Professional Documents
Culture Documents
\
|
=
98 . 0 ln ln . 1
1 ln ln . 1
(6)
C
p
= (C
prob
)
2
(7)
Trong : C
prob
h s chuyn i vi vn tc gi, p = 1/T h s ri ro trong 1 nm (annual risk), T chu
k lp tnh theo nm, khi cha c cc gi tr ring ca cc quc gia, c th ly K = 0.2 v n = 0.5.
H s 1.4 chuyn i t 5 nm ln 50 nm ca Nga cng gn ging nh cng thc ny (bng 3).
Bng 3. H s chuyn i p lc gi 10 pht theo cc chu k lp khc nhau
BS hay EN: gi 10 pht (hoc 1h) normal building
T (year) 5 20 50 100 500 720 1754 10,000
Cp= 0.7 0.9 1.0 1.1 1.3 1.3 1.4 1.6
LF(5 nm ln 50 nm) = 1/0.7=1.4 ging SNiP 2.01.07-85*
TCVN 2737:1995, QCVN 02-2009/BXD
Cp= 0.6 0.8 1.0 1.1
LF= 1.64 > 1.4 theo SNiP
Nh vy, cn lu rng nu chuyn sang gi 10 pht th h s chuyn i t 50 nm v 5 nm l 1.4 ch
khng phi 1.64 nh i vi gi 3 s. Nu tnh gi 50 nm chuyn i l nh nhau th gi 5 nm tnh theo h s
1.64 s thp hn so vi tnh theo h s 1.4, khi tnh ton theo trng thi gii hn th 2 s mt an ton hn khi
chp nhn h s 1.64. Vn ny cn lu khi bin son li tiu chun TCVN 2737 mi da trn gi 10 pht.
d) Ti trng gi theo TCVN 2737:1990 v TCVN 2737:1995
min Bc, nh cao tng ch yu xy dng Th H Ni. V vy, mc ny phn tch v so snh ti
trng gi khu vc H Ni gia 2 tiu chun TCVN 2737:1990 v TCVN 2737:1995 c mt bc tranh r
hn v s liu u vo v ti trng gi nc ta.
Theo TCVN 2737:1990, H Ni, gi 2 pht, chu k lp 20 nm, W
0
= 80 daN/m
2
, vn tc gi 2 pht s l
35.77 m/s. Vn tc gi ny tng ng vi vn tc gi cp 12 theo thang bo Beaufort (t 119 n 33 km/h
hay t 33 n 37 m/s bo ca Vit Nam ly theo vn tc gi trung bnh 2 pht). Theo cng thc (1) th p lc
gi 2 pht bng 80 daN/m
2
tng ng vi p lc gi 3 s l 135 daN/m
2
.
Trong khi , theo tiu chun TCVN 2737:1995 th ti H Ni, p lc gi 3 s, 20 nm l 95 daN/m
2
.
Do c s vnh nhau v s liu vn tc gi gia 2 tiu chun TCVN 2737:1990 v TCVN 2737:1995, c th
c s bin i kh hu trong tng lai, cn c phn tch v nhn xt v cc s liu ny khi cha c mt s liu
chnh xc no ca c quan kh tng thy vn. Tuy nhin, cc cng trnh ca ta xa nay thit k theo TCVN
2737:1995 vn an ton so vi TCVN 2737:1990 do mc d ly p lc gi 3s nhng cc cng thc tnh ton vn
nh gi 10 pht.
e) Cc vn khc: Nh cao tng thng c mt bng phc tp, mt ng cng thay i theo chiu cao, h s
kh ng cn c xc nh chnh xc. Ngoi ra, cc vn dao ng vung gc vi lung gi thi, gi xon,
mt n nh kh ng, tin nghi vi ngi s dng, nh hng ca cc cng trnh ln cn, gi ln cc kt cu
bao che,... cng cn c quan tm. C th cn c th nghim m hnh trong ng thi kh ng xc nh cc
h s p lc gi i vi kt cu chu lc v bao che, mt n nh kh ng, hin tng gi qun v dao ng
vung gc vi lung gi, cng nh cc vn v mi trng v tin nghi s dng di tc dng ca ti trng
gi.
5. Tc ng ng t
Theo tiu chun TCXDVN 375:2006, c trng c bn ca tc ng ng t l gi tr nh gia tc nn
tham chiu ly trn nn gc loi A, chu k lp 500 nm (xc sut xy ra ng t l 10% trong 50 nm). Tuy
nhin, cc nh cao tng thng c h s tm quan trng khi tnh ton ng t
I
= 1.25, tng ng vi chu k
lp 1000 nm (xc sut xy ra ng t l 10% trong 100 nm). Theo Ph lc F ca tiu chun TCXDVN 375 :
2006 i vi cng trnh cao hn 60 tng phi thit k vi gia tc nn ln nht c th xy ra. Song, khng r chu
k lp ly nh th no: 1000, 2500, 10000 nm hay nhiu hn? Hip hi nh cao tng th gii CTBUH (2008)
kin ngh s dng chu k lp xp x 2500 nm khi thit k khng chn. Tiu chun ASCE 7-05 quy nh gia tc
cc i xem xt ng vi chu k lp 2500 nm. Gi tr gia tc nn ng vi chu k lp 2500 nm s phi tham
kho kt qu nghin cu ca Vin Vt l a cu. Song, theo tiu chun TCXDVN 375 : 2006 (hay Eurocode 8),
iu 2.1 (4), gi tr ny c th xc nh nh sau da vo gi tr gia tc nn ng vi chu k lp 500 nm. Thc
cht, y l h s tm quan trng
I
ca cng trnh:
I
~ (T
LR
/T
L
)
-1/k
= (500/2500)
(-1/3)
= 1.71 (8)
hay a
g (2500 year)
= 1.71 * a
gR
(9)
V d: cng trnh siu cao tng xy dng T Lim, H Ni vi a
gR
= 0.1081g (trong g l gia tc trng
trng ly bng 9.87 m/s
2
) th a
g (2500 year)
= 1.71 * 0.1081g = 0.185g. Gi tr a
g
= 0.185g nm gia cp VII (0.1g)
v cp VIII (0.2g) theo thang MSK-64.
Trong khi cha c s liu ng t cung cp bi Vin Vt l a cu, c th ly h s tm quan trng
I
=
1.71 khi thit k theo TCXDVN 375:2006 i vi nh cao t 60 tng tr ln.
Khi tnh ton theo TCXDVN 375 : 2006, lu chuyn sang ph chuyn v tnh ton v chu k dao ng
ring c bn ca cc nh siu cao tng thng ln hn 4s. Ngoi ra, cn phi c nghin cu k v h s ng
x q i vi cc nh siu cao tng khi tnh vi chu k lp 2500 nm hay nh c cc tng cng out-riggers.
Kin ngh nn s dng tiu chun UBC:1997 hay ASCE 7-05 tnh ton ng t i vi nh siu cao tng
v cc tiu chun ny c ph phn ng gia tc tng ng vi chu k c bn T
1
= 10s (tng ng vi chu k
dao ng ring c bn ca nh 100 tng b tng ct thp). Hn na, M c rt nhiu kinh nghim xy dng nh
siu cao tng hn l chu u c bit cc khu vc b nh hng bi ng t. Khi thit k theo UBC:1997, h
s vng Z c th ly bng a
gR
/g. Cn khi thit k theo ASCE 7-05, cn c s chuyn i cng phu hn (cc tc
gi hy vng s c trnh by ring mt bi bo hay bo co khc).
Trong cc nh cao tng a chc nng hin nay, do yu cu kin trc cc tng thp cn c cc khng gian
rng. Mt s trng hp phi b tr sn chuyn hay dm chuyn. Cc kt cu ny thng vt khu ln,
chu mt trng lng rt ln truyn t cc tng pha trn qua cc ct hay vch chu lc. V vy, tc ng ng
t theo phng thng ng phi c xt n. Khi y cn phi xc nh tr s nh gia tc nn theo phng
thng ng a
gv
, theo TCXDVN 375:2006 th a
gv
= 0.9a
g
. Tuy nhin, do thnh ph H Ch Minh v H Ni l cc
th c th khng gn vi chn tm ng t, cn c thm tr s cng chn ng sng b mt M
s
, v
tham kho thm cc tiu chun khc nh EN 1998-1:2004 (Eurocode 8 khuyn ngh 2 gi tr: a
gv
= 0.9a
g
vi M
s
> 5.5 Richter v a
gv
= 0.45a
g
vi M
s
s 5.5), UBC 1997... hay tham vn cc c quan chuyn mn nh Vin
Vt l a cu c c cc gi tr hp l p dng trong tnh ton.
6. Kt lun
Bi bo ny tng kt cc ni dung lin quan n ti trng v tc ng khi thit k nh cao tng nc
ta. Cc yu cu chung v ti trng v tc ng c cp. Trong c hot ti gara nn ly gim xung
350 daN/m
2
nh tiu chun SNiP (2011), ti trng i vi bi p trc thng ly theo nhim v thit k hoc
theo UBC:1997 hay Eurocode 1. Khi tnh ton ti trng gi theo TCVN 2737:1995, i vi nh cao hn 20 tng,
h s tin cy 1.2 phi nhn thm vi h s tm quan trng 1.15 (hay h s tin cy = 1.37) do cc nh
ny thng c tui th 100 nm khng phi l 50 nm. Vn h s chuyn i chu k lp i vi ti trng gi
ng vi gi 3s v gi 10 pht cng c cp. y l cc im cn ch khi xot xt tiu chun 2737:1995
mi. Mt s kin ngh khi tnh ton ng t i vi nh cao hn 60 tng hoc c chu k dao ng ring c bn
ln hn 4s cng c xem xt, trong c h s tm quan trng, chu k lp tnh ton ng t, ph phn ng
chuyn v hay tiu chun UBC:1997 vi ng cong ph phn ng gia tc ng vi chu k dao ng ring ln
hn 4s (ti 10s). Tt c cc tng kt v kin ngh ny u c phn tch, nh gi c tham chiu mt s
tiu chun nc ngoi sao cho vic thit k kt cu cao tng, an ton v kinh t.
TI LIU THAM KHO
1. ASCE/SEI 7-05 Minimum design loads for buildings and other structures, published by American Society of Civil
Engineers, Virginia, USA, 338 p, 2006.
2. BS 6399 : 1996 Loading for buildings: Part 1. Code of practice for dead and imposed loads, British Standard institution,
September, UK, 11 p.
3. BS 6399 : 1997 Loading for buildings: Part 2. Code of practice for wind loads, British Standard institution, July, UK, 92 p.
4. BS EN 1991-1: 2002 Eurocode 1: Actions on structures, British Standard institution, July, UK.
5. BS EN 1998-1: 2004 Design of structures for earthquake resistance, British Standard institution, April, UK, 2005, 229 p.
6. CTBUH Recommendations for the seismic design of high-rise buildings, Council on Tall Buildings and Urban Habitat
(CTBUH) Publication, New York, USA, 2008.
7. QCVN 02 : 2009/BXD Quy chun k thut Quc gia S liu iu kin t nhin dng trong xy dng, Nh xut bn Xy
dng, H Ni.
8. SNiP 2.01.07-85* Nagruzki i vyzdeistvies (Ti trng v tc ng), Ministerstvo regionalnogo razvitija Rossijskoi
Federasii (B pht trin vng Lin bang Nga), Izdanie oficialnoe (xut bn chnh thc), Moscow, Lin bang Nga. 96 p,
2011.
9. TARANATH, B. S. Reinforced concrete design of tall buildings, CRC Press Taylor & Francis Group, New Your, USA,
923 p, 2010.
10. TCXDVN 375:2006 Thit k kt cu chu ng t, Nh xut bn Xy dng, H Ni, 296 trang.
11. TCVN 2737:1990 Ti trng v tc ng - Tiu chun thit k, Nh xut bn Xy dng, H Ni.
12. TCVN 2737:1995 Ti trng v tc ng - Tiu chun thit k, Nh xut bn Xy dng, H Ni.
13. UBC:1997 Uniform Building Code, Vol. 2. International Conference of Building Officials, Whittier, CA, USA.