23 Aralk 1930 gn, Erenkyl Dervi Mehmet alt arkadayla beraber Menemen hkmet konana gelerek, "Ben mehdiyim,

dinimiz mahvoluyor, eriat kurtarmaya geldim" diye barmaya balamt. Halk eriat iin bir bayrak altnda toplamaya davet ediyordu. Byk bir kalabalk tekbirler getirerek toplanmaya balamt. Menemen'de yedek subayln yapmakta olan retmen "Kubilay" bu olaya mani olmaya kalknca, Dervi Mehmet ve arkadalar kendisini yere yatrmlar ve Dervi'in elindeki bakla ban keserek vcudundan ayrmlard. Orada bulunan 1500 kadar Menemenliden hi kimse mani olmaya almam, bilakis tekbirler getirerek bu haince hareketi desteklemilerdi. Dervi Mehmet, Kubilay'n ban kestikten sonra, kann imek helaldir diyerek avucuna ald kan imiti. Sonra kesik ba bir kaza saplanarak halka gsterilmiti. Bu arada meydana yetien bir beki ile jandarma askerini de ldrmlerdi. Bu haber Ankara'da bir bomba tesiri yapt. Derhal Kke arldm. Mustafa Kemal Paa grlmemi ekilde kzgn, zgn ve heyecanlyd. Bavekil smet Paa, Milli Mdafaa Vekili Zekai Bey ( Apaydn ), Ordu Mfettii Fahrettin Paa ( Altay ) da Kke geldiler. Mustafa Kemal Paa, ok sinirli bir durumda sze balad: "Bu ne haldir, mrteciler hkmet meydannda ordunun subayn din adna boazlayabiliyorlar. Binlerce Menemenliden kimse kp mani olmuyor, bilakis tekbirlerle tevik ediyorlar. Yunan idaresi altndayken bu hainler neredeydiler? Onlarn namusunu ve dinini kurtaran ordunun bir subayna reva grdkleri bu saldrnn cezasn yalnz hain katiller deil, hepsi en ar ekilde ekmelidir. Bu Cumhuriyet'i ve bizim bamz kesmektir. Bundan btn Menemen sorumludur. Bu kasaba "Vilmodit" ilan edilmeye mstahak olmutur. Franszca olan "Ville Maudite" kelimesinin karl cezalandrlm ehirdir. Vilmodit kasaba demek; o kasabann btn halk ehir dna karlr, aileler, birer ikier memleketin baka ehirlerine datlr, tam boaltlm ehir tmyle yaklr, bugnk ve yarnki nesillere ibret olmak zere hkmet meydanna byk bir siyah ta, stun olarak dikilir. Derhal harekete gemeliyi, dedi. Cevaplarmz bekliyordu, yalnz itiraz dinlemeye tahamml olmad anlalyordu. Vakit kazanmak ve havay biraz yumuatmak dncesiyle, "Acaba ayrntl raporlarn gelmesini beklesek mi" diye bir gr ortaya attm. Hi cevap vermedi. Bir sre oturdu. Biz de konumadk. Menemen'de orduya hizmet eden veya nceden hizmet etmi olan askerler ve aileleri vard, masum ocuklar, ihtiyarlar, aciz kadnlar byle ar bir cezaya ister istemez maruz kalacaklard. Konumasak bile bu fikirleri hepimiz zihnimizden geiriyorduk. Belki bu susma srasnda Mustafa Kemal Paa da bunlar dnd. Ancak taviz vermeye niyetli grlmyordu, "te byle olacak, dalalm" dedi ve kalkt. Aramzda, bir iki gn beklemeyi, Mustafa Kemal Paa'nn tepkisinin ne lde deiebileceini grmeyi uygun grdk. Ancak normal kanuni ileri hemen balattk. Paa'dan birka gn ses kmad. Bir daha "Vilmodit" ten bahsetmedi. Menemen'e yollanan kuvvetler Dervi Mehmet'i ve arkadalarn yakaladlar. Orada kurulan Divan Harp'te mahkeme edilerek idam edildiler. Ayrca yakalanan ba tevikiler de cezalandrldlar. Mustafa Kemal Paa bu olay hibir zaman unutmad. Btn memlekette daha ciddi nlemlerin alnmas gerei ortaya kmt. rtica ile mcadele hzlandrld. umhurbakan Mustafa Kemal Atatrk'n, orduya mesaj yle: 28 Aralk 1930 Gazinin Orduya Taziyetnamesi Menemende ahiren vukua gelen irtica teebbs esnasnda Zabit Vekili Kublay Beyin vazife ifa ederken duar olduu akbetten Cumhuriyet ordusunu taziyet ederim. Kublay Beyin ehadetinde mrtecilerin gsterdii vahet karsnda Menemendeki ahaliden bazlarnn alkla tavripkr bulunmalar, btn cumhuriyeti ve vatanperverler iin utanlacak bir hdisedir. Vatan mdafaa iin yetitirilen; dahil her politika ve ihtilfn haricinde ve fevkinde muhterem bir vaziyette bulunan Trk zabitinin mrteciler karsndaki yksek vazifesi vatandalar tarafndan yalnz hrmetle karlandna phe yoktur. Menemende ahaliden bazlarnn hatalar btn milleti mteellim etmitir. stilnn acln tatm bir muhitte gen ve kahraman Zabit Vekilinin urad tecavz milletin bizzat cumhuriyete kar bir suikast telkki ettii ve mtecasirlerle, mevvikleri, ona gre takip edecei muhakkaktr. Hepimizin dikkatimiz bu meseledeki vazifelerimizin icabatn hassasiyetle ve hakkile yerine getirmee matuftur. Byk ordunun kahraman gen zabiti ve Cumhuriyetin mefkreci muallim heyetinin kymetli uzvu Kublay Bey, temiz kan ile cumhuriyet hayatiyetini tazelemi ve kuvvetlendirmi olacaktr. Reisicumhur Gazi Mustafa Kemal