CLM Avln

210327
DIC1 kAkAk1LkIS1IkLLkI


D|yot|ar yalnizca blr ynde akim gelren devre elemanidirulger blr deylmle blr yndekl dlrenlerl
lhmal edllebllecek kadar kuuk bur yndekl dlrenlerl lse ok buyuk olan elemanlardir

Diyot Sembol:


Ayrica dlyodun ulari pozlLlf (+) ve negaLlf () l;areLlerl lle de bellrlenlr + ucu anoL uca
kaLoL denlr
ulyodun anoduna gerlllm kaynaginin pozlLlf (+) kuLbu kaLoduna kaynagin negaLlf () kuLbu
gelecek ;ekllde gerlllm uygulandiginda dlyoL lleLlme geer

D|yot'un VI karakter|st|g|
ulyoL'un vl karakLerlsLlgl dlyoL ularina uygulanan gerlllmle dlyoL uzerlnden geen akim
arasindakl lll;klyl gsLerlr ulyoL dogru ve Lers polarma alLinda farkli davrani;lar sergller
lleLlme ba;lama nokLasi vu olarak l;areLlenml;Llr 8u degerden sonra dlyoL uzerlnden akan
llerl yn ll akimi arLarken dlyoL uzerlne du;en gerlllm yakla;ik olarak sablL kalmakLadir 8u
gerlllm dlyoL ngerlllml olarak adlandirilir ulyoL ngerlllml slllsyum blr dlyoL'da yakla;ik
olarak 07v clvarindadir 1ers polarma alLinda lse dlyoL uzerlnden geen akim mlkLari ok
kuukLur 8u akima sizinLi akimi" denlr SizinLi akimi slllsyum blr dlyoL'da blrka nA
sevlyeslnde germanyum blr dlyoL'da lse blrka A sevlyeslndedlr 1ers polarma alLinda dlyoL
bellrll blr gerlllm degerlnden sonra lleLlme geer uzerlnden akan akim mlkLari yuksellr 1ers
polarma alLinda dlyoL'u kirilip lleLlme gemeslne neden olan bu gerlllme kirilma gerlllml"
denlr

ulyoL kirilma gerlllmlnde lleLlme gemekLe ve uzerlnden akim akmasina lzln vermekLedlr 5ekll
114'dekl graflk dlkkaLllce lncelenlrse dlyoL uzerlnden akan akim arLLigi halde gerlllm sablL kaldigi
gzlenmekLedlr 8u durum nemlldlr ureLlcl flrmalar bu durumu dlkkaLe alarak farkli degerlerde
kirilma gerlllmlne sahlp dlyoLlar gell;Llrlp LukeLlme sunmu;lardir 8u Lur dlyoLlara zener dlyoL" adi
verlllr

ulyoLlarda
8u formulde
l ulyoL akimini
l0 1ers polarmada sizinLi akimini
v ulyoL ularina uygulanan polarma gerlllmlnl
C LlekLron ;ar[ mlkLarini (Coulomb olarak)
1 pn blrle;lm sicakligini (k clnslnden)
k 8olLzman sablLlnl
q MeLale bagimli blr sablLe (Ce1 Sl2)
A;agidakl graflkLen gruldugu glbl germanyum dlyoLlarin sizinLi akimi ok daha buyukLur 8u nedenle
gunumuzde slllsyum dlyoLlar zelllkle Lerclh edlllr Cermanyum dlyoLlar lse n gerlllmlerlnln kuuk
olmalari nedenlyle (0203v) zelllkle alak gulu yuksek frekans devrelerlnde kirpici olarak
kullanilmakLadirlar


Iik ayan D|yot (Led)
l;ik yayan dlyoLlar dogru ynde gerlllm uygulandigi zaman i;iyan dlger blr deylmle
elekLrlksel ener[lyl i;ik ener[lsl hallne dnu;Luren zel kaLki maddell n dlyoLlardir
8u dlyoLlara a;agida yazilmi; oldugu glbl lnglllzce adindakl kellmelerln llk harflerl blr araya
geLlrllerek LLu veya SSL denlr
LLu LlghL LmlLLlng ulode (l;ik yayan dlyoL)

Iik yayan d|yot|ar u ze|||k|ere sah|pt|r
ali;ma gerlllml 1323v arasindadir
ali;ma akimi 1030mA arasindadir
uzun murludur (orLalama 103 saaL)
uarbeye ve LlLre;lme kar;i dayaniklidir
kullanilacagi yere gre ubuk ;ekllnde veya dalresel yapilablllr
ali;ma zamani ok kisadir (nanosanlye)
ulger dlyoLlara gre dogru yndekl dlrencl ok daha kuukLur
l;ik yayan dlyoLlarin gvdelerl Lamamen plasLlkLen yapildigi glbl i;ik ikan kismi opLlk
mercek dlger kisimlari meLal olarak La yapilir
1 lytk Yoymo O/oyt Nost/ 6erek/eymektedir
8lllndlgl glbl blr n dlyoda dogru polarmali blr besleme kaynagi baglandigi zaman n
blgeslndekl gerek serbesL haldekl elekLronlar gerekse de kovalan baglarini koparan
elekLronlar blgeslne dogru akin eder
?lne blllnmekLedlr kl elekLronlari aLomdan ayirabllmek lln bellrll blr ener[l verllmesl
gerekmekLedlr 8u ener[lnln mlkLari lleLkenlerde daha az yari lleLkenlerde daha buyuk
olmakLadir ve blr elekLron blr aLomla blrle;lrken de aldigi ener[lyl gerl vermekLedlr
8u ener[l de maddenln yapisina gre isi ve i;ik ener[lsl ;ekllnde eLrafa yayilmakLadir
8lr LLu ln ureLlml sirasinda kullanilan degl;lk kaLki maddeslne gre verdlgl i;igin rengl
degl;mekLedlr
ototrans|str ve otod|yot|ar

loLoLranslsLrler elekLrlk akimini i;ik lle konLrol eden devre
elemanlaridir Cenel olarak her Lurlu LranslsLr i;igi grecek
;ekllde ;effaf muhafazalara konulsaydi foLoLranslsLr olarak
kullanilablllrdl Ancak foLoLranslsLrlerde bazi eLkl gznune
alinarak dlgre LranslsLrlerden farkli blr Lasarim Leknlgl
kullanilmi;Lir
loLoLranslsLrun ali;ma prenslbl yarilleLkenler uzerlndekl i;ik
eLklslnln blr sonucudur Cerlllm LaLblk edllml; blr yarilleLken
uzerlne uygun dalga boyunda blr i;ik du;uruldugunde + ve
yuklu Laneclkler olu;ur ve devre uzerlnden akarlar 8u akma
mlkLari uygulanan i;ik mlkLarina baglidir 8u ;ekllde i;ik mlkLari lle oranLili blr elekLrlk akimi
dogmu; olur
8lr foLoLranslsLrde + ve yuklu Laneclkler aslinda kollekLr
beyz siniri yakinlarinda olu;ur 5ekllde gruldugu glbl nn Llpl
blr LranslsLrde i;ik eLklsl lle olu;an + Laneclkler beyzde
Loplanirlar ?anl i;ik eLkslyle beyzde olu;an + Laneclkler orada
kalirlar kollekLrde olu;anlar lse kuvveLll blr manyeLlk alan
eLklslyle beyze dogru eklllrler Ayni ;ekllde i;ik eLklslyle olu;an
Laneclkler (elekLronlar) lse kollekLrde Loplanirlar 8lrlken bu +
ve yuklu Laneclkler blr nokLada blrlkmek yerlne duzgun blr
;ekllde dagilmak lsLerler 8u yuzden + Laneclkler (elekLronlar) lse
kollekLrde Loplanirlar 8lrlken ln[ekLe edlllrler 8u lse emlLerden


beyze dogru elekLron ln[ekLe edllmeslne yol aar LmlLer ln[ekslyonu beyz ln[ekslyonuna
nazaran aok daha fazla oldugu lln emlLere ln[ekLe edllen blr + Laneclk beyze ok sayida
elekLron ln[ekslyonuna sebep olur l;Le bu nokLada blllnen LranslsLr ali;ma ;ekll olu;ur
LmlLerden ln[ekLe edllen elekLronlar beyze geerek kollekLre dogru eklllrler Crada i;ik
eLklslyle olu;an elekLronlarla blrle;erek i;ikla olu;mu; elekLrlk akimini meydana geLlrlrler
Asil i;ik eLklll Laneclklerln olu;masi kollekLr beyz blgeslnde meydana geleceglnden dolayi
bu blge ne kadar buyuk olursa i;ik eLklslnden dolayi olu;acak elekLrlk akimi da o lude
buyuk olacakLir l;Le bu yuzden foLoLranslsLrlerln beyz alani 5ekll 13 de de gruldugu glbl
gelen i;iga genl; blr yuzey Le;kll edecek ;ekllde LasarimlanmakLadir
8lr foLoLranslsLr lkl veya u bacakli olablllr u bacakli olanlarda beyz blr Lermlnal lle
di;ariya verllml;Llr 8u Llp foLoLranslsLrler normal blpolar LranslsLrler glbl kullanilablllrler
l;ik gren pencere kapaLilmaz lse normal LranslsLr ali;masi lle beraber i;ik eLklsl de llave
edllml; olur lkl bacakli olanlarda lse beyze bagli bacak kaldirilmi;Lir 8u durumda sadece i;ik
lle ali;ma sz konusudur
DLNL 1
kL23001 modulunun usLundekl devreyl verllen ;emaya gre kurup18v 1kPz llk slnus dalgasini
dlyoda verlnce grulen ;ekll















DLNL 2
Ayni modul lln germanyum dlyoLla ali;irken lLugumuz degerler
Vf v 001 0017 0027 0033 0082 0089 0091 0093 0093
Ifma 003 004 007 009 061 079 088 092 099
Vf v 0096 0097 0098 099 01 0103 0104 0107 0109
Ifma 104 108 112 118 121 137 143 139 173


DLNL 3
Ayni modul lln zener dlyoL lln ali;irken lLugumuz degerler
Zener 97 volLLan sonra akim akiLiyor gerl ynde
VzV 0 0 0 0 0 0 0 0 97
Izma 0 0 0 0 0 0 0 0 017

Zener 066 volLLan sonra 001 amperllk akim akiLiyor llerl ynde
VzV 0694 0713 073 0743 0746 073
Izma 009 021 036 037 063 074


DLNL 4
loLodlyoL lln yapLigimiz deneydekl akim lumlerl
Cda iigi 043 mA
Iiksiz 004 mA
Maks|mum iik 20 mA

8urdan ikardigimiz sonu foLo dlyoLlarin dlrencl i;igin arLmasi lle Lers oranLilidir

DLNL S
loLo LranslsLr lln yapLigimiz deneydekl lumler
Cda iigi 012 mA
Iiksiz 036 ma
Maks|mum iik 202 mA