DORU AKIM DEVRE ANALZ FNAL SINAVI

SORU 1) ekildeki devrenin edeer direncini bulup, devrenin ana kol akmn hesaplaynz.

ZM )

Rs1 = R4 + R5 = 19 + 5 = 24 ohm Rp1 = (R3.Rs1) / ( R3+Rs1) = (24. 8) / (24 + 8 ) = 6 ohm Rs2 = R2 + Rp1 = 15 + 6 = 21 ohm Rp2 = (Rs2 . R1)/(Rs2+R1) = ( 21 . 9 ) / (21 + 9 ) = 6,3 ohm Rt = Rp2 + R6 = 6,3 + 3,7 = 10 ohm

I = E / Rt = 24 / 10 = 2,4 A

SORU 2) ekildeki devrede RA direncinin maksimum g ekebilmesi iin deeri ne olmaldr. Thevenin edeer devresi yardmyla RA direncinin ektii maksimum gc hesaplaynz

ZM ) R2 direnci ularna den gerilim bulunup U2 ile toplanrsa A-B ularnda llecek thevenin edeer kayna bulunur. R2 ularndaki gerilim iin nce devre akm hesaplanr. ( RA olmad farz edilerek )

- 21 + 6I + 3I 6 = 0 ( kirsoff gerilimler kanunu ) 9I = 27 olduundan I = 3 A bulunur R2 ularndaki gerilime UR2 dersek UR2 = I . R2 = 3 . 6 = 18 V olur. Ancak U2ye gre ters ynl

Eth = UAB = U2 + ( - UR2 ) = 21 18 = 3 V ( U2 ile ayn ynl ) Thevenin edeer direnci hesaplanrken btn gerilim kaynaklar ksa devre yaplp e deer diren hesaplanr.

A-B ularndan grlecek diren R1 // R2 direncidir. Bu diren thevenin edeer direncidir.

Rth = R1 // R2 = ( R1 . R2 ) / ( R1 + R2 ) = ( 3.6 ) / ( 3+6 ) = 2 ohm

Bu sonulara gre Thevenin edeer devresi aadaki gibi olur. Maksimum g teoremine gre bir devreden maksimum g ekilebilmesi iin o devrenin thevenin edeer direncine eit deerde kna yk direnci balanr. Buna gre RA direncinden maksimum g ekilebilmesi iin 2 ohm olmas gerekir.

RA direncinin ektii maksimum gc bulmak iin nce devre akmn hesaplarz.

I = Eth / ( Rth + RA ) = 3 / ( 2 + 2 ) = 0,75 A PRA = I . RA = 0,75 . 2 = 1,5 W

SORU 3) ekildeki devrede dm gerilimleri ynteminden faydalanarak R1 direncinden geen akm hesaplaynz.

ZM ) Dm gerilimleri ynteminin temelinde Kiroffun akmlar kanunu vardr. Yani bir dm noktasna giren akmlar toplam o dmden kan akmlar toplamna eittir. nce gerilim kaynaklarn akm kaynana dntrrsek devre hesaplama asndan basitleecektir. Buna gre devrenin yeni hali yle olur.

U1 dm:

+ 80 + (U2-U1)/3 U1/1,5 U1/21 = 0

U2 U1 U1 3 ( 7 ) 1,5 ( 14 )

U1 21 (1)

= 80

7U2 7U1 -14U1 U1 = - 80 21

- 22 U1 + 7 U2 = - 1680

( I. DENKLEM )

U2 dm :

+ 70 U2 U1 - U2 - U2 = 0 3 6 1,5

U2 U1 + U2 + U2 = 70 3 (2) 6 (1) 1,5 (4)

2U2 2U1 + U2 + 4 U2 = 420

-2 U1 + 7 U2 = 420

( II. DENKLEM )

- 22 U1 + 7 U2 = - 1680 -2 U1 + 7 U2 = 420

- 22 U1 + 7 U2 = - 1680 +2 U1 - 7 U2 = - 420

-20U1 = - 2100 ise U1 =105 Volt

+2 U1

- 7 U2 = - 420 denkleminde U1=105V yerine konduunda U2= 90V bulunur

R1 direncinden geen akm (U2 U1) / 3 yani ( 90 105 ) / 3 = -5A ( ekilde alnan akm ynne gre terstir. Akm soldan saa 5 amperdir.) SORU 4) ekildeki devrenin I3 kol akmn evre akmlar yntemiyle bulunuz.

ZM )

1.EVRE:

-5 + R3 ( Ia Ib ) + R1 ( Ia Ic ) = 0 5. ( Ia Ib ) + 3 ( Ia Ic ) = 5 5.Ia 5.Ib + 3.Ia 3.Ic = 5 8Ia 5Ib 3Ic = 5 2. EVRE: ( 1. denklem )

+10 +( R4 + R5 ).Ib + R3 ( Ib Ia ) = 0 ( 2 + 4 ).Ib + 5.Ib 5.Ia = -10 6.Ib + 5.Ib 5.Ia = -10 -5.Ia + 11.Ib = -10 3. EVRE: ( 2. denklem )

+10 + R1.( Ic Ia ) + R2 .(Ic ) = 0 +10 + 3.( Ic Ia ) + 4 .(Ic ) = 0

- 3 Ia + 7 .Ic = - 10

( 3. denklem )

= 616 274 = 342

a = 385-680 = -295

-710 (-265) = -445

b=

Ia = a / = -295 / 342 = - 0,86 A

Ib = b / = -445 / 342 = - 1,3 A

I3 = Ia Ib = - 0,86 ( -1,3 ) = 0,44A

SORU 5) ekildeki devrede ; R1 = R2 = R3 = R4 = 6 ohm ; R5 = 2 ohm ise devredeki I

akmn gen-yldz dnm yaparak bulunuz.

ZM )

Ra = (R2.R3) / (Ra + Rb + Rc) = (6 . 6) / (6 + 6 + 6 ) = 36 / 18 = 2 ohm R1 , R2 , R3 eit olduu iin Rb ve Rc deerleri de 2 ohm olur.

Rs1= Rc + R4 = 2 + 6 = 8 ohm Rs2= Ra + R5 = 2 + 2 = 4 ohm Rp1= Rs1 // Rs2 = Rs1 . Rs2 Rs1+ Rs2 Rp1 = 8 . 4 8+4 Rp1 = 32 / 12 = 2,67 ohm Rt = Rp1 + Rb = 2,67 + 2 = 4,67 ohm

I = U / Rt = 100 / 4,67 = 21,41 A