E D E B i Y A T YA

B. ZUNJIC.karamazof dns/LBUKKA KAPLAN.kprdeki

AM

E L E TiR

kardeler IJ.RANCIERE. W.Benjamin ve arke-modern adam: dostoyevski IK.NAKAMURA."su

ve ceza'da" doay kavrayIHSEYiN KSE.yeni bir duygu ideolojisine doru i MUSTAFA .SOYLU.siddet estetii i KUTLU TUNCA. eylemin dn lMAHMUT TEMizyREK.sonuna kadar masumiyet iLYAZ BiNGL.cretli alma versus

alma i ikilogos ITACiM iEK. frtnada kakar plaktl YEiM DiNER. arlk ann yazar

o. ETiNBiLEK.

masumiyet lA. BOZKURT. iirin yeni dilbilgisi

BAYRAM BALCI.samimiyet

parodisi Ifrtna i iBRAHiM METiN.tmarhone

gnlkleri IAYEGL ELiK. kr peri i SABRi GRSES. dokuz mail'de bir roman S.EVYAPAN.mer kavur sinemasl S.Y.BULDURUC. panoptik mekanda zaman E.ATE+sosyomorfik sanat H. ETiNKAYA+tekilik, evrenselcilikve kamusal yurttalk M. TEMiZYREK i F. EREZ i H. L POLAT i MZEYYEN IM.DALGIN IF.ENGELS
.E.BULUT / P. BAYKAL / U.NALAN / BG.S.KURUM/ O. AGIM

Bir Paul Klee'nin resimlerindeki iirsellik ve piktografik unsurlar ve yine bir Paul Cezanne'm, Les Grandes Baigneuses (Ykananlar) adl tablosu yaz ve resmin iine getii; snrlarn kendi eikleri ierisinde imgeleyen esiz birer kaligrafi rnei deiller midir? Nasl, Antik Yunan'da resim en nihayetinde tinin isel karakterine (to tes psqches ethos) ulamaya abalayan ruha yknerek ona yaklamaya alan bir resimdiyse; Ortaa kozmolojisi de iirin grselletirici ve sureti ortaya karan yapsndan rkyordu. Ressam, kesinlikle suskun bir air deildir; airin bir sz ressam olamyaca gibi. Eskilerin resmi, imge halinde younlam bir iir anlatsdr. Simonides yle diyordu: "Sz, eylemlerin imgesidir (eikn)". Etik an, imgenin "sessiz sz" dr. imge-eylemler insanlarn ethos halinde younlaarak (tanrlaarak) teki insanlarn belleine girmesini salar. Leonardo da Vinci de Defterldinde; iirin nesneleri, eylemleri, olaylar szcklerle gstermeye abalarken, ressamn ise onlar ekillendirmek iin, o ekillerin doru grntlerini kullandn dillendirir. O yzden resme dilsiz iir diyen airin ayn ekilde iiri "kr resim" diye niteleyecek olan ressam mazur grmesi gerekecektir. Bu anlamda da zaten da Vinci iin airin kalemi hibir ekilde ressamn frasyla asla boy lemeyecektir. da Vinci'yi hakl kartrcasna, .Jear-Leon Gerome'un Pygma/ion ve Galetea (1890) isimli tablosu gerekiliin snrlarnn fra darbeleriyle nasl aknsal bir hakikate dntnn esiz bir kant olarak kar karmza. Sanatn taklit ilkesinden yola kmas gerektii anlayn resme en iyi dahil eden ressamlardan biri olan Gerome bu resminde mitolojik ve ikonografik tm temsil biimlerini en ince ayrntsyla resmetmesini bilmitir. Heykeltra Pygmalon'un atlyesinin sa alt kesinde Homeros ile Vergilius'un bstleri de vardr. Sanatsal aknln hakikate dnt bylesi bir durumda resmin suskunluundan doan iirsellii Homeros ve Vergilius bstleriyle dolama sokar Gerome. Ayn urakta ele alnabilecek olan Marcel Duchamp'n "Merdivenden inen plak" resmi de Harold Rosenberg'in bir iirinden esinlenerek yaplmtr. Manet'in Olympia's da Mayakovski'nin "Protio" iirinden esinlenen bir baka rnektir. Kelimeler ve harflerle oynayarak kaligrafinin lksel utkusuna en fazla yaklaan airlerden biri de hi phesiz, Guillime Apollinaire'dir. Onun, "Havuz, Fskiye ve Gvercin" balkl iiri ou letristi bile kskandracak ekilde figrn ve dilsel resmetmenin bir bayaptdr neredeyse. Szn ideogram'lat bir uzamda kendi zamannn dnda, zaman-mekan algsnn iie getii kbist resim dilinin ilk admlarn atan bir air Apollinaire. Aslnda Apollinaire'in yapt, Fransz ftrisit ressam, Georges Braque'n bir btn olarak nesnelerden daha ziyade nesnelerin arasndaki ilikilere odaklanan poetik duruunun iire tanan bir baka boyutudur. Tm avant-garde sanatlarda olduu gibi burada da avant-garde sanatn ok ynl getirilerinden birini grmek mmkn: Dilsel bir yknt ve bu yknt ierisinden iire armaan edilen okanlamllk. O halde iirin grntler dnyasndan taan imgelerin bizi alp gtrd yer bir yaz yitimi (agraphia) deil midir? Bir yaz yitimini neeleyen dolaysz bir alglanm biiminin kendisini dayatt bir farkndalk ierisinde her zihin tarafndan grlebilir olmayan imgeleri ve nesneleri kayt altna alm olmuyor mu?" izgiselliin anlatm olanaklarn imgelem dnyasnn akkanl ierisinde dile getiren Yksel Arslan'n resimlerinde de bylesi bir poetik duru ve kayt altna alnm nesnelerin ve imgelerin yaz'y zgrletiren kesintisiz bir geirgenlik hali egemendir. Temel ncl izgi 6. Bozkurt, Ahmet (2003): Ayna Beden/erden Harf Beden/ere smet Doan Resmi', Skala, say: 21,
s.67

38 S

RD A

iindekiler
1

rn.ternlzvurok i f, erez le,cengiz/ h.l.ooot'

57
saygyla anat kutlar ilhan berk fazl hsn dalarca

.e.buut Imzeyyenl
m,dalgnl p,baykal/ u.unolon i g,s,kuruml o:~ml f,engelsl r
16

103 hseyin kse ..'o' anlar: yeni bir duygu ideolojisine doru
117

65
serhan evyapan mer kavur sinemas 67 bayram balc frtna, uyarc bir film 72 ilyaz bingl kcretli alma versus lma /iki logos 83 mustafa zcan soylu iddetin estetii 85 sleyman ylmaz

bayram balc samimiyet parodisi 20 mahmut temizyrek sonuna kadar masumiyet 25 tacim iek frtnada kakar plakt 30 erdal ate, sosyamartk sanat-2

hsamettin etinkaya tekilik, evrenseleilik ve kamusal yurttalk 138 ismail bukka kapla.n fyodor dostoyevsk yaam ve yaptlar 148 yeim diner arlklar ann yazar 152 kennoske nokomuro "su ve ceza'da" doay kavray 163 ismail bukka kaplan kprdeki adam: dostoyevski 185 bob zunjc karamazof kardeler 205 snrda'n seslenen kitaplar

33 bulduru ahmet bozkurt panoptik mekanda zaman iirin ve resmin yeni dil 89 bilgisi orhan etinbilek memnuniyetsiz 40 ibrahim metin 91 tmarhane gnlkleri kutlu tunca 45 eylemin dn ayegl elik krperi 93 48 jacQuebsronclere sabri grses wa ter enJaml.~~e dokuz mail'de bir roman arke-modern donu

AHMET BOZKURT

iirin ve resmin yeni dilbilgisi

paralanan parergonal bak ve rtl bedenin iiri

''Nasl van/ahi/ir

resme

firaszr.." Enis Batur

to

ayatn geici bir glgesidir iir.

Bu dnyay ve nesneleri adlandran dil araclyla salt szden ve szn zgttne dayanan anlkyaamlarmzn resimsel korpus'unu oluturur iir. Szn zqlln eeleyen, durmamacasna resimsel bir imge ynana sz mahkum eden iir iin artk dilsel bir yap olmaktan ok daha te bir eydir iir. Btn balanglar resimsel bir izlek eliinde paranteze alr: sessizlik ve susku silinmitir artk. Sze dayanan anlam artk ok daha dolaymsal bir grme biimiyle yaznsalolann snrlarna dahil etmitir. Yaamn kkensettii de buradan balarrtyor mu? Szn ilkkaynak oluundan yola kan iir iinresim ona zgttn salayan bir ilkdurak, ilkeik deil midir? Dnyay sze dntren bir edirne sahiptir iir ve her eyden nce iirde adlandrma ilkin resimselolann anlamlandrlma giriiminden ibarettir. Fakat, tm ilksel aidiyet formlarnn tamamen dnda bir bakla bakan iirin bu bak,' "grmek"le yetinmeyen bir baktr. Bu dnyaya ait nesneleri resmeden, onu kendi devinimi ierisinde, sz de dlarnadan, evrimsel bir dil dahilinde eriten bir baktr bu. En ok da balamsal tm snrlarn eiinde dili bir arzu (desire) nesnesi olarak kodlayan iirsel sylem narsistik bir ilikisonrasnda kendisini hem eylerin hem de nesnelerin dnyasna aarak yce (sublime) olana yaklamaya alr. eylerin dnyas, ise iirsel bir dizge ierisinde grnmeyen bakn gndergesel bir betimidir. Nesnelerin ardndaki grntleri evrimsel bir izgisellik ierisinde adlandran iir dili bylece glgelerin ardnda yiten bir anlam da iirin dnyasna tar. eyleri adlandran iir iin "hakikat" bir yanlsamadan baka bir ey deildir. Onun iin narsisistik bir dng ierisinde eylerin ve nesnelerin uzamsalln kendi evrimi ierisinde tamamlayan iir kendi nesnesine yabanc tm varolma biimlerinin de dilsel bir resmini szel imgeleme aktarr. Hakikatin uzakln dsel bir imgelem ierisinde dile daha da yabanclatran iir iin bu durum yaznsalolana hep bir ge kalnmlk dncesinin getirdii bir eziklikduygusunun da ikame edildii resimsel bir izlektir. Yazmak, nasl Roland Barthes'in dedii gibi, "geisiz bir eylem" (ecrire est un verbe intranS i N i R D A 33

sitif) ise dnyann eylemselliinde anlamn bulan bir bakn virtel bir grnt araclyla ortaya koyduu ey sadece nesnenin gerekliini evrimleyen bir kopyalama olmasdr. Szeelem gc en yksek olan bir dseilik olarak iir her zaman grnr bir imgeden hareketle kurar i yapsn. Dur durak bilmeyen bir imgesellik halinden daha ziyade, nesnenin kendi hallerinde sunulduu betimsel bir yapda sze den ey bu gereklii onaylayan bir suskunluktur. Nesnelerin yokluuyla varlk kazanan imge iin varln gerekliine ulamada sz ayrcalkl bir yere sahiptir. Zira, sz araclyla bu dnyaya yknerek ve onu betimleyebilecei zel bir dil'e sahip olacaktr. Varln biricikliine ulamada iirin gndergesel ilevi hi de hafife alnamayacak bir gce sahiptir. Snrsalolann imgeselliinde yaznsalolanla hibir zaman rtemeyen bir grme biiminden hareketle iirsel szeelem gc; dokunsal olann, grmenin tm bakmllk haline nfuz eden algsal sureti hi de beklenmedik bir ekilde bedenletirmesi baka nasl aklanabilir. Resmi; dpedz bak yok sayan, tehdit eden bir olgu deil midir dilin dokunsal olanla ilikisi? Dilin teki ile girdii iliki sonrasnda resimselolandan uzak bir grsellik algs peyda olur. Artk tarihsel bir mutlaklk ierisinde varolan bir gereklik algs oktan varolduu mutlaklk ierisine bir daha geri dnmemecesine kendisini hapsetmitir. Gerein kendi gerekliini rtmesi durumu aslnda hi de yeni bir durum deildir. O varolduu ilk andan itibaren hep bylesi bir dnya zerinde kendisini konumlandrmtr. Deil mi ki, iir hep bir gereklik olgusu ierisinde yiten hayalin sourttuu dilsel bir biim olarak yazya eklemlenmitir (supp/ement). Gereklik olgusu karsnda verili olann dnda ok daha ayrks bir biimde yola kan iir aslnda hayalin cenderesinden devirdii imgelerle bir dil kurma uradr. Gerekliin duraanlndan ve yerleikliinden farkl olarak her zaman deikenlie ak bir ,,!-ra-a/an ngren hayal iirin imgelem dnyasnn odak noktasn oluturmutur. Ancak iiri besleyen hayal; gereklii hibir zaman kap dar etmeyen aksine kendi zsel dolaymsall ierisinde onu kuatan gl bir gereklik duygusuna kap aralayan, el veren bir eydir. iirin kayna da bu anlamda hayalolmayan bir hayal ve gerek olmayan bir gerekliktir. iirin ierisinde yiten hem gereklik hem de hayaldir. il

"kapal bir nesnenin sessiz dinginfii (...)"

Maurice Blanchot Kendi bitimsizlii zerine kapanan nzldr iir. bir dilin suskunun dinginliinde koruduu biricik yal-

D dnyann objelerine kapal bir dil enikonu bir varolusal ikinlie baldr. Yaznsalln devingenlii ierisinde hareket eden dili kendi evreni ierisinde kuatan iir aslnda her zaman bir adlandrma edimine denk der. Heidegger'i de yalanlamaz bu durum: Heidegger iin de zaten iir, varoluun ve btn nesnelerin znn kurucu adlandrldr; herhangi bir deyi deil, gndelik dilde tarttmz ve kendisiyle i grdmz btn eyleri ilk kez aa karan deyitir. Gerekliin doasna ilikin sorular bir varlk problemi olarak ortaya koyan bir felsefi donanm iiri epeevre kuatr; onun alann varln evine doru yaplan yolculuun balang eii klar. iirin tahayyl dnyasn neeleyen tm eysel yaplar da
1. Heidegger, Martin (1997): "Hlderlin Oflazolu, iinde),lstanbul: Iz, s.43 ve iirin z", (Hlderlin, Seme iirler, ev. A.Turan

34 S i N i R D A

iiRN VE REsMN YEN DLBLGS

buradan hareket eder. nsan varoluunun neliinin dilsel gstergeler araclyla yaznsal alana aktarld iirsel sylernde tahayyl dnyasnn snrlarn neeleyen nesnelerin kendilerini konumlandrd yerde tam olarak zamansal ve uzamsal bir kopmadan, krlma noktasndan bahsetmek mmkndr. iir dilinin betimsel olana uzak durmayan doasnn bir ikrar olarak grebileceimiz bu kopma ayn zamanda iirin epistemik ve ontolojik kkenlerinin de nasl bir zemin zerinde ykseldiini gsterir. Zira yaznsal bir metnin evrimselliini oluturan uzamsalln dilden hi de ayr dmeyen bir zamansal yarkta kendisini konumlandrdn da unutmamak gerekiyor. En ok da bundan dolay; yaz ierisindeki tm uzamsal belirlenimlerden ve kaytlardan sorumludur dil: Yaz'nn bilin kaytlarndan. Metnin ierisinde evrensel bir dairedir diL.Yaznsal bir metin ierisinde dil szn balang evrenini oluturduu gibi ayn ekilde snrn da oluturur. Yani hem eik hem de bir snrlar btnl ierisinde yaznsal bir metnin duraklarn, imlemlerini yine yaz (ecriture) araclyla metnin ierisine yerletirir. Maurice Blanchot iin de air, salt szden yapt oluturur ve bu yaptta dil zne dn temsil eder. Gereklii olduu gibi retemez, airin yapt sadece bir dil nesnesi yaratmaktr. Dolaysyla, yazmak eylemi de yalnzca, iinde hibir eyin ortaya kmad, konumann, gizlenmenin barnda, henz ancak szn glgesi olduu bu noktaya yaklamann yazmak olduu yerde balar, bu sz yalnzca kendi imgesi olan dil, imgesel dil ve imgelemin dili, kimsenin konumad dil, ve son olarak, kendimizi duyurmak istiyorsak kendisini sessizlie mahkum etmek gereken dur durak bilmeyenin ve sonu gelmeyenin rnnltsdr", iii

''Bir ses daha nce syleneni kesintiye uratyor. "

Emmanuel Gereklik bir yanlsamadr, iir de yle. Levinas

te bu yzden yitik bir dildir iir. Szeelem gc en yksek olan dseilik biimi olarak iir, insan varoluunu imgeleyen bir zsellik ngrr. Enikonu varln szle tamamland bir yap olarak iirsel dil, dile getirilemez olan yazya aktaran tek temsil biimidir ayn zamanda. Tm balamsal snrlarn eridii bir uzam olan iirsel dilde, yaznsal bir metnin dural rgsn kran ey nesneleri adlandran iirin varolua ikin bir temellendirme sunan yapsndan kaynaklanr. Hep bir olu ifieri) hali sz konusudur. Zira iirde dil, zneyi dlar. Dolaysz bir biimde ortaya kan szn alglanm zerinde duran Luce Irigaray da yine szn kendi varoluunun geileri, eikleri ve szsel bir alg olan aralar aarak esinlenen doasnn kendisini nasl dzenlediinden ya da bakaldrdndan bahseder. Bu ayn zamanda dilin eiidir de. Tm szel imgelem gcmze snrlar koyar diL.Zira dil sahip olduu anlam kendi ierisinde tketen bir yapya sahiptir. O yzden dolaymsal bir ekilde hayata dahil olmayan eyleri kendi eiinden geirmez ou zaman. Dilin eiinden geen eyler ancak, alglarn ve suretlerin kendilerini dselolana atklar bir zaman aralndan geebilir. Kendi kendisine dokunarak doyuma ulaan bir dildir iirin dili. Dolaysyla hibir zaman kendi doasna ire k olmayan anlama doru bir hakikat kaygs tamaz.
2. Blanchot, Maurice (1993): Yaznsal Uzam, (ev.S.ztrk Kasar), Istanbul: YKY, s.37,43

S i N i R D A 35

Oysa kesintiye urayan ey dilin ierisinde yiten anlamn kendisini glgeledii (simulacrum) deil midir? LV

yitik kopyas

"Grnmeyen, grnenin gizledii bir grnendir"

Rene Magritte In gizini rten bir sonsuzluk utkusudur glge.

O sonsuzluun ierisinde nihayetine ermi bir bengi-dn'n zmevcudiyetine hi de yabanc deildir benliimizin vehimleri. Bu sebepten olsa gerek hayatmza dahil olamayan en yabanc imgedir glge. Hem yabanc hem de varlkla rten ilksel bir imgedir glge. Yaanlan ann yitik bir grngsdr. Bir anlamda n gizidir glge. Tm balanglar ve sonlar paranteze alan; bilin-d ve bilin-tesi ne varsa hepsini tek bir merkezi al g etrafnda toplayan asl olmayan gereklikler zerinden yeni gereklikler deviren .. Yaz'ya ve dil'e irek tm duygulanmlarn kendisini eitledii bir mekanda, varolmak kaygsndan ok daha te bir duyguya, iten gelen bir sese kulak kabartan bir yceliin nesnesiz ve imgesiz yitimidir glge. En azndan iirsel dildeki karl budur glgenin. Yitik bir dilin melankolik hznn tadan sze ok daha irek fazlalklar katan yeni bir farkndalk dnyasdr. Bir, "res incerta"(grlmez ey)dir glge. O yzden lanetli bir yazgy yklenmitir. Onun

payna den ey diller ve yklemler arasndaki dolaksz bir ilikidir. Dolaymlanan ve ayniletirilen hibir yapya sahip deildir. Hep "teki" olmakln ve yabancln kendisine bir bakas tarafndan verilen tutunumsuz (incoherent) bir aura (hale) ierisinden soluk alr (inspiration). Varln dolaymlanan imgelemi ierisinde ise bir bengi-dn eylemine denk debilecek dilsiz bir teki'dir glge. En ok da eyletirilmi nesnelerin suskun dilini oluturur. Zira, mekansiz ve balamsz bir yokluun ierisinde ortaya kmtr glge. Gereklik algsndan tamamen yoksun olan glgenin dnyas da ona bakan nesnenin gzyle ekillenir. Enikonu bir varlk sonunsaldr glge: sahibinin benliinden fkran tm tinsel zlerin bir zeti, bir sonucudur aslnda. En nihayetinde dolaymlanan ve gereklenen bir nesnedir. Bir gereklik algsna sahip deildir glge: fakat glgesini verdii nesnenin onaylar. gerekliini de

Varln "olu" halini imler. Grnr olann nesnesinden hareket eden bir bilin varln ne'liine ilikin sorulan tm sorular da yedeine alarak yeni bir bilin-alan oluturur. Grnr olann dnyasna ait olan tm nesneler zamansal-uzamsal tm aklarn ynelimsel bir tasarm, bir nevi hayalin gereklikle malul bir bireimidir. Zamanlara ve rnekanlara gre deise de aslnda deimeyen, hep ayn kalan ey adlandrdmz eylerin kendi kalclklarn onaylattklar yaptlardr. Her ey yaz ile balyor ve yaz ile resme dklyor. Grnr olan simgelerin grselletirilerek dilselletirildii bir alanda ortaya kar yaz. O gnden bu zamana da fazlaca deien bir ey yok aslnda. Ressam, nasl, YUnanca'da canl olan her eyi yazan kii (zgraphos), Latincede ise bir sanat yaptn ortaya koyan kii olarak adlandrlyorsa bugn de pek farkl bir eylemsellie sahip deildir.

3. Quignard, Pascal (2001): Cinsellik ve Korku, (ev.Aykut Derman),lstanbuI: Can, s.41 4. Husserl, Edmund (1997): Kesin Bilim Olarak Felsefe, (ev. Abdullah Kayg), Ankara: Trkiye Felsefe Kurumu, s.72

36 S i N i R D A

RN VE RESMN YEN DLBLGS

Resmin temel sorununu: sonsuz ann iine gmlm bir tanrnn grn gibi bir grnt nasl yaratlabilir,' sorusunda yattn dnen Pascal Quignard'n bu dnme tarz Edmund Husserl'in, hakiki anlamdaki felsefi gr olarak kodlad fenomenolojik ne'lik kavrayyla (phiinomenologischen usesenserfessunqf ezamanl olarak dnlecek olan bir baka da kap aralar. Glgenin yazlmas (skia-graphos) eylemi bakmszl imgeler araclyla kutsayan bir varoluu rgtler. l nesne de temsil edilen suskuyu ve teki'nin kimliinin yarlnn da temel amacn aklar. Hibir benzeik yn olmayan nesnelerden azade kurulan bir iir, resme drd tm varolusal kimlikyarlmalarn ve dngsel olu'larn da hep glgenin yazlmas (skia-graphos) olarak betimleyebileceimiz bir teki'likierisinde gerekletirir. Jacques Derrida'ya resim iin "kt yazlm yaz" dedirten ey piktografik temsil ediminin Derida'nn her zaman iin ncelik tand bir mevcudiyet metafiziinin tamamen dnda hareket ediyor olmasdr. Zaten Derrida'y bir ilk-yaz (erche-ecrtture dncesine gtren ey de byle bir imsel donanmdr. Her eye ramen, saf bir mevcudiyetin (presence) dolaymszl ierisinde hareket eden ilksel bir yaz dncesi gerekte bilincin farkl katmanlarnda kendine yer edinen betimsel bir uzamn gsterenini, varolusal halini imler. ite bu yzden resimsel imler hep hazr bir donanm olarak yerini korumutur toplumsal hafzada. imgelemsel alana enmeden yapmtr ynan. Hakikatin ontik bir mekanda dile geldii bir sanat olarak grebileceimiz resim sanatnda imgesellik her zaman had safhadadr. Bundan dolay da ayn olann tekrar vardr. Bir btn olarak imge balbana sylemsel bir keiftir.Hem iirde hem de resimde sylenecek eyleri ve temsile el veren btn grme biimlerini kuatan imge sessizlie uratlm bir dnyay szckler dolaymnda grnr klmaktadr. Oysa imdi ok daha ak bir ekilde duyumsuyoruz: Resmin dinginlii iirin yazya sinmi
edilgenlii ve dile geldii suskunluudur. De te fabula narratur (anlatlan senin hikayendir)

diyen ayn Horatius "iir de resme benzer" (ut picture poesis) diyordu. 5 Sanatn mimetik olandan yola ktn dnen Platon iin zaten airler de ressamlar gibidir: Her ikiside doay taklit ederler. Srekli bir akkanlk ierisinde evrilen resimsel tm grnmler anlam tketen bir temsilden daha ziyade anlam dilsel dolaym ierisinde zaman ve mekann zgllne yayarak bir kalclksalamas sayesinde oluur. Grntnn dile aidiyeti neyse dilin de grntye aidiyetibyle bir temsiliyet ierisinde gerekleir. Onun iin yaznsalolann snrlar dahilinde hep bir temsiliyet edimi ierisinde varolur resim ve iir.Birbirlerinidtalamayan; ne ierisi ne de dars diyebileceimiz bir ara uzamda yerlemlendirebileceimiz bir sorunsalolarak durmaktadr daha ok.

Gerekjohn Ashbery gerekse Dennis Phillips'iniir diliniresim diline aktardklar iirlerinde de bu ara-uzamn farklzelliklerineve resimsel dnn iirsel imler dolaymnda dile geldii yaznsallnda ne kadar heyecan verici olduunu grmek hi de yabana atlreyler deildir. Aynekilde, Brueghel'in karus'un D (De val van Icarus) resmini iirsel szn zgll ierisinde betimleyen ingiliz air Auden: "Brueghel'in karnda mesela, bana msn
bile demeden nasl! Her ey srtn eviriyar felakete? iimi olmal pekala! suyun putisru renber, mitsiz haykr" diye devam eden iirinde bu mitik olay Brueghel ile

aynyaznsal e-zamanllk ierisinde iir dilinin dolaymsallnda eritmesini bilmitir.

5. Q.Horalius Flaccus (1994): lambuslar, Lirik iirler, Saturalar, Mektuplar, (ev.Trkan Uzel) Ankara: T.TK s. 269

S i N i R D A 37

RN VE RESMN YEN DLBLGS

olan Yksel Arslan'n figrlerindeki imgeleme gc grotesk anlatrnn da tm verilerinden faydalanmasyla sanat-tesi, resim-tesi bir alana eklemlenmitir. Yapt ileri arture olarak adlandran Arslan'n bu rnleri bildik snrlar ve mekan duygusunu zorlayan bir pathas'a sahiptir. Bu yzden dzizgisel anlamda bir resim deildir arture'ler; bunlar yapan da bir ressam deiL. Peki, o zaman nasl adlandracaz bu ileri ve bu ilerin sahibini? Arture'nin gerek anlamyla bir resim olmadn resim ile yaz, resim ile iir arasnda bir sanat olduunu dillendirir Arslan. Bylece sanaty hem bir dnr hem de bir air-desinatr (dessinateurpaete) olarak kodlar;' Szn snrnda duran ressamlar gibi suskunun snrnda duran airler iin de sonu hep

ayn: Renkler, hareketler ve susku iie geecek; yeni bir gr, yeni bir dseilik peyda olacak. O yzden varolan tekrarn indirgenemez baatl ierisinde hibir zaman kendi nesnesiyle buluamayan bir arzu ve grme biimine sahip olan resmin dnyas hep snrsal bir dnya va'zeder. iir ise imgelenmi olann ara-blgelerinde dilin tm krlgan kk ularna nfuz eder. Onun iin Charles Demuth, Wassily Kandinsky, Jackson Pollock, Mark Rothko ve Paul Cezanne gibi yaz ile grsellik arasndaki ilikiye her daim zen gsteren ressamlar da Jacques Derrida'nn ngrd "kt yaz" dnyasndan ayr tutmak gerekecektir: En azndan Derrida'nn errinden korumak iin. mgeleri dehetengiZ ekilde oaltan bir an yangnna kendisini kaptran bir air elbette ki szn zgllne ve varolua kkensel mahiyeti ni kazandracak olan bir grme'nin, bakn at bir gedikten resmetmenin ve resmin diline ulaacaktr.

7. Arslan, Yksel (1985) : Influences: 126Artures,

Paris: Imprmerie Louis-Jean,

p.6

S i N i R D A 39