CORAFYA

DNYANIN EKL VE HAREKETLER

Dnyann ekli Dnyann Kendi Ekseni Etrafndaki Hareketi Dnyann Gne Etrafndaki Hareketi

DNYANIN EKL VE HAREKETLER

Dnyann ekli

DNYANIN EKL VE HAREKETLER

Dnyann ekli Nasldr ?

DNYANIN EKL VE HAREKETLER

DNYANIN EKL VE HAREKETLER

Geoit Nedir ?

DNYANIN EKL VE HAREKETLER

a ve b yar aplar birbirine eit midir ?

DNYANIN EKL VE HAREKETLER

6352 km

6378 km b

Ekvator yar ap kutuplar yar apndan fazladr.

DNYANIN EKL VE HAREKETLER

Ekvatorun evre uzunluu ile bir meridyen dairesinin evre uzunluu eit midir?

DNYANIN EKL VE HAREKETLER

40.009 km

40.076 km

DNYANIN EKL VE HAREKETLER

stlerden bask yanlardan ikin olan her eye geoit diyebilir miyiz?

DNYANIN EKL VE HAREKETLER

Ekvatordan kutuplara gidildike yer ekimi artar m? Azalr m ?

DNYANIN EKL VE HAREKETLER

Kutuplara gidildike yer ekimi artar.

DNYANIN EKL VE HAREKETLER

Ekvatordan kutuplara gidildike scaklk azalr m? Neden ?

DNYANIN EKL VE HAREKETLER

Kutuplara gidildike; Gne nlarnn dme as klr, Gne nlarnn atmosferde ald yol uzar. Buna bal olarak kutuplara gidildike scaklk azalr. Buna enlem etkisi denir.

DNYANIN EKL VE HAREKETLER

Dnyann Kendi Ekseni Etrafndaki Hareketi

DNYANIN EKL VE HAREKETLER

Dnya'nn kendi ekseni etrafndaki dn yn nasldr ?

DNYANIN EKL VE HAREKETLER

Yer yuvarla, kutuplardan getii kabul edilen ekseni etrafnda batdan douya doru dner.

DNYANIN EKL VE HAREKETLER

Dnyann ekseni etrafnda batdan dnmesi, hangi olguya neden olur?

douya

doru

DNYANIN EKL VE HAREKETLER

DNYANIN EKL VE HAREKETLER

Dnyann ekseni etrafnda batdan douya doru dnmesi, doudaki yerlerin Gnei daha nce grmesine neden olur (Douda yerel saat ileridir).

DNYANIN EKL VE HAREKETLER

Dnya'nn kendi ekseni etrafndaki dn hz her yerde ayn mdr?

Farkl ise nerelerde hzl, nerelerde yavatr?

DNYANIN EKL VE HAREKETLER

a b c

a , b ve cnin evre uzunluklar ayn mdr? Her de bir dnlerini 24 saatte tamamladklarna gre dn hzlar ayn mdr?

DNYANIN EKL VE HAREKETLER

Dnya'nn kendi ekseni etrafndaki dn hz, ekvatorda saatte; yaklak 1670 km'dir. Bu hz, kutuplara gidildike azalmakta, kutup noktalarnda sfr olmaktadr.

DNYANIN EKL VE HAREKETLER

Kutuplara gidildike Dnya nn dn hz azalr.

DNYANIN EKL VE HAREKETLER

Dnyann kendi ekseni etrafndaki dnnden kaynaklanan hzn ekvatordan kutuplara gidildike azalmas, hangi olguya neden olur?

DNYANIN EKL VE HAREKETLER

Dnya'nn kendi ekseni etrafndaki dn hz kutuplara gidildike azaldndan gurup ve tan sresi kutuplara gidildike uzar.

DNYANIN EKL VE HAREKETLER

Dnya genelinde tan ve gurup sresini nerede en uzun sre izleyebiliriz?

Kutuplara yakn yerlerde

Ekvatora yakn yerlerde

DNYANIN EKL VE HAREKETLER

Trkiyede tan ve gurup sresini nerede en uzun sre izleyebiliriz?

Sinop Antalya

DNYANIN EKL VE HAREKETLER

rnek Soru :
Yerkrenin kendi ekseni evresindeki hz, Ekvatorda yaklak 1670 km/saattir. Yerkre evresinde, dairesel bir yrngede hareket eden uzay aracndan, Ekvator zerindeki sabit bir nokta srekli olarak grlmekte ise bu uzay aracnn hz iin ne sylenebilir?

A) Hep ayn nokta grldnden, yerin dnme hzna eittir. B) Yrngesi yerkreninkinden ksa olduu iin, Yerin dnme hzndan kktr. C) Yerden uzakl bilinmediinden, bir ey sylenemez. D) Yerekiminden etkilenip etkilenmedii bilinmediinden, bir ey sylenemez. E) Yerkrenin dnda dnd iin Yerin hzndan byktr.

Yant :

DNYANIN EKL VE HAREKETLER

rnek Soru : SS/1995 Yerin ekseni etrafnda dn srasnda, aadaki ekil zerinde belirtilen yerlerin hangisinde hz en fazladr?

A) 1

B) 2

C) 3

D) 4

E) 5

Yant :

DNYANIN EKL VE HAREKETLER

rnek Soru : a ua Kutup Dairesi, b ua Yenge Dnencesi, c ua ise Ekvator zerinde, yerden ayn ykseklikte uarak Dnya evresindeki turlarn ayn srede tamamlyorlar. Aadakilerin hangisinde, bu uaklar, hz en az olandan en fazla olana doru sralanmtr? A) c < b < a B) b < c < a C) c < a < b D) a < b < c E) b< a < c

Yant :

DNYANIN EKL VE HAREKETLER

Dnya'nn kendi ekseni etrafndaki dn sonucunda hangi olaylar meydana gelir?

DNYANIN EKL VE HAREKETLER

Gece ve gndz birbirini izler.

Gnlk scaklk farklar oluur. Yerel saat farklar oluur. Dinamik basn merkezleri oluur. Srekli rzgrlar ve okyanus akntlarnn ynlerinde sapma
olur. Bu sapmann yn Kuzey yarm krede saa, Gney yarm krede sola dorudur.

DNYANIN EKL VE HAREKETLER

rnek Soru :

Aadaki olgulardan hangisi, dier drdnn nedeni olarak gsterilebilir?

A) Batdaki bir yerin yerel saatinin, doudaki bir yerden daha geride olmas B) Tarih deitirme izgisinin dousunda tarihin, batsndan 1 gn nde olmas C) Gnein sabah doudan doup le saati en yksek noktaya ulaarak akam zeri batda ufuk izgisi altna inmesi D) Dnyann gnlk hareketinin batdan douya doru olmas E) Srekli rzgrlarn Kuzey yarm krede saa, Gney yarm krede sola sapmas
Yant :

DNYANIN EKL VE HAREKETLER

rnek Soru :
Srekli rzgrlarn Kuzey yarm krede saa, Gney yarm krede sola sapmasnn nedeni aadakilerden hangisidir? A) Dnyann ekseni etrafnda dnmesi B) Gne nlarnn geli alarnn farkl olmas C) Dnyann Gne evresinde dnmesi D) Ekliptik ile eksen arasnda 2327lk bir a olmas E) Dnyann yrngesinin elips eklinde olmas

Yant :

DNYANIN EKL VE HAREKETLER

Dnyann Gne Etrafndaki Hareketi

DNYANIN EKL VE HAREKETLER

Dnya, Gne etrafndaki bir dolanmn ne kadar zamanda gerekletirir?

DNYANIN EKL VE HAREKETLER

Yer yuvarla, Gne etrafndaki hareketini 365 gn, 6 saatte tamamlar. 365 gnden artakalan 6 saat, 4 ylda 1 gn yapar. Bu nedenle ubat aylar 3 yl boyunca 28 gn, 4. yl 29 gn olur.

DNYANIN EKL VE HAREKETLER

Yrnge nedir?
Yrnge dzlemi (ekliptik) nedir?

DNYANIN EKL VE HAREKETLER

Yrnge

Yrnge dzlemi (Ekliptik)

Yrnge
Yer yuvarlann Gne etrafnda dnerken izdii yola yrnge , yrngeden geen dzleme yrnge dzlemi denir.

DNYANIN EKL VE HAREKETLER

Yl iinde scaklklarn yksek olmasnn nedeni Dnyann Gnee yaklamas, scaklklarn dk olmasnn nedeni Dnyann Gneten uzaklamas mdr? Dnyann gnee en yakn ve en uzak olduu zamanlar hangileridir?

DNYANIN EKL VE HAREKETLER

Gnberi, Dnyann Gnee en yakn konumu

Gnte, Dnyann Gnee en uzak konumu

DNYANIN EKL VE HAREKETLER

3 Ocak

4 Temmuz

Dnya, 3 Ocak'ta Gne'e en yakn konumda bulunmaktadr. Bu konuma gnberi (perihel) denir. Dnya, 4 Temmuz'da Gne'e en uzak konumdadr. Bu konuma gnte (afel) denir. Yrnge elips eklindedir.

DNYANIN EKL VE HAREKETLER

Dnyann Gne etrafndaki dn hz yl iinde deiir mi? Deiirse hz, hangi dnemde artar, hangi dnemde azalr?

DNYANIN EKL VE HAREKETLER

3 Ocak

4 Temmuz

DNYANIN EKL VE HAREKETLER

Dnyann Gne etrafndaki dn hznn yl iinde deimesi hangi olgulara neden olur?

DNYANIN EKL VE HAREKETLER

Gne etrafndaki dn hz artar. Kuzey yarm krede k, Gney yarm krede Yaz ksalr.

3 Ocak

Gne etrafndaki dn hz azalr. Kuzey yarm krede yaz, Gney yarm krede k uzar.

4 Temmuz
Yrnge elips eklinde olduundan mevsimlerin sresi eit deildir. ubat ay 28 gndr. Eyll ekinoksu 23ndedir.

DNYANIN EKL VE HAREKETLER

Dnya'nn yrngesi daire eklinde olsayd ve Gne dairenin merkezinde bulunsayd ne olurdu?

DNYANIN EKL VE HAREKETLER

Dnya, Gne'e her zaman eit uzaklkta olurdu ve Dnya Gne etrafnda her zaman ayn hzla dnerdi. Mevsimlerin sresi birbirine eit olurdu.

DNYANIN EKL VE HAREKETLER

Eksen nedir?

Ekvator nedir?
Dnenceler, kutup daireleri ve kutup noktalarnn yerleri nerelerdir?

DNYANIN EKL VE HAREKETLER

90 66 33 23 27
Kuzey Kutup Noktas

Kuzey Kutup Dairesi

Yenge Dnencesi

Ekvator

Eksen

23 27 66 33

Olak Dnencesi

Gney Kutup Dairesi

90

Gney Kutup Noktas

Kutup noktalarndan getii kabul edilen doruya eksen denir. Kutup noktalarndan eit uzaklktan getii kabul edilen daireye ekvator denir. Yenge dnencesi 23 27 kuzey, Olak dnencesi 23 27 gney, Kutup daireleri ise 66 33 paralelleridir. Kutuplar 90 paralelleridir.

DNYANIN EKL VE HAREKETLER

Mevsim nedir?
Mevsimlerin olumasnn nedeni nedir? Eksen eiklii nedir? Eksen eiklii ne kadardr?

DNYANIN EKL VE HAREKETLER

Eksen

Ekliptik

66 33 23 27

Ekliptik

klim elemanlar ynnden birbirinden farkl zellikler gsteren dnemlere mevsim denir. Mevsimlerin olumasnn nedeni; Dnya ekseninin yrnge dzlemine eik olmas ve Dnya'nn Gne etrafnda dolanmasdr. Dnya ekseni yrnge dzlemine 23 27 eiktir.

DNYANIN EKL VE HAREKETLER

Dnya ekseninin eik olmasndan dolay; Mevsimler oluur. Ayn anda her iki yarm krede farkl mevsimler yaanr. Gece gndz sreleri yl boyunca deiir. Ekvatorda her zaman 12 saat gece, 12 saat gndz yaanr. Gece gndz sreleri arasndaki fark kutuplara gidildike artar. Aydnlanma emberi yl boyunca kutup noktalaryla kutup daireleri arasnda yer deitirir. Cisimlerin glge boylar yl boyunca deiir. Gne nlar, yl boyunca sadece dnenceler arasna dik der.

DNYANIN EKL VE HAREKETLER

rnek Soru :
Kuzey yarm krede yaz koullar yaanrken Gney yarm krede k koullar yaanmasnn temel nedeni aadakilerden hangisidir? A) Yerin yuvarlak olmas B) Kara ve denizlerin dal biimi C) Yerin kendi ekseni evresinde dnemesi D) Yerin Gne evresinde dnmesi E) Yer ekseninin yrnge dzlemine eik olmas

Yant :

DNYANIN EKL VE HAREKETLER

rnek Soru :
Aadakilerden hangisi hem gece-gndz srelerinin farkl olmasnda hem de mevsimlerin meydana gelmesinde rol oynar? A) Ekliptik ile eksen arasnda bir ann olmas B) Yrngenin elips eklinde olmas C) Yerkrenin eksen evresinde dnmesi D) Yerkrenin ekseni evresinde dn hznn ekvatorda fazla olmas E) Yerin kutuplarda bask olmas
Yant :

DNYANIN EKL VE HAREKETLER

rnek Soru :
Aadakilerden hangisi ekvator dzlemi ile ekliptik arasnda 2327lk a olmasnn bir sonucu deildir? A) Gne nlarnn yalnzca dnenceler arasndaki noktalara dik gelebilmesi B) Orta enlemlerde mevsimlerin daha belirgin olmas C) Gece ve gndz srelerinin uzayp ksalmas D) Gn uzunluunun 24 saat olmas E) Kuzey ve Gney yarm krelerde ayn tarihte farkl mevsimler yaanmas
Yant :

DNYANIN EKL VE HAREKETLER

rnek Soru :
Fransa ve Arjantinde ayn tarm rnnn yln farkl dnemlerinde olgunlamasnn birincil nedeni aadakilerden hangisidir?
A) Toprak trlerinin farkl olmas B) Tarm yntemlerinin farkl olmas C) Yzey ekillerinin farkl olmas D) Bulunduklar yarm krenin farkl olmas E) Ortalama ykseltilerinin farkl olmas

Yant :

DNYANIN EKL VE HAREKETLER

rnek Soru :
Trkiyede ocak ve ubat aylarnda grlen hava olaylar Arjantinde temmuz ve austos aylarnda grlebilmektedir. Bu durum Arjantinin hangi zelliiyle ilgilidir?

A) Bat rzgarlarna kapal olmasyla B) Srekli yksek basn merkezlerinin etkisinde kalmasyla C) Gneydou alizelerine ak olmasyla D) Kuzey-gney dorultusunda uzanmasyla E) Gney yarm krede yer almasyla
Yant :

DNYANIN EKL VE HAREKETLER

rnek Soru :
Gne nlarnn Dnya zerindeki bir noktaya d asnn yl boyunca deimesi aadakilerden hangisinin bir sonucudur?
A) Yerin Gne evresindeki dn sresinin B) Yerin ekseni evresindeki dn sresinin C) Yerin Gnee olan uzaklnn D) Yer ekseni ile ekliptik arasndaki ann E) Yerin eklinin
Yant :

DNYANIN EKL VE HAREKETLER

Dnya'nn ekseni yrnge dzlemine eik olmasayd hangi olaylar gerekleirdi?

DNYANIN EKL VE HAREKETLER

Dnya'nn ekseni ekliptie eik olmasayd, gne nlar bir yere yl boyunca ayn alarla decekti. Bu durumda scaklk deimeyecei iin, mevsimler olumayacakt. Gece ve gndz sresi yl boyunca eit olacakt. Her iki yarm krede ayn anda farkl mevsimler yaanmayacakt.

DNYANIN EKL VE HAREKETLER

UNUTMA!
Gece ve gndzn birbirini izlemesi, Dnyann kendi ekseni etrafnda dnmesinin, gece ve gndz srelerinin deimesi, eksen eikliinin sonucudur.

DNYANIN EKL VE HAREKETLER

BELRL GNLER VE ZELLKLER 23 Eyll 21 Aralk 21 Mart 21 Haziran

DNYANIN EKL VE HAREKETLER

23 EYLL Gece ve gndz sreleri birbirine eittir. Bu duruma ekinoks denir. Gne nlar yerel saatle 12.00'de ekvatora dik der. Kuzey yarm krede sonbahar, Gney yarm krede ilkbahar balangcdr. Aydnlanma emberi kutup noktalarndan geer.

DNYANIN EKL VE HAREKETLER

21 ARALIK Kuzey yarm krede en uzun gece, Gney yarm krede en uzun gndz balar Gne nlar yerel saatle 12.00'de olak dnencesine dik der. Kuzey yarm krede k, Gney yarm krede yaz balangcdr. Aydnlanma emberi kutup dairelerinden geer.

DNYANIN EKL VE HAREKETLER

21 MART Gece ve gndz sreleri birbirine eittir. Bu duruma ekinoks denir. Gne nlar yerel saatle 12.00'de ekvatora dik der. Kuzey yarm krede ilkbahar, Gney yarm krede sonbahar balangcdr. Aydnlanma emberi kutup noktalarndan geer.

DNYANIN EKL VE HAREKETLER

21 HAZRAN Kuzey yarm krede en uzun gndz, Gney yarm krede en uzun gece balar Gne nlar yerel saatle 12.00'de yenge dnencesine dik der. Kuzey yarm krede yaz, Gney yarm krede k balangcdr. Aydnlanma emberi kutup dairelerinden geer.

DNYANIN EKL VE HAREKETLER

rnek Soru :
Gne nlarnn Yenge Dnencesine dik geldii gn, yeryznde aadakilerden hangisi gzlenir?
A) Gney yarm krede en uzun gndz yaanmas B) Aydnlanma dairesinin kutup noktalarndan gemesi C) Kuzey Kutup Dairesinde gece sresinin 24 saat olmas D) Ekvatorda gndz sresinin gece sresinden uzun olmas E) Kuzey yarm krede yaz gndnm yaanmas

Yant :

DNYANIN EKL VE HAREKETLER

rnek Soru :
Aydnlanma dairesi, aadakilerin hangisinde verilen tarihlerde kutup noktalarna teet geer?
A) 21 Haziran, 23 Eyll B) 23 Eyll, 21 Aralk C) 21 Aralk, 21 Mart D) 21 Mart, 23 Eyll E) 21 Haziran, 21 Aralk

Yant :

DNYANIN EKL VE HAREKETLER

Gne nlar hangi blgelere dik der?

DNYANIN EKL VE HAREKETLER

Matematik iklim kuaklar hangileridir? Snrlar nerelerdir?

DNYANIN EKL VE HAREKETLER

Matematik iklim kuaklar; tropikal kuak, orta kuak ve kutup kuadr. Tropikal kuak, dnenceler arasndaki yerdir. Orta kuak, dnenceler ile kutup daireleri arasnda yer alr. Kutup kua ise kutup daireleri ile kutup noktalar arasndaki blgedir.

DNYANIN EKL VE HAREKETLER

Ekvator ile ekliptik arasndaki a 23 27' olduu iin; gne nlarnn dik dt blgenin snrlar Yenge dnencesi (23 27' Kuzey) ve Olak dnencesi (23 27' gney)dir. Bu blgeye dnenceler aras ya da tropikal kuak denir. Gne nlar dnencelere ylda bir kez, dnenceler arasndaki yerlere ise ylda iki kez dik der. Dnenceler dndaki yerlere gne nlar dik dmez.

DNYANIN EKL VE HAREKETLER

Ekvator ile ekliptik arasndaki a daha byk olsayd neler olurdu (rnein 30 olsayd)?

DNYANIN EKL VE HAREKETLER

Tropikal kuan alan genilerdi. Kutup kua genilerdi. Orta kuak daralrd. Yazlar daha scak, klar daha souk olurdu; yllk scaklk farklar artard. Geceyle gndz arasndaki zaman fark artard.

DNYANIN EKL VE HAREKETLER

rnek Soru :
Ekvator dzlemi ile yrnge dzlemi arasndaki 2327 lk a 33 olsayd Dnya ile ilgili bir takm olgular bugnknden farkl olurdu. Aadakilerden hangisi byle bir a deiiminin sonucu olabilir?

A) Yerin, gneten ald enerjinin artmas B) Kutup kuann ortadan kalkmas C) Ekvator evresinde yllk ortalama scaklklarn ykselmesi D) Tropikal kuan genilemesi E) Yerden uzaya yansmalarn artmas
Yant :

DNYANIN EKL VE HAREKETLER

rnek Soru : SS/1996

Aadakilerden hangisi, Dnya ekilde gsterilen konumdayken gerekleen bir durum deildir?

A) Gne nlarnn Yenge Dnencesine dik gelmesi B) Ekvator'da gece gndz srelerinin eit olmas C) Gney kutup noktasnda gndz sresinin balamas D) Kuzey yarm krede yaz mevsiminin yaanmas E) Aydnlanma dairesinin kutup dairelerine teet gemesi
Yant :

DNYANIN EKL VE HAREKETLER

rnek Soru : SS/1996

Yukardaki ekilde gsterilen X ve Y noktalaryla ilgili olarak, aadaki ifadelerden hangisi yanltr?

X Y

A) Y noktas 21 Aralkta Gne nlarn dik alr. B) X noktasnda yl boyunca gece-gndz sreleri eittir. C) X ve Y noktalarnn bulunduklar enlemler arasndaki bir yer, yl iinde iki kez Gne nlarn dik alr. D) Y noktasnn yl iinde yaad en uzun gece 21 Haziran'dadr. E) Y noktasndaki glge boyunun yl iinde en ksa olduu tarih 23 Eyll'dr.
Yant :

DNYANIN EKL VE HAREKETLER

Ekvator ile ekliptik arasndaki 23 27' lk a daha kk olsayd, neler olurdu (rnein 10 olsayd)?

DNYANIN EKL VE HAREKETLER

Tropikal kuan alan daralrd. Kutup kua daralrd. Orta kuak genilerdi. Yazlar daha serin, klar daha lk olurdu; yllk scaklk farklar azalrd. Geceyle gndz arasndaki zaman fark azalrd.

DNYANIN EKL VE HAREKETLER

Ekvator ile ekliptik arasnda a olmasayd (akk olsayd) neler olurdu?

DNYANIN EKL VE HAREKETLER

Yeryznn her yerinde 23 eyll ve 21 marttaki koullar yaanrd. Gne nlar yl boyunca sadece ekvatora dik derdi. Her yerde gece ve gndz sresi eit olurdu.

Aydnlanma emberi srekli olarak kutup noktalarndan geerdi.

Ayn meridyen zerindeki her yerde yl boyunca gne ayn anda doar

ayn anda batard.

Gne nlar, bir yere yl boyunca ayn saatlerde ayn alarla derdi.

DNYANIN EKL VE HAREKETLER

Cisimlerin glge boylar neye gre deiir?

DNYANIN EKL VE HAREKETLER

Cisimlerin glge boylar gne nlarnn dme asna gre deiir.

Gne nlarnn dme as bydke glge ksalr. Gne nlarnn dik dt yerlerde glge sfr olur. Gne nlarnn 45 ile dt yerlerde glge boyu cismin boyuna

eit olur.

DNYANIN EKL VE HAREKETLER

2327

0 2327

Gne nlarnn dik dt yerin kuzeyindeki cisimlerin glge ynleri

kuzeye, gneyindekilerin gneye dorudur. Buna gre Yenge dnencesinin kuzeyindeki cisimlerin glgeleri yl boyunca kuzeye, Olak dnencesinin gneyindeki cisimlerin glgeleri yl boyunca gneye der. Dnenceler arasndaki cisimlerin ynleri ise yl boyunca deiir.

DNYANIN EKL VE HAREKETLER

Cisimlerin glge boylar hangi dnemlerde uzar, hangi dnemlerde ksalr?

DNYANIN EKL VE HAREKETLER

Ekvatorda 21 mart ve 23 eyllde glge olumaz.

Yenge dnencesinde glgenin olumad tarih 21 hazirandr. Olak dnencesinde 21 aralkta glge olumaz. Gne nlarnn en byk ayla dt yerlerde glge en ksa,

en kk ayla dt yerlerde glge en uzundur.

Glgeler yazn ksa, kn uzundur.

DNYANIN EKL VE HAREKETLER

Yukarda baz yerlere ait glge boyu grafikleri verilmitir. Ka numaral stun nereye aittir? Glgelerin en ksa, en uzun ve sfr olduu gnlere dikkat ediniz.

DNYANIN EKL VE HAREKETLER

Yukarda iki yerde bulunan 1er m boyundaki cisimlerin glge boylar verilmitir. Ka numaral stun nereye aittir?

DNYANIN EKL VE HAREKETLER

Yukarda yere ait gndz sresi gsterilmitir.

Bu yerler, Dnya zerinde nerelerde bulunmaktadr?

DNYANIN EKL VE HAREKETLER

rnek Soru : SS / 1990

Havann bulutsuz olduu bir gnde, dz bir araziye dikilen ubuun glgesi zerinde yaplan gzlemlerden, o yerle ilgili olarak aadakilerden hangisini belirlemede yararlanlamaz?
A) Boylam derecesini B) Enlem derecesini C) Yerel saatini D) Ykseltisini E) Bulunduu yarm kreyi
Yant :

DNYANIN EKL VE HAREKETLER

rnek Soru : SS / 1982

Gnein, grnen gnlk ve yllk hareketleri gz nne alndnda, Ankara'da yatay bir dzlem zerine dik olarak yerletirilen 1 metrelik bir ubuun glge uzunluunun sfr olmas olanakl mdr, neden?
A) Olanakldr. nk, Haziran'da gndzler ok uzundur. B) Olanakldr. nk, Gne leyin tepe noktasndan geer. C) Olanakl deildir. nk, hareket eden Gne deil Dnya'dr. D) Olanakl deildir. nk, Ankara dnenceler dnda yer alr. E) Olanakl deildir. nk, ubuk uzundur.
Yant :

DNYANIN EKL VE HAREKETLER

Kuzey yarm krede hangi gnde gndzler uzamaya balar?

DNYANIN EKL VE HAREKETLER

Kuzey yarm krede en ksa gndz, 21 aralkta yaanr bu gnden sonra gndzler uzamaya balar.

DNYANIN EKL VE HAREKETLER

Kuzey yarm krede hangi gnde geceler uzamaya balar?

DNYANIN EKL VE HAREKETLER

Kuzey yarm krede en ksa gece 21 haziranda yaanr. Bu gnden sonra geceler uzamaya balar.

DNYANIN EKL VE HAREKETLER

Kuzey yarm krede hangi gnler arasnda gndz sresi 12 saatten fazladr?

DNYANIN EKL VE HAREKETLER

21 marttan 23 eylle kadar geen srede Kuzey yarm kredeki gndz sresi 12 saatten fazladr.

DNYANIN EKL VE HAREKETLER

21 aralkta hangi yne gidilirse gndz sresi uzar?

DNYANIN EKL VE HAREKETLER

21 aralkta gneye gidildike gndz sresi uzar.

DNYANIN EKL VE HAREKETLER

21 haziranda hangi yne gidilirse gndz sresi uzar?

DNYANIN EKL VE HAREKETLER

21 haziranda kuzeye gidildike gndz sresi uzar.

DNYANIN EKL VE HAREKETLER

rnek Soru : SS / 1982

Ankarada oturan bir kii, 21 Aralkta baka lkedeki bir kente gidiyor. Gittii yerde gndz sresinini Ankaradakinden daha uzun olduu grlyor. Bu kiinin gittii yer, Ankaraya gre nerede olabilir?

A) Kuzeydouda B) Kuzeyde C) Gneyde D) Douda E) Batda

Yant :

DNYANIN EKL VE HAREKETLER

KENDMZ DEERLENDRELM 1. Kutuplara gidildike scaklk neden azalr?

2. Doudaki yerlerin yerel saatleri neden ileridir?

3. Kutuplara gidildike gurup ve tan sresi neden uzar? 4. Gece ve gndz neden birbirini izler?

5. Okyanus akntlar ve srekli rzgarlarn ynnde neden sapma olur?

6. Mevsimlerin sresi birbirine eit midir? Neden? 7. Mevsimlerin olumasnn nedeni nedir? 8. Gece ve gndz sresi neden yl boyunca deiir? 9. Ayn anda her iki yarm krede neden farkl mevsimler yaanr? 10. Kuzey kutup noktasnda hangi tarihler arasnda gndz yaanr?