You are on page 1of 102

KALİTE YÖNETİM

SİSTEMLERİ
ISO 9001:2000

Prof. Dr. Fatih M. Botsalı

Prof.Dr.. Fatih M. Botsalı 1


Kalite Nedir?

Müşteri şartlarına uygunluk???

Prof.Dr.. Fatih M. Botsalı 2


Kalite Nedir?

Kalite şartlara uygunluktur.

İlgili kesimlerin memnuniyetinin sağlanmasıdır.

Prof.Dr.. Fatih M. Botsalı 3


Kalite Nedir?

İşimizle ilgili şartları kimler koyar?


Müşteriler
Ortaklar
Çalışanlar
Mevzuat koyanlar (Devlet, TSE)
Çevremizdeki insanlar
Toplum

Prof.Dr.. Fatih M. Botsalı 4


Kalite Nedir?

Kalite
Müşteriler
Ortaklar
Çalışanlar
Mevzuat koyanlar (Devlet, TSE)
Çevremizdeki insanlar
Toplum’un

memnun edilmesidir.
Prof.Dr.. Fatih M. Botsalı 5
Kalite Güvencesi

Prof.Dr.. Fatih M. Botsalı 6


Sistem yaklaşımı

%15 iNSAN

%85 SİSTEM

Prof.Dr.. Fatih M. Botsalı 7


Kalite Yönetim Sistemi

Kaliteye odaklanmış yönetim sistemidir.


Planlı çalışmak, akıllı çalışmaktır.
Sağduyudur, iyi yönetimdir.
Müşteri isteklerini karşılama aracıdır.
Başarıya ulaşma aracıdır.
Kaliteye verilen önemi kanıtlama aracıdır.
Kalite Kontrol edilmez üretilir.
Rekabette üstünlük sağlar.
İhracatta kolaylık sağlar.
İnsan ve bilgiyi kontrol etmeye dayanır.
Uygulamak için eğitim ve kültür zorunludur.
Dokümantasyon ve kayıt oluşturma gereklidir.
Ekip çalışması gereklidir.

Prof.Dr.. Fatih M. Botsalı 8


ISO 9000:2000 Nedir?

ISO 9000:2000 Standart


ailesi her tip ve
büyüklükteki kuruluşların
etkin bir kalite yönetim
sistemi uygulamalarını ve
çalıştırmalarını desteklemek
için geliştirilmiş uluslararası
standartlardır.

Prof.Dr.. Fatih M. Botsalı 9


IS0 9000:2000 Serisi
Standartlar
ISO 9000:2000 KALİTE YÖNETİM
SİSTEMLERİ– Temel Kavramlar Terimler ve
Tarifler
 Kalite Yönetim Sistemlerinin tanıtımı, ilgili
terimler
ISO 9001:2000 KALİTE YÖNETİM
SİSTEMLERİ– - Şartlar
 Müşteri ihtiyaçları ve mevzuat şartlarını
karşılayabilecek kalite yönetim sisteminin
belgelendirilmesine esas teşkil eden şartlar
ISO 9004:2000 KALİTE YÖNETİM
SİSTEMLERİ– – Performans İyileştirmeleri
Prof.Dr.. Fatih M. Botsalı için Klavuz 10
ISO 9000:2000

ISO 9000:2000
Standartlar ailesinin
konusunu oluşturan
kalite yönetim
sistemlerinin temel
kavramlarını açıklar ve
ilgili terimleri tarif eder.

Prof.Dr.. Fatih M. Botsalı 11


ISO 9001:2000

ISO 9001:2000 Bir kuruluşun


ilgili kesimlerin ihtiyaçlarını
karşılamak amacıyla uyguladığı
kalite yönetim sisteminin
belgelendirmesine esas teşkil
eden kriterleri içerir .
(Etkinlik odaklı)

Prof.Dr.. Fatih M. Botsalı 12


ISO 9004:2000

ISO 9004:2000
Bir kuruluşun uyguladığı kalite
yönetim sisteminin etkinliğini ve
verimini bunun sonucunda
kuruluşun performansını
iyileştirmesi için ISO
9001:2000’de belirtilen şartların
da ötesinde yapılabilecekleri
açıklayan klavuzdur. (Etkinlik ve
Prof.Dr.. Fatih M. Botsalı performansın İyileştirilmesi 13
Terimler

Kalite:Yapısal özellikler takımının şartları


yerine getirme derecesi
Şartlar: Genellikle ima edilen veya zorunlu
olarak beyan edilen ihtiyaç veya beklenti
Kalite Yönetim Sistemi:Bir kuruluşu kalite
bakımından idare ve kontrol için gerekli
yönetim sistemi
Kalite Yönetimi :Bir kuruluşun kalite
bakımından idare ve kontrolü için koordine
edilmiş faaliyetler

Prof.Dr.. Fatih M. Botsalı 14


Terimler (devam)

 Müşteri tatmini: Şartların yerine


getirildiğinin müşteri tarafından algılanan
derecesi
 Kalite güvencesi:Kalite yönetiminin
şartların yerine getirileceğine dair güvence
sağlamaya odaklanan kısımı
 Sürekli iyileştirme:Şartların yerine
getirilmesi yeteneğini artırmak için tekrar
edilen faaliyet
 Kalite iyileştirme: Kalite yönetiminin,
kalite şartlarının yerine getirilmesi
yeteneğini artırmaya odaklanan parçası.

Prof.Dr.. Fatih M. Botsalı 15


ISO 9000:2000
Sekiz Kalite Yönetim İlkesi

1. Müşteri Odaklılık
2. Liderlik
3. Kişilerin Katılımı
4. Proses Yaklaşımı
5. Yönetime Sistem Yaklaşımı
6. Sürekli İyileştirme
7. Karar vermede gerçekçi yaklaşım
8. Karşılıklı faydaya dayalı tedarikçi ilişkileri

Prof.Dr.. Fatih M. Botsalı 16


ISO 9000:2000
Sekiz Kalite Yönetim İlkesi
Müşteri odaklılık
Kuruluşlar müşterilerine bağlıdır, bu nedenle müşterinin
şimdiki ve gelecekteki ihtiyaçlarını anlamalı, .müşteri
şartlarını yerine getirmeli ve müşteri beklentilerini de
aşmaya istekli olmalıdır.
Liderlik
Liderler, kuruluşun amaç ve idare birliğini sağlar. Bunlar,
kişilerin kuruluşun hedeflerinin başarılmasına 1tam olarak
katılımını sağlamak için ortamı oluşturmalı ve
sürdürmelidir.
Kişilerin katılımı
Her seviyedeki kişiler bir kuruluşun özüdür ve bunların tam
katılımı, yeteneklerinin kuruluşun yararına kullanılmasını
sağlar.

Prof.Dr.. Fatih M. Botsalı 17


ISO 9000:2000
Sekiz Kalite Yönetim İlkesi
Proses yaklaşımı
Arzulanan sonuç, faaliyetler ve ilgili kaynaklar bir
proses olarak yönetildiği zaman daha verimli
olarak elde edilir.
Yönetime sistem yaklaşımı
Birbirleri ile ilgili proseslerin bir sistem olarak
tanımlanması, anlaşılması ve yönetilmesi,
başarılmasında kuruluşun etkinliğine ve
verimliliğine katkı yapar .
Sürekli iyileştirme
Kuruluşun toplam performansının sürekli
iyileştirilmesi, kuruluşun kalıcı hedefi olmalıdır.
Prof.Dr.. Fatih M. Botsalı 18
ISO 9000:2000
Sekiz Kalite Yönetim İlkesi
Karar vermede gerçekçi yaklaşım
Etkin kararlar verilerin analizine ve bilgiye
dayanır.
Karşılıklı faydaya dayalı tedarikçi
ilişkileri
Bir kuruluş ve tedarikçileri birbirlerinden
bağımsızdırlar ve karşılıklı fayda ilişkisi her
iki tarafın değer yaratması yeteneğini artırır.

Prof.Dr.. Fatih M. Botsalı 19


ISO 9000:2000
Sekiz Kalite Yönetim İlkesi
Bu prensipler, üst yönetimin
kuruluşu iyileştirilmiş
performansa yönelik olarak idare
etmesi bakımından kullanım için
geliştirilmiştir. Bu kalite yönetim
prensipleri, ISO 9001 ve 9004 ‘ün
içeriği ile bütünleşmiştir.

Prof.Dr.. Fatih M. Botsalı 20


PUKÖ (Deming Döngüsü)

Planla : Müşteri istekleri ve kuruluşun


politikası ile uyumlu sonuçların ortaya
çıkması için gerekli objektif hedefleri ve
prosesleri oluştur ,
Uygula : Prosesleri uygula,
Kontrol et : Prosesleri ve ürünü, politikalar
, hedefler ve ürünün şartlarına göre izle, ölç
ve sonuçları rapor et,
Önlem al : Proses performansını sürekli
iyileştirmek için faaliyetler başlat.

Prof.Dr.. Fatih M. Botsalı 21


PUKÖ (Deming Döngüsü)

Ö U

Prof.Dr.. Fatih M. Botsalı 22


Proses Tabanlı Yönetim Sistemi
KALİTE YÖNETİM SİSTEMİNİN SÜREKLİ
İYİLEŞTİRİLMESİ

Yönetim Müşteriler
Sorumluluğu

Müşteriler Madde 5

Ölçme İzleme
Kaynak Madde 6 Madde Tatmin
ve İyileştirme
Yönetimi 8

Madde 7

Girdi Ürün Çıktı


Gereklilikler Ürün
Gerçekleştirme

Değer Katma Etkinlikleri


Bilgi Akışı
Prof.Dr.. Fatih M. Botsalı 23
ISO 9001:2000 in Maddeleri

1. Kapsam
2. Atıf yapılan referanslar
3. Terimler ve tanımlar
4. Kalite Yönetim Sistemi
5. Yönetim sorumluluğu
6. Kaynak yönetimi
7. Ürün gerçekleştirme
8. Ölçme analiz ve iyileştirme

Prof.Dr.. Fatih M. Botsalı 24


ISO 9001:2000 Şartları

1. Kapsam
1.1 Genel
• Şartları sürekli olarak karşılayan
sistemin yeterliliğini kanıtlama ihtiyacı
olduğunda
• Müşteriye güven verilmesi ve sistemin
verimliliği ile müşteri memnuniyetinin
arttırılması
1.2 Uygulama
• Tipi ve büyüklüğüne bakılmaksızın tüm
kuruluşlar.
• Gerektiğinde hariç tutma
Prof.Dr.. Fatih M. Botsalı 25
ISO 9001:2000’de
Hariç Tutma (Kapsam daraltma)
 “Ürün Gerçekleştirme” maddesinde
kapsam daraltma seçeneği var
 Ürün veya hizmet verilmesinde müşteri
tatmini ve mevzuat şartlarının karşılanması
için gerekli şartlar kapsam dışı tutulamaz.

Prof.Dr.. Fatih M. Botsalı 26


ISO 9001:2000 Şartları

1. Atıf Yapılan standartlar

ISO 9000:2000

3. Terimler ve Tarifler

ISO 9000: 2000 ‘deki tarifler

Tedarikçi Kuruluş Müşteri

Ürün Hizmet veya ürün

Prof.Dr.. Fatih M. Botsalı 27


4. KALİTE YÖNETİM SİSTEMİ

4.1 Genel Şartlar


Kalite Yönetim Sistemini (KYS)

Oluştur
Prosesleri belirle
Prosesleri tanımla
Dokümante Et
Dokümanları Oluştur
Dokümanları kontrol et
 

Prof.Dr.. Fatih M. Botsalı 28


4. KALİTE YÖNETİM SİSTEMİ

Uygula
Prosesleri kullan

Sürekliliğini Sağla
Proses performansını yönet
 
Sürekli Geliştir
Proses performansını izle
Proses performansını geliştir

Prof.Dr.. Fatih M. Botsalı 29


4. KALİTE YÖNETİM SİSTEMİ
Kuruluş;
KYS için ihtiyaç duyulan prosesleri ve bunların bütün
kuruluştaki uygulamalarını belirlemeli
Bu proseslerin sırasını ve birbirleri ile etkileşimini belirlemeli,
Bu proseslerin, birbirine olan etkisini, sırasını ve
operasyonların etkinliğini belirlemeli,
Bu proseslerin çalıştırılmasını ve izlenmesini desteklemek 
için gereken kaynağın ve bilginin hazır bulundurulmasını
sağlamalı,
Bu prosesleri izlemeli, ölçmeli ve analiz etmeli ve
Plânlanmış sonuçlara ulaşmak ve bu prosesleri sürekli
iyileştirmek için gerekli faaliyetleri uygulamalıdır.
Bu prosesler, kuruluş tarafından bu standardın şartlarına
uygun olarak yönetilmelidir.
Dikkat: Kuruluş, ürünün şartlara uygunluğunu etkileyecek
herhangi bir prosesi dış kaynaklı hale getirmeyi seçtiğinde  bu
tür prosesler üzerindeki kontrolü sağlamalıdır. Bu tür dış
kaynaklı hale getirilmiş proseslerin kontrolü, kalite yönetim
sistemi içinde tanımlanmalıdır.
Prof.Dr.. Fatih M. Botsalı 30
4.2Dokümantasyon Şartları

4.2.1 Genel
KYS uygulamak için gerekli dokümanları
oluştur
Dokümanlar kuruluşun yaptığını yansıtmalı

Prof.Dr.. Fatih M. Botsalı 31


Hazırlanacak Dokümanlar

Kalite Politikası
Kalite Hedefleri
Kalite El Kitabı
Dokumante edilmiş prosedürler
Proseslerin planlaması, yürütülmesi ve
kontrolü için gerekli dokumanlar
Kayıtlar
 

Prof.Dr.. Fatih M. Botsalı 32


4.2.2 Kalite El Kitabı

Bir kuruluşun kalite yönetim sistemini


belirleyen dokümandır.
Kalite yönetim sisteminin kapsamı ve
herhangi bir hariç tutmanın ayrıntıları ve
haklılığı ( Madde 1.2),
Kalite yönetim sistemi için oluşturulmuş
dokümante edilmiş prosedürleri veya
bunlara atıfları,
Kalite yönetim sistemi süreçleri arasındaki
etkileşimin açıklanmasını içerir.

Prof.Dr.. Fatih M. Botsalı 33


ISO 9001:2000 Zorunlu
Prosedürler
Doküman Kontrolü
Kayıtların Kontrolü
Uygun Olmayan Ürünün Kontrolü
İç Tetkikler
Önleyici Faaliyetler
Düzeltici Faaliyetler

Prof.Dr.. Fatih M. Botsalı 34


4.2.3 Dokümantasyon
Kontrolü
Dokümante edilmiş prosedür aşağıdakileri
içermeli
Yayınlanmadan önce dokümanların yetkili kişiler
tarafından onaylanması
Dokümanın gözden geçirilmesi , güncelleştirilmesi ve
tekrar onaylanması
Dokümanların değişikliklerinin ve güncel revizyon
durumunun ve tanımlanması
İlgili yerlerde dokümanların yürürlükteki nüshalarının
bulundurulması
Dokümanların okunabilirliği ve kolaylıkla tanımı
sağlanmalı
Dış kaynaklı dokümanların tanımlanması ve
dağıtımının izlenmesi
Prof.Dr.. Fatih M. Botsalı Güncelliğini yitirmiş dokümanların istenmeyerek 35
4.2.4 Kayıtların Kontrolü

Kayıtlar etkinliği ve uygunluğu göstermek


amacıyla oluşturulmalı ve muhafaza
edilmeli
Dokümante edilmiş prosedür
oluşturulmalı ve uygulanmalı
Kontrol: tanımlama, muhafaza, koruma,
tekrar ulaşma, saklama süresi, elden
çıkarılması konularını içermeli
Kayıtlar okunabilir, kullanılabilir ve tekrar
ulaşılabilir olmalı

Prof.Dr.. Fatih M. Botsalı 36


ZORUNLU KAYITLAR

Madde İ stenilen Kayıt


No
5.6.1. Yönetimin G özden Geçirmelerinden elde edilen kayıtlar
6.2.2.(e) Eğitim,Öğretim, Beceri ve Deneyim konusunda uygun kayıtlar
7.1.(d) Ürün G erçekleştirme süreçlerinin ve süreç sonucundaki ürünün şartları
karşıladığına dair kanıtları sağlamak iç in kayıtlar
7.2.2 Ürüne bağlı şartların gözden geçirme sonuçları ve gözden geçirmeden
kaynaklanan faaliyetlere ait kayıtlar
7.3.2 Ürün şartları ile ilgili tasarım geliştirme girdileri
7.3.4. Tasarım geliştirmenin gözden geçirilmesi ve ilgili faaliyetlere ait kayıtlar
7.3.5 Tasarım geliştirme doğrulaması ve ilgili faaliyetlere ait kayıtlar
7.3.6 Tasarım geliştirmenin geçerliliği ve ilgili faaliyetlere ait kayıtlar
7.3.7 Tasarım değişikliğinin gözden geçirilmesi ve gerekli faaliyetlerin
sonuçlarına ait kayıtlar
7.4.1 Tedarikç i değerlendirme sonuçları ve ortaya çıkan gerekli faaliyetlere
ait kayıtlar
7.5.2(d) Bir sonraki adımdaki izleme ve ölçme ile doğrulanamayan çıktılar iç in
sürec in geçerliliğinin gösterilmesi iç in kuruluşun gerekli gördüğü kayıtlar
7.5.3 İzlenebilirliğin bir şart olduğu durumda ürünü tek olarak tanımlamaya
yarayan kayıtlar

Prof.Dr.. Fatih M. Botsalı 37


ZORUNLU KAYITLAR

Madde İ stenilen Kayıt


No
7.6(a) Ulusal veya uluslar arası kalibrasyon standartlarının bulunmadığı
durumlarda kalibrasyon veya doğrulamaya esas alınan hususlar
7.6 • Ölçme ve izleme cihazlarının kalibrasyon kayıtları
• C ihazların yanlış ölçüm yaptığının belirlenmesi halinde önceki
ölçüm sonuçlarının geçerliliğine ait kayıtlar

8.2.2 İç tetkik ve takip tetkik kayıtları


8.2.4 Ürünü serbest bırakan yetkiliyi gösteren kayıtlar
8.3 Uygunsuzlukların mahiyeti ve ilgili takip tedbirleri ile alınan izinlere dair
kayıtlar
8.5.2 Düzeltic i faaliyet sonuçlarına ait kayıtlar
8.5.3 Önleyic i faaliyet sonuçları

Prof.Dr.. Fatih M. Botsalı 38


5. YÖNETİM SORUMLULUĞU

Hedef göstererek önderlik et


Kalite Politikasını oluştur
Kalite hedeflerini oluştur
 KYS’nin Uygulanmasına Destek ver
KYS için kaynakları sağla
Personeli kalite şartlarını karşılama konusunda
bilinçlendirerek teşvik et
 KYS’ni İyileştir
Yönetimin Gözden Geçirmesi Toplantılarını yap
Kalite sistemini geliştirmek için kaynakları sağla
 

Prof.Dr.. Fatih M. Botsalı 39


5.1 Yönetimin Taahhüdü

Kalitenin gerekliliğini ilet


Müşteri şartlarının karşılanmasının önemini
ilet
Mevzuat şartlarının karşılanmasının
önemini ilet
Yasal şartların karşılanmasının önemini ilet

Prof.Dr.. Fatih M. Botsalı 40


5.2. Müşteri Odaklılık

Üst Yönetim
Kuruluşun müşteri isteklerini
tanımlamasını sağlar
Kuruluşun müşteri şartlarını karşılamasını
sağlar
Kuruluşun müşteri tatminini artırmasını
sağlar

Prof.Dr.. Fatih M. Botsalı 41


5.3 Kalite Politikası

Üst Yönetim, Kalite Politikası ile ilgili


aşağıdakileri sağlar
Kuruluşun amaçlarına uygun olmalı.
KYS’nin sürekli iyileştirilmesi konusunda taahhüt
olmalı
Şartların yerine getirilmesinin önemi vurgulanmalı
Kalite hedefleri için çerçeve oluşturmalı  
Kalite Politikası
Kuruluşun her kademesine iletilmeli ve anlaşılması
sağlanmalı
Uygunluğunun devam edip etmediğini belirlemek
üzere gözden geçirilmeli

Prof.Dr.. Fatih M. Botsalı 42


5.4 Planlama

5.4.1 Kalite Hedefleri


Üst Yönetim Kalite Hedeflerinin
oluşturulmasını sağlamalı. Hedefler;
Fonksiyonlar seviyesinde hedefler
belirlenmeli
Birimler seviyesinde hedefler belirlenmeli
Hedefler, Ürün için karşılanması gereken
şartları içermelidir
Hedefler, politika ile tutarlı olmalı
Hedefler, Ölçülebilir olmalı

Prof.Dr.. Fatih M. Botsalı 43


5.4 Planlama

5.4.2 KYS’nin Planlanması


Üst yönetim aşağıdaki konularda
planlama yapılmasını sağlamalıdır
Kalite hedeflerinin belirlenmesi ile KYS
Planlaması
KYS’nin oluşturulması için Planlama.
KYS’nin uygulanması için Planlama.
KYS’nin iyileştirilmesi için Planlama.
KYS’nde değişiklikler uygulandığında
KYS’nin bütünlüğünün sürdürülmesi için
planlama
Prof.Dr.. Fatih M. Botsalı   44
5.5 Sorumluluk Yetki ve
İletişim

5.5.1 Sorumluluk ve yetki

Yetki ve sorumlulukları tanımla


Yetki ve sorumlulukların kuruluş içinde
iletilerek duyurulmasını sağla
 

Prof.Dr.. Fatih M. Botsalı 45


5.5.2 Yönetim Temsilcisi

Yönetim Temsilcisi ata. Yönetim


Temsilcisi Yetki ve Sorumlulukları
KYS için gerekli proseslerin oluşturulması,
uygulanması ve sürdürülmesini sağlar.
KYS’nin peformansı ve iyileştirilmesinde
ihtiyaç duyulan kaynakları üst yönetime
rapor eder.
Müşteri şartlarının bilincinde olunmasının
yaygınlaştırılmasını sağlar
 

Prof.Dr.. Fatih M. Botsalı 46


5.5.3 İç İletişim

İç iletişim prosesleri oluşturulmalıdır.


İç iletişim KYS’nin etkinliğini sağlayacak
biçimde sağlanmalıdır.

Prof.Dr.. Fatih M. Botsalı 47


5.6 Yönetimin Gözden
geçirmesi

5.6.1 Genel
Yönetimin Gözden Geçirme Toplantıları
Üst yönetimin katılımı ile yapılır
Planlanmış aralıklarla yapılır
Kalite sisteminin uygunluğu, yeterliliği ve
etkinliği değerlendirilir.
İyileştirme için değerlendirme yapılır.
Kalite politikası ve hedefler için değişiklik
ihtiyaçları da değerlendirilir
Kayıtlar muhafaza edilir.

Prof.Dr.. Fatih M. Botsalı 48


5.6.2 Gözden Geçirme Girdisi

Tetkiklerin sonuçları (iç ve dış)


Müşteri geri beslemesi
Proses performansı ve ürün uygunluğu
kayıtları
Önleyici ve düzeltici faaliyetlerin durumu
Önceki YGG faaliyetleri
KYS’ni etkileyebilecek değişiklikler
İyileştirme için öneriler

Prof.Dr.. Fatih M. Botsalı 49


5.6.3 Gözden Geçirme Çıktısı

 Kalite sisteminin etkinliğini iyileştirmek


için aksiyonlar
Proseslerin etkinliğini iyileştirmek için
aksiyonlar
Ürünü iyileştirmek için aksiyonlar
İhtiyaç duyulan kaynakların temin
edilmesi için aksiyonlar

Prof.Dr.. Fatih M. Botsalı 50


6 KAYNAK YÖNETİMİ

6.1 Kaynakların sağlanması


KYS’ni uygulamak, sürdürmek ve etkinliğini
iyileştirmek I
Müşteri tatminini geliştirmek

için kaynak ihtiyaçlarını belirle ve sağla

Prof.Dr.. Fatih M. Botsalı 51


6.2 İnsan kaynakları

 
6.2.1 Genel
Ürün kalitesini etkileyebilecek personelin
eğitimi uygun olmalı
tahsili yeterli olmalı
yetenekleri yeterli olmalı
tecrübesi yeterli olmalı

Prof.Dr.. Fatih M. Botsalı 52


6.2 İnsan kaynakları

6.2.2 Yeterlilik Farkında Olma ve Eğitim


Yeterlilik kriterlerini belirle
Eğitim ihtiyaçlarını belirle
Eğitim ihtiyaçlarını karşıla
Personelin yeterli bilince sahip olmasını sağla
( yaptığı işin önemi ve uygunluğunun farkında
olması, kalite hedeflerine ulaşılması için nasıl
katkıda bulunacağını bilmesi)
Eğitimlerin etkinliğini değerlendir
Eğitim, öğretim, beceri ve yeterlilik konusunda
uygun kayıtları muhafaza et.
 

Prof.Dr.. Fatih M. Botsalı 53


6.3Altyapı

Altyapı ihtiyaçlarını belirle ve karşıla


Bina
Çalışma alanı
Proses Teçhizatı
Donanım
Yazılım
Ekipman
Destek hizmetleri
 

Prof.Dr.. Fatih M. Botsalı 54


6.3 Altyapı

Altyapının bakımını yap


Bina
Proses Teçhizatı
Donanım
Yazılım
Ekipman

Prof.Dr.. Fatih M. Botsalı 55


6.4 Çalışma Ortamı

Çalışma ortamı ihtiyaçlarını belirle ve


yönet.
İş Güvenliği
Çevrenin korunması
Sıcaklık, rutubet, havalandırma, sessizlik,
aydınlatma vb. ortam şartları

Prof.Dr.. Fatih M. Botsalı 56


7. ÜRÜN GERÇEKLEŞTİRME
7.1 Ürün Gerçekleştirmenin Planlanması
Ürün Gerçekleştirme için gerekli prosesler
planlanmalı ve geliştirilmelidir.
Planlama aşağıdakileri içermelidir
Ürün için kalite hedefleri ve şartlar belirlenmeli
Prosesler oluşturulmalı, dokümante edilmeli ve
gerekli kaynaklar sağlanmalı
Ürünle ilgili doğrulama, geçerli kılma, izleme,
muayene ve deney faaliyetleri ve ürün kabul kriterleri
belirlenmelidir
Ürün Gerçekleştirme prosesinin ve ürünün şartları
sağladığını kanıtlamak üzere kayıtlar oluşturulmalı
muhafaza edilmeli.

Prof.Dr.. Fatih M. Botsalı 57


7.2Müşteri İle İlişkili Prosesler

7.2.1 Ürüne bağlı şartların belirlenmesi


Aşağıdaki şartlar belirlenmelidir
Ürün için müşteri tarafından belirtilmiş
şartlar (teslim ve teslim sonrası faaliyetler
dahil).
Ürünün doğasına bağlı berlitilen veya
amaçlanan kullanım için gerekli şartlar
Ürünle ilgili yasal şartlar
Mevzuat şartları
Kuruluşun kendisi tarafından belirlenmiş
ilave şartlar

Prof.Dr.. Fatih M. Botsalı 58


7.2.2 Ürüne bağlı şartların
gözden geçirilmesi

Teklif verilmeden, sipariş kabul edilmeden,


sözleşme yapılmadan, sözleşme veya
sipariş değişikliği yapılmadan önce
aşağıdakiler sağlanacak şekilde şartlar
gözden geçirilmeli
Ürün şartları tarif edilmiş olmalı
Önceden belirlenen şartlara uymama
durumunda aykırılığın çözümlenmesi
Kuruluşun şartları karşılama yeteneğinin
belirlenmesi

Prof.Dr.. Fatih M. Botsalı 59


7.2.3 Müşteri ile iletişim

Aşağıdaki konularda müşterilerle


etkin iletişim için düzenleme yapılmalı
ve uygulanmalıdır
Ürün bilgisi
Başvurular, sipariş alımı, sözleşmeler,
değişiklik talepleri
Müşteri şikayetleri ve müşteri geri
beslemesi

Prof.Dr.. Fatih M. Botsalı 60


7.3 Tasarım ve Geliştirme
TASARIM VE GELİŞTİRMENİN PLANLANMASI

TASARIM/GEL TASARIM/GEL
TASARIM
GİRDİLERİ ÇIKTILARI

TASARIM/GELİŞTİRMENIN GÖZDEN GEÇİRİLMESİ

TASARIM/GEL.
DOĞRULAMASI

TASARIM/GEL.
GEÇERLİLİĞİ

TASARIM/GEL. DEĞİŞİKLİĞİ
Prof.Dr.. Fatih M. Botsalı 61
7.3 Tasarım ve Geliştirme

7.3.1 Tasarım ve Geliştirme Planlaması


Tasarım Geliştirme Planlamasında aşağıdakiler
yer almalı
Tasarım ve Geliştirme aşamalarını belirlenmeli
Tasarım ve geliştirme için yetki ve sorumluluklar
tanımlanmalı
Gözden geçirme, doğrulama ve geçerli kılma
faaliyetlerini içermelidir
Tasarım ve geliştirmede yer alan farklı gruplar
arasında arayüz oluşturmak üzere etkin iletişim ve
sorumluluk tanımlaması yapılmalı
Gerektiğinde güncelleştirilmelidir
 

Prof.Dr.. Fatih M. Botsalı 62


7.3.2 Tasarım ve Geliştirme
Girdileri

Ürün şartları ile ilgili girdiler belirlenmeli


Kaydedilmeli ve muhafaza edilmeli
Yeterlilik bakımından gözden geçirilmeli
Girdiler
Fonksiyon ve performans şartları
Uygulanabilen yasal ve mevzuat şartları
Önceki tasarımlardan elde edilen bilgi
Diğer şartlar

Prof.Dr.. Fatih M. Botsalı 63


7.3.3 Tasarım ve
geliştirme çıktıları

Tasarım çıktıları dokümante edilmeli


Girdi şartlarını karşıladığını gösterebilecek formda
olmalı
Dağıtımdan önce onaylanmalı

Çıktılar
Girdi şartlarını karşılamalı
Satınalma, ürün veya hizmet sunumu için uygun
bilgileri içermeli
Ürün kabul kriterlerini içermeli veya atıf yapmalı
Güvenli ve uygun kullanım için esas olan ürün
özellikleri belirlenmeli

Prof.Dr.. Fatih M. Botsalı 64


7.3.4 Tasarım ve
Geliştirmenin Gözden
geçirilmesi
Tasarım ve geliştirme planında yer almalı
Tasarımın uygun aşamalarında yapılmalı
Sistematik olmalı
İlgili birimlerin temsilcileri gözden geçirmeye
katılmalı
Gözden geçirme sonuçları ve faaliyetleri ile ilgili
kayıtlar muhafaza edilmeli
Gözden Geçirme Nedeni
Tasarım ve geliştirme sonuçlarının şartları
karşılama yeterliliğini değerlendirme
Sorunların belirlenerek gerekli düzeltici faaliyetlerin
başlatılması

Prof.Dr.. Fatih M. Botsalı 65


7.3.5 Tasarım ve geliştirme
doğrulaması

Tasarım ve geliştirme planında yer almalı


Çıktıların girdi şartlarını karşılayıp
karşılamadığı doğrulanmalı
Doğrulama sonuçları ve faaliyetleri ile ilgili
kayıtlar muhafaza edilmeli

Prof.Dr.. Fatih M. Botsalı 66


7.3.6 Tasarım ve
Geliştirmenin geçerli kılınması

Tasarım ve geliştirme planında yer almalı


Amaçlanan veya kullanım veya uygulama
şartlarını karşılama konusundaki yeterlilik
geçerli kılınmalı
Uygun olduğunda ürünün teslimi veya
kullanımından önce tamamlanmalı
Nihai ürün üzerinde gerçek kullanım
şartlarında yapılmalı
Geçerli kılma sonuçları ve faaliyetleri ile
ilgili kayıtlar muhafaza edilmeli
 

Prof.Dr.. Fatih M. Botsalı 67


7.3.7 Tasarım ve Geliştirme
Değişikliklerinin Kontrolü
Tasarım ve Geliştirme değişiklik ihtiyaçları
tanımlanmalı kayıtları muhafaza edilmeli
Tasarım ve Geliştirme değişiklikleri
uygulanmadan önce gözden geçirilmeli
Tasarım ve Geliştirme değişiklikleri
uygulanmadan önce doğrulanmalı
Tasarım ve Geliştirme değişiklikleri uygun
olduğunda uygulanmadan önce geçerli
kılınmalı
Tasarım ve Geliştirme değişiklikleri
uygulanmadan önce onaylanmalı
Önceden teslim edilmiş ürünler ve ürünü
oluşturan parçalar üzerindeki etkisi
değerlendirilmeli
Prof.Dr.. Fatih M. Botsalı
Gözden geçirme ve faaliyetleri ile ilgili kayıtlar 68
7.4 Satınalma
7.4.1 Satınalma Prosesi
Kuruluş satınalınan ürünün belirtilen satınalma
şartlarına uygunluğunu sağlamalıdır.
Tedarikçiye ve satın alınan ürüne uygulanan
kontrolün tipi ve içeriği satın alınan ürünün bir
sonraki ürün gerçekleştirmesine ve nihai ürüne
etkisine bağlı olmalıdır.
Kuruluş tedarikçileri şartlara uygun ürün sağlama
konusundaki yeterliliğini esas alarak seçmeli ve
değerlendirmelidir.
Seçme, değerlendirme, tekrar değerlendirme için
kriterler oluşturulmalıdır.
Tedarikçi değerlendirme sonuçları ve bunlarla ilgili
faaliyetlere ait kayıtlar muhafaza edilmelidir.

Prof.Dr.. Fatih M. Botsalı 69


7.4.2.Satınalma Bilgisi

Tedarikçilere iletilmeden önce yeterlilik


açısından kontrol edilemelidir.
Satınalınacak ürünü açık şekilde
tanımlamalıdır.
Uygun olduğunda ürün onayı, tedarikçiye
ait prosedürler, prosesler ve donanım ile
ilgili şartlar belirtilmelidir
Uygun olduğunda personel niteliği ile ilgili
şartlar belirtilmeli
Uygun olduğunda kalite yönetim sistemi ile
ilgili şartlar belirtilmelidir.

Prof.Dr.. Fatih M. Botsalı 70


7.4.3 Satınalınan ürünün
doğrulanması

Satın alınan ürünün satınalma şartlarına


uygunluğunu doğrulamak üzere muayene
ve diğer faaliyetleri oluşturmalı ve
uygulamalıdır.
Kuruluş veya müşterisinin tedarikçinin
mahallinde doğrulama yapmasuı
gerektiğinde satın alma bilgisinde
doğrulama düzenlemesi ve ürünün serbest
bırakılma metodu belirtilmelidir.

Prof.Dr.. Fatih M. Botsalı 71


7.5 Üretim ve Hizmetin
Sağlanması
7.5.1 Üretim ve hizmet sağlamanın kontrolü
Üretim ve hizmet sağlamayı kontrollü koşullar
altında planlamalı ve yürütmelidir. Kontrol için
aşağıdakiler sağlanmalıdır
Ürün özelliklerini açıklayan bilgilerin bulunabilirliği
Çalışma talimatlarının bulunabilirliği
Uygun donanımın kullanımı
İzleme ve ölçme cihazlarının bulunabilirliği ve kullanımı
İzleme ve ölçmelerin uygulanması
Serbest bırakılma, teslimat, teslimat sonrası faaliyetlerin
(satış sonrası servis, tesis) uygulanması

Prof.Dr.. Fatih M. Botsalı 72


7.5.2 Üretim ve Hizmet
sağlama için proseslerin
geçerliliği
Özel Proses: Elde edilen çıktının bir sonraki
izleme ve ölçme ile doğrulanamadığı kusurların
ürün kullanıma girdikten veya hizmet
verildikten sonra tespit edilebildiği proseslerdir.
Özel Proseslerde: üretim/hizmet sağlama prosesi
yeterliliği geçerli kılınmalıdır.
Özel proseslerde
Proseslerin gözden geçirilmesi ve onaylanması için
kriterler tanımlanmalı
Donanım ve personelin yeterliliği onaylanmalı
Belirli metod ve prosedürler kullanılmalı
Gerekli kayıtlar oluşturulmalı
Yeniden geçerli kılma sağlanmalı

Prof.Dr.. Fatih M. Botsalı 73


7.5.3 Belirleme ve
izlenebilirlik

Uygun olduğunda ürün gerçekleştirme


süresince ürünü uygun yollarla
tanımlamalıdır.
İzleme ve ölçme sonuçlarına göre ürünün
kullanıma uygunluk durumunu
tanımlamalıdır.
İzlenebilirliği sağlamak üzere ürünü tek
olarak tanımlayabilecek kayıtları
oluşturmalı ve muhafaza etmelidir.

Prof.Dr.. Fatih M. Botsalı 74


7.5.4 Müşteri Mülkiyeti

Kendi kontrolü altında olduğu süre içinde


faaliyetlerinde veya ürün oluşturmada
kullandığı müşteri mülkiyeti kontrol edilmeli.
Müşteri mülkiyeti
Tanımlanmalı
Doğrulanmalı
Korunmalı
Güvenliği sağlanmalıdır
Müşteri varlığı kaybolursa, hasar görürse veya
kullanıma uygun olmadığı belirlenirse
Müşteriye bildirilmeli
Kayıtları muhafaza edilmelidir

Prof.Dr.. Fatih M. Botsalı 75


  7.5.5 Ürünün korunması

İç proses süresince ve teslimat yerine kadar


ürünün uygunluğunu muhafaza etmelidir.
Muhafaza işlemi ürünü ve ürünü oluşturan
parçaları kapsamalı, aşağıdaki işlemleri
içermelidir
Tanımlama,
Taşıma
Ambalajlama
Depolama,
Koruma
 

Prof.Dr.. Fatih M. Botsalı 76


7.6 İzleme ve ölçme
cihazlarının kontrolü

Ürüne bağlı şarların uygunluğunu


belirlemek üzere
Taahüt edilen izleme ve ölçmeyi yapmak
üzere gereken izleme ve ölçme cihazlarını
belirlemelidir.
İzleme ve ölçmelerin yapılmasını
sağlamalıdır,
Kullanılan izleme ve ölçme cihazlarının
uygunluğunu sağlamak üzere proses
oluşturmalıdır.

Prof.Dr.. Fatih M. Botsalı 77


7.6 İzleme ve ölçme cihazlarının
kontrolü
Ölçme Teçhizatı
Kullanımdan önce veya belirlenmiş aralıklarla
ulusal veya uluslar arası izlenebilirliği sağlayacak
şekilde kalibrasyonu/doğrulanması sağlanmalıdır.
Kalibrasyon/doğrulama peryotları belirlenmelidir
İzlenebilir kalibrasyon standartları
bulunmadığında kalibrasyona esas alınan
hususlar belirlenmeli ve dokümante edilmelidir.
Gerektiğinde ayar veya yeniden ayar edilmeli
Kalibrasyon durumu tanımlanmalı
Ölçme sonuçlarını etkileyebilecek yetkisiz ayar
işlemlerinden korunmalı
Taşıma, bakım ve depolama sırasında hasar
veya bozulmaya karşı korunmalıdır.
Prof.Dr.. Fatih M. Botsalı
Kalibrasyon kayıtları muhafaza edilmelidir. 78
7.6 İzleme ve ölçme
cihazlarının kontrolü
İzleme ve ölçme cihazlarının şartlara
uygun olmadığı anlaşıldığında
Önceden yapılmış ölçüm sonuçlarının
geçerliliği değerlendirilmeli
Sonuçlar kayıt edilmeli
Uygun tedbirler alınmalıdır
İzleme ve ölçmelerde kullanılan yazılım
Kullanımdan önce yeterliliği geçerli kılınmalı
Gerektiğinde yeniden geçerli kılınmalı

Prof.Dr.. Fatih M. Botsalı 79


8.ÖLÇME ANALİZ VE
İYİLEŞTİRME

8.1 Genel
Aşağıdaki amaçlar için Ölçme Analiz ve
İyileştirme Prosesini Planla ve uygula
Ürünün uygunluğunu göstermek
KYS’nin uygunluğunu sağlamak
KYS’nin etkinliğini sürekli iyileştirmek
 

Prof.Dr.. Fatih M. Botsalı 80


8.ÖLÇME ANALİZ VE
İYİLEŞTİRME
Ölçme analiz ve İyileştirme Prosesini
Planla
Uygunluğu sağlamak için ölçme analiz ve
İyileştirme nasıl yapılacak planlanmalı.
KYS’nin iyileştirilmesini sağlamak için
ölçme analiz ve İyileştirme nasıl yapılacak
planlanmalı.
 

Prof.Dr.. Fatih M. Botsalı 81


8.ÖLÇME ANALİZ VE
İYİLEŞTİRME
Ölçme analiz ve İyileştirme Prosesini
Uygula
Ölçme ölçme analiz ve İyileştirme
prosesini uygulayarak ürünün
uygunluğunu göster
KYS sistemini iyileştirmek için ölçme analiz
ve İyileştirme prosesini kullan
İstatistiksel teknikler dahil uygulanabilir
metodları tayin et ve kullan
 

Prof.Dr.. Fatih M. Botsalı 82


8.2 İzleme ve Ölçme

 
8.2.1 Müşteri Memnuniyeti
Müşteri memnuniyetini ölçmek ve izlemek
için yollar belirle
Müşteri tatmininin düzeyini belirten ilgili
ölçüm bilgilerini kullan

Prof.Dr.. Fatih M. Botsalı 83


8.2.2 İç tetkik

İç Tetkiklerin amacı KYS’nin


Planlanmış düzenlemelere (ürün
gerçekleştirme planlaması ile belirlenen)
uygunluğunu belirlemek
Referans standardın şartlarına uygunluğunu
belirlemek
Kuruluş tarafından oluşturulan şartlara
uygunluğunu belirlemek
KYS’nin etkin olarak uygulandığını ve
sürdürüldüğünü teyit etmektir.
 
Prof.Dr.. Fatih M. Botsalı 84
8.2.2. İç Tetkik
İç Tetkikler için aşağıdakiler sağlanmalı
Dokümante edilmiş prosedür hazırlanmalı
İç tetkikler planlanmalı (önceki tetkik sonuçları ve tetkik
edilecek alan/konunun önemi ve durumu esas alınarak),
tetkikler planlı aralıklarla yapılmalı
Tetkik yöntemi belirlenmeli
Tetkikçilerin seçimi ve tetkiğin uygulanışında objektiflik
ve tarafsızlık
İç tetkik sonuçları rapor edilmeli kayıtları muhafaza
edilmeli
Uygunsuzluklarla ilgili düzeltici faaliyetler uygulanmalı
Tespit edilen uygunsuzluklarla ilgili düzeltici faaliyetlerin
doğrulanması (izlenmesi) ve sonuçların raporlanması

Prof.Dr.. Fatih M. Botsalı 85


8.2.3 Proseslerin İzlenmesi ve
ölçümü

KYS Proseslerinin ölçülmesi ve izlenmesi


için uygun yöntemler uygulamalı
Bu metodlar, proseslerin planlanmış
sonuçları elde etme konusundaki
yeteneğini göstermelidir.
Planlanmış sonuçlar başarılamadığında
ürün uygunluğunu sağlamak için gerekli
düzeltme ve düzeltici faaliyetler
uygulanmalı

Prof.Dr.. Fatih M. Botsalı 86


8.2.4 Ürünün izlenmesi ve
ölçümü

Ürün şartlarının yerine getirildiği doğrulamak üzere


ürün özelliklerini izlemeli ve ölçmeli
Doğrulama ürün gerçekleştirmenin uygun
aşamalarında yapılmalı
İzleme ve ölçme için planlama yapılmalı
Kabul kriterlerinin uygunluğu ile ilgili kanıtlar
muhafaza edilmeli
Ürünün uygunluğunun kanıtlamak amacıyla ürün
izleme ve ölçme sonuçlarını içeren kayıtlar
oluşturulmalı ve muhafaza edilmeli
Kayıtlarda ürünü serbest bıirkan kiş(ler)
gösterilmeli

Prof.Dr.. Fatih M. Botsalı 87


8.3 Uygun olmayan ürünün
kontrolü

Uygun olmayan ürünün yanlışlıkla


kullanımı veya sevkıyatını önlemek
amacıyla uygun olmayan ürünün
tanımlanması ve kontrolü için
dokümante edilmiş prosedür oluştur.
Uygun olmayan ürün nasıl tanımlanır
Uygun olmayan ürünler nasıl kontrol edilir

Prof.Dr.. Fatih M. Botsalı 88


8.3 Uygun olmayan ürünün
kontrolü

Uygun olmayan ürünlerin kontrolü


aşağıdakilerden bir veya birkaçı
uygulanarak yapılır
Uygun olmayan ürün tanımlanır, sevkıyatı
veya kullanımının önlenir
Uygunsuzluğun tekrar etmesini önlemek
için tedbir alınır
Uygun olmayan ürünün değerlendirilme
yöntemi hakkında yetkili personel veya
uygulanabildiğinde müşterinin izni alınır

Prof.Dr.. Fatih M. Botsalı 89


8.3 Uygun olmayan ürünün
kontrolü

Tamir veya yeniden işlenen ürünler


Şartlara uygunluğu göstermek üzere
yeniden doğrulanır

Müşteriye tesliminden veya


kullanımından sonra uygun olmadığı
belirlenen ürünlerin
Uygunsuzluğun etkilerine veya potansiyel
etkilerine karşı uygun tedbirler  alınmalı

Prof.Dr.. Fatih M. Botsalı 90


8.3 Uygun olmayan ürünün
kontrolü

Aşağıdaki konulardaki bilgileri içeren


kayıtlar tutulmalı ve muhafaza edilmeli
Ürün uygunsuzluklarını tanımla
Uygunsuzlukla ilgili  kontrol faaliyetlerini
belirt
 

Prof.Dr.. Fatih M. Botsalı 91


8.4 Veri analizi

KYS’nin uygunluğunu göstermek ve


sürekli iyileştirmek için
Uygun verileri belirle
KYS’ni değerlendirmek için gerekli verileri
belirle
KYS’ni iyileştirmek için gerekli verileri
belirle

Prof.Dr.. Fatih M. Botsalı 92


8.4 Veri analizi
Verileri Topla
KYS’nin uygunluğunu ölç ve izle 
KYS’nin etkinliğini ölç ve izle 
Verileri Analiz Et
analiz metodları
İstatistiksel teknikler
karar verme yöntemleri
Veri analizi sonucunda aşağıdaki bilgileri elde et
müşteri memnuniyeti
tedarikçiler
ürün şartlarına uygunluk.
önleyici faaliyet fırsatları
proses ve ürün özellikleri ve eğilimleri

Prof.Dr.. Fatih M. Botsalı 93


8.5 İyileştirme

8.5.1 Sürekli İyileştirme


KYS’nin etkinliğini sürekli iyileştirmek
için
Kalite Politikasını iyileştirme için kullan
Kalite hedeflerini iyileştirme için kullan
Tetkik sonuçlarını iyileştirme için kullan
Veri analizi sonuçlarını iyileştirme için
kullan
Düzeltici faaliyetleri iyileştirme için kullan
Önleyici faaliyetleri iyileştirme için kullan
YGG Toplantılarını iyileştirme için kullan
Prof.Dr.. Fatih M. Botsalı 94
8.5.2 Düzeltici Faaliyetler

Düzeltici faaliyetler için prosedür aşağıdakileri


kapsamalı
Uygunsuzlukları gözden geçir
Uygunsuzlukların nedenini belirle
Düzeltici faaliyet uygulayıp uygulamayacağın konusunda
değerlendirme yap
Uygunsuzlukların tekrarını önlemek için gerekli düzeltici
faaliyetleri belirle ve uygula
Düzeltici faaliyet sonucunu kaydet
Alınan tedbirin etkinliğini değerlendir
 

Prof.Dr.. Fatih M. Botsalı 95


 8.5.3 Önleyici faaliyetler

Önleyici faaliyetler için prosedür aşağıdakileri


kapsamalı
Potansiyel uygunsuzluklar ve nedenlerinin
gözden geçirilmesi
Önleyici faaliyet uygulayıp uygulamayacağın
konusunda değerlendirme yap
Uygunsuzlukların oluşmasını önlemek için
gerekli önleyici faaliyetleri belirle ve uygula
Önleyici faaliyet sonucunu kaydet
Alınan tedbirin etkinliğini değerlendir

Prof.Dr.. Fatih M. Botsalı 96


Akreditasyon

Akreditasyon :
Yetkili bir kuruluşun, belli işleri yapan bir
kuruluş ya da kişinin yeterliliğine resmi
tanınırlık verilmesi işlemidir.

Hedefler:
Yeterliliği müşteriler için şeffaf hale getirmek
Belge ve raporların güvenirliği artırmak
Uluslararası ticareti kolaylaştırmak

Prof.Dr.. Fatih M. Botsalı 97


Global Ticaret
Bir kez ölç, her yerde kabul edilsin

Bir Standart

Bir Deney

Bir Belge

Global kabuledilebilirlik

Prof.Dr.. Fatih M. Botsalı 98


Dünya ticareti

Prof.Dr.. Fatih M. Botsalı 99


Ticarette teknik engellerin
kaldırılması

WTO ISO/IEC

Regülasyonlar Standardizasyon

Serbest
Ticaret
SI’ ya göre Akreditasyon
izlenebilirlik

CIPM ILAC/IAF

Prof.Dr.. Fatih M. Botsalı 100


Akreditasyon Alanları

Kalibrasyon laboratuvarları
Deney laboratuvarları
Muayene kuruluşları
Belgelendirme kuruluşları
ürün
Kalite sistemleri
Personel
Çevre yönetim sistemleri
HACCP

Prof.Dr.. Fatih M. Botsalı 101


Uygunluk değerlendirmesi alt
yapısı
Ulusal Akreditasyon Kuruluşu (TURKAK)

Belgelendirme Kuruluşları

Deney Muayene
SANAYİ
laboratuvarları kuruluşları

Kalibrasyon laboratuvarları

Ulusal Metroloji Enstitüsü

Prof.Dr.. Fatih M. Botsalı - Uygunluk değerlendirmesi – Yeterliliğin tanınırlığı -İzlenebilirlik 102

You might also like