Professional Documents
Culture Documents
HAZIRLAYAN
TALUY EMİL
ARALIK 2005
MUZ SEKTÖR PROFİLİ
2.1. Üretim
2.2.1. İhracat
2.2.2. İthalat
3.1. Üretim
3.2.1. İhracat
3.2.2. İthalat
4. SONUÇ
2
1. ÜRÜN TANIMI ve ÇEŞİTLERİ
Muz, tropikal bölgelerde yetişen, sertçe kabuklu, yumuşak, hoş ve tatlı bir eti
olan birçenekli olarak adlandırılan bir bitki (meyve)’dir. Şeker bakımından zengin ve
besleyicidir; %70 oranında su, önemli miktarda karbonhidratlar ve az miktarda protein
içermektektedir. Yaprakları büyük ve ovaldir. Boyu 3 metre kadar, eni 50-60 cm
kadardır. Muzun orijinal adı Musaceae familyasından gelen Musa’dır.
Muz’un yetiştirilmesi için gölgeli, serin ve nemli ortama ihtiyaç vardır. Tropikal
bölgelerin dışına nakledilirken 12°-15°C’de tutulması gerekmektedir. 10 ila 20 gün
depolanma süresi vardır. Belirli bir mevsime ihtiyaç duymadığından yılın her
döneminde bulunabilir.
2.1. Üretim
Aşağıdaki tablodan görüleceği üzere üretim miktarı yıllar içinde çok az değişim
göstermekte olup bu meyvede dünyada yılda ortalama 70 milyon ton üretim
gerçekleşmektedir.
3
Ürün Bazında Dünya Muz Üretimi (Ton)
Aşağıdaki tabloda dünya muz üretiminde ilk on beş ülke yer almaktadır.
4
üretimde büyük pay sahibi ise de mallarının çoğu iç pazarda tüketilmekte ve ihracatta
aynı düzeyde pay alamamaktadır.
2.2.1. İhracat
İhracatta tropikal ülkeler başı çekmektedir. Ekvator kuşağı muz için ideal iklimi
oluşturduğundan Ekvador, Kostarika, Kolombiya gibi ülkeler üst sıralarda yer
almaktadır. Burada en ilgi çekici olan ülke Belçika’dır. Ancak ithalat rakamlarına
bakıldığında da Belçika’nın ihracatta olduğu gibi ikinci sırada yer aldığı görülmektedir.
Bu durumda Belçika transit ticaret bakımından dünyada birinci sıradadır.
5
2.2.2. İthalat
Dünyanın en gelişmiş ülkeleri en büyük ithalatçı konumundadırlar. İklimleri
elverişli olmadığından yüksek miktarda ithalat yapmakta, bunlar arasında İlk üç
sırada yer alan A.B.D., Belçika ve Almanya ihracatta da ilk 10 ülke arasındadır.
3.1. Üretim
6
Toplam Ağaç Sayıları (Bin adet)
YIL 2002
ÜRÜN 1 2
MUZ 2385 -
Muz üretimi mevsimden mevsime iklim koşullarına bağlı olarak değişmekte olup
ortalama %2-3'lük bir artış göstermektedir. Yıllara göre üretim miktarlarını gösteren
tablo aşağıdadır:
TÜRKİYE MUZ ÜRETİMİ (Ton)
7
3.2.1. İhracat
8
MUZ; DİĞER, TAZE
G.T.İ.P: 080300190000
İHRACAT - 2002
ÜLKE ADI MİKTAR (KG) DEĞER ($)
ALMANYA 695 2.001.00
TOPLAM 695 2.001.00
MUZ (KURUTULMUŞ)
G.T.İ.P: 080300900000
İHRACAT - 2000
ÜLKE ADI MİKTAR (KG) DEĞER ($)
KANADA 20.720 21.963.00
TOPLAM 20.720 21.963.00
9
3.2.2. İthalat
Bu bölümde ürün ve ülke bazında muz dış ticareti (2001-2004) ele alınmaktadır.
(Kaynak: DİE)
10
EKVATOR 53.997.705 21.603.658.00
FİLİPİNLER 174.344 68.861.00
TOPLAM 76.575.853 30.364.837.00
11
MUZ; PLANTAIN, TAZE
G.T.İ.P: 080300110000
İTHALAT - 2001
ÜLKE ADI MİKTAR (KG) DEĞER ($)
KOSTA RİKA 2.914.446 1.154.769.00
PANAMA 695.505 290.239.00
KOLOMBİA 1.136.035 474.665.00
EKVATOR 28.531.323 11.301.667.00
FİLİPİNLER 1.238.344 489.072.00
TOPLAM 34.515.653 13.710.412.00
4. SONUÇ
Türkiye’de bir çok üründe olduğu gibi muzda da verimlilik istenilen düzeyde
değildir. Daha kaliteli ürünler almak, ihracat payını arttırmak, tarımda istihdamı
arttırmak ve çok daha verimli hale getirmek için bazı tedbirler alınmalıdır.
12
- ürün çeşitlemesi yapılamaması,
- teknolojiden yeterince yararlanılamaması
- genetik çalışmalar yapılamaması
- verim düşüklüğü,
- ürünlerin dağıtımında yaşanan problemler.
- nakliye, depolama ve pazarlama yöntemleri geliştirmek.
KAYNAKÇA
-FAO (Birleşmiş Milletler Tarım ve Gıda Örgütü)
- İGEME, Yaş Meyve-Sebze Sektörü
- DİE Tarım İstatistikleri Özeti, 1997, 1998, 1999, 2000, 2001
- DİE Türkiye İstatistik Yıllığı, 2001
- Tarım ve Köyişleri Bakanlığı Verileri, 2002
- Meyvecilik, Ziya Kütevin
13