Professional Documents
Culture Documents
Bir doğrultuda
çalışan döşeme Ana donatı
Dağıtma donatısı
çalışan döşeme
İki doğrultuda
Sunu Ders Notları
Ek donatı
pilye
BETONARME II düz
Ahmet TOPÇU
ESKİŞEHİR, Temmuz 2008
Prof. Dr. Ahmet TOPÇU, Betonarme II, Eskişehir Osmangazi Üniversitesi, http://mmf.ogu.edu.tr/atopcu 1
Değerli öğrencilerim,
Betonarmeyi anlayabilmek, kalıcı bilgiler edinebilmek, ders ve sonrası başarılı olabilmek için:
•Derslere devam etmenizi, dinlemenizi,
•Ders kitabı ve önemli yönetmeliklerin güncellenmiş olanlarını temin etmenizi,
•Gönderme yapılan kaynakları ders sonrası mutlaka okumanızı, yorumlamanızı, arkadaşlarınız ve öğretim üyesi ile konuyu tartışmanızı,
•Ezberden şiddetle kaçınarak sorgulayıcı ve yorumlayıcı olmanızı,
•Çözülmüş örnekleri ders sonrası tekrar satır-satır ve yazarak tekrar çözmenizi, eksiklerinizi belirleyerek gidermenizi,
•Karşınıza çıkan her inşaatı özenle gözlemenizi,
•Mesleğinize yönelik her kaynağı, zaman içerisinde, kütüphanenize eklemenizi,
•Bilgisayar kullanımı becerinizi geliştirmenizi, uygulamada yoğun kullanılan en az bir Statik-Betonarme yazılımını zaman kaybetmeden öğrenmenizi,
•İnşaat sektöründeki gelişmeleri günübirlik izlemenizi, internetten sürekli yararlanmanızı,
Öneririm.
Siz nasıl öğrenmek istersiniz? “Der Mensch hört nur, was er versteht”
Prof. Dr. Ahmet TOPÇU, Betonarme II, Eskişehir Osmangazi Üniversitesi, http://mmf.ogu.edu.tr/atopcu 2
İçerik
İçerik (Content):
Dersin amacı betonarme yapıların tasarım ilkelerini kavratmaktır. Dersin içeriği şöyledir: Yapıların sınıflandırılması. Taşıyıcı sistem seçimi.
Taşıyıcı sistem düzensizlikleri. Döşeme tipleri. Kirişli döşemeler, bir ve iki yönde çalışan döşemeler, TS500-2000 tabloları ile donatı hesabı,
boşluklu döşemeler, çeşitli mesnetli ve yüklü döşemeler. Dişli döşemeler. Temeller, temel tipleri, duvar altı temeli, sürekli temeller, radye
temeller.
The main aim of the course is to introduce the design principles of the reinforced concrete structures. Content of the course is as follows:
Classification of buildings. Choice of structure. Structural system irregularities. Types of slabs. Joist floors, One-two way slabs, design using
the TS500-2000 tables. Slabs with openings, Slabs of varying support and loading conditions. Ribbed slabs. Foundations, types of foundations.
Wall footings, one and two-way continuous strip foundations, mat foundations.
Dersin öğrenciye kazandıracağı beceriler: By the end of this module students will be able to:
Yapı tiplerini tanıma Know types of structures
Taşıyıcı sistem seçimi ilkelerini öğrenme Understand how to choose the structure.
Döşeme tiplerini kavrama Know types of the slabs.
Döşeme tasarım ve çizimini öğrenme Design and draw the slabs.
Temel tiplerini tanıma Know types of the foundations.
Temel tasarım ve çizimini öğrenme Design and draw the foundations.
İlgili yönetmeliklerin kullanımı. Use the related national codes.
Prof. Dr. Ahmet TOPÇU, Betonarme II, Eskişehir Osmangazi Üniversitesi, http://mmf.ogu.edu.tr/atopcu 3
Sınavlar, Devam, İtiraz, Kaynaklar, Yönetmelikler, Diğer
Sınavlar ve ağırlıkları:
1. Yarıyıl içi sınavı: %25, 2. Yarıyıl içi sınavı: %25, Final:%50.
1. ve 2. Öğretimin tüm gruplarının sınavları aynı gün aynı saatte aynı sorularla yapılacak ve değerlendirme ortak olacaktır. Sınavlarda kitap ve notlar açıktır.
Devam:
En az 80% devam zorunludur. Bu şartı sağlayamayanlar yarı yıl sonu sınavına katılamazlar.
Telafi sınavları:
Yazılı olarak yapılacak telafi sınavında, hangi sınavın telafisi olduğuna bakılmaksızın, öğrenci tüm konulardan sorumlu olacaktır.
Yardımcı Kaynaklar:
8. ATIMTAY, E., ATIMTAY, E., Betonarme Sistemlerin Tasarımı (genişletilmiş 2. baskı), Cilt I, II, ODTÜ, 2001.
9. ATIMTAY, E., Açıklamalar ve Örneklerle Afet Bölgelerinde Yapılacak Yapılar Hakkında Yönetmelik, Cilt I, II, ODTÜ, 2000.
Yönetmelikler (Codes):
10. TS 498-1997, Yapı Elemanlarının Boyutlandırılmasında Alınacak Yüklerin Hesap Değerleri, TSE, 1997
11. TS ISO 9194-1997, Yapıların Projelendirilme Esasları-Taşıyıcı Olan ve Olmayan Elemanlar-Depolanmış Malzemeler-Yoğunluk, TSE,1997
12. TS 500-2000, Betonarme Yapıların Hesap ve Yapım Kuralları, Türk Standardları Enstitüsü, 2000
13. Deprem Bölgelerinde Yapılacak Binalar Hakkında Yönetmelik, Bayındırlık Bakanlığı, 2007
14. Deprem Bölgeleri Haritası, İndeks, Yerleşim Birimleri ve Deprem Bölgeleri, Bayındırlık Bakanlığı, 1996.
Diğer:
• Betonarme I dersini almamış veya devamsız kalmış olan öğrenci bu dersi almamalıdır.
• Güncel yönetmelikleri ve hesap makinesini öğrencinin yanında bulundurması yararınadır.
Prof. Dr. Ahmet TOPÇU, Betonarme II, Eskişehir Osmangazi Üniversitesi, http://mmf.ogu.edu.tr/atopcu 4
Yapıların Sınıflandırılması
Prof. Dr. Ahmet TOPÇU, Betonarme II, Eskişehir Osmangazi Üniversitesi, http://mmf.ogu.edu.tr/atopcu 5
Betonarme taşıyıcı sistemler
döşeme
kiri
ş
kiriş
Kirişli döşeme
Kirişsiz döşeme
perde
Dişli(nervürlü) döşeme
kolon
Asmolen döşeme
•Döşemeler Kaset(ızgara)-kiriş döşeme
Duvaraltı temeli
•Temeller
Tekil temel
Sürekli Temeller
işi
Radye temeller
l kir
e
tem
Prof. Dr. Ahmet TOPÇU, Betonarme II, Eskişehir Osmangazi Üniversitesi, http://mmf.ogu.edu.tr/atopcu 6
Yapı Örnekleri
(fotoğraflar)
Prof. Dr. Ahmet TOPÇU, Betonarme II, Eskişehir Osmangazi Üniversitesi, http://mmf.ogu.edu.tr/atopcu 7
Yüksek yapılar
yüseklik: 146.7 m
Mikerinos Kefren
Keops
MÖ 2500
Pramidler Gize/MISIR
Prof. Dr. Ahmet TOPÇU, Betonarme II, Eskişehir Osmangazi Üniversitesi, http://mmf.ogu.edu.tr/atopcu 8
KEOPS Pramidi hakkında öz bilgiler:
Her biri 2.5 ile 15 ton kütleli 2 300 000 adet taş blok kullanılmış.
Mezar bölgesinde bazı bloklar 75 ton. Toplam hacim: 2 500 000 m3.
20 yıllık inşaat sürecinde 100 000 işçinin çalıştığı tahmin edilmektedir.
İnşaat süresi
kesit Keops
Prof. Dr. Ahmet TOPÇU, Betonarme II, Eskişehir Osmangazi Üniversitesi, http://mmf.ogu.edu.tr/atopcu 9
Normal yapı/yüksek yapı/gökdelen:
İkiz kuleler:
Normal yapı/Yüksek yapı/Gökdelen ayırımının standart bir tanımı yoktur. Yapılışı: 1972
Ülkeden-ülkeye, şehirden-şehire algılama farklıdır. Aşağıdaki sınıflandırma Yıkılışı: 11 Eylül 2001
bir fikir verebilir: Kat sayısı: 110
Yükseklik: 412 m
1-12 kat (yükseklik 3-36 m) :Normal yapı
13-25 kat (yükseklik 39-75 m) :Yüksek yapı
25- (yükseklik>75 m) :Gökdelen
Yüksek yapı
Gökdelen
Prof. Dr. Ahmet TOPÇU, Betonarme II, Eskişehir Osmangazi Üniversitesi, http://mmf.ogu.edu.tr/atopcu 10
Dünya’da yüksek yapılar:
Yapılışı: 2004
Yükseklik: 509 m
Taşıyıcı sistem: Betonarme ve
çelik
Yapılışı: 1998
Yükseklik: 452 m
Taşıyıcı sistem: Betonarme ve çelik
Onterie
Jin Mao Tower One Shell Plaza
Chicago 1986, 174 m.
Shanghai 1998, 421 m Houston 1971, 218 m.
Betonarme
Betonarme/çelik Hafif beton ile yapılmış en
yüksek yapı.
Prof. Dr. Ahmet TOPÇU, Betonarme II, Eskişehir Osmangazi Üniversitesi, http://mmf.ogu.edu.tr/atopcu 11
Türkiye’de yüksek yapılar:
Mertim-Mersin
Kat : 52 34 kat
Yükseklik : 176.8 m 39 kat (157.32 m)
Yıl :1987
Sabancı Center/İstanbul
Yıl: 1993
Taşıyıcı sistem: Betonarme
Gökdelen Beton sınıfı: C30
Yüksek yapı İnşaat arsa alanı: 20457 m2
Mersin Toplam inşaat alanı: 107000 m2
Beton : 70000 m3
Normal yapı İnşaat çeliği: 10000 ton
Temel tipi: Radye (18000 m3)
Polat kulesi, beşiktaş/İstanbul
Yıl: 2001
Kat: 42
Yükseklik: 153 m
Mersin/Türkiye
Prof. Dr. Ahmet TOPÇU, Betonarme II, Eskişehir Osmangazi Üniversitesi, http://mmf.ogu.edu.tr/atopcu 12
Gökdelenlerin kıtalara dağılımı (2008 yılı verileri) http://www.thehighrisepages.de/wlhdbsta.htm Dünya’da en yüksek ilk 10 yapı (2006 verileri)
Yükseklik Yapı adı ve yeri Yük. Kat Yıl
m
150-199 200-249 250-299 300-349 350-399 400-499 1. Taipei 101 509 101 2004
Bölge TOPLAM
m m m m m m Taipei/TAYVAN
2. Petronas Tower 452 88 1998
Asya1 551 160 33 14 1 3 762 Kuala Lumpur/MALEZYA
Prof. Dr. Ahmet TOPÇU, Betonarme II, Eskişehir Osmangazi Üniversitesi, http://mmf.ogu.edu.tr/atopcu 13
Ahşap yapılar:
Ahşap yapının depreme daha dayanıklı olduğu görüşü Foto: Ahmet Necati YELGİN, 2005
yaygındır. 17 Ağustos 1999 depremi sonrası bu görüş
yaygınlaşmış, ancak uygulama bulamamıştır. Ahşap
betonarmeye nazaran çok daha hafif olduğundan ve
daha elastik davrandığından depremde fazla
zorlanmamaktadır. Ancak, 2 kattan daha yüksek
yapılamaması bu avantajını ülkemizde yitirmektedir. Ahşap yaya
130 yıllık ahşap yapı, köprüsü,
Sultanahmet/İstanbul Almanya
(Günümüzde otel)
Prof. Dr. Ahmet TOPÇU, Betonarme II, Eskişehir Osmangazi Üniversitesi, http://mmf.ogu.edu.tr/atopcu 14
Çelik yapılar:
Dünya’da hemen tüm gökdelenlerde çelik kullanılmaktadır. Sınırlı profil seçeneği, iyi ustalık gereksinimi,
yüksek maliyet, yangına dayanıksızlık ve bakım gibi zorlukları vardır. Türkiye’de konut yapımında nadir
kullanılır. Genelde sanayi yapılarında kullanım alanı bulabilmektedir.
Prof. Dr. Ahmet TOPÇU, Betonarme II, Eskişehir Osmangazi Üniversitesi, http://mmf.ogu.edu.tr/atopcu 15
Betonarme yapılar:
Kiriş
Kolon
Perde
Kiriş Kolon
Prof. Dr. Ahmet TOPÇU, Betonarme II, Eskişehir Osmangazi Üniversitesi, http://mmf.ogu.edu.tr/atopcu 16
Yığma yapılar:
Taşıyıcı
duvar
Eskişehir 2002
Çok kötü
Eskişehir 2002
Bodrum
iyi
çevre perdesi
Prof. Dr. Ahmet TOPÇU, Betonarme II, Eskişehir Osmangazi Üniversitesi, http://mmf.ogu.edu.tr/atopcu 17
Yapılarda kullanılan tuğla tipleri (TS EN 771-1/2005):
Taşıyıcı duvarda kullanılan tuğla veya gazbetonun basınç dayanımı bodrum katlarda 10 N/mm2 den, üst katlarda 5 N/mm2 den az olamaz.
(Deprem Yönetmeliği-2007, Madde S. 115, Madde 5.4.2.2 )
Prof. Dr. Ahmet TOPÇU, Betonarme II, Eskişehir Osmangazi Üniversitesi, http://mmf.ogu.edu.tr/atopcu 18
Prefabrik yapılar: kolon
kolon
kiriş
Döşeme
Kolon-kiriş birleşim
noktası
kiriş
kolon
OGÜ, Eskişehir 2002
Prof. Dr. Ahmet TOPÇU, Betonarme II, Eskişehir Osmangazi Üniversitesi, http://mmf.ogu.edu.tr/atopcu 19
Kabuklar: İnce cidarlı eğrisel yüzeyli taşıyıcılardır.
Soğutma kulesi
Katlanmış plak
Silindirik kabuk
Prof. Dr. Ahmet TOPÇU, Betonarme II, Eskişehir Osmangazi Üniversitesi, http://mmf.ogu.edu.tr/atopcu 20
Köprüler:
Prof. Dr. Ahmet TOPÇU, Betonarme II, Eskişehir Osmangazi Üniversitesi, http://mmf.ogu.edu.tr/atopcu 21
Boğaziçi Köprüsü:
ÖZET BİLGİLER:
Prof. Dr. Ahmet TOPÇU, Betonarme II, Eskişehir Osmangazi Üniversitesi, http://mmf.ogu.edu.tr/atopcu 22
Kubbe: Beton kemer baraj:
Roma 1957
Roma 1957
Cami kubbesi
Gökçekaya barajı/Eskişehir
Prof. Dr. Ahmet TOPÇU, Betonarme II, Eskişehir Osmangazi Üniversitesi, http://mmf.ogu.edu.tr/atopcu 23
Kule tipi yapılar:
İnşaat alanı küçük fakat yüksek yapı tipidir. Su,
haberleşme, deniz feneri, rüzgar enerjisi kuleleri,
minareler ve sanayi bacaları bu türdendir. Bu yapılarda
düşey yük etkisinden ziyade rüzgar ve deprem etkileri 230 m
önem kazanır.
Minare
160 m
148 m
Atakule/Ankara
Su kulesi
Sanayi bacaları, yükseklik: 300 m Yıl: 1989
Yükseklik: 125 m
(60 dakikada 1 tur
döner)
Prof. Dr. Ahmet TOPÇU, Betonarme II, Eskişehir Osmangazi Üniversitesi, http://mmf.ogu.edu.tr/atopcu 24
Kablolu sistemler:
Prof. Dr. Ahmet TOPÇU, Betonarme II, Eskişehir Osmangazi Üniversitesi, http://mmf.ogu.edu.tr/atopcu 25