BA ARISI

-Primer Ba ArlarDr. Ayhan Blk

Ba ars lifetime prevalans

Tip Primer Ba Ars
Gerilim Tipi Migren

Prevalans %
78 16

Sekonder Ba Ars
Fasting 19 Sinuzit 15 Kafa Travmas 4 Non-Vaskler 0.5 ntrakraniyal (tmrler vs) Lifetime prevalans: Bireyin bir hastalkla hayat boyu karlama oran

Arya duyarl yaplar 1

Venz sinslerin veya kortikal dallarnn gerilmesi, trombozu veya yer deitirmesi Anterir ve posterir fossaya ait duramater veya intrakraniyal ya da ekstrakraniyal arterlerin gerilmesi, dilatasyonu veya inflamasyonu

Arya duyarl yaplar

5., 9. ve 10. kraniyal sinirler ve ilk servikal sinirlerin gerilmesi, yer deitirmesi ya da hastalklar
ntrakraniyal basn deiiklikleri Skalp, yz, gz, burun, kulak ve boyun yaplar

Ar yksnde sorulmas gerekenler

Atak balangcnda ar lokalizasyonu Atak sresi Atak skl ve sresi Arnn iddeti Arnn nitelii Birlikte bulunan ek zellikler ( bulant, kusma, fotofobi gibi ) Agreve eden veya presipite eden faktrler Hafifleten faktrler Sosyal yk Aile yks Gemi ar hikayesi Ba arsnn etki derecesi (impact )

Ar lokalizasyonuna rnekler 1
Migren : Tek tarafl, yarm ba ars eklindedir. Ataktan ataa taraf deiebilir. Ancak, bir tarafta daha fazla ortaya kar. Erikinlerde % 20-30 orannda iki tarafldr. ocuklarda bu oran artar Kme ( Cluster ) ba ars: Hemen her zaman tek tarafldr. Ar bir gz evresinde, alnda veya komu yaplardadr. % 15- 20 hasta bir kme peryodunda olan tarafnn dier kme dneminde deitiini belirtir. Nadiren, bir kme peryodu iinde ar taraf deitirebilir.

Ar lokalizasyonuna rnekler 2
Gerilim tipi ba ars: % 60 vakada iki tarafldr.ounlukla bifrontal veya bioksipital yerleimlidir. Organik sebeplerden kayanaklanan ba arlarnda: Daha ok lokalize ar vardr. rnek olarak; periorbital ar gze ait patolojiyi ( glakom, optik nevrit gibi) gsterir. Fasiyal ar trigeminal nevraljiyi, Alna loklalize ar frontal sinuziti akla getirir. Yine beyin tmrl hastalarn % 50 sinde ba ars vardr ve bu ann % 80 i tmr tarafna lokalizedir.

Ar lokalizasyonlar

Ar sresine rnekler
Tipik migen ars 4 -72 saat srer. 72 saatten uzun sren migren ars migren statusu olarak adlandrlr. Tipik kme ba ars 15 -180 dakika srer Paroksismal hemikrania; 5-20 dakika srelidir. Episodik/ tekrarlayc gerilim tipi ba arsnn sresi 30 dakika 7 gn arasnda deiir. Organik sebeplerden kaynaklanan ba arlarnda karakteristik bir sre yoktur.

Arnn nitelii
Migren ars zonklayc veya pulzatil ( nabz atm ile senkron), sklkla knt balar, yava yava art gsterir. Ar: orta veya iddetli olana kadar zonklayc karakter kazanmaz. Kme ba ars derinden hissedilen, can skc karakterde ( boring), veya delici karakterdedir. Gerilim tipi ba ars knt karakterde, bant tipi ba sarar ekilde hissedilir. Rptre anevrizma ( subaraknoid kanama) ars sklkla ani balangl, srekli, ok iddetli, zonklaycdr. Hastalar ilk defa byle bir ar ile karlatklarn belirtir.

Agreve eden veya presipite eden faktrler 1

Migren- menstruasyon, stres, relaksasyon, ok az veya ok fazla uyuma, hava deiiklii, nem deiiklii, ykseklik, parlak a maruz kalma, grlt, parfm kokusu tetikleyicidirler. Migrenlilerin % 10unda yiyecekler ary tetikler. Bunlar: ikolata, kahve, alkol ( zellikle krmz arap ), limonlu yiyecekler, nitrat , aspartat ieren yiyecek/iecekler. Kme ba arsn alkol agreve eder.

Agreve eden veya presipite eden faktrler 2

Gerilim tipi ba arsn gnlk stes agreve eder. Genellikle gn sonu ortaya kar. Trigeminal nevralji de yzde ve azda ary tetikleyen noktalar (triger point )vardr: yemek, konumak, souk hava ile temas, di fralama, yz ykama ar atan uyarabilir. Beyin tmrndeki ba ars postural deiiklik, ne eilme veya ksrkle art gsterir. Subaraknoid kanama fiziksel efor/zorlanma sonras ortaya kabilir.

Birlikte bulunan semptomlar

Vizel ya da somatik aura varl migren dndrrken, Lakrimasyon ve ipsilateral burun tkankl varl kme tipi ba ars dndrr .

Nro-grntleme / BT veya MR endikasyonlar

50 yan stndeki bir hastada ilk defa ba ars
Ani balangl ve dayanlmaz ba ars Ar patterninde belirgin deiiklik (sklkta, iddetinde veya sresinde art ) Tipik migren aurasnda grlenlerden farkl semptom ve bulgularn ortaya kmas (ift grme, krlk gibi )

Konfzyon, dizziness (ba dnmesi ), duyu kayb

Meningeal bulgular: Ense sertlii, Kernig veya Brudzinski bulgular Yakn malignansi, kafa travmas veya konvulziyon yks Var olan ba arsnda ktleme

Part 1: The primary headaches

1. Migraine Part 1: The primary headaches 2. Tension-type headache 3. Cluster headache and other trigeminal autonomic cephalalgias 4. Other primary headaches

ICHD-II. Cephalalgia 2004; 24 (Suppl 1)

International Headache Society 2003/4

Ba arsnn Snflandrlmas: Primer Ba arlar ( IHS 2004 ) 1. MGREN Aurasz migren, Aural migren, Migren ba arl tipik aura Non-migren ba arl tipik aura Ba arsz tipik aura Familyal hemiplejik migren Sporadik hemiplejik migren Baziller tip migren

Ba arsnn Snflandrlmas: Primer Ba arlar ( IHS 2004 ) Migren prekrsr olan ocukluk sendromlar Siklik kusam Abdominal migren ocukluk benign paroksismal vertigo Rretinal migren Migren komplikasyonlar Kronik migren Migren statusu. nfarktsz kalc aura Migrenz infarkt

Ba arsnn Snflandrlmas: Primer Ba arlar ( IHS 2004 )

Migren ile tetiklenen nbet Muhtemel / probable migren Aural muhtemel migren Aurasz muhtemel migren Muhtemel kronik migren

Ba arsnn Snflandrlmas: Primer Ba arlar ( IHS 2004 ) 2. Gerilim/tension tipi ba ars Seyrek gerilim tipi ba ars Perikraniyal gerilim ile birlikte Perikraniyal gerilim ile birlikte deil Sk rastlanan gerilim tipi ba ars Perikraniyal gerilim ile birlikte Perikraniyal gerilim ile birlikte deil Kronik gerilim tipi ba ars Perikraniyal gerilim ile birlikte Perikraniyal gerilim ile birlikte deil

Ba arsnn Snflandrlmas: Primer Ba arlar ( IHS 2004 )

Muhtemel/ probable gerilim tipi ba ars Seyrek muhtemel gerilim tipi ba ars Sk rastlanan muhtemel gerilim tipi ba ars Kronik muhtemel gerilim tipi ba ars

Ba arsnn Snflandrlmas: Primer Ba arlar ( IHS 2004 )

3. Kme /Cluster baa arlar ve Trigeminal otonomik sefaljiler Kme /Cluster baa arlar Episodik kme ba arlar Kronik kme baa arlar Paroksismal hemikrania Episodik paroksismal hemikrania Kronik paroksismal hemikrania SUNCT ( Konjonktival kzarklk ve yaarma ile birlikte, ksa sreli, tek tarafl nraljiform ba ars )

Ba arsnn Snflandrlmas: Primer Ba arlar ( IHS 2004 )

Muhtemel trigeminal otonomik sefaljiler Muhtemel kme ba ars Muhtemel paroksismal hemikrania Muhtemel SUNCT

Ba arsnn Snflandrlmas: Primer Ba arlar ( IHS 2004 )

4. Dier primer ba arlar

Primer stabbing ba ars Primer ksrk / cough ba ars Primer exertional ba ars Seksel aktivite ile birlikte primer ba ars preorgazmik orgazmik Hypnic/uyku bars Primer thunderclap baars Hemicrania continua New daily persistent headache (NDPH)

Part 2: The secondary headaches

5. Headache attributed to head and/or neck trauma 6. Headache attributed to cranial or cervical vascular disorder 7. Headache attributed to non-vascular intracranial disorder 8. Headache attributed to a substance or its withdrawal 9. Headache attributed to infection 10. Headache attributed to disorder of homoeostasis 11. Headache or facial pain attributed to disorder of cranium, neck, eyes, ears, nose, sinuses, teeth, mouth or other facial or cranial structures 12. Headache attributed to psychiatric disorder

Part 2: The secondary headaches

ICHD-II. Cephalalgia 2004; 24 (Suppl 1)

International Headache Society 2003/4

Primary or secondary headache?

Primary:
no other causative disorder

Secondary Primary or secondary headache (ie, caused by another disorder):

Primary or secondary headache?

new headache occurring in close temporal relation to another disorder that is a known cause of headache coded as attributed to that disorder
ICHD-II. Cephalalgia 2004; 24 (Suppl 1) International Headache Society 2003/4

Migren
Tanm : Migren; genetik olarak yatkn bireylerde, primer beyin disfonksiyonu sonucu nrovaskler reaksiyon rn olarak aralklarla gelen ya da bazen sabit olabilen ba arlardr

Epidemiyoloji: Migren tm hayatlar boyunca kadnlarn %18'ini, erkeklerin ise %6'sn etkiler. Prevelans tepe noktas 25 ve 55 yalar arasndadr .

Migren atann fazlar

FAZ I: PREMONTORY FAZ: Ba ars ncesi saatler veya gnlerde FAZ II: ANA ATAK FAZI: Ba ars faz, % 15 vakada aura ile birliktedir. FAZ II a: AURA FAZI: Ba arsndan hemen nce veya ar ile FAZ II b: BA ARISI FAZI FAZ III: BA ARISI YLEME DNEM

Aura 1
Aura sresi o.la bir saatten ksa, sklkla yarm saatten azdr. 1 saat - bir hafta arasnda devam eden aural migren uzam aural migren veya komplike migren olarak adlandrlr En sk grsel aura. % 99 vakada. ki tipi vardr:

1.Pozitif grsel fenomen (halsinasyonlar)

PHOTOPSAS: Kk noktalar, yldz, ekilsiz flalar,basit geometrik ekiller v.s.

Aura 2
2. Negatif grsel femonen (skotomlar) Grme alann bir veya ikisinde ksmi veya tam grme ou hemianopik. Sklkla skintilasyonlu skotom ( fortification ) % 10 vakada. Semisrkler veya at nal eklinde. Canl zig zaglar. o.la alann merkezinde balar ve yavaca laterale yaylr. kayb.

grme

Seyrek olarak; makropsi, mikropsi, telopsia ( objeler olduundan uzakta ), metamorphosia (ekilde deime)gibi.

Ba ars tek tarafl ise auralar kar taraftadrlar.

Normal gr

skintilasyonlu skotom ( fortification )

Aura 3
Grsel semptomlar dnda fokal beyin disfonksiyonunu gsteren dier bulgular da olabilir; parestezi, hemiparezi, afazi gibi..

Sensoryel aura: % 30 vakada. o.la tek tarafl.

El ve sonra yzde uyukluk, inelenme. Dilin yars, bacak veya gvde de seyrek etkilenir. Gerek motor

aura ok seyrek.

Konuma boz. auras: % 20 vakada. Sklkla parestezinin

yz veya dile yaylm ile peltek konuma eklinde dizartrik. Dominant hemisfer etkilenirse afazik konuma.

Aura 4
Grsel auralar sklkla izoledirler. Ancak bunlara sensoryel, konuma boz., veya motor semptomlar elik edebilir. Birlikte olduklarnda auralar simultane olmaktan ok, ard sradrlar..
Diplopi, tinnitus, iitme bozukluu, vertigo ve ataksi gibi beyin sap tutulum bulgular da aura grlebilir. (Baziler tip migren)

Migrende patofizyoloji
Migrende patofizyoloji karmaktr . Bugn iin genetik ve evresel faktrler, intra ve ekstrakranial vaskler deiiklikler, hipotalamik disfonksiyon, nrotransmitterler, trigeminovaskler anormallikler ve nrojenik inflamasyonun ortak rol olduu kabul edilmektedir. Baz d etkenlerin (hormonal, stress ve diyet gibi) genetik olarak yatkn kiilerde ataklar balatt, noradrenerjik ve serotonerjik sinir liflerini uyararak intrakranial damarlarn vazodilatasyonuna , trigeminal siniri uyararak inflamatuar nropeptidlerin salnmasna, sonuta vazodilatasyon, inflamasyon ve arnn olumasna yol at dnlmektedir.

Teoriler
Vaskler teori Trigeminovaskler teori Nrojenik teori

Vaskler Teori
Patogenez ile ilgili ileri srlen ilk teori 1938'de Wolff ve Graham'n nclk ettikleri almalarla ortaya konan vaskler teoridir ve uzun yllar geerliliini korumutur. Bu teoriye gre bir migren ata aurasndan sorumlu olan intrakranial arterlerdeki vazokonstriksiyon ile balar ve bunu takip eden ve uzun sren ekstrakranial arterlerdeki vazodilatasyon dneminde tipik zonklayc ba ars oluur.

Trigeminovaskler teori
Beyinsapndaki dorsal raphe nkleusu ve locus ceruleus'un aktivitelerinde deiim olur. Bu nkleuslarn serotonerjik ve adrenerjik santral uzantlar kranial (dural ve skalp) sirklasyondaki arterler dilatasyona neden olurlar. Arterlerdeki vazodilalasyon trigeminal sinirin perivaskler liflerini stimle ederek arya ve vazoaktif nropeptidlerin aa kmasna neden olur. Bunun sonucu ise yukarda tanmlanan steril nrojenik inflamatuar cevaptr ve bu durumda ar daha da artar.

Nrojenik teori
Migren atann aura dneminde beyin sapndaki dorsal raphe nkleusu ve locus ceruleusdaki dearjlar projekte olduklar oksipital korteksde bir elektriksel eksitasyona ve kortikal mikrosirklasyonda vazokonstriksiyona neden olurlar. Korteksde sodyum, kalsiyum ve klor iyonlarnn hcre iine girmesi ile nronal aktivitede geici bir depresyon oluur ve bununla uyumlu olarak da blgesel hipoperfzyon meydana gelir. Oluan bu hipoperfzyona "oligemi" denir. Oligemiyi daha sonra hiperemi izler. Yaplan aratrmalar noronal depresyonun ipsilateral hemisferde oksipital korteksden balayarak ne doru dakikada 3 mm bir hzla yayldn ve sklkla lateral sulkusda durduunu gstermitir.

Migren oluum mekanizmas I

Migren mekanizmas tam olarak anlalmamasna ramen, migrenin nrovaskler bir bozukluk olduuna dair giderek artan bulgu vardr. Trigemino-servikal kompleksde oluan ar sinyali migrendeki temel proesdir Trigeminoservikal kompleks : trigeminal nukleus kaudalis ve C1 ve C2 nin dorsal hornu. Trigeminal sinir ve bu sinirin innerve ettikleri kan damarlar migren ars iin anatomik bir yap (subsrat) oluturur. Arya duyarl kranial sinirler ve duradan kaynaklanan inputlar trigeminal ganglionun oftalmik dal ile trigeminoservikal komplekse tanr.

Trigemino vaskuler sistem trgeminoservikal kompleks ve beyin

sap kontrol sisteminin ana balantlar

Migren oluum mekanizmas II

Grsel veya dier nrolojik semptomlar ile seyreden aura dneminde oksipital korteksden balayan nral depresyon vardr. Nral depresyon ile oluan azalm kan akmn takiben oluan, eksitatr deiiklik kan akmnda arta sebep olur. zellikle, oftalmik dalda olmak zere ba blgesinde ve boyunun st arka ksmna refere olan ar meydana gelir. Trigeminal sinirin periferik dallar aktive olduunda, meydana gelen nrojenik inflamasyon ar olumasna sebep olur.

Migren oluum mekanizmas III

Trigeminal sinir sonlanmalarndan salnan kalsitonin gene-related peptidin antidromik salnm ve ayn zamanda plazma hcresi, platelet ve mast hcrelerinden salnan dier ar yapc maddeler ( yani histamin, prostaglandin ve serotonin ) nrojenik inflamasyon oluumundan sorumludur. Bu maddeler vazodilatasyon, plazma proteinlerinin ekstravazosyonu ve trigeminal nosiseptiv sinir sonlanmalarndaki sensitizasyonunu indkler.

Migren oluum mekanizmas IV

Zonklayc karakterde ar ve ne eilme, ba hareketi, ksrk ve yrme gibi aktiviteler ile arda art meningeal C- liflerinin nosiseptrlerinin mekanik hipersensitivitesi ile ilgilidir. Kan damarlar, perivaskler sinir sonlanmalar veya beyin dokusundan salnan nitrik oksit migren arsnn tetiklenmesinde rol alr. Trigemino-servikal kompleksde oluan ar sinyali migrendeki temel olaydr. Bu srada ikincil nronlar inputu alarak rostral ynde projekte ederek kontrlateral talamus ve sonra korteks ve periakuaduktal gri cevherdeki dorsal rafe nukleusu ve lokus seruleusa ulatrrlar.

Migren oluum mekanizmas V

Priakuaduktal gri cevher ( dorsal rafe nukleusu) ve lokus seruleus daki aminerjik blgeler oluan ary ve kortikal kan akmn module eder. Migren prodromundaki belirtiler korteks ve hipotalamusun etkilenmesi ile igilidir.

Migrende serotoninin rol

Migrenin patofizyolojisinde gl vazokonstriktr zellie, sahip serotoninin (5-HT) rol 1960'l yllardan beri bilinmektedir. Serotonin vaskler tonusun salanmasnda ve arnn endojen kontrolnda rol oynar. Serotonin reseptrleri ise balca ana grupta toplanabilir; 5HT1, 5-HT2 ve 5-HT3.

Migrende serotoninin rol

Her reseptr tipi farkl farmakolojik yant oluturur. Kranial damarlarda (bilhassa ekstrakranial) bulunan 5-HT1 benzeri reseptrler, vazokonstriksiyonda ve inflamatuar polipeptidlerin salmnn inhibisyonunda rol oynarlar. Bu nedenle bunlar akut migren nbeti tedavisinde etkilidirler. Triptanlar olarak bilinen ilalar.
5-HT2 reseptrleri ise temporal arterlerdeki vazokonstriksiyon, kranial kapiller permeabilite ve platelet agregasyonu art ile ilgilidirler. Migrenin profilaktik tedavisinde bu nedenlerle 5-HT2 antagonistleri kullanlr.

1. Migraine
1.1 Migraine without aura 1.2 Migraine with aura 1. Migraine 1.3 Childhood periodic syndromes that are commonly precursors of migraine 1.4 Retinal migraine 1.5 Complications of migraine 1.6 Probable migraine

ICHD-II. Cephalalgia 2004; 24 (Suppl 1)

International Headache Society 2003/4

Aurasz migren tan kriterleri 1

A B C En az be atak (B-D klarna uyan) 4-72 saat sren ba ars (tedavisiz veya baarsz tedavi ile ) Ba arsnn aadaki zelliklerden en az ikisini gstermesi

1. Tek tarafl lokalizasyon 2. Zonklayc ar 3. Orta veya iddetli ar 4. Merdiven kma veya benzer aktivite ile art

Aurasz migren tan kriterleri 2/devam

D. Ba ars srasnda aadakilerden en az birinin olmas: 1.Bulant ve/veya kusma 2. fotofobi ve fonofobi E Aadakilerden en az biri:
1.Hikaye,fizik ve nrolojik muayenenin IHS grup 5-11 listelenen hasatlklardan birini gstermemesi
2.Hikaye,fizik ve nrolojik muayenenin IHS grup 5-11 listelenen hastalklardan birini dndrebilir, ancak uygun aratrma ile bunlarn dlanr. 3.Byle bir hastalk olsa bile,migren ataklarnn ok daha ilgisiz zamanda balamas

1.2 Migraine with aura

1.2.1 1.2.2 1.2.3 1.2.4 1.2.5 1.2.6 Typical aura with migraine headache 1.2 aura with non-migraine headache TypicalMigraine with aura Typical aura without headache Familial hemiplegic migraine (FHM) Sporadic hemiplegic migraine Basilar-type migraine

ICHD-II. Cephalalgia 2004; 24 (Suppl 1)

International Headache Society 2003/4

Typical aura with migraine headache (Migren ba arl tipik aura)

A. B-D kriterlerine uyan en az iki atak B. Aadakilerden birden fazlasna sahip aura; ancak motor kuvvetsizlik yok
1.pozitif ve/veya negatif zellikler ieren tam dzelen grsel semptom 2.pozitif ve/veya negatif zellikler ieren tam dzelen sensoryel semptom 3. tam dzelen disfazik konuma bozukluu

Typical aura with migraine headache (Migren ba arl tipik aura) C. Aadakilerden en az ikisi
1. homonium vizual semptom ve/veya tek tarafl sensoryel semptom 2. >5 dk. Srede yavaca gelien aura semptomu ve/veya >5 dk. srede ard sra gelien farkl auralar 3. her bir semptomun 5 dk. 60 dk. srmesi

D. Aurasz migren tansndaki B-D kriterlerine uyan ba arsnn aura dneminde veya 60 dk iinde balamas E. E. Baka bir hastala bal ar olmamas

Familyal hemiplejik migren

Tanm: hemiparezi ieren aura ve en az birinci derecede bir akrabasnda benzer ata olan migrenli. Aural migren kriterlerinin varl. Hemiparezili aura (hemiparezi ba ars srasnda da devam edebilir) En az birinci derecede bir akrabasnda benzer atak

Familyal hemiplejik migren tan kriterleri

1

A. B-C kriterlerine uyan en az iki atak B. tam dzelen motor kuvvetsizlikden oluan aura ve aadakilerden >1 sahip aura;
1.pozitif ve/veya negatif zellikler ieren tam dzelen grsel semptom 2.pozitif ve/veya negatif zellikler ieren tam dzelen sensoryel semptom 3. tam dzelen disfazik konuma bozukluu

Familyal hemiplejik migren tan kriterleri

2

C. Aadakilerden en az ikisi
1. >5 dk. Srede yavaca gelien aura semptomu ve/veya >5 dk. srede ard sra gelien farkl auralar 2. her bir aurann 5 dk. <24 saat dk. srmesi 3. Aurasz migren tansndaki B-D kriterlerine uyan ba arsnn aura dneminde veya 60 dk. iinde balamas

E. Baka bir hastala bal ar olmamas

Sporadik hemiplejik migren

Tanm: motor kuvvetsizlikden oluan aural migren; birinci veya ikinci derece akrabasnda benzer atak olmamas
Tan kriterleri: Familyal hemiplejik kriterler ile benzer.

1.2.6 Basilar-type migraine

Terminology change 1988-2004

1.2.6 Basilar-type migraine was previously classified as 1.2.4 Basilar migraine

1.2.6 Basilar-type migraine

Terminology change 1988-2004

Terminology has been changed because there is little evidence that the basilar artery or, necessarily, basilar-artery territory is involved

ICHD-II. Cephalalgia 2004; 24 (Suppl 1)

International Headache Society 2003/4

Baziler tip migren tan kriterleri

Tanm: Aura semptomunun ak bir ekilde beyin sap veya her iki oksipital loptan kaynaklandnn gsterildii migren A. nceki tablodaki (aural migren) migren kriterlerinin varl B. Aadaki aura semptomlarnn iki veya daha fazlasnn olmas: Dizartri, Vertigo, Tinnutus, itme azl, Her iki gzn nazal ve temporal alannda simultane grsel semptomlar, Ataksi, simultane kitarafl parestezi ve Bilin seviyesinde azalma C. Aadakilerden en az biri: 1. Tek aura semptomunun veya ard sra iki ayr tip aurann 5 dakikadan uzun srmesi 2. Aurann 5 dk.dan uzun ve 60 dk.dan ksa olmas

Migren prekrsr ya da ocukluk a periyodik sendromlar

Siklik Kusma Abdominal Migren ocukluk a benign paroksismal vertigosu

Siklik Kusma
Tanm: Tekrarlayan episodik ataklar, o.la stereotipik bulant ve iddetli kusma. Ataklar o.la solukluk ve letarji ile. Semptomlar aras tam iyileme. Tan kriterleri: A. B-C kriterlerine uyan 5 atak B. Stereotipik bulant ve iddetli kusma, 1 saat ile 5 gn sren C. Atak srasnda en az bir saat sren, saatte 4 atak D. Ataklar ars semptom yok E. Baka hastalklar dlama

Abdominal migren
A. En az be atak (B-D klarna uyan) B. 1 - 72 saat sren abdominal ar C. Abdominal ar aadaki zellikleri kapsamal
1. midline lokalizasyon, periumbilikal veya zayf /poorly lokalizasyon 2. knt veya just sore / acma hissi kalitesinde 3. orta veya ileri derecede iddetli

D. Abdominal ar srasnda aadakilerden ikisi

1. anoreksia; 2.bulant; 3.kusma; 4.pallor;

E. Baka bir hastala bal karn arsnn dlanmas

ocukluk a benign paroksismal vertigosu

Dier ynden salkl ocuklarda, uyar olmakszn tekrarlayan ksa episodik ve spontan iyileen vertigo ataklarn ieren muhtemel heterojen bir bozukluk. Tan kriterleri A. En az 5 atak (B kkna uyan) B.Multipl iddetli vertigo ataklar*, uyar olmadan balayan ve dakikalar ve saatler iinde spontan iyileme Ataklar arsanda; normal nrolojik, odiyometrik ve vestibler muayene bulgular. Normal elektroansefalogram (EEG) * Sklkla nistagmus ve kusma ile; baz ataklarda tek tarafl zonklayc ba ars olabilir.

Retinal migren
Migren ba ars ile birlikte skintilayon, skotom veya grme kaybnn elik ettii; tekrarlayan monookler vizual bozukluk ataklar.
tan kriterleri:

A. B-C kriterlerine uyan en az iki atak B.Tam iyileen mon-ookler pozitf ve/veya negatif vizual fenomen (skintilayon, skotom veya grme kayb), atak srasnda muayene ile dorulanmal veya hastadan mono-okler defektini izmesi istenir ( doru bir ynlendirme ile ) C.Aurasz migren uyan ba arsnn grsel semptomlar oluurken veya semptom sonras 60 dk. inde balamas D. Dier hastalklarn dlanmas

1.5 Complications of migraine

1.5.1 Chronic migraine 1.5 Complications of migraine 1.5.2 Status migrainosus 1.5.3 Persistent aura without infarction 1.5.4 Migrainous infarction 1.5.5 Migraine-triggered seizures

ICHD-II. Cephalalgia 2004; 24 (Suppl 1)

International Headache Society 2003/4

Migren statusu
Tanm: 72 saatten uzun sren debilitating migren ars Tan kriterleri: A.Aurasz migren tansna uyan ba ars B. Aadaki iki zellie sahip ar
1. remisyon gstermeyen >72 saat sreli 2. iddetli ar

C. Baka bir hastala bal ar olmamas

Persistent aura without infarction

Radyolojik infarkt bulgusu olmakszn 1 haftadan uzun sren aura Seyrek rastlanr. ki tarafl olabilir. Aylar veya yllar sren Auralar tanmlanmtr. Etkili tedavi yok Asetolazamid veya valproik asit birka vakada iyi sonu vermi.

Migrainous infarction
Tanm: bir veya daha fazla migrenz aura semptomu ve nro-grntleme ile gsterilen (aura ile uyumlu alanda) infarkt birliktelii Tan kriterleri: A. >60 dk. sren bir veya daha fazla aura semptomu dnda tipik aural migren varl C. lgili alanda nro-grntleme ile gsterilen infarkt C. Baka bir hastala bal ba ars olmamas

Migraine triggered seizures

Tanm: migren auras ile tetiklenen nbet Tan kriterleri A. Aural migren ile uyumlu ba ars B. Migren auras srasnda veya aura sonras bir saat iinde epileptik nbet kriterlerine uyan bir atak Migren ve epilepsi paroksismal hastalklar iin prototipiktirler.

1.6 Probable migraine

1.6.1 Probable migraine without aura 1.6 Probable migraine 1.6.2 Probable migraine with aura 1.6.5 Probable chronic migraine

ICHD-II. Cephalalgia 2004; 24 (Suppl 1)

International Headache Society 2003/4

Probable migren
nceki kullanlan terim: migrainaous disorder Aurasz migrenin A-D kriterleriden, bir kriteri hari, dierlerini karlayan hastalar dr.

2. Tension-type headache

2.1 2.2 2.3 2.4

Infrequent episodic tension-type headache 2. Tension-type headache Frequent episodic tension-type headache Chronic tension-type headache Probable tension-type headache

ICHD-II. Cephalalgia 2004; 24 (Suppl 1)

International Headache Society 2003/4

Gerilim tipi ba ars genel zellikleri Prodrom ve aura yoktur. Ar hafif ve orta iddetli ki tarafl ar. %10-20 tek tarafldr. Ar yerleimi; sklkla frontal temporal blgede ve bant eklindedir. Baz hastalarda perikranial veya servikal hassas ndller. Gnlk aktivite ba arsn artrr.

ki tarafl ba ars

Sk rastlanan epizodik gerilim tip ba ars

Tan kriteri: A. Kriter B-D ye uyan en az 10 tane ba ars epizodu. Bu tip ba arl gnler: ylda 180, ayda 15 gnden az olmal. B. 30 dakika- 7 gn arasnda sren ba ars C. Aadaki ar zelliklerinden en az ikisi 1. Bask/sktrma eklinde ( zonklayc deil ) 2. Hafif veya orta derecede iddetli ar 3. ki tarafl yerleim 4. Merdiven kma veya benzer aktivite ile artma gstermemesi D. Aadakilerden ikisi 1. Bulant veya kusma olmamas ( itahszlk olabilir ) 2. Fotofobi ve fonofobi yoktur.

Seyrek epizodik gerilim tip ba ars

Ayda bir gnden az, ylda 12 gnden az En az 10 ar ata Frequent Epizodik Gerilim Tip Ba Arsnn dier kriterlerine uyan.

Kronik gerilim tipi ba ars

Tan kriteri: A. Kriter B-D ye uyan en az 10 tane ba ars epizodu. Bu tip ba arl gnler: ylda 180, ayda 15 gnden fazla olmal. B. Ba ars saatlerce srebilir veya srekli olabilir. C. Aadaki ar zelliklerinden en az ikisi 1. Bask/sktrma eklinde ( zonklayc deil ) 2. Hafif veya orta derecede iddetli ar 3. ki tarafl yerleim 4. Merdiven kma veya benzer aktivite ile artma gstermemesi D. Aadakilerden ikisi 1. Kusma olmamas 2. Aadakilerin birden fazla olmamas: Bulant,fotofobi veya fonofobi E. Baka bir hastala bal ar olmamas

Kme /cluster ba ars

A. B-D kriterlerine uyan en az be atak B. iddetli veya ok iddetli ar, tek tarafl, orbital, supraorbital ve/veya temporal blgede,15-180 dakika sreli (tedavi edilmez ise) C. Aadakilerden 1 ile birliktelik
psilateral konjuktival kzarklk ve/veya, lakrimasyon, psilateranazal konjesyon, rinore, psilateranazal gz kapa demi; psilateranazal aln ve yzde terleme veya

psilateral miyoz ve/veya pitoz Ajitasyon veya huzursuzluk ( restlessness)

D. Gnde yarm ile 8 arasnda deien atak skl E. Baka bir hastala bal ar olmamas

Kme /cluster ba ars

4. Other primary headaches

4.1 Primary stabbing headache 4.2 Primary cough headache 4.3 4. Other primary headaches Primary exertional headache 4.4 Primary headache associated with sexual activity 4.5 Hypnic headache 4.6 Primary thunderclap headache 4.7 Hemicrania continua 4.8 New daily-persistent headache (NDPH)
ICHD-II. Cephalalgia 2004; 24 (Suppl 1) International Headache Society 2003/4

4.4 Primary headache associated with sexual activity

4.4.1 Preorgasmic headache

4.4 Primary headache associated with sexual activity

4.4.2 Orgasmic headache
A.Sudden severe (explosive) headache fulfilling criterion B B.Occurs at orgasm C.Not attributed to another disorder
ICHD-II. Cephalalgia 2004; 24 (Suppl 1) International Headache Society 2003/4

A.Dull ache in the head and neck associated with awareness of neck and/or jaw muscle contraction and fulfilling criterion B B.Occurs during sexual activity and increases with sexual excitement C.Not attributed to another disorder

Hypnic headache
2004 IHS snflamasna yeni giri

A. B-D kriterlerine tam uyan knt ba ars B. Sadece uyku srasnda gelimeli ve hasta ar ile uyanmal C. Aadakilerden en az ikisi
1. Ayda 15 den fazla ar 2. Uyandktan sonra 15 dakikadan uzun sren ar 3. lk kez 50 yandan sonra oraya kmal

D. Otonomik semptom yok ve bulant, fonofoi ve fotofobiden en ok biri olabilir. E. Baka bir hastala bal ar olmamas

Primary thunderclap headache

A. B ve C kriterlerine uyan iddetli ar B. aadakilerden ikisi
ani balang, maksimum iddetine 1 dakikadan ksa srede ulamas bir saat ile on gn arasnda srmesi

C. takip eden haftalar ve aylarda dzenli olarak tekrarlamamas D. baka bir hastala bal ar olmamas

Hemikrania kontinua 2004 snflandrmasna yeni giri

A. > 3 ay sreli B D kriterlerine uyan ar B. Aadakilerden hepsi
1. taraf ifti gstermeyen tek tarafl ar 2. gnlk ve srekli ar, arsz peryot yok 3. orta iddetli, ekzaserbasyonlar ile iddetli ar

C. Ekzaserbasyon srasnda aadaki otonomik zelliklerden en az biri;

ar ile ayn tarafta
konjuktival kzarklk ve/veya, lakrimasyon, nazal konjesyon, ve/veya, rinore,

miyoz ve/veya pitoz

D Tedavi edici dozda indometazine tam yant E Baka bir hastala bal ar olmamas

Paroksismal hemikrania
A. B - D kriterlerine uyan en az 20 atak B. iddetli, tek tarafl, orbital, supraorbital ve/veya temporal blgede, 2-30 dakika srel atak C. Aadakilerden 1 ile birliktelik
psilateral konjuktival kzarklk ve/veya, lakrimasyon, psilateranazal konjesyon, rinore, psilateranazal gz kapa demi; psilateranazal aln ve yzde terleme veya

psilateral miyoz ve/veya pitoz

D. Gnde 5 den fazla atak atak skl, (dk frekansl peryotlar olabilir)

E. Tedavi edici dozda indometazine tam yant

F. Baka bir hastala bal ar olmamas

Konjonktival kzarklk ve yaarma ile birlikte, ksa sreli, tek tarafl nraljiform ba ars (SUNCT) 2004 IHS snflandrmasna

yeni giri

A. B-D kriterlerine tam uyan en az 20 ar ata B. Tek tarafl ksa orbital, periorbital veya temporal blgede 5-240 saniye sreli ksa epizodlarla karakterize delici veya zonklayc ar C. Ar ile tek taral konjunktival kzarklk ve gz yaarmas. D. Gnde 200-300 atak olumas E. Baka bir hastala bal ar olmamas

New daily peristent headache

2004 IHS snflamasna yeni giri
A. Kriter B-D ye uyan >3 ay ba ars B.Ba arsnn gnlk olmas ve balangtan itibaren veya <3 gn balangtan beri remisyon gstermemesi ( unremitting from onset or <3 d from onset) C.Aadakilerden en az ikisinin olmas 1.Bilateral olmas 2.Basn/ sktrma eklinde ar ( zonklayc deil) 3.Hafif veya orta derecede iddet 4.Rutin fiziksel aktivite ile agreve olmamas D.Aadakilerden ikisi 1. Olmayacak >1 fotofobi, fonofobi veya hafif bulant 2. Orta veya iddetli bulant veya kusmann olmamas E. Baka bir hastala bal ar olmamas
nceki terim: akut baalngl veya de novo kronik ba ars

Kronik gnlk ba ars

Tanm: Ayda 15 gnden daha sk oluan ba arsn kapsayan heterojen bir snf.
4 SAATDEN FAZLA SREL BA ARISI TRANSFORME MGREN. % 31 KRONK GERLM TP BA ARISI.. 4 SAATDEN DAHA KISA SREL KME BA ARISI

% 53

Transforme migren
Transforme Migrenli hastalar tipik olarak 10-20 yalarnda epizodik migren yks vardr. % 90 hastada aurasz migren vardr. Tipik bir hastada; aylar, yllar iinde arlar daha sklarken, arnn beraberinde olan fotofobi, fonofobi ve bulant gibi semptomlar giderek iddetini kaybeder. Migrenin dier zellikleri devam eder( tek tarafllk, zonklayclk gibi) Arlar nerdeyse gnlk hale gelir.