1 GR

Temeller st yap yklerini temel zeminine aktaran yap elemanlardr. Temeller genel
bir ereve iinde yzeysel ve derin temeller olmak zere iki grup halinde dnlebilir.
Zemin artlarnn uygun olduu hallerde kullanlan yzeysel temeller; tekil temel, radye
temel, srekli temel eklinde olabilir. Zemin zayf ve st yapdan gelen yklerin fazla
olduu durumlarda yzeysel temeller yeterli olmaz . Bu durumda st yapdan gelen ykleri
daha derinlerdeki salam tabakalara aktarmak ve yapnn yapaca oturmalarn istenen
snrlar iinde kalmasn salamak iin derin temeller ina edilir. Derin temeller derinlii
geniliinden daha byk olan temellerdir. Kazkl temeller , kesonlar ve derin ayak
temelleri derin temel snfna girer. En yaygn olarak kullanlan kazkl temellerdir.
Kazklar ve kazkl temeller tarih ncesinden beri kullanlmaktadr. svirenin neolitik
canllarnn gnmzden 12000 yl nce s gl tabanlarnda ahap kazk akarak
zerlerine barnak ina ettikleri bilinmektedir.
Kazkl temellerin, ka adet kazktan oluaca; st yap statik ve dinamik yklerine ,
geometrik boyutlar, malzeme cinsleri ve yapm trleri ise zemin tabakalarnn mukavemet
parametrelerine ve buna bal olarak belirlenen zemine yk aktarma biimlerine baldr.
Kazklar u alanlarda kullanlmaktadr:
1. Salam zemin derinlerde ise
2. Temel altndaki zeminin oyulma riski var ise
3. Temellerde byk konsantre yk mevcut ise
4. Yap farkl oturmaya hassas ise
5. evlerin salamlatrlmasnda
6. Kaldrma kuvvetlerinin ve yatay zemin itkilerinin karlanmasnda
7. Limanlar ve kpr ayaklar gibi su iinde yaplan yaplarda
8. Su iindeki yaplarda palplan perde yapmnda
1
2 KAZIKLARIN SINIFLANDIRILMASI
Kazkl temeller st yapdan gelen ykleri daha derinlerdeki salam zemin
tabakalarna tattran uzun ve genel olarak narin yapsal temel elemanlardr. Kazkl
temelleri ykleri tama ve iletme ekillerine, yapldklar malzemelere, zeminde
yerletirme tarzna, zeminde sebep olduklar deplasmanlar ynnden, yapldklar veya
ina edildikleri teknolojiye gre snflandrmak mmkndr.
2.1 Ykleri Tama ve Zemine letme ekillerine Gre
Srtnme kazklar (yzen kazklar)
U kazklar olarak ikiye ayrlabilir.
Ykn nemli bir ksm kazn etrafndaki evre srtnmesi ile tanmas
durumunda bu tr kazklara srtnme kaz denir. Srtnme kazklar bazen yzen
kazklar olarak ta bilinir. Bu tr kazklar kum akl gibi granll zeminlerde aklrsa
bunlara sktrma (kompaksiyon) kaz denir.
Yk derindeki salam bir tabakaya ( kaya veya sk kum akl ) kazk u direnci
yolu ile aktaran kazklara ise u kazklar denir. U kazklarnda evre srtnmesi ihmal
edilebilecek seviyelerdedir.
U Kaz Srtnme Kaz
Qp = qf.Ap
Qf = Qp
fs
Qs = fs.As
Qp = qf.Ap
Qf = Qp+Qs
Salam Tabaka
ekil 2.1. Srtnme Ve U Kazk Tipleri
Qf : tek kazn nihai tama gc
2
Qp : Kazn u tama kapasitesi
Qs : kazn srtnme direnci
qf : kazk ucundaki zeminin birim nihai tama kapasitesi
fs : birim srtnme direnci
Ap : kazk ucundaki enkesit alan
As : kazk srtnme alan
2.2 Yapldklar Malzemelere Gre
2.2.1 Ahap Kazklar
Ahap kazklar hafif olduklar iin kolay nakledilebilirler. zellikle killi
zeminlerde, kazk ile zemin arasnda iyi bir adhezyon salarlar. Ayrca su seviyesi
altnda mrleri uzundur. Ancak su seviyesi zerinde yosun ve mantar rmeye
neden olurlar. rmeyi nlemek iin ahabn liflerine nfuz edecek ekilde basnl
kreozot kullanlmaktadr.
Ahap kazklarn tama gc yksek deildir. Yaklak olarak 20-25 cm apl bir
kazn tayaca yk 20-30 ton civarndadr. Ahap kazk ular ounlukla drt
keli ve bazen yuvarlak ekilde yaplr. Bu ularn boyu sk yerlemi zeminlerde, en
az kazk apnn 1,2 katna ve gevek yerlemi zeminlerde ise, en az kazk apnn 2
katna eit olmaldr.
2.2.2 Betonarme Kazklar
Betonarme kazklar en ok kullanlan kazk tipidir. Yer alt suyundan
etkilenmedikleri iin ve istenilen boyda yaplabildikleri iin dier kazklara gre stnlk
kazanrlar. En yaygn olarak nceden dkme ve yerinde dkme kazklar olarak
kullanlmaktadr.
2.2.2.1 nceden Dkme Kazklar
Genellikle sabit kesitli imal edilip u ksmlar sivridir ve genelde elik arklarla
korunur. Kazk balarna da elik yastklar konulabilir. Kazklarda boyuna ve enine donat
yerletirilir. Bu donat oran %1-4 arasndadr. Daire, kare veya sekizgen kesitli olabilir.
2.2.2.2 Yerinde Dkme Kazklar
Zeminde eitli delme teknikleri kullanarak veya zemine bo bir boru akarak
oluturulan deliin gereinde donatda konarak betonla doldurulmas yolu ile imal edilen
kazklardr. Yerinde dkme betonarme akma kazklar ve yerinde dklen kazklar ( fore
kazklar) olarak ikiye ayrlrlar.
a) Yerinde dkme betonarme akma kazklar
Bu tip kazklar kaplama borusuz, kaplama borusu yerinde braklan ve kaplama
borusu aklan tipte imal edilebilirler bu ekilde tekil edilen kazklar tayc eleman
olabildikleri gibi zemini sktrmak iinde kullanlabilirler.
Kaplama borusu olanlardan kompres kaz zemin iinde silindirik bir ukur aan
elik bir arn zemine aklmas ve meydana gelen ukurun betonla kaplanmas yolu ile
3
oluturulur. Raymond kazklarnda ise konik ve silindirik helisel kaplama borusu , bu
borunun iine giren bir elik mandrelin aklmas ile zemine girer. Sonra mandrel karlr
ve kaplama borusunun ii betonlanr. Konik olanlarnn d yz 1/10 eimindedir.
Raymond kazklar 50-90 ton yk tayabilirler ve srtnme veya u kaz olarak
kullanlabilirler.
Kaplama borusu karlan tipe rnek olarak Franki kaz verilebilir. Bu kaz
oluturmak iin 30 veya 50 cm apnda bir
elik borunun dibine kuru beton veya kum akl konularak tokmaklanr.
Bunlar tampon gibi alarak boruyu zeminin iine doru srkler. stenilen
derinlie inilince boru iine beton dklerek tokmaklanr, bu esnada da boru dar
ekilebilir. Franki kazklar killi zeminlerde olduu gibi gevek kumlarda da uygulanabilir.
Bazen kazn iine beton yerine kum-akl veya ta konarak tokmaklanr. Franki
kazklarnn tehizatlanmas mmkn deil. Sadece dey yk varsa kullanlrlar. Hem u
hem de srtnme kaz olarak kullanlabilirler.
Bir baka tip olan Simplex kazklarnda ise timsah az denen alp kapanabilen
zel ulu bir kaplama borusu zemine aklr. Sonra beton dklrken timsah az alarak
boru ile birlikte dar ekilir. Dklen beton tokmaklanarak zemine intibak salanr ve
betonda boluk kalmamas temin edilir.
Son olarak ta Vibrex kazklarnda sz edelim. Vibrex tipi temel kazklar, prefabrik
akma ve yerinde dkme fore kazklarn zelliklerini bnyesinde toplayan yerinde dkme
kazklardr. Vibrex kazklar, deplasman tipi kazklardr. Kazk imalat, alt ucu taban
plakas ile kapatlm muhafaza borusunun dizel veya hidrolik bir eki yardmyla zemine
aklmas ile balar. Muhafaza borusu akm esnasnda kazk ucu ve evresindeki zemin
skr. Bylece imalat tekniinden dolay zemin iyiletirmesi de salanr.Vibrex kazklar,
her trl kumlu, killi, akll zemin artlarnda aklabilir. Kapal muhafaza borusu
sayesinde yksek yeralt su seviyesi altnda emniyetle kazk imalat yaplabilir.
Vibrex kazk imalat:
1. Ucu elik apa ile kapal muhafaza borusu dizel
veya hidrolik eki ile istenilen kazk boyunda aklr.
2. Donat kafesi indirilir.
3. Beton dklr.
4. Muhafaza borusu vibratrle ekilir ve vibrex
kazk tamamlanm olur.
4
ekil 2.2. Vibrex Kazk akma Makineleri
b) Yerinde Dklen Kazklar
Fore kazklar (sondaj kazklar, delme kazklar) zeminde yanal bir deplasman
yaratmayan cinsten kazklardr. Basit ekliyle, nce zeminde bir delik alr, bu delie
demir donat yerletirilir ve alttan balamak suretiyle delik betonlanr ve kazk oluturulur.
Resim 2de fore kazk yapm aamalar grlmektedir.
ekil 2.3 .Fore Kazk Yapm Aamalar
5
2.2.3 elik Kazklar
elik kazklarn kesiti H veya I profili eklinde veya dairesel olabilir. Dairesel
kesitli yani boru eklinde olanlarnn ucu kapal veya ak olabilir ve genellikle ileri
betonlanr. Bu kazklar yksek yk tama kapasitesine sahip u kazklar olarak
kullanlabilirler. D etkilere kar korumak iin dlar bitml maddelerle kaplanabilir,
katodik koruma yaplabilir veya beton gmlek iine alnabilir.
2.2.4 Kompozit Kazklar
Birden fazla farkl malzeme kullanlarak tekil edilen kazklardr bu tip kazklar
genellikle alt ksm ahap st ksm da beton veya elikten oluan kazklardr.
2.2.5 zel Kazklar (Mini kazklar)
Mini kazklar 10-25 cm apnda olup foraj yolu ile alan deliin basn altnda,
gereinde tehizatlanarak, betonlatrlmasyla oluturulurlar. Bu kazklarn tama gc
yksek olabilmektedir. rnein 25 cm apl bir mini kazk 100 basn yk tayabilir.
Ancak bu kazklarn moment tama kapasiteleri snrldr.
2.2.6 Kum Kazklar
Kum kazklar fore kazk veya akma kazk teknii ile imal edilen ancak demir ve
betonun kullanlmad tipte kazklar olup daha ok zemin slahnda kullanlmaktadr.
6
3 KULLANILACAK KAZIK TPNN SEM
Kullanlacak kazk tipinin seimi arazinin zellikleri, yapmcnn olanaklar ve
aadaki eitli trlerin zellikleri gz nne alndktan sonra yaplr.
3.1 Hazr akma Kazklar
I. Avantajlar
Kazk malzemesi zemine girmeden nce kontrol edilebilir.
Yandaki kazklarn akm srasnda zemin genilemesinden etkilenmez .
Yapm yer alt suyundan bamszdr.
Bir blm zemin dnda braklabilir.(iskele kazklar)
stenen uzunlukta aklabilir.
II. Dezavantajlar
Tayc katmann deiebilecek kalnlk ve derinlie gre boyu kolayca
deitirilemez
Ar akma srasnda zarar grebilirler ve bu zararn farkna kolayca
varlmayabilir.
Eer kesit hesab alaca yk yerine tamadan oluacak gerilmelere gre
yaplyorsa ekonomik olmaz
akma srasnda evrede grlt ve zarar oluturur.
akma srasnda kazk says arttka yandaki yaplar zeminin kabarmasyla
hasar grebilir.
Byk apl kazklar aklamaz ( Dmax 60cm ).
Kazk ucunda tama gcnn arttrlmas iin ampul geniletmek
olanakszdr.
Tavan ykseklii kstl ise akma mmkn deildir.
3.2 Yerinde Dklen akma Kazklar
I. Avantajlar
Uzunluu salam tabakann derinliine uygun olarak deitirilebilir.
Kaplama ucu kapal olarak akldndan yer alt suyu afta girmez.
Birok tipte kazk ampul oluturulabilir.
Kazn beton ve demiri tama ve akma gerilmelerine bal deildir.
Baz tiplerde grlt ve titreim azaltlabilir.
II. Dezavantajlar
Betonlama srasnda dikkatli olunmazsa zeminin itkisiyle boulma
olabilir.
Artezyen durumu varsa beton aft salam olmaz.
Dkmden sonra betonun durumu incelenemez.
Birok tipte kazk boyu kstldr.
7
akma srasnda olan zemin deformasyonu priz yapmakta olan komu
kazklar etkiler.
Grlt, titreim ve zemin kabarmas evrede sakncal durumlar yaratr.
Su yaplarnda kullanm ok zordur.
Kazk aplarnn bykl kstldr. Byk u ampulleri yaplamaz
Tavan ykseklii kstl olduunda aklamaz
3.3 Yerinde Dklen Sondaj Kazklar
I. Avantajlar
Deien zemin koullarna gre boylar ayarlanabilir.
Kaz srasnda kan zemin incelenebilir, gerekirse yerinde zemin deneyleri
yaplabilir.
Kazk ap istendii kadar byk olabilir ( 3m ye kadar)
Killerde kazk ucu ampul 2-3 ap kadar geniletilebilir.
Kazk malzemesi tama ve akma gerilmelerinden etkilenmez.
stenilen uzunlukta yaplabilir.
Yapm srasnda grlt ve titreim minimumdadr.
Tavan ykseklii kazk yapmn, boyunu etkilemez.
evrede zemin kabarmas olumaz
II. Dezavantajlar
Akc ve itici zeminde boulma mmkndr.
Yeralt suyu delii doldurulduunda suyu dar itmeden baarl betonlama
yaplamaz.
Betonlama zor koullarda yaplr ve sonunda kontrol olana yoktur.
Artezyen durumunda su gvdeden yukar szarken imentoyu dar ykar.
8
4 KAZIKLARIN TAIMA GC HESABI
Bir kazn tama gcn kazk- zemin etkileimi ynnden belirleyen balca iki
etken, kaz evreleyen zeminin tama gcn oluturan mekanik zellikleri ile kazn
yapld malzemenin dayanmn oluturan mekanik zellikleridir. Bu iki zellik
kullanlarak kazk ve zemin ayr ayr deerlendirilir ve her ikisinin de uygulanan yk
altnda salam kalacaklar kantlanr. Tasarm aamasnda ncelikle uygulanan ykn
kazn yapld malzemeye bal olan toplam kesit direncini amamasna zen gsterilir.
Zemin dayanm ynnden kazklarn tama gc, nce teorik veya ampirik formllerle
bulunur. Formller, kazk zemin etkileiminin statik dengesini yanstan veya akma
kazklarda kaz akmak iin harcanan enerji ve/veya yaplan ii esas alan balantlardr.
4.1 Statik Kazk Formlleri
Bir kazn evre zemini asndan toplam tama gc genellikle iki bileenden
oluur. Bunlar u direnci ve evre srtnmesi bileenleridir.
U direnci kazk ucundaki zeminin birim tama kapasitesi (qf) ve kazk en kesit
alan (Ap) kullanlarak hesaplanabilir.

Qp = qf . Ap (4.1)
Srtnme direnci, kazk boyunca yer alan tabakann birim srtnme direnleri(fs)
ve kazn bu tabakalardaki evre alanlar (As) ile hesaplanabilir.
Qs = fs . As (4.2)
Kazn toplam tama kapasitesi ise;
Qf = Qp + Qs (4.3)

Qf = (qf . Ap) + ( fs . As) (4.4)
Qf : Tek kazn nihai taama gc
Qp : Kazn u tama kapasitesi
Qs : Kazn srtnme direnci
qf : Kazk ucundaki zeminin birim nihai tama kapasitesi
fs : Birim srtnme direnci
Ap : Kazk ucundaki en kesit alan
As : Kazk srtnme alan
4.1.1 U Direnci
Kazk kapasitesini oluturan iki unsurdan biri olan kazk u direncinin
hesaplanmas iin varolan belli bal yntemler aada incelenecektir.
9
4.1.1.1 U Kazklarnda U Direnci
U kazklarnn ular sert bir tayc zemin iine tespit olunurlar. Genellikle bu
taban zeminin tama gc kazn yapld malzemenin basn mukavemetinin
stndedir. Bu nedenle bir u kaznn toplam tama gc kazn yapsal kesit direncine
eittir.
4.1.1.2 Srtnme Kazklarnda U Direnci
Bu direncin hesaplanmas iin yaplm olan almalara kronolojik bir sra iinde
braklrsa bunlarn; kazk ucunu bir yzeysel temelin zeminle dokunma yzeyi olarak
kabul edilen yaklamlardan balayarak ayn ilkeye dayanan eitlemelere devam ettikleri
sylenebilir. Bu diren Terzaghi (1967) tama gc teorisi kullanlarak kazk ular iin
aadaki gibi yazlabilir:
qf = 1,3 .c.Nc + o. Nq + ..B.N (4.5)
c : Zeminin kohezyonu
o : Kazn ucundaki dey efektif geostatik gerilme
: Zeminin efektif birim hacim arl
B : Kazk ap veya kenar uzunluu
: Bir kat say; dairesel kesitlerde 0,3 , karesel kesitlerde 0,4
Nc, Nq, N : Zeminin isel srtnme asna bal tama gc katsaylar.
Tablo 1. de zeminin isel srtnme asna bal Terzaghi tama gc katsaylar
verilmitir.
Zeminin isel
srtnme as
Nc Nq N
0 5,7 1,0 0,0
5 7,3 1,6 0,5
10 9,6 2,7 1,2
15 12,9 4,4 2,5
20 17,7 7,4 5,0
25 25,1 12,7 9,7
30 37,2 22,5 19,7
34 52,6 36,5 35,0
35 57,8 41,4 42,4
40 95,7 81,3 100,4
45 172,3 173,3 297,5
48 258,3 287,9 780,1
50 347,5 415,1 1153,2
Tablo 4.1. Terzaghi Tama Gc Katsaylar
10
a) Kohezyonsuz Zeminlerde
Kohezyon sfr alnarak u direnci ;
qf = o.Nq + . . B . N (4.6)
Genellikle ikinci terim ilkinin yannda ihmal edilebilecek mertebededir. Bu
durumda;
qf = o. Nq
Kazk boyu yaklak 15-20 B derinliini ( kritik derinlik ) at hallerde o deeri
en ok 15-20 B derinlie karlk gelen deer olarak alnmaldr. Daha ksa kazklarda ise
kazk ucunun oturduu derinlikteki efektif yk alnmaldr.
b) Kohezyonlu Zeminlerde

Kohezyonlu zeminlerde inaat sonras durum tama gc ynnden daha kritk
olduundan drenajsz durumda = 0 olup, u direnci;
qf = cu . Nc (4.7)
Dairesel kesitli ve zemin iindeki ksm yeterli uzunlukta olan kazklarda Nc nin
deeri 9 olarak alnr.
Qf = 9 . cu (4.8)
Birim alana gelen evre srtnmesi kilin kayma direncinden kk olabilir; fakat
hibir zaman daha byk olamaz.
4.1.2 Birim Srtnme Direnci
Granller zeminlerde zemin ile kazk arasnda fiziksel srtnme, killi zeminlerde
ise adhezyonhareketlenmesi nedeni ile evre srtnmesi direnci oluur. evre zemini ile
kazk eperi arasndaki evre srtnmesinden doan bu tama gc bileeni; kazn
iinde bulunduu her tabakann evre srtnmesi ayr ayr hesaplanp toplanmak suretiyle
bulunur.
Bu anlatm aadaki ifade ile tanmlanabilir:
Q = p . Li . fi (4.9)
11
Burada
p : Kazk Enkesidinin evre Uzunluu
Li : Kazn Deiik Zemin Tabakalar indeki Uzunluu
fi : Kazn Her Bir Zemin Tabakas indeki Birim evre Srtnmesi
Deeridir.
(4.9) denkleminden anlalaca zere kazn evre srtne direncini hesaplamak
iin zeminin birim evre srtnmesi deeri olan ( fi ) nin bilinmesi gerekmektedir.
a) Kohezyonsuz Zeminlerde
Kohezyonsuz zeminlerde bu deerin hesaplanmas srasnda gz nnde tutulmas
gereken baz zellikler vardr:
1. Kazk yapm yntemi: akma kazklarda zemin skacandan isel
srtnme asnn deeri artar.
2. ( fi ) deeri kritik bir L derinliine kadar dorusal ekilde artar ve bu
derinlikten sonra sabit kalr. Bu L deerleri d kazk ap olmak zere
aadaki gibi alnabilir:
L : Gevek kumlar iin 10d
L : Orta sklktaki kumlar iin 15d
L : Sk kumlar iin 20d
3. Edeer derinliklerde gevek kumlarn bnyesinde ar yer deitirmeye neden
olan bir kazn evresinde oluan birim srtnme deeri az yer deitirmeye
neden olan bir kazn evresinde oluan deerlerden fazladr.
4. Edeer derinliklerde fore kazklarn evresinde, akma kazklara nazaran daha
dk srtnme deerleri oluur.
Bu zellikler dikkate alnmak kayd ile birim evre srtnmesi iin derinlik ( z )
boyunca aadaki hesap kriterleri verilebilir:
L > z iin fi = Ki . vi . tan i (4.10)
L > z > L iin fi = ( fi )z (4.11)
Burada:
Ki : ( i ) Zemin tabakasnn efektif yanal toprak basnc katsays,
vi : ( i ) Zemin tabakasnda efektif dey gerilme,
i : ( i ) Zemin tabakasnda kazk zemin aras srtnme asdr.
Zemin tabakasnn efektif yanal toprak basn katsays ( K ) deerleri kazk imal
tarzna gre Tablo 4.2 de verilmektedir:
12
KAZIK TP K
Fore kazklar Ko = 1-sin
Az deplasman yapan akma kazklar Ko ila 1.4 Ko
Yksek deplasman yapan akma kazklar Ko ila 1.8 Ko
Tablo 4.2. Kazk Tipine Gre K Deerleri
Yksek deplasman yapan kazklar iin ayrca aadaki formller nerilmektedir:
K . tan = 0,18 + 0,0065 Dr (4.12)
K = 0,5 + 0,008 Dr (4.13)
Burada Dr : Rlatif sklk derecesidir ( % ). Tablo 4.3 ve Tablo 4.4 de
Kulhawy ( 1984 ) tarafndan nerilen K ve deerleri yer almtr
KAZIK TP K / Ko
Yksek Deplasmanl akma Kazklar 1 _ 2
Alak Deplasmanl akma Kazklar 0.75 _ 1,75
Fore Kazk 0.71 _ 1
Su Jeti ile aklan Kazk 0.5 _ 0.7
Tablo 4.3. Geostatik Katsayya Oranla K Deerleri

Geostatik toprak basnc, basn katsays Koi gz nne alnarak (4.9) bantsnn
(4.10) bantsna yerletirilmesi halinde aadaki balant elde edilir:
Q = d . Li . Koi . vi . tan i (4.14)
13
Kazk - Zemin Temas Durumu Kazk - Zemin Srtnme As,
Przsz ve Kaplanm elik-Kum 0.5 - 0.7
Kaba ( Ondleli ) elik-Kum 0.7 - 0.9
nceden Dklm Beton-Kum 0.8 - 1.0
Yerinde Dklm Beton- Kum 1.0
Ahap- Kum 0.8 - 0.9
Zemin inde Boru Braklan Kazklar 0.7 - 0.85
Tablo 4.4. Kazk Zemin Srtnmesi Deerleri
(4.14) Bantsnda aadaki semboller yer almaktadr:
: Kazk derinlii boyunca kaz evreleyen deiik zellikteki zemin tabakalar,
d : Kazk ap
Li : Kazk boyunca kazn iinden getii her bir zemin tabakasnn kalnl,
Koi : Kazn iinden getii zemin tabakasnn skunetteki yatay toprak basnc
katsays ( Geostatik katsay),
vi : Kazn iinde getii zemin tabakasndaki ortalama dey efektif gerilme,
i : Kazn iinden getii zemin tabakasnn kazk zemin arasndaki srtnme
as.
Geostatik durumda yatay toprak basnc katsays Koi kumlarda isel srtnme
asnn ( ) bir fonksiyonu olup yaklak olarak:
( )

s i n 1
o i
K (4,15)
alnabilir ( Jaky,1948). Baz aratrmalara gre bu katsaynn daha kesin ifadesi:
( ) ( )
5 , 0
. s i n 1
i o i
O C R K


(4.16)
14
eklindedir. Burada OCR, kil tabakasnn ar konsolidasyon orandr. Toplam evre
srtnme direnci; yukardaki (4.14) bants kullanlarak, Li kalnlndaki her ayr ( i )
tabakas iin hesaplanr ve kazk boyunca toplam alnr.
b) Kohezyonlu Zeminlerde
Bu diren genelde kilin drenajsz direnci, efektif dey gerilme, kazk kesitinin
ekli, kazk uzunluu, kazk malzemesi gibi, etkenlerin bir fonksiyonudur. Killi zeminlerde
yzeysel srtnme rol, adhezyon tarafndan stlenilmektedir. Bu tr zeminler iin (4.9) ve
(4.14) denklemlerinin benzeri aadaki gibidir:
i i i
c L d Q . . .

(4.17)
Bu ifadede dier katsaylar (4.14) bantsndakilere edeer ekilde tarif edilmekle
beraber;
i

: Kazn iinden getii zemin tabakasnn adhezyon katsaysn,

ci : Kazn iinden getii zemin tabakasnn drenajsz kayma direnlerini,
gstermektedir.
Bu halde de toplam evre srtnmesi direncinin hesabnda yukardaki (4.17)
bants kullanlarak Li kalnlndaki her ayr ( i ) tabakas iin hesaplanr ve kazk
boyunca toplam alnr.
Killi zeminlerde yer alan akma kazklarda birim evre srtnmesi iin neriler
grup altnda toplanabilir.
1. Yntemi
Birim evre srtnmesini, drenajsz kayma mukavemetini amprik bir adhezyon
faktr ile arparak tatmin etme yntemidir.
Adhezyon katsays i

aada grlebilecei gibi ou kez drenajsz kayma

direncinin bir fonksiyonu olmaktadr.
ui i si
c f .

(4.18)
adhezyon katsays kohezyonun ( ui
c
); 25 > ui
c
> 90 (kN/m) snrlar iinde
kalan deerleri iin aadaki (4.19) ifadesi ile hesaplanabilir:
15
) 25 ( 00615 , 0 1
ui i
c
(4.19)
kohezyonun snr deer stndeki; ( ui
c
>90 kN/m) deerleri iin aadaki Tablo 4.5. den
bulunan adhezyon katsays kullanlabilir.
Cui Deeri i Deeri
90 0,60
100 0,58
150 0,42
200 0,35

Tablo 4.5. Adhezyon katsays
2. Yntemi
Kazk aklmasnn neden olduu yer deitirmenin pasif itkinin domas iin
yeterli olduu varsaylarak aadaki bant kullanlr.
( )
u v av
c f 2 +
(4.20)
Burada;
: Kazk boyuna bal bir katsay,
v

: Toplam kazk uzunluu boyunca hesaplanan ortalama dey efektif

gerilme,
u
c
: Ortalama drenajsz dayanmdr ( = 0 hali).
ynteminin hem normal hem ar konsolide killerde yinelenebilir ve gvenilir
sonular verdii belirtilmektedir.
3. Yntemi
16
Kazklar suya doygun killerle akldklarnda kazk evresinde boluk suyu basnc
normal konsolide killerde (4-6)cu deerine kabilir. Bu fazla boluk suyu basnc zamanla
snmlendiinde kil- kazk arasnda birim evre srtnmesi kilin yorulmu efektif
gerilme parametreleriyle bulunabilir. Dier yandan sert, fissrl killerde drenajl
parametreler ile tahmin edilebilecek evre tama gc daha kritik olabileceinden bu tr
analiz daha doru olabilir.
Buna gre birim srtnme;

.
v
f

(4.21)
r
K tan
(4.22)
v

: Dey efektif gerilme,

r

: Yorulmu kilin efektif ( drenajl) i srtnme as,

K : Yanal itki katsaysdr.
Yanal itki katsays olarak kabul edilen K deeri, (4.15) ve (4.16) ifadeleri
kullanlarak (4.21) ifadesinde yerine konulursa normal konsolide killer iin:
( )
v r
f

. t a n . s i n 1
(4.23)
Ar konsolide killer iin:

( )
v r
O C R f

. . t a n . s i n 1
(4.24)
bantlar elde edilir.
Tablo 4.6 da bu katsay iin verilen baz deerler yer almaktadr. Bu deerler arazi
kazk ykleme deneyleri sonularnn geriye dnk analizleri yaplarak elde edilmilerdir
17
Su ierii (PI)
Diren(kpa
)
Kat Kil 23 35-55 120
0,44
Kat Kil 25 20-60 120
0,62
Masif eyl 15 7_16 500
0,64
Kat Kil - - 110
0,52
Kat Kil 19 36-46 140
0,30
Tablo 4.6. Kazk Ykleme Deneylerinden Elde Edilmi Adhezyon Katsaylar
4.2 Dinamik Kazk Formlleri
akma kazklarn tama gc deerlendirmelerinde dinamik kazk formlleri
kullanlr. Bu formller, kazk akma ilemi srasnda harcanan enerjinin, dier deyile
mekanik olarak yaplan iin, kazn zemine giri miktar ve zeminde oluan toplam diren
ile ilgili olaca savndan yola karak elde edilmilerdir. Dinamik kazk formllerine
gemeden nce akma ilemine ait baz bilgiler verilecektir. Bilindii gibi kazklar ya bir
ahmerdann kazk bana serbest drlmesi yada buharl veya dizel motorlu ekiler
kullanlarak aklrlar.
akma srasnda kullanlan dzeneklere gre kazn aklmasn salayan enerji
kayna ekli aada zetlenmitir.
I. Serbest dmeli ahmerdanla, tokmak belli bir ykseklikten serbeste kazk
bana drlerek kazk darbelenir. Bundan sonra ahmerdan makaraya
sarl halatla kaldrr ve ilem tekrar edilir.
II. Tek tesirli ahmerdan kullanlr ise tokmak serbest dme ile kazn
balna drlr, buhar veya basnl hava gc ile yukar kaldrlr ve
ilem tekrar edilir.
III. ift tesirli ahmerdanla tokmak hem yukar kalkarken hem aa inite
buhar ve basnl hava gcnden yararlanlr.
IV. Dizel motorlu ahmerdanlar da yaygn olarak kullanlan aralardandr. Bu
ahmerdanlarda tokman akma gc motordaki mazotun patlamas sonucu
oluan enerji ile salanr.
4.2.1 Sanders Forml
Dinamik kazk formleri arasnda en basit olan Sanders Forml olup, ( Wr )
arlndaki tokman ( h ) mesafesinden dmesiyle yaplan iin kazn zemine giri
miktar ( s ) ile kazn akmaya kar toplam direncinin ( Q ) arpmna eit olaca
kabulne dayanr.
18
( ) s h W Q
r
/ Enerji kayplar gz nne alnmamtr (4.25)
4.2.2 Engineering News Forml
( ) ( ) + c s h W Q
r
/ Serbest dmeli ve tek tesirli ahmerdanlar (4.26)
( ) + c s E Q
n
/
ift tesirli ahmerdanlar (4.27)
c deeri enerji kayplarn ifade eden bir sabit olup, serbest dmeli
ahmerdanlarda 2,5 cm, buharl ahmerdanlarda0,25 cm, ift tesirli ahmerdanlarda ise
0,25 cmdir. En ise ift tesirli ahmerdanlarda tokman darbe srasnda uygulad enerji
olup makine kataloglarnda verilir. Engineering News Formlnde gvenlik katsays 4-10
arasnda alnarak emniyetli yk bulunur.
4.2.3 Brix Forml
( )
p r
p r
W W s
h W W
Q
+

. .

(4.28)

Wp : Kazk arl

seklindedir. Bu forml kullanlarak emniyetli tama gc bulunmak istendiinde, 3 ile 5
arasnda bir gvenlik says uygulanr. Brix forml sadece serbest dmeli ahmerdanlar
iin kullanlmakta olup, daha ziyade ahap kazklar iin uygundur.
4.2.4 Dutch Forml
( )
p r
r
W W s
h W
Q
+

.
2

(4.29)
19
4.2.5 Ritter Forml
( )
( )
p r
p r
r
W W
W W s
h W
Q + +
+

.
2

(4.30)
Dutch ve Ritter Formllerinde serbest dmeli ahmerdan kullanldnda gvenlik
katsays 10, buharl ahmerdan kullanlmas halinde ise 6 alnabilir.
4.2.6 Hiley Forml
En ok kullanlan ve enerji kayplarn dier formllere gre en gereki ekilde
gz nne ald sylenen forml budur:
( )
( )
p r
p r r f
W W
W e W
c c c s
h W e
Q
+
+

,
_

+ + +

2
3 2 1
2
2
1
. .
(4.31)
Burada;
f
e
: Tokman tesir katsays ( 0.65- 1.00)
1
c
: Kazn bandaki takozun ve yastn elastik ksalmas
2
c
: Kazn elastik ksalmas
3
c
: Zeminin elastik ksalmas
e : arpma says
f
e
deeri serbest dmeli ahmerdanlarda 1.00, buharllarda 0.90 ve tanbura
srtnme ile sarlan tel halata bal noktalarda 0.75 alnabilir. Gvenlik says 3 alnabilir.
arpma saylar ( e ) Tablo 4.7 den alnabilir.
MALZEME arpma Says
Harab olmu ahap 0
Ucu bozulmam ahap kazk 0.25
20
Salam ahap yastkl elik kazk 0.32-0.40
elik balkl elik veya beton kazk 0.50
Balksz beton kazk stne dkme demir tokmakla vurulmas
halinde
0.40
Tablo 4.7. arpma Says ( e ) nin Temsili Deerleri (Chellis,1961)
Dinamik kazk formllerinde, kazk direncinin akma esnasnda deimeyecei
kabul edilmektedir. Ancak zellikle killi zeminlerde akma srasnda zemin rselenir ve
mukavemeti azalr. Ayrca ince kum ve siltlerde ani darbenin yaratt ilave boluk suyu
basnlar srtnmeden doan mukavemeti azaltr. Bu nedenlerden dolay, ince dane oran
fazla zeminlerde, silt ve ince kumda bu formller gvenilir deildir.
4.3 Kazklarda Grup Etkisi ve Grup Tama Gc
Kazk grubunun tama gc, kazklarn grup halinde davranlar dnlerek
hesaplanr. Zira, grup iindeki bir kazk ve evre zemin, dier kazklardan iletilen
gerilmelerin etki alan iinde kalabilir. Bu problemin zm iin eitli yaklamlar
vardr. Bunlardan biri srtnme kazklarnda grup etkisini hesaplamak iin kullanlan
ampirik veya yar ampirik formllerdir. Bu formller kazklar aras etkileim nedeni ile
grup iindeki kazklarn tama glerinde meydana gelen azalmay saptamak amac ile
gelitirilmilerdir. says ile gsterilen grup verimi, kazklarn tek tek tama glerinin
toplanmas ile bulunan deerle arplarak grup tama gc bulunur. Bu formllerde
genelde, yalnzca kazk kazk etkileimi dnlm ve zemin zellikleri gz nne
alnmamtr.
4.3.1 Verimlilik Formlleri
4.3.1.1 Converse-Labarre Forml
Formllerden balcas ve en ok kullanlan olan Converse-Labarre forml aagda
verilmektedir.
21
( ) ( )
1
]
1

+

mn
n m m n
90
1 1
1
(4.32)
m : Gruptaki kazk sras says,
n : Bir sradaki kazk says,
: arctg ( d/s );( derece ),
d : Kazk ap
s : Kazk araldr.
4.3.1.2 1/8 Etkileim Kural
Bu kural kimin ortaya att bilinmemektedir. Kurala gre grup iindeki belirli bir
kazn tama gcn azaltmak iin nce her komu kazk iin bir adet ( 1/8 ) says kazk
ap / kazk aral ( d/s ) oran ile arplr. Bu arpmdan elde edilen rakam ile kazn
tama gc arplr ve etkilenmi tama gc bylece bulunur. Dikdrtgen zgara
zerindeki m ve n adet kazktan meydana gelen bir grup iin verim ( ) aadaki forml
ile ifade edilebilir:
( ) ( ) ( ) ( )
( )
1
]
1

+ + +

s
d
mn
n m n m
8
2 2 8 2 10 2 10 12
1

(4.33)
Bu forml ile hesaplanan verim, kazklarn tek tek tama glerinin toplanmas ile
bulunan deerle arplarak grup tama gc ile bulunur. Bu formllerde de, yalnzca
kazk- kazk etkileimi dnlm ve zemin zellikleri gz nne alnmamtr.
4.3.2 Terzaghi Blok Yaklam
Terzaghi ve Peck (1967) kazkl bir temelin aynen bir Blok Derin Temel olarak
davranaca varsaymndan hareket ederek bir hesap yntemi gelitirmilerdir. Yukarda
4.3.1.1 ve 4.3.1.2 paragraflarnda nakledilen hesap yntemlerinin, zemin zelliklerini
hesaba katmamakta olduu aklanmt. Terzaghi ve Peck yntemi zemin zelliklerini de
hesaba katar. Kazkl bir temelin blok halinde davranmas; her zaman olas bir durum
deildir ve bu davran nemli lde kazk aral etkiler. Temelin hangi kazk
aralndaki aamada blok temel davranndan tek kazk davranna geecei sorusuna
kolayca cevap vermek kolay deildir. Bu soruya her durumda geerli olabilecek hazr bir
cevap bulunamamas nedeniyledir ki; Terzaghi ve Peck tek kazn gmesi ile blok
temelin gmesi durumlar ayr ayr gz nne alan bir yaklam nerilerdir. Aada
grlecei gibi bu yaklam iinde iki adml bir zm takip edilir.
22
X
X
Y k
R i j i t B a l k
X - X K e s i t i
A ( m )
P
L
ekil 4.1. Kazklarda Grup Etkisi ( Terzaghi ve Peck 1967)
Yntem ekil 4.1 e baklarak ve aadaki kabuller ile ylece aklanabilir:
Kazk bal rijittir.
Kazk grubu iindeki zemin kazklarla beraber bir blok olarak davranr.
Terzaghi ve Peck metodunda kazk grubu ekil 4.1 de gsterildii gibi derin bir
temel gibi dnlerek toplam tama gc bulunur. ekil 4.1 e baklarak blok evresi ve
tabanndaki kuvvetlerin dengesi gz nne alnrsa aadaki ifade elde edilir:
AL q A s L P Qs
f
+ . . .

(4.34)
Burada:
S : Kazk blounu evreleyen zeminin ortalama kayma mukavemeti,
23
L : Zeminin iinde kalan kazk boyu,
P : Kazk grubunun plan grmndeki toplam evre uzunluu,
A : Kazk grubunun plan grnmndeki alan,
: Zeminin birim hacim arl,
Killi zeminler iin (4.34) ifadesinde grlen gf ( Kazn oturduu derinlikteki
tama gc ):
L N c q
c f
+ . 3 . 1

(4.35)
olarak alnabilir.
Yukardaki (4.34) denklemi ile bulunan tama gc; ( n ) gruptaki kazklarn
saysn gstermek zere, kazklarn tek tek tama glerinin toplamndan elde edilen
deer olan ( nQtop) ile karlatrlr ve kk olan deer, kazk grubunun toplamtama
gc olarak kabul edilir.
Qtop . n
( Qtop . n + Qb)

Qb
ekil 4. 2. Verim Formlasyonu
ekil 4.2 de bu iki formlasyondan elde edilen deerler iki dik eksen zerinde
gsterilmilerdir. Bunlarn bilekesi ( nQtop + Qb ) ile belirlenir. Kapsadklar alan ise
nQtopQb dir. statistiksel olarak alnan bilekeye blnmesi ile bulunan ifadenin yeniden
dzenlenmesi ile ( ) verimi gstermek zere aadaki gibi yeni bir verim forml
saptanabilir:
24
( ) / . 1

1
b top
Q Q n +

(4.36)
Whitaker (1957) tarafndan narinlii ( l/d )=48 olan model kazklardan meydana
gelen 5x5, 7x7 ve 9x9 kazkl kazk gruplar zerinde gerekletirilmi olan deneylerden
elde edilen verim ile formllerden elde edilen verim sonular karlatrlm ve (4.33)
bantsnn greli olarak daha iyi sonu verildiim grlmtr. Dier taraftan bu
sonulara gre; kazk aralnn s=4d deerinden itibaren kazklarn blok davranndan tek
kazk davranna getikleri de grlmtr
5 ARAZ DENEY SONULARINDAN KAZIK TAIMA GC TAHMN
Arazi aratrmalar srasnda yaygn olarak kullanlan Standart Penetrasyon Deneyi
( SPT ) ve Konik ( Statik ) Penetrasyon Deneyi ( CPT ) sonular kazk tama gc
tahmininde kullanlabilir.
5.1 Standart Penetrasyon Deneyi ( SPT )
Standart Penetrasyon deneyi ( SPT ) zeminin mukavemet younluunu
deerlendirmek ve numune almak amacyla yerinde yaplan bir dinamik kesme deneyidir.
Bilindii gibi kesme mukavemeti kum akl gibi iri taneli zeminlerde zeminin izafi
sklna, Kohezyonlu zeminlerde ise zeminin mukavemet parametrelerine baldr.
Bundan dolay standart penetrasyon direnci ile tama gc arasnda geree yakn bir
balant kurmak mmkndr. Ancak standart penetrasyon direnci ile oturma miktar
arasnda istenilen dorulukta bir iliki kurmak zordur. Standart Penetrasyon deneyinin
avantajlar yle sralanabilir:
Deneyde yaygn ve ok bilinen bir ekipman kullanlmas,
Kullanlan ekipmann basit ve dayankl olmas,
Deneyin greceli olarak kolay, ekonomik, hzl ve ok zel bir deneyim
gerektirmeksizin yaplabilmesi,
Her trl zemin ve yumuak kayada uygulanabilmesi,
Yer alt su tablasnn altnda ve stnde yaplabilmesi,
Test yaplrken bozulmu numunenin de alnabilmesi.
25
5.1.1 Standart Penetrasyon Deneyinin Yaplmas
SPT yapabilmek iin standart sondaj takm ( sondaj kuyusunun almas ve
penetrometrenin kuyuya indirilmesini salayabilecek makine ve ekipman ), standart bir
penetrometre ( d ap 50,8 mm i ap 35,4 mm uzunluu 81,3 cm toplam arl 6,81
kg), A-tij ( d ap 41,3 mm i ap 28,6 mm ), ahmerdan ( akma tokma 63,5 kg ) ve
akma bal gerekmektedir.
Deney yaplmak istenen seviyeye penetrometre indirildikten sonra 76,2 cm
ykseklikten ahmerdan ile akma bal zerine serbest dme yaptrlr. Bu hareket
ritmik olarak tekrarlanlr. Penetrometrenin zemine 3x15cm girmesi iin gerekli serbest
dme says deerlendirmeye alnmadan ikinci ve nc 15 cmlik girmeler iin
belirlenen serbest dme saylar toplanarak Standart Penetrasyon Direnci ( N ) olarak
tanmlanr.

Standart Penetrasyon Direnci ( N ) deneyinin yapld seviyeye ve deneyin yer alt
su seviyesinin altnda yaplmas hallerinde gerek deerinden farkl olarak belirlenir. Bu
nedenle derinlik ve su dzeltmesi yaplarak gerek N deeri belirlenmelidir.
SPT deneyi aadaki koullardan herhangi birini salayana kadar srdrlr.
15 cm lik penetrasyondan herhangi birine N = 50 vuru saylmas
ahmerdann 10 vuruundan sonra penetrometrenin fark edilir bir
penetrasyon yapmamas
Penetrometrenin zemine ngrlen ( 3 x 15 =45 cm) girii tamamlamas.
5.1.2 SPT Darbe Saysnn Dzeltilmesi
5.1.2.1 SPT Darbe Saysnn Derinlik Dzeltilmesi
Deney derinlerde yaplyorsa tij uzunluunun artmasndan dolay penetrometre
zerine gelmesi gereken enerjide azalma oluyor. Bu nedenle belirlenen N deeri gerek
deerinden byk kyor. Bu sebeple arazide bulunan N darbe says, deney seviyesindeki
mevcut efektif toprak basncna gre dzeltilmelidir.
N
C N N
(5.1)
) / 20 log( 77 . 0
0

N
C
(5.2)
N : Dzeltilmi Standart Penetrasyon Direnci
26
N : Deneyde Belirlenmi SPT Direnci
N
C
: Dzeltme Faktr
0

: Efektif Zemin Gerilmesi

5.1.2.2 SPT Darbe Saysnn Yer alt Su Seviyesine Gre Dzeltilmesi
Birok aratrma gstermitir ki yer alt su seviyesi altnda bulunana ince kum ve
siltlerde dzeltilmi N zeminin gerek standart penetrasyon direncinden daha byktr.
Bu nedenle ince kum ve siltlerde derinlik dzeltilmesi ile bulunan N deeri 15 ten byk
ise arpma srasnda oluan boluk suyu basncnn etkisini gidermek iin aagdaki
dzeltme yaplr.
) 15 ( 5 . 0 15 + N N
(5.3)
5.1.3 SPT Verileriyle Kazk Tama Gc Hesab
5.1.3.1 U Tama Gc
) ( 40 4 Kumda N
B
D
N q
b
f
(5.4)
N : Kazk ucundaki dzeltilmi SPT deeri ( kazk ucu seviyesinden 3B
yukarda ve 8B derinlikte ortalama SPT deerleridir.),
Db : Tayc granler zemindeki kazk ankastre boyu,
B : Kazk ap veya kenar boyu.
Fore kazklarda qf deerinin te biri dikkate alnmaldr.
5.1.3.2 evre Srtnmesi
fs = 0.2 Nort ( t/m ) (5.5)
Nort : Tabakalardaki ortalama SPT deeri
27
Fore kazklarda ve elik kazklarda fs deerinin yars dikkate alnmaldr.
5.2 Konik ( Statik) Penetrasyon Deneyi ( CPT )

CPT, konik penetrometrenin statik bir kuvvetle zemine itilmesi ile yaplr.
Penetrometre, konik ulu, tepe as 60, ap 35,70 mm, evre ykseklii 134 mm olan bir
diren lerdir. Zemin u direnci ( qc ) 1000 mmlik yanal yzeyde llr. Deney
srasnda penetrometreyi itmek iin d ap 15 mm olan elik ubuklarla, bu ubuklarn
dnda i ap 16 mm, d ap 36 mm olan 1,00 m boyunda elik klf borularla muhafaza
edilir. Bylece deney verilerinin alnmasnda yalnz penetrometre zemine temas eder.
Okumalar genellikle 20 cm aralklarla alnr. stenirse her zemin seviyesinde okuma elde
edilebilir. Ortalama penetrasyon hz 1-2 cm/sndir.
Deneyin daha yumuak killi ve kumlu orta taneli zeminlerde yaplmas daha
gvenilir sonular verebilmektedir. Deney rselenmemi zemin zerinde kolaylkla
uygulanabilmektedir.
5.2.1 CPT Deneyinin Avantajlar
CPT deneyinin avantajlar unlardr:
1. CPT ile srekli sondaj yaplabilir. stenilen derinlie kolayca bilgi edinilebilir,
2. deney sresi ok ksadr,
3. Elde edilen deerler rselenmi zemine ait geoteknik parametrelerdir,
4. Elde edilen zemin verilerine gre kohezyonlu, kohezyonsuz zemin parametreleri
elde edilmesiyle bunlar arasnda korelasyonlar kurulabilir.
5.2.2 CPT Verileriyle Kazk Tama Gc Hesab
5.2.2.1 Kumlu Zeminlerde
5.2.2.1.1 U Tama Gc Hesab
Uniform kumlu zeminlerde kazk tama gcn u direnci belirler. Bu zeminlerde
u tama gc konik u direncine eit alnabilir.
Dutch Metodu ;

28
p c p
A q Q .
(5.6)
( ) 2 /
2 1 c c c
q q q +
(5.7)
qc : Konik u direnci
qc1 : 0.7D 0.4D arasndaki derinlikteki ortalama u direnci
qc2 : Kazk u blgesi zerindeki 8D ykseklikteki ortalama u direnci
5.2.2.1.2 evre Srtnmesi Tama Gc Hesab
evre srtnmesi tamas iki metoda gre hesaplanabilir:
1. Metod
Bu metoda gre kazk evre srtnmesi tama kazk evre srtnmesi direncine
baldr.



L L
s s s
L D f S L D q Q
0 0
1
. . . . . .

(5.8)
qs : Srtnme direnci
S1 : Kazk tipine bal srtnme direnci katsays ( Tablo 5.1)
fs : Birim srtnme direnci
D : Kazk ap
L : Kazk boyu
KAZIK TP S1
Ahap kazk 1,2
Paralel kenarl beton, elik dz ulu 0,6
Paralel kenarl beton, elik sivri ulu 1,1
Yerinde akma kazk 1,6
Ak ulu elik boru, H kazk 0,7
Tablo 5.1. S1 Srtnme Direnci Katsays
29
2. Metod
kinci metoda gre ise kazk evre srtnmesi tamas kazk u direncine baldr.


L L
c s s
L D q S L D q Q
0 0
2
. . . . . .

(5.9)
S2 : Kazk tipine bal u direnci katsays ( Tablo 5.2)
qc : Konik u direnci
KAZIK TP S2
Ahap kazk 0,012
Betonarme akma kazk 0,012
Geni tabanl betonarme akma kazk 0,018
elik deplasman kaz 0,012
Ak ulu elik boru 0,008
Tablo 5.2. S2 U direnci Tama Gc Katsays
5.2.2.2 Killi Zeminlerde
Kohezyonlu zeminlerde kazk tama gc hesaplarnda kayma mukavemeti
parametreleri Cu kullanlarak hesap yaplabilir. Bugne kadar direkt CPT verileri
kullanlarak bu zeminlerde hesap yaplmamtr.
30


6 SAYISAL UYGULAMALAR
6.1 Statik Formllerle Saysal Uygulamalar
Uygulama 1:
25m uzunluunda, 50 cm apnda bir betonarme kazk orta sk kumlu zemine
aklacaktr. Kumlu zeminin doal birim hacim arl 1,70 t/m, ortalama isel srtnme
as 34, yanal zemin basnc katsays 1,5dir. Gvenlik katsaysn 3 alarak kazn
gvenle tayabilecei azami ykn bulunmas:
31
1 7 , 0t / m
1 , 7 0 . 1 0 = 1 7 , 0 t / m
L
=
2
5
m
Q s = f s x A s
Q p = q f x A p
Q f = Q p + Q s
L
=
2
5
m
Q R T A S I K I K U M
' o r t = 3 4
d = 1 , 7 0 t / m
Qf = Qp + Qs
Qd = Qf / G.S
15 20D derinlikten sonra fs ile qf sabit kalr.
20 .D = 20. 0.50 = 10 m
Qp = qf . Ap
Ap = . D/4 = . 0.50/4 = 0,20 m
qf = ' . Nq = 17 . 37 = 629 t/m
Qp = 629. 0,20 = 125,8 ton
Qs = fs . As
As = . D . L = . 0.5 .25 = 39,3 m
32
fs = Ks . ( ' )ort .tg
= 0.75 .
fs = 1,5 . ( 17/2+17). tg(0,75 . 34)
fs = 18,24 t/m
Qs = 18.24 . 39,3 =716,8 ton
Qf = 716,8+ 125,8 = 842,6 ton
Qd = 842,6 / 3 = 281ton




Uygulama 2:
Aadaki ekilde zellikleri verilen tabakal zemine 20 m uzunluunda 65 cm
apnda bir betonarme kazk aklacaktr. Gvenlik katsaysn 3 alarak kazn gvenle
tayabilecei azami ykn bulunmas:
33
1 2 . 0 m
5. 0 m
3 . 0 m
Y A S S
N C E K U M L I
S L T L K L
Q f
K L
( S T )
( A L T )
S I K I K U M
K U M
d = 1 , 8 0 t / m , = 1 5 , c = 1 , 0 t / m

q u = 3 t / m , d= 1 , 9 5 t / m ,
C u = 1 , 5 t / m , = 1 , 0

q u = 7 t / m , C u = 3 , 5 t / m , = 1 , 0

d= 1 , 9 0 t / m , = 3 0 , K s = 2 , 0


d= 2 , 1 0 t / m , = 3 6


Q f
5. 0 m
1 2 . 0 m
3 . 0 m
Y A S S
1 , 8 0 x 0 , 5 0 = 9 , 0 0 t / m


9 , 0 0 + ( 1 , 9 5 - 1 ) 1 2 = 2 0 , 4 t / m
2 0 , 4 + ( 1 , 9 0 - 1 ) 3 = 2 3 , 1 t / m
= 36 iin Nq = 50
Qf = Qp + Qs
Qd = Qf / G.S
Qp = qf . Ap
Ap = . D/4 = x 0.65/4 = 0,332 m
34
qf = ' . Nq = 23,1 x 50 = 1155 t/m
Qp = 1155x 0,332 = 383,46 ton
Qs = fs . As
fs = Ks . ( ' )ort .tg ( Kumlu zemin)
fs = . cu ( Killi zemin)
fs = Ks . ( ' )ort .tg + . cu ( Kark zemin)
fs1 = 1,0 x (9,0/2) x tg ( 0,75 x 15) + 1,0 x 1,0 = 1,90 t/m
fs2 = 1,0 . ( 1,5 +3,5)/2 = 2,50 t/m
fs3 = 2,0 x (20,4 + 23,1 ) /2 x tg (0,75x 30) = 18,02 t/m
Qs = ( 1,90 x 5,0 + 2,50 x 12,0 + 18,02 x 3,0) x x 0,65 = 191,1 ton
Qf = 383,46 + 191,1 = 574,56 ton
Qd = 574,56 / 3 = 191,52 ton
6.2 SPT Verileriyle Saysal Uygulama
Aadaki rneklerde, sondaj kuyularnda derinlik boyunca elde edilen Standart
Penetrasyon Deerleriyle, 40 cm apndaki tek bir akma kazn ve 65 cm apndaki tek
bir fore kazn deneyin yapld derinliklerdeki nihai tama kapasiteleri bulunmutur. Bu
kazklar hem u hem de srtnme kaz olarak dnlmtr. Kazn tayabilecei
35
basn ykn nihai tama kapasitesi ( Qf ) ve ekme ykn ise sadece srtnme direnci
( Qs ) belirler. Her bir rnekte kazn tayabilecei azami basn yk dikkate alnarak
kazk uzunluu belirlenmitir.
Zeminin doal ve efektif birim hacim arl derinlik boyunca ortalama srasyla
2,0 t/m ve 1,0 t/m olarak kullanlmtr.
Dzeltilmi SPT-N deerleri bulunurken sadece derinlik dzeltilmesi yaplmtr.
Gnmzde artk YASS dzeltmesi yaplmamaktadr.
SPT-N = CN . SPT-N
CN = 0,77 . log ( 20/ ) , ( kg/ cm )
Kazk ucundaki Nu deeri, kazk ucu seviyesinden 3B yukarda ve 8B derinlikte
ortalama SPT-N deerleridir.
40 cm apndaki akma kazk iin; 3 x 0,40 = 1,20 m 1 deer aadan
8 x 0,40 = 3,20 m 2 deer yukardan
65 cm apndaki fore kazk iin ; 3 x 0,65 = 1,95 m 1 deer aadan
8 x 0,65 = 5,20 m 3 deer yukardan
alnarak ortalama Nu deeri bulunmutur.
Srtnme direnci ortalama Ns deeri bulunulan derinlikteki ve zerindeki SPT-N
deerlerinin ortalamalar alnmtr.
U tama gc hesab;
qf = 4 Nu Db/B 40 Nu
Db / B = 10 Db = 0,40 x 10 =4,0m ( akma kazk iin )
Db = 0,65 x 10 = 6,5 m ( Fore kazk iin )
Ap = B / 4
Qp = qf . Ap
Fore kazk iin u tama gc 1/3 orannda azaltlmtr.
Srtnme direnci hesab:
fs = 0,2 . Ns ( akma kazk iin)
fs = 0,1 . Ns ( fore kazk iin)
As = .B.Db
Qs = fs . As
36
Kazn nihai tama gc hesab:
Qf = Qp + Qs
Her bir kaza ait SPT verileri kullanlarak yaplan kazk tama gc hesab Ek 5
de verilmektedir.
6.3 CPT Verileriyle Saysal Uygulama
Aagdaki rnekte 40 cm apndaki bir tek akma kazn, deneyin yapld
derinliklerde ( her 20 cm de bir ) bulunan ortalama birim u ve srtnme direnci
deerleriyle nihai tama kapasiteleri hesaplanmtr. Bu kazk hem u hem de srtnme
kaz olarak dnlmtr. Kazn tayabilecei basn ykn nihai tama kapasitesi
( Qf ) ve ekme ykn ise sadece srtnme direnci ( Qs ) belirler.
37
U tama gc hesab:
qc = (qc1 + qc2 )/2 ( Dutch )
qc1 deeri kazk ucu seviyesinden ortalama 3D derinlikteki mesafede CPT den
bulunan birim u direnci ( q ) deerlerinin ortalamas olarak alnmtr.
qc2 deeri ise kazk u seviyesinden 8D ykseklikteki ( q ) deerlerinin ortalamas
olarak alnmtr.
Qp = qc . Ap
Ap = .D / 4
Srtnme direnci hesab:


L L
s s s
L D f S L D q Q
0 0
1
. . . . . .
( Dutch )
S1 katsays kazk tipine baklmakszn 0,7 olarak alnmtr.
Kaza ait CPT verileri kullanlarak yaplan kazk tama gc hesab Ek 6 de
verilmektedir.


38
7 SONULAR
Proje almamda grld zere kazkl temellerin , zemin tabakalarnn
mukavemet parametrelerine bal kalacak ekilde ka adet kazktan oluaca, st yap
statik ve dinamik yklerini, geometrik boyutlarn malzeme cinsleri belirlenir.
Kazkl temellerin tama gc hesaplarna baklacak olursa tek bir kazn tama
gcn kazk zemin ynnden belirleyen balca iki etmen olan cevreleyen zemin ve
kazn yapld malzemenin mekanik zellikleri kullanlarak uygulanan yk altnda
salam kalacaklar kantlanr.
Arazi aratrmalar srasnda uygulanan SPT ve CPT deney verileriyle czlen
uygulamalarda grld zere; SPT deneylerinde tama gc derinlikle ayn oranda
deimedii dorusal olarak artmad grlmtr. CPT deneylerine baklacak olunursa
derinlik boyunca tama gcnn farkl zemin cinslerine de dogrusal olarak artt
grlmtr.

39
KAYNAKLAR
1. Dastan', l., Yldz, R.
2. Kayalar, . A.
3. Ordemir, .
4. nalp, A.
5. Torol, E.
6. Tulu, H., Balkr, G.
7. Trk Standardlar
Konik Penetrasyon Deneyi (CPT) Mensoy Sanayi ve
Ticaret Ltd. ii. Mensoy Geoteknik Blm,
Yayn, CPT-01 zmir, Aralk, 1994
Standart Penetrasyon Deneyi (SPT) Mensoy Sanayi
ve Ticaret Ltd. ti. Mensoy Geoteknik Blm,
Yayn, MEN-02 zmir, Aralk, 1994
Kazkl Temeller
Mensoy Sanayi ve Ticaret Ltd. ti. Mensoy
Geoteknik Blm, Yayn, Kazk-01 zmir, Ocak,
1995
zel Temeller Ders Notlar, 1996
: Pile Foundations
Middie East Technical University
Department of Civil Engineering Ankara,
1984 Chapter 5., Page 58-90
: naat Mhendislerine Geoteknik Bilgisi, Cilt II
T.C. Karadeniz niversitesi, Yayn No: 3 Trabzon,
1983 .4. Blm, 7. Konu, Sayfa 691-716
: Kazkl Temeller
Temel Aratrma A.. Yaynlar, No: 1 stanbul,
1970, 1. Bask 6. Konu, Sayfa 62-69
: Kazkl Temeller
Yol Mhendisliinde Zemin Mekanii Karayollar
Aratrma Fen Heyeti Mdrl Ankara, 1975 14.
Konu
: TS 3167/NSAN 1978
Kazkl Temellerin Hesap ve Dzenlemesinde Genel
Kurallar Trk Standardlar Enstits, Ankara
TS 3168/NSANI 978
Delme Kazklar, Tasarm, Yapm ve
Uygulama Kurallar
Trk Standardlar Enstits, Ankara
40
EKLER
Ek. 1 : Ahap akma Kazklarn Boyuttan (TS3169)
Ahap akma kazklarn uzunluunun ortasnda ve birbirine dik dorultuda yaplan
iki lnn ortalamas alnarak bulunacak ortalama kazk aplar, kazn boyuna gre
izelge 1. 'de verilen deerlere uygun olmaldr.
izelge 1. Ahap akma Kazklarn Ortalama aplarnn Minimum Deerleri
Kazk
Boyu (L) m
Ortalama
ap (min) cm
Tolerans
cm
<6 25 - 2
6 20 + L(m)
Ek. 2 : Basn Kazklarnda Msaade Edilen Basn Ykleri (TS 3169 )
Yeterince sk kohezyonsuz ve yan sert kohezyonlu tayc zemine en az 5 m girmi
bulunan akma kazklar iin, snflama gre izelge 2., izelge 3. ve izelge 4.'de verilen
deerler geerlidir. Zemin durumunun burada belirtilenlerden daha zayf olmas halinde,
kazklarn tama kapasitelerinde izelgelerde verilen deerlere gre nemli azalmalar
olabilir. Bu nedenle bu gibi durumlarda kazk tama gc deerleri deneme yklemeleri
yaplarak bulunmaldr.
ok sk kohezyonsuz veya sert kohezyonlu tayc zeminlerde yine en az 5 m
kadar zemine girmi kazklar iin, snflarna gre izelge 2., izelge 3. ve izelge 4.'de
verilen deerler, ykleme denemesi yaplmakszn % 25 kadar arttrlarak kazk yk
olarak alnabilir.
izelge 2. Ahap akma Kazklarda Msaade Edilen Basn Ykleri
41
izelge 3. Kare Kesitli Betonarme ve ngerilmeli Beton akma Kazklarda Msaade
Edilen Basn Ykleri
Tayc
Zemin
indeki Msaade Edilen Yk (t)
Derinlik Kenar Boy (cm)
(m)
20 25 30 35 40
3 20 25 35 45 55
4 25 35 45 60 70
5 - 40 55 70 85
6 - - 65 80 100
izelge 4. elik akma Kazklarda Msaade Edilen Basn Ykleri
Tayc
Zemin
iindeki Msaade Edilen Yk (t)
Derinlik
(m)
elik Profil elik Boru - elik Kutu
Genilik veya Ykseklik d-a
(cm) (cm)
30 35 35-30 40-35 45-40
3 - - 35 45 55
4 - - 45 60 70
5 45 55 55 70 85
6 55 65 65 80 100
7 60 75 70 90 110
8 70 85 80 100 120
Ek. 3 : Delme Kazklarn Boyutlar ( TS 3168 )
Delme kazklarda en kk kazk ap, kazk uzunluklarna gre izelge 5.'de
verilen deerlerden kk olmamaldr.
izelge 5. Delme Kazklarda, Kazk Uzunluklarna Gre En Kk
Kazk aplar
Kazk
Uzunluu L(m)
En Kk Kazk
ap d (cm)
L<=10 30
10<L<=15 35
15<L<=20 40
20 < L <= 30 50
Ek. 4 : Emniyet Katsays (TS 3167 )
Kazk yklemin hesaplanmasnda kullanlacak emniyet katsaylar, kazn ekme
veya basn kaz olduunu ve yapda gz nnde bulundurulmas gerekli yk haline gre
izelge 5.'de gsterilmitir.
Yk halleri:
l. Yk Hali ; Yapnn kendi yklemin ve normal hareketli yklerin (rzgar yk
dahil) tesir etmesi halidir.
II. Yk Hali : Yapda l. yk haline ilaveten eitli nedenlerle etki yapan geici ve
byk hareketli yklerin (inaat safhas ykleri) tesir etmesi halidir.
III. Yk Hali : Yapda II. yk haline ilaveten eitli nedenlerle oluacak
beklenmeyen yklerin (rnein, iletme safhasnda para dmesi hali) tesir etmesi halidir.
izelge 5.'de yer alan eimi 2 / 1 ile 1 / 1 arasndaki kazklar iin emniyet katsays,
eim asna gre 4. ve 5. sradaki deerler arasnda enterpolasyon yaplarak bulunur.
izelge 5. Snr Yklerinden, Kazk Yklerinin Bulunmasnda Emniyet
Katsaylar
Deneme
Yklemesi |. II. III.
Kazk eidi Sra No. Yaplan
Ayn
artlardaki
Yk Hali Yk Hali Yk Hali
Basn Kazklar 1 1 2 1,75 1,5
2 >=2 1,75 1,5 1,3
ekme
Kazklar
2/1
Eime
Kadar
3 1 2 2 1,75
2/1 Eim
in
4 >=2 2 1,75 1,5
5 >=2 1,75 1,75 1,5
Zaman zaman
ekme ve basn
karsnda kalan
kazklar
6 >=2 2 2 1,75
Ek. 5 : SPT Deneyi Hesaplar
YASS = 2,15 m
a) 40 cm akma Kaz
qf

DERNLK SPT-N ' SPT-N Nu Ns 4NuDb/B
40Nu

Qp=qf .
Ap
Qs= fs . As
Qf
=QP+Qs
m kg/cm t/m t/m ton ton ton
4,50 35 0,665 39 37 39 - 1480 185,98 44,11
230,09
6,00 34 0,815 36 35 37 - 1400 175,93 55,79
231,72
7,50 30 0,965 30 35 35 - 1400 175,93 65,97
241,90
9,00 40 1,115 38 30 35 - 1200 150,80 79,17
229,97
10,50 21 1,265 19 24 32 - 960 120,64 84,45
205,08
13,00 15 1,515 12 23 29 - 920 115,61 94,75
210,36
16,00 30 1,815 24 21 28 - 840 105,56 112,59
218,15
18,50 40 2,065 30 23 28 - 920 115,61 130,19
245,80
19,50 36 2,165 26 28 28 - 1120 140,74 137,23
277,97
21,50 45 2,365 32 48 28 - 1920 241,27 151,30
392,57
22,50 154 2,465 107 68 35 - 2720 341,81 197,92
539,73
24,00 163 2,615 110 81 41 - 3240 407,15 247,31
654,46
25,50 118 2,765 78 80 44 - 3200 402,12 281,99
684,11
27,00 39 2,915 25 57 43 - 2280 286,51 291,79
578,31
28,50 24 3,065 15 34 41 - 1360 170,90 293,68
464,58
30,00 30 3,215 18 21 39 - 840 105,56 294,05
399,61
33,50 46 3,565 26 19 39 - 760 95,50 328,36
423,86
Kazk uzunluu ; L = 25,50 m olarak bulunur.
b) 65 cm Fore Kazk
qf
DERNLK SPT-N ' SPT-N Nu Ns 4NuDb/B
40Nu

Qp=qf .
Ap/3
Qs= fs . As
Qf
=QP+Qs
m kg/cm t/m t/m ton ton ton
4,50 35 0,665 39 37 39 1025 - 113,33 35,84 149,17
6,00 34 0,815 36 35 37 1292 - 142,94 45,33
188,28
7,50 30 0,965 30 35 35 - 1400 175,93 53,60 229,53
9,00 40 1,115 38 30 35 - 1200 150,80 64,32
215,12
10,50 21 1,265 19 24 32 - 960 120,64 68,61 189,25
13,00 15 1,515 12 23 29 - 920 115,61 76,98
192,60
16,00 30 1,815 24 21 28 - 840 105,56 91,48 197,04
18,50 40 2,065 30 23 28 - 920 115,61 105,78 221,39
19,50 36 2,165 26 28 28 - 1120 140,74 111,50
252,24
21,50 45 2,365 32 48 28 - 1920 241,27 122,93 364,21
22,50 154 2,465 107 68 35 - 2720 341,81 160,81
502,62
24,00 163 2,615 110 81 41 - 3240 407,15 200,94 608,09
25,50 118 2,765 78 80 44 - 3200 402,12 229,12
631,24
27,00 39 2,915 25 57 43 - 2280 286,51 237,08 523,59
28,50 24 3,065 15 34 41 - 1360 170,90 238,61 409,52
30,00 30 3,215 18 21 39 - 840 105,56 238,92
344,48
33,50 46 3,565 26 19 39 - 760 95,50 266,79 362,30
Kazk uzunluu ; L = 25,50 m olarak bulunur.
Ek. 6: CPT Deneyi Hesaplar
YASS = 3.0 m
Sondaj No: S-1
0
50
100
150
200
0
,
2
0
1
,
0
0
1
,
8
0
2
,
6
0
3
,
4
0
4
,
2
0
5
,
0
0
5
,
8
0
6
,
6
0
7
,
4
0
8
,
2
0
9
,
0
0
9
,
8
0
1
0
,
6
0
1
1
,
4
0
1
2
,
2
0
1
3
,
0
0
Derinlik
K
o
n
i
k

U

D
i
r
e
n
c
i
q (kg/cm)
Sondaj No: S-1
0,00
5,00
10,00
15,00
20,00
25,00
30,00
35,00
0
,
2
0
1
,
4
0
2
,
6
0
3
,
8
0
5
,
0
0
6
,
2
0
7
,
4
0
8
,
6
0
9
,
8
0
1
1
,
0
0
1
2
,
2
0
Derinlik ( m )
B
i
r
i
m

S

r
t

n
m
e

D
i
r
e
n
c
i

(
k
g
/
c
m

)
f ( kg/cm)
DERNLK
ZEMN
CNS
ZEMN
PROFL
q f qc1 qc2 qc Qp Qs Qf
m kg/cm kg/cm kg/cm kg/cm kg/cm ton ton ton
0,20 Kumlu
siltli kil
(orta
sert)

28,00 6,40 31,00 28,00 29,50 37,07 11,26 48,33
0,40 36,00 6,40 30,00 32,00 31,00 38,96 22,52 61,47
0,60 36,00 7,20 28,00 33,00 30,50 38,33 35,19 73,52
0,80 36,00 7,20 25,00 34,00 29,50 37,07 47,85 84,92
1,00 34,00 7,20 22,00 34,00 28,00 35,19 60,52 95,71
1,20 28,00 7,20 19,00 33,00 26,00 32,67 73,19 105,86
1,40 22,00 7,00 18,00 31,00 24,50 30,79 85,50 116,29
1,60
Siltli
ince
gevek
kum

20,00 6,00 17,00 30,00 23,50 29,53 96,06 125,59
1,80 20,00 4,80 17,00 28,00 22,50 28,27
104,5
0 132,77
2,00 16,00 4,00 19,00 27,00 23,00 28,90
111,5
4 140,44
2,20 16,00 4,40 20,00 25,00 22,50 28,27
119,2
8 147,55
2,40 16,00 3,20 20,00 23,00 21,50 27,02
124,9
1 151,93
2,60 16,00 3,20 20,00 20,00 20,00 25,13
130,5
4 155,67
2,80 18,00 3,20 21,00 19,00 20,00 25,13
136,1
7 161,30
3,00 20,00 3,60 21,00 18,00 19,50 24,50
142,5
0 167,00
3,20 36,00 4,80 20,00 19,00 19,50 24,50
150,9
5 175,45
3,40 20,00 2,40 18,00 19,00 18,50 23,25
155,1
7 178,42
3,60 18,00 2,40 18,00 19,00 18,50 23,25
159,3
9 182,64
3,80 18,00 2,80 18,00 19,00 18,50 23,25
164,3
2 187,57
4,00 18,00 2,80 18,00 20,00 19,00 23,88
169,2
4 193,12
4,20 18,00 2,00 18,00 20,00 19,00 23,88
172,7
6 196,64
4,40 18,00 2,80 17,00 20,00 18,50 23,25
177,7
9 201,04
4,60 20,00 2,80 18,00 20,00 19,00 23,88
182,6
1 206,49
4,80 18,00 2,40 17,00 20,00 18,50 23,25
186,8
4 210,09
5,00 16,00 2,40 16,00 18,00 17,00 21,36
191,0
6 212,42
5,20 20,00 2,40 15,00 18,00 16,50 20,73
195,2
8 216,01
5,40 16,00 2,40 13,00 18,00 15,50 19,48
199,5
0 218,98
5,60 16,00 2,80 12,00 17,00 14,50 18,22
204,4
3 222,65
5,80 20,00 3,20 10,00 18,00 14,00 17,59
210,0
6 227,65
6,00
Killi
siltli
kaba
kum

14,00 2,40 8,00 17,00 12,50 15,71
214,2
8 229,99
6,20 14,00 1,80 6,00 17,00 11,50 14,45
217,4
5 231,90
6,40 8,00 1,20 5,00 15,00 10,00 12,57 219,5
6
232,13
6,60 8,00 1,20 6,00 14,00 10,00 12,57
221,6
6 234,23
6,80 4,00 0,80 11,00 13,00 12,00 15,08
223,0
8 238,16
7,00 4,00 1,20 16,00 11,00 13,50 16,96
225,1
9 242,15
7,20 4,00 1,20 18,00 10,00 14,00 17,59
227,3
0 244,89
7,40 4,00 0,80 19,00 8,00 13,50 16,96
228,7
1 245,67
7,60 4,00 0,80 20,00 7,00 13,50 16,96
230,1
2 247,08
7,80 20,00 4,40 22,00 7,00 14,50 18,22
237,8
6 256,08
8,00 40,00 7,60 21,00 10,00 15,50 19,48
251,2
3 270,71
8,20 40,00 7,60 16,00 14,00 15,00 18,85
264,6
0 283,45
8,40 14,00 1,80 12,00 14,00 13,00 16,34
267,7
6 284,10
8,60 14,00 1,80 10,00 16,00 13,00 16,34
270,9
3 287,27
8,80 14,00 1,80 9,00 17,00 13,00 16,34
274,1
0 290,44
9,00 18,00 2,40 8,00 18,00 13,00 16,34
278,3
2 294,66
9,20 8,00 1,60 6,00 19,00 12,50 15,71
281,1
3 296,84
9,40 8,00 1,20 6,00 19,00 12,50 15,71
283,2
5 298,96
9,60 8,00 1,20 7,00 18,00 12,50 15,71
285,3
6 301,07
9,80 4,00 0,80 8,00 14,00 11,00 13,82
286,7
6 300,58
10,00 8,00 1,20 16,00 10,00 13,00 16,34
288,8
8 305,22
10,20 8,00 0,80 17,00 10,00 13,50 16,96
290,2
8 307,24
10,40 2,00 0,40 17,00 8,00 12,50 15,71
290,9
9 306,70
10,60 4,00 1,20 18,00 7,00 12,50 15,71
233,1
0 248,81
10,80 18,00 2,40 26,00 7,00 16,50 20,73
297,3
2 318,05
11,00 16,00 1,80 32,00 8,00 20,00 25,13
300,4
9 325,62
11,20 58,00 6,00 32,00 14,00 23,00 28,90
311,0
4 339,94
11,40 16,00 2,80 27,00 14,00 20,50 25,76
315,9
7 341,73
11,60 6,00 1,80 30,00 15,00 22,50 28,27
319,1
4 347,41
11,80 8,00 1,20 58,00 15,00 36,50 45,87
321,2
5 367,12
12,00 Sert kil 60,00 8,00 66,00 20,00 43,00 54,04 335,3 389,36
2
12,20 60,00 8,00 68,00 27,00 47,50 59,69
349,4
0 409,09
12,40 20,00 4,00 70,00 29,00 49,50 62,20
356,4
3 418,63
12,60 20,00 4,00 86,00 29,00 57,50 72,26
363,4
7 435,73
12,80 40,00 16,00
120,0
0 32,00 76,00 95,50
391,6
2 487,12
13,00
200,0
0 30,00
200,0
0 47,00
123,5
0
155,2
0
444,4
0 599,60