Kafa Konforumuzu Bozan Adam

Salih Mirzabeyolu in Hukuk Platformu
KAMUOYUNA; zellikle son yllarda, hukuk kavramnn oka konuulduu toplumumuzda, mutabk kalnan belki de yegne unsur, fikri kamp hangi tarafta olursa olsun, insanln adalet kavramna olan gven iinde inanmak ihtiyacnda olduudur. Hepimiz bir ekilde hukukun varlna - adaletin tecellisine inanmak istiyoruz. Bu erevede, 28 ubat hukuksuzluklar, yine tartma evrelerinde, artk daha yksek sesle dile getirilmekte. Elinizde ki bu alma 28 ubat srecinin hukuksuzluuna dair, hayretler iinde okuyacanz dkmanlardan olumaktadr. Salih Mirzabeyolu 56 cilt telif esere imza atm olan toplumumuz iinden km belki de tek fikir adam olma hviyetine sahibdir. 28 ubat srecinde, birileri istedii iin ve meydannda malum kampanyalar sonucu tutuklanm ve idama mahkm edilmitir. Dosya kapsamnda tarafsz hukukularn yapm olduklar incelemelerde, Mirzabeyolu'nun, hibir yasad eyleme direk yahut dolayl olarak karmad aka belirtilmektedir. Bu durum, karar veren mahkemece de kabul edilmektedir. Yine dosya kapsamnda, Salih Mirzabeyolunun kanun d faaliyet iin herhangi bir ahs azmettirdii tesbit edilmemi bu karar verenlerce de belirtilmitir. Mirzabeyolunun eserlerinden bir tanesi dahi yasad faaliyetlere konu olmak kaydyla toplatlmam olup, kendisi halen daha BDA Yaynevi araclyla yazar ve yaynclk faaliyetini devam etmektedir.
Daha da ilgin olan, Mirzabeyolu tutuklanmadan 8 ay nce devlet i yazmalar -elinizde ki dosyada ilk sayfalarda okuyacaksnz- ileri Bakanl, stanbul DGM Cumhuriyet Basavcl, Konya DGM Cumhuriyet Basavcl, Adana DGM Cumhuriyet Basavcl imzalaryla da kayt altna alnd gibi, Mirzabeyolu'nun herhangi bir yasad faaliyetinin tesbit edilmemi olduu, yaynclkla itigal ettii belirtilmektedir. Bu yazmalardan 8 ay sonra tutuklanm, idamla yarglanm ve idam cezasna arptrlmtr. Hangi fikir kampnda olursanz olun, bu hukuksuzlua kar geldiiniz ve dillendirdiiniz kadar hukukun yannda olacaksnz. Artk HEPMZ DE BLYORUZ K, HUKUK, SENN BENM N DEL HEPMZ NDR. Salih Mirzabeyolu in Hukuk Platformu Szcs Umman ahiner Merkezefendi Mah. Mevlana Cad. Tercman Sitesi Platin B1 K:1 D:8 Cevizliba-STANBUL Telefon: 0212 664 20 70 - Faks: 0212 664 20 65 - Cep: 0555 821 51 61 fikriyasamak@gmail.com
STANBUL ES DEVLET GVENLK MAHKEM BASAVCILII CUMHURYET HAZIRLIK BROSU

GIYAB TEVKFL HAZIRLIK NO: 1998 / 1115 ESAS NO: 1998 / 219 YETKSZLK KARARI ADANA DGM CUMHURYET BASAVCILIINA DAVACI: K.H SANIK: SALH ZZET ERD, erif Muammer olu, Sakineden olma, 1950 d.lu Eskiehir ili merkez stiklal mah. Nuf. kaytl olup, halen bu sutan gyabi tutuklu SU: BDA C isimli silahl terr rgtnn Amir ve Kumandaya haiz yesi olmak SU TARH: 1994 ve ncesi GIY. TEV. TAR. : 27 Nisan 1994 HAZIRLIK EVRAKI NCELEND: Adana Cumhuriyet Basavclnn sank hakknda 11 Mays 1998 gn ve 1998/44 yetkisizlik nolu karar ile karar ekindeki hazrlk evraknn tetkikinde; Gaziantep ilinde renci olduu srada silahl terr rgt BDA/C yesi olduu ve bu rgt adna eitli bombalama eylemlerinde bulundu-
u gerekesiyle yakalanan ve hakknda kamu davas almas sonucu Konya Devlet Gvenlik Mahkemesinin 17.10.1995 tarih ve 1995/201 karar sayl karar ile eitli hapis cezalarna mahkum edilen sank Ramazan Yavuzun alnan beyannda bu rgtn lideri ve komutan olduu gerekesiyle sank Salih zzet Erdi hakknda balatlan hazrlk soruturmas bu sann ele geirilememesi nedeniyle Konya Devlet Gvenlik Mahkemesi Cumhuriyet Basavcl tarafndan evrak tefrik edilerek sank ele geirilememi olmas nediniyle hakkndaki Ramazan Yavuzun isnatlar dorultusunda gyabi tevkif karar karlmtr. Sank Gyabi tevkif ile aranr durumda iken hakknda herhangi bir delil elde edilemedii ve sann yayncln yapt dergilleri ve rgtsel faaliyetlerini stanbul ilinde ynettii gereke gsterilerek Adana D.G.M tarafndan 11 Mays 1998 tarih ve 1998/44 sayl yetkizilik karar ile hakkndaki dosya Basavclmza gnderilmitir. Adana Devlet Gvenlik Mahkemesi Cumhuriyet Basavlnn sann hakknda Yetkisizlik Kararnda yazld ekilde delil elde edilememise takipsizlik karar verme olana bulunduu gibi dosya ieriine gre sann stanbul Devlet Gvenlik Mahkemesi Cumhuriyet Basavcl Yetkisi alanna giren bir eylemide tesbit edilememitir. ileri Bakanlnn dosya ierisindeki 3 Mart 1988 tarihli yazsnda bu sann stanbulda yaynlanan yasal dergilerdeki faaliyetlerinde yasad rgtn yesi ve yneticisi olduunun delili olamaz. Bu nedenlerle; Cumhuriyet Basavclnn YETKSZLNE, gereinin takdir ve ifas iin hazrlk evraknn ADANA DGM CUMHURYET BASAVCILIINA gnderilemsine karar verildi. 25.5.1998 MEHMET SSL 25543 mza
SALH ZZET ERDLE LGL KARAR TASHH TALEB

Su; Anayasal dzeni, silah zoruyla deitirmeye teebbs suudur. 6 Nolu Devlet Gvenlik Mahkemesi 2001 ylnda Salih Mirzabeyolunu Anayasal dzeni cebir ile deitirip tm Ortadou lkelerini kapsayan dini esaslara dayal federal yapda bir slm devleti kurmaya teebbs sulamas ile yarglam, Mirzabeyolunun yazm olduu kitaplardan etkilenen ahslarn herhangi bir hiyerarik yaplanmas olmakszn birbirlerinden bamsz hareket eden cephe hareketleri oluturulduu, kendiliinden zuhur adyla oluturulan bu cephelerin bamsz olarak deiik eylem karar alarak bu eylemleri gerekletirdikleri gerekesiyle TCKnun 146/1 maddesi gereince idam cezas ile cezalandrlmasna karar verilmitir. Bu CEZA; BDA rgt mensubu olduunu syleyen birok kiinin farkl zamanlarda farkl yerlerde ilenen eylemlerle ilikilendirilerek verilmitir. Sank hakknda kesin, ak, delil elde edilemedii gibi yaynclk yapt, kitap ve dergilerde gr dnce ve nerilerini yazd dosyada
mevcut resmi yazlardan anlalmaktadr. SU; Anayasal dzeni deitirmeye teebbs suudur. u anda cezann dayand TCK yrrlkte deildir.Bu kanun yrrlkten kaldrlmyerine yeni kanun kabul edilip yrrle girmitir. Yeni kanundan yararlananlar da gznne alnarak Salih zzet Erdiin yeniden yarglanmas gerektii kanaatindeyiz. yle ki; Dosya da varolan farkl zamanlarda ilenen tm eylemler, ilgili sanklarcakabul edilmitir. lenen tm sularn, Sank Salih zzet Erdiin ilediine ilikin tek bir eylem yoktur. rgt lideri tanm olarak ifade edilen Kumandan kelimesinin onu sevenlerce fikirlerinden esinlenerek hareket edenlerce kullanld aktr. Bu nedenle kullanlan kumandan kelimesinden yola klarak Salih zzet Erdiin,rgt sevk ve idare eden, eylemsel eylemler planlayan, uygulatan rgt lideri olduundan bahsedilemez. Kald ki her kitap, o kitab yazan ve kitapta yer alan fikirlerin rgt dkman olarak kabul edilmesi evrensel hukuka ve yaamn gerekleriyle badaamaz. Bugn dnyada pek ok legal veya illegal rgt vardr. Kimi kutsal din kitaplarn, kimileride yazarlarn kitaplarn esin kayna olarak grmektedirler. Esin kayna kitap, rgtsel faaliyetlere ilikin direktifleri zel olarak iermiyorsa o kitap anonim kitaptr. Kitabn yazar da kitap ierii ile rgt ynetmiyorsa, o rgte zg ierik tamyorsa, toplumun geneline hitap eden ierie sahipse o kitap ve yazarn da rgtle dorudan balantl grmek hukuka, hakkaniyete uygun dmez. Salih izzet Erdi, hibir eylem planlamasnda, teebbsnde veya eylemde yakalanmamtr.. Yine Salih zzet Erdi, hibir eylemin azmettiricisi sfatyla da sulanmamtr. Yine sank, terr rgtleri liderlerinin yaam biimi gibi bir yaama sahipdeildir. Salih zzet Erdi, mazbut bir aile reisi olarak geimini mazbut gelirle salayan yaama sahiptir. Dosyada mevcut olan rgtsel dkmanlarda,tasarlanan zlenen
bir devlet modeline ilikin olduu ve bunun iinde mcadele edilmesi telkinlerini iermektedir. Gerek Salih zzet Erdi gerekse dier sanklarn emniyet, savclk vemahkemede verdikleri ifade de, halk silahlisyana, anayasal dzeni silahla deitirmeye ynelik beyanlar olmasna karn, lke genelinde bunu gerekletirebilecek rgtsel bir yapya sahip olmadklar aktr. Kaldki hemen tm sanklar,Salih zzet Erdiin kitaplarnda ilenen yeni bir dzen idealine sahip olduklarn ve rgtsel hiyerarik bir yapya sahip olmadklarn da aklamaktadrlar. Salih zzet Erdiin, emniyet, savclk ve mahkemede verdii ifadelerde fikri nderi olduundan hareketle kitaplarnda yazd fikrini savunmas kadar doal bir ey olmaz. Ancak grubun rgtsel faaliyetlerini ynettii, eylemleri planladna, onlar ynlendirdiine ilikin herhangi bir beyan yoktur. Grubun terr rgt nitelemesi dnemin artlar veyaplan eylemler nedeniyle kabul grd aktr. Ancak kararn verildiinden beri sregelen Trkiyede cereyan eden birok terr rgt eylemleri arasnda iBDA-Cnin de olduuna ilikin kapsaml bir tespit yoktur. Bununla birlikteBDA ile ilgili medya da yer alan haberlerin birbiri ile elikili olduu, tecrit uygulamasnn kendisini sevenlerdeinfial meydana getirebilecei hayatn ak iinde grlebilecekeylemlerdir. Yarglanma srecinde yukar ceza kanunu gerekse terrle mcadele kanunda belirtilen ve yine Avrupa nsan Haklar Szlemesindeyer alan hkmleri zorlayan ceza verildii kanaatindeyiz. TALEP: Salih izzet Erdile ilgili kararnyeni ceza kanunu kapsamnda, evrensel hukuk normlar balamnda ele alnarak incelenerekyeniden yarglanmas talep olunur. Gazi niversitesi, letiim Fakltesi letim Hukuku retim Grevlisi Prof. Dr. Nurullah Aydn
Bu alma bda Yaynlar / stanbul tarafndan baslan Salih Mirzabeyolu'na ait kitaplardan derlenerek hazrlanmtr. 5846 sayl Fikir ve Sanat Eserleri Kanununca Tm haklar Salih Mirzabeyolu ve bda Yaynlar'na aittir. Kaynak gsterilmek kayd ile alnt yaplabilir.
Kendi Kaleminden Salih Mirzabeyolu .................... Mektub Mneat ........................................................ ddianame ...................................................................... Salih Mirzabeyolunun Savunmalar ........................ Gerekeli Karar ............................................................. Salih Mirzabeyolu ve BDA ...................................... Bir Fikir Ekolu Mektebi Olarak BDA ................. Salih Mirzabeyolu Kimdir? BDA Nedir? ............... Kafa Konforumuzu Bozan Adam ................................ Salih Mirzabeyolu Klliyat ...................................... Basndan .......................................................................
25 81 89 101 143 171 177 227 253 261 377
KEND KALEMNDEN BDA MMARI SALH MRZABEYOLU -Tilki Gnlnden-
Salih Mirzabeyolu Kimdir? Aslen Bitlisli... 10 Maysta Erzincanda dodu. Eskiehirde Fatih lkokulu (1962), Mehmetik Ortaokulu (1965) nu bitirdi (1968). 15 yanda, Eskiehirde lise rencisi iken Necip Fazlla tant. Bu yalarda davasna gnl verdi ve eserleri (Yaz ve iirleri ) yaynlanmaya balad. Babalide Sabah (1965)... Atatrk Lisesi 1968 de biter. Glge ve Aknc G... AKINCI Hareketin fikir babas ve mimar. Yaynclk ve yazarlkla urat. Glge (1975-78), Aknc G (1979), Byk Dou-Rapor ( 197980), geni genlik kitlelerinin onu tanmaya balad yaynlardr. 19791980 yllarnda, Necip Fazln Rapor isimli dergilerinde ideolojik-politik perspektiflerini yazd. Selefinin halef i olacann iaretlerini verdi. Necip Fazl Sonras: Mays 1983 de Ksakrek Azraile Hogeldin dediinde Salih Mirzabeyolu 33 yalarndadr. 33 yl ileyen saatler kesiir onunla... Necip Fazln vefatndan sonra, 1984 ylnda BDAy kurdu. 2011 ylna kadar ellialtdan fazla eser vererek bda Klliyatn oluturdu...
Misyonu: Salih Mirzabeyolu kendisini, Bat Tefekkr ve slm Tasavvufu kanatlar ile uan bir su kuuna benzetir. 56 eserden oluan bda Klliyat, entellektel bir abann rn.. O klasik ulema ablonunun dnda olduu kadar, Batnn kavr amlarna teslimiyeti modern mslman aydn tipolojisine de aykrdr. Taraftarlar onu byle anarlar. Bat Tefekkr ve slm Tasavvufu kanatlar arasnda kendi kavramlarn retebilmi orjinal bir mtefekkir ve ideolog. En nemli bir zellii de, sadece yazan deil, yazdklarn hayata geirme mcadelesi veren bir aydn. Fikrin idam: Fikir-sanat-aksiyon mihrak bday temsil eden Mirzabeyolu, engizisyon mahkemelerini geen bir barbarlkla idamla yarglanmtr. Bolu F Tipi Cezaevinde 3 metrakarelik bir hcrede mr boyu hapse mahkum. Eserleri: 1. Btn Fikrin Gereklilii 2. Aydnlk Savalar 3. deolocya ve htilal 4. Yaamay Deneme 5. Mneat 6. Tarihten Bir Yaprak 7. Kltr Davamz 8. Damlaya Damlaya 9. Anafor 10. Necip Fazlla Babaa 11. Mjdelerin Mjdesi 12. slma Muhatap Anlay 13. Kayan Yldz Srr 14. stikbl slmndr 15. Glgeler 16. bda Diyalektii 17. Dil ve Anlay 18. Kkler 19. Marifetname 20. Kavgam I
21. 22. 23. 24. 25. 26. 27. 28. 29. 30. 31. 32. 33. 34. 35. 36. 37. 38. 39. 40. 41. 42. 43. 44. 45. 46. 47. 48. 49. 50. 51. 52. 53. 54. 55. 56.
Kavgam II ktisat ve Ahlk Hikemiyt iir ve Sanat Hikemiyt Hukuk Edebiyat kence Tilki Gnl I Tilki Gnl II Tilki Gnl III Tilki Gnl IV Tilki Gnl V Tilki Gnl VI Hakikat-i Ferdiyye Sahblerin Rol ve Mns Baycelik Devleti Yamurcu Ik Admlar Parakut Hrka-i Tecrd Byk Muztaribler I Sefine Telegram Byk Muztaribler II Elif Byk Muztaribler III Furkan Berzah Byk Muztaribler IV Erkam Madde Nedir? man ve tefekkr nsan (Erkek ve Kadn) nsan (Byk Dou-BDA) I nsan (Byk Dou-BDA) II Esatir ve Mitoloji
________________________________ Kafa Konforumuzu Bozan Adam Salih MRZABEYOLU
KEND KALEMNDEN BDA MMARI SALH MRZABEYOLU

Kendi Kaleminden BDA Mimar Salih MRZABEYOLU
-Tilki GnlndenDerleyen: mit Eln Ben Kimim? Ben kimim? diye sormak, lm nedir? diye sormakla birdir... Ben... Btn hayat, bu soruya cevap vermek zere yaadmz hadiseler dizisinden ibaret!.. Ben kimim? ve lm nedir? sorusunun bitiiklii zerinde, nev ahsma mahsus bir nefs murakabesi... Hayat ve lm... Alnd yere nisbetle, mehul bir malm veya malm bir mehul... Btn dava, hayatn gayesi, malmu mehullkten kurtarmak ve mehul malm klmak!.. (1) Her insan, kendi zellii iinde deerlendirilmelidir; onun, yaratlnn yan sra eski evresi, eitim frsatlar ve imdi iinde bulun-
25
Kafa Konforumuzu Bozan Adam Salih MRZABEYOLU ________________________________
duu basamaklar hesaba katlmaldr! diyen Goethe, bir bakma hayat hikyesi anlatmann sebebini de ereveliyor!.. (2) Kii, kendini bildiince Rabbini bildi ls, ben kimim? strabmn hakikatini gsterir... Tilki Gnlnn de!.. (3) Doum, sim ve Asl Kkleri Doduum tarih: 9 Maysn 10 Maysa baland saatler... Gn: Sal-aramba... Saat: 0.22. Mekn: Erzincan... Arzn can!.. (4) 24 Mays 1950... Admn konulduu gn!.. (5) smim, Salih zzet... Soyadm, ereti soyadm: Erdi... smim bir yana, Cumhuriyet zorlamas Erdi, bana ocukluumdan beri hep yabanc geldi, benimseyemedim... Babamn soyad baka, zzet Beyin dier hanmlarndan olan kardelerininki baka, zzet Beyin kardeleri ve amcalarnnki baka... Soysuz ve kelimenin hakikatiyle pi olanlarn, neseb ban darmadan etmek ve milleti kendileriyle eitlemek iin tuttuu bir yoldur Soyad kanunu... Soyad kanunu olmaz m?.. Elbette olur... Olur da, u soyad olmaz, bu soyad olmaz, sana u, brne bu, kklerle alkalar kesilmi, ayn aileden gelenler darmadan edilmi, hatt bazlarnn payna da maskaralk ifade eden soyadlar dm!.. Erdi... Ne kadar yavan... Acaba ne demek ola?.. Asker dii mi?... Lgat tiryakiliim iinde, elbette buna da baktm... Erd: fke, kahr, kzgnlk, hiddet. Un... Bu takdirde Erdi, fkeli mi demek?.. zzet, ne kadar gzel isim... Ya Salih?.. O, bambaka gzel!.. Asl ismim olmaktan baka, stadmn liyakat nin gibi bitii!.. Salih, ou insanda kullanlmayan ve hatt kendisinin de bir rpda hatrlyamad gbek ad gibi deil, benim has ismimdir. Nfus kdmda da byle... Btn ilkokul arkadalarm, beni bu isimle tanrd... Necip Fazln, evde Fazl Bey olmas gibi, benimki de zzette karar... Sonra Glge dergisi... Bir yandan yazmam, bir yandan para iini halletmem, bir yandan Yaz ileri mdrln yapmam... Herbirini dierinden gizlemek gereken artlarda, yazm nce isimsiz vermeye karar verdim... Fakat ilk sayda byk yank uyannca, Yaln Turgut isimsiz olmasnn biimsizliini ne srerek Salih Erdi diye isim koymam teklif etti!.. Karmda bombo bir ahmak, beni bunaltyor... Krmak istemiyorum... Gayet pikin bir edada ne dese iyi: - Sende nefs, benlik hli var! Adam kendini klcn stne atyorsa, su benim deil... Ald had-
26
dini bulmas iin gerekeni: - Benim nefs davranmadm uradan belli ki, senin gibi bir adama lf anlatmaya alyorum! Diyeceim u: Hayatm boyunca, belki bin kere lm tercih edeceim eylere, dava akna katlandm... Eer gurursa, gururum kabul etmezdi az kokusunu... Nefs, kfir... Bizans mparatoru, makam terk ile slam akna Yenicami nnde mendil ama durumunu tercih ederse ne buyrulur?.. Kendi eliyle slm uruna dnyay kendine zndan eden er kimse, beri gelsin!.. Kendi kendimden kurtulur ve yerli yerine oturur gibi, Salih Mirzabeyolu... Davamn gurur ve uurunu temsil eden bu isim, br ismimi gnlk sradan ilerde kullansn; bu iin z plnndaki kymet erefi yeter ona! (6) 1975, GLGE dergisinin k ve Mirzabeyolu soyadn alm... Doum yerim Erzincan... ldm diye bana ilk alan mezar yeri de orada... Ben, son nda mezardan dnen insanm!.. Birbuuk-iki yamda imiim... Mthi bir ishale yakalanyorum... Bakalarnn nazarnda lyorum... Tbbn veya halkn o gnk anlayna gre, bugne gre tam ters bir usul uygulanyor ve ishali kesmek iin sv hibir ey verilmiyor... O yata da zaten gdann ehemmiyetli cinsi bu soydan... Neticede eriyip bitiyorum... ld veya son demlerini yayor diye, benim mezar yerim hazrlanyor... Gelenler arasnda, Alattin Paalar sllesinden Nevzat amca da var... Bir ara bakyor ki, ben bebein dudanda belli belirsiz bir kprt... Bu daha yayor! diyor ve ekliyor: - Ekmek getirin, bari lecekse tok lsn! htiml fralardan balayan gda alm, ksa srede gzm amam salyor ve tam yarm ekmek yiyorum... shlden deil de, alktan lecekmiim!.. Yayorum... Ruhumun ifasn, mnda yedike ackan bir alk yolunda arayarak... an buyurduklar Onlarn lmeden nce lme srrna can koymu ve gerek hayatn bu soydan lm olduuna inanm olarak!.. (8) Muhammed erif... Babamn ismi byle koyuluyor... Hikyesi de u: Said-i Nursi Hazretlerinin kucanda, onun okuduu ezan ve kulana
(7)
27
bu ismi seslenmesinden, yani ismi konulduktan sonra, i nfus memuru safhasna geldiinde, o zamann artlar icab nufus memuru bu ismin verilemeyeceini, yasak olduunu sylyor ve Muhammed ismini Muammer olarak deitiriyor... Kafakdnda: Muammer erif... Knyesi Salih Bin Muhammed olan ben de, kaderin bir cilvesi olarak bundan paym alyorum: Salih Bin Muammer erif. (9) Mutk Aireti Reisi Hac Musa Bey, onun olu zzet Bey, onun olu Hac Muammer Bey, onun olu Salih Mirzabeyolu... Byk sahab, Seyf-l slm-slmn klc lkabl Halid bin Velid Hazretlerine kadar bir ecere... Oradan gelen bir kolun yatakland yerdir Mu!.. Malik, melik, mirz!.. Mu... Btn nisbeti iinde tasarruf altnda bulunmam... Davada tasarruf hakkm... Hususen yetitirilmem... Fikir ve davada arkadalarm yetitirici olmam... Mu ve bunlar? Nereden, nereye, nasl gelmiim?.. Hayatma gz attm her seferinde dilime, slm byklerinden birine ait u iir gelir: - Nakibendiler ne byk bir kafiledirler. Gizli yolla kfileyi maksada srerler. (10) Baba soyum, Allahn ekilmi klc diye anlan, byk sahabi Halid bin Velid Hazretlerine dayanr... Ms deyince... Efsanev bir yiitlik ahsiyeti olan, dedem zzet Beyin babas ve Mirza Beyin olu Ms Bey... Bey, imdilerde paras olana, kravat takana ve burjuva takmnn nezaketle hitabedilmek istenenine deniyor ya, bunlarnki yle deil... Onlar, mirler!.. Ms Bey, Mustafa Kemlin stadmn bahsettii hatratnda ve Nutukta bahsi geen, pek sevmedii biridir... Nutukta, bir nevi gyabnda ukdesini konuturur. Hi kimsenin kanun himyesinde olamayaca zamanda, gerek tarih konuur ve Ms Bey gibi, olu zzet Beyin efsanev ahsiyeti de grnr!.. Ms Bey, Abdlhamid Han Hazretlerinin takdir ve gvenine mazhar olmu bir zt... (11) 25 Mart 1926-(...) Bu tarih, dedem zzet Beyin, yanndakilerle beraber Ksor dalarndaki atmada, 100den fazla szl tarihe nazaran 125- Kemalist rejim neferini telef ettikten sonra ldrld tarihtir... in evvelini, her
28
29
devirde o devirin kavalln yapmak zere treyen tiplerden bir rnek hlinde, M. erif Frattan verelim: - 14 ubat 1925 tarihinde balayan eyh Sait isyan adndaki bu irtica hareket, 15 Mays 1925 gn sona ermi, Zaza ve Kurmano ubesine bal btn airet eyh ve aalarnn idamlar, Babakrd ubesine mensup airetler zerinde derin tesirler meydana getirmi, bunlar da isyana hazrlanmak iin blgelerinde baz eteler tekil etmilerdi. Bunlardan ilk nce Mu dalarnda oturan Huytu airet reisi Hac Musann kardei Nuh Bey elli atl ile meydana km, Mu dalarnda bulunan igo, Huytu airetlerini harekete geirmiti. Osman Paa bu hareketi bastrmak iin 19 Haziran 1925de Vartoda binba Tahsin Beyi mevki kumandan brakarak kendisi frkasyla Mu vilyet merkezine gitmi, 34nc alay komutan Talt Beyle birinci tabur komutan binba Ziy Bey taburunu, asilerin zerine tahrik etmi, asker birliklerimizi bu dalardaki kabile balarn hkmete dehalete getirmi, Nuh Beyle Hac Musa olu zzet Beyi yz atl ile Sason zerinden Hizan ve Garzan kazalarna doru karmlard. Nuh ve zzet, Hizan, Garzan, Beiri, Sason havalisinde gezerek, buradaki airet aa ve eyhlerine hkmetin kendilerini keseceini ileri srm, buna misl olarak eyh Saitle arkadalarnn aslmasn gstererek cahil halk kandrp ikinci bir isyan karmaya muvaffak olmulard. (...) kinci isyan fasl da bu suretle sona erdikten sonra, asker ktalar 1925 Eyll aynda garnizonlarna dnerek, Dou illerinde kalan ak eteleriyle Nuh ve zzetin takibine seyyar jandarma birlikleri karlmt. in iyz udur: u nda ANAP milletvekili, Devlet Bakanl yapm ve uzun yllar Birlemi Milletler Tekiltnda st seviyede grevler alm olan Kmuran nann babas eyh Selhaddinin bir meseleden dolay hkmetle aras bozulmu, sylentiye gre 40 ile 100 arasndaki aile efrad ve adamlaryla birlikte zzet Beye snmtr. zzet Beyin hanm Hanife Hanm, byk kazanlarla yaplan yemek ve adedini kestiremedii yatak says dekoru iinde, kalabalk atl grubu olarak gelmi snmaclar tasvir ederdi. eyh Selhaddin ve adamlar, zzet Beyin yannda (1) seneye yakn kalyorlar... Bu arada Musa Bey eyh Selhaddinin aff iin Mustafa Kemle mektup yazyor... O da borcunu dyor ve eyh Selhaddin iin iinden syrlyor. Daha nce zzet Beyden onun teslimini isteyen hkmet, ben evime snm olan vermem, o benim misafirimdir! diyen zzet Beyle limonlemitir. Ardndan gelien hadiseler boyunca, zzet
Beyle hkmetin aras alr... Nuh ve zzet Bey, Diyarbakr-Siirt arasnda yanlarndaki bir avu adamla Iraka gemek zere niyetlenirlerken, eyh Selhaddin kendilerini saklayacak roldedir ve bir tek o yerlerini bilmektedir. Yiyecek ikmli yapacak olma vazifesini stlenmi edda, onlar bir dere yatana sokuyor... O gece, daha nce eyh Selahattinle birlikte zzet Beye snanlardan bir adam, nankrlk ve hainlii kendisine yediremeyerek dereye geliyor: - eyh Selhattin sizi burada oyalyor, hkmete teslim edecek! Bunun zerine zaten eyh Selhattine gvenmeyen Nuh Beyle zzet bey arasnda tartma kyor... zzet Bey, eyh Selhattin bana bunu yapmaz! diye onun vefa borcu sadakatine gveniyle, haber getiren adam halyor... Bu hadiseden sonra Nuh Bey Iraka geiyor... zzet Bey, Sddk, Sleyman, Dervi Bey, Ali Bey, Ali Beyin olu Ahmet ve Devaz isimli bir adamyla beraber... rana geme niyetindeler... Nuh Beyin ayrlmasndan sonra, haber veren adamn sylediinin doru kmas ve askerin gelmesi... Kuatmann yarlmas... u, bu... Neticede Ksor dalarndaki atmada zzet Bey, Sddk Sleyman ve Devaz ldrlr ve balar kesilerek Mua getirilir. Maara, dar yollar diye tasvir edilen bir mekn... Sleyman, daha nce bir meseleden dolay silh zzet Bey tarafndan alnm, fakat dar zamannda Beyini terketti! demesinler gururuyla onun yanndan ayrlmay bu badireden kma vdesine ertelemi ve peine dm bir adam... Ve atma boyunca silh kendisine verilmemi... zzet Beyin vurulmasndan sonra silhn alyor ve onun baucunda atmay srdrerek vuruluyor... Dervi Bey, nianclkta nam salm biri... Kurunu bitince yakalanyor... Kendisine bir kvrma pay gibi, sen hi nefer ldrdn m? diye sorulunca, ok! diyor; gidin bakn, alnndan kim vurulduysa benimdir!... Ali Bey ve Ali Beyin olu Ahmet, bir keye sinmi, biz onlarla beraber deildik, rzamz d getirildik! hilesiyle, hi kurun atmyorlar ve Dervi Beyde, benim en nce sizleri vurmam gerekirdi! pimanl... Neticede onlar da kelleyi kurtarmyor ve kurunlanyorlar. Mua getirilen kesik balar... Krt venistlerinin baucu eserlerinden, Krt airi Cierhunun yazd er ere C Nere- Aslan Aslandr Ha Erkek Ha Dii isimli destana mevzu sahne: Musa Beyin kzkardei Glnaz Hanma psikolojik zulm yapmak maksadyla, kesik balar jandarma karakolunda yere dizilir ve tanyor musun hikyesiyle davet edilir... Gl-
30
31
naz Hanm vakur bir edada ieri girer, ellerinin tersi belinde, kesik balara yaklar... Ayayla zzet Beyin kafasn iter: Bu benim kardeimin oludur!... Sonra ikinci kesik kafay ayayla iter: Bu da benim olumdur!... nc kesik kafaya gelince, mahzun bir ekilde mrldanr: Buna yazk olmu, hizmetkr-askerdi! Ve bata kumandanlar olmak zere orada bulunanlara almla dner: Erkek, ko gibi baa gelmek iindir! der... Ve oradakilerin buz tutmu sktu iinde, ayn vakur ve alml eda ile kar gider!.. Glnaz Hanmn olu Sddk... zzet Beyin, Hizanl eyh Selhaddin diye tannan eyh Selhaddine urad yer, Bitlise bal Hizan Kazas veya Ky... zzet Bey oradan ayrldktan sonra Mu ovasndan Ksora gidiyor, oradan Ahlatn Kers Kyne... Ksorun Nurhak deresindeki arpmada, zzet Beyin yanndaki iki ar yaral kalyor, gerisi kuatmay yarp geiyor... Kerse geerken, nokta!.. (12) Bizim aile, babaannem, babam ve halam, Mutan Konyaya mecburi isknla srgn geliyorlar... anl Hamidiye Paann kz ve naml zzet Beyin hanm Hanife Hanm, yani babaannem, biri bir dieri yandaki iki ocuu ve srgne yollanan dier yaknlar ile Konyada... Basiretli ve hakim tarafyla, evresindeki kadn ve ocuklarn, onun tedbirine bakan bir yan var!.. (13) Sultan Abdlhamid Han Hazretlerinin paa yapt isim... Doudaki Hamidiye Paalar... Hayderanl airet reisi Kr Hseyin Paa... Miln airet reisi Viranehirli brahim Paa... Fatin Rt Zorlunun babas olmasndan baka bir malmat sahibi olmadm Derizorlu Rt Paa!.. Fatin Rt, Demokrat Partinin aslan Dileri Bakan!.. Viranehirli brahim Paa, Abdlhamid Han Hazretleri devrildii zaman, onu yerine geirmek iin stanbula yrmek isteyen, ancak dier paalarn kendine katlmad... Ve zannedersem ttihatlar tarafndan ldrlen gerek bir erkek adam!.. Hseyin Paa ile ilgim, tabiatiyle silik... Beni o cihete dndren tek dava, hanmlarndan birinin, ayn zamanda babaanneme stannelik yapmas... O Hanmn, Abdlhakm Arvas Hazretlerinin kardei olmas!.. Hanife Hanmn anlatt hikyedir: Dedemin, hkmetle aras bozuk olduu zaman... Muhacir oluyorlar... Baba evine gelecek... Kucanda, henz yan doldurmu babam... Maiyetteki adamlar ve baz ev yeleriyle Hseyin Paaya gelirken, yolda mthi kar yayor... Tipiye tutuluyorlar...
Ve bir n geliyor, gzgz grmez artlarda yolu kaybediyorlar; 1-2 saat sonra farketmiler ki, da dolanp ayn yere gelmiler... O beyaz kyamet artlarnda, artk iyice mitleri kaybolma durumunda... Bir atl, babaannemin kucandan babam alyor... Kim olduu belirsiz... Kafile birka saat sonra yerine vard zaman, babamn yanan ocak banda kk yataa yatrlm olduunu gryor... Evdekiler, bir atlnn birka saat nce gelip onu teslim ettiini sylyor... Kafile, o badireden birka saat sonra kurtulabildiine gre?.. Kimdi?.. Kimdi bu kundaktaki ocuu donmaktan kurtaran?.. Babaannem, bunu bana birka kere anlatm ve eklemiti: - mdada yetien Hzrd! Ve, kzndan olan torunlarnn bu bahislerdeki hafifliinden olsa gerek, demeden edemezdi: - Sen hakikaten dediime inanrsn? Daim onlarla har neir ve beni seneden seneye veya birka senede bir grmesi, birazda kznn torunlarn bizden ok sevmesi veya beni pek sevmemesi, onu benden habersiz klyordu... Herhlde anlald: nanrsn sz, inanr msn? mnsna!.. Hanife Hanm, 30 yanda iki ocuklu dul kalp onlar yetitirme abas iinde Konyada... Babam 16 yanda astsubay kyor... Halam evleniyor; ve Hanife Hanm, onsuz olamad onunla... Onsuz olamyor ve mr hep, bir odann iinde... Nerelerden gelip ne hle dtne it u sz, kendi ivesiyle, basitlii iinde derindi: - Dnya dnya olmu, biz de iine konmuuz! Dnyann bu hlleri hikmetine, unu da eklerdi: - Allahn hikmeti: Bir bakarsn yukardasn, bir bakarsn yerdesin; tahteravalli! Bir keresinde kendisine, Krt edebiyatnn Fuzulsi Ahmed Haniyi sormutum... Krte birka beyit okuduktan sonra, bugnn cahil genleri srasnda bana yle demiti: - Memu, Zine ak olmu... Ama o hakikatli ak, imdikiler gibi deil! (14) Babaannem, rahmetli Hanife Sphanda... (...) Rahmetli Babaannemin annesi, Hazret-i Ebu Bekir soyundan... Ve Babaannemin st annesi de ayn zamanda Babasnn dier ei olur-, Abdlhakm Arvas Hazretlerinin kz kardei... Yani Abdlhakm Arvas Hazretleri, Babaannemin
32
days olur!.. Hazret-i Ebu Bekir soyundan gelenlerin, ldkleri zaman ayaklarnn tabannda, mhr gibi bir siyahlk olurmu... Maara izi... Babaannem, acaba benim tabanmda da o mhr kacak m? diye merak eder ve ben lnce tabanma bakn! derdi... Ve onun tabannda da szkonusu mhr!.. (15) Mutaki Alaaddin Paalar sllesinden biri ziyaretime geldi... Kerem Bey... Benim amcaolu Remzi Yaln ile grm ve diyor ki, bize mezar talarndan baka bir ey kalmad, bitti derken, ok kr Allaha senin gibi bir insanla filiz sryor!... Abbasilerden gelen kol olarak biz Alaaddin Paalarla ayn slleden imiiz... (16) Remzi Yalndan mthi bir ey rendim; dedem zzet Beyin dedesi Mirza Bey, Veysel Karan Hazretlerinin trbesinde gml imi!.. Ry aleminde, zt veya yekprelik dnyasnn kimbilir hangi mnsna veya ahsna misl suret olarak grnen rahmetli dedem Abdlkadir Gleray... Baba ad Ali, ana ad Adile... Babas ve annesi, Bulgaristann rpan yresinden gelip Bursaya yerleen gmen... Bursadaki rpan mahallesi, oradan gelenlerin oluturduu... Babas, 6 yanda vefat etmi; yetim kalm... Ben 5-6 yalarnda iken, dedemin evinin bulunduu sokakta, hemen hemen onunla akran Muallim-retmen diye bahsedilen bir adam vard... smi smail olan bu Muallim Bey, sokan itibarllarndan, sayg gren bir insan... O zamanlar, imdinin sradan insan rnei ve bu muamelenin insanlar deildir muallimler... Nasl usul bilmiyorum, ayet dedem 1 sene daha okusa, mullim kabilirmi; o mullim de, onun sokak ve okul arkada imi... Herneyse; dedem, kk yata evin sorumluluunu ykleniyor ve Adile Hanmla, ablas Aye Hanma bakyor... Aye Hala, o ya ocukluumun canl tiplerinden... O ve kz Zeynep Hala... Kendisi, tatl dilli, ok konuan, ok zayf bir insanken, kz ok iman... Aye halann bir de olu var; Haydar day... Zeynep halann iki olu var: Halil aabey ve Metin aabey... Sz dedemden almken, hafzam buralara kayyor!.. Konu komu ve tandklar, dedemden Kadir Efendi diye sz ederlerdi... Kadir Efendi, bakkallk yaparm... O gnlerine yetiemedim... Hli vakti yerinde imi; iki evi, dkkn, bugnk Merinos Fabrikasnn arazisinde kalan baheleri varm... Baheleri ve dier evi, iler ktye gi(17)
33
dince satm... O gnlerine de yetiemedim... Harp yllarnn umum sarsnts iinde, veresiye sat yapmann bedelini iflsla dyor... Ve bir tabla teminiyle ekirdek satmaya balyor... ekirdeki Kadir Efendi... ocukluumun en elenceli zamanlarndan biri de, dedemin yanna taklarak ekirdek satmaya gittiim zamanlard!.. Dedem, anneannem, daym, yengem, anneannemin gzdesi ablam, teyzem... Bir-iki sene orada devaml kalm olmam, annem, babam ve kardelerimin de tatillerde katlmasyla ev ahlisi bsbtn kalabalklamasna ramen, nedense saydklarm ev dekorunun demirba gibi yer etmitir hatralarmda... Anneannem retmen kan teyzemin peinde ve ablam ilkokulu bitirdikten sonra oradan ayrlmasna ramen, dedemin salnda, daymn doan ocuklaryla beraber, tatillerde bu ev bsbtn kalabalk olurdu!.. Hl aklmn ermedii dava: Kadir Efendi, ekirdek satarak bolluk taan o evi nasl idare ederdi... O Kadir Efendi ki, eek srtnda satlan veya eek srtna yklenmi mee odununu evin nne yktrd zaman, evinin en az iki- senelik odunu, odunluk ve evin sofasnn altndaki bolukta mevcut bulunurdu... Kavun-karpuz, manda arabalaryla gelir, kmes daim horoz ve tavukla dolu olurdu... En byk zevki pazara gidip alveri etmek olan Kadir Efendi, omuzunda deri bir zembil, haftada iki pazardan beli bklesiye yklenmi olarak gelirdi... Taan bir bolluk, bereket... Bereket?.. Bereket?... Evet, iin srr bereketteydi... Bereket, sadece kemmiyet hesabyla iinden klr bir dava deil, keyfiyet vehesiyle zevkedilen bir tlsm ii... Nice bolluklardan o hle bereketi yaktramaymz da bundan... Berekette bir kutsanmlk var... Allahn bir ltfu ve ihsan oluunun uuru, feyizde buu tutmu uurluluk, meymenet, saadete letlik... mrnn son birka senesini Teyzemin sraryla Ankarada geiren dedem, Teyzemin verdii parayla pazara kar ve o ortamda mzelik zenbille gezemeyecei ikazna maruz kalmadan bunu sezmi olarak alveri edip fileyle eve dnerken, ne kadar da mutsuzdu... Ne para, ne de filenin grnnden memnun deildir: - Dnyann paras, su gibi gidiyor; parann bereketi yok... Hi bereket olur mu?.. Delik delik fileye dolduruyorsun, herkesin gz nnde getiriyorsun; oluk ocuk var, hamile kadn var, alan var-alamayan var... nsann can eker... Gnah, gnah!
34
35
stemeden, tevekklle boyun edii cemiyetin mahkum edici artlarnda yaayan insan olarak, ne kadar ii yanyordu kimbilir?.. Sabahn o alacakaranl... Namaz sonrasnda ezberden Kurn okuyor... ocukluumda iime sinmi o Kurn kokusunu, Kurn her trl alayi, mihanikilik, gsteri, nefs tezahr dnda, sadece kesiksiz bir mrltyla okuyan o ie ileyici yank insan sesini mrnce hasretle tadm yreimde!.. Ufak tefek bir adamd dedem... Kendi crm yetmese de, byk bir hak duygusu, bunun fkesi, kahraman sevdas tard... Bursann Yunan igalinden kurtarlnda Efelerin Bursay basmasn naklederken, sz ile gzya birbirine karrd... Kendisine ait olmayan bir hakszlkla karlat veya duyduu zaman, ylesine mteessir olurdu ki, gvdesi ruhuna msait olmayan adam strab gzle grlrd... Ve ylesine bir adam strab gzle grlrd... Ve bylesine bir evresinden sorumlu mslman hiddeti... Onun pek sk anlatt bir hadise de, Kbeyi ykmaya gelen ordu zerine ebabil kularnn ta atmas, filleri o ufack talarla ldrp orduyu tarumar etmesi... Kular tam ta ataca nda, cmleyi tamamlayamadan alama habercisi seslerle, buna mani olma abasnn asap bozukluu glmesini andrr hkrklar birbirine karr, biz hep mevzuun bu noktaya gelmesini ocuka bir muziplikle beklerdik!.. (18) Anneannem Fahriye Gleray... Mavi gzl, sarn, iman... Hayatmda bu kadar alkan ve ev kadn olmann hazzn yaayan ikinci bir rnek grmedim!.. (19) Diyarbakr -drt yalarmda Diyarbakrda idim... O kadar ok ve o kadar net hatralarm var ki!.. (20) Garip bir ey ama, hayatmn en diri hatralar arasnda Diyarbakrn esasl bir yeri vardr; ve bir trl inanamadm bir ey varsa, benim o zaman o kadar kk yata oluum... Byklerin kendilerine nazaran iptida mahlk gzyle bakmalarnn aksine, ocuk ayr bir lem ve varlk olmann yan sra, demek ki o yalarda bile ne kadar keskin bir tesbit gz, ahsiyet zevki ve acs, arzu, emel, keder ve zafer esrarn yaatyor!.. Zaman zaman merdane dedikleri silindir eklinde byk talar gezdirilerek topra sktrlan, toprak daml Diyarbakr evleri... lk oturduumuz evde, yamur yad zaman evin iine su damlard... O zaman balca eya olarak karyola ve zerinde hem oturulup hem yatlan sedir,
slanmayacak kelere nakledilir, su akan yerlere de leen konulurdu... Annemin bedbinliine nisbetle, benim iin keyifli bir macera!.. Bana, zerine eritli ata-pata taklp arka arkaya patlatlabilen oyuncak bir tabanca alnd... Saadetim hudutsuz... Sokakta almmdan geilmiyor... O zaman Diyarbakrda, ayn zamanda kamyonculuk oynarken kamyon direksiyonu niyetine hayal ettiimiz byk simitler satlrd; bir elimde silh, br elimde de yolculuk (!) srasnda zaman zaman kemirdiim direksiyon... Ben byle keyfim gcr stne gcr oynarken, koca bir ocuk yanma yanat ve tabancay ondan uzun bir sre sonra da devam edecek lklarm arasnda kapp kat... Koca ocuk olup da ne olacak; olsa olsa 7-8 yanda... Hl arkasndan alar gibi baktm ocuk!.. Bir cam avlusuna bakan yanyana dizili medrese odalarnn tekil ettii, eski mimar slpta bir klliye dnnz... Oturduumuz evlerden biri, tpk bunun gibi, evleri avluya bakan, dtan baknca yekpre bir ta duvarla evrili, sanki hisar ii... Avlunun zemini de ta... Ve yaz gn, sanki her paras bir alev kusan o talara plak ayakla basabilmemiz mmkn deildi!.. Yandaki komu teyze, sebze kurutuyor... Ve ne mnasebetle orada duruyorsa, bir kab iinde de krmz toz biber... Kaba eilip flyorum ve sonra da gzlerimdeki yangnn acsyla basyorum l... Ve annemin tokatlar arasnda yzm ykanyor!.. Bir ocuk var; ad Arif... Benden 2-3 ya byk... Ben akran, bir de kardei... Ben ne zaman kardeini pataklasam, o da beni pataklyor... Aslnda genel olarak bana iyi davranyor ama, ona kar bir trl gcmn hncma denk olmamasndan ac duyuyorum... Birka kelimeden baka Trke bilmeyen Arap asll ve Mardinli o ocuktan, espri olarak dilime pelesenk ettiim bir davet kalyor: - Al Mardin, Al Mardin! Otobsclk oynarken, kendi otobsne mteri topluyor! Bugne kadar konutuum Diyarbakrl her kime sorduysam cevabn tam alamadm soru: Duvarlar kare eklinde gz gz olan bir cam biliyor musun, ad ne? Cephe duvarlarndan birinde kare eklinde gzler olan o camiin Ulucam olabileceine dair bir bilgi edindim... te o cam duvarndaki oyuklardan birinden dierine gemek, dme ve berelenme tehlikesi olan
36
37
bir oyun tekil ediyordu!.. Duvardan birok kere dtm; ya dizim kanar, ya dirseim... Bir keresinde nasl dtysem, burnundan kan boanr ekilde eve yetitirdiler Beyzdeyi... nce tedav, sonra annemden dayak!.. ary andran bir yerde, ak alan... ocuklarn barlaryla dndm nda, bir adam bisikletiyle bana arpt... Azm burnum kan iinde, baylmm... Beni eve koturmular... kinci kat evin pencereye yakn masasna yatrlmm... Yar dalgn, etrafmdaki telenin farkndaym... Azm yzm silip kan durdurma fasllarndan sonra, kendime geldiim nda oturur vaziyet alp pencereden baheye baktm ki, aada tka basa bir kalabalk; serde Beyzdelik de olduundan olsa gerek... Ayaa kalkabilecekken, hemen nz makamnda yine yattm... O zaman nedendir bilmem, eker kymetliydi her hlde, ta gibi sert kesme ekeri ekmekle yemee baylrdk... Yattm yerde, kim uzattysa, bana ekmekle eker verdiler ki, mhimsenme keyfinin stne o damak zevki de eklenince d oldum!.. Ablam benden 4 ya byk... 7 yanda ve ilkokul 2. snfa gidiyor... retmeni tarafndan ok seviliyor; yanlmyorsam niversite alarna ve belki daha teki zamanlara kadar da o hocayla bayramlarda birbirlerine kart atar, mektup yazarlard... O hocann Eskiehirde bir kere bize misafir geldiini de hatrlyorum... te bu hanm, sevdii alkan talebesini, evine misafir olarak davet ediyor... Ben de, herhangi bir arszlk yapmama iin tenbihli, ablamn yannda refakati olarak davete icabet ediyorum... Yanlmyorsam, etrafnda halkalandmz masa bahedeydi... Masa zerinde temiz bir rt. ecek ne geldi veya geldi mi hatrlamyorum... Sadece, benim her kprdanmda, gzucuyla bana doru dur! ihtar yapan ablamn hli ok canl... Oysa ben byle oturmaktan sklyorum... Ve btn bunlar bir vesile olarak anlatmamn sebebi esas sahne: Hoca hanm, bir tabak iinde, benim pek bayldm dilim dilim kesilmi salatalk turusunu masaya koyuyor... Ablam, cal bir zerafet edasyla ikrama icabet ederken, ben lezzetin hayline garkolmu biimde hareketleniyorum... Ama henz bir hcum tavr gstermemiken bile, ablamn gzucuyla hatrlatma yapmas, dorusu hakszlk... Neyse; i olacana vard ve ben dizgininden boanan kantarmal at gibi, dilediim srati tutturdum... in bundan sonras ise tam bir felket: Hoca hanm, her ne sebeple ise bir ara masadan kalkp gzden kaybolmutu ki, ben nefsin korku, u, bu btn
mekanizmalar kaybolmu vaziyette hcuma getim... Ve Hoca hanm, biri azmda biri boazmda hlimdeyken, geri dnd; ve tabi ki grd... Mesele onun grmesinde deil de, ev faslnda... Ss, ps ve hamet adna ne varsa Viyana nlerinde brakan Osmanl ordusu gibi, ablamn alayl azarlar ve babama syleyecei tehditleri altnda, hazin bir eve dnm var... Uruna hereyi gze aldm damak lezzeti, imdi misliyle ken bir kabus... Evde ablamdan tten matem havas ve annemin ona tarafgirlik etmesi... Babam daha kapdan girer girmez, ablam ona benim arszlm yetitirdi... Babamn nerde o? diyen sesi... Dolabn kapsn at, esefli bir glmseme benzeri... Ama kzgn deildi; hatt lkayt... Oh be, bas badel mevt!.. Bir gn babam eve, tane beyaz kpek yavrusu getirdi... Bydm zaman rendiime gre, o kpekler Amerikal askerlerin -be dilde komut alabilecek ekilde eittikleri cinstenmi... Nbette kullanlan, azman eyler... O yavru, babamn istei zerine uakla getirilmi... Ne varsa yalayp yutan masrafl yavrulara fazla bakamadk... O kpeklerin getirildii sralar, kim hediye etmiti bilmiyorum, bana mika bir borazan verdiler... Mthi sevinliyim... Borazana sahip olduum gnn akam, biraz serinlemek ve hava almak zere ay bahesine gideceiz... Lkin, benim aklm fikrim duvardaki iviye asl borazanda... Ya hrsz girer de alarsa!... O akam ay bahesinde iim zehir zkkm, eve dn iple ektim... Ve eve dnnce hemen borazanmn yanna kotum; yerliyerindeydi... Ama biz uyurken hrsz gelip onu alabilirdi, bu yzden tekrar tedbirsiz davranmamaya karar verdim... Sandalye stne kp elimdeki sopa ile onu iviye asl ipinden kurtarmak isterken, yere dt ve sesin kt geni huni ksmndan bir para krld... Ses kyordu ama, ne fayda; neticede borazan, krk borazan olmutu... Tabi ki aladm!.. Musa Beyin ve sonra zzet Beyin hizmetkrlarndan Hdedann, Diyabakrda dkkn vard... Onun dkknna giderdik... ar iinde, zerinde paralar bulunan bir tepsi ile dolaan adam... Baz adamlarn tepsiye para koyup, para almalar... Babama sorduum zaman, para satyor! demiti... Meerse, dileniyormu adam!.. Bu hadiseyi ne zaman hatrlasam, bir adama para verip de eksik para satyor deme artlarnn daha nazik ve zarif olaca gelir aklma!.. Hdeda, Kamer Bac dedikleri hanm ve Sultan isimli kz... Nfus kdnda baba ismi yerine Musa Bey Hizmetkr yazdracak kadar
38
39
ona bal Hdeda, Diyarbakrda hl Beyin erefi kendisine emanet bir ehl-i zimmet gururunda, evimizin etrafnda pervne... Btn ailesine sinmi yle bir benimseyi ki, ark hareketleri erevesinde inceleme yapan bir Fransz dergisinin ekip yaynlad ve sonradan babam tarafndan kap byklnde bytlp ereveletilerek duvara aslan fotoraf, o zaman Sultan abla tarafndan mutlaka elde edilmesi gereken bir nesne... Nasl yalvaryor, nasl szlanyor onu alp kendi evlerine gtrmek iin!.. O resmin dergiden kesilme orjinali, u nda benim alma odamn duvarnda stadmnki ile yanyana, bana memuriyet ve mesuliyetimi ihtar eder mnda duruyor!.. Tal dar yollar... Deve, at, eek cinsi, l-beli-onlu katarlar... Sokakta kh oyun oynayan, kh dven ocuklar... Ablam, ocuklar iinde bir eleba olarak bir Glizar Hanm kuman tttrmekte... Sosyal evrenin insan zerinde etkisi veya insandaki istidadn grnmesine zemin tekil edecek sosyal evre meselesine misl bir sahne: ocuklar kovalarken den ablamn elinin ba parma, parmak yerinden kopacakmasna ayrlyor... O vaziyette doktora... Doktor, Krt kzlar alamaz! diyor ve onun bsbtn pekimi metanet hissi iinde, gk kmayan 7 yandaki ocuun eline gerekeni yapp diki atyor... Ve ablam hibir ey olmamasna ayn eday evde de srdrd!.. Yine ablam... Heyecanla, bir yumrukta imenler zerine serilmi bir astsubayn tasvirini yaparken, o gn alaya gtrlmemi olan bana sadece hayl etmek dyor... Gzmde haysiyet, eref, mertlik ve gzkaralk gibi erkekelik numunesini yaatmas bir yana, erif Bey hayatm boyunca bunlara denk gelen hibir rizikolu davranma engel olmaya tevessl etmemitir!.. Dicle Nehri... ki- aile, toplam 12-13 kii, Harley marka sepetli bir asker motorsiklet ile, toprak ve son derece dik uzun bir yoku yolu trmanyoruz... Btn genliim boyunca da haylimi ssleyen motorsiklet cinsi o oldu... O hl burnumda tten yolculuktan sonra, kysnda birbirinden ayr mesafelerde tahtadan yaplm kulbe-evler bulunan Dicle Nehri, sayfiye yeri... Suda yzenler, oynayan ocuklar... Seri kulalarla motor gibi sular yararak yzen babam, arada bir sda debelenen benim yanma geliyor ve kaldrp frlatyor; yle ykseklerden (!) suya dyordum ki... Nehrin hemen kysnda direkler zerine oturtulmu evin iskele-balkonu altnda kaynaan kk balklar... Tas daldrp yakalamaya
alyorum... Ama nafile!.. Ablam akran bir kz... Kardei de var myd?.. O, ablam ve ben, Diyarbakra 5-6 kilometre mesafedeki bir iftlie gidiyoruz; gidiyormuuz... Hatrlamyorum... Hatrladm u: Gidite veya dnte, ablam pestile dnm beni srtnda tayordu... Ve mesut tesadf: Asker bir ciple yoldan gemekte olan babam, bizi grerek alyor ve eve getiriyor... Babamn bizi grmesi ve eve getirmesini de hatrlamyorum... (21) Hac Veli... Mutaki Aladdin Paa Sllesinden... Diyarbakrda idi... Ben o zaman 3-4 yalarmdaydm.. O ise, herhlde 50-60 yalarnda... Hatramda kalan emailinin en belirgin vasf, koca gbei... Mirzabeylerden bir filiz olmam, onun bana byk msamaha gstermesi iin kfi sebep... stediim her n evlerindeyim... O namaz klarken secdede srtna trmanmam, benim iin byk keyif... Evlerinin mahzeninde bir oda yarya kadar ceviz dolu olduu iin, sokakta oynarken sk sk cevizli yenge dediim hanm Arife yengeyi rahatsz ediyorum... Hi kimsenin kendi ocuunda bile tahamml edemeyecei bir serbestlikle, evde hereyi kartryorum... Bir gn Arife yengenin bfe zerindeki deerli kpelerini aldm ve birini krdm... Arife yenge ilk defa benden bkknlk belirtici bir ed ile kzd; tabi ben de hemen kstm ve kapya yneldim... Arife yenge bir n fkesini tutamamas yznden, ne diller dkmt benim krk (!) kalbimi dzeltmek iin... Neticede, kabul ettiim ve etmediim ikramlarla, gnlm alnm olarak sokaa ktm ve tenbih edildiim ekilde evde onun bana kzdm kimseye sylemedim!.. (22) Alt-yedi yalarndayken, gemiime ait bir hatram vard... Bir istasyonda adam, beni karyorlard... Ben lklar iinde yrtnrken, annem yava yava kalkan trenin penceresinde aresiz rpnyordu... Adamlar beni, br perona giden tnelin oradan karmaya alyorlard... Bu hadise, -drt yalarnda bulunduum Diyarbakra ait her biri sabit ve diri hatrlarm arasnda, bir trl izha kavumayan ikincisidir... Belki 20-25 sene sonraya kadar, uygun dtke ve srasnda hafiyelik ve ruh tahlil yoluyla anneme defalarca sormama ramen, byle bir ey olmamt... Bu bir rya deildi... Neydi, nedir?.. (23) Bursa 4-5 yalarnda iken, Bursada bir hatram... Evin bulunduu sokan banda, yetikin insann elele tutuarak kuatabilecei genilikte byk bir nar aac vard... zerinde yzlerce karga... Bir gn sokakta
40
41
yrrken, t tepeden bana doru bir karga szlmesin mi?.. Bir nda suratma dalacak diye elimle yzme perde yaptm ve o, kafamn stnden teet geip tekrar ykseldi gitti... Benim gibi bir masum yavrudan ne istedi acaba?... Belki de pek masum bulmad!.. (24) Baba Evi... Baba evinde her zaman, kitap mhim bir unsur olmu ve erif Muammer (Muhammed), ahsiyet sahibi olma, kafa yaps ve fikir meselesini her zaman maddi stnlk ve ehemmiyetlerin nnde grmtr... Anneciim, 1964de doum gnmde, babamn hediye ettii kitaptan ayr olarak bana, Efltunun Devlet isimli eserini hediye etmi ve yle yazmt: - Olum!.. Doru ve akll adam, muvaffak olacak adamdr. yi seneler. Benim not alarak okuduum ilk eser de, 1967de bu eserdir!.. iddetli toplayc karakterimin ve koku alma melekemin bariz olarak grlmesine vesile eser!.. (25) Babam, Bursadaki Uluda Genlik Klbn kuranlardan biri... Genlik... Onun futbol ve boks ubelerinin altrcs... Aradan seneler gemi... Ben 10 yandaydm... Bir yaz gn akamst, ehir stadnn altndaki boks idman salonuna gittik... Babamn talebesi, imdi hocalk yapyor... Ortada eldiven giyen iki kii ve bylenmi hlde onlara doru akan ben... Babam arkamdan ekip, oturduu sandalyenin yanna getiriyor... Ben yine akyorum... Bu durum idmann sonuna kadar gitti... radesiz bir ekilde srkleniyordum... O zamanlar, kaderimin o tarifsiz mistiin cazibesiyle rl olduunu ne bileyim!.. (26) Aramzda hibir zaman yavrum, evladm ilikisi olumam babama binbir skntyla- bana verdii ayl ykseltmesini sylyorum ki o zaman talebe bursu 350, bana verilen 300 lira- ve u cevab alyorum: - Senin hakkna bu kadar dyor! Nefsinde hibir evlt hakk hissi bulunmayan ben, onun evresindeki genlerin benle kyas edilemez rahatlklarna ramen ondan istifade etmelerine karlk, verdii cevaptan rahatlyorum bile... Nitekim, 100 liram olmad iin Eskiehirden stanbula imtihana gelemediim oldu... Yenilsem bile Trkiye Kulpleraras Boks ikincisi olacam maa da, ayn ekilde gelemedim; ben yaz-k zerimde ayn kadife pantolonla senedir dolaa duraym, k takm elbisesi ve yeni ayakkablaryla kar-
sna geen bir gen, ayakkaby yeni aldn ama paraszlktan (!) bir senedir ayn takm elbise ile dolatndan yaknd ve tam 700 liray cebe indirdi... Ben maa gelmek iin para istediimde, yoktu!.. (27) Eskiehir Tilkinin dnp dolaaca yer krk dkkndr misli, Eskiehir benim iin madde ve mnsn yaadm hadiseler boyunca ister istemez bavurulan, cinnete yakn ularda ruh sanclarma, fikir istidadma ve aksiyon iptilma mevzu olmu bir mekn... Husus saadetler... lesiye sadk arkadalk ve doyumsuz dostluklar... ldresiye nefretler... Dava, ak ve heyecan... Kesiksiz murakabe ve sahici muhasebe cehdi... Hatras bile yakc zamanlar!.. ahsiyetimin ana izgileri, Eskiehirde pimitir!.. (28) ehabettin... Ya farkndan doan nisbetsizlii 14 yamda atm ve onunla birlikte akranlarnn da tepesinde sokamzn efeliine kuruldum!.. (29) Rahmetli Slbiye Gider teyze... Karmzda, en byk olu rahmetli Faik Gider amca ve Hsniye Gider yenge ile oturuyor... Bu tek katl irin evin arka bahesinde de bir ev var; orada da en kk olu Bedri aabey ve Zehra yenge... Yanlarnda, batan kerpi ve iki katl, sonradan katl in edilen beton binada da, rahmetli Memduh amca ve Kadriye yenge ile, Kadri amca ve Mukadder yenge... Yani, rahmetli Rfat Gider dede ile Slbiye Hanm, 4 olan ocuklar ve gelinleri ile birarada... Ve dokuz tane de torun!.. Geni aile, btn unsurlaryla Rfat dede ve Slbiye teyzenin etrafnda dner... Hali vakti yerinde, mahallede ve ehirde evresi olan, eraftan bir aile tipi!.. Slbiye Hanm teyze, mahallenin kaymakam... Kadn evresinde, geli gidii kontrol edere benzer otoriter bir havas vardr!.. Rfat dede ile Slbiye Hanmn tanmalar, daha dorusu Slbiye teyzenin onu tanmas yle olmu: Gen kzken, bir kadna herkes bahtn baktrrken, o da baktrm ve o zaman hi tanmad Rfat dedeyi tastaki suda grm!.. Rfat dede, ardan bireyler yklenmi, yolda yrrken!.. Gel zaman git zaman, eitli vesileler a erevesinde evlerinin kaps alnyor, grcler geliyor; ve suyun iinde seyrettii adamn canlsn karsnda gryor!.. Dehet bir vaka!.. Ben stikll mahallesindeki sokamza geldiimizde, 5-6 yala-
42
43
rndaydm... Bir sene sonra kendi ya grubumun ve kklerin nnde ete ba... Mahallenin bizden bkkn byklerinin banda da, Fikri amca var... Bizi sokak sokak kovalar... Bu kovalamaca 12 yana kadar srd... Birgn, her zaman olduu gibi, kavga var! diye evden arldm... Sokaa frlaynca ne greyim?... Sa kolum Erkan, kafasndan kan szan Fikri amcann kafasna sopayla mtemadiyen vuruyor; ve yle kudurmu ki, ne ablas, ne orada bulunan birka kadn, ne de ocuklar onu zaptedemiyorlar!.. Derhal mdahale ettim ve benle kapmay gze almamasndan istifade, elinden sopay aldm; sonra da Fikri amca byklk sende kalsn! diye, Fikri amcay onore ediyorum! O kadar ili ve aresiz insann minnettarlyla dolu bir sesle bana peki evladm, peki evldm! dedi ki, u n bile iim titriyor!.. Ne tuhaf... Eer bir daha bizi kovalarsa onu dvmeyi kararlatran benim; sonra da bu hlim!.. Fikri amca, o zamanlar 50 yalarnda... Sol ayanda belli belirsiz bir aksaklk, yrrken yalpalaya yalpalaya gelen bir grnt iziyor... Bir zaman sonra bu amca, mizacmn, kuvvetli saldrgan tarafna deil de, yufka ve ili tarafna hitabedebilme srrn sezdi... Tatl sesli ve szl, efkatli tavrlaryla, benim son derece muhabbet ve hrmetimi kazand; aslnda kendisi de buydu, konu komu yardmna komay sever, cenazeye ve hastaya yetiir, kendini ibadete vereliberi de o yolda gzel rnekler sergilerdi... Bir gn kap nnde otururken, bana nasihat etti ve sordu: - Oturma yavrum talara, oturma; sonra ok ekersin!.. Sen niye tek banasn? - Arkadalar camiye gitti Fikri amca! - Aaa!.. Sen niye gitmedin? - Benim kitabm yok! Onbe dakika sonra ben yine ayn noktadaym... Bi kou kitap alp gelmi Fikri amca, onu bana uzatt: - Artk kitabn var, bundan sonra sen de git emi! Ruhuma byk temel ivisi akt ve delikanlla doru serpilirken, bana hep takdirkr ve hayranlk gzyle bakt... Beni ok severdi; kalb kalbe kardr ya!.. Delikanllk amn genel geerli efelii iinde, yallara kar ok hrmetkrdm... zzet, mahalleye eziyet! tekerlemesinin sahibi olan bir dede de dahil, o yalarda beni ok severlerdi... Elden ayaktan dm Rfat dede, birgn evdekileri bana ikyet edeceini syleyerek tehdit, ediyor...
Onun vefatndan bir sene sonra da, Slbiye Hanm yatakta... Gnden gne eriyor... Ben hergn onu ziyaret ediyorum, elini pyorum, hatr soruyorum; Slbiye Hanm teyze, benim mahalledeki havama nazaran hl itibarda bulunduunun memnuniyetini yayor... Birgn: - Olum, kestir u salarn be! Bir-iki saat sonra, uzun salarm kesilmi olarak ona uradm: - Slbiye Hanm teyze, bak hi kimseyi dinlemedim, yalnz senin szn dinledim! Kadncaz, vefat ettii bir ay sonraya kadar her kendisini ziyaret edene beni anlatyor ve vnyor: - Hi kimseyi dinlemez!.. Ben syledim diye koup kestirmi, elimi pt!.. Bir tek beni dinledi!.. Rahmet!.. (30) Hsniye Gider yenge... Eskiehirde oturduumuz zamanlar, yaklak 18 sene kar komumuz... Rahmetli Faik Gider amcann hanm, benim yamdaki imdi astsubay- enol ve benden ya byk Kerimin annesi... Rahmetli Rfat dede ve Sulbiye Hanm teyzenin gelini!.. Ama ne gelin!.. Onun gibi, vefal ve cefakrn, acaba ka anne ve baba kendi ocuunda seyredebilir?.. ki- sene, yatalak hasta olan dedeye bakt; sonra da teyzeye... Hasta bekledii uykusuz aylar boyunca, sigaraya alt... ikyetsiz, szsz, hrmet ve efkatinden hibir ey kaybetmeyen bu kadn, benim hatralarm arasnda, yumuak, sevgili ve aziz bir anneyi, ileke yalnzl duyulmayan dervi tevekkl mislini yaatr!.. Tatar Hayriye Hanm teyzelerin evleri; onun ismini anarak bahsedeceim, nk kocasnn ismini ocukluumuzda da bilmezdik... (...) Bizim ocukluumuzda, hemen her sene bir kere de olsa Porsuk ay taar, ehrin alak kesimlerini ve suya yakn sokaklardaki evlerin bodrum katlarn su basard... Birinci katnda oturduumuz iki katl evin yanyana iki kapsnn bulunduu 2-3 metrekarelik zemine kan 2 basamakl hizas, umumiyetle selin en yksek derecesini gsterirdi; birka defa tedbir olarak evdeki eyalarn yukar kata tanmas iin hazr hle getirilmesi szkonusu oldu ise de, bizim evi hi su basmad... Sel baskn olduu zamanlar, okullarn tatil edilmesi, yiyecek vesaire gibi eylerin tedbir niyetine daha hamarata teminine allmas, yle aman aman bir zaruret belirtmese de, tehlikeli sahneler grntsn oynayan figranlarn ken(31)
44
45
dilerini rollerine kaptrarak tehlikesizce tehlikeliyi yaama keyfi gibi, insanlara deiik tatlar yaatrd... Tabi evlerini su basan can yanmlardan bahsetmiyorum... Byle sel bast gnlerin geceleri, evimizin nnde bulunan elektrik direindeki lmbadan suya den k, bana bambaka ve romantik hisler yaatrd; kendimi Venedik gibi veya sefa atmosferinde farzederdim... Bir seferinde, daha deiik manzaralar dodu: Hemen her sel basknnda, sokak seviyesinden yaklak yarm metre aadaki Dedenin bahesi iinde bulunan evler sular altnda kalr, fakir fukarann karamad yatak-kilim-yorgan vesaire gibi eyaya zarar gelirken, bu seferinde sokaa duvar bulunan bir ev ykld... Sokaktan baknca bahe duvar olarak grlen bu evin duvar, mutfak eyas dizili bir raf tayormu... Ben, geen sel basknlarnn ardndan bir daha sel olursa, kapya bir sandalye atp yle keyiflice bir ay ieceim! kararm bu sefer uygulamaya girimi ve tam sandalyeyi karmtm ki, hafif bir grlt duydum; o evin ktn... Birka saniye sonra, tencere ve tava cinsi eyalar suyun ortasnda nmzden geiyor... Tuhaf bir durum!.. Camlarda bulunanlarn aaa! sesleri arasnda, byle hadiselerin can gnlle fedisi ocuklar tencereleri kurtardlar; diz boyu sularda heyecanl (!) macera... erden grlty duyan babam, bizim balkonu andran kap nne knca, elinde ay bardayla sandalyeye kurulma hazrlnda olan bana sinirlendi; veya sinirlenmi gibi yapt... Syledii doruydu: - Alemin strabyla alay gibi... abuk ieri gir! Ama ben orann keceini bilemezdim ki!.. Aradan birka gn gememiti ki, Dede sadan soldan toplad tula-kerpi ve amurla evi eski hline yeniledi!.. Su yatandan tamaya baladnda, Dedenin bahesi iindeki evlerin urasndan burasndan ve avlunun muhtelif yerlerinden sular fkrmaya balard... Ve bodrum kat olan yerlerde... Bir seferinde mahallenin btn ocuklar kahramanca (!) mcadele etmi ve sokan su boyundan giri yerinin en msait ksmnda ta-toprak-eitli cinsten molozla bir sed yapmtk... Dier sokaklar eitli derecelerde sularn istilsna urarken, biz sokamz korumu olmann keyfini karmaya hazrlanyorduk ki, Dedenin evlerinden sularn fkrmakta olduu haberini aldk; ve bizim yaptmz seddin iindeki ilk evin karanlk bodrumunu dikkatle gzleyince, sularn ykselmekte olduunu... Ve neticede birka saatlik bir gecikmeyle sular seddin ardndaki ksma dolmaya balamt ki, santim
santim ykseli birka saat sonra santim santim de geti... Ve biz mmkn olan en az hasarla zafer kazanmtk!.. Selin ardndan geen gnler ve haftalarda, deiik hisler yaadmz iler... Mesel o zaman, Yalman adas veya Suboyu denilen ehrin merkez ksmnda, yol boyunca yazlk sinema ve ay baheleri vard; sular ekilince, sel suyunun doldurduu bu bahelerin iinde kaynaan balklar... Gnden gne su buharlar ve toprak tarafndan emilirken, mesel aalarn dibine doru daralm 1-1,5 metre apndaki leen bykl bir yerde, yzlerce rpnan balk; tarladan balk toplamak!.. Bodrum kat evler, yle veya byle tahliye edilmitir; 20-25 gn sonra da olsa iine gir ve -be parmak derinliindeki suda kaynaan balklar topla!.. Ve, top oynadmz engebeli arsada, yer yer 1 metreye yaklaan derinlikteki sular... Bir seferinde, oray mahallemizin gl addederek, tuttuumuz balklar oraya atarak zenginletirdiimizi hatrlyorum... Ve ne tuhaf, bugn bile heyecanlanyorum!.. (32) ocukluumda ok sk yaptm tecrbelerden biri, canl baln iini boaltmak ve onun -be saniye de olsa yzmesini hayretle seyretmek... Veya iini boalttktan sonra, titreyilerini n nna gz kaydna alarak lm nn, ruhunun kn (!) yakalayabilmek!.. Balk avcl, ocukluumda yaz tatillerinin en zevkli saatleriydi... O zaman Eskiehirdeki Porsuk aynda balk ok... Ve biz, sokamzn btn ocuklar bir ete, balarnda ben, mahalle kavgalar ve futbol malar dnda, ya ku avndayz veya balk... Ya sokamzn banda, veya kar kydaki ayrda, yahut ehir dnda tertiplendiimiz avlar!.. Suboyunun banda evleri olan, ilkokul arkadam Nevzad... Hatralarmda yer edi sebebi, son sene msamerede ikimizin de spanyol dans gsterisinde yer alyor olmamzdan dolay aramzda doan samimiyet... Ve... Evlerin bahesinden oltasn suya sarktt bir gn, kydan bir kar uzakta kol kadar bir balk yakalamas... Gnlerce belki ben de umuduyla oraya olta attm! ocukluumda azarlandm veya kzdm zaman, byklerimin en ok kulland lf: -Bak yine gzlerini devirdi ak gzl! En ok anneciim ve teyzem, sonra anneannem ve daym kullanrd bu lf!.. (33) 17 yana kadar saysz kere ava gittim... rdek av, bldrcn av...
46
47
Ve balk av... Ve tavan av!.. zellikle geceleri kr yollarnda arabann n grnce ken tavan avlar srasnda, yollarda grdm aaa!... Tilkiler... Bunlarn hibirinin kaznm bir hatras yok!.. 14 yandaym... Bir yaz gn, babamn alaydan mesai arkadalar ve aileleriyle iki otobs tutarak gittiimiz, kr gezisi... Eskiehire 40-45 kilometre mesafedeki, am ormanlarna, Hasrcaya... Annem, babam, kardelerim ve rahmetli Teyzem... Unutulmaz bir gezi... Ve gece kadnlarn orada kalmak istememeleri yznden, otobsler bir gnlk tutulmutu... Kadnlar orann tadn aldktan sonra, o geceyi orada geirmek ve ertesi akamst dnmek iin kocalarna nasl srar ediyorlard... Ama otobslerin yarn baka bir anlamas olduu iin, bu mmkn olamamt... Derede serpmeyle 60-70 kiiyi doyuran ve bir o kadar insan da doyuracak olan balk av... Kol kadar balklar, armut toplar gibi eliyle derenin oyuklarndan karanlar... O kk dere nasl da balk kaynyordu!.. Tilki... Dolunayn altnda biten bir zevkin hznyle eyalar toplanrken, binlerce atebceinin grnts ayaklarm bsbtn geri geri gtryordu... Ve bir yavru tilki!... Bizim oradan ayrlmamz bile bekleyemeyen bir yavru tilki, her kovalaymzn ardndan, baka bir eya kmesinin yannda grnyor!.. Onu yakalayp evde beslemek fikri bana nasl cazip grnyordu ama, ne yakalamak mmknd, ne de annemin onu kabul etmesi, ne de evcillemesi!.. Onu hafzam resim hlinde yakalad ve asl lm olsa da, fasl yayor!.. (34) Bundan 25 yl evveli... 25 yl sonray dnrken atr atr yandm sylesem inanr msnz? nann!.. nann; kemmiyet hesabna vurarak 25 yl sonra diye deil de, 25in de iinde bulunduu bir rakam sonrasnn, ilk genlikte yaanan zaman idrak strabnn buudu hlinde o gnde bir imaj olarak toplu olduuna inann!.. Lemi, bu dilden hi anlamaz, okul kitab serisi zerinde alkan ve zeky andran taraflar olan, buna mukabil hep yavan, hep hissiz, hep souk tarafyla aptal andran bir tip... Eskiehirdeki Mehmetik Ortaokulunda 1. 2. 3. snflar ve Atatrk Lisesinde 3. snf beraber okuduk!.. tl pantolunu, ceketinin altnda tl gmlei ve boynunda kravat, daim temiz papular, hep ayn ayar salar... Ressamn ruh vere-
medii plak bir duvar andran beyaz bir yz, uzun ve ince boynu zerinde yrrken sallanmasa da sallanverecek hissini veren kafa, drt ayak zerinden yeni dorulmu gibi zayf ve uzun ince gvdeden ne doru akan uzun kollar, uzun ve yrrken uzun uzun att bacaklar, pabucu byk gelmi gibi deve yry cinsi kullanlan ayaklar... Son derece renksiz, ruhsuz ve bulunduu yere msbet veya menfi bir keyfiyet vermeyen ahsiyeti iinde, varl veya yokluu dikkati ekmeyen, nev ahsna mnhasr bir tip!.. Duvarn tesini merak ediyorsun, te, kymetin duvarda olduunu iaretleyen bir boluk... Peki niin Leminin zerinde duruyorum?.. Hem de, grmem unutmam iin yeterliymi gibi kendisinden bahsederken?.. Benim, bahse demezliini sylerken bahsetmemin elikisi bir yana, o, hayatmda ok nemli iaret talarndan biridir!.. alkan bir talebe olmasam da, snf birinciliine oynuyorum... lkokulda, birinci olmadm zamanlarda bile, ikinci deildim... Ortaokul 1. snfta, ben, Lemi ve erafettin isimli bir ocuk, iki kiinin karld iftihar listesine gemeye alyoruz... Birinci dnemde, resim dersinden de ald iftiharla, bizden bir fazla dersle Lemi birinci... erafettin de, not ortalamas benden fazla olduu iin ikinci... Okul bahesinde her snftan iftihara geenlerin takdim edildii trende, ben de karldm; ama bana, daktiloyla yazlm iftihara getiim vesikas verilmedi... Mthi zldm... kinci dnemde, iftihara getiim ders says Lemi ile eit olacak hesabnda sevinirken, iftihara geme ii yaplmad... Neden yaplmad?.. Hibir sebep yok; yaplmad... Btn emei boa gitmi bir insann hsranna dtm... kinci sene, birinci dnem: Snfmzda, dier snflardan da bizim snfmza kaydrlanlarla, en az on iftiharlk talebe arasndaki yarta, ben birinci olacaktm... Olacaktm, olamadm; ve not ortalamasyla nc duruma dp, yine iftihara geemedim!.. Snfmzda kyasya bir yar var... Mesel 10 tam notu hedefleyerek yaptmz hesap zerinde, szlye kalkp da 9 alan oldu mu, sanki yzde 90 rakibimizi gemi gibi seviniyoruz... Her neyse; bir hoca, be kiiyi iftihara gemek iin yazyor ve neticede kim daha fazla dersten iftihar alrsa, bunlardan iki kii iftihara geiyor... Ben, on dersten iftihar alarak birinci olacam... Ama olamadm ve not ortalamas ile nc sraya dp iftihar listesine geemedim!.. Trke Hocas Hmeyra Hanm... Bir dnemde yaplan yazl
48
49
imtihandan sonuncusunda, bir cmlenin ahs, fail, sfat vesaire eklinde tahlilini isteyen bir soru da var... Ben 10 tam not beklerken, 7 gelmesin mi!.. Dnyam karard... Ertesi derste, parmak kaldrdm ve mtihan kadn grebilir miyim? dedim... Yani itiraz ediyorum... Biraz tatsz bir hava... Hmeyra Hanm, kadm kard ve notumun szkonusu sorudan dolay krldn grdm... Birleik kelime diye altn izmediim bir kelimeden dolay, o sorudan bana hi not vermemiti... Oysa, hi not vermemesini izah gibi, benim yanlm karrken de zorlandn hissettim... O kelime birleik kelime deildi... Bana, imdi hatrlyamadm bir misli verdi ve yerime oturttu... Ben de, verdii misli kafama takm, bugn bile hatrladm kar rnekleri, birka gn sonra nne srdm... Mesel, insan kelimesi blnemez; blnnce mnl oluyor diye, o birleik kelime deildir! dedim... n, maara; ve san, sanmak diye... Mesel Aa; a, a... Hmeyra Hanm lf kartrd, epey bozulmu bir ekilde, szlye kaldrarak not durumumu telfi edeceini syledi... Ayn okulda hoca olan Adile teyzeme, kendisine itiraz ederek onu snfta zor duruma drdm sylemi... Zaten bizden gerideki snfta okuyan yeeni Serdar yznden br hocalara biraz torpil ister tarzda yaklaan Hmeyra Hanm, benim iin hibir sz etmez ve bu mevzularda hayat boyunca ne kimseye bir ey syler ne de kimseye torpil yapar olmu Adile teyzemin burnu havada ilgisizliinin, acsn diyeyim, benden karmt... nk o i orada bitmedi... Szkonusu imtihan notum dolaysyle, Trke dersi karne notum, o derste beni snf ncs yapm, iftihara be kiinin yazlmasna nazaran yine de iftihara verilmem gerekirken, verilmemitim... Ben iki kiinin verilmesini takdir ettim! dedi, kt iin iinden... Ben, 10 dersten iftihar alm olarak birinci olacakken, resim ve mzik derslerindeki daha az notumdan dolay, snfn 9 dersten iftihar alm talebesinden biri olarak not ortalamasndan yine nc sraya dtm ve iftihara geemedim... Ve u hkme vardm: - Ben ne yaparsam yapaym, olmuyor ite! Tahsil hayatm boyunca bir daha bu aclar yaamadm, nk bir daha snf birinciliine soyunmadm!.. Lemi, hem 2. ve hem de 3. snfta iftihara geti... erafettin, 2. snfta iftihara geti, 3. snfta 3. idi!.. erafettinle lisede ayn snflarda okuduk... Lemi ile Lise 3. snfta beraberdik, ama konuma bir yana, selamlamamz bile olmad... Kendi
sokanda oturan bir ocuktan baka kimseyle arkadal yoktu... Bir hanm evld, geldi gitti!.. Defter ve kitaplar, krmz veya mavi katla kaplanrd... Defter veya kitap kapayla, kaplama kad arasna kopya kad koyuldu mu, grlmezdi... Kopya ekmede ok kullanlan bir usul... Kapak kad biraz bastrldm, altndaki yazy net grme imkn vard... Szl notlar da yksek olan Lemi, her derste bu tarz kopyasn hazr ederdi... alkan talebe iddiasn oktan brakm benim usulm ise, trl trl!.. (35) Ben Erbakan Eskiehirde, Milli Nizam Partisi vesilesiyle tandm... Ve evre vilyetlere nm salan Eskiehir Genlik kolunun banda... yle ki, Hoca, dier vilyetlerdeki al ve toplantlar iin, benim ve arkadalarmn mutlaka gelmesini isterdi... Sonra, MSPnin Konyadaki bir meydan toplantsnda kalabal datmak iin hadise karmaya alan 40-50 kiilik bir gruba tek bam dalmamla kan kavga ertesi, Parti evresinden grdm bizde kavga etmek var m, mslman kavga etmez! smskl yznden uzak durdum... Yine de kopmadm ve Glge I, Glge II. dnem ve Aknc Gn ilk says, bilhassa Hocay dierlerinden farkl ve evresindekilerin apszl yznden bir takm eyleri yapmyor grdm ve gsterdim... stadmla aralarndaki hadiseyi, onun deil de evresinin hatas diye tevil ettim... Fakat Aknc Gn knn ardndan, evresine kasden apsz adamlar topladn lenen beyanla bize kar olunca, biz de onunla ve partiyle balar tamamen kopardk!.. (36) Rahmetli Halil aabey... Milliyetiler Dernei ve Komnizmle Mcadele Dernei zamanndan, yani 15-16 yamdan, 22-23 yama kadar geen zamanda tandm... Ondan birka sene sonra da vefat ettiini duymutum!.. Suat Fratl aabeyin efliini yapt Milli Eitim Kitabevinde, onunla beraber almaya balad birka sene, hemen hergn grtmz Halil aabey... Ben, hergn oradaym ve oturduum yerde bele kitap tetkik etmekteyim... O, Suat Fratl ve hademe Hakkndan sonra, ben de kadrodan (!) saylabilirdim!.. Nedir bu hl, ne oluyor ve nereye gidiyoruz?.. Yaynevi, uzun nutuklarma sahne olan bir mekn!.. Halil aabey, benden birka ya byk ve Hukuk fakltesini terkedip Gazetecilik okuluna giden, oray bitirip Tercman ve Hrriyet gazetelerinde sayfa sekreterlii yapan olu Abdullahtan yana biraz dertli...
50
51
Darya bir ey szdrmamaya alyor ama, bazen imen endiesini aa vuruyor... Ona sylediim sz, kim kanc defa sylyorum: - Eer sizin nesliniz biraz fedakr ve gzkara olsayd, bugn ortam bambaka olurdu! Kendilerinin sulanmas karsnda, savunma: - Sizin neslinizi de greceiz! - Hi kimse benim karma geip de bunlar sylemeyecek! (37) Topal Emine... Lise son snfta beraber okuduumuz talebelerden, akranlarnn aksine, Anadolu kokusundan tiksinmeyen ve ky ve kasaba hayatnn sknetini her trl ehir alyiine tercih eden, temiz bir insan... Arkadalarnn bu toprak adna ne varsa nefret ettii ve zenti Bat genlii cmlesinden olarak zamane moda mzik listelerini ezberleme hnerine dt bir iklimde o, bir sazla elektro gitar arasndaki fark kadar onlardan uzaktr... Kendisi okulu bitirirken, nianls da askerden dnecek ve evlenecekler... Mmkn olsa, Dou vilyetine bal kylerden birinde retmenlik yapmak ister... sterdi!.. Sene 1972.. 12 Marttan birka ay sonra... Liseyi bitirmemizin stnden 3-4 sene gemi... Eskiehirde Kprbanda karlayoruz... aknlk iinde... Ama aknl u kadar zaman sonra bir tanda rastlamaktan dolay deil de, benim polis tarafndan yakalanmam olmamdan dolay!.. Milli Nizam Partisi zaman... Gnaydn gazetesinde, Reslullah Efendimizin hayat izgi roman eklinde ve ehvet gcklayc sosyal hayat sahneleriyle veriliyor... Tller iinde gs gbei ak kadnlar... Her biri bir andavall ve iptida insan tipinde sahabiler... Neler neler!.. Kalben buz eden, tmen tmen... Geri mahhas bir ahs iaretleyip de sen bir sahtekrsn! diyemesek de, umum bir ifde hlinde, kan pompalamaya yarayan ve mnsn kaybetmi bir let durumuna dm kalblerde Allah iin buz diye bir lye yer olmadn da syleyebiliriz... Her zaman sadece nefsini kurtarmay ve rizikodan kanmay benimsemi bir ahlk, yani ahlkszlk sahibinde, ne ak vardr, ne imn fkesi ve tezahr, ne de merhamet!.. Ne yapmal?.. Benim teklifim, Gnaydn gazetesinin Anadoluya datm yapan kamyonlarndan birini, ihtar olsun diye yakmak... Yakalm, yakmayalm tartmas yannda, bu ii becermek iin bize lzm olan bir arabay nasl bulalm?..
Aradan u kadar mevsim getikten sonra, Emine ile karlayoruz... Bilecik Emniyet Mdrlnde sekreter olmu... Bir gn Eskiehir Emniyetinden gelen bir haber: - Salih zzet Erdi ile hsan Tokz, stanbul-Eskiehir arasnda Gnaydn gazetesinin kamyonunu yakacaktr; tertibat alnmas ve bu ahslarn sust yaplarak yakalanmas iin gerekenin yaplmas! Mesele anlald!.. Bu i dedektif gazeteciyi oynayan Sinandan kmt... Sinana kzmak yle dursun, sebep olduu tele bakmndan epey elenmitim bile!.. (38) Hazret-i mer Tam bal yazmtm ki, elektrikler snd... Necip Fazlla Babaa isimli eserime de byle bir gecede balamtm... Aynen: -Ortada bir mum. Sknt, yalnzlk ve aresizlik, bezginlik ve ylgnlk, size neyi anlatyor?.. Bunlar gnlk hayatn gelip geici pf dertleriyle dertlenenler de, en ok bildiini sand ve yakn iken en az tandnn kendisi olduunu dnenler de, bir ideolocya manzumesini hayata geirme mcadelesi verirken imknszlklarda boulanlar da kullanr. Ayn kavramlar iinde deiik hl ifadesi bin tane ton. Yalnzz! Sene 1970... le nen Nuru okuyorum... Eriyorum, eriyorum, eriyorum... Ve Hazret-i merle ilgili bir sahne... Allah Resulnn her mslmann sessizce Mekkeden ayrlmasn sylemesi... Allahtan, kfre kar silhla mcadele emri gelmesi ve kararghn Medine olarak seilmesi... Herkes gizlice kp gittii hlde, mer, belinde kl ve elinde ok, hareketinden evvel Kbeyi tavafa gitti, yedi kere tavaf etti ve oradaki mriklere yle haykrd: -te ben gidiyorum!.. Anasn alatmak, karsn kocasz ve ocuunu babasz brakmak isteyenler u vdiye doru arkamdan gelsin! Bu sahne beni yle ldrtyor ki, ertesi gece Eskiehirdeki Erkekler Hamamnn karsnda av malzemeleri satan dkknn vitrinini yumrukla krp iki tfek alyorum... Vesaire!.. Hazret-i merin izdii ahsiyet tipi, btn ruhuma hkim ak rengidir!.. Aksiyon, bir fikir hareketi ve hareket hlinde fikir demekse, fikirden daha mmtaz bir yeri var demektir!.. Fikir, hareketi ve hareket fikri
52
varsa kymetlidir!.. Zevzek adamda, ne aksiyon, ne ahlk, ne de amel!.. ARLM Hafiye, ilk iirlerini, Eskiehirde, ilkokul nc snfa giderken yazar... Hocas Muhsine Altnbulak Hanmn ciddi yzl tetkiki ve sahici takdirkr tutumu, onu tevik ve mesut etmekte... iir okunan serbest derslerde HAFYE mutlaka tahta banda ve kendi iiriyle huzurda... Ve yannda her zaman, gzel iir okuyan iki kz talebe: Mzeyyen ve Hlya... Birincisi, uruna pek ok dve girdii ak... kincisi, okuduu iirin hakkn veriyor olmas bakmndan takdir ettii!.. O okul... Fatih Sultan Mehmet lkokulu... Bugn yaanm kadar berrak hatralar mekn... Birgn ehir hoparlrnden, okullarn temsil iin seilenler iir okuyacak; bu sebeple, okulda her snftan birka kiinin katld bir seme tertipleniyor... Hafiye, kazanc pein bir ide, birdenbire zrhsz ve savunmasz bir yzle, gy aksi olabilirmi gibi, aslnda ise takdiri katlamak zere, o masum insan tavrn taknyor: - Baretmenim, benim ezberimde u n tam bir iir yok... Ben kendi iirimi okuyabilir miyim? Ne var ki, Hafiye ilk nda umduu cevab alamyor... O aksi ve ask yzl, btn talebelerin dn koparan Mdr Kmil Bey, pek mit vermeyen bir sesle: - Kendi iirini mi okuyacaksn?.. Peki, oku bakalm!.. smi ne? iirin ismi Fatihtir... ocuk hayli iin, uan sihirli seccadeler kadar gzel, Fatihin gemileri karadan Halie indirme sahnesinde, Hafiyenin de yrei vard!.. Muhsine Altnbulak Hanmn, ocuk apna nisbetle pek beendii bu iir, Kmil Beyin hayret ve hafiyece tavryla karlat: - Gerekten bu iiri sen mi yazdn?.. Bak sen yazmadysan sonra fena olur? Tekrar tekrar okunarak tamamlanan elemelerden sonra o kalr... Her tekrarda ayn atk ka: - Bak sen yazmadysan fena olur! Bu, eseri ya ana nisbetle stn ve akn durum, eserin ona ait olmadn beyndan, kskanla kadar bin klkta genliinde de ba derdi olacaktr... stadm bile, Aknc G kt zaman yanna Zbeyr Yetik isimli sonradan svan bir muharrircikle giden Yaln Turguta, ya(39)
53
m sormu, nasl olup da byle bir zmreye szm malediime aknln belirtmitir... O zaman, stadmn olgun ve dolgun diye yetimeleri iin itekledii yazar izer takmnn ya ortalamas 40-50... Nitekim benden sonra hepsinin pabucu dama atld... Bunun kuyruk acsyla bir lf kardlar: - Yazlar stad yazyor ve altna Salih Mirzabeyolu diye imza atyor! Ankarada Profesr Nevzat Yalntaa Aknc G veren Yakup Kaldrm, onun hayretini aktaryor: - Bu kadar gen yata, hayret edilecek ey! iirlerime, yazar, izer geinenler arasnda hi kimsenin nfuz edemedii garip bir hassasiyet gstermi olan Kzm Albayrak, 1986da Profesr Sabahattin Zaimi ziyaretinde, benim hakkmda takdirini aktaryor: - Eserlerinden ilk nce iirlerini okudum!.. Hayret!.. Ne zaman yazd! Memleketimizdeki ktl dnn ki, 36 ya bile keyfiyet byklne nisbetle artc grnyor!.. Bilmem ki ne demeliyim?.. lkokul drdnc snfta... Muhsine Altnbulak Hoca hamile... Yerine Fatma isimli bir hoca geliyor... Bir kompozisyon dersinde, bir bankann kompozisyon yarmasna gnderilecek mevzuu orman olan bir yazm okuyorum... Herkesin nemalzmclk gsterdii yerde, neticede hepimiz zararl karz! diye mesuliyete davet ediyorum... Fatma Hanm, olaanst bir tabloyu seyreden estetik buulu gzlerle bana bakarken dudaklarn sryor, ban takdirle sallyor ve hayatmda sadece stadmda grdm ie ileyici ve bende birine hitap edici eda ve sesle: - Sen, ileride ok byk bir adam olacaksn! imdi kimbilir nerde?.. Yayor mu, ld m? Babam, o zaman, iir yazdm defteri kaybetmememi, byynce bana iyi bir hatra olacan sylemiti... Ama Kmil Beyin tavr zerimde ykc bir etki yapt; buna, benden birka ya byk mahallemizdeki Kerim Giderin o iirleri benim yazdma inanmadn sylemesi de eklenince, hepsini imh ettim!.. (40) Gnlk Size, ilk genlik gnlerimde gnle-hatra defterine nasl baktm, Yaamay Deneme isimli romanmdan gstermeliyim: - Hatra defteri tutmaya baladm. Ancak birka gnlk yazla-
54
55
rm abucak hevesimi krd. zgnm, skntlym, okula gittim, yemee gittim, sinemaya gittim, kulbe gittim, tavla oynadm, kazandm, kazanmadm, hava yle, hava byle, bilmem ne... Bakkal defteri gibi bir ey. Ne kadar renksiz. Elimde defter kalem, her n hissimi yazacak deilim. Msait zamanda yazmam szkonusu olduuna gre de, btn bir gnn dkmn yaparken, semeyi, yazma isteimdeki his tyin ediyor; neyse o. Hi ktkl grnsn diye yazan grdn m?.. Hayr. Kalemi eline alnca, mnl lflar sylemeye alyorsun. Sust yakala kendini. Deftere yazdm farzet ve u son szmn zerine dur: Sust yakala kendini. Sust yakala kendini diyen kendini de yakala, sonra onu da. Bu bylece, yazan elinin hesabn veremeden gider. Anlayacan, gn tam tesbite imkn yok. Zaten tam tesbite yeltensen, elindeki kalemin tesbitinden baka bir eye sra gelmez. Gn hlsa etmeye gelince; bir tuhaf oluyorum. Gryorum ki, ifdeye girmeyen zaman mukayesesiz uzun. Demek zamanmn ounu, yaamasaydm da olurdu. yleyse yaplacak en iyi ey, hibir mnlandrmaya yeltenmeden kuru havadis. Renkli ve zengin bir ilikiler manzumesi iinde olmadma gre de, kuru, kupkuru oluyor. Taklm plk gibi, birbirinin benzeri gnleri gsteren sevimsiz bir defter. u nda tepelenmi hliyle, p kutusunun hatralar arasnda yerini ald bile. Arkasndan bakyorum kzgn kzgn. (41) Namaz, Zamana Sahip Olmann... dem sokaa kacak. ayn altn sndrd. Sigara tablasnda bir yank iareti yok. unu ald m?.. Ald. Ya bunu?.. Onu da ald. Kapy ekti. Acaba ayn alt?.. At kapy, ieri girdi. Tamam sndrm. ekti kapy. Hakikaten snd m?.. At kapy, tekrar yoklad. Kl tablas tamam. Tekrar kt. demde unutkanlk ve dalgnlk deil de, deta gzn grdne itimatszlktan doan bu hl, birdenbire namaz klma hline arm yapt. Namaz bu deil, namaza lyk deiliz Allahm, ama affna snarak emri yerine getirmeye alyorum. hissi. lye uygunluk zannedilen yerde bile Allaha havale uuru. Tamam, yaptm, oldu yok. dem niin bu hlini hatrlad?.. Syledikleri arasnda pekounun, ne demek namaz deil?.. te slm yayoruz! gibi bakt ve deta namaz klmamann mazeretine zemin sand, hatta ve hatta ne yani, na-
maz m klmayalm? gibilerinden gzlerinin buland, gzleri bulandran szleri, aynyla Sevgilinin azndan dklyor: - Bizimki de namaz m?.. Affet Allahm, affet!.. Af, af, af... Bugn Ahmet (Arvas) Bey syledi, mam Rabbaninin Mektubatnda grm; nsan namaz kldktan sonra, su ilemi gibi bir hle der. Hep af Allahtan, hep af isteyelim. Bir de bizim namazmz dn! Ve ilve etti: - Aman namazn kl! Baka ne demiti Sevgili: - Bekleyeceksin! Mays 1982, Mjdelerin Mjdesi... dem, benim; Sevgili de o!.. 1983 senesi Mart aynn o muazzam souuna mukabil, sylendii nda yakc bir soukluk hlinde onu glgede brakacak en byk srrm, halka, aklna gre hitabedebilmekle, hakikat arasndaki farkn temyizi hlinde bu mevzuda aldm... in syleyebileceim tek taraf u: - Namaz kl! (43) Rahmetli Fatma Tokz... Rahmetli Atiye Tokz... Emine Tokz... hsan Tokz... Bu isimlerin her biri, hem z ve hem de gz tok insanlar!..
(42)
Rahmetli Fatma Tokz ve kz rahmetli Atiye Tokz... Fatma Tokz, Atiye ve rahmetli Zekinin anas olarak, baa alnmas gereken: lk defa evlenmi... Birinci evliliinden Atiye domu... Kocas lm... kinci evliliinden Zeki domu... Kocas ehit olmu... Bizim slleyi toplasan, belki 40.000 kiiydi! derdi... Birinci Dnya Harbi artlarnda veya harbin ertesinde Vanda Hicret... Babaannem Hanife Hanmn ahiretlii...Olu, Hava Astsubaylndan emekli ve Almanyada vefat etti... Sonra da, onun by Atiye... En son da kendisi... Bir anne evlt acsyla nasl cayr cayr yanar, doksan ksur yandaki o kadnda grdm... Ama goygoy, vaveyl ve isyan yok... 40.000 kiiden birka kiiye dm akraba tankl iinde bile, hep vakarl, akl ba yerinde... Kznn vefat ettii gn bile, bir parack ekmein israfndan ve nimete nankrlk etmekten korkan itidal tavr!.. mrnde, Fatma Hanm teyze ve kz Atiye hala kadar temiz, tertipli ve yemek adabn bilen kimse grmedim... ster evlerinde, ister
56
57
misafirlikte, yedikleri ekmek cetvelle llm gibi hi deimezdi... nsann sadece alktan bitkin olmama snrnda toklukta durmas, nefsini byle disipline edebilmesi ne harika bir ey... Her eyde itidal haddi zerindeydiler... Bereket denilen eyin ne olduu, onlarn hayatlarndan seyredilebilirdi... Bugnn, diyelim 2.000.000 lirayla geinirken alaan iki kiilik ailesi yannda, onlar 400.000 lirayla geinebilir... Hem de tasarrufta bulunmu olarak... Benim para durumumun stadmn dnd bir husus olduu gnlerde, rahmetli Atiye Hala tutturmu, mr boyu biriktirdii ve altna evirdii tasarrufuyla bana dkkn aacak... Onun vefatndan sonra da Fatma Hanm teyze, kznn dilei yerine gelsin diye ayn srarda... Diyeceim u ki, bunlarn, yle yaamalar, parann stne kulukaya yatanlarla ayn cinsten deildi... Benim, bir daha byle bir bahis aarsa kendini hi ziyaret etmeyeceim tehdidi zerine, para fakir fukaraya datld!.. Tokz... O sahici insan ve vefat zerimde derin tesirler brakm olan Atiye Hala, beni abdest alrken veya namaz klarken grd m, gzleri l l ve yrekten kopan bir memnuniyetle hemen gpta tavrna brnr ve yle derdi: - imdi bunun namaz kandil gibi parlyor; nur nur!.. Bizimki gibi deil, o gen! Bu insan ki, yedi yanda namaz balam ve yetmi ya eiinde, zerinde farz borcu yok... Nafilelerin zerinde etele sahibi de deil!.. Emine Tokz... Yunanistann Gmlcine kasabasndan Erzuruma kocasyla gelmi... Rahmetli Faik amcayla... Faik amcann babas, o zaman Erzurumda hali vakti ok iyi bir memur... Faik amca, Emine Hanm teyzenin ikinci kocas... len birinci kocasndan da bir ocuu olan Emine Hanm teyze, Erzurumda kaynanasnn dmanlklarna hedef... Geceyars, alktan ve souktan uyuyamayan ocuklar iin mutfaktan nasl gizlice ekmek aldn anlatrken, rperirdi... Umumiyetle bizim srp yarm braktmz ekmekler zerine tekrarlanan bu hikyeler, beni yle bir tesir altnda brakrd ki, bazen gizli gizli alardm!.. (44) emsipaadaym... Serte bir rzgr ve tmeye mahsus bir gne... Seyyar ayc Zlfnn bir bardak ay... Balk yerine su eken merakllar... Bir kanepeye ilimi oturuyorum... Cehennemde vazife gren melek gibi, insan, hayvan, nebat ve cemat harmannn lisn ehresinde snyorum... Yanma bir kedi yanayor; tuhaf bir duygu... Sanki kedi, yal-
nzlm anlyor... nmden ylarak genler geiyor... Derken... 55-60 yalarnda, hafif sakall, zayfa, bir gz ehl a aras bakl, tebessm eden kavruka bir adam karmda duruyor... Selm veriyor... Mukabele ediyorum... Naslsn, iyi misin?... Teekkr ederim, iyiyim!.. Siz naslsnz?... Hamdolsun!.. Baktm yalnz bana oturuyorsun!... Yalnz oturan bakalar da var! diyorum... Cemali gzel olan insanlardan zarar gelmez!.. Bak bu kadar insan iinde seni sevdim!... Ne demeliyim?.. Dediim u: Teekkr ederim, saolasn!... Ve kendince esasa giriyor: Dervi misin sen?... Beni sal sakall grp yanma yaklaan ve avamn saa-sakala kar mesnetsiz kar duruu ile bu adamn sempatisi arasndaki fark, ardndan bu sz, beni irkiltiyor... Ne diyeceimi bilememenin aknlnda, ltifeyle kark, biraz! diyorum... Namazn klyor musun?... Namaza uzak deilim!... Nerelisin sen?... Mulu... Ya siz?... O da Sivasl imi... Ben soruyorum: Siz dervi misiniz?... Ordular dolusu eyh enflasyonu malm; onun binbir kat da dervi... Hayret, bu iptidailii iinde saffeti tten adam umduum cevab vermiyor: Nerdeee?.. Nefs brakmyor, nefsin yk ar!... Tekrar soruyor: smin ne?... Salih!.. Ya sizin?... Veli!... Ne gzel bir isim! diyorum... Seninki de gzel!.. Allah seni Salih kullarndan eylesin!... Cmlemizi!... Dua et bana!... Duaya muhta olan benim! diyorum... Ben uradaki iskelenin orada basklle tarttryorum, gelirsen arasra lflarz! diyor ve gitmek zere kalkyor... Ardndan nallah! diyorum!.. (45) Sene 1983... stadmn vefatndan birka gn evvel... emsipaada oturuyorum... Vaka hlinde sylyorum: Denizdeki alkalanma eseri btn sathn tutmu kk dalgacklar, bana suyun kaynarken fokurdamasn hatrlatyor ve binlerce azdan fsltl bir sesle Allah, Allah diye zikrediliyormu gibi geliyor... Ben bu hlde bylenmi gibi denize dalmken, bir de elleri cebinde ve aheste admlarla, kendini kaptrm hafif sesle Kurn okuyarak bir adam gemez mi!.. (46) Namaz, dinin direidir buyuruyor Allahn Sevgilisi... Namaz ile zaman arasndaki kelime delletinde bile prldayan alka udur ki, namaz, zamana sahip olmann mihrak mnsdr! (47) Resim... Bilerek Aldanma... 1982nin yaz aylar... Toprak vazolar, testiler, turu kpleri, sakslar, cam zerine yal boya resimler... Ne oldu, ne bitti anlayamadm ve kendimi birdenbire zerinde resim ve nak yazl istidat ekmecelerinden
58
59
birinin nnde buldum!.. Hatrladm kadaryla, resme ilgim orta okul sralarnda... Resme ilgi mi, yoksa gzel resim yapanlar yannda benim de o ii baarma ihtirasm m, ayr mesele!.. Mehmetik Ortaokulunda Naime Saltan Hanm ve Hasan Saltan Bey, resim hocalarmd... Bey, Anadolu kokan bir miz... Hanm ise, bir deli fiek; resme olan istidatszlna ters tutumla, boyuna gln sergiler aard... Hasan Bey, yemek, amar ve ev temizliinin yzst kalmasndan ikyeti, Naime Hanm da anlalmayan sanatkr olmaktan mustarip!.. Mustarip grnmek de sanatkr bilinmenin aksesuar ya!.. 1982ye kadar uyuyan resim yapma merakm, iktisad zaruretler dolays ile de depreti ve gln bir ticr atlm hayaliyle gndeme geldi!.. Birbirinden gzel eyler yaptm... Birka sene sonra da, yldrmla vurulmu gibi mn ile karlatm... Siyh zerine beyaz noktalamalar yapmak: By!.. Aslnda en byk artclk, stadmn 1983 mevsiminde Conan Doyle vesilesiyle, onun tablolarndan resim koleksiyonundan bahisle geldi... Conan Doyle, erlok Holmes isimli hafiye romanlar dizisi yazan adam!.. Resme yneldim mi, yoksa yneltildim mi?.. Btn karineler ikinci kk destekliyor!.. Resim redd kkndendir!... Ry leminden rendiim bu mn, iin kk hakikatini gsteriyor olsa gerektir!.. Bir el resmim var... inde bulunduumuz dnemde zamann sureti gibi grrm!.. Resim... Ortaokulda snf birincilii iin ekitiim Lemiyi hatrlamamam mmkn deil... Resimde ald not ortalamas, hep benden fazlayd!.. Redd: Geri dndrmek... evirmek... Kabul etmemek... Def etmek... Kerre... Vri... Bir eyin karln icra etmek... Aks... Yank... Dil tutukluu!.. In grne kmas iin kendisini aksettiren- geri dndren zemin ihtiyac gibi, suret, akis yerinde mnnn tecellisi gibi grnr... Mnya nisbetle kelime kliesi, ses, izgi, istif vs. eklindeki her suret, bir resim!..
Kavga eden: ekien... Dikkatle bakan... Aldanm gibi grnen... Bilerek aldanan!... Bilerek aldanmak, benin bendeki gizlilik karsnda dt hllerden biri olarak, kendi kendini deen gerek mustariplerin uurunda olduu bir dava... Ben, benden gizliyim; ve detike bouluyorum bu hakikatte... Aldanmalar hep bildik zerine!.. (48) Askerlik (stad-.F) Her iimle ilgili... Askerlik durumumu soruyor... O sralar imtihanlara girdiim iin, bir mn veremiyorum... are yok, yaplacak! diyor ve arkasndan ekliyor: - Fatihte tandk bir ube Bakan Albay var; ben yardmc olmas iin ona bir telefon edeyim! Yardmc olmasna gerek olmad babnda bireyler geveleyerek, utanmadan lf bulandrmaya alyorum!.. Ama o srarl: - Ben sana yardm ederim! (49) 1984n Ekim aynda, Eskiehire gittim... Cemal Hoca vastasyla, rvetle i gren ve birka ay nce emekliye ayrlm olan Skynetim Savcs Albayla tantm... Eskiehir Hava Hastahanesi doktorlarna para yedirerek benim askerlik iini halledecekti; sakat raporu alacakt... Btn doktorlardan i ayarlanmken, kendi aralarndaki ekimeden dolay biri su koydu ve ii yokua srd... 54 kilo ve 1.80 metre boy... Aradaki fark tabi olarak dikkate alacaklar farzedilir ve dier muayene neticeleri ile i bitirilir zannedilirken, dediim doktorun tutumu... Bu durumda kilomu, onu da bertaraf edici bir lye indirsem?.. Tam 49 kiloya dtm... 20 gnde, alk, susuzluk, hamamda kilo dme ve 10 kilometre mesafe yrme... Eskiehirin knda!.. (50) Aziz Demirci, benim yerime askere gidecek... (51) Aziz mracaatn yapm ve tahsilini ilkokul yazdrm... Eskiehir Askerlik ubesine telgraf ekmi, pazartesi netice gelecek... Azize 500.000 lirasn verdim... (52) Ktahyann Gediz lesi kaplcalar... 1991 Aralk 17.gn... Firar hlim bu meknda... Askerlik davamn ne olduunu ve ne olacan bilmeden, beklemekteyim!.. (53) Nfus Kdna gre doum tarihim: 25 Aralk... Askerlikten terhis tarihim: 25 Aralk 1992... Askerlik ubesi Bakan, babels benden kurtulmu olan Kdemli Albay Teoman Yksel ve sivil memur Naim obann
60
61
imzlar... Bedel yattndan eitime tbi tutulmama imtiyaz ile, askerlik yapmadan yapm oluyorum... htimldir ki, bundan sonra bir ksm zeklar, askerlik yapmaktansa soygun yapp bedel deme yolunu tercih edeceklerdir!.. (54) Savc Adnan Akbal... Hkim Namk... Kayp: Su ortam Aziz Demirci... Benim yerime askere giden... Ayp: Tutuklandm... Sivas Temeltepe Asker Cezaevine konuk edildim... Zarar Likistan Cumhuriyetine... Zehir yese, onu ifaya tahvil etme srrna ermiiz biz!.. (55) Askerlik mi?.. 15 yamdan beri askerim... Davamn askeri... Saa sola sapmadan, hi kolaya kamadan, sahici biimde... Fikir, fiil ve sanat lme ayarl... Beni anlayabilecek olanlar, benim kumamdan olanlardr ancak!.. (56) Tekel Tekel... Tek el... Hayatm boyunca d yzde brndm ekillerin, yol gsteren tabelalar gibi i yze mahsus mnlar teda ettirmesinden ve bir eye mahsus klnm olarak kukla gibi oynatldm hissinden sarhoum!.. Sene 1974... Bir adam dnn: Brnebilecei, ihtisas sahlarndan birinde ilim adam, sanat adam, kendi kendinden ibaret de olsa militan ahsiyet tipleri arsnda, her birinin istidadn yaatrken, hepsinden baka bir gle benim kaacam mecra hangisi? diye rpnyor... Ve onu dilim dilim kesen dnce: Zaman geiyor... Hereye malikken hereyden mahrum bktrc artlar altnda tkenmi bir hayat ylgn dava adam olarak, Tekel daresinin zift kuyusunda cesedini srklyor... O trl bir kimsesizlik iindeyken, bugn hl mahfuz ve bana bu satrlar yazdran bir kada, artlar ne olursa olsun imnn ne demek olduunu gsterici u tarih notu dyor: - Ne olur, nasl olur bilmiyorum ama, benim mutlaka olmam ve yapmam gereken bir i var! Hereyi yneten o ey ki, ona her basmakalp ide ikence ektiriyor, onu hibir ey ve hibir yerde doyurmuyor... Yol, yordam, evre ve imkn artlarnn yokluu iinde, o kapkara aresizlikte rzgra teslim csse ve suratn hlini dnn ki, l kadar sessiz ve bitik, fke nnda patlayveren l endaze tanmaz saldrganlk ve enerji, evredeki baz insanlarn dncesine gre esrar iptilsndandr... Sigaray ekiinden ve bitik hlinden belli ki, flyor... Saldrgan ve kendisini kaybedesiye patlaylarndan belli
ki, kriz tutuyor... Birgn, beraber altmz Davut isimli bir arkada: - Yahu ne garip adamsn!.. Cansz cansz otururken, kavga knca enerji kp kesiliyorsun ahlanyorsun! Umumiyetle ve umum izgileriyle maymun gibi adamlar arasnda, ne anlayan ne bir ey... Aslnda o, dev sanclara beiklik eden yreklerin, dyz seyircisine ve kr gzlerle kapal yalnzl iindedir... Karada rpnan, suya hasret bir balktr... Byle gnlerden birinin ayn olan gecesinde, byk irad kutbu Abdlhakm Arvas Hazretlerinin mtebessim ehresini grme devletine erimiti... Ve Abdlhakm Arvas Hazretleri onun ban okamt!.. (57) Karaky Gmrnde, Tekel Vergisiz Satlar Maazas... Sene 1973 veya 1974... Bulgaristan bandral bir yolcu gemisinden her seferinde karlatmz, 50-55 yalarnda bir kar-koca... Gemide, adam piyano alyormu, kadn da arkc imi... Bizden al veri yaparlard ve ahbaplk ilikileri iinde bizim ocuklar onlara ufak tefek sipariler de verirlerdi... Bulgar gemisi geldiinde, kendilerini hi de belli etmeyen (!) siyas ubeden polisler de orada arz endam ederlerdi... Bir seferinde ben de o kar koca ile konuurken, bana bir Bulgarca Trke lgat getirip getiremeyeceklerini sormutum... zerimde asit kadar hain baklar... Bizim ocuklar, beni dikizleyen adamlarn benden pirelendiklerini tlattlar... Kakaval dedikleri kaar veya kaar andran peynirden getirmelerini sylesem mesele yok... Ama lgat istemek de ne demek!.. Sonradan, o kar kocann casus olduklarna ve onlarla fazla samimi olmamam gerektiine dair ikaz da yapld!..(58) Davann Mihrak ahsiyeti: Hayran Hanm Allmam iddialara allmam ispatlar gerekir... Allmam vakalar da, kuru mantk kalplaryla deil, kendi bedahet izgisi zerindeki idraklere ancak tasvirle aktarlabilir... ayet, fikirde tecrit, tehis iindir; sanatta tehis ise, tecrit iindir! hakikatini gznnde tutarsanz, benim yaadm vakaya hem saf tefekkr ve hem de saf sanat idrakiyle yaklalmas gerektiini anlayacaksnz... Tilki Gnlnn hccet-l gayb-gaibin delili hkmndeki canl vesile mihrakndan, Hayran Erdal Hanmdan bahsediyorum!.. Hayran Erdal Hanm, Eskiehirde, Esentepe ve Tepeba semtleri iindeki Anadolu nversitesi Ak retim Fakltesinde ngilizce Hocasdr!.. (59)
62
63
Hayran Hanmn teyzesi veya babaannesi, o domadan nce bir rya grm... Konya Akehirde trbesi bulunan Seyyit Hayran isimli bir evliya, ryasnda ona, kz doarsa Hayran, erkek doarsa Hayran isminin konulmasn sylemi... Hayran Hanmn elinde de, bir esmer leke varm... (61) Hayran Hanmn kzkardei Fatime Erdal, Seydi Mahmut Hayrannin bahsi geen 1945 basm bir kitap bulmu... Sinaneddin Hazretleri, Mevlna Hazretlerine, Seydi Mahmut Hayran Hazretlerini, sa sakalna karm bir tilki diye tarif edince, Mevlna glmsyor ve onunla karlatklarnda da, zamanmzda senin gibi bir tilki olmas ne gzel! gibi bireyler sylyor... Neyse... Kitap bana gelecek!.. (62) Hayran Hanmdan aldm kitabn ismi: Akehir... Mellifi, tarihi brahim Konyal... 1946 tarihli basm... Kader, onu elime tututurdu... inde mhim bir blm var... Seyyit Mahmut Hayran ile Celaleddin-i Rum arasnda bir dostluk ve ballk tablosu... Ahmet Eflknin menakbndan alnm... yle... eyh Sinaneddin, uzun bir geziden sonra Mevlnaya eriir ve u soruya muhatap olur: Seyahatlerinde hibir merde eritin mi, Seyit Mahmut Hayran Hazretlerini nasl grdn, ne ile meguldr?... u cevab veriyor: Onu tilki gibi, sa sakalna karm bir hlde oturur grdm; sizin temiz leminize gz kapam!... Bu cevap zerine Mevlna gld ve hibir ey demedi... eyh Sinaneddin Akehire dnd zaman, Mahmut Hayran ar banda uyuyor grd... Mahmut Hayran, eyh Sinaneddine bard: eyh Sinaneddin!.. Ahrar reislerinin zamannda tilki gibi olmay cana minnet biliriz!... eyh Sinaneddin, Seyyit Mahmut Hayran pt ve gnln aacak szler syledi... eyh Sinaneddin baka bir zaman tekrar Mevlnann yanna vard ve unlar dinledi: Alemde kalpleri uyanklar oktur!... Ve u beyitleri dinledi: Eer o deli hayatta ise ona de ki, nadir bulunur delilii benden ren!.. Eer sen divane olmak istersen, benim benzerimin nakn elbisenin stne dik!... Ve sonra u: Her delilik iin bir mddet sonra iyilik vardr. Fakat ey deli!.. Ne oluyor ki sen ifakat bulmuyorsun?... Feci bir yorgunluk ve kesif bir mutluluk iinde, Tilki Gnln aksatmamaya alyorum!.. (63) 4 ubat 1990 Hayran Hanmla eri nikh kydk... (64)
(60)
Ve bu davann mihrak ahsiyeti, ngilizce Hocas Hayran Hanm!..
24 Mart 1990 Ben, Kaya Balaban ve Semra Hanm benim arabada, Harun Ykselin kiralk arabasnda da o, Necl ve mer, gece 2de Bursaya geldik... Ben yatana kadar saat 5 oldu... 9da herkes kalkt, tabi ben de; nikhm var ya!.. Babamn arabada da annem ile Nezihe Hanm, Eskiehire yollandk ve saat 14-14.30da eve vardk... Sonra Nikh dairesine... Akam da, bir zamanlar kartal olduum Eskiehirin o suboyunda dolatk: Ben, (ngilizce hocas) Hayran Hanm, Kaya, Semra Hanm ve smail Erdal... Belki isim ve cisimlerinin uyandraca tedaler olabilir diye, nikha gelen birka ismi de not edeyim: Aynur Hoca, Nazl Hoca, Gl Hanm, bir Singapurlu hanm hoca, Amerikal gen bir erkek hoca ve Amerikal gen bir hanm hoca!.. (65) erife Neslihann tarafmzdan bilindii gn... Soy, boy... 12 Kasm 1990!.. (66) 1 Temmuz, kzm Neslihann, days brahimin ve anneannesinin doum gn!.. (67) Aye Elif in doumu... 6 Ocak 1993 (68) Biz Bu Davann Enayisiyiz! 1 ubatn mns, bende 1990, derken 1991 ve sonra 1992de meydana gelen olaylarla... En iyisi kuru tesbit: 1 ubat 1983, stadmn stikbl slmndr isimli eserimi tamam hlde istedii ve bana ikinci defa mhlet tanyarak iade ettii gn... O kadar silik bir gn ki, hatramda sadece tamamladm esere mhlet verii kald... 1990 ise, hayatmn dnm noktalarndan; zel hayatmn... 1991, Taraf dergisinin kna vesile olan ve onun nitelemesiyle Panik Operasyonu... 1992, Mira gecesi... Gneydouda dmesi onucu 150 askerin telef olmas!.. iirin ince ve gizli mnlarn karan hlden anlar, 1 ubat 1991de Cuma gn leden sonra bama gelen hlden de ayn iir idrakyla ok ey anlar!.. 1 ubat 1991... Gnlerden Cuma... Sabahtan yaan kar tutmu... Pencereden baktka canm sklyor... Canm sklyor, nk bugn gelecek olan misafirlerimi karlamak zere garaja gitmem lazm; oysa yaan kardan dolay arabam baheden karp karamayacam mehul... Ayrca, bir-iki aydan beri grmediim anne ve babamn, akam Bursadan kzkardeime, yani Avukat Harun Ykselin evine geldiini haber aldm iin, onlara da uramam lazm... Kendimi, iki aya bir pabuta hissedi-
64
65
yorum... lk i, arabay karabilmekte... nce anne ve babam grmeye giderim, ardndan da Hareme misafirleri karlamaya; byle kararlatryorum... Hazr Harun Yksellere gittiime gre, yeni aldmz ocak ve frnn ambalaj tahtalarn ve mukavvalarn da gtreyim, sobada yaksnlar... lk i arabay karabilmekte... Saat 14.00... Birka baarsz denemeden sonra, arabay baheden karyorum... Eve dnp, karton ve tahtalar alp, arabann bagajna... Tekrar eve dnp antam alyorum... Dar ktmda, benim arabann arkasna bir arabann yanat ve sonra ayrldn gsteren, karda teker izleri, tuhaf bir ekilde dikkatimi ekiyor... zler, anayola kan kede duran beyaz bir arabaya ait. ok yakn mesafede birbirini takip eden arabalar... Arkamdaki gri-siyah bir araba, birka keredir beni sollamaya alyor... Oysa, mecburi istikamet olarak asl ana caddeye kacamz yolun ke yerinden dolay, zaten dur-kalk ilerliyoruz ve beni sollamasnn bir manas yok... Salak herif! diye dnyorum... Nihayet beni sollad ve muradna erdi... Yanmdan geerken, salak herifin arabasnda kendinden baka iki kii daha olduunu grdm... Hissimin tercman halinde, belli belirsiz bir ddk sesiyle protesto ediyorum... Araba nme geer gemez, ofrn yanndaki hzla kapdan frlad ve silahn ekerek 4-5 metre mesafede, ayaklar nian alma vaziyetinde yana ak, sol eliyle silah bulunan sa elinin bileini kavram, tam karmda dikildi... Hiddetten ok, korku ve heyecan tayan bir insann telaeli surat... lk anda aklma gelen ey, benim ddk almamn kabadaylna dokunduu bir tip olmas... Beni vurmak isteyen bir rgt eleman da olabilir... Kuzu kuzu vurulmaktansa, onu ezmek iin ansm deneyeyim mi?.. Hafif sakall, mein ceketli, imanca iri ve yuvarlaka suratl tip, bir yandan in aa! diye barrken, te yandan elindeki silahla iaret ediyor... Acaba bu, protestom cakasna dokunan bir sivil polis mi?.. Belki 5-10 saniye iinde cereyan eden bu sahneye, birden arabamn kapsnn almas, arkadan gelmi drt adamn beni arabadan dar ekmesi ekleniyor... Mthi bir tela iindeler. Kimsiniz siz? diyorum ve yar mukavemet ediyorum... Yakasn tut, paasn tut! gibi bir heyecan iinde, stmde silah aramas yapyorlar... O arada Silah ihbar var! diye bir laf... Demek bunlar polis... Polis misiniz siz?... lerinden biri polis! deyip kimlik gsterse, mesele tamam. Oysa benle greir gibi bir halleri var ve o anda korkudan beni vurabileceklerini d-
nyorum... Kim olduumuzu grrsn! diye bir sz srtyor grlt arasnda... Beni karmak isteyen bir rgt olmasn?.. Kafamdan imek gibi geen bu ihtimal zerine, kimsiniz ulan siz orospu ocuklar! diye bir kfrle mitsiz bir mcadeleye giriyorum... Biri benim altmda ve arabann kaportasnn stnde... Kafama inen tabanca kabzas... Polise mukavemet ha! diye sesler... Karga tulumba, evin orada grdm arabann iine sokulurken, birka kii de benim arabamn arkasndaki bu arabann arkasndaki arabaya binmek zere kouyor... Demek bunlar polis!... Arabann arka koltuundaym; samda ve solumda, silahlarn kafama dayam iki kii... Srtmdaki paltoyu kafama geirdiler ve ndeki iki koltuk arasna doru ediler... imde bir kurt; bunlar gerekten polis mi?... Arabay kullanana saldrp, bir yere arpmasn salamak veya en azndan arabann yalpalamasndan evrenin dikkatini ekeceini dnyorum; nk, eer karlyorsam, nasl olsa beni ldrecekler... Polisseniz kimlik gsterin! diyorum. ofr telsizi gsteriyor ve ap konumaya balyor; -Emaneti aldk, tamam! Hududunu aan her eyin tersine inklap etmesi gibi, hadise boyunca duyduum korku ve heyecan, yerini her ey olacana varr! ve inceldii yerden kopsun hissinin umursamazlna brakyor... O anda kendimi deil de evdeki eimin bana ne olduunu bilmemesinin telaesini, kendisini karlayacam misafirlerin yannda bizim evin adresinin olup olmadn dnyorum... Acaba ilerinde insani bir duygu kvlcm varm midiyle, yaral kekliin kendini yakalayan kpeklerin merhametine hitabetmesi eklinde sesleniyorum: -uradan eve bir telefon edin, sonra nereye gtrrseniz gtrn! -Merak etme, kolay i! Arabann iine kafamdan kan damlyor... Dilimde, dncemde ve kalbimde, La havleden baka bir mana mevcut deil... Allahtan baka davran ve kuvvet sahibi yoktur!.. Araba duruyor ve iniyoruz... Paltom, etrafm gremeyeceim ekilde kafama rtl... Ve beni yere eik vaziyette tutuyorlar... Samda ve solumda kollarmdan tutan iki adam ve bir kii de ensemden bastryor... Karlayan bir takm adamlarn sesleri... Beni yakalayanlardan biri, belki yaptklar ii mhimsetmek ve mhim bir ii baaryla gerekletirdikleri-
66
67
nin takdirini devirmek zere yle diyor: -Hayret yahu!... Ne kadar soukkanl adam!... Herifin umurunda deil! Bir dieri onu destekliyor: -Helal olsun!.. Delikanl adamm! Ortadan syleniyormu gibi serdedilen bu laflardan, karlayclarm arasnda amirlerinin olduu neticesini karyorum... Gzlerimi balyorlar. Gzlerimi balyorlar... Ve MTte balayan, Siyas ubede devam eden ikence maceram... O hikye de, bir vehim, bir hayal, bir misl srasnda varolana dnd!.. (69) Sene 1987... Ademe mahkm edilmeye alldm dnem... imdi 1991... Gerisini ikencehneden nakletmek lzm!.. MTteki sorgulama gibi, Siyas ubedeki sorgulamada da hazr bulunan Hoca damdan dercesine ve gya beni kprdyamamacasna sktrm bir hakikati ifde edercesine haykryor: - Senin stnde kim var, senin stnde olann adn syle! - Benim stmde hi kimse yok! Hayvan bir ses tonuyla baryor: - Yalan syleme! Senin stnde Saddam var!.. Ondan emir alyorsun! Irak Devlet Bakanndan emir almam gibi ahmaka bir irtibat kuru karsnda insan ne diyebilir ki?.. Szn, bu hyar keyfiyeti karsnda bsbtn ciz kalacan grdm iin, ses karmyorum... Seninki bsbtn couyor: - Susuyorsun deil mi?.. Bilmiyoruz sandn! - Ne syleyebilirim ki? - Yalan syleme!.. Dorudan doruya ondan emir aldn itiraf et!.. Ne yapman istiyordu, syle! - Ben btn hayatm boyunca stadmdan baka kimseye bal olmadm! Onun ahmaklna mukabil Davut, biraz yontulmu ve haberdar olduunu gsterici ekilde araya giriyor: - Necip Fazl lnce, tek bana sen kaldn!.. Peki o senin ne yapman isterdi? O nda da stadmla sarma dola bir muhasebe iinde olduu-
mu, ondan cesaret ve mukavemetini dilediimi anlayabilir miydi acaba? Hoca, benim Tilki Gnl isimli eserimdeki bdann ark cephesini rgtleme cmlesi etrafnda perendeler atyor... Tutturmu, Eden bahset, Eden diyor... Ne Esi?.. - Neyi kastetdiinizi anlamyorum? - Bal gibi anlyorsun!.. Sen anlatacaksn! Ivr zvr tuzaklarn avlad abur cubur lflardan sonra, benim sylemediimi(!) o sylyor: - Erzurum, Erzurum!... Erzurumu merkez almadnz m?.. Doudaki olaylar sen tertiplemedin mi? - Nasl ben tertipledim? - Soru sorma!.. Hereyi aka anlat!.. Batman olaylarn sen tertipledin; senin adamlarn yapt! Vay canna!... , akadan kakaya dnyordu ve bu adamlarn meslek baar uruna yapmayaca ey yoktu... Benim, neye dayandrarak bunu sylyorsunuz? szme, Davut hmla cevap verdi: - Fikri sen flyorsun, ajite ediyorsun; ondan sonra da hibir ey yapmam gibi kenara ekilip seyrediyorsun!.. Sen bir hinsin, devlet dmansn! Ne garip bir durum!.. Darda, fethettiim alanda fatihilik oynayan ve ittifak hlinde yedii anaa san soyu olarak benim inkrma giden lp ve parsaclara karlk, burada davadaki telif hakkm tescil ediliyor ve darda o trl, MT ve ubede de bu trl ikenceye maruz kalyorum... stadm bir Noktalamasnda yle diyordu: -Syledik de sylenecek ne varsa, - Bize seyretmek dt, elleme parsa! Ve bana syledii u sz: -Biz bu davann enayisiyiz! Enayi lf zerine gayr- ihtiyar estafurullah efendim! deyince, hemen u cevab yaptrmt: -Allaha krederim! t ve MTin birbirine aykr yollardan beni tketmek bahsinde birlik olularna ve btn bunlara ramen, yetimelerinde byk pay sahibi olduum bugnk aksiyoncu genliin tezahr karsnda ben ne demeliyim?.. (70) 12 Nisan 1991... Ben, Mevlt Ko, Harun Yksel, Sleyman Dal,
68
69
Ali Osman Zor Ve Bill Saylakn, artl Tahliye hkmlerinden yararlanarak Bayrampaa Cezaevinden ktmz gn... Cuma gn!.. 1 ubat Cuma gn yakalandm... Devlet Gvenlik Mahkemesi Savclna kmam gereken gn Cuma iken, kanun ihlli ile, arkadalarmla beraber Cumartesi gn ktm ve 6 arkada tutuklandk... 12 Nisan Cuma gn tahliye olduk... Ve Krfez Savanda Amerikan domuzunu protesto gsterilerinin Cuma gnleri maceras, bu ekilde ve arkas pek bereketli gelecek ekilde noktaland!.. Perian bir gn geirdim... Af kanunu 5te (1) nisbetiyle ksm bir mahiyet arzedince, ieriden kmamz kesin, fakat arkasndan benim asker mahkeme davam balayacak... Onun ardndan da Vatan grevi (!)... Ka gndr bu sknt iinde iken, mahkemeye kacamz gnn gecesi de, her zaman olduu gibi sabahladm... Ali Osman Zorun parlak (!) teklifi: - Eer bugn tahliye olursak, askerlik ii iin gelse gelse bir-iki polis gelir, Cezaevi knda onlara bir girisek, Kumandan en az 100 metre mesafe alr; onu yakalayamazlar! Her neyse... Uykuyu alamadan uyandk... Dardaki gnee aldanp ince giyindiim iin, Cezaevi arabasna binmek zere dar karldmzda meye baladm... Ali Osman Zor ile ben, Harun Yksel ile Mevlt Ko, Sleyman Dal ile Bill Saylak, ikier ikier birbirimize kelepeliyiz... Devlet Gvenlik Mahkemesinin nne geldiimizde, polis otobsleri, Asker cemseler, bir sr polis ve asker arabalar... Ve tabi ki hlis genlik ve halk... Heyecan verici bir manzara... Bizi tel iinde yan kapdan eskiden morg olan Mahkeme binasnn alt katna sokuyorlar... Alt katta, nnde parmaklkl demirler olan hcre... Hcrenin demir parmaklklardan yaplma kapsn, kilitledikten sonra bir de zincirle kilitliyorlar... Merdivenlerde asker ve polisler... Hcrenin nndeki kk bir oda byklndeki yerde birka asker... Baheye alan kap nnde, bahede asker ve polis... Biz, birbirimize zincirli olarak bu tuhafl-komediyi seyrederken, merdivenlerden 15-20 kiilik bir asker grubu silhlaryla takviye (!) geldi... Kprdamaya yer olmayan bolukta birka dakika dikildikten sonra mecburen, -bei ierde kald, gerisi bahe kaps nne... Arkadalar iinde en zor durumda olan benim; 163. Madde kaldrld iin, zaten ortada dava mevzuu kalmyor... Ben, Ali Osman, Bill ve Sleymann, ruhsatsz silh davas kalyor ki, zaten ierde yattmz md-
det onu karlyor... Fakat benim askerlik davam?.. Cezaevindeyken hep asker savclktan ifdeye arlacam endiesinde idim... Eer bugn (12 Nisan) tahliye olmazsak, Kanunun Resmi Gazetede yaynlanmasna kadar geen mddet iinde Asker Mahkeme davas kabilir ki, Cezaevinde kurbanlk koyun gibi beklemektesin... O gn... Eskiden morg olan binann alt katndaki hcrede, merdiven altna yakn olmas hasebiyle, mthi ceryann da ayrca etkilemesiyle, ok dm ve kafam resmen dondu... Bizden nce mahkemeye giren iki komnistin davas uzaynca, benim de ektiim ikence uzad... Nihayet, en az iki saatlik gecikmeyle mahkemeye ktk... Yerimize getik... ki dakika sonra dinlemeye gelenler de ieri doldu... Yer kalmad iin iti-kaklar, ieri giremeyenler vesaire... Ben mahkemeye gelirken hibir savunma hazrlamadm ve duruma gre konumaya veya konumamaya karar verdim... eride o gzelim genler kalabaln grnce, kendim iin deil de onlar adna davamn ah duruu zaruretini yerine getirmem icab ettii karan verdim... Ki hitabet bir yana, byle durumlarda gze alamayacam lgnlk yoktur... Mahkeme balyor; aslnda bir takm adamlarn mslmanlar sorgulamas, sorgulayabilmeleri ne utandrc... Rabbim inaallah karmzda kpekler gibi titreerek hesap verecekleri gnleri de gsterecek... Her neyse; her eyiyle ruhuma giran gelen ve beni unufak eden bir manzara... Hkim, Savcnn iddianamesinden sonra, ne diyeceimi soruyor... te tam o nda hrika meydana geliyor!.. Bu, milimi milimine bir zamanlama ile ruhaniyet leminden gelen bir imdattr!.. Savcya, Ankaradan faksla geilen, af kanununun Resm gazetede yaynland haberi... Hademe bunu Savcya iletirken, bizim avukatlardan, eski Adalet Bakanlarndan smail Mftolu Bey, harika bir kla Hkimi uyaryor... Savc da ona destek vermekte... Zaten kelek bir tipi olmayan Hkim de bunu nazara alyor... Karar iin ara veriliyor, dar karlyoruz... Karar aklanyor: 163ten yarglama iptl, silhlar iin de Asliye Mahkemesi bakacak... Bylece, ayet on dakika nce bizim mahkeme neticelense idi, biz bir dahaki mahkemeye veya bayram ertesine kadar Cezaevinde kalacak ve bahsettiim tehlikeye atacak yerde, byle bir ltf lh ile kurtuluyorduk... Daha dorusu kurtuluyordum!.. Benim durumum, iki ucu pisli denek deil de, her taraf pisli denek... erideyken, Asker Ceza Kanununa gre 5 ile 10 yl aras hapis isteiyle dava alacan zannediyoruz... Hafifletici sebep filn, 7 sene olsa, af kanununa gre cezann 5te (1) oran yatlacana gre, eder 1,5 yl civar...
70
71
Silh davasndan alacak davada cezay paraya evirttirebilirsek, ieride yattmz mddet bunun (1) senesini karlar... Ama ondan sonra 20 ay askerlik... Olmaz iler iindeyim!.. 12 Nisan... Cezaevinden tahliye oluyoruz... Darda gazeteciler ordusu... Cezaevinden kana kadar hep Askerlik davas... Neyse... Cezaevi knda karakola buyur edilmiyorum... Zaten aksi olsa, arbede kard... kenceci tosunlar ise, dikizlemeye bile gelemediler... Mehmet Fazl, Mutan hi durmamasya gelmesi iin 6 kiiyle otobs kaldrdklarn syledii arkadalarn ve Konya, Bursa gibi vilayetlerden gelenlerin, tabi ki yakn evremizdeki genlerin ve bir takm gnldalarn hatrn ileri srerek, yakndaki bir lokantada iftar yemeinden bahsediyor... Oysa ben kafam tayamyorum ve bir n nce eve gidip yatmay dnyorum... Ama mecburen Fazln ve arkadalarn istei oluyor!.. Aradan birka ay geiyor... Eve gelen polis... Kapy amyorum... Bir kat brakyor... Askerlik maceram yeniden balyor! Ben firardaym... Eve uradmda kapcnn verdii bir tomar karakola davet katlar... inde silh iin mahkeme davas da var... Ve Aziz Demirci de benim adresten aranyor... Ve cebren ihraz tezkereleri!.. Asliye mahkemesindeki silh davasna arkadalar gidiyor, ben yokum... Mahkeme savsaklanyor... Ve Hasan lerden mjde: Ateli silhlarla ilgili kanun deiiklii bilmem neyinden, dava dyor... Hkim benim iin yle sylemi. - DGMden afla kurtuldu... Bu adam gelip hi ifde de vermedi, bu iten de kurtuldu... Herhlde Allah br dnyada da kk gnahlarn affedecek! 1992nin balarnda ktn zannettiim o kanundan sonra, 1992nin bir dier ve asl gzellii de, 40 yan geenlerin bedel deyerek askerlikten kurtulabilmesi imknnn domas... Bundan yararlanabilmem iin, firar brakmam lzm... Neticede askerlikten kurtuldum... Tutuklanma ihtimli ok zayf ve en ge bir hafta sonra da mahkemeye karlacam kaydyla gittiim, Sivasta, baka bir vartaya dyordum... Kendi ayamla gittim, tutuklandm ve bir hafta ile en fazla bir sene ceza alacam ve bunu da Bayrampaada yattm sre karlayaca kaydna gvenmiken, hakimin hamaratl ile 20 ay ceza aldm... Ve 15-20 gn daha yatacam kalm olarak ve temyize bavurma hakkyla tahliye oldum... Temyiz, cezay lehte bozdu ve bu i bitti... Devlet Gvenlik Mah-
kemesindeki o harika oluun ardndan, skntl fakat her seferinde bir harika ile syrlm olmann srr ile nih hkmm udur: - Gaibi Allahtan baka kimse bilemez... Ama olan bitenden, olacak ve bitecek olana doru feraset nuruyla bakmay kuluna balayan da Allah... Beni erken tutuklama gafn yapan Kemalist rejim, ardndan gelien hadiseler boyunca kendi kuyusunu kazm, Allahn verecei takatle bize de onu kuyuya atmak kalmtr! Velhasl... 12 Nisan 1991deki, Allahn ve Reslnn izniyle byklerin ruhaniyeti imdadmza yetimi, bizden 10 dakika nce mahkeme olanlar Cezaevinin yolunu tutarken, biz ilk tahliye olan siyas mahkmlar olarak iin iinden syrlmz... Syrldk!.. (71) Bizzat Turgut zaln emriyle yaplan mehur operasyon... Neticesi: 71 gn Bayrampaa Cezaevi ve 29 gn Sivas Temeltepe Asker Cezaevi... Toplam 100 gnlk bilgisayar kursum!.. (72) lemde Br Olur Hlime Bigneler! Evimin geni ve uzun bir balkonu var... Mevcut tahta ve talar kesip bierek birbirine yaktrdm ve pekl bir parmaklk yaptm... Geen sene (1992) sunta ve tahtadan attm iekliklerin yanna, pe niyetine yol kenarna atlm byk peynir tenekelerinden edinerek ve onlar da kesip bierek yeni ieklikler ekledim... Sonra, toprak slah almalarm... Geen seneki ieklerden kalma tohumlar ve meyve ekirdeklerini ekmem... Ellerim, haplarn elleri gibi kesik iinde ama, emeinden ve eserimden mesudum... Uratm iin, ruhumu teskin eden bir taraf var... Tpk hamile kadnn, gemi doum sanclarnn hatrasyla yeni bir doum sancsndan kanma tecrbesini andran nafile bir snak gibi olsa da, sylediim zere bana nefes pay gelen bu abadan mesudum!.. Muhabbet kuu... Kimbilir kimin evindeki kafesinden firar etmi ve benim baheyle bir seviyedeki evin balkonuna konmu... Ltifeli bir dille sylersem; demek zevk sahibiymi... Uyku mahmuru gzlerle ay ve sigaram imek zere balkona ktmda, 13-14 yalarndaki komu ocuu Yaln, amca u kuu yakalar msn? dedi... Baktm, ayaklar ve kanatlar bir kafes imknndaki sramalara uyarl muhabbet kuu... Bilmem yakalayabilir miyim?.. Neticede yakaladm... Kuun zaten sahibi olmayan Yaln, kendi malik olma arzusunu askya ald ve onu sahipleneceim kesin kanaatiyle bana, hakk olmayn rza tavryla bakt... Ama ocuk; bilmez miyim onun yreinin bir ku gibi sektiini... Balkondaki delikli bir
72
73
amar sepetinin altna koyarken, ku senin! dedim. Kimin olduundan habersiz ku, amar sepetinin iinde, kafesteki alkanlklar ile hareket etmeye alyor ama, tuhaf... Yanlamasna tel kafese yapmaya uyarl ayaklar, bizim amar sepetinin yaps karsnda baarsz... Kua kuluunu retecek deilim; lkin bunun de kalka hareketleri bana rpnan bir fareyi andryor... Byle olmayacak... Acyorum... Yaln, tel kafes almaya yolluyorum... Ve iine bir glge dmesin diye tekrarlyorum: - Ku senin! Yani kafes de!.. Ku gitti... Hli ise gzmn nnde... Avularmn iinde krk gibi inip kalkan gs, arpan yrei... Minicik gagasyla, mitsiz de olsa elimi gagalayp kurtulmak istemesi... Kafese ilk girdiinde, rpertiden kabaran tyleri... Aradan birka dakika gemeden, birden canlanp evik hareketlerle uraya buraya sekmesi ve yemlere yumuluu... Emniyet ve gven hissi... Onu ok iyi anladm!.. Kafes, insana hrriyetin aksi bir intiba verir; oysa muhabbet kuu, benim hlime nazaran bunun tam tersini ilhm etti bana... Diyesim o ki: - lemde br olur hlime bigneler! Br: Yk... Yr?.. (73) Dost... Her eyden nce samimilik ve hasbilik... Bu yoksa, hibir eyin kymeti yok... Bana en iten ballk gsteren ve 1971-1972 senelerinde Kandilli semtinde otururken balayan ve vefat ettii 1985 Martna kadar misyon adam olduuma imn eden rahmetli Yusuf zglen... Vefatndan ay nce, ben askerlik iimi halletmek zere Eskiehire gelmeden son defa grmek zere ona gitmitim; kan kanserine yakalanmt ve birka gn sonra Ankaraya gidecekti... Yreimi delik deik eden sz: - ini mutlaka halletmeye bak!.. Sen sinirli adamsn, mutlaka birini vurursun, sonra da seni temizlerler!.. Biz lsek de... Senin yapacak iin var, sen lzmsn! (74) Kendi payma ben, oldum olas kendimi beenmemilik iindeyim... evreme nisbetle ne olursam, ne yaparsam yapaym, bir trl doymayan ve kanmayan bir tarafm var benim... Kendimde beendiim taraf budur ve tabi ki bu beenme, kendini beenmilik deildir!.. ilesi ekilmi ve hakikati yerine getirmi bir eserimi beenebilirim... Eserini beenmeyle, kendini beenmilik arasnda da herhangi bir
alka yok... Kendini beenmilik, iin cakasna yatmak ve olduundan fazla hava atmaktr... Ki bu durumda, kendini beenmilikle olduundan fazla hava atmak arasnda ince bir fark bulunsa da, mterek taraflar, her ikisinde de palavrac mizacn ttmesidir... Kendini bir ey zannetmekle, bir ey olmak arsnda, daima aziz bir fark var!.. (75) Hi deimemek, en gen amn yakc hayal ve hasretlerine bal olmak demekse, dava ak ve sadakati, heyecan, tohumun aaca doru gelimesi ve neticede kesiksiz bir olu zinciri hlinde tohumdaki cevheri bir olu kanunu ve hilkat srr hlinde gstermekse, iyi, doru ve gzel iin savamaksa, direnmekse, ben hi deimedim!.. (76) Kendi almalarm aksamasn diye en yaknlarmla bile ilgilenememenin derin vicdan azab iindeyim... Benimki davaya adanm bir hayat ve vaktim ok kymetli... Byle zamanlarda ne byk ikence ekiyorum!.. (77) Mrsel Karaday, i bulamad iin intihar etmi... Allah, btn mazlumlarn intikamn almay nasip etsin bize!.. (78) Badat Caddesinde bir kapcnn olu olan Yusuf lmeze tecavz edip ldrdler... zerimdeki umumi sknt ve tiksinti hissi sanki budanm gibi bir duygu iindeyim... (79) nsan hep ilk akna dner! ... Deelim: Her insann lmszlkle ilgili bir yan vardr... Ve her insan, uurlu veya uursuz, o yan zerinde iz srer... lmszlk arzusu, btn ihtiyalarn meneinde bulunur ve insann rahatszl bu arzunun eseridir; varolmak arzusu, varolmak evki, varolmak ak... Bu akn gayesi ise, uurun tamla, btnle, eksiksizlie ve kesiksizlie ermektir... nsann realitesi bir straptr! ... Bunu yayorum... nk o, varamad bir tamlkla taciz edilmektedir!... Bunun uurundaym!.. (80) Geceyars duyulan nabz sesi, bilinmelidir ki benimdir; zlen ve ken bir dnya, birleen ve yenilenen dnya... Ak hz yksek bir nehirde, yer yer tersine akntlarn peydahlanmas tabidir... (81) Atfta nak srr... Benim usul ve slubum!.. (82) Kendimi, hamle yapmak istedike dizginleniyormuum gibi hissediyorum... te benim derdim de bu... i iini yiyen, prsmeyen heyecan!.. (83) Ben itimai kavgam adna ayya day da desem, zaman aynn ayln ortaya karr... Halisler kalr, aylar elenir!.. (84)
74
mitler ve mitsizlikler; ikisi arasnda salnan sarka durumum deil mi ki beni tp, toz etti... (...) Hissiz bir fel durumu yerine, elini makine arklarna kaptrp canhra lklar ve aclar iinde de olsa yaadn duymak... Ama nerde gerek meseleli insann varolu strab, nerde bunlarn o dertten anlamaz hissizlikleri... (85) Bekliyorum, hi kimsenin benim kadar beklemedii bir afak vaktini!.. (86) VE YALNIZ BEN... GZLERM, SKMEYE YAKIN AFAK AYDINLIINI SEYRE HAZIR, O OLAANSTL BEKLYORUM... OLAANSTLK?.. MRMN BTN GRNT VE IKINTILARINI KENDSNE MAHSUS BLDM BYK ZUHUR... MUAZZAM BR SLM ZUHUR... BAIMA NE GELDYSE, BU YZDEN!..
(87)
DPNOTLAR: . Trnak iindeki balklar tarafmza aittir. . Mtefekkir Salih Mirzabeyolu, yazlarnda bazen kendisinden Hafiye ve dem; stad Necip Fazl Ksakrekten ise Sevgili diye bahsetmektedir.
Yay. (C:1, s.44) Kendi Kaleminden BDA Mimar Salih MRZABEYOLU 1- Tilki Gnl Ufuk le Hafiye-, Salih MRZABEYOLU, C: 1, s. 18-19, BDA 2- A.g.e., C: 1, s. 415 3- A.g.e., C: 1, s. 321 4- A.g.e., C: 5, s. 228 5- A.g.e., C: 5, s. 394 7- A.g.e., C: 6, s. 64 6- A.g.e., C: 3, s. 333-334-335 8- A.g.e., C: 4, s. 116-117-118 (C:1, s.485-486) 9- A.g.e., C: 4, s. 25-26 10- A.g.e., C: 1, s. 101 11- A.g.e., C: 1, s. 506
gan ile yaplm mlkat iin bkz: A.g.e., C:6, s.150-151-152-153-154-155-156-157) 13- A.g.e., C: 1, s. 383 14- A.g.e., C: 2, s. 457-458-459
12- A.g.e., C: 4, s. 347-348-349-350-351 (Musa Beyin hizmetkr Hudeyda Sayl-
75
Kafa Konforumuzu Bozan Adam Salih MRZABEYOLU ________________________________ 15- A.g.e., C: 6, s. 485 (C:2, s.184) 16- A.g.e., C: 3, s. 346 17- A.g.e., C: 1, s. 317 19- A.g.e., C: 1, s. 245 20- A.g.e., C: 3, s. 149 22- A.g.e., C: 4, s. 151 24- A.g.e., C: 6, s. 235 25- A.g.e., C: 1, s. 375 26- A.g.e., C: 1, s. 227 27- A.g.e., C: 5, s. 504 28- A.g.e., C: 1, s. 94 29- A.g.e., C: 3, s. 32
18- A.g.e., C: 3, s. 315-316-317-318
21- A.g.e., C: 4, s. 167-168-169-170-171-172-173 23- A.g.e., C: 1, s. 264-265
30- A.g.e., C: 2, s. 139-140-141-142 31- A.g.e., C: 3, s. 242 32- A.g.e., C: 5, s. 314-315-316-317 33- A.g.e., C: 1, s. 459-460 34- A.g.e., C: 1, s. 429-430 36- A.g.e., C: 2, s. 393-394 Kendi Kaleminden BDA Mimar Salih MRZABEYOLU 37- A.g.e., C: 4, s. 260-261 39- A.g.e., C: 1, s. 466-467 41- A.g.e., C: 1, s. 118-119 43- A.g.e., C: 2, s. 62
35- A.g.e., C: 3, s. 358-359-360-361
38- A.g.e., C: 4, s. 538-539-540 40- A.g.e., C: 2, s. 130-131-132-133-134 42- A.g.e., C: 1, s. 195-196 44- A.g.e., C: 2, s. 54-55-56 45- A.g.e., C: 1, s. 370-371 46- A.g.e., C: 1, s. 391 47- A.g.e., C: 3, s. 214
48- A.g.e., C: 1, s. 421-422-423 50- A.g.e., C: 3, s. 397 51- A.g.e., C: 4, s. 44
49- A.g.e., C: 2, s. 11-12 (Her iimle ilgili...= stad Necip Fazl Ksakrek)
52- A.g.e., C: 5, s. 108 (27 Nisan 1989)
76
________________________________ Kafa Konforumuzu Bozan Adam Salih MRZABEYOLU 53- A.g.e., C: 3, s. 16 (C:3, s. 235) 54- A.g.e., C: 3, s. 97 55- A.g.e., C: 3, s. 49 56- A.g.e., C: 2, s. 17 57- A.g.e., C: 1, s. 127-128 58- A.g.e., C: 1, s. 295-296 59- A.g.e., C: 1, s. 94 60- A.g.e., C: 1, s. 197 61- A.g.e., C: 3, s. 292 62- A.g.e., C: 3, s. 522 64- A.g.e., C: 3, s. 480 66- A.g.e., C: 2, s. 212 67- A.g.e., C: 6, s. 204 68- A.g.e., C: 3, s. 204 69- A.g.e., C: 3, s. 450-451-452-453-454 70- A.g.e., C: 1, s. 325-326-327-328 71- A.g.e., C: 4, s. 526-527-528-529-530-531-532 BDA Yay.) 63- A.g.e., C: 3, s. 557 (C:346-347) 65- A.g.e., C: 4, s. 333-334
72- A.g.e., C: 4, s. 341 (Geni bilgi iin bkz: kence -Gzlem-, Salih Mirzabeyolu, 73- A.g.e., C: 6, s. 86-87 75- A.g.e., C: 2, s. 23 Kendi Kaleminden BDA Mimar Salih MRZABEYOLU 74- A.g.e., C: 1, s. 85-86 76- A.g.e., C: 3, s. 14-15 77- A.g.e., C: 2, s. 200 78- A.g.e., C: 2, s. 106 79- A.g.e., C: 3, s. 29 80- A.g.e., C: 1, s. 205 81- A.g.e., C: 1, s. 173 82- A.g.e., C: 1, s. 221 83- A.g.e., C: 2, s. 135 84- A.g.e., C: 1, s. 273 86- A.g.e., C: 2, s. 346 87- A.g.e., C: 1, s. 98 85- A.g.e., C: 1, s. 191-192
77
MEKTUB - MNEAT
_______________________________ Kafa Konforumuzu Bozan Adam Salih MRZABEYOLU
MEKTUB
Altun gl olmayacak biliyorum ocuklar byyor deimez gerek ve ben ryorum! demem bilirsin ben! Altun gl olmayacak yoktu gebertemediim miskin heves buz gibi glleri sevinten! ah damarmdan gelir en kanl kahkaha yalvarmay sevmediim gibi bilirsin acndrmay da sevmem! Kendini harcamay seven zengin gnller vardr
81
Mektub - Mneat
zorluk bulur onlar bilirsin ben kendimi esirgemem! - Ka dostum yalnzlna ormanla kaya pek iyi bilirler nasl susulacan seninle o sevdiin aaca benze sen yine o dallar geni aaca sessiz ve dinlercesine sarkar o gln zerine! Yalnz deil zndandaym iimde maher uultusu bekilerim hep bildiin kursanda zulm hevesi souk bakar duvarlar grdm scak dostlar olmasayd yanardm yalnzlk en pahals! Yalnz deil zndandaym kaya iimde ptrak aa benim iimde iimde bittii toprak hak ben bana benzerim haylim sarkar sessiz o gln sessiz hayline bu kalabalk iimde bir odada kii yalnzlk en pahals!
Mektub - Mneat
Altun gl olmayacak biliyorum bir gl var geri iimde kendi kendine yeten diyelim!- bir gl ama hasret rmam srkler onu da aalara denize!
82
Yeni yollarda yryorum ben bana yeni bir dil geliyor maveradan mesih gibi canlandryor kelimeleri ve kendini konduruyor eski deyilere pek yava geliyor bana benim byklerimden baka her trl konuma ey frtna atlyorum arabana Seni bile kamlamak istiyorum hani ak hep birlemek ister ya bir nra ve sevin l gibi gemek istiyorum engin denizlerin zerinden dostlarmn kald saadet kylerine varncaya kadar ak hep yeni imdi ne kadar ac verse de dmanlarm bile saadetime gbre! Pek bykt bulutumdaki gerilim imeklerin kahkahalar arasnda dolu saanaklar yadrmak istiyorum derinliklerden derinlere gerek bir frtna gibi geliyor benim saadetim ve hrriyetim! Ah dii aslanm bilgeliim yumuaka kkremeyi bir rense daha imdiden pek ok eyler rendik biz onunla birlikte!
Mektub - Mneat
Anladn uzun zamandr braktm saadeti iin didinmeyi canmn eserim iin didiniyorum ben bu oldu benim saadetim biliyor bunu ocuklar btn ocuklarm
83
onlar iin yaamak benim grevim eserim onlar da yle yayor yaayacaklar Allah ve Resulne doru grevi hayat eser ve btn saadetler buna dair! Yaanm bir hayat brakyorum size bir gn daha tahliye olmuken hayattan!
Salih Mirzabeyolu, Mneat / nsz-Bayramlk, BDA Yaynlar, 2 Basm, stanbul 2004 shf: 31-32-33
Mektub - Mneat
84
DDANAME
89
DDANAME
T.C. STANBUL DEVLET GVENLK MAHKEMES CUMHURYET BASAVCILII HAZIRLIK NO: 1998/2956 TUTUKLU - ESAS NO: 1999/34 DDA NO: 1999/34 DDANAME STANBUL ( ) NOLU DGM BAKANLIINA DAVACI: K.H SANIKLAR: 1- SALH ZZET ERD / () SU: 1- Mevcut Anayasal Dzeni silah zoru ili deitirmeye teebbs etmek Sank Salih zzet Erdi hakknda () SU TARH: 29/12/1998 VE NCES GZETM TARH: 29/12/1998-04/01/1999 Sank Salih zzet Erdi hakknda ()
Kafa Konforumuzu Bozan Adam Salih MRZABEYOLU _______________________________
DDANAME
HAZIRLIK EVRAKI NCELEND Trkiyede mevcut anayasal dzeni ykarak yerine dini esaslara dayal merkezi Trkiyede olan Ortadou lkelerini de iine alan Byk Dou slm Devleti kurmak amacyla faaliyetlerini srdren ve 1985 ylnda bu fikir dorultusunda, BDA/C adl yasa d rgt oluturan Kumandan kod sank Salih zzet Erdiin kurmu olduu BDA/C adl rgtn 1990 ylndan ve sanklarn yakaland 29/12/1998 tarihine kadar gerek stanbulda ve gerekse Trkiye genelinde bombalama, molotof kokteyli atma, silahl saldr, 6136 sayl yasaya muhalefet, zorla para toplama, pankart asmak, duvarlara yazlama yapmak, adam ldrmek, 2911 sayl yasaya muhalefet sularn iledikleri, BDA/C adl rgtn kurucusu ve lideri Kumandan kod sank Salih zzet Erdi olduu; stanbul Emniyet Mdrl Terrle Mcadele ube Mdrlnn yasa d BDA/C slm Byk Dou Aknclar-Cephesi rgtne ynelik istihbari almalarnda; 29/12/1998 gn saat 14.15 sularnda 34 PV 834 plaka sayl Volvo marka oto ierisinde bulunan Kumandan kod Salih zzet Erdi yakalanmtr. Yakalanan Kumandan kod sank Salih zzet Erdiin oturmakta olduu 34 PV 834 plaka sayl Volvo marka oto ierisinde yaplan aramada 1 adet siyah deriel antas ele geirilmitir. El antas ierisinde yaplan aramada, 25.000 Alman Mark, 10.000 ABD Dolar, 800 Fransz Frang ele geirilerek emanete alnmtr. 29/12/1998 tarihinde yakalanan BDA/C adl rgtn lideri olan Kumandan kod sank Salihzzet Erdiin yakalanmasna mteakip ikamet etmekte olduu stanbul, Tuzla lesi Manastr Mevkii Geici 26.sokak no:14 sayl evinde arama yaplmtr. Yaplan aramada 1 adet vizor marka 7.65 mm apl tabanca, tabancaya ait arjr ile 20 adet mermi, 1 adet Baretta marka 9 mm apl tabanca, tabancaya ait arjr ile 25 adet mermi, 1 adet 22 calibre tfek ve bu tfein zerine monte edilmi Hakko marka 1 adet drbn ve bu tfee ait 49 adet fiek 1 adet pompal tfek ve bu tfee ait 70 adet fiek 1 adet Sarslmaz marka haval ava tfei 1 adet Panosonic marka kamera cihaz
90
91
DDANAME
1 adet Ericsson marka 388 cep telefonu. 14 adet cumhuriyet altn 1 adet Underwood marka daktilo makinas 1 adet 100x50 cm ebadnda mavi zemin zerine hilal ve bir yldzdan oluturulmu BDA/C adl rgtn simgesi olan bayrak 1 adet 75x50 cm ebadnda Tevhid Bayra BDA yaynlar ile rgtsel nitelik arz eden ok sayda dokman ele geirilmi ve buna ilikin ev arama ve zaptetme tutana tanzim edilmitir. () 1 - KUMANDAN KOD- SALH ZZET ERD kolluk anlatmnda; Byk Dou fikriyat ile kklnde tantn, BDA/C rgt fikriyatnn olumaya baladn, 1980 yllarna kadar bizzat kendisi ve arkadalar ile birlikte BDA/C adl rgt adna yazlama, pankart asma ve molotof kokteyli atma eylemlerine katldn, BDA fikriyat dorultusunda ilk olarak Caalolunda Gnlda Yaynevini kurduunu, daha sonra bu yaynevinin ismini BDA olarak deitirdii; bu yaynevini Mehmet Tarak, Enes Durmaz ve Sleyman Dal isimli kiiye devrettiini, 1991 ylnda dzenlenen mitinglere katlan BDA/C rgt mensuplar ile yakalandn, 4 ay cezaevinde tutuklu kaldn ve cezaevinden tahliye olduktan sonra kitap yazmaya baladn ve halen kitap yazma iini devam ettirdiini, geimini Kvam Hukuk Brosundan ald % 10 hisseden, BDA yaynevinden ve rgt mensubu Mehmet Fazl Aslantrkn ortak olduu Pendik Halk Ekmek Fabrikasndan ald aylk 130 milyon TL ile babasnn yapt yardmlar ile geimini saladn 34 PV 834 plaka sayl oto ierisinde ele geirilen 25.000 Mark, 10.000 Dolar ile 800 Fransz Frang ve 14 adet Cumhuriyet altnn kendisine ait olduu; BDA/C fikriyatnn kurucusu olduunu, rgtsel konular kendisinin yazd Ik, Admlar , deolocya ve htilal isimli kitaplarda ilediini, BDA fikriyatnn kendi fikirlerinden olutuunu, BDAnn Benzersiz Olu anlamna geldiini, bu ismin 1984 ylndan sonra slm Byk Dou Aknclar olarak yerletiini, BDA fikriyatnn temelinde kendinden zuhur diyalektii anlaynn bulunduunu, bunun manasnn Gerektii yerde gereini yapmak yani herkesin kendi anlad mana nisbetinde baz faaliyetleri yapmas olarak anlalmas gerektii, bu anlay ierisinde legal ve illegal faaliyet gsteren cephelerin olutuunu, bu cephelerin almas ve faaliyetleri sonucunda devlet otoritesinde byk boluklar oluacan, bu boluklardan faydalanarak
DDANAME
SLM DEVLET kuracaklarn, SLM devletinin kurulmasnn ancak devrim yolu ile mmkn olacan, katlm olduu konferanslarnda ve kaleme ald Ik ve Admlar isimli kitabnda bu hususlar srekli olarak dile getirdiini, bu kitaplarnda rgtsel eylemlerin nasl yaplacan, cephe faaliyetlerinin nasl ve ne ekilde yrtlmesi gerektiini, ak bir ekilde anlattn, amalarnn Trkiye devletini ykp yerine slm esaslara dayal slm Devletini kurmak olduunu, stratejisinin de cephelemek olduunu, 1991 ylndan sonra hibir legal ve illegal cephelemeye emir ve talimat vermediini, talimatn, Kendinden zuhur diyalektii erevesinde kitaplarnda ele aldn ve ilediini, kitaplarn okuyan kiilerin bundan ne anlyorsa onu yaptklarn, SLM devleti olarak, BAYCELK devletini kuracaklarn, bu devleti kendi dalnda uzman olan kiilerin oluturacan, bu kurulun kendi arasnda devlet bakan olarak grev yapacak olan BAYCE seeceini, baparmak ve iaret parmann gsterilmesinden oluan eklinde BDA/C adl rgtn amblemi olduunu, mavi zemin zerine 3 hilal ve 1 yldz motifinde ilendii bayran ise kurulacak slm devletinin bayra olduunu, bu bayran da BDA/C adl rgtn simgelediini, rgtn Tavr, fke, Karar, Akdou, Taraf, Tahkim, Ak Zuhur, Aknc Yol, Siyah Bayrak, Akademya, Kip lokali, Ref Ref Yaynevi isimli legal cephelerin olutuunu ve bu yaynlarn rgtn fikir ve grleri dorultusunda legal alanda faaliyetlerinin srdrldn, kendisine 15 yldr BDA/C rgt mensuplarndan gerek cezaevinden ve gerekse dardan mektuplar gnderildiini, kendisine gnderilen bu mektuplar TLK GNL isimli kitabnda yaynladn, ele geirilen paralar ile altnlarn kendisinin birikim olduunu, rgtle hibir ilgisinin olmadn, evinde ele geirilen silahlarn ise kendisine ait olduunu 1999 yl ierisinde Trkiye Cumhuriyeti devletinin karacan kacak savata bu silahlar kullanacan ve bu amala bulundurduunu, evinde ele geirilen ve kendisi tarafndan kaleme alnan el yazlarn da Atatrke, Laik Cumhuriyete, Cumhurbakan Sleyman Demirele ve baz devlet byklerine kar yazd hakaret ieren kfrl szleri kendisi tarafndan kalem alndn laik dzeni benimsemediini ve karsnda olduunu, laik dzeni kuran ve onu korumaya alan devlet byklerine hakarete hami szleri bunun iin yazdn ak ve samimi bir ekilde belirtmitir. Sank Salih zzet Erdi gerek C.Basavclmzda ve gerekse yedek
92
93
DDANAME
hakimlik huzurunda alnan savunmasnda emniyet ifadelerinin ksmen doru olduunu, emniyette bask altnda kalmadn, BDA fikriyatnn kurucusu olduunu, BDA/C adl rgtle ilgisinin bulunmadn, BDA fikriyatnn Benzersiz Olu manasna geldiini Gerektii yerde gereini yapmak anlamna geldiini, kitaplarnda bunu ilediini, kitab okuyanlarn kitaptan ne anlyor ise onu yapmas gerektiini, mevcut anayasal dzeni ykmak iin faaliyet gsterdiini, bu dzeni devrim yolu ile ykp bakenti stanbul olan Byk Dou slm Devletini kurmak amacyla faaliyet gsterdiini, rgt mensuplarna talimat vermediini, slm Devletinin nasl kurulacan ve Trkiye cumhuriyeti devletinin nasl yklacan kitaplarnda yazdn, kurulacak slm Devletinin BAYCELK DEVLET olacan devlet bakan olarak da seici kurul tarafndan Ba Yce seileceini, BDA/C adl rgt mensuplarnn cezaevinde ve darda bulunan BDA/C adl rgt mensuplarnn kendisine gnderdii mektuplarnn kendisinin evinde bulunduunun doru olduunu, bu mektuplar yorumlayarak kaleme ald TLK GNL isimli kitapta yaynlayacan, evinde ele geen silahlar da 1999 ylnda Trkiyenin karacan slm devletini kurmak iin savata kullanacan, ele geirilen para ve altnlarn rgte ait olmadn, kendisinin birikimi olduunu, 34 VP 834 plaka sayl otonon Harun Ykselin zerine kaytl olduunu, otonun parasn kendisinin dediini, Harun Ykselin kendisinin enitesi olduunu, evinde ele geirilen ve devlet byklerine ynelik hakareti hamiz yazlm yazlarn kendisinin el rn olduunu, bunlar bir kitapta yaynlayacan, laik dzene kar olduunu, bu devlet byklerinin de laik dzeni koruduu iin bu mektuplar kaleme aldn, Byk Dou slm Devleti kurmak iin uzun zamandan bu yana faaliyet gsterdiini, ak ve samimi bir ekilde kabul etmitir. () BDA/C rgtnn amac Mevcut Anayasal dzeni silah zoru ile deitirip, yerine orta dou lkelerini kapsayan dini esaslara dayal Federal bir slm Devleti kurmaktr. BDA/C adl rgtn lideri Kumandon Kod - sank Salih zzet Erdi BDA/C adl rgtn yaps
DDANAME
Kumandan kod-Salih zzet Erdiin yazd kitaplardan etkilenen ahslarn bir araya gelerek aralarnda hiyerarik bir yaplanma olmadan bamsz hareket eden ve ald kararlar faaliyete geiren KENDLNDEN ZUHUR ad ile oluturulan cephelerden meydana geldii; TOPLANAN DELLLERN DEERLENDRLMES VE SANIKLARIN HUKUK DURUMLARI : Kumandan kod sank Salih zzet Erdiin ikametinde 29/12/1998 tarihinde arama yaplm ve arama neticesinde ele geirilen silahlarn balistik raporlar aldrlm ve verilen 30/12/1998 gn ve 9785 sayl raporlarnda, silahlarda mekanik bir arzalarnn olmad, ata sarih olduu, bu haliyle 6136 sayl yasa kapsamnda kald, bu silahlarn daha nceki olaylarda kullanlmad tesbit edilmitir. Kumandan kod sank Salih zzet Erdi ve sank Saadettin Ustaosmanolunun evlerinde ve i yerlerinde yaplan aramada elde edilen dkmanlarn, aldrlan ekspertiz raporlarnda ile iaretlenen sayfalardaki yazlarn sank Salih zzet Erdiin el rn olduu, ele geirilen bu dkmanlarn rgtsel dkmanlar olduu, Sank Salih zzet Erdiin Tuzla lesindeki ikametinde ele geirilen ve (100-101-102-135-134-133) sayfalarda Cumhurbakan Sleyman Demirelin lahiyat danmanna, MGK kararlarna, srailin Ankara Bykelisine, hakarete hamiz szler iermekte olduu, () Kumandan kod sank Salih zzet Erdi, tm aamalarda, laik dzeni benimsemediini bu dzeni ykarak yerine slm esaslara dayal tm ortadou lkelerini de iine alacak Byk Dou slm Devleti kurmay amaladn ve bu ynde faaliyet gsterdiini, samimi olarak belirtmektedir. Ankara Emniyet Genel Mdrlnden BDA/C adl rgtn yaps hakknda bilgi istenmi ve rgtn liderinin Sank Salih zzet Erdi olduu gelen yazlardan anlalmaktadr. BDA/C adl rgt mensuplarnn 1994 ylndan 1998 ylnn Aralk ay sonuna kadar gerek stanbul linde ve gerekse Trkiye genelinde gerekletirdii eylemle tarih ve zaman da belirtilerek belirlenmitir. BDA/C adl rgt mensuplarnn gerekletirdii eylemlerin okluu, toplum ierisinde yaratt huzursuzluk, kayg ve panik, toplum
94
95
DDANAME
huzurunu bozan, kamu gvenliini sarsan, istikrar ve gelimeyi engelleyen boyutlara vard grlmektedir. BDA/C adl silahl terr rgtnn asl hedefinin de, mevcut Anayasal dzeni silah zoru ile deitirip yerine slm Devleti kurmaktr. BDA/C adl rgtn lideri olan kod adyla da kurulacak BYK DOU SLAM DEVLET nin komutan seilecek olan KUMANDAN kod Salih zzet Erdiin rgt mensuplarnn gerekletirdii eylemlere dorudan doruya katld tesbit edilememi olmakla beraber, bizzat kendisi tarafndan kaleme alnan ve BDA/C adl rgte sempati ile bakanlara okutturulmak suretiyle siyasi ve ideolojik bir bilin verilmesinde kullanld ve Byk Dou slm Devletinin nasl kurulaca hususunda kitaplarnda yer vererek rgt mensuplarna yn vermektedir. Lidersiz bir rgt dnlemeyecei gibi, rgt mensuplarnn gerekletirdii eylemlerden de rgt liderinin sorumlu tutulmamas eyann tabiatna aykr der. BDA/C adl rgt mensuplarnn gerekletirdii tm eylemlerden rgtn lideri de sorumludur. BDA/C adl rgt mensuplarnn Kumandan kod sank Salih zzet Erdie olan ball, bal olduklar BDA/C adl rgtn lke genelindeki organik btnl, gerekletirdikleri eylemlerin okluu, gerekletirilen eylemlerin arl, toplum ierisinde yaratt korku ve vehamet derecesi, eylemlerde ok sayda bombalarn kullanld ve birok insann yaralanmasna ve lmne neden olduu, byk apta maddi hasarlar meydana getirildii gz nne alndnda, sank Salih zzet Erdiin Mevcut Anayasal dzeni silah zoru ile deitirmeye teebbs etmek suunu oluturduu; () Sank Salih zzet Erdi hakknda, BDA/C adl rgt ierisinde Kumandaya haiz grev almak suundan, su tarihinin 1997 ve ncesi olan olaylarla ilgili olarak 10/06/1998 tarih ve 1998/275 Hazrlk 1998/216 Esas sayl iddianame ile Adana Devlet Gvenlik Mahkemesi Cumhuriyet Basavclnca TCK.168/1, 3713 Sayl Yasann 5. Maddesi uyarnca cezalandrlmas istemi ile Adana Devlet Gvenlik Mahkemesine kamu davas ald, yarglamann devam ettii grlmtr. bu dava ile Adana Devlet Gvenlik Mahkemesine sank Salih zzet Erdile ilgili alan kamu davasnn birletirilmesi hususu Mahkemenin takdirine braklmtr.
Bu nedenlerle: 1- Mevcut Anayasal dzeni silah zoruyla deitirmeye teebbs etmek suundan; Sank Salih zzet Erdiin eylemine uyan TCK. 146/1 Maddesi uyarnca, () 4-Emanetimizin 1999/25 srasnda kaytl bulunan; 7. 65 mm. apl 452237 seri nolu tabanca ve tabancaya ait arjr, 9 mm apl 31341172 seri nolu tabanca ve bu tabancaya ait arjr, 8 mm apl gaz tabancas, Mamser marka 5li gaz tabancas numarasz 614 toplu tabanca, numarasz 7li toplu tabanca 22 kalibre apl numarasz drbnl tfek, Mag 870032641 seri nolu pompal tfek, Sarslmaz marka nian tfei, 12 numara apl 1724 seri nolu av tfei, Panasonic marka F 2 HCO 4933 seri nolu kamera cihaz ve arj cihaz, Sony marka ses kayt cihaz, daktilo makinas Ericsson marka CH 388 cep telefonu, bir adet avc yelei, bir adet bayrak, bir adet tevhid bayra, rulo eklinde BDA/C bayra, rulo eklinde BDA/C simgesi, 2 adet Tilki Gnl isimli kitaplarn TCK. 36 maddesi gereince zoralmna; 5-rgte ait olduu iddia edilerek zaptedilen zilliyetlii sank Salih zzet Erdite olan 34 PV 834 plaka sayl Volvo marka otonun TCK. 36 Maddesi gereince zoralmna; 6-Emanete alnan 25.000 Alman Mark, 10.000 Amerikan Dolar ve 800 Fransz Frangnn TCK 36 Maddesi gereince hazineye irat kaydna; Karar verilmesi iin; Yarglamann 2845 Sayl Yasann 20. Maddesi uyarnca Mahkemenizde yaplarak, sanklarn zerine atl msnet sular subuta erdiinde sanklarn yukarda belirtilen sevk maddeleri uyarnca ayr ayr cezalandrlmalarna karar verilmesi kamu adna iddia olunur.
12/01/1999 Ali Yorulmaz 23783 stanbul Devlet Gvenlik Mahkemesi Cumhuriyet Savcs
DDANAME
96
SALH MRZABEYOLUNUN SAVUNMALARI
101
Salih MRZABEYOLUnun Savunmalar
Salih Mirzabeyolunun stanbul Devlet Gvenlik Mahkemesi Bakanlna sunduu ve 21 ubat 2000de yaplan durumada okuduu Savunmasnn ilk ksm: 1- Rejim, nizm - dzen ve hukuk; neticede sosyal, siyasi ve iktisad unsurlar iine alm olarak, hukukun kapsayc rolnde st ste gelen kavramlar Bu gr erevesinde Adalet sistemi ve ilgili kurumlarn hline, DGM Savclnn hakkmdaki iddianmesine cevab yazmaya balayabildiim bugn, yni 7 ubat 2000 itibariyle deinme ihtiyacndaym. Hibir hukuk mesnede dayanmadan tutuklanmamn ardndan, 25 Ocak 2000den bugne kadar yaadklarm ve iinde bulunduum durum, Adalet sisteminin nasl bazlar iin at ieri, kmak iin urasn dursun! mant ile iletildiini gstermektedir. 2- nce, yeri geldike amak ve misllendirmek zere, fikrimi pein pein syleyeyim: - T.C. iinde yaayan 3000 aile; hukuk da bunlarn karna gre, ekonomi de, siyaset de, ordu da, polis de Kendi aralarndaki dalamalar bir yana, bunlar hukuk st imtiyazl bir zmredir! Devlet, hukuk demektir ve hukukun olmad yerde devlet deil, ete vardr. Bu erevede,
emir komuta zinciri iinde hareket eden DGMlerin mns da bellidir; DGM Savclnn aynen ald polis sorgulamas srasnda, yukardan bastryorlar, sen BDA- C rgtnn lideri olduunu mecburen kabul edeceksin! diyen (sanyorum Komiser yardmcs) Bahrinin tavr, buna tipik bir rnektir. Polisteki bask ve istediini istedii gibi tertibe sokan sorgu usul ile, bunu iddianme hlinde aynen kabul eden DGM Savclnn haksz yere tutuklamas karsnda, benim tabi bir insan refleksi hlinde Mahkemeyi protesto ederek kmaymn sebebi de belli olmuyor mu?.. 3- 25 Ocak 2000den 7 ubat 2000e kadar olan yaadklarma gemeden nce, mevzuyla dorudan alkal ve dzenin btn unsurlarn kamuoyu PSKOLOJS olarak istedii gibi ekillendiren, yukarda bahsettiim zmrenin kendisi veya uzants byk basnn hline de deinmek isterim. Bunun tipik bir rnei, 1991 ylndan beri muhtelif gazetelere muhtelif defalar yazlm ve ou da kmam tekzib yazlarndan biri ki, Avukatm Harun Ykselin, Akam isimli gazeteye gnderdii tekzib yazsdr yle: - Gazetenizin 1/1/ 1999 tarihli nshasnn 7. sahifesinde Ylban kana bulayacaklard balkl haberiniz ile, 5/1/ 1999 tarihli nshanzn 9. sahifesinde yaynlanan BDA- C lideri Cezaevinde balkl haberinizde mvekkilimin kiilik haklarna ar bir saldr olduu gibi, GRLMEKTE OLAN BR DAVAYI ETKLEYECEK MAHYETTEDR. Szkonusu haberinizle ilgili dzeltme metni iliiktedir. Basn Kanununun 19. maddesi gereince ilk kacak nshada yaynlanmasn ihtar ederim. Cevab ve dzeltme metni: SALH MRZABEYOLU, RGT LDER DEL, FKR ADAMIDIR. Mvekkilim Salih zzet Erdi (Salih Mirzabeyolu) bugne kadar yaynlanm 41 eserinden de kolayca anlalaca zere, yasad bir rgtn lideri deil, Cumhuriyet tarihinin en retken fikir adamlarndan biridir. Sayn gazetenizin 1/1/ 1999 ve 5/ 1/ 1999 tarihli nshalarnda yaynlanan haberlerin balklar ve muhtevalarnda, mvekkilim yasad BDA- C lideri gibi gsterilmektedir. Mvekkilim bu iddiay hem polis, hem DGM Savcl ve Hkimlii nnde hibir tereddte mahal brakmayacak ekilde aka reddetmi ve bu konuda aleyhine en ufak bir delil de bulunamamtr. Ayn haberde mvekkilim korumalaryla birlikte yakaland
102
103
iddias da yalandr. Mvekkilimle birlikte gzaltna alnan Saadettin Ustaosmanolu ve Hsn Gkta mvekkilim ile birlikte yakalanmamlar, evlerinden gzaltna alnmlardr. Mvekkilim koruma kullanmamaktadr. Haberinizde koruma olduu sylenen Saadettin Ustaosmanolu, FURKAN Dergisi Genel Yayn Mdrdr, Hsn Gkta ise Devlet memurudur. Ayn haberinizde mvekkilimin evinde rgtsel dkmanlar bulunduu iddias da yalandr. Ayn ekilde, ayet yakalanmasayd ylban kana bulayacaklard ve eitli eylemlerde kkrtclk yaptklar iddialar da doru deildir. Szkonusu haber metinleriniz ve haber balklarnz, mvekkilimin Yasad BDA - C rgt Lideri olduu MAJn douracak mahiyette olup, hem mvekkilimin kiilik haklarna ar bir saldr, hem de GRLMEKTE OLAN BR DAVAYI ETKLEYC MAHYETTE olduundan, dzeltilmesi gerei ortaya kmtr. 4- Gelelim 25 Ocak 2000 tarihine Polisin beni hibir illegal iliki iinde olmamama ramen, ileri Bakanlnn BDA- Cyi illegal rgt kabul etmesine binaen sipari zerine (ki, ka trl samalk bir arada, sonra gstereceim) yakalamas, stelik lkokula giden ocuumu hergn almak zere gittiim lkokulun nnde eim ve ocuklarmla beklerken yakalamasna ramen, rgt lideri imajna katk olsun diye yakalama tutanan adaleti yanl ynlendirici bir ekilde evine yaplan basknda yakaland diye tertib etmesi; 28 Ocak 1998de byle balayan ve basnn da iinde psikolojik ynlendirici olarak bulunduu bir yn haksz, ahlksz ve hukuk d bulamaca tepki olarak, protesto amacyla Mahkemeye kmay reddetmem Hukuk olarak nazik bir mesele: Beni 26 Ocaktaki Mahkemeye karmak iin yapld sylenen, sabahn kr saatinde hibir ey sylemeden askerin dorudan ate amasyla balayan ve (1) kiinin lm ve (5) kiinin yaralanmasyla neticelenen operasyonun niteliinin hukuk olup olmamas bir yana, sadece benim davam ile ilgisi ynnden bile hukuk midir?.. Metris Cezaevi Savcsnn, Mahkemeye kp kmayacamn cevabn almak zere geleceini syledii 25 Ocakn sabahnda gerekletirilen bu operasyon?.. Aslnda Cezaevi Savcsnn Mahkemeye kp kmayacam renmek istemesini sylemem de lzumsuz; nk 26 Ocakta Mahkemeye karlmak zere gelinene kadar kimsede byle bir hak ve tahmin yrtme yetkisi yoktur. Oysa
bunun bir adm daha ilerisine gidilmi, iin iine mneccimlik girmi ve benim Mahkemeye kmayacam kesin kaziye kabul edilerek szkonusu operasyon gerekletirilmitir Ve DGM Savclnn iddianmesine hangi artlar altnda cevap yazdmn daha iyi takdir edilmesi iin arkas: Yarallarn karlmas ve teslim olunmas hususunda, operasyonu yrten Albay, hi kimseye kt muamele yaplmayacak, Devlet sz! diyor. Devlet szyse fena!.. Biz, sz namustur ukdesine bal insanlarz, sizin sznze gvenmek isteriz! diyoruz, kabul gryor; ve en son benim kmam artyla arkadalar tek tek alyorlar. Sra bana gelince durum deiiyor: Benimle beraber kacan syleyen Albay, tamam! diyor ve benimle ilgisinin kesildii o nda yzleri d maskesi gibi bireyle rtl bir grub, koluma giriyor. Askerin oluturduu koridor iinde kim vurduya gelmek gibi bir durumda olduumu anlyorum. Fakat enteresan; kaskl asker koridoru iinde birka kii dnda tekme ve yumruk vuran olmad. Koluma giren grubtan biri buras nemli- bana, sen de asker ocuuymusun; boyuna askere saldryorsun, bu dmanlk nerden? dedi. Aslnda onun syledii, istihbarat raporlarndan adl mekanizmalara ve kamuoyuna kadar istediini istedii gibi sunan ve tersine seslerin karsnda clz kald basnn, BDA- C boyuna askere saldryor! eklindeki haberi idi. Ben adalet sistemini protesto ediyorum, zerime askeri yolluyorlar! dedim. Neticede, beni tepeleyecekleri bir yer telesinde, oras m buras m derken, Metris Cezaevinin d baheye alan mevkiine kadar geldik. Oradan dary gren bir odann penceresinden, - ben odann kapsna yaknm- , bahede sraya dizilmi arkadalar grdm ve hibir pratik yarar olmamasna ramen, beni tepeleyeceklerini iaret etmeye altm. O nda Albay oradan kt ve zafer iareti filan yapmak yok; gel uraya nce gzel gzel konualm! dedi ve beni odadaki bir sandalyeye oturttu, ardndan kollarm kelepelenerek ve hemen akabinde de dar kartlarak szkonusu grubun iine salndm. zerime enlerin tekme ve yumruk darbeleriyle yere dtkten sonra, kafama ve vcuduma yediim saysz darbeden sonra kendimden getim. Aradan u kadar gn gemesine ramen beni gnde birka kez baygnlk hline sokan o darbelerin tesirine ramen, o gn nasl sa kaldm hl anlayabilmi deilim. Neticede; hdisenin vuku bulduu yere koyulmu bir masa zerinde ayltlrken, patlayan sol kama diki atld ve masadan indirildim. Ne hle getirilmi olduumu gstermek iin
104
105
sadece u sahne yeter: Ayak st dikildikten sonra, ry gibi, yaklak 10 senedir grmediim bir arkadala konutum ve gy rydan aylmm gibi, askerin iinde koridora dizilmi arkadalarm grdm. Oysa, acaba phesiyle 26 Ocakta Mahkemeye getirilirken arabada sorduum arkadalar, benim tepelendiimi grmediklerini ve kendilerinin bahede olduklarn sylediler. Btn vcuduma mthi bir hissizlik ve uyuukluk hkim ekilde, Kartal Cezaevine getirildim. Sol bacamn stne basamyorum. Bu hldeyken, balarnda 4 srmal olduunu sandm bir Astsubay ve bir baka Astsubayla birlikte askerler, beni tepelemek zere bir odaya aldlar; ve sesimin kmamas iin azm kapama abalar srasnda, kamn stndeki gazl bez veya pamuk da skld. Dar karlnca doktor fasl: Pikin olmad tedirgin tavrlarndan belli ve besbelli ki tenbihli adam, bana, srtnda bir darbe filn yok deil mi? dedikten sonra, muayeneyi bitirmi olarak nndeki kad dolduruyor Acelesini bildiim Doktora, yzmde ve kafamda birey yok deil mi? deyince, sanki kendisine farknda olmadm bireyi sormuum gibi, yok! cevabn verdi; ve oradan, koluma giren gardiyanlarla Cezaevinin mahade blmne gtrlrken, bir gardiyann arkadan sa brm bulan tekmesi Hemen sylemeyelim ki, btn bunlar, ackl bir tasvirle merhamet devirmek iin deil, koruma ve kolluk grevinden Cezaevine kadar bir btn tekil eden Adalet sisteminin hlini gstermek iin yazyorum: (1) l (5) yaralyla neticelenen malm operasyonun ardndan Devletin itibar kurtuldu! diyebilen Adalet Bakan, evvel kendilerinin koyduklar kanunlara saygl olsalar ve bunun uygulann takibte bulunsalard, Devletin kendi adna asl itibarnn adalet olduunu da gstermi olurlard Neticede: 26 Ocak 2000 tarihinde, sol dizimden topuuma kadar brnn iki kat olmu fil baca gibi bir bacak ve kafam gzm yaral hlde, -tahkir edici davranlarndan filn vazgetim, karnzdaym Yukarlardan gelen tenbih gerei, Mahkemede nasl davranmazsam sonucunun ne olacann tehdidini- imsn alm olarak; ve gazeteciler resim ekerken snepe grnmem iin, zerimdeki yelein beni gsterili yapmas szkonusu edilip huzurunuzda karlm olarak Dnte, arabada anlayl taraflarn farkettiim sivil giyimli Binbaya, yukardan beri anlattklarmdan birka izgiyle bahsettim ve bu davranlar hukuka uygun mu? diye sordum. Hukuk deil, psikolojik! dedi.
5- Malm olduu zere, her insann her davran neticede psikolojik bir temele dayandna gre, psikolojik zm usl Ceza fikriyle eliir; bu Ceza Hukuku ilmi ynnde ezel kadar eski bir meseledir Polis Akademisi Doentlerinden birinin bir konferans haberini okumutum: Birtakm gsterilerde polisin ar kaba kuvvet kullanmas veya gereksiz kaba kuvvete bavurmas ve ikence hususunda; polisin hli iinde yaad toplumdan ayr dnlemez; polis de iinde bulunduu toplumun bir paras! diyordu Oysa, sulu denilen insanlar da, ayn mantkla, iinde yaad toplumun hlinden ayr dnlemez; onun bir parasdr! Aslnda btn mesele u noktada toplanyor: Vaktiyle bir Milletvekilinin, bu memlekette iki zmre meydana getirdiler; biri polisin korkuttuklar, biri de polisin korktuklar! demesi gibi, duruma gre, birileri Hukukun bu tarafnda kalrken, birileri br tarafnda kalyor Estirilen hkim PSKOLOJye gre!.. 6- Hukukun en genel ilkelerinden biri, kii mahkemede hkm giyene kadar susuzdur diyedursun, byk sermaye teknesinin cariyesi basn, hakkmzda bir Hukuk Devleti ve ahlk ilkeleri nnde tasvib edilemez aalk bir azla, maruz kaldm muamele iin birilerini yalam ve kamuoyu nnde beni kk drmeye almtr Savata bile bir esire davran ekli Milletler aras car bir hukuk olarak dzenlenir ve bu yaanr bir gerek hlini almas gerekirken, benim mevcut hukukun br tarafnda kalanlar tarafndan kafamn gzmn yaralanmas, bacamn sakatlanmas, samn sakalmn kesilmesi ve ayakta duramaz bitkin hlim karsnda atlan balklar malm: Tra olurken yzn kesti - Yolunmu tavua dnd! Bunlar, hayat ona buna tavukluk yapmakla gemi, veya buna aday anasndan yana zrl ve benim ruh aynamda kendi ruh aalklarn grp tasvir eden adamlar u satrlardan sonra bile, irkilip silkinecekleri yerde sadece srtacaklarn bilmek iin, khin olmak gerekmez Ama onlarla ayn izgide sat futan ve Devletin itibar kurtuldu! diyen Adalet Bakan iin ne demeli?.. Hukuku dehleyip de estirilen psikolojik hava?.. 7- Cezaevinin mahede blmnde, cier yakan hel kokusu altnda ve tekrar tasvirine lzum grmediim bitik hl ve baygnlk durumlarna derek, 9 gn kaldm. Kapda kendisine karlan zorluk sebebiyle bir trl benle gremeyen ve nihayet mesa bitimi kendini Cezaevi Savcsnn nne atarak Cezaevi Savcsnn nne atarak 10
106
107
dakika benle grebilme durumu olan Avukat Hasan lere, Metriste zyi olan savclk iddianamesini getirmesini syledim. Nihayet 6 ubatta 15 dakikalk grmemiz srasnda, buna da grme denirse, iddianameyi aldm. F Tipi Cezaevi uygulamas iin beni, Saadettin Ustaosmanolunu ve Ali Osman Zoru kobay seen Adalet Bakannn emri gerei, u satrlar yazdm 10 ubat itibariyle, tek bama bir odada, televizyon ve radyo gibi haber dinleme imknlarndan mahrum ve imdiye kadar oluk ocuk dahil hibir yaknyla grememi olarak, hn devirici artlarda, cevab hazrlamaya alyorum Btn kurumlaryla bir btn olan Adalet Sisteminin, brakn hukuku, en basit insan haysiyetine bile riayet etmez bu tkr tkr ileyii karsnda, st kattakilerin gururundan gzleri yaaryordur herhlde Ufak bir hatrlatma: Yassada mahkemeleri srasnda, konulduu hcre iin burada insan nasl yaar? diye serzenite bulunan bir Milletvekiline, gardiyan, aman efendim! Buralar sizin Meclisteki oylarnzla yapld! diyor Kssadan hisse!.. 8- Gelelim Savclk iddianamesine Bugn beni aalamak isterken sua tahrik suu ileyen, ama hukuk st kalan aalk basna da temas imkn veren, ubat 1999da Furkan dergisinde km bir yazm yle: Benim kim olduum, hangi rol ve misyon zerinde bulunduum, lh takdir icab tecellinin u n ne kadaryla grndm ayr dava, perian dil ve ifdeleri de kendilerine it olmak zere DGM Savclnn hakkmdaki iddias udur: - BDA- C adl silhl terr rgtnn asl hedefinin de, mevcut Anayasal dzeni silah zoru ile deitirip yerine islam devleti kurmaktr. BDA- C adl rgtn lideri olan kod adyla kurulacak Byk dou islam devletinin komutan seilecek olan Kumandan kod adl Salih zzet Erdiin rgt mensuplarnn gerekletirdii eylemlere dorudan doruya katld tesbit edilmemi olmakla beraber, bizzat kendisi tarafndan kaleme alnan ve BDA- C adl rgte sempati ile bakanlara okutturulmak suretiyle siyas ve ideolojik bir bilin verilmesinde kullanld ve Byk dou islam devletinin nasl kurulaca hususunda kitaplarnda, yer vererek rgt mensuplarna yn vermektedir. Lidersiz bir rgt dnlemeyecei gibi, rgt mensuplarnn gerekletirdii eylemlerden de rgt liderinin sorumlu tutulmamas eyann tabiatna aykr der. BDA- C adl rgt mensuplarnn gerekletirdii tm
eylemlerden rgt lideri de sorumludur. BDA- C adl rgt mensuplarnn Kumandan kod sank Salih zzet Erdie olan ball, bal olduklar BDA- C adl rgtn lke genelindeki organik btnl, gerekletirdikleri eylemlerin okluu, gerekletirilen eylemlerin arl toplum ierisinde yaratt korku ve vehamet derecesi, eylemlerde ok sayda bomba kullanld ve birok insann yaralanmasna ve lmne neden olduu, byk apta maddi hasarlar meydana getirildii gznne alndnda, sank Salih zzet Erdiin Mevcut Anayasal dzeni silah zoru ile deitirmeye teebbs etmek suunu oluturduu: Sanklar Saadettin Ustaosmanolu ile Mehmet Fazl Aslantrkn BDA- C adl rgtn sair efrad olduklar DGM Savclnn kanatsz ku mislini andrr bu s ve sakat tasviri, ksr mantk ve sakar su isnad, benim temsil ettiim davann ulviyeti nnde ite yobazlk budur! kabilinden bir mahiyet belirttii gibi, hukuk haysiyeti asndan da bir sutur. Yakalanmdan, polis sorgusundan, szkonusu iddianamenin keyfiyetine kadar hereyi, destanlk bir komedi olarak kitaplk apta ortaya koyacam kamuoyuna duyururum. 9- Kitaplk apta ortaya koyacam sylediim, hukuku uygulama durumunda olanlarn hukuk d davranlarnn destan, malm Metris hdisesinde telef oldu; bu ayr dava Mesele urada: Ben bunu ifde etmiken, 26 Ocakta kafam gzm yaral ve stm bam amur bitkin, bir hlde Mahkemede iken, bu hlimi dnyann hibir yerinde tabi, Hukuk Devletinden bahsediyorum- grlmeyecek ekilde yamyamca akaklayan bir ksm aalk basn, su olan bir fiili vmekle kalmam, ayn zamanda benim zaten Mahkemeye gelecektim! szm Mahkemede kuzu kesildi! azyla tahkir ve bilhassa TAHRK edici ekilde vermitir Basn, kuklalk ettii glerin elinde ynlendiricilik yapyor ya, burada sz, arkasndan ben devam etmek zere, Yargtay Bakan Sami Selukun Adl yln alnda yapt konumann bir ksmna getirmek istiyorum ki, yle diyor: - Akllarnn rettii tek gerei topluma dayattlar. nsanlarn, yataklarna uzun gelirse, ayaklarn kestiler; ksa gelirse ayaklarn uzatmaya yeltendiler. Kimileyin de insanlar paralara ayrdlar, sonra bu paralar yeni biimler altnda birletirip kendi insanlarn yaratmak
108
109
istediler. Her TOTALTER rejim gibi bir meyve koparmak iin aac devirdiler. zgr birey yok oldu. Ortada yalnzca tek bir efendi kald; bu, Devletti. Geriye ise her efendinin gerek duyduu kleler. Bireysiz devlet, ald dilerle sran hain bir yaratk olup kt. Yargtay Bakannn yapt tesbit, benim en bata hukukun kapsayc rol diye yaptm tesbite, TEKLF farkyla yakndr; zaman zaman o konumaya atfta bulunacam Benim teklifim malm: Byk Dou - BDA sistemi Szkonusu tesbit varln bizzat arpkla borlu ve bu arpklktan nemalanan 3.000 aile diye ifde ettiim zmrenin karna gre bir messeseleme - kurumlamann, Devlet kurumunun hlini gsteriyor Bu erevede, benim davamda da grld gibi bir ucu devlet iinde olan basn, ok bahsedilen gcn ahlkl veya ahlksz alanlarndan deil, onlar kendi kar iin kiralayanlarn gcnden almaktadr Hani u; 20 milyonu gerek anlamda a ve geri kalan kle, uak ve korucu hline getirilmi ve bir ksm da mesel siyasler ve deiik meslek mensublar- kar orta edinilmi bir insan corafyasnda, tereyandan kl eker gibi trilyonlar ve katrilyonlar gtrenlerin gc. 10- Bir trenin iinde, onun gidi istikametine ters ynde yrmenin, trenin kendi istikametinde yol almasna bir zarar yoktur; bunun gibi, msaade edilen erevede kan birtakm doruyu ifde eden yazlar, yukarda szn ettiim byk basn iinde, aykr sesleri de kendi veriyormu havasn douran eni nevindedir Bu llendirme erevesinde, Savclk iddianamesinde sadece BDA ile BDA- Cyi deil, BDA- Cnin bir sfatlandrma ve vasflandrma belirtmesine nazaran BDA- Clileri de birbirine kartrdn gstermek zere, nce Bekir Cokunun Medya Nereye? balkl (Hrriyet gazetesi: 1 ubat 2000) yazsn misl vereyim Yaznn bir blm yle: - (br Trkiyeyi daha ok gazetelerin sayfalarnda bulabilirsiniz. Misl, Trkiyenin Parlayan yldz olduunu Ya da U Trkiyem u Bu uan Trkiye, yatrma ayrd para ile iktidar yaknlarnn srf 1999 ylnda aldklar para eit olan Trkiye. Deprem grm vatandalarna ayrd paray, srf be banka batranlara kaptran Trkiye. Hrszlarn ve soyguncularn egemen olduu, bir milleti soyanlarn el zerinde tutulduu Trkiye. eteler lkesi
lkeyi ynetenlerin ihanet ve gafleti bodrumlardan ceset toplayan Trkiye. Parlayan yldz bu Ne yapyorsunuz siz? Byle bir medya ile olaca varsa da yldz olmann, ya da umann olana var mdr?..) kinci misl, Trkiyede 20 bin faili mehul var bal ile AKAM gazetesinde kan (26 Ocak 2000) bir haber ki, yle: - (ANAP Trabzon Milletvekili Eyp Ak, faili mehul olaylarn devlet kaytlarnda 20 bin civarnda olduunu aklad. Ak, Meclis Faili Mehulleri Aratrma Komisyonu yelii yapt srada Hizbullahn varl rapor hlinde dnemim ileri Bakan smet Sezgine verdiini, ancak Sezginin bunu nemsemediini syledi. Eyp Ak, Batmanda Hizbullah diye bir rgt var. Adam karyor, cinayet iliyor. dedim. Bana, byle birey yok, dedi diye konutu. Ak, Hizbullahn, PKKya kar kullanld iin devlet grevlileri tarafndan korunduunu ne srd. Trabzonda dzenlenen Susurluk ve Faili Mehuller konulu panelde konuan Eyp Ak, Hizbullahn 10 yldr cinayetler ilediini, ancak devletin bugn farkettiini syledi. Hizbullahn PKKya kar kullanld iin devlet tarafndan korunduunu ne sren Eyp Ak, u iddialarda bulundu: Trkiyede faili mehul olay devlet kaytlarnda 20 bin kiidir. Hizbullah olay 10 yldr var. Benim Faili Mehulleri Aratrma Komisyonu yeliim dnemimde yaptm aratrma sonucu Hizbullahn varln rapor hlinde verdim. Dnemin ileri Bakan smet Sezgine, Batmanda Hizbullah diye bir rgt var. Bu adam karyor, cinayet iliyor dedim. Bana emin misin? Byle bir ey yok dedi. Yine dnemin Batman Emniyet Mdrne bu olay sorduumda, yalanlad. nkr edildi, nk terr rgtne kar bu rgt kullanlyordu.) Manetten verilmesi gerekirken mahub bir keye sktrlan bu haberden sonra, nc misl, yine mahub bir kede kan (Posta gazetesi: 6 Ocak 2000) Gen savcdan ok sulama haberi: - (Beyolu Cumhuriyet Savcs Mehmet Demir, yasama ve yrtme gcn kullananlarn hukuka sayg duymadklar iin yargnn grev yapamaz duruma geldiini ileri srd. Demir, baz grevlilerin hukuku hie sayarak, Hizbullah gibi kanl rgtlere destek verebildiklerini belirtti.
110
111
Beyolu Cumhuriyet Savcs Mehmet Demir, dn yazl bir aklama yaparak yargnn sorunlarn dile getirdi. Hizbullah operasyonlarna deinen Mehmet Demir, peki rgtn yasalara aykr olumas ve kullanlmas srasnda yarg neredeydi? Neden sorumlular hakknda gerekli soruturmay yapmad? Ya da Hukuk devleti olan Trkiyede, neden hi aldrmadan ve yarg diye bir kurumu hesaba katmadan bu kadar rahat hareket edebildiler? sorusunun sorulmas gerektiini kaydetti. Demir, yasama ve yrtme gcn kullananlarn, yllardr yargya hi sayg duymadklarn iddia etti. Bu tavrn yargy ekonomik, sosyal ve psikolojik olarak gerilettiini vurgulayan Demir, Yarg, kendisini millete it egemenlik hakkn kullanan bamsz ve dier kuvvetlerle eit, bir kurum olarak gremez hle geldi. Yarg mensuplar kendilerini hkim ve savc olarak deil, hukuk memuru konumunda grdler. Ne kadar kanunsuzluk yapld ise, ite bu ezikliin zerine bina edildi. Meslektalarna arda bulunan Demir, Devlet grevlilerinin gzmzn iine baka baka yasalar aykr i ve oluumlar bir daha yapmamalar iin, el birliiyle yargy ekonomik, sosyal, fiziksel ve psikolojik olarak ayaa kaldrmamz arttr dedi. Gen savc, szlerini bir uyaryla noktalad: Ne yaplmas gerekiyorsa hemen yaplmal. Yoksa yine birileri kendi kafasna gre bir rgtn kurulmasna yardm eder ve ileride yine ceset tarlalar ile karlarz. te; legal planda ifade edilen Yargtay Bakan, bir gazeteci, bir Milletvekili ve bir Savcnn bu szlerinden hareketle, kendilerince bir neticeye vararak legal veya illegal davrana tevessl edenlerin veya edebilecek olanlarn mesuliyeti de szkonusu kiilere atfedilemez Tpk u nda sank sfatyla o szleri iktibas eden benim durumumdan dolay, onlarn da ayn konumda olmamas gibi Netice olarak: 1975den beri dergi ve kitab faaliyetleri hlinde fikir reten ve 1984ten beri de bunu BDA markas ile gerekletiren ben, fikir suu kapsamnda dorudan ahs faaliyetlerimle ilgili olarak sulanabilmem durumu bir yana, ne dn iin, ne bugn ve ne de yarn, benden yaplan iktibaslar veya bana yaplan atflardan dolay, legal veya illegal ilerin mesulu tutulamam Nitekim, tutuklanmamdan 5 ay nce bir baka stanbul DGM Savcsnn Adana DGM Savcsna yollad belge ki Avukatm Harun Yksel tarafndan ddianame ve ekleri hakknda beyanlarmz diye Mahkeme Bakanlnza verilmitir bunu teyid eder:
(Sank gyab tevkif ile aranr durumda iken HAKKINDAHERHANG BR DELLELDE EDLEMED VE SANIIN YAYINCILIINI YAPTII dergileri ve rgtsel faaliyetleri stanbul ilinde ynettii gereke gsterilerek Adana DGM tarafndan 11 Mays 1998 tarih ve 1998/ 44 sayl yetkisizlik karar ile hakkndaki dosya Basavclna gnderilmitir. ADANA DEVLET GVENLK MAHKEMES CUMHURYET BASAVCILIININ SANIIN HAKKINDA YETKSZLK KARARINDA YAZILDII EKLDE DELL ELDE EDLEMEMSE TAKPSZLK KARARI VERME OLAANAI BULUNDUU GB, DOSYA ERNE GRE SANIIN STANBUL DEVLET GVENLK MAHKEMES CUMHURYET BASAVCILII YETKS ALANINA GREN BR EYLEM DE TESBT EDLEMEMTR. LER BAKANLIININ DOSYA ERSNDE BULUNAN 3 MART 1998 TARHL YAZISINDA BU SANIIN STANBULDA YAYINLANAN YASAL DERGLERDENK FAALYETLERNDE YASADII RGTN YES VE YNETCS OLDUU DELL OLAMAZ.) Ve Avukatm Harun Yksel, Adana DGM dosyasnda stanbul DGM dosyasndan farkl hibir delil yoktur. Ve stanbul DGM Savcl bu karar verdikten 5 ay sonra mvekkilim tpk Adana dosyasndaki gibi mesnedsiz iddia ile, yasad rgt yneticisi olma iddias ile gzaltna alnp tutuklanmtr Bu 5 ay iinde ne deimitir? diye soruyor Ortada ne emare, ne karine ve ne de delil olmakszn tutuklanmamn en irin cevab, btn bu olup bitenlerden sonra doruluundan asla phe edilemez ekilde, polis sorgusunda Komiser veya Komiser Yardmcs Bahrinin, yukardan bastryorlar, sen BDA- C rgtnn lideri olduunu mecburen kabul edeceksin! szdr 100 saysnn tabi olarak 99 saysna kadar btn saylar iinde barndrmas gibi, ayn doruluk lsyle, polisteki sorgudan baka bir sahne: Bana sorduklar sorularn cevablarndan, daha hlsa edilmi sorular hlinde, hi yurtdna kmadysam bunu isbat etmem gerektiine dair samalklar da iinde, 5 6 madde hazrlamlar Bahri ile beraber, ayn yalarda, sarn, ismini Mehmet diye bildiim Komiser veya Komiser yardmcs nc maddeye geliyorlar:
112
113
- Tamam, hi kimseyle grmediini ve tanmadn kabul ediyoruz; talimat da vermediini kabul ediyoruz Gelelim u liderlik mevzuuna Ben, hi kimseyle grmediime, talimat vermediime gre, nasl rgt ba oluyorum ki? deyince, Bahri, 20 bin kiinin yargsz infazlarla gitmesine nisbetle hafif kalacak u szleri syledi: - Biz sana ktlk yapmak istemiyoruz; isteseydik, evinin bahesine eroin gmer, eroin yakaladk, derdik Gel sen unu gzellikle kabul et! Benim bu gzellii kabul etmemem karsnda, Mehmed hmla atld: - Yuh be sana!.. Bi Terr rgtnn baym diyemiyorsun, delikanllk yapamyorsun! Burada, eylem yapm ka kii seni ve ve bitiremedi Bi slogan bile atamadn! BDA ile BDA- C arasndaki fark ve kendinden zuhur bahsi ile ilgili anlamak iin sorduklar sorulara da, ben orada 41 tane kitab yazmm, okuyun! deyince, Bahri, u tersine harika cevab verdi: - Aslanm, Savc senin kitablarn okuyacak deil. Buradan nne ne giderse o BDA, lgat mnsyla, benzersiz, olu, icad mnsna geliyor Yine lgat mnsyla, kr tamamen verilene it olmak zere sermaye vermek anlamna geliyor Kendinden zuhur da, kelime delletinden bile belli ki, kendi karar verip, uygulayan Bunun eitli mevzulardaki anlam ve grnts hlinde 41 cilt kitab yazmm; ya bunlar anlayabilmek iin fikir ve irfan sofrasndan ne kadar pay almal? Bu da herkesin kendisinin bilecei ayr i Ama herhlde unu takdir edersiniz: Karnza geip de Hkim ne i yapar? diye soran ve bu yoldan btn bir hukuk ilmini, lfa lf ebeliiyle birka saatte devirmeye bakan birine, kanunu uygulayan, mahkeme eden kimsedir sznden baka sylenebilecek birey yoktur Ayn ekilde; karnza bir doktoru alp da, doktor ne yapar? sorusu ile btn bir tb ilmini devirmeye bakan birine, hastalar iyiletirmeye alr, tedavi eder! sznden baka sylenebilecek birey yoktur. Btn bu anlattklarmdan da anlalyor ki, ben, yakalanmdan ve tutuklanmdan sonra binbir trl bayalkla aleyhimde ynlendiricilik grevi yapan basn bir tarafa, dorudan adaleti ilgilendiren polis sorgu-
sundan bu yana da susuz olduunu isbat et! gibi hukuk d bir muameleye maruz bulunuyorum... Neticede: Yukarda kendilerinden iktibaslar yaptm kiilerin yazl ve szl dnceleri gibi, ben de BDA markas altnda eitli mevzulara dair dncelerimi beyn ediyorum Dnce beyn edenle muhatablar arasndaki fark da, her dnce iin geerli olmak zere, ben bak yaparm; isteyen ekmek keser, isteyen adam szyle ifde ediyorum Trkede c, c gibi eklerin sfat ve nisbet ekleri olmas ve nasl ki simitinin simidin kendisini belirtmemesi gibi, BDAya nispetle BDAclar; Atatrke nisbetle, Atatrkler, Marks ve Lenine nispetle Marksist Leninist Cephe diye vasflanabilmesi, bunun yannda Milliyeti Cephe ve Sol Cephe gibi tanmlamalar gznnde tutulursa, ayn ekilde BDA- Cebhesi. Cebhe sz, birbirinden farkl olu ve kurulular ifde ederken, bu farkllk birbirine zt olu ve kurulular da ifde eder Mesel, 12 Eyll ncesi Milliyeti Cephedeki eitli partiler Sol cephe tanm iinde, birbirinden ayr ve birbirine aykr legal ve illegal faaliyet gsteren parti ve rgtler, yayn faaliyetleri Keza Atatrk cebhe tanm iin de ayn ey ki, bunun zerinde ayrca duracam. 11- imdi, 1991 ylnda baslan KENCE isimli eserimden, yine polisteki sorgulama ve yine BDA- C mevzuu: - (BDA- C ne?.. BDA fikriyatn ortaya koyan benim dmdaki faaliyetler; hatasyla, sevabyla, mesuliyetiyle, benim dmda! Kvam Hukuk Brosu, BDA Kitabevleri, Kitab - Propaganda, Ak Dou (dergi), yarm kalm bir teebbs olarak Glge Sanat; Cebheden kast bunlar Bu izh, azmdan BDA- C, BDAnn silhl mcadele cebhesidir! szn devirmek iin, parlak vaadlerden tehditlere ve o ndaki dayak fasllarna kadar her yola bavuran hayaletleri kzdryor Onlarda tesbit ettiim en nemli zelliklerden biri de bu; hakikatin ne olduunu aramaktan ok, meslek bir baar elde etme cehdiyle rpnyorlar ve bu yzden muhatablarnn susuz olma ihtimlinden deta zlyorlar Nitekim ef diye hitabettikleri tip, ben seni konuturmay bilirim! diye fke ve fke taklidiyle beni sandalyeden kaldrp duvarn nne gtryor ve omuzlarmdan kavrayarak birka defa duvara vuruyor Ardndan, beni perian edeceinden emin bir bulu zevkiyle, nav ek, nav ek! diye yzkoyun yere yatryor Gvdem yere paralel vaziyette kollarmla inip karken yorulacam ve o da devam et! diye
114
115
beni tekmeleyecek Adi numara!.. Ben de, iin sonunda nasl olsa dayak var diye bir - iki kere ektikten sonra, yoruldum! diyorum ve ef in pabucunun style vurduu tekmelere ramen devam etmiyorum Ayann style vurmasndan, vcudumda krk kk olmamas ve yara bere izi kalmamas istediklerini anlyorum Tekme faslndan sonra ef, tamamen kontrolden km bir fke(!) ile, srtm, belimi, bacaklarm ve ellerimi iniyor Bense kendimi tamamen salm, srekli L havleyi tekrarlyorum Dzgn konuan, baka bir adi numarayla atlyor: Yapma efim, konuacak!) 12- Tarih zellikle nemli: 1991 Amerika nderliinde Iraka yaplan saldry, u mehur Krfez Savan protesto iin, Beyazd Caminden kan slm kesimin deiik grublarnn yapt gsteride polisle atma km, yakalananlardan bazlar da BDAc Ve sz konusu tarihe kadar, BDA Cepheleri iinde hibir illegal ve silahl bir mcadele veren bir rgt yok!.. 13- Yine ayn eserden, bugnk durumla karlatrlmasn ve takdirini size braktm bir husus: - (Dikkatimi eken hususlardan biri de, ne MTte ve ne de Siyas ubede, sorgulamay yapanlarn hibiri, fikir plnnda hibir eyden haberdar deillerdi BDA- C rgt diye bir davaya balklama dalan adamlar, BDAnn kitab ynnde tam bir cahil idiler Adeta, mikrobu bilmeden doktorluk taslamak gibi birey Btn bilgileri, gazete haberleri erevesinde idi; ve gazete okuyucusu olarak devirdikleri haberleri istihbarat yapm gibi topluyor, bir zaman sonra da bunlar stihbarat Tekiltnn almas diye basna veriyordu.) 14- Yukarda belirttiim hususun iki tipik rnei var Birincisi: Savaa hayr! dedim diye, polis sorgusunda Saddamdan emir aldm itiraf iin ikence grmem ki, ayn eserde anlatlmtr Ve yine ayn eserde bununla ilgili olarak tesbit edilen husus: - (Basn ve MT- Siyasi ube ibirliinin tipik rnei, bizim davamzda grld; ve basn ve fikir hrriyeti adna salya smk demokrasiye methiyeler dzen adamlarn, ne kratta karakter sahibi olduklar bu vesileyle tekrar if oldu Byk puntolarla Irak Casusu rgt diye hdiseyi veren Milliyet Gazetesinden aynen: stanbul Siyas Polisince gerekletirilen bir operasyonda, yasad dinci BDA - Cephesi rgt militan olduklar ne srlen 17 kii
yakaland. Bu kiilerin, stanbulda birok kez savaa hayr ve trban gsterilerini gerekletirdikleri, ayrca, Konya ve Kahramanmarataki rgt militanlarnn askeri birliklerin durumu ile ilgili olarak Irak Gizli Servisine bilgi szdrdklar ne srld. () Gzaltna alnanlarn sorgulamalarnn srdn belirten yetkililer, yaplan eylemleri belirledik. Bunun yannda rgtn Konya ve Kahramanmarataki elemanlar araclyla, Krfez Sava sebebiyle gneydouya kaydrlan birliklerle ilgili bilgi toplayarak Irak Gizli Servisine aktardklar hususunda duyumlarmz var. Bu konuyu aratryoruz diye konutular.) Gy, organlar ve hiyerarisi belli, emir ve talimatla i gren tek bir BDA- C rgt var ya, bir de buna d gler ve onlara alan imajn eklemek zere retilen bu haber, Avukatm Harun Yksel tarafndan tekzib edildi; ayn gazetenin grlmemek zere bir kesine kck bir haber olarak sktrld Ve o gnden bugne, birok deiik lke ad geerek, bir istihbarat yetkilisi dedi ki diye saysz haber. kincisi: Uur Mumcu cinayeti Cinayetten birka gn sonra, Hrriyet gazetesinde, yine polisten alnan bilgiye gre kaydyla, Uur Mumcu cinayetiyle ilgili olarak, benim ve 15 arkadamn gzaltna alnp sorgulandm yalan haberi kt Uur Mumcunun Avukat aabeyinin srarl takibleriyle iin hangi mecralara dkldn ve nerelerde tkandn biliyorsunuz. 15- Bir ksm kimseler veya rgtler eylem yapacak, hatta mesel BDA- C Fetih diye bir rgt bir eylem yapacak, oraya braklan kat veya telefonla stlenildi diye, - buraya dikkat edilsin, altn izerek sylyorum, eylemci veya talimat veren olarak ben mnasip grlp, hakkmda byle bir psikolojik hava oluturulacak veya susuz olduunu isbat et! gibi bir davaya mevzu olacam Hukuk devletinde byle birey olabilir mi?.. 16- Savclk iddianamesinin, daha nce altn izdiim hlsa denilebilecek ksmn, sonra cmle cmle tahlil edeceim Burada, u mnasib grme bahsiyle alkal olarak zerinde duralm: - Salih zzet Erdiin rgt mensuplarnn gerekletirdii eylemlere dorudan doruya katld tesbit edilememi olmakla beraber diyor; yni ne eylem yapmm, ne de talimat vermiim Bu husus, yakalanmdan 5 ay nceki bir baka stanbul DGM Savcsnn, hibir illegal faaliyette
116
117
bulunmamam hkmiyle de sabit Ardndan, benim bir fikir adam olduumu bizzat tesbit eden u ifde: Bizzat kendisi tarafndan kaleme alnan ve BDA- C adl rgte sempati ile bakanlara okutturulmak suretiyle siyas ve ideolojik bir bilin verilmesinde kullanld ve Byk dou slm devletinin nasl kurulaca hususunda kitaplarnda, yer vererek rgt mensuplarna yn vermektedir Bu hususun cevab da, yakalanmdan 5 ay nceki Savclk kararnda verilmitir; yani, stanbulda yaynlanan yasal dergilerdeki faaliyetlerinden dolay yasad rgtn yesi ve yneticisi olduu delili olamaz Ayrca, rgte sempati ile bakanlara okutturulmak ifdesinden neyin kastedildiini anlam deilim; yasad olmayan bir dergi veya kitab, sempati ile bakanlarn, yakasna yapp da okutturulmu veya kim okutmu? steyen istediini okur Savclk iddianamesi, eskilerin muhayyelttan terekkb eden kyas dedikleri ekilde, o o olursa, bu da bu olursa, netice udur kabilinden, benim mnasib grme dediim ekilde devam ediyor: Lidersiz bir rgt dnlemedii gibi, rgt mensuplarnn gerekletirdii eylemlerden de rgt liderinin sorumlu tutulmamas eyann tabiatna aykr der. BDA- C adl rgt mensuplarnn gerekletirdii tm eylemlerden rgt lideri de sorumludur. BDA- C rgt mensuplarnn Kumandan kod sank zzet Erdie ball diye, rgt mensublarnn yapt eylemler faslyla sryor O o olursa, bu da bu olursa, netice udur da, o yle deil, bu da byle deil; neticede de, ne legal ve ne illegal hibir BDA- Cnin lideri deilim Bu erevede, beni sulamak iin, bana ballktan bahsetmek, suun ahslii prensibine aykrdr. Nasl ki, Cumhurbakan Sleyman Demirele yaknl ve ball malm st katlarda oturan kiilerin, katrilyonlara varan yolsuzluk ve cinayete varan sair sularda adlarnn gemesinden dolay o sulanamyorsa ve sk sk sularn ahslii prensibini tekrarlyorsa, hukukta eitlik prensibinden hareketle hi tanmadm insanlarn bana ballndan dolay da ayn ekilde ben de sulanamam Bu misl baa alnarak, saysz misl temin edilebilir. 17- Yakalanmdan 5 ay nceye it Savclk hkm hibir yasad iliki iinde bulunmadm tesbit ederken, hlihazr sulamann hlsa olarak altn izdiim ksm, netice olarak, olsa olsa budur! cinsinden bir mnasib grme iidir Bu mnasib grme iinin hukuk d oluu bir yana, ls nedir? Niye u deil de bu?
Bu hususla ilgili, yine kence isimli eserimden bir nakille balayarak durmak istiyorum: - (kencecilerin, meslek baar hissi iinde davrandklarndan ve kanguru hikyesinden bahsetmitim Zorlamalarla ii kitabna uydurmak, rgt mant vermek iin hakikati tahrif ederek seme yapmak Seme yapmak diyorum; nk Tilki Gnlnde geen hdiselerde yzlerce isim var ve elbette kendi isimleri de bunlardan biri Ama adam ille iine gelen ismi seip, onun hdisesini gerek gsterme peinde BDAya bal genlerin kard bir sr dergiden bahsediyorum, ama onlar ille Atatrk dman AK- DOU zerinde ve benimle organik bir ba iinde gsterme peinde (stelik beni yasad rgt ba olarak gstermek iin organik bir ba kurmaya allan bu dergi de, legal olarak kan bir dergi) (ine gelen ismi semek): Nitekim, stadmn (Necip Fazln) imdiki Cumhurbakan Turgut zala yollad mektub, Savcnn nne gtrlmedi; nk, soruturma mantklar iinde Birinci Ordu Komutanlarndan emekli Orgeneral Faik Trn ve Turgut zal da, BDA- C rgt militan olarak sorguya ekmek icab ederdi!.. Bu meseleyi anlatmalym Evde, zerinde Salihe verilecek notu bulunan be - on sayfalk bireyler bulmular O notlar, stadmn Turgut zala iletilmek zere zel Kalem Mdr Akgn Albayraka dikte ettirerek ilettii, parti kurma meselesi ile ilgili 1983 senesinde szkonusu olan dava stadmla beraber grmeye gidecektik vesaire stadm, onun mukaddemesi hlinde o notlar iletmiti Ve bir nshas da bendeydi Evdeki aramada onu bulmular Bana sorduklarnda hdiseyi hikye ettim. Faik Trnle ilikin ne, gryor musun? suline, hayr! cevabn verdim in fazla zerine gitmedikleri gibi, o notlar ne Savcnn nne gtrdler ve ne de ide ettiler Biline!.. Niin?) unu tanyor musun? Tanyorum. Bunu tanyor musun? Tanyorum; yleyse onlar da rgt yesi Ben filncay da tanyorum ama, nedense o tarafa bakan yok! O gnk artlarda, benim Bakanlmda bir rgt emas karmak zere, her biri rgtn her organna hangisine uyuyorsa diye zorlanan ve ikence grenler arasnda, srf beni tand iin rgt 2. Bakanlna mnasib grlenler de vard Sonradan srasyla 6 cilt olarak yaymladm, ry tabirnamesi ve ruh roman nevindeki Tilki Gnl isimli eserim, o zaman, basna da
118
119
tehir edildii ve basnda da yer ald gibi, BDA- Cnin eylem gnl diye Savcln nne gtrlmt. Gelelim mnasib grme iine: Turgut zala stadm tarafndan iletilen notlar, sonradan, sanyorum 1992 veya 1993 sonlarnda, yazda geen sonradan kendi yolunu kendi yapan- tanka dnecek solucan taktii diye bir cmleden mlhem bir balkla, Aydnlk isimli solcu dergide yaynland Ayn ekilde, Tilki Gnl isimli eserimde de mevcut Mesele urada: Byk Dou ve BDA, eserlerimde binbir defa getii gibi, bir ayniyetin iki kanad olarak bir terkib belirtir; yni Byk Dou BDA Biri, eya ve hdiseler karsnda ruhun nasl? tavrdr; dieri de akln niin? tavr Buna ramen, o olmakla, ondan olmak arasndaki fark gerei, BDAya isnad edilen sutan dolay, Byk Dou sulanamaz Ayn ekilde, legal ve illegal BDA- Clerden dolay da, o onu tanyor bu bunu tanyor diye BDA sorumlu tutulamaz Eer sorumlu tutulursa ben de diyorum ki, benim liderim Necip Fazldr! stadmla Turgut zaln temas malm olduuna gre, o da rgt yesi ayet bugn bu iki ismin vefat etmi olduklarn ileri srerseniz, o zaman da, salndan beri Turgut zal iin benim doal liderim! diyen ve onunla yanyana almas malm Mesut Ylmaz rnek gsteririm Yni, rgt liderliine niye onlar mnasib grlmyorlar da, olsa olsa budur! kabilinden bir yaklamla ben yasad rgtn lideri oluyorum?.. Ayn ekilde: Necip Fazln 1976da balayan ve Sleyman Demirelin 3 - 5 bin adedini st fiatndan alp partililere dattrarak katkda bulunduu Rapor isimli kitab - dergide, Nisan 1980den sonra 12 Eylldeki sonuncu 13. saysna kadar ben de yazdm. Sleyman Demirelin haftada veya onbe gnde bir telefon etmesi ve sayglarn bildirmesinin ve ara sra dergiye siyas kar gerei para yardmnda bulunduunun hidiyim. Kavgam Necip Fazl adyla gnlk bir tarihe eklinde tertibleyerek baslan onun yazlarndan mteekkil bu eserimde, szkonusu yaknlk szlebilir Buna nisbetle, niin yasad rgtn liderliine o mnasib grlmyor? 18- Cumhurbakan Sleyman Demirel vesilesiyle, mnasib grme iinden baka, u Kumandan kod lfna da aklk getirmek imknn bulmu oluyoruz yle: Kod belirli bir greve tahsisen veya ifre gibigizlemeye dair ilerde kullanlr. Lakab ise, asl adndan baka bir kimseye bakalarnn takt addr Sleyman Demirele 10 - 15 senedir Baba denmesi malm; ama hi kimse, onu ok sevip sayyorlar, gryorlar,
samimiler veya akrabalar diye, onlarn bulatklar katrilyonlar bulan yolsuzluklara adlar kart iin, Babay, mafya babalna yormuyor, mnasib grmyor Kumandan lkab da, bana 1980lerde Rapor dergisi karken yaktrlm bir lkabtr. Ortada hibir legal veya illegal hiyerari ve iliki olmamasna nazaran, bunun byle olduu da aktr Mesel Berbat Sleyman dedikleri biri, srf lkab Berbat diye, bu yoldan hareketle birtakm sularla ilikilendirilemez. 19- Savclk iddianamesindeki, kurulacak Byk Dou slm Devletinin Komutan seilecek olan Kumandan kod Salih zzet Erdi szn de anlam deilim Necip Fazln Byk Dou deolocyas isimli eserinde geen Baycelik Devleti fasl, benim Baycelik Devleti isimli eserimde tahlil edilmitir; ve orada, Baycelik Devletinin bann, Bayce diye adlandrld sabittir Kumandan, eer bir grev ve hiyerari olarak kullanlyorsa, bu askeri bir grev ifde eder ki, hem Kumandan seimle gelmez, hem de Devlet Bakan deildir. 20- Saysz rneklerle geniletilebilecek olan mnasib grme iinin zerinde yeterince durdum Savclk iddianamesinde, lidersiz bir rgt dnlemeyecei gibi, rgt mensuplarnn gerekletirdii eylemlerden de rgt liderinin sorumlu tutulmamas eyann tabiatna aykr der diyor Hem mnasib bulma iine, hem de lidersiz rgt dnlemeyecei bahsine misl, bizzat Adl Yargdaki rutin d ilerden gsterilebilir Bu husustaki saysz rnekleri sayma yerine, Akdeniz niversitesi Hukuk Fakltesi Dekan Yardmcs Prof. Dr. Hayrettin kesizin bir gazetede hlsasn grdm Adli Yargda Yolsuzluk Aratrmas isimli eserini hatrlatabilirim Birbiriyle, muhayyelttan terekkb eden kyas gerei ilikilendirilmesi mmkn bu iin, lideri kimdir? Byle bir ilikilendirmede i, Adalet Bakanndan Babakana kadar gider. 21- Hukukun bu tarafnda kalanlarla, o tarafnda kalanlar bahsini son gnlerde Atatrk Cephede cereyan eden tartmalardan da gstermek istiyorum Hrriyet gazetesinden Bekir Cokun, 15 ubat 2000 tarihinde yle yazm: - (te Batman Sorduklarnda, Cumhurbakan, Devlet icabna gre hareket eder, rutini takip etmek zorunda deildir diyor. Yani, bu tuhaf ilikileri onaylyor Devlet icabna gre hareket ederse, bu kurumlar ilkeler kurallar niye
120
121
konuldu? Niye hukuk devleti diyorlar?.. Bu anayasa, bu yasalar niin var?.. O zaman, Susurlukta sustuktan sonra, Batmandaki bataa raz msn?..) Ayn gazetenin, ayn gnk nshasnda, Zeynep Atikkan da yle diyor: (Bizdeki hazin manzaraya gelince: Grev sresinin uzatlmas iin Meclise kyak emeklilikle kyak eken Cumhurbakan, Devlet her zaman rutini takip etmek zorunda deil. Yksek menfaatleri icap edince rutin dna kabilir diyerek hukuk dl aklyor. Belli ki Batmanda kurulan garip ordudan kendisi de haberdar.) Ve ayn yazar, yazsnn sonunda yle diyor: - (Aslnda herkes her eyi biliyor. Arkasndan konuuyor. Yzne ylarak srtyor. Ne yaz ki masumiyetini yitirmi bir dzende debeleniyoruz! Barsaklar m boalyor? Bilemem. Ama Sartren dedi gibi insann midesi bulanyor!) 22- Son olarak, yakn korumam diye bahsi geen Saadettin Ustaosmanolu ile Mehmed Fazl Aslantrkn durumuna deinmek istiyorum: Saadettin Ustaosmanolu, - tarihini tam bilmiyorum- , 1987 1989 arasnda kan fke isimli dergide yazlar kan bir genti; ve kendisini hi grmedim. 1992 - 1994 tarihleri arasnda birgn, Bursadaki bir ay bahesinde otururken, masama gelerek kendisini tantt bir - iki saat sohbet ettik. O tarihten sonra kendisini grmediim gibi, Terrle Mcadele ubesinde de, ancak ismini rendikten sonra tandm. Senelerdir hi grmediim ve sokakta grsem tanyamayacam biri, stelik kendisi Fatihte oturur ve ben Tuzlada bulunurken, nasl benim yakn korumam olabilir? Mehmed Fazl Aslantrke gelince, 1980lerden beri yakn arkadamdr, aile dostuyuzdur; tanklmzn nitelii de bundan ibarettir. Salih zzet Erdi 21 ubat 2000
122
Salih Mirzabeyolunun Mahkeme Bakanlna sunduu ve 21 Nisan 2000de yaplan durumada okuduu Savunmasnn ikinci ksmdr: 23- Geen celsede, teferruat kendine balayan asl hlinde, sylenmesi gerekenleri syledim Bu celsede, teferruat kabilinden syleyeceklerim ve yer yer hatrlatc zarur tekrarlar, o asla nisbetle olacaktr. 24- Malm olduu zere, sadece crm atfnn herhangi bir mns ve delil tekil etmesi szkonusu olamaz Polis sorgusundan itibaren delillerden suluyu tayin etme yerine, olsa olsa budur kabilinden bir yaktrma ve mnasib grme ile crm atfna maruz kalmken, ortada herhangi bir delil olmamas bir yana, daha BDACnin ne olduunun bile bilinmediini gryorum Aada tekrar aklayacam ve delillendireceim zere, BDA- C diye organlar belli ve organik btnl olan tek bir rgt yok, bunu bir sfat ve vasflanma hlinde alan bir sr legal ve illegal oluum vardr; bu durumda da, ben rgtn ba eklindeki, polisin ve Savcln su atfn stlensem
123
bile, yine kendilerinin bizzat ikrar ettikleri gibi, rgt mensublarnn gerekletirdii eylemlere dorudan doruya katld tesbit edilememi olmakla beraber ifdesi, BDA- C diye tek bir rgt olmad hususu da caba, bu stlenmenin bile bir delil tekil etmeyeceini gsterir. 25- Rutin d yollardan rejimi korumaya kalkan evrelerin kulama fsldad bir hususu da iine alacak ekilde, geen celsede sylediklerimi hatrlayalm: - (Trkede c, c gibi eklerin sfat ve nisbet ekleri olmas ve nasl ki simitinin simidin kendisini belirtmemesi gibi, BDAya nispetle BDAclar; Atatrke nisbetle, Atatrkler, Marks ve Lenine nispetle Marksist - Leninistler vesaire Atatrklerin Atatrk Cebhe, Marksist - Leninistlerin Marksist - Leninist Cebhe diye vasflanabilmesi, bunun yannda Milliyeti Cebhe ve Sol Cebhe gibi tanmlamalar gznnde tutulursa, ayn ekilde BDA- Cebhesi Cebhe sz, birbirinden farkl olu ve kurulular ifde ederken, bu farkllk birbirine zt olu ve kurulular da ifde eder Mesel, 12 Eyll ncesi Milliyeti Cebhedeki eitli partiler Sol Cebhe tanm iinde, birbirinden ayr ve birbirine aykr legal ve illegal faaliyet gsteren parti ve rgtler, yayn faaliyetleri Keza Atatrk Cebhe tanm iinde de ayn ey) Yukarlardan gelen tenbih gerei, Mahkemede nasl davranmazsam sonucunun ne olacann tehdidini imsn alm ve maruz kaldm muamelelerden bahsetmitim; hatrlayacaksnz te onun devam hlinde, Kartal Cezaevinde konduum ok zel tek kiilik kouta ki, buras hakknda ya delirme, ya her denilene tbi robotlama veya korkudan dolay, kimse konumamaktadr; isbat kabil deil sanlan hususlar, Adalet sisteminin bir btn olmasna nazaran tafsilatyla anlatmam gerekse de, bunun u n pratik bir yarar olmamasna binaen mahkemeye deil, kitablk apta kamuoyuna sunacam, Cebhe hususunda yukarda sylediklerime kzgnlk ifdesiyle u fsldand: Peki DHKP- C ne? Yni BDA- Cyi ona kyaslyor Bir kere DHKP- C, zaten illegal bir kurulu olduunu, Parti vasfyla, yni organlar belirli ve organik bir siyas kurulu diye hem ismine koymu, Cebheyi de buna nisbetle silahl kanat olarak alm Herhlde bir binann cebhelerinden bahsedildiinde, iinde cebhe lf geti diye onu silhla alkalandrc bir tersine zek rneine itibar edilemez. 26- 1991 ylnda baslan KENCE isimli eserimden, yine
124
125
polisteki sorgulama ve yine BDA- C mevzuu: - (BDA- C ne?.. BDA fikriyatn ortaya koyan benim dmdaki faaliyetler; hatasyla, sevabyla, mesuliyetiyle, benim dmda! Kvam Hukuk Brosu, BDA Kitabevleri, Kitab - Propaganda, Ak Dou (dergi), yarm kalm bir teebbs olarak Glge Sanat; Cebheden kast bunlar Bu izh, azmdan BDA- C, BDAnn silhl mcadele cebhesidir! szn devirmek iin, parlak vaadlerden tehditlere ve o ndaki dayak fasllarna kadar HER YOLA bavuran hayaletleri kzdryor Onlarda tesbit ettiim en nemli zelliklerden biri de bu; hakikatin ne olduunu aramaktan ok, meslek bir baar elde etme cehdiyle rpnyorlar ve bu yzden muhatablarnn susuz olma ihtimlinden deta zlyorlar.) Geen celsede, tarihin zellikle nemli olduunu vurgulam ve szkonusu tarihe kadar, BDA Cebheleri iinde hibir illegal ve silhl mcadele veren rgt olmadn sylemitim; bu hususun zerinde ayrca duracam. imdi, yine BDA- Cnin ne olup olmadn, 1 Ekim 1991 tarihli Taraf dergisindeki rportajmdan gstereyim Ayn rportaj, 1996da Admlar ismiyle bastrdm kitabda da mevcuttur yle diyorum: - (stadmdan altn izdiim dava: Her ferdiyle, mutlaka sandakini, solundakini, nndekini ve arkasndakini yakan otomobil zatyla hareketli bir teaddi hamle ve hareket atei olabilecek ve dedii hereyi kendisine dndrebilecek Ben tam 12 sene nce Olu Teknii diye bu bahsin altn izmiim tesi de hafzamda mahfuz bir dava olarak syleyeyim, u gn iin bunun tam karl, BDAya mahsus bir orjin hlinde cebhe esprisidir Herkesin liyakati, i yapanla kuru caka atan gsterici olduu gibi, herkesin yaptnn erefini ve mesuliyetini yklendii bir yaplama; ayn zamanda provakasyonlara ve arzu edilmeyen hareketlere de engel Ben bunu kencehnede syledim Profesr Muammer Aksoy ile gazeteci etin Emein ldrlmesini bana, olmazsa adamlarma ykmaya alyorlard Dedim ki, BDA- C, BDA fikriyatn benimsemi olanlarn, kim ne yapyorsa mesuliyetini tad benim dmdaki ilerdir. Zaten byle olmazsa, gidersiniz bir adamn kafasna kurun skarsnz, BDA- C diye bir kt brakrsnz; ondan sonra da bana ykarsnz! Demek ki BDA- C, hukuk plnnda bir sulamann umum olarak zmreye sirayetini nleyen ve bir takm devlet destekli illegal rgtlerin (Kontrgerilla hikayesi) provakasyonuna
kar da bir tedbir Bu yzden daha nce aka, provakasyonlar da bize yaryor! dedim.) Ve yine ayn Rportajdan, BDA- Cdeki Cephe esprisi: - ( imdi bizim en mhim meselelerimizden biri, hukuk savadr; yni kanun adna yaplan kanunsuzluklar, ak olduu yerde ak, yoruma gidildii yerde yorumla gsterecek bir diyalektikle sergilemek Bunun faydas nedir? derseniz, gy hukuk dzeni adna yaplan hukuka aykr davranlar ve dnceleri if etmekten byk fayda olmaz derim Bir misl vereyim Mesel u gazete haberi: Bursada bilmem ne mahallesinde 2 banka ubesi bombalanm imdi oraya braklan BDA falan filn yazl bir kttan dolay, sen de BDAc olduuna gre, gel hesab ver aa be yukar operasyoncularn mant da bu!.. ayet kanun nnde eitlik prensibi geerliyse, ayn eyin Babakan iin de Savc iin de geerli olmas lzm; oraya Babakanlk veya Savclk diye bir kt atarlar tamam Misl gzel olsun diye Milliyeti Cebhe vard ya, hani MSP - AP- MHPnin koalisyonu, onu dnnce daha da inandrc; stelik CEBHE!.. Cebhe deyince hemen askeri kanat anlayan savc hikyesi Sen filn tanyorsun, filn senin emrinde, sen filnn emrindesin! gibi rastgele sulamalar Ben falan da tanyorum, ama her ne hikmetse pek oral grnmyorsunuz! Eer delilsiz ve mesnedsiz hl ve durumun takdiri szkonusu ise, bu herkes iin geerli olmal; delilli veya delilsiz, hl ve durumlarna bakar bakmaz, Bakanlardan balayarak emrindeki grevlilere kadar her kademede hrsz, rveti, hara olanlar hemen tanrsnz Ama birbirleriyle alkalar dikkate alnarak bu rgt yeleri yakalanmaz!) 27- 1991de ifde ettiim, yukarda altn izdiim hususlar, hem de ben o tarihten sonra, Yaynevine bakan arkada, enitem Harun Yksel, Tccar Mehmed Fazl, 6 ayda veya senede bir hatr sorduumuz Hasan ler gibi son derece snrl ve tek tek saylr dostlarm hari, BDA- C sfat ve vasfyla grnen ne legal ve ne de illegal faaliyet gsteren hi kimseyle temasm bile olmamasna ramen 1998in sonunda tutuklanmamn ardndan, Emniyet Mdr Hasan zdemir tarafndan teyid edilmitir Emniyet Mdr, Metriste telef olduu iin kprn ve tarihini u n veremeyeceim ama gazete arivinden temini kabil bir basna gsterme iinde, (Hrriyet gazetesi haberi), yakalanan bir takm bombalama sanklarn BDA- C
126
127
rgt mensubu diye takdimden sonra, bunlar gece ry grp, sonra eylem yapyorlar! diyor Bu duruma gre, ben de rgtn ba diye tutuklandma gre, Trkiyenin herhangi bir yerinde varlndan bile haberim olmayan insanlarn rylarna girip onlar rgtlyor ve yine rylarna girip talimat veriyorum Benim tutuklanma gerekemi elen bu ifdenin hukuk, mantk ve shhat art zerinde durmay size brakyorum; yalnz bu ifdede, benim daha nceki celsede sylediim, ben bak yaparm; isteyen ekmek keser, isteyen adam! sznn, yni benle alkaszln anlam ak Yni, kendinden zuhur diyalektii gerei, kim ne yaparsa, kendi karar verir ve yapar; Emniyet Mdrnn ifdesinden de belli ki, ortada BDA- C diye yekpre bir rgt, hiyerari ve organlar yok Neticede; herhangi bir Parti veya cemaat veya Devlet tekilt iinde, malm olduu zere polis iinde de var, Partiler iinde de var, Devletin deiik kurum ve kurulular iinde de var, birtakm illegal rgtlenmelerden dolay, (rvet, hara, cinayet vesaire gibi iler), Partinin Bakan, Cemaatin lideri veya Devletin kurum ve kuruluunun btn alanlar, hem de ortada hiyerari de olsa- nasl sulanamyorsa, suun ahsilii ilkesi gerei ben de sulanamam Sorum bkidir: Byle bir durumda, niin bir ksm insanlar hukukun o tarafnda kalrken, bir ksm insanlar hukukun bu tarafnda kalyorlar? 28- Gelelim sk sk vurguladm 1991 tarihine Geen celsede de 1991 tarihine kadar, BDA Cebheleri iinde silhl mcadele veren hibir Cebhenin bulunmadn belirtmitim Bu husus, polis sorgulamasnda, BDA- Cnin Cebheler hlinde benim tarafmdan ortaya atlm bir fikir olmas meselesine nazaran zellikle nemlidir Yni; kim ne yaparsa, hatas ve sevab, erefi ve mesuliyeti kendine, kendinden zuhuru gstersin Nitekim 1991 tarihine kadar, bu soydan, TAVIR, KP (Kitap Sat ve Propaganda), yine onlara it Fatihte bir lokal, HAB (bda Haber toplama), Glge Sanat dergi ve lokal teebbs, Sultanahmette Karar dergisi ve lokali, fke isimli bir dergi, Ak- Dou dergisi vesaire kmtr Bunlarn hepsi, kendi insiyatifleriyle ve gayet tabi kendi grub veya zmrelerini temsilen kmlardr. Mesel benimle birlikte gzaltna alnan ve benim yakn korumam diye tutuklanan Saadettin Ustaosmanolu, geen celsede belirttiim gibi, 1987- 1989 tarihleri arasnda kan fke isimli dergiden, kendisini tanmakszn, sadece ismini bildiim birisidir. Kald ki, o zamanlardan tandm bir
takm arkadalarn ve genlerin, velev ki herhangi bir illegal ie girimi bulunsunlar, bugn nice Bakan- Milletvekili ve adamnn 19801990da bizzat rgt yesi olsalar bile sulanamamalarna nazaran, ben hi sulanamam Bu hususta, geen celsedeki yazl ifdemin 16. maddesini, 17. maddesini, 18. maddesini ve 20. maddesini tekrar hatrlatyorum: Yine suun ahslii ilkesi ve mnasib grme bahsi Bu arada, benim tavsiyemle kurulan ve hlen faaliyette ve u nda avukatlm yapanlardan Hasan ler ve Harun Ykselin bulunduu KIVAM HUKUK BROSU, 1989da benim tavsiyemle kurulmutur; o tarihten bugne kadar geen 11 senedir de, birlikte almaktadrlar Ve Harun Yksel ayn zamanda enitemdir. Eer benimle irtibatlandrmak istiyorsanz, ka trl bir irtibat bir arada; ve benim veya onlarn yapaca bir sutan dolay, ben veya onlar sulanabilir mi? 29- 1991 tarihinin dier ve ok nemli bir zellii de, 1991deki tutuklanmamn ardndan, - 4 ay Bayrampaa Cezaevinde yattktan sonra, o tarihte kan affa da gerek kalmadan, 163. maddenin kaldrlmasndan dolay ilk celsede 6 arkadamla beraber braklmamdr Bu husus, szkonusu tarihten nceki btn polis ve tabi ki Savclk ilikilendirmelerini geersiz klar: Yukarda da sylediim gibi, 1980den 1990na kadarki dnemde rgtlere mensub nice insanlarn BakanMilletvekili, ve o zaman solcuyken imdi nl i adam olan rnekleri vardr Szkonusu tarihten tutuklanma tarihinden 5 ay ncesine kadarki durumum ise, zaten bir baka DGM Savclnn Adana DGM Savcsna yollad belgeyle sabit Hatrlatyorum: - (Sank gyab tevkif ile aranr durumda iken HAKKINDAHERHANG BR DELLELDE EDLEMED VE SANIIN YAYINCILIINI YAPTII dergileri ve rgtsel faaliyetleri stanbul ilinde ynettii gereke gsterilerek Adana DGM tarafndan 11 Mays 1998 tarih ve 1998/ 44 sayl yetkisizlik karar ile hakkndaki dosya Basavclna gnderilmitir. ADANA DEVLET GVENLK MAHKEMES CUMHURYET BASAVCILIInn SANIIN HAKKINDA YETKSZLK KARARINDA YAZILDII EKLDE DELL ELDE EDLEMEMSE TAKPSZLK KARARI VERME OLANAI BULUNDUU GB, DOSYA ERNE GRE SANIIN STANBUL DEVLET GVENLK MAHKEMES CUMHURYET
128
129
BASAVCILII YETKS ALANINA GREN BR EYLEM DE TESBT EDLEMEMTR. LER BAKANLIININ DOSYA ERSNDE BULUNAN 3 MART 1998 TARHL YAZISINDA BU SANIIN STANBULDA YAYINLANAN YASAL DERGLERDEK FAALYETLERNDE YASADII RGTN YES VE YNETCS OLDUU DELL OLAMAZ.) Kald ki, ben, sz geen yasal dergilerde de bir faaliyet yapmadm; rportajlarm kt Takdir edersiniz ki, herhangi bir dergi veya gazetede rportaj kan insan, bu yzden o dergi veya gazetede faaliyet yapan, yni alan olamaz!.. Belirttiim iki husus, -1991 tarihi ve DGM Savclnn Austos 1998 karar- , iddianmede bulunan ve aslnda birbirini elen iki meseleye de aklk getirmi oluyor Birincisi: Die dokunur birey elde edemeyince ii eski defterleri kurcalamaya ve soruturmay sslemeye dken polis sorgulamasndan kaynaklanan 1980 ncesi eylemler ifdesinin bir anlam olmad kincisi: rgt ilk eylemini 3 Ocak 1994 tarihinde Bolu- Dzcede yapt ifdesinin benimle hibir ilgisinin bulunmad. 30- Yukarda belirtilen elikili iki tarihi, iddianme ve ekleri hakknda DGM Bakanlna dileke sunan Avukatm Harun Yksel Bey, gayet gzel bir ekilde belirtiyor ve soruyor: - (ddianmeye gre rgt, ilk eylemini 3/1/ 1994 tarihinde BoluDzce lesinde duvarlara yazlama yaparak gerekletirmitir. Halbuki ayn iddianmenin 4. sahifesinde, Kumandan kod - Salih zzet Erdi kolluk anlatmlarnda bal ile mvekkilimin DGM Savcl ve yedek hkimliinde reddettii, reddettii iin de aleyhine kullanlmas mmkn olmayan ifdelerinde, 1980 yllarna kadar bizzat kendisi ve arkadalar ile birlikte BDA- C adl rgt adna yazlama, pankart asma ve molotof kokteyli atma eylemlerine katldn demektedir. imdi ayn iddianmenin iki ayr sahifesinden birinde BDA- C isimli rgtn ilk eylemini 1994 ylnda Dzcede gerekletirdii sylenirken, dierinde 1980 ncesinde eylemler gerekletirdii sylenmektedir. Ve arada tam 14 yllk byk fark vardr. Bu iddialar doru mudur? Doruysa, ikisi birden doru olamayacana gre, hangisi dorudur? ddianme elinde bulunan Emniyet Genel Mdrlnn 01/
1999 tarihli yazsna gre ise bu rgt, 1985 ylnda oluturulmutur. (Bu da tarih hususunda nc eliki. S.M.) imdi iddianme ekindeki bu istihbarat raporuna gre, BDAC rgt 1985 ylnda kurulduuna gre, iddianmede mvekkilimin kolluk anlatmlarnda sylendii iddia edilen 1980 yllarna kadar bizzat kendisi ve arkadalaryla birlikte BDA- C rgt adna yazlama, pankart asma ve molotof kokteyli atma eylemlerine katld iddiasna ne diyeceiz? 1985 ylnda kurulduu ne srlen bir rgt, 1980 ncesinde nasl eylem yapabilmektedir? Zaman makinesine binip zaman iinde 10 yllk geriye doru bir yolculuk yaparak m?) Benim, dilekede belirtilen elikiden baka eklemek istediim husus; bir deil, birok BDA- C var meselesini hatrlatmaktan baka, telaffuz edilen 1980 tarihinde byle bir rgt ve isminin olmadn bizzat polis kaytlarndan anlalabileceidir rgt bir yana, BDA lfznn ilk telaffuzu 1984 sonu, 1985dir Bu tarih BDA Yaynevinin kurulu tarihidir: Bu da, ne kadar yapmack ve sipari zerine bir rgt emas oluturulduunun ayr bir gstergesidir Legal bir yaynevi, hem birilerinin kafa yapsna gre illegal kabul ediliyor, - byle birey olabilir mi?- , hem de illegal rgt olmu oluyor (!) 31- Polisin sslemek ve zenginletirmek iin dosyaya ilave ettii bir takm emalara da temas imkn vermesi bakmndan ki ayrca zerinde duracam- Harun Yksel Beyin verdii dilekeden devam ediyorum yle diyor: - (Sayn Savc iddianmesinin 16. sahifesinde Salih zzet Erdiin rgt mensuplarnn gerekletirdii eylemlere dorudan doruya katld tesbit edilememi olmakla beraber demektedir ve yine tarafsz bir kamu hviyetinden syrlmaktadr. nk bu cmlenin tarafsz bir iddia makamna yakan ekli yle olmalyd; Salih zzet Erdiin, rgt mensuplarnn eylemlerine dorudan doruya katld, veya onlara herhangi bir emir ve talimat verdii tesbit olunamamtr. O cmle aynen bu yazdm ekilde olmalyd, nk btn dosya mnderacat byle olmasn, ancak byle olursa doru, hakl ve tarafsz olacan gstermektedir. Ayn cmlenin devamnda Sayn Savc iddiasna uygun hukuk delil bulunmayndaki zaaf, mantk yoluyla telafi etmeye alarak yle demektedir: Byk Dou slm Devletinin nasl kurulaca hususunda
130
131
kitablarnda yer vererek rgt mensublarna vermektedir. Yine mvekkilim Emniyet Genel Mdrl istihbarat raporunda tek tek saylan 98 eylemi Trkiye apnda gerekletirmi bir terr rgtn yalnzca yaynlad kitablarla ynetmektedir. Bu cmlenin braknz hukuken yanl oluunu mantken yanl oluunu anlayabilmek iin mantk profesr olmak gerekmez. lkokul ocuklar bile kendi oyun mantklar iinde basit bir oyunu ynetebilmek iin bile bizzat oyunun iinde olmak gerektiini bilirler. Ama iddianme hem oyunun iinde olduuna dair bulgu yok diyor, hem de oyunu ynetiyor diyor. ddialarna uygun delil gsteremeyen Sayn Savc, mantka snmaya devam ediyor: Lidersiz bir rgt dnlemedii gibi, rgt mensublarnn gerekletirdii eylemlerden rgt liderinin sorumlu tutulmamas eyann tabiatna aykr der Ne kadar doru!.. Ama szkonusu olan bir mantk yarmas deil, yarglama Yarglama, mantk kurallarna uygunluk dnda, lehte ve aleyhde delillerin deerlendirilmesiyle yaplr. Bir insan hem rgt lideri olarak sulayacaksnz, hem de o rgtle madd, fizik bir bann tesbit edilemediini syleyeceksiniz, sonra da bir rgt olduuna gre, bu rgt mensublar da onun fikirlerini benimsediine gre, bu rgtn lideri olsa olsa bu fikir adamdr! diyeceksiniz ve o fikir adamnn delilsiz, mesnedsiz idamn isteyeceksiniz!.. Bu, hukuk kavram karsnda olacak i mi?) Harun Yksel Beyin sylediklerine eklemek istediim husus, bu speklatif mantk bahsine dair Yni, insandaki normatif uurun drd yanlla dair Batl bir ilim adam, bu hususu yle belirtiyor: - (nsanlar, tamamen geliigzel hdiselerden bir nizm kurmaya kar derin bir temayle sahibtirler. Geliigzel hdiseleri belli bir kanuna gre cereyan ediyormu grmek ok kolay olduu gibi, bu idrak bir kere teekkl ettikten sonra da, eer tahkiki zorsa, kanun kendisini isbat edecek durumlar bizzat salayabilir. Btl itikad ite budur Batl bir sosyal psikolog, bunun bir denemesini yapmtr: Yaplan bir denemede, denemeye katlanlara rastgele rakamlar ve ekiller verilerek, bu rakam veya ekil serilerinin hangi
prensibe gre sralandklarnn bulunmas istenmi, iin hakikati, yni byle bir prensibin bulunmad ise saklanmtr. Neticede, tecrbeye katlanlarn hepsi bir eit kanun bulmular, stelik byle bir kanunun olmad ve ellerindeki serilerin tamamen geliigzel seildii sylenince de, kefettikleri kanunlar hararetle mdafaaya kalkmlardr.) 32- Polisin ve Savclk iddianmesinin, tamamen geliigzel balantlara mantk bir ifde vermelerine mukabil, polisin soruturmas bir yana, Savclk iddianmesindeki yanlla, ayn dilekede ok gzel temas ediliyor: - (ddianmeyi hazrlayan Sayn Savc, mvekkilimin fikir adamln grmezden gelmektedir Savcnn grevi sadece sank aleyhine olan delilleri mi toplamaktr? Bir savc, sank lehine delilleri toplamaktan imtina eder, hatt bunlar gizlemeye alrsa, kamu adna hareket eden bamsz bir Savc olmaktan kar, davada mdahil veya mteki gibi taraf konumuna girer. Maalesef bu iddianme ve ekleri, bamsz bir Savcnn iddianmesinden ok, san her ne pahasna olursa olsun mahkm ettirmek isteyen taraf beyanna benzemektedir.) Savclk iddianmesinin tarafll yannda, benim gerekten anlayamadm ve samimi olarak renmek istediim mesele, BDACnin illegal rgt ve benim onun lideri olup olmadm, ileri Bakanl m tesbit ediyor, yoksa bu i Mahkemenin ii mi?.. Burada birbiriyle ilgili mesele ortaya kar Birincisi: Eer ileri Bakanl tesbit ediyorsa, o zaman Mahkemeye lzum yoktur kincisi: Geen celsede kendisinden iktibas yaptm Beyolu Cumhuriyet Savcs Mehmed Demirin syledii szn bir kere daha dorulandr Ne dediini hatrlayalm: Yarg, kendisini millete it egemenlik hakkn kullanan bamsz ve dier kuvvetlere eit bir kurum olarak gremez hle geldi. Yarg mensuplar kendilerini hkim ve savc olarak deil, hukuk memuru konumunda grdler. Ne kadar kanunsuzluk yapld ise, ite bu ezikliin zerine bina edildi! ncs: Eer delil ve mesnedlerin tayininden sonra suluya, sululua veya susuzlua kendi prosedr iinde karar verecek bamsz yarg szkonusu ise, bu durumda ileri Bakanlnn tesbiti ve daha da tesinde siparii ne demek?.. Her mesele birarada gznnde tutulduunda, yeri gelince temas edeceim zere, yargnn siyaslemesi davasnn bir yn de ortaya kmaktadr.
132
133
33- Hatrlanaca zere geen celsenin banda fikrimi pein pein sylemitim Tekrar edeyim: - (T.C. iinde yaayan 3000 aile; hukuk da bunlarn karna gre, ekonomi de, siyaset de, ordu da, polis de Kendi aralarndaki dalamalar bir yana, bunlar hukuk st imtiyazl bir zmredir! Devlet, hukuk demektir ve hukukun olmad yerde devlet deil, ete vardr. Bu erevede, emir komuta zinciri iinde hareket eden DGMlerin mns da bellidir; DGM Savclnn aynen ald polis sorgulamas srasnda, yukardan bastryorlar, sen BDA- C rgtnn lideri olduunu mecburen kabul edeceksin! diyen Komiser Yardmcs Bahrinin tavr, buna tipik bir rnektir.) Avukatm Harun Yksel Bey, DGM Bakanlna verdii dilekede bu bahsi de iine alacak ekilde devam ediyor: - (Mvekkilim rejim muhalifidir ve bu rejime niin muhalif olduunu eserler boyunca anlatmaktadr. nsanca yaanabilecek bir rejimin nasl olmas gerektiini de ayn eserlerinde anlatmaktadr. Rejime muhalif olmak bir dncedir, bir fikirdir. Ve her insann, yaad rejimi beenmeme, ondan daha iyisini isteme hakk vardr Ve bunu yasaklayan herhangi bir kanun maddesi de yoktur. Byle bir kanun maddesi olsayd bile, dncenin yasaklanmas fiilen mmkn deildir. T.C. pratii bunun mmkn olmadn gsteren en canl pratiktir. Buna ramen T.C. Anayasas, Hi kimse inan ve kanaatleri yznden knanamaz demektedir. Sayn Savcnn iddianme boyunca yapt ise, mvekkilimin dncelerini yarglamak ve knamaktan ibarettir. Halbuki ayn iddianmenin mvekkilim iin uygulanmasn istedii kanun maddesi dnce suunu deil, eylem suunu cezalandrmaktadr. Yni rejim muhalifi olabilirsiniz ama, bu dncenizi bizzat eyleme dkmedike 146. maddede ngrlen suu ilemi olamazsnz. 146. madde baka trl yorumlanamaz. Mvekkilimin herhangi bir eyleme katldna dair delil elde edilemediini zaten iddianme sylyor. yleyse niin takibsizlik karar verilmemitir de, dava almtr? Bu dava T.C.de 28 ubattan bu yana yaanan yargnn siyaslemesi srecinin ok ak bir rneidir: Delil yok, ama Ankaradaki g odaklar yle istiyor. Sayn Mahkemenin bu davada verecei karar, mvekkilim hakknda
olmaktan ziyde, yargnn siyasleme srecinin bitip bitmedii, yargnn bamszlna Mahkemenin sahib kp kmad hakknda olacaktr.) Gerek yargnn siyaslemesi ve gerekse hukukun o tarafnda kalanlarla bu tarafnda kalanlar bahsine, Savclk iddianmesinde geen rgt mensublarnn sana olan ball ifdesine de temas bakmndan deinelim nce, Marifetname isimli eserimde tesbit edilen bir husus: - (Bugn hukukla vaka, metinle ruh, mevzuatla tatbikat arasndaki fark gittike genilemektedir; dnyada mevcut birok anayasa tamamen gstermeliktir ve tarif ettikleri rejimin memlekette olanla hibir alkas yoktur Anayasa deta mevcut rejimi gizleyen bir paravana vazifesi grr.) Hukukla vaka arasndaki bu uurum, hukukmukuk hak getire rnekleri kyas unsuru olarak almaz ve hukuk devleti iddiasn nisbet kabul ederseniz , dnyann hibir yerinde yoktur Gzaltnda ikence gibi sradan iler bir yana; 28 ubat sreci iinde, bugnk Genelkurmay Bakannn stanbul DGMyi ziyaretinden sonra, BDA- C davalarnda, ayn dava ve sutan birka sene ceza alan veya tahliye olanlarn arkadalar, ya mebbed ya 30ar yl ceza almaya balamlardr Ayn erevede: Ayn zamanda MGK yesi olan Babakana, eekolu eek, pezevenk! diyen Generale hukuk bir muamele tatbik edilmezken, kimler ve ne sudan bahanelerle hakaret davasna uramlardr Neticeyi, Avukatmn dilekesinde geen szle balyorum: - (Bu dava, benim davam, T.C.de 28 ubattan bu yana yaanan yargnn siyaslemesi srecinin ok ak bir rneidir: Delil yok, ama Ankaradaki g odaklar yle istiyor) Sanyorum, geen celsede ve bu celsede meseleleri fikir baznda etraflca ve asl gerekelere temas ederek ele alm, dobralm ve slbum da, niin baz g odaklarn kzdrdm gsteriyor Tarafsz bir yarg rneini gstereceini beklediim Mahkemeden, bu hususu hassaten gznnde tutacan umuyorum; nk bu dava, benim davam olmann tesinde, hukukun stnl ve hukuk haysiyetini gsteren bir dava olacaktr. 34- Savclk iddianmesinin hlsa diye nitelediim ksmnda, BDA- C adl rgt mensublarnn Kumandan kod sank Salih zzet Erdie olan ball, bal olduklar BDA- C adl rgtn lke genelindeki organik btnl, gerekletirdikleri eylemlerin okluu, gerekleen
134
135
eylemlerin arl, toplum ierisinde yaratt korku ve vehamet derecesi gibi ifdelerle, benim mevcut rejimi silh zoru ile deitirmeye teebbs suunu ilediim syleniyor Bunlar tek tek ele alalm: Birincisi: BDA- Cnin ne olduu defalarca ifde edildii iin, tekrarna lzum grmyorum Burada eklemek istediim husus, iddianmedeki gibi rastgele bir genellemenin, BDA fikrini benimsemi legal erevedeki birok insan ve kuruluu da thmet altna sokucu oluudur. BDA ile BDA- C fark bki, bugn BDA Yaynevinin hlen faaliyette bulunuunu ve bugne kadar yaklak 150.000 kitab satn her kitabn ka kii tarafndan okunmu olduu ayr dava gznnde tutarsanz, mesele daha iyi anlalr Bu, ayn zamanda bir kyas ls de verir; yni, illegal rgt sulamasyla Cezaevlerinde ka kii var ve herhangi bir illegal faaliyete karmam u kadar bin kiilik zmre kyas. kincisi: Savclk iddianmesi, mensublarnn bana balln terr rgt lideri oluuma mesned diye gsterirken, ayn kyasla Cumhurbakan Sleyman Demirelden, Babakandan, Bakanlardan, btn parti Bakanlarndan, Adliyelerden, eitli kamu kurulularndan, zel kurululardan ve alelde arkadalklara kadar kolayca sirayet ettirilebilir bir mantk ve hukuk hukuk mant yanllna dmektedir Ad senelerdir bir takm olaylara karan Yahya Demirel, gazete ve televizyonlardan izlediimiz gibi ad Malk cinayetinde geen evket Demirel, malm olduu zere Cavit alar ve Kmuran rtk gibi isimlerin bahsinin getii adl olaylardan dolay, bunlarn hepsi Cumhurbakannn ok yakn ve ili dl olmalarna ramen, ballktan tr herhangi bir sirayet szkonusu olmuyor; zaten Cumhurbakan da, suun ahslii ilkesi var diye, iin hukuk mesnedini sk sk tekrarlamtr Suun ahslii ilkesi yannda, hukukta eitlik prensibi de var Neticede: Bana olan mcerret bir balln herhangi bir hukuk su mesnedi tekil etmeyecei ak. ncs: ddianmedeki lke genelindeki organik btnlk szne gelince Bunun da zerinde yeterince durdum Eklemek istediim husus udur: Btn iddianme boyunca grlen ve polis soruturmasndan kaynaklanan, bir ynyle ahlk ve dier ynyle hukuk iki zaaf nce, Marifetnme isimli eserimde tesbit edilen, bir fikir adamna it sz aktaraym u: - (Kanunlar baz artlarda vatandalar bir ahs olmaktan
kararak bir ey olmalarna msaadede bulunduka, hrriyet asla mevcut olamaz.) Eer polis soruturmay sipari zerine yapmasayd, -ki bu husus yakalanmdan 5 ay nceki DGM Savclnn kararna ramen oluundan da belli- karsndaki adam yukardan bastryorlar diye onlara ho grnmek iin herhangi bir obje ey hlinde grmeseydi, aslnda kendilerinin de tesbit edemedii lke genelindeki organik btnlk iddiasn dier iddialarla beraber rastgele balantlarla Savcln nne getirmezdi Ortada organ yok, tabi olarak organik iliki yok, ama organik btnlk var(!) Gerekte olan ise, daha nce zerinde durduum normatif uur hatasnn en kt rneklerinden biri! Bir misl vereyim: Ne kadar BDA- C olduunu ve isimlerini sordular, bunlar tam hatrlamadm ve bilmediimi, dergi ve gazetelerden bulabileceklerini syledim. Tahminimi sorduklarnda da, 80- 90 civarnda olabileceini belirttim. Yni BDA- Cnin organik bir btnlk iinde olduunu iddia edenler, aratrma yerine aratrma yapm gibi yapanlar, birbirinden bamsz unsurlar tanmamalar bir yana, bir de akl dantklar hususu arptarak Savcln nne gtrmlerdir Nitekim, batansavmalk uradan belli ki, organik btnlkten bahsedilirken, szkonusu bir birinden bamsz unsurlarn bile listesi dosyada mevcut deildir; bunun yerine, dosyay kabark gstermek zere, hi tanmadm insanlara it rastgele aratrma ve soruturma ifdeleri eklenmitir. Drdncs: Savclk iddianmesinde geen, gerekletirdii eylemlerin arl, toplum ierisinde yaratt korku ve vehamet derecesi gibi ifdelerin lsnn ne olduunu ve nerden sonra rgt kararna varp benimle ilikilendirdiklerini anlamadm gibi, zaten ilk dme yanl iliklenince dierlerinin de tabi olarak yanl olaca hakikatince, pek kurcalamak gerekmiyor. Beincisi: ddianmede geen, mevcut rejimi silh zoru ile deitirme ifdesine gelince Mevcut rejimi nasl grdm gayet ak bir ekilde belirttim ve geen celsede Yargtay Bakanndan deiik yazarlara kadar eletiri rnekleri verdikten sonra, benim onlardan mevcudun yerine sistem apnda bir TEKLF farkyla ayrldm syledim. Mevcudun nasl olursa olsun, isterse silh zoruyla deitirilsin, bundan memnun olurum! desem bile, neticede bu rejimi silh zoruyla deitirmeye teebbs suunu ilediim anlamna gelmez.
136
137
35- imdi gelelim, Polisin sslemek ve zenginletirmek iin Savclk nne gtrd ve dosyada mevcut emalara Bu emalar, hukuk bir normatif uur yanll olmann tesinde, hakkmda sipari zerine i yaplmasnn ak kastn gsteren belgelerdir Ne manta uygundur, ne de hukuk mantna Bu hususu gstermek zere, nce mcerret bir fikr ereve izeyim: - (Mantk, geen celsede zerinde durduum muhayyelttan terekkb eden kyas rnei de iinde, kullanana gre hizmet eden ikiyzl bir lettir. Bu yzden mantk, herkesin hakikati kendine hikmetince alr Btn mesele uradadr: Herkesin hakikati kendine olduuna gre, hakikatin hakikati ne? Bu meselenin ardndan da, her meselenin kendine mahsus esas, usl ve kaidelerle ele alnabilmesi zellii ile, itirak noktalar zerinden karlatrmalar yaplr.) imdi dava, bir rgt davas ve rgtn ban sulama olduuna gre, bunun esas, usl ve kaidelerinin, delillerden suluya varmak olmas gerekmez mi?.. in tuhaf taraf; bu rgt badr! diye bir mnasib grme tavr bir yana, suun ahsilii ilkesi bir yana, karlan emlardaki unsurlar da herhangi bir illegal veriyi gstermiyor ve su unsuru tamyor. emalara tek tek bakalm: Birincisi: BDA Yaynevinin kard, benim kitablarmn listesi 1979dan 1998e kadar kan kitablarm; 1998in sonunda, Savcln nne illegal rgt Ba oluumla ilgili olarak gelmi Hlen legal olarak faaliyetine devam eden bir Yaynevinde kan kitablarmn, rgt ba olarak sulanmama nisbet, ne emare, ne karine ve ne de delil tekil etmeyeceini sylemem lzumsuz Bu mantkla; herhangi bir yazar, rgt ba diye bir mnasib grmenin ardndan kitablarn alt alta sralayarak sulandrabilirsiniz ki, hem mantk ve tabi ki hukuk mantna aykrl ak. kincisi: BDA, - yni benim dmda- kan, BDAc dergiler emas Bu dergiler, hem benim dmda, hem de benim herhangi bir mdahalem ve tavsiyem dnda karlmtr; sahibleri belli, karanlar belli Kald ki, benim mdahalem ve tavsiyemle karlm olsalard bile, hepsi legal dergilerdir Braknz benim dmda oluunu, bunun Savclk nne gtrlndeki mantkla, bir adam rgt ba diye bir mnasib grme iinden sonra kard legal dergileri alt alta sralayp
sulandrabilirsiniz. Yni bu emnn da herhangi bir emare, karine veya delil tekil eden yan yok. ncs: Dernek, Parti ve benim kardm dergi veya karanlar arasnda bulunduum dergiler ve Yaynevi emas emada, 196667de, Milliyetiler Dernei ve Komnizmle Mcadele Derneinde, 1969- 1971de Eskiehirde Milli Nizam Partisi Genlik Kollarnda ve 1972- 1973de yine Eskiehirde Milli Selmet Partisi Genlik Kollarnda bulunduumun notu Fikir yrtmek lzumsuz ama, zerinde duralm: nce, ne szkonusu derneklerde ve ne de Partide, ben kaytl bir ye deildim yle olsa da farketmez, bunlar legal kurulular stelik, yzbinlerle ifdeli kitleleri toplayan o derneklerde, benim gibi ocuk yata biri bir yana, hangi nl politikaclar ve her meslekten kimler vard ve hamileri kimlerdi?.. Yni, benim szkonusu Derneklere ve Partiye uram olmamdan dolay, onlar bana balanyor da, onun iin mi su ileme srecim gibi Savclk nne gtrlyor?.. 1976dan 1980e kadar kan dergiler ise, aradaki zaman faktr de bir yana, zaten legal olarak km dergiler; ve u n devam eden dava mevzuu ile hibir alkas yok!.. 1981den bugne kadar geen sreteki alt alta dizilmi Yaynevinin de!.. Drdncs: Baycelik Devleti emas Baycelik Devleti, Rahmetli stadm Necib Fazln, iindeki btn meseleleri kendisine nisbetle rgletirdii Byk Dou deolocyas isimli eserinin bir fasldr. Sz konusu eser, tek parti dneminde, yni t 1943te kan Byk Dou mecmualarndan balayarak yllarca tefrika edilmi ve ilk basks 1960- 1961 yllarnda yaplmtr; o gnden bugne de bilmem ka bask Geen celsede ifde ettiim gibi, Baycelik Devleti fasl, benim Baycelik Devleti isimli eserimde tahlil edilmitir Netice olarak: Kitablardan byle bir em kararak Savcln nne gtrlmesinin ne anlam var, anlam deilim. Beincisi: 30. 12. 1998 tarihinde yakalanan Saadettin Ustaosmanolunun ikametinde yaplan aramada elde edilen rulo eklinde hazrlanm rgtn simge ve bayrann numunesidir diye bir kt Ktta BDA- C rgtnn simgesi dedii yer, simsiyah, hibir ey yok; herhlde el iareti olacakt Hereyden nce; szkonusu iaret, legal veya illegal BDA- Clerin kullanmasndan nce BDAnndr ve hlen Caalolunun ortasnda bulunan Yaynevinin kocaman tabelsnn iki
138
Salih zzet Erdi 21 Nisan 2000
139
yannda bulunmaktadr Ayn ekilde, Cem Boynerin partisi tarafndan da sahiblenilmitir aret ettiim hususlar erevesinde ortaya kan birinci mesele udur: Simge BDAnn, yni legal olduuna gre nasl ki yakasnda filn partinin veya kuruluun rozeti var diye bir adamn iledii sutan dolay bir parti veya kurulu sulanamyorsa, illegal faaliyette bulunanlardan dolay da o simge illegal rgt simgesi diye nitelenemez Buna bal ikinci mesele de udur: Cem Boyner ve Partisi, szkonusu simgeyi sahiblenirken BDA- C rgtnn simgesi diye illegal rgt ve mensubu olmuyorlar da, niin Saadettin Ustaosmanolunda illegal rgt ve balants kuruluyor?.. Bayrak meselesine gelince: Bayrak, illegal rgt bayra deil, 1996da baslan Baycelik Devleti isimli eserimin kapanda mevcuttur Ve basmndan nce, 1984lerden balayan bir fikir ve edebiyat hlinde, benimdir: Renginden ekline kadar mns, eitli eserlerime sindirilmitir Btn bu hususlar gznnde tutulduunda , szkonusu fotokopiyi Savcln nne gtrmenin, soruturmay sslemenin dnda bir mns yoktur. Altncs: 30. 12. 1998 tarihinde yakalanan Saadettin Ustaosmanolunun ilettii FURKAN dergisinde elde edilen BDAC rgt mensublarna it resimler Savclk nne gtrlen bu resimlerin iinde, resim iinde resim hlinde benim de ve zellikle belirli byk bir fotorafm var nce; szkonusu fotoraf, BDA Yaynevinin binlerce baslm bir rndr Sonra; Furkan dergisi legal bir dergi olduu gibi, irili ufakl btn basn ve Televizyon kurulularnn arivinde bulunan ve bulunabilecek olan bir malzeme deerindedir Ayrca, ahlk ve hukuk deerlendirmesini size braktm bir husus: Bir hrsz, bir eve girip, bir takm zel eyalar ve notlar alsa, bu sutur. Fakat nasl oluyorsa, gizli polis soruturmas diye alnan notlar ve sair eyler, havalarda uuuyor Byle bir durumda da sylenen udur: Gazeteci, haber kaynan aklamak zorunda deildir! Haberin kayna belli ve tahkiki de pek basit; bu ayr dava Ama kimler ve neleri aklamak zorunda deilken, Saadettin Ustaosmanolu ve FURKAN dergisi her arivde bulunabilecek olan lenlemi resimleri aklamak zorunda(!) Bunu sslemek zere Savclk nne gtrlmesi de cabas!..
GEREKEL KARAR
143
Gerekeli Karar
GEREKEL KARAR TC. STANBUL 6 NOLU DEVLET GVENLK MAHKEMES TRK ULUSU ADINA YARGILAMA YAPMAYA VE HKM VERMEYE YETKL STANBUL 6. NOLU DEVLET GVENLK MAHKEMESNN 02.04.2001 GNL KARARIDIR. ESAS NO: 1999/19 KARAR NO: 2001/105 C. SAVCISI NO:1999/34 BAKAN: METN ETNBA-24570 YE: RAT ERGN-26486 YE: AL TAMER TARGAN-24472 C. SAVCISI: AL CENGZ HACIOSMANOLU-28340 KATP: ZEYNEP DENZ-134 SANIKLAR: 1-SALH ZZET ERD: erif Muammer ve Sabriyeden olma, Erzincan 25.12.1950 d.lu. Eskiehir, Merkez, stiklal Mahallesi C: 034-02, ASN :217, BSN: 5 de nfusa kaytl. Halen stanbul Tuzla, Manastr Mevkii, G-26 Sokak, No:14de oturur, yazar, evli, 2 ocuklu, okuryazar, sabkasz. KARTAL ZEL TP CEZAEVNDE TUTUKLU.
Gerekeli Karar
VEKL: Av. Ahmet Arslan, Av. Gven Ylmaz, Av. Hasan ler, Av. Harun Yksel. GZETM TRH: 29.12.1998-4.1.1999 TEVKF TARH: 4.1.1999 () SU: 1-MEVCUT ANAYASAL DZEN SLAH ZORU LEDETRMEYE TEEBBS ETMEK (Sank Salih zzet Erdi hakknda) () SU TARH: 29.12.19998 ve NCES. KARAR TARH: 02.04.2001 Yukarda mesnet sular ve ak kimlikleri yazl bulunan sanklar hakknda mahkememizce yaplan yarglama sonucunda/ GERE DNLD/ DDA: stanbul DGM. C. Basavclnn Hazrlk 1998/2956 Sayl, 12.01.1999 tarihli iddianamesiyle; Sanklardan Salih zzet Erdi hakknda BDA/C isimli yasad silhl terr rgt kurup yneterek TCK. 146/1. Maddesi gereince Mevcut Anayasal Dzeni Silh Zoruyla Deitirmeye Teebbs suundan cezalandrlmas istemiyle, () Mahkememizde kamu davas almtr. Adana DGM. C. Basavclnn Hazrlk 1998/275 sayl 10.06.1998 tarihli iddianamesiyle sank Salih zzet Erdi hakknda BDA/C ULTRA FORCE isimli silhl terr rgtnn amir ve kumandaya haiz yneticisi olmak suundan TCK.nun 168/2, 3713 S.K. 5, TCK 31,33,40 maddeleri gereince cezalandrlmas istemiyle Adana DGM.ne kamu davas almtr. Adana DGM.nin E. 1998/258 sayl K. 1999/175 sayl 22.07.1999 tarihli grevsizlik kararyla sank Salih zzet Erdi hakknda mahkememizde TCK.nun 146/1. Maddesi gereince cezalandrlmas iin alan dava nedeniyle her iki dava arasnda fiili ve hukuki irtibat bulunduundan mahkememizin kabul dorultusunda birletirme karar vererek dosyay mahkememize gndermitir. DDA MAKAMI ESAS HAKKINDAK MTALAASINDA : C. Savcs mtalaasnda iddianameyi tekrar etmi ve zetle:
144
145
Gerekeli Karar
rgt yaplanmas, rgtn amac ile ilgili olarak Emniyet Genel Mdrlne yazlan yaz sonras, Emniyet birimlerinde rgtle ilgili bilgilerin deerlendirilmesi sonucu dzenlenen yazda BDA/C isimli rgtn liderinin Kumandan Salih Mirzabeyolu (Kod) adl Salih zzet Erdi olduu, BDA/C rgtnn amacnn Anayasal Dzenini cebir ile deitirip tm Ortadou lkelerini kapsayan dini esaslara dayal federal yapda bir slm devleti kurmak olduu, rgtn yapsnn Kumandan (Kod) Salih zzet Erdiin yazm olduu kitablardan etkilenen ahslarn herhangi bir hiyerarik yaplanmas olmakszn birbirlerinden bamsz hareket eden cephe hareketleri oluturulduu kendiliinden zuhur adyla oluturulan bu cephelerin bamsz olarak deiik eylem karar alarak bu eylemleri gerekletirdikleri belirtilmitir. Her ne kadar Adana DGM C. Basavclnn sank Salih zzet Erdi aleyhine at 10.06.1998 gnl, 1998/197 iddianame numarasyla BDA/C ULTRA FORCE isimli silhl terr rgtnn amir ve kumandaya haiz yesi olmak suundan TCK.nun 168/1,3713 S.K. 5. Maddeleri gereince cezalandrlmas amacyla kamu davas alm, bu dava Adana DGMnin 11.07.1999 tarih ve 1999/175 sayl kararyla mahkememizin 1999/19 esas sayl dosyamzla mevcut olan dava konusu ierisinde mtalaa edilmesi gerektii ve mkerrer dava olarak kabul edilip CMUK 253/3. Maddesi gereince alan bu davann reddine karar verilmesi, Her ne kadar sank Salih zzet Erdi aamalardaki ifadesinde kendisinin BDA/C isimli rgtn lideri olmadn kendisinin BDA fikriyatn savunduu ve bu fikriyatn yaylmas iin gayret gsterdii BDA/C isimli rgtn illegal yapsndan sorumlu olamayaca bu eylemleri gerekletiren ahslara dorudan herhangi bir eylem talimatn vermediini zetle ifade etmi ise de; TCK.nun 146/1. Maddesinde ifade edilen Trkiye Cumhuriyeti Tekilat Esasiye Kanununda ngrlen dzeni ilgaya cebren teebbs etmek eyleminin cezai meyyidesinin tarif edildii, burada kastedilen dzenin ierisinde Trkiye Devletinin eklinin Cumhuriyet olduu ve bunun Anayasann 1. Maddesinde belirtildii, Anayasamzn 2. Maddesinde Cumhuriyetin nitelikleri aklanarak Trkiye Cumhuriyetinin Atatrk Milliyetiliine bal Demokratik, Laik ve Sosyal bir hukuk devleti olduunun akland, devletin btnl, egemenlii yasama, yrtme ve yarg organlar konulmak ekliyle Anayasamzda belirtildii,
Gerekeli Karar
Trkiye Cumhuriyetinin Anayasal Dzenini oluturan temel ilkelere aykr aklamalar kapsayan bildirilerin datlmas, buna dair sloganlarn atlmas, rgte bal elemanlarn gerekletirdikleri eylemlerde ve toplantlarda, buna ilikin sloganlar atlmas, rgtn kulland el iaretlerinin yaplmas, gerekletirilen eylemlerin ayn ama ve strateji dorultusunda ve bir organizasyon dahilinde gerekletirilerek ortaya konulmas ve amacn da Devletin Anayasa ile izilmi sistemlerinden birine veya bir kana ynelik olmas, bu amala lke genelinde deiik eylemlerin gerekletirilmesi, eylemlerin ilenme ekli, zaman, vahameti, etkisi TCK.nun 146/1. Maddesinde ngrlen suundan bir tehlike suu olmas gz nnde bulundurulduundan BDA/C rgtnn gerekletirmi olduu eylemler sebebiyle rgtn lideri ve kumandan konumundaki sank Salih zzet Erdiin eylemlerinin TCK.nun 146/1 maddesini ihlal eklinde vasflandrlmas gerektii, Sanklarn aka ifade ettikleri ve kurmay dndkleri devlet sistemi Trkiye Cumhuriyeti Anayasasnn 2. Maddesinde belirtilen laiklik ilkesine aykr bir devlet ekli olduu ve amalarnn devletin laik dzenine aykr bir sistem gelitirmek olduu aktr. Anayasann 2. Maddesinde Cumhuriyetin temel ilkeleri arasnda saylan laikliin dini zgrlk, din ve devlet ilerinin ayr olmak zere iki ynnn bulunduu, Anayasann 24. Maddesinin ilk fkrasnda herkesin vicdan, dini inan ve kanaat hrriyetine sahib olduu, bu zgrln herkesin diledii dini inan ve kanaatine sahib olabileceini tanmlad gibi kimsenin dini inan ve kanaatlerinden dolay knanamayaca hususunu da iermektedir. Laikliin ikinci nemli unsuru olan din ve devlet ilerinin ayrl ise resmi bir devlet dininin olmamas, devletin dini inanlar ne olursa olsun kiilere eit davranmas, din kurumlar ile devlet kurumlarnn ayr tutulmasn ifade etmektedir. Laikliin Trk nklab asndan tad temel nem nedeniyle onun Anayasamzda zel olarak konulmas sonucunu dourmutur. Sanklarn Anayasamzn 2. Maddesinde ifade edildii gibi Cumhuriyetin temel ilkelerinden saylan laiklik ilkesine aykr olarak Devletin temel nizamn deitirmeye ynelik youn, sistemli, planl faaliyetleri gznnde bulundurduundan TCK.nun 146. Maddesinde ifade edilen Anayasal Dzeni Deitirmeye ynelik faaliyetler ierisinde bulunduklar, iddia, sanklarn ikrar, sanklarn oluturduklar BDA/C yaplan-
146
147
Gerekeli Karar
mas ierisinde kendi anlatmlarna gre kendiliinden zuhur diyalektii rgte bal ahslarn gerekletirmi olduklar eylemlere ilikin fezleke evraklar, sanklarn zerlerinde ve evlerinde yaplan arama sonucu ele geirilen dokmanlar, silhlar, rgte ilikin bayrak, flama v.b materyaller ve tm dosya kapsam ile sbuta ermitir. () Sank Salih zzet Erdiin zaptedilen 34 PV 834 plakal aracnn rgt amalarna tahsis edildii hususunda herhangi bir delil elde edilememesi, ayrca emanete alnan ve sann antasnda ele geen 25.000 Alman Mark, 10.000 Amerikan Dolar ve 8.000 Fransz Frang ile evinde ele geirilen 14 Cumhuriyet Altn, Kamera, Cep Telefonu, Daktilonun yasad rgtn paras ve eyalar olduu hususunda herhangi bir delil elde edilemedii, sann aamalar boyu savunmasnda para ve eyalarn ahsi mal olduunu beyan etmesi karsnda emanetteki dvizler ve altnn sana iadesi, Hsn Gktan evinde ele geen ve kendisine ait olduunu iddia ettii ruhsatl av tfeinin herhangi bir sutan kullanlmamas ve mnhasran su tekil etmediinden Hsn Gktaa iadesi, sank Salih zzet Erdiin evinde ele geen, tabancalar, tfekler, rgte ait bayrak ve kitablarn TCK.nun 36. Maddesi gereince msaderesine, dosya ierisinde mevcut belge ve dokmanlarn mahiyetindeki zaptedilen eyalarn delil olarak dosyada muhafazasna, yukardaki gerekeler gznnde tutularak netice itibariyle: () Sank Salih zzet Erdi aleyhine alan ve Adana DGMnin 22.07.1999 tarih ve 1999/175 sayl karar ile dosyamz ile birletirilmesine karar verilen BDA/C ULTRA FORCE isimli silhl terr rgtnn amir ve kumandaya haiz yesi olmak suu ile ilgili davann mkerrer dava olarak kabul ilk CMUK 253/3. Maddesi gereince, Sank Salih zzet Erdiin TCK 146/1. Maddesi gereince Cezalandrlmasna, Sanklarn ev ve i yerlerinde ele geirilen Adli emanetin 1999/25 srasnda kaytl tabancalar, gaz tabancas, tfekler, rgt bayrann TCK 36. Maddesi gereince msaderelerine, dosya ierisindeki mevcut belge niteliindeki dokmanlarn delil olarak dosyada muhafazasna. rgte ait olduu ve rgt almalarna tahsis edildii tespit edilemeyen 34 PV 834 plaka sayl otunun, emanete alnan paralar, altn, ka-
Gerekeli Karar
mera, daktilo ve cep telefonunun sahibine iadesine karar verilmesi taleb ve mtalaa olunur denmitir. () Sank Salih zzet ERD ifadelerinde: Poliste verdii ifadesinde zetle: (K.2 D.119) 1991 ylnda kan ABD-IRAK arasndaki Krfez Sava srasnda dzenlenen protesto mitingleri esnasnda hakkmda yaynlanan rportaj konumalarndan dolay polis tarafndan alndm ve tutuklanarak 4 ay kadar yattm. Dnce sularna kan af mnasebetiyle serbest brakldm. Cezaevinden ktktan sonra Bursada ikamet eden babam ve ailemden ve arabamdan temin ettiim para ile Kkyalda kendi adma bir daire satn alp burada ikamete baladm. 1997 ylna kadar burada oturduktan sonra Mehmet Fazl Aslantrk marifetiyle bir ev kiraladm. Kira kontrat Mehmet Fazl Aslantrkn zerinedir. Halen bu evde ikamet etmekteyim. 1991 ylnda cezaevinden ktktan sonra bugne kadar herhangi bir ile uramadm. Yalnzca evime kapanp kitab yazdm. Yazm olduum kitablarmn yaynland BDA yaynevinden ihtiya duyduum kadaryla aldm paradan baka Kvam Hukuk Brosunun %10 hissedarym. Fakat bu ortaklkta resmi bir konumum yoktur. Ayrca Mehmet Fazl Aslantrkn ortaklarndan olduu Pendik Halk Ekmek fabrikasna kar pay almak zere vermi olduum 2 milyar lira karlnda bana denen aylk 130 milyon lira gelir bulunmaktadr. Benim herhangi bir siyasi parti, sendika, dernek gibi yerlere yeliim yoktur. Ben hlen mevcut olan siyasi partilerin hibirisini benimsemiyorum. eri esaslara dayal bir slm devletini istiyorum. Benim fikriyatmn temelinde slm anlaynn bir rn olan BDA, yani slm Byk Dou Aknclar olumutur. BDA benim kendi fikriyatmdr. Kelime mns olarak benzersiz olutur. Kendiliinden Zuhur Diyalektiidir. Yani Necip Fazl Ksakrekin BDA grubu olarak bizim kardmz Aknc G dergisindeki yazsnda da ifade ettii gibi, hi beklemedii bir yerden k fkrd olarak belirtilen grn isimlendirilmi eklidir. Bu da gerektii yerde gerekeni yapmak mnsndadr. Bu balamda kendi isimleri ile anlan ve kendi bana bir eyler yapmak isteyen karar ve sorumluluklar kendisine ait olan cepheleri ifade eder. Bu cepheler BDA fikriyatn benimsemi olanlardan oluur. BDAnn daha nce de sylediim gibi, kelime mns olarak zen-
148
149
Gerekeli Karar
gin bir ierii vardr (cat, htira, Benzersiz Olu, Yeni Olu) gibi mnlara gelir. Fakat bizim eylemsel boyutta icraatlara baladmz tarih olan 1988 yllarnda basn tarafndan slm Byk Dou Aknclar mnsna gelen bir yaktrma yapld. Biz de zamanla bu yaktrma ismi kabullendik. Dolaysyla rgtn ismi BDA yani slm Byk Dou Aknclar olarak yerleti. Kendinden Zuhur Diyalektiini BDA fikriyatn benimseyenler ierisinde cepheler olumasn salad. Cepheleme fikri de benim tavsiyelerim zerine ortaya kmtr. Konferanslarmda bu konuya deinmiimdir. Bu konferanslarm kitab hline getirilmitir. Ik kitabmda ve rportajlarmn kitaplatrld Admlar kitabmda da bu konulardan bahsedilmektedir. Cephelemeyi, gerektii zaman gerekeni yapmak eklinde ifade etmiimdir. Bu ifade neticesinde legal ve illegal cephe yaplanmalar olumutur. Taraf, Ak Zuhur, Ak Dou, Akademya, Siyah Bayrak, Aknc Yolu dergileri ve KP (Kitle letiim Propaganda) Lokali gibi legal cepheler ile slm Ksas Ktalar, KK (Kartal htilalci eriat Ktalar), CAT (ehit Cahit Ayaz ntikam Timleri) gibi 80 civarnda illegal cepheler olumutur. Legal ve illegal cephelerin bu faaliyetleri neticesinde devlet otoritesi ve kanunlarnn ilerlii zayflayacak ve bir kargaa ortam oluacak daha sonra slm Devletinin kurulu aamasna geilecektir. Bu, o ortamn durumuna gre mmknse kanun yollardan, mmkn deilse de kanun d yollardan olacak; yani Devrim yolu ile Baycelik Devleti ismiyle slm Devleti kurulmas salanacaktr. Ben aa yukar 1978den beri aka Trkiyede slm Devletinin ancak Devrim yolu ile olacan her frsatta yazm ve anlatmmdr. Mesela Glge ve Aknc G dergileri, Rapor dergileri ile vermi olduum konferans ve mlkatlarda ve konferanslarn kitablatrld Ik ve Admlar isimli kitabmda bu konular grmek mmkndr. Bu yzden benim zel olarak hi kimseye tlimat vermeme gerek yoktur. Silhlanmay tavsiye eden merci olarak beni gsterseler de hi kimseye benim bunu kendisine tlimatla yaptrdm syleyemez. Bu 1977den balayan harektn genel bir havasdr. Btn bu faaliyetlerin neticesinde de amaca ulamak umulmaktadr. Amacmz slm Devrimini gerekletirip slm devletinin kurulmasn salamaktr. Bu slm Devletinin ismi Baycelik Devleti olacaktr.
Gerekeli Karar
Baycelik Devleti Trkiye Bakanlnda ve Baehri stanbul olan bir slm Devletidir. Baycelik Devletinde (Bayce) (Yceler Kurultay) tarafndan seilir. Yceler Kurultay her sahada mevzuunda temayz etmi yani, dalnn uzman hline gelmi en stn ahsiyetlerden meydana getirilecektir. Sembolik bir rakamla (101) kiiden oluur. Bunlarn kendi aralarnda setii, yani seilen kiilerin setii Bayce, Yceler Kurultayndan bir kiiyi Bavekil atar ve onun setii sembolik bir rakamla (11) kiiyi onaylar. Veya kendi isteiyle onaylamaz. Bu (11) kii bizim anlayacamz mnyla Bakanlar Kurulunu oluturur. Hkmet yeleri Bakanlar Kurultayndan olduu gibi dardan da seilebilir. Bayce, sava zamannda da ordunun sembolik olarak badr. Babu kdemine gre Bayce tarafndan atanan Bakomutandr, yani bugnk tbiriyle Genel Kurmay Bakandr. Babu, Bayce adna ordunun badr. Memleketin kltr mayasn ekillendirmek iin her trl mevzu, bulu ve keif sahibi, fikir, sanat ve ilim sahibi ahsiyetlerinden gerektii kadar sayda meydana gelen Byk Dou Akademyasdr. Bunlar kendi z ilerinde keif ve bulu peinde olmaktan baka kimseye hesab vermezler. Bayce 40 yandan aa olmamak kayd ile 5 sene iin seilir. Yceler Kurultay lm veya herhangi bir sebeble ayrlma zorunluluunda kendi yerine geecek olanlar iaretler. Yani yedek ye seer. Bayceye bal olarak Yce Din Dairesi sadece din llerle kaytldr. (eyhlislamn roldr). Bavekile bal vekaletlere her vekalet sembolik olarak 3 veya daha ok mstear atar. Bu say bir miktar azalabilir veya artabilir. Baycelik Devletini ematize etmek gerekirse yle bir tablo meydana gelir. Devletin bakan Baycedir ve Yceler Kurultay tarafndan 5 yllna seilir ve sresi dolduktan sonra tekrar seilemez. BDA/C rgt fikriyat ierisinde ba ve iaret parmaklarnn gsterilmesinden oluan amblem vardr. 1977-1978de Glge dergisinin ikinci dneminde derginin amblemi olarak byle bir ey dnlmtr. Ancak kullanlmad. ahadet parma eitli anlamlara gelir. Kelime-i ahadet anlam, ehitlik uuru anlam (bu anlam BDA Diyalektii isimli benim yazm olduum kitabn sonunda belirtilmitir), Byk Dounun mnsna ahitlik anlamna da gelir. Necib Fazl Ksakrekin Byk Dou deolocyasna ballk ve ahadet anlamna da gelir. Baparmak, Byk Dou deolocyasnn en bariz fikridir. Yani her trl bulaa deinmeye
150
151
Gerekeli Karar
ak olan retken bir fikri ifade eder. Genel anlam; iaret parma Allahn varl ve birliini, baparmak ise BDA fikriyatn ifade eder. BDA/C rgt fikriyat ierisinde bir de Baycelik devletinin bayra sz konusudur. Bayrak mavi zemin zerinde () hilal (bir) yldz motifinden oluur. Mavi renk deiik anlamlara gelir. Bunlardan biri (dnyann neesi gitti) kudurreti (kederlilik) mnsna gelen hadisten dolay Peygamber Efendimizin sonraki devri keder devri olduu anlalmaktadr. Keder szlk mnsyla yani kknden retilecek mn ile, (mavi, su, gkyz) gibi anlamlara dalan mnlar vardr. slm Devletinin Baycelik Devleti altnda topland ve bunun ifade ekli olan bir bayrak () hilal Osmanl Devletini (bir) yldz motifi de onun devam olduunu ifade eder. BDA/C rgtnn amac; slm usullere dayal olan ve ismi Baycelik Devleti olarak adlandrlan Trkiye bakanlnda stanbulun bakenti olduu btn slm devletlerini bir araya toplamaktr. Stratejisi ise legal veya illegal kurulan cephe faaliyetleriyle bu amaca ulamaya almaktr. Benim herhangi bir cephe olumasnda ve eylem yaplmasnda zel bir emrim sz konusu deildir. BDA konusu ile ilgili fikirlerimi ve emirlerimi daha nce isimlerini verdiim kitablarmdan, dergiler ve yaynlardan kartlan mnlar neticesinde cepheler oluturulur. Cephelerin faaliyetlerinin neticesinden oluaca muhtemel otorite boluundan yararlanlarak slm devletinin kurulmas amalanmaktadr. Benim kanaatime gre slm devletinin kurulmas ancak devrimle mmkndr. BDA/C rgtnde klasik rgtlerdeki hcreleme sz konusu deildir. Birbirlerinden bamsz olarak cephelerden mteekkildir. Cepheleri kuran rgt mensublarnn yaptklar bombalama, molotoflama, kitab ve dergiler karma veya dergilerde yaynlanmak zere yaz hazrlama gibi eylemsel faaliyetleri kendi inisiyatifleri ve becerileri nisbetinde yapmaktadrlar. BDA/C rgtnn fikriyatnn olumaya balad 1984 ylndan 1989 ylna kadar oluturulan cephelerde benim etkim vardr. Bu cephelerden legal olanlar; 1.Tavr Dergisi Cephesi; legal bir dergidir benim iznim dhilinde kmtr. Bu dergiyi kimin kardn hatrlamyorum. Hlen faaliyette bulunmamaktadr.
Gerekeli Karar
2. fke Dergisi Cephesi; legal bir dergidir. Benim iznim dhilinde kmtr. Bu dergiyi Ali Hrolu karmtr. Hlen faaliyette bulunmamaktadr. 3. KP Lokali Cephesi; izinli bir lokal olup sohbetlerin yapld ve kitab satmnn yapld, ay oca eklinde bir yerdir. Burasn u anda ismini hatrladklarmdan Mehmet Tarak altrmtr. Hlen faaliyette bulunmamaktadr. 4. Karar Dergisi Cephesi; Mustafa Saka veya Ali Hrolu karm olabilir. Halen faaliyette bulunmamaktadr. 5. Ak Dou Dergisi Cephesi; Benden habersiz olarak Mustafa Saka, Hayrettin Soykan ve Sinami Orhan birlikte kardlar. Halen faaliyette bulunmamaktadr. 6. Taraf Dergisi Cephesi; Kazm Albayrak benden habersiz kard. Hlen faaliyette bulunmamaktadr. Benim yakalanp cezaevine girdiim tarih olan 1991 ylndan sonraki kurulan cephelerde bizzat etkim veya talimatm olmamtr. Fakat bildiim cepheler bulunmaktadr. Bunlar; Taraf Dergisi Cephesi; Kazm Albayrak tarafndan kartld. Hlen faaliyette bulunmamaktadr. Tahkim Dergisi Cephesi; Mustafa Saka, Hayreddin Soykan ve Sinami Orhan birlikte karttlar. Ak Zuhur Dergisi Cephesi; Hayreddin Soykan kard. Hlen faaliyette bulunmamaktadr. Aknc Yolu Dergisi Cephesi; Gen isimler kard. simlerini bilmiyorum. Hlen faaliyette bulunmamaktadr. Akademya Dergisi Cephesi; Selim Grsel ve Hayreddin Soykan birlikte kardlar. Hlen iki ayda bir kmaktadr adresini bilmiyorum. Siyah Bayrak Dergisi Cephesi; Sinami Orhan kard. Hlen yayn bulunmamaktadr. REFREF Kitapevi Cephesi; Saadeddin Ustaosmanolu kurdu. Hlen datm ii yapmamaktadr. Caalolunda bulumaktadr. Bu cephelerden illegal olanlardan bildiklerim unlardr; BDA/C KK (slm Ksas Ktalar) Ali Osman Zor kurdu. Baka isimler tanmyorum. CAT (ehit Cahit Ayaz ntikam Timleri); (Cahit Ayaz tarihten 3-4 sene kadar nce Ankara Atatrk Dnce Derneine bomba koyar-
152
153
Gerekeli Karar
ken bombann elinde patlamas sonucu ld) kurucusunu bilmiyorum. Kimseyi tanmam. Mehmet Fratn kurduu bir cephe vardr. Cephe ismini bilmiyorum. Kendisini ahsen tanmyorum. ULTRA FORCE Cephesi; (Byk g anlamna gelir) Gaziantep ve Kahramanmarata 1992 yllarnda kurulmutur. Kurucularn tanmyorum. Seyyar Tim Cephesi; Ahmet Berki Bursa ilinde 1994-1995 yllarnda kurmutur. Kendisi hlen cezaevindedir. Bu cephede Mustafa Aif ismini duydum. KK (Kartal eriat ntikam Komandolar) Cephesi; Genler kurmu, kurucularn bilmiyorum. Ayrca isimlerini bilmediim 80 civarnda illegal cephe bulunmaktadr. 1991 ylndan sonra kurulan legal ve illegal cepheler de organik bir bam yoktur. Fikir baznda BDA/C rgtnn liderlii bana aittir, fakat eylemsel planda kim hangi cephede faaliyet gsteriyorsa o cephenin sorumlusudur. Dolaysyla eylem baznda Trkiye lideri sz konusu deildir. Bunu kitablarmda ilerim ve herkes kendisi ayrca bir emir almak ihtiyac hissetmeksizin, kendi kanaatleri dorultusunda illegal olarak, bombalama, kurunlama, molotoflama gibi eylemler yaparlar. Komutan sfatna gelince; bu tabir 1978-1979da Aknc G Dergisinin knda, benim derginin havasn temsil eder fikriyatmdan dolay, bir nevi arkadalar arasnda gyabmdaki konumalar srasnda lakab eklinde, stad nevinde kullanmaktadrlar. BDA/C rgt mensublarnn rgt lideri olarak beni gsteriyor olmalar normaldir. Bu rgtn gerek cepheleme faaliyetleri olarak gerekse legal ve illegal eylemsel faaliyetler olarak fikir babaln ben yaptm. zellikle Ik, Admlar, deoloji ve htill isimli kitablarmda bu eylemsel faaliyetlerimden aka bahsetmiimdir. Fakat 1991 ylndan sonra kurulan legal veya illegal hibir cepheye dorudan kurulmas ynnde talimat ve emir vermedim. Zaten rgtn mant da bu deildir. Kendiliinden Zuhur Diyalektiine gre kendini BDA fikriyatna adam ve bulunduu yerde baz eylerin deimesi gerektiine ve baz faaliyetleri yapmas gerektiine inanan her BDA/C rgt mensubu kii, bu cepheleri kurar. Bu cepheler silhl veya silhsz olabilir. steyen istedii yerde ve
Gerekeli Karar
istedii kadar kiiyle, istedii biimde rgt cephesi kurabilirler. 1984 ylna kadar BDA/C rgt fikriyatnn oluumuna kadar benim ahsm ve arkadalarmla kardm dergiler, Glge Birinci Dnem Dergisi, Yeni Glge, Aknc G Dergisi, Rapor Dergisidir. BDA/C rgtnn gerekletirdii birok ldrme, yaralama, molotof atma, bombalama, yazlama eylemleri olmutur. Ben bunlar yaynlardan izliyorum. Bunlarn haricinde benim bildiim zel bir eylem yoktur. BDA/C rgtnde tandklarm unlardr: Kazm Albayrak, Ali Osman Zor, Mustafa Saka, Hayreddin Soykan, Sinami Orhan (Orhun), Harun Yksel, Hasan ler, kr Sak, Sleyman Dal, Mehmet Tarak, Ahmet Gven, brahim Kapucu, Ali Hrolu, Saadeddin Ustaosmanolu, Mehmet Fazl Aslantrk, Metin Aslantrkiyeli, nsal Zor, Enis Duymaz, Ahmet Berkedir. Kullandm oto ve ele geen paralar bana aittir. rgtsel paralar deildir. Evimde yakalanan 7.65 mm. EK VZOR marka tabancay 1991 ylnda cezaevinden ktktan sonra almtm. 9mm. apl SAZAN marka silh 22 Calibre mermi atan drbn tfei ve haval tfei Metin Aslantrkiyeliden 1998 yl ierisinde 40 milyon lira karl aldm. Onun bu silhlar nereden kimden aldn bilmiyorum. Pompal tfei 1991 ylnda cezaevinde tantm PK (Partiye slm Krdistan) rgt yesi Abdlhamit Turgut isimli ahstan almtm. BDA bayran 1995 ylnda Mehmet Tarak veya kr Sak getirmiti. Bizim kanaatimize gre ok yakn bir zamanda, hatta 1999 ylnda Trkiye karklklarn kaca bir lke olacaktr. Bu i ve d ruh, siyas, iktisad btn unsurlar grlmektedir. Rusyann knn ardndan dnyada kaos ve kargaalklar bekleyen bir insan olarak ben yukarda saydm silhlar aldm. Evimde ele geen el yazmas yazlarda genel anlamyla Laik Cumhuriyete, Atatrke ve Devlet byklerine kfrl szleri ben yazdm demitir. Sank Salih zzet Erdi stanbul DGM C. Basavclnda verdii ifadesinde zetle: (K.2D.166) Polisteki ifadesini tekrar etmi, netice itibariyle Emniyette verdii ifadelerinin ksmen doru olduunu, ifadesi alnrken isimlerini verdii kiileri rgt mensubu olarak gsterdikleri dndaki beyanlarnn doru olduunu, poliste maddi ikence grmediini sylemitir.
154
155
Gerekeli Karar
Sank stanbul DGM. Yd. yelikteki ifadesinde zetle: (K.2D.174) Kendisinin BDA/C rgtnn lideri olmadn, BDA fikriyatnn temsilcisi olduunu, polisteki ifadesinde nc ahslar sular ekilde ifadesinin yazldn, Salih Mirzabeyolu diye kod ad kullanmadn, uzun yllardan beri yaynclk yaptn, bu yaynlarda Salih Mirzabeyolu mahlas ile yazlar yazdn, susuz olduunu sylemitir. Sank mahkememizdeki savunmasnda; nceki ifadelerini tekrar ile BDA ve BDA/Cnin ayr ayr birimler olduunu BDA/C diye bir rgt bulunmadn, kendisini BDA fikriyatn savunduunu sylemi beraatine karar verilmesini taleb etmitir. DOSYAMIZDAK BALICA DELLLER : Klasr 1 deki deliller : BDA/C rgtne yelik, yardm yataklk sularndan yarglanan ahslarn hazrlk tahkikatndaki ifade rnekleri. K-1,D-1 Mehmet Mustafa Akn hazrlktaki beyanlar. K-1,D-2 Ylmaz Ykselin beyanlar beyanlar. K-1,D-3 Harun Reit Akkoyunun beyanlar. K-1,D-4 Mehmet Gelgein beyanlar. K-1,D-5 Hasan Kabakn beyanlar. K-1,D-6 Mahmut Karacann beyanlar. K-1,D-7 Gkhan Ali ztrkn beyanlar. K-1,D-8 Mehmet Taraknn beyanlar. K-1,D-9 Hseyin Arnn beyanlar. K-1,D-10 Kemal imann beyanlar. K-1,D-11 Mevlt Daln beyanlar. K-1,D-12 brahim Kapucunun beyanlar. K-1,D-13 kr Sakn beyanlar. K-1,D-14 Burak ilelinin beyanlar. K-1,D-15 Mehmet Fatih Aydnn beyanlar. K-1,D-16 Yahya Yldrmn beyanlar. K-1,D-17 Mevlt Koun beyanlar. K-1,D-18 Harun Ykselin beyanlar. K-1,D-19 Kazm Albayrakn beyanlar. K-1,D-20 aban avdarn beyanlar. K-1,D-21 Osman Nuri oaltn beyanlar. K-1,D-22 Ali Osman Zorun beyanlar.
Gerekeli Karar
K-1,D-23 Mehmet Galis Turann beyanlar. K-1,D-24 Mehmet Fratn beyanlar. K-1,D-25 brahim Tatlnn beyanlar. K-1,D-26 Muhtelif Sanrn beyanlar. K-1,D-27 Umut Demirin beyanlar. K-1,D-28 Kadir Karamustafan beyanlar. BDA/C rgt mensupblar ve bu rgte ve mensublarna yardm ve yataklk eden ahslar hakknda alan davalar iin stanbul DGM C. Basavclnn 1997/641 hazrlk sayl davaya ilikin dosya rnei. Klasr 2 deki deliller: K-2, D-1. 30.12.1998 tarihinde yakalanan Saadeddin Ustaosmanolunun evinde ve Furkan isimli dergide yaplan aramada elde edilen ve balistik incelemesi yaplan el yazs dokmanlar. K-2,D-2. 29.12.1998 tarihinde yakalanan Salih zzet Erdiin ikametinde ele geirilen ve balistik incelemesi yaplan el yazs dokmanlar. K-2,D-3-27. 02.01.1998 tarihinde BDA yaynevinde yaplan aramada ele geirilen rgtsel dokmanlar. Cezaevinde bulunan rgt mensublaryla yaplan yazmalar. K-2,D-57. Hsn Gktan evinde yakalanan ve bir adet RHM RG-8 marka 8 mm. calibrelik kuru sk gaz tabancas, bir adet Magnum marka 45 Calibrelik kuru sk toplu tabanca ve buna ait 5 adet fiek. Bir adet 1724 seri numaral 12lik lazer av tfei, bir adet 2705 seri numaral 12lik otomatik av tfei, bir adet 2975 seri numaral 12lik av tfei, bu tfeklere ait 800 adet fiek yakalanmasna ilikin tutanak. K-2, D-67-76. Cezaevindeki BDA/C tutuklu ve hkmllerine ilikin Saadeddin Ustaosmanolunun ynettii Furkan dergisinde ele geen fotoraflar. K-2, D-77. 30.12. 1998 tarihinde yakalanan Saadeddin Ustaosmanolunun evinde ele geirilen rulo hlinde hazrlanm rgtn simge ve bayrann numunesi. K-2,D-78. rgtn el yazmas dncesine gre Baycelik devlet emas. K-2,D-81. Sank Saadeddin Ustaosmanolunun Furkan dergisine ait iyerinde yaplan aramada yakalanmas ve ele geirilen rgtsel dokmanlara ilikin tutanak. K-2,D-83. Saadeddin Ustaosmanolunun evinde yaplan aramada
156
157
Gerekeli Karar
BDA/C rgtnn bayra, rgtsel dokmanlara ilikin tutanak. K-2,D-95-103. Sank Salih zzet Erdiin kulland oto ile beraber yakalanmas, otoda ele geirilen el yazmas dokmanlar. K-2,D-104-108. Salih zzet Erdiin evinde yaplan aramada; Bir adet Sarslmaz marka haval tfek, bir adet video kamera ve arj cihaz, 12 adet BETA, bir adet VHP video kaseti, bir adet Ericsson marka cep telefonu, bir adet 7.65 mm.apl VZOR marka tabanca, bir adet 9 mm. apl TARIK marka tabanca, bir adet 22 Calibre VARNNG marka seri numaras kaznm, zerinde HAKKO marka drbn monte edilmi tfek, bir adet MAG marka pompal Amerikan yaps tfek, ok sayda ele geen silahlara ait fiek, bir adet 100x50 cm. ebadnda BDA/C bayra, bir adet 75x50 cm. ebadnda tevhid bayra, eitli yasak kitablar, el yazs dokmanlar ele geirildiine dair tutanak. K-2, D-126. Ercan Budakn polisteki ifade rnei. K-2, D-127. Levent Dlgerin polisteki ifade rnei. K-2, D- 133.BDA/C rgt mensubu Fevzi almazn polisteki ifade rnei. K-2, D-140. Ekspertiz raporu.(Saadeddin Ustaosmanoludan ve Salih zzet Erdite ele geirilen bir ksm dokmanlarn bu ahslarn el yazs olduuna dair) K-2, D-144. Ekspertiz raporu. (Hsn Gktata ele geen tfek ve gaz tabancasna ilikin emniyet raporu) K-2, D-147. Ekspertiz raporu. (Salih zzet Erdite yakalanan silahlara ilikin emniyet incelemesi) K-2, D-175. Emanet makbuzu (stanbul DGM C. Basavclnn 1999/25 srasnda kaytl) K-2, D-178. BDA/C rgt ve Salih zzet Erdi hakknda ve silahl terr rgt olan BDA/C rgtnn gerekletirdii eylemler hakknda ileri Bakanl Emniyet Genel Mdrlnn raporu. Klasr 3deki deliller : K-3, D-1 Sank Salih zzet Erdi hakknda stanbul DGM C. Basavclnn 1998/1115 Hazrlk ve 1998/219 Karar sayl yetkisizlik karar. K-3, D-2 stanbul 6 nolu DGM.nin 1999/213 esas, 2000/240 Karar sayl 22.12.2000 tarihli karar ve sanklar BRAHM BAHTYAR, YAAR BEKR ENOL, HALM Z, ZHT MNEVVER, REAT DOAN, AHMET OLAK, AL HSAN SEFA, YUSUF AKYILDIZ, ZER YIL-
Gerekeli Karar
MAZ, BNYAMN KOHANn aamalardaki ifade rnekleri. K-3, D-3 stanbul 6 nolu DGM.nin 2000/114 esas sayl dava dosyasndaki sanklar SRMAN AIKGZ, RAF YASAN, MEHMET SALH AKICI, YILMAZ AKICI, EBUBEKR AKICI, YABAN AH AKICI, ALAETTN OUZ, AL DURAN, KENAN EVK, HALM YAZICI, RAMAZAN AYDEMR, MURAT ZTRK, HASP OKUR, CEMAL PEK, AYDIN AKICInn ifade rnekleri. 3. CERAM EVRAKLARI (3 KLASR) 1 nolu Ceraim Klasrnde: Bursa ilinde BDA/C adna bombalama, molotof kokteyli atma ve yazlama gibi gerekletirilen eylemler, Malatya ilinde, bomba atma, molotof kokteyli atma, yazlama gibi eylemler, Gaziantep ilinde BDA/C rgtnn bomba atma, Molotof kokteyli atma, yazlama gibi eylemler (ABDULLAH KER, HSAN YILMAZ ve FEVZ YILDIZn yaralanmas) Hatay ilinde BDA/C adna bombalama, molotof kokteyli atma, yazlama ile ilgili eylemler, Kocaeli ilinde BDA/C rgt adna bomba atma molotof kokteyli atma yazlama gibi eylemler, (ermin BTERin yaralanmas) Bolu ilinde bomba atma, molotof kokteyli atma, yazlama gibi eylemler, Denizli ilinde BDA/C adna bombalama, molotof kokteyli atma, yazlama gibi eylemler, zmir ilinde BDA/C adna bombalama, molotof kokteyli atma, yazlama gibi eylemler, Ankara ilinde BDA/C adna bomba atma, molotof kokteyli atma, yazlama gibi eylemlerle ilgili ceraim evraknn gnderildii, (olayda bir ahsn yaralanmas) 2 nolu Ceraim Klasrnde; 19.01.1994 tarihinde Kadky ilesi SHP binasnn giriine bomba koyulmas, 19.01.1994 tarihinde Beyazt Camii avlusuna bomba koyulmas, 19.01.1994 tarihinde Fatih Aksaray nklap caddesi nnde SK binas nne bomba koyulmas, anlurfa ilinde BDA/C adna bombalama, yazlama, molotof kok-
158
159
Gerekeli Karar
teyli atma, anlurfa ilinde bomba atma, molotof kokteyli atma, yazlama gibi eylemler, Konya ilinde BDA/C adna bombalama, molotof kokteyli atma, yazlama gibi eylemler, Balkesir ilinde BDA/C rgt adna bombalama, yazlama, molotof kokteyli atma ile ilgili evraklar, 3 nolu Ceraim klasrnde: 18.01.1994 tarihinde Kadky ilesi, Fikirtepe Marmara niversitesi Gztepe Kamps spor salonu nnde p bidonuna bomba koyulmas, 15.03.1994 tarihinde Karagmrk, Fevzipaa cad. 2 Huzur birahanesine molotof kokteyli atlmas, (olay srasnda birahanede mteri olarak bulunan CEMAL ONAYLInn olay yerinde LKER BAYAR, ERTAN ERSZ ve HALUK YZGE isimli ahslarn kaldrldklar hastanede lmesi) 19.05.1994 tarihinde Beyolu ilesinde bulunan Santa Maria kilisesine bomba atlmas, 19.05.1994 tarihinde Beyolu ilesi stiklal cad. no: 327 sayl yerde bulunan Sent Antuan Katolik kilisesine bomba koyulmas, 04.04.1994 tarihinde Kathane ilesi eliktepe nn cad. 14 sayl yerde bulunan AYAN birahanesine monotof kokteyli atlmas, (EYP AYYILDIZ isimli ahsn yaralanmas) 16.02.1995 tarihinde Gaziosmanpaa Kkky Beyzevlerde bulunan Pamukbank ubesine bomba atlmas, 17.02.1995 tarihinde Fatih arambada bulunan Tekbir Giyim maazasna bomba atlmas, 17.02.1995 tarihinde Kkky 268.sk 19 sayl yerde bulunan mar Bankasna bomba atlmas, 19.02.1994 tarihinde Vatan caddesi Molla erif Camii yannda bulunan Pamukbank bankamatiine molotof kokteyli atlmas, 26.02.1995 tarihinde Eski Edirne Asfalt 680 sayl yerde bulunan Agora Meyhanesine bomba atlmas, 01.03.1995 tarihinde Fatih ilesi Yavuz Selim cad. 63 sayl yerde faaliyet gsteren Tekbir giyim maazasna bomba atlmas, 27.02.1995 tarihinde Sultaniflii Trkiye Gazetesi bayiine bomba
Gerekeli Karar
atlmas, 17.02.1995 gn Fatih ilesi arambada bulunan Aya Yorgi kilisesine bomba atlmas, 28.01.1995 gn Gaziosmanpaa ilesi Kkky Kazm Karabekir mahallesinde ikamet eden Vakit gazetesi ke yazar Yaar Kaplann ikametghnn nne bomba koyulmas, 17.02.1995 tarihinde Yaysat pazarlama A.. Gameda babayiine bomba atlmas, 08.09.1994 tarihinde Gaziosmanpaa ilesi Beyzevler eski Edirne asfalt Hrriyet mah. 266.sk. No:182 sayl yerde faaliyet gsteren Garanti Bankasna bomba atlmas, 17.09.1994 tarihinde Bayrampaa ilesi Abdi peki cad. No:74 sayl yerde bulunan EGEBANKa bomba atlmas, 04.04.1994 tarihinde Kathane ilesi eliktepe mah. nn cad. 12/1 sayl yerde Necmettin Gnere ait Aiyan birahanesine monotof kokteyli atlmas, 28.05.1994 gn Fatih ilesi Balat semtinde bulunan Fener Rum Patrikhanesine bomba atlmas, 23.08.1995 gn Refik saydam caddesi nnde bulunan Alarko Diki merkezine bomba atlmas, 08.08.1995 tarihinde Beyolu ilesi Talimhane Abdlhak Hamit cad. 27 sayl yerde bulunan Ziraat Bankas bankamatiine bomba atlmas, 14.08.1995 tarihinde Beyolu ilesi Karaky Necatibey cad. 84 sayl yerde bulunan Alarko irketine bomba atlmas, 16.11.1995 tarihinde Beyolu ilesi Kemeralt cad.71 sayl yerde bulunan bankas ubesine molotof kokteyli atlmas, 28.01.1995 tarihinde Gaziosmanpaa Kkky Kazm Karabekir mah. Albayraklar sitesi 2 B-3 Blok K.3 D:5 sayl yerde ikamet eden Canan Ceylann evinin nne bomba atlmas, 01.02.1995 tarihinde Gngren ilesi E-5 karayolu zerinde bulunan Mc. Donaldsa bomba atlmas, 01.02.1995 tarihinde Gngren ilesi Merter Keresteciler sitesi Fatih caddesi zerinde bulunan Pamuk bank ubesine bomba atlmas, 28.05.1994 tarihinde Fatih ilesinde bulunan Rum patrikhanesine bomba atlmas,
160
161
Gerekeli Karar
25.12.1994 tarihinde Sivas Dayanma Dernei (SDAD)a bomba atlmas, 29.09.1994 tarihinde Eminn Milli Piyango ana bayii idare binasna bomba atlmas, 29.12.1994 tarihinde Beikta ilesi Hashoran caddesi zerinde bulunan Sinanpaa pasajna bomba atlmas, (GNL YILMAZ, NEE KURTULU, GZDE BRNC isimli ahslarn yaralanmas) 07.08.1994 tarihinde eliktepe malat sk. 2 nolu Dallas birahanesine bomba atlmas, (EYP AYYILDIZ isimli ahsn yaralanmas) 02.09.1994 tarihinde Beikta ilesi Dolmabahe Caddesi zerinde bulunan 69 numaral Kazan birahanesine bomba atlmas, 01.01.1995 tarihinde Etiler Nispetiye caddesi zerinde faaliyet gsteren 24 numaral Bulvar Bara bomba atlmas, (NKTE KOFROL isimli ahs ile KADR PRESLER, ERKAN DKMC, HALT KAHRAMAN, ALP VEYSEL ORAK isimli ahslarn yaralanmas ) 11.01.1995 tarihinde Fatih ilesi, Akdeniz caddesi zerinde bulunan Tekbir Giyim maazasna bomba atlmas, 24.08.1994 tarihinde Beyolu ilesi stikll caddesi zerinde bulunan Fita 2 sinema salonuna bomba atlmas, 29.08.1994 tarihinde Fatih ilesi tfaiye caddesi zerinde bulunan otoyola molotof kokteyli atlmas, 05.02.1995 tarihinde Fatih ilesi Akdeniz caddesi zerinde bulunan Tekbir giyim maazasna bomba atlmas, 24.08.1994 tarihinde Beyolu ilesi Kurabiye sk. zerinde bulunan p bidonuna bomba konulmas, (DMTR KNATOV, TANYA DMTROV, LDZAR AVRAMAR ve BORSLOV KARADEET isimli ahslarn yaralanmas) 31.10.1994 tarihinde Millet caddesinde bulunan Byksar apartmannda ikamet eden Zbeyir Yitike ait daire kapsna bomba koyulmas, 09.11.1994 tarihinde Cerrahpaa Tp Fakltesi A blok 5. Kat Dahiliye servisine bomba atlmas eylemleri ile ilgili ceraim evraklar. (HASAN URCAN ve HALT NAL isimli ahslarn yaralanmas) 26.12.1996 gn ili lesi Merkez Mahallesinde (MUHSN TINIK isimli ahsn baklanmas) 17.03.1990 gn BDA/C adl rgtle ilgili yazd eletiri neti-
Gerekeli Karar
cesindeki yazsndan dolay ZAMAN GAZETES ke yazar (FEHM KORUyu rgt liderinin verdii talimat dorultusunda darp edilmesi) 20.11.1995 gn Eski Edirne Asfalt Metris Cezaevinin karsnda Gven Mermer nnde Metris Cezaevinde koruma memuru olarak alan (AZZ BARAN isimli ahsn darp edilmesi) 27.03.1992 tarihinde stanbul niversitesi Edebiyat Fakltesi kantininde (KR SEMH BAKKAL isimli rencinin silhla yaralanmas) SANIKLARIN FL VE HUKUK DURUMLARI : () SALH ZZET ERD : ddia; sann aamalardaki tevilli ikrarlar, bu ikrarlar dorulayan dier sank beyanlar, yakalama tutanaklar, ele geirilen rgtsel dkmanlar, ceraim evraklar ve dosya kapsamna gre; 1968 ylnda stanbul Hukuk Fakltesine girmitir. Bu nedenle stanbula gelmitir. 1971 ylnda eitimine ara vermi Eskiehire gitmi, 1973 ylnda tekrar stanbula dnm, Adalet Yksek Okulu diplomas almtr. 1975 ylnda Karakydeki Tekel daresinde ii olarak almaya balamtr. 1978 ylnda skdarda elektriki dkkan am, 1 yl kadar altrdktan sonra kapatm, daha sonra Gnlda Yaynevi kurarak 2 yl kadar iletmitir. Sank Gnlda Yaynevinin ismini BDA yaynevi olarak deitirip Mehmet Fazl Aslantrke ait ESPAS saatilik irketinin 3 katl binasnn 1. katna tanm, daha sonra Mehmet Fazl Aslantrke devretmi, yaynevi faaliyetlerini Mehmet Tarak, Enes Duymaz, Sleyman Dal srdrmtr. Sank 1978 ylnda kaleme ald kitablarn bu kitabevinde bastrmtr. 1988 ylnda gayri resmi sahibi olduu BDA yaynevi Caalolundaki adresine tanmtr. 1991 ylnda Krfez sava srasnda protesto mitinglerindeki beyanatlar nedeniyle tutuklanm 4 ay kadar tutuklu kalm, karlan af ile cezaevinden tahliye olmutur. 1997 ylnda Mehmet Fazl Aslantrkn bulup kira szlemesini
162
163
Gerekeli Karar
kendi adna yapt evde oturmaya balamtr. Sank kendi beyanlarnda aklad gibi, Anayasal Demokratik ve Laik Cumhuriyeti benimsememektedir. eri esaslara dayal slm Devletini benimsemektedir. Sank kendisine gre BDA yani slm Byk Dou Aknclar fikriyatn benimsemektedir. Necib Fazl Ksakrekin dncelerinden etkilenerek kurduu ve mnlandrd BDA, kendisine gre gerektii yerde gerekeni yapmay ngren cephelemeleri ifade eder. Cepheler, BDA fikriyatn benimsemi olanlardan oluur. Cepheleme fikri, sann tavsiyeleri ile ortaya kmtr. Sann tavsiye ve telkinleriyle legal ve illegal cepheler olumutur. Sann kendi beyanlarna gre Taraf, Ak Zuhur, Ak Dou, Akademya, Siyah Bayrak, Aknc Yolu dergileri ile KP (Kitle letiim Propaganda) lakab rgtn legal alannda faaliyet gsteren cepheleri, slm Ksas Ktalar, KK (Kartal htilalci eriat Ktalar), CAT (ehit Cahit Ayaz Timleri) gibi 70-80 civarnda illegal rgt cephesi kurulmutur. Legal ve illegal cephelerin faaliyetleri neticesinde devlet otoritesi ve kanunlarn ilerlii zayflayacak, kargaa ortam oluacak, yasad devrim yoluyla eriat esaslarna dayal Baycelik Devleti kurulacaktr. Sann savunmalarnda belirttii gibi eriat Esaslarna dayal Baycelik Devletinin Bayra, iareti mevcuttur (Sank Saadettin Ustaosmanolunun evinde rgt bayra ele geirilmitir). BDA/C rgtnn amac dorultusunda Baycelik Devletinin kurulmas iin, cephe mensublar bombalama, molotoflama, kitab-dergi kartma gibi faaliyetlerini yrteceklerdir. 1991 ylna kadar kurulan legal ve illegal cephelerin kurulmasnda bizzat sann talimatlar olmu, 1991 ylnda cezaevine girdikten sonra sank cephe faaliyetlerinde bizzat emir ve talimat olmadn sylemitir. Sank fikir baznda BDA/C rgt liderliini kabul etmekte fakat eylemsel alanda, liderliin kendisinde olmadn, ancak rgt mensublarnn kendisini lider olarak kabul etmesinin normal olduunu sylemektedir. Trkiye Cumhuriyeti Devletinin, Anayasal, Demokratik, Laik sistemini ykmay ve yerine eriat esaslarna dayal Baycelik Devletini kurmay amalayan sann, emir, telkin ve tavsiyeleri ile harekete geen rgt
Gerekeli Karar
mensublar, deliler ksmnda akland dosya iindeki ceraim evraklarnda da aka grld zere, tm Trkiyeye yaylm bombalama, molotoflama, ldrme faaliyetlerine balam, bizzat sann kendisi ve rgt mensublar zellikle 1999 ylnda varsaymlarna gre kacak halk ayaklanmasndan yararlanmak zere daha ziyade silhlanma faaliyetlerine balam, rgtn kurulduu tarihten itibaren yzlerce su ilenmi, zel, tzel, resmi ve dini kurum ve kurululara ve binalarna patlayclarla saldrlm, vatandalarmzn yaralanmasna, lmesine, madd ve mnev zarara uratlmasna sebebiyet verilmitir. Sann kurup, emir, tavsiye ve telkinleriyle ynettii BDA/C rgtnn faaliyetleri neticesinde Trkiye Cumhuriyeti Devletinin yklmasndan sonra kurmay amalad Baycelik Devletinin, Bayce sfatyla yneticisi olmay planlayp amalad kendisine en yakn rgt mensublarnn ve yakalanp sorgulanan tm rgt mensublarnn ya da rgte yardm yataklk eden ahslarn beyanlarnda hibir tereddde yer vermeyecek ekilde, rgt liderinin Kumandan Salih Mirzabeyolu (kod) Salih zzet Erdiin olduunu bildirmeleri karsnda, sank Salih zzet Erdiin rgt lideri olmad ynndeki savunmalarna itibar etmek mmkn deildir. Nitekim, sann Kumandan Kod ad da rgt iindeki yerini, nemini, liderliini hibir duraksamaya yer vermeyecek ekilde ortaya koymaktadr. Sank Salih zzet Erdiin kurup ynettii BDA/C rgt, Trkiye Cumhuriyeti Devletini ve Anayasa ile tesis edilmi Demokratik, Laik hukuk dzenini silhl halk ayaklanmas yoluyla deitirmeye alan son yllarn en tehlikeli terr rgtlerinden biridir. Sank Salih zzet Erdiin zerine atl suu ileyi biimi, su sebeb ve saiki, su ilemezden nceki ve sonraki olumsuz tutum ve davranlar, hibir pimanlnn grlmeyii, su ileme konusun daki srarl tutumu, tm dosya kapsamna nazaran sann subut bulan eylemine gre TCK. nun 146/1. maddesi gereince cezalandrlmas yoluna gidilmi, yukardaki gerekeler ve dosya kapsamna nazaran, yasal unsurlar olumadndan ve bir atfet maddesi olmadndan sank hakknda TCK.nun 59. Maddesi uygulanmam, aadaki ekilde hkm kurmak gerekmitir. HKM : Gerekesi yukarda etraflca izah edildii zere; Sank SALH ZZET ERDin,
164
165
Gerekeli Karar
A- Adana DGM C. Basavclnn hazrlk 1998/275 sayl 10.6.1998 tarih, 1998/197 sayl iddianamesi ile hakknda BDA/C ULTRA FORCE isimli silhl terr rgtnn amir ve kumandaya haiz yesi olmaktan TCK.nun 168/1, 3713 S.Y.nn 5 maddesi ve TCK.nun 31, 33 ve 40 maddeleri gereince Adana DGMne alan kamu davas irtibat nedeniyle E.1998/258, K:1999/175 sayl 22.7.1999 tarihli karar ile birletirilerek mahkememize gnderilmi ise de; Yukardaki sutan grlen davay da kapsayacak ekilde sank hakknda BDA/C isimli silhl terr rgtnn lideri olmak suundan TCK. nun 146/1 maddesi gereince cezalandrlmas istemiyle mahkememize kamu davas aldndan, Adana DGM C. Basavclnn iddianamesi ile alan davadaki eylemler de, sann mahkememizde yarglanmasna konu iddianamede gsterilen eylemler ve sevk maddesi iinde kaldndan bu suun unsurlarndan olduundan alan bu dava ile ilgili ayrca karar verilmesine YER OLMADIINA, B- (Kumandan KOD Salih Mirzabeyolu ) sank Salih zzet Erdiin silhl terr rgt olan BDA/C rgtn kurarak rgtn gerekletirdii birok ldrme, yaralama ve dier faaliyetlerinden dolay doan sorumluluu, emir ve komutas gznnde bulundurularak; Trkiye Cumhuriyeti Anayasann tamamn veya bir ksmn Tayir ve Tebdil veya lgaya ve Anayasa ile teekkl etmi olan T.B.M.M.ni iskata veya vazifesini yapmaktan Mene cebren teebbs etmekten eylemine uyan TCK.nun 146/1 MADDES GERENCE DAM CEZASI LE CEZALANDIRILMASINA, Yasak unsurlar olumadndan ve bir atfet maddesi olmadndan sank hakknda TCK.nun 59 maddesinin TATBKNE TAKDREN YER OLMADIINA, Sana hkmolunan netice ceza nedeniyle TUTUKLULUK HLNN DEVAMINA, Hkm zetinin bulunduu cezaevine ilikin stanbul DGM C. Basavclna derhal gnderilmesine, () 4- stanbul DGM emanetinin 1999/25 srasnda kaytl eyalardan rgte ait olduu ve rgt adna kullanld tesbit olunmayan; 13. srada kaytl Panasonic marka Kamera ve arj cihaz, 14. srada kaytl Sony marka ses kayt cihaz, 15. sradaki Underwood 130 marka daktilo makinas ile sank Salih
zzet Erdiin ahsi paras olduunu savunduu aksi de ispat edilemeyen 25 bin Alman mark, 10 bin Dolar ve 800 Frankn ve 14 cumhuriyet altnn karar kesinletiinde ADESNE, Dier emanette kaytl suta kullanlan, rgt adna alnan silh, ara, gere ve malzemenin TCK.nun 36. Maddesi gereince MSADERESNE, Dosya arasnda bulunan ve emanette bulunan kitablar, el yazs dkmanlarn delil olarak DOSYADA MUHAFAZASINA, 34 PV 834 plakal aracn karar kesinletiinde atl sularla ilgisi ve suta kullanld tesbit edilemediinden karar kesinletiinde RUHSAT SAHBNE ADESNE, 5- Hakkndaki davann kesin hkme balanmas ertelenen Hsn Gktaa isabet eden yarglama giderinin yerinde braklarak mahkm olan sanklar SALH ZZET ERDin, SAADEDDN USTAOSMANOLU ve MEHMET FAZIL ASLANTRKe isabet eden 9.000.000 TL Adli tp gideri,1.200.000 TL pota giderinden oluan TOPLAM 10.200.000 TL YARGILAMA GDERNN BU SANIKLARDAN MTESELSLEN TAHSLNE, Dair sanklar Salih zzet Erdi, Saadeddin Ustaosmanolu, Mehmet Fazl Aslantrk ve Hsn Gkta ile sank Salih zzet Erdi vekilleri Av. Ahmet Arslan, Av. Gven Ylmaz, Av. Harun Yksel yzlerine kar Av. Hasan lerin gyabnda sank Saadeddin Ustaosmanolu vekili Av. Harun Ykselin yzne kar, sanklar Mehmet Fazl Aslantrk ve Hsn Gkta vekili Av. Mustafa Adnan Meherin yzne kar, C. Savcs sayn AL CENGZ HACIOSMANOLUnun huzuru ile talebe uygun ak yarglama sonunda sanklar SALH ZZET ERD, SAADETTN USTAOSMANOLU ve MEHMET FAZIL ASLANTRK ynnden RESEN, sank HSN GKTA ynnden istei bal olmak zere temyizi kabil olarak oybirliiyle verilen karar aka okunup anlatld 02-04-2001 BAKAN-24570 YE-26486 YE-24472 K-134 METN ETNBA R.ERGN ERAN A.TAMER TARGAN Z.DENZ
Gerekeli Karar
166
SALH MRZABEYOLU VE BDA
SALH MRZABEYOLU VE BDA

Said Aykut Salih Mirzabeyolu; air ve mtefekkir!.. Necip Fazldan devrald Byk Dou fikir sistemini, bda keyfiyetiyle yaatan gen adam... stad, onun leminde, varlk ve fikir dnyasna alan ana pencere... bda fikir sisteminin mimar olan Mirzabeyolu, 1950 doumlu. Hayat, stad tandndan beri, bir avu ate!.. Temel hedefi, ztlar aras muvazene sistemi olan slam hkim klmak!.. Kukusuz, bu dvda olduunu iddia eden pek ok kii var. Ama Mirzabeyolunun usl farkl. Bir kere, en stte Ehli Snnet kimlii var. Ve tabi Evliy kelm... eriat, -kll istikametlendiricilik vasfyla iie- yamukluk nerede olursa olsun dzelten, plesi kltr onda!.. bda Fikir Sistemi ise, varl ve hayat teferruatyla ele alan bir usl aslnda. Usl diyoruz; zira kkler, ana kaynaklar, lim ve vellerin szleri, tm bunlar ktphanelere dizili kitaplarda mestr lkin, neye nasl varlaca ve nisbetlerinin ne olduu o derece mhim ki, uslsz dal yapmak, boulmakla eanlaml olup kvermez mi!.. Mirzabeyolunun hayat, fikir ve eylemin birbiriyle iie getii
171
Salih MRZABEYOLU ve BDA
bir yumak... yle; nce en dorusunu tasarlay ve eksiksiz bir ekilde belirti... Sonra, hareket!.. Ve hareket iinde gzellii ve cevvallii artan fikir... Artk, eylem ve fikir, yle sk sarlr ki birbirine, ylesine mezcolur ki; bu adam ne diyorsa yapar yahut ne yapyorsa mutlaka sylemi ve dnmtr dersiniz Mirzabeyolu iin. Onun sisteminde, tasavvufun derin kelimelerinden bir kyam ve inklb usl, bir dier tbirle, bu iin ideolojisi retilmitir. unun da bilinmesi elzemdir ki: O, direnmek iin direnmez. Gce sahip olduktan sonra, ne yapacan ve nasl yapacan da belirtir. Hem de, TEFERRUATIYLA belirtilen bir alternatif!.. Kitaplarnda; Platona, Hegele ve Sartrea rastlayabilirsiniz. Fakat, asla kuru ve kabul edip geici tarzda deil!.. Mevz edilen fikrin candamarn yakalayp, mmkn olan en byk fayday teminden sonra posay kenara attr onunki. Ve Bat tefekkrn incelerken, slam tasavvufunun derin lleri vardr elinde!.. slbu, kimi zaman giyotin kadar keskin, kimi zamansa bulut gibi; yamur dolu ve yumuack... Asla, kuru rgt deil!.. air, lkin iir anlay farkl; iiri sr avcl onun. Kitaplar ortalama deil; iyi bir zihin eitimi grm insanlara bile ar gelebiliyor. Yalnz bu arlk, iirme olmayp; bilakis, ele ald mevzularn derinliinden kaynaklanyor. Nasl ar olmasn ki? Toplumu, tarihi, varl ve insan ruhunu ele almakla kalmayp; teferruat da belirterek, hepsinin tek tek ana prensiplerle ilikisini iaretliyor. Dolaysyla, srekli bir gel-git var eserlerinde. stelik slbu, gerektiinde ok ak... Normal ve sradan biri deil... Kzgn bir dh!.. Bu yzden, hakknda birbirinden farkl szler duyabilirsiniz: ok sert, ok yumuak ve merhametli, iiri sr gibi, Destan airi mi ne; ekinmese kesin boyunlarn diyecek!, Szleri mulak, genel kitle iin faydasz, Cmleleri slogan gibi, gayet ak!, Bak, bak; Hegeli nasl da kullanyor!, Bu adam dervi yahu; her yerde menkbe, Adamn lm-kalm endiesi yok herhl, Gce kar ne kadar da ihtirasl!, una bak; nefs cihadndan bahsediyor!, Bu saylar da neyin nesi?... Uzayp gidiyor. Bu cmleler, kurgulama deil; sevenlerinin veya muhaliflerinin de duyup bildii zere, onun hakknda -bilhassa entelektel ilgi sahibi evrede- yaplan deerlendirmelerden aynen naklettiimiz birka. Herkes kendi aynasndan bakar ya!.. Onun dncesinde, sonu gelmez bir hareket -ve dinamizm- var.
172
Srekli canllk! Ve bda Sistemi, teferruat konusunda hl oluum iinde; devam ediyor. nk, mimar yayor. ayet rencileri de gerekli cehdi gsterebilirse, bu gelenek, srekli yenilenen ve zn paslanmaktan koruyan bir mektep olmaya devam edecek!.. Hemen syleyelim; fikirleri yle yaygn, moda kavramlarla pek uyumaz. Zira, u -snp giden- smarlama akmlarn yaatt gibi, kullanlp atlan zamana uymay deil; Mutlakn peinde, teleri hedefler. Alternatifini sunarak, a deitirmek ister!.. Edeb eserlerinde, kaosla dzenin birbirine yasland grlr. Uzaktan bakan iin Tilki Gnl, gerek bir kar frtnasdr. Oysa, usln bilme cehdine girenlerin ellerinden dremedii bir kinat kitab olur ki; ite o n okuyucu, o uultulu frtnadaki her kar tanesinin, birbirinden farkl bir desen tadn grr. Kimileri iin rya tbiri, kimileri iin ite kopan frtnalar, kimileri iin lgat kitab, kimileri iinse sihir... Bu kitab anlamak iin -galiba en bata-, yazandan nce yazdrana bakmak ilkesi geerli!.. bda Sisteminde akl, hakk yenemez bir let. Ama yalnzca let!.. Kalp ve sr idrk ise, asl. Sonsuza alan penceresini, bylece muhatabna gsterir bda!.. Ksaca; hayat ve kinat, nerede ne kadar karmak veya zor anlalr bir renge brnmse, bda Sistemi de ite orada zor anlalr bir slba sahip. Ve yine nerede bir mny bedih olarak anlyorsanz, ite orada bedih olarak anlalr bda. Muhteem bir Kaos ve Muhteem bir Dzen!.. KAYNAK: Akademya Dergisi, I. Dnem, Say 9, Nisan 1998, s. 14-15.
173
BR FKR EKOL - MEKTEB OLARAK BDA
177
Bir Fikir Ekol - Mektebi Olarak BDA
BR FKR EKOL - MEKTEB OLARAK BDA Konumuz, Bir Fikir Ekol Olarak bda Tabi bunu her ynyle anlatmak mmkn deil. Ama baz temel mevzulara iaret etmekle yetineceim. Evvela unu belirtmek gerek; bda bir yenileni hareketi olarak Byk Dounun devam. Ne bir mezheb, ne bir tarikat. Yine srarla belirtmemiz gereken bir husus u ki; bda, Trkiyede kendi yaktn kendi salayan, kendine has diliyle okurlarn, ballarn ve sempatizanlarn yeni bir dnce ve pratik dnyasna bihakkn dahil eden tek ekoldr. Burada u yanlgy ortadan kaldrmak gerek, bda fikriyat sadece haberlerde kan, birka nemli aksiyoner ve teorisyeni tarafndan okunmuyor. Trkiyenin her tarafnda, hatta -imdilerde- dnyann eitli yerlerinde fikr takibileri olan etkin ve sekin bir mekteb bu... bdann Byk Dounun devam olduunu sylemitik. Byk Douda nasl Necib Fazl merkezde yer alp fikir ve eylemin motoru olma vasfn deruhte etmise, bdada da merkezdeki ad Salih Mirzabeyoludur. Bu fikir ve hareket ekolnn sistemletirici kiisi o. O halde bda Mektebi derken, Mirzabeyolunun kurmaya al-
t fikir ve hareket lemiyle, Bu lemde ben de olmalym diyebilme cesaret ve liyakatini gsteren yldz teorisyen ve aksiyonerlerin oluturduu kitleyi kastediyoruz demektir. Burada ne lem tabirim ne de yldz tabirim abart saylmasn. Bir ortam dnn ki; fikir, fikre sadakat, fikri srekli takib ve yenileyi namna hibir ciddi aba yok. Kendilerini dnr ve aydn sfatyla yaftalayanlar, sistematik dnceden, hl ve tarih muhasebesinden, sorumluluk almaktan kayorlar. Kaderin cilvesi Al da yap ne yapacaksan misll bir frsatla kar karya kaldklarnda, temel ltleri ve esnek ayrntlaryla her hli ve zaman kavrayp gtrc bir dnce ve pratik klliyatndan yoksun kaldklar, bu yoksulluklarnn da farkna varamadklar iin kele sloganlarla durumu idare etmeye alyorlar. Hemen dmen krp yllardan beri gya muhalif olduklar sistem, kii ve kurumlara: Biz de aslnda sizin gibiyiz. Yoktur sizden farkmz. Nolur kabul edin bizi. Evinize almazsanz kapnzdan kovmayn. Sobanzn ksk ateinden, orbanzn lk lezzetinden mahrum etmeyin. diye sesleniyorlar. Hibir ey yle ucuz deil. Bir mtefekkir-dnr ki; zihnindeki sistemi kemle erdirmek iin, muhalifinin sylediini dahi en son noktaya kadar tasavvur etmiyor, ve akaklar zdlar beraber dnme acsyla zonklamyorsa bo yere piyasaya kp oyalamasn insanlar. Yaz yazmasn, gazetelerde ke doldurmasn diyeceim ama bu da ayr bir mesele. Gazetenin ve derginin fonksiyonu ne? sorusunu gndeme getirecei iin byle temkinli yaklap durdum. Bugn yle basit, yle oyuncakvri laf ebeliklerine, yle ucuz aydn edlarna, slamc yaftal yle dnek yazar bozuntularna, yle kalitesiz sanat dkntlerine rastlyoruz ki; bda Mektebi Mensublar bunu eletirmesin de ne yapsn? Kalitesizlik her yerde yaygn. Ben bda sistemini anlamaya ve anlatmaya alan bir fikir iisiyim. Kukusuz bir tasvirci olmak vasfmla baz noktalarn hakikatine tam nfuz edememe durumum var. Ancak ne Trkiyede, ne de takib edebildiim kadaryla dier Arab lkelerinde bda kadar dinamik, bda gibi mntesiblerinin ruh dnyalarn her ynden besleyen bir fikir sistemine sahib baka bir hareket yok. Bu bir hakikatin ifadesi! Kukusuz bu mektebin dili ar. Ama onu anlayabilme cehdini gsterebilecek cins kafalarn, basit bir dil, mekanik bir slb ve derinliksiz kelimelerden haz alacan m sanyorsunuz? Hayatn kendisi sr zaten... n gelir bir rpda anlayverirsiniz kendinizi, rol-
178
I- MRZABEYOLUVR BAKIIN KAYNAKLARI, ALII VE VER Muazzam bir labirentin iinde kaybolmamak iin, Mirzabeyolunun hidliine bavuruyorum. Karmza byk bir pencere olarak Necib Fazl kyor. Necib Fazl, Mirzabeyolunun fikir leminde, hayata, ruha ve varla alan ana pencere. O pencereden bakyor evvela. Sonra kendisi yeni bir lem kuruyor. Evvel Necib Fazl inceleyelim. Necib Fazl aslnda kll fikrin kayna ile Mirzabeyolu arasndaki elektrik akmnn taycs bir ber-
179
nz, hayatnz. n gelir, hi ama hi iinden kamadnz mcerred ve mahhas problemlerle karlarsnz. te o zaman yle sandnz basitlikte ve dzlkte olmadn anlarsnz hayatn, dzenin ve kinatn. Daha nce bir yazmda belirtmitim; bda, insan etiyle, kemiiyle, ruhuyla, kalbiyle yakalamak isteyen dlleyici bir fikir. Hayat, lm, insan, erkek, kadn, siyaset, ahlk, ekonomi, ruh ve varlk... Hakikatin tehisinde nerede perde varsa orada mcerredin mcerredidir bda. Ve nerede netlik, izah edicilik gerekiyorsa orada nettir, aktr dili bdann. Eer kendinize, hayatnza, kainata bir anlam vermek ve bu anlam dorultusunda yaamak ve dnmek istiyorsanz, siz dnya gr peindesiniz demektir... slm bir Kurtulu Yolu. bda ise bu dvnn remzlerinden biri. bda dnya gr, Allahn rzasn kazanma, Onun rzasna uygun yaama konusunda Hz. merin adaletini, basiretini, zeksn, yeni meselelere zm getiriini, sz ve eylem btnln ve cesaretini bu ada, bu an hkimi olarak temsil etme cehdiyle yananlarn grdr. imdi mevzuumuza girelim ve evvela bda Mimar Salih Mirzabeyolunun fikr kaynaklarna ve retim kollarna anlayabildiimiz kadaryla ksaca deinelim. Burada ksaca diyorum; zira zaman msaid deil. Anladmz kadaryla diyorum; zira bir tasvirci olma vasfmdan tr hata yapma ihtimalim vardr, baz eyleri zihnen ihta edememe durumum vardr. Ama zaman zaman anlatc ve izah edici olmaklm bir kenara brakp, dorudan klliyattan iktibas yapacam. Kukusuz bir fikri zmseyip baka kelimelerle yeniden kurmak ve izah etmek en iyi yol. Ama o fikri kendi gibi anlatacak olan da yine kendisidir. Tabi burada siryetle ilgili nkteyi hatrlamadan edemiyoruz. Her neyse...
zah. Buradan, Salih pencereden bakldnda telerin rengini belirleyen bir perde ve ufuk! telerden bakldnda ise hafiyedir Salih. yle garib bir uzaklk ve beraberlik ki; Necib, kalbi rten gs kafesi, Salih ise tendir. Bu anlamda ise biri dierinden tefrik edilemeyecek bir halet-i ruhiye vardr arada. Genel bir siga kullandm, ne sadece Necibe, ne Salihe ne de okuyucuya hasretmedim bu vasf. Yani nden biri ile dieri arasnda da yaanabilir bu hl; her fail-sje arasnda da yaanabilir bu hl; rya ile sezgi ile belki... Meselemize dnelim. Salih Mirzabeyolunun o necib kaynaktan ald hususlar, iie koca bir yuma andrmasna ramen, biz ancak birkana deinmekle yetineceiz... a- Tarih uuru Necib Fazln tarihe bak, devirleri sralandr sz konusu burada. Mirzabeyolunun bakn bda Diyalektii adl eserinde buluyoruz. bda Diyalektii bu klliyat anlamak isteyenlerin en ok bavurmalar gereken temel eserlerden birisi. Burada birka cmleyle konuyu izah etmek istiyorum: NUR ASRInn drt byk halife devresini takip ederek Emeviler ve Abbasiler rnda fildii kaldrml ve billr kubbeli medeniyet tablosu prldatan slm... Eya ve hdiseleri tam bir tahakkm kskac iinde zapteden, bu arada trl kuru akl oyunlarna getirilen ve 73 kola blnen, fakat asl z cevheriyle paralanmayan slm... Kendi hesabna gre 15. Asrdaki Rnesans davranna gerekli eski Yunan kaynaklarnn tercmelerini Batl Hmanistlere balayan slm... Peinden, lh kanun icb keml izgisinden zevle doru kayarken saf ve hlis bir milletin eline geen ve onun elinde asra yakn salbi Viyana kaplarna, dalleti de aldran Ovasna ve Nil Deltasna kadar kovalayp, nihyet prsmeye braklm vecd ve akn ar hesabn vermeye balayan ve 17, 18, 19, 20. Asrlarda tam bir ykl bilanosu hlinde buru buru prstlen ve nihyet (...) para para edilip p tenekesine atlan slm... Burada bir tarih muhasebesi gryoruz. Necib Fazln bak bizim kendimizi anlamamz, kendimizi deerlendirmemiz ve bda Klliyatnn kaynaklarn bilmemiz asndan ok mhim. Demek ki Mirzabeyolunun tarihe baknda Necib Fazln belirleyici rol burada balyor. Demek ki Mirzabeyolunda da slam sadece bir kltrel doku
180
deil. mmetle, devletle, halkla, etin kemie giydirilmesi gibi iie olan bir din anlay sz konusu burada. te bu ynyle hemen ayrld slam yaftal pek ok kokmaz bulamaz hareketten... b- Ehl-i Snnet Faktr bda Klliyat tmyle tek kitab gibidir aslnda. Baz blmleri baz hadiseleri daha geni, daha ayrntl inceler ve mstakil kitab olur. bda Diyalektiinde mezheb, ihtilaf, metodoloji konularna da temas ediliyor. Dorudan iktibas etme zorunda hissediyorum kendimi, nk ifade edi asndan daha doru olacan dnyorum: Mezhep zan ve tahminden geliyor... Bu kelime, bellibal bir noktaya giden yolun nerelerden ve nasl getii ve ne gibi ksmlar ve ekiller izdii zerinde bilgiler ve ller manzumesi demek. Peygamber, doru yolun dorudan doruya acsdr. Onun zan ve tahmin yni mezhep kuruculuu ile alkas olamaz. Peygamberde herey berrak ve mutlak; ne acabas var ne belkisi... htilaf... ok defa aziz ve erdirici, ok defa da sefil ve kaybettirici bu fakltenin, kurtarclktan ldrcle srklenmesine mani ferd ve itima nizm iklimini kurmak... te btn mesele!.. htilaf n ayrlk ifdesi, bir ynyle halef olma dier ynyle de aykr olma mnsnadr... Birinci yn aziz ve erdirici, ikinci yn sefil ve kaybettirici... in tuhaf taraf, mezhepleri paralanma sanan ba bozuk alay, mnnn ikinci ynnde bulunmakta olduunu bilmiyor!.. (...) Topluluk hakikatinin dald ve sapk kollarn yelpazevr ald, modalat ve bir cmb havas iinde tepindii kinci ve nc asrlar, Snnet ve Cemaat Ehli caddesinde yolun btn llerini bideletiren iki zafer tkna ahit oldu. Biri, slm itikat esaslaryla beraber i ve amel kanunlarn istikametlendiren drt geitli, dieri, dorudan doruya imn ve itikat ynlerini perinleyen iki geitli; biri i ve amelde, br imn ve itikatta iki tk... ve amelde: Hanef, Malik, afi ve Hanbel mezhepleri... mn ve itikatta: Maturid ve Ear yollar... (...) Metodoloji- usuliyet, en eskileri ve temel mtehid mmAzamdan gelen ve hepsine birden hkim olan: Kitap, snnet, icm- mmet ve kyas... Kitap: Kurn... Snnet: Allah Resulnn her sz, her emri, her hareketi... cm- mmet: mmetin, yni MMETLK VAS-
181
FINA EN LYIK VE EN STN DERECEDEK SAHABLERin, zerinde birletikleri toplu hkmler... Kyas: Bellibal stn vasflardan din limlerinin NSBET YOLU ile bulular... Dereceler yukarya doru birbirinde erir ve nihyet tek MUTLAKta toplanr: Allahn Kitab ve yanbanda Peygamberin Snneti. c- Tasavvuf bda Mimarnn ana kaynaklarndan biri tasavvuf... Tasavvuf bda Klliyatnn ana maddesi. u itibarla ki, Mirzabeyolu, Necib Fazldan kll cmleler hlinde ald tasavvuf ifadeleri ayor, tabiri caizse varlk felsefesinin, yahut onun tabiriyle hikemiyatnn temel rkn haline getiriyor. Muhteem bir sistem hlinde sunuyor. Tasavvufun z olan i duyu ve bu duyuun neticesi harekete gei! te bda keyfiyeti burada. nsan bda Klliyatndaki varlkla ilgili blmleri anlama cehdine girdikten sonra srekli ileyen bir atom reaktr haline gelebilir! Bu derin dncenin kayna olarak tasavvuf, klliyatn her yannda mevcud. Bu yzden tek tek ap iaret etmeye girimiyorum. d- Mcerred Fikir stad Necib Fazln bizzat kendisi Mirzabeyolundaki mcerred fikir istidadn gryor. stadn iini yakan dertlerden biri de bu memlekette mcerred fikir adna muhatab alnacak iki kiinin bile bulunmad idi. stad, ibda; yepyeni ve esiz dnce sahibi takibileri olsun isterdi. Kitablarnda hep bunu gryoruz. Nihayet Mirzabeyolunda buluyor bu cevheri. bda Klliyatnn temel eserlerinden olan Kltr Davamzn bir blmn okumak istiyorum; yle diyor stad: 40 senedir bu mayay elde etmek iin uratm, imdi ise sendeki mcerret fikir istidadndan ikayet ediyorum. Ben mcerretler adam, bugne kadar mcerret fikir istidatszln tenkit ederken, ilk defa birinde mcerret fikir istidadn tenkit ediyorum. Bugne kadar bunu Seza dahil, hi kimse iin sylemedim. Sen benim iin yazyorsun; anlamazlar. yle yksekliklere kyorsun ki, kanatlarn yanabilir! Sana en byk methiye de bu, en byk tenkit de... Bu byk iltifat ve tenkidin, niin byk iltifat ve tenkit olduu ayr bir mesele diyor Mirzabeyolu.
182
183
Burada dikkat ekilmesi gereken bir nokta u: Fikrin devri asla gemez. Farknda olalm yahut olmayalm, hayatmz belli bir dnce, nks da olsa bir dnya gr tarafndan ynetilmektedir. Niin akamlar vaktimizin byk bir ksmn televizyon karsnda geiriyoruz? Niin bu mal deil de u mal alyoruz? Neden sabah kalktktan sonra gece uyuyana dek kendi benliimize yabanc iler yapyor ve doru drst, anlaml bir rya grmekten bile mahrum kalyoruz? Zira biz pratik hayatmzda kendi dnya grmz yaatamadmz, ruhumuzdaki atei de oktan sndrdmz iin hakiki bir meskh (arplma, bozulma, teevvuh=yabanclama) hdisesiyle kar karyayz. Kitab- Kermimizde bir yet var: imdi zelil maymunlar olun bakalm! diye buyuruluyor. i kirlenmi, hedefini kaybetmi, Allah hesaba katmam ve bely haketmi bir kavmin muhatab olduu kn emrinin tecellisi de byle ite! Artk kendimizin hakikatte ne olduunu ve ne olmas gerektiini bilmeyen acsz, tasasz -h, karn gurultularnn farknda olabiliriz belki- maymunlar topluluu olarak bu aka kaplmz. Oysa hakikatte kk, kaynak ve k olamayan Batnn bile kendine has bir tenkid uuru, dolaysyla dnya gr var. Orada neyin yamuk gittiini syleyen fikir ustalar da var! Siz Batnn sadece teknikte mi ilerlediini sanyorsunuz? Bat kendine has geliim safhalarnda Sokrat, Eflatun, Aristo, Augustin, St. Toma, Dekart, Bruno, Bacon, Kant, Adam Smith, Hegel, Marks, Prudhon, Bergson, Russell gibi birbirine aykr ynlerde ama, bylece birbirini tamamlayan ve bir dnce tarihi kurulmasna yol aan filozoflara zemin hazrlamasa, bu filozoflarn ve aydnlarn bir ksm kendi dnemlerinde ilmin hangi ynde, hangi mantkla ilerlemesi gerektiine karar vermese, onlarn fikirlerini ciddiye alan ngiltere, Fransa ve Almanyann rical-i mlk siyasetlerini bu ynde tanzim etmeseydi bugnk Bat medeniyetini bulabilir miydik karmzda? Almanlarn kendilerine has narsisizmini, mkemmeli yakalama isteini, kaba romantizmini, eya zerinde hakimiyet kurmaya olan hrslarn, stn insan (=Ubermen) olma istek ve felsefelerini; bu uurda, -belki de Hegeli ve Nieyi doru deerlendiremedikleri iin- dnyay ayaa kaldrmalarn neye balyorsunuz? Sadece teknie, gce ve zenginlik-smrden pay kapma isteine mi? Hayr, binlerce kez hayr! O gcn, o hakimiyetin altnda romantik ilimperestler, filozoflar, filo-
zof ilim adamlar, onlar takdir eden idareciler ve idarecilerle yle veya byle kenetlenen halk vardr. Kaldrn Kant, yolunda gitmeyeni bulma ve tenkidi yaklam gider! Vallahi bu teknie de yansr, bakarsnz Mercedesler Koun kanlar gibi kiiliksiz ve kalitesiz kar karnza! Geri duyduumuza gre o da artk kaliteli araba retecekmi, dnya ile ayn nda. Ama otuz sene kazktan sonra tabi! Nieyi ve Hegeli kaldrn, Alman insannn o kendine has gururunu ve stn olma isteini yok etmi olursunuz. Devlet devlet tm Bat, kendi dn tarzn ortaya koyan filozoflar, kendi yourt yiyi tarzn gsteren ricl-i mlk kard iin maddeye hakim olmutur. Tabi kemmiyetin ne kmasyla keyfiyet ve maneviyattan uzaklald, eyaya kle olunduu da doru. Bu yzden Bat iflasta. Batnn slmdan ok ey ald, etkileime girdii hatta onu taklid veya ona mukavemetle kimlik bulduu kesin bir gerek. Batnn varolu diyalektiinde mevcud unsurdur slm. Bunu biliyorum. Ama unu da biliyorum ki, ald hereyi kendi yamuk nizamna, kendi bakna uyarlayan ve yerletiren de Bat! Ve kii muhatabndaki bilgiyi alp kendine has bir hle getirerek, kendine has ihtiyalarn karlamak iin kullanyorsa, muhatabn kalkp da sen bunu benden aldn, ben senden bilgiliyim, bym demesi pek bir mn ifade etmez. Bo bir narsisizm olur. Bugn bize den bda Klliyatnn pek ok yerinde mteaddid defalar vurguland gibi, Bat tefekkr ile slm tasavvufu arasnda kanat aarak kendi hikemiyatmz kurmak, kurulmu orijinal bir hikemiyat varsa -ki var, ite elimizde bulunuyor- icmlen geilmi yerleri ibda yani orijinal bir tarzda tafsil etmektir. Konumuzu toparlayalm: Necib Fazl mcerred dnceye parmak basyor. Mirzabeyolu da bunu en u noktasna kadar gtryor... e- iir drak Bu szden, basmakalp bir ekilde, iirin nemi , anlalr oluu gibi bir mn karlmasn. Gerek Byk Dou gerekse bda -ki birinciyi tamamlar, onun has evlad, mkemmili, orijinal rihi ve tanzim edicisidir- erevesinde iir, daha nce hibir airin ve iir stnde kafa yorann ulaamad bir mnya ulayor. air; gaibi kurcalayan ilingir. air, normal insann mrnde, ancak bir iki kez idrak edebildii ve hah!.. ite
184
185
bunu aryorum! diye lk att derin mnlar polis gibi dzenli takib etmeyip, hrsz gibi arayan ve bulan kii! air ve iirle alkal baz blmleri iir ve Sanat Hikemiytndan okumak istiyorum size: air, gsn didikleyici Pelikan kuuvri, sanat zerinde dnen ve her n ard arda sanatnn kanunlarn heceleyen, sanatnn zaman ve meknn birbiriyle kaynatran ve takoz takoz iklimini kuran mn mimar... (...) airin, Yunancada deh ile ayn mnya gelmesi, dehnn ise z, asl, kaynak mnsna insan ruhunun beii [=mehd S.A] karlna denk dmesi, tek vcudu milyonlarca hcre ile ifadelendirmek gibi bir yerde, onun ne kadar ok kiiliin toplam olduunu ve misyonunu gsterir: stn mnsyla air, grnmez effaf perdelerle birbirinden ayrlklar iinde insan keyfiyetinin birletiriciliinde BR, bir dnyada ayr dnyalarn hepsini birden kuatc ve dnyalarn eilimlerini kefeden kuman sahibi olarak, bir rya gren, ryasn yaayan, gerek mnsyla ryay hakikatin, hakikati ise ryann bir ubesi gzyle yakn temas iinde ve sr birliinde sezen, rya tabircisidir... Ve, dilin imknlar erevesinde yeni bir dil yontucusu; srr kendi ve kendindeki bir dil alannn sahibi. (...) iir, gaibden kvlcm kapma ii, Allah arama sanat ve i lem dzeni peindeki bir tertip gayesine baldr. (...) imdi de, (...) Fuzulinin iir anlayna bakalm: iir, kayna Allahn sanatnda bulunan bir marifettir ve airin lh bir yardma mazhar olmakszn iir sylemeye gc yetmez. Bununla beraber iir, Peygamberler iin deil, dnya insanlarna mahsus bir sanattr; nk, biz gibi eksiklerin ssdr... Tabiat rzgrlarnn nne katlarak ocukluk denizinden idrak ve his lemlerine ulaan air, iir cennetlerine, yaradlndaki istidattan izin alarak girer ve cennet gzellerini andran gzeller karsnda nce gnl yakc iirler syler; hatt bu syleyileriyle hret bile kazanr. Fakat btn bu heves alarnn iirini, giderek ilim cevherleriyle sslemek ve btnlemek lzmdr; zir, ilimsiz iir, temelsiz duvar gibi olur ve temelsiz duvar da son derece itibarszdr. air, sanatnda ilerledike, ilimsiz iirden ruhsuz bir ceset gibi tiksinir... Bu sebeple, airin gerek iirini syleyecek seviyeye varmas iin, akl ve nakl btn bilgileri renmesi icab eder. iiri ilimle birletirerek ilmin ve sanatn ycelerine ulaan air, birde bakar ki,
hakiki iir yine ak duygularn, fakat bu sefer olgun ve hakm bir ruhun rperileri hlinde terennm eden iirdir. iir, kayna Allahn sanatnda bulunan bir marifettir!.. f- Samimiyet ve Cesaret Mirzabeyolunun dier, gya Byk Doucu(!) olanlardan fark burada da ortaya kyor. stadn has talebesi olmak vasfyla onun cesaret ve samimiyeti, ayniyle mevcud Mirzabeyolunda. Onun hayat ve pratii malm. Ayrca bu samimiyet, cesaret ve amelden kamay vasflarn her kitabnda da gryoruz. Baycelik Devleti batan sona bu cesaretin mahhas rneidir. Kltr Davamz adl eserin son ksmndaki Tebli ve Telkin bb ok veciz, ama etkileyici bir bahistir bu konuda. Ksaca Necib Fazldan nasl etkilendiini vurgulamaya altk. Birka tanesine deinmekle yetindik. Burada ise ikinci bir balk olarak yukardaki ana kaynan etkisiyle almaya balayan bir atom reaktrnn tamamen orijinal verimlerini ele alacak ve iki hususa dikkat ekeceiz. II- BDADA ORJNAL VERMLERE DAR K RNEK Necib Fazln Baty tanmann gerei ile ilgili szleri hepimizce malm. Yine onun slm tasavvufuna verdii nem de herkesin malmu. te bu iki ana vazife dorultusunda bda Klliyatna baktmzda dahiyne bir bak, sentezleyi ve ateleyi gryoruz. bdann yani Mirzabeyolu ve rencilerinin orijinal ynleri bu iki eyle snrlandrlamaz; sadece misal vermek bbnda bunlar anlatacaz. Yoksa hareketin seyri, iktisada baklar, ileriyi ngrme, takibileri arasnda -dardan birinin tabiriyle- neredeyse telepatik bir anlama yolunun cad, bal bana dev bir atlm alan olan edebiyattaki yntemleri, sinemaya baklar vs. tm bunlar ne anlamaya ne de izah etmeye bu fakir tasvircinin gc yetmez. yle kolay deil bu! Bu mektebin gemiten gelecee uzanan neredeyse ikiyz kitablk z retimi olan bir ktbhanesi var, kendine ait bir dili var! Ve retim devam ediyor. stelik harekette mahhas olma ilkesinin zorunlu kld bir eylem tarihi var! Karnzda yle kenar lkelerden esen yellerle be sene havalanan sonra eriyip giden bir grupuk yok ki iiniz kolay olsun, bir iki ablonla hallediverin gitsin...
186
A- Baty Kavrama Cehdi Bu konuya mcerred fikir bahsinde biraz deinmitik. Klliyatn her yannda Batnn cins kafalarna atf var. Ancak dikkat edilmesi gereken nokta u: bda fikir sisteminin genel bakndan ayrlmak ve bu
187
Adam atr atr sarlm fikrine, tasavvufuna, tarihine, diline, kendi z ananesine ve bir yandan da tabiri caizse sekiz kollu hind tanras gibi retiyor, diriltiyor, yeniliyor! Neyi nerede ksa tariflerle halledeceksiniz ki bunlar hakknda! Adamn hala anlalamayan sr dolu kitablar bir yana; bir rencisi Danteden giriyor, ekspirden kyor; br rencisi ikiyz akn kaynaktan faydalanmakla beraber kendi sistemi dorultusunda bir teknolojiye bak yakalamak istiyor, bir dieri iktisada el atm, slam fkhnda ve Bat iktisad tarihinde dokunmad kaynak eser yok! Dipnota ve kaynaa tapar resm akademisyenlerin gzlerini yuvalarndan frlatacak bol kaynakl ama savunduu temel sisteme uygun incelemeler yaynlyor! br kalkm hukuk hikemiytnn temel ilkeleri ne olmal diye Ebah ve Nazirdeki kaidelerden Mecelleye, oradan Alman, ngiliz ve Fransz hukuk geleneine uzanarak ama kkten asla sapmayarak bir kaideler klliyat ve erhi yapmak istiyor! Kukusuz rencilerin reniyor olma bakmndan zaman zaman hatalar olabilir ama yle bir inat ve azim var ki eninde sonunda alannda en gzel hareketi yahut aratrmay sunabilme cehdleri her zaman canl!.. Bu adamlar, bu ocuklar resmen mecnun! Sistematik dncelerinin Varla Bak ve srekli zuhrun tecellgh olmak ilkelerine, bu ilkelerdeki sonsuz dinamizme bir pervne gibi yle yakalanmlar ki; onlar ha ktbhanelerin tozlu raflarnda, ha sokaklarda, ha kalem banda daim bir uu halinde grebilir ama yere bastnda da realitenin sert yzne nnda intibak eden ve avn kapp gtren albatroslara benzetebilirsiniz! Bunlar tmden anlamak iin ilm ve rh sezgisi kuvvetli bir sr sosyal ilim aratrmacsna ihtiya var! Bizim ne haddimize bu hareketi tmden anlamak... Biz fikir-felsefe tarihini inceleyen ve sosyal hareketlerin mukadderatn merak eden bir mtecessis-merakl adam olmak vasfyla aratrdk ve olanca empati kabiliyetimizle anlayabildiklerimizden bir ksmn anlatmaya altk burada... imdi devam edelim...
bakn gerektirdii tenkid ve tekmil urundan vazgemek yok. Tenkid derken, ele alnan fikrin eksik yanlarn gsterme ve tutarl yanlarn kabul edii kastediyorum. Tekmil derken o eksik fikrin nasl mkemmelletirileceine iaret edii ve kendi sistemi iin malzeme hline getirii kastediyorum. Klliyat iinde Sartredan Marksa, Hegelden Bergsona birok dehann grleri ele alnyor ve deerlendirme yaplyor. Burada hepsine tek tek deinmek hayli vaktimizi alaca iin, Hegelin devletle ilgili grlerine ve bda diyalektii erevesinde bu grlerin deerlendiriliine iaret edeceiz. Hegel bilindii gibi devleti ruhun mcessem rnei sayan filozof olma bakmdan nemli bir sima. Kukusuz kendisi de bir tr mistisizme varyor. Ama onun mistisizminin eksik taraflar var, nk bu panteist bir mistisizm. Tabi daha sonra komnistlerin Hegeli alp kendilerine malzeme yapmalar daha da enteresan bir durum. Yani Marksn ve Engelsin Hegel gibi muhteem bir dehay kullanmas acaba Hegelin sistemindeki baz eksiklerden dolay mdr, yoksa brlerinin konuya enstrmantaliste yaklamalarndan dolay mdr? Onu tartmayacam. nce Hegelin devletle alkal grn zetleyen ksma bakacaz, daha sonra bunun deerlendirmesine bakacaz. Biliyorum, Salih Mirzabeyolunun dehasn ve sentezleyi kabiliyetini anlamayanlar onun kulland Geist kavramna taklacaklar. Hegele ait bir kavram kullanyormu, yeni anladm diyen bir kskanca rastladm ben. Oysa Mirzabeyolunun bu kelimeye ykledii yeni anlam grmezden gelmektir bu. Apak hasedinin ithamdr bu. Zira Mirzabeyolu, bn Arabnin Kll Malum Kader,ilim, sr, eser, messir gibi temel mefhumlarndan istifde ederek yeni bir mn ve fonksiyon yklyor Geist mefhumuna. Zaten Mirzabeyolunun bu ynn anlamayanlar, kitablarnda srekle yeni libaslara brnen ve dirilen kelimeler karsnda nce zihni iltibaslara sonra da kalb lbse dmeye mahkum olurlar. Kald ki Hegelin geist mefhumunu doru anlamak iin Schellinge, Goetheye vesaire uzanmak lzm... Onlar ve Alman dncesinin mistisizmini ve idealizmini derinden kavramak iin nerelerden etkilenildiine bakmak lzm; bir yandan lk aa uzanrken br yandan Rnesans ve Aydnlanmaya bakmak lazm... O zaman karnza kanlar arasnda
188
189
Hfz, Mevln, Attar gibileri de bulunacaktr. Ha, diyeceksiniz ki Geist mefhumunun siyaset ve devletle ilgili anlamnda ilham kayna ne ki? O zaman karnza Roma mparatorluu ve Hegel dnemindeki Alman Yurdu ile Osmanl da gelebilmeli. Tm bu sylediklerim ne Alman dehasn ve sentezleyi kabiliyetini kmsemek iin ne de kuru mazi propagandas iin... Diyeceim o ki malzeme al her sistemde her filozofta varolan bir husustur; nemli olan onu nereye yerletirdiin, ona hangi rengi verdiin, neyle sentezlediindir. Yani onunla ne yaptndr. Her neyse... Byk mtefekkirler ve byk liderler yeni hareket tarzlar ve yeni mefhumlar retirler, tedavlde olan mefhumlarn tozlarn siler, anlamn yeniler, ilerini hareket ve canla doldururlar. O zaman a deiir; zamann sahibi olarak tasarruf ederler nk! te piyasada paradigma, bilimsel devrim, epistemolojik kopma gibi kavramlarn kemli de bizim anlattmz eydir. Yoksa adalk, zamana ayak uydurma gibi ii bo kavramlar gevelemekle maksud olan anlatm gerekletiremezsiniz. Zira adalk vb ifadeler o dnemin sahibi olan sistemin, kendi mevziini, mevkfn, statkosunu korumak iin takibilerinin azlarna verdii elma ekerleridir. Olaylarn knhne vkf ve derin dnme melekesine sahib olan ferd bilir ki yukardaki mefhumlar fazla gevelemek, statkoculuun, acziyetin, korkunun, endienin ve alkln almetidir... imdi Mirzabeyolunun Hegelle ilgili deerlendirmesine geelim, Kltr Davamz adl eserinden okuyorum: Hegel, Devletin kuruluu ile ilgili olarak ileri srlen ve kendisi tarafndan srekli bir toplum meydana getirmesi imknsz saylan sosyal szleme grne kar gelmi ve bunu safsata diye adlandrmtr. (...) Filozofa gre, varln koruyabildii srece her toplumun esas amac ve zellii, kuvvetin ve hakszln hkm srmesinden ibaret yaama tarzndan kurtularak bir Devlet hlini almaktan, kendisini bir Devlet eklinde organize etmekten ve bir Devlet olarak varln devam ettirmekten ibarettir. Filozof, her toplumda bu uurun bulunduuna ve bu uurun gelimesiyle birlikte toplumlarn birer millet hlini aldklarna ve devlet eklinde organize edildikleri takdirde kendilerine mahsus bir tarihe sahip olabileceklerine deinmitir. (...)
Ksaca Hegel, ahlkliin ancak toplum iinde gerekleebileceini mmkn grerek mutlak ahlkliin halk iinde ve halk iin yaamadan ibaret bulunduuna deinmi ve Devletin nitelii ile ilgili olarak onu, ahlkliin son ekli diye karlamtr. Objektif-afk dncenin en yksek derecesi, akln en msbet tezahr, en byk akllik... Burada u ok nemli; Hegel objektif idealizmin gerei olarak devlete byk bir mn veriyor. Devlet onun nezdinde tinin yani ruhun tarihteki mcessem hli. Bir tr panteizm bu. Ve halk lemi; bu lemdeki olu ve kudret, Tanrnn yani lemumul akln t kendisi, yani zt oluyor Hegelde. Oysa Mirzabeyolu Hikemiyatta uzun uzadya anlatyor, ben zetlemeye alacam; slm hikemiyatnda bu lem Hakkn yani Zt- lhnin t kendisi deildir. Tecelliyatdr. Dolaysyla mmin nezdinde de ok nemli bir yer igal eden devlet fikrinde esas l Hakka baktr. te yle muhteem bir cevab ki, inann bunu erhetmeye kalksam varlk, tecell, ruh, byk lem, kk lem, adalet, siyaset, ebulvakt, ibnlvakt, tedbrat gibi onlarca anahtar kavram konuturacam beyz sayfalk bir eser kar ortaya... B- Aktif Bir Varlk Hikemiyat bn Arab Mektebini ihy edi... bda Klliyatnn kalbi varlk meselesidir. Mirzabeyolunun ve takibilerinin varla bak son derece dinamik. Mirzabeyolu varlk bahsi erevesinde gerek anlayp iktibas ettii gerekse orijinal icad, ibda ve terkibi ile, dnen insan hayran brakan dinamik bir varlk anlay sunuyor. Onun varlkla ilgili kelimelerine gemeden nce baz hususlara deinmek istiyorum. GR: BAZI AKTEL KONULARA TEMASLAR bn Arab, ne zhiri ihmal eden ne de btn yanl tevil eden biriydi. Onun dilindeki baz zor mnlar daha sonraki dnemlerde defalarca erhedilmitir. Pek ok tenkidi yapld. Savunucular da kalabalktr... Suytden Sbkye zhir ilimlerde de derinleen ulemnn en mehurlar, rniden mam- Rabbniye tasavvuf denizinin en yetkin kaptanlar onu savunmu ve gerektii gibi kritiini yapmtr. mam- Rabbnide bu kritik zirveye kyor. Konu tam benim konum ama yeri olmad iin uzatmayacam. bn Arabnin, inancn ve hukukun temel formlarn
190
191
korumadaki hassasiyetini merak edenler onun hayatna baksnlar: Zulm nle! Senin devletinde yava yava sz sahibi olmaya alan ve ilerde sesini ksma istidad gsterecek gayri mslimleri martma. Onlar ki Hakk rttler. Ona irk kotular. Mazlumu koru, haklarn gzet! Bu szler, onun dorudan bir siyaset adamna syledii szlerdir; dnemin Anadolu Seluklu Sultanna... Dostu dman her tarihi, onun hibir namazn ihmal etmediini, mtevazi olduunu, hakk sylemekten ekinmediini ve eriat tam mnsyla yaamaya altn sylyor. Dolaysyla konuyu bilmeyen birinin paldr kldr bn Arab yleydi byleydi demesi ne kadar yanlsa, onun zhiri ihmal ettiini, zhirden tamamen kopuk, dolaysiyle de sapk bir btnlii savunduunu syleyen de yanltadr. Bu derin mevz yle bir mesele ki, insan z olarak kabul ettiini ok ne karyor ve kabuu korumuyorsa zn yok olmas mukadder hale geliyor. ze nem vermiyor, ben tamamen zhiri yapmak istiyorum diyor ve zle ilgili tefsirleri, yorumlar kabul etmekten kayorsa, insann insan oluunu inkr ediyor ve ekle saplanyor... Oysa nsan gnlk dille asla tarif edilemeyecek yanlar da bulunan, temelde ruh yn kuvvetli varlk! Tarif adna dirli trl ortaya koyduunuz her kayd onun sonsuzla, zabtedilemezle balantl ynn incitiyor... Bir insann Allaha inan tarzn, o insann iindeki yksek hisleri tamamen akl melekelerle, Aristo mantyla, birka tane kaideyle ortaya koyup, sen bunu yapacaksn, bunun dna kamazsn demek ne mmkn?.. Bugn slm dnyasnda pek ok tecdid hareketi var. lerinde zeki adamlar var bunlarn. Ama zellikle Marib dncesini temsil eden bazlarnda unu gryoruz: slm ilimler de (ki buna beyn diyor; ksaca Kuran- Kerimdir, onun tefsiridir, fkhdr, kelmdr) dahil tm ilimleri doru anlamak istiyorsak bn Rdn kald yerden devam etmeliymiiz. Yani bn Rdn bu ilimleri incelerken getirdii yorum neyse, onun akl ve Aristo mantn esas al neyse biz de byle yapmalydk, onun kald yerden devam etmeliydik (diyor). Vard son nokta ise azgn bir tarihselcilik... Bir yandan laikliin ls anlamna gelen bir rasyonalizmi savunuyor, br yandan -kimbilir asl niyeti halk nezdinde anlalmasndiye laikliin slam toplumunda yeri olmayacan sylyor... Kukusuz bn Rd Batya pek ok ey vermi biri. Bunu reddet-
mek yok. Ama yazarn ifadesi u: slm ilimleri anlatrken Peygamberi, Kuran- Kerimi, hadisi anlatrken irfan [=tasavvufu, ilhm, kalble ilgili her eyi] tamamen yok etmeliyiz. Adamn mant u: rfan kapsn atn m araya her ey girer, eski kltrlerin gnostik rengi ve bilgisi ieri szar... Sanrsn ki adam selef! Ne selefsi! Bu adam eski marksist koyu bir Arab milliyetisi, hatt kendi dostlarnn bile tahamml edemedii bir blgeci ovenist [=Maribi]. Herifin ne sen ben gibi dorudan slam kaynakl bir derdi var, ne de tamamen orijinal bir felsef tecdid modeli! Ama kafasn gzel altrd yerler de yok deil... Onlar da menfur emelleri iin kullanyor. Ona gre her trl ruh sezgiyi reddetmeli! Ama bundan tamamen vazgememi olacak ki akl sezgiden bahsedip duruyor. Adam dnmyor ki Ruh kocaman bir btndr, akl ise bu byk btnn bir fakltesidir ki onunla baz eyleri anlarz ama hereyi onunla halledebileceimizi savunmak apak eblehliktir. Eer bu yoldan gidilirse halk lemindeki ardarda geli vakasna taklr akl ve asla ileri gidemez. Dolaysyla peygamber sadece sebeblerin dourduu bir siyas lider, eriatn temel ilkeleri bile zaman deitike tadil edilmesi gereken bir tarihsel olgu hline gelir. O halde? Zulmyle, faiz messesesiyle ve daha bilmem nesiyle yryen dnya sistemine kar gelmek diye bir fikir kalmayacaktr kiide! Yani yaanlan dnem normal, tabi, hatt olmas gereken gibi karlanacaktr. Dolaysyla sistemin kkten deimesini isteyen hareketlere irrasyonellik, snnetullah(!) bilmezlik gibi sulamalar yneltilecektir. Zaten emneti yklenebilme ve hakkn verme dorultusunda deiimi inatla isteyen tm hareketler -kabul etsinler yahut etmesinler- bir tr mistisizme inanmamlar mdr? Zira henz olmayan bir eyi zuhur ettirme sancs deil midir bu? Ha sosyalist olun ha mslman; telaffuz etseniz de etmeseniz de bu yakc ak olmadan neyi deitireceksiniz, hangi atee elinizi sokacaksnz? yleyse? yleyse; meknda slm Dnyas ruhun alayan gibi comasn salayacak tm sf, ruh akmlara sed ekmeli, kokmaz bulamaz bir kltrel doku olarak tasavvuf korunmaldr(!). Ve Peygamberimizin duyuu, emredii, vahyi aklay bal bana kalbe inen ilh bir uyar, titreyi ve derin bir hikmet iermekteyken; kalbi ateleyen her arya irrasyonellik, mitolojik geleneksel dincilik
192
193
damgasn vuracaktr, o Mariblinin arkasndan giden ahmak reformist! Adama gre Peygamberin k bile rasyonalist bir devrim ya! Bunlar hesaba ekmeye kalktnda hemen be hurafeyi rnek gsterir, onlar bahane edip kendi kafalarndaki kokmaz bulamaz, zalimlerle iyi geinen ucbe bir slam anlayn yutturmaya alrlar millete! Bu laflar hariten gazel okuyan biri gibi azma doladm sanmayn! Deil Trkiyedekileri, Trkiye dndaki stadlarn tanrm ben! Fkhta azgn reformistlerin -ki orta eker reformist tayfa bunlardan teberr eder oldu ya, varacaklar nokta onlar gibi olmak ise de- Abdullah Ahmed Naim adl Afrikal bir bozguncuya zendiklerini, bu bozguncunun ise Ford Vakfndan ald destekle ne dolaplar evirdiini bilmiyoruz sanmasnlar! Felsefe ve tarih miras yorumlama adna Arab dnyasndan kimlere zendiklerini ise inann bizim kadar bilen azdr Trkiyede! T ne zamandan beri bu yeni yetme komnist, marksist, rk ve gya plralist Arab tayfasn okuyup ilhm alan yerli slamc(!) akirdlerin ipliini pazara karmak istiyorduk da demez, reklamn etmeyelim diye vazgeiyorduk... Ama bunlarn azdn grrsek meydann bo olmadn gsteririz elbet! Bu ne babozukluk bu ne midesizliktir anlamyorum! Bir yandan yllarca ranleri oku, br yandan bn Teymiyyeyi gklere kart, sonra eriat meriat hepsi hikaye, n yaa, yat kalk zirzoplua kret, melinde sylemler gelitiren yazarlarn avukatln yap! Ne kolay bir ihanet bu! Yllarn birikimini ne abuk satveritir bu... Demek ki byle bir dertleri zaten yokmu. Bu kadar kvrdktan sonra sana bart avukatln yapmak bile yakmaz! Sana demezler mi Samalama! Sen de son eserlerinle bizim yllardan beri savunduumuz izgiye geldin! Otur oturduun yerde, figranln bil! Konumuza dnelim... Evet yanl duymadnz, bizim slamc yaftal sefil yazarlarmz kendilerine ylesine gvensizdirler ki tamamen rk bir adam bile slamc deyu pohpohlayarak pazarlarlar! (Geri son aratrmalarda slamcln bir akm olarak nasl doduu, savunucular arasnda ne enteresan tiplerin bulunduuna dair epey geni malmt var...) Bu Arab yazarlardan az buuk kafas alan ama melaneti hi de eksik olmayan birini
adam ne diyorsa yle bilinsin, doru szleri dosdoru, yamuk ifadeleri de olanca hezeyanyla gn na ksn diye evirdim; yukarda irfan vs. baz konularla ilgili bakn eletirdiim de odur. Tercmeye ilk baladm zamanlarda adamn yamuk yanlarn az ok duymak ve bilmekle beraber doru szlerinin de epey fazla olacan dnyordum. Tercme esnasnda rastladm kavmiyeti ifadeleri, Marksist bir sylemin tm unsurlarn tayan cmlelerini olduu gibi tercme ettim... Ortaya bizim Niyazi Berkes tipi aydnlarn holanaca bir kitab kt. Ama inann evirdiim adama teden beri hayran olanlar gelip itiraz ettiler; efendim, slam kitle bu adam yanl anlar, u Trklere mstebit diyen ksm karsaydnz, yeni Arabada ulus, kavim anlamna gelen mmet kelimesini yllardan beri Beyazsaray ii tercme ekolnde uygulanageldii zre slam mmeti diye evirseydiniz daha iyi olurdu diye. [Editrn itiraz etmediini, olduu gibi basmaya raz hatt taraftar olduunu, onun da baz hususlarda benim kanaatlerimi tadn belirtmeliyim] Burada Arablar ktlemek gibi bir kasdm olmadn beni tanyanlar iyi bilir... lerinde zekas, bilgisi, ve renkli slubuyla evrilmeyi, tannmay hakeden onlarca yazar var... Kzgnlm bizdeki midesizlere! Haydi sosyalistsindir, ne bileyim pozitivistsindir; sistemine uygun olduu iin o adamn reklamn yaparsn; tercmeleri de azck uyarlarsn Trkiye ortamna... Adam tanyorsundur yani. Ama slamclk adna savunma o adam; onun sistemi baka, hayat tarz baka! Onu iyi tanyorsan olduu gibi anlat. Ve gcn yetiyorsa oraya buraya tembel tembel atflar yapacana git ilesini eke eke kur kendi sistemini, bir yerde arza kt m dzelt! imdi gelelim dinin zne saldrarak reform yaptn sananlara. Behey ahmak! Yoketmeye altn eyler neredeyse slamn, hatt Din denen eyin zdr; kendini, z varln bitiriyorsun ona buna yaranma urunda! Ve gn sonra nereye tevcih edileceini bilmediin konjonktrel artlar putuna teslim oluyorsun! Kald ki o taptn artlarn tarih boyunca deimesine vesile olanlar senin gibi kuyrukular deil, hayr veya er kutbundaki dvnelerdir! nanmyorsan tarihteki itim ve ilm depremlere bak! Ha, burada baz akl- evveller akl tamamen bir kenara attmz sanmamal! Akl yerini bilsin, snrn tansn! Bir ucuyla sonsuzlua kanat aan insan benlii, daima bir kaytla rahatlayabilen akl tek rehber
194
195
edinirse varaca nokta tek kelimeyle sapknlktr her alanda; zaman zaman anladn sand baz hadiselerde son noktay koyacak; kendine ve tabiata zulmedecektir! Oysa ben kesin olarak inanrm ki aklm bana sadece manevra alan aar let olur; zbenliimin seyrini, asl rotasn ise knhne asla vakf olamadm bir kaynak izer. Benliimin birbirine zd binlerce yz ve noktas bu kaynakla ne kadar uyuabiliyorsa o kadar hr ve umman hissederim kendimi! Buradaki hrriyet gnlk dilde kullanlandan farkldr, esrimek kelimesi ancak glgedir kasdettiim eye! Akln rota izdiini sananlardan iseniz aldanyorsunuz! Nice yllar ben de sde aklda aradm areyi; Kd Abdlcebbarn Munsini devirdim, bn Rd yuttum, akl tek rehber diyenlerin ranlsndan szde Selefsine ounu okudum; adandan kadmine Arabasndan okudum, metinler okuttum! Nereye dayandm? k, teslimiyetilik, msterklarn sunduu samanaltndan irtidad ve gvurlamann snr! Ama Allah biliyor ya, iimde babamn bir zamanlar sunduu tasavvuf demeti, hocamn okuttuu mis gibi Maturidiye akaidi [=Nesef metni ve Eml manzumesi ] ve Fetih Sresi tefsirinin belli belirsiz bir parlarm daim...Ve nihayet n gelip Temel Meseleler yani Kltr Dvmz adl eseri okuyuum! Elektrie tutulmuasna sarsyor dnen insan! Bu kitaba felsef gzle bakarsanz ancak Hegel ve Bergson gibi sistem kuran bir dahiyle mukayese edebilirsiniz. Tasavvuf penceresinden bakarsanz Gazlnin Munkz, bn Arabnin Fussu ve mm- Rabbnnin Mektbt mis gibi kokar bu kitabta, yepyeni Slih bir libasla! Ama yrei yangn yeri olanlar anlar onu! Felsefe tarihisi vasfl ii gm kuru proflar her zaman nasibsizdir, zaman zaman vicdanlar resm sylemlerine muhlif iirler dktrse de! Ve kskanlar da okumaz; okusa da derdiyle yanamaz bu kitabn... Her neyse biz dnelim tasavvuf, irfan ve kalb meselesine... Ruhunda, mceddidini ve mehdsini ldrm bir mslman bu den medeniyeti ve a nasl deitirecek ki? Gecenin ayaznda kendi ateini kendi sndren bir teslimiyetiden daha ahmak kim olabilir? Sen tamamen insann i duyuu anlamna gelecek bir irfan atarsan, din duygusu gme gidecektir! nk din duygusuna getirilen en kaliteli ateistin eletirisi, insann i duyuuyla Allah asla bilemeyecei tarzndadr. O ateiste gre Tanr gibi bir kaynak zaten yok. Sen gidiyorsun slm
kltrndeki i duyula alkal en byk, en nemli verileri atyorsun! Amacn u; Ben akln egemen olduu bir medeniyet kuracam. Akln kendi snrlar ierisinde en gzel verimleri karaca konusunda hibir bhem yok. Ama onun snr var. nsan savaa gidiinde, slogan atnda, bir arkadan korumak iin kendini fed ediinde syler misin akln pay nedir?.. Yani din duygusunun z, o byk ak, o byk cesaret! Eer biz hereyin kriterini akl kabul edersek sonuta kendimizi fed edebileceimiz, atlm yapabileceimiz, cesaretle herhangi bireye kar koyabileceimiz, ok byk bir kalabalk karsnda dahi tek bana ben varm diyebileceimiz o kendi muazzam kaynamz yok etmi oluruz. Dolaysyla irfan dncenin din ilimleri anlamada asla kriter olmamas bilakis tamamen yokedilmesi gerektii iddias ok tehlikeli ve ok dikkat edilmesi gereken bir nokta! kinci konu da u; bu Maribli diyor ki, irfan dnce, yani sezgiler, ilhamlar ve benzeri eyler insan bilimsel dnceden uzaklatryor, akl eziyor, toplumu kleletiriyor, yok ediyor. Hayr! Baty tek kriter sayanlar gibi dnyorsanz Rnesansna bakn, Brunoya bakn, Newtona bakn... Bu insanlar kendi dnemleri iin irfan ve simya saylacak eylerle megul oldular. Bakn Brunoya. adam handiyse uuyor; onun kurduu lemler teorisi ve bu teori urunda cann fed ediine bakn. Ve orijinal, mthi, acayib(!) akl dncelerin dahi yine kendilerine has ok zel bir sezile meydana geldiini grn! Mendelin mehur element cetvelinin nasl meydana geldiini biliyoruz. Yine bizim dnyamzda, Mevlnnn atom ve benzeri konularla ilgili tebihleri... Adam bn Sinann bakna bile irfan geler ihtihtiv ettii iin kar kyor. bn Sina, slm dnyasnda birok konuda bilimle alakal verimler sundu ama dier taraftan irfan dnceyi hkim klmakla slm dnyasnn nn kesti diyor. Hayr!.. Sen zamannda almamsn, gerekeni yapmamsn, ne maddeye ne mnya hakkn vermemisin bn Sina ne yapsn, Gazal ne yapsn? Yine msterklarn Arablara yutturduu baka bir safsata olarak, efendim slm ilimler u asrda [=Arablarn sahneden ekildii sralarda] gerilemeye balad; yle oldu, byle oldu... nan ve hukuk alanyla ilgili ilimler ve bilgilerin dierlerine benzemedii malumdur; sapla saman birbirine kartrmamak lazm...
196
197
Kavgann esas u ki; iktidar senden km, baka milletlere gemise, iktidar baka milletler elde tutuyorsa, sen bunu gr Arab kardeim! ktidara sahip kmak iin gerekli ileri yaparak siyasetin mantn kavrayp devlet olsaydn bu zaafnla seni smrenlere kanmaz; slm, akl vb. ilimlerin Arablar sahneden ekilir ekilmez gerilediini o kadar rahat savunmazdn. Niye msterklarn oyununa geliyorsun?.. Ayn yntem, ayn bak as bugn Trkiyedeki ilhiyatlarda pek ok hocada da var. Onlar kim mi? Onlar oryantalist tesir altndaki Arab Nahdaclarn akirdliini yaparak tecdide kalkan, kendi tarihine ve milletine at gzlyle bakan mceddid dkntleridir. Yani kendimizi kendimize ait kaynaklardan deil, bakalarnn syledii ekilde anlyoruz. Zira kendimizi doru anlayabileceimize ve ayaa kalkabileceimiz dair z gven yok! Bu ne byk dangalaklktr ki Osmanl ve bilumum mslman Trklerin hukuk alannda byk eserler veremedikleri, orijinal abalara girmedikleri yalan Kavmiyeti Arab muslihlerin(!) akirdi olan baz itihad Trk ilahiyatlar tarafndan savunulmaktadr ve o tipleri nihayet bu yanltan dndren de insafl bir Arab akademisyen oluyor yle diyerek: Biz de nce Kevkibleri, Reid Rza ve tayfasn okuyarak Osmanly mstebid, bidat, kt kafa, fkhtan; ince mesailden anlamaz bildik; resm ulusu sylemde bu vard, sonra aratrdk; bir yandan Maverannehir ulemasnn fkh gelenei, br yandan en sk tecdidi yazarlarn dahi kskanarak seyrettii Mecelle Hareketini inceledik... Fkh ld, bidat kol geziyor, taassub dizboyu denilen bir lkede bu denli muhteem bir hukuk hamlesinin zuhur etmi olmas bizi derinden sarst. Artk arkada grubumuzla Osmanl Hukuk Tarihini aratryoruz Osmanlca kaynaklardan. Ama anlamadmz husus u ki byle deha apnda bir almay niye kendinize k ve kk kabul etmezsiniz? Hatta resm hukuk tarihinizde, sradan bir hukuk tarihisinin dahi grebilecei bir kopukluk var. unu da syleyeyim; insafl samm Arabn eletirdii Kevkib ve Reid Rz gibi artk modas gemi paavra tipler birileri tarafndan hl vlmekte bu garib memlekette... Konuyu toparlayalm; tekrar bn Arabye gelelim: bn Arabnin inancn ve hukukun temel formlarn koruduuna iaret etmitim... te byle bir velnin hayata ve kainata bak gerek Seluklular gerekse Beylikler dneminde, hatta Osmanlnn izdihar asrlarnda fikren yksek tabakann ana megalesi olmutur. Bunu
bilmeliyiz. Trkiye tarihinde ok ciddi bir nazar tasavvuf ve bn Arab gelenei vardr. Bu gelenein bu topraklardaki ilk dahi yorumcularndan biri Davd-i Kayserdir. Bu adam iyi bir fakih, iyi bir mderristir. Ayn zamanda tasavvuf ilimlerde ve tabi ilimlerde ummandr. Orhan Gazi 1336da ilk Osmanl Yksek Okuluna onu tayin etmitir. Onun zhir ilimlerle tasavvufu mkemmel bir ekilde birletirdiinden bahseder mellifler. Evet... Hangimiz bu dehnn atom ve enerji teorisinden haberdarz? Hangimiz onun suya verdii mndan haberdarz? Hangimiz onun Nihayetl-Beyan F Diryetiz-Zeman adl eserinde iledii zaman ve varlk anlayndan haberdarz... Hi birimiz... Yahut konuyla meguliyeti olan belki birka kii... Ona gre fizik zaman, matematik zaman ve mevcutlar arasndaki ilikinin lm gibi konular hangi babayiit merak etti, ktbhanelerin tozlu raflarnda aratrma yapt? O bu konudaki grleriyle Batda Aristoyu ve slm dnyasnda Ebul-Berekt Badadyi ayor, onlar eletiriyor. Badad baba filozoflardandr, eline su dkemez herkes... Bu Kayserili bilginin tesirleri yle geni ki, Acem lkesinin cins zekas olan Molla Sadra, Arablarn ansiklopedist sufi yazar Abdlgani Nbuls ve Cezayir direniinin kahraman Emir Abdlkadir onun tesiriyle eser vermi melliflerden birka... te muhteem bir devlet kurulurken onun barnda byle muhteem zekalar vard. Ben Osmanlnn bykln grp de, Bu devlet sadece sava devletidir diyen ahmaklarn hamakatine hep ayorum. Osmanl zamanndaki ticar canllk, hukuktaki kalite, dahice siyaset ve medreselerin demin andmz byk mderrisleri olmasa bu kadar byr myd bu devlet sanyorsunuz?.. Evet, her yce ve tesiri byk olayn hazrlayc mbeirleri olduu gibi Osmanlnn da mbeirleri, mjdecileri vard. Konu bda Klliyatyd. Biz bu Klliyatda yazarn ruh atalarndan yeterince nasibdar olduunu gryoruz. Bu Klliyat dier ynleri ve rolleriyle birlikte bu topraklarda sndrlen bir gelenei de yenileyerek diriltiyor. Gerek Kltr Davamz adl ahesere, gerekse Hakikat-i Ferdiyye adl bideye bu gzle bakmalyz. Ben konumum, merakl olduum saha ve gezdiim yerler yani ktbhaneler gerei pek ok araycyla, hakikat araycsyla karlayorum. Onlarla sohbetimizde zaman zaman kltrel mirasn yenilenerek
198
199
ihyas gibi mevzular konuuyoruz. Sonra bu topraklarda yaayan insan, bunun kltr neydi ve nasl yenilenmelidir sorular gndeme geliyor. Karmdakiler tarihlerinden yle habersiz, kendi kltrel miraslarndan yle uzak cevablar veriyorlar ki! rfan konularda derinlik gereklidir diyoruz mesel. Karmdaki de bunu kabul ediyor. Bu konu ilenmeli diyor. Ama Yunusdan, bn Arabden nce ranl yazarlara atf yapyor. Ak konuaym, tasavvufu asl mecrana oturtan, zerinde yaz yazlabilir hle getiren ve kriterleri belirledikten sonra bu sahada tutarl bir ekilde iml-i fikir eyleyen ilk mellifler snnlerdendir! Bu bilinmeli bir kere. Yine snnler arasnda Gazl gibi dev ahsiyetler slm rfann bir deniz haline getirmilerdir. Biz eer kaynaktan, tarihimizden, kltrmzden bahsediyorsak iin dorusunu bilelim... Karmdakilerin bazlar ise tam bir zhir ilim ... Tamam, olabilir, mmkn... Ama adamlar, yenileni, kltrel mirastan neyi anlayacaz? gibi konular gndeme geldiinde bilmem hangi Suudlunun veya Msrlnn yazd meseleyi, risaleyi kitab diye nme getiriyorlar. Sen kendi z gemiinde bu konularn ilenmediini mi sanyorsun?! Birgivye bak. Onun cerrah neterine benzeyen tenkidi tavr... Fkh ve akaid konusundaki hassasiyeti, samimiyeti... Sen onu anlamaya al nce. Kendi topranda retilmi, kendi tarihinde oluturulmu bir fikri daha merakl okursun, istifaden de fazla olur. Yenilenecek bir husus varsa referansn evvel o olsun bari... Dostlarm, ben ovenist deilim. ovenist olsaydm, mam- Rabbanyi bn Arabyi, ah- Nakibendyi, bn-i Haldunu, bn Frd sohbetlerimde niye mevzu bahis edeyim ki? Derdim u; biz koca bir devlet kurduk. G yle bir ey ki, kaliteli olan dier hususlar, ilmi, siyaseti, hikmeti yanna ekiyor. Yahut bu hususlar imknlar leminin u bilinmez, ucu kestirilmez koridorlarnda anszn yahut tedrc olarak gce dnyorlar. Hepsi bir yumak oluyor; byk medeniyetler ve devletler ortaya kyor. Bu meyanda unu diyeceim; oturduumuz topraklarda slm dnyasnn her tarafndan gelen dhi yazarlarn fikr emei var, ya ktbhanemizde ya uur altmzda yahut davranlarmzda onlarn etkisini silik de olsa gryoruz. Veya z benliimizden yle koptuk ki, maymun gibi yayor, nazar ve pratik retim yapabileceimiz kltrel platformlarmzdan tamamen koparlm bulunuyoruz. Bu lkede Orta Asyann kendine has aklcln, Mutezil akmn tayan insanlar yaad eskiden... Endlsn hikmetini Endlse has bak tayan insanlar
vard. Msra has irfan bak yorumlayan rihler vard. Koca bir devletin dhileri acaba neyle doydu sanyorsunuz? Yani o kafalar o byk devletin, o byk kabuu altnda hibirey retmedi mi sanyorsunuz? Medreselerde hi bir eyin okutulmadn m sanyorsunuz? Bunlar retildi elbet... Kukusuz, Kanunye doru ve daha sonraki devirlere doru byk bir gerileme hissediliyor. Buna zaten Klliyatda da deinilir. Ama bunlar vard. Bunlardan haberimiz yok. Koparldk. Ancak ben burada hi sevmediim bir hususa deineceim; kuru tarih sevgisi... Yani retim yapamayan cizin, vay be biz neymiiz edebiyat. Ben buna karym. Msterklar bu edebiyat Arablara yle zerkettiler ki bugn Arab dnyasnn pek ok szde aydn slm Medeniyetinin biricik itici gcnn ve dehsnn [=Arab cenys] yani kendilerinde olduunu, iktidar Arablardan gidince ilmin ve fikr ykseliin durduunu sanyorlar! Baka yerlerde de bakalar yle sanyor! Yani bu her tarafta var. Hatt Kaynaklara dn deyince, bugnk bir fer meselenin cevabnn tarihte aynen mevcud olduunu, hibir nisbet lsne gerek kalmadan onu alp bugne getirmekle iin halledileceini sananlardan tutun da tam bir revizyonist mantyla geleneindeki her eyi Batl renklere brndren kuyrukulara kadar; binbir trl tecdidi var! Oysa herkes bilir ki amel fkhta en gelimi mezheb Haneflik ve Malikliktir. Sonuta dn dola bizim Nev Selefi, Haneflikte en son sylenmi kavli tatbik ediyor! Buna mecbur kalyor, istedii iin deil yani! Siz tutup en l fakihi zamannda yurdunuzda yetitirmiseniz, devlet kurmusanz, o devletin ierisinde o mezhebin ierisinde kendine has zenginlikler oluturmusanz, Ben senin yaptn almayacam diyen bile sana mecbur kalacaktr! Biz ok byk bir zenginlie sahib olmamza ramen, bu konuda zayf olan, hatta zayfn da zayf, idrak seviyesi basit olan insanlarn kitablarn fayda verecei gerekesiyle evirdik yllarca... Kukusuz 60lar 70lerdeki tercmelerin baz faydalar oldu. Bunu kabul ediyorum. Ama bu tercmelerde daha dikkatli bir yntem izlenmeliydi. Madem eviren arkadan Arabaya, Pakistandan eviriyorsa ngilizceye, Urducaya ilgisi var; dil biliyor yani. Girsin ktbhaneye, aln teri dksn, karsn kalc bir kitab; tahkik etsin, bugnle alkasn kursun, nisbetlerini belirlesin... Bu yok... Hep ucuzculuk, hep kolayclk.
200
201
Piyasadaki slmclar da kolayc. ki tane fikir iin makale dktryorlar. Postmodernizm falan, herif bu akmn mutlak olan yani total olan her dnceye hcum ettiini bilmiyor, paldr kldr sarlyor. Amac u, Trkiyede ve benzeri slm lkelerinde mslmanla kar bir (muhalefet) var ya rejimler tarafndan... Adam ite modernizmi falan ktleyecek, modernizmi ktlerken de postmodernist baz verileri gndeme getirecek, bu arada slm da kayrlm olacak. Bu kadar yamuk bakacaksan meseleye git nce postmodernizmin ne mnya geldiini, tm total sistemleri yktn bir anla. Paldr kldr savunuyor. sene gazete kesinden bir fikrin savunuculuunu yapyor, yaz dktryor, drdnc sene o fikri inkr ediyor. Beinci sene baka bir sistem. Yani, bu, gazeteyi okuyanlarn kafalar plk m?.. Olmaz ki byle... nsann gerekten sinirini attran eyler... Konuyu uzattk ama, szmn z u; ne kltrel etnosentrizm ne de aalk kompleksi... Sistemimize uygun ve faydal olacan sandmz hereyi nerede olursa olsun alrz. Elimizde kalan da yine kendi dnya grmz gereince deerlendirir, yeni bir ekil ve muhtevayla kendimize sunarz. te bu merhaleden sonra o i bizim olur. Bu ok nemli. Yani evirip eviriyorsun, bakyorsun, benim hayat tarzm ve sistemim nedir, ben bu hayat tarz ierisinde bu malzemeyi nasl kendime mledebilirim... Bu ok nemli. Maymun taklidilii olmamal... Ama ben hereye karym anlay da yanl. Sen hereye karysan ne gce sahib olabilirsin, ne yaylabilirsin, ne de kendine kalabilirsin. Yani ben kendi iimde kendi tarzm, kendi zenginliimi korursam bana yeter demek de yanl! olu, d olusuz; d olu i olusuz olmaz! Birbirini tamamlar bunlar... Bir insan kendi zndeki cevheri yayma istidadn ve kudretini gsteremiyorsa o insan kendi ierisinde de gerilemeye mahkumdur. Kinatn dinamik kural bu. Srekli etkileim, srekli benzeme ve benzetme, srekli mcadele... Hayatn anlam bu! Ben hayata byle bakyorum! Mevzu bda Klliyatndaki varlk anlayyd ama uzattk biraz. bn Arab geleneinden bahsettik. Davd-i Kayserden bahsettik. Sonra bu gelenein bugnk takibilerinden dem vuracaktk. Gnmzde bu mevzuu hakm edsyla devam ettiren yok gibi. Yani gerekten bu konuyu yeni erhler ve orijinal szlerle devam ettiren yok. Trkemizde Fusus-l Hikemin Avni Konuk tarafndan yaplan bir tercme erhi ve
usta ii bir yeniletirme operasyonu var, Marmara lahiyat yaynlarndan. Bu esere Mustafa Tahral hocayla merhum Seluk Eraydn ok emek vermiler. Gzel bir alma. Lkin ben, sadece tercmelerle kalnmamas gerektiini, ayn gelenekte yeni ve orijinal eserler verilmesi gerektiini savunuyorum... Ha, bir de slam Dnyasnda eitli yazarlar tarafndan hazrlanan kitablar var. Onlar da doru anlamak; nerede neyi kastettiini iyi bilmek istiyorsak merebine ve mezhebine bakmak gereklidir. Burada kuru bir taassuba kapldm zannedilmesin... Doru fikir edinmek, doru tanmak iin gerekli bu... Zira yazar, bn Arab gibi neredeyse tm dnyann okuduu bir mtefekkirden faydalanmak; onun vesilesiyle kendi tarzn satmak niyetiyle kitab yazm olabilir. Yahut tedkiki bir msterk olabilir, yahut samm ama hatal grlere sahib biri olabilir... Bu durumda yllar sonra bir srprizle karlamamak iin yazarn dier kitablarn ve hayat hikyesini renmenizi, fikir serveninin hangi merhalesinde o kitab yazdn, son grlerinin neler olduunu ksa da olsa renmenizi salk veririm. Tabi, tm bu dertlerle kafa yormak istemiyorsanz, kendinizi tanmaya almanz salk veririm... Neye niyetli olduunuz; ne yapmanz, neye nasl bakmanz gerektii hususunda zihninizi ve kalbinizi bir ek-aptan geirmenizi tavsiye ederim. Bu aba neredeyse delirmek ve lmn ne olduunu sormakla e anlamldr! Bu merhaleyi geebildikten sonra bedihiyatla hareket ettiinizi ve bedihiyatla karar verdiinizi tm zerrelerinizle hissedersiniz. O zaman kendinizi tanr, ne olduunuzu, ne ie yaradnz, kendinizle neyi gerekletirdiinizi iliklerinize kadar hissedersiniz... Bu merhalede sizde ne okuduunuz, ne de grdnz her hangi bir eyin n, arkas, sa, solu, mazisi ve geleceine dair bilgi edinme hususunda bir ihtiya domayacaktr. Zira iinizdeki llerle zaten bir karara varacaksnzdr. Burada yine rahatlama yok; zira henz hakik bir yangnla yanmam olabilirsiniz; nefsinizin ayartmasyla pitiinizi zannedebilirsiniz; hakkat bir ku gibi yine banzdan uurabilirsiniz ve cascavlak kalrsnz ln ortasnda! Zira zbenliinizin dayanaca yegne istinadgah derin ve ontolojik mnsyla kalbinizdir ve kalbler Yaradann parmaklar arasnda (velkeyf mechln) takallb eder dururlar! Bir de bakarsnz ki kendim, kendim dediiniz eyin hakikat kalmam! O zaman gzleriniz kan ana, salarnz karma kark, bu
202
lemde yaayabilmek iin sorarsnz; Nisbetler Nedir?, Neye nasl bakmalym? Anlattm eyleri ancak yaayanlar bilir... Her neyse yine konu dald; bn Arab mektebine dair orijinal eserlerden bahsediyordum... Karmda yine bday buluyorum... te Kltr Davamzn varlk bahsi, te Hakikat-i Ferdiyye, te Hikemiyat kitabnn varlk ve bilgi bahsi... te dlleyici, alayc fikrin muhteem tesiri. Selim Grsel Avcnn; onun iir tahlilleriyle, Danteyi deerlendirii! Dostlar, fikrin dirilii, tozlarn silkeleyip dev gibi ayaa kalk, yenilenii budur diyorum ben. Uluslararas edebiyat ve felsefe dergilerini zaman zaman takib eden biriyim. Selim Grsel Avcnn Dante ile ilgili yazs yabanc dile evrilse, nnda tm derin nazarlar stne eker. lkemizde de ulat mahfillerde, niversite evrelerinde Kim bu adam trnden sorular celbedecek derecede bir merak uyandrmtr. Ama hl gzlerini kapatp, kulaklarn tkayan tembel kskanlar gryorum evremde. evrem dedimse, ben bir seyyahm. Kaliteli fikri kapmak, bnyeme mletmek iin girmediim yer yok. Bunu da sylemek ihtiyac duyuyorum. VARLIK BAHS imdi t batan beri varlk bahsi ile ilgili baz blmleri vereceiz diyorduk. Kltr Davamzn bir blmn okumak istiyorum, Arabaya evirisini yaptm bunun, ok dikkatimi ektii iin: Eya ve hadiselerin okluunda btn kinat, bir nda var grnr, sonra yine ayn n iinde yok olur. Varlkla yokluk arasnda yle mthi bir hz vardr ki, bu hzn srekli inklplar bize hereyi var gsterir ve aradaki yokluk hissedilmez; zira her n, yokluun peini varlk, varln peini de yokluk takip edince, uzun bir mddet iinde hereyde varlk devaml sanlr... Her n ve lhzada, varlk ve yokluktan biri gelip biri gittii iin, ne gelenin geldii ve ne de gidenin gittii anlalr. Var sanlan hereyin ASLI yokluk olduundan, lh nurdan bir kvlcm olan ireti varl yine yokluk takip eder; ve varlk bir kvlcm dairesi hlinde dner, durur. te lemlerin mecmuu, (=toplam, S.A) hakiki varlk kvlcmlarnn dairesi iinde bir hayl glgesinden ibarettir. Hani glge varlk deniliyor ya, baka bir yorum da ite bu . Devam ediyor: Gelecei hayl ediyoruz gemi ise yok; tek n olarak hlde ya-
203
yoruz. Hl, her yeni tecellide var olan ve olunacak olan-geleceke nisbetle olmamaya meyleden bir hakikattir; zaman, vakalar douran vaka olarak bu. Deimez olan hl ve deime hl iinde; varlk ve olu, sreklilik iinde sreksizlik ve sreksizlik iinde sreklilii gsteren bu iki zt deveranda... Ekliyor: Varolmak daha ok var olmayla mmkn; devamdan bahsedebilmek iin her eyden evvel o eyin var olmas art... Var olan ise, var olmayla-varln olacak olana doru olu tavr ile mmkn... yleyse diyor Mirzabeyolu, -ok nemli bir noktadr bu- varolma statik deil dinamik, sabit deil hareketlidir; daima imknlara almtr. Meseleyi burada brakacam. unu sylemek istiyorum; buradaki ifadeler ok nemli. Cmleler ar. Fakat kendimiz ve lem hakknda, mmkn olabilecek en yksek seviyede, en derin mnda bir anlayn sahibi olmak istiyorsak bu cmleleri idrak cehdiyle yanmalyz diyorum. Burada bizim lemimizle (=halk lemiyle) ilgili muhteem bir cmle var: Varolma statik deil dinamik, sabit deil hareketli. Bu ok nemli! bda Klliyatn zmseyen bir insann niin yerinde duramadn, zihn ve beden aktivitelere nasl kendini attn burada gryorsunuz. te bu istein ana felsefesi, yani hikemiyat bu satrlarda. nsan bu satrlar okuduktan sonra, yerinde durmas mmkn m? bda Klliyatnn cevmil-kelm umdelerinden biri bu. Dnn, bu umdeyi derinlemesine anlayan bir takibi hi yerinde durabilir mi? Srekli zihn ve amel bir hareket istei ile fokur fokur kaynamaz m? Ben elimden geldiince Bat dncesinden nasibsiz kalmamaya alan biriyim. slm Medeniyeti tarihi ierisinde de gerek sfce gerekse akl tarzda yahut tamamen btn tarzda ortaya konmu bir ok hareket felsefesini okudum. Arab dnyasnda bulunduum zamanlar ierisinde Arablarla ili dl oldum; ne hadis ve fkhtan habersizim ne Arabadan ne de akl ilimlerden. Kltr Davamz adl eser yle gl ki, kendi kendime yakaladm sandm tecrid buudunun, ne kadar aalarda ve s kaldn hissettim bu eser karsnda. Bu samimi bir itiraftr. ster solcu ister zndk ister slmc olsun, muhatab eer fikrin deerini biliyorsa, iindeki grlere katlmasa dahi bu eserin gcn takdir edecektir. Varlk, zaman, hareket, ideoloji oluturma, kinata bak,
204
devlet, siyset ve benzeri konulardaki temel fikirlerini grnce elbette bu derinlik karsnda elpene divan duracaktr. Meer ki uyuuk, kskan ve nankr ola... Yani evremizde bu tipler var. Onlarn errinden Allah korusun... Burada yine varlk bahsinin devamn okuyacam (koyu harflerle vurgular bize ait A.D): Varolmak, oluta kendini idrak etmektir... Zaman ve uur bahsinde zerinde durduumuz gibi, insan evrede kendini idrak etmektedir; bakasyla kendini dnmek ve grd eyin kendisi olmadnn idrakyla ben olmak... nsan, uur sahibi olma zelliiyle kendi varoluunu (uurunu, S.A) mtemadiyen kendisi olutururken, oluun uura ait bu mns, varln uurla aranmasdr ki, olula imknn geree dnmesi eklinde insana has bir vakadr. Hayatn hakikatinin ancak ferd olularda aranabilir olmas da uurun seme yapabilme-seebilme zelliine uygun art olarak hrriyete muhtatr. nsan keyfiyetinin tek fertin hakikatinde tecelli etmesi, insan varoluunda insan keyfiyetine uygun davrann mihengini verir. Derinliine ve geniliine doru btn ubeleriyle olu-ahlk, semenin hakikate uygunluunca Allah Sevgilisinin ahlkdr. nsan, Onun ahsnda billurlaan ve Mutlak Varlk ile kaim hakikatin araycs olarak, kalb hakikatini gsteren ruh ve nefs ztl kapsamnda, bir yandan yanlma ve te taraftan Mutlak Varlk halifeliine kadar ak en stn dereceye kma imtiyaziyle yaratld; ruh veya nefs kutuplarndan birinden birini gerekletirme... Oluta hakikate uygunluk ruhta, ruhuluun hakikatinde, bu hakikatin sonsuzluk ufkundaki Allahn Sevgilisinde; kuatc Onda. Grld zere; insan keyfiyetinin l ncelii szkonusu olmasa, tek tek insan olularnda beliren keyfiyetin llebilecei neye gre ve nasl? sorularnn cevab olmad gibi, Mutlak Varlka iman gerektiren bu durum kabul edilmediinde de, her ferdin tek tek oluunda gereklemeden nce mmkn olma zelliiyle var olan keyfiyet kabul edilemez ki, bu durumda da olu ve imkn olmadan varlktan bahsedilemeyecei hakikatine ters dlr. Eer Mutlak Varlka imandan sonra -ki, insan keyfiyetinin hem
. . .
205
l, hem de imkn ncelii bununla mmkn-, olu olmadan varlktan bahsedilemeyecei kabul edilirse, bu takdirde de, varlktan kast Mutlak Varlkn gayrdr ve Mutlak Varlk olmadan, olutan bahsedilemez mnsna gelir; Mutlak Varlk zorunlu varlktr ve mmknlk -imkn ve ihtimallere alan deime ve gelime- mutlaklk vasfna zttr... (...) Fert, keyfiyetini oluta her n yeniden gerekletirir ve hakikatini ararken, kavranamaz olan Mutlak Varlka alan yol akln deil, ruhun yoludur, imndr. Her n yeniden gerekleen keyfiyetimizin mmkn olma zelliiyle var olmas, bizi kader srrnn nne getirir; otomatizm ve igd snrndaki varlklardan farkl ve uur sahibi varlk olarak, ne yaparsak yapyoruz, olduumuz kader oluyor. Varolula zaman arasndaki alkay hatrlarsak, burada zamann srrn da sezer gibi oluyoruz; gayesini de. Ya hrriyet? Hrriyet, hayatn hakikatine uygun olarak kendi keyfiyetimizi oluturma davasnda zaruri unsur olduuna gre, vicdanlik demektir; seim serbestlii... Hrriyet, hakikate esaretten sonra hrriyettir; ve bunun hakikati de slmdadr, slmdr. Mutlak Varlkn zamanda ve zamann meknda tecellisiyle varlk her n yeniden varolmakta ve her olu eski varl gidererek yeni bir varlk meydana getirmektedir; burada bir tekrar sz konusu deil... Hatrlarsak: - Tasavvufa gre zaman, bir varlk-bir yokluk arasndaki mtemadi dntr. Allah her n kinat yok ediyor, her n var ediyor ve btn ztlar bundan douyor; btn hikmetler bundan douyor. Burada ortaya bir mesele kmaktadr: - Meknda tecelli eden zamann bir varlk-bir yokluk ztln gsteren temposunda eya birbirinin ztlar olarak tezahr ederken, bu akn dzeni varlk-yokluk sentezi midir? Eya zaman-mekn birliinde gerekletiine gre, bir n daha nceki n dta brakrken, daha nceki nn yokluu izaf yokluktur; varlk, zamann ucunda ve tek nda var... Var vardr hkm, yok yoktur hkmyle denktir; varlk ve yokluk sentezinden hibir ey kmaz. O hlde herey zttyla kaim olduuna gre, varlkn ztt nedir?
. . .
206
Varlk kavramnn kapsamn hatrlarsak; zamann meknda tecelli eden objektif temposu yannda ruh, sabit olarak, zamann ve meknn stnde bir kuvvet hlinde hissediliyor ve ebediyeti bylece duyuluyor. Halk leminde eya ve hadiselerin birbirinin ztt tezahrne baknca, Birin temsilcisi ruhun aksi hlinde eyay anlyoruz; btn izaf-glge varlklar, kendisine ruh izfe edilen zamana bal. Varln temsilcisi ruh, yokluun temsilcisi eya ve hadiselerdir... Dikkat: Mahiyeti yokluk olan Halk leminin, zamann bir varlk-bir yokluk temposundaki varlk ve oluu , yok yoktur hkmne gre tek nda muvazeneden muvazeneye geii gsterir ki, burada varlk ve yokluk sentezinden bahsedilemez; varlk ve yokluk ztlnn mahiyeti yokluktur. Mahiyeti yokluk olan ise yaratan olamaz; yokluktan varlk kmaz, nk eksiksizin ztt olarak eksik, sonsuzluun ztt olarak sonludur ve sonlu olan varln balangc vardr, balangc olan ise yaratlmtr... Varlk ve oluun kayna bu. Zamann ucunda devam hissi uyandran tek ndaki varlk ve olu, ba ve sonuyla tek n temsil eder ki, Yaratann OL emriyle tek ndr; btn dnya hayat bu. Zamann a iindeki eya lemi, yokluun temsilcisi olarak var; ruh ise, Zamanst Varlkn temsilcisi olarak var. u hlde ruh, Halk leminde bedenle birleince kalbin hakikatini belirten ruh ve nefs kvam iinde kutuplardan birinden birini gerekletirmek zere, varlk-yokluk mmknl ile yoklua bulat. Mutlak Varlk zamansz, mmkn varlk yokluk, yaratlm olmasna ramen ruh Emr leminden. nsann, hakikatin ahsnda uurlat varlk olmasn gznne alrsak, onun kalb hakikatinde bitiik ruh ve nefs kvamnda, mahiyeti yokluk olan varlkla, varlk olan varlk arasndaki ztln denge-ruh muvazenesi olarak, kutuplardan birinden birine ait hakikat gerekleir; herkesin hakikati kendine... Hakikatin hakikati ise, daha nce zerinde durduumuz gibi, Tek Ferdin Hakikatinde; buna uygunluka da, muvazeneden muvazeneye gei olarak hayatn hakikatine uygun semesz konusu. Baa dnersek... Mahiyeti yokluk olan Halk lemine dair varlk kavramnn mnsn tayin etmeden ve umumi olarak varlkn birbirine ait sfat ve tavrlarla aklanamaz ve birbirine irca edilemez mevcutlar oluunu gznnde tutmadan, bir nev maddeye ezelilik ve ebedilik bi-
207
erek yok yoktur, yleyse varlk farktan farka inklp hlinde dengeden dengeye geitir diyerek her eyin ztlar iinde aktn kabul etmemek, yokluk olmadna gre varlk ve olu hep var dorusunu Halk lemine tahsisen bir netice karmak, mmkn deildir. Her ey birbirine ait sfat ve tavrlarla aklanamaz olan ztlar aras muvazene iinde Maksat Bir hedefine akmaktadr; dava, neyin neye zt olduunu bilmekte... slm, insan ve toplum meselelerinde stn muvazenenin Mutlak Hakikat nizam olarak, eya ve hadiselerin teshirinde onlarn hakikatinin kendisine vurulaca Mutlak Mizan-Mutlak Mihenk. III- MRZABEYOLUNUN SLBUNDA BN ARAB ETKS Mirzabeyolunun slbunda bn Arab etkisini anlatmak istiyorum sizlere. Birka cmle syleyeceim burada. imdi bn Arabnin Mirzabeyoluna etkisi ne olabilir?.. Aslnda Mirzabeyolunun dil bilip bilmemesi, hocalar ve benzeri konular teferruatl bilmiyorum. Ancak grebildiim u zellikler kesinlikle mevcud: a- Kll Kavray, Kll Esaslardan Yola k Hem bn Arabnin Ftuhat- Mekkiye ve Fuss gibi eserlerinde hem de Mirzabeyolunun Kltr Davamz ile tefekkr ve hikmet alt balkl Hikemiyat adl eserlerinde bu zellik mevcud. kisi arasnda gerekten mthi benzerlikler var. Tabi u unutulmamal: Vellerin, riflerin hayatn ve derin kelimelerini stadn azndan dinleyen ve buradan ald kla sonsuzlua kula atan biri Mirzabeyolu...
b- retici lham Yeni fikirler, yeni kavramlar retici ilhmn sahibi olmak bakmndan bn Arab slm tarihinden en veld, kendi dnemini ve sonrasn en ok etkileyen yazarlardan biridir. Ayn zellii bu klliyat iinde gryorum. c- Serbest slub, Derin Benlie Dal Edeb eserlerde konularn zel bir sistemle ileniyor oluu ve derin benlie dal... bn Arabnin eserlerinde konular bazan bildik srayla ileniyor. Yeri geldike bir konuya temas edilip geiliyor. Bazan da bir teda
208
mnasebetiyle grnrde farkl bir konuya adm atlyor. Ayn bak bda Mimarnn, yani Mirzabeyolunun baz kitablarnda mevcut. Mesel Tilki Gnl... Onda kelimeler birbirlerini armakta, geceleyin hepimizin ortak dipsiz kuyusuna ardarda inen kovalar hline gelmektedir. Gn aarmaya baladkta bir bir zuhur ederler, kuyu azna dolu dolu ykselerek... Altgen bir kitab denizde kaybolmak yahut uygun bir rzgarla maksuda ermek, maksad bulmak... d- Muhteem Bir Terim cad Etme Kabiliyeti Demin iaret ettim, imdi de ayrca iaret etmek istiyorum. bn Arabde nasl kendisinden ncekileri tmyle kavray, kendisinden sonrakilere de byk bir miras brakma bakmndan mthi bir stlah retme zellii varsa, ayn stlah retme kabiliyeti Mirzabeyolunda da mevcud. Yani Trk dilinde, ruh, varlk, hareket ve olula alkal kendine has terimler icad eden, eski terimleri yeni bir ruhla canlandran; bu terimlerle konuan zel bir kitle oluturan, benim grebildiim birka isimden biri Mirzabeyolu. Ve Mirzabeyolunun getirdii kavramlar, srekli kendini yenilemeye msaid kavramlar! e- Tasavvuf Bilmeyenlerin Anlamazlyla Karlama Yani bn Arab kendi dneminde nasl hikemiyattan, tasavvuftan habersiz kiilerce baz konularda belli eletirilere muhatab kalmsa, Mirzabeyolunun kitablarndaki derinlik de bu tr eletirilere yol ayor. Baknz, tasavvuf dncenin nasl ortaya kt yahut nasl gelitiinden ok, o kavramlarn hangi mn iin kullanld nemlidir; buradaki anlayszlklarn bdaya da yneltmektedirler. f- Takibilerinin Ruhunu Her Ynden Kavramas bn Arab nasl varlk hikemiyat, siyaset, srr ilimler, iktisad, akaid, edebiyat gibi insan ruhunun merakl olduu bir ok alanda eserler vermi ve takibilerini ruhen doyurmaya alm; onlara muhteem bir lem hediye etmise, ayn aba Mirzabeyolunda da var. Bunlar bylece iaretledikten sonra unu belirtmeliyiz ki arada fark var...bda Mimar kendi zamann ynetmeye talib olduu iin, dnya grn ve aksiyon yntemini izah edite gayet net ifadeler kullanyor. Ve kendini sadece bn Arab ile snrlamyor. Bu ok nemli. Douda
209
ve Batda btn fikr verimleri aksiyonu iin malzeme olarak kullanyor. Kendi sistemi iinde belli noktalara yerletiriyor. IV- MRZABEYOLUNUN SANAT YN Kaos ta Dzen Tilki Gnlnde kaostaki dzeni grdm ifade etmeliyim. Kaostaki dzen tabirini anlamak iin, Tbitak Yaynlarndan kan Kaos adl kitaba bakmanz tavsiye ediyorum. Tilki Gnlnde ok zel bir karmaa ve ok zel bir dzen var. Ancak bu dzenin knhne vkf olmak isteyenler, ya tpk bir rya kitabn aar gibi aarak bakyorlar, mn kartyorlar -ki bu da bir yoldur-, yahut oradaki temel sembollerin, kavramlarn, hangisinin nereye iaret ettiini, saylarn alt tarafndaki kelimelerin ne ile alkal olduunu bulmaya alyorlar. Ben buna kaostaki dzen diyorum. Yani kaos kelimesini biraz aaym. Kinatta kaotik bilinen hareketlerin; dklen suyun, esen yelin, den yapran aslnda kaos olarak gzkse bile kendi ierisinde ard arda belli bir dzen tadn syleyen, ama bu dzenin de srekli deiim iinde olduunu belirten, dolaysyla srprizin ve kestirilemezliin devam ediini ele alan yeni bir teori var. Tilki Gnlne byle baktmzda; -biraz nce belirtmitim bunu- tam bir kar frtnas gzkyor. Yani kark blmler, balklar, yazlar falan gzkyor. Kar frtnas benzetmesi unun iin, ortalk kasrga gibi; yeni kelimeler, kavramlar, isimler... Lgat... Nasl kullanrsan kullan, yle gzkyor. Ama unu grebilmek lzm; kar frtnasnda her kar tanesinin kendine has bir ekli var! Kar frtnasnda her kar tanesi muhteem bir altgen... te ben kaostaki dzen derken buna iaret ediyorum. Tilki Gnlnn de her blm, her kelimesi, n, arkas, sonras, sayla, soluyla, ister byle alkalandrn, isterse kendi bana alkalandrn, tpk bir kar tanesi gibi ok huss... Tilki Gnlnn alt cild (=altgen) olduunu da hatrdan karmamak lzm. Kaos ve Dzen teorisinin ilim adamlarn ille de imana gtreceini mi sanyorsunuz? Ne gezer! Hakikati rtmede (=el-kfrde) uzmanlam kafalar, bu dzensizlik iinde dzen yahut dzen iinde dzensizlik teorisiyle, kendi inkrc grlerine destek aryorlar: te lem, deistlerin ve onlar bu konuda destekleyen dincilerin sand gibi hep ayn yeknesak bir dzen iinde varln srdrmyor.
210
211
Srekli srprizler var! O hlde bizim savunduumuz tesadf [=canlln bir tesadfle balad ve evrimletii] fikrine yer alyor. diyorlar. nsann kalbi bir kere mhrlenmeye grsn, srekli perdelere taklr durur da Hakikati gremez! Zaten kfir, varln baz derecelerindeki perdeleri, mesela tabiat vs. ilh gren ve hakikata ulaamayan kii deil midir? Tabi bu arada, yllardan beri kinattaki dzeni mekanik bir ekilde alglayan ve Allah isbat bbnda kinat mekanik bir saat gibi anlatan gayretke vaiz ve gruplara ne demeli? Bu da balbana bir yanl! Kinatta elbet nizam var! Ama bu mekanik deil! Bir saat gibi deil! Srekli yenilenen, azar azar yahut anszn kurallar deiebilen bir dzen bu! Yani lh irde her n mdahelede ve her n yenilemede! te Hayy ve Kayyum isminin tecellesi kinat! nn binde biri iinde atomu ve iindekileri yenilemese ve oradaki dzeni tekrar kurmasa kverir tm Kinat! Ve bu mdahale her n devam ediyor. Dzen var ama ayn zamanda deiim de var. Ve hibir n, hibir eya, hibir mahluk, hibir olay dierinin ayns olmuyor. Bu yzden kaos diyorlar ya! bn Arabnin muhteem szne geldik: Tecellide tekrar yok! Bu demektir ki kaos bir mecazdr bizim dilimizde. Ve srekli yenilenen imknlar lemine uzaktan ve zhirden baknca sylenir bu sz! te, Mirzabeyolunun dehs burada da ortaya kyor: Bir var-bir yok, Ne ayndr ne gayr hikmeti var onun klliyatnda! iirindeki Mphemlik ve Tasavvufi Semboller Bu konu ayr bir bahis. Ksaca deinmek istiyorum. iiri mbhem. Orada bir ok sembol var. Bu sembollerin alt yapsn, ilgili yerlerin ne olabilecei gibi konular merak etmeyen biri bu iiri anlayamaz [=sezemez]. V- MRZABEYOLUNUN GZL VE AIK ETKLER Burada uzunca anlatmalydm destan iirinin etkilerini. Mirzabeyolunun destan iiri, eitli dillere evrilmi rnekleriyle muhteemdir. Fatihte oturduumuz yllard, aabeylerimiz Fatih Camiinin arka tarafnda yry yapyorlard ve o gnlerde biz ezberlemitik; lk iimde dm / lk gzmde ya / bekle ocuum / yeni bir dnya iin verdiim sava Bu ok uzun bir iirdi. Bunu hatrlyorum; o dnemler benim byklerden duyduum, sonralar gazete ve dergi ariv-
lerinden grebildiim kadaryla, hangi grup olursa olsun, samimi olarak bir ey yapmak isteyen btn gruplarda Mirzabeyolunun fikirlerinin ve iirinin etkisi vard. Daha sonra bunu inkr edi yok mu! nsann akl, havsalas almyor! Trkiyede soylu bir muhalefeti, edebiyatyla ve aksiyonerliiyle balatan en nemli iki insandan ikincisini sanki hibir tesiri yokmu gibi gsteriyorlar. Diri diri gmmeye alyorlar! Onlarn gc yetmez buna! O zamanlar baz iirleri farkl gruplarn takvim kartonlarna gemiti ve gazetelerde tefrika edilmiti, tiyatrolar da yaplyordu. Bunlar duyuyorduk byklerden. Daha sonra olan oldu. Mesliyetten ka, z yurdundaki meseleleri grmezden gelip baka diyarlardan gelen haberlerle yalanc bir itiyak ve zevk hlinin domas, sonra kendi barndaki aac gelitirecek yerde budamaya alan garib radikalliklerin domas... Bu tip radikallik, z dertlerinden kaan, srekli d modellerle kendini avutan; eylemsiz fikircilik, fikirsiz eylemcilik yapan gruplarn entellektel aksesuar olmutur artk. Oysa hatasyla sevabyla bireyler yaplacaksa; referanslar buradan bu tarihten olmalyd! Seleflik, ranlik, Mealcilik, ne id belirsiz bir garib Mutezillik... Ne Selef doru drst bilir selef saydn, ne ran doru drst okumutur i dncesini, Men la yahduruhlfakihi, Kleynyi, Hllyi; ne Mutezil haberdardr Kad Abdlcabbarn Munsinden, Cahzn el-Beyan vet-Tebyininden; Zamahernin Keaf ndan; ne de Mealci bilir mealin edeb ve doru tevil ii olduunu, murad kestirmek iin olanca samimiyet ve takva ile cehdetmek anlamna geldiini! Baknz meal konusunda son derece ciddi alan aratrmaclar var. Ama Kuran anlamaktan sk sk bahsedenlerden bir ksmnn anlamad bir hakikattir u: Bu kitab ebed bir canllk ile emreden, yasaklayan, sevgi ve buzumuzun kaynaklarnn ne olmas gerektiini srekli ihtar eden bir lh hitabtr. Uygulandka, urunda amel edildike ve lemleri yaratan sonsuz kudret sahibi Hayy ve Kayyum Rabbimizden geldiinin uuru ve hayetiyle yetleri tefekkr edildike kendini aar muttak kullara! Ona kendinizi teslim edersiniz, onun rehberliinde direnir, itaat eder, tefekkre garkolursunuz. te o zaman yryen Kuran haline geldiiniz iin Kuran sizde mfesser olur. Size bakan, Kuran grr. Ama siz kendinizi ve kokumu hayatnz Kitbullaha tasdik ettirmek gibi menfur bir ihtirasla hareket ederseniz Kuran imtihan olur size!
212
213
Sz uzattm, ksaca 1980 sonras bu karmak dnemde ne ararsanz var! Ama sorarm size: Bunlar burada esas kitleyle buluup doru bir tarih yorumuyla, ii rayna oturtacak hareketler midir? Hayr! Ben de bir zamanlar hakikat ve eylemi bunlarda aram biriyim... zellikle Mutezillik ve ranlik beni celbetmiti. Araba, Trke ne varsa okudum... Marlar syledim. Ama grdm ki bu akmlar, su stnde yzen, kazara bir toprak bulup yaptnda yiti yiti kokan kksz bitkiler gibiydi. Burada bu lkede; bize has -ama br toplumlar da ihmal etmeyen- doru bir tarih felsefesi, br mezheb ve inanlar doru kstaslar iinde idare edebilecek kitlev orta yol (=topluluk hakikat), tasavvufu derinden kavrama; halka byle yaklama ve srekli aktiflii salayacak bir hareket -varlk gr- olmadan hibir ey yaplamaz! Bunu anlamayan ran, Selef, Mutezil vs. grupuklar ya bir tecrid duvaryla kendi kendilerine gelin gvey olurlar. Yahut kendi akmlarnda evvelce var olan samimiyetlerini dahi terkedip ben bu hle mi gelecektim? diyecekleri bir geveklik ve kurulu sistem sevgisine garkolurlar. Ayniyle sabit ve mcerreb bir hakikattir bu. Neyse, dnelim Mirzabeyolunun etkileri konusuna... Birok yazarn ve airin uslbunda Mirzabeyolu etkisi var; bizzat onun kitablarndan alnm blmler, bizzat onun ortaya koyduu ve baka kitablardan tek tek erhettii cmleler... Neredeyse cmlesi cmlesine aynen mevcud... Dil, siyset, iktisad, sinemaya bak yapanlarda, iir ve sanat konusunda fikir yrtenlerde... Bakyorsunuz, Kltr Davamz yahut Tefekkr ve Hikmet alt balkl Hikemiyat adl eserin pek ok blmndeki esas vecheler aynen ona yansm. Bazen tpk iktibas var. Adam iktibas yapyor, kayna belirtmeyebilir ama trnak iine bile almyor bu sz. Ayrca ben bu iktibas bnyeletiren-mleden ve anlayan biriyim. Byk Doudan, bdadan aldm bunlar demiyor. Belki ille de SMden aldn sylemeyebilir ama bu szlerin bu tarz yorumunu, BD ekolnden aldm demeli! Byle bir iktibas yaptm kiinin u zellikleri vardr, ben de onun tenkidini yle yapyorum diyebilmeli... Kendine has fikirleriyle Mirzabeyolu ve klliyat, kendi aydnn kendisi oluturuyor. Burada yeni dilden bahsediyorum. Bir ideoloji, bir sistem, bir dnce, kendisini kurarken evvel kendi dilini oluturmak zorundadr. Kendi terminolojisini kurmak zorundadr. Ben burada bir ey yapmak istiyorum. Kabul. Yap. Bunu nasl yapacaksn? nsan sadece
et deil ki, ruhu var. Ruh; kalb, mantk, his, akl, kelime, dil yani. Mantn logosunda, Yunancasnda nasl konumakla, akletmek [=dnmek] ayn ereve ierisinde birbiriyle ilikiliyse, mantk kelimesinde de konumak ve akletmek ilikilidir birbiriyle. Demek ki bireyler yaptrmak istediin insanlarn ruh dnyasn kavrayc, onlara yeni bir lem ac bir stlht, [=terminoloji] kurmak zorundasn. Ve bu terminoloji ile konuan, bu terminoloji ile bakabilen, gerektiinde kendini yenileyebilen takibiler oluturmak zorundasn! nann; Trkiyede dhice stlht reten, bu topraklarda yaayan insann kendine has kltr kklerinden faydalanp topyekn bir sistemin ina iin yeni bir dil kuran kim vardr diye baktmda, karmda Necib Fazl ve Mirzabeyolundan [=BD-BDA] bakasn gremiyorum! Kukusuz teki kltrleri, kendi kltrmz, Hind kltrn, Fransz kltrn inceleyen, tercmeler yapan insanlar var. Bu abalar kesinlikle bo grmyorum. Ben de bir zamanlar byleydim. Ama temel mesele be dil bilmek on dil bilmek, o dillerden u faydaldr falan diye tercme yapp toparlamak deil -bunun bir nemi var elbet- lkin mhim olan, o eserleri aldktan sonra kendi sisteminde bir yere oturtmak, yorumlamak, zmsemek! Onu alyorsun... Mesel ar ieklere konuyor, bal retiyor, bunu yapabilmek. Yani sonuta senin ortaya koyduun ey byk bir sistemin, byk bir iskeletin genel yapsnda bir yere oturmal! Yoksa Hindin irfanndan, Franszn edebiyatndan, ngilizin iktisadndan, Almann idealizminden pek ok ey evirilebilir. evirenler de var. Ama Trkiyede, Ben bir fikir ve hareket mektebi oluturabilmeliyim diyebilecek cesareti ve kltrel kklere inebilme liyakatini gsterebilecek ka kii var? Hereyde ucuzluk! Adam ok houna giden bir makale gryor, eviriyor. evir! Gzel! Ama o makalenin savunduu ey hakknda bir aratrma yaptn m? Bir fikir adamn eviriyorsun. O fikir adamnn benzerleri, zdlar, teferruat, getirecei etkiler hakknda senin bir grn yahut aratrman var m? Yahut, o fikir geldiinde senin toplumunda u udur diyecek bir kll fikir sistemi var m? Yok! Burada bu bahsi brakyorum. bda Mektebinin Trkiyede -slamcln eitli kollar da dahiltm eilimlerden farkn drt cmlede zetlemeye alacam, bylece konumay bitirmek nasib olacak inallah...
214
VI- BDA MEKTEBNN FARKI 1- Kendine has bir mahalllik... Aka yerli bir insandan yola k; Necib Fazl... Ve yine Anadolu halknn tand tasavvuf kltr... Kendi topranda kendine has fikir (ve eylemi) bulma abas... Bu ok nemlidir. Trkiyede bu artlarda bireyler yapmak isteyen solcu, sac, slmc, komnist, herkes bunu bilmek, bunu anlamak zorundadr. Bir fikir kendi topranda geliebiliyorsa, ok rahat bir ekilde tesiri yllar srecek bir ekol-mekteb oluturabilir. Belki onu anlayabilecek insan azdr ama, yzyllar boyu etkisi gemez. Bu zellie sahib deilse, balon gibi patlar. drt sene devam eder, ayn (fast food) gibi. Sonra bakarsn, bitmi! 2-Kendine has bir cihanmllk... bda Klliyatna, onun oluturmaya alt dilin ve ele ald mevzularn tmne baktmzda, gerekten kendine has bir cihanmllk gryoruz. Irk ve (etnosentrizm) gibi vakalar yok. Herkes bilir ki, bda Klliyatn derinlemesine anlamaya alanlar ierisinde Trk de vardr, Krt de vardr, erkez de vardr, Trkmen de vardr. Alman, Fransz, Yunan ve Arab da var; yeni yeni zerine younlayorlar. Varlk dncesine baknz. Hegeli ve dier Batl filozoflar ele al, zmseyi tarzna baknz. te bu hususiyetler, bu Klliyatn kendine has bir cihanmllk vasfna sahib olmasna yolayor. Bu iki vasf ok nemli. Bunlardan biri olmayp dieri olduu zaman, bu i yrmyor. Dnyann her tarafndaki byk kltr deiimlerine bakn, bunu greceksiniz. Evvel kendine mletme ve o kendine mledilmi eyin yine baka insanlar tarafndan anlalabilir ve alnabilir olmasn kastediyorum. 3- Tarihe kfretmeyi... Tarihi doru bir ekilde deerlendirmeye almak... Kanunden balayan himmet ve fikir eksikliinin farknda bu mekteb. Bununla beraber, Anadoluda varolu sebebimizin slmdan baka bir ey olmadn da biliyor. Bu ok nemli bir noktadr. slm meyilli gzkp de, (zaten dier meyillerin, tarihe toptan bir ezme-ezilme hikyesi olarak baktklar iin byle bir dertleri yok!) kendi tarihini bilmeyen, tarihinin her tarafna kfreden bir sr insanla karlayorsunuz! Adamn zihni, bilmem
215
hangi lkeden evrilmi kitablarla bulanm. Kendini bilmiyor. Kendisini o zannediyor. Onu savunuyor iki sene, sene, be sene! Sonra bakyor ki, bu topraklarda o fikri savunmakla birey olmayacak, rzgar da deimekte; onbe sene Osmanlya kfrettikten sonra Osmanlc oluyor! Bunlar hepimiz grmyor muyuz? smi de, slmc! Dn baba dnelim. Olmaz ki byle... nce anla: Bu tarihte nerede hata yaplm, byk taraflar nedir, ne taraflara nasl bakmamz gerekiyor? Yani Kanunden beri bir ak eksiklii var, fikir eksiklii var. Medreselerde nasl bir donma olmu, bunlar bir aratr! Kendini doru tarif ve tahlil et. Kendin hakkndaki ilk pein fikrin, mutlaka doru olmal. Kukusuz bu Klliyat bir tarih kitab, bir fur fkh kitab deildir. Her konuya, temel cmleler hlinde iaret ediliyor. Ardndan o konu hakknda fikir yrtmek sana ait. Sen bu cehdi gster, fikrini yrt!.. 4- Ehl-i Snneti savunma... Bu, Mirzabeyolunda, hem bir dorunun savunulmas, hem de tarihe sahib klmas anlamn tayor. Hibir ciddi aksiyon ve fikir retemeyen beyinlerin; Mutezile, ia ve garib bir Seleflik ile vakit geirdiini gren gzler var bu mektebte. Dolaysyla birliin, hakikatin, gcn ve itima gerekliin farknda olan bir bak var. Ucuz bir bak deildir bu. te bugn cesaret ve zgvenin sembol olmasnn sebeblerinden biri de budur. 5- Helezonik bir tarih anlay... Yani, dorusal, ilerlemeci (=lineer, progresif) tarih dncesine uurlu olarak kar kan bir tarih anlay var. Lkin ok nemli bir noktaya parmak basacam; burada asla mesuliyetten ka yok! Meseleye uzak kalanlar asndan bir erh gerei duyuyorum. Baz antik felsefe ekollerinin dt hata udur: Yine onlar da tarihi dairev bir tarzda savunuyorlar ama, Herey tekrar ediyor, herey ayn yere varacak o hlde herhangi bir gaye iin abaya gerek yok diyorlar. Bu hata, bda iin szkonusu deil. Helezonik bir tarih anlay var ama, ite herey ayn yere varyor diyerek de abadan uzaklamak yok. Aslnda herey, ayn yere ayn ekilde varmyor! Yine deiiyor. Bir helezon dnn; daire ayn yerin stne geldiinde, alttaki daire ile ayn mdr? Hayr! akan taraflar vardr. Tpk bayramlarn belli vakitlere gelmesi gibi... akan ynler
216
6- Yeni olan her akm derhal sahiplenme tavrnn olmay... Biz kendimizde olana gvenemediimiz ve zihn donanmmz yeterli olmad iin, slm dnyasnda yahut Batda kan her yeni akma
217
vardr ama, artk su akmtr, yeni bir hadise vardr karmzda; demek ki, yeni ve doru bir savunma ve fikr ifade edi tarz lzmdr. te bunun ad diyalektiktir. Dolaysyla srekli eylem, srekli hareket ve Allahn isimlerinin tecelligh olma uuruyla, bitmeyen bir mcadele ruhu var bu mektebte. Dorusal ilerlemeci tarih anlay olmad iin de, bugn slmc yahut baka meyilden gelen baz yazarlarda grdmz, Bugnk bilimin her dedii dorudur; Mslmanl, Kur n- Kerimi ve tefsiri de tamamen bugnk bilim dorultusunda yorumlayalm, bylece Kur n- Kerime byk bir iyilik etmi oluruz hezeyan yok bda da. Eer bugnk bilimin her dediini doru sayarsan, Kurnn tahrifine de kap am olursun. nk, bilimin kendi husus vasf vardr: Srekli deimek! Thomas Kuhn ve L. Althusser gibileri buna iaret etmiler, sayfalar dolusu izah getirmilerdir. Zira, bugn bilim terimiyle, yaadmz u glge varlklar leminde cereyan eden hadiselerin zhir yz ve balantlar kasdolunuyor. Bu lem ise Halk lemidir; yeni imknlara ve deiime aktr. O hlde, dorudan bu lemle ilgili bilgiler srekli deiim iinde olacaktr; ne kadar sarslmaz gzkse de! Batlnn 19. yzyldaki byk yanl, u glge lemi temel sbit zannetmesi ve burada kefettiini sand kurallarn asla deimeyeceine inanmasdr. Bylece scientism (sayntizm) hastal balar ve 20. yzyln balarndan itibaren de ciddi tenkidler alr. 40l, 50li yllarn sonunda bu tenkidler iyice eitlenir! Ne var ki, resm eitimlerde scientism devam eder. Biz mi? Bilimin putlatrlmasna kar bir iki ses dnda, ortalk, resm ideoloji taraftar olan ve olmayanyla scientistlere teslimdir. Her ey ge gelir u Batdan! Onlar retir ve satarlar. Ve biz bir mal, kullanm ve salhiyet vakti geeli yllar olsa da elimizden, zihnimizden atamayz! Mevkmizin hep kuyrukuluk olmasndandr bu. Oysa yapmamz gereken, hesabn vere vere kendimize kavumaktr! Kendimiz tabiri, mulaktr. Pein fikir gereklidir burada! Yoksa bu szlerim kuru bir kabuk olur; herkesin aznda ttrd cinsten! Kendimiz, Hakkn rzasn elde etme mcadelesini brakmayan insan- kmil olma yolunda didinenler olmalyz ki, itiimiz suyun, sylediimiz szn tad olsun.
hemen sahib kyoruz. Bu bir pazarlama tekniidir; o adam gl, pazarlyor, al diyor. Sen de alyorsun onu! Ben almayalm, hi bakmayalm demiyorum. Git, oku, anlamaya al. Ama benim kurmaya ve korumaya altm sistemle fark nedir? Acaba ne ynlerden ayrlyor, bir bak. Sonu ne olur? En bata sylediim gibi; iki sene savunur, nc sene dnersin! Anladn iin dnsen gene iyi! O fikrin bir cevheri vardr; onu grmeye al, onu zmse. Kendine mletmeye al. Kurcala. imdi ben bu tr akmlara sahib kmaya alanlara hem kzyor hem de kzmyorum. O kadar byk bir bask var ki, adam ne yapsn? Hkim sistem karsnda bir k yolu aryor. Bu adamlar Batdan anlar. Batnn getirdii hereyi gzel sayar. Bak, ona Batdan referans vereyim ki anlasn derdimi diyor. Bu intib vermek iin bir sr kitab dktryorlar. sene sonra da kitablar eskiyor zaten. Oysa bdann; ana fikir manzumesine baktan sonra, yeni kan akmlarn yanllarn ve dorularn gsterebilme cehdi var. bdann ilk basmnn stnden 25 sene gemi kitablarna bir bakn; yap-boz yok, ne kadar salam; u tbiri de sadece o hakediyor: Ta gibi!... Moda deil, kalc! Vehim ve hata deil, hakikat!.. Kim piyasadaki baka hangi eser ve mellif iin byle bir meydan okuma iddiasna soyunabilir ve bundan yznn akyla kabilir?.. 7- Teknolojiye bakta ifrad ve tefridden uzaklk... Ne teknoloji dmanl, ne teknoloji hayranl... Dnya gr emrinde, ruhu zedelemeden ekillenmesi gereken madde. 1975li yllarn sonunda, 80li yllarn banda Trkiyede slm evrelerde bir akm balamt: Teknoloji her ynyle ktdr. Hibir ey alnmayacak. Teknoloji zaten eytan icad. Bizim iimize yaramaz, ahlk de deil. Ee? Ne yapacaz yleyse? Hibir ey yapmayacaz! Bu dnemlerden nce 19. yzyldan beri varolan, bugne kadar da devam eden baka bir akm var; Efendim teknoloji her ynyle iyi. Hepsini alacaz. Onu alacaz, alacaz, alacaz, burada da byteceiz. Byk tank fabrikalar kuracaz, byk... Tank fabrikasn kur ama, tankn nasl yaplacan bir anla, benim ne kadar ihtiyacm var, ne getirir gtrr diye dn. Mesel, alternatif teknolojiler varsa onlar aratr. Asla hayl sayma! Yoksa ebediyyen evre lke derecesinden kurtulamazsn; srekli eski teknoloji alrsn ve kendi hayat biimine, hayata bakna uygun, kullanl ama ince bir zevkin ttt let veya eya retemeyen dar bir plk olursun. bdada, bu
218
meselede de ifrad yahut tefrid yok. Diyor ki; biz, bu manzume ve bu bak ierisinde elbette kendimize yetmek ve gl olmak zorundayz. Madde, eya; tek tek srlar incelenecek. Ama asla insana, insan ruhuna tahakkm edecek hle gelmemeli! Burada tahakkm eden de bire madde deil ya, ite alkanlk, kullanyoruz... Kt emelleriyle onu zulm ve istibdad vastas hline getiren insanoludur sulu. Bu bak ok nemli. te bdada ben bu bak gryorum. Yani teknoloji uyarlanacak, ihtiyalara gre belirlenecek ve bunlar yaplacak; ondan sonra gerekiyorsa burada retilecek. Demek ki teknolojinin ne ne de kindar olmamak gerekiyor! Bu tesbit ok net olarak var bu dncede. Ben bu nitelii, byle net bir ekilde baka slm akmlarda grmedim. Kimileri paldr kldr; Zaten dnya ktye gidiyor... Eee? Hibirisini almayalm abi... Napalm?.. Kendi kemize ekilelim diyor. Sen bu tarza meyledersen, Allahn yeryzndeki halifesi olmak vasfndan kam olmuyor musun? Peki bu mesuliyetten niye kayorsun? Sonra bu mesuliyetsizliini garib edebiyatyla rtmeye alyor. Hangi garib? Hangi gureb? O hadiste geen garibliin mnsn sen nerden biliyorsun?.. 8- Din malmat serdedite tavr ve duruu da mhimseyi... Din mevzularda fikir beyan edenlere bakta, bilgi birikimiyle beraber tavr ve duruu da mhimsemek... nk fkh, sadece bilmek deil; derin anlay, samimiyet ve cesaret demektir! Yani tavr koyabilmektir. Fkhn temelinde bu var. Siz -yarm yamalak da olsa- kendinize has modelin bulunmad bir yerde fkh retmeye kalkarsanz, her sznz, sizi saran muhitin kullanaca malzeme hline gelir. Burada, ksaca itihad mevzuuna deineceim. Bir kere, mutlak ve en geni anlamyla itihad gerekletirecek kabiliyette muttak, cesur ve dh mtehidler yok artk. Yani ilk devirlerdeki mam- Azam, mam- Mlik gibileri yok. Ayrca, temel kaideler belli ve Nassn olduu yerde itihada mesa yok hkm mevcut. Bunu niye sylyorum? Zira bugn itihad denildiinde, tam mnsyla ak nasslar inemeyi murd eden yac tipler vardr. Bir de havarlik taslamalar yok mu? Zaten, varolan g, seni medyasyla ve her nev iktidar enstrmanyla koruyor. Bu kahramanlk pozlar neyin nesi? Fkh, kendi geliimimiz ve yeni hadiseler karsnda alaca doru tavrla kendini yenilemeli. cizne haddim olmayarak vardm netice udur: Mecelle tipi, ama daha geni al ve teferruatl zmler rete-
219
cek bir cesur-muttak-dhi bilginler kuruluyla bu iin halledilmesi. Fakat bu yenileni, te ben yle itihad yapyorum; byle stnlm var sizin imamlarnzdan! tr iddialarla ortaya kanlarn yapaca bir i deil! Ak konumak lzm: Byle bir ortamda, samimi olarak abalayp itihad niyetiyle bireyler yapsanz bile, uygulayacak ve gelitirecek otoriteniz olmad iin, varolan sistemin yemi olursunuz! Zira fkh ve itihad dediimiz ey, ne mzeye koyacanz bir ferman ne de entellektel mastrbasyondur! Ya ortam deitirir, hatasyla sevabyla o zaman fkhnz, itihadnz yaparsnz veyahut bunun aksine itihad, reform laflaryla avanak avlayan, kurulu sistemin bedava horozu olursunuz! Gcnz yok iken rettiiniz hukuk, hukuk mudur? Aptalca bir vnme ve tembellik vesilesi bu! Veya, kirlenmi vicdanlara rahatlama cils! Hayr, hayr, samimi olarak fkh bahsinde gecesini gndzne katp alanlar takdir ediyorum. Onlar benim batcm! Onlar beni anlayacaktr zaten! thamlarm, sistemin yacln yapan yalaka tipleredir! 9- Zamann gittii yn sezi... yle ki; akl mhimsiyor ama, ruhiyat asla ihmal etmiyor. Ve bu ekolde, alkan bir ruhlik var. Yani; bo, tembel ruhuluk yok. Batnn bile terkettii kuru aklclk da yok. Bat, biliyorsunuz, byk zihn devrimlerden falan sonra, akla taparl brakt. Ama akla taparlk slm dnyasnda, Trkiyede ve baz yerlerde devam ediyor. bda, akl mhimsiyor. Ama Batnn dahi brakt ve bizim de brakmamz gereken kuru aklclk yok. Batnn, kendi sisteminin devam etmesi iin tketicilere sunduu Hind usl ruhuluk da yok bdada. Bu Hind usl ruhulukta, artk harekete geiricilik, mesuliyet alclk vasf kalmamtr; iyi, doru ve gzeli yapmak iin mcadele edi ruhu yoktur onda. Ruhu mhimsemenin hakikati bu deil ki! bdann ruh yn yle bireydir ki, insan ryasn grr, dnr, coar ve cotuunu yapmak iin harekete geer. Gerek ruhlik bu ite! Ve bu, bdada var! Piyasaya, televizyonlara falan bakyorsunuzdur; 21. yzylda din ve inanla ilgili mevzular tamamen dnyaya hkim olaca iin, insanlara ruhuluun doru adresini gstereceklerine, tutuyorlar -affedersiniz tabirimi mazur grnottan kldan, hibir ciddi deeri olmayan akmlarn reklamn yapyorlar. Adam Hindistandan gelmi, bilmem ne kiinin reklamn yapyor. Hinduizmin temel felsefesini, bu felsefenin sonularn, varyasyonlarn,
220
neyle nasl uyutuunu anlatan gzel bir konuma yapsa, anlarm. Lkin neticede bu propagandada, insanlarn ruha, ruhiyata ve dine olan evklerini bo, bulank yerlerde krelterek, onlar bu sahada da tketici hline getirme istei vardr. Esas hedefe gitmesin, yamuk yumuk yerlere gitsin; bylece eforunu orada bitirsin! Herkese eitli ebat ve elvanda emzikler, incik boncuklar... bda Mimarnn melen syledii gibi: Ziyafet sofrasndan kalkp, solucan attrmak!.. 10- Fikirde mbhem, harekette mahhas ve iaret edici olu... Bir fikrin, muhataplarnda ben bu fikri doru anlayabilmeliyim gibi bir cehd uyandrabilmesi iin baz ynlerden mbhem olmas gerekir. Bu, zhir yn... kinci yn ise derin; Kltr Davamz adl eserden okuyorum: Grlecei zere, fikirde mphem olmak meselesini, slm nce bulmak, sonra aramaktr meselesiyle iie dndmz zaman, aray verimlerinin her derecesinin llere nisbetle pay ifde etmesinden hareketle, bu pay-fikirin niin mphem olmas gerektiini kavrarz; dr ve tr, lleri kendi idrak seviyesine indirmek ve hapsetmektir ki, bu, srra yer brakmamak ve gereklemelerle ortaya kacak mehule hrmetsizliktir. Mphem olmak, belirsiz olmak mnsna deil, mehule hrmet tavr iinde belirsizlie-srra ak belirliliktir ki, asl ve hakikatiyle ller iinde fanidir. Bu fikir, ller iinde araycl ve buluculuu kendi kendinde bitirmedii gibi, yeni araya ve bululara gebe, yeni fikirlere ilhm kaynadr; eya ve hadisenin her n yeniliinde, hareket iinde hareketle zenginleecek olan fikir... Mutlak Fikire nisbetle uuruna erilmi derinliine dnce, yani hikmet, daima kendisinden fazlaya ait yukarda niteliini belirttiimiz mphemlii gstermiyorsa, kendi kendinde tkenici ve statik bir ereve belirtiyordur ki, bu, nisbet iinde bulunduu btn zamana ve mekna amil- Mutlak Fikirin mutlaklk vasfna ters olduu gibi, insann eya ve hadisenin her n yeniliinde hareket iinde hareket eden rolne de terstir. Merak eden, gerisini Klliyattan takib eder... Ama hareket edite mahhas olacaksn. Mesele ok kapsaml olduundan, imdilik bu kadarla iktif edeceiz.
221
11- Varl kavraytaki derinlik... Ve bdann -szm bitiriyorum- en derin ve etkileyici fark, varl kavraytaki derinliidir. Dlleyici fikir diyorum ben buna. yle gzel, yle dikkat ekici umdeleri var ki, kii kendisini ona braktnda, fikre muhatab ferd olarak, kendisi daha izah edici tarzda fikir retebiliyor. Bu ok nemli. Yani retkenlie elverili bir slahat zenginlii var. Mntesiblerine, kendi ferd retim sahalarn veriyor. Mntesibleri, gerek dorudan zihn, gerekse ilm faaliyetlerin ok daha gzel erevelere oturtulmas yarna girebiliyorlar. Bu, pratik adan heyecann devam etmesini salar. in aslna baktmzdaysa, o fikrin gelimesine, kk salmasna, bir mekteb olmasna yolaar. Bu erevede, Mirzabeyolunun, icabettiinde dz mantk dnda bir mantk, paradoks mantk kullandn belirtmeliyim; zellikle varlk, ruh gibi bahislerde. Bizde bn Arab gibi byk sufler, uzakdouda Lao Tsu gibi filozoflar bu mant kullanmlardr. Aslnda inancn yreinde alev gibi tayan, dev bir deiim hamlesi balatmak isteyen herkes, az buuk bu mantktan istifade eder. Bahis geni olduu iin girmiyorum. Ksaca, bildik ayniyet (zdelik) ilkesine uymamak demektir bu mantk. Son sz; hakikaten verimli bir mekteb... Tpk (Kelime-i Salihiyye) gibi ki, orak bir muhitte, sahrada bir da yamacnda zuhur ediyor. Ve dierlerini zuhur ettiriyor. smi zerinde bda; ve bu sistem, kendi aksiyonerini, kendi rihini, kendi yorumcusunu yetitirdii srece, belki ar ar, belki de hzla yaylacak. Ama kkl olduu iin, hem tm lke sathna, hem dier lkelere, hem de yaarsak nmzdeki yzyllara damgasn vuracaktr diyorum. Vesselm... Said Aykut 30 Nisan 1998 Tark Zafer Tunaya Kltr Merkezi / stanbul Akademya Dergisi
222
223
SALH MRZABEYOLU KMDR? BDA NEDR?
227
Salih MRZABEYOLU Kimdir? BDA Nedir?
SALH MRZABEYOLU KMDR? BDA NEDR? Bugn burada bir kimlikten, ok nemli bir kimlikten, bir fikirsanat-aksiyon adamnn kimliinden, ok nemli misyonu olan birinden bahsedeceiz. Belki de bu kimlikler iinde en nemsiz olan bugn en aktel olandr. Yni sank kimlii. Aslnda byle bir insan sank kimliiyle tarif etmek, ona da bize de yazk olur. Hdiseler onu buraya getirdi. lah Takdirin ilerine karmayz. Fakat ona bu kimlii giydirmek isteyenlerle de hesabmz var. Bu hesab hukuk platformlarda, her yerde, her zaman, bir hukuku olarak, bir aydn olarak, bu lkenin bir evld olarak greceiz, grmeye devam edeceiz. Zaman zaman burada, her ne kadar nemsiz bir kimlik de olsa, u ndaki sank kimliine de deineceiz. Konferansa gelmeden nce hatrma birdenbire geliverdi; burada geen sene Akademya faaliyetleri evresinde, bizim de ynetici olarak katldmz bir panel verilmiti. Orada ok enteresan bir ey oldu. Bu iinde bulunduumuz meknn eskiden Osmanl dneminin nl Mevlev tekkelerinden biri olduunu rendim. Ve o tekkenin kalntlar zerine in edilmi meknda konuuyoruz. Ve o tekkenin en nemli mntesiblerinden biri de, stanbulun gerekten byk dev airlerinden olan eyh
Galib. Sayn Mirzabeyolu da byk bir air. Fakat biz bugn onun air kimlii zerinde durmayacaz. Mesele u; ben iirden o kadar anlayan bir adam deilim. air kimlii zerinde gerekten ok nemli bir alma yapt Remzi Vatansever kardeimiz. almasnn ismi Kayan Yldz Srr zerine Bir erh Denemesiydi. Merakllar iin adres gsteriyorum, orada bulabilirler. eyh Galibin hatrma gelmesi unu artrd. Biz hayatta hibir eyin tesadf olmadna, her eyin belli bir dzen iinde gittiine, Takdir-i lhye inanan insanlarz. Merhum eyh Galib, yzyllar ncesinden Hazreti Mevlanadan ald feyzi billurlatrm byk insan, byk air. Bu bir tevafuk. Mevlevi tekkesindeyiz. Benimle sohbet eden dostlar bilirler. Benim Hazreti Mevlnaya ayracak bir kran borcum da vardr kendi hayatm ierisinde. Mevlevi tekkesindeyiz. eyh Galibin huzurundayz. Garib bir ey daha oldu; Tark Zafer Tunaya Kltr Merkezindeyiz. Tark Zafer Tunaya da stanbul Hukuk Fakltesinden benim hocamdr. imdi eyh Galib nerede? Tark Zafer Tunaya nerede? eyh Galib dev bir Mslman, Tark Zafer Tunaya da kendi apnda bir ateist. yi bir hocayd. yi eyler rendik. Bu topraklarda olan deiimi tek bana gsterebilmesi bakmndan ben bu tezad vurgulamak istiyorum. eyh Galibten Tark Zafer Tunayaya geldik. Yni Mevlev eyhi byk air eyh Galibten ateist profesr Tark Zafer Tunayaya. Byle dehetli bir deiim yaadk bu topraklarda. Sayn Mirzabeyoluna, Hukuk Fakltesinde Tark Zafer Tunaya da hocalk yapt o dnemde. Ve bizim bugn onu konuacamz, Tark Zaferin talebesi olan Sayn Mirzabeyolu, Tark Zaferin hi istemedii bir dnya grn rgletirdi bu topraklarda. Ve eyh Galibin gzel dnyasn yeniden ihy iin dehetli, mthi bir fikri ortaya att. Ve bugne geldiimizde, 26 Ocak tarihi Osmanl mparatorluunun kuruluunun 700. yl; stste garib tevafuklar var. Bir de 1 ubat 1991 var. 1 ubat 1991de Sayn Mirzabeyolunun sank kimlii ile, yine aktel hle geldii bir tarih. 1 ubat 1991de; ona zorla deli gmlei giydirir gibi, fikir adam kimliini kartp, sanatkr kimliini kartp, air kimliini kartp, sank kimliini giydirmek isteyenler bunu beceremediler. Salih Mirzabeyolu, 1 ubattan zannediyorum 70 gn sonra bu kimlii zerinden atm olarak kt. Haysiyetiyle kt. Fakat ona 1 ubat 1991de rev grlen zulm, kence ismiyle eserleti. Yzyllar boyunca da o eser, ona yap-
228
229
lanlara hidlik edecek. Baz insanlar, baz insanlara nedense srf fikirleri yznden, srf onun fikirlerini beenmedikleri iin inanlmaz zulmler ve ikenceler yapyorlar. Rahmetli stadmzn biliyorsunuz, bir eserinin ismi, Tarih Boyunca Byk Mazlumlardr. Yine stadmzn Son Devrin Din Mazlumlar adyla, srf inanlar ve fikirleri yznden zulme uram son dnem mazlumlarn anlatt eseri var. Sayn Mirzabeyolunun, sank kimliinin kendisine giydirilmek istenmesinden hemen nce yaynlad Byk Muztaribler isimli eseri var. Byk Muztaribler, dnya fikir tarihi boyunca gerekten dnerek kendilerine zdrab vermi, dnme yznden byk zdrablar ekmi; bu sebeble ou, ayn zamanda kendilerine verdikleri zdrab yetmezmi gibi, bu dnme eylemleri yznden kendi dndakiler tarafndan da zulme uramlardr. Yni Salih Mirzabeyolu, dncesi hkim gler tarafndan beenilmedii iin zulme urayan ne ilk mtefekkir, eer dnya byle gidecekse ne son mtefekkir olacak. Yine onun Byk Muztaribler isimli eserinden takib ederek sylersek; Bat dncesinde Sokrat, yoldan sapm, dorudan sapm, kendilerini bu sebeble perian etmi, insanlktan km Atinallara hak ve hakikati gsterebilmek bakmndan elinden geleni yapt. Yapt ey neydi; yanllarn onlara syleyerek, o yanllar yerine hangi doruya sahib kmalar gerektiini syledi. Beenmediler. Sen, dediler, bizim alkanlklarmza, bizim karlarmza, bizim bizden ncekilerden devraldmz hayat biimine kar kyorsun. Sen kurulu dzeni ykmak istiyorsun. Ve yargladlar Sokrat. Sulusun, dediler. Byk Jri topland. O mehur savunmasn yapt. Baldran Zehirini ierek lme mahkm ettiler. ti. Nitekim Sokrat lmden korkan bir insan olsayd, cezadan korkan bir insan olsayd, dncelerini cezaya uramak korkusuyla aklamaktan korkan bir insan olsayd, zaten bizim gibi kvrrd, sylemezdi. O syledi, bedelini de dedi. Bedelinin de yle olacan zaten biliyordu. Bat tarihi, ayn zamanda da Bat fikir tarihi, zulme uram ynla tefekkr adamnn bulunduu bir tarihtir. Hani Bat yle dildir, byle dildir diye bugn bize itelemeye alyorlar ya, mesel Brunoyu yaktlar; Galile dnya dnyor dedii iin seni yle yaparz, byle yaparz, sen dzeni deitireceksin, dediler. Ne demek dnya dnyor; dnya dnmyor, dediler. Ya bu szn geri alrsn yahut cezan ekersin, dediler. O szn geri almay tercih etti. Ama dedi ki, dnya gene de dnyor. Dnyann dnd sonradan anlald. Ama Galileye dnya
dnyor dedii iin zulmedenleri bugn hayrla ydeden kim var? Bugn Sokrat dnceyle uraan, fikirle uraan herkes tanyor. Peki Sokrat mahkm eden jriden ka kiiyi tanyorsunuz? Ve iyi oldu diyen var m iinizde, Sokrata Baldran Zehiri iirenler iin? Ve Brunoyu yakanlar iin bugn trenler dzenleniyor mu, aferin hell olsun adamlara diye? Bu, Batdan rnekler. Daha oaltlabilir rnekler. Batda biliyorsunuz Engizisyon gibi bir kurum var. Srf bu iler iin kurulmu. Bir de bize dnelim. Yni Vahdaniyet Yoluna. Salih Aleyhisselma pusu kurdular, ldreceklerdi, beceremediler. Hazreti Yahyann ban kestiler, niye kestiler: Srf Hazret-i sa gelecek, size kurtarc fikirler verecek, aman ona sahib kn, aman ona tbi olun dedii iin. Hristiyan kaynaklarnda bir ismi de habercidir ya Hazret-i Yahyann! Hz. lyas lme mahkm ettiler, memleketini terketmek zorunda kald. Kendisini lme mahkm eden kurulu dzen, o lme mahkmiyet sebebiyle aresiz dertlere dt iin kendi lkesine dnd, durumu dzeltti. Say sayabildiin kadar bitmez. Kinatn efendisine rev grlen zulm nasl izah edeceksiniz! Kinatn efendisini ldrmek istemediler mi? O bunu haber almad m? Ondan sonra yatana Hz. Aliyi koyup hicret etmedi mi? ldrmek istediler, ldremediler. Bu tarafa doru gelelim. lk mslmanlara gelelim. lk mslmanlarn urad ikenceleri dnelim. Daha bu tarafa gelelim. mam- Azama kurulu dzenin, yine slm dzeni olmasna ramen rev grd muamele, bugn hangi Mslmann iini rahatsz etmiyor? mam- Rabban Hazretlerine de ayn eyi yaptlar. Onu da zindanlara attlar. Yine mam- Mlik Hazretleri, zannediyorum srf itihadlar yznden zulme urad. Btn bunlar niye sylyorum. Sank kimlii bir insan kltc bir kimlik deildir. Hatta biraz arabesk taklalm isterseniz. Ahmet Kayaya gelelim. Ahmet Kaya der ki; Bu lkede ba belya girmemi adama adam demem. Maalesef bu lkenin artlar byle. Bir insann adam olabilmesi iin u yanllklar dzeniyle atmas gerekiyor bir yerde, bir ekilde. Bu atma iinde bireyleri riske sokmas gerekiyor, riski gze almas gerekiyor. Sank kimlii zerinde sylenecek daha ok ey var. Fakat tutuklanmann hemen akabinde, kymetli kardeim Hasan Bey, burada Akademyadaki arkadalarla birlikte yapt basn toplantsnda zet olarak, bu kimlii onun zerinden atmak iin zaten sylenebilecek, yine mahkemede bu iddianameye kar sylenecek, savunmas yaplacak olan ne varsa syledi. Fakat, medyann yargsz infa-
230
231
z dolaysyla, bu kimlik zerinde konuurken, birtakm eyleri yeniden sylemekte fayda var, zannediyorum; nk hem sizin, hem de benim, mesele urama kadar geldi, doluyuz. imdi, yasad BDA-C rgtnn lideri yakaland. Ajans Pressden kuprleri getirttik. TV ve gazete haberlerini toparlattk. Onlara tek tek baktm, hepsini tek tek izledim videoda. Aa yukar medyann byk bir blmnn haber verii yle: Yasad BDA-C rgt lideri yakaland. imdi yasad BDA-C rgt lideri yakaland diyebilmek iin, bunu hukuk mant iinde syleyebilmek iin, bu insann yasad BDA-C lideri olduunun mahkemelerce tesbit edilmi olmas lzm. Var m byle bir ey; yok. lk defa byle olduu zannedildii iin hakknda dv alyor. Peki hakknda kesinlemi bir hkm olmayan bir insan iin siz nasl yasad BDA-C rgt lideri diyorsunuz; yleymi gibi? Buna mukabil o sorgusu srasnda basna szdrlan ifadeleri iinde bir cmlesi var; Ben bir fikir adamym. Adama soruyorlar, ya sen yasad BDA-Cnin lideri misin? O da diyor ki; Hayr. Ben bir fikir adamym. Ben bak yaparm. O bakla isteyen ekmek keser, isteyen adam keser, onu da o eylemi yapanlara sorarsnz. Aa yukar 1991den yana, zellikle sevgili kardeim Hasan, mahkemelerde yasad BDA-C rgt diye bir rgtn olmadn, merkez bir rgtn olmadn anlatmaya alyor. Fakat 1980 ncesinin Marksist rgtleriyle mcadele srasnda polisin edindii refleksler, zihin alkanlklar, dnce alkanlklar sebebiyle; polis srekli merkez yaplanma peinde. Ya, yok byle bir yaplanma diyorsun, vardr vardr diyor adam. Marksistler yle olduuna gre, siz de yle yapyorsunuz. Yahu, biz marksist deiliz. Nereden kartyorsunuz bu eyleri? Marksizm ayr bir ey, BDA dnya gr ayr bir eydir. Kendinden zuhur diyalektiinin sistemini kurmu adam. Ve buna gre de, bu fikre inananlar, legal veya illegal platformlarda bu fikri temsil etmek iin, bu fikir uruna mcadele etmek iin rgtleniyorlar. kincisi de, bu fikir etrafnda illegal rgtlenmeler yok, diyen yok. Bu fikir etrafnda illegal rgtler var. Zaten adamlar eylem yapyorlar, ondan sonra da stleniyorlar. Diyorlar ki, filan yasad, filan BDA-C bilmem ne adna bu ii yaptk. Biz ne bu yaplanlar, ne de yapanlar inkr ediyoruz. Bizim sylemeye altmz ey u; bu fikir etrafnda, bugne kadar basndan duyduumuz, illegal olarak eylem yapan 100e yakn rgt var. Bu rgtler birbirinden ayr ve bamsz rgtler. Bu rgtler, Salih Mirzabeyolu tarafndan ynetilen rgtler deil. Bunlar, kim kurduysa
onlar tarafndan ynetilen, kararlar kendileri tarafndan alnan, eylemleri de kendileri tarafndan yaplan, sorumluluklar kendileri tarafndan stlenilen rgtler. Gideceksiniz, bunlar yasalar ihll ediyorsa, siz de bunlar yakalamak istiyorsanz, bunlar bulacaksnz, yakalayacaksnz. Kim neyi ynetiyor, o zaman ortaya kacak. imdi bir fikir adam alyorsunuz, diyorsunuz ki, arkada sen yasad BDA-C rgtnn liderisin. O da diyor ki; Deilim. Ben bir fikir adamym. imdi yle bir misl vereyim. Hukukuluk var ya serde. Marks, Marksizmi kurmutur. Marksizmin fikir babasdr, teorisyenidir. Ve dnyada Marksdan sonra binlerce Marksist illegal rgt kurulmutur. htillci rgt kurulmutur. Dnya yznde, ki buna Trkiye de dahil, hibir savc, komnist bir illegal Marksist rgt yakaladnda, ortaya kardnda, Marks da sank olarak gstermek gibi bir dnceye kaplmamtr. Yahu Marks sank olarak gstermiyorsunuz, gsteremiyorsunuz, bunun komik olduunu biliyorsunuz da, Salih Mirzabeyolunu niin bakasnn yapt eylemler yznden, kendisinin ilgisi ve irtibat olmayan eylemler yznden sank yerine koyuyorsunuz? Biz buna kar kyoruz. Bu gerekten bir hukuk komedisi. imdi dnn; Dev-Sola, DHKP-Cye ait bir birim yakalanm. Savc iddianame hazrlayacak. Desin ki; bu rgtn lideri Marksdr, ondan sonra Dursun Karatatr, ondan sonra da filn filndr. Marks ld iin dvnn drlmesine karar verilsin, teki yetkilileri hakknda yarglamaya devam edilsin. Ne Trkiyedeki bu kadar anti-komnist bir ey; Gvenlik Gleri tarafndan uygulama, operasyon yaplmtr ve dvlar almtr. Ne dnyada byle iddianame hazrlayan savc, byle sorgu yapan polis grlmtr. Eee, o zaman orada yaptnz eyleri hi olmazsa kyas yapn da, gelip burada adam gibi sorgu yapn, adam gibi iddianame hazrlayn. imdi meselenin sank kimlii tarafn sabaha kadar konuuruz da, biz oradan yle bir viraj alalm. eyh Galibten bahsettik. eyh Galib byk bir air ve Sayn Mirzabeyolu da byk air dedik. Sayn Mirzabeyolu, byk airdir. Fakat onun iiri, fikrinin glgesi altnda kalmtr. Bu da yaklak olarak kendi ifadesidir. iir uzman olarak sylemiyorum da, ondan cesaret ve cret alarak sylyorum. imdi Kayan Yldz Srr diye bir iir kitab var burada. Kayan Yldz Srr aheserah Eser alt balyla yaynland. Sadece bundan bir tad alnsn diye, ben o aheseri size dilim dndnce bir okuyaym, bakalm nasl airmi?.
232
Gklerde kanat am gya gnlmce hr ku Ben deil mi yine ben kedere hedef durmu Gizleniyor bildiim saklamba oyununda Benim glge lemde kendisine kaybolmu Bu mahmurluk srtmda kaplumbaa kabuu Rahat rahatszlk u dnyann seyrinde Ah gemi ne gelecek imdiyse uan buu Yollar ki birbirine kavumann derdinde Su stnde rperti hep gurbetlik duygusu Naka den mn deniz stnde desen Zamann nabzm tutsun diye kurduu Dalgada glge eya benim gzmde de sen Bir kayann stnde bilmem byle ka vakit Rylarn izinde tbirlerin peinde Yldrm den levha kumam ki mcerret Aktan geen gemi yreim o gemide Tedirgin bekleyiler berzah srrnda hapis Fikir ki sakl gzel gzmde ak derin Pervane eken mihrak nisbet kurduum akis Rylarn tesi mjde verdi gvercin Yetti mi? te byle bir air. imdi byle bir iir, Merhum eyh Galib tarafndan okunsayd, byk bir air olarak ondan byk keyif alacandan eminim. Fakat dedik ya, stmzden 200 yldr batllama silindiri geti. Biz kendi zevklerimizden, kendi hayat tarzmzdan, kendi kltrmzden koptuk, koparldk. Sayn Mirzabeyolunun yapmak istedii eylerden bir tanesi, bizim bu kaybettiimiz kymetli deerlerimizi, kaybettiimiz keyifli hayatmz, insanca hayatmz, yeniden, yeni artlarda, dnyann geldii yeni artlarnda nasl ihy ve in ederizdir. Bunun reetesini yazm adam. imdi bunun reetesini yazan adama bu sank kimliini giydirmek benim vicdanm kanatyor. Yni insan olarak da, aydn olarak da vicdanm kanatyor. Bu mevzuya da, taklm plak gibi zaman zaman dneceim, dnp duracam etrafnda. imdi asl mevzuya doru gelelim fazla datmadan. Bu konferansn benim iin ok nemli bir anlam var, o da u: Ben
233
bundan 20-25 yl nce bu insan ve bu fikriyatla tanmadan nce, klasik cumhuriyet nesilleri izgisinde, ite topu popu formatnda bir adamdm. ayet bu dnceyle tanmasaydm, ben u anda 46 yana gelmi ama hl Televole muhabbetleri yapan, ne bileyim belki kitab okuduumuz iin de ite entel barlara filan taklan, buralarda zevzeklik yapan orta yal bir adam olacaktm. Neticede tabuta da ite byle pimpirik bir Televoleci olarak girecektik. Bu fikriyat, bu insan, benim hayatm kurtard. Benim hayatma yn verdi. Ben bu insana ve bu fikriyata asl deyemeyeceim minnet ve kran duygular iindeyim. O yzden bu konferans benim iin ok nemli. Ben minnet ve kran duygularmn bir ksmn onu anlatarak gidermeye alyorum, ed etmeye alyorum, demeye alyorum. Bir insan tanmak o insann ka kilo olduunu bilmek demek deildir. Kimlik meselesi, ok derin bir mevzu. imdi biraz kimlik zerinde konuacaz. Diyor ki Tilki Gnlnde; Ben kimim diye sormak, lm nedir diye sormakla birdir. Bu kadar kolay gibi grnen ben kimim sorusu, aslnda dnyann en etrefil sorularndan biri. Cevab da en mkl sorulardan biri. Hepimiz kendimizin kim olduunu bildiimizi zannederiz. Gerekten de kendimize dair hibir eyi bilmiyor da deiliz, kendimize dair bir eyler biliyoruz. Yamz biliyoruz, bamz biliyoruz, doum tarihimizi biliyoruz, mesleimizi biliyoruz, iimizi biliyoruz, gcmz biliyoruz, eimizi biliyoruz, evladmz biliyoruz. Kendimiz hakknda epey malmat sahibiyiz aslnda. Ama btn bu kendimize atfettiimiz vasflar, kimlik olarak bizi tam olarak tarif ediyor, tanmlyorlar m bahsine geersek; bence pek tanmlamyorlar. Hemen Hz. Yunus Emrenin bir beyitini, bir msran hatrlayalm: Bir ben vardr benden ieru diyor. Yni biz tek bir kimlie mlik dz varlklar deiliz. Mesel bizim dmzdaki varlklar; kpektir, kedidir, ite dieri tatr, dadr, ovadr gibi. Grnleriyle, hemen tanmlanabilen varlklar. Ama insan yle bir varlk ki, kendi iine doru derinletike, yeni yeni kimlikleri olduunu, iinde yeni ve deiik tanmad insanlarla karlatn, ama onun da aslnda kendisi olduunu filn grmeye balyor. imdi dilbilgisi ilmi, ben kelimesinde I. tekil ahs der. Birinciliine bir itirazmz yok ama, insandaki kimlik saysnn fazlaln grdke, tekilliine benim zellikle ok itirazm var. Hi de tekil ahs deiliz, biz ok bir ahsz. Yni tek gibi grnsek de, acayip, sayszca ok bir ahsz. Misl vereceim; I. tekil ahs olarak bizzat beni ele alalm.
234
235
imdi ben kimim? Sen kimsin? dediklerinde, ben Harun Ykselim diyorum. Kimliimi byle ifde ediyorum. Ondan sonra teferruata giren olursa, mesel sen varlk trleri arasnda hangisindensin arkada? dense, insanz diyoruz. Pekiyi insan tr iinden hangi cinse mensubsun? diye sorsalar, erkeiz, diyoruz. Pekiyi arkada, sen neye inanrsn?, putperest misin?, eytana m tapyorsun?, necisin?, ateist misin? dediklerinde, hemen elhamdlillah Mslmanz, diyoruz. Pekiyi Mslmanln hangi versiyonundansn? Mslmanl nasl anlyorsun, hangi dnya gr erevesinde anlyorsun? dediklerinde, BDAcyz diyoruz. Yan ka? dediklerinde 47 yandayz, diyoruz. Evli misin, bekr msn? dediklerinde, evliyiz, diyoruz. Meden hlimizin kimlii de bu. Pekiyi oluun ocuun var m?; evet var, diyoruz. Babayz, diyoruz. Yni baba kimliimiz de var. Hangi rka mensubsun?, bazlar ok merak eder ya; Trkz, diyoruz. Nerede dodun? diyorlar; Eskiehirde dodum, diyoruz. Nerede doydun? diyorlar; stanbulda doymaya alyoruz, diyoruz, falan filn. Yni burada kendimizi deiik sorulara gre, deiik ekillerde tanmlyoruz. Vasfediyoruz. Veya birileri bizi deiik vechelerden, deiik ekillerde tanmlyorlar. Bu vasflar, yukarda saydm bu vasflar, sayszca, soru adedince ve soran adedince oaltlabilecek vasflardr. Bunlar bir tek kimliin ayr ayr vasflar olarak ele alnabilecei gibi herbiri ayr bir kimlik olarak da ele alnabilir. Veya bunlardan birini veya birkan esas alp dier kimlikleri onun alt kimlii olarak da dnebiliriz. Bak hep ben kimim? sorusu zerinden gidiyoruz. O zaman Harun Yksel kimdir? sorusu tek bir sorudur ama, cevab soran adedince ve sorular adedince, saysza ykseliyor. O zaman da ortaya dehetli bir kargaa kyor. Arkada biz kimiz? Kaybettik kimliimizi! O kadar kimlik okluu iinde... Hani bu Amerikan filmlerinde olur, adam bir kartr, bir sr kredi kart, kimlik filan vr zvr, bu uzar gider ya, bunlarn hangisini ne zaman kullanr; dnmesi bile zor olur bunu. O kadar okluk ierisinde bunu teke irca etmek gibi mkellefiyetimizde var bizim. Yni bir yerlerde o okluk teke indirilmeli. Pekiyi biz bunu teke nasl nasl indireceiz? Yni biz kendimizi nasl tanyacaz, nasl bulacaz? Burada kendini bilmek, kendini bulmak, basit bir ilgi konusu gibi grnyor. Yni ben kimim? sorusu bir nev hobi gibi de ele alnabilir. nsan merak eder ben kimim diye, yle de olabilir. Veya birisi sizi merak eder, o
kimdir diye sorar, yle de olabilir. Fakat imdi size bir lden bahsedeceim. Rabbini bilen kendini bildi deniyor. Rabbini bilen kendini bildi. Eee imdi biz de Mslmanz, diyoruz. Birader Rabbimizi bilmezsek, bu olacak i deil. Pekiyi Rabbini bilen kendini bildi diye bir usl ls koyuyor. Yni sen Rabbini bilebilmen iin kendini bilmen lzm. Kendini bileceksin ki Rabbini ancak bilebilesin. Yni daha deiik bir adan, kendini ne kadar bilirsen, Rabbini de o kadar bileceksin. Bu kadar byk bir soru yni. imdi burada, Said kardeim burada, beni dinliyor, aslnda ben onu dinlemek isterdim. bda fikriyatnn Hakikat-i Ferdiyye bahsi var. bda fikriyatnn Hakikat-i Ferdiyye bahsi, doru anlalmadan, bir insann kendini Mslmanca tek kimlie indirgeyebilmesi mmkn deil. Pekiyi Hakikat-i Ferdiyye bahsi nedir? imdi Hakikat-i Ferdiyye bahsi iin inaallah Said kardeim bir gn hazrlanr, onu bize derinliinden ve inceliinden anlatr. Ben sadece basite indirerek, indirgeyerek, Hakikat-i Ferdiyye bahsinden, -ok etin bir bahistir,- bir eyler sylemeye alacam. imdi burada, Ferdin Hakikati Hakikat-i Ferdiyye o, Ferdin Hakikati, insann hakikati nedir? Nur-u Muhammed veya Ruh-u Muhammed diye bir kavram var ve Ferdin Hakikati, Nur-u Muhammedde veya Ruh-u Muhammedde topludur, deniyor. Yni Ferdin Hakikatini, Yni Ferdin gerek kimliini temsil eden Allahn Sevgilisidir. Ve kendimizi btn rz kimliklerimizden, hani o vr zvrlar var ya, yam u, bam bu, iim bu, am bu filn diye zaman zaman kendimizi tanmlamak zorunda kaldmz kimliklerimiz. Bunlarn herbirinden arndrp, onun temsil ettii hakikate, insann gerek hakikatine, gerek insan hakikate, kendi irademizle teslim etmedikten sonra, ben kimim? sorusunu, Mslmanca doru cevabn bulmak mmkn deildir. nsansak, Mslmansak, insann hakikati de, slmln hakikati de Mslmanln hakikati de, Onda topludur. O Gaye nsan-Ufuk Peygamberdir. Yni insanln gyesi, peygamberliin de ufkudur. Bizim kimliimizin srr, Onda gizlidir. Varlk sebebimiz Odur, kinatn varlk sebebi de odur. O yle bir hakikati temsil eden varlktr ki, biz o yzden varz. Kimliimizi ona varncaya kadar, arz kimliklerimizden arndrmadka ben kimim? sorusunun, Mslmanca doru cevabn vermemiz muhal grnyor bu erevede. yleyse Ona, Onun rettii yoldan yaklaabildike gerek kimliimiz, asl kimliimiz, tek kimliimiz, tekil kimliimiz ve gerekten tek deerli kimliimiz ortaya kacak. Geri kalan kimliklerimizi pe atsak da olur,
236
237
olsa da olur, olmasa da olur. Yni mesel 47 yanda olsam ne olur, olmasam ne olur. Avukat olsam ne olur, olmasam ne olur; fakir olsam ne olur, olmasam ne olur. Zengin olsam ne olur, olmasam ne olur. Ama u anlamda Mslman kimliine sahib olamazsam, btn bunlar olsa bile ben yokum demektir. nk btn bunlar gelip geici eyler, izaf eyler. Kimlik bahsine niye girdik? Adam tanmak, surat tanmak deildir, diyen bir dnya gr kurucusundan bahsediyoruz. Adam tanmak surat tanmak deildir. Surat-sret tanmak deildir. Ben aa yukar 30 yldr onu ahsen tanyorum. Yni suratn tanyorum, sretini tanyorum. Ama byle tanm olmam onu tanmaya kfi gelen bir referans deil, bu anlattm erevede. Onun dncesini tanmak, onu tanmaktr. Onun dncesiyle ona bakmak, onu tanmaktr. Bu yzden de biz burada onu fikir adam kimlii zerinde arlkla duracaz bugn. Fakat kimlik bahsi, kimlik zerine eilen insan iinde zor bir bahistir. Yni ben kimim? sorusu ne kadar zor bir soruysa, o kimdir? sorusu da en az bu kadar zor bir sorudur. Yine Yunus Emreye dnelim. Ne diyor; Sen kendini bilmezsen, bu nice okumaktr. Yni birinin kim olduundan bahsedebilmek iin, yine insann kendi kimlik problemini zm olmas gerekiyor. Pekiyi arkada, sen kendi kimlik problemini zdn de mi ktn karmza? diyeceksiniz. Ben kendi kimlik problemimi sonuna kadar zm olan bir insan olarak karnzda deilim. Ama ben kendi kimliimi nasl zeceimin usln bu fikriyattan renmi bir insanm. Kendimizi tanmaya alyoruz. Kendimizi tandka, bu dnceyi tanyoruz. Yni Sn. Mirzabeyolu her kimse, hangi vasflar kimliinde barndryorsa, o benim dmda olarak zaten var. Ben imdi bendeki Salih Mirzabeyolunu, yni bir imaj size anlatyorum. Bir imaj, aslna ne kadar yaklaabilirse, o kadar doru olur. Aslna yaklamann usln de, o eserleri boyunca ortaya koymu bir insandr. O kadar kimlik problemi zerine eilmi bir insan ki, Yaamay Deneme, Glgeler ve Tilki Gnl; tam 8 cildlik roman yazm. Otobiyografik roman. Arkada ben kimim?, diye dnd iin. Kendi kimliini ararken de hem kendine, kendi kimliini bulmasn salam, hem de bize kendi kimliklerimizi ve onun kimliini nasl bulabileceimizin usln ortaya koymu. imdi kimlik bahsinde yine Kayan Yldz Srrndan, biraz nefes alalm, nasl olsa ttn iemiyoruz, hava alalm bari. Bir iir;
Dnyaya atlan ben Oltann ucunda yem Bir gzele vuruldum Hayl iinde lem Akl kmesi mekn eit eit tele Ele teselli gelen Bana yalanc nee Ruhuma den ate aran sese durdu Yolumuz ve hlimiz areye geit buldu Bilinen sen bilen ben Arada doan ilgi Kimbilir hangi elden Birleiyor bu izgi imdi zellikle son drtlk; bilinen sen bilen ben derken o fikre ina olanlar bilirler ki, Selim kardeim burada duyuyor, aslnda bunun erhini de yapmtr... staddan bahsediyor, Necib Fazldan bahsediyor. Bilen ben, -Salih Mirzabeyolu-, arada doan ilgi... imdi ben bu adam biliyorum ama bu adama kar benim ilgim nereden dodu? Yni beni bu adam tanmaya iten ey nedir? Arada doan ilgi, kimbilir hangi elden. imdi elin itikaklar iinde nerelere kadar vardn, yine Saidi gryorum orada. ... hangi elden; hem itikaklar iinde ilh mnlarna kadar gidiyor. Tabi olarak herey Allahtan olduuna gre, bu ilgiyi douran Allahtr; znde, esasnda Odur. nsan plna gelirsek, burada kimbilir hangi elden derken, Selim nerede? Bir techl- rif var. yle mi? Aslnda hangi elden olduunu biliyor. ... hangi elden? Abdlhakim Arvas Hazretlerini kasdediyor burada. Arada doan ilgi Kimbilir hangi elden olduunu biliyor. ... hangi elden? Arada doan ilgi kimbilir hangi elden; biliyor da bilmemezlikten geliyor. Techl- rif in tarifi o ya. Onun eli vastasyla o iki kimlik birleiyor. Burada ok kompleks bir
238
239
kimlikten bahsediyoruz. Yni tek bana, ben kendimi anlatyor olsaydm, bu kadar karklk ve kargaa zaten kmazd ortaya. Ben dz bir adamm. Tilki Gnl boyunca zellikle Tilki Gnlne ina olanlar, ya bu adam burada ne demek istiyor?, diye aratranlar grrler ki, burada l bir kimlik gizli. Yni, Salih Mirzabeyolu kimliinde aslnda tek kii yok. ahs olarak bir tek kii yok. Burada Necib Fazl var, grnen ilk, ondan ayr kimlik olarak. Ve Necib Fazlla, rahmetli Necib Fazlla Salih Mirzabeyolu arasnda dehetli bir ak var. Mthi bir ilgi. Ve bu ilgi zorluyor zaten Ferhata, Mecnunca ne ortaya karsa. Fakat ok garib de bir ey var, Necib Fazlla Salih Mirzabeyolunu bir araya getiren ey, onlardan ayr bir kimlik ve kii. Yni Tilki Gnln tahlil ederken bunu da hissediyorsunuz, ok mbhem olarak geiyor ou yerde de. Asl kimlik sahibi burada, yni hani o filmlerde vardr ya, esas jn tbiri iinde asl rol sahibi, asl idare eden, asl misyonu yklenen, Abdlhakim Arvas Hazretleri olarak ortaya kyor. imdi Abdlhakim Arvas Hazretleri ok nemli bir insan. O kadar nemli ki, rahmetli Necib Fazl, 33 babu velyi anlatt eserinde, onu zincirin son halkas, tesbihin son halkas olarak, 33nc olarak gsteriyor. Btn byk veller ierisinde son byk vel olarak gsteriyor. Tesbihin tamamland yer. Ve lkablarn da biliyorsunuz. Keremli prlerin nazarlarna grnen. Tersinden okursak, keremsizlerin nazarlarna asla grnmeyen. Gizli kalmas gerekiyor keremsizlerin nazarndan demek ki, misyon itibariyle. Tilki Gnln biz kurcalarken, neticede iin orada dmlendiini ve Salih Mirzabeyolunun kimliinden bahsederken Necib Fazln; ve Abdlhakim Arvas Hazretleri olmadan onun kimliinin doru anlalamayacan grdk. Okuyanlar biliyorlardr, Akademyada Tilki Gnl zerine iki tane makalem yaynland benim. Saidin gzel makalesi yaynland. Selimin iyi almalar var. Oraya bakanlar, buradaki bakmayanlara pek karmak gelen eylerin, o kadar karmak olmadn biliyorlardr. Yni aslnda ben burada Salih Mirzabeyolunu anlatrken Necib Fazl anlatyorum. Aslnda Abdlhakim Arvas Hazretlerini anlatyorum. nn toplu vasflarn anlatmaya alyorum. Aslnda onlar yine Abdlhakim Arvas Hazretlerinin k soyadndaki srr ifde gibi, ayn kaynan ayr gibi grnyorlar. Burada kimlik bahsi zerinde, Salih Mirzabeyolu kimdir? konusu zerinde bu soruya cevab ararken, btn bunlar da ne kadar skntl, ne kadar netmeli, ne kadar zor bir problemi zmeye tlib olduumu
gstermek iin de sylyorum. Hani cahil cesur olur derler ya. Siz de bizim cehaletimize verin, bu kadar netmeli bir mevzuya balklama dalmz. Evet, Salih Mirzabeyolu kimdir?, devam edelim imdi, dz yola kalm. ok nemli, ok ltl ve ok ynl bir kimlii olan bir insan, bir fikir adam, bir sanatkr, bir air, tabi aramzda bilmeyenler vardr. Kymetli eleri burada, o biliyor zaten... Ayn zamanda o ressamdr, iyi bir ressamdr ya, yni yle Marmariste mukim mtekaid darbeci paamz gibi flemeden ressam deildir. ok gzel resimleri vardr. Daha resimlerin sergilemeyi dnecek frsat olmad. Adam orada sank, burada bilmem ne, habire oradan oraya srlmekten sanatkr kimlii de bir trl ortaya kamad. Hatt yle bir ey syleyeyim. Yaplmas gerekeni yapyor, onun misyonu o. Bir dnya gr in etti, insanlar bu dnya gr erevesinde iyiye, doruya, gzele yneltmek... yi, gzel ve doruyu bu topraklarda yeniden in ve ihy etmek. ayet o sanatkr kimliini ifde edebilecek rahat bir zemin olsayd, dnya gr mimar olmak gibi netmeli bir i onun srtnda olmasayd, dnya gr, bda dnya gr ondan nce kurulmu olsayd, o dnya grnn kurduu dil zemini zerinde saf sanat ileriyle urasayd, dnyann en harika sanatkrlarndan, airlerinden, ediblerinden, romanclarndan biriyle kar karya olduumuzu, eserlerini grerek ok rahat anlayabiliriz. Anlyoruz, onun ne kadar byk sanatkr olduunu ama, onun dnya gr yeni tamamlanm ve hayata henz geirilememi olduu iin, bu i de kolay bir i olmad iin, sanatkr kimlii imdilik geri plnda duruyor ve biz de sanatkr kimliinden ziyade ncelikle onun fikirleri zerinde durmaya alyoruz. imdi Yaamay Deneme, Glgeler, Tilki Gnl boyunca sekiz cild dedik. Bu sekiz cild binlerce sayfa, binlerce sayfa, binlerce sayfa. Mesel dnyann en byk romanlarndan biri hangisidir. Harp ve Sulh, Tolstoyun; ka cild, 5 cild! te Dostoyevskinin en nemli romanlarndan biri Su ve Ceza; ka cild, 2 cild! imdi burada keyfiyet kemmiyet kyaslamas yapmyorum. Yni bir sr ishal hlinde yazan yazarlar da var. Bunlardan hepsinden ok yazm yazarlar da var. nemli olan ne kadar ok yazdn deil. O ok yazdklarnn her bir sayfasnda gerekten aln teri, gz nuru, fikir emei ve derinlik, genilik, zenginlik var m, yok mu? Kalite var m, yok mu? imdi kalite farkna gelince, aklma 1991 geldi. 1 ubat 1991. 1 u-
240
241
bat gnyd. Hayran Hanm hatrlar. stanbula dehetli bir kar yamt. leden sonra bana telefon etti. Salih Bey yok! Allah Allah!.. Salih Bey bir akrabasn karlamak iin Harem Otogarna doru yola kyor, evinden otomobiline biniyor. O karl havada zar zor karyor arabasn. Gidecek karlayacak, evine getirecek misafirlerini. Yok, gelmemi; misafirler otogara gelmiler, yok; karlayan yok. Onlar kalmlar orada. Yahu nereye gider? nsann aklna hemen trafik kazas geliyor. Trafie sorduk, yok. Pekiyi baka? Hastane olabilir. Hastaneye sorduk, yok. Baka? Kavga olabilir. Karakollara sorduk, yok. Baka? Emniyet olabilir. Herhangi bir birimi olabilir Emniyetin. Emniyete sorduk, yok. Yer yarld yerin dibine girdi sanki. Tilki Gnlnde 1 ubat tarihli blm leden sonra gremem diye balyor. Hakikaten leden sonra kimseyle gremez hle geldi. Bulamyoruz. stanbul kazan, biz kepe bulamyoruz. Hasan Beyle birlikte... Neyse, ite, saa sola telefon ediyoruz. Gece Emniyette olduunu rendik. Emniyette deil de MTte olduunu rendik. Zaten merakmz abucak da geti. Neticede, ertesi gece de beni alp gtrdler. Tam geti yni merakmz. Gayrettepeye gittik. O zaman Emniyetin ana binalar Gayrettepedeydi. Bugn ismi Terrle Mcadele olan ube; 1. ubeydi ismi. Oraya gittik. Koydular bizi 2 metrelik hcreye, 3 kii stste. Bekliyoruz. te alyorlar gtryorlar, soruyorlar. bda nedir, bilmem ne nedir? Aradan zannediyorum 1 haftadan fazla zaman geti. Tabi 3 kii hcrede yatamyorsunuz, yatacak yer yok, ayaa bile kalkamyorsunuz, yle oturuyorsunuz. Bizi hcreden kartyorlar, bir de gzmz bir aputla balyorlar. Siyah bir aputla. Onlar grmeyelim diye. Bir yerlere gtryorlar, sorular soruyorlar. Birgn geldiler; 7nci gn m, 8inci gn m nedir, kap ald hcrede, Gel bakalm dediler, ktk darya. Gzme bir ey koydular. Bu sefer, o her zamanki sardklar aput deil, zel, gzleri kapatmak iin yaplm, byle mason localarndaki kabul trenlerinde; yavak masonlarn, st masonlar grmesinler diye gzlerini baladklar fotoraftan filn hatrlarsnz, yle gzlklerle kapattlar. Her zamanki yere de gtrmediler. kinci veya nc kata kardlar, her zaman dzayak yerlere gtrp getiriyorlard. Beni kapnn nnde beklettiler bir sre. Ondan sonra ieriye aldlar. eride beklettiler. nsan gzleri kapal olunca dier hasseleri, yni kalan hisleri daha youn olarak alyor, hayl gc filn. Aa yukar kestiriyorum. Byle
salonumsu bir yere aldlar beni. Zannediyorum dikdrtgen bir masa vard. Salondakiler 7-8 kiiydi; birazdan hep beraber ayaa kalktlar. ki kiiyle beraber o da geldi, o da ekabirden biriydi zannediyorum. Mehmet Aard. Otur dediler bana, oturduk. Epeydir sigara da iemiyordum, sigara ier misin?, dediler. eriz, dedik. Uzattlar, birisi dedi ki; yok o Marlboro imez, Maltepe ier. Aradlar taradlar, Maltepe bulamadlar, yni orann en proleter insan da benmiim demek ki. Kotular gittiler bir yerden Maltepe getirdiler. Biz sigaray yaktk. Sonra sorgu fasl balad: Trkiye Cumhuriyeti ok gldr arkada. Siz bunu ykamazsnz, bouna urayorsunuz. Sen kendine yazk ettin. Avukattn, zengin olacaktn, keyi dnecektin, bilmem ne yapacaktn, bak imdi hapislerde ryeceksin, filn diye benim moralimi bozuyorlar. Konutular, konutular. Ben sigara iiyorum, uzun zamandr sigara imemitim. yi geliyor sigara imek. Birdenbire sra Salih Beye geldi. Baladlar onun hakknda atp tutmaya. Ve ok tuhaf bir ey oldu. Birden sz bana geti. Nasl olduunu hl da izh edemiyorum. Sz bana geti. Bugnk mikrofonda nasl konuuyorsam, gzlerim bal, yle konumaya baladm orada. Onlar da sustular birdenbire. Niye sustular Allah bilir. Byklerden biri himmet etti herhalde. Tuhaf tevafuklardan biri de o. Yni biz bu konferans bundan 8 sene nce Gayrettepede gzlerimiz bal hlde verdik. Antremanlyz, Salih Mirzabeyolunu anlatmak konusunda. imdi anlatyorum, onlarn sylediklerine mukabil. Demek ki ok vgl filn zannettiler -ki, sylediklerim onun vasflar yannda gerekten hi kalr,- ben btn samimiyetimle orada onun hakknda dndklerimi sylyorum. Bugn nasl btn samimiyetimle sylyorsam, dn de onu yle anlatyordum. Aslnda benim onu anlatmam iin o zahmetlere girmeleri gerekmezdi. Gelselerdi yazhaneme, arkada biz Siyas ubeden geliyoruz. u Salih Mirzabeyolunu merak ediyoruz, bir anlat Allahn seversen, deselerdi, onlara anlatrdm. Tabi anlatrdm; saklanacak, gizlenecek bir ey yok ki. Bizim mrmz zaten onun fikirlerini anlatmakla geiyor. imdi sen bir sr zahmete giriyorsun, masrafa giriyorsun, beni yakalyorsun, gtryorsun, oralarda yediriyorsun, besliyorsun. Eee ne olacak? Salih Mirzabeyolunu anlat. Yahu brak beni. imdi orada ben gnlerce sigarasz kalmm, aysz kalmm, uykusuz kalmm. O kafayla nasl anlataym. Tabi yni, ne kadar urasam tam olarak anlatamyorum. Ha,
242
243
ama himmetin verdii rahatlk iinde bir karambol oldu, anlatyoruz. Epey de srd. Bunlar, iplerin ellerinden katn farkettiler. Yni klasik sorgucu-sorgulanan; sank-polis ilikisi tersine dner gibi oldu, tuhaf bir n oldu. Bir trl de girecek yer bulamyorlar. Nereden girelim filn diye. Birisi, o, zannediyorum ekabir, ite Mehmet Aar. Byle sahtelii buram buram tten bir asabiyet iinde dedi ki bana; sen ne demek istiyorsun? Bu adam ah- Nakibendi Hazretlerinden de mi byk gryorsun?. Oha!.. Bakn dedim; Ben bugne kadar, bu yama kadar binden fazla kitab okudum. Onbinlerce makale okudum. Okuduum eyler de yle Frncnn Kz cinsinden dandik eyler deil. Yni bunu unun iin sylyorum. Ben kendimi size kar vmek iin sylemiyorum. Ben iyi fikri kt fikirden, iyi fikir adamn kt fikir adamndan ayrabilecek kltre mlik bir adamm. Ve bu kltrn verdii nefs emniyeti iinde size sylyorum ki, Salih Mirzabeyolu dnya apnda birinci snf bir fikir adamdr. imdi siz, fikir adamyla tasavvuf ehlini nasl birbirine kartryorsunuz. Adam eyh deil ki, ben onu ah- Nakibendi Hazretleriyle kyaslayaym!.. Birden sessizlik oldu. ok uzun bir sessizlik oldu. Ondan sonra bizi Mehter Maryla gtrdkleri yerden, zmir Maryla hcremize dndrdler... Neyse, o mesele tedi ettirdi birdenbire de, konunun dna ktm... Gelelim onun fikir adam kimliine. Sayn Mirzabeyolu, kendi kimliiyle bu kadar youn niin ilgileniyor? Yni bir insan kendisi hakknda 8 cild eseri, otobiyografik roman niye yazyor? imdi bunun iki izh var. Bir; bu insan narsisist bir insandr. Kendini ok beeniyordur, oturur, arkada ben ne biim adammm filn diye yazar. Psikolojik bozukluu vardr. Megalomani mi derler, ne derler; kendini byk gryordur. Ondan yazar. Eserlerine bakyorsun, onlardan iz yok. Adam, Necib Fazln ve Abdlhakim Arvas Hazretlerinin nnde yok ediyor kendini. Ben deilim, onlar, diyor. stelik de rahmetli Necib Fazl onun yzne kar demi ki, hi kimseye hibir ey borlu deilsin. Yni tam da psikolojik bozukluklar olan, kendini beenen narsisist ve megaloman tiplerin arayp da bulamad eyi ona sylemi. Hi kimseye hibir ey borlu deilsin, diyor. Dnyada tek gvendii adam, tek nem verdii adam bunu sylyor ona. Byle bir adam ne yapar? Bu sz alr cebine kor, ondan sonra da benden by yok arkada, ben senden de bym der. stelik, bunu Ona, yni Necib Fazla, bunu syleyene syler. Ben senden
bym, sen syledin zaten, der. Byle bir ey demiyor. Bu adam onlarn nnde eiliyor, bklyor, klyor, yok oluyor, kayboluyor. Yni eserlerinde onlar karsndaki tavrn grdnz zaman bakyorsunuz ki, bu adam kendini yok etmek iin elinden gelen hereyi yapm. Dolaysyla bu eserleri bu duygularla yazm olamaz. Peki hangi ekilde yazm olabilir? Yni bir insan, bilemiyorum, aranzda rastlayan varsa sylesin. Kendisi hakknda bu kadar ok otobiyografik eser ortaya koymu, dnyada baka yazar var m? Var m Said? Rastladn m? Said Aykut: Rastlamadm. H. Yksel: Said rastlamadysa kimse rastlamamtr. Ha; pekiyi, niye bunu yapyor? Bunu dnyoruz, yni ahsiyet zmlemesi yapyoruz. Yni onu tanmak istiyoruz, dnrken unu grdk: Salih Bey demek ki, kendi misyonu hakknda bir eyler, ok nemli bir eyler hissetmi olmal, diye dnyoruz. Yni ben kimim? diye sorarken. bda fikriyatna ina olanlar bilirler; ruh bulur akl ler, bier, tartar; dorudur veya eridir, der. Onun o ruh hamlesi ona kiilii hakknda, kimlii hakknda ok nemli eyler sylemi olmal ki, bu adam oturmu, ben kimim? diye eserler boyu kendini aram. yi de yapm, lf aramzda. Bize de kendimizi nasl tanmamz gerektiini retmi. Art, onun kim olduunu gstermi bu eserleri boyunca. Bu eserler, yine syleyeyim, klasik otobiyografik eserler de deil. Yni bir adam kendini anlatt, mesel Kenan Paa da kendini anlatt. Neticede roman yazmad ama, o da hatralarn yazd. te ben acayip byk adamm, en byym filn diye. yle deil. Dz bir otobiyografi deil. Yni kendini medhetmek iin yazlm bir ey deil. Dorudan doruya kendini aramak iin ortaya km eserler. O sik grnyor. Kendisinin de tam olarak bilemedii bir kimlii aryor Salih Bey bu eserleri boyunca. Ve ne gryor? Kendi kimliinin ipularn Necib Fazlda, srrnn Necib Fazlda olduunu gryor. O zaman da Necib Fazl kimdir? sorusunu sorgulamaya balyor. Ufuk ile Hafiye ya, Tilki Gnlnn alt bal. Hem kendi kimlii, hem de Ufuk kim?, yni Necib Fazln kimliinin peinde... Kim kimdir arkada? Ne oluyoruz? Bir tuhaflk var bu ite gibi, byle bir ey. Ve Necib Fazln da otobiyografi olarak nitelendirilebilecek son eseri, Kafa Kd. imdi Kafa Kdna baktnz zaman da, Kafa Kd yarm kalm bir eser gibi grnyor. Bitmemi bir eser. ok tuhaf
244
245
bir yerde, birdenbire kesiliyor. Ve yine Necib Fazln salnda syledii bir sz var Salih Mirzabeyoluna. Diyor ki; Benim hayatm ancak sen yazabilirsin. Tilki Gnl ortaya ktktan sonra gryoruz ki, Tilki Gnl sadece Salih Mirzabeyolunun hayat deil, ayn zamanda Necib Fazln da hayatdr. Onun kimliini de Tilki Gnl gsteriyor. imdi Necib Fazln kimliini yakalad, kendi kimliini de byle yakalar gibi oldu, fakat yine bir tuhaflk oldu. ki kimlik kart, bir baka ey daha var ortada. Yni bu iki kimlii birletiren ey. Bu iki kimlii biraraya getiren ey. Biz diyor, kendini ve stad trif ederken, bir ayniyetin iki kanad gibiyiz. Gvdeyi ayn olarak kabul ederseniz, ayn olarak kabul ederseniz; ikisini, Necib Fazlla Salih Mirzabeyolunu onun kanatlar olarak vasfediyor. ki kanat szkonusuysa, gvde muhakkak olmal. Yni gvde olmadan kanatlar olmaz. Gvdesiz ku olur mu? Olmaz. O zaman da bu gvdeyi bulmal. Ne kadar zor bir kimlik problemi aslnda, bu insan iin. Yni bu kadar karmak bir kimlik, hem zmlemek zor, bizim amzdan zmlemek zor, hem kendisi asndan ok zor bir problem. Ondan sonra mesele Abdlhakim Arvas Hazretleri etrafnda netleiyor zaten. Onlarn bir ksmn yazdlar, hl da yazmaya devam ediyorlar. Tilki Gnl aratrmaclar yarn kimbilir neler kartacaklar ortaya. Said kardeim sylyor bize. Greceiz bakalm yazdka. Sadece otobiyografik eserleri olan romanlar, otobiyografik romanlar deil, son olarak Hrka-i Tecrdi de yazd onlarn tamamlaycs olarak. imdi, Tilki Gnlnde kim olduu, Necib Fazln kim olduu ve Abdlhakim Arvas Hazretlerinin kim olduu, aa yukar, aratrldka anlalyor. yle bir kafa ki, rahmetli Necib Fazl ifrat hlde tecrid diyor buna, bu hususiyete. frat hlde tecrid durmuyor. Yni bir ey buluyor, onu da ondan tecrid ediyor. Tamam, yni Tilki Gnlnde bulduk arkada, daha neyi arayp soruturuyorsun? Hayr, Tilki Gnlnde bir ey buldum ama, bakalm bu doru mu? sorusu geliyor. Bu duygu ile Hrka-i Tecrdde de, Tilki Gnlnde bulduu kimliklerin bir nev matematiksel salamasn yapyor, yapt. Byle bir ilem yaptk ama, bakalm, bunun salama ilemini de yapalm. Burada kanlar, bu sylediklerimiz doru muymu. Ben ne kendimi yanltmak isterim, ne de bakalarn yanltmak, diyen bir ahlka sahib bir insan. Ve Hrka-i Tecrdde, -Hrka-i Tecrid benim mevzuumun dnda, nk dorudan doruya ebcede dayanan bir hdise; -Said size anlatr
sonra- Hrka-i Tecrdde matematik de dedi ki, tamam! Arkada yeter, artk sen Osun Pekiyi ne yni? Neyse, biz adres veriyoruz, ne olduunu merak eden gider oradan bakar. Ama kesinlikle bir rgt lideri gibi, yasad bir organizasyonun kalblarna sdrlabilecek bir kimlie sahib deil. Onu syleyeyim. ok geni bir kimlii var, ok kapsaml bir kimlii var, ok ltl bir kimlii var, ok byk bir kimlii var. imdi kimlii zerinde bu kadar oynarken, Mustafa kardeim benim yanmda oturuyor, baka bir ey syleyeyim, onun istismarc mizatan ne kadar uzak olduunu anlatabilmek iin, hissettirebilmek iin. Bugn mrid bile olamayacak ehliyette birok insan, eyhim diye milleti dolandrmyor mu? Dolandryor. Ali Kalkanc mesel. Ali Kalkanc gibi bugn birok isim var, duyuyoruz. Tasavvuf apayr bir hdise. eyhlik apayr bir hdise. ok nemli bir hdise. Her nne gelenin eyh olmas, eyhi brakn mrid olmas mmkn deil. Kapdan sokmazlar adam. Gerek tasavvuf ehline, ben mridim diye gitseler, sen kim oluyorsun derler. Dur bakalm, u yollardan geeceksin de ondan sonra mrid olacaksn. te onun bu Necib Fazla olan ak, kendi kimlii zerindeki aratrmalar, filn; zellikle Ak-Dou dneminde, Ak-Douular Mustafa-Hayreddin-Sinami lsnde onun kimliine dair mistik birtakm hayller dourdu diyelim. Bunu hisseder hissetmez, yni kendi etrafnda mistik bir hle olutuunu hisseder hissetmez mdahale etti. Etmedi mi? Ne dedi? Ben bir fikir adamym, dedi. Benim fikrimle ilgileneceksiniz. Yoksa bir tekke kurard, orada al glm ver glm mevzuu gtrrd. Valla ondan iyisini de kimse yapamazd, onu da syleyeyim. Ha, o yzden fikir adam diyoruz. Fikir adam kimliini tanmaya alyoruz. Fikir adamn fikirlerinden bamsz olarak tanmak mmkn m? Deil. Onun fikirlerini de tanmak borcundayz. Fikirlerini tandmz kadaryla ancak, onu tanyabiliriz. imdi o, fikirleriyle, yerleik -sadece siyas anlamda sylemiyorum, kltrel anlamda da sylyorum, geleneksel anlamda da sylyorum- btn kalblar ykt. Dnyaya, eyya, insana yepyeni bir slm bak as getirdi. Mslmanlar onu pek sevmediler, nk anlamadlar. Onlar ezbere Mslmanlk kalblar iinde yuvarlanp gidiyorlar. Yni burada ticaret, orada 5 vakit namaz, nasl olsa dnya da iyi ahiret de garanti. Abi niye kurcalayacaksn altn stn diye... Osmanlnn 700. kurulu yldnm bu hafta kutlanyor. Trkiye
246
247
Cumhuriyeti tarafndan da kutlanan, 700. kurulu yldnm kutlanan Osmanl; o da sanki, celladlarn sonradan astklar mahkmlara abi iyi adamd, ok byk adamd filn diye trenler dzenlemesine benzer bir tuhaflk ama olsun, yapsnlar. Neticede, Osmanl Osmanldr. Kim nerede yd ederse etsin. Evet, Osmanl medreseleri malm. Bir halk ayakta tutan niversiteleri deil midir? lim ve fikir adamlar deil midir? ayet Osmanl medreseleri yozlamasayd, Osmanl tekkeleri yozlamasayd, Osmanlnn asker ve siyas yaplanmas ryebilir, kokuabilir, tefessh edebilir miydi? Yanla kar kabilecek din adamlar Osmanl iinde hep olsayd, padiaha ykselme dnemlerinde olduu gibi gururlanma padiahm senden byk Allah var diyen din adamlar Osmanlda hep olabilseydi, Osmanl kebilir miydi? Osmanlnn knden de gryoruz ki, Osmanlda hem tekke kltr, hem medrese kltr yozlamtr. Yozlat iin de, Osmanl, kendini bir daha o d trendinden kartamamtr. Yni, geleneksel kalblar, geleneksel fikirler, geleneksel bak alar, Osmanly kurtarmaya yetmez hle gelmitir. Ve Osmanl; Necib Fazl sylyor; 500 yldr bekliyor diyor, bu fikir adamn. 500 yldr beklenen fikir adam diyor mtefekkir. ayet Osmanl dneminde bu ileri toparlayacak bir fikir adam gelseydi, Osmanl kmezdi. Osmanl kt. Osmanl byk bir devletti, ona emei geen herkesi rahmetle anyoruz, o ayr. Osmanlnn knden ben uraya geleceim. Osmanly kurtaramayan geleneksel kalblar, bak alar, tedrisat uslleri bizi nasl kurtaracak? Bu bdireden bizi nasl kartacak? imdi, ya kr krne bir Osmanl dmanl hkim yahut krkrne geleneksel Osmanl kalblar. kisi de olmaz. kisini de deerlendireceksiniz. Ve unu greceksiniz: Osmanl kendini kurtaramadna gre, geleneksel kalblarn yerine yeni bak alar in etmek lzm. te yaplmas gereken, Cumhuriyetten sonra yaplmas gereken; Mslmanlar, bu sefaletten, bu zilletten, -sadece Trkiyedeki Mslmanlar kasdetmiyorum; Osmanlnn yetim brakt btn Mslmanlar kasdediyorum- kurtaracak fikri temin etmek, bulmak ve hkim klmak... Bugn Kosovada Srplar, insan avna kar gibi Mslman avlyorlar. Peki, o Mslmanlar oraya kendi kendilerine mi gittiler? Onlar, Osmanlnn bkiyeleri; Osmanl gitti, onlar da orada sahibsiz kaldlar. Nato bizi gelsin kurtarsn. Nato bakyor, kurtarsak m acaba, kurtarmasak m? diye. Nato seni niye kurtarsn? Nato zaten seni yok etmek iin
kurulmu bir rgt. Kurtarrz filn, bir toplanalm bakalm, diyorlar. Yni kurtaracaz ama, bir oturalm konualm nasl kurtaracamz, diyorlar. te 1500 tane adam lm, hl kurtaracaklar. Kurtarmazlar! Nato kurtarsa ne olacak? Srplarn yerine Amerikallar gelecek. O da bir ie yaramayacak (ki bu yaznn yaynland tarih itibariyle, Amerikan emperyalizmi bir kbus gibi km bulunmaktadr Kosovaya; Amerikann keyfi gelinceye kadar da, onbinlerce Kosoval mslman Srp cnilerince katledilmitir!) Evet; Cumhuriyet sonras yaplmas gereken, Mslmanlarn yapmas gereken ey, u nda Necib Fazlla Mirzabeyolunun birlikte yaptklar, adna da Byk Dou-BDA dnya gr dediimiz dnya grn tesis etmektir. Yni slm olmayan bir zeminde, ey ve hdiseye slm, Mslmanca bakabilmek iin, her eyden nce bir dnya gr perspektifinden, bir dnya gr btnlnden bakmak gerekir. Para dorularla bir yere varlmaz. Efendim, Kuran- Kerim burada, hadsler burada, 1500 yllk kltr birikimi burada; ama btn bunlara doru bakacak adam nerede? Btn bunlara, nasl doru baklabilir? Btn bunlara doru bakmann yolu da, doru bakmann usln bilmektir. Bu adamlarn yaptklar da, bu usl ortaya koymaktr. lk yaplmas gereken, kurtulu hamlesinin ilk yapmas gereken hamle de, inanlan, bir dnya gr kalblarna dkebilmektir. Bunlar bu zoru baardlar. Yni bunlar; ortadan kaldrlm, hayattan srlm, vicdanlara hapsedilmi, dnyaya hkmetmesi gereken bir inanc, yeniden dnyaya hkmedebilir hle getirmenin manivelsn kurdular. Artk i kolay. Artk i Mslmanlarn fedakrlna kalm. Av.Harun Yksel 29 Ocak 1999 Tark Zafer Tunaya Kltr Merkezi Akademya Dergisi
248
Kafa Konforumuzu Bozan Adam: SALH MRZABEYOLU
Kafa Konforumuzu Bozan Adam: SALH MRZABEYOLU

ASRIN VCDANI MEYYT, DARAACINDA FKR; KENAN LNDE YUSUF, KUYUDA MTEFEKKR! Yaad devrin fikir kahraman olan adam, ayn zamanda o devrin konforunu da bozan adamdr. Eski Yunanda Platon Akademisinin zerinde yle bir levha aslym: Geometri bilmeyen hi kimse bu kapdan ieri giremez. Evet tpk bunun gibi, hak ve hakikat adna asrnn konforunu bozmayan adam da, kahramanlk dairesinin eiine tek bir adm bile atamaz. Zira hakiki mtefekkir, rahat karmak iin vardr; rahata konmak yahud rahata buyur etmek iin deil. ikrdr ki, rahata konmayan adam da, rahatna dkn olanlara ziyadesiyle rahatszlk verir. Sokrates!.. - Talebesi Efltunun tbiriyle, boa bakl, gzlerini diktii yeri kezzap gibi oyan, kk geni alnl, st beyaz sakall bu yetmilik ihtiyar, biroklarnca Atinann bana beldr. Onlara bel gibi grndn kendisi de bilir. Atinann bu d olu ve grn iinde rahatn bulmu
253
Kafa Konformuzu Bozan Adam: Salih MRZABEYOLU
olanlarn karsna, en umulmadk anlarda ve yerlerde kverir; assn yollarna bir engel gibi diker, geip gitmelerini nler ve sorar: - Syle bakalm, ne dnyorsun? - Neye dair dnmeliymiim ki?.. - Kendine dair - Kendime dair mi? nsan kendisini bilmez mi? - nsann en bilmedii, kendisi Kendi kendini bil! - Ya br bildiklerim? - Bilmeyi bilmeden, onun nereden ve nasl geldiini bilmeden, bilmek olur mu? Hesaba ekilen adam, surat ve beyni bumburuuk, kendisini bu garip ihtiyardan kurtarp, kaarcasna uzaklar. [1] Yaanmaya deer hayat arayan, insanlara fazileti ve iyilii tleyen Sokrates, Yunan genlerini yoldan karma ve Atina tanrlarn kabul etmeme ithamyla mahkeme karsndadr. Mehur savunmasndan iki paragraf aktaralm: - Belki bana denecek ki, Sokrates azn tutamaz msn, sana kimse karmadan yabanc bir ehre giderek yaayamaz msn? Buna vereceim cevab anlatmak ok g. nk dediinizi yapmann Tanrya kar bir itaatsizlik olacan, onun iin azm tutamayacam sylersem, ciddi bir sz sylediime inanmayacaksnz; fazileti, zerinde hem kendimi hem bakalarn tecrbe ettiim daha birok meseleleri hergn mnakaa etmenin insan iin en byk iyilik olduunu, imtihansz bir hayatn yaanmaya deer bir hayat olmadn sylersem bana yine inanmayacaksnz. [2] - Mdafaa vardr ki, tenezzl edilen artlar bakmndan, kurtulmak iindir. Yine mdafaa vardr ki, hakikatten baka hibir eye boyun ememek bakmndan, lmek iin Nasl ki, insan, cenklerde, er meydanndan kaarak da hayatn kurtarabilir. Fakat stn insan bu hale dmez. Benim de mdafaam imdi bu lye gre olacak ve hayatm kurtarmaktan ziyade feda etmeye yarayacak Ben, o trl kurtulmaktansa bu trl lmeyi tercih ederim! [3] Tetkik ve tahkik edilmeksizin geen bir hayata asla varlk denilemez. [4] iarn can pahasna savunan, tefekkr bidesi bu ihtiyar, baldran zehri iirtilerek ldrlr. Yeri gelmiken u incelie de dikkat: iar, uur ve airin Araba ayn kkten gelmeleri yannda, Yunancada air
254
255
ve dehann ayn kkten olmalarn hatrlamakta da fayda var. Ve, Byk Dounun air zamannn nabzn tutan, cemiyetin geli gidi ynlerini kestiren, ann mesul ve ahidi ulv ahsiyettir. melindeki lsn. Sokrates Atina tanrlarnn konforunu bozdu; Galileo Romada Dnya dnyor! dediinde papaln konforunu bozdu; Kuran mahlk deildir! hkm yznden 28 ay zindan hayat sren mam Ahmed bin Hanbel devrin halifesinin konforunu bozdu; Dostoyevski arlk rejiminin konforunu bozdu. stad Necib Fazl, zamann Mill Eitim Bakan Hasan li Ycele Allaha itaat etmeyene, itaat edilmez! deyip fikir sahnesine admn att ilk gnden son gnne kadar, btn sahte olu ve kahramanlar if ederek ve hadiselerin nasllarn da gstererek tm rahatlar bozmutu. Ezcmle, tarih boyunca o soydan yahud bu soydan gelen tm fikir ve aksiyon kahramanlar, ikrdr ki, asrnn rahatn karm adamlardr. Ve byle bir durumda da tm dnya deta zerlerine gelmitir. Zira, J. Swiftin ifadesiyle; Dnyaya gerek bir dhi geldiinde onu u iaretten tanyabilirsiniz. Tm ahmaklar ona kar birleir. Yahud Einsteindan iktibas edersek; Yksek ruhlar her zaman sradan akllarn iddetli muhalefetiyle karlar. Ve bugn, -asitle baz ayran litmus paper hakikatince- kafa yormaya deil kafa ekmeye alm szde aydnndan, gnei ceketinin astar iinde kaybetmi marka mslmanna; libo demokratndan, nono hrriyetisine; en spa srsnn kumandas altnda olup da dv sahibi olduunu sanan omurgaszlara kadar, tm sahte ve kahpeleri ayklayan, hepsinin rahatn bozan Mtefekkir Mirzabeyolu!.. Salih Mirzabeyolu asrn konforunu bozan adamdr. Bundan dolay da, adam olmann sadece iki ayak zerinde durmak olduunu zannedenler, onun yaadklar karsnda kuzularn sessizliini oynamaktadr. Ahmed Hamdi Tanpnar, Huzur romannn Babli evresinden ilgi grmemesinden yaknrken, skt suikastine maruz brakldn syler. Bugn dost derdinden ok, post derdiyle kvrananlarn tam da Mtefekkir Mirzabeyoluna uyguladklar eydir bu; onu ademe mahkm etmeye almak. nl sanat adam Bernard Shaw bu cinayeti yle dile getirir; leyebileceiniz en byk gnah, bakasndan nefret etmek deil, ona kaytsz kalmaktr. nsanlk d olmann z nefret deil, kaytszlktr. Burada aktr ki, kaytsz kalnmaya allan srf Mtefekkir Mir-
zabeyolu deil, onun fikri, kitablk apta klliyatdr. Tpk asrlar ncesinden Sokrates gibi zaman amaya alma ve yaanmaya deer hayat bulma teklifidir. Tabi bu noktada unutulmamas gereken bir hakikat, gzn yummakla gnein kararmayacadr. Sokratese de ann adamlar gzlerini yummulard, lkin yaklak 2500 yldr Sokrates gne gibi parlarken, gzn yuman budalalarn bugn esamisi bile okunmuyor. stadn ilesini, 23 Nisan ocuklar gibi, zaman gelince alp okunacak iir kitablarndan bir kitab gibi belleyenler, ne hikmetse bu kelimeyi (ileyi) ahs lgatlerinden karmlardr. stad haykryordu ya: Lfmn dostusunuz, ilemin yabancs, / Yok mudur, sizin kyde, eken fikir sancs? [5] Evet, bu sz onlar iin zengin kafiye barndran, hece lsyle yazlm bir msradr sadece. Ruhsuzun ruhunda hibir ey uyandrmaz. Uyanr gibi olanlar da, sisteme yanak dzende yamanma gayretlerinden tr, kafa konforlarn bozmaya pek yanamaz. Bilhassa, ucusu-bucusu hepsi iinde olmak zere, Allahn huzurunda saf tutanlarn, hadiselere artk pozisyonel deil ilke seviyesinde bakmalar, esen rzgra gre rota belirlememeleri, ifrat boyutunda realist olacaklarna bir para idealist olabilmeleri, g yerine ahlk nemsemeleri, sfl zaferler yerine de ulv seferler peinde komalar gerekmektedir. Herkesin yaptnn erefi de, erefsizlii de kendisine aittir. Ancak bu noktada, bir eyi nemle hatrlatmak istiyoruz: Hicr birinci asr. Tbilerin byklerinden Hasan Basr Hazretleri, bir gn sevdikleriyle sohbet ederken, ona yle derler: - Siz, zamanmzda, Allah Reslnn Sahablerine esiniz. Cevap verdi: - Hasan Basr, nasl Allah Reslnn Sahablerine e olabilir ki, siz bu halinizle onlar grm olsaydnz, deli derdiniz; onlar da sizi grselerdi, bunlar Mslman deil, derlerdi. [6] Ve hemen ilave edelim, btn kahramanlarndan birinin szdr; Bu mmetin yle bir zaman gelecek ki, mnafka dayanmadan mmine geim mmkn olmayacaktr! [7] Sz, sz meydann, er meydan bilen Mtefekkir Mirzabeyoluyla balayalm: En yksek umutlarn yitirmi kiiler tandm ben geri her zaman kktler blbl niyetine ten karga
256
ve sonradan btn yksek umutlara iftira ettiler onlar! O gn bugndr hayaszca yaadlar geici zevkler iinde -biz gereki olduk gerek byle! gndelik mrlerinden te hemen hibir gaye edinmediler! Bir zaman kahraman olmay kurarlard ehvet dknleridir imdi dert ve dehettir kahraman onlarca! Fakat sen sevgim ve midim ba iin yalvarrm gnlndeki kahraman bir kenara atma kutsal tut en yksek midini ve Allah iin ktye nefretini! [8] O erlere selm olsun!
DPNOTLAR [1] Necib Fazl, Tarih Boyunca Byk Mazlumlar, 5. Basm, Byk Dou Yaynlar, stanbul 1998, s. 6. [2] Salih Mirzabeyolu, Byk Muztaribler I -Dnce Tarihine Bak-, 1. Basm, BDA Yaynlar, stanbul 1998, s. 311. [3] Necib Fazl, ereve IV, 1. Basm, Byk Dou Yaynlar, stanbul 1996, s. 296. [4] Necib Fazl, Tarih Boyunca Byk Mazlumlar, 5. Basm, Byk Dou Yaynlar, stanbul 1998, s. 23. [5] Necib Fazl, ile, 32. Basm, Byk Dou Yaynlar, stanbul 1997, s. 433. [6] Necib Fazl, Veliler Ordusundan 333 -Halkadan Prltlar-, 9. Basm, Byk Dou Yaynlar, stanbul 1996, s. 56. [7] Salih Mirzabeyolu, Kkler -Necib Fazldan Esseyyid Abdlhakm Arvasye-, 2. Basm, BDA Yaynlar, stanbul 1996, s. 204-205. [8] Salih Mirzabeyolu, Mneat - nsz - Bayramlk-, 2. Basm, BDA Yaynlar, stanbul 2004, s. 151. Bilgehan Eren AYLIK DERGS
257
SALH MRZABEYOLU KLLYATI
261
Salih MRZABEYOLU Klliyat
Mcerret fikir istidad tamam! 1979 Necip Fazl Ksakrek
262
263
imdilerdeyse, Mutlak Fikir ballar, yitirdiklerini devrimci bir atlmla kurun menzilinde aramaktalar, yeniden kurmaya karar verdikleri devletlerinin temel harcn mbarek kanlaryla yourmaktalar...
264
265
Dva ilekeinin hamurkrln yapt genlie; nerdesin? feryadna aksi seda gibi tekrarlayc nerdesin? cevabyla deil; murad edilenin GLGES kabul edilebilirsek burdayz, hedefimiz asl gibi olmaktr.
266
267
Anlalmas gereken genlik ruhundan kesitlerle, kurak bir iklime domu nesillerin yeni bir dnya gr ihtiyacn, u veya bu vesilelerle ortaya kan kimlik bunalmn ve toplumsal deerler kaosu iindeki yaama savan, yaz trleri eitleriyle ortaya koyan mektuplar; KMin roman...
268
269
Mneat, mneekelimesinin oulu; mnee ise, msvedde yazlan kat ve yelkeni ekilmi gemi anlamna geliyor. irden iraya kadar olan kelimelere bakmak gerek.
270
271
Mazi, hal ve istikbali gznnde tutucu, zaman ama gayesini nihai hedef ve kymet ls olarak kabul eden bir dnya grnn nda durumumuzu deerlendirmek; bunu anlamak ve becerebilmek. te meselelerin meselesi...
272
273
Azat kabul etmez bir zaptolunmuluk hissiyle ve bunu hayatnn mns bilen genlik adna stadma... Salih Mirzabeyolu
274
275
Ylanl Kuyudan Notlar... Bu eser, malm soydan bir zindan edebiyat deil, o zindan zindan iinde zindan gren ve onun da iinde bulunduu en geni erevede hayat strabmz, abamz, en aleladeden en giriftine kadar bavurmalarmz ve tesbitlerimizi, bir kabta toplanan damlalar hlinde gsteriyor!..
276
277
yum gzn binbir kvlcm a gzn kapkara zindan otur bana yeniden anlat o eski masallardan. yedi deve kar yedi cce cceler yemi devleri hala o tersine devir o korkudur yaanan. kalemin yazd hayali akn gerek.
278
279
Hakkmda yazlm tek harika kitap. Necip Fazl Ksakrek
280
281
Son bir nkte: stadmn sevgili dostu rahmetli Muhib Efendi, onun iin, Efendi Hazretleri ne derse yaparm, Necip Fazl ne yazarsa okurum! diyormu... Fikir baka, edebiyat baka; mtefekkir olmakla, yazar olmak... Bunlarn iie grnmleri baka, bu tarz o tarzda kullanmak baka; uzatmaya- lm. te byle denilmek isterdim!
282
283
Yeryzne aksiyon hasreti duymam byk entelektel gelmemitir. Fakat ne getirerek ve neye kar aksiyon?
284
285
Ufuksuz tecrit yolunun yolcusu ir hakknda koyduumuz hkm, Byk Dou Mimarnn koyduu hkmn hasr iindedir: _ iir, bilerek veya billmeyerek, Allah arama sanatdr!
286
287
stikbl slmndr tezimizi kuru bir slogan olmaktan karc ve bir takm apal kalemlerin gevelemelerinin dnda derinliine bir fikir keyfiyetiyle ele alc oluumuz grlyor... Yeni bir dnya douyor ve bu dnyann douunda hissedar olmayan milletlere, meknda yer igal etme hakk kalmyor. Dnya nereye gidiyor ve domakta olan bu dnyaya biz hangi fikir malmzla katlacaz? diyen Byk Dou Mimarnn izinde, varlk ve oluumuzu, varlk ve olu davasnn ta kknden gelerek gsteriyoruz!..
288
289
Bunaltc bir tecrit, keskin bir tehis ve yakc bir hayal penceresinden, sanat gzyle amz insannn hayat hikyesi... Byle bir derinlik ve genilik, dnya apn kucaklamak demek deil mi?
290
291
Bu eser... Evet; bu eser o eserdir ki, bugne kadar itima plnda elverisiz noktalardan ve ne yapacan aslnda kendi de bilmez mslman geinen camiann, topluluk hakikatini temin cehdinindir.
292
293
Bal olduumuz dnya grne nisbetle dier eserlerimizde hassasiyetini gsterdiimiz, kendi diyalektik ve tarzmzn tahakkm altnda mn dilimizle ve bunu temin eden mevzularla ilgisini iaretlediimiz dil bahsi... Bunu mustakil bir eserle ve z meseleleriyle ele alarak uyarmak, bahsi BDAnn hasrndan ayr dnlemez bir biimde gstermektir ki, bu eser de odur!
294
295
Bu eseri, Dostum ve Sevgilim, zek, nazr, Ahmed Necip Fazla, onun azndan da, dnya gzyle yzn grme devleti ve saadetinden mahrum olduum Manzuru nazar- pran- kirm; Keremli prlerin nazarlarna grnen lkapl, muhs ve muhsne, btn yceliklerin altun pnar, byk rad Kutbu, Efendimiz Esseyid Abdlhakm Arvas Hazretlerine ithaf ediyorum.
296
297
Glgede bulunan mahiyet, onu meydana getiren asl eyin mahiyetidir. O halde asl, glgesine, glgenin kendinden daha yakndr.
298
299
te, tam 40 yldr sze sze zletirdiimize ahit olduumuz bu birka gen ve 3-5 aabeyleri, satran tahtasnn ilk karesindeki ilk vhid olmak mevkiindedir. Bu vhidi elde edebilmek iin 40 yl altk, ama sonunda evreka-buldum! diyebilmek saadetine ulatk. Gerisi keyfiyetini bunlarla paylaan basit bir kemiyet meselesidir ve cevher, kan oturmu trnaklarmzla 40 yl kazdmz kuyudan karlmtr.
300
301
Hani din istismarcl diye bir lf var ya... Dnyann en byk yalan!.. Yalan da ne kelime; sahtekrl!.. Hibir dindar; halis dindar, din istismarcl yapamaz. Zira istismar, inanann kendi ruhunu kabul ettirmeye almas deil, inanmayann inanm grnerek inananlardan fayda devirmeye bakmasdr. Demek ki, istismarn ana maddesi, samimiyetsizlik...
302
303
Bir dnya gr, dili belirler ve gelitirir; bu dnya gr ile yorula dilin kendini yle ekillendirmesi gerekir ki, dncenin her ekline kolayca girebilsin ve milletin dnya grn temsil eden her dnceyi dile getirebilsin... Teorik dil alan teknii iinde de bu gayenin gerekleme sahalarndan biri olarak, KTSAT VE AHLK.
304
305
Hikem; hikmetler... Hikemyat; hikmetler ve dncelerle ilgili... Bu lgat mnlarndan sonra bildirelim ki, doan ve geliip serpilen ocuun ruh hviyetine mnasip bir isim halinde Hikemyat, BDA diyalektiinin devirdii hikmetler rgsdr... En geni mnsyla Hikemyat bu.
306
307
Bu eser, anlalaca zere, bir fikir ve sanat sistemi vazetmek yerine, bir ruh ve anlay sisteminin rndr... Birincisi, btn tarihte grld gibi, tkezlemeye mahkum; ikincisi ise, Mutlak Fikrin Gereklilii davasna bal olarak, gelimeye ve zenginlemeye sonsuz ak bir yol... Yeter ki, yolcular ehil olsun!..
308
309
Din, edeb demektir... Edeb; hadlere riayet... Hadlere riayet; haya ve hicb... Haya ve hicb; rt ve perde... rt ve perde; tecrit... Tecrit hakikatinde; nizm... slm batanbaa nizm demektir!..
310
311
Hk, lgatta domuz ve hnzr mnsna... Dinen pis ve necis hayvan... Ruhsuz ve kalpsiz aalk insanlar iin mecazen kullanlacaksa, aalk insanlar arasnda ba kede bulunan ikenceci, bu sfata kemliyle lyk demektir!..
312
313
DNYA APINDA BR HDSE KAPTAN KUSTO MSLMAN

Dergilerden, gazetelerden ve televizyon ve radyodan tandm mehur Kaptan Kusto... Bu adam bir devrin (Markopolo)su, Evliya elebisi gibi tetkiki bir seyyahtr ve tabiat denilen yaratklar leminin srlarn denizlerde arayan ve deniz ii hayat kurcalayan ilm bir tecesss sahibidir.
Bu adam basit olabilirler veya olabilir sanlan eyler arasnda yle bir tecelliye ahit oluyor ki, 1400 yl nce Kurann haber verdii mucize nnde dize gelip mslman oluyor. (Necip Fazl Ksakrek)
314
315

316
317

318
319

320
321

322
323

324
325
le nen Nur; le ve Btn Zamana ve Mekna... stadmn bir sanat ve fikir aheseri ve benim baucu kitablarmdan biri olan bu eser, bu zamana kadar ne yazk ki -istisnalar hari- layk vehile takdir edilememitir... Anlay yok, zevk yok, evk yok, malzeme yok, var geinilen malikiyet de ezbere soydan oldu mu sorulacak olan sual udur: -Ne aryorsun ki ne bulacaksn!
326
327
Sahb, mmetin temel ta ve temel yaps... Eserin iine dair bu mn yannda gznnde tutulmas gereken ikinci husus, bu eserin Hakikat-i Ferdiyye isimli eserimizle ilgisi ve bunun yannda stadmn Peygamber Halkas isimli eserine elik eden ehresidir!..
328
329
Demokrasi ve liberalizmden, Birlemi Milletler Tekilt ve Avrupa Ortak Pazar'na kadar; fikir ve kurulular plnnda iie bir yumak olarak ekillendirilen "Yeni Dnya Dzeni", Amerika Birleik Devletleri ve Avrupa'nn birbirleriyle rekabet ortam iinde de olsa bizim gibi lkelere bitikleri parya statsnde mterek, bir hegemonya sistemidir... Elbette "hayr!" diyoruz: lkemizden balayarak teklif ettiimiz "Yeni Dnya Dzeni"miz ile!..
330
331
Allah, bizzat kendi bildirdii zere, insan, "eya ve hdiseleri teshir etmesi iin kendine halife olarak" yaratt... Ve kuts hads: "lemi insan, insan da kendi marifetime erimesi iin yarattm!"
332
333
Esere isim olan Ik, ayn zamanda, bir konferansmn ismi... Dierleri: Cemaat ve Aksiyon, Nasl Birlik? ve kence ve Filistin Meselesi... IIK-IIKn mnlandrlmas, btn sohbet konferanslarda, hususiyle Ik konferansnda, aslnda ise BYK DOU-BDA klliyatnn tamamnda nakl olduu iin, takdim srasnda gereksiz... Malmu ilma hacet yoktur!..
334
335
Bu eser, eitli gazeteler ve dergilerde yaynlanan, yaynlanmayan veya mcbir sebeblerle yaynlanamayan mlkatlardan ve yazl olarak verilmi soru ve cevablardan oluuyor; bu hliyle bir albm olmas gerekirdi... Oysa yle deil; "gnn hakkn vererek yarn hedeflemek" iarmz gerei, ne olmak ve ne yapmak istediini bilen bir fikir ve aksiyon bnyesinin if hlinde, iyz btnl ve dyz sergisini gsteren bir tarihe ve kitaplk bir oluum belirtiyor.Greceksiniz!..
336
337
Eserin ad Parakut... Alt bal, Parann Roman... lk elde belirtmemiz gereken, parann para anlamna, kutnn da d yormak, ry tbir etmek anlamna gelmesi... Hayatn bir yn iktisad ve onun da bir unsuru para... Anlalyor ki, Parakut, eserin muhtevasna uygun bir icadedilmi kelime, bir isim; ve iflk kelimesinin lgatta, iir okurken feshat zerine olmak ve kelime icadetme mnlarna geliini belirtelim ki, bizzat bu icad keyfiyeti de, eserin yazl vesileleri ve tedaleri srasnda -greceiniz zere- yerini alyor... Parann roman!..
338
339
stadm tarafndan "ifrt hlde tecrit" diye vasflandrlan fikir kumam... Bu eser, yine onun gsterdii llerle, szkonusu vasflandrmann tahkiken tesbiti ve tafsilinden ibarettir!..
340
341
Mtefekkirin mektebi, hekimin eczahnesi gibidir; oraya zevk duymak iin deil, kurtaran strab ekmek iin gidilir. Birinin kk bir omuzu, tekinin banda bir yaras mevcuttur; zevk onlar iyi edebilir mi?
342
343
limde tecrit, tehis iindir; iirde tehis ise, tecrit iin... Bu bakmdan, tecritte kalan ilimlere, sanat ve felsefe-hikemiyat izfe edilir. zellikle, kaskat bilinen madde hakikatinin bile ltifletike nasl bir iir idrakine it olduunu anlayabilmek iin, bunun belirtilmesi zarur.
344
345
Bu bir din mi, ilim mi ekimesidir! diyen Telegramclarn, meseleyi yanl ortaya koymalar ve sahtekrlklar bir yana, sadece i ekil bahsinde vurgulananlar bile, ruhun, beynin irtisamlar olmadn gstermeye yeter. Tpk gzn, grme sfatnn organ-leti olmas gibi, beyin de dncenin organ. Beyni ne kadar teshir edersen et, edebildiniz mi?, sizi ycelerinizle beraber sin kaf eden yanm ve ac duygum bile, benim urunda idam cezas aldm dava tezimi delillendiriyor: nce ruhuluk, ardndan ruhuluun hakikati ne? davas!
346
347
Bu kitab, bizim ynmzden dnya apnda bir eser dahadr. Her ne kadar insann zerine insan diye tantc ve uyarc bir yafta ilitirmek gereksiz ise de, bal tarife yeltenmiken onu bilmemesi bir yana, deve ile kz de birbirine kartran ve her gn azndan kan mefhumlarn hibiri zerinde idrak ilesi ekmemi aydnlar (!) dnyasnda bu, ayrca bir zaruret oluyor. Dnya apnda tasarrufa gemi bir fikir mihraknn deer ve ed hakk ile eserimi bylece takdim ederim.
348
349
Elif ; btn harflerle lfet edebildii iin, byle isimlendirilmitir... Elif: Muhib, sahib, dost... Elif in ebced deeri 1dir; bin saysnn ismi olan elf , ayn zamanda bin adet ey vermek ve nsiyet eylemek mnlarna gelir.
350
351
nsan akl, bilgisinin bir trnde yle sorular tarafndan rahatsz edilir ki, bunlar gzard edemez, nk ona kendi tabiat tarafndan verilirler; ve yine de onlar cevablayamaz, nk insan aklnn btn kabiliyetini aarlar. nsanda, kendini aan birey: Aandayz, aandanz!
352
353
Kamus: Lgat. Deniz. Derya. Denizin ortas, derin yeri stadmn bir iirinde, Gittim gittim denizin, derin yerine vardm! demesi gibi, onun kalbimize ve beynimize tututurduu reete ve malm takdim-kimlik yazsnn tecrid derinliinde, bu lgatn tertibi zaruretine attm. Evvel bilinmelidir ki bu lgat, bildiim kadaryla baka rnei yoksa da, sadece Ebced hesabyla say tevafuku altnda toplanm kelimelerin tertibi deildir. BDA klliyatna aina olanlar, bu eserin muhakemesini, btn klliyata sirayet etmi ve onlardan toplanm - toplulatrlm let ve terkibi hkmler mahiyetini de greceklerdir. Bu takdim de bir gzlk!
354
355
Allah Reslnn duas: Yarabbi! Bana, eyann hakikatini olduu gibi gster! Duasnn hikmetinden bir iplikik hlinde, eyann hakikatinin, plak duyuya gelen grnt olmadn anlyoruz. Yahut yle diyelim; eyann grntsnn hakikati ne? Suret anlamnda, be duyuya it btn tabiat eitlerini, grnt diye niteliyoruz. Kaskat madde olarak alalm; bugn kuantum fizii gibi ltiflemi mevzular iinde, u soru ortaya kyor:
Acaba gerek, plak gzle grdmz m, yoksa letlerin bize gsterdii mi?
356
357
Her mslman lhdir; bal olduu hakikat asndan , iyi aktr, kt aktr nitelemesine gelince, lh olmann veli ap demek olduu kolayca anlalr; bu topluluk mertebesi kemmiyet ve keyfiyet cihetiyle, insanlk cemiyetinin hlsas bir mn ifde eder. , millet ve kavim anlamyla cemiyet ve en geni mnda insanlk cemiyeti olarak ele alndnda, insan ve toplum meselelerinin halli babnda szkonusu mn, lhliin gayesine bal bir misyon olarak grlr; irler ve mtefekkirler bata, bu rol zerinde Bu rol, bir bakma, btn kahramanlarnn aktrleridir.
358
359
Erkam: Rakamlar. Say iaretleri. Yazlar Erkam: Alaca ylan Hayyat: Ylanlar Hayt: ki eyi birbirine balayan. Diki dikmek Hayatta vahdetin ve tabi ki vahdetin hakikatinin farknda olmaya memur insan Neticede, lemde insan iin saynn, varln muhtevasndan uurun kard form oluunu izha fazla hacet kalmad Matematik, en geni anlamyla tabiatn dilidir. evremizde herey saylarla temsil edilebilir ve aklanabilir; herhangi bir sistemin say keyfiyet ve suretini gsteren grafiini izebilirseniz, kalplarn belirdiini grrsnz. Tabiatta hep kalplar vardr! Byle bir hikmet!..
360
361
Madde nedir? sorusunu, davet ettii meselelerin ilgisi iinde ve metafizik kavramnn anlamna nisbetle ne madde deildir? sorusuyla birlikte ele alrsak, bu hususta serdedilenlerden btn bir felsefe ve hikemiyat tarihi karmza kar ki, hem imkn ve fasllandrma olarak mmkn deil Pein hkmmz, hibir eyin mcerredinin sonuna kadar halledilemeyeceidir. Bunun byle olmas gerekir; nk, varln ve bilginin ilk prensiblerini arayan ontoloji varlkbilim ve epistomoloji bilgi teorisi marifet nazariyesi, bilgisizlikle kuatlmtr ve yle olmasayd, zaten bilinemezden devirilen demek olan bilgi olmazd. Hereyin bilindii yerde, herey donmu demektir ki, hayat olmaz.
362
363
Asl slm'da olan imn, zddmza da hasrederek kullanmamz, slm'n izzeti ve kuvvetindendir. Tekrar: nsan ruhunun akt hereyin mntehasnda, Allah var... O'na imnn hakikati de, Sevgilisi'nin bildirdii yoldan... M'min iin imnn hakikati, hibir imn grmezden gelmeyecek ve hakikatini ona gsterecek ekilde udur: Kfrn kaynan bilmeyen, gerek imnda olamaz!... Bu bir YAANAN'dr, konuulan taraf ayr. Birincide olanlara NSBET'le konuanz!
364
365
nsan davranlarnn sebebini arayan psikoloji, olunmas gerekenin ilmi deildir ve bunu mevzu edindii kadar, felsefenin iine girer; bunun dnda ise, bir takm ruh hl tasvirlerinden, shhate ve tedaviye hait olarak, domu olduu tbba doru... Felsefenin, olunmas gerekene dair btn syledikleri de el yordamndan ibaret.
366
367
KAZ: Derviilik oynama adna gy gaibi kurcalama numarasyla ebcedle oyalanma sahibi iin kaybdr. Bize gelince: SLMA MUHATAB ANLAYI yenileyenin ayn bir yerde, onun Yevmiyeleri, vahyin 46 cznden biri olan RY bahsinde uyarmalar, varolu hikmetimin kefi gerei hlinde bir sr olarak brakt TAKDM mevzuum-kim olduum meselesi, bu ereve iinde me zuda geen yetler u, ilgisi iinde hadsler bu, nihayet dorudan veya dolayl olarak ben kimim? srr etrafnda rgletirilmi 50 ksur eser Bu eser, ben kimim? srr etrafnda kifayete ermi bir keyfiyetin ilndr; hani iki taraf tanyan PERDEnin, bir yz stadm, br yz ben, bir fikr eser. Gerek bahsettiim l ve llendirmeler, gerekse istidadm mnsna sylyorum: Bilinen ve bulunan aranr Bildiimiz elmann tahlili hlinde, keif belirten yeni bilgiler. Bylece, KAZ edilen husus da grnyor: Dervi, derviliin yolu zerindedir. Dervi ebcedle uraabilir, ama onun urat mevzularda ebcedle uraarak dervi olunmaz. Eserde messirin grnmesi eklinde, eserin TBARI,sahibinin kim olduunu anlatr; eserden ok, eseri yapanla ilgilenme ve dikkate deer bulma anlaynda bile, bunun eserden dolay olduu unutulmamaldr.
368
369
KAZ: Derviilik oynama adna gy gaibi kurcalama numarasyla ebcedle oyalanma sahibi iin kaybdr. Bize gelince: SLMA MUHATAB ANLAYI yenileyenin ayn bir yerde, onun Yevmiyeleri, vahyin 46 cznden biri olan RY bahsinde uyarmalar, varolu hikmetimin kefi gerei hlinde bir sr olarak brakt TAKDM mevzuum-kim olduum meselesi, bu ereve iinde me zuda geen yetler u, ilgisi iinde hadsler bu, nihayet dorudan veya dolayl olarak ben kimim? srr etrafnda rgletirilmi 50 ksur eser Bu eser, ben kimim? srr etrafnda kifayete ermi bir keyfiyetin ilndr; hani iki taraf tanyan PERDEnin, bir yz stadm, br yz ben, bir fikr eser. Gerek bahsettiim l ve llendirmeler, gerekse istidadm mnsna sylyorum: Bilinen ve bulunan aranr Bildiimiz elmann tahlili hlinde, keif belirten yeni bilgiler. Bylece, KAZ edilen husus da grnyor: Dervi, derviliin yolu zerindedir. Dervi ebcedle uraabilir, ama onun urat mevzularda ebcedle uraarak dervi olunmaz. Eserde messirin grnmesi eklinde, eserin TBARI,sahibinin kim olduunu anlatr; eserden ok, eseri yapanla ilgilenme ve dikkate deer bulma anlaynda bile, bunun eserden dolay olduu unutulmamaldr.
370
371
SLM VE MTOLOJ: yi veya kt olarak nitelemeksizin veya nitelemeden nce, ruhun tezahr ve delili hlinde btn insan faaliyetlerinin oluturduu bir yuma andran MTOLOJ, bu grn ile dii bir ilim olan psikolojinin, adeta en genel ifdesidir eriat, zahiri akl-ruhtur, tarikat ise btn eriat; dolaysyla slmda YAPMAy gsteren RUH olu ve iler, hibir ekilde mitoloji verileri ile ayniyet iine giremezler.
Mitoloji, DORU YOLun gsterilmesinde sadece toprak seviyeli bir vesile rol oynar; yer yer BERZAHn bu leme it grnnde bile ki, TEVHDe zddndan iaret ederek Bu eser de, o.
372
373
374
BASINDAN
375
376
377
Basndan
Basndan
378
379
Basndan
Hata yapm olabilirim!

28 ubat dneminin cunta yanda medyas tarafndan hazrlanan asparagas haberler zerine komik gerekelerle tutuklanp idama mahkum edilen Salih Mirzabeyolunun davasna bakan hakim, Akite arpc bir itirafta bulundu.u anda ergenekon rgt sanklarnn avukatln yapan zamann DGM hakimi etinban bu itiraf adeta tarihe geecek nitelikte.. MRZABEYOLUNU DAMA MAHKUM EDEN HAKM ETNBATAN TRAF imdi Ergenekon sanklarnn avukatln yapan, Mirzabeyolu davasnn o dnemdeki hakimi Metin etinba, idam karar ile ilgili olarak, O dosyada Yzde yz hata yaplmad denilemez. Hakimler de hata yapabilir dedi. 28 ubat dnemi cunta medyasnn asparagas haberlerinin glgesinde grlen BDA-C davasnda, kitap yazd ve arabasnda ruhsatl av tfei bulunduu gerekesi ile Salih Mirazbeyolunu silahl terr rgt lideri yapp idam cezasna arptran hakim, devasa cephaneliklerin ele geirildii Ergenekon rgt davasnda avukat kt. Trkiye Cumhuriyeti Hkmetini Ykmaya Teebbs, Silahl Terr rgtne yelik sulamasyla yarglanan Kemal Alemdarolunun avukat Metin etinban, Mirzabeyoluna idam cezas veren hakim olduu renildi. etinba, Ergenekon sann savunmasn, Ne yapaym, Kemal Alemdarolunu savunmayaym m? eklinde izah ederken, Mirzabeyoluna verilen idam cezas ile ilgili ise ok bir ifade kulland. etinba, Allahn adaleti deil ki mutlak ve kesin olsun. Hibir hakim verdii kararlarn yzde yz doru olduunu syleyemez. Ben hata yaplmadn dnyorum ama o dosyada yzde yz hata yaplmad demek deildir. Hakimler de hata yapabilir dedi. NE YAPAYIM, SAVUNMAYAYIM MI? Mirzabeyolunun, yazd kitaplar ve arabasnda bulunan ruhsatl av tfei ile silahl rgt yneticisi olduunu karar veren mahkemenin bakan Metin etinban, Ergenekon davasnda avukatlk yapt belirlendi. Ergenekon san Kemal Alemdarolunun avukatln
Basndan
380
stlenen Metin etinba konuya ilikin nemli aklamalarda bulundu. etinba, muhabirimizin Ele geirilen bir av tfei ve yazlan kitaplarla Mirzabeyolunun rgt lideri olduuna hkmedip mr boyu hapse mahkum ettiniz. Buna karn binlerce silahn ele geirildii soruturmada sank olan Kemal Alemdarolunun masum olduunu iddia edip avukatln yapyorsunuz. Bu bir eliki deil mi? eklindeki sorusuna cevap vermekte zorland. e tinba, Ne yapaym, savunmayaym m? Birileri savunacak. Somut olay ve kiiyi savunmak baka bir ey, rgt savunmak baka bir ey diye konuup, Kemal Alemdarolunun dosyasn incelediini, masum olduuna kanat getirdiini belirtti. ALLAHIN ADALET DEL K KESN OLSUN, HATA YAPILMI OLABLR 28 ubat cuntaclar ve yalan haberleri ile millete kan kusturan kartel medyasnn glgesinde yaplan BDA-C yarglamalarna ve mahkumiyetlerine ilikin sorumuza, nmze gelen dosyaya gre deerlendirme yaptk. Dosya bizden sonra, bizim verdiimiz kararlardan sonra Yargtay ve Yargtay Ceza Genel Kurulundan da geti. Burada kiileri deerlendirmek istemiyorum. Dosyann detaylarn da hatrlamyorum. Biz o gnk artlara gre karar verdik. Ben bir hata yapldn dnmyorum ama bu o dosyada hata yaplmad demek deil. Allahn adaleti deil ki mutlak ve kesin olsun. Hibir hakim verdii kararlarn yzde yz doru olduunu syleyemez dedi. Susurluk davasnda verdii kararn hayata bakn da yansttn syleyen etinba, bakt davalarda isteyerek hata yaptn dnmediini syledi. KOMK GEREKELERLE RGT LDER YAPILMITI 6 Nolu Devlet Gvenlik Mahkemesi 2001 ylnda Salih Mirzabeyolunu Anayasal dzeni cebir ile deitirip tm Ortadou lkelerini kapsayan dini esaslara dayal federal yapda bir slm devleti kurmaya teebbs sulamas ile yarglam, Mirzabeyolunun yazm olduu kitaplardan etkilenen ahslarn herhangi bir hiyerarik yaplanmas olmakszn birbirlerinden bamsz hareket eden cephe hareketleri oluturulduu, kendiliinden zuhur adyla oluturulan bu cephelerin bamsz olarak deiik eylem karar alarak bu eylemleri gerekletirdikleri gerekesiyle TCKnun 146/1 maddesi gereince idam cezas ile cezalan
381
Basndan
drlmasna karar vermiti. ZORLA TRA VE KENCEY GRMEZDEN GELMT Mvekkili Kemal Alemdarolunun Ergenekon davas kapsamnda gzaltna alnp polis aracna bindirildii srada ban tavana arpmamas iin yaplan mdahaleyi ikence olarak tanmlayan Metin etinba, davasna bakt BDA-C sanklarnn zorla tra edilmesi ve dvlmesi ile ilgili ise herhangi bir tepkide bulunmamt. ERGENEKON BOMBALARI BR OK OLAYDA KULLANILMITI 12 Haziran 2007de stanbul mraniyede bir evde sandklar dolusu el bombas bulunmutu. Kemal Alemdarolunun da san olduu Ergenekon rgtne ait olduu iddia edilen bombalar ile ilgili yaplan aratrmada, el bombalarnn bata Cumhuriyet gazetesi olmak zere bir ok saldrda kullanlan mhimmatla ayn seri numarasna sahip olduu ortaya kmt. YEN AKT / 23 Eyll 2011
Basndan
382
383
Basndan
Basndan
384
Mirzabeyoluna Ceza Dayatld m?

BDA-C davasnda uyduruk gerekelerle idam cezasna arptrlan Salih Mirzabeyolunun avukat Ali Rza Yamanla, eski hakim yeni Ergenekon avukat Metin etinba ve 28 ubat cuntaclarnn hayali bir rgt ina etme servenini konutuk. Yaman, gzalt srecinde imal edilen hayali delilerin dava dosyasna konulduunu ve davaya bakan mahkeme bakann, yllar sonra bir sohbet ortamnda davaya ilikin syledii, Bizim nmze 2 dosya gelirdi. Birinde ceza belliydi, dierinde inisiyatif bize braklmt szlerinin, davada kararn nasl alndna k tuttuunu syledi. MURAT ALANIN RPORTAJI BDA-C davasnda uyduruk gerekelerle idam cezasna arptrlan Salih Mirzabeyolunun avukat Ali Rza Yamanla, eski hakim yeni Ergenekon avukat Metin etinba ve 28 ubat cuntaclarnn hayali bir rgt ina etme servenini konutuk. Mirzabeyolunun avukat Ali Rza Yaman, yzlerce silah ve bombaya ramen Ergenekon yok diyen hakimin bir av tfei ile Mirzabeyolunu rgt yneticisi yapp idam cezasna arptrdn belirtti. Yaman, gzalt srecinde imal edilen hayali delilerin dava dosyasn konulmasndan, davaya bakan mahkeme bakann yllar sonra bir sohbet ortamnda davaya ilikin syledii ok szlere kadar bilinmeyen bir ok hususu Akite anlatt. te rportaj: - Salih Mirzabeyoluna idam cezas veren Metin etinban Ergenekon Davas srecindeki roln nasl deerlendiriyorsunuz? - Bilindii gibi Metin Bey, Salih Mirzabeyoluna fikrinden dolay idam cezas veren heyetin bandayd. Emekli olduktan sonra avukatlk yapmaya balad. Ergenekon davas srecinde de Kemal Alemdarolunun avukatln yapmak suretiyle aktif rol ald. Mvekkilinin gzaltna alnmasnn ardndan yapt bir aklamay seyretmitik... Polisin K. Alemdarolunu arabaya koyarken elini bana koymasn tarihin grd en byk hukuksuzluklardan biri olarak nitelendirmiti. M. etinban rutinlemi bir eylemden yola karak, bu tarihin grd en byk hukuksuzluklardan biri feveran dorusu ok ironikti.
385
Basndan
KARAGLN SONRA GELEN ETNBA HEMEN DAM VERD - etinba, Mirzabeyolu davasnda nasl bir rol stlenmiti? - Belirttiimiz gibi, kendisi Salih Beye idam cezas veren heyetin bakanyd. Dosyay ivedilikle bitirmesi iin grevlendirilmiti. Kendisinden nce davaya, BDA-C davas da dahil olmak zere bask grmediim hibir dava olmad, hep bask grdm diyen Sedat Karagl bakyordu. M. etinba, Sedat Karaglden sonra greve getirildi ve hemen idam hkmn verdi. - Hkmn gerekesi neydi? - Hkmn gerekesi sarih bir ekilde ifade edilmedi. Her ne kadar bir eylemi ve eylem talimat olduu tespit edilememi olsa da (...) eylemlerini TCK.nun 146/I maddesinin ihlali eklinde vasflandrlmas gerektiinden... Kitap yazmaktan ibaret olan eylemin niin byle vasflandrlmas gerekiyor? Aklama yok. Her ne kadar bir eylemi ve eylem talimat olduu tespit edilememi olsa da, rgt lideri olduu aktr. Ak olan ne? Cevap yok. Hem hibir eylemi ve eylem talimat yok ve hem de rgt lideri? Nasl oluyor? Yine cevap yok. Ak olan; Salih Beyin eserleridir. O gn iin 41 tane eseri olan ve eserleri yz binlerce satan bir yazarn tesirinin olmasndan daha tabi ne olabilir? Ve ayrca kendilerinin de atf yapt Adana DGMnin verdii karar ak: ileri Bakanlndan gelen yaz, ad geen ahsn rgt yesi ve lideri olduuna dair bir delil tekil etmez. M. etinban verdii kararda geen baka bir ifade: Sanklarn zerlerinde ve evlerinde yaplan arama sonucunda ele geirilen materyaller ve tm dosya kapsam ile sbuta ermitir... Bu dosyada nedir sbuta eren? En bata sabit olan tek eylemi kitap yazmak olan Salih Mirzabeyolu da, avukatlar da en tabi olan savunma hakkn kullanmak iin bile ayr bir mcadele verdi. Salih Bey tarih nemi haiz savunmasn malm Noel Baba Operasyonundan sonra, o ldrc artlarda yazd. Duvarlarn delinerek ieri girildii, eldeki stoklarn bitecek kadar kimyev gazlarn kullanld, bir kiinin ld, birok kiinin ar yaraland, Salih Beyin kafasna ldrc darbeler ald bir operasyondan sonra yaplan bir savunma... Ve fakat btn bunlar yok saylyor ve dosya sbuta eriyor.
Basndan
STESEYDK EVNE ERON GMER, ERON YAKALARDIK - Av tfeinden yola karak verilen idam cezasn nasl deerlen-
386
dirmek lazm ve bir de emniyet safhasn anlatr msnz? - Efendim, Salih Bey, ocuunu almak zere gittii ilkokulun nnde gzaltna alnd. Kendisine hibir izin gsterilmeksizin zerine saldrld ve eiyle birlikte emniyete gtrld. Evi ve arabas da bu arada arand. Zaten ev arama tutana da ubede imzalatld. Av tezkeresiyle alnan ve bakasna ait olan av tfeinin bulunduu sylenen ve karara gereke tekil eden hususlardan biri olan ev arama tutana bu ekilde hazrland ve imzalatld. Bunu Metin etinba da ok iyi biliyor. Emniyette Salih Beye, Kimseyle grmediini, kimseye emir ve talimat vermediini biliyoruz, ama yapacak bir ey yok, yukardan bastryorlar, rgt lideri olduunu mecburen kabul edeceksin deniliyor. Salih Mirzabeyolu fikir adam olduunu srarla belirtince o dnemde hukukun nasl ilediini gsteren harika bir cevap alyor: Savc senin kitaplarn okuyacak deil ya, buradan ne giderse o, hem isteseydik evine eroin gmer, Evinde eroin yakaladk derdik. Mantk bu. Bahene eroin bile gmer, seni eroin kaaks olarak evvel medyada, ardndan da mahkemeler nnde yarglarm. Nitekim gerekten de yle oluyor. Oradan ne gittiyse aynen iddianame hlini alyor ve hkm yukardakilerin istedii gibi veriliyor. ubedeki polis de, Sedat Karagl de, belli baz meclislerde Metin etinba da yukardan gelen emirler dorultusunda Salih Mirzabeyoluna idam cezas verildiini ikrar ediyor. K DOSYA GELR, BRNDE HKM VE CEZA BELL, DER BZM NSYATFMZDE - Bir de dost meclisinde syledii iddia edilen bir sz var etinban, o nedir? -Deerli bir meslektamz anlatmt... Meslektam, Metin etinba maduru olan birinin avukat olarak kendisiyle emekli olduktan sonra konuuyor... Metin etinba; Bizim nmze iki dosya gelirdi. Birinde ne zaman hkm verilecei, ne kadar ceza verilecei... Hepsi belirtilmitir... Dierinde ise insiyatif bize braklmtr... Biz buna gre kararlar verirdik meyannda laflar ediyor. Tarihin grd en byk hukuksuzluklarn izi srlrse, karmza emir alan hukuku kisveli bu memur zihniyet kar. Yeni Akit Gazetesi 24.09.2011
Basndan
387
Basndan
388
389
Basndan
Basndan
390
DGM MEERSE MRZABEYOLU LE LGL SU DELL BULAMAMI Hibir delil bulunmamasna ramen yazd kitaplarla rgt yelerini ynlendirdii iddiasyla mr boyu hapse mahkm edilen Salih Mirzabeyolu yarglamasndaki hukuk katliamn gzler nne seriyoruz. 2000 ylnda Salih Mirzabeyoluna idam cezas veren stanbul Devlet Gvenlik Mahkemesinin (DGM) verdii karardan sadece 2 yl nce, 1998 ylnda Adana Cumhuriyet Basavclnn yrtt bir soruturma ile ilgili gnderdii yazda, Salih Mirzabeyolunun kitap yayncs olduunu ve hakknda herhangi bir su unsurunun tespit edilmediini belirttii ortaya kt HER EY YAVUZUN FADESYLE BALADI 1995 ylnda Gaziantepte renci eylemlerinde gzaltna alnan Ramazan Yavuz isimli ahsn beyannda talimat ald kiinin kamuoyunda Salih Mirzabeyolu olarak bilinen Salih zzet Erdi olduunu iddia etmesi zerine, Adana Cumhuriyet Basavclnn Salih Mirzabeyolu hakknda n soruturma balatt ifade ediliyor. Soruturmay yrten Adana Cumhuriyet Savcs Mehmet Ssl iddiay destekleyecek somut bir done elde edememesi zerine bata ileri Bakanl olmak zere dnemin stanbul ve Konya DGMlerine yaz yazd belirtiliyor. Konya DGMden gelen cevap yazsnda, Mirzabeyolunun stanbulda yaad ve yaynclkla uratn belirtirken, stanbul DGMden gelen yazsnda ok edici ifadeler yer alyor. RGT YNETCS DEL YAYINCI Belgede; stanbul DGM, Salih Mirzabeyolu ile ilgili herhangi bir delil bulunmadn belirtiyor. ocuklarn okula brakrken yaka paa gzaltna alnp 2000 ylnda 6 nolu Devlet Gvenlik Mahkemesi tarafndan idam cezasna arptrlmasndan sadece 2 yl nce stanbul DGMnin gnderdii cevap yazsnda Mirzabeyolunun yaynclkla urat ifade edilirken, Dosyann ieriine gre sann stanbul Devlet Gvenlik Mahkemesinin yetki alanna giren bir eylemi tespit edilememitir deniliyor.
391
Basndan
YETKSZLK KARARI IKTI Mirzabeyolunu sulayc herhangi bir bulgu bulunamamas zerine Adana Cumhuriyet Savcs Mehmet Ssl yetkisizlik karar vererek dosyay Adana DGMye gnderiyor. Ssl hazrlad yetkisizlik kararnda zetle u ifadelere yer veriyor: Adana Devlet Gvenlik Mahkemesi Cumhuriyet Basavclnn sann hakknda yetkisizlik kararnn yazld ekilde delil elde edilememise takipsizlik karar verme olana bulunduu gibi dosya ieriine gre sann stanbul Devlet Gvenlik Mahkemesi Cumhuriyet Basavcl yetkisi alanna giren bir eylemi de tespit edilememitir. ileri Bakanlnn dosya ierisinde 3 Mart 1998 tarihli yasasnda bu sann stanbulda yaynlanan yasal dergilerdeki faaliyetleri yasad rgt yesi ve yneticisi olduunun delili olamaz. NE DEMT? Birbiri ile yazan iki mahkemenin Mirzabeyolu hakknda herhangi bir su unsuruna rastlamamasna ramen, yazmadan ksa bir sre sonra 6 nolu DGMde alan davada Mirzabeyolunun eli kanl bir rgt lideri gibi gsterilmesi dikkat ekici bulunuyor. 28 ubat dnemi cunta medyasnn asparagas haberlerinin glgesinde grlen BDA-C yarglamalar ile ilgili Akite konuan davann hakimi Metin etinba, o dosyada yzde yz hata yaplmad denilemez, hakimler de hata yapabilir eklinde konumas ise yarglamann nasl yapldn, kararlarn nasl alndn izah ediyor. Yeni Akit / 19.10.2011
Basndan
392
393
Basndan
Basndan
394
Prof. Aydn, Mirzabeyolu iin konutu:
Tashih-i karar istenmeli
rgtsel bir balantnn tespit edilmemesine ramen delil yok ama biz seni uygun grdk mantyla rgt lideri yaplan Salih Mirzabeyolunun durumu ve 28 ubat hukukunu; uzun yllar hakim ve savclk yapm Gazi niversitesi retim yesi Prof. Dr. Nurullah Aydn ile konutuk. Prof. Dr. Nurullah Aydn, BDA-C davasndan mr boyu hapse mahkm edilen Salih Mirzabeyolunun 4 bin sayfalk dosyasn detaylaryla incelediini, Mirzabeyolunu var olduu iddia edilen rgte balayacak bir tek delil bulunmadn belirtti. Mirzabeyolu iin karar tashihinde bulunulmas gerektiini kaydeden Prof. Dr. Nurullah Aydn, Her dnem kendi hukukuyla birlikte gelir, BDA-C davas da 28 ubat hukukunun eseridir dedi. RPORTAJ: MURAT ALAN Telegram yntemi ile ikence yapld iddia edilen BDA-C davasnda mr boyu hapse mahkm edilen Salih Mirzabeyolu ile ilgili birbiri ardna nemli gelimeler yaanyor. u an Ergenekon davasnda rgt yesi olduu iddia edilen Kemal Alemdarolunun avukatln yapan dnemin DGM Hakimi Metin etinban Dosyada yzde yz hata yaplmamtr demiyorum, hakimler de hata yapabilir eklindeki itiraf ve Mirzabeyoluna idam cezas veren stanbul DGMnin Adana Cumhuriyet Basavclna gnderdii phelinin stanbul ili iinde bilinen yasad bir faaliyeti tespit edilememitir eklindeki yazs, 28 ubat dneminde yaplan yarglamay bir defa daha gndeme oturttu. rgtsel bir balantnn tespit edilmemesine ramen delil yok ama biz seni uygun grdk mantyla rgt lideri yaplan Salih Mirzabeyolunun durumu ve 28 ubat hukukunu uzun yllar hakim ve savclk yapm Gazi niversitesi retim Grevlisi Prof. Dr. Nurullah Aydn ile konutuk.
395
Basndan
BU DOSYADAN DAM CEAZASI IKMAZ Akit: Siz dosyay incelediniz, binlerce sayfa belge okudunuz; tam olarak suun tanm ve delil durumu nedir?.. Prof. Dr. Nurullah Aydn: Su; Anayasal dzeni, silah zoruyla deitirmeye teebbs suudur. 6 Nolu Devlet Gvenlik Mahkemesi 2001 ylnda Salih Mirzabeyolunu Anayasal dzeni cebir ile deitirip tm Ortadou lkelerini kapsayan din esaslara dayal federal yapda bir slm devleti kurmaya teebbs sulamas ile yarglam, Mirzabeyolunun yazm olduu kitaplardan etkilenen ahslarn herhangi bir hiyerarik yaplanmas olmakszn birbirlerinden bamsz hareket eden cephe hareketleri oluturulduu, kendiliinden zuhur adyla oluturulan bu cephelerin bamsz olarak deiik eylem karar alarak bu eylemleri gerekletirdikleri gerekesiyle idam cezas ile cezalandrlmasna karar verilmitir. Bu ceza; BDA rgt mensubu olduunu syleyen birok kiinin farkl zamanlarda farkl yerlerde ilenen eylemlerle ilikilendirilerek verilmitir. Sank hakknda kesin, ak, delil elde edilemedii gibi yaynclk yapt, kitap ve dergilerde gr dnce ve nerilerini yazd, dosyada mevcut resmi yazlardan anlalmaktadr. Akit: Verilen cezay nasl deerlendiriyorsunuz ve bundan sonra ne yaplabilir?.. Prof. Dr. Nurullah Aydn: u anda cezann dayand TCK yrrlkte deildir. Bu kanun yrrlkten kaldrlm, yerine yeni kanun kabul edilip yrrle girmitir. Yeni kanundan yararlananlar da gz nne alnarak Salih zzet Erdiin (Salih Mirzabeyolu) yeniden yarglanmas gerektii kanaatindeyiz. KUMANDAN KELMESNDEN RGT LDER IKARTILAMAZ Akit: Nasl yani biraz daha aar msnz? Prof. Dr. Nurullah Aydn: yle ki; dosyada var olan farkl zamanlarda ilenen tm eylemler, ilgili sanklarca kabul edilmitir. lenen tm sularn, sank Salih zzet Erdiin ilediine ilikin tek bir eylem yoktur. rgt lideri tanm olarak ifade edilen Kumandan kelimesinin onu se-
Basndan
396
venlerce fikirlerinden esinlenerek hareket edenlerce kullanld aktr. Bu nedenle kullanlan Kumandan kelimesinden yola klarak Salih zzet Erdiin, rgt sevk ve idare eden, eylemsel eylemler planlayan, uygulatan rgt lideri olduundan bahsedilemez. Kald ki her kitap, o kitab yazan ve kitapta yer alan fikirlerin rgt dokman olarak kabul edilmesi, evrensel hukuka ve yaamn gerekleriyle badaamaz. KARAR TASHH N BAVURULURSA DOSYA YENDEN ELE ALINABLR Akit: Yargtay aamas da bitmi bir davadan bahsediyoruz. Yaplabilecek bir ey var m? Prof. Dr. Nurullah Aydn: Elbette var. Yeni deliller var ortada, sann lehine belgeler var. Mesela bunlardan birini siz yaynladnz. Cumhuriyet Savcsna gnderilmi bir belge var. stanbul DGM, Mirzabeyolu ile ilgili sulayc bir delile ulalamadndan bahsediliyor. Bu dava 28 ubat zihniyetinin glgesinde karara balanmtr. Salih izzet Erdi, hibir eylem planlamasnda, teebbsnde veya eylemde yakalanmamtr. Yine Salih zzet Erdi, hibir eylemin azmettiricisi sfatyla da sulanmamtr. Yine sank, terr rgtleri liderlerinin yaam biimi gibi bir yaama sahip deildir. Salih zzet Erdi, mazbut bir aile reisi olarak geimini mazbut gelirle salayan yaama sahiptir. Dosyada mevcut olan rgtsel dokmanlar da, tasarlanan, zlenen bir devlet modeline ilikin olduu ve bunun iin de mcadele edilmesi telkinlerini iermektedir. Bu balamda Salih izzet Erdile ilgili kararn yeni ceza kanunu kapsamnda, evrensel hukuk normlar balamnda ele alnarak, incelenerek yeniden ele alnmas doru olacaktr. Erdiin avukatlarnn karar tashihi iin bavurmas durumunda, bavurunun kabul edilebileceini dnyorum. Bunun rnekleri de mevcuttur. MEDYA VE STK KANALIYLA HAKMLER AIR BASKI ALTINDA BIRAKILDI
Basndan
Akit: u an Ergenekonda avukatlk yapan, davann hakimi Metin etinban itiraflarn biliyorsunuz, zelde kiileri eletirmek istemiyorsunuz ama bu duruma ne diyeceksiniz?
397
Prof. Dr. Nurullah Aydn: 28 ubat dnemi Trkiyede bir irtica tehdidine ynelik belli kesim tarafndan ok youn bir kamuoyu oluturma giriimleri olduunu gryoruz. Aczmendi olay ve Fadime ahin olay gibi onlarca ey sayabilirim. Abartmalar, maniplasyonlarla kamuoyu ynlendirildi. Birok yarglama da bu ortamda yapld. Hakimler de toplumda yaayan insanlardr. Toplumdaki siyasi eilimlere gre bir inanc olan, toplumsal eilimleri olan, zaaflar olan, yetenekleri olan kiilerdir... Dolays ile yarglama srecinde hakimlerinde etkilendii faktrler vardr. Dolays ile hakimler olabildiince tarafsz olma ilkesine ramen, maalesef dneminde etkisi ile psikolojik bask altnda olabiliyorlar. Mirzabeyolu hakiminin yapm olduu aklama da bu yndedir. Her dnemin, kendi hukukunu dourduuna inanyorum. BDA-C davas da 28 ubat hukukunun eseridir. Yeni Akit - 24 Ekim 2011
Basndan
398
399
Basndan
Basndan
400
Siyasi basksz davam olmad

Susurluktan, akc davasna kadar nemli bir ok davada DGMde yarglk yapan emekli Sedat Karagl, Eyp Ak durumalar kepazelikti dedi SEMRA PELEK - Milliyet stanbul stanbul 6 Nolu DGMde uzun yllar ok nemli davalarda yarglk yapan Sedat Karagl, bu dnemde siyasi bask grmedii davas olmadn belirterek Eyp Akta duruma d, duruma ii ok eyler oldu, kepazelikti dedi.stanbul 6 Nolu DGMde, Susurluktan, Alaatin akc davasna kadar gndemdeki nemli davalarda yarglk yapan Karagl, stanbul Adliyesine tayin edildikten sonra ya haddinin dolmasna be yl kala gemi deneyimlerine uygun bir grev verilmedii gerekesiyle emekliye ayrld. Milliyete konuan Karagl, 33 yllk meslek hayatnda en byk mcadeleyi yargya mdahale eden siyasilere kar verdiini syledi. Anadoludaki grev yllarnda siyasi bask grmediini belirten Karagl, Ama DGMde... Aslnda hangi davada siyasi bask grmedin diye sorulmas gerekir. Siyasi bask grmediim davam olmad dedi. Siyasetin yargya mdahalesinin aleniletiini vurgulayan Karagl yle konutu: Aktan aa yaplanlar var, bir de kapallar var. Kapallarda da ite haber gnderiliyor. Bana siyasilerden telefon gelmez. Gelse zaten hemen kapatrm. Bir kere geldi. Telefonu kapattm. Haberler, ricalar baka trl gelir. Yarglar bile geliyor. Kendi meslektalarm. Bu ricalarn sonunda mevki teklifi vardr. Alaattin akc ile telefon grmeleri ortaya kan ANAPl eski bakan Eyp Akn DGMdeki durumas srasnda yaananlar Karagl eitli konulardaki grlerini yle dile getirdi: Eyp Akta duruma d, duruma ii ok eyler oldu, kepazelikti. Ben zaten her zaman siyasetin yargya mdahalesine karym. ok irkin eyler. Siyasetin yargya mdahalesi affedilmez bir ey. Meslek hayatmda mcadelemin ou da bu ynde oldu. Dalkavuk olacaksn Tekliflere direnince ne oluyor; gle gle diyorlar. Anayasada bile
Basndan
401
var kimse emir veremez, talimat veremez diye. Biz orada her eye dikkat ediyorduk. Ama ite davann nemine gre basklar da artyor. Demek ki yac olacaksn, dalkavuk olacaksn. Ben birtakm teklifleri kabul etseydim, u anda 6 Nolu DGMde oturuyor olurdum. Ayamn kayacan 7 - 8 ay nceden biliyordum. Ama kendime ok gveniyordum, Neyim var ki diyordum. te sonu ortada. Yarglar korkuyor Ben savc, hakim arkadalarla hep konuurum, aslnda hepsi ate pskryor. Ama mcadeleye geldii zaman seslerini karamyorlar. Ben onlarn karsnda kt bir rneim. DGMde benim yetkimde olanlar, benim bama gelenlerden sonra korkmaya baladlar. DGMlerin kanunen yetkisinde olmayan eylerin yarglamasn yapyorlar. DGMlerin fonksiyonu kayboldu. Bu, hem gzalt sresi yedi gn diye emniyetin iine geliyor, hem de siyasilerin. Eyleme katldm Susurluk dosyasnn henz Yargtayda olduunu ve bu nedenle yorum yapamayacan syleyen Karagl, Susurlukta en ok kamuouyu ve basnn basksn hissetim zerimde. Olay ilk patlak verdiinde Ankarada hani tencerelere vurup, slk alyorlard... Ben de slk aldm. Kardeim Aabey sen niye slk alyorsun dedi. Ben vatanda deil miyim alarm dedim dedi. 30 Eyll 2001
Basndan
402
403
Basndan
Basndan
404
405
Basndan
Basndan
406
407
Basndan
Salih Mirzabeyolu demek yasak m?

Salih Mirzabeyolu Tiyatro bitti diyeli 13 yl oldu. O bir yazar, fikir adam. Onun adn anmak bile korkulu bir rya Trkiye dindarlar iin... BDA dncesi keyfiyet lleri dahilinde, fikir kalbn toplum hayatna uygulama sraryla ortaya kan ve stad Necip Fazl Ksakrekin deologya rgsnde anlatt slmn sahih aksiyon tarafn oluturmaktadr. Dnya grn, slma muhatap anlay dairesinde, insan teki olarak varln slmn varlyla tamamlanm sayan ve sorumlu mmin tavryla olaylarn muhasebesini yapan bir hareketin remzidir. Tiyatro bitti!Salih Mirzabeyolunda ikence izleri Seksenlerin sonunda yayn organlarndan Taraf dergisinde mutlak olana itaatin yok sayld yeni dnya dzeninde, slm temelli nemli bir ayrm yaplr: Taraf olmayan bertaraf olur. Hareket ierisinde mmet olma talebi, birtakm dnce ayrmlarnn netlemesi yolunda dilemma oluturmu olsa da, tavr olarak ehli snnet vel cemaat dakiklii ile dnya mslmanlarnn emperyalizme kar savanda ortaya konulan eylemleri n plana karmasyla dikkatleri zerine eker. BDA anlayn Byk Douya nispetle rgletiren ve hareketin mimar saylan Salih Mirzabeyolunun, 1998 ylnda tutuklanmas ve sonrasnda devam eden mahkemelerin neticesinde mr boyu hapse mahkum edilmesiyle varlan sre, yine Mirzabeyolunun bir tek cmlesiyle zetlenmitir: Tiyatro bitti! 50 kitap yazd Buraya kadar yazlanlar, kamuoyunun bilgisi dahilinde, merakllarnn zel takibiyle ulatklar bilgi krntlar arasndadr. Fakat benim varmak istediim nokta, tam da burada balamaktadr aslnda. BDA hareketinden ok, kaleme ald ellinin zerinde eseriyle Trkiyede slm davasna metod ve dnce olarak (beenip beenmemek eletiriye tbidir elbet) eitlilik kazandrm, slmn varln ve teklifini zelde Trkiye, genelde Ortadou Mslman corafyasnda yeni dnya dzenine ramen emperyalist bloklarda tartmaya am yazar, mtefekkir Salih Mirzabeyolunun, hukuksuzluk rnei halinde ders kitab olarak ilgili fakltelerde okutulmas gerektiini dndm mahkmiyeti ve onun
Basndan
408
gzden srarla karlmaya allan eserleri oluturmaktadr. Salih Mirzabeyolu, Baycelik DevletiSalih Mirzabeyolunun suu nedir? Bu sorunun etrafnda duran cevaplara bakmamz gerektiren saikler neler olabilir? Mirzabeyolunun davas Trk dncesi, modern atlmlarn lafzen ortaya kt Tanzimat dneminin arln, Bat karsnda bir kompleks olarak alglad 28 Mehmet elebi zamanndan gnmze kadar kafasnda tad. Sanayi devrimi ile ete kemie brnen emperyalist blok, dnce sistematiinde yer alan Dou kavram ierisinde slm unsurunu dman bilerek zme urasna girdi. Oryantalizmin belli bal etki alan slmn Dou toplumlar zerinde yer bulan spesifik itikat kavram zerine younlat. nk Batnn tanrs ile Dounun Allah arasnda Aristo mant nemli bir ayrm oluturuyordu ve bu ayrm smr dzeni asndan nemli bir engel olarak Batl zihinlere Hristiyan dncesi ve ahlak tarafndan yerletirilmiti. Batnn nce ncil teklifi ile Douya ynelmesinin en nemli gerekesini arada oluan bu itikadi makasn olabildiince kapatlmas oluturuyordu. Bu ayrmn farknda bir yazar olarak Salih Mirzabeyolunun ortaya koyduu eserler okunduunda grlecektir ki, bahsi geen Batnn niyeti ile Dounun slma mnhasr kavak noktalar arasnda hukukun dnda bir ba bulunmamaktadr. Szkonusu bu balarn nirengi noktalarna atfta bulunan ve bir tek insann kann aktmam, aktrtmam, zorbala, zulme bulamam bir dnce adamnn hukuken lince tabi tutulmas bir garabet rnei olarak karmzda durmaktadr. Terr anlaynn dnda, mevcut dzenin silah zoruyla deitirilmesi sulamasnn aya yere basmayan tutarszl, bir tek eserinin bir tek kelimesinde silah gemedii halde, yeryznde mr boyu hapse mahkum edilen bir baka yazar rnei bulunuyor mudur acaba? Kald ki, terrn blc hamleler eliinde liderliini yapanlarn peygamber ilan edildii bir lkede, tasavvuf kaynandan beslenen bir dncenin sahibi olarak Salih Mirzabeyolunun mahkmiyeti, maeri vicdanda bilmem ki kabul grm mdr? Arif Akal hatrlatt dnyabizim.com 20/09/2011
409
Basndan
Basndan
410
411
Basndan
Basndan
412
Herkes iin adalet!

13 yldr cezaevinde kalan ve Telegram ikencesine maruz kald ne srlen Yazar Salih Mirzabeyolu cezaevinden seslendi: Ben yllardr iir yazamyorum. Bu durum, bu dilden anlayan kimseye birok ey sylemeli. 1998 ylnda gzaltna alnp, yasad rgt kurmak ve ynetmek sulamasyla idama mahkum edilen daha sonra cezas mebbet hapse evrilen Salih Mirzabeyolu, 5 yldr tek bana kald Bolu F Tipi Cezaevinden bir mesaj gnderdi. Ben yllardr iir yazamyorum. Bu durum, bu dilden anlayan kimseye birok ey sylemeli diyen Mirzabeyolu, yaad sknty byle dile getirdi. kence iddialar Cezaevinde bulunan ve sal olumsuz ynde etkilenen Mirzabeyolunun yakn dneme kadar ikence grd iddia edilmiti. Mirzabeyoluna Telegram- Zihin Kontrol ikencesi uyguland iddias kamuoyu tarafndan tepkiyle karland. Hakim: Yzde 100 hakl deil te yandan Mirzabeyolunu 1998de idama mahkum eden hakim Metin etinba, O dosyada yzde 100 hakl deildik dedi. Yeni Akit Gazetesinden Murat Alana konuan etinba, Allahn adaleti deil ki mutlak ve kesin olsun. Hibir hakim verdii kararlarn yzde yz doru olduunu syleyemez dedi. u anda Ergenekon Terr rgt san olan stanbul niversitesi eski rektr Kemal Alemdarolunun avukatln yapan hakim etinban bu aklamalar, Mirzabeyolunun yeniden yarglanmasnn nn aabilecei eklinde yorumlanyor. http://www.milligazete.com.tr/haber/herkes-icin-adalet-216792.htm 24 Eyll 2011 Milli Gazate
413
Basndan
Basndan
414
415
Basndan
Maynl alan Fikirlerinden ve says 50yi geen kitaplarndan baka bir eylemi olmayan bir adam... Silahl terr rgt kurmak suundan mebbete mahkm. Ortada ne rgt var, ne hiyerarik bir yap. Ortada bir su varsa eer, suun ahsilii ilkesi, suun faili/failleri ile snrl bir meyyideyi ngrr. Onu mebbete mahkm eden hakim, fikirlerinden etkilenip eylem yapan insanlarn sorumluluunu ona ykleyen bir yaklam sergilemi. Hiyerari yok, eylem yok, eylem talimat yok, tanklk yok... Buna ramen olsa olsa budur mant zerine bina edilen bir hkm var diyor avukat... Hukukun, suluyla susuzu birbirinden hassasiyetle ayrma mekanizmas olmaktan karlp, zorlama ve dolayl balantlar zerinden sulu/lar tesbit etme mekanizmasna dntrld bir lke, potansiyel sular ve sulular lkesi olmutur... Bu lkede, amacn sosyalist devrim ve sosyalizmin kuruluu olarak belirlemi bir Komnist Parti var sz gelimi. Zaman zaman genler, zellikle baz niversitelerde u veya bu gerekeyle eylemler yapyor. Kullandklar dil ve attklar sloganlar Komnist Partinin diliyle benzeiyor diye kimse kalkp bu partinin yneticilerini sorumlu tutmuyor. Daha pek ok rnek verilebilir. Yanltr demiyorum. Tabii ki suu kim ilemise cezay almas gereken de odur. Suun ahsilii ilkesi bunu gerektirir. Ama bu ilke Mirzabeyolu davasnda niin ilemedi/ilemiyor? Mirzabeyolu davasnda mebbet karar veren hakim, su sayd fiilin failine gre mahiyet deitirebileceine inandn fiilen ortaya koyan konumda. Mirzabeyoluna isnat ettiine benzer bir sutan yarglanan bir ismin avukatln yapyor. stelik Mirzabeyolu davasnda verdii kararn yanl olabilecei ihtimalini de dile getirerek... Bilemiyorum, hukuk adamlar -zellikle de bylesi kritik davalarda- kk dahi olsa bir phenin mevcudiyeti durumunda nasl bir ruh haliyle karar verir, kalem krarlar? Byle durumlarda hukuk adam kimliiyle insan kimlii arasnda ne trl gel-gitler yaarlar mesela? Vicdan kanaat karar verme srecinin herhangi bir yerinde herhangi bir rol oynar m? Davalnn kimlii, inanc, ideolojisi, hatta klk kyafeti... karar srecine gerekten hibir etki yapmaz m? Karar vericiler kadar ka-
Basndan
416
muoyu bakmndan da nemli sorular bunlar... Salih Mirzabeyolu 2001 ylndan beri hapiste. Devletin korumas altnda olmas gerekirken, telegram denileni de dahil olmak zere ikencenin birok trne maruz kaldn basndan izledik. Kitap yazmaktan, fikir retmekten, konumaktan, tartmaktan baka bir eylemi bulunmayan Mirzabeyolunun Anayasal dzeni cebir ile deitirme suundan mebbet hapis cezasna arptrlm bulunmas, gelinen nokta ve hedefleri bakmndan Trkiyeye gerekten yakmyor... Milli Gazate / 26 EYLL 2011
417
Basndan
Basndan
418
419
Basndan
Basndan
420
421
Basndan
Teekkr ile balayayp, Mirzabeyolu ile bitirelim...

Elli yedi yllk hayat arkadam paa kznn vefat ubatn souk ayazna gelmiti... Defin telann verdii savrukluk ve kaybn dourduu yeis ve znt ar basnca, kendimi koyvermiim... Bir de baktm ki, Salk Bakanlnn Bursa Trkan Akyol Gs Hastanesinin mtevazi odacklarnn birindeyim... Messesenin Tabib-i hazk doktorlarndan smail Faknn yirmi gn kadar sren tedavilerinin ardndan ve o gnlerden bugnlere dek aralkl kontrol ve tavsiyeleri sonucu gn oluyor, doktorum, artk kendisini ziyarete bir gerek kalmad mjdesini verdiler... Beni otuzlu krkl yalarmn salk ve shhat normlarna yeniden kavuturan Doktor smail Fakya minnet ve kranlarm sunarm... Bu kamu hizmet kurumunu yetersiz imkanlarla ayakta tutmaya gayret sarfeden Batabibi Burhanettin Alkan ile hizmetlerde emekleri geen mfik hemirelerine de ayr ayr teekkrlerimi arzederken, bir baka hastanenin acil servisinde hastalmn ilk tehisini koyan dostum Acil Uz.Dr. Halil krklar da asla unutmadm... Allah, devlete ve milletimize zeval vermesin...
Basndan
Gelelim Mirzabeyolu gndemine... Adalet, gzleri bal cinsi latif gzel bir hanmdr... Mevzun vcudlu masumiyet simgesi bu latife, erkek milletinin ehvet ve ihtiraslarn kamlar. Adnan Menderes ve iki arkadann daraacnda sallandrlmas, bu trden bir ihtiras kamlanmas neticesi erkek milletinde alevlenmi bir politik ehvet cinayetidir... Adaletin koruyucusu iktidar, politik iktidar, bonapartist iktidar, sermeye iktidar ya da brokratik iktidar, ksacas oligarik iktidar katmanlarnn; bazen tekil olarak, bazen kolektif ibirlii halinde, Adalet Hanmn cezbedici gzellii karsnda, dizlerinin ba zlr. Gzlerindeki k szdrmaz banttan istifadeyle ar bal bu gzel kadnn, Adaletin, ahlakszcasna, rzna geilir...
422
Kitleler ve gruplar halinde hem de sefer, sefer... Mesela, 12 Eylller, 28 ubatlar, erkekliin anndan saylan bu trden birer rza geme ritelinin resimleridir... Tpk Mederesler gibi, Salih Mirzabeyolu da, mayasn ahlak ve manevityattan arndrm politikaya hayat veren toplu ibadetin kurbandr... Gzlerli bal Adalet Hanmn paavraya evrilen namusunun tamiri, hkmetin grevi olmaldr.... Ayhan arknn itiraflar zerine bir ksm yargsz infaz dosyalarn yeniden ryet sahnesine almann, zulme kar tavr anlamnda sadre ifa olmayacan, olamayacan, Adalet bakanlarmz da mutlaka biliyor olmal... Tayyip Bey kardeime, zellikle hatrlatmak isterim... Yarn tede Demediler demeyesin... Atilla zdr Yeni Akit - 2011-09-26
423
Basndan
BU SESE KULAK VERN!

zgrlk, adalet gibi kavramlarn dilini evrensel dille eviremeyenler, belli bir ideolojinin borazanlndan baka bir ie yaramaz, sadece terler. Adaletin ve zulmn sa solu, Mslman kafiri, slamcs liberali olmaz. Kemal Trklerin davasnda eriatn(hukukun) kestii parmak actt diye hakkn nasl savunduysak, yaayanlarn da hakkn savunmak zorundaym. Bu, insan olmamn tesinde inancmla alakal bir durumdur. Allah adaleti emrederken, her eyde ve herkese adaleti emreder. Ey iman edenler! Bir kiiye, bir zmreye, bir dnceye olan kin ve nefretimiz bizi adil olmaktan alkoymamaldr. Allah iin hakk titizlikle ayakta tutan, adalet ile ahitlik eden kimseler olun. Bir topluma olan kininiz, sakn ha sizi adaletsizlie itmesin. dil olun. Bu, Allaha kar gelmekten saknmaya daha yakndr. Allaha kar gelmekten saknn. phesiz Allah, yaptklarnzdan hakkyla haberdardr.Maide 8 Yazar Salih Mirzabeyolu 1998 ylndan beri 13 yldr cezaevinde. Cezaevinden sesini duyurmaya alan bir yazar. 28 ubat srecinde tutukland vakit upuzun salarn ve sakaln koyun krpar gibi kesmilerdi ve yznde mor rkler vard. Bunun ne manaya geldiini sylememize gerek yok! 28 ubat srecinde bu zulm yaplrken insan haklarn bayrak yapan sivil toplum kurulular yetkilileri grememiler, dncelerini tatile yollamlard. O zaman bu hakszl gremeyen sivil toplum kurulular, imdi duyarlar m bilemeyiz; ama Mirzabeyolu, ayn ekilde Milli Gazeteye gnderdii mektupta Telegram-Zihin Kontrol kencesi grdn sylyor. Yeni Akit Gazetesi de bu feryad ana sayfadan duyurdu. Refah Partisi milletvekili Hasan Mezarc, hapis yatt sre iinde bylesi testlerden gemi olabilir mi? Mezarc, hapisten ktktan sonra kendisini sa-Mesih ilan etmiti! Dorusu kesin bir bilgi yok Otuz bin kiinin katili olan Abdullah calan hcresinde rahat edemiyor, hcresi dar geliyor diye gndem yapan medyatrler, bu sesi duyarlar m bilemem. Ancak insan unu diyesi geliyor; 28 ubatn kasvetli havasnda yznz maskelediniz, kulanz tkadnz, sinenize ekildiniz, bari imdi bu sese kulak verin! Adam iir yazamyorum, ikence
Basndan
424
gryorum diyor, medyadan ses seda yok! Sadece birka yrekli ses, o kadar! te yandan Trkiyede yazarlar ieri alnyor diye kyametleri koparrlar. Baksanza, aa paa muamelesi grenlere feryad figan, ikence gryorum diyene gk yok! 1998de idam cezas verip daha sonra mebbet hapse mahkm eden Mirzabeyolunun hkimi, u anda Ergenekon Terr rgt san stanbul niversitesi sabk rektr Kemal Alemdarolunun da avukatln yapmaktadr. Yeni Akit Gazetesinden Murat Alana konuan Hkim Metin etinba O dosya da yzde 100 hakl deildik diyor. etinba, Allahn adaleti deil ki mutlak ve kesin olsun. Hibir hkim verdii kararlarn yzde yz doru olduunu syleyemez diye aklama getiriyor. Amenna, Mutlak doru Allahn kelamdr, buna phemiz yok; ancak bir yargcn karar, karineleri bir bir sraladktan sonra hkmn sabit klar. Tereddt ve ihtimali bir kenara koyarak bu hkm verir. Eer siz, sonradan bu hkmnzde zafiyet gsteriyorsanz, byle bir aklama yaparsanz, bu, o kiinin adil yarglanmad algs ve yeniden yarglanabilecei kanaatini dourur! Devletin otoriter yn cezalandrc olduu gibi mfik yn de vardr. Devletin mfik yn daha da ar bamaldr. Her insan iin geerli olan evrensel bir ilke vardr; beraat zimmet asldr ve bu ilke suun delillerle sabit olmas ilkesidir. Eer isnat edilen suta karineler kesinlik ifade etmiyorsa, kiinin lehine hkm iletilir. Mesele Salih Mirzabeyolu meselesi deildir. Kendisinin silahl teekkl kurma ve ynetme sulamasyla mebbede mahkm edilmesi bir yana, hkim Metin etinban aklamasyla kesin karine hkmne dayanlmad veya adil olunmad kanaati halinde kiiye yeniden yarglanma hakk hukuken ilevlik kazanr m, bu hukuk insanlarnn grevidir. Bir gerek var ki; sayn hkimin o dosyada yzde 100 adil deildik szyle vicdanlardaki hkm sabit olmutur. Burhan OKUTAN 26 Eyll 2011 Pazartesi olay53.com
425
Basndan
Basndan
426
re Aff-I Umumi - mecburi eitim onbir yl m?

Yeni Akitden, Murat Alan evladmz deerli hukuku kardeimiz Ali Rza Yaman Beyefendiyle yapt roprtajda, adaletin yz karas denilebilecek bz tatbikat ve bu tatbikata hayat verecek yanllara dikkat ekiyor. Yeni Akitden, Murat Alan evladmz deerli hukuku kardeimiz Ali Rza Yaman Beyefendiyle yapt roprtajda, adaletin yz karas denilebilecek bz tatbikat ve bu tatbikata hayat verecek yanllara dikkat ekiyor. Yz karas dediimiz husus nedir? Bu milletin herhangi bir evladn, yapmad i, eylem ve dncesi hususiyetiyle, iftira ile mahkm etmek, adalet terazisinin kabul etmemesi gereken hkm bir tarafa,hkm vericinin,ryet edecei bir dva da, vijdan ve insaniyeti gz nne almayacak bir karar talep eden sistem,bask,ete, antaj varsa ve bunlarn evsaf ne olursa olsun, Hkim sfatna layk olmak,en azndan o davadan istinkf etmesi olmaldr. Sevgili Muratn; okumu olduumuz mlakatnda, imdi adalet mekanizmasnn iinde, mukaddes olan bir mdafii olma vazifesiyle, hem adaletin tecellisine yardmc oluyor, hem de mvekkilinin beraat veya asgari ceza ile bandaki dvadan kurtulmasna gayret etmekte olan Avukat bir zat hkimlikten emekli olmadan nceki almalar dolaysyla, bir sohbette bir geree iaret etmi. Biz nce hkimleri ve savclar pek alakadar edecek hadisi erifi hatrlatalm: Bir saat adaletle hkm eden hkimin durumu, yetmi bin rekat nafile namaz klandan daha efdaldir beyan hadisdir diye biliyorum, yanlsam dzelten olursa eyvallah derim. Yce dinimiz; adaletin ehemmiyetini, Efendimiz Hazreti Muhammed Mustafa(s.a.v)in femi mubarekinden yle ortaya koyuyor: Ben adil bir hkmdar zamann da dodum Evet Efendimizin iaret ettii zat kim diye bakyoruz ki, karmza Nuirevan adl Mecusi Farslarn hkmdar kyor. Hazreti mer(R.A) ile Saad bni Vakkasn atlar ile alakal yaanm vakay bilenler, bilmeyenlere anlatsn. Hele hele; am vlisinin, mer(R.A) tarafndan, bir hayvann ene kemiine yazlm el yazsnda senin halifen, Nuirevandan daha adildirterkibini okuduun da, dp baylmtr. Nfus kdn da Mslman olduu yazl her ahs, bundan kendi adaletli davranna misal almas gerekirken, hasbel kader ve hasbel zaman Kad olsun, Hakim olsun,karar makamnda olduu hayat mcadelesi iin
427
Basndan
Basndan
de gnl ister ki;en byk ls yukardaki rnekler olsun. Bakyoruz ki, Sayn Mirzabeyoluna verdii idam cezas ile bilinen zat,bir sohbet srasnda bize gelen dva,iki dos ya halinde gelir birinde, istenen ve verilmesi gereken ceza vardr. Dieri de,bizim inisiyatifimize braklan dosyadr, demi bir dost meclisinde. O meclis de bulunan bir zat da,bu ilgin ve korkun ifadeyi Avukat Ali Rza Yaman Bey efendiye aktarm,saolsun. Bu;nakl ve anlatm ispat bakmndan bu itiraftan dolay bir ey karmaya yetmez. nk,sz konusu muterif(itiraf eden)burada,savunmasn yapabilmeye ak bir kap brakm... Mesel bu szleri ifade eden hakknda zerine gidilse,yle ama ben isteneni deil,inisiyatifime gre karar verdim desene lazm gelir? Ancak byle hususatn dillere dmesi,elbette adalete olan gveni sarsar filan demeyeceim,ortadan kaldrr demekten kendimi alamyorum. Son zamanlarda adalet mekanizmalarnn mensuplar arasnda gerek hukuki, gerek se ideolojik mcadelenin, cezaevlerinde yatanlarda,mahkmiyet almlar da,bir gvensizlik dourmu olduu net olarak kendini gstermektedir. Mazlum ve madur Salih Mirzabeyolu Beyefendinin, Derya Kaptan diye yedek subayln Bahriyede yaptndan isimlendirdiimiz hukuku kardeim, internet zerinden mahkeme dosyasn gndermi idi. Okumu ve bu kararn, bu dosya mnderecat karsnda nasl verildiine akl erdirememitim. On yldan fazla oldu. Bunun iin yaz yazm mydm? hatrlayamyorum, fakat yazmamsam, bir hakszl dile getirmemi addederim kendimi. lkemiz; byle nice cezas kesilsin istenen dosyalarla doludur. Meselu dosya hakknda elbette ki; tashihi karar istenmi olmaldr ki, sonun da hkm kesinlemi, Salih Bey mazlum ve madur olmutur. Bunun iadei mahkeme talebi yolu vardr. Fakat bu yol neredeyse, hukuk tarihimiz de, kolay kolay varln duyuran haksz hkmleri bozan ynyle milletimize duyurulmamtr. Mesel, Muhterem Erbakan Hocamza siyaset kulvarndan uzaklatrmak iin alan hazine yardm davasndaki iddia bir karar halini alm ve adalet tarihinin adaleti mekk kararlar arasndaki yerini almtr, Neredeyse on yldr iktidarda olan AKPli adalet bakanlar, nlerine gelmi iadei mahkeme taleplerinin kata kan imzalayp kabul etmeyi aklayabilirlermi? Artk i meclise dmektedir. lke hapishaneleri istiap haddi ni am bulunmaktadr.
428
Bunlar mahkum ve tutuklu olmakla insanlk lleri iinde kaderlerini yaamazlarsa, Suriye, Libya, Yemen v.s gibi lkelerde, lanetlediiniz yanllar kendi lkenizde yapmaya balam duruma debilirsiniz. Bunun yolu genel aftr. Dier bir yol ise; ABDde tatbik edildiini sandm, ar cezalarn dosyalarn bir komisyon her sene tetkik edip, hal-i islah veya dava da gelien bir delil ile hkmn deimesi hususuna gitmek gere kir diye dnyorum. Bu lke de; mruru zamana uram olduu halde, bir davann devam etmesine teebbs olunduunun grld sylenmektedir. Netice olarak, Salih Beyin iadei mahkeme mracaat yaplmal ve adalet bakan hkmlnn yerine kendini koyarak, dosyay tetkik ve haiz olduu hukuk nosyonu hasebiyle davann bir da ha grlmesini temin edecek imzay atmakla, aslnda yeteri kadar madur edilmi mazlumun hakkn savunma alannda zerine deni yapmaldr. Kimi hukuku olup da, savcla nasp edilmi olanlar ben tarafm kanundan yanaym demektelerdir. Elbette herkes kanuna riayete mecburdur, o kanun baka bir kanunla deitirilmedike. Fakat btn insanlar Hakkdan tarafa olmaldrlar. Metin Hasrc ajans5.com / 26.09.2011
429
Basndan
Basndan
430
431
Basndan
Basndan
432
Necip Fazl gibi bir "fikir ilesi"nin remzi ve "fikir haysiyeti"nin heykeli, "fikir ehremin" hakikatini ereveliyor: -"Benim yanma bugne kadar hep budala hayranlk tavr gsterenlerden baka kimse gelmedi... yok!.. Benim iin bana kar gelecek, arkamdan kavgam yapacak, fikrini ileriye srecek... Bam dizlerine koyup yatarken, srtmdan emin olabileceim bir dost... ok kr buldum!" Salih MRZABEYOLU - DL ve ANLAYI
433
Basndan
Basndan
434
435
Basndan
Salih Mirzabeyoluna zgrlk vermeyen zalimdir

Fikirlerinden ve says 50yi geen kitaplarndan baka bir eylemi olmayan bir adam Silahl terr rgt kurmak suundan mebbete mahkm. Ortada ne rgt var, ne hiyerarik bir yap. Ortada bir su varsa eer, suun ahsilii ilkesi, suun faili/failleri ile snrl bir meyyideyi ngrr. Onu mebbete mahkm eden hkim, fikirlerinden etkilenip eylem yapan insanlarn sorumluluunu ona ykleyen bir yaklam sergilemi. Hiyerari yok, eylem yok, eylem talimat yok, tanklk yok Buna ramen olsa olsa budur mant zerine bina edilen bir hkm var diyor avukat Hukukun, suluyla susuzu birbirinden hassasiyetle ayrma mekanizmas olmaktan karlp, zorlama ve dolayl balantlar zerinden sulu/ lar tesbit etme mekanizmasna dntrld bir lke, potansiyel sular ve sulular lkesi olmutur Bu lkede, amacn sosyalist devrim ve sosyalizmin kuruluu olarak belirlemi bir Komnist Parti var sz gelimi. Zaman zaman genler, zellikle baz niversitelerde u veya bu gerekeyle eylemler yapyor. Kullandklar dil ve attklar sloganlar Komnist Partinin diliyle benzeiyor diye kimse kalkp bu partinin yneticilerini sorumlu tutmuyor. Daha pek ok rnek verilebilir. Yanltr demiyorum. Tabii ki suu kim ilemise cezay almas gereken de odur. Suun ahsilii ilkesi bunu gerektirir. Ama bu ilke Mirzabeyolu davasnda niin ilemedi/ilemiyor? Mirzabeyolu davasnda mebbet karar veren hakim, su sayd fiilin failine gre mahiyet deitirebileceine inandn fiilen ortaya koyan konumda. Mirzabeyoluna isnat ettiine benzer bir sutan yarglanan bir ismin avukatln yapyor. stelik Mirzabeyolu davasnda verdii kararn yanl olabilecei ihtimalini de dile getirerek Bilemiyorum, hukuk adamlar zellikle de bylesi kritik davalarda kk dahi olsa bir phenin mevcudiyeti durumunda nasl bir ruh haliyle karar verir, kalem krarlar? Byle durumlarda hukuk adam kimliiyle insan kimlii arasnda ne trl gel-gitler yaarlar mesela? Vicdan kanaat karar verme srecinin herhangi bir yerinde herhangi bir rol oynar m? Davalnn kimlii, inanc, ideolojisi, hatta klk kyafeti karar srecine gerekten hibir etki yapmaz m? Karar vericiler kadar kamuoyu bakmndan da nemli sorular bunlar
Basndan
436
Salih Mirzabeyolu 2001 ylndan beri hapiste. Devletin korumas altnda olmas gerekirken, telegram denileni de dhil olmak zere ikencenin birok trne maruz kaldn basndan izledik. Kitap yazmaktan, fikir retmekten, konumaktan, tartmaktan baka bir eylemi bulunmayan Mirzabeyolunun Anayasal dzeni cebir ile deitirme suundan mebbet hapis cezasna arptrlm bulunmas, gelinen nokta ve hedefleri bakmndan Trkiyeye gerekten yakmyor.. 26 Eyll 2011 / sehidim.wordpress.com
437
Basndan
Fikir Mahkumu; Mirzabeyolu

Fikirlerinden ve says 50yi geen kitaplarndan baka bir eylemi olmayan bir adam. Kim bu adam? Bu adam sadece bir yazar deil. Ayn zamanda dnr, air, izer ve aksiyon adamdr. Bu adam Salih zzet Mirzabeyoludur. TC kleleri kendisine her frsatta o sevmedii ERD soyad ile hitap inadnda srarl olsada, bizde ona Mirzabeyolu hitabnda inatyz. nk kiiye sevmedii bireyin dayatlmasnn verdii acy iyi biliriz. Mirzabeyolu, aslen Bitlisli, Erzincanda domu,ilk, orta ve lise eitimini Eskiehirde tamamlam bir anadolu ocuudur. Lise alarnda stad Necip Fazl KISAKREK ile tanmasyla birlikte kendisini Byk Dou davasna adamtr. Lise yllarnda Milli Nizam Partisinde almalarda bulunmutur. Aknc G vb. yaynlarda yazarlk yapmtr. Fakat kendi deyimiyle Erbakan Hoca etrafnda toplanan apsz adamlar sebebiyle partiyle daha fazla devam edememitir. stad ile tanmasnn ardndan eserleri Byk Douda yaynlanmaya balamtr. Yazlarnda ou zaman sevgili diye hitab ettii Ksakrek Azraile Hogeldin Mays 1983 de dediinde Salih Mirzabeyolu 33 yalarndadr. Necip Fazln vefatndan sonra, 1984 ylnda BDAy kurdu. 2011 ylna kadar elli altdan fazla eser vererek bda Klliyatn oluturdu Salih Mirzabeyolu kendisini, Bat Tefekkr ve slm Tasavvufu kanatlar ile uan bir su kuuna benzetir. 42 eserden oluan bda Klliyat, entellektel bir abann rn.. O klasik ulema ablonunun dnda olduu kadar, Batnn kavramlarna teslimiyeti modern mslman aydn tipolojisine de aykrdr. Taraftarlar onu byle anarlar. Bat Tefekkr ve slm Tasavvufu kanatlar arasnda kendi kavramlarn retebilmi orjinal bir mtefekkir ve ideolog. En nemli bir zellii de, sadece yazan deil, yazdklarn hayata geirme mcadelesi veren bir aydndr. Bu aydn ahsiyet 2001 ylndan beri silahl terr rgt kurmak suundan mebbete mahkm edilmitir. ibda-c davas srasnda yazd kitaplarn insanlar terre tevik ettii ile ilgili bir soruya;
Basndan
438
- hakim bey ben bir bak yapcsym, yaptm bak ile isteyen ekmek keser, isteyen adam keser. eklinde ilgin bir cevap vermitir. Fakat adalet diye millete yutturulan safsatalarn szde bekileri bir fikir adamnn grlerinin farkl yorumlanabileceini anlayamamlardr. nk fikirlerinin yanl yorumlayan insanlarn yanl ilere imza atabilecei hatta sipari iler dahi icara edebilecei gerei ilerine gelmemitir. Bylelikle lke geleceini etkileyecek bir fikir adam ile beraberinde fikirleri de demir parmaklklar ardna hapsedilmek istenmitir. Mslmanlarn sessizlii sayesinde baarlda olunmutur. Bundan bir yl nce kendisinden bir makale vesilesiyle haberdar olduum bu cesur adamn hikayesini okuduumda ne tr oyunlarn dndn farketmitim. Fakat slam corafyas byle bir adamdan ve bu adam oynanan oyunlardan yeni haberdar olmaktadr. nsana deer veren ve bu olaydan haberdar olan herkesin zellikle Mslmanlarn zerinde imdi byk bir yk vardr. Mirzabeyolunu tantmak ve ortada var olan adaletsizlii gidermektir. zellikle kendisina aknc gte reis eken Tayyip Erdoan, Abdullah Gl vb. devlet adamlarnn da bu davay dikkate almalar gerekir. Salih Mirzabeyolu Bolu F Tipi Cezaevinde 3 metrekarelik bir hcrede mr boyu hapse mahkum Devletin korumas altnda olmas gerekirken, telegram denileni de dahil olmak zere ikencenin birok trne maruz kalmaktadr. Daha ne kadar izleyici kalabiliriz BDA-C; slami Byk Dou Aknclar Cephesinin ksaltmasdr. Salih Mirzabeyolu hakknda detayl bilgi iin www.mirzabeyoglu. coma bkz. 28 Eyll 2011 | Bizimkiler, Dnsel Duru, mer Faruk SATIR
439
Basndan
Basndan
440
DGM MEERSE MRZABEYOLU LE ALAKALI SU DELL BULAMAMI

Hibir delil bulunmamasna ramen yazd kitaplarla rgt yelerini ynlendirdii iddiasyla mr boyu hapse mahkm edilen Salih Mirzabeyolu yarglamasndaki hukuk katliamn gzler nne seriyoruz. 2000 ylnda Salih Mirzabeyoluna idam cezas veren stanbul Devlet Gvenlik Mahkemesinin (DGM) verdii karardan sadece 2 yl nce, 1998 ylnda Adana Cumhuriyet Basavclnn yrtt bir soruturma ile ilgili gnderdii yazda, Salih Mirzabeyolunun kitap yayncs olduunu ve hakknda herhangi bir su unsurunun tespit edilmediini belirttii ortaya kt HER EY YAVUZUN FADESYLE BALADI 1995 ylnda Gaziantepte renci eylemlerinde gzaltna alnan Ramazan Yavuz isimli ahsn beyannda talimat ald kiinin kamuoyunda Salih Mirzabeyolu olarak bilinen Salih zzet Erdi olduunu iddia etmesi zerine, Adana Cumhuriyet Basavclnn Salih Mirzabeyolu hakknda n soruturma balatt ifade ediliyor. Soruturmay yrten Adana Cumhuriyet Savcs Mehmet Ssl iddiay destekleyecek somut bir done elde edememesi zerine bata ileri Bakanl olmak zere dnemin stanbul ve Konya DGMlerine yaz yazd belirtiliyor. Konya DGMden gelen cevap yazsnda, Mirzabeyolunun stanbulda yaad ve yaynclkla uratn belirtirken, stanbul DGMden gelen yazsnda ok edici ifadeler yer alyor. RGT YNETCS DEL YAYINCI Belgede; stanbul DGM, Salih Mirzabeyolu ile ilgili herhangi bir delil bulunmadn belirtiyor. ocuklarn okula brakrken yaka paa gzaltna alnp 2000 ylnda 6 nolu Devlet Gvenlik Mahkemesi tarafndan idam cezasna arptrlmasndan sadece 2 yl nce stanbul DGMnin gnderdii cevap yazsnda Mirzabeyolunun yaynclkla urat ifade edilirken, Dosyann ieriine gre sann stanbul Devlet Gvenlik Mahkemesinin yetki alanna giren bir eylemi tespit edilememitir deniliyor. YETKSZLK KARARI IKTI Mirzabeyolunu sulayc herhangi bir bulgu bulunamamas zerine Adana Cumhuriyet Savcs Mehmet Ssl yetkisizlik karar vererek
441
Basndan
dosyay Adana DGMye gnderiyor. Ssl hazrlad yetkisizlik kararnda zetle u ifadelere yer veriyor: Adana Devlet Gvenlik Mahkemesi Cumhuriyet Basavclnn sann hakknda yetkisizlik kararnn yazld ekilde delil elde edilememise takipsizlik karar verme olana bulunduu gibi dosya ieriine gre sann stanbul Devlet Gvenlik Mahkemesi Cumhuriyet Basavcl yetkisi alanna giren bir eylemi de tespit edilememitir. ileri Bakanlnn dosya ierisinde 3 Mart 1998 tarihli yasasnda bu sann stanbulda yaynlanan yasal dergilerdeki faaliyetleri yasad rgt yesi ve yneticisi olduunun delili olamaz. NE DEMT? Birbiri ile yazan iki mahkemenin Mirzabeyolu hakknda herhangi bir su unsuruna rastlamamasna ramen, yazmadan ksa bir sre sonra 6 nolu DGMde alan davada Mirzabeyolunun eli kanl bir rgt lideri gibi gsterilmesi dikkat ekici bulunuyor. 28 ubat dnemi cunta medyasnn asparagas haberlerinin glgesinde grlen BDA-C yarglamalar ile ilgili Akite konuan davann hakimi Metin etinba, o dosyada yzde yz hata yaplmad denilemez, hakimler de hata yapabilir eklinde konumas ise yarglamann nasl yapldn, kararlarn nasl alndn izah ediyor. Yeni Akit / 19.10.2011
Basndan
442
443
Basndan
TASHH KARAR STENMELDR

rgtsel bir balantnn tespit edilmemesine ramen delil yok ama biz seni uygun grdk mantyla rgt lideri yaplan Salih Mirzabeyolunun durumu ve 28 ubat hukukunu; uzun yllar hakim ve savclk yapm Gazi niversitesi retim yesi Prof. Dr. Nurullah Aydn ile konutuk. Prof. Dr. Nurullah Aydn, BDA-C davasndan mr boyu hapse mahkm edilen Salih Mirzabeyolunun 4 bin sayfalk dosyasn detaylaryla incelediini, Mirzabeyolunu var olduu iddia edilen rgte balayacak bir tek delil bulunmadn belirtti. Mirzabeyolu iin karar tashihinde bulunulmas gerektiini kaydeden Prof. Dr. Nurullah Aydn, Her dnem kendi hukukuyla birlikte gelir, BDA-C davas da 28 ubat hukukunun eseridir dedi. Telegram yntemi ile ikence yapld iddia edilen BDA-C davasnda mr boyu hapse mahkm edilen Salih Mirzabeyolu ile ilgili birbiri ardna nemli gelimeler yaanyor. u an Ergenekon davasnda rgt yesi olduu iddia edilen Kemal Alemdarolunun avukatln yapan dnemin DGM Hakimi Metin etinban Dosyada yzde yz hata yaplmamtr demiyorum, hakimler de hata yapabilir eklindeki itiraf ve Mirzabeyoluna idam cezas veren stanbul DGMnin Adana Cumhuriyet Basavclna gnderdii phelinin stanbul ili iinde bilinen yasad bir faaliyeti tespit edilememitir eklindeki yazs, 28 ubat dneminde yaplan yarglamay bir defa daha gndeme oturttu. rgtsel bir balantnn tespit edilmemesine ramen delil yok ama biz seni uygun grdk mantyla rgt lideri yaplan Salih Mirzabeyolunun durumu ve 28 ubat hukukunu uzun yllar hakim ve savclk yapm Gazi niversitesi retim Grevlisi Prof. Dr. Nurullah Aydn ile konutuk. BU DOSYADAN DAM CEAZASI IKMAZ Akit: Siz dosyay incelediniz, binlerce sayfa belge okudunuz; tam olarak suun tanm ve delil durumu nedir?.. Prof. Dr. Nurullah Aydn: Su; Anayasal dzeni, silah zoruyla deitirmeye teebbs suudur. 6 Nolu Devlet Gvenlik Mahkemesi 2001 ylnda Salih Mirzabeyolunu Anayasal dzeni cebir ile deitirip tm Ortadou lkelerini kapsayan din esaslara dayal federal yapda bir slm
Basndan
444
445
Basndan
devleti kurmaya teebbs sulamas ile yarglam, Mirzabeyolunun yazm olduu kitaplardan etkilenen ahslarn herhangi bir hiyerarik yaplanmas olmakszn birbirlerinden bamsz hareket eden cephe hareketleri oluturulduu, kendiliinden zuhur adyla oluturulan bu cephelerin bamsz olarak deiik eylem karar alarak bu eylemleri gerekletirdikleri gerekesiyle idam cezas ile cezalandrlmasna karar verilmitir. Bu ceza; BDA rgt mensubu olduunu syleyen birok kiinin farkl zamanlarda farkl yerlerde ilenen eylemlerle ilikilendirilerek verilmitir. Sank hakknda kesin, ak, delil elde edilemedii gibi yaynclk yapt, kitap ve dergilerde gr dnce ve nerilerini yazd, dosyada mevcut resmi yazlardan anlalmaktadr. Akit: Verilen cezay nasl deerlendiriyorsunuz ve bundan sonra ne yaplabilir?.. Prof. Dr. Nurullah Aydn: u anda cezann dayand TCK yrrlkte deildir. Bu kanun yrrlkten kaldrlm, yerine yeni kanun kabul edilip yrrle girmitir. Yeni kanundan yararlananlar da gz nne alnarak Salih zzet Erdiin (Salih Mirzabeyolu) yeniden yarglanmas gerektii kanaatindeyiz. KUMANDAN KELMESNDEN RGT LDER IKARTILAMAZ Akit: Nasl yani biraz daha aar msnz? Prof. Dr. Nurullah Aydn: yle ki; dosyada var olan farkl zamanlarda ilenen tm eylemler, ilgili sanklarca kabul edilmitir. lenen tm sularn, sank Salih zzet Erdiin ilediine ilikin tek bir eylem yoktur. rgt lideri tanm olarak ifade edilen Kumandan kelimesinin onu sevenlerce fikirlerinden esinlenerek hareket edenlerce kullanld aktr. Bu nedenle kullanlan Kumandan kelimesinden yola klarak Salih zzet Erdiin, rgt sevk ve idare eden, eylemsel eylemler planlayan, uygulatan rgt lideri olduundan bahsedilemez. Kald ki her kitap, o kitab yazan ve kitapta yer alan fikirlerin rgt dokman olarak kabul edilmesi, evrensel hukuka ve yaamn gerekleriyle badaamaz. KARAR TASHH N BAVURULURSA DOSYA YENDEN ELE ALINABLR Akit: Yargtay aamas da bitmi bir davadan bahsediyoruz. Yaplabilecek bir ey var m? Prof. Dr. Nurullah Aydn: Elbette var. Yeni deliller var ortada, sann lehine belgeler var. Mesela bunlardan birini siz yaynladnz. Cumhu-
riyet Savcsna gnderilmi bir belge var. stanbul DGM, Mirzabeyolu ile ilgili sulayc bir delile ulalamadndan bahsediliyor. Bu dava 28 ubat zihniyetinin glgesinde karara balanmtr. Salih izzet Erdi, hibir eylem planlamasnda, teebbsnde veya eylemde yakalanmamtr. Yine Salih zzet Erdi, hibir eylemin azmettiricisi sfatyla da sulanmamtr. Yine sank, terr rgtleri liderlerinin yaam biimi gibi bir yaama sahip deildir. Salih zzet Erdi, mazbut bir aile reisi olarak geimini mazbut gelirle salayan yaama sahiptir. Dosyada mevcut olan rgtsel dokmanlar da, tasarlanan, zlenen bir devlet modeline ilikin olduu ve bunun iin de mcadele edilmesi telkinlerini iermektedir. Bu balamda Salih izzet Erdile ilgili kararn yeni ceza kanunu kapsamnda, evrensel hukuk normlar balamnda ele alnarak, incelenerek yeniden ele alnmas doru olacaktr. Erdiin avukatlarnn karar tashihi iin bavurmas durumunda, bavurunun kabul edilebileceini dnyorum. Bunun rnekleri de mevcuttur. MEDYA VE STK KANALIYLA HAKMLER AIR BASKI ALTINDA BIRAKILDI Akit: u an Ergenekonda avukatlk yapan, davann hakimi Metin etinban itiraflarn biliyorsunuz, zelde kiileri eletirmek istemiyorsunuz ama bu duruma ne diyeceksiniz? Prof. Dr. Nurullah Aydn: 28 ubat dnemi Trkiyede bir irtica tehdidine ynelik belli kesim tarafndan ok youn bir kamuoyu oluturma giriimleri olduunu gryoruz. Aczmendi olay ve Fadime ahin olay gibi onlarca ey sayabilirim. Abartmalar, maniplasyonlarla kamuoyu ynlendirildi. Birok yarglama da bu ortamda yapld. Hakimler de toplumda yaayan insanlardr. Toplumdaki siyasi eilimlere gre bir inanc olan, toplumsal eilimleri olan, zaaflar olan, yetenekleri olan kiilerdir... Dolays ile yarglama srecinde hakimlerinde etkilendii faktrler vardr. Dolays ile hakimler olabildiince tarafsz olma ilkesine ramen, maalesef dneminde etkisi ile psikolojik bask altnda olabiliyorlar. Mirzabeyolu hakiminin yapm olduu aklama da bu yndedir. Her dnemin, kendi hukukunu dourduuna inanyorum. BDA-C davas da 28 ubat hukukunun eseridir.
Basndan
RPORTAJ: MURAT ALAN Yeni Akit - 24 Ekim 2011
446
447
Basndan
Bu feryada kulak verin...

Bu feryada kulak verin...Salih Mirzabeyolu 9 seneden fazla sredir cezaevinde. Mirzabeyolunun ylladr cezaevinde olmasna ramen, bunu grmezden gelen devlet erkan o dneminde madurlar. Babakan, Cumhurbakan ve baz vekiller. Ahilla Medya olarak bizler, bu sesi duyurmak iin elimizden gelen hereyi yapmakla ykmlyz. Hak Teala Maherde birgn Kardeinizi neden yanlz braktnz hesabn bizlere elbet soracaktr. Bizler Hak Tealann rzas iin ve iimizdeki inan ak iin yaadmz srece Mirzabeyolu ve onun ansn hep yaatacaz. Her ne kadar bugn bizlerle olmasa da bilmeli ki biz, kalbimizle ve sevgimizle hep onun yanndayz. Onun varl hep bizimle beraber... MRZABEYOLU VE ONUN DNYASI BDA dncesi keyfiyet lleri dahilinde, fikir kalbn toplum hayatna uygulama sraryla ortaya kan ve stad Necip Fazl Ksakrekin deologya rgsnde anlatt slmn sahih aksiyon tarafn oluturmaktadr. Dnya grn, slma muhatap anlay dairesinde, insan teki olarak varln slmn varlyla tamamlanm sayan ve sorumlu mmin tavryla olaylarn muhasebesini yapan bir hareketin remzidir. Trk dncesi, modern atlmlarn lafzen ortaya kt Tanzimat dneminin arln, Bat karsnda bir kompleks olarak alglad 28 Mehmet elebi zamanndan gnmze kadar kafasnda tad. Sanayi devrimi ile ete kemie brnen emperyalist blok, dnce sistematiinde yer alan Dou kavram ierisinde slm unsurunu dman bilerek zme urasna girdi. Oryantalizmin belli bal etki alan slmn Dou toplumlar zerinde yer bulan spesifik itikat kavram zerine younlat. nk Batnn tanrs ile Dounun Allah arasnda Aristo mant nemli bir ayrm oluturuyordu ve bu ayrm smr dzeni asndan nemli bir engel olarak Batl zihinlere Hristiyan dncesi ve ahlak tarafndan yerletirilmiti. Batnn nce ncil teklifi ile Douya ynelmesinin en nemli gerekesini arada oluan bu itikadi makasn olabildiince kapatlmas oluturuyordu. Bu ayrmn farknda bir yazar olarak Salih Mirzabeyolunun ortaya koyduu eserler okunduunda grlecektir ki, bahsi geen Batnn niyeti ile Dounun slma mnhasr kavak noktalar arasnda hukukun dnda bir ba bulunmamaktadr. Szkonusu bu balarn nirengi noktalarna atfta bulunan ve bir tek insann kann aktmam, aktrtmam,
Basndan
448
zorbala, zulme bulamam bir dnce adamnn hukuken lince tabi tutulmas bir garabet rnei olarak karmzda durmaktadr. Terr anlaynn dnda, mevcut dzenin silah zoruyla deitirilmesi sulamasnn aya yere basmayan tutarszl, bir tek eserinin bir tek kelimesinde silah gemedii halde, yeryznde mr boyu hapse mahkum edilen bir baka yazar rnei bulunuyor mudur acaba? Kald ki, terrn blc hamleler eliinde liderliini yapanlarn peygamber ilan edildii bir lkede, tasavvuf kaynandan beslenen bir dncenin sahibi olarak Salih Mirzabeyolunun mahkmiyeti, maeri vicdanda bilmem ki kabul grm mdr? Ahilla Medya Aratrma ve Gelitirme Platformu Eyll 21 2011
449
Basndan
Basndan
450
Salih Mirzabeyoluna zgrlk!

Onlarca yldr laik smr devletinin zindanlarnda tutulan ve hakknda iki kere mebbet hapis cezas verilmi olan Salih Mirzabeyolu , Gazeteci Yazar Zeynep Bozdan yazsyla tekrar gndeme geldi. Konuyla alakal sivil dnce sitesinde yer verilen yazy yazarnda msadesi ile yaynlyoruz. Laik smr sisteminin hapishanelerinde ryen ve haklarnda kendi kanunlar nazarnda bile bir su unsuru bulunmayan yzlerce mslman var. Bu mslmanlar rejim iin potansiyel tehdit oluturduklar korkusuyla bu zindanlarda tutuluyor. Bunlardan bir tanesi 50 ksr esere imza atm bir fikir adam olan Salih Mirzabeyolu.Bykdou ideologyasnn sahibi Necip Fazln talebelerinden ve fikri olarak slami adan eserleriyle yzlerce insana k tutmu bir mtefekkir. Onlarca yldr hapishanede olan mtefekkir, Betatron ve Telegram denilen bir yntemle ikenceye tabii tutuluyor, hi bir silahl eylem yada saldrya karmam ve bu konuda bir talimat vermemi olmasna ramen rejim tarafndan yasad olarak kabul edilen BDA-C isimli rgtn lideri olduu iddias ile hakknda iki kere mebbet cezas verildi. Herkesin kendi tarafn tutup hizbilik hastalyla dier mazlum ve madur mslmanlar unuttuu bir dnemde Gazeteci Yazar Zeynep Bozda , Mirzabeyoluna yaplan hakszl tekrar gndeme getirdi. Konuyla alakal sivil dnce sitesinde yaymlanan yazy paylayoruz. Dinle kalemden , bak kimlerden ikayet eder? Ne ister? Salih Mirzabeyolunun kalemi zgrlk ister , adalet ister Necip Fazln iirlerini ssl mikrofonlara okuyanlar grmezler mi emanetini , talebesini? Salih Mirzabeyolu , Necip Fazln en yaknyken nasl msade edilir tutsaklna ? 56 cilt telif eser nasl grmezden gelinir? Hakszla kapatlan gzlerin ar istigmat vizyonlar , tutsakla alan zihinlerin tabiri yok parmaklklar Tutmal adaletin ellerinden , gerek adaletinHibir suu olmayan kalem, zgrle braklmal , Salih Mirzabeyolu kalemini zgrce kullanmal , Hocasnn yolundan parmaklklar dnda yrmeli..Salih Mirzabeyolu adaletsiz adaletin ellerinde tutsak , stelik hibir suu yokken! slam dinini paganizmle anma gibi bir hadsizlik sergileyen haddini
451
Basndan
Basndan
bilmez Rushdie bile ortalklarda gezerken , Mirzabeyolunun susuzluu , zgrl m batt gznze? Modernlik uruna kriter yaladnz batnn karsna dikilen byk dou projesi mi korkuttu rezil ideallerinizi? Kabiliyetsizliin heykelleri zihin kontrol ikencesi ile pskrtmeye alyor Mirzabeyolunun fikirlerini. 56 cilt telif eser size szcklerini bir bir yedirirken ikenceli galibiyetinizi kutlayabilecek misiniz bakalm? Binlerce zihin , kalp; Mirzabeyolu ve fikirleri ile dolu. Emperyalist dostlarnzn bo akllar da ta kalpleri de bu dolu dolu kalpleri , zihinleri boaltacak bir zulm aleti yapamaz , bilesiniz! Mirzabeyolunun telegram-betatrona maruz kaldn herkesin bilmesine ramen balina katliamlarna hkra hkra alayanlar gzlerini , kulaklarn , azlarn kapatyorlar. Gen. yata idam edilen genlerin mektuplarn okurken alayanlar , kalemin esaretini grmezden geliyorlar Ayn kaynaktan beslendiin kardeini ikencenin ellerine brakmak tm mikrofonlar seninken susuzluunu barmamak insanlk m ? Necip Fazln umutlarn yeerten insan , zindanda solmaya mahkum etmek adalet mi? Gvercinin arkadan vurulmasna ykselen lklar , fikrin zindanda solmasna sustu, susuyor. Gvercin iin mrekkep harcayan kalemler umut iin kurudu. Kalemler hakszlklarn karsnda duvar deil miydi? Ne oldu? Emperyalizm kalemleri de mi esir ald? Salih Mirzabeyolunu tutuyorum ! zgrl tutuyorum ! Gerek adaleti tutuyorum ! Hakly tutuyorum ! Bebek katilleri konforlu hcrelerde yaarken , eli kalem tutanlar ikence yuvalarnda tutuluyor ! Mrekkebin tkrd adaletiniz ancak bebek katillerine yarar ! zgrlk msnz? Nah zgrlksnz! Adaletli misiniz? Nah adaletlisiniz! Tarafsz msnz? Nah tarafszsnz! Kibarlktan krlanlar kusura bakmasnlar, betonlam fikirleri krmak iin bu tr kabalklar art Salih Mirzabeyolu zgr olmal ! Gkyzne bakarak yazmal ideallerini slam anlayamayanlara szleri derman olmal
452
Mrekkebi, ektii ikencelerle alatmamal sevdiklerini , yapt projelerle glmsetmeli yzleri Salih Mirzabeyolu zgrce yrmeli yolundazgr olmal , bebek katillerini koruyan adalet onun kapsn da almal Sivil Dnce in Yazan Zeynep Bozda - 21 Ocak 2011 Cuma
453
Basndan
Basndan
454
Mirzabeyoluna zgrlk!
Trkiyede islami hareketin genel yaps maslahata uygun hareket eden, tedbir ve makul ller erevesinde siyasal bir yntem izleyen bir hal zeredir. Teorik olarak farkllklar arzetse de pratik alanda genel temayl sistem ii zm retme ekseninde yol almaktr. eitli cemaatler, partiler ve gruplar hep bu balamda kitlelerle iletiime geer ve iktidardan pay alma aamasna geldii andan itibaren de sistemin kendisi oluverir. O yzdendir ki ulusal snrlar ierisindeki sorunlara devleti bir mantaliteyle yaklalr. rnein Krtler kardetir ama en ufak bir sava ortamnda bu kardelik blcle evrilir. Aleviler kardetir ama dini ritellerini kendi kurumsal yaplaryla var klmak istediklerinde tek kurumsal dini yorum Snnilik anlaydr denir . Ve bundan dolay snr tesi maduriyetler tek mcadele sahas olarak belirir. Filistin, eenistan zamannda Bosna gibi Sistemle elikiye dlecek bir saha da riske girmeyen islami hareketler kendi ilerinden kan ve u an tek kiilik hcrede mebbetle cezalandrlan kardelerinin yzne bakmamaktadrlar. Trkiyedeki slami kurulular srailin hapishanelerindeki mslmanlar iin ok rahat bir eylem dzenleyebilirler ki- olumlu bir harekettir- yalnz dncelerinden tr mebbet hapis yatan, kimsenin canna kymam, sadece byk bir zihinsel iilikle rd slami anlay sonuna kadar eilmeden savunan Salih Mirzabeyolu iin deil bir eylem yapmak adn bile anamamaktadrlar. Oysa bu kii 70lerin aknc anlaynn da en gl genlik temsilcilerindendi. kard dergiler ve ortaya att fikirlerle birok gencin islami duruuna yn vermiti. Mirzabeyolunun da belki en byk handikaplarndan biri teorisinin eylemsellik boyutunu tayacak bir kitleye sahip olamaydr. Ortaya koyduu zihinsel abalarn birahane bombalama eylemleriyle glgelenip , dncelerinin artk toplumda duyulmaz hale gelii byk bir talihsizliktir. Oysa Salih Mirzabeyolunun yazlarn az ok takip edenler greceklerdir ki o, eriat-tarikat- hakikat yolunun zht ehli bir derviidir. Ayrca bu zahidane yryn aksiyoner klarak devrimci bir nitelie brndrmtr. Onun yazlarnda billurlaan anlamyla ; eriat- sana ait olan sana , bana ait olan banadr. (yoksullarn ve yetimlerin mallarn hakszlkla yemeyin ilahi uyarsnn bir karldr )
455
Basndan
Basndan
tarikat- sana ait olan sana, bana ait olan da sanadr . (beled suresinde geen yerde srnen bir yoksulu ayaa kaldrmak ve alk gnnde bakasn doyurmak ayetlerinin tefsiri gibidir. hakikat- ne sana ait olan bir ey vardr ne bana ait olan Herey Allahndr. (ve hakikat yolu kurann hemen hemen her suresinde karmza kan lehl-mlk -mlk Allahndr yargsnn en gl anlatmdr). Bireysel ilerleyiin yolunu hakikat izgisinde arayan, dnyada varlk adna her ne varsa yaratcya has klp varolusal duyuyu btn insanlarn eit bir dzlemde ona ulama abas olarak gren bir zihniyet taycsnn bu yalnzl Mslmanlar zerinde vebal olarak durmaktadr. Somut alanda hiyerarik dzlemleri yrtarcasna kendinden zuhur diyalektiini gelitirip, stnln takva ehli olmaktan getiini ve takvann derecelerinin de Allah tarafndan bilinebilecei vurgusuyla da gnmz insanperest Mslmanlara da nemli dersler vermitir. Mirzabeyolu 50yi akn eser yazmtr. almalarnn klcal damarlarna indike, kendi dnce yapnz zedeleyecek noktalara temas edebilirsiniz. Hakikatte boulmak istemeyip kendi yaamsal pratiklerinizi kutsamakla da yetinebilirsiniz. Yalnz bu ahsn ortaya koyduu yiit ve tavizsiz duruunu es geemezsiniz. calanla ayn 99 dneminde yakalanan, trl ikencelere ve yaptrmlara maruz kalan ve buna ramen hibir Mslman dikkatlerini bu yne evirmemiken calan o dnemde devletle ibirlii yapan ve AB ile flrt etme gibi bir ok tavizkar sylem gelitirirken gene de Krt halknn desteini almt. Eer bir eyh, dini bir grup ya da cemaatin lideri olsayd ne bu kadar tavizsiz ve ne de bu kadar gzard edilebilirdi. nsanlar kleletirerek kar ilikilerini yrtenler ona arya kam sapkn nitelemesinde bulunmaya devam edeceklerdir. Ama mmetin hl adaletle yrei arpan bir damar bulunmal, zor anlarda ortaya kp savunulamayan savunmal, knayclarn knamalarndan ekinmeyen bir refleks ortaya koyabilmeli. Trkiye siyaseti 28 ubattan sonra byk bir krlma yaad. ncesi ve sonrasnn siyasal baklar birbirinden apayr yol ald. ncekilerin hemen hemen hepsi ya tarihe kart ya da karmak zere. 90 larn banda babakan olan Mesut Ylmaza gazetecilerden biri Trkiye de dini mezhepsel ve snfsal isimlerle parti kurulamaz, buna ramen Trkiye Komnist partisine sistem neden onay verdi diye sorduklarnda nk o parti Trkiyede tehlike oluturacak bir potansiyel tamamaktadr cevabn vermiti. nk Sovyet blou yeni kmt.
456
Bugn ortada ne sanld gibi bir rgt ne de tehlike arzeden bir potansiyel kalmtr. Geriye kalan, samimi duygularla ina edilen aksiyoner bir fikrin madur edilmi temsilcileridir. Postmodern zihin krlmalar bizi eitlenen sorunlar yumann iine hapsetmi ve tekil meselelerle ilgilenme yoluna itmi olabilir. Madem yle, buradaki soruna da ayn minvalde yaklap en azndan toplumda farkndalk oluturacak hukuki bir mcadele zemini tesis edilebilir. nk amzn realist dnyas ancak buna imkan tanmaktadr : Gereki deil miyim? Hayalin varl da gerektir. nsan hayvandan ayran ne ki? Benimkine olsa olsa, masum bir budalalk denir herhalde.-Ne dersin?Salih Mirzabeyolu Yaamay Deneme 122 Sedat Doan - 02.11.2011
457
Basndan
Basndan
458
Adaletin Var m Trkiye?

Sabah otobste aklma Cemil Meriin Bu lke kitab geldi. O gne kadar oka kitap okumutum belki ama niversite ikinci snfta okuduum Bu lke kadar beni etkileyen kitap hatrlamyorum. Kitaba sonradan oka da geri dnmedim ama bugn bile baz yerlerini satr satr hatrlyorum. Bu lke Cemil Meriin belki de entelektel derinlii en az olan kitabdr. Ama insan, sloganvari slubundan ve pervaszlndan olsa gerek, en derininden yakalayan kitabdr bence. Meri orada Roma hukukunu eletirmek iin yle bir ey sylyordu: rmcek a. Gl bceklerin yarp getii, gsz bceklerin takld habs bir rmcek a. Bu metafor o zamanlar ok houma gitmiti ama zerine oka kafa yormamtm. Bu sabah yllar sonra an sahibi kim sorusunu sormay akl ettim. Uzunca bir sredir lkedeki temel tartma meselemiz ergenekon, balyoz, balta, eki, keser nevinden davalar malumunuz. Bir takm adamlar ka senedir sularnn ne olduunu bilmeden ierde tutuluyorlarm diye meydan yerinde yrtnan yrtnana. Hatta hl, zaman zaman o kadar ackl bir vaziyete brnyor ki muhterem hkmetimizin izan sahibi mensuplar ve devletin Cumhurbakan da tutukluluk srelerinin uzun olmasndan rahatsz olduklarn ifade etme ihtiyac hissediyorlar. Keyfiyet ya da kemiyetle alakal bir durum deil bu yaananlar aslnda. Bilirsiniz, lkede zaman zaman tkrsek boulacaklar, Cumhuriyet Gazetesi ka satyorsa o kadar kaldlar trnden say tartmalar; dinazor kafallar tebihinden hareketle nitelik snflandrmalar yaplr. Yaananlar tamamyla devletin izdii oyun sahasnn genilii, oyun kurallar ile ilikinizden kaynaklanan bir durum. Bahsettiimiz hrdavat davalarndan yarglananlarn cumhuriyetin kurulu felsefesi ile hibir alp veremedikleri olmad iin devlet onlar ezmiyor. Bilmem ka yldr ierde tutuluyorlar ama aralarndan birka tanesi milletvekili seilebiliyor, ousu TSK tarafndan sahipleniliyor ve lkede AKPlilerin de aralarnda bulunduu birok kimse tutukluluk srelerinin uzamasndan duyduklar rahatszl dile getiriyor. Dier tarafta Deniz Feneri e.v. davas grlyor, bir taraf siyaseten abanrken dier taraf siyaseten savunmaya geiyor. Ama Fener davasndan yarglananlarn da Cumhuriyetin kurulu felsefesi ile bir alp veremedikleri yok. Dorudur ya da iftiradr bilemem, ve lakin, doruysa da Cumhuriyet de bir eit kalpazanlk ve vurgunculuk felsefesi zerinden kurulduu iin ve Fenerciler
459
Basndan
de devletin oyun kurallar ile sorunlu olmadklar iin devlet tarafndan ezilmiyorlar. Hakan Arslanbenzer Trkiyede Kltrel ktidar Solda m? balkl bir kitap kaleme ald. Arslanbenzer sorunun yanl sorulduunu ifade ederek yle bir sorgulamaya giriiyor: Trkiyede kltrel iktidar diye bir mevhum var m? Trkiyede iktidar her eyiyle devletin elinde esasen ve devlet sevecen bir baba figr olarak evlatlarndan bazlarn hrdavat davasndan bazlarn da fener davasndan hafif tertip yola getirmeye gayret ediyor. Bir de devletin oyun kurallarn tanmayanlar var tabii. Bir takm zevat bir iki senedir ierde hem gda anlamnda, hem saygnlk anlamnda beslenirken Salih Mirzabeyolu 12 yldr devletin testere dilisi tarafna muhatap oluyor. 12 yldr ne su iledii bilinmeyen bir adam ierde tutuluyor ve devletin Cumhurbakan, hkmetin akl banda mensuplar tutukluluk sresinin uzunluundan, iddianamelerin siyas oluundan bahsedemiyor. nk Mirzabeyolu ile devletin arasna girmek istemiyorlar. Bugn Mirzabeyolundan dem vuran adamlar BDAc olarak filenme ve devlet tarafndan ezilme riskiyle kar karyalar. Vicdandan bahseden adamlar devletin katr inad karsnda sus pus olmu vaziyetteler. Yani mesele senden benden davas deil, devletten taraf olan ve devletten taraf olmayan davas u satrlar Mirzabeyolu davasnn iddianamesinden: BDA-C adl rgtn lideri olan kod ad ile kurulacak Byk Dou slm Devletinin Komutan seilecek olan Kumandan Kod Salih zzet Erdiin rgt mensublarnn gerekletirdii eylemlere dorudan doruya katld tesbit edilememi olmakla beraber.Lidersiz bir rgt dnlmedii gibi, rgt mensublarnn gerekletirdii eylemlerden de rgt liderinin sorumlu tutulmamas eyann tabiatna aykr der. Gler misin alar msn bir durum deil bu, kahkaha atlacak bir vaziyet 12 sene olmu efendiler, DGMler kaldrlm, ABye uyum diye bir sr zart-zurt, kanun metni geirilmi Meclisten ve bizim mahallenin kodamanlar iktidara gelmi, 28 ubat ise 1000 yl deil 4 sene bile srmemimi Ve btn bunlar olurken Mirzabeyolunun devletin hangi su tanmna giren eylemi iledii hl belirlenememi. Devlet adalet deil sus pay datyor sorgulanamaz otoritesinden. Hrdavatlara bir sr cazgr dyor bu paydan, fenercilere yeni ihaleler, Mirzabeyoluna insanlktan utandran bir vurdumduymazlk, ldrtc bir sessizlik. Adaletin batsn Trkiye Kasm 10, 2011 - Ayra Dergisi
Basndan
460
461
Basndan
Doldur boalt politikalarla gn kurtarld

Saadet Partisi l Bakan Av. Akn Demir, yapt yazl aklama da, gndeme ilikin baz konular hakknda arpc aklamalarda bulundu l Bakan Demirin aklamasnda en nemli konu, TKin son ihracat rakamlarna gre 224 dolarla son sralardan kurtulamayan Gmhane oldu. Aklamasnda iktidar vekillerini de eletiren Demir, aklamasnda u hususlara deindi: TKN RAPORU ENDE VE ZNT VERC BOYUTTADIR Trkiye statistik Kurumu, Trkiyenin hracat rakamlarna ilikin yaynlad son rapor ehrimiz asndan endie ve znt verici boyuttadr. Trkiye statistik Kurumunun (TK) Ocak- Eyll verilerinden yapt hesaplamalara gre, en az ihracat yapan il 224 dolarla Gmhane olmutur. DOLDURT BOALT POLTKALARLA GN KURTARILDI Bu durum ehrimizin ekonomik canllnn yansmasdr. Bacas ttmeyen ehrin akbeti budur. Yllardr ekonomik tevik kapsamna alnmasna ramen maalesef ehrimizin ekonomisi canlandrlamamtr. Doldur boalt politikalarla sadece gn kurtarmaya ynelik giriimlerle zaman geirilmektedir. MERKEZ VE YEREL DARE BASRETSZ DAVRANMAKTADIR Merkezi ve yerel irade bu anlamda basiretsizce davranmaktadr. ehrimiz maden kaynaklar asndan ok zengin bir havzada olmu olmasna ramen bu alan ciddi anlamda deerlendirilememektedir. Faaliyette olan maden sahalar ve iletmeleri de sadece cevher karp bunun kaba ilemesi yaptktan sonra bu rn baka yerlere transfer etmektedirler. Biz bu manada faaliyette olan iletmelerin maden cevherini tam anlam ile burada ileyebilecekleri endstriyel alanlar kurup iletmelerini beklediimizi ifade etmek isteriz. Ayrca bu iletmelerin byk apl olduklar dnldnde ehrin ekonomik kalknmasna farkl projelerle de destek olmalarn beklemekteyiz. te bu grev siyasi temsilcilerimize dmektedir. 2 tane PTT binasnn yenileceinin mjdesini vermeleri ve bunun haber konusu yaplmas abesle itigalden baka bir ey deildir. Bu ehrin kabuunu krmasn salayacak kalknmada hamle yapacak proje-
Basndan
462
463
Basndan
lere ve giriimlere ve de en nemlisi giriimcilere ihtiyac vardr. GELN BU EHRE SAHP IKALIM 2 tane binann yenilenmesi 4 kiilik ambulansn alnmas, tomografinin alnmas, simentallarn datlmas gibi gndelik ilerin hedeflenmedii ehrimizi ayaa kaldracak g tersine evirecek ciddi iler konuulmal ve yaplamaldr. Yoksa bu ehir yeni yollar ile birlikte ekim gc gl ehirlerin ilesi haline gelmekten kimse kurtaramaz. Vakit ok ge olmadan gelin bu ehre sahip kalm. KOMULARIMIZLA LKLER Gmhane ran transit yolu zerinde bulunan ve transit tamaclk asndan ok nemli bir yerdir. Tamacln dnda son dnemlerde turizm dhilinde birok ranlnn blgemize geldiini gzlemlemekteyiz. Bu anlamda komularmzla ilikilerimizin niteliinin bizleri hem ekonomik anlamda hem de sosyo kltrel anlamda etkiledii malumdur. Son dnemlerde trmandrlmaya allan Suriye-ran ve Trkiye gerginlii ciddi boyutlara ulamtr. Saadet Partisi l Bakan Av. Akn Demir aklamalarna Trkiyenin son dnemde karlat d politikadaki sorunlarla ilgili zm nerilerini ortaya koyarak devam etti. Demir syle konutu: EMPERYALST VE SYONST TEZGAHLARIN OYUNUNA GELMEMELYZ Saadet Partisi olarak bu sorunlara blgesel yaklamla zm retilebileceine inanyoruz. Bu anlamda Genel Bakanmz Prof. Dr. Sayn Mustafa Kamalak slami Uyan Konferans cra Konseyi toplants iin rana gitmitir. Blgemizde ki sorunlar ncelikle bu blgenin halklar ve devletleri oturup konumal ve zm nerileri sunmalyz. Emperyalist Irk Siyonist tezghlarn oyununa gelmemeliyiz. Blge haklar ve devletleri ile bat ile olmayaca kadar ortak ynmz vardr. Bat medeniyeti ve dzenleri sadece kendi karlarn dnrler. nsaniyet namna en ufak hesaplar yoktur. Bunun en yakn rneini Libyada grdk daha muhalefet i bana gelmeden petrol zerinden muhaliflerle pazarlk ve anlamalar yaptklarn grdk. Natoyu kendi karlarna kullandklarn ve tek amalarnn smr olduuna hepimiz ahit olduk. Bu anlamda sicili bozuk olan Bat devletlerini ve Natoyu Suriyeye mdahaleye armann mantn ve gerekesini anlamak imknszdr. Sayn Babakann bu arsn halklarn ezilmesine ldrlmesine tepki olarak ifade edildiini
Basndan
dnsek bile bunun kabul edilemez olduunu ifade etmek isteriz. Kendi sorunlarmz kendimiz zme kavuturmalyz. Rahmetli Erbakan Hocamzn yllardr slam Savunma Paktnn, slam Ekonomik birliinin, slam Birlemi Milletlerin oluturulmasn istemesinin hikmeti ite bu olaylarla bir kez daha anlalmtr. ABD nclnde ki rk emperyalist sistem sadece gittii yere kan ve gzya gtrmtr. Irak-Somali-Afganistan bunun hlihazrda ki tezahrleridir. Bu anlamda Sayn genel bakanmzn ran seyahatini nemsiyoruz. nk halimizden ancak bizden olanlar anlar. Batdan medet ummak beyhudedir. Blgemizde bu skntlar varken bir de lkemizin birlik ve beraberliini istemeyen gl bir Trkiyenin oluumunu engellemek isteyen terr ve uzantlar ile mcadele etmek zorunda braklyoruz. Bu sorunlarn kaynanda da unutmayalm ki Emperyalist Siyonist tezghlar vardr. lkemizin gneydousunu yllardr haritalarnda Krdistan olarak gsteren bunlar deil mi? PKKya mhimmat ve sermaye aktaranlar bunlar deil mi ? Pemergeyi eitenler banlar deilmiesine yine batdan ve onun ua olan Barzani ynetiminden medet bekliyoruz. Barzani deimlidir ki PKKnn arka bahesi. Yllardr bizim saladmz pasaportla gezen heriften medet beklemek acziyetin en bydr. lkemizin demokratik zerklik ad altnda fedaral sistem yaps ile blnmesini isteyen ve her imknda bunu ifade eden ve alanlar TBMM ats altnda her trl ayrcalktan faydalanrken sadece inandn ifade eden Salih Mirzabeyolu ve arkadalar mr boyu hcre cezas ile cezalandrlmaktadrlar. 30 bin insann katili mral da aalar gibi yaarken dier tarafta lmden beter cezalar. Bunun nesri adalet ve insaniyet. YEN ANAYASA KONUSU Yeni Anayasann din, inan ve fikir zgrln ncelemesini ve milli btnl esas alan milli iradenin yansmas ve rn olmasn beklemekteyiz. Demokratik zerklik ve bakanlk sistemi gibi lkemizin paralanmasna sebebiyet verecek tehlikeli yaklamlara kesinlikle prim verilmemelidir. Bu milleti yllardr bir ve karde yapan unsurlar korunmaldr. Gl Trkiye gl irade ve birliktelikten neet eder. Bunun iin bata kendi ierimizde birliktelii salayacak yeni bir ynetim anlay ile blge lkeleri ile dostane ve blgesel ncelikli ilikilere nem vermeliyiz. 22 Kasm 2011 - gundogumu.com
464
465
Basndan
Adaletin mebbet zgrl iin...

Post modern darbe olarak da adlandrlan 28 ubatn zerinden yllar geti. Ancak bunun neden olduu maduriyetler, bundan dolay ekilen aclar hala gemedi. 28 ubatn ardndan gzaltna alnan, tutuklanan ve idamna karar verilen, idam cezas kalkt iin mebbet hapse mahkm edilen ve yllardr cezaevinde bulunan 50yi akn eserin sahibi air, yazar Salih Mirzabeyolu bunun rneklerinden biri. Bazlar, 28 ubat sreci bin yl srecek, dedi. 28 ubat, daha ok dnemin iktidar partilerinden Refah ve temsil ettii kesimi hedef almt ancak yaklak 5 yl sonra Refahn bnyesinden kan yeni siyasi oluum iktidar olmutu ve hala da iktidarda. Yalnzca bu yzden 28 ubat srecinin sadece 5 yl srdn syleyebilir miyiz, syleyemeyiz elbette. AK Partinin kapatlmas davasn, Cumhurbakannn seilmesine ilikin Anayasa Mahkemesinin 367 kararn, AK Partinin iktidar olduu ama muktedir olamad sylemlerini hatrlayalm. Elbette bugn durum farkl gibi grnyor. zgrlklerin, hukuk devletinin tam anlamyla var olabilecei bir yeni anayasann geni bir mutabakatla yaplmas gndemde. Yaplr, yaplmaz ayr mesele ama en azndan bu yksek sesle konuuluyor. 28 ubat soruturmas da balatld. Dersimde 1938de olanlar, bir isyann bastrlmas myd, yoksa bir byk katliam myd, artk cesurca tartlabiliyor. Sayn Babakan bunun iin ok ak ve net bir ekilde devlet adna zr de diledi. Peki, imdi bu yeni tabloya bakarak, 28 ubat srecinin artk sona erdiini syleyebilir miyiz? Sayn Babakann Dersim balamnda and Son Devrin Din Mazlumlar kitabnn yazar Necip Fazl Ksakreki, birok yazar gibi Salih Mirzabeyolunun da stad kabul ettii, izinden gittii, hangi eserine baklrsa baklsn ak ve net olarak hemen grlr. imdi, Necip Fazl tarihe baknda referans olarak anan devlet, onun rencisi ve balsnn yalnzca yazdklar yznden ve 28 ubat srecinin tipik bir maduru olarak hala cezaevinde olduunu da artk hatrlayacaktr herhalde... Dnemin yarglamay yapan hkimlerinden biri imdi kararn hatal olabileceini syleyebildiine ve yarglamann, hkimleri bask altnda tutan 28 ubat artlarnda yapld aka ortada olduuna gre iade-i muhakeme iin Adalet Bakanl da artk harekete geecektir herhalde...
Basndan
466
467
Basndan
Byle bir beklentiyle dnmemin nedeni, bata Sayn Babakan olmak zere btn devlet yetkililerinin insan nceleyen zgrlk ve adaletten yana sylemleri. Bunda samimi olmadklarn ben kendi payma deil dnmek aklma bile getirmek istemiyorum. Hem Trkiyede vicdannn sesini dinleyen, gl adalet duygusuna sahip hkimlerin savclarn da hala var olduuna her zaman da var olacana inanmak istiyorum. Her ne kadar N.. tecavz davasnda verilen karar herkesin vicdann derinden yaralamsa da, futbolda ike suuna verilecek ceza TBMMde elbirliiyle yaplan yasa deiikliiyle byk lde indirilmise de... Eer Salih Mirzabeyolu davasna ynelik iade-i muhakeme umudu boa karsa ite o zaman o vahim 28 ubat bin yl srecek cmlesini hep birlikte tekrar ederiz ki bu gerekten korkun olur. Sadece, Salih Mirzabeyolunun yarglamasnn yeniden yaplmasna balanmasyla birlikte tahliyesine karar verilmesi bile hkmetin, devletin 28 ubat srecini kesin olarak sona erdirdiinin kant olacaktr. Umulur ki byle bir sonu 28 ubat 2012 tarihine kadar oluur da biz de o gn 28 ubatn 15. yldnmnde 28 ubat srecinin kesinlikle sona erdiini sevinle haykrrz. Elbette sevenlerinin yrttkleri Salih Mirzabeyoluna zgrlk kampanyas ve ok ynl abalar olmazsa biroumuz oktan unutmutuk Salih Mirzabeyolunu. Gzden rak, gnlden rak derler ki bu byk lde doru. Ancak Salih Mirzabeyolu sevenlerinin, ballarnn bu srete yapp ettiklerine ilikin de birka szm var. Uzun sredir zellikle dikkatimi eken, Salih Mirzabeyolunun yznde yaralar ve kan lekelerinin olduu bir fotorafnn her yerde ne karlmas. Mirzabeyolunu sulu gstermek isteyenler zellikle o fotoraf seiyorlar nk o fotoraf bylesi bir ynlendirmeye msait. Sevenleri ise Mirzabeyolunun cezaevinde, devlet korumas altndayken ikence grdnn kant olarak her yerde ayn fotoraf kullanyorlar, kitaplarnn kapaklarnda bile. Oysa bunu yaparak Mirzabeyolunun ikence grdn kantlam olmuyorlar aksine farknda olmadan dierlerinin amacna uygun davranm oluyorlar. Bir de ilerinden bazlar Salih Mirzabeyoluna zgrlk srecini adeta baltalarcasna zm olumsuz ynde etkileyebilecek sylemlere srarla devam ediyorlar. zm mercilerini dman olarak gstermek bylece durumu zmszle mahkm etmek abasndalar sanki...
Yazdklarmdan gocunarak ilerine geldii gibi ithamda bulunanlara da birka szm var. Her yeni yazmdan sonra birileri tarafndan bir baka ithama muhatap oluyorum. Bir yazmdan sonra kolayca feminist, bir yazmdan sonra komnist, bir yazmdan sonra iktidar yanls, bir yazmdan sonra iktidar kart, bir yazmdan sonra aknc, daha sayabilirim... Hangi ideolojiden, hangi dinden, hangi siyasi partiden olursa olsun herkes bir gn hakszla urayabilir, Salih Mirzabeyolunun imdiki durumunda olabilir ve yalnzca vicdannn sesiyle hareket eden, adaletin mebbet zgrl iin her zaman kalemini haktan, mazlumdan yana kullananlarn desteine ihtiya duyabilir. Demedi, demeyin... Teodora Doni - 28 Kasm 2011
Basndan
468
469
Basndan
Siyasi havaya gre hukuk

Zor gnlerden geiyoruz. Sorunu tehlikeli klan, krize dnmesidir. Hukukun stnl ilkesi korunuyorsa krizler domaz. Hukuk ifade zgrlyle korunur. fade zgrl yneticilerin karar ve icraatlarnn eitli siyasi gr sahiplerince eletiriye tabi tutulmasna imkn verir. Bu zorunludur, nk Allah akl belirli kiilere tahsis etmi deildir, ynetilenler de yneticiler kadar, hatta daha salkl dnr. Eletiri hakknn iptali akln iptali anlamna gelir. craat eletiren sulu-hain ilan edilmemelidir. Siyaseten bize gre yanl dnen, hukuken sulu olmaz. Dncelerimizi mutlaklatrp dierlerini kanun marifetiyle mahkm etmeye kalkrsak, bundan despot ve totaliter rejim doar. Son KCK operasyonlar eitli kayglara sebebiyet veriyor. Bugne kadar hkmete tam destek veren yazarlar rezervlerini dile getiriyorlar. Kiisel olarak benim de baz kayglarm var. Geen yzyln ilk yarsna gre formle edilmi bir KCK yaplanmas Krtlerin sorununu zmez. KCKnin blge halkn boucu bir totalitarizme mahkm edecei ak. Devlet iinde devlet, devlete paralel devlet olmaz. Bunlar doru. Hayatm boyunca terr ve iddete; totaliter ve baskc bir siyasi rejime veya rgt ideolojisine en ufak bir sempati duymadm. PKK veya KCK da benim inancm ve dnya tahayylmn ok uzanda yaplanmalar. Ama siyaseten benimsemediim gr sahiplerinin havaya gre toplanp tutuklanmasn, operasyon kapsamnn her geen gn biraz daha geniletilmesini doru bulmuyorum. Haburdan Trkiyeye giri yapanlar, seyyar savclar tarafndan sorgulanp serbest brakld; siyasi hava deiince rgt propagandas yapyorlar diye tek tek toplanp ieri tkld. Devletin izni dhilinde Abdullah calanla gren avukatlar imdi gzaltna alnyor. Herkes biliyor ki, avukatlar calanla ne grmse devletin izni ve bilgisi dhilindedir. Grmeler hem yazl hem sesli olarak kayda alnmtr. calan bir sava ynetiyorsa, bunun suu yazl ve sesli kayt cihazlar deil, buna izin verenlerdir. Yllarca avukat grmelerine izin vereceksiniz, sonra siyasi hava deiince, calanla Kandilin irtibatn kesiyoruz, diye avukatlar gzaltna alacaksnz. Bu yanl. Grmeye izin vermezsiniz, yeter. Bu gi-
Basndan
470
dile on binlerce insan tutuklanabilir, KCK anayasasna gre Her Krt doan KCK vatandadr, yani her Krt PKK yesidir. KCK bir at yaplanma ise, BDP, DTK yeleri de tutuklanabilir. Siyasi havaya gre hukukun sertlemesine ilikin elimizde baka arpc bir rnek var. Salih Mirzabeyolunun arlatrlm mebbet hapis cezasna arptrlmas olay. stanbul DGM Mirzabeyolunun iinde bulunduu faaliyetler rgt lideri veya yesi olabilmesi iin yeterlidir, idamna! karar vermi. Mirzabeyolu eline silah almamtr. Nitekim Adana DGM ayn ahsn iinde bulunduu faaliyetler rgt lideri veya yesi olabilmesi iin yeterli deildir, dosyann takipsizliine karar vermitir. Mirzabeyolunun idamna karar veren hkim de yle demitir: Verdiim karar yzde yz dorudur diyemiyorum. Salih Mirzabeyolu davasnda biz o gnk artlara gre karar verdik, hata yapm olabiliriz. 6 Nolu DGM 2001 ylnda Mirzabeyoluna Anayasal dzeni cebir ile deitirip tm Ortadou lkelerini kapsayan din esaslara dayal federal yapda bir slam devleti kurmaya teebbsten 146/1 maddesi gereince idam cezas verirken, onun fiili hibir eylemini delil gsterememi, kitap ve dergilerindeki yazlarn referans gstermitir ki bilirkii sfatyla Gazi niversitesinden Prof. Dr. Nurullah Aydn bunun yeterli delil olamayacan belirtmitir. Daha sonralar hukuki mevzuat deimi, ama Mirzabeyoluyla ilgili arlatrlm mebbet cezas devam etmektedir. imdi avukatlar hakl olarak karar tashihi talebinde bulunuyor. Fiil, fikir ve teebbs ayr eylerdir. Hz. Ali (ra) suikasta uraynca, etrafndakiler bn Mlcemi ldrmek istediler. Onlara engel olup unlar syledi: Gtrn, hapsedin, sakn eziyet etmeyin. Sa kalrsam ya affederim veya cezasn veririm. lrsem cezasn verin, ama haddi amayn, Allah haddi aanlar sevmez. Ali Bula - 28 Kasm 2011
471
Basndan
Basndan
472
Brifingi ald idam verdi

28 ubat darbesine ynelik soruturma devam ederken, Av. Doan Yldrm; Harbiyede gizli bir toplant yapld, nemli kararlar alnd, dedi... O toplantya katlanlardan biri de, hakim Metin etinba idi... etinba, brifingte alnan kararlar dorultusunda Salih Mirzabeyoluna idam cezas verdi. 28 ubat darbesine ynelik soruturma devam ederken, Akit; yaanan sreci deifre eden ok nemli bir tana ulat... Av. Doan Yldrm; Harbiyede gizli bir toplant yapld, nemli kararlar alnd, dedi... O toplantya katlanlardan biri de, hakim Metin etinba idi... etinba, brifingte alnan kararlar dorultusunda Salih Mirzabeyoluna idam cezas verdi. HATA YAPMI OLABLRM DEMT BDA-C Dvsna bakan ve Salih Mirzabeyoluna idam cezas veren hakim Metin etinba; daha sonra yapt aklamada; Verdiim karar yzde yz dorudur diyemiyorum... Biz o gnk artlara gre karar verdik, hata yapm olabiliriz diyerek, brifingte alnan kararlara gnderme yapmt... Adana DGMnin; Mirzabeyolu dosyasnn takipsizliine karar vermi olmas da, hakim Metin etinban; Brifingte alnan kararlar uygulad yorumlarn glendiriyor. HARBYE ORDUEVNDE TOPLANMILAR Bahelievler davasndan tutuklanan Haluk Krc ve Mehmet Ali Aca ile 1. Ergenekon davas san Fuat Turgutun avukatln yapan Doan Yldrm, Genelkurmay ve sivil uzantlarnn hkmet ykma planna bizzat ahitlik ettiini syledi. 1. Ordu Komutanlna ait Harbiye Orduevi tesislerinde tertiplenmi ok gizli bir toplantya katldn syleyen avukat Doan Yldrm, darbenin sivil kadrolarna bu toplantda brifing verildiini belirtti. Yldrm, toplantda Genelkurmay Bakan smail Hakk Karaday, dnemin 1. Ordu Komutan Hseyin Kvrkolu, Balyozun bir numaras eski 1. Ordu Komutan etin Doan, Genelkurmay Genel Sekreteri Erol zkasnak, dnemin DGM Basavcs, mahkeme bakanlar, Susurluk ve BDA-C davasnda hakimlik yapan Metin etinba, eski stanbul Barosu Bakan Kazm Kolcuolu, stanbul Valisi Erol akr, Doan medyasnda grev yapan birok gazetecinin bulunduunu ifade etti. 28 UBATIN SIR AHDNDEN TARTIMALARA
473
Basndan
Basndan
SEBEB OLACAK AIKLAMALAR Kayserideki ofisinde grtmz Doan Yldrm sorularmza u cevaplar verdi: Akit: Trkiyede nemli isimlerin avukatln stlendiniz, Haluk Krc, Mehmet Ali Aca bunlardan birka. Sizin savunduunuz kiilerin birou sac hatta lkc diyebiliriz; siz kendinizi nasl tanmlyorsunuz? Doan Yldrm: Kayseriliyim, ocukluum burada geti. Temel eitimi tamamladktan sonra Deniz Harp Okulunu kazandm siyasi ekimeler yznden daha sonra atldm. Trk Milliyetisi olarak tanmlyorum kendimi, dediiniz gibi birok nemli isme avukatlk yaptm. LK EYLEMLER YARGIDAK ALEV KADROLAMASI Akit: 28 ubat dneminin u ana kadar gizli kalmay baarm tanklarndan olduunuz syleniyor? Doan Yldrm: Dorudur (glyor) o dneme ilikin birok ey grdk yaadk. Dnemin ncesi ve sonrasna vakf biriyim. 28 ubat aslnda 1997de deil zaln lmyle balayan bir sre aslnda. lk eylem yargdaki kadrolama oldu. Yargdaki ilk kadrolama maalesef sylemek zorundaym bu bir siyasi parti grnm (CHP-SHP) altnda Alevi kadrolamasyd. Bariz bir ekilde Alevi hakim ve savclar kilit noktalara atand. Bu belki konumuz d ama merhum Trkein Seyfi Oktayn desteklenmesi gerektiini belirttiini biliyorum.. Akit: Merhum Trkein de... ilgin yani Ergenekoncu mu demek istiyorsunuz? Doan Yldrm: Soruturmas ve davas sren Ergenekon yaplanmasndan ok daha byk bir yaplanma var aslnda. Bu henz tam olarak idrak edilebilmi deil. Soldan saa doru hilal gibi dizilen gizli bir ittifak. Bu ittifak soldan saa doru yaylarak her iki grubu da kontrol eden gizli bir yaplanma. Sol kesimi idare eden isim isim verebileceimiz insanlar var. Sa grubu da hakeza. Kendi tanmlamalarna gre hilalin merkezinde birleiyorlar rnek olarak merhum Trke beyi verdim. Hatta ak olarak talimat verdiini biliyorum kendi partisine, Seyfi Oktay destekleyeceksiniz dediini biliyorum. Ne ilgintir deil mi? Akit: Doru ise dehet verici ama asl konumuza dnelim istiyorum. Doan Yldrm: Tamam asl konumuza dnelim. Ergenekonda da sank olan Seyfi Oktaydan sonra gelen Mehmet Moultay ile kadrolama
474
475
Basndan
tamamlanm oldu ve bu kadro yargda terr estirmeye balad. Rahan Aff olarak bilinen genel af almasnda sac mahkmlar ieride tutuldu. Bahelievler katliamndan dolay idam cezas alan mvekkilim Haluk Krc bu kuvvetin yargdaki kadrolar tarafndan tahliye edilmedi. Fakat politik olmayan kiiler tahliye edildi. Mesela zol Airetinden Mustafa zol, 7 kiinin katili Mustafa zol tahliye edildi. Dnemin skdar 1. Ar Ceza Mahkemesi Bakan Mehmet Koluksaya dileke verdik. Adam ben kabul etmem bunu dedi. Neden diye sorduumda, ben tarafm kardeim kabul etmem dedi. skdar o dnem stratejik bir mahkemeydi. O anlamda orann kilit noktalarna kendilerine yakn kiileri atamlard. Adalet Alevi kadrolarn eline gemiti. Ben bugnki durumu da bu kadrolarn tasfiyesi olarak gryorum. 28 UBATIN SVL RGTLENMES HARBYE ORDUEVNDE YAPILDI Akit: O dnem DGMlerinde nasl bir hava hakimdi? Doan Yldrm: DGMlere gelecek olursak PKKnn insan kaynaklar ve ekonomik altyapsn kertmek iin kurulsa da asl hedefi derin devletin izlerini rtmek, Mslmanlar bask altnda tutmak olmutur. Bunlara talimatn gittii nokta da Genelkurmayd. Devletin askeriyesi, Genelkurmay Yargtay, HSYK ve dier mahkemeleri ile pek sk fkyd. ahidi olduum toplantlarda nasl tavr alacaklar izah ediliyordu. Akit: ahidi olduum dediniz, aar msnz? Doan Yldrm: Benim saklayacak gizleyecek hibir eyim yok. Birazdan syleyeceklerimle istiyorum ki gerekler aa ksn. 28 ubat post modern darbesinin sivil rgtlenmesi askerin sivilleri koordinesi Harbiye Orduevinde yapld. 1. Ordu Komutanlna bal Harbiye Orduevinde toplant yapld. Benim de katldm toplantya yarg mensuplar bata olmak zere akademisyenler ve o dnem ok etkili olan birok gazeteci katld. Toplantda irticadan ve hkmetin irticay krklediinden bahsedildi. Buna karlk toplantya katlanlarn koordineli harekete etmesi ve kendi konumlarndan doan gc lehte kullanmalar gerektii vurguland. KARADAYI, KIVRIKOLU VE ETN DOAN ORADAYDI Akit: Bu ok nemli bir aklama. Yani kararghn gizlice toplandn sylyorsunuz kimler katld isim verebilir misiniz? Doan Yldrm: Elbette gizli ve semece bir toplantyd. Harbiye
Orduevinin konferans salonuna girdiimde ieride Genelkurmay Bakan smail Hakk Karaday, dnemin 1. Ordu Komutan Hseyin Kvrkolu, ne ilgintir imdi Balyozun bir numaras eski 1. Ordu Komutan etin Doan, Genelkurmay Genel Sekreteri Erol zkasnak ve daha birok asker vard. BDA-C DVSININ HAKM... Akit: Sivillerden kim vard? Doan Yldrm: Dnemin DGM Basavcs, mahkeme bakanlar, hatta Susurluk ve BDA-C davasnda hakimlik yapan u mehur hakim Metin etinba da vard. Ve hatta etinba krsde konuma yapt. Herkes protokoldeki yerine gre oturuyordu. Resmi bir toplant havasndayd. n sralara baktmda yanl hatrlamyorsam stanbul Barosu Bakan Kazm Kolcuolu vard. STANBUL VALS EROL AKIR, TUNCAY ZKAN DA ERDE Akit: Toplantda basndan kimler vard? Doan Yldrm: Epey zaman oldu hepsini hatrlamak zor ama imdi Ergenekondan sank olan Tuncay zkan, Erol Mtercimler, Milliyet yazar Yaln Doan ve u an Doan Medyasnda grev alan birok isim vard. En n srada ise dnemin stanbul Valisi Erol akrn oturduunu grdm. BRFNG MEDYASI HEDEF RETT, KOLLUK KUVVET DELL, YARGISI MEBBET VERD O dnem yaplan anti demokratik uygulamalarn hepsinin geri plannda o toplantda alnan kararlarn olduunu biliyorum. Toplantya katlan DGM hakimleri karlarna gelen dosyalar buna gre deerlendirdi. Delil aramad gereke nemli deildi. Brifing Medyas irticac yaftasyla hedef retti, brifinge katlan kolluk kuvveti bu kiiler hakknda sahte delil retti, yargs ise dosyada su var m yok mu umursamadan irticac diye yaftalanan kiilere mebbet hapis cezas ve hatta idam cezas verdi. BDA-C davas Susurluk davas ve benzeri birok dava bunun neticesi. Bunlarn aratrlmas aydnlatlmas lazm, bu anti demokratik uygulamalarn deifre edilmesi, hesap sorulmas lazm.
Basndan
YEN AKT GAZETES - 29 Kasm 2011
476
477
Basndan
Basndan
Ergenekon davas avukat Doan Yldrm, ok ifaatlarna devam ediyor. Yldrm Koramiral Kadir Sad, Koramiral A.Feyyaz t, Tmamiral Ramazan Cem Grdenizle snf arkadayz. zden rnek de retmenimizdi, grubumuzun ad 6 binlerdi diyor. 28 ubat yarg brifingleri ve bu brifinglerin katlmclarn deifre eden Ergenekon davas avukat Doan Yldrm ok ifaatlarna devam ediyor. 1971 ylnda Deniz Harp Okulunun 6 binler olarak tabir edilen snfndan atlan Yldrm, Balyoz, Ergenekon ve Kafes davalarnda sank olan eski Gney Deniz Saha Komutan Koramiral Kadir Sad, eski Kuzey Deniz Saha Komutan Koramiral A.Feyyaz t, Deniz Kuvvetleri Komutanl Plan ve Prensipler Bakan Tmamiral Ramazan Cem Grdenizle snf arkada olduunu, darbe gnlklerinin sahibi eski Deniz Kuvvetleri Komutan zden rnekin ise snf retmenleri olduunu syledi. 6 binler toplantsnda Sadn darbe imalar ile dolu bir sunum yaptn vurgulayan Yldrm, Sad uyardm, Bunlar ok tehlikeli eyler kardeim, banza i aarsnz dedim. O da bana Doancm kendi bamza yapmyoruz, yukarnn, Genelkurmayn haberi var dedi. O zaman anladm ki yle bir iki amiralin ii deil bu operasyon. Organize bir plan, toplu bir kalkma bu eklinde konutu. DARBE SANIKLARI AYNI SINIFTA HEPS DEVRE ARKADAI 1968 ylnda subay olmak iin ilk mracaatn yaptn belirten Doan Yldrm yazl ve szl mlakattan sonra u an Heybeliada Deniz Lisesi ismi ile bilinen o dnemki adyla Deniz Harp Okuluna baladn belirtti. Snfnn 6 binler ismi ile adlandrldn ifade eden Yldrm, Balyoz, Ergenekon ve Kafes davalarndan tutuklanan eski Gney Deniz Saha Komutan Koramiral Kadir Sad, eski Kuzey Deniz Saha Komutan Koramiral A.Feyyaz t, Deniz Kuvvetleri Komutanl Plan ve Prensipler Bakan Tmamiral Ramazan Cem Grdenizle birlikte okuduunu belirtti. Yldrm 1968de Deniz Harp Okuluna yazldm. 1971de orduda siyasi faaliyet yrtmek sulamasyla, bu sa sol davalaryla ordudan atldm. Benle birlikte 150ye yakn kii atld. Bizim snf 6 binler snfyd. Darbe dnemiydi, atmosfer ok gergindi, biz de byle bir dnemde renciydik. Kadir Sad, A.Feyyaz t ve Ramazan Cem Grdeniz falan hepsi bizim snftayd. Aslnda Feyyazn ya bykt ama snfta kald iin biz ona yetitik dedi.
478
479
Basndan
Basndan
HOCALARI ZDEN RNEK IKTI Darbe gnlklerinin yazar eski Deniz Kuvvetleri Komutan Oramiral zden rnekin de snf retmenleri olduunu ifade eden Yldrm Her snfn yzba veya binba rtbesinde snf subay olurdu. Hani liselerde falan olur snf retmeni onun gibi. Eski Deniz Kuvvetleri Komutan Oramiral zden rnek de 1970 senesinde bizim snf subaymzd. rnek ayrca matematik derslerimize girerdi eklinde konutu. Darbe almasnda Deniz Kuvvetlerinin ne kmasn halktan kopuk olmalarna balayan Yldrm Dikkat edin darbe fikri rnekte olduu gibi denizden kyor. Maneviyat zayf, halktan kopuk insanlar olduklar iin, memleketin kendilerine ait olduunu dnme hissi darbeyi tetikliyor sanyorum diye konutu. DOANCIIM YUKARININ HABERVAR, GENELKURMAYIN ONAYI VAR O dnem 8 snf kaynadk biz, ihtilal ncesi dnemde ve neticesinde benim de arasnda bulunduum bir grup ordudan atld. Kadir Sad mesela ok dzgn bir ocuktu o dnemde ama maalesef daha sonra bir ilere bulat diyen Yldrm, yakn zamanda deifre edilen darbe almas ile ilgili Sadn sunum yapt bir toplant ile ilgili ok edici szler sarf etti. Yldrm 6 binler snfnn toplantsnda bir slayt sunumu yapt Kadir. Sunum sonras yanna gittim. Kadir bu ok tehlikeli, nn keserler dedim, gld. Bana Doancm yukarnn haberi var. Genelkurmayn onay var dedi. O zaman anladm ki yle bir iki amiralin ii deil bu i, organize bir operasyon, detayl bir plan bu. Kadirin o szleri zerine TSKda toplu bir kalkma olduunu anladm eklinde konutu. 28 UBATIN SET KURMAYLAR BUNLAR Balyoz ve Ergenekon davasnda yarglanan generallerin 28 ubat kadrolar tarafndan seildiini syleyen Yldrm 28 ubat, kurmay olacak adamlarn seti. Sonraki darbe planlarn da bu kurmaylar yapt. Bence sren soruturmalardaki tutuklamalar gelinen durumun neticesidir. Benim kardeim Binba Muttalip Yldrm 28 ubat dneminde ordudan atlan ikinci isim. Drt dil biliyordu, disiplinli ve iyi eitim alm bir subayd ama onlarn iine yaramazd nk namaz klp oru tutuyordu. Allah korkusu olan bir kii bu kadrolarla ortak hareket etmezdi. Neticesinde bunalma girdi kardeim ve intihar etti diye konutu. 30 Kasm 2010 Yeni Akit
480
481
Basndan
Basndan
482
483
Basndan
Basndan
484
anlurfada 7 yl Hazine avukatl, Ordu Ulubeyde 6 yl hkimlik yapt. Ardndan 4er yl Gmhane ve Siirt Ar Ceza Mahkemesi Bakanl, 1 yl Erzurum Skynetim Mahkemesi, 6.5 yl stanbul Beyolu Adliyesi grevleri geldi. Son olarak stanbul 6 Nolu DGM Bakanln 4 yl 2 ay yrten Karagl, Sultahmete hkim tayin edilince emekli oldu. Susurluk, Nesim Malki, Trkbank ve BDA-C gibi byk davalara bakan Karagl dnemin Adalet Bakan Trkn ricalarn nemsemedii iin defterinin drldn sylyor. Karagl, Emekli olunca evsiz, barksz, iyot gibi ortada kaldm diyor. Karagl, hep byk davalarn hakimi olarak dikkat ekti. Bunun nedenini kendisine duyulan gvene balayan Karagl, kendi tabiriyle defterinin drld ahin olayn kendi yaad adan aktard: evremden baz kiiler, Sayn Bakan sizi ok seviyor, bir isteiniz var m? diyorlard. Rica, brahim ahini bekletme, cezasn ver eklindeydi. Ben de gereken yaplr diyordum. En gzel cevap buydu. Susurluk davasnda karar aamasna gelinmiti. brahim ahin, Bana sre verin, yer yerinden oynayacak dedi. Duruma gn trafik kazas geirdi. Konuabilir mi, konuamaz m? diye rapor istedim. O rapor beni frlatt, defterimi drdler. Ben yargnn bamsz olduunu zannediyordum. Anadoluda kendimi Bamsz biliyordum. Ta ki DGMye gelene kadar. Sonrasnda anladm ki, yarg bamsz deilmi. Daha nceleri bu soruyu bana sorsanz, size kzp pheniz mi var? derdim. Ama imdi diyemiyorum. DGMde byk davalar, byk menfaat atmalar vard. Bamsz olmayan bir yargtan ne beklenir? Meslek hayatm boyunca sacs, solcusu, PKKlsndan hi bask gelmedi. Uyuturucu ve ete davalarnda ise hep bask vard. ine geleni tutukla, gelmeyeni brak. Bir uyuturucu davasnda 12 sank vard, sanklar brak diye bask geldi. Yargnn siyasallamas konusunun en gzel rneini ben yaadm. O gnn bakan Hikmet Sami Trkn tavrlar, hareketleri, istekleri ok artcyd. Hem de sosyal demokrat birinin bu tr eyleri hi yapmamas lazm. Tabii karakterimi bildii iin bana direkt bask yapamyordu. Araclarla istekleri dile getiriyordu. ine geleni tutukla, iine gelene beraat, iine gelene ceza. Artk Bakanlk ne istiyorsa. yle smarlama yarg
Sedat Karagl Kimdir?
Susurluk kamyonu bana arpt
485
Basndan
olursa tamam, Trkiye biter. Adalet mlkn temelidir denir ya, temel bozuk olursa, ne olacak? DGMde kapma Adalet Bakan giremez diye yazacaktm. Ama maalesef giremez dediin adam senin bakann oluyor. Dnebiliyor musunuz? Ne kadar irkin bir ey bu. Sonra savclarn amiri. Dnyada hibir yerde savclk ve hakimlik ayn binada olmaz. Savclk ayr bir blmde olur. MT DOSYASI MEZARA GDER Susurluk davas iin MTten kaln bir dosya geldi. Dosyada Trkiyenin d politikasyla ilgili ok nemli konular vard. Gerekten devlet srryd. Bu dosya benimle birlikte mezara gidecek. Bunlar eime bile anlatmam. atlnn lke yararna baz faaliyetleri var. Ancak canavar bytrsen seni yer. Susurluk olaynda yarglanmas gereken daha bykler vard. ok byk adamlar, olmayan kimse yok gibi neredeyse. Vatanda soruyor, gerekten bu kiiler susuz muydu diye. Ben gerekten o dosyalarda hibir ey bulamadm. mer Ltfi Topal iin Beyolunda beraat karar verdim. Tark mit dosyas da alamad. ld deniyor ama cesedi yok ortada. Yani delil yok. Haluk Krc sahte hviyetle yakalanmt. Baka bir ey bulamadm ki. Beraat verdim. Hi kimsede doru drst delil bulamadm. bitirici hkimler var LOJMANDA kalrken, zellikle bayramlarda gryorduk neler olduunu. Bir sr hediyeler geliyordu. Lojmann asansrne ikolata kutular ylyor, biri datyordu. O kadar boldu ki, ikolatalar asansrde unutuyorlard. Birok giyim firmasnn kamyonu geliyordu baheye, 300-400 YTLlik takm elbiseler datlyordu. Benim hi yle bir takmm olmad. Evet, i bitirici hakimler var, az sayda da olsa var. Ama hi olmamas gerekiyor. Bir tane bile srtyor. Hakim dahi olamayacak adamlar Yargtaya giriyor. Uzakdou seyahatiyle bu iler hallediliyor. Bu da bir nevi rvet. PKK Kou ldrecekti Sedat Karagl, 1991de dnemin Siirt Valisi olan Turizm Bakan Ko ile Belediye Bakan alakulu ve kendisini 3 PKKlnn ldrmeyi planladn, bakann vurulduunu aklad. Hukuk sisteminin arpk yanlarn tm gerekleriyle ortaya koyan
Basndan
486
Sedat Karagl, arpc aklamalarn srdrd. Karagl, bugnn Turizm Bakan Atilla Kou Siirtte Ar Ceza Reisi iken tandn belirterek, O dnem Atilla Ko, Siirt Valisiydi. Ama hi uyumazd. Hatta ikimize suikast dzenleneceini haber almtk. PKKllar bizi kara listeye almt diye sze balad. Siirtte grev yaparken, 1991 ylnda PKKlnn Siirte gelerek bir gardiyann evinde kaldklarn anlatan Karagl, Sonradan rendiime gre, kiinin grevi de ayrym. Biri ar ceza reisini yani beni vurmaya gelmi. Oysa beni tanmyor, etmiyor. Bir tanesi dnemin Valisi Atilla Kou vurmay planlam. Dieri de belediye bakan Mahmut alakuluyu vurmak zere gelmi. Bakan gerekten vurdular, hatta ocuuyla birlikte dedi ve ekledi: Sonra eve baskn yapmlar. Birini ayandan yaral olarak yakalamlar. Bu kii itiraf oldu ve ok byk faydalar dokundu. Emniyet o dnem bana sylemedi. O zamanki Tugay Komutan da imdiki Genelkurmay Bakan Hilmi zkk. Emniyet Mdr, olay nice sonra bana syledi. tiraf, Ses getirsin diye reisi ldrmek istedim demi. Halbuki beni hi tanmyordu. Atilla Kola Bakan olunca grmeyi kestiini belirten Karagl, Ko, Siirtten sonra Giresuna gitti. Ama bakan olunca irtibatmz kesildi. Ne yapaym, holanmyorum yle eylerden dedi. Karagl, olay aklamalarn yle srdrd: BDA-C TEHDT ETT Bugne dek BDA-Cnin dnda hi kimseden tehdit almadm. Hatta ben ayrlrken bir PKK avukat, Sen bakalar gibi hi endie duyma, sen bize ok gven verdin, sacs solcusu, esrarcs eroinman herkes sana gveniyor. Bizim rgtlerden hibir ktlk bekleme dedi. BDA-C ise iki kez lmle tehdit etti beni. Durumada beni tehdit ettiler. Ben iaret edince kyamet koptu, kan gvdeyi gtrd. ok zldm sonra. Kzlar da vard aralarnda. Reis bunlar hep senin yznden, sen grrsn dediler bana. Daha sonra BDA-Cnin lm listesinde admn olduunu rendim. Korkmadm, ama endielendim tabii. Mirzabeyolu, ilk gn durumada ok kt durumdayd. Savunma yapamad. Devlet otoritesinin hie indii bir davadr bu. Devlet otoritesi sfr olmutur. Mirzabeyolunu durumaya getiremiyorlard. Sonra herkese Ya getirirsiniz, ya da hakknzda ilem yapacam dedim. Glkle getirebildiler.
487
Basndan
KAIT BULAMAZDIK Yargda elinizi neye atsanz sorun. Yine sorunlar imdi biraz daha azald gibi. Bizim dnemimizde en basiti krtasiye sorunu korkuntu. Mesela ben durumaya kat bulamazdm. Trk zekas stn ya. Seim mazbatalar vard byk byk katlar. Onlar kesiyorduk. Mbairler hazrlyordu. ok adi bir katt ama. Arkasnda insanlarn isimleri var, kimi parmak basm, kimi imza atm. ok irkin bir durum. ok zlrdm. Sonra karar yazacaz ya, onunla karar yazacak halimiz yok ya. Gidip kaymakamdan, jandarma komutanndan kat isterdik. Fiziksel artlar da adalete uygun deildi ki. Adalet Saray diyorsun ama stte maliye, altta adliye, en altta cezaevi vard. O zaman duruma salonu yok. Durumalar odamda yapyorum. Odada eski tip odun sobas var. Hatta erken kalkp mbaire siz hazrlayn diyordum, sobay ben yakyordum. Binalar kokuyordu. Hatta bir daktilo eridini korkumdan saklamtm. Lazm olur diye. 1970-77 yllar arasnda biz bu artlarda grev yaptk. Ama imdi artlar deiti. Tabaa ramen nazar dedi DGMDEN sonra tayinim knca mahkmlar cezaevinden nazar boncuklu bir tabak hediye ettiler. Tabaa ramen bana nazar dedi. Babam bana yle bir grev yap ki, ayrldn yere gitme arzun olsun. Namusunla, erefinle grev yapman lazm derdi. Ben her sene grev yaptm yerlere giderim. Emekli olunca sudan km balk gibi oldum. yi bir yarg olduumu dnyorum. Ama bu meslekte sosyal ynnz bitiyor. 4 sene oluyor emekli olal. Emekli olduumdan beri hibir ey yapmyorum, torunlarm seviyorum. yi bir dede olduumu sylyor herkes. Yry yapyorum, kitap okuyorum. Eimle geziyoruz beraber. Adliyeden arkadalar aryorlar, Gelsene ziyarete diyorlar. Yani adliye dnda hi evrem yok. evresi olan yarg da yarg olmuyor. Yemeini yersen hazmedemezsin ki. akc ok yakklyd Karagln yi grnyorsunuz dedii akc ile diyaloglar gazetelere yansmt. KARAGLN, Trkbank davasnda yarglanan Alaattin akc ile mahkemedeki diyalogu basna yansmt. Karagl, polemik konusu olan
Basndan
488
o diyalogu yle anlatt: akcya durumada Sizi iyi grdm dedim. Ben byle deyince Basavcya akcy daha nceden tanyor muymu? dediler. Yahu nereden tanyaym? Televizyonda grmtm perian vaziyetini. Durumada ok yakklyd. Giyinmi, kuanm, beyaz bir kazak giymiti. ok pahal bir takm vard. Herhalde 2-3 maala ancak alrm onun takm elbisesini diye dndm. Sizi ok iyi grdm dedim. Erol Evcile de aynsn sylemitim. Geldiinde yryemiyordu, ok kt durumdayd, ama cezaevinde iyi besleniyorlar, zenginler ya. Karagln akc anlar bu kadar da deil: AKICI ARTIK IKMALI * Heyetteki dier yelere Bu tutuklularn tutukluluk durumlarn deerlendirelim artk. akcnn kmas gerekiyor dedim. yenin birisi, Basn ne der? dedi. Ben de Biz 70 milyon kar dursa, u yasaya gre karar veriyoruz dedim. O celse bana muhalefet oldular, akc kmad. Ama ikinci celse tahliye oldu. Oysa bana akcy karma, cezaevinde rsn diyorlard. Evet, akc birok su iledi ama o da bir insan. Bir sank ve onun da haklar var. * akcya 313n en stnden ceza verdik. Hatta ben orada muhalefet ettim. Biraz fazla verdik dedim. nk karsn, Aansoyu ldrme olay, borsac Adil ngenin bombalamas olay vard. Ama biz bu sulardan yarglamyorduk ki. Ben muhalefet verdim. Ama aynen geti. Tamam ceza verilsin ama bu kadar olmazd. 6 yl ceza vermitik. 4-5 yl hapis vermeliydik. O gereke yanlt. * akc Susma hakkm kullanmak istiyorum dedi. Ben bugne dek susma hakkn kullananlarla hep diyalog kurarm. Sanklar farknda olmadan konuurlard, ben de istediimi alrdm. Ama akc ok zeki bir adam. Ne yaptysam konumad. Hayatmda ilk kez birini konuturamadm.
Sabah
489
Basndan
Basndan
490
Sadece Dersim deil, btn karanlklar aydnlatlsn!

Dersim eksenli tartmalar devam ediyor... CHP ve candalar ile MHP Genel Bakan Devlet Baheli hari, hemen herkes; Dersim konusunda sonuna kadar gidilsin diyor; Gidilsin!.. Bata Dersim olmak zere, Trkiyenin btn karanlk ileri aratrlsn! Elbette aratrlsn!.. Dersim aratrlsn, stikll Mahkemeleri aratrlsn!.. Bunlarla da yetinilmeyip; Mara aratrlsn, Sivas aratrlsn!.. Ve elbette, Babalar Katliam da aratrlsn!.. eyh Sait syan(!) aratrlsn, Said Nursi olay aratrlsn!.. 27 Mays htilli aratrlsn!.. 12 Mart Muhtras aratrlsn!.. 12 Eyll Darbesi nasl ve kimler tarafndan tezghland aratrlsn!.. Bu da yetmez; Madem kirli ilerin hepsi aratrlacak, o halde Susurluktaki kaza ve 28 ubat Darbesi de aratrlsn!.. O dnemde yaanan hukuksuzluklar, adaletsizlikler, ceberrutluklar, bask ve zulmler de aratrlsn!.. KMN PARMAI VARSA! Namlularn halka eviren tanklar kimlerin yrtt, milletin inancna kar topyekn sava kimlerin balatt da aratrlsn!.. O dnemde yaanan keyfi gzaltlar, ikenceler, brifingli yarg ve gazeteciler de aratrlsn!.. Ksacas; Bu kirli ilerde parma olan herkes aratrlsn, herkesten hesap sorulsun!.. yle ya; Biz i yemedik!.. Dolaysyla, bizim karnmz armaz!.. Ve ayrca; Yaramz yok ki, gocunalm. Evet, herkes aratrlsn!.. Asker, sivil ve siyasi olmak zere, bu olaylarda kimlerin parma
491
Basndan
Basndan
varsa ortaya karlsn ve yakasna yaplp hesap sorulsun!.. Onlardan hesap sorulurken de, bu olaylardan kim madur olmu, kim itibarszlatrlm ise, onlarn da itibarlar iade edilsin, kaybettikleri haklar geri verilsin!.. Dedim ya; Biz i yemedik... Dolaysyla karnmz armaz!.. Karn aryanlar dnsn!.. ETDE SAVUNMA EHVET! Yalnz, hemen syleyelim: Bugn; Btn kirli iler aratrlsn deyip de, yarn kirli ilerde parma olanlar gzaltna alndnda veya tutuklandnda, hi kimse cayrt koparmasn!.. Malm, Ergenekon ve Balyoz tutuklamalarnda byle yaplmt... Halen de, Bremen Mzkaclar gibi, hep bir azdan vaveyl koparyorlar: Bu, ne biim tutuklama?.. Tutuklamalar tam bir cezaya dnt! Tamam, tutukluluk sreleri uzad ama, bunun sorumlusu yarg deil ki!.. Dvy, sanklar uzatyor!.. Pazartesi gnk Akitin manetinde yer alan haberi herhalde okumusunuzdur. kinci Ergenekon davasnda tutuksuz yarglanan Fatma Sibel Yksek; sanklar ve avukatlarnn kendilerini savunma yapmann ehvetine kaptrdklarn belirterek, diyordu ki; Tam bir ay sren savunmalar yapld, bu anlamda Av. Kemal Kerinsiz ve eski Rektr Kemal Alemdarolunun savunmalar tarihe geecek hacimdedir. Malm; ikinci Balyoz Darbe Plan, rtica ile Mcadele Eylem Plan ve Odatv davalarnn ilk durumalarnda, sank avukatlar reddi hakim talebinde bulunmutu... Balyoz davasnn 2. durumas 49 gn sonra yaplmt... Odatv davasnn ilk durumas da reddi hakim talebi sebebiyle 36 gn sonraya braklmt... Birinci Ergenekon davasnn tutuklu sanklarndan avukat Kemal Kerinsizin savunmas 12 duruma, yani 2 ay srmt!.. Hl bu iken; kalkp da; Tutukluluk sreleri cezaya dnt demenin bir anlam var m?..
492
493
Basndan
Hem az ishaline yakalanm gibi 12 duruma boyu konuacaksn, hem de tutukluluk niye uzad? diye yaknacaksn!.. te bunun iin diyorum ki; Ya, az ve z konuacak ve dolaysyla dvy uzatmayacaksn, ya da tutukluluun uzamasndan yaknmayacaksn!.. Tutukluluun uzamas, elbette iyi bir ey deil!.. Ama birader, bunun sulusu yarg deil ki!.. Tutukluluu sanklar uzatyor!.. Bunu yapyorlar ki; Trkiye, dnya kamuoyunda zor duruma dsn ve Trkiye zerindeki basklar artsn!.. SALH MRZABEYOLU OLAYI Bir de, yle bir argman gelitirmiler ki, iler-tutar yan yok!.. Siyasallaan yarg, Hkmetin istedii ynde kararlar veriyor... Bu adamlarn rgtle ne ilgisi olabilir?.. Onlarn tek yapt kitap yazmak, gazetecilik yapmak!.. Bir insan kitap yazd, gazetecilik yapt diye hi sulanr m? Farzedelim ki, bu argman dorudur... Farzedelim ki; kitap yazan bir adamn rgtle balants olamaz!.. Peki, o zaman sormazlar m; Salih Mirzabeyolu da sadece kitap yazd iin gzaltna alnp, tutuklanmad m?.. Soner Yaln, Ahmet k ve Nedim eneri gndemden drmeyenler, neden Salih Mirzabeyolunun adn hi azlarna almyorlar? yle ya; Salih Mirzabeyolu da, gzaltna alnd 29 Aralk 1998den bu yana, yani tam 11 yldr hapiste!.. stelik, idamla yargland! Peki, kitap yazmaktan baka suu(!) olmayan bir adamn, rgt liderlii ile sulanp idam cezasna arptrlmas hangi kanunda, hangi hukukta yazar?.. Soner Yaln, Ahmet k ve Nedim enerin siyasallaan yarg tarafndan tutuklandn iddia edenler, Salih Mirzabeyolu hakknda idam karar veren yargnn hangi yarg olduunu aklamal deil midir?.. Demek oluyor ki; Bunlarn zgrlk anlay da, sadece kendileriyle snrldr!.. Benim adamm zgr olsun da, dierleri ne olursa olsun! anlay, sade-
Basndan
ce eliki deil, ayn zamanda ikiyzllktr!.. BRFNGL YARGIYA SES YOK! Sahi, Mirzabeyolu nasl gzaltna alnd, hangi ikencelere maruz kald, onun urad ikencelerle kimler alay etti ve sonunda nasl idama mahkm edildi?.. Buyrun, o sreci yeniden hatrlayalm. Malm, dnk Akitin manetinde; Brifingi ald, idam verdi balkl bir haber vard.. Bahelievler davasndan tutuklanan Haluk Krc ve Mehmet Ali Aca ile 1. Ergenekon Dvs san Fuat Turgutun avukatln yapan Doan Yldrm, Genelkurmay ve sivil uzantlarnn hkmet ykma planna bizzat ahitlik ettiini sylyordu... 1. Ordu Komutanlna ait Harbiye Orduevi tesislerinde tertiplenmi ok gizli bir toplantya katldn syleyen avukat Doan Yldrm, darbenin sivil kadrolarna bu toplantda brifing verildiini ifade ediyordu... O gizli toplantya katlanlardan biri de, Hakim Metin etinba idi... BDA-C Dvsna bakan ve Salih Mirzabeyoluna idam cezas veren hakim Metin etinba; daha sonra yapt aklamada; Verdiim karar yzde yz dorudur diyemiyorum... Biz o gnk artlara gre karar verdik, hata yapm olabiliriz diyerek, brifingte alnan kararlara gnderme yapmt... Adana DGMnin; Mirzabeyolu dosyasnn takipsizliine karar vermi olmas da, hakim Metin etinban; brifingte alnan kararlar uygulad yorumlarn glendiriyordu... Sormak lzm deil mi; Bugn siyasallaan yargdan dem vuranlar, 28 ubat Srecinde keyfi kararlar veren brifingli yargy niye hi hatrlamazlar?.. TEK SLAHI KALEMD! Syleyin Allah akna; Salih Mirzabeyolu denilen adam, hayatnda eline silh alm mdr?.. Eline; kitap yazmak iin kalemden baka hibir ey almam bir adam; nasl rgt lideri saylmtr?.. Ali Bulan da yazd gibi; 6 Nolu DGM, 2001 ylnda Mirzabeyoluna Anayasal dzeni cebir ile deitirip tm Ortadou lkelerini kapsayan, dini esaslara dayal federal yapda bir slam devleti kurmaya teebbsten 146/1 maddesi ge-
494
495
Basndan
reince idam cezas verirken, onun fiili hibir eylemini delil gsterememi, kitap ve dergilerindeki yazlarn referans gstermitir ki bu gereke, Adana DGM tarafndan reddedilmi ve Mirzabeyolunun faaliyetlerinin rgt lideri saylmasna yeterli delil oluturmayacana karar vermitir... Bilirkii sfatyla Gazi niversitesinden Prof.Dr. Nurullah Aydn da, stanbul DGMnin kararnn yeterli delil olamayacan belirtitir. Daha sonralar hukuki mevzuat deimi, ama Mirzabeyoluyla ilgili arlatrlm mebbet cezas devam etmektedir. imdi, bu karar da yeniden gzden geirilmeli ve avukatlarn karar tashihi talepleri incelenmeli deil midir?.. HUKUK, AMA HERKESE! Bu lkede, gerekten bir hukuk kavgas veriliyorsa, devletin vukuatlarndan dolay gerekten bir yzleme isteniyorsa; Dersimden balanarak, btn kirli barsaklar temizlenmeli ve madurlarn itibarlar iade edilmelidir!.. Ama, btn madurlarn!.. Sadece birka kiinin deil, itibarszlatrlan herkesin itibar iade edilmelidir!.. Aksini savunmak, kiyzllktr!.. kiyzllerin bulunduu bir ortamda ise, ceberrutlarn saltanat devam eder. Hukuk, sadece Alevilere ve candalara deil, herkese lzm!.. Bilmem, anlatabildim mi?.. Al o karikatr!.. Avrupa Parlamentosunun ev sahipliinde AB Bakan ve Bamzakereci Egemen Ba ile AB Genileme Komiseri Stefan Flenin de katlmyla gerekletirilen 67nci Trkiye-AB Karma Parlamento Komisyonu toplantsnda Hollandal ar rk milletvekili Barry Madlener yine ov yapm, olay karm!.. Hollandada, slama kar sert tavrlar ile bilinen Geert Wildersin liderliini yapt zgrlk Partisinden Avrupa Parlamentosu yesi olan Madlener, Brkseldeki toplant srasnda, Bakan Baa Trkiyede tartmalara yol aan bir karikatr hediye etmek isteyince ortalk karm!.. Madlener, oturumda sz alarak; Trkiye gibi bir lke ABye ait deildir. nk geri kalm slami bir ideolojisi vardr ve bu Avrupaya ait bir
durum deildir. slam ve zgrlk bir arada yer alan iki kavram olamaz demi!.. Daha sonra da; erevelettii, Bahadr Barutere ait, yarglanan karikatr havaya kaldrp, Egemen Baa hediye etmek istemi... KPK Karma Parlamento Ebakan Afif Demirkran da; yanndan geerken mdahale ettii Madlenerin elinden karikatr almaya alm!.. Bu srada Bakan Ba, Brakn gelsin, karikatrn almayn demi!.. Karikatr yerde kalnca; Egemen Ba, ngilizce olarak seslenmi Madlenere; Onu al, mnasip bir yerine koy! Egemen Ba gibi sakin bir adam bu kadar kzdysa, varn; Barry Madlener denilen slm dmannn kstahlk katsaysn dnn!.. Hasan Karakaya - Yeni Akit 30 Kasm 2011
Basndan
496
497
Basndan
Dehet iindeyim!
Bam belada diyordu Ahmet Kaya o gzelim arksnda, Adamn biri vurulmu sokakta / Cebinde adresim bulunmu... Ahmet Emin Yalman vurulduunda da bir bakasnn ba belaya sokulmak istenmiti. Hayr, kimsenin cebinde adres falan bulunmamt. Ama saldrgann okuduu kitaplar vard. Kitap yani adres! Ve bu adresten hareketle bir bakas Malatyada azmettirici sulamasyla mahkemeye karlmt. Sayn Babakanmzn Dersim konumasnda kaynak gsterdii Son Devrin Din Mazlumlar adl eserin mellifinden bakas deildi bu. Yani Alevi kardelerimize Dersimde yaplan emsalsiz zulm, emsalsiz ekilde kelimelere dken air: Necip Fazl Ksakrek. Kendini yle savunmutu Malatyada: ngilizin biri, kskanlk krizi iinde karsn ldrse... Ve adamn cebinde Othello piyesinden bir sayfa bulsanz... Azmettirici diye Shakespearein iskeletini mezarndan karp Londra kprsnden mi sallandracaksnz? Bu mthi savunma, kitaplarn okuyan birileri sua bulat iin mebbet hapis cezasna arptrlan Salih Mirzabeyolunu fena halde hatrlatyor. Telegram ikencesi altnda 13 yldan beri hapis yatan Mirzabeyolu hibir eylemin planlanmasnda, teebbsnde veya eyleminde bulunmad. Gazi niversitesi letiim Fakltesi letiim Hukuku retim Grevlisi Prof. Dr. Nurullah Aydn Karar Tashih Talebinde aynen byle diyor. Dahas, kitaplarda yazlanlarn rgt dokman olarak kabul edilmesinin evrensel hukuk ilkeleriyle badamayaca dncesiyle, Mirzabeyolunun yeni ceza kanunu kapsamnda tekrar yarglanmasn talep ediyor. Anlalan o ki sua bulam (veya bulat iddia edilen) birileri bulunmu, bu birileri rgt kapsamnda mtalaa edilmi, ama rgte lider bulunamam. rgt dediin lidersiz olur mu? zihniyetiyle de sua bulat saptananlarn okuduu kitaplardan hareketle Mirzabeyolu sulu ilan
Basndan
498
499
Basndan
edilmi. Halbuki sulu ilan edilmeden 20 yl nce de yazp iziyordu. Yazp izdiklerinde de o gnden bu gne milim deiiklik yoktu. lk genlik yllarmzdan hatrladmz Glge dergisini nl karikatrist Yaln Turgutla karyordu. O yllardan aklmda kald kadaryla yrei geni vuran bir adamd: Sen Eritredesin ocuk, sen Moroda / Sen yllarca zulm edilensin / Trkistanda Azerbaycanda Krmda... diyordu. Mirzabeyolu tannm bir Krt ailesine mensup, kimseye eyvallah olmayan, Necip Fazln da iltifatna mazhar olacak ekilde birok alanda (iir, roman, gnlk, dnce) elliyi akn eser vermi bir yazar. Brifingi ald idam verdi eklindeki Vakit gazetesinin dnk manetini okuyunca tylerim diken diken oldu. Habere gre Harbiyede yaplan gizli bir toplantda alnan kararlar kapsamnda, hakim Metin etinba, Salih Mirzabeyoluna idam cezas verdi. Okuyalm: Hakim Metin etinba daha sonra yapt aklamada Verdiim karar yzde yz dorudur diyemiyorum. Biz o gnk artlara gre karar verdik, hata yapm olabiliriz... diyerek, brifingde alnan kararlara gnderme yapmt... Vay canna! Bir hata yznden bir insan oluk ocuundan kopartlp 13 yl ieride yatrlabiliyor, 60l yalarn zindanda idrak etmek zorunda braklabiliyor ha! Okumay srdrelim: 1. Ordu Komutanlna ait Harbiye Orduevi tesislerinde tertiplenmi ok gizli bir toplantya katldn syleyen avukat Doan Yldrm, darbenin sivil kadrolarna bu toplantda brifing verildiini belirtti. Yldrm, toplantda Genelkurmay Bakan smail Hakk Karaday, dnemin 1. Ordu Komutan Hseyin Kvrkolu, Balyozun bir numaras eski 1. Ordu Komutan etin Doan, Genelkurmay Genel Sekreteri Erol zkasnak, dnemin DGM Basavcs, mahkeme bakanlar, Susurluk ve BDA-C davasnda hakimlik yapan Metin etinba, eski stanbul Barosu Bakan Kazm Kolcuolu, stanbul Valisi Erol akr, Doan medyasnda grev yapan birok gazetecinin bulunduunu ifade etti... Gerekten de dehet verici. Salih Mirzabeyolu tekrar yarglanrsa kim bilir daha ne gizli toplantlar kacak ortaya! Salih Tuna - 30 Kasm 2011
Basndan
500
501
Basndan
Basndan
502
503
Basndan
Kendi kaleminden Salih Mirzabeyolu; Tilki Gnl Birinci Cilt Tilki Gnl kinci Cilt
-Ekim / 1991-
Tilki Gnl nc Cilt Tilki Gnl Beinci Cilt Tilki Gnl Altnc Cilt Adl eserlerden
Tilki Gnl Drdnc Cilt
-Mart / 1994-
-ubat / 1993-Austos /1994-
-Nisan / 1992-
-Ekim / 1994-
Yaynlar, 2 Basm, stanbul 2004 shf: 31-32-33
Mektub Mneat, Salih Mirzabeyolu, Mneat / nsz-Bayramlk, BDA 12/01/1999 Ali Yorulmaz 23783 stanbul Devlet Gvenlik Mahkemesi Cum Salih zzet Erdin 21 ubat 2000 tarihli savunmas
huriyet Savcsnn hazrlam olduu ddianame.
Salih zzet Erdiin 21 Nisan 2000 tarihli savunmas
R.ERGN ERAN, A.TAMER TARGAN, Z.DENZ Adl gerekeli karardan 1998, s. 14-15.
02-04-2001 BAKAN-24570 YE-26486 YE-24472 K-134 METN ETNBA, Salih Mirzabeyolu ve BDA, Akademya Dergisi, I. Dnem, Say 9, Nisan BR FKR EKOL - MEKTEB OLARAK BDA, Said Aykut 30 Nisan 1998 SALH MRZABEYOLU KMDR? BDA NEDR? Av.Harun Yksel, 29 Ocak Kafa Konforumuzu Bozan Adam, SALH MRZABEYOLU Bilgehan Eren, Salih Mirzabeyolunun yaymlanm eserlerinin kapak resimleri
Tark Zafer Tunaya Kltr Merkezi / stanbul Akademya Dergisi 1999 Tark Zafer Tunaya Kltr Merkezi Akademya Dergisi Aylk Dergisi

Kafa Konforumuzu Bozan Adam

Uploaded by

Document Information

Copyright

Available Formats

Share this document

Share or Embed Document

Sharing Options

Did you find this document useful?

Is this content inappropriate?

Copyright:

Available Formats

Kafa Konforumuzu Bozan Adam

Uploaded by

Copyright:

Available Formats

Salih Mirzabeyolu in Hukuk Platformu

STANBUL ES DEVLET GVENLK MAHKEM BASAVCILII CUMHURYET HAZIRLIK BROSU

SALH ZZET ERDLE LGL KARAR TASHH TALEB

25 81 89 101 143 171 177 227 253 261 377

KEND KALEMNDEN BDA MMARI SALH MRZABEYOLU -Tilki Gnlnden-

________________________________ Kafa Konforumuzu Bozan Adam Salih MRZABEYOLU

KEND KALEMNDEN BDA MMARI SALH MRZABEYOLU

Kafa Konforumuzu Bozan Adam Salih MRZABEYOLU ________________________________

Kendi Kaleminden BDA Mimar Salih MRZABEYOLU

________________________________ Kafa Konforumuzu Bozan Adam Salih MRZABEYOLU

Kendi Kaleminden BDA Mimar Salih MRZABEYOLU

Kafa Konforumuzu Bozan Adam Salih MRZABEYOLU ________________________________

Kendi Kaleminden BDA Mimar Salih MRZABEYOLU

________________________________ Kafa Konforumuzu Bozan Adam Salih MRZABEYOLU

Kendi Kaleminden BDA Mimar Salih MRZABEYOLU

Kafa Konforumuzu Bozan Adam Salih MRZABEYOLU ________________________________

Kendi Kaleminden BDA Mimar Salih MRZABEYOLU

________________________________ Kafa Konforumuzu Bozan Adam Salih MRZABEYOLU

Kendi Kaleminden BDA Mimar Salih MRZABEYOLU

Kafa Konforumuzu Bozan Adam Salih MRZABEYOLU ________________________________

Kendi Kaleminden BDA Mimar Salih MRZABEYOLU

________________________________ Kafa Konforumuzu Bozan Adam Salih MRZABEYOLU

Kendi Kaleminden BDA Mimar Salih MRZABEYOLU

Kafa Konforumuzu Bozan Adam Salih MRZABEYOLU ________________________________

Kendi Kaleminden BDA Mimar Salih MRZABEYOLU

________________________________ Kafa Konforumuzu Bozan Adam Salih MRZABEYOLU

Kendi Kaleminden BDA Mimar Salih MRZABEYOLU

Kafa Konforumuzu Bozan Adam Salih MRZABEYOLU ________________________________

Kendi Kaleminden BDA Mimar Salih MRZABEYOLU

________________________________ Kafa Konforumuzu Bozan Adam Salih MRZABEYOLU

Kendi Kaleminden BDA Mimar Salih MRZABEYOLU

Kafa Konforumuzu Bozan Adam Salih MRZABEYOLU ________________________________

Kendi Kaleminden BDA Mimar Salih MRZABEYOLU

________________________________ Kafa Konforumuzu Bozan Adam Salih MRZABEYOLU

Kendi Kaleminden BDA Mimar Salih MRZABEYOLU

Kafa Konforumuzu Bozan Adam Salih MRZABEYOLU ________________________________

Kendi Kaleminden BDA Mimar Salih MRZABEYOLU

________________________________ Kafa Konforumuzu Bozan Adam Salih MRZABEYOLU

Kendi Kaleminden BDA Mimar Salih MRZABEYOLU

Kafa Konforumuzu Bozan Adam Salih MRZABEYOLU ________________________________

Kendi Kaleminden BDA Mimar Salih MRZABEYOLU

________________________________ Kafa Konforumuzu Bozan Adam Salih MRZABEYOLU

Kendi Kaleminden BDA Mimar Salih MRZABEYOLU

Kafa Konforumuzu Bozan Adam Salih MRZABEYOLU ________________________________

Kendi Kaleminden BDA Mimar Salih MRZABEYOLU

________________________________ Kafa Konforumuzu Bozan Adam Salih MRZABEYOLU

Kendi Kaleminden BDA Mimar Salih MRZABEYOLU

Kafa Konforumuzu Bozan Adam Salih MRZABEYOLU ________________________________

Kendi Kaleminden BDA Mimar Salih MRZABEYOLU

________________________________ Kafa Konforumuzu Bozan Adam Salih MRZABEYOLU

Kendi Kaleminden BDA Mimar Salih MRZABEYOLU

Kafa Konforumuzu Bozan Adam Salih MRZABEYOLU ________________________________

Kendi Kaleminden BDA Mimar Salih MRZABEYOLU

________________________________ Kafa Konforumuzu Bozan Adam Salih MRZABEYOLU

Kendi Kaleminden BDA Mimar Salih MRZABEYOLU

Kafa Konforumuzu Bozan Adam Salih MRZABEYOLU ________________________________

Kendi Kaleminden BDA Mimar Salih MRZABEYOLU

________________________________ Kafa Konforumuzu Bozan Adam Salih MRZABEYOLU

Kendi Kaleminden BDA Mimar Salih MRZABEYOLU

Kafa Konforumuzu Bozan Adam Salih MRZABEYOLU ________________________________

Kendi Kaleminden BDA Mimar Salih MRZABEYOLU

________________________________ Kafa Konforumuzu Bozan Adam Salih MRZABEYOLU

Kendi Kaleminden BDA Mimar Salih MRZABEYOLU

Kafa Konforumuzu Bozan Adam Salih MRZABEYOLU ________________________________