Bolt

Madenlerde Tahkimat Ders Notları
KAYA CIVATASI İLE TAHKİMAT
Kaya Cıvatalarının Çalışma Prensibi
Kaya Cıvataları;
 Ana kütleden ayrılan kaya tabakalarını/bloklarını ana kütleye bağlamak,
 Deformasyon eğilimi fazla olan zayıf tabakaları daha sağlam tabalara
bağlayarak birlikte çalışmalarını sağlamak,
 Sonuç olarak ta tavanda meydana gelecek çekme ve kesme gerilmelerini
azaltmak
amacını gerçekleştirirler.
Tavan Cıvataları kendini tutamayan Kaya Cıvatalarının Güçlendirme Etkisi

kaya kütlesine kendini tutabilme  Askıya Alma,
özelliği kazandırır. Kaya cıvataları  Kiriş Oluşturma,
bunu iki şekilde gerçekleştirir:  Sürtünme Yaratma,
1. Deformasyonları azaltarak,
 Sıkıştırma,
2. Gerilme Dağılımlarını
 Tavanda Basınç Kemeri Oluşturma
iyileştirerek
Cıvata ile Tahkimat.... BOLT1

Askıya Alma
Zayıf Tabakalardan oluşmuş bir tavan daha
sağlam ve dirençli üst tabakalara
tutturularak askıya alınır. Bu işlemin
başarısı sağlam kayaç içindeki ankraj
kısmının yeterli uzunlukta olmasına
bağlıdır.
Kiriş Oluşturma
Yatay süreksizliklerle birbirinden ayrılmış
olan ince tabakalar kaya cıvataları ile
birbirlerine tutturularak kalın bir kiriş gibi
davranmaları sağlanır. Uygumla ile bir
kirişin eğilme gerilmesi önemli derecede
azalır.
Kilitleme
Galeri üstündeki, tabaka ağırlığının büyük
kısmı doğal arazi kemerinin oluşmasıyla
galerinin yan duvarlarına transfer olur.
Cıvata uygulamasıyla gevşemiş olan geniş
bloklar arazi kemerinin altında tespit edilir
ve süreksizlikler üzerindeki blok hareketi
önlenir. Ayrıca sürtünme oluşturulduğu için
blokların yatay hareketi engellenebilir.

Sürtünme Oluşturma
Bloklu arazi koşullarında kaya cıvatalarıyla
gerdirme uygulayarak süreksizlik yüzeyleri
arasındaki kuvvetleri arttırılır ve blokların
kaymaya karşı direnci yükselir.
Sıkıştırma
Kaya cıvatalarıyla, çatlaklı ve gevşek
yapıdaki kaya kütlesini sıkıştırarak
dayanımı ve deformasyonu yüksek olan bir
kaya kütlesi haline getirir.
Tavanda Basınç Kemeri Oluşturma
Açıklık tavanı üzerinde, gevşemiş bölgedeki kaya kütlesi kaya cıvataları tarafından
öngerilme uygulanarak tahkim edilir. Böylece tavanda bir basınç kemeri oluşturulur.

CIVATA ÇEŞİTLERİ
Bir Noktada Sabitlenen Cıvatalar

a. Kamalı Cıvatalar
Tüm Kolon Boyunca Sabitlenen
b. Genişleme Başlıklı Cıvatalar
Cıvatalar
Özel Tip Cıvatalar

a. Sürtünme Ankrajlı Cıvatalar
a. Kablo Cıvatalar
i. Split-Set
b. Tavan Çerçevesi
ii. Swellex
b. Dolgulu Cıvatalar
i. Çimento Dolgulu Cıvatalar
ii. Reçine Dolgulu Cıvatalar
Madencilikte Kullanılan Başlıca Cıvata Çeşitleri

Bir Noktadan Sabitlenen Cıvatalar
 Cıvata delik dibinde sabitlenir.

 Delik ağzında taşıma plakası konulup vida ile sıkıştırılarak ön gerilme
uygulanır.
 Cıvatanın taşıyıcılığı taşıma plakası ile sabitleme noktası arasında oluşturulan
gerilme ile sağlanır.
 Yaygın olarak kullanılan iki tipi mevcuttur:
o Kamalı Cıvata
o Genişleme Başlıklı Cıvata
Bir Noktada Sabitlenen Cıvataların Değerlendirmesi
Avantajları Dezavantajları
 Sağlam kayaçlarda yüksek performans
 Diğer cıvatalara oranla ucuzdur. sağlaması nedeniyle kullanımı sınırlıdır.
 Yerleştirildikten hemen sonra  Patlamalar yada delik ağzı ve sabitleme
taşıyıcılık göstermeye başlar. noktasında oluşacak deformasyonlar taşıma
 Sağlam kayaçlarda yüksek taşıma gücünü yitirmesine neden olur.
gücü oluşturabilirler.  Yerleştirilmeleri sırasında özenli işçilik
gerektirir.

Kamalı Cıvatalar
 Cıvata çapı 22-30mm’dir.

 Cıvata uzunluğu 0.50 – 2.50 m’dir.
 Delik çapı cıvata çapından 4 mm daha geniş olur.
 Cıvatanın uç kısmında 15 mm uzunluğunda ve 2-3 mm genişlikte bir yarık
bulunur.
 Yarık kısma 1/7 – 1/10 konikliğinde kama konur.
 Cıvata, deliğe kama yarığa yerleştirilmiş olarak yerleştirilerek basınçlı hava
çekici ile çakılır.
 Çakma işlemi sırasında kama delik tabanında yarık içinde yerleşir, cıvata
delik duvarlarında sabitlenir.
 Cıvatanın 15-20 cm’lik diğer ucu dişildir. Bu kısma taşıma plakası
yerleştirilip vida ile sıkıştırılır.
Kamalı Tavan Cıvatası

Genişleme Başlıklı Cıvatalar
 Cıvata; uç kısmındaki dişli kısma geçen dört köşe piramit çekirdek (N) ve
bunun etrafında silindirik, içi piramidal dört genişleme parçasından (E) oluşur.
 Cıvata deliğe yerleştirildiğinde cıvata bir anahtarla döndürülerek
sıkıştırıldığında çekirdek genişleme parçalarını yatay yönde (delik duvarlarına
doğru) iter.
 Bu şekilde parça delik duvarında cıvatayı sabitler.
Genişleme Başlıklı Tavan Cıvatası
Genişleme Başlıklı Tavan Cıvatası

Tüm Kolon Boyunca Sabitlenen Cıvatalar
 Bu tür cıvatalar yerleştirildikleri deliğin duvarlarının tamamına temas ederler.

 Bu tür cıvatalar iki gruba ayrılırlar:
o Sürtünme Ankrajlı Cıvatalar.
o Dolgulu Cıvatalar.
1. Tüm Kolon Boyunca Sabitlenen Cıvatalar
 Sürtünme ankrajlı cıvatalar yerleştirildikleri deliğin duvarında radyal bir sıkıştırma

etkisi oluştururlar.
 Oluşturulan kuvvetin etkisi ile delik duvarı ve cıvata arasında ortaya çıkan
sürtünme kuvveti cıvatayı sabitler.
 Üretici firmaların verdiği adla anılan iki tür sürtünmeli cıvata mevcuttur:
o Split-Set (Ingersol-Rand)
o Swellex (atlas-Copco)
Split-Set
Swellex

Split-Set
 Cıvata, Ekseni boyunca ortadan yarılmış, içi silindirik, çelik bir borudur.
 Açılan deliğe kolay yerleştirlebilmesi için uç kısmı konikleştirilmiştir.
 Delik dışında kalan ucundaa ise 150*150*62 mm boyutunda bir taşıma
plakası ve bunu tutan ve cıvataya kaynatılmış bir halka bulunur.
 Cıvata Boyları 0.75-3.00 m arasında değişir. Yaygın Olarak Kullanılan
cıvata boyu 1.52 m’dir.
 32, 39 ve 46 mm olmak üzere üç çapta üretilir.
 Cıvata et kalınlığı 2-3 mm’dir.
 Kullanılan çeliğin akma sınırı 4900 Kg/cm2 (490 MPa) dır.
 Cıvata, çapından dar, boyundan uzun bir deliğe basınçlı hava yardımı ile
yerleştirilir.
 Delik boyunun cıvata boyundan 50 mm daha uzun olması
Halka
Taşıma Plakası
Yarık
Split-Set Kaya Cıvatası

Split-Set Cıvatanın Yerleştirilmesi

Split-Set Cıvatanın Deliğe Yerleştirilmesi

Swellex Cıvata
 Swellex cıvatalar Orijinal çapı 41 mm olan ve

kendi üzerine kıvrılmış çelik borulardan
yapılmıştır.
 Çapı 41 mm ve et kalınlığı 2 mm olan çelik
boru içe doğru bükülerek çapı 25.50 mm’ye
indirilmiştir.
 Cıvatanın her iki ucuna çelik kovanlar
bağlanarak taşıyıcılık özelliği güçlendirilmiştir.
 Cıvata hemen her uzunlukta üretilebilmektedir.
 Cıvata için önerilen delik çapı 35 ± 3 mm’dir.
 Cıvatanın yenilme kuvveti 130 kN’dur.
 Cıvatanın kopmada eksenel birim
deformasyonu 10%’dir.
 Cıvata deliğe yerleştirildikten sonra basınçlı su ile şişirilerek delikte

sabitlenir.
 Şişen cıvata deliğin duvarlarına tam temas ederek deliğin şeklini alır.

Swellex Cıvatanın Deliğe Yerleştirilmesi
Çatlaklı Formasyonlarda Swellex Uygulaması

Çatlaklı ve Kil İçeren Formasyonlarda Swellex Cıvata Uygulamasının Etkisi.
Swellex Cıvataların Etrafında Gelişen Kuvvetler.

Swellex Cıvataların Deliğe Yerleştirilmesi.

Dolgulu Cıvatalar
 Dolgulu cıvata uygulamasında yaygın olarak nervürlü (rebar) çelik yada çelik
kablolar kullanılır.
 Dolgu malzemesi olarak çimento veya reçine kullanılır.
 Öngerme uygulanan cıvbatalrda genellikle reçine dolgu; öngerme
uygulanmayan cıvatalarda reçine yada çimento kullanılır.
 Dolgulu cıvata uygulaması genel olarak sürekli tahkimat sistemi gerektiren
yerlerde kullanılır.
Dolgulu cıvataların sağlayacağı ankraj kuvveti;
P =τ * A
bağıntısıyla hesaplanır.
Burada;
P = Cıvata ankraj kuvveti.
A: Delik yüzeyi ile cıvata arasındaki temas alanı, m2.
τ: Dolgu ile kaya ara yüzeyinin kayma dayanımı, MPa.
 Ankraj kuvveti dolgu maddesin ve delik yüzeyi arasında oluşturulan temasa

bağlıdır.
 Pratik uygulamalarda temas alanı kullanılan dolgu cinsine ve deliğin

geometrisine bağlıdır.

Çimento Dolgulu Cıvatalar
 Tahkimatın hemen yapılması gerekmeyen yerlerde uygulanırlar.

 Gereği gibi yerleştirildiklerinde yeterli ve dayanıklı bir tahkimat elemanıdır.
 Korozyon etkisinden en az etkilenen cıvatalardır.
 Değişken kayaç ve yükleme koşullarında yüksek ankrajlama kuvveti sağlarlar.
 Kalıcı tahkimat sistemi olarak kullanılırlar.
Çimento Dolgulu Cıvata

Çimento Dolgulu Cıvatanın
Dezavantajları
Çimento Dolgulu Cıvatanın
Temel Özellikleri
1. Pahalıdır.
2. Ancak özenli bir yerleştirme işlemi
Çelik Çapı : 20 mm.
gerçekleştirildiğinde öngerme işlemi
Yenilme Kuvveti : 283 kN.
uygulanabilir.
Kopma Kuvveti : 180 kN.
3. Katkısız çimento kullanıldığı zaman
Kopmada Eksenel Deformasyonu : 15%
cıvatanın yük taşımaya başlaması
Birim Ağırlık : 2.60 Kg/m.
için birkaç gün geçmesi gerekir.
Uzunluk : Her Boyda.
4. Tahkimat yerleştirme hızı düşüktür.
Delik Çapı: 35±3 mm.

Çimento Harçlı Cıvata Uygulaması 4 Farklı Yöntemle Gerçekleştirilebilir.
Perfo Yöntemi
 İkiye ayrılmış silindirik ve delikli metal harç ile doldurulur ve birbirlerine

çelik tellerle bağlanır.
 Bağlanmış tüp delik içine yerleştirilir.
 Bir çelik çubuk bağlanmış tüpün içine itilerek deliğin tamamının çimento
dolması sağlanır.
 Çimento harcının geri akmaması için delik ağzında bir tapa kullanılır.
Perfo Yöntemi ile Cıvata Uygulaması.

Enjeksiyon Yöntemi
 Deliğin yaklaşık yarısı çimento ile doldurulur.

 Harcın dökülmemesi için delik ağzında bir tapa kullanılır..
 Kılcal bir boru delik içine sokularak delik dibindeki hava dışarıya alınır.
 Çimento harcının geri akmaması için delik ağzında bir tapa kullanılır.
 Nervürlü çelikten cıvata delik içine sürülür. Çimento tüm deliği kaplar.
 Plastik boru alınarak tapa kapatılır.
Enjeksiyon Yöntemi ile Cıvata Uygulaması

Bergjet Yöntemi
 Hazırlanan çimento harcı pompa yardımıyla deliğe konulur.

 Kullanılan basınçlı hava yaklaşık (200 – 400 KPa) 2-4 Kg/cm2’dir.
 Çimento şerbeti deliğe esnek bir boruyla doldurulur.
 Delik çimento şerbeti ile tamamen dolduktan sonra cıvata deliğe
yerleştirilir.
Bergjet Yöntemi ile Cıvata Uygulaması

Kartuşlu Yöntem
 Çimento harcı silindirik torbalara yerleştirilmiş durumdadır.

 Deliğe yerleştirilecek sayıda kartuş su içinde 3 dakika bekletilir.
 Kartuşlar deliğe yerleştirildikten sonra cıvata delik içine sürülür.
 Kartuş içindeki çimento şerbeti içinde mikrokapsüller halinde hidrasyon
suyu bulunur.
 Kartuş cıvata tarafından parçalandığında mikrokapsüller de parçalanarak
hidrasyon suyu çimento ile kırışır.
Kartuş Yöntemiyle Cıvata Uygulaması

Reçine Dolgulu Cıvatalar
 Bu tür cıvatalarda dolgu maddesi olarak polyester reçine kullanılır.

 Her türlü kaya koşulunda kullanılabilirler.
 Donma süresi çimentoya oranla daha kısadır.
 Uygulama kolaylığına sahiptir.
 Arızalı kayaçlarda yüksek ankraj kapasitesine sahiptir.
Reçine Dolgulu Cıvatanın Reçine Dolgulu Cıvatanın

Temel Özellikleri Dezavantajları
Çelik Çapı : 20 mm. 1. Pahalıdır.

Yenilme Kuvveti : 120 kN. 2. Sıcak ortamlarda reçine
Kopma Kuvveti : 180 kN. kartuşlarının depolanma süresi
Kopmada Eksenel Deformasyonu : 15% sınırlıdır. ktür.
Birim Ağırlık : 2.60 Kg/m.
Uzunluk : Her Boyda.
Delik Çapı: 35±3 mm.
Reçine Dolgusuyla Kullanılan Cıvata Türleri

Reçinenin delik içine yerleştirilmesi için iki yöntem uygulanır:
1. Enjeksiyon Yöntemi
2. Kartuş Yöntemi
Enjeksiyon Yöntemiyle Reçinenin Deliğe Yerleştirilmesi.
Enjeksiyon Yöntemi
 Günümüzde sağlam kayaçlarda yürütülen madencilik ve inşaat

mühendisliği projelerinde kullanılmaktadır.
 Delik içine konulacak reçine bir tank içinde karıştırılır.
 Karışım polyester bir tüp ve bir enjeksiyon pompasıyla deliğe pompalanır.
 Yöntemi zaman alıcı bir işlem gerektirdiğinden yaygınlık kazanamamıştır.
 Kartuş yöntemine oranla daha ucuz bir yöntemdir.

Kartuş Yöntemi
 Reçine kartuşları 4 maddeden oluşur; Polyester reçine, Dolgu maddesi,

Hızlandırıcı ve Katalizör.
 Bileşenlerinin farklı oranlarda karıştırılmasıyla reçinenin donma hızı,
malzemenin dayanımı ve çevre koşullarına gösterdiği direnç özellikleri
değiştirilebilir.
 Dolgu maddesi Dolomit, Mermer, Kuvars gibi kayaçların tozlarıdır.
 Dolgu maddesi temel olarak malzemenin hacimsel olarak küçülmesini
önlemek ve pahalı bir malzemem olan reçine miktarını azaltmaktır.
 Hızlandırıcı katalizör ve polyester reçine arasındaki tepkimeyi
çabuklaştırmak ve böylece karışımın çabuk donmasını sağlamaktır.
 Bir kartuşta reçine, dolgu maddesi, ve hızlandırıcı birlikte katalizör ise ayrı
bir tüp içerisinde bulunur.
Reçine Kartuşu
 Kartuş Boyu: 20 - 120 cm.

 Kartuş Çapı: 19 - 35 cm.
 Donma Süresi: < 1dakika (oda sıcaklığında)
 Maximum Ankraj Kapasitesine Ulaşma Süresi: 5 dakika
Tam olarak sertleştiklerinde reçinelerin mekanik özellikleri:
 Basınç Dayanımı: 80-100 MPa.

 Çekme Dayanımı: 17-22 MPa.
 Makaslama Dayanımı: 35-50 MPa.
Kartuş Yöntemiyle Cıvata Uygulaması
 İstenilen çap ve boyda delik delinir.

 Reçine kartuşları deliğe yerleştirilir ve delik ağzında bir tapa yerleştirilir.
 Cıvata kartuşların içerisinden delik dibine kadar sürülür.
 Cıvata, reçine üretici firmanın önerdiği karıştırma zamanı süresince çevrilir.
 Cıvatanın delik ağzı tarafındaki ucuna bir sıkıştırma kuvveti uygulanır. 20-30
saniye sonra gevşetilir.
 Sıkıştırma işlemi sonrasında yerleştirme işlemi tamamlanmıştır.

Reçine Dolgulu Bir Noktadan Sabitlenen Cıvatalar
 Cıvata delik dibinde yerleştirilen reçine sayesinde delik dibinde

ankrajlanır.
 Delik dibindeki dolgulu kısım bir ankraj noktası, delik ağzında
yerleştirilen taşıma plakası bir destek noktası olarak çalışır.
 Cıvata delik ağzında vidalanarak öngerme uygulandığında iki nokta
arasında bir sıkıştırma etkisiyle taşıyıcılık gösterir.
 Bu tür cıvatalar öngerme işleminin bir sonucu olarak kaya kütlesi ile
erken etkileşim sağlar.
Reçine Dolgulu Bir Noktadan Sabitlenen Cıvataların Çalışma Prensibi

Reçine Dolgulu Tüm Kolon Boyunca Sabitlenen Cıvatalar
 Bu tür cıvatalar zayıflık düzlemlerinde oluşan hareketlere karşı bir direnç

sağlar ve böylece zayıf tavanı sağlamlaştırır.
 Tabakaların düşey hareketine cıvata ve delik duvarı arasında oluşturulan
sürtünme kuvvetiyle karşı koyarlar.
 Tabakaların yatay hareketi tabakalar arsına dolan reçine ve tabakalar
arasından geçen cıvata ile en az seviyeye indirilir.
Reçine Dolgulu Tüm Kolon Boyunca Ankrajlanan Cıvata.

Birleşik Tip Dolgulu Cıvatalar
 Ciddi su geliri olan tavan koşullarında yada yüksek gerilmelerin oluştuğu

kaya kütlelerinde gerçekleştirilecek uygulamalarda Bir Noktadan
Sabitlenen cıvatalar kırılma ve ezilmelere bağlı olarak ankraj güçlerini
kaybeder.
 Bu koşullarda Bir Noktadan Sabitlenen Cıvata uygulamasında dolgu
(çimento yada reçine) kullanılabilir.
 Böyle bir uygulama her iki yöntemin avantajlarının birleştirilmesi anlamına
gelir.
 Uzun süreli kullanımlar için uygun bir yöntemdir.
Birleşik Tip Dolgulu Cıvatalar

ÖZEL TİP CIVATALAR
Kablo Cıvatalar
 Kablo cıvatalar halat şeklinde çelik tellerden yapılmıştır.

 Kablo cıvatalar kaya kütlesi içinde çimento harcı ile birlikte yerleştirilirler.
 Öngermeli yada öngermesiz olarak kullanılabilirler.
 Madencilikte yaygın olarak 7 telden oluşan, 15.20 mm çapındaki
öbeklerden oluşan kablolar kullanılır.
 Genellikle 1 veya 2 öbekten oluşan kablolar kullanılır.
 İstenilen boyda kablo cıvata uygulanabilir.
 Kablo cıvatalarla geniş mesafelerde yüksek taşıma gücü sağlanabilir.
 Ucuz bir taşıma sistemine olanak sağlar.
Kablo Cıvataların Teknik Özellikleri
 Kablo Çapı: 1.52 mm.

 Yenilme Kuvveti: 500 KN.
 Kopma Kuvveti: 500 KN.
 Kopmada Eksenel Birim Deformasyon: 4.80%
 Kablo Birim Ağırlığı: 2.10 Kg/m.
 Kablo Uzunluğu: Her Boyda.
 Önerilen Delik Çapı 35 ± 3 mm.

Kablo Cıvataların Dezavantajları
 Çimentonun donması için bir kaç gün geçmek zorundadır.. Cıvata

taşıyıcılığını ancak çimento donduktan sonra gösterebilir.
 Uygulamanın başarısı çimento harcının kalitesine uygulama kalitesine
bağlıdır.
 Sulu Deliklerde çimento harcının donması güçlük getirir.
Kablo Cıvata.

Tavan Çerçevesi
 Tavan Tabakaları kendi ağırlıklarının etkisiyle galeri açıklığı boyunca çökerler.

 Çökme işlemi sırasında tavan tabakalarının alt lifleri çekme gerilmesine çalışır.
 Kayaçların çekme direnci basınç direncine oranla çok düşüktür.
 Bir tavan çerçevesi ile tavan tabakalarının galeri açıklığı boyunca basınç
gerilmesine çalışması sağlanabilir
 Deliklerin yatayla yaptığı açı 45o- 60o’dir.

 Taşıyıcı blokların deliklere mesafesi en az 25 cm olmalıdır.
 Taşıyıcı blokların kalınlığı en az 8 cm’dir.
 Kullanılan cıvatalar Genişleme Balıklı Cıvatalardır. Deliğe paralel olarak delik
içine yerleştirilir.
 Sürtünmeli cıvatalar ile de tavan çerçevesi uygulaması mümkündür.
 Cıvataların öngermesi bir germe donanımı ile yapılır.

TAVAN CIVATALARININ KARŞILAŞTIRILMASI
Bir Noktadan Sabitlenen Cıvatalar
 Zayıf formasyonlarda genişleme başlıkları ile delik duvarına aktarılan kuvvet

duvarı ezebilir. Hatta çatlatabilir. Bu durumda, cıvatanın delik duvarında
tutunması zayıflar yada tamamen yok olur.
 Sağlam tavan koşullarında ise cıvatanın delik duvarında tutunması güç olabilir.
 Patlatma sonucu oluşan şok dalgalarından etkilenirler. Oluşan şokların
etkisiyle cıvatanın sabitlendiği noktalarda zayıflamalar görülebilir.
 Cıvata ile delik duvarı arasında boşluk bulunacağından hava ve rutubet delik
duvarında aşınmalara sebep olabilir. Bu, özellikle zayıf, kil içeren tavanlarda
önemli bir sorun haline gelir.
 Taşıma plakalarının temas alanında oluşan noktasal gerilme yığılmaları
tavanda kırılma domlarının oluşmasına neden olabilir.
Tavan Cıvataları Arasında Dom Oluşumu.

Sürtünmeli Cıvatalar
 Yapısı çok basittir. Dolgulu cıvatalara oranla işçiliği ve yerleştirilmesi

kolaydır.
 Esnek bir destekleme özelliğine sahiptir. Aşırı yükleme durumunda
santimetrenin 1/1000’i kadar yer değiştirdikten sonra taşıyıcılığını tekrar
sürdürür.
 Ateşleme sonucunda oluşan şok dalgalarından etkilenmezler.
 Gerilme dağılımı düzgün (üniform) olduğundan cıvata çevresinde aşırı gerilme
yoğunlaşması olmaz. Bu nedenle kayaçta akma ve çatlamalar meydana
gelmez. Aksine oluşan üç eksenli gerilme durumu kayaç direncini arttırır.

Dolgulu Cıvatalar
 Tüm cıvata boyunca sabitleme sağlandığından özellikle zayıf formasyonlarda

başarıyla uygulanabilir.
 Öngerilme gerektirmezler.
 Dolgu malzemesinin (çimento harcı, reçine) bileşimi değiştirilerek istenilen
özelliklerde dolgu karışımı hazırlanabilir.
 Reçineli cıvataların taşıma gücü diğer cıvatalara oranla daha yüksektir.
 Reçine ve çimento harcı delik civarındaki kırık ve çatlakların aralarına nüfuz
ederek kapatır. Bu, tavanda daha iyi bir stabilizasyon sağlar.
 Cıvata başı, taşıma plakası yada tavan herhangi bir nedenle hasara uğrarsa
cıvata taşıyıcılık özelliğini tamamen kaybetmez.
 Patlamalar sonucunda oluşan şok dalgaları dolgu tarafından iyi bir şekilde
emileceğinden cıvata şok dalgalarından etkilenmez.

Bolt

Uploaded by

Document Information

Copyright

Available Formats

Share this document

Share or Embed Document

Sharing Options

Did you find this document useful?

Is this content inappropriate?

Copyright:

Available Formats

Bolt

Uploaded by

Copyright:

Available Formats

Madenlerde Tahkimat Ders Notları

KAYA CIVATASI İLE TAHKİMAT

Kaya Cıvatalarının Çalışma Prensibi

Tavan Cıvataları kendini tutamayan Kaya Cıvatalarının Güçlendirme Etkisi

Cıvata ile Tahkimat.... BOLT1

Cıvata ile Tahkimat.... BOLT2

Tavanda Basınç Kemeri Oluşturma

Cıvata ile Tahkimat.... BOLT3

Bir Noktada Sabitlenen Cıvatalar

Özel Tip Cıvatalar

Madencilikte Kullanılan Başlıca Cıvata Çeşitleri

Cıvata ile Tahkimat.... BOLT4

Bir Noktadan Sabitlenen Cıvatalar

 Cıvata delik dibinde sabitlenir.

Bir Noktada Sabitlenen Cıvataların Değerlendirmesi

Cıvata ile Tahkimat.... BOLT5

 Cıvata çapı 22-30mm’dir.

Kamalı Tavan Cıvatası

Genişleme Başlıklı Cıvatalar

Genişleme Başlıklı Tavan Cıvatası

Genişleme Başlıklı Tavan Cıvatası

Tüm Kolon Boyunca Sabitlenen Cıvatalar

 Bu tür cıvatalar yerleştirildikleri deliğin duvarlarının tamamına temas ederler.

1. Tüm Kolon Boyunca Sabitlenen Cıvatalar

 Sürtünme ankrajlı cıvatalar yerleştirildikleri deliğin duvarında radyal bir sıkıştırma

Cıvata ile Tahkimat.... BOLT8

Split-Set Kaya Cıvatası

Cıvata ile Tahkimat.... BOLT9

Split-Set Cıvatanın Yerleştirilmesi

Cıvata ile Tahkimat.... BOLT10

Split-Set Cıvatanın Deliğe Yerleştirilmesi

Cıvata ile Tahkimat.... BOLT11

 Swellex cıvatalar Orijinal çapı 41 mm olan ve

 Cıvata deliğe yerleştirildikten sonra basınçlı su ile şişirilerek delikte

Cıvata ile Tahkimat.... BOLT12

Swellex Cıvatanın Deliğe Yerleştirilmesi

Çatlaklı Formasyonlarda Swellex Uygulaması

Cıvata ile Tahkimat.... BOLT13

Çatlaklı ve Kil İçeren Formasyonlarda Swellex Cıvata Uygulamasının Etkisi.

Swellex Cıvataların Etrafında Gelişen Kuvvetler.

Cıvata ile Tahkimat.... BOLT14

Swellex Cıvataların Deliğe Yerleştirilmesi.

Cıvata ile Tahkimat.... BOLT15

Dolgulu cıvataların sağlayacağı ankraj kuvveti;

 Ankraj kuvveti dolgu maddesin ve delik yüzeyi arasında oluşturulan temasa

 Pratik uygulamalarda temas alanı kullanılan dolgu cinsine ve deliğin

Cıvata ile Tahkimat.... BOLT16

Çimento Dolgulu Cıvatalar

 Tahkimatın hemen yapılması gerekmeyen yerlerde uygulanırlar.

Çimento Dolgulu Cıvata

Cıvata ile Tahkimat.... BOLT17

Çimento Harçlı Cıvata Uygulaması 4 Farklı Yöntemle Gerçekleştirilebilir.

 İkiye ayrılmış silindirik ve delikli metal harç ile doldurulur ve birbirlerine

Perfo Yöntemi ile Cıvata Uygulaması.

 Deliğin yaklaşık yarısı çimento ile doldurulur.

Enjeksiyon Yöntemi ile Cıvata Uygulaması

Cıvata ile Tahkimat.... BOLT19

 Hazırlanan çimento harcı pompa yardımıyla deliğe konulur.

Bergjet Yöntemi ile Cıvata Uygulaması

 Çimento harcı silindirik torbalara yerleştirilmiş durumdadır.

Kartuş Yöntemiyle Cıvata Uygulaması

Reçine Dolgulu Cıvatalar

 Bu tür cıvatalarda dolgu maddesi olarak polyester reçine kullanılır.

Reçine Dolgulu Cıvatanın Reçine Dolgulu Cıvatanın