DÖŞEMELER

Üzerindeki yükleri kiriş veya kolonlara aktaran genelde yatay betonarme elemanlardır. Salon tavanı, tabanı, köprü döşemesi
(tabliye) örnek olarak verilebilir.

Döşeme tipleri:

Kirişli döşeme
Kirişsiz döşeme
Dişli (nervürlü) döşeme
Asmolen döşeme
Kaset (ızgara)-kiriş döşeme

Prof. Dr. Ahmet TOPÇU, Betonarme II, Eskişehir Osmangazi Üniversitesi, http://mmf.ogu.edu.tr/atopcu 144
Kirişli döşeme: en az bir kenarı kirişe oturan 8-20 cm kalınlığında bir plaktır. Yükleri ve
kenarları çok büyük olmayan hacimlerde (odalarda) genelde tercih edilir. Kısa kenarı 6-7 m
olabilir. İnşası kolay ve ekonomiktir. Konut tipi yapılarda en çok kullanılan döşeme tipidir.

Kirişsiz döşeme: Kirişleri olmayan, doğrudan kolonlara oturan 20-40 cm kalınlığında bir
plaktır. Yükleri ve kenarları çok büyük olmayan hacimlerde (odalarda) kullanılabilir.
Açıklık 9-10 m olabilir. Kalıp işçiliği azdır. Sarkan kiriş olmadığından alttan bakıldığında
düz bir tavan görünür. İyi bir çerçeve davranışı sergileyemez. Kolonların plağı delip geçmesi
(zımbalama) riski vardır. Ağır yükleri olan döşemelerde (sanayi yapıları, köprü)
zımbalamayı önlemek amacıyla kolona başlık yapılır. Depremde davranışı kötüdür, Türkiye
için uygun bir plak tipi değildir.

Dişli (nervürlü) döşeme : 40-70 cm aralıklarla birbirine paralel kirişçiklerin (dişlerin) ana
kirişlere oturtulması ve üzerine çok ince bir plak yapılması ile oluşturulan bir döşemedir.
Dişlerin genişliği 10-15 cm, yüksekliği 25-35 cm civarındadır. Plak 5-7 cm dir. Yükleri ve
kenarları büyük hacimlerde kullanılabilir. Hacim dikdörtgen ise bir yönde dişli, kare veya
dikdörtgene yakın ise iki yönde dişli tercih edilir. Bir yönde dişli döşemenin diş açıklığı 10-
12 m, iki yönde dişli döşemenin diş açıklığı 14-15 m olabilir. Depremde davranışı iyi
değildir.

Asmolen döşeme: Dişler arası asmolen olarak adlandırılan hafif bir malzeme ile
doldurulmuş dişli döşemedir. Tavan düz görünür. Depremde davranışı iyi değildir.

Kaset (ızgara) kiriş döşeme: Dişli döşemeler gibi inşa edilir. Dişler yerine normal boyutlu
kirşler kullanılır. Kirişler arası 50-150 cm civarındadır. Hacim ortasında kolon istenmeyen
çok büyük (sinema salonu, otopark gibi) hacimlerin kapatılmasında kullanılır. Açıklık 15-25
m olabilir.

Prof. Dr. Ahmet TOPÇU, Betonarme II, Eskişehir Osmangazi Üniversitesi, http://mmf.ogu.edu.tr/atopcu 145
 Döşeme Örnekleri
(Fotoğraflar)

Prof. Dr. Ahmet TOPÇU, Betonarme II, Eskişehir Osmangazi Üniversitesi, http://mmf.ogu.edu.tr/atopcu 146
 Döşeme kalıbı
Kirişli döşeme (donatı henüz
Kiriş kalıbı yerleştirilmemiş)
(donatı henüz
yerleştirilmemiş)

Kiriş donatıları yerleştiriliyor

Kiriş-döşeme kalıbı hazırlanıyor

Döşeme donatıları
Kiriş donatıları (iki yönde)

Kirişli döşeme

Ki
Kiriş

ri
Kolonş
Kiriş donatıları yerleştirilmiş, döşeme donatıları yerleştiriliyor Kat betonu dökülüyor ve sıkıştırılıyor Kalıp söküldükten sonra alttan görünüş

Prof. Dr. Ahmet TOPÇU, Betonarme II, Eskişehir Osmangazi Üniversitesi, http://mmf.ogu.edu.tr/atopcu 147
 İki yönde dişli döşeme Diş kalıbı
Diş donatısı
Kolon filizleri
Ana kiriş donatısı

Ana kiriş donatısı

Diş kalıpları dizilmiş, ana kiriş donatıları yerleştiriliyor Diş donatıları yerleştirilmiş, plak donatısı henüz yok.

Ana kiri donatısı

İnce plak

Plak donatısı

Ana
ki riş
Sökülmemiş kalıp

Kolon
İki yönde dişler

Eti Lisesi, ESKİŞEHİR-Foto: Onur KAPLAN, 2006

Plak donatıları yerleştiriliyor Kalıp söküldükten sonra alttan görünüş
Diş donatısı

Prof. Dr. Ahmet TOPÇU, Betonarme II, Eskişehir Osmangazi Üniversitesi, http://mmf.ogu.edu.tr/atopcu 148
 İnce plak

Ana kiriş
(yastık kiriş)
İki yönde dişler

Dişli döşeme
(iki yönde dişli)

Kirişli döşeme

Eti Lisesi, ESKİŞEHİR-Foto: Onur KAPLAN, 2006

Prof. Dr. Ahmet TOPÇU, Betonarme II, Eskişehir Osmangazi Üniversitesi, http://mmf.ogu.edu.tr/atopcu 149
 Yerinde döküm asmolen döşeme
Ana kiriş

Dağıtma dişi
Sert köpük dolgu
malzemesi (asmolen)

Döşeme donatısı
(iki yönde)
Diş
Asmolen

Bir yönde asmolen döşeme, üstten görünüş

Ana kiriş

diş
Ki l asmolen

Yerinde döküm asmolen döşeme (bir yönde dişli, dişler arası dolgulu)

Prof. Dr. Ahmet TOPÇU, Betonarme II, Eskişehir Osmangazi Üniversitesi, http://mmf.ogu.edu.tr/atopcu 150
 Prefabrik dişli asmolen döşeme (bir yönde dişli)

Prefabrik Diş

Prefabrik diş
Kil asmolen (kapalı etriyeli)

alttan görünüş üstten görünüş

Kil asmolen

Henüz döşeme donatısı

yerleştirilmemiş, betonlanmamış

ana kiriş

Kil asmolen Diş

Kil asmolen
diş Ana kiriş

Alttan görünüş
üstten görünüş

Prof. Dr. Ahmet TOPÇU, Betonarme II, Eskişehir Osmangazi Üniversitesi, http://mmf.ogu.edu.tr/atopcu 151
Kirişsiz döşemeler

kolon

Kirişsiz döşeme

Foto: İbrahim TORUNOĞLU

Kalın plak

Döşeme (kalın)

kolon
tabla

başlık

kolon
Nilson
Başlık ve tabla zımbalama riskini önlemek içindir. Ters kesik
pramid başlığın kalıp işçiliği daha basittir.

Prof. Dr. Ahmet TOPÇU, Betonarme II, Eskişehir Osmangazi Üniversitesi, http://mmf.ogu.edu.tr/atopcu 152
 Kaset kiriş döşeme

İnce döşeme

Kaset kirişler (Normal

kirişler)

Prof. Dr. Ahmet TOPÇU, Betonarme II, Eskişehir Osmangazi Üniversitesi, http://mmf.ogu.edu.tr/atopcu 153