TÜRKİYE VE DÜNYADA TARIM

1-86
Bu sunuda kullanılan rakamlar
tamamen DİE (Devlet İstatistik
Enstitüsü) verilerine
dayanmaktadır !...

2-86
Türkiye, 1970’lere kadar kendi kendini
besleyebilen 7 ülkeden biri idi.

3-86
Kendi kendini besleyebilme ile
kastedilen, bir ülkenin temel besin
(tahıl ve hayvan) ürünlerini dışarıdan
almasına gerek kalmadan, nüfusunu
kendi imkânları ile doyurabilmesidir.

4-86
Maslow’un ihtiyaçlar hiyerarşisine
göre insanoğlunun en temel ihtiyacı
fiziksel ihtiyaçlarıdır.

5-86
İNSANOĞLU ÖNCELİKLE
KARNINI
DOYURMALIDIR.

6-86
Cumhurbaşkanı-asgarî ücretli sıradan
vatandaş arasında hiçbir fark yoktur.

7-86
Bilgisayar, otomobil, cep telefonu vb.
olmadan hayat devam eder.
Ama havasız, susuz ve gıdasız olmaz.
Olursa en fazla 1 haftadır.

8-86
ABD’nin yiyecek silâhı Arap
petrol kartellerinin elindeki
‘Petrol silâhı’ ile boy ölçüşecek
durumdadır.

Henry Kissinger
Dışişleri Bakanı
ve B.Saray Danışm.
9-86
Dünya tahıl ticaretinin % 80’ini elinde
bulunduran ABD, bugün dünyanın
büyük kısmının yediği ekmeği
sağlayan ülke durumundadır.

10-86
 ABD'nin Tahıl İhracat Miktarı (Milyon Ton)
150
120
120
Milyon Ton

90

60

30
5
0
2.Dünya Savaşı Öncesi 1980'li Yıllar

ABD'nin Tahıl İhracatı (Milyon Ton)

11-86
Gelişmiş ülkeler, az gelişmiş ülkeleri
tarımda bağımlı hale nasıl getirirler ?

12-86
 1 nci Adım

ABD ve AB ülkeleri tarafından önce

‘ihracata dayalı kalkınma’ modeli
önerilir.

13-86
 2 nci Adım

Dünya Bankası tarafından

Kalkınmanın tek çıkar yolunun dış
pazarlara açılmak olduğu,
Kalkınmanın ancak ihracat ile
mümkün olduğu söylenir.

14-86
 3 ncü Adım

İhraç edilecek malların üretimi için

başlangıçta duyulan gerekli kredi
Dünya Bankası tarafından verilir.

15-86
 4 ncü Adım

Dünya Bankası ve IMF tarafından,

Devlet destekleme alımlarının
Gübre sübvansiyonlarının
Düşük faizli kredi uygulamalarının
KALDIRILMASI ŞARTI DİKTE EDİLİR.
VE TARIM KENDİ KADERİNE
TERK EDİLİR.
16-86
 5 nci Adım

Alınan krediler genelde amacına

uygun (üretime yönelik olarak)
kullanılmaz

17-86
 6 ncı Adım

Üretime yönelik kullanım olmayınca

sanayileşme olmaz,
Sanayileşme olmayınca Millî tarım
üretimi de kısa sürede gerilemeye
başlar.

18-86
 7 nci Adım

Millî tarım üretimi de kısa sürede

gerilemeye başlayınca,
İhracat yaparak zengin olma hayalleri
kuran devlet,
HEM SANAYİLEŞEMEZ,
HEM DE KENDİ NÜFUSUNU
BESLEYEMEZ HALE GELİR.
19-86
 8 nci Adım

Eskiden dışarı tahıl satarken,

dışarıdan tahıl almaya başlayan
ülkeler dışarıya önemli miktarda
kaynak aktarmaya başlarlar.

20-86
 9 ncu Adım

Son adımda da, devlet

BORÇ TAKSİTLERİNİ
ÖDEMEK İÇİN
BORÇ ARAR HÂLE GELİR.

21-86
 Sonuç

Türkiye’de de olan aynen

budur.
DİMYAT’A PİRİNCE
GİDERKEN EVDEKİ
BULGURDAN OLMAK DİYE
BUNA DENİR.
22-86
 Diğer Ülkelerin Durumu

Serbest piyasa işleyişi herkes için iyi

olmalıdır. ABD’nin kendi ekonomisini
korumacılık yöntemleri ile koruma
altında tutarken, Gore (Bşk.Yrdc.) ve
Rubin’in (Hazine Bakanı) korumacılığa
karşı görüşler ileri sürmelerini
anlamıyorum. (Dünya Ekon.forumu)
Mahattir Muhammed
Malezya Başbakanı
23-86
 Türkiye’de Tarımın Durumu

Tarih: 12 Kasım 1956

Tarım Ürünleri Anlaşması
İmzalayanlar: Türkiye ve ABD

24-86
 Türkiye’de Tarımın Durumu

Anlaşma Koşulları

ABD’nin Türkiye’ye 46,3 milyon

dolarlık buğday, arpa, mısır, dond.muş
et, konserve, sığır eti, don yağı ve
soya yağı (yani Türkiye’nin temel tarım
ürünleri) satması kararlaştırılmıştır.

25-86
 Türkiye’de Tarımın Durumu

Anlaşmanın 2 nci Maddesi

Türkiye’nin yetiştirdiği ve
anlaşmada adı geçen ya da
benzeri ürünlerin (yanlış
okumadınız) Türkiye’den yapılacak
ihracatı, ABD TARAFINDAN (!)
DENETLENECEKTİR.
26-86
 Türkiye’de Tarımın Durumu

Anlaşmanın 3.b Maddesi

Türk ve Amerikan hükûmetleri,

TÜRKİYE’DE AMERİKAN
MALLARINA KARŞI TALEBİ
ARTIRMAK İÇİN (!) BİRLİKTE
HAREKET EDECEKLERDİR.
27-86
Türkiye’de Tarımın Durumu

Bu Anlaşmaya Göre

ABD Ankara büyükelçisi,

TC Hükûmetine
21 Şubat 1963 tarihinde
1222 sayılı bir nota verdi.

28-86
 Türkiye’de Tarımın Durumu
Nota Şöyle idi

TC Hükûmeti, Kasım 1962-Ekim 1963

tarihleri arasındaki devrede zeytinyağı
ihracatını 10.000 tonu aşmayacak
biçimde sınırlayacaktır. Eğer bu
miktardan fazla zeytinyağı ihraç
edecek olursa ABD’den fazlalık kadar
nebatî yağ ithal edecektir.
29-86
 Türkiye’de Tarımın Durumu

Notayı alan TC Hükûmeti Ne Yaptı?

Dönemin Ticaret Bakanı Muhlis

Efe notayı aynen kabul ederek
gereğini yaptı.

30-86
 Türkiye’de Tarımın Durumu

Tarih: 09 Ocak 1998

Tarım Ürünleri Anlaşması
İmzalayanlar: Türkiye ve AB

31-86
 Türkiye’de Tarımın Durumu

Anlaşma Koşulları

Türkiye’de et başta olmak üzere AB’de

sübvanse edilen tarım ürünlerinin sıfır
gümrükle ithal edilmesini kabul
etmiştir.
(O GÜNLERDE DELİ DANA HASTALIĞI
AVRUPA ÜLKELERİNİ KASIP
KAVURUYORDU)
32-86
 Türkiye’de Tarımın Durumu
Anlaşmaya Tepkiler

İmzalarını çekeceklerdir. Yerli üretici

yaşayamaz. Hastalık geliyor, bu
kararnameyi bakanlar ya okumadan
imzaladılar ya da belli kesimlerden
para yediler. Başka açıklaması yok.

Doğan VARDARLI
Tikveşli Ynt.Krl.Bşk.
33-86
 Türkiye’de Tarımın Durumu

ULU ÖNDER DİYOR Kİ:

‘MEMLEKET DAHİLİNDE
İKTİDAR SAHİBİ OLANLAR
GAFLET, DALALET
VE HATTA HIYANET
İÇERİSİNDE OLABİLİRLER.
34-86
 Türkiye’de Tarımın Durumu

SÖZ KONUSU HER İKİ

ANLAŞMA DA HÂLEN
YÜRÜRLÜKTEDİR.

35-86
 Türkiye’de Tarımın Durumu

4 hafta önce (Temmuz 2004’te)

Cenevre’de Dünya Ticaret Örgütü ile
bir anlaşma imzalandı.
Can alıcı 2 maddesi vardı.

36-86
 Türkiye’de Tarımın Durumu

1. DTÖ’ne üye ülkeler

tarım ürünleri destekleme
oranlarını ve kredilerini
kaldıracaklar.

37-86
 Türkiye’de Tarımın Durumu

2. DTÖ’ne üye ülkeler

ülkelerine giren tarım
ürünlerinden gümrük
vergisi almayacaklar.
38-86
Türkiye’de Tarımın Durumu

OLMAZ DEMEYİN,
BAL GİBİ OLUR.

39-86
Türkiye’deki Tarım
İstatistikleri

40-86
Türkiye’de Ekilebilir Tarım Alanları

Türkiye önlem alınmadığı takdirde 3-5

yıl sonra açlık sınırına gelecektir. Ehil
ellerde olmayan tarım politikaları yaz-
boz tahtasına döndü. Türk tarımı
bugün can çekişiyor.

41-86
Türkiye’de Ekilebilir Tarım Alanları

İşlenen tarım alanları 1999 yılı

itibarıyla 1970’e göre 653.000 hektar
azalmıştır. TÜRKİYE’DE TARIM DEĞİL,
TARIM ÜRÜNLERİ İTHALÂTI DESTEK
GÖRMEKTEDİR.

Faruk YÜCEL
TZOB Bşk.
3 Nisan 1999, İZMİR
42-86
 1980-2001 Nüfus ve Ekilebilir Tarım Alanı Endeksi

155

142

129
Endeks

116

103

90
80

81

82

83

84

85

86

89

90

91

92

93

94

95

96

97

98

99

00

01
87

88
19

19

19

19

19

19

19

19

19

19

19

19

19

19

19

19

19

19

19

19

20

20
Yıllar
Nüfus Ekilebilir Tarım Alanları
43-86
 Kişi Başına Düşen Hububat Ü retim Miktarı(kg)
538
540 532
520 523 523
520
516
508
491 488 489
495 486
473 476
470
Miktar(kg)

466
460 456
445 447 440
450
429

405
376

360
80

82

84

86

88

90

92

94

96

98

00

02
19

20
19

19

19

19

19

19

19

19

19

20
Yıllar
44-86
 Endeks

100
115
130
145
160

70
85
19
80
19
81
19
82
19
83
19
84
19
85
19
86
19
87
19
88
19

Nüfus
89
19
90
19
91
19

Yıllar
92
19
93
19
94
19
95
19
96
Hububat Ü retimi
19
97
19
1980-2002 Nüfus ve Hububat Ü retim Endeksi

98
19
99
20
00
20
01
45-86
 Türkiye’de Hububat Üretimi

Nüfus % 56,8 artarken,

Hububat üretimi ancak
% 30,5 artmıştır.

46-86
 Türkiye’de Hububat Üretimi

Artan nüfus ile birlikte

artması (veya en azından hiç
değişmemesi) gereken KBD
hububat üretimi artmak bir
yana, tam tersi azalmıştır.

47-86
 Türkiye’de Hububat Üretimi
ATATÜRK’TEN BİR HATIRA

Bir gün Vali Muhittin Üstündağ geldi.

Ekmeğin 5’ten 7’ye çıkarıldığını
söyleyince Atatürk ‘İyi yapmadınız,
elinizden geliyorsa 100 para yapın. Bu
milletin yalnız bir ekmeği var. Başka
bir şey yemez. Alman patates yer,
Türkler de ekmek yer. Elinizden
geliyorsa bunu 100 para yapın’ dedi. 48-86
 Türkiye’de Tarım

2002 İnsanî Gelişim Raporu Verileri

Türkiye’de 5 yaşın altındaki her 100

çocuktan 8’inin kilosu olması
gerekenden fazladır. Bunun nedeni
ekmek tüketimidir.

49-86
 Türkiye’de Tarım

2002 İnsanî Gelişim Raporu Verileri

Türkiye’de 5 yaşın altındaki her 100

çocuktan 16’sının boyu yaşına göre
kısadır. Bunun nedeni de protein
eksikliğidir.

50-86
 Türkiye’de Tarım

DPT Verileri

D.Anadolu’da 5 yaş altı beslenme

yetersizliği oranı % 25’e kadar
çıkmaktadır.
Yani her 4 çocuktan 1’i
beslenememektedir.

51-86
 1983-2002 Nüfus-Buğday-Pirinç Ü retim Endeksi

150

135

120
Endeks

105

90

75

60
1983 1984 1985 1986 1987 1988 1989 1990 1991 1992 1993 1994 1995 1996 1997 1998 1999 2000 2001 2002

Yıllar
Nüfus Endeksi Buğday Ü retim Endeksi Pirinç Ü retim Endeksi
52-86
Türkiye’de Buğday-Pirinç Üretimi

Nüfus % 45,6 artarken,

Buğday üretimi % 18,9
Pirinç üretimi ancak % 14,3
artmıştır.

53-86
 Türkiye’de Yerli Tohum Durumu

İntihar Eden Tohum

Gelişmiş ülkeler tarafından

biyoteknoloji kullanılarak geliştirilen
bu tohumlara ilâve bir gen eklenerek
genetik yapısı değiştirilmekte ve
böylelikle bu tohumdan elde edilen
bitkiden tohum alınması
engellenmektedir.
54-86
 Türkiye’de Yerli Tohum Durumu

Turfanda Yeşil Biber

Çoğunda artık çekirdek

bulunmamaktadır. Yani tohumu ithal
edilen bu bitkiden hasat sonrası
tohum elde edilememekte, bir sonraki
sene tohumunun yine ithal edilmesi
gerekmektedir. Türkiye gibi ülkelere
bu tohumlar satılmaktadır.
55-86
 Türkiye’de Tarımın Son Durumu

TZOB web sayfası 2004 Açıklaması

Son 5 yılın değerlendirmesi dikkate

alındığında Türkiye artık buğdayda
ithalatçı konumdadır.
2002 yılında ithalat miktarı
ihracatımızla kıyaslanamayacak kadar
yüksektir.

56-86
 1980-2001 Zeytin Ekim Alanları
900 877 871 872 881
866
856856 857
835
833
811 814816 821
813
800
Bin Hektar

700
658

600595 600 600

600
568
556

500
80

81

82

83

84

85

86

87

88

89

90

91

92

93

94

95

96

97

98

99

00

01
19

19

19

19

19

19

19

19

19

19

19

19

19

20

20
19

19

19

19

19

19

19

Zeytin Ekim Alanları (Bin Hektar)

57-86
 1983-2003 Tütün Ü retim Endeksi (1983=100)
150 143 145

135
127
122
120 115
Endeks

107
103 104
105
100 96
94 90
90 86
79 80
76 73
75 68 69
66
62
60
83

84

85

86

87

88

89

90

91

92

93

94

95

96

97

98

99

00

01

02

03
19

19

19

19

19

19

19

19

19

19

20

20

20

20
19

19

19

19

19

19

19
Tütün Ü retim Endeksi
58-86
 Türkiye’de Gübre Tüketimi

ABD’de kişi başına gübre

kullanımı
1964’te 47,5 kg
1984 yılında 93,2 kg

59-86
Türkiye’de Gübre Tüketimi

AB’de kişi başına gübre

kullanımı
1964’te 124,4 kg
1984 yılında 224,3 kg

60-86
Türkiye’de Gübre Tüketimi

Güney Amerika’da kişi

başına gübre kullanımı
1964’te 6,4 kg
1984 yılında 45,8 kg

61-86
 1980-2002 Gübre Tüketim Endeksi (1980=100)
120 118
117
113
111 112 112 111
110 108
106 105 106

101 102
100 99
100 98
Endeks

95

90
90 90 89

80
80

71 71
70
80

82

84

86

88

90

92

94

96

98

00

02
19

19

19

19

19

19

20

20
19

19

19

19

Yıllar
62-86
 Türkiye’de Gübre Tüketimi

Türkiye’de gübre kullanımı

22 yılda sadece
(o da toplamda)
sadece % 5,6 artmıştır.

63-86
Türkiye’deki Hayvancılık
İstatistikleri

64-86
 1980-2001 Sağılan Toplam Hayvan Sayısı (Baş)
40
40 39 39
38 38
37 36 36
37 36 36
35 35
34
34 33
32
Milyon

30 30
31

28
27 27 26
25
25 24

22
1980 1982 1984 1986 1988 1990 1992 1994 1996 1998 2000

Yıllar
65-86
 1980-2001 Sağılan Hayvan Sayısı (baş) ve Nüfus Endeksi

160

140

120
Endeks

100

80

60
81

82

83

84

85

86

87

88

89

90

91

92

93

96

97

98

99

00

01
80

94

95
19

19

20
19

19

19

19

19

19

19

19

19

19

19

19

19

19

19

19

19

19

20
Yıllar
Nüfus Endeksi Sağılan Hayvan Sayısı
66-86
Türkiye’de Sağılan Hayvan Sayısı

Nüfus % 54 artarken,
sağılan hayvan sayısı
% 40 azalmıştır.

67-86
 1980-2001 Cinsine Göre Sağılan Hayvan Sayısı ve Nüfus
Endeksi

160
140
120
100
Endeks

80
60
40
20
0
80

81

82

83

84

85

86

89

90

91

92

94

95

96

97

98

99

00

01
87

88

93
19

19

19

19
19

19

19

19

19

19

19

19

19

19

19

19

19

19

19

19

20

20
Yıllar
Nüfus Endeksi Koyun Kıl Keçi Tiftik Keçi İnek Manda
68-86
Türkiye’de Sağılan Hayvan Sayısı

Türkiye’de artan nüfusa

rağmen sağılan hayvanların
hiçbir cinsinde artış
olmadığı, aksine düşüş
olduğu görülmektedir.

69-86
 1990-2002 Nüfus ve Hayvan Endeksi

130

120

110
Endeks

100

90

80

70

60
1990 1991 1992 1993 1994 1995 1996 1997 1998 1999 2000 2001 2002

Yıllar
Nüfus Küçükbaş Hayvan Büyükbaş Hayvan
70-86
Türkiye’de Büyük-Küçük Baş Hayvan Sayısı

Türkiye’de artan nüfusa

rağmen büyük ve küçük baş
hayvanların sayısında bir
artış olmadığı, aksine düşüş
olduğu görülmektedir.

71-86
Dünyada İzlenen Tarım
Politikasının Uygulama
Alanına Yansımaları

72-86
 Dünyada Tarım Politikaları

Gelişmiş ülkelerin
gerek 3 ncü ülkelere
ve gerekse
birbirlerine karşı
ÖDÜN VERMEDİKLERİ
TEK KONU TARIMDIR. 73-86
 Dünyada Tarım Politikaları

Gelişmiş ülkeler kendileri

dışında herhangi bir
ülkenin tarım alanında
REKABETE KATILMASINA
KESİNLİKLE İZİN
VERMEMEKTEDİR.
74-86
 Dünyada Tarım Politikaları

Amerikan Endüstrisi ve tarımının,

kotalarla ve özel anlaşmalarla
enerjik bir biçimde korunması,
ABD’nin uluslar arası ekonomi
politikasının yaşamsal bir
unsurudur.
Harry Magdoff
ABD’li ekonomist
(Emperyalizm Çağı adlı eser)
75-86
 Batı Ü lkelerinde Tarıma Verilen Devlet Desteği
120
Destek Miktarı (Milyar ABD$)

100
90

56
60

25,8 21,5
30

2,7 6,2
0
ABD AB
1980 1986 2000
76-86
 Dünyada Tarıma Verilen Destek

ABD, 2000 yılında 56 milyar dolara

çıkardığı destekle yetinmemiş ve
bu desteğe, 2002 yılında 45,1
milyar dolarlık yeni bir paket
ekleyerek, TARIMA YAPILAN
DEVLET DESTEĞİNİ
101,1 MİLYAR DOLARA
ÇIKARMIŞTIR.
77-86
 Dünyada Tarıma Verilen Destek

Yardım Temsilciler Meclisinde Kabul

edilince Başkan George W.Bush,

‘Bu yasa Amerikan çiftçileri için

cömert ve güvenilir bir sosyal güvenlik
ağı oluşturmaktadır’ demiştir.

78-86
 Türkiye’de Tarıma Verilen Destek

2003 yılında çiftçilerine verdiği

desteği azaltma konusunda ABD
tarafından sürekli baskı altında
tutulan Türkiye’de,
Tarım Bakanının ‘hükûmetten
tarıma destek talebinde bulunan’
bir köylüye verdiği cevabı bilen var
mı?
79-86
Türkiye’de Tarıma Verilen Destek

GÖZÜNÜZÜ
TOPRAK
DOYURSUN !...
80-86
 SONUÇ

Türkiye artık kendi kendini

besleyebilen bir ülke
değildir.

81-86
 SONUÇ

M.Kemâl ATATÜRK ‘Köylü milletin

efendisidir’ demiş olmasına rağmen,
Türkiye’de ‘Köylü (gibi) olmak’
küçültücü bir tabir olarak
kullanılmaktadır.

82-86
 SONUÇ

Türkiye’de köylü nüfusu azaltma

yönünde yapılan telkinler neticesinde
köyden şehre akın olmuş, vasıfsız
köylü nüfus kendi köyünde ekip biçtiği
ile beslenip karnını doyurabilir iken,

83-86
 SONUÇ

Büyük şehirde üretici olmaktan çıkmış

ve açlık/yoksulluk sınırında yaşamaya
başlamıştır.
Köyünde mutlu bir yaşam süren
insanlar şehirde yoksul/mutsuz
yığınlara dahil olmuştur.

84-86
 SONUÇ

Hızlı gecekondulaşma sonucunda

şehirlerde bir varoş toplumu oluşmuş
ve bunun sosyal-ekonomik-kültürel ve
siyasî birçok kötü etkileri olmuştur.

85-86
TÜRKİYE VE DÜNYADA TARIM

86-86