Matematik renme ve retme Sreci

Geometri retimi

Pierre Van Hiele (ocuktaki Geometri Anlama Dzeyleri)

Van Hiele, ocukta matematik, zellikle geometrik dnmenin nasl gelitiine ilikin almalar yapmtr. Geometrik dnmenin geliimi be dzeyde gerekleir. Bu dzeyler hiyerariktir. Her ocuk bu basamaklardan ayn yalarda olmasa bile srayla geer. Dzeyler yalarla dorudan orantl deildirler. Hiele'ye gre ocuun geometrik kavramlar gelitirmesi 5 aamada olmaktadr. Bunlar 1, 2, 3, 4 ve 5 dzeyleri olarak bilinir. 1, 2, 3 dzeyleri ilkretim yalarna, 4 ve 5 dzeyleri 6-8. snf ve sonrasna karlk eder.

1. Dzey (Grsel Dzey)

renci bu dzeyde verilen eklin grnts ile ilgilenir. eklin geometrik zellikleri bu dzeyde fark edilemez. renci bu dzeyde ekilleri bir btn olarak alglar. renci ekilleri grnleri itibari ile belirler, isimlendirir, karlatrr. Bu dzeydeki bir ocuk iin kare karedir, bu geometrik ekli kare yapan herhangi bir zel neden yoktur.

1. Dzey (Grsel Dzey)

Bu seviyede geometrik ekil ve benzerleri ile deneyim kazandka ekiller hakkndaki yarglar da deiir. rnein dnemin sonuna doru dikdrtgenin kareden farkl biraz daha geni ya da uzundur. rencinin, geometrik ekillerin zel paralar ve zellikleri hakknda bir fikir yrtmesi henz olanakszdr. rnein, karenin drt kenar eittir, ya da alar diktir gibi ifadeler anlaml gelmez. Yine bu dzeyde ocuklar, bir eklin duruu gibi ilgisi olmayan zelliklerden etkilenirler.

Bu dzeydeki renciler iin;

zerinde allan ekillerin rastlanabilen eitlerine yer verilmelidir.

rencilere geometrik eya ve ekilleri yapmalar, izmeleri iin frsatlar verilmelidir. Geometrik eya ve ekillerle ilgili gzlem ve dncelerini anlatmalar iin ortamlar hazrlanmal. Formal tanmlardan kanlmal, ocuklarn ekil ve cisme rnek gstermeleri nemsenmelidir.
Sizce bu dnem ilkretimin hangi dzeylerine denk gelmektedir?

2. Dzey (Analiz Dzeyi)

Bu dzeydeki renci, eklin zelliklerini ayrt eder. Fakat zellikler kendi bana birbirinden bamsz alglanr. renci bu dzeyde bir geometrik eklin zelliklerini sayabilir fakat bu zellikleri birbirleri ile ilikilendiremez. Bu seviyede ekle ait zellikleri ve kurallar, katlama, lme gibi etkinliklerle kefedebilir ve bunlar deneysel yollarla kantlanabilir. rnein, yamuun karenin birbirine e 4 kenar vardr. Btn alar 90ar derecedir. Karlkl kenarlar birbirine paraleldir.

Bu dzeydeki renciler iin;

Bir nceki dzeyin devam olarak, yararlanlan eya ve ekillerin

deiik zellikleri zerinde konuma, anlatma, bunlarn listesini karma almalar yaplabilir. Kullanlan geometrik ekil veya eyalar lerek zelliklerini karma almalar yaplabilir. Eya ve ekilleri gz nnde tutarak snflandrma ve adlandrma, bunun yansra bu ekiller stne problem zme almalar yaplmaldr.

3. Dzey ( Mantksal karm ncesi Dzey)

Bu renci zelliklerin birbiri ile ilgili ilikilerini grmeye balar. Tanmlar, aksiyomlar renci iin anlamldr ancak mantksal karmlar henz anlalamamtr. rnein, ekilleri ve bunlarn zelliklerini ilikilendirirler: her kare ayn zamanda bir dikdrtgendir. Bu dzeyde, ekiller arasndaki ilikilerin kurulmasnda formal olmayan akl yrtmeye bavurabilirler. Bu dzeydeki renciler bir ispat izleyebilir fakat kendileri ispat yapamazlar.

Bu dzeydeki renciler iin;

ekillerin ortak zellikleri hakknda konuarak snflandrmalar yapma, ekillerin tanmlar hakknda konuarak bu tanma ait olan geometrik ekilleri belirleme almalarna yer verilmelidir. Kullandklar geometrik eya ve ekillerin neden faydal olduklar, hangi zelliklerinin ne ie yarad, stne konuturulmal, ekiller ve eyalar ile ilgili, gzleme dayal konumalar yapabilmeleri iin ortam hazrlanmal, ekil ve modellerle ilgili izim yapma, ekil snflarnn ortak zelliklerini syleme, genellemeye varma, hipotez kurma, hipotezi test etme gibi etkinliklere yer verilmelidir. eklim Nedir? oyunu

4. Dzey (Mantksal karm Dzeyi)

Bu dzeyde renci ilikiler arasndaki sralamay yapabilir. Geometrik ispatlar yaparken teorem, aksiyom ve tanmlar kullanabilir. Gerek ve yeter artlar tespit edebilir, ispatta veya sonu karmada kullanabilir. Daha nce kantlanm teoremlerden ve aksiyomlardan yararlanarak tmdengelimle baka teoremleri ispatlar.

retim iin neler yaplabilir?

Pisagor

bantsn farkl gsterimlerle kantlanabilir

5. Dzey

Bu dzeydeki kiiler, geometriyi bir bilim olarak ele alp alabilirler. Farkl aksiyomatik sistemler zerinde ilemler yapabilirler.