Yap Mhendislii

Do.Dr. Bilge Doran

Betonarme Merdivenler Statik-Betonarme Hesap Yntemi ve Konstrktif Esaslar

Merdivenler, katlar aras balantlar salayan ve zellikle hareketli yk iletimini gerekletiren yap elemanlardr. ana blmden olumaktadr; basamaklarn bulunduu eimli merdiven kolu, yatay merdiven sahanl ve merdiven korkuluu (ekil 9).

Merdiven kolu
Kat sahanl

korkuluk Merdiven kolu

ekil 9: Sahanlkl, dz kollu kvrml merdiven sistemi Merdivenler genellikle kullanm yerlerine, kullanlan malzeme trlerine, geometrilerine ve tayc sistemlerine gre snflandrlrlar; i merdivenler-d merdivenler, ta merdivenler-betonarme merdivenler, sahanlkl-sahanlksz-dz kollu-dnel kollu merdivenler, tayc basamakl-kvrml sistem-evresel mesnetli helisel merdivenler gibi. Burada sadece sahanlkl, dz kollu kvrml betonarme merdivenlerden bahsedilecektir. Ynetmelikler, merdivenin kullanllk koulu olarak bir koldaki basamak saysn snrl tutmaktadr. Bu yzden ykseklii belirli bir deeri aan merdivenlerde merdiven kollar sahanlk ad verilen plak tayclara mesnetlendirilir. Merdiven kol veya kollarnn eimli sahanlk plaklarnn ise yatay olduu dikkate alnrsa birleim yerinde bir kvrm olaca aikardr. Akla ilk gelen zm kvrm kenar boyunca bir sahanlk kirii dzenlemektir. Bu durumda statik sistem basitletirilerek srekli plak eklinde ele alnabilir. Ancak sahanlk kirii, merdiven pla altnda sarkarak grnm bozduu iin istenmez. Plaklarn mesnetlenme ekli bu tip merdivenlerin tayc sistemlerinin belirlenebilmesi asndan olduka nemlidir. ekil 10 (a) ve (b)de merdivenler, iki ucundan duvar veya tayc bir elemana mesnetlendirilmitir. Merdiven kolu ve sahanlk yan yzleri tamamen botadr. Hali ile bu elemanlar tmyle boyuna dorultuda alrlar. ekil 10 (c) ve (d)de ise merdivenler, iki ucundan duvara veya tayc elemanlara, kvrm

Ara sahanlk

Yap Mhendislii

Do.Dr. Bilge Doran

blgelerinde ise bir sahanlk kiriine mesnetlidirler. Bu durumda yine merdiven kollar ve sahanlk plaklar sadece dey dorultuda alan bir srekli kiri eklinde ele alnabilir.

(a)

(b)

(c)

(d)

ekil 10: Kvrml plak merdiven tayc sistemleri

Geometrik Esaslar Daha nce de belirtildii zere merdivenlerin tayc sistemleri mesnetlenme durumuna gre belirlenir. Tayc sistem, konsol davran gsteren tayc basamakl veya eimli bir plak eklinde oluturulabilir. Uygulamada, merdiven kolu sadece bir kenardan kat sahanlk plana ve dier kenardan da ara sahanlk plana mesnetlenen plak tayc sisteme sahip merdivenlere sk rastlanr. Ayrca kat sahanl yerine bu kenarda bulunan bir kenar kirie mesnetli ekilde dzenlenen tayc sistemler de mevcuttur. Her farkl tayc sistem iin yk dzenlemelerinin de farkl olmas gerektii unutulmamaldr. Mimari adan merdiven tayc sistem elemanlarnn boyutlar ile ilgili baz snrlamalar bulunmaktadr. Merdiven boyutlarnn (ekil 11); merdiven

Yap Mhendislii

Do.Dr. Bilge Doran

genilii (b), basamak genilii (a), basamak ykseklii(s), sahanlk genilii(bp), merdiven kovas genilii(b) ve merdiven eimi, mimari fonksiyonlar yerine getirebilmesi iin belirli snrlar ierisinde seilmesi gerekir (Tablo 1). Tablo 1: Mimari boyutlar iin snrlamalar Yap tr Konut Kamu binas Hastane b (m) 1.2 1.5 2 s (mm) 180 170 160 a (mm) 270 290 300

bp

Merdiven boy kesiti Ayaklk a

Merdiven plan s Rht Basamak kesiti

ekil 11: Geometrik byklkler Ayrca eim ve basamak boyutlarnn, tan = s / a < 2 / 3 ve 2s+a=620 mm-650 mm artlarn
salamas gerekir. Merdiven sahanlk geniliinin merdiven genilii kadar olmas yeterli saylr. ki merdiven kolu arasndaki boluun (merdiven kovas) yaklak olarak 200-250 mm olmas nerilir. k srasnda merdiven kolunda ve kolun sahanla birletii yerde 2-2.2 m arasnda bir ba yksekliinin salanmas istenir. ki dz kollu bir merdiven sistemi iin donat detay ekil 12ada gsterilmitir. Kat sahanlnda ve merdiven kolunda alma dorultusundaki baz donatlar pliye ve bazlar dz donat olarak dzenlenmitir. Ara sahanlk planda merdiven kolundan da yk gelebilecei dnlerek alt ve

Yap Mhendislii

Do.Dr. Bilge Doran

stte iki dorultuda donat yerletirilmitir. ekil 12b de ise kiri olmamas durumu iin donat dzeni verilmitir. zellikle i taraftaki donat plak kalnl iinde devam ettikten sonra kar yzde kvrlmtr. Bunun nedeni, i yzde ekme kuvveti alan donatnn beton rtsn delerek atlamaya yol aabilecek olmasdr. Merdiven sisteminde donat yerleiminde, sistem elemanlarnn yk aktarma durumu dikkate alnarak, tek veya ift dorultuda alan demeler iin verilen kurallara uyulmas nerilir.

(a)

(b)

ekil 12: Donat dzenleri

Yk Analizi
Merdiven tayc sistemlerinin, eitli d ykleri gvenle karlayacak ekilde boyutlandrlmas en nemli kouldur. Bu balamda, boyutlandrlmada dikkate alnmas gerekli olan ykler sabit ve hareketli ykler olarak snflandrlabilir. Deprem, scaklk, rtre gibi dier d etkilerin neden olaca kesit zorlar daha dk olduundan genelde hesaplarda dikkate alnmaz. Sabit ykler olarak, basamak arl, tayc plan kendi arl, kaplama ve sva arl saylabilir. Hareketli ykler ise TS 498 den alnabilir. Tm ykler yatay dzlemin birim alanna gelen ykler olarak dnlmelidir.

Yap Mhendislii rnek 1

Do.Dr. Bilge Doran

ekil 13de grlen iki dz kollu merdivende, kat sahanl kenar srekli, ara sahanlk ise bir kenarndan basite (burulma rijitlii kuvvetli olmayan bir kirie oturmaktadr) mesnetlendirilmitir. Bu durumda kat sahanl ift dorultuda, ara sahanlk ve kol plaklar ise bir dorultuda yk aktaracaktr. Hesaplarda kat sahanlnn, kendi arl dnda merdiven kollarndan aktarlan izgisel yk ile ykl olduu kabul edilmitir. Ayrca kat sahanl ile merdiven kolu arasndaki kesitin sadece normal kuvvet ve kesme kuvveti ilettii, eilme momenti tamad kabul edilmitir. Ancak donat yerleimi srasnda bu kesitte olumas muhtemel eilme momenti etkisi dikkate alnmaldr.

B 0.25 1
28.1cm

hf=15cm

1.25

Kat sahanl

Basamak kaplama 2
18.75cm

tan=0.667

Merdiven kovas

2.25

Merdiven kolu
hf=15cm

Merdiven kolu

Mesnetlenme ekli Kat sahanl 3

0.25

hf=15cm

Ara sahanlk

0.25

1.25

Kirie mesnetli

Bota kenar

Ara sahanlk

0.25

2.75

0.25

ekil 13: ki kollu kvrml merdiven rnei

Yap Mhendislii Yk analizi

Do.Dr. Bilge Doran

Sahanlk pla: Kendi arl Kaplama Sva Sabit yk Hareketli yk

0.15 25 0.05 22 = 3.75 = 1 .1 = 0.40

kN/m2 kN/m2 kN/m2 kN/m2 kN/m2

g
q

= 5.25 = 3 .5

Merdiven pla: Kendi arl Basamak arl Sva-kaplama Sabit yk Hareketli yk

2

0.15 25 / 0.83 0.1875 22 / 2

= 4.52 = 2.06 = 1.50

kN/m2 kN/m2 kN/m2 kN/m2 kN/m2

g
q

= 8.08 = 3 .5

16.91 kN/m2
3 4

12.95 kN/m2

2.25+0.125=2.375m

1.25+0.125=1.375m

Merdiven Pla Statik ve Betonarme Hesaplar

Pd , kol = 1.4 8.08 + 1.6 3.5 = 16.91 kN/m2 Pd , sah. = 1.4 5.25 + 1.6 3.5 = 12.95 kN/m2

R g = 14.44 kN/m ; Rq = 3.75 3.5 / 2 = 6.6 kN/m; R = 1.4 Rg + 1.6 Rq = 30.78 kN/m
Maklk = 30.78 2 /(2 16.91) = 28 kNm/m; As 1180 mm2/m; 16 / 175 (1150 mm2/m)

Yap Mhendislii
Datma donats:
1180/5=236mm2 /m ; 8 / 200 (335 mm2/m)

Do.Dr. Bilge Doran

Sahanlk Pla Statik ve Betonarme Hesaplar

l y / l x = 1.375 / 3 = 0.458
Dzgn yayl yk etkisi: R

Pd , sah. = 12.95 kN/m2

mer

3m

mym mem

mxr

mey

mxm

K = pl x l y = 12.95 3 1.375 = 53.4 kN

izgisel yk etkisi:

R = 30.78 kN/m K = Rl x = 30.78 2.5 = 77 kN (hesapta gerek merdiven

mer

1.375m

kollar genilii olarak 2.5m alnmtr)

Uygun tablolar kullanlarak, gerekli kesitlerdeki eilme momentleri her iki yk durumu iin bulunabilir.

Moment Dzgn yayl yk etkisi izgisel yk etkisi

mxr
22.3 7.4

mxm
45.4 -

mym
-

mer
-6.6 3.6

mem
-15.79 -

mey
-9.26 -

M i = K / mi M xr = 53.4 / 22.3 + 77 / 7.4 = 12.8 kNm/m M xm = 53.4 / 45.4 = 1.18 kNm/m M er = 53.4 / 6.6 77 / 3.6 = 29.48 kNm/m M em = 53.4 / 15.79 = 3.38 kNm/m

M ey = 53.4 / 9.26 kNm/m

Mxr ve Mer uzun kenar dorultusunda donat hesabna esas olacak eilme momentlerini, Mey ise ksa kenar dorultusunda esas alnacak eilme momentidir. Hesaplarda pas pay 1.5 cm alnmtr. Mxr=12.8 kNm/m AS=519 mm2/m 10/150 (524 mm2/m)

Yap Mhendislii
Mer=-29.48 kNm/m As,ger=1245 mm2/m, As,mev= 10/300(aklktan)+ 10/300 (komu demeden)=524 mm2/m As,ek=721 mm2/m 12/150 (754 mm2/m) Mey=-5.77 kNm/m As,ger=230 mm2/m, As,mev= 8/300 (komu demeden)=168 mm2/m As,ek= 8/300

Do.Dr. Bilge Doran

Komu demeden 12/150 4 3 1 10/300 A

I 10/300 8/200 16/350 16/350 16/350 16/350 Komu demeden 8/300 8/300 8/200 10/300 12/150 10/300

16/350 II 16/350

8/200

Komu demeden I

II

Yap Mhendislii rnek 2

Do.Dr. Bilge Doran

ekil 14de grlen iki dz kollu merdivende, kol pla bir ucundan kat kiriine dier ucundan
duvara oturmaktadr. Kenarlar ise merdiven kol pla boyunca botadr; merdiven pla sahanlk kirileri tarafndan tanmaktadr, basamaklar tayc deildir. Kol pla ile sahanlk kalnl 200 mm dir. Statik zmlemede basit kiri yaklam kullanlacaktr; merdiven kol pla ve sahanlklar basit kiri gibi boyutlandrlacaktr.

B 250 1
300 mm

1300

hf=200 mm

Kat sahanl

Basamak kaplama 2
175 mm

tan=0583

Merdiven kovas

2100

Merdiven kolu
hf=200 mm

Merdiven kolu

Mesnetlenme ekli Kat sahanl 3 1300

300

hf=200 mm

Ara sahanlk

Kirie mesnetli Duvara mesnetli 4 Ara sahanlk

Bota kenar

250

1200

300

1200

250

ekil 14: ki dz kollu merdiven rnei Yk analizi

Hesaplarda, tula, sva, beton ve betonarme birim hacim arlklar sras ile 18 kN/m3, 19 kN/m3, 23 kN/m3 ve 25 kN/m3 alnacaktr. Kaplama malzemesi olarak 30 mm kalnlnda karo mozaik ve 20 mm kalnlnda sva ile beraber kullanlacaktr. Karo mozaiin birim hacim arl 22 kN/m3 olarak verilmitir. Hareketli yk 3.5 kN/m2 dir. Statik zmleme basit kiri yaklam ile

250

Yap Mhendislii

Do.Dr. Bilge Doran

yaplacandan tasarm yklerinin ya yatay dzleme ya da merdiven kol pla dzlemine dik olarak belirlenmesi gereklidir. Burada ykler yatay dzleme dik olarak alnmtr.

Sahanlk pla:
Kendi arl Kaplama Sva
25 0.20 22 0.03 19 0.02 =5 = 0.66 = 0.38 = 6.04 = 3 .5

kN/m2 kN/m2 kN/m2

Sabit yk Hareketli yk

g
q

kN/m2 kN/m2

Pd , sah. = 1.4 6.04 + 1.6 3.5 = 14.06 kN/m2

Merdiven kol pla:

Kendi arl Basamak arl Sva Kaplama
0.20 25 / 0.864 0.175 23 / 2 19 0.02 22 0.03 = 5.79 = 2.01 = 0.38 = 0.66 = 8.84 = 3 .5

kN/m2 kN/m2 kN/m2 kN/m2

q q q Kol dzlemi Yatay dzleme dik yk: q=q/cos

Sabit yk Hareketli yk

g
q

kN/m2 kN/m2

Pd , kol = 1.4 8.84 + 1.6 3.5 = 17.98 kN/m2 Basit kiri zm ile yetinileceinden tasarm yk olarak merdiven kol pla ile sahanlk pla iin yukarda hesaplanm yklerden en by seilmelidir. Hesaplanan tasarm yk m2 ye gelen yktr, bu yk merdiven genilii ile arplarak, Pd = 1.2 17.98 = 21.58 kN/m eklinde hesaplarda dikkate alnacaktr.
1 2 3 4

21.58 kN/m

1.30+0.125=1.425 m

2.10 m 4.95 m

1.30+0.125=1.425m

10

Yap Mhendislii

Do.Dr. Bilge Doran

Tasarma esas kesit tesirleri

Tasarm aklk momenti: M d = Tasarm kesme kuvveti: Vd =
21.58 4.952 = 66.10 kNm 8

21.58 (4.95 0.125 2) = 50.71 kN 2

Sahanlk Pla Merdiven Kol Pla Statik ve Betonarme Hesaplar

ekme donats hesab
Fc Fs

h 1200

h=200 mm d=200-15-7=178 mm Not: Kullanlacak ana donat ap 14 mm, rt betonu kalnl 15 mm varsaylmtr.

M = 0 M r = M d = 0.85 13 1200 a (178 a / 2) = 66.10 106 kNm

a 2 356a + 9969.83 = 0 a = 30.65 mm

F = 0 Fc = Fs 0.85 13 1200 30.65 = As 365 As = 1113.48 mm2

Donat adedi n = 1113.48 = 7.23 8 adet, 153.94 1200 = 171.43 mm 170 mm . Bu donat 1200 mm geniliindeki merdiven kol 8 1

Donat aral s =

plana 1/2 dz+ 1/2 pliye eklinde yerletirilecektir; 14 / 340 dz + 14 / 340 pliye . Kat saanlk
planda, komu demeden gelen donatlar yok kabul edilecek ve aplikasyonda komu demeden gelen donatlara ilave olarak bu donatnn tamam plan alt ve st tarafna aynen konulacaktr. Ayrca ana donatya dik dorultuda, ekme donats zerine 8 / 300 montaj donats kullanlacaktr.

Kayma donats hesab Vd Vr = 0.22 f cd bw d olmaldr. Aksi halde kesit asal basn gerilmeleri ezilmeye neden olur; kesit boyutlar bytlmelidir. Vd = 50.71 kN < 0.22 1200 178 13 = 610896 N = 610.90 kN olduundan bu koul salanmtr. Ayrca,

11

Yap Mhendislii

Do.Dr. Bilge Doran

Nd ) = 0.65 1.1 1200 178 = 152724 N = 152.72 kN Ac

Vd < Vcr = 0.65 f cd bw d (1 +

olduundan beton hesap kesme kuvvetini tek bana karlamaktadr; kayma donats hesabna gerek yoktur.

14/340 a 14/170 8/300 14/170 14/170 a

8/300

8/300

14/340 14/340

14/170

14/170 a-a Kesiti 14/340 14/340 714 8/300 200

12

Yap Mhendislii rnek 3

Do.Dr. Bilge Doran

ekil 14de grlen iki dz kollu merdivende, kol pla bir ucundan kat kiriine dier ucundan
duvara oturmaktadr. Kenarlar ise merdiven kol pla boyunca botadr; merdiven pla sahanlk kirileri tarafndan tanmaktadr, basamaklar tayc deildir. Kol pla ile sahanlk kalnl 200 mm dir. Statik zmleme iin kat sahanl kirie ankastre, ara sahanlk ise duvara basite mesnetlenmi olarak dikkate alnacaktr. Bu durumda problem bir nevi, bir ucu ankastre dier ucu basit mesnetli eik kirite ankastrelik u momentinin hesabna dnecektir. Hesaplanan kesit tesirleri iin merdiven kol pla ve sahanlklar kiri gibi boyutlandrlacaktr. Malzeme C20/S420dir.

B 250 1
300 mm

1300

hf=200 mm

Kat sahanl

Basamak kaplama 2
175 mm

tan=0583

Merdiven kovas

2100

Merdiven kolu
hf=200 mm

Merdiven kolu

Mesnetlenme ekli Kat sahanl 3 1300

300

hf=200 mm

Ara sahanlk

Kirie mesnetli Duvara mesnetli 4 Ara sahanlk

Bota kenar

250

1200

300

1200

250

ekil 14: ki dz kollu merdiven rnei

13

250

Yap Mhendislii Yk analizi

Do.Dr. Bilge Doran

Hesaplarda, tula, sva, beton ve betonarme birim hacim arlklar sras ile 18 kN/m3, 19 kN/m3, 23 kN/m3 ve 25 kN/m3 alnacaktr. Kaplama malzemesi olarak 30 mm kalnlnda karo mozaik ve 20 mm kalnlnda sva ile beraber kullanlacaktr. Karo mozaiin birim hacim arl 22 kN/m3 olarak verilmitir. Hareketli yk 3.5 kN/m2 dir. Statik zmleme basit kiri yaklam ile yaplacandan tasarm yklerinin ya yatay dzleme ya da merdiven kol pla dzlemine dik olarak belirlenmesi gereklidir. Burada ykler yatay dzleme dik olarak alnmtr.

Sahanlk pla:
Kendi arl Kaplama Sva
25 0.20 22 0.03 19 0.02 =5 = 0.66 = 0.38 = 6.04 = 3 .5

kN/m2 kN/m2 kN/m2

Sabit yk Hareketli yk

g
q

kN/m2 kN/m2

Pd , sah. = 1.4 6.04 + 1.6 3.5 = 14.06 kN/m2

Merdiven kol pla:

Kendi arl Basamak arl Sva Kaplama 0.20 25 / 0.864 0.175 23 / 2 19 0.02 22 0.03 = 5.79 = 2.01 = 0.38 = 0.66 = 8.84 = 3 .5 kN/m2 kN/m2 kN/m2 kN/m2

Sabit yk Hareketli yk

g
q

kN/m2 kN/m2

Pd , kol = 1.4 8.84 + 1.6 3.5 = 17.98 kN/m2

Hesaplanan tasarm ykleri yatay dzlemin birim alanna gelen yklerdir, merdiven genilii ile arplarak mye gelen ykler eklinde hesaplarda dikkate alnacaktr; Pd , sah. = 1.2 14.06 = 16.87 kN / m Pd ,kol = 1.2 17.98 = 21.58 kN / m

14

Yap Mhendislii
3 4

Do.Dr. Bilge Doran

21.58 kN/m

16.87 kN/m

16.87 kN/m

1.30+0.125=1.425 m

2.10 m 4.95 m

1.30+0.125=1.425m

ekil 14de verilen Merdiven planndan anlalaca zere, ara sahanlk plann duvara oturduu
dnlmtr. Dolaysyla tayc sistemde bu kesim eksenel kuvvetin etkisini de dikkate almak zere basit mesnet eklinde alnm. Bu durumda sistem 20. den hiperstatik bir sistemdir ve kesit atalet momenti tm ubuklarda sabit kabul edilip herhangi bir yntemle (Kuvvet yntemi kullanlacaktr) zlerek i kuvvet dalm belirlenebilir:

(M) Diyagram [kNm]

(V) Diyagram [kN]

15

Yap Mhendislii Tasarma Esas Kesit Tesirleri

Do.Dr. Bilge Doran

Ara sahanlk pla ile merdiven kol pla iin tasarma esas eilme momenti (hesap momenti), en byk deer olan Md=27.73 kNm olarak dikkate alnmtr. Ancak kat sahanlk pla iin hesaplanan Md=67.17 kNm deeri merdiven geniliine blnerek 1m genilie gelen eilme momenti deeri olan Md=55.98 kNm/m, plak zmnden gelen (moment katsaylar yntemi ile hesaplanan) deer ile karlatrlarak tasarma esas deer belirlenmelidir; iki farkl zmden elde edilen mesnet momentlerinden kk olannn bye oran 0.8 den bykse en byk olan deer alnacak, aksi halde iki moment arasndaki farkn 2/3 rijitlikleri orannda datlarak hesap momenti belirlenecektir. Bulunan deer yine merdiven genilii ile arplmaldr (bu rnek iin). Burada Md= 67.17 kNm alnacaktr. Tasarma esas kesme kuvveti ise en byk deer olan mesnet kesimindeki deer, Vd=70.75 kN eklinde deerlendirilecektir.

Ara Sahanlk Pla Merdiven Kol Pla Betonarme Hesaplar

Sahanlk ve kol plaklar (eik plak) merdiven geniliinde, merdiven pla kalnlnda dikdrtgen kesitli bir kiri gibi ele alnarak betonarme kesit hesaplar yaplacaktr.

Eilme donats hesab

Fc Fs

h 1200

h=200 mm d=200-15-5=180 mm Not: Kullanlacak ana donat ap 10 mm, rt betonu kalnl 15 mm varsaylmtr.

M = 0 M r = M d = 0.85 13 1200 a (180 a / 2) = 27.73 10 6 kNm a 2 360a + 4182.50 = 0 a 12.02 mm F = 0 Fc = Fs 0.85 13 1200 12.02 = As 365 As 437 mm 2 Donat adedi n =

437 6 adet, 78.54 1200 = 240 mm > 200 mm s = 200mm 6 1

Donat aral s =

Bu donat 1200 mm geniliindeki merdiven kol plana 1/2 dz + 1/2 pliye eklinde yerletirilecektir; 10 / 400 dz + 10 / 400 pliye .

16

Yap Mhendislii

Do.Dr. Bilge Doran

Kat Sahanlk Pla Betonarme Hesab

h=200 1200

M = 0 M r = M d = 0.85 13 1200 a (180 a / 2) = 67.17 10 6 kNm a 2 360a + 10131.22 = 0 a 31 mm

F = 0 Fc = Fs 0.85 13 1200 31 = As 365 As gerekli 1126 mm 2

Komu demeden gelen donat plan mesnet kesiminde mevcut donat olarak alnmaldr. Kat sahanlk plana komu demeden sadece pliye donat kesintisiz olarak uzatlacaktr. Bu rnekte komu demeden 10 / 300 pliye donat mevcut donat olarak kabul edilmitir. Bu kabule gre, As,mev= 10/300 (komu demeden)=262 mm2/m 315 mm2

As,ek=1126 mm2-315 mm2=811 mm2 Donat adedi n = Donat aral

811 11 adet, 78.54 s= 1200 = 120 mm . Bu donat 11 1

10 / 120

eklinde kesitin st tarafna

yerletirilecektir. Ayrca ana donatya dik dorultuda, ekme donats zerine 8 / 300 montaj donats kullanlacaktr.

Kayma donats hesab

Vd Vr = 0.22 f cd bw d olmaldr. Aksi halde kesit asal basn gerilmeleri ezilmeye neden
olur; kesit boyutlar bytlmelidir. Hesap kesme kuvveti sistem zerinde en byk deerini kat sahanlnda mesnet kesiminde ald iin,

Vd = 79.74 kN < 0.22 1200 180 13 = 617760 N 618 kN

olduundan bu koul salanmtr. Ayrca, hesap kesme kuvveti, eik atlamaya neden olacak kesme kuvveti deeri ile karlatrldnda,

17

Yap Mhendislii

Do.Dr. Bilge Doran

Nd ) = 0.65 1.1 1200 180 = 154440 N = 154.44 kN Ac

Vd < Vcr = 0.65 f ctd bw d (1 +

olduundan beton hesap kesme kuvvetini tek bana karlamaktadr; kayma donats hesabna gerek kalmayacaktr.

Bu kesimde alt tarafa yerletirilen 10/400 miktarndaki donatnn M=16.52 kNm lik momenti karlayp karlamad kontrol edilmelidir.

10/400 a 10/200 8/300 10/200 a

8/300

8/300

10/400 10/400

10/120

10/200 8/300 10/120 a-a Kesiti 10/400 8/300 10/400 610 200

18

Yap Mhendislii

Do.Dr. Bilge Doran

Tablolar
y mer ly mem mem lx m p x Momentler:

M i = K / mi ;

K = pl x ly

ly /lx
mxr mxm mymax -mxer -mxem -myem

0.25 77.8 225 415 8.6 27.2 9.64

0.3 46.4 126 205 7.57 23 9.03

0.4 26.7 63.6 108 6.77 18.1 9.02

0.5 21.3 45.6 83.4 6.86 15.8 9.86

0.6 19.8 38.6 80 7.42 14.6 11.1

0.7 19.7 35.6 83.5 8.24 14.3 12.6

0.8 20.9 34.2 90.9 9.27 14.3 14.2

0.9 22.4 34 99.5 10.4 14.5 15.9

1 24.3 34.3 109 11.6 15 17.6

1.1 26.4 34.9 119 12.8 15.6 19.3

1.2 28.5 35.8 130 14.1 16.2 21.1

1.3 31 37 140 15.3 17 22.9

1.4 33.4 38.2 150 16.6 17.9 24.5

1.5 35.8 39.8 160 17.8 18.8 26.3

y mer ly mem

m mem lx Momentler: x

M i = K / mi ;

K = pl x

ly /lx
mxr mxm -mym -mxer -mxem -myem

0.25 31.2 93.6 21.8 3.96 13 5.03

0.3 18.8 53.2 12.2 3.17 13 4.95

0.4 10.8 28.5 14.3 2.47 11.6 5.72

0.5 8.45 22.4 16.7 2.22 11.8 7.76

0.6 7.62 21.4 19 2.14 13 11.2

0.7 7.35 22.5 21 2.12 15.3 18.7

0.8 7.21 26.1 23.6 2.14 19.2 32.9

0.9 7.19 31.2 26.8 2.16 25 64.1

1 7.18 38.6 30.7 2.19 33.5 130

1.1 7.19 48.3 36 2.21 46.3 270

1.2 7.20 63 42.6 2.24 66.3 -

1.3 7.21 83.4 51 2.27 98 -

1.4 7.23 111 62.1 2.31 155 -

1.5 7.25 150 76.5 2.34 250 -

19

Yap Mhendislii

Do.Dr. Bilge Doran

Kaynaklar
1. Celep Z., Kumbasar, N., Betonarme Yaplar, Beta Datm, stanbul, 1998. 2. Kseolu, S., Merdivenler, Matbaa Teknisyenleri Basmevi, stanbul, 1992. 3. etmeli, E., ubuk Sistemler Plaklar ve Kabuklarn hesab iin Tablolar, Pima 4. Ayvaz, Y., Betonarme, Ders notlar (Baslmam)

20