1

CENAZE NAMAZINI KILMAYI YCE RENDK

Prof. Dr. Ali Demirsoy, Hacettepe niversitesi Biyoloji Blm.23.10.2011

Bir erin tek bir dmesini zorla koparmann bile, devlete kar gelme ve askere saygszlk olarak nitelendirildii iin su sayld (yanlmyorsam 6 ay hapislii vard) bir zaman diliminde ocukluumuz gemiti. Asker ocan kutsal biliyor; askeri de varlmzn nianesi olarak gryorduk. Gnl rahatl ile yiyeceimiz-ieceimizden artrp, onlarn gereksinmelerini yerine getirmeye alrdk. Aslnda devlet kurumlarnn hemen hepsine bu sayg vard. Bu sayg asker ve polis iin biraz zorbalkla tesis edilmi olsa bile yine de onlara toz kondurmazdk. Devlete sayg bu iki kuruma biraz zorla tesis edilse bile, dier kurumlara saygnn byle bir zorlamayla olutuunu syleyemeyiz. rnein ocukluumda bir retmen bir sokaktan geerken esnaf sevgiyle ayaa kalkar onu selamlard. Hem devlete hem meslee hem de kiiye saygyd bu Polise saygszlk ve gvensizlik bu kurumun politize edilmesi ile zellikle de sa eilimli kktencilerin bu kurumu organize etmeye girimesi ile zayflamaya balad ve bylece polise kar tepkiler daha erken balad. Askere sayg 1972 ylnda balayan mdahale ve zellikle 1980deki darbe ile oransal olarak azalsa da yine de en gvenilir kurum olarak belleklerimize kaznmt. Kbrs karmasnda len subaylarmzn adlarn caddelere ve mahallelere vermitik. 1984 ylnda ilk PKK saldrs ile 16 erimiz ldrlnce Trkiyede dete bir ok yaand. Bir kii hari: Sa basnn ve ibirlikilerinin gklere kard Babakan Turgut zal bu birka apulcunun iidir, gl devletimiz bunun hakkndan gelecektir diyerek ii hafife ald. Bu

hafife almann bedelini lkemiz imdilik 50.000 can yitirmek ve yzlerce milyar dolara denk gelecek bir harcama ile demitir; nmzdeki gnlerde daha neler deyeceimizi kimse bilmiyor. Gelecei gremeyen, tahmin edemeyen, gerekli nlemleri

alamayanlar hibir zaman byk devlet adam olmamtr. Kk insanlarn byk insanlar olmutur. Neyse ki cumhuriyetimizin kurucusu olarak da bilinen, alar tesini gren bir devlet bakanmz oldu da en azndan seciyeli, akl banda, evrensel dnen, aydnlk yzl insanlarmz onunla vnme ansn yakalad. birliki, karc, satlm ve aydnla beyninin tkamlar nefretlerini kussalar bile, tarih ona gerekli payeyi vermi gzkmektedir. Birka apulcunun ii diye hafife alnan bu hareket n Asyann kaderini deitirecek boyutlara ulama benziyor. Aslnda bunun nereye varacan bilenlerimiz vard; ancak onlar, dogmann sarmalna girmi halkn nemli bir ksmnn gvenini alabilecek durumda deildi; genellikle sa eilimli ibirliki hkmetlerce ezildiler; susturuldular. Slogan hazrd: Daha ok demokrasi ve daha ok insan haklar. Dorusu kulaa da ho geliyordu. Bir kesim bunun yemleme olduunu sylese de kalabalk iinde kaybolup gitti. Ortamz ve dostlarmz olarak benimsemede srar ettiimiz emperyalistlerce bize belletilen kalplam sloganlarla, batl lkelerin dier lkelere yaptklar melanetleri rtmek iin can separene altk. Bu ortaklarmz nereye gitti de evrensel bir demokrasi ve huzur gtrdler; aklayabilen varsa beri gelsin. Ayak bastklar her yerde demokrasi ve insan haklar szcklerinin teranesi arasnda olu gibi kan akyor Okumaya ve aratrmaya yatkn olmayan topluluklarn, bu lkeler marifetiyle dnyada ne dolaplar dndn anlamas mmkn deildi; onlar sadece nlerine atlan oltayla oyalanrlar. in farkna varanlar, sosyal yaamann en kutsal iki szcnden, yani

demokrasiden ve insan haklarndan bu karc lkelerden ve nc lkelerin ibirliki idarecilerinden dolay nefret eder duruma geldiler. Neredeyse bu iki kavramn insan insan yapacak deerlerden karacana inanacamz geliyor Sonunda birok desise ve kurgu ile ve keza yeteneksiz idarecileri sayesinde gsmz kabarttmz, gururumuz, gvenimiz asker ocandan da kukulanr hale geldik. Gn gemiyor ki, trenlerle, lenlerle gnderdiimiz ocuklarmzn gmlme merasimlerini seyretmeyelim. Geen yaklak 30 ylda ve zellikle son 9 ylda defin trenleri televizyon kanallarnda verilen rutin haberler haline geldi. Senaryo hep aynyd, sadece konuya sz konusu kiinin ad ve doduu yer farklyd. ounluk orta snftan, genellikle fakir bir aileden gelme, ok kardeli, askere giderken ailenin geimini yklenmi, askere giderken nianlanm ya da evlenmi bir ya da iki ocuu olan Anadolu ocuu mr billh adam yerine konmam olsa bile en azndan ls bayraa sarlm olan, uaa hi binmemi olsa bile olsun na askeri uakla tanan, hayat boyunca hibir yerde nem verilmemi olsa bile askeri ya da duruma gre polis ktalar ile na uurlanan ve karlanan, eller zerinde, ehitler lmez, vatan blnmez, kanlarnz yerde kalmayacaktr slogan, yerine gre tekbirlerle eller zerinde tanan, tabutuna annesinin, babasnn, sevdiklerinin, duruma gre einin gzyalar ve haykrlar ile ya da eline bir bayrak tututurulmu, asker elbisesi giydirilmi hibir eyden haberi olmayan kk ocuunun asker selam ile topraa indirilen Anadolu ocuklar. Belli ki 30 yldan bu yana bu ulusun askeri zevatnn, polisinin, brokrasisinin ve politikaclarnn en iyi rendikleri ve baaryla temsil edildikleri yerler cenaze trenleri olmutur. Cumhurbakanndan orta

rtbeli polis ve askere kadar zevatn saf tuttuu bir defin merasim ktas, her defasnda ayn cmleleri tekrarlayan yetkililer ve beslendikleri kaynaklar rktmemek iin gerei plakl ile dile getirmekten ekinen bir basn srs bu tablonun olmaz ise olmaz eleri olmutur. Artk halkmz yalama olmu sylemler ve hareketlerle sslendirilmi bu sahneleri tekrar tekrar grmek istemiyor. Haber dinlemekten nefret eder hale geldi. Duyarlln yitirmeyenlerin ruhsal dengesi bozuldu; kendini aresiz hissedip, sonularn grmekten kaanlar ise akam sabah, padiahlarnn yatak servenlerini ileyen ve buna benzer diziler denizine dalmakta buldu areyi Buz dann altndaki gerei gremeyenlerin, bundan byle daha ok cenaze merasimine katlaca ve bizim de televizyondaki dizileri seyretmeye balamadan ncegeleceimizi ekillendirecek bu gelimeleri yle seyredeceimiz sylenebilir. Cenaze merasimler iin, lm ekli ne olursa olsun artk onlara ehit diyoruz, artk iyi yetimi, eitimli bir kadromuz var. u anda brokrasinin en iyi yapt i ne derseniz, herhalde ehit cenazelerinde boy gsterme diyebiliriz. Keke bu maharetimizi terr zamannda grp, doru tehisi koyarak zamannda nlemek iin gelitirebilseydik. ounuzun holanmayacan bilsem bile tarihe sorumlu olarak gememek iin- yine de dncemi sylemeliyim. Terr rgt cinayetleri olarak balayan bu hareket, beceriksiz ve ksr grl yneticilerimiz sayesinde, zellikle ABD ve AB lkelerinin sinsi sinsi nermeleri ile kzsanz da kzmasanz da, mecliste malum bir partinin milletvekilinin 2011 ylnda dier milletvekillerinin yzne baka baka bu bir savatr tespitine kadar gelmitir. Eer hala szde dostlarmzn ve siyasilerimizin demokrasi, insan haklar, alm gibi szcklerin iine gmerek saklamaya altklar st rtl bu sava, terr hareketi

olarak grmeye devam edersek, korkarm eski berbere tra olmann bedelini ok daha ar olarak baka trl deyebiliriz. Bu nasl bir terrdr ki lkenin snrlar iinde polis merkezleri ve askeri birlikler kendilerini saldrdan korumada yetersiz kalyorlar ve gnlk verdikleri l saylar kk bir savataki zayiatlara ulayor. Kald ki lke iinde bu denli zayiatla sonulanan bir kalkma olsa olsa isyan olabilir; ancak byle bir kayp lke dndaki bir blgeden kaynaklanyorsa bunun ad terr deil artk dpedz rtl savatr. Bunun gereini yerine getirme de bir lkenin siyasi kadrolarnn grevidir. Saptamay doru yapmazsanz zme ulaamazsnz. Konaland ana yeri belli olan (rnein Kandil ya da Harkuk), bir rakama gre 5.000 bir rakama kadar 15.000 silahl kiiyi srekli bnyesinde bulunduran, seilmi yerel yneticisi ve milletvekili olan, gazetesi, televizyonu olan, sanats, okuru yazar olan, arkasnda ok sayda destek lkesi olan, hibir vatandamza hatta ordu komutanlarmza bile nasip olmayan bir konforda tutuklu olduu sylenen ve emirlerini bizim askeri yazmalardan bile daha gvenli bir ekilde rgtne iletebilen bir lidere sahip bir hareketi bundan byle basit bir terr rgt olarak grmeniz gaflettir. Savaan taraflarn mttefikleri olur; unutmayn kol kola gezdiimiz gya dost lkeler bile aktan olmasa bile gizli gizli yardmlarn esirgemeyen bizim karmzdaki mttefiklerdir. Nasl bir terr rgtdr ki bize dost olduunu syleyen lkelerde binin zerinde dernek ve yardm kurulular vardr; ellerini kollarn sallayarak gezebilmektedirler. Nasl bir terr rgtdr ki devletin en yetkilileri erefli bir ii olup olmama yorumuna girmeden- sk sk grmeler yapp baz kararlar alabilmektedir. Tany doru koyun, bu mcadelede gerek bir mttefikimiz var mdr?

O zaman yapacanz mcadele farkl olmaldr, grsel basndan grebildiimiz kadaryla, 30 yldan bu yana atmann bulunduu yerlerdeki karakol ve mevzilerin iler acs grnts bile bu hareketin derinliini anlamadmz gsteriyor. Selam ordu evlerinde ve kokteyllerde deil, topuk selamn o gnn gzde siyasetisinin karsnda deil, snrda, vatann barna haner sokmak iin yol km olanlara verdiinde zm balam demektir. Bu atma terr olarak balam, terr yntemlerini kullanan kirli bir savaa dnmtr. zm savata kullanlan yntemlerle olmaldr. Hala ok byk bir avantajmz var: Saduyumuz. Kendini Krt olarak tanmlayan, bilen ya da yle olan vatandalarmzn ok ama ok byk bir ksm, kendilerini bu vatann asil evlad olarak grmeye devam ediyor. ki taraf da sofrasnda, alt yerde, ziyaretlerinde, elencelerinde, iyi ve kt gnlerinde hatta gmldkleri yerlerde, yani mezarlklarda bir ayrm yapmyor; kz alp vermeyle aileler birbirlerinin iine girmi. Okumular, devlet memuru olmular, almlar isi olmular, emekli olmular; yurdun drt bir tarafndan ev almlar yazlk almlar, ocuklarn niversitelere vermiler; i kurmular. Bu insanlar aptal m, ayrlp da torunlarn vizeyle mi grecekler, emekli maalarn almayarak perian m olacaklar, deniz kenarndaki yazlklarn, byk ehirlerin en gzde yerlerindeki evlerini brakarak Orta a grnts vermeyi srdrn yerlere mi gidecekler? Bu insanlar bizim insanlarmz, bizim gibi, bizimle birlikte iyi yaamak istiyorlar. Belli ki byk bir ksmnn istedii tek ey ayrmsz devlet gvencesi, teki olarak grlmek istememeleri. Onlarn gerek duyduklar en nemli eyi bunca yldr veremedik: Gven. Her gn ehit olarak nitelendirdiimiz canlarmzn konduu musalla tanda dizi dizi yer alan zevat ve ayn szleri tekrarlayan yetkililer bu gveni veremediler.

Tekrar sylemek gerekiyor. Halkn byk bir ksmnda ayrmclk yok. Dost grnen lkelerin sinsi yardmlar ile terr hareketi olarak yola km bu harekete yurt iinden ve yurt dnda destek verenleri grmemezlikten gelenler, ne demek istediklerini anlamazlktan gelenler, mecliste arptlm yemini bile doru okumaya kalkanlar, bu hareketin bilerek ya da bilmeyerek destekleyicileridir. Her gecikme deyeceiniz bedelin katlarca artmas olacaktr. Basn, muhalefeti ve bu kalkmaya destek veren lkeleri sulamayla bir yere gidemeyiz. Trkiye Byk Millet Meclisi, snr d askeri hareket iin hkmete yetki vererek grevini yapmtr (galiba bu yetkilendirmede birka kilometreden faza gidemezseniz diye bir kstlama da bulunmamaktadr). Eerbunca insan yitirdiimiz bir durumda- bu hakk kullanmayacaksanz ya da kullanamayacaksanz meclisten byle bir karar karmanzn saygnlmz asnda- hata olduunu syleyebiliriz. Eer verilen bu hakkn kullanlmas baka bir gcn iznine balysa, durum dndmzden ok daha vahim bir hale gelmitir demektir. Dilerim ki bu kalkma iin ben ve benim gibi dnenler yanlr. Byle bir kalkmann verilecek birka dn ile durulmasn bekleme, tarihi bilmeme ve batnn mantn kavrayamama demektir. Bat, Ortadouda demokrasinin ve insan haklarnn peinde deil, onlarn peine dtkleri bildiiniz gibi baka eydir; ona gtrecek en kolay ve byleyici slogan da demokrasi ve insan haklardr. nsan haklarn en ok kstlayan petrol reticisi malum lkeler, batya petrollerini peke ektikleri srece, demokrasi ve insan haklar a batllar tarafndan rahatsz edilmeyeceklerdir. Onlarn dostu bizim de dostumuz olduu iin bu lkeleri rahatsz etmeyiz; ancak eer bat onlarn bazlarn gzden karm ise, gemiteki dostluumuzun, alp verdiimiz dllerin artk hi deeri kalmamtr; nk onlar artk bizim de dmanlarmzdr.

21.10.2011 tarihinde halkna ok ey verdii sylenen Libyann 42 yllk lideri Kaddafinin, demokrasi ve insan haklarna batllarca ve bizim yneticilerimizce laik grlen ve desteklenen insanlar tarafndan nasl ldrldn tylerimiz rpererek izledik. Aslnda bu sahne daha nce de tekrarlanmt hem de sokaktaki insanlar tarafndan deil bizzat Amerika askerlerinin gzetimindeki ve denetimindeki Irak resmi kurulular tarafndan. Saddamn da kafas vahi bir ekilde koparlmt. Demek ki kol kola gezmeye altmz batnn demokrasi anlay byleymi. Hi kukunuz olmasn bu sahne er ya da ge bulunduumuz corafyada birka yerde ayn vahetle tekrarlanacaktr. Grete en korkulan oyun kndedir. nk karnzdakinin srtn yere getireceinizi sandnz bir anda, ok kk bir oyunla srtnzn yere geldiini grrsnz. Siyasi kndeyi en iyi atanlar da batnn emperyalistleridir. Kndeyi ilk yiyenler de batnn nc lkelerdeki ibirliki idareleridir. Bir eyi net anlamakta yarar var. Otuz yl boyunca tekrarlanan bir eyi yine tekrarlarsanz, yani her katliamdan sonra uak kaldrp bir yerleri bombalar iseniz, benzer demeleri verirseniz, gereini yapyorum diye snr sadece birka kilometre geerseniz yine ayn sonucu alrsnz. Son 33 polis ve askerin ldrld katliamda birliklerimizin snr 3-4 kilometre Irak tarafna getii haberi verildi; yabanc televizyonlar da benzer aklamalarda bulundu. ocuunuzu yryerek ilkokula gnderirken bile daha fazla yol yrtyorsunuz; insan ocuk yerine koymayn derim Mecliste bir milletvekilinin yemin ederken ak ak meclisin kalplam yeminine uymayan ifadelerini ben yle anlamadm diye geitiren bir zihniyetin, olmas gereken baka eyleri de doru anlayacandan kukuluyum

Sayn Kardeim Ben artk televizyonlarda ehit gmme trenlerini ve orada boy gsteren zevat grmek istemiyorum. Bitmesini btn kalbimle diliyorum; ancak bu yaklam ve anlayla bitmeyeceini de biliyorum. Hepimizin ruh saln derinden etkilendiini dndm bu 30 yllk beceriksizlik, yetersizlik ve yanl politikalarn muhasebesini yapmaya ne dersiniz? Sevgilerimle