CAM NEDR?

Baz hammaddelerin uygun artlarda eritilmesiyle oluan bir takm oksitlerin birleerek meydana getirdikleri sert, saydam kimyasal dayankll yksek ve krlgan bir yapya sahip olan bir madde olarak tanmlayabiliriz. Ksaca btn ticari camlar, cam eitleri belirlenmi oksitlerin bir araya gelmesi olarakta tanmlayabiliriz. Cam sklkla ar soutulmu bir sv olarak tanmlanr. Camn davran kat madde gibi fakat molekler yaps svlarnki gibidir. Bu suretle cam bir kat gibi grnmesine ve gerekte pekok maddeden daha sert olmasna ramen, aslnda bir sv yapsna sahiptir. CAM ETLER: 1. SODA KRE SLS CAMI: Bu kompozisyonda hazrlanan harmandan ie, dz cam, muhtelif mutfak eyas, baz elyaf camlar, ampul, tp yapmnda kullanlan camlar elde edilir. 2. BOROSLKAT CAMI: Yksek scakla dayankl frn kablar ile Endstride ve Labratuarda kullanlan kimyasal dayankll yksek malzemeler retilir. 3. KURUNLU CAM: Bu kompozisyonda el retimiyle hazrlanan cam mamle parlaklk ve ltl bir grnt kazandrr. HARMAN: Camn yapsndaki oksitleri verecek hammadde ve yardmc hammaddelerden uygun bir reeteye gre tartlarak hazrlanm karma HARMAN denir. TEMEL OKSTLER: 1- ana cam trnn birinde veya birkanda bulunan temel oksitler unlardr: Silisyumdioksit ----------SLKA--------------SiO2 Sodyumoksit ------------SODA----------------Na2O Potasyumoksit ----------POTASYUM---------K2O Kalsiyumoksit -----------KRE----------------CaO Manezyumoksit -------MANEZYUM-------MgO Aliminyumoksit ---------ALMNA-----------Al2O3 Boroksit------------------BOROKST----------B2O3 Kurunoksit -------------LTARJ--------------PbO Cam yapmnda kullanlan bu oksitler grupta incelenir. Bunlar, 1. Cam yapclar. 2. Tadil ediciler. 3. Araclar.

CAM YAPICILAR Her hangi bir camn temel yapsn oluturan bu maddelere cam yapclar denir. Her biri drt oksijen atomu ile evrelenebilecek bykle sahip ve kolaylkla gayri muntazam dizimde zincir ve a yaplar meydana getirebilir oksitlerdir. SiO2 en ok kullanlan cam yapc oksittir. Forml her bir silisyum atom iin iki tane oksijen atomu mevcut olduunu syler. Fakat SiO2 moleklleri kristal a oluturmak zere birbirlerine baldrlar. Bu a iinde her bir silis atomu drt oksijen atomuna baldr ve her bir oksijen atomu iki silis atomu arasnda bir kpr gibi grev yapar. TADL EDCLER Bu oksitler cam yapc oksitlerle ergitildiinde cam yapsna girerler. Fakat cam oluturamazlar (Na2O), (Ca2O), (Mg2O). Sodyum oksit harmana soda (Na2CO3) olarak ilave edilir. Sodann balca zellii ergitici olmasdr ve ergime scakln drc rol oyunar. ARACILAR Araclar kendi balarna cam oluturamazlar ksmen cam yapc ksmen de tadil edici gibi hareket ederler. Ancak ergime srasnda camn yapsna girerler. (Al2O3), (ZnO). Kullanm amac camn devitrifikasyon (kristallenme) eilimini azaltmak ve salamln artrmaktadr. OKSTLERN DAILIMI: 1 Bu temel cam trnde; oksitlerin %100 olarak yaklak dalm yle olmaktadr. 1 SODA KRE SLS CAMI: SLKA SODA KRE (SiO2) (Na2O) (Ca2CO3) %72 %14 %12

2 BOROSLKAT CAMI: SLKA (SiO2) SODYUM (Na2O) BOROKST (B2O3) 3 KURUNLU CAM: SLKA (SiO2) %56 KURUNOKST (PbO) %32 POTASYUMOKST (K2O) %11 BLEEN ORANLARININ FARKLILII: Soda Kire Camnda: %81 %4 %12

Silis miktarndaki art camn ergime scakln ykseltici salamln arttrc ve genlemesini drc etki yapar. Silis normal oranlarnda harmana ilave edildiinde; a) b) c) d) e) Ergimi haldeki camn vizkozitesini arttrr. Soumu haldeki cama cams zellii verir. Camn socaklk sonucunda sl genleme zelliine en az tesir eder. Camn termi oka kar direncini arttrr. (Krlganln azaltr.) Camn kimyasal dayanaklln (zellikle asitlere kar) arttrr.

Soda miktarnn arttrlmas silisin tersine ergime scakln drr. Salamln azaltr, camn sl genlemesini arttrr ve vizkoziteyi drr, dolaysyla camn yumuak olmasn ( ekil alabilmesini) salar ve mekanik dayanklln azaltr. Kalsiyumoksit miktar arttrlrsa, kimyasal dayankll daha yksek ve daha sratle sertleen bir cam retilir. Yksek seviyedeki kalsiyumoksit ilavesi devitrifikasyon problemine yol aar. Kalsiyumoksit oran %12,83 n zerinde olmamaldr. Almina (Al2O3) nn arttrlmas camn yava sertlemesini salar, ayn zamanda ergime scakln ve salamln arttrr. OKSTLERN HAMMADDELERDEN TEMN OKST FORMUNDA OLAN HAMMEDELER: 1- KUM: camda kayba uramaz. (SiO 2)verir. 2- ALMNA: camda kayba uramaz.(Al2O3)verir. 3- KURUN: camda kayba uramaz (PbO) verir. OKST FORMUNDA OLMAYAN HAMMADDELER: a- SODA (Na2O) sodyum karbonattr. Na2CO3 (sodyum karbonat) Na2O + CO2 (sodyum oksit) (karbondioksit)

(karbondioksit gaz ergimi cam yzeye ykselen habbeler eklinde terk eder.) b- POTASYUM OKST (K2O) Potasyum karbonattan gelir. K2CO3 (potasyum karbonat) K2O + CO2 (potasyum oksit) (karbondioksit)

c- KALSYUM OKST (CaO) kiretandan elde edilir. (CaCO3) CaCO3 (kalsiyum karbonat) CaO + CO2 (kalsiyum oksit) (karbondioksit)

d- NTRAT VE SLFATLAR: benzer ekilde kayba urayp camda sodyum ve kalsiyum oksit brakr.

Konuyu zetleyecek olursak; Cam hammaddeleri: 1. Oksit formunda olabilirler 2. karbonatlar ve slfatlar gibi baka bir kimyasal formda olabilirler. 3. cama birden fazla cam oksiti verebilirler. HAMMADDELER: Cam reticileri, cam oluturan harman kompozisyonunu salayabilmek amacyla gerekli olan hammadde kaynaklarn bulup iletmek veya satn almak durumundadr. Hedefleri yeterli miktarda ve istenilen kalitede hammadde temin etmektir. Hammaddelerin fiziksel ve kimyasal zellikleri bakmndan homojen olmas ve fiyatnn ekonomik olmas istenir. Hammaddelerin u zellikleri tamas aranr; a) Hammadde sadece belli bir cam kompozisyonunun gerektii oksitleri salamaldr. b) Yeterince saf olmaldr. c) Ergitme ve afinasyon aamalarnda sorun yaratmamaldr. Cam retiminde hammadde olarak: Silis kumu (SiO2), Dolamit (CaCO3 MgCO3), kalker (CaCO3), Feldspat (Na2O,Al2O3,6SiO), Soda (Na2CO3) ve cam kr kullanlr. SLS KUMU (SiO2) Kum yataklar doada rt altnda bulunurlar. Ocaklardan karlan kum zenginletirme tesisleri dedimiz tesislerde ilenip yabanc maddelerden arndrlr. stenilen fiziksel ve kimyasal deerlerde fabrikalara sevk edilir. Bu zenginletirme tesislerinde ie ve dz cam ayr zccaciye fabrikalar iinde ayr metodlarla zenginletirilmi kum hazrlanr. Kimyasal kompozisyonu: % Silisyum dioksit (SiO2) % Demir oksit (Fe2O3) % Alminyum oksit (Al2O3) % NEM Tane boyutu: +0,500 mm (32mesh) -0,074 mm 99,5 (en az) 0,020 (en fazla) 0,15 (en fazla) 7,5 (en fazla) %0,5 (en fazla) %36 (en fazla)

FELDSPAT: Feldspat madencilikte ak ocak yntemi ile retilir. Bu haliyle retilen feldspat fiziksel ve kimyasal zellikleri bakmndan kullanma uygun deildir. Tesislerde krma, tme, eleme, kurutma gibi zenginletirme ilemi yaplr. Topluluumuzda Milas, ine, Yataan, Bilecik yresi feldspatlar kullanlr. Kimyasal kompozisyonu : %Silisyum dioksit (SiO2) %Demir oksit(Fe2O3) % Alminyum oksit (Al2O3) %Sodyum oksit(Na2O) % NEM %66-69 0.040 (en fazla) 18 (en az) 9.5(en az) 0,5 (en fazla)

Tane Boyutu: +0,850mm (20 mesh) +0,500mm (32 mesh) -0,074mm

%0 %1 (en fazla) %25 (en fazla)

SODA (Sodyum Karbonat (Na2CO3) ) Soda-Kire- Silis camlarnn ana hammaddelerinden biridir. SodyumKarbonat tabiatta doal olarak bulunabildii gibi sentetik olarakta retilebilir. lkemizin tek sentetik soda retim fabrikas ie Cam bnyesinde Mersinde faaliyet gsteren Soda Sanayi A..dir. bu tesiste hafif veya ar olmak zere iki eit soda retilmektedir. Cam yapmnda tane irilii nedeni ile daha az tozuma yapan granle tipte ar soda kullanlr. Kimyasal Kompozisyonu: %Sodyum Karbonat (Na2CO3) %Sodyum Klorr (NaCl) %Demir oksit (Fe2O3) Tane boyutu: +1,2 mm (14mesh) +0,500 mm (32mesh) +0,150 mm (100mesh) -0,105 mm (150 mesh) KALKER (CaCO3) Soda Kire Silis cam harmannda nemli girdilerden biridir. Ak ocak yntemi ile retilmektedir. Kalker tabakas zerinde rt tabakas olmayp yzeydedir. tme tesislerinde ykama krma eleme ilemlerinden geirilir. stenilen fiziksel ve kimyasal deerlerde fabrikaralara sevki yaplr. Kalker Krklareli Kapakl Mersin Karadiken blgesinden karlr. Kimyasal kompozisyonu: %(SiO2+Al2O3) %Demir oksit(Fe2O3) %Kalsiyum oksit (CaO) % Magnezyum oksit (MgO) % NEM Tane boyutu: +2,00 mm -0,074 mm DOLOMT ( CaCO3, MgCO3) Cam harmannda nemli girdilerden biridir. Krklareli Kapakl Mersin Aslankyde ak ocak eklinde retilmektedir. Tabiatta rt tabakasnn altndadr. retilen dolamit tme tesislerinde ykama krma kurutma - eleme ilemlerinden geirildikten sonra istenilen fiziksel ve kimyasal deerlere uygun olarak fabriklara sevki yaplr. 0,5 (en fazla) 0.025 (en fazla) 54,50 (+/-0,5) 2,00 (en fazla) 1 (en fazla) %0 %22 (en fazla) %1 (en fazla) %15(en fazla) %80 (en az) %5 (en fazla) 99.1(en az) 0.6(en fazla) 0,006 (en fazla)

Kimyasal kompozisyonu: %(SiO2+Al2O3) %Demir oksit(Fe2O3) %Kalsiyum oksit (CaO) % Magnezyum oksit (MgO) % NEM Tane boyutu: +2,00 mm -0,074 mm SODYUM NTRAT (NaNO3)

0,4 (en fazla) 0.020 (en fazla) 33,5 (+/-0,5) 19,50 (+/-0,5) 1 (en fazla) %0 %32 (en fazla)

Cam harmanna giren yardmc hammaddelerden biridir. Demir ierii dk olacak ekilde endstriyel metodlarla retilmektedir. Kimyasal kompozisyonu: Suda znmeyen madde Sodyum oksit (Na2O) %Demir oksit(Fe2O3) Klorr (Cl) NEM Tane boyutu: +3,36 mm +2,38 mm -0,595 mm %0,1 (en fazla) %35,7 (en az) %0.05 (en fazla) %0,5 (en fazla) %0,3 (en fazla) %0 %10 (en fazla) %10 (en fazla)

SODYUM SLFAT (Na2SO4) Cam harmanna giren yardmc hammaddelerden biridir. Demir ierii dk olacak ekilde endstriyel metodlarla retilmektedir. Kimyasal kompozisyonu: Suda znmeyen madde Sodyum slfat (Na2SO4) Sodyum Klorr (NaCl) NEM Tane boyutu: +0,842 mm (20 mesh) -0,074 mm (200 mesh) ANTMON TROKST (Sb2O3) Cam harmanna giren yardmc hammaddelerden biridir. Maden filzilerinden elde edildikten sonra saflatrlm halde kullanlr. Kimyasal kompozisyonu: %Antimon Trioksit (Sb2O3) %Demir oksit (Fe2O3) 99 (en az) 0,10 (en fazla) %0,5 (en fazla) %99 (en az) %0,5 (en fazla) %0,2 (en fazla) %0 %12 (en fazla)

%NEM Tane boyutu: +0,300 mm -0,044 mm %0 %90 (en az)

%0,3 (en fazla)

RENK VERC HAMMADDELER: inko selenit (ZnSeO4) Cam harmanna giren renk verici hammedlerdir. Kimyasal kompozisyonu: %Selenyum (Se) %Demir oksit (Fe2O3) %NEM Tane boyutu: +0,500 mm +0,074 mm Cobalt oksit: Cam harmanna giren renk verici hammedlerdir. %Cobalt (Co) %Demir oksit (Fe2O3) %NEM Tane boyutu: +0,210 mm -0,074 mm CAM KIRII: Cam retiminde kullanlan en nemli hammadelerden biridir. Ayn zamanda en pahal hammadde olarak grmek gerekir. a) Cm kr ilavesi frnda erimeyi kolaylatrr. b) Frna ilk yol verilmesinde frn cam kr ile doldurulur. c) Iskarta camlarn deerlendirilmesi salar. CAM KIRII KAYNAKLARI: 1) 2) 3) 4) Aktlan camlar yahut tamirdeki frnlarn camlar, malat makinalarndan kan cam krklar, Soutma sonunda ayrlan skartalar, Ambar krklar 70 (en az) 0,5 (en fazla) 0,5 (en fazla) %1 %90 (en az)

40 (en az) 0,5 (en fazla) 0,5 (en fazla) 5 (en fazla) 30 (en fazla)

CAM KIRIINDA STENMEYEN MADDELER:

a. demir paralar b. organik maddeler HAMMADDELERN CAMA OLAN ETKLER KUM (SiO2):En yaygn olarak kullanlan cam yapc ana oksittir. Cama mukavemet ve kimyasal dayankllk kazandrr. 1700 oC zerinde ergir. SODA (Na2CO3): Eimeyi kolaylatrc bir oksittir. Bu nedenle ergitici denilebilir. Harmana ilave edilen soda; a) camn ergime scaklk derecesini drr b) ergimi camn vizkozitesini drr. (akkanln arttrr) DOLOMT (CaCO3,MgCO3) a) Camn katlama hzn azaltr. b) Camn termik oka kar dayanklln arttrr. c) Camn kimyasal dayanklln arttrr. d) Camn alma araln arttrr. e) Mamle parlaklk kazandrr. FELDSPAT (Na2O.Al2O3.6SiO2) ALBT: a) b) c) d) Camn sertletirerek krlmaya kar direncini arttrr. Camn mekanik mukavemetini arttrr. Camn termik oka kar direncini arttrr. Camn kimyasal dayanklln arttrr.

KALKER: a) Camn mekanik mukavemetini arttrr. b) Camn kimyasal dayanklln arttrr. c) Camn devitrikasyon scakln drr. AFNASYON MADDELER: Oluacak bu cama baz zellikler kazandrmak ve baz eritme problemlerini minimuma indirmek iin miktarlar az ancak etkinlikleri ok fazla olan ilaveler yaplr. Bunlar afinasyon maddeleri oksidan ilavelerdir. Camda ergime reaksiyonlar sonucu oluan gaz kabarcklarnn ortamdan uzaklatrmak iin kullanlan afinasyon maddeleri unlardr. a) Antimon trioksit b) Sodyum nitrat c) Sodyum slfat Yukarda belirtilen hammaddelerin yetersiz kullanmlar sonucunda illi denilen cam hatalar olumaktadr. OKSDAN LAVELER: Frn iindeki oksidan atmosferi korumak amacyla kullanlr.

a) Sodyum Nitrat b) Antimuan trioksit RENK: Camn en nemli fiziksel zelliklerinden birisi renktir. Zccaciye rnlerinde gz zevki n planda tutulduundan, bu parametre daha byk nem arz etmektedir. Kulanlan hammaddelerle veya harmana eitli yollardan giren demir ve dier metallerin verdii camdaki miktarna gre deiir. Baz metallerin soda-kire silis camnda verdikler renk veya renkler u ekildedir. Demir: Yeil veya sarms yeil (Fe+3 olduunda renk sarms yeildir. Fe+2 olduunda renk mavimsi yeildir.) Bakr: Yeilimsi mavi. Nikel: Dumanl gri. Krom: Yeil. Mangan: Mor Kobalt: Mavi/meneke. Rengin younlupu renklendirici metallerin miktar ile doru orantl olarak artar veya azalr. Hammaddelerin bnyesindeki demirin ergimesi ile cam ak sar-yeil renk alr. Kobaltn ilavesi ile (mavi renk verir) cam ak yeil tona dner. inko Selenit (pembe renk verir) ilavesiyle oluan bu ak yeil ton beyaz a dntrlr. AIK SARI YEL + MAV = AIK YEL + PEMBE =BEYAZ TM YEL CAMLAR BU EKLDE BEYAZLATILAMAZ. BEYAZ (RENKSZ) CAM ELDE ETMENN YOLU HARMANA ETL YOLLARDAN GREN DEMR VE DER YABANCI METALLERLE YANICI MADDELERN GRN NLEMEKTR. BU TEMEL BLGLER IIINDA HARMAN DARESNDE AKI SIRALAMASI 1. 2. 3. 4. 5. 6. 7. 8. Hammaddelerin kalite kontrol. Hammaddelerin silolara nakli. Iskarta ve fzyon camlarnn toplanarak silolarna gnderilmesi. Uygun reeteye gre tartmlarnn yaplmas. Tartlan hammaddelerin kartrcya nakli. Kartrcda bu maddelerin homojen karmnn salanmas. Kartrcdan alnan harmana (reeteye gre) cam kr ilavesi. Cam krkl harmann frn bunkerine nakli.

HARMAN HAZIRLAMA TAIMA VE DEPOLAMA: HARMAN DARES: Hammaddeler dardaki depolama alanlarnda harman dairesine alnr. Burada ya orjinal paketlerinde kalr yada servis silolarnda muhafaza edilirler. Hammaddeler daha sonra tartlr, kartrlr ve son olarak ya dorudan frna beslenir yada bir ara stok silosuna alglanr. Bu ilemler rnek olark u ekilde yaplabilir. Genellikle ok fazla miktarda kullanlan ve dkme olarak stoklanan hammaddeler nem (rutubet) ieriine gre deiik ilemlere tabi tutulurlar.

Kum; nemli ise kepe vin ve skip-hoist kova sistemi ile kum servis silolarna aktarlr. Nem oran dk ise pnmatik tama yntemi kullanlr. Dier hammaddelerden Soda, Dolamit, Kalker, Feldispat, pnmatik yntem kullanlarak servis silolarna tanrlar. Bu ilemlerden ncede, kum dkme olarak silosunda belli bir sre kalarak (dinlendirilerek) nem miktarnn azalmas salanr. Bu ilem ayn zamanda elimizde belli miktar stoumuzun bulunmas avantajn salar. Dier hammaddeler ise ya gnlk kapasiteye gre srekli silobaslarla tanr yada (bigbag) torbalarla stok ambarmzda stoklanr. Hammadde spesifikasyonlarnn kontrolleri yaplr. Hammadde spesifikasyonlar uygun ise hammaddelerde kullanlmas iin parti mal bir tabela ile kullanma uygunluu beliritlir. BESLEME: Malzemelerin kendi servis silolarndan boaltlmas otomatik olarak yaplr. Vibratrler (vibro besleyiciler) genellikle hammaddelerde silolardan tartm sistemlerine akna yardmc olmas amacyla kullanlr. Ayn ii helezonlu tama sistemleri ile yapabiliriz. Burada da nemli yada ok miktardaki hammaddeler (kum) vibro besleyicilerle, daha az miktardaki hammaddeler ise helezonlu tama ile tartm sistemlerine tanr. TARTIM: Otomatik sistemlerde doru tartm, nceden ayarlanm bir hedef deere gre kontrol edilir. Hammadde beslemelerinde hedef arlk elde edilmeden ksa bir sre nce malzeme ak yavalatlr ve bylece hedef deer almadan tartm tamamlanr. 1. Hzl besleme 2. Yava besleme 3. Jog ile besleme Yaklak olarak hammadde miktarna (tartlacak hedef deere ) gre hammddenin % 60 hzl %30u yava % 10u jog besleme ile otomatik olarak tamamlanr. Otomatik tartm sistemlerinde genellikle tek tek tartm yani her hammadde silosunun altnda bulunan kantar ile tartlr. Dolaysyla her hammadde ayr kantarlarda tek tek tartlr. KARITIRMA METODLARI: Cam sanayinde yksek lekli (tonajl) reticilerin kulland kartrclarn byk bir ksm dner kartrma metoduna gre yaplr. Bu tip mikserlerin iki tipinden birinde yatay olarak monte edilmi silindirik bir kapal hacim iinde dner ya da sabit baklar veya bunlarn bir kombinasyonu bulunur. Kapal hacim (pon) sabittir veya dikey eksen etrafnda dner. Harman maddeleri kartrcnn tepesinden beslenir ve silindirik hacmin silosundaki bir kapaktan boaltlr. Kalite cam rn yapabilmek retim ilemlerindeki kararlla baldr. Kaliteli cam eldesi her zaman herey kontrol altna alnmadan baarlamaz. Bu kartrma ileminin dikkatle para alkalanmas, biraz dndrlmesi ve son harmann dar atlmas gibi basit deilidir. her seferinde istenilen harman karmn kalitesini baarmak iin artlar tam doru olarak salanmaldr. Bununla birlikte harmann iyi kartrldn anlamak iin harmandan alnan numuneleri teste tabi tutmak mmkmdr. Test her karm iin yaplamaz. Fakat yaplmaldr. Kartrma ilemine ok uzun sre devam etmenin segrasyon nedeni ile daha kt bir karma yol aaca unutulmamaldr. Kartrma sresi ok nemlidir. Bu nedenle birok kartrc otomatik zamanlama cihaz ile techiz edilmiti

RUTUBETN ROL: Kt karm inhohjen cam yapmna neden olur. Harman karmnda %1-2 gibi kk miktarda rutubet bulunmas kartrma prosesine yardm eder. Rutubet , kartrma sresince ve kartrmadan sonra balayc madde gibi hareket ederek segrasyonu engellemeye yardmc olur. lave olarak rutubetli taneler tanm esnasnda frlamaz ve kuru taneler gibi yuvarlanmaz. Rutubetin harmana girii genellikle iki yoldan biri ile veya her ikisi ile salanabilir. 1 - RUTUBETL KUM: Hammadde tedarikcisinin eitli ykama prosesleri neticesinde kum %5-10 su ierir. Bu formda satn alnan cam fabrikasna tanan ve kullanmdan nce birka gn bekletilen kumdaki nem oran %4-5 seviyesine iner. Harmanda kullanlan rutubetli kum uygun kartrma artlarn salayabilmek iin yeterli miktarda su ierir. Bu metodun dezavantaj rutubet miktarndaki deiimlere gre kum arlnda ayarlama yaplmas gerekir. Rutubet miktarndaki deimeler periyodik olarak tesbit edilerek otomatik olarak ayarlanr. 2 KURU KUM: Tartm proseslerinde kuru kum kullanlmasnn avantajlar rutubet miktarndaki deimelerden kaynaklanan deiimlerden kaynaklanan tartm hatalarnn ortamdan kaldrlmasdr. Cam fabrikasnda veya tedarikide uygulanan kurutma kurutma ileminin dezavantaj ek maliyet getirmesidir. Enerji maliyeti bu yntemi ok masrafl klmaktadr. Kuru kumun kullanld yerde rutubet su veya kostik soda (NaOH) zeltisi eklinde harmana ilave edilebilir. Rutubetin bu yolla harmana girmesi iyi bir karmn olumasn salar ve segrasyonun engellenmesine yardm eder. HARMAN TOZUMASI: Rutubetin balayc etkisinden elde edilen ek bir kazan kendini frnda gsterir. 1500 derecede rutubet, uzun sre sv formunda bulunmaz. Ancak frn atk gazlar tarafndan s geri kazanm sistemlerinde tanan ince harman taneciklerin miktarn en aza indirerek harman tozumasn azaltmada baz yararlar salar. nce harman taneciklerinin fazla olmas, s geri kazanm sistemlerinde geitlerin tkanmas yol aabilir. Tozuyan harmanda refrakter malzemelerle reaksiyon vererek dier problemlere neden olur. Tkanma etkisi ile frn operasyonlarnn verimlilii azalr ve frn mr ksalr. Bu etkiyi azaltmak iin baz iletmeler harman ya frnn stndeki silolarda veya harman vericilerde rutubetlendirilir. KK LEKL KATKI MADDELER: Kk lekli katk maddelerinin harmandaki arlka % pay 1den azdr. Bunlar cama renk veren veya renksiz camlar iin renksizletirme proseslerinde kullanlan maddelerdir. Her harman iin gerekli miktarnn ok az olmas nedeniyle; - Her harman iin gerekli miktarn ok az olmas nedeniyle; -Maddenin harmann tmnde eit olarak kartrdndan emin olunmas iin zel yntemlere ihtiya vardr. Bu durumun salanabilmesi iin balca iki yntem vardr. Her iki yntemde kk katk maddeleri iin seyreltici hammadde olarak kuru, ince taneli ve harmana byk miktarda ilave edilen bir karm maddesinin kullanmn gerektirir.

Seyreltici olarak kullanlan hammaddeler soda, kireta, feldspattr. Bu 50 kg lk standart ambalajlarda bulunur. Harman yapmnda dier maddelerin arl bu ambalajlardan bir veya birkann kullanm temel alnacak ekilde ayarlanabilir. 1.METOD: Yar otomatik harman dairelerinde kk miktarl katk maddelerinin seyreltici hammadde amabalajlarna ilave edilmesi daha yaygn bir metoddur. Kk lekli katk maddeleri genellikle birikimli olarak ayr kaplarda tartlr. Bu kaplar metal veya plastik olabilir. Bir vardiya bir gn veya uygun bir zaman dilimi boyunca ihtiyac karlayacak ekilde yeterli miktarda katk maddesi tartlr. Katk maddeleri ilave edilir, iine katk maddesi ilave edilmi seyreltici hammadde dier hammaddelerle bilinenekilde kartrlr. 2.METOD: Bu metod kk lekli katk maddelerinin harman ile daha iyi karmasn salar. Birinci metoda benzer fakat kk lekli katk maddeleri ve seyreltici maddeler harmana ilave edilmeden bir n kartrmaya tabii tutulur. Bu metotta bir harman iin gerekli olan kk lekli katk maddelerinden daha fazla miktarda katk maddesi ieren seyleltici madde harman hazrlanr. Katk maddelerinin silolar, kk lekli katk maddelerinin servis silolardr. Kk lekli katk maddeleri bir n kartrmaya tabii tutulurlar. NLEMLER: Bir ksm maddeler zehirli olduundan bir ksmda (karbon ve slfr gibi) yangn tehlikesi yaratabileceinden atmosferdeki toz seviyesini minimumde tutmak iin byk dikkat sarfedilmeli ve evre mmkn olduu kadar yangna kargvenli hale getirilmelidir. CAM KIRII: Harman hazrlama ileminin en son kademesi cam krnn harmana ilave edilmesidir. Cam krnn harmana ilave edilmesinde iki metod kullanlr. 1- Harman maddesi olarak; Dier harman maddelerin de uygulanan ilemler uygulanr. Cam kr kendi servis silosunda depolanr, bir harman maddesi gibi tartlr ve dier maddelerle kartrlr. Bu yntemin avantaj, fabrika cam krnn dier harman maddeleri ile ayn ilemle tabii tutulmasdr. Bu metodun dezavantaj mikserlerde ve dier tama ekipmanlarnda fazla anma oluturmasdr. Cam kr elii andrr, lastik konveyrlerin bantlarn ve contalarn keser. 2- Ayn bir karm maddesi olarak; Burada cam kr frn silosuna veya frna beslenir. Siloda ilave edildii zaman tabakalama oluur vehomojen olmayan karm problemlerine yol aar. Orta tipi ykleyiciler kullanld zaman cam kr besleme esnasnda ilave edilir ve aada belirtilen faydalarndan biri salanr. a) abuk ergiyen cam kr tabakasnn stne beslenen harman tm harmann ergimesini hzlandrr. b) Harman tabakasnn stne beslenen cam kr, ergimeyi hzlandrd gibi harman tozumasnn engellenmesine yardm eder. Benzer bir yntem ise harman karm frn silosuna bant konveyr ile tanrken uygun oranda bant zerindeki harman karm zerine ilave edilmesi ve bu ekilde frn silosuna beslenmesidir.

KARIMI HARMANIN TAINMASI: Bir ksm harman kartrma sistemlerinde harmann frna nakli harmann dorudan bir konveyr bantna booltlmas ile salanr. Konveyrlerin zerine yerletirilen elektromanyetik seperatrler harmann frna beslenmesi srasnda mknaslar tarafndan ekilecek yabanc malzemelerin frna girmesini engeller. KONVEYRLER: Tama iin konveyr kullanldnda konveyrn ekli boaltma noktasnagiderken yapt aya baldr. Hafif eimlerde rutubetli harmann tanmasnda zellikle dz konveyrler kullanlr. Eim arttka malzemelerin geri dlerini engellemek iin lastik basamakl konveyr bantlarn kullanlmas gerekir. Dey veya deye yakn basamaklar bande pimlenmi kovalar halinde gelir bu durumda konveyrlerden ziyade bir elevatr formundan sz edilir. Konveyrl sistemlerde karm harmann segrasyonu , daima nlenmesi gerenken bir problemdir. Rutubetli harmanda segrasyon problemi daha az grlr. Konveyr band her bir konveyr makarasnn zerinden getike malzemenin haraketi kk ve byk taneli malzemelerin segrasyonuna neden olur. Harman maddelerinin tozumas ve dklmesi makara rulmanlarnn yataklarnda anma problemi yaratr. Harman yalayclarn iine kart taktirde andrma gc yksek bir madde oluturur. Sistemin dzgn almasn salamak iin periyodik bakm temeldir. HARMAN SLOLARI: Bu metod kartmadan sonraki hareketi en aza indirir vr elik ya da plastik bunker kullan ile segrasyonun engellenmesine yardm eder. Her bir kartrlm harman kendi bunkerine boaltlr ve harmanverici sistemi ile frna tanr. Bunker frn silosuna boaltlabilir veya yeterince bykse dorudan frn besleme sistemi ile birletirilebilir. Bu sistem segrasyondan kanmak ve tozumadan kaynaklanan hammadde kayplarn nlemek iin en iyi yoldur. Yksek tonajl frnlarda yksek montaj maliyeti balca dezavantajdr. PNMATK TAIMA: Bu metod daha ok kuru hammaddelerin tanmasnda kullanlr.(soda ve feldspat basnl hava kullanarak depolara (servis silosuna) boaltlmas gibi) Rutubet harman ok arlatrd iin ve harmanda bulunan cam kr tamada bu yntem kullanlmaz. SEGREGASYON: Cam yapcnn harman hazrlama ilemlerininhibir aamasnda segregasyon problemini gz ard etmesi mmkn deildir. Bu nedenle harman karmnn frna nakli esnasnda btn metod ve ilemlerin seregasyona yol amayacak nitelikte olmas gerekir zellikle nakli srasnda harmann serbest de urayabilecei noktalarn ve sarsntl blgelerin yaratlmasndan kanlmaldr.

TOZUMA: Tozuma nedenden doaly problem yaratabilir. Birinci olarak, toz daha ok ince taneli karm maddelerinden oluur. rnein: soda ve potasyum karbonat. Bu malzemelerden nemli miktarlarda kayplar olursa cam kompozisyonunu etkileyebilir. Son olarak tozuma makinalardaki, yataklardaki ve motorlardaki anma ve bozulma orann arttrr. AINMA: Harman maddelerinin ou andrcdr. Bazlar korrozif etkiye sahiptir. Anmaya neden olurlar. Tama ve depolama ekipmanlernn tmn etkilerler. zellikle yataklarda ve dier hareketli paralarda iddetli anma meydana getirirler. Rutubetli harman ve szdrmazlk elemanlar kullanlarak tozumann mmkn olduunca azaltlmasna allmaldr. Harman dairelerinde kullanlan ekipman ve makinalar alr durumda tutmak iin dzenli muayene ve bakma zen gsterilmelidir. HARMAN DEPOLAMA: Harmann frna beslenmesinin kontrolnde kullanlan en basit sistem son blmde bahsedilen harman bunkeri sistemidir. Her bunkerin kapasitesi bellidir. Ergitilen camn miktar bilindiinde bunkerlerin harman vericisine hareketini dzenlemek ok kolay olur. Bunkerler boaltldktan sonra yeniden doldurmak zere harman dairesine dnerler ve bu evrimbu ekilde devam eder. Bu sistemde ki balca problem kullanm hz ile ilgilidir. Dolu harman bunkerleri frna yakn scak artlar altnda uzun sre bekletildiinde soda rutubetlendiinden harman topaklanr ve frnda inhomojenite problemlerinin yansra harman besleme problemlerine de neden olur. Harman bunkerlerinin frna gnderim hznn dzenlenmesi ile bu problemden kanlabilir. En yaygn depolama sistemi harman besleme mekanizmas zerine yerletirilmi bir silodur. Silosun ekli ve boyutlar mevcut alana bal olarak deiebilir. Alan snrlayc bir faktr deilse, silo mmkn olduunca fazla stoa imka tanyacak ve harman vericilerine dzgn harman akn salayacak ekilde tasarlanr. Genellikle harman kartrmave tama ekipmanlarnda bakmn yaplabilmesi iin en azndan 8 saatlik depolama kapasitesi istenir. Silo dizayn, harmann tmyle ykleyicilere akmasna imkan salamaldr. l alanlar yaratlrsa harmann frna boaltlmas srasnda inhomonejite problemleri oluabilir.bu tip problemlerden kanmak iin birok silo vibratrlerle tehiz edilmitir. Silolarda harman seviyesi kontrol gzle yaplabilir. Fakat genellike otomatik seviye kontrol cihazlar kullanlr. Prob ad verilen bu kontrol cihaz daha fazla harmana ihtiya duyulduunda harman dairesine sinyal gndermekte kullanlr. Bu tip sistem devrede olsa bile frn operatrnn zaman zaman silodaki seviyeyi gz ile kontrol etmesi istenir. Harmann problar tarafnadan yanl sinyal iletilmesine neden olacak ekilde silonun baz blmlerine yapmas bilinen bir durumdur. Harman silosu iin prob kullanmna alternatif bir yntem silon load-celler zerine monte edilmesi veya siloda basn yastklarnn kullanlmasdr. Basn yastklar kullanldnda yastklarn stndeki arlk bir alarm sinyali verir.

HAMMADDE AMBARLARI: Ambar: Cam harmanna giren hammaddelerin birbirleriyle karmayacak ekilde stokland parti parti gruplandrld hammaddelerin olumsuz etkilenebilecei m artlardan korunduu alandr. Hammadde Ambar Vinci: Big bag torbalar kamyondan indirmek, hammaddeleri gruplara gre istif etmek ve pnmatik gndericiye tamaya yarayan makina. Densevyr Komprasrlerde retilen havann ambarmmzda drain edildii (yani havadaki suyun topland tanktr.) tankn altnadki musluk ile su boaltlr. Tankn zerinde hava basncn gsteren saat mevcuttur. Densevyrn almas iin en az iki 2.5 bar havay grmemiz geerkir. Lastik hortumlar Densevyrn kndaki boruya sabit dier ucu seyyar beton hortumlar bu seyyar u hangi hammade baslacak ise o hammadde silosuna baldr. Kamlok Lastik horumlarn her iki ba ksmnda bulunur. Bazalt borulara balanty salayan pirini (sar) malzeme, bu balant iki anahtar yardmyla yaplr. Bu anahtara kamlok anahtar ad verilir. Bazalt borular Pnmatik gndericiden her siloya ayr ayr hammadde tayan borulara denir. Her silonun ayr borusu bulunur. Bu borular anmaya kar zel bir mazlzeme ile kaplanmtr. Toz tutma filtreleri Densevyrlere hammadde boaltrken tozumay nleyen fanl filtreler, hammadde silolarnn zerinde bulunan fanl filterelerdir. Hammadde yklaenirken bu toz tutma filtreleri kesinlikle altrlr. Koruyyucu malzeme olarak -toz maskesi, -eldiven kullanlr. -hammdde ambarlarnda evre temizli gnlk yaplr. -hammadde amnbar vincinin halatlar kontrol edilir. -hammadde yklenicekse tanklar drain edilir. Yeteril hava olup olmad kontrol edilir. -gelen hammadde geli tarihi veya koda gre gruplandrlr, zerine geli tarihi, arl ve kodu yazlr. (hammadde tantm levhalar) -gelen hammaddeler laboratuvara bildirilir ve numunne alnmas salanr. -gelen hammadde lere laboratuvarda fiziksel veya kimyasal analizler yaplr.gelen sonu olumlu ise hammadde levhasna olumlu yazlr. -ancak OLUMLU sonucu kan hamaddelerin siloya yklenmesi yaplabilir. -Analiz sonucu kmayan maddeler kesinlikle yklenmez. -vardiya sorumlusunu bilgisi dnda kesinlikle ykleme yaplmaz -hammadde yklemeye balamadan boru balantlar dikkatlice yaplr.

-Yaplacak ykleme yanl siloya yaplrsa bu hatay telafi etmenin ve dzeltmenin imkan yoktur. -Vin yklyken askda braklmaz. -Vince ar kapasitede yk yklenmez. -Vin yklerinin altnda kesinlikle durulmaz. -Vinle yk tanrken malzeme sallandrlmadan alak mesafeden tanr. -Vinle yk kaldrlrken halatn tambur zerinde stste sarmamasna dikkat edilir. -Hammaddeler ambarlarda kirlilik , yabanc madde, rutubet, ate gibi olumsuz artlardan uzak tutulur. -Hammadde silolar devaml olarak tutulur. Harman Dairesindeki Kum Stok Hol: Kumun nemlilik orann dmesi iin dinlendirildii ve stok edildii kapal ambar Kum gezer vinci Dinlendirilmi kumu skiphoist kovann zerindeki kum bunkerine tamaya yarayan kopma vin Kum Bunkerleri Kum vinciyle tanan kum bu bunkerlerde stoklanr. Skiphoist kovalara bu bunkerleden dolum yaplr. Skiphoist Kovalar Kum bunkerinden ald kumu ana silo zerindeki bunkere tamaya yararyan ekipmanlardandr. -yklenecek kumdam nem analizi yaplr.. ykleme buna gre yaplr. -Kum stok holundaki kum kirlilik ve yabanc madde gibi etkilerden korunur. -kum vinci halat kontrol edilir. -Kum silolar srekli dolu tutulur. -Kum silosu zerindeki ift ynl alan konveyrn periyoduk kontrolu yaplr. Harman Dairesi Anan Binas: Yk asansr: Ellier kglk olarak taorbalanm hammaddlerin silo katlarna karld veya muhtelif malzemlerin karld yk asansrleridir. - Asansr kabinine kapasitesinin zerinde yk yklenmez. - Asansr iine ykle dengeli yaplr. - Asanse il insan tamas kesinlikle yasaktr. Hammadde Toz Tutma Filtreleri: Her hammadde silosunun zerinde ayr bir toz tutma nitesi mevcuttur. Hammadde yklemeye balamadan nce filtre altrlarak meydana gelecek tozuma nlenmi olur. Toz tutma filtresi emi yapm olduu tozlar o hammadde silosuna silkeler. Hammadde Silolar: Laboratuar servisince kimyasal ve fiziksel analizleri yaplm hammddelerin gerek basnl hava ile gerek manuel ykleme yaplarak doldurulduu beton veya metal olan stok silolardr.

Silo Vibratr: Hammaddelerin servis silosundan akn salayan darbeli eki. Vibro Besleyici: Hammaddeleri silolorndan alp kantarlara doldurma yapan parametrelerle hz kontroll altrlabilen elektronik, mekanik cihazlardr. Helezon: Hammaddeleri silolarndan alp kantarlara tayan burgu (arimet vidas) eklinde dizayn edilmi mekanik tayc. Kesme Klape: Helezon besleyicisinin tad hammadde ile kantar balantsn kesen klape kapa. Selenoid Ventil, Fotosel, Piston: Kesme klapenin alp kapanmasn salayan pinmatik, mekanik ve elektronik cihazlardr. Kantarlar: Hammaddelerin tartmnn yapld metal ii bo kaplardr. Load Cell (Tart Hcresi): Elektronik cihaz. Tartm kantarlar eit kenarlarndan askya alnarak bu tart hcresine balanr. Kantarn iindeki arl grmemiz bu alet sayesinde olur. Kantarlarn kapasitesine gre tartm hcresi balanr. Kantarlarn bu tartm hcreleri dnda herhangi bir yere temas etmeleri halinde yanl tartma sebebiyet vcerilir. Bu tartm hcreleri tartm yapan tm kanatarlarda mevcuttur. Buralarda eer kaynak ilemi yaplacak ise tartm hcresinin elektrik balantsnnkesinlikle kesilmesi gerekir. Kaynak makinasnn toprak kablosu kaynak yaplacak paraya ok yakn yere veya kayanak yaplacak paraya balanr. Uzak bir yerden toprak alnmas veya tart hcresinin elektrik balantsnn kesilmemesi load cellin yanmasna sebebiyet verir. Kantarlar en az iki (2) en fazla (4) yerden load cell e baldrlar. Bu load cellerden bir tanesini arzal olmas da yanl tartma sebebiyet verir. -Kantara dorulama testi haftada bir gn yaplr. -Kantarlarn herhangi bir yere temas edip etmedii srekli kontrol edilir. Tayc Konveyrler: Tartlan hammaddeleri mikserlere, mikserlere mikserlerde kartrlan harman harman frn silosuna nakil ederken harmann zerine tartlm cam krn tayan lastik konveyrlerdir. Mikserler: Ek yerleri srekli kontrol edilir. Kaplinler srekli kontrol edilir. Konveyrlerde kayma olup olmad kontrol edilir.

Harman tablosuna gre tartm yaplm hammaddelerin istenilen zaman kadar ( 4 dakika) kartrld mekanik, pnmatik cihaz. Karm mikser iindeki palet baklarca yaplr. Hammaddelerin ok iyi vaziyette karm halde frn silosuna gnderilmesi nemli vazifelerimizden biridir. stenilen zaman kadar kartrlmadan gnderilen harmandan meydana gelen cam da eitli cam hatalar meydana gelir. Harman karmnn iyi olup olmad harmandan alnan numunelerle srekli gzetim altnda tutulur. - Mikserlerin gnlk periyodik bakmlar yaplr. - Mikserlerin kartrc palet baklarnn kontrol yaplr. Srtme ve anma takip edilir. Palet baklar kt karmn nedenidir. Seperatrler: Mikser sonras frn silosuna kadar giden harman cam kr konveyr zerinde bulunmaktadr. Prosesten kaynaklanan demir tozu ve demir paralarn tutan manyetik seperatrlerdir. Bu seperatrlerin temizlii her vardiyada titizlikle yaplr. CAM KIRII FZYON 7,20 m kodu. Bu kapta u ekipmanlar ve donanmlar vardr: Fizyon Borular: ekillenmi scak veya souk camlar bu borular vastasyla sisteme alnr. Scak Tekne: Scak camlar fizyon borular ile geldii ii su dolu metalik havuz, scak gelen cam ii su dolu havuzda paralanarak datlr. Teknenin iinde alan bu syrc palet bant bu camlar tar. Souk Tekne: ekillenmi souk camlarn fizyon borular ile alnd metalik havuzun iinde ileri geri hareket eden syrc kepe camlar tar. Konveyrler: Scak ve souk tekneden gelen camlar krcya nakilde krlan camlar skip hoist ykleme bunkerine tamada grev yapan lastik bantlar. Krclar: Scak veya souk tekneden gelen cam krn veya eitli nedenlerle d sahaya aldmz camlar istenilen boyutta krmaya yarayan makina. Seperatrler: Muhtelif sebeplerden cam krna karan demir veya demir tozlarnn tutulmasn salayan konveyrlerin zerine monte edilen mknatslardr.

Vagonet: Nakil hatlarnda arza olmas halinde cam krn d stok sahamza almaya yarayan arabalar. Skip-hoist: Cam harmanna ilave edilecek boyuta ,indirgemi cam silosuna tayan (2) ray zerinde hareket eden cam nakil kovas. Servis silosu: Cam harmanna ilave edilen camn her harman iin tartlarak alnd silodur. Stok silosu: Camn stokland silo. Bu nitede alanlarn koruyucu malzeme olarak kullanmak zorunda olduklar malzemeler unlardr. baret kulaklk gzlk eldiven lzumlu durumlarda izme

yapmak ykml olduklar grevler unlardr. a- genel evre temizliinden sorumludurlar b- cam krn kirletmeden servis veya stok silosuna almakla sorumludurlar c- cam silo seviyelerini dolu tutmakla sorumludurlar. d- alan ekipmana kontrol etmek ve salkl altrmakla sorumludurlar. e- D stok shasn dzenli ve temiz tutmakla sorumludurlar. f- Vardiyay alma sahasnda lamk ve teslim etmekle sorumludurlar. g- Konveyrler zerindeki seperatrlerin temizliini yapmakla sorumludurlar. MELANJ ODASI: 250Lt mikser, hassas terazi ve melanj hammaddelerinin bulunduu oda. Bu oda alma haricinde srekli kapal tutulmaldr. Anahtar soruml kiide bulunmaldr. Hammaddelerin zehirli olmas nedeniyle ok titiz davranlmas gerekmektedir. Melanj hazrlayan kii toz maskesi ve eldiven kullanmas zorunludur. Melanj hazrlandktan sonra el, yz temizlii sabunlu su ile ok titiz bir ekilde yaplmaldr.

Melanj Hammaddeleri: Cama olan etkileri ok, miktarlar ise az olan maddelerdir.gram cinsinden cam harmanna giren bu hammaddelerinayr tartlp, frn silosuna kadar kaypsz gnderilmesi mmkn deildir. Bu nedenle miktarlar az olan bu maddeler bir araya getirilir, tartlp kartrcya alnr. Kartrcda homojen karm [5dk] kartktan sonra tartm iin premiks silosuna alnr Koruyucu malzemeler; maske, eldiven ve nlk Melanj hammaddeleri hijyenik ortamda muhafaza edilir. Rutubetten etkilenmesi nlenir. Kapal ambalajlarnda kimsenin ulaamayaca ortamda saklanmaldr. Bu hammaddeler kesinlikle kimseye verilmez. Melanj odas kesinlikle kilitli tutulur. Tartmlar ok titiz yaplr. Hazrlanacakharman saysna gre melanj gnlk hazrlanr. Kesinlikle gnlk kullanm haricinde hazrlanmaz. Gnlk selen deeri laboratuvardan bildirilir. Melanj hazrlama 3. vardiyada (15-23) yaplr. Laboratuvardan gelen SELEN deerine gre hazrlanr. HARMAN KONTROL SSTEM PC LE KULLANIMI: Bilgisayar alr ve beklenir. WN yazlr. Ekranda ana menu ktktan sonrasrasyla u ilemler yaplr. a) ANA MEN SEENEKLER Komutlar Parametreler Raporlar Reeteler Parola Yazc b) Mouse yardm ile menden parola seilir. Alt menden parola girii arlr. Parola yazlr ve onaylanr. c) Harman hazrlanmasn balatabilmek iin ana mendeki komutlar seenei kullanlr. d) Bir alt menden harmana bala komutu seilir. e) Ekrana harman bilgileri gelir. Gnderilecek harman says frn bunkerleri emasndaki adet hanesine yazlr ve onaylanr. f) parametreler alt seeneinde: Kum Dolomit Soda Kalker Feldspat Sodyum nitrat Sodyum slfat Premix Cam kr Nem

Mikser bilgileri bulunmaktadr. g) raporlar seeneinin alt mensnde: Tm silo bilgileri Tm kantar bilgileri Tm reete bilgileri Gnn raporlar Ariv bilgileri yer alr. h) reeteler seeneinde tartlan hammaddelerin izlendii alt blm bulunur. Harman tablosu deiikliklerinde yeni deerler girilir ve onaylanr. i) Raporlama ile ilgili bilgiler yazc seeneinde bulunur. - Harman raporlar - Alarmlar - Parametre deiiklii - ptal seenekleri yer alr Gerekli deiiklikler ve kontroller yapldktan sonra harman hazrlanmasna balanmtr. ANA MODLDEN HARMAN HAZIRLAMA: Harman modl butonlarndan F5 tuuna baslr. Ekrana harman bilgileri gelir. OTO / MAN, mikser 1-2 seimleri yaplr. Hazrlanacak harman adedi yazlr ve onaylanr. Bu ekilde harman hazrlanmasna balanm olur. Frn bunkerinin seviyesi srekli kontrol edilerek dolu tutulur. Her vardiyac ELAR otomatik tartm sistemine set edilmi hammadde miktarlarn ve silo numaralarn kontrol eder. Nem sonularna gre yeni deerler set edilir. Tm kantarlarn dorulama testi periyodik olarak yaplr. Mikser baklarnn grsel kontrolu eriyodik olarak yaplr. Tm konveyrler, syrclar vardiya boyunca izlenir. Manyetik seperatrler vardiyada en az bir kez temizlenir. Tketilen hammaddeler fylere, rapor defterlerine kayt edilir. Tolerans d tartm yaplm hammaddeler (harman karm) REDDE alnr. Hammadde nem raporlar rapor defterine yazlr. Gelan tm hammaddeler girdi stok formlarna, rapor defterine yazlr.

Kullanlan koruyucu malzemeler: Eldiven ve maske. GVENL TALMATI: gvenlii verimli retimin temel talarndan birisidir. kazalar ile meydana gelecek insan gc, hammadde, makina, maml ve yar maml kayplarnn en dk seviyede tutulmas i gvenlii kurallarna uyulmas ile mmkndr. Bu almalr bir kii veya bir birimin grevi olarak deil, tm alanlarn grevi olarak alglandnda almalarn i kazalarndan korunmas ve retimin artaca aktr. Bu nedenle almalarnz srasnda i gvenlii kurallarna uyunuz. Unutulmamaldr ki : HBR EMNYET NDE YAPILMAYACA KADAR ACL VE NEML DELDR.

1. 2. 3. 4. 5.

gvenlii talimatna uygun olarak alnz. Tozumalar tenefs etmemek iintoz maskesi taknz. Elleri korumak iin eldiven kullannz Gzlerinizi korumak iin gzlk kullannz. evre ve insan sal asndan hammaddelerin atklarn ve bo ambalajlar uygun ekilde bertaraf ediniz. 6. Hammaddeler ile fiziksel temasnz bitince ellerinizi sabunlu su ile ykayarak dezenfekte ediniz.

ESKEHR RETM GRUBU 28.05.1998