You are on page 1of 319

Bölüm 20

• Bu bölümde öğrenecekleriniz,
– Günümüzdeki yazıcı teknolojilerinin tanınması
– Lazer yazma iĢleminin anlaĢılması
– Bir Windows bilgisayara yazıcının kurulması
– Basit yazıcı sorunlarının belirlenip giderilmesi
• Darbeli yazıcılar kağıtta bir iz bırakırlar
– Fiziksel olarak mürekkebe batırılmıĢ bir Ģeridi
kağıdın yüzeyine vururlar

– Göreceli olarak yavaĢ ve gürültülüdürler

– Birden fazla bölümlü


formlar için kullanılırlar
• SatıĢ noktası fiĢleri
• Ofisler
• Nokta Matrisli yazıcılar

– Mürekkebe batırılmıĢ Ģeridi vurmak ve Ģekiller


oluĢturmak için yazma ucu bir dizi iğne kullanır

– Yazma ucunu tutan kutucuğa baskı kafası denir

– 9-pin ‗lik (taslak


kalitesi) yada
24-pin ‗lik(mektup
ya da yaklaĢık
mektup kalitesi)
uç kullanılır
• Mürekkepli Yazıcılar
Aşağıdaki birimleri bulunduran basit aygıtlardır:
Baskı kafası, elektronik olabilir, bir transfer
mekanizması ve bir kağıt-besleme aparatıdır
• İnce tüplerden mürekkebi püskürterek
işlerler
• Mürekkep, her tüpün ucunda ince
dirençler ya da elektro iletken tabakalar
aracılığı ile ısıtılır
• Direnç ya da tabakaların mürekkebi
kaynatmasıyla mürekkebi kağıda
püskürten küçük bir hava kabarcığı
meydana gelir
• Bazı püskürtmeli yazıcılar püskürtme için
mekanik yöntemler kullanırlar
• Çoğu renkli yazıcılar püskürtmelidirler ve
oldukça kaliteli görüntü oluĢturabilirler
• Baskı Çözünürlüğü
– Mürekkebin
yoğunluğu
– Ġnç baĢına vuruĢ(dpi) sayısı

• Baskı hızı
– Dakikada basılan kağıt
sayısı (ppm)
• Neredeyse her şeye yazabilir
• Boya-süblimleştirme yazıcıları(ya da
termal boya transfer yazıcıları)
süblimleşmeyi kullanırlar
– SüblimleĢme, katı bir halden buharlaĢmaya ve
sonra tekrar katı hale dönmeye neden olur

– Fazla ayrıntı ve zengin renk


elde etmek için kullanılır

– Her renk için bir geçit vardır

– Yüksek kaliteli çıktılar üretir


• Termal Yazıcılar

– Ġlk jenerasyon faks makineleriyle aynı Ģekilde


çalıĢır

– Ġki tipi mevcuttur: doğrudan termal ve termal


mumlu

– Isıya duyarlı bir kağıdın yüzeyine noktalar basmak


için ısıtılmıĢ bir baskı kafası kullanır

– Bazı iĢ yerlerinde hala faturalamak için kullanılır


• Lazer yazıcılar elektro-
fotoğrafik görüntüleme
denilen bir mekanizma
kullanırlar
– Hem metin hem de resim için
yüksek kalitede ve yüksek
hızda çıktılar üretir
– Püskürtmeli ya da darbeli
yazıcılardan pahalıdır
– IĢık kaynağı olarak lazer
kullanırlar
• Toner Kartuşu
– Toneri barındırır
– En çok aĢınma ve yıpranmaya maruz kalan parçalar
toner kartuĢunda bulunur

• Işığa duyarlı davul


– IĢığa duyarlı parçacıklarla kaplı alüminyum bir
silindirdir

• Silme Lambası
– IĢığa duyarlı davulun tüm yüzeyini
ıĢığa maruz tutar
• Temel hale
– Gerilimin davula geçerek
üzerindeki ıĢığa duyarlı
parçacıkların Ģarj olmasını
sağlar

• Lazer
– Yazıcının yazma mekanizması olarak iĢler

• Toner
– Demir parçacıklarla birleĢtirilmiĢ plastik
parçalarından oluĢan toz
• Transfer halesi
– Kağıda pozitif bir gerilim
uygular

• Fuser
– Toneri basınçlı ve ısıtılmıĢ
silindirler yardımıyla kalıcı
olarak kağıda geçirir

• Fuser birleştirici
– Toneri kağıda eritir
• Phaser 4500‘ün yazma prosesi aĢağıdaki
adımlardan oluĢur:
• Yük – Bias Charge Roller fotoiletken davul
yüzeyine negatif bir elektrik yükü dağıtır.
• IĢığa Tutma – Lazer Derleyici fotoiletken
davul yüzeyini tarar. Lazer Diyot Derleyici
veri sinyaline göre açılıp kapanan bir lazer
ıĢını üretir. 12 yüzeyli poligonal bir ayna
belirli bir hızda döndürülür. Lazer ıĢını bir
seri ayna ve lens aracılığıyla aynadan
davulun yüzeyine yansıtılır. Lazer ıĢını davul
yüzeyini bir baĢtan diğer baĢa tarar. Negatif
yük nötralize edilerek bir imaja ait bir satır
oluĢturulur. Davul döndürülür ve tarama
iĢlemi imaj tamamen davul yüzeyinde
oluĢana kadar devam eder.
• GeliĢme – Tonere negatif bir yük yüklenir. Negatif
yüklenen toner davul yüzeyinin deĢarj edilen
alanlarına gönderilir.

• Kağıt Ġletimi – Kağıt boyut algılayıcıları ortamın


uzunluk ve geniĢliğine karar veririler. Bir seri
silindir kağıdı kayıt algılayıcıya besler.
• Transfer – Transfer silindiri kağıdın arka yüzeyine
pozitif yük uygular. Negatif yüklenmiĢ toner
kağıdın arkasındaki pozitif yükün çekimine kapılır.
Böylelikle davul yüzeyindeki imaj kağıdın üstüne
aktarılır.
• DeĢarj – Transfer Silindir takımı üzerinde bulunan
ayırma bıçkısı (Detach Saw) kağıdı davulda tutan
yükü parça parça nötralize ederek kağıtların
ayrıĢmasına yardımcı olur. Yazma kartuĢu içindeki
bir temizleme bıçağı davul yüzeyinde kalan toneri
sıyırıp temizler. Daha sonra bir dahaki yazma
iĢlemine hazırlamak için fotoiletken davul nötralize
edilir.
• Eritme – ―Fuser‖ kağıt yüzeyindeki toneri eritmek
için ısı ve basınç silindirini kullanır.
• Sonra kağıt teslim düzeneğine geçirilir.
• Ana güç kaynağı
– Kağıdı hareket ettiren motorları, sistemdeki
elektronik parçaları ve transfer halesini besleyen
ana kaynaktır

• Yüksek-gerilim güç kaynağı


– Temel haleye güç sağlar
– Yani bir toner kartuĢ yerleĢtirirken açmadan önce
daima lazer yazıcının gücünü kesin
• Dönen dişliler
– DiĢli paketleri ya da diĢli kutuları denen ayrık
birimleridir
• Sistem kartı
– ĠĢlemciyi, ROM ‗u ve RAM ‗ı barındırır
– Bazen flash ROM olabilir
– Yetersiz RAM, bellek taĢması hatası verdirebilir

• Ozon filtresi
– Ozon(O3) yazıcı parçalarına zarar verebilir
– Filtre periyodik olarak değiĢtirilmelidir

• Sensörler ve anahtarlar
– Kağıt sıkıĢmasını, boĢ kağıt haznesini, düĢük toner
seviyesini ve benzeri sorunları algılarlar
• Toksik olmayan katı mürekkep kalıpları
kullanır

• Canlı renkler oluşturur

• Mürekkep eritilip kağıt liflerine emdirilir

• Sadece tek bir geçişe sahiptir

• Diğer yazıcılardan pahalıdır


– Ama mürekkep kalıpları püskürtmeli kartuĢlardan
çok daha ucuzdur
• Bilgi değişimi için Amerikan Standart
Kodlama sistemi(ASCII)
– Veri transferi ve yazıcı kontrolü için kullanılan temel
alfa nümerik karakterlerden oluĢan çeĢitli kontrol
kodları
– Kapasitesi sınırlıdır

• Adobe tarafından geliştirilen PostScript


sayfa tanımlama dili(PDL)
– Yüksek çözünürlükler ve ölçeklendirilebilir fontlar
sunan, aygıttan bağımsız yazıcı dili
– Görüntü iĢleme iĢlemlerinin çoğu bilgisayarda değil
yazıcıda yapıldığından bu yazıcılar daha hızlıdır
– Postscript dosyaları oldukça taĢınabilirdir
• Hewlett Packard‗ın geliştirdiği Yazıcı
kontrol dili (PCL)
– GeniĢletilmiĢ yazıcı komut seti
– Yazıcı donanımına bağlı
– Ġleri grafik iĢlevlerini desteklemez
– Sayfayı tek bir bit imaj olarak tanımlayamaz
• Windows 2000/XP, Windows grafik aygıt
ara yüz‘ünü(GDI) kullanır
– Yazma iĢlemlerini iĢletim sistemi üstlenir
– Eğer yazıcı, Bitmap örüntü iĢleme özellikli görüntü
iĢleyici ve yeterli RAM‘a sahipse yazıcı diliyle
ilgilenmenize hiç gerek yok
• Çoğu yazıcı bilgisayardaki iki porttan
birine bağlanabilir
– DB-25 paralel portu
– USB portu

• Önceleri paralel port mevcut seri


portlardan çok daha hızlı idi
– Maksimum 150 KBps transfer oranıyla günümüzde
oldukça yavaĢ kalmaktadır
– IEEE (Elektrik-Elektronik Mühendisleri Enstitüsü)
1284 standardı standart paralel portlarını
adreslemiĢtir
• IEEE 1284 standardının sağlanması için

– BeĢ çalıĢma modu desteklenmelidir


• Uyumluluk modu, yarım byte modu, byte
modu, EPP, ECP

– Desteklenebilen modların tespiti için standart


tarama metotları

– Standart bir fiziksel ara yüz

– Standart bir elektriksel ara yüz


• Standart bir yazıcı kablosu
– Bir ucu DB-25 erkek konektörü ve diğer ucu 36-pin
Centronics konektör olan bir kablodur
• 2 metreden kısa uzunluklar için 150KBps
transfer hızıyla veri transferi için
uygundur

• IEEE 1284- uyumlu


kablo
– 10 metreye kadar
kullanılabilir
• Çoğu yeni yazıcı artık USB bağlantısı
kullanmaktadır
– Çoğu bir ucunda USB tip A ve diğer ucunda USB tip
B kullanırlar

USB B

• FireWire
– USB kadar kolay çalıĢır

USB A
• Yazıcılar bir ağa bağlanabilirler
– NIC‘e ve bağlantıya ihtiyaçları vardır (genellikle
RJ-45)
– IP adresi gereklidir (el ile yada DHCP tarafından
atanması fark etmez)
– Yazdırma sunucusuna bağlanabilir
– Bazıları ayrıca kablosuz ağ ve Bluetooth desteğine
sahiptir

• Diğer yazıcılar
– Nadirdir, ancak seri ya da SCSI yazıcılar
öğrenilebilir
• Temel Basamaklar
– Temizle (clean)
– ġarj et (charge)
– Yaz (write)
– GeliĢtir (develop)
– Transfer et (transfer)
– Erit (fuse)
• Yazma işlemi fiziksel ve elektriksel olarak ışığa
duyarlı davulun temizlenmesi işlemiyle başlar

• Bu, fiziksel olarak davulun yüzeyinin lastik bir bıçak ile


sıyrılması iĢidir

• Elektrik olarak ise, tüm


parçacıkların tam olarak deĢarj
edilmesi iĢidir
• Ardından davul, tüm yüzeyine negatif bir yük
uygulanarak tekrar şarj edilir

• Ana hale tarafından Ģarj edilir

• ~600 ila ~1000 volt arasında


• Davulun yüzeyinde bir görüntü yazmak
ve geliştirmek için bir lazer kullanılır

• Lazerle vurulan her


bir parçacık negatif
yükünün büyük bir
kısmını davula
aktarır
• Transfer halesi aracılığı ile, kağıt pozitif
yüklenir

• Negatif yüklenmiĢ toner parçacıkları davuldan


kağıda atlarlar
• Görüntü kağıda eritilir

• YapıĢmaz malzemeden imal edilmiĢ ısı silindiri ve


basınç silindiri aracılığı ile görüntü kağıda eritilir

• Toner parçacıkları kağıda


eritilir

• Statik Ģarj koruyucu yükü


kağıttan alır

• Kağıdın davula yapıĢmasını


önler
• Izgara görüntüsü

– Lazer yazıcılar kağıdın bir ızgara görüntüsünü


çıkarır

– Bir ızgara görüntü noktalardan oluĢur


– Izgara görüntü iĢlemcisi(RIP) çip, ızgara
görüntüsünü lazerin algılayabileceği komutlara
dönüĢtürür
– RIP bu verileri tutmak için bir RAM ‗a ihtiyaç duyar
• Mem Overflow hatası yetersiz bellek alanı
olduğunu ifade eder
- RAM ekleyin, çözünürlüğü düĢürün ya da küçük
görüntüler yazdırın
• HP LaserJet 21 hatası verinin çok kompleks
olduğunu ifade eder
- Daha küçük font, az biçimlendirme, daha az
grafik çözünürlüğü ile kompleksliği azaltın
– Çözünürlük arttırma teknolojisi(RET)
• Yazıcının keskin köĢeli
eğrilere daha küçük
noktalar koyabilmesine
olanak sağlar
• RET ‗i durdurmak
MEM OVERFLOW hatasını önler
• Çözünürlük
– Bir lazer yazıcı değiĢik çözünürlüklerde yazabilir

– Çözünürlük 600x600 ya da 1200x1200 dpi gibi inç


baĢına düĢen nokta sayısı(dpi) ile ifade edilir

• Ġlk sayı yatay çözünürlük—odaklanmanın bir


lazer tarafından ne kadar iyi yapıldığını
gösterir

• Ġkinci sayı düĢey çözünürlük— davulun


dönüĢündeki en küçük artım miktarı
• Windows 2000/XP
– Fiziksel yazıcı bir Yazdırma aygıtı olarak adlandırılır
– Yazıcı bir ya da daha fazla yazdırma aygıtını kontrol
eden programdır
– Bir yazıcı birden fazla yazdırma aygıtını
destekleyebilir
– Yazma
sürücüleri
– Yazma bobini
• PnP aygıtlar genellikle bağlandıkları
anda işlemeye başlarlar
– Gerekli ise, kurulum için uygulama kullanılabilir

• Yazıcı ve Fakslar applet‘ini açın


– Windows XP: BaĢlat  Yazıcı ve Fakslar
– Windows 2000: BaĢlat  Ayarlar Yazıcılar
– Ya da uygulama Denetim Masasından bulun
• Yazıcı ekleme sihirbazını başlatmak için
Yazıcı Ekle düğmesini tıklayın
• Yazıcı Ekleme Sihirbazı
– Yerel ya da ağ yazıcısını seçin
– Bir yazıcı portu seçin
• Yazıcı Ekleme Sihirbazı
– Sürücüyü ekleyin
– Windows Update kullanmak için en kolayıdır(eğer
sürücü kuruldu ise)
– Ya da sürücüyü üreticinin sitesinden indir ya da CD
desteği ile kurulum seçenekleri seçilebilir
– Tik geçerli yazıcıyı iĢaret eder
• Yazdırma çıktısı ekrandaki renklerle aynı
sonucu vermeyebilir
– Monitörler RGB standardını kullanır
– Yazıcılar ise CMYK standardını
– Ġkisi de her zaman uyuĢmayabilir

• Ayarlama
– Ekranı el ile ayarlayın
• Bir test çıktısı alın ve ekranı buna göre ayarlayın
– Yazıcıyı otomatik olarak ayarlayın
• Bir Uluslararası Renk Konsorsiyumu (ICC)
renk profili kullanın
• Yazıcının renkleri mutlak bir yolla basmasını
sağlar way
• Bu iş için araçlar

– Multimetre

– Denatüre alkol gibi temizleme solüsyonları

– Vidaları kaybetmemek için ek olarak manyetik bir


malzeme

– Test kalıpları ile CD ya da USB sürücüler

– Phillips-baĢlı ya da yassı baĢlı bir tornavida


• İş yazdırılamıyor
– Yazıcı açık mı? Bağlantı
kurulmuĢ mu?
Kağıt var mı??
– Bobini kontrol edin
– Gerekirse bobin bypass
edilebilir

• Alışılmamış boyutlar
– Kurulum hatası görünür
– Uygulamada, Sayfa Yapısı
seçeneğine göz atın
• Hizasız ya da Hatalı çıktılar
– Bozuk ya da yanlıĢ sürücü – yeniden yükleyin

– Bir PCL sürücüsüyle Postscript yazdırmak gibi,


yazıcıdan yapamayacağı bir iĢ istediniz

• Yeniden Kullanılabilir
– Yazıcı parçaları çevresel sorunlara yol açmamak
için uygun biçimde atılmalıdır

– Bazı Ģirketler kullanılmıĢ toner kartuĢlarını satın


almaktadırlar
• Birkaç yazıcının • Açılışta çöküyor
paylaşılması
– Yazıcılar, ilk açılıĢta
– Birkaç yazıcının yüksek miktarda güç
paylaĢılması için çekerler
mekanik bir
anahtarlama kutusu – HP, ilk önce lazer
kullanılabilir yazıcının ardından da
bilgisayarın açılmasını
– Lazer yazıcılar yalnızca önerir
elektronik anahtarlama
kutularıyla
kullanılmalıdır
• Nokta vuruşlu yazıcılar düzenli bakım isterler
– Baskı kafası ve merdane denatüre alkol ile
temizlenmelidir
– Böylece kağıtta beyaz çizgiler, noktalar ve lekeler gibi
problemlerin oluĢmasının önüne geçilmiĢ olur
– DiĢliler ve bobinler üreticinin direktifleri doğrultusunda
yağlanmalıdır

• Bozuk görünümlü metinler


– baskı kafası kirli ya da hasar görmüĢtür
– Denatüre alkol ile temizleyin ya da değiĢtirin

• Bozuk görünümlü sayfalar


– Plakaları denatüre alkol ile temizleyin
– ġeridi değiĢtirin
• Yazıcı kurulum programıyla birlikte gelen
bakım yazılımını kullanın
– Baskı kafasını temizleyin ve hizalayın
• Eğer püskürtmeli bir yazıcı bir süre
kullanılmaz ise mürekkep kuruyabilir— baskı
kafasının ince enjektörleri içerisindeki
mürekkep kuruyabilir
– Çoklu sayfa tutacağı
• Kağıtları havalandırın
• Uzun süredir yazdırma yapıyorsanız yazıcının
biraz dinlenmesine olanak sağlayın
• Nem problem olabilir
– Baskı kafasının kağıt üzerinde hareketsiz kaldığı yeri
temizleyin
• Sorun gidermenin ilk adımı olarak teşhis için
örnek bir çıktı alın
– Sorun gidermenin ilk adımı olarak yazıcı açıldığında On
Line düğmesini basılı tutun

• Boş sayfa
– Toner bitmiĢ olabilir
– Bir teĢhis çıktısı alın, toner kartuĢunu çıkarın,
görüntüleme davulunu kontrol edin — eğer orada bir
görüntü mevcut ise transfer halesi ya da yüksek gerilim
güç kaynağında sorun mevcuttur
• Yazıcıyı temiz tutun

• Fazla toner ve kağıt tozu yazıcının


kirlenmesine neden olur

– Elektrikli parçaları, bir miktar


basınçlı hava ya da özel bir
düĢük statikli elektrik süpürgesi
ile temizleyin

– Zamanla lastik silindirler kir ve kağıt tozu tutar ve


kağıdın sıkıĢmasına neden olurlar
• Pek çok parça zamanla değiştirilmelidir

– Üreticinin direktiflerini tatbik edin

– Pek çok üretici çoğu ürünü için bakım kiti


sunmaktadır

– Düzenli olarak ozon filtresini bakımını yapın ya da


değiĢtirin

– Fuser aparatını ve ısıtma silindirini kontrol edin ve


temizleyin
• Boş kağıt
– Toner bitmiĢ olabilir
– Görüntünün davulda olup kağıda geçip geçmediğini
kontrol edin
– Transfer halesi ya da yüksek gerilim kaynağı
temelli olabilir

• Kirli çıktılar
– Tonerin kağıda az basılması yazıcının kirli olduğunu
gösterir (önde ya da arkada)
– Yazıcıyı temizleyin
• Gölgelenme

– Az ya da çok gölgelenme olabilir


• Az gölgelenme bir sonraki slaytta ele
alınacaktır

– Koyu gölgelenme zara görmüĢ davuldan


kaynaklanabilir — toner kartuĢunu değiĢtirin

– DüĢük sıcaklık ya da az nem, gölgelenme sorununu


arttırabilir
• Az Gölgelenme
– Oldukça koyu ya da kompleks bir görüntünün
yazdırılmaya çalışılması nedeniyle ortaya çıkar
– Referred to as developer starvation
• Çözünürlüğü düşürün
• Farklı bir desen kullanın
• %50 gri temalı ve noktalı-noktasız örüntülerden
sakının
• Çizimi değiştirin böylece gri desenler siyahlarla
birleşmez
• Koyu desenleri açıklaştırın açık desenleri koyulaştırın
• Yatay yazdırma yapın
• Yazdırma yoğunluğunu ve RET ayarlarını düzenleyin
• Bir sonraki işten ince tamamen siyah bir desen
yazdırın
• Düşey beyaz çizgiler
– TıkanmıĢ toner
– Toner kartuĢunu çalkalayıp tekrar yerleĢtirmeyi
deneyin

• Lekeli çıktı
– Tonerin düzgün Ģekilde dağılmaması
– Toner kartuĢunu iki yana doğru çalkalamayı deneyin
– Yazıcının dengede olduğundan emin olun
– Kağıtta ıslak bölgeler olmadığına emin olun
– Eritme silindirlerinde ve ıĢığa duyarlı davul yüzeyinde
yabancı madde olmadığından emin olun
• Benekli çıktı
– Eritme silindirlerini silmeyi deneyin
– Davulun hasar görüp görmediğini kontrol edin

• Kabartmalı çıktı
– Bir kağıdın altına madeni bir para koyup, üzerinden
kurĢun kalemle karalayarak iz çıkartmak gibi
– Silindirde yabancı bir cisim
– IĢığa duyarlı davul üzerinde yabancı bir cisim
– Toner kartuĢunu yeniden yerleĢtirin
• Tam basılmamış karakterler

– Kağıt ıĢığa tutulduğunda belirebilir


– Mürekkep yoğunluğunu ayarlayın

• Buruşmuş sayfalar

– Pamuk lifli kağıtlar dayanıksızdır


– BaĢka bir tip kağıt kullanın
• Kağıt tıkanması
– Kağıdı çıkarmak için çekiĢtirmeyin
• Kağıdı çekiĢtirerek yazıcıya zarar verebilirsiniz
• Üreticinin sıkıĢıklık giderme direktiflerine uyun
– SıkıĢmıĢ kağıt yok ise sensörlerde problem mevcut
olabilir
• Birden fazla kağıt çıkması
– BaĢka bir top kağıt kullanın – eğer sorun çözüldü ise
neden nemdir
– Ayırma aparatını kontrol edin — kağıtlar tabladan
çıktıklarında onları ayıran ufak bir parça lastik ya da
mantar
• Eğik, üstüne basılmış ya da garip şekilli
karakterler
– Kağıt çok pürüzlü ya da çok pürüzsüz
– Yazıcıya koymayacak iseniz yeni bir top kağıt açmayın
– Daima kağıtları yazıcıya yerleĢtirmeden önce
havalandırın
– Yazıcıya, bilgisayar mı yazıcı mı olduğunu
anlayabilmesi için öz-sınama yaptırın
– Toner kartuĢunu değiĢtirin, kablo bağlantılarını
denetleyin, veri kablosunu değiĢtirin
– Yazılım ayarlarınız tarafından desteklenip
desteklenmediğini anlamak için ileri özellikleri ve
yüksek hız ayarlarını kapatın
• Ayrıca IEEE 1284.4 standardı olarak da
bilinir

• Çok fonksiyonlu çevre elemanları için


üretilmiştir (MFP)
– Tek bir aygıtta yazıcı, faks ve tarayıcıyı bir araya
getiren cihazlardır

• Tek bir fiziksel kanal üzerinden anlık


gönderme ve almaya olanak sağlar
Bölüm 21
• Bu bölümde
öğrenecekleriniz,
– Ağ teknolojilerinin tanıtılması
– AĞ iĢletim sistemlerinin
tanıtılması
– Kablolu ağların kurulumu ve
yapılandırılması
– Kablosuz ağların kurulumu ve
yapılandırılması
– Ağ sorunlarının giderilmesi
• Her bir bilgisayar nasıl ayırt edilecek?
– Eğer iki ya da daha fazla bilgisayar aynı anda
haberleĢmek isterse, tüm konuĢmanın uygun
biçimde yerine getirildiğinden nasıl emin
olabilirsiniz?
• Ne tip bir kablo kullanılmalıdır?
– Kabloda kaç hat olacak? Kalınlık ne kadar olmalı?
Uzunluk ne kadar olmalı? Ne tip konektörler
kullanılacak?
• Veri erişimi nasıl kontrol edilecek?
• Ve liste böyle uzar gider…
• Bir istemci (client) makine, servis ya da bilgi
isteğinde bulunur

• Ağ ara yüz kartı(NIC) istemciyi tanımlar


– Veriyi küçük veri birimlerine ayırır(paketler)

• Aygıtları birbirine bağlamak için bir ortam


gereklidir
– Kablolu ya da kablosuz

• İşletim sistemin ağ bağlantısından haberdar


olmalıdır

• Bir sunucu istemciye veri ya da hizmet sunar


• Bus Topolojisi
– Tüm bilgisayarlar, ağa bus kablosu denilen tek bir
ana kablo aracılığı ile bağlanırlar

• Ring Topolojisi
– Tüm bilgisayarlar birbirine
halka biçiminde bir bağlantı
üzerinden bağlıdır
• Yıldız topolojisi
– Ağdaki bilgisayarlar merkezi
bir noktaya bağlıdırlar
(genellikle bir switch ya da hub)

• Mesh topolojisi
– Her bir bilgisayar geri
kalan diğer
bilgisayarlara birer
kablo ile bağlıdır
• Veri, ağa küçük parçalar halinde yollanır
– Veri, paket ya da frame denilen yığınlara bölünür

• Her ağ ara yüz kartı (NIC) Ortam Erişim


Kontrol (MAC) adresi denilen yerleşik bir
ayırt ediciye sahiptir
– Benzersiz olacak Ģekilde
düzenlenmiĢtir
– 48-bit long adresleme
kullanır
– Kart üzerinde bir çipe
yazılmıĢtır
• Paketler bünyelerinde aşağıdaki alanları
barındırırlar

– VarıĢ NIC ‗inin MAC adresi

– ÇıkıĢ NIC ‗inin MAC adresi

– Veri

– Verinin bütünlüğünü
kontrol etmek için
Veri kontrol ya da
çevrimsel artıklık
denetimi(CRC) kullanılır
• Protokoller kurallar bütünüdür
– Paket tiplerini, kablo ve konektörleri, adresleri ve
daha fazlasını tanımlamayı sağlar

• Bir donanım protokolü verinin bir


bilgisayardan diğerine nasıl taşınacağını
düzenler
– Ethernet günümüzde ağırlıklı olarak kullanılan
protokoldür
• Kablo tipleri koaksiyel, muhafazasız bükümlü çift, fiber
optiktir
– Token Ring IBM tarafından geliĢtirilmiĢtir anca bu
günlerde popülerliğini yitirmektedir
• İlk ethernet ağları koaksiyel kablo(ya da
sadece coax) kullanmışlardır
– Etrafı örgü Ģeklinde sarılı ve dıĢı kaplamalı,
merkezden geçen tek bir telden oluĢan bir kablo
çeĢididir
– Farklı bir çeĢidi de VCR ve
TV‘nizde kullanılmaktadır

 Coaxial cable
 Twisted-pair cable
• İnce Ethernet kablosu
– RG-8 (Radio tipi) kablosu

– 10Base5
• 10, verinin 10 Mbps ile gönderildiğini
• 5, kablonun maksimum uzunluğunun
500 metre olduğunu belirtir

– Bus topolojisi kullanır

– Tüm bilgisayarlar
birbirlerine
bağlıdır
• Her bir
bilgisayar tüm
veri paketlerini
alır
• Taşıyıcı algılayıcılı çoklu erişim/çakışma
saptama(CSMA/CD)
• Çakışmaları önlemek için, kabloya bir
çoklu erişim olduğunda
– Bilgisayarlar veri göndermeyi denemeden önce
taĢıyıcı algılama yaparla(kabloda trafik olup
olmadığını dinlerler)
• Eğer iki bilgisayar aynı anda veri
göndermeye çalışırsa

– Veriyi bozan bir çakıĢma meydana gelir


– Ardından bilgisayarlar ne zaman gönderme
yapacaklarını belirlerler
• Bir tel boyunca seyahat eden sinyaller
yolun sonunda dalgalanmaya yol açarlar
– Buna yansıma denir
– Sinyali bozabilir Elektriksel bir sinyal
sonlandırılmış bir telin sonuna
Elektriksel bir sinyal telin ulaştığında …
sonuna ulaştığında…

Sinyalin bir kısmı Yansıma olmaz


geri yansır

• Bir sonlandırıcı yansımayı emer


• Thicknet her 2.5 metrede
bir işaretlenir

– Aygıtlar bu noktalara bağlanır

– Vampir konektör kabloyu burada deler


• Bu ayrıca bir alıcı-vericidir, bazen bir Digital, Intel, ya da
Xerox (DIX) konektöre bağlanan bir eriĢim birimi ara
yüzü(AUI) olarak da adlandırılır

• Thicknet, bus topolojisi kullanır


– Kabloda meydana gelen her hangi bir kırılma tüm
ağ iletiĢimini keser
• İnce Ethernet
ayrıca Thinnet
olarak da bilinir

– RG-58 coax kablo


kullanır
– Her parça en fazla 30 aygıt destekler
– Kablo uzunluğu 185 metre ile sınırlıdır
– Thicknet ‗den daha ince ve ucuzdur
– Alıcı-verici NIC ‗in içerisinde bulunur
– Twist-on BNC konektörler kullanır
– Sonlandırıcılar kullanır
• 10/100/1000BaseT
(10xBaseT)
– UTP Ethernet ‗i modem ağları kullanır
– 10BaseT , 10 Mbps ‗da iĢler
– 100BaseT ,100 Mbps ‗da iĢler
– 1000BaseT (Gigabit) ,
1000 Mbps ‗da iĢler
– Yıldız bus topolojisi
kullanır
– Muhafazasız bükümlü
çift (UTP) kablolama
yapılır
• Kullanılan en yaygın topoloji yıldız bus
‗dır
– Tüm aygıtlar merkez bir noktaya bağlanır
• Bu bir switch ya da hub olabilir

– Switch her portu ayrı bir ağ parçası haline getirir


• ÇakıĢmaları azaltır
• Bant geniĢliğini paylaĢtırır
• UTP kullanılmış ilk yaygın kablolama
tipidir
– Tel çiftleri muhafazasız bir kablonun içinde
birbirleriyle bükülürler
– UTP kablolar taĢınabilecek maksimum veri
boyutunu belirleyen kategorilere (CATs) sahiptir
• Bant geniĢliği denir
• CAT5, CAT5e, ve CAT6 günümüzde oldukça yaygındır

CAT 1 Standart telefon CAT 2 ISDN & T1 hatları


kablosu 4 Mbps ‘a kadar
CAT 3 16 Mbps ‘a kadar CAT 4 20 Mbps ‘a kadar
CAT 5 100 Mbps ‘a kadar CAT 5e 1 Gbps ‘a kadar
CAT 6 10 Gbps ‘a kadar
• En az iki çift tel gerekir
– Biri almak için biri göndermek için

• Kablolar RJ-45 konektör


kullanır
– Telefonlar için RJ-11

• Telekomünikasyon Endüstrisi Ortaklığı/


Elektronik Endüstrisi Birliği(TIA/EIA) RJ-45
konektörü bağlamak için iki standarda sahiptir
– TIA/EIA 568A ve TIA/EIA 568B 1

– Herhangi biri kullanılabilir 8

– Teller renk kodudur


• Ethernet ağları aynı dili paylaşırlar

• Çoğu NIC 10 ya da
100 Mbps ‗da çalışır

• Bazı NIC ‗lerde BNC ve


RJ-45 portları bulunur

• Ana kart üzerinde


bulunan çoğu NIC,
otomatiktir
– Ağın hızında çalıĢır
• 10xBaseT ağındaki her kişisel bilgisayar bir hub ‗a
ya da switch ‗e bağlıdır
– Bir aygıt eklemek için,
aygıttan kolayca hub‘a ya da
switch ‗e giriĢ yapılır

– Aygıt ile hub ya da switch


arasındaki maksimum uzaklık 100 metre olmalıdır

– Hub ya da switch baĢına maksimum 1024 kiĢisel bilgisayar


bağlanabilir

– Hub ‗lar, sinyali diğer portlara


göndermeden önce yeniden üreterek
bir tekrarlayıcı gibi hareket ederler

– Hub ‗larda 4, 8, 16, ya da 24 port vardır


• Modern NIC ‗ler aynı anda hem veri
gönderebilir hem de alabilir

– Buna full dubleks denir

• Eski NIC ‗ler ikisini de aynı anda yerine


getiremezdi

– Buna yarı-dubleks denir


– Bir walkie-talkie ‗ye benzer Ģekilde
• Elektrik yerine ışık kullanır
– Elektrik ara yüzüne bağıĢık
– Sinyaller 2000 metreye kadar yolculuk edebilir
– Çoğu ethernet 62.5/125 çok modlu kablosu kullanılır
– Ġki kablo kullanılır
– SC (kare-Ģekilli) ya da ST (yuvarlak) konektör
kullanılır
– Yaygın standartlar
• 10BaseFL ve 100BaseFL
– Fiyatı nedeniyle daha çok
kaynak merkezlerinde
kullanılır
• IBM tarafından
geliştirilmiştir
• Bir yıldız ring topolojisi
kullanır
– Ethernet ‗e uygun değildir
– Veri halka boyunca iletilir
• Token aktarımı kullanır
– Serbest bir token, tüm
halkayı dolaĢır
– Bir aygıt yalnızca token ‗e
sahip olduğunda veri
yollayabilir
• Token Ring, IBM Tip 1 kablo ile 4 Mbps ya da 16
Mbps hızlarında işler
– Ġki-çift, muhafazalı bükümlü
çift (STP) kablo
– Günümüzün token ring ağları
UTP ya da STP kullanabilir
– STP ‗nin pek çok tipi
mevcuttur
• Token Ring kabloları bir IBM-tip Veri
Konektörü (IDC) kullanır

– Evrensel veri konektörleri(UDC) birbirlerine takılabilmek


için üretilmiĢlerdir

– Multi istasyon eriĢim birimi


(MSAU ya da MAU)
denilen özel bir hub kullanır
• İki bilgisayar birbirlerine bağlanabilirler

– Paralel/Seri
• Paralel porttan çapraz IEEE 1284 kablosu ile
• Seri porttan RS-232 kablosu ile

– FireWire
• Ağı algılar
• Sadece takın

– USB
• Firewire kadar kolay değil ama mümkün
• İstemci / sunucu ortamında bir makine
kaynak olarak belirlenmiştir

– Ağ üzerinden paylaĢılır

– Özel ağ iĢletim sistemi (NOS) kullanılır


• Dosya , printer yada diğer kaynakların paylaĢımı için
optimize edilmiĢtir
• Güvenlik ile veri yada kaynaklara eriĢimi korur

– Kaynak makineye sunucu (server) denir


– Diğer makineler istemci (client) yada iĢ-
istasyonlarıdır (workstation).
– Novell NetWare Ģirket seviyesinde bir NOS dur
• Denklerarası (peer to peer) ağda her
makine istemci yada sunucu gibi
davranabilir

• Denklerarası ağda işletim sistemi


özellikleri;
– Windows 2000/XP
– Bir dosyaya aynı zamanda en fazla 10 kullanıcı
eriĢebilir
– Microsoft 15 PC den fazlasını tavsiye etmez
– Sadece küçük ağlar için kullanıĢlıdır
– Sınırlı güvenlik
– Workgroup da denebilir
• Kullanıcılar tarafından her bir bilgisayarda
oturum açılmalıdır
– Birden çok bilgisayar, birden çok oturum
• Kullanıcılar alan kontrolcüsünde oturum
açarlar
– Bir kullanıcı, bir oturum
– Tüm diğer bilgisayarlara ulaĢılabilir(güvenlik
aĢıldıysa)
• Network üzerindeki sunucuların bir yada
birden fazla görevi vardır.
– Alan kontrolü (güvenlik veri tabanını tutar)
– Dosya server
– Print server
– Fax server
– Uzaktan eriĢim servisleri
(RAS) server
– Uygulama server
– Web server
• Özel bir kullanıcı hesabıdır. Tüm sistem
üzerinde etkili tam ve mutlak bir güce
sahiptir

• Şifresi saklanmalıdır

• Workgroup (çalışmagrubu) ‗a girmek


yada bir alanın parçası olmak girmek
nispeten kolaydır
– Administrator eriĢimi gereklidir
• Çalışma grubuna girmek yada bir alanın
parçası olmak nispeten kolaydır
– Administrator eriĢimi gerektirir
– Bilgisayar özellikler kısmından seçilir
• Ağ protokol yazılımı
– Network kartı tarafından yollanan veriyi alır
– Organize olmasını sağlar
– Veriyi ihtiyacı olan uygulamaya yollar
– Uygulamadan network üzerinden dıĢarıya gidecek olan
veriyi alır ve NIC ‗e teslim eder
• Kullanılan yaygın protokoller;
– NetBEUI—yönlendirilemez, günümüzde nadir kullanılır
– IPX/SPX—Novell tarafından kullanılır
– TCP/IP—Ġnternet ve birçok network tarafından
kullanılır
– AppleTalk—Tescilli Apple protocol ‗ü
• İstemci programı
– Ağ üzerindeki veri ve kaynaklara ulaĢmaya gereksinim
duyar
– Windowsda Client for Microsoft Network kuruludur

• Sunucu programı
– Herhangi bir Windows bilgisayarı
dosya, doküman ve printer
paylaĢımıyla server a
dönüĢtürülebilir
` `
`

`
• Ağa bağlanabilmeniz için gerekenler;

– Ağ arayüz kartı
• PC‘yi network kablosuna bağlayan fiziksel donanım

– Protokol
• Aygıtların haberleĢmede kullandıkları dil

– Ağ istemcisi
• Bilgisayar sisteminin protokol ile konuĢabilmesine izin verir

– Kaynakları paylaĢmak için Microsoft dosya ve


printer paylaĢımını açın
• NIC seçerken 3 şeye ihtiyacınız vardır;
– Belirli bir hızda çalıĢmalı (Birçok NIC birden fazla
hızda çalıĢır)
– Uygun teknolojiye sahip olmalı
• Ethernet, Token Ring, fiber optic (FDDI)
– GeniĢleme slot‘una uygun olmalı
• PCI

• Eğer NIC otomatik olarak yüklenmiyorsa


Denetim Masasından ―Donanım Ekleme
Sihirbazını‖ kullanın
• Her tür sunucu NOS için ağ istemcisine
ihtiyacınız vardır

– Microsoft Ağları için Ġstemci


• Ağ KomĢularım‘a sağ tıklayın ve özellikleri seçin
• Yerel Ağ Bağlantısı ikonuna çift tıklayın(yada Yeni bir Ağ
Bağlantısı‘nı seçin) ve özellikleri seçin
• Windows da NIC i kurduğunuzda ―Microsoft Ağları için
Ġstemci‖ otomatik olarak kurulur

– NetWare için Ġstemci (Client) Servisi


• NetWare sunucularında dosya ve printer servislerine eriĢim
sağlar
• NetBEUI
– Windows 2000: BaĢlat  Ayarlar  Ağ ve
Çevirmeli Ağ Bağlantıları  Yerel Ağ Bağlantısı
ikonuna çift tık

– Özellikler düğmesine tıklayın

– Yükle düğmesini tıklayın,


Protokolleri seçin ve
Ekle  NetBEUI

– Windows XP ile NetBEUI


desteği kalkmıĢtır
• NetBEUI
– Yönlendirilebilir değil (routerlar üzerinden gidemez)
– Günümüzde nadiren kullanılır
• Microsoft‘un IPX/SPX gerçekleştirimi

– NetWare için Ağ Servisleri‗ni de yüklemeniz


gerekebilir

– NetBEUI kurulumu ile aynı yolu izleyin fakat


NWLink ‗i seçin
• TCP/IP günümüz ağlarında en geniş
kapsamlı kullanılan protokoldür

– Ġnternet için seçilen protokoldür fakat özel ağlarda


da kullanılır

– TCP/IP NetBEUI ve NWLink gibi kurulur— kolayca


Internet Protocol (TCP/IP) seçilir

– En azından ileride IP adresini ve subnet mask ‗ı


ayarlamanız gerekir
• IP adresleri ağ üzerinde tektir

• Noktalı-onlu notasyonla ifade edilir


– 202.34.16.11

• 32 bit 4 sekizlikten oluşur


– 202 expressed as 1 1 0 0 1 0 1 0
– 34 expressed as 0 0 1 0 0 0 1 0
– 16 expressed as 0 0 0 0 1 0 0 0
– 11 expressed as 0 0 0 0 1 0 1 1
• IP adresleri ağ boyutuna göre sınıflara
ayrılırlar
– Noktalı-onlu formattaki ilk numara sınıfı belirler
• 15.16.17.18 15 A Sınıfı
• 192.7.8.9 192 C Sınıfı
– Ġlk numara aynı zamanda subnet mask ‗ı belirler

Sınıf Adres Aralığı Subnet Mask


A 1–126 255.0.0.0
B 128–191 255.255.0.0
C 192–223 255.255.255.0
• Bazı adresler rezerv edilmiştir

– 127.0.0.1 (loopback address) test için ayrılmıĢtır

– 3 aralık özel ağlar için ayrılmıĢtır


• 10.0.0.1 - 10.255.255.254
• 172.16.0.1 - 172.31.255.254
• 192.168.0.0 - 192.168.255.254

– Bir aralık Otomatik Özel IP Adresleme için


ayrılmıĢtır
• 169.254.0.1 - 169.254.255.254
• Alt-ağ maskesi IP adresinin hangi
bölümünün Ağ kimliğine ve hangi
bölümünün host kimliğine ait olduğunu
tanımlar
– Noktalı-onlu formatta gösterilir, 32-bit sayı 1‘lerle
baĢlayıp 0‘larla biter
– 1‘ler Ağ-kimliğini gösterir ve 0‘lar host kimliğini
gösterir
• Örneğin, 11111111.00000000.00000000.0000000
sayısında ilk 8 bit ağ kimliğini tanımlar ve son 24 bit host
kimliği tanımlar
– Alt-ağ maskesi IP adresi ile iliĢkilendirilir
• IP adreslerinin iki bölümü
– Ağ Kimliği ağ yada altağı gösterir
– Host Kimliği kiĢisel aygıtı temsil eder

• Altağ maskesi ile hangisinin hangisi


olduğuna karar verirsiniz
– Altağ maskesi maksimum olduğunda, IP adresinin bu
bölümü ağ kimliğidir (network ID)

192.168.1.15 10.15.16.17 IP adresi


255.255.255.0 255.0.0.0 Altağ Maskesi
192.168.1.0 10.0.0.0 Ağ Kimliği
• TCP/IP , aşağıdaki gibi TCP/IP
servislerini sunan protokollerin bütününe
birden verilen isimdir
– World Wide Web (WWW) ‘de Hypertext Transfer
Protocol (HTTP) kullanılır
– Uzaktaki sistemlere eriĢim için Telnet kullanılır
– ĠletiĢimi kontrol etmek için Ping kullanılır
• TCP/IP yerel ağları (LAN) diğer ağlara
bağlamakta kullanılır
– GeniĢ alan ağlarını (WAN) oluĢturur
– Yerel ağlar arasındaki trafiği yönlendirmek için
―Router‖lar kullanılır
• İki network yada subnet ile gösterilir
– Router diğer ağlara giden yoldur
• Bu router iki NIC (ağ adaptörü)‗e sahip (her network de bir
tane)
• CPU1 den CPU2 ye gönderilen veri Varsayılan Ağ Geçidi
(farklı subnet) üzerinden gider.
Subnet 1 Subnet 2
Network ID 192.168.1.0 Network ID 192.168.15.0
255.255.255.0 255.255.255.0
CPU1 CPU2
` `
` `

Router

` Default Default `

gateway gateway
• Domain name service (DNS)
– Alan adı servisi (DNS)
– TCP/IP ağ üzerindeki herhangi bir cihaza (host)
bağlanabilmeniz için o cihazın IP adresini bilmeniz
gerekir

– IP adreslerini hatırlamak yerine,kullanıcı dostu


isimleri hatırlamayı tercih
edersiniz

– DNS kullanıcı dostu isimleri


gerçek IP adresleri ile
değiĢtirir (isim çözümlemesi)
• İki tür isim vardır
– Internet (host) ve Windows (NetBIOS)
• 7 tür isim çözünürlüğü vardır
– Yalnızca DNS ve WINS ‗e odaklanacağız

İsim Türü Statik Dinamik Ön Bellek


Host HOSTS DNS Hosts cache
Internet ismi dosyası sunucu IPConfig /DisplayDNS ile
görüntülenir
NetBIOS LMHosts WINS NetBIOS cache
Windows ismi dosyası sunucu NBTSTAT –C ile
görüntülenir

Broadcast
• Windows Internet Name Service (WINS)
– Windows ağ isimlerinin IP adreslerine
çözümlenmesini sağlar(Internet isimleri için DNS in
yaptığı gibi)

– NIC‗ı ayarlarken, WINS


sunucunun IP adresini
tanımlarsınız

– WINS oldukça az
kullanılmaktadır
• IP address

• Subnet mask (Altağ


Maskesi)

• Default gateway
(Varsayılan ağ geçidi)
– Makinenin adresi
(genellikle router) sizin
yerel segment yada
subnet ‗inizin dıĢından
host ‗lara mesaj olarak
teslim edilir
• Dynamic host configuration protocol
– TCP/IP ayarları elle
yapılabilir

– TCP/IP ayarları otomatik


yapılacak Ģekilde
ayarlanabilir
(DHCP ile)

– DHCP sunucu gerektirir

– Ġstemci bilgisayarında, otomatik


olarak bir IP adresi al seçeneği seçilir
• Ping
– Uzaktaki host ile bağlantıyı test eder
– Birçok ping /? Seçeneği için help ‗i kullanın
• IPCONFIG
– Windows NT/2000/XP üzerinde TCP/IP ayarlarınızı
gösterir
– Release ve Renew DHCP server dan yeni TCP/IP
bilgilerinizi almanızı sağlar
• NSLOOKUP
– Diğer Ģeylerin arasında DNS server adını belirler
• Komut ekranına dönmek için exit yazın
• TRACERT
– Paketin hedefine giderken geçtiği rotayı gösterir
• Automatic Private IP Addressing (APIPA)
– Eğer DHCP den adres alınılacak Ģekilde ayar
yapılmıĢ ve DHCP servera ulaĢılamıyorsa, APIPA
adresi atanır
• 169.254.0.0 - 169.254.255.254 aralığında IP adresi ve
subnet mask 255.255.0.0 otomatik olarak atanır
• Yönlendirme kabiliyeti yoktur

DHCP ulaşılamazsa
APIPA address atanır DHCP
` `
`

CPU1
Router

` `
• Disk yada dosyaları paylaşmak için,
üstlerin sağ tıklayıp paylaşımı seçin

– Share name diğerlerinin network


üzeriden görecekleri isimdir

– Windows 2000/XP
NTFS-formatlanmıĢ diskleri kullanır
• Daha büyük ve hatasız kontrol sağlar
• Tam kontrol için network izinlerini ayarlayın(PaylaĢım
sekmesi)
• Daha sonra NTFS izinlerini kullanarak (PaylaĢım sekmesi)
paylaĢılan kaynaklara kimin eriĢtiğini ve nasıl eriĢtiklerini
daha detaylı kontrol edebilirisiniz
• İzinlerin paylaşımı
– Full Control (Tam denetim)
– DeğiĢiklik
– Okuma
– NTFS izinleri daha fazla
kontrole izin verir
• Paylaşımdaki disk ve dosyalara Ağ
Bağlantılarım kullanılarak erişilir
(Windows 2000/XP)
– Disk harfini paylaĢılan disk yada dosya ile
eĢleĢtirebilirsiniz
– Windows 2000 disk harfi yerine network ikonu
kullanmanıza da izin verir
– Windows XP menü opsiyonu ekler
• Universal Naming Convention (UNC)
– Ağ kaynaklarına aĢağıdaki gibi eriĢmenizi sağlar

\\SERVER1\FREDC

Bilgisayar adı Paylaşım adı

– UNC yoluna eriĢmek için direk ―çalıĢtır‖ ‗ı


kullanabilirsiniz
• Yazıcı paylaştırmak için yazıcı ikonuna
sağ tıklayarak Paylaşım‘ı seçin

• Yazıcıya ulaşmak için

– Yazıcı Ekle ikonunu


kullanın

– Yerel Yazıcı yerine


Ağ Yazıcısı‗nı seçin
• Kablosuz ağların
popülerliği artmaktadır
• Kablosuz ağlar birbirleri ile
haberleşmek için radyo
dalgalarını yada infrared
ışın demetlerini kullanır
• İki temel kablosuz ağ türü
vardır
– IEEE 802.11 tabanlı standart
– Bluetooth tabanlı teknoloji
• Günümüzde birçok yeterliliğe sahip ürün
üretilmekte
– Dizüstülerde, PDA‘lerde, ve geliĢmiĢ yazıcılarda
infrared portu standarttır
– Infrared genellikle masaüstü PC‘lere koyulmaz
• Kablosuz Ethernet ve Bluetooth genelde
entegredir yada kolayca eklenebilir
– USB, PCI, PCI Express, yada PC Card adaptörleri
• Wireless access point (WAP)
– Alandaki kablosuz kullanıcılar için hub gibi davranır

• Bluetooth
– Birçok yeni PC ile
gelmektedir
• Kablosuz aygıtlar kablolu ağlar ile aynı
ağ istemcileri ve protokollerini kullanır
– CSMA/CA kullanılır (CA çakıĢmayı engelleyicidir)

• Diğer bir opsiyon (RTS/CTS) göndermek için Send/Clear


isteğini kullanmaktır

• Gönderen kısım alıcıya istek olarak RTS yollar

• Alan kısım temiz olduğunda CTS ile karĢılık verir

• Bir kere veri alındığında alıcı ACK (acknowledge) yollar


• Kablosuz ağ programı PnP dir
– Parametreleri ayarlamak için programı kullanın
• Windows kendinden sahiptir yada üretici sağlar
• Service Set Identifier (SSID) ‗ı buradan ayarlayın
• Ad-hoc mode

– Bütün kablosuz noktalar doğrudan


diğer tüm noktalara bağlıdır. Hiçbir
nokta herhangi bir merkeze bağlı
değil

– Independent Basic
Service Set (IBSS) ile

– Peer-to-peer mode denir

– Az sayıda bilgisayar için, öğrenci


gurupları ve iĢ toplantıları gibi geçici
ağlar için iyidir
• Infrastructure Mode

– Bir yada daha fazla WAP


kablosuz noktayı kablolu ağa
bağlamak için kullanılır

– Tek WAP varsa buna Basic


Service Set (BSS) denir

– Eklenen WAP‘lar Extended Basic


Service Set (EBSS) ‗i oluĢturur
• Güvenliği sağlamak için üç metod
kullanılır
1. Service Set Identifier (SSID)
– Tek bir SSID yada network ismi ayarlanır
• Varsayılan isim genellikle ―LinkSys‖ gibi üretici ismidir
• Genel olarak bilindiği için tahmin etmek kolaydır
– Her nokta (nod) aynı SSID ‗ye sahip olmalıdır
– SSID yayımlamayı kapatın

2. MAC filtering
– Kullanıcının MAC adresine göre filtreleme yapar
– Kabul edilecek kullanıcı türü yaratın
– Her pakette vardır, çözülebilir ve taklit edilebilir
• Wireless Equivalency Privacy (WEP)
– 40-bit yada 104-bit Ģifreleme kullanarak veriyi
Ģifreler
– MAC adresleri üzerinden kimlik doğrulama sağlar
– Önemli açıkları vardır

• Wi-Fi Protected Access (WPA)


– WEP ‗in geçici geliĢtirmesidir
– ġifreleme anahtarı kullanır bütünlük-kontrol

• WPA2 (IEEE 802.11i )


– WEP ‗in tam geliĢmiĢ halidir
– Önemli geliĢtirmeler yapılmıĢtır
– ġu anki kablosuz güvenlik standardıdır
• Kablosuz hızı 2 Mbps dan 54 Mbps ‗a
kadar değişir

• Hız mesafeden etkilenir


– Hız dinamik olarak ayarlanır
– Maksimum çıktıya yaklaĢık 25 feet de ulaĢılır
– Kapsama alanının sınırlarında çıktı 1 Mbps ‗a kadar
düĢebilir
– Kapsama alanı kesin değildir
• Genellikle 150 feet - 300 feet arasındadır
• 802.11-tabanlı kablosuz ağlar
– Üç ana standart vardır
– Hepsi ad-hoc ya da altyapı mod ‗unda çalıĢabilir

802.11a 802.11b 802.11g


Maksimum 54 Mbps 11 Mbps 54 Mbps
hız
Maksimum 45 m. 90 m. 90 m.
uzaklık
Frequency 5 GHz 2.4 Ghz 2.4 Ghz
Security SSID, MAC, SSID, MAC, SSID, MAC,
WEP, WPA WEP, WPA WEP, WPA
Compatibility 802.11a 802.11b 802.11b, 802.11g
• Infrared kablosuz ağları
– Ekstra donanım yada yazılım kullanmadan veri
paylaĢmanın basit yoludur
– Infrared Data Association (IrDA) protokolünü kullanır
– Aygıtların birbirini doğrudan görmeleri gerekmektedir
– ġifreleme ve kimlik doğrulama yoktur
• 1 metreden uzakta çalıĢmaz

Kızılötesi (IrDA)
Maksimum hız <= 4 Mbps
Maksimum uzaklık 1 metre (39 inç)
Güvenlik Yok
Uyumluluk IrDA
İletişim modu Noktadan-noktaya ad-hoc
• Bluetooth

– Küçük çaplı kiĢisel ağlar (PAN) oluĢturmak için


tasarlanmıĢtır

– Genellikle çevresel aygıtlar için kullanılır


• Fare , klavye , PDA , vb.

Bluetooth Güçlendirilmiş Bluetooth


Maksimum hız 1 Mbps 2 Mbps
Maksimum 10 metre 90 metre
uzaklık
Uyumluluk Bluetooth Bluetooth
İletişim modu PAN PAN
• Cep Telefonu

– Günümüzde Birçok PDA ve telefon internete


bağlanmaya olanak tanımaktadır

– 400 den 700 Kbps ‗e kadar


bağlantı hızı sunar

– Telefon ağları kendi


protokollerine sahiptir

– Dezavantajı ücretlendirmesidir
• Fiziksel olarak bir kablosuz NIC ‗i takmak
Kablo ile çalışan NIC ‗i takmak ile aynıdır

• Kablosuz ağ ayarlama programı


– Ekstra parametreleri ayarlamakta
kullanılır

– SSID ve Ģifreleme ayarlanır

– ĠletiĢim modu ayarlanır


• Ad-hoc
• Altyapı
• Wi-Fi
– Ad hoc
• Her kablosuz noktanın (node) aynı ağ adı ile ayarlanması
gereklidir (SSID)
• Ortak kanalın seçilmesi gerekebilir
• Tek bir bilgisayar IP adresinin ayarlanması
• Dosya ve yazıcı paylaĢımının ayarlanması

– Altyapı Modu
• Kablosuz eriĢim noktası (WAP) gerektirir
• Her noktanın aynı SSID ile ayarlanması gereklidir
• Seçilen özelliklere uygun istemciler için WAP‗ın ayarlanması
NETGEAR
kablosuz
ayar
programı
• Kablosuz erişim noktası genellikle Web
tarayıcı üzerinden ayarlanır

– WAP ‗ın ön tanımlı IP adresini internet tarayıcınıza


girin (dokümana bakın ya da ―192.168.1.1‖ deneyin)

– Oturum açmak için varsayılan yönetici Ģifresini ve


kullanıcı adını girin (dokümanda yazan)

• Sonraki birkaç slaytta ayar sayfasına ait birkaç ekran


görüntüsü göreceksiniz
• Örnek ana sayfa
• MAC adres
filtresinin
ayarlanması
• Şifrelemenin ayarlanması
• Infrared
– Ayarlanacak fazla bir Ģey yoktur

– YüklenmiĢ IrDA protokolünü


doğrulayın

– Dosya göndermek için


• Wireless Link applet ‗i kullanın
• Windows Explorer ‗ı kullanın

– Ġki bilgisayarı bağlamak için


• Diğer bilgisayara direk bağlan
seçeneğini seçin
• Bluetooth
– Tak-çalıĢtır kolaylığı sunar
• Dağıtıcı-üretici sürücülerine ihtiyaç duyabilir

– Bluetooth aygıtları diğer bluetooth


aygıtları arar
• Master/slave iliĢkisi kurulur

– PAN bazen özelleĢtirilmiĢ


bir yazılıma sahiptir
• Ağ bağlantılı ve bağlantısız sistemler
tamamen farklı durumdadır
– Ağa bağlantı duruma karmaĢıklık katar

Eğer kullanıcı CPU1 den yazıcıyı kullanamıyorsa, bu


ağdaki birçok olası hatadan kaynaklanabilir.
Print
server
` `
`

CPU1
Router
or switch
Networked
printer
`
1. Belirtilerin Saptanması
– Belirtilerin detaylı tanımlamasını alabilmek için
kullanıcı ile konuĢun

2. Ne zaman oldu?
– Ön yükleme sırasında mı, OS yüklenirken mi ya da
sistem bir süre çalıĢtıktan sonra mı?

3. Ne değişti?
– Bir Ģey değiĢti ise bulmaya çalıĢın
– Problem oluĢmadan önceki değiĢiklikleri de kontrol
edin
4. Ortam şartlarını kontrol edin
– Sıcaklık, nem, toz
– OS ne? Hangi uygulama? Bilgisayarı baĢkaları
kullandı mı?

5. Problemin yeniden oluşturulması


– Eğer problem sadece bir kez oluĢmuĢsa problem
değildir
– Aksi halde, problemi tekrar oluĢturmaya çalıĢın

6. Belirtileri izole edin


– Donanım—ġüpheli bölümleri çıkartın
– Yazılım—Arka planda çalıĢan programları kapatın
ya da bilgisayarı güvenli modda baĢlatın
7. Donanımı yazılımdan ayırın
– ġüpheli donanımları sağlamlığından emin
olduğunuz donanımlarla değiĢtirin
– ġüpheli yazılımları kaldırıp tekrar kurun
– Son yama ve güncellemeleri yükleyin
– Virüsleri kontrol edin

8. Araştırın
– Ġnternet arama motorlarını kullanın

9. Onarımı yapın ve test edin


– Ne yaptığınızı kaydedin böylece yaptığınız
değiĢiklik iĢe yaramazsa önceki duruma geri
dönebilirsiniz
• Sorun giderme
kılavuzunu kulanın
Katmanlar İsim Tanımlama
1.Katman Fiziksel NIC, kablolar, “switch”,”hub”,
vb. 1’ler, 0’lar
2.Katman Veri MAC adresleri ve CSMA/CD
Bağlantı
3.Katman Ağ IP burada çalışır
4.Katman Taşıma TCP/UDP burada çalışır
5.Katman Oturum Bağlantıları yönetir
6.Katman Sunum Verinin nasıl sunulacağı
tanımlanır
7.Katman Uygulama Kullanıcı ile etkileşim
• Donanım
– Fiziksel katmandan baĢlayarak donanımı kontrol
edin

• Protokoller
– Düzgünce yüklenip yapılandırılmıĢ mı?

• Ağ
– Sunucular ve sunucu olmayanlar
– Kullanıcıları, grupları ve paylaĢım isimlerini kontrol
edin
• Paylaşılan Kaynaklar
– Kaynakların düzgün bir Ģekilde paylaĢtırıldığından
emin olun
– EriĢime izin verildiğini kontrol edin
Chapter 22
Modulator-Demodulator kelimelerinin kısaltması,
MODEM. Yani verileri ses sinyallerine ses
sinyallerini verilere dönüştürebilen cihaz.

Bilgisayarın işlediği verileri telefon hattı


üzerinde taşımak için onları ses sinyallerine
çevirmek gerekir.Bu sinyalleri telefon hattı
aracılığı ile karşıdaki bilgisayara ilettiğimizde,
karşıdaki alıcı bilgisayar bu ses sinyallerini
kullanabileceği verilere dönüştürebilmelidir.
Bilgisayarların telefon hatları üzerinden
iletişim kurabilmeleri için verileri alıp ses
sinyallerine (MOdülasyon) çeviren ve telefon
hattından aldığı ses sinyallerini yine verilere
(DEModülasyon) dönüştürebilen bir cihaza
ihtiyaç vardır. Bu işlemleri gerçekleştirebilen
cihazlara yaptıkları modulasyon-demodülasyon
işlemi nedeni ile MODEM adı verilmiştir.
1-DSP
2-Denetleyici
3-PC ile haberleşmeye uygun bir
arabirim. (ISA, PCI, USB gibi )
Conexant eski adıyla Rockwell tarfından
ortaya çıkarılmış bir modem türüdür. HCF
( Host Controlled Family) yani İşlemci
Tarafından Denetlenen Modem Ailesi. Bu
modemler üzerlerinde DSP ünitesi
bulundururlar. HCF için normal bir
modemde Denetçi entegrenin yaptığı
işlemleri işlemciye yaptıran modem türü
demek daha doğru olacaktır.
Aslında PCTel tarafından ortaya çıkarılan
HSP modemler ile Rockwell tarafından
ortaya cıkarılan HSF modemler arasında
belirgin bir fark bulunmamaktadır. HSP ve
HSF modemler arasındaki fark iki farklı
üreticinin belirlediği iki farklı isimden
ibarettir. HSP (Host Signal Pocessing) türü
modemlerde bu kez HCF'lerde soz ettiğimiz
denetçi entegre bulunmaktadır. Ama HSP
lerde normal bir modemin mutlaka üzerinde
bulundurması gereken "Sayısal Sinyal
İşlemcisi" yani DSP yoktur. Modem
haberleşme arabirimi aracılığı ile bu DSP nin
normalde yapması gereken işlemleri
bilgisayarın işlemcisine yaptırmaktadır.
Özellikle HSP yada HSF olarak adlandırılan
modemlerin, Pentiun MMX ve Pentium II
aliesindeki işlemcilerde (166MMX - PII233)
işlemci kullanımına bindirdiği yük işlemci
kapasitesinin %50'si civarındadır.
İşte bu nedenle internete bağlı bir bilgisayarın
birkaç programı aynı anda kullanıyor olması
halinde özellikle HSP yada HSF modemler
internet bağlantısını koruyamamakta yada veri
transferi durmaktadır. HCF modemler ise aynı
oranda işlemci gücü tüketmemelerine rağmen
normalde Denetçi entegrenin üzerinde bulunan
RAM den denetçi entegreye sahip olmamaları
nedeni ile yararlanamıyor olmaları aynı sorunları
ortaya çıkartacaktır.
USB modemleri için de durum önceki
slaytlarda söz ettiğimiz ile aynıdır. USB
bir modemde HCF, HSP yada HSF
türünden olabilir. USB veri yolunun
işletim sistemi tarafından sanki PCI'mış
gibi kullanılabiliyor olması günümüz USB
modemlerinin büyük çoğunluğunda
Rockwell'in yeni adıyla Conexant'ın HCF
türü yongalarının kullanılmasını
sağlamıştır. Görünürde USB modemler
harici olmalarına rağmen büyük bölümü
softmodemdir.
ISA veri yolunu kullanan modemlerin
HCF, HSP yada HSF olması mümkün
değildir. ISA veri yolunun 8 bit olması ve
diğer mimari engeller ISA'dan kullanılan
bir modemin üzerinde hem DSP hem de
Denetçi entegreleri bulundurmasını
dolayısı ile kendi işini kendi yapmasını
zorunlu hale getirmiştir. Bu nedenle ISA
modemlerin Hardware modemler olması
zorunludur.
• DSL, hat boyunca çok sayıda verinin sıkıştırılarak
gönderilmesi için kullanılan bir teknolojidir. xDSL
kısaltması, özel bir protokolü belirtmeksizin bütün
olarak teknolojiyi tanımlar.
• xDSL , A noktasından B noktasına bakır kablo
boyunca giden yüksek hızlı veriyi sıkıştırmak için
kullanılır.
• DSL modemler, bakır kablonun bir ucundan diğer
ucuna bağlantı kurar: sinyal telefon anahtarlama
sistemi içine girmez.
• Yerel telefon şirketinde yerel ağ, öncelikle data
frekanslarını ses frekanslarından ayıran bir ayırıcıya
gider. Ses frekansları, geleneksel POTS‘a (Plain Old
Telephone Services - sıradan eski telefon hizmeti‘ne)
bağlanır ve normal anahtarlama telefon şebekesine
girer. Data frekansları, Merkez Ofis (Center Office-
CO) ucunda bir DSL modeme bağlanır.
Tipik olarak, data bir LAN/WAN
bağlantısı (10Base-T Ethernet, T1, T3,
ATM, Çerçeve relay) üzerinden
gönderilmektedir. Yüksek hızla erişimli
internet bağlantısı sağlayarak, internet
üstünden büyük data paketleri
gönderilebilir. Erişim herhangibir çağrı
numarası çevrilmesine ihtiyaç
bulunmamakta bağlantı daima bilgileri
göndermeye hazır bulunmaktadır.
Asimetrik Sayısal Abone hattı (ADSL) :
Asimetrik tabanlı yüksek hızlı data sağlayan bir
teknolojidir. Tipik olarak bir bakır kablo, tek yönde
büyük bir miktar data ve diğer yöne küçük bir miktar
data göndermek için kullanılır. Kesinlikle 2Mb/s ‗nin
üzerinde hız için kullanılır.
• HDSL‘den sonra gelen ADSL, tamamen ev kullanıcıları
için düşünülmüştür. ADSL‘in asimetrik yapısı
sayesinde; aboneye doğru daha hızlı ancak ters
yönde daha az bir veri akışı gerçekleşir.
• Sayısal Abone Servisleri için uygulamalar
asimetriktir. Video on demand, evden alışveriş,
internet erişimi, uzak LAN erişimi, multimedya
erişimi gibi hizmetlerin hepsi aşağı yönde yüksek veri
hızı taleplerini belirtir. Örneğin, simüle edilmiş MPEG
filmleri aşağı doğru akışta 1.5 ya da 3 Mbps
gerektirir. Yukarı doğru ise 64 kbps‘den fazla
olmadan yeterlidir.
• ADSL-Lite :
ADSL, 1995 yılında standartlaştırılmıştır. Bir yönde 6-8
Mbit/s hıza kadar iletim yaparken diğer yönde 640 Kbit/s
ile 1 Mbit/s arasında iletim sağlayabilmektedir. Başlangıçta
hızla büyüyen video-on-demand pazarı için tasarlanan bu
teknoloji hızlı internet erişimi için çok başarılı biçimde
uyarlanmıştır. ADSL‘ in hızlı internet erişimine
uyumlandırılması sonucu yeni uyarlamaya yeni bir isim
arayışı doğmuş ve ADSL-Lite ismi ortaya çıkmıştır. ADSL-
Lite 1.5 Mbit/s civarında hızlar ile sınırlandırılmaktadır.
• SDSL (Symmetric DSL)
2 Mb/s data aktarım hızına sahip olup genelde kiralık
hatlar için kullanılır. Simetrik bir veri transferinin
gerçekleşmesinde bu tür modemlere ihtiyaç duyulur.
SDSL; tek twisted pair üzerinden T1 ve E1 sinyalleri
gönderen ve çoğu durumlarda tek hat üzerinden POTS ve
T1/E1‘i destekleyen ve HDSL‘in tek hat versiyonu olan bir
sistemdir.
SDSL, HDSL ile kıyaslandığında tek bir
telefon hattı ile tesis edilmiş ev
kullanıcıları için daha uygundur. SDSL;
simetrik erişim gerektiren uygulamalar
için arzu edilir. Ancak SDSL 3 Km‘den daha
öteye gidemez. Bu da ADSL‘nin 6 Mbps‘nin
üzerindeki oranlarla ulaştığı bir mesafedir.
• HDSL basitçe, 2 adet twisted pair üzerinden T1 veya
E1 hızlarında, simetrik yani her iki yönde aynı hızla
veri iletmenin daha iyi bir yoludur. Daha az bant
genişliği kullanır ve tekrarlayıcı gerektirmez. Daha
gelişmiş modülasyon teknikleri kullanarak, 1.5
MHz‘den başkaca spesifik tekniklere dayanarak 80
KHz‘den 240 KHz‘e kadar değişen T1(1.544 Mbps)
yada E1(2.048 Mbps) hızlarında veri iletimi yapar.
HDSL; 3.5 km‘lik hatlar üzerinden bu hızları
gerçekleştirir .
VDSL, klasik hatlar üzerinden çok yüksek
hızlarda veri iletimi sağlayan en son ve
en iddialı teknolojidir. Simetrik yapıda 20
Mbit/s üzerinde hızlar mümkün olmakta
ve asimetrik olarak 52 Mbit/s hızına
ulaşılabilmektedir.
• DSL Teknolojisi geniş frekans aralığı kullandığı için,
tek bakır bağlantının kullanımı ile ses ve veriye aynı
anda sahip olmak mümkündür. Ses çağrısı normal
olarak 0-4kHz spektrum üzerinden, data ise daha
yüksek frekanslar kullanılarak gönderilmektedir.
Şüphesiz bakırın bu paylaşımı, bazı problemler ortaya
çıkarabilir. Özellikle, çoğu telefonlar DSL data akışı
ile enterfere edilerek el cihazı üzerinde parazite
neden olabilir.
• 4kHz frekans bandında meydana gelecek enterferans
problemi ayırıcı kullanılarak çözülmüştür. Ayırıcı
cihaz, müşterinin konutuna giren telefon hattına
bağlanmaktadır. Ayırıcı telefon hatlarına çatallanır:
Bir kol orijinal ev telefon teline bağlanır ve diğer kol
DSL modeme erişir. Bu durumda ayırıcı, telefon
hattının ayrılmasının yanı sıra, 0-4kHz frekansları
telefona geçiren bir alçak geçiren filtre gibi rol
oynayarak telefonlar ve DSL modemler arasındaki
4kHz enterferansını ortadan kaldırır.
• NAT , Firewall gibi Router özelliklerini
barındırmaz.
• USB portundan aldığı güç çalışması için
yeterlidir, ekstra adaptör gerektirmez.
• Bilgisayar her açıldığında bağlantıyı
tekrar kurmak gereklidir.
• İSP den alınan ip adresi (WAN ip)
bilgisayara atanır.
• AD6485 (IKE6505) Digital Back End

• AD6480 (IKE6488) Analog Front End


* Combo modemler aslında bir Router (RFC 1483) olarak
çalışır, yani ağ sisteminin içindeki IP adreslerine dışarıdan
gelen bağlantıları yönlendirir (NAT). Ayrıca kendisinin de
bir IP adresi vardır. Yani dışarıdan bakıldığında DSLAM'ın
atadığı istemci IP'sinin arkasında yerel olarak sadece
modemin IP'si gözükür. Bu da istenmeyen bağlantıların ve
misafirlerin modemin güvenliğine takılarak bilgisayarlara
girmelerini önler. Tabii ki burada modemin çipsetinin ve
mini işletim sisteminin güvenilir ve sağlıklı olması gerekir.

* Modemlerin bir Route tablosu bulunur. Buradan değişik


interface (arayüzler) kullanarak birçok şekilde yönlendirme
yapılabilir. Mesela Ethernet arayüzüyle iç ağdaki
bağlantıları, PPP arayüzüyle dışarıdan gelen bağlantıları
yönlendirebilir yada loopback(geri döndürme) yaparak
IP'nin dışarıya çıkmadan kendi üzerine dönmesini
sağlayabilirsiniz. Ayrıca modemde sabit ve otomatik olarak,
bağlandığımız DSLAM'ın Gateway IP adresi modeme,
modemin IP adresi de bağlı olduğu alt ağa yönlendirilir.
• Bridge
• RIP
• IGMP Multicast
• NAT (NAPT)
• Virtual Server
• Firewall
• Mac filter (bridge filter)
• DMZ Host
•IC+ IP175C : 5Port 10/100
Ethernet Integrated Switch.
•PH402466A : QUAD 10/100Base
Supporting AutoMdix function
Transformer .
•Atmel AT49BV322A 32-megabit
(2M x 16/4M x 8) 3-volt Only Flash
Memory .
• Wireless Fidelity
• Wi-Fi Alliance tarafından lisanslı
– Wi-Fi markasına Wi-Fi CERTIFIED logosuna sahip
ticari bir grup
– Test edilip onaylanan bütün Wi-Fi ürünleri
sertifikalandırır
• Kablosuz Internet
• aka: 802.11 ağ iletişimi
• Kablosuz bir ağ radyo dalgalarını
kullanır (cep telefonları , televizyonlar
ve radyolar gibi)
• ―Wi-Fi‘ın babası‖ - Vic Hayes Wi-Fi‘ın
mucidi
• 1999 - 3Com, Aironet (now Cisco), Harris
Semiconductor (Intersil oldu), Lucent
(Agere oldu), Nokia, Symbol
Technologies
– Wireless Ethernet Compatibility Alliance (WECA) ‗ı
oluĢturdu ve yeni teknolojiyi Wi-Fi olarak
markalandırdılar.
• In 2003 - WECA renamed itself the Wi-Fi
Alliance
• Bir bilgisayarın kablosuz adaptörü veriyi
radyo sinyaline çevirir ve bir anten
vasıtasıyla dışarıya aktarır
• Kablosuz bir router sinyali alır ve deşifre
eder. Fiziksel, kablolu bir Ethernet
bağlantısı kullanarak bilgiyi İnternet‘e
gönderir.
• Radyo dalgalarını alır ve iletir
– 1‘leri ve 0‘ları radyo dalgalarına çevirir
• 2.4 GHz veya 5GHz frekanslarında iletir
– Cep telefonları, telsizler ve televizyonlardan daha
yüksek bir frekans
– Daha yüksek frekanslar sinyalin daha fazla veri
taĢıyabilmesini sağlar
• 802.11, IEEE tarafından kablosuz yerel
ağ teknolojisi için geliştirilmiş bir
tanımlamalar grubudur
• 802.11, kablosuz bir istemci ile bir baz
istasyonu yada iki kablosuz istemci
arasındaki havadan yapılan iletişim ara
yüzünü tanımlar.IEEE, bu tanımlamayı
1997 yılında kabul etti.
• 802.11 belirlemesi Institute of Electrical
and Electronics Engineers (IEEE)‘den
gelmektedir. IEEE, bir dizi teknolojik
protokol için standartları belirler, ve bu
standartları sınıflamak için bir
numaralandırma sistemi kullanır.
• 802.11 – 2.4 GHz‘de 1 yada 2 Mbps hızında iletim
– Frequency hopping spread spectrum (FHSS) ve Direct
sequence spread spectrum (DSSS) kullanır.
• 802.11a – 5 GHz bandında 54 Mbps‘ye varan hız
sağlar
– Orthogonal Frequency Division Multiplexing Encoding
kullanır
• 802.11b – Kablosuz LAN‘lara uygulanır ve 2.4 GHz
bandında 11 Mbps‘lik iletim sağlar
– Yalnız DSSS kullanır
– Ethernet‘e kıyasla kablosuz iĢlevselliğe izin verir
• 802.11g – 2.4 GHz bandında 20+ Mbps‘lik iletim
sağlar
Neden dört adres alanı ?
4 adres : Kaynak, Hedef, Baz istasyonu kaynak, Baz istasyonu hedef
• Bir taşıyıcının sinyallerinin frekans
kanallarının değiştirilerek iletimi
• Güvenliği arttırır
• Gürültü ve karışımı önler
• Band genişliğini daha iyi değerlendirir
• Taşıyıcı ve alıcının senkronize
edilmesi çözülmesi gereken bir sorun
• Sinyal, gönderici istasyonda bir bit dizisi
yada veriyi bölen küçük bir kod ile
birleştirilir.

• Karışmaya (interference) karşı yüksek


tolerans

• Bir hata oluştuğunda veri kurtarılabilir

• 802.11b yalnızca bunu kullanır


• Hareket özgürlüğü
• 54 Mbps‘a varan göreceli olarak
yüksek veri hızı
• Kurulumu kolay
• Devamlı olarak artan kullanılırlık
• Bir erişim noktası kapsama alanından
diğerine kesintisiz geçiş (access point
roaming)
• Ücretsiz kullanım alanları (hotspots,
havaalanları, terminaller, vb)
• Karışma
– 2.4 Ghz ticari band
• Donanım satın almak gerekebilir
• Hataya açık iletim
– Her çerçeve (frame) iletiminin gerçekleĢtiğinden
emin olunmalı
• Kişisel gizlilik
– Açık eriĢim noktaları, WEP.
• Yeni donanım maliyetleri
• Mesafe
• Bluetooth nedir, anlatmak için
• Nasıl çalıştığını açıklamak
• Rakiplerini ele almak
• Bir çok gerçekleştirimini anlatmak
• Kablosuz kısa mesafeli iletişim
• Dünya çapında bulunabilir
– ISM radyo bandlarında 2.4 GHz (maliyet,
maliyet, maliyet!)
• Çok sayıda değişik aygıtta kullanılıyor
– DüĢük güç/maliyet, küçük boyut
• Kullanımı ve kurulumu kolay
• Dünyaca kabul edilmiş standart
• Güvenlik
– Sağlamlık, frekans değiĢtirme (frequency
hopping), Ģifreleme , PIN giriĢi
• RF: Paketlerin
iletilmesi ve
alınması
• Bağlantı Denetimi :
Bluetooth
paketlerinin
şifrelenmesi ve
deşifre edilmesi Bağlantı Yöneticisi :
• Anabant Kaynak Mantıksal ve fiziksel
Yöneticisi : radyo bağlantıların
istasyonuna erişimi oluşturulması,
ve zamanlamayı düzenlenmesi ve
yönetir sonlandırılmasını yönetir
• Aygıt Yöneticisi :
Aygıtın genel davranışı
(diğer aygıtların
saptanması,
bağlantının
sağlanması)
• L2CAP Kaynak Kanal Yöneticisi:
Yöneticisi : trafik L2CAP kanallarını
polisi, b/w kanallarını oluşturur , yönetir ,
programlayarak yok eder
anabanta PDU
parçalarının kabul
edilmesini emreder
• Temel Bluetooth kablosuz
teknolojisi
• Senkronize bir grup aygıt
• 1 ―master‖, çok ―slave‖
• Frekans değiştirme (Frequency
hopping)
• Özerk ağ
Mesafe Performans Güç Maliyet Diğer

Bluetooth 10-100 M 3 Mbps Düşük Çok $3


Düşük
Ultra-Wideband 2-10 M 110-500 Mbps Düşük Düşük Geniş spektrumlu
kullanım
Wireless USB 2-10 M 480 Mbps ? ? 127 Kablosuz Aygıt

Wi-Fi 30 M 54 Mbps 5x 3x Gelişiyor


Wi-MAX 50 KM 70 Mbps Daha Daha 100+ KM/saat
yüksek yüksek
WiBro ? 0.5 - 3 Mbps ? ? 60 KM/saat
Infrared 0-1 M 1 kbps-16 Mbps ? ?
RFID 1-? M ? Düşük Çok Geniş uygulama
düşük alanları
• Wii, PS3
• Cep telefonları / kulaklık takımı
• PDA / Smartphone
• Kameralar/yazıcılar
• Stereo kolonlar/kulaklıklar
• Fare / Klavye
Chapter 23
• Bu bölümde öğrenecekleriniz,
– Ġnternet ‗in nasıl çalıĢtığını
– Ġnternete bağlanmayı
– Ġnternet yazılım araçlarını
kullanmayı
İnternet Nasıl Çalışır
• Tabaka 1 (ana tabaka)
– Dokuz Ģirket
– Backbone denilen yüksek hızlı uzun mesafeli kendi
fiber optik ağlarına sahipler
– Büyük Ģehirlerde network access point ler(NAP) ile
birbirlerine bağlıdırlar
• Tabaka 2
– Küçük bölgesel ağlardır
– Ġnternet eriĢimi sağlayan büyük ISP ler genellikle
Tabaka 2 sağlayıcılarıdır
• Tabaka 3
– Daha bölgesel ağlardır
• Kurulum hataları
– Bir merkezi yok
– Ağdaki hatalardan
kolayca etkilenir
• TCP/IP internetin yaygın dilidir
– Protokollere uyar

• Hypertext Transport Protocol (HTTP)


– World Wide Web (WWW) ‗e yapı sağlayan en
yaygın protokoldür

• Internet tarayıcısı HTTP kulanır


– Internet Explorer
– Mozilla Firefox
• Internet service providers (ISPs)
Backbone lar üzerinden internete ulaşım
kazanır
– Tabaka 1 ve Tabaka 2 sağlayıcılardan kiralanır

• Kullanıcılar ISP ler


üzerinden internete
erişim kazanırlar
• ISP ye bağlanmak gerektirir;
– Bağlantı için donanım
• Modem ve çalıĢan bir telefon hattı
• DSL ya da kablo modem

– Yazılım (protocols)
• Bağlantı ve veri akıĢını yönetir
• Dial-up
– Analog
– ISDN

• Dedicated
– DSL
– Cable
– LAN

• Kablosuz

• Uydu
• Modem terimi modulator/demodulator‗ün
kısaltmasıdır
– Standart telefon hatları üzerinden bilgisayarların
birbirleri ile iletiĢim kurmalarını sağlar

– Analog sinyali dijitale çevirir

– Dijital sinyali analoga çevirir


• Modem seri iletişim kullanır
– Veriyi ―1‖ ve ―0‖ ‗lardan oluĢan seriler halinde yollar

• Universal asynchronous
receiver/transmitter
(UART)
– Seri veriyi 8-bit parallel
veriye çevirir
• Baud rate modemin taşıyıcı frekansı
olarak kullandığı temel zaman çevrimidir
– Telefon hattında maksimum baud 2400 baud ‗dur

• Modemin hızı saniye başına bit (bps)


olarak ölçülür
– Modemler tek baud da birden çok bit paketleyebilir
– 14 bits × 2400 baud = 33.6 Kbps hız
• Modern modem standartları V standards
olarak bilinir

– International Telecommunication Union—


Telecommunications Standardization Sector
(ITU-T) tarafından ayarlanır

– Ġki standart ta 56 Kbps ‗ın altında bir download


hızı sunar
• V.90 - 33.6 Kbps upload hızı
• V.92 - 48 Kbps upload hızı

• Çıktı nadiren 48 Kbps ‗ın üzerine çıkar


• PC ler donanım ve yazılım kullanarak
yerel akış kontrolünü idare ederler

• Donanım akış kontrolü • Yazılım akış kontrolü


ready to send (RTS) ve veri iletiminin
clear to send (CTS) başlangıcında ve
için ekstra kablo bitişinde özel
kullanılır karakterler kullanır

– RTS/CTS denir – XON/XOFF denir

– ġüphe oluĢtuğunda – Donanımsal akıĢ


donanımsal akıĢ kontrolünden yavaĢtır
kontrolünü kullanır ve günümüzde nadiren
kullanılır
• Modemler PC ye iki yolla bağlanabilir
– Ġç modemler PCI or PCI Express
geniĢleme slotlarına bağlanır

– DıĢ modemler seri port ya da


USB port ‗u üzerinden bağlanır
• Dial-up ağ

– ISP den gelen bilgiyi kullanır


• Dial-up telefon numarası, kullanıcı adı, Ģifre ve diğer özel
yapılandırma parametreleri

– Network ve Internet
Connections applet den
yapılandırılır
• Set up or change
your Internet connection ‗ı
seçin ve sihirbazı kullanın
• Dial-up Internet bağlantı kurulumunun
tamamlanması
• PPP protocol ‗ünü kullanır
– Point-to-Point protocol (PPP)
– Streaming protocol özellikle dial-up Internet eriĢimi
için geliĢtirildi

• Çoğu dial-up hatası kullanıcı hatasıdır


– Sesi açın ve bağlantıyı kontrol edin
– Çevirme sesini dinleyin
– Telefona cevap veren bir insan yerine modem
konuĢmasını dinleyin
• Integrated Services Digital Network
(ISDN)
– Telefon Ģirketleri network alt yapılarını dijital
hatlarla güncellediler (sizin telefonunuzdan
merkez ofise olan hatlar hariç)

– ISDN kanalları kullanır


• B (Bearer) 64 Kbps da veri ve ses için kullanılır
• D (Delta) 16 Kbps da kurulum ve yapılandırma bilgisi
için kullanılır

• Basic Rate Interface (BRI)


– En yaygın kurulumdur
– Ġki B (toplam 128 Kbps) ve bir D kanalı
• Digital subscriber line (DSL)
– Standart telefon hatlarını kullanır fakat iki ucunda da
özel ekipmanlar bulunmaktadır

– Dial-up ‗dan çok hızlıdır:


• Upload: 384 Kbps
• Download: 2 Mbps yada fazlası

– Kurulum NIC ve DSL alıcı gerektirir (genellikle DSL


modem denir)

– Ana telefon servis switching


merkezine maksimum 18,0000 feet
uzaklıkta olmalı
• Kablo
– Kablo TV bağlantısını kullanır
• RG-6 ya da RG-59 coaxial kabloyu kablo modeme bağlayın
• UTP kablosu ile modemi PC deki NIC ‗e bağlayın
– Oldukça yüksek hız—DSL kadar yada daha fazla
– Band geniĢliği diğer kullanıcılarla paylaĢılır bu da
performansı etkiler
• LANs
– Çoğu Ģirket kendi ağlarını ISP üzerinden internete bağlar
– Kullanıcılar LAN üzerinden bağlanırlar

• Kablosuz
– Kablosuz bağlantı, kablolu ağ‘a eriĢim gerektirir
– Eğer kablolu ağ‘a eriĢim varsa, kablosuz aygıtlar WAP
üzerinden bu kablolu ağ‘ı kullanabilir

• Uydu
– Yüklemeler (upload) önceden modem üzerinden yapılırdı
– BaĢlangıç bağlantısı halen modem üzerinden yapılmak
zorundadır
• Internet connection sharing (ICS)
– Bir bilgisayarın tek internet bağlantısını birden çok
aygıtla paylaĢmasına olanak tanır
– Windows 98 SE den bu yana kullanılabilir
– Öncelikle aygıtlar arasında LAN
olmasını gerektirir
• Windows XP ‗nin kurulumunda vardır
– Orijinal adı Internet Connection Firewall (ICF)
– SP2 ile Windows Firewall olarak değiĢti
• World Wide Web (WWW) internet için
grafiksel bir yüz sağlar
– Web server evleri Web siteleri
– Web tarayıcıları Web server‗lardaki dosyalara eriĢir

• Web browsers oldukça yapılandırılabilirdir


– proxy server bir adet korunan PC üzerinden birden
fazla internet bağlantısının yapılabilmesine olanak
tanır
• ICS gibidir fakat daha karmaĢık
• Güvenlik ve Betikler
– Java ve Active Server Pages
gibi aktif programlar ve betikler
• KullanıĢlı ve güçlü olabilirler
• Kötü niyetli olabilirler

– Internet Explorer
yapılandırılabilir seçeneklere
sahiptir
• Tools | Internet Options |
Security tab  Güvenlik
seviyesini ayarlamanızı sağlar
• HTTP şifreleme sunmaz

• HTTP Secure Sockets Layer üzerinden


(HTTPS)
– ġifreleme sağlar
– Kredi kartı numarası telefon numarası gibi kiĢisel
bilgiler gönderilirken kullanılır
– HTTPS kullanıldığını iki yolla doğrulayabilirsiniz
• Kilit simgesi
• HTTPS adres alanında görünür
• İki en popüler e-mail programı
– Microsoft Outlook Express
– Mozilla Thunderbird

• E-mail protokolleri
– Post Office Protocol version 3 (POP3)
• E-mail alırken kullanılır
– Internet Message Access Protocol (IMAP)
• Mail alırken kullanılır fakat POP3 e göre daha fazla özelliği
vardır
– Simple Mail Transfer Protocol (SMTP)
• E-mail gönderirken kullanılır
• E-mail yapılandırma
Ġsim ya da IP kullanılabilir
• Newsreader programını kullanarak haber
guruplarına ulaşabilirsiniz

– Outlook Express en yaygın newsreader ‗dır


(ücretsiz)

– Haber serverları Network


News Transfer Protocol
(NNTP) çalıĢtırır
• File Transfer Protocol (FTP)
– Dosya paylaĢımı için kullanılır

– Bir uçta FTP server diğer uçta ise FTP client gerektirir
• WS_FTP popüler bir client ‗tır
• Internet Explorer ve
diğer Web tarayıcıları da
FTP ‗yi destekler

– Genel FTP serverları


isimsiz giriĢe izin verir

• Kullanıcı adı: Anonymous


• ġifre: e-mail address
• Voice over IP (VoIP)
– Sesli çağrıların ağ üzerinden yapılmasını sağlar

– Herhangi bir yüksek hızlı bağlantı ile çalıĢır


• DSL, cable, satellite, etc.

– VoIP protocollerin birleĢiminden oluĢur


• Tek bir protokol değildir

– Üreticiler
• Skype
• Vonage
• Diğer bilgisayarlara oradaymış gibi
erişmenize olanak tanır

• University of Cambridge‘s VNC


– Ücretsiz ve tamamen cross-platform
– Macintosh system
den Windows ‗u
çalıĢtırabilir ve
kontrol edebilirsiniz
• Uzak Masa üstü • Uzak yardım
– Microsoft ‗un – Son kullanıcı yardım
geliĢtirmesidir isteyebilir
– Ücretsizdir ve kurulu – Yardımcı masa üstünün
gelir kontrolünü alır
• Eğer izin verilmiĢse
• Online oyun
– World of Warcraft (WOW)

• Chat
– Internet
Relay
Chat
(IRC)
• Dosya Paylaşımı
– Kullanıcıların diğer kullanıcılarla dosyalarını
paylaĢmasını sağlar
• Kullanıcılar paylaĢılan herhangi bir dosyaya herhangi bir
internet bağlantısı olan bilgisayardan herhangi bir yerden
ulaĢabilir(MP3‘ler gibi)
• Napster ve Kazaa dosya paylaĢım programlarıdır
– Müzik endüstrisi dosya
paylaĢımını durdurmaya
çalıĢır
– BitTorrent müzik
endüstrisine zıt protokol
• Linux dağıtımlarında da
kullanılır
• µTorrent BitTorrent
protocol ‗ünü kullanır
Chapter 24
• Bu bölümde öğrenecekleriniz,

– Bilgisayarınız ve verileriniz üzerindeki tehlikeler

– Yerel hesaplama biriminin nasıl kontrol edileceği

– Bilgisayarınızı ağ tehlikelerine karĢı nasıl


koruyacağınız
• İzinsiz erişim
– Her kullanıcı kaynaklara
izinsiz olarak ulaĢabilir
– KilitlenmemiĢse

• Veri Yıkımı
– Kasıtlı ya da kaza ile veri kaybı
– Ġzinsiz veri değiĢikliği

• Yönetimsel erişim
– XP Home zaten birden çok yönetimsel eriĢimi
kendinden gerektirir
– EriĢimleri kontrol etmek için Windows 2000 ya da
XP Pro kullanın
• Sistemin çökmesi/donanım hataları
– Sabit diskin bozulması, gücün gitmemesi
– Gereksiz sistemler koruma sağlar

• Virüsler/casusyazılım (spyware)
– Ağ da kolayca hareket eder
– Internet, disketler, optik diskler ve USB disklerden
gelir
• Amaç salgından korunmaktır

Internet
• Neyin yedekleneceğini tanımlayın

• Duyarlı verileri çıkarılan


ortamlardan ayırın
Top Secret
• ―Öncelikle, zarar vermeyin‖
– Bir Fizikçi sözüdür

• ―Öncelikle, Veriyi güvende tutun‖


– Sözün öğretilen kısmıdır
• Gerekli veriler
– Backup araçlarını kullanın
– Documents and Settings dizini tüm kullanıcılar için
– E-mail ve adres defteri
– Diğer veriler
• Sunucular
– Bazı sunucular kritik verilere sahiptir(Active
Directory)
– Sistem durumunu yedekleyin. Bu;
• Registry ‗nin çoğu, güvenlik ayarları ve fazlasını içerir
• Yedekler şu an çalıştığınız alanın dışında
bir yere depolanmalıdır
– Manyetik teyp, CD ya da taĢınabilir disk olabilir

• Off-site storage
– Yedek kopyalarını baĢka bir
coğrafi alanda saklayın
– Yangın, sel gibi baĢlıca felaketlere Backups

karĢı koruyun
• Yedekler şu an çalıştığınız alanın dışında
bir yere depolanmalıdır
– Manyetik teyp, CD ya da taĢınabilir disk olabilir

• Off-site storage
– Yedek kopyalarını baĢka bir
coğrafi alanda saklayın
– Yangın, sel gibi baĢlıca felaketlere Backups

karĢı koruyun
• Bilgisayar değiştirildiğinde
– Kullanıcı verilerini ve ayarlarını yeni bilgisayara
taĢıyın
– ―File and Settings Transfer (FAST) Wizard‖ gibi bir
araç kulanın
– Güvenlik sağlanana kadar yeni bilgisayarı ağa
bağlamayın

Old computer New computer


• Veri fazlalıklarını eleyin
– Sadece format yada yeniden bölümlendirme
yeterlidir
– ―Windows Washer‖ gibi bir araç kullanın
– Belirli verileri ya da tüm diski silin
• Bilgisayarları direk çöpe atmayın

– Toksik kimyasallar barındırır

– Geri dönüĢüm merkezleri bu tip atıklarla ilgilenir

– BağıĢlayın
• Okullar ve diğer organizasyonlar kullanılmıĢ bilgisayar
bağıĢlarından memnun olacaklardır
• Ağdaki insanları kullanarak yada
kandırarak ağa giriş izni kazanmak

• Sızmak
– Fiziksel olarak gizlice binaya girmek
– Bilgi toplayabilmek için insanlarla konuĢmak

• Telefon dolandırıcılığı
– Basitçe bilgi istemek
– Birini taklit ederek
• Çöp bidonunu karıştırmak

– Çöp bilgi aramak için araĢtırılır

– Tek tek elde edilen veriler


yapbozun parçalarını tamamlayabilir

• Fiziksel hırsız

– Sunucular kilitli kapılar arkasında


muhafaza edilmelidir

– Eğer fiziksel güvenlik önemsenmezse en iyi ağ


güvenliği bile kolayca aĢılabilir
• Fiziksel güvenlik
– Kapıyı kilitleyin
– Oturum açıkken PC‗yi gözetimsiz bırakmayın

• Kimlik denetleme
– Yazılımsal kimlik doğrulama Ģifrelerle yapılır
– Donanımsal kimlik doğrulama smart cards ve
biometrics ile yapılır
• FAT32 değil NTFS kullanın
– FAT32 sınırlı güvenlik sağlar
– Ġmkan varsa NTFS kulanın

• FAT32 diski NTFS ‗ye döndürmek


– Convert D:\ /FS:NTFS

• Kullanıcılar ve guruplar
– Guruplara kullanıcı
ekleyebilirsiniz
– Eklenen kullanıcılar gurup
izinlerine tabidir
• Kullanıcı hesapları gruplar aracılığı ile
kontrol edilir
– Guruba izinler verilebilir
– Guruplar simgesi ile gösterilirler
• Guruba kullanıcı ekleme
– Bilgisayar yönetiminden yapılır
• Etkin izinler (birleşim)
– Aysun SatıĢ ve Yöneticiler grubunda olsun
– SatıĢ grubuna dizin içeriklerini listeleme izni verilsin
– Yönetici grubuna okuma & uygulama izni verilsin
– Aysun, okuma & uygulama ve dizin içeriklerini
listeleme izinlerine sahiptir (ikisinin bileĢimine)

Dizin Okuma
İçeriğini &
Listeleme Uygula
Satış grubu Yönetici Grubu
ma
• Ön tanımlı guruplar

– Herkes (Everyone) , Konuklar (Guests) ,


Kullanıcılar (Users)

– Ağda arka kapı oluĢturabilir

– Windows 2000 ön tanımlı olarak Herkes gurubuna


tam kontrol verir
• Yerel güvenlik ayarları
– Yerel güvenlik tedbirlerini yönetimsel araçlardan
ayarlayın
– ―Local Computer Group Policy Object Editor‖ den
ayarlanabilir
– Yalnızca bu bilgisayara uygulanır
• Yerel gurup tedbirleri—yalnızca yereldir
• Grup Policy ile yapılabileceklere örnekler
– Registry değiĢikliklerini önleme
– Komut ekranına ulaĢımı önleme
– Yerel giriĢ yapma
– Sistemi kapatma
– Minimum Ģifre
uzunluğu
– Account Lockout
Threshold
– Windows Installer ‗ı
etkisizleĢtirme
– Ve daha fazlası
• Birlikte malware olarak bilinirler
– Virüsler
Hey, yeni post
– Troyanlar geliyor!

– Solucanlar
Virüslüsün!
– Casusyazılımlar
(Spyware)
– Adware
(Reklam içerikli yazılımlar)
– Grayware (virüs yada solucan olarak
sınıflandırılamayan ancak bilgisayarın performansını
olumsuz etkileyen yazılımlar)
• Virüsler
– Kendilerini bir programa ekleyecek Ģekilde dizayn
edilmiĢlerdir
– Program kullanıldığında, virüs aktif hale gelir
– Veriyi tamamen yok edebilir, spam e-postalar
gönderebilir ve daha fazlası

• Troyanlar (truva atı)


– Bir programa benzeyecek Ģekilde dizayn
edilmiĢlerdir (oyun yada uygulama programı gibi)
– CMOS ‗u silmek gibi iĢler yapabilirler
• Solucanlar (worms)
– Troyanlar gibidir fakat ağda bulunur
– Ağ üzerinde makineden makineye yolculuk ederler
– Güvenlik açıkları nedeniyle genellikle sistemleri etkilerler

• Solucanlara karşı en iyi


koruma
– Anti virüs yazılımını çalıĢtırın
– Güvenlik yamalarını güncel
tutun
– Windows Update ya da
Automatic Update gibi
programlar kullanarak
kritik güncellemeleri yapın
• Antivirus programları
– Tüm bilgisayarı virüslere karĢı aktif olarak kontrol
etmesi ayarlanabilir

– Virüs kalkanı ile dosya indirme, e-posta alma gibi


aktiviteleri kontrol etmesi sağlanabilir.

– Virüslerin dijital imzaları


vardır

– Antivirüs programları bu
imzalardan oluĢan bir
kütüphaneye sahiptir
– Ġmzaları düzenli olarak
güncelleyin
• Polymorphics/Polymorphs
– Virüsler tanınmaktan korunmak için değiĢir yada
evrim geçirirler
– Evrim için kod kullanılır(scrambling code).
genellikle imza olarak kullanılır

• Gizlilik
– Virüsler gizlenmeye ve görünmez olmaya çalıĢırlar
– Çoğu açılıĢ (boot) alanındadır
– Bazıları az bilinen program kesmelerini kullanırlar
– Diğerleri masum görünen dosyaların kopyalarını
oluĢtururlar
• Tüm gelen program ve verileri taratın

• PC‗yi günlük taratın

• İmzaları düzenli olarak güncelleyin

• Antivirüs programının kopyası bulunan


boot edilebilir bir CD-R bulundurun

• E-postalara dikkat edin


– Ön izleme penceresini etkisiz kılın
– Sadece bildiğiniz kaynaklardan gelen ekleri açın
• Spam (junk mail)
– Ġstenmeyen ticari e-postalardır (UCE)
– Korunmak için e-posta adresinizi herkese vermeyin
• Pop-up‘lar
– Ġstenmeden açılan genellikle reklam içerikli
pencerelerdir
– Birçok değiĢiklik ile tarayıcının kapatması zordur
• Bazıları kapatıldıklarında baĢka pop-up‘ları açarlar
– Kapatmak için
• Görev çubuğundaki tarayıcının üzerine sağ tıklayarak ―kapat‖‘ı
seçin
• Pop-up gösterilirken ―Alt-F4‖ ‗e basın
• Arka planda çalışan programlardan
oluşan bir ailedir
– Tarayıcı alıĢkanlık bilgilerinizi gönderebilir
– Dağıtık bilgisayar uygulamalarını çalıĢtırabilir, tuĢ
darbelerini yakalayarak Ģifreleri çalabilir, dial-up
bağlantıyı yeniden ayarlayabilir ve daha fazlası

• Yüklemeden korunma
– Gator, Kazaa gibi ücretsiz
programlardan kaçının
– Adobe‘s Shockwave ve
Flash tanınmıĢtır, fakat
diğerleri değil
• Zorlayıcı taktikler • Casus yazılımları
– Programı yüklemeniz atmak
için sizi korkuturlar – Windows Defender
– Lavasoft‘s Ad-Aware
– PepiMK‘s Spybot
Search & Destroy
• Kendilerine zarar vermezler
– Ağdaki bant geniĢliğini iĢgal ederler

– Bazı insanlar faydalı


olduklarını düĢünürler

– Dosyaları
paylaĢtırmak için
kullanılırlar
(BitTorrent gibi)

– Ağ kapasitesinin sınırlarını zorlar


• İstenmeyen programların İnternet‘ten
gelmesini önler

– Yazılım, Donanım yada her ikisi de


olabilir
– Windows XP kurulumunda
güvenlik duvarı vardır

Internet
• Veri paketlerini izinsiz okunamaz yapar

– Orijinal metni ĢifrelenmiĢ metne çevirir

– Pek çok seviyede Ģifreleme gerçekleĢir

– Pek çok Ģifreleme standardı ve seçeneği mevcuttur

Bu ürün
bahsedilen *2jkpS^ Bu ürün
Şifreleme aou23@ Şifre Çözme bahsedilen
özelliği
desteklemiyor
algoritması `_4Laujpf algoritması özelliği
desteklemiyor
• Kimlik Doğrulması
– Kim olduğunuzu kanıtlarınız
– Kimlik bilgilerinin doğrulanması ile gerçekleĢtirilir
• Kullanıcı adı ve parola gibi
– Kimlik bilgileri nadiren metin olarak gönderilir

• Ortak uzaktan erişim protokolü


– PAP: Parola Doğrulama Protokolü(clear text)
• Nadiren kullanılır
– CHAP: Challenge Handshake Authentication
Protocol
• En popüleridir
– MS-CHAP: Microsoft CHAP
• Microsoft uygulamalarında popülerdir
• Çevirmeli bağlantılarda
şifreleme
– Sunucuda ayarlanır

• Veri şifreleme

– Bir çok protokol mümkündür

– IPSec Microsoft‘un metot


seçimidir
• Bir çok uygulama veri şifreleme için
diğer protokolleri kullanabilir
– Web‘de,genelike HTTPS kullanılır
– Dijital sertifikalandırma kullanılır
– Sertifikalar güvenilen bir
kaynakta tutulur
• Güvenilen kaynaklar Web
tarayıcıların içinde kayıtlıdır
– Geçersiz sertifikalar ön bellekten
silinir
• Kablosuz şifrelemeyi ayarlayın
– WEP,WPA ya da özellikle WPA2
• İstemcilere statik adres kullandırın
– Eğer DHCP kullanıyorsanız , uygun adresleri
sınırlandırın
• Ön tanımlı SSID ‗yi değiştirin
– SSID yayımlanmasını kapatın
• MAC adres filtrelemesi kullanın
• Ön tanımlı kullanıcı adını ve şifreyi
değiştirin
• WAP güvenlik duvarını açın
• Olay görüntüleyici
– Uygulama
– Güvenlik
– Sistem
• Kullanıcının gördüğü ve unuttuğu
hataları görebilir

• Microsoft bağlantısına
tıkladığınızda
hatalar hakkında
yardım alabilirsiniz
• Denetim
– Olay denetimi—olaylarda günlük tutulması
– Nesne eriĢim denetimi—kaynak eriĢiminin
günlüğünün tutulması
– Birileri ayarlayabilir—fakat ilkelerin farkında
olmalısınız

• Oluş sıklığı raporlama


– Olay olduğunda, rapor etmeniz gerekir
– Denetleyiciler veya yöneticiler daha fazla bilgiye
sahip olabilir
– Zararsız gözüken olayları rapor etmek denetçiye
büyük bir problemi çözmesinde yardımcı olabilir
• Windows Vista‘da güvenlik
– Kullanıcı hesap kontrolü
• Kötü niyetli yazılımlardan (Malware) korunmaya yardımcıdır
(yönetici ayrıcalıklarını kullanıldığından)

– Güvenlik Merkezi
• Ġlk Windows XP SP2 de kullanıldı
• Windows Vista da geliĢtirildi

– Temel kontroller
• Ebeveynlerin (yada yöneticiler) gözlemlemesine ve/veya
ulaĢımı sınırlandırmalarına olanak tanır
• Web siteleri, yüklemeler, oturum zamanları, oyunlar ve
diğer konularda sınırlama getirilebilir
Chapter 25
• Bu bölümde öğrenecekleriniz,

– Bilgisayarın nasıl çalıĢtığını

– MüĢteri ile iletiĢime geçmenin ince ayrıntılarını

– Sorun giderme metodları geliĢtirmeyi


• Üç anahtar bileşen

– GiriĢ

– iĢlem

– ÇıkıĢ

• Ayrıca
depolama
gereklidir
• Oyunlarda aynı işlem uygulanır
– Klavye yada fare den giriĢ alınır
– CPU da ve sunucularda iĢlenir
– Ses ve video kartlarından çıkıĢ alınır

Buraya gitmek istiyorum.

Tamam kontrolcü
ilgilenecek.

CPU, w tuşu
basıldı.
• İşlem birçok bileşeni içerir
Joe adaya gitmek istiyor.
Sabit disk dosyaları RAM’ e
gönderiyor; NIC, yeni verileri
sunucudan alıyor. Dosyaları sabit
diskten alıyorum.

Tamam patron
dosyaları şimdi
gönderiyorum

Tamam CPU,
paketler şimdi
toplanacak.
• Çıkışın birden çok bileşeni olabilir
– Ses ve video

Video and Sound,


işte yeni veri

Tamam CPU
yeni sesi aldım.
Tamam CPU,
değişikleri aldım.

Video kartı Ses kartı


Monitör, şimdi güncelle Ve müzik çalmaya devam etsin.

Video kart
Oh oh, video kartından
yeni komut. Hiç Ses kartı
durmayacak gibi.
• Sunucu ile iletişim
kurmak

Internet

Second Life servers


• İyi bir teknisyen değişik işlemlerde
kullanılan bileşenleri bilir
– GiriĢ
– ĠĢlem
– ÇıkıĢ
– Depolama

• Hangi işlem için hangi aygıtın


kullanıldığını bilmek sorun gidermeyi
hızlandırır
– Ses problemi: ses bileĢenlerine bakın
– Video problemi: video bileĢenlerine bakın
• Cevapları sağlamak
– MüĢteriyi dinleyin
– Suçlayıcı olmayan bir iletiĢim kullanın
– ―Ne yaptınız?‖ değil
– Yerine, ―En son ne zaman çalıĢtı?‖

• Güvenilirlik
– Mahremiyete ve kullanıcının özelliklerine saygı
gösterin
– Diğerlerinin Ģifrelerini öğrenmekten kaçının
– KarĢılıklı iliĢki etiği (altın kural)
– Yöneticinizden izin almadan görevlerinizin kapsamı
dıĢında asla çalıĢmayın
• Saygı
– MüĢterilerle onların sizle nasıl konuĢmalarını
istiyorsanız o Ģekilde konuĢun
– Profesyonel davranın ve öyle konuĢun
– Olumlu kalın
• Eğer müĢteri sinirlenmeye baĢlarsa, ona sinirli olmadığınızı
hatırlayın – durumdan dolayı yılmıĢlardır
– DıĢarıdan gelen kesmeler iĢinizi engellemesin
• KiĢisel aramalar yapmayın
– Hatırlayın, kullanıcıların bir teknisyene
ihtiyaçları yoksa iĢiniz de yok demektir
• İddialı iletişim
1. Empati yapabildiğinizi gösterin
– ―Nasıl yıldığınızı anlıyorum, bu verilerin kaybolması gibi
hissettirir‖

2. Problemi açıkça ifade edin


– ―Öğle yemeği saatinden ağ kablosunun nasıl çıkık kaldığını
anlamama yardımcı olun.‖

3. Neye ihtiyaç olduğunu ifade edin


– ―Klavye kirlendiğinde düzgün çalıĢacağına söz veremem.‖
• İş için araçlarınızla
hazır olun
– Teknisyen alet kutusu
(2.bölümde de iĢlendi)
– Aynı zamanda FRUs
alın (yedek parçalar)

• Yedekleme
– Verileri tehlikeye atacak iĢlemlere kalkıĢmadan
önce kullanıcının verilerinin yedeklendiğinden emin
olun
• Adımlar
– Problemin analiz edilmesi
• Olası çözümleri belirleyin
• Örneğin, gücü dikkate alın, bağlantılar, CMOS, OS

– Test
• Olası çözümünüzü test edin
• Her seferinde yalnız bir çözümü test edin
• Eğer eylem problemi çözmüyorsa, sistemi önceki durumuna
döndürün

– Tamamlamak
• Değerlendirmek—eylemlerinizin tüm sonuçlarını kontrol
edin
• Yükseltmek—gerekliyse yardım isteyin
• ÇalıĢılan çevreyi temizleyin
• Dosya—Ģirket talimatlarına uyun

You might also like