Professional Documents
Culture Documents
brokrasi yaklam
KLASK YNETM
FREDERICK TAYLOR 1911 ylnda BLMSEL YNETM adl kitabn yaymlam ve klasik ynetim yaklamn balatmtr. Taylor incelemelerinde sanayide alan iilerin ekonomik olarak altrlmadklarn gzlemitir. Bu durumun 2 zararl sonucu vardr. nsan, iin gerekli olmayan birtakm hareketler yapmaktayd bylece ie harcayaca enerji ve zamann byk ksm boa gidiyordu.
5
KLASK YNETM
alma saatini tamamlayp belli bir sre sonra paydos etmesi sonucunda elde edilen verim dk oluyordu.
nk zamann ou da zaten gereksiz harekete gidiyordu. grenler i yaparken atl duran vcut azalarndan yeterince yararlanmyorlard Gereksiz hareket ve oyalanmalarda bulunuyorlard. alma sreleri ve dinlenme srelerini iyi ayarlayamyorlard.
TAYLORUN LKELER
Bir i verimli ekilde yaplmak isteniyorsa,eski allm usulleri bir kenara brakarak yeni ynetim gelitirmeye allmaldr.
Bu sebeple zaman ve hareket ettlerine giriilmelidir. te yaplan gereksiz hareketler nlenmelidir. i etkin ve hzl biimde yapmas iin igren zendirilmelidir. Bunun iin belirli retim miktarna ulaanlara prim ve ikramiyeler verilmelidir.
7
TAYLORUN LKELER
grenin almasn belirleyen kurallar kapsayan yntemi uygulamak ve dier alma koullarn dzenlemek iin tecrbeli ustabalar kullanlmaldr.
Gen mhendislerin gelitirdikleri yntem ve sistemleri st kademe yneticilerini tamamen ikna etmeden yrrle koymamalarn sylemitir.
8
ELETRLER
Fayol : Bir rgt ynetmek veya o rgtn birimlerinin birinin banda bulunan bir yneticinin yapmas gereken faaliyetleri, bunlara ilikin ilke ve kurallar aklar.
Taylor : greninin yaparken uymas gereken ilke ve kurallar, ite gerekli olan hareketleri, zaman ve yntemi aklar. Fayol : rgtlerin, psiko-sosyal ynn incelemitir. rgtlerde insanlar aras ilikiler zerinde almtr. Taylor : letmenin, psiko-teknik ynn incelemitir. ( nsan ara ilikisi )
10
H.Fayolun Grleri
letme faaliyetleri 6 balk altnda incelenir: 1) Ticari faaliyetler 2) Teknik faaliyetler 3) Finansal faaliyetler 4) Gvenlik faaliyetleri 5) Muhasebe faaliyetleri 6) Ynetim faaliyetleri a) ngrme ve planlama b) rgtlenme c) Emir kumanda haberleme - yrtme d) Koordinasyon e) Denetleme - deerlendirme
11
Bir ynetim birlii meydana getirme. rgtsel ama ve karlar, blm ve letmede herkesi kapsayan
kiisel amalardan karlardan stn tutma cezalandrma sistemi kurma
13
14
15
1- Geleneksel yetki : Babadan ola geen, doutan kazanlan ve kiisel olan yetki 2- Karizmatik yetki : Kahramanlk, kutsallk, byclk ve benzer stn kiisel beceri ve niteliklere dayanan yetki. Kendine inananlardan oluan bir astlar grubuna sahiptir. 3-Meru yetki :Demokratik, yasal ve aklc dzenlemelerin olduu hukuk devletindeki yetkidir.
16
BROKRAS MODEL
BROKRAS MODEL
BROKRATK MODELDE
Bilimsel ve ideal bir nitelie sahiptir.
Uzmanlama Yneticilerin demokratik olarak grevlendirilmeleri Ynetim iin aklc, gl, amalara ulatracak salam rgt yaps kurulmas
Kapal bir sistemdir. Hibir kural ve norm, kiisel ynetim yok. evre istikrarl ve dengelidir. Ynetim, rgtsel amalar gerekletirme aracdr. Kiisel amalar gz ard ediliyor
19
20
10-11 Yalarndaki ocuklar zerinde nderlik biimleri ,bunlarn grup ilikileri ve verimlilik zerindeki etkisini incelemilerdir.ocuklarda maske yapm konusunda rnek vakadr. 1) tip=> Astlarna otoriter davranan, ynetici.=>verimlilik yksek ancak kendilerine frsat tannmad iin maske kalitesi dk. 2) tip=>Astlarna tam bir serbesti tanm.( lesefer/ liberal ) Grup yeler ile ibirlii ve bilgi alveriinde bulunmam.=>verimlilik ve kalite dk. 3) tip=>Katlmc ynetim : ocuklara yn vermi ve fikirlerden faydalanm. Verimlilik normal, iyi ve kalite yksek
21
- grup oluturma, - grupta arkadalk ve sevgi balarnn gl olmas, - iletme sahip ve yneticilerinin davranlarnda olumlu ynlerde deiimin iiler zerinde iletmeyi ve stlerini benimseme duygusu yaratmas ve dolaysyla beeri havann deimesi olduunu 22 grmler.
Mayo Ve Arkadalar Verimlilik Artn yle Aklyor alanlar o gne kadar almadklar
nitelikte olan bu zen karsnda hem ynetime hem de kendilerine duyduklar gveni takdir, sayg artmtr.
srasnda 5-8 kiilik kk gruplardan olutuklar iin ksa zamanda bir arada kaynap, anlamlar, yaknlamlar ve dayanma sonucunda sevgi ve dzen gelmitir.
2.Grupta ,iiler tarafndan oluturulan komite pijama model deiikliklerinin uygulamasn stlenmitir.
3.Grupta tm deiikliklere iiler karar veriyordu. Sonu: en iyi kt 3. gruptan elde edildi .Ayrca iilerin gelirlerinde %20-22 orannda bir art 2. hafta sonunda elde edildi.
26
nceden kk gruplara halnda alan igorenler 50 er Bu birleme sonucu kk gruplardaki stat ve roller ortadan
kalkmtr.
YNETMDE X ve Y KURAMI
a) Douglas Mc. Gregor
Dr. Mayo nun almalarndan da esinlenmitir. nce Taylor, Fayol ve Weberin klasik ynetim kuramnn tasvirine girimi ve buna X teorisi adn vermitir.
Buna kar Bireysel ve rgtsel Amalarn Kaynatrlmas adn verdii Y kuramnn ileri srerek, yneticilikte insan ilikileri akm balamtr.
29
X KURAMI - Y KURAMI
ORTALAMA( VASAT) NSAN SEVMEZ. YNETM TEN KAMA ELMNDE OLANLAR N TEDBR ALMALIDIR. SORUMLULUKTAN KAAR , HIRSLI DELDR.
ORTALAMA NSAN TEN NEFRET ETMEZ. BAARI VE TATMN KAYNAIDIR. SIKI DENETM VE CEZA LE KY RGTSEL AMALARAYNELCEK TEK YOL DELDR.
X KURAMI - Y KURAMI
GDLENME, ANCAK FZYOLOJK VE GVENLK DZEYLERNDE GEREKLEEBLR. GDLENME, FZYOLOJK VE GVENLK DZEYLERNN YANISIRA, TOPLUMSAL, SAYGINLIK VE KENDN GEREKLETRME DZEYLERNDE DE GEREKLEEBLR.
X KURAMI - Y KURAMI
RGT AMALARI N, NSANLAR YAKINDAN DENETLENMEL VE BASKI ALTINDA TUTULMALIDIR. UYGUN BMDE GDLENRLERSE, NSANLAR KENDLERN YNLENDREBLR VE YARATICI OLABLRLER.
X KURAMI - Y KURAMI
NSANLARIN
OU, BAARMA STENDEN YOKSUNDUR. SORUMLULUK ALMAK N OK AZ STEKLER VARDIR. YNELTLMEY TERCH EDERLER.
X KURAMI - Y KURAMI
OU NSANLAR, RGTSEL SORUNLARI ZMEK N GEREKEN YARATICILIK KAPASTES SAHP DELDR. BU NEDENLE KARARLAR ST KADEMELERDE ALINMALIDIR. AYRICA,PARLAK ZEKALI DELDR.PARASAL DLLERLE KOLAYCA KANDIRILABLRLER RGTSEL SORUNLARI ZMEK N GEREKEN YARATICILIK YETENE NSANLAR ARASINDA OK YAYGINDIR.KARAR YETKS ALT KADEMELERE GERLEBLR.NSANLARI MOTVE ETMEK N PARASAL DLLER YANINDA PSKO SOSYAL DLLERE DE MUTLAKA YER VERLMELDR.
Z Kuramna Gre:
W.Reddin Z kuramn gelitirerek, X ve Y kuramlarna etkililik boyutunu getirmeye alr.
gremeyiz. nsan dnme, karar verme ve azmetme yeteneklerine sahip bir yaratktr.
35
37
DUYGULAR
LER
38
39
gemelerine yardm etmeye, olgun olmayan davranlar olgunlatrmak, hijyen faktrleri yerine gdleyici faktrleri koymaya ynelmitir.
41
Astlar daha ok tehdit korku ve ceza yntemi ile altrlmaktadr. Astlarn fizyolojik ve gven gereksinimi karlanmaktadr.
42
Az gven vardr. Bir bey in hizmetkarna gveni gibi. Astlar gdlemek iin hem dl hem de gl cezalar kullanlr.
SSTEM 3: Y ye yakn
Ynetimin Astlara Gveni Var. Tam deil. Alt dzeyde karar vermelerine izin var. Astlara sorumluluk veriliyor. dller , ast sorunlar ile ilgilenmeler ve ender olarak verilen cezalar gdleme aracdr.
Grup almasna nem verilir. Karlkl gvene dayanan ilikilere eilimli ynetim eklidir.
43
Kstlayc gler: Srkleyici Srkleyici gler : rgtsel gleri rgtsel amalara yneltici glerin etkilerini azaltan veya snrlandran glerdir. grev yaparlar.
rnek: Verimlilii artrmak iin stlerden gelen basklar. Rekabet Astlar zendirici ve harekete geirici aralar
rnek: Artan retim karsnda kaytsz kalma rgte ve amalarna dmanlk besleme Aralarn yetersiz bakm
Srkleyici gler toplam = kstlayc gler toplam =DENGE Bunun iin srkleyici gleri arttrmak, kstlayc gleri azaltmak gerekebilir.
45