DEMELER (Plaklar)

zerindeki ykleri kiri veya kolonlara aktaran genelde yatay betonarme elemanlardr. Salon tavan, taban, kpr demesi (tabliye) rnek olarak verilebilir. Deme tipleri: Kirili deme Kirisiz (mantar) deme Dili (nervrl) deme Asmolen deme Kaset (zgara)-kiri deme

Prof. Dr. Ahmet TOPU, Betonarme II, Eskiehir Osmangazi niversitesi, 2011, http://mmf2.ogu.edu.tr/atopcu

149

Kirili deme: en az bir kenar kirie oturan 8-20 cm kalnlnda bir plaktr. Ykleri ve kenarlar ok byk olmayan hacimlerde (odalarda) genelde tercih edilir. Ksa kenar 6-7 m olabilir. nas kolay ve ekonomiktir. Konut tipi yaplarda en ok kullanlan deme tipidir.

Kirisiz deme: Kirileri olmayan, dorudan kolonlara oturan 30-40 cm kalnlnda bir plaktr. Mantar deme de denir. Ykleri ve kenarlar ok byk olmayan hacimlerde (odalarda) kullanlabilir. Aklk 9-10 m olabilir. Kalp iilii ve maliyeti azdr. Sarkan kiri olmadndan alttan bakldnda dz bir tavan grnr. yi bir ereve davran sergileyemez. Kolonlarn pla delip gemesi (zmbalama) riski vardr. Ar ykleri olan demelerde (sanayi yaplar, kpr, otopark) zmbalamay nlemek amacyla kolona balk yaplr. Depremde davran ktdr, Trkiye iin uygun bir plak tipi deildir. Mutlaka deprem perdeleri dzenlenmelidir.

Dili (nervrl) deme : 40-70 cm aralklarla birbirine paralel kiriiklerin (dilerin) ana kirilere oturtulmas ve zerine ok ince bir plak yaplmas ile oluturulan bir demedir. Dilerin genilii 1015 cm, ykseklii 25-35 cm civarndadr. Plak 5-7 cm dir. Ykleri ve kenarlar byk hacimlerde kullanlabilir. Hacim dikdrtgen ise bir ynde dili, kare veya kareye yakn ise iki ynde dili tercih edilir. Bir ynde dili demenin di akl 10-12 m, iki ynde dili demenin di akl 14-15 m olabilir. Dili demelerin depremde davran iyi deildir. Mutlaka deprem perdeleri dzenlenmelidir.

Asmolen deme: Diler aras asmolen olarak adlandrlan hafif bir malzeme ile doldurulmu bir veya iki ynde dili demedir. Tavan dz grnr. Asmolen demelerin depremde davran iyi deildir. Mutlaka deprem perdeleri dzenlenmelidir.

Kaset (zgara) kiri deme: Hacim ortasnda kolon istenmeyen ok byk (sinema salonu, otopark gibi) hacimlerin kapatlmasnda kullanlr. Aklk 15-25 m olabilir. Dili demeler gibi ina edilir. Diler yerine normal boyutlu kirler(tali kiriler) kullanlr. evre kirilere ana kiriler denir, tali kiriler ana kirlere oturur. Ana kirilerde byk burulma momenti oluur, bu nedenle tal kirilere nazaran daha geni(80-100 cm) yaplrlar. Tali kiriler aras 50-150 cm civarndadr. Sistem ardr, kolonlara deil, her iki ynde yerletirilmi rijit perdelere oturtulmaldr.
Prof. Dr. Ahmet TOPU, Betonarme II, Eskiehir Osmangazi niversitesi, 2011, http://mmf2.ogu.edu.tr/atopcu 150

Deme rnekleri (Fotoraflar)

Prof. Dr. Ahmet TOPU, Betonarme II, Eskiehir Osmangazi niversitesi, 2011, http://mmf2.ogu.edu.tr/atopcu

151

Kirili deme
Kiri kalb (donat henz yerletirilmemi)

Deme kalb (donat henz yerletirilmemi)

Kiri donatlar yerletiriliyor

Kiri-deme kalb hazrlanyor

Kiri donatlar

Deme donatlar (iki ynde)

Kirili deme

Kiri donatlar yerletirilmi, deme donatlar yerletiriliyor

Kat betonu dklyor ve sktrlyor

Kalp skldkten sonra alttan grn

Kolon

ri Ki
Prof. Dr. Ahmet TOPU, Betonarme II, Eskiehir Osmangazi niversitesi, 2011, http://mmf2.ogu.edu.tr/atopcu

Kiri

152

ki ynde dili deme

Di kalb Kolon filizleri Ana kiri Di kalb Di

Di donats

Ana kiri donats

Di kalplar dizilmi, ana kiri donatlar yerletiriliyor

Di donatlar yerletirilmi, plak donats henz yok.

Ana kiri donats

a An i k ir

nce plak Plak donats

Ana kiri

Di donats

Henz sklmemi di kalb

Kolon

ki ynde diler

Eti Lisesi, ESK EHR-Foto: Onur KAPLAN, 2006

Plak donatlar yerletiriliyor

Di donats

Kalp skldkten sonra alttan grn

153

Prof. Dr. Ahmet TOPU, Betonarme II, Eskiehir Osmangazi niversitesi, 2011, http://mmf2.ogu.edu.tr/atopcu

nce plak

Ana kiri (yastk kiri)

ki ynde diler

iki ynde dili deme Kirili deme

Eti Lisesi, ESKEHR-Foto: Onur KAPLAN, 2006

Prof. Dr. Ahmet TOPU, Betonarme II, Eskiehir Osmangazi niversitesi, 2011, http://mmf2.ogu.edu.tr/atopcu

154

Yerinde dkm asmolen deme

Ana kiri

Datma dii

Deme donats (iki ynde)

Di

Hafif beton asmolen Sert kpk dolgu malzemesi (asmolen)

Bir ynde asmolen deme, stten grn(betonlanmam)

Ki l asmolen

di

Ana kiri

Ana kiri

di

Ki l asmolen

stten grn(betonlanmam)

alttan grn(betonlanm)
155

Prof. Dr. Ahmet TOPU, Betonarme II, Eskiehir Osmangazi niversitesi, 2011, http://mmf2.ogu.edu.tr/atopcu

Prefabrik dili asmolen deme (bir ynde dili)

Prefabrik Di

Kil asmolen

Prefabrik di (kapal etriyeli)

alttan grn

stten grn

Kil asmolen

Henz deme donats yerletirilmemi, betonlanmam ana kiri Kil asmolen Di

di

Kil asmolen Ana kiri

stten grn
Prof. Dr. Ahmet TOPU, Betonarme II, Eskiehir Osmangazi niversitesi, 2011, http://mmf2.ogu.edu.tr/atopcu

Alttan grn
156

Kirisiz (mantar) demeler

Kaln plak Kirisiz deme

kolon

kolon

Foto: brahim TORUNOLU

Deme (kaln)

tabla balk kolon

Nilson

Balk ve tabla zmbalama riskini nlemek iindir. Ters kesik pramid baln kalp iilii daha basittir.

Prof. Dr. Ahmet TOPU, Betonarme II, Eskiehir Osmangazi niversitesi, 2011, http://mmf2.ogu.edu.tr/atopcu

157

Kaset kiri deme

nce deme

Kaset kiriler (Normal kiriler)

Prof. Dr. Ahmet TOPU, Betonarme II, Eskiehir Osmangazi niversitesi, 2011, http://mmf2.ogu.edu.tr/atopcu

158

Kaset kiri deme

Prof. Dr. Ahmet TOPU, Betonarme II, Eskiehir Osmangazi niversitesi, 2011, http://mmf2.ogu.edu.tr/atopcu

159