KAL TEL BUHAR Buhar kazanlarnda %100 kurulukta buhar retmek mmkn deildir.

Standart kazanlarda slak buharn kuruluk deeri max %94 mertebelerindedir. Kalan askdaki su damlacklardr. Su, buhar sistemlerinde s transferini son derece olumsuz etkiler . Suyun ou dikkatli yaplan drenajlar ve kondenstoplama ile uzaklatrlabilir. Ancak kondens cepleri ve drenajlar ile sadece ktle halindeki su tahliye edilebilir , askdaki su damlalarna mdahale edemez. Islak buhar aadaki problemlerden birine veya daha fazlasna neden olur; Is transfer verimindeki d ekilde gsterilmitir. Buhar sisteminde anma ve olas korozyon riskinin artmas; Su damlalar ile tanan kirlilik nedeniyle stma yzeyleri ve boru hatlarnda skala oluumunda art. Buhar ile gelen su kontrol vanalarna , ak lerlere veya dirsek gibi ekipmanlara gelmesi halinde performans nemli derecede etkileyebilecei gibi arzalanmalara ve nitenin durmasna neden olabilir. Buhar iindeki su damlacklarndan kaynaklanan problemler ; Kontrol vanalarnn ve sayalarn deiken ve dzensiz almas Yksek hzl su damlacklar nedeniyle anm vana sitleri ve fittingsler Hzl anma yada su kou nedeniyle nihai hasarlar ( r. Hasar gren trbin kanatklar ..)

Kazan knda ve cihazlardan nce kullanlmas nerilen seperatr (su ayrc) ile buharla beraber srklenen su zerrecikleri tutulur. Bu sayede daha kuru bir buharn sisteme gitmesi salanr. Buharn kuru bir ekilde kullanlmas ile verim ykselir, direkt buhar pskrtlen proseslerde rn kalitesi artar ayrca suyun korozif ve andrc etkisi nlenerek tesisattaki armatrlerin dayanm mr uzatlm olur.

SA ENERJ LTD. T . Uluda niversitesi Grkle Kamps ULUTEK Teknoloji Gelitirme Blgesi No:110 Nilfer/Bursa Tel: 0224 280 85 50 Fax: 0224 280 85 48

Separatr Uygulamasnn Faydalar; Proses verimliliini ve rn kalitesini arttrr. Bakm ve arzalanma maliyetlerini azaltr. nite ve kontrol vanalarnn mrn arttrr. Su kou hasarlarn ve sonrasndaki bakm maliyetlerini ortadan kaldrr. Basit , salam ve verimli seperatr tasarm bakm gerektirmez. Buhar hava veya gaz sayalarnda gerek lm garanti eder.

SA ENERJ LTD. T . Uluda niversitesi Grkle Kamps ULUTEK Teknoloji Gelitirme Blgesi No:110 Nilfer/Bursa Tel: 0224 280 85 50 Fax: 0224 280 85 48

Seperatr uygulamasnda basn kayplar ve buharn kuruluk derecesinin doru saptanmas ve doru seperatr tipinin seilmesi ok nemlidir. Aksi taktirde yksek basn kayplar oluacak ve ciddi maliyet artlar olacaktr. Seperatrler hakknda ciddi Ar-Ge almas olan firmalarn seim tablolar vardr. En uygun tipteki seperatrler bu tablolar yardmyla seilir.

Tabloda glgeli blgede yaklak olarak %100 kuruluk deeri salanmaktadr.

SA ENERJ LTD. T . Uluda niversitesi Grkle Kamps ULUTEK Teknoloji Gelitirme Blgesi No:110 Nilfer/Bursa Tel: 0224 280 85 50 Fax: 0224 280 85 48

KONDENS TAHL YES letmelerde en ok enerji kayplar buhar kaaklarndan , geri dndrlmeyen kondens suyundan ve izolasyon kayplar gibi nlenebilir ihmallerden kaynaklanmaktadr. Byk fabrikalarda kazan dairesi ile buhar kullanm noktas arasnda byk mesafeler olan iletmelerde, proses cihaznda ekstra basn dm yaratan kontrol mekanizmalar kullanlmas durumunda kondenstopta boaltma problemi yaanr. Bu nedenle kondens kanallara boaltlarak prosesin rahatlamas amalanr. Ancak scak artlandrlm suyun kanala atlmas nedeniyle ciddi parasal kayplar olumaktadr. Kondensin tahliye edilememesinin nedeni , kondenstop ncesindeki buhar basnc ile kondens hattndaki kar basn deeri arasndaki farkn (P) azalmasdr. Buhar kullanan nitelerde buhar giriinde kontrol vanalar kullanlmas nedeniyle giri basnc deiken olabilmektedir. rnek verecek olursak ; stma tanknda scaklk set edilen deere yaklatka buhar giriindeki scaklk kontrol vanas ksma yapar ve ksma yaptka buhar basnc der haliyle kondenstop sonrasndaki kar basnc yenemez hale gelebilir. Bu gibi durumlarda operatr ge snma nedeniyle kondenstopun By-Pass vanasn aarak kondensi atar. P = ( Buhar basnc Kondenstop Sonrasndaki Kar Basn ) P dmesi kondenstopun boaltma kapasitesinin kilitlenmesine haliyle snmann yavalamasna neden olacaktr. dmesine veya hattn

Yandaki ekilde fark basntaki deiime gre ayn aptaki kondenstopun kapasitesindeki deiim grlmektedir.
SA ENERJ LTD. T . Uluda niversitesi Grkle Kamps ULUTEK Teknoloji Gelitirme Blgesi No:110 Nilfer/Bursa Tel: 0224 280 85 50 Fax: 0224 280 85 48 4

Bu problemin zm kondens pompas uygulamasdr. Bu uygulamada kondens bir kolektrde toplanr ve kondens pompasnn iine dolar. Kondens pompasnda su seviyesinin ykselmesi ile yksek basnl buhar (10 Bar) girii alr ve kondens yksek basnla tahliye edilir.

ekil 1 Kondens pompas alma prensibi

Montaj ekli aada gsterilmitir.

ekil 2 Kondens pompas montaj ekli

SA ENERJ LTD. T . Uluda niversitesi Grkle Kamps ULUTEK Teknoloji Gelitirme Blgesi No:110 Nilfer/Bursa Tel: 0224 280 85 50 Fax: 0224 280 85 48

letmenizde geri dn oranlarn arttrmak iin kesin sonu verecek olan kondens pompasnn seilebilmesi iin makinelerin kapasiteleri ile ilgili bilgiler verilmesi halinde uygun seim yaplacaktr.

ORANSAL SEV YE KONTROL S STEM Buhar kazanlarnda , buhar kalitesine ve verime etki eden enstrmanlardan biriside seviye kontrol sistemleridir. letmenizde buhar kazanlarnda su seviyesinin kontrol Fantini seviye cihazndan alnan kontaklar ile ON-OFF olarak yaplmaktadr. ON-OFF sistemlerin dezavantajlar u ekilde sralanabilir: Pompa altnda kazana dk scaklkta byk bir su ktlesi girer, dolaysyla buhar retimi ve kazan basnc der. Bu anda brlr ateler. Dk scaklk ve basntaki kazan suyundan buhar elde etmek iin brlrn yanma sresi, doal olarak da yakt tketimi artar. zellikle pik eki zamanlarnda bu dng nedeniyle pompa ve brlr srekli devreye girip kar. Bu alma ekli kazan verimliliini, pompa ve brlrn mrn azaltr. Kazan ierisinde kire oluumuna bal olarak, tadiye cihaznn mekanizmas kirecin etkisine bal olarak takl kalr ve kazannzn tavlanmasna (susuz kalmasna) ve hatta patlamasna yola aabilir. Her kazana ayr besi pompas gerekir. Kazanda deiken basnta buhar retimine neden olur. Kazanda, pik ekilerde slak buhar retilme olasl artar.

Yukarda sralanan maddelerde grld gibi kesikli alma ve slak buhar retimi gereklemesi nedeniyle ON-OFF sistemler yerine Oransal seviye kontrol sistemleri tercih edilmelidir. Aadaki ekilde srasyla ON-OFF ve Oransal sistem kullanlmas durumunda alma ekli gsterilmitir.

SA ENERJ LTD. T . Uluda niversitesi Grkle Kamps ULUTEK Teknoloji Gelitirme Blgesi No:110 Nilfer/Bursa Tel: 0224 280 85 50 Fax: 0224 280 85 48

ekil 1 ON-OFF ve ORANSAL Seviye Kontrol Sistemi ile buhar debisindeki ve basncndaki deiim

Kapasitif seviye duyargalar ile yaplan otomatik seviye kontrol sisteminin avantajlarn yle sralayabiliriz: lme duyargalar kazan iinde bulunmalar nedeniyle gerek seviyeyi okurlar. Kendi kendini test eden seviye duyargalar, sistemin her gn test edilme zorunluluunu ortadan kaldrr. Bu duyargalar, sistemlerinin hareketli elemanlardan olumamas nedeniyle gvenlidir ve bakma ihtiya gstermezler. Kontrolre verilen gecikme pals ile seviye deiiminin dalgalanma m, gerek mi olduuna lojik olarak karar verilerek pompaya ani komutlar gnderilmez. Oransal besi suyu kontrol sistemleri kullanlarak bu gibi sorunlar ortadan kaldrlabilir: Sabit buhar debisi ve basnc Brlrn dzenli almas ve dzenli ateleme (yakt tketiminde azalma) Kazan gvdesinde daha az sl gerilmeler Merkezi bir pompa istasyonu imkan Pompa ve brlrde daha az anma ve uzun mr Oransal seviye kontrol sistemi ile ilgili teklifimiz ekte bilgilerinize sunulacaktr.

SA ENERJ LTD. T . Uluda niversitesi Grkle Kamps ULUTEK Teknoloji Gelitirme Blgesi No:110 Nilfer/Bursa Tel: 0224 280 85 50 Fax: 0224 280 85 48

YZEY BLF S STEM ve ENERJ GER KAZANIMI: Kazan ierisinde bulunan su tamamen saf deildir. Kimyasal ileme urayan ham su kat paracklar ierir. Bu kat maddeler gerek erimi, gerekse sspansiyon halinde bulunurlar. Kazan buhar rettiinde, suyun ierisindeki maddelerin younluu giderek artar ve bu maddeler: * Kazan s transfer yzeyinde birikir ve bir tabaka oluturarak Is transferini engeller Sistemin mrn ksaltr * Su yzeyinde kpk eklinde birikir ve buhar ile tanarak: Kontrol cihazlarnn arzalanmasna Is eanjr yzeylerinde birikim yapmasna Kondenstoplarn tkanarak arzalanmasna neden olur. Kazan ierisinde bulunan kat maddeler sspansiyon veya eriyik halinde bulunurlar. Sspansiyon halinde bulunan maddeler ker ve kazann dibinde birikir. Bu maddelerin kazandan tahliyesi kazan alt blf ile yaplr. Erimi halde bulunan maddelerin tamamen alnmas mmkn deildir. Ancak, bir miktar kazan suyu dar alnarak younluu drlr. Bu ilem ideal olarak otomatik st blf sistemleri ile gerekletirilir. Doru seilmi kazan blf sistemleri ile: Enerji tasarrufu Kazan verimlilii Uzun kazan mr salanr.

ekil 1 Otomatik dip ve yzey blf sistemleri

letmenizde manuel yzey blf yaplmaktadr. Standartlara gre ( TRD 611 ) skotch tipi kazanlarda iletkenliin 7000 s/cmden byk olmamas belirtilmektedir. Bununla birlikte, kazan imalatsnn verecei deer esas alnmaldr. Yaptmz almalarda manuel blf ile ideal blfe
SA ENERJ LTD. T . Uluda niversitesi Grkle Kamps ULUTEK Teknoloji Gelitirme Blgesi No:110 Nilfer/Bursa Tel: 0224 280 85 50 Fax: 0224 280 85 48 8

oranla kazan suyunun % 3 ile 10 aras daha fazlasnn darya atlmakta olduunu grmekteyiz, bu oran dk grlmekle birlikte iletmeye fazladan bir yk getirmektedir. Blf ile kaybedilen sadece su deil ayn zamanda yakt ve kimyasaldr. Dolaysyla hatal blften kaynaklanan kayp ciddi boyutlara ulamaktadr. Manuel ve Otomatik blf sistemi arasndaki fark alma grafiinde net grlebilecektir.

ekil 2 Manuel Yzey Blf Sistemi

ekil 3 Otomatik Yzey Blf Sistemi

ekilde grld gibi alma erisi ortalama eriye ok yakn ve enerji kayb optimumdur. Spirax Sarco otomatik yzey blf sistemi ile salanacak enerji tasarrufu kazan iletme basncna bal olarak aadaki gibidir; KAZAN BASINCI ( BAR ) 7 10 17 * ntervalf kitabndan alntlar mevcuttur. Blf miktarnn %1 drlmesi ile salanan yakt kazan %si 0,19 0,21 0,25
9

SA ENERJ LTD. T . Uluda niversitesi Grkle Kamps ULUTEK Teknoloji Gelitirme Blgesi No:110 Nilfer/Bursa Tel: 0224 280 85 50 Fax: 0224 280 85 48