Programlanabilir Lojik Kontrol (PLC) PLC NEDR ?

Bir bilgisayar ya da zel programlama cihazyla hafzasna zel bir dilde kaydedilen programn girilerine uygulanan lojik veya analog bilgileri ileyerek knda yine istee bal olarak lojik ya da analog deerler retebilen mikroilemci tabanl endstriyel cihazlardr. PLC nin Tarihesi:lk PLC 1960l yllarda Amerikan otomobil endstrisinde alan mhendislerin yeni bir retim teknii gelitirme almalar esnasnda gelitirilmitir. 1969 ylnda, klasik (Elektrik) kumandann Elektronik karl olan ilk PLC yapld. 1978 ylnda ise drt yllk bir almann rn olarak , NEMA (National ElectrIc Manufaktureres Associaton) kuruluu tarafndan ilk PLC ler piyasaya srld. l980li yllarla birlikle PLC endstrisinde yeni teknolojik ilerlemeler kaydedildi.

PLC nin Geliimi:Plc geliimleri 1-Yeni teknolojilerin kullanm ile daha hzl bir tarama yaplabilmesi 2-ok az sayda rle kullanan sistemler yerine kullanlabilecek dk fiyatl PLC ierin piyasaya srlmesi 3-Mikroilemci akll giri/klarna s ve basn len alclarn dorudan PLC ye balanabilmesine olanak salayan arabalar yapld. 4- Dier nemli bir ilerleme de eitli denetleyicilerin ortak bir yol (bus) zerinden balanabilmelerine olanak salayan aile yaklam ile gercekleti.

PLCnin kullanm yerleri:Fabrikalarda otomasyon, asansr tesisatlar, otomatik paketleme, tama band sistemlerinde, doldurma sistemlerinde ve daha birok alanda kullanlr.

PLC YAPISI 1-Cpu (Merkezi lemci):Merkezi ilem birimi PLC nin beynidir. almas aadaki ilemlerin srayla ve srekli yenilenmesi eklindedir: 1. Girii kontrol eden srecin durumunu srekli olarak gzetleme 2. Giri bilgilerini deerlendirerek bellekte yazl program altrma 3. k iaretlerinin gerekli olup olmadna karar verme 4. k gerekiyorsa ilgili k birimine bilgi gnderme 5. Birinci adma dn ve ayn admlarn tekrar

2-Bellek Elemanlar:Bellek deiik trde bilgileri ikili (binary) yapda saklamakta kullanlr. Bir bellein kapasitesini hz ve kapasitesi belirler. Belleklerde 4 grup bilgi yer alr: Ynetim program veya iletim sistemi: Btn PLC iletim sistemlerinde birbirine ok benzeyen iletim sistemi programlar kullanlr. Bu programlar ROM da bulunur ve retim aamasnda sisteme yklenir. Kontrol uygulama program: Belirli bir kontrol program iin yazlm programdr.

Veri tablolar: Kontrol programnda kullanlan denklem sabitleri, zaman, sayma ilemleri iin n deerler ve son olarak okunan programdaki giri ve klarn grnts bulunur. Yaz-boz (stratch) alan: Programda kullanlan geici deerler burada bulunur. Eriimi ok hzldr.

3-Giri/k Birimleri:PLC ile kontrol edilen sistem arasndaki iletiimi salarlar. I/O nun temel ilevleri unlardr: -Girilerin herhangi birine iaret gelip gelmediini srekli kontrol etmek, gelmise bunu deerlendirmek(giri birimi) -Merkezi ilem biriminden gelen iaretleri k seviyesine dntrmek (k birimi)

1-Ayrk giri/k birimleri:Ayrk giri birimleri "1" ve "0" trnden k veren elemanlarn CPU ya balar. Ayrk k birimleri "1" ve "0" eklinde iki duruma sahip k elemanlarna sinyal verirler. Ayrk giri birimleri: seici anahtarlar, rle kontaklar, seviye anahtarlar, alglayclar, butonlar Ayrk k birimleri: Alarmlar, Valfler, Fanlar, Sinyal lambalar, Kontrol rleleri 2-Analog Giri/k Birimleri:Analog iaretlerin zamanla genlii srekli deiir. Bu yzden "0" "1" yada "var", "yok" gibi bilgilerden daha faza bilgiye ihtiya duyulan yerlerde kullanlr. Bu nedenle giri ve k elemanlar ile balantnn salanabilmesi iin a/d, d/a eviricilerin kullanlmas gerekir. Analog giri birimleri : Scaklk, Basn, Nem, Ak dntrcleri rnek olarak verielebilir.

3-zel Giri/k Birimleri:Baz zel uygulamalarda kullanlan, ilemcinin ilerini kolaylatran ve temel giri / k kartlarnn yetersiz kald yerlerde kullanlrlar.PID kontrol veya ileri dzeyde konum kontrol gerektiren uygulamalarda, ok hzl deiimlerin yer ald uygulamalar, Youn matematik uygulamalarn yer ald uygulamalarda, Youn ASCII veri transferi gerektiren uygulamalarda kullanlr.

PLC NASIL ALIIR

PLC kendisine yklenmi program vastasyla, giri iaretlerini izleyip uygun k iaretlerini vermek suretiyle alr. Program PLC nin dahili ilemlerinin bir paras olarak alr.

PLC Denetim Mant:

-Girilerin okunmas ve bellee transferi -Programn srasna gre altrlmas ve klarn hesaplanmas -klarn fiziksel k olarak gnderilmesi

BR PLCNN BLMLER

PLC aadaki ekilde gsterildii gibi ana 3 blme ayrlmtr; Bu blmler:

1- Central Processing Unit (CPU) Merkezi lem Birimi 2- The Input/Output (I/O) Section : Giri/k Blm 3- The Programming Device: Programlama Makinesi

(CPU) Merkezi lem Birimi PLC sisteminin beyni olup ierisinde ok eitli lojik kap devreleri mevcuttur. CPU bir mikroilemci tabanl sistem olup kontrol rleleri, sayc, zamanlayc gibi fonksiyonlar yerine getirir. CPU; ok eitli sensr devrelerinden gelen giri bilgilerini okuyarak memorydeki depolanm kullanc programn yerine getirerek, uygun k komutlarna ve kontrol devrelerine gnderir. Merkezi ilem birimleri PLC sisteminin beyni olarak dnlebilir. Bu birimler kumanda edilen sisteme ait yazlmn(sadece mantk yazlmnn) sakland ve bu yazlmn ilendii kartlardr.Merkezi ilemci haricinde program hafzas ve programlama cihaz balants iin bir interface ierir.Ayrca baz modellerde baka PLC guruplar ile beraber alabilmeleri iin zel interfacelerde bulunur CPUlar oklu ilemci sistemi ile dizayn edilmitir.Bir standart mikroilemcinin yan sra CPU tipi ile balantl olarak bir yada daha fazla Gate-Array Teknii ile zel olarak gelitirilmi dil ilemcisi bulunur. Bu dil ilemcileri tanmlanm olan kumanda komutlarn ok ksa srede Standart mikroilemci ile dil ilemcisinin yada ilemcilerinin Co-Procsssing diye adlandrlan bu alma tarz ile almalar, PLC kumanda programnn ok ksa zaman aralklarnda ilenmesini salar.Standart mikroilemci ayn zamanda iletim sisteminin almasndan ve interfacelerin sorgulanmasndan sorumludur.Sadece okumaya ynelik (ROM) hafza iinde iletim sistemi bulunur.Kullanc tarafndan yazlan PLC program ise CPUnun okunabilir-yazlabilir (RAM) hafzas iinde yer alr.

Kullanm Avantajlar

PLC nin en byk avantaj, dk voltajlarda, bakm maliyetlerinin elektromekanik rle kontrol sistemlerine gre olduka ucuz olmasdr. BASTLK: PLC nin modller yaps her trl zel uygulamalara ve sistemleri deitirebilmelidir. ZELLKLER: PLC nin modler yaps her trl zel uygulamalara ve sistemlerin uzantlarna cevap verecek biimde almaldr. UYGUNLLUK: Elektro mekanik sistem kontrolleri ve bunlarn devre balantlar gz nne alnrsa PLCnin yapt ie gre kaplad alan ve teferruat olduka farkl lde olduundan yerden tasarruf edilir. DEGKENLK: PLC nin mekanik paralar olmayp genel amal kontrol aygtlardr. PLC nin tekrar tekrar program yapacak biimde birok deiik balantlar yerine getirebilecek ilave devre dizaynlar yaplabilir. GERCEKCLK: PLC lerin elektromekanik ksmlar olmad iin krlacak bozulacak paralar yoktur. PLC ler sonra kullanlmak zere komple olarak depolanabilirler

PLC le Pic Arasndaki Fark Nedir?

Plc ile Pic arasndaki en byk fark, plc'nin endstriyel uygulamalarda kullanlmak zere tasarlanmasdr. plc'ler endstride sk sk karlalan kirli elektrik, nem, ar scaklk, toz gibi d etkilere kar korumaya sahip ve kararl alan cihazlardr. Pic mikrodenetleyiciler ise bu tr d etkilere kar plc cihazlar kadar kararl almazlar. Bu yzden elektromekanik, kimyasal proses gibi ar endstrilerde Plc'ler youn olarak tercih edilmektedir. Pic daha ok elektronik uygulamalarnda kullanlr yani besleme gerilimi ve k gerilimi dktr .Pic ile srecein devre elemann da dk gerilimle almas gerekir.. Plc ise daha ok elektrik alannda kullanlr yani besleme gerilimi ve k gerilimi yksektir. Plc ile yksek gteki elemanlar srebilirsin.

PROGRAM YAZILIM EKLLER

PLC uygulamalarnda 3 eit programlama biimi vardr. ou PLC bu eit programlamaya imkn salar.

1- Kontak plan ( Ladder ) 2- Komut listesi ( STL ). 3- Lojik kap diyagram

04260009 Aksa ZER 04260039 Salih SOYLU