Kuran Isiginda Tarikatciliga Bakis

SleymaniyeVakfYaynlar
GENELDAITIM
VE
AbdulazizBAYINDIRlahaberlemeadresi
SLEYMANYEVAKFI HocaGyaseddinMah.ifahaneSok.No:20 34470EMNN/STANBUL Tel:(0212)5130093fax:5112169

bayindir51@yahoo.com bayindir@suleymaniyevakfi.org
EYHEFENDLERLEGRME
AllahTelylebuyurur: "Allah'aveoEli'yeinandkveboyune dik" derler. Sonra bunun ardndan onlarn bir takm srt evirir. Onlar inanm deil lerdir. AralarndakararversindiyeAllah'aveEl isine arldklar zaman, bakarsn ki, on lardankimileriyaniziyor. Hakl kendileri olsa, iten boyun eerek gelirler. Kalplerinde bir hastalk m var, yoksa pheye mi dtler? Ya da Allah'n ve El isi'ninkendilerinehakszlkedeceindenmi korkuyorlar?Hayr,aslndaonlarzalimkim selerdir."(Nur24/4750)
KUR'ANIIINDATARKATILIABAKI
WEBSAYFALARIMIZ www.suleymaniyevakfi.org/com/net www.kurandersi.org/com/net www.musulmanlar.org/com/net(Uygurca) www.hablullah.com (Arapa) www.koranika.com (Rusa) www.muselmanlar.net/org/com(Azerice)
KURANSOHBETLER
www.kurandersi.org/com/net
EYHEFENDLERLEGRME
NSZ
Bismillahirrahmanirrahim (yiliisonsuz,ikrambolAllahnadyla)
Her eyimizi Allah'a borluyuz. O ne yaparsa gzelini yapar. Gnderdii son Eli Muhammed, ailesi ve onu yrekten izleyenler, bereket ve e senlikleriindeolsunlar. Bir eyh Efendi ve etrafnda yer alan hocala rn baz grleri bana soruldu, yanl buldum. 1 Onlardan birine dedimkisizinbanaulaang rlerinizde yanllklar buluyorum, bir araya gelelim de bunlar bana izah edin. O da konuyu kendilerine yazl olarak iletmemi ve yapacaklar bir hazrlktan sonra grmemizin uygun olaca n syledi. Bunun zerine onlara bir yaz gn derdim. Altaysonra,eyhEfendivetarikatnilerige len hocalar ile uzun bir grme yaptk. O g rmeyi kk ilavelerle yazl hale getirdim.Bu yazbykbirilgigrd.Eldeneledolat.Foto kopi ile oaltld. Baz dergiler ve gazeteler ks men veya tmyle bastlar. Trkiye'de ve Avru pa'da kitapk eklindeyaymlayanlaroldu.Bun larnsaysnnyzbinlerigetiitahminedilmek
1 Buahs,BayramAliKARAMUSTAFAOLU,eyhEfendiise MahmutEfendidiyetannanMahmut USTAOSMANOLU'dur. 5
tedir. Bu kitabn birinci basks, yukardaki gr meye yaplan eklerle hazrlanmtr. Bu ekler, baka birka eyhin gr ile bana yaplan iti razlardanvesorulansorulardanolumaktadr. kinci bask gzden geirilmi, "Mslmanlar Batranirk"blmne,II.Abdulhamid'inulema ile ilgili baz tespitleri ve Osmanl Devleti'nin Bi rinciDnyaSava'nagirmekararileilgilibelge lerdeyeralanbirksmifadelereklenmitir. nc bask da gzden geirilmi, Kitabn sonunda yer alan Medrese Eitimi blm ye nidenyazlmtr.Eskiokuyucularmzbublm oldukafarklbulacaklardr. Drdncbaskyayenibireyeklenmemitir. eyhlerin gr EYH EFEND, dierleri MRT, cevaplar BAYINDIR baln tamakta dr. Burada, Kur'an'a aka aykr grdmz hususlaryer almtr.Btngayretimizdikkatle ri,Kur'an ayetlerineveyeryerHz.Peygamberin aklamalarna ekmektir. nk bunlar her mslman balar. Bunlardan tesi yorumdur, sadece yorumcuyu balar. Bu sebeple zorunlu olmadka kendi grmze yer vermedik. Her eyeramenhatalarmzolabilir.Onlargsteren olursa, dzelteceimize ve bilimsel llere uy guntenkitlerisonrakibasklarakoyacamzasz veriyoruz. imdiyekadaryaplmikitenkidinKitabaek lenmesi dnlmse de bilimsellikten uzak ve
6
EYHEFENDLERLEGRME
duyguyklolmalarsebebiylevazgeilmitir. Birinci bask "Kur'an Inda Tarikatlk" adylakmt.Buadkitabniinitamyanstma dndan ikinci baskda ad "Kur'anIndaTari katlaBak"diyedeitirilmitir. Bu kitap yararl olmutur. Konunun srf ayet lerle anlatlmas kitaba olan gveni artrmtr. Kalcetkiyapmasdabundandr. Cennete giden yol aktr, cehenneme giden yol da aktr.Allah'n tand cehenneme gitme hrriyeti engellenemez. Bizim yaptmz sadece duygularnn esiri olmadan akln altranlar Kur'anileuyarmakvetvermektir. YceRabbim'denbaarniyazederim. Prof.Dr.AbdulazizBAYINDIR
EYHEFENDLERLEGRME
NDEKLER
NSZ........................................................................11 1TASAVVUF .............................................................11 2LDENYARDIMSTEME......................................12 3ARACILIK(VESLEVETEVESSL)..........................22 4 HERMSLMANEVLYADIR ..................................27 5 EVLYANINYARDIMI.............................................31 6EYHNMANEVYARDIMI(HMMET)...................32 7YZSUYUHRMETNEDUA .................................34 8OLAANSTYOLLARLAYARDIM..........................35
AOLAANSTGCNKAYNAI ...............................43 BRUHNLERNHAYATI ............................................47 CLMVEUYKU......................................................49
9MSLMANLARIBATIRANRK .............................52 10EHTLERNSAVAMASI......................................74 11GRNMEZERENLER............................................77 12YCEVEALAK(SFL)RUHLAR.........................81 13KUR'AN'DAALLAH'INELLER ............................83

AGREVLER ..........................................................84 BELNNYETKSZOLDUUDURUMLAR:...................85
14 BLNMEZ(GAYBI)BLME..................................87 15EYHLEREVAHY.................................................99 16PEYGAMBEREMRASIOLMA ..............................100 17MUCZE ..............................................................102 18KERMET............................................................103 19 STDRC ..........................................................107 20GZLLMLER...................................................109 (LMLEDNLMBTIN)...................................109 9
21KEF(PERDELERNAILMASI)..........................116 22SEZG(FERASET) ...............................................118 23LHAM ................................................................122

ASYANKARLIILHAM..........................................123 BTAKVYILHAM ..................................................126
24EFAAT...............................................................128
AEYHNMRDSAVUNMASI .................................131 BMRDALLAH'ATAKDM.....................................133
25RABITA.............................................................134 26BADET...............................................................140
ARK.................................................................145 BSTNE............................................................148
27ALLAHINGZKMES(TECELL) .......................150 28GYMKUAM.....................................................154 29EYHRETMENOLMALI ...................................155 30SLAM'INYAYILII............................................156 31HADSERFLER.............................................157 32MEZHEPLER ........................................................162 33THAT ..............................................................164 34KUR'AN'ADNMEK .............................................169
AMUCZE.............................................................170 BHZ.MUHAMMED'NMUCZES ...............................175 CHERMMNALLAH'INELS'NEVARSTR ............176 DZKR ................................................................178 EMEDRESEETM ...............................................181
SONU......................................................................194 AYETLERNDEX.......................................................196 KARMANDEX...........................................................200
10
EYHEFENDLERLEGRME
1TASAVVUF* MRTHereydennceunurenelim.Sen tasavvufukabulediyormusun,etmiyormusun? BAYINDIRSizcetasavvufnedir?

MRTBizimtasavvufanlaymzsanaoku yaym. mam Rabban Hazretleri Mektbtnda ylebuyurur:
unu bil ki, eriatn blm vardr ilim, amel ve ihlas. Bu blmn hepsi gerekle medike eriat gereklemez. eriat gerekleti mi,AllahTelnnrzaskazanlmolur.Burza, dnyave ahiretmutluluklarnntamamndans tndr.Allahnbirrzashereydenbyk tr. (Tevbe 9/72) eriat, dnya ve ahiretin tm mutluluklarn garantilemitir. eriatn tesinde ihtiyakarlayacakbiristekkalmaz. Tarikat ve hakikatki,sufilerbunlarlanek mlardr,nc blm oluturan ihlasolgun latrmahususundaeriatnemrindedirler.Buiki eyden her birinin gayesi eriat mkemmel 2 letirmektir.eriatntesindebireyyoktur .
BAYINDIR Ama sizin yaptklarnz buna uy
muyor.
MRTBizimonaaykrbireyimizyoktur.
* Bu blmdeki grler Mahmut USTAOSMANOLU (Mah mut Efendi) ve ekibi ile yaptmz grmede dile getirilmi tir. 2 mamRabbn,Mektbt,(Arapa)36.Mektup,c.I,s.50. 11
BAYINDIR Biz,aslndasizin,sadeceKur'an'a aka aykr eylerinize kar kyoruz. Bunlar Hanef,afi,Mlik,Er,Maturdgibibirmez hebe aykr olsa, gzmzde bytmeyiz. 3 Mtevtir olmayan hadislere aykr bulsak ze rinde bu kadar durmayz. SizKurann ak ifa delerine aykr eyler yapyorsunuz. Buna ses karmazsakAllahahesapveremeyiz.
* 2LDENYARDIMSTEME
MRT u hadisi kabul etmediini sylemi
sin: lerinizde ne yapacanz ardnzda ka 4 birlerdekillerdenyardmisteyiniz . Bunun nesine kar kyorsun? Kabirlerdeki lden yardm istemek ondan ibret almak de mektir.
BAYINDIR yleyse neden llerden ibret a ln, denmiyor da onlardan yardm isteyin deni yor?
Hadis diye uydurulmu o szn Arapasnda istinede bulunun emri geer. Halbuki Fatiha suresinde "Yalnz senden istinede bu lunuruz." yani yardm isteriz anlamnda iyyke
3 Mtevtir hadis, yalan sylemek iin bir araya gelmeleri dnlemeyecek topluluklar zinciriile bize ulaanhadistir.O hadisinPeygamberimizeaitolduundakukuolmaz. * BublmdekiiddialarMahmutUSTAOSMANOLU(Mahmut Efendi)veekibiileyaptmzgrmedeortayaatlmtr. 4 Mahmut USTAOSMANOLU(MahmutEfendi)bakanlnda birheyet,Ruhu'lFurkanTefsiri,stanbul1992,c.II,s.82. 12
EYHEFENDLERLEGRME
nestan yeti vardr. Bu yet, yardm tek bir yerden, yani yalnz Allahtan istememizi emreder. Hadis dediiniz yukardaki szle bu yetakaatmyormu? Fatiha'y her namazda okuyup bu anlam hep zihnimizde diri tutmamzn bir sebebi yok mu dur? Yukardaki sz Hz. Muhammed sallallahu a leyhi ve sellem syledi diye iftira edenlerin ya nnda yer almak size ar gelmiyor mu? Hi d nmez misiniz, temel grevi Kur'an' anlatmak olan Hz. Muhammed'in Kur'an'a aykr bir sz olurmu?Sonrabuszondanduyanyok.Onun labirlikteyadaondansonrayaayanlardanby lebirszsylemiolanyok.Bununakletmisa hihbirhadiskitabdayok.Bunlarnhibiriyok. Bunu size duyural ok oldu ama bu konuda siz de bir ey bulamadnz. nk olmayan ey bulunamaz.
MRT Acln'nin Kef'lHaf adl kitabnda varya. Onun kitabnda olmas bizim iin yeterli dir. Acln byk bir hadis alimidir. O da bni Keml'inelErban'indenalm. BAYINDIR Acln o kitab, halk arasnda ha disdiyebilinenszlerindorusuileaslszolann ayrmak iin yazmtr. Bu sebeple o kitaptaok sayda uydurma hadis vardr. Acln, kitabnn bandaHafzibniHacer'inusznnakleder:
"Asl olmayan hadisi kim naklederse Buhr'nin rivayet ettii, Muhammed sallallahu aleyhi ve sellemin u sznn kapsamna girer:
13
"Kim benden sylemediim bir eyi naklederse 5 cehennemdeoturacayerehazrlansn ". Acln, kitabna ald hadislerin kaynaklarn verir. Bu szle ilgili olarak sadece "bni Kemal Paa'nn elErban'inde byle gemitir." der. bni Kemal'in elErban'ine baktmzda da ha dis diye syledii o sz iin hibir kaynak gs 6 termediinigrrz .YavuzSultanSelim'iney hlislam' bni Keml, Hz. Peygamberi grm olamayacanagre,aslastarolmayanbusze hadis diyenlerin "cehennemde oturacaklar yere hazrlanmalar"gerekir.
MRT Yaayan bir insandan yardmistemi yormuyuz?Birvelilnceruhu,knndankm 7 klngibiolur vedahaokyardmyapmaimka neldeeder.Bunlarbiroktasarruftabulunurlar. BAYINDIR Yaayan insandan yardm isteme 8 konusunabirazsonrageleceiz .Amavelilnce
5 smail b. Muhammed elAcln, Kef'ulhaf, Beyrut 1988/1408,c.I,s.8. 6 bni Kemal Paa, elErben, v. 360. Sleymaniye Ktp hanesi,EsadEfendi,1694. bni Kemal, Yavuz Sultan Selim'in mehur eyhlislam'dr. 1469'da Tokat'ta domu, 1534'te stanbul'da lmtr.Pey gamberimizle arasnda 900 seneden fazla bir zaman varken hibirkaynakgstermedenveanlamdaKur'an'atabantaba na zt olan birsz hadisolarak nmze srmesikabul edi lemez.bniKemalbueserinde,kaynakgstermeyerine,bu szn hadis olduunu ispat iin hibir dini dayana olmayan felsefiizahlaragirmitir. 7 Ruhu'lFurkan,c.II,s.67. 8 Bu konu, "OlaanDYollarlaYardm"blmndeincelen mitir. 14
EYHEFENDLERLEGRME
ruhunun knndan km kln gibi olduunun Kurandan ve snnetten bir dayana varmdr? Hz.Muhammeddelmtr.Onuhatrladmz davekabriniziyaretettiimizdeonasalatvese lamgetiririz.YaniAllahnbereketiveebedimut lulukiindeolsun,deriz.ByleceAllahtan,Pey gamberimize olan ikramn daha da artrmasn isteriz. Ama hibir duamzda ondan bir ey is temeyiz. nk o zaman Hristiyanlarn Hz. sayayaptnbizHz.Muhammed'eyapmolu ruz ki bu, yoldan kmaktan baka bir ey ol maz. lm bir velinin daha ok tasarrufta bulun duunu, yani daha ok i evirebildiini ifade ettiniz.Bukonudadayananznedir?
MRT Bir veli lnce ruhunun knndan k m kln gibi olduunu syleyen byk alimler var. BAYINDIR AmahereyibilenAllahnKitab akabununbyleolmadnsylyor.
Allah lm esnasnda ruhlar alr, lme yenlerinkini de uykuda alr. lmne hk mettiinitutar,tekileribellibirvaktekadar salverir.(Zmer39/42) Buna gre Allah, llerin ruhunu dnya ile ahiret aras bir yerde, berzah aleminde tutmak tadr. Allah Tel, kabirdekilerle ilgili olarak yle buyurur: Dirilerle ller bir olmaz.phesizAllah dilediineiittirir.Amasenkabirdekilerebir
15
eyiittiremezsin.(Fatr35/22) Hz. sa aleyhisselamn ahirette yapaca u konumayverenyetidnmekgerekir. ... lerinde bulunduum srece onlar gzetiyordum. Beni vefat ettirince artk on larzerinegzetleyiciyalnzsenoldun.Sen hereyigrpgzetirsin.(Mide5/117) BykPeygamberHz.salncemmetinden habersiz oluyorsa, len velinin ruhu nasl k nndankmklngibiolabilir? Herhaldeuyet,konuyanoktakoyacaktr.
9 "Allahn yaknndan kendisine kymet gnne kadar cevap veremeyecek kimseyi arandan daha sapk kimdir? Oysaki bun lar onlarn arsnn farknda deillerdir.
(Ahqf46/5)
Baz meller, yetlerde geen dua kelimesini

9 Ayette ( )gemektedir. (')( , )in zdddr,en st mertebedenberidemektir,ondanaacatabirolunur.Bazla r bunun ( )kelimesinin maklubu olduunu, yani son iki harfinin yer deitirmesi ile olutuunu sylemitir. Kelime
( = )baka manasna da gelir.Akreb (en yakn) manasna olur ki, zarf olur. Ona ok yakn manasna ( ) denir. (= )ncemanasnadaolur.(Firuzabd,KamusTercmesi,
MtercimAsm,BahriyeMatbaas1305.) Trkedebuna,berikelimesikarlkolabilir.Beriveyaber, bu tarafta, yaknda ve daha yakn anlamlarna gelir. (emseddinSami,KamusiTrk,stanbul1319) Buna gre ayette geen ( )Allah'ndunundanifadesi Allah'n en yaknndan demek olur. Zaten velilere tutunanlar heponlarnAllah'aokyaknolduunainanmlardr. 16
EYHEFENDLERLEGRME
ibadetdiyetercmeederekgaripbirtutumiine girmilerdir. Mesela bu yette dua manasna iki ifade, ve kelimeleri vardr. Bunlar (ya'budu) ve ( ibadet) diye tercme etmek doruolmaz.nkKur'an'daoikikelimedege er. Her eyi bilen ve yerli yerine koyan Allah dileseydiburadaokelimelerikullanrd. rnek olarak Hasan Basri ANTAY'n ayete naslmealverdiinebakalm. "Allah'brakpdakendisinekymeteka dar cevap veremeyecek kiiye (nesneye) tapmaktaolankimsedendahasapkkimdir? Halbuki bunlar, onlarn tapmalarndan da 10 habersizdirler ." Bu gibi mealleri okuyanlar, yeti puta tapan larla snrl tutar, kendi yaadklar evresinde grdkleriileilgikurmazlar. Arapa tefsirlerde duann ibadet manasnaol duuifadeedilir.BirArabnbylebiraklamaya ihtiyac olur. nk Hz. Muhammed sallallahu aleyhivesellemylebuyurmutur:Duaibade 11 12 tinkendisidir .Duaibadetiniliidir,zdr. Arap o aklamay okuyunca dua ile ibadet ara snda ilgi kurmu olur. Ama yukardaki meali okuyan bir Trk'n bylebirilgikurmasimkan sz olur. nk o mealde dua atlanmaktadr.
10 Hasan Basri ANTAY, Kur'an Hakm ve Meli Kerm, stanbul1974. 11 Tirmiz,Dua,1,3372noluhadis. 12 Tirmiz,Dua,1,3371noluhadis. 17
Trke meal yapanlarn bu gibi hususlara ok dikkatetmesigerekir.
Bu mealde "( = ) Allah'n dunundan" ifadesi "Allah' brakp da..." eklinde tercme edilmitir.Bu,biriniolaandbiryollayardma arann Allah' yok sayd anlamn tar. Hal buki byle biri Allah' asla yok saymaz. Ama o, yardma ard kiiyi, Allah'n dostu ve ken dinden stn bilir. O kiiyi, Allah'a daha yakn saydiinonunaraclileyaptduannkabul edileceine inanr.Onainsan st nitelikler ver meyeveonda,Allah'aaitzelliklergrmeyeba 13 lar . Bu konuda Allah'n indirdii bir belgeye deil, byklerden duyduu szlere dayanr. Al lah'a ait sahada birilerini yetkili grmek onu o konuda Allah'a ortak saymak olur. te irk bu dur. Yoksa hi kimse Allah' yok saymaz. Bu se beple "Allah'n dunundan" ifadesi, "Allah'n en yaknndan veya Allah'n berisinden" diye terc meedilmelidir. Ateistlerin Allah' yok sayd zannedilir, ama onlar da balar daralnca Allah'a snrlar. Bu, onlarnAllah'yoksaymadklarngsterir.
MRT Kabirlere giderek hastalklarna ifa bulanlar var. Bunlar en gvenilir zatlarn azn dananlatlyor,onanediyeceksin? BAYINDIRBenimbireydememegerekyok.
13 DahafazlabilgiiinOlaanDYollarlaYardmblmn deHz.Hamza'yayklenenzelliklerebaknz. 18
EYHEFENDLERLEGRME
nkayetlerbununolamayacansylyor.
MRT Bir deerli bymz bayram soh betindeyledemi:
"Benim bir hemirem (kz kardeim) vard, yryemezdi. Adana'da o zaman bulunan btn doktorlara gittik,darda hepsinegsterdik are bulamadlar. Nihayet bize dediler ki, Toroslarda bir zatn trbesi var, hastay gtrn, orada bir gece durdurun. Allah'n izniyle o zatn dua ve ruhaniyeti ifa vesilesi olur. Biz artk her trl tbb midimiz kesildikten sonra oraya annemle birliktehemiremisrtmzdagtrdk.Geceleyin hemirem birden bir feryat etti. Annem, acaba aklna, uurunabir ey mioluyor,korkuyormu? diyehemenyannafrlad.Hemiremhlbar yordu. "yi oldum, iyi oldum, yryorum, aman Allah'm"diyehaykryordu.Bizdehayretleyan na vardk. Sabah beklemeden oradan dndk. Srtmzda gtrdmz hemirem yryerek 14 evegeldi ." Bu deerli zatn sz ve tecrbesi bizim iin nemlidir.Bukonudasennediyeceksin?
BAYINDIR Hz. Muhammed sallallahu aleyhi ve sellem demiyor mu ki, "nsan lnce ameli yani ii biter. kii bunun dndadr.Sadakai criyesi olan, yararlanlan bir ilim brakan ve 15 kendiiinduaedensalihbirevladolan ."
14 Ramazanolu Mahmut Sami, Bir Bayram Sohbeti, Altno lukMecmuas,ubat1997,s.13. 15 Mslim, vasiyet, 14 Eb Davud, vesy, 14 Nesa, vesy,8. 19
Sadakai criye, cami, eme ve kpr gibi halkn yararland eylerdir. Bunlardan insanlar yararlandka bu ahsn ii devam etmi olur ve onunsevabndanalr. Yararlanlan ilim de sadakai criye gibidir. Yapt bir ilm almadan insanlaryararlanyor larsa bu ahsn ii o konuda devam ediyor de mektir ve bunun sevabndan yararlanr. Hayrl evlat da byledir. Bunlarn hepsi hayatta iken yaptklar ilerin birer devamdr. Yoksa insan lnceyapacabiriikalmaz. Anlattnzolayda"Allah'nizniyleozatndua veruhaniyetiifavesilesiolur."diyebirszge ti.Buszuayetenekadardauyuyor: "Allahn yaknndan kendisine kymet gnne kadar cevap veremeyecek kimseyi arandan daha sapk kimdir? Oysaki bun lar onlarn arsnn farknda deillerdir.
(Ahqf46/5)
llerin dirilerden nasl haberi olur? Bu ayeti indiren Allah,o zatn ruhaniyetini naslifaveri lesi yapar? nsanlarn nne dini lider diye ge enlerhiKur'anokumazlarm? Hertrltbbmidinkesilmesindensonrabir lnn kabrine gidip ondan ifa beklemek akl kr mdr? Hi dnmez misiniz, dirilerin ya pamadnlnaslyapar? AllahTelylebuyurur: Dirilerle ller bir olmaz.phesizAllah dilediineiittirir.Amasenkabirdekilerebir eyiittiremezsin.(Fatr35/22)
20
EYHEFENDLERLEGRME
Asl astar olmayan ileri halkn deer verdii kiilerin yapmas, stelik iyi bir ey yapm gibi tutuponuinsanlaraanlatmasnekt!
MRT Ben bu zatn dorusylediinebtn kalbimle inanyorum. Sen imdi bunun olma dnmiddiaediyorsun? BAYINDIR Bu iddia deil, ayetlerin hkm
dr. O hasta orada gerekten ifa bulmu olabilir amabununsebebiaslaokabirdeyatanzatndua veruhaniyetiolamaz.Eerbylebireyolsayd o kabrin bulunduu yere asfalt yollar, oteller ve konaklamatesisleriyaplrd. Aslnda biz srat kprsn bu dnyada gei yoruz. Yanl bir yorum ayamz kaydrabilir. MeselaRufa ve Kadirtarikatlarnamensupkii lervcutlarnaibatrrlar.Bazlarbunu,otari kata mahsus bir keramet sayar. Dier taraftan Hintliler zel dini gnlerinde vcutlarna kl saplarlar.Bilekkalnlndakikamlarbiryanak larndan sokup dier yanaklarndan karrlar. EerKadirilerinkikermetisebunundahabyk kerametsaylmasgerekir.Aslndaherikisininde dinlebirilgisiyoktur.Yanlolanonudinileilgi lendirmektir.Bu bir hipnozolaydr.Hipnoz, e itli metotlarla meydana getirilen, uyku benzeri birhaldir.Busayedeuyuturmadanameliyatbile yaplabiliyor. Televizyonda bu ekilde bir ak beyin ameliyat grdm.Doktor ameliyatlame gulikenhastaya,acduyupduymadsoruluyor, o da gdklanma gibi bir eyler hissettiini ama acduymadnsylyordu.
21
Bunabenzerkonularaskskgirilecektir.Vesi levetevesslkonusudabunlardandr. 3ARACILIK(VesileveTevessl)* Vesile, birini dierine yaklatran ey, arac tevessldebireyivesileyapmak,arackoymak demektir. Baz tarikatlarda veli ve eyh ruhlarnn Allah ile kul arasnda vesile ve vasta olduu kabul edilerek dua srasnda onlarn ruhaniyetinden yardmistenir.
EYHEFEND Senvesileyikabuletmiyorsun. Vesileye dair delilimiz vardr. Bir zatn gzleri m olmutu. Hz. Muhammed sallallahu aleyhi vesellemegeldi,onaduaetmesinisyledi.Oda:
"Abdest al, iki rekat namaz kl ve "Ya Rabbi elini vesile ederek senden ifa istiyorum. diye duaet,buyurdu. OahsbuduaileberaberYaRabbipeygam berini hakkmda efaati kl. dedi.Bu sahih ha distir. Bu hadisi kabul etmezsen biz de seni ka buletmeyiz.
BAYINDIR Bu hadis,Tirmzde, bn Mcede veAhmedb.HanbelinMsned'indegeer.
Gzleri kr bir adam Hz. Muhammed sallallahualeyhivesellemegelirveyleder:

* Bu blmdeki iddialar Mahmut USTAOSMANOLU (Mah mut Efendi) ve ekibi ile yaptmz grmede ortaya atlm tr. 22
EYHEFENDLERLEGRME
Allahaduaet,banaifaversin.Allah'nEli sibuyururki, stersenduaederim,istersendurumunasab redersindahaiyiolur.Adam "Duaet"der. Hz. Muhammed sallallahu aleyhi ve sellem ona, gzelce abdest almasn, iki rekat namaz klmasn ve yle dua etmesini emreder: Al lahm senden istiyorum, rahmet peygamberi Muhammedilebirliktesanayneliyorum. YaMuhammed,uihtiyacmngrlmesiiin seninle Allaha yneldim. Ya Rabb! Onu benim 16 hakkmdaefaatikl . "... onu benim hakkmda efaati kl..." de mek, "onun benimle ilgili duasn kabul et" de mektir. nk efaat, yardmc olmak ve istekte 17 bulunmak iin birine elik etmektir . O, Hz. Peygamberden,duasnaeliketmesiniistemi,O daduaetmeyeszvermiveonundakendisiyle birlikteyledemesiniistemitir:
Allahm senden istiyorum, rahmet peygam

16 Tirmiz,Deavt,119.Hadisno3578.Tirmizihadisinsonu na u notu dmtr: "Bu hasen, sahih, garib bir hadistir. Hadisi sadece bu vecihten biliyoruz, Hatm'liEbu Cafer hadi sinden. bn Mace, kmet'ussalat(hacetnamaz),189,no1385Ah medb.Hanbel,c.IVs.138. 17 : Rabelsfahn, elMfredt,SafvnAdnanDavudnintahkikiyle)Dmakve Beyrut1412/1992,FAmaddesi. 23
beriMuhammedilebirliktesanayneliyorum. Nebi kelimesinin bandaki b harfi cerri ya nltc olabilir. Bu harf ilsq anlam verir. lsaq yaptrmak ve bir eyi brnn paras haline getirmekdemektir.Busebepleduanndoruma nasyukardayazldgibidir. Aksinidnmekuyeteaykrolur: "(YaMuhammed)Deki:"Allah'ndileme si dnda ben kendime bilebirfaydaveza rarverecekdurumdadeilim." (Araf7/188)
EYH EFEND u yet hakknda ne diye ceksin?Budatevesslndelilidir: ...Eer onlar kendilerinezulmettikleri zaman sana gelseler ve Allahtan balanmay dilese lerdi, Resul de onlarn balanmas iin dua et seydi Allahn tevbeleri kabul ettiini ve mer hametliolduunugreceklerdi. (Nisa4/64)
Onlar Hz. Muhammed'e geliyorlar, Hz. Mu hammeddeAllah'tanonlarbalamasnistiyor. te insanlar da evliyaullaha gelir, onlar da Al lahnonlarbalamasnister.nkevliyaHz. Peygamberin varisidir. Peygamberin yaptn onlardayaparlar.
BAYINDIR Bilirsiniz, tevbe dn yapmak demektir.Kiininyaptgnahtanpimanlkdu yupbirdahailememeyekararvermesitevbedir. Allahtan ba dilemesi de istifardr. Bu, onun tekbanayapacabiritir.OnuniinKur'anda, tevbe ile ilgili emirler, dorudan gnah ileyen lere yneliktir. nk bizde, Hristiyanlar gibi gnah karma yoktur. Tevbe iin bir hocann
24
EYHEFENDLERLEGRME
yannagitmekdegerekmez. Okuduunuz yet tevbe ve istifardan bah sediyor.YanlbiriyaptklarzamanonlarnHz. Muhammedsallallahualeyhivesellemegelmele ri, piman olmalar demektir. Bu bir tevbedir. Allah'tan ba dilemeleri de istifardr. Hz. Mu hammed'in Allah'tan onlar balamasn iste mesi ise onlar iin duada bulunmasdr. Allah'n Elisininduasnalmakpekgzeldir. Burada bir araclk szkonusu deildir.Allah 'ntevbelerikabulettiiveokmerhametlioldu uzatenpekokayettevurgulanmaktadr. Yukardakiayetintamamyledir:
Biz ne eli gndermisek Allahn izniyle srf kendisine boyun eilsin diye gndermiizdir. Onlar kendilerini kt duruma drdklerinde sana gelseler ve Allahtan ba dileselerdi, Re sul de onlarn balanmas iin dua etseydi, Al lahntevbelerikabulettiinivenekadarmerha metliolduunuelbettegrrlerdi.(Nisa4/64) EYH EFEND Siz ne derseniz deyin,bizAl lah ilekullararasnda evliyullahn ve meyihi 18 izm hazertnn ruhlarnn vasta olduuna inanrz. Onlarn ruhaniyetinden istimdd eder, 19 istinede bulunuruz.
18 Evliyaullah, Allah'n veli kullar, meyihi izm da bykeyhleranlamnagelir. 19 stimdd ve istine yardmisteme anlamnagelir.Demek ki bunlar veli bildikleri llerin ruhlarndan yardm istiyor, onlarAllahilekendiaralarndavastasayyorlar.Bunlarnkim 25
BAYINDIR Pekiyaiyykenestan,
= yalnz senden yardm isteriz (Fatiha 1/5) yeti nerede kald? Bu ayeti gnde en az krk kere namazdaokuruz.Bununsebebineolabilir? AllahTelbirdeylebuyurur: And olsun ki, insan biz yarattk venefsinin ona ne fsldadn biliriz. Biz ona ah dama rndandayaknz.(Kaf50/16) Allah bize ah damarmzdan yakn olduuna gre velilerin ve byk eyhlerin ruhlar nerede bolukbulurdaarayagirerler?
EYH EFEND lahiyat Fakltesi'nden iki kz talebe geldi ve bana ayn eyi sordular. Dediler ki, Allah bize ah damarmzdan daha yakn ol duuna gre neden eyhler araya giriyorlar? Ben de dedim ki, Siz Kuran okuyor musunuz? Evet dediler. Dedim ki, Kuran sizekim oku tuyor? Kuran hocas. dediler. "Allah size Kuran hocasndan dahayakn deil mi,neden o okutmuyor da Kuran renmek iin bir ba kasna ihtiya duyuyorsunuz?" diye sordum, Tamam,haklsn.dediler. BAYINDIR Birisine Kur'an retmenin Allah ile kul arasnda araclk yapmakla ne ilgisi var? Bunun nesi tevessldr? Bir bakasna bir ey reten herkes Allah ile kul arasnda vesile kl nyorsasizin durumunuzda milyarlarcainsanvar demektir. Dnyada bir bakasna bir ey ret meyenbirinsanyoktur.
olduu, Ruhu'lFurkan, c.II, s.86'da gemektedir. 26 daha ak bir ekilde
EYHEFENDLERLEGRME
4 HERMSLMANEVLYADIR Evliya, veli kelimesinin ouludur. Ancak Trke'detekilanlamndakullanlr.

EYHEFENDBizvelilerdenbahsediyoruz,s radan insanlardan deil. Herkes Allah'n velisi, hakikiAllahdostuolamaz. BAYINDIR KimAllah'nvelisidir? EYH EFENDteanlatyorum dinle. Veliol mann balangc kul ile Mevl arasna giren d ncelerin, ve kulun, Allah'a olan yabanclnn ortadankaldrlmasdr.
Mevlnn ikramyla Allahu Telnn dnda 20 kalanhereyslikin gzndensilinir,Allahtan bakasn grmez hale gelirse, fenafillah yani Allahu Telda eriyip gitme ad verilen devlet haslolurvetarikathalisonaerer.Byleceseyri ilallah yani Mevlya doru olan manevi yry tamamlanmolur. Bundan sonra seyri fillah (Allah'da yry) denilen ispat makamna girilir ve kalbe sadece Allah (Celle celluh) yerleir. te bunlar ka zanan kiiye veli, yani hakiki Allah dostu de mekdoruolur. Nefsiemmare(srekliktlkemredennefis) mutmainneye dnr kfrnden ve inkarndan vazgeer.OMevlsndan,Mevlsdaondanraz olur. Nefsin tabiatnda bulunan ibadetlere kar
20 Slik,tarikatagirmikimsedir. 27
KUR'ANIIINDATARKATILIABAKI 21 olanisteksizlikhaliortadankalkar .
BAYINDIR Fenafillahtan, seyr ilallahtan ve seyr fillahtan bahsediyor ve bunlar nemli birer mertebe gibi gsteriyorsunuz. Bunun Kuranda 22 ve snnettebir delili varmdr? Asr Saadette bylebireydenbahsedenolmumudur?Bunlar Budizmden gelip sizin inancnza yerlemi ey lerdir.
Mevl'ya doru olan manevi yryn daha hayatta iken tamamlanm olmas ne ile akla nabilir? Her neyse. imdi bunlardan bahsetmek 23 istemiyorum . Veli Allah dostu anlamnda olduuna gre, kendi dostunun kim olduunu en iyi bilen Allah Tel'dr.O,bukonudaylebuyurur:
yi bilin ki Allahn velilerine korku yoktur. Onlar zlecek de deillerdir. Bunlar inanm olan ve takva ehli bulunan kimselerdir. (Yunus
10/6263)
Demek ki, inanp takva ehli olanlar Allahn velisidir. Takva ehli olanlarn kimler olduu da Bakara suresininbatarafndabildirilmitir.
Onlargaybainanan,namazklan,kendilerine verilen rzktan yerli yerince harcayan, Hz. Mu
21 Ruhu'lFurkan,c.II,s.63. 22 Asrsaadet,Hz.Muhammedsallallahualeyhivesellemin elilikgreviniyrttdnemedenir. 23 Bukonulariinbkz.AbdulazizBAYINDIR,DuadaEvliyay AracKoymaveirk,stanbul2001. 28
EYHEFENDLERLEGRME
hammed'e ve ondan nceki elilere indirilene inanan,ahiretikesinkeskabuledenkimselerdir.

(Bakara2/24)
Her mslman kolayca bu tanma girer. Kuranda veli tanm bu iken siz niin baka bir tanmyapyorsunuz? Veli, dost demektir. Kart dmandr. Yani yukarda tanmladnz kimseler Allah'n dostu damslmanlar,haaonundmanm? Kimilerideeytanveliedinir. Kim Allahn berisindeeytan daveliedinir se dorusu ak bir biimde kaybetmi olur.
(Nisa4/119)
Dostluk karlkl olur. Mminler Allahn velisi olduugibiAllahdamminlerinvelisidir.eytan dakendinivelibilenlerinvelisidir. Allahmminlerinvelisidir,onlarkaranlklar danaydnlakarr.Allahtanmazlkedenlerin evliyas da zorbalardr. Bunlar onlar aydnlktan karanlklara sokarlar. Onlar cehennemlik kimse lerdir. Orada devaml kalacaklardr. (Bakara
2/257)
Allahaandolsunki,bizsendenncekitoplu luklara da eliler gndermitik. Ama eytan on larn yaptklar ileri kendilerine gzel gs termiti.O,bugndeonlarnvelisidir.Onlariin acklbirazapvardr. (Nahl16/63) eytanlarinanmayanlarnevliyaskldk. (A
raf7/27)
Onlar Allahn berisinden eytanlar kendile

29
rineevliyaedindiler.Zannediyorlarki,doruyol dadrlar.(Araf7/30)
Mminlerbirbirlerininvelisidirler. Saknolamminler,mminlerdennceo kafirleri kendilerine veli edinmeyeler. Her kim byle yaparsa artk Allahtan hibir ey beklemesin. Ama bunu onlardan korunmak iinyapmsaobaka.(Alimran3/28) Bukonudaokyetvardr. Dostluundereceleriolur.yleinsanlarvardr ki, Allah'a iyi bir kul olmak iin elinden geleni yapar maln, cann ve her eyini onun yoluna koyar.Tabiiki,Allahnbylelerineolandostluu fazlaolur.
Sana vahyettiimiz Kitap gerein ta kendi sidir. Kendinden ncekileri de dorulamaktadr. Allahkullarndan,kesinkeshaberdardrveonlar grmektedir. Sonra bu Kitap kullarmz iinden setikleri mize braktk. Onlardan kimi kendini yanla s rkler, kimi orta yolu tutturur, kimi de Allahn izniyle hayrlarda ne gemek iin yarr. te faziletinbybudur.(Fatr35/3132)
Bu byk fazileti elde edenler her zaman Al lah kendileriyle beraber hissetmenin huzur ve mutluluunu yaarlar. Karlatklar glkleri gzlerinde bytmez, Allahn izniyle stesinden geleceklerini bilir, Allaha dayanp yollarna de vam ederler. Bunlarn skntlar grntedir, ileridaralmaz.
30
EYHEFENDLERLEGRME
* 5EVLYNINYARDIMI
EYH EFEND Abdlkadir Geyln hazretleri biriirlerindebuyururlarki:

Mridimisterdoudaolsunisterbatda
24 Hangiyerdeolsadayetiirimimdada
BAYINDIR Bu, ok sayda yeteaka ayk rdr.AllahTelylebuyurur:
Dardakalmkiiduaettiizamanonun yardmnakimyetiiyordaskntygideriyor ve sizi yeryznn hakimleri yapyor? Allah ileberaberbakabirtanrmvar?Nekadar azdnyorsunuz.(Neml27/62) G yetirilemeyen konularda Allahtan baka sndanyardmistenir,odayardmakoarsaartk kimAllahasnmaihtiyacduyar?
EYH EFEND Sen Abdlkadir Geylaniye inanmyorsanseninlekonuacamzbireyyok tur. BAYINDIR Abdlkadir Geylani'ye inanmak imann artlarndan deildir ama Kuran'a inan
* Bu blmdeki iddialar Mahmut USTAOSMANOLU (Mah mut Efendi) ve ekibi ile yaptmz grmede ortaya atlm tr. 24 BuiirSaidiNursininSikkeiTasdikiGaybiadlkita
bndageer.Bkz:RisaleiNurKlliyat,stanbul1995,c:II, s:2083
31
makimannartlarndandr. Bana gre bu zatlarla ilgili bilgilerin ou uy durmadr. Yukardaki iir o uydurmalardan biri dir. Allahn Peygamberi iin milyonlarca hadis uyduranlarAbdlkadirGeylaniiin,Mevlniin, mamRabbniinniyebireyleruydurmasnlar ki? Ama Abdlkadir Geylaninin kendisi gelip bu sz sylese, bir bildii vardr demez, tereddt sz reddederiz. nk biz ahirette Abdlkdir Geylanidendeil,Kurandanhesabaekileceiz. 6EYHNMANEVYARDIMI(Himmeti) Himmet, Arapada bir ii yapmayaazmetme ve gl bir kararllk iinde olma anlamlarna gelir. Trkede ruhn ve manevi yardm, ka yrma ve ltuf anlamlarnda kullanlr. Tarikatta bu kelime, eyhin manevi yardm anlamnda kullanlr. Onun, mritlerine olaan d yollarla yardm ettiine ve baz skntlar giderdiine inanlr.
MRT Sen eyhin himmetini de mi kabul etmiyorsun? ster inan, ister inanma, eyhimin himmetisayesindeheryerdeilerimgayetiyigi diyor.Benbunugryorveyayorum. BAYINDIR eyhin himmeti derken onun size zel ilgi gstermesini kastetmiyorsunuz her hal de.Kastnzonunmaneviyardmdr,deilmi? MRT Doru. Mesela hacca gittiimde Ara fat'taninerkeneyhiminhimmetinigrdm.Hal
32
EYHEFENDLERLEGRME
buki, o Trkiye'deydi. Arafat'tan o kadar kolay indim ki, eytan da taladktan sonra sabahn sekizindeoteldeidim.
BAYINDIR Niye Allahn yardm deil de "eyhininhimmeti? MRT eyhimin Allah katndaki deerinden dolayAllahonunmritlerineyardmediyor. BAYINDIR Hep ayn cevaplar. Peki ya saat sekizdennceotelegelenlerekimhimmetetti?
Bu konuda ok yet geti ama birazda u yetlerzerindednelim: Deki,Allahndndakuruntusunuettik lerinizi arn bakalm onlar, skntnz ne gidermeye,nedebirbakatarafaevirmeye gyetirebilirler. arp durduklar bu eyler de Rablerine hangisi daha yakn diye vesile ararlar, rah metini umar, azabndan korkarlar. nk Rabbininazabciddenkorkuntur.(sr17/56
57)
Siz eyhinizin ahirette size efaat edeceine de inanyorsunuz. Eer eyhler mritlerini hem dnyada hem de ahirette kurtarabilirlerse onlar iineyhlerinimemnunetmekhereydennemli olur. Artk Allaha yalvarma gerei ortadan kal kar. Bubatlbiryoldur.Eerhakyolagelmezseniz sonunuzunokktolacandanendieederim.
33
7YZSUYUHRMETNEDUA
MRT Baz byk zatlarn yz suyu hr metine duamz kabul etmesini Allahtan is temiyormuyuz?YaRabbiHz.Muhammedhakk iin veya evliyai kiram, ehitler ve salihler hr metine duam kabul et. diye yalvarmyor mu yuz? BAYINDIR Evet, byle dua edenler vardr. BunlarSleymanelebininmevlidigibikitaplar dadayeralr.Amabyleduaolmaz.Bukonuda HanefalimlerdenbnEbilzzylediyor:
Kiinin,Allahtanbakasnduasnnkabulne sebep klmas ve onunla tevesslde bulunmas caizdeildir...Oyledemekister,Falancase nin salih kullarndan olduu iin duam kabul eyle. Onun Allahn salih kulu olmasyla beriki nin duas arasnda ne ilgi, ne balant olabilir? Bu, duada taknlk yapmaktr. Allah Telyle buyurur: Rabbinize iin iin ve yalvararak dua e din. O, taknlk yapanlar gerekten sev mez.(Araf7/55) Bu ve benzeri dualar, sonradan uydurulmu tur. Byle bir dua ne Hz. Muhammed sallallahu aleyhi ve sellemden, ne sahabeden, ne tabin den,nedeimamlarnbirindenaktarlmtr.Allah hepsindenrazolsun.Bu,ancakcahillerinvebaz
34
EYHEFENDLERLEGRME 25 tarikatlarnyazdtlsmlardabulunabilir .
8OLAANSTYOLLARLAYARDIM
MRTnsanlarbirbirindenyardmistemezler mi?BudaAllahtanbakasndanyardmistemek olmazm? BAYINDIR Yardmlamay emreden ok sa yda yet ve hadis vardr. Ama herkes bilir ki, ruhanlerdenbeklenenyardmfarkldr.Onlardan insanlarn g yetiremedii konularda ve olaan d yollarla yardm istenir. Bu, ya bir korkudan kurtulmakveyabiristeekavumakiinolur.
Mesela stanbul'da Tuzla'da bindikleri otomo bille sele kaplp srklenenlerden biri, "Ya Seyyiden Hamza!" diye Hz. Hamza'y yardma 26 ardn yazyor . Eer bu zat orada bulunan kiileri arsayd yadrganmazd. Ya da her eyi her an grpgzeten Allah Tel'dan yardm is teseydi gzel bir ey yapm olurdu. Ama o, s tanbul'dan binlerce kilometre uzaktaki kabrinde yatan, olup bitenden haberi olmayan Hz. Ham za'yaryor.Demekkio,Hz.Hamza'nnar yiittiine,orayagelipkendisinikurtaracakg ve kuvvete sahip olduuna inanyor. Yoksa dar zamanda Hz. Hamza'y hatrlar myd? yleyse, bu zat, Hz. Hamza'da baz insanst sfatlar ol duunu hayal ediyor. Bunlar hayat, ilim, semi,
25 Alib.Muhammedb.Eb'lzzedDimak,(l.792h./1390 m.) erh'lakdet'itTahviyye, Beyrut, 1408/1988, c.I, s.295297. 26 KkDnyam2,ZamanGazetesi28Kasm1996. 35
basar,iradevekudretgibisfatlardr. Hayat dirilik demektir. Bu zat Hz. Hamza'y dirisaymasaydyardmaarmazd.

MRTAmaehitlerlmez. BAYINDIR Doru, Allah yolunda ldrlenler gerektelmolmazlar.Ayetteylebuyurulur:
"Allah yolunda ldrlenlere ller de meyin,aslndaonlardiridirler,amasizbunu anlayamazsnz." (Bakara154) Bu, bizim anlayacamz bir dirilik deildir. Eer yle olsayd, Hz. Hamza'nn ehit olmasna Hz. Muhammedsallallahu aleyhivesellemoka dar zlr myd? arnca gelse, zaman za manarr,hasretgiderirdi. Abdullah b. Mes'ud diyor ki "Biz Resulullah sallallahu aleyhi ve sellemin Hz. Hamza'ya ala dkadarbireyealadngrmedik.Onukb leye doru koydu,cenazesinin banda durdu ve 27 sesliolarakhkrahkraalad ." Hz. Hamza'y ehit eden Vah, yllar sonra mslman olunca Hz. Muhammed ondan kendi 28 sinegrnmemesiniistemiti . ehitlerkonusunatekrardeineceiz. Muhammedsallallahualeyhivesellemlnce, Allahondanrazolsun,EbuBekirnemlibirko numayapmt.Abdullahb.Abbas'nbildirdiine
27 Safiyy'urRahmn elMbarekfri, erRahik'ulmahtm, Beyrut1408/1988,s.255256. 28 Buhr,Mez,23. 36
EYHEFENDLERLEGRME
gre,yledemiti: "Bakn,sizdenkimMuhammedsallallahualey hi ve selleme kulluk ediyorsa ite Muhammed lmtr. Kim de Allah'a kulluk ediyorsa phe sizodiridir,lmez.AllahTealbuyuruyorki: "Muhammedsadecebirelidir.Ondann cedeniceelilergelipgeti.Olrveyal drlrse gerisin geriye mi dneceksiniz? Her kim gerisin geriye dnerse, o Allah'a hibir zarar veremez. Allah kredenlere mkafatverecektir."(Alimrn3/144) Abdullah b. Abbas diyor ki, "Ebu Bekir oku yuncaya kadar Allah'n byle bir yet indirdiini sanki hi kimse bilmiyordu. Artk insanlardan kimi dinlesem bu yeti okuyordu. Sad b. el Mseyyeb de bana, mer'in yle dediini bil dirdi: "Vallahi Ebu Bekir'in o yeti okuduunu ii tince yle oldum ki, kendimden getim. Ayakla rm beni tayamaz oldu. Ayeti okuduunu du yuncayereyldm.Peygambersallallahualeyhi 29 vesellemgerektenlmt ." uikiyetdeHz.Muhammedileilgilidir: "Senden nce hibir insan lmsz kl madk, imdi sen lrsen onlar lmsz m olacaklardr?"(Enbiya21/34) "phesiz sen deleceksin,onlardale ceklerdir."(Zmer39/30)
29 Buhr,Mez,83. 37
Buna gre Hz. Hamza'nn anlayabileceimiz manadadiriolduunukimsyleyebilir? AllahTelylebuyurur: Allah neyi gizlediinizi, neyi aa vur duunuzubilir. Allah'n berisindenardklarisebirey yaratmazlaresasenkendileriyaratlmtr. Onlarldrler,dirideil.Nezamandiri leceklerinidebilemezler.(Nahl16/1921) Maalesef bunlar, kendi kt emellerine Hz. Muhammed sallallahu aleyhi ve sellemi bile alet ediyorlar. nsanlar zerinde kurduklar basknn devam iin yalan ve iftira ile megul oluyorlar. Bunca yete ramen Hz. Peygamberin saoldu unuveonunlagrtkleriniiddiaediyor,hatta onun, bir mfetti gibi denetleme yaptn bile syleyebiliyorlar. Gzlerinihrsbrmbuinsanlarnuslanma s zor ama birazck akln kullananlar iin Hz. mer'inusznnakletmekisterim: "sterdim ki, Allah'n Elisi yaasn da bizden sonralsn.Her nekadar Muhammedsallallahu aleyhi ve sellem gerekten lm ise de Allah aranza bir nur koymutur siz onunla hak yolu bulursunuz. Allah Muhammed'i de onunla hak 30 yolasokmutur ." O nur, Kur'an'dr. Hz. Muhammed sallallahu aleyhivesellemvedahutbesindeyledemitir:
30 Buhar,Ahkm,51. 38
EYHEFENDLERLEGRME
"Aranzda, sk sarlrsanz artk saptmayaca 31 nzbireybraktm,Allah'nkitabn" . tehakbudur. "Hakkn tesi sapklk deildir de ya ne dir?" (Yunus10/32) Sz geen ahsn Hz. Hamza'da varsayd sfatlarn ikincisi ilim sfatdr. lim, bilmek ve kavramakdemektir.nsandada ilim sfatvardr ama bu, onun renebildii ve kavrayabildii eylerle snrldr. Onlar da zamanla unutur. Al lah'n ilmi snrszdr.O,hereyieninceayrnt sna kadar en doru biimde bilir ve asla unut maz. stanbul'a hi gelmemi olan Hz. Hamza'nn arld yere gelmesi iin, olayn getii stan bulAnkarayolununTuzla'dakiblmnbilmesi gerekir.OahsHz.Hamza'nnbilgisini,phesiz Allah'n bilgisi gibi saymaz. Ama onu byle bir yere ardna gre Allah Tel'nn snrsz bil gisininbirblmneortaksaymolur. nc sfat sem'dir. Sem', iitme gcdr. Allahinsanaiitmegcvermitir,amabu,belli titreimdekiseslerinbellimesafedeniitilmesiyle snrldr. Hele Hz. Hamza gibi kabirde bulu nanlara bir ey iittirmeye bizim gcmz yet mez.AllahTelylebuyurur: phesiz Allah dilediine iittirir. Ama sen kabirdekilere bir ey iittiremezsin.
(Fatr35/22)
31 Mslim,Hac,bab19,Hadisno147(1218). 39
Allahhereyiiitir.Engizlisesler,hareketler, iten yakarlarve her ey onun tarafndaniiti lir. imdi bu zat, stanbul'dan, "Ya Seyyidena Hamza!" dedii zaman Hamza'nn kendini iitti ini hayal ettiine gre onu Allah'n iitme sfa tnaortaketmi olmazm? nk bu ekildebir iitme,Allah'tanbakasiinszkonusudeildir. Drdnc sfat basar'dr. Basar, grme gc demektir.nsanlardadagrmegcvardr,ama bu ok snrldr. Allah Tel, en kk eyleri bileeninceayrntsnakadargrr. Kilometrelerce uzakta, kabirde yatan birini yardma aran kii, onun kendini grdn kabul etmi olur. Yoksa onun durumunu nasl kavrasn? Bu ekilde bir grme, yalnz Allah'a mahsusolduundanbuahsHz.Hamza'yAllah 'ngrmesfatnadaortaksaymolur. Beincisi irade, altncs da kudret sfatdr. rade,dilemekvetercihetmektir.Kudretdebir eyegyetirmeanlamnagelir. nsann iradesi dekudretidesnrldr.lnce bu konuda hibir eyi kalmaz. OahsHz.Ham za'nn,buarykabuledecekiradeyevegerekli yardm yapacak kudrete sahip olduuna inan masa onu armaz. Bu, olaan d bir iradeve kudretyaktrmasdr.Buanlamdairadevekud ret sahibi tek varlk Allah Tel'dr. yle ise o ahs Hz. Hamza'y Allah'n bu iki sfatnada or taksaymolur.AllahTelylebuyurmutur: "Allah'nyaknndanardklarnzda,si zingibikullardr.Eerhaklysanzonlara
40
EYHEFENDLERLEGRME
rndasizecevapversinlerbakalm. Onlarn yryecek ayaklar m var, yoksa tutacak elleri mi var, ya da grecek gzleri mivar,veyaiitecekkulaklarmvar?Deki: "Ortaklarnz arn, sonra bana tuzak ku run,higzatrmayn." "nkbenimvelimKitap'indirenAllah' tr.O,iyilerevelilikeder." "Onun berisinden ardklarnz kendile rine yardm edemezler ki size yardm etsin ler." (Araf7/194197) Belki kendilerine yardmlar dokunur di ye Allahn berisinden tanrlar edindiler. Amaonlarnyardmagleriyetmez.Oysaki kendileri onlar iin hazr askerdirler. (Yasin
36/7475)
Kendilerine dayanak olsun diye, Allah'n berisindentanrlaredindiler. Tam tersi onlar bunlarn ibadetlerini ta nmayacak ve bunlara dman olacaklardr.
(Meryem19/8182)
teirkbudur.YaniAllah'ayaknbilinenkim seleri yalnz Allah'a ait baz zelliklere sahipg rpyardmnistemekirktir. "Deki,baksanza,Allah'nyaknndanne yiaryorsunuz?Gsterinbana,yeryzn deyaratmolduklarnevardr?Yoksaonla rn gklerde bir pay m bulunuyor? Bu ko nuda bana, bundan nce gelmi bir kitap veya bir bilgi kalnts getirin bakalm. Eer
41
doruszlkimseleriseniz." "Allahn yaknndan kendisine kymet gnne kadar cevap veremeyecek kimseyi arandan daha sapk kimdir? Oysaki bun lar onlarn arsnn farknda deillerdir.
(Ahqf46/45)
MRT Allah istese Hz. Hamza'ya bu zellik leriveremezmi? BAYINDIR Allah'ngchereyeyeterama Allah'ngciledelilgetirilmez.Buncayetvar ken Hz. Hamza'ya zel bir g verildiini kim iddia edebilir? Bakn, Allah'n elileri de dahil hepimiz Allah'n kulu, yani klesiyiz. Allah da bizim Rabbimiz, yani Efendimizdir.Klenin efen disi karsnda hibir yetkisi olmaz. Bu sebeple eliler dedahilhibirinsannAllahkarsndabir yetkisi olmaz. Allah'n verdii yetkiler olursa o baka. Hele yukardaki yetlerde olduu gibi Al lah'n kimseye yetki vermediini aka belirttii bir konuda bazlarn yetkili saymak affedileme yecekbirsuolur. MRT Ama bu zat, bir baka yerde Hz. Hamza'nn yardma geldiini bizzat grm. Di yor ki, "Cin diyebileceim bir yaratk beni elim den tuttu ve gtrmeye alt. ok bunaldm. Birden istimdad ile "Ya Hz. Hamza!" dedim. O anlsahabibenimdavetimeicabetettiveadeta odanniindebeliriverdi.Cinonugrncekorku dangerigerigittiveduvardanszlerekgzden
42
EYHEFENDLERLEGRME 32 kayboldu ."
BAYINDIR Dara den herkese yardm eden AllahTel,onundaskntsngiderince,obunu Hz. Hamza'nn yaptn sanm. Allah Tel bu konudaylebuyurur:
"unu bilin ki, gklerde kim var, yerde kimvarsahepsiAllah'ndr.Allah'nyaknn 33 dan ortaklar aranlar neyin pein dedirler? Bunlarn peine takld belli bir kuruntudan baka bir ey deildir. Onlarnkisi sadece samalamadr." (Yunus
10/66)
aOlaanstgcnkayna
MRT Hz. Hamza'y yardma aran kiinin asl istedii ey, Allah'n Hz. Hamza'y yardma gndermesidir. Bunun Allah'tan bakasn tanr edinmekleneilgisiolur? BAYINDIROszinceleyelim:
1Ozatbiryerdediyorki,"Bykvemukad 34 desruhlardanistimdd(yardmtalebi)olabilir ." AmaAllahTelbuiddiayylereddediyor: "De ki: "Sizi karann ve denizin ka ranlklarndan kurtaran kimdir? Bundan bizi kurtarrsan kredenlerden olacaz diye onagizligizliyalvarryakarrsnz."
32 KkDnyam2,ZamanGazetesi28Kasm1996. 33 Ayette kelimesi gemektedir. 9 numaral dipnotta bu kelimeninakreb(enyakn)manasnazarfolduuaklanmt. 34 KkDnyam2,ZamanGazetesi28Kasm1996. 43
De ki: "Allah sizi ondan ve her skntdan kurtarr, sonra da ona ortak koarsnz."
(En'am6/6364)
Yani sknt srasnda yalnz Allah'a snrlar, sknt geince Hz. Hamza gibi birini ardklar n,onunyardmylakurtulduklarnsylerler. 2 Hz. Hamza'ya bu gc Allah'n vereceini hayal etmek neyi deitirir? nk bunun bir delili yoktur. Hz. Hamza'nn bu ardan haberi bileolmaz.uayetlerzerindebirdahadne lim: "Deki,baksanza,Allah'nyaknndanne yiaryorsunuz?Gsterinbana,yeryzn deyaratmolduklarnevardr?Yoksaonla rn gklerde bir pay m bulunuyor? Bu ko nuda bana, bundan nce gelmi bir kitap veya bir bilgi kalnts getirin bakalm. Eer doruszlkimseleriseniz." "Allahn yaknndan kendisine kymet gnne kadar cevap veremeyecek kimseyi arandan daha sapk kimdir? Oysaki bun lar onlarn arsnn farknda deillerdir.
(Ahqf46/45)
Mrikler, tanrlarnn gcn Allah'tan ald n hayal ederlerdi. Ama bu, dayanaksz bir id diayd. Mriklerle ilgili u yetleri biraz d nmekgerekir. "Desen ki: 'Gkten ve yerden size rzk verenkim?Yadaiitmeninvegzlerinsahi bikim?Kimdirodiriyildenkaran,ly de diriden karan? Ya her ii dzenleyen
44
EYHEFENDLERLEGRME
kim?' Onlar: 'Allah'tr!' diyeceklerdir. Deki 'Ohaldesaknmazmsnz?' te sizin Rabbiniz Allah budur. Hakkn tesi sapklk deildir de ya nedir? Nasl da evriliyorsunuz?" (Yunus10/3132) Mrikler Kabe'yi tavaf ederken yle der lerdi: "Lebbeyk l erke lek ill erkun huvelektemlikuhuvemmelek" "Emret Allah'm, Senin hibir ortan yoktur. Yalnzbirortanvardrki,onundabtnyetki lerinindesahibisensin." Bunu bize nakleden bn Abbas diyor ki, onlar "Lebbeyk l erke lek = Emret Allah'm, Senin hibir ortan yoktur." dediklerinde Hz. Muham med sallallahu aleyhi ve sellem,"Yazk size, bu 35 radakesin,buradakesin."derdi . Allah'n vermedii bir yetkiyi putlarnda var saymalarmrikolmalariinyetiyordu.Putabu yetkiyi verenin Allah olduunu sylemeleri bir eyideitirmiyordu. Ayetteylebuyuruluyor:
36 "Allah'tan nce yle eye tapyorlar ki, Allah onun hakknda hibir kant indirme mitir.Onunlailgilikendilerinindebirbilgisi yoktur. Zalimlerin yardmcs olmaz." (Hacc
35 Mslim,Hacc,22,Hadisno1185. 36 kelimesi ncemanasnadagelir.Bukelimeileilgili olarak9numaraldipnotabaklabilir. 45
22/71)
MRT Bu zat o ardan sonra "Adeta Hz. Hamza odada beliriverdi." diyor. Bir deylebir hatrasn anlatyor: "Eski bir dostumun hanm rahatszd. are aramadklar yer kalmamt. indeBedirSava'nakatlansahabelerinisimle ri de bulunan bir dua mecmuasn vereyim diye kendilerine gittim. Geleceimden kimsenin ha beriyoktu.
37 Ben merdivenlerden karken bacmz trans halindeimi.Cinlerona,"Hocageliyorfakatbiz onun hakkndan da geliriz" diyorlarm. Kapy aldm.Arkadambenigrnceokard.
"Bu dua mecmuasn bacmz zerinde ta sn, mutlaka faydas olur, cinler yanna soku lamazlar."dedimvegetimsalonaoturdum. Sonraarkadam,buduamecmuasnhanm nn zerine koymu. Trans halindeki bacmz, "Nasl, Hz. Hamza geldi diye kayorsunuz deil 38 mi?"diyebarmayabalam ." imdibtnbunlaryalanm?
BAYINDIROkadarayetedeildebuiddiala rakafaytakmolmanzanlamakgerektenok zor.Bunlarsadeceeytannbiroyunuolabilir.
37 Trans Franszcadan dilimize gemi bir kelimedir.Anlam udur: Kendinden geme, uyaranlara kar duyarln yok olduu ve evrede olup bitenlerin alglanmad bir tr uyku durumu. 38 KkDnyam2,ZamanGazetesi28Kasm1996. 46
EYHEFENDLERLEGRME
bRuhnlerinhayat
MRT Ben hl tatmin olmu deilim.Bildi imkadarylabeeithayatvardr.
Birincisibizimhayatmzdr. kincisi Hz. Hzr ve lyas aleyhimesselmn hayatdr. Bir vakitte pek ok yerde bulunabilir ler.sterlersebizimgibiyerler,ierler. ncs Hz. dris ve sa aleyhimesselmn hayatdr.Bu,melekhayatgibinuranibirhayat tr. Drdncsehitlerinhayatdr. Beincisikabirdekilerinhayatdr. ehitlerhayatlarnAllahyolundafedaettikleri iin Allah da onlara berzah aleminde, dnyaha yatna benzer, fakat kedersiz, zahmetsiz bir ha yat ihsan eder. Onlar kendilerini lm bilmez, daha iyi bir yere gitmi bilirler. ok mutlu olur lar. te ehitlerin efendisi olan Hz. Hamza da byle bir hayat yaamaktadr. Kendine snan insanlarkorumas,dnyaileilgiliilerinigrme 39 sivegrdrmesimmknolabilir .
BAYINDIR Allah yolunda ldrlm olanla rn aslnda diri olduklar doru,ama Allah Tel, "Sizonuanlayamazsnz."dediihaldeanlad nz iddia etmeniz nasl balanabilir? ehitlerle ilgiliayrbirblmgelecektir.
Hz. Hamza'nn, kendine snanlara yardm

39 Said Nurs, Mektubat, 1. Mektup, Risalei Nur Klliyat, stanbul1994,c.I,s.347. 47
edemeyecei konusunda hl pheniz varsa ltfen yukardaki yetleri bir daha, yava yava ve dnerek okuyun. Eer inanyorsanz byle bir eyi aklnzn ucundan bile geiremezsiniz. O ayetlerdenbiriyledir: "Allahn yaknndan kendisine kymet gnne kadar cevap veremeyecek kimseyi arandan daha sapk kimdir? Oysaki bun lar onlarn arsnn farknda deillerdir.
(Ahqf46/5)
MRTBizimyaadmzhayatmalum,onda bir ihtilaf yok. ehitler konusu da anlald. Ha yatndiereidiiinnediyeceksiniz? BAYINDIR Soruyu benim sormam gerekir. Siz, Hz. Hzr ve Hz. lyas, Hz. dris ve Hz. sa aleyhimsselmn hl hayatta olduklarn sy lerkenneyedayanyorsunuz? MRT Bunlar ben uydurmuyorum. Bunlar syleyen zat, byle bir hayatn varln keif sahibi evliyann tevatr derecesine varan gzle minedayandryor.
BAYINDIRGaybileilgilibirkonu,hibirilmi deeri olmayan kefe dayandrlamaz. Keif ko nusu ayrca gelecektir, ona girmiyorum. Ad ge en drt peygamberden yalnz Hz. sa'nn duru munubiliyoruz.Onudauayettenanlyoruz. ... lerinde bulunduum srece onlar gzetiyordum. Beni vefat ettirince artk on larzerinegzetleyiciyalnzsenoldun.Sen hereyigrpgzetirsin.(Mide5/117) BuradaHz.sa'nnvefatettiivemmetinden
48
EYHEFENDLERLEGRME
habersizolduubildiriliyor.Artkonuniindebir hayateidihayaletmeningereiyoktur. Hz. sa henz hayatta iken Allah Tel ona yledemiti: "Ey s, ben seni vefat ettireceim, seni bana ykselteceim, seni inkar edenlerden temizleyeceim..."(Alimrn3/55) clmveuyku
MRT Kabir hayat konusunda ne diyecek
sin?
BAYINDIR Allah Tel lm ile uykuyu ayn sayarakylebuyurur:
Allah lm esnasnda ruhlar alr, lme yenlerinkini de uykuda alr. lmne hk mettiini tutar, tekini belli bir vakte kadar salverir.(Zmer39/42) Demek ki,Allah llerin ruhunu,bellibiryer detutmaktadr.Birayetdeyledir: "Geceleyin sizi ldren ve gndzn ne yaptnz bilen odur. Sonra belirli sre do luncayakadargndznsizikaldrr." (En'am
6/60)
Kymetin kelime anlam kalktr. ldkten sonraki dirilme yataktan kalka, sura flenmesi de kalk borusunun alnmasna benzer. Allah Telylebuyurur: "Sura flenmitir. te o zaman kabirle rindenRablerinedorukoupgiderler. "Yazk oldu bize! Bizi yattmz yerden
49
kimkaldrd?diyeceklerdir."(Yasin36/5152) Kur'an'a gre lm bir uyku, kabir bir uyuma yeri, ldkten sonra dirilme de uykudan uyan madan baka bir ey deildir. Hadisi eriflerde belirtilen kabir azab da uykuda grlen kt ryalargibiolmaldr. Uyuyankii,uykudanekadarzamangetiini bilemez. l de ayndr. Nitekim Kur'an'da biri l,dieriuyuyanlailgiliikirnekvardr.
40 Ashab Kehf maarada 309 yl uyumutu . BukonudaAllahTelylebuyurur:
"Birbirlerine sorsunlar diye onlar uyan drdk. lerinden biri: "Ne kadar kaldnz?" diye sordu. "Bir gn, belki de daha az kal dk"dediler."(Kehf18/19) lmleilgiliyetdeudur:
41 "una da bakmaz msn ? O, tavanlar km, duvarlar zerlerine yklm bir kente urad da "Allah buray lmnden sonra nasl diriltecek?" dedi.Bununzerine Allah onu yz yl l brakt, sonra kaldrd ve "Ne kadar kaldn?" diye sordu, o da "Bir gn, belki de bir gnden az kaldm." dedi. Allah buyurdu ki "Yok, tam yz yl kaldn. imdi yiyeceine ve ieceine bak, bozul mamlar bile. Bir de u eeine bak. Seni
40 Kehfsuresi18/25 41 Bu ayet, bir nceki ayetin bandaki "Grmedin mi?" ifa desine bal (atfedilmi) olduu iin meale "una da bakmaz msn?"ilavesiniyaptk. 50
EYHEFENDLERLEGRME
insanlarabiribretyapalmdiyebunuyaptk. Kemiklere bak, onlar nasl birletirecek, sonra onlaraetgiydireceiz."Bunlarapak belli olunca yle dedi "Ben artk anladm ki, Allah'n gc gerekten her eye yeter."
(Bakara2/259)
Yzsenelkalpdirilenile309seneuykuda kalanlar orada, "Bir gn veya bir gnden az." kaldklarnsanyorlar. te kabir hayatn anlamak isteyenler bu yetlerdendersalabilirler. Uyuyan kii, vcudundan nasl habersizse l de habersizdir. Uyuyann ruhu gelip tekrar ayn bedene girecei iin beden diri kalyor. lenin ruhu geri dnmeyeceinden beden lyor. Ahiretteyenidenyaratlanbedenegelenruhken dini uykudan uyanm gibi hissediyor ve "Bizi yattmz yerden kim kaldrd?" (Yasin 36/51 52) diyor. Beden toprakta rm, yeniden ya ratlm,ama o bunun farknda deil.O, uyuyup uyandnzannediyor.Aradangeenzamannda farknda deil. te lm bize bir uyku kadar, kymetdeuykudanuyanmakkadaryakndr. Uyku, hayatta bir kesinti deil, sreklilik iin zorunlu bir dinlenmedir. Hz. Muhammed sallallahualeyhivesellemuszyletekrardiri liin de dnya hayatnn devam gibi olacan bildiriyor: "Her kul, ne zere ldyse o ekilde dirilti
51
KUR'ANIIINDATARKATILIABAKI 42 lir ."
VedaHacc'ndabirisibineindendmboy nu krlmt. Muhammed sallallahu aleyhi ve sellem buyurdu ki,onu suvesidrileykayn,iki para bez iinde kefenleyin, koku srmeyin ve 43 ban rtmeyin. nk kymet gn telbiye 44 getirirdurumdakaldrlacaktr ." Buhadisgerektendndrcdr.Buradao 45 ahsn lm ihraml bir hacnn uyumas gibi saylmtr.hraml koku srnmez,uyurken ba nrtmez.Uykudankalkncatelbiyegetirir.
MRTOzamankabrincennetbahelerinden bir bahe veya cehennem ukurlarndan bir u kurolmasnnaslizahedebiliriz? BAYINDIRBunlarryayabenzetilebilir.Gzel rya gren onun hi bitmemesini ister. Skntl ryagrenlerdeuyanncaiyiki,ryaymdiye krederler.DorusunuAllahbilir.
9MSLMANLARIBATIRANRK
MRT Yetmi yldr bu lkedeyeterli dinie
42 Mslim,Cennet,19,Hadisno83(2878). 43 Telbiye,hacveyaumreiinihramagirenkiilerinokuduu u zikirdir: Lebbeyk Allahumme lebbeyk, lebbeyke l erke leke lebbeyk. nne'lhamde v'ennimete leke v'elmlk, l erkeleke. 44 Buhr,Ceniz,20. 45 hram, hac veya umreye niyet edip telbiye getirdikten sonra bu ibadetlerle ilgiliyasaklarn balamasanlamnagelir. Erkeklerinihramsresincebalarnrtmeleriyasaktr. 52
EYHEFENDLERLEGRME
itim yaplamad iin hocalarmz baz yanllar yapabiliyor.Biliyorsunuz1924'teeriatkaldrld. Btn yasalar Batdan alnd. Bir zamanlar din eitimi tamamen yasakland. Ezan Trkeokun du.Bunlaruzatmakmmkn.
BAYINDIR Btn suu bakasnn stne at ve sen aradan ekil.Nekolaybiryaklamtarz! Yetmiylncekiartlaradurupdururkenmige lindi? slam alemi Birinci Dnya Sava'nda Bat karsndaniyekesinbiryenilgiald? MRT Bunun siyasi, sosyal, ekonomik ve askeri birok sebebi var. imdi sen bunu da m tarikatlarabalayacaksn? BAYINDIR Bunu tarikatlara balamak da ko laya kamak olur. Bu yenilginin siyasi, sosyal, ekonomikveaskerisebepleriniuzmanlarnabra kalm. Biz burada Kur'an'a uyma yerine Kur'an' kendimizeuydurmadanbahsedelim.
Kur'an'a taban tabana zt nice szler hadis, yani Hz. Peygamber'in sz diye ortaya atlm ve Mslmanlar arasnda kabul grmtr. u szonlardanbiridir: lerinizdeneyapacanzardnzdaka 46 birlerdekillerdenyardmisteyin . Bu sz hadis diye ortaya atan,YavuzSultan Selim'in mehur eyhlislam bni Kemaldir.O, bununladakalmam,doruluunuispatiinfel sefi izahlara girmitir. Bu sebeple sknt ardr. BukonullerdenYardmsteme,balaltnda
46 Ruhu'lFurkanTefsiri,c.II,s.82. 53
anlatlmt. slam alemi Kur'an'dan uzaklaal asrlar olu yor. eyhler gibi mezhep imamlar da kutsal latrlm, onlarn szleri Kur'an ve snnetin yerini alm ve Mslmanlar Kur'an ve snnet ndayenifikirlerretmeyibykgnahlardan sayar hale gelmilerdir. Son blmde, Kur'an'a Dnmekbalaltndabukonuyadagirilecektir. Birinci Dnya Sava'ndaki kesin yenilgi bir balangdeil,birsonutur.Sizinoyetmiyllk uygulama diye tenkit ettiiniz eyler de bir so nutur. Birinci Dnya Sava'nda olan yenilgiyi bir askeri yenilgi saymak kolayclkolur.O,ken dinegveniniyitirmibirtoplumunyenilgisidir. MRT Kendine gvenden ne anlyorsunuz? BirMslmankendinedeil,Allah'agvenir. BAYINDIR Kendine gvenmek, inand de erlere gvenmektir. nand deerlere gven meyeninimandaolmaz.
MRTBunubirazdahaaarmsnz? BAYINDIRBakn,Hz.MuhammedAllah'nEl isiolduunusyleyinceonaglenler,delidiyen ler,sihirbazdiyenler,onualayaalanlarvehaka ret edenler olmutu. Eer, bu davranlar onun inand deerlere olan gvenini sarssayd, bu nun etkisiyle "Ya bunlar haklysa?" deseydi hal kniinekpbiriyapabilirmiydi?
Ona salat ve selam olsun, Hz. Muhammed'in inand deerlere gvenmesi ve Allah'n Elisi olduu konusunda kukuya dmemesi iin ok saydaayetinmitir.Onlardanbirksmyledir:
54
EYHEFENDLERLEGRME
"Yasn. HikmetledoluKur'anhakkiin te sen, kesinkes eli olarak grevlendi rilmiolanlardansn. Dosdorubiryolzerindesin."(Yasin36/14) "Durma, t ver Rabbinin nimeti saye sindesen,nebirkhinsinnedebirdeli. Yoksa yle mi diyorlar: "O bir airdir, banagelecekleribekliyoruz." De ki: "Bekleyin,zatenbendesizinlebe raberbekleyenlerdenim." Yoksa bunu kendilerine akllar m em rediyor. Ya da onlar azgn bir takm m drlar? Yoksa "Onu kendi uydurdu" mu diyorlar? Hayr,aslndabunlarinanmyorlar. yleyse bunun dengi bir sz getirseler ya?Eerdoruysalar".(Tur52/2934) Nunkalemveyazdklareyhakkiin, Sen Rabbinin nimeti sayesinde deli ola mazsn. Sana, tkenmek bilmeyen kesin bir dl vardr. Sengerektenbykbirahlakasahipsin. Yaknda sen de grrsn, onlar da g
55
rrler. Deliliinhanginizdeolduunu. Dorusu senin Rabbin, yolundan sapann kim olduunu iyi bilir o, yola gelenleri de okiyibilir. Ohaldeyalanlayanlaraboyuneme. stedikleriudur:Kekesenyaclkyap sandaonlardasanayaclkyapsalar.(Nun
68/19)
Sen Rabbinin hkmne katlan baln yuttuu (Yunus) gibi olma, hani o nefesi kesilmibirhaldeyakarmt. Eer ona Rabbinden bir nimet yetimi olmasayd bo bir yere fena bir halde atla cakt. AmaRabbionuseipiyilerdenyapt. O inkar edenler, Kur'an' dinledikleri za mannerdeysesenigzleriyledevireceklerdi. "Odelidir"diyorlard. Oysaki Kur'an, herkes iin bir tten bakabireydeildir.(Nn68/4852) BuayetlerHz.Muhammedsallallahualeyhive selleme daima gven tazeletiyordu. Bu anlamda okayetvardr.AllahTel,gemielilerinek tii skntlar dilegetirerek deonu teselli etmi tir.Yoksaobykiinaslbaarabilirdi? Mslmanlar, her an deien ve gelien olay lar karsnda kendilerine ve dinlerine olan g venlerini diri tutmak iin Kur'an' dnerek o
56
EYHEFENDLERLEGRME
kumak zorundadrlar. Bunu yapmadklar iin inandklar deerlere olan gvenleri azalm,ne fislerini slah etme adna kendilerini hakir say m,kimi ahslar da olduundan bykgrme ye ve onlar iin hayali makamlar uydurmaya koyulmulardr.Sonradabuahslarnkendileri ne manevi yardm yapacana inanmlardr. Bu inan, toplumu kanser gibi sarm ve Birinci Dnya Sava'nda o koskoca gvde tarihe g mlmtr. Geride kalanlar, o yanl inanc terk etmemektedirler. Ayetteylebuyurulur: "BirmilletkendindeolanbozmadkaAl lah onlarda olan bozmaz. Allah bir millete ceza vermek istedi miartkonunnnege ilemez. Zaten onlarn ondan baka bir ko ruyuculardayoktur."(Ra'd13/11)
MRTYnetimdebozulmaolduudoru. BAYINDIR Bana gre asl su alimlerindir. Onlar, Kur'an'a yneleceklerine eski alimlerin eserlerinesaplanpkalmlardr.EerKur'an'an lamaya alsalard zorunlu olarak hadisleri de anlarlard. nk hadisler Kurann aklamas dr. Aklama ile aklanan bir arada okumak, konuyu doru anlamay salar. Eski alimler, an cakozamandoruanlalrveeserleriufukac olurdu. Yaad a Kur'an'a gre yorumla yanlardan rnek,Kur'an' o aa uydurmak iste yenlerdendeibretalnrd.
Olaylar Kur'an'a gre yorumlama zorunlulu

57
unu duyan alim, her trl yenilie ak olur. Bilimsel, teknik ve sosyal gelimeleri doru yo rumlar. Mslmanlar da bir baka aray iine girmezler. Ama onlar, Kur'an'a, snnete ve ev resine kapal, an gerisindebir ilim anlay ile kendiintiharlarnhazrlamlardr. Sultan II. Abdulhamid'in bu konu ile ilgili ok achatralarnakledilir. JaponmparatorlukailesinemensupbirPrens, kendisini ziyarete gelir. mparatorundan zel bir mektup getirir. Ondan slam dininin muhtevas n, iman esaslarn, gayesini, felsefesini, ibadet kaidelerini aklayacak gte dnilm bir heyet ister. Sultan, Japonya'da slam'n yaylmas iin maddi sahada mmkn olan hereyiyaparama mparator'un istedii dinilm heyeti gndere mez.O, Sultan'n iindehicran olmu birhatra dr.Bununsebebiniucmlelerleifadeeder: "Dndm ki, Japon mparatoru'nun istedii mslman din limleri kendi lkemizde olsa ve onlarbenbulabilseydimJaponlardanevvelkendi milletimin ve halife olarak slam leminin istifa desiniteminederdim..." Sultan'a gre o alimlerin ilm kudretleri kadar dnyay alglama tarzlar da slam'n gelecei zerinde bu kadar byk etki yapacak bir konu yu elealmaya vesonulandrmayamsaitdeil dir.O,bununsebebiniyleaklar: "Japon mparatorunun istedii mslman din alimlerini yetitirecek feyyaz menblar artk mevcut deildi. Medreselerimiz birer ilimirfan
58
EYHEFENDLERLEGRME 47 kaynaolmaktanmahrumdu. "
MRT yleyse tarikatlara bu kadar yklen mek doru olmaz. Alimlerin Kur'an'dan uzakla tbiryerdetarikatmensuplarnnyanllargr mezliktengelinebilir. BAYINDIRAllah'nkabuletmeyeceibirzr biz kabul edemeyiz. nk alim ve cahil ayrm olmadan herkes, Kur'an'a aykr davranlarnn hesabn Allah'a verecektir. Alimlerin suu tabii ki,dahaardr.
Hurafe, sigara gibidir.Onaalan, ktln bilir ama vazgeemez. Kur'an'dan uzaklama alimleri de hurafe tiryakisi yapm, ve onlarn, Kur'an'atemeldenaykrniceeyinormalgrme lerine sebep olmutur. Buna, u arpc rnei verelim: Osmanl Devleti'nin Birinci Dnya Sava'na girmesi ile ilgili resmi belgelerde, sava kazan mak iin Muhammed sallallahu aleyhi ve sellemin yardmc olaca vurgulanr. Sanki o, Allah'n elisi deildir de h, Allah'n yannda ikinci bir tanrdr. Sanki o, lmemitir de diridir. Sanki o, kendine yaplan arlar iitir, olayn getiiyerigrr,gelirveistediineistediiyar dm yapar. Ayrca sanki o gnk alimlere ve 48 komutakademesinebukonudaszvermitir . AllahTelbunuenbyksapklksayyor.
47 FethiOKYAR,DevirdeBirAdam,stanbul1980,s.101 103. 48 Bukonuileilgiligenibilgi,"OlaanDYollarlaYardm" balaltndaverilmitir. 59
"Allahn yaknndan kendisine kymet gnne kadar cevap veremeyecek kimseyi arandan daha sapk kimdir? Oysaki bun lar onlarn arsnn farknda deillerdir.
(Ahqf46/5)
imdibelgelerdekiifadelerebakalm: a Sultan Reatn sava ilan ile ilgili beyan nmesininsonblmndeyeralanifadeler: "...Hakveadlbizde,zulmveudvandman larmzda olduundan dmanlarmz kahretmek in Cenab dili mutlakn inyeti samadniyesivePeygamberiznmznimdd maneviyesininbizeyruyaverolacandap 49 heyoktur... " Buifadeyiylesadeletirebiliriz: "Biz hakl ve drst, dmanlarmz ise zalim ve saldrgan olduundan dmanlarmz yere sermek iin adaleti amaz olan Allah'n yce desteininveanlPeygamberimizinmaneviyar dmnn bize yar ve yardmc olacanda phe yoktur..."
50 b Bakumandan vekili Enver Paann be yannamesiuifadelerlebalar:
"Allah'n inayeti, Peygamberimizin imdd ruhniyesi ve mbarek Padiahmzn hayr dua sylaordumuzdmanlarmzkahredecektir."
49 22 Zilhicce, 1332 tarihli Beyannmei Hmyn, Cerdei lmiyye,Muharrem1333tarihlinsha,Say7,s.436. 50 Bakumandan padiah olduu iinEnverPaapadiahtan sonraenyetkiliaskerdir. 60
EYHEFENDLERLEGRME
Beyannme'nin orta yerinde u ifadeler var dr: "...Hepimizdnmeliyizki,bamznucunda peygamberimizin ve sahabeigznefendilerimi 51 zinruhlaruuyor... " Buifadelerylesadeletirilebilir: "Allah'ndestei,Peygamberimizinruhnyar dm ve mbarek Padiahmzn hayr duasyla ordumuzdmanlarmzyereserecektir..." "...Hepimizdnmeliyizki,bamznucunda Peygamberimizin ve onun sekin arkadalarnn ruhlaruuyor..." cslamlkelerinicihadadavetbeyannamesi: Bu beyannameyi Meclisi Alii lm (Yksek lim Kurulu) hazrlam, halife sfatyla Sultan Reatimzalamtr.Beyannamedeenstseviye den34aliminimzasdavardr.Bunlarnarasnda eski,birisigrevdeolmakzeredrteyh lislam ve Fetva Emini Ali Haydar Efendi de yer alr. Beyannamenin drdnc paragraf u ifade lerlebitmektedir: "...Dnimbniilhsinamnacihadaitbn olan mslimni her bir husustamazhar fevzve nusretbuyuracainyetveeltfcelleisam dndenmev'dveeriatgarryAhmediyenin i'ly n in fedy cn ve mal eyleyen m
51 Bakumandanlk Vekaletinin Beyannamesi, Cerdei lmiyye,Muharrem1333tarihlinsha,Say7,s.436ve437. 61
meti nciyesine zahr ve destgr olmak in ru hniyeti mukaddesei nebeviyye hazr ve mev cuddur." Beyannme'ninsonparagrafdayledir: "Eymchidnislm!CenabHakk'nnusret ve inyeti ve Nebiyyi muhteremimizin mededi ruhniyetiyle a'dy dni kahr ve tedmr ve kulbi mslimni sermed sedetlerle tesrr ey lemeniz va'd celli lh ile meyyed ve 52 mbeerdir ." Buifadeleriuekildesadeletirebiliriz: "Allah'n ak dini adna hzla savaa kan Mslmanlar her konuda baarl klp yardm edeceine onun yce ltuflaryla sz verilmitir. 53 Hz. Ahmed'in aydnlk eriatn yceltmek iin 54 cann ve maln fedaeden mmetinciyesine arka kp elinden tutmak iin Hz. Peygamberin mukaddesruhuhazrvemevcuttur..." "... Ey slam mcahitleri! Allah Tel'nn yar dm ve destei, muhterem Peygamberimizin ruhaniyetinin yardm ile din dmanlarn yere serip yok etmeniz ve Mslmanlarn kalplerini sonsuz mutluluklarlasevindirmenizYce Allah'n verdiiszileteyitedilmivemjdelenmitir."
52 4 Muharrem 1333 (23 Kasm 1914) tarihli Beyannme, Cerdei lmiyye,Muharrem1333tarihlinsha,Say7,s.456 ve457. 53 Ahmed,Hz.Muhammed'inisimlerindenbiridir. 54 mmetinciye,Kur'an'nistediiinanvedavraniinde bulunanmmetanlamnadr. 62
EYHEFENDLERLEGRME
MRTMslmanlarkafirlerekarcihada kyorlar.Bu,Hz.Peygamberimemnunedecekbir davrantr.Elbetteo,ruhaniyetiyleMslmanla ra yardm edecektir. Onun sekin sahabelerinin ruhlarnn Mslmanlarn balar ucunda umas da yadrganamaz. nk bu savata sahabeler deyeralmakisterler. BAYINDIR Eer Hz. Muhammed sallallahu aleyhi ve sellem ve onun sekin arkadalar ha yatta olsayd elbette bundan ok memnun olur ve Mslmanlarn baars iin ellerinden gelen her eyi yaparlard. Ama artk onlarlmlerdir. Bizim yapmamz gereken, kendi hayallerimize deil, Hz. Muhammed'in getirdii Kur'an'a uy maktr. Allah Tel kendinden bakasnn yard maarlmasn Kur'an'dairksaymvekesin kesyasaklamtr.Oylediyor: te byle. Kukusuz Allah haktr ve onun yaknndan artklar ise batldr.
(Hac22/62)
ZatenAllah'tanbakayardmaarlankim olursaolsunonunhibireyegcyetmez. te Rabbiniz olan Allah, hakimiyet o nundur. Ondan baka ardklarnz bir e kirdekzarnabilehkmedemezler. Onlar arsanz, arnz iitmezler i itmi olsalar bile size karlk veremezler kymet gn de sizin ortak komanz ta nmazlar. Hi kimse sana, her eyi bilen Al lahgibi,habervermez. (Fatr35/1314) Allah'tan bakasn olaan d yollarla yard
63
ma armak irktir. Allah bylelerine yardm etmez.

55 nananlar ve imanlarn irkle bulan drmayanlar var ya ite gven onlarn hak kdr doru yolu tutturanlar da onlardr.
(Enam6/82)
Birinci Dnya Sava'nda Mslmanlarla sa vaan ngiliz, Fransz, talyan ve Yunanllar da zafer iin Allah'a dua etmiyorlar myd sanki. Ama onlar, Hristiyan olduklar iin Allah'n ya nnda Hz. sa'y da aryorlard. stelik onlarn kutsalkitabbunutevikediyor. Matta ncil'ine gre Hz. sa armha gerilip defnedildiktengnsonrakabrindenkm,11 havarisinegrnmveyledemitir: "Gkte ve yeryznde btn iktidar bana ve rilmitir. imdi gidin, btn uluslar renci ya pn.OnlarBabam,BenveKutsalRuhadnavaf tizedin.Sizlerebuyurduumhereyitutmalarn onlara retin. te dnyann sonuna kadar ben 56 heransizlerleberaberim ."
55 Ayette irk diye tercme edilen kelime "zulm" dr. Bu anlam hem bir nceki ayetten, hem de Lokman suresinin 13. ayetindeki "irk gerekten bykbirzulmdr."ifade sindenanlalmaktadr. 56 Metin sadeletirilmitir. Elimizdeki nshadaki ifadeler yledir. " Ve on bir akirtler Celil'e sa'nn onlara emr etdigi daa vardlar. ve Onu grnce ona secde kldlar. Lakin bazs phe etdiler. Ve sayanlarnagelbanlara hitabendediki,semadavezemindebtnhkumetba na verildi. mdi gidiniz, cmle milletleri akird ediniz. Onlar Peder ve Ben ve Ruh'ulKuds ismine vaftiz edi 64
EYHEFENDLERLEGRME
Kur'an'a gre Allah'tan bakasn, bu ekilde yardma armak irktir. Yukarda konu ile ilgili oksaydaayetgemiti.uayetdebunu,do ruyolagirmikengeriyeevrilmeveakarazide aknadnmeolaraknitelemektedir. Deki:Allah'nberisindenbizenebirfay da ne de zarar verecek olan aralm da Allahbizidoruyolasokmukenkelerimiz zerine geri evrilmi mi olalm? Tpk ey tanlarn ak araziye ektikleriaknkimse gibi mi? Hem onu, "Bize gel." diye doru yolaaranarkadalardaolsun.Onlarade ki, "Doru yol ancak Allah'n yoludur. Bize verilmi emir alemlerin Rabbine teslim ol mamziindir.(En'am6/71)
MRT Mslmanlar tarih boyunca ok ye nilgiler almlardr.Bu,Allah'n onlar bir imtiha ndr.NitekimHz.Muhammed'inordusudaUhud Sava'nda yenilmiti. Ama onun gayretleriyle dahasonradurumleheevrilmiti. BAYINDIR Burada Hz. Peygamber sallallahu aleyhivesellembykgayretgstermivedu rumu lehine evirmeyi baarmtr. Ama "Ben Allah'nelisiyim.Benimduamvemanevideste imlebusavakazanlr."dememiti.
Yenilgi dedik ya? Cephede yenilmek o kadar

niz.Vesizeemrettiimeylerincmlesinihfzetmeyian lara talim ediniz ve ite dnyann nihayetine degin ben hervakt sizinileberaberim."(Matta1620,KitabMu kaddes, Ahdi Cedd, brani, Keldn ve Yunan dillerin dentercme.Dersaadet1910.s.43.) 65
nemlideildir.Toparlanr,dmanadahabyk bir darbe vurabilirsiniz. Asl yenilgi iten yenil gidir.teozamanyapacanzbireyolmaz. Mslmanlaritenyenilmilerdir.Kendisiyasi, sosyal, iktisd ve asker dzenlerine gvenleri kalmamtr. Bunlarn yerine bakasn koyma abas bu gvensizliin sonucudur. Bunu anla mak isteyen, Mslmanlarn destekledii okul larda neyin retildiine baksn. Byk maddi imkanlarladesteklenipgayrimslimlkeleregn derilenrenciler,hangisistemirenmeyegidi yorlar? Kendi sistemimizi retmek iin harcad mz abay bununla kyaslarsak korkun bir fark ortaya kar. te bunlar bugnk dnya karsnda kafamz dik tutmamz en gellemektedir.
MRT Peki tarikatlardan ne istiyorsun? Tr kiye'detarikatlarresmenkapaldr. BAYINDIR Halka mal olmu sosyal bir ku rumu resmen kapatmakla ii bitmez. Hurafeler yok olmaz. Buradaasl i ilim adamlarnader. Onlar halk eitmelidirler. Zihinler hurafelerden temizlenmeli ve doru bilgilerle donatlmaldr. tebusahadayeterlialmayoktur.Halkmzn nemlibirblmnnhurafelerekanmalarbun dandr. Bir de bu almalar srekli olmaldr. Kkbirihmal,hurafelerekapamakolur. MRT Bilgisi, sosyal ve ekonomik durumu iyiolanniceinsandabunlarakatlmaktavedes tekolmaktadr.Busizintezinizirtmezmi? BAYINDIR Bu insanlar birok konuda bilgili
66
EYHEFENDLERLEGRME
olabilirler ama dinlerini iyi bilmedikleriiinkolay kandrlrlar. yleyse dini, herkese doru ret mekgerekir.Bu,dindarolanlarnhurafelerekay malarn nler. Dinlerini yaamak istemeyenler de hurafe ile doru dini ayrarak hurafeye kar kyorum diye dindar insanlar zecek davran laragirmezler.
MRT imdiye kadar gelmi gemi bunca alimyanldasenmidorusun?Seninilminon larnilimlerindendahamfazla? BAYINDIRlminfazlalveyanoksanlndan ok o ilmi ne maksatla kullandnz nemlidir. Eerinsanlarzlecekveyasizekargelecekler diyedorularsylemezsenizilminizinbykl verdiiniz zarar artrmaktan baka bir ie yara maz.Tannmbiralimbanaylededi:
Abdulaziz Bey, tasavvuf ve tarikatla ura maybrak.Hurafeolmazsatasavvufdaolmaz. Dedimki Bu hurafelerle mcadele, bizim temel gre vimiz deil mi? Bunlar insanlar irke sokmuyor mu? Dedi Doruamabunlarslaholmazlar. Dedim nsanlarslaholmazdiyemcadeleyibrakan bir peygamber var m? Bizim rneimiz onlar deilmi? Dedi
67
Benseniniyiliiniinsylyorum.Sengen sin, istikbalin parlak, bunlar ise ok gldr. Bunlarlabaakamazsn.Geleceinikarartrlar. Dedim Bunlardanbeklediimbireyyokki.BenAl lah'adayanyorum,Allah'tanglsdeyoktur. Dedi Benseniniinendieediyorum. Dedim Aslbensiziniinendieediyorum.Sizindu rumunuzcumartesiyasanineyenYahudilere karmcadeledenkananlarabenziyor. Bilindii gibi Yahudilerde cumartesi gn av yasavardr.Davd(a.s.)zamanndasahilkenti olan Eyle'de Yahudiler yaard. Yln bir aynda her taraftan oraya balklar akn eder, balk ok luundan neredeyse su grnmezdi. O ayn d nda ise sadece cumartesi gnleri balk gelirdi. Derken deniz kenarnda havuzlar kazp arklar atlar. Balklar cumartesi gn havuzlara doldu ve pazar gn onlar avladlar. Kendilerince ya sa inememi oldular. Cezalanacaklarndan korka korka balklardan yararlandlar. Zamanla evlatlar babalarn yolundan gitti.Mal mlk edin diler. ehirden bu ii ho karlamayan baz gruplar onlar bundan vazgeirmeye altlarsa da vazgemediler. Dediler ki, "Ne zamandr biz bu ii yapyoruz, bununiinAllah'tanhibirceza gelmedi." Onlara denildi ki, "Aldanmayn, belki size bir azap gelir, yok olursunuz." Bunlar bir sabah alak maymunlar haline geldiler. gn
68
EYHEFENDLERLEGRME 57 byleyaadlar,sonrahelkolupgittiler .
Bakara sresinin 65 ve 66. yetlerinde konu ileilgiliolarakylebuyurulmaktadr: inizdencumartesigntaknlkeden lerielbetterenmisinizdir.Onlara"Aa lkmaymunlaradnn"demitik. Bunu yaptk ki, hem orada olanlar ve ol mayanlar iin caydrc bir ceza, hem de sa knanlariinbirtolsun. Birblkinsanyasaineyenlerlemcadele ederken,"Aralarndanbir(baka)blky le diyordu: "Allah'n yok edecei veya id detli azaba urataca bir topluma niin t veriyorsunuz?" t verenlerin buna cevab yle olmutu: "Bu, Rabbinize, hi deilse bir zr beyan edebilmemiz iindir, belkiAllah'akargelmektensaknrlar" Ayetleryledevamediyor: Kendilerine yaplan tleri unutunca, Bizfenalktanmenedenlerikurtardkveza limleri, Allah' a kar gelmelerinden tr iddetliazabaurattk. Kendilerine edilen yasaklar anca, onla ra: "Aalk birer maymun olun" dedik."
(Araf7/165166)
Siz, bize destek vereceinize, dolayl olarak sululara destek vermi oluyorsunuz. Onlarn
57 Fahrddin erRz, Tefsiri Kebr, Matbaai Amire, 1307, c.1s.553. 69
banagelenlerinsizinbanzagelmeyeceinden eminolabilirmisiniz? Dedi Bilmemkardeim,bensenidnyorum. Dedim Bakn,bir nefes alacakkadarmrmnkal dn bilsem, o bir nefesi bu gibi yanllar d zeltmekiinharcamakisterim. Sonra bu mcadeleler elinizdeki kitab olu turdu. Bu zat, kitabn birinci basksn okudu ve bunun,nemlibirbaarolduunusyledi.
MRTEvet,bukonudahaklsnz.Bazalim ler, bile bile mcadeleden kanyorlar. Ama es kidengerekilimsahiplerivard. BAYINDIR Gerek ilim sahibi olmak yetmez. O ilmi yerli yerinde kullanmak da gerekir. Bu konuda Allah Tel bize Hz. Adem'i rnek veri yor.
Onun retmeni bizzat Allah Tel idi. nk "Adem'e btn isimleri retmi ve onlar (insannyaratlmasndanholanmayan)me lekleregstererek"Eerdoruysanzbunla rnisimlerinibanasyleyin"demiti. Onlarda"Senycesin,bizimseninret tiinden baka bir bilgimizyoktur.phesiz bilendesensinhakmolanda,demilerdi. Allah "EyAdemonlaravarlklarnadlarn bildir."dedi.Ademonlarnadlarnbildirince Allahylededi:"Bensizedememimiydim
70
EYHEFENDLERLEGRME
ki, gklerde ve yerde grnmeyeni bilirim, sizin akladnz ve gizlemekte olduunu zudabilirim." (Bakara2/3133) Sonra Allah, Adem'i ve eini cennete yerle tirmiveeytangstererekyledemiti "BakAdem!Bu,seninveeinindman dr. Sakn sizi cennetten karmasn, yoksa mutsuzolursun. nk orada senin iin ne a kalma ola cak,nedeplakkalma. Orada ne susuzluk ekeceksin, ne de g netekalacaksn" Sonra eytan ona vesvese verdi ve dedi ki: "Adem! Sana o sonsuzluk aacn ve yp 58 ranmayacakbirsaltanatgstereyimmi? Bucazipteklif,onahereyiunutturduve "Herikisideoaatanyedi.Sonrakendi lerine ayp yerleri grnd. Hemen Cennet yaprayla rtnmeye koyuldular. Ve Adem, Rabbine ba kaldrd da yolunu ard."
(Taha20/121)
te Hz. Adem'in bana gelenler. Hibir alim onun artlarna sahip olamaz. retmeni Allah Tel ve kald yer Cennetti. Ne kt insanlar vard, ne de ekonomik skntlar. Ama ebediyet aac ve kmesi olmayan saltanat arzusu nasl Hz.Adem'iisyanasrklemiveartmsanl
58 Taha20/117120. 71
olma ve dnyalk arzusu da nice alimi, isyana srkler ve artr. nk Allah'n verdii ve vermeyivadettiiileyetinenokazinsanvardr. nsan hep daha ounu ister. Allahla btnle meyi ve daha da ileri gitmeyi hedefleyenler az 59 deildir . lim, hell malabenzer.Hell malylaktlk yapanlar gibi ilmiyle halk saptranlar da vardr. Gerek alim, doru davranan,kar koyulacan bilebiledorularsylemektenekinmeyenalim dir. Dorular bilen oktur ama syleyen azdr. Yoksabunlarkimseninbilmediieylerdeildir.
MRT Mslmanlarn Bat karsnda kesin yenilgialdnsylemitin.BatlyMslmandan stn gremezsin.Allah Tel, "Eerinanyor 60 sanzenstnsizsiniz. "demiyormu? BAYINDIRBatlyMslmandanstngren de kim? Ben Mslmanlarn Mslmanlktan uzaklatndan bahsediyorum. Madem gayri mslimlerin uydusu haline gelmiiz ve bir asr dan fazladr bu byle devam ediyor, yleyse bu ite bir yanllk var. Okuduun yet yanl ola mayacana gre yanllk bizim Mslmanl mzda olmaldr. inde bulunduumuz durumu da Allah'n bize verdii bir ceza olarak kabul et memizgerekir.
59 Bukonuda,"DuadaEvliyayAracKoymaveirk"(stan bul2001)adlkitabmzn"Bizbilmeyiz,byklerbilir"vede vamblmlerinebaklabilir. 60 Alimran3/139. 72
EYHEFENDLERLEGRME
Allah Tel Kur'an Kerim'de cezaya arplan kavimlerianlattktansonraylebuyurur: Sana anlattklarmz, o lkelerin ban dan geenlerdir. Onlardan ayakta duran da vardr,biilipgitmiolanda. Bizonlaraktlketmedik,onlarkendile rinektlkettiler.Rabbininbuyruugelin ce, Allah'n berisindenardklartanrlarn onlara bir faydas olmad. Onlarn katks, sadecekayplarnartrmakoldu. (Hud11/101
102)
Mslmanlar srf Allah' deil, Allah'a yakn bildikleri kiileri de yardma armaya devam ederlersekayplardahadaartar.
MRT Hep mriklerle ilgili yetleri rnek veriyorsun. Bu yaptn doru mu? Senin mu hataplarnmrikdeilki,hepsideMslman. BAYINDIR Kur'an'nbykbirblmirkle
ilgilidir.Bu konudasadeceMuhammedsallallahu aleyhivesellemibukonudauyaranuyetze rindednsenizbizehakverirsiniz. "Allah'n yetleri sana indirildiktenson rasaknsenionlardanevirmesinler.Rabbi ne ar, sakn ha, mriklerden olma! Al lah'la beraber baka bir tanr arma. On dan baka tanr yoktur. Her ey yok olacak yalnzonunzatkalacaktr.HkmOnundur veOnadndrleceksiniz.(Kasas28/8788) Bu tenbih bizzat Hz. Muhammed'eyapldna gre bizehakvermenizgerekir.Mslmanlarbu konudabirbirinidaimauyarmaldr.
73
Mslmanlar bugn layk olduklar konumda deillerse bunun sebepleri vardr. nk Allah Tel hibir topluluu bouna helak etmez. u yetlerhereyiortayakoyuyor: "Sizden nceki devirlerde yaayanlardan birikimi olanlar, ortalktaki kokumulua karkmaldeillermiydi?Kendilerinikur tardmz pek az bunu yapmtr. O zalim ler,kendilerineverilenrefahnpeinetakl dlardasulukimseleroldular. YoksaseninRabbin,halkiyidurumdai 61 ken, o lkeleri irk yznden helak ede cekdeildiya?" (Hud11/116117) 10EHTLERNSAVAMASI
MRT Savalara katlan ehit ruhlariinne diyeceksin? Bunu dmanlar bile kabul ediyor. ehitler lmediine gre bu olamaz m? Allahu Telylebuyurur:
"Allahyolundaldrlenlerellerdeme yin,ziraonlardiridirler." (Bakara2/154)

BAYINDIR Ayetin sonunu da okuyun ltfen. ehitlere byk ikram olan Allah Tel buyuru yor ki, "..onlar diridirler ama siz bunu anla yamazsnz."Allah'n"anlayamazsnz" dediibir konuda akl yrtmek, Allah'a kar bilgilik tas lamakolmazm?
61 irk diye tercme ettiimiz kelime "zulm" dr. nk Lokman suresinin 13. ayetinde "irk en byk zulmdr." buyruluyor. 74
EYHEFENDLERLEGRME
Allah Tel Mslman ordular, ehit ruhlar ile deil, meleklerle destekler. Bedir Sava'nda buolmutur: "Dorusu siz Bedir'de dkn bir du rumdaikenAllahsizeyardmetmiti.Allah' tansaknnkikredebilesiniz. O gn sen mminlere unu diyordun: Rabbinizin,indirilmibinmelekleyardm etmesisizeyetmezmi?" Evet,yeter.Eersabredervesaknrsanz onlardahemenzerinizegelirlerseRabbiniz size, onlarn peini brakmayan be bin me lekleyardmeder. Allah bunu size, srf bir mjde olsun ve bylece kalpleriniz yatsn diye yapmtr. Yoksa zafer, ancak gl ve Hakim olan Al lahkatndanolur." (Alimrn3/123126) "O gn Rabbin meleklere unu vahyedi yordu: "Ben sizinleyim, haydi inananlara destek olun ben inkar edenlerin kalplerine korku salacam. Haydi vurun boyunlarn stne! Vurun onlarn her parmana."
(Enfal8/12)
Bedir Sava'na katlanlardan Eb Davud el Mzin diyor ki, Bedir'de mrik erkeklerden bi rinivurmakiinpeinedmtm.Dahaklcm boynuna inmeden ba yere dt. Anladm ki, 62 onubirbakasldrd .
62 EbCaferMuhammedb.CerretTaber,Tefsr'utTaber, Beyrut1412/1992,c.3,s.423424. 75
Bedir Sava'nda Ebu Cehil, Abdullah b. Mes'd'a yle demiti: "Bana ldrc darbeyi senmivurdunyani?Banabudarbeyivuran,b tn gayretime ramen mzramn ucu, atnn 63 trnanayetimeyenkiidir ." Kurtub, yukardaki yetle ilgili olarak unu sylyor: Dman karsnda direnen ve Allah rzasn gzeten her ordunun yanna melekler 64 gnderilirveonlarlabirliktesavarlar . MRiT ehitlerlmediinegresavalarani ye katlmasnlar ki? Onlarn hayatn tam olarak anlayamazsakbirblmndemianlayamayz? BAYINDIR Byle bir konuda konumak iin yaKur'an'a yada sahih hadislere dayanmak ge rekir. Gemi peygamberlerin veya eskiden e hit olmu mminlerin ruhlarnn Hz. Muhammed ile veya ashabyla birlikte savaa katldklarna dairtekbirdelilyoktur. ehitlerleilgiliolarakylebuyruluyor: "..onlar Rableri katnda rzklanmaktadr lar. Allahn kendilerine verdii karlksz ik ramlarndan dolay sevinlidirler. Arkalarn dan henz kendilerine katlmam olanlar hakkndakorkulacakbireyolmadveon lardazlmeyeceiiinmutludurlar. Allah'n nimetinden, onlara verecei ik ramiyeden, ve Allah'n, mminlerin ecrini
63 Eb Abdillah Muhammed b. Ahmed elEnsr elKurtub, elCami' li Ahkm'ilKur'an,Beyrut1408/1988,c.III,s.125. 64 Kurtub,a.g.e.,c.III,s.125. 76
EYHEFENDLERLEGRME
zayietmeyeceindentrdemutludurlar." (Aliimran3/169171) kram bol olan Allah, kendi yolunda lenleri dier llerden ayrp zel olarak arlyor. Bun larn savaa gnderildiini kabul etmek iin delil gerekir.Bylebirdelilolmadnagreehitlerin savalara katldn kabul edemeyiz. nk yetleregresavaakatlanlarmeleklerdir. 11GRNMEZERENLER (rical'lgayb)
MRT Sen imdi ler, yediler, krklar, ku tuplarvegavslardamkabuletmiyorsun?
Bilmez misin, vellerin stn vasfl olanlarna evtd (direkler) denir. Onlarn stnde revs (dalar) vardr. Bir felaket zamannda kullar evtda ynelir, evtd da revsye ynelir. RevsyiKutupidareeder. Kutuptansonragelenikikiiyeimmnde nir. Bunlardan birine imam yemn, dierine imam yesrad verilir.mam yemnkutbun hkmlerine, imam yesr da hakikatine maz hardr. Kutup lnce onun yerini imam yesr alr.Kutupileikiimam,lerioluturur. Kutup enbykveldir.Btnerenlerinba, Allahnizniylekinattatasarrufsahibidir. Gavs: Darda kalndnda snlan ve istimdd edilen yani yardm istenilen kutuptur. Darda kalan sfiler, Yeti ya Gavs! diye gavsa snrlar.Gavs,istimdadedeneyardmeliniuza
77
tr. Abdlkadir Geyln, Gavs azam lakabyla nldr. Ancakbtnbusnmaveistimddlar,zahir de gavsa ise de hakikatte Allahadr. nk alemdeyeganemutasarrfAllahTeldr.Ondan bakafailimutlakyoktur.Gavsolarakbilinen ler,esmvesftilahmazhardrlar. Bunlardan baka, saylar bir rivayette sekiz, dierbirrivayettekrkolanncebile,saylar onyadayzolannukabdenilenveinsan larn i dnyalarndan haberdar olan ahsiyetler vardr. Genel olarak ricllgayb ve gayb erenleri olarak anlan bu Hakk dostlarnn makam bo kalmaz.leninyerinesraylakendisindensonra 65 kiykseltilir .
BAYINDIR Bu konuda bir dayananz var m?Bunlarneyedayandryorsunuz?
Bir de "Kutup en byk velidir, btn eren lerin badr ve Allah'n izniyle kinatta tasarruf sahibidir" diyorsunuz. Bu tanmnz Mekke m riklerininKabe'yitavafederken,"EmretAllah'm, Senin hibir ortan yoktur. Yalnz bir ortan vardr ki, onun da btn yetkilerinin de sahibi 66 sensin ."demelerigibiolmuyormu?
MRT Allah dnyann cismn dzenini sa lamak iin baz insanlarn birtakm grevler st
65 Hasan Kamil YILMAZ, Altnoluk Mecmuas, Aralk 1995 says. 66 Mslim,Hacc,22,Hadisno1185. 78
EYHEFENDLERLEGRME
lenmesini murd ettii gibi,alemdeki manev ve ruhan dzenin korunmas, hayrlarn temini, ktlklerin giderilmesi iin de sevdii baz kul larn grevlendirmitir. Bunlar byk peygam 67 berlerin yerine, onlardan bedel kiilerdir. Al lahn yeryzn kendilerine musahhar kld kimseler olarak deerlendirilmitir. Onlar alemin intizamsebebidir.nsanlarnilerinitanzimettik 68 lerineinanlr .
BAYINDIRBunlarAllahnyeryznkendile rine musahhar kld kimselerdir, diyorsunuz. Ama ifade tarznz, buna pek inanamadnz gsteriyor.
Musahharklma,birhedefedoruzorlasrk 69 leme demektir . Trke karl boyun e dirmedir. BtnvarlklarahkimolanAllahylediyor: "Denizi size musahhar klan Allah'tr. Bu, iinde gemilerin buyruuyla akp gitmesi ve onunbolvergisindenpaynzaramanziin dir.Belkikredersiniz. "Gklerde ne varsa ve yerde ne varsa hepsini size o musahhar klmtr.tebun da,dnenlertakmiinesaslderslervar dr." (Csiye45/1213)
67 Bedel, bir eyin yerini tutabilen eye denir. Byk pey gamberlerden bedel olmak da onlarn yerini tutabilmek de mektir. 68 Hasan Kamil YILMAZ, Altnoluk Mecmuas, Aralk 1995 says. 69 Rabelsfahn,elMfredt,s.402,SHRmaddesi. 79
Allah'n musahhar klmas ile denizde, gk lerde ve yerdeolan her eyden yararlanrz. On lar tm insanlara musahhar klnmtr. Bunlara karlk Allah'n bizden istediibirteekkr,yani ona kretmektir. Bugn bu nimetlerden gayri mslimlerdahaokyararlanmaktadr. Musahhar klma, kimi ahslara ayrcalk ta nma deildir. Sizin durumunuz, topraklarndan geen anayolakpr yaplankyhalknnduru mu gibidir. Al yapan yetkili "Kpr emriniz dedir." deyince, onu kendi mallar sanm, gei creti koymu ve demeyeni geirmemilerdir. Busutur.nkokpryalnzokyndeil,o yoldan geen herkesin hizmetindedir, herkese musahharklnmtr.
MRT ler, yediler, krklar, kutuplar ve gavslarsradaninsanlardeilki.Bykpeygam berlerinyerine,onlardanbedelkiilerdir. BAYINDIR Madem yle, hangi peygambere "alemdeki manev ve ruhan dzenin korunmas, hayrlarn temini ve ktlklerin giderilmesi"g reviverilmitir?
nsana snrl yetki veren Allah, Hz. Muham med sallallahu aleyhi ve selleme yle emredi yor: "De ki: Benim size ne zarar vermeye g cmvardr,nedeolgunlatrmaya. De ki: BeniAllah'nazabndankimsekur taramaz. Ben ondan baka bir snak da bulamam. Benimkisi yalnz Allah'tan olan, onun
80
EYHEFENDLERLEGRME
gnderdiklerini teblidir o kadar." (Cin 72/21

23)
"Alemdeki manev ve ruhan dzenin korun mas,hayrlarnteminivektlkleringiderilme si" yalnz ve yalnz Allah'n elindedir.Bu konuda birileriniyetkilisaymakirkolur. EerHz.Muhammed'ingcyetseydikfirleri imanazorlamak iin her eyiyapard.YceRab bimizbukonudaylebuyurur: "Onlarn yz evirmesi sana ar gelince yeridelmeyeveyagemerdivendayamaa gcnyetseydionlarabirmucizegetirirdin. Eer Allah dileseydi onlar doru yolda top layverirdi. Sakn ha, cahillerden olma."
(En'am6/35)
Mucize gstermek elinin elinde deildir. Al lahnezamanistersemucizeyiozamanyaratr. "And olsun ki, senden nce birok eli gnderdik onlarn kimini sana anlattk, ki minideanlatmadk.Hibireli,Allah'nizni olmadanbirmucizegetiremez.Allah'nbuy ruu gelince i gerekten biter. te o za man, boa uraanlar hsranda kalrlar."
(Mmin40/78)
12YCEveALAK(Sfl)RUHLAR Yaayan insankutsallatrmakzorduramaiyi biradbrakaraklmolankolaycakutsallatr labilir.teyceruhlarderkenkastedilenbugibi kiilerinruhlardr.Bunlaralvetemizruhlarda

81
denir.Ktlerin ruhlar ise sfl ruhlardr.Bunla ra habis ve err ruhlar da denir. eytanlar bu kapsamasokulur.
MRT Birhocamzylediyor:
"li ve temiz ruhlar insanlar iin koruyuculuk vazifesi yaparken habis ve erirruhlardainsan lara zarar vermek iin ellerinden gelen her eyi yaparlar. Bunlar, ayn zamanda insanlara hasm ve dmandrlar. Btn erlerin ve kt erare lerinaltndabunlarbulunurlar.Karakter,iradeve ruhbakmndanzayfinsanlartesiraltnaalrve 70 kullanrlar .
BAYINDIRokarbiriddia,hayrveerAl lah'nelindedir.Ama"livetemizruhlarninsan lar iin koruyuculuk vazifesi yaptn, habis ve errruhlarndainsanlarazararvermekiinelle rinden gelen her eyi yaptn" sylemek, hayr yce ruhlardan, erri de sfl ruhlardan bekle mekolur.
AllahTelylebuyurur: "Sana ne iyilik gelseAllah'tangelir.Sana ne ktlk gelse kendinden gelir. Seni in sanlara eli olarak gnderdik, ahit olarak Allahyeter."(Nisa4/79) "De ki: Allah'ndilemesidndabenken dimebilebirfaydavezararverecekdurum dadeilim."(Araf7/188) Allah, gklerin ve yerin hakimidir. Onlar ko
70 YceveSflRuhlar,ZamanGazetesi,29Eyll1993. 82
EYHEFENDLERLEGRME
ruma yetkisini kimseye vermemitir. Her nama zn sonunda okuduumuz yet'elkrsde yle buyruluyor: "Onun hakimiyet alan gkleri de kaplar yeride.Herikisinidekorumakkendinear gelmez.Oycedir,uludur."(Bakara2/255) "Deki:ocukedinmemiolan,hakimiyet teortaolmayan,acizliktentrbirveliye ihtiyac bulunmayan Allah'a hamd olsun." Onubykledikebykle." (sra17/111) Demekki,Allah'nbirveliyeihtiyacyokmu. Hayrlar bir grup ruhaniden, erleri de bir baka grup ruhaniden beklemek, hayr tanrlar veertanrlaruydurmakolur. imdi Allah'n elileri ile ilgili yetlere bakp hocanznszzerindebirazzihinyoralm. 13KUR'AN'DAALLAH'INELLER Allah Tel Hz. Muhammed sallallahu aleyhi vesellemeyledemitir: Seni insanlara resul olarak gnderdik, ahitolarakAllahyeter."(Nisa4/79) Arapada bir sz ve elilii yklenen kiiye 71 resul denir . Bir fkh terimi olarak resul, ie kendinikartrmadanbirininsznbirbakas
71 Rabelsfahn,elMfredt,s.353,RSLmaddesi. 83
KUR'ANIIINDATARKATILIABAKI 72 naulatrmaklagrevlikiidir .Diniterimolarak da Allah'n hkmlerini halka ulatrmak zere 73 grevlendirdiiinsanaresuldenir .BununTrk ekarlelidir.
aGrevleri AllahTelelileriningreviniekildebelir lemitir: 1) Emri yerine ulatrma(tebli): Allah Tel ylebuyurur: "Elilere apak tebliden baka ne d er?" (Nahl16/35) "Ey Eli! Rabbinden sana indirileni tebli et, eer bunu yapmazsan onun eliliini yapmamolursun" (Maide5/67) 2)Emriaklama(beyn): AllahTelylebuyurur: "Biz ne eli gnderdiysek sadece kendi halknndiliylegnderdikki,onlaraakak anlatsn." (brahim14/4) "Biz Kitap' sana, baka deil, sadece ay rla dtkleri eyi onlara aklayasn ve bir de inanan kimselere yol gsterici ve rahmetolsundiyeindirdik."(Nahl16/64)
72 Mecelle m. 1450. (Risalet, bir kimse tasarrufta dahli ol maksznbirkimesneninszndiereteblietmektir. Olkimseyeresulveolkimesneyemrsilvedierinemrselun ileyhdenir.) 73 Eerf Ali b. Muhammed elCrcn, etTarift, tarih ve yeryok,s.110. 84
EYHEFENDLERLEGRME
3)Mjdelemeveuyarma: Bukonudaylebuyruluyor: "Bizelileri,bakadeil,sadecemjdeci ler ve uyarclar olarak gndeririz. Kim ina nrvekendinidzeltirseonlarakorkuyoktur veonlarzlmeyeceklerdir." (En'am6/48) "Bizsenibtninsanlarasadecebirmj deci ve bir uyarc olarak gndermiizdir."
(Sebe34/28)
bElininyetkisizolduudurumlar: 1) Elininkorumagreviyoktur. AllahTelylebuyurur: "Eer yz evireceklerse evirsinler, biz seni onlara beki gndermedik. Sana den sadeceteblidir."(ura42/48) 2) Elininvekillikgreviyoktur. NehalkakarAllah'nvekilliini,nedeAllah'a karhalknvekilliiniyapar. VekilimizAllahylebuyurur: "Allahdileseydiirkedmezlerdi.Bizse ni onlarn zerinde bir koruyucu yapmadk. Sen onlarn zerinde bir vekil de deilsin."
(En'am6/107)
"Sensadecebiruyarcsn.Hereyevekil olanAllah'tr." (Hud11/12) 3) Elikimseyiyolagetiremez. Bizi yoluna kabul eden Rabbimiz yle buyu rur:
85
"Sen, sevdiini doru yola getiremezsin, amaAllah,dilediinidoruyolagetirir.Do ruyolagireceklerieniyiobilir." (Kasas28/56) Eli sadece doru yolu gsterir: Allah Tel ylebuyurur: "Kukusuz sen kesinkes doru yolu gs terirsin." (ura42/52) 4)Elibaskyapamaz. AllahTelylebuyurur: "Sen t ver! Esasen sen sadece bir tsn. Sen onlarn tepesine dikilecek deilsin."
(aiye88/2122)
4) Elikalptengeenibilmez. AllahTelylebuyurur: "evrenizdeki kimi l Araplar mnafk tr. Medine halkndan da mnafkla iyice alm olanlar vardr. Sen onlar bilmezsin, onlar biz biliriz. Onlara iki defa azap ede ceiz sonra da onlar byk bir azaba itile ceklerdir."(Tevbe9/101) "Mnafklar grdn zaman kalplar houna gider. Konuurlarsaszlerinidinler sin. Onlar dayal odunlara benzerler. Her grlty kendilerine kar sanrlar. te dman onlardr. Onlardan sakn. Allah on lar kahretsin, nasl dndrlyorlar."
(Mnafikn63/4)
5) Eligaybbilmez,
86
EYHEFENDLERLEGRME
O sadece Allah'n kendine vahyettii eyleri bilir. AllahTelylebuyurur: "De ki: "Ben size, Allah'n hazineleri ya nmdadr, demiyorum. Gayb da bilmem. Si ze, "te ben bir meleim." de demiyorum. Ben bana vahyolunandan bakasna uy mam." De ki: "Grenle grmeyen bir olur mu? Hi zihninizi yormaz msnz?" (En'am
6/50)
"De ki: "Eer gayb bilseydim, daha ok iyilik yapmak isterdim ve bana ktlk de gelmezdi. Ben, inanan kesim iin bir uyarc ve bir mjdeciden baka bir ey deilim."
(Araf7/188)
Peygamberler bu durumdaiseyadierinsan larnedurumdaolur? 14 BLNMEZ(Gayb)BLME Gayb, duyulardan uzak olan ve kiinin hak 74 kndabilgisiolmayaneyedenir . Allah'tan bakasnn bilemeyecei eylere gaybmutlakdenir. Bir baka kiinin bildii ey gayb mutlakol maz. Mesela iinizden geeni ben bilmem ama siz bilirsiniz. O, bana gre gayb olur, size gre olmaz.
74 RabelIsfahn,elMfredt,s.616,GYBmaddesi. 87
eyhler gayb bildiklerini iddia ederler. Hatta daha ileri giderek kyametin ne zaman kopaca n,yarnneolacanveneredeleceinibildi ini syleyenler bile vardr. imdi bu konuda Kur'an'nnaslhiesayldnabirrnekverelim: AllahTelylebuyurur: "Kymet saatinin bilgisi kukusuz Allah 'n kendisindedir. Yamuru o indirir, dlya taklarndakiniobilir.Hikimseyarnneka zanacanbilemezvehikimseneredele ceini bilemez. Allah phesiz bilendir, her eydenhaberdardr."(Lokman31/34) Konuyla ilgili olarak Ahmed b. elMbrek eyhiAbdulazizedDebba'asoruyor: "Efendim, zahir alimlerinden hadisiler ve bakalar Kur'an'da Lokman suresinde geen gaybla ilgili be eyi Allah'n Elisi sallallahu aleyhi ve sellem Efendimizin bilipbilemedii ko nusundaihtilafetmilerdir. ylecevapveriyor: Gaybla ilgili bu be ey nasl Allah'n Elisi sallallahu aleyhi ve sellem Efendimize mehul 75 kalr? Onun mmetinden tasarrufa yetkili biri nin tasarruftabulunabilmesi iinmutlakabube 76 eyibilmesigerekir ."
75 Tasarruf yetkisi iddias Kur'an'a temelden kardr ve Al lah'a ortak komadan baka birey deildir.Bu konu Grn mezErenlerbalaltndaincelenmitir. 76 Abdlaziz edDebb, elbrz, (Tercme Celal YILDIRIM) stanbul1979,c.I,s.521522. 88
EYHEFENDLERLEGRME
Demek ki, bunlar yarn ne olacan, nerede leceklerini ve kymetin ne zaman kopacan biliyorlar. O zaman yukardaki ayeti, haa h kmsz sayyorlar. imdi bir de u ayetlere ba kalm: "Sana,kymettensoruyorlar,"Nezaman demiratacak?"diye.Dekionunbilgisiyal nz Rabbimin yanndadr. Onu vaktinde or taya karacak olan da sadece odur. Gkle rinveyerin,arlnkaldramayacaosa at, sizlere anszn gelecektir. Sanki haberin varmgibitutupsanasoruyorlar,deki:"O nun bilgisi sadece Allah'n yanndadr, ama insanlarnoubunubilmezler."(Araf7/187) "Sana,kymettensoruyorlar,"Nezaman demiratacak?"diye. Sennerede,onubilmeknerede? OnunbilgisiRabbineaittir. Sen sadece ondan korkan uyaran kii sin." (Naziat79/4245) Abdulaziz edDebb gibi Kur'an' hie sayan vekendiniKur'an'nstndegrenburnubyk lerin szlerini buraya almak istemezdim ama ne yazk ki Mslmanlarn inanlar bu gibi szlerle kirletilmektedir. renci iken Hasan Basri ANTAY'n "Kur'an Hakm ve Meli Kerm" adl mealini ok okur dum. Orada Abdulaziz edDebb'a kutsallk ve rilmekte,onunszleriniierenelbrzadlkitap tan alnt yaplarak baz ayetler aklanmaktadr. Bu sebeple elbrz, ok merak ettiim ve oku
89
makistediimkitaplararasnagirmiti. Kitab, Celal YILDIRIM'n yapt tercmeden okudum. Celal YILDIRIM da nsznde elbrz'i kutsallatrmaktadr.Onagre,"..aynkonudaki dier eserler arasnda elbrz, katksz ve kar ksz altn niteliindedir. nk Abdulaziz ed Debb, keml derecesinde byk bir velidir. lim adamlarn artan, akllara durgunluk ve 77 ren,tasavvuferbabnhayretedrenlednn bir ilme ve irfana sahiptir. O, bu kitapta ResulllahsallallahualeyhivesellemEfendimizin yceruhuylayaptgrmeleri,misalvemele kt alemindeki gzlemlerini perde perde sergi 78 lemektedir... " Misal alemi,ryaalemi anlamnagelir.Mele kt alemi ise meleklerin ve ruhlarn bulunduu ve duyularlaalglanamayanalemanlamnagelir. Her ikisine birden gayb alemi denebilir. Bu, Platon'un ideler alemi anlaynn tasavvufayan smasdr. Bir kiinin misal ve melekut aleminde gzlemlerde bulunmas kabul edilemeyecei gibi Allah'nElisi'ninruhuylakonutuuiddiaskabul edilemez. Rya grme olay bunun dndadr. Doruryayherkesgrebilir. Elbrz, Kur'an'a taban tabana zt iddialarla doludur.Bazfelsefiizahlarasnarakvesrper desi arkasna saklayarak bu iddialar doru gs terme abas kime ne kazandrr? Kur'an tefsiri
77 Lednnilim,yaniilmilednkonusu20numaralbalkta incelenecektir. 78 Cell YILDIRIM'n elbrz tercmesine yazd nszn ksabirzeti. 90
EYHEFENDLERLEGRME
yazmbirininbuabaygstermesinektdr! imdi siz varn, kitab okuduumda ne hale geldiimi dnn. Okumay ok istediim ki tabn, Kur'an'a aka aykr szleri bir marifet saymasna m yanaym, yoksa Kur'an Kerim'i tefsiredenkiilerin,Kur'an'gzardedenirkin szlerledolubirkitabkutsallatrmasnam? Mslmanlar bugnk hale durup dururken gelmedilerelbet. imdigaybileilgiligrmeyegeelim.
EYH EFENDEvliyaullahn insannkalbinden geeni bilmesi haktr ve vakidir buna kefi zamir,kefmafilkulb"derler.Biroktasavvuf kitabnda, evliya tercemei halinde misalleri bol bol vardr.Batllimlerdahibunabenzerolaa nstolaylarbilimselolaraktespitetmilerdir.
"iniokumak","telepati","malumolmak"gibi isimlerle halkmz da bilir. Bendeniz hocamdan bununpekokmisalinigrdm,yaadm. Bize surei En'am'n 50. yetini delil getirme ye kalkyorsun. Sen hem de fetva komis 79 yonunda vazifelisin .Hayret ettim,hemacdm, hem de aypladm dorusu! slm ilimler artk bukadardageriledimidiyeteessfettim. Bu, eriata aykr deildir. Mehur Kurb ne
79 ButartmannolduutarihlerdestanbulMftlFetva Komisyonu Bakan'ydm. Cenab Hak Austos 1976'dan 17 ubat 1997'ye kadar mftln fetvaileriniyrtmenime tini bana lutfetmitir. Ona sonsuz hamd ve senalar ederim (Bayndr). 91
vfil hadisinde Yce Peygamberimiz, Allahu Telnn "... O abid ve zahid kulumu sevdiim zaman onun gren gz, iiten kula, syleyen dili, tutan eli, yryen aya olurum benimle grr, benimle iitir, benimle syler, benimle tutar, benimle yrr" buyurduunu bildiriyor ya 80 iteohaldir!
BAYINDIRslmilimlerbukadardageriledi
mi diye teessf ediyorsunuz ya, ite onda haklsnz. slm ilimlerin kaybolup yerine hura feleringetiinibanasizretmioldunuz. RahmetliMehmedZahidKOTKU,EhliSnnet Akaidi adl kitabnda,bir kimseyi kfir eden sz lerivehalleribelirtirkenunlaryazyor: "Gayb biliyorum" iddiasnda bulunan tasdik eyleyen. Benalnanmallarbilirim,diyen. Bana cinler haber verir diyen ve onun bu s
80 Esat COAN (Halil NECATOLU), Evliyann Kerameti Haktr,Bayaz,slamDergisi,Austos1992,Say108. Bu yaz, Sleymaniye Camii'nde yaptm bir vaaza cevap olarak kaleme alnmtr. Esad COAN 2001 ylnda vefat et mitir. Kendisi hem slam edebiyat profesr hem de Naki tarikatnn Halid kolu eyhlerindendi. Bu tarikat, stanbul'da skenderpaa Camii imam merhum M. Zahid KOTKU'nun devamolduuiinskenderpaaCemaatidiyedeanlr. O gn Prof. COAN ve cemaatinden ileri gelenler, benden nce camiye gelerek mihrabn nne yerlemi ve yaptm vaazdanfazlasylarahatszolmulard.Ognekadartasavvuf ve tarikatlar hakknda yeterli bilgiye sahip deildim. Sayn COAN IN bu yazs benim tasavvuf ve tarikatlarla yakndan ilgilenmemesebepoldu.Elinizdekikitapkozamanbalayan, sonragenileyentartmalarnrndr. 92
EYHEFENDLERLEGRME
zn tasdik eyleyenler (kfir olurlar). Ziragayb ne ins (insan) bilir, ne cin bilir. Bilkis yalnz 81 CenabHakkbilir" . imdi siz varn "Evliyaullahn insann kalbin den geeni bilmesi haktr vevakidir."diyenkii 82 ninyerinitayinedin. . Keifkonusuaadagelecektir.
EYH EFENDSen gaybkelimesinin anlamn ve gaybn eitlerini bilmeden konuuyorsun. MutlakgaybancakAllahcellecelalhuHazretle ri bilir, bildirmezse peygamberler de, evliyaullah da bilemez ama Rabb'llemn bildirirse her eybilinir,sylenir.Birkimseninkalbindeki,zih nindeki, niyetinde, iinde saklad ey "gayb 83 mutlak"deildir,bilinebilir,adetokunabilir . BAYINDIR Allah'tan bakasnn bilemeyecei eyler gayb mutlaktr. Bir eyi Allah'n dnda bir bakas da biliyorsa o gayb mutlak olmaz. Meselaiinizdennegetiinibenbilmemamasiz bilirsiniz.
81 Mehmed Zahid KOTKU, Ehli Snnet Akaidi, Kfr Mucip SzlerveHaller,SehaNeriyat,st.1992,s.134. BukitabyaynlayanSaynCOAN'dr.Demekki,bylenemli birkonudakendihocasnnyazdnbileokumam. 82 Esat COAN, Ehli Snnet Akaidi adlkitabnbana,rah metliKOTKUileilgiliolarakunlaryazm:"...nsannkalbin den geirdiini bilir,gelenin sormadan cevabn verir,isteme den ihtiya sahibinin muhta olduu eyi balard..." Bunlar ayn kitabn 134. sayfasndan yaptmz alntya gre inana raksyleyenikfireder. 83 Esat COAN (Halil NECATOLU takma ad ile), slam Dergisi,Austos1992,Say108. 93
Mnafklarn kalplerindeolanlargaybmutlak deildir. nk onlar kendi ilerini bilirler. Ama yetikerimeHz.Muhammedsallallahualeyhive sellemin onlarn kalplerinde olan bilmediini a kaifadeediyor.ylebuyruluyor: "evrenizdeki kimi l Araplar mnafk tr. Medine halkndan da mnafkla iyice alm olanlar vardr. Sen onlar bilmezsin, onlarbizbiliriz." (Tevbe9/101)
EYHEFENDBirkonudaaratrmayaplrken konu ile ilgili btn detaylar toplanmazsa doru sonuca ve hakikate ulalamaz. Bir yeti keri meyi delil olarak ileri srp o konudaki baka yetleri nazar dikkate almamak nkslktr, ku surdur, sutur, manevi bakmdan da byk teh likedir. Evet, En'am suresinin 50.yeti kerime sinde:
"De ki: Ben size, Allah'n hazineleri ya nmdadr, demiyorum. Gayb da bilmem. Si ze, "ben bir meleim." de demiyorum. Ben bana vahyolunandan bakasna uymam..." buyruluyorama Yusuf suresinin 96. yetinde Hz. Yakub aleyhisselamn "...vebensizinbilmeyeceinizeyleriAl lah tarafndan (bana bildirildii iin) biliyo 84 rum."dediianlatlyor .
BAYINDIR Kendi sznz kendiniz rt yorsunuz."Birkimseninkalbinde,zihninde,niye
84 EsatCOAN,yukardakiyaznndevam. 94
EYHEFENDLERLEGRME
tinde, iinde saklad ey bilinebilir, adet oku nabilir", ise Yakub aleyhisselam Hz. Yusuf'u ku 85 yuya atmaya karar verdikten sonra gtrmek iinizinisteyenoullarnaonunedenteslimetti? PekiyaYusuf'ukuyuyaattktansonraalaya rak yanna gelen oullarnn kalplerinde olan okuyup da burnunun dibindeki kuyuda olan o lununedenkurtaramad? Biraz dnseniz Yusuf suresinin 96. yetinin desizedelilolmadnanlarsnz. SureninbandaHz.Yusuf,grdbirryay babasHz.Yakub'aanlatm,odaonunAllah 'n elisi olacan anlamt.Bu sebeple,bir gn ortayakacanainanyordu.Ayetleryledir: Yusuf babasna: "Babacm! Ryamda onbiryldz,gneiveaybanasecdeeder
85 KardelerininbabalarndanizinkoparpYusuf'ugtrmele ri ve kuyuya atmalarYusuf suresinde yle anlatlr: Karde leri: "Biz birbirimize bal bir topluluk olduumuz halde, ba bamz, Yusuf'u ve kardeini daha ok seviyor. Babamz ger ektenapakbiryanllkiindedir. Yusuf'u ldrn veya onu bir yere brakverin ki babanz size kalsnondansonradaiyikimselerolursunuz"dediler. lerinden biri: Yusuf'u ldrmeyin, onu birkuyunun derinlik lerine brakn. Byle yaparsanz yolculardan onu bulup alan olur"dedi. Bunun zerine "Ey babamz! Yusuf'un iyiliini istediimiz halde, onun hakknda niin bize gvenmiyorsun? Yarn onu bizimleberabergnderdegezsinoynasn,bizonuiyikoruruz" dediler. Babalar, "Onu gtrmeniz beni zyorsiz farkna varmadan onukurdunyemesindenkorkarm"dedi. Dediler ki, "Biz bu kadar kii olduumuz halde yine de kurt onuyerseartkyazklarolsunbize."(Yusuf12/813) 95
kengrdm"demiti. Babas dedi ki "Yavrucuum! Ryan kardelerine anlatma, sana tuzak kurarlar ziraeytaninsannapakdmandr". "Rabbin seni ryandaki gibi (eli) see cek, sana olaylar yorumlamay retecek daha nce, atalarn brahim ve shak'a ni metlerini tamamlad gibi, sana ve Yakub soyuna da tamamlayacaktr. Dorusu Rab binbilir,hakimdir." (Yusuf12/46) 11yldzHz.Yusuf'un11kardei,gneveay 86 da annebabas diye yorumlanmt . Gnn birindebunlaronunkarsndasaygylaeilecek lerdi.Hz.Yakubbunubekliyordu. "Mjdeci gelip, gmlei Yakub'un yzne braknca, hemen gzleri ald. Bunun ze rine Yakub "Ben size, Allah katndan sizin bilmediinizi biliyorum dememi miydim?" dedi." (Yusuf12/96) Gayb bilmeye delil getirdiiniz yet ite bu durumuortayakoyuyor.
87 Sizinszlerinizmritleriiyiceartyor .Me sela Medinei Mnevverede haclarla sohbet e derken gayb Allahtan baka kimsenin bileme yeceinden bahsettim. Mridelerinizden bir ha nm dedi ki, Siz yle sylyorsunuz ama ben
86 Muhammed b. Cerr etTaber, Tefsr'tTaber, Beyrut 1412/1992,c.VII,s.149. 87 Bundan sonraki iddialar Mahmut USTAOSMANOLU (Mahmut Efendi) ve ekibi ile yaptmz grmede ortaya atlmtr. 96
EYHEFENDLERLEGRME
biliyorum ki, benim eyhim gece yatakta ka keresaasoladndmbilebilir.

EYH EFEND (leri atlarak) Allah bildirirse bilemezmi?Allahnbunagcyetmezmi? BAYINDIR Allah'n gcnn yetmedii ne var ki? Ama Allahn gcyledelil getirilmez.Al lah dilese Hz. Muhammed'i cehenneme, eytan cennete koyamaz m? Onun buna gc yetmez mi? EYHEFEND Elbetteyeter. BAYINDIR Amao,eytancehennemekoya can Hz. Muhammed sallallahu aleyhi ve sellemi de cennette Makm Mahmud denen en 88 stmakamagetireceinibildirmitir .
Btn gayb bilen Rabbimiz yle buyurur: "Allah size gayb bildirecek deildir." (Ali mran 3/179) O byle dedikten sonra artk kim bununaksiniiddiaedebilir?
EYH EFEND Ama Allah Tel bir de yle buyurur:Obtngaybbilir,gaybnkimse ye aklamaz. Ancak diledii eli bunun d ndadr.(Cin72/2627)
Evliya Allah'n Elisi'nin varisi olduu iin Al lah'nElisi'neaklananonlaradaaklanr.

BAYINDIR O yetler, Elilere vahyin geli ekliyle ilgilidir. Doru anlamak iin yetlerin tamamnokumakgerekir.
88 Geceleyin uyanp, yalnz sana mahsus olarak fazladan namaz kl.BakarsnRabbinsenimakammahmdaykseltir. (sra17/79) 97
Allah btn gayb bilir, gaybn kimseye aklamaz. Diledii eli bunun dndadr. Onun da nnevearkasnagzclerdiker. Bylece o (eli) bilsin ki, onlar Allahn gnderdiklerini tastamam ulatrm, (ken disi de) onlarn yannda olan anlam ve hereyibirbirkavramtr.(Cin72/2628) Allah'n elisine eytan da gelebilir. Allah Telylebuyurmutur: Senden nce gnderdiimiz bir tek nebi ve eli yoktur ki, bir eyi arzulad zaman, eytan onun arzusuna vesvese kartrm olmasn.Allaheytannkartrdngiderir, sonra Allah kendi yetlerini pekitirir. Allah bilendir,hakmdir.(Hacc22/52) Baz tefsirlerde En'am suresinin inii ile ilgili Enes b. Malik'ten gelen ylebir rivayetten sz edilir: "Allah'n Elisi yle dedi: Kur'an'dan En'am suresinin dnda bir sure banatoptanin medi. eytanlar bu sure iin toplandklar kadar hibir sure iin toplanmamlard. Bu sure bana, Cebrail ile birlikte elli bin melekle gnderildi. Bunu kuatmlar, bir dn debdebesiylegetir 89 diler ." Elinin, kendine gelenin melek olduuna ve syledii sze eytan vesvesesi karmadna gvenmesi gerekir. Cenab Hakk'n vahiy esna
89 Elmall Muhammed Hamdi YAZIR, Hak Dini Kur'an Dili, st.1936,c.II,s.18611862. 98
EYHEFENDLERLEGRME
snda elinin etrafna melekler dizmesi bundan dr. Vahyin gelii ileilgilibiryetialpgaybnbili nebileceinedelilgetirmeyeimkanvarmdr?
15EYHLEREVAHY* Vahiy,fsldamavegizlikonumaanlamlarna gelir. Allah insanlardan kendi elilerini seer ve szlerinionlarnaraclileinsanlaraduyurur.O szleriCebrilaleyhisselmgetirir.Onungeliini o eliden bakas grmez ve konumasn ondan bakas duymaz. Bu konuma insanlardan gizli olduuiinadnavahiydenir. Vahiy ilham anlamna da gelir. nk ilham, Allah'ninsanniinedourduueyedenir.Oda vahiygibigizlidir. Kur'an Kerim'de vahiy kelimesi her iki an lamda da kullanlmtr. Ancak vahiy denince hemen anlalan, Allah'n emirlerinin elilerine ulamasdr. Hz. Muhammed sallallahu aleyhi ve sellem ile elilik sona erdiinden artk vahiy ka pskapanmtr. Elilik, Allah'n emirlerini insanlara ulatrma grevi olduu iin vahiy Mslmanlar balar. Ama ilham kiiseldir, kimseyi balamaz. Msl man kfir herkes ilham alabilir. Bu konu ileride gelecektir.
* BublmdekiiddialarMahmutUSTAOSMANOLU(Mahmut Efendi)veekibiileyaptmzgrmedeortayaatlmtr. 99
EYH EFEND Allah baz eyleri eyhlere vahyeder. Allah Tel Hz. Musann annesine vahyetmedimi?Ayetteylebuyruluyor:
Musann annesine onu emzir diye vahyettik.(Kasas28/7)

MRTAllaharyabilevahyetmitir,eyhlere niyeetmesin.O,ylebuyurur:
"Rabbin bal arsna yle vahyetti: Da larda, aalarda ve hazrlanm kovanlarda yuvaedin sonra her eit rnden ye s0onra da Rabbinin yollarnda boyun eerek yr" (Nahl16/6869)
BAYINDIR O yetlerde geen vahiy kelime leri ilhamanlamnadr.Yani Allah'n onlarniine bylebirduyguverdiinibildiriyor.
Bu tavrnzla siz ok tehlikeli bir ie girdiniz. Gaybbilemeyeceinizibirtrlhazmedemedii niziin,Allahngaybnbildirdiielilerinyerine gemeyealyorsunuz.
* 16PEYGAMBEREMRASIOLMA
MRT Allah'n veli kullar Allah'n Elisi'nin halifesidir. EYH EFEND Allah'n velileri peygamber
EYHEFENDLERLEGRME
lerinvarisidir.Onlaraolanlarbunlaradaolur.
BAYINDIR Peygamberevarisolmaiiiyian lalmam galiba. Bilindii gibi eskiden elilik halkas kopmadan devam ederdi. MeselaHz. b rahim aleyhisselm, Hz. Lut aleyhisselmn am cas, Hz. smail ve Hz. shakaleyhisselmn ba bas, Hz. Yakub aleyhisselmn dedesi idi. Hz. Yusuf da Hz. Yakub aleyhisselmn olu idi. Al lah'nbirkaelisininaynyerdebiraradaolduu da olurdu. Hz. Yahya, Hz. Zekeriyyann oludur ve Hz. sa aleyhisselmdan 10 aybyktr.Hz. Zekeriyya, Hz. Meryem'in bakmn stlenmitir. BunlarndeKudsteyaamtr.
Hz. Muhammed'den nce bir sre eli gelme di. Sonra elilerin sonuncusu olarak Hz. Mu hammed sallallahu aleyhi ve sellem grevlen dirildi. Bir elinin yapmas gereken, kendini gnde renin isteine gre davranmaktr. Tevfik, arka da Ahmeti, Hesn ile evlenme arzusunu kzn ailesine bildirsin ve bir cevap alsn diye eli ola rak gndermise o, daha gzel ve becerikli diye bir baka kz iin elilik yapamaz. nk elinin karar deitirme yetkisi yoktur. Ona den, sa deceTevfik'inkararnHesn'nnailesinegzelce bildirmekten bakas deildir.Hi bir eli,kendi ne verilen grevin dna kamaz. Allah Tel ylebuyurmutur: Elilere apak tebliden baka ne d er?" (Nahl16/35) Allah Tel, Hz. Muhammed sallallahu aleyhi
101
vesellemeuemirleriveriyor: "Ey Eli! Rabbinden sana indirileni tebli et, eer bunu yapmazsan onun eliliini yapmamolursun" (Maide5/67) "Bizelileri,bakadeil,sadecemjdeci ler ve uyarclar olarak grevlendiririz. Kim inanr ve kendini dzeltirse onlara korku yoktur ve onlar zlmeyeceklerdir." (En'am
6/48)
Hz.Muhammedsallallahualeyhivesellemson eli olduu iin artk vahiy alma ve mucizegs terme kaps kapanmtr. Ona varis olma, onun getirdii Kur'an' insanlara anlatmaeklindeola bilir. nk vahiy tamamland iin eer o ha yatta olsayd bunu yapacakt. Bunun dnda bir miraslkszkonusuolamaz. Bir taraftan size vahiy geldiini iddia ediyor, dier yandan kermet arayna giriyorsunuz. Kermet demeniz, mucize demeye cesaret ede mediiniziindir.Birde"Allah'nvelikullarpey gamberlerin varisidir.Onlara olan eyler bunlara daolur."dedinizmisistemtamamoluyor.Ltfen boyunuzdanbykileregirmektenvazgein. 17MUCZE Elilerin mucizeleri vardr. Mucize bir ahsn Allah'nelisiolduununispatbelgesidir. Hz. Muhammed sallallahu aleyhi ve sellemin mucizesi Kuran Kerimdir. Kuran ile tanan herkes onu getirenin eli olmas gerektiini an
102
EYHEFENDLERLEGRME
lar.nko,insannyazabileceibirkitapdeil dir. Bu, tpk Hz. sa aleyhisselmn Allahn iz niylelleri diriltmesi,ku heykeli yappAllahn izniyle frnce canl hale gelmesi Hz. Salih aleyhisselmn Allahn izniyle kayadan bir deve karmas gibi hi bir insann benzerini yapama yacabirmucizedir.Amaokuuupgider,diri len kii tekrar lr ve deve kesilirse, bunlar on dan sonra gelenler iin mucize olma zelliini yitirmiolur. Kuran Kerimin mucizelii sreklidir. Onu dnyann neresinde, kim nezaman okur ve ma nasn anlarsa onun bir mucizeolduunu ve onu getiren kiinin Allah'n elisi olmas gerektiini kavrar. Allah TelKuran' korumay bizzat st lendii iin onun mucizelii kyamete kadar de vam edecektir. Kuran var olduka Hz. Muham med'in Allah'n elisi olduuna inanma mecburi yeti devarolacakveyenibireliyeihtiyakal mayacaktr. Hz.Muhammed'evarisolacakaliminyapaca ey, insanlar Kuran'a armaktr. Eer Kurann dnda baka bir eye arrsa onun, eliyevarisolmakimliikaybolur. Mucize konusu kitabn sonuna doru yeniden elealnacaktr. 18KERMET
MRTSenkermetiinkrmediyorsun? BAYINDIR Hayr, kermeti inkar etmiyorum, onu bir mucize gibi kullanmanz yadrgyorum.
103
Allah'n zel dostu olduunuzun delili saymak istiyorsunuz.Buyolagirinceo,kermetdediiniz ey bir istidrc olurvesiziadmadmbatlnii nesokar. Kermetszlktekermolmak,deerliolmak 90 anlamna gelir . Allah Tel insan deerli (ke rmetli) yarattn ve birok eyi onun emrine verdiiniaklamtr. Ademoullarna gerekten ok deer verdik (ok kermetli kldk). Onlar karada ve denizde tadk ve gzel eylerle rzk landrdk. Yarattklarmzn bir oundan da stnkldk.(sra17/70) nsanolunun dnda, gidecei yere bakalar tarafndantananbirmahlukyoktur.Birinsann denizdebalkgibiyzerekgitmesimikermettir, yoksa bir gemide oturarak ve yatarak gitmesi mi? Havada kular uar. nsann ku gibi uarak istedii yere gitmesi mi, yoksa bir uan iinde gitmesi mi kermettir? Bunlara bakarak Allahn insananekadardeerverdiinianlamakgerekir. Allahn insanoluna en byk ikrm, p hesizki,irktenuzakbirimandr.
91 nananlar ve imanlarn irkle bulan drmayanlar var ya ite gven onlarn hak
90 MtercimAsm,KamusTercmesi,c.IV,s.464,465. 91 Ayette irk diye tercme edilen kelime "zulm" dr. Bu anlam hem bir nceki ayetten, hemde Lokman suresinin 13. ayetindeki "irk gerekten byk bir zulmdr." ifadesinden anlalmaktadr. 104
EYHEFENDLERLEGRME
kdr doru yolu tutturanlar da onlardr.

(Enam6/82)
nsanlarnenkerminin,yanienkermetliola nnnkimolduunudaAllahTelaklamtr: Ey insanlar, biz sizi bir erkekle bir dii denyarattk.Birbirinizletanasnzdiyesizi milletlere ve kabilelere ayrdk. Allah katn da en kerm olannz takvs eniyiolannz dr.(Hucurt49/13) Kermet deyince yukarda anlatlanlar deil, olaanst eyler kastedilir. Bunlar bir elide grlrse adna mucize, velide grlrse ker met denir. Veli, Allah'a kar gelmekten saknan hermslmandr. yi bilin ki Allahn velilerine korku yok tur.Onlarzlecekdedeillerdir. Bunlarinanmolanvetakvehlibulunan kimselerdir. Onlarabudnyahayatndadaahirettede mjdevardr.(Yunus10/6264) O mjde en skntl anda bile mminleri ra hatlatr.Allahbudostlarnyalnzbrakmaz. KimAllahakargelmektensaknrsaAl lahonabirkyolugsterir. Onu, hi ummad yerden rzklandrr. Her kim Allaha dayanrsa o, ona yeter. nkAllahiinitastamamyapar.Allahher eye, muhakkak bir l koymutur. (Talq
65/23)
105
YardmedenAllaholduunagreyardmola anyollarladayaparolaandyollarlada.te Allahnolaandyollarlayaptyardmaker metdenir. Kermet Allahnbirnimetidirbtnnimetler gibionadakretmekgerekir.Mal,mlk,mevki vemakamgibikermetdeinsansaptrabilir.n sankermetideil,Allahnrzasnaramaldr. Allah Tel skk zamanlarda mmin kulla rna, u veya bu ekilde mutlaka ikramda bulu nur.Yukardakiayetbunugstermektedir.nsan bu ikram kendinden deil, Allahtan bilmelidir. Mal ve mlkle vnmek nasl irkinse kermetle vnmekdeirkindir. Bedir Sava'nda skan Mslmanlarn yar dmna Allah Telmelekleri gndermi ama za ferin meleklerin yardmyla deil Allah katndan verildiini de vurgulamtr. Onu aklayan yet zihinlerimizdehepyanklanmaldr. Hani siz Rabbinizden yardm istiyordu nuz. O da te ben size birbiri ardnca gelen bin melekle yardm gnderiyorum diyerekisteinizikabuletmiti. Allah bunu, sadece size mjde olsun ve gnlnz bununla rahatlasndiyeyapmt. Yoksa zafer (meleklerden deil) yalnz Al lah katndandr. Allah gldr ve her eyi yerliyerindeyapar.(Enfal8/910) Kendisindekermetlergrlenkimsekurtulu aerdiinizannetmemelidir.Dnyahayatenge beli birkoudur.Heranbireyetaklpdebili
106
EYHEFENDLERLEGRME
riz. lnceyekadarkulluadevametmekgerekir. lnceye kadar Rabbine ibadet et. (Hicr

15/99)
19 STDRC stidrc, basamak basamak karma veya in dirme demektir. Terim olarak kiiyi, arzusuna gre adm adm bir noktaya kadar gtrp bek lemedii bir felaketeatmakanlamnda kullanlr. Ama kii, bu gidiin kendi yararna olduunu zanneder. Allah Tel, uyarda bulunmadan kulunu bu halesokmaz.O,ylebuyurur: "Bircemaatidoruyolasoktuktansonra, nedensaknacaklarnaktanaakendile rine bildirmedike Allah'n onlar yoldan karmaihtimaliyoktur."(Tevbe9/115) Saptanlar,uyarlardikkatealmayanlardr. "Ne zaman ki yaplan uyarlar gz ard ettiler,bizdezerlerinehereyinkaplarn averdik. Kendilerine verilenlerle tam fe rahladklar bir srada onlarkskvrakyaka ladk.Hepsibirandaumutsuzluadtler."
(En'am6/44)
Halbuki bunlar ellerindeki nimetlere bakarak hak yolda olduklarn dnme yerineak ayet ler zerinde dnselerdi bu duruma dmez lerdi.
107
Siz de etrafnza toplanan insanlara bakarak "Yolumuzyanlolsabukadarkiipeimizetakl maz." diyorsunuz. oklua aldanmamaldr. inli komnist lider Mao daha ok insan toplamt amabuonukurtaramayacaktr. Maddi imkanlarnz, sizi dinleyenlerin ok ol masn ve halkn sayg gstermesini de doru yoldaolmanzndelilisayyorsunuz. Sonundaiyicemaryorveeyhinizinkendine balanan, hem dnyada hem deahirettekurta racan sylemeye balyorsunuz. te bu, sizin kskvrakyakalanacanznoktadr. Ltfen aklnz banza aln da Allah Tel'nn Hz. Muhammedsallallahualeyhivesellemeolan uemriniiyicednn: "Deki:"Benimsizenezararvermeyeg cmvardr,nedeolgunlatrmaya. De ki: "Beni Allah'n azabndan hi kimse kurtaramaz.Benondanbakabirsnakda bulamam. Benimkisi yalnz Allah'tan olan, onun gnderdiklerini teblidir o kadar." (Cin 72/21
23)
Hz. Muhammed'in varisi olmak iin insanlara akvenetolarakyalnzKur'an'anlatmakgere kirkenevliyavemeayihdediinizkiilerinszle rini alyor, onlar anlatyorsunuz. stelik Kur'an daonagreyorumluyorsunuz.Sizindurumunuzu eniyiuyetortayakoymaktadr: "Kim Rahman'n Zikri'ni grmezlikten ge
108
EYHEFENDLERLEGRME
lirseonunbanabireytansararz.O,onun arkadaolur. Onlarbunlaryoldanevirirleramabunlar doruyolagirdiklerinihesapederler." (Zuhruf

43/3637)
Rahman'nZikr'i,Kur'an'dr.Sizdebirokye ti grmezlikten geliyor ama kendinizi hak yolun nclerisanyorsunuz. nemliolduuiinAllah'nElisi'nevarisolma konusuilezikrinneolduunatekrardeineceiz. 20GZLLMLER (lmLednlmBtn) lmi ledn, Allah tarafndan verildii iddia edilen zel bir bilgi anlamnda kullanlr, ilmi btn da ayndr. Kimi eyhlere byle bir ilim verildii iddia edilir. Bu iddia onlarn kutsal latrlmasnayolaar.
EYH EFEND Manevi yolu iyi bilen ve salik leri o yola ulatrabilen bir eyh aramak eriatn 92 emirlerindendir . BAYINDIR Eer bu szle insana hak yolu gsterecek ve bu yolda onarnekolacakbir retmene ihtiya olduunu sylemek istiyorsanz dorudur. Her insann bir terbiyeciye,bir ustaya veretmeneihtiyacvardr. EYH EFEND eyhlerin sahip olduu ilim
92 Ruhu'lFurkan,c.II,s.63. 109
ilmi btndr. Bu herkese verilmemitir. Allah ondan raz olsun, Ebu Hureyre yle demitir: BenResulllahsallallahualeyhivesellemdeniki kapdolusu ilimaldm.Bunlardanbirinisizenak lettim. Dierini de nakletmi olsaydm boynumu 93 vururdunuz. tebizimilmimizbuilimdir.
BAYINDIR Eb Hureyrenin nakletmedii il mikimdenaldnz?Kayna,delillerivedayana olmayaneynaslilimolabilir? EYH EFEND Kehf suresinde Hzr'la arka dal anlatlan Hz. Musa, olaylarn gerek y zn gremedii iin itiraz etmiti. Hzr aleyhisselamn ilmi lednn olduu iin iin i yznevakfoluyordu.AyetteOna,kendika tmzdan bir ilim retmitik. (Kehf 18/65) buyurulmaktadr. te ilmi batn, ilmi ledn bu ilimdir. BAYINDIR Hz.HzrlaberaberolanHz.Musa bu ilmi renemediyse siz nasl rendiniz? Bu ilminsizederetildiinindelilinedir? EYHEFEND EbuHureyreninsznedir? BAYINDIR EbuHureyreninsznnneside lildir? Ebu Hureyre Ben Resulllah sallallahu aleyhi ve sellemden iki kap dolusu ilim aldm. Bunlardan birini size naklettim. Dierini de nak 94 letmi olsaydm boynumu vururdunuz. diyor. Onakletmediinegresiznaslrendiniz?
Bakn Hzr aleyhisselm ile ilgili Buharde

93 Buhar,lim,42. 94 Buhar,lim,42. 110
EYHEFENDLERLEGRME
uzun bir hadis vardr. Konuya aklk getirdii iinhadisiaynennakletmekyararlolacaktr. beyyb.KabMuhammedsallallahualeyhive sellemin yle dediini bildirdi: "Mus aleyhis selm srailoullarna konuma yapmak zere kalkt. Ona, nsanlarn en bilgilisi kimdir? diye soruldu.OdaEnbilgilibenim.dedi.AllahTel onu ayplad. nk btn ilmi ona vermemiti. Ona: ki denizin kavutuu yerde kullarmdan birivar,osendenbilgilidir.diyevahyetti. Musa dedi ki, Rabbim! Onunla nasl bulu abilirim? Allah Tel dedi ki, Sepete bir balk koy ve yanna al, bal nerede kaybedersen o oradadr. Musa yola koyuldu. Gen hizmetisi Yua b. Nn ile birlikte yrdler. Sepet iinde bal da srtladlar. Bir kayann yanna gelince balarn koyupuyudular.Balksepettenkt,denizedo ru yol alpgitti.Hz. Musave gen hizmetisinde birgariplikvard.Geceninardakalanndavegn boyu yrdler. Sabah olunca Musa gen hiz metisinededi ki,kahvaltmzgetir,buyolculuk biziepeyyordu. Belirtilen yeri geinceye kadar Hz. Musa bir yorgunluk duymamt. Gen hizmeti dedi ki, Grdnm,kayannoradadinlendiimizzaman bal unutmuum. Musa dedi ki, te istedii mizbuydu.zlerinitakipederekgeridndler. Kayann yanna vardlar baktlar ki,oradaku maa brnm bir adam var. Musa selam ve
111
KUR'ANIIINDATARKATILIABAKI 95 rinceHzrdediki,Gvenlik nereburasnere
O, Ben Musaym. dedi. Hzr, srailo ullarnnMusasm?diyesordu.Evetdedive ekledi:Sanaretilmiolgunluktanbanada retmen iin sana tabi olabilir miyim? Hzr dedi ki, Ya Musa, sen benimle birlikte olmaya da yanamazsn. Ben Allahn bana rettii bir ilmi biliyorum ki sen onu bilmezsin. Sen de Allahn sana rettii bir ilmi bilirsin ki, ben onu bil mem. Musadedi ki,inallah benimsabrloldu umu greceksin, sana hibir konuda kar k mam. Bunun zerine deniz sahilinde yaya olarak gitmeye baladlar. Kendi gemileri yoktu. Bir gemi geldi, ona binmek iin konutular. Hzr tanyanoldu,cretalmadangemiyealdlar. Birseregelipgemininkenarnakondu,gaga sn bir iki kere denize daldrd. Hzr dedi ki, Musa, benim ve senin ilmin, Allahn ilminden ancak u serenin gagasyla denizden ald ka darbireydir. Hzr tuttu geminin tahtalarndan birini skt. Musadediki,Bunlarbizi,cretalmadanbindir diler, sen de tuttun onlar batrmak iin gemi lerinideldin. Hzr, Demedim mi, sen benimle beraber ol
95 Selam vermek gvenlik ve esenlik dilemektir. Hzr aleyhisselamntoplumundabukelimeileselamlamaolmad iin Hz. Musa'ya cevab byle olmutur. (Bedreddin elAyn, Umdet'lKr f erhi Sahh'ilBuhr, stanbul 1308, c.I, s.601.) 112
EYHEFENDLERLEGRME
maya dayanamazsn. dedi. Musa: Unuttuum iinkusurumabakmadedi. Hz.Musannilkkarkmasunuttuuiindi. Yrdler, baktlar ki, bir erkek ocuk arka dalaryla birlikte oynuyor. Hzr stten ocuun kafasntuttuveeliyleyerindenkard(boynunu krd). Hz. Musa hemen atld: Bir cana karlk olmadan temiz bir can ldrdn ha? Hzr dedi ki, Sana demedim mi, sen benimle beraber ol mayadayanamazsn,diye? Yrmeye devam edip bir yere geldiler, ye mek istediler ama halk onlar konuk etmekten kand. nlerine, yklmak zere olan bir duvar kt. Hzr eliyle duvara iaret etti, sonra onu dorulttu.Musadediki,steseydinbunakarlk bir cret alabilirdin. Hzr dedi ki, te bu beni sendenayrr. Hz. Muhammed sallallahu aleyhi ve sellem buyurdu ki, Musaya Allah rahmet eylesin ok isterdikki,sabrgstersindebirlikteyapacaklar 96 dahaokeybizeanlatlsn . Burada Hz. Hzrn u sz dikkatimizi eki yor: Ben Allahn bana rettii bir ilmi biliyorum kisenonubilmezsin.SendeAllahnsanaret tiibirilmibilirsinki,benonubilmem. Hz. Musa aleyhisselam Allah'n elisidir. Eli ler Allah'n kendilerine verdii grevi yaparlar.
96 Buhar,lim,44. 113
Bu da insanlara doru yolu gstermek ve onlara rehberlik yapmaktr. u yet bunu aka belirt mektedir: Ey Eli biz seni ahit, mjdeci veuyarc olarakgnderdik.KendiizniyleAllahyoluna aran ve aydnlatan bir lamba olarak.
(Ahzb33/4546)
Bir elinin yapt davranlar her insan ya pabilir.nk onlarrnekkiilerdir.OnlardaHz. Hzrnkine benzer garip davranlar grlmez. Elilerin gsterdikleri mucizeler ise onlarn eli likleriniispattanbakabirgayetamaz. Hzr aleyhisselmn bilgisine elilerin ihtiyac yoktur.Bunuanlamakiinyukardakiolayni yznanlatanuyetleriokuyalm: (Hzr, Musa'ya dedi ki:) imdisanasabre demediineyiniyznbildireceim: O gemi, denizde alan yoksul kimsele rindi. Onu kusurlu hale getirmek istedim. nkonlarnilerisinde,tuttuugemiyizor laalanbirkralvard. ocuagelince,onunanasbabasmmin insanlard. Bunun onlar azgnla ve kfir olmayazorlayacandankorktuk. stedikki,Rablerionunyerinekendilerine ondandahatemizvedahamerhametlibirini versin. Duvar ise ehirde iki yetim ocuundu. Altnda onlara ait bir hazine vard. Babalar da iyi bir kimse idi. Rabbin istedi ki, onlar
114
EYHEFENDLERLEGRME
olgunluk ana girsinler de hazinelerini karsnlar. Bu, Rabbinin bir merhametidir. Yoksabunubenkendiliimdenyapmdei lim. te senin sabredemediin eyin i y z.(Kehf18/7882) Buolaynibretvericibirokynvardr.Bize greennemlisiudur:Allahtangelenhereye teslimolmakvebizimiinhayrlsonulardou racana inanmak gerekir. nk houmuza git meyen nice olaylar vardr ki, daha sonra ne ka dargerekliolduuortayakar. te hikmet budur. Hikmet bir eyin yerli ye rinde olduunu gsteren eydir. Bir olayn hik metini anlayamadk diye zlp mitsizlie ka plmayagerekyoktur. Elilerde bu gibi garip davranlar grlmez. nk onlarn davranlar mmetleri iin r nektir.AmaHzr'ndavranlarrnekalnamaz. Yukardaki ileri Hz. MusayapsaydvebirYa hudi bunu rnek alp anasna babasna zahmet verecek diye bir ocuu ldrseydi veya bakas gasp edecek diye birinin malna zarar verseydi insanlar arasnda emniyet ve huzur kalr myd? O zaman herkes yapt garip davrana bir klf bulupdelilolarakdaHz.Musaygstermezmiy di? Yukardakihadis,uszleriylebitmitir: MusayaAllahrahmeteylesinokisterdikki, sabrgstersindebize,birlikteyapacaklardaha okeyanlatlsn. Hadis, aka gsteriyor ki, Hzr'dan reni
115
lenler yette belirtilenlerle snrldr. Bu konuda Hz.Muhammedbilefazlabireybilmiyordu. Bu gerekler karsnda artk kim Hz. Hzra retilenilminkendinederetildiiniiddiaede bilir. 21KEF(PerdelerinAlmas)
MRT lham ve keif yoluylaeldeedilen bir hakikat bilgisi vardr.te ilmiledn odur.Bu, 97 fikr, zihn ve de dnce temrinleriyle elde 98 edilenbirbilgitrdeildir,Allahtarafndandr . BAYINDIRAyetteOna,kendikatmzdanbir ilim retmitik. (Kehf 18/65) buyruluyor. Burada retmeden bahsedilmektedir. Halbuki ilham ve kefbirerilimrenmeyoludeildir. MRT Kef szlkte perdenin almas de mektir. Tasavvuf terimi olarak perdelerin ar kasna gizlenmi manalara ve olaylarn arka sndakigereklereulamakanlamndakullanlr.
Kur'an'dainsanngzndengafletperdesikal kpbasiretlekinatabaktndaokincebazsr laraainaolabileceineiaretedilmitir: And olsun sen bunun byle olacan bekle miyordun. Senin perdeni atk. Artk bugn g znkeskindir.(Kaf,50/22) Yani artk ilahi incelikleri grebilecek basirete
97 Temrin,altrmaanlamndadr. 98 Bkz. Hasan Kamil YILMAZ, Ledn lmi ve Kef, Altnoluk Dergisi,Say105,Kasm1994,stanbul,s.31. 116
EYHEFENDLERLEGRME 99 sahipsin,denmioluyor .
BAYINDIRBu yetinsizinifadeettiinizma nailebirilgisiyoktur.Eeryetinncesiveson ras okunursa bunun yalnzca ahiretleilgili oldu uakaanlalr.Ayetlerinmealiyledir:
Artksurafrlmtr.tebugnteh didingerekleeceigndr. Herkes yannda, biri klavuz teki ahit, ikimeleklebirliktegelmitir. Andolsun sen bunun byle olacan bek lemiyordun. Senin perdeni atk. Artk bu gngznkeskindir. Yolda,itebenimyanmdakihazrdrdi yecek. Atn cehenneme u dik kafal tanmazla rnhepsini, yiliekarduran,gemiazyaalan,ikil leriindekvrananutanmazlaratn. Allahileberaberbakabirtanrdahaedi nen var ya, onu da en ar azaba atn. (Kaf
50/2026)
Bakn,iteyetinsizindediinizmanailehi birilgisiyoktur.Buyettamamenahiretleilgili dir. Ortadaokakyetvehadislervarkenonlara gzlerinizi kapyor, konuyla ilgisi olmayan yet
99 Bkz. Hasan Kamil YILMAZ, Ledn lmi ve Kef, Altnoluk Dergisi,Say105,Kasm1994,stanbul,s.31. 117
lerdenhkmkarmayaalyorsunuz. 22SEZG(Feraset)
MRT Yukarda bir hadisi kuds gemiti onuniyeatladn?AllahTelbuyuruyorki"...O abid ve zahid kulumu sevdiim zaman onun g ren gz, iiten kula, syleyen dili, tutan eli, yryen aya olurum benimle grr, benimle iitir, benimle syler, benimle tutar, benimle yrr"
Sonraylelerivarki,kimseninfarkedemedii eylerifarkedebiliyor,kiininaklndanveiinden neler getiini doruyayakn biimdebilebiliyor. Pekibunedir?

BAYINDIR Bu ferasettir. Ferset, ayrntlara bakarakbirgr,tahminvekavrayladoruyu 100 yakalamakdemektir .
Hz. Muhammed sallallahu aleyhi ve sellem, Mminin ferasetinden ekinin, nk o Allahn 101 nuruyla grr . buyurmutur. Hadisi u yet lerle birlikte dndmzde konu iyice an lalabilir. Ey inananlar, eer Allahtansaknrsanz osizedoruyueridenayracakbirgve rir, sularnz rter ve sizi balar. (Enfal
8/29)
100 Mtercim Asm, Kamus Tercmesi. Kelime Arapada firsetdiyeseslendirilir. 101 Tirmiz,Hicrsuresinintefsiri,6. 118
EYHEFENDLERLEGRME
Ey inananlar, Allahtan saknn ve elisi ne inann ki, size rahmetinden iki pay ver sin, sizin iin nda yryeceiniz bir nur yaratsnvesizibalasn.(Hadd57/28)
102 Bahsettiinizhadisikuds yledir:
Allah Tel buyurdu ki: "Kulumun, farz kl dm eylerlebanayaklamasndaniyisiyoktur. Kulum bana nafilelerle de yaklamaya devam eder.yleolurkiartkonuseverim.Onusevdim mi iittii kula, grd gz, tuttuu eli ve yrdayaolurum.Bendenistersekesinkes veririm. Bana bir snsn, onu muhakkak koru 103 rum ." Bu hadisi kuds yukardaki yetlerin bir ak lamasdr. Her mmin bu seviyeye ulaabilir. Bu seviyeye ulaann feraseti artar. Ama hi kimse Allah'a, elisinden fazla yaklaamaz. Kur'an'da elilerin gayb bilemeyecei aka belirtilmitir. Onlardailmi lednveyailmibtndeneneyin olmadndadahancegrmtk. Allahnemirveyasaklarnauyankii,emirle ringzelliiniveyasaklananeylerinktln kavrar.Yaptklarnuurluolarakyapar,izzetlive erefliolur.Hereyehelllerveharamlarere vesinde bakaca iin kolay kolay kt duruma dmez. te esas feraset budur. Bu kii yle hale gelir ki, Allah'n emrine aykr eylere ku
102 Hadisi kuds, Kur'an'da olmayan ama Hz. Muhammed sallallahu aleyhi ve sellemin bize, "Allah yle buyurdu." diye bildirdiiszdr. 103 Buhr,Rikk,38. 119
lan ve gzn kapar. Allah'n istedii eyleri tutar ve Allah'n istedii tarafa yrr. Mminin ferasetinden ekinin, nk o Allahn nuruyla grr.hadisierifinibyleanlamaldr. Gnahkr Mslmanlar bunlar grecek du rumda deillerdir. Gnahtan zevk almalar, Al lahn emirlerini yerine getirmemekten sklma malarbundandr. Feraseti de gzmzde bytmememiz gere kir. Bir kiinin daha faziletli olmas grnn daha doru olduu anlamna gelmez. Sahabenin en faziletlisi Hz. Eb Bekirdir. Hz. Muhammed sallallahu aleyhi ve sellem, bir konuda Hz. Eb Bekirin grn tercih etmi, daha sonra bu nunyanlolduuortayakmtr. Allah ondan raz olsun, Hz. mer anlatyor: Bedir Sava'nda esirler alnnca Hz. Muhammed sallallahu aleyhi ve sellem Hz. Eb Bekir ve mere Bu esirlerle ilgili grnz nedir? diye sordu. Hz. Eb Bekir dedi ki Ey Allahn Nebisi, bunlar amca oullarmz ve soydalarmzdr. Onlardan fidye alman uygun gryorum byle ce kafirlere kar glenmi oluruz. Belki Allah ilerisindeonlaraMslmanolmaynasipeder. Hz. Muhammed sallallahu aleyhi ve sellem Senin grn nedir Hattabolu? diye sordu. Dedim ki, Hayr, vallahi ey Allah'n Elisi ben Eb Bekirin grne katlmyorum benim g rm udur: zin ver onlarn boyunlarn vura lm.Akli (kardei)Aliyebrakboynunu vursun, u akrabam da bana brak boynunu vuraym. nk bunlar kfrn liderleri ve ileri gelenleri
120
EYHEFENDLERLEGRME
dir. Hz. Muhammed sallallahu aleyhi ve sellem Eb Bekirin grn benimsedi, benim gr m benimsemedi. Ertesi gn geldim bir de grdm ki Hz. Muhammed sallallahu aleyhi ve sellem ile Eb Bekir oturmu alyorlar. Dedim ki,Ey Allah'n Elisi! Sylesene, sen vearkada n niinalyorsunuz?Eeralamayadeerg rrsembendealarm,alamayadeergrmez semsizinlealargibigzkrm. Hz. Muhammed sallallahu aleyhi ve sellem buyurdukiArkadalarnnesirlerdenfidyealn mas yolundabanasunduklargrealyorum. nk onlara azabn u aatan daha yakn bir ekilde geldii bana gsterildi. Allahu Tel u yetiindirdi. Yeryzndedmannezmedikebirel inin esirler almas doru olmaz. Siz geici dnya maln istiyorsunuz. Halbuki, Allah brdnyaydiliyor.Allahgldr,hakm dir. Eer daha nceden Allahtarafndanve rilmi bir hkm olmasayd aldklarnzdan tr size byk bir azap dokunurdu. (Enfal
104 8/6768)
Demek ki, olaylarn arkasndaki gerei Hz. Muhammed de Hz. Ebu Bekir de grememitir. nk bunlarn her ikisi de insandr ve faziletli olmalaryanlmalarnaengeldeildir. Bilgisi ve fazileti neolursaolsun herkesin ya
104 Mslim,Cihad,58. 121
nlabilecei dncesi her grn eletirilebil mesiyolunuamtr. Durum aka meydandaiken sizok ar gi diyor,Hz.Hzrgibiolaylarnarkaplanngrebil diinizi ve size yaplan itirazn Hz. Musann Hz. Hzraitirazlargibiolaylarnarkasndakigerek leri grememekten kaynaklandn, hibir bilgi ve belgeye dayanmadan iddia edip duruyorsu nuz. Bu batl dnceleri ne zaman terk ede ceksiniz? 23LHAM lham,Allahn,kulununkalbinebireydour 105 masdr .Sezgidebuanlamdakullanlr.
MRT lhama inanyor musun? Her ne ka darbakasnbalamasabileilhamvardr. BAYINDIR phesiz ilham vardr. Eer Al lahn ilham olmasa insanolu ilerleyemez. B tn ilmi gelimeler ve keifler Allahn ilhamyla olur.AmailhameyhlereveyaMslmanlarahas deildir.Kfirlerdeilhamalr.
Bu kelime Kuran'da yalnz bir yerde geer. AllahuTelylebuyurur: (Nefse) isyankrln ve takvsn ilham edenin hakk iin, onu arndran gerekten umduuna kavumu, kirletip karartan da hereyinikaybetmiolur.(ems91/810)
105 Fahrddin erRaz, etTefsr'lKebr, Matbaai Amire, c.VIII,s.583. 122
EYHEFENDLERLEGRME
Nefseisyankarlvetakvasilhamediliyor. asyankarlilham syankarlk, kiinin Allaha, insanlara veya kendinekaryanldavrandr.Bylebiri,hem isyandanncehemdesonrabirhuzursuzlukdu yar.Bunaiskntsveyavicdanazabdenir. Yusuf aleyhisselam Zleyha'dan uzaklatran brhan,Allahn(Nefse)isyankrlnilhamet mesi" olmaldr. Yusuf suresinin 24. yetinde ylebuyruluyor: And olsun ki, kadn ona meyletti. Eer Rabbinin brhann grmeseydi o da kadna meyledecekti... Gnah karsnda insan nce irkilir, sonra ya vazgeeryadagnahadalar.teinsanirkilten, Allah Telnn (Nefse) isyankrln ilham et mesi"dir. Merhameti sonsuz Rabbimiz gnah i leyecek olana son bir ihtarda bulunarak "syana giriyorsun,dikkatet."demiolur.syandanson radabiriskntsvererekkiiyitevbeyetevik eder. Bu irkilmenin Mslman olmayan insanlarda da olduunu aadaki yetlerden anlayabiliriz. nceyetlerininiinesebepolanolayabakalm. Hz. Muhammed sallallahu aleyhi ve selleme eziyet eden Ebu Cehil, Ebu Leheb, Ebu Sfyan, Veld b. Mure, Nadr b. Haris, meyye b. Halef ve As b. Vail bir araya geldi ve dediler ki, Hac zamannda Arap heyetleri gelip bize Muhammed hakknda soru soruyorlar, her birimiz bir baka cevapveriyoruz.Birimizdeli,dierimizkhin,bir
123
bakamzdaairdirdiyor.Cevaplarnfarklolma sndan dolay Araplar, bunlarn hepsinin yanl olduu sonucunu karyor. Gelin, Muhammede birtekisimvermekzereanlaalm. Birisi dedi ki, O airdir. Velid b. Mure Ben Ubeyd b. elEbras ve meyye b. Ebs Saltniirlerinidinledim,bununszonlarnkine benzemiyor."dedi. Birbakasdediki,Okhindir.Velid,Khin kimederler?diyesordu.Bazendorubazende yalan syleyen kimsedir. dediler. Velid dedi ki, Muhammedaslayalansylememitir. BirideOdelidir.dedi.Velid,Delikimeder ler?diye sordu.nsanlar korkutan kiiye. de diler. Velid, imdiye kadar Muhammedlekimse korkutulmamtr.dedi. SonraVelidkalkt,evinegitti.Herkes,Velidb. Mure din deitirdi, dedi. Ebu Cehil hemen o nun yanna gitti ve dedi ki, Senin neyin var? te Kurey, sana yardm toplad. Onlar senin ihtiya iine dp dinini deitirdiin kanaatin deler. Velid dedi ki, "benim ona ihtiyacm yok, ama Muhammed hakknda dndm o sihir bazdr,diyorum.nksihirbaz,babaileoulun, karde ile kardein, kar ile kocann arasn ay rr. Sonra ona sihirbaz lakab takmak iin an latlar. kp Mekkede yksek sesle bardlar. Halktopluhaldeydi,dedilerkiMuhammedger ekten sihirbazdr. Bu sz halk arasnda yank land. Bu, Allah'n Elisi sallallahu aleyhi ve sel
124
EYHEFENDLERLEGRME
leme okargeldi.Evinedndvezerinielbi sesiyle rtt. Bunun zerine Mddessir suresi 106 indi . Velidb.Mureninbukararverirkeniskn ts ektii ve zorlandgrlyor.nkbyk birisyaniindeydi.Aadakiyetlerbunuortaya koyuyor. O bir dnd, lt biti. Kahrolas ne biimlmebimeydioyle. Vah kahrolasca vah, ne biim lme bi meydioyle. Sonrabirbaknd. Sonrakalarnattvesuratast. Sonraardnadndvebyklktaslad. Hemenylededi:Buolsaolsastnbir sihirolabilir. Bu olsa olsa bir insan sz olabilir.
(Mddessir74/1825)
Mslmanlakarkanherkesitenrahatsz olur ve skntya der. Bu yzden davran bo zukluklargsterirler. Zaman olur kfirler, keke mslman olsalar,diyearzuederler.(Hicr15/2) Kafirlerhepkukuiindeolurlar. Kurduklar binalar, kalpleri paralann caya kadar, ilerinde bir kuku olarak kal
106 FahrddinerRaz,c.VIII,s.347. 125
mayadevameder.(Tevbe9/110) Bu kuku, Allah'n onlara olan merhametin dendir. Kimilerinin bu sayede akllar balarna gelirvegirdikleriyanlyoldanvazgeerler. Gnahtan sonra devam eden vicdan rahatsz l da kiiyi pimanla ve tevbeye ynelten il hamdr.teAllahnmerhametininbykl. bTakvyilham Takv, nefsi fenalktan korumak demektir. Kii, Allaha kar, insanlara kar ve kendine kar fenalk yapmamaldr. Byle bir davran onu dnyada thmet altna girmekten, ahirette de cehennem azabndan korur.Gnahlardan ka nmann ve sevap ilemenin neticesi budur.n san, takvaya gtren davranlarnn neesini iindeduyar.tebuneeAllahnilhamdr.Tak vya uygun davrananlarda grlen i huzur ve kararllkAllahnilhamylaoluur. Hadisieriftekonununokgzelizahvardr. Vabsab. Mabeddiyor ki,Hz. Muhammedsallal lahu aleyhi ve selleme gittim buyurdu ki yi liktenvegnahtansormakiinmigeldin? Evet,dedim. Bunun zerine parmaklarn bir araya getire rekgsnevurduvekereylededi:Nefsi ne dan, kalbine dan Vabsa! yilik,nefsin ya tt, kalbin yatt eydir. Gnah da ie do kunan ve gste tereddt douran eydir. s terseinsanlarsanafetvavermi,yaptnuygun
126
EYHEFENDLERLEGRME 107 bulmuolsunlar.
Hz. Muhammed sallallahu aleyhi ve sellem ylebuyurmutur:Seniikillendireneyibrak, ikillendirmeyenege.nkdorulukihuzuru 108 verir,yalandaphevetereddtdourur . e doan her ey ilhamdeildir,eytan ves vesesi de olabilir. nk eytan "nsanlara 109 vesveseveren,onlarniinikartran" bir varlktr.eytanAllahtanKyametgnnekadar yaamagarantisialncayledemiti: Senin beni azgnla uratmana karlk and olsun ki, ben de senin doru yolunun stneoturacam. Sonra nlerinden arkalarndan, sa larndan sollarndan insanlara sokulacam. Onlarn pek ounu sana kreder bulama yacaksn. AllahTelbuyurdukihaydi,yerilmive kovulmu olarak k oradan. And olsun ki, onlardan her kim sana uyacak olursa ce hennemi sizinhepinizledolduracam. (Araf
7/1618)
eytan, bu yetkiyle eliler de dahil herkese sokulur ve onlar yanl davranlara yneltmeye alr.AllahTelylebuyurur: (EyMuhammed!)Sendenncegnderdi
107 SneniDrim,By',2. 108 Tirmiz,Kyame,60. 109 Nassuresi114/5 127
imiztekbirnebiveeliyokturki,bireyi arzulad zaman, eytan onun arzusuna vesvese kartrm olmasn. Allah eytann kartrdngiderir,sonraAllahkendiyet lerini pekitirir. Allah bilendir, hakmdir.
(Hacc22/52)
lham ile vesveseyi ayrabilmek iin iimize gelen eyi Allahn emir ve yasaklar ynnden denetlemekgerekir.
110 te nefsi mlheme budur. Mminkfir, herkesin nefsi nefsi mlhemedir. Allah ona, is yankarlnvetakvsnilhameder.
MRT syankarlk ve takv dnda bir il hamolmazm? BAYINDIR Elbette olur. Allah insann kalbi ne birok ey dourur. Bu konu ile ilgili ayetler vahiyblmndegemiti.Budamminvekafir ayrm olmadan her insanda olur. airler ve bu lusahipleribunarnekverilebilir.
* 24EFAAT
efaatterimi,bazmminleribalamasiin, ahirette Allah'tan istekte bulunma anlamna ge
110 Gnmz tasavvufular buna nefsi mlhime diyorlar. Mlhime,ilhamedenanlamnagelir.Nefisilhametmez,ilham alr. Bu sebeple kendine ilham edilen anlamna mlheme ke limesikullanlmaldr. * Bu blmdeki iddialar daha ok Mahmut USTAOSMANOLU (Mahmut Efendi) ve ekibi ile yaptmz grmedeortayaatlmtr. 128
EYHEFENDLERLEGRME
lir.
MRT BizburadaeyhEfendiileiyigeini yoruz ki, belki ahirette eteinden tutarz, belki bizefaydasdokunur. BAYINDIRYanisizeefaatedeceinimisy
lyorsunuz?
EYH EFEND Neden olmasn? Byk eyh MustafasmetGaribullahkuddisesirruhuhazret leri Risalei Kudsiyye'sinde yle buyurdu: Hz. Ebu Bekir'e varncaya kadar btn silsilenden yardm istemeyi adet et. Resulullah sallallahu aleyhi ve selleme vararak ondan da yardm iste. eyhini efaati, arac kl ki, seni sevinle dol 111 dursun . BAYINDIR eyh efaat yetkisini kimden al yor?Allahhangieyhebylebiryetkivermitir?
Her namazn arkasndan okuduumuz A yetelkrsde Onun izni olmadan onun ka tnda efaat edecek olan da kimmi? buy rulmuyormu? Hz. Ebu Bekir'evarncayakadar btn silsile nizdenyardmistemeyiadetedipkymetekadar sizecevapveremeyecek olankiilerirazetmek iin bouna uraacanza Allah' raz etmeye alsanzdahaiyiolmazm?
MRT Biz her eyi Allah rzas iin yaparz. nkAllahnrzashereydenbyktr.
(Tevbe9/72)
BAYINDIR Allah'n reddettii eyleri ya parak onun rzas kazanlr m? Siz ne aklnz kullanyorsunuz, ne de Allah'n gnderdii Kur'an'a uygun davranyorsunuz. Halbuki, Al lah"..pislii akln kullanmayanlarn stne brakr." (Yunus10/100)
uyetlersankisizianlatyor:
112 olduunubil Deki,Allahnyaknnda diklerinize yalvarn bakalm. Onlarngkler dedeyerdedezerrearlndabireyeh kmlerigemez.Onlarnbuikieydebiror taklklar yoktur. Allahn onlar arasndan biryardmcsdabulunmaz.Allahnkatnda, kendisinin uygun grdnden bakasnn efaati yarar salamaz. Yreklerindeki kor ku giderilince Rabbiniz ne buyurdu? dedi ler. Hakk buyurdu, diye cevap verdiler. O ycedir,byktr.(Sebe34/22,23)
Rablerinin huzurunda toplanacaklar gnden korkanlar Kuran ile uyar onlarn Allahtanbakanebirdostlarnedeefaat ileri vardr. Belki (bu sayede) kendilerini korurlar.(Enam6/51) Allah kime efaat yetkisi verirse yalnz onlar, Allahndilediikimselereefaatedebilirler. Allah onlarn yaptklarn da yapacak larndabilir.efaateyetkilikldklar,onun
112 Ayette kelimesigemektedir.9numaraldipnottabu kelimeninakreb(enyakn)manasnazarfolduuaklanmt. Buna gre ayette geen Allah'n dunundan ifadesi Allah'nenyaknndandemekolur. 130
EYHEFENDLERLEGRME
razolduukiilerdenbakasnaefaatede mezler. Kendileri de onun korkusundan tit rerler.(Enbiya21/28) aeyhinmridisavunmas

MRT BizimeyhEfendiyebakmz,onun bize yardmc olaca yolundadr. Mesela bugn mahkemede avukat tutma zorunluluu yoktur. Amagenellikleavukattutanlardavaykazanrlar. eyhEfendidebizimavukatmzdr. BAYINDIR Siz, gizli ak her eyi bilen Al lah'hakimlebirmitutuyorsunuz?
O gn kii kardeinden, anasndan, ba basndan, einden ve oullarndan kaacak tr. O gn herkesin ii bandan aacaktr.
(Abese80/3437)
Durum byle iken eyh Efendi nereden frsat bulacakdasizisavunacaktr. Ensardan mm'lal diyor ki, muhacirlere kur'aekilincebizeOsmanb.Maz'ndt.Onu evlerimize yerletirdik. Sonra lmne sebep olan hastala tutuldu. Vefat edince ykand ve kendi elbiseleri iine kefenlendi. Hz. Muhammed sallallahu aleyhi ve sellem ieri girdi. O srada 113 dedim ki, "Ebu'sSib ! Allah sana rahmet ey lesin. Allah'n sana gerekten ikramda bulundu una ahidim." Bunun zerine Hz. Muhammed sallallahu aleyhi ve sellem yle dedi: "Allah'n onaikramettiininebiliyorsun?"Dedimki,"Ba bamsanakurbaneyAllah'nElisi,Allahyakime
113 Osmanb.Maz'unradyallahuanhnlakabdr. 131
ikrameder?"Hz.Muhammedsallallahualeyhive sellem buyurdu ki, "Evet ona kanlmaz gerek geldi. Vallahi onun iin hep hayrlar bekliyorum. Amaben Allah'n Elisi olduum halde naslkar lanacamvallahibilmiyorum." mm'laldedi ki,"Vallahibundansonrahi 114 kimseyitezkiyeetmem. " Amasizeyhinizincennetegireceindenemin olduunuz gibi Allah'n huzurunda sizi savu nacandan da eminsiniz. Peygamberlerde bile olmayanbugvensizeneredengeliyor? Sonrabizeahdamarmzdandahayaknolan Allah'n gznden kaan bir ey mi var ki avu katlnz yapacak olan eyhiniz, h, Allah'n huzurunda onu hatrlatacak olsun? Ya da Allah, h, yarglamada hata m yapacak ki, eyhiniz onaengel olsun? Nekadaryanlbiryoldaoldu unuzuanlyorsunuzdeilmi? uayetlerzerindeokdnmekgerekir: OnlarAllahtannceoeytanlarkendi lerine evliya edindiler. Zannediyorlar ki, doruyoldadrlar.(Araf7/30) "KimRahman'nZikri'nigrmezliktenge lirseonunbanabireytansararz.Oonun arkadaolur. Onlarbunlaryoldanevirirleramabunlar doruyolagirdiklerinihesapederler." (Zuhruf
43/3637)
114 Buhr,Ceniz,3. 132
EYHEFENDLERLEGRME
Rahman'n Zikr'i, Kur'an'dr. Siz, Kur'an'a zt davranlariindeolduunuzhaldebunugrmez likten geliyor ve adna evliya dediiniz kiilerin arkasna taklyorsunuz. stelik kendinizi hak yolunortasndazannediyorsunuz. bMridiAllah'atakdim
MRT Mftlktebirmftilegrmekis tesenarayabirkapcnngirmesi,birkiininseni mftye takdim etmesi gerekir. Araya kimse girmeden bir yetkiliyle, bir bakanla pat diye g rebilirmisin?teeyhEfendidebizimleAllah arasndabirvesile,birvastaolmaktadr. BAYINDIR Bizeah damarmzdan dahaya knolanAllahTeliinbusznaslsylenebilir.
Bu inan insan irke sokar. irk zaten Allah ile kul arasna vasta koymaktr.Zmer suresin debunadikkatekilmektedir: yi bil ki, saf din Allahn dinidir. Onun berisindenvelileredinenler"Bizonlaraba ka deil sadece bizi Allaha tam yaklatr snlardiyekullukederiz."derler.teAllah, onlarn aralarnda tartp durduklar eyde hkmn verecektir. Allah, yalanc ve ger ekleri rtp duran kimseleri doru yola sokmaz.(Zmer39/3) Bu tr inanlardan ltfen vazgein. nk eytaninsanhepbumetotlasaptrmaktadr. Ltfen bana syler misin, yaratan, besleyen, bytenvesanasendenyaknolanAllahmseni dahaiyitanr,yoksaeyhEfendimi?
133
MRT Tabiiki,Allahtanr. BAYINDIR PekieyhEfendiseninneyiniAl lahatantacak? MRT?!
25RABITA
BAYINDIR Birderabtanzvar. EYHEFENDEvetdoru.Rabtabirmridin, mridikmilininruhniyetiyleberaber,suretini kalp gznn nne getirerek hayal etmesi ve 115 kalbiyleondanyardmistemesindenibarettir . BAYINDIR Dahaiyi anlamak iin soruyorum, mrit eyhini ykseklerde gryor, onun birok yetkiye sahip olduunu dnyor, kendisini de dk seviyede sayyor. Sonra eyhinin hayalini karsnagetiriyorveondanyardmistiyor.Bunu eyhininyanndayapmyordeilmi? EYH EFEND Doru. Bak, bu ii biz uydur madk. Halidi Badd Hazretleri, Risalei Halidiyesindeylebuyurur:
Rabtann en stn derecesi, iki gzn ara sndaolanhayalhazinesiilemridinruhaniyeti ninyznehattaikigznnarasnabakmaktr. Ziraorasfeyizkaynadr.Ondansonramride kar kendini alaltarak, son derece tevazu ile yalvarmak ve onu Mevl ile kendi arana vesile klmak zere, mridin ruhaniyetinin hayalhazi nesine girip oradan kalbine ve derinliklerine ya
EYHEFENDLERLEGRME
va yava indiini dnp, senin de peinden yavayavaorayaaktnveindiinihayalede rek, eyhini, kendi nefsinden geinceye kadar 116 hayalgzndenkaybetmemektir .
BAYINDIR Aman Allahm! Syler misiniz ba na,bununeyedayandryorsunuz? EYH EFEND Bunun delili vardr. Hz. Ebu 117 iin Efen Bekir radyallahu anh kazai hacet dimiz sallallahu aleyhi ve sellemden hali bir yer bulamadndan, bu durumu Efendimize ikayet 118 etti.Efendimizdeonaruhsatverdi . BAYINDIR YaniHz.EbuBekir,tuvalette,Al lah'n Elisi'nin ruhniyetiyle beraber, suretini kalpgznnnnegetirerekhayaledipkalbiyle ondanyardmmistiyordu? MRT Hayr, yle deil. Yani Hz. Ebu Bekir tuvalette, ihtiyacn karlarken bile Muhammed sallallahualeyhivesellemihayalediyordu. BAYINDIR ok sevdii kiinin hayali insann gznn nnden gitmez. air, sevgilisi iin Gndz hayalimde, gece dmde diyor. Bu gayet normaldir. Hz. Ebu Bekir, Muhammed sallallahu aleyhi ve sellemi ok sevdii iin tu valette bile aklndan karamadn ifade et mektedir. Sizin tarif ettiinizrabtaylabunun ne ilgisivar?
Sizrabtasrasndaeyhinruhaniyetininmri
116 Ruhu'lFurkn,c.II,s.79. 117 Tuvaletihtiyacngidermek. 118 Ruhu'lFurkan,c.II,s.76. 135
din yanna geldiini iddia ediyorsunuz. eyhin ruhaniyetimridinyannaneredengeliyorkim ritondanyardmistesin?

EYH EFENDRuhaniyetingzktnnde lilivardr.Yusufsuresindeylebuyruluyor:
"(Yusufaleyhisselmkastszolarak,elin dengelmeyerek)ona(Zleyha'ya)meyletti. Rabbisinin burhann (delilini) grmeseydi, (o meyline gre hareket edebilirdi). (Yusuf
12/24)
Bu yetin tefsirinde ekseri mfessirler, Allah dostlarnn tasarruf ve imdadn (gcn ve yar dmn) aklamlardr. Mfessirlerden Keaf, 119 doruluktan ayrld ve Mutezile mezhebinin gryle vasfland halde Yakub aleyhissel mn ruhaniyyetinin, aknlndan parmaklarn srm olduu halde Yusuf aleyhisselma gz kerek O kadndan sakn. dediini aklam 120 tr .
BAYINDIR Siz herhalde Kef Tefsiri'ni hi okumadnz.Yoksabunuaslasylemezdiniz.
Yusuf suresinin 24. yetinde Zleyha'nn Yu suf aleyhisselm ile birlemek iin yaptklar an latlrkenylebuyruluyor: And olsun ki, kadn ona meyletti. Eer Rabbinin brhann grmeseydi o da kadna
119 Mutezile, bir kelm mezhebidir. Vasl b. Ata ve ta raftarlar kurmutur.nsann kendi fiillerinin yaratcsolduu nu, Allah'n bu konuda kimseye karmadn savunurlar. Birokkonudafarklgrlerivardr. 120 Ruhu'lFurkan,c.II,s.65,66. 136
EYHEFENDLERLEGRME
meyledecekti... Keaf Tefsiri, yette geen brhan kelime sininneanlamageldiiniakladktansonray ledevamediyor: .... Ayette geen brhan u ekillerde de aklanmtr: Yusuf aleyhisselm bir ses duydu, Aman ka dna yaklama! diye, ama aldrmad. kinci kez duydu, demini bozmad. nc kez duydu, be riye ekildi ama Hz. Yakub aleyhisselm par maklarn srm halde grnceye kadar bir ey denetkilenmedi... Keafta bu gr sahipleriiinaynenuifa deleryeralyor: Bu ve bunun gibi eyler hurafeci zorbalarn tutunduklareylerdir.AllahTelyavepeygam 121 berlerineiftirabunlarndiniolmutur... BirazdnlsebununYusufsuresindekiba ka yetlere de aykr olduu grlr. Bir yette ylebuyruluyor: (Yakub) Onlardan yz evirdi. Vah Yu sufumvah!dedi.zntdenikigznede ak dt. Kederi iine gmlyd. (Yusuf
12/84)
Bu olay, Hz. Yusufun, Msra gelen kardele rinden Bnyamini, hrszlk bahanesiyle alkoy masndan sonra olmutu. Eer Bnyamin'i Hz.
121 Mahmut b. mer ezZemher, elKef, c. I, s. 467, elMatbaat'arkiyye. 137
Yusuf'un alkoyduunu bilseydi Hz. Yakub, byle zlrmyd? Ltfenbunurabtanndelilisaypdakendinizi dahadaktdurumasokmayn.

EYH EFEND Ubeydullah elAhrr es Semerkand hazretleri "Sadklarla beraber olun." (Tevbe 9/119) yetinin tefsirinde yle buyurmu tur: "phesiz sadklarla beraber olmak, surette ve manada onlarla beraber olmaktr." Sonra da maneviberaberliirabtavehuzurlatefsiretmi 122 tirki,buehlincemalumolanmerubiritir . BAYINDIRSurettevemanadasadklarlayani drst kimselerle beraber olmaktan ne anlyor sunuz? Bir kimseyle beraber olmak hem onun yanndayeralmakhemdeonunlaaynduyguve dnceleri paylamak anlamna gelir. Yannda olduunuz kii ile ayn duygu ve dnceleri paylamyorsanz bu tam bir beraberlik sayl mayaca gibi ayn duygu ve dnceyi pay latnz kiinin yannda yer almazsanz gene beraber olmu saylmazsnz. Burada anlatlan odur.Bununrabtaileneilgisivar?
Baz eyhler mritlerine resimlerini datyor ve rabta yaparken ona bakmasn sylyorlar. Sizdebunuyapyormusunuz?
MRT Bizde yle bir ey yoktur. Hz. Pey gamberresmiyasaklamtr. BAYINDIR Eer Hz. Peygamber yasaklama molsaydyaparmydnz?
EYHEFENDLERLEGRME
MRTBelkiyapardk.nkresmebakmak, eyhi kalp gznn nne getirerek hayal et mekten kolaydr. Ozaman eyhin sureti ba g zylegrlmolur. BAYINDIR Peki ya dinimizin heykeli yasak etmediinifarzetsekozamandaheykeliniyapar mydnz? MRT Heykelyasakama. BAYINDIRYasakolmadnfarzedin. MRTBelkiodayaplrd.Hermridinevin deeyhinbirheykelibulunabilirdi. BAYINDIR O zaman mrit, eyhinin putu karsna geecek, ona rabta yapacak ve onun ruhaniyetinden yardm isteyecekti. Ona kar kendinialaltarak,sonderecetevazuileyalvara cakt. Puta tapanlarn yapt zaten bundan ba kas deildi. Aradan heykeli kaldrp yerine ey hinhayalinigeirmekneyideitirir?Putatapan lar da zaten tatan veya aatan bir ey bekle miyor,onun temsil ettii varlnruhaniyetinden yardmbekliyorlard.
Sizin tarif ettiiniz rabtaya sadece u yet delilolabilir. yi bil ki, saf din Allahn dinidir. Onun berisindenvelileredinenler"Bizonlaraba ka deil sadece bizi Allaha tam yaklatr snlardiyekullukederiz."derler.teAllah, onlarn aralarnda tartp durduklar eyde hkmn verecektir. Allah, yalanc ve ger ekleri rtp duran kimseleri doru yola sokmaz.(Zmer39/3)
139
Buyet,Kuran'dairkitanmlayanyettir. 26BADET
EYHEFEND Bizinsanlara,bizeibadetedin,
demiyoruzki.
BAYINDIR Siz herhalde ibadetin ne ol duunu bilmiyorsunuz. Syler misinizbana,m riteyhinyanndanaslolmaldr? EYH EFEND Bak, imdi sana mridin ad bnsyleyeyimdeiindenevarsaortayadk.
Mridin inanc yle olmaldr: "Ben ancak bal bulunduum eyhim ile hedefime ulaa 123 bilirim ." Hakldahigrnsemrdinstadnaitirazha 124 ramdr . Hz. Musa ile Hzr aleyhisselam kssasnda ol duu gibi eyhe itiraz ok irkindir. tirazcnn zr kabul edilemez. tirazdan doan ayrln ilacyoktur.Buitiraznzarar,mritzerineakan 125 feyzinkapanmasdr . Mride lazm olan artlardan biri de eyhin emrettii eyleri tevil etmeyerek ve geciktirme yerekyapmasdr.Ziratevilvegeciktirmebyk 126 kesintiyesebeptir .
123 KOTKU,TasavvufAhlak,c.II,s.247,sonparagraf. 124 KOTKU,TasavvufAhlak,c.II,s.5,2.paragraf. 125 KOTKU,TasavvufAhlak,c.II,s.246,paragraf3. 126 KOTKU,TasavvufAhlak,c.II,s.246,paragraf5. 140
EYHEFENDLERLEGRME
Adabtan biri de eyhinin sevmedii holan mad eylerden kanp, eyhinin gzel ahlak naveyumuaklnaaldanpdasevmediieyle 127 riyapmamasdr . eyh mride bir ey telkin ettiinde devaml onunlamegul olmal ve kalbinehayrveerbir 128 eygetirmemelidir . Sadk mridin sermayesi sevgi ve ballktr. natlk asasn ve muhalefet sevdasn brakp eyhin emri altnda skunettir. Tarikata sevgisi veeyhineballartanmrittarikattakalmak 129 taneminolur .
BAYINDIR Yani ksaca mrit eyhinin klesi olacak. Hatta kleden detebir ball olacak. nkkleefendisinezamanzamanbakaldrr, ba kaldramasa bile iinden homurdanr ama mrithemiiilehemdedileeyhintamkle siolacak.eyhinemrialtndasessizsedaszbek lersetarikattanatlmakorkusuolmayacak. EYHEFENDMriteyhininterbiyesindel ykayannelindekilgibiolmaldrki,eyh,m 130 rideistediigibihareketedebilsin .Mrittam balolmazsaeyhonunaslyetitirebilir? BAYINDIRBalln da bir snr var. Burada btn snrlar alyor. nsanlar kendine kle eden bir tek peygamber yoktur. Byle bir ey
127 KOTKU,TasavvufAhlak,c.II,s.248. 128 KOTKU,TasavvufAhlak,c.II,s.248. 129 KOTKU,TasavvufAhlak,c.II,s.250. 130 KOTKU,TasavvufAhlak,c.II,s.245,3.paragraf. 141
Kur'an'atemeldenkardr.AllahTelylebu yurur: "Hibir insann hakk yoktur ki, Allahona Kitap, doru bilgi ve peygamberlik versin,o da tutsun halka, "Allah'tan nce bana kle olun" desin. Onun diyecei udur: "Kitab rettiinize ve okuduunuza gre katksz olarakRabbekleolun".(Alimrn3/79) Diyorsunuzki,eermridineyhinebiritiraz olursabununilacyoktur.Bununiinklelikkeli mesideyetersizkalr.Pekibu,eyheibadetde ildirdeyanedir?
MRT Bununneresiibadettir,Allahakna! BAYINDIR Evet sadece ibadet yok, istine (yardmisteme)devar.Hernekadargndekrk kere Fatiha suresini okuyup" (Allahm!) Yalnz sanaibadetederizveyalnzsendenistiane debulunuruz."Desenizbilesylenenlerdehem Allah'tanbakasnaibadetvar,hemdeAllah'tan bakasndanistiane. MRTokarbirithamdabulundunuz.Be vakit namazn klan, gece teheccd namazna kalkan, bu kadar zikirler yapan, slam'a hizmet iin messeseler kuran bu insanlar o ekilde ithamedemezsiniz? BAYINDIRSiziAllah'nakayetlerinear yorum. Beni sulayacanza kendinizi dzelt meye alsanzdahaiyiolmazm?Birazdn seniz sizin en byk dostunuz olduumu kolay lkla anlarsnz. Bana kar kacanz ve sert tavrlarkoyacanzbilebiledtnzbukt
142
EYHEFENDLERLEGRME
durumu size gstermek iin elimden geleni yap mayaalyorum.

MRTBuncakfirlervar,niyeonlarlamca dele etmiyorsun da, Mslmanlarn birlik ve be raberlikiindeolmakzorundaolduuugnlerde bize saldryorsun? Bu kadar iyi iler yapan in sanlaryoketmekleneeldeedeceksin? BAYINDIR Yeryznde iyi ilerle megul in sanlar oktur. Japonlarn, Amerikallarn ve Av rupallarn iinde insanln hayr iin gecesini gndzne katp alan insanlarn says az de ildir.Hristiyankeilermala,evlilikhayatnave dnyalklara karmamak ve mrlerini srf iba detlegeirmekiindalarnssztepelerindeku rulumanastrlarakapanrlaramaitikatlarnirk ten kurtaramadklar, Hz. sa'y Allah'n olu bil dikleriiinonlarhakyoldakabuledemeyiz.
nanoknemlidir.nsannsevapnamnabir eyi olmasa da irkten uzak bir inanc olsa ve tevbe etmeden lse Allah bu ahsn gnahlarn balayabilir.nko,ylebuyurmutur: "Allahkendisineortakkoulmasnba lamaz, bunun dnda olan diledii kimse iinbalar." (Nisa4/48) te bakasna kle olmamz kabul etmeyen Allah'n Hz. Muhammed sallallahu aleyhi ve sel lemeemri: "Deki:"Eycahiller!imdibana,Allah'tan bakasna klelik etmemi mi emrediyorsu nuz?" Sanada,sendenncekielileredeumu
143
hakkak vahyedilmitir: "Hele bir irke d amelin kesinkes yanar ve sen kaybeden lerdenolursun." "Hayr yalnz Allah'a klelik et ve kre denlerdenol." Onlar Allah' gerei gibi deer lendiremediler.Oysakikymetgn,btn yeryz onun avucunun iinde olacak, gk ler onun sanda drlm bulunacaktr. O, ortak kotuklarndan uzak ve ycedir."
(Zmer39/6467)
MRT Elimizdeki meallerde kulluk kelimesi kullanlyor, ama sen onun yerine "klelik" keli mesinikullanyorsun.Buyaptndorumu? BAYINDIRTrkede"kul"ile"kle"aynan lamdadr.YunusEmre
Tapdukuntapusundakuloldukkapusunda Yunusmiskiniidikpitikelhamdlillah. derkenkleoldukkapusundademiolur. Kul ve klenin Arapas ( = )abd kelime sidir.Hz.MuhammeddeAllah'nabdidir.Kelime i ehadette Ben tanklk ederim ki, Muhammed onun klesi ve elisidir. deriz. Yalnz Allah'a kle olup bakasna olmamak hrriyetindoruknoktasnaulamakdemektir. Hz. Muhammedsallallahu aleyhi ve sellem ile ilgiliuyetzerindednmekyerindeolur.
144
EYHEFENDLERLEGRME
"Az kalsn bask ile seni, sana yaptmz ovahiydenayracaklardki,bakasnuydu rup stmze atasn. Byle yapsaydn, ku kusuzsenidostedinirlerdi. Eer seni salamlatrm olmasaydk, andolsunonlarabirparayanaacaktn. Ozamanbizdesana,hayatnkatkataza bn ve lmn kat kat azabn tattrrdk. Sonra bize kar sana yardm edecek birini debulamazdn." (sra17/7375) Hz. Peygamber biletehlikeye decek gibi ol duunagreokdikkatetmemizgerekmezmi?
MRT Tamam, bunlar anladk. imdi sen yukardakiariddianispatlabakalm. BAYINDIR Allah'n her peygamberesyledii uszebakalm:
"Hele bir irke d amelin kesinkes ya nar ve sen kaybedenlerden olursun." (Zmer
39/6465)
airk irk,Allah'aaitbazzelliklerikimivarlklarda da grerek, onlar bu zelliklerde Allah ile ortak saymaktr. Buna inanan, ncelikle onlar Allah'a yaknbilirveAllahilebirlikteonlaradakleolur. nk Allah'a, bunlarn aracl ile yaklaabile ceine ve isteklerini ona ulatrabileceine ina nr. O, Allah' bir kral, bunlar da onun yaknlar gibigrr.
MRTBizimyaptmznnesiirk?Senesas onuanlat.
145
BAYINDIR Bakn, badet szlkte taat an lamna gelir. Taat boyun emek demektir, daha okemreuymakveizindengitmek.anlamnda 131 kullanlr . Trkedebunakullukdenir.
Abd()kul,yanikleanlamnagelir. nsanlar, glerinin yettiini kendilerine kle etmee, g yetiremediklerine de kle olmaa yatkndrlar.Krallarhalk,kendiklelerigibigr mekistemiler,kaytszartszboyunedirmee almlardr.Kurandabununrneklerivardr: Firavun halk toplam ve yle haykrmt: "Sizinenycerabbinizbenim"(Nazit79/2324) Rab sahip demektir. Araplar klenin sahibine 132 rab derler . Bizdeefendi deriz.Allahtanba kasnakleolmay reddedenler,Allahtanbaka snnkendirableriveefendileriolmasndakabul
131 bn Manzr, LisanulArab, Beyrut 1410/1990. taat, Tav ( )kkndendir. Tav boyun emek demektir. Zdd kerihgrmek,holanmamaktr.Ayetteylebuyurulur:Son ra, duman halinde bulunan ge yneldi, ona ve yeryzne: "steyerek veya istemeyerek buyruuma gelin" dedi. kisi de "steyerekgeldik"dediler.(Fussilet41/11) Taat ( )da ayn kktendir, boyun emek anlamna gelir ve daha ok Emre uymak ve izinden gitmek. anlamnda kullanlr.(Rabelsfahn,elMfredt,s.529,TVAmadde si) 132 Hz. Yusuf kle olarak Msrn bir devlet yetkilisine satl m, o yetkilinin kars Zleyh Hz. Yusufa ak olmu ve beraber olmak istemiti. O srada olanlaranlatan ayet yle dir: "Evindebulunduukadnonukendineard,kaplarsksk kapad ve "gelsene" dedi. Yusuf: "Gnah ilemekten Allah'a snrm, dorusu senin kocan benim rabbimdir bana iyi bakmtr.Zalimleriflaholmazlarki."dedi. (Yusuf12/23) 146
EYHEFENDLERLEGRME
etmezler. Dikkat ederseniz efendi kelimesi tari katlardaskakullanlr. Krallar siyasi ve askeri glerini kullanarak, zenginler paralarn, kimileri de dini kullanarak insanlar kendilerinekulederler.Dinikullananlar bunlarn en ktsdr. nk insanlar bunlara kulluk etmeyi Allah'a kulluun bir paras sayar lar. Siz Allah ile birlikte eyhinize de kle olu yorsunuz. Rabta srasnda eyhinizin ruhaniyeti karsnda boyun eiyorsunuz. Halbuki, Fatiha suresinde "Yalnz sana kle oluruz" diye Al lah'aszveriyoruz.
MRT Kendine kulluk edilmesini isteyen eyhvarm? BAYINDIR nceki aklamalar yeterli olmad herhalde. eyhe tam balanmak, ona rabta et mek, kalple ondan yardm istemek ve ona asla itiraz etmemek gerektiini sylemitiniz. Hatta eyhin nndemrit,gassaln (l ykaycsnn) nndeki meyyit (l) gibi olmaldr, demitiniz. Bukleliinsonnoktasdeilmidir?Bundanileri bir klelik dnlebilir mi? Allahn istedii, in sann yalnz kendine kle olmas ve bu ekilde hrriyetindoruunaulamasdr.
Ey insanlar!Sizivesizdenncekileriya ratan Rabbinize klelik edin ki, korunabile siniz.(Bakara2/21) Hz. Muhammed de Allah'n klesidir. Kelimei ehadet getirirken Ben tanklk ederim ki, Muhammed onun klesi ve
147
elisidir. deriz. Ona bundan baka bir makam vermek Hrstiyanlara benzemek olur. Onlar Hz. saya Allahn olu demi, onu Allaha halef kl m, ona ibadet etmeye ve ondan yardm dile meyebalamlardr.Sankih!babaemekliol mudaoulonunyerineoturtulmugibidir. Busebepleibadetetmiolmakiinputasecde edergibieyhesecdeetmekgerekmez. bstine
MRTBirdeistinevard. BAYINDIR Gelelim istianeye: stiane, yar dm istemek demektir. Fatiha suresini her oku yuumuzda iyyke nestan, deriz. Yani"Allah'myalnzsendenyardmisteriz demektir.Bukonudahanceanlatlmt.Bura daeyhEfendininbirszntekrarlamakyerin deolur.yledemiti:
"Siznedersenizdeyin,bizAllahilekullarara sndaevliyullahnvemeyihiizmhazertnn ruhlarnnvastaolduunainanrz.Onlarnruha niyetindenistimddeder,istinedebulunuruz." Evliyann ruhundan istianede bulunduunuza gre sizin iyyke nestan = yalnz sendenyardmisterizdemeyehakknzkalrm? Birderabtayaparakeyhinruhaniyetiylebe raber,suretini kalpgznn nnegetiriphayal etmeniz ve kalple ondan yardm istemeniz var ya, ite o zaman tevhitle ilginiz kesilir. nk bu,olsaolsaeyheibadetinbirparasolur. Hz. Muhammed sallallahu aleyhi ve sellem
148
EYHEFENDLERLEGRME 133 Duaibadetinzdr .demiyormu?
O, bir de, yle buyurmutur: Dua ibadetin 134 takendisidir. Putatapanlaribadeti,putunrzasnkazanmak vedualarnnkabulnsalamakiinyaparlard. Birokyettemriklerin,Allahtanbakasna 135 dua ettikleri anlatlr. Hz. Muhammed sallallahu aleyhi ve selleme verdii bir emirde AllahTelylebuyurur: De ki: Ben yalnzca Rabbime dua ede rim. Ona hibir eyi ortak komam. (Cin
72/20)
bn Abbas yle demitir: Duanz imannz 136 dr . nsanlartedenberienokduaveibadetko nusunda yanldklar iin btn elilerin daveti nintemelinibuikihususoluturmutur. Namaz, oru, hac, zekat, helller ve haram larlailgiliokazyetolduuhaldeAllah'tanba kasnaibadeti,dardakalncabakasndanmane
133 Tirmiz,Dua,1,3371noluhadis. 134 Tirmiz,Dua,1,3372noluhadis. 135 Nisa 4/117 En'am 6/40,41,56,71,108 Araf 7/37,194,195,197 Yunus 10/38,66, 106 Hd 11/101 Ra'd 13/14 Nahl 16/20,86 sra 17/56, 57,67 Kehf 18/14 Mer yem 19/48 Hacc 22/12,13,62,73 Mminun 23/117 Furkn 25/68 uar 26/213 Kasas 28/64,88 Ankebt 29/42 Lok man 31/30 Sebe' 34/22 Fatr 35/13,14,40 Safft 37/125 Zmer 39/38 Mmin 40/20,66 Fussilet 41/48 Zuhruf 43/86Ahkf46/4,5Cin72/18.26suredetoplam47ayet. 136 Buhari,man,2. 149
vi yardm beklemeyi irk sayp yasaklayan ok sayda ayet vardr. Kur'an'n hemen her sayfa sndabukonuileilgiliayetlervardr. "Dardakalmkiiduaettiizamanonun yardmnakimyetiiyordaskntygideriyor ve sizi yeryznn hakimleri yapyor? Allah ileberaberbakabirtanrmvar?Nekadar azdnyorsunuz."(Neml27/62)
* 27ALLAHINGZKMES(Tecelli)
Tecelli, gzkmek, ortaya kmak an lamnadr. Allah'n tecelli etmesi de Allah'n g zkmesiveyagcnnortayakmasanlamnda kullanlr.
EYH EFEND (Kendi alnn gstererek) eyhlerin aln bir aynadr. Orada Cenab Hak tecellieder. BAYINDIR Allah Tel bir insanda nasl te cellieder,naslgzkr?Bunundelilinedir? EYH EFEND Deliliudur:AllahTelyle
buyurur: Musa, tayin ettiimiz vakitte (Tri S nya) gelip de Rabbi onunla konuunca Rabbim, bana kendini gster, seni gre yim. dedi. (Rabbi) Sen beni asla gre mezsin.Fakatudaabak,eeryerindedu rabilirse sen de beni greceksin. buyurdu. Rabbiodaatecelliedincedaparampara
EYHEFENDLERLEGRME
etti. Musadabaygndt.Aylncadediki Seninoksansfatlardantenzihederim,sana tevbeettimvebeninananlarnilkiyim. (Araf

7/143)
Allah bir dada tecelli ettiine gre bir in sandatecelliedemezmi?

BAYINDIR Allah daa tecelli ettii zaman daparaland,Hz.Musadabaygndt. EYH EFEND te eyh da yerinde, mrit 137 deMusaaleyhisselmmakamndadr . BAYINDIR Bu nebiim delil getirme,nebi imbirkyastr?AllahTeldadatecellietmedi ki,daatecellietti.Yanidadagzkmedi,daa gzkt. Allahn insana tecelli etmeyecei, yani budnyadabirinsanagzkmeyeceiyukardaki yetteakabelirtilmitir.
Ayete aykr olmasna ramen farz edelim ki, sizin dediiniz dorudur ve Allah daa tecelli etmemitirdedadatecellietmitir.Sizkendini zi daa nasl kyaslarsnz? nsan daa benzer mi? Byle kyaslara kyas mal frk, yani ilgisiz eyleri birbirine benzetmek denir. nsanla da arasnda nasl bir benzerlik buluyorsunuz ki, bir yetin da ile ilgili hkmn insana tayorsu nuz. Biraniinbenzetmenindoruolduunukabul etsek bile varlacak hkm, byle bir tecelliden sonra eyhin paralanp yok olmas olmaz m?
137 Mridin, eyhi nnde cezbeye gelip baygn dmesi bylebirartlanmadandolayolsagerektir. 151
nk Allahn tecellisinden sonra da param para olmutur. Ama byle olmuyor, eyhin aln butecelliileAllahnaynasdurumunageliyorve herkeseyhinalnndaAllahgrmeyebalyor.
EYH EFEND Allah eyhleri korur. Allahn gcbunayetmezmi? BAYINDIR Allahn gcnn yetmedii ne varkiamabizAllahngcndenvekudretinden deil, ayetin hkmnden bahsediyoruz. Sonra Allah'n eyhi koruyacan nereden karyorsu nuz?
Ayrca Allah'n daa tecelli etmesi zel bir o laydr, bunun kyaslanaca bir ey yoktur.n k olaan d bir olaya benzetme yaplarak bir 138 hkmevarlamaz . eyhin daa, Hz. Musann da mride benze tilmesine gelince dorusu bunu hangi mantkla yaptnz anlamak mmkn deildir. eyhi Hz. Musaya benzetmek isteseniz bunun bir yolu o lur. nk insan olma bakmndan ortak ynleri vardr.Daileeyhinneyibirbirinebenziyor?
MRT Tecelli meselesini niye yanl deer lendiriyorsun? Bu, eyh Efendinin btn davra nlaryla mritlerine rnek hale gelmesinden bakabireydeildir. BAYINDIR YaniAllahneyhinbedeninegir diinimisylemekistiyorsunuz? MRT Hayr, asla yle demiyorum. eyhin
138 Al hilfilkys vki olan ey sire meksun aleyh ola maz.Mecellem.15. 152
EYHEFENDLERLEGRME
mritlerinernekolmasndanbahsediyorum.
BAYINDIR rnek olmas iin Allahn eyhin alnndagzkmesimigerekiyor? EYH EFEND eyhin iki gznn aras feyiz kaynadr. Rabta yaparken iki gzn arasnda olanhayalhazinesiilemridinruhaniyetininy 139 znehattaikigznnarasnabaklr . BAYINDIR Tamam, iin srr imdi zld. eyhin alnnda Allah Tel'nn tecelli etmesine neden ihtiya duyduunuzu imdi anladm. Bir yanlsizibirbakayanlazorluyor.
Rabta diye bir ey uydurdunuz ya, onun ka bul edilebilmesi iin bu defa da Allah'n eyhin alnndatecelliettiiniuydurmanzgereklioldu. nk mritrabtayaparkeneyhininruhani yetini hayal ediyor, onun iki gznn arasna, yani alnnn ortasna baktn dnyor. Size gre oras feyiz kaynadr. Sonra eyhine kar kendinisonderecealaltarakonayalvaryor,onu 140 Allahilekendiarasndavesileklyor. . te burada eyhin alnnn bir ayna saylma sna ve orada Allah'n gzkmesine ihtiya du yuyorsunuz.Yoksamritlerinaslinandrrsnz. Baz tasavvuf kitaplarnda daha ileri gidilerek Allahn isimlerinin ve sfatlarnn eyhtegzk 141 tifadeedilmektedir .Bunaslkabuledilebi
139 Ruhu'lFurkan,c.II,s.79. 140 Bkz.Ruhu'lFurkan,c.II,s.79. 141 Bkz.KOTKU,TasavvufAhlk,c.II,s.184185. 153
lir? Bu durum sizde de var, siz de ayn iddialar tekrarlayp duruyorsunuz. Ama, bu irkinlii da hafazlauzatmakistemiyorum. 28GYMKUAM
MRT Btn bunlar sylyorsunuz ama gayrimslimlergibielbisegiyiniyorsunuz. BAYINDIR Fkhkitaplarmznhibirindeka dn ve erkek iin bir elbise modeli yoktur.Hibir mezhep byle bir gr belirtmemitir. Hz. Mu hammedsallallahualeyhiveselleminzamannda Mslmanlarla gayrimslimlerin ayr elbiseler giydiine dair bir bilgi yoktur. Mslman olan hibir gayrimslime elbisesinin modelini dei tirmesisylenmemitir.EbuCehilhangimodelde elbise giyiniyorsa Mslmanlar da o modelde giyiniyorlar ve bunu asla bir mesele yapmyor lard.Onun iinbuiddianntutarlbirtarafyok tur.
Bazelbiselervardrki,birniformaolmutur. Askerin ve polisin niformas gibi gayrims limlerin niformas haline gelmi elbiseler olabi lir. Yani bir elbise kafirlik simgesi halinegelmi olabilir. te o zaman onu giymek caiz olmaz. Asker ve polis kyafetleri zaman zaman deitii gibigayrimslimlerinsimgesihalinegelenelbise ler de zaman zaman deiebilir. Fkh ki taplarmzdabusimgelerleilgilihkmlervardr. Simge bir ihtiyatan domutur. slam toplu munda yaayan gayrimslimler iki iebilir, do muz eti yiyebilir ve domuzbesleyebilirler.arap itiini grdnzkii eerMslmansasus
154
EYHEFENDLERLEGRME
t yakalar hakim nne karrsnz. Fakat Hris tiyansa bundan dolay hakim nne ka ramazsnz. slam devletleri, bir karklk olma sn diye gayrimslimlere, zel bir balk veya belli renk ve biimdekuak giyinmezorunluluu getirmilerdir. O devirde bir Mslman tutar, ayn bal veya ayn kua giyinirse Ms lmanlar aldatm olurdu. Bugn polis veya as ker elbisesi giymenin su olmas gibi bu da su tu. Fkh kitaplarmzda gayrimslim elbiseleri konusunda yer alan hkmler sadece bu gibi simgelerleilgilidir.
* 29EYHRETMENOLMALI
BAYINDIR Sradan bir Mslman olmak,di
er Mslmanlar gibi ibadetlerinizi yapp iinize bakmak neyinizeyetmiyor ki,kendinizeAllah ile kularasndabiryeraryorsunuz?
EYH EFEND Allah Tel yette De ki,hi bilenlerle bilmeyenler bir olur mu? diye bu yurmuyormu? BAYINDIR Tamam, bir retmen olarak,bir hoca olarak sayg grn. nk iyi bir eyh, iyi birretmenolmaldr.Devamlbilgilerinitazele meli, bildiklerini retmeli ve yaayyla rnek olmaya almaldr. Ama Allah ile kul arasnda bir ksm manevi makamlar uydurup kendinizi o makamlarayerletirmekdeneredenkt?
MRT Herkes farkl deerlendiriyor ama biz eyhimizi insan kabul ediyoruz, fakat farkl bir insan.O,dierinsanlarabenzemez.
30SLAM'INYAYILII
MRT Sen tarikatlar yerin dibine soku yorsun ama slam tarikatlar sayesinde yayl mtr. Byk lim Muhammed HAMDULLAH da tarikatlara kar iken slam'n sufiler sayesinde yayldn grnce fikrinden vazgeti.Tarikatlar ortadankaldrmaklaneeldeedeceksin? BAYINDIR Muhammed HAMDULLAH'n rencisi ve benim hocam olan Salih TU, ondan u sz nakletti: "slam Avrupa'da hzla yayl yor, ama tarikatlarn etkisiyle yayld iin hi bir varlk gsteremiyor. Bu insanlara keke Kur'an'retebilsek."
Hatrlarsanz konumann banda yle de mitik: "Bizimkarktmz,sadeceKur'an'aaka aykr olan eylerdir. Eer bunlar Hanef, afi, Mlik, Er, Maturd gibi herhangi bir mezhe bin grne aykr olsayd bunu gzmzde bytp sert tavr ortaya koymazdk. 142 Mtevtir olmayan hadisi eriflere aykr bul saydkzerindebukadardurmazdk.SizKuran Kerimin ok ak ifadelerine aykr eyler sy lyorsunuz. Bunlar karsnda susarsak hesap
142 Mtevtir hadis, yalan sylemek iin bir araya gelmi olduklar dnlemeyecek topluluklar zinciri tarafndan bize ulatrlan hadistir. Bunun Peygamberimizin sz olduunda pheolmaz. 156
EYHEFENDLERLEGRME
gnnntekyetkilisiolanAllaha,bununhesab nveremeyiz."
MRTKur'an'nakifadelerinekimkar
kabilir?
BAYINDIR Ltfen baa dnmeyelim. Batan da yle dediniz ama konulara tek tek girince Kur'an'dannekadaruzaklaldortayakt.
Kur'an'aaykrlklarladolubirakmnslamdi ye yaylmasnn ne faydas olur? Bunun slam lkelerinde bir faydas yok ki, Avrupa'da veya dnyannbirbakayerindefaydasolsun. 31HADSERFLER Hz. Muhammed sallallahu aleyhi ve sellemin, Allah'n elisi sfatyla syledii szlere, yapt ilerevekabulettiidavranlarahadisdenir.
MRT Dedin ki, tarikatlardaki yanllar mtevtir olmayan hadislere aykr bulsak ze rinde bu kadar durmayz. Sen hadisi nemsemi yormusun? BAYINDIR Elbette nemsiyorum. Ama sahih
de olsa her hadisin derecesi farkldr. Hz. Mu hammed sallallahu aleyhi ve selleme ait oldu unda kuku olmayan hadislere mtevtir hadis denir. Ahmed Naim, bunlarn pek az olduunu belirtir ve drt hadisin lafz ve anlam ynnden 143 mtevtir olduunu ifade eder . Bu konuda
143 Ahmed Naim, Mukaddime, Sahihi Buhr Muhtasar Tecrdi Sarih Tercemesi ve erhi, Ankara 1979, c.I, s.103 105. 157
farkl tespitler olmakla birlikte saysnn pek az olduunda kuku yoktur. Mtevtir olmayan ha dislerzerindeazokphevardr.Bupheya senetynndenyaanlamynndenolur. Bir hadisi Hz. Muhammed sallallahu aleyhi ve sellemden bize kadar ulatran kiiler o hadisin senedini oluturur. Senette yer alan kiilere ve onlarn ezberleme yeteneklerine gvenilebilmek gerekir. Mezhepler hadisleri kendi usullerine gre de erlendirirler. Bakarsnz ki, ayn konuda mez heplerden biri bir hadise,dieribakabirhadise dayanmtr. ncs de bunlardan hibirini kabul etmemitir. Zayf bir hadis kabul edildii haldesahihhadisinkabuledilmediidurumlarda olur. Mesela afi mezhebi, kpek tarafndan ya lanm bir kabn, biri toprakla dierleri de su ile olmak zere yedi kere temizlenmesini art ko 144 ar . Bukonudadayandhadisudur:"Birini zin kabn kpek yalarsa onu yedi kere ykasn, 145 bunlardanbiritemiztopraklaolsun ." Hanbel mezhebinin gr de ayndr. O da
144 Ahmed b. Hacer elHeytem,Tuhfet'lMuhtcbi erh'il Minhc, (irvn ve Kasm elbd haiyeleriyle birlikte.) c.I, s.311vd. 145 Buhr, vud', 33 Mslim, Tahret, 89, 91, 92,93 Ebu Davd, Tahret, 37, Tirmiz, Tahret, 68, Nesa, Tahret, 50 52, Miyh, 7,8 bn Mce, Tahret, 31 Drim, Vud', 59 Ahmed b. Hanbel 2/245, 253, 265, 271, 314, 360, 398,424, 427,480,482,508,4/86,5/56. 158
EYHEFENDLERLEGRME 146 aynhadisierifedayanr .
MRT Pekibuhadissahihmi?nkHanef mezhebine gre kpein yalad kabn kere ykanmasyeterlidir. BAYINDIR Hadissahihtir.Altsahihhadiski tabnn (ktbi sitte'nin)tamamndavardr.Ay rca Darm'de ve Ahmed b. Hanbel'in Msned'inin bir ok yerinde geer. Hanefler ile Mliklerdebuhadisinvarlnkabulederler. MRT Sahih hadis kitaplarnn hemen hep sinde varsa Hanefler neden o hadise uymam lardr?Sahihhadiseuymamakolurmu? BAYINDIR Evet, bu hadis sahihtir. Hz. Mu hammedsallallahualeyhivesellembylebirsz sylemitir ama bu konuda bir icma oluma mtr. Yani Peygamberimizle birlikte yaam Mslmanlar, kpek tarafndan yalanm bir ka bn, biri toprakla dierleri de su ile olmak zere yedi kere temizlenmesi ile ilgili bir gr ve uy gulamabirliiiindeolmamlardr.
tebu,fkhbilgininidndrmektedir.Aca babuszPeygamberimizhangiartlardasyle mitir. O artlar hala devam ediyor mu? Daha sonra onun bu sze aykr baka bir sz veya davranolmumudur?Bugibieylerdoruso nucavarmakisteyenfkhbilginineterdktrr. Kpein yalad kabn temizlii konusunda Haneflerinszlerizetleyledir:
146 Muvaffak'uddinb.Kudme,elMun(l.630h.)Beyrut 1404/1984,c.I,s.7475. 159
" Hz. Muhammed sallallahu aleyhi ve sellem yle buyurmutur: "Birinizin kabn kpek ya larsa onu yedi kere ykasn, bunlarn biri temiz toprakla olsun." Bu, icma ile vacip olan bir du 147 rumdeildir .slam'nilkdevirlerinde,insanla rn kpeklerle ili dl olmalarn ortadan kaldr makiindir.Nitekimikiyasaklandzamanf larnkrlmasemredilmiveikiiilenkaplardan bir ey iilmesi bile yasaklanmt. Onlar adetle rini terk edince Peygamberimiz de ikide olduu gibi burada da yasa kaldrm olmaldr. Baz rivayetlerde geen u ifadeler bunu destekle mektedir: "...yedi kere ykasn, bunlarn biri te miz toprakla olsun." bir dierinde "...bunlarn sonuncusutemiztopraklaolsun."eklindedir.Bir ksmnda da "...sekizincisinde topraklayn" ifa desivardr. Biz bu durumda Hz. Muhammed sallallahu a leyhi ve sellemin u szne dayanrz: "Bir kap, kpekyalamasndandolaykereykanr." Gzkmeyen necasetlerin su ile kere y kanmas temizlik iin yeterlidir. Zaten necasetin bir kere ykamakla temizlenmeyecei aktr. Burada belli bir necaset deyoktur.Kpeksalya snn ykanmas hadisin emridir, yoksa onun ne casetsaylmasakllaanlalmaz.Bu,abdestsizli innecasetsaylmasgibidir.Abdestsizlik,organ larbirkereykamaklagider.NitekimPeygamber
147 cma , Peygamberimizle birlikte yaamMslmanlarn, yani sahabenin bir konuda ortak gr ve uygulama iinde olmalar, bunlardan birinin bir baka gr benimsememesi demektir. 160
EYHEFENDLERLEGRME
sallallahualeyhivesellemherorgannbirerkere ykayarak abdest alm ve demitir ki, "Bu, Al lah'n,onsuznamazkabuletmeyeceiabdesttir" Bize gre kpek salyasn kere ykamak da artdeildir,kakereykayacakiiningrve 148 kanaatebraklr .
149 Hanefilerin dayandklar hadis zayftr . Ama prensiplerineuyduuiinonutercihetmilerdir.
MRTokilgin. BAYINDIR Dahailginci Malikleringrdr. mam Malik kpein yalad kabn ykanmasn gerekli grmemitir.Onayukardaki hadis sorul duu zaman demitir ki "Bu hadis gerekten 150 vardr,amaiinaslnedir,bilemiyorum ." MRT Mlikmezhebihemdehakmezheptir
deilmi?
BAYINDIR Elbette hak mezheptir. te bu
noktannanlalmasnistiyorum. Allah Tel'nn korumaaltnaald veMsl manlarn tartmadklar tek metin Kuran Ke rimdir. Farz namazlarn vakitleri, rekatlar ve nasl klnaca gibi Allah'n Elisi'nin Kur'an ka dar kuku gtrmez yollarlabizeulaan uygula malardavardr.Bunlarzerindetartmaolmaz. Onlar da mtevtirdir. Bu ekilde gelen helaller
148 AluddinelKsn,elBedi'u'sSani',Beyrut,c.I,s.87 88. 149 Bkz. Abdullah b. Yusuf ezZeyla, (l. 762 h.) Nasb'ur ryeliehds'ilHidye,Kahire,c.I,s.132133. 150 Malikb.Enes,elMdevvenet'lKbr,Msr,c.I,s.5. 161
hell, haramlar da haramdr.Bunlarbtn mez heplerdeayndr.Mezhepfarkbunlarndndaki konulardaolur.

MRT Yanionlarndndakihereytart labilirdiyorsunuz. BAYINDIR Elbette. te bu, Mslmanlara geni bir bilimsel hrriyetsalar.Busnrlara mayan her mezhep hak mezheptir. Kpein ya lad kap konusunda da o snrlar almamtr. Bu grler, ne Kur'an'a ne mtevtir hadislere nedeicmaaaykrdr.
AllahuTelylebuyurur: "Allah'n size rettiinden reterek e ittiiniz av kpeklerinin tuttuklar size he ll klnmtr. Onlarn sizin iin tuttuklarn yiyin. zerine Allah'n adn ann. Allah'tan saknn, nk Allah hesab abuk grr."
(Maide5/4)
Kpek, tuttuu av srr ve ona salyasn bu latrr. Kpein srd yerin temizlenmesi em redilmedii iin ayet, en uta gzken Maliki mezhebiningrnehakllkvermektedir. Zannederim bu rnek ne anlatmak istediim konusundabirfikirvermitir. 32MEZHEPLER
MRT Hanef, afi, Mlik, Er, Maturd gibi bir mezhebin grne aykr uygulamalar nemsemediini de ifade etmitin. Demek ki, senmezheplerinemsemiyorsun.
162
EYHEFENDLERLEGRME
BAYINDIR Mezhep, bir alimin bir konudaki gr ve yorumudur. Bugn mezhep deyince ayn metodu benimsemi alimlerin gr ve yo rumlarnnbirarayagetirildiibirbtnlkanla lmaktadr. lm almann olduu her yerde mezhep olur. Mezhebi nemsememek, ilmi a lmay nemsememektir. Benim byle bir ey den yana olmam dnlemez. Ben sadece, a limleri kutsallatrmamak gerektiini ve bilimsel hrriyetin nemli olduunu vurgulamak istiyo rum.
Mezhep ve merep ihtilaflar bir ayrlk deil, birgelimeveilerlemesebebidir.YeterkiKur'an ikinci srayaitilmi olmasn.Yoksa Kurannak hkmlerine aykr dmeyen konularda hog rl olmak bir bortur. Allah Tel yle buyu rur: Muhammed Allah'n elisidir. Onun be raberinde bulunanlar, inkarclara kar ok sert, kendi aralarnda merhametlidirler.
(Fetih48/29)
Ey nananlar! inizden kim dininden dnerse bilsin ki, Allah onlarn yerine bir milleti getirir de O, onlar sever, onlar da onuseverler.Bunlarinananlarakaralak gnll, inkarclara kar ok sert olurlar. Allah yolunda cihat eder, knayanlarn kna masndan korkmazlar. te bu, Allahn bir vergisidir, kime dilerse ona verir. Allah her eyikaplarvebilir. Sizin dostunuz ancak Allahtr, onun Re suldr, iman edenlerdir onlar ki Allahn
163
emirlerineboyuneereknamazklar,zekat verirler. Kim Allah', Elisi'ni ve inananlar dost e dinirse Allah'tan yana olanlar phesiz s tngelirler.(Maide5/5456) 33THAT tihatburada,birslamalimininbirkonudaki grvekanaatianlamndadr.
MRT Mezhepler her eyi halletmilerdir. Bizeden,onlaranlamakveuygulamaktr. BAYINDIR Bu dnce birka yl ncesine kadar ok yaygnd. Canla bala savunuluyordu. imdidehatrsaylrtaraftarvardr.Salambir dayanaolmadiingiderekzayflamaktadr.
Mezhepler her eyi halletmemilerdir.Mezhep alimleri,teredddesebepolanvebirkararveril mesine ihtiya duyulan hususlar kendi prensip lerinegreyorumlamlardr. te burada, iinde bulunulan artlarn,eldeki bilgilereolangveninveyorumuyapanilimada mnnzelartlarnnbyknemivardr.Buse beple bakarsnz ki bir alim, ayn olay deiik dnemlerde deiik ekilde yorumlamtr. Bu gayet normaldir ve olmas gerekendir. artlar deitike yorumlarn da deiecei gayet ak tr. MeselaHanefmezhebininkurucusuEbuHani
164
EYHEFENDLERLEGRME 151 onun ta fe'dir. Ebu Yusuf ve Muhammed lebelerivemezhebinndegelenalimleridir.Yar glama (kaza) ile ilgili konularda Ebu Yusufun grne uyulur. nk Ebu Yusuf kadlk yap m ve bu konularda tecrbe sahibi olmutur. Uygulamadan uzak bir ilm almann problem zmedeyetersizolduunuherkeskabuleder.
Ebu Hanife ldkten sonra Ebu Yusuf 33 yl, mam Muhammed de 39 yl yaamtr. Gr ayrl, bunlarn farkl alarda yaam olmala rndan kaynaklanrsa gene tercih sebebi olur. Mesela: Ebu Hanifeye gre, bir sulama olma dka,grnlerinebaklarakahitlerdrstsa ylr ve ifadeleri mahkemece doru kabul edilir. Ebu Yusuf ve Muhammede gre bir sulama ol masa dahi, ahitler hakknda gvenilirlik soru turmas almas (tadil ve tezkiye ilemlerinin yaplmas) gerekir. kinci gr tercih edilmitir.
151 EbuHanife,Numanb.Sabit,Hanefimezhebininkurucusu olan byk slam hukukusudur. 80h./699m. tarihinde Kfede domu ve 150 h./767 m. tarihinde Badatta vefat etmitir. EbuYusuf,Yakubb.brahim,EbuHanifeninbirinciderecede ki rencilerinden ve Hanefi mezhebinin byk fakihlerin dendir. Abbasi halifelerinden Harun Reid zamannda kadil kudat(bakad)olarakgrevyapmtr.BuunvanilkdefaEbu Yusuf tarafndan kullanlmtr. 113 h./731 m. tarihinde Kfede domu ve 183 h./799 m. tarihinde Badatta vefat etmitir. Muhammed b. elHasen eeybani, Ebu Hanifenin birinci derecedekirencilerindenveHanefimezhebininbykfakih lerindendir. Mezhebin grlerini yazarak gnmze kadar ulamasn temin etmitir. 132 h./749 m.de Vasitte domu ve 189 h./805 m. Reyde vefat etmitir. (BLMEN mer Nasuhi, Hukuk slamiyye Kamusu, I/370, 392, stanbul, 1967). 165
nk genel ahlak Ebu Hanifeden sonra bozul mutur.Bunagre artk ahitler hakkndagve nilirlik soruturmas almadan, mahkemece ifa 152 deleridorukabuledilemez .Budaolmasge rekenbirdavrantr.Yanlolan,onlardansonra hayatdonmukabuledipartkbtngelimeleri Kur'an ve snnet yerine bu alimlerin grleri dorultusundadeerlendirmeeilimidir. Kimse bundan yz sene evvelki artlarla ku ma dokumay,inaatveyaulamaklndanbile geirmezamahayatn1300seneevvelkiKfeve Badat artlarna gre yaplm itihatlara uydu rulmasn savunanlar kabilir. Mezhepler her eyihalletmilerdirdemek,mezheplerinolutuu tarihten itibaren hayat donmu saymaktan ba kabireydeildir.
MRT Bugn Ebu Hanife, mam Malik ve mam afi gibi alimler yetiebilir mi? Ebu Hani fe'nin krk yl yats namaznn abdesti ile sabah namaznkldrivayetedilir. BAYINDIR Zaten asl felaket burada, bu in sanlar kutsallatrmaktadr. Hz. Muhammed sallallahu aleyhi ve sellem ka gn yatsnn ab desti ile sabah namazn klmtr? Allah'n din lenmek iin yaratt geceyi uykusuz geirmenin faziletine dair Ebu Hanife'nin tek bir sz var mdr? Neden bu alimleri olaan d, ulalmaz varlklar gibi grmeye alyorsunuz. Halbuki, onlarsadeveiddiaszbirhayatyaamlardr.
152 Mecellenin 1716. maddesi bu gre gre dzen lenmitir. 166
EYHEFENDLERLEGRME
Hz. Muhammed sallallahu aleyhi ve sellemin hayat da herkesin rnek alabilecei ve rahata yaayabilecei sadeliktedir. Geri havalarda u mayaartlanmolanlaronunveashabnnhaya tn da olaanst gstermek ve bize rnek ol malarn engellemek iin yapmadklarn brak mazlar. kr ki,elimizdeKur'an Kerimvesa hihhadislervardabunlarakarkoyabiliyoruz.
MRT yi vallahi! Tarikatlar da mezhepleri de hallettin. Senin maksadn ne? Yoksa slam', hayatndnaitmekmiistiyorsun? BAYINDIR Ben, hayatn dna itilmi Msl manlhayatniineekmekistiyorum.Amasiz, aklnzkullanmamakiinolancagcnzharc yorsunuz. Halbuki, Allah"..pislii akln kul lanmayanlarnstnebrakr."(Yunus10/100) MRTMezhepsizslamnaslolur? BAYINDIR Akln kullanan ve ilmi almay kabul eden insanlarn olduu her yerde mezhep olur.tihatkapsnkapatmakiseilmalmala r dondurmak anlamna gelir. Bu da hayat don mu saymakla mmkn olur.Sizdonmu sayd nzdiyehayatdonmaz.Olansizeolur,gelimele re ayak uyduramaz ve kendinizi an dna itersiniz.
Mslmanlar Kuran zerinde akl yormay ve ona sk skyasarlmay asrlarca unutmulardr. SonundaKuran,eriilemezbirkutsalsaylmve onu anlayamayacamz kanaati domutur. Artk Kuran, sevap kazanmak iin okunan,vaaz ve nasihat iin belli birka yeti aklanan bir
167
kitaphalinegelmitir.AllahTelylebuyurur: Bunlar Kuran zerinde akl yormazlar m? Yoksa kalpler zerinde kilitler mi var dr?(Muhammed47/24) Andolsunki,Kuran'anlalmasiinko laylatrdk ama hani anlamaya alan?
(Kamer54/17,22,32ve40)
Ey inananlar! Allah'a ve Elisi'ne boyun ein, Kuran' dinleyip dururken yz evir meyin, dinlemedikleri halde dinledik di yenlergibiolmayn.(Enfal8/2021)
MRT Peki imdiye kadar yaplm itihat laryokmusayacaz,mevcutmezheplerinere yekoyacaz? BAYINDIR Bakn, inan ve ibadetle ilgili h kmlerin byk blm Kur'an'da ve snnette aka yer alr. Burada itihada braklan ksm azdr.Dnyaileilgilikonulardadasadecesnrlar izilmigerisiilimadamlarnabraklmtr.
Hz.MuhammedsallallahualeyhivesellemA 153 limler, elilerinvarisleridir.buyurmutur .Bu sebeple alimler, Kur'an ve snnet zerinde al acak, kendilerine braklm blmle ilgili iti hatlar yapacak ve gemi alimlerin itihatlarn dan da yararlanacaklardr. Bylece Kur'an ile hkmetme grevinde Hz. Muhammed sallallahu aleyhi ve sellemi temsil edeceklerdir. nk Al lah Tel'nn Hz. Muhammed'e ykledii grevi
153 Buhari,lim,10EbDavd,lim,1bniMce,Mukad dime,17Ahmedb.Hanbel5/196. 168
EYHEFENDLERLEGRME
temsilcileri devam ettirmek zorundadr. O grev yleaklanyor: Allah'n indirdii Kitap ile aralarnda hkmet. Sakn onlarn heveslerine uyma. Onlardan kan ki Allah'n sana indirdiinin bir ksmndan seni saptrmasnlar. Eer yz evirirlerse bilesinki,Allahbirtakmgnah larnakarlkbalarnabirktlkgelmesi ni istiyordur. Zaten insanlardan ou ger ektenyoldankmtr. Yoksa cahiliye devri hkmn m ar yorlar? yi bilen bir millet iin kimin hkm Allah'n hkmnden gzel olabilir? (Mide
5/49,50)
te alimler insanlar Kuran ve Snnete yn lendirirler. Bu, sreklilik isteyen bir itir. Ama mezhepleri dondurur, mezhep imamlarn eriil mez kutsal kiiler sayarsanz bilimsel hrriyeti engellersinizveiiniindenkamazsnz. 34KUR'AN'ADNMEK
MRT Mezhep imamlar gerekten deerli kiilerdir.Onlar olaanst kiiler saymannne zararvar? BAYINDIR ok zarar var. O zaman i dei ir. Onlar Hz. Muhammed'in yerine, grleri de Kur'an'nyerinegeer.Bizbufelaketiyayoruz.
Hi kimsenin mezhep imamlarna inanma g revi yoktur. Allah'n huzurunda bundan sorguya ekilmeyeceiz. Ama hepimizin Hz. Muhammed
169
sallallahu aleyhi ve selleme inanma grevi var dr. Ona boyun emek, Allah'a boyun emekle bir saylmtr. Ayette "Kim Eli'ye boyun e erse gerekten Allah'a boyun emi olur." (Nisa4/80) buyurulmutur. Bu yet dnda Kur'an'n tam on bir yerinde Allah'a boyun emeemri,Resulneboyuneme 154 emri ile birlikte verilmitir . Harsuresinin ye dinciyetindeylebuyurulur: "Eli size ne verirse onu aln, sizi neden menederseondangeridurun." Ahzbsuresinin36.yetiyledir: "Allah ve Eli'si bir ite hkm verince i nanm hibir erkek ve kadn o ile ilgili davranlarndaserbestolamaz." Nursuresinin63.yetindeylebiruyarvar dr: "Eli'nin emrine aykr hareket edenler balarna bir belann gelmesinden veya ok elemlibirazabauramaktansaknsnlar." aMucize nemliolduuiinmucizekonusunubirbaka adantekrarelealyoruz.
BAYINDIR Hz. Muhammed kadar nemli bir insanyoktur.Bununnedeninidndnzm? MRTTabi,nkoAllah'nElisi'dir.
154 Ali mran 3/32, 132 Nisa 4/59 Maide 5/92 Enfal 8/1,20,46 Nur 24/54 Muhammed, 47/33 Mcadele 58/13 Teabn64/12 170
EYHEFENDLERLEGRME
BAYINDIRAllah'nElisiolduuneredenbili nebilir?Onunaslispatedersiniz? MRT Hz. Muhammed Allah'n son elisidir. Herkesinbunainanmasgerekir. BAYINDIR Tamam, doru ama insanlar Hz. Muhammed'ingerektenAllah'nelisiolduunu naslbilebilirler?
Baksanza, itibarl bir kii, gnn birinde kal kp ben Amerika'nn Ankara Bykelisi oldum, deseTrkDevletibunukabuledebilirmi?nk bundan sonrayetkili makamlarn karsnaAme rika Birleik Devletleri adna ktn syleye cektir.
MRTAmerikanhkmetininonueliolarak grevlendirdiinedairbelgegetirirseolur. BAYINDIR te Hz. Muhammed de Allah'n bana gnderdii bir elidir. Onun da grevlen dirmebelgesinibanagetirmesigerekir. MRT Senokadardeerlimisin? BAYINDIR Bana, size ve btn insanlara bu deeriAllahveriyor.Oylebuyurur:
"And olsun ki Allah, inananlarabykl tufta bulundu. nk ilerinden birini eli olarak gnderdi. O onlaraAllah'nayetlerini okuyor, onlar artyor, onlara Kitap ve hik meti retiyor. Halbuki onlar, nceleri apa ksapklkiindeidiler."(Alimran3/164)
MRT Tamam, imdi anladm. Hz. Muham med sallallahu aleyhi ve sellemin elilik belgesi onungsterdiimucizelerdir.
171
BAYINDIRDoru. MRT Mesela Hendek Sava iin hendek kazlmas srasnda Cabir b. Abdullah Hz. Mu hammed sallallahu aleyhi ve sellemin iddetli alk ektiini grmt. Hemen kk bir hay van kesti. Kars bir sa' (yaklak kilo) arpa tt. Sonra gelip gizlice, Resulllah sallallahu aleyhi ve selleme, birka sahabesiyle gelmesini syledi. Resulllah sallallahu aleyhi ve sellem Hendek'tekiherkesikaldrd.Binkiiidiler.Hepsi debuyiyecektenyedivedoydular.Sonundaten cere olduu gibi et dolu olarak ve hamur da ol 155 duugibipiirilmeyehazrhaldeartt ." BAYINDIR Btn elilerin byle mucizeleri
yanielilikleriniispatbelgeleriolmutur.Hz.Sa lih'in devesi, Hz. Musa'nn deneinin ylanad nmesi, elini karnca bembeyaz olmas, Hz. sa'nn amurdan ku heykeli yapp flemesiyle gerek bir ku haline gelmesi, lleri diriltmesi, anadandomakrvealacahastalnatutulmu kiileri Allah'n izniyle iyiletirmesi birer mucize, eliliin birer belgesidir. Bilim ve teknoloji ne kadar geliirse gelisin, insanlk ne lde iler leme gsterirse gstersin, kayadan deve kar mak, denei gerek bir ylanaevirmek,lleri diriltmek veya birka kiilik yiyecekle bin kiiyi doyurmak mmkn olmaz. Ama bunlar zaman mzinsaniinbirbelgeolmazelliitamazlar. Mesela Hz. Salih aleyhisselmn kavmi, ora
155 Buhari,Mez,29. 172
EYHEFENDLERLEGRME 156 daki byke bir kayadan dii bir deve kar masnisteyinceAllahTel,Salihaleyhisselma ylebuyurmutu:
"Onlarn gerek yzn ortaya karmak iin dii deveyi gnderiyoruz. Onlar izle ve sabrl ol. Onlara bildir ki, su aralarnda pay edilmitir. Sras gelen onun banda bulun sun."(Kamer54/2728) Suyu bir gn deve, bir gn deehir halk ii yor, ertesi gnn suyunu da o gnden alyor lard. Devenin nbetinde halk onun stn al 157 yordu . Konuylailgiliyetlerdenbirksmyledir: "Semud'adaeliolaraksoydalarSalih 'i gnderdik. Dedi ki: "Ey ulusum! Allah'a kullukedin,sizinondanbakatanrnzyok tur. Bakn, size Rabbinizden ak birbelge geldi: te Allah'n bu dii devesi size bir mucizedir. Brakn onu da Allah'n topran daotlasnonabirktlkdokundurmayn, yoksasizicanyakcazaparpar. Dnsenize, hani sizi Allah, Ad'dan sonra onun yerine getirmiti. Sizi bu yere yerletirdi. Burann dzlklerine kkler kuruyor, dalarn oyup evler yapyorsu nuz. Evet, Allah'n nimetlerini dnn de taknlkyaparakortalkartrmayn.
156 Burann Arapasnda kelimesi geiyor. Lisan'ul Arab'da bunun tek para byke birkaya anlamnda olduu ifadeediliyor. 157 Tefsr'utTaberi,c.XI,s.561. 173
Ulusununbyklktaslayanilerigelenle ri,zayfgrlenlere,onlardanimanedenlere dediler ki, "Siz Salih'in, gerekten Rabbi tarafndangnderilmibireliolduunumu biliyorsunuz?" Onlar yle cevap verdiler: "Dorusuonunlagnderilenneisebizona inanyoruz" "Byklk taslayanlar, "te biz de sizin inandnzeyitanmyoruz"dediler. Sonra o dii devenin ayan kesip devir diler Rablerinin buyruuna ba kaldrdlar vededilerki"EySalih,eersenelilerden isenhaydi,tehditettiineyibamzagetir degrelim." Bu yzden onlar bir sarsnt tuttu ve ol duklaryerdedizstkveripldler. Bunun zerine Salih onlardan ayrld ve "Eyulusum!AndolsunkibensizeRabbimin szn bildirmi ve t vermitim fakat siz t verenleri sevmiyorsunuz" dedi."
(Araf7/7379)
Hz.Salih'indevesisakaldsreceonakar kanlarn baarl olmas mmkn deildi. nkkayadankmmucizedeve,onunelili ini belgeliyordu. Ama deve kesilince Hz. Salih, tayin belgesi yaklm bykeli gibi oldu. Ya yeni bir belge getirecekti ya da oradan ayrla cakt. Cenab Hak yeni bir mucize vermedi, Hz. Salih'ioradanayrdveinanmayanlaryoketti.
MRT Deve lnce mucize olmaktan kt
m?
174
EYHEFENDLERLEGRME
BAYINDIR lm bir deveyi artk kim Hz. Salih'inmucizesisayar?
bHz.Muhammed'inmucizesi
MRT Hz. Muhammed sallallahu aleyhi ve sellemin gsterdii mucizeler de bugn yoktur. imdi o da tayin belgesi yaklm bykeli gibi miolduyani? BAYINDIR Hayr, Hz. Muhammed sallallahu aleyhi ve sellemin mucizesine hibir ey olmad. OnunaslmucizesiKur'anKerim'dir.Kur'an,k ymete kadar bozulmadan kalacaktr.Onu koru may Allah Tel bizzat stlendii iin Hz. Mu hammed lm olsa da elilii devam etmek tedir. nk Allah onu son elisi yapm ve in sanlardan istedii her eyi onun aracl ile bil dirmitir.ArtkAllah'ninsanlardanyenibiristei olmayacaktr.AllahTelylebuyurur:
"Bugn sizin iin dininizi olgunlatrdm. Size olan nimetimi tamamladm ve size din olarakslm'arzagsterdim."(Maide5/3)
MRT Hz. Muhammed ldne gre onun grevinikimyrtyor? BAYINDIRElilerAllah'tanvahiyalr,Allah'n izniyle mucize gsterir ve aldklar vahyi tebli ederler. Kur'an, hem Hz. Muhammed sallallahu aleyhi ve sellemin Allah'tan ald vahiyleri en gvenilirbiimdekoruyanbirkitap,hemdeonun mucizesidir. Artk vahiy alma ii bitmitir. Kur'an, mucize olarak elimizde durmaktadr. O nun yapamad tek grev teblidir.Neyin tebli edilecei de ak ve net olarak bellidir. Allah
175
Telylebuyurmutur: "Ey Eli! Rabbinden sana ne indirilmise onu tebli et, eerbunuyapmazsanonael ilikyapmamolursun"(Maide5/67) OnaindirilenKitapelimizdeolduunagreher mmintebligrevinisrdrebilir. cHermminAllah'nElisi'nevaristir
MRTHermminbununaslyapar? BAYINDIRHermmin,Kur'an'agreyaama veonuinsanlaraanlatmagreviniyapabilir.
Hz.MuhammedsallallahualeyhivesellemA 158 limler,elilerinvarisleridir.buyurmutur .

MRTHerkesalimolamazki. BAYINDIR Herkes bildii konunun alimi, bil medii konunun rencisidir. Kur'an'dan bir tek meseleyi iyi bilen bir mmin o meselenin alimi olur.OnutebliederseoldeHz.Muhammed 'e varis olur. Bilmedii meselelerin de rencisi olur.Budurumlenekadarsrer.
Buhadisierifedayanaraktebligreviniilim adamlarnabrakpkenaraekilmekolmaz.
MRT eyhler peygamber varisi olamazlar
m?
BAYINDIRNedenolamasnlar?Kur'an'aayk r itikadolmayaneyhlerdebukapsamagirebi lirler.
158 Buhari, lim,10 Eb Davd, lim,1 bni Mce, Mukad dime,17Ahmedb.Hanbel5/196. 176
EYHEFENDLERLEGRME
Varis,kendinemirasbrakankiiyitemsileder ve temsil gcne gre mirasndan pay alr. Ba bann, annenin, erkek ve kz evlatlarn, ein ve kardelerinpaylarnnfarklolmasbundandr. Elilik ne bir miras maldr, ne de babadan oula geen bir saltanattr. Hz. Muhammed'in elilii kyamete kadar srecei iin onun, Kur'an' tebli konusunda temsil edilmesineihti ya vardr. te her mmin, Kur'an' teblideki payna gre Hz. Muhammed'e varis olur. Ama asrlardrbugrevihmaledilmitir.
MRT Kim ihmal etmitir? Kur'an'n yazl mas,okunmas,ezberlenmesivenesildennesile intikali konusunda nasl bir ihmal vardr? Bugn Kur'an'a en byk hizmeti o beenmediin tari katlaryapyor.Onlarabalkurslardaherylbin lerce hafz yetiiyor ve onun birka kat insan Kur'anokumasnreniyor. BAYINDIRDoru,binlerceKur'anKursu'ndan her yl on binlerce kii Kur'an reniyor.Bunlar kmsemiyorum. Bir Mslman Kur'an'dan ne kadar ok ey bilirse deeri o kadar artar. Nite kim Hz. Muhammed sallallahu aleyhi ve sellem Uhud ehitlerini ikier er kabirlere koyarken "Bunlardan hangisi Kur'an'dan daha ok pay al mtr?"diye sorard.Onlardankimeiareteder 159 lerseonulahittentarafaalrd .
Pekiyabizler?BizKur'an'dannekadarpaya lyoruz?Aslbununcevabnvermekgerekir.
159 Buhr,Ceniz,73. 177
MRT Kursa gidenlerden bir ksm Kur'an'dan birka sure biliyor. Kimileri tamamn ezberliyor, ounluk da Kur'an' yznden oku yabiliyor. BAYINDIR "Kur'andan paymz ne kadar dr?" derken Kur'an'dan neleri kavradmz ve bununnekadarninsanlaraanlattmzsoruyo rum. MRT O konudaki ihmalimizi kabul edebi
liriz.
BAYINDIR Hele kr, bir ey kabul etti rebildim. Ama en nemli eyi kabul etmi oldu nuz.
ocuunu Kur'an renmeye gnderenler on dan, arada srada gemilerinin ruhunaYasin ve Tebreke surelerini okumasn, ylda bir kere de lmleriiinhatimindirmesinibekliyorlar. Hocalarn zerinde en ok durduklar husus iseharflerindzgnkarlmas,Kur'an'nyanl szezberlenmesivetecvitkaidelerineuygunola rak okunmasdr. Bunlar ok nemlidir ama i burada braklmaktadr. Halbuki bu, iin badr. Ama daha iin banda nefesler kesilmektedir. Yani Kur'an, manasn kavramak iin renil memektedir. dZikir
MRT rencilere Arapa, Fkh, Tefsir, Ha dis ve Kelm gibi ilimler deokutuluyor.Bu ilim lereskidenmedreselerdedahageniokutulurdu. BunlarnanakaynaKur'andeilmidir?
178
EYHEFENDLERLEGRME
BAYINDIR Bakn, Kur'an'n bir ad da Zikir' dir.Ayetteylebuyurulmutur:
"te o Zikr'ibizindirdik,neolursaolsun onukoruyacakolandabiziz."(Hicr15/9) Zikir,birbilgininhafzayayerletirilipkullanl maya hazr hale getirilmesidir. Bir eyin insann 160 iineveyadilinegelmesinedezikirdenir . Tevrat,Zebur,ncilveelilereverilmit 161 lerin, emir ve yasaklarn ortakad da Zikirdir . Kur'an btn elilerin Zikir'lerini ierir. Onun korunmas btn ilahi kitaplarn korunmas de mektir.DolaysylaKur'an'kavrayan,btnilahi kitaplardoruolarakkavramolur.
MRT Bir eyi hafzaya yerletirmek, kalbe vedilegetirmekzikirisebunuherMslmanya pyor. Her Mslman, ezberledii Kur'an', zaten hafzasndatutuyorvegerektiindeokuyor. BAYINDIR Bir ey hafzaya ya manas kav ranarakyerletirilir yada kavranmadan yerleti rilir.Manaskavranmadanhafzayayerleeneye ve onu ifade etmee zikir deil, ezberleme ve ezberdenokumadenir.
162 Zikir, bir marifeti ,yani bir bilgiyi kullanma hazr tutacak ekildehafzayayerletirmekoldu undan burada bilgi ne kmaktadr. Bilgi, bili neneydir.Ezberleneneybilgideildir.Kaldki,
160 elMfredtveLisn'ulArab,ZKRmaddesi. 161 rnek olarakbkz.Araf7/6369,Hicr15/6,Nahl16/43, Enbiya21/48105,Kamer56/24. 162 ElMfredt,ZKRmaddesi. 179
burada marifet kelimesi kullanlmtr. Marifet, 163 bireyiolduugibikavramakanlamnagelir . Zikir kknden gelen tezekkr, mzkere ve elhi zikir kelimeleri de konunun daha iyi anla lmasnsalayacaktr. Tezekkr,bireyihatrlamakveyabakasna hatrlatmakdemektir.
"O saknanlar var ya, ite onlara eytandan bir esinti gelince tezekkrde bulunurlar. Bakar snzki,gereigrmlerdir."(Araf7/201)
Buradaki tezekkr Allah'n yetlerini hatr lama ve zerinde dnme diye anlamak ge rekir. Mzakere,birkonuyukarlklgrmekan lamnagelir.Trkemizdedekullanlr. Ehlizikir, bir bilgiyi kafasnayerletirmive kullanma hazr vaziyette tutan kimselere, ilim adamlarnadenir.Kur'an'daylebuyurulur:
"Senden nce eli olarak grevlendirdikleri miz, kendilerine vahyettiimiz erkeklerden ba kas deildir. Bilmiyorsanz ehli zikre sorun."
(Enbiya21/7)
Buayettekiehlizikir,ehlikitapbilginleridir. Kur'an'n Zikir olmas, yaamak iin kafaya yerletirilen ve kendisiyle insanlara t verilen birkitapolmasndandolaydr.uyetlerbuhu susuortayakoymaktadr:
163 EerfAlib.MuhammedelCrcn,etTarift,s.221. 180
EYHEFENDLERLEGRME
"Onlar irkin bir i yaptklar veya kendilerini kt duruma drdkleri zaman hemen Allah' zikrederler (yani Allah'nokonudakiemriniha trlarlar) ve gnahlarnn balanmasn ister ler."(Alimran3/135)
"Sen t ver! Esasen sen sadece bir tsn. Sen onlarn tepesine dikilecek deilsin."
(aiye88/2122)
eMedreseeitimi
MRTMedreselerinkapanmas,tefsir,hadis, fkhvekelmgibiilimlerinyeterikadarrenile memesi ve Arapa reniminin zayflamas bizi buhalleredrd. BAYINDIR Medrese, asrlardan beri Arap dili ve edebiyat okuluna dnm, fkh, tefsir ve kelmgibiderslerbirerArapametinanlayile okutulmutur. Kur'an Arapa olduu iin Arap ann nemi tartlmaz ama medresenin varlk sebebi srf bu olmadndan o, bir dil okuluna dntgnkapanmtr.
Dini ilimleri bu ekilde okuyan, onlar Kur'an ve hayat gerekleri etrafnda deerlendirme ye tenei kazanamaz ve hayattan kopar. Bu insan lar bir de, fkh, tefsir, kelm ve dier ilimlerin alimi sayldklar iin ne byk skntlara sebep olduklarntahminetmekzorolmaz. slam, kiinin doutan tadzelliklereya ni ftrata tam uyum gsterir. Bu uyum kii ile tabiat arasnda da vardr. Sosyal hayat, buna gre ekillenmelidir. Ama insanlar ftrata uyma
181
yan alkanlklar edinebilir ve tabiat bozucu a lmalar yapabilirler. Bunlar, arzular peinde koanlarla, artlanm kiiler yapar. Onlar uzun vadede kendilerini skntya soktuklar gibi yakn ve uzak evrelerini de skntya sokarlar. te slam, ftrata aykr tavrlar ortadan kaldrarak insanlarmutluetmekiingelmitir. Gklerde ve yerde ne varsa hepsi bizim iin yaratlmtr.AllahTelylebuyurur: "Denizi size boyun ediren Allah'tr. Bu, iinde gemilerin buyruuyla akp gitmesi ve onunbolvergisindenpaynzaramanziin dir.Belkikredersiniz. "Gklerde ne var, yerde ne varsa hepsini size boyun ediren odur. te bunda, d nenler takm iin esasl dersler vardr."
(Csiye45/1213)
Yerdenevarsahepsinisiziniinyaratm olan odur. Sonra ge ynelmi ve onlar yedi gk olarak dzenlemitir. O her eyi bilir.(Bakara2/29) lm almalar, bizim iin yaratlan eylerden daha ok yararlanmak amacyla yaplmaldr. alma Kur'an eksenli olursa, hem aratrmac nn ufku alr, hem de dengeler korunur. Allah Telylebuyurur: O zalimlik edenler aslnda, bilgisizce kendi arzularna uymulardr. Allahn yol dankmsaydnkimyolagetirebilir?Bu gibilerinyardmclardayoktur. Sen yzn dosdoru bu dine evir, Al
182
EYHEFENDLERLEGRME
lahn ftratna ki, Allah insanlar ona gre yaratmtr. Allahn yarattnn yerine ge ecek bir eyyoktur.tedorudinbudin dir.Ancak,insanlarnpekoubunubilmez ler.(Rum30/2930) slam,ftratdini,Kur'andaftratkitabolduu iin onda her konu ile ilgili temel bilgiler vardr. temedrese,btnilimdallarileyaknilgiku rarak Kur'an zerinde younlamal, maddi ve manevi her konuda kalknmann ana direini oluturmalyd. Fkh,kelamvedierdinibilgiler,bualma nn bir blm olabilirdi. nk bunlarla doru dan ilgili ayetler en fazla500 kadardr.Buayet lerde dahi dier ilim dallarn yakndan ilgilendi ren hkmler vardr. Medreseler bu ayetlerle de ilgilenmedii iin Kur'an'n hayatla ilgisi tama menkesilmitir. Kur'an,ftratkitabolduundanherinsanilgi lendirir. Herkes orada kendini bulur. Her insan, kendibilgi,becerivetecrbelerindaKur'an' anlamaya almaldr. Medrese bu konuda ok nemlibirrolstlenebilirdi.Amayleolmad.Bu gndebunoktadanokuzaz. Tabii ilimler,ftrat anlamayavetabiattanda ha ok yararlanmaya ynelik almalardan olu ur. Kur'an da ftrat da deimez. Ne Kur'an'n yerinegeecekbirkitap,nedeAllah'nyaratt nnyerinitutacakbireyvardr.Buikisiarasnda bir atma daolamaz.Eerbiratmagzk yorsa,mutlakayanlanlamavardr.Kur'anilim lerinde uzman olan kiiler,ilgili bilim dalnn uz
183
manlaryla bir araya gelerek bu yanl anlamay gidermeye almaldrlar. Tabii ilimlerle Kur'an ilikisinebuekildeyaklamakgerekir. Sosyal hayat ile Kur'an arasnda da atma olmamaldr. Eer bir atma gzkyorsa, ayn yntemle,duygusallktanuzakolarakkonuyuele alpzmelidir.Sosyal bilimlerleKur'an ilikisine debuadanyaklamakgerekir. Konulara bu ekilde yaklaan din bilgini ev rensel llerde dnen ve evrensel zmler getiren bir kiilik kazanr. almalarnda tabii ilimlerden de sosyal ilimlerden de yararlanr. O zaman hem Kur'an hem de bu ilimler doru an lalr. Bilimsel almalar byk ivme kazanr. evre kirliliine, istismara ve smrye yol a madanyenigelimelersalanabilir. nsanlar Hz. Adem'in ve Havva'nn to runlardr. Onlar, dnyaya cennetten gel milerdir. nsann ana vatan cennettir. O, bu dnyada misafirdir. Dnyaya ait bir vcudu ve tatmin olmazbirruhuvardr.Onunkisi,okzen ginolanveiyihizmetalanbirkiinin,sradanbir otelde misafir kalmasna benzer. Oraya hi bir ey getirmemi, giydii elbiseler dahi otelden verilmitir.Hibireyonutatminetmeyeceiiin o, otele, otel de ona sknt verir. Aslnda o, bu radabykbirimtihandangemektedir.Baarr sazlediisaltanatakavuacaktr. nsandacenneteait,sonsuzzenginlik,sonsuz gzellik, sonsuz yaama, problemsiz hayat gibi arzularvardr.Onunruhuhepbunlarister.Dn ya toprandan yaratlm vcudu da tpk dier
184
EYHEFENDLERLEGRME
canllargibiyeme,iime,remeihtiyacduyar. Bu karmak yap iindeo,evresinibozabile cei gibi daha da gzelletirebilir.nsann olma dyerdeevrebozulmasdaolmaz.Canltrle rinden hangisi yok edilse tabiatn dengesi bozu lur.Amainsantryokolsa,bozulmudengeler dzelir.Bu da insann dnyadamisafirolduunu gsterir.nkonunvarlbudnyaasndan, nevazgeilmezdir,nedebu dnyaonunarzula rntatminiinyeterlidir. O,bunubilmeli,ftratauygunyaayarakrahat etmeli, kimseye sknt vermemelidir. Ayrca b yk imtihan kazanarak sonsuz arzularn tatmin edeceicennetekavumannyollarnaramaldr. lmi almalarKur'aneksenlioluncainsanlar bu ynde eitmek kolaylar. Fakat medreseler, ne dini ilimlerde ne de dier ilimlerde stne deniyapmadiinkendikendinikapatmtr. MRT Peygamberimizin sz ve davranla rn,yanisnnetinereyekoyuyorsun? BAYINDIRBunadahancedeinmitik.Bu radakonuyabirbakaadanyaklaalm. Muhammed sallallahu aleyhi ve selleme Kur'an aklama grevi verilmitir: Allah Tel ylebuyurur:
"Sana bu Zikri (Kur'an) indirdik ki, kendi lerine ne indirildiini insanlara aklaya sn".(Nahl,16/44)
Dolaysylaonun,Allah'nElisikimliiileyap theraklamaveuygulamannilgilendirilecei
185
bir ayet mutlaka vardr.yleyse Kuran ve Sn netiikiayrkaynakdeil,tekbirkaynaksaymak gerekir. O zaman snneti doru anlama yolu almolur. MRTUlemanngrnereyekonacak? BAYINDIRBuereveiindehereyolmas gereken yere konaca iin, ulemann gr de kendineaityereyerleecektir. Medrese, fkh ve kelm gibi dersleri birer A rapa metin anlay ile okutarak,bunlar Kur'an ve hayat gerekleri etrafnda deerlendirmeye imkan vermeyince kanlmaz olarak o kitaplar daki szler kutsallam,Kur'an ve Snnetin ye rine konmutur. Nitekim, Hanefi alimlerden Ubeydullah b. el Huseyn elKerh (l. 340 h./ 951m.)yledemitir: "Mctehid statlarmzn szlerineaykr bulu nan naslar (yani ayet ve hadisleri) onlarn ya nesh yadatercihyollarndanbiriyleterkettikle rine hkmedilir. Yani byle hkmedilerek nas 164 deil,mctehidlerinszalnr ." Bu grn bugn de destekileri vardr. Biz renci iken yani 1960'tan 1976'ya kadar, el Kerh'ninkine aykr gr olanlara dinden k m gzylebaklrd.Bizohavaiindeyetitii miziinbunoktayagelmemizzamanalmtr. elKerh, grne deer verilen bir alimdir,
164 HayrettinKARAMAN,slamHukukundactihad,Diyanet Yaynlar,Ankara,tarihyok.s.184.Bukitaptabunudestek leyendiergrleredeyerverilmivebirdeerlendirme yaplmtr. 186
EYHEFENDLERLEGRME
11asrncelmtr.Demekki,skntderinler dedir. Bu, kabul edilemeyecek bir durumdur. el Kerh'nin szn ettii mtehidler de byle bir eyiaslakabuletmezlerdi. Bir gn Hz. mer minberden yle seslen miti: Ey insanlar, Muhammed sallallahu aleyhi ve sellemin gr doru idi. nk Allah ona gereigsteriyordu.Bizimgrmzisesade cezanvesorumlulukaltnagirmektenibarettir. Allah ondan raz olsun, Hz. Eb Bekir bir ko nuda Allahn kitabnda ve Hz. Muhammedin snnetindebirhkmbulamazsakendigrne gre itihat yapar ve yle derdi: Bu, benim grmdr. Doruysa Allahtandr, yanlsa bendendir.Allahnbenibalamasndilerim. Hz.merinbirktibiBu,Allahnvemerin grdr. diye yazncamerdediki,Nekt syledindeki,bumeringrdr.Eerdo ruysaAllahtan,yanlsamerdendir. Hz.merbirkiiylekarlamvenevarne yok,diyesormu,odaAliveZeydylebirh kmverdilerdemiti.BununzerineHz.mer Benolsaydmuekildehkmederdim.dedi. Adamdediki, Seninhkmetmeneneengelvar,yetkisenin elindedir.Hz.merdediki, Seninmeseleni,AllahnkitabnayadaAllah 'n Elisi'nin hkmne dayandrsaydm bunu ya pardm. Ama meseleni gre dayandryorum,
187
gr belirtme hakk ortaktr. Benim grm Alinin ve Zeydin grn deersiz hale getir 165 mez . HanefilerinndegelenalimlerindenEbYusuf ve Hasan bin Ziyad, Eb Hanife'nin yle dedi ini nakletmilerdir.Bizim u ilmimizbirgr tr. O, gcmze gre vardmz en gzel g rtr.Kim bundan dahagzelinigetirirsekabul ederiz. Man bin saelKazzazdemitir ki,mam Ma likinyledediiniiittim,Bensadecebirinsa nm, hata yaptm da olur, doruyu bulduum da. Grm zerinde dnn, Kitap ve sn neteuygun olann aln,Kitap ve snneteuygun 166 olmayanndabrakn . mam Malik sk sk yle sylerdi: Bizimkisi bir zandan ibarettir. Kesin bir kanaate varama 167 yz . Ahmed b. Hanbelin yle dedii rivayet e dilmitir: afinin gr, Malikin gr, Ebu Hanifeningr,bunlarnhepsibanagrebirer grtr ve benim yanmda ayn deerdedir. 168 Delilsadecenakiller(Kitapvesnnet)dir . limadamlarnngrleriniKur'anvesnnet ten ayr tutup tartma yerine bu grleri nak
165 bnu'lKayym el Cevziyye, I'lmu'lMuvakkn, Beyrut 1407/1987c.I,s.54. 166 bnu'lKayym,a.g.e.,c.I,s.75. 167 bnu'lKayym,a.g.e.,c.I,s.76. 168 bnu'lKayym,a.g.e.,c.I,s.79. 188
EYHEFENDLERLEGRME
leden kitaplar yet ve hadislerden arndrlm, veadetabirartlandrmayntemiyleokutulmu tu. te sizin hayranlkla andnz medreseler Kur'an yerine bu kitaplar anlamann en yce gayehalinegetirildiiyerlerolmutur. SahabeleriindeKur'anileilikiyikoparrdiye hadislerin yazlmasn dahi ho karlamayanlar olmutur. SubhiSalihinylebirtespitivardr: Hz. mer snnetin yazlmasn arzulam ve bu konudasahabeleredanmt.Onlardasnnetin yazlmasn uygun grmlerdi.Hz.merphe iinde ve istihareyaparakbir aybekledi. Bir sa bah kalktnda Yce Allahtan iine kararllk gelmiti,dediki: Sizinle, snnetten bildiinizi yazmanz husu sunugrmtm.Sonradndm,baktmki, sizden nceki ehli kitaptan bir ksm insanlar Allah'n kitab yannda kitaplar yazm, onlarla megul olmu ve Allah'n kitabn bir kenara b rakmlardr. Vallahi ben Allah'n kitabn baka bireylehibirzamanengellemem. Bylece Hz. mer hadis yazmay terk et 169 miti . Korkulan olmu, Allah'n kitab yannda kitap laryazlm,Kur'anileilikikesilmitir.Builiki ninkesilmesi,zorunluolaraktabiivesosyalilim lerle de ilikiyi kesmitir.nk ftrat ve sosyal hayat anlamaya zorlayan Kur'an, artk sevap kazanmak iin okunan bir metin halinegelmiti.
169 SubhiSalih,Ulmu'lhadisvemustalahuhBeyrut,1969, s.3941. 189
Onu sevap kazanmak iin okuyan, ka cz Kur'an okuduuna ve ka hatim indirdiine ba kar. nk nekadar okokursaokadarokse vap kazanacana inanmtr. Ondan ka ayeti anladna bakmaz. Zira Kur'an, onun anlamas gerekenmetindeil,okuyaraksevapkazanaca metinolmutur. Bu artlar altnda Kur'an'n yasaklar kolayca inenebilmitir. Mesela faiz, Kur'an'n en ar yasaklarndandr.Kur'anbirkenarabraklpfkh kitaplar nealnncafaizekap alabilmi,vakf messesesi de bunaalet edilmitir. Bey'ulyne veyamuameleier'iyyedenengstermelikbir al veriin glgesinde bugnk bankalar gibi kredi veren binlerce para vakf kurulmutur. stanbul Mftl er'iyye Sicilleri Arivi'ndeki sayszrnektenbiriyledir: AhmedNaili,Kili Nazr Vakfndan beylva deli 2500 kuru (yani 25 altn) bor almak iin vakfa ait Fetvy Ali Efendi adl kitab, bedeli be yl sonra denmek zere 1500 kurua (yani 170 onbealtna)satnveteslimalr . Bylece 25 altn bor alanAhmedNailiEfendi 40 altn borlanr. Kitab da daha sonra vakfa hibeeder. Kitapvesnnetedeil,yalnzcabirksmfkh bilgininin grne dayananlar, yaplan gster melik al verie bakarak bunun ciz, hatta ha ramdan kanmay salad iin sevapolduunu
170 er'iyye Siciller Arivi, Evkaf Hmyn Mahkemesi, dneSiciliNo.743,v.7. 190
EYHEFENDLERLEGRME 171 dahisyleyebilmilerdir .
Osmanl dneminde stanbul'da kurulan ban kalardan Emniyet Sand'ndaki bir cep saati, kredi talebiyle gelen kiilerin deyecekleri faizi merulatrmak iin her gn defalarca satlp sandahibeedilirdi. rnekolarak,birylvadeli100altnboralan kiinindeyeceifaiz%15ise,gerekliteminatla r verdikten sonra o saati, bedeli bir yl sonra denmek zere 15 altna satn ve teslim alyor, sonrabankayahibeediyordu.100altndnten 15 altnda saat bedelinden olmak zere toplam 115 altn borcun senetlerini imzalyor ve 100 altn teslim alyordu. 15 altn, saat bedeli oldu undanfaizsaylmyordu. Byle bir ilem faiz yasan inemenin ya nndayceslamdinininhafifealnmasnadase bepolmutur. Halbukiynedenenbugstermelikalverile ilgili olarak Hz. Muhammed sallallahu aleyhi ve sellemyledemitir: Iyne al verii yapar, kzlerin kuyruuna sarlr, tarmla yetinir, cihad terk ederseniztek rardininizednnceyekadarAllah(cc)sizizillet 172 altndabulundurur.
171 Kadhan, Hasan b. Mansur elzcendi, (l. 592/1196) FetvyKadhn,tarihveyeryok,s.244,245. 172 Eb Davd, By', 54 Ahmed b. Hanbel 2/84 Zeyl, NasburRye Kahire, 1357, cilt4, sh.1617, Bu kitapta hadi sintahriciyaplm,sahiholduuvericalininsikadanbulundu utespitedilmitir. 191
Eer Kur'an'a baklsayd, cumartesi yasan ineyen Yahudilerin yapt ile bu gstermelik 173 satarasndakolaycabakurulabilirdi . Kaynak kitaplar, yzlerce kii tarafndan o altlarak bize ulatrldndan baz grlerin, onlara, sonradan sokulmu olma ihtimali vardr. Mesela faize klf uydurma ile ilgili bilgileri ilk defa Fetvy Kadhan vermektedir. Ama bu bilgiler o kitabasonradaneklenmiolabilir.n k kitap, bu grn Ebu Yusufa ait olduunu yazyor. Halbuki, Ebu Yusuf (l. 183 h.) ile Kadhn(l.592h)arasnda400senedenfaz la bir sre vardr.Elimizdebulunan bu devreait kaynaklardabuhususunHanefmezhebindecaiz grlmedii ifade edildiine gre byk bir ihti malleKadhan da ayn eyi yazm ama ktni yetlibiri,kitababuilaveleriyapmolabilir. Ayrcabir kimse nekadar bilgili ve faziletlio lursa olsun hata edebilir. yleyse yaplacak tek ey, Kur'an'a gre sorumlu olacamz dnce sini zihinlere kazmak ve hayatmzKur'an'ag re, batan aa gzden geirmektir. Yoksa ahiretteylebirdurumlakarlaabiliriz:
Ognyanldavranlarabatmkiiikielini srr da der kiAhkekebendeoeliilebir liktebiryoltutmuolsaydm. Ah!!.. yazk oldu bana, keke falancay dost edinmeseydim. Gerekten de beni Kur'an'dan saptrm. Hem
173 Cumartesi yasan ineyen Yahudilerle ilgili olarak "MslmanlarBatranirk"balaltndabilgiverilmitir. 192
EYHEFENDLERLEGRME
de o bana kadar gelmiken. te eytan insan byleyzstbrakr. Eli diyecektir ki, Ya Rabbi, dorusu benim kavmimbuKur'an'kendilerindenuzaktuttular.
(Furkn25/27,28,29,30)
MRT Bunca eyden sonra ne yaplmasn
nerirsiniz?
BAYINDIR Bir metot deiiklii gerekir. Bir konuyu aratrrken, nce Kur'an'a bakmal ve snnetten onu aklayan eyler bulmal sonra insanlarn rflerini ve ihtiyalar dikkate alarak konuyu anlamaya ve bir sonuca varmaya al maldr. Mtehitlerin grleri, bu aamadan sonra okunup onlardan da yararlanlabilir. renciyediniilimleriretirkendebylebirmetot izlenirse onlarda ufku ak kiiler olarak yetiir ler.
Halka dinlerini anlatrken de bu sra gzetil melidir. Mesela orucu bozan eyler anlatlacaksa nce ilgili yet, sonra onu aklayan hadisler o kunmaldr. Mezheplerin grlerini bundan son ra okumal ki, mslman yapt ibadeti daha uurlu olarak yapsn. Eer byle bir alkanlk kazanrsak bu bizi Kur'an'a balar ve hurafeler den uzak, canl bir dini hayat yaama imkan yakalarz.AllahTelylebuyurur: nananlarn gnllerinin Allah' anmas ve ondan inen geree iten balanmas zaman henz gelmedi mi? Sakndahance kendilerine kitap verilenler gibi olmasnlar zerlerinden uzun zaman geti de kalpleri katlat onlardan ou yoldan kmtr.
193
(Hadd57/16)
SONU Sonolarakununbilinmesiniisterimki,benim kar ktm sadece Kuran'a aka aykr olan szler ve davranlardr.Bu davranlarhangiad altnda yaplrsa yaplsn, bunlara kar kmak herMslmanafarzdr.Hz.Muhammed'inyolun dagitmeningereibudur. Bir hocann etrafnda toplanp bir grup olu turmak, Kuran ve snnete uygun olarak slam' yaamaksadecetakdiredilecekbirdavrantr. Tutar da o hocaya manevi makamlar tanr, onu Allah ile kendi aranzda vesile ve vasta k lar, insanlar ona balanmaya arrsanz ite bunukabuletmekmmknolmaz. Her trl arlktan uzak olarak Hz. Muham med sallallahu aleyhi ve sellemin gsterdii gibi yaamal,dnyamzveahiretimizitehlikeyesok mamalyz. Bu tartmalarda Allah rzasndan baka bir gaye dnlmemitir. nsan olduumuz iin hata yapm olabiliriz. Allah rzas iin sizden talebimiz udur: Grdnz hatalar ltfen Kur'an ve snnet nda tenkit edin ve doru nun ortaya karlmasna, slam aleminin, d len bu bataklktan sa salim kmasna yardmc olun. Hidayet elinde olan Rabbimizden, Kur'an'adndrmesininiyazederiz. bizi
194
EYHEFENDLERLEGRME
BaarAllah'tandr.
195
KAYNAKLAR KuranKerim. AbdulazizBAYINDIR,DuadaEvliyayAracKoymave irk,stanbul2001. Abdullahb.YusufezZeyla,(l.762h.)Nasb'urRyeli Ehds'ilHidye,Kahire. Abdlaziz edDebb, elbrz, (Tercme Celal YILDIRIM)stanbul1979. Ahmedb.HacerelHeytem,Tuhfet'lMuhtcbierh'il Minhc,(irvnveKasmelbdhaiyeleriylebirlikte. Ahmedb.Hanbel,Musned,stanbul1402/1982. Ahmed Naim, Mukaddime, Sahihi Buhr Muhtasar TecrdiSarihTercemesiveerhi,Ankara1979. AluddinelKsn,elBedi'u'sSani'fiTertibieri, Beyrut. Ali b. Muhammed b. Eb'lzz edDimak, (l. 792 h./1390 m.) erh'lakdet'itTahviyye, Beyrut 1408/1988. Bedreddin elAyn, Umdet'lKr f erhi Sahh'il Buhr,stanbul1308. Cerdeilmiyye,Muharrem1333tarihlinsha,Say7. EbAbdillahMuhammedb.AhmedelEnsrelKurtub, elCami'liAhkm'ilKur'an,Beyrut1408/1988. EbuAbdillahMuhammedb.Yezid,SnenibnMace. EbuAbdirrahmanAhmedb.uaybenNesai,esSnen. Eb Cafer Muhammed b. Cerr etTaber, Tefsr'ut Taber,Beyrut1412/1992. Ebu Davud, Sleyman b. Eas esSicistani elEzdi,S neniEbiDavud.
196
EYHEFENDLERLEGRME
Ebu sa Muhammed b. sa esSlemi etTirmizi, SnentTirmizi. EbulHseyn Mslim b. Haccac elKueyri en Neysaburi,SahihuMslim. Elmall Muhammed Hamdi YAZIR, Hak Dini Kur'an Dili,st.1936. Esat COAN (Halil NECATOLU takma ad ile), slamDergisi,Austos1992,Say108. FahrddinerRz,TefsiriKebr,MatbaaiAmire,1307. FethiOKYAR,DevirdeBirAdam,stanbul1980. Firuzabd, Kamus Tercmesi, Mtercim Asm,Bahriye Matbaas1305. Hasan Basri ANTAY, Kur'an Hakm ve Meli Ke rm,stanbul1974. Hasan Kamil YILMAZ, Altnoluk Mecmuas, Aralk 1995says. Hasan Kamil YILMAZ, Ledn lmi ve Kef, Altnoluk Dergisi,Say105,Kasm1994,stanbul. HayrettinKARAMAN,slamHukukundactihad,Diya netYaynlar,Ankara,tarihyok. bni Kemal Paa, elErben, v. 360. Sleymaniye K tphanesi,EsadEfendi,1694. bnu'lKayym el Cevziyye, I'lmu'lMuvakkn, Beyrut 1407/1987. bnManzr,LisanulArab,Beyrut1410. mamRabbn,Mektbt,(Arapa),stanbul,tarihyok. smail b. Muhammed elAcln, Kef'ulhaf, Beyrut 1988/1408.
197
Kadhan, Hasan b. Mansur elzcendi, (l. 592/1196) FetvyKadhn,tarihveyeryok. Kitab Mukaddes, Ahdi Cedd, brani, Keldn ve Yu nandillerindentercme.Dersaadet1910. KOTKU,TasavvufAhlak,st.1982, KkDnyam2,ZamanGazetesi28Kasm1996. Mahmut b. mer ezZemher, elKef, c. I, s. 467, elMatbaat'arkiyye. Mahmut USTAOSMANOLU (Mahmut Efendi) ba kanlnda bir heyet, Ruhu'lFurkan Tefsiri, stanbul 1992. Malikb.Enes,elMdevvenet'lKbr,Msr. Mehmed Zahid KOTKU, Ehli Snnet Akaidi, Kfr MucipSzlerveHaller,SehaNeriyat,st.1992. Muhammed b. Cerr etTaber, Tefsr'tTaber, Beyrut 1412/1992. Muhammedb.smailelBuhari,elCamiusSahih. Muvaffak'uddinb.Kudme,elMun(l.630h.)Beyrut 1404/1984. merNasuhiBilmen,HukukslamiyyeKamusu,I/370, 392,stanbul1967. Rabelsfahn,elMfredt,SafvnAdnanDavudnin tahkikiyle)DmakveBeyrut1412/1992. Ramazanolu Mahmut Sami, Bir Bayram Sohbeti, Alt nolukMecmuas,ubat1997. Safiyy'urRahmn elMbarekfri, erRahik'ulMahtm, Beyrut1408/1988. SaidiNursi,RisaleiNurKlliyat,stanbul1995. SubhiSalih,Ulmu'lHadisveMustalahuhBeyrut1969
198
EYHEFENDLERLEGRME
emseddinSami,KamusiTrk,stanbul1319. erf Ali b. Muhammed elCrcn, etTarift, tarih ve yeryok. er'iyye Siciller Arivi, Evkaf Hmyn Mahkemesi, dneSiciliNo.743,v.7. YceveSflRuhlar,ZamanGazetesi,29Eyll1993.
199
AYETLERNDEX A
Abese80/3437131 Ahqf46/4542,44 Ahqf 46/5 17, 20, 48, 60 Ahzb33/4546114 Alimrn3/5549 Alimrn3/79142 Alimran3/135182 Alimrn3/14437 Alimran3/164172 Alimran3/17998 Alimran3/2830 Alimrn3/12312675 Araf7/1618127 Araf7/2730 Araf7/3030,133 Araf7/5535 Araf7/7379174 Araf7/143151 Araf7/16516670 Araf7/18789 Araf7/18824,83,87 Araf7/19419741 196 C Csiye45/121380,183 Cin72/20150 Cin72/212381,109 Cin72/262798 E En'am6/3581 En'am6/44108 En'am6/4885,102 En'am6/5087 Enam6/51131 En'am6/6049 En'am6/636444 Araf7/201181 B Bakara2/2429 Bakara2/21148 Bakara2/29183 Bakara2/313371 Bakara2/15475 Bakara2/25583 Bakara2/25730 Bakara2/25951
EYHEFENDLERLEGRME
En'am6/7165 Enam6/8264,105 En'am6/10786 Enbiya21/7181 Enbiya21/28131 Enbiya21/3438 Enfal8/1276 Enfal8/2021169 Enfal8/29119 Enfal8/6768122 Enfal8/910107 F Fatr35/131464 Fatr35/2216,21,40 Fatr35/313231 Fetih48/29164 Furkn25/27,28,29,30 193 aiye88/212286,182 H Hacc22/5299,128 Hacc22/6263 Hacc22/7146 Hadd57/16194 197
Hadd57/28119 Hicr15/2126 Hicr15/9180 Hicr15/99107 Hucurt49/13105 Hud11/1286 Hud11/10110273 Hud11/11611774 brahim14/485 sr17/565733 sra17/70104 sra17/7375145 sra17/11183 K Kaf50/1626 Kaf50/2026117 Kaf,50/22117 Kamer 54/17, 22, 32 ve 40169 Kamer54/2728174 Kasas28/7100 Kasas28/5686 Kasas28/878874 Kehf18/1950
Kehf18/65111,117 Kehf18/7882115 L Lokman31/3488 M Maide5/3176 Maide5/4163 Mide5/49,50170 Maide5/5456164 Maide5/6784,102,176 Mide5/11716,49 Meryem19/818241 Muhammed47/24168 Mddessir74/1825125 Mmin40/7882 Mnafikn63/487 N Nahl16/192138 Nahl16/3584,102 Nahl16/6330 Nahl16/6485 Nahl16/6869100 Nazit79/2324147 Naziat79/424589 Neml27/6232,151 198
Nisa4/48144 Nisa4/6426 Nisa4/7983,84 Nisa4/80170 Nisa4/11929 Nn68/485256 Nur24/47503 R Ra'd13/1157 Rum30/2930183 S Sebe34/2885 Sebe34/22,23130 ems91/810123 ura42/4885 ura42/5286 T Taha20/12172 Talq65/23106 Tevbe9/7211,130 Tevbe9/110126 Tevbe9/10187,94
EYHEFENDLERLEGRME
Tevbe9/115108 Tevbe9/119138 Tur52/293455 Y Yasin36/1455 Yasin36/515250 Yasin36/747541 Yunus10/100130,168 Yunus10/313239,45 Yunus10/626329 Yunus10/6264106 Yunus10/6643 Yusuf12/4696 Yusuf12/24136 Yusuf12/84138 Yusuf12/9697 Z Zuhruf 43/36 37 109, 133 Zmer39/3134,140 Zmer39/3038 Zmer39/4215,38 Zmer39/6465146 Zmer39/6467144
199
KARMANDEKS A AbdulazizedDebba88 Abdulhamid(II)58 Abdullahb.Abbas37 Abdullahb.Mes'ud76 AbdlkadirGeyln32,78 Acln14 Ademaleyhisselam71 AhmedNaim158 Akl121 AliHaydarEfendi61 Aliradiyellahuanh121 liruhlar82 Allahdostu29 Allah'ndunu18 Allah'ngc44 AnkaraBykelisi172 araclk27 Arafat33 Arapdiliveedebiyat okulu182 AshabKehf50 ateist19 avukat131 bedel80 BedirSava46,75,107 berzahalemi47 beeithayat47 beyn84 bey'ulyne191 BirinciDnyaSava54, 59 Bnyamin138 brhan137 C Cabirb.Abdullah172 Cebrail99,100 CelalYILDIRIM90 cennet71 CihadaDavetBeyanname si61 Cin43 Cumartesiyasa69,193 amurdankuheykeli173 D dadatecelli151 Davdaleyhisselam68 dua18,150 E B basar40 bask87 200 EbBekir37,120,135 EbuCehil76,125,155
EYHEFENDLERLEGRME
EbDavudelMzin76 EbuHanife165 EbuHureyre110 EbuYusuf165,193 EhliSnnetAkaidi93 Ehlizikir181 elbise155 elilik85,89 elErban14 elbrz90,91 EmniyetSand192 En'amsuresi99 Enesb.Malik99 EnverPaa61 Er163 evliya27 evtd78 Eyle68 F faiz191 fenafillah28 feraset118 FetvyAliEfendi191 FetvyKadhan193 ftrat182 G gaybmutlak88 genhizmeti112 giyimkuam155 201
gavs78 Gavsazam78 gayb88 gayberenleri79 gaybbilme87,97 H habisveerirruhlar82 hadis158,189 hadsikuds120 HalidiBadd135 Hamza47,48 Hanbelmezhebi159 Hanefmezhebi160,163 HasanBasriANTAY17, 90 Hayat36 HendekSava172 heykel139 Hristiyan64 Hzr48,112 himmet33 hipnoz22 hoca156 hurafe59,67 I yne192 ibadet18,140,143,146 bnAbbas45 bnEbilzz34
bniHacer13 bniKeml14,53 brahimaleyhisselam101 iniokumak91 tihat165 dris48 hraml52 ikikapdolusuilim111 lham116,122 ilim20,39 ilmibtn110 lmiledn110 lyas48 mamMalik162 immn77 imamyemn77 imamyesr77 ncil180 rade40 saaleyhisselam16,17, 48,49,64,101,103 shakaleyhisselam101 smailaleyhisselam101 srailoullar111 stanbul35 istine26,149 stidrc107 istifar25
istimdd26 syankarlilham123 J Japonya58 K Kabe45 kabirazab50 Kabirhayat4950 Kabirdenifa19 kinattatasarruf78 kalptengeenibilme88 kermet104 kefmafilkulb91 kefizamir91 Kef'lHaf14 keif48,116 Keaf136 krklar78 Kymet49 korumagrevi85 klelik144 kpek159 kudret40 Kuds101 kulluk145 kurbnevfilhadisi92 Kurey125 Kurtub76
202
EYHEFENDLERLEGRME
kutup78 L lebbeyk45 Lutaleyhisselam101 M malfrk152 MakmMahmud97 Mlik163 Mlikmezhebi162 malumolmak91 Mao108 Mattancil65 Maturd163 maymun69 MeclisiAliilm62 MedineiMnevvere97 Medrese182 MehmedZahidKOTKU93 melek76 Melektalemi91 Meryem101 Mevl28 Mezhep163 Msr138 Misalalemi91 muameleier'iyye191 mucize103,171 Muhammed165
MuhammedHAMDULLAH 157 Musaleyhisselam 100,111,114,151 musahharklma80 MutezileMezhebi137 mutlakgayb94 mjdelemeveuyarma85 mride97 mrik46 mtevtirhadis158 mzakere180 N nefsiemmare28 nefsimlheme128 nukab78 nceb78 O Osmanb.Maz'n132 OsmanlDevleti59 retmen156 ldenyardm13 lm50 mer38,121,188 PR paravakf191 Peygamberevarisolma 101 put45,149 203
Rab147 rabta134 resmebakmak139 resul84 revs78 rical'lgayb78 RisaleiHalidiye135 RufaveKadirtarikatlar 21 ruhaniyet21,136 ruhlardanistimdd44 ruhlarnnvastasaylmas 26 S saatbedeli192 sadakaicriye20 Salihaleyhisselam103 salihevlat20 SalihTU157 Salih'indevesi175 Sem'39 seyrfillah28 SubhiSalih190 SultanReat60 suraflenmesi49 afiMezhebi159,163 efaat23,34,129 ehit48,75 204
eyh141,151 eyhlislam61 eytan71,127 irk18,146 T tabiiilimler184 takv126 takvaehli29 tarikat59 tasarruf1415,89 tasavvuf11 tebli84 tecelli151 telepati91 tevatr48 tevbe25 tevessl22,24 Tevrat180 tezekkr181 Tuzla35 U UbeydullahelAhrr138 UhudSava65 uyku50 beyyb.Kab111 ler77 mm'lAl132 niforma155
EYHEFENDLERLEGRME
V Vah36 VedaHacc52 vekil86 veli28,30 Velidb.Mure124 vesile23 vcudaibatrma21 Y Yahudi68 Yahyaaleyhisselam101 Yakubaleyhisselm95, 101,137 yediler77 Ylanmucizesi173 yolagetirme86 yolugsterme86 Yusufaleyhisselam95, 136,137 yzsuyuhrmetine34 Z Zebur180 Zekeriyyaaleyhisselam 101 zikir179 Zleyha136
205
AllahTelylebuyurur: "Allah'aveoEli'yeinandkveboyune dik" derler. Sonra bunun ardndan onlarn bir takm srt evirir. Onlar inanm deil lerdir. AralarndakararversindiyeAllah'aveEl isine arldklar zaman, bakarsn ki, on lardankimileriyaniziyor. Hakl kendileri olsa, iten boyun eerek gelirler. Kalplerindebirhastalkmvar,yoksap heyemidtler?YadaAllah'nveElisi'nin kendilerine hakszlk edeceinden mi kor kuyorlar? Hayr, aslnda onlar zalim kimse lerdir."(Nur24/4750)

Kuran Isiginda Tarikatciliga Bakis

Uploaded by

Document Information

Copyright

Available Formats

Share this document

Share or Embed Document

Sharing Options

Did you find this document useful?

Is this content inappropriate?

Copyright:

Available Formats

Kuran Isiginda Tarikatciliga Bakis

Uploaded by

Copyright:

Available Formats

SleymaniyeVakfYaynlar

SLEYMANYEVAKFI HocaGyaseddinMah.ifahaneSok.No:20 34470EMNN/STANBUL Tel:(0212)5130093fax:5112169

WEBSAYFALARIMIZ www.suleymaniyevakfi.org/com/net www.kurandersi.org/com/net www.musulmanlar.org/com/net(Uygurca) www.hablullah.com (Arapa) www.koranika.com (Rusa) www.muselmanlar.net/org/com(Azerice)

9MSLMANLARIBATIRANRK .............................52 10EHTLERNSAVAMASI......................................74 11GRNMEZERENLER............................................77 12YCEVEALAK(SFL)RUHLAR.........................81 13KUR'AN'DAALLAH'INELLER ............................83

21KEF(PERDELERNAILMASI)..........................116 22SEZG(FERASET) ...............................................118 23LHAM ................................................................122

SONU......................................................................194 AYETLERNDEX.......................................................196 KARMANDEX...........................................................200

1TASAVVUF* MRTHereydennceunurenelim.Sen tasavvufukabulediyormusun,etmiyormusun? BAYINDIRSizcetasavvufnedir?

Baz meller, yetlerde geen dua kelimesini

Trke meal yapanlarn bu gibi hususlara ok dikkatetmesigerekir.

Gzleri kr bir adam Hz. Muhammed sallallahualeyhivesellemegelirveyleder:

Allahm senden istiyorum, rahmet peygam

4 HERMSLMANEVLYADIR Evliya, veli kelimesinin ouludur. Ancak Trke'detekilanlamndakullanlr.

hammed'e ve ondan nceki elilere indirilene inanan,ahiretikesinkeskabuledenkimselerdir.

Onlar Allahn berisinden eytanlar kendile

BAYINDIR Bu, ok sayda yeteaka ayk rdr.AllahTelylebuyurur:

basar,iradevekudretgibisfatlardr. Hayat dirilik demektir. Bu zat Hz. Hamza'y dirisaymasaydyardmaarmazd.

EYHEFENDLERLEGRME 32 kayboldu ."

35 Mslim,Hacc,22,Hadisno1185. 36 kelimesi ncemanasnadagelir.Bukelimeileilgili olarak9numaraldipnotabaklabilir. 45

Hz. Hamza'nn, kendine snanlara yardm

KUR'ANIIINDATARKATILIABAKI 42 lir ."

Olaylar Kur'an'a gre yorumlama zorunlulu

EYHEFENDLERLEGRME 47 kaynaolmaktanmahrumdu. "

ma armak irktir. Allah bylelerine yardm etmez.

Yenilgi dedik ya? Cephede yenilmek o kadar

59 Bukonuda,"DuadaEvliyayAracKoymaveirk"(stan bul2001)adlkitabmzn"Bizbilmeyiz,byklerbilir"vede vamblmlerinebaklabilir. 60 Alimran3/139. 72

"Allahyolundaldrlenlerellerdeme yin,ziraonlardiridirler." (Bakara2/154)

gnderdiklerini teblidir o kadar." (Cin 72/21

12YCEveALAK(Sfl)RUHLAR Yaayan insankutsallatrmakzorduramaiyi biradbrakaraklmolankolaycakutsallatr labilir.teyceruhlarderkenkastedilenbugibi kiilerinruhlardr.Bunlaralvetemizruhlarda

biliyorum ki, benim eyhim gece yatakta ka keresaasoladndmbilebilir.

Evliya Allah'n Elisi'nin varisi olduu iin Al lah'nElisi'neaklananonlaradaaklanr.

Musann annesine onu emzir diye vahyettik.(Kasas28/7)

Bu tavrnzla siz ok tehlikeli bir ie girdiniz. Gaybbilemeyeceinizibirtrlhazmedemedii niziin,Allahngaybnbildirdiielilerinyerine gemeyealyorsunuz.

kdr doru yolu tutturanlar da onlardr.

riz. lnceyekadarkulluadevametmekgerekir. lnceye kadar Rabbine ibadet et. (Hicr

lirseonunbanabireytansararz.O,onun arkadaolur. Onlarbunlaryoldanevirirleramabunlar doruyolagirdiklerinihesapederler." (Zuhruf

Bakn Hzr aleyhisselm ile ilgili Buharde

KUR'ANIIINDATARKATILIABAKI 95 rinceHzrdediki,Gvenlik nereburasnere

Sonraylelerivarki,kimseninfarkedemedii eylerifarkedebiliyor,kiininaklndanveiinden neler getiini doruyayakn biimdebilebiliyor. Pekibunedir?

104 Mslim,Cihad,58. 121

106 FahrddinerRaz,c.VIII,s.347. 125

EYHEFENDLERLEGRME 107 bulmuolsunlar.

107 SneniDrim,By',2. 108 Tirmiz,Kyame,60. 109 Nassuresi114/5 127

111 Ruhu'lFurkan,c.II,s.86. 129

razolduukiilerdenbakasnaefaatede mezler. Kendileri de onun korkusundan tit rerler.(Enbiya21/28) aeyhinmridisavunmas

114 Buhr,Ceniz,3. 132

MRT Tabiiki,Allahtanr. BAYINDIR PekieyhEfendiseninneyiniAl lahatantacak? MRT?!

din yanna geldiini iddia ediyorsunuz. eyhin ruhaniyetimridinyannaneredengeliyorkim ritondanyardmistesin?

Yusuf'un alkoyduunu bilseydi Hz. Yakub, byle zlrmyd? Ltfenbunurabtanndelilisaypdakendinizi dahadaktdurumasokmayn.

123 KOTKU,TasavvufAhlak,c.II,s.247,sonparagraf. 124 KOTKU,TasavvufAhlak,c.II,s.5,2.paragraf. 125 KOTKU,TasavvufAhlak,c.II,s.246,paragraf3. 126 KOTKU,TasavvufAhlak,c.II,s.246,paragraf5. 140

127 KOTKU,TasavvufAhlak,c.II,s.248. 128 KOTKU,TasavvufAhlak,c.II,s.248. 129 KOTKU,TasavvufAhlak,c.II,s.250. 130 KOTKU,TasavvufAhlak,c.II,s.245,3.paragraf. 141

durumu size gstermek iin elimden geleni yap mayaalyorum.

EYHEFENDLERLEGRME 133 Duaibadetinzdr .demiyormu?

etti. Musadabaygndt.Aylncadediki Seninoksansfatlardantenzihederim,sana tevbeettimvebeninananlarnilkiyim. (Araf

Allah bir dada tecelli ettiine gre bir in sandatecelliedemezmi?

139 Ruhu'lFurkan,c.II,s.79. 140 Bkz.Ruhu'lFurkan,c.II,s.79. 141 Bkz.KOTKU,TasavvufAhlk,c.II,s.184185. 153

EYHEFENDLERLEGRME 146 aynhadisierifedayanr .

hell, haramlar da haramdr.Bunlarbtn mez heplerdeayndr.Mezhepfarkbunlarndndaki konulardaolur.

152 Mecellenin 1716. maddesi bu gre gre dzen lenmitir. 166

155 Buhari,Mez,29. 172

BAYINDIR lm bir deveyi artk kim Hz. Salih'inmucizesisayar?

Hz.MuhammedsallallahualeyhivesellemA 158 limler,elilerinvarisleridir.buyurmutur .

159 Buhr,Ceniz,73. 177

BAYINDIR Bakn, Kur'an'n bir ad da Zikir' dir.Ayetteylebuyurulmutur:

160 elMfredtveLisn'ulArab,ZKRmaddesi. 161 rnek olarakbkz.Araf7/6369,Hicr15/6,Nahl16/43, Enbiya21/48105,Kamer56/24. 162 ElMfredt,ZKRmaddesi. 179