O.ELKYAY H.F.KAAR A.NAL E.

YUSUMUT

Mhendislik statistii II SPSS Projesi

23 Mays 2002 Perembe

1- Veri Analizi
Analiz iin, Motor Trend 1975de yaynlanan ve 25 araba zerinde mil-benzin performansn ieren bir veri kullanlmtr. Veri aada sunulmutur.
Mil/Galon 18.9 20 18.25 20.07 11.2 22.12 34.7 30.4 16.5 36.5 21.5 19.7 17.8 14.39 14.89 17.8 23.54 21.47 16.59 31.9 13.27 23.9 19.73 13.9 16.5 Yer Deitirme (Displacement) 350 250 351 225 440 231 89.7 96.9 350 85.3 171 258 302 500 440 350 231 360 400 96.9 460 133.6 318 351 350 Beygir Gc Karbrator Arlk Vites Tipi (Horse (Carburetor) (Weight) (Type of Transmission) Power) 165 4 3910 1 105 1 3510 1 143 2 3890 1 95 1 3365 0 215 4 4215 1 110 2 3020 1 70 2 1905 0 75 2 2320 0 155 4 3885 1 80 2 2009 0 109 2 2655 0 110 1 3375 1 129 2 3890 1 190 4 5290 1 215 4 5185 1 155 4 3910 1 110 2 3050 1 180 2 4250 1 185 4 3850 1 75 2 2275 0 223 4 5430 1 96 2 2535 0 140 2 4370 1 148 2 4540 1 165 4 3660 1

Deikenler: Baml Deiken (Dependent) Mil/Galon (SPSS ad: MIL_GAL)

Bamsz Deikenler (Independent) Yer Deitirme(SPSS ad: yerdegistirme) Beygir Gc (SPSS ad: beygirgucu) Karbratr (SPSS ad: karburator) Arlk (SPSS ad: AGIRLIK) Vites Tipi (SPSS ad: vitestipi)

O.ELKYAY H.F.KAAR A.NAL E.YUSUMUT

Mhendislik statistii II SPSS Projesi

23 Mays 2002 Perembe

2- statistiksel Analizler
2.1 Frekanslar
Deikenlerin her biri iin geerli veri says (Valid), eksik veri says (Missing), ortalamas (Mean), medyan, modeu, standart sapmas, varyans, minimum ve maksimum deerleri ile toplam (Sum) verilmitir. rnein beygirgucu deikeni iin geerli veri says 25, eksik veri says 0dr. Meani 137.72, Median 140, Modeu 110, Standart Sapmas 46.469, Varyans 2159.377, Minimum 70, Maksimum 223 ve Toplam 3443tr. Beygir Gc ve dier tm deikenler iin bu bilgiler SPSS kts Page 1 zerinde sunulmutur. Ayrca her deiken iin frekans tablolar da SPSS kts Page 1, 2 ve 3 zerinde sunulmutur. Bu frekans tablolarn takip eden Page 4, 5 ve 6 da ise, bu frekanslar iin histogramlar sunulmutur.

2.2 Betimleyici statistikler (Descriptive Statistics)

SPSS kts Page 7 de sunulan bu tabloda, deikenler iin zet bilgiler toplu halde sunulmutur.

2.3 Korelasyon
SPSS kts Page 7 de sunulan korelasyonlar tablosunda, btn deikenlerin ikili olarak karlk korelasyonlar listelenmi, Pearson Korealsyon katsaylar belirtilmi, significance deerleri verilmitir. Matris incelendii zaman, esas kegen zerindeki ayn deikenleri Pearson Korelasyon katsaylarnn 1 olduu grlmektedir. rnein beygirgucu deikeni ile yerdegistirme deikeni arasndaki korelasyonu inceleyelim. Burada iki deiken iin Pearson korelasyon katsaysnn 0.949 olduu grlmektedir. 1e ok yakn olan bu deer bu iki deikenin birbiri zerindeki etkisinin yksek olduunu gstermektedir.

2.4 Regresyon
SPSS kts Page 8 de regresyon deerlendirmeleri sunulmaktadr. Burada istenilen tm veriler SPSS tarafndan kullanlmtr (remove edilen deiken yoktur). Enter metodu ile yaplan regresyon analizinde MIL_GAL deikeni dependent, vitestipi, karburator, AGIRLIK, beygirgucu ve yerdegistirme deikenleri ise independenttr.

O.ELKYAY H.F.KAAR A.NAL E.YUSUMUT

Mhendislik statistii II SPSS Projesi

23 Mays 2002 Perembe

Ayn sayfada sunulan Model zetinde; R (rneklem korelasyon katsays) R2 (Belirleyicilik katsays) Dzeltilmi R2 Standart Hata olarak zetlenmitir. Model zetinin ardndan ANOVA (Analysis of Variances) tablosu sunulmutur. Bu sayfada son olarak katsaylar tablosu sunulmutur. Burada sabit katsay 31.759, yerdegistirme deikeni katsays -0.069, beygirgucu deikeni katsays 0.0156, karburator deikeni katsays 1.123, AGIRLIK deikeni katsays 0.00084 ve vitestipi deikeni katsays 0.684 olarak verilmitir. Buradan regresyon dorusunun denklemi;
y = 0.09 6 1 + .05 x 0 16 2 +.13 x 1 2 3 + .004 x 0 08 4 + .64 x 0 8 5 + .79 x 3 1 5

0.912 0.831 0.787 3.0294

olarak bulunur. (x1 = yerdegistrime, x2 = beygirgucu, x3 = karburator, x4 = AGIRLIK, x5 = vitestipi). Ayrca katsaylara bakldnda yerdegistirmenin mil/galon deerini negatif etkileyecei (birinin arttka dierinin azalaca), bunun dndaki beygirgucu, karburator, AGIRLIK ve vitestipi deikenlerinin mil/galon deerini pozitif etkileyecei grlmektedir. rnek olarak drdnc satrdaki veri iin y tahmin edelim. Burada deerler yerine konduunda ynin tahmin edicisi 21.47860 mil/galon olarak bulunmaktadr. Bu da gerek sonu olan 20.07 mil/galon deerine ok yakndr. SPSS ktsnn son sayfasnda da tm deikenlerin mil/galon dependent deikenine kar regresyon erileri gsterilmitir.

3- Sonu
SPSS ile drt independent ve bir dependent veriden oluan veri grubu analiz edilmitir. Yksek saylabilecek bir R2 deeri elde edilmitir. Ayrca modelin tanmlanmas ve analizi iin gerekli dier istatistiksel analizler ve grafikleri SPSS ktlarnda sunulmutur.

4- Notlar

Kaynak veri, Applied Statistics and Probability for Engineers; Second Edition; Montgomery D.C., Runger G.C.; John Wiley & Sons, Inc kitabndan alnmtr.

Vitestipi deikeni iin transformasyon yaplm ve A (Automatic) iin 1, M (Manual) iin 0 deerleri kullanlmtr.

Analizler iin SPSS for Windows Release 11.0.0 srm kullanlmtr.