu keriz suyu toplar ve denize kadar alttan geirir. Kerizin bir noktasnda ta merdivenle inilen bir puar vardr. Dikkat edin, pnar demedim. Puardan tertemiz ime suyu alrdm ocukluumda, bu grev benimdi evde; en kk olana verilir bu i, nk puarn ukuru ok geni deildir. Puar szcnn Antalyadan zmire kadar geni Ege blgesinde pnar yerine kullanldn biliyorum. (Antalya, Burdur, Denizli civar bilinen eski Trkmen blgeleridir.) Hatta, r yi kartmazlar tpk sizdeki gibi. Sizin Macar szcne mohacr dediiniz ve moac() olarak karttnzdaki gibi. Dahas var, Rizede ocua su iirirken annesinin su, al su, i anlamnda syledii sz udur; BU, A BU. Puar ile ilikisi ak. Orta Asyada Karz sulama tekniinin kullanld corafi alann ad olan Turfan szcnn ortaya kard bir szck de erken yetien sebze ve meyve

anlamnda kullanlan turfanda szcdr(Uygarlk Kprs Karz, Bilim ve topya, Ekim 2005). Bugn bu szck, Rizede ve tm Trkiyede ayn ilevde ve ayn adla kullanlmaktadr. Dnelim bizim bahedeki kerize. Bu kerizi annemin dedeleri yapmt. Bu durum, atalardan beri bir su kanal kltrnn olduunu gsterir. Dedelerimiz, imdiki Grcistandan gelmilerdi ve lkaplar Finci idi. Orada Fin ky varm, oradan gelmiler. Fin ky adn nerden alm olabilir? Orta Asyadan kuzey Avrupaya gitmi olan Finlilerle ayn k noktasna ulatmz hissediyorum. (Bugn anne aile soyadm Fencioludur, ancak anneme Fincinin kz denilmesi devam etmektedir.) Yine Rizede ok geni bir KOPUZ slalesi vardr. Gzlerindeki tatarms ekiklik ve yuvarlak yzleri belirgin ortak zellikleridir. Bu aileden kz alp vermelerle benzer zellikler daha geni alanda grlmektedir, byk yengem bu soydandr. Gelelim Kopuz szcne; Trk halk algs (Anadoluda yaam btn toplumlarn da ortak algsdr) balamann atas kopuz denilen Orta Asya algsdr. Bakyoruz hem genetik olarak Asyal hem ald soyadyla belirgin Asyal. Karadenizli olarak bir baka ortak zelliimizi daha sylemek istiyorum; tulum zurna. ngilizce Pipe Organ olarak bilinen bu alg Macaristanda ve bugnk Romanya snrlar iindeki Transilvanya blgesinde kullanlmaktadr. Transilvanya blgesiyle ilgili ayn dncede olduumuzu sanyorum; Sultan Kutay pentatonik bebek nazlatmalarn buradan derlemiti, benzerini Rizede derledim. Tulum zurnann batya glerle nerelere kadar gittii baka bir yazmza konu olsun. Ancak deriden yaplm olan tulum zurnann, dericilik kltr gelimi toplumlarn rn olaca kukusuzdur. Rize yresel halk dans olan horonda belirgin ritim yedi onaltlktr. Bu ritim Macaristana ok yakn olan Moldavyada kullanlmaktadr. Moldavyal yayl alglar orkestrasndan dinledim, ayn hareketlilikte yedi onaltlk horon aldlar. Kendi bestecileri yerel mziklerini armonize etmiti o eserde. Biliyoruz ki Moldavyada Gagavuz/Gkouz Trkleri yaamaktadr. Bu balantlarla Dou Karadenizlilerin Gkouz Trkleriyle olan yaknl aklanabilir. Macarlarla ortak bir yanmz da ingenelerle birlikte yayor olmamzdr; yoksulluktan kendini kurtarm olanlarna artk ingene demiyoruz. Ancak Trk ingeneleri belki de dnyann en ansl olanlardr, Avrupadaki gibi soykrm asla yaamamlar, her meslekte her kariyere kadar hep var olmulardr. ingeneler konusunda benim grm size farkl gelebilir. zetle, Dnyada iki insan poplasyonu vardr; biri Afrikann ortasnda olutu, dieri Asyann ortasnda olutu diyorum. 1. Trkler Orta Asya poplasyonundan gelir, oradan i denizin kurumasyla doal glerle yayldlar (Avrupann kuzeyi henz buzlar altndayken, Bering boas henz krlmamken, M:6500 de oluan Karadeniz henz kmemiken). 2. ingeneler Afrika poplasyonundan gelir. Sahra l oluurken, yzlerce yl sren yanarda patlamalarndan kaanlar sahil boyu su kenarlarn takip ederek g ettiler. Henz gney dou Asyada adalar olumamken yryerek Avustralyaya kadar gittiler. Hindistan ve Msr nemli su kaynayd, buralara yerletiler. (Egypt, Kpti/ingene lkesi, biz Msr diyoruz.) Sonra batya doru yayldlar. Anadolu ilk tarm yaplan toprakt, su ve buday birlikte vard ve bu nedenle gler buraya doru kayd. Hindistan zerinden Afrika kkenli insanlar ve Asya zerinden Trk kkenli insanlar n Asyada, bu topraklarda bulutu, ortak yaantlar olutu. Afrika kkenlilerin Latince gibi dilleri zaman zaman egemen olduysa da Trk dili daha geni alanlara yaylabildi, ok az deiiklikle hep yaad. Trkenin bu kadar uzun yaayabilmesinin nemli nedenleri vardr. Anadoluda ve Avrupa topraklarnda bu iki kkenin birlikte var olmalarnn nedeni doal glerdir. Ancak Trklerin daha Orta Asyadayken demiri eritme, su kanallar yapma, yani topra ve kayay deitirme kltrne sahip olmalar, gittikleri yerlerde dillerini stn tutabilmelerine yaramtr. Yani Trke bir matematik dili olduu iin, sanat-kltr dili olduu iin, bu kadar geni alanda varln devam ettirebilmitir.

Trkleri ve ingeneleri neden sevmez zengin batl beyaz adam? nk kendini stn ilan eden o beyaz adam kendi atalarn kmseyen dnyamzn snf atlam mark ocuklardr. unu da dndm; dnyada iki insan kaynann olduunu kabul etmek Adem ile Havva efsanesini ykacaktr, din ile i ie yaayan batl Hristiyan tutucu kalemlere iki ayr poplasyonu kabul ettirmek zordur, nk aksi halde btn ezberledikleri bilgileri ve yazdklar kitaplar deitirmeleri gerekecek. Biliyor musun, yaadmz topraklara Trkiye diyen de batllardr. Trakya ad, Trklerin yaad yer anlamnda Trukya olarak sylenmi, bu szck dnerek Trkiye olmutur. Mustafa Kemal Atatrk, Trk Tarih Kurumunu kurdu ve tarihilere Etrsklerin Asya ile akrabaln aratrma grevi verdi. Bu aratrmalar Bilim topya Dergisinin Aralk 2005 saysnda yaynland. Benzer bir aratrma Meksikada yaplm, nka ve Maya uygarlyla benzerliklerimizin olduu belirlenmiti. Yakutistan grenler, ehir merkezlerindeki aa oyma abideleri, Kzlderili totemlerine benzetmektedirler. Etrskler (M 1000-300), Roma ehrinin kurucusudur. Dergide Roma mzesinden resimler ve heykeller var. Ben bir drama retmeni olarak bu resimlerin ne anlatt yle zdm: 1. Roms ve Romls emziren dii kurt heykeli: Dii kurt efsanesi orta Asya kkenlidir. Demir dalar eriterek geen insanlarn tarihidir bu efsaneler. (Dalar delen efsanevi ak hikayeleri hl anlatlr.) Demiri eriten teknolojiye sahip insanlar ancak bir sonraki aama olan bronzdan heykeli yapabilirler. Kalp dklerek yaplm bir heykeldir sz konusu; eritme ve baka madenlerle kartrma, bunlardan yeni aletler yapma aamasna geilmi demektir. Benzer ekilde, on yl kadar nce kazlarda bulunan Gktrk parasnda han ile kadn han balar birlikte resmedilmi haldedir. Kabartma resim madeni para zerindedir; ayn teknolojidir bu. 2. Roms ve Romls: Bu adlar ingene/Roman addr. Bronz heykelde dii kurt bu iki ingene ocuu emziriyor. (Bugnk Romanyada bu isimler erkek ocuk ad olarak vardr/2005.) Yani, Asyallar Afrikadan gelenleri besliyor! 3. Dans eden kzl erkekli resimler: ki zurna alan bir erkek var, kza kur yapyor. Bu figr bizde var, kz yzn saklar, erkek maharetlerini gsterir, en maharetli erkek onu dansa kaldrr, vb. Kzn bandaki rt, bugn Karadenizli kadnlarn bandan dolandrarak omzuna att ersandr. Zurna, geleneksel flemeli Anadolu algsdr. Zurnann gelimi olan bugn klarnettir. Klarnet ayn zamanda ingene algsdr. 4. Parmak klatan iki elli kp: Bir kpn kulpuna geirilmi, mandal grevi verilmi kollar, tipik Trk halk oyunlarndaki el hareketini veriyor. 5. Balmumu maske: len gen kzn yznden alnan balmumu maskenin kenar ssnde, kzn alnnda dizilmi paralar ve banda tyler var. Bugn bile Ankara/Orta Anadolu kylerinde gelin kzn bana renkli tyler ve alnna altn paralar dizilmektedir. Etrsklerin len kz maskesi, len kadna saygy, onun yzn resim gibi duvara asma geleneini gsterir. Anadoluda, kadn-erkek ayrmadan lenlerin resmini ereveletip duvara asma gelenei devam etmektedir. Resmi yasaklayan slamiyet bile bu gelenei yok edememitir. Etrsklerin yapt kadn-erkek birlikte heykelleri Gktrklerdeki kadn-erkek birlikte resmedilmeyle rten bir durumdur. 6.Solo kadn dans: Kadnn elleri tipik Kafkas yresindeki dans figrdr. Ayaklarnda ark vardr. ark halen bilinen, deriden yaplm bir ayakkabdr. Dericilik Trklerin en eski becerilerindendir. rnein, eti tuzlayarak uzun sre koruma, kurutulmu tuzlanm et saklama, deriden ark, adr, psteki, su kab, peynir kab, vb yapma teknikleri vardr. Macarlarn nl salam bu becerinin devamdr. 7. Kar-koca Lahitleri: Kadnla erkei birlikte gsteren bu lahitler Gktrk paralarnda olduu gibi kadna deer verme geleneini gsteriyor. Anadoluda Kibele adyla bilinen Ana Tanra mitolojisi bu geleneklerle rten bir durumdur.

Sevgili Timea, her hangi bir yorum yapmadan bu bilgileri Macar arkadalarna aktarabilir ve onlar tarttrabilirsin. Bana posta adresini verirsen yukarda szn ettiim Bilim ve topya dergilerini gnderirim. Arkadalarna eve geldiklerinde ikram ettiin kahve ncesi eker ve kahve yanndaki su da bir Trk geleneidir. Ancak biz belki Anadoluda buna kolonya ikram etmeyi ekledik; temiz el, temiz hava ve ho kokularla sohbet etmek iin olmal. Sizde kolonya ikram etmek de var m? Son olarak sana Attila /lk Avrupal adl yeni bir tarihi romandan sz etmek istiyorum. Yazar Grigory Tomski Yakutistanda domu ve Pariste yayor. Bu romann dnyada ilk kez Trkiyede Trke olarak bastrd. Papirs yaynlarnda baslan bu kitapta Roma saldrlarndan bkan dier Avrupallarn kendilerini kurtarsn diye davet ettikleri gen Hun mparatoru Atillay anlatmaktadr. Atilla, Franszca, Latince, Almanca bilmektedir, akll ve cesurdur, Romallara kar Avrupallar birletirir. Devlet kurma gelenei olan Asya Trkleri bylece Avrupa tarihine de ekil vermi olur. Attilann hayat bin yldan bu yana Alman halk ozanlarnn arklarna konu olurken bir ok yazar ve sinema yapmcsna da ilham vermeye devam ediyor diyor yazar Tomski. Sana yeni bir ey sylemi olur mu bu kitap, bilmiyorum. Sevgilerimle.

7.BLM KE YAZILARINDAN

Birlikte ark Sylemeye Son mu? Mzik ve resim dersleri semeli paral ders yaplmasn konulu balatm olduumuz imza kampanyas devam ediyor. Bu kampanyay Musiki Muallim Mektebinin 80. kurulu yldnm sempozyumunda Gazi . Konser Salonunda balattk (2-3 Kasm 2004). Bu sempozyumda biz mzik retmenleri ilk kez kendi bayrammz kutlamann sevincini yaadk. Fakat galiba son kez de. nk mzik ve resim (beden eitimini de dahil ettiklerini spordan sorumlu devlet bakannn 6.11.2004 tarihli konumasndan reniyoruz) dersleri temel ders olmaktan kartlyor, semeli ve paral derslere dntrlyor. Yani paray veren dd alacak. Paran kadar eitim hakkn olacak. Haziran 2004de piyasaya gre eitim modeline getiini iln eden TTK bakan Ziya Seluk gerekte Gazi Mustafa Kemalin 1924de kurmu olduu mzik retmeni yetitiren kurumu kapatmaktadr. ok paral zek kuramna dayandrlan, renci merkezli gibi bir yaldzla sunulan bu programla, sanat eitimi almayan, pop mziin ak saldrsna terkedilmi ve ulusal ark daarcna sahip olmayan, daha tesi stikll Marn bilmeyen bir nesil yetitirilmek istenmektedir. Mzik ve resim dersleri semeli paral ders yaplmasn konulu imza kampanyamza ilk gn aadaki isimler katld ve imzalar TTK yelerinin 0312 213 39 62 0312 213 78 36 numaral fakslarna gnderildi. Edip Gnay (Em.Prof.), Erdoan Okyay (Mz. Et.), Enver Tufan (.Gr.), smail Bozkaya (.y.), Erdal Tucular (r. y.), Selmin Tufan (.y.), Feridun Bykay (Em.Prof.), Mustafa Apaydn (.y.), Hrriyet Apaydn (Mz. Egt.), Yaln Tura (Em.Prof.Besteci), Memduh zdemir (Prof. Bl.Bk.)Hseyin Bakadem (Mz.Et.), Mzeyyen Demirci (Mz. Et.), Mahiye Morgl (Mz.ve Drama Et.), Refik Saydam

(MZED Bk.) Hill Arslan (Mz. Et.), Efe Akbulut (r.y.), Aykut Sarifti (r.y.), Seval Kse (r.y.), Erdin zcan (Mz. Et.), zlem Onuk (Ar.Gr.), Atalay akr (Mz. Et.), Nurhan Cangal (Em..Gr.), Ayegl Atak Yayla (.y.), Ylmaz Kknc (.y.), Fatih Yayla (.y.), Sonat Cokuner (Yk.Lis.r.), Naz Evren (Yk.Lis. r.), A.Serkan Ece (.y.), Hikmet Trk (r.), Burcu Kalkanolu (r.), Cemalettin Gbelez (Prof, .y.), Baran stnta (r.), Oya Akyldz (r.Gr.), Bukle avdar (r.), Tuba Aydn (r.), Soner Ko (r.), Bilge Bakan (r.), Blent Birol (Dekan), Ylmaz enduman (rt.), Sermin H.Kaymak (rt.) Hakan Elba (Udist), Glin Ylmaz (Yk.Lis. .), Ali Delikara (Ar.Gr.), Glay Batur (r.), Nezahat Trkmen (r.), Nilfer en (r.), Ceren Efe (r.), Gizem ahin (r.), Tuba Topcan (r.), zlem Dulkadir (r.), Ferda ztrk (r.), Suat Kurtuldu (Mzisyen), Yusuf Akbulut (Prof..y.), Satiye ktem (Mz. Et.), Fatma Yldz (Mz.Et.), Beste zelebi (r.), Beyza Kerimolu (r.), ule Sevindirici (r.), Erdem zger (r.), Seyit Ahmet Altay (r.), vg zparlak (r.), ar Babu (r.), M.Aya Acar (r.), Glce Cokun (r.) Gzde Cokun (r.), Duygu Atik (r.), Burin Korkmaz (r.) Tue Kaynak (Ar.Gr.), A.Semih Birel (Ar.Gr.), Dilek Bulduker (r.), Mehmet Efe (Ar.Gr.), Glah Kurtulan (Mz. Et.), Tlay Ayyldz (rt.), Efsun Kerman (r.), Nevhiz Erman (.y.), eyda ilden (.y.), M.Yiit Ersoydan (r.), Bilge Bakan (r.), Muzaffer Nezihi Egeliolu (r.), Seluk Bilgin (.y.), Raziye Nil Aksoy (r.) Uur zalp (r.), Ali G.Duman (r.), Gkhan zdemir (r.), Mesut Arkan (Mz.Et.), Erhan Yiiter (r.) Korhan Doan (r.), Nevra Gl (r.), Dr.Ercan Yenal (Mzikolog), Serpil zyrek (Mz. Et.), O.lk zer (Mz. Et.), Y.Selim Sarc (Mz. Et.), Hidayet Telli (Ressam, Sanat Eitimcisi), Nevide Gkaydn (Ressam, Sanat Eitimcisi). 5.11.2004

Sesimi Duyan Yok mu? 19 Kasm 2004 gn lkretim okullarna gelen resmi yazda 4.snftan itibaren mzik resim ve beden eitimi gibi zel yetenee bal dersler bran retmenleri tarafndan okutulur deniyor. Bu yaz imza kampanyamza bir cevap nitelii tayor. Sanki daha fazla mzik retmeni altracaklarm gibi gsteriliyor, ancak iinde yer alan zel yetenee bal dersler ifadesinin altn izelim. Bugne kadar temel ders olan dersimiz artk zel yetenee bal ders olarak geecek. Bunun bir adm sonras udur; renci merkezli eitim modeline getik, ocuun ilgi-istek ve kabiliyeti dorultusunda semeli dersler koyduk, parasn veren ocuk bu dersleri alr. Bylece, bu dersler toplu ders olmaktan kacak, kendi iinde de paralanarak alg renme dersleri olacak. Spordan sorumlu devlet bakan aklyor; bir ilkretim okulunda beden eitim retmeni deil, beden eitimi retmenleri olacak. Okullarda spor klpleri bulunacak. Bunun ad koluk sistemidir, paray veren topa elini srer, paray veren dd alar. Arkadalar, deitirilen her kelimenin arkasnda bir tuzak var, ltfen bunlar grelim. ok paral zekac retim yeleri de olan bitenin farknda deiller. retim yeleri de aralarnda paralanm; birbirine gnaydn demiyorlar ki oturup nereye gidiyoruz u konuabilsinler. Onlar YK profesrdr, kariyer iin vardrlar. Oysa gayet basit; piyasaya gre eitim modelinin teorisi oklu zek, uygulamas dersleri parala ve sat, yntemi ocuu birey (sosyal varlk deil) kabul et ki kltrel farkllklarn ne kartarak ocuu yalnzlatr. ocuun duyularn parala doasn boz, toplu sanat ve beden eitimi almasn ki ruhu ve bedeni gzellemesin.

Mzik retmenleri Alan Yeterlikleri balyla toplanan komisyondan kan rapor bu dorultuda hazrlanmtr. Bu komisyonda Denizli Mzik bl..bk Efe Akbulut grev ald. Raporda nsan ve Mzik Olgusunu Tanma adl ilk balkta , 9-14 ya grubunda, (A-1-1 ) ilk cmle yledir: renciye insann biyolojik, psikolojik, sosyal, kltrel ve duygusal bir varlk olduunu aklar. Kim aklar; retmen. retmen bunu hayr, insann tanm byle deildir, kltrel ve duygusal varlk sz kastl olarak bu tarife eklenmitir diye eletiremez, eletirirse, alannda yetersiz kabul edilecektir. Bunun sonu ocuklarmz etnik ve dinsel farkllklarna gre snfta paralamaya gtrr. Paralamann sonu yok, bunu grmeliyiz! Parac zekaclara kar duru koyan retim yesi yok mu bu lkede? Eitim faklteleri YK profesrleriyle mi dolu hep? Ayn raporun B-3 blmne konu bal verilmemi ve tamamen alg retimine ynelik ifadeler yer almaktadr. rnein; B-3-2 de,retmen rencilerin ilgi, istek ve becerileri dorultusunda, fiziksel zelliklerini de dikkate alarak doru algya ynelmelerini salar, B-3-4 de, alg eitimiyle bireyin kendini gerekletireceine inanr denilmektedir. pular iinde sakldr. ocuk henz 9 yandadr ve hi toplu mzik eitimi grmemitir ve alg seimine ynlendirilmektedir. Ltfen sesime ses verin arkadalar! Sen kendi sesinle kl olursun ey Kerem gibi yana yana m diyorsunuz? Eer yle ise; yantm ayn iirin iindedir; Kl olaym Kerem gibi yana yana, Ben yanmasam, sen yanmasan, biz yanmasak 21.11.2004

19 Mays ve Mzik retmenleri 19 Mays Stadyumunda yaplan ve naklen verilen bayram treninde Ankara l Milli Eitim Mdrlnn retmenler Korosu vard. Verilen grevi ok gzel yerine getirdiler, Muammer Sunun 19 Mays Marna yakan bir saha dzenlemesini arkalarna alarak sayn Cumhurbakanmzn karsnda sylemek gurur verici bir tabloydu. Ancak burada gzden kaan bir ey oldu; bu koronun asl ilevi genlerin yerine sahneye kmak deildir. Krktan fazla mzik retmeni o sabah okullarnda tren yapamam, hazrlam olduklar korolarn rencileri ise boynu bkk braklmt. Oysa Ankara ilinde saysz lisenin korosu vardr ve daha birka yl nce bin kiilik genlik korosu bu stadyuma kartlabilmitir. Polifonik Korolar Derneinin ve Radyonun genlik korosu da vardr. Beri yandan Yenimahalle ilesinde okul mdrleri toplantsnda 19 Mays bayramn ilkretim okullar kutlamasn nerisi yaplm ve bu neri ok sayda mdr tarafndan desteklenmitir. Hazin bir durum. Birka direnli okul mdrn itiraz ile tren yaplmas karalatrlm. Yani, Cumhuriyet bayramlarmz kutlansn m kutlanmasn m tartmas resmi toplantlarda yaplr hale geldi. Bu gndem bayramlarn bitirileceinin resmi sinyalleridir. Bizi okulda istemiyorlar. Bu bilgiyi mzik retmenlerinden oluan koroyu stadyuma ekme kararyla birletirebilirsiniz Ayn gndem Polatl ilesinde tam destek grm ki Polatl lkretim Okullarnda 19 Mays bayram kutlanmad. Anadolunun bilmediimiz yerlerinde nasl oldu kim bilir?

Zaten 23 Nisan Ulusal Egemenlik bayram da bayram olmaktan kp ocuk enliine, o da ocuklarn deil pop arkclarn para kazand enlie dnmeye balamad m? Biz artk yokuz. Egemenliini AB ye devreden bir lkede egemenlik bayram m olurmu? Bunu imdiden dillendirenleri biliyorsunuz. stikll marnn da gerei kalmayacak onlara gre. Yani canlarm, ULUSAL EGEMENLN VARSA SEN DE VARSIN noktasna srklendiimizin bilmem farknda msnz? Havanda su dvmeyelim, ekmek kapmz kapanyor, bunu konualm. Baknz, dersimizi temel ders olmaktan kartp 4. snftan itibaren zel ilgi bilgi yetenek dersi konumuna indiren yaznn 2.paragrafnda bu dersler UZMAN RETMENLERCE verilir diyor. Birimiz kp bu ne demektir, bran retmenliinden de mi kartlyor dersimiz diye sormayacak m? Arkadalar, Uzman retmenlik diye bir tanmlama getirildiinin farknda deil misiniz? Bununla neyin altn oyacaklarn dnmeye balayalm. Milli Eitim Bakanmzn bir sre nce kulland renmeyi renen ocuk bilgiyi bilenden alr ifadesinin altn kurcalaynz. retmen yetitirme de mi bitirilecek? Bayramlar bitecek, rehberlik bitecek, resim, retmenlik bitecek Magazin sohbetlerini artk brakmann vaktidir. Artk gerek gndemimizi konualm. Bizi gerek gndemimizden uzaklatrmak isteyen olursa hevesini kursanda brakalm. 20.5.2005

Anya Manya Mamanya 100 yl nce topraklarmz Fransz kumpanyalarnn egemenlii altndayken Anadoluda ocuklar bu kumpanyalarn (irketlerin) iki yzl, yalanc ve dolandrc olduunu grmler ve bundan oyun yapmlard. ocuklar toplumun aynasdrlar; Anya manya kumpanya saymas bu gereklikten domutu. Bugnn ocuklar televizyon izlemekten ban kaldrp da gerekleri grememektedir. Onlar adna bu tekerlemeyi imdi bizlerin yapmas uygun derdi ve ben de bunu yaptm; SPAN irketi ocuklarmz kandrmakta, mzik dersini ellerinden almaktadr. Ayn dnemin dier bir oyunu A kapy bezirgn ba tekerlemesidir. Bu oyunda toplumun ikiye blnerek yere yklmasna kadar canlandrma vardr. Kap hakk rvettir, bezirgn ba tccardr, rvet vererek saraya giren Fransz tccarlarna araclk eden Bezirgn Paa lkapl Fethi Paay anlatr. Halk gizli konumalarla yabancdan yana- yerliden yana olarak bugnk gibi ikiye blnr, sonunda ekime balar. ekime srasnda kalabalk olan taraf deil, arasnda zayf unsurlar bulunduran taraf yere yklr; halkn ykldr son sahne. imdi yaamakta olduumuz sreci ocuklarn gzyle tarihe yazmak iin bu oyun tekerlemesini besteledim. Aradaki fark udur; Fransz kumpanyalarnn yerini Amerikan kumpanyalar almtr. Aada bu tekerlemenin Sultan Kutay notalama teknii ile yazlm notalar yer almaktadr. Anya Manya Mamanya

4/4
d d d r m m m r r r m r d d An ya man ya ma man ya s pan s pan kum pan ya

Anya manya mamanya SIPAN SIPAN kumpanya

Kumpanya SIPAN SIPAN Git geri SIPAN SIPAN Mzik dersleri bitti ark syleme bitti Kumpanya SIPAN SIPAN Git geri SIPAN SIPAN Resitatif: - Paul vermoulen. Go home! - Johan Gademan Go home! - Theo Savelkouls.Go home! - Marjan Vernooy..Go home! Kumpanya SIPAN SIPAN Git geri SIPAN SIPAN

Oyun: 1.ktada: Sa kol ne uzatlr, uzatlan el alta-ste ritmik evrilir. Bu devinim ocuklarn tanmyla sen yanar dnersin, iki yzlsn anlamndadr. 2.kta balantdr: aret parmayla tehdit hareketi yaplrken 4 adm ne 4 adm geriye yrnr. Admlar belirgindir, ayak sesi duyulur. 3.ktada: Kendine ve karndakine dokunarak sayma hareketi yaplr. imdi bir sayma yapyoruz anlamndadr. 4.kta balantdr: Kumpanya derken ne-arkaya sert admlarla yrnr. Solo haykr: Solo-koro yaplr. Solonun okuduu her isimden sonra koro yumruunu yukar savurarak go home haykr yapar, davullar buna katlr. Mzik retmeni arkadalarmdan rica ediyorum, bu yl ocuklarmza tam not veriniz, ocuklarmz karnelerinde mzik notunu PEKY grsnler. Bunlar gzbebeimiz, bir mzik retmeniyle birlikte olmu son kuak ocuklarmzdr; onlarn sahip olduu birikimi hi bir deerlendirme sistemi lemez. Onlarla krgn vedalamayalm. Ve nmze konulan ABD dayatmas oklu zek anketlerini asla doldurmayalm. 28.3.2005

alg Semek Hevesiyle Bir yanlgya ve bilimsel gelimeleri takip etmeme tavrna tepkisel yantmdr. Sadece alg renmi olarak Anadolu Gzel Sanatlar Lisesine gelecek rencilerle daha iyi mesafe kat edeceini hayal edenlerin urayaca hsrandan sz etmek istiyorum. Batda zeky paralayp her ocuk sadece bir alanda baarl olabilir teziyle yola kanlar bu hsran yaadlar. Eer u n bilgiye sahip olunsayd sorun yoktu: nsan beyni tpk doada olduu gibi holistik yapya sahiptir; evrende her ey birbirinin devam ve birbirine bamldr. Halkalardan biri koptuu zaman dierleri de yok olur. nsan beyni ritmik olan eyleri alglayabilme zelliindedir. Sadece bir tr yiyecekle beslenmek de ayn tr hatadr. nsan zihni bu kuraln dnda deildir. ocuu sadece alg alarak baarl algc olacak sanmak en byk saflktr. Sadece grei seen cocuk iin ne demeli? niversiteye kadar bu daldan baka bir ey renmeyecek; ABD genleri gibi, okuma yazma bilmeden niversite diplomas!

Dnelim batnn kresel merkezlerindeki okbilmilere; Gardnerin ardllar sandlar ki ocuu sadece matematikle ykleyince (hani tek bir alanda baarl olunabilirdi ya) ocuk matematik profesr olacak. Bir de ne grsnler, ocuk eblek olmaya yz tutmu. Napalm demiler, deneyelim bakalm piyano eitimi alnca nasl oluyor; vermiler piyano eitimi, ocuk ilerlemi. Sonu demiler; piyano eitimi alan ocuk matematikte daha baarl oluyor! Yeniden kefediyorlar, byk bulu gibi anlatyorlar. Bir rnek de Almanyadan, Erdoan Okyay retmenimizin MZED syleisinden; Almanyada bireysel alg dersi yerine toplu renmenin daha hzl sonu verdii test edilmi. Batl bu kafadr ite; Asyann teki ucunda Suzuki ne yapm bakmyorlar. Suzuki ocuun ailesini bile derse alyor, abla ve aabeyleriyle birlikte grup yaptryor... Okulda da deiik ya gruplar birlikte mzik yapyor. Temel felsefe; ocuk sosyal varlktr. Merak edenler Ankara Japon Okulunda bir mzik dersi izlesinler. (Bu yntemle ilgili ayrntl bilgi 2. baskya hazrlam olduum lk ocuklukta Mzik Nasl retilir, 2-6 Ya adl kitabmda yer alacaktr.) Bizde de ocuu ok ynl yetitirmek bir Cumhuriyet kltrdr. Aileler ocuklarn sosyal olsunlar diye eitli sanat ortamlarna ynlendirirler. Bu ok zihin ac bir gelenektir. Ayrca 1930-40l yllarn Ky Odalarnda, Halk Evlerinde, keman, tiyatro, edebiyat sohbetleri, mzik gruplar, halk oyunlar ya grubu ayrmadan okuldan sonra herkesin katld sanat etkinlikleriydi. Atatrkn Cumhuriyetin temeli kltrdr sz o gnlere aittir. Dnelim Gardnercilere, onlar eei kaybedip sonra bulduuna sevinenlerden... ok komik duruma dyorlar. Aslnda dsturlar Yk, ykarken para kazan ; yap, yaparken para kazan. Bilmiyorlar ki insan beyni boz-yap oyunca deildir! 3.4.2005

Mzik retmenleri Ne Olacak Arkadalarmz soruyor; Biz ne olacaz? Sre tpk ngilteredeki ve Amerikadaki gibi iletilecek. Temel felsefe u; talep varsa ders var. ocuk istiyorsa gelsin parasn versin senden ders alsn, bireysel/zel ders vererek salk ve emeklilik sigortan kendin de, sen de kazan sigortalar da kazansn. Yani sermaye piyasasna hizmet etmiyorsan insan deilsin Derslerimizin kaldrlmasyla bizi piyasaya kaydrma hedefleniyor. Bunun uzman olan SPAN Eitim Danmanlk irketi Dnya Bankas tarafndan TTK nn bana getirilmitir ve YKn Dnya Bankas Dairesinde konulandrlmlardr. Bu irket, ulustesi sermayenin /kresel krallarn istediini yaparak para kazanmaktadr, paras da bize dettirilmektedir. Yaplmakta olanlara bakalm:

1.Mzik Eitim blmleri kapatlacak. Blmmz giderek kltld, program oldu, biliyorsunuz. 2.Gzel Sanatlar Faklteleri alacak. Alyor. Buras piyasaya calgc yetitirecek, mezunlarna alg dersi verebilir belgesi eklenecek (ift diploma kandrmacas). Konservatuarlar devam ederken alg blm amann anlam budur. 3.Bizler sre iinde eritileceiz. nce ile merkezlerine alnacaz. Ana algmz sorulacak, bunu renmek isteyen bir ocuk varsa falan okulda gidip ona ders vereiz. Okul okul dolaacaz. Ama 4.Bilgisayar seen ocuk alg dersini almayacak. ngilterede mzik akademilerinde alan retim yeleri 1995de Bizi bilgisayar bitirdi demiti. Yani Gzel Sanatlar Fakltesindeki retim yesi de on yla kalmadan isiz kalacak. Pop mzikten daha fazla kazanan piyasann ulustesi devleri, retim yelerini de yutacak. Meslek olarak yokolma srecine girdiimizi bouna dillendirmedim. 5.Kresellemenin merkezindeki ngiltere ve ABD (ikisini de ayn lobiler ynetir) eitimcileri kendi iindeki szde bilim adamlar tarafndan nlerine konulduu iin sonular grlene kadar durumu fark edemediler. Ama biz 6. Bize dardan empoze edildii ve ulusal varlmz tehdit eder bir tehlikeyi de beraberinde getirdii iin biz o lkelerin eitimcilerinden farklyz. adalamann batyla savaarak gerekleebileceini can vererek renmi bir milletiz. te bu noktada ulusal diren noktalarmz vardr. TTK Bakan tarafndan Ulusal Diren Noktalarn Eritmek zerine konferans turlar balatld. Bu konferanslar sanld gibi yeni program tartma konferanslar deildir; Fikri hr irfan hr vicdan hr nesiller iin DEM! diyor; Atatrkn nl szn bile bu ulusal direnci krmak iin kullanyor. 7.Mzik dersini, yani ekmek kapmz korumak, Atamzdan bize vasiyet olan ulus genliini gzel sanatlarda ykseltme lkmz devam ettirmek, yani MZK DERSN SAVUNMAK bugn VATAN SAVUNMASIYLA BRLEMTR. Mzik eitimcisiyim diyen herkes safn halknn yannda belirlemelidir, ekmeinin kurtuluu buradadr. 8. Bize ne olacak? diye soran arkadalarma son diyeceim udur: Soruyu deitirelim. lkemizin gelecei ne olacak? diye soralm, buna odaklanalm. nk; VATAN VARSA SEN DE VARSIN! Direnme noktalar oluturmaktan baka aremiz kald m? lk grevimiz Mzik Dersini Savunmak ve stikll Marmz korumaktr! 10.4.2005 TRT Kanallar Sata Hazrlanyor Yaknda TRT radyo ve televizyon kanallarnn sat gndeme gelecek. Bu balamda tm korolar datlacak, ocuk korosu bile kalmayacak. Buna ncelikle direnmesi gereken radyo ve televizyon sanat, ef ve program yapmclardr. Onlara durumu anlatmaya alalm. Dn, korolarn kapatlmas gerektiini savunan biriyle karlatm, diyor ki BBC radyosunun korosu var m ki? BBCnin senfoni orkestras var. Almanyada Kln Radyo Orkestras var; Trk Beethoveni diye nlenmi olan bestecimiz Betin Gne bu orkestrann efidir ve 12 senfonisini bu orkestra sayesinde kayt yaptrmtr. Moskova radyo ocuk korosu var. Hele Budapete Radyo Orkestras olmasayd bugn Hikmet imekin ynettii Saygun/Yunus Emre gibi plaklar elimizde olmayacakt. Bugn bizi tarihten silmek isteyen birileri bize, siz yoksunuz diyemiyorlar, elimizde plaklarmz var. Yarn siz yoksunuz diyebilmek iin korolarmz orkestralarmz kapatacaklar. Kresel asimilasyondur yaplmak istenen. Bu kaytlar neden nemlidir izah iin bir ek yapaym. Tarihte var olduunuzu ispatlamak nemlidir. inin ian blgesinde M 2500 Beyaz Piramitler olduunu Almanlar yeni aklad. Bu blgede n-Trkler yaamtr. inliler bu piramidi yasak

blge ilan ederek kurtarmlar batllardan. Artk, her bulunan yeni belgeyle tarihin bir daha yazlmas gerekiyor bugn. Gktrk paras bulunmutu ve kadn erkek hkmdarn ba birlikte para zerine kabartma resimlenmi halde; medeniyet iaretidir bu. Yani bu bulgulardan sonra medeniyetin merkezi deimeye, glerle doudan batya tand ortaya kmaya balamtr. Belge bu kadar nemlidir yarn iin. zetle, ulusal kltr ancak devlet radyo ve televizyonuyla ayakta kalr. Ve de yarnlara kalr. Yarn da bu topraklarda kalmak istiyorsak kendimiz olarak varlmz korumak zorundayz. TRT kanallarnn paralanarak satlmas, yerel radyo ve televizyonlarn tevik edilmesi ulusal yaynlarn ve ulusal birliimizin bitirilmesine ynelik abadr. Radyo ve TV satlar udur; ulusal kltrmz reyting canavarna yani popa, yani sokaa teslim edilecek, bitirilecek. Yine hazin bir durum; 19 Mays Ankara il treninde retmenler Korosu grevlendirildi ve bu retmenlerin okullarnda trenler korosuz kald. Oysa Radyo Genlik Korolar vard, liselerin korolar vard, Polifonik Genlik Korosu vard Okul mdrleriyle yaplan bir toplantda ilkretim okullar 19 Mays kutlamasn diye gndem konusu oldu. Dnebiliyor musunuz? Byle bir konu resmi toplantlara girmeye baladysa genelgesi hazrlanyor demektir. 19.5.2005

Sayn Denktala ODTde Buluma Rauf Denkta ODT Medya Topluluunun davetlisi olarak dn Ankaradayd. Konumasn yaptktan sonra genlerin sorularn yantlad. Oradaydm. Onu heyecanla dinledim. O da heyecanl konuuyordu ve bu heyecanla umutlarn bize aktaryordu. Bir soru da ben soracaktm, biraz da bu yzden heyecanlydm. Onunla ilk defa bu kadar yakndan konuma ansm olmutu, elimi kaldrp duruyordum. Heyecanm fark eden grevli gen mikrofonu bana uzatt ve bu son soru olacakt. 1958de ilkokul 2.snfta okuyan bir ocukken kanmla izdiim Kbrs haritasn bana izdiren eyin ne olduunu soracaktm. Bu toplantnn haberini yesi olduum Kbrs Kuvayi Milliye Cephesi sitesinden aldm bir e-postadan renmitim. Sze bununla girdim, Denkta beyin gzleri gld. nk konumasnda adn vermeden byle siteler kurup Kbrsla ilgili doru bilgilere ulamaktan sz etmiti. Basnn ilgisizliine kar nerisiydi bu. Kbrsta okuyan Karadenizli genlerin dzenledii bir yemekte ona Ne yapmamz istersiniz, her eye hazrz dediklerini, onlara Basn grevi stlenin, siteler kurun, yazn diye nerdiinden sz etmiti. Rizede yerel basn bu konuda duyarlyd; bunu bilmesini istedim. Zmrt Rize gazetesindeki kemde bu siteden aldm bilgilere yer verdiimi syledim. Daha bir ilgiyle bakt bana. Devam ettim: 1958de ilkokul 2.snftayken sa elimden akan kanla sol elimle izdiim Kbrs haritasn snf retmenim grnce beni ald gazetelere dergilere gtrd, Kanyla Kbrs haritas izen ocuk diye haber yaptlar. imdi o ocuk bizim ke

yazarmzdr ve ayn ruhla yazlar yazmaktadr diyerek, 1958 deki haberi yeniden verdiler. Beni 1958de kanmla Kbrs haritas izdiren ey neydi? Gzleriyle beni kucaklyor, smscak bakyordu. Krk alt yllk dava arkadayla karlam gibi cokulu, grl grl akan bir sesle halde bana yant verdi: KIBRIS SENN KANINA GRM! dedi. Salonda bir alk patlad. Sonra devam etti; O yllar Giriti kaybetmi olmann hzn devam ediyordu, basn duyarlyd, Giritten g ettirilen Trklerin yaad aclar basnda taze tutuluyordu. Kbrsta benzer bir sorun yaanmak zereydi, herkes ayn yrekle Kbrsa sahip kyordu Bir daha sze girdim ve Sizi zecek bir ey sylemek istiyorum. stikll Marn reten mzik dersini kaldryorlar. Belgesini size takdim edeceim. dedim. Sesi yine grledi: TRK GENC BUNA MSAADE ETMEYECEKTR! Salon bir daha alktan inledi. Ve yerinden kalkt, korumalaryla kapya doru ilerlerken ona doru yrdm, korumalar bana yol atlar, Sayn Denkta ile karlkl geldik, kucaklatk, bana teekkr etti, ben de ona teekkr ettim, adm uzattm belgeye yazmam istedi, yazdm, KKCM sitesindeki yazlara bir daha dikkatle bakacan syledi. Onu alklarla uurladk, vedalatk. Vedalamadk aslnda, yeniden bulutuk! Vedalarken ODT Medya Topluluunun bir gzel kz elindeki koca bir demet iei bana uzatt. Rauf bey bu iekleri yannda gtremeyeceini syledi, siz hepimizin retmenisiniz, bunu size vermek istiyoruz dedi. Nasl mutlu oldum; Rauf Denktan iekleri bana veriliyordu. ok yaayn genler!.. Ben de sizi seviyorum. 25.5.2005

Mzik ve Resim retim yelerine Mzik ve Resim blmleri ana bilim dalna dntrlrken Dantayda itiraz hakknz karmtnz. Daha kltlp programa dntrlrken de oyuna getirildiniz (Prof.Edip Gnayn soru zerine aklamas /80 Yl Sempozyum tutanaklar/Gazi Eitim Fakltesi, Ankara) ve o noktada da itiraz hakknz kullanamadnz. imdi yakn bir tarihte kapatlmanz gndeme gelecek ve hepiniz isiz kalacaksnz. nk mzik ve resim dersi kaldrlrken retmenini yetitiren bu programn yaama ans yoktur. Gittike kltlen bir blmsnz, son adm kapatlmanzdr. Sreci iyi takip ediniz, ki; Dantayda 60 gn geirmeden itiraz hakknz kullanabilesiniz. Rektrlerinizle gndeminiz bu olan bir toplanty acilen gerekletiriniz. u sz duymaya kendinizi hazrlaynz; Evet, bize den, mezunlar tayin edilmeyen bir blm kapatmak olacaktr. Sayn retim yeleri, Susma, sustuka sra sana gelecek sz hi boa sylenmemi, ac deneyler sonucunda dillendirilmi bir szdr. Sadece mzik ve resim programnn gelecei asndan dnldnde bile ncelikli tartma konusu TTK Bakanlnn gndemindeki mzik ve resim dersinin kaldrlmas olmaldr. En st mercide gndem bu iken bizim gndemimiz de bu olmaldr. Dersleriniz bir d dayatmayla kaldrlmaktadr. Bu arada, Demokrasi szcne bir aklk getirmek isterim; demokrasi zgr akln egemenliidir, cumhuriyet bu egemenliin ynetim eklidir. zgr akln nndeki engellerin kaldrlmas srecine demokratikleme denir; aalk, eyhlik, dedelik, krallk gibi gerici kurumlarn ve emperyal glerin tasfiye edilmesidir demokratikleme. Ulustesi

glerin eitim programlarna mdahale etmeleri demokrasiye/zgr akln egemenliine engeldir. Bu balamda mzik ve resim derslerinin kaldrlmas demokratik deil, bir dayatmadr. Paray veren dd alacaksa, yani talep varsa mzik ve resim dersi olacaksa, demokrasinin tanm birey/ocuun kendini ifade zgrlne indirgenmise burada bir yanlsatma var demektir. Mzik, resim ve beden eitimi derslerinin kaldrlmasna ilikin tartmalar siyaset yapmayalm diyerek nlemeye alan kimi retim yelerinin aymazlna kar sylemek isterim ki bu tartmalarda siyaset yaplmyor, bu derslerle ilgili eitim politikalar konuuluyor. Onlar farkna varmadan birilerinin istedii eyi yapyor, bizi susturmaya alyorlar. Mzik dersi kaldrlarak stikll Marnn retilmedii/susturulduu bir lkede demokrasi de olamaz, ezan da okunamaz. 29.5.2005

Bir Eitimci ye Yant Daha iyi mzik eitiminin nasl yaplaca zerine Trk Mzik Eitim Tarihi anl sayfalarla doludur; bugn Amerikay yeniden kefe kmakla kaybedecek zamanmz yoktur, sadece derslerimiz elimizden alnmasn ve nmz kapanmasn yeter. Baknz, Mahiye Morgln ok retken bir mzik ilii vardr, bu ders kaldrldnda bu ilik kapanacak ve bir daha retim yapamayacak. Yllarca MEB yetkililerine Beni snf ve mzik retmenlerine hizmet ii eitim vermekte kullann, yazdm kitaplar mzik retmenlerine armaan edelim, siz basn, mzik mfredatna oyun iinde renme tekniklerini yerletirelim dediimde bana her seferinde Bizim gndemimizde anasnflarna ngilizce retmek var, siz hem dramacsnz, hem ngilizce bilen bir retmensiniz, nce bize yardm edin, ngilizceyi arklarla dramayla retelim, sonra mzik dersini konuuruz yant verildi. Yani bakanlk benden mzik dersi iin destek istemiyordu! Demek ki zaten benim dersimi kaldracaklard da onun iin tek ivi aklmad, bizler de engellendik. imdi tartmalarmz TTKna k tutar diyenlere de yant vermi oluyorum; bizi hi dikkate almadlar, dinlermi gibi yaptlar ama asla dinlemediler, byle muamele grdk. Size de bunu yapacaklar. Bana Amerikay biz kefettik diyenlerin safln anmsattnz; kendisi ilk kez grnce o kefetmi oldu. Orada yaayan Kzlderili ve Maya halk hangi tarihten beri oradayd? Onlarn medeniyetini yok ederek kendisini orann efendisi yapanlar keiflerin tarihini doru yazamazlar, nk medeniyet benimle balad diye batan yalanla balamlardr. zetliyorum; Trk Mzik Eitimi Tarihi dnyann en ileri mzik eitimi birikim ve deneyimine sahiptir. Bu kadar uygulama ve yazl kaynak baka yerde bulamazsnz. Bizi bize braksnlar biz daha iyisini de yaparz. Glge etmesinler baka ihsan istemez.

30.5.2005

1933 niversite Arndrmasndan Bugne Cumhuriyet tarihimizde ortaya kan yeni bilgiler mzik tarihimize yeniden bakmamza neden olabilir. Yreklice bunlar konuabilmek nemlidir. nceki hafta Harita ve Kadastro Mhendisleri Odasnda yaplan bir panelde 1930'larn byk eitimcilerinden smail Hakk Baltacolu'nun olu Ali Baltacolu'ndan dinlediklerim bana ok ilgin geldi. Belgelerle konutuunu ve bunlar yaknda kitap olarak yaynlayacan sylyordu. Panelin konusu "Cumhuriyet boyunca niversitelerde arndrma" idi. Bugnk niversitelerin durumu, 1980 dneminde arndrma, 1960 dneminde arndrma ve 1930 dneminde arndrma gibi alt balklar vard ve Alpaslan Ikl, Tahir Hatipolu, Suay Karaman ve Ali Baltacolu arasnda bu konular paylalmt. Ali Baltacolu'nun Aratrmac-Yazar kimliiyle ele ald dnem, 1933 niversite Reformu olarak adlandrlan dnemdi. Bu dnem Avrupa'dan Alman Nazizminden kaan Yahudi kkenli bilim adamlarna kucak atmz dnem olarak bilinir. 1930'larn banda Belika'da Bilim Adamlar Dernei adyla kurulmu olan bir dernek vard. Bu dernee bavurularak retim yesi istenebilirdi. Bu yolla arlan bilim adamlar oldu. Atatrk'n bir kural vard, gelenler Trke ders anlatmak zorundayd. (Bugnle karlatrldnda; bugn, ngilizce makale yazmak ve yabanc bir dergide yaynlatmak retim yesi olmann n koulu haline getirilmitir.) 1933de lkemize getirilen bilim adamlar iin 500 profesrlk kadrosu boaltld! Yanl duymadnz; 500 kadro niversiteden alnan bu 500 retim yesi bahvanlk, ortaokul retmenlii, su ileri, hastane doktorluu gibi geri hizmetlere alnm ve bunlarn durumdan ikayet ettiklerine dair hi bir kaynaa rastlanmam. te yandan Yahudi kkenli bilim adamlarna verilen kadrolara iki- kat maalar tahsis edilmi. stelik Bilim Adamlar Derneinin kurallar arasnda, birlikte geldikleri aile yaknlarna da i verilmesi kural varm. Bu 1933 reformu(!) srasnda niversitede kalanlar olmu ve bu kalan retim yelerinin Mason olduklar belirlenmi.

Bu bilgileri duyunca ister istemez souk du alm gibi oldum ve Ali Baltacolu'na retmenim Edward Zuckmayer'i sordum. 1934-1972 yllar arasnda 38 yl Mzik Blm bakanl yapmt. Yant daha da ilginti; "Onun kadrosunun Ankara Hukuk Fakltesinde olduunu biliyor muydunuz? Size belgesini gsterebilirim" dedi. Sonra oktandr yantn veremediim baz sorular yeniden dnme baladm: -1936'da Mustafa Kemal'in Mason Localarn yasaklama karar bu localarn hangi zararl faaliyetlerine dayanm olabilir? -Faik Canselen'i Fransa'da burslu okutup da 1947'de dnnce Dikimevi Ortaokulunda grevlendirmek hangi mantn sonucudur? (Faik Canselen Trk belerinden birisi tarafndan zellikle engellendiini sohbetlerinde ac bir an olarak dile getirmektedir. Ka eser braktna bakarak bu basky yapan bestecinin kim olduunu anlamak zor deildir.) -1961 Anayasasyla gelen sosyal zgrlklere kadar neden Trk belerinden baka bestecilerin ad edilmemitir? -1980 askeri ynetimiyle birlikte Mason localarn yaygnlatrma srecini yaadk. Bir ok bilim adam terfi etmek iin, bir ok sanat trmanmak iin, bir ok di hekimi varsl kesimden mteri bulmak iin bu localara, rotaryan ve liyons kulplerine akn etti ve hepsi de Atatrk olarak kendini gsterdi. Bu yollarla lkemizde aydn insanmz beyninden mi esir alnyordu? - Kafamdaki bir baka soru: Atatrk 1936'da Mason localarn kapattktan sonra hasta tansyla Ankara'dan uzaklatrld, adeta Savarona'ya hapsedildi, bulac bir hastal da olmad halde en yakn silah arkada smet nn bile kendisiyle grtrlmedi. Hasta haliyle Hatay'a giden bir insan, mcadelesine devam eden bir insane, meclis almalarndan habersiz brakld. Bu durumu Blent Ecevit'in hasta diye Bakent hastanesine yatrlp siyasetten el ektirilmesi srecine benzetmek ok mu yanl olur? -"Beni Trk doktorlarna emanet ediniz" szyle Mustafa Kemal Avrupa'dan gelen retim yesi doktorlara olan gvensizliini ifade etmi olmuyor muydu? Hani onlara kucak am ve onlar en bilir kii kabul etmitik 1933'de?! Yoksa bu bir tuzak myd ve Atatrk bu tuza fark etmi miydi? Ali Baltacolu'nun saptamalarndan biri de uydu: Avrupa'dan getirilen bilim adamlarna metafizik bir stnlk etiketi takld, batl bilim adam bizim bilim adammzdan stndr kavram yerletirildi. Nasl, sizin de kafanzda sorular olumaya balad m? 1960 Devriminin lideri Cemal Grselin 27 Maystan 3 gn sonra Kore taburunu geri ektiini, ABD bykelisinin kendisine Bunu ABDye sormadan m yaptnz? sorusu zerine bykeliye evirmesi iin D leri Bakan Selim Sarpere dnerek Syle bu a..ya benimle byle konumasn dediini ve bir yl sonra ABDye salam gtrlp komada dndn anmsadnz m? 6.6.2005

Drama Pedagojisi ve renme Stilleri (Uygulamal Konferans) Eitimde deiim program, ocuklar snfta renme zelliklerine(!) gre oturtmay nermektedir. Bu neri, her ocuun zelliine gre materyal hazrlamay gerektirecei iin snf retmenlerince kabul grmemektedir. Snf retmenleri hakldrlar. renme stilleri yaklam drama pedagojisine de aykrdr. nk duyularn paralanmasna dayanan bir yaklam drama pedagojisi ile eliir. Duyulardan birini dierinden daha nemsiz kabul etmek, renmeyi birinin zerine oturtmak olanakszdr.

Eitimde drama ynteminde, tam renmenin gereklemesi iin duyularn hepsi altrlr. Derse, retmenin ynlendirmesiyle yaplan, retmenin de katld snma oyunlaryla balanr. Isnma almalarnn iinde duyular altrma zellikle yaptrlr. Isnma almalar retmen merkezli etkinliklerdir. Kk ya gruplarnda bazen bir dersin tamam snma almasna ayrlabilir ki bu durumda ders boyunca ocuk retmenin ynlendirmesiyle hareket eder. retmen de oyunun iinde rol ald iin ocuk kendini retmenin oyun arkada hisseder ve komutlar yerine getirmede gnll olur. Bu nedenle, drama pedagojisinde retmen merkezdedir. Drama etkinliinin bir aamasnda grup doalamalar ve ocuun kendini ifade frsat bulduu, gruba katkda bulunduu, nerisinin gerekletii oluumlar yaanr. Bu aamaya kadar ocuu hazrlayan retmendir. retmen tmyle etkinlii planlam durumdadr. Bu aamada bile ocuk belli kurallara uyar; bu kurallar kendi grubunda alnm kararlardr. Yani ocuk drama etkinliinde bile tmyle bamsz birey deildir. Tam tersine sosyal hayata katlmaya, katkda bulunmaya ve birlikte alnm kararlara gnll uymaya, zetle sosyallemeye balar. Bu noktada okulun toplumsal ilevi gereklemi olur. Duyularn altrld snma oyunlarnn insan doasn anlamaya ynelik yanlar da vardr. retmen dilerse bu ba kurdurabilir: 1. Bulunduumuz salonda birbirinin ayn olan en az iki eyi belirleyin. Grme duyunuz alt. Mimaride ritmi fark ettiniz, matematiksel dndnz. Bu ritmi saylarla anlatrsanz matematik olur, seslerle anlatrsanz mzik olur. Evrenin temeli ritimdir, ocuun ritim duygusunu gelitirmek eitimin temel hedeflerindendir. nk beynimiz ritmik olan eyleri alglama zelliindedir. 2. Gzlerinizi yumun, duyduunuz seslerin ynn ve kaynan dnn. nsanolu kaynan alglayamad seslerden korkar. Sesini duyduunuz eyi gznzn nne resim gibi getirebilmek gerekir. Ses ile grnt birlikte olmak durumundadr. Grme duyusu ile iitme duyusu birbirinden koparsa korkular balar. 3. Gzlerinizi yumun, ayaklarnz hissedin, sandalyeyi hissedin, srtnz, elinizin altndakini, sanzn sertliini yumuakln, vb. Dokunma duyunuzla kendi varlnz hissettiniz. Kendi varln hissetmek herkes iin ihtiyatr, aksi halde hilik duygusu yaanr. Dokunarak renme stili diye bir ayrm yaplamaz. 4. El ele tutun, bu ekilde olabildiince ayn anda ayaa kalkn. Ne hissettiniz? Birbirinize destek oldunuz, g aldnz, grup enerjisinden kuvvet aldnz. Dikkatiniz dier arkadalarnza yneldi, grubu dndnz. BZ oldunuz. renci merkezli eitim (konstraktif) almnda bireysel renmeyi, okuldan uzaklamay, bireysel ilgi istek ve okul dnda (yerel) sertifikal ders gemeyi getiriyor, ocuu yalnzlatryor. Oysa ocuk grup ierisinde ve gven ortamnda yeteneklerini gelitirebilir. Okul, ocua biz kavram veren yerdir. 5- kili elein, karlkl el ele tutun ve Annem bana tulumbadan su eker oynayn. Snama yanlma ile renme srecini yaadnz. aran oyundan kmad, grupla etkileime getiniz ve birbirinize rettiniz. Oyunun iinde konuarak iletiim, ark, ritim ve bedenin ritmik hareketi yani dans vard. Bireysel renme ile ocuun bunlar baarmas mmkn deildir. Oyunun bir st aamasn 4l elerle oynayalm. Tm bedeninizle birbirinize kuvvet verdiniz. Grup enerjisinden g aldnz. 4l zplarken gsz olan arkadanz kollarnzla kavradnz, ona g verdiniz, o da sizinle birlikte baard, baary paylatnz Kinestetik renme zelliinde olanlar diye bir ayrm yaplrsa bu oyunu sadece onlarla oynamak gerekecektir. Bedeni zayf olan ocuklar grup destei almazlarsa geliemezler. 6.Afyon Cephesinde Mustafa Kemal iirinde gzmzn nne gelen tablolar ve sesleri bulalm: DALARDA TEK TEK ATELER YANIYORDU

VE YILDIZLAR Atein etrafnda beklendiniz, meldiniz ve atein trtlarn duyar gibi oldunuz. Uzaktan Akaray deresinin sesini, rzgrn kamlar salladn hissetiniz. Bu sesleri taklit seslerle (vokal) karmay denediniz. Bu, iirin iinde sakl olan mzikti. Szcklerle ezamanl olarak grme ve iitme duyunuzun bellek kaytlarna ulatnz ve hayal gcnz tasarm yapmaya koyuldu. Modern iirde gzmzn nne tablolar gelir. Bu tablolarn iinde sakl sesler vardr, onlar hayal ederiz. Bu sesleri alglara tarsak iirin mzii olur. Postmodern iirde bunu gerekletirmek olanakszdr. Postmodern iir szcklerle oynar, dildeki ak bozar, armlar yaptrmaz, belli bir tasarm yoktur, duyular altrmaz. Oturarak drama : 1.Bir batl gazeteci inin yukar blgesine gidiyor. Burada Orta Asya kkenli insanlar yaamaktadr. Kylerde insanlarn kahvalt dahil yemeklerini var olan tek bir lokantada yediklerini yazyor. Yorumluyor; Yoksul olduklar iin Sizce de yle mi? 2. Batl bir gazeteci Diyarbakr mezarlna fotoraf ekmeye gidiyor. Fotoraf ekmeden oradan ayrlyor ve ayrlrken hayretle Bunlar yan yana yatyor! diyor. Bizim basnmzda yorumsuz bir haber olarak yer ald. Sizin yorumunuz ne olurdu? 3. Ayn batl gazeteci bir cenaze evinin nnden geerken komularn cenaze evine siniler dolusu yemek tadn grnce Bu evdekiler ne kadar da yoksulmu! diyor ve fotoraf ekiyor. Batnn Anglosakson bireyci kltryle yetienler Asyann sosyal dayanmac kardelik kltrn alglayamazlar. 22.12. 2004 Yer: Erol Altaca zel Lisesi, stanbul Not: Bu uygulama konferans Nisan 2005de Ankara niversitesi Ev Ekonomisi Yksek Okulu rencileriyle yinelenmitir.

Giresuna ki Kere Gemi Olsun Giresunlu kardelerimize iki kere gemi olsun; geirdikleri kaza iin, bir de kazadan sonra uradklar ar saldr iin. Giresun otobs kaza yapyor ve yanarak lenler Deniz yoluyla gidilebilecek yerlere otobslerle gidiliyor. nsanlar karayoluna mahkm ediliyor Gazeteler, radyolar yorum yapyor, insanmzn cehaleti anlatlyor; fakir insanlar yiyeceklerini uvalla tayormu, uvallarn otobsn kapsna koyuyormu, bu cehaletle ABye nasl girermiiz?!.. O uvallar bagaja koymayp ieri alan firmaya hi laf yok mu? uvallar kargoyla gnderilir kural da m konulamazd? Otobs irketlerine laf edilmez Kargo irketleri souk haval yiyecek tamacl gelitirmezler. Onlara lf yok. Giresunlu fndk mevsimini bitirdi, memleketten dnyorsa, oluk ocuuna, torunlarna, konu komusuna fndk gtrmesin mi? Giresunlunun ve tm Karadenizlinin, Karsldan Vanldan daha fazla, bir aya stanbuldadr. A benim cahil popler gazetecim, sen bunlar bilmez, Karadenizlinin gururuyla oynarsn; fakir ve cahillermi En byk fakirlik akl fakirliidir. Diyebilirdi ki lkemizde akll tamaclk politikalar izlenmedii iin insanlarmz lyor!. Yrek isterdi bunlar yazmaya. Demek ki bir de yrek fakirlii var. Yrei olan Giresundan stanbula deniz yolu tamaclnn neden yaplmadn yazar. Halk en ucuz ve en tehlikesiz tamaclktan mahrum brakacaksn, sonra da vur abalya Yeni Karadeniz sahil yolunda onarmlar varm, gelenler anlatyor. Dalgalar kendi bildii kurala gre dolgular dvyor da dvyor. Yklan yollarda kimlerin cebine para dolduu yazlmad hi.

Tpk Amerikan habercilii gibi. New Orleansdaki felaketin haberlerine bakn; helikoptere silah skt saldrganlar Hkmet ehri boaltn 24 saat iinde diye uyarm ama onlar gitmemilermi, cahilmiler. Haber iinde zencileri aalama devam ediyor. Oysa gerek yle deildi. New Orleansn %20 si varlkl beyaz, geri kalan %80 yoksul zenciydi. ehri terk etme imkan olan beyazlard ve gittiler. Sadece yal ve kendini tayamayacak durumda olan az sayda beyaz orada kalmt. Askeri helikopter geldiinde o beyazlarn evlerine yaklat. Bunu gren, biraz gl olduu iin hayatta kalmay baarabilmi, yaknlarn sularn altnda can verirken grm bir zenci delikanl ne yapar baka? Silah dkkann yamalar ve eer bana yaam yoksa sana da yok diye isyan etmez mi? lmlerden lm beendirilmi bir kyamet ortamnda insanlara ucuz eletiri yapmak ucuz gazeteciliktir. Yrei var m Amerikal gazetecinin kendi insanlarn bu hayata layk grd iin sistemi eletirsin. Baka lkede byle bir faciadan sonra hkmet istifaya davet edilir, birileri bakanlk koltuunda rahat oturtulmaz. Yazamad hibir ABDli gazeteci bunlar. ABye byle mi girilir imi Avrupal fnd kavanozdaki ezme olarak bilir, dalnda grse tanmaz. Bizi ABye beendirmekten baka derdi olmayan bu kalemlerin endazesi yok artk. nsanlar aalamaktan baka bir ey bilmiyor, insan hak ettii gzellikte bir yaantya layk grmyor, lmlerinin arkasndan bile onlar incitiyorlar. Giresunlu kardelerimizin lmnden ok ama ok znt duymular, nk bu manzara onlarn ABye girmesine engel olacak diye korkmular. Peki imdi Karadenizden balklar rak sofralarna akmaya balad. Asfalt suyuyla beslenmi balklardan hepimiz yiyoruz, bir toplu lmde hi birimiz daha ansl olmayacaz. Bunu yazsnlar ya Kolay m kyy katleden ta-asfalt kafalara iki laf etmek? Hele hele Tunay kimyasal zehirli atklarla doldurup Karadenize aktan AByi bir satrck eletirsinler de grelim. Olur mu, o zaman bizi hi almazlar! Bunlarn beyni AB oltasna taklm zavalllar, akl fakirleri, saldrganlamlar ellerindeki elma ekeri alnacak diye, korkuyorlar. Siz onlar balayn sevgili Giresunlu kardelerim. Size iki kere gemi olsun. 8.9.2005

Anadoluda Ulusal Bahar Balad Metroyla eve dnyorum; yanmda oturan gencin elinde bir kitap, benim elimdeki ise Metal Frtna. Yan gzle baktm, Sarkamta ehit askerlerimizden sz ediyor. Gence ilgi gsterdim; Bala, Sarkamta donarak len bir amcam var da, bu kitap nedir? Annesinin Aydndan gnderdiini, stikll Harbine katlm olan Aydnl kahramanlar anlatan yeni baslm bir kitap olduunu, iinde byk dedesinden sz edildiini syledi. ok gururlandm. Genlerimizin elinde bu kitaplar var ve Anadoluda yeniden Kurtulu Sava anlar dillendiriliyor. Aydn, Mahmut Esat Bozkurtun hukuk tahsilini Avrupada yarm brakp da gelip etelere katld yerdi. Bu gencin dedesi onunla birlikte Yunan askerlerine kar savamt. Bir de bakyoruz bu hafta Mahmut Esat Bozkurt adna bir hukuk dl veriliyor stanbul Barosu tarafndan. Baro bakan avukat Kzm Kolcuolu. lgin bulumalar yaanyor; birisi kp Mahmut Esat Bozkurtun bittiini syler sylemez, Anadolunun deiik yerlerinden Mahmut Esat Bozkurtun yaadn gsteren kantlar fkryor Byle ulusal yeermelerde imdi bahar. Bu gnlerde bir de Karadenizin il il kurtulu gnleri televizyonlarda yer almaya balad. 2 Mart Rizenin kurtulu gnne rastlayan gece Ulusal Kanalda Hasan Soysaln sunduu bir program vard. nceki hafta Trabzonun kurtuluunda anlaml

bir program gerekletirmiti. Hafta ii Hasan beye telefon ettim ve Rizede yetimi kurtulu savayla ilgili insanlardan ve onlarn mzisyenlerle olan yaknlklarndan sz ettim, ona ilgin gelen eyler anlattm. Gelecek haftalardan birinde canl yayna katlp bunlar anlatmam istedi. imdeki ulusal bahar kprtlarnn uyandrd anlard bunlar; derin bir saygyla kulaklarn nlattm Turgut Akaln aabeyimden sazl-gitarl muhabbetlerimizde dinlediim. Ruhi Su ile birlikte demir parmaklklar arkasnda syledikleri trklerde yaatlmlard 1950lerde. Kurtulutan sonraki yllarn birinde Dursun Kaptan kahramanlk madalyas gsnde stanbula gider. Akrabas olan besteci stad Saadettin Kaynaklarda kalr. Kurtulu savanda yaptklarn ayn coku ve keyifle ona anlatr. Saadettin Kaynak, bundan ok etkilenir ve Dursun Kaptann yksn yine bir Karadeniz trks olarak besteler; bu neeli yerel anlatm klasik formda bestelenemezdi. Saadettin Kaynak Dursun Kaptan anlatan bu trky Safiye Aylaya retir. Dursun Kaptana da her gn Safiye Aylann sesini vmektedir. Bir gn onu yannda gtrr; Saadettin Kaynak saz heyetinde sahnededir, Dursun Kaptan nde onlar dinlemektedir. Safiye Ayla nce Saadettin Kaynakn Mustafa Kemal iin bestelemi olduu bir arky syler. Yeil gzlerini ufkuma ger ki Bahar geldi diye trk syliyem Sar salarn yzme ser ki .. Dursun Kaptan Atatrkn bile hayran olduu bu sesi heyecanla alklarken ayaa kalkar ve ona doru seslenir: Uzaklardan sesuni duydum da iktum yola Nasil dutumsa dutum bu stanbola Oy bayan Safiye, iki turki soyle da al bi odun ko kafama! Safiye Ayla, Saadettin Kaynaktan yeni rendii Dursun Kaptan trksn yknn gerek kahraman karsnda ilk kez o anda syler. Dursun Kaptan Batomdan avara etti kakti iurdi yelkenleri da kupeteye yan yatti Pupa yelken giderken cigarasini yakti Taka yukli cephane Trabzona varacak Dumana rast gelursa da takayi baturacak Vardiyadan baurdi Dursun Kaptan bi duman Uaklar hep aleste yaniyordu kahraman Kaptan aldi aynayi dedi ki Gulcemaldr Bi horon edeceum kemeneciyi kaldr Nari nirina nari nirina(kemene taklitleriyle horon oynar) Anadoluda ulusal bahar ite byle balad. 8.3.2005

Harb Akademilerinde Sempozyum Getiimiz hafta Harb Akademilerinde bir sempozyum gerekletirildi ve 11 mart 2005 tarihli gazetelerde sempozyum sonu bildirisi yer ald. Sonu bildirisinde zetle Bilgi ve teknoloji ana getik. Modern ulus devlet bilgi ve teknolojiyi kullanan devlettir deniliyor. Mesaj bu olan bir sempozyum ABden proje destekli Sokrates program kapsamnda yaplm grnmektedir. Buna armadm, Harb Okullarnn ABnin

Sokrates programna katldklar daha nce aklanmt. Ancak ABnin hangi projelere mali destek verdiini bilmek gerek; kendisi gibi dnmeye baladn gsteren, ulus devleti paralamaya zemin hazrlayan vb projelere. nk Sokrates Programnn ngilizce tantmnda Amac ulusal mfredatlar krmaktr yazar. Dnya Bankas tarafndan u anda lkemizde yrtlmekte olan Eitimde Deiim Program (Temel Eitime Destek Program, P.Vermoulen, J.Gademan, T.Savelkouls, M.Vernooy, 30 Haziran 2004 Ankara) kitapnda benzer ifadelere rastlamak tesadf olabilir mi? (Bu program yrtmekle grevli SPAN Eitim Danmanlk irketi Hollandadan; konferans, basn, bilin oluturma vb ilerini yrtmekle grevli CarlBro irketi Danimarkadandr.) Harb Akademilerinin basn bildirisinde bilgi ve teknoloji andan sz ediliyor. Benzer ekilde SPAN irketinin brornde (age.2.1. Deiime duyulan ihtiya,s.4) bilim anlaynn yerini bilginin ald, endstri toplumundan bilgi toplumuna geildii, bunlar globallemenin getirdii yazmaktadr. Endstri toplumu bitti demek retim ve tasarm bitti demektir; insanolu maara devrine dn yoluna girdi demektir. nsann insanlama/modernleme serveni retim ve tasarm yapmasyla doru orantldr. Bilgiyi hazr kaynaklardan almak tasarm ve retimi bitirmektir. Sz gelimi Harb Akademilerindeki bir derste dman alglamasn veya olas sava tasarmlarn internetten alnan bilgiyle ilemek olabilir mi? Ulus devlet, kendi z gcne dayanarak tasarm ve retimi kendi snrlar ierisinde gerekletirmek iin savaarak kurulur. Kreselletik, bilgi ana getik diyerek dnmeyi, retimi ve tasarm bakalarna brakan bir devlet, eitimi buna gre planlayan bir devlet brakn ne ulus devlet olarak kalabilir ne de modern devlet olabilir. Kresel merkezlerin tanmlad devlet ancak post modern (ii bo) devlet olur. Demek istedikleri aktr; biz sizi ynetiriz, siz kendinizi ynetmeye bouna masraf etmeyin, okullarnz ulusal mfredat krsn, bize hizmet edecek projeler yapsn, byle projelere snrsz para kayna ayrdk... Basn bildirisinde de grld gibi Sokrates programna katlan okullarda modern ulus devlet tanmna yklenen ierik deimektedir. lkemizde tm okullar u anda bu programa katlmak zere bask altndadrlar. AB ve Dnya Bankas, Sokrates Program araclyla raklk okulundan askeri okullara kadar, ilkokuldan niversiteye kadar okul okul ulusal mfredatmz krmak abasndadr. Sokrates programnn Trkiye ubesi Ankaradadr ve ad Ulusal Ajanstr. Ajansn ismindeki kamuflj dikkat ekicidir. Ulusal Ajans, Babakanlk Devlet Planlama Tekilat Avrupa Birlii Eitim ve Genlik Programlar Merkezi Bakanlnn ksa addr. 11.3.2005

Bilkent Hazrlk Okullar in Yasa Deiiklii Baknz yasa deiiklii nasl yaplrm: nce meclisteki siyasi partilerden ve bamszlardan bir ka milletvekiline zel konutunda bir brifing veriyorsun. Hazrladn yasa teklifini yazlm metin olarak ellerine veriyorsun. Gerekesini aklyorsun. Bu srada babakana ve maliye bakanna telefon ediyorsun, isteini iletiyorsun. Ve sonra ertesi hafta yasa teklifi meclise geliyor. Mecliste tkanr veya geer, sonrasn bilemezsiniz. Ancak, bir de bakyorsunuz ayn konuda Milli Eitim Bakanndan zel okul amak isteyenlere hazineden cretsiz arsa tahsisi zerine bir aklama geliyor. Brifing verilen milletvekillerine datlan yasa tasarsndaki taleplerle rten bir aklama. Sz konusu yasa deiiklii 2809 sayl kanuna baz maddeler eklenmesine dair 3785 sayl kanunda deiiklik yaplmas hakkndadr. Bilkent niversitesi Hazrlk Okullarnn Erzurum, Malatya, anlurfa ve Vanda almas istemini kapsamaktadr. Hazrlk okullar, anaokulundan itibaren ilk ve ortaretim okullar zinciridir. neriye gre, bu okullar ile ilgili ynetmelikler Bilkent niversitesinin nerisi zerine Milli Eitim Bakanl ve Talim ve Terbiye Kurulunun onay ile yrrle girecektir. Deiiklik nerisine gre Bilkent niversitesi Hazrlk Okullarnn her trl yatrm ve cari giderleri, personelin gelir vergisi, sigorta primi ve isizlik sigorta kesintisi hazineden karlanacaktr. nerilen yasa deiikliinin gerekesi daha da ilgin: Snrmzn gneyinde artan petrol gelirleri uluslar aras katklarla gelimektedir. Trkiye taraf da gelimelidir. Burada yaayan insanlar Ben burada yaamak istiyorum demelidir. Dnya apnda ilk ve orta dereceli okullar tesis edilmeli, spor ve sanat etkinlikleri yapmal, uluslar aras denklikte zgn mfredat olmal, 9-10. snflar Cambridge sertifikasna denk olmal, 11-12. snflarda Bakalorya mfredat uygulanmal ve Bakalorya diplomas verilmelidir. Bu okullara alnacak ocuklarn kimler olaca da yasada belirleniyor: Ad geen illerde Bilkent kampuslar kurulacak, 750 si burslu 1000 renci alnacak; 750 burslu rencinin 500 subay ocuklar dahil devlet alanlarnn ocuklar, 250si yerli, kalan 250 ocuk cretli ve tamam snavla alnacak. Yatl olmayacak, aileler okul civarnda oturuyor olacak. 1.yl 100er renci alnacak. 5 kiilik okul denetleme kurulu 5 yl sreyle MEB tarafndan atanacak. te byle; Bilkent Hazrlk Okullar iin yasada deiiklik yaplmas istenmektedir. Bu teklif u anda muhalefet tarafndan imzalanmad iin durdurulmu haldedir. Bu sevindirici. Ancak Eitim nereye gidiyor? sorusuna yant vermesi bakmndan ilgin bir durum arz etmektedir. Daha nce bir saptamamz vard; sadece belli kolejlerden mezun olanlar niversiteye gidebilecek ekilde tm mfredatla oynanmaktadr. TED Okullar Zincirini biliyorduk, imdi Bilkent Hazrlk Okullar Zinciri geliyor ve hangi gerekeyle geldiine baklrsa bu i ciddi. Biz de ciddi olmak zorundayz. Bunun iin 24 Temmuzda LOZANda olmak ciddiyetimizin gstergesi olacaktr. Selam olsun LOZANa gidenlere ve LOZANn izinden gidenlere. 30 .6.2005

Rahat Uyu CHAN EREN

 haftadr memleketten CNN haberleri dnda haber alamamtm. Birikmi Zmrt Rize Gazetelerini merakla okumaya baladm ve Cihan Erenin lm haberini grnce dondum, kalakaldm. Onu byle susturabildiklerini zannediyorlar. Gzlerini yumdu sadece. O bizi, bizim denizimizi, dalgalar dinlemek iin yumdu gzlerini. Trabzonda verilen mahkeme kararn kz ona okudu, TRK MLLET ADINA diyerek balayan karar duydu ve ondan sonra huzur iinde gzlerini yumdu. Ona yakan bir lmd. Yazd iiri anmsadm. Byle bir iir ancak yrei yurt sevgisiyle arpan bir insann yazaca iir olabilirdi. Beynini ve yreini birlikte tayan bir insan ancak byle yurtsever olabilirdi. Cihan Eren artk sonsuza kadar aramzda yaayacak. Karadenizin dan deresini denizini korumak bir namus meselesi olmutur, nk bu uurda ehit verilmitir. Karadenizi korumak ve kurtarmak vatan savunmasyla birlemitir. Bu mcadelenin bayranda Cihan Eren imzas vardr. Onun mcadelesi bir halk destan haline gelmitir, nineler torunlarn bu destanla bytecekler. Dn Bolu dalarnda Krolu olmak ya da Gvur dalarnda Dadalolu olmak, bugn Karadenizde Cihan Eren olmaktr. Bir masal kahraman gibi anlatlacaktr ocuklara. Bir daha yazalm unutulmasn diye: Kakar tepelerine den bir kar tanesi bir an nce eriyip taze su olarak hamsiye kavumak ister; onun zlemi hamsiye kavumaktr. Kar tanesi kendini hamsiye armaan etmek iin der Kakar tepelerine, iner Kakar eteklerine, karr ak kpkl derelere, usulca iner sahile ve kendini brakr dalgalara onu kucaklayp tasn hamsiye diye Bir gn tam denize ulaaca bir anda kapkara asfalt dkmler sahile Kar tanesi hamsiye ulaamayacana ok zlm, karalar balam. Sonra Cihan Eren adnda yrekli mi yrekli, akll m akll bir adam kar tanesinin hznlendiini, gizli gizli aladn, karalar baladn grm. Alm eline kanun kitaplarn, km asfalt makinasnn karsna. Dur diye haykrm, Bu yaptnz doa katliamdr, kanuna aykrdr demi. Makina onu duymam, ezmi, ama makine orada durmak zorunda kalm. Bu srada kar tanesi yoluna devam edebilmi ve dalgalara ulam. Dalgalar onu alm taa uzaklara hamsinin yanna tam Bir doa masaldr bu. Bu masal bilenler yaatacaktr Cihan Ereni. nk o biliyordu, eer hamsi asfalt suyu ile beslenirse neler olurdu Anmsatmak isterim, doann deimez bir kanunu vardr; doa kendi ritmini yok edeni yok eder. Yani balklar asfalt suyuyla zehirleyen kendini zehirleyerek intihar ediyor demektir. Sevgili Cihan Erenin kendi iirinden bir blm alarak ona gle gle demek istiyorum. KARADENZ HIRIN DENZ, DOUM YERM MEMLEKETM DA - DERE DENZ GENM. TAH LE YIKIYORLAR VNEREK GERNEREK ADINA HZMET DYEREK DENZMN DUDAINI KAYALARLA TIKIYORLAR Iklar iinde uyusun. Deerli ailesine, yaknlarna, mcadele arkadalarna ve omuzda Prof. lyas Ylmazere basal diliyorum. 8.8.2005 Devlet Tiyatrolarna Atlan Misket Bombasdr Canlarm, bu iin arkasnda globallemekte olan sermaye canavar yatyor, bunu grmek lazm. Nasl m?

1.Mzik resim ve beden eitimi dersleri neden kaldrlyorsa ayn nedenle tiyatrolar kaldrlacak. Sanat eitimi uzun ve masrafldr, buna devlet ne diye para ayrsn, o paray birilerine kredi olarak vermek varken? 2.Devletin sanats m olurmu? Devlet halkn kltrl klarsa cumhuriyeti anlayan ve savunan insanlar olur..." Cumhuriyetin temeli kltrdr" demiti Mustafa Kemal. 3.Ulusal kltr de neymi? Elendir- oyala. Pop kltr kresel merkezlerden kaset kaset geliyor, sadece kasete para verirsin, ne diye sanat yetitiresin ki! 4. nce sanatlar arasnda ayrmclk tohumlar ek ki onlar birbirini yerken " Bakn ite siz bunlar m sanat diye izliyorsunuz, onlar ancak magazin basnna malzeme olabilirler.." diyebilmek iin dmeye baslmtr. 5.Kresel piyasa canavar piyasadan elendirici-oyalayc birilerini yartrarak seyirci karsna kartr, televizyonun ok kanallarn izlemek varken ne diye kaliteye para verip salonda dinleyici olsunlar... 6. Trkiye'de tiyatro ve opera sahneleri kendini Cumhuriyet'e adam sanatlarla doludur. Bu kurumlarn datlmas erge gndeme getirilecekti. Bunu bir ka yl nce dile getirmilerdi; "imdilik sanatlarn stne gitmeyin, onlar toplum nndeki insanlardr, ok tepki alrsnz". Eer imdi onlarn stne gidiliyorsa bilelim ki dier yapacak ileri bitti ve son aamaya geldiler. Arkalarndan gidecek toplum kalmadn dndkleri iindir onlar yemee balad global canavar. 7. Toplumda ortak kltr oluturan dier kurumlar bitirme bu yln gndemindedir; Radyo Korolar (ocuk, oksesli, Trk Halk mzii ve Trk Sanat Mzii korolar) ve seslendirme birimleri ulusal birikimimizi yarnlara tayan en nemli kurumlardr. Gzleri bunlardadr, TRT adyla balayan devlet radyolar ve televizyon kanallar Ulustesi Yahudi mafyasna sata hazrlanmaktadr. "Radyonun korosu mu olurmu, saz heyeti mi olurmu, orkestras m olurmu.." sylemleri balatlmtr, kadrolarn boaltlmasyla n admlar atlmtr. Sre ayn ilemektedir. 8.Kresel piyasa canavar ulus devletlere ve ulusal kltr kurumlarna kardr; onlar pop kltr dnyaya dayatmaktadrlar, bundan iyi para kazanmaktadrlar. Devletin ykn hafifletmek ad altnda halk devletsiz brakmann ayak sesleridir bunlar. Devletin, halkn daha ileri bir toplum yapmak zere stlendii grevlerini zerinden atmas kendini yok etmesiyle ayn anlamdadr. 9. Devlet tiyatrolarnn bana geirilen uval Trk Devletini buharlatrarak yok etme srecinin bir parasdr. Artk bunlar da bir bomba olarak alglamak gerekir; Devlet Tiyatrolarna atlan bir bomba vardr, grnmez ama sonularyla kendini gsteren bir bomba. Kreselleen sermayenin son bombalar byledir, birinci adm paralamaktr, sonra en kk hcreye kadar paralanmalar birbirini takip eder... Eitimde de yaplan budur; "Multiple ntelligence" denilen, beyni paralara ayran ve eitimi buna oturtan teori bu bombalardan biridir. 10.Eer nlemezsek, bomba atlmayan kurum kalmayacaktr; opera binas var iinde opera oynanmyor, tiyatro binas var iinde tiyatro yaplmyor, okul var iinde renci yok... Bir ka yl sonra bu binalar arsalaryla birlikte yabanc otel zincirlerine satlr. Gemi ola dememek iin hepimiz uyank ola... Her nereye el atsak ulus devletimizin korunmasnda odaklanyor, bunu grmek gerek! 10.9.2005 Sivil taatsizlie Altrlyoruz Milli Eitim Bakanl velilerden ba ad altnda da olsa para alnmasna kar olduunu her yl aklamasna karn bu durum devam ediyor. Bir okul mdr de kurban veriliyor her yl; dierlerine gz da. te yandan okullara denek ayrlmyor ve telefon, onarm, boya badana, tamirat, krtasiye, doalgaz, su, temizlik gibi temel harcamalar okullar kendileri

karlasn deniyor. Bu bir eliki deil midir? Hem para verilmiyor, hem de kendin para bul deniyor. Okul mdrleri eitimin niteliini artrmak yerine para bulmakla megul edilirken paral ett ve kulplerin yolu ak tutuluyor. Neredeyse tm mdrler bu yzden yeni mfredat programnn en byk savunucusu olmu haldeler. Eitim Bakan sznn dinlenmesini isteseydi kendisinin okullara para kayna yaratmas gerekmez miydi? Demek ki okul yneticileri sivil itaatsizlie sevk edilmektedir. lkretimde dergi sat daha nce de yasakt. Bir dier sivil itaatsizlik de snf dergilerinde yaanmaktayd. Okul mdrleri okula belli bir pay brakmak zere dergilerle anlayordu. Veliler alyormu gibi snfa dergi giriyor, buna gz yumuluyordu. Bu noktada sivil itaatsizlik akt. Dergi datan yaynevleri yasa delmenin yolunu buldu. Dergi ad kaldrld, onun yerine Eitim Dosyas paketleri basld. Okullara bu isimle gtrmeye baladlar. Bu da bir sivil itaatsizlik rneidir. Eitim dosyasnda testler var ve retmenler kendileri test hazrlamaktan kurtulacaklar iin bunu tercih ediyorlar. Veli de memnun, nk ilkretimden sonra gidilecek okullar test sistemiyle renci almaya devam ediliyor. Veli de bu itaatsizliin iine ekiliyor. Eitim Dosyas imdi grnrde satlmyor. Okullarn bir geliri buradan kesildi. Gerek yaynevleri ve gerekse okul mdrleri bunun bir yolunu bulmak isteyeceklerdir. Baslm binlerce eitim dosyasn pe atmay hibir yaynevi gze alamaz. Onlar sivil itaatsizlik yollarn deneyeceklerdir. Efendim, renciye klavuz kitaplar hazrlanm, ocuk oradan alacakm, klavuzlar eve gtrlmeyecekmi, nk ocuk bir sonraki dersin alma sayfalarn ilememeliymi. Bunun bir anlam da u; veli ocuunun hangi konuyu ne kadar anladn kontrol edemesin. nk mfredat o kadar hafifletildi ki ocuun alaca bir konu artk yok. Biraz akll bir ocuk alma klavuzundaki tm sayfalar rahatlkla doldurur geer Durumu fark eden veli kendince nlemler alacaktr. taatsizlie sevk iin bir neden daha. Yeni programda 4. ve 5. snf retmenleri inann retecek konu bulamyorlar; Siz oturun ocuk alsn deniyor. Be sayfann resimle doldurulmu. ocuk bir resme gn baksn isteniyor. Neymi, dnsn. Bakmakla renilseydi kpek kasaplk renirdi ataszmzn yeri geldi. Okula devam zorunluluu da kaldrldna gre, sonunda ocuumu evde kendim eitirim, okulunuz sizin olsun diyen veliler kabilir. Bu bile demokrasi var, velinin ocuunu okutmama zgrl var gibi klflarla resmi destek grebilir. Bu kadar ipin ucu kaabilir sivil itaatsizlie srklemenin. Milli Eitim Bakanl yetkilileri kendi halkn kendine kar itaatsizlik yapmaya sevk edecek bir yol izlemektedir. Devlet, koyduu kurallara uyulmasn kendisi salamazsa varlk nedeni ortadan kalkar. Kantarn topu kamak zeredir. Devlet var ama onu kimse dinlemiyorsa nasl devlet olarak kalabilir? Bu arada okullarda internet yirmi yllk bor hanesine yazlmyormu gibi bedava. Bir tuzak da bu: kitaba una buna ne gerek var, bilgiye internetten ulan, yani Ah, btn bunlarn ayrdna varan bir halk olsak, bizi srek avndaki tavan gibi istedikleri yne doru nasl srklediklerini fark etsek de u sivil itaatsizlii o noktada gstersek!.. Not: Bu yaz yaynlandktan sonra basnda yer alan bir habere gre, stanbulun bir ok ilkokulunda okula kaydokduktan sonra bir daha hi okula gelmemi renciler var ve bu renciler kayt srasnda verilen adreslerinde bulunamyorlar. 26.9.2005

i Bo Okullar Dnemi Balyor lkretim sekiz yla kartld zaman nasl da sevinmitik. Bize yakan 8 yl deil 12 yllk kesintisiz eitimdir diye manetler atmtk. Nasl oldu anlamadk, basna da yansmad, devam zorunluluu kaldrld. Bu sene devamszl 3 ay olan ocuk bile kurulda geirilebildi. Meer devam mecburiyeti kaldrlm. Velisinin bilgisi dahilinde ocuk diledii kadar okula gelmeyebilirmi. Yani temel eitim artk zorunlu deil! Hani devam mecburiyeti vard ve ocuunu okula vermeyen aileler bundan sorumluydu? Anlalan ocuu okula kadar gtrp yazdracaksn ama sonra okula gndermesen de olur deniliyor. Uygulamadan bu sonu anlalmaktadr. Eer devam mecburiyeti yoksa temel eitimin zorunlu olmasnn ne hkm kalr? Hi bilgi almadan, eitim srecini yaamadan, bayramlara trenlere katlmadan, sosyallemeden, mektep mederese yz grmeden sene sonunda gidip karneyi alacaksn; tam postmodern okul sistemi. Yeni getirilmekte olan piyasaya gore eitim modeli de tam buna uygun. Belki de devam zorunluluunu kaldrarak ocuklar okul dnda tutmaya altrma balattlar. Hep yle olur da; nce bir ka altrma, snma uygulamas, arkasndan yasal deiiklik. Yani okul binas var ama okul mu deil mi belli olmayacak. 2005 ubat Tebliler Dergisinde kesinleen ve gelecek yl uygulanacak olan kulpler ve sivil toplum hizmetleri de okul dnda yaplacak etkinliklerdir. Devam mecburiyeti yok, bir ksm etkinlikler okul dnda Resim mzik beden eitimi dersleri 4. snftan itibaren kaldrlmaya balyor; yani okulda yaam belirtisi yok. Ne diye bir de kampanyalar ayoruz? Haydi kzlar okula! yi kandrmaca hani. Gz boyamann daniskas. Ne oluyor bize? Sanal bir lke olmaya baladk. Okullar sanallayor, iletiimler sanallayor. ocuksuz okul, bilgisiz kitap, balksz deniz, ekersiz eker, kafeinsiz kahve, yksz yk Yani imdi bir de 4 yllk liseler var. Bilin bakalm iin srr nerde ? Maalarn deyip bamza oturttuumuz ABDli SPAN Eitim Danmanlar bize diyecek ki Lisede ok bilgi veriyorsunuz, bizde bu bilgiler niversitede verilir, azaltn efendim . Hem de bu irketin direktifiyle liseler 4 yl oluyor. Liselerde bundan sonra daha fazla eitim grlecekmi gibi bir durum. Yani hem bilgiyi azaltacaksn hem ders yln artracaksn ; 4 yl ne renecekler ? Sanal liseler geliyor. Efendim okul dnda kurslarda sertifika toplamaya balayacak genler. Gndz alp akam kurslara para yadracaklar. Bu kurslar hal, bilgisayar, kuafr, mankenlik, aklnza ne gelirse, yeter ki piyasa para kazansn, gen evladmz da bu kurslardan ald sertifikay (dikkat edilirse alnan eitim deildir bilgidir ve denklik lm de yaplmaz) okula getirip lise diplomasyla takas etsin Yani sanal lise; bina var iinde evlatlarmz yok! Peki bu gen niversiteye nasl gidecek ? Yant kolay, basnda yer ald : niversiteye gitmek isteyen renci lise bitirme snavna girecek. Peki sadece lise bitirme snavna girmi olan renci niversite snavna girecekse, o zaman niversite snavna gerek kald m? Yani niversiteye snavsz giri syleminin perde arkas bu, iyi planl gidiyorlar ; sadece pahal kolejlerde okuyan genlere niversite yolu alyor ! Trk Eitim Dernei Bakanlndan verilen demelere dikkat ediniz demitim. Bu dernek bir eit SPAN irketinin basn szcln yapyor. Daha nce zel

dersaneler kaldrlsn demiti (ki zaten kalkacak), imdi de niversite snavlar kaldrlsn dedi (ki zaten kalkacak). Bu dernein okullarna da dikkat ; Anadoluda zel okullar zinciri kuruyorlar. 26.6.2005

zelletirme Devletsizletirmedir Halk devlet emsiyesinden yoksunlatrmadr zelletirme. rnein, eitimi zelletiren devlet, ulusunun genliini eitme sorumluluundan ekiliyor demektir. rnein, sal zelletiren devlet, halknn saln koruma sorumluluundan ekiliyor demektir. rnein, gvenlii zelletiren devlet, halknn gvenliini salama sorumluluundan ekiliyor demektir. rnein, doal kaynaklar (madenlerini, fabrikalarn, suyu, denizi, gl, liman, orman, vb.) zelletiren devlet, halknn bu kaynaklardan yararlanmasn nlyor, yaam alanlarn altndan ekip alyor demektir. Bu rnekleri oaltmak mmkndr. rnekler oaldka grlmektedir ki devletin varln gerekli klan nedenler bir bir ortadan kalkmaktadr. Bu durum, bizim gibi ulus devletlerin giderek eritilip bitirilmesini hedefleyen, dnyay tek merkezden yneten birilerinin, yani kresel krallarn istedii bir durumdur. Giderek buharlap uan bir devletin Millet Meclisine de ihtiyac kalmayacaktr. u anda neredeyse sadece zelletirmeyle ilgili yasalar kartmakla kendi grevini snrlandrm olan bir meclisin bir sre sonra ii bitecek ve kendini lavedecektir. Devletin ilevi sona erdirildiinde, yani halk devletsiz brakldnda geriye bir tek i kalacaktr; smrge valisiyle ynetilme. buraya gitmektedir. lkemizde, devleti ortadan kaldrmaya doru temel yasalar deitirme abas ierisinde olan bir mecliste muhalefetin toplantlara katlmama karar ok yerinde bir karardr. Meclis almasn sabote etmek olarak gsterilmek istenen bu tutum gerekte halk devletsiz brakmamak zere devleti korumaya ynelik doal, igdsel ve ana tavrdr. te yandan, iletilen devletsizletirme arknda halk bireye kadar paralanarak gszletirilmektedir. Bunu grmek gerekir. Buradan yola karak dikkatleri kresel krallarn din konusundaki tutumlarna ekmekte yarar vardr; devletsiz braklan bir halk kendi dinini ne kadar koruyabilir? Oysa devlet emsiyesi dinin de koruyucusudur. Baklay kartmalarna, Devlet din adam yetitirmez, bu da zelletirilmelidir demelerine az kald. Dikkat edilirse, Ruhban okulunu an, lahiyat Fakltesini kapatn mesajn almaya baladk bile. Kresel kralmzn dini Protestanlk iken smrgesinin dini slam olarak kalabilir mi? imdi bir daha dnelim; talep varsa ders var mant ile tm eitim deitiriliyorsa, parasn veren dd alacaksa parasn veren din eitimi alacak demektir. Bunun gerei olarak mam Hatipler kapatlacaktr. Bu okulda okutulan

dersler paralanarak her biri ayr ayr kurslarda verilecek, talep eden/parasn veren mteri/renci varsa orada renecek; devlet bunun iin retmen tayin etmez denilecektir. Yani din eitimi almak isteyenleri devlet piyasaya ynlendirilecek, ancak, asla dini btn insan yetitirilmeyecektir. (Mzik, Resim, Beden Eitimi ve Din Kltr derslerinin kaderi de byledir.) Piyasada alacak olan bu din kurslarndan, kuran okur, cenaze ykar, mevlit okur, mezar kazar, cenaze levazmat yapar/satar gibi setifika alan din iileri sertifikal elemanlar olarak piyasada i yapacaklardr. Peki bu srete bu elemanlar din tacirlerinin eline dmeyecek midir? Din tacirlerinin kran krana tekellemesi yaanmayacak mdr? te bu noktada en byk para sahibi olan gvur irketleri bu elemanlar altracak ve Mslman cenazelerini de gavur irketleri kaldracaktr. Zaten mezarlklarmz satn almalarna da az kald. zelletirmenin sonu devletsizletirmedir, karanlk alara dntr. Trk halk bamsz devlet kurma becerisine sahiptir, bu gcn yeniden gsterecektir. 2.7.2005

AB Krtleri de letiyor Hafta sonu Ulusal Eitim Derneinde tarih profesr Sina Akinin ABnin Yalanlar balkl konumasn dinledim. AB lkeleri bizi nasl alglyor da olabilirdi balk. zet cmlesi AB tarafndan iletiliyoruz oldu. Hani snfta ocuklar birbirine akadan yalan syler, snfn saf ocuunu iletirler ya, ite yle iletiliyoruz. Avrupallarn bizi neden teki olarak algladklarn anlatt. zetle, bizim onlar kendimizle eit olarak grdmz gibi onlar bizi kendileriyle eit grmyorlar. Birincisi, Avrupa yz yllarca dnyay ahtapot gibi emdi. Kck Hollandann bile kocaman smrgeleri vard. Onlar smrgelerini artrrken biz klmtk. kincisi, genel ve zorunlu eitimi bizden nce balatmlard, kltrel birikimleri bizden fazlayd. (Cumhuriyet devrimiyle nasl sradmz bilmezler.) ncs Hristiyandlar. Hristiyan olmalar bizim iin o kadar nemli deil, nk biz onlarn peygamberini, kitaplarn da kutsal kabul ediyoruz. Ama bizim Mslman olmamz onlar iin nemli. Onlar bizim kitabmz da peygamberimizi de kabul etmiyorlar, sorun burada. Eer bizimkini kutsal kabul etseler son din olduu iin Mslmanla gemeleri gerekecekti. Bizim Allah kavrammz onlarn Tanr kavram ile rtmyormu, Allah Budistlerin tanr kavram gibi ylesine bir szm. Sina Akin, slamiyet putperestliktir diyen papaza bile rastlam renciliinde ABDde. sa, Yahudi olarak domu, yeni bir Yahudi mezhebi kurmak istemi ve Yahudi olarak lm. Sonradan birileri snnet olmaya ne gerek var demi, saya ayr bir din tanm getirmi. Bu yzden Hristiyanlarla Yahudiler i ieler ve Mslmanlarn onlarn arasnda yeri yok. Eh, Anadoluda Hristiyan kiliseleri de var ya, buralar onlarn

topra diye bakyorlar. Anadoluda Mslmanlarn hi yeri yok, Trkler burada igalci, geldikleri yere gitsinler Mslmanla Muhammedinizm(Muhammetilik) diyen ngiliz yazarlar bile varm ki onlar Avrupadan bunlar silmek lazm, bunlarnki din falan deil derlermi. 800 yl Araplarn yaad spanyada bugn bir tek Mslman da yoktur, bir tek Arap da, bir tek cami de. 300 yl Sicilyada yaad Araplar, bu gn bir tane cami yoktur orada. Oysa Anadoluda btn kiliseler durmaktadr. Bugn bile Ankarada ve Mersinde mezarlklarmz ayndr. Trklere atfedilen vahi, dinsiz, Trklerin Tanrs Muhammettir gibi kavramlar Bir tuhaf yaratk bu Trkler yani!.. Bu yaratklarn ne ii var onlarn arasnda? Sonunda Sina Akin hocamza sordum; izdikleri haritada Krtlere verdikleri illeri bir dier haritada Ermenilere veriyorlar. Ayn iller hem Krtlerin hem Ermenilerin oluyor. ki tarafa da mavi boncuk datyorlar. Hangi taraf iletiyorlar? Yant u oldu: Krtleri iletiyorlar. nk Krtler Mslman, Ermeniler Hristiyan. Aradm yant bulmutum. Bunu okuyucularmla paylamadan edemezdim.. imdi bir dier soruya daha kolay yant verebilirim. 1915de Vanda d destekli isyan balatan Ermeniler Krtleri ldryorlard. Krtler de Ermenileri. Talat Paa isyan balatan taraf olduklar iin Ermenilere tehcir cezas verdi. Vandan ama doru srlen Ermenileri yol boyunca Krtlerin saldrsndan korumak da Trk zabitlerin grevi oldu. Grevini tam yapamayan ve cezalandrlan zabitler vard. 1.Paylam savann o kyamet gnlerinde Ermenileri Krtlerin zerine sren Fransz ve ngiliz emperyalistleriydi, Rus ar da Hani bana? diyordu. Bunu Krtler yaayarak grd ve Krtler bat cephesinde anakkalede ve ardndan stikll harbinde Trklerle omuz omuza Yunana kar savat ve eit egemen olarak Cumhuriyetin kurucusu oldular. Hatta Lozanda aznlk edilmeyi ellerinin tersiyle ittiler. Sorum uydu: Krtleri neden 1.paylam savanda ngilizler kendi yanlarna alamadlar? Sevr haritas onlara gstermek iin izilmiti!.. Yorum: Avrupal emperyalistler Hristiyan Ermenileri silahlandrp 1915de Vanda Krtlerin zerine saldrttlar. Krtler gerek dostlarn o zaman tandlar ve saflarn belirlediler. Sevr haritasnn bir mavi boncuk olduunu yaayarak grdler! 8.10.2005

Batnn Bana Ka Tuza k hedefinden uzaklatrlan insanlarla ve rgtlerle dolu toplumsal tarihimiz. En belirgin rnek Hitlerin yola k. Nasyonal sosyalizmden yola km sonunda rk olmu. Sanki tm ulusal solcular da onun gibi son tahlilde rk olurmu gibi de bir mesaj yaratld. Hitlerin nasl bu yola girdii arkasndan onu ittiren gcn sava patronlar olduu hi konuulmuyor. Tekeller onunla, srailin kurulmas dahil, bir ok siyasi plan daha gerekletirdi. Sonular bugnmze bile ekil vermektedir. (Almanyada halen, sava yllarnda Yahudi tutuklu ii altran irketler ceza olarak sraile para demektedirler. Ancak Yahudi irketler bu cezann dnda tutulmaktadr.) Savan sonular en ok Yahudilerin iine yaram?! Bakyoruz Aponun idamn en ok isteyen bir siyasi parti, Apoyu idamdan kurtaran yasay kartyor. ktidar Amerikanc bir ynetime devretmeye yarayan

erken seim karar aldrtyor. Apoyu besleyen, Sevr haritalar izen ABye girmek iin onurlu giri mitingleri yapyor. Oysa, Apoya tepki oylaryla seim kazanmt. Bakyoruz AB Hristiyan kulbdr diyen bir siyasi parti ABye girmek iin her eyi yapyor, en byk Hristiyan dostu oluyor, medeniyetler(!) bulumas adyla papazlarla ili dl, irket ortaklklar dahil her eyi yapyor. O da iktidar olurken ABye tepki oylarn alarak seilmiti. Bakyoruz Atatrk bir parti Atatrk ldkten (veya ldrldkten) sonra ngilizlerle ili dl oluyor, toprak reformunu rafa kaldryor, ABD danmanlarn getiriyor ve bir daha kendisi de iktidar olamyor. Cumhuriyetin koruyucusu olarak kendine tarihi grev veriyor ama halklk ve devletilikten vaz geiyor. Bakyoruz Trklk diye bir akm antiemperyalist bir izgide Trk bamszlk savann ruhunu ekillendirmi, daha sonra anti komnizm diye bir yere oturmu ve bamszlktan yana olanlara kar kullanlyor, Marata, orumda alevi inanl insanlara saldrtlyor. Trk olmak rk saldrgan olmaya dntrlm halde. Bakyoruz antiemperyalist birisi askeri ynetimden kap batda snmac oluyor ve sonra Trkiye kart oluveriyor. O askeri ynetimi bamza musallat eden batl emperyalist lkelerdi. Gidenlerin iinde onlara tam teslim olanlar oldu, lkelerine kar demeler verdirildiler. Diyemediler ki Sizdiniz bizi i atmalara ve askeri ynetimlere sevk eden. Bu yolla kendi kucanza doru srkleyip anza/avucunuza drmek istediniz bizi. dller veriyorsunuz bize imdi size iyi hizmetimize karlk. Diyemez, derse o dl alamaz. Bunlardan biri de benim retmen okulundan snf arkadam Karsl Muzaffer Oruolu. 1980 sonrasnda yurtdna gitti, imdi Avustralyada snmac oldu. Ressam ve romanc olarak yayor. (1970de brahim Kaypakkaya ile birlikte ABD slerini vurmaya hazrlanrken tutuklanmt.) Snmacln tek art vardr, lkende can gvenliin yoksa kabul edilirsin. Bu andan itibaren lkenin aleyhine almaya hazrsn demektir. Byk bir diren gstermen gerekir onlarn ekmeine ya srmemek iin. Muzaffer Oruoluna geen yl Avusturya parlamentosundan en iyi amatr yabanc ressam dl gibi uyduruktan bir dl verildi. dl treninde konuan parlamenter Byle bir ressam, lkesinde zgrce resim yapamyor! dedi ve Muzaffer Oruolu bunu yuttu, dl kabul etti. te bir rnek de bu eski okul arkadam; ABD emperyalizmine kar bir noktadan seni alp lkene kar bir noktaya tayveriyorlar. Bunu nasl baaryorlar dersiniz? Bana ka, sende demokrasi yok tuza. zetle; emperyalizmle ayn yataa girilmez, girersen ondan bir ocuk dourursun! Ev deviniz: Kanada ve ngiltere Aleviyim, can gvenliim yok diyenleri kabul ediyor, sizce neden? (nanmas zor, Azerbaycandan gidenler iin bile bu geerli!) 8.10.2005

Okullarda Tam Gn retimin teki Yz Tm Trkiyede tam gn retime geilecektir aklamasnn ne anlama geldiini imdi anlamaya baladk. Sanki ocuklar daha ok soluk alacak ve retmenler daha dinlenmi olarak ders yapacakm gibi grnyordu.

Bu hafta boyunca Cumartesi yetitirme kurslarndan alacaklar cretten daha fazlasn alacaklar mjdelendi retmenlere; Ett yapyoruz arkadalar diye haykrd yneticiler. te btn sr bu haberdeydi; retmen dersten sonra ett ad altnda ocuklar ders altracak ve bundan para kazanacakt. Bu haber gerekte sadece snf retmenlerine ynelikti. nk 2.kademenin rencileri dershaneleri tercih etmektedir. Eitimin sektrletirilmesi balyordu; ocua derste bir ey retme ki sana ett iin para versin. Salk sektrletirilince nasl da bir sr hastalmz daha kmaya balad; iyiletirme ki yeniden gelsin parasn al Veli istiyorsa resim mzik vb ettleri de alabilirdi. Ancak uygulamada byle olmuyor, snf retmeni ocuklarn vermiyor, nk her birinden para kazanyor snf retmenleri. Bran retmeni cretsiz koro, alg, vb vermek istese de veremiyor, verdirilmiyor. nk saat 15.00-17.00 aras paral ett saatleridir. lkretim Okullar Haftalk Ders izelgesi/ Aklamalar, Madde12: Takviye ve Ett almalar iin sre ayrlp ayrlmayacana, ayrlacaksa hangi ders/dersler iin kullanlacana ube retmenleri karar verir. retmen isterse, verilen sreyi retim ylnn farkl zamanlarnda/dnemlerinde farkl dersler iin de kullanabilir. Bu maddenin uygulamas fiilen ett yaplmas eklinde kullanlmaktadr. Para deyince akan sular duruyor. Okullar para kazanma yerine adm adm dntrlyor, bu i hafta sonundan hafta iine, yani mesai saatlerine tanmtr. Tam Gn renme ad altnda yapld bu. Bu irket mantdr, okullar irketletiriliyor. Veli piyasadr, talep varsa ders var Talep yaratmakta piyasa canavarnn stne yoktur. Bu yl okul aile birliinin para toplama, bankaya yatrma, ekme ve harcama konularnda yetkileri artrld. Okul mdrlerinin yetkileri azaltld, sadece denetleme yetkisi brakld. Veliler giderek eitimde eitilmi uzmanlardan daha yetkili hale getiriliyor. Okulun temizlik, elektrik, su, telefon doalgaz, krtasiye masraflar tamamen okula devredilmiti. imdi ett iin para toplama geldi. Bylece devlet okullar yar zel hale getiriliyor. ngiltere rnei tamamlanmak zere. Demek ki n admlardan biri ilkretimin tam gne kartlmasyd. te yandan semeli derslere blnen sanat ve spor derslerinin kaldrlmas gelecek yla ertendi. Madde 16: izelgenin 6,7,8.snflara ait olan ksm 2006-2007 retim ylndan itibaren 6.snftan balamak zere kademeli olarak uygulanacaktr. Resim dersinin ad deitirildi, ancak imdilik ierii deitirilemedi. nk bunun program henz yaplamad. lk i olarak Eitim Fakltelerindeki resim blmlerinin adnn deitirilmesi ve oradan bu mfredata uygun eleman yetitirilmesi gerekiyordu buna isim deitirmek suretiyle balanlmtr. Madde 17: Zorunlu dersler arasnda yer alan Grsel Sanatlar dersinde Resim- dersi program uygulanacaktr. Bu yla mahsus olmak zere 3 saat seilmek zorunda olan bir ders var; Eitimi Dersi. Seneye kalkacak. Yerine gelecek yl 3 saat daha semeli ders geliyor demektir. Geici madde1) 20052006 retim Ylna mahsus olmak zere 4 ve 5. snflarda Eitimi Dersi semeli ders saatleri iinde, haftada er saat zorunlu ders olarak okutulacaktr. Mzik retmenleri arasnda, derslerinin kaldrlmad, bu srecin durdurulduu kans yaygndr. Bu kan geici bir durumdur; kaldrmaya doru admlarn atldn grmek gerekir. Tam gn eitimle getirilen cretli ett saatlerinin bir sonraki admnda bu vardr. rnein u anda kurulan eitici kulplerin alma saatleri izelgede neden yoktur, bunu sormak lazm. steyen ocuk ett olarak mzik alr denildiinde bu fiilen mmkn olamayacaktr. Bu przleri kendilerince gidermenin yollarn TTKnn Amerikal uzmanlar biliyor elbette, ancak biz bilmiyoruz. Her eyi anlalacak kadar ak yaparlarsa zaten grecekleri tepkiden korkarlar.

Admlardan biri liselerde atld; mzik dersleri ilkretimde bu yllk yerinde kald ama lisede bitirildi. Liselerden hi tepki gelmediini, bu nedenle nce oradan baladklarn dnebiliriz, ancak ok sinsice planl gittikleri de ortada. Resim dersi yerine konulan Grsel Sanatlarn ne olduunu eitimciler bile bilmiyorlar. Grsel sanatlar asla resim dersinin karl deildir, elektro mzik ne kadar mzik dersinin karl ise grsel sanatlar da o kadardr. Temel eitim dersi hi deildir. Belki gzel sanatlar lisesinin iinde bir ders olarak okutulabilir, o kadar. Bir baka ve ok daha nemlisi 10 aylk szlemeli retmenlik; yzlerce yllk emek mcadelesi eksiye drld. alanlarn en zavalls retmen oluverdi. Okul aile birliinin para toplama, bankaya yatrma, ekme ve harcama konularnda yetkileri artrld. Okul mdrlerinin yetkileri azaltld, sadece denetleme yetkisi brakld. Veliler giderek eitimde eitilmi uzmanlardan daha yetkili hale getirildi. Velilerin demedii bir tek retmen maalar kalmtr. Okulun temizlik, elektrik, su, telefon doalgaz, krtasiye masraflar tamamen velilere devredildi. Bylece devlet okullar yar zel hale getirildi. 1.9.2005

Atatrkn lm Sirozdan Deil! Hafta sonu Ulusal Eitim Derneinde Ceyhan Mumcuyu dinledim. Konu ABnin Kemalizme bakyd. Konumasna Attila lhan anarak balad. Onun aydnlanma etkinliklerine editrlk yaptndan sz etti. Parola vatan, iareti namus szn yeniden gndeme getiriini anlatt. Bu sz zmirde ehitlik antnn tanda Arapa harflerle yazlm biz szd. Attila lhan o yaznn tozlarn parmaklaryla silmi, yeniden gndeme tamt. Konumasnn sonunda sorular-yantlar blmne geildi. Ceyhan Mumcuya Attila lhann bir dergide yaynlanan kendisiyle yaplan roprtajda Atatrkn nasl ld aratrlmaldr dediini anmsattm. Bu szn onun vasiyeti kabul etmek gerekir. Sizin bu konuda bir bilginiz var m? diye sordum. Aldm yant okurlarmla paylamak istiyorum. Bir deniz tabip albayn bu konuda yapt doktora tezi vardr. Orada Atatrke yanl tedavi uyguland anlatlmaktadr. Atatrk sanld gibi siroz hastas deildi. Atatrke stma tedavisi yaplm, ar kinin yklenmi ve karacieri bu yzden iflas etmi, siroza dnmt. Tedaviyi yapan doktor mason locas stad azamlarndan doktor Mim Kemaldir. Durumu iyice fenalatktan sonra Cell Bayarn srar ile dardan bir doktor getirilir. Yanl tedavi yapldn, karacierinin bu yzden iflas ettiini rapor eden bu yabanc doktordur. stirahat iin 2 ay kadar kald Savaronada nemli scaktan durumu daha da ktlemi, son gnlerinde Dolmabahe Sarayna gtrlmt. Peki, nasl oldu da sirozdan ld akland ve btn yazl kaynaklara da byle girdi? Byk Millet Meclisinde lm raporu gndeme getirildi. (Mason localar 1935de kapatlmasna ramen Mecliste hala mason milletvekilleri vard.) Efendim, genlerimize terbiye olur, onun alkol ve sigaradan ldn duyuralm denir ve kabul edilir. Arkasndan Yeilay icad edilir, tarih kitaplarna da byle girer Ceyhan Mumcudan bunlar duyduktan sonra ne yapmam gerekir diye dndm. lk iim bu bilgiyi okurlarmla paylamak. imdi bu bilgiler elimizde ve biz ocuklarmz terbiye edeceiz diye, yce nderimizin hakkndaki bu yalanla Onu halkmzn gznde kltmeye devam edecek miyiz?

En ok satlmakta olan u lgn Trkler kitab belli ki bir boluu dolduruyor. Demek ki; halkmz iddetle kendi tarihiyle ilgili doru bilgilere ulama ihtiyac duyuyor. Neyse ki Trk ulusu ATATRKn hl ok seviyor, hibir yalan Onu gzden dremiyor! 16.10.2005

Devletletirilen zel Vatan Mhendislik 1970lerde Vatan Mhendislik adnda bir zel yksek okul vard stanbulda. Bu okul devletletirilsin diye kendi rencileri bir mcadele balattlar ve baardlar. Bu bir tarihtir ve tek rnektir, genlerimize anlatlmaldr. Rizeli Aziz Tatolu, zel Kadky Mhendislikte o dnem renci dernei bakanyd. Dernekte okulu devletletirmenin yollar konuulmaktadr. nk birinci sorun okul taksitlerinin yksek olmas, ikincisi devlet okullarnn daha iyi eitim olanaklarna sahip olmas. !968 kuann ykselttii mcadelenin iinde zel okula hayr slogan da vard. Bu ruhla zel okul rencisi ile devlet okulundaki renci miting alanlarnda bulumaktayd. Birlikte Bamsz Trkiye, Yankee Go Home! diye haykrlyor, birlikte TUSLOG binalarnn nnde ABD askerlerine sklm yumruklar gsteriliyor, ABD askeri aralar talanyor, Amerikan 6.Filosunun askerleri Dolmabaheden denize atlyordu. Vatan Mhendislik rencilerinin vatan iin meydanlarda olduu gnlerdi yani. Nasl yaptlar da okullarn devletletirdiler? Okul taksitlerini birletirdiler, 11 milyon civarnda bir para topladlar. Bu parann yaklak 9 milyonuyla zel Vatan Mhendislik okulunu sahibinden satn aldlar. stne paralar bile artm olmasna dikkat, sadece bir yllk taksitten daha azyla okulu satn alyorlar! Kadky Mhendislikten kaytlarn alp Vatan Mhendislie kaytlarn yaptryolar. Sonra ilgili devlet makamna gidip OKULU DEVLETE HEDYE EDYORLAR. Balarnda Aziz Tatolu adnda bir lgn gen. imdi nerden nereye diyeceksiniz. zelletirme serveninde bugn ulusal diren noktalarnn krlmas iin ylesine acmasz bir yola girildi ki, farknda varmadan kendimiz zelletirmeyi tercih etmek durumunda braklyoruz. lm gsterip stmaya raz ediliyoruz. Son gnlerde yaanan ackl oyunun arkasnda zelletirmeye gei taktikleri yatmaktadr. nmzdeki gnler daha acl olacaa benzer. nk istedikleri kadar zel okul yaratamadlar ve bu yzden bir trl eitimde Amerikan modelini oturtamyorlar. Velileri devlet okullarndan kartmak ve kurtuluu zel okulda gstermek iin her yol mbah grnyor. Basit bir rnek vereyim. Ad nemli deil, bir ilkretim okulunun bahesine elinde bira ieleriyle dardan genler giriyor, okul ynetimi bu genleri uzaklatrmas iin polisi aryor. Polisin yant; zel gvenlik irketiniz yok mu, onlar arn! imdi bunda ne var diyeceksiniz? Ka devlet okulunun zel gvenlik irketi var da (Kata ka bilinmez ama zel gvenlik irketlerinde emekli polisler almaktadr.) Beni ilgilendiren yan u ki, kendi grevini para piyasasn ayarlamakla snrlandran bir yeni devlet ekliyle kar karyayz. Reglatr devlet tanmn kullanyorlar. Bu yeni (ilkel) devlet ocuklarn paran varsa kendi gvenliini kendin sala noktasna doru srklyor ve bu uurda ocuklarmza, ki onlar geleceimizdir, ok acmasz davranabiliyor.

Malatya faciasndan sonra eski devlet bakan mren Aykut canl yaynda Devlet ocuk bakmaz dedi. te bunu sylemek iindi hepsi. Bir durumu analiz etmek iin olayn arkasndan devlet yetkililerinin ne dediine bakmak yeterli. imdi yeni devletin eitim politikas u: Devlet okullar daha iyi eitim vermiyor, ocuklarnzn gvenliini bile salamyor, ya zel okullara gnderin ya da okulunuzu para para zelletirin. Yani, paran kadar gvenlik, paran kadar eitim! te yeni devlet ve yeni eitim. Otuz be yl nce Vatan Mhendislii devletletiren lgn genler bir tarih yazdlar. Onlar bir daha saygyla selmlyorum. 5.11.2005

Ryamda Atatrk Grdm Dn gece Atatrk ilk kez ryamda grdm. Bunun bir rya olduunu biliyordum ve uyandmda hl heyecanlydm. Onun sirozdan lmediini rendikten sonra okuduum bir kitabn etkisinde kalm olmalym. Uygulanan yanl tedavi yznden karacieri mahvolmu. ylesine kant ekiyormu ki derin kant izikleri yara olmu ve bu yaralara sadece dardan merhem sryorlarm, doktorlar Bir eyiniz yok, geer diye geitiriyorlarm. Karacieri siroza evirinceye kadar hep savsaklamlar tedaviyi. Bu tedaviye itiraz olan doktorlar da varm ama onlar kimse dikkate almam. Kendisine siroz tans konduktan sonra Onu 6 ay nce muayene eden doktorlardan biri 6 ay nce byle bir belirti yoktu diye bunu evresindekilere syler. Hastalk ilerleyince Atatrk tp ansiklopedilerinden aratrarak kendisinin siroz olduunu doktorlarndan nce anlam, bunu Afet nana sylemi. Hatay sorununu halledinceye kadar durumunu darya bildirmelerini istememi. Bir gn yaveri Kl Aliye Annene sor bakalm, byle durumlarda nasl ila yapard? demi. Bir ok yerden ona otlardan yaplm ilalar gnderilmi. Karnnda biriken suyu almak ok strapl hale gelmi, son gnlerinde boynuna kadar su iindeymi. te okuduum kitaptan byle blmlerin ylesine etkisinde kalmm ki Onu ryamda grdm. Kitap, Dr.Eren Akiekin Atatrkn Sal, Hastalklar ve lm (Haziran 2005, zmir) balkl doktora tezi. ok yeni bir kitap. Ryamda Onu nasl grdme gelince: ocukluumda eski evimizde Atatrk resmini kmrle zeminine izdiim beton kma balkonda asker giysili birileriyle birlikte Atatrk oturuyor, karlkl konuuyorlard. Ben de ocuk halimle etraflarnda dolanyorum, arada gz gze geliyoruz ve o iirlerdeki gibi mavi gzleri akmak akmak parlyordu. Beni aralarnda oturmaya davet etti, karsna ald. Ne diyorsun, senin fikrin ne? diye sordu. Konu bugn Trkiyenin nasl selamete varaca zerine. Ona Ordunun halkn gvenini kaybetmekte olduunu syledim. Beni sandalyede dik oturarak dikkatle dinliyordu. Bacaklarn hi hareket ettirmediini fark ettim, kantlardan ne kadar acyordur imdi diye dndm. Devam et dedi glerek. Ordunun iinde eriatlar vard, onlar aykladlar ama masonlar ayklamadlar. Kenan Evren paa dneminde ordu iinde neler yapld karanlkta kald dedim. Etrafndakilere Bakn ocuklar daha ak sylyor dndklerini dedi. Kenan Evren dneminde halkn orduya gveni sarslmt. imdi de bir paa bir eit

konuuyor, teki paa bir eit konuuyor, aralarnda birlik yok. Sanki aralarnda rol paylam gibi, her iki taraf da gzeterek ocuk piyesi oynuyor, bizi oyalyorlar. Henz paa olmam bir asker Kemal ortaya kmal sizin gibi, Hgo avez gibi dedim. Bu srada rahmetli babam hasta yatt odasnn penceresinden bizi dinliyordu, beni ard. Yanna gittim ve yi deilim, beni hastaneye gtrn dedi. ok uzun ara konvoyu olan bir yolda arabamz skt, yolda uyumu bir ocuk vard, kimse onu oradan kaldrmam, aralar skmt. Hasta babamla beraber inip ocuu kenara kaldrdk ve yol ald. Ryam burada bitti. Hem Atatrk hem Atatrk ok seven babam birlikte grdm bir rya idi. Ne denir, hayrlara... 6.11.2005

DECENTRALSATON Geliyor! 16.11.2005 aramba akamst NTV'de Milli Eitim Bakan H. elik ile bir ka gazeteci konuuyordu. Gazeteciler de soru sormay bilmeyen gazetecilerden... Ya da dekoru tamamlasnlar diye, bakan bey konuacak kamuoyuna da; soracaklar sorular ellerine verilmi gibi duruyorlard. Oysa gazeteci demek soru sormann eitimini alm kii demektir; bakann sylediklerinde kapal kalan yerleri aacak soru sormalar gerekirdi. elik, yeni harften renme zerine sorulan soruya "onu getik, o tamam, imdi bir grupla alyoruz, 13/29 sistemi getiriyoruz, 13 Balk 29 kriter yani" dedi. Bu szler havada kalverdi. Gazeteciler alt grubun kimler olduunu bile sormad, iinde bir tane bile Trk olmayan bir grup olduunu bilmeyen yok oysa ... Bildiimiz yabanc SPAN Eitim Danmanlk irketi bu. Amerikanc Piyasaya Gre Eitim Modeline gei aamasn programlayan irketi. Bu irketin elemanlarnn Danimarkadan gelmi olmalar onlarn emperyalist bir irket olmalarna ve Amerikadan dnyaya gnderilen paket programlar uygulamakta olmalarna kamuflaj olamaz. simlerini bir daha veriyorum; Johan Gademan, Paul Vermoulen, Theo Savelkouls, Marjan Vernooy. Bu ne demek, ne demek istedi sizce? Gazeteciler de sormad, oradan trban sorusuna atladlar. Zaten suni gndem yaratmada tek malzemeleri trban. stn kapatmak istedikleri bir ey varsa hemen trban Ynetici sunucu bunu geelim dedi. Bakan elik dedi ki: "Okul ynetimlerine yenilik getiriyoruz, hzla DESENTRALZASYONA GDYORUZ!". ok yaadm, LKEMN ETM BAKANI bilmediimiz bir dilde konuuyor. Byle anlalmaz konumak ok iyi bir ey sylyormu gibi, iyi laf ediyormu gibi gstermektir. Gerekte ise halktan saklad bir ey var demektir. Daha sonra szle baktm: Sentralizasyon: Merkeze yaklatrma. Desentralizasyon: Merkezden uzaklatrma Yani yerel ynetimlere devir iin hzlandklarn bitirmek zere olduklarn sylyor kamuoyuna aklamaya sra gelmi ki bu program dzenlendi. Hani anmsayacaksnz, SPAN Danmanlarnn kitapnda yaplacak iler maddesinde yi bir medya basn kampanyas vard. Bu kapsamda bir programd bu. Cumhurbakan tarafndan geri evrilen Yerel Ynetimler Kanun Tasars para para delinmekte, devir hazrlklar srdrlmekte demekti. Demek ki Decentralisation" geliyor. Bunu byle sylerken yasay halktan deil, onu geri eviren Cumhurbakanmzdan saklyordu.

Yerel ynetimlerin mali olarak dorudan Dnya Bankasna baland srete okullarn mali olarak Dnya Bankasna balanmas byk tehlikeleri ierir. Masal gibi ama, eer dndkleri gerekleirse, belediyeler borlarn deyemediinde haciz konacan var sayalm, okullara haciz demektir. Okullardan sua bulaan ocuklar Amerikan Ordusuna para karl devirmeye kadar varabilir bu. Sadece Tevhid-i Tedrisatn, yani Egitimde Birlik ilkesinin bitirilmesi deildir bunun sonu! 7.11.2005

Milli Eitim Bakanl Kendini Lavediyor! Milli Eitim Bakan Hseyin elik NTVde Her ey tamam, hzla DESENTRALZASYONA gidiyoruz!, yani artk merkezimizi datyoruz dedi. (16 Kasm 2005 aramba) Yani okullar yerel ynetimlere ve zel irketlere devrediliyor! Yani merkez, kendini etkisiz konuma drp sorumluluu yerel ynetimlere devrediyor! Yerel ynetim; var olan sorunlarla ba edemeyecek, eitimde blgesel eitsizlik derinleecektir! Yerel ynetim; geri kalm blgelerdeki etnik ve dinsel g odaklarnn etkisinde kalacak, mazlumun daha mazlum olduu bir yap oluacaktr. Yerel ynetim; merkezden bulamadklar destei darda arayacaktr! Yerel ynetim; i atmalara zemin hazrlamak zere dardan kontrol edilebilecektir! Yerel ynetimler, sorumluluklarn zerinden atarak kendi kontrol gcn zayflatm halde olan merkezi ynetimden kopma eilimine girecek ve bir tek eksikleri kalacaktr: Baka bir bayrak! nk; yrenin eitim seviyesi, dine bak, siyasi tavr ile birletiinde farkl beklentiler oluacaktr! Milli Eitim Bakanl, bu dzenlemeyi tamam yabanclardan oluan bir grupla yapmtr. Yabanclarn dzenledii eitim modeli ile srklendiimiz yer onlar iin bir cennet, bizim iinse bir uurumdur! Milli Eitim bakanl kendini fiilen lavederken; Eitimde birliimiz bitiyor! Ulusal Birliimiz ve Milli devletimiz bitiyor! Okullar yerel ynetimlere devredilemez! Eitimde Yerellemeye ve zellemeye HAYIR! 19.11.2005

24 Kasm retmenler Gn Tm meslektalarmn retmenler Gnn yrekten kutluyorum. 24 Kasm sabah Ankara Radyosundaki Gnaydn Trkiye(07.05) programnda benimle bir sohbet yaynlanacak. Benim iin bundan gzel hediye olamazd. Programda elbetteki yaadmz zel gndeme, mzik derslerinin kaldrlmasna sz getireceim. nk; 1924de Mustafa Kemalin kurduu mzik retmen okulunun mezunlar bugn isiz braklma noktasndadr. nk; halk ocuklar mzik eitiminden mahrum braklma noktasndadr. Ne gzel tesadftr ki, on yl nce 1995de yine Ankara radyosunda 24 Kasm retmenler gnyle ilgili bir sohbet iin konuk edilmitim. O zaman 26 yllk mzik retmeni olmann heyecanyla konumutum, imdi 36 yllk. Ve bu kez iimdeki szyla, endieyle Her 24 Kasmda Baretmen Atatrke kran dileklerimi dile getiririm. Eer byle bir okul amasayd ve benim gibi halk ocuklar iin parasz yatl okullar kurmasayd ben ne olarak kalrdm diye hep dnmmdr. 1923de dman kovup ertesi yl Ankara Mamakta bir gecekonduda Musiki Muallim Mektebini ayor, Senfoni orkestrasn stanbuldan Ankaraya tayor ve orkestrann mzisyenlerini bu okula retmenlik yaptryor! Yanndaki bir dier gecekonduya da Hukuk Fakltesini kuruyor! Yani okullar aan bir devrim lideriydi o. Ben, Rizenin bir kenar mahallesinden kp Ankarada okuyan, kitaplar yazan, dnya konferanslarna giden, radyo programlar yapan, niversitelerde ders veren bir eitimci olacak mydm? Atatrke nasl kran duymayaym! Bu hafta derslerime Baretmen Atatrk diye balyorum ve Atatrk Mzik retmen Okulunda diye bir drama balatyorum: Bir gn kendi kurmu olduu Mzik retmen Okulunu ziyarete gider. Henz ortaokul andaki ocuklardr renciler, tpk karmdaki ocuklar gibi. Ellerinde modern mzik aletleriyle Ona bir konser verirler. renciler dsel alglarn alarlar. rencilerle birlikte 10.Yl Marn tam drt ktasyla syler. Sonra onlara Manastrn Ortasnda trksn retir; bir kendisi bir ocuklar syler. ocukluunun en sevdii trklerindendir, Manastrda askeri okula gitmitir. Trky ocuklar notaya alr, notas tamamen yazlana kadar tekrar tekrar syler, ocuklara yardmc olur. Sonra bunun gibi trkleri notaya almalarn ve bu ezgileri evrensel mzik kurallarna gre yeniden ilemelerini ister, kendi mziimizi evrensel mzik dzeyine kartmalarn ister. Trk kalarak adalamaktr istedii. Bu trknn ikinci mzik cmlesinde iki ve sesli kanon yaplabilmektedir. Ayrca biti motifiyle dem tutulduunda iki sesli olabilmektedir, bu teknikleri deneriz. Bylece drama ierisinde Atatrkten derlemi olduumuz tek sesli trky oksesli evrensel mzik haline getiririz. Onun kurduu cumhuriyet bir halk demokrasisiydi, kyl milletin efendisi olacakt, eitilmi kltrl bir halk ancak bu cumhuriyete sahip kabilirdi; Cumhuriyetin temeli kltrdr dedi. Halk cumhuriyetinde halkn ycelmesi ve kendinin efendisi olmas artt, mzik ve resim dersi bunda en nemli hazrlaycyd.

Baretmen Atatrk, mzik retmenlerinin ve tm retmenlerin sonsuza kadar en byk retmeni olarak kalacaktr. 24.11.2005

Nev York Mektubu Amerikada yaayan ve olu halk okulunda 6. snfta okumakta olan Dr.A.H. hanmdan bana oradaki okullarn durumunu yazmasn rica etmitim. Gnderdii ilk mektubunu okurlarmla paylamak istiyorum. Klavye fark nedeniyle oluan yaz bozukluunu dzeltmeden aynen alyorum. Yorumsuz. ABD'de egitimin nasil bir cikmaza getirilip, orada birakildigi, egitimsizligin saglanip surdurulmesi acisindan ne cabalar harcandigi, okullarin artik 'yaptiklarinin sonuclarina katlanacaksin' mantigiyla hapishane endustrisine devsirme yuvalari haline getirilmekte oldugu, ogrencilere(yas 6-18) disiplin kodu imzalatilarak manevi baski yapildigi... ile baslayip, ogretmen ucretleri, ogretmenlerin "mudur basima bugun de bir is acmadan bir gun daha doldurayim" mantik ve ruh haliyle okula gelmeleri, okul aile birliklerinin birer para bulma makinesi haline getirildigi, okullarin gobeklerinden siyasete bagli olduklarini mi anlatayim? Nereden baslayayim. Ben oglum dogdugunda hekimlige ara verdim. Su an oglum 6. sinifta. Bunca yildir okullarla, okul yonetimleri ile cok iciceyim, belediye encumeninde okullarin icinde bulundugu acinasi haller icin bolgemi temsilen taniklik bile ettim. ABD genelinde, N.York ozelinde yerel yonetime bagli ilk ve orta ogretim okullari (belediyeye baglidir burada okullar, public schools) askeriyeye ve hapishane endustrisine cocuk devsirme yuvalarina donusturulmustur. Bush'un Irak savasi baslangic donemlerinde gecirdigi bir kanun geregi (No Child Left Behind Act - Hicbir Cocuk Arkada Birakilmayacak Yasasi) tum yerel yonetim okullari ogrencilerinin isim, soyadi, etnik kokeni, aile yapisi (anne baba ayri mi gibi) ders durumu, ilgi alanlari bilgilerini federal devlete bildirmek zorundadir. Okullar orduya devsirme toplayan subaylara acik tutulmak zorundadir. Elbette okul mudurlerinin bu yasaya karsi cikma hakki da vardir; ne de olsa, ABD ozgur bir hukuk (!) ulkesidir. Sadece bu yasaya uymayan mudurler, okullarinin federal egitim butcesinden alacaklari paradan vazgecmek zorundadir. Sozun kisasi, zengin okullar, kendi yaglariyla kavrulmayi goze aliyorlarsa, bu yasanin hukumlerine uymak zorunda degiller. Mudurler, her ne kadar bu bilgileri toplasalar da, sahsi bilgiyi velinin izni olmadan federal devlete bildirememektedir. Fakat burada islem tersine yurutulmektedir. Yerel yonetim okuluna kayit yaptiran velinin No Child Left Behind Act'in getirdigi yukumlulukleri bildigi varsayilmaktadir. O nedenle, bu bilgilerin federal devlete gonderilecegi zaman kendilerine bir onaylamama yazisi gonderilmekte, cocuklarinin sahsi bilgilerinin okul disina aktarilmasini istemeyen aileler, bu onaylamama evrakini imzalamak zorundadir. Bu evrak 'en kisa zamanda okula geri gonderilmedigi takdirde' ogrenci hakkindaki bilgiler gerekli yerlere ulastirilmaktadir. Tahmin edilebilecegi uzere bircok evrak velilerin eline gecmeden yok (!) olmaktadir, veya bilgisayar oyunlarinda adam oldurmeye alismis gencler (14-17 yas) askerligi bir macera olarak gorup, oyunun gercegine bulanmak istediklerinden ailelerine ulastirmamaktadirlar. Boylece aileye kisa zaman sonra devsirme subaylari tarafindan ziyaretler baslamaktadir. Ogrencilerin hapishane endustrisine kazandirilmalari (!) da bir baska iletiye kalsin. Turkiye'de okullarda silahli ozel guvenlik birimlerinin yaratilmasi cok dusundurucu bir konu. Cok yuzlu, kapali bir kutu. Bastigin mayin gibi, uzerine adimini attin mi, alamazsin bacagini. Saglikla, guleryuzle. Dr. A. H. 30.11.2005

Kimlik Bilgilerinizi Asla nternete Girmeyin, Girdirmeyin! Derse girdiim snflarda rencilerimin defterlerine unu yazdrdm. Kimlik bilgilerinizi (TC kimlik numaras, anne-baba ad, vb), kan grubunuzu, ders durumunuzu, aile durumunuzu (boanm aile, ok kardeli, yoksul, ksz, vb), hobilerinizi ASLA NTERNETE GRMEYN, GRDRMEYN! Yaknda okullarmz belediyelere devredecekler, belediyeler mali olarak Dnya Bankasna balanacak, o zaman okullarmz otomatik olarak Amerika'ya mali olarak balanacak. nk belediyelerin harcamalarn denetleme yetkisi darya veriliyor. Amerika bir anlama daha yapp bizdeki okullardan da devirmeye balayabilir. Bir snfta yle bilgiler eklendi: -"nternette sava oyunu oynadm, sonunda bana 'tebrik ederiz, bize adresinizi yazn, kan grubunuzu yazn, size hediye gnderelim' yazs kt. Yazmadm." - "nternette aabeyim oynad, ona 'banka numaranz verin, adresinizi verin' dediler. Komumuz byle adres verdi evine haciz geldi." - "Akrabam Amerika'da mastr rencisi, ona '30 bin dolar pein verelim askere gel' dediler." Bu bilgilerden sonra ocuklara internet oyunlar oynamamalarn, tuzaklarla dolu olduunu uyarmaya devam ettim. Search listesinden kendisine ulalan, banka hesap numarasn isteyenler bile olmu. ocuklara hapishane endstrisini anlattm, merak ettiler. Sua bulamamalarn tledim, "Amerika'da yerel mahkemenin okul andaki ocuun askeri kampa veya hapishaneye konulmasna karar verme yetkisi var, bu yasa bize de getirilebilir" eklinde uyardm. Bir rencim "Bizde de slahevlerinin kaldrld ve 10 yandan itibaren ocuklarn hapse atlabilecei yasas yeni kt" dedi. nanmas zor ama, ocuktan al haberi, ya asl varsa? Amerika'da zel hapishaneler var; patron bir hapishaneyi satn alyor, atlyesini kuruyor, mdrn, gardiyann ve bekinin parasn dyor, ieride mal retiyor. Ne kadar mahkum ocuk girerse o kadar ucuza retiyor maln. Yani ne kadar sulu ocuk o kadar ucuz retim. Bilgisayar paralar, ayakkab gibi bir ok mal artk oralarda yaplyor; yeni klelik sistemi. "Bizde de var, tantmlar yaplmaya balad" diye ekliyor ocuklar. Piyasa canavarna teslim edilen okullarmz bu mu olacak? Ya hapishaneye ya savaa devirilmek ocuklarmzn kaderi olamaz. Geen yl ve nceki yl rencilerin ders durumlarn TC kimlik numarasn bir ok okul internete girdi, MEB yle istedi. imdi uyaryorum; veliler ocuklarnn bilgilerini internete vermek istemediklerini okul idaresine resmen bildirmelidirler. Bizzat okula giderek buna izin vermediklerini beyan etmelidirler. Tuzak geliyor, yaknda belediyelere devredildiinde istemediimiz birileri ocuklarmzn hakknda her eyi elde edebileceklerdir. Baarsz ocuklar (ki baarszlk iin her ey hazrlanmtr) disiplinsizlik (ki retmenin rol sfrlanarak ocuk kontrolsz braklmaktadr, su ilemeye yatkn yataki bu ocuklar iin okul dndan tuzaklar hazrdr), yoksul veya ok kardeliler, paralanm aile ocuklar zellikle devirilmeye aday ocuklar olacaktr. ocuklar bizim geleceimizdir, Amerika'daki gibi tohumuna para vermedii dnyann bir yerlerinden gp gelmi sahipsiz muamalesine tabi tutulamazlar. ocuklarn devlet eliyle piyasa canavarna terk eden bir millet olmak bize yakmaz! 15.12.2005

Okullarda Silahl zel Gvenlik Birimi! DEVREN TESLM M? Basnda devam eden kimlik konusunun zetini verip gemek zorundayz. "Nfus czdanlarmza etnik kkenimizi yazmak" iin konu gndeme tanmtr bunun iin dmeye baslmtr; kresel efendiler imdi bunu konu demitir. Ben size okullara gnderilen yeni bir yazdan sz edeyim de bakn eitimin gndeminde imdi ne var: Milli Eitim Bakanl, kendisine bal kurum ve kurulularda "zel Gvenlik Birimi kurmak veya "zel Gvenlik irketlerinden hizmet almak" isteyenler valilie bavursun, ne kadar personel, silah ve tehizat bulunduracaklarna dair istek yapsn, onay alsn diyen resmi yazdr sz konusu. zelim bu nedir: 1.Devletin gvenlik gleri saf d braklmak istenmektedir. 2.Belli illerde valilik belli kurumlara silah yna yaptrabilecektir. 3.Yerel ynetimleri (bakan H.elik DESENTRALZASYONa hzla geiyoruz demiti bir hafta nce) devreye sokmaya baladklarnda birilerinin ayrlma istei depreecektir ve ellerinde silahlar olacaktr. 4. Resmi gvenlik gleriyle zel gvenlik gleri arasnda atmalara ortam hazrlanmaktadr. 5. Belirli yerlerde okuldaki silah ve tehizat genlerin eline verilerek sokaa salnmalarna provokasyon yaplabilecek, buna zemin hazrlanacaktr. 6. Okulun/dairenin vb kurumun zel Gvenlik Biriminde alan insan hangi eitimden gemi elemandr, hangi vasflaryla orada bulunan eleman olacaktr? stelik bu eitimsiz erkekler kz-erkek ocuklarmzn arasnda tam gn bulunacaktr! CA'nn Halepe'ye bomba atp kendisine doru KURTARICISIYMI GB KAIRTIP HIRSTYAN ETT DLN RETT ve AJAN ETTNE NEREDE VERECEK ZANNEDYORUZ! Ya da, devlet maandan daha yksek cretler veren kurumlar olacak ve devletin okutup yetitirdii polis memuru para iin zel gvenlik birimine geecektir. Ya da, dadan inip siyasallaacak birilerine i imkan nerede yaratlacak baka? Aka ierden igale doru gtrlyoruz ve hem polis tekilatmzn hem askerimizin eli kolu "Ya AB-D sizde demokrasi yok derse" noktasnda balanm haldedir. DEVREN TESLM ediliyoruz. KOPAR ZNCRLERN ey halkm! Zincirlerimizden baka kaybedecek bir eyimiz kalmad. Akl banda veliler, okullarnn d duvarn acilen ykseltsin, kap girilerini ierden kumandayla alr hale getirsin (apartmanlar, siteler artk byle yapyor). Hem retmenlerin hem rencilerin can gvenlii iin, yalvaryorum. Sorunun nereye varacan kestiremeyen, para bulmakla kendini snrlandrm mdr ve retmenlerle olmuyor, velilerse tam aymazlk iinde. Birka ocuumuz daha parann tanrlarna kurban verilecek gibi grnyor, "bakn biz size zel gvenlik kurun demiyor muyuz" diyecekler. Umut insanda, "aresizsen are Sensin" kitabndan bir tutam umut gnderiyorum . Ya da Norve Ataszn gndereyim: Mustafa Kemal Gibi Dn! 2.12. 2005

Buyruk; Van niversitesi Ykla! Belli ki Van'n tm blgeye hizmet veren kltr ehri haline getirilmesini istemeyenler var. Atatrk'n doumunun 100. ylnda ad verilen ve Atatrk'n vasiyetiyle kurulmu bir niversitenin yaamasn istemeyen emperyalistlerden baka

kim olabilir? Dou blgemizde haritalar izenler Diyarbakr'dan baka merkez istemiyorlar... Kresel efendilerimiz byle buyurdular; Van niversitesi ykla! Baknz ne diyor bir tanesi; "Kuzey Irakta bulunan Sleymaniye niversitesine gidiyor genlerimiz diye ne kzyorsunuz, Ankara niversitelerine gidemedikleri iin oraya gnderiyoruz." Nasl, aka belli olmuyor mu genlerin nereye ynlendirilmek iin VAN niversitesinin kertilmek istendii. Hesap ABD'de yaplm, belli olmuyor mu? imdi basndan reniyoruz ki Van Tp Fakltesinden 8 profesr ayrld. Bekleyin daha arkas gelecektir, dmeye baslmtr.(*) Bu tabloyu baka fotoraf kareleriyle tamamlamak da mmkn: 1.Gney Dou Anadolu'da maden aratrma kurumunun veya zel Trk irketlerinin gnderdii ka mhendis arazide l bulunmutur? 2. Urfa Ceylnpnar modern tarm iftliinin aralar neden yaklm paralanmtr? Bu iftlikte alanlar gney doulu deil miydi, bu iftlikten onlar ekmek yemiyor muydu? Bu iftliin yok edilmesi "bakn gney douya tarm hizmeti verilmiyor" dedirtmek iin PKK'ye ayn merkezden verilmi direktif olmuyor mu? 3. Kuzey Irak'ta kurulmakta olan kukla feodal hatta siyonist Krt airet devletinin parlatlmas, ekim merkezi yaplmas iin Trkiye Krtlerinin yoksullatrlmas, cahilletirilmesi, tarikat/ cemaat / airet ilkel ilikileri iinde tutulmas gerekiyordu. Bunun iin de airet beylerinin de TBMM de koltuk sahibi olmas, yeralt dnyasnn doululardan olmas gerekiyordu. Bunlar yaplmad m? 4. PKKlilerin bir tane aann evine bomba attklarn veya "aala son" diyen (ki demokrasi isteyenin ilk slogannn bu olmas beklenirdi eer samimi olsayd) bir tek slogan attklarn veya Amerikan slerine/askerine bir tek silah sktklarn (PKK adndaki gibi samimi komnist olsayd nce antiemperyalist olmas gerekirdi) grmedik. Bu kareler bo karelerdir, ii bo olarak tarihe yazlacaktr. Yaananlarn tmn alglamak iin, btn bu fotoraflarn Sayn Ycel Akn'n hapishane odasndaki fotorafnn yanna yerletirilmesi gerekmektedir. "Yoksul ve cahil brak ki zerinde her trl oyunu oynayabilesin" dsturuyla yol alyor ABD'yi yneten ve tm dnyay kendine kle yapmak isteyen masonik-siyonist rgtlenme iindeki parann efendileri. kr ki Sayn Ycel Akna ve bize vurulan zincirleri medeniyete vurulmu zincir olarak grenlerimiz oalyor. Kopar zincirlerini ey halkm, zincirlerinden baka kaybedecek bir eyin kalmad! Hazin olan udur ki, beyninden zincirlenmi olanlar bunu ok ge fark edeceklerdir. (*) Bu yazdan ksa bir sre sonra, CHP Milletvekili Prof.Dr.Mehmet Near yapt basn aklamasnda (12.12.2005) Vandan ayrlan ve Ankara Atatrk Hastanesinde greve balayan klinik eflerini isim listesiyle birlikte aklad. 8.12.2005

Beyin Cimnastii Yapabilmek 30 Haziran 2004/Ankara tarihli, Temel Eitime Destek Program balkl, SPAN Danmanlar (Paul Vermoulen, Johan Gademan, Theo Savelkouls, Marjan Vernooy) imzal Talim ve Terbiye Kurulu bakanl tarafndan bastrlm olan bir kitapkta 47. sayfada bu kitap basanlara ve tercmanlara teekkr edilmektedir. Kitapn 4.sayfasnda Yeni Eitim Programnn gerekeleri ierisinde Deiime Duyulan htiya bal altnda unlar sylenmektedir: 3.paragraf:

Dnyada bilginin nemi srekli artmaktadr, bilgi kavram deimektedir, dolaysyla BLM anlay da deimektedir. Demokrasi ve ynetim anlaylar ve metodlar da bu deiimden etkilenmektedir. Teknoloji srekli ilerleme halindedir ve buna paralel olarak GLOBALLEMENN getirdikleriyle birlikte, ENDSTR TOPLUMLARINDAN BLG TOPLUMLARINA DORU DEMLE LGL GLKLER yaanmaktadr. Yukardaki paragrafta byk harflerle belirginletirdiim ifadeler zerinde dnmek isteyenler olacaktr. Kresellemenin eitim modeline hangi gerekeyle geirildiimizi ve bu deiimin bize kimler tarafndan yaptrldnn belgesidir bu. steyen arkadalara Piyasaya Gre Eitim Modeline Geiriliyoruz balkl yazm gnderebilirim. Sadece unu dnmekle de balayabiliriz: Endstri toplumu bitti demek, retim ve tasarmn bitmesi demektir, bu da insanolunu hazr tketen yapar ki istenilen odur, zihinsel geliim durdurulmaktadr. Bu kabul edilebilir bir ey deildir. Amerikada 30 yldan beri uygulanan bu modelle, resim, mzik, beden eitimi ve drama dersleri kaldrlm (sadece parasn verenler kulp faaliyeti olarak ko tutarak almaktadr), imdi Amerikan halk okullar asker devirme ve hapishane endstrisine ocuk devirme yuvas haline getirilmitir. Sorun hem ulusal hem evrenseldir. topyas olan arkadalarma zihin cimnastii olarak sunuyorum. Deiimle ilgili yaanan glkler(!) ifadesinin almn Talim ve Terbiye Kurulu bakan Ziya Selukun azndan bilmek isterseniz, diyor ki; Kresel savrulmaya kaplmayan uluslar yok olurlar, kresel savrulmann nndeki en byk engel ulusal diren noktalardr! Yeni eitim programnn nndeki engel bu diren noktalardr. Eitimi zelletirmenin nndeki engel neymi anladnz m? Ulusal szcnden bu kadar rahatsz olanlarn nce bu rahatszlktan kurtulmalar gerekir, yoksa kresel savrulmaya kar vcutlarnda antikor oluamaz, beyin cimnastii yapamazlar. 15.12.2005

Ailesiyle Birlikte Kayp ocuklar Ankarada 4 ocuk resmi yazyla aranyor. Ailesiyle birlikte kayp bu drt ocuun ikisi Yenimahalle ilesinden, dier ikisinin ilesi yazda belirtilmemi. 9 Kasm 2005de okullara ve Ankara Devlet Tiyatrolar, opera, bale dahil resmi kurumlara ulaan, 25.10.2005 tarihli Ankara Valilii Milli Eitim Mdrl yazs yle: Aada kimlik bilgileri belirtilen rencilerin okulunuzda renim grp grmediinin tespit edilerek devam ediyorsa ikamet adresi varsa ev telefonlar ve eitim grd okulun tam ad ve ak adresinin mdrlmze bildirilmesi Baba ad Hilmi, ana ad Nermin, Sheyda Cansu TUHAN (1992 do.) ve Mustafa Selim TUHAN (1994 do.). Yine 9 Kasm 2005 tarihinde okullara ulaan, 28.10.2005 tarihli Valilik yazsnda ifade yle:

Yenimahalle le Emniyet Mdrlnce adres tespiti istenen Grbz TURANn oullar Turgut TURAN ve Turul TURANn okulunuza devam edip etmediinin tespit edilerek mdrlmze bildirilmesi Benzer ekilde kayp ocuklarn stanbulda ok daha fazla olduunu haberlerde duyuyoruz. Okula kaydn yaptrm ve okula hi gitmemi ocuklarn nerede olduklar bulunamyor. Demek ki okul anda ocuklar ailesiyle birlikte kayp olmular. Kayp ocuklarn sokak ocuu olmadklar belli. stelik kayplarn ortak zellikleri var, okula kayt ve sonra yoklar. Aklma geleni sizinle paylamak istiyorum. ocuklar ve aileleri Kuzey Irakta aranmaldr. Neden mi? 1.Irak seimleri srasnda kuzeyde nfusun iirilmesini isteyen Barzani her trl kolayl veriyor olabilir. Kuzey Irakn cazibe merkezi yaplmas, lkemizin gney dousunun ise yoksullatrlmas hususu daha nce Buyruk Van niversitesi Ykla balkl yazmda konu edilmiti. 2.Orada yeni petrol kuyular alyor (Duhukta ald) ve i garantisi veriliyor olabilir. Bizde ise alan kuyularn zeri betonlanyor. Hopada denize kurulan sonda kazaen(!) yklyor. Maden aratrmaclarmz Hakkaride arazide l bulunuyor. Bu noktada sevgili Necip Hablemitolunu saygyla anyorum; Madenlerimizi bize ilettirmiyorlar! demiti. ki gn nce (18 Aralk 2005) kaybediimizin nc ylnda mezar banda onu anarken hi unutamadm bu szn yineledim. 3.Kerkk Petrol letmelerinde almakta olan Trkmenler iten kartlyor ve bu kadrolar birilerine devrediliyor. (Bunu Kerkkl Trkmen tand olan herkes bilir.) lkemizde yeni bir kayp tr domaktadr; kii burada yok grnp ama bir yerde yayor olabilir. Bana 2. paylam savandaki kayp Yahudileri anmsatt; Polonyada esir alnm gtrlm ve lm grnyor ama Kuds topraklarnda yayor. (stanbul limannda bir gemi dolusu Yahudi esir resimli haberini anmsayanlar vardr, resimden anlalmaktayd ki limanlarmzdan geirilip tanyorlard.) Bu noktada gelecek sorulara pein yant vereyim; o savata ldrlenler kutsal toprak hikayesine kanmayan, savaa kar olan, Siyonist Yahudi devletinin kurulmas sonucunda Araplarla uzun yllar srecek karde kavgasn nceden grp hayr diyen (Naturei Karta /Bozulmam Yahudiler derneinin Londra basn aklamas iin bkz. Ylmaz Dikba, kalinka com.tr sitesi) ve komnist Yahudiler ldrlmtr. ldrlen binlerce ingene kaytlarda Yahudi olarak grlmektedir. Bugn Almanya, ingenelere hibir tazminat demezken, sava yllarnda var olmayan srail devletine tazminat demektedir. Yine bugn Almanya, ldrd Yahudi says kadar nfusa i ve ev vermek zorunda braklm, bu maddeye dayal olarak Rusyadan kanc gbek ninesinin Yahudi olduunu ispatlayanlar Almanyaya yerletirilmektedir. Endiem odur ki, imdi kayp ailelerin says artar ve nerde olduklar bulunmazsa yarn bize soykrm yaptnz diye dayatr bu emperyalistler. Acil uyar: Trk Milli stihbarat hzla devreye sokulmaldr. Kayp ocuklar ve ailelerini tanyanlarla, eski komularyla vb arama ilemleri derinletirilmelidir. 20.12.2005 Lozan Yine Delindi; Yabanc zel Okula zin! 27 Aralk 2005 tarihli gazeteler yabanclara zel okul ama izni verildiini yazd. nanlr gibi deil! Hani 250 tane yabanc okulu kapatmtk ve sadece 3 tanesine devam etme hakk vermitik Lozanda. Tarsus Amerikan, zmir Kz Amerikan ve stanbul Robert kolejleri kalmt sadece. Bir tane daha alamayaca karar altna alnmt hani! Cumhuriyetimizin kuruluunda bu kadar nemliydi bu okullar kapatmak. nk kolej adyla alan yabanc zel okullar, resmen ajan ve Hristiyan yetitirme yuvalar idi.

Ne yazk ki, Tarih ders kitaplarmza girmemi bunlar. Yoksa byle geri ayn noktaya getirilebilir miydik? Bouna m verdik kurtulu savan? Osmanlnn son dneminde 250 taneydiler. rmcek a gibi sarmlard Anadoluyu. Trkiyede Yabanc Okullar balyla Eitim Ansiklopedisine ve Trkiye Cumhuriyeti Eitim Tarihi kitabna konu oldular. Sadece Elazda 8 yabanc okul vard: 2 Amerikan, 1 ngiliz, 1 Alman, 1 Avusturya, 1 talyan, 2 Fransz. Sanlmasn ki yabanclar gelip yeni okul aacaklar; hayr yle olmayacak. KTlerde yaadmz gibi hazr okullar satn alacaklar. Bu kadar ok zel okul bouna devlet eliyle palazlandrlmad. Yani hepimizin parasyla, 5 yl vergiden muaf, hazineden arsa, iisinin sigortas devletten Devlet okullarnda okumu retmenleri transfer ederek imdi ecnebiler verir iki kat fiyat, satn alr; iinde rencisi hazr, bilgisayar, laboratuar, binas, topra bahesi hazr Ne diye kuruluuyla urasn ki yabanc; Yap-let-Yabancya Devret modeline 1980 neo liberal asker/sivil ynetiminde geirilmedik mi? Geriye dnp sormak isterim; Ky Enstitleri kapatlrken neredeydi bu okullardan yetien aydnlar ? imdi, eitim sektrletirilirken, yabanclara devredilirken, hatta Lozan delinirken nerde devlet okullarndan yetien aydnlar? zellikle Ky Enstitleri iin bu kadar konferans dzenleyen vakflar dernekler nerdeler, u anda onlarn sesini ykseltmesi gerekir. Anlyorum ki; Ky Enstitlerini bugn anmann hibir riski yok, bugn onu herkes savunabilir. Ya bugn elindeki alnrken ne yapyorlar? Bugn korumak ve savunmak yle kolay deildir, risklidir; antiemperyalist/smrgecilie kar olmay gerektirir! Ky Enstitleri kapattrldnda balamt geriye dn, kar devrim yani. Toprak datmn gerekletirmeden geriye dn tehlikesi vard. Toprak aalarn ve tarikat beylerini parlamentoya tayan ok partili demokrasi yalanna inandrldmzda (1946) balad devrimden sapmamz. Amerikal danmanlar her bakanlktayd. 1948de Mason localar ald, Halk Evlerinin mallar onlara geri verildi. Mason localarnn almasna da direnen kimse olmam gibiydi. Ayn yllarda bir ok ey daha geriye doru deitirildi; Laiklik, dinin devlet ve siyasetten ayr tutulmasdr" tanm gitti, "Laiklik, dinin devlet ilerinden ayrlmasdr" tanm geldi ve bylece tarikatlara siyasi partilere girmenin yolu ald. Nato'ya girildi; Trk askeri Kore'ye Amerikann emrine verildi. Kore taburunu geri ekmek iin 10 yl gemesi gerekti, ancak o taburu geri eken Org.Cemal Grsel ihtimaldir ki bu kararn canyla dedi. Amerikayla ikili anlamalar, askeri sler, 103 tane Amerikan tesisi, vb. Bu deiiklikler demokrasi ad altnda yaplrken (bugn de ayn maskeyle geliyor)Ky Enstitl aydnlar sra bize gelir diyemediler mi? Direnen olmadn dnmek istemiyorum. Neden koruyamadk, kimse direnmeden mi verildi bu kaleler? Bugn de tm eitim kurumlarmz, eitim programlarmz yabanclatrlyor ve eitim toptan sektrletiriliyor. Sektrletirmenin yabancya devretmek olduunu anlamak iin ka niversite bitirmi olmak gerekir? Bugn eitim fakltelerinde bulunan ve Ky Enstitleri zerine saysz makale yazp bunlarla kariyer yapm olan retim yelerine ve retmenlerimizedir szm. Ky Enstitlerini bugn anmann hi bir riski yok, sakncasz dilediimiz kadar anabiliriz. Fakat, ayn orap bugn halk, devleti, sosyal Trk Milli Eitiminin bana rlmektedir ve ben anlamyorum, neden bu kadar suskunluunuz? Yarn sizin rencileriniz, "Neydi o eski sosyal devlet yllar, herkese parasz eit eitim vard, ne mhendisler doktorlar yetitirdik o yoksul halimizle, NASA'da 50 fizik mhendisimiz, Amerika'da her hastanede ameliyat doktorlarmz vard, ngiliz zenginleri gz ameliyatna stanbula gelirdi, dnyada 2000den fazla bilim adammz alrd, bunlar yetitiren retmenler de Trk okullarnda yetimiti diye anma gnleri yapar m? Baknz, 31 Aralk 2005 tarihli Cumhuriyet Bilim teknikte Zmrtten Akisler kesinde Prof.Celal engr (T) , Cambridge niversitesinden dnya apnda nl yerbilimci arkadann ona, On yl iinde eitim dzeyini kez drmek zorunda kaldk, bunun sonucu niversiteler yeni dnceler reten uygarlk fabrikalar yerine sradan meslek okullar haline dnt dediini anlatyor. Sayn engrden devam edelim: Bat dnyas giderek bilimsel eitimden kopmaktadr. zellikle ABD, aralarnda zencilerin nemli yer tuttuu alt snflarn baar grafiini ykseltmenin yolunu, baarnn tanmn drmekte bulmutur. (Az olan iyidir M.M.) Bu ay banda ABDnin en iyi niversitelerinden birindeki meslektalarmla konuurken, Tde karlatmz temel ortaretim zafiyeti sorununun aynen ABDde olduunu grdm. ABDde zellikle son bakan (Bush) dneminde . ortaya eitimden baka her eye benzeyen zrva bir retim program kmtr.

Sayn engrn zrva dedii program, bizim Talim ve Terbiye Kurulumuz tarafndan bu yl uygulamaya balanan, oklu zekc retim yelerinin savunduu, eitimi sektrletirme sonucunu getiren bir programdr. (Son hazrlklar tamamlandktan sonra paketlenip belediyelerin kucana konulacaktr. ) Eitimin sektrletirilmesinin sonular ABDde 20 ylda bu korkun ve geri dnlmesi ok zor noktaya varmken, bir de onlarn zel okullarn burada amalarna direnmemek bize yakmaz. Uyan ey Trk retmeni ve Trk retim yesi; Ky Enstitleri bitirilirken uyutuldun, direnmedin, imdi elindeki halk-devleti-sosyal Trk ulusal eitim programn da gidiyor! Ve Lozan deliniyor. Grlmektedir ki eitimi sektrletirmenin dier adyla zelletirmenin sonu okullar YABANCIYA DEVRETMEKTR! 2.1.2006

Halkmza Arz Olunur LKRETMDE 4. SINIFTAN TBAREN DERS SEME BALARSA; MZK, RESM ve BEDEN ETM DERSLER KALDIRILIRSA; BU DERSLER PARALANARAK BREYSEL ETKNLK HALNE GETRLRSE; SEMEL ve PARALI DERS OLURSA; STELK BLGSAYARI SEEN OCUK BU DERSLER ALAMAYACAKSA; LKRETM FLEN 3 YILA ND DEMEKTR! DN KLTR DERS PARALANARAK KALDIRILACAK VE KLTREL DEERLER /HALK KLTR DERS ADIYLA YABANCI DN VE MEZHEPLER de semeli olarak okutulacaksa; Eitimde birliimiz tehdit altnda demektir. Temel eitim zorunlu dersleriyle bir btndr. Derslerin paralanmas ve semeli hale getirilmesi sakncaldr; temel eitim her ocuun yasal hakkdr. Yeni ilkretim program Trk Milli Eitim Temel Kanununa aykrdr. Ayrca; Trke ders saati 4 saate indirilip Yabanc Dil ders saatiyle eitleniyor ve ilk 5 snfta dilbilgisi konular kaldrlyorsa; Trke okuma-yazma harften, ngilizce cmleden balatlyorsa; Trkemiz tehdit altnda demektir. Matematik dersinden havuz hesaplar kaldrlarak doa ile matematiin mantk ba koparlyorsa; Trk ocuklar artk doktor-mhendis-bilim adam olmayacak demektir.

Liselerde sertifikal diplomallk yoluyla renciler okul dna itiliyorsa, niversite snav kaldrlyor ad altnda sadece kolej mezunlarna niversite yolu alyorsa, Trk Dili ve Edebiyat dersi paralanarak kaldrlyorsa; Genlerimiz 4 yllk lise ile oyalanyor demektir. Okula devam zorunluluu velinin isteine braklyorsa; Temel eitim zorunlu olmaktan kt demektir. Okulda ii boaltlan dersler ett ad altnda bir daha veriliyor ve paras ocuktan alnyorsa; Eitim sektrleti demektir. ocuklarmzn zel kimlik bilgileri, kan grubu, aile durumlar ve ders durumlar internete giriliyorsa; ocuklarmz ulustesi piyasa canavarna sunuluyor demektir. Tm bu program deiiklii SPAN adl yabanc eitim irketine yaptrlyorsa durum ok daha vahim demektir; eitimimiz emperyalist kuatma altndadr. 5 Eyll 2005den itibaren tm okullarda uygulanmaya balanan Eitimde Deiim Program, kreselleen emperyalizmin programdr; ACLEN DURDURULMALIDIR!

Kaynaka: 1.Alman Eitim Sisteminin k Nedenleri, Der Spiegel, Almanya 2002 2.Eitim Prensipleri, G.Sakman, S.Sakman, New York 1995 3.PSA 2004 Raporu (basndan) 4.Temel Eitime Destek Program, SPAN Danmanlar P.Vermoulen, M.Vernooy, J. Gademan, Theo Savelkous, Ankara 2004 5. Tehlikedeki Ulus, D.P.Gardner, ABD Eitim Bakanl, Washington 1983

Ek: 1-SPAN irketi ve Talim ve Terbiye Kurulu tarafndan nerilen ilkretim ders izelgesi. 2-Mzik, Resim-, Beden Eitimi ve Din Kltr derslerini zel bilgi ve beceri dersi olarak tanmlayan belge. 3-lkretim Okullarnn AB projelerine katlmasn tevik eden 2 belge.

zgemi: MAHYE MORGL (Rize, 1950)

Mzik ve Drama Eitimcisi. Anaokulundan niversiteye kadar her kademede toplam 36 yl alt. Dramay bir yntem olarak kulland atlye almalarn ulusal ve uluslararas kongrelerde sundu. TS (Trkiye retmenler Sendikas) ek davasnda yargland, Yldrm Blge Kadnlar Kouunda bir yl tutuklu kald (1971). TRT Ankara Radyosunda Seslerin Dnyas ve Do-Re-Mi programlarn hazrlad ve sundu (1997-2005). Zmrt Rize Gazetesinin ke yazar olan Morgln, Bilim ve topya, retmen Dnyas, Cumhuriyet Bilim Teknik, oluk ocuk, abece, Tan, Damar, Edebiyat ve Eletiri, Orkestra gibi dergilerde onlarca yazs yaymland. Eitim Kitaplar: Yaratc Drama ile Oynayarak Yaayarak ren (1995), Mzik alalm (1997), Oyunlu arklar (1998), Eitimde Yaratc Dramaya Merhaba (1999), Mzik Nasl retilir (2001), lk ocuklukta Mzik Nasl retilir (2005).