AYDINLANMAKRESELLEME, SOSYAL DEMOKRAS VE FAZM

Toplumsal ve siyasal bilimlerde en geerli zmleme yntemi diyalektiktir. Yani her iktidarn ya da egemenlik trnn kartlarn da yarattnn bilinmesi, gelecei kestirmekteki en geerli yntemdir. Kreselleme olgusunun egemenlii de Sosyal Demokrat ilkelerin, bu arada “Sosyal Devlet” kavramnn yeniden ykselmesine yol ayor. nce “kreselleme” olgusunun etkilerini anmsayalm ki, kendisine kart olarak gelien Sosyal Demokrat ilkeleri daha iyi anlayabilelim. Kreselleme kartlar kreselleme sreci ile ilgili olarak iki temel olguya iaret ediyorlar: Bunlardan birincisi, uluslararas ekonomik ve mali etkileimin artmasnn ve younlamasnn, zengin lkelerin iine yaramakta oluu, bu srecin zengin toplumlar daha da zenginletirirken, yoksul lkeleri daha da yoksullatrmasdr. kinci olarak belirtilen nokta, kreselleme srecinin, bir deer olarak insan ikinci plana itmesi, insana yatrm yaplmasn nemsemedii iin de, gittike gerileyen kltr ve eitim hizmetlerinden dolay, insani deerlerin git gide yozlamasdr. Bu iki temel eilim birarada, zellikle gelimemi ve Trkiye gibi gelimekte olan lkelerin halklarn son derece zora sokmakta, bir yandan toplumdaki gelir adaletsizlii adeta bir uuruma dnrken, te yandan yaam standartlar, kltr ve eitim dzeyi srekli gerilemektedir. Kresellemenin bu somut sakncalar nasl nlenecektir? Bu sorunlar douran serbest piyasa ekonomisinin koullarn kreselleme sreci belirlediine gre, bir baka gcn, rnein devlet gcnn, toplumsal ve ekonomik yaama mdahalesi gerekmektedir. Peki bu mdahale rnein Trkiye’de nerelerde ve ne lde olacaktr? Artk lkenin da kapanmas ve yeniden korumacla dnlmesi olanakl olmadna gre, mdahale yerleri ve derecesi aktr: Devlet, ekonomik verimlilii (retim verimliliini) arttrmak iin, belli alanlardaki yatrmlar zendirirken, kullanlan teknolojinin de en ileri dzeyde olmasn salamal, ayrca hem ulusal sermayeye, hem de rgtl emee yani sendikalara uluslararas pazarda ve tabii Trkiye’de de destek vermelidir. Ayrca, geni halk kesimlerinin ekonomik kalknmadan adalet iinde yararlanmas iin de eitim ve salk hizmetlerini olanakl olduu lde yaygnlatrararak ve ucuzlatarak, frsat eitliini salamaldr. Btn bu mdahalelere halk desteinin salanabilmesi iin de, etkin ve yaygn bir demokratik katlm lke apnda, zellikle de sivil toplum rgtleri erevesinde gerekletirecek nlemler alnmaldr. Grld gibi “kresellemenin kanlmazlnn dourduu hastalklara kar kullanlabilecek reete” dorudan doruya, benim yllardr Sosyal Demokrasiyi tanmlamak iin kullandm ltten oluuyor: 1) Ekonomik olarak, retim verimlilii artnn salanmas. 2) Toplumsal olarak, (salk ve eitim hizmetlerinde) frsat eitliinin salanmas. 3) Siyasal olarak, halkn ve sivil toplum rgtlerinin, karar mekanizmalarna etkin katlmnn salanmas. Aka grlyor ki, kreselleme sreci ne denli kanlmaz ise, Sosyal Demokrat nlemler de o denli zorunludur. Zaten diyalektik yntemin gzellii de burada: Her iktidarn kendi elikilerini de birlikte getirdiini grdnz zaman,

gelecek ok daha net olarak alglanabiliyor. Btn sorun bu Sosyal Demokrat ilkelere sahip kabilmekte ve bu ilkeler erevesinde uygulama yapabilmek iin ikitidara gelmekte yani halkn gvenini kazanabilmektedir. Bu becerilemedii takdirde, yukardaki zmleme erevesinde belirtilen kresellemenin sorunlar derinleecek ve bu sorunlar demokratik dzen iinde zmek zorlaaca iin, Trkiye faizmin karanlna doru kayma eilimine girecektir.