ECF-113 Eczaclk Tarihi ve Deontolojisi

Do. Dr. Selen YEENOLU

Trk la Endstrisinin ncleri

Eczac Abdi brahim Bey ve Abdi brahim la Sanayii

http://www.abdiibrahim.com.tr
Abdi brahim la'n kurucusu Eczac Abdi brahim Bey, 1912 ylnda stanbul Kkmustafapaa semtinde at ilk eczanede ila retimine balad. 1919 ylnda Abdi brahim Mstahzarat- speniyariye adyla Mahmutpaa'da alan fabrika, halen dnyann en byk 96. ila irketi olan Abdi brahim la Sanayi ve Ticaret A..'nin ekirdeini oluturmaktadr.

Abdi brahimin Kilometre Talar

1912: Abdi brahim Bey, stanbul'da Kkmustafapaa semtinde ilk eczaneyi at. 1916: Mstahzar ila retimi balad. 1919: Abdi brahim Mstahzarat-i speniyariye Fabrikas kurularak ilk hazr ilalarn retimine geildi: Kuvvet urubu (arapl Knakna Hlasas), Mshil-i Nadir (Abdi brahim Mshil ekeri), Bromo-Valerin Nadir (Valerobrom Le Grand Benzeri)

Abdi brahimin Kilometre Talar

1920: Eczaneler ve mstahzar laboratuvarlar iin galenik preparatlar hazrlanmaya baland. 1940: Abdi brahim Laboratuvar'nda retilen ila says 80'e ulat. 1952: Laboratuvar Vefa semtindeki yeni yerine tand. brahim Abdi Barut adn ald. 1975: Firmann ismi Abdi brahim la Sanayi ve Ticaret A.. olarak deiti. 1994: Abdi brahim retim tesislerinin temeli stanbul Baheehir'de atld.

Abdi brahimin Kilometre Talar

2000: retim tesisleri faaliyete geti. 2003: Baheehir'de Ar-Ge tesislerinin yapmna baland. 2007: Abdi brahim, duayen mimar Dante Benini'nin tasarlad Maslak'taki yeni ynetim binasna tand. 2008: Kurum kimlii deiimi gerekletirildi. Baheehir'de AR-GE Merkezi'nin al yapld.

Ba eczac Sleyman Ferit Bey ve Eczacba la Sanayii

Ba eczac Sleyman Ferit Bey

Trkiyede hazr ila ve kozmetik retimini balatan ilk eczaclardan olan Sleyman Ferit (Eczacba), 1885de zmirde dnyaya geldi. Sleyman Ferit Eczacbann eczac olmas: Ninem, ifal otlardan ev ilalar yapmakta baarlyd.

Ba eczac Sleyman Ferit Bey

ocukluumda zmirdeki hastanelerin hepsi yabanclarnd. Osmanllarn zmirde kurduu ilk hastane, Guraba-i Mslimin yani Kimsesiz slamlar adn tayordu. Hastanenin ad bile yalnzca zmirin deil, tm devletin iinde bulunduu durumu anlatmaya yeterliydi. Trk diyemiyor, slam diyebiliyorduk.

Ba eczac Sleyman Ferit Bey

12 yandaydm. Ninem ar biimde hastalanmt. zmirin tannm doktorlarndan Rum stalyanos Efendiyi getirdik. Reete yazd. O zamann ilalar, gnmzdeki gibi hazr ambalajlar iinde satlmazd. Eczanelerde kazanlar, imbikler iinde yaplr, havanlarda dvlr ya da geni kavanozlarda dakikalarca sallanarak karm haline getirilirdi. Babam, beni derhal Rum Lazaridesin eczanesine gnderdi. Koarak eczaneye gittiimde seyahat dolaysyla kapaldr- yazsn zlerek okudum.

Ba eczac Sleyman Ferit Bey

Bu kez yine koarak Erefpaaya ktm. Ermeni Sahinyann eczanesinde uzun bir sre bekledikten sonra ilalar yaptrdm. Eczaneden karken akam olmutu ve yamur bardaktan boanrcasna yayordu. O akam eve dnerken yreim yaral, gzlerim yalyd. ok sevdiim ninem hastaland zaman, eer evde kendimiz kocakar ilalar yapmay beceremezsek, kent iinde bavuracamz tm doktor ya da eczaclar aznlk ya da yabancyd.

Ba eczac Sleyman Ferit Bey

Doktor ya da eczac olma dncesi, o yamurlu gecede elimde ila ieleriyle ninemin baucuna dnerken, ocuk kalbimde bir ideal ve zlem olarak belirmiti.

Ba eczac Sleyman Ferit Bey

zmir Sultani dadisini 1900 yl banda, 18 yanda baaryla bitiren Sleyman Ferit 1903te stanbul Tp Fakltesine bal Eczaclk Yksek Mektebini bitirerek eczac oldu. Bylece, imparatorluun en gen eczacs olmutu.

Ba eczac Sleyman Ferit Bey

Ba eczac Sleyman Ferit Bey

Sleyman Ferit, 1903 yl sonunda geldii zmirde, bir sre sonra, kentin tek Trk hastanesi olan Guraba-i Msliminde grev alacakt. Sleyman Ferit Bey, Guraba-i Mslimin Hastanesinde ikinci eczac olarak greve baladktan bir sre sonra, Bornovada lyadis adl bir Rumun sahibi olduu Aristoteles eczanesinde de Cuma gnleri ve tatil gnleri sorumlu mdrlk yapmaya balamt.

Ba eczac Sleyman Ferit Bey

1905 ylnda Guraba-i Mslimin Hastanesinde ikinci eczaclk grevinden Baeczaclk grevine atanan Sleyman Ferit Bey, herkes tarafndan sevilen olgun ve sade kiiliiyle, evrede de tannmaya balyordu. Youn almalaryla hastaneye nemli lde gelir de salamaya balamt.

Ba eczac Sleyman Ferit Bey

1909 ylnda, Osmanl Devleti youn i ve d sorunlarla bouurken Sleyman Ferit Bey de yaamnn byk bir dnemecinden gemek zereydi. Tm zlemlerinin odaklat zel eczane ama dncesi, bir frsat sonucu gerekleme yoluna giriyordu. Ti l k i l i kteki Eczane-i Umumi sata karlmt. Sleyman Ferit Bey zmirdeki Trk eczanesinden biri olma baarsn 215 altn deyerek gsterdi.

Ba eczac Sleyman Ferit Bey

Guraba-i Mslimin Hastanesi ile eczanesi arasnda mekik dokuyan Sleyman Ferit Bey, bir sre sonra eczanesinin adn Kanaat eczanesi olarak deitirmi ve mstahzar yapmna balamtr. Bylece borlanarak ald eczanenin taksitlerini buradan gelen gelirle demitir.

Ba eczac Sleyman Ferit Bey

Eczacba Sleyman Ferit Bey, 1911 ylnda, zmir in tannm ailelerinden birinin kzyla evlenir. Ayn yl Kadzade Hseyin Rfat Efendinin zmirdeki ilk Trk eczanesi olarak bilinen Kemeralt ifa Eczanesini, sonradan devrettii Moraiti adl Rum Eczacdan 250 altna satn alr.

Ba eczac Sleyman Ferit Bey

Hkmet Konann hemen yanbanda bulunan ifa Eczanesi, Sleyman Ferit Beyin ynetiminde zmirde, giderek tm Egeye ve sonra Trkiye apnda ne kavuacaktr.

Ba eczac Sleyman Ferit Bey

Eczac Sleyman Ferit Bey

1911 ylnda eczanede retilen rnler unlard: lalar: Ferit Kuvvet urubu, Ferit Nane Ruhu, Ferit Hafakan Ruhu, Ferit Di Suyu, Ferit Selamet Nezle lac, Ferit Kudret Hap, Ferit Asit Borik Merhemi, Ferit Oksit d zink Merhemi, Nasr Kremi. Tuvalet Mstahzarlar: Ferit Sa Suyu, Briyantin, Ferit Tuvalet Pudras, Ferit Yasz Krem, Ac Bademli Gece Kremi, Ferit Di Macunu, Talk Pudras, iek suyu, Glsuyu, Tuvalet Sabunu, Katranl Sabun.

Eczac Sleyman Ferit Bey

Olum Nejat (Eczacba) ile Almanyadaki Bayer fabrikalarn geziyorduk. Kede ok basit ve kk bir eczane rnei gzmze iliti. Bunun ne olduunu mihmandarmzdan sorduumuzda, Bayer fabrikasnn aslnn bu olduunu ve fabrikann bu kk eczanenin gelimesinden meydana geldiini sylediler.

Eczac Sleyman Ferit Bey

Bunu renince olum Nejata, zmirdeki eczanemizin bundan ok daha mkemmel ve byk olduunu, bu hale g.re bir Trk genciolarak, kendisinin Bayer fabrikasndan daha mkemmel bir fabrika yapmas iin hibir maninin bulunmadn syledim. Allah, kendisini daha da muvaffak klsn. alt, sahasnda iki doktora yaptktan sonra kardeleriyle birlikte Leventteki ila ve seramik fabrikalarn kurdu.

Eczac Sleyman Ferit Bey

18 Nisan 1973te Eczac Sleyman Ferit Eczacba hayata veda etti. Bayra ondan devralan Nejat Eczacba daha sonra eczacba topluluu ile birlikte Eczacba la retim Tesislerini hayata geirmitir.

Ba eczac Sleyman Ferit Bey

Eczacba la Sanayiinin Kilometre Talar

Dr. Nejat F. Eczacba, Heidelberg, Chicago ve Berlin niversitelerindeki kimya yksek renimini tamamladktan sonra, 1942 ylnda stanbul'da bir ila laboratuvar kurdu.

Laleli'deki bir apartman dairesinde retilen ilk ila DVital isimli vitamin kapslyd.
1944 ylnda Galata Mumhane Caddesi'nde alt odal bir laboratuvara tanldnda, Dr. Nejat F. Eczacba'nn yannda 15 ii alyor ve drt rn retiliyordu.

Eczacba la Sanayiinin Kilometre Talar

1951 sonlarnda Levent'te temeli atlan ilk modern Trk ila fabrikas, 23 Kasm 1952'de ald. zellikle tp, kimya ve eczaclk dallarnda Trkiye'de yaplan bilimsel aratrmalar desteklemek ve dllendirmek amacyla, Eczacba Bilimsel Aratrma ve dl Fonu 1959 ylnda kuruldu. Bu Fon'la Eczacba, lkede salk alanndaki bilimsel aratrmalarn gerekletirilmesinde nc oldu.

Eczacba la Sanayiinin Kilometre Talar

En gelimi teknoloji ile kurulan Eczacba Serum ve la Hammaddeleri tesisleri, 1982'de stanbul, Ayazaa'da retime balad. 1992 ylnda Lleburgaz'daki modern ila kompleksi, ylda 150 milyon kutu retim kapasitesiyle retime balad.

Eczacba la Sanayiinin Kilometre Talar

Serum retimi yapan Eczacba Hastane rnleri A.. yerine, Eczacba-Baxter ortakl kuruldu.
2002 ylnda Sleyman F. Eczacba'nn sahip olduu ilk eczane olan ifa Eczanesi, Lleburgaz'daki retim tesislerinde mze olarak kuruldu (u an bu mze Ege niversitesi Eczaclk Fakltesindedir).

Eczacba la Sanayiinin Kilometre Talar

2003 ylnda Eczacba Salk rnleri San. ve Tic. A.. kurularak, Eczacba la Sanayi'nin snai ve ticari faaliyetleri ayrld. 2004'te Lleburgaz Tesisleri Eczacba Salk rnleri San. ve Tic. A..'ye devredildi. 2004 ylnda balanan Sefalosporin grubu antibiyotiklerin retiminin gerekletirilecei ek tesis yatrm, Lleburgaz tesislerinde 23 Kasm 2005'de devreye alnmtr. 6600 metrekarelik kapal alana sahip ek tesiste 242 farkl sunum ekliyle, 37 adet rn retilmektedir. Yeni tesisle birlikte Sefalosporin rn grubu retim kapasitesi iki katna kmtr.

Eczacba la Sanayiinin Kilometre Talar

2007 ylnda Eczacba la Sanayi, bal ortaklklarndan Eczacba Salk rnleri ile Eczacba zgn Kimya'daki ortaklk paylarnn yzde 75'ini, edeer ila alannda Avrupa'nn nde gelen kurulularndan Zentiva N.V.'ye devretmitir.

Mustafa Nevzat ve la Sanayii

Prof. Mustafa Nevzat Psak (1879-1968)

1898'de Tbbiye-i Askeriye (Lisesiden) dadisi'nden eczac namzedi (aday) olarak; 1902'de ise Tbbiye-i ahane'den eczac-kimyager olarak mezun olmutur. lk grevi Makedonya'daki Selanik Asker Hastanesi'ndedir. 1909'da Harekat Ordusu ile stanbul'a gelmitir. 1911 ylnda Mekteb-i Tbbiye'nin laboratuvar eflii snavn kazanarak bu greve getirilmitir.

Prof. Mustafa Nevzat Psak (1879-1968)

1915 ylnda Eczaclk Mektebi'nde Fenni speniyari mderrisliine atanmtr. retim yelii sresince Tp Fakltesi'nde Mfredat- Tp dersleri de vermitir. 1933 ylna kadar sren hocal boyunca eczacln usta-rak usul yetime eklinden kurtarlp batl anlamda eitimi verilen bir bilim dal haline getirilmesi iin aba harcamtr.

Prof. Mustafa Nevzat Psak (1879-1968)

Bu amala Franszca kitaplardan tercmeler yapm; Ecz. Ligor Taranakidis ile birlikte, 1924'de yaymlanan, Fenn-i speniyari (Farmastik Teknoloji) isimli kitab yazmtr. 1914'de Kzlay'n Darafaka Hastanesi eczaclna getirilmi; Birinci Dnya Sava'nda (1914-1918) skdar'da Kzlay namna 10.000 kiiye parasz yemek yediren bir ahane kurmutur. Kzlay'daki almalarndan tr Avusturya-Macaristan ve Bohemya Prensi F. Salvator tarafndan kendisine Kzlha'n kraliyet eref madalyas verilmitir.

Prof. Mustafa Nevzat Psak (1879-1968)

II. Trk Kodeksi (1940) ve suplemannn (1948) hazrlanmasnda komisyon yesi olarak grev yapmtr. Prof. Mustafa Nevzat Psak yerli ila sanayiinde de birok yeniliin ncs olmutur. Kendisi ilk Trk enjektabl ampuln yapanlardan birisidir.

Prof. Mustafa Nevzat Psak (1879-1968)

Prof. Mustafa Nevzat Psak'n ada eczacln gelimesinde, eczaclk eitiminin bat yntemlerine gre deitirilmesinde ve Trk Eczaclk Endstrisinin kurulmasnda byk rol olmutur.

Mustafa Nevzat la Sanayii

Mustafa Nevzat la Sanayii A.. Trkiyede nde gelen ve en eski farmastik firmalardan biridir. Firma 1923te skdar, hsaniyede Mustafa Nevzat Laboratuvar ad altnda kurulmutur.
Onun "Laboratuvar" Trkiye'de enjektabl reten ilk ila irketlerinden biri olarak bu alandaki nemli bir boluu doldurmutur. lk kurulduu yllarda 8 kiinin alt laboratuar, 1933 ylnda Divanyolu'na, oradan da Nuruosmaniye'ye tanmtr.

Mustafa Nevzat la Sanayii

Mustafa Nevzat la Sanayii A.., 1957'de Mecidiyeky'deki yeni binasna tanm ve ayn yl anonim irket haline dnmtr. 1984'te Mecidiyeky iletmesine ek olarak Yenibosna iletmesi kurulmutur. 2003 ylnda Mecidiyeky'deki iletmenin byk bir blm Yenibosna'ya tanmtr.

Mustafa Nevzat la Sanayii

Bugn Mustafa Nevzat la Sanayii A.. 1000 kiilik uzman kadrosu ve modern tesisleriyle Trkiye'nin nde gelen mamul ila ve ila hammaddesi reticilerindendir. Mustafa Nevzat la Sanayii A.. hammadde tesisinde klaritromisin ve sspansiyon iin klaritromisin granlleri, sulbaktam sodyum, sultamisilin tosilat ve sultamisilin baz retmektedir.

Mustafa Nevzat la Sanayii

Mustafa Nevzat Dnya standartlarndaki "Gncel yi la retimi (cGMP)" ve "Gncel yi Laboratuar Uygulamalar (cGLP)" kurallarna uygunluk iinde, srekli eitim, bilgi birikimi ve modern teknoloji ile retilen ilalar yurt iinde olduu gibi yurt dnda da birok lkede insan salnn hizmetine sunulmaktadr. Dnya standartlarndaki "Gncel yi la retimi (cGMP)" ve "Gncel yi Laboratuar Uygulamalar (cGLP)" kurallarna uygunluk iinde, srekli eitim, bilgi birikimi ve modern teknoloji ile retilen ilalar yurt iinde olduu gibi yurt dnda da birok lkede insan salnn hizmetine sunulmaktadr.

Mustafa Nevzat la Sanayii

2005 ylnda Mustafa Nevzat la Sanayii A.. rnlerinin ABDde sat, pazarlama ve datm iin imzalam olduu stratejik ortaklk anlamalar ile Trk la Endstrisinde yerli firmalar adna da ok nemli bir baarya imza atm ve dier Trk irketlerinin de nn amtr. lk ANDA dosyas FDA onayna sunulmutur. Bu Trk la Endstrisi iin de bir ilktir.

Mustafa Nevzat la Sanayii

Mustafa Nevzat la Sanayii A.. farmastik rnlerini ruhsat ald ABD, Afganistan, Almanya, Arnavutluk, Azerbeycan, Bosna Hersek, Cezayir, ek Cumhuriyeti, Filipinler, Grcistan, Kazakistan, Kosova, Kuzey Kbrs Trk Cumhuriyeti, Makedonya, Malezya, Malta, zbekistan, Pakistan, Rusya Federasyonu, Suudi Arabistan, Venezuela, Vietnam ve Yemene ihra etmektedir.

brahim Etem Ulagay ve la Sanayii

Kimyager Doktor brahim Etem ULAGAY:
brahim Etem 1880de stanbulda domu, eitimini stanbulun en nemli okullar Mekteb-i Osmani, daha sonra Mlkiye Rdiyesi, Tbbiye dadisi ve Mekteb-i Tbbiye-i ahanede tamamlam ve 1903de tp diplomasn almtr.

brahim Etem Ulagay ve la Sanayii

Mezun olduktan sonra, nemli hastanelerde doktor olarak alm, akabinde Glhanede ba asistan olarak laboratuvar almalarna devam etmitir. Glhanedeki grevini tamamladktan sonra, doktor nvannn yanna, kimyager nvann da eklemitir. Bu arada o dnemin en nemli kurumlarndan Darulfnn Tp Fakltesinde laboratuvar efi olarak grev almtr.

brahim Etem Ulagay ve la Sanayii

Kimyager Doktor brahim Etem ULAGAY: Baarl i hayat boyunca, brahim Etem bir yandan ila retimini gelitirmeye odaklanm, bir yandan da Haseki ve Numune Hastanesi gibi stanbulun en nemli hastanelerinde almalarna devam etmitir.

brahim Etem Ulagay ve la Sanayii

Bu srete, Mekteb-i Tbbiye-i ahane Krssnde laboratuar efi ve Darphane-i mirede ba kimyager olarak alrken birok baarya imza atmtr.

brahim Etem Ulagay ve la Sanayii

brahim Etem 1943 ylnda vefat ettiinde, ardnda brakt lisansl ila says 19du. Drt olu, brahim Etemi kaybettikten sonra babalarndan devraldklar bayra baar ile korumu ve tamlardr.

brahim Etem Ulagay la Sanayii

E Ulagay, 1903 ylnda tbbi analizlerin yapld kk bir laboratuvar olarak kuruldu. Balangta tbbi tahlillerin, kimyasal ve besin analizlerinin yrtld bu kk laboratuvar, Gedikpaada Kimyager Doktor brahim Etem Laboratuvar adyla faaliyetlerini srdrd.

brahim Etem Ulagay la Sanayii

1909: Trkiyede ilk defa vitamin ve hormon preperatlarnn retilmesiyle laboratuvar "ila retim tesisi stats kazanm oldu. Bu tarihten itibaren E Ulagay yeniliki rn, tedavi ve bilimsel metodlar Trk salk sektrne kazandrmay temel prensip olarak kabul eden bir irket olarak almalarna devam etti.

brahim Etem Ulagay la Sanayii

1924: Laboratuvarn ad Doktor brahim Etem Kimyaevi olarak deitirildi ve retim alan emberlitaa tand.
1934: Tablet, ampul, urup gibi farmastik formlar ve baz veteriner rnleriyle ilgili seri retime baland.

brahim Etem Ulagay la Sanayii

1948: retimde kontrol esastr ilkesi ile kurulan yeni biyoloji kontrol laboratuvarnda srdrlen almalar sonucu, lkemizde ilk defa 1950 ylnda kalsiyum zeltisinin stabilizasyonu ve depirojenizasyonu konusunda baarl admlar atlarak, yaplan yaynlarla pirojen maddenin insan sal zerindeki etkileri Trk Tp evrelerine anlatld.

brahim Etem Ulagay la Sanayii

1955: E Ulagay faaliyetlerine halen devam ettii Topkap tesislerine tanm ve bir Amerikan irketi ile yaplan know-how anlamas sayesinde Trkiyede ilk yerli antibiyotik retimine balamtr.

brahim Etem Ulagay la Sanayii

2001: Hisselerinin byk ounluu talyann en byk ve Avrupann en nemli ila irketlerinden MENARINI Group tarafndan satn alnan IE Ulagay, Trkiyenin ilk Trktalyan ortakl ila irketi olarak, Kimyager Dr. brahim Etemin balatt yz yl akn yolculuuna daha dinamik ve daha gl olarak devam etmektedir.

Hep etik ilkelere bal ve toplum saln gzeten, mesleki kurallar uygulayan bireyler olmanz dileiyle Salk, mutluluk, baar ve onurla kaln

SELEN YEENOLU