BASIC ENGLISH

ngilizce renebilmek her eyden nce kendinize gven ve insan aklnn baaramayaca hi bir eyin olamayacana kendinizi inandrmanzla balar. Gemiteki yersiz ve bo korkularnzdan kurtulmanz ngilizce eitiminde atacanz ilk adm olacaktr. Unutmayn ngilizce yle kolay bir lisandr ki ezberlemediiniz srece renmemek iin zel aba sarf etmeniz gerekir. ddia ediyorum yeterli Trke altyaps olan herkes 5 ay iinde makale yazabilecek dzeyde ngilizce renir. ngilizcede istisnai durumlar dnda hi bir art ve konumda cmle yapsnda oynama yapamazsnz. Yani cmle iinde kelimelerin yerlerini Trkede olduu gibi deitirerek devrik cmleler elde edemezsiniz. Bu da ngilizce renenler iin inanlmaz kolaylklar salayarak her eyin matematik mant iinde kalmasna yol aar. ngilizce bir cmle yaplrken;

ZNE + YKLEM + NESNE + BELRTE + YER + ZAMAN

sralamas uygulanr

rnein; Tom bahede masay bir fra ile saatlerce temizledi Tom temizledi masay bir fra ile bahede saatlerce Y N B Y Z temizliyor temizleyecek Tom temizliyordu masay bir fra ile bahede saatlerce temizleyebilir temizlemeli Yukardaki rnee dikkat edilirse cmlenin yklemi deimesine ramen malzeme olarak adlandracamz cmlenin sabitleri deimemektedir. Yani cmle standard her konumda ayndr ve tek formle gre yaplr. ngilizceyi ksa srede renebilmenin gerek ve yeter koulu iyi Trke altyapsna sahip olmaktr. Kulland malzemenin Trke gramerindeki karln bilmeyen bir insann ngilizce renebilmesindeki baar ne derece gerekidir. Bir ikinci nokta da ngilizcede Trkede olduu gibi kelimelerin sonuna gelen ekler yoktur. Baka bir ifade ile kelimeler daima yaln haldedir. baba-cm gide-cegini sev-diimi hasta olduumuzu Biz bu taklar Trkeye evirirken dolgu malzemesi olarak kulaa ho geldii ekilde kendimiz ekleriz.
cmlesi mant ile yaplr

SSTEM BLGS
1

Bizler bebekler gibi nce kelimelerin anlamlarn bilmeden kulak dolgunluu ile ezberlemek daha sonrada aralarnda zamanla anlam ilikisi kurarak btne ermek gibi bir olay bu yalarda yapamayacamza gre uygulanacak tek yntem o dili gramer kurallarna gre renmek olacaktr.

Sistem nce Trke dilbilgisi kurallarna genel bak ile balayan daha sonra ngilizce
dilbilgisindeki kullanacamz tm malzemeyi irdeleyip olayn mutfak aamasyla ilgilenen btn bunlarn cmlelerin hangi aamalarnda karmza ktn Trke kyaslamalar ile formlde yerine oturtan ve srasyla balangtan itibaren ngilizce dilbilgisindeki tm cmle yaplarna hayattaki kullanm mantna gre uygulanan bir yntemdir. Unutmayn ki iyi gramer bilgisi olan herkes iyi dzeyde yazp konuur. Bazen u cmleyi ok sk duyarz. Benim gramerim iyi ama konuamyorum. Bu sadece insann kendini kandrmasndan ibarettir. Gramer bilgisinden kastedilen onun formln bilmek deil hayatta bir olay yaanrken hemen o gramerin adn telaffuz edebilmektir. Sadece forml bilmek okullarda snav gemek iin geerlidir gerek hayatla bir ilgisi yoktur.

NEDEN 5 AY
Elbette ki ngilizce eitimi yle aylara sacak bir olgu deildir ama temel ve taktii ile uygulanabilecek doru bir metot baarnn altn anahtardr. Haftalk ortalama 5-6 saatlik derslerle geirilecek 5 ay belki elde olmayan aksaklklarla uzayabilecek 6 ay ngilizce iin harcanacak maksimum zamandr. Bu sistem iinde uygulanan tarz ezbercilii ortadan kaldrdndan harcanan btn sre mutlak renmeye gitmektedir. Bu metotla ngilizce renebilmek insan aklnn alamayaca kadar kolay olmasna ramen Trke alt yaps zayf, her gn 1 saat evde kendi bana tekrar yapmayan, sistemi uygulamayan, birisi gelse de btn her eyi ben uyurken beynime aktarsa zihniyetinde olan kiilerin baarya ulamalar hemen hemen imkanszdr. Eitim srecinden sonra kii ska okuyarak kendince yazlar yazarak ve sistemin bir paras olan notlar tekrar ederek kendini gelitirecektir.

SEVYE DZEY
5 ay sonunda aklnza ne geliyorsa syleyip yazabileceksiniz. Tabi ki CNN anlayamayacak Wall Street okuyamayacaksnz onlar belli bir kelime srecinin sonunda gelecek olaylardr. Fakat szlk yardm ile Wall Street iindeki anlayamadnz cmlelerin says gittike azalacak yada deyimlerde skntlar ekeceksiniz. Bu sistem iinde yaklak kiiye bal olarak 3 ile 5 bin arasnda kelime renilecek bu kelimeler sayesinde her cmle kolaylkla yaplabilecektir. ngilizce dilbilgisinde 100 binin zerinde kelime vardr ama btn bunlar renmek uzun yllar alan bir sretir, bizim hedefimiz yaz ve konumada olduka fazla saylabilecek bu kelimeler ile profesyonel cmleleri ortaya karmaktr. Sizi biraz daha aydnlatabilmek iin yaklak 4 veya 5 haftalk bir eitim sonucu geleceimiz birinci kitabmzn sonunda aadaki gibi yaz rneklerini ok rahatlkla yazar ve konuur olacaksnz.

Kilyos taki evimiz geceleri ok ssz olduundan arkadalarmzn bizi ziyaret etmeleri zordur. O akam evde yalnzdk ve soygundan sonra katil bahede olduundan karanlkta kendimizden bile korkuyorduk. Polisi aramamz kablo kesik olduu iin imkanszd. It is difficult for our friends to visit us because our house in Kilyos is very quite at night. We were alone at home that night and we were afraid of even ourselves in the dark because the killer was in the garden after the robbery. It was impossible for us to call the police because the cable was cut. Biz Trkiyede uluslararas bir ithalat irketiyiz. lannzdan btn dnyada yeni pazarlara ihtiyacnzn olduu anlyoruz. Karlkl menfaatlerimiz dorultusunda sizinle uzun sreli bir i birliine hazrz. Eer konu ile ilgilenirseniz, ltfen bize irketiniz ve rn yelpazeniz hakknda daha ayrntl bilgi gnderin. We are an international import company in Turkiye. We understand that you are in need of new markets all over the world. We are ready to make a long term cooperation with you on our mutually benefit. If you are interested in the subject, please, send us further information about your company and product range.

Yukardaki rneklerin seviyesi yaklak 4 ile 5 haftadr. Sakn bu cmleleri ezberleyeceiniz izlenimine kaplmayn virglne kadar anlayarak sindirerek ve tm benzerlerini yapabilecek bilgiye sahip olarak onlar ok kolaylkla halledeceksiniz. Hepsi tek bir formle gre ve asla kelimelerin yerleri deitirilmeden yaplr.

TURKE BLGS
ngilizce renmek isteyenlerin nndeki en byk problemlerden bir tanesi yeterince Trke dilbilgisi bilmemektir. nk insanlar belli bir yatan sonra bebekler gibi yaayarak ngilizce renemeyecekleri iin renmenin en kalc ve temel ksm yabanc dili kurallarna gre renmektir. Bu da o dilin kendi ana dilinizle benzer ve farkl taraflarn alglamanzla olur. Tabi ki bunu yapabilmek iinde iyi Trke altyapsna ihtiya vardr. Trke temel gramer yaplar ve zellikleri bilinmeden ngilizce renilemeyecei unutulmamaldr. lk olarak Trke dilbilgisini oluturan temel kelime yaplar zerinde duracaz. Bu yaplarn ok iyi bilinmesi ngilizceyi daha imdiden byk lde halletmeniz anlamna gelecektir. Sakn bunlar bildiiniz ve gereksiz olduklar izlenimine kaplmayn. leride yapacanz hatalarn byk ksmn buradaki bilgiler oluturacaktr. Bu yzden bu konular mutlak surette ok iyi bilmek zorundasnz.

Nesne
Doada var olduunu bildiimiz, grememekte varln algladmz her trl ey bir nesnedir. Ksaca tabiatn kendisi bir nesnedir. ku su hava kalem masa okul sra koltuk Yukardaki kelimeler incelendiinde var olan her eyin nesne olduu kolayca anlalr.

sim
nsanlar aralarnda konuurken var olan bu nesneleri birbirlerine anlatabilmek iin baz kelimelere ihtiya duyarlar. Bu kelimeler nesnelerin adlardr. Yukarda yazdmz

kelimeler aslnda var olan o nesnelerin isimleridir. Ksaca doada her nesnenin mutlak surette kendini tantan bir ismi vardr ve isim nesnenin ayrlmaz parasdr.

Sfat
Nesneleri ekil, byklk, nitelik olarak tanmlayan kelimelere denir. Sfatlar isimleri niteler ve isimlerin belirgin zelliklerini tanmlarlar. ksa uzun byk kk iman zayf alkan tembel

Zamir
simlerin yerine geen kelimelerdir, yani isimleri bir ka kez tekrar etmemek iin onlarn kodlanmasdr ve doadaki btn nesnelerin bu zamirler tarafndan bir karl vardr. Ben Sen O Biz Siz Onlar

Tamlamalar
1. sim Tamlamas
ki tane ismin arka arkaya gelerek yapt tamlamalardr. okul kaps bahe duvar ocuk park kalem kutusu

2. Sfat Tamlamas
Bir sfattan sonra isim getirilerek yaplan tamlamalardr. krk masa kt adam

zne
Cmledeki eylemi yapan yada yaptran varlktr. Eyleme bulunurlar. Canl veya cansz olabilirler. Tom yarn Ankaraya gidecek.

ne-kim sorular sorularak

( Kim gidecek Tom )

Dn bize geldiler.

( Kim geldi onlar )

Fiil
, olu, eylem belirten kelimelere fiil denir. Bana iki tane fiil syleyin dediimde hemen hemen herkes farkl eylemler kullansa da onlar mek-mak yaparak syler, yani gitmek, ko-mak gibi. Burada karmza kan mek-mak ekleri mastar ekleridir. Sylediimiz kelimeler ise mastardr. O halde fiil dediimiz ey aslnda mastarn kendisidir ve fiiller kimin tarafndan yapld belli olmayan ana eylemlerdir. Baka bir ifade ile ham eylem konumundadrlar ve cmle iinde kullanlabilmeleri iin bir takm ilemlere maruz kalmalar gerekmektedir. te cmle iinde hammadde ( ilenmemi ) olduklar iin kullanamayacamz ana eylemlere biz mastar diyeceiz. gelmek komak oturmak yrmek seyretmek alamak barmak

Yklem
ekim alm fiildir. Yukarda anlattmz mastarn ilenerek kullanma hazr son halidir. Bir fiilin ekim almasndan kastettiimiz ey znenin gemite - u anda - gelecekte eyleme i yaptrmasdr. (gitti gidiyor gidecek) gibi .. Bir cmlede sadece ve sadece bir tek yklem bulunur. Kyden yarn geldim cmlesinde gramerde zaman yani yklem geldim ksmdr yarn ise saysal bir zamandr (kelimede zaman) ve uyumsuz gibi gzken taraftr. Cmleleri olayn getii ana zaman olan yklem ayakta tutar ve her yklemin iinde mutlaka bir gramerde zaman bulunur. (gemi, u an, gelecek) Kelimede zaman ise dn, bugn, yarn, seneye, dn akam, geen hafta gibi kelimelerdir ve cmlelerin ana zamanlarn deitirmeye hibir gleri yoktur, sadece cmleleri sslerler. Ksaca her yklem mutlaka bir gramerde zaman ierir ve kelimede zamanlarnda yklemlerle uyumlu olmalar gerekir. Yklem ile mastar arasndaki fark her durumda ayrt edebilme yeteneine sahip olmalyz aksi taktirde ngilizce renmekte olduka zorlanrz.

nemli not: Dilbilgisi kurallarnda byle bir anlatm ve izah tarz yoktur. Bu anlatm
sadece baz eylerin daha kolay anlalmas iin yaktrma ifadeler iermektedir. Bu konu ileride bizim iin ok nemli bir malzeme olacaktr.

Cmle
inde sadece bir tek yklem bulunan kelime veya kelimeler grubudur. Kesinlikle cmle iinde birden fazla yklem olamaz. nk cmlede bir tek gramerde zaman bulunur ve o da yklemdir.

ngilizcede Cmle Yaps

Cmleleri biz ngilizcede iki ayr kategoride inceleyeceiz. Bunlardan biri olu dieri ise eylem cmleleridir. Bu iki ayr kategori birbiri ile hi bir art ve konumda benzerlik

gstermez. ngilizce gramerindeki btn cmleler yklem tiplerine gre bu iki grupta yer alr.

1. Olu Cmleleri
lk bakta ilerinde yklem yokmu gibi alglanrlar. Bunun en byk nedeni insanlarn yklemi sadece eyleme dayandrmalarndan kaynaklanr. , olu, eylem belirten kelimelere fiil denildiini daha evvel aklamtk. Yani fiilin tanmnda bir olutan sz edilmektedir. Her fiil illaki eylem ierecek diye bir kural yoktur. Doadaki nesnelerin hepsinin bir var olu eylemi vardr. Biz bu tip cmleleri Trkede isim ve sfat fiil kullanarak yaparz oysa ngilizcede byle kullanmlar yoktur. sim ve sfat cmleleri yaplmak istenildiinde ngilizce gramerinde karmza olu cmleleri kar. Aada olu cmlelerine rnekler verilmitir. Tom dn hastayd. Linda nn babas bir doktor. O gen bir retmendi.

Geen yaz Antalyadaydm. ok iman. Evliydi.

Herkes aradayd. Arabas bahede. Baarllar.

stanbul kalabalk bir ehir. ok tembelsiniz.

Annesi bir ev kadn.

ki hafta nce evdeydiler. Canan gzel bir kz. Yorgunum. Kz kardei heyecanlyd.

Evet bu cmlelere ilk bakldnda yklem grlemez ama iinde yklem bulunmayan hi bir yapnn cmle olamayaca hatrlandnda bu cmlelerin ilerinde kesinlikle gzle grlemeyen bir yklemin olduu sonucuna varlr. Yani bu cmleler ilerinde gizli bir olmak saklamaktadrlar. Yklemleri olmak mastarndan treyen bir kelimedir.

2. Eylem Cmleleri
lerinde eylem konumunda yklem bulundururlar. Tom her sabah st ier. Linda dn akam Ankaraya gitti. Genellikle erken yatarm. Beni geen hafta parka gtrd. Karsn bahede saatlerce bekledi. Babakan yarn geliyor. Bahede oynuyorlard.

Seni arayacam. Yzyorduk. Odasnda alyordu. Aada Trkeleri verilen cmlelerin hangi kategoride olduklarn yanlarna yaznz. 1. Tecrbesiz bir ofr potansiyel bir tehlikedir. 2. Beni Amerikadan her akam aryor. 3. Gzleri beni ok etkiledi. 4. Gzleri ok etkileyiciydi. 5. ok etkileyici gzleri var. 6. Grev hakknda basna bilgi verme. 7. Saatlerce beni seyretti. 8. Grnts olduka ktyd. 9. Davranlar beni rahatsz ediyor. 10. Davranlarn kontrol et. 11. Davranlar ok kabayd. 12. Dn yamur yayordu. 13. Dn hava yamurluydu. 14. Babakan dn stanbuldayd. 15. Geen yl Pariste evlendim. 16. Bana evlilik resimlerini gster. 17. Peter, Tom ile bahede top oynuyor. 18. Kitap beni hi etkilemedi. 19. Kitap hi etkileyici deildi. 20. Gnete uzun sre kalma. 21. Gzlksz gazete okuma. 22. Gzlksz gazete okuyamyorum. 23. Bahede sigara ime. eylem / emir . olu . olu ... . eylem .

24. Yllar nce Sinan ok imand. 25. 16 yllk evliyim. 26. Bana Trkiyenin nfusunu syle. 27. Sabahlar erken kalkyor. 28. Trkiyenin nemli problemlerinden biri isizliktir. 29. Gnlerce seni her yerde aradm. 30. Konu hakknda mdre hibir ey syleme. 31. Kirli ellerinle duvara dokunma. 32. Gelecek yl bu zamanlar Ankarada olacam. 33. Lisede ok tembel bir renciydim. 34. ngilizler souk insanlardr. 35. Yumurtalar yavaa sepete koy. 36. Saatlerdir kede alyordu. 37. Kanser lmcl bir hastalktr. 38. Akam yemeinden sonra du alma. 39. antan mutfakta brakma. 40. Gnn balangcnda Bodrumdaydk. 41. Herkes sinirliydi. 42. hracatla ilgili tm belgeleri bana gnder. 43. Pencereyi ak brakma. 44. O yllar nce bizim aile doktorumuzdu. 45. Gecenin bir yars balkonda ark syleme. 46. kinci soldan dn. 47. Evlilik ciddi bir olaydr. 48. Evlilik yl dnmlerini bir restoranda kutladlar. 49. Evlilik srlarn hi kimseye anlatma. 50. Ayakkablarm alnmt. eylem ..

51. Bu araba alnt. 52. Ksa zamanda tm hrszlar tutukland. 53. Tutuklu renciler mahkemeye gtrld.

NGLZCEDE CMLE YAPISI

ngilizcede ister ok kolay yapda algladmz isterse olduka zor diye adlandrdmz herhangi bir cmle kurmak istediimizde ileri dzeyde ngilizce bilgisine sahip deilsek hibir art ve konumda cmle yapsnda oynama yapamayz. Yani her konumda cmle standard ve kelimelerin dizilii ayndr. Baka bir ifade ile forml tektir ve Trkedeki gibi kelimelerin yeri asla deitirilemez. imdi ngilizcede bizim kaderimiz olacak bu forml irdelemeye alalm.

S
Zaman)
ZNE

V
Subject
FL

O (Nesne + Belirte + Yer +

Verb
NESNE isim

Object
sfat zamir

Yaps ve konumu her ne olursa olsun ngilizce bir cmle yaplrken,

nce ZNE daha sonra YKLEM ve son olarak Nesne + Belirte + Yer + Zaman

sralama uygulanr. Bu sralama cmlede asla deitirilemez. zneyi Nesneyi Belirteci Yeri Zaman bulmak iin ykleme ne-kim bulmak iin ykleme neyi-kimi bulmak iin ykleme nasl-ne ekilde bulmak iin ykleme nerede-nereye bulmak iin ykleme ne zaman sorular sorulur.

Tom yarn babasn zmire gtrecek Tom gtrecek babasn zmire yarn SVNYZ Sabaha kadar Linda ile kumsalda kald O kald Linda ile kumsalda sabaha kadar SVBYZ gn nce Ankarada yeni bir ev aldk Biz aldk yeni bir ev Ankarada gn nce SVNYZ

Herkes odada televizyon seyrediyordu Herkes seyrediyordu televizyon odada SVNY Oyuncaklarn dikkatlice kutuya koydu O koydu oyuncaklarn dikkatlice kutuya SVNBY Yarn seni fabrikaya gtreceim Ben gtreceim seni fabrikaya yarn SVNYZ Senin iin her eyi yapabilirim Ben yapabilirim her eyi senin iin SVNB Bu kasabada tek bana yayordu O yayordu tek bana bu kasabada SVBY Sabahlar tek bana kumsalda yrr O yrr tek bana kumsalda sabahlar SVBYZ Btn uvallar tek bana tad O tad btn uvallar tek bana SVNB Aylarca kz kardei ile bahede yaad O yaad kz kardei ile bahede aylarca SVBYZ Ormanda hafta sonlar Linda ile kouyor O kouyor Linda ile ormanda hafta sonlar SVBYZ

10

Yllar nce karsn bir kazada kaybetti O kaybetti karsn bir kazada yllar nce SVNYZ Her sene Bodrumda bir ev alyor O alyor bir ev Bodrumda her sene SVNYZ On yl sonra Trkiyeye dnecekler Onlar dnecekler Trkiyeye on yl sonra SVYZ ocuklarn gnlerdir gremiyorsun Sen gremiyorsun ocuklarn gnlerdir SVNZ Tom geceleri yatakta radyo dinliyor Tom dinliyor radyo yatakta geceleri SVNYZ Linday durakta 20 dakika bekledim Ben bekledim Linday durakta 20 dakika SVNYZ Depremde binlerce kii ld Binlerce kii ld depremde SVY Kapy bir tekme ile dn akam krdlar Onlar krdlar kapy bir tekme ile dn akam SVNBY Bir fenerle arabaya bir ka saniyede yaklat. O yaklat arabaya bir fenerle bir ka saniyede SVNBZ

11

Beni evde saatlerce bulamadlar. Onlar bulamad beni evde saatlerce SVNYZ Deniz kenarnda arkada ile saatlerce oturdu. O oturdu arkada ile deniz kenarnda saatlerce SVBYZ Amerikada yllar nce drt evimiz vard. Biz sahiptik drt eve Amerikada yllar nce SVNYZ Ankarada paraya ihtiyacm var. Ben ihtiya duyarm paraya Ankarada SVNY Mr. Simpson artk burada almyor. Mr. Simpson almyor burada artk SVYZ Her sabah ite gazete okuyorlard. Onlar okuyorlard gazete ite her sabah SVNYZ Bir insann her sene tatile ihtiyac var. Bir insan ihtiya duyar tatile her sene SVNZ Dn akam herkes tiyatroda uyuyordu. Herkes uyuyordu tiyatroda dn akam SVYZ Gelecek yl zmirde bir ev alacak. O satn alacak bir ev zmirde gelecek yl SVNYZ

12

Duygusal filmlerden holanyorum. Ben holanyorum duygusal filmlerden SVN Dn kars ile bahede ark sylyordu. O sylyordu ark karsyla bahede dn SVNBYZ Bo zamanmda evde kitap okuyorum. Ben okuyorum kitap evde bo zamanmda SVNYZ Amcasn bir bakla dakikalarca tehdit etti. O tehdit etti amcasn bir bakla dakikalarca SVNBZ Hi kimse kararnn nedenini bilmiyor. Hi kimse bilmiyor kararnn nedenini SVN Her yl dnya kaynaklarnn ou kayboluyor. Dnya kaynaklarnn ou kayboluyor her yl SVZ Beni Amerikadan her akam aryor. O aryor beni Amerikadan her akam SVNYZ Gzleri bizi ok etkiledi. Onun gzleri etkiledi bizi ok SVNB Saatlerce karsn camdan seyretti. O seyretti karsn camdan saatlerce SVNYZ

13

Geen yl Manisada evlendim. Ben evlendim Manisada geen yl SVYZ Peter Tom ile bahede top oynuyor. Peter oynuyor top Tom ile bahede SVNBY Gzlksz gazete okuyamyorum. Ben okuyamyorum gazete gzlksz SVNB Evlilik yldnmlerini Beykozda kutladlar. Onlar kutladlar evlilik yldnmlerini Beykozda SVNY Ksa zamanda tm hrszlar tutukland. Tm hrszlar tutukland ksa zamanda SVZ Dn tutuklu renciler mahkemeye gtrld. Tutuklu renciler gtrld mahkemeye dn SVYZ Onu bir bakla dakikalarca tehdit etti. O tehdit etti onu bir bakla dakikalarca SVNBZ Yeni ii tm hayatn deitirdi. Yeni ii deitirdi tm hayatn SVN Gelecek yl Japonyada bir fabrika kuracak. O kuracak yeni bir fabrika Japonyada gelecek yl SVNYZ

14

Saatlerdir kede arkadayla alyordu. O alyordu arkadayla kede saatlerdir SVBYZ Onlarn evlilik srlarn bir kitapta okudum. Ben okudum onlarn evlilik srlarn bir kitapta SVNY Gzleri ile herkesi etkiledi. O etkiledi herkesi gzleri ile SVNB Yllarca bir kakla inanlmaz bir tnel kazd. O kazd inanlmaz bir tnel bir kakla yllarca SVNBZ

Aadaki rnekler emir cmlelerine aittir. Emir cmlelerinde eylem direk kardaki kiiye yapldndan zne yoktur. Cmle direk fiille balar. Bu yzden ana formlmzde S yoktur. Forml V + O eklindedir.
Beni hayatnn sonuna kadar terk etme. Terk etme beni hayatnn sonuna kadar VNZ Bilgisayarda oyun oynama. Oynama oyun bilgisayarda VNY Kadehi masaya brak. Brak kadehi masaya VNY Kapy ak brakma. Brakma kapy ak VNB Saat ikide beni okulda bekle.

15

Bekle beni okulda saat ikide VNYZ

Pis ellerinle duvara dokunma. Dokunma duvara pis ellerinle VNB Yarn beni parka gtr. Gtr beni parka yarn VNYZ iekleri her gn sula. Sula iekleri her gn VNZ Gnete uzun sre kalma. Kalma gnete uzun sre VYZ Fiyat listesini bugn yaz. Yaz fiyat listesini bugn VNZ Geceleri balkonda ark syleme. Syleme ark balkonda geceleri VNYZ Srtma gne ya sr. Sr gne ya srtma VNY Benimle bu akam Ankaraya gel. Gel benimle Ankaraya bu akam VBYZ

16

Bu akam bizimle kal. Kal bizimle bu akam VBZ n bahede top oynama. Oynama top n bahede VNY Beni her yerde pme. pme beni her yerde VNY Benimle mutfakta bir bardak kola i. bir bardak kola benimle mutfakta VNBY Beni her akam Ankaradan arama. Arama beni Ankaradan her akam VNYZ Her yerde drst ol. Ol drst her yerde VNY New Yorkda dokuzdan sonra dolama. Dolama New Yorkda dokuzdan sonra VYZ Raporu yarn talyaya gnder. Gnder raporu talyaya yarn VNYZ Aramzda aptal olma. Olma aptal aramzda VNY

17

Bu odada yalnz kalma. Kalma yalnz bu odada VBY Beni bir daha ite tehdit etme! Tehdit etme beni ite bir daha VNYZ Benimle kumsalda sabaha kadar dans et. Dans et benimle kumsalda sabaha kadar VBYZ antamdan bir paket sigara getir. Getir bir paket sigara antamdan VNY Odam her sabah dikkatlice topla. Topla odam dikkatlice her sabah VNBZ Bu konuda her yerde aptalca konuma. Konuma bu konuda aptalca her yerde VNBY Akamlar araban baheye brakma. Brakma araban baheye akamlar VNYZ Dilerini gnde kez frala. Frala dilerini gnde kez VNZ Grev hakknda gazetede hi bir yaz yazma. Yazma hi bir yaz grev hakknda gazetede VNY

18

Davranlarn kontrol et. Kontrol et davranlarn VN Bana evlilik resimlerini gster. Gster evlilik resimlerini bana V N1 N 2 Gzlksz gazete okuma. Okuma gazete gzlksz VNB Bize Trkiyenin nfusunu syle. Syle Trkiyenin nfusunu bize V N1 N 2 Akam yemeinden sonra du alma. Alma du akam yemeinden sonra VNZ antan mutfakta brakma. Brakma antan mutfakta VNY Satla ilgi tm belgeleri bana gnder. Gnder tm belgeleri satla ilgili bana V N1 N 2 Evlilik srlarn hi kimseye anlatma. Anlatma evlilik srlarn hi kimseye V N1 N 2 Krk masay dar kart. kart krk masay dar VNY

19

Gecenin bir yars yksek sesle konuma. Konuma yksek sesle gecenin bir yars VBZ Bo zamannda kitap oku. Oku kitap bo zamannda VNZ Ayakkablarn paspasa sil. Sil ayakkablarn paspasa VNY Baban gibi aptal olma. Olma aptal baban gibi VNB Dikkatli ol. Ol dikkatli VN Burada beni tek bama brakma. Brakma beni tek bama burada VNBY Aadaki rnekler olu cmlelerine aittir. Yani yklemi olmak mastarndan treyen bir kelimedir. Ana forml S olmak O eklindedir Tomun babas ok hasta Tomun babas olmak ok hasta SVN Linda dn akam evdeydi Linda olmak evde dn akam SVYZ Boazn manzaras ok gzel Boazn manzaras olmak ok gzel

20

SVN

Yllar nce bu ky harikayd Bu ky olmak harika yllar nce SVNZ ki gn nce okulda ok heyecanlyd O olmak ok heyecanl okulda iki gn nce SVNYZ Geen yl olduka imandlar Onlar olmak olduka iman geen yl SVNZ Onunla yllar nce ok mutluydum Ben olmak ok mutlu onunla yllar nce SVNBZ Dn akam burada deildi O olmamak burada dn akam SVYZ Enflasyon olduka yksek Enflasyon olmak olduka yksek SVN Zeki Mren nl bir arkcyd Zeki Mren olmak nl bir arkc SVN gn nce okulda ok hastayd O olmak ok hasta okulda gn nce SVNYZ

21

Dn hava stanbulda yamurluydu Hava olmak yamurlu stanbulda dn SVNYZ Seneye bir doktor olacak O olmak bir doktor seneye SVNZ Trkler Asyada byk bir devletti Trkler olmak byk bir devlet Asyada SVNY Hava bu gnlerde Antalyada gneli. Hava olmak gneli Antalyada bu gnlerde SVNYZ Trkiye yllardr NATOnun bir yesidir. Trkiye olmak NATOnun bir yesi yllardr SVNZ Tom iki yl nce Karsta bir retmendi. Tom olmak bir retmen Karsta iki yl nce SVNYZ Olu seneye stanbulda olacak. Olu olacak stanbulda seneye SVYZ Galatasaray Avrupada byk bir takmdr. Galatasaray olmak byk bir takm Avrupada SVNY ki yl nce Tom ile Amerikadaydm. Ben olmak Tom ile Amerikada iki yl nce. SVBYZ

22

Trkiyenin ba kenti Ankaradr. Trkiyenin bakenti olmak Ankara SVN Ankara Trkiyenin bakentidir. Ankara olmak Trkiyenin bakentidir. SVN Gnn balangcnda Bodrumdaydk. Biz olmak Bodrumda gnn balangcnda SVYZ Babakan dn mecliste ok mutluydu. Babakan olmak ok mutlu mecliste dn SVNYZ Kars ok gzel bir kadnd. Kars olmak ok gzel bir kadn SVN Okulda notlar olduka yksekti. Notlar olmak olduka yksek okulda SVNY Filmin sonu ok hznlyd. Filmin sonu olmak ok hznlyd SVN stanbul yllar nce bir bakentti. stanbul olmak bir bakent yllar nce SVNZ Dn gece evde yalnzdk. Biz olmak yalnz evde dn gece SVNYZ

23

Petrol varilleri dn bahedeydi. Petrol varilleri olmak bahede dn SVYZ Tecrbesiz ofr potansiyel bir tehlikedir. Tecrbesiz ofr olmak potansiyel bir tehlike SVN Gzleri ok etkileyiciydi. Onun gzleri olmak ok etkileyiciydi SVN Grnts olduka ktyd. Onun grnts olmak olduka kt SVN Davrann son derece kaba. Senin davrann olmak son derece kaba SVN Dn hava yamurluydu. Hava olmak yamurlu dn SVNZ 16 yllk evliyim. Ben olmak evli 16 yldr SVNZ Kitap ilgin deildi. Kitap olmamak ilgin SVN Evlilik ciddi bir olaydr. Evlilik olmak ciddi bir olay SVN

24

Bu araba alnt. Bu araba olmak alnt SVN Tatilde her ey harikayd. Her ey olmak harika tatilde SVNZ Bu hafta ok yorgunum. Ben olmak ok yorgun bu hafta SVNZ ok zc bir filmdi. O olmak ok zc bir film SVN Telefon yararl bir icattr. Telefon olmak yararl bir icat SVN Yeni bir kaynak irket iin ok nemli. Yeni bir kaynak olmak ok nemli irket iin SVNB ngilizler serin kanldrlar. ngilizler olmak serin kanl SVN Trkiye Birlemi Milletlerin yesidir. Trkiye olmak Birlemi Milletlerin yesi SVN Yllar nce Sinan olduka imand. Sinan olmak olduka iman yllar nce SVNZ

25

Gelecek yl bu zamanlar inde olacam. Ben olacam inde gelecek yl bu zamanlar SVYZ Lisede ok tembel bir renciydim. Ben olmak tembel bir renci lisede SVNZ Kanser ldrc bir hastalktr. Kanser olmak ldrc bir hastalk SVN Gnn balangcnda Bodrumdaydk. Biz olmak Bodrumda gnn balangcnda SVYZ Be sene evvel o bizim aile doktorumuzdu. O olmak bizim aile doktorumuz be sene evvel SVNZ Drt gndr hastayz. Biz olmak hasta drt gndr SVNZ Yirmi yldr Konyada hapiste. O olmak hapiste Konyada yirmi yldr S V Y1 Y2 Z Trkiyenin ilk cumhurbakan Atatrk dr. Trkiyenin ilk cumhurbakan olmak Atatrk SVN Onlarn btn problemi kt ynetim. Onlarn btn problemi olmak kt ynetim SVN

26

Camn hammaddesi kumdur. Camn hammaddesi olmak kum SVN Sarho ofr onlarn lmlerinin tek nedeniydi. Sarho ofr olmak onlarn lmlerinin tek nedeniydi SVN Televizyon 20. yyn en byk icatlarndan biridir Televizyon olmak 20. yyn en byk icatlarndan biridir SVN Trkiyenin nemli problemlerinden biri isizliktir. Trkiyenin nemli problemlerinden biri olmak isizliktir SVN irketin finansal durumu ile ilgili rapor 5 dakika nce ekmecemdeydi. irketin finansal durumu ile ilgili rapor olmak ekmecemde 5 dakika nce SVYZ Aadaki cmleleri S V O formlnde yerine koyun.

Bu yaz babasyla Amerikaya gidecek. Kitaplar yarn rafa yerletir. Uzun sre suda gzlerini aamad. ki yl nce Almanyadaydk. Ellerini yavaa masaya vurdu. Gelecek yl arkadayla bir irket kuracak. Bu olay u anda nemli deil. Tomu partiye davet etme. Bahede gnlerce hazine arad. Seni bir daha affetmeyeceim. Yaam sensiz anlamsz. Yamurda uzun sre kalma. Seninle yarn ie gitmeyeceim. Bir bardak su ile saatlerce oynad. O artk bekar bir insan. Burada beni tek bama brakma. Arabasn parkta bir kova su ile ykad. Benimle yeni bir hayata bala. Dn akam ok hastaydm. Gzleri mkemmel.

27

Drt yl nce bir Amerikal ile evliydi. Sonunda onu terk edebildim. Beni yllarca yalanlar ile kandrd. Aylardr onu burada grmyorum. Kars ho bir insand. Duta uzun sre kalma. Masaya yeni bir bardak getir. Kitab dn akam okuyamadm. Evde tek bana alyordu. Kaza hakknda hibir ey syleme. Gazetedeki resmi hmla yrtt. ocukluklarnda ok yaramazlard. Borcumuzu gnlerdir deyemiyoruz. Borsada her eyini kaybettin. Bu sabah annesini doktora gtrd. Saksdaki iekleri yarn sula. Ankara Trkiyenin bakentidir. Trkiyenin bakenti Ankaradr. Enflasyon Trkiye iin nemli bir sorun. irket ciddi krizde. Sabaha kadar ba ucumda kal. Ltfen bana slak ellerinle dokunma. Karm yllardr her yerde aryorum. Yeni kiracs emekli bir memurdu. Hayatn olduka ilgin gzkyordu. Evin manzaras felaket. Senden ok farklyd. Telefonumla oynama. Pencereyi ak brak. Pencere akt. Pencereyi at. Her eyi babasndan rendi.

He, She, It...

ngilizcede her eyden nce bilinmesi gereken temel kelimeler vardr. Bu kelimeler aynen Trkede olduu gibi isimlerin yerine kullanlr ve zamir diye adlandrlr. lk olarak ahs zamirleri zerinde duracaz. Doadaki her bir nesnenin mutlaka bu zamirler tarafndan bir karl vardr. Her zaman cmlenin znesi (olay yapan yada yaptran varlk) konumunda bata bulunurlar ve cmle iinde baka bir ilevleri yoktur, yerleri asla deitirilemez.

He She It We You

Erkekler iin Kadnlar iin Cansz ve hayvanlar iin

O O O Biz Sen, Siz

28

They I

Onlar Ben

His, Her, Its...

kinci grupta ise zamirlerin iyelik hallerini inceleyeceiz. smin kime ait olduunu belirterek daha evvel akladmz ahs zamirlerine (He, She, It, We, You, They, I) ait alt eleri baka bir ifade ile bu zamirlerin sahip olduu bir eyleri (nesneleri) anlatacaz.

His Her Its Our Your Their My

Erkekler iin Kadnlar ii Cansz ve hayvanlar iin

Onun Onun Onun Bizim Seni, sizin Onlarn Benim

Burada unutulmamas gereken en nemli nokta bu zamirlerden sonra mutlaka bir ismin geldiidir. Tek balarna kullanmlar kesinlikle yoktur.

His Her Its Our Your Their My

+ SM

His Her Its Our Your Their My

book book book book book book book

Grld gibi arkalarna bir isim alarak ismin kime ait olduunu belirtirler.

His school His job Her pocket Her pen Our armchair Our teacher Your father Your car Their secretary

Onun okulu Onun ii Onun cebi Onun kalemi Bizim koltuumuz Bizim retmenimiz Senin baban Senin araban Onlarn sekreteri

29

Their house My exam My sister

Onlarn evi Benim snavm Benim kz kardeim

His, Hers, Mine...

Bu kategoride ise iyelik zamirlerinin isimlerle kullanlarak verdii anlamlar tek kelime ile karlayan ilgi zamirleri zerinde duracaz. rnein, benim arabamn ngilizce karl my car dr. Eer benim arabam daha evvel cmle iinde kullanlmsa ikinci cmlede bunu tekrarlamak zorunda deiliz, yani benim arabam yerine benimki diyebiliriz. te benimki, seninki, onunki... gibi kelimelere biz ilgi zamirleri diyeceiz. Dikkat edilirse bu kelimeler durup dururken kullanlamazlar baka bir deyile bu kelimelerin anlamlar daha evvelden bilinmelidirler. Benim arabam Onun kitab Bizim evimiz yerine benimki yerine onunki yerine bizimki

His Hers ----Ours Yours

Erkekler iin Kadnlar iin Cansz ve hayvanlar iin

Onunki Onunki ---------Bizimki Seninki, Sizinki Onlarnki Benimki

Theirs Mine

His school His girl friend His car Her father Her book Her life Our dog Our house Our picture Your table Your teacher Your mother Their flower Their garden

onun okulu onun kz arkada onun arabas onun babas onun kitab onun hayat bizim kpeimiz bizim evimiz bizim resmimiz senin masan senin retmenin senin annen onlarn iei onlarn bahesi

his his his hers hers hers ours ours ours yours yours yours theirs theirs

Onunki Onunki Onunki onunki onunki onunki bizimki bizimki bizimki seninki seninki seninki onlarnki onlarnki

30

Their cat My exam My face My pen

onlarn kedisi benim snavm benim suratm benim kalemim

theirs mine mine mine

onlarnki benimki benimki benimki

Him, Her, Me...

Trkede sk sk karmza ismin halleri kar (e-a-de-da..) ngilizcede ismin hallerini gremeyiz. smin hallerini alm ve cmle iinde anlam kazanan baz zamirler vardr. Bunlar Trkeye kulaa ho geldii gibi evrilir. Bu son gurupta bu tip zamirleri inceleyeceiz. Him Her It Us You Them Me Erkekler iin Kadnlar iin Cansz ve hay. iin Ona,onu,onda, .... Ona,onu,onda, .... Ona,onu,onda, .... Bize,bizi,bizde, ... Sana,seni,sende, ... Onlar,onlara,onlarda, ... Bana,beni,bende, ...

Yukardaki zamirler ismin tm halleri iin kullanlr. rnein me cmle iinde bana, beni, bende anlamlar kazanabilir. Beni sinemaya gtr Bana bir kalem ver

rneklerinde alt izili yerlere me gelir ve Trkeye en uygun eviri yaplr. Buradaki nemli nokta bu zamirlerin mutlaka S V O N B Y Z formlnde nesne ksmnda yer almasdr. Yani cmlede asla zne konumunda bulunamazlar ve bu tip zamirlerle cmleye balanamaz. Aada u ana kadar incelediimiz drt grup zamir topluca grlmektedir.

Ona, onu Ona, onu Ona, onu Bize, bizi Sana, seni r, OnlaraOnla Bana, ben

Him Her It Us You Them Me

Onunki Onunki -------Bizimki Seninki nkiOnla r Benimki

His Hers -----Ours Yours Their s Mine

Onun Onun Onun Bizim Senin nOnla r Benim

isH erH Its Our Your Their My

O O O Biz Sen Onlar Ben

He She It We You They I

31

Aadaki boluklar uygun karlklar ile doldurunuz. Amcam my uncle. Annemiz Baban Bana Bebekleri Ben Beni Benimki Biz Bize Bizi Bizimki Bizimkiler Byk antamz Cebi Cesur korumas alkan kz kardeim antas irkin sekreteri Elmas yzn Eski saati Etkileyici grnts Ev adresimiz Gzel kars Gzel lkemiz Hatan Hayat Islak elim lgin arabas lgin hayatn i Kalemim Kanepeniz kars Krmz arabam Krmz ceketim Kz arkadam Kirli gmleim Kitab Kocas Koltuumuz Kuvvetli kollar Kuyruu Kk evleri Masalar Mini etei O

32

Odas Okulum Ona Onlar Onlara Onlar Onlarn baarl oyunu Onlarn kedisi Onlarn mutlu gn Onlarn scak yataklar . Onlarnki Onu Onun altn kolyesi Onun bo czdan Onunki Onunkiler Oturma odan retmeni Pahal eteim Pahal paltosu Pahal yzn Perdeleri Resmimiz Sabrsz babas Sana Sen Seni Senin gl bahen Seninki Siyah kaza Siz Size Sizinki Sobas Szlkler Suratn emsiyesi iman daylar Tamir antas Tecrbeli retmenim Tehlikeli kpekleri Tehlikeli sokamz Televizyonumuz Tembel erkek kardei Tembel kpeimiz Temiz evimiz Tuhaf kalemi Uzun boylu mdrm Yamurluum Yakn okulu Yaramaz kzn Yava spor araban Yeni kasabalar

33

Yorgun arkadam Yuvarlak masalar Zengin amcas Zengin baban

OUL YAPILMA KURALLARI

Baz isimleri sayabiliriz, baz isimleri ise sayamayz. Saylabilen isimler teki l vey a o ul olabilirler ama saylamayan isimler daima teki ldir ler . Sonu o ile biten isimler po ta to , tom ato Sonu x ile biten isimler box , fox Sonu s ile biten isimler gla ss , c la ss ( es ) alarak ,patatoes , tomatoes ( es ) alarak ,boxes , foxes ( es ) alarak ,glasses , classes ( ve s ) alarak , shelves ,

Sonu f, fe ile biten isimler she lf , kn ife knives Sonu y ile biten isimler city , st ory

( ies ) alarak ,

cities , stories

Sonu ch , sh ile biten isimler wa tc h, dish Sonu y ile bitip kendinden nce toy, b oy

( es ) alarak , watches , dishes ( s ) alarak , toys , boys

bir sesli harf gelmesi durumunda Bunlar dnda kalanlar book, pen

( s ) alarak ,

books , pens

Bir kural eliinde formlize edilebilen her ey ngilizce Gramerinde dzenli diye adlandrlr. Yukarda belli kurallar erevesinde oul yaplabilen isim kategorileri gsterilmitir. Belli bir kural snfna girmeyen ve bunun sonucunda ayr ayr bilinmek zorunda kalnan kelimeler ise dzensiz yaplardr. Aada s ve trevleri ile oul yaplamayan ayr ayr bilmek zorunda olduumuz dzensiz isimler yer almaktadr.
Ma n man Pers on Fo ot Fi sh Louse Mo use Chi ld ocuk ayak balk bit fare adam kadn kii fe et fish li ce mice ch ildre n men women peo pl e ayaklar balklar bitler fareler ocuklar adamlar kadnlar kiiler

34

To ot h Sheep Ox Go ose Th is Th at

di koyun kz geyik bu u

teeth shee p oxen geese these th ose

diler koyunlar kzler geyikler bunlar unlar

ift olan herey oul saylr. Eyes Jeans Sciss or s Over al ls Pa nts Gl asses Tro users Cli pp ers To ng s gzler kot pantolon makas tulum pantolon bardak pantolon krpma aleti maa sh ort s sh oes tig ht s py jam as brace s bino cul ars spe cta cle s she ars pi ncer s drbn gzlk makas kerpeten ort ayakkab tayt pijama ask

Sonu f ve fe ile biten isimlerin oul yaplabilmeleri iin bu harflerin dp yerlerine ves getirildiini sylemitik. Bu isimler aadaki gibidir. Calf Half Wife Self Knife Leaf Shelf Th ief Wolf buza yarm kadn e kendi bak yaprak raf hrsz kurt ca lve s ha lves wi ve s sel ve s kni ves lea ves she lve s th ie ves wo lve s raflar hrszlar kurtlar eler kendileri baklar yapraklar buzalar yarmlar

35

Lo af Sheaf

somun demet

lo ave s she ave s

somunlar demetler

Yukardakiler dnda kalan isimler f ve fe ile bitmelerine ramen sadece s alarak oul yaplr Safe Belief Ro of Chief kasa inan at bakan safe s belie fs ro of s ch ief s atlar bakanlar kasalar inanlar

Her zaman oul olarak kullanlan tekili olmayan isimler. Abori gi nes Arc hi ves Ri ches Catt le Clo th es Outdo ors Dre gs Ea ves En vir ons Wages sr amar dars tortu saak evre yerli ariv servet po li ce remain s polis kalnt tasarruf evre teekkr terbiye civar erzak mal

sa vin gs surr oundi ngs th an ks manne rs outs ki rts vi ctua ls go ods

haftalk maa

Trkede saylabilir gibi dndmz ama ngilizcede saylamayan isimler. Advi ce Bag ga ge Bread Mo ney Cas h Fun Homewo rk nakit elence ev ii bagaj ekmek para t business entert ainmen t furniture grief kn ow ledge info rmat io n mail bilgi bilgi posta i gsteri mobilya znt

36

Wor k

news

haber

S
1. Dikkat edilirse daha evvel aklamaya altmz iyelik zamirleri (her, his, its, our, your, their, my) isimlerin yerine kullanlmaktadr. Eer zamirlerin yerine gerek isimlerini koyar ve yine bir aitlikten sz edersek o zaman s kullanmak zorunda kalrz ve isimlere nin, nn, sinin, snn, sunun, snn, lk, lik gibi anlamlar katar. His book Toms book Her cat Lindas cat

Ayes camera - Ayenin kameras Suzans father - Suzann babas Turkeys population - Trkiyenin nfusu Georges school - Georgeun okulu Celals table - Celalin masas My brothers car - Babamn arabas Her sisters house - Kz kardeinin evi Lanes party - Janenin partisi Mr. Smiths wife - Bay Smithin ei Lindas bag - Lindann antas Todays news - Bu gnk haberler The schools door - Okulun kaps The books page - Kitabn sayfas The cats milk - Kedinin st Yesterdays newspaper - Dnk gazete Next years plan - Gelecek ylki plan Last weeks match - Geen haftann ma Uncle Toms house - Tom amcann evi Mahmut the seconds reign - II Mahmutun taht The ministers old advisor - Bakann eski danman The governments decision - Hkmetin karar 2. oul ismlerin sonlar s ile bittii iin s kullanlmaz onun yerine getirilir. The The The The The chairs colour - Sandalyelerin rengi students books - rencilerin kitaplar girls bags - Kzlarn antalar teachers addresses - retmenlerin adresleri Turks proposals - Trklerin teklifleri

3. ift isimli durumlarda ikinci isme s getirilir. Tom and Lindas father - Tom ve Lindann babas Aye and Ahmets school - Aye ve Ahmetin okulu George and Anns ball - George ve ocuklarn topu 4. Sonu z okunuu ile biten veya Latince kkenli olan isimlerde kullanlr. Humphreys films - Humphreysin filmleri Dickens novels - Dickensn romanlar Keats poems - Keatsn iirleri

37

Johnsons method - Johnsonun metodu Socrates illness - Socratesin hastal 5. simlerde l, zaman, yer belirttiinde lik-lk anlamlar kazanabilirler. Eight hours sleeping - Sekiz saatlik uyku One weeks travel - Bir haftalk tatil A years notice - Bir yllk ihbar A months salary - Bir aylk maa A stones throw - Bir ta atm mesafe A moment hesitation - Bir anlk tereddt An arms length - Bir kolluk mesafe An hours walk - Bir saatlik yry Two hours drive - ki saatlik yol Ten dollars worth - On dolarlk fiyat Three weeks course - haftalk kurs 60s container - 60lk konteynr 100s cigarette - 100lk sigara 6. Daha evvel grdmz ilgi zamirlerinin (his, hers, ours, yours, theirs, mine) yerine gerek isimlerinin kullanlmas durumunda kullanlr. Toms Lindas Childrens Tomunki Lindannki ocuklarnki His Hers Theirs Onunki Onunki Onlarnki

7. zel faaliyet gsteren i yerlerini asl meslekten ayrt etmek iin kullanlr. Butchers Grocers kasap (dkkan) bakkal (dkkan) Butcher Grocer kasap (meslek) bakkal (meslek)

8. s her zaman ( nin, nn, sinin, snn.) gibi anlamlar vermeyebilir. Bazen isim tamlamas yapma grevi stlenirler. Fakat bu ifadeler genel anlam ierirler. simlerin iyelik hallerinden ( nin, nn, sinin, snn) farkldrlar. Aada bu ekilde oluan tamlamalara rnekler verilmitir. Bu tamlamalar ismin iyelik halleri ile kartrmamak gerekir. A butchers knife - Bir kasap ba The butchers knife - Kasabn ba A teachers book - Bir retmen kitab The teachers book - retmenin kitab A boys school - Erkek okulu A childs play - ocuk oyunu A carpenters saw - Marangoz testeresi A childrens story - ocuk hikayesi A doctors degree - Doktor diplomas A dogs life - Kpek hayat A drivers license - ofr ehliyeti A girls college - Kz niversitesi A ladies tailor - Kadn terzisi
A lieutenants rank - Temen rtbesi A summers day - Bir yaz gn A teachers college - retmen okulu

38

A womens club - Kadnlar kulb

OF
1. of kullanarakta ( nin, nn, sinin, snn ) anlamlar veren kelime gruplar yaplabilir. Deien hi bir ey yoktur. Sadece s daha ok zel isimlerde of ise cins isimlerde kullanlr. Name of school Okulun ismi Schools name Colour of wall Duvarn rengi Walls colour Milk of cat Kedinin st Cats milk The beginning of the story - Hikayenin balangc The decision of the government - Hkmetin karar The title of the book - Kitabn bal The ground floor of the building - Binann giri kat The name of this village - Bu kyn ismi The roof of the house - Evin ats The cause of the problem - Problemin nedeni Back of the car - Arabann arkas The phone number of Jack - Jackin telefon numaras Best party of day - Gnn en iyi filmi Job of my sister - Kz kardeimin ii Favourite colour of Paula - Paulann favori rengi Birthday of Tom - Tomun doum gn The wall of the castle - Kalenin suru The manager of the hotel - Otelin mdr The window of the car - Arabann penceresi The new vase of the roses - Gllerin vazosu The existence of Allah- Allahn varl The end of American Indians - Kzlderililerin sonu The courage of the Turks - Trklerin cesareti The poster of Atatrk - Atatrkn posteri The palace of the queen - Kralienin saray The influence of the rich - Zenginlerin nfusu ( itibar ) The suffer of the poor - Fakirlerin acs The smell of a rose - Bir gln kokusu The conquest of the city - ehrin fethi The next subject of the book - Kitabn bir sonraki konusu The members of the association - Dernein yeleri The second day of the conference - Konferansn ikinci gn The guns of the robbers - Soyguncularn silah The birthday of her sister - Kz kardeinin doum gn The invention of the telephone - Telefonun icad The cost of the production - retimin maliyeti A work of a madman - Bir delinin ii 2. of her zaman ( nin, nn ) anlam vermeyebilir. Bazen isim tamlamas yapar. Ama bu ifadeler genel anlam ierirler. simlerin iyelik hallerinden farkldrlar. Bu yzden bu iki kategoriyi birbiri ile kyaslamaya kalkmayn. Aada bu tip kullanmlara rnekler verilmitir. 39

The threat of war - Sava tehlikesi The winds of war - Sava rzgarlar The day of reckoning - Kyamet gn A man of science - Bilim adam The loss of moisture - Nem kayb A form of torture - Bir ikence tr A delay of ten minutes - On dakikalk bir gecikme Lack of interest - lgisizlik Shortage of food - Ktlk Evidence of any interference - Mdahale delili Reign of terror - Terr hkm A sign of weakness - Zayflk iareti Proof of guilt - Sululuk delili The forces of evil - Ktlk gleri Contempt of court - Mahkemeye hakaret A feeling of despair - mitsizlik duygusu The danger of inflation - Enflasyon tehlikesi Proportion of five to one - Bee bir oran Freedom of speech - Sz hrriyeti The faculty of Law - Hukuk Fakltesi History of art - Sanat tarihi School of Medicine - Tp fakltesi College of Science - Fen Fakltesi Aa daki boluklara ngilizce karlklarn yaznz. Kpein burnu Babann plan NATOnun grevleri Korenin geliimi Trkiyenin zorluklar Lindann serveti Arthurun kitab Georgeun fikri Democlesin klc Tom ve Lindann bebei Patronumun emirleri Cumhurbakannn korumalar Milletvekilinin grevi Ahmetin babasnn resimleri Bir renci kitab stanbulun trafii New Yorkun karanlk caddeleri aylk maa Trklerin plan Almanlarn teklifleri Kitaplarn sayfalar Erkek gmlei Fatihin taht Kitabn konusu the nose of the dog / the dogs nose

40

stanbulun 1453te fethi Drt gnlk tatil Hikayenin sonu

LEK BLGS
1. Kat olsun sv olsun herhangi bir saylamayan maddenin belli saydaki biriminden (bardak, fincan, ie) bahsediyorsak aadaki kalb kullanrz. Bu yolla saylamayan isimleri lekleyerek onlarn belli bir miktarn ifade ederiz. Bu kalb deitirmeye almak mmkn deildir. Trke evirilerindeki mantkszlklar aranmakszn hep ayn kuralla yaplrlar. [LEK OF MADDE]

a glass of water - bir bardak su a cup of tea - bir fincan ay a bottle of milk - bir ie st a can of coke - bir kutu kola a jar of jam - bir kavanoz reel a bar of chocolate - bir dilim ikolata a slice of bread - bir dilim ekmek a piece of pizza - bir para pizza two tanks of oil - iki depo benzin three barrels of wine - varil arap ten plates of food - on tabak yiyecek five packs of cigarette - be paket sigara a bar of soap - bir kalp sabun a barrel of beer - bir f bira a glassful of water - bir bardak dolusu su a block of ice - bir kalp buz a bottle of wine - bir ie arap a bowl of sugar - bir kase eker a cupful of sugar - bir fincan dolusu eker two sheets of paper - iki yaprak kat a grain of race - bir pirin tanesi a handful of money - avu dolusu para a head of lettuce - bir top salata ( marul ) a heap of rubbish - bir yn p a kilo of butter - bir kilo tere ya a kind of cheese - bir eit peynir a loaf of bread - bir somun ekmek a lump of sugar - bir kp eker a new kind of cheese - yeni bir eit peynir a new kind of plastic - yeni bir eit plastik a joint of meat - et paras (but veya kol) a pair of socks - bir ift orap a set of furniture - bir mobilya takm a speck of dust - bir toz paras sticks of dynamite - dinamit lokumlar two cups of tea - iki fincan ay three kinds of food - eit gda six types of bread - alt tip ekmek four cupful of sugar - drt fincan dolusu eker ten kilos of rice - on kilo pirin

41

ten meters of cloth - on metre kuma truckloads of sand - kamyonlar dolusu kum a box of matches - bir kutu kibrit a distance of two miles - iki millik mesafe a ball of wool - bir yn yuma a fit of anger - bir fke nbeti a fit of passion - hiddet nbeti a piece of bad luck - bir para kt talih a piece of evidence - bir kk delil a piece of advice - bir para tavsiye heaps of mud - amur ynlar items of news - haberler pangs of remorse - vicdan azab the pangs of fear - korku duygusu works of art - sanat eserleri a fit of fever - ate nbeti piece of research - bir kk aratrma a piece of string - bir para ip a bit of interest - bir para ilgi a work of art - bir sanat eseri an act of mercy merhamet an attack of fever - ate nbeti 2. Dikkat edilirse ilk kta leklemeye altmz maddenin geride kalan ksm nemsenmemektedir. Yani maddenin sadece lei nemlidir. Artta kalan ksm gz ard edilmemektedir. Bu konuda ise maddenin geride kalan ksm da nem kazanacaktr. Baka bir ifade ile madde ve lek birlikte anlacaktr. One of book - kitaplarn biri Four of chair - sandalyelerin drd Six of students - rencilerin alts Eight of tables - masalarn sekizi Twelve of girls - kzlarn on ikisi Some of cars - arabalarn bazlar Most of problems - problemlerin ou Burada anlatlmak istenen ok taneden az taneye doru initir. 3. Burada ise sralama ieren kelime gruplarn inceleyeceiz. One of the important problems of Turkey Trkiyenin nemli problemlerinden biri One of the big tourism centres of the world Dunyann byk turizm merkezlerinden biri Two of the dangerous parts of New York New Yorkun tehlikeli ksmlarnn ikisi One of the important telecommunication equipment of today Gnmzn nemli iletiim aralarndan biri nemli not:

42

 lek bilgisi adl balkta aklamaya altmz konu ngilizce Gramerinde ayn adla ve izah tarzyla yoktur. Kolay anlalabilmesi iin yaktrma ifadeler kullanlmtr. Aadaki boluklara ngilizce karlklarn yaznz.
varil arap three barrels of wine Alt tabak yemek Araba ile iki saatlik yol Arkadalarndan bazlar Be kutu kola Be ie st Be yaprak kat Bir bardak portakal suyu Bir ift eldiven Bir damla gz ya Bir depo benzin Bir dilim ekmek Bir galon benzin Bir kase yourt Bir kavanoz reel Bir kutu kibrit Bir mobilya takm Bir para ekmek Bir para kek Bir para merhamet Bir para tavsiye Bir sanat eseri Bir somun ekmek ocuklarn onu Dokuz paket ya Drt ay ka tuz Drt gnlk macera Dnyann nemli turizm merkezlerinden biri ki haftalk tatil ki kalp sabun ki paket un Kalemlerin hepsi Lindann kalemlerinden biri On drt koltuk On metre kuma Onlardan alts rencilerin biri Problemlerin ou Sandalyelerin ikisi Sekiz dilim ikolata Sekiz mektup Sekiz metre hal Tomun hatalarndan biri Trkiyenin byk kentlerinden ikisi Trkiyenin zorluklar aylk maa

43

ba sarmsak dinamit lokumu millik mesafe saatlik uyku

Yedi dilim pizza

ARTICLES
1- INDEFINITE: BELRSZ A BR: Sessiz bir harf ile tekil bir szckten nce kullanlr. rnek A A A A A A A A A A A A A A A A A A A A A A A A A A A A A book chair story university useful thing European sister brother month day week year size sudden tiger lion crocodile camel dozen of eggs glass of tea shiny day hundred million thousand billion dozen few couple lot of

AN BR: a i o u e gibi sesli nl harfle balayan veya , seslendirilemeyen h gibi harfle balayan szcklerin bana gelir. rnek an an an an an an an an an apple umbrella egg heir honest man hour engineer interest ant

44

A VE AN ARTEKLLERNN KULLANILMADII YERLER: a -) oul bir addan nce - cows - apples b -) Aadaki gibi adlardan nce, - corn - glass - iron - milk - tea - chairs gibi,

saylamayan ancak birimiyle sylenebilen baz somut cloth grass paper money wood

gibi,

2- DEFINITE: BELRL THE KULLANILIR. The article sinin kullanld yerler. Asal cmleciin, zne, nesne veya tamlamasn oluturan addan nce - the book -the car -the vehicle Tek anlamna gelen THE ONLY ONE szck dizisinden nce Ynlerden nce - The north - The south - The west - The east - The north - west - The north - east - The south - west - The south - east - Wind: the north - west 5 Kutsal kitap ve mabetlerin banda - The Holy Quran -The Blue Mosque gibi zel bir adn nnde yer alan cins bir adn nnde kullanlr - The planet Pluto / Pluto Gezegeni - The galaxy Samanyolu / Samanyolu Galaksisi Eyaletlerden oluan lke adlarndan veya oul lke adlarndan nce - The United States of America / Amerika Birleik Devletleri - The United Kingdom / Birleik Krallk - The United Arab Emirates / Birleik Arap Emirlikleri - The Netherlands / Hollanda - The Turkey / Trkiye - The Republic of Turkey / Trkiye Cumhuriyeti Balklarda srasal sfatlardan nce - Queen Elizabeth the second / Kralie II.ici Elizabet

45

Padisah Abdlhamit the second / Padiah 2.inci Abdlhamit Tahir the first / Birinci Tahir

Ismi belli olan yerleri tanmlarken ve tanmlayc bir edatl deyiten nce - The Palace of raan / raan Saray - The house with brown-shutters / Kahverengi panjurlu ev. zel bir ad izleyen ve meslek veya ticaret anlatan cins adlarn nnde kullanlr - Tahir the teacher / retmen Tahir - Mustafa the administer / Ynetici Mustafa Ada topluluklarndan nce - The Island Bahamas / Bahama adalar - The East India Islands / Dou Hindistan adalar Nehir Okyanus ve srada adlanrndan nce - The Atlantic Ocean - The mountain Everest Tren, gemi ve Uak adlarndan nce - The M/S Bar Mano / Bar Mano gemisi - The Santa Fee / Santa Fee treni Kiiye/ahsa ait olmayan iyeri, banka, otel, enstit, restoran adlarndan once - The Marmara Hotel - The Ottoman Bank niversite, Okul, Hastane adlarndan nce - The Istanbul University / stanbul niversitesi - The apa Hospital / apa Hastanesi Bir kme veya topluluu simgeleyen saylabilir tekil bir addan nce - The ant is industrious / Karnca alkandr Bir kme,grup,topluluu sfatlardan nce - The rich always proud / Zenginler daima kibirlidir. - We must help the poor / Fakirlere yardm etmeliyiz. - The French cook meat the best / Eti en iyi Franszlar piirir. Doada yalnz tek olan varlklardan nce - The earth - The sky - The ocean Mzik aygtlarndan nce - The violin / Keman - The piano / Piyano Tanmlayc en stnlk anlatmlarnda kullanlr - That is the oldest mosque in stanbul - O stanbuldaki en eski camiidir. The most / the first / the best / the worst / the second getii cmlelerde Ad olarak kullanlan en stnlk anlatmlarndan nce - This is the best I can do - Bu benim yapabileceimin en iyisidir.

46

The most I can gain is that amount O mebla benim kazanabileceimin en oudur.

HAVE - HAS GOT

have/has got Trke'de sahip olmak anlamndadr. Sahip olduunuz bir eyi ifade etmek iin kullanlr. Aada ahslara gre nasl kullanldn inceleyin. POSITIVE (OLUMLU) I have got a car. You have got a car. He has got a car. She has got a car. It has got a car. We have got a car. They have got a car. DKKAT! - I have got a car. ( Bir arabam var.) Trke'ye evirirken genelde "Bir arabaya sahibim" eklinde evirmeyiz. ki dil arasndaki bu farkllk bazen ngilizceyi yeni renenler iin sorun tekil edebilir. yle ki; "Benim iki kz kardeim var" cmlesini ngilizce'ye evirmek isteyen bir kii, "var" kelimesine aldanarak "there is/are" kalbn kullanabilir ve tabi ki yanl olur. O yzden cmlenin sahiplik anlam ierip iermediine baklmaldr. - She has got two sisters. (Onun iki kz kardei var veya o iki kz kardee sahiptir) - We have got many pens. (Bizim ok kalemimiz var veya biz ok kaleme sahibiz) NEGATIVE (OLUMSUZ) I haven't got a car. You haven't got a car. He hasn't got a car. She hasn't got a car. It hasn't got a car. We haven't got a car. They haven't got a car. QUESTION (SORU) Have I got a car? Have you got a car? Has he got a car? Has she got a car? Has it got a car? Have we got a car? Have they got a car?

Have/has got veya sadece have/has

Deiik metinlerde farkl kullanmlara rastlayabiliriz. zellikle ngiltere'de kullanlan ngilizce'de "have/has got" daha sk kullanlr. - I have got a sister. - I have a sister.

Bu iki cmle arasnda anlam olarak fark yoktur. Ancak olumsuz ve sorularda durum ayn deildir. (+) I have got a book. (-) I haven't got a book. (?) Have I got a book? YANLI KULLANIMLAR (+) I have a book. (-) I don't have a book. (?) Do I have a book?

ki farkl kullanm birbiriyle kartrlrsa gramatik adan hatal olur.

47

Examples: A: Have you got a pencil? B: No, I haven't. (doru) No, I don't. (yanl) A: Do you have any money? B: No, I don't. (doru) No, I haven't. (yanl)

COUNTABLE - UNCOUNTABLE NOUNS

(Saylabilen - saylamayan isimler)
ngilizce'de isimler saylabilen ve saylamayan olarak ikiye ayrlr ve cmle iindeki kullanmlar farkldr. Saylamayan isimler her zaman iin tekil kabul edilir. rnein ngilizce'de "sa" kelimesi "uncountable"dr yani saylamaz. Bu yzden asla "s" taks alarak oul yaplamaz. Halbuki Trke'de biz "salar" diyebiliriz. Ayn ekilde "su", "pirin" ve benzeri kelimeler hep tekil kullanlmak zorundadr. Ayn ekilde saylamayan kelimelerin banda "a veya an" artikelini de kullanamayz. nk "a" bir anlamna gelir. EXAMPLES There is a book on the table. There are four books on the table. ("book" kelimesi saylabilen isim olduu iin oul olarak kullanlabilir.) There is some water in the glass. ("su" kelimesi saylamaz olduu iin asla "there are" kalbyla kullanlamaz. SOME UNCOUNTABLE NOUNS (Baz saylamayan isimler) air coffee hair water bread coke milk weather cake coke money

48

THIS, THAT - THESE, THOSE

This ve that Trke'de "bu" ve "u" ifadelerinin karldr Konuurken bize yakn olan nesneler iin "this" (bu) Konuurken bize uzak olan nesneler iin "that" (u) Konuurken bize yakn olan nesneler iin "these" (bunlar) Konuurken bize uzak olan nesneler iin "those" (unlar) EXAMPLES This book (bu kitap) - these books (bu kitaplar) This student (bu renci) - these students (bu renciler) This school (bu okul) - these schools (bu okullar) This man (bu adam) - these men (bu adamlar) That train (u tren) - those trains (u trenler) That building (u bina) - those buildings (u binalar) DKKAT! Aadaki cmleler kesinlikle yanltr. This books are very expensive (This tekillerle kullanld iin "books" diyemeyiz.) These girl is very beautiful. (Ayn ekilde "these" kelimesinden sonra tekil isim kullanamayz.)

49

THERE IS - THERE ARE

"There is / there are" Trke'de "var" kelimesinin karldr. Tekiller ve saylamayan isimler iin "there is", oullar iinse "there are" kullanlr. SINGULAR (Tekil ve saylamayanlar) there is.... (there's) is there...? there is not. (there isn't) There is a big tree in the garden. (Bahede byk bir aa vardr.) There is a good programme on TV tonight. (Bu gece televizyonda gzel bir program var.) Excuse me;is there a good hotel near here? (Affedersiniz, buralarda gzel bir otel var m?) There isn't any money in the bag. (antada hi para yok.) PLURAL (oul) there are.... are there...? there are not... (there aren't) There are some big trees in the garden. (Bahede birka tane byk aa var.) There are many people in the school. (Okulda bir sr insan var.) Are there any books on the table? (Masann zerinde hi kitap var m?) Yes, there are. / No, there aren't. How many students are there in the classroom? (Bu snfta ka tane renci var?) THERE IS AND IT IS There is a vase on the table. (Masann zerinde bir vazo var.) Bu cmlede "It's a vase on the table" diyemeyiz. AMA: I like this vase. It's very expensive. (Bu vazoyu seviyorum. O ok pahal.) Bu rnekte de "there is" kalbn kullanamayz.

50

SOME ANY
"some" kelimesi Trke'de "biraz/birka" anlamna gelir ve olumlu cmlelerde kullanlr. Examples: I am going to buy some eggs. (Birka tane yumurta alacam.) There is some ice in the fridge. (Buzdolabnda biraz buz var.) We made some mistakes. (Baz yanllar yaptk.) She said something. (Bir ey syledi.) I met someone. (Birisiyle tantm.) any" kelimesi Trke'de hi anlamna gelir ve negatif cmlelerde kullanlr. Examples: I'm not going to buy any eggs. (Hi yumurta almayacam.) There isn't any ice in the fridge. (Buzdolabnda hi buz yok.) They didn't make any mistakes. (Hi hata yapmadlar.) She didn't say anything. (Hibir ey sylemedi.) I didn't meet anybody. (Kimseyle tanmadm.) SORU CMLELERNDE "SOME" VE "ANY" Soru cmlelerinin ounda (istisnalar vardr) "any" kullanlr. - Is there any ice in the fridge? (Buzdolabnda hi buz var m?) - Did they make any mistakes? (Onlar hi hata yaptlar m?) - Are you doing anything this evening? (Bu akam bir ey yapyor musun?) nsanlara bir ey teklif ederken veya bir ey nerirken kullandmz soru cmlelerinde "any" deil, "some" kullanlr. Bu cmleler kalp olarak soru cmlesi olsa da esasen tekliftir. Examples: - Would you like some milk? (Biraz st ister misiniz) (Bu cmle yap olarak soru cmlesi olsa da bilgi alma amal sorulan gerek bir soru deildir, bir tekliftir.)

51

- Would you like something to drink? (ecek bir ey ister miydiniz?) - Can I have some bread? (Biraz ekmek alabilir miyim?)

WHEN...? - HOW LONG...?

"When" soru kelimesi Simple Past Tense ile, "How long" soru kalbysa Present Perfect Tense ile kullanlr. Aadaki rneklerde iki kullanmn farkna bakn. When did it start snowing? (Kar ya ne zaman balad?) It started snowing two hours ago. (Kar ya iki saat nce balad.) Bu rnekte kar yann tam olarak ne zaman balad sorulmaktadr. How long has it been snowing? (Ne zamandr kar yayor?) It has been snowing for two hours. (ki saattir kar yayor.) Bu rnekte ise kar yann balangc ve ne kadar zamandr devam ettii sorulmaktadr. Aadaki rnekte ayn ekilde iki soru kelimesinin farkl kullanmlar verilmitir. When did you first meet your girlfriend? (Kz arkadanla ilk ne zaman tantn?) How long have you known your girlfriend? (Kz arkadan ne zamandr tanyorsun?)

52

FOR - SINCE
for ve since "Present Perfect Tense" ile kullanlan zaman bildiren ifadelerdir. Bir eylemin ne kadar sredir devam ettiini ifade etmek iin kullanlr. FOR Bir eylemle ilgili sreten bahsederken for kullanlr. Example: - I have been chatting for two hours. (ki saattir chat yapyorum.) Bu rnekten chat yapma eyleminin iki saat nce balad ve hala devam ettii anlalmaktadr. - John has been working for this company for six months. (John alt aydr bu irkette alyor.) SINCE Bir eylemle ilgili srecin balang noktasndan bahsederken since kullanrz. - I have been chatting since 2 o'clock. (Saat ikiden beri chat yapyorum.) Bu rnekte chat yapma eyleminin ne kadar srd deil, ne zaman balad ifade edilmektedir. Ama sonu olarak eylemin ne kadar srd de anlalr. rnein cmle saat 4'de sylenmise, eylem iki saat srm demektir. - I haven't seen Mary since Monday. (Pazartesiden beri Mary'yi grmedim)

Olumlu cmlelerde kimi zaman for cmleden karlabilir.

- We have been married (for) 20 years. (20-yldr evliyiz.) Bu cmlede for kullanlmasa da olabilir. Ancak:

53

- They haven't seen each other for 2 years. (ki yldr birbirlerini grmediler.) Bu cmle olumsuz olduu iin for cmleden karlamaz.

WOULD YOU LIKE...? I'D LIKE...

"Would you like...?" kalb bir ey teklif etmek iin kullanlr.
Examples: A: B: A: B: A: B: Would you like some tea? (ay alr mydnz?) No, thank you. (Hayr, teekkr ederim.) Would you like coffee? (Kahve ister misiniz?) Oh, no. (Hayr) Then, what would you like to drink? (O halde ne imek istersiniz?) Coke, please. (Kola ltfen.)

rneklerde grld gibi "would you like" kalb nazik bir ekilde bir ey teklif ederken kullanlr. ngilizce' de "do you want" sorusuyla ayn anlamdadr ama daha naziktir.

"Would you like to...?" kalb birisini bir ey yapmak iin davet ederken kullanlr.
Examples: Would you like to come to my birthday party? (Benim doum gn partime gelmek ister misin?) What would you like to do tonight? (Bu gece ne yapmak istersin?)

"Would like to" kalb nazike bir ey istemek iin "I want" kalbnn yerine kullanlr.
Examples: - I am very hungry. I'd like a hamburger. (ok am. Bir hamburger istiyorum/alabilir miyim) - I'd like some information about the programme, please. (Programla ilgili bilgi istiyorum/alabilir miyim.)

54

 WOULD YOU LIKE...? ile DO YOU LIKE...? ARASINDAK FARK

Aadaki rnekleri dikkatli bir ekilde inceleyin. Would you like tea? (ay ister misiniz?) No, I'd like coffee. (Hayr, kahve istiyorum.) Do you like tea? (ay sever misiniz?) No, I like coffee. (Hayr, kahve severim.) What would you like to do at the weekend? (Hafta sonu ne yapmak istersin?) What do you like to do at the weekend? (Hafta sonlar ne yapmaktan holanrsn?)

PREFER - WOULD RATHER

Prefer ve would rather kalplarn tercihlerimizden bahsederken kullanrz. Examples: - I prefer to live in the country. (Kyde yaamay tercih ederim.) - I prefer to play basketball rather than play football. (Futbol oynamaktansa basketbol oynamay tercih ederim.) PREFER Genel olarak hayatta neyi tercih ettiinizi ifade ederken "prefer" kalb farkl ekilde kullanlabilir: a) Prefer something to something else (Bir eyi baka bir eye tercih etmek) - I prefer football to basketball. (Futbolu basketbole tercih ederim.) - I prefer city to country. (ehiri kye tercih ederim.) b) Prefer to do something rather than do something else. (Bir eyi yapmak yerine baka bir eyi yapmay tercih etmek.) - I prefer to drink tea (ay imeyi tercih ederim.) - I prefer to drink tea rather than (drink) coffee. (ay imeyi kahve imeye tercih ederim.) c) Prefer doing something to doing something else (Bir eyi yapmak yerine baka bir eyi yapmay tercih etmek.) - I prefer drinking tea (ay imeyi tercih ederim.) - I prefer drinking tea to drinking coffee. (ay imeyi kahve imeye tercih ederim.) DKKAT! Bu kullanm arasnda anlam olarak bir fark yoktur. WOULD PREFER (I'd prefer)

55

"Would Prefer" kalb genel tercihlerimiz deil, belirli bir durumda neyi tercih ettiimizi ifade ederken kullanlr. Example: - Would you prefer coffee or tea? (Kahve mi alrsnz, ay m?) - I'd prefer to stay at home rather than go to the cinema tonight. (Bu gece sinemaya gitmektense, evde kalmay tercih ederim.) WOULD RATHER (I'd rather) "would rather" ve "would prefer" kalplar arasnda anlam olarak fark yoktur. Sadece kullanmda aadaki fark vardr. would rather do would prefer to do "would rather" kalbndan sonra dorudan fiil gelir ve ek almaz. Examples: - I'd rather go by car. (Arabayla gitmeyi tercih ederim.) - I'd rather stay at home. (Evde kalmay tercih ederim.)

REPORTED SPEECH
Indirect Speech (reported speech de denir) birisinin syledii cmleyi aktarmaya denir. Genellikle konuma dilinde kullanlr. Eer aktarlan eylem gemite yaplm ise, cmle gemi zaman olur. Bu kalp genellikle bahsedilen zamandan bir nceki gemi zamanla ifade edilir. rnein: He said the test was difficult. (Testin zor olduunu syledi.) She said she watched TV every day. (Her gn TV seyrettiini syledi.) Jack said he came to school every day. (Jack her gn okula gittiini syledi.) Eer aktarlan eylem; geni zaman, gemi zaman veya gelecek zaman ile ifade ediliyorsa, kullanlan zaman ayn kalr, deimez. rnein: He says the test is difficult. (Testin zor olduunu sylyor.) She has said that she watches TV every day. (Her gn TV izlediini sylemiti.) Jack will say that he comes to school every day. (Jack okula her gn geldiini sylyor.) Eer aktarlan konu, genel geer bir olay anlatyorsa geni zaman kullanlr. rnein:

56

The teacher said that phrasal verbs are very important. (retmen Phrasal Verbs lerin ok nemli olduunu syledi.)

Zamir ve Zaman Zarflarnn Deitirilmesi

Konuma aktarlrken, zamirin cmlede geen nesne ile uyumlu hale gelebilmesi iin zamiri de deitirmek gerekir. rnein: She said, "I want to bring my children." (ocuklarm getirmek istiyorum, dedi. She said she wanted to bring her children. (ocuklarn getirmek istediini syledi.) Jack said, "My wife went with me to the show." (ova karmla birlikte gittik.), dedi. Jack said his wife had gone with him to the show. (Jack, ova karsyla birlikte gittiini syledi.)

Konuulan an; geni zaman, gemi zaman veya gelecek zamanla uyumlu hale getirmek iin zaman zarflarn da deitirmek gerekir. rnein: She said, "I want to bring my children tomorrow." (ocuklarm yarn getirmek istiyorum), dedi. (ocuklarn yarn getirmek istediini syledi.), olur. Jack said, "My wife went with me to the show yesterday." (Dn ova karmla birlikte gittik), dedi. (Jack, dn ova karsyla birlikte gittiini syledi.)

Indirect Questions
Sorular aktarrken zellikle cmlelerin diziliine dikkat etmek gerekir. Evet/Hayr ile balayan soru cmlelerini aktarrken (if) eer kullanlr. Niin, nerede, ne zaman gibi soru kelimelerini kullanrken, cmleye bu soru kelimeleriyle balamak gerekir. rnein: She asked, "Do you want to come with me?" Benimle gelmek ister misin? diye sordu. She asked me if I wanted to come with her. Bana, onunla gidip gitmeyeceimi sordu. olur. Dave asked, "Where did you go last weekend?" Dave, Geen hafta nereye gittin? diye sordu. Dave asked me where I had gone the previous weekend. Dave,geen hafta nereye gittiimi sordu. olur. He asked, "Why are you studying English?"Niin ngilizce alyorsun? diye sordu. She asked me why I was studying English. Bana niin ngilizce altm sordu. olur.

Aadaki tabloda aktarlm cmleler, gemi zamanda kullanlmtr. "*" aretlenmi cmlelere zellikle dikkat edin. Not: Gemi zaman, yakn gemi zaman ve past perfect zaman da dahil olmak zere hepsi past perfect tense evrilmitir.

57

Direct Speech He said, "I live in Paris." Paris te yayorum. dedi. He said, "I am cooking dinner." Akam yemeini piiriyorum, dedi He said, "I have visited London twice." Londray iki kez ziyaret ettim, dedi. He said, "I went to New York last week." Geen hafta New Yorka gittim, dedi. He said, "I had already eaten." Ben yemeimi oktan yedim, dedi. He said, "I am going to find a new job." Yeni bir i bulacam , dedi. He said, "I will give Jack a call. Jacki arayacam, dedi. He said, "I have been working on that project for over two weeks." ki haftadan daha uzun bir sredir bu proje zerinde alyorum. , dedi. He said, "I can come tonight." Bu akam gelebilirim, dedi. He said, "I may buy a new car." Yeni bir araba satn alabilirim, dedi. * He said, "I might go to Denver." Denverlara gidebilirim, dedi. * He said, "I must give Ken a call." Keni aramalym, dedi. * He said, "I have to give Ken a call." Ken i aramam gerekiyor, dedi. * He said, "I should see a doctor" Doktora grnmeliyim, dedi.

Indirect Speech He said he lived in Paris. Pariste yaadn syledi. He said he was cooking dinner. Akam yemeini piirdiini syledi. He said he had visited London twice. Londray iki kez ziyaret ettiini syledi. He said he had gone to New York the week before. Geen hafta New Yorka gittiini syledi. He said he had already eaten. Yemeini oktan yediini syledi. He said he was going to find a new job. Yeni bir i bulacan syledi. He said he would give Jack a call. Jacki arayacan syledi. He said he had been working on that project for over two weeks. ki haftadan daha uzun bir sredir bu proje zerinde altn syledi. He said he could come that night. Bu akam gelebilileceini syledi. He said he might buy a new car. Yeni bir araba alabileceini syledi. He said he might go to Denver.Denverlara gidebileceini syledi. He said he had to give Ken a call. Keven aramas gerektiini syledi. He said he had to give Ken a call. . Keven aramas gerektiini syledi. He said he should see a doctor. Doktora grnmesi gerektiini syledi.

58

REFLEXIVE PRONOUNS
Aadaki tabloda en sa kolonda gzken zamirler "reflexive pronouns" olarak adlandrlr ve Trke'de "kendim", "kendisi", kendimiz" gibi anlamlara gelir.

I you he she we they

me you him her us them

myself yourself/yourselves himself herself ourselves themselves

Aadaki Trke cmleye bakn. - Beni bakla kestim. Bu cmle yanltr, nk bu cmlede "beni" yerine "kendimi" kelimesi kullanlmaldr. imdi aadaki ngilizce cmleye bakn. - I cut me with a knife. Bu cmle de yanltr. "me" beni ve bana anlamlarna geldiinden burada kullanlmas gereken reflexive pronoun "myself" olmaldr. - I cut myself with a knife. (Kendimi bakla kestim.) Aada reflexive pronoun'larn kullanmlarna ilikin rnekler verilmitir. - She fell off her bicycle and hurt herself. (Bisikletinden dt ve kendini incitti.) - I sometimes talk to myself. (Bazen kendimle konuurum.)

59

- He saw himself in the mirror. (Kendisini aynada grd.) - They paid for themselves. (Kendi hesaplarn dediler.)

Refl exive Pronoun ne zaman kullanlr?

Reflexive pronoun temel durumda kullanlr. - When the subject and object are the same (zne ve nesne ayn olduunda) I hurt myself. (Kendimi incittim) (kendi kendimi) The band calls themselves "Dire Straits". (Grup kendine "Dire Straits" diyor. He shot himself. (Kendini vurdu) (kendi kendini) - As the object of a preposition, referring to the subject (zneyi gsteren bir edatn nesnesi olarak) I bought a present for myself. She did it by herself (=alone). Kendi kendine yapt. (=tek bana) That man is talking to himself.

- When you want to emphasize the subject (zneyi vurgulamak istediiniz durumlarda) I'll do it myself. (No-one else will help me.) They ate all the food themselves. (No-one else had any.)

COMPARISON
mukayese, karlatrma demektir. Her dilde olduu gibi ngilizcede de sfat ve zarflar her biri kendi arasnda mukayese edilebilir. nemli iki mukayese yaps vardr. Birincisi daha anlamnda olan comperative, ikincisi bir grup iinde en iyi anlamnda superlative yapsdr. Dier dillerde bu yaplar kolay olmasna ramen ngilizcede biraz karktr. imdi bunu sfat ve zarflarda ayr ayr grelim. Sfatlarda Mukayese Sfatlarda mukayese hece saysna gre yaplr. Bu yzden tek heceli sfatlarda, ikiden fazla hecelilerde ve iki hecelilerde olmak zere maddelere ayrarak konuyu ileyeceiz. 1.) Tek Heceli Sfatlarda Tek hecelilerde comperative er, superlative the .........est ekleri ile yaplr. Adjective (yaln) High (yksek) Dark (koyu) Tall (uzun) Brave (cesur) Comparative (stnlk) higher (daha yksek) darker (daha koyu) taller (daha uzun) braver (daha cesur) Superlative (en stnlk) the highest (en yksek) the darkest (en koyu) the tallest (en uzun) the bravest (en cesur)

2.) kiden Fazla Heceli Sfatlarda kiden fazla heceli sfatlarda comperative more, superlative the most ekleri ile yaplr. Adjective (yaln)
Expensive (pahal) Interested (ilgili)

Comperative (stnlk)
more expensive (daha pahal) more interested (daha ilgili)

Superlative (en stnlk)

the most expensive (en pahal) the most interested (en ilgili)

60

Frightening (rktc)

more frightening (daha urktc) the most frightening (en rktc)

3.) ki Heceli Sfatlarda ki heceli sfatlarda durum biraz daha karmaktr. Bunlardan tanesi tek heceliler gibi er ve the.....est ekleri ile dierleri more ve the most ekleri ile yaplr. Narrow (dar) Happy (mutlu) Simple (basit) narrower (daha dar) happier (daha mutlu) simpler (daha basit) the narrowest (en dar) the happiest (en mutlu) the simplest (en basit)

Bunlarn dnda kalan iki heceli sfatlar more ve the most ekleri ile mukayese edilir. Aslnda bu konu daha karmaktr. En anlalr sade halde verilmeye alld. Bu temel ekli ile konuyu rendikten sonra baka gramer kitaplarndan allabilir. imdi rneklerle konunun KPDS ile ilgili boyutunu irdeleyelim. KPDSde comperative bir yap sorulursa mutlaka bir than eki vardr ve cmlede bu ek aranmaldr. nk comperativede kyas iki kii veya nesne arasnda yaplr. Eer than eki yoksa bu comperative deildir. Bu durumda superlative aranmaldr. Superlativede kyas ikiden fazla kii veya nesne arasndadr. I am older than you (are) (Ben sizden daha yalym.) Sfatlarda comperative durumunda yukardaki cmlede parantez iinde gsterilen fiil opsiyoneldir. Genelde kullanlmaz. Ama zarflarda nemlidir. This camera is more expensive than yours. (Bu kamera sizinkinden daha pahaldr.) My son is the most intelligent student in the classroom. (Olum snftaki en alkan rencidir.) Eer kyas, kiinin bulunduu yere (konuma) gre ise in edat kullanlr. My son is the most intelligent student of all his friends. (Olum arkadalarndan en alkan olan rencidir.) Eer kyas, kiinin emsalleri arasnda ise of edat kullanlr. Soru ekli Your article is the most informative (article) of all the article we have received. (Sizin makaleniz aldmz makalelerden en kapsaml olandr.) of veya in edatlar oldumu mutlaka superlative gidilmelidir. Ama ii daha ok karmak hale getirmek iin oftan sonraki yapy baa alarak sorarlar. Bu konudan en yaygn olarak sorulan soru ekli budur. Of all the article we have received, your article is ......................... informative. (Sizin makaleniz aldmz makalelerden en kapsaml olandr.) eklinde cmleyi bo brakarak sorarlar. Burada than olmad iin comperative deil; of olduu iin superlativedir deyip, klardan the mostu iaretliyoruz.

61

Byle sorularda bir de zne tmle uyumuna ok dikkat etmek gerekir. zne tekil ise tmle tekil; zne oul ise tmle oul olmak zorundadr. Bu zellikten de soru gelebilir. He is ......................lenient managers we have ever had. (O hayatmda grdm en yumuak mdrlerdendir.) The most One of the most Doru cevap one of the most dur. Burada zne tmle uyumu aranmaldr. Eer the most lenienti seersek o hayatmda grdm en yumuak mdrlerdir anlam kar ki yanltr. Sfatlarda comparision konusundan gelebilecek sorular ve nasl yaklalmas gerektiini zetlersek;

1. Than in olup olmamas durumu: Varsa comperative dir yoksa superlative

aranmaldr.

2. n ve of edatlarnn kullanm: Mukayese konuma gre ise in, emsallere gre 3. Bu edatlarn baa alnarak karmak bir ekilde sorulmas: Burada dikkatli olup
yapy grebilmek gerekir.

ise of edat kullanlr. Eer bu iki edattan biri varsa mutlaka superlativee gidilmelidir.

4. Superlative de zne tmle uyumu: zne ve tmlecin tekil oul asndan

uyumunu ve yapnn superlative olduunu grmek soruyu zm olmak demektir. Equality Sfat ve Zarflarda ...e kadar anlamna gelen eitlik yapsdr. Sorulabilen bir kalptr. Yap olarak as/ so.........as eklindedir. Araya sfat veya Zarf gelir. Olumlu: as.........as Olumsuz: as/so.........as She is as intelligent as her brother. (O kardei kadar zekidir.) She isnt as/so intelligent as her brother. (O kardei kadar zeki deildir.) Yukardaki rnekte iki kiinin karlatrlmas vardr. Bu yapda ayrca bir kiinin iki meziyeti de karlatrlabilir. He is as intelligent as hardworking. (O zeki olduu kadar alkandr da.) Katlamal fadelerde The same...........as eklindedir. ..........ile ayn olarak evrilir. ncekinden fark araya bir isim gelmesi ve asin the samee dnmesidir. The same + noun + as eklindedir. He is the same age as I am. (O benimle ayn yatadr.) pucu: Aradaki kelimenin sfat/zarf m yoksa isim mi olduunu tespit etmek gerekir.

62

This manager is more capable than the previous.(manager) (Bu mdr ncekilerden daha yeteneklidir.) Bu ekildeki kyaslamalarda ikinci isim opsiyoneldir, kullanlmayabilir. Onun yerine one veya ones kullanlabilir. Burada zne tmle uyumu nemlidir. Eer zne tekil ise tmle tekil (one); zne oul ise tmle oul (ones) olacaktr. This manager is more capable than the previous one. (Bu mdr ncekilerden daha yeteneklidir.) Bu zamir iki yerde kullanlr. One ones ve that those dur. Birincisi genellikle sfatlarla kullanlr. kincisinin kullanmn sonra greceiz. The students are more prolific than the other ones. (Bu renciler dierlerinden daha verimlidirler.) This writer is the most distinguished that I have ever seen. (Bu yazar u ana kadar grdmz en sekin yazardr.) KPDSde bu yapnn yn sorulabilir:

1.

the most yaps sorulabilir.

2. u ana kadar (ever, so far ...vb) szckleri sorulabilir.

3. Present perfect yaps sorulabilir Present Perfect yaps her zaman superlativede kullanlabilir. Bu cmleyi ayrca deiik kelimelerle birka defa yazp iyi kavramak gerekir. Snavda bu iyi kavranmsa rahatlk salar. Dzensiz Sfatlarda Comparision Daha nce anlatlan comparision yapsna uymayan sfatlara dzensiz sfatlar denir. Bunlarda comparision iiner - the...est veya more - the most yerine farkl szckler tretilmitir. Adjective (yaln) Good (iyi) Bad (kt) Many, much (ok) Little (az) Old (yal) Far (uzak) Comperative (stnlk) better (daha iyi) worse more less older elder farther further Superlative (en stnlk) the best (en iyi) the worst the most the least (few kuralldr) the oldest the eldest (kardeler arasnda) the farthest (mesafe olarak) the furthest (soyut olarak)

Not: zellikle ilk drd ok nemlidir. yi bilmek gerekir. He is the oldest student in the classroom. (O snftaki en yal rencidir.) She is my elder sister. (O benim ablamdr.) This is the best film I have so far watched. (Bu film u ana kadar izlediim en iyi filmdir.)

63

Superlative, present perfect ve u ana kadar ifadelerine dikkat ediniz. This study is not worse than the previous one. (Bu alma ncekinden daha kt deildir.) Multiple Comparisons ok , katl karlatrma olup, KPDSde en ok sorulan yapdr. Gerek sfatlarda gerekse zarflarda kat ifadesinden sonra as many/much as ifadesi yazlr. As many as: saylabilenler iin kullanlr. As much as: saylamayanlar iin kullanlr I have twice as many books as you have (do) (Ben senden iki kat daha fazla kitaba sahibim.) Bu cmle u ekilde de yazlabilir. I have twice books as many as you have (do) (Ben senden iki kat daha fazla kitaba sahibim.) He has twice as much money as I do. (O benden iki kat daha fazla paraya sahiptir.) Soru ekli

1.
2. 3.

much ve many ayrm sorulabilir katlama szc (once, twice, three times......) sorulabilir. Tm kalp (as much as, as money as) sorulabilir

To double: iki kat artmak To triple: kat artmak To quadruple: drt kat artmak Our population has doubled over the last twenty-five years. (Nfusumuz son 25 ylda iki kat artm.) Bu yapda ...daha fazla ifadesi nasl eklenebilir? (iki kattan/ kattan/drt kattan daha fazla) Yardmc fiil ile temel fiil arasna more than yazlarak bu anlam verilir. Our population has more than doubled over the last twenty-five years. (Nfusumuz son 25 ylda iki kattan daha fazla artm.) Comparision konusunun en zor sorusu bu yapdaki more than ifadesidir. Bir kez KPDSde sorulmutur. Zarflarda Mukayese Zarflar da sfatlar gibi kendi aralarnda kyaslanabilirler. Sfatlarn kyaslamalarnn iyi anlalmas bu konuya ok iyi bir hazrlk olur. nk orada anlatlan kurallar zarf kyaslamalar iin de geerlidir. Maddeler (iki madde ve dzensizler olmak zere) halinde zarflarn kyaslamalarn aklamaya alalm. 1.) Sonuna ly alan Zarflarda: Bunlarda kyas more ve the most ile yaplr. Adverb (yaln) Comparative (stnlk) Superlative (en stnlk)

64

Quickly (hzl) Carefully (dikkatli)

more quickly (daha hzl) more carefully

the most quickly (en hzl) the most carefully the most fortunately

Fortunately (ans eseri) more fortunately

2.) Sonuna ly almayan Zarflarda: Bunlarda kyas er ve the...est ile yaplr. Adverb (yaln) Hard (sk) Fast (hzl) Early (erken) Comparative (stnlk) harder (daha sk) faster earlier Superlative (en stnlk) the hardest (en sk) the fastest the earliest

Early zarf sonunda ly olduu iin birinci maddeye dahil olmaldr diye bir dnce akla gelebilir ama bu istisnai bir durum olup orijin olarak ly harfleri vardr. Yani sfattan ly eki ile tretilmemitir. 3.) Dzensiz Olan Zarflarda: Sfatlarda olduu gibi dzensiz zarflarda da comparison iin kelimeler tretilmitir. Adverb (yaln) Well (iyi) Badly (Kt) Much (ok) Little (az) Comparative (stnlk) better (daha iyi) worse more less Superlative (en stnlk) the best (en iyi) the worst the most the lest

Dikkat edilirse dzensiz sfat ve zarflarn comparison durumlar ayndr. Bunlar kullanmlarna gre sfat veya zarf durumuna geerler. He has a better English than my English. (O benim ngilizcemden daha iyi Bir ngilizceye sahiptir.) He speaks better than I do. (O benden daha iyi ngilizce konuur.) Birinci cmlede better sfat, ikincisinde zarftr. She drives the best carefully of all her friends. (O tm arkadalarndan en dikkatli bir ekilde araba kullanr.) My wife drives more carefully than I do. (Eim benden daha dikkatli bir ekilde araba kullanr.) Not: Zarf comparisonlarnda karlatrlan kiiler deil; kiilerin yapt eylemlerdir. Bu yzden comperative yapsnda sonda than I me diyemeyiz. Bir fiil sylemek zorundayz. nk karlatrlan iki eylemdir. I like football more than my wife like does. (Ben futbolu eimin sevdiinden daha fazla severim.) Eer yukardaki cmleyi than my wife ile bitirirsek Ben futbolu eimden daha fazla severim anlam kar ki bu da tehlikeli bir durumdur.

65

Equality Sfatlardaki eitlik durumu ile ayndr. Tek fark sfat ve zarf kullanmndan kaynaklanan (araya zarf gelme, much kullanma vb.) farklardr. He is unlikely to learn as much as I am. (Onun benim kadar kazanmas olas deildir.) This boy doesnt study so hard as his brother does. (Bu ocuk kardei kadar sk almaz.) You earn twice as much as I do (Siz benim iki katm kadar kazanyorsunuz.) Katlamal ifadelerde sfatlarda as much as kullanlr.

66

ADJECTIVES (SIFATLAR) COMPARATIVE AND SUPERLATIVE FORMS

Sfatlarn "comparative" ve "superlative" formlar ngilizce'de farkl nesneleri mukayese etmek iin kullanlr. Comparative form iki nesne arasnda farklar anlatmak iin kullanlr. Comparative adjective'lerin kullanmyla ilgili aadaki tabloya baknz. Tek heceli sfatlar ki, veya daha ok heceli sfatlar Sonu "y" ile biten iki heceli sfatlar

Sfatn sonuna "er" ekleyin

Sfattan nce "more" getirin Sfatn sonundaki "y" harfini yerine "ier" getirin

rnek: cheap - cheaper / rnek: interesting - more rnek: happy - happier /

hot - hotter / high - higher rnek cmleler Yesterday was hotter than today. (Dn bugnden daha scakt) interesting / difficult rnek cmleler London is more expensive than Madrid. (Londra Madrid'den daha pahaldr) funny - funnier rnek cmleler I am happier than you. (Ben senden daha mutluyum)

Superlative adjective'lerin kullanmyla ilgili aadaki tabloya baknz.

Tek heceli sfatlar

ki, veya daha ok heceli sfatlar

Sonu "y" ile biten iki heceli sfatlar Sfatn sonundaki "y"yi kaldrn ve yerine "iest" getirin.

Sfattan nce "the" Sfattan nce "the most" getirin ve sfatn sonuna getirin ve sfatn sonuna "est" "est" ekleyin getirin.

rnek:
cheap - the cheapest / hot - the hottest / high - the highest

rnek:

interesting rnek: - the most interesting / difficult - happy - the happiest / funny the most difficult - the funniest

rnek Cmleler
Today is the hottest day of the summer. (Bugn yazn en scak gn)

rnek Cmleler
London is the most expensive city in England. (Londra ngiltere'deki en pahal ehirdir)

rnek Cmleler
New York is the noisiest city in the USA. (New York Amerika'daki en grltl ehirdir.)

67

rnek: New York is more exciting than Seattle (New York Seattleden daha heyecanldr.) Superlative form ise veya daha fazla ey hakknda konuurken "en" uzun, "en" ksa gibi ifadelerle bir tanesini ayrmak iin kullanlr. rnek: New York is the most exciting city in the USA (New York Amerika'nn en heyecan verici ehridir.) NEML STSNALAR Kuraln dnda kalan baz istisna durumlar vardr. Good Good - adjective Better - comparative The best - superlative

rnek Cmleler This book is better than that one. This is the best school in the city. Bad Bad - adjective Worse - comparative The worst - superlative

rnek Cmleler His French is worse than mine. This is the worst day of my life. Yukardaki rneklerdeki sfatlar dzensiz sfatlardr ve tabloda gsterildii gibi dzenli deimezler. Yani ezberlenmeleri gerekir. COMPRASIONS: KARILATIRMALAR AS... AS: ... KADAR veya NOT AS... AS: Crocodiles are as dangerous as alligators. Krokodiller, aligatrler kadar tehlikelidir. Crocodiles are not as dangerous as snakes. Krokodiller, ylanlar kadar tehlikeli deildir. 1- Tek heceli sfatlarda - er eki getirilir - daha ( sfatn sonuna - er eki getirilir ve cmleye daha ... anlamn katar) ancak sonu y ile biten sfatlarda y kaynatrma harfi kalkar ve ier olur. - Earlier - Narrower - Bigger - Thinner - Thicker - Greyer

... KADAR DELDR.

68

- Finer - Better 2- d / ed / ful/ing / ive/ly/ous/re gibi son harflerle bir de iki veya daha fazla heceli sfatlarda sfatn bana - more getirilir - more afraid - more tired - more beautiful - more attractive - more charming - more quickly - more nervous - more obscure 34Aadaki sfat veya belirteleri stnlk dereceleri yoktur. here now once then there very Eitlik derecesi belirte stnlk derecesi sfat olan szcklerde vardr. in / inner : daha ieride out / outer : daha darda up / upper : daha stte

5- Eksiklik derecesinde ise; LESS .......... THAN (... DEN DAHA AZ) dan / den daha.... dir No-name silver / silver CD-Rs are less cheap than Sony CD-Rs. No name gm CD-ler Sony Cdlerden daha az ucuzdur. Spiders are less dangerous than snakes. rmcekler ylanlardan daha az tehlikelidir. Mr.Brown is less careful than Mrs.Brown Bay Brown, Bayan Browndan daha az dikkatlidir.

6- PROPORTION / ORANLAMA A- ) The + adjective +r + er + ier The + adjective +r + er + ier

The longer you wait, the more you gain Ne kadar ok beklersen, o kadar ok kazanrsn The earlier you get up, the earlier you go to school. Ne kadar erken kalkarsan, o kadar erken okula gidersin. The more you eat, the quickly you grow. Ne kadar ok yersen , o kadar abuk byrsn The more you work the more you earn. Ne kadar ok alrsan, o kadar ok kazanrsn. The more adjective (sfat) The more adverb (belirte)

B-) The more adjective (sfat) The more adverb (belirte)

69

The more questions you solve, the more grades you obtain. Ne kadar ok problem zersen, o kadar ok not alrsn. The more money you pay, the more goods you buy. Ne kadar ok para dersen , o kadar ok mal alrsn. The more shipments you make the more orders you can place. Ne kadar ok sevkyat yaparsanz, o kadar ok sipari alrsnz.

7- Sessiz bir harfi izleyen y harfiyle biten sfat veya belirtecin yerine y harfi kalkar
ve iest / -y harfi olmayanlarda ise - est eki gelir Early earliest Rich richest Big biggest Small smallest Fine finest Narrow narrowest

8- a-o-u-e-i gibi sesli nl harfle biten sfat veya belirtecin yerine y harfi kalkmaz
ve iest / eki gelmez onun yerine direkt - est eki gelir - Grey - Greyest 9- Ancak iki veya daha fazla heceli sfat veya belirtelerde; - d / -ed / -ful / - ive / -ly / -ous / -re son harfleriyle biten iki veya daha fazla heceli sfat veya belirtelerde baa the most ibaresi getirilir. Afraid quickly -tired -nervous -beautiful -obscure -charming

10-Yine aadaki sfat ve belirtelerin en stnlk dereceleri yoktur. - Here -now -once - Then -there -very 11-Eitlik derecesi - in / inest : - out / outest : - up / uppest : belirte stnlk derecesi sfat olan szcklerde vardr en ieride en darda en stte

12- THE LEAST ADJECTIVE - Cats are the least dangerous animals. - Kediler en az tehlikeli olan hayvanlardr. P & O Line is the least expensive line therefore it is preferred by a lot of importers P & O hatt en az pahal olan bir hat olup, bu nedenle pek ok ithalat tarafndan tercih edilmektedir.

70

IRREGULAR VERBS - DZENSZ FLLER

Arise Arose Arisen Awoken -awaked Been Begun Come Bent Bitten Blown Broken Brought Broadcast Built Brought Caught Chosen Come Cost Cut Dug Done Drawn Drunk Driven Eaten Fallen Fed Felt Fought Found Fit Flown Forgotten Forgiven Frozen Got Given Gone Grown Kalkmak-dorulmak-ortaya kmak-domak-ykselmekmeydana gelmek ba gstermek. Uyanmak uyandrmak-harekete gemek harekete geirmek farkna varmak. Olmak Balamak Gelmek Emek /bkmek /bklmek Isrmak /rahatsz etmek/sokmak Esmek / flemek / srklemek Krmak/krlmak Getirmek Yayn yapmak/yaynlamak na etmek Satn almak Yakalamak / yetimek Tercih etmek Gelmek Mal olmak Kesmek Kazmak Yapmak /etmek izmek mek Srmek / araba kullanmak Yemek Dmek Beslemek / yedirmek Hissetmek Dvmek/savamak Bulmak Uymak / uyumak Umak Unutmak Balamak Donmak /dondurmak Almak /elde etmek / olmak / ilgilenmek/ulamak Vermek Gitmek Yetimek/bymek /gelimek

Awake Be Begin Come Bend Bite Blow Break Bring Broadcast Build Buy Catch Choose Come Cost Cut Dig Do Draw Drink Drive Eat Fall Feed Feel Fight Find Fit Fly Forget Forgive Freeze Get Give Go Grow

Awoke Was Began Came Bent Bit Blew Broke Brought Broadcast Built Brought Caught Chose Came Cost Cut Dug Did Drew Drank Drove Ate Fell Fed Felt Fought Found Fit Flew Forgot Forgave Froze Got Gave Went Grew

71

Hang Have Hear Hide Hit Hold Hurt Keep Know Lay Lead Leave Let Lend Lie Light Lose Make Meet Pay Put Quit Read Ride Ring Rise Run Say See Sell Send Set Shake Shoot Shut Sing Sit Sleep Slide Speak

Huung Had Heard Hid Hit Held Hurt Kept Knew Laid Led Left Let Lent Lay Lit-lighted Lost Made Met Paid Put Quit Read Rode Rang Rose Ran Said Saw Sold Sent Set Shook Shot Shut Sang sat Slept Slid Spoke

Hung Had Heard Hidden Hit Held Hurt Kept Known Laid Led Left Let Lent Lain Lit lighted Lost Made Met Paid Put Quit Read Ridden Rung Risen Run Said Seen Sold Sent Set Shaken Shot Shut Sung Sat Slept Slid Spoken

Asmak Sahip olmak itmek /haber almak Saklamak Vurmak / arpmak/ varmak/ ulamak/darbe indirmek Tutmak /elinde tutmak ncinmek/incitmek/actmak Tutmak/saklamak/alkoymak Bilmek Yaymak/yerletirmek /demek / hazrlamak Klavuzluk-nderlik etmek/yol gstermek Ayrlmak-brakmak-terk etmek zin vermek-kiraya vermek dn vermek Yatmak-uzanmak-yalan sylemek Aydnlatmak-k vermek Kaybetmek Yapmak-hazrlamak Bulumak-toplanmak demek Koymak Vazgemek Okumak Binmekaraca Zil almak Ykselmek /domak /ortaya kmak kalmak / meydana gelmek Komak Sylemek / demek Grmek Satmak Gndermek Kurmak/iletmek/ayarlamak/ saptamak/belirlemek/ gerekletirmek El skmak-sallamak-sarsmak kartrmak Ate etmek / ate ederek adam ldrmek yaralamak / atmak Kapamak-kapatmak-kapanmak ark sylemek Oturmak Uyumak Sessizce gitmek kaymak Konumak

72

Spend Spread Stand Steal Stick Strike Swear Sweep Swim Take Teach Tear Tell Think Throw Understand Upset Wake Wear Win Withdraw Write

Spent Spread Stood Stole Stuck Struck Swore Swept Swam Took Taught Tore Told Thought Threw Understood Upset Woke Wore Won Withdrew Wrote

Spent Spread Stood Stolen Stuck Struck Sworn Swept Swum Taken Taught Torn Told Thought Thrown Understood Upset Wokenwaked Worn Won Withdrawn Written

Para harcamak-tketmekgeirmek - bitirmek-yitirmek Yaymak sermek-blmekbltrmek Ayakta durmak dikilmek durmak beklemek almak hrszlk yapmak Saplamak koymak-sokmaktakmak-yaptrmak Vurmak-arpmak-grev yapmakalmak-etkilemek Ant imek Sprmek Yzmek Almak gtrmek-kiralamakkazanmak-stlenmek-kabul etmek-tutmak retmek Yrtmak-yrtlmak Demek-sylemek-anlatmak Dnmek Atmak-frlatmak-dzenlemek Anlamak Devirmek-bozmak-devrilmek-alt st etmek-zmek-Rahatsz etmek -keyfini karmak Uyanmak-uyandrmakcanlandrmak -harekete geirmek Giymek-giyinmek Kazanmak ekmek-geri ekilmek Yazmak

PREPOSITIONS
simler yer veya zaman anlam kazandklarnda nlerine baz ekler alrlar. Bu ekler onlara bir yn kazandrr ve cmle iinde anlam sslemesi yaparlar. Trkede yklem sonda bulunduundan cmle kuruluu sona dorudur ve bu ekler kelimelerin sonlarnda bulunurlar oysa ngilizcede yklem batadr ve cmle kuruluu baa doru gider. Sonu olarak preposition ( edat ) olarak adlandrdmz bu ekler de kelimelerin balarna gelir. Yarn babasn hastaneye gtrecek.

73

He gtrecek his baba ye hastane yarn He gtrecek his baba to hastane yarn. Trkede Okulda Bahede Yllardr Masada saat iinde kitap hakknda Tom ile aacn altnda Ankaradan Okula ngilizcede da okul de bahe dr yllar da masa iinde saat hakknda kitap ile Tom altnda aa dan Ankara a okul

Aada karmza kabilecek en temel kelimeler verilmitir. in on under for from iinde zerinde altnda iin, dr-dir den-dan at with about to between de-da ile hakknda ye-ya arasnda

Aadaki rnekleri dikkatlice inceleyiniz . in in in in in in bahe okul stanbul saat 1945 Haziran bahede okulda stanbulda saat iinde 1945te Haziran saat 5 de tahtada evde

at 5 at tahta at ev

on on on on

masa masada cadde caddede Pazartesi Pazartesi duvar duvarda Linda ile benimle Peter iin bizim iin gnlerdir yllardr

with Linda with me for for for for Peter us gnler yllar

74

to to to to

zmir okul i bahe

zmire

okula ie baheye

from ManisaManisadan from you senden between them about mektup under masa onlarn arasnda mektup hakknda masann altnda

1. Kendi Anlamlarnda Kullanmlar:

Daha evvel de deindiimiz gibi tm prepositionlarn kendi orijinal anlamlar vardr ve bunlar cmle iinde isimlerin nlerine gelerek onlar yer-zaman-zellik olarak konumlandrrlar.

across Against opposite Behind at the back of

apraznda karsnda karsnda arkasnda arkasnda

at the beginning of at the end of through into onto on the corner of on the left of on the right of on over until by to under with without for

balangcnda sonunda iine doru iine doru zerine doru kesinde solunda sanda zerinde zerinde iinde .kadar kysnda, en ge ye,ya altnda ile siz-sz in ,dir-dr

in front of
at the bottom of in the middle of at the top of at Around Beside Next to Beyond near from Among Between

nnde
en altnda ortasnda en stnde de-da yannda yannda tesinde,ardnda yaknnda den-dan arasnda arasnda

etrafnda,civarnda in

Yukarda en genel hatlar ile en ok kullanlan prepositionlar verilmitir. Bunlar isimlerin nlerine gelerek onlara anlam derinlii katarlar. Aada ise yine orijinal anlaml prepositionlarn tarihlerle kullanmlar verilmitir. Dikkatle inceleyerek aralarndaki kullanm farklarn ayrt etmeye aln.

Gnlerde on kullanlr. on Monday on Saturday on Friday Aylarda in kullanlr. 75

Pazartesi gn Cumartesi gn Cuma gn

in June Haziranda in July Temmuzda in April Nisanda Saatlerde at kullanlr. at 5 oclock saat 5de at 8 oclock saat 8de at 7.15 7.15de at half past 10 on buukta Zaman dilimi iinde in kullanlr. in two hours iki saat iinde in five minutes be dakika iinde in ten seconds on saniye iinde in 15 years 15 yl iinde Srklemelerde for kullanlr. for years yllardr for 25 days 25 gndr for 2 weeks 2 haftadr for a long time uzun zamandr Srklemelerde since kullanlr. since 1946 1946dan beri since December Aralktan beri since last night dn akamdan beri since Monday Pazartesinden beri since 2 oclock saat 2den beri Srklemelerde until kullanlr. until morning sabaha kadar until last year geen yla kadar until 6 oclock saat 6ya kadar until now imdiye kadar Srklemelerde by kullanlr. by Christmas en ge Noele kadar by the 1st of June en ge 1 Hazirana kadar en ge gelecek yl bu zamana by this time next year kadar by tomorrow en ge yarna kadar Saysal tarihlerde in kullanlr. in 1978 1978 ylnda in 1954 1954 ylnda zel durumlarda at kullanm at Christmas Noelde at dawn afakta at last sonunda at long last en sonunda at first ilk nce at midday leyin at midnight gece yars at night geceleyin at noon leyin 76

at at at at

once sunset the beginning home

derhal gnn batnda balangta evde

2. Ek Halinde Anlamsz Olarak Kullanmlar:

Dikkat edilirse 1.maddede prepositionlarn orjinal anlamlar zerinde duruldu. Fakat her zaman prepositionlar kendi orijinal anlamlarn vermezler. Baz isim, sfat veya fiillerin sonlarna eklenerek birleik yazlp sylenir ve onlarn kuyruu grevi stlenirler. Bu tip kullanmlarda kesinlikle zel bir anlam stlenmeyip ek durumundadrlar ve ylece kelimelerde birlikte bilinmeleri gerekir. Unutmayn ki tm bunlar zaman iinde kulanla kullanla renilecek eylerdir. Aada yer alan rneklerdeki eklerin hi bir anlamlarnn olmadna dikkat edin. listen to look forward to have difficulty in angry with happy with dinlemek insist on srar etmek drt gzle beklemek interested in ilgilenmek zorlanmak afraid of korkmak kzgn olmak look at bakmak mutlu olmak point at dorultmak

3. Ek Halinde Anlam Deitiren zellikte Kullanmlar:

Bu kategoride ise prepositionlar kelimelerin sonlarna gelerek kelimelerin orijinal anlamlarn kaybettirip onlara yeni anlamlar verirler. Artk kelime ve prepositionlar kendi anlamlarn yitirmi nc bir anlam ortaya karmlardr. Bu tip kelimelerin zel bir yapl kural yoktur ve ayr ayr bilinmeleri gerekir. Bu kelimelere deyimsel fiiller denir. Aada bir ka rnek verilmitir.

give vermek carrytamak go gitmek find bulmak

up on on out

yukars zerinde zerinde dars

give up

terk etmek, brakmak

carry on devam etmek go on devam etmek find out renmek

PREPOSITION KULLANIMLARI

Anlamlar Olan Ek Halinde Anlam Deitirmeyen Anlam Deitiren

on masa.... masada insist on.... srar etmek

Ek Halinde
go on.... devam etmek

Trke ile bat dilleri arasndaki en byk farkllk edatlarn kullanmndadr. Trkede edatlar hangi ismi etkilerse o ismin sonrasnda gelir. ngilizcede ise edatlar isimden nce gelirler. ngilizcede edatlarn kullanm yerleri ismin yandr. Ama ismi nitelemezler. nk ismi niteleyen sfatlardr. Tanmndan da anlalaca gibi edatlar, tek balarna kullanlmayan, bir isim ile kullanlp o ismin anlamn tamamlayan kelime gruplardr. Edatlar isim ile beraber kullanldklarndan ngilizcede kullanm yerleri vardr. 1.) simler ile for money

77

2.) Zamirler ile 3.) Gerundlar ile

for them for learning

Bir cmlede eviri yaparken edatlarn etkiledii ismi bulmak problemlidir. nk edatlarn ngilizcedeki kullanm Trke ile terstir. Biz yze yakn sklkla grlebilen edatlar reneceiz. Basit ve kompleks olmak zere iki gruba ayrarak edatlar reneceiz. Basit Edatlar In: iinde (sabit durumda ve dnda olmayan) At: de, ...da Into: iinde (hareket olduunda) On: zerinde (statik olarak) Onto: zerinde (dinamik olarak) Under: altnda Up: yukarya, yukarda Down: aaya, aada After: ...den sonra Before: ...den nce With: ile Without: ...sz Of: ...nn (telffuzu hafif bir v sesi iledir) Off: haricinde, dnda (tek bana kullanlmaz, deimsellemi kalplarda. of olarak telffuz edilir.) By: ile, tarafndan, ...e kadar Near: ...nn yaknnda, ...e yakn Next to: ...nn yanna, bitiiinde Like: gibi Unlike: aksine As: olarak From: ...den, ...dan, (somut olarak) Out of: ...den, ...dan (soyut olarak) Beyond: tesinde Behind: arkasnda Beneath: (yerin) altnda Beside: ...den baka, ...nn yannda Over: stnde (temas olmadan) over bir nek olarak kullanlrsa sonrasndaki kelimeye ar, fazla anlamn katar. Bu kullanmda artk edat deildir. 1.) Komplex Edatlar In spite of: ...e ramen Despite: Due to Owing to On account to: ...den dolay Because to In view of KPDS de genelde bu iki gruptan soru gelmektedir. Regarding Concerning As regards: ...e ilikin

78

With regard to About In case: ...durumunda In the event of In terms of: itibariyle, bakmndan With respect to: ...e gre (kyaslamada) According to: ...e gre (gr belirtirken) In addition to: ...e ilaveten Instead of ...nn yerine, ...cek yerde In place of Rather than: ...den ziyade Apart from: ...den baka Prior to ...den nce Before Unlike In contrast to ...nn aksine Different from As well as: hem...hem, yan sra In relation to ...e oranla In proportion to For my part: bana gre By way of: yoluyla By means of: vastasyla Except = except of...hari, ...dnda From the point of view of In terms of bakmndan With regard to For my part bana gre As far as I am concerned As well as In addition to ayrca, yan sra Besides Apart from

PREPOSITIONS

79

Edatlarn genel olarak tek balarna bir anlamlar yoktur. Ancak cmlelerde kullanllarna gre cmlenin veya deyilerinin anlamlarn pekitirirler. ngilizcede en ok kullanlan edatlar aadaki gibi olup bunlar en az birer rnekle daha da iyi kavramaya alalm.

About

hakknda den sonra e lgili olarak e zere aa yukar

-We talked about market situation in our fax. -We will close your balance about Friday. -We want you send us a proforma invoice about this shipment. -Vessel is about to sail from the port. -Size faksmzda piyasa koullar hakknda bahsetmitik. -Kalan bakiyenizi Cumadan sonra kapatacaz. -Bu sevkyatla ilgili olarak sizden pro forma faturas istiyoruz. -Gemi limandan ayrlmak zere. -All cargoes are above normal level of store. -There are above eight vessels in front of our vessel.

Above

-den yukar -tede -den fazla

-Tm ykler deponun normal seviyesinden yukardadr. -nmzde yaklak sekizden fazla gemi var.

Across

-kardan karya -br tarafa -kar -den sonra (yer) -den sonra(zaman) -den sonra (sonu) -yansra -nn sonucu olarak

-We have passed across by boat. -Kardan karya feribotla getik. -We will ship the goods after stanbul to zmir.

After

-Mallar stanbuldan sonra zmire sevk edeceiz.

80

Against

-karsnda -mukabili -iin -a zt olarak -e kar

-We have searched/examined your case against your claim. -We can deliver the good cash against delivery. -ddianz karsnda davanz inceledik. -Mallar teslimat mukabili teslim edebiliriz. -Due to bad weather all the roads are closed along 20 km.

Along

-boyunca -20 km boyunca kt hava koullar nedeniyle tm yollar kapal. -Among the addresses which we have received...

Among

-arasnda -Aldmz adresler arasnda... -There are two vessels waiting at the port. -Our labour time generally starts at 08:30 in everyday. -Now, we are at work -Limanda bekleyen 2 gemi var. -Her gn genelde 08:30 da i ba yaparz. -u an iteyiz. -Loading has stopped because of rain. -All cargoes have heavy damaged because of humidity. -Yamur nedeniyle ykleme durdu. -Nem yznden tm ykler ar hasar grm. -We will sail before 24:00 today. -We will go to Port Said before Valetta -Bu gn saat 24:00 den nce hareket edeceiz. -Valettadan nce Port Saide gideceiz.

At

-de yer -de zaman -e yn -de i,eylem

Because of

-nn yznden -e nedeniyle

Before

-den nce zaman -den nce yer -nne

81

-Please load our cargoes behind of truck. Behind -arkasnda -Ltfen bizim yklerimizi kamyonun arkasna ykleyiniz.

-Please sign and write your name under your letter-head. Below -altna -altnda -Ltfen antetli kadnzn altna isminizi yazp imzalaynz. -We are storing your goods beside the other storage room. Beside -yanna -yannda -Mallarnz dier deponun yannda depoluyoruz. -There are three shipments more which we have to complete within this week besides yours.

Besides

-den baka -e ek olarak -yansra

-Bu hafta ierisinde sizinkinden baka tamamlamamz gereken sevkyat daha var. -Between port and factory distance is about 10 km. -Loading of the goods will be completed between 15:00/18:00 -Fabrika ile liman aras uzaklk yaklak 10 kmdir. -Mallarn yklenmesi saat 15:00/18:00 arasnda tamamlanacak -Free zone is beyond the port, if you want we can discharge your goods to over there. -Serbest blge limann dndadr, isterseniz mallarnz oraya boaltabiliriz.

Between

- arasndaiki - nesne - arasnda zaman

Beyond

-tesinde -dnda

82

By

-ile -tarafndan -vastasyla -yoluyla -civarnda -ile l -nnden

-We will load cargoes by railway cars to the vessel. -These products are produced entirely by.... company. -We are sending a catalogue to you by mail. -Mallar gemiye vagonlarla ykleyeceiz. -Bu mamullerin tamam ...... irketi tarafndan imal edilmektedir. -Size posta yoluyla bir katalog gnderiyoruz. -Pls inform us concerning to your products.

Concerning -e hakknda

-Ltfen bize rnleriniz hakknda bilgi veriniz.

-Please go down from the next street. Down -den aa -Bir sonraki caddeden aa doru devam edin. -Loading has not continue during holiday. During -esnasnda -Tatil boyunca ykleme devam etmedi. -We have received all our cargoes except two cartons. -ki koli haricinde tm ykmz teslim aldk. -All labourers are working for complete your orders. -Wed like to charter a 20-f container for one month. -ilerin tm siparilerinizi tamamlamak iin alyorlar. -Bir aylna 20-f lik 1 adet konteynr kiralamak istiyoruz.

Except

-den hari -den baka

For

-iin -amacyla -den dolay -lehine -e doru -karlk olarak -ramen -nk

83

-From what you say they must be a big importer company of... From -den dan -e gre -Sylediinize gre onlar... nn ithalats olan byk bir firmas olmal. -As you know very well we had chartered your vessel in October. -Geminizi bildiiniz zere Ekim aynda kiralamtk. -In this port there are two vessels in front of ours. In front of -nin nnde -nin nne -Bu limanda bizim geminin nnde iki gemi daha var.

In

-de -iine -iinde

-In spite of their slack-manner we could not cancel our business relations -with them due to we have signed a contract and our investments. In spite of -e ramen -Yaptmz bir anlama ve yatrmlarmz nedeniyle gevek tavrlarna ramen onlarla olan i ilikilerimizi bitiremedik -Please store all our goods inside the closed storage-rooms. Inside -iine -Ltfen tm mallarmz kapal depolara koyunuz. -Your cargo has been loaded into our next truck. -Sizin yknz dier kamyonumuzun iine yklendi.

Into

-iine

84

-We try to produce the best quality products like famous brands. Like -gibi -nl markalar gibi yksek kaliteli mamuller retmeye alyoruz.

-All dangerous cargoes are near other cargoes. Near -yanna -yaknnda -Tm dier tehlikeli maddeler dier yklerin yannda.

-Our sales-store is next to our factory. Next to -nn yan banda -Sat maazamz fabrikamzn hemen yanndadr. -All the goods are Source of Turkey. -We imported these goods from China. -These fabrics are 90% of polyester. -Mallarn hepsi Trk Mene-ilidir. -Bu mallar inden ithal ettik. -Bu kumalarn %90 polyesterlidir. -Your shipment will be sent date on .../.../200.. -Sevkyatnz ..../.../200.. tarihinde gnderilecek. -Managers room is opposite to accounting department. -Mdrn odas muhasebe departmannn karsndadr.

Of

-nn -den yer -li -hakknda -nedeniyle -ile ierik

On

-nn stnde -de zaman -hakknda -e srasnda

Opposite

-nn karsnda

85

-Due to a big fire all personals have left the building. Out -dar -Byk bir yangn nedeniyle tm personel binay terk etti.

-Why our goods are waited outside the closed storage-room? Outside -nn dnda -Neden mallarmz kapal alann dnda bekletiliyor? -You have added 1000 USD as additional expenses over our first current account sheet why? Over -nn zerinde -Bize verdiiniz ilk cari hesap extresinin zerine ek masraflar ad altnda 1000 USD eklemisiniz niin?. -We have remitted 10.000 USD to your account half past nine today. past -den daha teye -gee saat -Bu gn saat dokuz buukta hesabnza 10000 dolar yatrdk.

-All investors have become focused round the European Countries this year. Round -etrafnda -Tm yatrmclar bu yl Avrupa lkeleri etrafnda odaklatlar. -Weve lost a lot of time and money since strike. -den beri -e boyunca -Grevden beri ok byk para ve zaman kaybettik.

Since

86

Through

-iinden -yardmyla -her tarafna

-We can carry your cargoes through railway cars. -Yklerinizi ancak vagonlar yardmyla tayabiliriz.

To

-e -kala saat -e gre/nazaran -mek iin

-Your order has been produced to international quality standards. -Master has right to reject damaged and unsound cargoes. -Siparileriniz uluslar aras kalite standartlarna gre retilmitir. -Kaptan bozuk ve hasarl ykleri reddetmek iin gerekli yetkiye sahiptir. -We are going towards port .

Towards

-e doru

-Limana doru ilerliyoruz. -Quality of this product under our expected. -Bu maln kalitesi umduumuzun altnda. -Please close all your balance until at the end of this month.

Under

-nn altnda -den aa

Until

-e kadar

-Ltfen bu ayn sonuna kadar kalan tm bakiyenizi kapatn.

-Please lift up containers. Up -den yukar -yukar doru -Ltfen konteynrlar yukar doru kaldrn. -Please send us bills of lading with original copies. With -ile -zerine -yansra -li

-Ltfen orijinalleri ile birlikte tm konimentolar gnderiniz.

87

-We will dispatch all your goods within today. With in - iinde zaman

-Tm mallarnz bu gn ierisinde gndereceiz. -Please do not release original bills of lading to the third parties and consignee without our written instruction.

Without

-meden -meksizin -siz

-Ltfen bizden yazl talimat almadan orijinal konimentolar ykn alcsna ve nc ahslara vermeyiniz

88

CONJUNCTION
ngilizce yi iyi bir ekilde renme ve snavdaki baarnn byk bir ksm iyi bir bala hakimiyetine baldr. Balalarn iyi bilinmesi halinde normaldeki snav puan 10- 15 puan artar. Bu yzden her ders mutlaka iyi bir ekilde renilerek bir sonraki derse gelinmelidir. Balalar konusu gramer kitaplarnda ok karmak halde verildii iin gerekli mesaj alnamyor. Her dersimizde 15 20 tanesi geecek. Bunlarn anlamlar, kullanmlar ve snav boyutu ile ilgili ipular verilecektir. Kolaylk olsun diye grup halinde verilecek. Her dersin konusunu mutlaka biriktirmeden iyice almak gerekir. Bala: ki cmlecii (kelime veya cmleyi deil)birbirine balayan yaplardr. Conjunction, balant anlamna gelen junc kknden tremi olup bala anlamndadr. Ahmet and Mehmet quarrelled. (Ahmat ve Mehmet tarttlar.) Bu kullanmda and bala deil; edat gibi kullanlmtr. I studied hard and the exam seems fairly easy. (Ben sk bir ekilde altm ve snav olduka kolay grnyor.) Bu kullanmda and bir bala olarak kullanlmtr. Balalar ayn kullanma sahip olduklarndan grup halinde verilecektir. Bir grup iinden birinin iyi renilmesi dierleri iinde geerli olur. Ayrca snav asndan nemli olanlar iaretlenecektir. 1. ) Coordinating Conjunction: ki cmlecik arasndaki balanty salayan balalardr. Tartmal olmasna ramen genelde saylarnn yedi olduu kabul edilir. And: But: Or: Nor: So: For: Yet: ve (paralellik arz eden balatr.) ama, ancak, fakat (ztlk balacdr.) veya (iki alternatiften birini seen balatr.) ne de (orun olumsuzu olup iki alternatiften hi biri anlamndadr.) bundan dolay (sonuca gtren balatr.) edat olarak,iin; bala olarak iki cmlecik arasnda zira anlamndadr. zarf olarak, henzanlamnda; bala olarak halbuki anlamndadr.

zellikle son ikisi ok iyi bilinmelidir. Not: Bu balalarn uygulanmasnda temel zellik vardr. Bunlar mutlaka iyi bilmeliyiz. zellik 1 : Coordinating Conjunction balalar mutlaka iki cmlecik arasnda bulunurlar. Peki, bu zellii bilmenin faydas nedir? Eer snavda cmlelerin banda ve sonunda bir boluk varsa ve bir bala isteniyorsa bu bala iki cmlecik arasnda olmad iin kesinlikle bu yedi balalardan biri olamaz. zellik 2 : Coordinating Conjunction balalarndan nce mutlaka bir virgl (,) vardr. Bu zellii bilmenin faydas ne olacak? Eer snavda ortas bo braklm bir cmle var ve bala soruluyorsa eer boluktan nce bir virgl (,) yoksa bu yedi balatan biri olamaz.

89

zellik 2 : Coordinating Conjunction balalarnn olduu cmleler kesinlikle batan sona doru evrilir. Bunun salayaca fayda ne olabilir? Cmle tam evrilemezse bile en azndan evirinin batan sona olduunu bilirsek zmde kolaylk salar. Coordinating Conjunction balalarna ve kullanm zelliklerine hakim olmak ok byk fayda salar. imdi rneklerle kullanmlarn grelim. It was raining heavily, so we postponed the match. (Yamur iddetli bir ekilde yayordu, bundan dolay ma erteledik.) zelliin uygulanmasna dikkat ediniz. He studied eight hours a day, but he failed the exam again. (O gnde sekiz saat alt, ancak yine snavda baarsz oldu.) Not: So sonu balac olduu iin kendisinden sonra, birinci cmlenin sonucu gereklemi veya gerekleecek bir durum vardr. Ayn ekilde but ztlk balacdr. Kendisinden sonra birinci cmlenin ztt bir durum vardr. and paralellik arz ettii iin kendisinden sonra birinci cmlenin paralelinde gerekleen bir durum olacaktr. Bu ekilde balalarn kullanmna da dikkat etmek gerekir. They were requesting higher wages, and the employer had to give in their demand. (Onlar daha yksek cretler istediler, ve iveren onlarn taleplerine boyun emek zorunda kald.) Give in: Wage: boyun emek, teslim olmak cret

And, but ve so balalarnda genellikle zne ortak olduu iin ikinci kez yazlmaz. Bu yzden (,) bu ksaltmalarda kullanlmaz. Bu ayrntdr. imdilik konuyu genel kurallar ile reneceiz. Daha sonra bu ayrntya deinilecektir. I wanted my son to be an engineer, yet he preferred the medicine. (Ben olumun bir mhendis olmasn istedim, halbuki o tp tercih etti.) but ve yet ztlk balalardr. Konuma dilinde genellikle but geer. yet kullanm ileri dzey iindir. You must obey the rules the school, or you must leave it. (Okul kurallarna uymalsn veya okuldan ayrlmalsn.) Virgln (,) mant konumadaki duraklama iindir. He didnt call us, nor did he write to us. (O bizi aramad, ne de bize yazd.) Not: Coordinating Conjunction balalarnn kullanmnda istisnai bir durum vardr. nor balac kendisinden sonra devrik bir yap ister. Yukardaki rnee dikkat ediniz. Not: Bu yaplarda kullanlan cmleciklere independent clouse denir. Cmlecikler bamsz olduklar iin aralarnda zaman uyumu yoktur. Eer byle bir cmlenin zamanlar sorulursa iki cmlecik arasnda zaman uyumu aranarak zlmemelidir. Her cmlenin kendi iine bakp, zamann kestirebilmek gerekir. He arrived yesterday, but he insists on going tomorrow. (O dn geldi, ancak yarn gitmek iin srar ediyor.)

90

2. ) Sentence Connector: Bu gruptakiler cmlecik deil de cmleler arasnda balant kurarlar. Bu zelliklerinden dolay bala tanmna uymazlar. Bu yzden bunlara bala deil de cmle balayclar denir. Bu yaplarda iki cmle vardr. Birinci cmle bitmi, noktalanmtr. Ama ikinci cmle birinci cmleye ok uzak deil, onunla ilikilidir. te bu cmle balayclar ikinci cmlenin banda, ortasnda veya sonunda olabilirler. Bu maddedekiler grup halinde verilecektir. Hepsinin kelime anlam iyi bilinmelidir. Kullanmlar ayn olduu iin birini iyi bilmek dierlerini de bilmek anlamna gelir. Grup: 1. ki cmle arasnda paralel bir iliki salayanlar Furthermore: Moreover: Whats more: In addition: Also: Grup: 2. ki cmle arasnda bir ztlk iliki salayanlar However: Nevertheless: Nonetheless: On the contrary: Still: Grup: 3. Sonuca gtren balayclar Therefore Thus Hence As a result Consequently Grup: 4. Alternatif belirten balayclar Or else: Otherwise: Kullanmlar: There were serious claims about him. Therefore, he had to give his resignation. (Onun hakknda ciddi iddialar vard. Bu yzden istifasn vermek zorunda kald.) pular: 1.) ki cmle olduu iin ve aralarnda nokta olduu iin bala kullanlamaz, connector kullanlmaldr. 2.) Connector ikinci cmlededir. kinci cmle connector asndan ekilde yazlabilir. Therefore, he had to give his resignation. aksi taktirde Sonu olarak, bylece (en ok kullanlan ilk dr.) ancak bununla beraber (en ok kullanlan however dr.) ayrca (en ok kullanlan ilk ikisidir.)

91

He had to therefore, give his resignation. He had to give his resignation, therefore. 3.) Connector eviride bata sylenir. 4.) Noktal virglden sonrada connector kullanlabilir. nk (;) de cmle bitmitir. It was very cold outside. However, he went out to play. (Dars ok souktu. Bununla beraber o oynamak iin dar kt.) ki cmle arasnda nokta olduu iin connector kullanld. Bu cmleyi bir bala kullanarak da yazabiliriz. Bu durumda nokta yerine virgl olacaktr. Bu ki farkl yazlm anlam olarak ayn; gramatikal olarak farkldr. It was very cold outside, but he went out to play. (Dars ok souktu, ancak o oynamak iin dar kt.) The results were favourable; still, we couldnt persuade him. (Sonular olumluydu; buna karn onu ikna edemedik.) They offered a good job; therefore, I accepted it. (Onlar iyi bir i nerdiler; bu nedenle ben onu kabul ettim.) We had to punish him; otherwise, he could do something else. (Biz onu cezalandrmak zorunda kaldk; aksi taktirde o baka bir ey yapabilirdi.) Not: else kelimesi some, any, noe, very gibi szcklerin trevlerinden sonra baka anlamnda kullanlr. Bunlarn dnda baka anlamn isimlerden nce another kullanarak veririz. Any, some, no, every trevleri + else anouther + noun eklindedir.

Inflation rate was extremely high; therefore, the government put into effect some measures. (Enflasyon oran son derece yksekti; bu nedenle hkmet baz tedbirleri yrrle koydu.) put into effect: yrrle koymak (into su birka kez sorulmu) 3.) Correlative Conjunction liki salayan balalar demektir. En rahat renilen ve snavda en rahat grlebilen balalar bu maddedeki balalardr. nk ikili szcklerden oluurlar ve her iki cmlecie de serpiirler. nceleri bu balalarn bir szc bo brakp, dier szcn sorarlard. Ama artk her iki szc de bo brakp, zorlatrarak soruluyor. Bu nedenle sorusunda cmle iyi irdelenerek uygun balaca gidilmelidir. imdi bu grup balalar yazalm Not only ..........but also: sadece deil ..........ayn zamanda Both ..........and: Either ..........or: Neither ..........nor: hem..........hem de ya ..........ya da (ki alternatiften biri) ne ..........ne de (ki alternatiften hi biri)

92

Whether ..........or:

gerek ..........gerekse (olsun ..........olsun)

Not only ..........but also ve Both ..........and balalar anlam olarak birbirlerine yakndrlar. Eer bir bala sorusunda bu ikisi klarda var ise byk bir olaslkla ikisi de cevap deildir. Not only ..........but also balacnn kullanmnda but also ksmnda baz istisnalar vardr. Yalnzca but veya yalnzca also olabilir. Yani bu bala not only ..........but veya not only ...........also eklinde de kullanlabilir. Bu balata ayrca baka bir kullanm daha da vardr. also de, da anlamndadr. Bu anlama gelen as well szc de also yerine kullanlabilir. Yalnz bu kullanmda nemli bir zellik vardr. as well szc buttan ayrlr ve cmle sonuna gider. nk as well szc daima cmle sonunda yazlr. rnek zerinde bu zellik daha iyi anlalacaktr. The robber not only shot around but also crashed everything. (Soyguncular sadece etrafa ate etmediler, ayn zamanda her eyi yerle bir ettiler.) The robber not only shot around also crashed everything. (Soyguncular sadece etrafa ate etmediler, ayn zamanda her eyi yerle bir ettiler.) The robber not only shot around but crashed everything. (Soyguncular sadece etrafa ate etmediler, ayn zamanda her eyi yerle bir ettiler.) The robber not only shot around but crashed everything as well. (Soyguncular sadece etrafa ate etmediler, ayn zamanda her eyi yerle bir ettiler.) Not only ..........but also ve Both ..........and balalar anlam olarak birbirlerine yakn olduklar iin yukardaki cmle both ...........and ile de yazlabilir. The robber both shot around and crashed everything. (Soyguncular hem etrafa ate atlar, hem de her eyi yerle bir ettiler.) Grld gibi iki cmle arasnda anlamca pek fark yoktur. Ama gramatikal olarak birbirinden farkldrlar. I both tried to learn English and to know people in England. (Ben ngilterede hem ngilizce renmeye hem de insanlar tanmaya altm.) You must either obey your superior or leave such a job. (Siz ya stnze itaat edersiniz ya da byle bir ii brakrsnz.) He neither studied nor helped his father with his business. (O ne renim grd ne de babasna iinde yardm etti.) Bu iki bala birbirlerinin olumsuzudur. Bu iki cmlede bala yeri bo braklp sorulursa, hangi balacn uygun olaca mesaj cmle ett edilerek karlmaldr. nemli Kural Not only ..........but also balacnn kullanmnda not only ksm cmlenin bana alnarak da yazlabilir. Bu kullanm balacn rahat grlebilmesi iin yaplan bir harekettir. Bu durumda kural ihlal edildii iin telafisi gerekmektedir. Bu da not onlyden sonraki cmleciin devrik olmas ile salanr. nemli bir zelliktir, iyi bilinmeli

93

He not only insulted his friends but also beat them. (O sadece arkadalarna hakaret etmedi ayn zamanda onlar dvd.) Not only he did insult his friends but also beat them. (O sadece arkadalarna hakaret etmedi ayn zamanda onlar dvd.) Snavda not only nin bata kullanld bir cmle verilerek devrik yap istenir. Eer bu kural bilmezsek zorlanacak bir sorudur. Sult: stne atlamak Consult: con: beraber, sult: (bir insann) stne atlamak. Consult: danmak Insult: in:iine, sult: (bir insann) stne atlamak. nsult:hakaret etmek Beat: dvmek, malup etmek Superior: amir, stn Superiority: stnlk 4.) Adverbial (Subordinating) Conjunction Asl bala ilevi olan bala grubudur. Zarf szcn irdeleyerek mantn anlamak gerekir. Bir zarf szcnn yapt ii bir cmlecik de yapabilir. Bu durumda iki cmlecik olur ve birbirine balamak iin de bir balaca ihtiyacmz vardr. Bu bala adverbial conjunction olur. I met them last week. (Ben onlarla geen hafta karlatm.) last week, zaman belirten bir zarf tmlecidir. Bunun yerine bir cmlecik de kullanlabilir. Bu durumda bir temel cmle ve bir yan cmle olmak zere iki cmlecik olur ve bunlar birbirine balamak iin bir balaca (adverbial conjunction) ihtiyacmz vardr. I met them when we were in London. (Biz Londradayken onlarla karlatm.) Not: Bu bala grubunu dierlerinden ayran nemli bir zellik vardr ki ok nemli ve mutlaka iyi bilinmelidir. Bu balalar anlamlarn yan cmleciin fiiline yklerler. Zarflarn kullanlma zelliinden zarfn baa alnabileceini hatrlaynz. Bu durumda Zarf cmlecii de baa alnabilir. Yani yukardaki cmleyi yle de yazabiliriz. When we were in London, I met them. (Biz Londradayken onlarla karlatm.) When you are at home, .......... (Siz evde olduunuzda, .........) When you were at home, .......... (Siz evde olduunuzda, .........) While you are studding, ........... (Siz alrken.........) While you were studding, ........... (Siz alrken.........) Grld gibi bu balalarda balacn anlam ykleme eklendiinden zamann ne olduu kayboluyor. Bu nedenle bu grup balalarda zaman uyumu vardr. Temel cmlenin zamanna gre yan cmleciin zaman tespit edilir. Bu zaman uyumu ok nemlidir. Fazla sayda rnek zlerek hakim olunabilir. Adverbial Conjunctionlar anlamlarna gre gruplara ayrarak inceleyeceiz. Her grup iin hem tek tek anlamlar hem de kullanm zellikleri verilecektir. zellikle KPDS asndan nemli olan zelliklerine dikkat ekilecektir.

94

Grup 1: Time Conjunction: Zaman balalardr. Eylemin ne zaman yapldn belirlerler. When: After: Before: As: While: Just as: Until / Till: By the time: Since: As soon as: As long as: Once: ..........d zaman ..........den sonra ..........den nce ..........iken ..........iken ..........tam iken ..........ceye kadar ..........ceye kadar ..........dndan beri ..........ir, ..........imez ..........d srece ...........ce / ca

No sooner ......................than: .....mesi ile .....mesi bir oldu Hardly / Scarcely ..........when: tam ............mt ki ...........oldu Son ikisinin yaps farkl olmasna ramen aslnda anlamlar ayndr. nceleri ska bu ikisi sorulurdu. Time balalarndan en nemlileri yukarya alnd. Anlamlar ile birlikte ok iyi bilinmeli. Direk bir soru kesin gelir. Ayrca iyi bilinmesi snavn anlama ynelik sorularnda byk kolaylk salar. Kullanmlar 1.) Zaman balalarnn olduu cmlecikte hi bir future tense kullanlmaz. (Bu kural sadece ngilizceye has bir zelliktir.) Zaman uyumunda kesinlikle temel cmlecik ve yan cmlecik aadaki ekilde kurulamaz. Bunun bilinmesi zaman uyumu sorularnda byk bir rahatlk salar. Past Present Future Past

2.) Since: ..........dndan beri. Bu bala genel zaman uyumunu bozan tek balatr. (Present Perfect) + Since + (Simple Past) I havent seen them since they moved to another town. (Onlar baka bir kasabaya tandklarndan beri onlar grmedim.) Balacn bulunduu cmlecik yan cmleciktir. Bazen yan cmlecik baa alnarak da verilebilir, dmemek gerekir. Since they moved to another town, I havent seen them. (Onlar baka bir kasabaya tandklarndan beri onlar grmedim.) Since balacnn bulunduu cmlede neden temel cmlecik present perfect; yan cmlecik simple pasttr?

95

Bu soruyu bir cmle yazarak aklayalm: I havent seen him since last year. (Ben onu geen yldan beri grmedim.) Zamanlar konusu ilenirken sincein present perfect ile kullanldn nk bununla gemite olan bir olayn etkisinin u ana kadar devam ettiini sylemitik. Bu cmlede zarf olan last year szcnn yerini tutan bir cmlecik de yazabiliriz. Bu cmleciin eylemi gemite olacandan bunun da zaman past olacaktr. Bundan dolay sincein olduu cmlede temel cmlecik present perfect; yan cmlecik simple past olur. Bu nedenle since balac genel zaman uyumunu bozan tek balatr. 3.) As ve While: ikisi de .........iken anlamndadr. Aralarndaki fark nedir? Olaylarn oluma sreleri bu iki balacn kullanmn belirler. As: Ksa sreli olaylarda kullanlr. dar karken, eve girerken vb. Bu nedenle as balacnn olduu cmlecikte simple zamanlar (continuous olmayan) kullanlr. While: Uzun sreli olaylarda kullanlr. televizyon izlerken, oyun oynarken vb. Bu nedenle while balacnn olduu cmlecikte continuouslu zamanlar kullanlr. As I went out, it began to rain. (Ben dar karken yamur yamaya balad.) While I was waiting, it began to rain. (Ben beklerken yamur yamaya balad.) 4.) Just as: Bu balacn kullanmnda yan cmlecik zaman asten dolay ksa olaylardr ama justtan dolay da continuousludur. Bu srekli zaman genellikle past continuoustur. Just as I was leaving home, the phone rang up. (Tam ben evden ayrlrken telefon ald.) 5.) By the time / until till: by edat olup (zamanlar bilgisinden hatrlaynz) bir ismin nnde ve future perfect ile kullanlr. the timen eklenmesi ile bala olur. Until ve till arasnda hemen hemen bir kullanm fark yoktur. de .........ceye kadar anlamndadr. Future perfect Past perfect Simple present By the time Simple Past

Mant: Balatan nceki zaman sonrasndaki zamann ncesidir. Futurlu tenseler bala cmleciklerinde kullanlmadklarndan alternatifi olan Simple presente gidilmitir. Yani by the time balacnn kullanmnda zaman uyumu asndan iki alternatif vardr. The children will have slept by the time we arrive at home. (Biz eve varncaya kadar ocuklar uyumu olacak.) By the time we arrive at home, the children will have slept. (Biz eve varncaya kadar ocuklar uyumu olacak.) Bu cmlede eve varma olaynn gelecekte olduunu, ocuklarn uyumasnn da gelecek te olan eve varma olayndan nce olduunu anlyoruz. The children had slept by the time we arrived at home. (Biz eve varncaya kadar ocuklar uyumutu.)

96

By the time we arrived at home, the children had slept. (Biz eve varncaya kadar ocuklar uyumutu.) Bu cmleden eve varma olaynn gemite olduunu ve ocuklarn uyumasnn gemite olan eve varma olayndan nce gerekletiini anlyoruz. Turkeys population will have exceeded 100 millions by the end of next decade. (Trkiyenin nfusu nmzdeki on yln sonuna kadar 100 milyonu am olacak.) Turkey had applied to the EU by the end of 1950s. (Trkiye 1950lerin sonuna kadar ABne bavurmutur.) byl cmlede Zaman dilimi gelecekte ise: Future Perfect byl cmlede Zaman dilimi gemite ise: Past Perfect kullanlr. Konuyu ezberlemeden mantn anlamak gerekir. by ve by the timen dnda gramer olarak future perfect kullanlmaz. Eer soruda future perfect verilmise by ve by the time; bunlar verilmise future perfect istenir. Bu nedenle soruyu iyi okuyup bizi sonuca gtrecek ipularn bulmak gerekir. By the time iin verilen zellikler Until / Till iin geerli deildir. nk by the timedaki nceye ekme hareketi Until / Tillde yoktur. I will wait for you until you return. (Siz dnnceye kadar sizi bekleyeceim.) zellikle since ve by the time balalarnn kullanmlarn ok iyi bilmek gerekir. I had no sooner left home than it began to rain. (Evden ayrlmamla yamurun yamaya balamas bir oldu.) ki olay vardr. En son olan past; ncesinde olan Past perfect ile ifade edilir. Bu cmleyi hardly...........when ile de ayn anlama gelmek zere aktarlabilir. I had hardly left home when it began to rain. (Tam dar kyordum ki yamur yamaya balad.) He had no sooner bought a car than he had an accident. (Arabay almas ile kaza yapmas bir oldu.) Not: no sooner..........than ve hardly............when balalar kullanmda baa alnabilir. Bu kural ihlali olduu iin telafi olarak cmle devrik yaplr. No sooner had he bought a car than he had an accident. (Arabay almas ile kaza yapmas bir oldu.) Hardly had I left home when it began to rain. (Tam dar kyordum ki yamur yamaya balad.) Grup 2: Cause Conjunction (Sebep balalar) : Sebep balalar ana cmlecikteki eylemin neden gerekletiini anlatan yan cmleciin banda bulunur. Bu balalarn hepsi de .......d iin anlamndadr. Ayrca zaman uyumu bu balalarda da vardr.

97

Because Since Now that

As Seeing that Given that

Aada verilmi olan yaplar normal kullanmlar ile edat yapsndadrlar ve biliyoruz ki edatlar bir isim ile kullanlrlar. Bu edatlarn hepsinin anlam .....den dolaydr. Bunlar bir ekleme ile balaca dntklerinden yukardakilerden ayr olarak verildi. Bu edatlara the fact that eklenerek balaca dntrlr. Bala olduklarnda yukardakiler gibi ....d iin anlamndadrlar. Sebep balalarnn anlamlarnn bilinmesi yeterli olur. Ayrca aadakilerin gramatikal olarak edat bala ayrmn yapabilmek nemlidir. Due to Owing to Because of On account of In view of We had to give up the project since it began to be expensive. (Proje pahal olmaya balad iin ondan vaz gemek zorunda kaldk.) Since, As ve daha sonra greceimiz While balalar farkl bala olarak kullanlabilirler. ngilizcede bu kullanma sahip olan sadece bu balatr. Yap ve kullanmlarna gre hangi bala anlamnda olduunu grebilmek gerekir. rnein tense uyumundan dolay yukardaki cmlede since ....den beri olarak deil de .....d iin anlamnda kullanlmtr. They couldnt arrived there in time because the traffic was heavy. (Trafik youn olduu iin oraya zamannda varamadlar.) He was dismissed since he was always late for the work. (O daima ie ge kald iin kovuldu.) Miss: grevlendirmek; dismiss: grevden almak We called off the match owing to the rain. (Biz yamurdan dolay ma iptal ettik.) Bu kullanm ile owing to edattr. nk edatlar bir isim ile kullanlr; bir cmlecik ile deil. Ayrca the fact that almamtr. imdi bunu bala olarak kullanalm. We called off the match owing to the fact that it was raining. (Biz, yamur yad iin ma iptal ettik.) Owing to the fact that in bala olduuna, ve sonrasnda bir cmlecik olduuna dikkat ediniz. No one could live over there due to cold weather. (Souk havadan dolay kimse orada yaayamaz.) No one could live over there due to the fact that it was extremely cold. (Orada hava son derece souk olduu iin kimse yaayamaz.) ..........den dolay + the fact that: ..........d iin

98

nceleri bu konu ile ilgili edat bala aytm sorulurdu. Bir de anlama gre hangi balacn uygun olduunu sememizi isteyen sorular sorulurdu. Son snavlarda direk edat veya bala sorulur. Hem bu balalar hem de bu edatlar e anlamldrlar, birbirlerinin yerine kullanlabilirler. Bu nedenle eer bunlardan ikisi klarda varsa ikisi de cevap olamaz. Sadece due to nun ileri dzey olarak bir nans fark vardr. Bunun sadece be fiilinden sonra kullanld sylenir. Bu zellik KPDS de imdiye kadar hi sorulmad. Due to his illness, he failed the exam. (O hastalndan dolay snavda baarsz oldu.) Due to the fact that he was ilness, he failed the exam. (O hasta olduu iin snavda baarsz oldu.) Grld gibi edat ve bala baa da alnabilir. Bu durumda balal cmleciin snr (,)e kadardr. Grup 3: Concession Conjunction (Ztlk Balalar): Concession taviz, dn demektir. Gramatikal olarak ztlk anlam vardr. Ayrca bu gruba contrast balalar da denilebilir. Though Even though Although Despite the fact that n spite the fact that Bei de eanlaml olup .....e ramen anlamndadr. despite ve in spite of edat olup the fact that eklenmesi ile balaca dnrler. Whereas While Bu iki ztlk balac ....iken, oysa anlamndadr. whilen bu anlam ztlk anlamndaki ikendir. Yani ben ders alrken o TV izliyordu rneindeki gibi. Eanlaml olduklar iin ikisi klarda olursa ikisi de cevap olamaz. However + (Sfat Zarf) Whatever + (sim) No matter + (QW) Ztlk balalarnn en nemlileri bunlardr. Kullanldklar szcklere gre ne olursa olsun gibi bir ztlk anlam katarlar. KPDS de kesin olarak bu nden birisi (byk bir olaslkla however) sorulur. Byle bir soruda bu balalardan sonraki szc iyi bir ekilde ett etmek gerekir. In spite of vigorous efforts, the two sides couldnt agree on the border dispute. (Youn abalara ramen her iki taraf snr anlamazlnda gr birliine varamadlar.) Vigorous: Border: youn, canl snr Effort: aba, gayret Border line: snr hatt

In spite of the fact that the UN made vigorous efforts, the two sides couldnt agree on the border dispute. (BMlerin youn aba gstermesine ramen, her iki taraf snr anlamazlnda gr birliine varamadlar.)

99

Cmlede her iki tarafn anlam olarak paralel mi, zt m, sonu mu olduu irdelenerek uygun balaca gidilmelidir. Ayrca edat bala kullanm iin sonrasnda isim mi var yoksa cmlecik mi var eklinde cmle irdelenerek uygun kullanma gidilir. However + (Sfat Zarf) Whatever + (sim) No matter + (QW) Normalde bala kullanmnda balatan hemen sonra bir zne vardr. Eer bir bala kullanmnda zneden nce bir szck varsa, bala mutlaka yukardaki nden biridir. Bu yapda genellikle kullanlan ve KPDS de sorulan howeverdr. Bu balacn kullanmlarnda zneden nceki szc iyi ett ederek uygun olan bala kullanlr. However hard he may study, he cant be successful. (O ne kadar sk alrsa alsn, baarl olamaz.) hardn balatan hemen sonra, zneden nce kullanldna dikkat ediniz. Eer hard burada kullanlmazsayd ve zarf (veya sfat) olmasayd however balac kullanlamazd. Ayrca bu balalarn kullanldklar kelimeye gre anlam kazandklarna dikkat edilmelidir. Whatever decision the government may take, inflation seems to rise. (Hkmet hangi karar alrsa alsn, enflasyonun ykselecei grnyor.) Bu balalarn sonralarnda kullanlan szck iyi ett edilmelidir. rnein sonu sion, tion, oul eki s, ance, ent gibi ekler ile biten szckler isimdirler. Sonu ly ile bitenler zarftrlar. Bu ekilde bala sonras szckler iyi ett edilerek uygun bala kullanmna gidilmelidir. No matter what he does, he cant persuade us. (O ne yaparsa yapsn bizi ikna edemez.) However reach he may be, he is unlikely to be happy. (O ne kadar zengin olursa olsun, onun mutlu olmas muhtemel deildir.) Whatever suggestion they may propose, this program is not likely to succeed. (Onlar hangi nerileri nerirlerse nersinler, bu programn baarl olmas muhtemel deildir.) No matter where he runs away, the police will eventually catch him. (O nereye kaarsa kasn, polis sonunda onu yakalayacak.) Eventual: Eventually: Sooner or later: olas sonunda er ge

Eer bu balalardan sonraki szck bo braklarak sorulursa (ki bu KPDS de sorulmaz.) kullanlan balaca gre bu szcn isim, bala veya QW olduunu tespit ederiz. Peki hangi durumda zarf, hangi durumda sfat kullanrz? Eer balacn kullanld cmleciin fiili linking verb ise sfat; deilse zarf kullanlr. However ....................she may sign, she will not be selected. (O ne kadar iyi .............sylerse sylesin, seilemeyecek.) Good Well Goodness

Good sfat, Well zarf, Goodness isimdir. Bala however olduu iin sfat veya zarf kullanlmaldr. Bala cmleciinin fiili linking fiil olmad iin de zarf kullanlmal diye bolua gelecek szc seiyoruz.

100

The control groups results were favourable, whereas the patient groups results were unfavourable. (Kontrol grubunun sonular olumluydu, oysa hasta grubunun sonular olumsuzdu.) The control groups results were favourable, while the patient groups results were unfavourable. (Kontrol grubunun sonular olumluydu, oysa hasta grubunun sonular olumsuzdu.) Whereas ve While eanlaml olup birbirlerinin yerine kullanlabilirler. Yukardaki iki cmlenin anlam grld gibi ayndr. Ayrca bu iki balacn kullanmndaki virgle dikkat ediniz. Bu iki bala Connecting Conjunction balalar ile ayn kullanma sahiptirler. Gurp 4: Result Conjunction (Sonu balalar) Bu balalar ana cmlecikteki yargnn sonucunu veren yan cmleciin banda kullanlrlar. Bu bala grubunda iki tane bala vardr. kisi de yle.........ki anlamndadr. KPDS nin fix sorusudurlar. Gramatikal boyutu nemli olan bu iki balacn kullanm biraz karktr. rnekleri birka defa yazarak egzersiz yaplmak konuyu daha iyi kavratacaktr. So (Sfat, zarf) that Such (isim) that

She is so clever that everyone admires her. (O yle zekidir ki herkes ona hayrandr.) Admie szc latince olan miroreden kken almaktadr. Mirrore: bakmak Mirror: ayna Admire: hayranlk duymak

She speaks Germany so fluently that you can not distinguish him from a german. (O yle akc bir ekilde Almanca konuur ki onu bir almandan ayrt edemezsiniz.) Distinguish: ayrt etmek Distinguished: sekin

He is such a man that you can rely on him. (O yle biridir ki ona gvenebilirsiniz.) Sfat ve zarflar iin so..........that; isimler iin such..........that kullanldna dikkat ediniz. Eer balacn olduu cmleciin fiili Linking Verb ise sfat; deilse zarf kullanlr. Bu iki balacn kullanm sadece anlatlan boyutu ile deildir. Esas zor olan ve KPDS de sorulan kullanm bakadr. Buna gemeden nce ilgili olduu iin Sfat Tamlamalarndan bahsetmemiz gerekir. Sfat Tamlamalar: Trkede bir ismi bir sfat niteledii zaman bu bir sfat tamlamas olur. Hava, isimdir; gzel bir hava derken bu bir sfat tamlamas olur. Yalnz belgisiz tantc eki olan birin (ngilizcedeki a veya an) Trkedeki kullanm ngilizcedeki kullanm ile terstir. imdi ngilizcedeki sfat tamlamalarna bakalm. a weather (bir hava) a car (bir araba) a girl (bir kz) a nice weather (gzel bir hava) an expensive car (pahal bir araba) a beautiful girl (gzel bir kz)

Yukardaki sfat tamlamalar tekil veya saylabilen isimlerin kullanld sfat tamlamalardr. Ayrca oul ve saylamayan isimlerin de kullanld sfat tamlamalar vardr. Doal olarak bunlarn nnde a veya an belgisiz tantc eki yoktur.

101

cloth (kuma) cars (arabalar) girls (kzlar)

nice cloth (gzel kuma) expensive car (pahal arabalar) beautiful girls (gzel kzlar)

ngilizcede yukardaki verilen sfat tamlamalar dzenli sfat tamlamalardr. Yani sfatn belgisiz tantc ek ile isim arsna geldii sfat tamlamalar dzenlidirler. Eer sfat tamlamalarnda sfat ile belgisiz tantc ek yer deitirirse bu sfat tamlamalar bozuk sfat tamlamalar olurlar. imdi bunlara da rnek verelim. Dzenli Sfat Tamlamas a nice weather (gzel bir hava) an expensive car (pahal bir araba) a beautiful girl (gzel bir kz) Bozuk Sfat Tamlamas nice a weather (gzel bir hava) expensive an car (pahal bir araba) beautiful a girl (gzel bir kz)

Grld gibi bozuk sfat tamlamasnda belgisiz tantc eki sfat ve isim arasna gelmektedir. Her iki tamlama da ayn anlamdadr. ***Not: Dzenli sfat tamlamalarnda such...........that; Bozuk sfat tamlamalarnda so..........that balac kullanlr. He is such an intelligent student that he can study abroad. (O yle zeki bir renci ki yurt dnda renim greblir.) He is so intelligent an student that he can study abroad. (O yle zeki bir renci ki yurt dnda renim greblir.) They were such naughty boys that the teacher had to shout at them. (Onlar yle yaramaz ocuklard ki retmen onlara barmak zorunda kald.) This is such useful information that we have to evaluate it. (Bu yle yararl bir bilgi ki onu deerlendirmek zorundayz.) Sodan thate kadar olan yap baa alnabilir. Bu kullanm kural ihlali olduu iin bunun telafisi olarak bala cmlecii devrik yaplr. Snavda bu yap sorulmad iin imdilik buna deinilmeyecektir.

Nicelik (Quantifiers) Sfatlarnda bu iki balacn kullanm: 1.) a little, a few, a lot of, gibi nnde a / an belgisiz tantc varsa such..........that 2.) much, many, little, few, gibi nnde a / an belgisiz tantc yoksa so..........that balac kullanlr. Bu yap ayrntdr, KPDSde sorulmaz. Ama renilse iyidir. Tunik tahmini: Snavda bozuk bir sfat yaps ile bu konudan soru gelebilir. He has so much money that he can buy the whole Diyarbakr. (Onun o kadar paras var ki o tm Diyarbakr alabilir.)

102

He has such a lot of money that he can buy the whole Diyarbakr. (Onun o kadar paras var ki o tm Diyarbakr alabilir.) So ve such tek balarna da byle, yle anlamnda ayn mantkla kullanlrlar. Yani sfat ve zarf ile so; isim ile such kullanlr. Grup 5: Purpose Conjunction (Ama Balalar): Ana cmlecikteki yargnn amacn belirten yan cmleciinin banda kullanlrlar. ki tanedirler ve ikisi de ayn anlamdadrlar. ..........mesi iin anlamndadrlar. In order to So as to Bu yap ile mastardrlar ve ..........mek iin olarak evrilirler. Yaplarndaki to atlp yerine that eklenerek balaca dntrlrler. Balaca dnrken so as todaki aste atlr. Bylece ama balalarmz in order that ve so that olur. The government took drastic measures ***to curb inflation. (Hkmet enflsyonu durdurmak iin kkl tedbirler ald.) Yukardaki cmlede iaretli yerde aslnda in order to vardr. Bundan dolay ....mek iin anlam verilir. Ama ksaltma olduu iin in order atlm, geriye sadece to kalmtr; ve bu to szc .....mek iin anlamn vermitir. Yoksa normalde bir mastarn .....mek iin anlam yoktur. In order to ....mek iin (mastar yaps) in order that....mesi iin (bala yaps) So as to ....mek iin (mastar yaps) so that ....mesi iin (bala yaps) I went abroad in order to learn English. (Ben ngilizce renmek iin yurt dna gittim.) I sent my daughter abroad in order that she could learn English. (Kzm ngilizce renmesi iin yurt dna gnderdim.) Ama cmleciklerinde genelde modallar kullanlr. Dier balalarda olduu gibi bunlarda da zaman uyumu vardr. n order that ile so that balalarnn kullanm arasndaki fark udur: In order that: ...........mesi iin ifadesinde ikisinin de istei vardr. So that: ................mesi iin ifadesinde sadece syleyenin istei vardr. I barred my windows so that no one could get nto my house. (Evime kimsenin girememesi iin pencerelerimi demirledim.) Grup 6: Expectation Conjunction (Beklenti Balalar): Ana cmlecikteki yargnn hangi beklentiden dolay istendiini aklayan yan cmleciin banda kullanlan balalardr. ki tanedirler ve birbirinin alternatifidirler. In case: ...........diye Lest (for fear that): ...........mesin diye

Aslnda her ikisi ..........ihtimaline karn diye evrilebilirler. Ama birbirlerinden ayrlabilsin diye farkl iki anlam verildi. I have to make some preparions in case someone may drop in. (Birisi urar diye baz hazrlklar yapmak zorunda kaldm.)

103

Drop in: (bir yere) uramak Eer yukardaki cmlede lest balac kullanlsayd aada grld gibi anlam ters olurdu. I have to make some preparations lest someone may drop in. (Birisi uramasn diye baz hazrlklar yapmak zorundaym.) You shouldnt forget to take your credit card in case you may need money. (Paraya ihtiyacnz olur diye kredi kartnz almay unutmamanz gerekir.) We have to bar our windows lest someone may break into house. (Birisi eve girmesin diye pencerelerimizi demirlemek zorundayz.) Break into: (bir yere soygun amac ile) girmek Bu gne kadarki KPDS snavlarnda in case ok soruldu. Ayrca paralarda ok geti. lest ise klarda var ama direk olarak sorulmam. nekli Balalarn Tekrar KPDS asndan en nemli olan drt balacn tekrarn yapacaz. Dierleri de elbette nemlidir ama bunlar kark olduu iin ayrca zerinde durulmaldr. Bu drt balacmz since, as, while ve so thattir. imdi bunlar tek tek grelim. Since: ki deiik kullanm vard. Birincisi zaman balac olarak ..........dndan beri dieri ise sebep balac olarak ..........d iin anlamndayd. Zaman balac durumundaki spesifik tensesinden dolay ayrmn yapabiliyoruz. As: En karmak kullanma sahip olan balatr. Drt deiik anlamda kullanlr. 1.) ..........iken As he stopped up the stairs, he fell down (O merdivenleri karken aa dt.) 2.) ..........d iin As he was a prominent figure, everyone respected him. (O saygn bir ahsiyet olduu iin herkes ona sayg gsterir.) 3.) ..........d gibi As I told you he was upright. (Sana sylediim gibi o haksz kt.) ngilizcede .......d gibi ifadesi bala olarak kurulur. Bu nedenle as kullanlr. like gibi anlamndadr ama edat olduu iin bir cmlecik nnde kullanlamaz. nk edatlar isimler ile kullanlrlar. 4.) ...........dka As we grow old, we become more sensitive. (Biz yalandka daha hassaslarz.) Deiik anlamlar olduu iin soru asten gelebilir. Verilen rnekleri birka defa yazp almak iyi olacaktr.

104

While: ki deiik anlamda kullanlr. ............iken: Zaman balac olarak. ............oysa, iken: Ztlk balac olarak So that: ki farkl anlamda kullanlr. ..........mesi iin: Zaman balac olarak bu anlamda kullanlr. The doctor explained my illness in medical terms so that I couldnt understand. (Doktor anlayamamam iin hastalm tbbi terimlerle aklad.) Bu nedenle: Sebep balac olarak bu anlamda kullanlmaktadr. The doctor explained my illness in medical terms, so that I couldnt / didnt understand anything. (Doktor, hastalm tbbi terimlerle aklad, bu nedenle hi bir ey anlayamadm / anlamadm.) Dikkat edilirse bu kullanm ile birinci grup balalarn kullanm zellii ile ayndr. Bu yzden hem modal hem de normal bir fiil kullanlabilir.

CONJUNCTION
as a karn Big as company, it could not open to the market irket byk olmasna karn piyasaya alamad. According to our understand you will not fulfil your obligations on payment accordingly we must find an solition. Anladmz kadaryla deme konusunda zerinize den ykmllkleri yerine getirmeyeceksiniz bu nedenle baka are aramamz gerekiyor. After Monday, all your goods will be

Accordingly

bu nedenle

After

den sonra

105

Again

tekrar/ayn ekilde..de ayn zamanda

Also

Although

E karn - e ramen

and And yet

Ve yine de

Andas well

kadar da

As

nk / -d iin /dnda/nca/d zaman

dispatched to your address as agreed. Pazartesinden sonra tm mallarnz kararlatrld gibi adresinize teslim edilecek. This goods may be well liked in the market again may not. Bu mal piyasada tutulabilir ayn ekilde tutulmayabilir de. Pls send us the shipment documents bill of lading too. Ltfen bize sevkyat evraklarn gnderiniz ayn zamanda konimentoyu da. Although we sent a lot of fax messages to you since one week, still we have not received any reply from your side. Size bir haftadan beri bir ok faks mesaj gndermemize ramen sizden hala bir yant alamadk. Trucks and railway cars are ready for shipment. Kamyonlar ve vagonlar sevkiyat iin hazrdr. We have instructed to you and yet you have not obey to our instructions. Size talimat vermitik yine de bizim talimatlarmza uymadnz. Your orders are got ready and shipped as well to your address free of charge. Siparileriniz hazrland kadar adresinize de cretsiz olarak teslim edilir. We have much surprised to your claim regarding to you could not receive your money as we have already ordered to our bank. Bankadan paranz alamadnza dair iddianza gerekten ok ardk,nk biz bankamza halihazrda talimat vermitik. As you arrive to load port please contact with us. Ykleme limanna vardnzda ltfen bizimle balant kurunuz. Due to be mostly chosen in our market, please manufacture for us ..units wrist watches as squire. Bizim piyasamzda ok fazla tercih edildiinden dolay ltfen bizim iin..adet kare biiminde kol saatleri retiniz. As much as the prices are too high, this product was well liked in the market. Fiyatlarn bu kadar pahal olmasna karn, bu rn piyasada ok iyi tutuldu. As to be mostly chosen in our market. Please manufacture for us ..units squire shape wrist watches. Bizim piyasamzda ok fazla tercih edildiinden dolay ltfen bizim iin..adet kare biiminde kol saatleri retiniz.

As

gibi / biiminde

As much as

a karn/a kadar/nn kadar den dolay

As / due to

106

As far as

kadaryla / gre

As long as

d srece

As soon as

Er ermez

As though As well as

yormu gibi kadar

Because

nk / -d iin

because of

nn yznden / e nedeniyle den nce nce/medence stelik

Before

Besides

Bothand

hem.hem de

But

ama / fakat

But then

zira

But yet

fakat yine de

As far as we understand you are a big company. Anladmz kadaryla siz byk bir irketsiniz. As long as the vessel wait at the port, time will count. Gemi limanda kald srece, zaman saym devam edecektir. Pls get our vessel's sail from the port as soon as she complete her discharge. Ltfen gemimizi tahliyesini bitirir bitirmez hareket ettiriniz. We feel as though you waste our time. Bizim zamanmz bouna harcyormusunuz gibi bir hisse kaplyoruz. All our textile products are the best quality as well as Beymen Tm tekstil rnlerimiz Beymen' in ki kadar kalitelidir. Please manufacture for usbecause we urgently need it. Ltfen bizim iinretin nk acilen ona ihtiyacmz var. Because of your slack manner still we have been waiting... Gevek tavrnz nedeniyle halen beklemekteyiz... Please remit our blance to our account before vessels sailing. Ltfen geminin hareketinden nce kalan bakiyemizi hesabmza yatrnz. Some of our orders have delayed besides we had given a notice to you latest shipment date must be. /.199. Siparilerimizin bir ksm gecikti stelik teslim tarihini en ge ./../199 olmas gerektiini sylemitik. We generally use both trucks and railway cars at our shipments Genellikle sevkyatlarmzda hem kamyonlar hem de vagonlar kullanyoruz. Yesterday, you said to us that you have sent our goods at last week. But we have never received them yet. Dn, bize mallarmz geen hafta gnderdiinizi sylemitiniz fakat henz onlar alamadk. Our production capacity more than 10000 tons/month but then we can meet your requirements without force. Aylk retim kapasitemiz yaklak 10000 tondan fazla olup z i r a sizin gereksinimlerinizi zorlanmadan karlayabiliriz. We guarantee that your shipment has been shipped by the well-known transporters company but yet we follow your shipment

107

By the time

den nce nce/medennce nce /den nce/ /meden nce bundan dolay

By the time that Consequently

Consequently

o nedenle

Directly

er ermez

due to

nedeniyle

Eitheror

ya ya da..

time to time too. Sevkyatnzn ok iyi tannan bir nakliyeci vastasyla sevk edildiine dair garanti veriyoruz,fakat yinede sevkyatnz zaman zaman takip de ediyoruz. By the time next month, please complete all our shipments. Ltfen gelecek aydan nce tm sevkyatlarmz tamamlaynz. By the time that next month, please complete all our shipments. Ltfen gelecek aydan nce tm sevkyatlarmz tamamlaynz. Still, discharge has not been completed consequently; we strongly protest both chatterer and their agent. Tahliye hala tamamlanmad bundan dolay hem kiracy hem de acentesini iddetle protesto ediyoruz. Still discharge has not been completed yet consequently we strongly protest both chatterer and their agent. Tahliye henz hala tamamlanmad bundan dolay/o nedenle hem kiracy hem de acentesini iddetle protesto ediyoruz. Directly our reprehensive call on you please tell him all your questions and matters, which you could not solve. Ltfen temsilcimiz sizi ziyaret eder etmez kendisine tm sorularnz ve zemediiniz meselelerinizi iletiniz. Due to bad weather loading has been stopped by port authorities at yesterday night Kt hava koullar nedeniyle ykleme dn akam liman yetkililerince durduruldu. Most of the shipped goods either were lost or stolen. Gnderilen mallarn ou ya kayp ya da alnm. Even if Sunday & Holiday used time, will not to count. Pazar ve tatil gnleri kullanlsa bile zaman saym devam etmeyecektir. Even if Sunday & Holiday are used time will not to count. Pazar ve tatil gnleri kullanlsa bile zaman saymayacaktr. Even though Sunday & Holiday used time will not to count. Pazar ve tatil gnleri kullanlsa bile zaman saym devam etmeyecektir. Even though Sunday & Holiday are used time will not to count. Pazar ve tatil gnleri kullanlsa bile zaman saymayacaktr.

Even if

e karn / e ramen / sa bile se sa bile

Even if

Even though

e karn / e ramen / sa bile se sa bile

Even though

108

Ever since

den beri

Everywhere

her yer

Everyplace

her yer

Every time

her zaman

Except that

mesi bir tarafa

For

nk / -d iin

Ever since last year, we have built up a considerable market. Geen yldan beri nemli lde bir piyasa oluturduk. We have been seeing your advertisements in everywhere. Her yerde sizin ilanlarnz/reklamlarnz grmekteyiz. Our new products in this year are sold in everyplace. Bu ylki yeni mamullerimiz / rnlerimiz her yerde satlyor. Our new products in this year are sold in every time. Bu ylki yeni mamullerimiz / rnlerimiz her zaman satlyor. Except that they don't keep their promises, they do not have a good reputation in the market too. Szlerinde durmamalar bir tarafa piyasada da iyi bir itibara sahip deiller. We' ve much surprised to your claim regarding to you could not receive your money for we have already ordered to our bank. Bankadan paranz alamadnza dair iddianza gerekten ok ardk, nk biz bankamza halihazrda deme talimat vermitik. We always advise your company to the all companies and firms which we have closely relations for your best service. Bize en iyi hizmeti vermi olduunuz iin sizi yakn ilikilerimiz olan tm irketlere ve firmalara daima tavsiye ediyoruz. We cannot clear our goods from custom for the documents have not arrived to our hands. Mallar gmrkten ekemiyoruz nk evraklar elimize gemedi. For all we have given a notice to you several times, we have understood/seen that you have not taken into consideration our special wishes. Size daha nce bir ka kez bildirmemize karn hala zel isteklerimizi gerei gibi dikkate almadnz grdk. For all we understand, you are a firm that has a responsibility, trustworthy and keeping your promises. Anladmz kadaryla siz sorumluluk sahibi,gvenilir ve szlerinize sadk bir firmasnz. For all that, we have given a notice to you several times; we have understood/seen that you have not taken into consideration

For all

e karn - e ramen

For all

kadaryla / gre

For all that

e karn - e ramen

109

For example

rnein

For fear

yle ki

For fear that

yle ki

For instance

rnein

For that reason

o nedenle / o sebeple

Further

ayrca

our special wishes. Size daha nce bir ka kez bildirmemize karn hala zel isteklerimizi gerei gibi dikkate almadnz grdk. We have advised to you a lot of times for example employ the labourers who have training and experienced to your company. Size defalarca tavsiyede bulunduk rnein deneyimli ve eitimli olan iileri ie aln diye... You believe us that we offer these prices only to you for fear please do not suppose we earn so much money for this business. Bize inann ki bu fiyatlar sadece sizin iin teklif ediyoruz yle ki bu i iin ok fazla para kazandmz da dnmeyin/zannetmeyin. You believe us that we offer these prices only to you for fear that please do not suppose we earn so much money for this business. Bize inann ki bu fiyatlar sadece sizin iin teklif ediyoruz yle ki bu i iin ok fazla para kazandmz da dnmeyin/zannetmeyin. We have advised to you a lot of times for instance employ the labourers who have a training and experienced to your company. Size defalarca tavsiyede bulunduk rnein deneyimli ve eitimli olan iileri ie aln diye... Still discharge has not been completed yet for that reason we strongly protest both chartered and their agent. Tahliye henz hala tamamlanmad bundan dolay/o nedenle hem kiracy hem de acentesini iddetle protesto ediyoruz. We did not receive your bank remittance details further you did not order to your bank about payment. Banka havalenizle ilgili detaylar elimize gemedi ayrca bankanza da deme konusunda her hangi bir talimatta bulunmamsnz. You believe us that we offer these prices only for you further we do not gain a lot of money for this business. Bize inann ki bu fiyatlar sadece size teklif ediyoruz ayrca bu iten ok fazla para da kazanmyoruz. Some of our orders have delayed furthermore we had given a notice to you latest shipment date must be. /.199. Siparilerimizin bir ksm gecikti stelik teslim tarihini en ge ./../199 olmas gerektiini sylemitik.

Furthermore

stelik

110

Hence

bu nedenle

However

bununla beraber/her naslsa

If

eer

Immediately

er ermez

In case

eer/-se/dnda/d takdirde mamas iin/masn - sn diye mek iin/mesimas iin

We do not have an enough raw material hence; we have given a decision to stop our production temporarirly. Elimizde yeterinde ham madde yok o nedenle retimimizi geici olarak durdurmaya karar verdik. We have received the great deal of our shipment however we have determined that some items are lost. Sevkyatmzn byk bir blmn almakla beraber baz kalemlerin kayp olduunu tespit ettik. If you have ... in your stock please reserve for us.... pieces. Eer stokunuzda ..... varsa ltfen bizim iin .... adet ayrnz. Discharge complete immediately your vessel will sail. Tahliye tamlanr tamamlanmaz geminiz kalkacak. In case you have any question please do not hesitate contact with us. Bir sorunuz olduu takdirde ekinmeden bizi araynz. We have sent a few samples in order that they may examine ncelesinler diye birka numune gnderdik. Pls do not misunderstand us because we have wished to warn you in advance in order to prevent any unexpected situation, which will arise in the future. Bizi ltfen yanl anlamayn nk sizi ileride doabilecek beklenmedik gelimeleri nlemek iin imdiden uyarmak istedik. We have sent a few samples to you by FedEx in order to you examine them ncelemeniz iin size Fedex ile birka tane numune gnderdik. In spite of they are a company which have just been established in the field of........they are acting very pretentiously as if they have an experience. ... alannda yeni kurulmu bir irket olmalarna karn, bu alanda olduka tecrbelilermi gibi iddial bir ekilde hareket ediyorlar. It is spoken quality of our goods in everywhere in that we are a different company. Her yerde mallarmzn kalitesi konuuluyor nk biz farkl bir firmayz. It does not matter how do you appreciate us; we are a firm that has a good reputation in the market.

In order that In order to

In spite of

e karn - e ramen

In that

nk / -d iin

It does not matter what

ne......se

111

Just

iken / yorken / mken

Lest

memek iin

Let us say

diyelim ki

Like Mean

gibi Demek/istemek/ kastetmek zellikle ne.ne de..

Namely Neither nor.

Nevertheless

yine de

Siz bizi nasl takdir ederseniz edin,biz piyasada iyi n yapm bir firmayz. We have been placed a new order from our another costumer just as we started to produce your order. Tam sizin sipariinizin retimine balamken, dier bir mterimizden yeni bir sipari aldk. You must pay all your depts on time lest you damage your companys commercial creditability. irketinizin ticari itibarna glge drmemek iin tm borlarnz zamannda demelisiniz. You claim that you have sent the goods date on ../../199. let us say this is true but our agency is saying the different date. Mallar .../.../199. Tarihinde gnderdiinizi iddia ediyorsunuz diyelim ki bu doru ancak bizim acentemiz farkl tarih veriyor. The goods of another company is the same quality like yours. Dier irketin mallar da sizinki gibi kaliteli. What we want to mean when the earliest shipment date for our current order? Demek istediimiz u anki sipariimiz iin en erken teslimat sresi ne zaman? Namely, we want blue and white fabrics. zellikle mavi ve beyaz kumalardan istiyoruz. Neither you've delivered the goods on time nor sent us a good-quality goods. Therefore, how can we continue our business-relations with your company? Bize mallar ne zamannda teslim ettiniz ne de iyi kalitede mal gnderdiniz. Bu yzden sizinle olan i ilikilerimizi nasl devam ettirebiliriz ki? We have instructed to you nevertheless you have not obey to our instructions. Size talimat vermitik yine de bizim talimatlarmza uymadnz. Your company no less than transport company is responsible. Sizin irketiniz nakliye irketinden az olmayacak kadar sorumludur. No matter these products are too expensive we would like to place an order. units. Bu rnler pahal olmasna karn ..... adet sipari vermek istiyoruz. No matter that these products are too expensive we would like to place an order. units. Bu rnler pahal olmasna karn ..... adet sipari vermek istiyoruz. No matter what costs are increasing we will

No less than

den az olmayacak kadar e karn - e ramen

No matter

No matter that

e karn - e ramen

No matter

ne....se

112

what No sooner...than mesi ile ----- mas bir oldu

Nor ...either

gibi...yide

Not onlybut also Not onlybut also

ayn zamanda.da yalnzca-maz,

Notwith standing

e karn - e ramen

Now that

nk / -d iin

On condition that

artyla / Kouluyla

never reduce quality of the goods Fiyatlar ne kadar artarsa artsn mallarn kalitesini asla drmeyeceiz. We appreciate to you, because the orders have no sooner placed than they have completed. Sizi takdir ediyoruz. nk, siparileri vermemiz ile tamamlanmalar bir oldu. We try to neither satisfy our costumers nor meet their every kind of requirements either. Mterilerimizi tatmin etmeye altmz gibi onlarn her trl ihtiyalarna cevap vermeye de alyoruz . We are not only an impoter firm but also exporter of some items too. Biz sadece ithalat yapan bir firma deil ayn zamanda baz mamullerin ihracatsyz da... We are not only an importer firm but also exporter of some items too. Biz sadece ithalat yapan bir firma deil ayn zamanda baz mamullerin de ihracats olan bir firmayz. Not with standing these products are too expensive we would like to place an order. units Bu rnler pahal olmasna karn... adet sipari vermek istiyoruz. Unfortunately, we will not be able to place an order to you now that you haven't got ISO 9002 Certificate. Maalesef ISO 9002 Belgeniz olmad iin size sipari vermeyeceiz. We can produce the goods which you have desired type and quality on condition that you allow us an enough time. stediiniz tipte ve kalitedeki mal retebiliriz ancak bize yeteri kadar zaman tanmanz kouluyla You could not meet our requirements for a few months on that account we intent to cancel all our contracts with you. Bir ka aydr ihtiyalarmza cevap veremiyorsunuz bu durumda sizinle olan tm anlamalarmz iptal etmeyi dnyoruz. Perhaps, you can provide a good coordination on the contrary you cannot. Bu tr bir yneticilik sistemiyle irketinizde koordinasyonu belki salayabilirsiniz ayn ekilde salayamayabilirsiniz de. We can produce the goods your desired type and quality on the contrary we can not produce with in a short time. stediiniz tipte ve kalitede bir mal retebiliriz ayn ekilde ksa sre ierisinde

On that account

bu durumda

On the contrary

ayn ekilde .. de

On the contrary

ayn ekilde...........de

113

On the contrary On the other hand

kart olarak / .. nn tam aksine ayn ekilde. de

On the other hand

dier taraftan

Only Only Or

sadece / yalnzca yanlzca dier adyla

Or

veya / Ya da / yoksa

Or

ya da / yoksa

Or

ya da / dier adyla

retemeyebiliriz de. You have produced all the goods on the contrary our desired type and quality. Tm mallar istediimiz tip ve kalitenin tam aksine retmisiniz. We can produce the goods your desired type and quality on the other hand we cannot produce with in a short time. stediiniz tipte ve kalitede bir mal retebiliriz dier taraftan ksa sre ierisinde retemeyebiliriz de. We could collect one of your checks the amount of 2500 USD on the other hand other was not paid by your bank. Why? 2500 $ tutarndaki bir ekinizi tahsil edebildik dier taraftan tekisi banka tarafndan denmedi. Neden acaba? We are manufacturing only leather products Sadece deri rnlerini retmekteyiz. We can only manufacture... in our factory. Fabrikamzda sadece ...retebiliyoruz. Foreign trade or exporting is steadily increasing in our country. D ticaret dier adyla ihracat lkemizde devaml olarak artmaktadr. Please fulfill your obligations or we intent to cancel our commercial relationships with you. Ltfen sorumluluklarnz yerine getirin yoksa sizinle olan ticari i ilikilerimizi kesmeyi dnyoruz. Please deliver our goods within this week or we will never to do business with you afterthis time. Ltfen mallarmz bu hafta ierisinde teslim ediniz yoksa bundan sonra sizinle kesinlikle almayacaz. Due to shipment on a FOB.... basis, freight or transportaion fee of the goods should be belonging your side. Sevkyat FOB ... baznda olduundan dolay,navlun dier adyla maln tanma bedeli sizin tarafnza ait olmaldr. You should make all your payments until end of this month or else we will not supply the goods to you. Tm demelerinizi bu ayn sonuna kadar yapmanz gerekmektedir,yoksa size mal temin etmeyeceiz. Please remit our credit-balance the amount of ... DM within this week, otherwise you will force us to open a lawsuit against you. Ltfen ... DM lk alacak bakiyemizi bu hafta iinde yatrn aksi halde bizi, size kar dava amak zorunda brakacaksnz. Please deliver our goods within this week

Or else

yoksa

Otherwise

aksi halde / olmazsa

Otherwise

olmazsa / aksi

114

halde

Provided

se / sa / e kouluyla se / sa / e kouluyla se / sa / e kouluyla se / sa / e -kouluyla siz ne .. seniz ... yin

otherwise, we will never to do business with your company. Ltfen mallarmz bu hafta ierisinde teslim ediniz yoksa bundan sonra sizin irketinizle kesinlikle almayacaz. Provided its not raining loading will resume. Yamur yamazsa,ykleme kald yerden devam edecek. Provided that its not raining loading will resume. Yamur yamazsa,ykleme kald yerden devam edecek. Providing its not raining loading will resume. Yamur yamazsa,ykleme kald yerden devam edecek. Providing that its not raining loading will resume. Yamur yamazsa, ykleme kald yerden devam edecek. Regardless of what you appreciate to us we are a firm that has a good reputation in the market. Siz bizi nasl deerlendirirseniz deerlendirin biz piyasada iyi bir ne sahip firmayz. Save that they don't keep their promisses; they do not have a good reputation in the market too. Szlerinde durmamalar bir tarafa piyasada da iyi bir itibara sahip deiller. We need the great quantity of first quality record able blank CD-R say 20-f full container can you supply us at the shortest time? nemli miktarda birinci kalite kaydedilebilir bo CD'ye ihtiyacmz var, diyelim ki 20'lik full konteynr olsun bize ksa zamanda temin edebilir misiniz? Say you are right ful then please prove us. Diyelimki haklsnz o zaman bize ispat edin. We cannot compensate your damages seeing that your goods were not insured seeing that we have warned to you several times before. Mallarnz sigorta ettirilmedii iin zararnz karlayamyoruz nk sizi daha nce bu konuda birka kere uyarmtk. We can not compensate your damages seeing that your goods were not insured since we have warned to you several times before. Mallarnz sigorta ettirilmedii iin zararnz karlayamyoruz nk sizi daha nce bu konuda birka kere uyarmtk. We have been working in the field of textile since 199 199.. den beri tekstil zerine faaliyet

Provided that

Providing

Providing that

Regardles of what

Save that

mesi bir tarafa

say

diyelimki

Seeing that

nk / -d iin

Since

nk / -d iin

since

den beri/den bu yana

115

So

bu sebeple

So

bu nedenle / Bu sebeple

So

iin / mesi - masmamak iin

So

iin/nk/yle ki/

So far as

kadaryla / gre

So long as

d srece

So that

iin / mesi - masmamak iin

gstermekteyiz. We couldn't manufacture your orders on agreed time because we couldnt import necessary raw material, so we apologize you for this delay. Siparilerinizi ngrlen srede retemedik nk gerekli olan ham maddeyi ithal edememitik bu sebeple bu gecikmeden dolay sizden zr diliyoruz. We could not receive our credit balance, so we have not sent your shipment documents by DHL. Alacak bakiyemizi alamadk. Bu nedenle sevkyat evraklarnz DHL ile gndermedik. Pls do not release bills of lading to anyone without our written instruction so not to arise any negative situation in the future. Gelecekte her hangi bir olumsuz duruma yol amamak iin ltfen konimentolar bizim yazl talimatmz olmadan her hangi birisine vermeyiniz. Please let us know that authorized person's telephone no so we want to contact him. Ltfen bize yetkili kiinin telefon numarasn veriniz nk kendisiyle balant kurmak istiyoruz. So for as we understand, you are a firm that has a responsibility, trustworthy and keeping your promises. Anladmz kadaryla siz sorumluluk sahibi,gvenilir ve szlerinize sadk bir firmasnz. So long as the vessel wait at the port, time will count. Gemi limanda kald srece, zaman saym devam edecektir. Pls do not release bills of lading to anyone without our written instruction so that not to arise any negative situation in the future. Gelecekte her hangi bir olumsuz duruma yol amamak iin ltfen konimentolar bizim yazl talimatmz olmadan her hangi birisine vermeyiniz. Pls do not release bills of lading to anyone without our written-instruction in order not to arise any negative situation, so then pls wait our instruction. Her hangi bir olumsuz durumun ortaya kmamas iin ltfen konimentolar bizim yazl talimatmz olmadan herhangi birisine vermeyiniz Bunun iin ltfen bizden talimat bekleyiniz. Our production capacity so high that we believe/trust ourselves we can meet all our costumers' requirements without force.

So then

bunun iin

So...........that

yle ki

116

Still Still

hala / yine de yine de

Such as

gibi

Supposing

farzedelimki

That

iin / mesi - masmamak iin

That is

yani

That is to say

dier bir deyile

The instant

er ermez

The minute

er ermez

retim kapasitemiz o kadar yksek ki mterilimizin ihtiyalarn zorlanmadan karlayabileceimize inanyoruz. Still we are urgently waiting your reply Hala acilen cevabnz bekliyoruz. We have instructed to you still you have not obey to our instructions. Size talimat vermitik yine de bizim talimatlarmza uymadnz. We want to import the best quality products from your company such as last shipment. irketinizden geen sevkyattaki gibi en iyi kalitede mallar ithal etmek istiyoruz. Supposing market conditions are not favourable then we try to find another alternatives. Farz edelim ki piyasa koullar elverili deil o zaman biz de baka alternatifler bulmaya alrz. Pls do not release bills of lading to anyone without our written instruction that not to arise any negative situation in the future. Gelecekte her hangi bir olumsuz duruma yol amamak iin ltfen konimentolar bizim yazl talimatmz olmadan her hangi birisine vermeyiniz. Please give us an exact delivery date that is do not waste the time of us. Ltfen bize kesin bir teslimat tarihi bildirin yani zamanmz ldrmeyin. Foreign trade that is to say exporting is steadily increasing in our country. D ticaret dier bir deile ihracat lkemizde devaml olarak artmaktadr. The instant you receive your orders please contact with us. Siparilerinizi alr almaz bizimle ltfen balant kurunuz. The minute you receive, your orders please contact with us. Siparilerinizi alr almaz bizimle ltfen balant kurunuz. The moment you receive, your orders please contact with us. Siparilerinizi alr almaz bizimle ltfen balant kurunuz. We will manufacture all your goods the way you said us. Tm mallarnz sizin bize sylediiniz gibi reteceiz. We will manufacture all your goods the way that you said us. Tm mallarnz sizin bize sylediiniz gibi reteceiz. We appreciate you then your successes.

The monent

er ermez

The way

gibi

The way that

gibi

Then

yle ise/Sonu olarak

117

Then

sonu olarak

Therefore

bu nedenle / Bu yzden

Though

e karn - e ramen

Though

sa bile / se bile

till

e kadar / tarihine kadar kadaryla / gre

To the extent

Baarlarnzn sonucu olarak sizleri takdir ediyoruz. ..... then please complete our shipment within this week. ..... sonu olarak ltfen sparilerimizi bu hafta iinde tamamlaynz. We have completed the shipments of our all costumers then your shipment has been sent today either. Tm mterilerimizin sevkyatlarn tamamladk sonu olarak sizinki de bugn gnderildi. We do not have an enough raw material; therefore we have given a decision to stop our production temporarily. Elimizde yeterinde ham madde yok o nedenle/bu yzden retimimizi geici olarak durdurmaya karar verdik. Though we sent a lot of fax messages to you since one week, still we have not received any reply from your side. Size bir haftadan beri bir ok faks mesaj gndermemize ramen sizden hala bir yant alamadk. Though your orders complete this week shipment takes 15 days due to long distance. Siparileriniz bu hafta tamamlansa bile sevkyat mesafenin uzun olmas nedeniyle yaklak 15 gn srer. Please pay our balance the amount of 12.500 USD$ till Wednesday. Ltfen arambaya kadar bakiyemiz olan 12.500$' deyiniz! To the extent you are a firm that has a responsibility, trustworthy and keeping your promisses/to the extent we understand (bala ortaya getirilebilir) Anladmz kadaryla siz sorumluluk sahibi, gvenilir ve szlerinize sadk bir firmasnz. Unless the first shipment complete we will not produce your new orders. lk sevkyat tamamlanmadka yeni siparilerinizi retmeyeceiz. Please pay our balance the amount of 12.500 USD$ until Wednesday. Ltfen arambaya kadar bakiyemiz olan 12.500$' deyiniz! When the shipment complete we will pay your balance the amount of ... $. Sevkyat tamamland zaman size kalan.... $ deyeceiz. Whenever you wish you can contact with us without hesitate. stediiniz zaman bizimle ekinmeden temasa geebilirsiniz.

Unless

medike/madka

Untill

e kadar / tarihine kadar d zaman

When

Whenever

iniz zaman

118

Where

d yerde / t yerde halbuki

Whereas

Wherever

her nere

While

e karn/e ramen/d halde iken / esnasnda

While

While

yansra

With the result that Yet

sonuta / yinede

ve yine / yine /yinede

We try to built up a market where the market conditions are profitable Piyasa koullarnn elverili olduu yerde pazar oluturmaya alyoruz. You have sent us a wrong sample whereas we have informed you we have wanted sample of... 2 or 3 pcs.. Bize yanl numune gndermisiniz halbuki size 2 veya adet ...... numunesinden istediimizi bildirmitik. Wherever we see the good model, we try to manufacture similar of it but not imitation. Her nerede iyi bir model grrsek onun bir benzerini retmeye alyoruz ancak taklidini deil. While our orders are ready for shipment why do you not send us them immediately. Siparilerimiz sevkyata hazr olduu halde niin acilen gndermiyorsunuz? While it's raining loading/discharging does not continue Yamur yayorken ykleme / tahliye devam etmez. Pls send us proforma invoice while sales contract. Ltfen bize proforma faturasnn yan sra sat szlemesini de gnderiniz. Even if our shipments delay sometimes with a result that we satisfy from your service. Ara sra sevkyatlarmz gecikse bile yine de hizmetinizden memnunuz. We believe that you show an utmost care the quality of your products yet we would like to see a few samples among your products. Mallarnzn kalitesine olduka nem verdiinize inanyoruz, yinede rnleriniz arasndan birka tane numune grmek istiyoruz.

BALALAR
-a karn -a karn/ -a kadar/nn kadar as As much as Big as company, it could not open to the market irket byk olmasna karn piyasaya alamad. As much as the prices are too high, this product was well liked in the market. Fiyatlarn bu kadar pahal olmasna karn, bu rn piyasada ok iyi tutuldu. Please remit our credit-balance the amount of ... DM within this week, otherwise you will force us to open a lawsuit against you. Ltfen ... DM lk alacak bakiyemizi bu hafta iinde yatrn aksi halde bizi, size kar dava amak zorunda brakacaksnz.

-Aksi halde Otherwise -olmazsa

119

- Ama / fakat -Ayn ekil de de

But

On the contrary On the contrary On the other hand

-Ayn zamanda

Also

ayn Not onlybut zamanda. also -da Ayrca Further

Bunun dnda/ ayrca

Further

Bu sebeple So

Bu durumda

On that account

Bu nedenle Accordingly

Hence

Bu nedenle So Bu sebeple

Yestarday, you said to us that you have sent our goods at last week.But we have never received them yet. Dn, bize mallarmz geen hafta gnderdiinizi sylemitiniz fakat henz onlar alamadk. Perhaps, you can provide a good co-ordination on the contrary you cannot. Bu tr bir yneticilik sistemiyle irketinizde koordinasyonu belki salayabilirsiniz ayn ekilde salayamayabilirsiniz de. We can produce the goods your desired type and quality on the contrary we can not produce with in a short time. Istediiniz tipte ve kalitede bir mal retebiliriz ayn ekilde ksa sre ierisinde retemeyebiliriz de. We can produce the goods your desired type and quality on the other hand we cannot produce with in a short time. Istediiniz tipte ve kalitede bir mal retebiliriz dier taraftan ksa sre ierisinde retemeyebiliriz de. Pls send us the shipment documents also bill of lading too. Ltfen bize sevkyat evraklarn gnderiniz ayn zamanda konimentoyu da. We are not only an importer firm but also exporter of some items too. Biz sadece ithalat yapan bir firma deil ayn zamanda baz mamullerin ihracatsyz da... We did not receive your bank remittance details further you did not order to your bank about payment. Banka havalenizle ilgili detaylar elimize gemedi ayrca bankanza da deme konusunda her hangi bir talimatta bulunmamsnz. You believe us that we offer these prices only for you further we do not gain a lot of money for this business. Bize inann ki bu fiyatlar sadece size teklif ediyoruz ayrca bu iten ok fazla para da kazanmyoruz. We couldn't manufacture your orders on agreed time because we couldnt import necessary raw material, so we apologize you for this delay. Siparilerinizi ngrlen srede retemedik nk gerekli olan ham maddeyi ithal edememitik bu sebeple bu gecikmeden dolay sizden zr diliyoruz. You could not meet our requirements for a few months on that account we intent to cancel all our contracts with you. Bir ka aydr ihtiyalarmza cevap veremiyorsunuz bu durumda sizinle olan tm anlamalarmz iptal etmeyi dnyoruz. According to our understand you will not fulfill your obligations on payment accordingly we must find an another solution. Anladmz kadaryla deme konusunda zerinize den ykmllkleri yerine getirmeyeceksiniz bu nedenle baka are aramamz gerekiyor. We do not have an enough raw material hence we have given a decision to stop our production temporarily. Elimizde yeterinde ham madde yok o nedenle retimimizi geici olarak durdurmaya karar verdik. We could not receive our credit balance, so we have not sent your shipment documents by DHL. Alacak bakiyemizi alamadk. Bu nedenle sevkyat evraklarnz DHL ile gndermedik.

120

Bu nedenle Therefore Bu yzden

We do not have an enough raw material; therefore we have given a decision to stop our production temporarily. Elimizde yeterinde ham madde yok o nedenle/bu yzden retimimizi geici olarak durdurmaya karar verdik. Bundan Consequently Still, discharge has not been completed consequently we dolay strongly protest both chartered and their agent. Tahliye hala tamamlanmad bundan dolay hem kiracy hem de acentesini iddetle protesto ediyoruz. Bunun iin So then Pls do not release bills of lading to anyone without our written-instruction in order not to arise any negative situation, so then pls wait our instruction. Her hangi bir olumsuz durumun ortaya kmamas iin ltfen konimentolar bizim yazl talimatmz olmadan her hangi birisine vermeyiniz. bunun iin ltfen bizden talimat bekleyiniz. Bununla However We have received the great deal of our shipment however beraber we've determined that some items are lost. Her naslsa Sevkyatmzn byk bir blmn almakla beraber baz kalemlerin kayp olduunu tespit ettik. nk / As We've much surprised to your claim regarding to you could -d iin not receive your money as we have already ordered to our bank. Bankadan paranz alamadnza dair iddianza gerekten ok ardk, nk biz bankamza halihazrda talimat vermitik. Because Please manufacture for usbecause we urgently need it. - d iin / For Ltfen bizim iinretin nk acilen ona ihtiyacmz var. nk We've much surprised to your claim regarding to you could not receive your money for we have already ordered to our bank. Bankadan paranz alamadnza dair iddianza gerekten ok ardk, nk biz bankamza halihazrda deme talimat vermitik. For We always advise your company to the all companies and firms which we have closely relations for your best service. Bize en iyi hizmeti vermi olduunuz iin sizi yakn ilikilerimiz olan tm irketlere ve firmalara daima tavsiye ediyoruz. For We cannot clear our goods from custom for the documents have not arrived to our hands. Mallar gmrkten ekemiyoruz nk evraklar elimize gemedi. In that It is spoken quality of our goods in everywhere in that we are a different company. Her yerde mallarmzn kalitesi konuuluyor nk biz farkl bir firmayz.

121

nk / -d iin

Now that

Seeing that

Since

- demek mean istemek - kastetmek -.... den az olmayacak kadar - den beri No less than

Ever since

- den since beri/den bu yana - den dolay As / due to

Unfortunately, we will not be able to place an order to you now that you haven't got ISO 9002 Certificate. Maalesef ISO 9002 Belgeniz olmad iin size sipari vermeyeceiz. We cannot compensate your damages seeing that your goods were not insured seeing that we have warned to you several times before. Mallarnz sigorta ettirilmedii iin zararnz karlayamyoruz nk sizi daha nce bu konuda birka kere uyarmtk. We cannot compensate your damages seeing that your goods were not insured since we have warned to you several times before. Mallarnz sigorta ettirilmedii iin zararnz karlayamyoruz nk sizi daha nce bu konuda birka kere uyarmtk. What we want to mean when the earliest shipment date for our current order? Demek istediimiz u anki sipariimiz iin en erken teslimat sresi ne zaman? Your company no less than transport company is responsible. Sizin irketiniz nakliye irketinden az olmayacak kadar sorumludur. Ever since last year we have built up a considerable market. Geen yldan beri nemli lde bir piyasa oluturduk. We have been working in the field of tekstile since 199 199.. den beri tekstil zerine faaliyet gstermekteyiz. As to be mostly chosen in our market. Please manufacture for us ...units squire shape wrist watches. Bizim piyasamzda ok fazla tercih edildiindan dolay ltfen bizim iin..adet kare biiminde kol saatleri retiniz. Please remit our blance to our account before vessels sailing. Ltfen geminin hareketinden nce kalan bakiyemizi hesabmza yatrnz. By the time next month, please complete all our shipments. Ltfen gelecek aydan nce tm sevkyatlarmz tamamlaynz. By the time that next month, please complete all our shipments. Ltfen gelecek aydan nce tm sevkyatlarmz tamamlaynz. After Monday, all your goods will be dispatched to your address as agreed. Pazartesinden sonra tm mallarnz kararlatrld gibi adresinize teslim edilecek. Foreign trade or exporting is steadily increasing in our country. D ticaret dier adyla ihracat lkemizde devaml olarak artmaktadr.

den nce nce meden nce

Before

By the time

By the time that den sonra After

- dier adyla

Or

122

- dier bir deyile - dier taraftan

D srece

d yerde / t yerde d zaman

dnda / nca d zaman diyelim ki

e kadar / tarihine kadar

That is to say Foreign trade that is to say exporting is steadily increasing in our country. D ticaret dier bir detile ihracat lkemizde devaml olarak artmaktadr. On the other We could collect one of your check the amount of 2500 hand USD on the other hand other was not paid by your bank. Why? 2500 $ tutarndaki bir ekinizi tahsil edebildik dier taraftan tekisi banka tarafndan denmedi. Neden acaba? So long as So long as the vessel wait at the port, time will count. Gemi limanda kald srece, zaman saym devam edecektir. As long as As long as the vessel waits at the port, time will count. Gemi limanda kald srece, zaman saym devam edecektir. Where We try to built up a market where the market conditions are profitable Piyasa koullarnn elverili olduu yerde pazar oluturmaya alyoruz. When When the shipment complete we will pay your balance the amount of ....... $. Sevkyat tamamland zaman size kalan .... $ deyeceiz. As As you arrive to load port please contact with us. Ykleme limanna vardnzda ltfen bizimle balant kurunuz. Let us say You claim that you have sent the goods date on ../../199. let us say this is true but our agency is saying the different date. Mallar .../.../199. Tarihinde gnderdiinizi iddia ediyorsunuz diyelim ki bu doru ancak bizim acentemiz farkl tarih veriyor. Say We need the great quantity of first quality recordable blank CD-R say 20-f full container can you supply us at the shortest time? nemli miktarda birinci kalite kaydedilebilir bo CD'ye ihtiyacmz var, diyelim ki 20'lik full konteynr olsun bize ksa zamanda temin edebilir misiniz? Say Say you are rightful then please prove us. Diyelimki haklsnz o zaman bize ispat edin. Till Please pay our balance the amount of 12.500 USD$ till Wednesday. Ltfen arambaya kadar bakiyemiz olan 12.500$' deyiniz! Until Please pay our balance the amount of 12.500 USD$ until Wednesday. Ltfen arambaya kadar bakiyemiz olan 12.500$' deyiniz!

123

e karn - e Although ramen

e karn - e ramen

a / e karn

e karn / e ramen sa bile

e karn/e ramen d halde Eer Eer/-se/dnda/e takdirde

Although we sent a lot of fax messages to you since one week, still we have not received any reply from your side. Size bir haftadan beri bir ok faks mesaj gndermemize ramen sizden hala bir yant alamadk. Though Though we sent a lot of fax messages to you since one week, still we have not received any reply from your side. Size bir haftadan beri bir ok faks mesaj gndermemize ramen sizden hala bir yant alamadk. For all For all we have given a notice to you several times, we have understood/seen that you have not taken into consideration our special wishes. Size daha nce bir ka kez bildirmemize karn hala zel isteklerimizi gerei gibi dikkate almadnz grdk. For all that For all that we have given a notice to you several times, we have understood/seen that you have not taken into consideration our special wishes. Size daha nce bir ka kez bildirmemize karn hala zel isteklerimizi gerei gibi dikkate almadnz grdk. in spite of In spite of they are a company, which have just been established in the field of...they are acting very pretentiously as if they have an experience. ....... alannda yeni kurulmu bir irket olmalarna karn, bu alanda olduka tecrbelilermi gibi iddial bir ekilde hareket ediyorlar. No matter No matter these products are too expensive we would like to place an order. units Bu rnler pahal olmasna karn ..... adet sipari vermek istiyoruz. No matter that these products are too expensive we would No matter that like to place an order .units Bu rnler pahal olmasna karn ..... adet sipari vermek Notwith istiyoruz. standing Not with standing these products are too expensive we would like to place an order .units Bu rnler pahal olmasna karn ..... adet sipari vermek istiyoruz. Even if Even if Sunday & Holiday used time will not to count. Pazar ve tatil gnleri kullanlsa bile zaman saym devam etmeyecektir. Even though Even though Sunday & Holiday used time will not to count. Pazar ve tatil gnleri kullanlsa bile zaman saym devam etmeyecektir. While While our orders are ready for shipment why do you not send us them immediately. Siparilerimiz sevkyata hazr olduu halde niin acilen gndermiyorsunuz? If If you have ... in your stock please reserve for us... pieces. Eer stokunuzda ..... Varsa ltfen bizim iin .... adet ayrnz. In case In case you have any question please do not hesitate contact with us. Bir sorunuz olduu takdirde ekinmeden bizi araynz.

124

er ermez

As soon as Directly Immediately

Er ermez

The instant The minute The monent

Fakat yine de

But yet

Farzedelim Supposing ki Gibi Such as The way

The way that Like Gibi / biiminde Gibi...yide As

Nor ...either

iniz zaman Whenever

Hala / yine Still de Halbuki Whereas

Plase get our vessel's sail from the port as soon as she completes her discharge. Ltfen gemimizi tahliyesini bitirir bitirmez hareket ettiriniz. Directly our representive call on you please tell him all your questions and matters, which you could not solve. Ltfen temsilcimiz sizi ziyaret eder etmez kendisine tm sorularnz ve zemediiniz meselelerinizi iletiniz. Discharge complete immediately your vessel will sail. Tahliye tamlanr tamamlanmaz geminiz kalkacak. The instant you receive your orders please contact with us. Siparilerinizi alr almaz bizimle ltfen balant kurunuz. The minute you receive your orders please contact with us. Siparilerinizi alr almaz bizimle ltfen balant kurunuz. The moment you receive, your orders please contact with us. Siparilerinizi alr almaz bizimle ltfen balant kurunuz. We guarantee that your shipment has been shipped by the well-known transporters company but yet we follow your shipment time to time too. Sevkyatnzn ok iyi tannan bir nakliyeci vastasyla sevk edildiine dair garanti veriyoruz, fakat yinede sevkyatnz zaman zaman takip de ediyoruz. Supposing market conditions are not favorable then we try to find another alternatives. Farzedelim ki piyasa koullar elverili deil o zaman biz de baka alternatifler bulmaya alrz. We want to import the best quality products from your company such as last shipment. irketinizden geen sevkyattaki gibi en iyi kalitede mallar ithal etmek istiyoruz. We will manufacture all your goods the way you said us. Tm mallarnz sizin bize sylediiniz gibi reteceiz. We will manufacture all your goods the way that you said us. Tm mallarnz sizin bize sylediiniz gibi reteceiz. The goods of another company is the same quality like yours. Dier irketin mallar da sizinki gibi kaliteli. Due to be mostly chosen in our market, please manufacture for us ..units wrist watches as squire. Bizim piyasamzda ok fazla tercih edildiinden dolay ltfen bizim iin..adet kare biiminde kol saatleri retiniz. We try to satisfy our costumers nor meet their every kind of requirements either. Mterilerimizi tatmin etmeye altmz gibi onlarn her trl ihtiyalarna cevap vermeye de alyoruz . Whenever you wish you can contact with us without hesitate. stediiniz zaman bizimle ekinmeden temasa geebilirsiniz. Still we are urgently waiting your reply Hala acilen cevabnz bekliyoruz. You have sent us a wrong sample whereas we have informed you we have wanted sample of.... 2 or 3 pcs.. Bize yanl numune gndermisiniz halbuki size 2 veya adet ...... numunesinden istediimizi bildirmitik.

125

Hem.hem Bothand de Her nere Wherever

Her yer Her yer Her zaman

Everwhere Everyplace Everytime

iin / mesi So - masmamak iin

That

So that

Iin/nk So /yle ki/ iken / esnasnda iken / yorken / mken kadar While Just iken

As well as

Kadar da And.as well

We generally use both trucks and railway cars at our shipments Genellikle sevkyatlarmzda hem kamyonlar hem de vagonlar kullanyoruz. Wherever we see the good model, we try to manufacture similar of it but not imitation. Her nerede iyi bir model grrsek onun bir benzerini retmeye alyoruz ancak taklidini deil. We have been seeing your advertisements in everywhere. Her yerde sizin ilanlarnz/reklamlarnz grmekteyiz. Our new products in this year are sold in everyplace. Bu ylki yeni mamullerimiz / rnlerimiz her yerde satlyor. Our new products in this year are sold in everytime. Bu ylki yeni mamullerimiz / rnlerimiz her zaman satlyor. Pls do not release bills of lading to anyone without our written instruction so not to arise any negative situation in the future. Gelecekte her hangi bir olumsuz duruma yol amamak iin ltfen konimentolar bizim yazl talimatmz olmadan her hangi birisine vermeyiniz. Pls do not release bills of lading to anyone without our written instruction that not to arise any negative situation in the future. Gelecekte her hangi bir olumsuz duruma yol amamak iin ltfen konimentolar bizim yazl talimatmz olmadan her hangi birisine vermeyiniz. Pls do not release bills of lading to anyone without our written instruction so that not to arise any negative situation in the future. Gelecekte her hangi bir olumsuz duruma yol amamak iin ltfen konimentolar bizim yazl talimatmz olmadan her hangi birisine vermeyiniz. Please let us know that authorized person's telephone no so we want to contact him. Ltfen bize yetkili kiinin telefon numarasn veriniz nk kendisiyle balant kurmak istiyoruz. While it's raining loading/discharging does not continue Yamur yayorken ykleme / tahliye devam etmez. We have been placed a new order from our another costumer just as we started to produce your order. Tam sizin sipariinizin retimine balamken, dier bir mterimizden yeni bir sipari aldk. All our textile products are the best quality as well as Beymen Tm tekstil rnlerimiz Beymen'in ki kadar kalitelidir. Your orders are got ready and shipped as well to your address free of charge. Siparileriniz hazrland kadar adresinize de cretsiz olarak teslim edilir.

126

Kadaryla / As far as gre So far as

For all

To the extent

Kart olarak / ... nn aksine

On the contrary

mamas In order that iin/masn sn iye medike/m Unless adka mek iin/mesimas iin In order to

mek iin/mesimas iin

In order to

memek iin Lest

mesi bir tarafa mesi bir tarafa mesi ile ----- mas bir oldu Ne......se

Save that

Except that

No sooner...than It does not matter what

As far as we understand you are a big company. Anladmz kadaryla siz byk bir irketsiniz. So for as we understand, you are a firm that has a responsibility, trustworthy and keeping your promisses. Anladmz kadaryla siz sorumluluk sahibi,gvenilir ve szlerinize sadk bir firmasnz. For all we understand, you are a firm that has a responsibility, trustworthy and keeping your promisses. Anladmz kadaryla siz sorumluluk sahibi, gvenilir ve szlerinize sadk bir firmasnz. To the extent you are a firm that has a responsibility, trustworthy and keeping your promisses/to the extent we understand (bala ortaya getirilebilir) Anladmz kadaryla siz sorumluluk sahibi,gvenilir ve szlerinize sadk bir firmasnz. You have produced all the goods on the contrary our desired type and quality. Tm mallar istediimiz tip ve kalitenin tam aksine retmisiniz. We have sent a few samples in order that they may examine ncelesinler diye birka numune gnderdik. Unless the first shipment complete we will not produce your new orders. lk sevkyat tamamlanmadka yeni siparilerinizi retmeyeceiz. Pls do not misunderstand us because we have wished to warn you in advance in order to prevent any unexpected situation, which will arise in the future. Bizi ltfen yanl anlamayn nk sizi ileride doabilecek beklenmedik gelimeleri nlemek iin imdiden uyarmak istedik. We have sent a few samples to you by FedEx in order to you examine them ncelemeniz iin size Fedex ile birka tane numune gnderdik. You must pay all your depts on time lest you damage your companys commercial creditibility. irketinizin ticari itibarna glge drmemek iin tm borlarnz zamannda demelisiniz. Save that they don't keep their promisses; they do not have a good reputation in the market too. Szlerinde durmamalar bir tarafa piyasada da iyi bir itibara sahip deiller. Except that they don't keep their promises, they do not have a good reputation in the market too. Szlerinde durmamalar bir tarafa piyasada da iyi bir itibara sahip deiller. We appreciate to you, because the orders have no sooner placed than they have completed. Sizi takdir ediyoruz. nk, siparileri vermemiz ile tamamlanmalar bir oldu. It does not matter how do you appreciate us, we are a firm that has a good reputation in the market. Siz bizi nasl takdir ederseniz edin,biz piyasada iyi n yapm bir firmayz.

127

Ne....se

No matter what costs are increasing we will never reduce quality of the goods Fiyatlar ne kadar artarsa artsn mallarn kalitesini asla drmeyeceiz. ne.ne neither.nor. Neither you've delivered the goods on time nor sent us a de.. good-quality goods. Therefore, how can we continue our business-relations with your company? Bize mallar ne zamannda teslim ettiniz ne de iyi kalitede mal gnderdiniz. Bu yzden sizinle olan i ilikilerimizi nasl devam ettirebiliriz ki? nedeniyle due to Due to bad weather loading has been stopped by port authorities at yesterday night Kt hava koullar nedeniyle ykleme dn akam liman yetkililerince durduruldu. nn because of Because of your slack manner still we have been waiting... yznden / Gevek tavrnz nedeniyle halen beklemekteyiz... e nedeniyle O nedenle Consequently Still discharge has not been completed yet consequently we strongly protest both chartered and their agent. Tahliye henz hala tamamlanmad bundan dolay/o nedenle hem kiracy hem de acentesini iddetle protesto ediyoruz. O nedenle / For that Still discharge has not been completed yet for that reason o sebeple reason we strongly protest both chartered and their agent. Tahliye henz hala tamamlanmad bundan dolay/o nedenle hem kiracy hem de acentesini iddetle protesto ediyoruz. Olmazsa / Otherwise Please deliver our goods within this week otherwise we will aksi halde never to do business with your company. Ltfen mallarmz bu hafta ierisinde teslim ediniz yoksa bundan sonra sizin irketinizle kesinlikle almayacaz. rnein For example We have advised to you a lot of times for example employ the labourers who have a training and experienced to your company. Size defalarca tavsiyede bulunduk rnein deneyimli ve eitimli olan iileri ie aln diye... rnein For instance We have advised to you a lot of times for instance employ the labourers who have a training and experienced to your company. Size defalarca tavsiyede bulunduk rnein deneyimli ve eitimli olan iileri ie aln diye... yle Then We appreciate you then your successes. ise/Sonu Baarlarnzn sonucu olarak sizleri takdir ediyoruz. olarak Then ..... then please complete our shipment within this week. ..... sonu olarak ltfen siparilerimizi bu hafta iinde tamamlaynz. yle ki For fear You believe us that we offer these prices only to you for fear please do not suppose we earn so much money for this business. Bize inann ki bu fiyatlar sadece sizin iin teklif ediyoruz yle ki bu i iin ok fazla para kazandmz da dnmeyin/zannetmeyin. For fear that You believe us that we offer these prices only to you for fear that please do not suppose we earn so much money for this business. Bize inann ki bu fiyatlar sadece sizin iin teklif ediyoruz yle ki bu i iin ok fazla para kazandmz da dnmeyin/zannetmeyin. yle..ki So...........that Our production capacity so high that we believe/trust

No matter what

128

ourselves we can meet all our costumers' requirements without force. retim kapasitemiz o kadar yksek ki mterilimizin ihtiyalarn zorlanmadan karlayabileceimize inanyoruz. zellikle Namely Namely we want blue and white fabrics. zellikle mavi ve beyaz kumalardan istiyoruz. Sa bile / se Though Though your orders complete this week shipment takes 15 bile days due to long distance. Siparileriniz bu hafta tamamlansa bile sevkyat mesafenin uzun olmas nedeniyle yaklak 15 gn srer. Sadece / Only We are manufacturing only leather products yalnzca Sadece deri rnlerini retmekteyiz. Se Provided Provided its not raining loading will resume. sa Yamur yamazsa, ykleme kald yerden devam edecek. e kouluyla Provided that Provided that its not raining loading will resume. e artyla Yamur yamazsa,ykleme kald yerden devam edecek. Providing Providing its not raining loading will resume. Yamur yamazsa,ykleme kald yerden devam edecek. Providing that Providing that its not raining loading will resume. Yamur yamazsa, ykleme kald yerden devam edecek. se - sa bile Even if Sunday & Holiday are used time will not to count. Pazar ve tatil gnleri kullanlsa bile zaman saymayacaktr. Even though Even though Sunday & Holiday are used time will not to count. Pazar ve tatil gnleri kullanlsa bile zaman saymayacaktr. siz ne .. Regardless of Regardless of what you appreciate to us we are a firm that seniz ... yin what has a good reputation in the market. Siz bizi nasl deerlendirirseniz deerlendirin biz piyasada iyi bir ne sahip firmayz. Sonu Then We have completed the shipments of our all costumers olarak then your shipment has been sent today either. Tm mterilerimizin sevkyatlarn tamamladk sonu olarak sizinki de bugn gnderildi. Sonuta / With the result Even if our shipments delay sometimes with a result that yinede that we satisfy from your service. Ara sra sevkyatlarmz gecikse bile yine de hizmetinizden memnunuz. artyla / On condition We can produce the goods which you have desired type Kouluyla that and quality on condition that you allow us an enough time. stediiniz tipte ve kalitedeki mal retebiliriz ancak bize yeteri kadar zaman tanmanz kouluyla Tekrar/ayn Again This goods may be well liked in the market again may not. ekilde.de Bu mal piyasada tutulabilir ayn ekilde tutulmayabilir de. stelik Besides Some of our orders have delayed besides we had given a notice to you latest shipment date must be ./.199. Siparilerimizin bir ksm gecikti stelik teslim tarihini en ge ./../199 olmas gerektiini sylemitik. Furthermore Some of our orders have delayed furthermore we had given a notice to you latest shipment date must be ./. 199. Siparilerimizin bir ksm gecikti stelik teslim tarihini en ge ./../199 olmas gerektiini sylemitik. Ve and Trucks and railway cars are ready for shipment Kamyonlar ve vagonlar sevkyat iin hazrdr. Ve yine / Yet We believe that you show an utmost care the quality of yine your products yet we would like to see a few samples /yinede among your products. Even if

129

Mallarnzn kalitesine olduka nem verdiinize inanyoruz, yinede rnleriniz arasndan birka tane numune grmek istiyoruz. Veya / Ya Or Please fulfil your obligations or we intent to cancel our da / yoksa commercial relationships with you. Ltfen sorumluluklarnz yerine getirin yoksa sizinle olan ticari i ilikilerimizi kesmeyi dnyoruz. Ya ya Either..or.. Most of the shipped goods either were lost or stolen. da.. Gnderilen mallarn ou ya kayp ya da alnm. Ya da / Or Please deliver our goods within this week or we will never yoksa to do business with you after this time. Ltfen mallarmz bu hafta ierisinde teslim ediniz yoksa bundan sonra sizinle kesinlikle almayacaz. Ya da / Or Due to shipment on a FOB.... basis, freight or dier adyla transportation fee of the goods should be belonging your side. Sevkyat FOB ... baznda olduundan dolay, navlun dier adyla maln tanma bedeli sizin tarafnza ait olmaldr. Yalnzca- Not onlybut We are not only an imputer firm but also exporter of some maz, also items too. Biz sadece ithalat yapan bir firma deil ayn zamanda baz mamullerin de ihracats olan bir firmayz. Yani That is Please give us an exact delivery date that is do not waste the time of us. Ltfen bize kesin bir teslimat tarihi bildirin yani zamanmz ldrmeyin. Yan sra While Pls send us proforma invoice while sales contract. Ltfen bize proforma faturasnn yan sra sat szlemesini de gnderiniz. Yanlzca Only We can only manufacture ... in our factory. Fabrikamzda sadece .......... retebiliyoruz. Yine de And yet We have instructed to you and yet you have not obey to our instructions. Size talimat vermitik yine de bizim talimatlarmza uymadnz. Yet We have instructed to you yet you have not obey to our instructions Size talimat vermitik yine de bizim talimatlarmza uymadnz. Nevertheless We have instructed to you nevertheless you have not obey to our instructions. Size talimat vermitik yine de bizim talimatlarmza uymadnz. Still We have instructed to you still you have not obey to our instructions. Size talimat vermitik yine de bizim talimatlarmza uymadnz. Yoksa Or else You should make all your payments until end of this month or else we will not supply the goods to you. Tm demelerinizi bu ayn sonuna kadar yapmanz gerekmektedir, yoksa size mal temin etmeyeceiz. yormu gibi As though We feel as though you waste our time. Bizim zamanmz bouna harcyormusunuz gibi bir hisse kaplyoruz.

130

Zira

But then

Our production capacity more than 10000 tons/month but then we can meet your requirements without force. Aylk retim kapasitemiz yaklak 10000 tondan fazla olup zira sizin gereksinimlerinizi zorlanmadan karlayabiliriz.

Phrasal Verbs
Phrasal verbs ounlukla bir edat ve birden daha fazla szck veya szck grubunun
bir araya gelmesinden oluan eylemlerdir. Phrasal verbs ler ou kez dilin gncel kullanmlarndan ortaya kar ve sk kullanld iin zamanla dilin ana yapsn oluturur. Phrasal verbs hem geisiz hem de geili fiil olarak kullanlabilir. GESZ FLLERE RNEK (The children were sitting around, doing nothing (ocuklar hibir ey yapmyorlar, ylece oturuyorlard.) The witness finally broke down on the stand. (Tank sonunda durumu deitirdi) GEL FLLERE RNEK Our boss called off the meeting. (Patronumuz toplanty erteledi) She looked up her old boyfriend. (Eski erkek arkadan arad.) Bu yapdaki bir fiil ile birlemi kelimeye (ou kez bir edat ile) tak denir. Phrasal verbs ler ile ilgili yaanan problem, ncelikle anlamlarndaki belirsizliktir ve ounlukla P.Vler birka farkl anlam ifade ederler. rnein; To make out: bir eyin farkna varmak veya grmek, Bu szck grubu ayn sevimek anlamna da gelebilir. If someone chooses to turn up the street (Eer biri caddeden yukar doru gitmeyi tercih ederse) Yukardaki rnekte kullanlan "Turn up" bir edat ile bir fiilin birlemesidir ama bir P.V deildir. Yani gerek anlamnda kullanlmlardr. Ama aadaki rnekte "turn up" phrasal verb olarak kullanlmakta ve tamamen farkl anlamlar vermektedir. if your neighbours unexpectedly turn up (appear) at a party or your brother turns up his radio, ( Eer komularnz beklenmedik bir anda bir partiye gelirse veya erkek kardeiniz

131

radyonun sesini ykseltirse) Ayrca P.V oluturan fiil, edat veya szck gruplar her zaman yan yana yazlmazlar. "Fill this out," (Bunu doldurun) diyebiliriz ya da "Fill out this form." diyebiliriz. Her ikisi de dorudur.

Seperable (Ayrlabilir) Phrasal Verbs

Nesne, phrasal verbs den sonra gelebilir, veya cmleyi iki ksma ayrabilir. You have to do this paint job over. (Bu boyamay tekrar yapman gerekir.) You have to do over this paint job. Aadaki Phrasal verbslerin nesnesi zamir olduunda, bu iki ksmn ayrlmas gerekir. Fiil blow up Anlam Patlamak, havaya uurmak Bir konudan bahsetmek rnek The terrorists tried to blow up the railroad station. Terristler demiryolu istasyonunu havaya uurmaya altlar. My mother brought up that little matter of my prison record again. Annem, o kadar da nemli olmayan sabka kaydmdan bahsetti.

bring up

bring up call off do over

ocuk yetitirmek. It isn't easy to bring up children nowadays. Bu gnlerde ocuk yetitirmek kolay deil. ptal etmek They called off this afternoon's meeting leden sonraki toplanty iptal ettiler.

Bir ii tekrar etmek Do this homework over. Bu devi tekrar yap.

fill out

Bir formu doldurmak Tamamen-azna kadar doldurmak renmek

Fill out this application form and mail it in. Bu bavuru formunu doldur ve postala. She filled up the grocery cart with free food. Sepeti tamamen, bedava yiyecekle doldurdu. My sister found out that her husband had been planning a surprise party for her. Kz kardeim kocasnn onun iin srpriz bir parti dzenlediini rendi.

fill up find out

132

give away give back

Birisine bir eyi bedava vermek Bir eyi geri vermek

The filling station was giving away free gas. Benzin istasyonu bedava gaz veriyordu. My brother borrowed my car. I have a feeling he's not about to give it back. Erkek kardeim arabam dn ald. Arabay geri vermeyeceini dnyorum.

hand in

Bir eyi onaylamak The students handed in their papers and left the (dev yapmak) room. renciler, devlerini tamamladlar ve snftan ktlar. Telefonu kapatmak She hung up the phone before she hung up her clothes. Kyafetini asmadan nce telefonu kapad. Geciktirmek I hate to hold up the meeting, but I have to go to the bathroom. Toplanty geciktirmekten hi holanmyorum ama lavaboya gitmem gerekiyor. Three masked gunmen held up the Security Bank this afternoon. maskeli ve silahl adam Gvenlik Bankasn bu leden sonra soydular.

hang up

hold up

hold up (2)

Soymak

leave out look over

Atlamak, karmak, You left out the part about the police chase down. savsaklamak (Polisin kovalamasyla ilgili blm atladn.) incelemek, kontrol The lawyers looked over the papers carefully before etmek questioning the witness. (They looked them over carefully.) Avukatlar tanklar sorgulamadan nce evraklar dikkatlice incelediler. Bir listenin iinde aramak You've misspelled this word again. You'd better look it up. Bu kelimeyi yine yanl yazdn. Doru yazlmna baksan iyi olacak. She knew she was in trouble, so she made up a story about going to the movies with her friends. Bann belada olduunun farkndayd bu yzden arkadalaryla sinemaya gittiini uydurdu.

look up

make up

Bir hikaye veya yalan uydurmak

make out

Duymak, alglamak He was so far away, we really couldn't make out what he was saying. O kadar uzaktayd ki onun ne sylediini duyamadk. Semek There were three men in the line-up. She picked out the guy she thought had stolen her purse. Srada adam vard. Czdann aldn dnd adam seti.

pick out

133

pick up

Bir eyi kaldrmak The crane picked up the entire house. (Watch them pick it up.) Vin btn evi havaya kaldrd. Dikkat ekmek, belirtmek As we drove through Paris, Franoise pointed out the major historical sites. Paristen arabayla geerken, Francoise balca tarihi yerlere dikkatimizi ekti. We put away money for our retirement. She put away the cereal boxes. Paramz emekliliimiz iin saklyoruz. We asked the boss to put off the meeting until tomorrow. (Please put it off for another day.) Patrondan toplanty yarna kadar ertelemesini rica ettik. I put on a sweater and a jacket. (I put them on quickly.) Bir sveter ve ceket giydim. The fire fighters put out the house fire before it could spread. (They put it out quickly.) tfaiyeciler yangn, btn evi sarmadan sndrdler. I read over the homework, but couldn't make any sense of it. devi dikkatli okudum ama hibir ey anlamadm. My wife set up the living room exactly the way she wanted it. She set it up. Karm sofray tam istedii gibi hazrlad. These are your instructions. Write them down before you forget. Unutmadan bu bilgileri bir yere not et. It was so hot that I had to take off my shirt. Hava yle scakt ki tirtm kartmak zorunda kaldm. We have serious problems here. Let's talk them over like adults. Yaadmz ciddi problemleri tpk bir yetikin gibi tartmalyz. That's a lot of money! Don't just throw it away. Pahal bir ey o! Sakn atma. She tried on fifteen dresses before she found one she liked. Beendii elbiseyi bulana kadar on be tane kyafet denedi.

point out

put away

Saklamak

put off

Ertelemek

put on

Giyinmek

put out

Sndrmek

read over

Dikkatli okumak

set up

Dzenlemek, kurmak

take down

Not etmek

take off

Kyafet karmak

talk over

tartmak

throw away try on

Atmak Kyafet denemek

134

try out

Denemek

I tried out four cars before I could find one that pleased me. stediim arabay bulana kadar drt tane araba denedim. Your radio is driving me crazy! Please turn it down. Radyonun yksek sesi beni rahatsz ediyor. Ltfen biraz sesini ks. He applied for a promotion twice this year, but he was turned down both times. Bu yl iki kez terfi etmek iin talepte bulundu ama her defasnda geri evrildi. Grandpa couldn't hear, so he turned up his hearing aid. Byk babam duyamad iin kulaklnn sesini at.

turn down

Bir eyin sesini ksmak Reddetmek, geri evirmek

turn down (2)

turn up

Bir eyin sesini ykseltmek

turn off turn off (2) turn on use up

Elektrii kapamak We turned off the lights before anyone could see us. Kimse bizi grmeden sndrdk. Mide bulandrmak, It was a disgusting movie. It really turned me off. tiksindirmek O kadar kt filmdi ki midem buland. Elektrii amak boaltmak Turn on the CD player so we can dance. CD alar ata dans edelim. The gang members used up all the money and went out to rob some more banks. Gangsterler btn paray boalttlar ve birka banka daha soymak iin gittiler.

Inseperable (ayrlmaz) Phrasal Verbs Transitive (Geili)

Aadaki phrasal verbs ler ile asl eylem cmlede birlikte yer ald edatlardan (veya dier ksmlardan) ayrlamaz :"Who will look after my estate when I'm gone?" Ben yokken evime kim bakacak? Fiil Anlam rnek

135

call on

Ezbere okumak

The teacher called on students in the back row. (retmen arka sradaki rencilerin isimlerini ezbere syledi.)

call on (2)

Ziyaret etmek

The old minister continued to call on his sick parishioners. Eski bakan, hasta kilise cemiyeti yelerini ziyaret etmeye devam etti. I got over the flu, but I don't know if I'll ever get over my broken heart. Nezleyi atlattm ama krlan kalbimi onarabilecek miyim, hi bilmiyorum. The students went over the material before the exam. They should have gone over it twice. renciler snavdan nce konular tekrar gzden geirdiler. ki kez bakmalydlar. They country went through most of its coal reserves in one year. Did he go through all his money already? lkeleri, bir yl iinde en ok, kmr rezervlerini tketti. Btn parasn imdiden harcad m? My mother promised to look after my dog while I was gone. Annem ben yokken kpeime bakacana sz verdi. The police will look into the possibilities of embezzlement. Polis zimmete para geirme olaslklarn aratracak. I ran across my old roommate at the college reunion. Eski oda arkadamla kolej yemeinde karlatm. Carlos ran into his English professor in the hallway. Carlos ngilizce profesryle koridorda karlat. My second son seems to take after his mother. Ortanca olum annesine benziyor.

get over

Bir hastal atlatmak veya bir hayal krklnn stesinden gelmek Yeniden incelemek, gzden geirmek

go over

go through

Tketmek

look after

lgilenmek, bakmak

look into

Aratrmak, incelemek

run across

Rastlamak

run into

Karlamak, rast gelmek

take after

Benzemek

136

wait on

Servis yapmak

It seemed strange to see my old boss wait on tables. Eski patronumu masalara servis yaparken grmek ok tuhaft.

Kelimeden Oluan Phrasal Verbs (Geili) Aadaki phrasal verbs ler de ksm greceksiniz : "My brother dropped out of school before he could graduate." Erkek kardeim mezun olamadan okulu brakt. Fiil break in on Anlam Bir sohbeti blmek rnek I was talking to Mom on the phone when the operator broke in on our call. Operatr konumamz kestii zaman telefonda annemle konuuyordum. catch up with Yakn olmak After our month-long trip, it was time to catch up with the neighbours and the news around town. Aylar sren yolculuumuzdan sonra, komulara ve kasaba evresine yakn olup onlardan haber almann vakti gelmiti. The boys promised to check up on the condition of the summer house from time to time. ocuklar yazla zaman, zaman bakmak iin sz verdiler.

check up on

ncelemek, kontrol etmek

come up with Bata bulunmak

After years of giving nothing, the old parishioner was able to come up with a thousand-dollar donation. Eski kilise cemiyeti yesi bin dolarlk bir ba yapt. Yllardr hibir bata bulunmamt. We tried to cut down on the money we were spending on entertainment. Elenceye harcadmz paray azaltmaya altk. I hope none of my students drop out of school this semester. Umarm rencilerimin hi biri bu smestr snfta kalmaz. I found it very hard to get along with my brother when we were young. Erkek kardeimle anlamak, kkken daha zordu. Janice cheated on the exam and then tried to get

cut down on

Kesmek, azaltmak

drop out of

Snfta kalmak

get along with

yi anlamak

get away

Bir iten syrlmak

137

with

away with it. Janice snavda kopya ektii halde bu iten syrlmaya alt. Kurtulmak The citizens tried to get rid of their corrupt mayor in the recent election. Vatandalar son seimlerde frsat belediye bakanndan kurtulmaya alt. When will you ever get through with that program? Bu program ne zaman bitireceksin? It's hard to keep up with the Joneses when you lose your job! I always look forward to the beginning of a new semester. Yeni smestrin balamasn her zaman drt gzle beklerim. It's typical of a jingoistic country that the citizens look down on their geographical neighbors. Komularn, tipik rk lke vatandalar kmserler. We were going to look in on my brother-in-law, but he wasn't home. Kaynbiraderimi ziyaret edecektik ama evde yoktu. Good instructors will look out for early signs of failure in their students yi eitimciler rencilerinin yapacaklar hatalar nceden grrler. First-graders really look up to their teachers. Eski nesil, retmenlerine gerekten sayg gsterirler. Make sure of the student's identity before you let him into the classroom. rencilerinizi snfa almadan nce, kimliklerinin doru olduundan emin olun. The teacher had to put up with a great deal of nonsense from the new students. retmen yeni rencilerin btn samalklarn ho grmek zorunda kald. The runners ran out of energy before the end of the race. Koucularn direnleri, yarn sonuna gelmeden tkenmiti. My oldest sister took care of us younger children after Mom died. Ablam, annem ldkten sonra bize, daha kk

get rid of

get through with

Bitirmek

keep up with Geri kalmamak look forward to Drt gzle beklemek

look down on Hor grmek, kmsemek

look in on

Birini ziyaret etmek

look out for

nce davranmak, tahmin etmek

look up to

Sayg gstermek

make sure of Dorulamak, emin olmak

put up with

Hogr gstermek

run out of

Tkenmek

take care of

lgilenmek, sorumlu olmak

138

ocuklara bakt. talk back to Kaba bir ekilde cevap The star player talked back to the coach and was vermek thrown off the team. I often think back on my childhood with great pleasure. ocukluumu sk, sk byk bir mutlulukla anarm.

think back on Yad etmek, anmak

walk out on

Terk etmek, bandan Her husband walked out on her and their three atmak children. Kocas onu ve ocuunu terk etti.

Intransitive (Geisiz) Phrasal Verbs

Aadaki phrasal verbs ler nesne almazlar. "Once you leave home, you can never really go back again." Evden bir kez ayrlrsan, bir daha asla geri dnemezsin. Fiil break down Anlam Bozulmak rnek That old Jeep had a tendency to break down just when I needed it the most. Eski cipim, ona en ihtiyacm olduu zamanda bozuldu. Popular songs seem to catch on in California first and then spread eastward. Popler arklar nce California da tutar daha sonra douya doru yaylr. Father promised that we would never come back to this horrible place. Babam, bu berbat yere bir daha dnmeyeceimize sz verdi. They tried to come in through the back door, but it was locked. Arka kapdan girmeyi denediler ama kap kilitliydi. He was hit on the head very hard, but after several minutes, he started to come to again. Kafasn ok kt arpt ama birka dakika sonra bilinci yerine gelmeye balad. The children promised to come over, but they never do. ocuklar ziyaret edeceklerine sz verdiler ama hi gelmiyorlar. We used to just drop by, but they were never home, so we stopped doing that.

catch on

Tutmak

come back

Geri dnmek

come in

Girmek

come to

uuru yerine gelmek

come over

Ziyaret etmek

drop by

Habersiz ziyaret etmek

139

Eskiden habersiz urardk ama onlar hi evde bulamazdk bu yzden artk gitmiyoruz. eat out Yemek iin darya kmak When we visited Paris, we loved eating out in the sidewalk cafes. Parise gittiimizde kaldrm kafelerinde yemek yemeye baylrdk. Uncle Heine didn't have much money, but he always seemed to get by without borrowing money from relatives. Heine amcann ok fazla paras yoktu ama o, akrabalarndan bor almadan da her zaman hayatn srdrrd. Grandmother tried to get up, but the couch was too low, and she couldn't make it on her own. "Bykannem ayaa kalkmaya alt ama kanepe ok alak olduu iin kendi bana kalkamad." It's hard to imagine that we will ever go back to Lithuania. Litvanyaya bir daha geri dnemeyeceimizi dnmek ok zor. He would finish one Dickens novel and then just go on to the next. Dickens romannn birini bitirir, hemen bir sonrakine devam ederdi. The cops heard all the noise and stopped to see what was going on. Polisler btn grlty duydu ve neler olduuna bakmak iin durdu. grow up keep away bymek Uzak durmak Charles grew up to be a lot like his father. Charles tpk babas gibi olmak iin byd. The judge warned the stalker to keep away from his victim's home. Yarg, suluyu kurbann evinden uzak durmas iin ikaz etti. He tried to keep on singing long after his voice was ruined. Sesini iyice kaybetmeye baladktan sonra bile ark sylemeye devam etmeye alt. pass out baylmak He had drunk too much; he passed out on the sidewalk outside the bar. yle ok imiti ki barn nndeki kaldrma dp bayld.

get by

Hayatn srdrmek

get up

kalkmak

go back

Geri dnmek

go on

Devam etmek

go on (2)

Olmak, meydana gelmek

keep on (with gerund)

Devam etmek

140

show off

Gsteri yapmak

Whenever he sat down at the piano, we knew he was going to show off. Piyanonun bana ne zaman otursa, gsteri yapacan bilirdik. Day after day, Efrain showed up for class twenty minutes late. (Efrain ard ardna derse yirmi dakika ge kalyordu.) I woke up when the rooster crowed. Horoz ttnde uyandm.

show up

Varmak, ortaya kmak Uyanmak

wake up

USED TO
Gemite alkanlk olarak yaplan olaylar ifade ederken kullanlr. Example; I used to run everyday when I was at university. (niversitedeyken her gn koardm.) Bu cmleyi syleyen kii gizli olarak u anda komadn da ifade etmektedir. Ayrca genelde used to yaps but ile gei yapar. I did not use to run. (Eskiden komazdm.)

141

Did you use to run? (Koarmydn?) Used to yapsnn olumlu ve sorusunda grld gibi did yardmc fiilinden faydalanlr. Yardmc fiil devreye girdiinden use eklinde birinci hale dner.(Simple Past Tense nin zelliklerinden hatrlaynz.) Geri bu tartma konusudur. used to modal olduu iin direk not alabilir diyenler de vardr ve bu kullanm informal olarak kullanlmaktadr. Ama gramer olarak used not to kullanm yanltr.Used to yapsnn soru ve olumsuzunda doru kullanm yukardaki gibidir. EXAMPLES She used to gamble, but now she dosent. (O kumar oynard ama imdi oynamaz.) Did you use to play football? (Futbol oynar mydn?) My father didnt use to watch T.V, but now he is always before the screen. (Babam T.V izlemezdi ama imdi daima ekrann nndedir.) MAY / MIGHT AS WELL: BARI..........SE Bu yap genelde might ile kullanlr. You might as well come tomorrow. (Bari yarn gelseydin.) I DARESAY (SANIRIM, GALIBA) I daresay you are right. (Sanrm haklsnz.) BE GOING TO Gelecek zaman ifade etmek iin kullanlan bir kalptr. Yakn gelecek diye de tanmlanr. En gzel ifadesi gelecee dair nceden planlanm veya yakn zamanda olmas kesin olan eylemleri ifade etmektir. I will write his composition. (Kompozisyonunu yazacam.) (nceden planlanmam.) I am going to write his composition. (Kompozisyonunu yazacam.) (nceden planlanm.) WAS / WERE GOING TO Gemite yaplmas dnlp yaplmam eylemleri ifade etmek iin kullanlr. Last night, we were going to visit you, but we had some guests. (Geen akam sizi ziyarete gelecektik ama misafirlerimiz vard.) NEED Need, dier modallardan farkl bir zellie sahip olduu iin en sona brakld ve dierlerinden ayr olarak veriliyor.

142

Need hem modal hem de esas fiil niteliinde olmak zere iki ayr kullanma sahiptir. Her iki durumda anlam hemen hemen ayndr. ihtiyacnda olmak, gereksinim duymak anlamna gelir. Eer modal olarak kullanlrsa daha nce sylenen modal zelliini de tamas gerekir. Esas fiil olarak kullanlrsa dier fiiller gibi ekime girer. Bu zelliklerden yola karak kullanmnn modal m yoksa esas fiil mi olduu anlalr. I need learn English. (ng. renmem gerekir veya ng. renmee ihtiyacm var.) Grld gibi need den sonra fiil birinci halde, ekilmemi ve baka bir modal yok. Bu zelliklere sahip olduu iin need burada modal olarak kullanlmtr. Ama need modal olarak pek olumlu yapda kullanlmaz. Genelde olumsuz yapda modal olarak kullanlr. I neednt go there. (Oraya gitmem gerekmez.) She neednt study such a lesson. (Byle bir dersi almas gerekmez.) Not: Need sadece modal olarak kullanldnda olumsuzluk eki olan not alr. Eer esas fiil olarak kullanlrsa not almaz, bu grevi yardmc fiil stlenir. NEED in Esas Fiil Olarak Kullanm I need to learn that. (unu renmeye ihtiyacm var veya unu renmem gerekir.) I need some money. (Biraz paraya ihtiyacm var.) I dont need anything. (Herhangi bir eye ihtiyacm yok.) She doesnt need anything. (Herhangi bir eye ihtiyac yok.) She doesnt need to resign. (stifa etmeye ihtiyac yok veya stifa etmesi gerekmez.) Needin yukardaki kullanmnda grld gibi modal zellii yoktur. Need ahsa gre ekilmi, sonrasnda mastar veya nesne alm. Ksacas bir esas fiil ilevine sahiptir. She didnt need to resign. (stifa etmesi gerekmedi.) Need in Simple Past kullanm, daha nce grdmz have to modalnn Simple Past kullanm ile ayn anlamdadr. Yani yukardaki cmleyi; She didnt have to resign (She had not to resign.) eklinde de yazabiliriz. Bu zelliklerden dolay didnt need = didnt have to diyebiliriz. Need esas fiil olarak tpk dier fiiller gibi tm zamanlar iin ekilebilir. He will need to apply for that. She neednt have studied. (Onun buna ba vurmas gerekecek.) (almas gerekmezdi veya almamas gerekirdi.)

143

She shouldnt have studied.

(!!

!!

!!

!!)

Yukardaki iki cmle arasnda anlam fark var ama ok nemli olmayan bir ayrntdr. Her iki cmle de almas gerekmezdi diye evrilebilir. *** Need modal olarak iki kullanma sahiptir. Present Modal ve Perfect Modal olmak zere. (Neednt ve Neednt Have V3 ) rnekler I needed to call off the match. (Ma iptal etmem gerekti.)

1.) V1 almam, mastar alm

2.) S. Pasta gre ekilmi 3.) Olumlu yapda kullanlm. Bu zelliklerden dolay modal deil; esas fiil olarak kullanlmtr. Call: seslenmek, telefon amak. Call off: iptal etmek. Syn Cancel Did they need to warn you? (Sizi uyarmalar gerekti mi?) (Esas fiil) They neednt spend so much energy on this project. (Bu projede bu kadar ok enerji harcamalarna gerek yoktur, (gerekmez).) (Present modal) Have you needed to confess everything? (Her eyi itiraf etmeniz gerekmi mi?) (esas fiil) Confess: itiraf etmek You neednt have spoken to me that way. (Benimle bu ekilde konuman gerekmezdi.) (modal) Speak to: Way: ...e ile konumak yol, biim, yntem, tarz

Not: Snavlarda, zellikle Needin Perfect Modal; eviri, e anlamn bulma gibi kilit noktalarda ok sorulur. She neednt study harder, because her marks are high. (Daha sk almasna gerek yoktur. nk notlar yksektir.) (Present modal) We dont need your help. (Yardmnza ihtiyacmz yoktur. (esas fiil.) You neednt have shouted at us; we are not deaf. (Bize barman gerekmezdi; sar deiliz.) (Perfect modal) She neednt have complained us. (Bizi ikayet etmesi gerekmezdi.) (Perfect modal.) ***Son iki cmle bize byle barmamalydn eklinde de evrilebilir. Dikkat edilirse bu eviri gemite yaplmas gerekli ama yaplmam eylemleri ifade etmek iin kullanlan

144

should + have V3 ve ought to + have V3 modallarnn olumsuz kullanm ile ayn anlamdadr. Bunu dile getirmesi gerekmezdi. (She neednt have expressed this.) (Perfect modal.) Yabanc dilimi deitirmem gerekmedi (I didnt need to change my foreign language) (esas fiil) Yarn gelmem gerekir mi? (Do I need to come tomorrow?) (esas fiil.) Yarn gelmem gerekmez mi? (Neednt I come tomorrow?) (Present modal.) Bir cmlede soru szc olduu zaman (where, what, who gibi) need kullanmyoruz. Gereklilik anlam veren should veya ought to kullanlr. bu zellik sadece need iin geerlidir.

TAG QUESTIONS
Kuyruka sorular demek olup, .........deil mi? diye Trkeye evrilir. Dier dillerde pek nemli bir ayrnt olmamasna ramen ngilizce boyutu nemli olan bir konudur. Tag Question, (TQ) cmle sonlarnda ......de / da, ........deil mi, tamam m gibi ifadelerdir. ngilizce de ne yazk ki TQ lar bir kelime ile yalnz yaplmyor. Yzlerce versiyonu olan ve belli bir sisteme gre alan bir konudur. Mant anlaldktan sonra aslnda pek de zor deil. KPDS nin fix sorusudur. Ya de, da veya deil mi den kesin bir soru gelir.

145

zellikle de, da dan kesinlikle soru gelir. Eer deil mi yi de sorarlarsa bu konudan iki soru gelmi olur. Bu nedenle iyi bilmek gerekir. 1.) ..........deil mi? Bu ifade ngilizcede belli bir manta gre alr. Kesinlikle ezberlemeden, bu mant yakalamak gerekir. imdi mantn anlamak iin uygulamalarn maddeler halinde grelim: a.) .......deil mi ifadesi yardmc fiil ile kurulur ve cmle olumlu ise TQ olumsuz; cmle olumlu ise TQ olumlu olur. He refused to participate in the meeting, didnt he? (O toplantya katlmay ret etti, deil mi?) She doesnt study, does she? (O almyor, deil mi?) Yardmc fiilin cmlede kullanlan tensenin yardmc fiili olduuna dikkat ediniz. Yani ngilizcede TQ n olutururken herhangi bir yardmc fiil deil de cmlemizin tensesinin yardmc fiilini kullanyoruz. b.) TQ larda daima ahs zamirleri kullanlr. The workers demand raise, dont they? (iler zam talep ederler, deil mi?) Dont the workers deil de dont they yazld. nk TQlarda daima ahs zamirleri kullanlr. Bu durumda cmledeki znenin zamirini tespit etmek nem kazanmaktadr. Ayrca znenin tekil oul oluu da nemlidir. Everybody was against the project, werent they? (Herkes projeye karyd deil mi?) Every, no trevlerinde fiil tekil ekilir. (nk bunlarn zamirleri belgisiz zamirlerdir ve belgisiz zamirlerin fiilleri tekil ekilir.) Ama zne oul olacandan TQn oluturulurken zamir olarak they kullanlr. they kullanm da yardmc fiili oul ister. Bu nedenle yukardaki cmlede werent they kullanld. Everything has to be taken into consideration, havent they? (Her ey gz nne alnmaldr, deil mi?) Take into consideration: gz nne almak

c.) Fiilin olumlu olumsuz tespiti de ok nemlidir. Baz cmlelerde olumsuzluk eki olan not olmad halde cmle olumsuzdur ve byle cmlelerin TQ olumlu olarak kurulur. No money was asked, was it? (Para istenmedi, deil mi?) They can hardly get on well, can they? (Onlar pek iyi geinemiyorlar, deil mi?)

146

Get on well: iyi geinmek d.) Bir bileik cmlede TQ temel cmlecie gre yaplr. Some of the members claimed that inflation would rise, didnt they? (yelerin bazlar enflasyonun ykseleceini iddia ettiler, deil mi?) He should have rung up as soon as he arrived there, shouldnt he? (Onun oraya varr varmaz telefon amas gerekirdi, deil mi?) Ring up: telefon amak Temel cmlecik eviride sona gelen cmleciktir. Bu nedenle TQ eviride sona gelen ykleme sorulur da diyebiliriz. e.) I think, I suppose, I believe, I guess (sanrm, galiba), I am afraid (korkarm) gibi giri cmlelerinde TQ bunlardan sonraki cmlecie sorulur. nk temel cmlecik bunlardan sonraki cmleciktir. I think, he will resign, wont he? (Sanrm o istifa edecek, deil mi?) I am afraid; the other team will not come, will it? (Korkarm dier takm gelmeyecek, deil mi?) Not: Yukardaki ifadelerin bulunduu cmlelerde iki cmlecikten herhangi birisi olumsuz ise TQ olumlu kurulur. nk birinin olumsuzluu dierini de etkiliyor. I dont think, they will accept the offer, will they? (Sanmyorum, onlar neriyi kabul edecekler, deil mi?) Giri cmlesi olan I dont think olumsuz olduu iin TQ olumlu kuruldu. nk yukardaki cmle ayn zamanda yledir: I think, they wont accept the offer, will they? (Sanrm, onlar neriyi kabul etmeyecekler, deil mi?) f.) TQlarda yardmc fiil ile olumsuzluk eki not mutlaka kontraktl yazlr. The money is everything, isnt it? (Para her eydir, deil mi?) Yani is not it? eklinde yazlamaz. g.) Birinci tekil ahsta f maddesinin kuralndan dolay TQ, arent I? eklinde kurulur. I am right, arent I? (Ben haklym, deil mi?) Normalde bu cmlenin TQ amnt I eklinde olmalyd. Ama am yardmc fiili ile not olumsuzluk eki amnt eklinde ksaltlamadndan alternatifi olan are yardmc fiiline gidilmitir. Eer cmle olumsuz ise byle bir sknt yoktur. TQ am I eklinde kurulur. I am not upright, am I? (Haksz deilim, deil mi?) h.) Emir cmlelerinde will yardmc fiili ile TQ kurulur. Dont go outside, will you?

147

Let iin de benzer bir durum vardr. TQ kurulurken shallden faydalanlr. Lets go shopping, shall we? Emir cmlelerinde TQ tamam m? anlamndadr. Bu nedenle olumlu olumsuz; olumsuz olumlu durumu yoktur. Yani cmle olumlu iken TQ olumlu; cmle olumsuz iken TQ olumsuzdur. 2.) nclusion (Dahil Etme) .......de, da anlamndadr. Bu yapdan soru gelme ihtimali daha yksektir. ngilizcede bunu salayan ok sayda kelime vardr. Trkedeki yarg ister olumlu olsun ister olumsuz olsun dahil etme ayn ekilde ......de, da ile yaplr. ngilizcede byle deildir. Dahil etmeyi salayan bir ok kelime vardr. fadenin olumlu olumsuz oluuna gre deiik kelimeler kullanlr. imdi bir tablo halinde bunu verelim. Olumlu So Too / Also Olumsuz Neither / Nor Either (Sonralarndaki cmlecik devriktir.) (Sonralarndaki cmlecik dzgndr.)

He can speak German fluently; so can I. (O Almancay akc bir ekilde konuur; ben de.) He can speak German fluently; I can too. (O Almancay akc bir ekilde konuur; ben de.) He can speak German fluently; I can also. (O Almancay akc bir ekilde konuur; ben de.) Grld gibi her kullanm da ayn anlamdadr. Bu konuda unlara dikkat etmemiz gerekir: Yargnn olumlu olumsuz tespiti. Eer olumlu ise so, too, also dan birini seeriz. Eer so semisek sonras devrik olmak zorundadr. Bu, bala anlamndaki so (bu nedenle) ile karkl nlemek iindir. Eer too veya also semisek sonralar dzgn bir cmleciktir. Eer yarg olumsuz ise ve neither veya nor semisek sonralarndaki cmlecii devrik yaparz; eer either semisek sonras dzgn bir cmleciktir. Eitherda olumsuzluk anlamn katan n olmad iin sonrasndaki cmlecikte yardmc fiil ile birlikte olumsuzluk not eklenerek olumsuz olarak yazlr.

They dont like Turkish coffee; neither do I. (O Trk kahvesini sevmez; ben de.) They dont like Turkish coffee; nor do I. (O Trk kahvesini sevmez; ben de.) They dont like Turkish coffee; I dont either. (O Trk kahvesini sevmez; ben de.) Grld gibi her de ayn anlamdadr. Sorusu:

148

Either Neither (veya dierlerini) cmlede bo brakarak sorarlar. .....de, da anlamn veren yapnn hepsini bo brakarak sorarlar. Bu daha zordur.

Tunik tahmini: Soru olumludan gelecek. (Kasm Mays snavlar ters mantkla iledii iin bu tahminde bulunuyor.) He tried to estimate the likely effects of the new millennium at the meeting and, .................. a) neither did I b) I didnt either c) So do I d) so did I e) I did so

KPDSde sorusu bu ekilde gelir. lk aramamz gereken cmlenin olumlu olumsuz oluudur. Yukardaki cmle olumlu olduu iin a ve b klarn eliyoruz. kinci bakmamz gereken cmlenin fiilidir ki Simple Past olduu iin yardmc fiilimiz did olmaldr. c kk da elendi. So kullanmnn sonrasnda devrik istediini de bilirsek cevap (d) kendiliinden kyor. Grld gibi cmleyi anlamaya bile gerek olmadan soruyu zebiliyoruz. He has never been to the US and, ...................................... a) neither I have b) I have either c) so have I d) so do I e) nor have I

Yukardaki aklamann ayns bu soruya da uygulanrsa cevabn (e) olduu rahatlkla grlecektir. Other Baka, dier anlamlarna gelen bu kelime kartrld ve KPDS iin nemli bir uygulama olduu iin ayr olarak deiniliyor. Other (trevleri ile birlikte) sfat olarak ve zamir olarak olmak zere iki kullanm vardr. Sfat Olarak: Daha nceki bilgilerimizden biliyoruz ki sfatlar isimler ile kullanlrlar ve deimez szcklerdir. Yani oul (s alarak) olmazlar. rnein zengin adam derken rich man; zengin adamlar derken rich men deriz. kincisinde ifade oul olmasna ramen sfat deimedi. Sfat olarak kullanmnda eer nnde the belirtili tantc yoksa baka anlamndadr. nk bahsedilen belli deildir. Eer the varsa dier anlamndadr. nk sz edilen bellidir.

Other student: Another student: Other students:

baka renci baka bir renci baka renciler

The other student: dier renci The other students: dier renciler Zamir Olarak: Other bu kullanm ile s alabilir. Ama belgisiz tantc alamaz. nk belgisiz tantclar isimler ile beraber kullanlrlar. Zamir formunda thel ve thesz; sli ve ssiz yaps sorulabilir. Cmlenin anlamna gre hangisinin olaca tahmin edilmelidir.

149

Other: The other:

baka dier

Others:

bakalar

The others: dierleri Each Other - One Another

Birbirleri ile anlamndadrlar. Each other: One others: ikiden fazla nesne iin kullanlr ki nesne iin kullanlr

Aralarnda yukardaki nans olmasna ramen bugnk kullanmda bu fark ortadan kalkmtr. Eer bir soruda bunlardan biri cevap ise klarda dieri kesinlikle yoktur. Bu nedenle ikisi eanlaml olarak kabul edilebilirler.

IMPERATVE
Emir kipi demektir. Trkede emir tm ahslara verilebilir. ngilizcede byle deildir. ngilizce mantna gre emir sadece kardakine verilir. Dier ahslara emir verilmez. Olumlu I speak. (Konuurum.) You speak. He speaks She speaks. We speak. You speak. They speak. Olumsuz I dont speak. (Konumam.) You dont speak. He doesnt speak. She doesnt speak. We dont speak. You dont speak. They dont speak.

150

ngilizcede emir yaps Simple Present Tense ile kurulur ve sadece kardakine verilir. Bu da sen ve siz olmak zere iki kiidir. ngilizcede Simple Present Tensede zne sylenmedii zaman emir kipi oluturulmu olunur. Emir kipinin mastar yapsndaki to nun atlarak oluturulduunu savunanlar da vardr. Ama bu aklama sadece olumlu emir yaps iin geerlidir. Olumsuz emir yaps iin geerli deildir. Bu yzden ngilizcede emir kipinin Simple Present Tenseden geldii aklamas dorudur. Speak slowly. (Yava konu.) Dont speak loudly. (Yksek sesle konuma.) Sen ve siz iin emir yaps bu ekilde oluturulur. Peki dier ahslar iin emir yaps acaba nasldr??? Dier ahslar iin emir yaps izin vermek anlamna gelen let fiilinden faydalanlarak oluturulur. Let us speak. (Konualm.) Dier ahslar iin de emir kipi oluturulurken aslnda yine Simple Present Tenseden faydalanlr. Normalde yukardaki cmlede yazlmam bir you vardr. zin ver konualmanlamna gelir. you atlarak we iin emir kipi oluturulmutur. Bunu Trkeye uygun ekilde konualm diye eviriyoruz. Emir verilecek subject pronouns lar Verbden sonra geleceklerinden object pronouns lar konumuna geerler ve gideyim, gitsin, gidelim, gitsinler anlamnda emir yapsna girerler.

Olumlu Let me speak. (konuaym.) Let him/her speak. (konusun.) Let us speak. (konualm.) Let them speak. (konusunlar)

Olumsuz Dont let me watch. (seyretmeyeyim.) Doesnt let him/her watch. (seyretmesin.) Dont let us watch. (seyretmeyelim.) Dont let them watch. (seyretmesinler.)

Normalde let ten nce you var ve yazlmayarak dier ahslar iin emir kipi oluturulmu demitik. Olumsuzunu yazarken de ayn mantkla let ten nce you var, atlm ve sonrasnda olumsuzluk (Do not) eklenerek dier ahslar iin olumsuz emir kipi oluturulmu olunur. Emir kipinin soru formunu oluturmak iin de shall den faydalanlr. Soru Shall I answer the phone? (telefona cevap vereyim mi?) Shall he come in? (....gelsin mi?)

151

Shall we go out? (........kalm m?) Shall they be here? (burada olsunlar m.?) Olumsuz Soru Shall I not answer the phone? (telefona cevap vermeyeyim mi?) Shall he not come in? (....gelmesin mi?) Shall we not go out? (........kmayalm m?) Shall they not be here? (burada olmasnlar m.?) ***Not: Emir kipinin oluturulmas ksaca yukardaki gibidir. Birka fiil zerinde emir kipinin olumlu, olumsuz, soru ve olumsuz soru yapsn tm ahslar iin yazarak almak daha verimli olacaktr. Let ve Help Bu iki fiilin causative olup olmadklar tartma konusudur. Sonralarnda V1 geldii iin causative olarak dnlrler. My mother doesnt let me go out. (Annem dar kmama izin vermez.) Let i causative olarak dnenler bu cmleyi Annem beni dar kartmaz. diye evirirler. Aslnda nceki eviri daha dorudur. Help iin de ayn aklama geerlidir.

Our teacher helped me improve English. (retmenimiz ngilizceyi gelitirmeme yardm etti.)

MODALS
Modal, Kiplik demektir. Modal lar yardmc fiil sisteminden yararlanan ancak farkl fonksiyona sahip kalplardr. EXAMPLES I dont walk. (Yrmem.) I can walk. (Yryebilirim.) Yardmc fiiller, anlamlarn ykleme katmazlar. Ama Modallar anlamlarn ykleme katarlar. Modal'larn aada aklamal olarak verilmitir. Can: ...e bilmek: g, yetenek I can walk 20 miles. (Yirmi kilometre yryebilirim) May: ...ebilmek: olas, tahmin He may come tonight. (O bu gece gelebilir.)

152

 Be able to: ...e bilmek: Can e eittir. I am able to jump 30 cm. (30 cm zplayabilirim.) Must: ...meli, ...mal: Mustta zorunluluk syleyen kiiyle ilgilidir. Dardan herhangi bir bask yoktur.) I must sleep early. (Erken yatmalym.) (Bu rnekte kii erken yatmas gerektiini dnmektedir ve kendi karardr.) Have to: zorunda olmak. Zorunluluk var. Bu modal'daki zorunluluk dardan bir gcn etkisiyle oluur. Herhangi bir kural, kanun veya d etken nedeniyle bir ey yapmak zorunda olduumuzda bu modal' kullanrz. I have to wear uniform at school. (Okulda niforma giymek zorundaym) (Okulun kural) Should: gerekir. Her ikisi de tavsiye neri anlamnda kullanlr. "Ought to" ile arasnda ok az bir nans fark vardr, ayn anlamda kullanlabilirler. You should see a doctor. (Bir doktora gitmelisin) (Gitmeni tavsiye ediyorum.) Ought to: gerekir. You ought to see a doctor. (Yukardaki rnekle arasnda fark yoktur.) Modal larn Kullanm 1.) Modal lar ekimsizdir. Yani ahslara gre deimezler. 2.) Modallar daima V1 ile kullanlrlar. 3.) ki model kesinlikle yan yana kullanlmaz.

EXAMPLES They can finish the game on time. (Onlar oyunu zamannda tamamlayabilirler.)(G, yetenek) He may go abroad next year. (O nmzdeki yl yurt dna gidebilir.) (Tahmin) I may go. (Gidebilirim) (tahmin) I may not go. (Gitmeyebilirim) (tahmin) I can go. (Gidebilirim) (g, yetenek) I can not go. (Gidemem) (g, yetenek) We are able to produce more goods. (Daha fazla mal retebiliriz.) (G, yetenek) You must wait for us until 5 oclock. (5 e kadar bizi beklemelisin.) (Zorunluluk syleyenden ) You have to brush your teeth three times a day. (Gnde defa dilerini fralamalsn.) (Zorunluluk dardan)

153

You should do your homework. (devini yapmalsn.) (Nasihat var.) Not: Eer herhangi bir modal, yukarda belirtilen zellie uymazsa veya kullanmnda bu zellikler eksikse o zaman semi modal olur. Be able to ve Have to gibi. rneklerde de grlecei gibi bunlar ekime de girer; baka modallar ile de kullanlabilirler. He must be able to resign. (O istifa edebilmelidir.) The minister must be able to confess everything. (Bakan her eyi itiraf edebilmelidir.) Confess: itiraf etmek. Not: Grld gibi iki modal bir arada kullanldnda nce tam modal sonra semi modal yazlr. eviri yaparken de nce semi modaln anlam sylenir. A child should be able to walk when he is 7 month. (Bir ocuk, 7 aylk olduunda yryebilmesi gerekir.) He may have to resign upon corruption. (O istifa etmek zorunda kalabilir.) A teacher must be able to travel. (Bir retmen seyahat edebilmelidir.) We may have to give up the project. (Projeden vazgemek zorunda kalabiliriz.) We must be able to see him tomorrow. (Onu yarn grebilmeliyiz.) He may have to explain the events. (O olaylar aklamak zorunda kalabilir.)

Present Can May Be able to Must Have to Should Ought to

Past Could Might was / were able to -------Had to ---------------

Future --------------Will be able to -------Will have to ---------------

Future formu olmayan modallarn present formu future anlamnda Trke de olduu gibi kullanlrlar. Modal larn Past ve Future Kullanmlarnn zel Anlamlar Could Was / Were able to Kullanm

154

Could: (...e biliyordu.) gemite yaplm srekli olaylar iin kullanlr ve iinde bir yor anlam gizlidir.(Could not ile Couldnt kullanmlarnn anlamlar birbirinden farkldr. Bunlar sonraki derslerimizde reneceiz. Yaz dilinde ksaltma yapmak uygun deildir.) Was / Were able to: (...e bildi) gemite yaplm bir tek olay iin kullanlr. We could see each other. (Biz birbirimizi grebiliyorduk.) Each other: each = her bir, other = dieri. Each other: her bir dieri = birbiri He could put aside some money when he was young. (O genken biraz para bir tarafa koyabiliyordu.) We were able to see each other. (Biz birbirimizi grebildik.) He was able to recognize the corpse. (Cesedi tehis edebildi.) Recognize: tanmak, tehis etmek Corpse: ceset

I was able to attain my goal. (Ben amacma ulaabildim.) Goal: To attain: ama ...e ulamak

Attain kelimesinin kk olan tain KPDS iin hayati nem arz eden bir szcktr. Asl Latince olup, tenere dir. Tutmak anlamna gelir. Tainden ngilizcede baz kelimeler tretilmitir. imdi bunlar renelim. Maintain: Main, Latincedeki manodan kken alr. Mano el anlamndadr. Dolaysyla Maintain elde tutmak, muhafaza etmek anlamna gelir. E anlamllar aadadr. Sustain Continue Preserve Contain: etmek Con = beraber, Tain = tutmak. Contain, beraber tutmak = iermek, ihtiva

Retain: Re = tekrar, yeniden. Retain, yeniden tutmak = ....e tutmak (soyut anlamda, hafzada tutmak) Detain: Pertain: Obtain: Attain: gz altnda tutmak. Per = iin, Pertain, ...iin tutmak = ilgili olmak. elde etmek, salamak. ...e ulamak.

155

Ama kelimelerini de renecek olursak; Goal, Aim, Purpose, End, Objective, Intention, Motive: ama Mightn Kullanm He might go home. (O eve gidebilirdi.) Gidebilirdi ama gitmemi anlamn verir. Mayn Past ifadesi Might, gemite zayf bir ihtimali belirtmek iin kullanlr. Yani may kullanmna gre ihtimal daha zayftr. Fazla yaygn bir kullanm yoktur. Yan cmlecii olan ifadelerde zaman uyumunu salamak asndan might kullanmna gidilir. Must Mustn Past formu olmad iin gemite zorunluluktan dolay yaplan bir eylemin zorunluluunun syleyenden veya dardan kaynaklanmas nemli deildir. Yani gemite yaplan bir eylem iin zorunluluk ayrm ve bundan dolay ngilizcede farkl bir kullanm yoktur. Had to: ...gerekti Gerekti anlamna gelir. lerdeki konularla karmamas iin bunun iyi renilmesi gerekir. Gemite bir zorunluluktan dolay yaplmas gereken ve yaplm eylemleri ifade etmek kullanlr. He had to sell his house. (O nun evini satmas gerekti.) Borcu vard veya komular iyi deildi vs. Ama bir zorunluluktan dolay evini satmas gerekliymi ve evini satm. Bu cmleyi ....gerekiyordu diye eviremeyiz. nk evi satma eylemi olmu bitmi bir eylemdir. The Government had to punish the responsible. (Hkmet, sorumlular cezalandrmak zorunda kald.) Punish: Responsible: Responsible for: Responsibility: cezalandrmak sorumlu ...den sorumlu sorumluluk

He had to give up scheme. (Onun projeden vazgemesi gerekti.) Scheme: ema, proje Had to yapsn olumsuz yapmak iin iki yol vardr. kisi de ayn anlama gelir. Bu yapda olumsuzluk gerektiinde ikisinden biri kullanlabilir. 1.) He had not to give up the scheme. (Projeden vazgemesi gerekmedi.) ( !! !! !!)

2.) He didnt have to give up the scheme.

156

We didnt have accept their sanction. (Onlarn yatrmlarn kabul etmemiz gerekmedi.) We had not accepted their sanction. (Onlarn yatrmlarn kabul etmemiz gerekmedi.) Sanction: Accept: yatrm kabul etmek Will Be Able To Kullanm ....e bilecek anlamndadr. ngilizcede, normalde be able to present kullanm bir Future anlam da iermektedir. Bu zellik Trkede de byledir. Bu nedenle ...e bilecek anlamna gelen wiil be able to ifadesi gelecekte yaplabilecek her durum iin kullanlmaz ve zel bir kullanm ekli vardr. Yani will be able to gelecekte ilk defa yaplacak eylemleri ifade etmede kullanlr. After a few lessons, I will be able to drive a car. (Birka dersten sonra araba kullanabileceim.) Bu cmleden, daha nce araba kullanmasn bilmediim, dolaysyla hi kullanmadm, aldm derslerden sonra ilk defa araba kullanabileceim anlalr. Will Have To Gerekecek anlamndadr. Sade ve zor olmayan bir kullanm vardr. Next week, the Cabinet will have to fix salary rise. (Hkmetin, gelecek hafta maa artlarn saptamas gerekecek.) He will have to come. (O gelmek zorunda kalacak.) Fix: tespit etmek, saptamak. Salary: maa PERFECT MODALS Adndan da anlalaca gibi bu balk altnda modallarn perfect kullanmn greceiz. Bu yap, modallara present perfect yani have + V3 eklenerek kurulur ve daha sonraki derslerimizde de detayl olarak greceimiz gibi bu yaplar Unreal yaplardr. Modallar ile ilgili olarak daha nce anlatlanlar KPDS de sorulmayan detaylard. Ama hem Perfect Modals konusuna hazrlk hem de temel modal bilgileri anlamnda iyi renilmelidir. KPDS snavnda modal konusundan asl olarak Perfect Modals yaplarndan soru gelmektedir. Anlama, boluk doldurma ve dierleri gibi konularda da Perfect Modals tan soru gelebilir. Bu konu, hem kark hem de KPDS iin nemli olmas nedeni ile dikkatle allmal ve iyi renilmelidir. Ayrca baka kaynaklarda ok kark bir ekilde anlatld iin kursta konu bittikten sonra baka kaynaklardan baklmaldr. Must Have to Should Ought to + Have + V3 = Perfect Modals (Unreal Yaplardr.) Rise: ykseli, art, zam.

157

Perfect Modals kullanmlarnda Must + Have V3 ifadesi dierlerinden ayrlarak farkl anlam yklenmitir. Must + Have V3 Must + Have V3, ....m olmal anlamna gelir. Bu yap gemie ynelik gl bir tahmin iin kullanlr. rnein, biri girdii snavdan sonra neeli grldnde snav iyi gemi olmal deriz. Burada gemie ynelik gl bir tahmin yapyoruz. Bizi bu gl tahmine gtren delil de snavdan kann neeli olmasdr. Dar karsnz yerler nemli, akam yamur yam olmal dersiniz. Yine iyi derecede ngilizce konuan biri iin ngilterede renim grm olmal deriz. rnekler oaltlabilir. nemli olan Must + Have V3 n gemie ynelik gl tahminlerde kullanldn bilmektir. The roads are wet; it must have rained last night. (Yollar nemli, dn gece yamur yam olmal.) She speaks German fluently; she must have studied in Germany. (O Almancay akc bir ekilde konuuyor, Almanyada renim grm olmal.) Have to + Have V3 = Should + Have V3 = Ought to + Have V3 ...m olmalyd veya gerekirdi anlamndadr. Her kullanm da ayn anlamdadr. Gemite yaplmas gerekli ama yaplmam olan eylemler iin kullanlr. rnein, biri snava iyi hazrlanm ama snav geememi. Bu durumda gemi olmalyd deriz. ngilizcede bunu sylemek iin yukardaki yapdan birini kullanrz. En sk kullanlan Should + Have V3 yapsdr. Yukardaki aklamada da getii gibi, ....m olmalyd veya gerekirdi diye bu yaplar eviriyoruz. Yani gemite olmas gerekli fakat olmam eylemleri bu ekilde ifade ediyoruz. Bu yaplarn gerekirdi anlam ile daha nce rendiimiz Had to = Gerekti anlam karklk yaratyor. Had to = Gerekti ifadesi ise, gemite yaplmas gerekli ve yaplm olan eylemler iin kullanlr. Yani gerekirdi ifadesi ile gerekti ifadesini kartrmamak gerekir. Bu nedenle KPDS iin ok nemli olan bu konuyu dikkatle almak ve iyi renmek gerekir. The Government should have taken the necessary steps. (Hkmet gerekli nlemleri alm olmalyd) Step: adm, nlem. He study hard; he should have passed exam. (O sk alr; snav gemi olmalyd.) It is too late. My father should have called up so far. (ok ge oldu. Babam imdiye kadar aram olmalyd.) You shouldnt have shouted at me. (Bana barman gerekmezdi.) The Government should have punished the responsibles. (Hkmet, sorumlular cezalandrmalyd.) We ought to have warned them. (Onlar uyarmamz gerekirdi.) We had to warn them. (onlar uyarmamz gerekti.) Could + Have V3

158

...m olabilirdi veya ....e bilirdi anlamndadr. G, yetenek anlamnda, gemite yaplabilecek ama yaplmam eylemleri ifadede kullanlr. Our Government could have improved our standarts. (Hkmetimiz, standartlarmz gelitirebilirdi.) improve: gelitirmek, iyiletirmek Bu cmleden, Hkmetin standartlar gelitirme gcne sahip olduunu fakat bu gelitirmeyi yapmadn anlyoruz. They could have caused a crisis of confidence. (Bir gven krizine yol aabilirlerdi.) Confidence: gven Cause: ... e sebep olmak Might + Have V3 ...m olabilirdi veya ....e bilirdi anlamndadr. Fakat burada ihtimal anlam vardr. Aslnda gemi bir olayn olasl olamaz ama Might + Have V3 kullanm genelde gemite tehlike arz eden durumlarda kullanlr. Bu kullanm daha sonra Unreal yaplarda detayl incelenecektir. She might have fallen down. (O debilirdi.) She might have killed her husband by mistake. (Yanllkla kocasn ldrebilirdi.) Mistake: yanllk, hata Kill: ldrmek

Bylece Modal olarak temel kullanmlar grm olduk. Grdmz bu temel kullanmlarn dnda geni bir ekilde modal kullanm varyasyonlar da vardr. Ana kullanmlar rendikten sonra karlaacamz bu varyasyonlar da zebiliriz. rnein: He was ill this morning. He may have gone home. (O bu sabah hastayd. Eve gitmi olabilir.) ...m olabilir yaps daima olaslk bildirdiinden bu yapda May + Have V3 yapsnda Can kullanlamaz. Yani Can + Have V3 eklinde bir kullanm ngilizce de yoktur. Ama olumsuz ve soru yaps vardr. Such a man cant have done that. (Byle bir adam bunu yapm olamaz.) rnek Model Cmleleri He may have been waiting for us. (O bizim iin beklemekte olabilir.) He may have resigned. (O istifa etmi olabilir.) They must be studying now. (Onlar alyor olmal.)

159

She must have been developing a new method. (O yeni bir metot gelitirmekte olmal.) He was able to see his boss. (O patronunu grebildi.) He has been able to see his boss. (O patronunu grebilmi.) He had been able to see his boss. (O patronunu grebilmiti.) The two sides could have resolved the dispute. (ki taraf anlamazl zebilirlerdi.) Unreal yap olduu iin cmle olumlu grlmesine karn olumsuz anlamdadr. Resolve: Solve: Settle zmek (bir problemi, bir sorunu...) zmek (kimyasal anlamda) halletmek

Bu cmlede, KPDS iin hayati nemde olan pute kelimesinin kk ve trevlerini renecek olursak: Pute, Latince kkenli bir kelime olup, Putare den gelir. Putare hesaplamak, dnmek anlamndadr. Genelde bu kelime kknn anlamna gre trevleri evrilir. Dispute: dis = olumsuzluk, pute = dnmek, Dispute = anlamazlk, tartma Compute: com = beraber, Compute = beraber dnmek, Computer: Bilgisayar. Repute: tekrar dnlen, n, hret. Impute: sulamak, itham etmek I should have turned down their proposal. (nerilerini ret etmi olmalydm.) She has to have sold her car. (O arabasn satm olmalyd.) They ought to have submitted their report. (Onlar raporlarn sunmu olmalydlar.) Submitter: sunmak We had to sell all our properties. (Tm mallarmz satmamz gerekti.) Property: mal, mlk, eya. People shouldnt have exalted the statue of computers. (nsanlarn bilgisayar statsn yceltmeleri gerekmezdi.) Exalt: ykseltmek, vmek, yceltmek. He shouldnt have revealed my secret. (Srlarm aa karmas gerekmezdi; ....karmamalyd.)

160

Reveal: aa karmak, gstermek, aklamak You oughtnt to have said all these to him. (Bunlarn tmn ona sylemen gerekmezdi.) We had to discharge this patient. (Hastay taburcu etmek zorunda kaldk.) Discharge: taburcu etmek. We must have seen him. (Onu grm olmalyz.) ****Can ile olumlu perfect modal yaplamaz. Can + Have V3 yaps yoktur. Yani; He can have said this eklinde bir cmle kuramayz. Ama olumsuz yapda olabilir. Cant + Have V3 eklinde cmle kurulabilir. rnek verecek olursak; She cant have killed her friend. (O arkadan ldrm olamaz.) They should have considered hte offer. (neriyi dnm olmalydlar.) He must have gone. (O eve gitmi olmal.) He may not have brought it. (Onu alm olmayabilir.) She may not have passed the exam. (O snav gemi olmayabilir.) He is able to realize his goal. (O amacn gerekletirebilir.) He was able to realize his goal. (O amacn gerekletirebildi.) He had been able to realize his goal. (O amacn gerekletirebilmiti.) We could have passed the exam. (Snav gemi olabilirdik.) We might have had an accident. (Kaza yapm olabilirdik. Ya kaza yapsaydk olarak da evrilebilir.) We could have learnt English in England. (ngilizceyi ngilterede renmi olabilirdik.) . We could not have sold our house. (Evimizi satmam olabilirdik) You might have broken your leg. (Sen ayan krm olabilirdin.) He had to reject salary rise. (Maa artn ret etmesi gerekti.) Ject: atmak, frlatmak anlamndadr. Latince kkenli olup, ngilizceye ject, Franszcaya jet olarak gemitir. Trkede, Franszcadan geldii iin jet(uak) olarak kullanlr. KPDS iin nemli bir kelimedir. Trevleri ile birlikte ok iyi bilinmesi gerekir. Inject: in = iine, ject = atmak, nject = iine atmak, enjekte etmek, ine yapmak

161

Reject: Re = yeniden, Reject = yeniden atmak, ret etmek Eject: darya doru atmak. (teyplerde vardr.) Object...e atmak, itiraz etmek, kar kmak. Project: Pro = ileriye, ...nn yerine, Project = ...nn yerine atmak, tasarlamak. The committee members could have given more concession. (Komite yeleri daha fazla dn verebilirlerdi.) ***Concession: taviz, dn, ayrcalk. KPDS de ok geiyor. yi bilinmeli. He ought to have provided us with more accurate data. (Bize daha doru bilgiler salam olmalyd.) Provide: temin etmek, salamak. nemli bir kelime ve KPDS de de sorulmu nemli bir zellii var. Eer provide, sonrasnda salanan nesne belli ise, with ile gei yapar. Yukardaki cmlede salanan ey daha doru bilgidir. Yani nesne belli olduu iin with ile gei yapmtr. Provision: Accurate: Accuracy: Accurately: hazrlk doru. cure = tedavi den kken alr. doruluk doru bir ekilde

Inaccurate: yanl Inaccuracy: yanllk Inaccurately: yanl bir ekilde Data: veri. Latince asl Datumdur. Latincede sonu m ile biten kelimeler ngilizceye geince a ile sonulanrlar. The Government must have overcome the economic recession in Irak. (Hkmet, Irakta ekonomik durgunluun stesinden gelmi olmal.) Recession: (ekonomik) durgunluk. Cocession ve Recession kelimeleri her bir KPDS snavnda en az 20-30 defa geer. Bu nedenle ok iyi bilinmesi gerekir. Overcome: stesinden gelmek Dier Modallar Had better: ...se iyi olur We had better get up early. (Erken kalksak daha iyi olur.) Would rather / sooner: yelemek, tercih etmek

162

I would rather die than do it. (Onu yapmaktansa lmeyi tercih ederim.) Die: lmek Dead: l Death: lm

We would sooner sell than rent it. (Kiralamaktansa almay tercih ederim.) Not: Eer would rather / sooner formundan sonra bir cmlecik gelirse, bu cmleciin zaman mutlaka Simple Past tr. Bu zellik ok nemlidir ve KPDS de sorulmu. I would rather (that) you remained at home. (Evde kalman tercih ederim.) I would sooner (that) you remained at home. (Evde kalman tercih ederim.) would rather / sooner formunun ilk kullanmnda, modal olduu iin hemen sonrasnda V1 geliyordu. Burada ise, sonrasnda that ile gei yapm ve znesi olan bir cmlecik gelmektedir. Bu cmleciin zaman mutlaka Simple Past olmak zorundadr. Kark bir konu olduu iin mant daha sonra aklanacaktr. Remain: kalmak

ACTIVE PASSIVE
Etken Edilgen anlamndadr. Bir cmlenin Active kullanmnda yklemi yapan bellidir ve buna zne denir. Yine burada nesne ykleme maruz kalyor. Passive kullanmnda ise zne yklemden etkileniyor. Daha nceki derslerimizden znenin cmlede ekilmi fiilden nce geldiini, bu pozisyonda kullanlan pronounslarn da Subject Ppronouns olduklarn biliyoruz. Bir cmlede nesnenin de ekilmi fiilden sonra geldiini, bu pozisyonda kullanlan pronounslarn da Object Pronouns olduklarn biliyoruz. Passive formlar iyi bilmek iin Subject ve Object Pronouns lara hakim olmak gerekir. Active: I saw him. (Ben onu grdm.) Passive: He was seen by me. (O benim tarafmdan grld.) rnekten de grlebilecei gibi active bir cmlenin nesnesi pasif cmlenin znesi konumuna geiyor. Burada nesne durumlar hakknda baz bilgiler vermek gerekiyor. Baz fiiller yklem olduklarnda nesne alrlar. Byle fiillere geili fiiller denir. Nesne almayan fiillere de geisiz fiiller denir. Geisiz fiillerin olduu cmlelerde ykleme maruz kalmayan bir nesne olmad iin dolaysyla byle cmlelerin passive formu da yoktur.

163

Active Infinitive To speak To write To give up

Passive Infinitive To be spoken To be written To be given up

Active Infinitivein Passive formu % 99 yukardaki gibidir. Get ve Become nin de kullanld Passive form vardr. Bunu da daha sonra reneceiz. ngilizcede btn active zaman ve modallarn passive formu vardr. Bunlar tek tek renmek yerine yap olarak sistemlerinin nasl altn ve en nemlilerini reneceiz. Bunlar iyi bir ekilde rendikten sonra dierlerini de ok iyi almak gerekir. Activei Passivee evirirken sadece yardmc fiil zerinde deiiklik yaplr. Temel fiil de V3 eklinde yazlr. to write to be written gibi.
S. Present: He writes a letter. S. Past: He wrote a letter. S. Future: He will write a letter. Pr. Perfect: He has written a letter. Past Perfect: He had written a letter. A letter is written by him. (Bir mektup onun tarafndan yazlr) A letter was written by him. (...........yazld.) A letter will be written by him. (................yazlacak.) A letter has been written by him. (............yazlm.) A letter had been written by him. (............yazlmt.)

Passive form oluturulurken be + V3 kullanlyordu. Bunlarn en nemlileri yukarda verilen be rnekteki zamanlar ile uygulamasdr. Bunlara ok iyi hakim olunmaldr. Dierleri de renilse iyi olur. Present Cont.: He is writing a letter. A letter is benign written by him.(..............yazlyor.) Past Cont: He was writing a letter. A letter was being written by him. (...yazlyordu.) Future Cont.: He will be writing a letter. A letter will be benign written by him. (...yazlyor olacak.) Present Perfect Cont.: He has been waiting a letter. A letter has been benign written by him. (...yazlmaktadr.) Past Perfect Cont.: He had been waiting a letter. A letter had been benign written by him. (...yazlmaktayd.) Future Perfect Cont.: He will have been waiting a letter. A letter will have been benign written by him. (...yazlmakta olacak.) Burada nemli olan bir cmledeki pasiflii grp, onu yorumlayabilmektir. eer be fiilinden sonra V3 varsa bu cmle pasif bir cmledir diyoruz. Baka bir deile, be fiilinden sonraki temel fiil ing almamsa bu cmle pasif bir cmledir diyoruz. nk ngilizcede be fiilinden sonra ya ingli bir fiil veya V3l bir fiil gelir. bu iki kullanm birbirinin alternatifidir. He is known by everyone in the area. (O blgedeki herkes tarafndan tannr veya tannyor.) He was found guilty by the jury. (O jri tarafndan sulu bulundu.) Over the last months, this book has been sold very well. (Geen aylarda bu kitap ok iyi satlm.) The robbers had been followed by the police. (Soyguncular polis tarafndan takip edildi.)

164

He will be appointed as the new chairman. (Yeni bir bakan olarak atanacak.) As: gibi, olarak,...ok deiik anlamlar vardr. gibi anlamnda edat olarak kullanlabilmesi iin sonrasnda bir edat olmaldr. ki Nesneli Cmlelerde Passive Form Bu durumda nesnelerden biri indirect object dieri Direct objecttir. ki nesneli bir cmle, nesnelerden her biri zne yaplarak iki farkl ekilde Passive formu yazlabilir. Bu tr cmlelerde kullanlan fiiller unlardr: Bring: Give: Leave: Lend: Order: Pay: getirmek vermek ayrlmak dn vermek emretmek demek Promise: Refuse: Send: Show: Tell: sz vermek red etmek ndermek gstermek sylemek

I gave him a book. (Ona bir kitap verdim.) Yukardaki cmlenin iki nesnesi vardr. ndirect object = him, Direct object = book tur. Bu durumda ayn anlamda olan iki farkl passive ekli vardr. He was given a book by me. (Ona bir kitap benim tarafmdan verildi.) A book was given to him by me. (Bir kitap ona benim tarafmdan verildi.) Yukardaki cmle iin una dikkat ekmek gerekir: ki nesneli cmlelerde passive formu yazarken yaln object baa alndnda indirect objectten nce to yazlr. Passive Infinitive veya Passive gerund eklinde de Passive formlar vardr. rnein; Active: I want to see. (Ben grmek istiyorum.) Passive: I want to be seen (Ben grlmek istiyorum.) Not: Infinitive konusundan hatrlaynz. He is afraid of being killed (O ldrlmekten korkar.) Not: Her fiilin Passive gerund hali being + V3 eklindedir. Not: Yukardaki cmlede, neden Passive infinitive deil de Passive gerund kullanld diye bir soru akla gelebilir. Bu durumda Gerund ve Infinitivelerin kullanm dnlmelidir. Bir edattan sonra eer ekilmemi bir fiil varsa bu mutlaka gerund olacaktr diye gerund kullanmnn birinci maddesini hatrlaynz. (Passive gerundlar da gerundlar gibi kullanlrlar.) Bu ekilde nce rendiimiz kurallar bazen sonraki derslerimizde geebiliyor. Bu yaplar getiinde dikkat ekilmelidir. They consider being employed. (Onlar istihdam edilmeyi dnyorlar.) Not: considern sonrasnda gerund istediini hatrlaynz. Employ: istihdam etmek, altrmak.

165

CAUSATIVE
Ettirgenlik kipidir. ngilizce dnda dier dillerde yaps basittir ama ngilizcede biraz karmaktr. Ettirgenlik, bir eylemi bakasna yaptrmak demektir. Trkede bu tir eki ile salanr, ayr bir fiil yaps yoktur. kestirdim, diktirdim, sildirdim... gibi. ngilizcede ise Have, Make, Get olmak zere ettirgenlii salayan fiil vardr. Bu fiiller, modallar gibi alarak belli bir kurala gre temel fiillerden nce yazlarak ettirgenlik salam olurlar. Ettirgenlik, bir eylemi bakasna yaptrmaktr demitik. Peki, birine yaptrlacak eylem para ile yaptrlabilir, rica ile yaptrlabilir, zorla yaptrlabilir. Trkede bunu salayan art bir ek veya fiil yoktur. Cmlenin anlamna gre rica ile mi, zorla m veya para ile mi yaptrld anlalr. ngilizcede ise bu nansn kullanm, baz istisnalar hari yledir: Have: Birine rica ile bir ey yaptrmak. Make: Birine zor ile bir ey yaptrmak Get: Birine para ile bir ey yaptrmak Bakasna bir eylemi yaptrrken bu eyleme maruz kalan bir nesne vardr. rnein arabam tamir ettirdim derken, yaptrdnz tamir etme eylemine maruz kalan arabadr. Bu nesneyi herhangi bir nesne olarak Something ile gsterirsek;

Have Make Get Causativein ngilizcedeki bu yapsnda, yaptrlan eylemin kime yaptrld belli deildir. rnein, Sam kestirdim dediinizde, sa kesme eylemini kimin yapt belli deildir. te ngilizcede yukardaki kullanm byledir. I have my hair cut. (Ben sam kestiririm) Sth V3 + Sth + V3

I had my hair cut. (......kestirdim.)

166

Men have their ears pierced. (Erkekler kulaklarn deldirirler.) I will have my hair cut. (......kestireceim.) I have had my hair cut. (......kestirmiim.) I had had my hair cut. (......kestirmitim.) I am having my hair cut. (......kestiriyorum.) I was having my hair cut. (......kestiriyordum.) I will have had my house repaired. (.........tamir ettirmi olacam.) You could got your tyres changed. (Tekerleklerinizi deitirebilirdiniz.) He will have the patient operated. (O hastay ameliyat ettirecek.) We can not make our voice heard. (Sesimizi duyuramyoruz.) ***NOT: Grld gibi Causative yaps tm zamanlar iin uygulanabilir. Ayrca tm modallar iin de uygulanabilir. alrken, bu yapy tm modal ve zamanlara uygulayarak almak daha verimli olacaktr. I must have my hair cut. (......kestirmeliyim.) I can have my hair cut. (......kestirebilirim.) ***Not: Snavda veya okurken Causative yapsn grebilmek nemlidir. Eer have, make, getten sonra bir nesne var ve sonrasnda V3 varsa bu Causativedir diyoruz. He got his car repaired. (O arabasn tamir ettirdi.) He had got his car repaired. (...........tamir ettirmiti.) We shall get room cleaned. (Oday temizleteceiz.) My father had his eyes examined. (Babam gzlerini kontrol ettirdi.) We had had a pool built in our garden. (Bahemizde bir havuz ina ettirmitik.) The teacher will have a composition written. (retmen bir kompozisyon yazdracak.) Neden V3 Kullanlmaktadr????? Causative yapsn ezbere deil de mantn kavramak eklinde renmek asndan bu soruyu cevaplamak ok nemlidir. ................a composition written. derken yazma eylemini a compositionyapmyor; buna maruz kalyor, etkileniyor. rnek olarak yukarda verilen dier cmlelerin de mant byledir. Yani Causative kullanmnda nesne zamiri konumundaki szck, sonrasndaki eylemi yapmyor, ona maruz kalyorsa, bu eylem V3 olma durumundadr. Bu zelliklerden dolay ettirgenliin bu ekildeki kullanmna Passive Causative denir. Ama bu tartma konusudur. Asl Passive Causative yaps bu deildir. Daha sonra bize anlatlacaktr. Peki V3 yarine V1 kullanlrsa ne anlama gelir? Eer Causative yapda nesne zamirinden sonra V1 kullanlrsa nesne zamirinin V1 i gerekletirdii anlamna gelir ki bu da aktiflik durumu olduu iin ettirgenliin bu yapsna daActive Causative denir. Formlsel olarak bunu ifade edecek olursak:

167

Have Make Get ***Not: Active Causative yapsnda ok nemli bir zellik var ki KPDSde sorulan bir ayrntdr. Bu kullanmda Get, to ile birlikte kullanlr. Yani Get bu kullanmda fiili Full Infinitive olarak ister. I had a doctor test my eyes. (Gzlerimi bir doktora kontrol ettirdim.) We could have had him translate our article. (Makalemizi ona evirtebilirdik.) We could have had our article. translated (Makalemizi evirtebilirdik.) Not: Son cmlede passivelik olduu iin cmle sonuna by him gibi bir ifade ekleyebiliriz. I got a mechanic to repair my car. (Arabam bir motorcuya tamir ettirdim.) Not: Getin bu kullanmda to ile birlikte kullanldna dikkat ediniz. They must have gotten their roof repaired. (Evlerinin atsn tamir ettirmi olmallar.) We should get a repairman to fix the plug. (Prizi bir tamirciye tamir ettirmemiz gerekir.) Fix: Mechanic: Plug: tamir etmek, saptamak, dzenlemek tamirci, teknisyen, motorcu priz +So+ V1 +Sth eklinde olur.

They had to get a mechanic to test the motor. (Onlarn motoru bir tamirciye kontrol ettirmeleri gerekir.) Not: nemli olan okurken veya soru zerken Causative yapsn grmektir.

You can not make me tell the secret. (Bana srlar syletemezsiniz.) We had our baby vaccinated. (ocuu alattk.) Vaccinate: alamak Their family had to have the patient operated. (Ailesinin hastay ameliyat ettirmesi gerekti.) You must have your tooth filled. (Dilerinizi doldurtmalsnz.) They had to have someone mend their roof. (Evlerinin atsn birine tamir ettirmek zorunda kaldlar.) Not: V1 ve V3 kullanm, ncesindeki nesne bunlara maruz mu kalyor yoksa bunlar yapan mdr? ayrmna gre yazlr. V1 kullanmnda, ncesindeki nesne V1 i gerekletiriyor demektir. V3 te ise ncesindeki nesne V3 e maruz kalyor demektir. Ayrm bu mantk ile yaplr. Formlsel olarak ezberlemekten ziyade mantn kavramak daha iyidir. nk formle uymayan baz istisnalar da vardr.

168

GERUNDS AND INFINITIVES

Gerunds ve nfinitives ler, Trkedeki ismin halleri durumunda kullanlrlar. ngilizcede ise bir yklemden sonra ekilmemi fiiller mastar yapsnda gramatik adan konumda gelebilirler. 1.) Gerund (speaking, going gibi) e.g. I like swimming. 2.) Infinitive (to speak, to go gibi) e.g. I want to swim 3.) Bare infinitive (Yaln mastar) (speak, go gibi) e.g. He made me cry. renmeyi istiyorum cmlesinde istemek cmlenin yklemidir. renmeyi ise ekilmemi konumda olup, ngilizcede gramatikal olarak yukarda da sylendii gibi ekilden biri ile ifade edilebilir. Bu bir sistemdir, kurallar vardr. Bu kurallar erevesinde uygun olan ekliyle cmle yazlr. ngilizce'de, cmlede ekimsiz bir fiil denince Gerunds ve nfinitives olmak zere iki kullanm akla gelir. Bu durumda biri dieri iin alternatif konumundadr. Yani eer cmlede gerund kullanlmyorsa, onun alternatifi olan infinitivee gidilir. Bu zellik olduu iin bir konunun iyi bilinmesi, alternatifinin de zlebilmesi anlamna gelir.

GERUNDS
Gerund isim fiil (verbal noun) demektir. Bir fiilin ing alm biimidir. Gerund lar, bir fiil ve bir isim zellii tarlar. Cmlede isim veya zamir olarak kullanlrlar. Basit olarak eer cmlede iki tane fiil kullanlyorsa ikinci fiil ya -ing taks alr, ya bana "to" gelir ya da yaln haliyle kullanlr. Hangi fiilden sonra fiilin -ing taksyla geleceini, veya infinitive olarak geleceini renmenin tek yolu fiilleri ezberlemektir. nk herhangi bir mantk erevesinde yaplmamaktadr. Baz Fiillerden Sonra Gerund Kullanlr. Bu fiillerin says yaklak 40 civarndadr. Bunlar yklem olacaklar zaman sonralarnda eer ekilmemi bir fiil gelirse, gerund olmak zorundadr. Bu zellik tamamen ezbere dayal bir durumdur. Aada bu fiillerden en ok kullanlanlar verilmitir. Bu fiiller, yklem olarak kullanldnda ve sonrasnda ekilmemi bir fiil geldiinde bu mutlaka gerund olmaldr.

169

1.) Bir Edattan Sonra (After a prepisition) Edat: Tek balarna bir anlam olmayan, bir isim veya isim trevi (zamir, isim fiil gibi) ile birlikte kullanlarak anlamlarn btnletiren szcklerdir. n, on, under, of, off, with, for, over ..... gibi. He come in the room. (buradaki in edattr nk isimden nce gelir.) He come in. (in zarftr nk fiili etkilemitir.) Eer bir cmlede yklemden sonra bir edat varsa ve sonrasnda ekilmemi bir fiil kullanlmsa bu mutlaka gerundtr. lla da gerund olacak diye bir kural yoktur. Yklemden sonra hibir ey olmayabilir veya bir isim gelebilir. Ama eer yklemden sonra edat var ve sonrasnda da ekilmemi bir fiil varsa bu mutlaka gerund olmaldr. Bundan sonra cmleler kurulurken KPDS iin nemli olan kelimeler kullanlacak. Geen bu kelimeleri mutlaka iyi renmemiz gerekir. The members are thinking of appointing him as their president. (yeler, onu bakanlar olarak atamay dnyorlar.) a) to appoint b) appoint c) appointing

Bolua appointing gelmelidir. nk yklemden sonra edat vardr ve edattan sonra eer ekilmemi bir fiil varsa bu gerund olmak zorundadr. Byle fiiller bir edat ile nesneye indirekt olarak geerler. Byle sorularda cmlenin anlam bilinmezse de soru zlebilir. Appoint: atamak, kararlatrmak

Disappoint: hayal krklna uratmak, bozmak, engel olmak. (Banda bulunan disten dolay appintin olumsuzu eklinde anlalabilir diye KPDSde sk sk geen nemli bir kelime. Mutlaka bilinmeli.) Think of: Think over: Think about: dnmek (tasarlamak anlamnda) dnmek (bir ey zerinde) dnmek (bir ey zerinde)

He is thinking of emigrating to USA. (O Amerikaya g etmeyi dnyor.) He gave up smoking. (O sigara imeyi brakt.) The scientists shouldnt have approved of using hazardous material. (Bilim adamlarnn tehlikeli materyalleri kullanmay onaylamamalar gerekirdi.) Hazardous: tehlikeli (syn: dangerous) Approve of: onaylamak

Disapprove of: onaylamamak (ikisi de of ile nesneye gei yapar.) Approve KPDSde olduka sk geen bir kelimedir. E anlamllar ile birlikte ok iyi bilinmeli.

170

Reaffirm, certify, attest: onaylamak Ratify: Specify: Notify: Affirm: Confirm: Onaylamak. Onaylamak, aka belirtmek. Onaylamak, bildirmek. Onaylamak Onaylamak Ratification: onaylama Specification: belirtme, tarif name Notification: haber, bildirme Reaffirm: Bear out: Onaylamak Onaylamak

As a researcher, he was always interested in developing something beneficial. (O bir aratrmac olarak daima faydal eyleri gelitirmekle ilgilenirdi.) interested in: Develop: Improve: Progress: Advance: Enhance: Extend: Boost: Grow up: Flourish: Thrive: Beneficial: faydal. (syn: useful) ...ile ilgilenmek (daima nesneye in ile gei yapar.) Gelitirmek (daha nce gemiti)

Not: Any, some, every, no kelimeleri; think, body, one, where kelimeleri ile birletiklerinde sonralarnda mutlaka bir sfat isterler. Trkedeki manta ters bir yapdadr. Any Some Every No + think body one where + Adjective

Yukardaki rnekte de grld gibi Something gemi ve sonrasnda da beneficial sfat gelmitir.

171

You must give up smoking. (Sigaray brakmalsnz.) He disapproves of joining the army. (O orduya katlmay onaylamyor.) Join: katlmak Disapprove of: Onaylamamak

They succeeded in persuading us. (Onlar bizi ikna etmeyi baardlar.) Succeed in: baarmak Persuade: ikna etmek

2.) Baz Fiillerden Sonra Gerund Kullanlr Bu fiillerin says 30 40 civarndadr. Bunlar yklem olacaklar zaman sonralarnda eer ekilmemi bir fiil gelirse, gerund olmak zorundadr. Bu zellik tamamen ezbere dayal bir durumdur. En nemli 10 - 15 tane fiil greceiz. Dierleri liste halinde bize verilecek. Bu fiilleri yazarsak; Avoid: Understand: Consider: Admit: Anticipate: Appreciate: Enjoy: Mind: Postpone: Delay: Defer: Put off: Forgive: Pardon: Excuse: Hate: Detest: nefret etmek balamak, affetmek ertelemek kanmak, saknmak anlamak dnmek kabul etmek, itiraf etmek sezinlemek taktir etmek holanmak aldrmak, umursamak, umurunda olmak

172

Abhor: Like / dislike: Complain: sevmek / sevmemek

ikayet etmek

Understand: anlamak Bu fiiller, yklem olarak kullanldnda ve sonrasnda ekilmemi bir fiil geldiinde bu mutlaka gerund olmaldr. You could have avoided hurting him. (Onu incitmekten kanm olabilirdin veya kanabilirdin.) She considers moving away. (O tanmay dnyor.) Move: tanmak, hareket etmek (yannda away, in gibi deiik edatlar alabilir.) He hates getting up early. (O erken kalkmaktan nefret eder.) The thief admitted stealing the money. (Hrsz paray aldn itiraf etti.) Thief: hrsz Theft: hrszlk I dont anticipate meeting any problem. (Herhangi bir problemle karlamay sezinlemiyorum.) I dont understand your complaining. (ikayetinizi anlamyorum.) 3.) Baz Deyimlerden Sonra Gerund Kullanlr ngilizcede, aada yazlan deyimlerden sonra eer bir ekilmemi fiil gelirse, kesinlikle gerund olmaldr. It is no use: It is no good: anlam yok, yarar yok, manas yok anlam yok, yarar yok

That is no point in:anlam yok, yarar yok Cant help: Feel like: It is worth: Look forward to: Object to: Oppose to: elinde olmamak, bir ey yapmaktan kendini alamamak can istemek ...meye deer drt gzle beklemek itiraz etmek, bir eye kar kmak itiraz etmek, bir eye kar kmak

173

Confess to: Be used to:

itiraf etmek ....e alkn olmak

Be accustomed to: ...e almak Get used to: ...e almak

Get accustomed to: ...e almak Get around to: Have trouble: Cant bear: Cant stand: Have fun: Bu kalplardan sonra, (zaman ne olursa olsun, olumlu veya olumsuz olsun) eer bir ekilmemi fiil varsa, bu fiil gerund yapsnda olmaldr. Her zaman bunlardan sonra gerund olacak diye bir kural yoktur. Bazen ekilmemi bir fiil dnda da bir szck gelebilir. rnekler I am looking forward to seeing you among us. (seni aramzda grmeyi drt gzle bekliyorum.) French is no worth learning. (Franszca renilmeye demez.) I dont feel like going out to night. (Bu gece canm dar kmak istemiyor.) He must have confessed to committing the crime. (O suu ilediini itiraf etmi olmal.) Confess to: itiraf etmek (zihinsel anlamda) Commit: ilemek (su, gnah, hata, cinayet anlamnda) The hijackers objected to releasing the hostages. (Uak karanlar (hava korsanlar) rehineleri serbest brakmaya kar ktlar.) Hijacker: Release: Hostage: uak karan, hava korsan serbest brakmak, salvermek rehine dolamak, yaylmak, kandrmak zorluk ekmek dayanamamak

I am used to studying late at night. (Ge saatlere kadar almaya alknm.) He cant help laughing when he sees me. (Beni grdnde kendini glmekten alamaz.)

174

She had trouble solving her problem. (O problemini zmede zorluk ekti.) English is worth learning. (ngilizce renmeye deer.) The minister confesses to getting involved. (Bakan sua bulatn itiraf etti.) Confess to: itiraf etmek Get involve: biri ile bir sua bulamak

4.) Hem Mastar Hem de Gerund Alan Fiiller ngilizcede, baz fiiller hem mastar hem de infinitive alabilirler. Balamak fiilleri start / Begin Bu fiiller ikisini de alabilirler (Bu snavda sorulmaz)

Kesmek, ara vermek Cease Devam etmek Continue

I start working on Monday. (P. Tesi almaya balarm.) I start to work on Monday. (P. Tesi almaya balarm.) Eer bu fiiller Continuous formda ekilirlerse sonrasnda da ekilmemi bir fiil var ise tercihinizi gerundtan yana kullanmayn deniliyor. Gramatikal olarak yasak deil ama iki gerund yan yana gelmesin diye infinitive kullanlr. Bu konu ile ilgili nemli ve temel bilgileri renmi olduk. Bundan sonra reneceimiz detaylar ileri dzey iindir. Bir nceki derste, eer yklemden sonra ekilmemi bir fiil gelirse yapdan biri ile kullanlabilecei sylenmiti. Aslnda her dilde olduu gibi ngilizcede de bu ekilmemi fiil ekilmi olan fiilin bir ksaltmas gibidir. Yklemden dolay ekilmemi olan fiilin zaman ve kimin tarafndan yapld bellidir. rnein; Ben renmek istiyorum derken, ekili olan fiil yani yklem istiyorumdur. nfinitive veya Gerund olacak ekilmemi fiil de renmektir. Burada yklemden dolay renmenin ne zaman istendii ve kimin tarafndan istendii bellidir. kisinin de znesi bendir. Gerund Kullanm ile ilgili rnekler I appreciate helping (Yardm takdir ediyorum.) Bu cmlede appreciate den dolay help fiili Gerund olarak kullanlmtr. helping in de znesi I dr. Baka bir cmlede yklem ile Gerundn znesi farkl olabilir. rnein ayn cmleyi bu ekilde de yazabiliriz. I appreciate you helping (Yardmnz takdir ediyorum.) Bu cmlede ise yklem ile Gerundn zneleri farkldr. Yklemin znesi I, Gerundn znesi youdur. Gerund isim fiil olduu iin ve sfatlar isim ile kullanld iin aslnda you yerine yourun kullanlmas daha uygundur. Yklemin nesnesi olan your helping in de nesnesi olabilir. The poor gibi. Bu aklamalardan sonra cmlemizi yazarsak yle olur. I appreciate your helping the poor. (Fakirlere yardmnz takdir ediyorum.)

175

This project is not worth maintaining. (Bu proje devam etmeye demez.) He accused everybody of being reluctant. (O herkesi isteksiz olmakla sulad.) Accuse of: Unwilling: suclamak isteksiz Reluctant: Willing: isteksiz istekli Will: istek

Irreluctant: istekli

I do not understand your complaining about your jop. (iniz hakknda yaknmanz anlamyorum.) We cannot got anywhere without discussing the issues properly. (Biz meseleleri uygun bir ekilde tartmakszn bir yere varamayz.) Issue: Properly: Discuss: mesele, sorun, problem uygun bir ekilde tartmak

We get used to living under miserable condition. (Biz sefil koullar altnda yaamaya altk.) Miserable: perian, sefil 5.) Allow = Permit, Advise = Recommend Fiilleri Drdnc madde gibidir. Yani yukardaki iki fiil (e anlamlar ile birlikte drt fiil) hem Gerund hem de nfinitive alabilirler. Yalnz drdnc madde gibi istenilen zaman Gerund istenilen zaman nfinitive almyor. Bu gramatikal bir zelliktir. Bu fiiller bazen Gerund bazen de nfinitive alrlar. Allow = izin vermek, Advise: tavsiye etmek, nermek. ***Kural: 1. Eer bu fiillerden sonra bir nesne varsa nfinitive kullanlr. ***Kural: 2. Eer bu fiillerden sonra bir nesne yoksa Gerund kullanlr. He recommended me to rest. (Bana dinlenmemi tavsiye etti) Recommendden sonra nesne olduu iin (me) nfinitive kullanlmtr. He recommended resting. (Bana dinlenmeyi tavsiye etti) Recommendden sonra nesne olmad iin Gerund kullanlmtr. My wife doesnt allow me to go out. (Karm dar kmama izin vermez.) My wife doesnt allow going out. (Karm dar kmaya izin vermez.) The expert advised us to sell sharing. (Uzman bize hisse senetlerini satmay nerdi.) Expert: uzman Sharing: hisse senetleri

6.) Regret, Forget, Remember (zgn - piman olmak. Unutmak. Hatrlamak)

176

Yukardaki fiil de bazen Gerund bazen de nfinitive alrlar. Buradaki espri biraz da anlama yneliktir. Eer bu fiillerden sonra kullanlacak olan fiil daha nce gereklemi bir olaydan bahsediyorsa Gerund, daha sonra gerekleecek bir olaydan bahsediyorsa nfinitive kullanlr. I regret spending so much money. (Bu kadar ok para harcadma zgnm.) I regret to spend so much money. (Bu kadar ok para harcamaya (harcayacama) zgnm.) *** Regret te genellikle gerund kullanm tercih edilir. I forgot taking my purse. (czdanm aldm unuttum.) (czdan zerinde demektir.) I forgot to take my purse. (czdanm almay unuttum.) (czdan zerinde deil demektir.) *** Beinci madde kullanmna uyuluyor. Ama altnc madde kullanmda en ok ihlal edilen bir kuraldr. 7.) Need, Requirei, Want (htiyacnda olmak, Gerektirmek, stemek.) Bu fiil de ayn anlamda kullanlmaktadr. de hem Gerund hem Mastar alabilirler. Yalnz burada ki mastar Pasif Mastar dr. Bu kullanmdaki cmlelerde zne genellikle canszdr. Passive infinitive: to be + V3 This room needs cleaning. (Bu odann temizlemeye ihtiyac var.) Ayn cmleyi u ekilde de yazabiliriz anlam olarak ayndr. This room needs to be cleaned. (Bu odann temizlenmeye ihtiyac var.) The grass requires cutting. (Otlar kesmeye ihtiyac var.) My car wants watching. (Arabamn ykamaya ihtiyac var.) My car wants to be watched. (Arabamn ykamaya ihtiyac var.) Bu kullanmdaki zne canl olamaz m sorusu zerine (olabilir diye) u rnek verildi. I need to be accepted in the club. (Klube kabul edilmeye ihtiyacm var.) Bu kullanmda yaygn olarak gerund kullanlr. 8.) See, Hear, Feel, Watch: (Grmek, duymak, hissetmek izlemek) Her drd de Gerund veya Mastar alabilirler. Yalnz buradaki mastar Bare nfinitivedir. yaln mastar = fiilin birinci hali = tosuz mastar. Burada Gerund ve nfinitive kullanmnn nemli bir fark da vardr. Eer yklemden sonra (ki bu yklem yukardaki drt fiilden biridir) kullanlacak fiilin yaratt olayn bir kesiti

177

alnmsa bu fiiller Gerund olarak kullanlmak zorundadr; olayn tm alnmsa Bare infinitive olarak kullanlmak zorundadr. I saw him waiting at the bus stop. (Onu otobs duranda beklerken grdm.) I saw him wait at the bus stop. (Onu otobs duranda beklerken grdm.) Gerund kullanmndan dolay Birinci cmlede eer o yarm saat durakta beklemise benim be on dakikasn grdm, tm olaya vakf olmadm anlalr. kinci cmlede ise Bare nfinitive kullanmndan dolay Benim bu beklemenin tmne vakf olduum anlalr. We felt the house shaking. (evin sarsldn hissettim.) (sarsntnn bir ksmn) We felt the house shake. (evin sarsldn hissettim.) (sarsntnn tmn) Shake: sallanmak, sarslmak

Kullanm biraz kark olan bir konudur. Bu madde de Trke eviriden ok ngilizce mantn kavramak nemlidir. I watched them enter the bar. (Onlar bara girerken grdm.) (Bara girme eylemi anlk bir eylem olduu iin tm grlebileceinden bare infinitive kullanlmtr. watch genelde bare infinitive ile kullanlr, ama gerund la da kullanlabilir. I heard her singing. (Onu ark sylerken duydum.) Not: Genelde ksa sren olaylar, hepsi gzlenebileceinden bare infinitive ile aktarlr. Uzun sren olaylar ise, bir ksm gzlenirse bare infinitive ile; tm gzlenmise gerund ile aktarlr.

INFINITIVES
Daha nce de sylendii gibi ekimsiz fiilin kullanld yapdan biri de Infinitiveslerdir. Mastar hareketlerinde Infinitiveslerden faydalanlr. Infinitivesleri kullanm yerlerine gre maddeler halinde greceiz. I want to learn English. (Ben renmek istiyorum.) Burada yklemin ve mastarn znesi ayndr. I want you to learn English. (Ben sizin ngilizce renmenizi istiyorum.) Bu cmlede ise yklemin znesi I, mastarn znesi Youdur. Madde ayrm bu ekilde fiillerin nesne alma veya zne durumuna gre yaplacaktr. Bu fiillerden sonra mastar gelir diye ezberlemektense yap olarak bunlar renmek daha iyi olacaktr. Ayrca eviri biimini de kavramak nemlidir. imdi maddeler halinde Infinitiveslerin kullanld yaplar renelim. 2.) Verb + Infinitive Yani hemen sonrasnda Infinitive alan fiiller demektir. Bunlarn saylar1015 tanedir. Burada en nemlilerinden birka rnek verilecektir. Bu gruba giren fiiller liste halinde aada sunulmutur. Bu yapda, yklemden hemen sonra Infinitive geldii iin hem yklemin hem de Infinitivein znesi ayndr.

178

Appear- Seem- Look: Grnmek Can afford: Gc yetmek Claim: dda etmek Consent: ...e raz olmak Decide: karar vermek Demand: stemek, talep etmek Deserve: Hak etmek, layk olmak Happen: Tesadfen ...mek Hesitate: Tereddt etmek Hope: Ummak, mit etmek Learn (How): renmek Know (how): Bilmek, tanmak Offer: Teklif etmek Plan: Planlamak Prepare: Hazrlamak Promise: Vaat etmek Pretend: Gibi davranmak Refuse: Ret etmek Resolve: Karar vermek Seek- Try- Strive: ...meye almak Tend: Eiliminde olmak Threaten: Tehdit etmek Undertake: stlenmek Would love: Seve seve...mek Condescend: Tenezzl etmek I cant afford to buy such a car in these economic conditions. (Ben bu ekonomik artlarda byle bir araba alacak gte deilim.) We decided to give up the project. (Biz projeden vazgemeye karar verdik.) They had to promise to fulfil their commitment. (Onlar vaatlerini yerine getirmeye sz vermek zorunda kaldlar.) Commitment: sz, vaat, taahht. To promise: sz vermek Compromise: (komprumayz) uzlamak, dn. KPDSde en kritik yerlerde 4-5 defa geer. yi bilinmeli. Fulfil: yerine getirmek,yapmak implement: Achieve Accomplish: Execute: (eksikut) icra etmek Carry out: Built: Construct: Manufacture: Produce: Perform: Conduct: Fulfilden sonra yazlan fiillerin hepsi onun eanlamlsdrlar. KPDS iin ok nemli kelimelerdir. yi bilinmeli. He should have tried to resolve the dispute. (Onun tartmay zmeye almas gerekirdi.)

179

Try: Dispute: Confluent: Deliberate: Discuss: Debate: Argue:

...meye almak, denemek tartma, anlamazlk

The two governments refused to resume the talks. (Her iki hkmet grmelere yeniden balamay ret etti) Refuse: ret etmek Reject: Turn down: Talks: grme Resume:...e yeniden balamak, srdrmek He must have threatened to kill us. (Bizi ldrmek iin tehdit etmi olmal.) Threaten: tehdit etmek Not: Bu yaplar Trkeye evirmek nemli bir husustur. Moda mod bildikten sonra Trkeye uygun bir ekilde evirmek gerekir. I happened to see him. (Onu tesadfen grdm.) Happen: olmak Happen + full Infinitive: tesadfen ....mek. He always tends to hurt people. (O genellikle insanlar incitmeye eilimlidir.) Tend: eiliminde olmak. (Trkeye meyil, eilim anlamnda tandans olarak isim hali gemitir.) She consented to step down. (O ekilmeye raz oldu.) Consent: ...e raz olmak Step down: geri adm aymak, ekilmek I would love to come along with you. (Sizinle seve seve gelirim.) Would love: seve seve ...mek Along with: ...ile

She should not have condescend to take his book. (Onun kitabn almaya tenezzl etmemeliydi.) Condescend: tenezzl etmek You could have come to see me. (Beni grmeye gelebilirdin) 2.) Verb + Object + Infinitive Bu kullanmda, yklemden sonra bir nesne gelir ve ardndan mastar kullanlr. Burada yklem olarak kullanlan fiiller bir nesneden sonra mastar gerektirirler. Bu gruba giren fiiller aada sunulmutur. Allow- Permit: zin vermek

180

Ask: stemek, Rica etmek Recommend- Advise: nermek, Tavsiye etmek Cause: Sebep olmak Challenge: Meydan okumak, Delloya davet etmek Command: Emretmek Compel- Force- Coerce: Zorlamak, Zorunda brakmak Encourage: Cesaretlendirmek, Tevik etmek Enable: Muktedir olmak, Mmkn klmak Find: Bulmak Forbid: yasaklamak invite: Davet etmek Notify: Haber vermek, Bilgilendirmek Oblige: Mecbur etmek, zorunda brakmak Order: Emretmek, Sipari vermek Remind: Hatrlatmak Require: Gerektirmek Teach: retmek Tell: Sylemek Tempt: Ayartmak Urge: istemek, ...e sevk etmek Warn: kaz etmek, uyarmak Want: stemek The U.N has urged the Iraqi Government to comply with the resulotions of the security council. (B. M..................) To Comply: Resolution: Security: Council: The teacher could have allowed us to play.(Hoca oynamamza izin verebilirdi.) No one can force me to give up smoking. (Hi kimse beni sigara imeyi brakmaya zorlayamaz.) Force: zorlamak The doctor encouraged the patient to go home. (Doktor hastay eve gitmeye cesaretlendirdi.) Cour: kalp, yrek Courage: yrekli Encourage:yreklendirmek, cesaretlendirmek, motive etmek Promote: motive etmek tevik etmek (promosion) Not: Bir kalbn iyice renilebilmesi iin szcklerin deitirilerek tekrar tekrar yazlp, Trkeye evrilmesi egzersizleri yaplmaldr. The U N urged the U S A to lift the embargo. (B M Amerikann ambargoyu kaldrmasn istedi.) Urge: istemek (iddetle bir eyi ...) Not: alrken arada Trke cmleler yazp ngilizceye evirmek verimlilii arttrr. ngilizceden Trkeye de eviri yaparken cesaretli bir ekilde verilmek istenen mesaj Trkeye uygun bir ekilde ifade edilebilmelidir.

181

You ought to have warned us not to go there. (Bizi oraya gitmemek iin uyarm olmalydnz.) Negative Infinitive: Infinitivein nne not getirilerek oluturulur. not to go gibi. The inspector obliged the minister to reign. (mfetti bakan istifa etmeye mecbur etti.) Inspector: mfetti Spect: bakmak Inspect: n:iine, spect: bakmak, Inspect: ine bakmak = incelemek In spectator: iine bakan, inceleyen, = mfetti Spectator: seyirci Expect: ex: dar, pect: bakmak, Expect: dar bakmak = beklemek, ummak Respect: tekrar tekrar bakmak, sayg gstermek Attend: bir yerde hazr bulunmak, devam etmek Attendance: hazr bulunanlar, izleyiciler Oblige: mecbur etmek, zorunda brakmak He orders us to be ready at 11 oclock. (Saat 11de hazr olmamz emrediyor.) Order: emretmek, sipari etmek, dzen, sra They advised us to learn English. (ngilizce renmemizi tavsiye ettiler.) You should ask him to help us. (Bize yardm etmesini istemen gerekir.) The doctor wasnt able to compel to me to give up smoking. (Doktor beni sigaray brakmaya zorlayamad.) Compel = Force: zorlamak Compulsive: zorlayc Compulsory: zorunlu We had to forbid them to eat pork. (Onlara domuz eti yemelerini yasaklamamz gerekti.) To forbid: yasaklamak To bar To ban To prohibit Pork: domuz eti Kalmamz rica ediyor. (She ask us to stay.) Silahlar teslim etmelerini istedik. (We wanted them to lay down their arms.) Lay down: teslim etmek Gitmesine izin vermemeliydin. (You should not have permitted him to go.) Not: Dikkat edilirse bu fiillerde mastar hep bakasna yaptrlyor. 2.) Hem Nesne ile Nem de Nesnesiz Kullanlabilenler

182

Bu gruba giren fiiller hem nesnesiz, hem de nesne ile mastara gei yapabilirler. Yani bu grup fiilleri birinci ve ikinci madde zelliklerini birlikte tarlar. Birka tanesini rnek verecek olursak; Ask: Beg: Clime: Deserve- Merit: Desire: Expect: Help: Intend: Invite: Request: Want: Wish: stemek Rica etmek, stemek ddia etmek, savnda bulunmak Hak etmek, layk olmak Arzu etmek Beklemek, mit etmek Yardm etmek Niyetinde olmak Davet etmek stemek stemek Dilemek

He asked to take part in the meeting. (Mitinge katlmay istedi.) He asked me to take part in the meeting. (Mitinge katlmam istedi.) Grld gibi birinci cmlede yklemin ve mastarn znesi ayndr. kinci cmlede ise yklemin znesi He, mastarn znesi ise me dir. To take part in: Participate: katlmak katlmak

He can expect to win the prize. (O dl kazanmay umabilir.) He can expect his son to win the prize. (Olunun dl kazanmasn umabilir.) I wished to be among you. (Aranzda olmay diliyordum.) I wished you to be among us. (Aramzda olmanz diliyordum.) Among: arasnda (ikiden fazla nesne iin) Between: arasnda (iki nesne iin)

rnekler She deserves to be our chairperson. (O bakanmz olmay hak eder.) Deserve: Merit: Meritorious: Deservedly: Deserving of: layk olmak, hak etmek layk olmak hak etmek, deer, meziyet vlmeye deer, deerli hakkyla, hakl olarak mstahak

The man claimed not to see the event. (Adam olay grmediini iddia etti.)

183

Claim: Ful:

iddia etmek ...l

Event: Eventless:

olay olaysz

Eventful: Less: ...sz

olayl

You could have invited us to participate in the congress.(Bizi kongreye katlmaya davet edebilirdiniz.) Gress: gitmek ileri gitmek, yrmek Regress: geri gitmek Progress: ileriye

Bu konudaki kelimeler ve yaplar iyice kavranmaldr. Trkeden ngilizceye; ngilizceden Trkeye eviri egzersizlerinin yaplmas konuyu daha iyi kavratr. 4.) Mastar ve Sfatlarn Birlikte Kullanm Bu balk madde olarak anlatlacaktr. Madde ayrm sfatlarn deiik kullanm ile ilgilidir. Her bir maddede kullanlan sfatlar ayr ayr verilecektir. Daha sonra rnekleri ve Trke anlamlar verilecektir. 1. Dikkatsiz, ihmalci Dnceli, Saygl Dncesiz, Saygsz Aklsz, ahmak, sama, Aptal, Budalaca Cmert, Nazik Nazik deil, Kaba Nazik Nazik deil, Kaba Doru, Hakl Yanl, Haksz Kaba

Careless: Considerate: Inconsiderate: Foolish: Generous: Kind: Unkind: Polite: Impolite: Right: Wrong: Rude:

Normalde birine naziksiniz dendiinde You are kind sylenecek diye dnlr. Ama ngilizcede bu yap kullanlmaz. Bunun yerine t is kind of you denir. Ders alrken bu kalplar yazmak ve dier sfatlarla yeri deitirilerek tekrar tekrar yazmak daha verimli olacaktr. Eer bu sfatlardan sonra ekilmemi bir fiil gelirse bu mastar olmak zorundadr. Bu konudan alnmas gereken mesaj sfatlardan sonra mastar kullanld ve bu kalplarn eviri mantnn iyi kavranmas gerektiidir. It is kind of you. (Naziksiniz.) It is impolite of him. (O nazik deildir.) It is very kind of you to help me. (Bana yardm ettiiniz iin ok naziksiniz.) It was very considerate of him to carry our luggages. (Valizlerimizi tad iin ok dnceliydi.) Grld gibi bu kullanmda belirtilen sfatlardan sonra mastar kullanlmaktadr. rnek olarak cmlelerin zaman deiik olabilir. 2. Bu maddede kullanlan sfatlar unlardr: Afraid: Anxious: Korkmu stekli (can atacak ekilde)

184

Ashamed: Careful: Curious: Determined: Eager: Glad: Quick: Reluctant: Willing: Ept: Likely: Unlikely: Bound- Sure- Certain: Liable:

utanm Dikkatli Merakl Kararl stekli Memnun Hzl steksiz (rreluctant: istekli) stekli (Unwilling: isteksiz.) ...e eilimli Muhtemel Muhtemel olmayan Kesin ...e eilimli

He is bound to succeed in the exam this time. (Onun snav zamannda baaraca kesindir. Veya O kesinlikle zamannda snav baaracak.) Turkey is bound to sign the agreement. (Trkiyenin antlamay imzalamas kesindir.) He is reluctant to lend us money (O bize dn para vermeye isteksizdir.) We are all quite willing to make sacrificies our family. (Hepimiz ailemiz iin fedakarlk yapmaya olduka istekliyiz.) Sacrifice: Kurban, Fedakarlk Man is always liable to make error. (insanolu daima hata yapmaya eilimlidir.) To err: hata yapmak Error: hata Unerring: isabet

My students are willing to learn English. (rencilerim ngilizce renmeye isteklidirler.) He is unlikely to accept your offer. (Onun teklifinizi kabul etmesi olas deildir veya O muhtemelen teklifinizi kabul etmeyecektir.) Not: Konuyu ilerken snrl sayda rnekler veriliyor. Bu nedenle btn sfatlar ierecek rnek verilemiyor. Verilen cmlelerde veya yeni cmleler kurarak listede olan btn sfatlar kullanmak daha kalc bir renme salayacaktr. Ayrca yazlan her cmlenin sorusunu, olumsuzunu yazarak almak gerekir. Yine yazlan her cmleyi telffuz etmek, yapsn bozmadan Trkeye uygun bir ekilde evirerek almak verimlilii arttracaktr. 3. kinci maddede zne kii veya zamirdi. Bu maddede ise mastar, zne durumuna geer. rnein; ngilizce renmek kolaydr ifadesinin ngilizcesi normaldeTo learn English is easy. eklinde olmaldr. Ama gramatikal olarak bu maddede olduu gibi eer mastar zne durumunda ise cmlenin sonunda yazlr ve zne olarak It yazlr. Bu maddeye giren sfatlar tamamen anlatlan mantk ile kullanlrlar. Bu kullanmdaki It bilinen anlamdaki gibi deildir. Yukardaki ifadeyi bu aklamalar dorultusunda yazarsak; it is easy to learn English. (ngilizce renmek kolaydr.) eklinde olur. Bu maddede kullanlan sfatlar unlardr:

185

Assuming: Difficult: Exciting: Interesting: Boring: Easy: Hard: Impossible: Possible: Important: Essential: Necessary: Imperative: Urgent: Advisable:

Elenceli zor, g heyecanl lgin, Enteresan Skc Kolay Sk imkansz mmkn nemli Temel, esas Gerekli Gerekli, Zaruri Acil Tavsiye edilebilir

It is impossible to overcome this issue. (Bu sorunun stesinden gelmek imkanszdr.) It was very difficult to convince him. (Onu inandrmak ok gtr.) Convince: nandrmak It is rather difficult to get along with her. (Onunla geinmek olduka gtr.) To get along with: ...ile geinmek, anlamak It is hard to cope with these problems. (Bu problemlerin stesinden gelmek zordur.) Cope with: stesinden gelmek, mcadele etmek. KPDS iin ok nemli bir kelimedir. 3-4 defa sorulmu. Edat veya fiili yine sorulabilir. yi renmek gerekir. Yukardaki cmleler ...renmek kolaydr, ...inandrmak gtr, ...stesinden gelmek zordur gibi genel bir anlatm ifade ederler. Daha nce de akland gibi ister ekilmi, ister ekilmemi bir fiil olsun ncesine zne sonrasna nesne geliyordu. Bu kullanmda da mastar gerekletiren, yklemin znesinden ayr bir zne ise,bunun mastardan nce yazlmas gerekir. Ama bu da anlam karmaasna sebep olmaktadr. Bu karmaay nlemek iin mastarn znesinden nce for edat yazlmaktadr. Burada sadece for edat kullanlr, baka edat kullanlmaz. rnein; It is hard for us to cope with these problems. (Bizim iin bu problemin stesinden gelmek zordur.) It is impossible for you to persuade me. (Sizin iin beni ikna etmek imkanszdr veya beni ikna etmeniz imkanszdr.) t was necessary for him to submit the report until the next day.(Onun ertesi gne kadar raporu sunmas gerekir.) To submit- To present: Represent: Presentation: Sunmak Yeniden sunmak Sunu

ekimsiz fiilin kullanld yapdan biri de Infinitiveslerdir. Mastar hareketlerinde Infinitiveslerden faydalanlr.

186

Hemen sonrasnda Infinitive alan fiillerin says yaklak 1015 tanedir. Burada en nemlilerinden birka rnek verilecektir. Bu gruba giren fiiller liste halinde aada sunulmutur. Bu yapda, yklemden hemen sonra Infinitive geldii iin hem yklemin hem de Infinitive'in znesi ayndr. Appear- Seem- Look: Can afford: Claim: Consent: Decide: Demand: Deserve: Happen: Hesitate: Hope: Learn (How): Know (how): Offer: Plan: Prepare: Promise: Pretend: Refuse: Resolve: Seek- Try- Strive: Tend: Threaten: Undertake: Would love: Condescend: EXAMPLES I hope to go there. (Oraya gitmeyi mit ediyorum.) He pretends to be a beggar. (Bir dilenci gibi davranyor.) I would love to go to that party. (O partiye gitmeyi ok isterdim.) Grnmek Gc yetmek ddia etmek ...e raz olmak karar vermek stemek, talep etmek Hak etmek, layk olmak Tesadfen ...mek Tereddt etmek Ummak, mit etmek renmek Bilmek, tanmak Teklif etmek Planlamak Hazrlamak Vaat etmek Gibi davranmak Ret etmek Karar vermek ...meye almak Eiliminde olmak Tehdit etmek stlenmek Seve seve...mek Tenezzl etmek

187

RELATIVE PRONOUNS
lgi zamiri demektir. KPDS de direk olarak ya bir soru gelir veya gelmez. Ama eviri, anlama gibi kilit noktalarda olduka sk geen bir konudur. Dier gramer bilgileri ok iyi bilinse bile bu konuda eksiklik varsa hem snav hem de genel anlamda ngilizce bilgisi asndan sknt var demektir. Bu nedenle mutlaka ok ok allmas gereken nemli bir konudur. ngilizcede cmle zne, yklem ve nesne yaps zerine kurulur. Bu l yap temel yapdr. Yerleri ve sralamas deimez. zne ve yklemden sonraki yaplar opsiyoneldirler. Olsa da, olmazsa da olur. Bir cmlede tm hareketler yklem etrafndadr. zne yklemi yapan, nesne yklemden etkilenendir. Tmleler ise yklemin nerede, ne zaman, nasl yapldn aklayan elerdir. Yani bir cmlede temel e yklemdir. Yklem tek bana da bir cmle olabilir. Ama yklemsiz bir cmle olamaz. Ykleme kim, neyi, nerede, ne zaman, nasl gibi sorular sorarak cmlenin dier elerini buluruz. Bu aklamalardan sonra yap olarak bir cmle biimini yazacak olursak; zne + Yklem + Nesne +hal zarf + yer zarf + zaman zarf eklinde olur. zne, yklem, Nesne: Yerleri ve sralamas bu ekilde olup, sabittir. Tmle: Nesneden sonraki yaplar tmletir. Doru yazlm yukardaki ekildedir. Ama zellikle konuma dilinde yer ve sralamalar deiebilir. Bir rnek zerinde bu yaplar grelim. Ben ngilizceyi geen yl ngilterede iyi bir biimde rendim. I learnt English well in England last year. Dn onu okulda fark ettim. (I noticed him at the school yesterday.) Ben pahal bir araba satn aldm. (I bought an expensive car.) Bu cmledeki an expensive car bir sfat tamlamasdr. Buradaki a artikeli car iindir. Bir isim nne bir niteleme sfat geldiinde-ngilizcede sfat daima ismin nne yazlr-

188

bu sfat isim ile artikel arasna gelir. Burada ses uyumunu salamak iin a artikeli an haline dnmtr. The people (insanlar) the rich people (zengin insanlar) gibi.

Bir sfat szc yarine ayn grevi gren bir cmlecik de gelebilir. Bu durumda bu cmleciin ismi sfat cmlecii olur. Cmleciklerin kurulma mant da cmle kurma mant gibi iler. imdi sfat yerine sfat cmlecikleri kullanlan ve ilgi zamirleri ile birbirlerine balanan kompleks cmleler grelim. lgi zamirleri hem zamir hem de bala gibi grevlidir. 1.) I received the report. (Raporu aldm.) You had sent the report. (Raporu gndermitin) 2.) I found the book. (Kitab buldum.) The book was important. (Kitap nemliydi.) Bu cmleleri kendi aralarnda birletirecek olursak; I received the report, which you had sent. (Gndermi olduunuz kitab aldm.) Dikkat edilirse bu cmlede nesne konumunda olan the report kelimesi ilgi zamiri olan which ile yer deitirdi. which ayn zamanda iki cmleyi birbirine balayarak bala olarak ilev grd. which you had sentcmlecii Relative pronoun, Relative Clouse veya Adjective Clouse olmak zere ekilde adlandrlabilir. Not: Nesne iken ilgi zamiri ile ksaltlanlar Trkeye ...d olarak evrilir. Baka bir deile ilgi zamirinden sonra zne varsa Trkeye ...d olarak evrilir I found the book, which was important. (nemli olan kitab buldum.) Bu cmlede ise zne konumunda olan the book kelimesi, ilgi zamiri olan which ile yer deitirdi. Not: zne iken ilgi zamiri ile ksaltlanlar Trkeye ...en, ...an olarak evrilir. Baka bir deile ilgi zamirinden sonra fiil varsa Trkeye ...en, ...an olarak evrilir. Which: Canszlar ve hayvanlar iin kullanlr Who: nsanlar iin kullanlr. Hem who hem de which yerine that kullanlabilir. kisi de nesnel formda iken ...d; znel formda iken ...en, ...an olarak evrilir. lgi zamirinden sonraki cmle bir cmlecik olur ve ncesindeki ismi niteler. Trkeye evirirken bu cmleciin anlamn isimden nce sylemek gerekir. The agreement, which they signed. (Onlarn imzalad anlama) The workers who I met. (Karlatm iiler.) The man who you are waiting for. (Beklediiniz kii.)

189

Not: Cmleciin zamann kestirebilmek gerekir. Son KPDS snavlarnda zellikle sorulan ksm burasdr. Test almalarnda ayrca bunun zerinde durulacaktr. Not: Trkede yan cmleciklerin zneleri n eki eklenerek sylenir. eviri yaparken Trkenin bu zelliine dikkat edilmelidir. The scientist who devised this method. (Bu metodu bulan bilim adam.) Devised: bulmak The student who won the scholarship. (Bursu kazanan renci.) A car, which runs 100 miles on hour. (Saatte 100 mil giden araba.) Not: lgi zamirinin nnde mutlaka bir isim vardr ve yan cmlecik bu ismi niteler. Unfortunately, we cannot publish the article which you have sent. (Maalesef gnderdiiniz makaleyi yaynlayamyoruz.) *** Eer the article niteleyen bir sfat kelimesi olsayd articleden nce yazlmas gerekirdi. the article bir sfat cmlecii ile nitelendii iin bir ilgi zamiri ile sonrasndan gelmitir. eviride sfat cmleciinin anlam isimden nce sylenir. KPDSde geen cmlelerin % 70-80 ni bu yapdadr. He had to dismiss the boy who made noise. (Grlt yapan ocuu kovmak zorunda kald.) Dismiss: kovmak The man who robbed the bank was caught by the police. (Bankay soyan adam polis tarafndan yakaland.) Not: Bu cmlede adjective clause, zne konumunda olan bir ismi niteliyor. Yukardaki cmlelerde ise nesne konumunda olan isimleri niteliyordu. We have many problems that we have to solve. (zmek zorunda olduumuz ok problemimiz var) The women who are working in bad condition are demanding social security. (Kt koullarda alan bayanlar sosyal gvenlik istiyorlar.) lgi zamirinin alan nereye kadardr???? *** Eer zneyi nitelemise ikinci bir ykleme kadardr. *** Eer nesneyi nitelemise cmle sonuna kadar devam eder. The boy who we saw yesterday found the money, which you lost. (Dn grdmz ocuk kaybettiiniz paray buldu.) The two sides who were in conflict signed a new agreement which would last for centuries. (atma halinde olan her iki taraf, asrlarca srecek olan yeni bir antlama imzaladlar.)

190

In conflict: atma halinde olma Last: srmek The man who commit ten the crime was arrested. (Cinayet ileyen adam tutukland.) Arrest: tutuklamak My father, who committed the crime, was arrested. (Cinayeti ileyen babam tutukland.) Eer sfat cmlecii bir cins ismi niteliyorsa ki onu tanmlyor demektir, ilgi zamirinin bu kullanmna defining relative pronouns denir. Eer zel bir ismi niteliyorsa buna da Non-Defining relative pronouns denir. nk zel isimler belli olma niteliindedir. Tanmlanmaya ihtiyalar yoktur. lgi zamiri cmlecii sadece ek bir aklama verir. lgi zamiri cmlecii atldnda cmlenin anlam bozuluyorsa Defining ilgi zamiri, bozulmuyorsa Non-Defining ilgi zamiri olduu anlalr. ngilizler parantez kullanmadndan Non-Defining yaplarda sfat cmlecii virgl (,) arasnda ifade edilir. Virgl duraklama demektir. Konumada ise byle cmleler sylenirken virgllerde duraklayarak sylenmesi gerekir. Not: Non- Defining yaplarda ilgi zamiri yerine that kullanlmaz. Bu ok nemli bir zelliktir. KPDSde sorulur. yi bilinmeli. Turkey, which we visited last year, is a leading country in the middle- East. (Geen yl ziyaret ettiimiz Trkiye Ortadouda lider bir lkedir.) Our dean, who studied abroad, speaks French fluently. (Yurt dnda renim gren dekanmz Franszcay akc bir ekilde konuur.) lgi Zamirleri, isminden de anlalaca gibi zamirdirler ve ayrca bala olarak da iki cmleyi birbirine balarlar. Bu konu ile ilgili bilinmesi gereken birinci husus budur. kinci husus ise lgi Zamirlerinin her zaman bir ismin yannda kullanlddr. Bir isimden sonra gelirler ve bu ismi bir sfat gibi nitelerler. Bu nedenle bunlara Sfat Cmlecii de denir. The information which / that you gave was inadequate. (Verdiiniz bilgiler yetersizdi.) Adequate: yeterli, uygun Inadequate: yetersiz, uygun olmayan The people who / that were waiting for you went away.(Sizi bekleyen insanlar ekip gittiler.) To go away: ekip gitmek, dalmak (gitme belli bir noktaya olmadndan) lgi Zamirlerinin Edatlar le Kullanm I saw the book, which you are looking for. (Aradnz kitab grdm.) Yukardaki cmle ilgi zamiri ile ksaltlmadan balanmadan nce iki ayr cmle eklindedir: I saw the book. Ve You are looking for the book eklinde

191

Grld gibi look fiili for edat ile nesneye (the book) gei yapmtr. Yani for edat nesneye aittir. Cmle ilgi zamiri ile birletirilirken, ilgi zamiri nesne konumunda olan the book yerine kullanlr. O halde kendisine ait olan edat da ilgi zamirinin yanna tanabilir. Bu aklamaya gre cmlemizi u ekilde de yazabiliriz ki ikisi de ayn anlamdadr: I saw the book for which you are looking. (Aradnz kitab grdm.) She dismissed the student who you talked about. (Hakknda konutuunuz renciyi kovdu.) She dismissed the student about whom you talked. (Hakknda konutuunuz renciyi kovdu.) Dismiss: kovmak Not: ki cmlenin ayn anlamda olduuna ve edat hareketinin sadece nesnel formda olan ilgi zamiri ile yapldna dikkat ediniz. Not: lgi zamirlerinin edat ile kullanmnda KPDS iin ok nemli olan iki zellii vardr ki ok iyi bilinmeli: 1. Edat ile birlikte that kullanlamaz. 2. who ilgi zamiri edat ile kullanlrsa whom a dner. My car, which I paid ten thousand dollars for, was broken down. (On bin dolar dediim arabam bozuldu.) My car for which I paid ten thousand dollars was broken down. (On bin dolar dediim arabam bozuldu.) He is not a person on whom you can rely. (O gvenebilecein biri deildir.) Rely on: gvenmek Reliable: gvenilir Unreliable: gvenilmez Reliability: gvenilirlik Not: Bu iki farkl kullanm bir ihtiyatan domutur. Daha sonra greceimiz ilgi zamirlerinin ksaltlmas konusunda mant aklanacaktr. Pollution is a serious problem for which we must fight. (evre kirlilii mcadele etmemizin gerektii ciddi bir sorundur.) Fight for: Combat: Struggle for:

mcadele etmek, savamak, dvmek.

Phrasal Verbs: Deyimsel fiil demektirler. Bir fiil kk ve bir edattan oluurlar. rnein; Give, vermek anlamndadr. up edatn alp give up Pharasal verbini oluturur ve bu da brakmak, vazgemek anlamndadr. ngilizcede 1000 e yakn Pharasal verb vardr. Grld gibi edat ile pharasal verb oluarak yeni bir anlam ortaya kt. Eer edat fiil kknden ayrlrsa artk yap pharasal verb olma niteliini kaybeder. Her pharasal verbn mutlaka bir e anlamls vardr. rnein; give up n e anlamls quit tir. Amerikan ngilizcisinde pharasal verbler ok kullanlr.

192

Not: Pharasal Verblerde edatlar ayrlmadndan ilgi zamirleri ile birlikte hareket edemezler. nk edatn ayrlmas durumunda yap pharasal verb olma niteliini kaybeder ve anlam deiir. nemli bir zelliktir. yi bilinmelidir. They didnt like the study, which we carried out. (Yaptmz almalardan holanmyorduk.) Bu cmledeki Carry out teki out edat ilgi zamirinin yanna ekilemez. nk pharasal verbdr. This is the woman on whom we performed the operation. (Bu ameliyat ettiimiz kadndr.) The crime of which he was accused was very leniet. (Suland su ok hafifti.) Lenient: hafif Accuse: sulamak Arraign: sulamak Blame: ayplamak, sulamak She lost her bag in which there was a lot of money. (O iinde ok paras olan antasn kaybetti.) There be: bulunmak, var olmak There must be something, which we can do. (Yapabileceimiz bir ey olmaldr.) The car in which we were had had brakes. (inde olduumuz araba bozulmutu.) His stepfather, whit whom he is living, is not kind to him. (Birlikte yaad babas ona kar nazik deildi.) ***Non- Defining yap olduu iin virgln kullanmna ve edat ile kullanld iin whonun whoma dndne dikkat ediniz. The horse on which he was kept stopping to eat grass. (zerinde olduu at, ot yemek iin hep durdu.) Burada keepin zel kullanmlarna dikkat ekmek gerekiyor. Keep (kept, kept): tutmak, saklamak, iletmek....................otuza yakn anlam var. Keep on + V1+ing : .......meye devam etmek Keep + V1+ing : durmadan .........mek He kept on speaking. (O konumaya devam etti.) He kept speaking. (O durmadan konutu.) Stop fiili iin de benzer bir zellik vardr. Stop + Gerund: .........meye ara vermek Stop + Infinitive: .........iin durmak We stopped smoking. (Sigara imeye ara verdik.) We stopped to smoke. (Sigara imek iin durduk.)

193

OF WHOM ve OF WHCH ...ki onu, ...ki onlarn anlamnda da evrilebilirler.of whom canllar iin; of which canszlar iin kullanlr. bu iki ilgi zamiri bir grup isminde bazlarn tanmlarken kullanlr. I have four sons who are students. (renci olan drt olum var.) Bu cmlede sfat cmlecii (renci olan) ocuklarn hepsini niteler. Peki bu drt ocuun hepsi deil de, ikisi veya renci olsa cmlemizi nasl syleyeceiz? te burada ofwhom ve of which devreye girer. Eer ikisi renci olan drt ocuk var ise cmle yle kurulur: I have four sons, two of whom are students. (kisi renci olan drt olum var.) Virgle ve gruptan belirtilmek istenen saynn ilgi zamirinden nce geldiine dikkat ediniz. Bu kullanmda artk sfat cmlecii drt ocuu deil; ilgi zamirinden nce gelen ve ocuklardan ikisini belirten twoyu niteler. He had many houses, which were in Ankara. (Onun Ankarada olan bir ok evi vardr.) He had many houses, some of which were in Ankara. (Onun, bazlar Ankarada olan bir ok evi vardr.) My friend has three cars, on of which is a foreign mark. (Arkadamn biri yabanc markaolan arabas vardr.) I have three friends, for one of whom I bought a present. (Birisi iin hediye aldm arkadam vardr.) I have got a hundred students, forty of whom are married. (Krk evli olan yz rencim vard.) Not: lgi zamirlerinin kullanmnda zaman uyumu olmaz. WHOSE ...ki onun, ...ki onlarn anlamndadr. yelik belirten zamirdir. Son on yln KPDS snavlarnda en ok sorulan ilgi zamiridir. Snav teknii kolay, uygulamas zordur. Hem canl hem de canszlar iin kullanlr. direk sorulmas beklenen bir konudur. The woman who was wounded was carrying. (Yaralanan bayan alyordu.) Wound: yaralamak, .....n gnln krmak The woman whose husband was wounded was carying. (Ei yaralanan bayan alyordu.) Not. Mutlaka ama mutlaka whosedan nce ve sonra bir isim olmaldr. Sonrasnda bir zamir veya baka bir kelime gelemez. Sonrasnda gelen ismin nnde kesinlikle the artikeli olamaz. Bu zellik posessivelikten kaynaklanmaktadr. I bought a car whose engine was out of order. (Motoru bozuk olan bir araba aldm.)

194

The houses whose roofs were shaking in the storm collapsed. (atlar frtnada sallanan evler ykld.) Collapse: yklmak Our manager, whose son studies in the USA, will go there next month. (Olu USA da okuyan mdrmz nmzdeki ay oraya gidecek.) lgi Zamirleri konusunda imdiye kadar grdmz, konunun gramatikal boyutuydu. Bir de bu konuda ksaltmalar var. Asl problem ksaltmalarda kmaktadr. Bu ksaltmalarn uygulamada grlmesi ve zlmesi ok nemlidir. Konunun esprisi budur. yi kavranrsa anlama ve eviriye ynelik rahatlama salanr. Ayrca yaklak 50 sayfalk not verilecek. Bu not hem gramer hem de kelimeleri ierecek. Aralkl renmeyi (yaklak ay iinde) uygulayarak bu notu iyi renmek KPDS iin ok nemli bir avantaj salayacaktr. Grdmz ilgi zamirleri dnda da pek sk kullanlmayan baz ilgi zamirleri vardr. Bunlar da rendikten sonra ksaltmalara geeceiz. DER LG ZAMRLER Where: ...ki oraya, ...ki orada. Nitelenen isim yer ismi ise kullanlr. When: ...ki o zaman. Nitelenen isim bir zaman ismi ise kullanlr. Why: ...ki onun iin. Nitelenen isim bir sebep ismi ise kullanlr. Bu ilgi zamirlerinin de canszlar iin kullanlr. whichin alternatifleridirler. Bunlardan en sk kullanlan wheredir. Baz snavlarda wherenin sorulduu grlr. Dier ikisinden pek soru gelmez. The hotel where we stayed last year was closed down. (Geen yl kaldmz otelkapatld.) Close down: kapatmak (bir kapy kapatmak sadece close ile sylenir. Soyut anlamda bir eyi kapatmak) Eer bu cmlede ilgi zamirinin yeri bo brakilsa ve klarda da which ve where olsa where tercih edilmelidir. Ayrca at which de where yerine kullanlabilir. The hotel, which we bought last year, was full of tourist. (Geen yl aldmz otel turist doluydu.) Full of: bir ey ile dolu. Bu cmlede where kullanlamaz. nk ...ki orada biz aldk gibi bir anlam kar. Bu nedenle which kullandk. Demek ki which ve where tercihi cmlenin anlam zlerek yaplmaldr. I cannot forget the moment when we first met. (lk karlatmz an hatrlamyorum)

195

when kullandk. nk nitelenen isim bir zaman ismi ise which yerine when tercih edilir. I can not understand the reason why they have resign. (Onlarn niin istifa ettiklerini anlayamyorum) why ok nadir kullanlr. Sadece the reason ile birlikte kullanlr. Bu ilgi zamirinden en sk kullanlan wheredir. Bu kullanm da genellikle nesnel formda olup ....d eklinde evrilirler. What Mays KPDSde ok sk rastlanr. nemli bir ilgi zamiridir. En nemli zellii kendisinden nce bir ismin kullanlmaddr. Bu zellik whatn en nemli ayrt edici zelliidir. O zaman akla yle bir soru gelmelidir. Madem ki ncesinde bir isim yok peki what ilgi zamiri olarak neyi niteler? Bu soruya cevap verebilmek iin whatn orijinine inmek gerekir. Aslnda what isim olarak the thing den gelmektedir. the thingde bir isimdir ve kendisinden sonra ilgi zamiri olarak which veya that gelir. Bu durumda eer what kullanlrsa the thing that in yerini alr. Bu nedenle whattan nce isim yoktur. rnek zerinde bu aklama daha iyi anlalacaktr. The things that you said were not true. (Sylediiniz eyler doru deildi.) Bu cmlede yukardaki aklamalar dorultusunda the things that yerine what kullanrsak cmlemiz yle olur: What you said was not true. (Sylediiniz doru deildi.) what kullanlrken, yerini ald eylerin tekil-oul durumu belirsizdir. ngilizcede belirsizlik durumunda daima tekil kullanldndan what ile her zaman tekil kullanlr. evirisinde de genellikle ey sylenmez. I cannot understand what you speak. (Konutuklarnz anlayamyorum veya Ne konutuunuzu anlayamyorum.) Cannot: kullanm bir sreklilii ifade eder. Cant: kullanm bir noktada olan olay ifade eder. what da bir ilgi zamiri olduundan duruma gre ...en ...an veya ...d eklinde evrilir. What is claimed cannot be approved. (ddia edilenler onaylanamaz.) The things that are claimed cannot be approved. (ddia edilen eyler onaylanamaz.) Grld gibi ikisinin de anlam ayndr. Eer the things that yerine what kullanlm ise eviride ey sylenmemesi daha uygun olur. Zaten eyi dememek iin bu kullanma gidilmitir. What is important is your health. (nemli olan salnzdr.) What they put forward cant be justified.(Onlarn ortaya koyduklar hakl gsterilemez.)

196

Put forth / forward: ortaya koymak Just: doru, drst, adaletli, hakl Justly: hakl olarak Justness: doruluk, drstlk, hakllk Justice: adalet, mahkeme, yarg, drstlk, hak bilirlik Justifiable: hak verilebilir, savunulabilir Unjustifiable: hak verilemez, savunulamaz Justification: hakl neden, gereke, hakl gsterme Justify: hakl gstermek, temize karmak What you are doing is not consistent with what you are saying.(Yaptklarnz syledikleriniz ile tutarl deil.) Consist with: ...ile tutarl, ...ile uyuan. (Sfat ve edattan oluan bileik ir edattr. ngilizcede genellikle sonu ent ile biten kelimeler sfattrlar.) Those Yaps Bekleyen renciler, bekleyen insanlar, bekleyen kiiler gibi ifadeler yerine bazen bekleyenler terimi kullanlmaktadr. Bu zellik btn dillerde vardr. lgi zamirlerinin olduu bir cmleyi bu ekilde kurarsak yap nasl olur?? The students who are waiting for you want to see you. (Sizi bekleyen renciler sizinle grmek istiyorlar.) Bu cmleyi Sizi bekleyenler sizinle grmek istiyorlar eklinde yazacak olursak; Those who are waiting for you want to see you. (Sizi bekleyenler sizinle grmek istiyorlar.) those genelde oullar iin kullanlr. Eer nitelenen isim sylenmek istenmezse mutlaka those kullanlmaldr. Zaten ngilizcede eer isim kullanlmyorsa mutlaka onun yerine bir zamir kullanlr kural vardr. nemlidir, iyi renilmeli. Those who study more are usually successful. (Daha fazla alanlar genellikle baarldrlar.) Those who you talked to. (Sizin konutuklarnz.) Dier ilgi zamirleri konusundan zellikle what ve those kullanmn iyi bilmek gerekir. what grld yerde the things that; those grld yerde people yazmak iimizi daha da kolaylatracaktr. lgi Zamirlerinde Ksaltma zne durumunda (...en, ...an) iken ksaltma: 1.) Active cmlelerde Bir komplike cmlede bir temel cmle (main clouses) ve bir yan cmlecik (subordinate clouses) vardr. Main clouseda kesinlikle ksaltma yaplamaz. Ksaltma yan cmlecikte yaplr. Konumuz sfat cmlecikleri olduuna gre yapacamz ksaltma sfat cmleciinde olacaktr. (Bu konuya hakimiyet iin belli ipular gelitirilebilir.)

197

I dont approve of the events which are occurring in the area. (Blgede meydana gelen olaylar onaylamyorum.) Main clause: I dont approve of the events. (Olaylar onaylamyorum.) Subordinate clauses: The events are occurring in the area. (Olaylar blgede meydana geliyor.) Ksaltma yaplrken ilgi zamiri ile beraber be fiili de cmleden atlr. nk sadece ilgi zamiri ksaltlsa ...en, ...an anlam verilemez. Bu yzden ilgi zamiri ile beraber be fiili de ksaltlr. Geriye sadece gerund kalr ve ...en, ...an anlam verilmi olur. O halde cmlemiz ksaltlm ekliyle I dont approve of the events occurring in the area. (Blgede meydana gelen olaylar onaylamyorum) Gelitireceimiz ipucu: Eer bir cmlede bir isimden hemen sonra bir gerund varsa burada bir ilgi zamiri ksaltmas vardr demektir. Occur: olmak, vukuu bulmak, meydana gelmek Approve of: ...i onaylamak, ...i tasvip etmek (of: ...nn demektir. ngilizcede ...nn onaylamak diye sylenir. Trkede bu ...i onaylamak eklinde ismin i ki ngilizcesi todur- haliyle sylenir. Ama gerek edat oftur. Trke mantnn byle olmasndan dolay KPDSde gelebilir. Bununla birlikte byle yapda olan dier fiilleri de renmek gerekir.) The women working. (alan bayanlar.) The students demonstrating. (Gsteri yapan renciler.) The PM visiting Germany. (Almanyay ziyaret eden Babakan.) Ksaltmadan sonra yan cmlecik tek bir sfat szc gibi baa da alnabilir. Ama yaygn kullanm yukardaki gibidir. Yani yukardaki ifadeler yle de yazlabilir: The working women. (alan bayanlar.) The demonstrating students. (Gsteri yapan renciler.) The visiting Germany PM. (Almanyay ziyaret eden Babakan.) Ksaltma yaplm yan cmleciklerde olaylarn zaman belirsizdir. Main clousedan ksaltlan olaylarn zaman karlabilir. The children who make noise. The children who making noise. (Grlt yapan cocuklar.) Ksaltlacak cmlede fiil ingli deilse bile ksaltlrken ingli yazlr. 2.) Passive cmlelerde I dont recognize the man who was killed. (Ben ldrlen adam tanmyorum)

198

Bir yapnn passive olabilmesi iin mutlaka be fiili olmal dr. Oysa burada ksaltma yaplrken be fiili cmleden atlyordu. Demek ki ksaltlan bu yaplarda V3 tek bana passive anlam veriyor. Ksaltlm haldeki cmlemiz yle olur: I dont recognize the man killed. (Ben ldrlen adam tanmyorum.) Gelitireceimiz ipucu: Eer bir cmlede bir ismin hemen sonrasnda tek bana bir V3 varsa burada bir ilgi zamiri ksaltlmtr demektir. The method used. (Kullanlan metot.) The language spoken. (Konuulan dil.) The car sold. (Satlan araba.) The man speaking. (Konuan adam) The man spoken. (Konuulan adam) The boy beating his friend. (Arkadalarn dven ocuk.) The boy beaten. (Dvlen ocuk.) The employee sending this pocket. (Paketi gnderen memur.) The employee sent. (Gnderilen memur.) The members appointing. (Atanan yeler.) The members appointed. (Atanan yeler.) ou fiillerin (dzenli fiiller) birinci ve ikinci halleri birbirine eittir. Bu nedenle Simple Past ve ksaltmadaki Passive yaps karkl douyor. Bu karklk nasl giderilebilir? nmzdeki ders reneceiz. lgi Zamirlerinin ksaltlmas konusunu pekitirmek iin birka rnek yazalm. nk nemli bir konudur. alrken en fazla egzersizin bu konuda yaplmas gerekir. We cant approve of the events occurring in the region. (Blgede meydana gelen olaylar onaylayamayz.) Occur: Take place: Happen:

olmak, vukuu bulmak, meydana gelmek

Bu tr cmleleri evirirken lgi Zamiri cmleciini daire iine alp, kalan ksm eviririz. Daha sonra lgi Zamiri cmleciini de evirip, cmledeki isimden nce syleyerek tm cmleyi evirmi oluruz. I havent received yet the letter sent. (Gnderilen mektubu henz almadm.) I havent received yet sent the letter. (Gnderilen mektubu henz almadm.)

199

lgi Zamirinin ksaltmasndan sonra geriye kalan ve passivelik anlamn katan V3 , bir sfat szcym gibi ayn gerund daki harekete sahip olup, ismin nne getirilebilir. Yukardaki cmleyi bu aklamaya gre yazdk. kisinin de anlam ayndr. The matter reported revealed his innocence. (Bildirilen husus onun susuzluunu ortaya kard.) nceki dersimizde, dzenli fiillerin V2 ve V3 hallerinin birbirine eit olmasndan dolay Passive durumdaki lgi Zamirleri cmleciinin ksaltlmasnda Simple Past ksaltmadaki Passive karklndan bahsetmitik. Ayrca bu karklk nasl zlebilir diye bir soru sormutuk. Bu sorunun cevabn imdi renelim: Byle bir cmlede V3 olan ismin yannda olandr. smin yannda olma zellii ile Passivelik anlamn veren V3 fiilini ayrt etmi oluyoruz. Dieri ise ekime girmi ve V2 olarak kullanlan fiildir. Veil: Reveal: rtmek ortaya karmak

He had to accept the price offered. (nerilen fiyat kabul etmesi gerekti.) The information given as regards this was not true. (Buna ilikin olarak verilen bilgi doru deildi.) Retard: ...e ilikin The police had to disperse the crowd gathering. (Polis toplanan kalabal datmak zorunda kald.) Disperse: datmak Crowd: kalabalk Gather: toplanmak, bir araya gelmek lgi Zamirlerinin ksaltmasnda Active ve Passive yaplarnn olumsuz yaplar da vardr. Bunun iin gerund ve V3 ten nce olumsuzluk eki olan not yazmak yeterli olacaktr. Olumsuz yapdan rnek verecek olursak; The information not given was true. (Verilmemi olan bilgi doruydu.) lgi zamirleri cmleciklerinde imdiye kadar yaptmz ksaltmalar gemite veya u an iinde olan olaylar kapsyordu. Peki gelecek zaman iin yap nasldr??? Not: Gelecee ynelik ksaltmalarda mastarlardan faydalanlr. Active cmlecikler iin active mastar; Passive cmlecikler iin passive mastar kullanyoruz. The teacher to give the course. (Kursu verecek (olan) hoca) Yapnn ilgi zamiri ksaltmas olduu nasl anlalacak??? Normalde bir cmlede mastar yklemin hemen yanndadr. lgi zamirleri cmleciklerinin ksaltmasnda ise (ismi nitelediinden) mastar ismin hemen yanndadr. Bu zellii ile ilgi zamirleri cmleciklerinin ksaltmasndaki mastar - ki bu gelecek zaman anlam katyor ayrt etmi oluyoruz. The results of the election held last week were not announced. (Geen hafta yaplan seimlerin sonular ilan edilmedi.)

200

Announce: ilan etmek, duyurmak Election: seim Hold: (held, held) tutmak, yapmak, durmak He will not become a candidate in the election to be held next year. (O gelecek yl yaplacak (olan) seimde aday olmayacak.) I didnt want to participate in the party to be done by our friends. (Arkadalarmz tarafndan yaplacak (olan) partiye katlmak istemedim.) Not: Dikkat edilirse to participate mastar yklemden sonra gelmitir. Bu nedenle normal olarak kullanlan mastardr. to be done olarak passive yapda kullanlm olan mastar ise isimden hemen sonra kullanlmtr. O zaman bu mastar gelecek zaman anlamn veren mastardr diyoruz. Yapy bu ekilde grp, eviriyi yapmak ok nemlidir. The members to participate in the meeting should apply to me as soon as possible. (Toplantya katlacak olan yelerin mmkn olan en ksa zamanda bana bavurmalar gerekir.) The bridge to be constructed (na edilecek (olan) kpr.) Construct: ina etmek, yapmak, kurmak The students to go abroad. (Yurt dna gidecek (olan) renci.) The passengers to get on the plane. (Uaa binecek (olan) yolcular.) The project to be conducted. (Yrtlecek (olan) proje.) Conduct: gtrmek, yrtmek, tamak The man to see you is adoctor. (Sizi grecek (olan) adam doktordur.) The man to kill. (ldrecek (olan) adam) The man to be killed. (ldrlecek (olan) adam.) The man killing. (ldren adam.) The man killed. (ldrlen adam.) The man to kill. (ldrecek adam.) The man to be killed. (ldrlecek adam.) Aslnda ldrlen adam ifadesinde de bir gerund vardr. Bu cmlenin ngilizcedeki normal yazlm the man (being) killed eklindedir. Burada being ksaltld iin yazlmyor. Bu durumda ksaltmalarda ister aktif ister pasif olsun, u an ve gemiteki olaylarda gerunddan faydalanyoruz. Gelecekteki olaylar da ksaltrken mastarlardan faydalanyoruz. Peki mastar neden ...ecek, ...acak anlamn veriyor? Bunun cevab Be to kalbnda sakldr. Be to: ngilizcede be to kalb yerde kullanlmaktadr.

201

1. ) ...mektir: My duty is to teach English. (Grevim ngilizce retmektir.) 2. ) Gerekir (have to) : I am to leave my countyr. (lkemi terk etmem gerekiyor.) 3. ) ...ecek, ...acak (Shall=Will): The President is to visit Romenia.(C.Bn Romanyay
ziyaret edecek.) Yalnz ikinci kullanmda be to ifadesi have to dan farkl olarak bir yor anlam ierir. Be to ifadesinin bu ekilde farkl kullanm vardr. Kullanmn hangi yapda olduunu ereveden karyoruz. Daha ok cmlenin anlamna bakarak uygun den ifadeyi kullanyoruz. The students who will participate (Katlacak olan renciler.) The students who are to participate. (Katlacak olan renciler.) Birinci cmlede will, ikinci cmlede be to kullanlmtr. ki kullanmda ...ecek, ...acak anlamn vermektedir. kinci kullanmda ilgi zamiri ksaltmasn yaparsak; ilgi zamiri ile birlikte be fiili de kartlacandan sadece mastar kalm olur ve bu da ...ecek, ...acak anlamn verir. Not: Mastarlarn ksaltma yapsnda mutlaka bir tmle olmaldr. KPDSde bu ayrnt sorulmaz. Nesne Durumunda (...d) ken Ksaltma 1.) Defining (tanmlanan) Yaplarda: The letter, which he had sent, was lost. (Onun gnderdii mektup kayboldu.) The letter he had sent was lost. (Onun gnderdii mektup kayboldu.) Defining yaplarda ksaltma yaplrken sadece lgi Zamiri atlr. Ksaltlm bu yaplar grmek ve evirirken ...d anlamn vermek zordur. Gelitirilecek pucu: Bir cmlede, birinci kelimeden sonra virgl olmadan bir ahs zamiri veya bir isim gelmise burada mutlaka bir lgi Zamiri ksaltmas vardr demektir. nk ngilizcede iki isim yan yana gelmez. We couldnt decide on the matter they put forward. (Onlarn ortaya koyduu konuda karar veremedik.) I didnt receive the document he sent. (Onun gnderdii belgeleri almadm.) The price they asked was too high (Onlarn syledii fiyat olduka yksekti.) 2. ) Non-Defining (Tanmlanmayan) Yaplarda: Non-Defining yaplarda ksaltma yaplamaz. Your brother, who (m) I met yesterday, seems very simpatico. (Dn grdm kardeiniz ok sempatikti.)

202

nemli Bir Not Eer lgi Zamirinin niteledii isimden nce the first, the only, the last, the second gibi bir sra says veya the most gibi superlative yap var ise mastar , gelecek zaman yerine gemii vurgulayacaktr. Yani eviride ...cek, ...cak eki ...en, ...an ekine dner. The man to get out off the bus. (Otobsten inecek adam) The firs man to get out off the bus. (Otobsten ilk inen adam) kinci cmlede, lgi Zamirinin niteledii man isminin nnde bir sra says olduu iin gemi vurgulanm oldu. The country not to be represented. (Temsil edilmeyecek lke.) The only country not to be represented. (Temsil edilmeyen tek lke.) The report to be submitted. (Sunulacak rapor.) The last report to be submitted. (Sunulan son rapor.) The man to be killed. (ldrlecek adam.) The only man to be killed. (ldrlen son adam.) Ahmet was student to leave the classroom. (Ahmet snftan ayrlacak renciydi.) Ahmet was the last student to leave the classroom. (Ahmet snftan ayrlan son renciydi.) Connective Relative Pronouns Bu yapda sadece which kullanlr. which kendisinden nceki bir ismin yerine deil de bir cmleciin yerine kullanlr. eviride de ...ki bu da olarak evrilir. He failed again, which dissappointed his parents. (O yine baarsz oldu ki bu da anne-babasn hayal krklna uratt.) Bu kullanmda which, ilgi zamiri he failed againin yerini almtr. Trkede bu ifade iki ayr cmle ile sylenir. ngilizce ifadesinde cmlede ilgi zamirinden nceki virgl (,) yapy dierlerinden ayrr. Bu yapda that kullanlamaz. Ayrca tek virgl olduu iin ilgi zamirinden nceki isim zel isim de deildir. Bu zellikleri ile dier yaplardan ayrt edilir. We will have to across the frontier, which will be difficult. (Snr gememiz gerekecek ki bu da ok zordur.) He was rude to the customer officer, which made things force. (Gmrk memuruna kaba davrand ki bu da ileri zorlatrd.) Ksaltlmas:

203

He failed again, which upset the whole family. (O yine baarsz oldu ki bu da tm aileyi zd.) He failed again, upsetting the whole family. (O yine baarsz oldu ki bu da tm aileyi zd.) Aktif yapda olduu iin ksaltmada gerund kullanld. The government made investment in education, leading to welfare. (Hkmet eitime yatrm yapt ki bu da refaha yol at.) Investment: Lead to: Whole: All: yatrm ...e yol amak tm, btn (saylamayanlarda kullanlr, they baa alr. the whole) tm, btn (saylabilenlerde kullanlr, they sona alr. all the)

The patient didnt respond to treatment, disappointing all doctors. (Hasta tedaviye cevap vermedi ki bu da tm doktorlar hayal krklna uratt.) Not: Test almalarnda connective yapsnn ksaltmas virglden sonraki fiil bo braklarak ok sorulur. lgi Zamirlerinin Ksaltmalar le lgili kark rnekler It was difficult to arrange a date, which was convenient for everyone. (Herkes iin uygun olan bir tarih belirlemek zordu.) Arrange: Convenient: Inconvenient: Treat: Threaten: Threat: ayarlamak, dzenlemek, belirlemek uygun, elverili uygun olmayan davranmak, tedavi etmek tehdit etmek tehdit

lgi Zamirlerinin olduu kompleks cmleleri evirirken ilk nce sfat cmlecii gz ard edilerek kalan yap evrilir. Daha sonra sfat cmlecii evrilir. Sonrasnda sfat cmlecii, ilgi zamirinin niteledii isimden nce sylenerek yap evrilmi olunur. Kompleks cmleleri, bu ekilde evirerek sk egzersiz yapmak sratli anlama alkanln gelitirecektir. The man who was arrested finally confessed to being a spy. (Tutuklanan adam sonunda bir casus olduunu itiraf etti.) Arrest: tutuklamak, durdurmak Spy: casus Confess to: itiraf etmek

We had to give up the research, which we have already undertaken. (Daha nce stlendiimiz aratrmay brakmamz gerekti.) Already: halihazrda, ...m bile (tek bana kullanldnda), daha nce (balantl cmlelerde) Research: aratrma Undertaken: stlenmek My collage, with whom I have been working for long, has decided to give in his resignation. (Uzun sredir beraber almakta olduum meslektam istifasn vermeye karar vermi.)

204

Collage: meslekta Give in: vermek (verilen soyut bir eyse give nesneye in edat ile gei yapar) Counterpart: kar taraf (bakanlar iin) The minister, whose life has been threatened, applied to the police for protection. (Yaam tehdit edilen bakan koruma iin polise bavurdu.) Protect: Protection: Expect: Except: Treat: Threaten: Threat: korumak koruma ummak, beklemek hari, dnda davranmak, tedavi etmek tehdit etmek tehdit

The inflation rate, expected to be 20 %, has already passed the target. envisioned. (% 20 olmas beklenilen enflasyon oran belirlenen hedefi gemi bile.) Envision: Envisage: Target: gz nne almak, ngrmek, belirlemek syn envision hedef

The information we have obtained was not reliable. (Elde etmi olduumuz bilgiler gvenilir deildi) Reliable: Obtained: gvenilir elde etmek, salamak

We have to find new alternative energy resources to be used instead of fossil-fuel. (Biz, fosil yaktlar yerine kullanlacak yeni bir alternative enerji kayna bulmak zorundayz.) Resource: kaynak yenilenebilir Instead of: ...nn yerine , -cek yerde Source: kaynak Renewable:

In place of: ...nn yerine, -cek yerde

NOUN CLOUSES
Sfat Cmlecikleri kadar zor olmayan ama nemli bir konudur. nce mantn kavramak gerekir. Sfat Cmleciklerinde bir isim bir sfat szc gibi bir cmlecik tarafndan niteleniyordu. Noun Clouses larda ise kullandmz isimler (veya zamirler) bu cmlecikten etkilenirler. Bir cmlede isimler zne, nesne ve tmle durumundan biri ile kullanlabilirler. Demek ki Noun Clouses lar (ismin yerine kullanldklarndan) da bir kompleks cmlede zne, nesne veya tmle olarak kullanlabilirler. Bu durumda isim bir kelime ile deil de bir cmlecik ile ifade edilmi olur. Baka bir deile bir ismin kullanlabildii her yerde bir Noun Clouses kullanlabilir. Bunu ngilizce deki cmle kuruluu zerinde gsterecek olursak; S V O Tmle

Bu cmle yapsnda bir noun clause S, O ve tmle durumundan biri ile ifade edilebilir. I know his failure. (Ben onun baarszln biliyorum.)

205

Bu cmledeki failure (baarszlk) kelimesi isimdir ve cmlede nesne konumunda kullanlmtr. Bu isim yerine bir cmlecik de gelebilir. Dolaysyla bu cmlecik bir noun clause olmu olur ve nesne durumunda kullanlm olur. failure ismi yerine he has failed (O baarsz olmu) cmleciini kullanabiliriz. Ancak burada iki cmlecik olduu iin bu iki cmleyi balayacak bir balaca ihtiyacmz vardr. Bu ekilde cmlemiz; I know that he has failed. (Biliyorum ki o baarszdr.) Yalnz bu eviri konuma dili iin geerlidir. Yaz dilinde ve snavda kesinlikle byle evirmiyoruz. Balacn anlamn ki olarak deil de cmlecie ykleyerek eviririz. Bu aklamalardan sonra artk cmlemizi u ekilde evirebiliriz: Onun baarsz olduunu biliyorum. Not: Yan cmleciklerin Trkeye evrilirken znenin n eki alarak evrildiini hatrlaynz. Sfat cmlecikleri de dahil bu konuyu ilerken temel cmle, yan cmlecik gibi kavramlar da greceimizden bunlara hakim olmak gerekir. sim Cmlecikleri le Kullanlan Balalar sim cmlecikleri ile tr bala kullanlr.

1. That: -ki (En ok kullanlan balatr. Olaya tek ynl bakar.) 2. Whether: ...ip ...imedii (Olaya iki ynl bakar. or not ile beraber de kullanlabilir.) 3. Question Word: Tm soru kelimeleri isim cmleciklerinde bala olarak kullanlabilir.
Bu balalarn anlamlar farkl ama kullanl biimleri ayndr. Bu nedenle en sk kullanlan thati nce iyi reneceiz. thatin kullanm iyi zlnce sistem ayn olduu iin dierleri de rahat bir ekilde anlalr.

THAT Daha nce de sylendii gibi Noun Clouseslar (NC) kompleks bir cmlede durumda kullanlabilirler. imdi bunlar madde madde inceleyelim: A) zne Olarak sim Cmlecikleri Bu yapda genelde formlsel olarak cmle yledir: It is + (sfat) that + NC Byle bir cmle kuruluu grldnde, bu bir isim cmleciidir ve zne durumunda kullanlmtr diyebiliriz. It is clear that he will confess to his guilt. (Onun suunu itiraf edecei aktr.) zne durumundaki NClar what sorusuna cevap verirler. rnein bu cmleye sorarsak; What is clear? That he will confess to his guilt (Onun suunu itiraf edecei) eklinde cevap alrz.

206

ngilizcede normalde bir cmlede zne cmlenin bandadr. Bu nedenle yukardaki cmle kuruluunun ikinci bir alternatifi de vardr. Orijinal kullanm da ikinci kullanmdr. Birinci kullanmda zne sona alnd iin ekili fiile bir zne gerekliliinden it zne olarak kullanlmtr. Burada it asl znenin yerini tutar. kinci kullanmda ise zne asl yerine ekileceinden artk it kullanmna gerek yoktur. ngilizcede asl kullanm ikinci dediimiz kullanmdr. Ama zor olduu iin birinci kullanm daha yaygndr. Bu durumda NClarn zne olarak kullanm iki farkl ekilde yazlabilir. imdi yukardaki cmleyi bu aklamaya gre yazalm: It is clear that he will confess to his guilt. (Onun suunu itiraf edecei aktr.) That he will confess to his guilt is clear. (Onun suunu itiraf edecei aktr.) Her iki kullanmda da anlam ayndr. KPDSde cmlelerin % 90n bu yapdadr. Direk olarak da 2-3 soru gelebilir. It is difficult that he will give it up. (Onun ondan vazgeecei zordur.) That he will give it up is difficult. (Onun ondan vazgeecei zordur.) Byle cmleleri vazgemesi eklinde de evirebiliriz. It was very hard that we overcame this issue. (Bu meselenin stesinden gelmek ok zordu.) That we overcame this issue was very hard. (Bu meselenin stesinden gelmek ok zordu.) It is + Sfat formlnde kullanlan sfat yerine daha nceki bilgilerimizden biliyoruz ki sfat cmlecikleri de kullanlabilir. Ayrca yine biliyoruz ki sfat cmleciklerinin ksaltmasnda eer aktif ise gerund eer passive ise V3kullanlyordu. Demek ki formldeki sfat yerine bir gerund veya bir V3 de kullanlabilir. It is expected that they will resume peace talks. (Onlarn bar grmelerine yeniden balayacaklar beklenilmektedir.) That they will resume peace talks is expected. (Onlarn bar grmelerine yeniden balayacaklar beklenilmektedir.) Resume: yeniden balamak (restart ve rebegin kelimelerinin yerine kullanlr. KPDSde ok geer.) It is known that our world is round (Dnyamzn yuvarlak olduu biliniyor.) It is surprising that he has escaped. (Onun ka artcdr.) Bu yaplarda iki cmlecik olduu iin haliyle zaman uyumu da aranmaldr. imdilik sadece gramatikal boyut ile uraacaz. Zaman uyumuna dikkat etmekle beraber daha sonra detayl olarak reneceiz. B) Nesne Olarak sim Cmlecikleri Bu yapda isim cmlecikleri nesne konumundadr. Cmlede nesne konumunda bir isim yerine bir isim cmlecii kullanlr.

207

We learnt that they had agreed on the matter.(Onlarn mevzuda hemfikir olduklarn rendik.) Nesne yapsndaki isim cmlesini, ykleme kimi, neyi, kime, neye sorularn sorarak bulabiliriz. Bu yapnn tek kullanm vardr. sim cmlecii zne durumundaki gibi hareket edemez. The judge decided that the suspect was innocent. (Hakim zanlnn masum olduuna karar verdi.) The judge decided this. (Hakim buna karar verdi.) Dikkat edilirse ikinci cmlede nesne this dir ve tek bir kelimeden olumutur. Birinci cmlede ise cmlenin nesnesi bir isim cmleciidir. Nesne hareketinin her iki cmlede ayn olduuna dikkat edininiz. Suspect: zanl, pheli Innocent: susuz, masum Judge: hakim, yarglamak

C) Tmle Olarak sim Cmlecikleri Tmleler, zne, yklem ve nesne dnda cmleyi tamamlayan yaplardr. ngilizcede be ve become (olmak) fiillerinden sonra gelen kelimeler tmletirler. My father is an engineer. (Benim babam bir mhendistir.) My advantage is that I can speak three foreign language. (Benim avantajm dili konuabilmemdir.) My belief is that you will get over this problem. (nancm sizin bu sorunu aacanzdr.) Get over: stesinden gelmek Their claim is that the minister got involve in corruption. (Onlarn iddias bakann yolsuzlua karmasdr.) Get involve in: Corruption: ...e bulamak (daima nesneye in ile geer.) bozulma, yolsuzluk Whether = If ....ip ....imedii anlamnda olup, olaya iki ynl bakan bir balatr. Whether balac bazen or not da alabilir. Genellikle or not ifadesi parantez iinde verilir. Bu balacn deiik konumlu isim cmleciklerindeki kullanmn grelim. It is not known whether he has ratified the bill. (Onun yasa tasarsn onaylayp onaylamad bilinmiyor.) Ratify: Specify: Approve of: Notify:

onaylamak

Yukardaki cmleyi (isim cmlecii zne konumunda olduu iin) u ekilde de yazabiliriz. Anlam ayndr.

208

Whether, he has ratified the bill is not known. Not: Cmlede zne konumunda olan isim cmlecii baa alnrsa bu kullanmda bala olarak If kullanlamaz. I am not sure whether he has accepted the offer. (Onun neriyi kabul edip etmediinden emin deilim.) No one knows whether they live in the country or not. (Onlarn lkede yaayp yaamadklarn kimse bilmiyor.) My doubt is whether they will stay or not. (Benim kukum onlarn kalp kalmayacadr.) Not: Gramatikal olarak isim cmleciklerinde balalardan sonra daima bir zne vardr. Soru Kelimelerinin sim Cmleciklerinde Bala Olarak Kullanlmas Question Words (QW) What: Where: When: Who: Whom: From whom: With whom: To whom: Whose: Which: How: Why: How many: How much: How long: How far: How often: ne nerede, nereye ne zaman kim kimi, kime kimden kiminle kime kimin hangi nasl niin ka tane, ne kadar, ka (saylabilenler iin) ka tane, ne kadar, ka (Saylamayanlar iin) ne kadar (zaman sorar) ne kadar (mesafeyi sorar) ne kadar (frekans sorar)

sim cmleciklerinde QWlarn kullanmn, normal soru cmleleri ile kartrmamak gerekir. Bir soru cmlesinde QWlar daima cmlenin banda sylenir ve cmle sonunda soru iareti vardr. Soru szc olsun veya olmasn bir soru cmlesinde yardmc fiil vardr ve zneden nce yazlr. Bazen bu kural konuma dilinde ihmal edilse de cmlenin soru olduunu hissettirecek bir vurgu mutlaka vardr. What can I do for you? (Sizin iin ne yapabilirim?) Where are you going? (Nereye gidiyorsun?) When will you come back? (Ne zaman dneceksiniz?) How long will you be staying here? (Burada ne kadar sre kalacaksnz?)

209

Soru cmlelerini, QWlarn bala olarak kullanld isim cmlecikleri ile bu ekilde ayrabilmek gerekiyor. Bu da yardmc fiilin kullanm, QWlarn soru cmlelerindeki konumu ve soru cmlelerinde ?nin kullanmn hatrlayarak yaplabilir. imdi QWlarn isim cmleciklerinin her yapsnda kullanmn grelim. a) zne olarak; It is not known where he hides.(Onun nereye sakland bilinmiyor.) Hide: saklanmak Bu kullanmda QWun bala niteliinin grlmesi gerekir. Dikkat edilirse QWdan sonra cmle sonuna ? konulmamtr. Ayrca yardmc fiil zneden nce yazlmamtr. O zaman where bala olarak kullanlmtr diyoruz. Burada nemli bir zellii de hatrlatmak gerekiyor. Complex bir cmlede yan cmlecik soru formu ile kurulamaz. Eer byle bir cmlede soru formu oluturulmak istense bu deiiklik yan cmlecikte deil, temel cmlede yaplr. Is it not known where he hides? (Nereye sakland bilinmiyor mu?) zne olarak kurulmu bir isim cmleciinde zne hareketini hatrlayarak cmlemizi dier alternatifi ile yazalm. Where he hides is not known? (Onun nereye sakland bilinmiyor.) Bu complex cmleyi soru yaparsak; Is where he hides not known? (Onun nereye sakland bilinmiyor mu?) It is not obvious what he will do. (Onun ne yapaca belli deil.) It was uncertain how long they would stay there. (Orada ne kadar kalaca belli deildir.) Obvious: belli, apak Obviousness: besbellilik

Cmlelerdeki zaman uyumuna da dikkat etmek gerekiyor. Anlamdan temel cmlenin ve yan cmlenin zamann karabilmek gerekir. Gemiteki olay ,ncesi sonras durumunu iyi bir ekilde irdeleyip sonuca gidebilmek gerekir. It was not known how the had committed the crime. (Onun suu nasl iledii bilinmiyor.) Was not known Was unknown b) Nesne Olarak; I dont know where he is working now. (Onun imdi nerede altn bilmiyorum.) Zaman uyumunda temel cmle ve yan cmle arasnda bir zaman uyumu vardr. Bunun evirisi deil de ngilizce mant nemlidir. Zaman tespitinde hem temel cmlecikte hem de yan cmlecikte olan zaman szcklerine dikkat etmek gerekiyor. bilinmiyor, mehul

210

We couldnt learn how this event happened. (Bu olayn nasl olutuunu renemedik .) She didnt decide where we had to met. (O nerede bulumamz gerektiine karar veremedi.) c) Tmle Olarak; Our doubt is who killed the man. (phemiz adam kimin ldrddr.) I am anxious to know how much he earns by month. (Aylk olarak ne kadar kazandn renmeye can atyorum.) Anxious: endieli Anxious + full Infinitive: ...meye can atmak

It is expected that the embargo will lift next year. (Ambargonun gelecek yl kaldrlaca umuluyor.) It was claimed that the minister had embezzled money. (Bakann zimmetine para geirdii iddia edildi.) Embezzle: zimmete para geirmek The two sides announced that they had signed an agreement. (Her iki taraf bir anlama imzalam olduklarn bildirdiler.) Announce: bildirmek, ilan etmek

We feared that he results could be negative. (Sonularn negatif olabileceinden korktuk.) Fear: korkmak Fearless: korkusuz

It is said that he can be detained. (Onun gzaltna alnabilecei syleniyor.) Not: Modallarn (zellikle can ve may) bala ile aktarld zaman evirisinde bir ...ecek, ...acak anlam katldna dikkat ediniz. Soru: Byle cmlelerde neden temel cmlecik ksadr? Bunu bir rnekle aklayalm: I bought this present last year in Italy. (Ben bu hediyeyi geen yl talyadan aldm.) Bu cmlemizin elerinin zne+Yklem+Nesne+Tmle (Zaman zarf+yer zarf) eklinde sralandna dikkat ediniz. Ayrca bir cmledeki her ismin yanna bir Noun Clause gelebilir zelliinin hatrlaynz. Cmlemizdeki the present isminden sonra bir Noun Clause yazarsak; zaman zarf ve yer zarf NCa ait olacandan cmle sonuna atlr. Bu yzden de temel cmlecik ksa olur. No one knows how this problem can be resolved. (Kimse bu problemin nasl zlebileceini bilmiyor.) Subjunctive Mood (stek kipi) Trkede dilek kipi ...mesi, ...mas eklindedir. Cmle olarak rneklersek; Ben Alinin burada olmasn istiyorum. Doktor Ona dinlenmesini syledi, gibi.

211

ngilizcede Subjunctive Mood (SM)un kullanld belli fiiller vardr. Bunlarn says 15tir. Eer bu fiiller temel cmlede kullanlrsa mutlaka yan cmlecikte SM kullanmn isterler. Bu fiilleri kolay olsun diye grup halinde yazacaz. 1.) Aadaki Fiillerden sonra stemek Fiilleri: Desire Request Ask Beg Urge Demand

nermek Fiilleri Recommend Advise Propose Suggest

Geri kalan be fiil bir grup halinde verilemeyeceinden ayr yazacaz. Insists: Order: srar etmek emretmek Prefer: tercih etmek Require: gerektirmek Move: hareket etmek (pek kullanlmaz.)

ngilizcede bu fiiller dilek kipini gerektirirler. Bunlar temel cmlede olduklarnda mutlaka mutlaka dilek kipi kullanlmaldr. The doctor recommended that he should rest as much as possible. (Doktor Ona mmkn olduu kadar dinlenmesi gerektiini tavsiye etti.) ngilizcede dilek kipi yapsnda sadece should kullanlr. Yalnz shouldun kullanlmas obsiyoneldir. Yani olsa da olur olmazsa da. Bu nedenle yukardaki cmleyi u ekilde de yazabiliriz: The doctor recommended that he rest as much as possible. (Doktor Ona mmkn olduu kadar dinlenmesini tavsiye etti.) Grld gibi should un kullanlmamas durumunda sonrasndaki fiil ekilmemi gibi grnr. Yani bare infinitive olarak kalr. should un ksaltlmas formuna dikkat etmek gerekir. KPDSde bu fiil bo braklarak sorulur. nemlidir, iyi renmek gerekir. SM yapsn Trkeye evirirken should un gerekir anlam yarine Trkedeki dilek kipi anlam olan ...mesi, ...mas eklinde eviririz. I insisted that my son (should) be a doctor. (Olumun bir doktor olmasnda srar ettim.) Not: Dilek kipinin yan cmlecikte kullanldna dikkat ediniz. The committee requested that the documents (should) be submitted until tomorrow. (Komite belgelerin yarna kadar sunulmasn istedi.) I advised her that she ...............breakfast early. Bo olan yere ne gelmelidir? Have has had to have has had

have doru cevap olur. nk temel cmlecikte advise fiilinin olmasndan dolay yan cmlecik yaps SM olmaldr. Bu nedenle asl olmas gereken should have dir. should ksaltldndan doru cevap have olur. ok dikkatli olmak gerekir. I advised her that she have breakfast early. (Erken kahvalt yapmasn nerdim.) 2.) Aadaki sfatlardan sonra SM kullanlr

212

Sfatlar Noun Clouselarn zne yapsnda kullanldklarndan bu maddede sadece Noun Clouselarn zne yaps olacaktr. SM un kullanld en nemli sfatlar unlardr: nemli Szckleri Important Crucial Vital Significant (anlaml)

Gerekli Szckleri Necessary Imperative (zorunlu) Mandatory (zorunlu) Essential Possible ngilizce de bu sfatlar kullanldklarnda dilek kipi gerektirirler. It is necessary that he (should) work hard. (Onun sk almas gerekir.) It is essential that our environment be protected. (evremizin korunmas temeldir.) Protect, Preserve, Conserve: korumak rnek Noun Clouses ve Relative Pronouns Cmleleri It is estimated that the economic sanction can not be lifted in the near future. (Ekonomik yaptrmlarn yakn gelecekte kaldrlamayaca tahmin ediliyor.) Sanction: yaptrm, meyyide (nemli bir kelimedir, KPDSde ok sk geer) Bir cmlede bir ismin yanna her zaman iin onu niteleyecek bir sfat yazlabilir. Relative Pronouns (RP) bilgilerimizden de biliyoruz ki bir sfat cmlecii (RP) bir sfat kelimesinin yapt grevi bir cmlecik olarak yapabilir. Bu aklamaya dayanarak cmledeki sanction isminden sonra onu niteleyecek bir RP cmlecii yazarak cmlemizi evirecek olursak; (Kaln ve italik yazlan cmlecik ksaltlm bir RP cmleciidir.) It is estimated that the economic sanction impossed on Serbia can not be lifted in the near future. (Srbistana uygulanan ekonomik yaptrmlarn yakn gelecekte kaldrlamayaca tahmin ediliyor.) Impose on: ...e empoze etmek, uygulamak Not: KPDSdeki cmlelerin byk bir ounluu bu yapdadr. Byle cmleleri iyi almak snavda byk kolaylklar salar. Pose Brakmak, tutmak anlamnda olan bu kelime kknden bir ok kelime tretilmitir. Impose: uygulamak Expose: Repose: Compose: Dispose: Oppose: Propose: im: iine, pose: brakmak. mpose:iine brakmak, empoze etmek, ex:d, pose: brakmak. Expose: darya brakmak, maruz brakmak dinlenmek birletirmek sralanmak, dzenlemek kar koymak nceye brakmak

Bu kelimeler de KPDS iin ok nemlidir.

213

It was reported that the plain had taken off one hour later doe to the in adequacy of measure. (nlemlerin yetersizliinden dolay uan bir saat ge kalkm olduu rapor edildi.) Take off: havalanmak Doe to: ...den dolay Adequate: yeterli, uygun, elverili Adequacy: yeterlilik Inadequacy: yetersizlik Measure: tedbir, nlem (lme, lmek anlam var ve kartrlabilir diye KPDSde ok geen bir kelimedir.) Cmledeki measure isminden sonra ksaltlm bir RP cmlecii olan taken ekleyip cmlemizi tekrar yazalm: t was reported that the plain had taken off one hour later doe to the in adequacy of measure taken. (Alnan nlemlerin yetersizliinden dolay uan bir saat ge kalkm olduu rapor edildi.) The rescue team suggested that the disaster area (should) be evacuated immediately. (Kurtarma ekibi felaket blgesinin derhal boaltlmasn nerdi.) Not: Dilek kipinin kullanmn (Shouldun kullanmn) hatrlaynz. Rescue: Evacuate: Calamity: Disaster: kurtarma(k) boaltmak, tahliye etmek felaket felaket

We aware, that it is rather difficult to draw some conclusion from the data. (Verilerden baz sonular karmann olduka zor olduunun farkndayz.) To be aware of: farknda olmak, haberdar olmak Not: Yukardaki cmlede to be aware ofun of edat yazlmad. Neden? (Noun Clouslarda sadece thatin edat almadn dier tm NC balalarnn edat aldklarn hatrlaynz.) Data dan sonra bir RP ekleyerek cmlemizi yeniden yazalm: We aware, that it is rather difficult to draw some conclusion from the data presented by the committee. (Komite tarafndan sunulan verilerden baz sonular karmann olduka zor olduunun farkndayz.) Clude Kapatmak anlamnda olan bu kkten bir ok kelime tretilmitir. Conclude: sonucuna varmak Conclusion: sonu Conclusive: sonuca gtren, somut Inconclusive: sonuca gtrmeyen, somut olmayan Include: dahil etmek, iermek Exclude: hari tutmak Preclude: engel olmak

214

The scientists arent sure certain whether this treatment can achieve the result desired. (Bilimadamlar, bu tedavinin arzulanan sonular gerekletirip gerekletiremeyeceinden emin deiller.) Hatrlanaca zere RP ksaltmalarnda aktifler iin gerund pasifler iin V3 kullanlyordu ve bunlar bir sfat szc gibi niteledikleri ismin nne yazlabiliyordu. imdi birka cmlemizi bu kurala gre yazalm. The scientists arent sure certain whether this treatment can achieve the desired result. (Bilim adamlar, bu tedavinin arzulanan sonular gerekletirip gerekletiremeyeceinden emin deiller.) It was reported that the plain had taken off one hour later doe to the in adequacy of taken measure. (Alnan nlemlerin yetersizliinden dolay uan bir saat ge kalkm olduu rapor edildi.) Grld gibi RP ksaltmalar bir sfat szcnn yapt hareketi yapabilirler. The industrialists entering this market claim that a fierce competition will occur in the month ahead. (Bu piyasaya giren sanayiciler, nmzdeki aylarda acmasz bir rekabetin meydana geleceini iddia etmektedirler.) Market: Fierce: Competition: pazar, piyasa acmasz rekabet

Relative Pronuns ve Noun Clouse konularn birlikte kullanabilmek gerekir. nk bu iki konu ngilizcenin en karmak konulardr. He was rather reluctant to tell us how long the experiment he was conducting would last. (O yapmakta olduu deneyin ne kadar sreceini bize sylemeye olduka isteksizdi.) Bu cmlenin, us ve how long the experiment he was conducting would last olmak zere iki nesnesi vardr. Dikkat edilirse ikinci nesne bir NC cmleciidir. Byle iki nesneli cmlelerde karkl nlemek iin NC nesnesi sonra sylenir. It is reported that the election to be held next week may be postponed. (Gelecek hafta yaplacak olan seimlerin ertelenebilecei bildirilmektedir.) They said that there were other methods, which we could resort to. (Onlar, bizim bavurabileceimiz baka metotlarn olduunu sylediler.) Resort to: bavurmak, mracaat etmek (syn: apply. Soyut anlamda bavurmak. KPDSde ok geer.) Byle cmleler de zaman uyumuna da zellikle dikkat etmek gerekir. We are unable to convince the patient that he could recover soon. (Biz hastay ksa srede iyileebileceine inandramadk.) Convince: Cover: inandrmak Recover: kapatmak Uncover: iyilemek amak Soon: sonra, ksa sre

RP ve NC konular ngilizcenin en karmak konulardr. Bu konuda geen rnekleri iyi renmek konunun anlalmasnda kolaylk salayacaktr.

215

Bir sonraki konumuz NC larda ksaltmalar olacaktr. NC larda ksaltma yaplrken mastarlardan faydalanlr. Bu nedenle bir sonraki derse hazrlk anlamnda mastarlarn olabilecek formlarn grelim. Bir cmlede mastarlar iki deiik formda kullanlabilirler. Bu iki formun ayrca hem aktif hem pasif kullanm olacandan mastarlar drt ekilde kullanlrlar. Aktif
Simple infinitive: Perfect infinitive: to see (grmek) to have seen(grm olmak) to speak to have spoken

Pasive
to be seen (grlmek) to have been seen (grlm olmak) to be spoken to have been spoken

We decided to improve the installation. (Biz tesisleri gelitirmeye karar verdik.) Installation: tesis, tesisat, montaj Yukardaki cmlede aslnda bir NC ksaltmas vardr. Ama biz bunu bilmeden de imdiye kadar byle cmleleri kullandk. evirisini de rahatlkla yaptk. Yine aada yazacamz cmlede de bir NC ksaltmas vardr. I dont know what to do. (Ben ne yapacam bilmiyorum.) It is understood that he has studied in Germany. (Onun Almanyada renim grm olduu anlalyor.) Not: Byle cmlelerde zaman uyumuna da dikkat etmek gerekir. Zaman uyumu temel cmle ile yan cmle arasnda aranr. It is stated that agreement will be signed. (Anlamann imzalanaca ifade ediliyor.) State: ifade Statement: ifade

It is suspected that he is in the USA. (Onun USA da olduundan pheleniliyor.) Temel cmlenin zaman simple present, yan cmlenin zaman simple present. nk zamanlar akyor. Yani yan cmleciin zaman temel cmlenin zamanndan nce ise perfect, conra ise future, ayn ise ayn tense kullanlr. Aktif
Simple infinitive: Perfect infinitive: to see (grmek)

Pasive
to be seen (grlmek)

to have seen (grm olmak) to have been seen (grlm olmak) to speak to have spoken to be spoken to have been spoken

Mastarlarn bu drt kullanmndan faydalanarak NClarda ksaltma yaplr. imdi bu ksaltmann nasl yapldn grelim

216

1.) zne yapsnda It is claimed that he be released the next mounth. (Onun gelecek hafta serbest braklaca iddia ediliyor.) NClarda ksaltma, yukarda alt izili olan ksmda yaplr. NClarda balatan sonra mutlaka bir zne olmak zorunda idi. Ksaltma yaplrken he znesi cmlenin bana ekilir, bala ksaltlr ve fiil mastar biiminde (to) kullanlr. Bu aklamadan sonra cmlemizi ksaltlm biimi ile yazalm. He is claimed to be released the next month. (Onun gelecek hafta serbest braklaca iddia ediliyor.) NC ksaltmalar ok iyi allmas gereken bir konudur. zne hareketine ve mastar dnmne iyi hakim olmak gerekir. Ksaltma ile kompleks cmle tek bir cmleye indiinden artk balaca da gerek yoktur. It is reported that the minister has approved of the proposal. (Bakann neriyi onaylam olduu belirtilmektedir.) Ksaltma The minister is reported to have approved of the proposal. (Bakann neriyi onaylam olduu belirtilmektedir.) It is said that they have been cought by the police. (Onlarn polis tarafndan yakalanm olduklar syleniliyor.) Ksaltma They are said to have been caught by the police. (Onlarn polis tarafndan yakalanm olduklar syleniliyor.) Not: NC ksaltmas KPDS iin hayati derecede nemli bir konudur. Konuma dilinde pek kullanlmaz ama yaz dilinde olduka sk kullanlr. Snav boyutunu ise maddeler halinde yazalm 1.) Cmledeki ksaltmann mastar ksm bo braklarak sorulur. 2.) Cmlenin ksaltlm eklini verip eanlamlsn sorabilirler. 3.) eviride sorulabilir. 4.) Anlama ynelik ok nemli bir konudur. Snavda kritik yerlerde olduka sk geen bir cmle kalbdr. It is feared that the boy will be killed. (ocuun ldrleceinden korkuluyor.) Ksaltma The boy is feared to be killed. (ocuun ldrleceinden korkuluyor.) It is expected that inflation will drop. (Enflasyonun decei umuluyor.) Ksaltma Inflation is expected to drop. (Enflasyonun decei umuluyor.)

217

Ksaltmalarda mastarn aktif pasif durumunun ayrmn yapmak ok nemlidir. Bu durumda zne yklemi yapyor mu, yklemden etkileniyor mu sorularnn cevaplanarak duruma gre ksaltmada aktif veya pasif mastar kullanlr. He is stated to have fled the country. (Onun lkeden kam olduu belirtiliyor.) Flee: kamak, terk etmek Leave: ayrlmak, terk etmek (Aslnda ikisi de terk etmek anlamndadr. from edatn istemezler. Kullanldklarnda sanki bir from olmas gerektii hissi Trkeden kaynaklanmaktadr.) The results of the election are reported to be announced tomorrow. (Seim sonularnn yarn ilan edilecei bildirilmektedir.) Cmlenin ksaltma ncesi It is reported that the results of the election will be announced tomorrow. (Seim sonularnn yarn ilan edilecei bildirilmektedir.) The manager is said to have been involved in illegal affairs. (Mdrn yasa d ilere bulam olduu syleniliyor.) Cmlenin ksaltma ncesi It is said that the manager has been involved in illegal affairs. (Mdrn yasa d ilere bulam olduu syleniliyor.) Involve: iermek, kapsamak Involve: kartrmak, bulatrmak Involve: gerektirmek (hangi anlamda kullanlrsa kullanlsn daima in edat ile nesneye geer.) Affair: olay, i The agreement is reported to have been signed by both side. (Anlamann her iki tarafa imzalanm olduu bildiriliyor.) Cmlenin ksaltma ncesi It is reported that the agreement has been signed by both side. (Anlamann her iki tarafa imzalanm olduu bildiriliyor.) Seem, Appear, Look de grnmek anlamndadr. Bu fiil NC yaps iinde kullanlabilirler. Anlam olarak pasiflik durumlar olduu iin ayrca pasif yaplmazlar. It seems that he has passed the exam. (Onun snav gemi olduu grnyor.) Ksaltma He seems to have passed the exam. (Onun snav gemi olduu grnyor.) Pass: gemek Passage: geit, pasaj

218

Not: KPDSde zellikle bu yapda seem, appear, look fiillerinden sonraki ksm bo braklarak mastar kalb sorulur. Daha nce bu kullanmda geen it is V3 kullanmnn mant ile zlr. They seem to move to another town next year. (Onlarn gelecek yl baka bir kasabaya tanacaklar anlalyor.) Cmlenin ksaltma ncesi It seems that they will move to another town next year. (Onlarn gelecek yl baka bir kasabaya tanacaklar anlalyor.) Your family seems to be extremely happy. (Ailenizin son derece mutlu olduu grnyor.) Cmlenin ksaltma ncesi It seems that your family is extremely happy. (Ailenizin son derece mutlu olduu grnyor.) She seems to have won the prize. (Onun dl kazanm olduu grnyor.) Cmlenin ksaltma ncesi She seems that she has won the prize. (Onun dl kazanm olduu grnyor.) Dier NC Ksaltmalar 2.) Nesne Yapsnda We can not decide whether we will stay at home or go out. (Evde mi kalacaz darya m gideceiz karar veremiyoruz.) Ksaltma We can not decide whether to stay at home or to go out. (Evde mi kalacaz darya m gideceiz karar veremiyoruz.) Byle yaplarda bala anlamn cmleye katt iin ksaltlamaz. Mastar ksaltmas ise daha nce anlatld gibidir. He doesnt where to go (O nereye gideceini bilmiyor.) Cmlenin ksaltma ncesi He doesnt where he will go (O nereye gideceini bilmiyor.) 3.) Tmle Yapsnda My job is that I teach English (im ngilizceyi retmektir.) Ksaltma My job is to teach English (im ngilizceyi retmektir.)

219

Grld gibi NClarn cmlede tmle olarak kullanld yapda da ksaltma mastarlardan faydalanlarak yaplr.

ADVERBS ADJECTIVES
Zarflar (adverb) eylemleri niteler. Eylemlerin nasl yapld hakknda bilgi verirler. rnek: How does she sing? - She sings beautifully. / (O) Nasl ark sylyor. ok gzel ark sylyor. Kural: Zarflar genellikle -ly sonekinin bir sfata eklenmesiyle oluturulur.

220

rnek: beautiful/beautifully gzel- gzel(ce) gzel bir ekilde, careful/carefully dikkatli-dikkatlice/dikkatli bir ekilde Dikkat! Baz sfatlar zarf haline dntnde deimez. Bunlarn en nemlileri unlardr: fast (hzl) - fast (hzlca, hzl bir ekilde), hard (zor) - hard (zor bir ekilde) Good (iyi) muhtemelen en nemli istisnadr. 'good' sfatnn zarf formu 'well' (iyi bir ekilde) dir. Bu sklkla hatal kullanan bir zarftr!

YANLI! He plays tennis good. DORU: He plays tennis well.

Kural: Zarflar ayn zamanda bir sfat da nitelerler. Bu durumda zarf szkonusu sfattan
nce kullanlr. rnek: She is extremely happy. They are absolutely sure. Dikkat! Temel bir sfatn derecesi artrlm formuyla 'very' kullanmayn. rnek: good fantastic

YANLI! She is a very beautiful woman. Kural: Sklk zarflar (adverbs of frequency) her zaman (always), asla (never), bazen (sometimes), sk sk (often) vs. genellikle ana eylemden nce gelir. rnek: He is often late for class. Do you always eat in a restaurant? They don't usually travel on Fridays. Sfat ve zarflar konusu birbirleriyle ilikili olduu iin beraber verilecektir. Bu iki grubun ngilizcede nerelerde kullanldklarn bilmek gerekir. nce sfatlardan balayalm: ADJECTIVEs ngilizcede sfatlar iki yerde kullanlrlar. 1.) Sfatlar ismi nitelerler: Sfat + isim. Trkede olduu gibi ngilizcede de sfatlar isimden nce sylenir. Franszca gibi baz dillerde bu kural byle deildir. Sfatlar bu kullanmlar ile sfat tamlamas n olutururlar. Eer ismin nnde bir artikel varsa sfat isim ile artikel arasnda yazlr. Student (isim) intelligent student (Sfat tamlamas) an intelligent student

Sfat tamlamas bu ekilde oluur. Ama bazen sfat olmas gereken yerde olmayabilir. Buna bozuk sfat tamlamas denir. ntelligent a student gibi. bu konuya daha sonra deinilecektir. 2.) Sfatlar Linking Fiiller le Beraber Kullanlrlar: Linking fiillerin says on betir. Bunlar ile birlikte sfatlar kullanld iin bunlar bilmek gerekir. Tamamen ezbere bir konudur. Kolaylk olsun diye bunlar gruplara ayrarak ezberleyelim.

221

Olmak Fiilleri Be Become Sound

Grnmek Fiilleri See look appear

Kalmak Fiilleri Stay Remain

Bylece sekiz tanesini grm olduk. Geriye kalanlar da iki grup halinde verelim Feel: hissetmek Taste: tad olmak Smell: kokusu olmak

Geri kalan drd gitmek fiilleri olup; sfatlarla beraber ...lemek anlamn alrlar. Go Get Grow.....lemek Turn

Aralarnda baz nans farklar vardr. rnein go olumsuz durumlarda, turn kaba ifadelerde kullanlr. Daha sonra deinilecei iin imdilik burada brakyoruz. He looks happy (O mutlu grnyor.) He looks sad (O zgn grnyor.) Burada sanki sfat yerine bir zarf kullanlmal hissi vardr ama look bir Linking fiil olduu iin zarf (happly, sadly) deil; sfat (happy, asd) kullanyoruz. He felt terrible. (not terribly) He is very young. (O ok gentir.) gibi Not: Bunlarn dndaki btn fiillerle beraber zarf kullanlr. ADVERBS Zarflar, ilkin ngilizcede kullanldklar yere ve oluma ekillerine gre iki ayr balkta ele alacaz. Daha sonra KPDS iin zel baz zarflar ve sfatlarla birlikte Comparision durumlarn inceleyeceiz. Zarflar Kullanldklar Yerler Zarflar ngilizcede yerde kullanlrlar. Kullanldklar yer % 90 birinci maddeye dahildir 1.) Zarflar Fiiller le Kullanlrlar Bu kullanmda zarf fiili nitelemi olur. Please speak slowly. (Ltfen yava bir ekilde konuun.) He passed the exam because he had studied hard. (O snav geti. nk sk bir ekilde almt.) She speaks English fluently. (O ngilizceyi akc bir ekilde konuur.) Trkede bir biimde, bir ekilde ifadeleri sfatlara eklenerek zarflar oluturulur ve kullanlr. (Zarflarn oluma ekillerini grdmzde buna deineceiz.) rnei yava bir sfattr, yava bir ekilde dediimizde artk bu zarf olur. Hatta ou zaman Trkede konuurken bir ekilde, bir biimde ifadelerini atarak zarflar sfatlara benzeterek aktarrz. ngilizcede byle bir dnm yanl olur. ngilizcede sfat olarak aktarlacak ise sfat; zarf olarak aktarlacak ise zarf sylenir. 2.) Zarflar Sfatlar le Kullanlrlar

222

Bu kullanmda zarf sfat nitelemi olur. She speaks English well. (O ngilizceyi iyi konuur.) 3.) Zarflar Zarflar le Kullanlrlar Bu kullanmda zarf zarf nitelemi olur. He always gets up late. (O daima ge kalkar.) He always gets up very late. (O daima ok ge kalkar.) She speaks English fluently. (O ngilizceyi akc bir ekilde konuur.) She speaks English fairly fluently. (O ngilizceyi olduka akc bir ekilde konuur.) Fair: adil, doru Fairly: olduka

Zarflarn Oluturulmas ngilizcede zarflarn oluumunu drt madde altnda inceleyeceiz. Oluumlar % 90 birinci maddeye dahildir. 1.) Sfatlara ly Eklenerek Zarflarn Oluturulmas Bu maddedeki tm zarflar kken aldklar sfatlara e anlamdadrlar ve ounun anlamna bir ekilde, bir biimde eklenerek Trkeye evrilir. Extreme: True: Whole: Undue: Reluctant: Adequate: Accurate: Adamant: Vehement: ar Extremely: doru, gerek Truly: tm, btn Wholly: gereksiz Unduly: isteksiz Reluctantly: uygun, elverili Adequately: doru Accurately: sert Adamantly: sert Vehemently: ar bir ekilde, son derece doru bir ekilde bsbtn, tamamen gereksiz yere, gereksiz bir ekilde isteksizce, isteksiz bir ekilde elverili bir ekilde doru bir ekilde sert bir ekilde sert bir ekilde, fkeli

2.) yi Szckleri bunlarn sfat ve zarflar birbirleri ile ilikili deildir. Bunlarn sfat ve zarflar iin ayr kelimeler oluturulmutur. Good: iyi (sfat) Well: iyi (zarf)

3.) Sfat ve Zarf Ayn Olan Szckler Bunlar iin sfat ve zarf olarak ayr kelimeler tretilmemitir. ly de almazlar. Cmlede kullanmlarna gre zarf veya sfat olurlar. Zarf olarak kullanldklarnda sfat anlamlarnabir ekilde, bir biimde eklenerek evirisi yaplr. Hard: Enough: Little: sk Fast: hzl yeter, yeterli az, kk Near: yakn High: yksek Much: ok (saylamayanlar iin) Late: ge

223

Early:

erken

He has enough money. (Onun yeterli paras var.)

She doesnt study enough. (O yeterli bir ekilde almaz.) enough = zarf A late decision. (Ge bir karar) late = sfat He gets up late. (O ge bir ekilde kalkar.) late = zarf 4.) Tunik Maddesi Bu zarflar, birinci maddedekiler gibi sfatlara ly eklenerek olutururlar. Ama zarf olduklarnda anlamlar kken aldklar sfatlardan farkl olur. Bu yzden bunlar birinci madde iinde verilmedi. Bu zarflar KPDS iin ok byk nem arz ederler. Kken aldklar zarflara benzetilip kartrlacak diye bu zarflar snavda ok kullanrlar. Bu yzden iyi allmas gereken bir konudur. Sfat Hard: sk Scarce: kt Bare: yaln Near: yakn Late: ge Fair: adil, doru Eventual: olas, muhtemel Consistent:uygun, tutarl Steady: istikrarl Constant: sabit Zarf Hardly: Scarcely: Barely: Nearly: Lately: Fairly: Eventually: Consistently: Steadily: Constantly:

pek........mez pek........mez pek........mez yaklak olarak son zamanlarda olduka sonu olarak, sonunda srekli olarak srekli olarak srekli olarak

Bu zarflardan zellikle eventually ve hardly, scarcely, barely grubu KPDSde ok geer. Bu grup cmlede bir olumsuzluk oluturur. It is a hard question. (Zor bir sorudur.) hard = sfat She can hardly work. (O pek almaz.) hardly:zarftr ve cmleye olumsuzluk katar D.Bakr is very hot, so anyone can live hardly in there. (D.Bakr ok scaktr. Bu yzden kimse orada pek yaayamaz.) Snavda sorulursa hardly sorulur. scarcely ve barely de paralarda ok geer. Bu dersimizde grup zel zarflar ve kullanmlarn greceiz. Bu grup zarflardan KPDSde iki soru kesin olarak; bazen de soru gelir. Bu yzden bu grup zarflar ayr olarak ele alnd. Too - Enough Too: Enough: ok ok fazla, ar yeterli

Bun lar da zarf olduklar iin zarf kullanmnn tm zelliklerine sahiptirler. Ama snavdaki boyutu sadece kelime anlam ile deildir. Belli bir yapda kullanlrlar. imdi bunu grelim Too

224

............+ Sfat biiminde bir kullanm vardr. Snavda bu ekilde sfatn ncesi bo braklarak too sorulur. Bu kullanm cmleye olumsuzluk katar. He is too young to undertake such a job. (O byle bir ii stlenemeyecek kadar gentir.) Undertake: Undertaking: stlenmek teebbs

The coffee was too cold to drink. (Kahve iilemeyecek kadar souktu.) Not: Sfattan sonraki fiilin full infinitive eklindeki kullanmna da dikkat ediniz. Enough Sfat+................ biiminde bir kullanm vardr. Snavda bu ekilde sfatn sonras bo braklarak enough sorulur. Normalde zarflar sfattan nce kullanlr. sfattan sonra kullanlan tek zarf enoughtr. He is experienced enough to overcome this issue. (O bu meselenin stesinden gelecek kadar deneyimlidir.) Not: Enough tan sonraki fiilin full infinitive eklindeki kullanmna da dikkat ediniz. This car is too expensive for us to buy. (Bu araba bizim iin alnamayacak kadar pahaldr.) He is talking too quickly for us to understand. (O anlamayacamz kadar hzl konuuyor.) An ordinary English should speak clearly enough for a foreigner to understand. (Sradan bir ngilizin, bir yabancnn anlayabilecei kadar ak bir ekilde konumas gerekir.) Bir cmlede iki too, iki enough veya bir too bir enough bulunabilir. He is qualified..................... to negotiate such a crucial situation but the government is ...............unwilling to send him. (O byle kritik bir durumu grecek kadar niteliklidir ama hkmet onu gndermeyecek kadar isteksizdir.) Birinci bolua Enough , kinci bolua Too yazlmaldr. Ordinary: sradan Negotiate: grmek Negotiation: grme Byle sorularda boluun ncesi ve sonrasn ok iyi tahlil etmek gerekir. kisinden en fazla enough sorulur. Hardly Scarcely Barely de ayn anlamdadr. Genellikle soru hardlyden gelir. Dier ikisi paralarda geer. Her de kullanldklarnda cmleye olumsuzluk katarlar. Bunlarn kullanmn iyi renmek gerekir. Ayrca taq questionlarda da karmza kacaklardr. He can hardly walk. (O pek yryemez.)

225

Anyone can hardly ever live there. (Kimse pek orada yaayamaz.) Hardly ve hardlyever ayn anlamdadr. Birbirlerinin yerine kullanlabilirler. Since he never studies, he can .........................succeed in the exam. (O hi almad iin snavda pek baarl olamaz.) Bolua hardly veya hardlyever gelmelidir. Bu zarfn kullanm bilinmezse pek zlebilecek bir soru gibi grnmyor. Fairly, Quite, Rather Her de olduka anlamndadr. Kullanm olarak aralarnda kk nans vardr. kili durumlarda (aptal zeki, tembel alkan) arzu edilen nitelik iin fairly; arzu edilmeyen nitelik iin rather kullanlr. snavda bu ayrnt sorulmaz. He is rather stupid, but his sister is fairly clever. (O olduka aptaldr ama kz kardei olduka zekidir.) Qute bir fiili niteledii zaman tam, tam olarak anlamn katar. Sfat ve zarf ile kullanmnda ise olduka anlam vardr. I could not quite understand what you said. (Tam olarak ne sylediinizi anlayamadm)

CONDITIONAL SENTENCES
artl cmleler demektir. Bunlar genellikle her dilde temel ekilde sylenirler. artl cmle yapsnn ngilizce ve Trke kullanmlar arasnda baz farkllklar vardr. Konuya girerken nce Trke yaps anlatlacak. Kullanmda aralarndaki farkll ve ngilizce mantn kavramak gerekir. Trke Uygulamas A) Gerekleebilir art cmlecii: alrsan renirsin, Yarn gelirsen alabiliriz, vb. Grld gibi bu yapda art yerine getirilecei taktirde temel istenen gerekleebilir. Bu nedenle bu yapya Real Yap denir. B) Gerekleemeyen art cmlecii: Bu yap iki ekilde kurulur Bunlarda artn yerine getirilme olana olmad iin temel istenenin gereklemeyecei yaplardr. Bu nedenle bunlara Unreal Yaplar denir. alsaydn renirdin. Grld gibi gemi zamanda birinci maddenin uygulanmasdr. alm olsaydn renmi olurdun. Real yaplarda ister olumlu ister olumsuz olsun istenen gerekleebilir. Unreal yaplarda ise cmle kuruluu anlamla terstir. Yani cmle kuruluu olumlu iken anlam olumsuz; cmle kuruluu olumsuz iken anlam olumludur. Peki bu aklama neye yarar? artl cmlelerin ngilizce mant iin bu aklama gereklidir. nk unreal yaplarda zamanlar real zamanlara gre bir nceye ekilerek sylenir. Trkede Type 2 ve Type 3 n kullanm hemen hemen ayndr. Aradaki ayrm ok net deildir. Rahatlkla birbirlerinin yerine kullanlabilirler. Trkede durum byle iken ngilizcede neden iki typee gerek duyulmutur?

226

ngilizcede Type 2 ve Type 3 birbirinden ok ayr eylerdir. Type 2: inde bulunulan veya gelecekteki bir olay iin kurulan unreal yaplardr. Snfta olmasaydk, yarn geleceksen gibi Type 3: Gemiteki bir olayn aktarld unreal yapdr. Eer aktarlacak olay gemite ise mutlaka type 3e gidilmelidir. Geen yl mezun olsaydn, dn gelseydin gibi Not: Trkede balalarn anlamlar ykleme yklenerek sylenir. Gelse alrken gibi. ngilizcede ise balalar ayr bir kelime olarak kullanlr. If, while, when gibi. Balalar konusu ayrca ele alnacaktr. imdi art Cmlelerinin ngilizce kurulularn grelim: Type 1 If you study, you will learn (alrsan renirsin.) If +Simple Present, +Simple Future Type1 i formlletirecek olursak yukardaki forml kar. Genel kullanm verildii gibidir. Type1 de eer aktarlan olay genel bir ifade ise temel cmlecikte de Simple present olabilir. Ama bu istisnai bir durumdur. Genelde kullanm verildii gibidir. Type 2 If you studied, you would learn (alsaydn renirdin.) If + Simple Past, + would +V1 Genel kullanm formldeki gibidir. f li cmlecikte bir present etkisi vardr. nk olay u an ve gelecek ile ilgilidir. Ama unreal yap olduu iin gemie ekilerek aktarlyor. Type 3 If you have studied, you would have learnt. (alm olsaydn renmi olurdun.) If +present perfect, + would have V3 zet olarak; Type 1: Type 2: Type 3: If + Simple present, +will + V1 If + Simple past, +would + V1 If + Present perfect, +would + Have V3

art cmlelerinin informal olarak deiik kullanmlar varsa da asl gramatikal boyutu aklananlardr. KPDSde mutlaka anlatlan ekilde gelir. Snavda 7-8 soruyu ilgilendiren bir konudur. Mutlaka iyi bilmeli. Type 1

227

If the government takes stricter measures, the inflation will drop. (Hkmet daha sk tedbirler alrsa enflasyon decek.) If you learn a foreign language, you will find a good job easily. (Bir yabanc dil renirsen kolayca bir i bulursun.) Not: artl cmlelerde eviriden ziyade yapnn ngilizce boyutunu kavramak gerekir. Olay ne zaman olmu, gerekleebilir mi, gerekleemez mi? Yapya bu ekilde yaklamak gerekir. I will help you with this matter if you call me next week. (Gelecek hafta beni ararsan, sana yardm edeceim.) Grld gibi if balac arada da yazlabilir. Main Clause ve f Clauseden hangisinin bata syleneceini vurgu belirler. Hangisi vurgulanacaksa o nce sylenir. Bala arada iken virgle (,) gerek yoktur. nk balaca kadar olan ksm main clause, balatan sonraki ksm if clausedr. f clause cmlecii bata ise bu cmleciin snrn belirlemek iin virgl (,) kullanlr. Help+s.o: Help+so+with+sth: birine yardm etmek birine bir ey iin yardm etmek

Type 2 If I knew some English now, I would go abroad. (Eer imdi biraz ngilizce bilseydim, yurt dna giderdim.) If I were you, I wouldnt accept his offer. (Yerinizde olsam onun nerisini kabul etmezdim.) If the next week were holiday, we would go for a picnic. (Eer gelecek hafta tatil olsayd, piknie giderdik.) Grld gibi type 2 u an ve gelecek ile ilgili olan unreal yaplardr. Eer cmlede u an ve gelecek ile ilgili bir ifade varsa mutlaka type 2ye gidilmelidir. Type 3 If had known that he was your friend, I wouldnt have rejected him. (Eer onun arkadanz olduunu bilseydim onu reddetmezdim.) If they had invited me, I would certainly have paticipated in their wedding ceremony last week. (Eer beni davet etmi olsalard , kesinlikle onlarn geen haftaki dn trenlerine katlrdm.) Grld gibi type 3 yapsnda mutlaka bizi gemie gtren bir ifade vardr. Bu ifade genellikle gemie ynelik baz zaman zarflar ile kurulur. Ama dikkatli olmak gerekir. Bazen bize gemii hissettirecek bir zaman zarf yerine ayn grevi gren bir noun clouseda verilebilir. (birinci cmlede olduu gibi) Ama hangi biimde olursa olsun eer olay gemite olmusa mutlaka type 3e gidilmelidir. Snavda main clouse ve if clousen fiilleri bo braklarak sorulur. Her yapnn kullanm zelliklerine hakim olursak kolayca zebileceimiz bir soru olur.

228

MIXED STRUCTURE artl cmlelerin kark yaplardr. Belki de konunun en zor olan ksmdr. Bazen type 2 ve 3 kartrlarak sorulur. Dolaysyla mx yap unreal olan iki yap arasndadr. Bu kullanmda genellikle F Clouse type 3, Main Clouse type 2dir. Snavda pek sorulmayan bir konudur. Ama KPDSnin ii belli olmaz. Bilinmesi iyi olur. Geen yl mezun olsaydm imdi ben de alrdm ifadesi mix bir yapdr. If I had graduated last year, I would work with you now. (Eer geen yl mezun olsaydm imdi sizinle alrdm.) Grld gibi IF Clouse type 3, Main Clouse type 2dir. Her iki tarafta da bizi type 2 ve 3e gtren zaman zarflarna dikkat ediniz. If he had been operated on last month, he would start to work next week. (Eer o geen ay ameliyat olmu olsayd gelecek hafta ie balard.) artl Cmlelerde Modallarn Kullanm Modallar da daha nce anlatlan mantk ierisinde artl cmle kalplarnda kullanlabilirler. Tm if clouse typelerinde modallar kullanlabilir. Hem if clouseda hem main clouseda, sadece birisinde olabilirler. Type 1 Type 2 Type 3 can could could have V3 may might might have V3 should must -----------------

----------------

Bu yapda sk olarak grlen can ve may dir. Dierlerinin snrl bir kullanm vardr. Byk bir olaslkla soru gelse can ve may den gelir. If I had time, I could visit you. (Zamanm olsayd sizi ziyaret edebilirdim.) If he had helped us, we could have completed this project. (Bize yardm etseydi bu projeyi tamamlam olabilirdik.) If he could have given up smoking, he would certainly have recovered. (Eer o sigaray brakabilseydi kesinlikle iyileirdi.) DEVRK YAPI artl cmlelerin her typeinde de devrik yap olabilir. Bu yap genelde konuma diline yneliktir. Ama yaz dilinde de ska rastlanr. En nemli devrik yap artl cmlelerde olandr. KPDSde kesinlikle gelir. Mutlaka iyi bilinmelidir. En nemli devrik yap type 3te olandr. Type 1ve 2de pek devrik yap olmaz ve snavda pek sorulmaz. imdi her type de ayr ayr devrik yaplar grelim: Type 1 Sadece should kullanmnda devrik yap vardr.

229

If you should see him, let me know. (Eer onu grecek olursan, bana bildir.) Bu cmleden onu grme ihtimalinin zayf olduunu anlarz. Nasl devrik yaplr? If atlr ve should baa getirilir. Should you see him, let me know. (Eer onu grecek olursan, bana bildir.) Devrik yap olduunu nasl anlarz? Cmle soru formundadr ama soru iareti yok. Bu durumda tek alternatif cmlenin devrik olmasdr. nk sadece soru ve devrik yapda yardmc fiil batadr. Type 2 Sadece werede yaplr. If I were you, I would not go there. (Yerinizde olsaydm oraya gitmezdim.) Type 1deki gibi if atlr ve were baa getirilerek devrik yaps oluturulur. Were I you, I would not go there. (Yerinizde olsaydm oraya gitmezdim.) Soru gibi grnd halde cmle sonunda ? yoktur. O halde devrik yapdr diyoruz. Type 3 If she had informed us, we would have taken action. (Eer o bize bilgi vermi olsayd, tedbirlerimizi alrdk.) Yine ayn mantkla devrik yaps oluturulur. Had she informed us, we would have taken action. (Eer o bize bilgi vermi olsayd, tedbirlerimizi alrdk.) Soru eklinde olup cmle sonunda ? yoktur. Bu yzden kesinlikle devrik yapdr diyoruz. Kesinlikle snavda artl cmlelerin bu devrik formu sorulur. En gzel sorusu cmle tamamlamadr. Bu durumda cmlenin soru formunda olduunu ve sonunda ? olmadn grmemiz gerekmektedir. Bunu grebilirsek soruyu zmz demektir. Hemen cmlenin bir type 3l artl cmle olduunu ve zaman uyumunun buna gre yaplmas gerektiini anlarz. Had she informed us, ........................................................................................... Bu ekilde cmleyi bo brakp sorarlar. If she continues to underrate his abilities, he cant achieve anything. (O yeteneklerini kmsemeye devam ederse hibir ey baaramaz.) Underrate: Underestimate: kmsemek kmsemek

230

Overrate: Overestimate: Overstate: Exaggerate: Enhance:

abartmak

If I were you, I wouldnt miss such an opportunity. (Yerinizde olsaydm byle bir frsat karmazdm.) Miss: zlemek, karmak If we hadnt missed the train, we could have arrived earlier. (Eer treni karmam olsaydk daha erken varabilirdik.) zellikle snavda mx yaplara dikkat etmek gerekir. Sorusu az, gelme olasl zayftr ama bilinmesi iyi olur. If Turkey had completed her power plants long ago, this shortage of electricity wouldnt happen now. (Eer Trkiye enerji santrallerini yllar nce tamamlam olsayd, imdi bu elektrik sknts (azl) olmayacakt.) Dikkat edilirse F Clouseda long ago, Main Clouseda now zaman szckleri vardr. Bu zaman szcklerine gre cmleyi type 3ve 2ye gre kurarz. nk art gemite, etkisi u andadr. Eer Main Clouseda now olmasayd o zaman Main Clouseda type 3e gre kurardk. Plant: bitki, fabrika, (elektrik) santral lke, kta dii olarak kabul edildiinden her kullanld. If I had known that you were coming, I would certainly have participated in the party. (Senin geldiini bilmi olsaydm, kesinlikle partiye katlrdm.) Yukardaki cmle bir snav soru tipidir. Snavda alt izili fiil kullanmlar bo braklr ve sorulur. Bu cmlede bizi type e gtren bir zarf szc yok ama onun yerine ayn grevi gren that you were coming noun clouse vardr. Bu ekildeki kullanmda ok dikkatli olunmaldr. Dier art Balalar Even If: Only If: Unless = If not: istemez. Provided = Providing: On condition that: But for: olmasdr.) se bile (olumsuz bir yargya gtrr.) sadece ....se ...medike. ...mezse (olumsuz anlam iindedir, ayrca not ..artyla ...artyla ...olmasayd (En nemli zellii bala olmamasdr, bir edat

Bu art balalarnn hepsi de if ile ayn kullanma sahiptir. If iin aklanan her kullanm bunlar iin de geerlidir. Snavda eanlaml cmlelerde, cmle tamamlamada, gramer sorularnda vb. Direk olarak 7-8 soru artl yaplardan gelmektedir. Ayrca bu konuya hakim olmak anlamaya ynelik byk kolaylklar salamaktadr. but for bir edat olduu iin kendisinden sonra bir cmlecik deil de birisim gelir.

231

But for your valuable contributions, we couldnt have implemented this scheme. (Deerli katklarnz olmasayd, bu projeyi gerekletiremezdik.) But forlu cmleciin etki zamanna gre Main Clouse type 2 veya 3e gre kurulur. Nadir olarak type 1de olabilir. But for, bu kullanm ile genellikle cmlenin banda olur. Eer cmle ortasnda ise genellikle baka anlamdadr. Yukardaki but forlu cmleyi F ile de yazabiliriz. Type2: If it werent for your valuable contributions, we couldnt implement this scheme. (Eer deerli katklarnz olmasayd, bu projeyi gerekletiremezdik.) Type3: If it hadnt been for your valuable contributions, we couldnt have implemented this scheme. (Eer deerli katklarnz olmasayd, bu projeyi gerekletirememi olurduk.) Unless the government can carp inflation, the parties in the coalition may face great trouble in the next election. (Hkmet enflasyonu durduramadka (durdurmazsa) koalisyondaki partiler nmzdeki seimlerde byk sknt ile yz yze gelebilirler.) Curp: durdurmak

Unless he cut down on smoking, he will get seriously ill soon. (O sigara imeyi ksmadka, ciddi bir ekilde hastalanacak.) Cut down on: (bir eyi) ksmak

Unless the workers are satisfied with their salaries, no one can stop them going on strike. (Eer iiler maalar konusunda tatmin edilmezlerse, kimse onlar greve gitmekten alkoyamaz.) Go on strike: Satisfy: Salary: greve gitmek tatmin etmek, doyurmak maa

Not: artl cmlelerde be to kalb ...cek, ...cak anlamn verir ve ama belirtir. If the government is to carp inflation, it must take stricter measures. (Eer hkmet enflasyonu durduracaksa, daha sk tedbirler almal.) be to kalb ayn zamanda ama da bildirdiinden bu cmleyi Eer hkmet enflasyonu durdurmay ama edinilse, ........ eklinde de evrilebilir. Soru olarak her typede de gelebilir ama sklkla type 1 de kullanlr. Eer type 2 ve 3 te gelirse cmle bunlarn zelliklerine gre kurulur. If you are to learn English, you must go to England. (Eer ngilizce reneceksen ngiltereye gitmelisin.) Not: artl yaplarda Should kullanm ...cek olursa anlamndadr. Bu yap bir art yapsnn gelecee uygulanmasdr. If you should see him, recall him that we have moved to another building. (Eer onu grecek olursan, baka binaya tandmz ona hatrlat.)

232

Unreal Yaplar ngilizcede unreal yaplarn getii yer vardr 1. F Clouse larn type 2 ve type 3nde 2. Keke yaplarnda (I wish ve If only) 3. ...m gibi yapsnda (As if ve As though) Bu yaplar unrealdir. Yani cmle olumlu iken anlam olumsuz; cmle olumsuz iken anlam olumludur. Unreal yaplarda bundan dolay zamannn bir nceye ekilerek aktarldn hatrlaynz. Real Present Past Future (will) Unreal Past Past Perfect Would

If only I had some money now. (Keke imdi biraz param olsayd.) (u an olduu iin bir ncesi Past kullanld.) If only I had had some money yesterday. (Keke dn biraz param olmu olsayd.) (Gemi olduu iin bir ncesi Past Perfect kullanld.) If only I were a doctor now. (Keke imdi bir doktor olsaydm.) (u an olduu iin bir ncesi Past kullanld.) If only the next week would be holiday. (Keke gelecek hafta tatil olsayd.) (Gelecek olduu iin bir ncesi would kullanld.) She acts as if she passed the exam. (O snav gemi gibi davranyor.) Olay u anda olduu iin bir ncesi olan Past ile aktarld. She was acting as if she had passed the exam. (O snav gemi gibi davranyordu.) Olay gemite olduu iin bir ncesi olan Past perfect ile aktarld. My boss insulted me as if he had been my father. (Patronum bana babamm gibi hakaret etti.) Olay gemite olduu iin bir ncesi olan Past perfect ile aktarld. Insult: hakaret etmek Trkede olay ister gemite ister u anda olsun ayn ekilde ifade edilir. ngilizcede bu farkldr. nemli olan bu konunun ngilizce mantn anlamaktr. Olaylarn etki alanlarn hissederek olay belirtilen zellikte aktarlr. It seems as if inflation has dropped. (Enflasyon dm grnyor.) Bu cmlede neden unreal ifadeler iin aklanan kurallar uygulanmam? Real ve unreal yaplar birbirine kartrmamak gerekir. Bu balalarn olduu her cmle unrealdir demek yanl olur. Bazlar real yaplarda da kullanlabilir. Yukardaki cmle real

233

bir ifade olduu iin aklanm kurallara ters dt. Olay gemite olduu iin bir ncesi olan Past perfect ile aktarld. Unreal yaplarda Present ve Future tenseler yoktur. Bu kural zaman uyumuna ynelik sorular iin ok nemlidir. If only I knew English now. (Keke imdi ngilizce bilseydim.) If only I had known English last year. (Keke geen yl ngilizce bilmi olsaydm.) He sat down next to me as if he had been my friend. (O arkadamm gibi yanma oturdu.) He always comes to sit down next to us as if he were our friend. (O daima arkadamzm gibi yanmza oturmak iin gelir) Not: Unreal yaplarda modallar da aklanan kural erevesinde kullanlabilirler. Strive: abalamak

234

ADJECTVE CLAUSES
SIFAT CMLECKLER That Who Which-Whose-Where-

Tek bir szck olarak bir sfatn yapt ii bir tmcecik olarak yapar. Sfat bir szck olarak nitelendii ad ya da ad grevdeinin nnde yer alr. Ancak sfat tmcecii niteledii szcn ardnda yer alr. Szck olarak SIFAT, bir tmcenin zne,nesne veya tamlamasn nitelendirebilir ancak kural olarak belli bir dizin kuralna uyulmas gereklidir. Bununla beraber karmak tmce oluturmak amacyla sfat cmleciini asal cmleciine balamak amacyla eitli balalarnda kullanld gzlenir ki bu balalar szcklere bal olarak blmde, konumlarna gre blmde ve tanmlamalarna bal olarak iki blmde incelenebilirler. Conjunctions and their positions / Balalar ve konumlar 1- zneyi niteleyen sfat cmlecii ki burada bala zne konumundadr. (Sfat cmleciinin dili gemi zaman simple past tense ile kullanlna rnek) The person who called you a few mine. Ago is our export manager. - Birka dakika nce sizi arayan kii bizim ihracat mdrmzdr. (Sfat cmleciinin dili gemi zaman present perfect tense ile kullanlna rnek ) The person who has called you yesterday is our export manager. - Dn Sizi arayan kii bizim ihracat mdrmzdr. (Sfat cmleciinin gelecek zaman future tense ile kullanlna rnek) The person who will call you is our export manager. - Sizi arayacak olan kii bizim ihracat mdrmzdr. (Sfat cmleciinin geni zaman simple present tense ile kullanlna rnek ) The person who calls you is our export manager. - Sizi arayan kii bizim ihracat mdrmzdr. (Sfat cmleciinin imdiki zaman present continious tense ile kullanlna rnek ) The person who is calling you is our export manager. - Sizi aryor olan kii bizim ihracat mdrmzdr. (Sfat cmleciinin mili gemi zaman past perfect tense ile kullanlna rnek ) The person who had called you last week is our export manager. - Geen hafta Sizi aram olan kii bizim ihracat mdrmzdr. 2- zneyi niteleyen sfat cmlecii ki burada bala nesne konumundadr.

235

(Sfat cmleciinin dili gemi zaman simple past tense ile kullanlna rnek ) The person whom you called a few mine. Ago is our export manager. - Birka dakika nce sizin ardnz kii bizim ihracat mdrmzdr. (Sfat cmleciinin dili gemi zaman present perfect tense ile kullanlna rnek ) The person whom you have called yesterday was our export manager. - Dn aradnz kii bizim ihracat mdrmzd. (Sfat cmleciinin gelecek zaman future tense ile kullanlna rnek) The person whom you will call is our export manager. - Sizin arayacanz kii bizim ihracat mdrmzdr. (Sfat cmleciinin geni zaman simple present tense ile kullanlna rnek ) The person whom you call is our export manager. - Aradnz kii bizim ihracat mdrmzdr. (Sfat cmleciinin imdiki zaman present continious tense ile kullanlna rnek ) The person whom you are calling is our export manager. - Sizin aryor olduunuz kii bizim ihracat mdrmzdr. (Sfat cmleciinin mili gemi zaman past perfect tense ile kullanlna rnek) The person whom you had called last week is our export manager. - Geen hafta Sizin aram olduunuz kii bizim ihracat mdrmzdr. 3- zneyi niteleyen sfat cmlecii ki burada bala iyelik konumundadr.

The person whose jacket colour is black is our computer engineer. Siyah ceketli olan personelimiz bizim bilgisayar mhendisimizdir. 4- Nesneyi niteleyen sfat cmlecii ki burada bala zne konumundadr.

I discussed the man who has made us an offer on drying machines spare parts yesterday. (Ben) dn bize amar makineleri yedek paralar konusunda teklif yapan kimse ile grtm. 5- Nesneyi niteleyen sfat cmlecii ki burada bala nesne konumundadr.

I discussed export manager of the firm man today whom you have received an offer yesterday. Bu gn, dn senin teklif alm olduun irketin ihracat mdr ile grtm.

6- Nesneyi niteleyen sfat cmlecii ki burada bala iyelik konumundadr. I discussed the man whose friend is chairman of our exporter company and I asked a few questions about this company that he has given good references about them. But, I will try to obtain some information from another source. Arkada, bizim ihracatmz olan irketin ynetim kurulu bakan olan kii ile grtm ve kendisine onlar hakknda birka soru sordum ki kendisi onlar hakknda olumlu referanslar verdi ancak yine de baka kaynaklardan bilgi toplamaya alacam.

7- Tamlamay niteleyen sfat cmlecii ki burada bala zne konumundadr. That is the man who has offered you. O size teklif veren kiidir.

236

8- Tamlamay niteleyen sfat cmlecii ki burada bala nesne konumundadr That is the man whom you have received an offer. O sizin teklif alm olduunuz kiidir.

9- Tamlamay niteleyen sfat cmlecii ki burada bala iyelik konumundadr That is the man whose friend is our exporter companys chairman. O, arkada bizim ihracat irketimizin ynetim kurulu bakan olan kiidir.

Sfat cmleciklerinini znel ya da nesnel konumdaki baz balalarn nne say,belirti ya da letirme sfat ve of iyelik szcnden oluan ek ile birlemesi sonucunda cmlede balalara ama,gaye,durum,okluk,neden,gereke,sonu gibi ek anlamlar verilir. te bu tr szckler, Trke dizinde nnde yer ald balacn yerine zne ya da nesne olarak kullanlrlar. Bunlar aadaki gibidir. A few of which All of which A number of which Any of which As a result of which Because of which Both of which Each of which Either of which Every of which Every one of which Half of which In addition of which In spite of which Instead of which Many of which Most of which Much of which Neither of which None of which On account of which One of which Some of which The best of which The youngest of which Two of which ... of which r n e k l e r: Those companies, which have not accepted our offer, tendered another firms. Teklifimizi kabul etmeyen irketler baka firmalara yneldiler. Those companies a few of which have not accepted our offer tendered another firms. Teklifimizi kabul etmeyen irketlerden bir ka baka firmalara yneldiler. Owner, chartered, broker and port-agents each of whom should obey general regulations/rules in charter party. Bir ka Tm Bir tanesi Her hangi birisi Sonucu olarak Nedeniyle Her ikisi Her birisi A few of whom All of whom A number of whom Any of whom As a result of whom Because of whom Both of whom Each of whom Either of whom Every of which Every one of whom Half of whom In addition of whom In spite of whom Instead of whom Many of whom Most of whom Much of whom Neither of whom None of which On account of whom One of whom Some of whom The best of whom The youngest of whom Two of whom ... of whom

237

Armatr, kirac, broker ve liman acentelerinin her biri arter partide geen genel kural ve ynetmeliklere uymak zorundadrlar. COMBINATION OF MAIN AND ADJECTIVE CLAUSES SIFAT VE ASAL TMCECN BRLEM

DEFINITING THE SUBJECT: ZNEY NTELEYEN TANIMLAYICI OLAN PERSON / K N WHO / THAT KULLANILIR The man has a red Mercedes car / he called you today - The man who called you today has a red Mercedes car. - Bu gn seni arayan adamn krmz mersedes otomobili var. OBJECT / CSM N WHICH / THAT KULLANILIR - A container-carrying vessel is too big / it will sail today. - A container-carrying vessel, which will sail today, is too big. - A container-carrying vessel that will sail today is too big. - Bu gn yola kacak olan konteynr gemisi ok byktr ANIMAL / HAYVAN N WHICH / THAT KULLANILIR - The dog has died today / it beaten you yesterday. - The dog which/that beaten you yesterday has died today therefore you should go to doctor. - Dn seni sran kpek bugn ld be nedenle doktora gitmelisin ! IDEA / KAVRAM N WHICH / THAT KULLANILIR The discussion was interesting / it was broadcast on the TV 2 days ago. - The discussion which / that broadcast on the TV 2 days ago was interesting. - ki gn nce TVde yaynlanan tartma program olduka ilgin idi. PLACE / YER N WHICH / THAT KULLANILIR. The town is Eminn / it has many of electronic part/components importers. - The town which / that has many electronic parts/components importers.is Eminn. - inde pek ok elektronik para ve sarf malzemesi ithalatlarn barndran ilenin ad Eminndr. TANIMLAYICI OLMAYAN : PERSON / K N WHO KULLANILIR - The man has a red Mercedes car / he called you today - The man who called you today has a red Mercedes car. - Bu gn seni arayan adamn krmz mersedes otomobili var. OBJECT / CSM N WHICH KULLANILIR - A container-carrying vessel is too big / it will sail today. - A container-carrying vessel, which will sail today is too big. - Bu gn yola kacak olan konteynr gemisi ok byktr. ANIMAL / HAYVAN N WHO KULLANILIR Our dog X was found by a few person / he had been lost for two days. - Our dog X who had been lost for two days was found by a few people. -

238

ki gndr kayp olan kpeimiz X birka kii tarafndan bulundu.

IDEA / KAVRAM N WHICH KULLANILIR - Rafting in River oruh is very dangerous / it is a interesting sport. - Rafting in River oruh which is a interesting sport is very dangerous. - oruh nehrinde yaplan ve ilgin bir spor dal olan Rafting ok tehlikelidir. PLACE / YER N WHICH KULLANILIR

My residence places name, which is 3 km far from my work place, is Fatih. altm yere 3 km uzakta olan ikamet yerimin ad Fatihtir.

DEFINITING THE OBJECT: NESNEY NTELEYEN TANIMLAYICI OLAN PERSON / K N WHOM / THAT KULLANILIR The man has a red Mercedes car / youve called yesterday - The man whom you have called yesterday has a red Mercedes car. - Dn aradn adamn krmz mersedes otomobili vard. OBJECT / CSM N WHICH / THAT KULLANILIR At old times, the ball chargers werent a good quality / We have imported from your company. Therefore, we request from you that manufacture better quality one. - The ball chargers w h i c h we have imported from your company at old times was not a good quality. Therefore, we request from you that manufacture better quality one. - Daha nceleri sizden ithal ettiimiz top arjlar iyi kalitede deillerdi. Bu sebeple daha iyi kalitede olanlar retmenizi rica ediyoruz. ANIMAL / HAYVAN N WHICH / THAT KULLANILIR The dog has died today / you have bought yesterday. - The dog which/that youve bought yesterday has died today - Dn aldn kpek bugn ld. IDEA / KAVRAM N WHICH / THAT KULLANILIR - The discussion was interesting / you have participated t on the TV - The discussion which / that you have participated on the TV was interesting. - Dn TVde katlm olduun tartma program olduka ilgin idi. PLACE / YER N WHERE / THAT KULLANILIR. - The town Eminn is too crowded / we came today. - The town Eminn which / that we came today is too crowded. Bu gn geldiimiz Eminn ilesi ok kalabalk. TANIMLAYICI OLMAYAN : PERSON / K N WHOM KULLANILIR

239

The man whom everybody dislike had prisoner for many years Hi kimsenin holanmad adam yllarca hapis yatm.

OBJECT / CSM N WHICH KULLANILIR A container carrying vessel will sail today / we have booked for your shipment - A container carrying vessel which weve booked for your shipment will sail today - Sevkyatnz iin yer ayrtm olduumuz gemi bu gn yola kacak. ANIMAL / HAYVAN N WHOM KULLANILIR

My old dog Panter whom I had fed for two years has died today. ki yldr beslediim kpeim Panter bu gn ld. IDEA / KAVRAM N WHICH KULLANILIR

Rafting-sport in River-oruh, which youve consider, as an interesting sport is essentially very dangerous. oruh nehrinde yaplan ilgin spor dal olarak deerlendirdiin Rafting sporu esasen ok tehlikelidir.

PLACE / YER N WHERE KULLANILIR - My residence places name, which I have moved 3 years ago, is Fatih. - 3 yl nce tanm olduum ikamet yerimin ad Fatihtir. DEFINITING THE POSSESIVE: YELK TANIMLAYICI OLAN PERSON / K N WHOSE KULLANILIR The man was taken into hospital after having an accident / he has a red Mercedes car - The man whose car is a red Mercedes was taken into hospital after having an accident.. - Arabas krmz mersedes olan adam kaza yaptktan sonra hastaneye kaldrld. OBJECT / CSM N THE...... OF WHICH KULLANILIR A digital camera was very interesting we saw on your web site / its producer is Sony. - A digital camera t h e p r o d u c e r o f w h i c h is SONY was very interesting we saw on your web site. Can you introduce it more detailed? - reticisi SONY olan ve sizin web sayfanzda grm olduumuz dijital kamera ok ilginti. Onu bize daha detayl tantabilir misiniz? ANIMAL / HAYVAN N THE...... OF WHICH KULLANILIR - The dog is Ahmets / it tails is too long. - The dog t h e t a i l o f w h i c h is too long is Ahmets. - Kuyruu ok uzun olan kpek Ahmetinkidir. IDEA / KAVRAM N THE...... OF WHICH KULLANILIR - Despatching a container is too easy / its sizes are the same. - Despatching a container t h e s i z e s o f w h i c h are the same is too easy. - Ebatlar ayn olan konteynrlar sevk etmek olduka kolaydr. PLACE / YER N THE...... OF WHICH KULLANILIR. population of which i s d e n s e has an expensive

The city t h e life.

240

Nfuslar olduka kalabalk olan ehirlerin yaam artlar da pahaldr.

TANIMLAYICI OLMAYAN : PERSON / K N WHOSE KULLANILIR - The man has an accident today / his red Mercedes car is too fast - The man w h o s e Mercedes car is too fast has an accident today.. - ok hzl giden krmz mersedese sahip olan adam bu gn kaza yapt. OBJECT / CSM N THE...... OF WHICH KULLANILIR

Ottoman History t h e p r i c e o f w h i c h i s t o o e x p e n s i v e is consisting very interesting sources. Fiyat olduka pahal olan OSMANLI TARHES KTABI ok ilgin kaynaklar iermektedir.

ANIMAL / HAYVAN N WHOSE KULLANILIR Aydn is a young dolphin / its skin is slippery. - Aydn w h o s e skin is slippery is a young dolphin - Derisi kaygan olan Aydn geen bir yunus baldr. -

IDEA / KAVRAM N THE...... OF WHICH KULLANILIR - Islamic and Allah - Belief were accepted by approximately world-wide today on the Contrary to Darwinism / its idea is exactly correct and coherent. - Islamic and Allah Belief the idea of which is correct and coherent were accepted by approximately worldwide today on the contrary to Darwinism. - Dawrinizmin aksine fikirleri tam doru ve tutarl olan slam ve Allah inanc bu gn hemen hemen tm dnya tarafndan kabul grmtr. PLACE / YER N WHOSE KULLANILIR

Most of the Anatolian Cities w h o s e citizens are generally conservative, is established hundreds years ago. nsanlar genelde misafirperver olan Anadolu ehirlerinden pek ou yzlerce yl nce kurulmutur. NTELEYEN

2 DEFINING THE OBJECT / N E S N E Y 2.1 SUBJECTIVE ZNEL TANIMLAYICI OLAN PERSON / K

N WHO / THAT KULLANILIR

I know the personal manager w h o speaks four languages fluently Drt dili ok iyi derecede konuabilen personel mdrn tanyorum. Did you discuss with the worker before t h a t started this strike in our factory. Fabrikamzda grevi balatan ii ile daha nce grtn m? OBJECT / CSM N WHICH / THAT KULLANILIR

We shall catch the vessel w h i c h / t h a t sails today in case you do not confirm the shipment. Sevkyat teyit etmediiniz takdirde bu gn hareket edecek olan gemiyi karacaz.

241

ANIMAL / HAYVAN

N WHICH / THAT KULLANILIR was barking at the children

I threw a stone at the dog w h i c h / t h a t ocuklara havlayan kpee ta attm.

IDEA / KAVRAM N WHICH / THAT KULLANILIR - I have never tried to learn French w h i c h / t h a t - ok zor olan Franszcay renmeyi hi denemedim. PLACE / YER N WHICH / THAT KULLANILIR.

is very difficult.

I have been in Taipei before w h i c h / t h a t has a dense population for the purpose of Electronic fair. Nfusu ok kalabalk olan Taipeiye Elektronik Fuar mnasebetiyle gittim.

TANIMLAYICI OLMAYAN PERSON / K N WHO KULLANILIR

I have read N.Fazl Ksakrek who wrote plenty of books. Pek ok kitap yazm olan N. Fazl Ksakrekin kitaplarn okudum.

OBJECT / CSM N WHICH KULLANILIR - I saw my friends car w h i c h overturned by the side of the road. - Yolda ters dnen arkadamn arabasn grdm. ANIMAL / HAYVAN N WHO KULLANILIR - Yesterday I watched an alligator w h o eats a Zebra on the T.V and Ive too much frightened - Dn T.V. de bir Zebray yutan Timsah izledim ve olduka dehete dtm. IDEA / KAVRAM N WHICH KULLANILIR - I like swimming along Sarayburnu, which is essentially very dangerous. - Esasen ok tehlikeli olan Sarayburnu boyunca yzmeyi ok seviyorum. PLACE / YER N WHICH KULLANILIR - I once went to London before which has many language schools. - Pek ok dil okulunun bulunduu Londraya daha nce bir kere gittim. DEFINITING THE OBJECT : NESNEY NTELEYEN TANIMLAYICI OLAN PERSON / K N WHOM / THAT KULLANILIR

We would lie to work with an experienced staff w h o m / t h a t we have confidence in. Kendisine gvendiimiz tecrbeli bir personelle almay seviyoruz. OBJECT / CSM N WHICH / THAT KULLANILIR

Have you found a reliable manufacturer company w h i c h / t h a t among you have got in touch with. - Temasa getiklerinizin arasndan gvenilir bir retici irket buldunuz mu? ANIMAL / HAYVAN N WHICH / THAT KULLANILIR

We bought a hundred ostriches w h i c h / t h a t we have bargained before Pazarln daha nce yaptmz yz tane devekuunu satn aldk.

242

IDEA / KAVRAM

N WHICH / THAT KULLANILIR

Darwins follower try to spread their nonsense claims w h i c h / t h a t they cannot succeed. Dawrinciler pek de baarl olamadklar sama iddialarn ortala yaymaya alyorlar. PLACE / YER N WHERE / THAT KULLANILIR.

I havent gone to a country before w h e r e / t h a t sun never downs during 6 months. 6 ay boyunca gnein hi batmad bir lkeye daha nce hi gitmedim.

TANIMLAYICI OLMAYAN: PERSON / K N WHOM KULLANILIR

Yesterday, I got in touch with your marketing manager Mr. Chu w h o m I havent seen for a long time because of his intensity. Dn ilerinin younluu neniyle uzun bir sredir gremediim Pazarlama Mdrnz Bay Chu ile grtm. OBJECT / CSM N WHICH KULLANILIR

Nobody hasnt seen our new goods assortments yet w h i c h we have imported last week. - Hi kimse daha geen hafta ithal etmi olduumuz yeni mal eitlerimizi henz grmedi. ANIMAL / HAYVAN N WHOM KULLANILIR

I bought a parrot w h o m I am going to teach many words to itself. Kendisine bir ok kelime retebileceim bir papaan satn aldm. IDEA / KAVRAM N WHICH KULLANILIR

We have witnessed his unacceptable behaviour w h i c h we never expect from himself. Kendisinden hi beklemediimiz kabul edilemez bir davranna ahit olduk. PLACE / YER N WHERE KULLANILIR

I havent gone to Adana where you live. Senin yaadn yer olan Adanaya gitmedim.

DEFINITING THE POSSESIVE : YELK TANIMLAYICI OLAN PERSON / K N WHOSE KULLANILIR

The manager of.... company w h o visits us with his assistant discussed with us about a lot of things w h o s e jacket colour was dark blue. Ceketinin rengi lacivert olan ve bizi yardmcsyla ziyaret eden irketinin mdr bizimle pek ok ey hakknda grt.

(Not : Burada kullanlan who ve whose sizi artmasn birisi kiinin kendisini nitelerken dieri kiinin ceketinin rengini belirtmek iin kullanlmtr) OBJECT / CSM N THE ...... OF WHICH KULLANILIR

Did you see the container the right sight of which is a big punctured?

243

Sa tarafnda byk bir delik olan konteynr grdn m? ANIMAL / HAYVAN N THE...... OF WHICH KULLANILIR

At the zoo we have seen a shark the teeth of which are very sharp. Hayvanat bahesinde dileri ok keskin olan bir kpekbal grdk. IDEA / KAVRAM N THE ...... OF WHICH KULLANILIR

We had a meeting each other the purpose of which was entirely about our new business. Aramzda amac tamamyla yeni iimizle alakal olan bir toplant dzenledik. PLACE / YER N THE...... OF WHICH KULLANILIR.

We have held a business trip to Hong Kong the people of which were entirely unfriendly. nsanlarnn tamam ok souk olan Hong Konga bir i seyahati dzenledik.

TANIMLAYICI OLMAYAN PERSON / K N WHOSE KULLANILIR

We got in touch with a person in your company w h o s e voice is hard and rudely Sizin irketinizden sesi ok kaba ve sert olan birisi ile grtk. OBJECT / CSM N THE...... OF WHICH KULLANILIR

I bought History of Istanbul t h e p r i c e o f w h i c h is too expensive and made a present to my friend who visited me for the purpose of business. Ticari amala benim ziyaretime gelen bir arkadama stanbulun Tarihi ile ilgili fiyat olduka pahal olan bir kitap alp hediye ettim. ANIMAL / HAYVAN N WHOSE KULLANILIR

We saw a tiger w h o s e body is too big. Gvdesi olduka iri olan bir kaplan grdk. IDEA / KAVRAM N THE...... OF WHICH KULLANILIR

I want to object to t h e a l l i d e a s t h e c o n s i s t i n g o f w h i c h is contrary my ideas. Benim fikirlerime ters den tm dncelere kar kmak istiyorum. PLACE / YER N WHOSE KULLANILIR

For holiday, I want to go anywhere w h o s e population is not dense also people warm. Tatil iin insanlar scak ancak ok kalabalk olmayan bir yere gitmek istiyorum NTELEYEN

3 DEFINING THE COMPLEMENT/T A M L A M A Y I 3-1. DEFINITING THE SUBJECT TANIMLAYICI OLAN PERSON / K N WHO / THAT KULLANILIR

Our general manager is a man w h o / t h at believes a discipline in an employment place. Genel Mdrmz bir i yerinde disiplin olmas gerektiine inanan bir kimsedir.

244

OBJECT / CSM N WHICH / THAT KULLANILIR - Which was the first steamship w h i c h / t h a t Altantik Okyanusunu ilk geen tekne hangisi idi? ANIMAL / HAYVAN N WHICH / THAT KULLANILIR

crossed the Atlantic Ocean.

That is a shark w h i c h / t h a t has a sharp teeth. O kesin dileri olan bir kpekbaldr. IDEA / KAVRAM N WHICH / THAT KULLANILIR

What is the best life-method w h i c h / t h a t will assist your escaping from hell fire the compustible material of which is humans and stones? - Yakt insanlar ve talar olan cehennem ateinden sizin kurtulmanza vesile olacak olan en iyi yaam tarz nedir? Burada dikkat edilecek olursa hem which hem de the.... of which sfat cmleciklerinin ayn cmlelerde iki farkl konumda kullanllar yer almaktadr.

PLACE / YER

N WHICH / THAT KULLANILIR.

Where is the post office w h i c h / t h a t has been founded in the middle of the city. ehrin gbeine kurulmu olan postane nerede?

TANIMLAYICI OLMAYAN PERSON / K N WHO KULLANILIR

Your friend is the best person Ive ever known w h o advises you on some important matter therefore appreciate him! - Senin arkadan hayatmda grdm en iyi kii ki sana baz nemli konularda tavsiyeleri olan birisi bu yzden kymetini bil ! OBJECT / CSM N WHICH KULLANILIR

That metal is copper w h i c h is a good conductor of electricity. Bakr elektrii iyi ileten bir metaldir. ANIMAL / HAYVAN N WHO KULLANILIR

That horse is Yldrm who runs very fast among its similar. Emsalleri arasnda ok hzl koan o at yldrmdr. IDEA / KAVRAM N WHICH KULLANILIR

That was the unsolved problem, which is difficult to discuss. O tartlmas zor bir o kadar da zlememi olan bir problemdi. PLACE / YER N WHICH KULLANILIR

Yarma is the only town w h i c h grows corn. Yarma sadece Msrn yetitii bir yerdir.

3-2 . DEFINITING THE OBJECT : NESNEY NTELEYEN TANIMLAYICI OLAN PERSON / K N WHOM / THAT KULLANILIR

This is the patient w h o m / t h a t the doctor is anxious about him. O doktorun kendisi hakknda endie duyduu bir hastadr. OBJECT / CSM N WHICH / THAT KULLANILIR

245

That was the strong toy w i h c h / t h a t I bought it for my son from Tahtakale. O olum iin Tahtakaleden alm olduum dayankl bir oyuncakt.

ANIMAL / HAYVAN N WHICH / THAT KULLANILIR A camel is a desert animal w h i c h / t h a t I have once ridden. Deve zerine sadece bir kez binebildiim bir l hayvandr. IDEA / KAVRAM N WHICH / THAT KULLANILIR The question was answering w h i c h I can hardly do. Cevabn ok zor verdiim bir soruydu. PLACE / YER N WHERE / THAT KULLANILIR.

These are the towns w h e r e you cannot find comfortable hotel. Bu kasabalar iinde ok konforlu oteller bulamayabileceiniz trden kasabalardr.

TANIMLAYICI OLMAYAN PERSON / K N WHOM KULLANILIR

The next student is Ali w h o m I always admire him every time because of his resolution Ali azmi nedeniyle her zaman ok takdir ettiim bir rencidir. OBJECT / CSM N WHICH KULLANILIR

That is the capital w h i c h had been founded for hundreds years ago. O yzlerce yl nce kurulmu bir bakenttir. ANIMAL / HAYVAN N WHOM KULLANILIR

That is a cat w h o m I have fed it for a few years but unfortunately died yesterday. O benim birka yldr beslediim bir kedidir fakat ne yazk ki dn ld. IDEA / KAVRAM N WHICH KULLANILIR

The winner of next world are believers w h i c h struggle on the way of Allah during their life. Ahiretin galipleri hayatlar boyunca Allah yolunda mcadele eden mminlerdir. PLACE / YER N WHERE KULLANILIR

That is paradise w h e r e everyone would like go over there but only someone can succeed to complete of this long marathon. O cennet ki herkesin oraya gitmek istedii bir yerdir ancak sadece bazlar bu uzun maratonu baar ile tamamlayabilirler.

3- 3 . DEFINITING THE POSSESIVE : YELK TANIMLAYICI OLAN PERSON / K N WHOSE KULLANILIR

This is the woman w h o s e her wallet had been stolen by unknown thief. O czdan bilinmeyen bir hrsz tarafndan alnm olan bir kadndr. OBJECT / CSM N THE... OF WHICH KULLANILIR

These are the Discmans the prices of which are cheap therefore, we would like to import them 100 pcs each.

246

Bunlar fiyatlar ucuz olan diskmen-lerdir bu yzden her birinden 100er adet ithal etmek istiyoruz. ANIMAL / HAYVAN N THE... OF WHICH KULLANILIR

That is the Amazon- Alligator the jaw bones of which are more powerful than River-Nil crocodiles O Nil krokodillerine nazaran enesi daha gl olan bir aligatrdr. IDEA / KAVRAM N THE... OF WHICH KULLANILIR

That was an agreement the a lot of articles of which had been disobeyed by against party therefore we have forced to open a lawsuit against them. O maddelerinin pek ou kar tarafa ihlal edilmi bir anlama idi bu nedenle onlar aleyhine dava amak durumunda kaldk. PLACE / YER N THE... OF WHICH KULLANILIR.

This is a village the houses of which are generally two-floors. Bu evleri genellikle ikier katl olan bir kydr.

TANIMLAYICI OLMAYAN: PERSON / K N WHOSE KULLANILIR

Hamza (R.A.) is a strong man w h o s e main aim is to be a good Muslim in Allahs opinion. Hz. Hamza (R.A.) amac sadece Allah katnda iyi bir mslman olmak olan kuvvetli birisi idi. OBJECT / CSM N THE...... OF WHICH KULLANILIR

My aim is to succeed t h e a p p l i c a t i o n of w h i c h is difficult. Amacm zor olan baarmaktr. ANIMAL / HAYVAN N WHOSE KULLANILIR

That is shark w h o s e teeth are very sharp. O dileri ok keskin olan bir kpekbaldr. IDEA / KAVRAM N THE... OF WHICH KULLANILIR My only desire is becoming an import/export manager in the future the salary of which is high Gelecekte maa yksek olan ithalat/ihracat mdr olmak istiyorum. PLACE / YER N WHOSE KULLANILIR

This is Blue Mosque w h o s e walls are all blue in the other words SultanAhmet mosque. Bu duvarlarnn tm mavi olan dier adyla Sultanahmet camii olarak da anlan Mavi camidir.

247

TENSES
A) Simple: Do + V1
1.) Simple Past (-di) S + V2 + Obj (dzenli fiillerde,fiilerin sonuna ed taks getirilir.) -We ordered to our bank in order to they transfer the amount of 5.000 USD to your account. -Bankamza hesabnza yatrlmas iin 5.000 USDlik bir deme talimat verdik. Simple Past Tense asl olarak gemiteki olaylar anlatmak iin kullanlr. Aada bu zamann kullanmlarn ayrntl biimde grebilirsiniz. Auxiliary verbs (Yardmc fiiller): did/didn't RNEK TABLO

248

(+) I played You played He played She played It played We played They played

(-) I didn't play You didn't play He didn't play She didn't play It didn't play We didn't play They didn't play

(?) Did I play? Did you play? Did he play? Did she play? Did it play? Did we play? Did they play?

DKKAT! Olumlu cmlelerde herhangi bir yardmc fiil gelmez ve fiilin ikinci hali kullanlr. Olumsuz ve soru cmlelerinde did veya didn't yardmc fiili kullanlr ve fiil yaln haliyle kalr. EXAMPLES (RNEKLER): (+) I visited my uncle. (Amcam ziyaret ettim) (Bu cmle olumludur ve grld gibi fiilin ikinci hali kullanlmtr.) (-) I didn't visit my uncle yesterday. (Dn amcam ziyaret etmedim.) (Bu cmle olumsuzdur ve didn't yardmc fiili kullanld iin fiil yaln haliyle gelmitir.) (?) Did I visit my uncle yesterday? (Dn amcam ziyaret ettim mi?) (Bu cmle soru cmlesidir ve "did" yardmc fiili geldii iin fiil yine yaln haliyle kullanlmtr.) REGULAR AND IRREGULAR VERBS (Dzenli ve dzensiz fiiller) ngilizce'de fiiller dzenli ve dzensiz olarak ikiye ayrlr. Dzenli fiillerin ikinci halini kullanmak iin fiilin sonuna -ed taks eklenir. Example: want clean wash wanted cleaned washed

Dzensiz fiiller adndan da anlalaca gibi dzensiz olarak deiirler bu yzden ezberlenmesi gerekir. Example: go swim do went swam did

USE 1 Completed Action in the Past (Gemite tamamlanm eylemler) Use the Simple Past to express the idea that an action started and finished at a specific time in the past. Sometimes the speaker may not actually mention the specific time, but they do have one specific time in mind. (Simple Past Tense gemite belirli bir zamanda balam ve bitmi eylemler iin kullanlr. Bazen konuan kii tam olarak bir zaman belirtmeyebilir, ama mutlaka cmlede bir gemi zaman fikri vardr.) EXAMPLES: I saw a movie yesterday. (Dn bir film seyrettim.)

249

I didn't see a movie yesterday. (Dn bir film seyretmedim.) Last year, I travelled to Italy. (Geen yl talya'ya seyahat ettim.) Last year, I didn't travel to Italy. (Geen yl talya'ya seyahat etmedim.) She washed her hands. (Ellerini ykad) She didn't wash her hands. (Ellerini ykamad) USE 2 A Series of Completed Actions (Gemite tamamlanm eylemler serisi) We use the Simple Past to list a series of completed actions in the past. (Simple Past Tense'i gemite tamamlanm birka eylemi arka arkaya anlatmak iin kullanrz.

EXAMPLES: I finished work, walked to the beach, and found a nice place to swim. (lerimi bitirdim, sahile yrdm ve yzmek iin gzel bir yer buldum.) He arrived from the airport at 8:00, checked into the hotel at 9:00, and met the others at 10:00. (Havaalanndan saat 8'de geldi, 9'da otele kaydn yaptrd ve dierleriyle 10'da bulutu.) USE 3 Single Duration (Tek sre) The Simple Past can be used with a duration, which starts and stops in the past. A duration is a long action often used with expressions like "for two years," "for five minutes," "all day" or "all year." (Simple Past Tense gemite balam ve bitmi bir sreci anlatrken kullanlr. Bu sre uzundur ve genelde "iki yldr", "tm gn" veya "tm yl" gibi zaman ifadeleriyle kullanlr.) XAMPLES: I lived in Turkey for two years. (ki yl Trkiye'de yaadm.) Ahmet studied English for five years. (Ahmet be yl ngilizce alt.) They sat at the beach all day. (Tm gn sahilde oturdular.) We talked on the phone for thirty minutes. (Yarm saat telefonda konutuk.) How long did you wait for them? (Onlar ne kadar beklediniz? We waited for one hour. (Bir saat bekledik.) USE 4 Habit in the Past (Gemiteki alkanlklar) The Simple Past can also be used to describe a habit which stopped in the past. It can have the same meaning as "used to". To make it clear that we are talking about a habit we often use expressions such as "always," "often," "usually," "never," "...when I was a child" or "...when I was younger" in the sentence. E

250

(Simple Past Tense ayn zamanda gemite vazgetiimiz alkanlklar iin de kullanlr. "used to" kalbyla ayn amala kullanlabilir. Bahsettiimiz eylemin bir alkanlk olduunu aka belirtmek iin cmlelerde "always" (daima), "often" (sk sk), "usually" (genellikle) ve "never" (asla) gibi zaman ifadeleri kullanlr. EXAMPLES: I played basketball when I was a child. (ocukken basketbol oynardm.) She worked at the hospital after school. (Okuldan sonra hastanede alrd.) They never went to school, they always skipped. (Hi okula gitmezlerdi, hep kaarlard.) TIME EXPRESSIONS IN SIMPLE PAST TENSE Time expressions zaman belirten ifadelerdir ve ngilizce'de her zaman iin farkl ifadeler kullanlr. zellikle snavlarda cmlenin hangi tense olduunu anlamak iin time expression'larn bilinmesi ok nemlidir. yesterday (dn) I went to theatre yesterday. (Dn sinemaya gittim.) last week/year/Sunday etc. (Geen hafta/yl/Pazar vs.) He bought a car last week. (Geen hafta araba ald.) two years/four days/three minutes ago (iki yl/drt gn/ dakika nce) I saw her two minutes ago. (ki dakika nce onu grdm. Last night (dn gece) I watched a movie last night on TV. (Dn gece televizyonda bir film izledim.) 2.) Simple Present (-ir) Subject + V1 + Object

-We generally export tekstile products to the various countries -Biz eitli lkelere genellikle tekstil rnleri ihra ederiz. Simple Present Tense Trke'deki geni zamann ifadesidir. Aada bu zamann kullanmyla ilgili ders anlatm vardr. Auxiliary verbs: do/does don't/doesn't DKKAT!: nc tekil ahslarda (he,she,it) olumlu cmlelerde fiilin sonuna "s" taks gelir. Olumsuz ve soru cmlelerinde does veya doesn't kullanld iin fiilin sonuna "s" taks gelmez. RNEK TABLO (+) I play You play He plays She plays It plays We play They play (-) I don't play You don't play He doesn't play She doesn't play It doesn't play We don't play They don't play (?) Do I play? Do you play? Does he play? Does she play? Does it play? Do we play? Do they play?

251

("He, she ve it" nc tekil ahs olduklar iin olumlu cmlede grld gibi fiilin sonuna "s" taks gelmitir. Ama olumsuz ve soru cmlelerinde yardmc fiil kullanld iin "s" kullanlmamtr.) USE 1 Repeated Actions (Tekrarlanan eylemler) Use the Simple Present to express the idea that an action is repeated or usual. The action can be a habit, a hobby, a daily event, a scheduled event or something that often happens. (Simple Present Tense bir eylemin srekli tekrarland veya allagelmi olduu fikrini verir. Bu eylem bir alkanlk, hobi, gnlk bir olay, planlanm bir olay veya sk sk tekrar eden bir olay olabilir.)

EXAMPLES: I play tennis. (Tenis oynarm) She does not play tennis. (O teniz oynamaz.) The train leaves every morning at 8 am. (Tren her sabah saat 8'de hareket eder.) The train does not leave at 9am. (Tren saat 9'da hareket etmez.) She always forgets her purse. (O hep czdann unutur.) He never forgets his wallet. (O hi czdann unutmaz.) Every twelve months, the Earth circles the sun. (Her on iki ayda bir dnya gnein etrafnda bir tur atar.) The sun does not circle the Earth. (Gne dnyann evresinde dnmez.)

USE 2 Facts or Generalizations (Gerekler veya genellemeler) The Simple Present can also indicate the speaker believes that a fact was true before, is true now, and will be true in the future. It is not important if the speaker is correct about the fact. It is also used to make generalizations about people or things. (Gemite, bugn ve gelecekte konuan kiinin asndan doruluunu hi kaybetmeyen eyler iin kullanlr. Ayn zamanda insanlar veya dier eylerle ilgili genelleme yaparken bu zaman kullanlr.)

EXAMPLES: Cats like milk. (Kediler st sever.) Birds do not like milk. (Kular st sevmez.) California is in America. (Kaliforniya Amerika'dadr.) California is not in the United Kingdom. (Kaliforniya ngiltere'de deildir.)

252

Windows are made of glass. (Pencereler camdan yaplr.) Windows are not made of wood. (Pencereler aatan yaplmaz.) New York is a small city. (New Yok kk bir ehirdir) (Aslnda New York'un byk bir ehir olmasnn burada bir nemi yoktur.) TIME EXPRESSIONS IN SIMPLE PRESENT TENSE Time expressions zaman belirten ifadelerdir ve ngilizce'de her zaman iin farkl ifadeler kullanlr. zellikle snavlarda cmlenin hangi tense olduunu anlamak iin time expression'larn bilinmesi ok nemlidir. always (daima) She always listens to classical music. (O hep klasik mzik dinler.) I usually go to cinema at weekends. (Genellikle haftasonlar sinemaya giderim.) They often visit us. (Bizi sk sk ziyaret ederler.) She sometimes writes me a letter. (Bana arasra mektup yazar.)

usually (genellikle) often (sk sk)

sometimes (arasra) rarely (nadiren) never (hi, asla)

I rarely smoke. (Nadiren sigara ierim.) I never drink alcohol. (Hi alkol imem.)

every day/year/week etc. (her gn/yl/hafta vs.) I go to work every day. (Her gn ie giderim.)

3.) Future

(-ecek)

S + will / shall + v1 + obj.

-Loading will resume as soon as port-authorities arrive on board. -Liman yetkilileri gverteye gelir gelmez ykleme kald yerden devam edecek. Future Tense Trke'deki gelecek zamann ifadesidir. Trke'de olmayan "will" ve "going to" farklar ilk renirken biraz zor gelse de, rneklerle birlikte iyi alldnda gayet basit olduu grlecektir. "WILL" FUTURE TENSE TABLO (+) I will play You will play He will play She will play (-) I won't play You won't play He won't play She won't play (?) Will I play? Will you play? Will he play? Will she play?

253

It will play We will play They will play

It won't play We won't play They won't play

Will it play? Will we play? Will they play?

"GOING TO" FUTURE TENSE TABLO (+) I'm going to play You're going to play He's going to play She's going to play It's going to play We're going to play They're going to play (-) I'm not going to play You aren't going to play He isn't going to play She isn't going to play It isn't going to play We aren't going to play They aren't going to play (?) Am I going to play? Are you going to play? Is he going to play? Is she going to play? Is it going to play? Are we going to play? Are they going to play

USE 1 "Will" to offer something (Bir ey teklif etmek iin) "Will" often suggest that a speaker will do something voluntarily. A voluntary action is one the speaker offers to do for someone else. (Bir i gnll olarak yaplaca zaman "will" kullanlr. Bu gnll eylem konuan kiinin karsndakine yapt tekliftir.) EXAMPLES: A: I'm really hungry. (Gerekten ok am.) B: I'll make some sandwiches. (Sana biraz sandvi hazrlym.) A: I'm so tired. I'm about to fall asleep. (ok yorgunum. Uyumak zereyim.) B: I'll get you some coffee. (Sana biraz kahve getiriyim.) A: The phone is ringing. (Telefon alyor.) B: I'll get it. (Ben bakarm.)

USE 2 "Will" to Express a Promise (Sz vermek iin) "Will" is usually used in promises. ("Will" genellikle sz verirken kullanlr.) EXAMPLES I will call you when I arrive. (Varnca seni ararm.) I promise I will not tell him about the surprise party. (Sz veriyorum. Ona srpriz parti hakknda hibir ey sylemeyeceim.) USE 3 "Be going to" to Express a Plan (Bir plandan bahsederken) "Be going to" expresses that something is a plan.

254

("Be going to" yaplacak bir eylemin planlanm olduunu belirtir. ) EXAMPLES He is going to spend his vacation in Hawaii. (Tatilini Hawai'de geirecek.) We are going to meet each other tonight at 6:00 PM. (Bu gece 6'da buluacaz.) A: Who is going to make John's birthday cake? (John'un doum gn pastasn kim yapacak?) B: Sue is going to make John's birthday cake. (John'un doun gn pastasn Sue yapacak.) USE 4 "Will" or "Be Going to" to Express a Prediction (Tahmin yrtrken "Will" veya "Be going to") Both "will" and "be going to" can express the idea of a general prediction about the future. "Will" ve "Going to" gelecekle ilgili tahminde bulunurken kullanlabilir. Een tahminimizi destekleyen ok ak bir kant varsa "be going to" kalb tercih edilir. Baz durumlarda her iki kullanm da tercih edilebilir. EXAMPLES: The year 2003 will be a very interesting year. (2003 yl ok ilgin bir yl olacak.) The year 2003 is going to be a very interesting year. (2003 yl ok ilgin bir yl olacak.) It will rain. (Yamur yaacak) It's going to rain. (Yamur yaacak. Eer gkyz kara bulutlarla doluysa ve yamurun yaaca kesin gibiyse "going to" kullanlr.) DKKAT! zellikle "Will" Future Tense'li cmleleri Trkeye farkl ekillerde evrilebilir. Aadaki rneklere baknz.

I will go to Italy. (talya'ya gideceim.) I will bring you an asprin. (Sana bir aspirin getiriyim.) I will open the door. (Kapya ben bakarm.) Ksaca syleyen kiinin niyetine bal olarak anlam da deiir. TIME EXPRESSIONS IN FUTURE TENSE Time expressions zaman belirten ifadelerdir ve ngilizce'de her zaman iin farkl ifadeler kullanlr. zellikle snavlarda cmlenin hangi tense olduunu anlamak iin time expression'larn bilinmesi ok nemlidir. next year/month/week/Saturday (gelecek yl/ay/hafta/Cumartesi) tomorrow (yarn) soon (yaknda) in two minutes/four weeks (iki dakika/drt hafta iinde)

B) Continuous: (-yor) Be + V1......ing

255

1.) Past Continuous (-yordu)

S+ was / were + v1(-ing) + obj.

-We were doing business with ............... company till recent times. -Son zamanlara kadar ....................................irketiyle alyorduk. [WAS / WERE] + [VERB+ing] Auxiliary verbs: was - were RNEK TABLO (+) I was playing You were play He was playing She was playing It was playing We were playing They were playing EXAMPLES (RNEKLER): I was studying lesson. (Ders alyordum.) She was smoking when I saw her. (Onu grdmde sigara iiyordu.) They were drinking tea when I arrived. (Ben vardmda ay iiyorlard.) USE 1 Interrupted Action in the Past (Gemite yarda kesilen eylemler) Use the Past Continuous to indicate that a longer action in the past was interrupted. The interruption is usually an action in the Simple Past. Past Continuous Tense gemite yarda kesilen uzun olaylar anlatmak iin kullanlr. Daha uzun olan eylemi yarda kesen eylem genelde Simple Past tense ile ifade edilir. (-) I wasn't playing You weren't playing He wasn't playing She wasn't playing It wasn't playing We weren't playing They weren't playing (?) Was I playing? Were you playing? Was he playing? Was she playing? Was it playing? Were we playing? Were they playing?

EXAMPLES: I was watching TV when she called. (O aradnda televizyon seyrediyordum.) When the phone rang, she was writing a letter. (Telefon aldnda mektup yazyordu.) hile we were having a picnic, it started to rain. (Piknik yaparken yamur yamaya balad.) Sally was working when Joe had the car accident. (Joe araba kazas geirdiinde Sally alyordu.) While John was sleeping last night, someone stole his car. (Dn gece John uyurken birisi arabasn ald.) W

256

 USE 2 Specific Time as an Interruption (Gemite belirli bir zamanda yaplan eylem) In USE 1, described above, the Past Continuous is interrupted by an action in the Simple Past. However, you can also use a specific time as an interruption. Birinci kullanmda gemite baka bir olayla kesilen eylemlerde Past Continuous Tense kullandmz sylemitik. Bunun yannda gemite belirli bir anda yaplan eylemden bahsederken de Past Continuous Tense kullanlabilir. EXAMPLES: Last night at 6 p.m., I was eating dinner. (Dn gece saat 6'da yemek yiyordum.) At midnight, we were still driving through the desert. (Gece yars hala lde ara kullanyorduk) DKKAT! Simple Past Tense'de kullanlan zaman ifadeleri eylemin tam olarak balama veya biti zamann belirtir. Past Continuous Tense'de ise, belirtilen zaman eylemin balangc veya bitiini deil, yalnzca o anda eylemin yaplmakta olduunu belirtir. EXAMPLES: Last night at 6 p.m., I ate dinner. (Saat 6'da yemeye baladm.) Last night at 6 p.m., I was eating dinner. (Yemek yemeye daha nce baladm ve saat 6'da yemek sreci devam ediyordu.) USE 3 Parallel Actions (Paralel eylemler) When you use the Past Continuous with two actions in the same sentence, it expresses the idea that both actions were happening at the same time. The actions are parallel. ki eylemi ayn anda Past Continuous Tense ile kullandmzda, belirtilen iki eylemin ayn anda yapld fikri ortaya kar. Yani eylemler paraleldir. EXAMPLES: I was studying while he was making dinner. (O yemei hazrlarken ben ders alyordum) While Ellen was reading, Tim was watching television. (Ellen kitap okurken Tim televizyon seyrediyordu.) They were eating dinner, discussing their plans and having a good time. (Yemek yiyor, planlar hakknda tartyor ve iyi vakit geiriyorlard.) USE 4 Atmosphere (Atmosfer) In English we often use a series of Parallel Actions to describe atmosphere in the past. (ngilizce'de genelde gemiteki bir havay (atmosferi) tasvir etmek iin bir dizi eylemi arka arkaya kullanrz.

257

EXAMPLE: When I walked into the office, several people were busily typing, some were talking on the phones, the boss was yelling directions, and customers were waiting to be helped. One customer was yelling at a secretary and waving his hands. Others were complaining to each other about the bad service. Ofise geldiimde birka insan megul bir ekilde daktilo kullanyor, bazlar telefonda konuuyor, patron emirler yadryor ve mteriler yardm iin bekliyorlard. Mterinin biri sekretere baryor ve ellerini sallyordu. Dierleri birbirlerine kt hizmetten yaknyorlard. TIME EXPRESSIONS PAST CONTINUOUS TENSE Time expressions zaman belirten ifadelerdir ve ngilizce'de her zaman iin farkl ifadeler kullanlr. zellikle snavlarda cmlenin hangi tense olduunu anlamak iin time expression'larn bilinmesi ok nemlidir. while - as I saw him while he was driving. (Onu araba srerken grdm.) They helped me as I was carrying some heavy bags. (Baz ar antalar tarken bana yardm ettiler.) 2.) Present Continuous (-yor) S+ am+is+are +V1 (ing)+obj.

-We are manufacturing the goods your desired type and quality -Sizin istediiniz tipte ve kalitedeki bir mal retiyoruz.

Present Continuous Tense Trke'deki imdiki zamann ifadesidir. Auxiliary Verbs: am/is/are

RNEK TABLO (+) I am playing You are playing He is playing She is playing It is playing We are playing They are playing (-) I am not playing You aren't playing He isn't playing She isn't playing It isn't playing We aren't playing They aren't playing (?) Am I playing? Are you playing? Is he playing? Is she playing? Is it playing? Are we playing? Are they playing?

258

 USE 1 Now (imdi) Use the Present Continuous with Continuous Verbs to express the idea that something is happening now, at this very moment. (Present Continuous Tense bir eyin tam u anda olduunu veya yapldn anlatmak iin kullanlr.)

EXAMPLES (RNEKLER) You are learning English now. (u anda ngilizce reniyorsun.) You are not sleeping now. (imdi uyumuyorsun.) I am sitting. (Oturuyorum.) I am not standing. (Ayakta durmuyorum.) What are you doing? (Ne yapyorsun?) Why aren't you doing your homework? (Niye devini yapmyorsun?) USE 2 Longer Actions in Progress Now (Halen devam eden uzun sreli olaylar) In English, now can mean "this second," "today," "this month," "this year," "this century" and so on. Sometimes we use the Present Continuous to say that we are in the process of doing a longer action, which is in progress. (ngilizce'de "now" yani "imdi" u anlamlara gelir. "tam bu anda", "bu ay", "bu yl", "bu yzyl" vs. Bazen Present Continuous Tense'i uzun sren bir eylemi yapma srecinde bulunduumuzu anlatmak iin kullanrz.) EXAMPLES: (Aadaki btn rnekler bir lokantada yemek yerken sylenebilir) I am studying to become a doctor. (Doktor olmak iin alyorum.) I am not studying to become an engineer. (Mhendis olmak iin almyorum.) I am reading a book. (Bir kitap okuyorum.) I am not reading any newspapers right now. (u anda hi bir gazete okumuyorum.) Are you working on any special projects? (zel bir proje zerinde alyor musun?) USE 3 Near Future (Yakn Gelecek) Sometimes, speakers use the Present Continuous to indicate that something will or will not happen in the near future. (Bazen Present Continuous Tense bir eyin o anda deil de yakn bir zamanda olacan veya olmayacan anlatmak iin kullanlr.) EXAMPLES: I am meeting some friends after work. (ten sonra arkadalarla buluuyoruz.)

259

I am not going to the party tonight. (Bu gece partiye gitmiyorum.) Isn't he coming with us tonight? (O bu gece bizimle gelmiyor mu?) USE 4 Complaining with "Always" ("Always" kullanarak ikayette bulunma) The Present Continuous with words such as "always" expresses the idea that something often happens. Notice that the meaning is like Simple Present but with negative emotion. (Present Continuous Tense "Always" gibi kelimelerle kullanldnda bir eyin yapldn veya olduunu belirtir. Anlam Simple Present Tense'e benzer ve her zaman negatiftir. Bir eyden ikayet ederken kullanlr.). EXAMPLES: She is always coming to class late. (Derse hep ge kalyor.) He is always talking. (O srekli konuur.) I don't like them because they are always complaining. (Onlar sevmem nk hep ikayet ederler.) DKKAT! Baz fiiller Present Continuous Tense ile kullanlmaz. Bu fiiller "state verbs" olarak adlandrlr. Bu fiillerden bazlar aada verilmitir. love - like - hate - understand - have (possession) etc. She is loving chocolate. - Yanl She loves chocolate. - Doru I am hating you - Yanl I hate you - Doru She isn't understanding me - Yanl She doesn't understand me - Doru TIME EXPRESSIONS IN PRESENT CONTINUOUS TENSE Time expressions zaman belirten ifadelerdir ve ngilizce'de her zaman iin farkl ifadeler kullanlr. zellikle snavlarda cmlenin hangi tense olduunu anlamak iin time expression'larn bilinmesi ok nemlidir. now right now at the moment at present 3.) Future Continuous (-yor olacak) S + will / shall + be + v1-ing + obj.

-We will be beginning to manufacture all your orders as of next week.. -nmzdeki haftadan itibaren tm siparilerinizi retmeye balyor olacaz.

260

FORM Future Continuous [WILL BE] + [VERB+ing] EXAMPLE: When your plane arrives tonight, I will be waiting for you. (Bu gece uak vardnda, seni bekliyor olacam.) [AM / IS / ARE] + [GOING TO] + [VERBing] EXAMPLE: When your plane arrives tonight, I am going to be waiting for you. (Bu gece uak vardnda seni bekliyor olacam.) NOT: "Will" Future veya "Going to" Future tensle'lerin kullanm arasnda pek fark yoktur. Dikkat! Zaman zarflarndan sonra gelecek zaman kullanlmaz. Dier Future Tense'lerde de olduu gibi "when" "while" "before" gibi zaman zarflarndan sonra future tense kullanlmaz. EXAMPLES: While I am finishing my homework, she is going to make dinner. Doru While I will be finishing my homework, she is going to make dinner. Yanl "FUTURE CONTINUOUS TENSE" TABLO (+) I will be playing You will be playing He will be playing She will be playing It will be playing We will be playing They will be playing (-) I won't be playing You won't be playing He won't be playing She won't be playing It won't be playing We won't be playing They won't be playing (?) Will I be playing? Will you be playing? Will he be playing? Will she be playing? Will it be playing? Will we be playing? Will they be playing?

USE 1 Interrupted Action in the Future (Gelecekte yarda kesilen eylemler) Use the Future Continuous to indicate that a longer action in the future will be interrupted. The interruption is usually an action in the Simple Future. (Future Continuous Tense gelecekte uzun bir eylemin yarda kesilecei durumlarda kullanrz. Uzun eylemi yarda kesen eylem genelde "Simple Future" Tense ile kullanlr.) EXAMPLES: I will be watching TV when she arrives tonight. (Bu gece vardnda televizyon seyrediyor olacam.) I will be waiting for you when your bus arrives. (Otobs vardnda seni bekliyor olacam.) While I am working, Steve will make dinner. (NOTICE, "am working" because of "while.")

261

(Ben alrken, Steve yemei yapacak.) (DKKAT "while" olduu iin "am working" gelmitir.) I am going to be staying at the Madison Hotel, if anything happens and you need to contact me. (Eer herhangi bir ey olur ve bana ulaman gerekirse, ben Madison Otel de kalyor olacam.) He will be studying at the library tonight, so he will not see Jennifer when she arrives. (Bu gece ktphanede alyor olacak, bu yzden Jennifer geldiinde onu gremeyecek.) USE 2 Specific Time as an Interruption (Gelecekte belirli bir zaman belirtme) In USE 1, described above, the Future Continuous is interrupted by an action in the Simple Future. However, you can also use a specific time as an interruption. (Birinci kullanmda gelecekte bir eylem dier bir eylem tarafndan blnmt. Bu kullanmda ise eylem deil, belirli bir zaman vardr.) EXAMPLES: Tonight at 6 p.m., I am going to be eating dinner. (Bu gece 6'da akam yemei yiyor olacam.) At midnight tonight, we will still be driving through the desert. (Bu geceyars ssz bir yolda araba kullanyor olacaz.)

USE 3 Parallel Actions (Paralel eylemler) When you use the Future Continuous with two actions in the same sentence, it expresses the idea that both actions will be happening at the same time. (Future Continuous Tense'i iki eylemle ayn cmlede kullandmzda, gelecekte iki eylemin ayn anda yaplacan belirtmi oluruz.) EXAMPLES: I am going to be studying while he is making dinner. (O yemek yaparken, ben ders alyor olacam.) While Ellen is reading, Tim will be watching television. (Ellen kitap okurken, Tim televizyon seyrediyor olacak)

Tonight, they will be eating dinner, discussing their plans, and having a good time. (Bu gece kitap okuyarak, planlar hakknda tartarak iyi vakit geiriyor olacaklar.) USE 4 Atmosphere (Ortam)

In English we often use a series of Parallel Actions to describe atmosphere in the future. (ngilizce'de gelecekte bir ortam anlatmak iin paralel eylemler serisi kullanrz.) EXAMPLE: When I arrive at the party everybody is going to be celebrating. Some will be dancing. Others are going to be talking. A few people will be eating pizza and several people are

262

going to be drinking beer. They always do the same thing. (Partiye vardmda herkes kutluyor olacak. Bazlar dans ediyor olacak. Dierleri konuuyor olacak. Birka insan pizza yiyor olacak ve bazlar da bira iiyor olacak. Onlar her zaman ayn eyi yaparlar.) TIME EXPRESSIONS IN FUTURE TENSE Bu tense iin kullanlan zel zaman zarflar yoktur.

C) Perfect: (-mi) Have + V3

1.) Past Perfect (-miti) S+ had + v3 + obj.

-We had insured all your goods against all risks. -Mallarnzn hepsini tm risklere kar sigorta etmitik.

Past Perfect Tense Trke'de "mi"li gemi zamann karl olarak kullanlabilir. Gemite olan iki olaydan, daha nce olann ifade ederken bu tense'i kullanrz. FORM Past Perfect Examples: I had studied a little English when I came to the U.S. (ngiltere'ye geldiimde biraz ngilizce almtm.) They had never met an American until they met John. (Onlar John'la tanncaya kadar hi bir Amerikalyla tanmamlard.) [HAD] + [PAST PARTICIPLE]

PAST PERFECT TENSE "TABLO" + I had played You had played He had played She had played It had played We had played They had played I hadn't played You hadn't played He hadn't played She hadn't played It hadn't played We hadn't played They hadn't played ? Had I play Had you play Had he play Had she play Had it play Had we play Had they play

USE 1 (Gemite baka bir eyden nce tamamlanan eylem) The Past Perfect expresses the idea that something occurred before another action in the past. It can also show that something happened before a specific time in the past. (Past Perfect tense gemite bir eylemin, baka bir eylemden nce tamamlanm olduunu ifade eder. Ayn zamanda gemite yaanan bir eylemin belirli bir zamandan nce olduunu sylemek iin de kullanlr.)

263

EXAMPLES: I had never seen such a beautiful beach before I went to Kauai. (Kauai'ye gitmeden nce byle gzel bir film seyretmemitim.) Had you ever visited the U.S. before your trip in 1992? (1992 ylndaki seyahatinden nce hi Amerika'ya gitmi miydin?) Yes, I had been to the U.S. once before in 1988. (Evet, 1998'den nce Amerika'da bulunmutum.) USE 2 ( Gemiteki belirli bir ey veya zamandan nceki sre ) EXAMPLES: We had had that car for ten years before it broke down. (Bu araba bozulmadan nce on yl bizimdi.) By the time Alex finished his studies, he had been in London for over eight years. (Alex almalarn bitirdiinde sekiz yldan fazla zamandr Londra'da bulunmaktayd.) Aadaki iki cmleyi karlatrn. EXAMPLE: She had never seen a bear before she moved to Alaska. Doru She never saw a bear before she moved to Alaska. Yanl 2.) Present Perfect (-mi) S+ have / has + v3 + obj.

-We have completed the great deal of your orders. -Siparilerinizin byk bir blmn tamamladk. FORM Present Perfect [HAS / HAVE] + [past participle] Trke'de byle bir zaman olmad iin ngilizce renen Trklerin en ok zorlandklar zaman Present Perfect Tense'dir. Kurallar hemen renilse de kullanmn iyice zmsemek iin bir sre gemesi gereklidir. EXAMPLES: I have seen that movie many times. (Bu filmi birok kez seyrettim.) I have never seen that movie. (Bu filmi hi seyretmedim.)

PRESENT PERFECT TENSE" TABLO (+) I have played You have played He has played She has played (-) I haven't played You haven't played He hasn't played She hasn't played (?) Have I played Have you played? Has he played? Has she played?

264

It has played We have played They have played

It hasn't played We haven't played They haven't played

Has it played? Have we played? Have they played?

USE 1 Unspecified Time Before Now We use the Present Perfect to say that an action happened at an unspecified time before now. The exact time is not important. (Present Perfect Tense gemite belirsiz bir zamanda yaplm bir eylemi anlatmak iin kullanlr. Eylemin ne zaman yapld veya olduu nemli deildir.) EXAMPLES: I have seen that movie twenty times. (Bu filmi yirmi kez seyrettim.) I think I have met him once before. (Sanrm onunla daha nce tantm.) There have been many earthquakes in California. (Kaliforniyada bir ok deprem oldu.) Has there ever been a war in the United States? (Amerika'da hi sava oldu mu?) Yes, there has been a war in the United States. (Evet, Amerika'da bir sava oldu.) People have travelled to the moon. (nsanlar aya seyahat etti.) DKKAT! Gemite belirsiz bir zaman tanm ngilizce renenler iin biraz kafa kartrc olabilir. Bu yzden aada biraz daha detayl aklamalar verilmitir. 1 Experience (Tecrbe) You can use the Present Perfect to describe your experience. (Present Perfect Tense hayatnzda geirmi olduunuz tecrbeleri anlatmak iin kullanlr. Tecrbelerden bahsederken zamann bir nemi yoktur.) EXAMPLES: I have been to France. (Fransa'da bulundum.) (Bu cmlede anlatlmak istenen asl ey Fransa'da bulunduunuzdur. Ne zaman gittiiniz nemli deildir.) I have never been to France. (Fransa'da hi bulunmadm.) (Bu cmlede hi Fransa'ya gitme tecrbenizin olmad anlatlmaktadr.) I think I have seen that movie before. (Sanrm bu filmi daha nce grdm.) He has never travelled by train. (O trenle hi seyahat etmedi.) Joan has studied two foreign languages. (Joan iki dile alt.) Have you ever met him? (Onunla hi karlatn m?) No, I have not met him. (Hayr, onunla hi karlamadm.)

265

2 Change Over Time (Zamanla deiim) We often use the Present Perfect to talk about change that has happened over a period of time. (Present Perfect Tense bir sre iinde meydana gelen deiiklikleri anlatmak iin kullanlr.) EXAMPLES: You have grown since the last time I saw you. (Seni son grdmden beri bymsn.) The government has become more interested in arts education. (Hkmet sanat eitimiyle daha fazla ilgilenmeye balad.) Japanese has become one of the most popular courses at the university. (Japonca niversitede en populer derslerden biri haline geldi.) My English has really improved since I moved to Australia. (Avusturalya'ya tandmdan beri ngilize gerekten geliti.) 3 Accomplishments (Baarlardan bahsederken) We often use the Present Perfect to list the accomplishments of individuals and humanity. You cannot mention a specific time. (Bu zaman ayrca kiisel veya insanln kazanm olduu baarlar anlatmak iin kullanrz. Byle durumlarda belirli bir zaman veremeyiz.) EXAMPLES: Man has walked on the moon. (nsan ayda yrd.) Our son has learned how to read. (Olumuz okumay rendi.) Doctors have cured many deadly diseases. (Doktorlar birok lmcl hastal tedavi ettiler.) Scientists have split the atom. (Bilim adamlar atomu paraladlar.) 4 An Uncompleted Action You Are Expecting (Tamamlanmas beklenen eylem) We often use the Present Perfect to say that an action which we expected has not happened. Using the Present Perfect suggests that we are still waiting for the action. (Present Perfect Tense'i gereklemesini beklediimiz bir eylemin henz olmadn anlatmak iin kullanrz. Bu zaman kullanmamz bizim hala bu eylemin gereklemesini beklediimiz anlamna gelir.) EXAMPLES: James has not finished his homework yet. (James henz devini bitirmedi.) Susan hasn't mastered Japanese, but she can communicate. (Susan Japonca'da henz uzmanlamad, ama iletiim kurabiliyor.)

266

Bill has still not arrived. (Bill hala gelmedi.) The rain hasn't stopped. (Yamur durmad.) TOPIC 5 Multiple Actions at Different Times (Farkl zamanlarda oklu eylemler) We also use the Present Perfect to talk about several different actions which occurred in the past at different times. Present Perfect suggests the process is not complete and more actions are possible. (Present Perfect Tense'i gemite farkl zamanlarda gereklemi birka eylemi anlatmak iin kullanrz. Ayrca bu zamanda, henz srecin bitmemi olduu ve eylemlerin devam edecei anlam da vardr.)

EXAMPLES: The army has attacked that city five times. (Ordu ehre be kere saldrd.) I have had four quizzes this semester. (Bu dnem drt tane quiz oldum.) We have had many major problems while working on this project. (Bu proje zerinde alrken bir sr byk problemle karlatk.) She has talked to several specialists about her problem, but nobody knows why she is sick. (Sorunuyla ilgili birok uzmanla konutu, ama kimse onun niye hasta olduunu bilemedi.) USE 2 Duration From Past Until Now (Gemiten bugne kadar gelen sre) We use the Present Perfect to show that something started in the past and has continued up until now. "For five minutes," "for two weeks" and "since Tuesday" are all durations which can be used with the Present Perfect. (Present Perfect Tense'i gemiten balayp u ana kadar devam eden eyleri anlatmak iin kullanrz. "Be dakikadr", "ki haftadr", "Geen Sal gnnden beri" zaman zarflar bu zamanla kullanlr ve sreyi ifade eder.) EXAMPLES: I have had a cold for two weeks. (ki haftadr gribim.) She has been in England for six months. (Alt aydr ngilterede) Mary has loved chocolate since she was a little girl. (Mary ocukluundan beri ikolatay sever)

TIME EXPRESSIONS IN PRESENT PERFECT TENSE since - for - ever - never - just - already - yet - this week - this year - once - twice three times - four times - today recently 3.) Future Perfect (-mi olacak) S + will / shall + have + V3 + obj.

267

-We will have completed all your orders within next week. -nmzdeki hafta ierisinde tm siparilerinizi tamamlam olacaz. Dier tm "future" formlarda olduu gibi, Future Perfect Tense de "when" "while" "before" "after" "by the time" "as soon as" "if" "unless" gibi zaman kelimeleriyle kullanlamaz. Bu derste kullanlan tm zaman kalplar italik yazlmtr. EXAMPLES: I am going to see a movie when I have finished my homework. Doru (Dersimi bitirince bir film seyredeceim.) I am going to see a movie when I will have finished my homework. Yanl FORM Future Perfect [WILL HAVE] + [PAST PARTICIPLE] EXAMPLE: I will have perfected my English by the time I come back from the U.S. (Amerika'dan dndmde ngilizcemi mkemmel bir ekilde gelitirmi olacam.) [AM / IS / ARE] + [GOING TO HAVE] + [PAST PARTICIPLE] EXAMPLE: I am going to have perfected my English by the time I come back from the US. (Amerika'dan dndmde ngilizcemi mkemmel bir ekilde gelitirmi olacam.) NOT: "will" veya "going to" kalbyla yaptmz cmleler ou kez anlam farkna yol amazlar. Baz zel durumlarda iki tense birbirinin yerine kullanlamaz. RNEK TABLO (+) I will have played You will have played He will have played She will have played It will have played We will have played They will have played (-) Will I have played? Will you have played? Will he have played? Will she have played? Will it have played? Will we have played? Will they have played? (?) I won't have played You won't have played He won't have played She won't have played It won't have played We won't have played They won't have played

USE 1 Completed Action Before Something in the Future (Gelecekte bir eyden nce tamamlanm eylem) The Future Perfect expresses the idea that something will occur before another action in the future. It can also show that something will happen before a specific time in the future. (Future Perfect tense gelecekte bir eyden nce bir eylemin olacan ifade eder. Ayn zamanda gelecekte belirli bir zamandan nce bir eylemin olacan ifade etmek iin de kullanlr.)

268

EXAMPLES: By next November, I will have received my promotion. (nmzdeki Kasm aynda terfi etmi olacam.) By the time he gets home, his wife is going to have cleaned the entire house. (O eve varana kadar kars btn evi temizlemi olacak.) USE 2 Duration Before Something in the Future (Non-continuous Verbs) (Gelecekte bir eyden nceki sre) With Non-continuous Verbs, we use the Future Perfect to show that something will continue up until another action in the future. (Duraan filllerle (eylem iermeyen) bu tense'i kullandmz zaman gelecekte bir eyin, gelecekte baka bir eyleme kadar sreceini ifade ederiz.) EXAMPLES: I will have been in London for six months by the time I leave. (Ayrlana kadar alt ay boyunca Londra'da olacam.) By Monday, Susan is going to have had my book for a week. (Pazartesi gnne kitabm bir hafta boyunca Susan'da kalacak.)

D) Perfect Continuous: (-mekte) Have Been + V1...ing

1.) Past Perfect Continuous (-mekteydi) S+ had + been +v1-ing + obj.

-We had been exporting various type of leather products to the a lot of countries until last year. -Daha geen yla kadar bir ok lkeye eitli deri rnleri ihra ediyorduk. Bu tense ayn Present Perfect Continuous Tense'de olduu gibi gemite yaanan ve belirli bir sreci kapsayan eylemleri anlatmak iin kullanlr. Fakat bu tense'i kullanmamz iin gemite yaanan ve bir sre devam eden eylemin, baka bir eylemden nce yaanm olmas gerekir. FORM Past Perfect Continuous [HAD BEEN] + [VERB+ing] EXAMPLES: I had been waiting there for two hours before she finally arrived. (O vardnda orada iki saattir otobs beklemekteydim.) She had only been studying English for two years before she got the job. (e girmeden nce sadece iki yl boyunca ngilizce almt.)

RNEK TABLO (+) I had been playing (-) Had I been playing? (?) I hadn't been playing

269

You had been playing He had been playing She had been playing It had been playing We had been playing They had been playing

Had you been playing? Had he been playing? Had she been playing? Had it been playing? Had we been playing? Had they been playing?

You hadn't been playing He hadn't been playing She hadn't been playing It hadn't been playing We hadn't been playing They hadn't been playing

USE 1 Duration Before Something in the Past (Gemiteki bir eyden nceki sre) We use the Past Perfect Continuous to show that something started in the past and continued up until another time in the past. "For five minutes" and "for two weeks" are both durations which can be used with the Past Perfect Continuous. Notice that this is related to the Present Perfect Continuous; however, the duration does not continue until now. (Past Perfect Continuous Tense, gemite bir eylemin baladn ve gemite yaanan baka bir eyleme kadar devam ettiini ifade etmek iin kullanlr. "Be dakika boyunca" veya "iki hafta boyunca" gibi zaman ifade eden kalplar bu tense ile kullanlabilir. Dikkat ederseniz bu tense'in kullanm Present Perfect Continuous tens'in kullanmna yakndr, fakat bu tense'de bahsedilen eylem bu gne kadar srmemektedir.)

EXAMPLES: They had been talking for over an hour before Tony arrived. (Tony varmadan nce bir saatten fazla bir sredir konumaktaydlar.) She had been working at that company for three years when it went out of business. (irket batmadan nce yldr orada almaktayd.) James had been teaching at the University for more than a year before he left for Asia. (James Asya'ya gitmek iin ayrlmadan nce bir yldan fazla bir sredir niversitede eitim veriyordu.) USE 2 Cause of Something in the Past (Gemiteki bir eyin nedenini belirtmek iin) Using the Past Perfect Continuous before another action in the past is a good way to show cause and effect. (Bu tense ayrca yaanan bir eylem veya durumun sebebini belirtirken kullanlr.) EXAMPLES: Jason was tired because he had been jogging. (Jason yorgundu, nk yry yapmt/yapmaktayd.) Sam gained weight because he had been overeating. (Sam kilo ald nk ok yiyordu/yemekteydi.) 2.) Present Perfect Continuous (-mekte) S+ have / has + been + v1-ing + obj. -We have been preparing the rest quantity of your orders this week.. -Bu hafta sparilerinizin kalann hazrlyoruz.

270

Present Perfect Tense ile Continuous arasnda kullanm asndan baz farkllklar olsa da, work ve live gibi baz fiilerde iki tense'in kullanm da ayndr. rnein aadaki iki cmle de dorudur. I have been working in this company for four years. (Drt yldr bu irkette alyorum.) I have worked in this company for four years (Drt yldr bu irkette alyorum.) FORM Present Perfect Continuous [HAS / HAVE] + [BEEN] + [VERB+ing] EXAMPLES: I have been waiting here for two hours. (ki saattir burada beklemekteyim/bekliyorum.) She has only been studying English for two years. (O sadece iki yldr ngilizce almaktadr.) RNEK TABLO (+) I have been playing You have been playing He has been playing She has been playing It has been playing We have been playing They have been playing (-) Have I been playing? Have you been playing? Has he been playing? Has she been playing? Has it been playing? Have we been playing? Have they been playing? (?) I haven't been playing You haven't been playing He hasn't been playing She hasn't been playing It hasn't been playing We haven't been playing They haven't been playing

USE 1 Duration from the Past Until Now (Gemiten imdiye yaanan sre) We use the Present Perfect Continuous to show that something started in the past and has continued up until now. "For five minutes", "for two weeks", and "since Tuesday" are all durations which can be used with the Present Perfect Continuous. (Present Perfect Continuous tense gemite balam bir eyin u ana kadar devam ettiini belirtmek iin kullanlr. "Be dakika boyunca", "iki hafta boyunca" veya "Sal gnnden beri" gibi zaman ifade eden kalplar bu tense ile kullanlr.) EXAMPLES: They have been talking for the last hour. (Son iki saattir konuuyorlar.) She has been working at that company for three years. ( yldr bu irkette almaktadr.)

271

James has been teaching at the University since June. (James Haziran ayndan beri niversitede retmektedir.) USE 2 Recently, Lately (Son zamanlarda)

You can use the Present Perfect Continuous WITHOUT a duration such as "for five minutes", "for two weeks", and "since Tuesday". Without the durations, the this tense gives a more general meaning of "lately". We often use the words "lately" or "recently" in the sentence to strengthen this meaning. (Present Perfect Continuous tense ayn zamanda "be dakika boyunca" gibi bir sre belirtmeden de kullanlabilir. Bu zaman ifade eden kalplar kullanmadmzda cmlede "son zamanlarda" anlam vardr ve daha geneldir. Anlam kuvvetlendirmek iin cmlelerimizde "recently" veya "lately" (son zamanlarda) gibi kelimeler kullanlr.) EXAMPLES: Recently, I have been feeling really tired. (Son zamanlarda kendimi gerekten yorgun hissediyorum.) She has been watching too much television lately. (Son zamanlarda ok fazla TV seyrediyor.) Mary has been feeling a little depressed. (Mary kendini biraz depresyonda hissediyor.) IMPORTANT Non-Continuous Verbs/ Mixed Verbs It is important to remember that Non-Continuous Verbs cannot be used in any continuous tenses. To express the idea of Present Perfect Continuous with these exception verbs, you must use Present Perfect. (Bu tense'in kullanmna ilikin hatrlanmas gereken nemli bir nokta da udur. Duraan fiiller, yani iinde herhangi bir eylem bulundurmayan fiiller (sahip olmak gibi) Perfect Continuous Tense ile kullanlamaz. Cmleye bu tense'in anlamn kazandrmak iin Present Perfect Tense kullanlr. EXAMPLES: Sam has been having his car for two years. Yanl Sam has had his car for two years. Doru 3.) Future Perfect Continuous (-mekte olacak) S + will / shall + have + been + v1-ing + obj. -We will have been beginning to operate approximately six months later. -Yaklak alt ay kadar sonra faaliyete geiyor olacaz.

272

n gil izc e Ak e ma s
Aadaki bilgiler ngilizceyi orta dzeyin zerinde bilenler iin sadece fikir vermesi asndan verilmitir. Kateg or iye g re: OLU C ML ELE R I I I I I am a student Prese nt Tense was a student Pa st Ten se will be a student Futu re Tense have been a student Prese nt Pe rfect Ten se had been a student Pa st Pe rfect Ten se EYLE M C ML ELE R She swims everyday She swam yesterday She will swim tomorrow She has swum for two days She had swum for two days

Tobe e kimi Ey lem e kimi ngilizce iinde ana balk olarak iki tip cmle vardr ve bu iki tip cmle 5 ana zamanda konuulur. Yap l n a g re: TO BE EK M I I I I I am swimming will be swimming was swimming have been swimming had been swimming + Vi ng am is V1 were V2 was are V3 EYLE M EKM I I I I I am taken will be taken was taken have been taken had been taken to be + V 3 been

to be TOBE

Bir cmle ngilizce gramerinde mutlak surette ya t o be yada eylem ekimi ile yaplabilir. Continuous ve passive voice cmleleri eylem cmleleri olmalarna ramen to be ile yaplrlar. Eylem C mlele rini n skele t Sistemi: ngilizcede ana balk olarak tek fiil, ok fiil ve bakasna yaptrlan i ad altnda cmle kurulu iskeleti ve bunlarn altnda da yklem tipine gre alt balk bulunur.( Bu tanm, kategori ve balklar ngilizce Gramerinde ayn adla ve izah tarz ile yoktur. ) Yk lem tip i: 1) Kendilerinden sonra gelen fiile to aldranlar want, refuse .. . 2) Kendilerinden sonra to aldrmadndan ikinci fiili Ving yapanlar st op , en joy , avo id.. . 3) Sonu pre. ile bittii iin ikinci fiili Ving yapanlar gi ve up , th ink of. .. .. ..

273

Tek F ii l S V O S S

ok Fi il Vy Vy Ving to V Ving O O O

Ba ka sn a Ya pt r la n S S S Vy Vy Vy zamir to zamir zamir pre. V O

Ving O Ving O to swim smoking stealing the

S Vy pre. I want

I want to swim I enjoy swimming I think of going

I want you I stop you I accuse you of

money y pre. S V O : : : : : yklem preposition subject verb object

En k k bir im a kl ama : 1) 2) 3) 4) The The The The girl girl girl girl in the garden who wants to go swimming killed by Tom a k lam a Kelime grubu Relative Clause Gerund Passive

E.K.B

Sonu olarak bir cmle ya olutur yada eylem ve eylemse mutlaka yukardaki iskelet sistemi iinde kalan 7 adetten bir tanesidir. Eylem cmlesini kendi tenseinde y or la rsa nz co nti nuou s, edil gen y ap ars an z pa ssi ve voi ce cmleleri elde edersiniz.

274

PF NOKTASI
Aada ngilizceyi orta dzeyde bilenler iin yararl olacana inandm ve kitaplarda kolaylkla bulunamayacak baz bilgiler yer almaktadr. Bu kullanm kolaylklar ngilizce gramer sisteminde yer almasna ramen gerek yerli ve yabanc kitap yazarlar gerekse ngilizce retmenleri bu konulara fazla deinmezler. Bunlarn bazlarna aada yer verilmitir. Sizlere yararl olmas inancmla.
Ezber lemeden Ma nt ile Kelime T retme

Aadaki bilgiler ngilizceyi orta dzeyde bilenler iin verilmitir. 1. Fiillerden isim yapma 2. Fiillerden sfat yapma 3. Sfatlardan fiil yapma swimm ing po ol bro ken he art to get fat yzme havuzu krk kalp imanlamak

Burada yer alan bilgilerin amac ngilizce eitimi alanlarn yllarca ayr ayr ezberlemek zorunda kaldklar ama aslnda tek bir mantk ve sadelikle zaten farknda olmadan bildikleri baz gereklerin hite sanldklar kadar rktc olmadklarn gstermektedir. Her gn kullandmz, kzarm tavuk fried ch ic ken krk sandalye bro ken cha ir oturma odas li vin g ro om yzme havuzu swimm ing po ol gibi kelimeler teker teker ezberlenmek yerine orijinal fiilleri sayesinde tretilirler. Bu sayede yzlerce yeni kelimeye hi bir aba harcamadan ve en nemlisi ezberlemeden ularz. Eer szlkte krk sfatn aramak istersek karmza bro ken kelimesi kar ve bizde sanki onu zel bir kelimeymi gibi alglarz oysa farknda olmadan zaten o kullanm biliyoruzdur ama byle bir yapnn ne olduu ve nasl ortaya kabileceini bilmediimizden de zaten bildiklerimizi tekrar ezberlemek gibi bir tutuma gireriz. Vin g Ya ps n n sim Ol ara k Kul lan m Her fiilin tek bana Vi ng hali fiilin eylem zelliini kaybettirerek onu fiilden treyen bir isim haline sokar ve orijinal bir isim gibi Trkeleir. Bu kul la nm ze ll ii yzle rce yeni kel imeyi bize hi ab a ha rc amad an ot om ati kman bilme yetenei kat ar . Aada yer alan tamlamalar dikkatlice inceleyerek ayn manta varmaya aln. Dancing school Finishing line Freezing point Living room Opening speech dans o ku lu biti i zg isi donm a no kt as oturm a od as a l konum as

Vin g yapl isim farkl kelime ile birleip yeni anlaml baka bir tamlama ortaya karabilir. Bu durum genellikle Vi ng yapsnn ikinci ksm olmas ile elde edilir.

275

Air-conditioning Bodybuilding Brain washing Central heating Dry cleaning

kl ima v cut ge li tirme beyin y kam a merkezi s tma kuru temiz leme

1. Co pp er mini ng is indispensable to the economy of that region. Bak r made nci li i o b lge nin ek on omis i iin va zge ilmezdi r 2. Smok ing is a terrible habit. Sig ara ime k kt bir al k an l kt r 3. Pl ayi ng tennis in Turkey is very expensive. Tr kiye de tenni s oyn ama k o k pah al d r 4. Swimming is a good sport. Yzme iyi bir s po rdur V 3 Yap s n n Sfa t Ola ra k kul la nm Fiillerin tek bana V3 hali, o fiilin eylem zelliini kaybettirerek onu fiilden treyen bir sfat haline sokar ve orijinal bir sfat gibi Trkeleir. Bu ku ll an m zel li i bize y zler ce yeni kel imeyi hi aba ha rc amada n ot oma tikm an bi lme yetenei k at ar . Fiillerin hali vardr. Daha evvel isimlerin o ul ya p lm a kur al lar nd a da incelendii gibi isimler - sfatlar ve fiiller dzenli ( belirli bir kurala gre tretebilen ) ve dzensiz ( belirli bir kurala gre tretilemeyip ayr ayr bilinmek zorunda olunan) yapda karmza karlar. Fiillerin hali dzenli fiillerde sonlarna ed eki almalaryla dzensiz fiillerde ise ayr ayr bilinmek suretiyle kullanlrlar. Aadaki rnekleri inceleyiniz. Break Steal Marry Fry Paint 1.hal imdi fiillerin to break to steal to marry to fry to paint broke stole married fried painted 2.hal broken stolen married fried painted 3.Hal

eylem anlamlar bir kenara braklarak onlarn sfat anlamlar incelenirse, krmak to be bro ken krk almak to be sto len alnt evlenmek to be marr ied evli kzartmak to be fried kzarm boyamak to be pa inted boyal

1. He is married to an American. Bir Amerik a l ile ev li 2. It is illegal to buy a sto len ring . a l nt bir yz k alma k k anun dd r 3. It is forbidden to park here. Buray a pa rk etmek yas ak 4. He is kn own very mean in the town. Kasab ada ok cimri bi lini yor

276

Sfat lard an F ii l Yap lm as Bilindii gibi sfatlarn ekim almas sadece t o be cmlelerinde gerekleebilmektedir. Yani bir eylem gibi ele alnp ekimlenemezler. I am fat imanm I was fat imandm Oysa Trke Gramerinde karmza sfatlardan treyerek eyleme dnen ve bunun sonucunda eylem cmlelerinde kullanlan bir ok kelime kar. iman olmak kzgn olmak scak olmak pahal olmak imanlamak kzmak snmak pahallamak

Ayn durum ngilizce gramerinde de karmza karak aynen Trkede olduu gibi sfatlar fiil yapsnda kullanlabilirler. Bir sfat fiilletirmek iin nne ge t getirilir ve sfatlar artk olu cmleleri yerine sfat zelliklerini bir kenara brakarak eylem cmlelerinde ekim alrlar. Aadaki rneklerde sfatlarn nasl fiil haline geldiklerini dikkatlice inceleyin. to to to to to to be be be be be be fat an gry ho t dar k better co ld iman olmak kzgn olmak scak olmak karanlk olmak daha iyi olmak souk olmak to to to to to to ge t ge t ge t ge t ge t ge t fat an gry ho t dar k better co ld imanlamak kzmak snmak kararmak iyilemek soumak

She wants to get fat. iman lam ak istiy or I dont want you to go out after it gets dark. Hav a ka ra rdk ta n so nra d ar kma n is temiyo rum. Whenever I see him, I get crazy. Her ne z ama n onu g r sem, ldr y orum. Life gets difficult every day little by little.

Hayat her gn azar azar zorlayor.

277