You are on page 1of 50

AFET ve ACL DURUM YNETM BAKANLII

DEPREM DARES BAKANLII

AFET ve ACL DURUM YNETM BAKANLII

DEPREM DARES BAKANLII

T.C. BABAKANLIK AFET ve ACL DURUM YNETM BAKANLII DEPREM DARES BAKANLII 06530 Eskiehir Yolu 9. Km. Ankara-TRKYE WEB : http://www.deprem.gov.tr http://www.afad.gov.tr

Bask Yl : Nisan 2011

NDEKLER

Deprem Dairesi

Ulusal Sismolojik Gzlem A

14

Ulusal Kuvvetli Yer Hareketi

24

Deprem Bilgi Sistemleri

32

Gvenli Yap Gvenli Yerleim

36

Deprem Risk Ynetimi

41

Sunu
Depremden ok fazla etkilenen ve yksek derecede risk tayan bir corafyada yaamaktayz. Tarih boyunca olan depremlerin doa ve insan yaam zerine etkilerinden elde edilen deneyimler bize depremin; dnyann sreklilii iin bir zorunluluk, can ve mal gvenlii iin bir tehdit oluturduunu gstermitir. Bu kabul, depremin yaam tehdit eden sonularna kar bilimsel, teknik ve ynetsel nlemler almamz gerektirmektedir. Gnmz bilim ve teknolojisi ile depremi nceden kestirmek olanaksz ancak deprem zararlarn azaltmak ve depreme kar direnli bir toplum rgtlemek mmkndr. lkemizde, deprem ncesi, sras ve sonras gibi depremin farkl aamalarnda birok kurum grev yapmaktadr. Bu kurumlarn ierinde kanunla yetkisi ve sorumluluu belirlenmi, tek kamu kurumu AFAD Deprem Dairesi Bakanldr. Bakanlmz, bu yetki ve sorumluluun bilincinde olarak deprem aratrmalar ve sonular alannda sistematik ve srekli daha iyiye giden almalar hayata geirmek iin tm enerjisini ortaya koymaktadr. Deprem Dairesi Bakanl, 1969 ylndan gnmze kadar belirlenen plan ve programlar erevesinde ulusal sismik alarn kurulmas, deprem yap ynetmelikleri ve deprem haritalarnn hazrlanmas gibi lkemizin sayl byk projelerine imza atmtr. Depremin toplum zerindeki ekonomik ve sosyal ykc etkisi Bakanlmzn en st kademesinden balayarak tm alanlar tarafndan tm boyutlaryla kavranlmtr. Bu durum deprem aratrmalarnda etkinliimizi artrrken, dier yandan kurumsal varoluumuzun ve kimliimizin geliimine ve glendirilmesine destek olmaktadr. Deprem Dairesi Bakanl tarafndan yrtlen grevleri byk bir zveriyle yerine getiren elemanlarma ve tm paydalarmza teekkr eder, salkl ve gvenli bir yaam dilerim. Sayglarmla. Dr. Murat NURLU Deprem Dairesi Bakan

AFET ve ACL DURUM YNETM BAKANLII

DEPREM DARES BAKANLII

AFET ve ACL DURUM YNETM BAKANLII

DEPREM DARES BAKANLII

Deprem Dairesi Bakanl


Trkiye de meydana gelecek depremlerden vatandalarn can ve mal gvenlii ile milli servetin korunmas amacyla lke genelinde alnmas gereken tedbirleri aratrmak, Temel ihtiyalarla hedef ve politikalar belirlemek, bilimsel, teknik ve idari almalar koordine etmek, ortak hedeflere ynelmek ve desteklemek, aratrma sonularn ynetmelik, genelgeler ve eitim yoluyla uygulamaya aktarmak, Depremlerin olu nedenleri ve etkilerini aratrarak elde edilen sonulardan, Trkiye'nin depremselliini, deprem kataloglar ve deprem tehlike haritalarn hazrlamak ve gelitirmek, Deprem blgelerinde yaplacak her trl bina ve mhendislik yapsnn depreme dayankl olarak ina edilebilmesi iin alnmas gereken tedbirleri ve projelendirme esaslarn belirlemek, bunlarn ynetmelik, tzk ve genelgelerle uygulamaya aktarlmasn ve gelitirilmesini salamak, Trkiye'de kurulu bulunan deprem kayt ebekesi ve kuvvetli yer hareketi kayt ebekelerinin lke ihtiyacna cevap verebilecek ekilde gelitirilmesini salamak, Mevcut ebekelerin bakm ve onarm ile bu ebekelerde kullanlacak cihazlarn gelitirilmesini ve bunun lkemiz imkanlar ile yaplabilmesi konusunda almalar yapmak veya yaptrmak.

AFET ve ACL DURUM YNETM BAKANLII

DEPREM DARES BAKANLII

Grevler
5902 Sayl Afet ve Acil Durum Ynetimi Bakanlnn Tekilat ve Grevleri Hakkndaki Kanun gereince Deprem Dairesi Bakanlnn grevleri aada verilmitir; Depreme hazrlk, mdahale, deprem risk ynetimi, Depremde zarara uramas muhtemel yerler ile zarara uram yerlerin imar, plan proje ilemlerinin yrtlmesi, Depreme hazrlk, mdahale ve iyiletirme aamalarnda kullanlabilecek kamu, zel ve sivil toplum kurulular ile yabanc kii ve kurululara ait her trl kaynaklarn tespiti ve etkin kullanm, Depremler hakknda halkn bilgilendirilmesi, konularnda uygulanacak politikalar belirlemek, takip etmek, deerlendirmek ve depremle ilgili hizmetlerin yrtlmesinde Bakanln dier birimlerine danmanlk yapmak. Bakan tarafndan verilecek benzeri grevleri yapmak. Ayrca Kanunumuzun 5. maddesinde yer alan Deprem Danma Kurulunun sekretarya hizmetleri Daire Bakanlmz tarafndan yerine getirilmektedir.

AFET ve ACL DURUM YNETM BAKANLII

DEPREM DARES BAKANLII

BABAKANLIK

Afet ve Acil Durum Yksek Kurulu (Bakanlar Dzeyinde) Afet ve Acil Durum Koordinasyon Kurumu (Mstearlar Dzeyinde)
Afet ve Acil Durum Ynetimi Bakanl Deprem Danma Kurul u

Planlama ve Zarar Azaltma Dairesi Bakanl

Deprem Ynetim Hizmetleri Mdahale Sivil Savunma yiletirme Dairesi Bakanl Dairesi Bakanl Dairesi Bakanl Dairesi Bakanl Dairesi Bakanl

Ulusal Sismolojik Gzlem A alma Grubu

Ulusal Kuvvetli Yer Hareketi Gzlem A alma Grubu

Deprem Bilgi Sistemleri alma Grubu

Gvenli Yap Gvenli Yerleim alma Grubu

Deprem Risk Ynetimi alma Grubu

dari Bro alma Grubu

AFET ve ACL DURUM YNETM BAKANLII

DEPREM DARES BAKANLII

10

Deprem Danma Kurulu


Depremlerden korunmak, deprem zararlarn azaltmak, deprem sonras yaplacak faaliyetler hakknda neriler sunmak ve depremle ilgili aratrmalar iin politikalar ve ncelikleri belirlemek amacyla kurulan Deprem Danma Kurulu ylda en az drt kez ve ihtiya halinde Kurul Bakannn ars zerine olaanst toplanabilir.

10

AFET ve ACL DURUM YNETM BAKANLII

DEPREM DARES BAKANLII

11

1953 ylnda ilk kez Bayndrlk ve skan Bakanl Yap ve mar Reislii bnyesinde bir deprem brosu kurulmutur. 1955 ylnda bu bro DE-SE-YA (Deprem, Seylap, Yangn) ubesi haline getirilmitir. 15 Mays 1959 gn kabul edilen 7269 sayl Kanunun 5. maddesi afetlerden vatanda hayatnn ve milli servetinin korunmas amacyla gerekli tedbirleri aratrmak, ilgili Bakanlk ve kurulularla ibirlii yaparak retim ve yaynlarda bulunmak, afetlerin neticelerini tahlil ederek umumun faydalanmasna sunmak zere mar ve skan Bakanlna bal ve hkmi ahsiyete haiz Enstit veya kurumlar kurulabileceini belirtmektedir. Bu kapsamda nce 1964 ylnda Afet leri Reislii ve 1965 ylnda da Afet leri Genel Mdrl kurulmutur. Doal afetlerin ve depremlerin lke hayatnda tad nemin bilinciyle, Deprem Aratrma Enstits, mar ve skan Bakanl Afet leri Genel Mdrlne bal kk bir nite olarak 1969 ylnda kurulmutur. Bu kk nite aratrma ve retim yapma, dorudan Bakanla bal olma koullarna uymadndan, 28.10.1970 tarihinde dorudan Bakanla bal Afetler Aratrma Enstits Genel Direktrlne dntrlmtr. Bir sre sonra su basknlarnn yasal olarak DS tarafndan incelenecei hususu ve heyelan, kaya dmesi gibi afetlerin yerel boyutlarda olmas nedeniyle, bu afetler enstitnn alma alan dna karlm ve 8 Temmuz 1971 tarihinde, Bakanlk katna dorudan bal Deprem Aratrma Enstits kurulmutur. 1983 ylnda Yap Malzemeleri Genel Mdrl ile birletirilerek Yap Malzemeleri ve Deprem Aratrma Genel Mdrl adn almtr. 13 Aralk 1983 gn ve 180 sayl KHK ile Bayndrlk Bakanl ile mar ve skan Bakanl, Bayndrlk ve skan Bakanl olarak birletirilmi ve anlan Genel Mdrlk bu Bakanla balanmtr. Daha sonra 8 Haziran 1984 gn ve 209 sayl KHK ile Deprem Aratrma Dairesi, Teknik Aratrma ve Uygulama Genel Mdrlne (TAU) balanmtr. Deprem Aratrma Dairesi 18.10.1988 gn ve 20957 sayl Bayndrlk ve skan Bakanl oluru ile TAU Genel Mdrlnden ayrlarak Afet leri Genel Mdrlne balanmtr. 5902 sayl Kanunla ile Afet ve Acil Durum Ynetimi Bakanlnn kurulmas sonunda 17 Aralk 2009 tarihinden itibaren bu kuruluun alt daire bakanlndan biri olarak hizmet vermektedir.

11

AFET ve ACL DURUM YNETM BAKANLII

DEPREM DARES BAKANLII

12

Misyon
Deprem tehlikesi ve riskinin azaltlmas konusunda gzlem ve aratrmalar yapmak, toplumun her kesimini bilgilendirmek, ilgili kurulular ile ibirlii iinde politikalar belirlemek ve deprem tehlikesi ve risklerine ilikin farkndal arttrmaya ynelik almalar yapmak.

Vizyon
Depremle ilgili almalarda nitelikli, hzl ve gvenilir hizmet sunan, toplumun depremlerden en az etkilenmesini salayacak almalara imza atan, ulusal ve uluslararas dzeyde rnek alnan belirleyici ve ynlendirici bir kurum olmak.

Temel Deerler

12

AFET ve ACL DURUM YNETM BAKANLII

DEPREM DARES BAKANLII

13

AMA
Ulusal lekte Zayf ve Kuvvetli Deprem Gzlem Alarn 1. lke apnda istasyon saysn arttrmak.

HEDEF
2. Deprem kaynak parametrelerini ve ivme dalmlarn en ksa srede gvenilir bir ekilde hesaplayarak kamuoyuna ve ilgililere sunmak. 3. Ulusal ve Uluslararas Sismoloji Merkezleri ile veri paylamn ve karlkl projeler yoluyla ibirliini gelitirmek. 4. Deprem sonras blgenin art deprem aktivitesini takip etmeye ynelik almalar yapmak. 5. Trkiye deprem veri merkezini oluturmak, iletmek ve kullanma sunmak. 6. Sismoloji ve Arz ii Fizii konularnda retim, aratrma-gelitirme ve uygulama yapan Kurum ve Kurulularn koordinasyonunu ve ibirliini salamak.

S.A.2. lke apnda Etkin

Gelitirerek

Ynetimi

Farkndal

Gelitirmek.

S.A.1.

1. Blgesel lekte deprem tehlike ve risk haritalarn ve Trkiye Deprem Blgeleri haritasnn gncel bilimsel ve teknolojik verilere gre hazrlamak/hazrlatmak ve gerektiinde gncellemek. 2. Depremler konusunda kamuoyunun bilinlendirilmesini salayc faaliyetler yrtmek. 3. 2nci Ulusal Deprem urasn dzenlemek. 4. Geni katlml ve toplumun byk kesimlerince benimsenen bir Ulusal Deprem Risk Azaltma Arttrmak. Strateji belgesi oluturmak. 5. Deprem senaryolarnn hazrlanma esaslarn belirleyerek lke geneline yaygnlatrmak.

Dayankl

Yaplama ve Yerleme le lgili

Toplumdaki

13

Risk Anlayn Deprem

almalar Yapmak/Yaptrmak.

1. Deprem Blgelerinde Yaplacak Yaplara ilikin esaslar gnn artlarna gre gelitirmek. 2. Plan ve projelere altlk oluturacak depreme dayankl yerleme konularnda dier kurum ve kurulularla ibirlii ierisinde almalar yapmak. 3. Binalarda sismik riskin belirlenmesine ynelik yntem ve standartlarn tespit etmek/ettirmek, bunlarla ilgili esaslar ortaya kartmak. 4. Deprem sonras meydana gelen yapsal hasarlar yerinde incelemek. 5. Tarihi ve kltrel mirasn depremlerden korunmasna ilikin dier kurum ve kurulularla ortaklaa almalar yapmak/yaptrmak.

S.A.4. lkemizde

S.A.3. Deprem n Hasar

Depreme

Tahmini Ve Erken

Sistemi

1. n hasar tahmini analizi iin bir yazlm gelitirmek. Gelitirmek. 2. n hasar tahmini almalarnda kullanlacak her trl verinin sisteme entegrasyonunu salamak. 3. Deprem sonras afetin bykln tespit etmek iin uydu grntleri ve corafi bilgi sistemlerini kullanmak ve n hasar tahmini sistemine bu teknolojileri entegre etmek.

AFET ve ACL DURUM YNETM BAKANLII

Uyar

DEPREM DARES BAKANLII

Ulusal Sismolojik Gzlem A alma Grubu


Ulusal Sismolojik Gzlem A (USAG): 2004 ylnda stanbul'da dzenlenen DEPREM URASInda; lke apnda depremlerin izlenmesi, kaydedilmesi, deerlendirilmesi, arivlenmesi ve duyurulmas ileri gelimi bir Ulusal Deprem zleme A Sistemi altnda ele alnmaldr" karar alnmtr. Bu kapsamda; 1989 ylnda Trkiye genelinde 12 istasyonla kurulmu olan Telemetrik Deprem Gzlem A; Ulusal Sismik An Gelitirilmesi (USAG) Projesi ile dnya standartlarnda, veri kalitesi yksek, gerek zamanl, Trkiye Ulusal Deprem zleme Ana dntrlmtr. 2011 Mart ay itibaryla istasyon says 185e ulaan Ulusal Sismolojik Gzlem A ile Trkiye ve yakn evresindeki deprem aktivitesi e zamanl olarak izlenmekte, deerlendirilmekte, arivlenmekte ve web sayfas aracl ile kamuoyunun hizmetine sunulmaktadr. Deprem Dairesi Strateji Plan (2011-2014)na gre her yl kurulacak 20er istasyonla 2014 yl sonunda istasyon saysnn 265e ulamas hedeflenmektedir. Bylece lkemizin her hangi bir yerindeki bykl 2 ve zeri btn depremler kaydedilecek, deerlendirilebilecek, lkedeki deprem etkinlii yakndan izlenebilecektir.

14

Ulusal Sismolojik Gzlem A stasyonlarnn Yllara Gre Dalm


AFET ve ACL DURUM YNETM BAKANLII DEPREM DARES BAKANLII

15

Grevler

Ulusal Sismolojik Gzlem A stasyonlarnn Trkiye Genelinde Dalm

lkemizdeki deprem etkinliini 7/24 srekli izlemek ve meydana gelen depremlerin olu nedenlerini incelemek, Ulusal Sismik An Gelitirilmesi Projesi kapsamnda Trkiye apnda veri kalitesi yksek geni bant deprem gzlem istasyonu saysnn her geen gn artrlmas, (istasyonlardan iletiim Uydu, GPRS, ADSL ve Data Kanal yolu ile salanmaktadr)
LETM TR UYDU GPRS ADSL DATA KANALI STASYON SAYISI 84 80 12 9

AFET ve ACL DURUM YNETM BAKANLII

DEPREM DARES BAKANLII

Deprem zmleri Deprem parametrelerini manuel ve otomatik zm programlar yardmyla (olu zaman, byklk, yer ve derinlik) doru, hzl ve gvenilir ekilde hesaplamak, ulusal ve yerel kriz ynetim merkezlerini, yneticileri annda bilgilendirmek,

Deprem parametreleri belirleme program (EA)

Otomatik zm program (Earthworm)

16

Otomatik zm program (Seiscomp 3)

Deprem kaynak parametrelerini belirlemek (odak mekanizmas, yrtlma sreci v.b.),

Moment Tensr zm
AFET ve ACL DURUM YNETM BAKANLII

Odak Mekanizmas zm (P dalgas ilk hareket ynne gre)


DEPREM DARES BAKANLII

lkemizdeki tm diri faylarn deprem etkinliini yakndan izlemek, Diri faylarn uzunluu, retebilecei deprem bykl, kayma hz, atm miktar ve deprem tekrarlanma aralklarn belirlemek, Depremlerin nceden belirlenmesine ynelik almalar yapmak, Hasar yapc bykle sahip bir deprem sonrasnda art deprem almalar ile blgenin sismik hareketliliini yakndan takip etmek, yerel yneticileri annda bilgilendirmek, Deprem verilerini; blten ve katalog haline getirerek arivlemek ve Deprem Bilgi Sistemi'nin temelini oluturmak, lkemizde meydana gelen depremlerle ilgili bilgileri bilim dnyas, basn ve kamuoyu ile paylamak, Kamu kurum ve kurulular, yerel ynetimler ve niversitelerle ibirlii yaparak, tm merkezlerden gelen deprem verilerinin topland Trkiye Deprem Veri Merkezini iletmek. Web Sayfas

www.deprem.gov.tr adresinden
Son depremler, gnlk deprem okumalar, vme Kaytlar, Bu depremlerin olduu illerin haftalk, aylk, aylk, alt aylk ve yllk olarak deprem etkinliini gsteren depremsellik haritalar, DUYURULAR bal altnda, lkemizde meydana gelen bykl 4,5 ve st olan depremlerle ilgili n raporlar, (depremlerin hangi faydan kaynakland, tarihsel ve aletsel dnem ierisinde olmu hasar yapc-ykc depremler, iddet haritalar) Deprem Bltenleri, Kataloglar ve Deprem Sorgulamas, Deprem Raporlar bilgilerine 7 gn 24 saat ulalabilir.

17

Deprem Dairesi Bakanl Web Sayfas www.deprem.gov.tr

AFET ve ACL DURUM YNETM BAKANLII

DEPREM DARES BAKANLII

Projeler ve AR-GE almalar Ulusal Sismik An Gelitirilmesi Projesi (USAG) Ama: 2004 ylnda Ulusal Sismik An Gelitirilmesi (USAG) Projesinin balatlmasyla dnya standartlarnda, veri kalitesi yksek, gerek zamanl, lkemizde ilk uydu iletiimli Trkiye Ulusal Deprem zleme Ann kurulumuna balanmtr. Mart 2011 itibariyle; tm Trkiye apnda 185 sismoloji gzlem istasyonu ve 300 ivmeler ile Trkiyenin deprem aktivitesi 7/24 saat izlenmektedir. Trkiyenin Deprem Riski Yksek-Tektonik Rejimleri Farkl-Blgelerinde Deprem Davrannn ok Disiplinli Yaklamlarla Aratrlmas Projesi (TURDEP) Proje Tarihi: 2010Devam Deprem Zararlarn en aza indirmek iin; lkemizde 3 ana fay zonunda deprem aktivitesi ve deprem habercilerinin, ok disiplinli almalarla (Mikro Sismoloji, Radon, GPS, Su Gzlem) izlenmesi ve mevcut riskli blgelerdeki deprem tehlikesinin hassas olarak ortaya konulmas hedeflenmektedir. TBTAK AR-GE projelerinden TURDEP Projesi TBTAK-Marmara Aratrma Merkezi Yer ve Deniz Bilimleri Enstitsnn destekledii ve 14 blge niversitesinin de katld deprem alannda Trkiyenin en kapsaml ve en byk projelerindendir. Sz konusu Proje 2010 yl Ekim ay itibaryla tamamlanm olmakla birlikte, nmzdeki yllarda kapsam geniletilerek devam ettirilmesi dnlmektedir.

18

TURDEP Projesi Kapsamnda letilen stasyonlar


AFET ve ACL DURUM YNETM BAKANLII DEPREM DARES BAKANLII

Trkiye Deprem Veri Merkezi Projesi Ama; Tm dnyada olduu gibi lkemizde de deprem gzlemleri mevcut teknolojik dzeylere uygun olarak ok uzun yllar analog (srekli) formda kaydedilmi, bilgisayar ve iletiim teknolojilerindeki gelimelere paralel olarak yaklak doksanl yllardan itibaren saysal (ayrk) olarak kaydedilmeye balamtr. Bu nedenle elimizde iki tr veri bulunmaktadr. Her ne kadar istasyon saylar ou blge iin yetersiz ise de analog veriler olduka uzun bir gzlem dnemini kapsamaktadr. Bu, gnmzdeki byk probleme gre ikincil olarak ele alnmas gereken bir durumdur. Saysal veriler ise elektronik ortamda olmalar nedeniyle iletilmeleri, birletirilebilmeleri, ilenmeleri ve paylalmalarn olduka kolaylamaktadr. Trkiye Deprem Veri Merkezi lkemizde toplanan tm deprem verilerinin bir araya getirilerek sakland, aratrmaclara sunulduu ve btnleik veriler ile saysal sismik izler veri tabannn oluturulduu bir oluum olmay hedeflemektedir. Destek Salanacak Kurumlar: DPT Mstearl Proje Tarihi: 2011-2014

19

Trkiye Deprem Veri Merkezi


AFET ve ACL DURUM YNETM BAKANLII DEPREM DARES BAKANLII

Ulusal lekte ibirlii yaplan niversite ve kurumlar KURUM ADI Antalya Valilii Boazii niversitesi Kandilli Rasathanesi ve Deprem Aratrma Enstits ankr Valilii DS Erzurum Atatrk niversitesi Eskiehir Anadolu niversitesi Gediz Kaymakaml Isparta Sleyman Demirel niversitesi Sivas Cumhuriyet niversitesi TUBTAK MAM (TURDEP Projesi) Uluslararas alanda veri paylam Bykl M>3 olan depremlerin zmleri otomatik olarak EMSCe (EuropeanMediterranean Seismological Centre) gnderilmektedir. Gerek zamanl istasyon verisi ORFEUSa (Observatories and Research Facilities for European Seismology) gnderilmektedir. Katalog verisi ISCye (International Seismological Center) gnderilmektedir. IRIS (Incorporated Research Institutions for Seismology) ile veri alverii yaplmaktadr. USGSe (United States Geological Survey) ait ANTO istasyonu Deprem Dairesi tarafndan iletilmektedir. Grcistan Sismoloji Merkezi ile yaplan anlama uyarnca karlkl olarak 4er adet istasyonun verisi paylama almtr.
AFET ve ACL DURUM YNETM BAKANLII DEPREM DARES BAKANLII

STASYON SAYISI 2 10 1 4 10 6 1 3 5 70

20

21
Deprem dairesi veri deerlendirme merkezi (Ankara)

Bir geni-bant deprem kayt istasyonu ematik kesiti


AFET ve ACL DURUM YNETM BAKANLII DEPREM DARES BAKANLII

Arazide istasyon kurulum almalar

22

Deprem Kayt stasyonlarnda Kullanlan Sismometreler

Ksa Periyot Sismometreler


AFET ve ACL DURUM YNETM BAKANLII

Geni Bantl Sismometreler


DEPREM DARES BAKANLII

23

1900-2010 dneminde Trkiye ve evresinde meydana gelen M>4.0 olan depremler.


AFET ve ACL DURUM YNETM BAKANLII DEPREM DARES BAKANLII

Ulusal Kuvvetli Yer Hareketi Gzlem A alma Grubu


alma grubumuz, Ulusal Kuvvetli Yer Hareketi kayt an, lke ihtiyacna cevap verecek ekilde gelitirilmesi, meydana gelen depremlerin kuvvetli yer hareketinin kaydedilmesi, deerlendirilmesi ve yaynlanmas grevini yerine getirmektedir. Kuvvetli yer hareketi kaytlar, deprem aktivitesi yksek ve youn yaplamann olduu yerleim birimlerinde depreme dayankl yap tasarmnn gelitirilmesi ve potansiyel can ve mal kayplar asndan deprem zararlarnn azaltlmas almalarnda kritik nem tamaktadr. Gelecekteki depremler iin, sismojenik alann fiziki boyutu, karakteristii, yer hareketinin zemin zerindeki etkisi ve sarsnt srasnda yaplarn performans deerlendirilmesi bakmndan, kuvvetli yer hareketinin kaydedilmesi esastr. Bu nedenle, lkemizde meydana gelen depremler srasnda kuvvetli yer hareketini kaydetmek zere, Trkiye Ulusal Kuvvetli Yer Hareketi Gzlem A (TRKYH), 1973 ylnda kurulmutur. Ulusal an kurulmaya baland ilk yllarda gnn artlar gerei, analog ivme kaydediciler ile ebeke yrtlmeye allm, gelien teknoloji ile 1993 ylndan itibaren saysal ivme-lerler ebekeye dhil edilmitir. Sonraki yllarda, istasyon says hzla arttrlarak dnya standartlarnda, veri kalitesi yksek, gerek zamanl Kuvvetli Yer Hareketi Gzlem Ana ulalmtr. TR-KYHnin ilk kuvvetli yer hareketi kayd, 1976 ylnda Denizli Depremi (M D 6.7) ile alnmtr. Gnmze kadar 5000 den fazla deprem ivme kayd gzlem a tarafndan kaydedilmi olup, bu kaytlar tm aratrmaclarn ve bilim dnyasnn hizmetine Internet (http://kyh.deprem.gov.tr) araclyla sunulmaktadr. Kuvvetli Yer Hareketi Gzlem stasyonlar, arlkl olarak, lkemizde byk depremlerin olduu ve/veya beklendii Kuzey Anadolu Fay Zonu, Dou Anadolu Fay Zonu ve Ege Graben Sistemleri zerinde younlatrlmtr. Mevcut durumda 5 farkl model ve tamam saysal cihazlardan oluan toplam 305 adet ivme-ler istasyon alr halde bulunmaktadr. Bu saynn, 2011 yl sonunda 450 civarnda olmas hedeflenmektedir.

24

AFET ve ACL DURUM YNETM BAKANLII

DEPREM DARES BAKANLII

TR-KYH alma Grubunun Temel Amalar

Yer ivmesi llerek, hasar yapabilen kuvvetleri belirleme Deprem Blgeleri haritalar, tehlike ve risk almalar

KYH

Mhendislik sismolojisi ve deprem mhendislii aratrmalarna veri salama Acil Mdahale ve erken uyar amal almalara katk salamak Gvenli yap gvenli yerleim almalarna katkda bulunmak Deprem ncesi zarar azaltma almalar

25

205 116 132 67


ebekede Bulunan vme-ler Modelleri

235

271

305

1973 2000 2003 2007 2008 2009 2010


Yllara Gre stasyon Says

AFET ve ACL DURUM YNETM BAKANLII

DEPREM DARES BAKANLII

26

Ulusal Kuvvetli Yer Hareketi Gzlem stasyonlar Dalm

Yerel Alar

Deprem etkinliini daha yakndan gzlemek amacyla, lkemizin nemli aktif fay sistemleri zerinde belirli geometrik ekillerde sk aralklarla yerel alar kurulmutur. Bu alar ile krlmann fizii, hasar yaratan dalgalarn yaylm, blgesel ve kentsel lekte deprem-yeryap ilikisi, gvenli yap iin gvenli yerleim alanlar, depremin spektral zelliklerin bilinmesi ve daha gvenilir azalm ilikilerinin gelitirilebilmesi amalanmaktadr.

AFET ve ACL DURUM YNETM BAKANLII

DEPREM DARES BAKANLII

27

TR-KYH bnyesinde; BYTNet (20), DATNet (17), MATNet (23), ANANet (15), DZNet (8), ANTNet (11), KOCNet (14) ve ZMRNet (27) olmak zere 8 yerel a iletilmektedir.

ZMR-Net Yerel A ematii ve alnan bir deprem kayd rnei


AFET ve ACL DURUM YNETM BAKANLII DEPREM DARES BAKANLII

vme-ler stasyonlar ve Veri Merkezi

vme-lerler, serbest alanda (free-field) zel imal edilmi konteynrlar ierisine kurulmutur. stasyonlardan Ankara merkez niteye, srekli ve/veya tetikleme modunda gerek zamanl olarak eitli iletiim aralar (Dial-Up, Internet, ADSL, GPRS/EDGE vb.) kullanlarak veriler aktarlmaktadr. Alnan kaytlar veri izleme merkezinden deerlendirildikten sonra ana sunucu zerinden kullanclara sunulmaktadr. stasyonlarn yer seiminde, ncelikle lkemizin aktif tektonik hatlar ve yap younluu olan yerleim alanlarndaki farkl jeolojik birimler dikkate alnmaktadr. Bunun yansra, enerji, iletiim, gvenlik, evre grlts, ulam vb. kriterler de gz nnde bulundurulmaktadr.

28

vme-ler stasyonu, Merkez Sunucu, Veri zleme ve Deerlendirme Merkezi


AFET ve ACL DURUM YNETM BAKANLII DEPREM DARES BAKANLII

stasyonlarn Zemin Bilgileri

stasyonlarn yerel zemin koullarn belirlemek amacyla, sondaj almalar ve uygulamal jeofizik almalar (MASW, sismik krlma vb.) yaplarak zeminin hz yaps (VS30) ve istasyonlara ait zemin bilgi formlar oluturulmutur.

stasyon Zemin Bilgi Formu

stasyon Zemin Profili

29

Veri Format Trkiye Ulusal Kuvvetli Yer Hareketi Gzlemleri veri merkezinde ebekenin kuruluundan gnmze, ivme-ler cihazlardan salanan tm sayisal verilere erimek mmkndr. Dosya+adlar; tarih(yyyyaagg)+zaman(sadksn)+istasyon kodu (1201) (r:20030501002704_1201) eklinde olusturulmutur. Veriler, ASCII formatnda zip'lenmitir. Her dosyann balk bilgileri altnda N-S(Kuzey- Gney), E-W(Dogu-Bat) ve U-D(Dsey) dorultulardaki bileenlere ait ivme deerleri yer almaktadr. Her kayt iin rnekleme aral, balk bilgilerinde (SAMPLE INTERVAL) bulunmaktadr. Analog kaytlardan alnan kaytlar, ilgili programla saysallatrlm olup analog ve dijital cihazlardan salanan kaytlarn zaman serileri, herhangi bir frekans ierii deiimine veya bir ileme tabi tutulmamtr. lenmemi veri olarak adlandrlan kaytlarda yalnzca off-set dzeltmesi yaplmtr. Tm veriler, ivme deerleri olup, cm/sn2 (gal) birimindedir.

AFET ve ACL DURUM YNETM BAKANLII

DEPREM DARES BAKANLII

TR-KYHnn Kaydettii lk vme Kayd-1976 Denizli Depremi (MD 6.7)

Projeler ve AR-GE almalar Trkiyenin Ulusal Kuvvetli Yer Hareketi Kayt Sisteminin Geniletilmesi ve Youn Yerel Alarn Kurulmas Projesi (BYTNet ve DATNet) (NATO Bar iin Bilim ProgramSFP977484) Yerel Kuvvetli Yer Hareketi Kayt Alarnn Kurulmas Projesi (MATNet) (TBTAK TAG-1578/YMA ) Yerel Kuvvetli Yer Hareketi Kayt Alarnn Kurulmas Projesi (ANANet) (Proje No: 040302) Ulusal Kuvvetli Yer Hareketi Kayt ebekesi Veri Tabannn Uluslararas ltlere Gre Derlenmesi Projesi (TBTAK Proje No :105G016) zmir Metropol le Aliaa Ve Menemen lelerinde Gvenli Yap Tasarm in Zeminin Sismik Davranlarnn Modellenmesi Projesi TUBITAK-KAMAG Projesi (No: 106G159)
AFET ve ACL DURUM YNETM BAKANLII DEPREM DARES BAKANLII

30

Web Sayfas Ve Veri letiimi 1976 ylndan gnmze kadar kaydedilmi olan tm depremlerin saysal ivme verileri http://kyh.deprem.gov.tr adresindeki veri tabanndan tm aratrmaclarn ve bilim dnyasnn hizmetine sunulmaktadr. Gnlk depremlerin vme Kaytlar, M 4 olan Depremlerin Raporlar, stasyon Bilgileri ve Haritalar srekli olarak gncellenmektedir.

31

AFET ve ACL DURUM YNETM BAKANLII

DEPREM DARES BAKANLII

Deprem Bilgi Sistemleri alma Grubu


Ykc bir depremden sonra meydana gelebilecek hasar ve can kaybnn boyutunu tahmin edebilmek, blgede bulunan depremzedeleri kurtaracak ve mdahale almalarnda bulunacak ekip iin ok nemlidir. Kurtarma ve mdahale ekiplerini blgeye gndermeden nce elde edilen bu bilgi yaplacak almalarn daha hzl ve verimli olmasn salar ve kriz annda zaman kaybn azaltr. Bu amaca ynelik olarak Deprem Aratrma Dairesi tarafndan Orta Karadeniz Blgesinde Trk-Japon Ortakl ile 1997 ylnda kurulan Deprem Veri Toplama ve Hasar Deerlendirme Alt Merkezi almalar yrtlmektedir. Bunun yan sra deprem erken uyar almalarnn da yrtlmesi amacyla alma Grubu olarak, ykc depreme maruz kalmas muhtemel bir alanda blgesel Deprem Erken Uyar ve n Hasar Tahmini Sistemi kurulmas projesi balatlmtr. Bu projede deprem aktivitesi ve ykc bir depremin olma olasl yksek bir blge seilerek en son teknolojiyi kullanan deprem gzlem alar yardm ile deprem srasnda erken uyar yaplacak ve sonrasnda blgeye ait var olan bina ve nfus bilgileri veri taban da kullanlarak, deprem n hasar ve can kayb tahmini yaplacaktr. Tm dnyada Deprem Bilgi Sistemleri kapsamnda yaplan almalarn amac byk bir depreme ait deprem kaynak parametreleri, sismik iddet ve en byk yer ivmesi gibi bilgilerin hzl bir ekilde hesap edilmesini ve afet sonras zarar azaltma almalarnda kullanlmas salanmaktr. Burada izlenecek yol Trkiye iinde meydana gelen depremlere ait parametrelerin belirlenmesi ve hasar tahminlerinin yaplmas, elde edilen sonularn doruluunun kontrol edilmesi ve gzlemsel verilere uyumluluun en st dzeye ulatrlmas iin erken hasar ve can kayb tahmin almalarnda kullanlacak verilerin ve yntemlerin gelitirilmesidir. Bylece Deprem Erken Uyar ve n Hasar Tahmini Sistemlerinin kurulmas ve lke genelinde yaygnlatrlmasn salamak, bir deprem sonrasnda hasarla ilgili olarak oluabilecek kargaa ve bilgi kirliliini en aza indirmek ve acil mdahale ekiplerinin doru blgelere zaman kaybetmeden sevk edilmesine yardmc olmaya almaktr.

32

AFET ve ACL DURUM YNETM BAKANLII

DEPREM DARES BAKANLII

Grevler Depremden hemen sonra otomatik olarak hesaplanan kaynak bilgileri kullanlarak, sismik iddet ve en byk yer ivme dalm haritalarnn oluturulmas, ykc bir deprem sonras erken hasar tahmini sonularna ait haritalarnn hazrlanmas, bu bilgilerin acil durumlarda kullanmas gereken kurululara ulatrmasn salamak, Blgesel Deprem Erken Uyar ve n Hasar Tahmin Sistemi oluturmak ve sistemin blgesel lekten lke leine yaylmas konusunda gerekli altyapnn oluturulmas iin almalar yapmak, lke leinde oluturulacak olan bina ve nfus bilgisi veri tabanlarnn n hasar tahmini almalarnda etkin bir ekilde kullanlmasn salamak, n hasar tahmininde kullanlan parametrelerin yeniden yaplandrlmas konularnda almalar yapmak, Gemite olmu hasar yapc depremleri ve o depremlere ait bilgileri kullanarak muhtemel deprem senaryolar hazrlamak. Dier kamu kurulular tarafndan Trkiye genelinde talep edilen deprem bilgilerini hazrlamak. Ykc depremlerin olma olasl yksek olan lkemizde, deprem zararlarn en aza indirgemek, blgelerdeki riskleri belirlemek ve farkndalk yaratmak iin deprem ncesi, sras ve sonras bu konuda almalar yrten kamu kurumu ve sivil toplum kurulularyla riski yksek blgelerde yaplmas planlanan deprem tatbikatlar ve senaryo almalarn yrtmek ve koordine etmek. Projeler Deprem Zararlarnn Azaltlmas Aratrma Merkezi, Deprem Veri Toplama ve Hasar Deerlendirme Alt Merkezi 18 Mart 1993'te Japonya ile Trkiye arasnda Deprem zararlarnn azaltlmas iin Ankara da bir merkez kurulmasn amalayan ortak bir alma balatlmtr. Japon tarafnda, Japon Uluslararas birlii Ajans (JICA)nn nderliinde Japonyadaki eitli niversitelerden bilim adamlar ve aratrmaclar yer almaktadr. Trk tarafnda ise, Bayndrlk ve skan Bakanl Afet leri Genel Mdrl nderliinde Deprem Aratrma Dairesi ile stanbul Teknik niversitesi Yap ve Deprem Aratrma Merkezinin teknik elemanlar ve aratrmaclar bulunmaktadr. Ankaradaki Deprem Veri Toplama ve Hasar Deerlendirme Alt Merkezi, proje alan ve evresine ait sismolojik verileri toplayp mevcut veri tabann kullanarak yapaca hasar tahminini ok ksa bir srede ilgili makamlara iletecektir. 1998 ylnda yaplan iki yllk uzatma
AFET ve ACL DURUM YNETM BAKANLII DEPREM DARES BAKANLII

33

sonras JICA ile olan ortaklk son bulmu olup, Mart2000 tarihinden itibaren projenin Ankara ksm Deprem Aratrma Daire Bakanlnca yrtlmtr. Projede kullanlan bilgisayar donanm ve yazlmlar 2003 ylnda imzalanan Follow-Up projesi ile yenilenmi ve 2006 ylnn banda yeni sistem hizmete girmitir. Yeni sistemde veri taban gncellenerek hasar tahmininin tm Trkiye iin yaplabilir hale gelmesi salanmtr. Sistemin iletilmesi 2010 ylndan itibaren Afet ve Acil Durum Ynetimi Bakanl, Deprem Dairesi Bakanl, Deprem Bilgi Sistemleri alma Grubu tarafndan devam ettirilmektedir. Deprem Veri Toplama ve Hasar Deerlendirme Alt Merkezinin amac aadaki gibi zetlenebilir. Deprem zararlarn en aza indirgeyebilmek iin; Deprem olduktan hemen sonra, depremin yeri ve bykl gibi bilgileri otomatik olarak belirleyip, etkilemi olduu blgeler ile olabilecek hasar ve can kayb hakknda n tahminde bulunmak, Deprem gzlem istasyonlar ile Blgesel merkez ve Ana merkez arasnda sratli ve gvenilir bir bilgisayar iletiim a kurmak, Elde edilen sonular deerlendirerek ncelikle merkezi ve yerel idari makamlar deprem olay ve ayrntlar hakknda en ksa srede haberdar etmek gerekmektedir. alma alannn tantm Projenin uygulama alan Kuzey Anadolu Fay Sistemi olarak bilinen krk hattnn orta ksmnn bulunduu blgedir. Proje kapsamnda 10 istasyon kurulmu olup; bunlar Ankara, Samsun, Kastamonu, orum, ankr, Tokat, Amasya, Yozgat, Vezirkpr ve Niksardr. ekil 1de proje illeri ve ileleri gsterilmitir. 6 Haziran 2000, 05.42' de meydana gelen Orta- ankr depremine ait proje tarafndan hesaplanan En byk ivme ve Sismik iddet haritalar aada verilmitir. Depremin yeri
AFET ve ACL DURUM YNETM BAKANLII

34

Projenin Uygulama alan


DEPREM DARES BAKANLII

(40.67K, 33.04D, 5.2 km) ve bykl (Mw=6.1) sistem tarafndan otomatik olarak belirlenmitir. Kullanlan yntemler Sistem iki yntem kullanarak almaktadr; Gerek veri taban Deneysel Veri Taban Ana merkez, tm yerel istasyonlar ve blgesel merkezi srekli kontrol eden, oluacak bir depremin parametrelerini belirleyen ve hasar tahmininde bulunan i istasyonu tr bilgisayar ile sorumlu kiileri sms ve e-mail ile uyaran cihazlar ve dier yardmc hizmetler iin bilgisayar yazlm ve donanmlarndan olumaktadr.
Sismik iddet Haritas

35
En Byk vme Dalm Haritas

Deprem Erken Uyar ve n Hasar Tahmin Sisteminin Kurulmas Projesi Proje kapsamnda ncelikle blgesel olarak kurulacak sistem ilerleyen yllarda tm lkeyi kapsayacak ekilde yaygnlatrlacaktr. Tasarm yapldktan sonra sistemin blgesel lekte kurularak hayata geirilmesi hedeflenmektedir. bu alma ile lkemizde byk eksiklii duyulan Deprem Erken Uyar ve n Hasar Tahmini Sistemlerinin tm lke genelinde kurulmasn salamak, bir deprem sonrasnda hasarla ilgili olarak oluabilecek kargaa ve bilgi kirliliini en aza indirmek ve acil mdahale ekiplerinin doru blgelere zaman kaybetmeden sevk edilmesine yardmc olmak amalanmaktadr. Bu proje kapsamnda gelitirilen ve pilot blgelerde test edilen sistem lkemiz artlarna gre iyiletirilerek deprem tehdidi altnda yaayan tm blgelerde uygulanarak lke erken uyar ve acil mdahale sistemlerinin oluturulmasna temel tekil edecektir.

AFET ve ACL DURUM YNETM BAKANLII

DEPREM DARES BAKANLII

Gvenli Yap Gvenli Yerleim alma Grubu


zellikle kentsel blgelerde yaanan byk depremler sonrasnda oluan farkndalkla, yerleim blgelerindeki zemin zellikleri ve yaplarn deprem dayanmlar sorgulanmaya balanmtr. Yaplan almalar sonunda da yaplarmzn byk bir blmnn deprem tehlikelerine kar risklerinin fazla olduu belirlenmitir. Deprem nedeniyle binalarda oluan hasara bal can ve mal kayplarn en aza indirmek, yaplarn depreme dayankl ina edilmesini salamak iin, gerekli olan tedbirleri, inaat tekniklerini, yaplarn projelendirme esaslarn belirlemek, mevcut binalarn sismik performans seviyelerinin tespiti ve glendirme tekniklerinin gelitirilmesi ile gvenli yerleim kapsamnda zemin iyiletirme kriter ve teknikleri konularnda gerekli almalar yapmak/yaptrmak ve bu konularda koordinasyonu salamak grubumuzun temel grevlerini oluturmaktadr. Yrtlen Projeler ve AR-Ge almalar Yeni Nesil Deprem Ynetmelikleri in Performans Esasl Deerlendirme ve Glendirme Yntemlerinin Aratrlmas ve Gelitirilmesi (TBTAK Projesi) Proje Tarihi: 2010-2013

36

Proje yrtcln ODT naat Mhendislii Blm retim yelerinin yapt bu alma ile farkl performans deerlendirme yntemlerinin lkemizdeki mevcut ve yeni yaplacak yaplara uygulanabilirlikleri, birbirleriyle olan tutarllklar ve 2007 Deprem Ynetmeliinde yer alan yntemlerle uyumlar aratrlacaktr. ubat 2010da balayan projenin sresi 3 yl olup, proje ktlar Deprem Ynetmeliinin revizyonu almalarnda kullanlabilecektir.

AFET ve ACL DURUM YNETM BAKANLII

DEPREM DARES BAKANLII

Binalarda Sismik Riskin Belirlenme Ynteminin Gelitirilmesi ve Pilot Uygulama Projesi (DPT Projesi) 2009-2011 Bu projenin amac, binalarn deprem riskinin afet yaanmadan nce belirlenebilmesi ve bina envanterinin karlabilmesi amacna ynelik olarak lkemiz artlarna uygun, birinci kademe deerlendirme (hzl bir tarama metodu) yntemlerinin belirlenmesi ve bu yntemlere uygun uygulanabilir bir formun oluturulmasdr. Bu form uygulamaya girdikten sonra ncelikli olarak, lke apnda bina envanteri karlm olacaktr. Daha sonra, zellikle zarar azaltma ve iyiletirme konusunda etkin bir almaya girememi olan yerel ynetimlerin ileri aama almalarna ynlenmelerine de yardmc olabilecektir.

37

Yksek Sismik Riskli llerin ve Kamu Binalarnn nceliklendirilmesi (Dnya Bankas Projesi) Proje Tarihi : 2010-2011 Seilecek olan pilot illerde, 20 adet kamu binasnda n aratrma ve deerlendirmeler yaplacak, sosyal, ekonomik ve yapsal krlganlklar belirlenerek nceliklendirme iin kapsaml bir metodoloji gelitirilecektir. Planlama ve Zarar Azaltma Dairesi Bakanl koordinesinde yrtlen almada Dairemiz adna grubumuz yer almaktadr.

AFET ve ACL DURUM YNETM BAKANLII

DEPREM DARES BAKANLII

Ynetmelik almalar Deprem Blgelerinde Yaplacak Binalar Hakknda Ynetmelik almalar 5902 sayl Kanunla atfta bulunulan 7269 sayl Afet Kanununa gre depreme dayankl yap tasarm ve inas iin gerekli olan ynetmelii hazrlamak Bakanlmzn grevidir. lk olarak 1947 ylnda Deprem Ynetmelii karlm daha sonra gnmze kadar, 1953, 1961, 1968, 1975, 1998 ve son olarak 2007 yllarnda da Deprem Ynetmelii revize edilerek gncellenmitir. Sz konusu ynetmelikler, bilim ve teknolojilerdeki gelimelere paralel olarak eitli dnemlerde revize edilmilerdir. Bu balamda bu tr almalar AFAD adna alma Grubumuzca yrtlmektedir. Deprem Blgelerinde Yaplacak Yksek Binalar Hakknda Ynetmelik almalar Yksek yaplarn yapm teknikleri, kullanlan yap malzemeleri ve inaat teknolojileri normal katl yaplardan farkllklar gstermektedir. Bu da, yksek katl yaplarn tasarmnda farkllklara neden olmaktadr. u an yrrlkte olan deprem ynetmeliimiz daha ok, lkemizde yaygn olarak uygulanan yap tipi ve kat adeti dnlerek hazrlanm, ileri analiz ve tasarm tekniklerinin detayl olarak verilmedii bir ynetmeliktir. Bu nedenle yrrlkte olan deprem ynetmeliimiz, yksek yaplarn tasarmna tam anlamyla cevap verememektedir. Bu konudaki ihtiyac gidermek ve uygulamalardaki eksiklii tamamlamak adna yksek binalarla ilgili ynetmelik almalarn yrtmek zere Bakan Oluru ile 10.01.2011 tarihinde Ynetmelik Hazrlama Komisyonu oluturulmutur. Komisyon almalar AFAD adna alma Grubumuzca yrtlmektedir. Zemin yiletirme ve Glendirme Ynetmelii almalar lkemizdeki hzl nfus art, kentleme ve sanayileme, yap alanlarnn hzla tkenmesine, buna paralel olarak da her geen gn yeni alanlarn yaplama iin imara almasna neden olmaktadr. Bu hzl gelime sonunda, zemin zellikleri bakmndan yaplamaya uygun olmayan alanlarn da imara alabildii bilinen bir gerektir. Bunun yan sra, zayf zeminler zerine kurulan yaplama beraberinde birok mhendislik problemini de gndeme getirmektedir. Zemine bal sorunlarn zmlenmesi konusunda uygulayclar tarafndan eitli yntem ve teknikler kullanlmasna karn, tasarm, uygulama ve denetim asndan balaycl olan ve teknik esaslarn verildii herhangi bir ynetmeliin olmamas, sorunlarn giderek artmasna,
AFET ve ACL DURUM YNETM BAKANLII DEPREM DARES BAKANLII

38

uygulayclar ile denetiler arasnda ciddi anlamazlklarn domasna neden olmutur. Mevzuatdaki bu eksikliin giderilmesi, yerleim alanlarnda zeminle ilgili risklerin azaltlmas, uygulama ve denetimlerde lke genelinde dil birliinin salanmas amacyla Zemin yiletirme Ynetmelii almalarn yrtmek zere Bakan Oluru ile 18.01.2011 tarihinde Ynetmelik Hazrlama Komisyonu oluturulmutur. Komisyon almalar AFAD adna alma Grubumuzca yrtlmektedir. Sarsma Tablas Deneyleri Deprem Dairesi Bakanl bnyesinde bulunan 6 m X 5 m boyutlarndaki sarsma tablas 1986 ylnda ngiltere Cambridge niversitesinin hibesi ile kurulmutur. Gnmze kadar 50ye yakn deney yaplmtr. Bu deneyler; yma, ahap ve prefabrik yaplar zerinde denenmi ve raporlar hazrlanmtr. Sarsma tablas ile yaplara deprem kuvvetlerine edeer yatay kuvvetler uygulanmakta ve yaplarda oluan hasar biimleri ve miktarlar belirlenmektedir. Ayrca deiik yap tiplerini reten firmalarn mracaatlar zerine bu yap tiplerinin (izolasyon malzemeli yma yap, endstriyel yaplar gibi) sarsma tablas stnde deneyleri yaplarak, verilen yatay ykler karsnda dayanmlar, daha nce yaplm deneylerle karlatrlarak belirlenmeye allmaktadr. Yaplan almalar sonucu elde edilen veriler Deprem Blgelerinde Yaplacak Binalar Hakkndaki Ynetmeliin tasarm ilkelerinin ve glendirme tekniklerinin gelitirilmesinin yannda Yma Yaplar blmnn hazrlanmasnda altlk oluturmutur. Yine bu almalar ulusal ve uluslararas konferanslarda sunulmaktadr.

39

AFET ve ACL DURUM YNETM BAKANLII

DEPREM DARES BAKANLII

Grubumuzca yrtlen dier almalar Gr Bildirilmesi, Yazmalar: Deprem Ynetmelii ve depreme dayankl yap tasarm konusunda kamu kurulular ve zel sektrden, Bakanlk Hukuk Mavirliinden gelen teknik sorunlarn zm iin gr bildirilmekte ve ilgili yazmalar gerekletirilmektedir. Yaplarn zlenmesi: Yaplarn deprem davranlarn aratrmak zere, eitli kamu binalarnn ivme kaytlar ile izlemesi ve elde edilen sonularn analitik almalarda kullanlmas amal almalar yaplmaktadr. Ortak almalar: Gvenli Yaplama ve Gvenli Yerleim alannda, bilimsel seminer, altay ve kongrelere katlarak aratrma konularmz ile ilgili bildiriler sunulmakta, tecrbeler kamuoyu ile paylalmakta, ulusal ve uluslararas almalarda lkemizin temsil edilmesi, ibirlii ve koordinasyonun salanmas almalar yrtlmektedir.

Arazi almalar lkemizdeki yap stoku ve sorunlar hakknda incelemeler yapmak, raporlar sunmak, Deprem sonras arazi gzlemleri yapmak, yaplarn deprem davranlar ve hasar nedenleri hakknda aratrmalar yapmak, Eiddet Haritasnn almalarnda bulunmak, hazrlanmas

40

htiya duyulduunda yerel yetkililere teknik destek vermek, Afetler sonras, dier daire bakanlklarnn almalarna personel destei salamak.

AFET ve ACL DURUM YNETM BAKANLII

DEPREM DARES BAKANLII

Deprem Risk Ynetimi alma Grubu


Deprem zararlarnn azaltlmas konusunda aratrma yapmak, depremlerin ncesinde ve sonrasnda yaplacak almalarla Trkiyenin deprem alannda sahip olduu potansiyeli gsteren rapor ve haritalar hazrlamak, deprem riskinin belirlenmesi ve riskin ynetilmesi iin almalar yapmak, Daire Bakanlnn uluslararas ilikilerini ynetmek, bu konuyla ilgili alma gruplarnda yer almak, yerkreye ait bilgileri btnletirerek depremle ilgili dier konular incelemek. Grevler Deprem zararlarnn azaltlmas konusunda ulusal ve uluslararas gelimeleri takip etmek, bu alanda almalar yaparak ulusal deprem zararlarn azaltma stratejisini tm paydalarla ibirlii yaparak hazrlanmasn salamak ve uygulanmasn takip etmek, Ulusal, blgesel ve yerel lekte deprem tehlikesinin tahmini almalar yapmak, deprem tehlike blgeleri haritalarnn ve sismik mikro blgelendirme haritalarnn yaplmasn salamak, konuyla ilgili corafi bilgi sistemlerine (CBS) altlk oluturacak verileri hazrlamak, Deprem risk haritalar ve deprem senaryolarnn hazrlanmasn salamak ve bu konudaki standartlarn belirlenmesine ynelik almalar yrtmek, Deprem ve ilgili konularda; halkn bilinlenmesi ve toplumsal farkndalk yaratmak iin almalar yapmak, mesleki ve hizmet ii eitimleri planlamak, yrtmek, deprem konusunda yazl ve grsel yaynlar yapmak, dier almalara katk salamak, Deprem sonrasnda ve srasnda blgede yerbilimsel incelemeler yaparak olayn nedenleri ve sonular konusunda deprem raporlar dzenlemek, depremden sonra meydana gelen ikincil afetler (heyelan, tsunami vd.) zerinde alma yapmak, veri toplamak, deprem istatistikleri yaymlamak, Risk ynetimi konusunda karar verici mekanizmalar, kamuoyunu bilgilendirmek, akademik alma yapanlara katkda bulunmak, Depremlerin nceden bilinmesi konusunda ulusal ve
AFET ve ACL DURUM YNETM BAKANLII DEPREM DARES BAKANLII

41

luslararas almalar yapmak, projelere katlmak, lke leinde yaplan almalar koordine etmek, kurum ve kiilerden deprem konusunda gelen bilgi taleplerini karlamak, Tarihsel depremleri aratrmak, eski depremler konusunda niversiteler ve ilgili kurumlarla birlikte almalar yrtmek, Deprem Danma Kurulunun sekretarya hizmetleri ile deprem alannda alan dier kurullarla birlikte almalar yrtmek. Yrtlen projeler Blgesel ve Ulusal lekte Yeni Deprem Tehlike Haritalarnn Hazrlanmas 1939 Erzincan depreminden sonra yaplan almalarla ilk kez deprem blgeleri haritas hazrlanm ve Bakanlar Kurulunun 12 Temmuz 1945 gn ve 3/2854 sayl kararyla, Yersarsnts Blgeleri Haritas adyla yaymlanmtr. 1/2.000.000 lekli ve bu haritada, blgeler: Byk hasara uram blgeler, tehlikeli yer sarsnts blgeleri ve tehlikesiz blgeler olarak ayrlmtr. 1947, 1948, 1963 ve 1972 yllarnda deitirilen bu harita son olarak, 19901999 arasnda BM tarafndan ilan edilen Uluslararas Afet Zararlarnn Azaltlmas 10 Yl kapsamnda kurulan Milli Komitenin kararyla yenilenmi ve Bakanlar Kurulunun 18 Nisan 1996 gn ve 96/8109 sayl kararyla yrrle girmitir. 1/1.800.000 lekli ve be blgeden olumakta olan ve halen (Mart 2011) kullanlmakta olan bu haritada deterministik yntemler yerine olaslk hesaplar yntemi kullanlmtr.

42

1963 ylna ait Deprem Tehlike Haritas


AFET ve ACL DURUM YNETM BAKANLII DEPREM DARES BAKANLII

Trkiye Deprem Blgeleri Haritas ile bina ve bina tr yaplarn tasarm ve glendirilmesinde uyulmas zorunlu olan ve 6 Mart 2007 tarihinde yrrle giren Deprem Blgelerinde Yaplacak Binalar Hakknda Ynetmelik birbirini tamamlamaktadr. Bu ynetmelie gre deprem kuvvetlerinin hesabnda kullanlacak etkin yer ivmesi katsaylar Trkiye Deprem Blgeleri Haritasnda gsterilen derecelendirmelere gre verilmektedir. Ayrca Doal Afet Sigortalar Kurumu (DASK) Zorunlu Deprem Sigortas polie primlerinin belirlenmesinde Trkiye Deprem Blgeleri Haritasndaki derecelendirmelerinden yararlanmaktadr. Bunun yan sra deprem blgeleri haritas genel olarak yurttalarmz, yaadklar yerin deprem tehlikesi konusunda bilgilendiren ve yerel ynetimleri bu alanda yapacaklar zarar azaltma almalar konusunda uyarc bir ileve de sahiptir. 1996 ylndan bu yana yrrlkte olan bu haritamzn, zaman iinde yerbilimleri ve olaslk prensiplerine dayanan hesap yntemleri asndan ortaya kan yeni gelimelerin nda; zellikle faylardan kaynaklanan deprem tehlikesine arlk verilerek gncellenmesi salanacaktr. Ayrca bu yenileme almalarnn 1/250.000 lekli jeolojik ve sismotektonik haritalara dayandrlacaktr. Mevcut Trkiye Deprem Blgeleri Haritas lke leinde olup, daha detayl almalar iin yukarda bahsedilen esaslara dayanan daha byk lekli Blgesel Deprem Tehlike Haritalarna ihtiya vardr. Bu kapsamda ncelikle deprem tehlike haritalarnn standartlar belirlenecek ve pilot olarak seilen bir alma alan iin 1/250.000 lekli deprem tehlike haritas retilecektir. Sonuta, haritalarn bilgisayar ortamnda kullanmn kolaylatrmak iin dnyada bu konuda yaplan uygulamalar gzden geirilecek ve bunlar arasndan lkemiz iin en uygun olan seilerek yaama geirilecektir.

43

Ulusal ve Uluslararas Kurulularla birlii TUSAK (Trkiye Ulusal Sismoloji ve Arz i Fizii Komisyonu) 1968 ylnda Uluslararas Jeodezi ve Jeofizik Birliine (IUGG) paralel olarak kurulan Trkiye Ulusal Jeodezi ve Jeofizik Birliine bal yedi alt komisyondan birisidir. TUSAK, Trkiyedeki sismoloji ve arz ii fizii konularyla ilgili resmi, zel kurum ve kiiler ile ibirlii ve koordinasyonun salanmasn, aratrma ve uygulama almalarnn gelitirilmesini ve Trkiyenin ye olduu uluslararas kurulularda temsil edilmesini amalamaktadr. 17 Aralk 2009 tarihinden itibaren komisyonun yrtlmesi Bakanlmzca yerine getirilmektedir.
AFET ve ACL DURUM YNETM BAKANLII DEPREM DARES BAKANLII

TUSAK faaliyetlerinin daha aktif yrtlebilmesi ve ilevsel olmas amacyla i tzkte deiiklie gidilmi, yeni tzk gereince Danma ve Koordinasyon Kurulu kurularak yeleri belirlenmitir. Kurul ilk toplantsn 4 ubat 2011 tarihinde yapm ve Trkiyedeki Sismoloji ve Arz ii Fizii almalarnn en st seviyeye gelmesi amacyla, Sismoloji ve Arz ii Fizii konularnda retim, aratrma-gelitirme ve uygulama yapan kurum ve kurulularn sorunlar ve faaliyetlerini grerek yeni dneme ait planlama yapmtr. SPIDER BM Uzayn Barl Amalarla Kullanlmas Komitesi tarafndan oluturulan Afet Ynetimi ve Olaanst Halde Mdahale Amal Uzay Kaynakl Bilgi in BM Platformunun (UN-SPIDER) ulusal irtibat noktas AFAD adna Daire Bakanlmz tarafndan yrtlmektedir CHARTER Bir afet olay sonrasnda acil durum ve afet sonras almalara katk salamak, yardmlarn ynlendirilmesine, karar vericilere destek salamak amacyla; afet blgesine ait uydu grntleri salayan International Charter "Space and Major Disasters" oluumunun Trkiyede yetkili kullancs AFAD adna Daire Bakanlmzdr. AFAD uydu grntlerini bu kurumdan cretsiz salayarak sonularn ilgili kurum ve kurulularla paylaarak afet annda, srasnda ve sonrasnda yaplan almalara nemli katklar sunmaktadr.

44

AFET ve ACL DURUM YNETM BAKANLII

DEPREM DARES BAKANLII

Bilgilendirme ve Eitim Eitim ve bilgilendirme almalarnn amac yurttalarn deprem konusunda bilgi ve sorumluluk sahibi olmasn salamaktr. Bu almalar uzun vadeli bir planlama ile srdrlmektedir. Eitim materyalleri retmekten yetikin eitimine, rgn eitimde yer alan rencileri bilgilendirmekten eitli medya programlarna katlmaya kadar ok sayda etkinlii iermektedir.

Lise Deprem Eitimi /Yenimahalle

45

Halk Deprem Eitimi /ubuk

lkretim Deprem Eitimi/Bala

Grubumuzca Hazrlanan Eitim Materyalleri


AFET ve ACL DURUM YNETM BAKANLII DEPREM DARES BAKANLII

46

AFET ve ACL DURUM YNETM BAKANLII

DEPREM DARES BAKANLII

47

AFET ve ACL DURUM YNETM BAKANLII

DEPREM DARES BAKANLII

48

AFET ve ACL DURUM YNETM BAKANLII

DEPREM DARES BAKANLII

49

AFET ve ACL DURUM YNETM BAKANLII

DEPREM DARES BAKANLII

You might also like