NEDEN!

Y TARIM UYGULAMASI evre, insan ve hayvan salna zarar vermeyen bir tarmsal retim yaplmas doal kaynaklarn korunmas, tarmda izlenebilirlik ile srdrlebilirlik ile gda gvenliinin salanmas amacyla yaplan tarmsal retim modeline yi Tarm Uygulamalar denir. limiz sahip olduu iklim, toprak ve su koullar ile tarmsal retim iin son derece avantajl konuma sahiptir. Buna karlk, reticilerimizin babadan kalma (geleneksel) retim teknikleriyle retim gerekletirmeleri ve buna bal olarak da teknik hizmet alma konusundaki isteksizlikleri tarmsal retimimizde bir takm sorunlar ortaya kartmtr. zellikle bilinsiz zirai ila uygulamalar, tarmsal rn ihracatmzda kalnt sorunu yaamamza neden olmutur. Blgemizde yi Tarm Uygulamalar artlarnn, tm sektr alanlar tarafndan benimsenip, doru ekilde uygulanmas ve uygulatlmas, lke tarmmzn gelecei asndan byk nem tamaktadr. yi Tarm Uygulamalar konusundaki gelimeler sayesinde baka meyve-sebze retimimiz olmak zere, tarmsal retimimizin tamam ve ihtiyacmz i ve d pazarda rekabet ansn yakalayacaktr. D pazara gvenli rn sunulurken, lkemiz insannn da salkl ve gvenilir rn tketmeleri bu ekilde salanacaktr. yi Tarm Uygulamalar (TU) FAO tarafndan, Tarmsal retim sisteminin sosyal adan yaanabilir, ekonomik adan karl ve verimli, insan saln koruyan, hayvan salk ve refah ile evreye nem veren bir hale getirmek iin uygulanmas gereken ilemler olarak tanmlanmaktadr. TUnun amac insan salna ve evreye zarar vermeyecek retimin yaplmasdr. Bunun iin TU, Zararllarla Entegre Mcadele (Integrated Pest Management, IPM) ve Entegre retim Yetitiricilii (Integrated Crop Management ICM) tekniklerinin, retimde birlikte uygulanmasn nermektedir. retim sonras hasat ve depolamada hijyenik koullarn salanmas ve rne herhangi bir bulumann nlenmesi amacyla Tehlike Analizi ve Kritik Kontrol Noktalar (Hazard Analysis Critical Control Point HACCP) ilkelerinden yararlanlmaktadr. Bylece iyi tarm uygulamalar artlarna uygun ekilde elde edilen rnn, insan salna zararl kimyasal, mikrobiyolojik ve fiziksel kalntlar iermedii; evreyi kirletmeden ve doal dengeye zarar vermeden retildii; retimi srasnda insan ve dier canllarn olumsuz etkilenmedii; retildii ve tketildii lkelerin tarmsal mevzuatna uygun olarak retildii belge ile garanti altna alnm olmaktadr. Hzla artan dnya nfusu, deien beslenme alkanlklar ve besin ihtiyalar, ekolojik dengedeki olumsuz deiiklikler, yeni tarmsal teknikler ve tarm rnlerinin ilenerek tketime hazr hale getirilmesinde artarak eitlenen yntemler, insan salna zararsz gdalarn temininde baz sorunlar da birlikte getirmitir. Bununla birlikte, zellikle son yllarda tketici bilincinin giderek artmasyla gda pazarnda gvenli olduu garanti edilebilen rnler daha ok tercih edilmeye balanmtr. yi tarm uygulamalarnda bir takm kurallara uyma zorunluluu getirilmi olup, bu zorunluluklar yine evre insan ve hayvan salnn korunmasna yneliktir. Belli bal yasal zorunluluklar; Organik maddelerin su kaynaklar, akarsu yataklar ya da drenaj kanallarna boalmamas, Toplanlan (sv gbre, fym, hayvansal gbre, gbre yeri, toprak suyu, kmes hayvanlar gbresi, stlk atklar, silaj kanal harcanan mantar kompostu, koyun banyosu, iftlik kimyasallar, iftlik d organik atk, atk ukuru ve endstri atk ve kalntlar) atklar veya kirlilik iin risk yaratan tarzda depolanmamas,

 Sv gbrenin, hayvansal gbrenin ya da kimyasal nitrojenin kirlilik iin risk oluturan ekimaralk aylarnda atlmamas, iddetli dzeyde kaak avlanma (ruhsatsz) ya da iddetli dzeyde ar otlatmann kirlilik riski yaratmamas, lenmemi alanlarda 15 Nisan ve 31 Austos arasnda vejetasyonun yaklmamas, Kimyasal gbrelerin, akarsu yataklarnn 1.5 mden daha yaknda olmamas, Organik maddenin i kuyularda 50 m ve daha ieriye, devlet su kaynaklarnn 300 m ve daha ieriye ya da akarsu yataklarnn 10 m ve daha ieriye kadar dalmamas, Organik maddenin belirgin ekilde kirlilik riski arz eden slak, sular altndaki, donmu ya da akarsu yataklarna doru ar derecede meyilli alanlardaki varlnn bulunmamas, D snrlarn (umuma ait otlak alanlar hari) ya da iftlik hayvanlarnn olduu yol kenarndaki it alanlarnn bu hayvanlarn zararna dayankl olmas, Gbre, organik madde ve pestisit gibi maddelerin iletmeye giri ve iletmeden k kaytlarnn tutulmas, Yasaklanm byme dzenleyicilerin kullanlmamas. Kresel evre sorunlarnn giderek arlat gnmzde, Y TARIM UYGULAMALARI insanlk iin yeni bir umut kaynadr. Y TARIM UYGULAMALARI LE LGL DESTEKLEMELER yi Tarm Uygulamalar Destekleme demesi yaplmasna Dair Tebli 16 Ekim 2011 tarihinde yrrle girmi olup; evre, insan ve hayvan salna zarar vermeyen bir tarmsal retimin yaplmas, doal kaynaklarn korunmas, tarmsa izlenebilirlik ve srdrlebilirlik ile gvenilir gda arznn salanmasna ynelik yi Tarm Uygulamalar yapan iftilerin birim alan zerinden desteklenmesine ilikin usul ve esaslar belirlemek amacyla hazrlanmtr. deme Yaplacak reticiler: a) TU Ynetmeliine gre bireysel veya grup halinde meyve sebze rnlerinde veya rt altnda yi Tarm Uygulamalar yapan, b) Yetkilendirilmi kurulularca 2011 ylnda dzenlenmi yi Tarm Uygulamalar sertifikasna sahip olan, c) KSD 2011 retim sezonunda kaytl olan, d) rt altnda yi Tarm Uygulamalar yapan iftilerden KSY kaytl olan, e) Bu Teblide TUD uygulamalar ile ilgili belirtilen usul ve esaslara gre bavuru yapan reticilerimiz yararlanacaktr. deme Miktar: TUsna uygun iftilere, meyve sebze retim alanlar iin dekar bana yaplacak destekleme demesi 20 TLdir. rt alt retim alanlar iin dekar bana yaplacak destekleme demesi 80 TLdir. TUD bavurular ve bavurularn kabul: iftilerin, 01.02.2012 tarihinden itibaren 16.03.2012 gn mesai bitimine kadar Ek-4e uygun TUD bavuru dilekesi ile KSye kaytl olduklar l-le mdrlklerine bavuru yapmalar gerekmektedir.

(2) iftiler bavuru dilekesi ekinde, 01.01.2011 ile 31.12.2011 tarihleri arasnda dzenlenen ve 2011 ylnda geerli olan TU sertifikas ile birlikte Ek-5e uygun olarak yetkilendirilmi kurulularca dzenlenmi TU sertifika ekine ibraz etmek zorundadr.

Hazrlayan Levent KIRCA Zir. Yk. Mh. http://www.etarim.net