klim Tipleri Dnyada klim ve Doal Bitki rts Dnyada Grlen klim Tipleri Bir yerde benzer scaklk,

basn, rzgar, nemlilik ve ya zelliklerinin uzun sre etkili olmasyla iklim tipleri belirmektedir. klimi oluturan bu elerden birinin ya da ikisinin farkl olmas, deiik iklim tiplerinin ortaya kmasna neden olur. Dnyada grlen iklimler, scak kuak iklimleri, lman kuak iklimleri ve souk kuak iklimleri olarak ana blmde toplanr. Scak Kuak klimleri Scak Kuak klimlerinin Ortak zellikleri

Yllk scaklk ortalamalar 20Cnin stndedir. Scaklk farklar Ekvatordan uzakladka artar. Souk mevsim yoktur. Ya zellikleri farkllk gsterir.

Ekvatoral klim Ekvatoral klimin zellikleri Yllk scaklk ortalamasnn 20Cnin stnde olduu ekvatoral iklimde yl boyunca yaz koullar yaanr. Gne nlar, yl boyunca dik ve dike yakn alarla geldiinden yllk scaklk fark azdr. Yl boyunca ykseltici hava hareketlerine bal olarak konveksiyonel ya grlr. Yllk ya miktar 2000 mmnin zerindedir. Her mevsimin yal olduu ekvatoral blge akarsularnn rejimleri dzenlidir ve yl boyunca bol su tar. Gne nlarnn dik geldii Mart ve Eyll aylarnda yalar artar. Bu nedenle ekinokslarda (21 Mart 23 Eyll) akarsularda kabarma olur. Konveksiyonel Ya : Isnan havann ykselerek soumas ile oluan yalardr. UYARI : Ekvatoral iklimde yllk scaklk farklarnn az olmas gne nlarnn yere deme alarnn az deimesiyle, gnlk scaklk farklarnn az olmas ise nem orannn yksek olmasyla ilgilidir. Ekvatoral klimin Doal Bitki rts Yl boyunca scaklk ve nem koullar elverili olduundan srekli yeil kalabilen yayvan yaprakl aalardan oluan gr ormanlardr. Yamur ormanlar ad verilen bu ormanlardaki aalarn boyu ya miktarnn fazla olmas nedeniyle 40-60 m lere kadar kabilir. Ormanalt floaras da ok zengindir. Ormanalt Floras : Orman rts altnda lo ortamda yetien, ounlukla ot ve sarmak trlerinin oluturduu bitki topluluudur. Ekvatoral klimin Grld Yerler 10 Kuzey ve Gney enlemleri arasnda, Gney Amerikada Amazon Havzasnda, Afrikada Kongo Havzasnda ve Gine Krfezi kylarnda, Asyada Endonezya Adalarnda grlr. Yazlar Yal Tropikal klim (Savan) Yllk scaklk ortalamas 20Cnin stndedir. Yazlar scak ve yal, klar scak ve kurak geer

Gne nlarnn dik ayla geldii yaz aylarnda konveksiyonel yalar grlr. K aylarnda subtropikal yksek basncn (DYB) etkisinde kaldndan k kurakl belirgindir. Yllk ya miktar 1000 mm civarndadr. UYARI : Savan ikliminde gnlk scaklk farklar, nemlilik nedeniyle yazn az, kn fazladr. Yazlar Yal Tropikal klimin (Savan klimi) Doal Bitki rts Yaz yalaryla yeeren, uzun boylu, gr ot topluluklardr. Bunlara savan ad verilir. Savanlar arasnda yer yer kurakl aalar grlr. Akarsu boylarnda ise galeri ormanlar grlr. Galeri Ormanlar : Savanlardaki, kk akarsu boylarnda grlen, ounlukla 50-100 m geniliinde, bir akarsu a biiminde uzanan ve srekli yeil kalabilen nemli ormanlardr. Galeri ormanlar olarak adlandrlmalarnn nedeni, aalarn, akarsuyun stn bir galeri eklinde kapatmasdr. Yazlar Yal Tropikal klimin (Savan klimi) Grld Yerler 10 enlemleri ile dnenceler arasnda, Orta Amerikada, Sahra l ile Ekvatoral Afrika arasnda, Gney Afrikada, Gney Amerikada, Kuzey Avustralyada, Madagaskarn batsnda grlr. Muson klimi Muson kliminin zellikleri K scakl 10C - 20C arasnda deiir. Yllk scaklk ortalamas 20C nin stndedir. Muson rzgarlarnn etkisiyle yazlar scak ve bol yal geer. Klar ise lk ve kuraktr. ounlukla 2000 5000 mm arasnda deien yllk ya miktar baz yerlerde 10000 mmyi gemektedir. rnein Hindistann erapuni kasabasnda yllk ya miktar 12000 mmyi bulmaktadr. Yaz aylarnda orografik yalar grlr. Orografik Yalar : Nemli hava ktlelerinin bir da yamacna arparak ykselmesi sonucunda oluan yalardr. Muson kliminin Doal Bitki rts Yan fazla olduu yerlerde, k aylarnda yapraklarn dken yayvan yaprakl aalardan oluan ormanlar grlr. Bu ormanlara muson ormanlar denir. Muson kliminin Grld Yerler Gney, Dou ve Gneydou Asya kylarnda, Madagaskarn dousunda, Avustralyann kuzeydousunda, Kuzey Amerikann gneydou kylarnda grlr. l klimi l kliminin zellikleri Gnlk ve mevsimlik scaklk farklarnn azla olmas karakteristik zelliidir. Yalar yok denecek kadar azdr. Scaklk farklarnn fazla olmas, kayalarn fiziksel olarak paralanp ufalanmasna neden olur. Kimyasal zlme yetersiz olduundan toprak oluumu zordur.

l kliminin Doal Bitki rts Kurakla uyum salam olan kurakl otlar ve allardan oluur. Kurakla en iyi uyum salam bitkiler, gvdesinde ok miktarda su biriktirebilen kaktslerdir. zerlerindeki kk dikenler, bitkinin s kaybn azaltmaktadr. Ayrca yer alt sularnn yzeye kt yerlerde vahalar olumutur. Vaha : llerde suyun bulunduu, bitkilerin yetiebildii, insanlarn yerleip barnd yerdir. Vahalar akarsu boylarnda, kuyularn ald yerlerde, byk su kaynaklar yannda gelimitir. l kliminin Grld Yerler Asya Ktasnda; Arabistan, Gobi, Taklamakan llerinde, Kuzey Amerikada; Kaliforniya, Nevada, Kolorado, Meksika llerinde, Afrikada; Byk sahra, Kalahari, Namibya llerinde, Avustralyada; Byk Kum lnde, Gney Amerikada; Atakama lnde grlr. UYARI : llerin en byk blm Kuzey yarm Krededir. Bu durum, karalarn Kuzey Yarm Krede Gney Yarm Kreden daha fazla olmasnn sonucudur. Ilman Kuak klimleri Ilman Kuak klimlerinin Ortak zellikleri Yllk scaklk ortalamalar 20Cnin altndadr. Scaklk farklar belirgindir. 4 mevsim yaanr. Akdeniz klimi Akdeniz kliminin zellikleri Yazlar scak ve kurak geer. Yllk ortalama scaklk 18C - 20C arasnda deiir. Yazn genileyen subtropikal antisiklon (DYB), Akdeniz iklim blgesinde yaz kurakln belirginletirir. Klar lk ve yaldr. nk k aylarnda gezici alak basnlar cephesel yalara neden olur. Yllk ortalama ya miktar 600-1000 mm arasnda deiir ve ya rejimi dzensizdir. Kar ya ve don olay ender grlr. Don Olay : Havann ak ve durgun olduu k gecelerinde ar snma nedeniyle toprak donar. Don olay tarmsal retime byk lde zarar verir. Karasal blgelerde don olay sk grlr. Akdeniz kliminin Doal Bitki rts Ksa, bodur aa ve allardr. Bu bitki rtsne maki ad verilir. Yaz kuraklna uyum saladndan yapraklar genellikle sert, tyl, ince ve uzundur. Zeytin, defne, keiboynuzu, mersin, lavanta, kekik ve zakkum maki bitki topluluu iinde yer alr. Akdeniz kliminin Grld Yerler Akdeniz evresindeki lkelerde, Gney Portekiz kylarnda, Afrikada Kap Blgesinde, Gneybat Avustralya kylarnda, Orta ilide, Kuzey Amerikada Kaliforniya yresinde, Gney Afrika Cumhuriyetinin Gney kylarnda grlr. UYARI : Akdeniz iklimi genellikle 30-40 enlemleri arasnda grlr.

Ilman Kuak Okyanus klimi Ilman Kuak Okyanus kliminin zellikleri Orta Kuak ktalarnn bat kylarnda, bat rzgarlarnn ve scak su akntlarnn etkisiyle gelien bir iklim tipidir. Yllk ortalama scaklk 20Cnin altndadr. Scaklk farklar belirgin deildir. Yazlar serin ve yal, klar lk ve yal geer. Her mevsim yaldr. Sonbahar ve k yalar daha belirgindir. Kar ya ve don olay ender grlr. K aylarnda cephesel, yaz aylarnda hem cephesel hem de ykselim yalar grlr. UYARI : Okyanus ikliminin belirmesinde temel etken bat rzgarlar ve scak su akntlardr. Ilman Kuak Okyanus kliminin Doal Bitki rts Yayvan ve ine yaprakl aalardan oluan karma ormanlardr. Yer yer ayrlar grlr. Ilman Kuak Okyanus kliminin Grld Yerler Kuzey Amerikann bat ve gneydou kylarnda, Gney Amerikann gneybat kylarnda, Bat Avrupann Atlas Okyanusu kylarnda, Yeni Zellandada, Afrikann gneyinde, Avustralyann dousunda, Tasmanyada grlr. Ilman Kuak Karasal klim Ilman Kuak Karasal klimin zellikleri Yazlar scak ve kurak, klar souk ve kar yal geer. Gnlk ve mevsimlik scaklk farklar belirgindir. En yal mevsim ilkbahardr. Don olay sk grlr. Scak llerin kenarlarnda grlen karasal iklimde yaz mevsimi ksa srer. UYARI : Ilman karasal iklimde k aylarndaki ya azl, termik yksek basncn etkili olmasna baldr. Yazn grlen yalar ise konveksiyoneldir. Ilman Kuak Karasal klimin Doal Bitki rts lkbahar yalaryla yeeren, yaz kurakl ile sararan ksa boylu otlardr. Bunlara step ya da bozkr denir. Steplere Kuzey Amerikada preri, Gney Amerikada pampa ad verilir. Yksek yerlerde yer yer ine yaprakl aalar grlr. Ilman Kuak Karasal kliminin Grld Yerler Kuzey ve Gney Amerikann i ksmlarnda, Anadolunun i ksmlarnda, Irakta, randa, Trkistanda, Afrikann i ksmlarnda, Avustralyann i ksmlarnda grlr. Souk Kuak klimleri

60 - 90 enlemleri arasnda grlr. Scaklk yl boyunca dktr. klimin elverisiz olmas tarm snrlandrmaktadr. Souk Kuak Karasal klim Souk Kuak Karasal klimin zellikleri Bu iklim iki alt blme ayrlr. Yaz ve K Souk Karasal klim Yllk scaklk farklar belirgindir. Yazlar souk, yer yer serin ve ksa, klar ise ok souk, uzun ve karl geer. Kar uzun sre toprakta kalr. En yal mevsim yazdr ve konveksiyonel ya grlr. Scaklk ortalamalarnn Ekvatora doru gidildike artmasna bal olarak bu iklim tipi deiir ve yazlar scak karasal iklime geilir. Yazlar Scak Karasal klim K scaklar -10Cnin altna inmez. Yaz scaklklar 20C nin stne kar. Ya miktar fazladr. lkbahar ve yaz yalar daha belirgindir. Souk Kuak Karasal klimin Doal Bitki rts ne yaprakl aalardan oluan ormanlardr. Bu bitki rtsne tayga ad verilir. Yer yer ayrlar grlr. Souk Kuak Karasal klimin Grld Yerler Souk kuan yazlar scak karasal iklimi, ABDnin kuzeydousunda, Kanadada, Kuzey inde, Manuryada, Rusyada, Orta Sibiryada grlr. Souk kuan yazlar da souk karasal iklimi, Asya, Avrupa ve Amerika ktalarnn kuzeyinde, tundra ikliminin altnda bir kuak halinde grlr. Tundra klimi Tundra kliminin zellikleri

Yazlar ok ksa ve serin geer. Yaz scakl 10Cnin stne kmaz. Yllk ya miktar 250 mm civarndadr. Klar ok souk ve uzun geer. Toprak k aylarnda donmu haldedir. Yaz aylarnda topran st ksmlarnda zlmeler grlr ve bataklklar oluur.

Tundra kliminin Doal Bitki rts Dk scakla ve kurakla uyum salam olan ksa boylu allar, otlar ve yosunlardr. Bu bitki rtsne tundra ad verilir. Tundra kliminin Grld Yerler

60-70 enlemleri arasnda, Asyada, Avrupada, Kanadann kuzey ksmlarnda, Gney Amerikann gney ksmlarnda grlr. Kutup klimi Kutup kliminin zellikleri Scaklk yl boyunca 0Cnin altndadr. Scakln dk olmas buharlamay engelledii iin ya az ve kar biimindedir. Srekli donmu halde olan toprak kar ve buz ile kapldr. Kutup kliminin Doal Bitki rts Toprak , srekli kar ve buz rts ile kapl olduu iin bitki rtsnden sz edilemez. Kutup kliminin Grld Yerler Kutuplar evresinde, Grnlandda, Antartikada grlr. Trkiyede klim ve Doal Bitki rts Trkiyede Grlen klim Tipleri Trkiye, matematik ve zel konumu nedeniyle eitli iklim tiplerinin grld bir lkedir. Trkiyede, evresindeki denizlerin, kara ktlelerinin, basn merkezlerinin, enlemin ve yeryz ekillerinin etkisiyle 3 ana iklim tipi belirmitir. Ana iklim tipleri arasnda her iki iklim tipinin de zelliini tayan gei iklimleri grlr. Karadeniz klimi Karadeniz kliminin zellikleri Karadeniz Blgesinin ky kesimlerinde grlr. Her mevsim yaldr. En ok ya sonbahar ile k aylarnda der. Trkiyede grlen iklimler iinde yllk ya miktar en fazla olandr. Yazlar serin ve yal, klar lk ve yal geer. Yllk scaklk fark azdr. Bulutluluk oran yksek, gneli gn says azdr. Karadeniz iklimi yer ekillerinin farkll nedeniyle 3 alt tipe ayrlmtr. UYARI : Karadeniz iklimi scaklk ve nem koullar bakmndan okyanusal iklime benzer. Bu iklim tipinde ya miktar dalarn konumuna ve ykseltilerine bal olarak farkllk gsterir. Dou Karadeniz Tipi Dalarn kydan hemen sonra ykselmesi, uzan ynleri ve bunlarn ya getiren rzgarlara dnk olmas gibi etkenlerden dolay Trkiyenin ve blgenin en yal blmdr. Yllk scaklk ortalamas : 14C - 15C Ocak ay scaklk ortalamas : 7C Temmuz ay scaklk ortalamas : 23C Yllk ya miktar 1500-2500 mm Orta Karadeniz Tipi

Bu blmde dalar kydan uzaklat ve ykseltileri azald iin yllk ya miktar azalmtr. Yllk scaklk farklar azdr. Yllk scaklk ortalamas : 14C - 15C Ocak ay scaklk ortalamas : 7C Temmuz ay scaklk ortalamas : 23C Yllk ya miktar : 700 900 mm Bat Karadeniz Tipi Yaz ve k scaklklar Orta ve Dou Karadeniz tipine gre biraz daha dktr. Yllk ya miktar, Orta Karadenizdekinden daha azdr. Kar ya ile don olay Dou ve Orta Karadenize gre daha sk grlr. Yllk scaklk ortalamas : 13C - 14C Ocak ay scaklk ortalamas : 5C Temmuz ay scaklk ortalamas : 21C Yllk ya miktar : 1000-1500 mm Karadeniz kliminin Doal Bitki rts Scaklk ve ya koullar gr ormanlarn ve ormanalt florasnn gelimesini salamtr. Ancak Orta Karadeniz Blmnde yllk ya miktarnn azalmasna bal olarak orman rts zayflar. Karadeniz Blgesi Bitki Katlar Geni yaprakl aalardan oluan orman Geni ve ine yaprakl aalardan oluan orman ne yaprakl aalardan oluan orman Alpin ayrlar Akdeniz klimi Akdeniz kliminin zellikleri Yazlar scak ve kurak, klar lk ve yal geer. Kar ya ve don olay ender grlr. En yal mevsim k, en kurak mevsim yazdr. Yaz kurakl belirgindir. Akdeniz iklimi scaklk ortalamalar farkl olduu iin 2 tipe ayrlr. UYARI : Akdeniz ikliminin etki alan Akdeniz Blgesinde Toros Dalarnn varl nedeniyle dar, Ege Blgesinde ise dalarn kyya dik uzanmas nedeniyle genitir. Asl Akdeniz Tipi Akdeniz ve Ege kylarnda grlr. Dalarn kydan hemen sonra ykseldii yerlerde ya miktar artar. K scaklnn en yksek olduu yerler Akdeniz kylardr. Yllk scaklk ortalamas : 18C - 19C Ocak ay scaklk ortalamas : 8C - 9C Temmuz ay scaklk ortalamas : 28C - 30C Yllk ya miktar : 750 1000 mm Bozulmu Akdeniz Tipi (Marmara Tipi) Gelibolu Yarmadas ile Gney Marmara kylarnda daha yaygn olan bu iklim tipi, Trakyann byk bir blmnde de grlr. Akdeniz iklimi ile Karadeniz iklimi arasnda gei zellii gsterir. Enlem fark nedeniyle scaklk ortalamalar Asl Akdeniz tipine gre dktr. Kar ya ve don olay Asl Akdeniz tipine gre daha sk grlr. Yllk scaklk ortalamas : 12C - 15C

Ocak ay scaklk ortalamas : 5C - 6C Temmuz ay scaklk ortalamas : 24C Yllk ya miktar : 600 800 mm UYARI : Akdeniz kliminin Marmara tipinde scaklklarn daha dk olmas, enlem fark ve kuzeyden gelen rzgarlarn etkisiyle aklanr, Karadeniz ikliminin etkisiyle yaz yalarnda art grlr. Akdeniz kliminin Doal Bitki rts Ksa, bodur aa ve allardan oluan makilerdir. Maki btn yl boyunca yeil kalr. Makilerin ykselti snr enlemin etkisine bal olarak deiir. Akdenizde 700 800 m Egede 400 500 m Gney Marmarada ise 250 300 mdir. Karasal klim Karasal klimin zellikleri Kuzey Anadolu ve Toros Dalar denizel etkilerin i blgelere girmesini zorlatrd iin i kesimlerde iklim karasallamtr. Yllk ya miktar az, scaklk farklar belirgindir. Karasal iklim, enlem ve ykselti fark nedeniyle 3 tipe ayrlr: UYARI : Karasal iklimde yaz kuraklnn grlmesi, Akdeniz ya rejiminin etkili olduunu gsterir. Anadolu Tipi Anadolu, Bat Anadolu, Gller Yresi ve Ergene Havzasnda grlr. Yazlar scak ve kurak, klar souk ve kar yal geer. En yal mevsim ilkbahardr. Yllk scaklk ortalamas : 10C - 12C Ocak ay scaklk ortalamas : 2C - 4C Temmuz ay scaklk ortalamas : 25C Yllk ya miktar : 250 500 mm Gneydou Anadolu Tipi Trkiyenin en scak iklim blgesidir. Yazlar ok scak, kurak ve uzun, klar lk, yer yer souk ve ksa geer. Yaz kuraklnn en belirgin olduu blgedir. Blgenin batsnda k yalar, dousunda ilkbahar yalar belirgindir. Yllk scaklk ortalamas : 15C 19C Ocak ay scaklk ortalamas : 1C - 2C Temmuz ay scaklk ortalamas :30C den yksek Yllk ya miktar : 400 700 mm Dou Anadolu Tipi (Yazn Yal Tip) Blgenin yksek blmlerinde karasal iklim zellikleri daha belirgindir. Klar ok souk, karl ve uzun, yazlar serin, yal ve ksa geer. En yal mevsimler, yaz ve ilkbahardr. Kar ya ve don olay ok sk grlr. Ykseltinin etkisiyle kar ya dier blgelere gre erken balar. Yllk scaklk ortalamas : 3C - 6C Ocak ay scaklk ortalamas : -12Cden dk Temmuz ay scaklk ortalamas :21C - 22C Yllk ya miktar : 400 600 mm

Dou Anadolu Tipi (Yazlar Kurak Tip) Blgenin ukurda kalan alanlarnda (Yukar Frat, Orta ve Yukar Murat Blmleri) k scakl biraz daha yksektir. Ancak Anadolu ve Gneydou Anadolu tipine gre klar sert geer. lkbahar yalar belirgindir. Yazlar daha scak ve kurak geer. Bu iklim tipi ykseltisi dk knt ovalarnda ve akarsularca derin yarlm vadi tabanlarnda grlr. Yllk scaklk ortalamas : 12C 12C Ocak ay scaklk ortalamas : -8C Temmuz ay scaklk ortalamas :25C den yksek Yllk ya miktar : 300 500 mm Karasal klimin Doal Bitki rts lkbahar yalaryla yeeren, yaz kurakl ile fazla boy atmadan sararan ve step (bozkr) ad verilen bitki rts geni yer kaplar. Step alanlarnn bir blm antropojendir. Yksek yerlerde yer yer ine yaprakl aalardan oluan ormanlar bulunur. Da doruklarna yakn yerlerde dk scaklk nedeniyle da ayrlar yer alr. Antropojen Step (Bozkr) : Aalarn tahrip edildii alanlarda gelien steplere antropojen step (bozkr) ad verilir. klimin nsan ve evre zerindeki Etkileri nsanlarn yaantsn, ekonomik etkinliklerini belirleyen en nemli etken iklimdir. klimin Doal Bitki rtsne Etkisi Bir blgede ormann bulunmas, alt ve st snrnn belirlenmesi dorudan iklimin kontrol altndadr. Ormann yataydaki (enleme bal) ve dikeydeki (ykseltiye bal) st snrn scaklk belirler. Ya ise orman rtsnn alt snrn belirleyen nemli bir iklim elemandr. Ayrca ya miktar ormann younluu zerinde etkindir. Bir yerde bitki rtsndeki eitlilik de iklim elemanlarna baldr. klimin Tarm Koullarna Etkisi Bir blgenin scaklk ve nem koullar tarm rnlerini, sulamaya duyulan gereksinimi etkilemektedir.Yaz kuraklnn belirgin olduu bir yerde sulamaya duyulan gereksinim fazladr. Buna kuraklk snr denir. Tarmsal etkinlikleri snrlandran dier bir etken de dk scaklktr. Scaklk kutuplara doru ve ykseklere kldka der. Belli bir yerden sonra tarmsal etkinlik sona erer. Ancak, baz rnler dk scakla daha dayankl olduundan tarm alanlar kutuplara daha yakndr. UYARI : Tarmn ykselti snr, tropikal kuakta 4000 m, Trkiyede 2000 m civarndadr. klimin Toprak Oluumuna Etkisi Bir blgedeki topran tr, oluum sresi ve derinlii iklimle yakndan ilikilidir. Deiik iklim blgelerindeki topraklar birbirinden farkldr. rnein nemli bir blgede yalar ve yzey sular ile topran iindeki kire ve mineraller ykanr. llerde ise ya azl nedeniyle topraktaki ykanma minimum dzeydedir. klimin Kara ve Deniz Sularna Etkisi klimin, karalardaki sularn oluumu ve zellikleri zerinde nemli etkisi vardr. Akarsular, gller, yer alt sular ve kaynaklardan oluan kara sularnn fiziksel ve kimyasal zellikleri ile su potansiyelleri iklimle yakndan ilikilidir. klim, akntlar, denizlerin su scakl ve tuzluluk oran zerinde de etkilidir.

klimin Yer ekillerine Etkisi Bir blgede etkili olan d gler (akarsular, buzullar, rzgarlar) blgenin iklim koullarna bal olarak deiir. rnein Trkiyede akarsularn oluturduu yer ekilleri yaygnken, sve, Norve gibi souk enlemlerdeki lkelerde buzul ekilleri yaygn olarak grlmektedir. klimin Nfus ve Yerlemeler zerine Etkisi Yeryznde nfusun dal byk lde iklimin kontrol altndadr. Nfusun yatay dal incelendiinde, nfusun youn olduu lkelerin Orta Kuakta topland grlr. Buna karn scak ve kurak ller ile kutuplarda nfus yok denecek kadar azdr. Yerlemelerin dikey dal ise ykseltiye ve denize olan uzakla baldr. Ayrca nfusa bal olarak yerlemelerin younluu ve bykl de iklimle ilikilidir. klimin Konut Tiplerine Etkisi Bir yerin iklim koullar ile konut tipleri ve yap malzemesi arasnda yakn bir iliki vardr. rnein kar yann etkin olduu yerlerde evler dik at yaplrken, scak ve kurak iklim koullarnn etkin olduu yerlerde kaln duvarl, kk pencereli ve dz atl yaplr. Kent yerlemelerinde ise yaplama, iklim koullarndan bamszdr. klimin Turizme Etkisi Yl boyunca scaklk koullarnn uygun olduu ky blgeleri deniz turizminin gelitii yerlerdir. rnein Akdenize kys olan lkelerde deniz turizmi ok gelimitir. Ayrca yksek dalarda ve yksek enlemlerdeki kar yana bal olarak yaplan k turizmi de iklimin kontrol altnda gelimitir. UYARI : klim zellikleri benzer blgelerde; doal bitki rts, tarmsal etkinlikler, akarsu rejimleri, konut tipleri ve yap malzemesi, turizm etkinlikleri, insanlarn gereksinimleri (giyim beslenme) benzer zellikler gsterir.