NSZ

Sevgili renciler, retmenler ve Veliler,

stanbul Valilii tarafndan balatlan evre Eitim ve Uygulama projesine gnll destek olmak amac ile l evre Mdrlnn koordinasyonunda eitli sivil toplum kurulular temsilcileri, l Milli Eitim Mdrl, l evre Mdrl ve Orman Blge Mdrl temsilcileri olarak, 2001-2002 eitim yl ierisinde bir araya geldiler ve l evre alma Komitesini oluturdular. alma Komitesi, evre Eitim ve Uygulama Projesi(EP) kapsamnda almalarn srdrrken, projenin eitim blmne katk olarak, sizler iin bir rehber kitapk hazrlamaya karar verdi. Birlikte haftalarca elinizdeki bu rehberi hazrlamak iin alld ve i blm, paylam ve dostluk iinde amaca ulald. stanbul Ekonomik Sosyal ve Kltrel birlii Konseyi evre Komisyonu olarak, bu projeyi alma programmz iine alarak, evre Eitim ve Uygulama Projesine destek olduk. Bu Rehber kitapk, sizlere, evre alma gruplar oluturarak, evre konularnda aratrmalar, okul iinde oyunlar, anket almalar, gsteriler ve tartma programlar gerekletirmeniz iin yol gsterecektir. nerilen etkinliklerle amalanan; evre sorunlarna zm bulma konusunda yeni bilgiler ve deneyimler kazandrmak, evreye duyarl bir biimde almalarn zevkle yrtlmesini ve bunlar evrenizdekilerle paylamanz salamak. Yarnn bykleri ve geleceimiz olan siz ocuklarn baarl, evresine duyarl ve evre gnlls yurttalar olarak yetimesi dilei ile stanbul Konseyi evre Komisyonu

 NDEK LER

Giri Okul evre alma Komitesi Oluuyor Okul evre alma Komitesi iin letiim Tablosu evre Konulu Kaynak Kitaplarn Listesi evre Etkinlikleri Takvimi

7 8 10 13 14

Okul evre alma Komitesi Yl ii Srecek almalar Elenceli evre Etkinlikleri

15 25

G R
Sevgili evre Gnlls renciler ve retmenler, Bu rehberi elinizde tutuyorsanz, evre sorunlarnn farkndasnz ve bir doa dostusunuz demektir. Bu harika!... nk, soluduumuz havann, itiimiz sularn hzla kirlenmesi, bitki ve hayvan trlerinin giderek yok olmas, her geen gn bilinsiz tketim ile ple dnen dnyamzdaki evre sorunlar ancak sizin gibi evre sorunlarna duyarl evre gnlllerinin abalar ile zmlenebilir. Elinizdeki rehberi hazrlarken amacmz; Okulunuzda bir evre alma Komitesi oluturarak, yl boyunca ekip halinde yararl ve etkili almalar yapmanz, Yapacanz eitli etkinliklerle evre konularna dikkat ekmeniz, Okuldaki dier renciler, tm okul alanlar ve aratrdnz konular paylamanz, ailelerinizle

Okulunuzu evre konularna duyarl, evreci ve doa dostu okul haline getirerek, bakalarnda da model oluturmanz. Okulunuzun, gelecek nesillerce rnek alnacak ve gurur duyulacak, evre etkinlikleri tarihini yazmaya balamanz.

Okullarda evre Eitim ve Uygulama Projesi (EP) kapsamnda, okulunuzda bir Okul evre alma Komitesi oluturdunuz mu? Oluturduysanz, grubunuzdaki arkadalarnzla bir araya gelerek, bu rehberdeki etkinlikleri uygulayabilirsiniz. Henz, evreci arkadalarnz ve retmenlerinizle bir araya gelmediyseniz, ite size iyi bir frsat

OKUL EVRE ALIMA KOM TES (OK) OLUUYOR:

1. Okullarda evre Eitim ve Uygulama Projesi (EP) Ynergesini dikkatlice okuyunuz ve kendinizle ilgili grevleri reniniz. 2. EP projesi kapsamnda Okul evre alma Komitesi (OK) oluturduysanz, bu gruptaki arkadalarnzla almalara balayabilirsiniz. Henz bir alma Komiteniz yoksa Okul evre alma Komitesi (OK) kurmak iin almalara balaynz. - Mdrnzle ve evre Gnlls retmenlerinizle grerek, OKnin kurulacan tm snflarda duyurun. - OKni, Okul mdrnzn bakanlnda 2 evre Gnlls retmen, her snftan seilen en az 5 evre gnlls renci arasndan belirlenen EP sorumlusu 2 evre Gnlls renci ve Okul-Aile Birliinden bir Veli alarak oluturun. 3. Okul evre alma Komitesini yukarda anlatld ekilde oluturduktan sonra snflarnzda bulunan dier evre Gnlls renciler ile toplant dzenleyin. Tm OK yelerini ilk toplantnza davet edin. Toplantya katlrken, Okul evre alma Komitesi Defteri (OK Defteri) oluturmak zere bir defter hazrlayn.

Okul evre alma Komitesi ilk toplantsnda:

A. Rehberi hep birlikte okuyun. Hepiniz tek tek sorumluluk almak istediiniz grevleri belirtin. simlerinizi, bu grevler karsndaki kutulara yazn. B. alma takvimi tablosunda yapacanz uygulamalarn tarihlerini iaretleyin. C. OK Defterine yelerin ad soyadlar ve telefon numaralarn liste halinde geirin. Bu deftere, toplant tarihlerinizi, alnan kararlar ve etkinlikler bittikten sonraki raporlarnz rehberde verilen rneklere uygun olarak ileyin. 4. EP Sorumlusu evre Gnlls rencilerin grevleri; OKni temsil etmek ve tm arkadalarna aldklar sorumluluklarn gereini yapmalarna yardm etmek olacaktr. Ayrca 2 yazc seerek, OK defterinin dzenli ilenmesini salayn. Tm yeler en az bir etkinlikte grev almallar. Bir yeniz OK fotorafs olabilir. Yaplan her etkinliin fotoraflarn ekebilir. Bu fotoraflar defterinizde ve sergilerinizde kullanabilirsiniz.

5. Yl sonunda almalarnzn fotoraflarn ve raporlarnzn birer kopyasn, l Milli Eitim Mdrl, l evre Mdrlne, le Kaymakamlna gndererek okulunuzun evreci baarlarn tantabilirsiniz. Okul evre alma Komitesi (OK) olarak okulunuzda, sokanzda, mahallenizde karlatnz evre sorunlarn belirleyin. ncelik sralamasn yapn. Okul bnyesinde oluturacanz projeleri (Geri kazanm, yeil alan oluturma vb.), yl boyunca yapacanz eitim ve uygulama programn belirleyin. evre eitimi iin retmenleriniz, konusunda uzman kiiler ve sivil toplum rgtlerinden destek alabilirsiniz. EP Ynergesine gre evre Gnlls renciler retmenleri eliinde gruplar halinde evre denetimleri yapacaklardr. Bunun iin ayrca herhangi bir izin gerekli deildir. evre Gnlls renciler karlatklar olumsuzluklar zerine ilgililerini uyaracaklar. Sorunlarn takipisi olacaklardr. Bir sonraki denetimlerde sorunlarn giderilmedii grlrse retmenlerin gzetiminde Tespit kaz Formu dzenlenecektir. Her ayn 4. Perembe gn OK toplantsn gerekletirerek o ay iinde yaplan almalar, dzenlenen tespit ikaz formlarn inceleyip, okul bnyesinde zmlenecek sorunlar elbirlii ile znz. zm le evre almasnda gerekleecek tespitlere ait ikaz formlarnn bir kopyasnn OK Bakan-Okul Mdr tarafndan le evre alma Komitesine iletilmesini salaynz. Aylk faaliyet raporunuzu her ayn 1. Perembe gn le evre alma Komitesinde olacak ekilde gnderiniz. Bildiiniz gibi le evre alma Komitesi ( K) Bakan Kaymakamdr. K toplantlarnda, ileye gnderilen ve ile yneticileri ve ilgililerince zmlenecek konulara ncelik verilecek ve deerlendirme sonras Tespit kaz Formunu gnderen okula konu ile ilgili bilgi verilecektir.

EVREC
Kurum/ Kurulu Ad
evre ve Orman Bakanl, Ankara stanbul l Milli Eitim Mdrl, Caalolu stanbul l evre ve Orman Mdrl, Sirkeci - Eminn

LET M TABLOSU
Faks Numaras
0 312 285 27 42 (212) 526 13 82

Telefon Numaras
0 312 287 99 63 (212) 519 35 61

web/e-posta adresi
www.cevreorman.gov.tr www.istanbul-meb.gov.tr

www.istanbul.gov.tr 0 212 519 49 15 0 212 520 13 60 EP BROSU: 1217 grup e mail: cevre-egitimprojesi@ yahoogroups.com

stanbul Orman Blge Mdrl, Saryer stanbul li evre Koruma Vakf, Eminn stanbul Bykehir Belediyesi evre Koruma Dairesi Bk.-Fatih STA Kompost Tesisi Kasmpaa le Milli Eitim Md.l le Belediye Bk.l ledeki evre Dernei Atatrk Arboretumu Baheky Bilim ocuk Dergisi P.K.156 Kavakldere, Ankara Buday Dergisi Eminn Bilim Merkezi Vakf Deneme Bilim Merkezi, Takla evre Gnllleri Dernei EVKO-evre Koruma ve Atklar Deerlen. Vakf EKL-evre ve Kltr Deer. Koruma Tantma Vakf, Beyolu Deniztemiz/TURMEPA Dernei, Kadky Doa ile Bar Dernei Doa Gnllleri Birlii, Doal Hayat Koruma Dernei Eminn

(212) 262 77 09 (212) 513 16 90 (212) 419 40 00 (212) 231 75 32

(212) 262 18 76 (212) 514 00 99 (212) 449 47 51 (212) 231 76 14

istanbulorman@mynet.com

www.ibb.gov.tr

www.istac.com.tr

(212) 226 23 35 (212) 226 23 37 (312) 468 53 00 (212) 528 63 03 (212) 292 08 93 (212) 245 00 36 (216) 428 78 90 (212) 266 73 42 (212) 251 54 44 (216) 343 78 93 (216) 310 93 01 (216) 414 90 25 (212) 561 19 19 (216) 310 40 03 (212) 528 20 30 (312)427 66 77 (212)528 63 13 (212)292 08 94 (212) 245 00 37 (216) 428 78 95 (212) 266 73 44 (212) 251 54 45 (212) 344 21 77 (216) 414 90 26 (212) 570 50 60 (216) 333 73 85 (212) 528 20 40 www.bilimmerkezi.org.tr www.biltek.tubitak.gov.tr/cocuk cocuk@tubitak.gov.tr

www.cevko.org.tr www.cekulvakfi.org.tr

www.turmepa.org.tr turmepa@ku.edu.tr dib@mail.koc.net

www.dhkd.org kelaynak@dhkd.org

Ekoloji ve evre Dostlar Dernei, Fndkzade Hayvanlarn Yaam Haklarn Koruma Dernei, Bykdere stanbul evre Mhendisleri Odas stanbul Konseyi, evre Komisyonu (Raportrlk) stanbul Sanayi Odas evre ubesi; Beyolu Kat Atk Trk Milli Komitesi Kriton Curi evre Vakf, atalca TEMA-Trkiye Erozyonla Mcadele, Aalandrma Vakf, Levent TDAV-Deniz Aratrmalar Vakf TREK Trkiye evre Koruma ve Yeillendirme Kurumu Trkiye evre Vakf Trkiye Hayvanlar Koruma Dernei, ili TDER Tketiciler Dernei TKODER Genel Merkezi,Kadky YAED-Yeil Admlar evre Eitim Dernei,Nianta Yeil Bar / Greenpeace,Taksim

(212) 632 71 93 (212) 518 02 84 (212) 230 21 93 (212) 252 29 00 (212) 252 29 00 (212) 232 90 15 (212) 251 46 37 (212) 251 46 37 0 212 268 08 98 (212) 263 73 39 (212) 281 10 27 (212) 502 29 00 (216) 424 07 72 0216 338 00 17 (312) 425 55 08 (212) 246 11 11 (212) 660 47 48 (216) 349 85 10 (212) 246 12 44 (212) 292 76 19 /20 (212) 767 90 08 (212) 281 11 32 (212) 424 07 71 0216 338 55 92 (212) 418 51 18 (212) 232 23 71 (212) 543 72 57 (216) 414 80 68 (212) 230 22 13 (212) 292 76 22 adimlar@prizma.net.tr www.tuder.net E-Mail: bilgi@tuder.net www.tema.org.tr temaavrupa@ixir.com www.kcekmece-bld.gov.tr cmoist@superonline.com cevre@iso.org.tr www.iso.org.tr cevre@iso.org.tr

www.turcek.org.tr cevre@turcek .org.tr

(Sivil Toplum Kurulular alfabetik sraya gre verilmitir. nternette cevre kelimesini yazarak arama yaptrrsanz yaklak 6000 adet web sayfasna olaabilirsiniz. ) Gereksinim halinde yeni iletiim numara ve adresleriyle listeye devam edebilirsiniz

EVRE KONULU KAYNAK K TAPLAR L STES

K TAP ADI
Ekoloji Yaadmz Gezegen ocuklar ve Gndem 21 Gezegenimizi Kurtarmak Toprak Erozyonu Ne Kadar Yeterli? Yarn Dnmek Son Vaha Su evreye Bak Erozyon Yok Ettiimiz Ormanlar Biyoeitlilik nemi ve Korunmas Topran 7000 Yllk yks Orman ve Biz Aalandrmalar in Tr Seimi Yeryz Gezegeni Eitim CD si Erozyon Belgeseli Kaseti Kk Ta Paras Dilek ile tr Hanm Tatile Gidiyoruz Doadaki Ayak zlerimiz Gezegenimizin Dostlar Caretta caretta Kat Atklar Karikatrl evre Rehberi Elenceli evre Eitimi Su (ilkretim 4-8 iin) eitli Posterler ocuklar 50 Basit nlemle Doay Kurtarabiliriz ABC evre evre ve ocuk ocuk Su Trkiye evre Atlas evre ve nsan

YAYINCI
Tbitak ule Yaynlar TEMA Doal Hayat Koruma Der. EVKO Beyaz yaynlar (liselere) Yeil Admlar evre Ei. Der. DHKD EKL Trkiye evre Vakf SO Yayn SK Yayn evreBakanl

EK B LG
Kitaplardan satn alnabilir. TEMA dan satn alnabilir DHKD dan satn alnabilir EVKO dan satn alnabilir Kitaplardan alnabilir. YAED den satn alnabilir DHKD den satn alnabilir EKL den temin edilebilir. TVdan satn alnabilir. SOdan alnabilir. SK den alnabilir. evre Bakanlndan temin edilebilir.

D ER LG L K TAPLARI L STEN ZE EKLEY N Z.

EVRE ETK NL KLER TAKV M

GN AY ETK NL K / KUTLANAN GN - HAFTA

04 06 16 22 31 08 15
02

EK M EK M EK M EK M EK M KASIM
OCAK

Hayvanlar Koruma Gn Dnya ocuk Gn, Dnya Gda Gn Kentsel Arasz Gn Uluslararas Karadeniz Gn Erozyonla Mcadele Haftas
Enerji Tasarruf Haftas

02 01 15 21 22 22 22 31 05 01-09 15 17

UBAT MART MART MART MART N SAN MAYIS MAYIS HAZ HAZ HAZ HAZ RAN RAN RAN RAN

Dnya Sulak Alanlar Gn Yeilay Haftas Dnya Tketiciler Gn Dnya Ormanclk Gn Dnya Su Gn Dnya Yeryz Gn ( Dnyann Doum Gn ) Dnya Biyolojik eitlilik Gn Dnya Sigaraszlk Gn (Sigaray Brakma Gn ) Dnya evre Gn ve Haftas evre Haftas Toprak Bayram Dnya lleme ve Kuraklkla Mcadele Gn

Etkinlikler Eitim retim Dnemini Kapsamaktadr. UYGUN GRDNZ ETK NL KLER TAKV ME EKLEYEB L RS N Z

OKUL EVRE ALIMA KOM TES (OK) iin; YIL BOYU SRECEK ALIMALAR
Okul evre alma Komiteniz (OK) kuruldu. Toplant tarihlerini kararlatrdnz. lk toplanty yaptnz. Rehberde nerilen almalarla ilgili i blmn gerekletirdiniz. Aada her ay sonu yazmanz gereken rapor rnei bulunmakta. Her ay ba, bir nceki ayn etkinlik raporunu defterinize yaznz. Okul Mdrnze sununuz.

Okul evre alma Komitesi Aylk Raporu

TAR H ( LG L AY-YIL): OKULUN ADI: EVRE GNLLS RETMENLER N ADI SOYADI: EP SORUMLUSU EVRE GNLLS RENC LER ve YAZICILARIN ADI SOYADI :

BAARILARIMIZ Gerekletirilen Etkinlikler

ZORLUKLARIMIZ

NER LER M Z VE D LEKLER M Z

(Aylk raporlarnz ksa ve ak ekilde olmaldr)

1. Her dnem en az bir kez bulunduunuz ilenin Kaymakamn, Belediye Bakann ziyaret edin, ilenizdeki evreyi koruyucu yaplan almalar ile ilgili bilgi aln, kendinizi tantn ve destek isteyin! Ziyaret tarihlerinizi imdiden alma takviminize ileyin. 2. lenizdeki size yakn dier okullarn OKlar ile tann, bir araya gelerek almalarnz paylan! lenizdeki dier okullarn telefon numaralarn bulun ( Koordinatr Mdrnz ile grn) . OKlarn davet edin, onlar ziyaret edin. Mmkn olursa, mdrnzn yardm ile iledeki tm OKlar ile, bir toplant dzenleyin. Deneyimlerinizi paylan. 3. evre Panosu/Kesi oluturun! evre Panosu Sorumlular evre Gnlls rencinin Ad Soyad:

lk toplantnzda okul mdrnz ve ilgili retmenlerinizle birlikte tm rencilerin grecei bir duvarda ilanlarnz, resim ve posterlerinizi asmak zere EVRE Kesi oluturun. OKdan 2 kii bu keden sorumlu olsun (ilk toplantda bu sorumlularn adn belirleyin). Ke sorumlular bata olmak zere hepiniz bu keye: Her hafta evre ile ilgili gazete yazlar, Karikatrler, bulmacalar, evre etkinlii haberleri asarak, hem dier ocuklarn ve velilerin dikkatini evre konularna ekin hem de yaptklarnzdan haberdar ederek, sizlere katlmalarn zendirin. 4. Okulunuzun faydalanmas iin evre Konulu Kaynaklar projesi. evre Konulu Kaynak Kitaplar Aratrma, Duyurma ve Oluturma Sorumlular evre Gnlls rencilerin Ad Soyad: evre Gnlls retmenin Ad Soyad: Okul Aile Birlii / Koruma Dernei Temsilcinin Ad Soyad: Bu almay gerekletirmek zere ilk toplantda aranzdan istekli olanlarla evre Konulu Kaynaklar- Projesi alma Grubunu kurun.

Bu grupta: 1- Okul Aile Birlii yeleri, 2- evre Gnlls bir retmen, 3- evre Gnlls renciler yer alsn. Sadece bu grup ayr bir toplant yaparak bu konudaki kaynak kitap, malzemeleri nasl aratrp, duyuracaklarn planlasn. alma plannz u ekilde olabilir : Okulda evre konularnda kaynaklarn bir listesini byk bir afi haline getirin ve evre Panosuna asarak, yl boyu asl kalmasn salayn. Yl iinde gerekirse eklemeler yapn. Okul Aile Birliinden yardm isteyerek bu listeyi (bir sayfadr) fotokopi ile oaltmalarn ve tm retmenler ve velilere datmalarn isteyin. Okul evre alma Komitesi ve Okul Mdr birlikte, Okul ve mahalle evresindeki kiilere hitaben bir sayfalk evre Kitaplar Kampanyas balkl mektup yazabilirsiniz ve bu kitaplarn okul kitaplna balanmasn isteyebilirsiniz. evre panosunun evre kaynaklar kesinde Ktphaneler Haftas (mays aynda) srasnda kitap, kaset ba yapan velilere teekkr edin (mektup yazn veya okula davet edin) . 5. Okulunuzda kullanlm (Atk) ktlar toplayn ve geri kazanmn salayn!

Atk Kt Ynetimi Sorumlular evre Gnlls rencilerin Ad Soyad:

Aranzdan birka arkadanz bu almay yrtsn. Bu alma iin: Byke karton kutular bulun (bakkallardan, beyaz eya satclarndan bulabilirsiniz), Kutularn zerini dikkat ekecek ekilde boyayn ve kullanlm ktlar iine atlmasn gsterecek yazlar yazn ya da posterler yaptrn, Kutular koyduktan sonra, retmenlerinizden izin alarak bir ders srasnda tm snflar tek tek dolan ve arkadalarnza kullanlm ktlar (evden de getirebilirler) bu kutulara brakmalarn syleyin. Kutular dolunca, Belediyenizi arayarak ( le Belediyesi veya Byk ehir Belediyesi evre Koruma ve Gelitirme Daire Bakanl) ktlarn alnmasn salayn. Bir ylda ne kadar kt topladnz bulmak zere kayt tutun.

6.

Her ay okulunuzda Elenceli evre Eitimi etkinlikleri dzenleyin! Tm evre gnllleri bu almada zaman zaman yer alabilir. almalar evre Gnlls retmeniniz ynlendirebilir. Her alma iin istekli rencilerden kk gruplar oluturarak i blm yapn. lerideki sayfalarda her ay iin uygulayabileceiniz evre eitimi etkinlikleri nerilmitir. (Bu blmde her ay farkl arkadalar sorumluluk alabilir)

7.

Okul evre alma Komitesinin tantm iin aln! OK Tantmndan Sorumlular evre Gnlls rencilerin Ad Soyad:

Bu grup Okul evre alma Komitesini okul iinde rencilere, velilere, ile sakinlerine, le Belediyesi ve Kaymakamla tantmay hedeflesin. Tantm iin yaplabilecek almalardan bazlar: Okuldaki, EVRE kesine veliler ve renciler iin tantm yazlar yazmak, ledeki dier okullarla tanmak, Kaymakamlk ve Belediyeyi ziyaret ederek, almalarnz anlatmak, destek istemek, Yerel radyo ve varsa gazetede almalarnz anlatmak, Varsa yerel gazetelere haber yazarak yollamak, evreci Sivil Toplum Kurulularn ziyaret etmek. 8. evre Haberlerini Yaznz! (Okul evre Gazetesi Hazrlamak) Haberinizi ve varsa ilgili fotoraflardan oluan Okul evre Gazetenizin bir kopyasn Kaymakamlk ve l evre Mdrlne, postalayabilir ya da bir veli aracl ile iletebilir, almalarnz ile ilgili bu kurumlar bilgilendirebilirsiniz. Haberlerinizi Okul EVRE Kesine asabilirsiniz.

Gazete haberinizi aadaki ekilde yaznz:

evre Haberleri Yazm Tablosu TAR H: OKULUN ADI: TELEFON / FAKS NUMARASI. HABER HAZIRLAMA GRUBU: Haber 1: evreyi koruyucu almalar, uyarlar, ikazlar. Haber 2: evre Eitimi Etkinlikleri ile ilgili haberler Haber 3: Blgenizle ilgili genel evre haberleri Ek : evre ile ilgili iir , yaz ,karikatr. etkinlikleri yanstan fotoraflar

( Bu safyay almalarnz dorultusunda yeniden dzenleyebilirsiniz. )

9. OK Defterine, tm ye bilgilerini, toplant tarih ve kararlarn, etkinlik raporlarn yaznz ve ekilen fotoraflar koyunuz! OK Defterinin lenmesi-Anlar ve Albm Hazrlama Grubu evre Gnlls rencilerin Ad Soyad:

Yazma becerisi gelimi arkadalar bu sorumluluu alabilirler. Defterinize etkinlikler, karlalan glkler, paylalan gzel anlar resimler de eklenerek yazlabilir. Kazanlan bilgi ve deneyimleri gelecek yllarda, Okul evre alma Komitesinde grev alacaklara bilgi ve deneyimlerinizi aktararak, okulunuzun evreci etkinliklerinin tarihesini oluturunuz.

10.

Yl iinde yapacanz toplantlarnzda bu tablodaki tarihlere uygun alp, alamadnz kontrol ediniz! OKUL EVRE ALIMA KOM TES Y I L L I K Kasm E T K N L Ocak K P R O R A M I ( ALIMA TAKV M ) ubat Mart Nisan Mays Haziran

Sra 1

Etkinlik le Kaymakaml ziyaret

(her dnem en az 1 kez) (tarih, kiileri yaznz)

Ekim

Aralk

le Belediyesini ziyaret
(her dnem en az 1 kez) (tarih,kiileri yaznz)

ledeki dier okullarn OK leri ile toplant.

(tarih, kii belirtin)

Okulda evre panosu/kesi (her ay iin

sorumlu kiileri yazn)

Okulda evre konulu kaynak kitaplar tantmak

(ileri, kiileri yazn)

srekli asl kalacak bir afi hazrlamak

afii okulda asmak ve kitap listesinin bulunduu sayfay hazrlamak

Okul Aile Birlii aracl ile oaltmak , datmak

devam

devam

devam

ktphane ler haftasnda evre konulu kitaplarla ilgili etkinlik yapmak

Devam evre Haftas Etkinlikleri

Sra

Etkinlik Okulda kullanlm kt toplama ve geri kazanma gnderme OK d tantm yapmak (yaz,
yayn ve toplantlarla i plan ve sorumlu kii)

Ekim

Kasm
kutular hazrlama duyurma

Aralk
toplama

Ocak
toplama,

ubat
toplama

Mart
toplama

Nisan
toplama

Mays
toplama

Haziran
toplama

10

OK Gazetesi oluturmak anlar albmn hazrlamak

(iler, sorumlu kii)

11

Okula konumac davet etmek, evre gezisi yapmak/etkinlik dzenlemek

( iler ve sorumlu kii)

12 13 14 Tabloyu kendi programnz dorultusunda yeniden dzenleyin, ek ileri bo blmlere yazn ve etkinliklerinizi kaydedin

ELENCEL

EVRE E T M

ETK NL KLER

Sevgili evre Gnlls arkadalar, bu blmde yer alan etkinlikler, Yeil Admlar evre Eitim Dernei tarafndan hazrlanmtr. Ayrntl bilgi iin bizleri arayabilirsiniz. Etkinlikleri tek tek okuyun ve arkadalarnzla i blm yaparak, bu etkinlikleri okulunuzda gerekletirmek iin alma takvimine tarihleri iaretleyin. Her etkinlii gerekletirirken fotoraf ekmeye ve sizi gldren, dndren ya da artan olaylar defterinizde anlar ve albm blmne yazmay unutmaynz. Etkinlikleri okulunuzun artlarna gre deiik ekillerde gerekletirebilirsiniz. (Tm okulu bir araya gelerek toplant eklinde ya da snflara girerek 20 dakikalk elenceli eitim eklinde veya, evre kesinde her gn soru ve cevaplarn yer ald afi/posterle gerekletirebilirsiniz.) imdi: 1. Etkinlikleri birlikte okuyunuz. 2. Her etkinliin karsna, gerekletirecek gnll rencilerin adlarn yaznz. 3. OK toplantlarnda etkinlik almalarnz birlikte gzden geiriniz. Etkinliklerin banda belli bir ay iinde yaplmas neriliyor. Ancak, mutlaka o ay iinde yapmanz art deildir. Dilediiniz zaman ve uygun olursa birka etkinlii bir arada da uygulayabilirsiniz. nemli olan, yl sonuna kadar nerilen tm etkinlikleri gerekletirmeniz ve bylece okulunuzda etkili bir evre eitimine ulamanzdr.

AYLIK ELENCEL EVRE E T M ETK NL KLER : EYLL-EK M AYI ETK NL KLER

KONU: YANGINDAN KORUNMA HAFTASI (25 Eyll- 1 Ekim) UYGULAYANLARIN ADI SOYADI:

1. l snrlar ierisinde olmu byk yangnlar aratrn. EVRE kenizde bu yangnlar hakknda aratrmalarnz yazarak asn. 2. Orman yangnlar konusunda, (zararlar, tarihte byk yangnlar, sebepleri) konusunda bir sayfalk yaz, iir, resim ve karikatr yarmas ilan edin. Kenize asn.

KONU: HAYVANLARI KORUMA GN (4 Ekim) STANBULUN KURTULUU (6 Ekim) CUMHUR YET BAYRAMI (29 Ekim) UYGULAYANLARIN ADI SOYADI:

1.

linizdeki tm hayvan koruma derneklerini aratrn. Bir liste halinde EVRE Kesine asn. Trkiyenin hayvanlar konusunda byk bir afi hazrlayn.

2. Byklerinizden, okulunuzun bulunduu mahallenin evre asndan dnn bugnn karlatrmalarn isteyin. Bulduklarnz EVRE kesinde duyurun. 3. Okulunuzun evresini ema ile gsterin. zerinde, evredeki aalar, doal kaynaklar iaretleyin. Byk bir afi halinde asn. 4. Cumhuriyet tarihi boyunca, kendi mahallenizin doal evresindeki deiiklikleri aratrp, yazma konusunda okul iinde bir yarma dzenleyin. Mahallenizin doal evresini iyi tanyan kiileri okula davet ederek arkadalarnza anlatmasn salayn.

KASIM AYI ETK NL KLER

KONU: ATIKLAR ( 1. BLM ) UYGULAYANLARIN ADI SOYADI:

Siz arkadalarnza soruyorsunuz: KULLANMA SRES DOLAN VE YAADIIMIZ ORTAMDAN UZAKLATIRILMASI GEREKEN HER TRL MALZEMEYE NE DEN R? Onlar: (P yada ATIK)

ATIKLAR DA E T E T OLUR. DNEL M BAKALIM ATIKLARI GRUPLARA AYIRAB LECEK M Y Z ?

Siz:

rnein size EVSEL ATIKLAR desek Neler evsel atk olabilir? Onlar: (Evlerden kan (rettiimiz) atklardr.)

Siz:

rnek verebilir misiniz? Srayla bir evsel atk syleyin... Onlar: (ampuan, plastik su ieleri, kola kutular, cam kavanozlar, kat ambalajlar, yemek artklar, yourt kutular, bozulan alet ve oyuncaklar, gazeteler.)

Siz:

HASTANE ATIKLARI desem Hastane atklar, yani tbbi atklar ne demektir? Syleyebilir misiniz? Onlar:( Hastanede retilen atklar , ameliyat eldivenleri, kirli pansumanlar, kullanlm rngalar...)

Siz:

Bir de FABR KA ATIKLARI var. (ENDSTR YEL ATIKLAR da denir) Neler olabilir? Onlar: (fabrikalardan retim srasnda kan kat,sv, gaz atklar....)

Siz:

TARIM ve BAHE ATIKLARI desem, neleri rnekler verebilirsiniz? Onlar: ( yapraklar, rm meyve , sebzeler )

Siz:

B R DE TEHL KEL ATIKLAR var.. Tehlikeli atk dediimde aklnza neler geliyor? Siz: rnein byk kimya fabrikalarnn atklarFabrikalar baz rnleri yaparken dar atlan kat, sv ve gaz halindeki atklar canllarn ve doann dengesini bozacak kadar zararl olabilirler. te bu atklarn zarar vermeden yok edilmesi, atk ynetimi konusudur. Hem devlet, hem Belediyeler, hem fabrikalar bu sorunlar zmek iin urar. Uluslararas anlamalarla devletler, evre iin ortak kararlar alrlar Evimizde tehlikeli atk retiyor muyuz ? Evet Piller var. Kullanlm piller Tehlikeli atk olarak adlandrlr. Mmkn olduu kadar az pil kullanlmaldr. Gerekirse arj edilebilir piller almalyz. nk, Bir tek kalem pil 1 m3 topra kirletmektedir. BU B LG LERDEN SONRA, ARKADALARINIZA B R OYUN OYNAMAYI TEKL F ED N.

Bu oyunu iki ekilde oynayabilirsiniz: 1. Arkadalarnz toplayarak, hep birlikte oynayabilirsiniz: Siz : imdi birlikte bir oyun oynayalm: Sorduum sorularn cevabn tahmin edenler elini kaldrsn. 2. Ya da, evre kesinde her gn bir soruyu, kartona yazarak asn. Bir kttan zarf yaptrn. ocuklar cevaplarn bir kk kada yazarak, isim snf belirterek, zarfa koysunlar. Her gn cevaplar deerlendirin. Doru bilenlerin adlarn Tebrikler! bal altnda yine ayn kede belirtin. te sorularnz: ampuan iesini doaya braktk. Hi bir ekilde ellemedik. Ka ylda, paralanr ve yok olur? ( Yant : 450-650 yl ) Su borular ya da pvc pencere kenarlarn doaya braktk. Ka ylda kaybolur? ( Yant : 1000 yl) Teneke kola kutusu ka ylda doada kaybolur? (Yant : 100 yl ) Biletler ( Yant : 2-4 hafta) p paralar ( Yant : 3-14 ay aras) Pamuklu kumalar ( Yant : 1-5 ay aras) Yn orap ( Yant : 1 yl) Boyal tahta ( Yant : 13 ylda)

ARALIK AYI ETK NL KLER

KONU: ATIKLAR ( 2. BLM ) Toplant eklinde ya da evre Kesinde UYGULAYANLARIN ADI SOYADI:

Siz : ATIK YNET M diye bir ifade duysanz. Aklnza ne gelirdi? 1. Atklarn depolanmas, 2. Yaklmas, 3. Gbre yapma (buna kompost da denir), 4. Yeniden deerlendirilmesi. Siz: Depolama ne demektir?

(Atklarn zelliklerine gre hazrlanm alanlara dzenli olarak

gmlmesi) Siz: Yakma ne demektir ?

( Yaklmasnda saknca olmayan atklarn uygun artlarda, byk frnlarda yaklmas)

Siz : Kompostlama ne demektir?

( Kompost gbre demektir. Toprakta bir ukur alr. ine yiyecek ve

bitki atklar konur (rm yaprak, iilmi ay, yemek atklar gibi), ukurun zeri sinek gelmesin diye eski bir hal yada naylon bir rt ile rtlr. Bunlar toprak iinde rynce gbre olur). Siz: Deerlendirme ne demektir?

(Atklar bir takm ilemlerden geirerek tekrar kullanlabilir hale getirmektir.)

Siz sorun arkadalarnz cevap versinler:

DNYAMIZ ATILAN PLERLE HER GN DAHA DA K RLEN YOR B Z NE YAPAB L R Z? 1. Etrafa atlan pleri grdmzde ne yapabiliriz? (Toplayp, p kutusuna atabiliriz) 2. Okulumuzda, evimizde kullanlm ktlar konusunda ne yapabiliriz? (Geri dnm iin toplayabilir, belediye ya da sivil toplum kurulularn arayarak kt toplama kamyonlarnn gelip almasn salayabiliriz). 3. Kullanlm cam ie, ve cam eyalar toplamak ve daha sonra yeniden cam retmek iin- baz sokaklarda kullanlm cam kumbaralar mevcuttur. Bu konuda ne yapabiliriz ? (Kullanlm cam ieleri ve eyalar cam kumbaralarna atabiliriz, cam kumbaras olmayan yerlere, kumbara konmas iin ilgili kurumlara bavurabiliriz. ) 4. Piller doaya brakldnda yzlerce yl kaybolmuyor. lerinde bulunan zehirli maddeler dar akabiliyor. Bu nedenle stanbul Belediyesi baz blgelere pilleri toplamak iin Pil Toplama Kovalar koydu. Biz ne yapabiliriz? (Kullanlm pilleri biriktirip bu kovalara brakabiliriz) 5. Dnyada gereinden fazla tketim var. O halde bir evreci nasl davranr? (- Gereksiz tketimden kanmalyz, - Az atk retmeliyiz, - Eyalarmz dikkatli kullanmalyz. Onlarn ksa zamanda pe gitmesine izin vermemeliyiz. Biz kullandktan sonra baka ocuklarnda kullanmasn salayabiliriz, - Banyo yaparken, yzmz ykarken, diimizi fralarken suyu gereksiz aktmamalyz, - Evimizde, okulumuzda gereksiz yere elektrik harcanmamas iin dikkatli olmal, elektrik tasarrufu yapmalyz.)

Ekleyeceiniz soru ve yantlarla konuyu daha da zenginletirebilirsiniz.

Az tketir, tekrar tekrar kullanr, evre dostu rnleri tercih eder.

Btn bu davranlar incelemek iin birlikte bir alma yapacaz. evreci bir ocuk doaya yardmc olmak ve fazla p retmemek iin nasl davranmaldr? Kendinizi dnn, cevabnz evet ise, sessizce parmak kaldrn. Hayr ise, hi bir ey yapmayn.

N E K A D A R E V R E C
1 2 3 4 5 6 7 8 9 10

Z ?
H

EVREC DAVRANILAR: (EVET - HAYIR) E Ktlarn arka yzn kullanrm. Yaz ya da resimle tamamen dolmam sayfalar tekrar kullanrm Dkkandan bir ey satn aldmzda ssl ktlara sarmaya gerek yok diye satcy uyarrm. Karton satn alacaksam parlak beyaz kartonlar yerine, geri dntrlm karton var m? diye sorarm ve tercih ederim. Defter alrken geri dntrlm kttan retilmi mi? diye inceler, geri dnm iaretini ararm. Ailemi, arkadalarm, evremi zaman zaman az kt harcamalar iin uyarrm. Bir kere kullanlp atlan oyuncaklar ya da baka malzemeleri artk satn almaktan vazgetim. Ailemi, arkadalarm, evremdeki insanlar dikkatli al veri yapmalar iin uyaryorum. Okulumun evreyi koruyan bir okul olmas iin dnceler retip bunlar okul arkadalarmla paylayorum. Okul evre alma Komitesi almalarn destekliyorum.

Ekleyeceiniz soru ve yantlarla konuyu daha da zenginletirebilirsiniz. Her soru iin arkadalarnzn verdii evet ve hayr cevaplarn sayarak, okul apnda bir istatistiksel bilgi elde edebilirsiniz. (oumuz/%90mz katlarn arkasn kullanyor gibi) Bu sonular EVRE kesinden arkadalarnza duyurabilirsiniz.

OCAK AYI ETK NL KLER

KONU: ENERJ TASARRUFU (2 Ocak haftas Enerji Tasarruf Haftasnn ilk gn) UYGULAYANLARIN ADI SOYADI:

Aadaki cmleleri byk kartonlarda poster halinde okula asnz. Fluoresan lambalar, dier lambalara oranla orannda daha az enerji harcar. Rzgar ve gne enerjileri evre dostu enerjilerdir.

Uzun sreli kapal kalacak ise, televizyonlarn uzaktan kumanda yerine, elle dmesine basarak kapatmak, her yl dnyada bir elektrik santrali kadar daha az enerji tasarrufunu salar.

Pil yapm iin harcanan enerji, pilin rettii enerjiden 50 kez fazladr.

Gelimi lkelerde gne ve rzgar enerjisine yatrmlar % 41 artmtr.

Geri dnm bir enerji tasarrufu trdr.

Okulumuzda, evimizde enerji tasarrufu projesi yapabilir miyiz? Fikirlerinizi yazarak bize iletin! (Gn ndan daha iyi yararlanmak zere, bulunduumuz yeri dzenleyebiliriz)

UBAT AYI ETK NL KLER

KONU: KULARI BESLEME PROJES UYGULAYANLARIN ADI SOYADI:

ubat aynda okul evre kesinde bir duyuru yaparak, arkadalarnzdan kullanlm yumurta kutular, kpkl kaplar (Strofor), msr taneleri ve ay ekirdekleri getirmelerini isteyin. le tatillerinde evre kesinin nnde arkadalarnz toplayn, resim, el ii retmenlerinizden yardm alarak kular iin okul bahesinde uygun yerlere, duvar stlerine dmeyecek ekilde kutular yerletirilmesini salayn. Kutulara kular iin yiyecek koyun. nk yln bu aylarnda kular iin yiyecek bulmak ok zordur. Bu ekilde onlar koruyabilirsiniz. ubat aynda evre Kesine (Besin zinciri ile ilgili) bir poster hazrlayarak, asabilirsiniz:

BES N Z NC R
Doada beslenme nedeni ile tm canllar birbirine baldr ve doal denge iin varlklar gereklidir. Besin zinciri halkalar: 1.halka : lk reticiler (bitkiler) 2.halka : Otoburlar (bitki yiyen hayvanlar) 3.halka : Etoburlar ve hepiler (et yiyenler ve hem et, hem ot yiyenler) 4.halka: Paralayclar (ya da le yiyiciler, pler de denir)

MART AYI ETK NL KLER

DNYA SU GN ORMAN HAFTASI UYGULAYANLARIN ADI SOYADI: ( 22 Mart ) ( 21 26 Mart )

OK olarak, aa dikmek iin belediyenize veya TEMA VAKFI na, EKL VAKFIna bavurabilirsiniz. Okul Aile Birliinin yardmn alarak okulunuza bir Orman Mhendisini veya evre Mhendisini davet edebilirsiniz. Yaknlarnzda bir dzenleyebilirsiniz. orman varsa arkadalarnzla bir gezi

SK yi arayarak, okulca yakndaki baraja ya da su artma tesisine gitmek istediinizi bildirebilirsiniz. SK ya da sivil toplum kurulularn arayarak, Okulunuza stanbulun su kaynaklar hakknda bilgi verebilecek bir kii davet edebilirsiniz. Aadaki cmleleri poster eklinde evre Kesine asnz. Yetimi bir aa gnde 17 kiinin oksijen ihtiyacn karlyor ve 22.5 kilogram karbondioksiti yok ediyor. Dnyadaki kt tketiminin yars geri kazanlsa, her yl 8 milyon hektar orman alan korunabilir. Dnyamz dakikada 21 hektar orman alan kaybediyor. Trkiye l olmasn! Son 30 ylda dnya orman rtsnn bete biri yok oldu. Suyu israf etmeyelim . 2025 ylnda dnya nfusunun 2/3 susuz kalacak. Yeryznn te ikisi sudur. Ancak bu suyun sadece %3nn iilebilir olduunu biliyor muydunuz? Dnya her yl takriben 1.5 milyon civarnda insan kirli sudan bulaan hastalklardan dolay hayatn kaybediyor. Evde ve okulumuzda aktlan suyun her 3 dakikas, 1 kilovat saat enerji demektir. Damlayan bir musluktan boa akan su miktar ayda 1 tona ular.

N SAN AYI ETK NL KLER

KONU: UYGULAYANLARIN ADI SOYADI:

LKBAHARDA DOA VE YE L ALAN KONULARI

Nisan ay boyunca, evre kenizde her gn bir poster yaparak arkadalarnza evrenizden bir bitkiyi/aa trn ya resimle, ya da adn yazmadan tarif ederek bulmaca eklinde sorun. Ertesi gn postere bitkinin adn ekleyin. Orman kamplarnn duyurusu ile birlikte keye orman resimleri asn. evre kesinde u bilgileri duyurun (Her bilgi bir hafta asl kalsn): Tm Avrupada 12.000 tr bitki var. Trkiyede ise 9.000. Dnyada her yl 16 milyon hektar orman alan yanmaktadr. 82 Nijerya kadar) Son 30 ylda dnya orman rtsnn bete biri yok oldu. Avrupann en temiz 5 nehrinden ikisi Trkiye de: Gksu ve Kzlrmak.

MAYIS AYI ETK NL KLER

B YOLOJ K E TL L K ( Toplant veya oyun eklinde ) EVRE K TAPLARI KTPHANES N N AILII EVRE E T M PROJES ETK NL KLER HAFTASI KUTLAMA PROGRAMI EVRE HAZIRLIKLARI

KONU:

UYGULAYANLARIN ADI SOYADI:

Canllarn Yaam Koullar

Arkadalarnz bir araya toplayn, birlikte bir oyun oynayacanz duyurun. Herkes elindeki bir kada Trkiyede var olan bir bitki ya da hayvan ismi yazsn ve oyun srasnda bu bitki ya da hayvan temsil etsin. Tek tek baz yaam koullarn okuyun. Bu koullar temsil ettiiniz canl iin faydal ise elinizi kaldrn. Deilse hibir ey yapmayn. Bu yaam koullarndan etkilenen bir hayvann ( ya da baz ilgili artlar iin bitki trnn) yerine kendinizi koyun. Bahsedilen artlar bu canllar iin iyi mi kt m olacaktr? Her seferinde birlikte karar verin. Birlikte toplanma olananz yoksa evre Kesinde sorular yazarak sorun. YAAM KOULLARI EYLEM nsanlar sizden korkuyor ya da hastalk tadnz dnyorlar. Sizi yakalayp vuruyorlar. Yaadnz ortam koruyan bir kanun kyor. Yaadnz yerde petrol atklar, kirlenmi sular akmakta, evreniz srekli kirlenip zehirlenmekte. SONU yi mi? Kt m? Neden? yi mi? Kt m? Neden? yi mi? Kt m? Neden?

Yaadnz yere insanlar konutlar, elence yerleri ina ediyor Kaak avclarn kurban oluyorsunuz nsan nfusu artyor Bir bilim adam kirlilii nleme ya da azaltma yollar buluyor. Sizi koruma altna alan bir evre kanunu karlyor. Baz insanlar kumsal, park ya da akarsular temizliyor. Yeni bir evre koruma kuruluu daha kuruluyor. Komu tarm alannda kullanlan bcek ldrcler suyu kirletiyor. nsanlarn ok beendii bir besinsiniz (sardalye). evre sorunlarna nem veren bir politikac seiliyor. Akarsuyunuza bir baraj yaplyor. Yaadnz orman daha ok tarm alan amak iin yok ediliyor. Eko turizm amac ile yaadnz blgede doay koruma alan kuruluyor. Sizin sevdiiniz fstklar ayn zamanda insanlarn da sevdii bir yiyecek. (kular, kk memeliler) G srasnda konakladnz bir gl kurutuluyor. Yakndaki okulda herkes evreye duyarl, evreyi koruyor.

yi mi? Kt m? Neden? yi mi? Kt m? Neden? yi mi? Kt m? Neden? yi mi? Kt m? Neden? yi mi? Kt m? Neden? yi mi? Kt m? Neden? yi mi? Kt m? Neden? yi mi? Kt m? Neden? yi mi? Kt m? Neden? yi mi? Kt m? Neden? yi mi? Kt m? Neden? yi mi? Kt m? Neden? yi mi? Kt m? Neden? yi mi? Kt m? Neden? yi mi? Kt m? Neden? yi mi? Kt m? Neden?

Yaadnz blge ile ilgili baka tartma konular da bulabilirsiniz.

HAZ RAN AYI ETK NL KLER

KONU:

EVRE HAFTASI KUTLAMA PROGRAMI ETK NL KLER 5 HAZ RAN DNYA EVRE GN KUTLAMASI VE YRY SERG

UYGULAYANLARIN ADI SOYADI:

Haziran banda EVRE kesinde, OK olarak tm yl neler yaptnz duyurun, sergileyin, varsa fotoraflar asn. Tm yl boyunca yaplan evre etkinlikleri arasnda en beendiinizi oylama ile sein ve bu etkinlii gerekletirenlere dl verin. stanbul da yaplacak, 5 Haziran evre Yry ve evre Haftas etkinliklerine aktif olarak katln. Karikatr sergisi an.

Sergi iin bir hafta nce almalara balayn. Resim retmenlerinden yardm aln. Her snfn retmenine aadaki cmlelerden birini verin. Cmlede anlatlan konuyu snfta tartsnlar. renciler bir karton zerine karikatr ve resimler ekleyerek yazy yazsnlar. Bir poster olutursunlar. 5 Haziran sabah her snf kapsnn dna posterini assn. Bylece okulunuzda srpriz bir sergi oluturmu olacaksnz. Tm arkadalarnzla okulu dolaarak sergiyi gezin. 1. Poster:

Dnyamz plk deildir!

(renciler ile poster yapmna balamadan nce tartlacak konular)
1. Herkes evreyi dnmeden plerini atnca ne oluyor? Dnyamz p kutusuna benziyor. 2. Bu posterde nasl gsterilebilir? Etrafa dalm pler, koku, pis grnt, mikroplar...

2. Poster:

Kurbaalar giderek azalyor!

(renciler ile poster yapmna balamadan nce tartlacak konular)
1. Kurbaalar nerede yaar? - Gl, nehir kylarnda. 2. Kurbaalar bu yerlerde hasta eden artlar neler olabilir? - Kirlilik. 3. Tarm ilalar, nehir ve gllere atlan pis su ile plerden etkileniyorlar ve lyorlar. 4. Kirli su ve plerin kurbaalar etkileyii resimle anlatlacak. 3. Poster:

Balklar boulmasnlar!
(renciler ile poster yapmna balamadan nce tartlacak konular)
1. Balklar boulabilir mi? - Normal artlarda hayr. 2. Peki denizler nehirler kirlendiinde balklara ne oluyor? - Kirli suda yaayamyorlar/ lyorlar. 3. Sular nasl kirleniyor? - Gemilerin, teknelerin mazotlar ile, atlan plastik, metal plerle, kanalizasyon atklar, fabrikalarn artlmam atksular ile. 4. Balk resimleri yapalm ve suyun kirlenmesini gsterelim. 4. Poster:

Bu kt iin aa kesilmedi .
( renciler ile poster yapmna balamadan nce tartlacak konular)
1. Bu kt beyaz parlak ktlara benzemiyor, deil mi ? - Benzemiyor, parlak deil. 2. Sebebini bilen var m ? - Kullanlm ktlar eritilmi ve bu kt yeniden retilmi, aa kesilmemi. 3. Bunu posterde nasl anlatacaz ? - Glen, mutlu bir aa resmi yapabiliriz.

bylece

5. Poster:
DKKANLARDAN OYUNCAK, K TAP SATIN ALINCA TEZGAHTARA: AMBALAJ KAIDINA SARMAYIN DER M. TEZGAHTAR BANA GAR P GAR P BAKINCA GLMSER M BEN AACI YAATMAYI SE YORUM DER M.

K MD R ?

(renciler ile poster yapmna balamadan nce tartlacak konular)

1. Kt neden retiliyor ? - Aatan. 2. Gnlk yaammzda ne tr kt ve kartonlar tketiyoruz? St kutular, defterler, ktlar, tuvalet ktlar, kt havlular, peeteler, kt mendiller 3. evreci davranlar gstermek iin bir poster hazrlayalm ve buradaki yazy yazdktan sonra evresini ssl ambalaj ktlar resimleri yaparak zerine de arp koyarak anlatabiliriz. Ya da bir resim izebiliriz: Bir ocuk ve elinde yapt alveri rnleri, sadece bir file iinde olabilir

6. Poster:

P LLE ALIAN OYUNCAK YER NE, ELEKTR KLE ARJ ED LEN SEER M.

(renciler ile poster yapmna balamadan nce tartlacak konular)

B R P L N VERD ENERJ N N 50 KATI

1. Pillerin retiminde ne ok enerji harcandn biliyor muydunuz? AYRICA TEHL KEL ATIK RETMEM OLUYORUM. - Yeryzndeki enerjiyi bu ekilde fazla harcamamalyz.

ONU RETMEK N HARCANIYOR.

K MD R ?

2. Piller doaya brakld zaman hi kaybolmuyorlar. inde zehirli maddeler de var. Gnete eriyince bunlar ortaya kar ve etrafa zarar verir. Trkiye de kullanlm pillerin geri toplanmas ve yeniden deerlendirilmesi ok az miktarda yaplyor. O zaman doaya yardmc olmak iin ne yapabiliriz? - Pil yerine elektrikle arj olan oyuncaklar seebiliriz. Bakalarna da bildiklerimizi anlatabiliriz. Posterde 1 pil = 50 pil izimi yaplabilir. Ya da aalar arasnda erimi piller ortaya atlm olabilir.

7. Poster :

(renciler ile poster yapmna balamadan nce tartlacak konular)

1. Birinci kutudaki 2 iaret de ayn anlama geliyor: Bu malzemeler tekrar toplanarak geri dntrlebilir, geri kazanlabilir. Alverite dikkatinizi ekti mi? Hangi rnlerde var? St kartonu, karton kutular, teneke kutular, baz tabaklar, mutfak eyalar, .... 2. kinci kutudaki iaret, ambalajn tekrar tekrar kullanlabileceini gsterir. 3.Satn aldmz rn zerinde bu iaret varsa, bu rn zaten daha nceden geri dntrlm bir baka maddeden yaplm demektir. 4. evreci insanlar bu iaretler olan rnleri satn alarak doaya fazla p atlmamasna alr. 8. Poster :

(rencilerle poster yapmna balamadanE B R SAKSIDA YAPAB L RLER ) ( BAHES OLMAYANLAR BU DENEMEY GEN nce tartlacak konular)

KOMPOST/GBRE UKURU NE DEMEKT R ANLATALIM - UYGULAYALIM...

1. Kompost ukuru yapmak iin herkesi zendirmeliyiz. 2. Kompost ukurunu ematik nasl anlatabiliriz? a) Krekle ukur aan ocuklar, b) ine aydanlktan eski ay dken bir anne ve ocuk, c) stn bir rt yada kapakla rtmek, d) indeki gbreyi almak ve baka ieklerin dibine koymak gibi (bkz. TB TAK ekoloji kitab). e) Kompost/Gbre ukuruna, portakal, limon gibi asitli besinler atlmaz. Bu bilgiyi de belirtmekte fayda vardr.

9. Poster: OKUL BAHEM Z , EVREM Z DNTRMEK ST YORUZ. EVET HAYIR YE L ALANA

Okulda bu posterle birlikte bir proje yarmas balatabilirsiniz. Yeil alan iin ne tr almalar yapabiliriz, kimlere danabiliriz, bu konuda fikri olanlarn size katlmasn isteyebilirsiniz. 10. Poster:

HER YIL DOAYA 7 AA BORCUMUZ VAR! NK;

B R YIL NDE, KULLANDIIMIZ KAIT/ KARTONLAR ve AYRICA YAAMSAL HT YALARIMIZ N

7 ADETAACI TKET YORUZ

(renciler ile poster yapmna balamadan sorabileceiniz bir soru: Okulumuzda acaba ne kadar kat tketiyoruz? Her yl 7 aa dikmek zor mu?)
11. Poster:

PLAJLARDAN ve P KN K YERLER NDEN TOPLANAN PLER N % 60I PLAST K EYALAR ve S GARA ZMAR TLER
Birok hayvann plajlara, doaya atlan sigara izmaritlerini ve plastikleri yiyerek hastalandn biliyor muydunuz? rnein sincaplar plastik torbalara balarn sokup havaszlktan lyorlar, kk hayvanlarda plaja atlan krem ve ampuan ielerine, su ielerine girerek havaszlktan lyorlar. Bu posterde plajda yerdeki pleri toplayan ve pe atan bir ocuk yapabiliriz. Veya plerle iyice kirlenmi bir plaj resmi yapabiliriz. Ya da doaya atlm pleri ve etrafna toplanan hayvanlar gsterebiliriz. Ne dersiniz ?

12. Poster:

DNYADA B R YILDA TKET LEN KOLA, MEYVE SUYU G B ECEK KUTULARINDAN GER DNMLE (evre Gnlls renciler ile poster balamadan nce tartlacak R. 10 ADET BYK YOLCU UAI RET LEB L konular)
1. Tm bu kutulardaki iecekler ok fazla tketiliyor. Hem evre kirleniyor, hem enerji harcanyor. Ayrca doaya atlan bu kutular srarak azlarn kesen milyonlarca hayvan olduunu biliyor muydunuz? 2. Ne yaplabilir? Geri dnm iin toplanabilir. (Trkiyede kutular geri dntren fabrikalar var. Ancak, saylar az.) Ayrca, ne yapabiliriz? Cam ielerdeki iecekleri tercih edebiliriz! 3. Posterde 10 uak resmi = kutular yn resmi olabilir. 13. Poster:

DNYADA HER YIL 7 M LYON TON P DEN ZLERE ATILIYOR

HER YIL 100 B N N ZER NDE DEN Z MEMEL S DEN ZDEK PLAST K PLER YED KLER VEYA TAKILDIKLARI N LYORLAR..

( renciler ile poster yapmna balamadan nce tartlacak konular)

1. Bu konuda arkadalarnz nasl uyarabilirsiniz? 2. Deniz memelileri hangi hayvanlardr? - Akdeniz foku, balina, yunus 3. Onlarn lmesi ile deniz ekolojisi nasl bozulur? - Onlarn yedii hayvanlar fazlaca rer ve denge bozulur. 4. Posterde bu hayvanlarn plerden nasl zarar grdklerini gsterebilir miyiz? 14. Poster: DNYADA HER YIL KAIT TKET M N N YARISI GER KAZANILSA TRK YE BYKLNDE B R ORMANLIK ALAN (AALARIN KES LMES LE) YOK OLMAKTAN KURTARILMI OLUR.

(renciler ile poster yapmna balamadan nce tartlacak konular)

1. Burada anlatlmak istenen kt tketiminde dikkatli olmak gerektii, kullanlan tketilen ktlarnsa geri dnm iin tekrar kullanlmasdr. 2. Bunu posterde nasl anlatabiliriz? -Trkiye haritas izip ormanla iini doldurabilirsiniz. Ya da dnya resminde her yeri yemyeil, Trkiye byklnde bir yeri ise tamamen kuru brakabilirsiniz. 15. Poster: GEL M LKELERDE

B R K YILDA
RETMEKTED R

YAKLAIK

550 kg.

(renciler ile poster yapmna balamadan nce tartlacak konular)

Ne kadar ok p rettiimizi ematik olarak nasl anlatabiliriz? - Bir insan ve etrafnda rettii plerden rnekler X milyonlarca insanlar. 16. Poster: B R B LG SAYAR P RET L RKEN AIRLIININ 4500 KATI KADAR P DE RET L YOR

(renciler ile poster yapmna balamadan nce tartlacak konular)

1. Bazen retim yapmak ne kadar fazla atk retmeye de sebep oluyor. Dnebiliyor musunuz? rnlerin retilirken yaratlan p miktarn gsterecek bir ema izin. 17. Poster:

T.C. EVRE KANUNU 30. MADDES NE GRE

EVREY K RLETEN YA DA BOZAN HERHANG B R FAAL YET YAPILIYORSA K LER YA DA GRUPLAR DAR MAKAMLARA BAVURULAB L R ve DURDURULMASINI STEYEB L RLER.

( renciler ile poster yapmna balamadan nce tartlacak konular)

1. Bu konuda arkadalarnz nasl uyarabilirsiniz? 2. Boazda bir geminin plerini denize dktn grdnz. Ne yapabilirsiniz ? Geminin ismini yazn, saatinize bakn ve tarihle birlikte not edin. Geminin nerede bulunduunu tarif edecek ekilde bilgi toplayn. En yakn idari makam neresidir? Belediye ye, Kaymakamla gidebilir, durumu anlatabilirsiniz 18. Poster: TRK YEDE KATI ATIKLAR LE LG L KURUMLAR: T.C. EVRE BAKANLII, (lke apnda grevli kamu kuruluu) L EVRE MDRL, (evre Bakanlnn llerdeki temsilcisi) BELED YELER, ( Seimle i bana gelen yerel ynetimler) ( stanbul Bykehir Belediyesi ve le Belediyeleri) KATI ATIK TRK M LL KOM TES (Ulusal dzeyde, tm kurulularn bir arada olduu komite) EVKO, (Gnll kurulu - Vakf) Artk evreci olarak lkemizde hangi kurulular plerin ynetimi ile ilgili biliyoruz. Bildiklerimizi arkadalarmza anlatmak iin poster hazrlayabiliriz. Trkiye haritas izip zerine bu kurulularn adn yazabiliriz. 19. Poster:

B R AVRUPALI YILDA ORTALAMA OLARAK 300 KG KAIT VE KAIT RNLER TKET LMEKTED R.

20. Poster:

( renciler ile poster yapmna balamadan nce tartlacak konular)

E V R E C

Y O R S A K

GEREKS Z her gn daha ok 5. snftayz ve evre problemlerini TKETMEYEL M, reniyoruz. pler EVRE DOSTU RNLER SATIN ALALIM, hayvanlar, bitkileri, bizleri hastalandryor, ldryor plerin iyi idare edilememesi yzndenTEKRAR TEKRAR KULLANALIM, fazla gereksiz tketim sular, toprak hava kirleniyor, ok PLER TOPLAYALIM, yznden ok enerji ve dnya kaynaklar harcanyor. Bunlar mesajmzda ATIKLARI GER KAZANALIM, emayla gsterelim.

BAKALARINI DA TEV K EDEL M.

21. Poster: B R ARABA RET L RKEN 400.000 (drtyz bin ) L TRE SU HARCANIYOR!

22. Poster: 2025 YILINDA DNYANIN 2/3 SU KITLII LE KARILAACAK.

( renciler ile poster yapmna balamadan nce Suyun kstl olduunu ve nemini tartalm )
Siz de beendiiniz baka bilgileri ekleyebilir ve baka poster cmleleri yapabilirsiniz.

SONSZ:
Sevgili evreciler, Bu rehberde nerilen etkinlikleri gerekletirdiyseniz, okulunuzda verimli ve etkili bir evreci ortam balattnz demektir. Tm deneyimlerinizi Anlar defteri ve Albm e kaydediniz. Yaptnz etkinliklerle ilgili, okulunuzda bir sergi aarak, tm aileleri ve arkadalarnz, okul dnda ilenizdeki eitli kamu grevlileri, belediye temsilcileri, sivil toplum rgtlerini, basn kurulularn davet ediniz. evreci yaam ve evre iin almalar hakknda bakalarnn da fikir edinmesini ve model almasn salaynz. almalarnzn notlar ve fotoraflarndan bir dosya oluturarak, EP l alma Komitesine posta ile gnderiniz. evreci almalarnz okulunuzun tatil olmas ile bitmemeli. Yaz aylar boyunca, bir plan yapabilir, arkadalarnzla buluarak almalarnz srdrebilirsiniz. evrenizdeki arkadalarla mahallenizde, bir evre kulb oluturarak benzer projeler gerekletirebilirsiniz. Bu rehberi fotokopi ile oaltarak, yaz tatilinde gideceiniz blgelerdeki okullarn retmenlerine, rencilerine tavsiye edebilir ve hediye edebilirsiniz. Bu ekilde sadece kendiniz evreci olmakla kalmaz, evreci davranlarn ve evre bilincinin yaylmasna da katkda bulunabilirsiniz. Sevgili evre gnlls renciler, retmenler ve veliler, Bugn ve gelecekte insan sal ve mutluluu birincil amasa, bu amacn gereklemesi iin evreye zarar veren insan yerine, evreyi koruyan ve olumlu ynde gelitiren insanlara ihtiya vardr.

Nice mutlu ve salkl gnlere

Okul evre alma Komitesi Anlar ve Albm Defterinizin kapak sayfas:

.................
OKULU

200-200 RET M YILI

OKUL EVRE ALIMA KOM TES ANILAR DEFTER ve ALBM